5. Σχέδιο δράσης για την Αλβανία και τη γειτονική περιοχή
Πρόεδρος. - Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση της έκθεσης (Α5-0287/2000) της κ. Καραμάνου, εξ ονόματος της Επιτροπής Ελευθεριών και Δικαιωμάτων των Πολιτών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων, σχετικά με το προσχέδιο δράσης για την Αλβανία και τη γειτονική περιοχή (7886/2000 - C5-0305/2000 - 2000/2158(COS)).
Καραμάνου (PSE), Εισηγήτρια. - Κύριε Πρόεδρε, τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Τάμπερε τόνισαν την ανάγκη συνεργασίας με χώρες προέλευσης και διέλευσης μεταναστών και προσφύγων και, στο πλαίσιο αυτό, με εντολή του Συμβουλίου εκπονήθηκαν από την Ομάδα Υψηλού Επιπέδου για το Άσυλο και τη Μετανάστευση έξι σχέδια μεταξύ των οποίων και το σχέδιο για την Αλβανία και την γύρω περιοχή. Είναι φανερό πως βασικός σκοπός του σχεδίου είναι η ανάσχεση της μετανάστευσης προς χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και ο επαναπατρισμός όσων παρανόμως διαβιούν στην Ένωση. Γι' αυτό, το σχέδιο περιέχει κατά το μεγαλύτερο μέρος μέτρα που αποσκοπούν στον έλεγχο και στην αποτροπή των μεταναστευτικών ροών.
Ασφαλώς, η συνεργασία με τρίτες χώρες μπορεί να συμβάλει στην εξάλειψη των αιτιών που προκαλούν κύματα προσφύγων και μεταναστών, χωρίς ωστόσο αυτό να σημαίνει πως οι προσπάθειες προς αυτή την κατεύθυνση μπορούν να απαλλάξουν την Ένωση από τις διεθνείς υποχρεώσεις για την προστασία εκείνων που την έχουν ανάγκη ή την παροχή βοήθειας ώστε να καταπολεμηθούν τα αίτια της μετανάστευσης. Είναι χρήσιμο να κατανοήσουν οι Ευρωπαίοι πως όσο μεγαλώνει το χάσμα ευημερίας ανάμεσα στις χώρες της Ένωσης και τους γείτονές μας, τόσο θα αυξάνονται οι μεταναστευτικές πιέσεις. Ούτε η οχύρωση των συνόρων, ούτε τα αστυνομικά μέτρα καταστολής μπορούν να φράξουν το δρόμο σε όσους διεκδικούν μερίδιο στην ευημερία που όλοι εμείς απολαμβάνουμε.
Η μετατροπή της Ευρώπης σε φρούριο μπορεί να αυξάνει τις ταρίφες των διακινητών, αλλά δεν μπορεί να σταματήσει τη λαθραία είσοδο όσο δεν υπάρχει νόμιμη οδός μετανάστευσης. Γι' αυτό πρέπει να δώσουμε κάθε δυνατή βοήθεια στην Αλβανία για την καταπολέμηση της φτώχειας, τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου και των ευκαιριών απασχόλησης, την εδραίωση των δημοκρατικών θεσμών καθώς και την ενίσχυση του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιδίως των δικαιωμάτων των μειονοτήτων, των γυναικών και των παιδιών.
Τα πρόσφατα επεισόδια εις βάρος της ελληνικής μειονότητας στη Χειμάρρα κάνουν επιτακτικότερη την ανάγκη να προωθηθούν μέτρα εκδημοκρατισμού, ενίσχυσης των θεσμών και σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Αλβανία. Βασικός στόχος μας πρέπει να είναι η επιτάχυνση των ρυθμών οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης της χώρας, η συνεργασία και η ειρηνική της συνύπαρξη με τις γειτονικές χώρες. Μόνο έτσι μπορεί να σπάσει ο κύκλος της φτώχειας και της βίας που δημιουργεί τα ρεύματα των μεταναστών και των προσφύγων. Η επιλογή μιας αποτρεπτικής πολιτικής δεν συμβαδίζει με την πολυκλαδική θεώρηση που θα έπρεπε να διαπνέει το έργο της Ομάδας Υψηλού Επιπέδου, ούτε με τα συμπεράσματα του Τάμπερε, όπου τονίζεται ο απόλυτος σεβασμός του δικαιώματος στο άσυλο, με βάση την πλήρη εφαρμογή της σύμβασης της Γενεύης. Η Αλβανία έχει ελάχιστη εμπειρία σε θέματα ασύλου και δεν έχει ακόμη αναπτύξει τους απαραίτητους μηχανισμούς για την εξέταση αιτήσεων ασύλου. Έτσι, δεν μπορεί να θεωρηθεί ακόμη ασφαλής χώρα για πρόσφυγες, ούτε βέβαια είναι σε οικονομική, πολιτική και κοινωνική θέση να σηκώσει τέτοια βάρη, σύμφωνα και με τις διαπιστώσεις της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα βέβαια σήμερα εντοπίζεται στην εύθραυστη φύση του αλβανικού πολιτικού συστήματος, τον αδύναμο ρόλο του Κοινοβουλίου, την κακή κατάσταση του νομικού και δικαστικού συστήματος, την έλλειψη κρατικής διαχείρισης και προγραμματισμού. Η χώρα χαρακτηρίζεται από έλλειψη ασφάλειας σε πολλές περιοχές, από μεγάλη εγκληματικότητα, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά το εμπόριο ναρκωτικών και όπλων. Γι’ αυτό η συνεργασία με την αλβανική κυβέρνηση για την εφαρμογή των μέτρων που προτείνονται στο σχέδιο προβλέπεται ιδιαίτερα δύσκολη.
Κάποιες προσπάθειες, βεβαίως, γίνονται για την βελτίωση της κατάστασης. Όμως, όπως αποδείχθηκε στις πρόσφατες δημοτικές εκλογές, η Αλβανία, βγαίνοντας από μια μακρά περίοδο απομόνωσης, στερείται ακόμη δημοκρατικής κουλτούρας και εκεί θα πρέπει να επικεντρωθούν οι προσπάθειες. Ένα άλλο πρόβλημα συνιστά η ενσωμάτωση, μέσα από συγκεκριμένα μέτρα, των Αλβανών που διαμένουν νομίμως στα κράτη μέλη. Έχοντας λοιπόν υπόψη όλα αυτά τα προβλήματα, η έκθεσή μου μεταξύ άλλων προτείνει: σταδιακή εφαρμογή των προτεινομένων από το σχέδιο δράσης μέτρων, μια μελέτη των αναγκών, όπως αυτή που γίνεται στο πρώτο μέρος και μας υποδεικνύει ποια είναι τα πιο επείγοντα προβλήματα, π.χ. πρώτα θα πρέπει να αναπτυχθούν η οικονομία και οι δημοκρατικοί θεσμοί, να δημιουργηθούν οι υποδομές στην Αλβανία και μετά να προχωρήσει η Ένωση στην υπογραφή συμφωνιών επαναπατρισμού προσφύγων και μεταναστών. Ιδιαίτερα τονίζω την ανάγκη λήψης μέτρων για την βελτίωση της εσωτερικής ασφάλειας, την ενίσχυση του διαλόγου μεταξύ των Ευρωπαίων και των τοπικών αρχών της Αλβανίας και, σε ό,τι αφορά την Επιτροπή και το Συμβούλιο, την προώθηση συγκεκριμένων δράσεων σε συνεργασία με τις αλβανικές, τις ιταλικές και τις ελληνικές αρχές.
Παράλληλα απαιτούνται συντονισμένες δράσεις, με τη μέγιστη δυνατή συνεργασία της Europol, προκειμένου να τεθεί τέρμα στα κυκλώματα σωματεμπορίας και πορνείας γυναικών και παιδιών και στις ενέργειες των εγκληματικών δικτύων εμπορίου ανθρώπων και της εκμετάλλευσής τους μέσω της μαύρης εργασίας και της πορνείας. Τέλος, θα ήθελα να δηλώσω την υποστήριξή μου στις προπαρασκευαστικές εργασίες για τη σύναψη συμφωνίας σταθερότητας και εταιρικής σχέσης μεταξύ Ένωσης και Αλβανίας.
ΠΡΟΕΔΡΙΑ: INGO FRIEDRICH Αντιπροέδρου
Pack (PPE-DE), συντάκτρια γνωμοδότησης της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων, Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, Κοινής Ασφάλειας και Αμυντικής Πολιτικής. - (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, αρχικά θα ήθελα να εκφράσω την έκπληξή μου για το γεγονός ότι η Επιτροπή επέτρεψε σε μια υψηλόβαθμη ομάδα του Συμβουλίου να εκτελέσει ένα έργο που βασικά ενέπιπτε στα δικά της καθήκοντα μετά το Άμστερνταμ. Το βρίσκω λυπηρό, παρά το γεγονός ότι αυτό που έπραξε η εν λόγω ομάδα δεν ήταν λανθασμένο, αφού μάλιστα κατάφερε να αγγίξει τα σωστά σημεία και ταυτόχρονα προσπάθησε να αναδείξει τις σωστές δυνατότητες επίλυσης. Όπως ήδη ανέφερε η κυρία Καραμάνου, από τότε που έπεσε το σιδηρούν παραπέτασμα της Αλβανίας, το οποίο εκεί είχε ιδιαίτερα γερά θεμέλια, η χώρα αυτή αποτελεί μια από τις πιο σημαντικές χώρες προέλευσης και διέλευσης μεταναστών στην ΕΕ. Αυτό ασφαλώς δημιουργεί προβλήματα.
Ωστόσο αντιμετωπίζουμε και άλλο ένα πρόβλημα στην Αλβανία. Ένας σημαντικός αριθμός Αλβανών εγκαταλείπει τη χώρα του εξαιτίας της ανασφάλειας που επικρατεί εκεί, εξαιτίας των κοινωνικών δυσκολιών, εξαιτίας των απηρχαιωμένων κοινωνικών και οικογενειακών δομών. Αυτοί οι άνθρωποι λοιπόν εγκαταλείπουν τη χώρα τους και μαζί εγκαταλείπουν και ένα κομμάτι από το μέλλον της.
Πρέπει να βοηθήσουμε να διαμορφωθούν στην εν λόγω χώρα συνθήκες, οι οποίες θα επιτρέψουν στους ανθρώπους να παραμείνουν εκεί, θα εγγυώνται την ασφάλεια, θα δημιουργούν θέσεις εργασίας και που θα κάνουν τους ανθρώπους εκεί να μην αναζητούν νέους δρόμους προς τα έξω. Πρέπει ασφαλώς να εμποδίσουμε να μετατραπεί η Αλβανία όλο και πιο πολύ σε μια χώρα που θα υποθάλπει πρόσφυγες, ναρκωτικά και το εμπόριο γυναικών.
Η Αλβανία είναι μια χώρα στην οποία ανακατεύονται πολλοί, όπου ακόμη και πολλοί από τους γείτονές της εμπλέκονται με άσχημο τρόπο. Γι’ αυτό τον λόγο πρέπει να τη βοηθήσουμε. Και πρέπει να το κάνουμε ως Ευρωπαϊκή Ένωση. Τώρα παρέχουμε κατάρτιση στην αστυνομία. Βοηθούμε στον έλεγχο των συνόρων, αλλά το πρόβλημα είναι ότι στην εν λόγω χώρα τα κακώς κείμενα είναι τόσα πολλά που όλα γίνονται πολύ αργά, παρά τις προσπάθειες που καταβάλλει η κυβέρνηση.
Θα ήθελα να προσθέσω μόνο κάτι ακόμη, αγαπητή κυρία Καραμάνου. Εάν η Αλβανία δεν αποτελεί μια ασφαλή χώρα προέλευσης και εμείς μεταχειριζόμαστε τους αλβανούς πρόσφυγες διαφορετικά από ότι άλλους, τότε και η Αλβανία δεν μπορεί να αξιώσει τη συμμετοχή της σε μια συμφωνία εταιρικής σχέσης και σταθεροποίησης. Αυτό σημαίνει ότι δεν έχει έρθει ακόμη η ώρα για κάτι τέτοιο, όμως προσωπικά πιστεύω ότι έχουμε ήδη αργήσει. Για μένα η Αλβανία είναι μια χώρα στην οποία οι άνθρωποι μπορούν να γυρίσουν πίσω. Οι άνθρωποι εκεί δεν παρακολουθούνται. Σίγουρα δεν είναι όλα ρόδινα, αλλά είναι καλύτερα από ότι τα περιγράψατε εσείς κυρία Καραμάνου!
Klamt (PPE-DE). - (DE) Κύριε Πρόεδρε, αναλύοντας το σχέδιο δράσης διαπιστώνει κανείς ότι το κατεστημένο στην Αλβανία προκαλεί ανησυχίες. Οι πλημμελείς κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές συνθήκες σε συνδυασμό με την απούσα ή πλημμελή νομική ασφάλεια και το οργανωμένο έγκλημα οδηγούν σε μαζικές μετακινήσεις. Η Αλβανία αποτελεί μια σημαντική χώρα διέλευσης και προέλευσης μεταναστών στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Από την άλλη πλευρά σημειώνονται θετικές προσπάθειες για τον εκδημοκρατισμό και την ανάπτυξη της κοινωνίας, τις οποίες πρέπει να υποστηρίξουμε και θα τις υποστηρίξουμε.
Ο περιορισμός του αριθμού των μεταναστών στην ΕΕ από και μέσω της Αλβανίας αποτελεί τον πρωταρχικό στόχο του σχεδίου δράσης. Γι αυτό χρειάζεται η λήψη μέτρων σε δυο διαφορετικές κατευθύνσεις. Από τη μια πλευρά πρέπει να υποστηριχθούν οι θετικές δυνάμεις στην Αλβανία και από την άλλη πρέπει να δημιουργηθούν νομικά όργανα για τη μετανάστευση από την εν λόγω περιοχή, τα οποία θα περιορίσουν και θα αναχαιτίσουν την παράνομη μετανάστευση και τη σωματεμπορία, καθώς και τις πολλαπλές μορφές της εγκληματικότητας που συνδέονται με αυτά, όπως είναι η λαθραία εργασία και η πορνεία.
Ειδικά για την Αλβανία χρειαζόμαστε τη λήψη συγκεκριμένων, προληπτικών μέτρων, τα οποία θα αποτελέσουν βοήθεια στο πλαίσιο της ανοικοδόμησης και της επανοικοδόμησης της χώρας για μια αξιοπρεπή διαβίωση στην περιοχή. Με αυτόν τον τρόπο θα εκπέσουν πολλά από τα αίτια τα οποία οδηγούσαν σε μετανάστευση, αναζήτηση ασύλου και φυγή. Ωστόσο εκείνο που από την άλλη πλευρά χρειαζόμαστε είναι ενιαία δεσμευτικά νομικά όργανα για το θέμα της μετανάστευσης σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Μέρος βέβαια αυτών των νομικών οργάνων δεν μπορεί να αποτελεί η νομιμοποίηση εγκληματικών πράξεων. Οι συμμορίες που φυγαδεύουν λαθρομετανάστες ασφαλώς δεν παρέχουν κάποια υπηρεσία για τη διάσωση ανθρώπων που καταδιώκονται από απολυταρχικά κράτη. Τα πληρωμένα δίκτυα διακινητών, που τις περισσότερες φορές εμπλέκονται σε οργανωμένη, διασυνοριακή εκτεταμένη εγκληματικότητα, κερδοσκοπούν με τον πόνο και τις ελπίδες των ανθρώπων και δεν παρέχουν μεγαλόκαρδες και ανθρωπιστικές υπηρεσίες.
Η δημοσιευμένη πρόταση της βουλευτού κυρίας Ilka Schröder σχετικά με τη διάθεση κοινοτικών κονδυλίων για τους διακινητές στο πλαίσιο αυτό πρέπει να καταδικαστεί ως αντιπαραγωγική και περιφρονητική για τον άνθρωπο.
(Χειροκροτήματα)
Σίγουρα έχετε δίκαιο κυρία Καραμάνου, αφού οι διακινητές δεν αποτελούν τη ρίζα του κακού. Η ρίζα του κακού όμως δεν βρίσκεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η ρίζα του κακού είναι οι συνθήκες στη χώρα προέλευσης. Χαιρετίζω το πρόγραμμα δράσης, αλλά δεν μπορώ να συνταχθώ με τις απόψεις της συναδέλφου κυρίας Καραμάνου, η οποία στην έκθεσή της δεν χαρακτηρίζει την παράνομη διέλευση των συνόρων ως εγκληματική πράξη, την οποία επομένως θεωρεί νόμιμη. Προκειμένου ωστόσο να καταπολεμήσουμε τα αίτια και όχι τα συμπτώματα χρειαζόμαστε βοήθεια στις θιγόμενες περιοχές και μια ρύθμιση του συνολικού θεματικού συμπλέγματος σχετικά με τη μετανάστευση, το άσυλο και τους πρόσφυγες πολέμων στην Ευρωπαϊκή Ένωση που θα δίνει λύσεις δίκαιες για τους μετανάστες αλλά και για τις χώρες υποδοχής.
(Χειροκροτήματα)
Volcic (PSE). – (ΙΤ) Κύριε Πρόεδρε, αντίθετα από τη συνάδελφο Pack, εγώ είμαι της γνώμης πως όσο περισσότερες ομάδες ασχολούνται με την Αλβανία τόσο το καλύτερο. Η Επιτροπή Ελευθεριών και Δικαιωμάτων των Πολιτών είναι ένας χώρος όπου μπορεί να συζητηθεί αυτό το πρόβλημα, επειδή δεν πρόκειται για προβλήματα που μπορούν να λυθούν σε σύντομο χρονικό διάστημα, αλλά για προβλήματα που θα πρέπει ίσως να τα αντιμετωπίζουμε για πολλές δεκαετίες ακόμη.
Θα ήταν επομένως χρήσιμο να υποδιαιρεθεί το πρόγραμμα που έχουμε ενώπιόν μας και που, κατ’ εμέ, έχει καταρτιστεί πολύ ωραία από τη συνάδελφο Καραμάνου, στα μέτρα που μπορούν να υλοποιηθούν σε μικρό χρονικό διάστημα, στα μέτρα μέσης χρονικής περιόδου και στα ζητήματα που έχουν διαμορφωθεί από την Ιστορία, εναντίον των οποίων αγωνιζόμαστε και παλεύουμε εδώ και 500 χρόνια και τα οποία θα συνεχισθούν και για άλλες εκατονταετίες στο μέλλον. Τα νομικά μέσα ανήκουν στις μεσοπρόθεσμες ρυθμίσεις: ένα επιτελείο έντιμων τελωνειακών και μη διεφθαρμένων δικαστικών είναι θέμα μεταξύ των άλλων και οικονομικό, το οποίο απαιτεί δεκαετίες.
Τις τελευταίες ημέρες, δόξα τω Θεώ, υπάρχουν θετικά σημάδια από πλευράς των Βαλκανίων, τα οποία περιλαμβάνουν έμμεσα και την Αλβανία. Η έκθεση αναφέρει ένα ασυνήθιστο γεγονός – παίρνω για συντομία ένα μόνο στοιχείο – συγκεκριμένα το ότι το σχέδιο δράσης για την Αλβανία και τη γειτονική περιοχή καταρτίσθηκε από ομάδα εργασίας. Τα έγγραφα ταξιδεύουν, ως εκ τούτου, από τη μία υπηρεσία στην άλλη και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, για παράδειγμα, αρνείται να δημοσιοποιήσει την έκθεση που έχει καταρτισθεί από τους Αλβανούς και αφορά, μεταξύ των άλλων, την αποστολή Customs Assistance Mission (CAM).
Αυτός ακριβώς είναι ένας άλλος κίνδυνος που συνδέεται με το αλβανικό ζήτημα: δημιουργείται η υποψία ότι κάποιος θέλει να κρύψει κάτι, να συγκαλύψει κάτι που στην πραγματικότητα δεν υπάρχει. Όποιος γνωρίζει την αλβανική πραγματικότητα καταλαβαίνει ότι είναι ελάχιστα διπλωματικό να οριστούν οι πρωταγωνιστές του τοπικού δημόσιου βίου, ενώ είναι αλήθεια ότι πολλά μπορούν να συμβούν κατά την κυκλοφορία μεταξύ των χωρών σε μεταβατική περίοδο και του βιομηχανικού κόσμου, ο οποίος παρουσιάζεται με τον ρόλο του χορηγού της βοήθειας. Όμως, καθώς όσον αφορά τις ενισχύσεις προς τους Αλβανούς υπάρχει απόλυτη σαφήνεια και διαφάνεια, κύριε Πρόεδρε, πιστεύω ότι η δημοσίευση όλων των εγγράφων είναι μια πράξη πολιτικής εντιμότητας, προκειμένου να αποτραπούν τυχόν ενδιαφερόμενοι κερδοσκόποι. Το γενικό πρόβλημα, φυσικά, είναι να παρασχεθεί στην Αλβανία κάθε δυνατή βοήθεια που μπορεί να βρεθεί, προκειμένου να καταπολεμηθεί η εγκληματικότητα και να γίνει πιο βιώσιμη η ζωή των ανθρώπων, πράγμα που θα μειώσει και τη μετανάστευση.
Paulsen (ELDR).– (SV) Κύριε Πρόεδρε, πρόκειται για μια πολύ καλή έκθεση με ανθρώπινο προσανατολισμό, αν και στόχο βέβαια έχει να θέσει τέλος στις μεταναστευτικές ροές από και μέσω της Αλβανίας. Η ΕΕ δημιούργησε μία πραγματικά θλιβερή μεταναστευτική πολιτική, η οποία βασίζεται στο κλείσιμο των συνόρων μας. Πώς θα γίνει όμως αυτό; Γιατί μεταναστεύουν οι άνθρωπο; Προφανώς φεύγουν για να γλιτώσουν από την καταπίεση, την τρομοκρατία και τον πόλεμο, αλλά επίσης το χάος και τη φτώχεια. Ο πόθος του ανθρώπου για ένα καλύτερο αύριο, για μια καλύτερη ζωή για τον εαυτό του και κυρίως για τα παιδιά του αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα και ισχυρότερα κίνητρα.
Δεν μπορούμε απλώς να αποκλείουμε όλους όσους προσπαθούν να έλθουν στις χώρες μας. Θα πρέπει να βρούμε καλύτερες μεθόδους. Μπορούμε να χρησιμοποιούμε τις σκληρές μεθόδους και την αστυνομία όταν πρόκειται για διακίνηση παιδιών και γυναικών και για δουλεμπόριο. Όσο πιο ερμητικά προσπαθούμε να κλείσουμε τα σύνορα, τόσο πιο ανενδοίαστους και αποφασισμένους για όλα διακινητές λαθρομεταναστών θα έχουμε μπροστά μας. Δεν είναι βέβαια δυνατόν να βρούμε ξαφνικά μία λύση για το σύνολο του προβλήματος, χρειάζεται ωστόσο να προσπαθήσουμε να δημιουργήσουμε έναν κόσμο που να προσφέρει επαρκή δικαιοσύνη, ασφάλεια και προοπτικές για το μέλλον. Αυτό αφορά τόσο τον αλβανικό πληθυσμό όσο και άλλους ανθρώπους οι οποίοι προέρχονται από άλλες χώρες και μέσω Αλβανίας προσπαθούν να φτάσουν τη Γη της Επαγγελίας που λέγεται Ευρωπαϊκή Ένωση.
Οι πρόγονοί μας πήγαιναν μετανάστες στις ΗΠΑ για να μπορέσουν, όπως πίστευαν, να ζήσουν ελεύθερα. Προσπαθούμε τώρα να εμποδίσουμε αυτούς που σήμερα επιδιώκουν το ίδιο. Είναι ιδιαίτερα λυπηρό το γεγονός ότι σήμερα στη Δυτική Ευρώπη προσπαθούμε να δημιουργήσουμε νόμους οι οποίοι θα τιμωρούσαν όποιον έδινε καταφύγιο στα αγέννητα εγγόνια της Άννα Φρανκ. Είναι απίστευτο το κατάντημά μας.
Ας προσπαθήσουμε να δούμε τη γυμνή αλήθεια. Ποτέ δεν θα μπορέσουμε να ζήσουμε σε συνθήκες ειρήνης, ελευθερίας, ευημερίας και δικαιοσύνης στην Ευρωπαϊκή Ένωση εφόσον επιτρέπουμε να υφίστανται οι γείτονές μας αυτή τη φοβερή αδικία.
Sörensen (Verts/ALE).– (NL) Κύριε Πρόεδρε, Επίτροπε, οι Πράσινοι και η πολιτική ομάδα του ΕΛΣ θα ήθελαν να συγχαρούν την εισηγήτρια, κ. Καραμάνου, για την πάρα πολύ σωστή έκθεσή της. Είναι αλήθεια ότι πρέπει να ληφθούν μέτρα για την αναγκαστική μετανάστευση και ότι πρέπει να αρθούν τα αίτιά της. Αυτό που θα ήθελα να τονίσω ιδιαιτέρως είναι η κατάσταση των γυναικών και των παιδιών στην Αλβανία. Καταρχάς, είναι δραματικό να βλέπει κανείς πόσοι νέοι άνθρωποι εξαφανίζονται, απαγάγονται και μετοικούν ακουσίως ή καμιά φορά ακόμη και εκουσίως. Στην Αλβανία δεν υπάρχουν δικαιώματα των παιδιών, δεν υπάρχουν παιδότοποι, δεν υπάρχουν δικαιώματα των γυναικών, αυτό που υπάρχει είναι πολλή επιθετικότητα ενάντια στις γυναίκες στην οικογένεια, από τον άνδρα, το σύζυγο, δεν υπάρχουν δικαιώματα των ζώων και δεν υπάρχουν καθόλου ανθρώπινα δικαιώματα. Ελεεινή είναι και η κατάσταση που επικρατεί στα χωριά από οικολογική άποψη, τα σκουπίδια εγκαταλείπονται παντού, το νερό δεν είναι πάντα πόσιμο και το σύστημα ηλεκτροδότησης δεν λειτουργεί καλά. Ο λαός ελπίζει βεβαίως σε μια καλύτερη πολιτική εκπροσώπηση, τώρα όμως υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που περιπλανώνται φοβισμένοι, φοβούμενοι τα πάντα μαζί με τις εκρήξεις βίας που παρατηρούνται κατά καιρούς. Υπάρχει επίσης και ένα μεγάλο χάσμα μεταξύ των χορηγών, της Ευρώπης, των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, αυτών που δίνουν χρήματα, που καταρτίζουν προγράμματα κλπ. και των ανθρώπων επιτόπου.
Ένα άλλο πρόβλημα το οποίο θα ήθελα να θίξω είναι η υποδοχή των γυναικών από την Αλβανία που έπεσαν θύμα σωματεμπορίας. Οι γυναίκες αυτές επιστρέφουν στη χώρα τους όπου δεν έχει προβλεφθεί καμία υποδοχή γι’ αυτές. Υπάρχουν κάποιες διευκολύνσεις της ICMC για θύματα που προέρχονται εκτός άλλων από το Μαυροβούνιο, όχι όμως για κορίτσια από την Αλβανία που επιστρέφουν από την Ιταλία, την Ελλάδα, τη Γερμανία, το Βέλγιο κλπ. Πρέπει να εισακουσθούν οι εκκλήσεις που απευθύνουν οι γυναικείες ΜΚΟ. Υπάρχει επίσης κίνδυνος να τις ξαναπιάσουν οι προαγωγοί και να τις στείλουν και πάλι στις χώρες για τις οποίες προορίζονταν.
Πρέπει να ενεργοποιηθεί η οικονομία της χώρας σε συνδυασμό με την άσκηση μιας καλής οικολογικής πολιτικής. Πρέπει να υπάρξει μέριμνα για τα σχολεία και τη φύλαξη των παιδιών. Πρέπει να βοηθηθούν οι άνθρωποι που εργάζονται σε ΜΚΟ στη χώρα αυτή. Γίνονται πολλά καλά πράγματα, η IOM κάνει μία καταπληκτική δουλειά, το ίδιο κάνουν και οι ευρωπαϊκές αστυνομικές δυνάμεις, η KFOR είναι παρούσα, αλλά ο τοπικός πληθυσμός πρέπει και αυτός να συνεργαστεί για την ανάπτυξη της χώρας του. Οι υπεύθυνοι πρέπει να τιμωρηθούν. Κυρία Καραμάνου, θα ήθελα να σας συγχαρώ για την ευρεία προοπτική της έκθεσής σας.
Θεωνάς (GUE/NGL). - Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα καταρχάς να συγχαρώ θερμά την συνάδελφο Άννα Καραμάνου για την ποιότητα της εργασίας της. Να σημειώσω ιδιαίτερα την παρατήρησή της ότι το σχέδιο δράσης θα έπρεπε να ασχολείται κυρίως με την παροχή προστασίας σε διωκόμενους πολίτες, με τις συνεχείς παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και όχι με το πώς θα περιοριστεί και θα ανασχεθεί η μετανάστευση προς τις χώρες της Ένωσης.
Είναι γεγονός, κύριε Πρόεδρε, ότι η Αλβανία αντιμετωπίζει ως χώρα και ως κοινωνία έντονα προβλήματα. Οι οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες που επικρατούν στην χώρα ωθούν τους πολίτες της να αναζητούν στην μετανάστευση την μοναδική κυριολεκτικά δυνατότητα και ελπίδα επιβίωσης των ίδιων και των οικογενειών τους. Η κατάσταση επιδεινώθηκε όταν οι ενέργειες πολιτικών δυνάμεων που στηρίχθηκαν αφειδώς από την Ευρωπαϊκή Ένωση οδήγησαν το 1997 στο φαινόμενο των πυραμίδων και εξανέμισαν την λαϊκή αποταμίευση και, ταυτόχρονα, την όποια αξιοπιστία στις δομές του αλβανικού κράτους και της οργάνωσής του. Η κατάσταση αυτή είχε ως αποτέλεσμα την λαϊκή εξέγερση που ουσιαστικά κατάργησε το αλβανικό κράτος, προκαλώντας τεράστια προβλήματα ασφάλειας, πολιτικής και οικονομικής, στους αλβανούς πολίτες. Τεράστιες ποσότητες όπλων πέρασαν στα χέρια ανεξέλεγκτων ομάδων, που πολύ γρήγορα στελέχωσαν οργανωμένες εγκληματικές ομάδες τύπου μαφίας.
Η όλη κατάσταση έχει επιδεινωθεί από τα γεγονότα του Κοσσυφοπεδίου και τους νατοϊκούς βομβαρδισμούς, που όξυναν τα προβλήματα στην περιοχή. Το να κλείνεις τα μάτια μπροστά σ’ αυτή την κατάσταση και να προσπαθείς να ορθώσεις τείχη γύρω από τον παράδεισό σου για τον προστατεύσεις δήθεν από τους απελπισμένους της γειτονιάς είναι μια στάση και απάνθρωπη αλλά και κοντόφθαλμη.
Ασφαλώς, κάθε άνθρωπος θέλει να ζει στην πατρίδα του, αν μπορεί βέβαια να ζει σ’ αυτή, με ασφάλεια και αξιοπρέπεια. Από την άλλη όμως δεν υπάρχει δύναμη να σταματήσει τους απελπισμένους. Θα ήταν καλό να εγκαταλείψουμε τα μέτρα καταστολής και να κινηθούμε σε δυο κατευθύνσεις: πρώτον να βοηθήσουμε την Αλβανία να αναζωογονήσει την οικονομία της και να ανακτήσει τον πληθυσμό της εκεί, και δεύτερον, να νομιμοποιήσουμε την παρουσία των μεταναστών από την Αλβανία στις χώρες μας αντί να τους αντιμετωπίζουμε ως αγρίμια και με συνθήκες μαύρης εργασίας, να τους αξιοποιήσουμε σε δραστηριότητες όπου τους έχουμε ανάγκη. Υπάρχουν εργασίες, π.χ. στην Ελλάδα, που αν φύγουν οι αλβανοί μετανάστες δεν θα μπορούν να γίνουν, κυρίως στον αγροτικό τομέα.
Ας αξιοποιήσουμε λοιπόν τις διμερείς συμφωνίες που με νόμιμο και καθαρό τρόπο θα καθορίσουν τις εργασίες, τον χρόνο παραμονής, τον τόπο παραμονής, την αμοιβή, τις ώρες, τις συνθήκες εργασίας και κοινωνικής ασφάλισης, ώστε οι μετανάστες να αποδειχθούν και σε δύναμη που θα αναδείξουν τις οικονομίες των χωρών μας και θα βοηθήσουν στη φιλία και στη συνεργασία ανάμεσα σε λαούς και όχι στην καλλιέργεια εθνικιστικών και ψυχροπολεμικών επιδιώξεων.
Δημητρακόπουλος (PPE-DE). - Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, θα ήθελα καταρχάς να συγχαρώ την κ. Καραμάνου για την εργασία της σε ένα πραγματικά πάρα πολύ λεπτό και σημαντικό θέμα. Νομίζω ότι υπάρχουν δύο βασικά ζητήματα που θα πρέπει να μας απασχολήσουν μεταξύ άλλων. Το πρώτο αφορά τις δομές και τις διαδικασίες στην Αλβανία και γίνεται ακόμη πιο έντονο σήμερα μετά τα τελευταία γεγονότα και τις ενέργειες στη διάρκεια των δημοτικών εκλογών, ενέργειες που εστράφησαν κυρίως εναντίον της ελληνικής μειονότητας που ζει στην Αλβανία. Οι ενέργειες αυτές πιστοποιούν ότι πρέπει να είναι στόχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης η εγκαθίδρυση πια των δομών εκείνων που θα κάνουν σεβαστούς τους δημοκρατικούς κανόνες και θα κάνουν αναγνωρίσιμα και σεβαστά τα δικαιώματα των μειονοτήτων στην Αλβανία.
Το δεύτερο ζήτημα είναι το τεράστιο πραγματικά και πολύ σύνθετο ζήτημα της μετανάστευσης. Είναι ένα θέμα πάρα πολύ σημαντικό, το οποίο διαμορφώνεται κάτω από την επίδραση ιστορικών, κοινωνικών, πολιτικών και οικονομικών παραγόντων. Το σύνθετο του προβλήματος καθιστά αναγκαία και την αντιμετώπισή του με μια σύνθετη πολιτική, μια πολιτική στην οποία δεν μπορούν να υπάρξουν απλουστεύσεις, μια πολιτική η οποία να οδηγεί από την μια πλευρά στην δημιουργία ενός νομικού πλαισίου, διότι το νομικό πλαίσιο είναι συστατικό στοιχείο των πολιτειών, αλλά ενός νομικού πλαισίου που να είναι δυναμικό και να δίνει λύση στο πρόβλημα και όχι να περιορίζεται σε απλές κατασταλτικές ενέργειες, έστω και αν αυτές είναι συνέπεια ή αποτέλεσμα της εφαρμογής του νόμου.
Νομίζω ότι έχουμε φθάσει πια στο σημείο να μπορούμε και να υιοθετήσουμε αυτά τα μέτρα και να τα επιβάλουμε. Έχουμε φτάσει σε μια εποχή όπου και οι συνθήκες είναι ώριμες και όλοι αναγνωρίζουμε ότι αν το κάνουμε θα προσφέρουμε μια πολύ μεγάλη υπηρεσία.
Keßler (PSE). - (DE) Κύριε Πρόεδρε, χαιρετίζω τη δημιουργία ενός σχεδίου δράσης για την Αλβανία, όπως επίσης και την ενδελεχή έκθεση της συναδέλφου μου, κυρίας Άννας Καραμάνου. Λόγω της ανάλυσης της πολιτικής και οικονομικής κατάστασης της Αλβανίας είμαστε σε θέση να αναγνωρίσουμε καλύτερα τα αίτια των μετακινήσεων και να αναπτύξουμε αντίστοιχα μέτρα. Ωστόσο κατακρίνω το γεγονός ότι το εν λόγω σχέδιο δράσης καθώς και όλα τα υπόλοιπα που συντάχθηκαν χαρακτηρίζονται κυρίως από ελεγκτικά και κατασταλτικά μέτρα. Η Αλβανία είναι μια από τις πιο φτωχές χώρες του κόσμου και η ίδια έχει υποδεχθεί εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες.
Αυτόν τον καρό επικρατεί ένα έντονο κύμα επιστροφής των προσφύγων, οι οποίοι βασικά βρίσκονται αντιμέτωποι με την έλλειψη ασφάλειας, δικαίου και τάξης. Υπάρχουν άνθρωποι που στέλνονται πίσω παρά το γεγονός ότι ήταν καλά ενταγμένοι. Νέοι άνθρωποι αναγκάζονται να διακόψουν τις σπουδές τους και να προχωρήσουν σε ένα αβέβαιο μέλλον. Αυτή δεν είναι μια έξυπνη πολιτική.
Η επανένταξη των προσφύγων πρέπει ως εκ τούτου να επιτυγχάνεται κάτω από πιο αξιοπρεπείς και ασφαλείς συνθήκες. Προς τούτο είναι απαραίτητο να εκπονηθούν σχέδια για μια συντονισμένη επιστροφή και προ πάντων να συμπεριληφθούν σε αυτό και μη κυβερνητικές οργανώσεις και διεθνείς οργανισμοί.
Η κατάσταση στην Αλβανία είναι κατά την εκτίμησή μου, όπως και παλαιότερα σοβαρή, λόγω της πολιτικής αστάθειας, της περιφρόνησης των νόμων και της υπερβολικά υψηλής εγκληματικότητας. Κάθε χρόνο χιλιάδες άνθρωποι διακινδυνεύουν τη ζωή τους καθ’ οδόν προς την ΕΕ. Εκατοντάδες από αυτούς τους πρόσφυγες βρίσκουν το θάνατο στη θάλασσα. Τον πραγματικό αριθμό των νεκρών δεν θα τον μάθουμε ποτέ. Τα 7 000 χιλιόμετρα θαλάσσιων συνόρων της Ιταλίας είναι πολύ δύσκολο να ελεγχθούν και προσφέρουν στις συμμορίες διακινητών, οι οποίες ενεργούν με εξαιρετικά μεγάλη περιφρόνηση για τον άνθρωπο, ένα πολύ ευρύ πεδίο δράσης. Εγκληματίες που εκμεταλλεύονται την ανάγκη των προσφύγων πρέπει να τιμωρούνται. Το εμπόριο ανθρώπων, ειδικότερα όσον αφορά τα μικρά παιδιά, η εκμετάλλευση των ανθρώπων στην παράνομη απασχόληση και στην πορνεία πρέπει να τιμωρούνται με τον πιο αυστηρό τρόπο. Ωστόσο όποιοι πιστεύουν ότι από μόνη της η καταπολέμηση των διακινητών θα συμβάλλει στην παρεμπόδιση της μετανάστευσης απατώνται. Χρειαζόμαστε την εντατικοποίηση του διαλόγου μεταξύ των διαφόρων διαπραγματευτικών και συμβουλευτικών επιτροπών καθώς και καλύτερο συντονισμό. Μόνο έτσι μπορούμε από κοινού να συμβάλλουμε στην καταπολέμηση της εκμετάλλευσης των προσφύγων από τους διακινητές.
Η κοινότητα πρέπει να υποστηρίξει τις προσπάθειες της Αλβανίας για ενίσχυση του κράτους δικαίου και μάλιστα όσον αφορά την παροχή οικονομικής βοήθειας - και θα ήθελα να το τονίσω αυτό – δεν πρέπει να εγκαταλείψουμε αυτή τη χώρα αλλά ούτε και την εκεί περιοχή. Τέλος ζητώ από το Συμβούλιο, επί τη ευκαιρία, να λάβει μέτρα που θα οδηγήσουν στην πλήρη κοινοτικοποίηση της πολιτικής σχετικά με τη μετανάστευση, το άσυλο και την καταπολέμηση του εμπορίου ανθρώπων.
Vatanen (PPE-DE). – (FI) Κύριε Πρόεδρε, η βοήθεια στην Αλβανία και στη γειτονική περιοχή είναι εξαιρετικά σημαντική από την άποψη της σταθερότητας στην Ευρώπη. Το ρίζωμα της δημοκρατίας και η δημιουργία κράτους δικαίου είναι απαραίτητα. Δεν μπορούμε να ξεχνάμε τους λαούς που έχουν ανάγκη, αλλά είναι υποχρέωσή μας να τους ενισχύουμε όσο καλύτερα μπορούμε.
Με το πρόγραμμα δράσης που αφορά την Αλβανία και τη γειτονική περιοχή μπορούμε να αυξήσουμε τη σταθερότητα της περιοχής. Βαρύτητα δεν πρέπει να δοθεί στο πώς θα περιορίσουμε την εισροή μεταναστών και προσφύγων, αλλά στο πώς θα μπορέσουμε να βελτιώσουμε τις συνθήκες στην περιοχή κατά τρόπο ώστε οι άνθρωποι να μπορέσουν να παραμείνουν στις εστίες τους. Η Αλβανία και ιδιαιτέρως το Κοσσυφοπέδιο δεν είναι οπωσδήποτε ακόμη ειρηνικές περιοχές και επομένως η επιστροφή των προσφύγων θα πρέπει να γίνει ελεγχόμενα έτσι ώστε να μην τεθεί σε κίνδυνο η ασφάλειά τους. Η θέση των Αλβανών του Κοσσυφοπεδίου υπήρξε επί μακρόν εξαιρετικά δύσκολη και είναι άκρως ανακουφιστικό που επιτέλους αναγνωρίστηκαν τα δικαιώματά τους. Όμως εξίσου αναγκαίο είναι να διασφαλισθούν τα δικαιώματα των μειονοτήτων του Κοσσυφοπεδίου, των Σέρβων και των τσιγκάνων. Η αποκατάσταση της φιλίας μεταξύ των εθνικών ομάδων είναι μια μακρά όμως απολύτως απαραίτητη διαδικασία. Μόνο στη συγχώρεση βρίσκεται η επαναστατική βάση για την οικοδόμηση του μέλλοντος.
Η οικονομική ανάπτυξη δίνει τη δυνατότητα να υπερνικηθούν οι δυσκολίες στην περιοχή της κρίσης. Μόνο ο καταιγισμός των ενισχύσεων δεν αρκεί, παρά χρειαζόμαστε λαϊκό επιχειρηματικό πνεύμα και ενθάρρυνση της αυτόβουλης ενεργοποίησης των ανθρώπων. Η από κοινού επιχειρηματική δράση δένει ειρηνικά τους ανθρώπους μεταξύ τους. Το χρήμα ομολογουμένως ενεργεί καταπραϋντικά. Ως προς αυτό η σημασία του προγράμματος CARDS της ΕΕ βρίσκεται σε θέση κλειδί, διότι χωρίς λειτουργική διαχείριση τίποτε δεν λειτουργεί. Εμείς θα πρέπει να τους βοηθήσουμε να αυτοβοηθηθούν. Αυτή τη στιγμή η περιοχή χρειάζεται ένα πατρικό καθοδηγητικό χέρι. Ως συνεταίρος των Βαλκανίων η ΕΕ φέρει μεγάλη ευθύνη για το μέλλον της περιοχής. Πρέπει να αφήσουμε τον εγωισμό μας στην άκρη και να συνειδητοποιήσουμε ότι οι μοίρες μας είναι δεμένες μεταξύ τους.
Ζαχαράκις (PPE-DE). - Κύριε Πρόεδρε, όταν πριν από δύο περίπου μήνες πρότεινα και έγινε δεκτό από την εισηγήτρια, την οποία με την ευκαιρία θα ήθελα να συγχαρώ για την εργασία της, να προστεθεί στην παράγραφο 6 της εκθέσεως η μνεία της ανάγκης βελτιώσεως της ασφάλειας και προστασίας των εθνικών μειονοτήτων στην Αλβανία, είχα βέβαια κατά νου τον γενικότερα αρνητικό φάκελο της χώρας αυτής στον τομέα της συμπεριφοράς της έναντι των μειονοτήτων της επικράτειάς της, και ειδικότερα της ελληνικής μειονότητας.
Ομολογώ, όμως, ότι δεν είχα τότε φαντασθεί ότι τόσο σύντομα θα είχαμε μια τόσο έμπρακτη επιβεβαίωση της αρνητικής αυτής πρακτικής των αλβανικών αρχών, οι οποίες με την απροκάλυπτη εκλογική βία και νοθεία σε βάρος των ελλήνων μειονοτικών υποψηφίων και ψηφοφόρων κατά τις πρόσφατες εκλογές, όπως απεδείχθη και από τις αντικειμενικές μαρτυρίες επίσημων διεθνών παρατηρητών, κατέδειξαν ότι δυστυχώς η Αλβανία ελάχιστα σέβεται ακόμα και τις πιο στοιχειώδεις υποχρεώσεις της στο πλαίσιο της πορείας της προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Και τούτο καθ' ην στιγμή η ίδια η Αλβανία αξιώνει από τη διεθνή κοινότητα να παρεμβαίνει ακόμα και ενόπλως προς υπεράσπιση καταπιεζόμενων αλβανικών μειονοτήτων σε τρίτες χώρες, ενώ ταυτόχρονα απαιτεί τη διασφάλιση όλων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για τους αλβανούς μετανάστες, αλλά και λαθρομετανάστες, απαίτηση την οποία κρίνουμε σκόπιμο όλοι μας, και σωστά, να προσπαθήσουμε να ικανοποιήσουμε.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της Ελλάδος που, αν και ποικιλότροπα και πλουσιοπάροχα στήριξε την μετακομμουνιστική αλβανική πολιτεία και υποδέχθηκε και ανέχθηκε φιλόξενα τις χιλιάδες αλβανών μεταναστών και λαθρομεταναστών, βλέπει εντούτοις να διώκεται συστηματικά η πολυπληθής και ιστορική ελληνική μειονότητα της Αλβανίας και να παραβιάζονται κατ' επανάληψη τα θεμελιώδη ανθρώπινα, πολιτικά και πολιτιστικά δικαιώματά της.
Όλα αυτά, εξ αφορμής και των απαραδέκτων γεγονότων της Χειμάρρας, μας επιβάλλουν νομίζω την πολύ προσεκτική αξιολόγηση της ικανότητας και της βουλήσεως της Αλβανίας να αποδεχθεί τα παραδεδεγμένα ευρωπαϊκά κριτήρια στους τομείς των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των δημοκρατικών ελευθεριών και μας καλούν συνακόλουθα στην ανάλογη στάθμιση και προσαρμογή της γενικότερης στάσεώς μας, των σχεδίων δράσεών μας και των ποικιλόμορφων παροχών μας έναντι της χώρας αυτής μέχρις ότου αναθεωρήσει την πολιτική της.
Lisi (PPE-DE). - (ΙΤ) Κύριε Πρόεδρε, πιστεύω και εγώ, όπως σωστά είπε ο συνάδελφος Δημητρακόπουλος, ότι κεντρικό σε σχέση με τις δυσκολίες της Αλβανίας – δυσκολίες οικονομικές, κοινωνικές και εσωτερικής ασφάλειας – παραμένει το θέμα της βοήθειας προς αυτή τη χώρα για να αποκαταστήσει το κράτος δικαίου, να εμπνεύσει ασφάλεια στους πολίτες, να αποκαταστήσει το κύρος των θεσμών και των τοπικών διοικήσεων. Χωρίς αυτήν την ανάπτυξη του δημοκρατικού επιπέδου αυτής της χώρας, λαμβανομένων υπόψη των τελευταίων εκλογικών γεγονότων και ιδιαίτερα των εκλογικών ραδιουργιών που καταγγέλθηκαν, είναι προφανές ότι αν δεν ακολουθήσουμε αυτόν τον δρόμο, δεν θα καταφέρουμε ποτέ να λύσουμε τα προβλήματα.
Επικροτώ το γεγονός ότι στην έκθεση συμπεριλαμβάνονται και αξιολογούνται επιτέλους δύο σημεία στα οποία εμείς οι Ιταλοί αποδίδαμε μεγάλη σημασία. Το πρώτο: ασταθής Αλβανία σημαίνει ασταθή Βαλκάνια και ασταθή Βαλκάνια σημαίνουν αστάθεια για την Ευρώπη. Πρόκειται για μια συνειδητοποίηση που πρέπει να ωριμάσει σε όλους μας. Το δεύτερο, εξίσου αληθές: δεν είναι δυνατόν η μεταναστευτική πίεση και η επέλαση της εγκληματικότητας που προέρχονται από αυτήν τη χώρα να φορτώνονται μόνο στους ώμους της Ιταλίας και της Ελλάδας. Έχω ακούσει πολλά λόγια αλληλεγγύης και διαθεσιμότητας, αλλά πρέπει να υπενθυμίσω ότι μέχρι σήμερα η μόνη πραγματική αλληλεγγύη είναι εκείνη που έχουν προσφέρει οι παραμεθόριοι ιταλικοί πληθυσμοί και οι τοπικές αρχές. Δεν έχω δει αυτήν την πρακτική αλληλεγγύη της Ευρώπης όταν χρειάζεται να συμμεριστεί τις δυσκολίες ενός λαού.
Αυτό που βρίσκω, αντίθετα, απαράδεκτο σε αυτήν την έκθεση, και το λέω με ειλικρίνεια, είναι ότι συγχέεται το αποτέλεσμα με την αιτία, ότι συγχέεται δηλαδή μια διαδικασία σταθμισμένης χορήγησης θεωρήσεων εισόδου, άρα και δυνατοτήτων μετανάστευσης, με την αιτία της λαθρομετανάστευσης. Συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο! Ας μην συγχέουμε αιτία με αποτέλεσμα! Βρίσκω ιδιαίτερα απαράδεκτο και αρνητικό για την Αλβανία το ότι θέλουμε κατά κάποιον τρόπο να στείλουμε ένα μήνυμα ανοχής απέναντι στη λαθρομετανάστευση. Είναι κάτι που δεν το χρειάζεται η Αλβανία. Η Αλβανία χρειάζεται την απτή οικονομική μας βοήθεια, την πρακτική μας αλληλεγγύη, αλλά χρειάζεται και έναν αποφασιστικό λόγο, επειδή πρέπει μόνη της και με τη δική μας βοήθεια να καταφέρει να ανοικοδομήσει τα θεμέλια ενός κράτους δικαίου.
Posselt (PPE-DE). - (DE) Κύριε Πρόεδρε, για πολλούς στην ΕΕ η Αλβανία αποτελεί μια χώρα πολύ απομακρυσμένη, πιο απομακρυσμένη και από το βασίλειο του Walachei, παρά το γεγονός ότι οι Αλβανοί αποτελούν έναν από τους παλαιότερους πολιτισμένους ευρωπαϊκούς λαούς. Κατά το Μεσαίωνα πολέμησαν εναντίον της οθωμανικής εισβολής και εξακολουθούν μέχρι τις ημέρες μας ως Ευρωπαίοι να αμύνονται. Οι Αλβανοί έχουν αντιμετωπίσει έντονη την περιφρόνηση της Ευρώπης. Τον 19ο αιώνα όλοι οι λαοί των Βαλκανίων βρέθηκαν μπροστά σε μια νέα προοπτική από το συνέδριο του Βερολίνου, το 1878. Στο Βερολίνο οι Αλβανοί κατά κάποιο τρόπο εκδιώχθηκαν από το τραπέζι, αφού κανείς δεν τους σεβότανε και στη διάρκεια του 20ου αιώνα υπέφεραν πολύ, υποταγμένοι σε μια από τις πιο τρομακτικές ιδεολογίες, το σοσιαλισμό και τον κομμουνισμό, στην πιο κτηνώδη έκδοσή του. Γι αυτό σήμερα έχουμε μια ευρωπαϊκή ευθύνη απέναντι σε αυτή την ευρωπαϊκή Αλβανία. Γι αυτό χαιρετίζω την προσέγγιση της έκθεσης και την προσέγγιση του σχεδίου δράσης. Πρέπει να δούμε ξεκάθαρα ότι δεν μπορούμε να εργαζόμαστε με διπλά πρότυπα.
Έχει γίνει πολύς λόγος εδώ για τα δικαιώματα των μειονοτήτων. Στο σημείο αυτό θα ήθελα να πω ότι δικαίως ζητάμε από τους Αλβανούς δικαιώματα για τις μειονότητες. Τότε όμως αυτά πρέπει να ισχύουν και σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό δεν έχει επιτευχθεί. Δεν υπάρχουν ευρωπαϊκά πρότυπα για την προστασία των μειονοτήτων. Σε όλες τις γειτονικές χώρες της Αλβανίας – εκτός του Κοσσυφοπεδίου όπου οι Αλβανοί αποτελούν την πλειοψηφία – έχουμε αλβανικές μειονότητας και εκεί μπορούμε να δούμε ποια είναι τα πρότυπα για τις μειονότητες στην ΕΕ.
Θα ήθελα να προσθέσω και κάτι άλλο. Όπως ο συνάδελφος Liese, είμαι της άποψης ότι χρειαζόμαστε καταμερισμό του βάρους στο πλαίσιο της πολιτικής για το άσυλο και τους πρόσφυγες. Ωστόσο το πρόβλημα είναι ο καταμερισμός του βάρους βάσει ποσοστιαίας αναλογίας και ακριβώς γύρω από αυτό αγωνιστήκαμε χωρίς να επιτύχουμε πλειοψηφία ούτε εδώ, αλλά ούτε και στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Βλέπουμε λοιπόν από την περίπτωση της Αλβανίας ότι αυτό μπορεί κάποια φορά να αφορά όλα τα κράτη μέλη. Κατά συνέπεια είναι πολύ σημαντικό να σταματήσουμε να ασχολούμαστε με τα συμπτώματα και να χαράξουμε μια πολιτική αλληλεγγύης για τους πρόσφυγες με σταθερές ποσοστιαίες αναλογίες και ένα σταθερό καταμερισμό του βάρους, πριν έρθει η καταστροφή.
Liikanen,Επιτροπή. –Κύριε Πρόεδρε, στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Τάμπερε απαιτήσαμε ισχυρότερη εξωτερική δράση σε νομικά και εσωτερικής πολιτικής θέματα. Το υπό εξέταση σχέδιο δράσης αποτελεί ουσιαστικό μέτρο για την επικύρωση της εξωτερικής δράσης. Οι μεγάλες θεσμικές αλλαγές που απορρέουν από τη Συνθήκη του Άμστερνταμ έχουν επιδράσει στη διαχείριση των θεμάτων ασυλίας και μετανάστευσης. Η Κοινότητα είναι τώρα σε θέση να ανταποκριθεί στην απαίτηση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου αξιοποιώντας τις νέες της αρμοδιότητες στην εξωτερική πολιτική και τα προγράμματά της που αφορούν τις εξωτερικές σχέσεις. Στα πλαίσια της διαδικασίας σταθεροποίησης και σύνδεσης συζητάμε τα ζητήματα μετανάστευσης μαζί με τους Αλβανούς ως ισότιμοι εταίροι. Ανάλογες συνομιλίες θα πρέπει να έχουμε σε ολόκληρη την περιοχή. Μετά το έτος 1991 χορηγήθηκαν στην Αλβανία συνολικά 750 εκατομμύρια ευρώ ενισχύσεις σε διάφορους τομείς ήδη στα πλαίσια του προγράμματος PHARE. Στα δύο τελευταία χρόνια χορηγήθηκαν επιπλέον στη χώρα 250 εκατομμύρια ευρώ ανθρωπιστική βοήθεια μέσω του προγράμματος της Υπηρεσίας Ανθρωπιστικής Βοήθειας της Ευρωπαϊκής Κοινότητας. Το πρόγραμμα CARDS που διαδέχεται το PHARE έχει σημαντικό ρόλο σε θέματα νομικά και εσωτερικής πολιτικής.
Θέλουμε να τονίσουμε ιδιαιτέρως ότι υποστηρίζουμε πλήρως την ολοκληρωμένη άποψη που υιοθέτησε η Ομάδα Υψηλού Επιπέδου για το Άσυλο και τη Μετανάστευση και την προσπάθεια να εξετασθούν τα πραγματικά αίτια της αναγκαστικής μετανάστευσης. Το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων ενέκρινε τα πέντε πρώτα σχέδια δράσης ήδη τον Οκτώβριο του περασμένου έτους και αυτά αφορούσαν τη Σομαλία, τη Σρι Λάνκα, το Αφγανιστάν, το Μαρόκο και το Ιράκ. Το σχέδιο δράσης που αφορά την Αλβανία και τη γειτονική περιοχή εγκρίθηκε τον Ιούνιο του τρέχοντος έτους και είναι επομένως το έκτο κατά σειρά σχέδιο. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Τάμπερε συνέστησε στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή να υποβάλουν έκθεση σχετικά με την πρόοδο των εργασιών της ομάδας εργασίας τον Δεκέμβριο του τρέχοντος έτους. Η έκθεση εξετάζει λεπτομερώς ένα σχέδιο δράσης για την Αλβανία και τις γειτονικέ περιοχές. Το προσχέδιο της έκθεσης εξετάζεται σήμερα στο Συμβούλιο. Η Επιτροπή συμμετέχει ενεργητικά στην εκπόνηση της έκθεσης.
Θέλω να ευχαριστήσω την εισηγήτρια της έκθεσης κ. Καραμάνου και όλη την επιτροπή για αυτήν την ιδιαιτέρως εμβριθή έκθεση, και ελπίζω το Συμβούλιο να λάβει υπόψη τις απόψεις που εκφράζονται σε αυτήν. Θέλω ακόμη να θέσω τρεις απόψεις, τις οποίες η Επιτροπή θεωρεί ιδιαιτέρως σημαντικές. Καταρχάς η Επιτροπή υποστηρίζει την ισόρροπη αντιμετώπιση των μέτρων που προτείνονται στο σχέδιο δράσης και της υλοποίησής τους. Ως προς αυτό συμφωνούμε με την εισηγήτρια της έκθεσης. Δεύτερον, όσον αφορά τους στόχους του σχεδίου δράσης για το έτος 2000 η κατάσταση φαίνεται να είναι πολύ καλή. Η Επιτροπή συμμετείχε στη σύνταξη αξιολόγησης που αφορά την υλοποίηση του σχεδίου δράσης. Θέλουμε να ευχαριστήσουμε επίσης τα κράτη μέλη για τη συμβολή τους στο έργο αυτό. Όπως ήδη επεσήμανα, η Κοινότητα επιδιώκει να υλοποιήσει τα προγράμματα ενίσχυσης όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικά. Είναι ένα ζήτημα που πρόκειται να αποτελέσει προτεραιότητα της δράσης της Ένωσης συνολικά.
Τρίτον και τελευταίο, το σχέδιο δράσης και ο τρόπος υλοποίησής του πρέπει να εξετασθούν σε επίπεδο περιοχών. Το Σύμφωνο Σταθερότητας για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη προσφέρει ως προς αυτό ένα έξοχο φόρουμ. Τα συμβαλλόμενα μέρη του Συμφώνου Σταθερότητας έχουν ήδη κάνει δηλώσεις προς την κατεύθυνση αυτή. Μπορούμε να είμαστε πιο αισιόδοξοι τώρα για τη διάσκεψη κορυφής των Βαλκανίων που θα συνέλθει τον επόμενο μήνα στο Ζάγκρεμπ.
Πρόεδρος. – Ευχαριστώ πολύ Επίτροπε κύριε Liikanen!