Πληρη πρακτικα των συζητησεων

Τρίτη 14 Μαΐου 2002 - Στρασβούργο

5. Οικονομικός έτος 2003

  Πρόεδρος. - Η ημερήσια διάταξη προβλέπει την παρουσίαση από την Επιτροπή του Προσχεδίου Γενικού Προϋπολογισμού για το Οικονομικό Έτος 2003.

  Schreyer, Επιτροπή. - (DE) Κύριε Πρόεδρε, αξιότιμοι βουλευτές, στις 30 Απριλίου η Επιτροπή υιοθέτησε το προσχέδιο του προϋπολογισμού για το οικονομικό έτος 2003. Χαίρομαι που σήμερα είμαι σε θέση να σας παρουσιάσω σε γενικές γραμμές το εν λόγω προσχέδιο.

Επιτρέψτε μου αρχικά να αναφερθώ στους βασικούς αριθμούς του προϋπολογισμού 2003. Χτες το βράδυ είχαμε ήδη την ευκαιρία να συζητήσουμε σύντομα επ’ αυτού στην Επιτροπή Προϋπολογισμών.

Το προσχέδιο της Επιτροπής προβλέπει για τον προϋπολογισμό ένα συνολικό ποσό 98,2 δισ. ευρώ. Σε σύγκριση με τον προϋπολογισμό του τρέχοντος έτους, έχουμε μια αύξηση κατά 2,7%. Συγκρινόμενο με τις προβλεπόμενες αυξήσεις των κρατικών προϋπολογισμών των κρατών μελών, αυτή η ποσοστιαία αύξηση είναι μικρότερη από τη μέση ποσοστιαία αύξηση όλων των κρατών μελών. Θέλω να υπογραμμίσω, προπάντων, ότι στο εν λόγω προσχέδιο το προβλεπόμενο για τον προϋπολογισμό ποσό παραμένει κατά 4,7 δισ. χαμηλότερο από το μέγιστο ποσό που είχε καθοριστεί κατά τον δημοσιονομικό σχεδιασμό της Ατζέντας 2000. Θεωρώ ότι είναι καλή αυτή η είδηση, ότι δηλαδή, παρά τις πολλές νέες απαιτήσεις, στάθηκε δυνατόν να καταρτισθεί ένα προσχέδιο, έτσι ώστε να απομένει και ένα μεγάλο περιθώριο για την περίπτωση που θα εμφανιστεί κάτι απρόοπτο, το οποίο θα μπορέσει τότε να αντιμετωπιστεί εντός του πλαισίου του δημοσιονομικού προγραμματισμού.

Σε ποσοστά του ΑΕΠ, ο προϋπολογισμός ανέρχεται στο 1,03%. Με άλλα λόγια, το ποσοστό που θα καταβάλουν ως εισφορά τα κράτη μέλη θα είναι το επόμενο έτος περίπου 1,03%. Πρόκειται για ένα χαμηλό ποσοστό, χαμηλότερο από εκείνο των προηγούμενων ετών. Το υπογραμμίζω αυτό, επειδή έτσι αποδεικνύεται ότι παίρνουμε πολύ σοβαρά τη δημοσιονομική πειθαρχία και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Το υπογραμμίζω, επίσης, επειδή ακούγεται συχνά σε δημόσιες συζητήσεις ότι έχουμε να αντιμετωπίσουμε τις τάδε και τις δείνα εξελίξεις που θα τινάξουν τον προϋπολογισμό στον αέρα. Όχι, αυτό δεν πρόκειται να συμβεί, και έχουμε μάλιστα καταρτίσει ένα προσχέδιο που κυμαίνεται κάτω από τα ανώτατα όρια που είχαν ορισθεί κατά τον δημοσιονομικό σχεδιασμό.

Θα πρέπει προπάντων να καταστήσουμε σαφές τι πρόκειται να χρηματοδοτηθεί στο πλαίσιο του προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης με αυτές τις εισφορές των κρατών μελών που αποτελούν περίπου το 1% των οικονομικών επιδόσεων στην επικράτεια της ΕΕ, δηλαδή σε ποιους τομείς της πολιτικής πρόκειται να διοχετευθούν τα χρήματα των φορολογουμένων.

Αρχικά η γεωργία, η οποία εξακολουθεί να παραμένει ο σημαντικότερος τομέας. Εάν προσθέσει κανείς όλες μαζί τις δαπάνες της γεωργικής πολιτικής θα έχει ως άθροισμα 48,7 δισ. ευρώ, τα οποία προβλέπονται για τον εν λόγω τομέα.

Ο αριθμός αυτός περιλαμβάνει και τις ενισχύσεις στις υποψήφιες χώρες, δηλαδή τις ενισχύσεις για τους αγρότες στις χώρες αυτές, καθώς και τις δαπάνες για το προσωπικό της αρμόδιας Γενικής Διεύθυνσης. Με άλλα λόγια, μεταφράζοντάς το σε ποσοστό του ΑΕΠ της ΕΕ, περίπου το 0,5% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ πρόκειται να χρησιμοποιηθεί για τη χρηματοδότηση των δαπανών του γεωργικού τομέα μέσω του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού.

Η παρουσίαση που σας έκανα για τον γεωργικό τομέα αντιστοιχεί στη νέα προσέγγιση για τη διάρθρωση του προϋπολογισμού σύμφωνα με τους τομείς της πολιτικής. Στο παρελθόν, συνέβαινε συχνά οι πολίτες να μην μπορούν να διαβάσουν το σχέδιο του προϋπολογισμού – στον βαθμό που είχαν βέβαια πρόσβαση σε αυτό – επειδή αναφέρονταν μόνον οι γραμμές του προϋπολογισμού, δηλαδή κατά μία έννοια οι νομικές βάσεις και όχι τα πολιτικά περιεχόμενα, δηλαδή οι επιδιωκόμενοι με τα χρήματα αυτά στόχοι. Τώρα, αυτό είναι δυνατόν με τη νέα διάρθρωση του προϋπολογισμού και μπορεί κανείς να δει με μια ματιά ποια ποσά πρόκειται να δαπανηθούν σε ποιους τομείς της πολιτικής.

Θα αναφέρω μερικούς αριθμούς ακόμη, προτού προχωρήσω σε άλλα περιεχόμενα: για την περιφερειακή πολιτική έχουν προβλεφθεί 21,8 δισ. ευρώ, για την αλιευτική πολιτική 940 εκατ. ευρώ, για τις εξωτερικές σχέσεις 3,2 δισ. ευρώ, για την αναπτυξιακή πολιτική 1,1 δισ. ευρώ, για την απασχόληση και την κοινωνική πολιτική 9,8 δισ. ευρώ και για την προώθηση της κοινωνίας των πληροφοριών και μόνο έχει προβλεφθεί 1 δισ. ευρώ. Μια τέτοια διάρθρωση μας λέει περισσότερα πράγματα από εκείνη που αναφέρει μόνο τις κατηγορίες του δημοσιονομικού σχεδιασμού. Παρόλα αυτά θα αναλύσω τώρα περισσότερο τις συγκεκριμένες κατηγορίες.

Ανέφερα ήδη τον γεωργικό τομέα. Στον τομέα αυτόν υπάρχει, σύμφωνα με την πρόταση της Επιτροπής, ένα περιθώριο ύψους 2,3 δισ. ευρώ. Δηλαδή το προσχέδιο της Επιτροπής παραμένει κατά 2,3 δισ. ευρώ κάτω από το ανώτατο όριο που προβλεπόταν στον δημοσιονομικό σχεδιασμό για τον γεωργικό τομέα. Σε αυτό το θετικό αποτέλεσμα συνέβαλαν περισσότεροι παράγοντες: αφενός οι προγνώσεις για σχετικά ευνοϊκές εξελίξεις στις αγορές γεωργικών προϊόντων, αφετέρου τα σχετικά μικρά αποθέματα και τρίτον η ισοτιμία 1 ευρώ = 0,88 δολάρια. Οφείλω να επισημάνω και πάλι ότι δεν πρόκειται για πρόγνωση της Επιτροπής σχετικά με τη μελλοντική εξέλιξη της ισοτιμίας μεταξύ ευρώ και δολαρίου. Κατά την κατάρτιση του προϋπολογισμού υπάρχει απλά ο κανόνας να παίρνουμε ως βάση τον μέσο όρο των τελευταίων μηνών. Ωστόσο, θέλω να επισημάνω πως στην περίπτωση που θα αλλάξει η εν λόγω ισοτιμία, εάν δηλαδή με άλλα λόγια ανέβει η τιμή του ευρώ, θα αυξηθούν και οι δαπάνες στον γεωργικό τομέα. Τούτο δεν σημαίνει, ωστόσο, κάποιον κίνδυνο για τον προϋπολογισμό, επειδή απομένει το μεγάλο περιθώριο που είχαμε προβλέψει και οι αυξήσεις θα αντιμετωπισθούν χρησιμοποιώντας αυτό το περιθώριο.

Τον Ιούνιο θα υποβάλουμε την αποκαλούμενη “ενδιάμεση αξιολόγηση” στον γεωργικό τομέα. Ο συνάδελφος Fischler θα δώσει τότε μια εικόνα σχετικά με το πώς εκτιμά ότι θα εξελιχθούν μελλοντικά οι γεωργικές δαπάνες και θα υποβάλει προτάσεις για μεταρρυθμίσεις. Αυτό δεν θα αφορά όμως άμεσα το οικονομικό έτος 2003.

Θέλω να επισημάνω ότι στην γεωργική πολιτική έχουμε διαφορετικά ποσοστά αυξήσεων. Σύμφωνα με την πρόταση της Επιτροπής, θα πρέπει, όπως και τα προηγούμενα έτη, να χρησιμοποιηθεί το συνολικό ποσό που έχει προβλεφθεί στον δημοσιονομικό προγραμματισμό για τον τομέα της ανάπτυξης της υπαίθρου. Το μέσο αυτό θα διαδραματίσει και στο μέλλον πολύ σημαντικό ρόλο και ασφαλώς θα δοθεί σε αυτό μεγάλη προσοχή στην ενδιάμεση αξιολόγηση της γεωργικής μεταρρύθμισης, επειδή είναι απαραίτητο να ληφθούν μέτρα στήριξης και να προωθηθούν στην ύπαιθρο και εναλλακτικές δυνατότητες βιοπορισμού. Η συγκεκριμένη κατηγορία περιέχει προπάντων περιβαλλοντικά μέτρα της γεωργικής πολιτικής και, κατά συνέπεια, έχει μεγάλη σημασία για την αειφόρο ανάπτυξη της γεωργίας.

Όσον αφορά τα μέτρα της γεωργικής πολιτικής που αφορούν την αγορά και τις άμεσες ενισχύσεις, θέλω να επισημάνω ότι το 2003 θα είναι η πρώτη χρονιά κατά την οποία θα ισχύσει η νέα ΚΟΑ για τα αιγοπρόβατα. Επομένως θα έχουμε στον συγκεκριμένο τομέα κάποια αύξηση, επειδή έχει αποφασισθεί να καταβάλλεται ανά πρόβατο ένα επίδομα 21 ευρώ ετησίως. Πρόκειται για μια αύξηση σε σύγκριση με το παρελθόν.

Θα μιλήσω τώρα για τη διαρθρωτική πολιτική. Οι πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων για τα διαρθρωτικά μέτρα αντιστοιχούν στον τρέχοντα δημοσιονομικό προγραμματισμό. Ωστόσο, θα υπερβούμε ελαφρά την οροφή, επειδή η Επιτροπή προέβλεψε, σύμφωνα με τις αποφάσεις του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, να καταβάλει τη δεύτερη δόση για τα ειδικά μέτρα που αφορούν την αναδιοργάνωση του αλιευτικού στόλου της Ισπανίας και της Πορτογαλίας, ύψους 27 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με την πρόταση της Επιτροπής, η χρηματοδότηση πρόκειται να γίνει από το αποθεματικό ευελιξίας και πιστεύω ότι αυτό αντιστοιχεί στις αποφάσεις που ελήφθησαν πέρυσι.

Στο πλαίσιο των πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων για τη διαρθρωτική πολιτική συνολικά, ήταν πολύ δύσκολο να εκτιμηθούν οι ανάγκες τα προηγούμενα δύο έτη, επειδή επρόκειτο για την αρχική φάση των προγραμμάτων. Το 2000 και το 2001, αρκετά σημεία των προγραμμάτων παρέμειναν ανεκτέλεστα, αλλά εν μέρει στάθηκε δυνατόν να αναπρογραμματιστούν οι πιστώσεις. Ωστόσο, εξαιτίας αυτής της καθυστέρησης σημειώνεται, φυσικά, τώρα μια σημαντική αύξηση των αναμενόμενων πιστώσεων για τη διαρθρωτική πολιτική, ύψους 4,4%. Ένα μεγάλο μέρος προορίζεται για τις τελικές πληρωμές των παλαιότερων προγραμμάτων, τα οποία εκτελέστηκαν στα κράτη μέλη κατά την περίοδο 1994-99. Εν προκειμένω έχουν σημειωθεί σε όλα τα κράτη μέλη καθυστερήσεις και, κατά συνέπεια, και καθυστερήσεις στις τελικές πληρωμές. Ελπίζουμε, όμως, ότι το 2003 θα μπορέσουν να τακτοποιηθούν όλες οι πληρωμές.

Θα αναφερθώ τώρα στην κατηγορία 3, δηλαδή στα μέτρα της εσωτερικής πολιτικής, και πρόκειται για ένα ευρύτατο φάσμα. Οι προβλεπόμενες πιστώσεις ανέρχονται στο ποσό των 6,7 δισ. ευρώ με ένα αποθεματικό της τάξης των 81 εκατ. ευρώ, το οποίο σίγουρα θα διατεθεί σε κάποια σημεία που θα ανακύψουν στην πορεία των διαβουλεύσεων για τον προϋπολογισμό. Θέλω να επισημάνω ότι έχουν υιοθετηθεί παρά πολλά νέα μέτρα. Μόλις προ ολίγου συζητήθηκε στο Σώμα το έκτο πρόγραμμα-πλαίσιο για την έρευνα και χαίρομαι που μπορεί πλέον να ληφθεί απόφαση, αφού, όπως άκουσα, θα διεξαχθεί αύριο η σχετική με το εν λόγω πρόγραμμα ψηφοφορία. Συνολικά, το συγκεκριμένο πρόγραμμα έχει προικοδοτηθεί με ένα πολύ μεγάλο ποσό, με 17,5 δισ. ευρώ μέχρι το 2006. Τούτο θα πρέπει να υπογραμμίζεται συχνά, δεδομένου ότι ο προϋπολογισμός κατηγορείται πως, επικεντρωμένος ιδιαίτερα στη γεωργική πολιτική, δεν ενισχύει νέες εξελίξεις. Θεωρώ ότι το πρόγραμμα-πλαίσιο για την έρευνα αποδεικνύει το αντίθετο. Αποδεικνύει δηλαδή ότι θα επενδυθεί ένα πραγματικά μεγάλο ποσό για την κοινή προώθηση της έρευνας. Μόλις ληφθεί η απόφαση, μπορούν να ξεκινήσουν οι προετοιμασίες για την υλοποίησή του. Στο προσχέδιο του προϋπολογισμού προβλέπονται για το επόμενο έτος ήδη περισσότερα από 4 δισ. για αυτό το νέο πρόγραμμα.

Θέλω να αναφέρω άλλο ένα παράδειγμα σχετικά με τη λήψη νέων μέτρων, και συγκεκριμένα το παράδειγμα του τομέα μεταφορών. Για τη συνέχιση των μέτρων που αφορούν την ασφάλεια στον τομέα μεταφορών, έχουν προβλεφθεί 53 εκατ. ευρώ. Το οικονομικό έτος 2003 θα είναι χαρακτηριστικό για τη δημιουργία ευρωπαϊκών υπηρεσιών για την ασφάλεια στις εναέριες και θαλάσσιες μεταφορές. Τούτο είναι, βέβαια, κάτι που περιμένουν οι πολίτες από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Περιμένουν συγκεκριμένα τη λήψη μέτρων προκειμένου να αποσοβηθούν τέτοιου είδους ατυχήματα, όπως εκείνα που είχαμε στο παρελθόν, και να επιτευχθούν ταχύτατα αποτελέσματα. Αυτό θα είναι και ένα από τα καθήκοντα της υπηρεσίας για την ασφάλεια των θαλασσίων μεταφορών.

Επιπλέον, έχουν υιοθετηθεί και πιστώσεις για το νέο πρόγραμμα MARCO-POLO. Πρόκειται για κοινοτικές οικονομικές ενισχύσεις με στόχο τη βελτίωση της φιλικότητας προς το περιβάλλον όλων των συστημάτων μεταφοράς εμπορευμάτων. Επιτρέψτε μου να αναφέρω ακόμα ένα παράδειγμα για την κατηγορία 3 που αφορά τα μέτρα για μια έξυπνη ενεργειακή πολιτική. Πρόκειται για την προώθηση καινοτόμων μορφών ενέργειας, στις οποίες παρουσιάζεται το μεγαλύτερο ποσοστό αύξησης, δηλαδή σχεδόν 50%. Πιστεύω ότι αυτό αποτελεί ακόμη ένα παράδειγμα για το γεγονός ότι, σε σχέση με την προτεραιότητα για την ενίσχυση της αειφόρου ανάπτυξης, γίνονται και οι αντίστοιχες χρηματοδοτικές προβλέψεις.

Θέλω τώρα να αναφερθώ στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής, δηλαδή στην κατηγορία 4. Εδώ οι πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων ανέρχονται στα 4,9 δισ. ευρώ. Τούτο αντιστοιχεί σε μιαν αύξηση της τάξης του 2,3%, σε σύγκριση με το τρέχον οικονομικό έτος. Στο προσχέδιό της, η Επιτροπή παραμένει συνεπής στις προτεραιότητές της και στις υποχρεώσεις που αναλάβαμε στην εξωτερική μας πολιτική. Όσον αφορά τον βαλκανικό χώρο, έχουν προβλεφθεί εν προκειμένω για το επόμενο έτος 685 εκατ. ευρώ. Επιπλέον η οικονομική βοήθεια για το Αφγανιστάν αντιστοιχεί στις υποχρεώσεις που ανέλαβε η Επιτροπή εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης τον Δεκέμβριο του 2001 στο Τόκιο. Και εδώ έχουν προβλεφθεί οι αντίστοιχες πιστώσεις, αλλά για όλες αυτές τις πιστώσεις είναι βέβαια απαραίτητο να ασκηθεί καλός δημοσιονομικός έλεγχος.

Πέραν τούτου, θέλω να υπογραμμίσω ότι για τη χρηματοδότηση του προγράμματος που αφορά τον χώρο της Μεσογείου έχει προβλεφθεί αύξηση κατά 4,2%. Εδώ συμπεριλαμβάνονται, αφενός, οι προενταξιακές ενισχύσεις για την Τουρκία, τη Μάλτα και την Κύπρο, και, αφετέρου, νέα μέτρα για τις υποχρεώσεις που αναλήφθηκαν στο πλαίσιο της διαδικασίας της Βαρκελώνης. Εν προκειμένω, θα διατεθούν επιπλέον πόροι από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, πράγμα που σημαίνει ότι θα πρέπει να γίνουν ιδιαίτεροι διακανονισμοί. Η Επιτροπή προτείνει να μπουν στο αποθεματικό 25 εκατ. ευρώ, προκειμένου να ενισχυθεί οικονομικά π.χ. το πρόγραμμα επιχειρηματικού κεφαλαίου.

Μία από τις προτεραιότητες που θέτει η Επιτροπή στην εξωτερική πολιτική αφορά την καταπολέμηση βαρέων μεταδοτικών νόσων σε πολλά μέρη του κόσμου. Σύμφωνα με την πρόταση της Επιτροπής, θα αυξηθούν λοιπόν οι προβλέψεις πιστώσεων για τη λήψη μέτρων στον τομέα της υγείας κατά περίπου 55 εκατ. ευρώ από τα οποία τα 35 εκατ. θεωρούνται επιπλέον συνεισφορά στο Παγκόσμιο Ταμείο Υγείας.

Όσον αφορά τον τομέα της εξωτερικής πολιτικής, θέλω προπάντων να αναφέρω, επίσης, ότι η Επιτροπή προτείνει να προβλεφθούν 40 εκατ. ευρώ για την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας. Τα 20 εκατ. θα αφορούν την κοινή αποστολή αστυνομικών δυνάμεων στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη. Στο σημείο αυτό καθίσταται σαφές ότι και αυτές οι νέας μορφής δραστηριότητες της ΚΕΠΠΑ συγχρηματοδοτούνται από το επιχειρησιακό τμήμα του κοινοτικού προϋπολογισμού.

Τελειώνοντας, επιτρέψτε μου να αναφερθώ στις διοικητικές δαπάνες. Εδώ, αντιμετωπίζουμε μια σχεδόν ιδιαίτερη κατάσταση με τις προβλέψεις σχετικά με τις πιστώσεις. Από τη μία πλευρά, έχουμε μια πολύ μεγάλη αύξηση όσον αφορά τις δαπάνες για τις συντάξεις. Από την άλλη πλευρά, δεν είχαμε προνοήσει κατά τον δημοσιονομικό σχεδιασμό ότι, φυσικά, θα πρέπει και τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Κοινότητας – δηλαδή το Κοινοβούλιο, η Επιτροπή, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο και το Συμβούλιο – να λάβουν μέτρα για την προετοιμασία τους ενόψει της διεύρυνσης. Για τον λόγο αυτόν, ειδικά όσον αφορά τα μέτρα προετοιμασίας, το προσχέδιο της Επιτροπής ξεπερνά το ανώτατο όριο. Η Επιτροπή προτείνει να διατεθούν τα απαραίτητα κονδύλια από το αποθεματικό ευελιξίας.

Είμαι βεβαία ότι αυτό θα αποτελέσει ένα από τα κύρια σημεία της συζήτησης και με το Συμβούλιο. Το ίδιο το Συμβούλιο σκοπεύει να ζητήσει αύξηση της τάξης του 11% στις πιστώσεις για το δικό του προσωπικό. Αυτή δεν είναι η αύξηση που προβλέπει η Επιτροπή. Ωστόσο, νομίζω ότι θα πρέπει να συζητήσουμε από κοινού πολύ συγκεκριμένα σχετικά με το ζήτημα της αντιμετώπισης των απαραίτητων μέτρων προετοιμασίας, προκειμένου η διεύρυνση να στεφθεί με επιτυχία και από θεσμική άποψη.

Θεωρώ ότι το ζήτημα αυτό θα αποτελέσει κέντρο βάρους των συζητήσεων, φυσικά όπως και το ζήτημα της χρηματοδότησης ενδεχόμενων νέων απαιτήσεων στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής. Θα αναφέρω ως λέξη κλειδί μόνο την Παλαιστίνη και την Κύπρο. Ελπίζω ότι θα μπορέσουμε να βρούμε έναν κοινό προσανατολισμό κατά τις διαβουλεύσεις τον Ιούλιο. Η Επιτροπή αποδέχθηκε ομόφωνα το προσχέδιο του προϋπολογισμού. Ήταν μια πολύ αντικειμενική συζήτηση και η ομοφωνία ήταν αποτέλεσμα της εξαιρετικής προετοιμασίας του προσχεδίου από τη Γενική Διεύθυνση και προπάντων από τον Γενικό Διευθυντή, κ. Mingasson. Δεδομένου ότι αυτό είναι το τελευταίο προσχέδιο που υποβάλει από τη θέση του Διευθυντή της Γενικής Διεύθυνσης για τον Προϋπολογισμό, θέλω να τον ευχαριστήσω θερμά για το έργο που έχει επιτελέσει.

(Χειροκροτήματα)

Μου έδωσαν μεγάλη χαρά τα χειροκροτήματα για τον κ. Mingasson. Ευχαριστώ πολύ!

Διεξήγαμε μια συζήτηση σχετικά με τις προτεραιότητες, στο πλαίσιο της οποίας αποδείχθηκε πως οι προτεραιότητες που θέτει το Κοινοβούλιο συμφωνούν σε μεγάλο βαθμό με εκείνες της Επιτροπής. Το γεγονός αυτό αντικατοπτρίζεται και στο προσχέδιο για τον προϋπολογισμό. Πιστεύω ότι πρόκειται για ένα επιτυχές σχέδιο που προβλέπει τη χρηματοδότηση νέων απαιτήσεων και, ταυτόχρονα, έχει ως γνώμονα τη δημοσιονομική πειθαρχία. Χαίρομαι, φυσικά, για τις μελλοντικές συζητήσεις και είμαι πολύ αισιόδοξη, πιστεύοντας ότι και εφέτος θα μπορέσουμε να καταλήξουμε σε ένα καλό αποτέλεσμα.

(Χειροκροτήματα)

  Färm (PSE), γενικός εισηγητής. - (SV) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα καταρχάς να ζητήσω συγνώμη εκ μέρους του προέδρου της επιτροπής κ. Terence Wynn, o οποίος δεν μπόρεσε να παραστεί στη σημερινή συνεδρίαση. Μου ζήτησε να μιλήσω και εξ ονόματός του.

Θα θέλαμε και οι δύο να ευχαριστήσουμε την Επίτροπο Schreyer και τον γενικό διευθυντή κ. Gazon για την πολύ καλή συνεργασία. Πιστεύω ότι αυτό το καλό κλίμα συνεργασίας θα μας βοηθήσει πολύ στη διάρκεια του έτους, καθώς υπάρχουν αρκετά προβλήματα που θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε.

Πρόκειται για μία πρώτη και μόνο συζήτηση της προκαταρκτικής προτάσεως προϋπολογισμού. Θα επανέλθουμε επανειλημμένως στο ζήτημα αυτό, όπως για παράδειγμα κατά τη σύνοδο του Ιουλίου, καθώς και αργότερα το φθινόπωρο.

Θεωρώ, παρόλα αυτά, σημαντικό να κάνω κάποια εισαγωγικά σχόλια. Πρώτον, υπάρχουν ορισμένα θετικά στοιχεία τα οποία θα ήθελα να υπογραμμίσω.

Το πρώτο στοιχείο που θα ήθελα να αναφέρω σε σχέση με την εφετινή δημοσιονομική πρόταση είναι η βελτίωση της ίδιας της διαδικασίας. Οδεύουμε πλέον επιτέλους προς ένα σύστημα που εξασφαλίζει τη διάρθρωση του προϋπολογισμού ανάλογα με τις πραγματοποιούμενες δραστηριότητες, δηλαδή προς ένα διαφανέστερο και περισσότερο ελέγξιμο σύστημα, το οποίο διευκολύνει την παρουσίαση του προϋπολογισμού της Ένωσης στους ευρωπαίους πολίτες, γεγονός εξαιρετικά σημαντικό, πιστεύω, προκειμένου να υπάρχει εμπιστοσύνη προς την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Πραγματοποιούμε τώρα το πρώτο βήμα, χρησιμοποιώντας παράλληλα την παλαιά τεχνολογία καθώς και τη νέα τεχνολογία επεξεργασίας δεδομένων, γεγονός που αποτελεί σημαντική πρόοδο.

Το δεύτερο σημαντικό στοιχείο είναι ότι κατορθώσαμε να πραγματοποιήσουμε έναν καλύτερο πολιτικό διάλογο. Μέσω της ετήσιας πολιτικής στρατηγικής της Επιτροπής, και καθώς το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο αποφασίζουν σχεδόν συγχρόνως περί των πολιτικών κατευθυντηρίων γραμμών για τον προϋπολογισμό του επομένου έτους, επιτύχαμε μια ανταλλαγή πολιτικών απόψεων, έναν πολιτικό διάλογο, ο οποίος πραγματοποιείται σε νωρίτερη φάση. Το γεγονός αυτό αποτελεί πραγματική πρόοδο. Εκφράστηκαν, βέβαια, πολλές επικρίσεις στο Κοινοβούλιο κατά της έλλειψης ουσιαστικού περιεχομένου στην ετήσια πολιτική στρατηγική της Επιτροπής, θεωρώ όμως ότι η μέθοδος καθεαυτή αποτελεί σαφή πρόοδο.

Ελπίζω, επίσης, ότι θα μπορέσουμε να ανανεώσουμε και την ίδια τη συζήτηση που πραγματοποιεί το Κοινοβούλιο για τον προϋπολογισμό, πραγματοποιώντας τον Ιούλιο μια ευρύτερη συζήτηση, στην οποία δεν θα επικεντρωθούμε αποκλειστικά στον προϋπολογισμό του επομένου έτους αλλά και στην εφαρμογή του προϋπολογισμού του τρέχοντος έτους, συνδέοντας τις διαδικασίες αυτές μεταξύ τους, στοιχείο πολύ σημαντικό, πιστεύω, για το μέλλον.

Θα ήθελα, επίσης, να πραγματοποιήσουμε μία ενδελεχή και ενδιαφέρουσα συζήτηση για τον προϋπολογισμό το φθινόπωρο, κατά τη σύνοδο του Σεπτεμβρίου, ας ελπίσουμε, κατά την οποία να συνδέσουμε καλύτερα τον προϋπολογισμό με τις αναλαμβανόμενες πολιτικές νομοθετικές πρωτοβουλίες.

Αυτά λοιπόν σχετικά με την ίδια τη διαδικασία, στην οποία παρατηρούνται θετικές εξελίξεις. Ένα άλλο θετικό στοιχείο αποτελεί το γεγονός ότι επικρατεί ευρεία ομοφωνία σχετικά με τις θεμελιώδεις πολιτικές προτεραιότητες. Εάν συγκρίνουμε τις θεμελιώδεις προτεραιότητες της Επιτροπής με τις κατευθυντήριες γραμμές που υιοθέτησε το Κοινοβούλιο, θα διαπιστώσουμε ότι συμφωνούμε σε πολλά σημεία.

Συμφωνούμε ότι θα πρέπει πλέον να δώσουμε άμεση προτεραιότητα στη διεύρυνση. Κατά πάσα πιθανότητα, θα συμμετάσχουν σε αυτήν δέκα χώρες στην αρχή του 2004 και θα αποτελέσει τη μεγαλύτερη διεύρυνση της Ένωσης που πραγματοποιήθηκε ποτέ. Αυτό ήταν το σημαντικότερό μας καθήκον και θα πρέπει να προετοιμαστούμε για αυτό ήδη με τον προϋπολογισμό του 2003.

Συμφωνούμε, επίσης, ότι οφείλουμε να συζητήσουμε τα ζητήματα που αφορούν την ασφάλεια στο πλαίσιο της γενικότερης συζήτησης για το πώς θα αντιμετωπίσουμε την ασφάλεια της Ευρώπης μετά από τις τρομοκρατικές επιθέσεις του περασμένου Σεπτεμβρίου, ενώ θα πρέπει επίσης να δούμε τη γενικότερη εικόνα της κατάστασης όσον αφορά τα ζητήματα ασφαλείας – ασφάλεια των τροφίμων, ασφάλεια των μεταφορών κλπ. – για τα οποία θα πρέπει να διατεθούν πόροι ήδη από τον προϋπολογισμό του επομένου έτους.

Συμφωνούμε επίσης και για έναν τρίτο τομέα, δηλαδή για την ανάγκη να επικεντρωθούμε περισσότερο στην αειφόρο ανάπτυξη από οικονομικής, κοινωνικής και περιβαλλοντικής πλευράς, ανάγκη η οποία θα απαιτήσει συγκεκριμένες πρωτοβουλίες από την Ένωση. Μέχρι τώρα οι προσπάθειές μας ήταν αδύναμες στον τομέα αυτόν, ιδιαίτερα κατά την εφαρμογή των πρωτοβουλιών του Κοινοβουλίου για τις μικρές επιχειρήσεις, την ηλεκτρονική μάθηση (e-learning) και διάφορους άλλους τομείς, εντός των οποίων πιστεύω ότι θα πρέπει να εντείνουμε σημαντικά τις προσπάθειές μας.

Καθώς πολλοί θεωρούν ότι ο προϋπολογισμός της ΕΕ αποτελεί ένα διαρκώς αναπτυσσόμενο κολοσσό, θα μπορούσαμε να υπογραμμίσουμε, κυρίως για παιδαγωγικούς λόγους, ότι το μερίδιο των κρατών μελών στον παρόντα προϋπολογισμό μειώνεται.

Ωστόσο, παρόλο που βλέπουμε ορισμένα κατά βάση θετικά στοιχεία, θα πρέπει να σημειώσουμε και ορισμένα ζητήματα τα οποία μας προκαλούν κάποια ανησυχία. Πρώτα από όλα, το πρόβλημα που επισκιάζει όλα τα άλλα: η εφαρμογή του προϋπολογισμού.

Έχουμε καθυστερημένες πληρωμές, καθώς και άλλες καθυστερήσεις, γνωστές ως reste à liquider, δηλαδή τις συσσωρευμένες εκκρεμούσες υποχρεώσεις, οι οποίες διαρκώς αυξάνουν. Θα ήθελα να σας θυμίσω τη συζήτηση που διεξήχθη κατά την προηγούμενη σύνοδο σχετικά με τον δεύτερο πρόσθετο προϋπολογισμό για το 2002 και το γεγονός ότι τα κράτη μέλη ζητούν την επιστροφή 10 δισ. ευρώ εξαιτίας του γεγονότος ότι η Ένωση δεν μπόρεσε να αντεπεξέλθει στις υποχρεώσεις της. Η Επιτροπή προτείνει σχετικά να αυξηθούν οι πληρωμές περισσότερο από ό,τι οι νέες υποχρεώσεις, πρόταση η οποία αποτελεί φυσικά ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση.

Φοβούμαστε, ωστόσο, ότι το μέτρο αυτό είναι απολύτως ανεπαρκές, προκειμένου να αντιμετωπίσουμε τις καθυστερήσεις που σημειώνονται. Ιδιαίτερα όσον αφορά τα διαρθρωτικά ταμεία, όπου αργά ή γρήγορα θα πρέπει να διαθέσουμε πόρους, διατρέχουμε τον κίνδυνο να δημιουργήσουμε ένα βουνό από απλήρωτες θέσεις του προϋπολογισμού, γεγονός που θα δημιουργήσει μεγάλα προβλήματα κατά τα επόμενα έτη, ιδιαίτερα εάν αυτές οι πληρωμές χρειαστεί να πραγματοποιηθούν σε μία περίοδο κατά την οποία θα αντιμετωπίζουμε το υψηλό κόστος της διεύρυνσης. Το πρόβλημα αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό και οφείλουμε να το συζητήσουμε.

Το δεύτερο πρόβλημα, το οποίο επίσης μας ανησυχεί και θα πρέπει να συζητήσουμε, αφορά την αντιμετώπιση της διεύρυνσης. Οι προσπάθειες που θα πρέπει να πραγματοποιηθούν εντός των ευρωπαϊκών οργάνων για την προετοιμασία της ίδιας της διεύρυνσης είναι τιτάνιες. Αυτό καθεαυτό το κόστος της διεύρυνσης δεν επιβαρύνει μεν τον προϋπολογισμό του 2003, όμως θα πρέπει να προετοιμαστούμε τώρα κιόλας, ιδιαίτερα εάν δέκα νέα κράτη είναι έτοιμα για τη διεύρυνση στις αρχές του 2004.

Η Επιτροπή προτείνει να χρησιμοποιήσουμε το όργανο ευελιξίας για την αντιμετώπιση των αυξανόμενων διοικητικών δαπανών. Ενδεχομένως θα υποχρεωθούμε να κάνουμε κάτι τέτοιο, όπως πιστεύω ότι θα πρέπει να αυξήσουμε τις πιέσεις προς τους γενικούς γραμματείς, προκειμένου να υποβληθούν νέες, ριζοσπαστικές προτάσεις, για παράδειγμα σχετικά με την αύξηση της συνεργασίας μεταξύ των οργάνων, έτσι ώστε να μειωθούν οι δαπάνες και να μη χρειαστεί να κάνουμε χρήση του οργάνου ευελιξίας.

Πιστεύω ότι μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε πολλές νέες μεθόδους, για παράδειγμα όσον αφορά τους γλωσσικούς κανόνες και την πρόσληψη νέου προσωπικού στην Ένωση. Θα πρέπει πραγματικά να αυξήσουμε τις πιέσεις πριν αποφασίσουμε να χρησιμοποιήσουμε το όργανο ευελιξίας.

Όσον αφορά τα ζητήματα ασφαλείας – αναφέρθηκα προηγουμένως στην ασφάλεια των τροφίμων και των μεταφορών – ανησυχούμε, επίσης, εξαιτίας του γεγονότος ότι αρχίζουμε να έχουμε μία πληθώρα νέων αρχών, των λεγομένων οργάνων. Έχουμε την Eurojust, την Ευρωπόλ, την αρχή για την ασφάλεια των τροφίμων, την αρχή για την ασφάλεια των σιδηροδρόμων, την αρχή για την ασφάλεια των πτήσεων κλπ.

Αυτά καθεαυτά τα όργανα δεν αποτελούν πρόβλημα, προκαλούν όμως πρόβλημα ως προς τον προϋπολογισμό και τη δυνατότητα ελέγχου των πόρων που διαθέτει η ΕΕ. Ενέχουν τον κίνδυνο διπλασιασμού των δαπανών, καθώς θα πραγματοποιείται έργο τόσο από τις νέες αρχές όσο από την Επιτροπή. Δημιουργούνται προβλήματα και σχετικά με τις μεθόδους για την ανάθεση ευθυνών και τον έλεγχο όλων αυτών των δραστηριοτήτων.

Πιστεύω ότι οφείλουμε να εξετάσουμε όλες αυτές τις πτυχές σε βάθος πριν συνεχίσουμε να αναπτύσσουμε περαιτέρω αυτόν τον λαβύρινθο νέων αρχών, παρόλο που αυτά καθεαυτά τα καθήκοντα που ανατίθενται σε αυτές τις αρχές είναι οπωσδήποτε εξαιρετικά σημαντικά.

Ένα ακόμα ζήτημα που θα πρέπει να συζητήσουμε, όπως ανέφερε και η Επίτροπος, είναι βέβαια και η εξωτερική πολιτική. Στον τομέα αυτόν, η Επιτροπή προτείνει τη στιγμή αυτή δημοσιονομικό περιθώριο ύψους 60 εκατ. ευρώ.

Το ποσό αυτό επιτρέπει βέβαια να γίνουν πολλά, όμως δεν αρκεί πραγματικά. Αντιμετωπίζουμε εξαιρετικά αβέβαιες καταστάσεις, όπως για παράδειγμα τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή. Δεν γνωρίζουμε τι προκλήσεις θα αντιμετωπίσει η Ένωση στην Παλαιστίνη. Δεν γνωρίζουμε τι ακριβώς προκλήσεις θα αντιμετωπίσουμε στο μέλλον σχετικά με το Αφγανιστάν ή τις παγκόσμιες προσπάθειες για την αντιμετώπιση ασθενειών που οφείλονται στη φτώχεια κλπ. Ούτε επίσης γνωρίζουμε εάν θα μπορέσουμε να μειώσουμε τις προσπάθειές μας στο πλαίσιο του προγράμματος CARDS στα Βαλκάνια τόσο γρήγορα όσο προτείνει η Επιτροπή. Και για τον τομέα αυτόν πιστεύω ότι θα πρέπει να πραγματοποιήσουμε μία ευρύτερη συζήτηση και να αξιολογήσουμε τις προσπάθειες της Ένωσης πριν λάβουμε αποφάσεις.

Σε όλους αυτούς τους αστάθμητους παράγοντες μπορούμε να προσθέσουμε και τις αλιευτικές συμφωνίες στην κατηγορία 4, ζήτημα το οποίο θα πρέπει να μας απασχολήσει για άλλο ένα έτος.

Θα ήθελα, τέλος, να αναφερθώ στις μακροπρόθεσμες προοπτικές. Δύο από τα απολύτως σημαντικότερα δημοσιονομικά προβλήματα που οφείλουμε να συζητήσουμε δεν αφορούν βέβαια τον προϋπολογισμό του 2003, παρόλα αυτά θα πρέπει να μας απασχολήσουν. Πρόκειται για τις μεταρρυθμίσεις στην Κοινή Γεωργική και Αλιευτική Πολιτική, αφενός, και το πραγματικό κόστος της διεύρυνσης, αφετέρου. Θα λάβουμε αργότερα ειδική έκθεση της Επιτροπής Προϋπολογισμών σχετικά.

Ας ξεκινήσουμε εγκαίρως αυτή τη συζήτηση. Ας προσπαθήσουμε, επίσης, να διατηρήσουμε την εξαιρετικά σημαντική συνεργασία μας και την κοινή μας προσέγγιση σχετικά με τις ενδιαφέρουσες εξελίξεις καθ’ οδόν προς τη διεύρυνση. Έτσι είμαι πεπεισμένος ότι θα έχουμε πολλές δυνατότητες να βρούμε κοινές λύσεις.

  Πρόεδρος. - Η παρουσίαση του Προσχεδίου Γενικού Προϋπολογισμού για το Οικονομικό Έτος 2003 έληξε.