Πληρη πρακτικα των συζητησεων

Τετάρτη 11 Φεβρουαρίου 2004 - Στρασβούργο

1. Πρόοδος στην εφαρμογή της Ζώνης Ελευθερίας, Ασφάλειας και Δικαιοσύνης (2003)

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. IMBENI
Αντιπροέδρου

(Η συνεδρίαση αρχίζει στις 9.00)

  Πρόεδρος. Η ημερήσια διάταξη προβλέπει την ετήσια συζήτηση σχετικά με την πρόοδο στην εφαρμογή της Ζώνης Ελευθερίας, Ασφάλειας και Δικαιοσύνης (ΖΕΑΔ) στην Ευρωπαϊκή Ένωση κατά το 2003, βάσει των προφορικών ερωτήσεων προς το Συμβούλιο (B5-0005/2004) και την Επιτροπή (B5-0006/2004) εξ ονόματος της Επιτροπής Ελευθεριών και Δικαιωμάτων των Πολιτών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων.

Θα ήθελα να σας υπενθυμίσω ότι η ψηφοφορία επί των προτάσεων ψηφίσματος στις οποίες θα καταλήξει η συζήτηση, θα διεξαχθεί στη δεύτερη περίοδο συνόδου του Μαρτίου.

  Ribeiro e Castro (UEN). – (PT) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε πλησιάζουμε στη λήξη της πενταετούς περιόδου που είχε προβλεφθεί στο Άμστερνταμ. Οι νέες διατάξεις της Συνθήκης της Νίκαιας θα τεθούν σε ισχύ, και η διεύρυνση θα επεκτείνει τον χώρο που περιλαμβάνεται στη ζώνη ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης. Είναι, επομένως, καιρός να γίνει ο απολογισμός –η αξιολόγηση της εντολής που είχε δοθεί– αυτής της πρώτης πενταετίας. Η ετήσια συζήτηση εστιάζεται σε αυτόν τον τομέα, ενώ αυτή θα είναι επίσης η προσέγγιση του ψηφίσματος που προετοιμάζουμε για τα τέλη Μαρτίου. Αυτό είναι το πρώτο μήνυμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου: επιθυμούμε την πραγματοποίηση αυτής της αξιολόγησης – όχι μόνο από εμάς, αλλά και από την Επιτροπή και το Συμβούλιο. Το Κοινοβούλιο θα ξεκινήσει αυτήν τη διαδικασία και θα δημοσιεύσει την αξιολόγησή του σε εύλογο χρόνο. Γνωρίζουμε ότι η Επιτροπή προετοιμάζει επίσης την αξιολόγησή της, την οποία αναμένουμε με ενδιαφέρον. Συνιστούμε και στο Συμβούλιο να πράξει το ίδιο.

Παρακαλώ να με συγχωρήσει ο πρόεδρος της κοινοβουλευτικής μας επιτροπής, ο κ. Hernandez Mollar, ο οποίος θα αναφερθεί πιθανώς εκ νέου στο θέμα, ενώ ήταν εκείνος που είχε την ιδέα και την πρότεινε στην προχθεσινή μας συζήτηση. Υποστηρίζουμε ότι το Συμβούλιο πρέπει τώρα να ξεκινήσει να προετοιμάζει στα σοβαρά ένα Τάμπερε II, μια νέα ευρωπαϊκή σύνοδο κορυφής που θα είναι αφιερωμένη συγκεκριμένα στον τομέα της Δικαιοσύνης και των Εσωτερικών Υποθέσεων, στον οποίο αυτή η πολιτική αξιολόγηση θα πραγματοποιηθεί κατά τρόπο σοβαρό και διαφανή, χωρίς να έχει κανείς επιφυλάξεις. Ζητούμε επίσης τον καθορισμό ενός νέου και ρεαλιστικού προγράμματος με μεσοπρόθεσμο ορίζοντα. Αυτό πρέπει να γίνει στο πλαίσιο της ολλανδικής Προεδρίας, κατά τη διάρκεια του δευτέρου εξαμήνου του τρέχοντος έτους ή, το αργότερο, στο πλαίσιο της Προεδρίας του Λουξεμβούργου, κατά τη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου του 2005.

Αυτόν τον απολογισμό τον χρειαζόμαστε, ενώ πρέπει να πραγματοποιηθεί και από τα τρία στοιχεία του θεσμικού μας τριγώνου, κατά κύριο λόγο προκειμένου να μπορέσουμε έπειτα να σημειώσουμε πρόοδο με πολιτική διορατικότητα και με τον νέο στρατηγικό προσανατολισμό. Χρειαζόμαστε έναν δυναμικό απολογισμό, ο οποίος θα αξιολογεί την τρέχουσα κατάσταση και θα εξετάζει τις μελλοντικές προοπτικές. Θα έλεγα ότι η πρώτη απαίτηση είναι μια θετική αξιολόγηση πολλών από τις εξελίξεις που σημειώθηκαν ήδη κατά τη διάρκεια αυτής της πενταετίας. Αντιλαμβανόμαστε ότι η ζώνη ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης είναι μια τελείως νέα έννοια και μια νέα κατεύθυνση στην εξέλιξη της Ένωσης. Είναι, επομένως, σημαντικό να υπάρξει μια σαφής και θετική αξιολόγηση της προόδου που έχει σημειωθεί. Ενίοτε, η εύλογη δυσαρέσκεια που εκφράζεται από πολλές πλευρές παρανοείται από το ευρύ κοινό. Συχνά εκφράζεται λύπη διότι δεν καταφέραμε να προχωρήσουμε περισσότερο· αυτό αντιμετωπίζεται ως διαπίστωση αποτυχίας και δημιουργεί την αίσθηση ότι διερχόμαστε κρίση, πράγμα που δεν αντικατοπτρίζει την πραγματική κατάσταση.

Δεν πρέπει να λησμονούμε ότι το ευρύ κοινό είναι ένας από τους σημαντικότερους συμμάχους μας και, προκειμένου να ενισχύσουμε περισσότερο τη συμμετοχή του σε αυτήν τη διαδικασία, πρέπει επίσης να του προσφέρουμε γνώση και εμπιστοσύνη, και όχι μόνο απογοήτευση ή ουτοπικά ιδεώδη. Σε αυτό οφείλεται, πρωτίστως, η μελλοντική στρατηγική σημασία που αποδίδω σε μια πιο εντατική πολιτική πληροφόρησης σε αυτόν τον τομέα. Το γεγονός ότι ζητούμε από το Συμβούλιο να σχεδιάσει ένα Τάμπερε II, ωστόσο, οφείλεται επίσης στο ότι θεωρούμε ότι το Τάμπερε I, το 1999, προσέφερε πολλά, και, επομένως, επιθυμώ να συγχαρώ τον Επίτροπο Vitorino, διότι γνωρίζω πόσα οφείλει το Τάμπερε στις προσπάθειές του. Είναι αλήθεια ότι πρέπει ακόμη να γίνουν πολλά, αλλά η μεθοδολογία του Τάμπερε, εάν μπορούμε να την αποκαλέσουμε έτσι, ήταν καθεαυτή θετική, ένα πλαίσιο αναφοράς για την τρέχουσα κοινοβουλευτική περίοδο, επειδή χωρίς το Τάμπερε θα βρισκόμασταν σήμερα σε πολύ πιο άσχημη κατάσταση και δεν θα είχαμε σημειώσει την ίδια πρόοδο.

Για να περιγράψω το ευρύτερο πλαίσιο χωρίς να υπεισέλθω σε λεπτομέρειες σχετικά με την πρόταση ψηφίσματος την οποία επεξεργαζόμαστε επί του παρόντος, και χωρίς να επανέλθω στη διατύπωση της προφορικής ερώτησης –αυτό θα γίνει βεβαίως από συναδέλφους άλλων πολιτικών αποχρώσεων– θα μπορούσε να γίνει μια γενική αξιολόγηση, κυμαινόμενη από “πολύ θετική”, όσον αφορά την πρόοδο που σημειώθηκε ως προς τη συνεργασία σε δικαστικά θέματα και σε θέματα αστικού δικαίου, έως “πλήρης στασιμότητα”, όπως στον τομέα της αστυνομικής συνεργασίας, με “καλή” και “κακή”, ή απλώς “ανεκτή” ενδιάμεσα, όσον αφορά την πρόοδο και τις καθυστερήσεις στους τομείς του ασύλου και της μετανάστευσης και της δικαστικής συνεργασίας σε θέματα ποινικού δικαίου.

Παρατηρείται επίσης πολύ έντονη και αυξανόμενη ανησυχία σχετικά με την εγγύηση των θεμελιωδών δικαιωμάτων, σε συνδυασμό με την ενίσχυση της αστυνομικής και δικαστικής συνεργασίας, ενώ πολλαπλασιάζονται τα αιτήματα για πολιτικές ένταξης στον τομέα της μετανάστευσης. Ωστόσο, υπάρχει πρωτίστως ένα γενικότερο μήνυμα που θα μπορούσε να σταλεί στο Συμβούλιο και σε όλες τις κυβερνήσεις. Είναι ένα μήνυμα το οποίο προκύπτει σαφώς από αυτήν την τελευταία πενταετία και τις συζητήσεις που έχουν πραγματοποιηθεί: εάν η ανοικτή και αποτελεσματική συνεργασία μεταξύ των κυβερνήσεων και όλων των αρμοδίων εθνικών αρχών δεν προχωρήσει με τους ρυθμούς που απαιτούν οι περιστάσεις και στους υπόλοιπους τομείς που καλύπτονται από τη διακυβερνητική μέθοδο, η κοινή γνώμη θα ασκήσει άμεσα πίεση προκειμένου αυτοί οι τομείς και οι συναφείς αρμοδιότητες να περιέλθουν βαθμιαία στο πεδίο των κοινοτικών αρμοδιοτήτων, σε ορισμένες περιπτώσεις για λόγους ασφαλείας, σε άλλες για λόγους που αφορούν τις ατομικές ελευθερίες. Με άλλα λόγια, εάν οι κυβερνήσεις χρησιμοποιήσουν τις αρμοδιότητές τους όχι απλώς για να συντονίσουν, να προσαρμόσουν, να εναρμονίσουν και να ενσωματώσουν την αρχή της επικουρικότητας, αλλά και για να εμποδίσουν και να ορθώσουν φραγμούς στην ανάπτυξη αυτού του χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης, θα έχουν ακολουθήσει μια πολύ απερίσκεπτη προσέγγιση. Με το να περιμένουν για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα, στο τέλος θα χάσουν τα πάντα, γιατί είναι ελάχιστοι οι τομείς στους οποίους οι πολίτες ασκούν τόσο ισχυρή πίεση όσο σε αυτόν τον συγκεκριμένο, και στους οποίους μάλιστα αυτή η πίεση καθίσταται αισθητή με τόσο μεγάλη ευκρίνεια και οξύτητα.

Ούτε μπορούμε εξάλλου να συμβιβαστούμε στο να αρνούμαστε να χορηγήσουμε απαλλαγή στους προϋπολογισμούς, διότι, όπως έχει αναφέρει ο Ρομάνο Πρόντι, ο Πρόεδρός μας, έτσι θα υφίσταντο πλήγμα όλες οι πολιτικές της Ένωσης, αρχής γενομένης από τον χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης. Θα ήθελα να πω κάτι τελευταίο, κύριε Πρόεδρε, όσον αφορά τον διάλογο με τα εθνικά κοινοβούλια, ένα θέμα το οποίο θίγεται ήδη στην ετήσια έκθεση του περασμένου έτους από την τότε εισηγήτρια, βαρόνη Ludford. Η εμπειρία αυτής της πενταετίας μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι στο Κοινοβούλιο πρέπει επίσης να επιταχύνουμε τις διαδικασίες μας· ως εκ τούτου πρότεινα, στην επόμενη κοινοβουλευτική περίοδο, η Επιτροπή Ελευθεριών και Δικαιωμάτων των Πολιτών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων να έχει έναν μόνιμο υπεύθυνο για το έργο της επιτροπής, μια πρακτική τα οφέλη της οποίας έχω διαπιστώσει στην Επιτροπή Συνταγματικών Υποθέσεων. Πρέπει επίσης να καλέσουμε εκπροσώπους των εθνικών κοινοβουλίων, από τις αντίστοιχες επιτροπές τους, να έλθουν και να συμμετάσχουν στις εργασίες και τις συζητήσεις μας. Κατά την άποψή μου, αυτό πρέπει να το κάνουμε σε τρεις περιπτώσεις: πρώτον, σε τακτική βάση, μία φορά κάθε εξάμηνο, δεύτερον, όταν προετοιμάζουμε την ετήσια συζήτησή μας και, τρίτον, όταν διοργανώνεται μια συζήτηση σχετικά με ένα νομοθετικό θέμα το οποίο είτε είναι μεγάλης στρατηγικής σημασίας για την προώθηση του συνόλου του χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης, ή είναι βαθιά ριζωμένο σε μια συγκεκριμένη διαδικασία λήψης αποφάσεων και είναι χρήσιμο, προκειμένου να εκριζωθεί, να διευρυνθεί ο διευρωπαϊκός διάλογος. Τέλος, υπάρχει μια εμφατική σύσταση για όλες τις περιπτώσεις: ό,τι έχει προγραμματιστεί πρέπει να υλοποιηθεί. Επιθυμούμε όλα τα θέματα που έχουν καθυστερήσει σε σχέση με τα προβλεπόμενα χρονοδιαγράμματα να ολοκληρωθούν μέχρι το τέλος του 2004. Θεωρούμε ότι, όταν υλοποιηθεί το Τάμπερε II, το Τάμπερε I πρέπει να έχει ήδη ολοκληρωθεί. Ίσως αυτό δεν είναι δυνατό επί του παρόντος, αλλά αυτή είναι η κατεύθυνση η οποία προτείνουμε να ακολουθηθεί προκειμένου να μην παραμείνει καμία αμφιβολία στη σκέψη των πολιτών.

  McDowell, Συμβούλιο. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να σας ευχαριστήσω γι’ αυτήν την ευκαιρία να συζητηθεί το έργο του Συμβουλίου Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων το 2003. Θα ήθελα δε να ευχαριστήσω ιδιαιτέρως τον κ. Ribeiro e Castro για τη διατύπωση της ερώτησης στην οποία θα βασίζονται τα σχόλιά μου.

Θέλω καταρχάς να επαινέσω το έργο της ελληνικής και της ιταλικής Προεδρίας για την προώθηση των θεμάτων δικαιοσύνης και εσωτερικών υποθέσεων κατά τη διάρκεια του 2003. Σημειώθηκε σημαντική πρόοδος σε μια σειρά θεμάτων στον εν λόγω τομέα, συμπεριλαμβανομένης της λήψης νομοθετικών μέτρων και της επιχειρησιακής συνεργασίας σύμφωνα με τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Τάμπερε και την εντολή μεταγενέστερων Ευρωπαϊκών Συμβουλίων. Το μέγεθος αυτής της προόδου καταδεικνύεται από το γεγονός ότι, κατά τη διάρκεια της υπό εξέταση περιόδου, το Συμβούλιο ενέκρινε εννέα κανονισμούς, πέντε οδηγίες, τρεις αποφάσεις πλαίσιο, δύο συμβάσεις, περισσότερες από είκοσι αποφάσεις και πάνω από τριάντα ψηφίσματα και συμπεράσματα, ενώ συνήψε και αρκετές συναφείς συμφωνίες με τρίτες χώρες.

Αν και η σημερινή συζήτηση εστιάζεται στην πρόοδο κατά τη διάρκεια του 2003, διατυπώσατε τις ερωτήσεις σας στο πλαίσιο των σημαντικών γεγονότων του τρέχοντος έτους και αυτό θα το λάβω υπόψη στην απάντησή μου.

Η ιρλανδική Προεδρία γνωρίζει πολύ καλά τη σημασία του τρέχοντος έτους για την Ένωση, καθώς και για τη δημιουργία ενός χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης. Οι βασικοί στόχοι της Προεδρίας μας είναι να σημειωθεί πρόοδος στα κριτήρια του Άμστερνταμ και να προωθηθεί το έργο που αφορά το εκτεταμένο πρόγραμμα του Τάμπερε. Θα συνεχίσουμε επίσης να προωθούμε την επιχειρησιακή συνεργασία, ιδιαίτερα στους τομείς της αστυνομίας και των τελωνείων.

Όσον αφορά το άσυλο και τη μετανάστευση, θα ήθελα να αναφέρω ορισμένα από τα επιτεύγματα του περασμένου έτους. Στον τομέα του ασύλου, σημαντικά επιτεύγματα υπήρξαν η έγκριση του κανονισμού Δουβλίνο ΙΙ, με τον οποίο θεσπίζονται τα κριτήρια και οι μηχανισμοί για τον καθορισμό των αρμοδιοτήτων των κρατών μελών ως προς την εξέταση των αιτήσεων ασύλου, και η οδηγία σχετικά με τα ελάχιστα πρότυπα για την υποδοχή των αιτούντων άσυλο.

Πρόοδος έχει σημειωθεί επίσης όσον αφορά δύο ακόμη βασικές προτάσεις στον τομέα του ασύλου – ως προς την οδηγία σχετικά με τις διαδικασίες και ως προς την οδηγία σχετικά με τις προϋποθέσεις. Ωστόσο, παρά τις αξιοσημείωτες προσπάθειες της ιταλικής και της ελληνικής Προεδρίας, δεν κατέστη δυνατή η επίτευξη συμφωνίας επί των προτάσεων αυτών. Οι εν λόγω προτάσεις έχουν προωθηθεί στο πλαίσιο διαδοχικών Προεδριών, και εναπόκειται τώρα στην ιρλανδική Προεδρία να προσπαθήσει να επιλύσει τα ζητήματα που παραμένουν εκκρεμή, σύμφωνα με τα κριτήρια του Τάμπερε και της Συνθήκης του Άμστερνταμ. Θα καταβάλουμε πλέον κάθε δυνατή προσπάθεια να επιτύχουμε συμφωνία επί των κειμένων αυτών εντός του χρονοδιαγράμματος που καθορίζεται από τη Συνθήκη του Άμστερνταμ.

Το 2003 επετεύχθη επίσης η έγκριση των πρώτων νομικών μέσων στον τομέα της νόμιμης μετανάστευσης – της οδηγίας σχετικά με το δικαίωμα στην οικογενειακή επανένωση και της οδηγίας σχετικά με το νομικό καθεστώς των υπηκόων τρίτων χωρών οι οποίοι διαμένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα στην ΕΕ. Το Συμβούλιο προτίθεται επίσης να προωθήσει τις προσπάθειες που καταβάλλονται για την εκπόνηση των οδηγιών σχετικά με τους όρους εισόδου και διαμονής των υπηκόων τρίτων χωρών για λόγους σπουδών, επαγγελματικής κατάρτισης και προσφοράς εθελοντικών υπηρεσιών, καθώς και για ερευνητικούς σκοπούς.

Στον τομέα της παράνομης μετανάστευσης, το Συμβούλιο κατέληξε σε συμφωνία ως προς την οδηγία σχετικά με τη συνδρομή σε περιπτώσεις διέλευσης με σκοπό την απομάκρυνση αεροπορικώς και ως προς την απόφαση σχετικά με την οργάνωση κοινών πτήσεων. Σε επιχειρησιακό επίπεδο, εκτελέστηκαν διάφορα κοινά προγράμματα στα χερσαία, θαλάσσια και εναέρια σύνορα, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας ενός ειδικού κέντρου εκπαίδευσης συνοριακών φρουρών. Το Συμβούλιο ενέκρινε επίσης ένα πρόγραμμα μέτρων για την καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης στα θαλάσσια σύνορα.

Η ενίσχυση των συνοριακών ελέγχων για την αντιμετώπιση της λαθρομετανάστευσης θα εξακολουθήσει να αποτελεί προτεραιότητα του Συμβουλίου κατά τη διάρκεια του 2004. Το Συμβούλιο προτίθεται να συνεχίσει τις εργασίες εκπόνησης του σχεδίου κανονισμού για τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού οργανισμού για τη διοικητική και επιχειρησιακή συνεργασία στα εξωτερικά σύνορα, σύμφωνα με τα συμπεράσματα σχετικά με αυτήν την πρόταση τα οποία ενέκρινε το Συμβούλιο Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων τον Νοέμβριο. Ευελπιστώ ότι θα μπορέσουμε να καταλήξουμε σε συμφωνία επί του θέματος κατά τη διάρκεια της ιρλανδικής Προεδρίας.

Επίσης, θα ήθελα να αναφέρω ότι η Επιτροπή συνήψε συμφωνίες επανεισδοχής με το Χονγκ Κονγκ, ενώ υπεγράφη και η συμφωνία μεταξύ της ΕΕ και του Μακάο. Σε εξέλιξη βρίσκονται διαπραγματεύσεις για τη σύναψη συμφωνιών επανεισδοχής με το Μαρόκο, τη Ρωσία και την Ουκρανία.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Τάμπερε κατέστησε την αμοιβαία αναγνώριση τον ακρογωνιαίο λίθο της δικαστικής συνεργασίας σε αστικά και εμπορικά θέματα, ενώ καθόρισε ένα πρόγραμμα μέτρων με αυτόν τον σκοπό. Έκτοτε σημειώνεται σταθερή πρόοδος στον τομέα της δικαστικής συνεργασίας επί αστικών υποθέσεων, και το ίδιο ισχύει για το 2003. Μεταξύ των βασικών μέτρων που εγκρίθηκαν πέρυσι, περιλαμβάνονται η οδηγία σχετικά με τη δικαστική συνδρομή και ο κανονισμός σχετικά με τη γονική ευθύνη. Το Συμβούλιο καθιέρωσε επίσης μια γενική προσέγγιση όσον αφορά την πρόταση κανονισμού για τη θέσπιση ενός ευρωπαϊκού εκτελεστού τίτλου για τις μη αμφισβητούμενες πιστώσεις. Ευελπιστώ ότι το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα μπορέσουν να συνεργαστούν αποτελεσματικά προκειμένου να επιτρέψουν την έγκριση αυτής της πρότασης κατά τους προσεχείς μήνες.

Κατά το 2004 θα συνεχιστούν οι συζητήσεις στο πλαίσιο του Συμβουλίου όσον αφορά την προτεινόμενη δέσμη κανονισμών Ρώμη ΙΙ σχετικά με το δίκαιο που ισχύει στις εξωσυμβατικές ενοχές, κάτι που εντάσσεται επίσης στη διαδικασία συναπόφασης. Επίσης, πληροφορούμαι ότι η Επιτροπή προτίθεται να καταθέσει πρόταση κανονισμού για τη θέσπιση μιας διαδικασίας έκδοσης ευρωπαϊκής διαταγής πληρωμής κατά τις προσεχείς εβδομάδες.

Η ερώτησή σας αναφέρεται επίσης στις εργασίες της Διάσκεψης της Χάγης για το ιδιωτικό διεθνές δίκαιο. Τα τελευταία χρόνια, βάσει των διαπραγματευτικών εντολών που ενέκρινε το Συμβούλιο, η Κοινότητα μπόρεσε να συμμετάσχει ενεργά στις εργασίες της διάσκεψης που αφορούν θέματα τα οποία άπτονται των αρμοδιοτήτων της. Τον Απρίλιο του 2003, κατόπιν απόφασης του Συμβουλίου, τα κράτη μέλη υπέγραψαν τη σύμβαση της Χάγης του 1996 σχετικά με την προστασία των παιδιών, τόσο εξ ονόματός τους όσο και προς όφελος της Κοινότητας. Το αυξημένο ενδιαφέρον της Κοινότητας για τη διάσκεψη της Χάγης καταδεικνύει το γεγονός ότι το Συμβούλιο έχει δώσει εντολή στην Επιτροπή να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με τη διάσκεψη σχετικά με την ενδεχόμενη προσχώρηση της Κοινότητας στο εν λόγω όργανο.

Στον τομέα της δικαστικής συνεργασίας επί ποινικών υποθέσεων, το Συμβούλιο σημείωσε πέρυσι πρόοδο, με τη λήψη μέτρων τόσο ως προς την προώθηση της συνεργασίας, όσο και στον τομέα της αμοιβαίας αναγνώρισης. Μεταξύ των μέτρων που εγκρίθηκαν συγκαταλέγεται η απόφαση πλαίσιο σχετικά με την καταπολέμηση της σεξουαλικής εκμετάλλευσης των παιδιών και της παιδικής πορνογραφίας, η απόφαση πλαίσιο σχετικά με την καταπολέμηση της διαφθοράς στον ιδιωτικό τομέα και η απόφαση πλαίσιο σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος μέσω του ποινικού δικαίου. Το Συμβούλιο Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων κατέληξε επίσης σε συμφωνία όσον αφορά την απόφαση πλαίσιο σχετικά με τα ναρκωτικά. Κατά το παρελθόν έτος συμφωνήθηκε επίσης η υπογραφή των συμφωνιών μεταξύ της ΕΕ και των ΗΠΑ σχετικά με την έκδοση και την αμοιβαία δικαστική συνδρομή σε ποινικά θέματα.

Όσον αφορά την εμπορία ανθρώπων και τις τρίτες χώρες, η διακήρυξη των Βρυξελλών σχετικά με την πρόληψη και την καταπολέμηση της διακίνησης προσώπων, την οποία ενέκρινε το Συμβούλιο τον περασμένο Μάιο, προσφέρει τη βάση για ένα εκτεταμένο πενταετές πρόγραμμα εργασίας. Η ιρλανδική Προεδρία θα συνεχίσει να στηρίζει τις πρωτοβουλίες της Επιτροπής για την καταπολέμηση της εμπορίας προσώπων, λαμβάνοντας υπόψη το περιεχόμενο της εν λόγω διακήρυξης και το έργο της ομάδας εμπειρογνωμόνων σχετικά με την εμπορία ανθρώπων, η οποία συστήθηκε το 2003.

Όπως πληροφορούμαι, το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης έχει υιοθετηθεί από οκτώ κράτη μέλη. Τα υπόλοιπα κράτη μέλη βρίσκονται στο στάδιο της προετοιμασίας της απαραίτητης νομοθεσίας. Τα υπό ένταξη κράτη οφείλουν επίσης να εφαρμόσουν την απόφαση πλαίσιο σχετικά με το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης από την ημερομηνία ένταξής τους.

Όσον αφορά τις διαδικαστικές εγγυήσεις, πληροφορούμαι ότι η Επιτροπή θα δημοσιεύσει τις νομοθετικές προτάσεις της κατά τη διάρκεια της τρέχουσας συνόδου.

Όσον αφορά την προστασία των δεδομένων στο πλαίσιο του τρίτου πυλώνα, θα ήθελα να επισημάνω ότι σε διάφορα όργανα ενσωματώνονται ήδη διατάξεις για τη διασφάλιση της προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα όπως, για παράδειγμα, η σύμβαση Σένγκεν, η σύμβαση Europol και η σύμβαση Eurojust.

Πρόοδος έχει επίσης σημειωθεί στον τομέα της αστυνομικής συνεργασίας. Όλα τα κράτη μέλη συμμερίζονται την άποψη ότι η Europol οφείλει να διαδραματίσει κεντρικό ρόλο στην υποστήριξη των υπηρεσιών επιβολής του νόμου στην Ευρωπαϊκή Ένωση στο πλαίσιο των προσπαθειών καταπολέμησης του διεθνούς οργανωμένου εγκλήματος και της τρομοκρατίας. Είναι ένα βασικό όργανο για την προώθηση της αποτελεσματικότητας και της συνεργασίας μεταξύ των ευρωπαϊκών υπηρεσιών επιβολής του νόμου.

Οι τομείς προτεραιότητας της Europol που συμφωνήθηκαν από το Συμβούλιο είναι τα ναρκωτικά, η παραχάραξη του ευρώ, η τρομοκρατία, η εμπορία ανθρώπων –συμπεριλαμβανομένης της λαθρομετανάστευσης– και το οικονομικό έγκλημα. Επιπλέον, οι αστυνομίες των κρατών μελών συνεργάζονται στενά για την καταπολέμηση του σοβαρού διεθνούς εγκλήματος σε καθημερινή βάση. Πολλές επιχειρησιακές επιτυχίες έχουν σημειωθεί τα τελευταία χρόνια όσον αφορά, για παράδειγμα, τα ναρκωτικά, την τρομοκρατία, την εμπορία προσώπων και την παιδική πορνογραφία. Η Europol συμμετέχει τακτικά στην παροχή στήριξης για την πραγματοποίηση επιχειρήσεων στο πλαίσιο των διατάξεων της σύμβασης Europol.

Τον περασμένο Νοέμβριο, το Συμβούλιο Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων υπέγραψε ένα πρωτόκολλο τροποποίησης της σύμβασης Europol στο οποίο περιλαμβάνονται διάφορες διατάξεις με στόχο τη βελτίωση της λειτουργίας της Europol. Επιπλέον, το Συμβούλιο ενέκρινε διάφορα μέσα σχετικά με την επιχειρησιακή λειτουργία της Europol, συμπεριλαμβανομένης της έγκρισης ορισμένων συμφωνιών συνεργασίας μεταξύ της Europol και τρίτων κρατών.

Άλλα μέτρα που εγκρίθηκαν κατά τη διάρκεια του έτους συμπεριλαμβάνουν μια απόφαση σχετικά με την κοινή χρήση αξιωματικών συνδέσμου στο εξωτερικό από τις υπηρεσίες επιβολής του νόμου των κρατών μελών και μια απόφαση τροποποίησης της σύμβασης Σένγκεν προκειμένου να επιτραπεί η πραγματοποίηση διασυνοριακών επιχειρήσεων επιτήρησης προσώπων που είναι ύποπτα για συμμετοχή σε ποινικά αδικήματα.

Η ομάδα εργασίας αρχηγών αστυνομιών και η CEPOL –η Ευρωπαϊκή Αστυνομική Ακαδημία– εξακολουθούν επίσης να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της αστυνομικής συνεργασίας σε επίπεδο ΕΕ.

Θα ήθελα να πω λίγα λόγια για τα τελευταία μέτρα που πρέπει να ληφθούν πριν από την ολοκλήρωση της διεύρυνσης. Η συνθήκη προσχώρησης, που έχει επικυρωθεί από όλα τα συμβαλλόμενα μέρη, ορίζει ότι, εν γένει, οι πράξεις σχετικά με τη δημιουργία ενός χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης θα εφαρμοστούν στα νέα κράτη μέλη από 1ης Μαΐου 2004. Για το κεκτημένο Σένγκεν, ωστόσο, υπάρχει μια διαδικασία δύο σταδίων. Τα υπό ένταξη κράτη θα συμμετάσχουν στα σχετικά με το Σένγκεν μέτρα που αφορούν την άρση των ελέγχων των εσωτερικών συνόρων, συμπεριλαμβανομένης της συμμετοχής στο σύστημα πληροφοριών Σένγκεν, σε μεταγενέστερο στάδιο, μετά την 1η Μαΐου 2004.

Η συνθήκη προσχώρησης περιλαμβάνει επίσης μια ρήτρα διασφαλίσεως. Αυτή ορίζει ότι, έως το 2007, μπορούν να ληφθούν μέτρα τα οποία θα θεωρηθούν αναγκαία, εφόσον υπάρχουν σοβαρές ανεπάρκειες ή άμεσος κίνδυνος εμφάνισης τέτοιων ανεπαρκειών ως προς τη μεταφορά, το στάδιο υλοποίησης, ή την εφαρμογή νομοθετικών μέτρων σε ορισμένους τομείς που αφορούν τα θέματα δικαιοσύνης και εσωτερικών υποθέσεων.

Θα ολοκληρώσω τα σχόλιά μου αναφερόμενος εν συντομία στο ερώτημά σας όσον αφορά την ενημέρωση των πολιτών σχετικά με τις δραστηριότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το Συμβούλιο αναγνωρίζει τη σημασία της διαφάνειας στις δραστηριότητες της ΕΕ. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο κανονισμός σχετικά με την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα της ΕΕ, ο οποίος εγκρίθηκε το 2001, προάγει τη διαφάνεια και αποβλέπει στην ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών της ΕΕ στη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Έχει επιτευχθεί υψηλό επίπεδο πλήρους πρόσβασης στα νομοθετικά έγγραφα και μερικής πρόσβασης σε άλλα έγγραφα που καλύπτουν τις τρέχουσες διαπραγματεύσεις. Επί του παρόντος, το 55% των περίπου 450 000 εγγράφων του μητρώου εγγράφων του Συμβουλίου είναι άμεσα διαθέσιμα στο κοινό μέσω του Διαδικτύου, σε όλες τις γλώσσες της ΕΕ. Τα συμπεράσματα όλων των συνεδριάσεων του Συμβουλίου Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων είναι διαθέσιμα στο κοινό, καθώς και τα κείμενα όλων των μέτρων που έχουν εγκριθεί.

Ελπίζω τα σχόλιά μου να σας έδωσαν μια επισκόπηση των επιτευγμάτων στους τομείς της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων κατά τη διάρκεια του 2003. Σας ευχαριστώ για άλλη μία φορά που μου προσφέρατε αυτήν την ευκαιρία, και αναμένω με ενδιαφέρον τη συνέχιση της συνεργασίας μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου κατά το τρέχον ιστορικής σημασίας έτος.

(Χειροκροτήματα)

  Vitorino, Επιτροπή. – (PT) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Προεδρεύων του Συμβουλίου, κυρίες και κύριοι βουλευτές, αυτή η ετήσια συζήτηση δεν μοιάζει με τις προηγούμενες, διότι πραγματοποιείται σε μια σημαντική ιστορική καμπή. Δέκα νέα κράτη μέλη θα ενταχθούν σύντομα στην Ένωση, βρισκόμαστε στο στάδιο της διαπραγμάτευσης μιας νέας συνταγματικής Συνθήκης, ενώ πλησιάζουμε στη λήξη της θητείας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, καθώς και στη λήξη της περιόδου που προβλέπεται από τη Συνθήκη του Άμστερνταμ για τη θεμελίωση ενός χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης. Συνεπώς, επιθυμώ να συγχαρώ τον κ. Ribeiro e Castro όχι μόνο για τον δυναμισμό και την ποιότητα της προετοιμασίας του για τη σημερινή συζήτηση, αλλά και για τον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζει τα θέματα. Αυτό που μας παρουσίασε δεν είναι απλώς ένας απολογισμός των εξελίξεων ενός έτους· μας προσφέρει συγχρόνως μια γενικότερη εικόνα των επιτευγμάτων της τρέχουσας κοινοβουλευτικής περιόδου. Η Επιτροπή, από την πλευρά της, ανεξάρτητα από τα όσα θα αναφέρω σε αυτή μου την ομιλία, θα συμβάλει σε αυτόν τον απολογισμό μέσω μιας ανακοίνωσης την οποία θα υποβάλει στο Συμβούλιο και στο Κοινοβούλιο τον Ιούνιο του τρέχοντος έτους, όταν θα παρουσιάσουμε μια εμπεριστατωμένη αξιολόγηση όσων έχουν επιτευχθεί και όσων δεν έχουν επιτευχθεί σύμφωνα με το πρόγραμμα του Τάμπερε και τη Συνθήκη του Άμστερνταμ. Σε αυτήν την αξιολόγηση, θα περιγράφουμε επίσης ορισμένες ιδέες σχετικά με τις πιθανές βάσεις για ένα πρόγραμμα Τάμπερε II στον τομέα της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων.

Θα προσπαθήσω να τηρήσω τη σειρά με την οποία ο αξιότιμος βουλευτής εξέθεσε τις ανησυχίες του: στον τομέα της μετανάστευσης και του ασύλου, η Επιτροπή επεδίωκε ανέκαθεν να συνδυάσει τα τέσσερα κύρια σκέλη αυτής της πολιτικής, όπως καθορίζονται στη Συνθήκη του Άμστερνταμ: ρύθμιση των ρευμάτων νόμιμης μετανάστευσης, προώθηση της ένταξης των υπηκόων τρίτων χωρών στις ευρωπαϊκές κοινωνίες, αποτελεσματική καταπολέμηση της λαθρομετανάστευσης και καθορισμός μιας κοινής πολιτικής ασύλου και επέκταση της συνεργασίας με τρίτες χώρες προκειμένου να ρυθμιστούν τα μεταναστευτικά ρεύματα.

Όσον αφορά τη νόμιμη μετανάστευση, η Επιτροπή έχει υποβάλει διάφορες προτάσεις για τη διαμόρφωση του αναγκαίου νομικού πλαισίου. Το Συμβούλιο έχει ήδη εγκρίνει την πρόταση οδηγίας σχετικά με την οικογενειακή επανένωση και σχετικά με το νομικό καθεστώς των υπηκόων τρίτων χωρών που διαμένουν στην Ένωση για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Ευελπιστώ ότι, πριν από τη λήξη της τρέχουσας κοινοβουλευτικής περιόδου, θα είμαστε επίσης σε θέση να εγκρίνουμε την πρόταση σχετικά με τα θύματα της εμπορίας ανθρώπων που συνεργάζονται με τις αρχές και που, επομένως, έχουν δικαίωμα σε άδεια διαμονής, καθώς και τις προτάσεις σχετικά με την είσοδο σπουδαστών και ερευνητών τρίτων χωρών στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ένα σημείο ως προς το οποίο θα ήθελα να εκφράσω την απογοήτευσή μου αφορά τα προβλήματα στην επίτευξη, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, μιας κοινής πλατφόρμας για τη διαχείριση των μεταναστευτικών ρευμάτων η οποία θα περιλαμβάνει τη νόμιμη μετανάστευση, ήτοι τη λεγόμενη “είσοδο για λόγους εργασίας”. Σε αυτόν τον τομέα, υπάρχει αδιέξοδο στο Συμβούλιο, είναι σαφές ότι η πρόταση της Επιτροπής δεν έχει την υποστήριξη των κρατών μελών, οπότε η Επιτροπή θα επανέλθει σε αυτό το ζήτημα όταν θα παρουσιάσουμε, κάποια στιγμή κατά το τρέχον εξάμηνο, τη μελέτη που κληθήκαμε να εκπονήσουμε σχετικά με τη σχέση μεταξύ νόμιμης και παράνομης μετανάστευσης.

Στον τομέα της ένταξης, τα μέτρα που έχουν ληφθεί μετά τις αποφάσεις της Θεσσαλονίκης είναι ευπρόσδεκτα, και επί του παρόντος υλοποιούμε προπαρασκευαστικά σχέδια για μια ευρύτερη στρατηγική σχετικά με ένα ειδικό ευρωπαϊκό πρόγραμμα για την ένταξη των μεταναστών στις ευρωπαϊκές κοινωνίες.

Όσον αφορά την παράνομη μετανάστευση, η Επιτροπή έχει εκπονήσει τρία προγράμματα δράσης τα οποία έχουν γίνει δεκτά από το Συμβούλιο και ήδη εφαρμόζονται: το πρώτο αφορά την καταπολέμηση της λαθρομετανάστευσης, το δεύτερο την κοινή διαχείριση των εξωτερικών συνόρων και το τρίτο μια κοινοτική πολιτική για την επιστροφή ή τον επαναπατρισμό των λαθρομεταναστών. Αισιοδοξώ επίσης ότι ο οργανισμός για τον έλεγχο και την επιχειρησιακή συνεργασία στα εξωτερικά σύνορα θα εγκριθεί σύντομα, ενώ η Επιτροπή σκοπεύει να παρουσιάσει ένα νέο νομικό μέσο, το οποίο συνίσταται στην αναθεώρηση ενός κοινού εγχειριδίου Σένγκεν σχετικά με τις βέλτιστες πρακτικές στον τομέα του ελέγχου των εξωτερικών συνόρων.

Συγχρόνως, τα ζητήματα ασφάλειας έχουν αποκτήσει ιδιαίτερη σημασία μετά τα γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου 2001. Η Επιτροπή έχει ήδη υποβάλει προτάσεις σχετικά με την ενίσχυση της ασφάλειας σε ορισμένα βασικά έγγραφα, όπως οι θεωρήσεις και οι άδειες παραμονής, με την εισαγωγή βιομετρικών στοιχείων και, σε έναν μήνα, θα καταθέσει την πρότασή της σχετικά με τη συμπερίληψη βιομετρικών στοιχείων στα διαβατήρια των πολιτών της ΕΕ. Σταθερή πρόοδος σημειώνεται επίσης στην ανάπτυξη του συστήματος πληροφοριών θεωρήσεων (VIS).

Όσον αφορά την πολιτική επαναπατρισμού, η Επιτροπή προτείνει βασικά, σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, τη λήψη μέτρων σε δύο μέτωπα: το ένα περιλαμβάνει την οικονομική στήριξη, η οποία δεν έχει συζητηθεί ακόμη, και ένα άλλο αφορά μια πρωτοβουλία σχετικά με τα ελάχιστα πρότυπα που θα ισχύουν για τις διαδικασίες επαναπατρισμού. Όπως έχει ήδη αναφέρει ο Προεδρεύων του Συμβουλίου, έχουν εγκριθεί σημαντικά νομικά μέτρα στον τομέα του ασύλου: προσωρινή προστασία, ελάχιστα πρότυπα υποδοχής, ο κανονισμός Δουβλίνο II και η εφαρμογή του συστήματος Eurodac, καθώς και το Ευρωπαϊκό Ταμείο για τους Πρόσφυγες, το οποίο ολοκλήρωσε την πρώτη φάση λειτουργίας του κινητοποιώντας περίπου 146 εκατομμύρια ευρώ την τελευταία τετραετία. Η Επιτροπή συνεργάζεται ενεργά με τον Ύπατο Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών για την επεξεργασία νέων ιδεών στον τομέα της πολιτικής ασύλου, αποσκοπώντας κυρίως στη διασφάλιση μιας πιο ομαλής και οργανωμένης εισόδου των προσφύγων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, και στη δυνατότητα αίτησης για τη χορήγηση ασύλου εκτός της επικράτειας της ΕΕ, καθώς και προκειμένου να αυξηθεί η προστασία στις περιοχές στις οποίες δημιουργούνται οι κρίσεις. Απουσιάζουν, ωστόσο, δύο θεμελιώδη στοιχεία σχετικά με την πολιτική ασύλου. Αναφέρομαι στην οδηγία σχετικά με τη διαδικασία χορήγησης ασύλου και στην οδηγία σχετικά με την αναγνώριση του καθεστώτος του πρόσφυγα και στην εναρμόνιση των κανόνων επικουρικής προστασίας. Αισθάνομαι ικανοποίηση διότι γνωρίζω τη δέσμευση του κ. McDowell για την έγκριση αυτών των δύο νομικών μέσων κατά τη διάρκεια της ιρλανδικής Προεδρίας και, συνεπώς, εντός της προθεσμίας που προβλέπεται από τη Συνθήκη του Άμστερνταμ, έτσι ώστε να μπορέσει να ολοκληρωθεί η θητεία αυτού του Κοινοβουλίου με την έγκριση όλων των νομικών μέσων που απαιτούνται για την πρώτη φάση μιας κοινής πολιτικής ασύλου σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Η Επιτροπή θα παρουσιάσει επίσης μια έκθεση την άνοιξη του 2004 σχετικά με τις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις όσον αφορά τις συμφωνίες επανεισδοχής, και χαιρετίζουμε ιδιαίτερα το γεγονός ότι μπορέσαμε να καταλήξουμε σε συμφωνία με το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο σχετικά με ένα πρόγραμμα χρηματοδότησης για την περίοδο 2004-2008, ύψους 250 εκατομμυρίων ευρώ, για την ανάπτυξη μιας εταιρικής σχέσης με τρίτες χώρες με σκοπό την κοινή διαχείριση των μεταναστευτικών ρευμάτων.

Στον τομέα της δικαστικής συνεργασίας σε θέματα αστικού δικαίου, συμφωνώ πλήρως με αυτό που ανέφερε μόλις ο Υπουργός, κ. McDowell. Η αξιολόγηση της Επιτροπής είναι σε γενικές γραμμές ικανοποιητική και, κατά περίεργο τρόπο, ίσως ο τομέας της δικαστικής συνεργασίας σε θέματα αστικού δικαίου, σχετικά με τους κανόνες που ισχύουν στις συμβατικές διαφωνίες, τις εξωσυμβατικές ενοχές, τις οικογενειακές σχέσεις και τη ρύθμιση της γονικής εξουσίας, θέματα τα οποία αφορούν ορισμένες από τις αποφάσεις αυτού του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, έχει τον σημαντικότερο αντίκτυπο στην καθημερινή ζωή όλων των ευρωπαίων πολιτών, ενώ τα μέσα ενημέρωσης συνήθως επιδεικνύουν ελάχιστη προσοχή σε αυτά τα θέματα. Τα εγκλήματα προσελκύουν πολύ περισσότερο την προσοχή των μέσων ενημέρωσης, σε αντιδιαστολή με την καθημερινή ζωή των απλών ανθρώπων. Ωστόσο, ακριβώς στον τομέα της καθημερινής ζωής των απλών ανθρώπων έχει σημειωθεί η μεγαλύτερη πρόοδος στο πλαίσιο της Συνθήκης του Άμστερνταμ και του προγράμματος του Τάμπερε, και ειλικρινά ελπίζω ότι, μέχρι τη λήξη αυτής της κοινοβουλευτικής περιόδου, θα είμαστε σε θέση να ξεπεράσουμε τις τυχόν δυσκολίες στην έγκριση της οδηγίας σχετικά με τις αποζημιώσεις για τα θύματα εγκληματικών ενεργειών.

Όσον αφορά την εξωτερική διάσταση, επιθυμώ να υπογραμμίσω το γεγονός ότι η Επιτροπή ζήτησε εντολή από το Συμβούλιο προκειμένου να δοθεί στην Κοινότητα η δυνατότητα να ενταχθεί επισήμως στη διάσκεψη της Χάγης σχετικά με το ιδιωτικό διεθνές δίκαιο, και να διασφαλιστεί περισσότερο ότι η διαδικασία συμπερίληψης της δικαστικής συνεργασίας σε θέματα αστικού δικαίου στο κοινοτικό πλαίσιο είναι σύμφωνη με τα όσα προβλέπονται στο πλαίσιο των συμβάσεων της διάσκεψης της Χάγης.

Τελευταίο αλλά όχι ασήμαντο, το ζήτημα της δικαστικής συνεργασίας σε θέματα ποινικού δικαίου. Φρονώ ότι ο απολογισμός αυτής της κοινοβουλευτικής περιόδου είναι θετικός. Θετικός υπό την έννοια ότι, στην πράξη, έχουν εγκριθεί οι αποφάσεις πλαίσιο σχετικά με όλους τους τύπους εγκλημάτων στην Ευρώπη που προβλέπονται στη Συνθήκη, με μία εξαίρεση: τον ρατσισμό και την ξενοφοβία, θέμα το οποίο εξακολουθεί να αντιμετωπίζει προβλήματα στο πλαίσιο του Συμβουλίου. Για μία ακόμη φορά, ωστόσο, επιθυμώ να υπογραμμίσω ότι η Επιτροπή έχει παραμείνει πιστή στην αρχή ότι ακρογωνιαίος λίθος της δικαστικής συνεργασίας σε θέματα ποινικού δικαίου είναι η αρχή της αμοιβαίας αναγνώρισης των δικαστικών αποφάσεων, το καλύτερο παράδειγμα της οποίας είναι το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης και παράδοσης, το οποίο, όπως και ο κ. McDowell, ευελπιστώ ότι θα εφαρμοστεί πλήρως στο σύνολο των δεκαπέντε κρατών μελών μέχρι το τέλος του πρώτου τριμήνου του τρέχοντος έτους, ενώ θα τεθεί σε ισχύ στις υπό ένταξη χώρες από 1ης Μαΐου του τρέχοντος έτους.

Η Επιτροπή θα παρουσιάσει σύντομα μια απόφαση πλαίσιο σχετικά με τις διαδικαστικές εγγυήσεις, ενώ είμαστε πεπεισμένοι ότι η πρωτοβουλία την οποία θα αναλάβουμε τον προσεχή Ιούνιο για την παρουσίαση μιας απόφασης πλαισίου σχετικά με τους ελάχιστους κανόνες για την προστασία των δεδομένων, στο πλαίσιο του τρίτου πυλώνα, θα είναι εξίσου σημαντική. Η δικαστική συνεργασία σε θέματα ποινικού δικαίου και η ενίσχυση των μηχανισμών αστυνομικής και δικαστικής συνεργασίας στην προσπάθεια καταπολέμησης του εγκλήματος πρέπει, συγχρόνως, να συνοδεύονται από κανόνες για τις ελάχιστες διαδικαστικές εγγυήσεις στις ποινικές δίκες στο σύνολο των κρατών μελών, καθώς και για την προστασία της ιδιωτικής ζωής και των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα σε αυτόν τον τομέα.

Είναι αλήθεια, κύριε Ribeiro e Castro, ότι η αστυνομική συνεργασία αφορά περισσότερο τη συνεργασία σε επιχειρησιακό επίπεδο, και όχι τόσο σε νομοθετικό επίπεδο, ως προς το οποίο θεωρώ ότι αποδείχθηκε πως η Συνέλευση για το μέλλον της Ευρώπης ορθώς υπογράμμισε ότι τα “συμβατικά” μέσα σε αυτόν τον τομέα δεν έχουν αποτελέσματα: οι τροποποιήσεις της Σύμβασης Europol δεν έχουν ακόμη κυρωθεί από τα περισσότερα κράτη μέλη, ενώ και η σύμβαση σχετικά με την αμοιβαία δικαστική συνδρομή, η οποία υπογράφηκε τον Μάιο του 2000, ακόμα δεν έχει επικυρωθεί από το σύνολο των κρατών μελών της ΕΕ και, συνεπώς, δεν έχει τεθεί σε ισχύ. Η επιχειρησιακή συνεργασία, ωστόσο, έχει βελτιωθεί και είναι ζωτικής σημασίας, εάν επιθυμούμε να είναι σε θέση η Europol να εκτελέσει τα καθήκοντά της, οι αστυνομικές δυνάμεις των κρατών μελών να έχουν εμπιστοσύνη στην Europol και, προπαντός, να πραγματοποιείται ανταλλαγή πληροφοριών σε τακτική βάση σχετικά με τις διάφορες μορφές διεθνικού εγκλήματος.

Τέλος, κύριε Ribeiro e Castro, συμμερίζομαι πλήρως την ανησυχία σας, ότι δηλαδή η ενημέρωση των πολιτών για όλα τα μέτρα που λαμβάνουμε είναι καίριας σημασίας. Η Επιτροπή έχει προωθήσει εκστρατείες ευαισθητοποίησης σχετικά με τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, καθώς και σχετικά με ορισμένα από τα νομοθετικά μέσα που έχουμε υιοθετήσει και τα οποία θα έχουν πιο άμεσο αντίκτυπο στη ζωή των πολιτών. Για να είμαι απολύτως ειλικρινής, ωστόσο, θεωρώ ότι την πιο αξιόπιστη εικόνα θα μας προσφέρουν οι εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έκφραση του οποίου είναι το σύνολο των βουλευτών του παρόντος Σώματος –και μπορείτε να είστε υπερήφανοι για τα όσα έχετε επιτύχει κατά τη διάρκεια αυτής της κοινοβουλευτικής θητείας στον τομέα της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων– δεδομένου ότι αυτοί είναι οι καλύτεροι ερμηνευτές των πληροφοριών τις οποίες οι πολίτες έχουν το δικαίωμα να γνωρίζουν, διότι αποδεικνύουν ότι η ευρωπαϊκή δημοκρατία λειτουργεί και ότι τα ζητήματα που αφορούν την καθημερινή ζωή των πολιτών αντιμετωπίζονται με σοβαρότητα από τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με πρώτους τους νόμιμους εκπροσώπους τους, τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

(Χειροκροτήματα)

  Pirker (PPE-DE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κύριε Πρόεδρε του Συμβουλίου, αρκεί να διαβάσει κανείς την περυσινή έκθεση προόδου και θα εκπλαγεί βλέποντας πόσο πολύ προχωρήσαμε προς όφελος της ασφάλειας. Κύριε Vitorino, κύριε Πρόεδρε του Συμβουλίου, μπορείτε να είσαστε υπερήφανοι μαζί με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που έγιναν τόσα πολλά ως προς την ασφάλεια. Θα ήθελα να αναφερθώ μόνο σε ορισμένα σημεία που θεωρώ ιδιαίτερα σημαντικά. Πρώτον, τον Ιανουάριο του περασμένου χρόνου το σύστημα Eurodac απέκτησε τη δυνατότητα να λειτουργήσει. Αυτό απλά σημαίνει ότι η Συνθήκη του Δουβλίνου εφαρμόζεται τώρα αποτελεσματικά, ότι μπορούμε να καθορίσουμε ποια χώρα είναι πραγματικά αρμόδια για μια αίτηση χορήγησης ασύλου και ότι διαθέτουμε ένα μέσο για να σταματήσουμε με επιτυχία την κατάχρηση του δικαιώματος ασύλου.

Χάριν της πρόληψης των παράνομων μεταναστευτικών ρευμάτων επιβάλαμε τη σύναψη εταιρικών σχέσεων με χώρες καταγωγής και διέλευσης. Δημιουργήσαμε μια δέσμη μέτρων για την καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης γενικότερα, που προβλέπει ιδίως την προετοιμασία ενός νέου ολοκληρωμένου συστήματος φύλαξης των εξωτερικών συνόρων με πολύ υψηλές προδιαγραφές που θα αφορά όλα τα σημερινά και μελλοντικά εξωτερικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επίσης, κάναμε προετοιμασίες για κοινά σχέδια επαναπατρισμού.

Θεωρώ επίσης ιδιαίτερη επιτυχία την πολιτική απόφαση να περιληφθούν βιομετρικά στοιχεία στις θεωρήσεις διαβατηρίων και τις άδειες παραμονής, διότι έτσι μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι δίνουμε στους ανθρώπους που διασχίζουν τα σύνορα έγγραφα που δεν μπορούν να χαλκευθούν. Επίσης, θεωρώ σημαντικές τις συμφωνίες συνεργασίας που συνήφθησαν μεταξύ των νέων κρατών μελών ή άλλων όπως η Ρουμανία ή η Ρωσία και της Europol με στόχο την επιτυχή επί τόπου καταπολέμηση του διεθνούς εγκλήματος και ιδίως της διαφθοράς.

Τέλος, επετεύχθη να επιβληθούν για πρώτη φορά πρότυπα ελάχιστων ποινικών κυρώσεων όσον αφορά τον τομέα της παράνομης εμπορίας ναρκωτικών. Αυτό αποτελεί εξαιρετική επιτυχία. Ακόμα, υπάρχουν τα μέτρα για την καταπολέμηση των συνθετικών ναρκωτικών ή οι πρόοδοι στους τομείς του αστικού και ποινικού δικαίου, στα οποία δεν θα αναφερθώ διεξοδικά. Σε γενικές γραμμές εφαρμόσαμε με επιτυχία όλοι μαζί, το Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και η Επιτροπή, μια επιτυχημένη δέσμη μέτρων.

Επιτρέψτε μου ωστόσο να κάνω και ορισμένες επικριτικές παρατηρήσεις και να προβάλω ορισμένα αιτήματα. Το πρώτο που θέλω να πω είναι το εξής: θεωρώ απολύτως αναγκαίο να υλοποιηθούν οι στόχοι που διατύπωσε η σημερινή Προεδρία του Συμβουλίου, συγκεκριμένα να εφαρμοστεί από την αρχή του τρέχοντος έτους, δηλαδή μέχρι τον Απρίλιο, η οδηγία για το καθεστώς και τις διαδικασίες, προς το συμφέρον μιας κοινής πολιτικής ασύλου. Φοβάμαι ότι εάν δεν τα καταφέρουμε ως τότε, θα αντιμετωπίσουμε μεγάλα προβλήματα ως προς το να καταλήξουμε όντως σε μια κοινή πολιτική ασύλου, αφού έτσι δεν θα μπορούμε να βοηθήσουμε γρήγορα τους πρόσφυγες. Επομένως δεν θα έχουμε τα κατάλληλα μέσα για την προώθηση της καταπολέμησης της απάτης. Συμφωνούμε απόλυτα ως προς αυτό με τον Πρόεδρο του Συμβουλίου.

Το δεύτερο σημείο είναι η καταπολέμηση της απάτης, την οποία πρέπει να ενισχύσουμε οπωσδήποτε προς το συμφέρον της σταθερότητας στα νέα κράτη μέλη. Επίσης, πρέπει να βοηθήσουμε τα νέα κράτη μέλη να υλοποιήσουν το συντομότερο δυνατόν τις προδιαγραφές της Συνθήκης Σένγκεν στα νέα εξωτερικά σύνορα, για το δικό τους συμφέρον, αλλά και για το συμφέρον της Ευρωπαϊκής Ένωσης γενικότερα. Θα χρειαστούν επενδύσεις. Εμείς θα σας υποστηρίξουμε σε αυτό.

Και τώρα μια παρατήρηση για τους οργανισμούς. Δεν νομίζω ότι πρέπει να αρχίσουμε να επινοούμε διαρκώς καινούργιους, αλλά, αφού έχουμε ήδη τόσο πολλούς, να τους καταστήσουμε ικανούς να λειτουργούν δεόντως. Δεν είναι δυνατόν να ενθαρρύνουμε διαρκώς την επέκταση των διοικητικών συμβουλίων –από 15 σε 25– προσθέτοντας ειδικούς, και αν μετά δεν είναι σε θέση να λειτουργήσουν να συστήσουμε και ένα εκτελεστικό γραφείο. Μετά θα σκεφτούμε μήπως συστήσουμε ένα συντονιστικό γραφείο για να παραμείνουν σε λειτουργία τα δύο προηγούμενα. Δεν μπορεί να συνεχίσουμε έτσι στο μέλλον.

Ένα τελευταίο σημείο: θα ήθελα να βελτιωθούν γενικά οι διαδικασίες, γιατί διαφορετικά υπάρχει κίνδυνος σπατάλης πόρων. Δεν πρέπει να συμβεί στο μέλλον να φθάνουν έγγραφα από την Επιτροπή στο Κοινοβούλιο και μετά, καθώς εργάζεται το Κοινοβούλιο, να παράγονται νέα έγγραφα και νέες συμφωνίες που ωστόσο δεν ανακοινώνονται στο Κοινοβούλιο, έτσι ώστε να συνεχίζουμε να εργαζόμαστε στην παλιά βάση και μετά να πρέπει να ξαναρχίσουμε από την αρχή. Σας παρακαλώ να βελτιώσετε τον συντονισμό προς το συμφέρον της γενικής αποτελεσματικότητας.

Αυτή η συζήτηση, που γίνεται στο τέλος μιας επιτυχημένης χρονιάς και μιας επιτυχημένης κοινοβουλευτικής περιόδου, θα πρέπει να είναι μια κριτική αξιολόγηση και να μας εμψυχώσει όλους να εργαστούμε με βάση αυτήν την επιτυχία για να επιτύχουμε ακόμα περισσότερα προς όφελος της ασφάλειας των πολιτών της Ένωσης. Σας διαβεβαιώ ότι ως Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα σας υποστηρίξουμε ενεργά ακόμα και όταν πρόκειται για την αύξηση του προϋπολογισμού που θα χρειαστεί οπωσδήποτε για να μπορέσουμε πραγματικά να υλοποιήσουμε τις επιτυχίες που θέλουμε προς το συμφέρον της ασφάλειας.

(Χειροκροτήματα)

  Paciotti (PSE). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, είναι αλήθεια ότι η πρόοδος στην οποία αναφέρθηκαν τόσο ο εισηγητής όσο και οι εκπρόσωποι του Συμβουλίου και της Επιτροπής –τους οποίους συγχαίρω–όντως επιτεύχθηκαν. Ωστόσο, να παραδεχθούμε ότι εξακολουθεί να είναι ανεπαρκής. Σήμερα, το μεγαλύτερο ασφαλώς εμπόδιο για την ανάπτυξη της ζώνης ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης είναι η αποτυχία έγκρισης του σχεδίου Συνταγματικής Συνθήκης η οποία καθιστώντας δεσμευτικό τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων σε όλους τους τομείς δράσης της Ένωσης και επεκτείνοντας την κοινοτική μέθοδο και στη δικαστική, ποινική και αστυνομική συνεργασία, θα έλυνε πολλά από τα προβλήματα που εξακολουθούν να ισχύουν. Ελπίζουμε να πρόκειται απλώς για καθυστέρηση.

Εν τω μεταξύ, θα πρέπει να ξεπεράσουμε ορισμένες παράδοξες αντιφάσεις που επιβραδύνουν την εφαρμογή του προγράμματος του Τάμπερε, ιδίως στον τομέα της μετανάστευσης και της ποινικής και αστυνομικής συνεργασίας. Πράγματι, οι ίδιες οι κυβερνήσεις που ενέκριναν στο Τάμπερε μια λογική δέσμη μέτρων, στη συνέχεια δεν εγκρίνουν τα ίδια αυτά μέτρα όταν προτείνονται από την Επιτροπή και αξιώνονται από το Κοινοβούλιο. Όταν μάλιστα αποφασίζουν να τα εγκρίνουν στη συνέχεια, ωθούμενες από κάποια έκτακτη ανάγκη, συχνά δεν τα εφαρμόζουν στις χώρες τους: αυτό συνέβη πρόσφατα με το ένταλμα σύλληψης, αλλά και με την απόφαση για την ξενοφοβία και τον ρατσισμό. Θα πρέπει, συνεπώς, να έχουμε πάντοτε υπόψη ότι η κατάργηση των εσωτερικών συνόρων ευνοεί την ελεύθερη κυκλοφορία στην εσωτερική αγορά, αλλά ευνοεί επίσης και τους εγκληματίες, εάν οι εξουσίες πρόληψης και καταστολής των αδικημάτων εξακολουθούν να περιορίζονται στο εσωτερικό των εθνικών συνόρων.

Είναι πλέον η ώρα να δρομολογήσουμε εκ νέου εκσυγχρονισμένο πολιτικό πρόγραμμα για την αρμονική οικοδόμηση του ευρωπαϊκού δικαστικού χώρου, ένα πρόγραμμα που δεν θα περιορίζεται σε αποσπασματικές απαντήσεις για συγκεκριμένα επείγοντα ζητήματα, και προσδοκούμε στην ανακοίνωση που μας υποσχέθηκε η Επιτροπή.

Ειδικότερα για τη μετανάστευση, όπως επανειλημμένα έχει ζητήσει αυτό το Σώμα, είναι απαραίτητη η θέσπιση μιας κοινής πολιτικής για την είσοδο, την διαμονή και την ένταξη των πολιτών τρίτων χωρών, χωρίς να περιορίζεται στην καταστολή της λαθρομετανάστευσης. Ωστόσο, οι μεγαλύτερες καθυστερήσεις και αντιφάσεις εκ μέρους του Συμβουλίου και των κρατών μελών παρατηρούνται κυρίως στον τομέα της προώθησης και της προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων του ανθρώπου. Πράγματι, εγκρίνονται μέτρα που δεν σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα, εξαναγκάζοντας το Κοινοβούλιο να τα προσβάλει ενώπιον του Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, όπως συνέβη πρόσφατα με την οικογενειακή επανένωση· δεν εφαρμόζονται κοινά πρότυπα εγγυήσεων επί δικονομικών θεμάτων, με αποτέλεσμα να απορρίπτονται μορφές στενότερης συνεργασίας, επειδή το ένα κράτος αμφιβάλλει κατά πόσον το άλλο κράτος σέβεται τις εγγυήσεις.

Τέλος, είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο το ζήτημα της προστασίας των προσωπικών δεδομένων και εγείρονται πολλά ερωτήματα σχετικά με τη συμπεριφορά μεγάλου μέρους των κρατών μελών που επέτρεψαν τη μεταφορά των προσωπικών δεδομένων ευρωπαίων πολιτών στις υπηρεσίες ασφαλείας των ΗΠΑ, οι οποίες δεν παρέχουν καμία εγγύηση για το σεβασμό του θεμελιώδους δικαιώματος της προστασίας της ιδιωτικής ζωής των συμπολιτών μας. Επί τη ευκαιρία θα πρέπει να πούμε επίσης ότι η συμπεριφορά της Επιτροπής, η οποία χαρακτηρίστηκε από αδράνεια και συνενοχή, ήταν επονείδιστη. Το βέβαιον είναι ότι έφτασε η στιγμή να υιοθετήσουμε αποτελεσματικότερα μέτρα για την προστασία των δικαιωμάτων των συμπολιτών μας.

  Ludford (ELDR). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, αν και πρόκειται για μια ετήσια επισκόπηση, πλησιάζουμε στην πενταετή αξιολόγηση των επιτευγμάτων του προγράμματος του Τάμπερε, οπότε πρέπει τώρα να αρχίσουμε να σκεπτόμαστε το Τάμπερε ΙΙ. Οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι η Επιτροπή έχει επιτελέσει το έργο που της αναλογούσε, αλλά οι επιδόσεις του Συμβουλίου δεν είναι αξιόλογες. Πρέπει να βελτιωθούν τόσο τα αποτελέσματα όσο και η μέθοδος.

Όσον αφορά, καταρχάς, τους τομείς του ασύλου και της μετανάστευσης, ακόμα δεν έχουμε θέσει σε ισχύ όλα τα αναγκαία μέτρα για την άσκηση κοινών πολιτικών. Οι Ευρωπαίοι πρέπει να έχουν την αίσθηση ότι ενεργούμε πραγματικά από κοινού για να δημιουργήσουμε λειτουργικά αλλά και δίκαια συστήματα στα οποία οι αρμοδιότητες θα είναι ορθώς κατανεμημένες. Πού είναι, όμως, η αλληλεγγύη τη στιγμή που, κατά τρόπο επονείδιστο, το ένα μετά το άλλο, 13 κράτη μέλη έχουν δηλώσει ότι θα επιβάλουν περιορισμούς στην ελεύθερη κυκλοφορία από τα νέα κράτη μέλη της Ανατολικής Ευρώπης;

Τα κράτη επιδεικνύουν μεγαλύτερο ζήλο όταν πρόκειται για την επιβολή αυστηρότερων συνοριακών ελέγχων και την απέλαση των λαθρομεταναστών, καθώς και όσον αφορά την παρουσία νομίμων μεταναστών και τη διασφάλιση της ένταξής τους. Το Συμβούλιο ενέκρινε μια απρόθυμη οδηγία για τους μετανάστες που διαμένουν επί μακρό χρονικό διάστημα στην ΕΕ και μια οδηγία σχετικά με την οικογενειακή επανένωση. Ωστόσο, δεν υπάρχει ιδιαίτερη βιασύνη για την εφαρμογή της απόφασης πλαισίου του 2002 σχετικά με την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων, προκειμένου να συλληφθούν οι εγκληματικές συμμορίες, ενώ προσφάτως στο Ηνωμένο Βασίλειο έχασαν τη ζωή τους με τραγικό τρόπο 19 κινέζοι μετανάστες. Φαίνεται ότι είχαν πέσει θύματα εμπορίας, αλλά δεν υπάρχει κανένας ισχύων νόμος που να καλύπτει την περίπτωσή τους.

Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με τεράστιες προκλήσεις στην Ευρώπη όσον αφορά την καταπολέμηση της προκατάληψης και των διακρίσεων και την προώθηση της ισότητας. Η πρόκληση για την ένταξη των Ρόμα είναι μια από τις σημαντικότερες που θα χρειαστεί να αντιμετωπίσουμε.

Αισθάνομαι ιδιαίτερη ικανοποίηση για το σεμινάριο σχετικά με τον αντισημιτισμό που διοργανώνει ο Πρόεδρος Πρόντι την προσεχή εβδομάδα· γιατί, όμως, το Συμβούλιο αδυνατεί να καταλήξει σε συμφωνία επί της απόφασης πλαισίου με την οποία προβλέπεται να αντιμετωπίζονται ως ποινικά αδικήματα η ρατσιστική παρενόχληση και οι ρατσιστικές επιθέσεις;

Πρέπει να κατανοήσουμε βαθύτερα το περιεχόμενο της έννοιας της ένταξης, σε αντιδιαστολή με την έννοια της αφομοίωσης. Εχθές η γαλλική Εθνοσυνέλευση ενέκρινε με συντριπτική πλειοψηφία την απαγόρευση του χιτζάμπ –της ισλαμικής μαντίλας– και άλλων εμφανών θρησκευτικών συμβόλων. Στη Μεγάλη Βρετανία, όπου οι αστυνομικίνες μπορούν να φορούν το χιτζάμπ, παρακολουθούμε με επιφύλαξη αυτό που συμβαίνει στην άλλη πλευρά της Μάγχης.

Στον τομέα της καταπολέμησης της τρομοκρατίας και της επιβολής της έννομης τάξης, αναπτύχθηκαν πολλές και χρήσιμες δραστηριότητες, αλλά παρατηρείται έλλειψη ισορροπίας όσον αφορά τα θέματα προστασίας των ατομικών ελευθεριών, του δημοκρατικού ελέγχου και της διαφάνειας. Αισθάνομαι ικανοποίηση διότι η Ευρωπαϊκή Αστυνομική Ακαδημία θα έχει την έδρα της στην Αγγλία, αλλά μου προξενεί μικρότερη εντύπωση το γεγονός ότι η βρετανική κυβέρνηση, με 12 πολίτες και κατοίκους της στον κόλπο του Γκουαντανάμο –το ήμισυ του αριθμού των Ευρωπαίων που κρατούνται εκεί– αδυνατεί να ηγηθεί μιας προσπάθειας για την έγκριση μιας κοινής θέσης και την ανάληψη δράσης από κοινού με την Ευρωπαϊκή Ένωση προκειμένου να πεισθούν οι ΗΠΑ να εφαρμόσουν το διεθνές δίκαιο και να σεβαστούν τα δικαιώματα των κρατουμένων στο Γκουαντανάμο. Η συμφωνία αμοιβαίας νομικής συνδρομής που υπεγράφη με τις ΗΠΑ, παρά τις αντιρρήσεις μας, δίνει έμφαση στο κράτος δικαίου, αλλά δεν φαίνεται να έχει αποφέρει οποιοδήποτε αποτέλεσμα.

Τώρα λαμβάνουμε μεγάλο αριθμό μέτρων τα οποία καταπατούν το δικαίωμα στην ιδιωτική ζωή –συμφωνώντας να επιτρέψουμε στις ΗΠΑ να έχουν πρόσβαση σε ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα των επιβατών αεροπορικών πτήσεων και να συμπεριλαμβάνουν βιομετρικά στοιχεία στα έγγραφα θεωρήσεων και στα διαβατήρια– ενώ παράλληλα δεν καταβάλλουμε καμία προσπάθεια θέσπισης κάποιου μέσου προστασίας των προσωπικών δεδομένων στο πλαίσιο του τρίτου πυλώνα. Αυτό καταδεικνύει μια εξαιρετικά αλαζονική στάση έναντι των ατομικών δικαιωμάτων.

Στο μέλλον θα χρειαστεί να καταβάλουμε περισσότερες προσπάθειες για τη βελτίωση της ποιότητας της τήρησης των δικαστικών μας συστημάτων μέσω μιας διαδικασίας αμοιβαίου ελέγχου και αξιολόγησης μεταξύ εταίρων. Αυτό θα περιλαμβάνει ορισμένα ενδιαφέροντα ζητήματα όσον αφορά το πού ακριβώς έγκειται η ισορροπία μεταξύ της ευρωπαϊκής κοινής δράσης και της παρέμβασης στα εθνικά συστήματα. Πρέπει, όμως, να εντείνουμε τις προσπάθειές μας, διότι η ποιότητα του έργου μας στους τομείς της ελευθερίας, της ασφάλειας και της δικαιοσύνης δεν είναι ακόμα επαρκής.

  Kaufmann (GUE/NGL). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Πρόεδρε του Συμβουλίου, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, ο απολογισμός ως προς την υποτιθέμενη πρόοδο στην υλοποίηση της ζώνης ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης είναι συντριπτικός. Λέω “υποτιθέμενη” πρόοδο επειδή το ζητούμενο είναι πρωτίστως να απομονωθεί ακόμα περισσότερο η Ευρώπη από τον υπόλοιπο κόσμο. Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Κόφι Ανάν μίλησε πρόσφατα ξεκάθαρα και ειλικρινά γι’ αυτήν την πολιτική ή, καλύτερα, αυτήν την απολογία για την ευρωπαϊκή πολιτική όταν το Σώμα του απένειμε το βραβείο Ζαχάρωφ. Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ δεν μας απηύθυνε ευγενικές τυποποιημένες ευχαριστίες, αλλά έψαλε κυριολεκτικά τον εξάψαλμο στους Ευρωπαίους για την πολιτική τους στο θέμα της μετανάστευσης. Επιτρέψτε μου να σας θυμίσω τα μηνύματά του. Είπε ότι οι μετανάστες χρειάζονται την Ευρώπη, αλλά και η Ευρώπη χρειάζεται μετανάστες, και προσέθεσε ότι η εισδοχή και αφομοίωση των μεταναστών δεν είναι μόνο ηθική και νομική υποχρέωση αλλά και μέρος της λύσης των ευρωπαϊκών οικονομικών προβλημάτων. Επέκρινε με αυστηρότητα την ευρωπαϊκή πολιτική της απομόνωσης και υποστήριξε ότι μια περιοριστική πολιτική ασύλου και μετανάστευσης ωθεί πολλούς ανθρώπους στα χέρια εγκληματικών συμμοριών λαθρεμπόρων ανθρώπων ή και στον θάνατο. Πεθαίνουν από ασφυξία μέσα σε φορτηγά ή στον χώρο αποσκευών των αεροπλάνων και ο κ. Ανάν είπε ότι αυτή η σιωπηρή κρίση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι ντροπή για τον κόσμο μας.

Υπάρχουν υπεύθυνοι γι’ αυτήν την σιωπηρή κρίση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αυτό που κάνει εκατοντάδες ανθρώπους να πεθαίνουν κάθε χρόνο στα σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν είναι ένας ανώνυμος περιορισμός. Τι μας λένε όμως το Συμβούλιο και η Επιτροπή; Μας μιλούν για κοινούς καταλόγους ασφαλών χωρών καταγωγής, για συνεργασία ως προς την απέλαση, για οργανισμούς προστασίας των συνόρων που θα ενισχύσουν τη φύλαξη των χερσαίων και θαλασσίων συνόρων, για σύναψη συμφωνιών επιστροφής κλπ. Αν αποκτήσουν νομική ισχύ όλες αυτές οι προτάσεις, τότε ουσιαστικά θα μπορεί κανείς να έχει μια ευκαιρία για την υποβολή αίτησης ασύλου μόνον εάν πηδήξει στην Ευρωπαϊκή Ένωση με αλεξίπτωτο. Την ίδια όμως ώρα η ΕΕ και τα κράτη μέλη της συμμετέχουν ενεργά στην κυριολεκτική “παραγωγή” προσφύγων από τις χώρες του επονομαζόμενου τρίτου κόσμου, συγκεκριμένα εξαιτίας της ανεπαρκούς καταπολέμησης της φτώχειας ή των εξαγωγών όπλων σε περιοχές κρίσεων.

Αντί όμως να αντιμετωπιστούν ακριβώς αυτά τα θέματα, τώρα θα δαπανηθούν εκατομμύρια ευρώ για πιλοτικά προγράμματα για την πραγματοποίηση απελάσεων στην Ευρώπη. Ως Γερμανίδα ευρωβουλευτής, γνωρίζω επίσης ότι μέχρι τώρα κάθε έστω και λίγο προοδευτική πρόταση σχετικά με την κοινοτική πολιτική ασύλου και μετανάστευσης εμποδίζεται στο Συμβούλιο Υπουργών από την κυβέρνηση της χώρας μου. Διατηρούνται όλες οι ειδικές ρυθμίσεις της Γερμανίας που στοχεύουν να αποτρέψουν και να ταλαιπωρήσουν τους αιτούντες άσυλο. Αναφέρω ενδεικτικά την υποχρεωτική διαμονή των προσφύγων που είναι μοναδικό φαινόμενο στην Ευρώπη. Μόνο στη Γερμανία τιμωρούνται οι πρόσφυγες όταν εγκαταλείπουν τη Landkreis, δηλαδή την περιφέρεια όπου διαμένουν.

Οι μαζικοί θάνατοι μεταναστών και προσφύγων στα σύνορά μας δεν θα σταματήσουν όσο δεν αλλάζει η βασική κατεύθυνση της πολιτικής. Ασφαλώς βλέπουμε περιστασιακά κάποια κροκοδείλια δάκρυα για την τραγική μοίρα ορισμένων από αυτούς, τίποτα όμως δεν πρόκειται να αλλάξει. Πρέπει να βρούμε το θάρρος να πούμε επιτέλους όλη την αλήθεια στους ανθρώπους, να τους πούμε ότι η Ευρώπη χρειάζεται τη μετανάστευση. Χωρίς αυτήν το 2050 στη διευρυμένη Ευρώπη θα ζουν πλέον μόνο 400 αντί για 450 εκατομμύρια άνθρωποι. Αν δεν αλλάξουμε πορεία, ο πληθυσμός της Γερμανίας θα μειωθεί κατά το ένα τέταρτο. Οι πολυάριθμες οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών για τα ανθρώπινα δικαιώματα έχουν δίκιο όταν λένε “όχι” στην πολιτική απομόνωσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έχουν υποβληθεί προτάσεις για μια κοινοτική πολιτική ασύλου και μετανάστευσης βασισμένες σε υψηλού επιπέδου σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Πρέπει όμως να γίνουν αποδεκτές και μετά θα μπορούσαμε πραγματικά να συζητήσουμε εδώ για προόδους. Αυτό που χρειάζεται είναι να υπάρχει στην Ευρώπη ένα δικαίωμα ασύλου που θα συμφωνεί με τη Σύμβαση της Γενεύης και θα περιλαμβάνει ως λόγο χορήγησης του καθεστώτος του πρόσφυγα την αναγνώριση της δίωξης βάσει του φύλου και της μη κρατικής δίωξης, αλλά και την αναγνώριση της λιποταξίας και της άρνησης υπηρέτησης της στρατιωτικής θητείας. Είναι απαραίτητη η ελεύθερη πρόσβαση σε ένα ευρωπαϊκό δίκαιο για το άσυλο και τις σχετικές διαδικασίες, καθώς και ένα νομικό πλαίσιο για να καταστεί δυνατή η νόμιμη μετανάστευση στην ΕΕ. Χρειαζόμαστε έναν χώρο δικαιοσύνης για εκστρατείες για την νομιμοποίηση των ανθρώπων χωρίς χαρτιά, καθώς και το δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας όλων των ανθρώπων που ζουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

  Boumediene-Thiery (Verts/ALE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, όπως είπατε και εσείς, παρά τις προσπάθειές μας δεν θα καταφέρουμε να συμμορφωθούμε με την ατζέντα του Τάμπερε, ειδικά όσον αφορά το θέμα της μετανάστευσης και του ασύλου. Ωστόσο, θα βρούμε μια αποτελεσματική λύση στα θέματα αυτά, είτε στο Sangatte είτε στο Algeciras, μόνο εάν υιοθετήσουμε μια γνήσια κοινοτική πολιτική που να σέβεται τα θεμελιώδη δικαιώματα και όχι αν αναλαμβάνουμε πάντα τον ρόλο του καταστολέα.

Πολυάριθμες προτάσεις της Επιτροπής βρίσκονται, αυτήν τη στιγμή, σε εκκρεμότητα στο Συμβούλιο. Τα ελάχιστα μέτρα που έχουν υιοθετηθεί δέχονται διαρκώς επικρίσεις και η οδηγία για την οικογενειακή επανένωση είναι αντικείμενο μιας προσφυγής του Κοινοβουλίου μας στο Δικαστήριο.

Σχετικά με αυτό το θέμα των μεταναστών, το μόνο που ζητάω είναι να ακολουθήσετε την κατεύθυνση των ιδεών που ανέπτυξε ενώπιον του Κοινοβουλίου μας ο Κόφι Ανάν. Όχι μόνο χρειάζεται η γηραιά ήπειρός μας αυτούς του εργαζομένους, αλλά και ο μόνος τρόπος για να είμαστε αξιόπιστοι στον κόσμο είναι να επιβεβαιώσουμε την ύπαρξη μιας ανοιχτής, πολυδιάστατης Ευρώπης που δείχνει αλληλεγγύη. Η μετανάστευση είναι μια ευκαιρία για το μέλλον της Ευρώπης, και σε μια εποχή όπου ο ρατσισμός και η ξενοφοβία μάς κατακλύζουν, είναι ανάγκη να το διακηρύξουμε αυτό με πειστικότητα και σφρίγος. Είμαστε πεπεισμένοι πως η ελεύθερη κυκλοφορία σε συνδυασμό με μια θετική πολιτική για τη νόμιμη μετανάστευση θα μας βοηθήσει να βάλουμε φρένο στο λαθρεμπόριο, ειδικά στην εμπορία ανθρώπων. Έτσι, θα μας είναι πιο εύκολο να αφοσιωθούμε στην οικοδόμηση μιας κοινωνίας πολιτών στην οποία θα μπορούν να συμμετέχουν πλήρως όλοι όσοι ζουν στην ήπειρό μας, με σεβασμό των ίσων δικαιωμάτων – χωρίς να υπολογίσουμε καν το γεγονός πως αυτή η βουλησιοκρατική πολιτική θα ελαφρύνει το άχθος που μας βαραίνει όσον αφορά τόσο τα συστήματα χορήγησης ασύλου όσο και την καταπολέμηση της λαθρομετανάστευσης.

Δεν θα είναι ακόμη δυνατόν να εγκριθούν οι δύο οδηγίες για το άσυλο, σχετικά με το καθεστώς των προσφύγων και τις διαδικασίες χορήγησης ασύλου, παρά την προθεσμία του Δεκεμβρίου που είχε τεθεί και η οποία έχει ήδη εκπνεύσει. Ξέρουμε, ωστόσο, πως είναι επιτακτική ανάγκη να εγκριθούν για να κλείσουμε την πρώτη φάση του προγράμματος του Τάμπερε. Τούτου λεχθέντος, οι δύο αυτές οδηγίες πρέπει να προσφέρουν, επιπλέον και κυρίως, μια προστιθέμενη αξία ικανή να εγγυηθεί ένα καλύτερο επίπεδο προστασίας στους αιτούντες άσυλο.

Όσον αφορά την αστυνομική και δικαστική συνεργασία, θα ήθελα να σταθώ σε ένα μόνο σημείο, το σημείο που σχετίζεται με τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα, ειδικά τα βιομετρικά δεδομένα. Σε μια ανακοίνωση για τη μεταφορά δεδομένων, που δημοσιεύτηκε από την Επιτροπή στις 16 Δεκεμβρίου και μεταβιβάστηκε στο Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο, σχετικά με τη συμφωνία που συνήφθη μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και ημών, εντοπίζουμε ένα λάθος σε θέματα ασφάλειας, καλυμμένο πίσω από την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και της εγκληματικότητας. Η συμφωνία στην πραγματικότητα θα επέτρεπε να συμπεριλαμβάνουν τα μεταφερόμενα πεδία δεδομένων την ημερομηνία γέννησης, τον αριθμό των ατόμων που ταξιδεύουν μαζί, τις λεπτομέρειες της πιστωτικής κάρτας, τη φυλετική ή εθνοτική προέλευση και τα πολιτικά, θρησκευτικά ή φιλοσοφικά πιστεύω. Όμως, αυτό αποτελεί σοβαρή προσβολή της προστασίας της ιδιωτικής ζωής. Τι μπορεί να γίνει για αυτό; Όταν ξέρουμε ότι οι πληροφορίες αυτές μπορούν να χρησιμεύσουν ως μέσο για διακριτική μεταχείριση, η διάταξη αυτή προσβάλλει και τις θεμελιώδεις ελευθερίες μας, ιδιαίτερα από τη στιγμή που δεν ξέρουμε ποιος ακριβώς έχει πρόσβαση σε αυτά τα δεδομένα. Συνεπώς, δεν μπορούμε παρά να ανησυχούμε για τη χρήση τους.

Επ’ αυτού, γνωρίζατε ότι υπό την άσκηση πιέσεων εκ μέρους των Ηνωμένων Πολιτειών και, συγκεκριμένα, υπό τις απειλές απαγορεύσεων πτήσεων, αεροπορικές εταιρίες μεταβιβάζουν ήδη δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα στις αμερικανικές αρχές, χωρίς τη συγκατάθεση των ενδιαφερομένων; Τέτοιες ενέργειες παραβιάζουν το ευρωπαϊκό δίκαιο, ενώ η Επιτροπή υποτίθεται πως είναι ο θεματοφύλακας των Συνθηκών.

Τα μέτρα αυτά επηρεάζουν τόσο τους Ευρωπαίους, όσο και τους υπηκόους τρίτων χωρών, όπως είπατε και εσείς κύριε Vitorino. Ωστόσο, η συμφωνία αυτή συνήφθη χωρίς να διεξαχθεί προηγουμένως καμία δημοκρατική συζήτηση. Συνεπώς, η σύναψη τέτοιων συμφωνιών απειλεί τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου. Δεν θα έπρεπε, άραγε, να δημιουργηθεί επειγόντως ένας πραγματικά ανεξάρτητος ευρωπαϊκός φορέας, για να αποτρέψει την κατάχρηση αυτών των δεδομένων; Και δεν πιστεύετε πως θα έπρεπε, επίσης, να ζητήσουμε από το Δικαστήριο να αποφανθεί ως προς τη νομιμότητα αυτής της συμφωνίας; Πρέπει να είμαστε σε επαγρύπνηση, γιατί η ασφάλεια φαίνεται να παίρνει το προβάδισμα εις βάρος του σεβασμού των δικαιωμάτων και των ελευθεριών μας.

Εν κατακλείδι και για να ολοκληρώσω, πώς θα μπορέσουμε να είμαστε σε θέση να εγγυώμεθα τον σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων μας, εάν υπογράφουμε μια συμφωνία με μια χώρα σαν τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες δεν χάνουν ευκαιρία να επιδείξουν την επιθυμία τους για ηγεμονία, υιοθετούν μονομερή πολιτική και θέτουν εαυτόν υπεράνω των νόμων, υπεράνω ακόμη και του διεθνούς δικαίου, όπως στην περίπτωση των κρατουμένων του Γκουαντανάμο;

Θα σας ήμουν ευγνώμων, κύριε Επίτροπε, εάν επιδεικνύατε τη μεγαλύτερη δυνατή προσοχή σε σχέση με όλες αυτές τις συνθήκες.

  Collins (UEN). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, καταρχάς θα ήθελα να καλωσορίσω στο Σώμα τον ιρλανδό Υπουργό Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων. Δεύτερον, θα ήθελα να εκφράσω τα ειλικρινή μου συγχαρητήρια στον συνάδελφο και φίλο μου, κ. Ribeiro e Castro, για την παρουσίασή του σήμερα το πρωί.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα καταστεί σύντομα ένας πολιτικός οργανισμός ο οποίος θα περιλαμβάνει 25 κράτη μέλη με πληθυσμό σχεδόν 500 εκατομμυρίων ανθρώπων. Είναι, επομένως, υψίστης σημασίας όλα τα κράτη μέλη στην Ευρωπαϊκή Ένωση να συνεργαστούν πιο στενά για την καταπολέμηση της απειλής της διεθνούς τρομοκρατίας και του οργανωμένου εγκλήματος. Με την ύπαρξη κοινών ευρωπαϊκών συνόρων και με την ελεύθερη κυκλοφορία των ατόμων στο εσωτερικό της Ένωσης, πρέπει επίσης να συνεργαστούμε πιο στενά σε μια προσπάθεια ανάσχεσης της εισαγωγής ναρκωτικών στην Ευρώπη και καταπολέμησης της μάστιγας της εμπορίας ανθρώπων.

Δεν μπορούμε να καταπολεμήσουμε αποτελεσματικά την εμπορία ναρκωτικών και όσους εμπλέκονται στο αποτρόπαιο έγκλημα της εμπορίας ανθρώπων, εκτός εάν οι δυνάμεις των αστυνομιών μας στην Ευρώπη λειτουργούν σε στενή μεταξύ τους συνεργασία. Αυτή η πρόκληση καθίσταται ακόμα μεγαλύτερη με την πραγματοποίηση της διεύρυνσης, οπότε η Europol πρέπει να διαδραματίσει ακόμη πιο κεντρικό ρόλο στον συντονισμό της ανταπόκρισης της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενόψει της ενίσχυσης αυτών των εγκληματικών δραστηριοτήτων. Καμία χώρα δεν μπορεί να νικήσει από μόνη της τη διεθνή τρομοκρατία. Εάν η Ευρώπη χρειαστεί περισσότερους πόρους για την αντιμετώπιση αυτής της νέας πρόκλησης, τότε πρέπει να διατεθούν περισσότεροι πόροι.

Πρόσφατα γίναμε μάρτυρες των τραγικών θανάτων πολλών ανθρώπων που έπεσαν θύματα της μάστιγας της διεθνούς εμπορίας ανθρώπων. Υπολογίζεται ότι 600 000 λαθρομετανάστες εισέρχονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση κάθε έτος. Ως εκ τούτου, η έγκριση ενός λεπτομερούς σχεδίου για την καταπολέμηση της λαθρομετανάστευσης πρέπει να παραμείνει μία από τις βασικές προτεραιότητες της Ένωσής μας. Η χρηματοδοτική συνδρομή της ΕΕ για το πρόγραμμα δράσης σχετικά με την επιστροφή πρέπει να διατηρηθεί, ενώ όλοι πρέπει να στηρίξουμε τις προσπάθειες της Ένωσης. Η υπηρεσία για τη διαχείριση των συνόρων θέτει σε εφαρμογή μια συντονισμένη προσέγγιση από τα κράτη μέλη της ΕΕ για την καταπολέμηση της λαθρομετανάστευσης.

Στηρίζω και εγώ την εφαρμογή μιας κοινής πολιτικής ασύλου της ΕΕ, ενώ πρέπει να επιλύσουμε τα εκκρεμή ζητήματα όσον αφορά τις οδηγίες για τις προϋποθέσεις και τις διαδικασίες χορήγησης ασύλου. Πρέπει επίσης να στηρίξουμε τη βελτίωση της διαχείρισης της εισόδου στην Ευρωπαϊκή Ένωση ατόμων τα οποία χρήζουν διεθνούς προστασίας σύμφωνα με τη Σύμβαση της Γενεύης. Όσον αφορά το ζήτημα της νόμιμης μετανάστευσης, πρέπει να προωθηθεί η νέα νομοθεσία της ΕΕ που διέπει τους όρους εισόδου και διαμονής των υπηκόων τρίτων χωρών για λόγους σπουδών και επαγγελματικής κατάρτισης εντός της Ένωσης.

Τέλος, τα ζητήματα θέσπισης κοινών πολιτικών για την καταπολέμηση της λαθρομετανάστευσης αντιμετωπίζονται καλύτερα σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ζούμε πλέον σε μια εσωτερική αγορά στην οποία επικρατεί καθεστώς ελεύθερης κυκλοφορίας των προσώπων στην επικράτεια της ΕΕ, οπότε οφείλουμε να συνεργαστούμε για τη λήψη συλλογικών μέτρων σε μια προσπάθεια αποτελεσματικής αντιμετώπισης αυτών των ζητημάτων.

  Blokland (EDD). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, όσον αφορά τον πίνακα επιδόσεων που καλύπτει το πρώτο και δεύτερο εξάμηνο του 2003, η Επιτροπή επισημαίνει ότι έχει σημειωθεί πρόοδος, ενώ και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στη Θεσσαλονίκη, προσέφερε νέα ώθηση προκειμένου να σημειωθεί πρόοδος σε αυτόν τον τομέα πολιτικής. Θα ήθελα να απευθύνω τα συγχαρητήριά μου και στα δύο όργανα. Το Συμβούλιο των Υπουργών κατηγορείται ως ο βασικός ένοχος για το γεγονός ότι μια σειρά θεμάτων στους τομείς του ασύλου και της μετανάστευσης έχουν μείνει στάσιμα. Σύμφωνα με την Επιτροπή, τα κράτη μέλη πρέπει να εγκαταλείψουν τις επιφυλάξεις τους πριν από την παρέλευση της πενταετούς περιόδου που προβλέπεται στη Συνθήκη του Άμστερνταμ, οπότε, σύμφωνα με την Επιτροπή, πρέπει να εγκριθούν αυτά τα μέτρα. Αν και αυτό ισχύει όντως, μια πενταετία για τη λήψη μέτρων σε αυτούς τους τομείς ήταν εξαιρετικά μικρό χρονικό διάστημα. Νομοθετικά μέτρα τα οποία έχουν ευρύτερη στήριξη και θεσπίζονται κατά τη διάρκεια μεγαλύτερης χρονικής περιόδου είναι πολύ πιο χρήσιμα από ό,τι άμεσα μέτρα τα οποία στη συνέχεια δεν εφαρμόζονται λόγω απροθυμίας από πλευράς των πολιτικών ιθυνόντων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα εν προκειμένω είναι το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης.

Εξεπλάγην με τις προτάσεις της Επιτροπής όσον αφορά την υποδοχή των μεταναστών στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Είναι σίγουρο ότι αυτή είναι μία από τις υποχρεώσεις που προβλέπονται στη Συνθήκη του Άμστερνταμ; Είναι ένα θέμα το οποίο απαιτεί μια πολύ πιο εκτενή συζήτηση. Εν μέρει λόγω περιστατικών αυτού του τύπου, δεν συμφωνώ με την πλήρη εφαρμογή της ψηφοφορίας με ειδική πλειοψηφία στο πλαίσιο του Συμβουλίου για την ευρωπαϊκή δράση στους τομείς της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων. Αυτά τα θέματα πρέπει να εξετάζονται σε μεμονωμένη βάση. Τέλος, παρατήρησα ότι η Επιτροπή επιθυμεί τη σημαντική αύξηση του προϋπολογισμού για τη δικαιοσύνη και τις εσωτερικές υποθέσεις, έτσι ώστε να είναι σε θέση να λαμβάνει μέτρα στον τομέα της λαθρομετανάστευσης και του οργανωμένου εγκλήματος. Θα μπορούσε μήπως ο Επίτροπος Vitorino να αναφέρει περισσότερες λεπτομέρειες επί του θέματος;

  Turco (NI). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, συντάσσομαι με την έκκληση του Επιτρόπου Vitorino για ενημέρωση των πολιτών. Το πρόβλημα είναι τι ενημέρωση θα προσφέρουμε; Ακούσαμε τον Προεδρεύοντα του Συμβουλίου να παραθέτει έναν απίστευτο όγκο στατιστικών στοιχείων όσον αφορά τη διαφάνεια των εργασιών του Συμβουλίου, δεκάδες χιλιάδες έγγραφα. Δυστυχώς, από τα έγγραφα αυτά απουσιάζει ένα στατιστικό στοιχείο: η θέση των μεμονωμένων κρατών μελών η οποία, παρότι δεν είναι ευαίσθητο δεδομένο, συνιστά ουσιαστικό στοιχείο από την άποψη της δημοκρατικής διαδικασίας. Δεν είναι τυχαία η δήλωση –η οποία φρονώ ότι έγινε ελαφρά τη καρδία– ότι το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης έχει ήδη εγκριθεί από οκτώ κράτη μέλη. Πώς είναι δυνατόν; Ένα έγγραφο το οποίο εγκρίθηκε ομόφωνα χωρίς προηγούμενη συζήτηση στη διάρκεια ενός γεύματος και το οποίο δεν έχει ακόμη εφαρμοστεί, θεωρείται σχεδόν δεδομένο, σαν να αποτελεί πλέον μέρος των de facto διαδικασιών αυτού του θεσμικού οργάνου.

Δεν γίνεται καμία απολύτως αναφορά στην αρχή ου δις δικάζειν, αν και επί ένα εξάμηνο η ιταλική Προεδρία υπενθύμιζε ότι στον τομέα της δικαστικής συνεργασίας η αρχή ου δις δικάζειν αποτελεί πυλώνα εγγύησης για τους πολίτες. Ούτε λέξη! Όσον αφορά δε την Europol, η Προεδρία ισχυρίζεται ότι το πρωτόκολλο αποτελεί βήμα προόδου: το ίδιο όμως πρωτόκολλο αρνείται αυτό που το Κοινοβούλιο ζητά εδώ και χρόνια, τον δημοκρατικό έλεγχο. Ακόμη και τα κοινοβούλια της Γαλλίας και της Αγγλίας είναι σήμερα αντίθετα με την κοινοτική αυτή θέση για την Europol.

Κατόπιν τούτου εμείς θέλουμε να ενημερώσουμε τους πολίτες. Ναι αλλά σχετικά με τι;

  Coelho (PPE-DE). – (PT) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, οι ιστορικοί παράγοντες που μας έχουν οδηγήσει σε αυτό το κομβικό σημείο, τους οποίους εξήγησε με τόσο θαυμάσιο τρόπο ο Επίτροπος Vitorino, δικαιολογούν σαφώς αυτήν τη συζήτηση. Θα ήταν πράγματι δύσκολο να δικαιολογηθεί εάν, στην τελευταία συζήτηση για την αξιολόγηση του χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης κατά τη διάρκεια της τρέχουσας εντολής, περιοριζόμασταν στο να πραγματοποιήσουμε απλώς μια ετήσια συζήτηση. Επομένως, είναι εξαιρετικά εύλογη η πραγματοποίηση ενός απολογισμού αυτής της εντολής, και συγχαίρω τον κ. Ribeiro e Castro για τη θαυμάσια έκθεση που μας παρουσίασε, και με την οποία σε γενικές γραμμές συμφωνούμε.

Πρέπει πράγματι να αναγνωρίσουμε ότι, ακόμα και αν έχει σημειωθεί ουσιαστική πρόοδος ως προς τα νομοθετικά μέτρα, τα μέτρα σχετικά με την επιχειρησιακή συνεργασία και τα μέτρα για τις θεσμικές δομές, ορισμένα από τα σημεία στα οποία έχει σημειωθεί πρόοδος δεν μπόρεσαν να τηρήσουν τις προθεσμίες που προβλέπονταν στο Τάμπερε και, πράγμα που είναι ακόμη χειρότερο, κάποιοι άλλοι στόχοι που είχαν τεθεί δεν έχουν επιτευχθεί.

Θα ήθελα να δώσω έμφαση σε δέκα τομείς στους οποίους πρέπει να εγκριθούν συγκεκριμένα μέτρα: πρώτον, πρέπει να θεσπιστεί νομοθεσία στον τομέα της προστασίας των δεδομένων στο πλαίσιο του τρίτου πυλώνα, προσφέροντας εγγυήσεις αντίστοιχες με εκείνες που προβλέπονται στην οδηγία 95/46/ΕΚ στο πλαίσιο του πρώτου πυλώνα· δεύτερον, πρέπει να θεσπιστεί μια κοινή ολοκληρωμένη πολιτική διαχείρισης για τα εξωτερικά σύνορα των κρατών μελών, με κοινοτική χρηματοδότηση· τρίτον, το Συμβούλιο πρέπει να εγκρίνει τις δύο εναπομένουσες προτάσεις οδηγιών που απαιτούνται για την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης του κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου· τέταρτον, το Συμβούλιο πρέπει να εγκρίνει τις προτάσεις οι οποίες παρεμποδίζονται επί του παρόντος και οι οποίες αποσκοπούν στη θέσπιση μιας κοινής πολιτικής στον τομέα της μετανάστευσης· το πέμπτο σημείο που ήθελα να θίξω είναι ότι πρέπει να υποβληθεί μια απτή πρόταση σχετικά με τον σχεδιασμό του συστήματος πληροφοριών θεωρήσεων (VIS)· έκτον, πρέπει να μας υποβληθεί μια πρόταση απόφασης πλαισίου σχετικά με τις διαδικαστικές εγγυήσεις για τους υπόπτους και τους κατηγορουμένους στις ποινικές δικαστικές υποθέσεις στην ΕΕ· έβδομον: καθόσον η υπαγωγή του κεκτημένου Σένγκεν στο πεδίο των αρμοδιοτήτων της Κοινότητας έχει καταστήσει δυνατή την ενίσχυση του συντονισμού μεταξύ των αστυνομικών και δικαστικών αρχών των κρατών μελών στις προσπάθειές τους για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος, είναι πλέον κρίσιμο να σημειώσουμε πρόοδο, το ταχύτερο δυνατόν, για τη δημιουργία του νέου συστήματος πληροφοριών Σένγκεν II (SIS II)· το όγδοο σημείο που ήθελα να θίξω είναι ότι πρέπει να προωθηθεί η συνεργασία μεταξύ των αστυνομικών αρχών, μέσω μιας νομικής διαδικασίας η οποία, όπως επεσήμανε ο Επίτροπος Vitorino, θα είναι λιγότερο σύνθετη και δυσκίνητη από τη σύμβαση Europol, και θα περιλαμβάνει επίσης δικαστικό και δημοκρατικό έλεγχο σε επίπεδο Ένωσης· το ένατο σημείο που ήθελα να θίξω είναι ότι πρέπει να συνεχίσουμε να συνάπτουμε συμφωνίες σταθεροποίησης και σύνδεσης με τα κράτη της περιοχής των Δυτικών Βαλκανίων στους τομείς της καταπολέμησης του οργανωμένου εγκλήματος, της εξουσίας του δικαστικού σώματος, της καταπολέμησης των ναρκωτικών, της διαχείρισης των συνόρων και της μετανάστευσης· το δέκατο και τελευταίο σημείο που ήθελα να θίξω είναι ότι πρέπει να υπάρχει επίβλεψη της εφαρμογής του κοινοτικού κεκτημένου στις χώρες της διεύρυνσης, ειδικά στον τομέα της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων, καθώς και της εφαρμογής του μηχανισμού Σένγκεν και του κεκτημένου που καλύπτει τους ελέγχους των εξωτερικών συνόρων.

Χαιρετίζω το γεγονός ότι, στο πρόγραμμα εργασίας της, η ιρλανδική Προεδρία αντιμετωπίζει αυτόν τον τομέα ως κορυφαία προτεραιότητα, και ελπίζω ότι θα μπορέσουμε να αναπτύξουμε εποικοδομητική συνεργασία σε διοργανικό επίπεδο. Αναγνωρίζω ότι ο στόχος που έχουμε θέσει είναι εξαιρετικά δύσκολος και φιλόδοξος, αλλά, εάν δεν αυξηθούν οι ρυθμοί και δεν ενισχυθεί η δυνατότητα του Συμβουλίου να λαμβάνει αποφάσεις, θα καταλήξουμε, στο τέλος αυτής της πενταετούς περιόδου, να έχουμε αποτύχει ως προς την επίτευξη των στόχων που είχαν τεθεί στο Τάμπερε. Ευελπιστώ, συνεπώς, ότι, έως το τέλος του 2004, θα έχουμε εγκρίνει όλα τα μέτρα στα οποία σημειώνονται καθυστερήσεις και τα οποία συμπεριλαμβάνονται στους στόχους και τα χρονοδιαγράμματα που έχουν τεθεί.

Τέλος, Κύριε Πρόεδρε, είμαστε υποχρεωμένοι να εκφράσουμε τη λύπη μας για την πρωτοβουλία που ανέλαβαν ορισμένα κράτη μέλη να στείλουν επιστολή στην Επιτροπή προκειμένου να την πείσουν να επιβάλει σημαντική μείωση του κοινοτικού προϋπολογισμού στις δημοσιονομικές προοπτικές για την περίοδο 2007-2013. Όπως δήλωσε ήδη ο Πρόεδρος Πρόντι, σε άλλους σημαντικούς τομείς, κυρίως δε στον τομέα της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής, κάτι τέτοιο δεν θα επέτρεπε στην Επιτροπή να επιτελέσει το έργο της στον τομέα της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων.

  Terrón i Cusí (PSE). – (ES) Κύριε Πρόεδρε, o κ. Ribeiro αξίζει σίγουρα συγχαρητήρια. Παρουσίασε μια φιλόδοξη και περιεκτική πρόταση ψηφίσματος σε αυτή την κρίσιμη χρονική στιγμή. Ο Επίτροπος Vitorino το αναγνώρισε αυτό.

Συμμερίζομαι όλα όσα είπε ήδη η κ. Paciotti αναφορικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα, και θα ήθελα να επικεντρωθώ σε δύο σημεία αυτής της πρότασης ψηφίσματος.

Θα ασχοληθώ πρώτα με τη συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις. Τα σχόλιά μου απευθύνονται κυρίως στο Συμβούλιο. Κατά την άποψή μου, το ένταλμα σύλληψης είναι μια πολύ σημαντική εξέλιξη. Ενσαρκώνει την ουσία της αρχής της αμοιβαίας αναγνώρισης και θα έπρεπε να είχε εφαρμοστεί ήδη σε όλα τα κράτη μέλη. Το ένταλμα έχει επιπτώσεις στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας και επίσης στην καταπολέμηση του εγκλήματος. Πιστεύω ότι θα πρέπει να αναμειχθούμε πιο ενεργά σε συνοδευτικά μέτρα όπως η ανταλλαγή αποδεικτικών στοιχείων. Δεν υπάρχει κανένας τρόπος να πείσουμε τους πολίτες μας ότι αυτό δεν μπορεί να γίνει προκειμένου να βελτιώσουμε την ασφάλεια όπως θα θέλαμε να βελτιωθεί εμείς οι Ευρωπαίοι, δηλαδή με μεγαλύτερη συνεργασία και όχι με μεγαλύτερη καταστολή.

Επιπλέον, πιστεύω ότι είναι σημαντικό να κάνουμε μια προσπάθεια να διασφαλίσουμε ότι θα εγκριθεί η απόφαση πλαίσιο σχετικά με τα δικαιώματα κατά τη διάρκεια της δίκης. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό στο πλαίσιο των τρεχουσών συζητήσεων σχετικά με τη διεύρυνση. Κατά την άποψή μου, αυτή είναι η άλλη όψη του νομίσματος της δικαστικής και αστυνομικής συνεργασίας και της αμοιβαίας αναγνώρισης στο πεδίο της ποινικής δικαστικής συνεργασίας. Δεν πρέπει να γίνει ανεκτή καμία καθυστέρηση.

Ο Επίτροπος αναφέρθηκε στις τέσσερις αρχές του Τάμπερε σε σχέση με την πολιτική μετανάστευσης και ασύλου. Πιστεύω απόλυτα ότι αυτές οι αρχές είναι έγκυρες. Είμαι επίσης πεπεισμένη ότι οι προτάσεις της Επιτροπής προχωρούν προς τη σωστή κατεύθυνση. Ωστόσο, έχω την έντονη αίσθηση ότι εξακολουθεί να κυριαρχεί ένας βαθμός σύγχυσης πέντε χρόνια μετά και σχεδόν στο τέλος της εντολής του Τάμπερε.

Η έκφραση “διαχείριση των ρευμάτων” πρέπει να αναφέρεται στην παράνομη είσοδο για διαμονή και εργασία στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Στην ορολογία του Συμβουλίου, χρησιμοποιείται τώρα για να αναφερθεί στην καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης. Η έννοια της διαχείρισης των νόμιμων ρευμάτων έπαψε να υπάρχει. Αυτή τη στιγμή το Συμβούλιο δεν είναι καν σε θέση να ξεκινήσει μια συζήτηση σχετικά με την είσοδο και τη διαμονή για λόγους εργασίας, αν και αυτή είναι η ουσία του θέματος.

Ο τόνος συζητήσεων στο Συμβούλιο γίνεται όλο και πιο έντονος. Αν αυτό συνεχιστεί και η έννοια της καταπολέμησης συνεχίσει να συνδέεται με τις λέξεις μετανάστευση και παράνομη, το αποτέλεσμα θα είναι αναπόφευκτα μεγαλύτερη ανησυχία για τους πολίτες. Είναι σημαντικό να αποδείξουμε την ικανότητα να θεσπίσουμε συνεπείς κατευθυντήριες γραμμές για τη διαχείριση της μετανάστευσης στην ευρύτερή της έννοια τον 21ο αιώνα. Πρέπει να δοθεί μια πειστική απάντηση.

Πρέπει να αντιμετωπιστούν θέματα που αφορούν την νόμιμη είσοδο και τις διόδους εισόδου. Όπως και η ένταξη εκείνων που ζουν ανάμεσά μας για χρόνια, αλλά εξακολουθούν να αντιμετωπίζονται ως μετανάστες. Επιπλέον, είναι σημαντικό να αναπτυχθεί μια νέα σχέση με τις τρίτες χώρες που εμπλέκονται. Μια τέτοια σχέση δεν πρέπει να επικεντρώνεται αποκλειστικά στην επανεισδοχή. Αντίθετα, πρέπει να αποτελείται από ένα ευρύ σύνολο μέτρων που αποσκοπεί να διασφαλίσει ότι η μετανάστευση θα έχει ένα ωφέλιμο αποτέλεσμα τόσο για τις χώρες προέλευσης όσο και για τις χώρες υποδοχής.

  Sørensen (ELDR). – (DA) Κύριε Πρόεδρε, και εγώ αισθάνομαι ικανοποίηση για την πρόοδο που έχουμε σημειώσει το 2003 σε κρίσιμους τομείς, όπως ο έλεγχος των εξωτερικών συνόρων, το άσυλο, η μετανάστευση και η πρόληψη και καταπολέμηση της εγκληματικότητας.

Ως φιλελεύθερος πολιτικός με βαθιά πίστη στις θεμελιώδεις ελευθερίες στις οποίες βασίζονται οι δημοκρατίες μας, σκέφτομαι επίσης ότι το 2003 είναι ένα έτος κατάλληλο για κάποιες βασικές σκέψεις σχετικά με τις πρωτοβουλίες που έχουν ήδη υλοποιηθεί και, κυρίως, οι οποίες προγραμματίζονται να υλοποιηθούν στο γενικότερο πλαίσιο της ασφάλειας.

Αναγνωρίζω πλήρως ότι οι τρομοκρατικές επιθέσεις του 2001 αποτελούν λόγους για την αναθεώρηση και την αναβάθμιση της ασφάλειάς μας. Κατά την άποψή μου, οι επιθέσεις του 2001 ήταν προπαντός επιθέσεις κατά των δημοκρατικών αξιών και των θεμελιωδών ελευθεριών τις οποίες θεωρούμε ανεκτίμητες. Είναι, επομένως, θέμα καίριας σημασίας να μην μας αναγκάσει η τρομοκρατία να προχωρήσουμε σε συμβιβασμούς σε σχέση με αυτές τις θεμελιώδεις αξίες. Πιο συγκεκριμένα, αναφέρομαι, για παράδειγμα, στο να επιτρέπεται σε τρίτες χώρες να έχουν άμεση πρόσβαση σε δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα σε κεντρικές βάσεις δεδομένων για τους επιβάτες αεροπορικών πτήσεων, στην παρουσία οπλισμένων αστυνομικών στα αεροσκάφη και στην εισαγωγή βιομετρικών στοιχείων στα ταξιδιωτικά έγγραφα των υπηκόων τρίτων χωρών και στα διαβατήρια όλων των πολιτών της ΕΕ. Αρκετές από αυτές τις πρωτοβουλίες περιλαμβάνουν ιδιαιτέρως εκτεταμένες παραβιάσεις της ιερότητας της ιδιωτικής ζωής, εγείροντας ανεπίλυτα μέχρι στιγμής ζητήματα σε σχέση με την ισχύουσα νομοθεσία ως προς την ασφάλεια των δεδομένων και τους κινδύνους κακής χρήσης αυτών των δεδομένων. Φρονώ, περαιτέρω, ότι είναι καιρός να σκεφτούμε κατά πόσον μπορεί να είναι δυσανάλογες αυτές οι ρυθμίσεις ασφαλείας. Με άλλα λόγια, πληρούν οι εν λόγω πρωτοβουλίες τα βασικά κριτήρια που διέπουν τις θεμελιώδεις ελευθερίες τις οποίες, φυσικά, εκτιμούμε ιδιαιτέρως στην Ευρωπαϊκή Ένωση; Είναι τα οφέλη των πρωτοβουλιών ανάλογα με το κόστος τους; Σε αυτόν τον τομέα, φοβούμαι ότι η Επιτροπή δεν ήταν καν σε θέση να με ενημερώσει, ως εισηγητή, σχετικά με τα βιομετρικά στοιχεία που απαιτούνται από τους υπηκόους τρίτων χωρών και τον ακριβή αριθμό των ατόμων που έχουν υποβάλει αίτηση χορήγησης θεωρήσεως, τα πλαστογραφημένα ταξιδιωτικά έγγραφα κλπ.

Το ερώτημα, συνεπώς, που θα ήθελα να θέσω στον κ. Επίτροπο είναι κατά πόσον οι πρωτοβουλίες που λαμβάνονται τώρα με σκοπό την ενίσχυση της ασφάλειας είναι σύμμετρες προς τον κίνδυνο παραβίασης της ιερότητας της ιδιωτικής ζωής και της προσωπικής αξιοπρέπειας των πολιτών της ΕΕ.

  Krarup (GUE/NGL). – (DA) Κύριε Πρόεδρε, για όλους όσοι έχουν ασχοληθεί με νομικά θέματα στην επαγγελματική τους ζωή, το θέμα αυτής της συζήτησης είναι πολύ προκλητικό. Η ιδεολογική φιλοδοξία της Συνθήκης, ήτοι η δημιουργία ενός χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης, είναι, φυσικά, κάθε άλλο παρά θεϊκή. “Και ο Κύριος είπε: "γενηθήτω φως";· και εγένετο φως”.

Οι ιδεολόγοι της ΕΕ, επί σειρά ετών, προσπαθούν να μιμηθούν τον δημιουργό Θεό. “Γενηθήτω νομοθεσία”, λέει το δικό τους πρόγραμμα. Τα αποτελέσματα αποκαλύπτουν, εντούτοις, μια θλιβερή διαφορά μεταξύ της θεϊκής και της τεχνοκρατικής εξουσίας. Το έργο που επιτελούν οι τεχνοκράτες της ΕΕ επί σειρά ετών, και το οποίο αποσκοπεί στην υλοποίηση του ιδεολογήματος της ελευθερίας, της ασφάλειας και της δικαιοσύνης, έχει αποδειχθεί ότι έχει εντυπωσιακές ομοιότητες με τον πύργο της Βαβέλ. Τα παρατηρούμενα και ευαπόδεικτα αποτελέσματα εμπίπτουν σε δύο κατηγορίες: αφενός, η υπονόμευση των αποτελεσματικών εθνικών νομικών συστημάτων και, αφετέρου, η καθιέρωση ενός αδιαφανούς υπερεθνικού νομικού συστήματος με συνακόλουθα υπερεθνικά όργανα τα οποία δεν υπόκεινται σε επίβλεψη. Σε συνδυασμό, αυτές οι δύο κατηγορίες αποτελεσμάτων συνεπάγονται την τεράστια μείωση της νομικής ασφάλειας και, εφόσον συνεχιστεί η εξέλιξη προς την ίδια κατεύθυνση, το κριτήριο επιτυχίας που θα μπορούμε, σε μερικά έτη, να χρησιμοποιήσουμε για τον χαρακτηρισμό του οικοδομήματος της ΕΕ θα είναι το μήνυμα που συνοψίζεται στην πικρά χιουμοριστική ρήση “η εγχείριση πέτυχε, αλλά ο ασθενής απεβίωσε”.

Για την προώθηση της δικαιοσύνης, έχουν θεσπιστεί συστήματα ελέγχου τα οποία επιτρέπουν στα εμπλεκόμενα μέρη να μην υπόκεινται σε οποιαδήποτε επίβλεψη. Αυτό είναι κάτι που γνωρίζει καλά οποιοσδήποτε έχει προσπαθήσει να λειτουργήσει στο πλαίσιο των συστημάτων πληροφοριών Σένγκεν, των μητρώων της Europol κλπ. Ο βαθμός νομικής ασφάλειας απεικονίζεται με ακρίβεια στο πεδίο των εξουσιών της αστυνομίας και των δυνατοτήτων άσκησης δημοκρατικού ελέγχου σε αυτήν την εξουσία. Οι δυνατότητες αυτές μειώνονται καθημερινά. Το φρούριο Ευρώπη δεν αφορά ούτε την ελευθερία, ούτε την ασφάλεια, ούτε τη δικαιοσύνη.

Οι ιδεολόγοι της ΕΕ παραβλέπουν δύο βασικά δεδομένα της κοινωνιολογίας του δικαίου: πρώτον, το γεγονός ότι τα βιώσιμα και δημοκρατικά νομικά συστήματα απαιτούν περισσότερα, υπερβαίνουν τις ιδεολογικές ρητορικές, τις νομοθετικές συμφωνίες και τη χρησιμοποίηση της τεχνολογίας και, δεύτερον, το γεγονός ότι οι στόχοι που επιδιώκονται πρέπει να επιτευχθούν με τη χρήση μέσων τα οποία είναι όσο το δυνατόν πιο περιορισμένα.

Η γενική έκθεση ελέγχου της Επιτροπής, η οποία δημοσιεύθηκε τον Νοέμβριο του 2003, αναφέρει μια ειρωνική προειδοποίηση, καθώς επισημαίνει ότι τα επίπεδα δωροδοκίας είναι ακόμη υψηλά, πολύ υψηλά μάλιστα, και ότι αυτό μπορεί να έχει αντίκτυπο στην εμπιστοσύνη των πολιτών έναντι της δημόσιας διοίκησης και του δικαστικού συστήματος. Απίστευτο! Και με ποιον τρόπο μπορεί λοιπόν να αντιμετωπιστεί αυτό το πρόβλημα; Η Επιτροπή πρέπει να επιδείξει ιδιαίτερη επαγρύπνηση. Καθώς η υπόθεση της EUROSTAT είναι ακόμη πρόσφατη στη μνήμη μας, αναμφίβολα, μοιάζει σαν να βάζουμε τον λύκο να φυλάει τα πρόβατα.

  Flautre (Verts/ALE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, ήλπιζα πως η ομιλία του Κόφι Ανάν, την οποία ακούσαμε την περασμένη εβδομάδα, θα προκαλούσε ένα είδος δημοκρατικού ξεσπάσματος στην Επιτροπή, και, κυρίως, στο Συμβούλιο και, τελικά, διαπιστώνω πως δεν συνέβη τίποτα τέτοιο.

Αναφερθήκατε και οι δύο στο Τάμπερε. Μου φαίνεται ότι το Τάμπερε ήταν πολύ καλά ισορροπημένο από την άποψη των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεων, του καθεστώτος και του ελέγχου. Καθίσταται αρκετά σαφές από τον κατάλογο των διαφόρων μέτρων, των διαδικασιών και των συμφωνιών που μας παρουσιάσατε σήμερα, κύριε Προεδρεύων του Συμβουλίου, ότι η μόνη μέριμνα όλων αυτών των μέτρων είναι η ασφάλεια· αυτό με ανησυχεί πάρα πολύ, γιατί βλέπω ορισμένα μέλη του Συμβουλίου να αποκτούν πραγματικά διαβολικό τρόπο σκέψης. Όταν ακούω να μιλάνε για ανάθεση της εξέτασης των αιτήσεων ασύλου σε τρίτους, νοιώθω, ειλικρινά, ότι όλα έχουν πάει στραβά. Αυτό που με ανησυχεί, πραγματικά, είναι το γεγονός ότι νοιώθω πως οι αποφάσεις που λαμβάνονται σήμερα στο Συμβούλιο ή σε πιο αρμόδιους σχηματισμούς –αποφάσεις των 5 ή των 5+5, που εξαρτώνται σε κάθε περίπτωση από φόρμουλες που σπάνια είναι ξεκάθαρα δημοκρατικές– αποτελούν επίθεση κατά της δημοκρατίας και του ευρωπαϊκού σχεδίου. Νομίζω πως η τιμωρία που μπορούμε να περιμένουμε από μια τέτοια παρέκκλιση είναι αρκετά σαφής· άλλωστε, την ανέφερε ο ίδιος ο Κόφι Ανάν: αύριο θα έχουμε μια Ευρώπη πιο μικροπρεπή, πιο φτωχή, πιο αδύναμη και πιο γηραιά. Δεν θεωρώ ότι η προοπτική αυτή είναι μια προοπτική που μπορεί να ευχαριστήσει κάποιον από εμάς, κάποιον από τους πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή των τρίτων χωρών.

Ζητώντας από το Δικαστήριο να ακυρώσει την απόφαση για την οικογενειακή επανένωση, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σάς στέλνει σαφές μήνυμα ότι το Συμβούλιο ξεπερνάει τα όρια της δημοκρατίας, και νομίζω ότι εάν ήμουν στη θέση σας θα στεκόμουν να ακούσω αυτήν την πολύ έντονη προειδοποίηση εκ μέρους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Πιστεύω, επίσης, πως αντί να ερμηνεύει όπως μπορεί αποφάσεις του Συμβουλίου τις οποίες στο βάθος δεν εγκρίνει, θα ήταν καλύτερο εάν η Επιτροπή ερχόταν σε διαβούλευση με τις μη κυβερνητικές οργανώσεις. Θα τα κατάφερνε καλά, από κοινού με όλες τις ενώσεις, την ευρωπαϊκή κοινωνία των πολιτών και όλους τους βουλευτές που υπερασπίζονται τα δικαιώματα, τις διεθνείς συμβάσεις και τη δημοκρατία, να προκαλέσει, πραγματικά αυτό το ξέσπασμα το οποίο θα επέτρεπε όλες οι αποφάσεις στο μέλλον να λαμβάνονται σε πνεύμα κοινοβουλευτικής συναπόφασης, σύμφωνα και με το πνεύμα του σχεδίου Συντάγματος.

  Claeys, Philip (NI). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, είναι ατυχές το γεγονός ότι, επί του παρόντος, ο χώρος ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης δημιουργεί περισσότερα ερωτήματα από βεβαιότητες. Με την ένταξη δέκα νέων κρατών μελών σε μερικές εβδομάδες, αυτό είναι πολύ ανησυχητικό. Το φρούριο Ευρώπη δεν είναι, δυστυχώς, παρά μια πολιτική φαντασιοπληξία της Αριστεράς. Τα τελευταία χρόνια έχει επανειλημμένα συζητηθεί η κοινή πολιτική μετανάστευσης και ασύλου, καθώς και η συνεργασία σε θέματα ποινικής δικαιοσύνης και αστυνομίας, όμως ελάχιστα είναι μέχρι στιγμής τα συγκεκριμένα αποτελέσματα σε αυτούς τους τομείς. Μάλιστα, σε ορισμένους τομείς έχει αναφερθεί η λέξη “οπισθοδρόμηση”. Έχω κατά νου, για παράδειγμα, την εγγύηση των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Προς το παρόν, αποδίδεται ιδιαίτερη προσοχή στον τρόπο με τον οποίο τα μελλοντικά κράτη μέλη αντιμετωπίζουν αυτόν τον τομέα, και εύλογα, ενώ στο Βέλγιο καταστέλλονται η ελευθερία έκφρασης, η ελευθερία του Τύπου και η ελευθερία του συνδικαλίζεσθαι. Γίνεται κατάχρηση της προσπάθειας καταπολέμησης του υποτιθέμενου ρατσισμού, προκειμένου να φιμωθεί το πιο σημαντικό κόμμα της αντιπολίτευσης στη Φλάνδρα και να χτυπηθεί στη ρίζα της οποιαδήποτε κριτική ασκηθεί στην αποτυχημένη πολιτική ένταξης. Σε μερικές εβδομάδες, όταν όλα τα υπόλοιπα κόμματα θα ξεκινούν τις προεκλογικές τους εκστρατείες, το Vlaams Blok θα είναι υποχρεωμένο να εμφανιστεί ενώπιον δικαστηρίου απέναντι σε ένα κυβερνητικό όργανο το οποίο υπόκειται στην άμεση αρμοδιότητα του πρωθυπουργού, προκειμένου να υπερασπιστεί το δικαίωμα ύπαρξής του. Ορθώς ανησυχούμε όταν εξαφανίζεται στη Ρωσία ένας υποψήφιος για την Προεδρία. Σύντομα, στο Βέλγιο, το λεγόμενο κέντρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ένα ολόκληρο κόμμα διατρέχει τον κίνδυνο εξαφάνισής του, ένα κόμμα το οποίο περιλαμβάνει περίπου πενήντα βουλευτές και το οποίο, σύμφωνα με τις πλέον πρόσφατες δημοσκοπήσεις, υποστηρίζεται από το 20% του εκλογικού σώματος. Όλα αυτά γίνονται υπό την αιγίδα ενός πρωθυπουργού ο οποίος φιλοδοξεί να γίνει Πρόεδρος της Επιτροπής. Ελπίζω ότι θα εκτιμήσετε το γεγονός ότι αυτό το είδος Ευρώπης δεν θα τύχει της έγκρισης της πλειοψηφίας των πολιτών της.

  Hernández Mollar (PPE-DE). – (ES) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Προεδρεύοντα του Συμβουλίου, κύριε Επίτροπε, η τρέχουσα πενταετής νομοθετική περίοδος φτάνει στο τέλος της. Όπως προβλέπεται στην Συνθήκη του Άμστερνταμ και στην σημαντική Σύνοδο Κορυφής του Τάμπερε για την υιοθέτηση μέτρων που αποσκοπούν στη δημιουργία ενός χώρου, ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης απαιτείται σήμερα μια αποτίμηση της προόδου. Με την ιδιότητά μου ως Πρόεδρος της Επιτροπής Ελευθεριών και Δικαιωμάτων των Πολιτών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων, θα ήθελα να κάνω μια ανασκόπηση των όσων έχουν επιτευχθεί μέχρι σήμερα, και να μοιραστώ μαζί σας μερικές σκέψεις για το μέλλον και για το πώς πρέπει να ανταποκριθούμε σε αυτή τη συνεχιζόμενη πρόκληση.

Γενικά, πιστεύω ότι είναι σημαντικό να μην μεταδώσουμε αρνητική εντύπωση για την πρόοδο μέχρι σήμερα. Πολλά πράγματα έχουν επιτευχθεί παρά το γεγονός ότι μεγάλο μέρος της προόδου οφειλόταν αποκλειστικά σε κρίσεις όπως αυτή της 11ης Σεπτεμβρίου. Είναι απογοητευτικό επίσης το γεγονός ότι στον συγκεκριμένο τομέα του ασύλου και της μετανάστευσης δεν έχουμε καταφέρει ακόμη να βρούμε ικανοποιητικές λύσεις. Η κυριαρχία των κρατών μελών επηρεάζεται άμεσα από όλα τα μέτρα που σχετίζονται με την ανάπτυξη του χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης. Επομένως οι αμφιβολίες και οι δυσκολίες είναι κατανοητές από μια άποψη.

Πέρα από την πρόοδο που έχει σημειωθεί, και προκειμένου να συνεχιστεί, προτείνω να εκπονηθεί ένα δεύτερο πρόγραμμα του Τάμπερε. Η δήλωση του Επιτρόπου αφήνει να εννοηθεί ότι αυτό θα ήταν εφικτό. Επιπλέον, το Σώμα φαίνεται να είναι θετικά διακείμενο προς την ιδέα. Ένα τέτοιο πρόγραμμα, όπως το βλέπω εγώ, θα πρέπει να διέπεται από νομιμότητα, αποτελεσματικότητα και αλληλεγγύη.

Θα αναφερθώ, καταρχάς, στη νομιμότητα των δράσεων που έχουν αναληφθεί. Κατά την άποψή μου, οι δράσεις πρέπει να βασίζονται αποκλειστικά στην προστασία και τη διασφάλιση των δικαιωμάτων και των ελευθεριών των πολιτών. Το Κοινοβούλιο έχει επομένως έναν κρίσιμο ρόλο να διαδραματίσει από αυτή την άποψη. Τείνω να αμφιβάλλω ότι αυτές οι αρχές ήταν πραγματικά η κινητήρια δύναμη πίσω από όλα τα μέτρα που έχουν υιοθετηθεί μέχρι στιγμής. Μάλλον το αντίθετο φαίνεται να συμβαίνει. Κατά τα φαινόμενα, γίναμε μάρτυρες μιας άσκησης για την προστασία των εθνικών συμφερόντων των κρατών μελών. Το Κοινοβούλιο έχει παραγκωνιστεί. Μερικές φορές, έγγραφα σχετικά με τα οποία το Σώμα πρέπει να λάβει απόφαση φτάνουν στην πραγματικότητα πολύ αργά.

Λυπάμαι που λέω ότι μια ματιά στην πραγματικότητα θα δείξει ότι οι προβληματισμοί μου είναι δικαιολογημένοι. Για παράδειγμα, θα μπορούσα να επισημάνω τον ελάσσονα ρόλο που διαδραματίζει το Κοινοβούλιο σε τομείς κλειδιά, όπως η συμφωνία για δικαστική συνεργασία με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Το πρόγραμμα καταπολέμησης της τρομοκρατίας και του οργανωμένου εγκλήματος είναι άλλο ένα σχετικό παράδειγμα. Σε αυτή την περίπτωση, η παράλειψη της διαβούλευσης με το Κοινοβούλιο είναι απόδειξη της έλλειψης διαφάνειας στη λήψη των αποφάσεων. Το μοναδικό όργανο που εκπροσωπεί πραγματικά τους λαούς της Ευρώπης αγνοήθηκε.

Ωστόσο, είναι δίκαιο να επισημάνουμε ότι υπάρχει ένα θέμα στο οποίο τόσο το Κοινοβούλιο όσο και η Επιτροπή και το Συμβούλιο έχουν δείξει μεγάλη αποφασιστικότητα και συναίνεση. Αναφέρομαι στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να κάνω μια περαιτέρω πρόταση. Πρέπει να καθιερωθεί μια ημέρα αφιερωμένη στα θύματα της τρομοκρατίας. Η 11η Σεπτεμβρίου θα μπορούσε να είναι μια κατάλληλη ημερομηνία για μια παγκόσμια ημέρα μνήμης. Αυτός είναι ο μοναδικός τρόπος να αναγνωριστούν εκείνοι που υπέφεραν περισσότερο από αυτή την τρομερή μάστιγα. Δυστυχώς, οι τρομοκρατικές επιθέσεις γίνονται ολοένα και πιο συχνές. Πλήττουν το πιο βασικό από όλα τα ανθρώπινα δικαιώματα, δηλαδή το δικαίωμα στη ζωή και τη σωματική ακεραιότητα. Ελπίζω ότι η πρότασή μου θα ληφθεί υπόψη.

Δεύτερον, πρέπει να εξεταστεί πολύ προσεκτικά η αποτελεσματικότητα των μέτρων που έχουν υιοθετηθεί. Προφανώς, η παρούσα μέθοδος λήψης αποφάσεων μας έχει οδηγήσει σε μια κάπως σχιζοφρενική κατάσταση. Επιτρέψτε μου να αναφέρω μερικά παραδείγματα. Τα κράτη μέλη αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες που δεν ολοκληρώνονται ποτέ και επικαλύπτουν η μία την άλλη. Οι διαδικασίες σταματούν στο Συμβούλιο εξαιτίας της απαίτησης ομοφωνίας. Αυτό ισχύει για την ανάπτυξη νομοθεσίας για τη διαδικασία χορήγησης ασύλου. Πιο σοβαρές από όλα είναι οι απαράδεκτες καθυστερήσεις στη μεταφορά των κοινοτικών κανονισμών στη νομοθεσία των κρατών μελών. Το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Εξ ου και η σημασία των αλλαγών που περιέχονται στο σχέδιο του ευρωπαϊκού συντάγματος, οι οποίες αποσκοπούν στην αποτροπή παρόμοιων καταστάσεων στο μέλλον.

Τέλος, θα ήθελα να αναφερθώ στην αλληλεγγύη. Αυτή τη στιγμή, είναι ιδιαίτερα έκδηλη, επειδή λείπει από την πλειοψηφία των κρατών μελών. Είναι απολύτως σαφές ότι οι κυβερνήσεις ανησυχούν περισσότερο για την εσωτερική κοινή γνώμη τους ή για τον εθνικό προϋπολογισμό τους παρά για την επίτευξη των ευρωπαϊκών στόχων. Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι αυτό συμβαίνει στην πραγματικότητα στα Συμβούλια Υπουργών, όταν πρόκειται για την αντιμετώπιση των σοβαρών προβλημάτων που προκύπτουν από την αύξηση των αιτήσεων ασύλου. Το ίδιο ισχύει για τα προβλήματα που θέτει η ανεξέλεγκτη και σποραδική μετανάστευση οικονομικού χαρακτήρα. Αρκετά κράτη μέλη πρέπει να αντιμετωπίσουν τις τραγικές συνέπειες αυτών των φαινομένων.

Το χειρότερο με αυτή τη στρατηγική είναι ότι δεν λαμβάνει υπόψη την αντικειμενική πραγματικότητα. Σε ένα χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης, τα εσωτερικά σύνορα παύουν να υπάρχουν. Δεν υπάρχει κανένας λόγος να υπερασπίζουμε πεισματικά αυστηρά εθνικές θέσεις εναντίον των άλλων κρατών μελών όταν τα αποτελέσματα των πολιτικών που υιοθετούν ορισμένες χώρες έχουν άμεσες επιπτώσεις στις υπόλοιπες.

Η Ευρώπη είναι ένα κοινό εγχείρημα. Ο χώρος που συζητάμε είναι ένα κοινό εγχείρημα. Καλούμαστε να προχωρήσουμε μαζί. Μόνο τότε θα δρέψουμε και τα οφέλη μαζί.

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Αντιπροέδρου

  Evans, Robert J.E. (PSE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θα περιορίσω τις παρατηρήσεις μου στον τομέα της νόμιμης μετανάστευσης, ένα θέμα στο οποίο αναφέρθηκαν τόσο ο κ. McDowell όσο και ο Επίτροπος Vitorino, και το οποίο έθιξαν επίσης αρκετοί εκ των συναδέλφων.

Συμφωνώ με μεγάλο μέρος των όσων ανέφερε προηγουμένως η κ. Kaufmann κατά την αναφορά της στην ομιλία του Κόφι Ανάν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προ ολίγων ημερών. Ο κ. McDowell αναφέρθηκε προηγουμένως στην οικογενειακή επανένωση και στη χορήγηση άδειας εισόδου σε μετανάστες για λόγους σπουδών και κατάρτισης. Αυτό, όμως, δεν είναι παρά μία μόνο πτυχή του ζητήματος της νόμιμης μετανάστευσης.

Από την άλλη πλευρά, ο Επίτροπος Vitorino έχει καταβάλει προσπάθειες κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών για την προώθηση μιας πιο ευρηματικής ημερήσιας διάταξης η οποία εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο. Έχω την πεποίθηση ότι, χωρίς ένα σύστημα νόμιμης μετανάστευσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση –κάτι σαν το σύστημα πράσινων καρτών που εφαρμόζουν οι Ηνωμένες Πολιτείες– θα συνεχίσουμε να αντιμετωπίζουμε την πρόκληση της λαθρομετανάστευσης με όλα τα προβλήματα που αυτή συνεπάγεται. Θα συνεχίσουμε να αντιμετωπίζουμε τα δύσκολα προβλήματα των συμμοριών εμπορίας και του συνόλου των εγκληματικών δραστηριοτήτων που συνδέονται με την παρουσία τους, για να μην αναφερθούμε στη συνεχιζόμενη έλλειψη τόσο εξειδικευμένου όσο και ανειδίκευτου προσωπικού σε μείζονος σημασίας βιομηχανίες.

Αν δεν κάνω λάθος, δεν νομίζω ότι υπάρχει κάποια εναλλακτική πρόταση έναντι της προγραμματισμένης νόμιμης μετανάστευσης. Επίσης, όμως, έχω την πεποίθηση ότι αυτό πρέπει να γίνει κατά τρόπο που θα είναι θετικός τόσο για τις χώρες της ΕΕ όσο και για τις χώρες προέλευσης των μεταναστών. Είναι απαράδεκτο να πάρουμε απλώς ειδικευμένο προσωπικό από λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες, και είναι εξίσου απαράδεκτο οι πλούσιες χώρες της ΕΕ να αποφασίζουν να χρησιμοποιούν μετανάστες για να κάνουν τις δυσάρεστες και ανθυγιεινές εργασίες που δεν θέλουν να κάνουν οι πολίτες τους. Γι’ αυτό απευθύνω θερμή έκκληση στον Επίτροπο και στο Συμβούλιο να προχωρήσουν με αποφασιστικότητα στην υλοποίηση αυτού του πολύ δύσκολου έργου σε έναν σημαντικό τομέα – ενός διαρθρωμένου προγράμματος για την προγραμματισμένη μετανάστευση στο πλαίσιο μιας Ευρωπαϊκής Ένωσης 25 και περισσοτέρων χωρών.

  Calò (ELDR). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, στο άμεσο μέλλον η ελευθερία, η ασφάλεια και η δικαιοσύνη θα αποτελούν ιδιαίτερα κρίσιμους τομείς, εάν λάβουμε υπόψη τη διαφορετική προσέγγιση των νέων και των παλαιών κρατών μελών σε αυτά τα προβλήματα. Θα τεθούν εμπόδια στην πραγματική επιχειρησιακή συνεργασία μεταξύ υπηρεσιών επιβολής του νόμου σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Χρειαζόμαστε ένα αυθεντικό σωστό σύστημα για την καταπολέμηση των εγκληματικών οργανώσεων και των συμμοριών. Ο ιταλικός νόμος που καταργεί ουσιαστικά τα διεθνή εντάλματα, φαίνεται πως θεσπίσθηκε με σκοπό να προστατεύσει τους ισχυρούς από ενοχλητικές για αυτούς ερωτήσεις, όπως η αμφιλεγόμενη χρησιμοποίηση φορολογικών παραδείσων, η παράνομη εξαγωγή κεφαλαίων και η συμμετοχή σε βολικές υπεράκτιες εταιρείες.

Σήμερα, το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης δεν έχει επικυρωθεί ακόμη στη χώρα μου. Μετά από μια πενταετή σχεδόν διαδρομή, η προσπάθεια επίσπευσης των διαδικασιών έκδοσης απέχει πολύ από την επίτευξη απτών αποτελεσμάτων. Προσεγγίζοντας περισσότερο το πρόβλημα της δικαιοσύνης ανακαλύπτουμε επίσης την ανάγκη μιας εισαγωγικής παρατήρησης σχετικά με την ανεξαρτησία του δικαστικού σώματος. Στην Ιταλία σήμερα επιχειρείται η επάνοδος στον δικαστικό και πολιτικό πολιτισμό του Μεσαίωνα, ο οποίος ξεπεράστηκε διά παντός στον Δυτικό κόσμο με την κατάργηση της ασυλίας και των προνομίων που θέσπισε το 1789 η Γαλλική Εθνοσυνέλευση. Η διάκριση των εξουσιών του σύγχρονου κράτους τίθεται σήμερα υπό αμφισβήτηση, πρώτα από ad personam νόμους του κοινού δικαίου και στη συνέχεια από συνταγματικούς νόμους που οι άνθρωποι επιχειρούν να εμφανίσουν ως νόμους του κοινού δικαίου και συνεπώς αποδεσμευμένους από ειδικές πλειοψηφίες και δεύτερες αναγνώσεις. Στον πυρήνα του θέματος, τίθεται η αποσταθεροποιητική προσπάθεια εξάρτησης της δικαιοσύνης από την εκτελεστική εξουσία, μια τακτική που βλέπουμε την ιταλική κυβέρνηση να εφαρμόζει καθημερινά με συστήματα ανάρμοστα για μια πολιτισμένη χώρα.

Γιατί προβαίνω σε τόσο σοβαρές καταγγελίες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο; Πιστεύω ότι η δημοκρατία δεν είναι εξαγώγιμη, αλλά ότι βιώνεται και ότι όσο περισσότεροι τη βιώνουν τόσο περισσότερο ενισχύεται. Προκειμένου να ξεπεράσει αυτή τη δύσκολη στιγμή η χώρα μου, όλα τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα πρέπει να παρακολουθούν εκ του σύνεγγυς τα τεκταινόμενα σε αυτήν, τα οποία ενδέχεται να αποτελέσουν αρνητικό παράδειγμα το οποίο είναι πολύ εύκολα εξαγώγιμο.

  Berthu (NI). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, όπως κάθε χρόνο, η σημερινή συζήτηση γύρω από θέματα ελεύθερης κυκλοφορίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης παίρνει μια πολύ νομική τροπή. Καταρτίζουμε τον κατάλογο των κειμένων που βρίσκονται στο στάδιο της προετοιμασίας και, ως συνήθως, εκφράζουμε τη λύπη μας που οι ιδέες της Επιτροπής δεν προχωρούν αρκετά γρήγορα. Θα ήθελα να θέσω το ερώτημα με διαφορετικό τρόπο και να επανέλθω στην πραγματικότητα. Ποιο είναι το αποτέλεσμα που διαπιστώθηκε στην πράξη από τα ήδη υιοθετημένα μέτρα; Προφανώς, σκέφτομαι την εναρμόνιση υπό την πλέον χαλαρή έννοια και την κατάργηση των ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα.

Λοιπόν, κύριες και κύριοι, τα αποτελέσματα αυτής της κατάργησης είναι καταστροφικά, λόγω τόσο της αύξησης της λαθρομετανάστευσης όσο και του κάθε είδους λαθρεμπορίου, από τα ναρκωτικά μέχρι τη μαστροπεία. Ο συνδυασμός απουσίας ελέγχου και λαθρομετανάστευσης κάνει ακόμη και την Ευρώπη πρόσφορο έδαφος για την τρομοκρατία.

Ο Επίτροπος Vitorino θα μου απαντήσει σίγουρα ότι αυτό αποδεικνύει ότι πρέπει να προχωρήσουμε περισσότερο στην κοινοτικοποίηση. Λοιπόν, όχι, κύριε Επίτροπε, γιατί αυτή η κοινοτικοποίηση θα αποσύνδεε το σύστημα από τους λαούς ακόμη περισσότερο και θα αποδυνάμωνε ακόμη περισσότερο τις επιταγές ασφαλείας.

Σε αυτό το πλαίσιο, περιμένουμε με αγωνία την ημερομηνία της 1ης Μαΐου 2004, που θα δώσει νέες εξουσίες στην Επιτροπή, θα επαναφέρει τη διαδικασία επιπλέον εναρμονίσεων προς το χειρότερο και θα συνεχίσει τη δημιουργία ενός συστήματος απομακρυσμένου από τους λαούς.

Ωστόσο, κάποια κράτη φαίνεται πως τον τελευταίο καιρό έχουν κατακτήσει μια νέα μορφή διαύγειας: βάζουν φρένο σε ελαστικά κείμενα, για το καθεστώς των προσφύγων και την επικουρική προστασία, παραδείγματος χάρη. Τα συγχαίρω που προστατεύουν έτσι τους πολίτες τους και τα ενθαρρύνω να συνεχίσουν, γιατί οι αποφάσεις του Άμστερνταμ και της Νίκαιας σε αυτόν τον τομέα υπήρξαν ανεύθυνες. Πρέπει να αλλάξουμε εντελώς τις προτεραιότητες μας, να σταματήσουμε τις εναρμονίσεις που μειώνουν την άμυνά μας και να δώσουμε εξέχουσα θέση στην ασφάλεια.

  Santini (PPE-DE). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, παρακολούθησα με μεγάλο ενδιαφέρον τη συζήτηση, με την οποία επιχειρείται ένας απολογισμός όχι μόνον του τρέχοντος έτους, αλλά και όλης της νομοθετικής περιόδου όσον αφορά το πεδίο της ελευθερίας, της ασφάλειας και της δικαιοσύνης. Είναι ένας δύσκολος απολογισμός καθώς έχει πολλές πλευρές: πολιτική, νομική, αλλά και κοινωνική. Η πολιτική πλευρά αφορά τη βούληση των κρατών μελών· ο νομικός απολογισμός βασίζεται στα μέσα που προβλέπει η Συνθήκη· όσο για τον κοινωνικό απολογισμό, αυτός δεν υπόκειται σε καμία λογική, υπαγορεύεται από τη συνεχή εξέλιξη του πλαισίου στο οποίο εφαρμόζεται αυτή η ζώνη ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης.

Λαμβάνοντας υπόψη τον χρόνο που έχω στη διάθεσή μου, θα επιμείνω κυρίως στον πολιτικό απολογισμό. Υπάρχει η δεδηλωμένη βούληση της πλειοψηφίας των κρατών μελών –δυστυχώς, όχι όλων– για διεύρυνση και εδραίωση της ζώνης ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης, προκειμένου να ανταποκριθούν σε μια διαρκώς πιο έκδηλη τάση των ευρωπαίων πολιτών να ανοίξουν τις πόρτες της αλληλεγγύης και να επεκτείνουν τη συνεργασία στον τομέα της υποδοχής των νέων μεταναστευτικών ρευμάτων, και στην εξομάλυνση των προβλημάτων που εξακολουθούν να υφίστανται στην αναγνώριση του δικαιώματος ασύλου, ιθαγένειας και εγκατάστασης σε οποιαδήποτε χώρα της Ένωσης.

Μου προκαλεί ικανοποίηση το γεγονός ότι η στάση αυτή βασίζεται στο τεράστιο κίνητρο που παρέχει ο Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων των ευρωπαίων πολιτών, ο οποίος θεσπίσθηκε στη Νίκαια το 2000 και αναμένεται να ενταχθεί στο Σύνταγμα. Είναι ένα έγγραφο που μοιάζει με το καλό κρασί: στην αρχή δεν εντυπωσίασε καθώς θεωρήθηκε μάλλον αδύναμο και ατελές, ωστόσο, με την πάροδο του χρόνου η εγγενής ποιότητα του κειμένου αναδεικνύεται ολοένα και περισσότερο, καθώς σε αυτό συναντάμε ακριβείς αναφορές για όλες τις επιλογές και τις δράσεις που επιβάλλει αυτή η ιστορική και δύσκολη στιγμή.

Περαιτέρω βήμα προόδου θα σημειωθεί με την έγκριση σε δεύτερη ανάγνωση της οδηγίας σχετικά με την ελεύθερη κυκλοφορία των πολιτών της Κοινότητας, τα δικαιώματα και της υποχρεώσεις τους, της οποίας είμαι εισηγητής. Πρόκειται για μια δέσμη επειγόντων μέτρων που πρέπει να εδραιωθεί, για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε με αποτελεσματικότητα τις νέες προκλήσεις που μας θέτει η συνεχώς διογκούμενη και ανεξέλεγκτη άφιξη πολιτών από τρίτες χώρες.

Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, όσον αφορά τη συγκεκριμένη έκθεση, η Επιτροπή Ελευθεριών προέβλεψε την έγκρισή της για την 18η Μαρτίου. Όλες σχεδόν οι πολιτικές ομάδες αποδέχθηκαν το αίτημα του εισηγητή να μην υποβάλουν τροπολογίες στο κείμενο που εκπόνησε το Συμβούλιο, το οποίο περιλαμβάνει μόνο το 50% των αιτημάτων του Κοινοβουλίου. Στο σημείο αυτό συμφώνησε και η Επιτροπή.

Είμαστε πεπεισμένοι ότι η οδηγία αυτή, παρότι δεν είναι τέλεια πρέπει να εφαρμοσθεί εντός της τρέχουσας κοινοβουλευτικής περιόδου, καθώς προτιμάμε να βλέπουμε το ποτήρι μισογεμάτο παρά μισοάδειο: με άλλα λόγια, καλύτερα τα μισά από τα αιτήματα, παρά μια αναβολή επ’ αόριστον. Ευχόμαστε το Συμβούλιο να εκτιμήσει την υπεύθυνη αυτή θέση, ώστε τουλάχιστον να προσφέρουμε στους πολίτες τις επιμέρους εκείνες μεταρρυθμίσεις που περιέχει το κείμενο και οι οποίες, τελικά, αποτελούν σημαντικά βήματα προόδου, προκειμένου το καθεστώς του ευρωπαίου πολίτη να αποκτήσει νομική υπόσταση και πολιτική αξιοπρέπεια.

  Καραμάνου (PSE) . – Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, χωρίς αμφιβολία το Τάμπερε αποτέλεσε σοβαρό σταθμό και αφετηρία για τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού κοινού χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης.

Πλησιάζοντας την εκπνοή της προθεσμίας, διαπιστώνουμε ότι το ποτήρι είναι ταυτόχρονα και μισογεμάτο και μισοάδειο. Αναμφισβήτητα έχει επιτευχθεί πρόοδος μέσα στις δύσκολες συνθήκες που δημιουργούν στο Συμβούλιο οι διαφορετικές κουλτούρες και προσεγγίσεις των κρατών μελών. Σχετικά με τη μεταναστευτική πολιτική, σημαντική πρόοδος επετεύχθη στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Θεσσαλονίκης, όπως αναγνωρίσατε και εσείς κύριε Επίτροπε, ωστόσο, το θέμα της αναγνώρισης δικαιωμάτων και της κοινωνικής ένταξης των μεταναστών δε φαίνεται να είναι πολύ ψηλά στην πολιτική μας ατζέντα. Και αυτό ασφαλώς δεν συνάδει με όσα υποστηρίζουμε περί Ευρώπης, ουμανιστικών αξιών και σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η οδηγία για την οικογενειακή επανένωση, όπως διαμορφώθηκε στο Συμβούλιο, ουσιαστικά είναι απαγορευτική και θεωρώ σημαντική την προσφυγή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο κατά του περιεχομένου της οδηγίας.

Όσον αφορά το άσυλο, θα ήθελα, κύριε Επίτροπε και κύριε εκπρόσωπε του Συμβουλίου, να στείλω τα συλλυπητήριά μου στο Συμβούλιο που απέτυχε να υιοθετήσει τις δύο οδηγίες περί ορισμού του πρόσφυγα και των διαδικασιών χορήγησης και ανάκλησης του καθεστώτος του πρόσφυγα, θέματα που επίσης είχε προωθήσει η ελληνική Προεδρία. Εν τω μεταξύ, η Σύμβαση της Γενεύης για τους πρόσφυγες είναι γνωστό ότι έχει κουρελιαστεί απ’ άκρου εις άκρον της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Σχετικά με την καταπολέμηση του διεθνώς οργανωμένου εγκλήματος, θεωρώ ότι δεν έχει επιτευχθεί πρόοδος σε αυτόν τον τομέα, όταν καθημερινά διακινούνται στην Ευρωπαϊκή Ένωση χιλιάδες παιδιά και γυναίκες με σκοπό τη σεξουαλική τους εκμετάλλευση. Νομίζω ότι η αποτυχία αυτή οφείλεται και στην έλλειψη ουσιαστικής επιχειρησιακής συνεργασίας μεταξύ των αστυνομικών αρχών των κρατών μελών για την καταπολέμηση αυτού του φαινομένου που προσβάλλει τον πολιτισμό μας.

Επίσης, η προσπάθεια της ιρλανδικής Προεδρίας να κλείσει το θέμα της δημιουργίας βάσης προσωπικών δεδομένων των μεταναστών με βιομετρικά στοιχεία, όπως δακτυλικά αποτυπώματα και ψηφιακή φωτογραφία προσώπου, πιστεύω ότι θα δημιουργήσει σοβαρές παρεκκλίσεις στο ζήτημα του σεβασμού και του ελέγχου διαχείρισης των προσωπικών δεδομένων.

Ευελπιστούμε, κύριε Επίτροπε, ότι θα παραχθούν νέες ιδέες και νέα στρατηγική για το Τάμπερε ΙΙ.

  Beysen (NI). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, παρά τον μεγάλο αριθμό μέτρων που έχει λάβει η Ευρωπαϊκή Ένωση, από τις αρμοδιότητες της Europol έως την έκδοση του ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης, παρατηρώ ότι, στην πράξη, ελάχιστα, αν όχι ανύπαρκτα, είναι τα αποτελέσματα που επιτυγχάνονται στον τομέα της ελευθερίας, της ασφάλειας και της δικαιοσύνης. Οι στατιστικές δείχνουν ότι η εγκληματικότητα σημειώνει άνοδο σε διάφορα κράτη μέλη. Επιπλέον, η εγκληματικότητα χαρακτηρίζεται όλο και περισσότερο από την αύξηση της επιθετικότητας, γεγονός που επιτείνει το δημόσιο αίσθημα ανασφάλειας. Δυστυχώς, δεν είναι πλέον απίθανο να σκοτωθούν ή να τραυματιστούν σοβαρά αθώοι πολίτες κατά τη διάρκεια επιθέσεων. Βεβαίως, τώρα που επίκειται και η διεύρυνση, οι ανήσυχοι πολίτες ορθώς διερωτώνται κατά πόσον η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να προσφέρει ικανοποιητικές εγγυήσεις για την προστασία της ασφάλειάς τους. Αυτοί είναι οι ίδιοι ακριβώς πολίτες που αναγκάζονται να μένουν άπραγοι και να παρακολουθούν τη λήψη ανεπαρκών μέτρων αστυνόμευσης για την αντιμετώπιση αυτής της όλο και περισσότερο θρασείας εγκληματικής συμπεριφοράς. Είναι άκρως σημαντικό να προτείνει μέτρα η Επιτροπή προκειμένου να καλυφθεί αυτή η ιδιαιτέρως οδυνηρή αδυναμία. Εξάλλου, κύριο καθήκον της κάθε κυβέρνησης είναι να εγγυάται την ασφάλεια των πολιτών της υπό όλες τις συνθήκες. Δεδομένου ότι τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ πρόκειται να επεκταθούν σημαντικά, δημιουργείται μείζον θέμα ως προς το εάν τα νέα κράτη μέλη έχουν τη δυνατότητα να λειτουργήσουν επαρκώς ως φράγματα κατά της ανεπιθύμητης και παράνομης μετανάστευσης. Το θέμα δε αυτό είναι φλέγον εντός της ΕΕ, και εξαιτίας αυτού η πολιτική ένταξης, η οποία πρέπει να υιοθετηθεί, υπονομεύεται. Στην πραγματικότητα, τι ακριβώς περιμένουμε προκειμένου να εφαρμόσουμε ένα συνολικό πρόγραμμα δράσης το οποίο θα αποσκοπεί στην απομάκρυνση όλων των λαθρομεταναστών από την επικράτεια της ΕΕ; Όσο δεν ελέγχουμε με αυστηρότητα τη λαθρομετανάστευση, δεν πρόκειται να υπάρξει πραγματικός χώρος ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης.

  Matikainen-Kallström (PPE-DE). – (FI) Κύριε Πρόεδρε, βασικός στόχος της Ένωσης είναι η στήριξη της ζώνης ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης για τους πολίτες της. Δυστυχώς, εξακολουθούμε να απέχουμε πόρρω από την υλοποίηση του συγκεκριμένου στόχου. Οι πολίτες της Ένωσης πρέπει να μπορούν να κυκλοφορούν ελεύθερα στην επικράτεια της ΕΕ. Ταυτόχρονα πρέπει να εντείνουμε την καταπολέμηση της εγκληματικότητας. Η καταπολέμηση της εγκληματικότητας, η μέριμνα για την ασφάλεια των εξωτερικών συνόρων και η πλήρης εφαρμογή του Σένγκεν συνιστούν τις μεγαλύτερες προκλήσεις. Η Συμφωνία Σένγκεν αποτελεί σημαντικό βήμα προόδου στον τομέα της ελεύθερης κυκλοφορίας.

Ακριβώς πριν από τη διεύρυνση οφείλουμε να επιδείξουμε ιδιαίτερη προσοχή στην ασφάλεια των εξωτερικών συνόρων. Αμέσως μετά την προσχώρησή τους στην ΕΕ, τα νέα κράτη μέλη μπορούν να περιληφθούν στην πρώτη φάση του Σένγκεν, η οποία προετοιμάζει την πλήρη ένταξή τους στη Συμφωνία. Κατά την πρώτη φάση, οι έλεγχοι των εσωτερικών συνόρων εξακολουθούν να υφίστανται. Οι έλεγχοι αυτοί δεν πρέπει να σταματήσουν, παρά μόνον όταν η εποπτεία των νέων εξωτερικών συνόρων της Ένωσης πληροί το απαιτούμενο επίπεδο. Πρέπει να επισπεύσουμε τον εκσυγχρονισμό του συστήματος πληροφοριών του Σένγκεν, προκειμένου οι πιθανές τεχνικές ελλείψεις στα συστήματα πληροφοριών της Ένωσης να μην εμποδίσουν τη μεταβίβαση των νέων κρατών μελών στη δεύτερη φάση.

Η πρόληψη και η καταπολέμηση της εγκληματικότητας απαιτούν ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των αρχών των κρατών μελών της ΕΕ. Η συνεργασία που βασίζεται στις συμβάσεις συνιστά πλέον μια παρωχημένη και αργή διαδικασία στη σύγχρονη ΕΕ. Τα κράτη μέλη υπογράφουν και κυρώνουν τις συμβάσεις με τον δικό τους ρυθμό – εάν το πράξουν τελικά. Η έναρξη ισχύος των συμβάσεων καθυστερεί επί σειρά ετών, προκειμένου το περιεχόμενό τους να εξεταστεί. Την ίδια στιγμή οι ελλείψεις στη συνεργασία και στη ροή των πληροφοριών μεταξύ των αρχών εμποδίζουν την αποτελεσματική εξάρθρωση και πρόληψη των εγκλημάτων. Η Ένωση πρέπει να αναπτύξει νέα νομικά μέσα, τα οποία να ανταποκρίνονται καλύτερα στις σύγχρονες απαιτήσεις στον τομέα της συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών. Η συνεργασία μεταξύ των αστυνομικών, τελωνειακών και συνοριακών αρχών δεν έχει προοδεύσει στον βαθμό που θα θέλαμε. Συνεπώς, τα κράτη μέλη και η Επιτροπή οφείλουν να αναλάβουν πρωτοβουλίες και δράσεις για την επίτευξη καλύτερου συντονισμού. Στην παρούσα μορφή της η ΕΕ παρέχει προτεραιότητες για εμβάθυνση της συνεργασίας. Από κοινού μπορούμε να επιτύχουμε περισσότερα, με την προϋπόθεση ότι τα κράτη μέλη θα θελήσουν να καταπολεμήσουν το έγκλημα.

  Marinho (PSE). – (PT) Κύριε Πρόεδρε, στην πραγματικότητα, η ευθύνη για την καθυστέρηση στην έγκριση βασικών μέτρων στον τομέα του ασύλου και της μετανάστευσης ανήκει στο Συμβούλιο και μόνον. Υπενθυμίζουμε την πρόταση οδηγίας σχετικά με την αναγνώριση του καθεστώτος του πρόσφυγα, η οποία έπρεπε να είχε εγκριθεί πολύ πριν από τα τέλη του 2003, αλλά αυτό, δυστυχώς, δεν αποτελεί μεμονωμένη περίπτωση. Πρέπει επίσης να μιλήσουμε για τον γενικό στόχο της δημιουργίας των προϋποθέσεων για μια οργανωμένη είσοδο στην Ευρωπαϊκή Ένωση των ατόμων που δεν απολαύουν διεθνούς προστασίας, αλλά η αλήθεια είναι ότι μια άλλη σημαντική οδηγία για τις διαδικασίες που πρέπει να εφαρμόσουν τα κράτη μέλη για την αναγνώριση του καθεστώτος του πρόσφυγα εν τέλει ξεχάστηκε στην πορεία.

Το Συμβούλιο Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων της 27ης και 28ης Νοεμβρίου εγκατέλειψε τις προσπάθειές του για την επίτευξη πολιτικής συμφωνίας ως προς αυτά τα δύο νομοθετικά μέτρα, τα οποία είναι κρίσιμα για την πρώτη φάση εναρμόνισης του κοινού συστήματος ασύλου, και αποφάσισε να αναβάλει την έγκρισή τους μέχρι τα τέλη του 2004. Ευτυχώς, δεν κατέληξαν όλες οι προσπάθειες σε αδράνεια ή αδιέξοδο. Οφείλουμε να επαινέσουμε τη στάση της Επιτροπής και τη δέσμευση του Επιτρόπου Vitorino, που φάνηκαν στην πρόταση κανονισμού για τη θέσπιση ενός προγράμματος τεχνικής και χρηματοδοτικής συνδρομής προς τρίτες χώρες στον τομέα της μετανάστευσης και του ασύλου, ένα μέσο το οποίο θα μας επιτρέψει να αντιμετωπίσουμε τις ανάγκες αυτών των χωρών στις προσπάθειές τους να εξασφαλίσουν την καλύτερη ρύθμιση των μεταναστευτικών ρευμάτων.

Δεν πρέπει να αγνοούμε εξάλλου το γεγονός ότι το σχέδιο συντάγματος της Ευρωπαϊκής Συνέλευσης προβλέπει ένα γνήσιο κοινό ευρωπαϊκό σύστημα ασύλου και μια πολιτική μετανάστευσης, τα οποία θα μας επιτρέψουν να εγκαταλείψουμε το ισχύον σύστημα των ελαχίστων κανόνων στο πλαίσιο του οποίου τα κράτη μέλη διατηρούν μεγάλο μέρος των εθνικών τους συστημάτων.

Δυστυχώς, ακόμη και αυτός ο κρίσιμος ιστορικά τομέας βάλλεται, και έτσι δεν μπορούμε παρά να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι το 2003 ήταν το έτος κατά το οποίο έγιναν με οξύ τρόπο αντιληπτές οι ανάγκες, και προσφέρθηκαν τα κατάλληλα μέσα, τομείς στους οποίους η Επιτροπή και το Κοινοβούλιο έπραξαν το καθήκον τους. Υπήρξε, ωστόσο, επίσης ένα έτος που χαρακτηρίστηκε από την υποκρισία, τους δισταγμούς και τα αδιέξοδα που επιβάλλουν στη δυνατότητα λήψης αποφάσεων του Συμβουλίου οι εθνικές στρατηγικές και οι ιδεολογικές προκαταλήψεις.

   Oreja Arburúa (PPE-DE). – (ES) Κύριε Πρόεδρε, όπως υπενθυμίστηκε αρκετές φορές σήμερα το πρωί, αυτή είναι η τελευταία συζήτηση σχετικά με το χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης αυτής της νομοθετικής περιόδου. Επιπλέον, η 1η Μαΐου πλησιάζει γρήγορα. Σύμφωνα με τις διατάξεις της Συνθήκης της Νίκαιας, ορισμένα μέρη της Συνθήκης πρόκειται να τροποποιηθούν τη συγκεκριμένη ημερομηνία. Επίσης δέκα νέες χώρες θα ενταχθούν στην Ένωση την 1η Μαΐου.

Το άρθρο 6 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση καθορίζει ότι η Ένωση βασίζεται στις αρχές της ελευθερίας, της δημοκρατίας και στο σεβασμό για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες. Βασίζεται επίσης στο κράτος δικαίου, κοινό σε όλα τα κράτη μέλη. Πιστεύω ότι πέρα και πάνω από τη διασφάλιση ότι τα κράτη μέλη θα τηρούν αυτές τις αρχές, είναι σημαντικό η Ευρωπαϊκή Ένωση ως σύνολο να ενεργήσει ως εγγυητής του σεβασμού αυτής της ελευθερίας και της συμμόρφωσης με το κράτος δικαίου.

Οι πολίτες της Ευρώπης σίγουρα υποστηρίζουν αυτή την προσέγγιση. Μας ζητούν συνεχώς περισσότερη Ευρώπη. Ελπίζουν ότι η Ευρώπη θα είναι κάτι περισσότερο από μια απλή μεγάλη αγορά. Θέλουν να είναι η Ευρώπη πιο ασφαλής, πιο ελεύθερη και πιο δίκαιη.

Προέρχομαι από μια χώρα που υποφέρει από τη μάστιγα της τρομοκρατίας. Στην πατρίδα μου, ορισμένες από τις αρχές που θεσπίζονται στο άρθρο 6 αγνοούνται. Η τρομοκρατική οργάνωση ETA στερεί σε πολλούς από τους συμπολίτες μου την ελευθερία του λόγου, την ελευθερία δράσης, και την ελευθερία συμμετοχής στα κοινά. Η ETA και οι υποστηρικτές της περιορίζουν την ελευθερία μας και απειλούν το κράτος δικαίου. Η μάστιγα της τρομοκρατίας μπορεί να εξαλειφθεί μόνο στο πλαίσιο του κράτους δικαίου, σε συνεργασία με τις δικαστικές αρχές και την αστυνομία.

Σήμερα η τρομοκρατία δεν μπορεί πλέον να θεωρείται τοπικό πρόβλημα. Είναι μια παγκόσμια απειλή για όλους μας, συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Αναμφίβολα, η εφαρμογή του ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης, η κατάρτιση αναγνωρισμένων ευρωπαϊκών καταλόγων τρομοκρατικών οργανώσεων και ο ορισμός του εγκλήματος της τρομοκρατίας αποτελούν μεγάλα επιτεύγματα. Όλα μαζί, συμβάλλουν στη δημιουργία του χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης και στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Αυτός ο αγώνας μπορεί να κερδηθεί μόνο με αποφασιστικότητα, σεβασμό και με την εφαρμογή του κράτους δικαίου και όλων των μηχανισμών που μας επιτρέπει ο νόμος. Οι διαπραγματεύσεις ή η αμφιβολία δεν θα μας βοηθήσουν να νικήσουμε την τρομοκρατία. Η τρομοκρατία είναι μια επίθεση στη δημοκρατία και μπορεί να αντικρουστεί μόνο με περισσότερη δημοκρατία.

Σημαντική πρόοδος έχει γίνει στον χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης όσον αφορά τα θύματα. Τα τελευταία χρόνια, το Σώμα απένειμε βραβείο σε οργανώσεις που υπερασπίζονται τα θύματα της τρομοκρατίας.

Αναφορικά με την έκθεση του κ. Ribeiro e Castro, θα ήθελα, καταρχάς, να συγχαρώ τον συντάκτη της. Συγχαρητήρια αξίζει επίσης και ο κ. Επίτροπος. Κατέβαλε τεράστια προσπάθεια για τη δημιουργία αυτού του χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης τα τελευταία λίγα χρόνια. Θα ήθελα να επισημάνω ορισμένα από τα θέματα που θίγονται στην εν λόγω έκθεση. Είναι υποχρέωση όλων μας να πιέσουμε προκειμένου οι αποφάσεις πλαίσιο να μεταφερθούν στη νομοθεσία των κρατών μελών το συντομότερο δυνατό. Όπως δηλώνεται στην έκθεση, είναι απαράδεκτο οι διαφορές στην εφαρμογή των νομικών διατάξεων στα κράτη μέλη να οδηγούν σε άνιση μεταχείριση των ευρωπαίων πολιτών.

Η Europol και η αστυνομική συνεργασία στην Ευρώπη είναι άλλο ένα σημαντικό εργαλείο στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Μεγαλύτερη συνεργασία απαιτείται και από αυτή την άποψη επίσης.

Είμαι σίγουρος ότι η επόμενη συνταγματική Συνθήκη δεν θα αργήσει πολύ να γίνει πραγματικότητα. Θα ήθελα να ολοκληρώσω λέγοντας ότι είναι σημαντικό να χρησιμοποιήσουμε το Σύνταγμα ως βάση για την περαιτέρω ανάπτυξη αυτού του χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης. Όπως ορίζει η έκθεση η δομή των πυλώνων πρέπει να εξαλειφθεί. Είναι επίσης αναγκαίο να αυξηθεί ο αριθμός των αποφάσεων που λαμβάνονται με ειδική πλειοψηφία. Επιπλέον, το δικαίωμα της Επιτροπής να αναλαμβάνει πρωτοβουλία και ο ρόλος των εθνικών κοινοβουλίων πρέπει να ενισχυθούν, προβλέποντας πάντα τη συμμετοχή του Σώματος.

Αναμφίβολα, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να εγγυηθεί την ελευθερία όλων των πολιτών της. Η καταπολέμηση της τρομοκρατίας θα διασφαλίσει σίγουρα ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα είναι ακόμη πιο δίκαιη και πιο ελεύθερη.

  Ceyhun (PSE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Πρόεδρε του Συμβουλίου, κύριε Επίτροπε, συζητώντας για τον απολογισμό των επιτυχιών του 2003 πρέπει να πούμε, κύριε Επίτροπε, ότι χρωστάμε χάρη σε εσάς, όχι μόνο για το 2003 αλλά για ολόκληρη την πενταετία. Σε λίγο τελειώνει η παρούσα κοινοβουλευτική περίοδος. Συζητώντας σήμερα γι’ αυτό μπορούμε να πούμε ότι μαζί σας πετύχαμε πάρα πολλά. Είσαστε ένας Επίτροπος που δεν του απευθύναμε μόνο εμείς αιτήματα αλλά κάποιες φορές μας απηύθυνε κι εκείνος. Γι’ αυτό, μπορούμε να πούμε ότι υπό τις κρατούσες συνθήκες επιτύχαμε βασικά πάρα πολλά όλοι μαζί, αν λάβει κανείς υπόψη τις συνθήκες, δηλαδή πόσο δύσκολο είναι να υλοποιηθεί κάτι με 15 κράτη που έχουν 15 διαφορετικές απόψεις.

Φυσικά, υπάρχουν πολλά προβλήματα. Δεν έχουμε ακόμη καταφέρει να καταπολεμήσουμε την εμπορία ανθρώπων. Δεν πετύχαμε να σταματήσουμε τους “μαφιόζους” του τομέα αυτού και γι’ αυτό υπάρχουν ακόμα πάρα πολλά θύματα. Ασφαλώς χρειαζόμαστε μια ακόμα καλύτερη αστυνομική συνεργασία και καλύτερα διεθνή μέτρα για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικότερα το πρόβλημα στις χώρες καταγωγής. Φυσικά όμως χρειαζόμαστε επιτέλους και μια κοινή πολιτική μετανάστευσης, προκειμένου να μην υπάρχουν κενά που μπορούν να εκμεταλλεύονται οι εγκληματικές συμμορίες των εμπόρων ανθρώπων.

Δεν μπορούμε να αγνοήσουμε την 11η Σεπτεμβρίου 2001. Έχουμε πραγματικά τεράστια προβλήματα με την τρομοκρατία. Ειδικά σε αυτόν τον τομέα, πρέπει να εξετάσουμε πώς μπορούμε μελλοντικά να χρησιμοποιήσουμε καλύτερα και πιο αποτελεσματικά την Europol και την Eurojust και ποια είναι τα επείγοντα οργανωτικά μέτρα που πρέπει να ληφθούν εδώ επειγόντως.

Ωστόσο, δεν πρέπει επίσης να ξεχνάμε ότι σε όλους αυτούς τους τομείς δεν πρέπει να αγνοηθεί η προστασία δεδομένων και τα επιτεύγματα στον τομέα των δικαιωμάτων των πολιτών. Σε αυτό το πλαίσιο, σας ευχαριστώ πραγματικά, κύριε Επίτροπε, για όσα προσφέρατε μέχρι σήμερα.

  Banotti (PPE-DE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα και εγώ να καλωσορίσω τον Υπουργό κ. McDowell στο Σώμα. Θα ήθελα να θίξω ορισμένα ελάσσονος σημασίας ζητήματα, δεδομένου ότι βρισκόμαστε στο τέλος της συζήτησης και πολλά από τα ζητήματα που επιθυμούσα να θίξω έχουν ήδη αναφερθεί. Ακούγοντας την αναφορά του κ. Evans στη νόμιμη μετανάστευση, με την οποία συμφωνώ πλήρως, αισθάνθηκα ιδιαίτερη υπερηφάνεια και ικανοποίηση διότι η Ιρλανδία είναι μία από τις δύο μόνον χώρες της Ευρώπης που δεν έθεσαν εμπόδια στην κυκλοφορία των εργαζομένων από ορισμένα από τα νέα υποψήφια κράτη, οι οποίοι έρχονται στη χώρα μας για να εργαστούν, πράγμα που έχει ήδη αρχίσει να συμβαίνει σε μεγάλο βαθμό.

Ακούγοντας τον Επίτροπο και τον Υπουργό να απαριθμούν τα νομοθετικά μέτρα που έχουν ληφθεί, ιδιαίτερα στον τομέα της μετανάστευσης και του ασύλου, γνωρίζω ότι και οι δύο είναι ευαίσθητοι άνθρωποι, αλλά, κατά την περιγραφή του συνόλου της νομοθεσίας που έχει εγκριθεί, φάνηκε κατά κάποιον τρόπο να απουσιάζει η αρετή της φιλευσπλαχνίας. Η συνεισφορά των επισκεπτών που έχουν έρθει για να ζήσουν μεταξύ μας στην καθημερινή ζωή σε πολλές από τις χώρες μας πρέπει να αναγνωριστεί και να χαιρετιστεί. Πράγματι, κύριε Υπουργέ, όταν σκέφτομαι αυτό το θέμα μου έρχεται στο νου το κομμωτήριό μου, που βρίσκεται και στη δική σας εκλογική περιφέρεια. Η ποιότητα των υπηρεσιών, η ευθυμία και το όλο περιβάλλον του μικρού μας κομμωτηρίου, στο οποίο πηγαίνουμε εμείς οι μεσόκοπες κυρίες για να περιποιηθούμε τα μαλλιά μας, βελτιώνεται σημαντικά από τις νεαρές κινέζες σπουδάστριες που εργάζονται εκεί όταν περιμένουμε όλες στη σειρά για να μας λούσουν τα μαλλιά. Μπορεί αυτό να φαίνεται ασήμαντο στο πλαίσιο των πολλών σοβαρών θεμάτων που συζητούμε εδώ σήμερα, αλλά είναι κάτι που πρέπει να χαιρετίσουμε. Το θέμα δεν έχει μόνο την αρνητική πτυχή των εγκληματικών δραστηριοτήτων· αποτελεί επίσης μια ιδιαίτερη συμβολή στην ποιότητα ζωής μας.

Έγινε αναφορά, κυρίως από τον Επίτροπο, σε ορισμένα από τα μέτρα στον τομέα του αστικού δικαίου που ελήφθησαν το περασμένο έτος, πολλά εκ των οποίων συμβάλλουν σημαντικά στην ποιότητα ζωής των πολιτών μας. Ο τομέας που με ενδιαφέρει περισσότερο είναι η προστασία των παιδιών, καθώς επίσης και το θέμα, στο πλαίσιο της σύμβασης των Βρυξελλών ΙΙ, της προσέγγισης και της επιμέλειας παιδιών σε περιπτώσεις διαφωνιών μεταξύ των γονέων. Γνωρίζω ότι δεν συμβαίνει πολύ συχνά στο παρόν Σώμα, αλλά δεν μπορώ παρά να αναφερθώ στις δυσκολίες που αντιμετωπίζω σε πολλές περιπτώσεις με την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, ιδιαίτερα σχετικά με καταστάσεις που αφορούν την πρόσβαση πατέρων στα παιδιά τους, τα οποία πηγαίνουν με νόμιμο ή παράνομο τρόπο να ζήσουν στη Γερμανία. Αντιμετωπίζουμε καταστάσεις κατά τις οποίες, για παράδειγμα, φαίνεται ότι είναι πανεύκολο και νόμιμο να αλλάξει ένας ανάδοχος γονέας το όνομα των παιδιών –τα οποία πολύ συχνά φέρουν το όνομα του πατέρα– χωρίς την παραμικρή αναφορά στον πατέρα. Τα ονόματα αλλάζουν με νόμιμο τρόπο, γεγονός το οποίο προκαλεί ιδιαιτέρως δυσάρεστες καταστάσεις για τους πατέρες, οι οποίοι σε πολλές περιπτώσεις στερούνται επίσης το δικαίωμα πρόσβασης στα παιδιά τους, τόσο δικαστικώς όσο και μέσω των κοινωνικών υπηρεσιών. Δυστυχώς, παρά τις έντονες προσπάθειες που έχουμε καταβάλει και εγώ προσωπικά και πολλοί άλλοι, αυτοί οι πατέρες αντιμετωπίζουν τεράστιες δυσκολίες στο να αποκτήσουν πρόσβαση στα παιδιά τους. Αν και ο Επίτροπος θεωρεί ότι αυτό το είδος νομοθεσίας δεν καλύπτεται συχνά από τον Τύπο, οφείλω να πω ότι το συγκεκριμένο θέμα καλύπτεται όντως από τον Τύπο· πρόκειται δε για ένα θέμα για το οποίο εκδηλώνεται γνήσιο ενδιαφέρον από τους πολίτες, και πρέπει να αναγνωριστεί ότι αυτό είναι μάλλον εύλογο.

Κλείνοντας, κύριε Επίτροπε, θα μπορούσατε σας παρακαλώ να επιδείξετε τη δέουσα ευαισθησία και να εξετάσετε κατά πόσον θα μπορούσατε να κάνετε κάτι για τη βελτίωση των σχέσεών μας με τις χώρες που δεν έχουν κυρώσει τη σύμβαση της Χάγης, και στις οποίες πολλά παιδιά εξακολουθούν να απάγονται;

  Fernández Martín (PPE-DE). – (ES) Κύριε Πρόεδρε, αυτή η συζήτηση αφορά άμεσα όλους τους πολίτες της Ευρώπης.

Στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Σεβίλλης, δηλώθηκε με σαφήνεια ότι η Ένωση έπρεπε να καταβάλει μια αποφασιστική προσπάθεια για να καταπολεμήσει την παράνομη μετανάστευση. Υποστηρίχθηκε μια ολοκληρωμένη και ισορροπημένη προσέγγιση. Ο σκοπός ήταν να καταπολεμηθεί αυτή η νέα μορφή εκμετάλλευσης ανθρώπων, η οποία επηρεάζει ιδίως γυναίκες και παιδιά. Καθημερινά αυτοί οι άνθρωποι εμφανίζονται στα σύνορα της Ένωσης. Φτάνουν κατά μήκος της νοτιοανατολικής πλευράς, μέχρι το νοτιότερο άκρο της Ευρώπης. Μετά το Συμβούλιο της Σεβίλλης η Επιτροπή και το Κοινοβούλιο έχουν εργαστεί σκληρά για να οργανώσουν και να αναπτύξουν αυτό που θα έπρεπε να εξελιχθεί σε μια κοινή πολιτική σε θέματα μετανάστευσης και ασύλου.

Εδώ και αρκετό καιρό, η Επιτροπή Ανάπτυξης και Συνεργασίας επισημαίνει την ανάγκη για μεγαλύτερη συνοχή των πολιτικών μας βοήθειας προς τις χώρες προέλευσης των μεταναστευτικών ρευμάτων και στο πλαίσιο της εξωτερικής δράσης της Ένωσης. Αυτό θα διευκόλυνε την ανάπτυξη πιο αποτελεσματικών τρόπων για τη διαχείριση αυτών των μεταναστευτικών ροών. Είναι σίγουρα σημαντικό να ενισχυθούν αποτελεσματικότερες συνοριακές πολιτικές. Ωστόσο, χρειάζονται πολλά περισσότερα, αν θέλουμε να επιτευχθούν οι επιθυμητοί στόχοι. Είναι απαραίτητο επίσης να αναπτυχθεί μια σχέση αμοιβαίας εμπιστοσύνης και συνεργασίας με τις χώρες προέλευσης των μεταναστών. Μόνο τότε θα μπορέσουν να αντιμετωπιστούν οι βαθύτερες αιτίες των μεταναστευτικών ρευμάτων. Μόνο τότε θα είναι εφικτό να αυξηθούν και να βελτιωθούν τα μέσα καταπολέμησης της φτώχειας που είναι, φυσικά, η πραγματική αιτία της μετανάστευσης από τις αναπτυσσόμενες χώρες.

Η Ένωση πρέπει να επιδιώκει να ενσωματώσει αποτελεσματικά τη κοινή διαχείριση των μεταναστευτικών ρευμάτων στις σχέσεις της με τις τρίτες χώρες. Για τον σκοπό αυτό, οι συμφωνίες συνεργασίας θα πρέπει να συμπεριλαμβάνουν μια δέσμευση όλων των μερών να αναλάβουν τις αντίστοιχες ευθύνες τους στον αγώνα κατά των εγκληματικών συμμοριών. Και από τις δύο πλευρές των συνόρων, οι συμμορίες είναι εκείνες που επωφελούνται περισσότερο από την εκμετάλλευση των ανθρώπων με αυτό τον τρόπο. Οι δραστηριότητές τους ισοδυναμούν με μια νέα και εξελιγμένη μορφή δουλείας.

Όλες οι δράσεις που αναλαμβάνονται από την Ένωση πρέπει επίσης να βοηθήσουν στην ενθάρρυνση της δημιουργίας πλούτου, η οποία αποτελεί κρίσιμο παράγοντα στην προώθηση της από κοινού ανάπτυξης. Η παράνομη εμπορία μεταναστών είναι μια νέα μορφή δουλείας. Προσφέρει άφθονες ευκαιρίες για εργασιακή εκμετάλλευση, ενώ αποτελεί πρόσφορο έδαφος για τη διαφθορά και πύλη εισόδου ατόμων που θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο την ασφάλεια. Οι συμφωνίες επανεισδοχής θα πρέπει να αποτελέσουν το νέο στοιχείο στις σχέσεις της Ένωσης με τρίτες χώρες.

Τέλος, θα ήθελα να επισημάνω ότι κατά τη διάρκεια του τελευταίου χρόνου, ο όγκος των σημαντικών χρηματοοικονομικών ροών που αντιπροσωπεύουν τα εμβάσματα των μεταναστών προς τις χώρες καταγωγής τους βρέθηκε στο επίκεντρο της δημοσιότητας. Οι χρεώσεις αποστολής αυτών των εμβασμάτων είναι σκανδαλώδεις. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ισοδυναμούν με πραγματική τοκογλυφία. Γνωρίζω ότι αυτό δεν εμπίπτει στο πεδίο των αρμοδιοτήτων σας, κύριε Επίτροπε, αλλά αισθάνομαι υποχρεωμένος να σας πω ότι η Επιτροπή θα έπρεπε να είναι σε θέση να εφαρμόσει τα ενδεδειγμένα νομικά μέσα για να διασφαλίσει την εύκολη και ασφαλή μεταφορά των καρπών του μόχθου των μεταναστών. Αυτά τα κεφάλαια θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να προωθήσουν πρωτοβουλίες συνανάπτυξης στις τρίτες χώρες. Θα μπορούσαν επίσης να χρησιμοποιηθούν για να υποστηρίξουν πρωτοβουλίες που αποσκοπούν στην ενίσχυση της κοινωνίας των πολιτών και του ιδιωτικού τομέα σε αυτές τις χώρες. Όλα αυτά θα ευθυγραμμίζονταν με τα συμπεράσματα της Διάσκεψης του Μοντερέι.

Κατά τη διάρκεια του τελευταίου χρόνου έχουν γίνει πράγματι μερικά βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση, και θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Επίτροπο Vitorino για την πολύτιμη συνεισφορά του. Δυστυχώς, ωστόσο, υπάρχει ακόμη πολύς δρόμος να διανύσουμε.

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. COLOM i NAVAL
Αντιπροέδρου

  McDowell, Συμβούλιο. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θέλω να ευχαριστήσω με κάθε ειλικρίνεια τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την τιμή που μου έκαναν να με ακούσουν σήμερα, καθώς και για τις πολύ εμπεριστατωμένες και ποικίλες απόψεις που έχουν εκφραστεί. Δεν συμφωνώ με όλες τις απόψεις, αλλά παρακολούθησα με προσοχή τη συζήτηση και γνωρίζω πολύ καλά ότι, εάν ήθελα να αναφερθώ σε όλους τους συμμετέχοντες, θα χρειαζόταν να εξαντλήσω πλήρως τον σύντομο χρόνο που έχω στη διάθεσή μου για να απαντήσω – χωρίς μάλιστα να καταφέρω καν να θίξω τα πολύ σημαντικά ζητήματα που ανέφεραν πολλοί από τους ομιλητές και τις πολύ σημαντικές θεματικές ενότητες που εθίγησαν σε περισσότερες της μιας ομιλίες.

Καταρχάς, όσον αφορά το ζήτημα που βρέθηκε στο επίκεντρο αρκετών ομιλιών –κατά πόσον κοιτάζουμε προς τα πίσω ή προς τα εμπρός– το ταπεινό καθήκον της ιρλανδικής Προεδρίας είναι να συμπληρώσει τα σημεία της ημερήσιας διάταξης που παραμένουν σε εκκρεμότητα, στον βαθμό που έχει αυτή τη δυνατότητα. Εναπόκειται στον Επίτροπο Vitorino να προσέλθει στο Συμβούλιο του Ιουνίου προσφέροντας μια ανασκόπηση των όσων θα έχουν επιτευχθεί κατά το χρονικό διάστημα που προβλέπεται από τη Συνθήκη του Άμστερνταμ και να θέσει τους όρους, εφόσον το κρίνει σκόπιμο, για μια ημερήσια διάταξη Τάμπερε ΙΙ, η έναρξη της οποίας θα συμπέσει με την ολλανδική Προεδρία. Για την Ιρλανδία και την Προεδρία της, ωστόσο, το θέμα είναι η αντιμετώπιση των πτυχών της ημερήσιας διάταξης που εξακολουθούν να βρίσκονται σε εκκρεμότητα, και οι προσπάθειές της θα εστιαστούν στην επίλυση αυτών των θεμάτων.

Έγινε αναφορά στην αργή πρόοδο σε σχέση με τα δύο θέματα που τέθηκαν με επιτακτικό τρόπο στην ημερήσια διάταξη του Άμστερνταμ: τις οδηγίες σχετικά με το άσυλο. Η εξασφάλιση της αναγκαίας συμφωνίας για την ολοκλήρωση αυτών των δύο μέτρων θα είναι ιδιαιτέρως δύσκολη. Όσον αφορά το ένα από αυτά –την οδηγία σχετικά με τις διαδικασίες χορήγησης ασύλου– οφείλω να πω ότι, ακόμα και αν έχουμε καταλήξει σε πολιτική συμφωνία επί του θέματος πριν από την 1η Μαΐου, ο διάδοχός μου θα χρειαστεί να επιστρέψει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που θα προκύψει από τις εκλογές για να ολοκληρώσει με επιτυχία την απαραίτητη διαδικασία συναπόφασης. Επομένως, δεν θέλω να δημιουργήσω μη ρεαλιστικές προσδοκίες ως προς το τι μπορεί να επιτευχθεί. Εντούτοις, σε σχέση με όλα αυτά τα μέτρα, έχει παρέλθει μεγάλο χρονικό διάστημα, και συμφωνώ με ορισμένα μέλη του Κοινοβουλίου που εκφράζουν ένα αίσθημα απογοήτευσης για το γεγονός ότι οι προθεσμίες που καθορίστηκαν στο Άμστερνταμ και το Τάμπερε δεν τηρήθηκαν σε πολιτικό επίπεδο. Υπάρχει μια ρήση στην αγγλική γλώσσα: “μπορεί κανείς να φέρει ένα άλογο στο νερό, αλλά δεν μπορεί να το υποχρεώσει να πιει”. Αυτό είναι ένα από τα προβλήματα. Πρέπει να αποφασίσει κανείς εάν υπάρχει όντως η πολιτική βούληση. Είναι όλοι πρόθυμοι να φέρουν σε πέρας τις εντολές που, σε μια έκρηξη ενθουσιασμού, ενέκριναν κατά τη διάρκεια μιας συνεδρίασης του Συμβουλίου; Είναι πρόθυμοι να επιτελέσουν το βασικό πολιτικό έργο προκειμένου να επιτευχθεί η υλοποίηση των προγραμμάτων που έχουν αποφασίσει;

Ένα δεύτερο ζήτημα που αφορά τον χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης είναι το εξής: δεν πρόκειται για μια προσπάθεια καταστολής, αλλά ενίσχυσης. Θα ήθελα να εκφράσω τη συμφωνία μου με ορισμένες ομιλίες μελών του Κοινοβουλίου οι οποίες μας υπενθυμίζουν ότι η προσπάθεια καταπολέμησης της εγκληματικότητας, για παράδειγμα, είναι μια θετική προσπάθεια ενίσχυσης και προάσπισης των δικαιωμάτων των ανθρώπων που, σε διαφορετική περίπτωση, θα έπεφταν θύματα εγκληματικών ενεργειών. Κατά συνέπεια, δεν πρόκειται για μια προσπάθεια ορισμένων Υπουργών Εσωτερικών ή Υπουργών Δικαιοσύνης οι οποίοι συσκέπτονται στο πλαίσιο του Συμβουλίου Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων προκειμένου να επινοήσουν νέα κατασταλτικά μέτρα, αλλά για την άλλη πλευρά του νομίσματος, η οποία αφορά τα δικαιώματα του ατόμου και το δικαίωμα να απολαμβάνει κανείς πλήρως έναν χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης.

Συμφωνώ με τα όσα ανέφεραν οι κκ. Collins, Beysen και άλλοι σχετικά με τη σημασία της πρακτικής συνεργασίας. Οι τρομοκράτες δεν φοβούνται μια απόφαση πλαίσιο. Οι τρομοκράτες δεν φοβούνται καν ορισμένες από τις συνέπειες των αποφάσεων σχετικά με την τρομοκρατία, όπως οι βαρύτερες ποινές για όσους καταδικάζονται. Αυτό που κυρίως μπορεί να κάνει η Ευρωπαϊκή Ένωση σε σχέση με την τρομοκρατία δεν γίνεται σε επίπεδο εγγράφων, αλλά στον τομέα της πρακτικής, συγκεκριμένης συνεργασίας σε καθημερινή βάση μεταξύ των διαφόρων υπηρεσιών των κρατών μελών, καθώς και των ευρωπαϊκών υπηρεσιών, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η μάστιγα της τρομοκρατίας δεν θα καταστρέψει τον χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης που οικοδομούμε.

Συνεπώς, δεν μπορούμε να εξετάζουμε αυτά τα θέματα σε επίπεδο νομοθεσίας και μόνον, ή υιοθέτησης εγγράφων πολιτικής. Οφείλουμε να τα εξετάζουμε συγχρόνως στο πλαίσιο μιας πρακτικής, συγκεκριμένης βάσης συνεργασίας. Αυτό δεν πρέπει να το λησμονούμε ούτε στην περίπτωση της Europol. Το ζήτημα είναι πώς θα μπορέσουμε να καταστήσουμε λειτουργική αυτήν την υπηρεσία, και όχι να συζητούμε διαρκώς για τον φορέα έναντι του οποίου είναι υπόλογη, προκειμένου να καταστεί η ατμομηχανή της συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών στην προσπάθεια καταπολέμησης της τρομοκρατίας.

Ορισμένες φορές υπάρχει ο κίνδυνος να επιδοθούμε σε πολιτικές που προσιδιάζουν περισσότερο στο βιβλίο της Γένεσης: “γενηθήτω φως· και εγένετο φως”. Κατά την άποψή μου, αυτή η προσέγγιση είναι κατάλληλη σε ορισμένους τομείς στους οποίους είναι σημαντικό να σχεδιαστεί μια πολιτική ημερήσια διάταξη και να διαμορφωθεί ένα νομικό πλαίσιο για ορισμένους τομείς προόδου· πρέπει, ωστόσο, να μην λησμονούμε ότι δεν αρκεί να νομοθετούμε απλώς προκειμένου να επιτευχθεί η ασφάλεια, η ελευθερία και η δικαιοσύνη. Πρέπει επίσης να δράσουμε για να επιτύχουμε τα επιθυμητά αποτελέσματα.

Η κ. Καραμάνου και η κ. Banotti ανέφεραν ορισμένα πρακτικά ζητήματα που άπτονται του αστικού δικαίου και της εφαρμογής του στα θύματα της παράνομης εμπορίας για σκοπούς σεξουαλικής εκμετάλλευσης, καθώς και σε πτυχές που άπτονται του οικογενειακού δικαίου. Φρονώ ότι έχει σημειωθεί μέχρι στιγμής σημαντική πρόοδος σε αυτούς τους τομείς, αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν πολλά ακόμη που πρέπει να γίνουν, ιδιαίτερα σε σχέση με την προστασία των δικαιωμάτων των απλών ανθρώπων: το δικαίωμα να μην υφίστανται σεξουαλική εκμετάλλευση ή, για παράδειγμα, το δικαίωμα των γονέων να έχουν πρόσβαση στα παιδιά τους. Σε όλους αυτούς τους τομείς, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι η αναδυόμενη νέα Ευρωπαϊκή Ένωση θα καταστεί ένας χώρος στον οποίο αυτά τα δικαιώματα κατοχυρώνονται, και όχι ένας χώρος που δημιουργεί νέες ευκαιρίες για όσους προσπαθούν να αποφύγουν τον σεβασμό τους.

Ο κ. Hernandez Mollar αναφέρθηκε στο ζήτημα της τρομοκρατίας και στον σεβασμό της μνήμης των θυμάτων της τρομοκρατίας. Σε προσωπικό επίπεδο, συμμερίζομαι σε μεγάλο βαθμό την άποψή του. Ενίοτε αντιμετωπίζουμε την τρομοκρατία καθαρά ως ένα ακόμα συμβάν που διαβάζουμε στις εφημερίδες· πρέπει, όμως, να εστιάσουμε τις προσπάθειές μας στην υποστήριξη των δικαιωμάτων των θυμάτων και στην αναγνώριση των φοβερών καταστροφών που προκαλεί η τρομοκρατία.

Θα ήθελα επίσης να αναφερθώ στο ζήτημα της μετανάστευσης. Είναι εύκολο να πει κανείς ότι το Συμβούλιο Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων επικεντρώνεται στην καταπολέμηση της λαθρομετανάστευσης και ότι δεν δίδει επαρκή έμφαση στη νόμιμη μετανάστευση και στις επιπτώσεις της, όπως η ένταξη κ.τ.ό.

Θα ήθελα να δηλώσω ότι συμμερίζομαι τα αισθήματα που εξέφρασε η κ. Banotti, τα οποία πιστεύω πολλοί συμμεριζόμαστε, ότι δηλαδή η μετανάστευση –η εισροή μεταναστών προς την Ευρωπαϊκή Ένωση– δεν είναι απλώς αναπόφευκτη, αλλά και επιθυμητή. Η Ευρώπη πρέπει να εμπλουτιστεί πολιτιστικά, οικονομικά και κοινωνικά από τις δυνατότητες της μετανάστευσης. Η μετανάστευση δεν πρέπει να θεωρείται αρνητική, κάτι που πρέπει να ελεγχθεί ή να αποθαρρυνθεί. Η μετανάστευση είναι αναμφίβολα ένα φαινόμενο του διεθνοποιημένου κόσμου στον οποίο ζούμε. Οι κοινωνίες που μπορούν να αντιμετωπίσουν με θετικό τρόπο και χωρίς φόβο τη μετανάστευση είναι κοινωνίες οι οποίες είναι, ως εκ τούτου, πολύ πιο πλούσιες και δίκαιες εσωτερικά.

Υπάρχουν σε εκκρεμότητα δύο γνωμοδοτήσεις τις οποίες, προκειμένου να προχωρήσουμε στην υλοποίηση της ημερήσιας διάταξης της Προεδρίας μας, αναμένουμε από το Κοινοβούλιο. Αυτό το ανέφερα στην αρμόδια επιτροπή τον προηγούμενο μήνα. Θα ήθελα να υπογραμμίσω και πάλι ότι ζητώ τη συνεργασία του Κοινοβουλίου σε αυτό το θέμα.

Όσον αφορά το όλο ζήτημα της ΔΚΔ, είναι καθήκον της ιρλανδικής Προεδρίας να προσπαθήσει να διαβουλευθεί, να μελετήσει τα θέματα και να υποβάλει έκθεση στη συνεδρίαση του Συμβουλίου τον Μάρτιο σχετικά με την πιθανή πρόοδο της ΔΚΔ. Φρονώ ότι, ανεξάρτητα από το εάν αυτή η πρόοδος θα σημειωθεί με ταχείς ή βραδείς ρυθμούς, ένα από τα μείζονα καθήκοντα της ιρλανδικής Προεδρίας είναι να σημειωθεί η μέγιστη δυνατή πρόοδος στην προσπάθεια σύγκλισης των απόψεων των κρατών μελών όσον αφορά την ώθηση για την έγκριση μιας νέας συνταγματικής συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Όσον αφορά μια πτυχή της εν λόγω συνθήκης, πολλά μέλη του Κοινοβουλίου αναφέρθηκαν στην ανάγκη για διαφάνεια. Υπήρξε υποβόσκουσα ανησυχία στη σημερινή συζήτηση σχετικά με την έλλειψη διαφάνειας και μια αίσθηση απουσίας διαβουλεύσεων με το Κοινοβούλιο και αποκλεισμού του από τα θέματα δικαιοσύνης και εσωτερικών υποθέσεων. Ανέφερα ήδη το επίπεδο των διαβουλεύσεων που υφίσταται επί του παρόντος. Μία από τις δυσκολίες του να οδηγήσει κανείς 15 –και σύντομα 25– κράτη μέλη σε συμφωνία επί συγκεκριμένων προτάσεων έγκειται στην ανάγκη ύπαρξης κάποιου περιθωρίου ελιγμών, προκειμένου να διαπραγματευτεί κανείς μαζί τους, αλλά και να τους δοθεί η δυνατότητα να εκφράσουν γραπτώς τις θέσεις τους. Θα ήθελα να παρακαλέσω το Κοινοβούλιο να κατανοήσει τουλάχιστον ότι όλα τα έγγραφα εργασίας –ορισμένα εκ των οποίων απεικονίζουν τις ενδιάμεσες θέσεις κρατών μελών– θα μπορούσαν, από μια πλευρά, να τεθούν ελεύθερα στη διάθεση και τον έλεγχο του κοινού· από την άλλη πλευρά, όμως, ο χαρακτήρας αυτών των εγγράφων ενδέχεται να άλλαζε εάν επρόκειτο να αποτελέσουν αντικείμενο διαρκούς ελέγχου. Η ευελιξία και η προθυμία των κρατών μελών να προβούν σε παραχωρήσεις, αφ’ ης στιγμής έχουν διατυπώσει μια θέση εγγράφως, θα μπορούσαν να αποδυναμωθούν σε σημαντικό βαθμό εάν κάθε διαδοχικό στάδιο της διαδικασίας διαβουλεύσεων γινόταν αντικείμενο του ευρύτερου δυνατού ελέγχου. Συνεπώς, θα ήθελα να παρακαλέσω τα αξιότιμα μέλη του Κοινοβουλίου να κατανοήσουν ότι πρέπει να υπάρχει μια ισορροπία μεταξύ της λογοδοσίας και της αποτελεσματικότητας σε μια διαδικασία διαβουλεύσεων στην οποία μετέχουν 25 κράτη μέλη.

Θέλω να ευχαριστήσω όλα τα μέλη του Κοινοβουλίου για την πολύ εποικοδομητική και ενδιαφέρουσα συζήτηση. Είμαι βέβαιος ότι τόσο η Προεδρία όσο και η Επιτροπή θα λάβουν υπόψη όλες τις συνεισφορές που έγιναν σήμερα από αυτό το βήμα. Ευχαριστώ το Κοινοβούλιο για την ευγένεια με την οποία με άκουσε κατά τη σημερινή συζήτηση.

  Ribeiro e Castro (UEN). – (PT) Κύριε Πρόεδρε, είχα ζητήσει να λάβω τον λόγο προτού μιλήσει ο κ. McDowell εξ ονόματος του Συμβουλίου, δεδομένου ότι επιθυμώ να του ζητήσω να διευκρινίσει τη θέση του όσον αφορά ένα σημαντικό θέμα στη σημερινή συζήτηση, δηλαδή την ιδέα ότι η επόμενη κοινοβουλευτική περίοδος πρέπει επίσης να ξεκινήσει με ένα Τάμπερε II, και, συνεπώς, με μια αντίδραση, μια αντιστάθμιση εκ μέρους του Συμβουλίου. Από την απάντησή του, συνάγω ότι υποστηρίζει επίσης αυτήν την πρόταση, με την οποία ο Επίτροπος συμφώνησε αμέσως. Συμφωνώ με την Προεδρία ότι η προτεραιότητα της ιρλανδικής Προεδρίας μέχρι τη λήξη της τρέχουσας κοινοβουλευτικής περιόδου είναι η επίλυση όσο το δυνατόν περισσότερων εκκρεμών θεμάτων. Συμφωνώ και στηρίζω αυτήν τη σαφή προτεραιότητα, αλλά θα ήταν χρήσιμο επίσης εάν η Προεδρία και το Συμβούλιο μπορούσαν να στείλουν ένα σαφές μήνυμα στην επόμενη Προεδρία, συγκεκριμένα στην Προεδρία του Λουξεμβούργου, ότι το Τάμπερε II μπορεί να ξεκινήσει. Με ενδιαφέρει, συνεπώς, να ακούσω, στον βαθμό που αυτό είναι δυνατόν, τις συγκεκριμένες σκέψεις του κ. McDowell επί του θέματος.

  McDowell, Συμβούλιο. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, αυτή ακριβώς είναι και η δική μου άποψη. Οι εργασίες για την ατζέντα Τάμπερε II πρέπει να ξεκινήσουν. Θα ήθελα πάρα πολύ να εργαστώ στο πλαίσιο μιας τέτοιας διαδικασίας, αλλά δυστυχώς ο όγκος της εργασίας που έχω αναλάβει για την αντιμετώπιση εκκρεμών ζητημάτων είναι τεράστιος. Εύχομαι στις Προεδρίες των Κάτω Χωρών και του Λουξεμβούργου κάθε επιτυχία και καλή τύχη στη δημιουργία μιας νέας μελλοντικής προοπτικής, για τη δημιουργία μιας νέας και προκλητικής ατζέντας υπό τον ευρύ τίτλο “Τάμπερε II”.

  Vitorino, Επιτροπή. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, ευχαριστώ για μία ακόμη φορά τον εισηγητή, καθώς και όλους όσοι συμμετείχαν σε αυτήν την συζήτηση.

Όταν συζητούμε το άσυλο και τη μετανάστευση από τη σκοπιά της Επιτροπής, θα ήθελα να τονίσω ότι το σύνολο των προτάσεών μας συμφωνούσαν πλήρως με τους στόχους που αποφασίστηκαν από τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων στο Τάμπερε. Είναι εξαιρετικά άδικο και καθαρά δημαγωγικό να ισχυρίζεται κανείς ότι η προσέγγιση της Επιτροπής σε αυτόν τον τομέα πολιτικής είναι χαλαρή. Σε καμία περίπτωση δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Όλα τα μέσα που έχουν προταθεί αποσκοπούν στην επίτευξη της ορθής ισορροπίας μεταξύ, αφενός, δυναμικών και θετικών δράσεων έναντι των μεταναστών και των αιτούντων άσυλο και, αφετέρου, της εγγύησης της ασφάλειας των συνόρων και της αποτελεσματικής διαχείρισης των μεταναστευτικών ρευμάτων. Η Επιτροπή καταβάλλει προσπάθειες προκειμένου να επιτύχει αυτήν την ισορροπία μέσω μιας ευρείας σειράς προτάσεων. Αναγνωρίζω ενώπιον του Σώματος ότι σε ορισμένες περιπτώσεις το εύρος των φιλοδοξιών της Επιτροπής δεν βρήκε ανταπόκριση στο Συμβούλιο. Αυτός είναι, όπως όλοι γνωρίζετε πολύ καλύτερα από εμένα, ο φυσιολογικός τρόπος οικοδόμησης της Ευρώπης: μια σταδιακή προσέγγιση και μια επαυξητική προσέγγιση. Εάν συγκρίνετε το νομικά δεσμευτικό κεκτημένο –και η λέξη είναι πολύ ταιριαστή– σε αυτόν τον τομέα σήμερα με το αντίστοιχο κεκτημένο πριν από μία πενταετία, οφείλετε να αναγνωρίσετε ότι έχει σημειωθεί τεράστια πρόοδος, οπότε δεν πρέπει να είμαστε ηττοπαθείς. Πρέπει να είμαστε δυναμικοί και δραστήριοι, και να προσπαθήσουμε να κινητοποιήσουμε τους πολίτες για να βελτιώσουμε την έκταση και την ποιότητα των επιτυχιών μας στο εγγύς μέλλον.

Στον τομέα των ατομικών ελευθεριών, υπάρχει διαρκής ένταση μεταξύ της εγγύησης των θεμελιωδών δικαιωμάτων και της εγγύησης της ασφάλειας. Δεν πρόκειται για ένα αυτονόητο δεδομένο· είναι κάτι που πρέπει να επιτευχθεί σε κάθε απόφαση που λαμβάνεται καθημερινά. Για να είμαι ειλικρινής, πιστεύω ότι όταν ενσωματώνουμε τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων στη νέα συνταγματική συνθήκη, όταν συζητούμε ζητήματα δικαστικών εγγυήσεων, όταν συμπεριλαμβάνουμε δικαστικές εγγυήσεις στις αποφάσεις πλαίσιο σχετικά με τη σύγκλιση των ποινικών κυρώσεων, προσπαθούμε να επιτύχουμε την ορθή ισορροπία μεταξύ της ελευθερίας και της ασφάλειας. Ο κ. Santini μας υπενθύμισε ότι ένα από τα μέγιστα επιτεύγματα αυτής της νομοθετικής περιόδου –ελπίζω δε ότι θα καταστεί δυνατή η ολοκλήρωση της διαδικασίας πριν από τη λήξη της θητείας αυτού του Κοινοβουλίου– είναι η νέα νομοθεσία σχετικά με την ελεύθερη κυκλοφορία των πολιτών μας.

Σας υπενθυμίζω ότι, όταν αναφερόμαστε στην ενίσχυση της ασφάλειας των εξωτερικών μας συνόρων και στην εγγύηση της εσωτερικής μας ασφάλειας, δεν το πράττουμε κατά τρόπο κατασταλτικό, αλλά για χάρη της ελευθερίας. Προκειμένου ακριβώς να διατηρήσουμε την ελεύθερη κυκλοφορία και την κατάργηση των εσωτερικών μας συνόρων, οφείλουμε να ενισχύσουμε την ασφάλεια των εξωτερικών μας συνόρων. Για χάρη της ελευθερίας δηλώνουμε ότι πρέπει να είμαστε περισσότερο αποτελεσματικοί στην ένταξη των νομίμων μεταναστών. Για τον σκοπό αυτόν, πρέπει να εγγυηθούμε στους πολίτες μας ότι έχουμε την κατάσταση υπό έλεγχο.

Δεν μπορώ να σας μιλήσω με διαφορετικό τρόπο, διότι αυτά ακριβώς έλεγα εξαρχής. Σας παρακαλώ να ξαναδιαβάσετε την ανακοίνωση της Επιτροπής του Νοεμβρίου του 2000 σχετικά με την πολιτική μετανάστευσης και να την συγκρίνετε με την ομιλία του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ Κόφι Ανάν πριν από δύο εβδομάδες ενώπιον του Κοινοβουλίου. Ζητώ συγγνώμη αν αυτό φαίνεται κάπως αλαζονικό από μέρους μου, αλλά σας παρακαλώ να κάνετε τη σύγκριση και τότε θα μπορέσουμε να συζητήσουμε το θέμα.

Η τρίτη παρατήρησή μου αφορά την προστασία των δεδομένων. Για να είμαι ειλικρινής απέναντί σας, όταν μιλάμε για την εισαγωγή βιομετρικών στοιχείων σε ορισμένα ταξιδιωτικά έγγραφα, πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί ώστε να εγγυόμαστε ότι τηρούμε την αναλογικότητα ως προς το είδος των στοιχείων που επιλέγουμε, τους τύπους των συστημάτων αποθήκευσης στοιχείων και τους τύπους ελέγχου και επίβλεψης που πραγματοποιούνται από τις αρμόδιες αρχές. Το επιχείρημά μου είναι να σας επιστήσω την προσοχή στο γεγονός ότι σήμερα η προστασία των δεδομένων στο πλαίσιο του τρίτου πυλώνα βρίσκεται υπό τον πλήρη έλεγχο και ευθύνη των κρατών μελών. Προσπαθούμε να δημιουργήσουμε συνθήκες ίσων ευκαιριών σε ευρωπαϊκό επίπεδο για να εγγυηθούμε ότι και στα 25 κράτη μέλη θα υπάρξει το ίδιο πλαίσιο προστασίας των προσωπικών δεδομένων όσον αφορά την επιβολή της έννομης τάξης. Για τον λόγο αυτόν, οι ισχύουσες οδηγίες οι οποίες βασίζονται στον πρώτο πυλώνα δεν είναι επαρκείς. Ευελπιστώ ότι θα έχω τη δυνατότητα να καταθέσω αυτές τις προτάσεις μέχρι τον Ιούνιο του τρέχοντος έτους και να σας τις παρουσιάσω.

Η τελευταία μου παρατήρηση αφορά τον προϋπολογισμό. Ευχαριστώ τους κκ. Ribeiro e Castro και Coelho διότι επεσήμαναν ότι, προκειμένου να εκπληρώσουμε τους φιλόδοξους στόχους μας, πρέπει να διαθέτουμε τα αναγκαία οικονομικά μέσα. Όπως θα δείτε στις προτάσεις τις οποίες υπέβαλε εχθές η Επιτροπή σχετικά με τις νέες δημοσιονομικές προοπτικές για την περίοδο 2007-2013, στον τομέα της ελευθερίας, της ασφάλειας και της δικαιοσύνης έχουν προσφερθεί επαρκή οικονομικά μέσα προκειμένου να αντεπεξέλθουμε στους φιλόδοξους στόχους μας.

Όσον αφορά το Τάμπερε II, συμφωνώ με τα όσα ανέφερε προ ολίγου ο κ. McDowell. Ευελπιστώ ότι κατά τη διάρκεια της ολλανδικής Προεδρίας θα καταστεί δυνατή η πραγματοποίηση ενός Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Τάμπερε II. Ποιες θα είναι οι προτάσεις για αυτό το Τάμπερε II; Θα επισημάνω τρία βασικά ζητήματα: καταρχάς, η δίκαιη αξιολόγηση των αδυναμιών και των εκκρεμοτήτων που έχει αφήσει το Τάμπερε I – θα υπάρξει μια κληρονομιά του Τάμπερε I την οποία πρέπει να εκμεταλλευτούμε στο Τάμπερε II· δεύτερον, στη συνταγματική συνθήκη καθορίζονται σαφείς στόχοι – το Τάμπερε II πρέπει να ακολουθήσει απαρέγκλιτα την ημερήσια διάταξη που καθορίστηκε στην εν λόγω συνθήκη· και τελευταίο, αλλά διόλου ασήμαντο, το Τάμπερε II πρέπει να εστιάσει επαρκέστερα στην ποιότητα της μεταφοράς της ευρωπαϊκής νομοθεσίας σε αυτόν τον τομέα σε εθνικό επίπεδο, καθώς και στον έλεγχο της συγκεκριμένης εφαρμογής του κεκτημένου στα 25 κράτη μέλη. Αναμένω με ενδιαφέρον τη συζήτηση σχετικά με αυτό το θέμα την οποία προτείνει ο κ. Hernandez Mollar, ενώ η Επιτροπή θα παρουσιάσει και τις δικές της ιδέες σε μια νέα ανακοίνωση τον Ιούνιο του 2004.

(Χειροκροτήματα)

  Πρόεδρος. Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί τη δεύτερη περίοδο συνόδου του Μαρτίου.

2. Πυρηνικός αφοπλισμός

  Πρόεδρος. Η ημερήσια διάταξη προβλέπει την κοινή συζήτηση των προφορικών ερωτήσεων των πολιτικών ομάδων ΕΣΚ, ΠΡΣ/ΕΕΣ, ΦΙΛ και ΕΕΑ/ΑρΠρΒΧ, προς το Συμβούλιο (B5-0008/2004) και την Επιτροπή (B5-0013/2004), σχετικά με τον πυρηνικό αφοπλισμό: Διάσκεψη Αναθεώρησης της Συνθήκης ΜΔΠΟ το 2005 - Προετοιμασία εκ μέρους της ΕΕ της τρίτης προπαρασκευαστικής επιτροπής για τη Συνθήκη ΜΔΠΟ (Νέα Υόρκη, 26 Απριλίου – 7 Μαΐου 2004).

  Wiersma (PSE), συντάκτης. – (NL) Κύριε Πρόεδρε, ζητήσαμε τη διεξαγωγή αυτής της συζήτησης επειδή σύντομα θα ξεκινήσουν οι προετοιμασίες για έναν νέο γύρο συζητήσεων στο πλαίσιο του ΟΗΕ σχετικά με το μέλλον της Συνθήκης της μη Διάδοσης των Πυρηνικών Όπλων, της συμφωνίας που αντιτάσσεται στη διάδοση των πυρηνικών. Μας ικανοποιεί το γεγονός ότι προ ολίγων μηνών αποφασίστηκε η έκδοση ενός ξεχωριστού ψηφίσματος σχετικά με αυτό το θέμα, επί του οποίου η ψηφοφορία θα διενεργηθεί κατά τη διάρκεια της επόμενης συνεδρίασης της Ολομέλειας. Θεωρούμε σημαντικό να διαδραματίσει μείζονα ρόλο η Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως έχει πράξει και στο παρελθόν, και να ηγηθεί των συζητήσεων σχετικά με τα όπλα μαζικής καταστροφής, και ιδιαίτερα σχετικά με τη διάδοση των πυρηνικών όπλων και τους κινδύνους τους οποίους αντιμετωπίσαμε πρόσφατα. Το θέμα είναι πολύ επίκαιρο, ενόψει και των όσων συμβαίνουν στο Ιράκ, στο Ιράν, στη Βόρειο Κορέα και, προ ολίγων εβδομάδων, στο Πακιστάν, με τη λεγόμενη υπόθεση Khan.

Όπως έχω ήδη δηλώσει, θα πραγματοποιηθούν επίσης διαβουλεύσεις στα τέλη Απριλίου σχετικά με τον ρόλο της Συνθήκης της μη Διάδοσης των Πυρηνικών Όπλων. Για εμάς τους Σοσιαλδημοκράτες, ισχύουν ορισμένες κατευθυντήριες αρχές σε μια τέτοια συζήτηση: τασσόμαστε υπέρ μιας πολυμερούς προσέγγισης, διότι δεν υπάρχει καμία μονομερής λύση στα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε. Όλοι οι στόχοι της Συνθήκης της μη Διάδοσης των Πυρηνικών Όπλων παραμένουν ενεργοί, συμπεριλαμβανομένου και του στόχου του καθολικού αφοπλισμού. Οι αναγνωρισμένες πυρηνικές δυνάμεις, όπως τις καλούμε, πρέπει να δώσουν το παράδειγμα, ενώ εξακολουθούμε να θεωρούμε ιδιαιτέρως σημαντική τη συνολική απαγόρευση των πυρηνικών δοκιμών. Επιπλέον, απευθύνουμε θερμή έκκληση σε όλους όσοι αναπτύσσουν νέα πυρηνικά όπλα, τα λεγόμενα έξυπνα πυρηνικά όπλα, να διακόψουν την ανάπτυξή τους. Εκείνο που χρειάζεται είναι να ληφθεί μέριμνα για το λεγόμενο κράτος κοινωνικής πρόνοιας, και θα ήθελα να τονίσω ως προς αυτό ότι τασσόμαστε σε γενικές γραμμές υπέρ της προσέγγισης την οποία υιοθέτησε πρόσφατα η ΕΕ έναντι του Ιράν, δηλαδή να πείσει την εν λόγω χώρα να τηρήσει τις συμφωνίες και να δεχθεί τις επιθεωρήσεις της Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας μέσω της άσκησης οικονομικής, πολιτικής και διπλωματικής πίεσης. Συγχρόνως –και επιθυμούμε να έχουμε τις αντιδράσεις του Συμβουλίου και της Επιτροπής επί του θέματος– κατά την αναθεώρηση και αξιολόγηση της Συνθήκης της μη Διάδοσης των Πυρηνικών Όπλων, πρέπει να εξεταστούν επίσης τρόποι βελτίωσης των επιθεωρήσεων και επιβολής κυρώσεων. Εξάλλου, αυτή είναι η μέθοδος που θα μας επιτρέψει να βελτιώσουμε πραγματικά την παγκόσμια κατάσταση. Πρέπει επίσης να εξεταστεί ο πιθανός επιζήμιος ρόλος πυρηνικών κρατών τα οποία δεν αναγνωρίζονται μεν αλλά δεν τα ενοχλεί κανείς όσον αφορά τη διάδοση της τεχνογνωσίας και του εξοπλισμού. Ανέφερα ήδη επιγραμματικά την υπόθεση Khan. Θα ήθελα να μου δοθεί επίσης μια απάντηση ως προς αυτό το θέμα. Σε ποιες ενέργειες έχουν προβεί μέχρι στιγμής οι χώρες της ΕΕ προκειμένου να αποφύγουν πρακτικές αυτού του είδους; Οι κίνδυνοι φαίνεται να αυξάνονται, ακόμη και στην πρώην Σοβιετική Ένωση. Οι πρωτοβουλίες που έχουν αναληφθεί έχουν προωθηθεί εν μέρει μόνο, οπότε θα εκτιμούσα μια απάντηση από πλευράς του Συμβουλίου και της Επιτροπής και επ’ αυτού του θέματος. Περιμένουμε μήπως απλώς μέχρι να συμβεί κάτι εξαιρετικά δυσάρεστο, ή προσπαθούμε πραγματικά να προλάβουμε τέτοιες εξελίξεις;

Μια τελευταία ερώτηση: είναι περιττό να αναφέρουμε ότι έχει σημειωθεί μια ενδιαφέρουσα εξέλιξη στη Μέση Ανατολή, επίσης προσφάτως, με το άνοιγμα της Λιβύης. Επί του παρόντος δε μπορούμε να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι το Ιράν, λίγο έως πολύ, τηρεί τις διατάξεις της Συνθήκης ΜΔΠΟ. Η Λιβύη εγκαταλείπει το πρόγραμμα πυρηνικών όπλων της. Το Ιράκ φαίνεται ότι δεν διέθετε τέτοια όπλα. Μήπως έχει έρθει η στιγμή να εξετάσουμε κατά πόσον μπορούμε να ξεκινήσουμε μια συζήτηση για μια ελεύθερη από πυρηνικά όπλα ζώνη στη Μέση Ανατολή;

  Evans, Jillian (Verts/ALE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, η Συνθήκη της μη Διάδοσης των Πυρηνικών Όπλων είναι μια συμφωνία μεταξύ 189 κρατών για την κατάργηση των πυρηνικών όπλων. Εντούτοις, 34 έτη μετά την έναρξη εφαρμογής της, βρισκόμαστε ενώπιον μιας κατάστασης κατά την οποία οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι διατεθειμένες να προχωρήσουν σε προληπτικά πυρηνικά πλήγματα, το Ηνωμένο Βασίλειο αρνήθηκε να αποκλείσει τη χρήση πυρηνικών όπλων στο Ιράκ, η έρευνα και η ανάπτυξη, καθώς και οι δοκιμές πυρηνικών όπλων, συνεχίζονται, τα πυρηνικά όπλα εξακολουθούν να θεωρούνται ζωτικό τμήμα του αμυντικού προγραμματισμού του ΝΑΤΟ, αναπτύσσονται νέες γενιές πυρηνικών όπλων για χρήση στα πεδία των μαχών, ενώ η μετατροπή του διαστήματος σε χώρο ανάπτυξης πυρηνικών όπλων βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη.

Στην τελευταία διάσκεψη αναθεώρησης του 2000, συμφωνήθηκε το πρόγραμμα δράσης των 13 πρακτικών μέτρων ως τρόπος εφαρμογής της Συνθήκης ΜΔΠΟ, ενώ επιβεβαιώθηκε η ρητή δέσμευση των πυρηνικών κρατών για την κατάργηση των όπλων τους. Η προπαρασκευαστική επιτροπή για τη Συνθήκη ΜΔΠΟ στη Νέα Υόρκη είναι η τελευταία ευκαιρία υλοποίησης αυτού του προγράμματος πριν από την επόμενη διάσκεψη αναθεώρησης το 2005. Εάν δεν τηρήσουμε τώρα σκληρή στάση, η Συνθήκη ΜΔΠΟ κινδυνεύει να καταστεί κενό γράμμα – ένα σύνολο αγαθών προθέσεων, αλλά με ελάχιστο αντίκρισμα από πλευράς πολιτικής δράσης. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει καθήκον να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο σε αυτήν την προσπάθεια και να εξασφαλίσει τη λήψη πρακτικών μέτρων.

Τα πυρηνικά όπλα καθιστούν τον κόσμο πιο επισφαλή και επικίνδυνο. Το Διεθνές Δικαστήριο αποφάσισε το 1996 ότι η χρήση τους, ακόμα και η απειλή χρήσης τους, είναι παράνομη, γεγονός που καθιστά ακόμη πιο επείγουσα την ενίσχυση της Συνθήκης ΜΔΠΟ. Εν προκειμένω μάλιστα μιλάμε για πραγματικά, υπαρκτά όπλα μαζικής καταστροφής και την καταστροφή τους κατά τον πλέον αποτελεσματικό τρόπο με την εφαρμογή διεθνών συμφωνιών.

Το ερώτημά μας προς την Προεδρία, το Συμβούλιο και την Επιτροπή είναι τι ακριβώς γίνεται για την προετοιμασία της προπαρασκευαστικής επιτροπής για τη Συνθήκη ΜΔΠΟ στη Νέα Υόρκη. Ποια είναι η πρόοδος που έχει σημειωθεί, για παράδειγμα, ως προς τα 13 πρακτικά βήματα και τις ελεύθερες από πυρηνικά όπλα ζώνες; Η χώρα μου, η Ουαλία, κηρύχθηκε ελεύθερη από πυρηνικά όπλα το 1982. Με ποιους τρόπους υποστηρίζεται το πρωτοποριακό έργο των δημάρχων της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι στην κινητοποίηση πόλεων προκειμένου να δραστηριοποιηθούν σε όλο τον κόσμο για την πλήρη κατάργηση των πυρηνικών όπλων; Αυτός πρέπει να είναι ο στόχος όλων μας.

  Roche, Συμβούλιο. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, αισθάνομαι ιδιαίτερη ικανοποίηση διότι είμαι σε θέση, εξ ονόματος της Προεδρίας, να απαντήσω στην ερώτηση που έχει υποβληθεί.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση τάσσεται απαρέγκλιτα υπέρ του συστήματος πολυμερών συνθηκών, το οποίο προσφέρει τη νομική και κανονιστική βάση για όλες τις προσπάθειες μη διάδοσης. Στις 12 Δεκεμβρίου 2003 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε μια στρατηγική σε επίπεδο ΕΕ κατά της διάδοσης των όπλων μαζικής καταστροφής. Η εν λόγω στρατηγική ενσωματώνει και βασίζεται στα κείμενα που εγκρίθηκαν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Θεσσαλονίκης τον Ιούνιο του 2003.

Η στρατηγική για τα όπλα μαζικής καταστροφής υπογραμμίζει την ιδιαίτερη προσήλωση της ΕΕ στη Συνθήκη της μη Διάδοσης των Πυρηνικών Όπλων – τη Συνθήκη ΜΔΠΟ. Η ΕΕ θεωρεί ότι όλες μας οι προσπάθειες πρέπει να αποσκοπούν στη διατήρηση και την ενίσχυση αυτού του θεμελιώδους μέσου προάσπισης της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας. Η ΕΕ στηρίζει ολόψυχα τους στόχους που τίθενται στη Συνθήκη και δεσμεύεται για την αποτελεσματική εφαρμογή του τελικού εγγράφου της διάσκεψης αναθεώρησης της Συνθήκης ΜΔΠΟ του 2000, καθώς και των αποφάσεων και του ψηφίσματος που εγκρίθηκαν κατά τη διάσκεψη αναθεώρησης και επέκτασης του 1995.

Η ΕΕ έχει δηλώσει επανειλημμένα ότι η Συνθήκη της μη Διάδοσης των Πυρηνικών Όπλων αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο του παγκοσμίου καθεστώτος μη διάδοσης και θεμελιώδη προϋπόθεση για την επιδίωξη του πυρηνικού αφοπλισμού σύμφωνα με το άρθρο 6 της Συνθήκης. Η δήλωση της ΕΕ το περασμένο έτος, κατά τη δεύτερη προπαρασκευαστική επιτροπή για τη διάσκεψη αναθεώρησης της Συνθήκης ΜΔΠΟ του 2005, υπενθύμιζε ότι τα κράτη μέλη εξακολουθούν να αποδίδουν τεράστια σημασία στην επίτευξη της καθολικής εφαρμογής και τήρησης της Συνθήκης ΜΔΠΟ. Στο πλαίσιο αυτό, χαιρετίζουμε την προσχώρηση της Κούβας στη Συνθήκη το 2002, καθώς και του Ανατολικού Τιμόρ το 2003, γεγονός που μας φέρνει πιο κοντά στην καθολική αποδοχή της Συνθήκης. Ωστόσο, υπάρχουν τρεις χώρες –η Ινδία, το Ισραήλ και το Πακιστάν– οι οποίες παραμένουν εκτός του καθεστώτος και συνεχίζουμε να τις καλούμε να προσχωρήσουν άνευ όρων στη Συνθήκη ΜΔΠΟ ως κράτη χωρίς πυρηνικά όπλα.

Στις 17 Νοεμβρίου 2003 το Συμβούλιο ενέκρινε μια κοινή θέση σχετικά με την καθολική εφαρμογή και την ενίσχυση πολυμερών συμφωνιών στον τομέα της μη διάδοσης των όπλων μαζικής καταστροφής και των μέσων μεταφοράς τους. Στο άρθρο 4 της κοινής θέσης επιβεβαιώνεται ότι η επίτευξη της τήρησης της Συνθήκης ΜΔΠΟ σε παγκόσμιο επίπεδο είναι καίριας σημασίας. Για τον σκοπό αυτόν, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα καλέσει, πρώτον, όλα τα κράτη τα οποία δεν έχουν επικυρώσει ακόμη τη Συνθήκη ΜΔΠΟ να προσχωρήσουν άνευ όρων σε αυτήν, ως κράτη χωρίς πυρηνικά όπλα, και να θέσουν όλες τις πυρηνικές εγκαταστάσεις και δραστηριότητές τους υπό διεθνή έλεγχο βάσει των διατάξεων του συστήματος γενικευμένων διασφαλίσεων του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ).

Δεύτερον, θα καλέσει τα κράτη τα οποία δεν έχουν ακόμη συνάψει συμφωνίες διασφαλίσεων με τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους βάσει του άρθρου III της Συνθήκης ΜΔΠΟ και να συνάψουν επειγόντως τέτοιες συμφωνίες.

Τρίτον, θα προωθήσει όλους τους στόχους που καθορίζονται στη Συνθήκη ΜΔΠΟ.

Τέταρτον, θα υποστηρίξει το τελικό έγγραφο της διάσκεψης αναθεώρησης της Συνθήκης ΜΔΠΟ του 2000 και τις αποφάσεις και ψηφίσματα που εγκρίθηκαν κατά τη διάσκεψη αναθεώρησης και επέκτασης της Συνθήκης ΜΔΠΟ του 1995.

Πέμπτον, θα προωθήσει την εξέταση περαιτέρω εγγυήσεων ασφαλείας.

Τέλος, θα προωθήσει μέτρα τα οποία θα αποσκοπούν στο να αποκλειστεί κάθε ενδεχόμενη χρήση πυρηνικών προγραμμάτων που προορίζονται για ειρηνικούς σκοπούς σε στρατιωτικές εφαρμογές.

Δεν υπάρχει κοινή ανάλυση του Συμβουλίου όσον αφορά την πρόοδο που έχει σημειωθεί στην εφαρμογή των 13 πρακτικών βημάτων. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεσμεύεται, ωστόσο, να ενθαρρύνει την πρόοδο που σημειώνεται στο πλαίσιο συστηματικών και σταδιακών προσπαθειών με στόχο τον αφοπλισμό. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συνεχίσει να ενθαρρύνει κάθε προσπάθεια εφαρμογής του άρθρου 6 της Συνθήκης ΜΔΠΟ, καθώς και των παραγράφων 3 και 4γ της δήλωσης του 1995 σχετικά με τις “αρχές και τους στόχους της μη διάδοσης των πυρηνικών και του αφοπλισμού” και τα πρακτικά βήματα που συμφωνήθηκαν στο τελικό έγγραφο του 2000.

Η δέσμευση της ΕΕ υπέρ της συνθήκης για τη γενική απαγόρευση των πυρηνικών δοκιμών είναι επίσης σαφής και επαναλήφθηκε πρόσφατα στην κοινή θέση της ΕΕ σχετικά με την καθολική εφαρμογή των πολυμερών συμφωνιών η οποία εγκρίθηκε τον Νοέμβριο του 2003. Η ΕΕ θα συνεχίσει να προωθεί την ταχεία έναρξη ισχύος της συνθήκης για τη γενική απαγόρευση των πυρηνικών δοκιμών. Μέχρι να τεθεί δε σε ισχύ η εν λόγω συνθήκη, καλούμε όλα τα κράτη με πυρηνικές δυνατότητες να τηρήσουν ένα μορατόριουμ στις πυρηνικές δοκιμές και σε κάθε άλλου είδους πυρηνικές εκρήξεις και να απόσχουν από κάθε ενέργεια που έρχεται σε αντίθεση με τη συνθήκη για τη γενική απαγόρευση των πυρηνικών δοκιμών.

Η ΕΕ έχει αναγνωρίσει τη σημασία της ύπαρξης ελεύθερων από πυρηνικά όπλα ζωνών, καθεστώς το οποίο υιοθετείται βάσει ρυθμίσεων στις οποίες καταλήγουν οικειοθελώς τα κράτη μέλη στις αντίστοιχες περιοχές. Τέτοιες συμφωνίες ενισχύουν την παγκόσμια και περιφερειακή ειρήνη και ασφάλεια. Χαιρετίζουμε και στηρίζουμε τόσο την υπογραφή όσο και την επικύρωση των συναφών πρωτοκόλλων για ελεύθερες από πυρηνικά όπλα ζώνες μεταξύ κρατών τα οποία διαθέτουν πυρηνικά όπλα.

Όσον αφορά το θέμα της επαλήθευσης και των διασφαλίσεων, η ΕΕ θεωρεί ότι οι διασφαλίσεις χρησιμεύουν ως ένα τεχνικό μέσο προς υποστήριξη του πολιτικού στόχου διατήρησης ενός περιβάλλοντος στο οποίο μπορεί να υπάρξει ειρηνική χρήση της πυρηνικής ενέργειας χωρίς την απειλή διάδοσης. Ως προς αυτό, στηρίζουμε ανεπιφύλακτα τον ρόλο επαλήθευσης του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας. Η Ένωση έχει επίσης την άποψη ότι η έγκριση και εφαρμογή συμφωνιών διασφαλίσεων καθολικής ισχύος, καθώς και των συναφών πρωτοκόλλων τους, αποτελεί προϋπόθεση ενός αποτελεσματικού και αξιόπιστου συστήματος διασφαλίσεων.

Η ΕΕ εξακολουθεί επίσης να αποδίδει μεγάλη σημασία στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας και στηρίζει ένθερμα όλα τα μέτρα που αποσκοπούν στο να εμποδίσουν τους τρομοκράτες να αποκτήσουν πυρηνικά, βιολογικά και χημικά όπλα. Η στρατηγική για τα όπλα μαζικής καταστροφής υπογραμμίζει τη δέσμευση της ΕΕ υπέρ της ενίσχυσης των πολιτικών και των πρακτικών ελέγχου των εξαγωγών εντός και εκτός των συνόρων της, σε συντονισμό με τους εταίρους της. Η ΕΕ θα εργαστεί για τη βελτίωση των υφιστάμενων μηχανισμών ελέγχου των εξαγωγών. Θα υποστηρίξει την τήρηση αποτελεσματικών κριτηρίων ελέγχου των εξαγωγών από χώρες εκτός του τρέχοντος καθεστώτος και ρυθμίσεων, συμπεριλαμβανομένου του τομέα των πυρηνικών.

Όσον αφορά την πρωτοβουλία της ασφάλειας στη διάδοση, το Συμβούλιο δεν έχει καταλήξει σε θέση επί του θέματος. Δεν συμμετέχουν όλα τα κράτη μέλη στην πρωτοβουλία της ασφάλειας στη διάδοση. Το θέμα της διεθνούς εκστρατείας των δημάρχων δεν έχει εξεταστεί από το Συμβούλιο.

Η τρίτη προπαρασκευαστική επιτροπή για τη διάσκεψη αναθεώρησης του 2005 της Συνθήκης της μη Διάδοσης των Πυρηνικών Όπλων, οι εργασίες της οποίας θα διαρκέσουν από τις 26 Απριλίου έως τις 7 Μαΐου 2004, θα είναι ένα κεντρικό γεγονός στον τομέα του αφοπλισμού και της μη διάδοσης το 2004. Ως Προεδρία, θα συνεργαστούμε στο εσωτερικό της Ένωσης, καθώς και με τους βασικούς εταίρους, για να επιδιώξουμε την επίτευξη συμφωνίας σε μια σταθερή βάση με σκοπό την επιτυχή έκβαση του κύκλου αναθεώρησης. Αυτές οι εργασίες θα πραγματοποιηθούν σε πρώτο στάδιο στο εσωτερικό της ομάδας εργασίας για τη μη διάδοση, καθώς και στο πλαίσιο των συνεδριάσεων σε επίπεδο τρόικας με τρίτες χώρες. Οι εργασίες θα περιλαμβάνουν την προετοιμασία κοινών δηλώσεων της ΕΕ σχετικά με διάφορες πτυχές της Συνθήκης τις οποίες θα προτείνει η Προεδρία στην προπαρασκευαστική επιτροπή. Η Προεδρία θα ενημερώσει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την πρόοδο που σημειώνεται σε αυτόν τον τομέα βάσει του άρθρου 21 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση.

  Patten, Επιτροπή. – (EN) Χαιρετίζω την ευκαιρία να συμβάλω στη σημερινή συζήτηση, αν και, αναπόφευκτα, θα χρειαστεί να επαναλάβω ορισμένα από τα σημεία που έχουν ήδη καλυφθεί με θαυμάσιο τρόπο από την Προεδρία.

Οι πρόσφατες αποκαλύψεις σχετικά με τη διάδοση της τεχνολογίας πυρηνικών όπλων στο Ιράν, τη Λιβύη και τη Βόρεια Κορέα έχουν υπογραμμίσει τη σπουδαιότητα της διατήρησης και της ενίσχυσης των αποτελεσματικών ελέγχων. Αποτελεί ιστορική πραγματικότητα το γεγονός ότι η μυστική απόκτηση πυρηνικών όπλων από την Ινδία και το Πακιστάν κατά τη δεκαετία του ’90 και οι συνακόλουθες επιπτώσεις στην περιφερειακή σταθερότητα προκάλεσαν σοβαρές ανησυχίες. Η απόσυρση της Βόρειας Κορέας από τη Συνθήκη της μη Διάδοσης των Πυρηνικών Όπλων πέρυσι ήταν ένα ακόμη επικίνδυνο και αποσταθεροποιητικό βήμα, τόσο για την ευρύτερη περιοχή όσο και για τη διεθνή κοινότητα συνολικά.

Η Συνθήκη της μη Διάδοσης των Πυρηνικών Όπλων –Συνθήκη ΜΔΠΟ– η οποία τέθηκε σε ισχύ το 1970, διαμόρφωσε το διεθνές καθεστώς μη διάδοσης των πυρηνικών στη μορφή με την οποία το γνωρίζουμε σήμερα. Αυτό το καθεστώς θέσπιζε τους βασικούς κανόνες συμπεριφοράς. Προβλέπει δε –όπως γνωρίζει το Κοινοβούλιο– τη νομική απαγόρευση της διάδοσης πυρηνικών όπλων εκτός των πέντε κρατών που διαθέτουν πυρηνικά όπλα και αναγνωρίζονται από τη Συνθήκη ως τέτοια, και καθιστά τις δραστηριότητες διάδοσης των πυρηνικών παράνομες στο πλαίσιο της διεθνούς κοινότητας. Με αυτό το καθεστώς θεσπίστηκε η αρχή της ρύθμισης του εμπορίου πυρηνικών, η έννοια των πυρηνικών διασφαλίσεων και, φυσικά, ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας, το άριστο έργο του οποίου ενισχύει το εν λόγω καθεστώς.

Δικαιολογημένα, κατά μέγα μέρος η προσοχή εστιάζεται στις αδυναμίες του καθεστώτος, αλλά συχνά υποτιμούμε τις επιτυχίες. Σε μια προεκλογική ομιλία του το 1960, ο Τζον Κένεντι προέβλεψε έναν κόσμο στον οποίο θα υπήρχαν ενδεχομένως 20 κράτη με πυρηνική ικανότητα. Το γεγονός ότι η πρόβλεψή του δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ οφείλεται, σε μεγάλο μέρος, στη Συνθήκη ΜΔΠΟ. Η Νότια Αφρική, η Αργεντινή, η Βραζιλία, η Ταϊβάν και η Νότια Κορέα, για παράδειγμα, έχουν όλες απορρίψει τη διάδοση των πυρηνικών όπλων, εν μέρει λόγω των διεθνών πιέσεων, αλλά και ως αποτέλεσμα λογικών και συνετών αποφάσεων που ελήφθησαν κατόπιν εσωτερικών συζητήσεων και απόψεων. Υπήρξαν επίσης θετικές πρόσφατες εξελίξεις με τις περιπτώσεις του Ιράν, το οποίο δέχεται τώρα το πρόσθετο πρωτόκολλο, και της Λιβύης.

Σε αυτό το πλαίσιο, και ενώ αναγνωρίζουμε τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Συνθήκη ΜΔΠΟ, ιδίως σε σχέση με τη διάδοση των πυρηνικών όπλων και τον αφοπλισμό, θεωρούμε ότι μπορούμε να προσβλέπουμε στην προσεχή τρίτη προπαρασκευαστική επιτροπή με κάποιο βαθμό εμπιστοσύνης. Μπορεί όντως να υπάρχουν αδυναμίες ως προς το καθεστώς μη διάδοσης, αλλά ασφαλώς δεν είναι καταστροφικές και μπορούν, κατά την κρίση μας, να αντιμετωπιστούν. Πρέπει να συνεχίσουμε να επιδιώκουμε την καθολική υιοθέτηση της Συνθήκης ΜΔΠΟ από τις χώρες που έχουν αρνηθεί μέχρι σήμερα να το πράξουν, και ειδικότερα την Ινδία, το Πακιστάν και το Ισραήλ. Η δε Βόρεια Κορέα πρέπει να επιστρέψει στο προηγούμενο καθεστώς συμμόρφωσής της προς τη Συνθήκη. Πρέπει επίσης να επεκτείνουμε τον αριθμό των χωρών που έχουν επικυρώσει το σημαντικό πρόσθετο πρωτόκολλο στη Συνθήκη. Το εν λόγω πρωτόκολλο προσφέρει στον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας περισσότερες και πιο ενισχυμένες εξουσίες στη διενέργεια επιθεωρήσεων. Σε αυτό το πλαίσιο, ο ρόλος της Επιτροπής είναι, αφενός, η ενίσχυση της Προεδρίας, η οποία θεωρεί ύψιστη προτεραιότητα την επίτευξη προόδου σε αυτόν τον τομέα, και, αφετέρου, η ενθάρρυνση του μέγιστου βαθμού συντονισμού της ΕΕ.

Κατά το τελευταίο 12μηνο η ΕΕ σημείωσε σημαντική πρόοδο στην ενίσχυση της προσέγγισής της υπέρ της μη διάδοσης. Η ευρωπαϊκή στρατηγική ασφαλείας που υιοθετήθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον Δεκέμβριο του 2003 θεωρεί τα όπλα μαζικής καταστροφής μία από τις πιο επικίνδυνες απειλές στη σημερινή Ευρώπη. Στο ίδιο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, εγκρίθηκε και η στρατηγική της ΕΕ κατά της διάδοσης των όπλων μαζικής καταστροφής. Η εν λόγω στρατηγική συνοδεύεται τώρα από συγκεκριμένες ενέργειες. Το έργο εφαρμογής αυτής της στρατηγικής βρίσκεται σε εξέλιξη σε μεγάλο αριθμό περιοχών, οι οποίες είναι πάρα πολλές για να κατονομαστούν σήμερα, αλλά θα επισημάνω ορισμένα σημαντικά παραδείγματα.

Το πρώτο είναι η έγκριση τον περασμένο Νοέμβριο από το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων και Εξωτερικών Σχέσεων ενός κειμένου το οποίο αποσκοπούσε στην ένταξη των πολιτικών μη διάδοσης στις ευρύτερες σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τρίτες χώρες, μεταξύ άλλων, με την εισαγωγή μιας ρήτρας μη διάδοσης στις συμφωνίες με τις εν λόγω χώρες. Αυτή η ανανεωμένη δέσμευση υπέρ της μη διάδοσης είναι σημαντική, καθόσον η νέα στρατηγική της ΕΕ στοχεύει να συμπεριλάβει διατάξεις σχετικά με τη μη διάδοση σε όλες τις συμφωνίες με τρίτες χώρες. Αυτό αποτελεί πλέον τμήμα των διαπραγματεύσεων που βρίσκονται σε εξέλιξη, για παράδειγμα, με τη Συρία, τοποθετώντας τη μη διάδοση σε επίπεδο παρόμοιο με την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τον αγώνα κατά της τρομοκρατίας.

Η κοινή δράση της ΕΕ για τη μη διάδοση και τον αφοπλισμό στη Ρωσία ξεκίνησε το 1999 από το Συμβούλιο, με στόχο την ενίσχυση της συνεργασίας με τη Ρωσική Ομοσπονδία στο πλαίσιο των προσπαθειών της εν λόγω χώρας για την ασφαλή, ακίνδυνη και χωρίς περιβαλλοντικές επιπτώσεις διάλυση, καταστροφή ή μετατροπή των υποδομών όπλων μαζικής καταστροφής, εξοπλισμού και υλικών που διαθέτει. Τα προγράμματα υποστηρίζουν την καταστροφή χημικών και την εξουδετέρωση ποσοτήτων πλουτώνιου που είναι κατάλληλο για χρήση σε όπλα. Αυτά τα προγράμματα, τα οποία εφαρμόζονται από την Επιτροπή σε στενή συνεργασία με αρκετά κράτη μέλη, αποτελούν μικρό αλλά σημαντικό μέρος της ύψους 1 δισεκατομμυρίου ευρώ συνεισφοράς της Κοινότητας στην παγκόσμια συνεργασία της Ομάδας G8, η οποία εγκαινιάστηκε κατά τη συνεδρίαση του 2002 στον Καναδά.

Η διακοινοβουλευτική διάσκεψη την οποία φιλοξένησε η Επιτροπή στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας συνεργασίας για τη μη διάδοση και τον αφοπλισμό στις 20 και 21 Νοεμβρίου 2003, και η οποία πραγματοποιήθηκε εδώ στο Στρασβούργο, έδωσε έμφαση στις σημαντικές μελλοντικές προκλήσεις που πρόκειται να αντιμετωπίσει η προσπάθεια ασφαλούς εξάλειψης των επικίνδυνων καταλοίπων των προγραμμάτων όπλων μαζικής καταστροφής του Ψυχρού Πολέμου. Η σπουδαιότητα της διάσκεψης επιβεβαιώνεται από το γεγονός ότι αποτέλεσε μια διακοινοβουλευτική συνάντηση προσωπικοτήτων σημαντικών εθνικών κοινοβουλίων, συμπεριλαμβανομένου του Κογκρέσου των Ηνωμένων Πολιτειών και της ρωσικής Δούμας. Προκειμένου να εκλείψει η απειλή των όπλων μαζικής καταστροφής, η προσπάθεια αυτή πρέπει να αποτελέσει ζήτημα διαρκούς ενδιαφέροντος και άμεσης προτεραιότητας για τις εθνικές κυβερνήσεις, τις περιφερειακές οργανώσεις και τη διεθνή κοινότητα στο σύνολό της. Από την πλευρά της Κοινότητας, είμαστε ευγνώμονες για το αυξημένο ενδιαφέρον που επιδεικνύει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την ανάγκη επαρκούς χρηματοδότησης των δραστηριοτήτων μείωσης της πυρηνικής απειλής στον επόμενο δημοσιονομικό κύκλο. Η Επιτροπή, σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, επιδιώκει να καθορίσει μελλοντικές προτεραιότητες υπέρ της μη διάδοσης και, χάρη σε μια πρόσφατη απόφαση του Κοινοβουλίου, θα είναι σύντομα σε θέση να προωθήσει ένα πρότυπο πρόγραμμα προώθησης αυτής της προσπάθειας.

Σας ευχαριστώ για την ευκαιρία που μου προσφέρατε να συμμετάσχω σε αυτήν τη σύντομη αλλά σημαντική συζήτηση σχετικά με ένα θέμα τεράστιας διεθνούς σημασίας.

  Theorin (PSE). – (SV) Κύριε Πρόεδρε, η Συνθήκη ΜΔΠΟ δεν είναι απλώς μια συνθήκη μη διάδοσης. Είναι επίσης η μόνη δεσμευτική διεθνής συμφωνία για τον πυρηνικό αφοπλισμό. Οι μη πυρηνικές δυνάμεις δεν δεσμεύονται απλώς να μην αποκτήσουν πυρηνικά όπλα, αλλά και οι πυρηνικές δυνάμεις υπόσχονται να απαλλαγούν από τα όπλα που διαθέτουν. Οι δεσμεύσεις αυτές περιλαμβάνονται στο άρθρο 6 της Συνθήκης, βάσει του οποίου τα συμβαλλόμενα μέρη αναλαμβάνουν τη δέσμευση να διεξαγάγουν σοβαρές διαπραγματεύσεις με σκοπό την απαλλαγή από όλα τα πυρηνικά όπλα. Αυτό το εγχείρημα το έχουν υπογράψει όλες οι πυρηνικές δυνάμεις.

Στη συνεδρίαση για την προηγούμενη πενταετία, τα πυρηνικά κράτη ανέλαβαν στο σύνολό τους τη δέσμευση να καταργήσουν τα πυρηνικά τους οπλοστάσια. Προπαντός, ελήφθη ομόφωνη απόφαση σχετικά με ένα πρόγραμμα δράσης 13 πρακτικών μέτρων για τον πλήρη πυρηνικό αφοπλισμό. Εκείνο που πρέπει να πράξει η ΕΕ στην προσεχή συνεδρίαση είναι, φυσικά, να απαιτήσει την τήρηση αυτών των δεσμεύσεων. Η Ιρλανδία έχει διαδραματίσει επί σειρά ετών ενεργό ρόλο στην προσπάθεια για τον πυρηνικό αφοπλισμό, για παράδειγμα, από κοινού με τη χώρα μου, τη Σουηδία.

Θα απαιτήσει, λοιπόν, το Συμβούλιο την τήρηση αυτών των δεσμεύσεων; Οι πυρηνικές δυνάμεις έχουν μειώσει βεβαίως τα στρατηγικά τους πυρηνικά οπλοστάσια. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν αναπτύξει, αντ’ αυτών, τα λεγόμενα μικρά πυρηνικά όπλα, τα οποία προορίζονται για άμεση χρήση σε πολεμικές συγκρούσεις, μαζί με πυρηνικά όπλα τα οποία είναι γνωστά ως “bunker buster weapons” και μπορούν να διαπεράσουν παχύ στρώμα βράχου. Αυτές οι εξελίξεις παραβιάζουν κατάφωρα το άρθρο 6 της Συνθήκης ΜΔΠΟ. Επιπλέον, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν αναθεωρήσει την πολιτική τους ως προς τη χρήση των πυρηνικών τους όπλων, έτσι ώστε να είναι σε θέση να τα χρησιμοποιούν όχι μόνο στον πόλεμο, αλλά και για τους λεγόμενους προληπτικούς λόγους. Αυτό συνιστά σοβαρή παραβίαση του διεθνούς δικαίου. Η έναρξη πολέμου για προληπτικούς λόγους αποτελεί παραβίαση του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και επιστροφή στον νόμο της ζούγκλας, δηλαδή στο δίκαιο του ισχυρού, το οποίο εφαρμοζόταν πριν από την εμφάνιση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, προκειμένου να επεμβαίνει κανείς για την εξυπηρέτηση των δικών του συμφερόντων. Προφανώς, είναι σημαντικό το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να απαιτεί στο ψήφισμά του την τήρηση, από πλευράς των μερών που έχουν υπογράψει τη Συνθήκη ΜΔΠΟ, των δεσμεύσεών τους. Πρέπει να ξεκινήσουν σοβαρές προσπάθειες πυρηνικού αφοπλισμού και να αναστείλουν κάθε ενέργεια ανάπτυξης νέων πυρηνικών όπλων. Με ποιον τρόπο προτίθενται η Επιτροπή και το Συμβούλιο να δώσουν ώθηση σε αυτές τις απαιτήσεις κατά την προσεχή συνεδρίαση για τη Συνθήκη ΜΔΠΟ;

  Van Hecke (ELDR). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, ο Γενικός Διευθυντής του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας, κ. El Baradei, δήλωσε πρόσφατα ότι ο κίνδυνος πυρηνικής σύγκρουσης δεν ήταν ποτέ μεγαλύτερος από ό,τι σήμερα. Ενώ το Ιράκ έχει τεθεί υπό έλεγχο, ο υπόλοιπος κόσμος έχει μεταβληθεί σε ένα είδος υπεραγοράς της ιδιωτικής διάδοσης πυρηνικών, μια υπεραγορά στην οποία όλες οι χώρες και, ενδεχομένως, ακόμη και οι τρομοκράτες με πυρηνικές φιλοδοξίες, μπορούν να προσπαθήσουν να αποκτήσουν πυρηνικά όπλα. Παρά τις πρόσφατες επιτυχίες όσον αφορά τη Λιβύη και το Ιράν, υπάρχουν ελάχιστοι λόγοι αισιοδοξίας. Οι ΗΠΑ, η Ρωσία και η Γαλλία είναι όλες χώρες οι οποίες έχουν αρχίσει να προετοιμάζουν μια νέα γενιά πυρηνικών όπλων. Η Σαουδική Αραβία, καθώς αυξάνεται η ένταση μεταξύ αυτής και των ΗΠΑ, στρέφεται επίσης πλέον προς την πυρηνική επιλογή. Επί σειρά ετών, ο πατέρας της ατομικής βόμβας του Πακιστάν, Abdul Qadeer Khan, ο οποίος εκπαιδεύτηκε στην Ευρώπη, προσέφερε πληροφορίες για πυρηνικά όπλα σε δικτάτορες και ενδεχομένως ακόμη και σε τρομοκράτες. Εξαιτίας αυτού του συνδυασμού πυρηνικών επιστημόνων με εμπορικές βλέψεις, ανήθικων επιχειρήσεων και κρατικών οργανισμών, το ελάχιστο όριο για τη διεξαγωγή ενός καταστροφικού πυρηνικού πολέμου έχει μειωθεί. Σήμερα, όλοι συμφωνούν ότι το σύστημα ελέγχου πρέπει να εκσυγχρονιστεί και να καταστεί πολύ πιο αυστηρό. Πρέπει επειγόντως να ενισχυθούν οι αρμοδιότητες του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας, εάν επιθυμούμε τον αποτελεσματικό έλεγχο των πυρηνικών, αλλά η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να έχει το θάρρος να λάβει πολιτικά, διπλωματικά και οικονομικά μέτρα εναντίον των χωρών οι οποίες αγνοούν, ή αποφεύγουν, τους ελέγχους στον τομέα της διάδοσης των πυρηνικών. Δεν πρέπει απλώς να ενισχύσουμε τους ελέγχους· πρέπει επίσης να είμαστε διατεθειμένοι να τους επιβάλουμε συλλογικά. Ως εκ τούτου, χαιρετίζω τη δέσμευση του Συμβουλίου και της Επιτροπής να επιδείξουν προσήλωση για την περαιτέρω, πλήρη εφαρμογή της Συνθήκης ΜΔΠΟ και να εργαστούν για την επίτευξη φιλόδοξων αποτελεσμάτων κατά τη διάρκεια της προσεχούς προπαρασκευαστικής επιτροπής και της διάσκεψης αναθεώρησης του 2005.

  Frahm (GUE/NGL). – (DA) Κύριε Πρόεδρε, πρώτα παρακολουθούμε στο παρόν Σώμα μια συζήτηση σχετικά με έναν χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης, και έπειτα ακούμε δύο ζωτικής σημασίας ομιλίες του κ. Patten και της ιρλανδικής Προεδρίας. Θα έπρεπε να αισθανόμαστε ικανοποίηση και ενθάρρυνση, αλλά η αλήθεια είναι ότι η κατάσταση, στην πράξη, εξελίσσεται κατά τρόπο κάθε άλλο παρά θετικό όσον αφορά τον πυρηνικό αφοπλισμό και τις δυνατότητες επίτευξης ενός τέτοιου χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης.

Ένας από τους λόγους για τους οποίους η κατάσταση εξελίσσεται κατά τρόπο αρνητικό είναι ότι υπάρχει απροθυμία συμμόρφωσης όχι μόνο με το γράμμα, αλλά και με το πνεύμα, της Συνθήκης της μη Διάδοσης των Πυρηνικών Όπλων. Αναφέρομαι, ειδικότερα, στο άρθρο 6, σχετικά με την κατάργηση των πυρηνικών όπλων. Στην πλέον πρόσφατη συνεδρίαση, το έτος 2000, αποφασίστηκε η σύσταση μιας ειδικής επιτροπής για το θέμα του πυρηνικού αφοπλισμού. Έκτοτε δεν έχει συμβεί τίποτε. Το γεγονός ότι δεν συμβαίνει τίποτε οφείλεται στο ότι οι χώρες εκείνες που έπρεπε να διαθέτουν ενέργεια και πόρους προς αυτήν την κατεύθυνση είτε δεν το επιθυμούν, είτε αδυνατούν να το πράξουν.

Προς το παρόν, είναι σαφές ότι δεν μπορούμε να αναμένουμε υποστήριξη από την πλευρά των Αμερικανών σε αυτό το θέμα. Αυτήν την περίοδο πράττουν σχεδόν το αντίθετο αυτού που έχουν δεσμευθεί να πράξουν. Επίσης, έχουν υπογραμμίσει ότι δεν σκοπεύουν να συμμορφωθούν ούτε με το γράμμα ούτε με το πνεύμα της Συνθήκης της μη Διάδοσης των Πυρηνικών Όπλων. Με τη δημιουργία δε των λεγομένων μικρών πυρηνικών όπλων, έχουν αυξήσει μάλλον τα περιθώρια χρήσης πυρηνικών όπλων αντί να πράττουν αυτό που, καταρχήν, είχαν δεσμευτεί να πράξουν.

Οι χώρες της ΕΕ δεν είναι και πολύ καλύτερες. Αντί να εντάσσουμε αυτό το ζήτημα στα μόνιμα θέματα συζήτησης στο πλαίσιο του διατλαντικού διαλόγου, υιοθετούμε μια μάλλον προσεκτική και ευγενική στάση. Αναμιγνυόμαστε ελαφρώς σε έναν πόλεμο στο Ιράκ και συμβάλλουμε λιγάκι από την πλευρά μας σε μια σειρά άλλων αμερικανικών ενεργειών, στο Αφγανιστάν κλπ., χωρίς να επισημαίνουμε ότι, εάν αυτό το πρόβλημα δεν αντιμετωπιστεί με σοβαρότητα προκειμένου να επιλυθεί, η όλη συζήτησή μας για χώρους ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης, στην καλύτερη περίπτωση, θα χρησιμεύσει για να νανουρίσει το κοινό. Δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να χρησιμεύσει για τη δημιουργία του κόσμου τον οποίο όλοι επιθυμούμε.

Όταν είναι κανείς περικυκλωμένος από φλόγες, δεν υπάρχει καμία περίπτωση να ζήσει υπό συνθήκες ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης, οπότε θα προτιμούσα να δω λίγη περισσότερη δράση πέρα από τα θαυμάσια λόγια. Είναι πάντα ευχάριστο να ακούει κανείς τις θαυμάσιες ομιλίες του κ. Patten, αλλά προτιμώ λίγη περισσότερη δράση.

  McKenna (Verts/ALE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, η τρίτη προπαρασκευαστική επιτροπή για τη Συνθήκη ΜΔΠΟ που θα συνεδριάσει σε λίγους μήνες στη Νέα Υόρκη πρέπει να στεφθεί από επιτυχία. Προς τον σκοπό αυτόν, έχει τεράστια σημασία η Ιρλανδία, ως Προεδρεύουσα χώρα, να διασφαλίσει ότι τα κράτη μέλη θα υιοθετήσουν μια κοινή θέση η οποία θα αποτελέσει τμήμα της δέσμευσής της για την προώθηση της στρατηγικής της ΕΕ κατά της διάδοσης των όπλων μαζικής καταστροφής που υιοθετήθηκε στη Θεσσαλονίκη, διότι αυτά είναι τα απόλυτα όπλα μαζικής καταστροφής. Η Ιρλανδία, ως μία από τις χώρες που έδωσαν το έναυσμα για τη Συνθήκη της μη Διάδοσης των Πυρηνικών Όπλων, πρέπει εν προκειμένω να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο.

Θα θέλαμε να πληροφορηθούμε, σε σχέση με την ομάδα εργασίας του Συμβουλίου για τα πυρηνικά όπλα, ποιες είναι οι προτεραιότητες όσον αφορά την προπαρασκευαστική επιτροπή για τη Συνθήκη ΜΔΠΟ. Το Κοινοβούλιο πρέπει να γνωρίζει ποια κράτη μέλη επιδεικνύουν πνεύμα συνεργασίας και ποια όχι. Το Συμβούλιο πρέπει να εκπονεί και να παρουσιάζει στο Κοινοβούλιο τακτικές εκθέσεις προόδου σχετικά με αυτό το ζήτημα, ειδικότερα δε ως προς τα ζητήματα της διάλυσης οπλοστασίων πυρηνικών όπλων, των ελευθέρων από πυρηνικά όπλα ζωνών και της επιλογής των χωρών να μην καταφέρουν πρώτες πυρηνικό πλήγμα. Αυτό είναι προς το κοινό συμφέρον. Πρέπει να γνωρίζουμε σε ποιο βαθμό τα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν εφαρμόσει το πρόγραμμα δράσης των 13 πρακτικών βημάτων που συμφωνήθηκαν το 2002 στη διάσκεψη αναθεώρησης της Συνθήκης ΜΔΠΟ.

Πολύ σημαντικό είναι επίσης το γεγονός ότι η ιρλανδική Προεδρία αναλαμβάνει δυναμικό ρόλο με σκοπό να διασφαλιστεί η μετατροπή της Ευρώπης σε ζώνη ελεύθερη από πυρηνικά όπλα, το γεγονός ότι το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία καταργούν τα πυρηνικά τους οπλοστάσια, ενώ καταργείται και η πολιτική του ΝΑΤΟ υπέρ του πρώτου πυρηνικού πλήγματος. Το Συμβούλιο πρέπει να προετοιμάσει μια δήλωση σχετικά με την πρόοδο που έχει σημειώσει η ΕΕ μετά την έκθεση του παρόντος Κοινοβουλίου το 1995 σχετικά με τη Συνθήκη ΜΔΠΟ και, επιπλέον, μετά τα πολυάριθμα ψηφίσματα που εγκρίθηκαν εν τω μεταξύ. Θα ήθελα η ιρλανδική Προεδρία να υιοθετήσει μια δυναμική θέση, και να ενημερώσει το Κοινοβούλιο για τα όσα διαδραματίζονται στο εσωτερικό του Συμβουλίου.

  Maes (Verts/ALE). – (NL) Κύριε Προεδρεύων του Συμβουλίου, κύριε Επίτροπε, όταν σας ακούω να μιλάτε εξ ονόματος του Συμβουλίου και της Επιτροπής, θα έπρεπε να αισθάνομαι πιο ήσυχη, αλλά δεν είμαι πιο ήσυχη, διότι ζούμε, μετά τη Χιροσίμα, υπό τη διαρκή απειλή ενός ατομικού πολέμου, και αυτή η απειλή αυξάνεται περισσότερο αντί να μειώνεται. Πρέπει να πάψουμε να υποστηρίζουμε στα λόγια μόνο τη μη διάδοση και τον έλεγχο των πυρηνικών. Πράγματι, είναι εμφανές ότι η υποκρισία εξαπλώνεται σε αυτόν τον τομέα· εξάλλου, μετά τη Συνθήκη της μη Διάδοσης των Πυρηνικών Όπλων, ο αριθμός των χωρών που κατέχουν πυρηνικά υλικά αυξάνεται διαρκώς. Φαίνεται ότι αυτό έχει συμβεί με τη βοήθεια των χωρών της Ένωσής μας, οι οποίες δεν έχουν τιμωρηθεί ποτέ και δεν έχουν κληθεί ποτέ να δώσουν λόγο. Πώς κατάφερε το Ισραήλ να δημιουργήσει ατομική βόμβα; Καταρχάς με τη βοήθεια της Γαλλίας, του Βελγίου, του Λουξεμβούργου, της Γερμανίας· όλοι βοήθησαν στη δημιουργία αυτής της βόμβας, και τώρα διαμαρτυρόμαστε ότι το Ισραήλ παραμένει εκτός της ζώνης επειδή, φυσικά, οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θέλουν να αναγκάσουν την εν λόγω χώρα να αποδεχτεί τη μη διάδοση. Κατά συνέπεια, οι Άραβες επιδιώκουν επίσης διαρκώς να αποκτήσουν και αυτοί πυρηνικά όπλα. Διαπιστώνουμε ότι όλοι οι έλεγχοι που ισχύουν δεν στάθηκαν ικανοί να αποτρέψουν τον κ. Khan, τον πατέρα της πυρηνικής βόμβας του Πακιστάν, να κάνει αυτό που ήθελε ο ίδιος, και μάλιστα να μείνει ατιμώρητος, επί τριάντα έτη. Εν τω μεταξύ, τα πυρηνικά υλικά διατίθενται με όλο και μεγαλύτερη ευκολία ή προσφέρονται στη μαύρη αγορά. Κατά τη διάρκεια μιας πενταετίας, ενάμισι κιλό σχάσιμου υλικού έχει εξαφανιστεί από τη Γεωργία. Η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης έχει ανοίξει μια αγορά, μια μαύρη αγορά, πυρηνικού υλικού. Ευελπιστώ ότι θα εγκρίνετε μέτρα τα οποία μπορούν να εφαρμοστούν στην πράξη και ότι θα υιοθετήσετε μια στάση η οποία θα είναι αντίθετη στις όμορφες δηλώσεις που προσπαθούν να αποκοιμίσουν τους πολίτες μας, διότι βρίσκονται σε πλήρη εγρήγορση.

  Lucas (Verts/ALE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, δεν συμμερίζομαι την αισιοδοξία του Συμβουλίου και της Επιτροπής στο υπό συζήτηση θέμα. Το γεγονός ότι δύο κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατέχουν πυρηνικά όπλα υπονομεύει το ηθικό κύρος του συνόλου της ΕΕ όσον αφορά τη συζήτηση σχετικά με τα όπλα μαζικής καταστροφής.

Η τεράστια υποκρισία της βρετανικής και της αμερικανικής κυβέρνησης όταν απαιτούν τον αφοπλισμό τρίτων, ενώ συγχρόνως αναβαθμίζουν τη δική τους πυρηνική ικανότητα, είναι προφανής σε όλους. Αυτή η στάση είναι αυθαίρετη, υποκριτική και άκρως αποσταθεροποιητική. Τελευταία ακούμε πολλά σχετικά με το διεθνές δίκαιο, οπότε επιτρέψτε μου να υπενθυμίσω στη Βρετανία και τη Γαλλία ότι, σύμφωνα με το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, τα πυρηνικά όπλα είναι ανήθικα και παράνομα. Σύμφωνα με τις δεσμεύσεις που ανέλαβαν κατά την έκτη διάσκεψη αναθεώρησης της Συνθήκης ΜΔΠΟ, όλα τα πυρηνικά κράτη ανέλαβαν τη ρητή υποχρέωση να επιτύχουν τη συνολική κατάργηση των πυρηνικών τους οπλοστασίων οδηγώντας στον πυρηνικό αφοπλισμό. Αυτό συνέβη πριν από τέσσερα έτη, αλλά έκτοτε ελάχιστη πρόοδος έχει σημειωθεί. Η Βρετανία και η Γαλλία οφείλουν να δώσουν το παράδειγμα και να καταστρέψουν μονομερώς τις πυρηνικές κεφαλές που έχουν στην κατοχή τους. Τα αμερικανικά πυρηνικά όπλα πρέπει να απομακρυνθούν άμεσα από το ευρωπαϊκό έδαφος. Αναμφίβολα, αυτοί οι στόχοι είναι φιλόδοξοι, αλλά, εάν αντιμετωπίζουμε με σοβαρότητα την απειλή που δημιουργούν τα όπλα μαζικής καταστροφής, αυτή είναι η πορεία που πρέπει να ακολουθήσουμε.

  Πρόεδρος. Η κοινή συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί στις 26 Φεβρουαρίου 2004 στις Βρυξέλλες.

3. Καλωσόρισμα

  Πρόεδρος. Θα ήθελα να καλωσορίσω την αντιπροσωπεία των 15 βουλευτών και γερουσιαστών από τις χώρες του Mercosur (Αργεντινή, Βραζιλία, Παραγουάη και Ουρουγουάη) που μόλις έλαβε θέση στο θεωρείο.

Της αντιπροσωπείας ηγείται ο κ. Alfredo Atanasof, μέλος του Κοινοβουλίου της Αργεντινής και Πρόεδρος της Μικτής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής του Mercosur.

Οι προσκεκλημένοι μας βρίσκονται εδώ για να συμμετάσχουν στην 6η Διακοινοβουλευτική Διάσκεψη μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Κοινής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής του Mercosur. Η διάσκεψη διεξάγεται σήμερα και αύριο στο Στρασβούργο.

Όπως γνωρίζετε, η Ευρωπαϊκή Ένωση και ο Mercosur διαπραγματεύονται μια συμφωνία οικονομικής συνεργασίας, πολιτικού συντονισμού και εταιρικής σχέσης.

Είναι μεγάλη μου τιμή μου που καλωσορίζω αυτή την αντιπροσωπεία και εύχομαι στην Διακοινοβουλευτική Διάσκεψη κάθε επιτυχία.

Κυρίες και κύριοι, πρέπει επίσης να σας ενημερώσω ότι η συζήτηση της δήλωσης του Συμβουλίου αναφορικά με τη θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με την ακρόαση στο Διεθνές Δικαστήριο για το τείχος στο Ισραήλ θα μετατεθεί στις 15.00, ούτως ώστε να μπορέσουμε να προχωρήσουμε στις ψηφοφορίες σε λίγα λεπτά.

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. COX
Προέδρου

4. Ψηφοφορίες

  Πρόεδρος. – Προχωρούμε τώρα στην ψηφοφορία.

Έκθεση (A5-0022/2004) του κ. Garot, εξ ονόματος της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου, σχετικά με την εξέλιξη των γεωργικών εισοδημάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση (2002/2258(INI))

(Το Σώμα εγκρίνει το κείμενο)

⁂

Έκθεση (A5-0018/2004) του κ. Graefe zu Baringdorf, εξ ονόματος της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου, σχετικά με τη γεωργία και τη γεωργική έρευνα στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης της ΚΓΠ (2003/2052(INI))

(Το Σώμα εγκρίνει το κείμενο)

⁂

Έκθεση (A5-0470/2003) του κ. Zappalà, εξ ονόματος της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων και Εσωτερικής Αγοράς, σχετικά με την πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων (COM(2002) 119 – C5-0113/2002 – 2002/0061(COD))

Πριν από την ψηφοφορία επί της τροπολογίας 20:

  Zappalà (PPE-DE), εισηγητής. – (IT) Κύριε Πρόεδρε, η τροπολογία προβλέπει την προσθήκη των όρων “κατάλληλα καταρτισμένων” πριν από τον όρο “επαγγελματίες”.

(Περισσότεροι από 32 βουλευτές απορρίπτουν την προφορική τροπολογία. Ο Πρόεδρος την κηρύσσει μη εγκριθείσα)

(Το Σώμα εγκρίνει το νομοθετικό ψήφισμα )

⁂

Έκθεση (A5-0025/2004) του κ. Gargani, εξ ονόματος της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων και Εσωτερικής Αγοράς, σχετικά με την πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά την έγκριση των μηχανοκίνητων οχημάτων και των ρυμουλκουμένων τους και των συστημάτων, κατασκευαστικών στοιχείων και χωριστών τεχνικών μονάδων που προορίζονται για τα οχήματα αυτά (COM(2003) 418 – C5-0320/2003 – 2003/0153(COD))

(Το Σώμα εγκρίνει το νομοθετικό ψήφισμα )

⁂

Έκθεση (A5-0024/2004) του κ. Souchet, εξ ονόματος της Επιτροπής Αλιείας, σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου για τη θέσπιση μέτρων για την αποκατάσταση των αποθεμάτων μερλούκιου του Βορρά (COM(2003) 374 – C5-0314/2003 – 2003/0137(CNS))

(Το Σώμα εγκρίνει το νομοθετικό ψήφισμα )

⁂

Έκθεση (A5-0026/2004) του κ. Cercas, εξ ονόματος της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, σχετικά με την οργάνωση του χρόνου εργασίας (τροποποίηση της οδηγίας 93/104/ΕΟΚ) (2003/2165(INI))

Πριν από την ψηφοφορία επί της παραγράφου 12:

  Cercas (PSE), εισηγητής. – (ES) Κύριε Πρόεδρε, η Ομάδα του Κόμματος των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών επιθυμεί να υποβάλει μία προφορική τροπολογία για την παράγραφο 12. Η τροπολογία έχει ως εξής στα αγγλικά:

(EN) “ζητεί, το ταχύτερο δυνατό, την προοδευτική αναθεώρηση του συστήματος προσωπικών εξαιρέσεων που προβλέπει το άρθρο 18, παράγραφος 1, στοιχείο β), σημείο i) της οδηγίας 93/104/ΕΚ· εν τω μεταξύ, ζητεί από την Επιτροπή να εξεύρει πρακτικές μεθόδους για την αντιμετώπιση των δυνατόν ή υφισταμένων παραβάσεων της περί εξαιρέσεως διάταξης, περιλαμβανομένης της αναζήτησης θέσεων για την ενίσχυση της προαιρετικής φύσης της εξαίρεσης”.

(ES) Κύριε Πρόεδρε, ορισμένες Ομάδες επιθυμούν επίσης να χωριστεί αυτή η προφορική τροπολογία στα δύο, ώστε το πρώτο μέρος να τελειώνει με τις λέξεις “οδηγία 93/104/ΕΚ” και το δεύτερο μέρος να αρχίζει από τις λέξεις “εν τω μεταξύ” μέχρι το τέλος.

  Lynne (ELDR). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, εξ ονόματος της Ομάδας των Φιλελευθέρων, και σε συνεργασία με την Ομάδα ΕΛΚ-ΕΔ, κατέθεσα μια κοινή τροπολογία. Η κατάθεση προφορικής τροπολογίας, η οποία έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την αρχική της τροπολογία, οφείλεται μήπως στο ότι η Ομάδα ΕΛΚ-ΕΔ πραγματοποιεί στροφή 180 μοιρών; Συγχρόνως, η εν λόγω Ομάδα φαίνεται να διαφωνεί πλήρως με τους Συντηρητικούς συναδέλφους της – και ο σκιώδης εισηγητής ήταν Συντηρητικός. Ποιο είναι το καθεστώς της τροπολογίας μου...

  Πρόεδρος. – Ζητώ συγγνώμη που σας διακόπτω. Δεν θα ξεκινήσουμε εκ νέου τη συζήτηση, αλλά θίγετε ένα ενδιαφέρον διαδικαστικό ζήτημα. Θα το εξετάσω. Εφόσον 32 βουλευτές έχουν αντίρρηση στην προφορική τροπολογία, εκπίπτει.

  Lynne (ELDR). – (EN) Δεν θα έπρεπε η ψηφοφορία επί της προφορικής τροπολογίας να πραγματοποιηθεί μετά την ψηφοφορία επί της τροπολογίας, δεδομένου ότι τροποποιείται η παράγραφος, και όχι η τροπολογία την οποία κατέθεσα;

  Πρόεδρος. – Εάν ψηφίσουμε επί της προφορικής τροπολογίας, η αναθεωρημένη τροπολογία 15 θα εκπέσει, καθόσον ενσωματώνεται στην προφορική τροπολογία.

Ερχόμαστε τώρα στο διαδικαστικό ζήτημα. Υπάρχουν αντιρρήσεις στην κατάθεση της προφορικής τροπολογίας;

  Crowley (UEN). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, δεδομένου ότι στοχεύει στη διαγραφή του κειμένου, η τροπολογία 26 δεν θα έπρεπε να υποβληθεί σε ψηφοφορία πριν από την προφορική τροπολογία;

  Πρόεδρος. – Η απάντηση στο ερώτημά σας είναι ότι, εκτός εάν έχουν αντίρρηση 32 βουλευτές, θα προχωρήσουμε στην ψηφοφορία επί της προφορικής τροπολογίας, η οποία αντιπροσωπεύει έναν συμβιβασμό μεταξύ των πολιτικών ομάδων.

(Ο Πρόεδρος διαπιστώνει ότι δεν υπάρχουν αντιρρήσεις στην κατάθεση της προφορικής τροπολογίας)

(Το Σώμα εγκρίνει το ψήφισμα)

⁂

Πρόεδρος. – Η ψηφοφορία έληξε.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΕΙΣ ΨΗΦΟΥ

Έκθεση Garot (A5-0022/2004)

  Fatuzzo (PPE-DE). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, έχω τη χαρά να ανακοινώσω την παρουσία στα θεωρεία μιας αντιπροσωπείας από την Περιφέρεια της Λομβαρδίας, μεταξύ των οποίων και της κόρης μου Elisabetta Fatuzzo, η οποία, γνωρίζοντας ότι επρόκειτο να μιλήσω για την έκθεση σχετικά με τα γεωργικά εισοδήματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μου επεσήμανε ότι κάποτε υπήρχαν οπωροφόρα δένδρα που παρήγαγαν μήλα, αχλάδια και υπέροχα κεράσια, καθώς και αγροί με σιτάρι και κηπευτικά προϊόντα. Πότε θα νοιώσουμε πάλι τη χαρά της συγκομιδής αυτών των φρούτων κοντά στο σπίτι μας, όπως παλαιότερα; Πότε θα γευτούμε πάλι τα μήλα κατευθείαν από το δένδρο, όπως τα έκοψε η Εύα για τον Αδάμ;

  Πρόεδρος. – Σας ευχαριστούμε, κύριε Fatuzzo. Καλωσορίζουμε την ομάδα των επισκεπτών σας από τη Λομβαρδία, καθώς και την κόρη σας, Elisabetta.

  Berthu (NI), γραπτώς. – (FR) Στην έκθεση Garot για την εξέλιξη των γεωργικών εισοδημάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αρχίζει επαγωγικώς να παραπονείται για τις μελλοντικές συνέπειες της μεταρρύθμισης Fischler, ακόμη και αν το ίδιο το Κοινοβούλιο έχει συμφωνήσει με αυτήν. Το Κοινοβούλιο άλλωστε, για να γίνει αρεστό στην Επιτροπή, έδωσε τη συγκατάθεσή του στην ξαφνική κατάδυση της γεωργίας στη διεθνή αγορά, την αποσύνδεση των ενισχύσεων από την παραγωγή και την ευθυγράμμιση των τιμών των προϊόντων προς τα κάτω. Διαβάζοντας την έκθεση Garot, δυσκολευόμαστε να το πιστέψουμε αυτό.

Το Κοινοβούλιο διαπιστώνει τώρα ότι η διατήρηση των εισοδημάτων των γεωργών και η διατήρηση της παρουσίας μιας υγιούς γεωργίας σε όλες τις χώρες της Ευρώπης απαιτούν αποδοτικές τιμές που να βασίζονται στο κόστος παραγωγής και στην κατάλληλα προσαρμοσμένη εξωτερική προστασία (παράγραφος 12).

Ήμασταν περισσότερο συνεπείς όταν αρνηθήκαμε τη μεταρρύθμιση Fischler, προτείνοντας στη διάσκεψη “Ανοικοδομώντας μια γεωργική πολιτική στην Ευρώπη” ένα πρότυπο γεωργίας λιγότερο υποταγμένο στο εσωτερικό στα καθεστώτα των κρατικών παρεμβάσεων, το οποίο, χωρίς επιδοτήσεις στις εξαγωγές, ήταν προστατευμένο προς τα έξω, έτσι ώστε οι εγχώριες αποδοτικές τιμές, που να συνάδουν με τη βιώσιμη διαχείριση της φύσης να διαμορφώνονται από μόνες τους. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος να διασφαλίσουμε πραγματικά το γεωργικό μέλλον της Ευρώπης.

  Bordes, Cauquil και Laguiller (GUE/NGL), γραπτώς. – (FR) Η έκθεση αυτή δικαίως καταγγέλλει ορισμένες πλευρές της ΚΓΠ η οποία έχει εξυπηρετήσει κατά κύριο λόγο τη διόγκωση των κερδών των μεγάλων καπιταλιστών γεωργών και των εταιρειών διανομής μεγάλης κλίμακας. Ο εισηγητής λέει ότι θέλει να πάρει τις αποστάσεις του από αυτήν την πολιτική και να προστατεύσει τους γεωργούς, ιδιαιτέρως τους μικρούς γεωργούς, σε όλες τις περιοχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ακόμη και στις πιο απομακρυσμένες.

Δεν είμαστε αντίθετοι στην προστασία των πιο μικρών γεωργών και αυτός είναι ο μόνος λόγος για τον οποίον δεν καταψηφίσαμε αυτή την έκθεση. Από την άλλη πλευρά, είμαστε εντελώς αντίθετοι στο να επιδοτούμε ή να ενισχύουμε τους καπιταλιστές της γεωργίας.

Είμαστε επίσης κατά των στοιχείων προστατευτισμού της πολιτικής που προτείνεται από αυτήν την έκθεση, γιατί ο προστατευτισμός είναι μια άμεση επίθεση κατά των εισοδημάτων πολλών γεωργών τρίτων χωρών, συμπεριλαμβανομένων και φτωχών χωρών, και γιατί ο ίδιος είναι επιζήμιος για τους καταναλωτές. Ως εκ τούτου, απείχαμε.

  Caudron (GUE/NGL), γραπτώς. – (FR) Ψήφισα υπέρ της εξαίρετης έκθεσης του κ. Garot και θέλω να επωφεληθώ από αυτήν την ευκαιρία για να τον συγχαρώ για το έργο του όσον αφορά την ευρωπαϊκή γεωργία.

Ο κ. Garot κατάφερε να επιτύχει μια καλή ισορροπία μεταξύ αυτών που θα ήθελαν να αποδεσμεύσουν την Ευρώπη από τη γεωργία προς όφελος της παγκόσμιας αγοράς και εκείνων που θεωρούν τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό “τον μήνα που τρέφει τους έντεκα”, κάνοντας τους πλουσιότερους γεωργούς ακόμη πιο πλούσιους.

  Meijer (GUE/NGL), γραπτώς. – (NL) Ένα εύλογο επιχείρημα υπέρ της διατήρησης των ευρωπαϊκών γεωργικών ενισχύσεων είναι ότι επιτρέπουν στους μικρούς αγρότες να επιβιώνουν από τις μειώσεις στις τιμές των προϊόντων τους και να συμβάλλουν στη διατήρηση μιας βιώσιμης υπαίθρου. Αυτό το επιχείρημα ακυρώνεται εάν τα χρήματα των φορολογουμένων χρησιμοποιούνται με αθέμιτο τρόπο για να γεμίσουν τις τσέπες πλούσιων αγροτών και των πολυεθνικών του γεωργικού τομέα.

Μια πρόσφατη μελέτη της αναπτυξιακής οργάνωσης Oxfam καταδεικνύει ότι οι γεωργικές ενισχύσεις της ΕΕ στη Μεγάλη Βρετανία ωφελούν κυρίως μεγάλους γαιοκτήμονες. Παραδείγματος χάριν, υπολογίζεται ότι ο πλουσιότερος εξ αυτών, ο δούκας του Ουέστμινστερ, λαμβάνει περίπου 38 βρετανικές λίρες ανά ώρα σε γεωργικές ενισχύσεις.

Ακόμη και ο εισηγητής, ο κ. Garot, ο οποίος, ως Σοσιαλδημοκράτης, αντιμετωπίζει, δυστυχώς, την ελευθέρωση της γεωργίας ως φυσικό φαινόμενο, παρατηρεί τώρα ότι κάτι δεν πάει καλά όσον αφορά τις γεωργικές ενισχύσεις. Μεταξύ των ετών 1995 και 2002, τα γεωργικά εισοδήματα αυξήθηκαν κατά 7%, αλλά, κατά την ίδια περίοδο, ο αριθμός των αγροκτημάτων μειώθηκε κατά 15,7%. Τα εναπομείναντα αγροκτήματα αυξήθηκαν σε μέγεθος και η εκμετάλλευσή τους έγινε εντατικότερη. Οι γεωργικές ενισχύσεις κατανέμονται με άνισο τρόπο: το 20% των αγροκτημάτων λαμβάνει το 73% των άμεσων ενισχύσεων, για 59% της συνολικής επιφάνειας και μόλις 25% των θέσεων εργασίας. Ο εισηγητής εκφράζει, προπαντός, την ανησυχία του για αγροκτήματα τα οποία παράγουν ελάχιστα αλλά, παρ’ όλα αυτά, λαμβάνουν ενισχύσεις. Θα τασσόμουν περισσότερο υπέρ ενός ανωτάτου ορίου, ενός μεγίστου ορίου ενισχύσεων για κάθε αγρόκτημα. Χωρίς ένα τέτοιο μέτρο, οι γεωργικοί πόροι θα μετατρέπονταν σε πηγή περιττής γραφειοκρατίας και σε μια άδικη μορφή αναδιανομής του εισοδήματος.

  Mulder (ELDR), γραπτώς. – (NL) Απείχα από την ψηφοφορία επί της έκθεσης του κ. Garot, παρά το γεγονός ότι στηρίζει την ανάπτυξη και τη μεταρρύθμιση όσον αφορά τον προσανατολισμό της γεωργικής πολιτικής, με ενισχύσεις που είναι αποδεσμευμένες από την παραγωγή και με ενίσχυση της γεωργικής πολιτικής.

Στην έκθεση, ωστόσο, δεν λαμβάνονται ικανοποιητικώς υπόψη οι περιορισμοί που διέπουν τη χρηματοδότηση της κοινής γεωργικής πολιτικής. Ακόμη και τα διαθέσιμα περιθώρια οικονομικών παρεκκλίσεων έχουν αντίκτυπο στην πολιτική που πρόκειται να υιοθετηθεί. Θα ήθελα να επιστήσω ιδιαιτέρως την προσοχή σας στην παράγραφο 25, στην οποία απορρίπτεται η συγχρηματοδότηση της γεωργικής πολιτικής και της πολιτικής ανάπτυξης της υπαίθρου. Κατά την άποψή μου, η υποχρεωτική συγχρηματοδότηση είναι ακριβώς ένα από τα βασικά μέσα που μπορούν να συμβάλουν στην υιοθέτηση μιας κοινής γεωργικής πολιτικής στο μέλλον.

  Queiró (UEN), γραπτώς. – (PT) Αυτή η έκθεση εστιάζεται στην τρέχουσα κρίση των γεωργικών εισοδημάτων σε διάφορα κράτη μέλη. Το κρίσιμο ζήτημα εν προκειμένω είναι ο βαθμός στον οποίο επιτυγχάνει η κοινή γεωργική πολιτική τους στόχους που προβλέπονται από τη Συνθήκη όσον αφορά την εξασφάλιση αξιοπρεπούς βιοτικού επιπέδου για τους αγρότες και τους κατοίκους αγροτικών περιοχών. Ενώ το συνολικό γεωργικό εισόδημα αυξήθηκε κατά 7% μεταξύ των ετών 1995 και 2002, το κόστος για την επίτευξη αυτού του αποτελέσματος η μείωση κατά 18% του αριθμού των αγροκτημάτων. Διαπιστώνουμε δε το κοινωνικό κόστος αυτού του φαινομένου για τους πορτογάλους αγρότες, οι οποίοι έχουν αναγκαστεί να εγκαταλείψουν ή να μεταβάλουν τις παραδοσιακές τους δραστηριότητες.

Η αλήθεια είναι ότι, σε σύγκριση με άλλους τομείς της οικονομίας, η γεωργία παρουσιάζει καθυστέρηση. Τα συνολικά αριθμητικά στοιχεία κρύβουν επίσης σημαντικές ανισότητες, όπως το γεγονός ότι το 20% των γεωργικών εκμεταλλεύσεων λαμβάνει το 73% των ενισχύσεων της ΚΓΠ. Αυτές οι γεωργικές εκμεταλλεύσεις αντιστοιχούν μόνον στο 59% του εδάφους και στο 25% των θέσεων εργασίας στον τομέα. Η κατάσταση είναι πολιτικά και κοινωνικά απαράδεκτη και εξηγεί τη συμπεριφορά ορισμένων κρατών μελών τα οποία επιθυμούν να διατηρήσουν τα προνόμιά τους στο πλαίσιο της ΚΓΠ.

Ψηφίζοντας υπέρ της έκθεσης, εκδηλώνουμε τη συμφωνία μας με τη διατύπωση των συστάσεων όσον αφορά τον ενισχυθέντα προσφάτως πυλώνα της ανάπτυξης της υπαίθρου στο πλαίσιο της ΚΓΠ, που προωθείται...

(Η αιτιολόγηση ψήφου συντομεύτηκε κατ’ εφαρμογή του άρθρου 137, παράγραφος 1, του Κανονισμού)

  Ribeiro e Castro (UEN), γραπτώς. – (PT) Στο πλαίσιο της ΚΓΠ, ο αριθμός των γεωργικών εκμεταλλεύσεων μειώθηκε αισθητά –κατά 15,7%– μεταξύ των ετών 1995 και 2002, γεγονός το οποίο οδήγησε σε άνοδο των γεωργικών εισοδημάτων στο σύνολο της ΕΕ.

Αυτή η άνοδος οφειλόταν στην πραγματικότητα τόσο στην παρατηρούμενη μείωση του αριθμού των γεωργικών εκμεταλλεύσεων όσο και στην αύξηση του μεγέθους τους.

Οι πολλαπλές δραστηριότητες και η διαφοροποίηση έχουν συμβάλει επίσης στη διατήρηση των γεωργικών εισοδημάτων.

Μια εξέταση, ωστόσο, της πραγματικότητας της ζωής στην ύπαιθρο στα κράτη μέλη, αποκαλύπτει, σε πολλές περιπτώσεις, ότι οι αγρότες εξαρτώνται είτε από τις δημόσιες ενισχύσεις είτε από τις διακυμάνσεις των τιμών και των αγορών, οδηγούμενοι σε αισθήματα αβεβαιότητας και, ως εκ τούτου, σε χαμηλά επίπεδα επενδύσεων για τον εκσυγχρονισμό και τη διαφοροποίηση των καλλιεργειών.

Οι γεωργικές εκμεταλλεύσεις συγκεντρώνονται όλο και περισσότερο, οπότε, εάν δεν καταπολεμηθεί αυτή η τάση, θα οδηγήσει στην ερήμωση της υπαίθρου, διακινδυνεύοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο το σύνολο των εξωτερικών παραγόντων που υποστηρίζονται από την ύπαιθρο, και οι οποίοι δεν είναι όλοι ποσοτικά προσδιορίσιμοι.

Οι στόχοι της “ανταγωνιστικότητας” και της “πολυλειτουργικότητας” πρέπει να μπορέσουν να συνδυαστούν, εξασφαλίζοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο ένα ελάχιστο επίπεδο ασφαλείας για όσους επιδίδονται σε γεωργικές δραστηριότητες, καθώς και την εμπιστοσύνη τους σε ένα ικανοποιητικό βιοτικό επίπεδο και σε ένα σταθερό εισόδημα. Το αποτέλεσμα μιας τέτοιας πολιτικής θα ήταν μια βιώσιμη κοινοτική γεωργία που είναι σε θέση να υποστηρίξει τον μεγαλύτερο δυνατό αριθμό γεωργικών εκμεταλλεύσεων και θέσεων εργασίας στο σύνολο της ΕΕ.

Υπερψήφισα την έκθεση.

  Souchet (NI), γραπτώς. – (FR) Ψήφισα υπέρ της έκθεσης Garot για να αναγνωρίσω τις αρετές μιας πρωτοβουλίας που, για μία φορά, μας επέτρεψε να συζητήσουμε για ένα από τα θεμελιώδη θέματα που επηρεάζει τη διατήρηση του γεωργικού μας προτύπου: τα εισοδήματα των γεωργών μας. Η συζήτηση αυτή μας επέτρεψε να αποστασιοποιηθούμε από τις τμηματικές και τεχνικές προσεγγίσεις, τις οποίες συνήθως αναγκαζόμαστε να υιοθετούμε όταν εξετάζουμε το πλήθος των νομοθετικών προτάσεων που μας υποβάλλει η Επιτροπή.

Θέλησα, επίσης, να σημειώσω την πλήρη συμφωνία μου με την επανεξέταση των θεμελιωδών στόχων της ΚΓΠ, των οποίων τη σκοπιμότητα επιβεβαιώνει η έκθεση: “να ενισχυθεί η γεωργία σε τοπικό επίπεδο ώστε να διατηρηθεί παντού ο μεγαλύτερος δυνατός αριθμός γεωργικών εκμεταλλεύσεων και θέσεων απασχόλησης σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση” και “να διασφαλιστεί δίκαιο βιοτικό επίπεδο για τους γεωργούς και η σταθεροποίηση των εισοδημάτων τους, προκειμένου να διατηρηθεί ο γεωργικός κλάδος στο σύνολο της επικράτειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης».

Όμως, δεν μπορώ παρά να εκφράσω την έκπληξή μου έναντι της αντιφατικής επιχειρηματολογίας που συνίσταται, αφενός, στη συστηματική έγκριση των προτάσεων της Επιτροπής, είτε πρόκειται για την αποσύνδεση είτε για τη μείωση της εξωτερικής προστασίας, και, αφετέρου, στην καταγγελία των κινδύνων πλήρους παραμόρφωσης του ευρωπαϊκού γεωργικού προτύπου, που ενέχουν οι ίδιες αυτές προτάσεις.

Συνεπώς, η έγκρισή μου προφανώς δεν αφορά τις αναφορές στην αποσύνδεση και στην ανάπτυξη της υπαίθρου της έκθεσης Garot.

Έκθεση Graefe zu Baringdorf (A5-0018/2004)

  Fatuzzo (PPE-DE). – (IT) Με την έκθεση αυτή παραμένουμε στον τομέα της γεωργίας. Θα ήθελα λοιπόν η έρευνα στη γεωργία να προοδεύει συνεχώς, σε βαθμό που το σταφύλι να δίνει ως προϊόν ένα κρασί που δεν θα προσβάλλει το ήπαρ όσων το πίνουν. Θα ήθελα επίσης η γεωργία αυτή να παράγει αχλάδια με γεύση αχλαδιού, μήλα με γεύση μήλου, κεράσια με γεύση κερασιού, ροδάκινα με γεύση ροδάκινου και, προπαντός, κύριε Πρόεδρε, η μέντα –που είναι η αγαπημένη μου γεύση– να έχει πάντοτε τη γεύση και το άρωμα της μέντας που τόσο με ευχαριστεί και μου αρέσει.

  Πρόεδρος. – Σας ευχαριστούμε γι’ αυτήν την προσγειωμένη συνεισφορά.

  Bordes, Cauquil και Laguiller (GUE/NGL), γραπτώς. – (FR) Είναι αυτονόητο ότι ένα μεγάλο μέρος της έρευνας σε θέματα γεωργίας προσανατολιζόταν μέχρι σήμερα με τον ένα ή τον άλλο τρόπο σε τομείς όπου οι καπιταλιστές του γεωργικού τομέα τροφίμων ήλπιζαν τη μέγιστη απόδοση κέρδους. Η έκθεση αυτή προτίθεται να επαναπροσανατολίσει τουλάχιστον ένα τμήμα αυτής της έρευνας προς τομείς που σήμερα βρίσκονται στο περιθώριο. Αυτό θα ήταν, όντως, ένα θετικό στοιχείο. Ακόμη και αν δεν πιστεύουμε, σε αντίθεση με τον εισηγητή, πως η ανάπτυξη της αποκαλούμενης “βιώσιμης” γεωργίας και της αποκαλούμενης “βιολογικής” γεωργικής παραγωγής, που ο εισηγητής υποστηρίζει, είναι αναγκαστικά συνώνυμη με ένα πραγματικό πλεονέκτημα τόσο για τους καταναλωτές, τουλάχιστον στη συντριπτική τους πλειοψηφία, όσο και για τις μικρές γεωργικές οικογενειακές εκμεταλλεύσεις.

Δεν είμαστε, βέβαια, αντίθετοι σε έναν τέτοιο επαναπροσανατολισμό της γεωργικής έρευνας, ούτε στη χρηματοδότηση από δημόσια κονδύλια, όπως επιθυμεί ο εισηγητής. Αυτό το τελευταίο αίτημα υπογραμμίζει τον βαθμό στον οποίο η οικονομία της αγοράς δεν μπορεί να εξασφαλίσει τη χρηματοδότηση ερευνών, εάν τα αποτελέσματά τους δεν αποφέρουν άμεσα κέρδη.

  Figueiredo (GUE/NGL), γραπτώς. – (PT) Η γεωργία ασκεί σημαντική επίδραση στο κλίμα, στα εδάφη, στη βιοποικιλότητα, στην ισορροπία των οικοσυστημάτων και στη διαχείριση τοπίων· με άλλα λόγια, υπάρχει ισχυρή περιβαλλοντική αλληλεπίδραση. Είναι μια ζωτικής σημασίας κοινωνικοοικονομική και πολιτιστική δραστηριότητα, η οποία οφείλει να διασφαλίζει υψηλής ποιότητας γεωργικά προϊόντα. Οι διατροφικές κρίσεις και οι κρίσεις επιζωοτιών που έχουν εμφανιστεί στην ΕΕ καταδεικνύουν τη μη βιωσιμότητα του υφιστάμενου γεωργικού προτύπου που προβλέπεται στο πλαίσιο της ΚΓΠ. Το εν λόγω πρότυπο ενθαρρύνει την εντατική παραγωγή, σε πλήρη αντίθεση με την πολυλειτουργική διάσταση της γεωργίας.

Προκειμένου να αναπτυχθεί ένας βιώσιμος γεωργικός πολιτισμός, είναι, συνεπώς, σημαντικό να αναπτύξουμε, να εφαρμόσουμε και να χρηματοδοτήσουμε την έρευνα στον γεωργικό τομέα που θα λαμβάνει υπόψη τη σπουδαιότητα της γεωργίας τόσο για την ανάπτυξη των αγροτικών περιοχών όσο και για την παραγωγή τροφίμων υψηλής ποιότητας. Το ισχνό 2% του έκτου προγράμματος πλαισίου για την έρευνα είναι ένα υπερβολικά χαμηλό επίπεδο χρηματοδότησης για την έρευνα σε τομείς όπως οι πιο βιώσιμες μέθοδοι καλλιέργειας, η ασφάλεια και η ποιότητα των τροφίμων, οι εναλλακτικές πηγές εισοδήματος στη γεωργία (χρήσεις γεωργικών πρώτων υλών για σκοπούς διάφορους της παραγωγής τροφίμων), το ζήτημα του φύλου, οι νέοι τρόποι ρύθμισης της αγοράς και βελτίωσης των μεθόδων οργανικής καλλιέργειας.

Άλλοι τομείς στους οποίους είναι ζωτικής σημασίας η πραγματοποίηση έρευνας είναι οι καλλιέργειες γενετικώς τροποποιημένων οργανισμών και η βιοτεχνολογία. Για να είμαστε πιο συγκεκριμένοι, πρέπει να εξετάσουμε ζητήματα που αφορούν τη συνύπαρξη καλλιεργειών γενετικώς τροποποιημένων οργανισμών και συμβατικών/οργανικών καλλιεργειών, καθώς και τους πιθανούς κινδύνους από την απελευθέρωση αυτών των οργανισμών στο περιβάλλον και την είσοδό τους στη διατροφική αλυσίδα.

  Queiró (UEN), γραπτώς. – (PT) Στην προκειμένη έκθεση επισημαίνεται η ανάγκη αύξησης της χρηματοδότησης για την έρευνα στον τομέα της γεωργίας, ενόψει εξελίξεων όπως η μετάβαση στην πολυλειτουργικότητα, η μεγαλύτερη σημασία που αποδίδεται στην ανάπτυξη της υπαίθρου και η ανάγκη να καταστούν ορισμένες εξειδικευμένες γεωργικές πρακτικές, όπως οι οργανικές καλλιέργειες, πιο εμπορικές.

Ο εισηγητής, επομένως, ζητά τη χρήση πόρων του έκτου προγράμματος πλαισίου για την έρευνα για την υποστήριξη προγραμμάτων και πρωτοβουλιών στο γενικότερο πλαίσιο της γεωργίας και της ανάπτυξης της υπαίθρου, έχοντας κατά νου τις σημαντικές δυνατότητες, στον τομέα της επιστήμης των τροφίμων και της ανάπτυξης προϊόντων, αναζωογόνησης της τοπικής παραγωγής και των τοπικών οικονομιών.

Συμφωνούμε πλήρως ότι, εάν επιθυμούμε να ικανοποιήσουμε τις όλο και πιο υψηλές προσδοκίες των καταναλωτών όσον αφορά την ανιχνευσιμότητα, τον υγειονομικό έλεγχο, την ποιότητα των συστατικών, και ούτω καθεξής, απαιτείται η πραγματοποίηση σημαντικών επενδύσεων, προκειμένου να βελτιωθεί το επίπεδο της ποιότητας και να διατηρηθεί η ανταγωνιστικότητα. Δεδομένου ότι αυτού του είδους οι επενδύσεις δεν είναι εύκολο να πραγματοποιηθούν σε επίπεδο ΜΜΕ, πρέπει να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις για την πραγματοποίηση επενδύσεων σε επίπεδο βιομηχανίας, ή σε περιφερειακό ή εθνικό επίπεδο, μέσω της δημόσιας χρηματοδότησης.

Συνεπώς, υπερψήφισα την έκθεση.

  Ribeiro e Castro (UEN), γραπτώς. – (PT) Συμμερίζομαι την άποψη του εισηγητή ότι απαιτείται η χρηματοδότηση της έρευνας στον τομέα της γεωργίας. Υπάρχουν εξαιρετικές δυνατότητες στους τομείς της επιστήμης των τροφίμων και της ανάπτυξης προϊόντων, για την αναζωογόνηση της τοπικής παραγωγής και των τοπικών οικονομιών, τις οποίες, δυστυχώς, δεν έχουμε εκμεταλλευτεί όπως έπρεπε.

Ενόψει των προσφάτων εξελίξεων στον τομέα, όπως η μετάβαση στην πολυλειτουργικότητα, φρονώ ότι πρέπει να δοθεί στην ανάπτυξη της υπαίθρου ο βαθμός προτεραιότητας που της αξίζει, και η χρήση των πόρων του έκτου προγράμματος πλαισίου για την έρευνα μπορεί να συμβάλει προς αυτήν την κατεύθυνση.

Θεωρώ ότι οι αυξανόμενες απαιτήσεις των καταναλωτών, τις οποίες χαιρετίζω και ενθαρρύνω, αξίζουν σίγουρα την πλήρη στήριξη των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων.

Τα εν λόγω όργανα πρέπει να συμβάλουν όχι μόνο στο να ενισχύεται διαρκώς η δυνατότητα ανίχνευσης της πορείας ενός προϊόντος “από το αγρόκτημα στο πιάτο”, αλλά και στο να καταστούν ορισμένες ειδικευμένες γεωργικές δραστηριότητες, όπως οι οργανικές καλλιέργειες, περισσότερο εμπορικές.

Όσον αφορά την ανιχνευσιμότητα, τον υγειονομικό έλεγχο και την ποιότητα των συστατικών, απαιτούνται ακόμη σημαντικές επενδύσεις προκειμένου να ενισχυθεί η ποιότητα και να διατηρηθεί η ανταγωνιστικότητα.

Κατά συνέπεια, υπερψήφισα την έκθεση.

Έκθεση Zappalà (A5-0470/2003)

  Fatuzzo (PPE-DE). – (IT) Ψήφισα ασφαλώς υπέρ αυτής της έκθεσης σχετικά με την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων, γιατί ο σκοπός είναι να αποκτήσουμε γιατρούς που να είναι ευρωπαίοι γιατροί –και να είναι αναγνωρισμένοι σε όλη την Ευρώπη– ευρωπαίους δικηγόρους, ευρωπαίους λογιστές και αρχιτέκτονες. Άλλωστε, εμείς, οι βουλευτές δεν είμαστε ευρωπαίοι βουλευτές, κύριε Πρόεδρε; Δεν αποδεικνύουμε ότι μπορούμε να είμαστε ευρωπαίοι βουλευτές χωρίς να έχουμε υποστεί συμπληρωματικές εξετάσεις για την αναγνώρισή μας σε όλη την Ευρώπη; Συνεπώς, συνιστούμε απτό παράδειγμα ότι μπορούμε στην πράξη να έχουμε ένα ενιαίο ευρωπαϊκό επάγγελμα. Όπως εμείς οι βουλευτές μπορέσαμε να επιτελέσουμε αποτελεσματικά το έργο μας, το ίδιο προφανώς μπορούν να κάνουν και οι επαγγελματικές κατηγορίες. Ας ευχηθούμε να γίνει σύντομα!

  Αλυσανδράκης (GUE/NGL), γραπτώς. – Οι Ευρωβουλευτές του ΚΚΕ καταψηφίσαμε την έκθεση γιατί, με πρόσχημα τη “διαφάνεια και αναγνωρισιμότητα επαγγελματικών προσόντων”, επιχειρείται η συρρίκνωση του επιστημονικού υποβάθρου των πτυχίων, όταν οι εξελίξεις της επιστήμης και της τεχνολογίας προϋποθέτουν αναβάθμιση της εκπαίδευσης.

Όπως επισημάναμε κατά τη συζήτηση της έκθεσης, αποβλέπει στην παραπέρα απελευθέρωση της αγοράς εργασίας προς όφελος του μεγάλου κεφαλαίου, παρεμβαίνει στο εκπαιδευτικό σύστημα των κρατών μελών, επιβάλλοντας ένα εκπαιδευτικό μοντέλο που υποβαθμίζει την ανώτατη εκπαίδευση, εξομοιώνει προς τα κάτω τα απαραίτητα προσόντα για την πρόσβαση στα νομοθετικά κατοχυρωμένα επαγγέλματα.

Σε ό,τι αφορά π.χ. τους Μηχανικούς, η υποβάθμιση του επαγγέλματος που συνεπάγεται η Οδηγία, πέρα από τα ζητήματα άνισης μεταχείρισης σε βάρος των διπλωματούχων μηχανικών ΑΕΙ με πενταετή ενιαίο κύκλο σπουδών, τους οποίους εξομοιώνει με αποφοίτους τριετών σπουδών, δημιουργεί σοβαρό ζήτημα που αφορά το δημόσιο συμφέρον και τις επείγουσες κοινωνικές και λαϊκές ανάγκες σε ευαίσθητους τομείς, όπως αντισεισμική προστασία, κατασκευές, αναβάθμιση του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος.

Επί πλέον, η Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου υπερψήφισε τις τροπολογίες που ανοίγουν το δρόμο στην αναγνώριση των πτυχίων-μαϊμούδων, που δίνονται από μη πανεπιστημιακά ιδρύματα, τα γνωστά Κέντρα Ελευθέρων Σπουδών που είναι συμβεβλημένα με ξένα πανεπιστήμια, εξομοιώνοντας τους αποφοίτους τους με τους αποφοίτους των ελληνικών ΑΕΙ, παρότι οι σπουδές στα κέντρα αυτά δεν αναγνωρίζονται στη χώρα μας ως ανώτατες.

  Figueiredo (GUE/NGL), γραπτώς. – (PT) Χαιρετίζω τις επικρίσεις που διατυπώνονται στην έκθεση σχετικά με το σχέδιο της Επιτροπής, κυρίως όσον αφορά τα προσωρινά μέτρα για τον καθορισμό της παροχής υπηρεσιών και τη δυνατότητα αποφυγής των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης.

Στην Πορτογαλία, το βασικό στοιχείο του κανονισμού και του περιορισμού της πρόσβασης σε ορισμένα επαγγέλματα είναι το άρθρο 47 του συνταγματικού δικαίου. Ο περιορισμός είναι δυνατός μόνον μέσω νομοθεσίας την οποία θα εγκρίνει η Εθνοσυνέλευση. Η πρόσβαση μπορεί να περιοριστεί μόνον όταν διακυβεύονται άλλα θεμελιώδη δικαιώματα –η ανθρώπινη ζωή και υγεία, καθώς και η ασφάλεια προσώπων και αντικειμένων– με ταυτόχρονη τήρηση των κριτηρίων της αναλογικότητας, της ανάγκης, και της διασφάλισης της καταλληλότητας του μέτρου.

Η ιδέα της ενοποίησης όλων των επαγγελματικών κανονισμών σε μια ενιαία οδηγία, λαμβάνοντας υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά καθενός από αυτά τα επαγγέλματα –ιατρών, κτηνιάτρων, νοσοκόμων, μαιευτήρων, αρχιτεκτόνων και οδοντιάτρων– είναι αποδεκτή, καθόσον διακυβεύονται η ανθρώπινη ζωή και υγεία, καθώς και η ασφάλεια προσώπων και αντικειμένων.

Είναι, ωστόσο, απαράδεκτο –πραγματικά ακατανόητο– το γεγονός ότι στην οδηγία δεν περιλαμβάνονται άλλοι επαγγελματίες στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, οι οποίοι διαδραματίζουν ζωτικής σημασίας ρόλο για την προστασία της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων, όπως οι υπεύθυνοι υγείας και ασφάλειας στην εργασία, οι βιολόγοι, οι ανώτεροι τεχνικοί υγείας και οι τεχνικοί διάγνωσης και θεραπείας. Το σχέδιο οδηγίας, καθόσον δεν καθορίζει ρητώς ότι, προκειμένου να αναγνωριστούν τα επαγγελματικά προσόντα, η κατάρτιση πρέπει να βασίζεται...

(Η αιτιολόγηση ψήφου συντομεύτηκε κατ’ εφαρμογή του άρθρου 137, παράγραφος 1, του Κανονισμού)

  Krivine και Vachetta (GUE/NGL), γραπτώς. – (FR) Η έκθεση σχετικά με την αναγνώριση των ευρωπαϊκών επαγγελματικών προσόντων διευρύνει τις δυνατότητες παροχής υπηρεσιών και εναρμονίζει τα επαγγελματικά προσόντα, προκειμένου να αυξήσει την κινητικότητα και την ελεύθερη κυκλοφορία του εργατικού δυναμικού στην Ευρώπη. Επιθυμεί να εγγυάται στον πελάτη ενός παρόχου υπηρεσιών την ποιότητα των παρεχόμενων εργασιών και να τον διευκολύνει να εντοπίζει τον υπεύθυνο εάν δεν είναι ικανοποιημένος με την υπηρεσία, καθώς και να του παρέχει ασφάλιση κατά των κινδύνων. Όμως, στην έκθεση δεν αναφέρεται τίποτα για τα δικαιώματα που παρέχουν τα αναγνωρισμένα προσόντα, τίποτα για τα προσφερόμενα εχέγγυα, τίποτα για την εναρμόνιση των επαγγελματικών καθεστώτων και των συνθηκών εργασίας, τίποτα για τη βελτίωση των συνθηκών κατάρτισης.

Απορρίπτουμε μια πολιτική που στοχεύει να δώσει όλα τα εχέγγυα στις επιχειρήσεις ή στους πελάτες, σε περιπτώσεις επαγγελματικής κινητικότητας, και κανένα σε εκείνους που εργάζονται. Απορρίπτουμε μια πολιτική που ευνοεί το κοινωνικό ντάμπινγκ, δημιουργώντας σκληρό ανταγωνισμό μεταξύ των μισθωτών χωρίς προστασία, υπονομεύοντας με αυτόν τον τρόπο το επαγγελματικό καθεστώς τους και τα δικαιώματά τους σε κοινωνικές παροχές. Προασπίζουμε μια εναρμόνιση προσόντων που να είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τον καθορισμό των επαγγελματικών καθεστώτων, των συνθηκών εργασίας και των κοινωνικών δεσμεύσεων ως προς τους μισθούς και την κοινωνική προστασία, γιατί θα επέτρεπε να υπάρξει μια κινητικότητα που θα ευνοούσε τη βελτίωση των συνθηκών ζωής και εργασίας σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Συνεπώς, ψηφίσαμε κατά της έκθεσης Zappalà.

  Lulling (PPE-DE), γραπτώς. – (FR) Η έκθεση όπως μας έχει υποβληθεί περιλαμβάνει τεράστιο αριθμό τροπολογιών, μεταξύ των οποίων εγώ προσωπικά επικεντρώθηκα μόνο σε μία: την τροπολογία αριθ. 20, η οποία σχετίζεται με την αιτιολογική σκέψη αριθ. 21.

Στην ουσία, ζήτησε τη βοήθεια μου το Συμβούλιο Αρχιτεκτόνων της Ευρώπης, μετά από αίτημα των αρχιτεκτόνων και των συμβούλων-μηχανικών του Μεγάλου Δουκάτου του Λουξεμβούργου.

Η τροπολογία αυτή θα εισήγαγε την ιδέα οι “surveyors” να μπορούν να παρέχουν υπηρεσίες σχεδιασμού κτιρίων. Η εισαγωγή μιας αναφοράς στους “surveyors” σε αυτήν την οδηγία θα έδινε τη δυνατότητα αναγνώρισης σε ένα επάγγελμα που υπάρχει μόνο στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ιρλανδία και τα μέλη του οποίου δεν ασχολούνται με τον σχεδιασμό κτιρίων. Στις χώρες αυτές, οι “building surveyors” είναι αυτοί που προσλαμβάνονται περιστασιακά για τον σχεδιασμό κτιρίων. Δεδομένου ότι το επάγγελμα του “surveyor” δεν είναι κοινό στην Ευρώπη, οι γλωσσικές εκδοχές της τροπολογίας θα προκαλέσουν σύγχυση όσον αφορά το ποιος δικαιούται να σχεδιάζει κτίρια. Η γαλλική μετάφραση αναφέρεται στους “géomètres», οι οποίοι όμως δεν ανήκουν στην ίδια επαγγελματική ομάδα.

Θεωρώ την τροπολογία αυτή επικίνδυνη και θα την καταψηφίσω.

  Manders (ELDR), γραπτώς. – (NL) Το Λαϊκό Κόμμα για την Ελευθερία και τη Δημοκρατία αισθάνεται ιδιαίτερη ικανοποίηση από το γεγονός ότι οι συμβιβαστικές τροπολογίες που έχουν συμφωνηθεί βρίσκονται σε πλήρη συμφωνία με την πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την προώθηση ενός “Europass”, ενός ηλεκτρονικού συστήματος για την προώθηση της συγκρισιμότητας των πτυχίων και των επαγγελματικών προσόντων στην ΕΕ. Ο συμβιβασμός περιλαμβάνει ένα σύστημα βαθμολόγησης βάσει “μονάδων”, με την αναγνώριση μονάδων ποιότητας για κάθε κύκλο κατάρτισης. Αυτό το σύστημα εγγυάται ότι, κατά την αξιολόγηση ενός κύκλου κατάρτισης, δεν έχει σημασία το χρονικό διάστημα, αλλά η ποιότητα. Επιπλέον, στο πλαίσιο συμβιβασμού, έχουν καταστεί αυστηρότερα τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των επαγγελμάτων που συνεπάγονται υποχρέωση επίδειξης αυξημένης προσοχής για την προστασία του καταναλωτή, μέσω της υποχρέωσης εγγραφής και ασφάλισης στην περίπτωση προσωρινής παροχής υπηρεσιών σε ένα άλλο κράτος μέλος. Επιπλέον, και για τις γυναίκες, ισχύουν τα ίδια δικαιώματα πρόσβασης στην αγορά εργασίας. Μια διάταξη η οποία οδηγούσε σε διακρίσεις και προέβλεπε τη δυνατότητα αναγνώρισης προσόντων μόνον εάν η εργασία δεν έχει διακοπεί για δύο έτη κατά τη διάρκεια της τελευταίας πενταετίας, έχει επίσης διαγραφεί. Η οδηγία είναι ζωτικής σημασίας για την ενίσχυση της κινητικότητας στην αγορά εργασίας και αποτελεί θεμελιώδη προϋπόθεση για την επίτευξη του στόχου της Λισαβόνας. Ένα διαφανές σύστημα αναγνώρισης προσόντων θα καταστεί πιο σημαντικό, ιδιαίτερα ενόψει της διεύρυνσης, η οποία θα οδηγήσει σε περαιτέρω αύξηση της ενδοκοινοτικής μετανάστευσης.

  Meijer (GUE/NGL), γραπτώς. – (NL) Οι νέοι πληροφορούνται ότι ενισχύεται όλο και περισσότερο η δυνατότητά τους να μεταβούν στο εξωτερικό για εργασία. Για ορισμένους, η εργασία στο εξωτερικό για μικρό χρονικό διάστημα προκειμένου να αποκτήσουν επαγγελματική εμπειρία είναι ευχάριστη, αλλά δεν είναι καθόλου ευχάριστη εάν ωθούνται σε αυτό από αναγκαιότητα επειδή εξαντλούνται οι θέσεις εργασίας στον επαγγελματικό τους κλάδο, με αποτέλεσμα να μπορούν να βρουν εργασία μόνο σε απομακρυσμένες περιοχές. Οι εργαζόμενοι απογοητεύονται τελείως εάν αναγκαστούν να εργαστούν στο εξωτερικό με χαμηλότερες αμοιβές και χωρίς αναγνώριση των προσόντων που έχουν αποκτήσει. Σύμφωνα με την προπαγάνδα της ΕΕ, κάθε πολίτης οποιουδήποτε κράτους μέλους έχει το δικαίωμα να εργαστεί με τις συνήθεις αμοιβές που προσφέρονται στη χώρα στην οποία θα επιλέξει να εργαστεί, ενώ τα προσόντα αναγνωρίζονται αμοιβαία. Η πράξη, ωστόσο, διαφέρει πολύ από αυτήν την ιδεατή εικόνα. Οι ξένοι εκπαιδευτικοί δεν θεωρούνται κατάλληλοι για αντίστοιχη εργασία στη Γαλλία και την Ιταλία. Σύμφωνα με αναφορές που λάβαμε πρόσφατα, η Ελλάδα δεν αναγνωρίζει πανεπιστημιακούς τίτλους τους οποίους αποκτούν Έλληνες πολίτες στο εξωτερικό, ενώ υπάρχουν επίσης προβλήματα στη Βάδη-Βυρτεμβέργη και τη Σκωτία. Η εντύπωση που μου δημιουργείται δεν είναι ότι η προτεινόμενη τροποποίηση δεκαπέντε οδηγιών θα λύσει πραγματικά τα προβλήματα. Στην καλύτερη περίπτωση, θα υπάρξει μεγαλύτερη ελευθερία εγκατάστασης όσων ασκούν ελεύθερα επαγγέλματα, και ως εκ τούτου οι αλλοδαποί δεν θα οφείλουν πλέον να πληρούν τα κριτήρια χορήγησης αδειών και εγγραφής, τα οποία όμως θα παραμείνουν υποχρεωτικά για τους ίδιους τους πολίτες των χωρών στις οποίες εγκαθίστανται. Σύμφωνα με επαγγελματίες του υγειονομικού κλάδου, το ισότιμο καθεστώς για τα προσόντα τους δεν έχει ρυθμιστεί ικανοποιητικά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Είναι δεδομένο ότι οι καταγγελίες θα συνεχιστούν.

  Ries (ELDR), γραπτώς. – (FR) Χαίρομαι που σήμερα εγκρίθηκε η έκθεση του κ. Zappalà σχετικά με την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Με την προοπτική της επικείμενης διεύρυνσης, η ελεύθερη κυκλοφορία εργαζομένων, ειδικά γιατρών, οδοντιάτρων, νοσοκόμων, κτηνιάτρων, μαιών, φαρμακοποιών και αρχιτεκτόνων στην Ένωση, απαιτεί ένα απλουστευμένο και εναρμονισμένο καθεστώς επαγγελματικών προσόντων.

Θεώρησα σημαντικό να διατηρηθούν τα κεκτημένα και, συνεπώς, να διατηρηθούν τα υψηλά πρότυπα για την απόκτηση προσόντων, ειδικά για τους γιατρούς, μέσα σε ένα πνεύμα “ευρωπαϊκό” που σέβεται τις προσωπικές αξίες. Για αυτόν τον λόγο ψήφισα κατά της τροπολογίας αριθ. 155. Στην ουσία, προτιμότερο θα ήταν να διαθέτουμε έναν μηχανισμό ελαστικό και ευέλικτο, που να λαμβάνει υπόψη του τις εξελίξεις στις σπουδές πανεπιστημιακού κύκλου όταν καθορίζουμε τον αριθμό των ετών που απαιτείται για την κατάρτιση ειδικών.

Τέλος, ψήφισα κατά της τροπολογίας αριθ. 156, η οποία δεν διευκρινίζει το πεδίο εφαρμογής της αυτόματης αναγνώρισης των επαγγελματικών προσόντων και δεν δίνει την ελευθερία στα κράτη μέλη να αναγνωρίζουν ειδικότητες της ιατρικής. Επ’ αυτών των σημείων, αναμένω μια ισχυρή κίνηση από το Συμβούλιο, την επίδειξη μεγαλύτερης προσοχής στις επαγγελματικές ενώσεις, ειδικά στις ενώσεις των ιατρών, για να επωφεληθούν περισσότερο, τελικά, ας μην το ξεχνάμε, οι ασθενείς.

Έκθεση Gargani (A5-0025/2004)

  Fatuzzo (PPE-DE). – (IT) Ταξίδευα από τη Ρώμη έως το Μιλάνο με αυτοκίνητο. Ήθελα να επισκεφθώ τη μητέρα μου που είχα καιρό να δω εξαιτίας των υποχρεώσεών μου στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Μεταξύ Μπολόνιας και Φλωρεντίας υπήρχε τεράστια κυκλοφοριακή συμφόρηση αυτό που οι Γάλλοι αποκαλούν μποτιλιάρισμα· κανείς δεν κινείτο, καθώς υπήρχε μια ουρά από ακινητοποιημένα φορτηγά, ρυμουλκούμενα και αυτοκίνητα. Ξαφνικά είδα τον κ. Gargani, εισηγητή της παρούσας έκθεσης, ο οποίος με περίμενε εκεί. “Τι κάνετε εδώ, κύριε Gargani;”, τον ρώτησα. Και εκείνος μου απάντησε: “Ήλθα για να σας δείξω τι θα συμβεί εάν δεν εγκριθεί η έκθεσή μου σχετικά με την εναρμόνιση των μηχανοκίνητων οχημάτων. Κοιτάξτε, ένα μηχανοκίνητο όχημα έχει ανατραπεί. Θυμηθείτε λοιπόν αύριο στο Κοινοβούλιο να ψηφίσετε υπέρ της έκθεσης”. Ήταν όνειρο, καθώς δεν συνάντησα ποτέ τον κ. Gargani. Ωστόσο θεωρώ σωστό να ψηφίσω υπέρ, όπως και έπραξα, βεβαίως.

  Ribeiro e Castro (UEN), γραπτώς. – (PT) Χαιρετίζω αυτήν την έκθεση σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής η οποία αποσκοπεί στην ολοκλήρωση της ενιαίας εσωτερικής αγοράς στον τομέα των μηχανοκίνητων οχημάτων, με την επέκταση των αρχών και διαδικασιών που αφορούν την έγκριση τύπου στην ΕΕ, η οποία επί του παρόντος ισχύει μόνο για τα επιβατικά αυτοκίνητα, σε όλα τα μηχανοκίνητα οχήματα.

Ενόψει της προόδου που έχει σημειωθεί στον τομέα των μηχανοκίνητων οχημάτων και δεδομένης της επικείμενης διεύρυνσης, είναι αναγκαία η θέσπιση ενός ενιαίου υποχρεωτικού συστήματος για την έγκριση τύπου των μηχανοκίνητων οχημάτων, το οποίο θα αντικαθιστά τις εθνικές διαδικασίες. Αυτό μπορεί να επιφέρει οφέλη για την ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία, όπως η μείωση του κόστους παραγωγής, η βελτίωση της πρόσβασης και η επέκταση στην ευρωπαϊκή αγορά. Επιπλέον, θα υπάρξουν οφέλη από την άποψη της οδικής ασφάλειας και της προστασίας του περιβάλλοντος.

Συμφωνώ ιδιαίτερα με την άποψη του εισηγητή ότι τα τυχόν οφέλη που μπορεί να αντλήσουν οι μικροί και μεσαίοι κατασκευαστές ακυρώνονται από τους όρους που επιβάλλει η πρόταση για τη χρησιμοποίηση της. Το ετήσιο όριο παραγωγής που απαιτείται έχει καθοριστεί σε πάρα πολύ χαμηλό επίπεδο, γεγονός το οποίο μπορεί να λειτουργήσει ως αντικίνητρο για την παραγωγή των ευρωπαϊκών ΜΜΕ, περιορίζοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο τις δυνατότητές τους για ανάπτυξη και τεχνολογική καινοτομία.

Οι μεταβατικές περίοδοι που πρέπει να προηγηθούν της έναρξης ισχύος του συστήματος πρέπει επίσης να αυξηθούν, προκειμένου να ληφθούν υπόψη οι τροποποιήσεις τις οποίες οφείλουν να πραγματοποιήσουν οι κατασκευαστές και όλοι όσοι θα υποχρεούνται να ακολουθήσουν τις νέες διαδικασίες.

Υπερψήφισα την έκθεση.

Έκθεση Souchet (A5-0024/2004)

  Figueiredo (GUE/NGL), γραπτώς. – (PT) Η Επιτροπή θεωρεί ότι τα αλιευτικά αποθέματα μερλούκιου του Βορρά έχουν υποστεί βιολογική κατάρρευση και ως εκ τούτου εκπόνησε ένα σχέδιο αποκατάστασης το οποίο συνεπάγεται τη δραστική μείωση των αλιευμάτων και της αλιευτικής προσπάθειας. Ο εισηγητής θεωρεί ότι το εν λόγω μέτρο είναι δυσανάλογο και προτείνει την εφαρμογή μόνον ενός σχεδίου διαχείρισης. Και οι δύο πλευρές στηρίζουν τις θέσεις τους σε επιστημονικά στοιχεία. Τούτο εγείρει τέσσερα σημαντικά ζητήματα:

- πρώτον, είναι καίριας σημασίας η αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των σχεδίων αποκατάστασης που προβλέπονται στην αναθεώρηση της κοινής αλιευτικής πολιτικής (ΚΑΠ) μέσω του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2371/2002 του Συμβουλίου της 20ής Δεκεμβρίου 2002, ως μέτρο για τη διατήρηση των αλιευτικών αποθεμάτων·

- δεύτερον, οι αλιείς πρέπει να συμμετέχουν στη διαδικασία αξιολόγησης των αποθεμάτων, πράγμα το οποίο ζήτησε το Κοινοβούλιο στη γνωμοδότησή του σχετικά με την ενσωμάτωση απαιτήσεων περιβαλλοντικής προστασίας στην ΚΑΠ. Είναι λυπηρό το γεγονός ότι, στην περίπτωση του μερλούκιου του Βορρά, οι αλιείς δεν μπόρεσαν να συμμετάσχουν επαρκώς κατά το παρελθόν·

- τρίτον, δεδομένου ότι η βιωσιμότητα των αποθεμάτων αποτελεί κεντρικό στόχο του αλιευτικού τομέα και των αλιέων, τα μέτρα αποκατάστασης των αποθεμάτων –τα οποία οδηγούν σε μείωση των αλιευμάτων και της αλιευτικής προσπάθειας και σε ορισμένες περιπτώσεις στην πλήρη διακοπή της αλιευτικής δραστηριότητας– πρέπει να υπόκεινται σε αξιολόγηση του κοινωνικοοικονομικού τους αντικτύπου· πρέπει δε να διασφαλίζεται η οικονομική αποζημίωση των επαγγελματιών, κυρίως των αλιέων, για τις απώλειες που υφίστανται·

- τέλος, τα μέτρα πρέπει να είναι ανάλογα των στόχων, γεγονός που συνεπάγεται όχι μόνο την αξιολόγηση...

(Η αιτιολόγηση ψήφου συντομεύτηκε κατ’ εφαρμογή του άρθρου 137, παράγραφος 1, του Κανονισμού)

  Hudghton (Verts/ALE), γραπτώς. – (EN) Καταψήφισα σήμερα αυτήν την έκθεση, όπως έπραξα και κατά το στάδιο εξέτασής της από την επιτροπή. Η αρχική πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αφορούσε ένα πρόγραμμα αποκατάστασης του γάδου και του μερλούκιου βάσει επιστημονικών στοιχείων τα οποία ήταν, σε γενικές γραμμές, παρόμοια ως προς την αξιολόγηση της κατάστασης και των δύο αλιευμάτων.

Οι έντονες πιέσεις που ασκήθηκαν από όσους είχαν εθνικά συμφέροντα στην αλιεία του μερλούκιου επηρέασε την απόφαση της Επιτροπής και του Συμβουλίου να διαχωρίσουν τα δύο είδη, προχωρώντας πρώτα σε μέτρα αποκατάστασης του γάδου, τα οποία κατέληξαν να είναι μεροληπτικά εις βάρος του τομέα της αλιείας λευκών ιχθύων της Σκωτίας.

Στο στάδιο της επιτροπής, η έκθεση Souchet γράφτηκε σχεδόν από την αρχή μέσω τροπολογιών οι οποίες ευνοούσαν εθνικά συμφέροντα τα οποία εστιάζονται στην αλιεία μερλούκιου. Αυτή η ενέργεια τροφοδοτεί περαιτέρω την άποψη πολλών Σκωτσέζων ότι ορισμένοι εθνικοί αλιευτικοί στόλοι ευνοούνται, ενώ η Σκωτία ζημιώνεται από τον τρόπο λήψης αποφάσεων της ΕΕ.

Ο σημαντικότερος παράγοντας που επηρεάζει αυτήν τη διαδικασία είναι το γεγονός ότι ορισμένα κράτη μέλη έχουν κυβερνήσεις οι οποίες είναι διατεθειμένες να αντιμετωπίσουν ως προτεραιότητα την επιβίωση των αλιευτικών τους κοινοτήτων, ενώ η Σκωτία έχει την κακή τύχη να εκπροσωπείται από την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου, η οποία μας προδίδει συστηματικά στις διαπραγματεύσεις του Συμβουλίου Αλιείας της ΕΕ.

  Martinez (NI), γραπτώς. – (FR) Ο γάδος είναι ένα παράδειγμα του ότι οι αλιευτικοί πόροι δεν είναι ανεξάντλητοι. Για να τους διατηρήσει, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν παύει να πλαισιώνει την αλιευτική μας προσπάθεια με διάφορες προτάσεις για τη διαχείριση των αποθεμάτων και τα σκάφη. Οι αλιεύσεις των αποθεμάτων περιορίζονται μέσω επιτρεπόμενων συνολικών αλιευμάτων, μοιρασμένων σε εθνικές ποσοστώσεις. Ο αριθμός των σκαφών περικόπτεται διαρκώς, μέσω του χρηματοδοτικού οργάνου προσανατολισμού της αλιείας.

Ο κανονισμός της 20ής Δεκεμβρίου 2002 σχετικά με τη βιώσιμη εκμετάλλευση των αλιευτικών πόρων περιλαμβάνει τέτοιου είδους μέσα, αλλά κυρίως λειτουργεί ως βάση ενός τρίτου μέσου διαχείρισης που προτάθηκε στις 27 Ιουνίου 2003, περιορίζοντας την αλιευτική προσπάθεια σε kw-ημέρες. Για να μην μειωθούν τα αποθέματα κάτω από το ελάχιστο όριο βιομάζας, τους 100 000 τόνους για τον μερλούκιο του Βορρά, επί παραδείγματι, ο αριθμός των ημερών που τα σκάφη απουσιάζουν από τους λιμένες θα περιορίζεται ανάλογα με την ισχύ τους. Πέρα από την πολυπλοκότητα αυτής της πρότασης, για ποιο λόγο να βάλουμε τους αλιείς μας στο περιθώριο, εάν τα αποθέματα που κερδίζουμε με αυτόν τον τρόπο γίνονται αντικείμενα υπερεκμετάλλευσης από τους Ιάπωνες, τους Ρώσους και άλλους οι οποίοι δραστηριοποιούνται στο πλαίσιο της βιομηχανικής αλιείας;

  Sacrédeus (PPE-DE), γραπτώς. – (SV) Η πρόταση της Επιτροπής καταδεικνύει την ανάγκη λήψης μιας σειράς μέτρων για τη διευκόλυνση της αποκατάστασης των αποθεμάτων μερλούκιου. Η πρόταση βασίζεται σε μια έκθεση του Διεθνούς Συμβουλίου για την Εξερεύνηση της Θάλασσας (ICES). Το Κοινοβούλιο δεν επιθυμεί, ωστόσο, να προχωρήσει τόσο μακριά και κρίνει ότι τα προβλήματα είναι λιγότερο σοβαρά.

Οι τροπολογίες του Κοινοβουλίου βασίζονται κυρίως στην άποψη ότι η Επιτροπή υπερβάλλει ως προς την έκταση των προβλημάτων της εντατικής αλιείας και ότι δεν είναι αναγκαία η εφαρμογή ενός σχεδίου αποκατάστασης. Επέλεξα να καταψηφίσω τις τροπολογίες του Κοινοβουλίου καθόσον η αρχική πρόταση της Επιτροπής αποδίδει μεγαλύτερη σημασία στη σοβαρότερη αντιμετώπιση των προβλημάτων. Επιπλέον, η διασφάλιση της μακροπρόθεσμης επιβίωσης των αλιευτικών αποθεμάτων έχει προτεραιότητα έναντι των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων που μπορούν να προκαλέσουν, στη χειρότερη περίπτωση, τυχόν περιορισμοί.

Έκθεση Cercas (A5-0026/2004)

  Crowley (UEN). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, δεν είμαι σίγουρος ότι μπορώ να μιμηθώ την ευγλωττία του κ. Fatuzzo στην αιτιολόγηση της ψήφου μου.

Εν πρώτοις, ωστόσο, ενώ κανείς σε αυτό το Σώμα δεν αντιτάσσεται στον ορθό έλεγχο του χρόνου εργασίας όλων των απασχολουμένων στο εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι εξίσου σημαντικό να επιτρέπεται κάποιος βαθμός ευελιξίας. Σκοπός των τροπολογιών που κατέθεσα, και ορισμένων από τις προτάσεις τις οποίες στήριξα, ήταν να διασφαλιστεί αυτή η ευελιξία, να αποφευχθεί το ενδεχόμενο επανεθνικοποίησης των ρυθμίσεων σχετικά με τον χρόνο εργασίας, αλλά και να κατοχυρώνεται η ευελιξία του συστήματος ώστε να εξασφαλίζεται ότι οι εποχικοί υπάλληλοι και άλλα άτομα που επέλεξαν να εργάζονται περισσότερες ώρες θα έχουν το δικαίωμα να το πράξουν, χωρίς να υφίστανται τις συνέπειες των ρυθμίσεων. Αν και ορισμένες από τις τροπολογίες αυτές δεν εγκρίθηκαν, εξακολουθώ να στηρίζω την έκθεση και συγχαίρω τον εισηγητή για την εκπόνησή της.

Όσον αφορά δε ένα διαδικαστικό ζήτημα, νομίζω ότι έγινε λάθος όταν επετράπη η κατάθεση της προφορικής τροπολογίας επί της τροπολογίας 26. Η τροπολογία 26, την οποία είχα καταθέσει, αποσκοπούσε στη διαγραφή μιας συγκεκριμένης παραγράφου, ενώ η προφορική τροπολογία αφορούσε μια προσθήκη στο αρχικό κείμενο της εν λόγω παραγράφου. Θα σας παρακαλούσα να εξετάσετε το θέμα ο ίδιος ή οι υπηρεσίες σας και να καταγραφεί στα πρακτικά. Γνωρίζω βέβαια ότι δεν μπορούμε να αλλάξουμε την ψηφοφορία για το συγκεκριμένο κείμενο, αλλά πρέπει να καταγραφεί στα πρακτικά ότι έγινε λάθος.

  Πρόεδρος. – Σημειώνω την παρατήρησή σας και θα καταγραφεί στα πρακτικά. Ωστόσο, διαφωνώ με την άποψή σας. Θα ζητήσω από τις υπηρεσίες να επικοινωνήσουν μαζί σας σχετικά με το θέμα που θίγετε. Η προφορική τροπολογία θα είχε εκπέσει εάν 32 βουλευτές είχαν αντίρρηση στην κατάθεσή της. Αυτό δεν συνέβη, οπότε δημιουργήθηκε το προηγούμενο επί του οποίου ψηφίσαμε. Θα ζητήσω από τις υπηρεσίες να σας προσφέρουν μια εξήγηση, ακόμα και αν εξακολουθείτε να διαφωνείτε με το περιεχόμενό της.

  Martin, David (PSE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, χαιρετίζω την έκθεση Cercas και συγχαίρω τον εισηγητή για την πολύ ισορροπημένη προσέγγισή του.

Στο Ηνωμένο Βασίλειο 4 εκατομμύρια άτομα –ή 16% του εργατικού δυναμικού– εργάζονται επί του παρόντος για περισσότερες από 40 ώρες την εβδομάδα. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990 ο αριθμός αυτός ήταν 3,3 εκατομμύρια άτομα, ή 15% του εργατικού δυναμικού. Είναι πολύ απίθανο να έχει αυξηθεί ο αριθμός των ατόμων που επιλέγουν οικειοθελώς να εργάζονται για περισσότερες από 40 ώρες την εβδομάδα σήμερα σε σύγκριση με ό,τι συνέβαινε την περίοδο έγκρισης αυτής της οδηγίας. Αυτό θέτει υπό αμφισβήτηση τη χρήση του δικαιώματος προσωπικής εξαίρεσης και το κατά πόσον γίνεται σεβαστό το πραγματικό δικαίωμα ελεύθερης επιλογής των εργαζομένων, όπως προβλέπεται στην οδηγία.

Η πολύωρη εργασία βλάπτει την υγεία των εργαζομένων λόγω του άγχους και της εξάντλησης· έχει επιπτώσεις στην παραγωγικότητα της βιομηχανίας και βλάπτει την οικογενειακή ζωή. Κανείς δεν πρέπει να υποχρεώνεται να εργάζεται για περισσότερες από 40 ώρες. Υποστηρίζω την ευελιξία, αλλά πρέπει να υπάρχει πραγματική ελευθερία επιλογής, και δεν έχω πεισθεί ότι κάτι τέτοιο υφίσταται επί του παρόντος.

  Fatuzzo (PPE-DE). – (IT) Είδα ένα όνειρο, κύριε Πρόεδρε. Είδα τον κ. Μπερλουσκόνι, Πρωθυπουργό της Ιταλίας· δεδομένου ότι φορούσε φωτοστέφανο, μπορώ να τον αποκαλώ άγιο Μπερλουσκόνι. Ο άγιος Μπερλουσκόνι μου είπε: “Ξέρω ότι αύριο θα ψηφίσεις για την έκθεση Cercas σχετικά με τον χρόνο εργασίας, η οποία ζητεί να μην εργάζονται υπερβολικά όσοι εξαιρούνται από τον ελάχιστο χρόνο εργασίας. Πρόσεξέ με: εγώ εργάζομαι όλη την ημέρα, από τις έξι το πρωί έως τις δύο το επόμενο πρωί. Κοίτα πόσο νέος είμαι, πόσο δραστήριος, πόσο ζωντανός και χαρούμενος στη δουλειά! Η συμβουλή μου λοιπόν είναι να ψηφίσεις κατά της έκθεσης Cercas, έτσι ώστε όλοι να μπορούν να εργάζονται όσο εργάζομαι εγώ και να είναι το ίδιο ευτυχείς και νέοι όπως εγώ”.

Εκείνη τη στιγμή ξύπνησα και κατάλαβα πως ήταν όνειρο. Τότε ένοιωσα ελεύθερος να ψηφίσω όπως υπαγόρευε η συνείδησή μου. Ως εκ τούτου ψήφισα υπέρ της έκθεσης Cercas, παρότι ο άγιος Μπερλουσκόνι με συμβούλεψε να πράξω το αντίθετο.

  Πρόεδρος. – Κύριε Fatuzzo, σας ευχαριστούμε που προσφέρετε ένα μεσογειακό χρώμα σε αυτές τις, κατά τα λοιπά, μετριοπαθείς συζητήσεις μας μετά τις ψηφοφορίες. Αναφερθήκατε στη νεανική εμφάνιση: όπως γνωρίζουμε από τα όσα έχετε αναφέρει, υπάρχουν πολλοί τρόποι για να φαίνεται κανείς νέος, και η σκληρή εργασία είναι ίσως μόνον ένας από αυτούς.

  Bordes, Cauquil και Laguiller (GUE/NGL), γραπτώς. – (FR) Η έκθεση Cercas φέρνει στην επιφάνεια αυτό που κάθε εργαζόμενος ήδη γνωρίζει: η εργοδοσία και οι πολιτικοί που βρίσκονται στην υπηρεσία της, οι οποίοι θέλουν εργατικό δυναμικό έτοιμο να δεχτεί πειθήνια κάθε προσφορά τους, επιθυμούν να μπορούν οι εργοδότες να καθορίζουν τον χρόνο εργασίας όπως επιθυμούν, χωρίς κανένα νόμιμο όριο.

Η Μεγάλη Βρετανία έχει τα πρωτεία σε αυτόν τον τομέα. Ο εισηγητής αναφέρει πως “υπάρχουν σήμερα 4 και πλέον εκατομμύρια εργαζόμενοι που υπερβαίνουν τις 48 ώρες εργασίας, δηλαδή σχεδόν ένα εκατομμύριο περισσότεροι από όσους πριν από την έκδοση της οδηγίας. Ομοίως, αυξήθηκε ο αριθμός όσων εργάζονται πάνω από 55 ώρες και ανέρχεται σήμερα σε πάνω από 1,55 εκατομμύριο άτομα. Το 1% των εργαζομένων στο Ηνωμένο Βασίλειο απασχολούνται για περισσότερες από 70 ώρες την εβδομάδα”.

Όσο για την προσωπική συμφωνία του εργαζομένου σε αυτά τα ωράρια, ο κυνισμός μιας τέτοιας διάταξης υπογραμμίζεται από το ακόλουθο σχόλιο του εισηγητή: “έχει γενικευθεί η πρακτική της υπογραφής των εν λόγω συμφωνιών ταυτόχρονα με την ατομική σύμβαση εργασίας”. Οι επιλογές που έχει λοιπόν ο εργαζόμενος είναι ή να δουλεύει μέχρι θανάτου ή να μην έχει καθόλου δουλειά.

Αυτή η γενικευμένη καταστρατήγηση κάθε εργασιακής διάταξης που προστατεύει έστω και ελάχιστα τους εργαζομένους από την παντοδυναμία της εργοδοσίας αποτελεί σοβαρή κοινωνική οπισθοδρόμηση.

(Η αιτιολόγηση ψήφου συντομεύτηκε κατ’ εφαρμογή του άρθρου 137, παράγραφος 1, του Κανονισμού)

  Figueiredo (GUE/NGL), γραπτώς. – (PT) Καταψηφίσαμε αυτήν την έκθεση καθόσον, δυστυχώς, εγκρίθηκαν προτάσεις της Ομάδας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (Χριστιανοδημοκράτες) και των Ευρωπαίων Δημοκρατών, της Ομάδας του Ευρωπαϊκού Κόμματος των Φιλελευθέρων, Δημοκρατών και Μεταρρυθμιστών και της Ομάδας Ένωση για την Ευρώπη των Εθνών με τις οποίες τροποποιείται σε μεγάλο βαθμό το κείμενο που εγκρίθηκε από την Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων. Κατόπιν των προτάσεων και των ψήφων των εν λόγω πολιτικών ομάδων, αφαιρέθηκαν από το τελικό κείμενο ορισμένα εξαιρετικά σημαντικά στοιχεία:

- η έκκληση για τη λήψη προσωρινών μέτρων τα οποία θα αποτρέπουν μεγάλο αριθμό κρατών μελών, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς και νέα κράτη μέλη, από τη χρήση της δυνατότητας εξαίρεσης, η οποία καθιστά αδύνατη την επίτευξη των στόχων της οδηγίας·

- το αίτημα να λάβει άμεσα η Επιτροπή μέτρα επί παραβάσει κατά του Ηνωμένου Βασιλείου, ενόψει των εκτεταμένων συστηματικών παραβιάσεων της οδηγίας που αναφέρονται στην ανακοίνωση της Επιτροπής·

- το σημείο στο οποίο δηλώνεται ότι η ημερήσια διάταξη της Λισαβόνας θέτει έναν στόχο απασχόλησης ύψους 60% για τις γυναίκες έως το 2010, ο οποίος δεν πρόκειται να επιτευχθεί εφόσον συνεχιστεί να υφίσταται η δυνατότητα εφαρμογής αυξημένου ωραρίου εργασίας.

Από την άλλη πλευρά, δεν εγκρίθηκαν οι προτάσεις μας, συγκεκριμένα οι προτάσεις που υποστήριζαν τη σταδιακή μείωση των ωρών εργασίας, καθώς και οι προτάσεις για την προώθηση εναλλακτικών προτύπων οργάνωσης του χρόνου εργασίας στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης και σε παρόμοιους τομείς οι οποίοι απαιτούν την άμεση διαθεσιμότητα των εργαζομένων, προκειμένου να προστατευθούν τα δικαιώματα των εργαζομένων όσον αφορά το μέγιστο όριο ωρών εργασίας.

  Krivine και Vachetta (GUE/NGL), γραπτώς. – (FR) Στόχος της έκθεσης Cercas ήταν να επανεξετάσει σοβαρά την οδηγία που καθορίζει τη μέγιστη εβδομαδιαία διάρκεια εργασίας στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η διάρκεια αυτή είναι 48 ώρες, υπολογισμένη σε μια περίοδο τεσσάρων μηνών. Εντούτοις, η οδηγία προβλέπει τη δυνατότητα παρεκκλίσεων, αυξάνοντας την περίοδο αναφοράς σε ένα έτος και επιτρέποντας συγχρόνως την πλήρη παράβλεψη του κανόνα αυτού εάν οι μισθωτοί “συναινούν ελεύθερα”. Η αιτιολογική έκθεση, όμως, της έκθεσης αναγνωρίζει πως αυτές οι εξαιρέσεις γίνονται πια ο κανόνας στην Ευρώπη. Στο Ηνωμένο Βασίλειο συγκεκριμένα, “η ρήτρα της αυτοεξαίρεσης” έχει υπογραφεί από ό,τι φαίνεται από το ένα τρίτο των μισθωτών, από τους οποίους 4 εκατομμύρια ήδη εργάζονται πάνω από 48 ώρες την εβδομάδα. Το ψήφισμα ρωτάει, επομένως, την Επιτροπή γιατί αυτή δεν προχώρησε στην επανεξέταση της οδηγίας η οποία είχε προβλεφθεί για το 2003. Επιζητώντας τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας και υγείας των εργαζομένων, και ειδικά των γυναικών, στόχευε να περιορίσει όσο το δυνατόν περισσότερο τις περιπτώσεις κατά τις οποίες γίνεται υπέρβαση των 48 ωρών εβδομαδιαίως και, κυρίως, να καταργήσει μια “αυτοεξαίρεση” της οποίας γίνεται εμφανώς κατάχρηση. Για μια ακόμη φορά, η μεγάλη πλειοψηφία των βουλευτών έδειξε την περιφρόνησή της για τα κοινωνικά ζητήματα και την προσήλωσή της στο κέρδος, ψηφίζοντας τροπολογίες που καταστέλλουν κάθε επιθυμία να περιοριστεί ο χρόνος εργασίας. Γι’ αυτόν τον λόγο καταψηφίσαμε το τροποποιημένο ψήφισμα.

  Meijer (GUE/NGL), γραπτώς. – (NL) Η οδηγία περί οργάνωσης του χρόνου εργασίας του 1993 προστατεύει τους εργαζόμενους έναντι εβδομαδιαίου χρόνου εργασίας άνω των 48 ωρών, ημερήσιας περιόδου ανάπαυσης μικρότερης των 11 ωρών και διακοπών κάτω των 4 εβδομάδων. Όλα αυτά είναι ελάχιστα όρια, και είναι πολύ εύκολο να καταστούν ακόμη αυστηρότερα. Αυτό, πάνω από όλα, είναι αναγκαίο προκειμένου να μην επιτραπεί σε κυβερνήσεις χωρών μελών της ΕΕ να θεωρήσουν ότι αυτά τα ελάχιστα όρια είναι και τα κανονικά και, ως εκ τούτου, να προσαρμόσουν σε αυτά τις εθνικές τους νομοθεσίες, όπως φαίνεται ότι επιθυμεί να πράξει ο ολλανδός Υπουργός De Geus. Στην πράξη, η οδηγία υπονομεύεται από μια παραχώρηση που είχε γίνει την περίοδο έγκρισής της στην –τότε Συντηρητική– βρετανική κυβέρνηση. Η ρήτρα εξαίρεσης σημαίνει ότι, κατά την υπογραφή των συμβάσεων εργασίας τους, ζητείται από τους βρετανούς εργαζομένους να παραιτηθούν των δικαιωμάτων τους σε ατομικό επίπεδο. Τα άτομα που δεν είναι διατεθειμένα να παραιτηθούν των δικαιωμάτων τους συχνά αναγκάζονται να παραχωρήσουν τη θέση τους σε άτομα που είναι διατεθειμένα να το πράξουν. Ένα επιπλέον πρόβλημα είναι το γεγονός ότι οι ώρες εφημερίας των πυροσβεστών και του ιατρικού προσωπικού συχνά δεν συμπεριλαμβάνονται στις ώρες εργασίας τους. Δεδομένου ότι αυτό έχει αλλάξει πλέον κατόπιν απόφασης του Δικαστηρίου, οι εν λόγω εργαζόμενοι εντάσσονται στο πεδίο εφαρμογής της ρήτρας εξαίρεσης. Αυτό καθιστά δυνατή την εφαρμογή υπερβολικά εκτεταμένων ωραρίων εργασίας. Με μικρή πλειοψηφία, η Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων επέλεξε να στηρίξει την έναρξη διαδικασίας επί παραβάσει κατά της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου και την κατάργηση των προσωπικών εξαιρέσεων. Σήμερα, αυτή η πρόταση καταποντίστηκε από μια συντηρητική πλειοψηφία.

  Ribeiro e Castro (UEN), γραπτώς. – (PT) Η προκειμένη έκθεση αφορά την αναθεώρηση της οδηγίας σχετικά με την οργάνωση του χρόνου εργασίας: περίοδοι αναφοράς και ρήτρες αυτοεξαίρεσης, γνωστές και ως ρήτρες “opt-out”.

Το 1993, το Ηνωμένο Βασίλειο είχε διαπραγματευθεί μια ρήτρα εξαίρεσης η οποία επέτρεπε σε συγκεκριμένα κράτη μέλη να μην εφαρμόζουν το μέγιστο όριο του εβδομαδιαίου χρόνου εργασίας των 48 ωρών σε ορισμένες περιπτώσεις.

Αν και οι ρήτρες αυτές δεν περιορίζονται μόνο στο Ηνωμένο Βασίλειο, εκεί χρησιμοποιούνται με τη μεγαλύτερη συχνότητα.

Η οδηγία του 1993 θεσπίζει, ωστόσο, τον μέγιστο εβδομαδιαίο χρόνο εργασίας των 48 ωρών, προσφέροντας έτσι βασική προστασία στην πλειονότητα των εργαζομένων, με την εξαίρεση κυρίως των διευθυντικών στελεχών.

Παρόλο που υπάρχουν επιφυλάξεις, η έγκριση διαφόρων τροπολογιών περιόρισε τις περισσότερες από τις υπερβολές που πρότεινε ο εισηγητής. Κατά συνέπεια, υπερψήφισα την έκθεση.

  Sacrédeus (PPE-DE), γραπτώς. – (SV) Η ΕΕ έχει μακρά ιστορία επινόησης ελάχιστων κανόνων για την οργάνωση του χρόνου εργασίας. Δυστυχώς, όμως, η βρετανική ρήτρα εξαίρεσης σε αυτόν τον τομέα όλο και περισσότερο καθίσταται κανόνας γενικής ισχύος, δεδομένου ότι το 33% των υπαλλήλων στη Μεγάλη Βρετανία έχει υπογράψει συμφωνίες με τις οποίες προσφέρονται να εργαστούν για περισσότερες από 48 ώρες εβδομαδιαίως.

Υπάρχει πλέον η τάση για επέκταση του φαινομένου σε περισσότερες χώρες, δημιουργώντας κινδύνους για την υγεία των εργαζομένων και υπονομεύοντας την ασφάλεια στους χώρους εργασίας. Εμείς, οι Χριστιανοδημοκράτες, δεν επιθυμούμε να στηρίξουμε μια τέτοια εξέλιξη.

Κατά συνέπεια, θεώρησα κρίσιμο να ψηφίσω υπέρ της νέας διατύπωσης της παραγράφου 12, τα δύο τμήματα της οποίας εγκρίθηκαν με 275 ψήφους υπέρ και 229 κατά (και 9 αποχές), και 335 ψήφους υπέρ και 155 κατά (με 21 αποχές) αντιστοίχως. Τούτο σημαίνει ότι το χρονικό όριο της βρετανικής ρήτρας εξαίρεσης πρόκειται πλέον να καταργηθεί σταδιακά.

Η τροπολογία αριθ. 28 αναφέρεται σε μια μακροπρόθεσμη λύση στο πρόβλημα του ωραρίου των ιατρών που βρίσκονται σε εφημερία, το οποίο συζητείται στο επόμενο στάδιο της διαδικασίας διαβούλευσης, πράγμα το οποίο στήριξα δεδομένου ότι, σε αντίθετη περίπτωση, το αποτέλεσμα θα ήταν να απαιτούνται επιπλέον περίπου 3 000 νέοι ιατροί στη Σουηδία, καθώς και μια μη βιώσιμη κατάσταση από πλευράς χρηματοδότησης για τα κομητειακά συμβούλια.

  Πρόεδρος. – Οι αιτιολογήσεις ψήφου ολοκληρώθηκαν.

(Η συνεδρίαση διακόπτεται στις 13.05 και συνεχίζεται στις 15.00)

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΗΣ κ. CEDERSCHIÖLD
Αντιπροέδρου⁽¹⁾

(1) Έγκριση των συνοπτικών πρακτικών της προηγούμενης συνεδρίασης βλ. συνοπτικά πρακτικά.

5. Θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με την ακρόαση στο Διεθνές Δικαστήριο για το ισραηλινό τείχος

  Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη δήλωση του Συμβουλίου με θέμα τη θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με την ακρόαση στο Διεθνές Δικαστήριο για το ισραηλινό τείχος.

  Roche, Συμβούλιο. – (EN) Κυρία Πρόεδρε, όσον αφορά την αντιμετώπιση της κατάστασης στη Μέση Ανατολή, δυστυχώς, είμαι υποχρεωμένος να δηλώσω ότι ελάχιστες ήταν οι θετικές εξελίξεις στην περιοχή κατά τη διάρκεια των τελευταίων μηνών. Θα είμαι ειλικρινής απέναντί σας, και θα πω ότι οι προοπτικές προόδου σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα δεν είναι ιδιαιτέρως ενθαρρυντικές. Παρά ταύτα, η Ευρωπαϊκή Ένωση εξακολουθεί να αποδίδει μεγάλη σημασία σε αυτό το θέμα και, ως Προεδρία, θα διαδραματίσουμε ενεργό ρόλο στις διεθνείς ειρηνευτικές προσπάθειες, ενώ ειδικότερα ως μέλος της Τετραμερούς, η οποία περιλαμβάνει την Ευρωπαϊκή Ένωση, τη Ρωσία, τις Ηνωμένες Πολιτείες και τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, θα επιδείξουμε δυναμισμό στις προσπάθειες για την επίλυση αυτού του ζητήματος.

Ο ιρλανδός Υπουργός Εξωτερικών, με την ιδιότητα του Προεδρεύοντος του Συμβουλίου, επισκέφθηκε το Ισραήλ και την Αίγυπτο στις 14-18 Ιανουαρίου 2004. Συναντήθηκε με τον Πρωθυπουργό και τον Υπουργό Εξωτερικών του Ισραήλ, και, στο πλαίσιο εθιμοτυπικής επίσκεψης, με τον Πρόεδρο του Ισραήλ. Στις συναντήσεις του, ο Υπουργός Cowen υπογράμμισε ότι το τρέχον καθεστώς δεν είναι βιώσιμο και ότι πρέπει να σημειωθεί πρόοδος στην εφαρμογή του οδικού χάρτη. Επεσήμανε ότι, εάν τα αρχικά βήματα που προβλέπονται στο πρώτο στάδιο του οδικού χάρτη θεωρούνται υπερβολικά μεγάλα, τότε ίσως θα μπορούσαν να γίνουν μικρότερα βήματα, ως μέσο οικοδόμησης εμπιστοσύνης στην περιοχή. Η ισραηλινή πλευρά φάνηκε να αντιμετωπίζει με ενδιαφέρον αυτές τις ιδέες. Παρόμοιες προτάσεις είχαν διατυπωθεί και στον παλαιστίνιο Υπουργό Εξωτερικών, Δρα Nabil Sha’ath, κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στο Δουβλίνο στις 9 Ιανουαρίου. Αυτές οι ιδέες κέρδισαν επίσης την υποστήριξη του Προέδρου και του Υπουργού Εξωτερικών της Αιγύπτου, καθώς και του Γενικού Γραμματέα του Αραβικού Συνδέσμου.

Ο παλαιστίνιος Πρωθυπουργός, κ. Qurei, επισκέφθηκε το Δουβλίνο την περασμένη Δευτέρα και οι συζητήσεις του με τον Πρωθυπουργό και τον Υπουργό Εξωτερικών περιελάμβαναν την περαιτέρω συζήτηση αυτών των ιδεών. Οι συναντήσεις έγιναν σε πολύ εγκάρδια ατμόσφαιρα, ενώ οι συζητήσεις ήταν πολύπλευρες και ειλικρινείς. Ο παλαιστίνιος Πρωθυπουργός ενημέρωσε τους ιρλανδούς συνομιλητές του για τις προετοιμασίες που γίνονται για μια συνάντηση με τον Πρωθυπουργό του Ισραήλ. Δήλωσε ότι είναι πρόθυμος να συναντηθεί με τον Πρωθυπουργό Σαρόν σε χρόνο που θα θεωρηθεί πρόσφορος και για τις δύο πλευρές. Ανήγγειλε επίσης μια σειρά από θετικά μέτρα τα οποία η παλαιστινιακή κυβέρνηση λαμβάνει ήδη, ή θα λάβει σύντομα. Αυτά περιλαμβάνουν τη μόνιμη επιστροφή της παλαιστινιακής αστυνομίας στους δρόμους, δυναμικές ενέργειες για τον τερματισμό της ενθάρρυνσης τρομοκρατικών πράξεων και μια σαφή δήλωση με την οποία επιβεβαιώνεται η δεδηλωμένη παλαιστινιακή θέση ως προς το δικαίωμα του Ισραήλ να υπάρχει ως κράτος υπό συνθήκες ειρήνης και ασφάλειας.

Ο Πρωθυπουργός Qurei περιέγραψε επίσης το έργο της παλαιστινιακής Εκλογικής Επιτροπής, η οποία προετοιμάζεται για τις εκλογές στα παλαιστινιακά εδάφη κατά τους προσεχείς μήνες. Επίσης, απηύθυνε έκκληση προς την Τετραμερή να υποχρεώσει την ισραηλινή κυβέρνηση να σταματήσει την ανέγερση του τείχους, διότι η συνέχιση της κατασκευής του θα οδηγούσε στην υπονόμευση του οδικού χάρτη και της λύσης των δύο κρατών, σε συνδυασμό με την ανθρώπινη καταστροφή και την επιβάρυνση των συνθηκών διαβίωσης του παλαιστινιακού λαού που συνεπάγεται το εν λόγω τείχος.

Αναμφίβολα, η ανέγερση από το Ισραήλ ενός τείχους διαχωρισμού το οποίο εισχωρεί βαθιά στα παλαιστινιακά εδάφη αποτελεί σημαντικό εμπόδιο στην πρόοδο και την ειρήνη στην περιοχή. Το γεγονός έχει αποτελέσει αντικείμενο δηλώσεων από πλευράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης και άλλων φορέων, οι οποίοι καλούν επιτακτικά το Ισραήλ να εξετάσει τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της ανέγερσης αυτού του τείχους. Είναι περιττό να πω ότι το τείχος ήταν ένα από τα βασικά ζητήματα που εθίγησαν κατά τις συζητήσεις του Προεδρεύοντος του Συμβουλίου στο Ισραήλ πριν από δύο εβδομάδες, ενώ η ισραηλινή στάση ήταν, δυστυχώς, αδιάλλακτη.

Στις 21 Οκτωβρίου 2003, τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τα υπό ένταξη κράτη προώθησαν από κοινού ένα ψήφισμα στη Γενική Συνέλευση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Το εν λόγω ψήφισμα καλούσε το Ισραήλ να σταματήσει και να αντιστρέψει την ανέγερση του τείχους και ζητούσε από τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών να υποβάλει έκθεση σχετικά με τη συμμόρφωση του Ισραήλ. Όταν, στα τέλη Νοεμβρίου, ο Γενικός Γραμματέας ανέφερε ότι δεν υπήρχε καμία ένδειξη συμμόρφωσης από πλευράς του Ισραήλ, η Γενική Συνέλευση ενέκρινε ψήφισμα με το οποίο καλούσε το Διεθνές Δικαστήριο να γνωμοδοτήσει σχετικά με τις νομικές επιπτώσεις της ανέγερσης ενός τείχους στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη. Το εν λόγω ψήφισμα εγκρίθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2003. Η Ευρωπαϊκή Ένωση απείχε από την ψηφοφορία. Η απόφαση για αποχή της ΕΕ ελήφθη μετά από έντονες διαβουλεύσεις και βασίστηκε στην πεποίθηση πολλών κρατών μελών ότι η μεταφορά του θέματος του τείχους σε ένα νομικό φόρουμ δεν θα συνέβαλλε στην προώθηση της πολιτικής διαδικασίας που είναι αναγκαία για την ειρήνη. Η αποχή δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση ότι η θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης ότι το τείχος παραβιάζει το διεθνές δίκαιο έχει αλλάξει – τουναντίον.

Όταν έλαβε το ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης, το Δικαστήριο κάλεσε τα κράτη μέλη των Ηνωμένων Εθνών να καταθέσουν δηλώσεις ή πληροφορίες στο Δικαστήριο, οι οποίες θα μπορούσαν να συνεισφέρουν στην εξέταση του θέματος. Ορισμένα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης θεώρησαν ότι ήταν προτιμότερο να κατατεθεί στο Δικαστήριο μια κοινή θέση. Άλλα κράτη επέμειναν ότι κάθε κράτος έπρεπε να υποβάλει ξεχωριστά έγγραφα στο Δικαστήριο. Μετά από εκτεταμένες συζητήσεις –μεταξύ άλλων, και στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων και Εξωτερικών Σχέσεων στις 26 Ιανουαρίου– συμφωνήθηκε να υποβάλει ένα έγγραφο η Προεδρία εξ ονόματος της Ένωσης, ενώ τα επιμέρους κράτη μέλη θα μπορούσαν να υποβάλουν εθνικά έγγραφα βάσει των πάγιων θέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Προεδρία είχε διαβιβάσει τα κείμενα των δηλώσεων της Προεδρίας στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών στις 20 Οκτωβρίου και στις 8 Δεκεμβρίου. Τα ίδια κείμενα διαβιβάστηκαν στη Γραμματεία του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης από τον ιρλανδό πρεσβευτή στις 30 Ιανουαρίου. Το δικαστήριο έχει πλέον λάβει τα έγγραφα τα οποία κατέθεσαν όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη – συμπεριλαμβανομένων των Ισραηλινών και των Παλαιστινίων. Αναμένεται ότι στις 23 Φεβρουαρίου θα ξεκινήσει η παρουσίαση προφορικών θέσεων και ότι το δικαστήριο θα γνωστοποιήσει τη γνωμοδότησή του στη Γενική Συνέλευση κάποια στιγμή στα τέλη Μαΐου ή τέλη Ιουλίου.

Παρά το ζοφερό κλίμα που επικρατεί στην περιοχή, έχουν εμφανιστεί ορισμένα ελάχιστα σημάδια ελπίδας. Η πρωτοβουλία της Γενεύης, η οποία προωθείται από τους Yossi Beilin και Yasser Abed Rabo, είναι μια ευπρόσδεκτη ένδειξη ότι εξακολουθεί να είναι δυνατή η πραγματοποίηση λογικών συζητήσεων μεταξύ σημαντικών προσωπικοτήτων και των δύο πλευρών. Το εν λόγω σχέδιο περιγράφει ορισμένους τρόπους με τους οποίους μπορούν να αντιμετωπιστούν τα δύσκολα ζητήματα που αφορούν το τελικό καθεστώς – όπως η Ιερουσαλήμ και το δικαίωμα επιστροφής των προσφύγων. Με μεγάλη ικανοποίηση πληροφορήθηκα ότι οι συντάκτες του κειμένου επισκέφθηκαν πρόσφατα τις Βρυξέλλες για να ενημερώσουν τον Ύπατο Εκπρόσωπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Δρα Σολάνα. Σε εξέλιξη βρίσκονται επίσης άλλες πρωτοβουλίες μεταξύ εκπροσώπων της κοινωνίας των πολιτών, συμπεριλαμβανομένων ακαδημαϊκών, πολιτικών προσωπικοτήτων και πρώην αξιωματικών του στρατού και των υπηρεσιών πληροφοριών. Αυτό αποτελεί χρήσιμη ένδειξη του γεγονότος ότι ο διάλογος είναι δυνατός, ακόμη και σχετικά με πολύ δύσκολα και συναισθηματικά φορτισμένα ζητήματα.

Αισθάνομαι επίσης ενθάρρυνση από τις πληροφορίες ότι ο Αραβικός Σύνδεσμος ενδέχεται να επαναλάβει την πρωτοβουλία του η οποία είχε εγκριθεί κατά τη Σύνοδο Κορυφής της Βηρυτού προ διετίας σχεδόν. Αυτή η ιδέα, την οποία προώθησε ο διάδοχος του θρόνου της Σαουδικής Αραβίας, ήταν ότι, με αντάλλαγμα την αναδίπλωση του Ισραήλ στα προ του 1967 σύνορα, οι σχέσεις με όλες τις γειτονικές αραβικές χώρες θα εξομαλύνονταν. Η εξομάλυνση θα περιελάμβανε τη νομική αναγνώριση του Ισραήλ από το σύνολο των μελών του Αραβικού Συνδέσμου, την έναρξη διπλωματικών σχέσεων, τη δημιουργία εμπορικών δεσμών και την προσφορά δυνατοτήτων για τεχνικές και επενδυτικές ανταλλαγές σε όλους τους τομείς. Επί του παρόντος, αυτή η πρόταση δεν έτυχε της δέουσας προσοχής από το Ισραήλ, αλλά με την εφαρμογή του οδικού χάρτη αυτή η πρωτοβουλία θα μπορούσε να διαδραματίσει συμπληρωματικό ρόλο. Επιπλέον, θα μπορούσε να καθησυχάσει το Ισραήλ ως προς τη σύνεση της σύναψης συμφωνίας ειρήνης με τους γείτονές του, τη Συρία και τον Λίβανο.

Απευθύνω θερμή έκκληση στους ηγέτες του Αραβικού Συνδέσμου να εκμεταλλευτούν την ευκαιρία της προσεχούς συνόδου κορυφής τους προκειμένου να επαναλάβουν την πρότασή τους προς το Ισραήλ για εξομάλυνση των σχέσεων. Πρέπει να τονίσουν την επιθυμία τους για μια συνολική ειρήνη, η οποία δεν μπορεί παρά να ωφελήσει το σύνολο των χωρών της περιοχής. Απευθύνω επίσης έκκληση στην ισραηλινή ηγεσία να εξετάσει προσεκτικά τα οφέλη και τα πλεονεκτήματα που θα μπορούσε να προσφέρει στο Ισραήλ η εξομάλυνση των σχέσεών του με τον ευρύτερο περίγυρο των γειτονικών του χωρών και η ανάληψη του ρόλου που του αντιστοιχεί στον φυσικό οικονομικό και πολιτικό του χώρο.

Τέλος, θα ήθελα να διαβεβαιώσω το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ότι η επιδίωξη της ειρηνικής επίλυσης της αραβοϊσραηλινής σύγκρουσης, βάσει των πάγιων θέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποτελεί προτεραιότητα για την ιρλανδική Προεδρία, ενώ θα καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για να προωθήσουμε τον οδικό χάρτη και να πείσουμε τις δύο πλευρές να καταβάλουν τις αναγκαίες προσπάθειες για την επίτευξη μιας συνολικής και διαρκούς ειρήνης προς όφελος όλων των λαών και των κρατών της περιοχής.

  Gahler (PPE-DE). – (DE) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, όταν αναφέρεται κανείς στο θέμα του τείχους ασφαλείας στη μεθόριο μεταξύ του Ισραήλ και των αυτονόμων παλαιστινιακών περιοχών, είναι σαφές ότι πολύ γρήγορα προκαλούνται συναισθηματικές αντιδράσεις σε όλους τους εμπλεκομένους. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει γνωμοδοτήσει πολλές φορές για το εν λόγω ζήτημα, για την πολιτική σκοπιμότητα του τείχους, για τη νομιμότητά του, για το νέο σενάριο που δημιουργείται εκ μέρους των Ισραηλινών ως προς ενδεχόμενες μελλοντικές ρυθμίσεις, για το πόσο σκληρό είναι αυτό για πολλούς Παλαιστινίους, καθώς και για την απατηλή ασφάλεια που συνιστά το εν λόγω τείχος για το Ισραήλ. Έχουμε ήδη εκφράσει με σαφήνεια την γνώμη μας για όλα αυτά τα σημεία και δεν θέλω τώρα να αναφερθώ εκ νέου σε αυτά.

Σήμερα πρέπει να διευκρινιστεί το πώς αντιμετωπίζουμε την ακρόαση στο Διεθνές Δικαστήριο για το τείχος. Αρχικά θα ήθελα να ευχαριστήσω και πάλι την ιρλανδική Προεδρία για τις παρατηρήσεις της και τις διευκρινίσεις σχετικά με το ποια ήταν η τοποθέτηση της ΕΕ, σε ποιες περιπτώσεις και για ποιους λόγους. Υπάρχει το ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών που στηρίχθηκε σε μια νομική βάση, τη διαδικασία Uniting for Peace. Εγώ θεωρώ ότι από νομική σκοπιά αυτή η βάση δεν είναι μάλλον η κατάλληλη, αφού το Παγκόσμιο Συμβούλιο Ασφαλείας ήταν σε θέση να ασχοληθεί με αυτό και το έπραξε. Έτσι θεωρώ τελικά σωστό ότι η ΕΕ απείχε της ψήφου ως προς αυτό το ζήτημα, ασφαλώς για νομικούς λόγους. Η δήλωση της τότε Προεδρίας όμως έχει και μια πολιτική όψη. Επιτρέψτε μου να σας παραθέσω μια πρόταση στα αγγλικά: «The EU believes that the proposed request for an advisory opinion from the International Court of Justice will not help the efforts of the two parties to relaunch a political dialogue and is therefore inappropriate.» Συνέπεια τούτου ήταν η αποχή της ΕΕ των 15. Νομίζω ότι δεν πρέπει να υποτιμούμε αυτήν την πτυχή σε αυτό το πλαίσιο.

Θα πρέπει να ασκήσουμε πολιτική επίδραση για να ξαναρχίσουν οι συνομιλίες μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων και για την επανενεργοποίηση του οδικού χάρτη που στο μεταξύ είναι ετοιμοθάνατος, έτσι ώστε να μην χάσουμε εντελώς από τα μάτια μας, αφενός, τις συνέπειες αυτού του τείχους ασφαλείας και, αφετέρου, τη λύση του ουσιαστικού προβλήματος. Κατά τη γνώμη μου, δεν θα μας οδηγήσει στον στόχο το να διεξαγάγουμε εδώ μια νομική συζήτηση που θα αντιβαίνει προς τη νομολογία του Διεθνούς Δικαστηρίου. Διότι σύμφωνα με τη νομολογία του Διεθνούς Δικαστηρίου, δεν μπορεί να γίνει δίκη όταν ένα κράτος δεν δέχεται την δικαιοδοσία του. Και το Ισραήλ είπε ξεκάθαρα ότι δεν επιθυμεί την προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο. Γι’ αυτό, πιστεύω ότι οι πολιτικές πρωτοβουλίες είναι πολύ πιο σημαντικές και ότι ο μόνος τρόπος για να καταφέρουμε να γκρεμιστεί αυτό το τείχος ή, ως ένα πρώτο βήμα, να είναι πιο εύκολη η διάβασή του για τους ανθρώπους είναι να πιέσουμε πραγματικά τους εμπλεκομένους να εκτελέσουν το καθήκον τους και να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις που ως γνωστόν ανέλαβαν γραπτώς.

Υποστηρίζω την Προεδρία, εφόσον συνεχίζει τη μέχρι τώρα γραμμή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Επικροτώ ότι θα διεξαγάγει εντατικές συνομιλίες και ελπίζω ότι –παρ’ όλο που ως Ευρωπαϊκή Ένωση δυστυχώς δεν διαδραματίζουμε μέχρι σήμερα καίριο και κεντρικό ρόλο– μπορούμε να ασκήσουμε πραγματικά επιρροή σε όλους τους εμπλεκομένους με μια ισορροπημένη στάση, θεωρούμενοι ειλικρινείς διαμεσολαβητές και από τις δύο πλευρές. Εάν όμως δεν συμβεί αυτό, εάν εξακολουθήσουμε να διαδραματίζουμε απλά δευτερεύοντα ρόλο όπως μέχρι σήμερα, θεωρώ ότι και οι εμπλεκόμενοι δεν θα μας δείξουν την εμπιστοσύνη που χρειαζόμαστε για να μπορέσουμε να διαδραματίσουμε αληθινά έναν ρόλο εδώ. Δεν αρκούν τα χρήματα που προσφέρουμε στην περιοχή για να αποκτήσουμε και επιρροή. Πρέπει να μιλάμε με μία φωνή από πολιτική άποψη και να επιχειρήσουμε να βοηθήσουμε με αυτόν τον τρόπο.

  Menéndez del Valle (PSE). – (ES) Κυρία Πρόεδρε, πρέπει να πω ότι δεν ενδιαφέρομαι ιδιαίτερα να υπεισέλθω σε συζήτηση σχετικά με το θέμα του τείχους της ντροπής στο Διεθνές Δικαστήριο. Είναι σαφές ότι αυτό το τείχος είναι ένα ηθικό έγκλημα και ένα πολιτικό λάθος. Φοβάμαι, ωστόσο, ότι διατρέχουμε τον κίνδυνο να υψώσουμε ένα διαφορετικό είδος τείχους. Αισθάνομαι ότι δημιουργούμε ένα παραπέτασμα καπνού σπαταλώντας τον χρόνο μας σε αυτό το θέμα, αντί να ασκούμε την πίεση, την ισχύ και την πολιτική βούληση που είναι απαραίτητες για να προωθήσουμε πραγματικά την ισραηλο-παλαιστινιακή ειρηνευτική διαδικασία.

Αυτό το περίφημο τείχος ασφαλώς παρακωλύει τη δημιουργία ενός παλαιστινιακού κράτους. Ωστόσο, η ύπαρξη των εποικισμών καθιστά επίσης αδύνατη τη δημιουργία ενός βιώσιμου παλαιστινιακού κράτους. Επιπλέον, η ολοσχερής απουσία πολιτικής βούλησης για την ανάληψη της ενδεδειγμένης δράσης αποτελεί ένα ακόμη μεγαλύτερο εμπόδιο στη δημιουργία αυτού του κράτους.

Θα ήθελα να εκμεταλλευτώ αυτή την ευκαιρία για να επισημάνω ότι υψώνεται επίσης και μια σειρά άλλων σημαντικών παραπετασμάτων καπνού. Υπάρχει, για παράδειγμα, η πρόσφατη ανακοίνωση της κυβέρνησης Μπους ότι προετοιμάζει ένα μεγάλο σχέδιο για την αναδιάρθρωση του αραβο-ισλαμικού κόσμου και την ενσωμάτωσή του στην δυτική ομπρέλα ασφαλείας. Τώρα, φαίνεται ότι οι άκρως συντηρητικοί Αμερικανοί αναφέρονται σε μια μεγάλη αναδιαρθρωμένη Μέση Ανατολή ως την κύρια προτεραιότητα της εξωτερικής τους πολιτικής. Αυτό, υποστηρίζουν, θα διευκολύνει τον τερματισμό της ισραηλο-παλαιστινιακής σύγκρουσης.

Για να είμαι ειλικρινής, δεν μπορώ να πάρω στα σοβαρά ένα σχέδιο που επιδιώκει να φέρει δημοκρατία και ευημερία από το Μαρόκο ως το Πακιστάν, από τη μια μέρα στην άλλη. Αντίθετα, πιστεύω ότι αυτό το σχέδιο είναι άλλη μια προσπάθεια να παραπλανηθεί η κοινή γνώμη ενόψει των προεδρικών εκλογών του Νοεμβρίου. Αυτή η ίδια κοινή γνώμη έχει αντιληφθεί τώρα ότι οι εκλογικές ανάγκες του Προέδρου Μπους έχουν μεγαλύτερη προτεραιότητα από τις υποτιθέμενες προθέσεις να προχωρήσει η ειρηνευτική διαδικασία στη Μέση Ανατολή.

Επιπλέον, αυτό το επιδιωκόμενο μεγάλο σχέδιο για τη Μέση Ανατολή θα μπορούσε να κάνει την ισραηλο-παλαιστινιακή σύγκρουση να φανεί λιγότερο σημαντική. Κατά τα φαινόμενα, υπάρχει μια πρόταση να συμμετάσχει και η Ευρωπαϊκή Ένωση στο σχέδιο. Πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ένας βασικός παράγοντας στη διαδικασία της Βαρκελώνης. Αυτή η διαδικασία δεν θα έχει πετύχει, τουλάχιστον όχι απόλυτα, αν δεν τεθεί τέλος στην σύγκρουση μεταξύ Παλαιστινίων και Ισραηλινών.

Ένα άλλο παραπέτασμα καπνού είναι αυτό που υψώνει αυτή τη στιγμή ο Πρωθυπουργός Σαρόν. Ο Πρωθυπουργός Σαρόν ανακοινώνει συνεχώς επίπονες παραχωρήσεις τις οποίες δεν εφαρμόζει ποτέ. Αποδείχτηκε ανίκανος να διαλύσει τους παράνομους εποικισμούς στη Δυτική Όχθη. Αναφέρομαι στον μικρό αριθμό τροχόσπιτων που είναι σκορπισμένα σε μερικούς λόφους στη Δυτική Όχθη. Τώρα λέει ότι οι εποικισμοί της Γάζας θα εκκενωθούν. Είμαι διατεθειμένος να δώσω στον Πρωθυπουργό το πλεονέκτημα της αμφιβολίας προς το παρόν. Ελπίζω, ωστόσο, ότι αυτό το μεγάλο σχέδιο δεν θα αποδειχτεί ότι συνίσταται στη μεταφορά των εποίκων της Γάζας στους θύλακες της Δυτικής Όχθης, οι οποίοι αποτελούν το πραγματικό εμπόδιο για τη βιωσιμότητα του παλαιστινιακού κράτους που ελπίζει να ιδρύσει η Τετραμερής.

  Ludford (ELDR). – (EN) Κυρία Πρόεδρε, η κατοχή της Δυτικής Όχθης και της Γάζας από το Ισραήλ είναι εξαιρετικά δυσάρεστη και θα μπορούσα να αναφερθώ σε αυτό το πλαίσιο στον πυροβολισμό και θάνατο του μέλους της εκλογικής μου περιφέρειας Tom Hurndall. Η απειλή, όμως, κατά της ασφάλειας του Ισραήλ είναι επίσης πολύ σοβαρή. Είναι εύλογο το ερώτημα, εφόσον ο μόνος λόγος ύπαρξής του είναι ο τερματισμός των βομβιστικών επιθέσεων αυτοκτονίας, γιατί το τείχος δεν κτίζεται κατά μήκος της “πράσινης γραμμής”; Γιατί εισέρχεται σε τέτοιο βάθος στα παλαιστινιακά εδάφη και δημιουργεί τόσα προβλήματα; Χαιρετίζω τουλάχιστον την ανακοίνωση, προ δύο ημερών, ότι το τείχος θα μετακινηθεί πλησιέστερα στην πράσινη γραμμή. Χαιρετίζω επίσης την πρόθεση του Πρωθυπουργού Σαρόν για απόσυρση από τους οικισμούς εποίκων της Γάζας.

Ένας υψηλόβαθμος εταίρος του Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων της Ουάσιγκτον, ο Henry Siegman, έγραψε πρόσφατα ότι η υποστήριξη του αιτήματος για παλαιστινιακό εθνικό κράτος δεν συνεπάγεται άρνηση του δικαιώματος των Εβραίων να ζουν σε δικό τους κράτος. Αυτή ακριβώς είναι και η θέση μου: δύο κράτη το ένα πλάι στο άλλο, με αναγνώριση του δικαιώματος των Παλαιστίνιων να επιστρέψουν κατά κύριο λόγο σε ένα κράτος στη Δυτική Όχθη και τη Γάζα. Όμως, το κράτος αυτό πρέπει να είναι βιώσιμο.

Φυσικά, η ευθύνη για να επιτευχθεί κάτι τέτοιο δεν ανήκει μόνο στους Ισραηλινούς. Οι Παλαιστίνιοι πρέπει να επιδιώξουν την ειρήνη και να αποφύγουν την τρομοκρατία. Είναι πολύ δύσκολο να αμφισβητηθεί το δικαίωμα του Ισραήλ να δημιουργήσει συνθήκες ασφάλειας, τη στιγμή που οι παλαιστίνιοι ηγέτες φαίνεται να αδυνατούν να σταματήσουν τις βομβιστικές επιθέσεις αυτοκτονίας. Υπάρχουν απελπισμένοι άνθρωποι, αλλά δεν είμαι πεπεισμένη ότι η απογοήτευση είναι η μόνη αιτία για την ύπαρξη βομβιστών αυτοκτονίας – γίνεται επίσης στρατολόγηση και εκμετάλλευση αυτών των ατόμων.

Η Παλαιστινιακή Αρχή διέρχεται κρίση, όχι μόνο εξαιτίας των ισραηλινών εχθροπραξιών –παρόλο που συμβάλλουν και αυτές στην κρίση– αλλά και εξαιτίας της διαφθοράς και της εγκληματικής αναρχίας. Επισημαίνω ότι 350 αγωνιστές παραιτήθηκαν το περασμένο Σαββατοκύριακο από το κίνημα Φατάχ του Γιασέρ Αραφάτ σε ένδειξη διαμαρτυρίας. Ίσως αυτό να μπορεί να συγκριθεί με την προσφυγή ισραηλινών μη κυβερνητικών οργανώσεων στο Ανώτατο Δικαστήριο του Ισραήλ κατά της ανέγερσης του τείχους.

Η ύψιστη προτεραιότητα είναι η επιστροφή στις πολιτικές διαπραγματεύσεις. Δεν είμαι πεπεισμένη ότι η προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο είναι πρόσφορη, διότι εκτρέπει από την πολιτική διαδικασία. Εκείνο που θα βοηθούσε είναι η άσκηση δημοκρατικής πίεσης σε επίπεδο βάσης, και στο Ισραήλ και στην Παλαιστίνη.

  Morgantini (GUE/NGL). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να είχα πει εγώ όσα ανέφερε ο κ. Menéndez del Valle στην ανάλυσή του, αλλά θα σας πω κάτι άλλο. Η αδερφή Dominique διευθύνει τον Οίκο της Παναγίας του Άλγους (Casa di Nostra Signora dei Dolori) στο Abu Dis, ένα χωριό κοντά στην Ιερουσαλήμ, χωρισμένο στα δύο από το τείχος της απομόνωσης και της προσάρτησης, όπως το αποκαλούν οι Παλαιστίνιοι και οι ισραηλινοί ειρηνιστές, ή από τον φράχτη ασφαλείας, όπως το αποκαλούν οι ισραηλινές αρχές. Ακούστε το μήνυμα της αδερφής Dominique: “Στις 11 Ιανουαρίου άρχισε η ανέγερση του νέου διαχωριστικού τείχους, ύψους εννέα μέτρων. Αντικαθιστά ένα άλλο τείχος, πολύ πιο χαμηλό, που κατασκευάσθηκε τον Αύγουστο του 2002 και επέτρεπε στους ανθρώπους να το υπερπηδούν, όταν τους απαγορευόταν η πρόσβαση στην Ιερουσαλήμ. Χιλιάδες άνθρωποι πέρασαν πάνω από αυτό το πρώτο τείχος: παιδιά, μαθητές, μητέρες, ηλικιωμένοι· πολλοί έπεσαν· ένας μάλιστα έχασε τη ζωή του. Πριν από δύο μήνες αναγκασθήκαμε να καλέσουμε ασθενοφόρο για έναν άνδρα 65 ετών που έπεσε χτυπώντας στο κεφάλι. Το ασθενοφόρο έφθασε με μεγάλη καθυστέρηση. Στο δρόμο ο στρατός έκανε έρευνα στο ασθενοφόρο, ανάγκασε τη σύζυγο του τραυματία να κατέβει και, όταν έφθασε στο νοσοκομείο, ήταν πλέον αργά.

Αυτά που συμβαίνουν γύρω από αυτό το τείχος είναι απαράδεκτα. Επί μήνες εκατοντάδες άνθρωποι περνούν καθημερινά μέσα από την ιδιοκτησία μας για να αποφύγουν τον έλεγχο των στρατιωτών, καθώς δεν διαθέτουν τις αναγκαίες άδειες. Οι άνθρωποι γύρω μας ζουν με το φόβο της σύλληψης, των ξυλοδαρμών και των εξευτελισμών, όπως πολύ συχνά συμβαίνει. Η ένταση είναι διαρκής και οι συνθήκες ζωής ολοένα και πιο άθλιες.

Η γενικευμένη απάθεια που επικρατεί γύρω μας μάς προξενεί αισθήματα απομόνωσης και απόγνωσης. Θέλουμε να μεταφέρουμε το μήνυμα αυτών των ανθρώπων που, επί δύο χρόνια, αγωνίζονται καθημερινά για να φθάσουν στον τόπο της εργασίας τους και στα σχολεία τους ή πεθαίνουν λόγω έλλειψης ιατρικής βοήθειας. Στην προσπάθειά μας να φέρουμε εις πέρας την αποστολή μας, συναντήσαμε και εμείς δυσκολίες από τους στρατιώτες, όταν περιθάλψαμε εδώ κάποιους ανθρώπους, εφόσον δεν επιτρεπόταν η διέλευση του ασθενοφόρου. Το ίδιο πρόβλημα παρουσιάζεται όταν πεθαίνει κάποιος, καθώς το νεκροταφείο βρίσκεται από την άλλη πλευρά του τείχους. Από την άλλη πλευρά βρίσκονται επίσης τα καταστήματα. Πολλοί από τους ασθενείς μας είναι μόνοι. Οι οικογένειες τους αδυνατούν πλέον να τους επισκεφθούν και δεν ξέρουμε τι θα συμβεί, όταν ολοκληρωθεί η ανέγερση του τείχους. Η πλειοψηφία των ηλικιωμένων και των υπαλλήλων μας προέρχεται από τη Δυτική Όχθη. Από τους δεκαοκτώ υπαλλήλους μας, μόνον τρεις διαθέτουν ισραηλινή ταυτότητα· επί δύο χρόνια αναγκάζονται να υπερπηδούν το τείχος και να ακολουθούν άλλη διαδρομή για να αποφύγουν τα σημεία ελέγχου, καθώς, ακόμη και με την άδεια διέλευσης οι στρατιώτες τους γύριζαν πίσω.

Το τείχος αυτό των εννέα μέτρων θα μας υποχρεώσει να απολύσουμε την πλειοψηφία του προσωπικού μας και να πάψουμε να δεχόμαστε ηλικιωμένους από τη Δυτική Όχθη, που είναι και οι πλέον φτωχοί. Αισθανόμαστε ανησυχία και βιώνουμε μεγαλύτερη απομόνωση σε σχέση με πριν, εξαιτίας του τείχους και επειδή η περιοχή έχει μετατραπεί σε στρατιωτική ζώνη. Βοηθήστε μας!”

Αυτά είναι τα λόγια της αδερφής Dominique, αλλά η κατάσταση των κατοίκων της Qalqilya είναι στην πραγματικότητα πολύ χειρότερη, καθώς το τείχος δεν τους επιτρέπει να δουν ούτε καν την ανατολή του ήλιου. Αυτή η πόλη των 50 000 κατοίκων έχει ως μόνη έξοδο μια σιδερένια πύλη, την οποία ο ισραηλινός στρατός μπορεί να ανοίγει και να κλείνει όποτε θέλει. Η πύλη κλείνει στις πέντε το απόγευμα και έκτοτε δεν επιτρέπεται σε κανέναν η είσοδος και η έξοδος από την πόλη. Τι να πούμε επίσης για τους κατοίκους του Budrus οι οποίοι επεχείρησαν, από κοινού με πολλούς ισραηλινούς ειρηνιστές, να αντισταθούν ειρηνικά στην εκρίζωση των δένδρων τους και στην κατεδάφιση των σπιτιών τους; Οι στρατιώτες τους ξυλοκόπησαν άγρια· μάλιστα, ένα ισραηλινό αγόρι εξακολουθεί να βρίσκεται ακόμη στο νοσοκομείο.

Το τείχος και τα περιφράγματα που ανεγείρονται εξαναγκάζουν στην πραγματικότητα τους Παλαιστίνιους να ζουν σε γκέτο. Για λόγους ασφάλειας, υποστηρίζει ο Σαρόν, για να αποτραπούν οι τρομοκρατικές ενέργειες· όμως, δεν εννοεί να καταλάβει ότι η ασφάλεια δεν μπορεί να βασίζεται στην ανέγερση του τείχους και των στρατοπέδων συγκέντρωσης, αλλά στη δυνατότητα των Παλαιστινίων να ζουν ελεύθεροι στο κράτος τους, συνυπάρχοντας με το κράτος του Ισραήλ. Το τείχος δεν είναι μόνο φυλακή: είναι ακόμη μία δήμευση εδαφών, ακόμη μία προσάρτηση. Η γραμμή του δεν ακολουθεί τα σύνορα του 1967, αλλά εισχωρεί στο παλαιστινιακό έδαφος και το διχοτομεί. Εν τω μεταξύ, η προπαγάνδα για την αποδοχή του τείχους εντείνεται συνεχώς. Ανησυχώντας για την αρνητική θέση της διεθνούς κοινότητας, οι ισραηλινές αρχές επιχειρούν να εμφανίσουν το τείχος λιγότερο τερατώδες. Η πρόταση της ομάδας δημοσίων σχέσεων του Υπουργείου Εξωτερικών, που δημοσιεύτηκε στην ισραηλινή εφημερίδα Maariv αναφέροντας επί λέξει: “Εάν βάφαμε το τείχος με ζωηρά χρώματα, θα γινόταν πιο καλαίσθητο – γεγονός που θα μετρίαζε τις αρνητικές του επιπτώσεις στις δημόσιες σχέσεις”, δυστυχώς, δεν αποτελεί αστεϊσμό.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καταδίκασε την ανέγερση του τείχους και ζήτησε τη διακοπή της οικοδόμησής του. Τα τείχη –όπως διαπιστώσαμε στο Βερολίνο– καταπνίγουν την ελευθερία. Η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών με ψήφισμά της ζήτησε από το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης να γνωμοδοτήσει για τη νομιμότητα του τείχους. Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Υπουργών δήλωσε –κακώς– ότι δεν θεωρεί σκόπιμη τη γνωμοδότηση του Διεθνούς Δικαστηρίου. Γιατί, όταν πρόκειται για τις ισραηλινές αρχές, να πρέπει πάντοτε να παραβλέπεται τόσο το διεθνές δίκαιο όσο και οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο όνομα κάποιων διαπραγματεύσεων οι οποίες τελικά δεν διεξάγονται; Και γιατί αντί η Τετραμερής, αντί να ασκεί πιέσεις για τον οδικό χάρτη, να αφήνει το χρόνο να κυλά και τους ανθρώπους να πεθαίνουν στο Ισραήλ και στην Παλαιστίνη; Πρόκειται για κατάφωρη συνενοχή, διότι αυτό το τείχος δεν αφορά την ασφάλεια· το τείχος αυτό συνιστά εδαφική προσάρτηση, αποικιοκρατική κατάκτηση. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν μπορεί να αποποιηθεί το διεθνές δίκαιο. Πρέπει να αναλάβουμε διπλωματικές πρωτοβουλίες, να προωθήσουμε τον οδικό χάρτη και να καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια, προκειμένου να αποτρέψουμε ενέργειες που μπορεί να έχουν ως συνέπεια τον θάνατο ισραηλινών αμάχων. Ακόμη θα πρέπει να ασκήσουμε οικονομικές και πολιτικές πιέσεις, ώστε ο Σαρόν να μην αναλάβει μονομερείς πρωτοβουλίες και να επανέλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.

Όπως δήλωσε ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου, η διεθνής κοινότητα συνεκτιμά και εκφράζει την υποστήριξή της στην πρωτοβουλία της Γενεύης, στην ειρηνική αντίσταση των Παλαιστινίων εναντίον της στρατιωτικής κατοχής, στους στρατιώτες που αρνούνται να προβούν σε βομβαρδισμούς και να αποτελέσουν όργανα καταστολής στα κατεχόμενα εδάφη, στους παλαιστίνιους και ισραηλινούς γονείς οι οποίοι έχασαν τα παιδιά τους σε στρατιωτικές επιχειρήσεις, σε επιθέσεις ισραηλινών εποίκων ή σε δολοφονικές επιθέσεις αυτοκτονίας Παλαιστινίων και οι οποίοι παρόλα αυτά απορρίπτουν την ιδέα της εκδίκησης. Όλα αυτά αποδεικνύουν ότι η συνύπαρξη και η ασφάλεια θα μπορέσουν να γίνουν πραγματικότητα, εάν εδραιωθεί το δικαίωμα όλων να ζουν ειρηνικά, με αξιοπρέπεια και δικαιοσύνη.

  Cohn-Bendit (Verts/ALE). – (DE) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, η συζήτηση που διεξάγουμε εδώ είναι παράξενη και υπάρχουν διάφορες θέσεις που δεν καταλαβαίνω. Είμαστε όλοι υπέρ της επιβολής του δικαίου ως βάσης στις διεθνείς σχέσεις. Πρέπει να δημιουργήσουμε το διεθνές δίκαιο που όλοι επιθυμούμε. Γι’ αυτό, θεωρώ δικαιολογημένη την αίτηση προς το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο να εκπονήσει έκθεση διατυπώνοντας την κρίση του για την ύπαρξη αυτού του τείχους. Είναι γεγονός ότι κατά βάσιν θέλουμε μια σαφή δήλωση για το τι σημαίνει αυτό το τείχος. Νομίζω ότι δεν είναι ανάγκη να είναι κανείς προφήτης για να δει εύκολα πως μια ενδεχόμενη απόφαση θα μπορούσε να είναι ότι το τείχος αυτό, που βρίσκεται στα σύνορα που αναγνωρίστηκαν το 1967 από τον ΟΗΕ, μπορεί βέβαια να μην μας αρέσει, αλλά συμφωνεί με το διεθνές δίκαιο. Είτε μας αρέσει είτε όχι, οι Ισραηλινοί έχουν το δικαίωμα να κατασκευάσουν ένα τείχος στην επικράτειά τους. Μπορεί να το θεωρούμε πολιτικά εσφαλμένο, όμως η ασφάλεια είναι ένα θέμα που δεν μπορούμε να το παραβλέψουμε τόσο εύκολα.

Το σημαντικότερο στοιχείο είναι πως το τείχος αυτό αποτελεί προσάρτηση. Σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, είναι επέκταση του κράτους του Ισραήλ, και μάλιστα όχι νόμιμη. Δεν έγιναν διαπραγματεύσεις, αλλά κατέλαβαν ένα μέρος της χώρας κάνοντας χρήση βίας. Εφόσον είναι έτσι, θεωρώ σκόπιμο να αποφανθεί το Διεθνές Δικαστήριο. Πιστεύω ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση που έδωσε αγώνες για να συσταθεί το δικαστήριο αυτό, για παράδειγμα ενάντια στους Αμερικάνους –και ανέκαθεν λέγαμε ότι θέλουμε διεθνές δίκαιο– δεν θα ήταν σωστό να απέχει εδώ της ψήφου. Δεν απευθύνεται κατά του Ισραήλ αλλά κατά του να νομίζει κάποιο κράτος ότι έχει το δικαίωμα να προσαρτήσει εδάφη. Πρόκειται για ένα καίριο σημείο του διεθνούς δικαίου. Μπορεί να γίνει ανταλλαγή εδαφών μέσω διαπραγματεύσεων, δεν επιτρέπεται όμως η προσάρτηση εδαφών, και αυτό συνιστά επίσης την βάση του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών.

Κατά την δική μου γνώμη, το ίδιο θα ίσχυε σε περίπτωση που θα έπρεπε να αποφανθεί κανείς για το περιεχόμενο των προγραμμάτων παλαιστινιακών οργανώσεων. Τα προγράμματα παλαιστινιακών οργανώσεων που δεν αναγνωρίζουν το κράτος του Ισραήλ είναι επίσης παράνομα και πρέπει να χαρακτηριστούν ανάλογα. Ο χάρτης της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης είναι ασφαλώς ένα πολύπλοκο ζήτημα. Θα μπορούσε κανείς να διαπιστώσει και νομικά εάν περιλαμβάνεται εκεί ή όχι η αναγνώριση του κράτους του Ισραήλ. Θα μπορούσε δηλαδή κανείς να ζητήσει την εξέταση της σύστασης των ομάδων και κομμάτων που υπεραμύνονται του παλαιστινιακού κράτους και της παλαιστινιακής αυτονομίας, προκειμένου να σταματήσουν επιτέλους και οι δύο πλευρές να απαιτούν για τον εαυτό τους ένα δικαίωμα ενώ παράλληλα δεν το αναγνωρίζουν στην άλλη πλευρά. Αυτό είναι το καθοριστικό σε αυτήν την κρίση. Οι Παλαιστίνιοι πρέπει να αναγνωρίσουν το Ισραήλ και όλες οι τρομοκρατικές επιθέσεις στο Ισραήλ βρίσκονται σε αντίθεση με αυτό. Και οι Ισραηλινοί πρέπει να αναγνωρίσουν το παλαιστινιακό κράτος, το τείχος όμως αυτό συνιστά μια άρνηση της ύπαρξης του παλαιστινιακού κράτους. Αυτό μπορεί να διαπιστωθεί νομικά.

  Sandbæk (EDD). – (DA) Κυρία Πρόεδρε, την περασμένη εβδομάδα η ισραηλινή αντιπροσωπεία διοργάνωσε μια συνάντηση σχετικά με το λεγόμενο τείχος ασφαλείας με τη συμμετοχή, μεταξύ άλλων, του εκπροσώπου του ισραηλινού Υπουργείου Εξωτερικών, κ. Peled. Ο κ. Peled μας ανέφερε ένα σύντομο ανέκδοτο για έναν Αμερικανό που είχε επισκεφθεί έναν ζωολογικό κήπο στη Μόσχα και, προς μεγάλη του έκπληξη, είχε δει ένα κλουβί στο οποίο υπήρχε ένας λύκος μαζί με ένα αρνί. Όπως φάνηκε στη συνέχεια, κάθε μέρα στο κλουβί τοποθετούσαν διαφορετικό αρνί για τον λύκο. Ο κ. Peled συνέκρινε έπειτα το Ισραήλ με το αρνί και τους Παλαιστινίους με τον λύκο, γεγονός που, κατά την άποψή μου, αποτελεί πλήρη διαστρέβλωση της πραγματικότητας, δεδομένου ότι, εξ όσων γνωρίζω, το Ισραήλ είναι το κράτος που έχει υπό την κατοχή του τη Δυτική Όχθη και τη Γάζα, διαθέτει πυρηνικά όπλα και έναν από τους ισχυρότερους στρατούς στον κόσμο και έχει τη στήριξη των Ηνωμένων Πολιτειών. Παρόλα αυτά, το περιστατικό αυτό είναι χαρακτηριστικό της συμπεριφοράς και της εικόνας που έχουν οι Ισραηλινοί για τον εαυτό τους.

Εάν ο κόσμος δεν ασκήσει κατά τον εντονότερο δυνατό τρόπο πίεση στο Ισραήλ να γκρεμίσει αυτό το τελείως καταστροφικό τείχος, ανεξάρτητα από την απόφαση που θα λάβει το Διεθνές Δικαστήριο, ποτέ δεν πρόκειται να υπάρξει ειρήνη στη Μέση Ανατολή. Συγχρόνως, ο Σαρόν πρέπει να καταλάβει ότι δεν μπορεί να αντικαταστήσει τον οδικό χάρτη για την ειρήνη με τις δικές του μονομερείς αποφάσεις για τον καθορισμό των συνόρων. Μάλιστα, είχα αισθανθεί ικανοποίηση όταν πληροφορήθηκα ότι ο Σαρόν επιθυμούσε την απομάκρυνση των οικισμών εποίκων στη Γάζα, μέχρι τη στιγμή που κατέστη σαφές ότι επιθυμούσε απλώς να τους μεταφέρει στη Δυτική Όχθη και ότι αυτό ήταν ένα στάδιο της προσπάθειάς του να εγκαταλείψει πλέον τον οδικό χάρτη για την ειρήνη και, επιπλέον, να αρχίσει να δρα μονομερώς. Κάτι τέτοιο είναι, ασφαλώς, απολύτως απαράδεκτο. Οι οικισμοί εποίκων τόσο στη Δυτική Όχθη όσο και στη Γάζα είναι παράνομοι και αποτελούν τα μεγαλύτερα εμπόδια για την ειρήνη.

Οι σύμμαχοι διεξήγαγαν πόλεμο προκειμένου να υποχρεώσουν τον Σαντάμ Χουσεΐν να συμμορφωθεί προς τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών. Πότε η διεθνής κοινότητα εξέτασε το ενδεχόμενο να υποχρεώσει τον Σαρόν να πράξει το ίδιο, απευθύνοντάς του τελεσίγραφο για την απομάκρυνση του συνόλου των παράνομων οικισμών εποίκων του Ισραήλ στα κατεχόμενα εδάφη; Όταν συμβεί αυτό, το Ισραήλ θα έχει τη δυνατότητα, εάν κριθεί απαραίτητο, να ανεγείρει ένα προστατευτικό τείχος κατά μήκος της Πράσινης Γραμμής, αλλά, μέχρι τότε, αυτό δεν θα είναι απαραίτητο δεδομένου ότι θα έχει προσφερθεί στην Παλαιστινιακή Αρχή η βάση προκειμένου να τερματίσει η ίδια με αποτελεσματικό τρόπο όλες τις βομβιστικές επιθέσεις αυτοκτονίας.

  Pannella (NI). – (IT) Κυρία Πρόεδρε, κύριε Προεδρεύων του Συμβουλίου, η κ. Sandbæk δήλωσε ότι επιθυμεί την κατεδάφιση του τείχους. Η ιστορία είναι παλιά: υπάρχει μια Ευρώπη –η Ευρώπη της κ. Sandbæk– η οποία πριν από εξήντα χρόνια επιζητούσε την κατεδάφιση της γραμμής Μαζινό για τους ίδιους ουσιαστικά λόγους. Υπήρξε ένας παραλληλισμός με το τείχος του Βερολίνου. Όμως, το επονείδιστο εκείνο τείχος, οικοδομήθηκε και υποστηρίχθηκε από εκείνους που επιθυμούν σήμερα την κατεδάφιση του ισραηλινού τείχους. Το γεγονός αυτό είναι αδιαμφισβήτητο, κύριε Cohn-Bendit, παρά τα κάποια λογικά επιχειρήματα που διατυπώσατε απόψε. Τούτο συμβαίνει τόσο σπάνια που δεν θα σπαταλήσω ούτε τον δικό σας χρόνο ούτε τον δικό μου για να αντικρούσω τις παρατηρήσεις σας. Επαναλαμβάνω: συγχαρητήρια για τα λογικά σας επιχειρήματα!

Κύριε Roche, αυτό που με ενδιαφέρει περισσότερο αυτή τη στιγμή είναι μια είδηση η οποία εξακολουθεί να μας διαφεύγει: η συνάδελφος ευρωβουλευτής, ή μάλλον η ισπανίδα Υπουργός Εξωτερικών de Palacio Vallelersundi θα υποβάλει κατά τις προσεχείς ώρες στην Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης μια πρόταση η οποία συζητήθηκε εκ νέου χθες στο Τολέδο και η οποία έχει εκπονηθεί ή προωθηθεί προσωπικά από τον Σιμόν Πέρες, με την πλήρη και αμέριστη υποστήριξη του παλαιστίνιου Υπουργού Εξωτερικών, Nabil Sha’ath. Θα την παρακαλούσα να λάβει υπόψη της το γεγονός ότι μόνο οι Financial Times και η Norte de Castilla το έχουν αναφέρει. Πρόκειται για την είδηση της ημέρας: ο παλαιστίνιος Υπουργός Εξωτερικών υποστηρίζει τη διαδικασία προσχώρησης του Ισραήλ στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ώστε να ισχύσει το ίδιο και με το παλαιστινιακό κράτος, όταν αποκτήσει υπόσταση στο πλαίσιο της ομοσπονδίας των δύο κρατών και όχι του επονείδιστου συνονθυλεύματος ενός εθνικού κράτους, το οποίο προσφέρουμε στους Παλαιστίνιους για το 3004: ένα μικρό κυρίαρχο κράτος, το οποίο θα έχει δημιουργηθεί από ψεύδη, κλέφτες, διαφθορείς και βίαιους ανθρώπους.

Κύριε Προεδρεύων του Συμβουλίου, εύχομαι να ακούσετε με ενδιαφέρον την πρόταση της κ. de Palacio Vallelersundi: οι προτάσεις που καταθέτουμε στην αίθουσα αυτή τα τελευταία είκοσι χρόνια –προκειμένου να αλλάξει το ιστορικό πλαίσιο– αλλά και οι προτάσεις που θα εκπονηθούν στο μέλλον, με ή χωρίς οδικό χάρτη, είναι κείμενα αποτυχίας, αυτοκαταστροφής και δεν αξίζει να κατατίθενται.

Κατά συνέπεια, ευελπιστώ ότι η θέση –η οποία υποστηρίζεται από μεγάλο αριθμό συναδέλφων και σύμφωνα με την οποία το Ισραήλ πρέπει να προσχωρήσει στην Ευρωπαϊκή Ένωση– θα γίνει σύντομα δεκτή, καθώς συνιστά έναν τρόπο να αντισταθμίσουμε τα γεγονότα που συνέβησαν το 1939 στην Ευρώπη, και να βοηθήσουμε τους Παλαιστινίους, στους οποίους θέλετε να κληροδοτήσετε μια φασιστική, ναζιστική, κομουνιστική και μη δημοκρατική Μέση Ανατολή.

  Cushnahan (PPE-DE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, ο ισραηλινός Πρωθυπουργός Αριέλ Σαρόν υποστηρίζει ότι η κατασκευή του διαφιλονικούμενου τείχους της χώρας του αποσκοπεί στην προστασία των πολιτών της από τις τρομοκρατικές επιθέσεις. Αποστρέφομαι την τρομοκρατία και θα υποστήριζα το δικαίωμα οποιασδήποτε κυβέρνησης να λάβει τα αναγκαία μέτρα για την υπεράσπιση της ζωής των πολιτών της. Ωστόσο, η στρατηγική στην οποία στηρίζεται η ανέγερση αυτού του τείχους είναι ηθικά εσφαλμένη, καθώς και αναποτελεσματική. Όπως πολλές από τις υπόλοιπες στρατηγικές του κ. Σαρόν κατά της τρομοκρατίας, έτσι και αυτή αδυνατεί να αντιμετωπίσει τα πρωταρχικά αίτια της τρομοκρατίας. Για την ανέγερση του τείχους έχουν απαλλοτριωθεί παλαιστινιακά εδάφη· χιλιάδες παλαιστίνιοι αγρότες και έμποροι στερούνται τη γη και τα μέσα οικονομικής τους επιβίωσης. Εάν το τείχος ολοκληρωθεί, υπολογίζεται ότι περίπου 380 000 Παλαιστίνιοι θα παγιδευτούν μεταξύ του τείχους και των προ της κατοχής του 1967 συνόρων του Ισραήλ, της λεγόμενης “πράσινης γραμμής”. Επιπλέον, 160 000 εξ αυτών θα παγιδευτούν σε γκέτο, ή σε θύλακες οι οποίοι θα περιβάλλονται από όλες τις πλευρές από το τείχος. Οι παλαιστινιακές κοινότητες ουσιαστικά θα απομονωθούν μεταξύ τους. Σε ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα θα αποκοπούν από κέντρα όπως η Ιερουσαλήμ, τα οποία αποτελούν το επίκεντρο της οικονομικής, κοινωνικής και θρησκευτικής τους ζωής. Οι τροποποιήσεις που προτάθηκαν πρόσφατα δεν θα αποτρέψουν αυτές τις εξελίξεις.

Επίσης, οι περιορισμοί στην ελεύθερη κυκλοφορία αγαθών και υπηρεσιών θα επιτείνουν τα προβλήματα της ήδη αποδυναμωμένης παλαιστινιακής οικονομίας. Οι επιπτώσεις αυτής της απερίσκεπτης στρατηγικής ασφαλείας εκ μέρους της ισραηλινής κυβέρνησης θα δημιουργήσουν πρόσφορο έδαφος για τη δημιουργία μιας ακόμη γενιάς τρομοκρατών, αντί να αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά το πρόβλημα.

Το ζήτημα της νομιμότητας του τείχους έχει πλέον μεταφερθεί στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος. Η άρνηση του Ισραήλ να συμμορφωθεί με το ψήφισμα το οποίο ενέκρινε τον Οκτώβριο η Γενική Συνέλευση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για την αναστολή της ανέγερσης και την καταστροφή του τείχους οδήγησε στην απόφαση της Γενικής Συνέλευσης στις 8 Δεκεμβρίου να παραπέμψει το θέμα στο Διεθνές Δικαστήριο.

Το Ισραήλ πρέπει να σταθεί και να σκεφτεί τις συνέπειες των ενεργειών του. Το τείχος παραβιάζει την τέταρτη Σύμβαση της Γενεύης, συγκεκριμένα στους δύο τομείς της απαγόρευσης της χρήσης μέτρων συλλογικής τιμωρίας και της απαγόρευσης της προσάρτησης, οι οποίες δεν μπορούν να ακυρωθούν με την επίκληση της στρατιωτικής αναγκαιότητας. Παραβιάζει επίσης τη συμφωνία του Όσλο όσον αφορά την υποχρέωση προστασίας της εδαφικής ακεραιότητας των κατεχομένων παλαιστινιακών εδαφών και την απαγόρευση του περιορισμού της ελεύθερης κυκλοφορίας. Εάν μάλιστα εξετάσει κανείς την επίμονη άρνηση του Ισραήλ να συμμορφωθεί με τα ψηφίσματα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, τίθεται το ερώτημα: “πού νομίζει το Ισραήλ ότι οδεύει;”. Θέλει να είναι ένα κράτος παρίας, το οποίο θα αντιμετωπίζεται κατά τον ίδιο τρόπο με απομονωμένα κράτη τα οποία περιφρονούν διαρκώς τις διεθνείς τους υποχρεώσεις; Ή μήπως, αντιθέτως, θα συνεργαστεί με τη διεθνή κοινότητα για να επιφέρει την ειρήνη στη Μέση Ανατολή;

Καθώς η πρόοδος στην εφαρμογή του λεγομένου οδικού χάρτη είναι αργή ή, ουσιαστικά, ανύπαρκτη, είναι εύλογο να αμφιβάλλει κανείς ως προς την αξία της επιβολής ενός τόσο αμφιλεγόμενου μέτρου στον παλαιστινιακό λαό. Εάν οι Ισραηλινοί επιθυμούν σοβαρά να σημειωθεί πραγματική πρόοδος στην ειρηνευτική διαδικασία και να ξεκινήσει εκ νέου η εφαρμογή του οδικού χάρτη, οι εργασίες ανέγερσης του τείχους ασφαλείας δεν πρέπει απλώς να ανασταλούν, αλλά να αντιστραφούν. Οι Ισραηλινοί και οι Παλαιστίνιοι πρέπει να εργάζονται από κοινού για την άρση των εμποδίων και την οικοδόμηση εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο κοινοτήτων προκειμένου να επιτευχθεί μια διευθέτηση η οποία θα έχει προκύψει από διαπραγμάτευση. Η πρόσφατη δήλωση του Σαρόν ότι σχεδιάζει να διαλύσει τους περισσότερους από τους 21 εβραϊκούς εποικισμούς στη Λωρίδα της Γάζας είναι ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Ωστόσο, η ανέγερση ακόμη περισσότερων τειχών ασφαλείας και η παράλυση της ήδη εξασθενημένης παλαιστινιακής οικονομίας δεν κάνουν τίποτε περισσότερο από το να δυσκολεύουν την επίτευξη της ειρήνευσης στη Μέση Ανατολή.

  Swoboda (PSE). – (DE) Κυρία Πρόεδρε, εκτιμώ πολύ τον Πρόεδρο του Συμβουλίου, σήμερα όμως δεν του απέμεινε τίποτα άλλο παρά να μας αναπαραστήσει ζωηρά πόσο ανίκανη είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση να λάβει μια σαφή θέση σε ένα από τα πιο σημαντικά μας θέματα. Η φωνή της δεν είναι καν βραχνή – δεν βγαίνει καθόλου φωνή.

Τι κάναμε; Απείχαμε της ψήφου σε ένα πολύ σημαντικό ζήτημα όπου το ζητούμενο είναι ασφαλώς και η νομιμότητα. Γιατί συμφωνώ απόλυτα με τον κ. Cohn-Bendit ότι το θέμα δεν είναι πως πρόκειται για ένα τείχος που βρίσκεται ακριβώς επάνω σε μια ξεκάθαρα οριοθετημένη γραμμή συνόρων. Μπορεί κανείς να είναι είτε υπέρ ή κατά του τείχους. Ωστόσο, εσείς ο ίδιος, κύριε Πρόεδρε του Συμβουλίου, λέτε, και το ίδιο λέει και η Ευρωπαϊκή Ένωση, ότι κατασκευάζεται βαθιά μέσα στα εδάφη των Παλαιστινίων. Όταν λαμβάνεται ένα τέτοιο μέτρο, όταν γίνεται μια τέτοια προσάρτηση, όταν εξετάζεται πώς κρίνεται από νομική άποψη μια τέτοια οχύρωση των συνόρων, εμείς λέμε απλά “Λυπούμαστε πολύ, δεν εκφέρουμε γνώμη, κάθε επιμέρους κράτος ας κάνει ό,τι θέλει”. Γιατί λοιπόν να επιδιώκουμε μια κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφαλείας εάν στα πιο σημαντικά ζητήματα λέμε απλά ότι δεν έχουμε γνώμη. Αυτό είναι το σύνθημα, το σλόγκαν της κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας στο εν λόγω ζήτημα. Θεωρώ ότι είναι ντροπή.

Το ζητούμενο δεν είναι η μονόπλευρη καταδίκη του Ισραήλ. Και πάλι συμφωνώ εδώ απόλυτα με τον κ. Cohn-Bendit: όποιος καταδικάζει ή κατακρίνει αυτό το τείχος, πρέπει επίσης όχι μόνο να καταδικάσει κάθε είδος τρομοκρατικής δραστηριότητας, αλλά και να προσπαθήσει να την καταπολεμήσει.

Όμως με μια τέτοια θέση δεν θα πετύχουμε τίποτα. Με τη θέση να μην λέμε ουσιαστικά τίποτα για το σημαντικό αυτό ζήτημα, αποξενώνουμε την παλαιστινιακή πλευρά χωρίς αυτό να σημαίνει ότι κερδίζουμε τους Ισραηλινούς, αφού το Ισραήλ άσκησε βέβαια πίεση για να μην λάβουμε εδώ θέση, αλλά δεν πρόκειται για τον λόγο αυτόν να μας συμπεριλάβει περισσότερο στην ειρηνευτική διαδικασία. Και βρίσκω λυπηρό το ότι οι Ευρωπαίοι Υπουργοί Εξωτερικών και αρχηγοί κυβερνήσεων δεν το αναγνωρίζουν αυτό και δεν κατανοούν τις συνέπειες. Σήμερα δεν σας έμεινε τίποτα άλλο, κύριε Roche, από το να μας τα παρουσιάσετε με αυτόν τον τρόπο.

Έχω όμως δύο ακόμα ερωτήσεις προς εσάς, δηλαδή την Προεδρία. Η πρώτη αφορά τα σχέδια του κ. Σαρόν να εκκενώσει το μεγαλύτερο μέρος –μέχρι τώρα όχι όλους αλλά το μεγαλύτερο μέρος τους των οικισμών της λωρίδας της Γάζας. Τι σημαίνει αυτό; Σας ακούω να λέτε: η εκκένωση των οικισμών εξαίρετα, μπράβο, κύριε Σαρόν. Σημαίνει όμως αυτό ότι τώρα θα διευρυνθούν άλλες περιοχές, ειδικά στη Δυτική Όχθη και στην Ανατολική Ιερουσαλήμ; Το ερώτημά μου προς εσάς, κύριε Πρόεδρε του Συμβουλίου, είναι: έλαβε τουλάχιστον εδώ σαφή θέση η Ευρωπαϊκή Ένωση; Καλή είναι η υποστήριξη της εκκένωσης οικισμών σε αυτές τις περιοχές, αλλά δεν θα έπρεπε σε καμία περίπτωση να παράσχουμε την υποστήριξή μας ή να συμφωνήσουμε εάν αυτό σημαίνει ότι θα προσαρτηθούν άλλες περιοχές της Δυτικής Όχθης.

Το δεύτερό μου ερώτημα είναι: τώρα οι Αμερικανοί λένε μεγάλα λόγια για ένα νέο σχέδιο για τη Μέση Ανατολή με την ευρεία έννοια του όρου. Ο κ. Fischer τοποθετήθηκε επ’ αυτού στη διάσκεψη ασφαλείας του ΝΑΤΟ στο Μόναχο. Γνωρίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση κάτι για το εν λόγω σχέδιο; Έχει να πει κάτι επ’ αυτού, και περιλαμβάνει το σχέδιο αυτό και συγκεκριμένα βήματα που αφορούν τον βασικό πυρήνα του προβλήματος, που είναι το Ισραήλ και η Παλαιστίνη; Θα ήταν ενδιαφέρον αν είχαν να μας πουν κάτι γι’ αυτό η Ευρωπαϊκή Ένωση και το Συμβούλιο.

  Boogerd-Quaak (ELDR). – (NL) Κυρία Πρόεδρε, κύριε Προεδρεύων του Συμβουλίου, ο φόβος είναι κακός σύμβουλος. Κατανοώ την επιθυμία του Ισραήλ να προστατευθεί, αλλά το τείχος δεν είναι η κατάλληλη λύση εν προκειμένω. Μια έκθεση του ΟΗΕ τον περασμένο Σεπτέμβριο καταδίκαζε το τείχος ως παράνομο και κατηγορούσε το Ισραήλ για παράνομη προσάρτηση. Εσείς, κύριε Προεδρεύων του Συμβουλίου, έχετε την άποψη ότι οι ακροάσεις και οι αποφάσεις του Διεθνούς Δικαστηρίου θα διαταράξουν την ειρηνευτική διαδικασία. Δεν συμμερίζομαι αυτήν την άποψη. Όπως και ο κ. Cohn-Bendit, θεωρώ ότι θα ήταν χρήσιμο να διαπιστωθεί κατά πόσον αυτή η ενέργεια παραβιάζει το διεθνές δίκαιο, ενώ δεν πρέπει να κάνουμε εξαιρέσεις ούτε υπέρ του Ισραήλ, ούτε, στο ίδιο πλαίσιο, υπέρ της Παλαιστίνης όταν διαπράττουν σφάλματα. Επί του παρόντος, μιλάμε για περίπου 21 000 άτομα τα οποία κατοικούν στην περιοχή μεταξύ του τείχους και του Ισραήλ και τα οποία αποκόπτονται από κοινωνικές παροχές, σχολεία και εργασίες. Αυτό θα οδηγήσει σε αναζωπύρωση του μίσους και σε μια νέα γενιά προσφύγων. Πώς μπορείτε να εξηγήσετε –είμαι μέλος της αντιπροσωπείας για τις σχέσεις με την Παλαιστίνη– σε μια ομάδα ανθρώπων από την Καλκίλια, η οποία ήταν γνωστή κατά το παρελθόν ως σιτοβολώνας της Δυτικής Όχθης και η οποία βρίσκεται πλησίον ενός μικρού ανοίγματος στο τείχος, το γεγονός ότι τους περικυκλώνει από τρεις πλευρές το τείχος; Το γεγονός ότι αποκόπτονται από δύο σημαντικές πηγές ύδατος και από όλα τα καλλιεργήσιμα εδάφη που θα έπρεπε να προσφέρουν τρόφιμα στην περιοχή; Η εν λόγω πόλη, με τους 40 000 κατοίκους της, έχει πρόσβαση μόνο μέσω ενός ισραηλινού σημείου ελέγχου. Κατά τη γνώμη μου, μια τέτοια περίπτωση πρέπει να παραπέμπεται ενώπιον του δικαστηρίου. Συμμερίζομαι την άποψη όλων όσοι έχουν αναφέρει ότι η σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστίνης πρέπει να επιλυθεί, αλλά το να ανεχόμαστε την ανέγερση του τείχους και να περιμένουμε τον τερματισμό της σύγκρουσης δεν είναι ο τρόπος που θα μας οδηγήσει στο επιθυμητό αποτέλεσμα.

  Lucas (Verts/ALE). – (EN) Κυρία Πρόεδρε, είναι εξαιρετικά λυπηρό το γεγονός ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δεν υποστήριξε την εξέταση του ισραηλινού τείχους από το Διεθνές Δικαστήριο. Πρόκειται για μια τεράστια χαμένη ευκαιρία. Η αντίθεση σε μια ακρόαση στο Διεθνές Δικαστήριο, επειδή είναι νομικό –και όχι πολιτικό– φόρουμ, είναι άστοχη. Το Διεθνές Δικαστήριο είναι ίσως το τελευταίο μέσο άσκησης πίεσης στο Τελ Αβίβ που διαθέτουμε, και πρέπει να το εκμεταλλευτούμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Όσοι ισχυρίζονται ότι πρέπει, αντ’ αυτού, να στηριχθούμε στην άσκηση πίεσης από την Ευρώπη στο Ισραήλ, θα ήθελα να μου πουν πότε από μόνη της η ευρωπαϊκή πίεση στο Ισραήλ επέφερε οποιοδήποτε αποτέλεσμα – ποτέ. Και όμως, ενώ υπάρχει ένα διεθνές πολυμερές φόρουμ για την αντιμετώπιση αυτού του ζητήματος, επιμένουμε να το αγνοούμε.

Οι Παλαιστίνιοι ορθώς επισημαίνουν την ασυνέπεια της στάσης μας να τους καλούμε να εγκαταλείψουν τη βία, ενώ συγχρόνως τους αρνούμαστε τη δυνατότητα να επιδιώξουν επανόρθωση μέσω διεθνών νομικών οργανισμών. Ένας παλαιστίνιος διαπραγματευτής παρατήρησε ότι οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γερμανία ζήτησαν από τους Παλαιστινίους να μην προσφεύγουν στη βία, αλλά όταν οι Παλαιστίνιοι προσφεύγουν στη διπλωματία τους κλείνουμε την πόρτα κατάμουτρα.

Επιπλέον, υπάρχουν επείγοντες ανθρωπιστικοί λόγοι για την ανάληψη δράσης. Επισκέφθηκα τα κατεχόμενα εδάφη τον περασμένο μήνα και είδα με τα ίδια μου τα μάτια πώς το τείχος καταστρέφει χιλιάδες εκτάρια καλλιεργήσιμου εδάφους και δέντρων, κατεδαφίζει σπίτια και καταστήματα και αφήνει χιλιάδες οικογένειες χωρίς γη, εργασία, τρόφιμα και ελπίδα. Ως εκ τούτου, σύμφωνα με μελέτες της Παγκόσμιας Τράπεζας και του ΟΗΕ, οι παλαιστινιακός λαός έχει φτάσει στα επίπεδα ένδειας και υποσιτισμού της νοτίως της Σαχάρας Αφρικής. Ο ισραηλινός ισχυρισμός ότι πρόκειται για ένα μέτρο που σχετίζεται με την ασφάλεια ανατρέπεται πλήρως από το γεγονός ότι το τείχος δεν ακολουθεί την “πράσινη γραμμή” του 1967. Αντιθέτως, όπως ανέφεραν και προηγούμενοι ομιλητές, εισέρχεται βαθιά στα παλαιστινιακά εδάφη.

Το τείχος αυτό είναι απαράδεκτο, παράνομο και ανήθικο και το Συμβούλιο, αρνούμενο να υποστηρίξει το Διεθνές Δικαστήριο ως φόρουμ για την εξέταση του θέματος, συμπεριφέρθηκε με απερισκεψία και ανευθυνότητα. Το Συμβούλιο επίσης δεν λειτούργησε με διαφάνεια, οπότε θα ήθελα να ζητήσω να καταστεί διαθέσιμο στο ευρύ κοινό αντίγραφο της επιστολής που περιέχει το κείμενο που κατέθεσε η Προεδρία στο Διεθνές Δικαστήριο.

  Belder (EDD). – (NL) Κυρία Πρόεδρε, θα ήθελα να καταστήσω σαφές ένα πράγμα σε αυτήν τη συζήτηση: χωρίς την παλαιστινιακή τρομοκρατική εκστρατεία, δεν θα βρισκόταν υπό ανέγερση το ισραηλινό τείχος ασφαλείας. Είναι προς τιμήν του γερμανού Υπουργού Εξωτερικών το γεγονός ότι επικύρωσε πρόσφατα αυτό το ύστατο μέτρο. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι απόψεις όσον αφορά την ακριβή πορεία της διαχωριστικής γραμμής μπορεί να ποικίλλουν, ακόμη και στο ίδιο το Ισραήλ· εξ ου και οι τρέχουσες ακροάσεις ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου του Ισραήλ. Θα ήθελα επίσης να καταστήσω σαφές ότι το γενικό συμφέρον του παλαιστινιακού πληθυσμού στη Δυτική Όχθη δεν πρέπει να υποστεί δυσανάλογη ζημία εξαιτίας του εξαιρετικά αμφιλεγόμενου τείχους ασφαλείας. Η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ δεν εξυπηρετεί, ωστόσο, τα συμφέροντά του όταν ζητά από το Διεθνές Δικαστήριο να παρέμβει σε ένα βασικό πολιτικό ζήτημα, όπως αυτό το διαχωριστικό τείχος μεταξύ των Ισραηλινών και των Παλαιστινίων. Κάτι τέτοιο προκαταλαμβάνει απλώς την υφιστάμενη ανάγκη επανάληψης του πολιτικού διαλόγου μεταξύ των ενδιαφερομένων πλευρών. Εν ολίγοις, συμφωνώ εν προκειμένω με τη θέση που υιοθέτησαν η πατρίδα μου, οι Κάτω Χώρες, και η Ευρωπαϊκή Ένωση, ήτοι με την απόρριψη.

Επιπλέον, όσον αφορά τη νομική διαδικασία που κινήθηκε ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου, το καθεστώς ειδικού παρατηρητή που αναγνωρίστηκε στην Παλαιστίνη –με άλλα λόγια, στην Παλαιστινιακή Αρχή– είναι τελείως παράδοξο, και συνιστά σαφή διάκριση εις βάρος του εβραϊκού κράτους. Αυτές οι μονόπλευρες σχέσεις έχουν τα αντίθετα αποτελέσματα από πολιτική άποψη. Το γεγονός μάλιστα αποτελεί εξίσου αποτυχία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, καθόσον, την προσεχή εβδομάδα, θα επισκεφθεί την Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων, Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, Κοινής Ασφάλειας και Αμυντικής Πολιτικής ο παλαιστίνιος Πρωθυπουργός, αλλά όχι και ο ισραηλινός Πρωθυπουργός. Στη σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστίνης, οφείλουμε να εμμείνουμε στη δοκιμασμένη αρχή της ακρόασης και των δύο πλευρών.

  Berthu (NI). – (FR) Κυρία Πρόεδρε, σε αυτήν την ακρόαση στο Διεθνές Δικαστήριο σχετικά με το ισραηλινό τείχος ασφαλείας, θεωρούμε ότι το πρόβλημα δεν ετέθη καθόλου σωστά και συνεπώς υπάρχουν πολλές πιθανότητες να μην επιλυθεί και σωστά. Στην ουσία, το τείχος αυτό δεν αποτελεί παρά μόνο τμήμα ενός ευρύτερου σχεδίου, που το αποκαλούν σχέδιο αποδέσμευσης, το οποίο, και αυτό, είναι απλώς ένα παράρτημα μιας ακόμη ευρύτερης διαδικασίας, της διαδικασίας που αφορά τον οδικό χάρτη για τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις. Όλες αυτές οι αλληλοσυνδέσεις του ενός επιπέδου με το άλλο είναι πολύ περίπλοκες. Κατά συνέπεια, θα ήταν ανάρμοστο να θέλουμε να κρίνουμε ένα μικρό μόνο τμήμα ξεχωριστά, χωρίς να προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε τον ρόλο που αυτό διαδραματίζει στο σύνολο της διαδικασίας. Ειδικά, εάν θέλουμε να το δούμε από μια αμιγώς νομική σκοπιά, ενώ αυτό αποτελεί τμήμα ενός συνόλου, μιας ειρηνευτικής διαδικασίας η οποία, προφανώς, έχει πολιτική υφή.

Γι’ αυτόν τον λόγο, οι ευρωπαϊκές χώρες, οι οποίες δεν ήθελαν να τεθεί το πρόβλημα ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου, με τη δικαιολογία ότι κάτι τέτοιο θα εμπόδιζε τις ειρηνευτικές προσπάθειες, είχαν απόλυτο δίκαιο. Δεν πρέπει να εξετάσουμε αυτό το πρόβλημα βάζοντάς το στο τηλεσκόπιο γιατί έτσι θα διακινδυνεύαμε να αμφισβητήσουμε μια ειρηνευτική διαδικασία που όλοι θα ήθελαν να υποστηρίξουν.

Τέλος, πρέπει να διαχωρίσουμε το θέμα αρχής που σχετίζεται με το τείχος ασφαλείας από την πορεία της ανοικοδόμησής του. Νομίζω ότι διέκρινα μια σύγχυση ως προς αυτό σε αυτήν τη συζήτηση. Όσο ο τρόπος ανοικοδόμησης του τείχους μπορεί να αποτελεί στοιχείο διαπραγμάτευσης, τροποποιούμενο όπως κάθε στοιχείο διαπραγμάτευσης, τόσο το σχετικό με το τείχος θέμα αρχής αφορά το κυριαρχικό δικαίωμα ενός κράτους –και μάλιστα ενός κράτους του οποίου η επιβίωση απειλείται διαρκώς– να διαφυλάξει την ασφάλεια των πολιτών του.

  Sacrédeus (PPE-DE). – (SV) Κυρία Πρόεδρε, θα ήθελα να υιοθετήσω έναν προσωπικό τόνο σε αυτήν τη συζήτηση, διότι πιστεύω πως, ό,τι και να πούμε σε αυτό το Σώμα, ίσως να θεωρηθεί προσβλητικό από όλες τις πλευρές. Μπορούμε να εκφωνούμε ομιλίες εδώ, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, οι οποίες είναι πιο κατάλληλες για το εκλογικό μας σώμα στις χώρες μας, στη Βρετανία ή τη Γαλλία ή, στη δική μου περίπτωση, στη Σουηδία. Ως Ευρωπαϊκή Ένωση και ως Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με ποιον τρόπο είμαστε διατεθειμένοι να συμβάλουμε στο Μεσανατολικό, σε ένα ειρηνικό μέλλον για την περιοχή και στη συνύπαρξη μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων;

Πριν από δυόμισι χρόνια, επισκέφθηκα τη Λευκωσία και είδα πώς ήταν διαιρεμένη η εν λόγω πόλη. Όταν ήμουν 25 ετών, είχα ταξιδέψει στο Μπέλφαστ και είδα ότι κι εκείνη η πόλη είναι διαιρεμένη, ενώ μάλιστα πιο πρόσφατα αυτό γίνεται μέσω φρακτών και τειχών τα οποία έχουν ανεγερθεί για να χωρίσουν τους οπαδούς της Ένωσης και τους Ρεπουμπλικάνους, τις δύο πληθυσμιακές ομάδες. Στη Θέουτα, η οποία βρίσκεται στη Βόρεια Αφρική αλλά ανήκει στην Ισπανία, υπάρχει συρματόπλεγμα το οποίο διαχωρίζει την ισπανική πόλη Θέουτα από το Μαρόκο. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν κτίσει έναν φράκτη μεταξύ της χώρας τους και του Μεξικού. Ένας ηλεκτροφόρος φράκτης έχει σχεδόν ολοκληρωθεί μεταξύ της Ζιμπάμπουε και της Μποτσουάνας. Τα αναφέρω μήπως αυτά για να δικαιολογήσω κατά κάποιον τρόπο αυτό που συμβαίνει στη Μέση Ανατολή; Όχι, σε καμία περίπτωση· προσπαθώ, όμως, να δείξω ότι παρόμοιες καταστάσεις υφίστανται και σε πολλά άλλα μέρη του κόσμου.

Κατά το έτος 2000, και με την έγκριση του ΟΗΕ, το Ισραήλ κατασκεύασε ένα τείχος ασφαλείας στα σύνορά του με τον Λίβανο, το οποίο προέβλεπε ηλεκτρονικά και άλλα συστήματα παρακολούθησης με τη χρήση αισθητήρων. Αυτή η κίνηση χαιρετίστηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τη Ρωσία και θεωρήθηκε ένας έξυπνος τρόπος με τον οποίο το Ισραήλ θα είχε τη δυνατότητα να αποσύρει μονομερώς τα στρατεύματά του από τα εδάφη του Λιβάνου κατά το έτος 2000.

Εύχομαι και πιστεύω ότι το τείχος και το φράγμα που έχουν ανεγερθεί αποτελούν ενδιάμεσες λύσεις ή μέτρα. Εύχομαι και πιστεύω ότι δεν πρόκειται για μόνιμες κατασκευές, ενώ εύχομαι και πιστεύω ότι θα καταστεί δυνατή η επανέναρξη των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων. Επιθυμώ να τρέφω θετικά αισθήματα και για τις δύο πλευρές. Το γεγονός ότι ο ισραηλινός πληθυσμός άσκησε πιέσεις για την ανέγερση αυτού του τείχους σχετίζεται, ασφαλώς, με τον μεγάλο αριθμό επιθέσεων αυτοκτονίας τις οποίες υπέστη ο πληθυσμός του Ισραήλ. Εκατόν είκοσι βομβιστές αυτοκτονίας έχουν προκαλέσει σχεδόν 900 θανάτους και επιπλέον 6 000 τραυματισμούς Ισραηλινών.

Ως καλοί Ευρωπαίοι, και ως καλοί Σουηδοί, ας προσπαθήσουμε να δούμε το θέμα από όλες τις πλευρές. Ας ελπίσουμε ότι θα επιτευχθεί μια ειρηνική λύση στη Μέση Ανατολή.

  Fava (PSE). – (IT) Κύριε Προεδρεύων του Συμβουλίου, παρακολουθώντας τις παρεμβάσεις πολλών συναδέλφων θα αντιληφθήκατε ότι η αντίδραση είναι σχεδόν ομόφωνη και ότι όλοι πιστεύουμε πως η επιστολή με την οποία το Συμβούλιο συνιστά στο Δικαστήριο να κρίνει άσκοπη την απόφαση για το ζήτημα του τείχους στα παλαιστινιακά εδάφη συνιστά ιδιαίτερα σοβαρό ατόπημα.

Σε οποιαδήποτε κοινοβουλευτική δημοκρατία, η κυβέρνηση υποβάλλει την παραίτησή της μπροστά σε μια τόσο ευρεία και εδραιωμένη άποψη του Κοινοβουλίου. Παρότι ο θεσμός της παραίτησης δεν προβλέπεται στα ευρωπαϊκά όργανα, θα παρακαλούσα το Συμβούλιο να λάβει υπόψη την εκπεφρασμένη θέση του Σώματος, η οποία δεν καταγγέλλει το τείχος, επειδή δημιουργεί κινδύνους και επιβραδύνει την ειρηνευτική διαδικασία, αλλά καταγγέλλει το τείχος καθαυτό.

Κύριε Προεδρεύων –όπως γνωρίζετε και όπως επανέλαβαν πολλοί συνάδελφοι– το τείχος αυτό είναι καταρχάς ένα τείχος διχοτόμησης, επειδή δεν ακολουθεί την πράσινη γραμμή του 1967, αλλά εισχωρεί στο παλαιστινιακό έδαφος χωρίζοντας την παλαιστινιακή κοινότητα, τους μαθητές από τα σχολεία, τα παιδιά από τους γονείς, τους αγρότες από τη γη τους, τους αρρώστους από τους γιατρούς. Πρόκειται για ένα τείχος που αποσπά εδάφη από την παλαιστινιακή κοινότητα, καθώς εισχωρεί κατά 25 χιλιόμετρα στο εσωτερικό της Δυτικής Όχθης· το πρώτο τμήμα, μήκους 150 χιλιομέτρων, έχει ήδη κατασκευασθεί απομονώνοντας 50 000 Παλαιστίνιους από τα εδάφη τους – ενώ ο αριθμός αυτός αναμένεται να ανέλθει σε 130 000, μετά την ολοκλήρωση του τείχους.

Τα στοιχεία αυτά δεν τα επινοήσαμε εμείς, κύριε Προεδρεύων, αλλά παρέχονται από την κοινωνία των πολιτών του Ισραήλ και από ισραηλινές μη κυβερνητικές οργανώσεις, υπενθυμίζοντάς μας ότι 670 000 Παλαιστίνιοι κινδυνεύουν να ζημιωθούν σοβαρά από την ανέγερση αυτού του τείχους και ότι το 14% του παλαιστινιακού εδάφους θα ξεφύγει από τον έλεγχο της Παλαιστινιακής Αρχής.

Λαμβάνοντας υπόψη τη συγκεκριμένη πραγματικότητα φρονούμε ότι είναι το ίδιο το τείχος που προκαλεί την οργή, την απελπισία και το μίσος· κύριε Προεδρεύων, ελπίζω να διαψευσθώ, αλλά είναι καθήκον μας να αναγνωρίσουμε την αλήθεια. Και δεν πρέπει να νιώσουμε έκπληξη, εάν αυτή η οργή, η απελπισία και το μίσος οδηγήσουν στη βία. Την ημέρα που θα μετράμε και πάλι τα θύματα και τα αποτελέσματα αυτής της βίας, θα πρέπει επίσης να θυμηθούμε πόσο συμβάλαμε στην απελπισία, στο μίσος και στην οργή αυτού του λαού.

ΠΡΟΕΔΡΕΙΑ ΤΟΥ κ. ONESTA
Αντιπροέδρου

  Nordmann (ELDR). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, νομίζω πως μόνο χαρά μπορούμε να νοιώθουμε που η Ευρωπαϊκή Ένωση για μία φορά απέχει και δείχνει σύνεση σε αυτήν τη διπλωματική τζιχάντ που έχει ξεσπάσει κατά του Ισραήλ, καθώς στο παρελθόν οι θέσεις ήταν προκατειλημμένες και συχνά άδικες.

Κύριε Πρόεδρε, και εγώ επίσης επιθυμώ να δω το τείχος ασφαλείας να γκρεμίζεται και, αφού ζωγραφιστούν κάποια υλικά του με άλλα χρώματα, να τα δω να γίνονται τελικά αναμνηστικά και στολιδάκια, ακριβώς όπως συνέβη με άλλα τείχη. Συνεπώς, να εξαφανιστεί, ναι, αλλά όταν πια δεν θα έχει λόγο ύπαρξης – γιατί ο λόγος ύπαρξής του δεν στηρίζεται σε ιδιοτροπίες. Το τείχος αυτό είναι η ανταπάντηση στην τρομοκρατία των καμικάζι. Τούτου λεχθέντος, για ακόμη μία φορά, ακόμα και αν είναι δικαιολογημένο από την οπτική της άμυνας, υπάρχουν κάποια στοιχεία σε σχέση με το τείχος που μπορούν να αμφισβητηθούν, αυτή είναι η αλήθεια. Όμως, τίποτε δεν είναι οριστικό, δεν είναι σύνορο, δεν σημαίνει προσάρτηση.

Κύριε Cohn-Bendit, σας αρέσει να μιλάτε για τα σύνορα του 1967, αλλά επιτρέψετε μου να σας υπενθυμίσω πως ποτέ δεν ήταν κάτι παραπάνω από γραμμές ανακωχής, οι οποίες άρχισαν να αναγνωρίζονται μόνο όταν δεν ίσχυαν πια. Όλα εκεί είναι στην πραγματικότητα προσωρινά. Μην το ξεχνάτε αυτό. Βεβαίως και θα ήθελα να εξαφανιστεί το τείχος, αλλά σε αντίθεση με κάποια φράγματα που σκοτώνουν, αυτό είναι ένα τείχος που σώζει. Θα έπρεπε να θυμηθούμε πόσες τρομοκρατικές ενέργειες δεν έγιναν, εάν μπορώ να το πω έτσι. Σκεφτείτε τους αθώους που θα είχαν σκοτωθεί από τις επιθέσεις των καμικάζι, τις οποίες απέτρεψαν έλεγχοι σαν αυτούς. Το πραγματικό ερώτημα για αυτό το τείχος, κύριε Πρόεδρε, είναι το εξής: θα έπρεπε να το εμποδίσουμε να αποτρέπει θανάτους; Δεν νομίζω.

  Dhaene (PSE). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η διεθνής διαμαρτυρία κατά του αντιτρομοκρατικού, ή διαχωριστικού, τείχους αρχίζει να αποφέρει καρπούς. Από ό,τι φαίνεται, το Ισραήλ θα μειώσει το μήκος του τείχους, ή διαχωριστικής γραμμής, έτσι ώστε να μην εισέρχεται σε τόσο μεγάλο βαθμό στα παλαιστινιακά εδάφη. Κατά τον τρόπο αυτόν, ο κ. Σαρόν προσπαθεί να ανακόψει τη διεθνή πλημμυρίδα που αντιτίθεται στην πολιτική του, αλλά θα προσπαθήσει να χρησιμοποιήσει τη διάλυση των οικισμών εποίκων στη Γάζα ως αντιστάθμισμα για τους οικισμούς εντός του τείχους στη Δυτική Όχθη. Έτσι, θα μπορέσει, παρόλα αυτά, να διατηρήσει τους μεγαλύτερους οικισμούς στην περιοχή και να εγκαταλείψει την προβληματική Λωρίδα της Γάζας. Συνεπώς, θα καταφέρει για μία ακόμη φορά να επιδείξει καλή θέληση έναντι της Ουάσινγκτον και να προχωρήσει σιωπηρά στην προσάρτηση των παλαιστινιακών εδαφών, παρά το γεγονός ότι έτσι υπονομεύει τον οδικό χάρτη και καθιστά το δικό του σχέδιο το μόνο βιώσιμο. Δεν αναγνωρίζει την Πράσινη Γραμμή. Αυτό είναι απαράδεκτο για τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών και, όπως δήλωσε τον Νοέμβριο ο Κόφι Ανάν, αυτό θα έχει εξαιρετικά αρνητικές επιπτώσεις για την ειρήνη.

Και η ίδια η Ευρώπη πρέπει να θεωρήσει απαράδεκτη αυτήν την κατάσταση, και εκφράζω τη λύπη μου για τη στάση του Συμβουλίου. Ένα βιώσιμο παλαιστινιακό κράτος έχει ανάγκη τη γεωργική γη και τους υδάτινους πόρους, οι οποίοι τώρα αποκόπτονται. Πρέπει συνεπώς να διατηρήσουμε τις διεθνείς μας διαμαρτυρίες κατά του τείχους. Εξάλλου, το Ισραήλ έχει το δικαίωμα να επιδιώξει να προστατευθεί έναντι της τρομοκρατίας πίσω από την Πράσινη Γραμμή, αλλά ένα νέο σιδηρούν παραπέτασμα δεν πρόκειται να προσφέρει λύσεις σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Στη χώρα μου, όταν κάποιος χτίζει φράκτες, οφείλει να τους χτίζει στη δική του γη· διαφορετικά, ο γείτονας θα καλέσει τον ειρηνοδίκη. Αυτό θα συμβεί επίσης σε λίγο καιρό στη Χάγη, όταν το Διεθνές Δικαστήριο θα αποφασίσει περί της νομιμότητας αυτού του τείχους. Ο κ. Σαρόν προσπαθεί τώρα να δημιουργήσει ένα προπέτασμα καπνού για να παραπλανήσει τον κόσμο και να μας κάνει να ξεχάσουμε την ειρηνευτική πρωτοβουλία της Γενεύης. Το ζήτημα τώρα είναι κατά πόσον το Διεθνές Δικαστήριο θα μπορέσει να ενεργήσει στην προκειμένη περίπτωση ως ειρηνοδίκης. Εν πάση περιπτώσει, το πρόβλημα έχει πλέον προσελκύσει το παγκόσμιο ενδιαφέρον, και η διεθνής πίεση επιφέρει αποτελέσματα – ακόμα και στο Ισραήλ, όπου το Ανώτατο Δικαστήριο εξετάζει την υπόθεση αυτήν την περίοδο. Ευελπιστώ δε ότι θα λάβει τη σωστή απόφαση.

  Roche, Συμβούλιο. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να επαναλάβω ότι ήταν πολύ σημαντικό για το Συμβούλιο να ακούσει τις απόψεις που εκφράστηκαν στη σημερινή συζήτηση σχετικά με το τείχος, καθώς και την ευρύτερη κατάσταση στη Μέση Ανατολή.

Πολλά από τα θέματα που θίγονται συγκλίνουν με τη θέση του Συμβουλίου, την οποία επεδίωξα νωρίτερα να περιγράψω σε γενικές γραμμές. Πρέπει να κατέστη σαφές από την προηγούμενη δήλωσή μου ότι η ιρλανδική Προεδρία εμμένει στην άποψη ότι η τρέχουσα κατάσταση είναι απαράδεκτη. Οι βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου γνωρίζουν ότι προέρχομαι από ένα μικρό νησί στο οποίο έχουμε πικρή πείρα από διχασμούς και διαχωριστικά τείχη. Θα συνεχίσουμε να διερευνούμε δυναμικά, σε συνεργασία με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, τις δυνατότητες επίτευξης προόδου –ακόμα και αν χρειαστεί τα βήματα που θα γίνουν στην αρχή να είναι μικρά– σε μια διαδικασία στην οποία έχουν υπάρξει επανειλημμένες καθυστερήσεις.

Θέλω να αναφερθώ σε ορισμένα από τα θέματα που εθίγησαν κατά τη διάρκεια της συζήτησης. Όσον αφορά την ευρύτερη προσέγγιση στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, η προσπάθεια προώθησης της ειρήνης, της προόδου και της ευημερίας πρέπει καταρχάς να έχει την ευρεία στήριξη και συμμετοχή όλων των κατοίκων της περιοχής. Επίσης, πρέπει να επικεντρώνεται με έμφαση στην επίλυση της σύγκρουσης μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστίνης. Εξάλλου, η συνέχιση της σύγκρουσης αποτελεί κεντρικό θέμα των πραγματικών συνθηκών ασφαλείας που βιώνουν πολλοί από τους κατοίκους της περιοχής. Η ανανέωση της εστίασης της ΕΕ στην ευρύτερη περιοχή δεν πρέπει να παρακάμψει ούτε να απεμπολήσει τα οφέλη υφιστάμενων μηχανισμών, συμπεριλαμβανομένης της διαδικασίας της Βαρκελώνης.

Ο κ. Swoboda ισχυρίστηκε ότι δεν έχει ακουστεί η άποψη της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά τον παράνομο χαρακτήρα του τείχους. Επιτρέψτε μου να επαναλάβω τη θέση της Ένωσης σχετικά με την επέκταση του τείχους. Δεν μπορεί να δεχτεί ότι ένας φράκτης ή ένα τείχος που ανεγείρεται σε παλαιστινιακά εδάφη εξυπηρετεί καλύτερα τη μακροπρόθεσμη ασφάλεια του Ισραήλ, και δεν έχω δηλώσει τίποτε που να έρχεται σε αντίθεση με αυτή τη θέση. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έχει εκφράσει την ανησυχία του για την πορεία που προβλέπεται να ακολουθήσει το τείχος ασφαλείας και την απόκλισή της από την πράσινη γραμμή στη Δυτική Όχθη. Η προσάρτηση εδαφών από τη Δυτική Όχθη ή τη Γάζα είναι παράνομη, είναι αντίθετη προς το διεθνές δίκαιο και τροφοδοτεί την ένταση. Επιπλέον, οι περιορισμοί που συνδέονται με το τείχος ασφαλείας έχουν οδηγήσει σε δυσανάλογη επιβάρυνση της κατάστασης του παλαιστινιακού λαού και σε επιδείνωση της οικονομίας των κατεχομένων εδαφών.

Η άποψη της Ένωσης επί του θέματος είναι απολύτως σαφής σε όλα τα διεθνή φόρα. Η ανέγερση του φράκτη, ή τείχους, αποτέλεσε επίσης αντικείμενο ψηφίσματος της Γενικής Συνέλευσης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών στις 21 Οκτωβρίου, το οποίο προώθησαν από κοινού όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ και τα υπό ένταξη κράτη.

Μια άλλη ομιλήτρια, η κ. Lucas, κάλεσε την Προεδρία να δημοσιεύσει το κείμενο που υποβλήθηκε στο Διεθνές Δικαστήριο. Ίσως δεν το γνωρίζει, αλλά ο κανονισμός λειτουργίας του Διεθνούς Δικαστηρίου μας απαγορεύει ρητώς τη δημοσίευση του εγγράφου που καταθέσαμε. Μάλιστα, και το ίδιο το Δικαστήριο δεν θα δημοσιεύσει τις δηλώσεις που λαμβάνει, για τον ίδιο ακριβώς λόγο.

Ο Υπουργός Εξωτερικών Brian Cowen, σε μια πρόσφατη ομιλία του στην ιρλανδική Γερουσία, επεσήμανε ότι ο ισραηλινός λαός δεν χρειάζεται να ζει σε ένα φρούριο, περιβαλλόμενος από εχθρικούς γείτονες, διατρέχοντας κίνδυνο όταν περπατά ή οδηγεί στους δρόμους της χώρας του, ενώ νεαροί στρατιώτες –απλά αγόρια ή κορίτσια– τελούν υπό διαρκή κίνδυνο και μεγάλο μέρος των εθνικών πόρων αναλώνεται για να καλύψει το δυσβάστακτο κόστος της άμυνας. Κατά τον ίδιο τρόπο, ο παλαιστινιακός λαός δεν χρειάζεται να ζει στην απόγνωση και την ταπείνωση, με νέους ανθρώπους να ενθαρρύνονται να προβούν σε βομβιστικές επιθέσεις αυτοκτονίας, ενώ τα σπίτια τους ισοπεδώνονται και καταστρέφονται, η απασχόληση είναι μειωμένη ή ανύπαρκτη, οι άνθρωποι δεν είναι ελεύθεροι να ταξιδέψουν στο εσωτερικό της χώρας τους και η μετανάστευση εμφανίζεται ως η μόνη οδός διαφυγής.

Πρέπει όλοι να βοηθήσουμε τους λαούς του Ισραήλ και της Παλαιστίνης να βρουν το θάρρος και τη σύνεση να οικοδομήσουν μια νέα ειρήνη· το θάρρος να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά όλους όσοι απορρίπτουν τον συμβιβασμό· τη σύνεση να κατανοήσουν ότι ο τερματισμός της αβεβαιότητας και του πόνου των γειτόνων τους είναι και προς το δικό τους μακροπρόθεσμο συμφέρον. Αυτό είναι κάτι που μπορούμε να επιτύχουμε, και, εάν όντως το επιτύχουμε, οι Άγιοι Τόποι θα μπορούσαν να μετατραπούν σε τόπο ειρήνης και ευημερίας.

Ευχαριστώ και πάλι όλα τα μέλη του Κοινοβουλίου για την εποικοδομητική τους υποστήριξη και την έκφραση των ανησυχιών τους γι’ αυτό το θέμα. Φρονώ ότι η προσέγγιση που υιοθετήθηκε από το Συμβούλιο είναι ορθή. Κανένας από τους βουλευτές αυτού του Σώματος δεν πρέπει να έχει την παραμικρή ανησυχία ή αμφιβολία ως προς το ενδιαφέρον της Προεδρίας να συμβάλει στην επίλυση αυτού του προβλήματος. Προέρχομαι από ένα μικρό νησί στο οποίο έχουμε γνώση των αιτίων και του κόστους του διχασμού.

  Πρόεδρος. – Ευχαριστούμε το Συμβούλιο.

Η συζήτηση έληξε.

6. Διοίκηση επιχειρήσεων και επίβλεψη χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών (υπόθεση Parmalat)

  Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη δήλωση της Επιτροπής σχετικά με τη διοίκηση επιχειρήσεων και την επίβλεψη χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών μέσα από την υπόθεση της Parmalat.

Ο λόγος στον κ. Bolkestein, εξ ονόματος της Επιτροπής.

  Bolkestein, Επιτροπή. – (EN) Η Επιτροπή χαιρετίζει αυτήν τη συζήτηση και στηρίζει σε γενικές γραμμές το περιεχόμενο διαφόρων σχεδίων ψηφισμάτων που εκπόνησε το Κοινοβούλιο. Αν και δεν είναι ακόμη τελείως σαφή τα γεγονότα, η υπόθεση Parmalat προκαλεί βαθιά ανησυχία. Είναι το πιο πρόσφατο από έναν αυξανόμενο κατάλογο μεγάλων οικονομικών σκανδάλων διάφορων τύπων –σε διάφορα μέρη– κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών.

Το εμφανές μέγεθος αυτής της απάτης είναι συγκλονιστικό, ενώ η εμφανής συνενοχή διαφόρων ατόμων που ασκούν σεβαστά, ελεύθερα επαγγέλματα, παράλληλα με τις αδυναμίες του ρυθμιστικού ελέγχου, είναι επίσης συγκλονιστική. Η συσσώρευση διαδοχικών σκανδάλων θα αποδυναμώσει τις χρηματοοικονομικές αγορές όπως η διάβρωση που προκαλείται σε μια δεξαμενή καυσίμων που έχει διαρροή. Πολλοί συνετοί επενδυτές θα αποσυρθούν. Η οικονομική ανάπτυξη θα επηρεαστεί εξαιτίας της αύξησης του κόστους του κεφαλαίου – αυτό έχει φανεί ήδη από την υπόθεση Enron. Συνεπώς, το ζήτημα μας επηρεάζει όλους.

Το πρώτο σημείο που θέλω να θίξω είναι το εξής: ο τομέας των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών καλά θα κάνει να μπει σε τάξη, και μάλιστα γρήγορα. Κάποιοι στον εν λόγω τομέα πρέπει να επιδείξουν ηγετικές ικανότητες, να αντισταθούν και να αναλάβουν τον έλεγχο, προκειμένου να ξεκαθαριστεί ποιοι είναι οι απατεώνες, να εκτεθούν οι αδίστακτες πρακτικές τους και να συγκρατηθεί η υπερβολική πλεονεξία. Εάν οι ηγέτες του τομέα δεν είναι διατεθειμένοι να το πράξουν, τότε εκείνοι που φέρουν την ευθύνη της ρύθμισης θα χρειαστεί να κάνουν πολύ περισσότερα από ό,τι επιθυμούν και οι ίδιοι και εμείς. Εάν τα πράγματα καταλήξουν εκεί, τότε οι ηγέτες του τομέα δεν μπορούν να παραπονιούνται για ρυθμίσεις που προέρχονται από τις Βρυξέλλες. Θα τις έχουν προκαλέσει οι ίδιοι. Επί του παρόντος δε, είναι εμφανές ότι ο εν λόγω τομέας δεν επιδεικνύει ηγετικές ικανότητες.

Δεύτερον, διαθέτουμε ήδη μια σειρά πολιτικών οι οποίες θα καταφέρουν μέχρις ενός βαθμού να βελτιώσουν κάπως την κατάσταση στο μέλλον: μέτρα στο πλαίσιο του προγράμματος δράσης για τις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες –όπως οι οδηγίες για την κατάχρηση της δεσπόζουσας θέσης και για τα ενημερωτικά φυλλάδια– τα οποία πρέπει να εφαρμοστούν άμεσα· μέτρα όπως η νέα οδηγία σχετικά με τις επενδυτικές υπηρεσίες, η οποία θα συμβάλει στην αντιμετώπιση ορισμένων από τις σημαντικότερες συγκρούσεις συμφερόντων στον τομέα των επενδυτικών υπηρεσιών· οι νέοι διεθνείς λογιστικοί κανόνες που θα ενισχύσουν την κοινοποίηση, παράλληλα με την οδηγία σχετικά με τη διαφάνεια – της οποίας επιθυμούμε την έγκριση από το Κοινοβούλιο πριν από τη διακοπή των εργασιών του για τις εκλογές. Όλες αυτές οι οδηγίες ενισχύουν επίσης τις δυνατότητες των αρμοδίων αρχών να αναλαμβάνουν δράση αλλά και να συνεργάζονται περισσότερο σε διασυνοριακό επίπεδο. Κατά την άποψή μου, αυτό σημαίνει επίσης συνεργασία, κατά τον ίδιο τρόπο, με ξένους αρμοδίους για θέματα ρύθμισης –εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης– ειδικότερα δε με την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς της Ουάσιγκτον, καθώς και με τον PCAOB (Public Company Accounting Oversight Board) των Ηνωμένων Πολιτειών. Σήμερα οι αγορές κεφαλαίων είναι –ως γνωστόν– παγκόσμιες, οπότε και η συνεργασία των ρυθμιστικών φορέων πρέπει να είναι επίσης παγκόσμια για να τους ασκεί έλεγχο.

Τρίτον, τον Μάρτιο θα προτείνω στους συναδέλφους μου στην Επιτροπή μια αναθεωρημένη οδηγία περί εταιρικού δικαίου σχετικά με τη λειτουργία του επισήμου λογιστικού ελέγχου. Θα ενισχύσει τον έλεγχο των επαγγελματιών που διενεργούν λογιστικούς ελέγχους στην Ευρωπαϊκή Ένωση με ανεξάρτητη εποπτεία, ενισχυμένες επιθεωρήσεις, αυστηρότερες ηθικές και εκπαιδευτικές αρχές και πρότυπα λογιστικού ελέγχου υψηλής ποιότητας. Αυτές οι τέσσερις πτυχές θα περιλαμβάνονται στην αναθεωρημένη οδηγία περί εταιρικού δικαίου.

Εξαιτίας της υπόθεσης Parmalat, η αναθεώρηση της όγδοης οδηγίας περί εταιρικού δικαίου ενδέχεται επίσης να περιλαμβάνει τα εξής τέσσερα στοιχεία: πρώτον, πλήρη ευθύνη των ομάδων ελεγκτών για ενοποιημένους λογαριασμούς μιας ομάδας επιχειρήσεων· δεύτερον, υποχρεωτικές ανεξάρτητες επιτροπές λογιστικού ελέγχου για τις εισηγμένες επιχειρήσεις – το σύνολο των 7 000 τέτοιων επιχειρήσεων που υπάρχουν στην Ευρώπη· τρίτον, αυστηρότερες απαιτήσεις ως προς την εναλλαγή των ελεγκτών· και, τέταρτον, αυστηρότερες κυρώσεις.

Επιταχύνω τις εργασίες σε άλλες τρεις πτυχές του τομέα της εταιρικής διακυβέρνησης ή εταιρικού δικαίου, προκειμένου οι σχετικές προτάσεις να είναι έτοιμες, ει δυνατόν, κατά τα τέλη του τρέχοντος έτους. Οι εν λόγω πτυχές είναι οι εξής τρεις: ο ρόλος των μη εκτελεστικών διευθυντών· η ευθύνη των διευθυντών για τους εταιρικούς λογαριασμούς· η πλήρης κοινοποίηση στους εταιρικούς λογαριασμούς των υπεράκτιων εταιρειών ειδικού σκοπού, συμπεριλαμβανομένου του λόγου για τον οποίο η επιχείρηση χρησιμοποιεί τέτοιες υπεράκτιες δομές, καθώς και πολύ αυστηρότερη επαλήθευση του περιεχομένου τους από την ομάδα ελεγκτών. Καταβάλλουμε επίσης έντονες προσπάθειες όσον αφορά τα θέματα σύγκρουσης συμφερόντων των οικονομικών αναλυτών και εξετάζουμε εκ νέου τους οργανισμούς αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας. Η έκθεση του κ. Κατηφόρη προσφέρει ιδιαίτερη βοήθεια σε αυτόν τον τομέα.

Τέλος, ο ρόλος και ο ρυθμιστικός έλεγχος των υπεράκτιων κέντρων πρέπει να ενισχυθούν. Μελετούμε τις διαθέσιμες επιλογές, αν και αυτό δεν είναι εύκολο. Άνευ απροόπτου, τον Ιούνιο θα παρουσιάσουμε την τρίτη οδηγία σχετικά με τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, η οποία προσδοκούμε ότι θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο.

Εν κατακλείδι, η σημερινή συζήτηση είναι πολύ σημαντική. Υποστηρίζουμε τις γενικές κατευθύνσεις αυτού του ψηφίσματος. Εργαζόμαστε, με αποφασιστικότητα, στο ίδιο πνεύμα. Εξακολουθούμε να αναμένουμε την επίδειξη ισχυρών ηγετικών ικανοτήτων από πλευράς του τομέα, καθώς και την αναγκαία δόση ηθικής.

  Fiori (PPE-DE). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, η υπόθεση Parmalat συνιστά συστημική κρίση, δεδομένου ότι κατέστη εφικτή μέσα από ένα παγκόσμιο δίκτυο συνενοχών και παραλείψεων που είχε ως πρωταγωνιστές τράπεζες, χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, όργανα εξωτερικού και εσωτερικού ελέγχου, τόσο δημόσια όσο και ιδιωτικά. Πιστεύω ότι η υπόθεση Parmalat αντιπροσωπεύει τις αρνητικές επιπτώσεις της παγκοσμιοποίησης των χρηματοπιστωτικών αγορών, η διεθνοποίηση των οποίων επιτρέπει στους απατεώνες να αποκρύπτουν ή να παραποιούν με ευκολία τις πληροφορίες, αποδεικνύοντας πως ο αναγκαίος συνδυασμός της διαφάνειας, της αποτελεσματικότητας και της σταθερότητας είναι πολύ συχνά θεωρητικός και προπαντός ευάλωτος έναντι της διεφθαρμένης βούλησης που έχει τις ρίζες της στο έλλειμμα ηθικής.

Δυστυχώς, η υπόθεση Parmalat μπορεί να συγκριθεί από κάθε άποψη με πάρα πολλά οικονομικά σκάνδαλα που απασχόλησαν την κοινή γνώμη τον τελευταίο καιρό, όπως οι υποθέσεις WorldCom και Enron. Είναι θλιβερό και δύσκολο να το παραδεχθούμε, αλλά δημιουργήθηκε ρωγμή στην παγκόσμια ισορροπία οποία παρέσυρε τους πάντες στο βάραθρο, από τους ανίδεους επενδυτές έως τους φορείς και όσους έπρεπε να επαγρυπνούν για να μην συμβεί κάτι τέτοιο. Δεν επιθυμούμε ούτε πρέπει να ασχοληθούμε με επιμέρους ευθύνες, καθώς δεν είναι αυτός ο ρόλος μας· καθήκον μας είναι, αντιθέτως, να καταβάλουμε προσπάθειες για να αποφευχθούν παρόμοιες περιπτώσεις στο μέλλον. Είναι αναγκαίο να καταπολεμήσουμε τις καταχρήσεις και τις απάτες και να λάβουμε μέτρα, ώστε οι οικονομικοί αναλυτές να μην είναι αναγκασμένοι να συστήνουν στους πελάτες τους παράτολμες επενδύσεις.

Μεταξύ άλλων, εξετάσαμε την ανακοίνωση του Μαΐου 2003 της Επιτροπής προς το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο σχετικά με τον εκσυγχρονισμό του εταιρικού δικαίου. Η πρόταση ψηφίσματος που παρουσιάζουμε περιέχει θέσεις που λαμβάνουν υπόψη τις επιπτώσεις που είχε και που θα μπορούσε να έχει η υπόθεση Parmalat στους υπαλλήλους, τους επενδυτές, τις τράπεζες, καθώς και στην καλή λειτουργία του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Καθήκον μας είναι να επιχειρήσουμε μια αλλαγή πλεύσης, να προστατεύσουμε τις οικονομίες εκατομμυρίων ανθρώπων και να αποκαταστήσουμε την απόλυτη εμπιστοσύνη των επενδυτών στις χρηματοπιστωτικές αγορές.

Είναι αναγκαίο να αντλήσουμε διδάγματα από αυτήν την περίπτωση και να αντιδράσουμε δεόντως, αξιολογώντας το συμβάν με το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον και να μην περιοριστούμε στη βεβιασμένη αναζήτηση εξιλαστήριων θυμάτων. Πρέπει να κατανοήσουμε τι δεν λειτούργησε και ποιες ήταν οι ανεπάρκειες του κανονισμού για να τις αντιμετωπίσουμε, εκχωρώντας ίσως νέες αρμοδιότητες στον δημόσιο έλεγχο.

Μπορούμε να έχουμε διαφορετικές πολιτικές ιδέες όσον αφορά τους σκοπούς του κανονισμού, την παραγωγή και τη διανομή του εισοδήματος· οφείλουμε όμως να συμφωνήσουμε όλοι στο γεγονός ότι οι απάτες πρέπει να σταματήσουν. Ίσως η κρίση της νομιμότητας δεν είναι μόνο πρόβλημα προσώπων, αλλά και θεσμών – οι οποίοι πιθανόν να είναι ανεπαρκείς. Ίσως οι κανόνες τους πρέπει να μελετηθούν, να επανεξετασθούν και να αναθεωρηθούν, και για τον λόγο αυτό έχουμε ανάγκη συνεργασίας. Αυτές που πρέπει να συνεργασθούν είναι οι αρμόδιες αρχές οικονομικού ελέγχου των διαφόρων κρατών της Ένωσης. Συνεργασία απαιτείται και με τις τρίτες χώρες: στο πρωταρχικής σημασίας αυτό σχέδιο δεν συμπεριλαμβάνεται μόνο η Ευρώπη, αλλά και οι Ηνωμένες Πολιτείες. Θα παρακαλούσα επίσης την Επιτροπή να ελέγξει οποιοδήποτε νέο μέτρο αφορά τον ρόλο που διαδραματίζουν οι οργανισμοί αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας.

Επιτρέψτε μου να παροτρύνω και πάλι την Επιτροπή να ενσωματώσει στο σχέδιο δράσης για τη διοίκηση επιχειρήσεων κάποια μέτρα, ικανά να αποτρέψουν συγκρούσεις συμφερόντων, είτε αυτά αφορούν επενδύσεις τραπεζών ή άλλων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων σε εταιρίες που διοικούνται και ελέγχονται από εσωτερικούς παράγοντες, είτε περιπτώσεις οικονομικών αναλυτών που εργάζονται για τράπεζες επενδύσεων και συμβουλεύουν τους πελάτες τους να επενδύσουν σε εταιρίες στις οποίες η τράπεζά τους παρέχει καλά αμειβόμενες υπηρεσίες. Θα πρέπει επίσης να ενισχυθεί η υπευθυνότητα και η συμμετοχή των μετόχων. Η σημασία της διασφάλισης απόλυτης διαφάνειας πριν και μετά τις συναλλαγές είναι απαραίτητη στους επενδυτές του χρηματοπιστωτικού τομέα. Κατά συνέπεια, ευχόμαστε τη δημιουργία μιας ανεξάρτητης αρχής που θα ελέγχει αμερόληπτα τις ευρωπαϊκές χρηματοπιστωτικές αγορές και θα εξετάζει περιπτώσεις με διασυνοριακές επιπτώσεις, συνάδοντας με τον πρόσφατο εκσυγχρονισμό της ευρωπαϊκής πολιτικής ανταγωνισμού.

Επίσης όσον αφορά την υπόθεση Parmalat, θα καλούσα την Επιτροπή να αποφανθεί, το συντομότερο δυνατόν, εάν οι διατάξεις που θέσπισε η ιταλική κυβέρνηση είναι συμβατές με τον ευρωπαϊκό κανονισμό σχετικά με τον γαλακτοκομικό τομέα. Οι επιχειρήσεις του τομέα που συμμετείχαν στον όμιλο Parmalat, αντιμετωπίζουν εδώ και καιρό μια πολύ δύσκολη οικονομική κατάσταση, από πλευράς ρευστότητας, που θα μπορούσε να επιφέρει κρίση σε όλη την αλυσίδα. Εάν το αίτημα ενίσχυσης θεωρηθεί αντίθετο με τους κανόνες του ελεύθερου ανταγωνισμού, θα είναι η αρχή του τέλους για έναν τομέα που διαθέτει παράδοση και αναμφίβολα ποιοτικά χαρακτηριστικά σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Η υπόθεση Parmalat απαιτεί μεγάλο αίσθημα ευθύνης προπαντός από εμάς, σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Πρέπει να παρέμβουμε σε τρεις τομείς. Νομίζω ότι εκπονήσαμε μια εμπεριστατωμένη έκθεση και ότι το επόμενο Κοινοβούλιο θα έχει ασφαλώς την ευκαιρία να συνεργασθεί ακόμη καλύτερα με την Επιτροπή.

  Fava (PSE). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, η Ομάδα μας εκτιμά τόσο την αμεσότητα με την οποία παρεμβαίνει η Επιτροπή σε αυτό το εξαιρετικά θλιβερό –ιδιαίτερα για την ιταλική οικονομία– ζήτημα, όσο και το αίσθημα ευθύνης με το οποίο ο Επίτροπος παρουσίασε τις προτάσεις του –οι οποίες επείγουν– εάν αληθεύουν τα στοιχεία που πρέπει να εξετάσουμε: 15 δισεκατομμύρια ευρώ αντιπροσωπεύουν ένα οικονομικό έλλειμμα που ισοδυναμεί με το 15% του συνολικού προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι επίσης το αποτέλεσμα μιας οικονομικής απορρύθμισης και ενός χρηματοπιστωτικού κυνισμού για τον οποίο –όπως επεσήμανε ο συνάδελφος Fiori– οι υπεύθυνοι είναι πολλοί: μεγάλες τράπεζες, που πρόδωσαν την εμπιστοσύνη των επενδυτών τους· διεθνείς σύμβουλοι, που συχνά και συνειδητά βεβαίωσαν ψευδείς λογαριασμούς· τα όργανα ελέγχου, που δεν άσκησαν ελέγχους. Επιτρέψτε μου επίσης να υπενθυμίσω, κύριε Επίτροπε, ότι ένοχες είναι και οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις που ανέχονται τους φορολογικούς παραδείσους. Πολλοί από τους φορολογικούς αυτούς παραδείσους βρίσκονται υπό τον έλεγχο κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σας αναφέρω ορισμένα στοιχεία από την Ιταλία: 25 ιταλικές εταιρίες ελέγχουν 400 υπεράκτιες εταιρίες· από αυτές, 171 έχουν έδρα στο Delaware, μικρή πολιτεία των Ηνωμένων Πολιτειών, και 127 στο Λουξεμβούργο, νευραλγικό κέντρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Τι κάνουμε λοιπόν εδώ στην Ευρώπη; Εξ ονόματος και του συναδέλφου Imbeni, θα πρότεινα μια πρωτοβουλία για τον περιορισμό του τραπεζικού απορρήτου. Ο βραβευμένος με Νόμπελ οικονομίας, Joseph Stieglitz, επισημαίνει ότι η χρήση του τραπεζικού απορρήτου αποτελεί συχνά έναν από τους παράγοντες οικονομικής αστάθειας. Η δε Ευρωπαϊκή Ένωση διακηρύσσει πάντοτε τη διαφάνεια – και ορθώς. Δεν θα ήθελα, ωστόσο, να υποκλιθούμε σε κανένα είδωλο τέτοιου είδους! Θα μπορούσαμε να προτείνουμε στη διεθνή κοινότητα να δώσει επιτέλους ένα ποιοτικό νόημα στην παγκοσμιοποίηση με μια παγκόσμια συμφωνία για το τραπεζικό απόρρητο· πρωτοβουλία που θα αναλάβουμε εμείς, προσπαθώντας να προτείνουμε –εάν μου επιτρέπετε τον παραλληλισμό– ένα “Κιότο των τραπεζών”, προς όφελος της “χρηματοπιστωτικής οικολογίας”, προκειμένου η παγκοσμιοποιημένη οικονομία να αποκτήσει επιτέλους κάποια ηθική.

Κύριε Επίτροπε, ορθώς αντιληφθήκατε και επισημάνατε ότι τα εθνικά όργανα ελέγχου δεν επαρκούν: έχουμε επείγουσα ανάγκη από γενικούς και υπερεθνικούς κανόνες. Πρέπει να ελέγχονται οι χρηματοπιστωτικές αγορές και να αποφεύγονται οι συγκρούσεις συμφερόντων και η διαπλοκή μεταξύ τραπεζών και επιχειρήσεων. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να αναθεωρήσει τάχιστα τον κοινοτικό κανονισμό, ενισχύοντας τις κυρώσεις σε περίπτωση απάτης, επεμβαίνοντας κατά της ατιμωρησίας των φορολογικών παραδείσων και θεσπίζοντας κανόνες απόλυτης ανεξαρτησίας για τους ελεγκτές.

Ένα τόσο επείγον και λεπτό θέμα αξίζει ίσως μεγαλύτερη προσοχή εκ μέρους του Κοινοβουλίου και των κοινοτικών οργάνων, και όχι μια απλή ανακοίνωση. Δεν προτείνουμε μια επιτροπή έρευνας, αλλά ίσως μια έρευνα με την προτροπή της Διάσκεψης των Προέδρων –και άρα, με το κύρος μιας πρωτοβουλίας της Διάσκεψης των Προέδρων– μια έρευνα η οποία θα ανατεθεί ανεπίσημα και προαιρετικά σε ομάδα βουλευτών και η οποία θα μπορεί να συνεχιστεί και μετά τη λήξη της παρούσας κοινοβουλευτικής περιόδου. Αποστολή της θα είναι να διερευνήσει και να υποβάλει προτάσεις, προκειμένου να κατανοήσουμε τι συνέβη, πώς μπόρεσε να συμβεί και τι πρέπει να πράξουμε για να μην επαναληφθεί, δηλαδή για να αποφύγουμε στο μέλλον φαινόμενα όπως αυτό της Parmalat.

Τέλος, κύριε Πρόεδρε, Επίτροπε κύριε Bolkestein, η ανακοίνωση της Επιτροπής αναφέρεται στους μετόχους, στη διαχείριση και στις σχέσεις μεταξύ μετόχων και διοίκησης, ενώ στέκεται ελάχιστα ή καθόλου στους εργαζόμενους, οι οποίοι υφίστανται πρώτοι τις συνέπειες τραγικών υποθέσεων, όπως της Parmalat.

Επιθυμία μας είναι να αποστείλει το Κοινοβούλιο ένα ηχηρό και σαφές μήνυμα για την προστασία, τη διασφάλιση και την υποστήριξη χιλιάδων εργαζομένων –από την Πάρμα έως τη Σικελία– που απασχολούνται άμεσα ή έμμεσα και κινδυνεύουν σήμερα να βρεθούν χωρίς δουλειά και αμοιβή. Πιστεύω πως μια ηθική αντίληψη της οικονομίας, όπως αυτή στην οποία αναφερθήκαμε προ ολίγου επισημαίνοντας τις ευθύνες που βαρύνουν τις κυβερνήσεις και την Ευρωπαϊκή Ένωση, δεν μπορεί να μην θέτει σήμερα ως κύριο πρόβλημα την προστασία και τη διασφάλιση του δικαιώματος στην εργασία.

  Riis-Jørgensen (ELDR). – (DA) Κύριε Πρόεδρε, καταρχάς, επιθυμώ να ευχαριστήσω θερμά τον Επίτροπο Bolkestein για τη σαφέστατη και ακριβολόγο ομιλία του. Δεν θα μπορούσε να έχει θέσει καλύτερα το ζήτημα, διότι εκείνο που χρειαζόμαστε είναι ισχυρή ηγεσία από πλευράς της βιομηχανίας και δεοντολογική συμπεριφορά – με απλά λόγια, ορθή συμπεριφορά. Αισθάνομαι, συνεπώς, ιδιαίτερη ικανοποίηση για τα όσα ακούσαμε από την Επιτροπή.

Επιθυμώ επίσης να σας ευχαριστήσω για το σχέδιο δράσης σχετικά με την εταιρική διακυβέρνηση και το δίκαιο των επιχειρήσεων. Το εν λόγω σχέδιο είχε ήδη παρουσιαστεί από το περασμένο έτος, και ασφαλώς είναι θαυμάσιο το γεγονός ότι η Επιτροπή, κατ’ αυτόν τον τρόπο, βρέθηκε στην πρωτοπορία. Το σύνολο δε των πρωτοβουλιών που περιέγραψε ο Επίτροπος Bolkestein σήμερα είναι ιδιαιτέρως ενθαρρυντικό.

Η εφαρμογή αυτού του σχεδίου δράσης είναι αναγκαία, ενώ είναι αναγκαίο να διαθέσει η Επιτροπή περισσότερους πόρους γι’ αυτόν τον σκοπό. Ωστόσο, οι πόροι δεν πρέπει να προέρχονται μόνον από την Επιτροπή, αλλά και από το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Το δυστύχημα είναι ότι, κατά μέσο όρο, χρειάζεται να περάσουν έξι έως οκτώ έτη μεταξύ της υποβολής μιας πρότασης της Επιτροπής και της εφαρμογής της από όλα τα κράτη μέλη. Σε ένα τέτοιο χρονικό διάστημα μπορούν να ανακύψουν πάρα πολλά οικονομικά σκάνδαλα, αλλά, στο σχέδιο δράσης της, η Επιτροπή εκδηλώνει επανειλημμένα επίγνωση των θεμάτων που άπτονται του συγχρονισμού.

Η χρηστή εταιρική διακυβέρνηση είναι η ανοικτή, διαφανής εταιρική διακυβέρνηση. Μέρος αυτής αποτελεί, ασφαλώς, η ορθή λογιστική πρακτική. Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας αφορά τη συλλογική ευθύνη των μελών των διοικητικών συμβουλίων για τη λήψη οικονομικών, και σημαντικών μη οικονομικών, αποφάσεων. Επιπλέον, πρέπει να ισχύουν βελτιωμένοι κανόνες για τον έλεγχο των διαφόρων ομαδικών δομών που παρατηρούμε σε πολλές εταιρείες. Ορισμένες εταιρείες είναι διαρθρωμένες κατά τέτοιο τρόπο που δημιουργούν στους παρατηρητές την αίσθηση ότι βρίσκονται στη μέση ενός λαβυρίνθου, χωρίς κάποιο νήμα που να διευκολύνει τις κινήσεις τους από το ένα σημείο στο άλλο. Οι διαρθρώσεις αυτού του είδους δεν είναι δυνατόν να υποστηριχθούν.

Κάτι που δεν πρέπει να λησμονούμε είναι η επίτευξη της κατάλληλης ισορροπίας. Δεν ωφελεί να συσσωρεύουμε επανειλημμένα κανόνες και να θεωρούμε ότι οι κανόνες λύνουν τα πάντα. Η νοοτροπία που σχετίζεται με την εταιρική διακυβέρνηση είναι σημαντική. Εάν ο γενικός διευθυντής μιας εταιρείας είναι απατεώνας με εγκληματικές προθέσεις, οι κανόνες δεν βοηθούν. Δεν υπάρχει λόγος να ορθώνονται περιττά εμπόδια σε όλες τις έντιμες επιχειρήσεις, ο αριθμός των οποίων είναι μεγάλος. Κατά συνέπεια, είναι σημαντικό η όποια απόφασή μας να είναι ισορροπημένη και να ωφελεί το σύνολο. Επιπλέον, οι επενδυτές πρέπει να επιμένουν στη χρηστή εταιρική διακυβέρνηση. Το καλύτερο μέσο για την εφαρμογή του συνόλου των μέτρων που συζητούμε τώρα είναι, παρ’ όλα αυτά, η αγορά. Η άσκηση πίεσης από τους επενδυτές αποτελεί συχνά το καλύτερο κίνητρο για να κινούνται οι επιχειρήσεις στην ατραπό της αρετής. Εν γένει, λοιπόν, βρισκόμαστε σε καλό δρόμο. Πρέπει απλώς να επιταχύνουμε τις προσπάθειές μας και να ταξιδέψουμε με λίγο μεγαλύτερη ταχύτητα προς τον προορισμό μας.

  Ribeiro (GUE/NGL). – (PT) Κύριε Πρόεδρε, το οικονομικό σκάνδαλο της Parmalat αποτελεί άμεση επίπτωση του οικονομικού μονεταρισμού. Αυτός ο μονεταρισμός είναι σαφώς υπερβολικός δεδομένου ότι η παραγωγή και η εμπορία προϊόντων για την κάλυψη των υλικών αναγκών των πληθυσμών καταπνίγονται από την κερδοσκοπική πλημμυρίδα των διεθνών οικονομικών υψηλού επιπέδου. Εν τω μεταξύ, η ανεπίσημη οικονομία ανθεί, παράλληλα με τη στροφή της οικονομίας σε εγκληματικές πρακτικές, μια κατάσταση κατά την οποία οι αδιαφανείς συναλλαγές καθίστανται σταδιακά κυρίαρχες, εις βάρος της κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης.

Αυτό το σκάνδαλο αποτελεί ένα επιπλέον παράδειγμα των ολέθριων επιπτώσεων της απορύθμισης της αγοράς και της ανεξέλεγκτης κυκλοφορίας του κεφαλαίου. Η Parmalat χρησιμοποίησε όλα τα γνωστά κόλπα: οργανώσεις σε φορολογικούς παραδείσους, οφέλη από ειδικές υπεράκτιες ρυθμίσεις, κερδοσκοπικά αμοιβαία κεφάλαια και πλαστά έγγραφα και τιμολόγια. Έτσι καλύφθηκαν τα κενά στα οικονομικά της επιχείρησης και τα ίχνη μέσω της ύπαρξης περίπλοκων δομών και πολλών θυγατρικών επιχειρήσεων για τη διενέργεια συναλλαγών στους τομείς των ομολόγων και των χρηματοοικονομικών παραγώγων, με τη βοήθεια διεθνών τραπεζών, συγκαλύψεων από πλευράς διεθνών εταιρειών λογιστικού ελέγχου και οργανισμών αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας, οι οποίοι εξέδιδαν θετικές αξιολογήσεις. Χιλιάδες θέσεις εργασίας τέθηκαν σε κίνδυνο, στις τριάντα και περισσότερες χώρες στις οποίες ανέπτυσσε δραστηριότητες η Parmalat, προκαλώντας τεράστιες δυσκολίες στους χιλιάδες παραγωγούς γάλακτος που ήταν εξαρτημένοι από την εν λόγω εταιρεία.

Η περίπτωση αυτή, ωστόσο, δεν είναι μεμονωμένη. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων μόλις ετών, εκδηλώθηκε μια σειρά οικονομικών σκανδάλων –στις εταιρείες Enron, WorldCom και Merck, στις Ηνωμένες Πολιτείες· στις Crédit Lyonnais, Vivendi, Ahold, Kirch, Marconi και Equitable Life σε κράτη μέλη της ΕΕ– τα οποία είχαν ολέθριες κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις.

Δεδομένου ότι το θέμα αφορά τη λειτουργία οικονομικών προτύπων, το ζητούμενο είναι η αύξηση της αυστηρότητας και η ενίσχυση των ελέγχων των οικονομικών παραγώγων, με την αντικατάσταση μηχανισμών οι οποίοι είναι αποτέλεσμα και έχουν ως λόγο ύπαρξης την κερδοσκοπία. Πρέπει να ενισχυθούν οι διεθνείς προσπάθειες για την κατάργηση των φορολογικών παραδείσων και τον περιορισμό των υπεράκτιων επιχειρήσεων. Απαιτούνται οικονομικά μέσα για τον έλεγχο των κινήσεων κεφαλαίου, όπως η θέσπιση αποτελεσματικών μέτρων φορολόγησης των κερδών από χρηματιστηριακές πράξεις. Εκείνο που απαιτείται, ωστόσο, κατεπειγόντως είναι μια επιστροφή στις κεντρικές αξίες της παραγωγής και της εργασίας. Όσο σημαντικά και αν είναι τα προβλήματα των μετόχων –και είναι όντως σοβαρά– πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην προστασία των θέσεων εργασίας και στην εγγύηση των δικαιωμάτων των εργαζομένων καθώς και στη διασφάλιση του δικαιώματός τους στην ενημέρωση, τη διαβούλευση και τη συμμετοχή. Στην περίπτωση της Parmalat, πρέπει να εξετασθούν άμεσα οι δυνατότητες παροχής αποζημιώσεων για τους παραγωγούς γάλακτος που επλήγησαν.

Θα ήθελα να επισημάνω την αρνητική συμβολή της ΕΕ όσον αφορά τον οικονομικό μονεταρισμό και, συγκεκριμένα, το σχέδιο δράσης σχετικά με τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, το οποίο ενθαρρύνει την απορύθμιση, την ελευθέρωση και την ολοκλήρωση των αγορών κεφαλαίου παράλληλα με την αποδιάρθρωση των κανόνων προφύλαξης και των ελεγκτικών μηχανισμών. Μου προξενεί ανησυχία, κύριε Επίτροπε, η δήλωσή σας ότι η βιαστική και χωρίς επαρκή μελέτη νομοθεσία ενδέχεται να επιτείνει, αντί να επιλύσει, τα προβλήματα των συστημάτων ρύθμισης που καταδεικνύουν υποθέσεις μεγάλης έκτασης, όπως της Enron και της Parmalat. Παρά τις ιδεολογικές σας ανησυχίες και τη διστακτικότητά σας ως προς την ανάληψη κινδύνων, δεν μπορούμε να αγνοήσουμε τις αποδείξεις που έχουμε μπροστά στα μάτια μας, ούτε την επείγουσα ανάγκη αποτελεσματικής αντιμετώπισης αυτών των προβλημάτων.

  Jonckheer (Verts/ALE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, δεν θέλω να ασχοληθώ επί μακρόν με το δράμα της εταιρείας Parmalat –όγδοης μεγαλύτερης εταιρείας στην Ιταλία– η οποία, σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις, κινδυνεύει να στοιχίσει τη θέση τους σε χιλιάδες εργαζομένους καθώς και περίπου 10 εκατ. ευρώ στον ιταλικό προϋπολογισμό.

Όπως φαίνεται από τη δήλωσή σας, διαπιστώσατε μόνος σας ότι υπήρχε ένα κοινό ψήφισμα του Κοινοβουλίου σχετικά με αυτό το θέμα. Στο πλαίσιο των διαφόρων πρωτοβουλιών που ανακοινώνετε ή που βρίσκονται στο στάδιο της προετοιμασίας, θα ήθελα να σας ακούσω να μιλάτε περισσότερο για την ευθύνη που θα χρειαστεί να αναλάβετε ως Επίτροπος και να σας ζητήσω να μας ενημερώσετε εάν οι προτάσεις οδηγιών που ετοιμάζετε σάς φαίνονται επαρκείς και στο ύψος των περιστάσεων σχετικά με όσα διακυβεύονται, ειδικά ως προς δύο σημεία. Καταρχάς, θα ήθελα, σε σχέση με τη φιλελεύθερη συνάδελφο, την κ. Riis-Jørgensen, να υπογραμμίσω ότι οι κανόνες χρειάζονται επειδή υπάρχουν απατεώνες. Εάν όλοι οι άνθρωποι ήταν τίμιοι δεν θα υπήρχε ανάγκη για κανόνες. Οι κανόνες είναι αναγκαίοι λόγω των απατεώνων, και οι κανόνες ισχύουν για όλους.

Εάν πρόκειται να χρησιμοποιήσουμε οδηγίες ως νομοθετικό μέσο, χρειαζόμαστε περιόδους μεταφοράς στα εθνικά δίκαια εξαιρετικά βραχείες, και πρέπει να εξασφαλίσουμε πως όλα τα κράτη μέλη μεταφέρουν σωστά αυτές τις οδηγίες. Ανά τακτά διαστήματα ενός έτους ή ενάμισι έτους, οι ίδιες οι υπηρεσίες σας καταρτίζουν εκθέσεις αξιολόγησης για τη στρατηγική της εσωτερικής αγοράς και δεν χάνουν την ευκαιρία να σημειώσουν πως αρκετές οδηγίες δεν μεταφέρονται στις εθνικές νομοθεσίες. Σας ερωτώ, λοιπόν, εάν, για θέματα σαν αυτά που συζητούμε, θα ήταν αναγκαίες νομοθετικές ρυθμίσεις άμεσα εφαρμοστέες στα κράτη μέλη και χωρίς σημαντικές καθυστερήσεις μεταφοράς. Αλλιώς, υπάρχει ο κίνδυνος, μέσα σε ένα χρόνο, ίσως δύο, να ξαναβρεθούμε στην ίδια κατάσταση. Και επ’ αυτού, εκτιμώ ότι η ευθύνη σας και η ευθύνη του σώματος των Επιτρόπων συνδέεται άμεσα με την επιλογή του νομοθετικού μέσου.

Περνάω τώρα στον δεύτερο προβληματισμό μου και πρέπει να πω πως και πάλι λυπάμαι που δεν είναι παρόν το Συμβούλιο –δεν καταλαβαίνω γιατί το Συμβούλιο κάποιες στιγμές είναι παρόν και κάποιες όχι– γιατί έχω ήδη θέσει ένα ερώτημα στην ιρλανδική Προεδρία σχετικά με το τι προτίθεται να κάνει σε αυτόν τον τομέα. Στο πλαίσιο της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής, ο Υπουργός Οικονομικών μου απάντησε αόριστα, λέγοντας πως εάν κάποιοι θέλουν να κάνουν απάτες, είναι δύσκολο να τους σταματήσουμε, άποψη που, προφανώς, δεν συμμερίζομαι.

Σε σχέση με τα υπεράκτια κέντρα, κύριε Επίτροπε, γιατί να μην θέσουμε το θέμα μιας αποτελεσματικής διεθνούς ρύθμισης στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων του ΠΟΕ; Πράγματι, το θέμα άπτεται τόσο του διεθνούς εμπορίου όσο και των κινήσεων των κεφαλαίων. Μια σειρά χωρών ζητούν νέους κανόνες στον ΠΟΕ για θέματα χρηματοοικονομικών υπηρεσιών. Δεν θεωρείτε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση –το Συμβούλιο και η Επιτροπή– θα μπορούσαν να ανοίξουν τη συζήτηση αυτή στον ΠΟΕ, όπου υπάρχουν δεσμευτικές διατάξεις; Εδώ και χρόνια στο πλαίσιο της Ομάδας Διεθνούς Χρηματοοικονομικής Δράσης, στο πλαίσιο του ΟΟΣΑ, στο πλαίσιο των επιτροπών των Ηνωμένων Εθνών, συζητούμε το πρόβλημα της ρυθμιστικής κάλυψης των υπεράκτιων κέντρων και, για να το πούμε απλά, της κατάργησης των φορολογικών παραδείσων. Δεν θεωρείτε ότι έφτασε η ώρα να προχωρήσουμε πιο γρήγορα ή μήπως πρέπει να περιμένουμε άλλα δέκα οικονομικά σκάνδαλα;

Κλείνω, κύριε Πρόεδρε, λέγοντας ότι εδώ έχουμε, κατά την άποψή μου, μια μοναδική ευκαιρία να αποδείξουμε στους ευρωπαίους πολίτες πόσο χρήσιμη είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση. Η υπόθεση της Parmalat είναι πραγματικά σκανδαλώδης και σκανδαλώδες είναι το γεγονός ότι οι πολιτικές αρχές δεν δραστηριοποιούνται περισσότερο και πιο γρήγορα, κάτι που θα σας παρότρυνα να κάνετε.

  Muscardini (UEN). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, όπως η υπόθεση Cirio στην Ιταλία και η υπόθεση Enron στις Ηνωμένες Πολιτείες ή άλλες ανάλογες υποθέσεις στη Μεγάλη Βρετανία και στη Γαλλία, η υπόθεση Parmalat είναι δείγμα της κρίσης που πλήττει τα τελευταία χρόνια τους πολυεθνικούς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς, στη βάση της οποίας βρίσκεται το τεράστιο και ολέθριο χάσμα μεταξύ της πραγματικής οικονομίας και της κερδοσκοπικής φούσκας: ένας πλασματικός πλούτος υπό τη μορφή χαρτιού που υπερβαίνει σε πολύ μεγάλο βαθμό τον πραγματικό πλούτο που βασίζεται στην παραγωγή και στις επενδύσεις.

Ένα άλλο κοινό στοιχείο των υποθέσεων αυτών είναι ο ελλιπής ή ανεπαρκής έλεγχος από τα αρμόδια όργανα: κεντρικές τράπεζες, επιτροπές ελέγχου των χρηματιστηρίων, χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, επαγγελματικούς οργανισμούς ελέγχου. Δεν είναι τυχαίο ότι όταν οι φορείς αυτοί τίθενται εν αμφιβόλω από τους επενδυτές ή τις οργανώσεις των καταναλωτών, όλοι επαναλαμβάνουν τον ίδιο ισχυρισμό, ότι δηλαδή “εμείς δεν γνωρίζαμε την πραγματική κατάσταση, δεν είχαμε ιδέα για την απάτη”. Ή οι φορείς αυτοί ψεύδονται ή οι κανόνες ελέγχου είναι τόσο ελαστικοί –και, άρα, ελάχιστα ακριβείς– ώστε η ερμηνεία τους να επιτρέπει την υλοποίηση σοβαρότατων περιπτώσεων απάτης. Αυτό πραγματοποιείται, σε πρώτη φάση, από τους επενδυτές/αποταμιευτές, με τη συναίνεση ίσως των ίδιων των τραπεζών, όπως αναφέραμε εξάλλου σε αρκετές ερωτήσεις σχετικά με το πρόβλημα της χρηματιστηριακής φούσκας. Δυστυχώς, παρότι μιλήσαμε για αυτήν πολύ πριν εκραγεί, τα ευρωπαϊκά όργανα δεν επέδειξαν τη δέουσα προσοχή επί του θέματος.

Αναφέρομαι στη συναίνεση, δεδομένου ότι ένα ακόμη στοιχείο που προκύπτει από αυτές τις περιπτώσεις είναι η σύγκρουση συμφερόντων που ταλανίζει τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, πάντα εις βάρος των επενδυτών. Προκειμένου να αντιμετωπίσουμε την ανεπάρκεια των κανόνων μας, καταθέσαμε τις προηγούμενες εβδομάδες ένα ψήφισμα στην Επιτροπή, με το οποίο την καλέσαμε να αναλάβει πρωτοβουλία για τη σύνδεση σε ευρωπαϊκό επίπεδο των αρμόδιων φορέων και οργάνων επιτήρησης και ελέγχου των σχέσεων μεταξύ επιχειρήσεων και τραπεζών, με στόχο την προστασία των επενδυτών, καθώς και να αξιολογήσει τη δυνατότητα εναρμόνισης των ισχυόντων κανονισμών ώστε να διασφαλίζεται η εφαρμογή των αρχών δεοντολογίας, βάσει των οποίων οι ελεγκτές δεν πρέπει να είναι μισθωτοί εκείνων τους οποίους ελέγχουν.

Οι διαβόητες υποθέσεις παρανομίας που επιφέρουν τραγικές συνέπειες στις επενδύσεις εκατοντάδων χιλιάδων αποταμιευτών, μας παρέχουν άλλη μία ευκαιρία να υπερασπισθούμε τους ανεξάρτητους επαγγελματίες συμβούλους –για τους οποίους μιλήσαμε ήδη στο Κοινοβούλιο– και να καλέσουμε την Επιτροπή να μελετήσει τη σκοπιμότητα δημιουργίας ενός ευρωπαϊκού μητρώου αυτών των επαγγελματιών: αφενός για να προσπαθήσουμε να λύσουμε το μεγάλο ζήτημα της σύγκρουσης συμφερόντων, περιορίζοντας το μονοπώλιο των τραπεζικών συμβούλων, και αφετέρου για να επιδιώξουμε μια επαγγελματική κατάρτιση υψηλής ποιότητας που θα βασίζεται στην ηθική και στην αποδεδειγμένη εμπειρία στον εν λόγω τομέα.

Ζητούμε να ληφθούν μέτρα για την υποστήριξη των εργαζομένων της Parmalat –και για την αποζημίωση των επενδυτών που εξαπατήθηκαν σε ορισμένες περιπτώσεις δύο φορές – όχι μόνον από την Parmalat, αλλά και από εκείνους που τους συνέστησαν κάποιες επενδύσεις. Ωστόσο, πιστεύουμε ότι η Ευρώπη πρέπει να αντιμετωπίσει σοβαρά κάποιες νέες, δυνητικά καταστροφικές συνέπειες που μπορεί να προκαλέσει το τεράστιο χάσμα μεταξύ της πραγματικής οικονομίας και της χρηματοπιστωτικής οικονομίας. Όσο δεν λαμβάνουμε μέτρα για να μειώσουμε αυτό το χάσμα, οι κίνδυνοι θα ελλοχεύουν.

  Borghezio (NI). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, η σύσταση εξεταστικής επιτροπής, την οποία ζητεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, θα μας παράσχει τα αναγκαία εκείνα στοιχεία που δεν εκφράζονται με επάρκεια στην πρόταση ψηφίσματος, καθώς και συγκεκριμένες και ακριβείς πληροφορίες σχετικά με τα αναγκαία μέσα, ώστε να μην επαναληφθούν υποθέσεις, όπως αυτή της Parmalat.

Πιστεύουμε ότι η Parmalat Finance με έδρα το Ρότερνταμ της Ολλανδίας εξέδωσε 5 δισεκατομμύρια ομολογίες για λογαριασμό μιας εταιρείας με πολύ μικρό κεφάλαιο, λίγων χιλιάδων ευρώ. Στην πραγματικότητα, δεν επρόκειτο για πραγματικές ομολογίες, αλλά για γραμμάτια εις διαταγή, τα οποία κάποιες τράπεζες –συμπεριλαμβανομένων και κάποιων πολύ γνωστών– συνέστησαν στους πελάτες τους από τα γραφεία τους, αποκρύπτοντας την πραγματική τους φύση, που ωστόσο δεν ήταν δυνατόν να αγνοούν.

Όσον αφορά την καλύτερη ενημέρωση των επενδυτών, πρέπει να θεσπίσουμε συγκεκριμένους κανόνες: τα έντυπα πρέπει να περιέχουν συνοπτική περιγραφή του προϊόντος. Εμείς ζητήσαμε να περιλαμβάνουν επίσης έκθεση σχετικά με τον συντελεστή κινδύνου, αλλά και να προσδιορίζουν τα χαρακτηριστικά της ομολογίας – στοιχείο που δεν προβλέπεται σήμερα.

Εκκρεμεί επίσης το ζήτημα των αποζημιώσεων. Είναι μάταιο να κλαίμε κατόπιν εορτής. Αντιθέτως, θα πρέπει να εξετάσουμε τον τρόπο που θα ανακτήσουμε τα αποσπασθέντα ποσά και να παρέχουμε συγκεκριμένες εγγυήσεις στους αποταμιευτές σε περίπτωση αδυναμίας εκπλήρωσης των υποχρεώσεων. Γιατί οι τράπεζες να μην είναι άμεσα και έμμεσα υπεύθυνες, από τη στιγμή που σύστηναν την αγορά ομολόγων χωρίς αξία ακόμη και λίγο πριν από την πτώχευση; Στις συνελεύσεις των εταιρειών οι μέτοχοι μπορούν να διαδραματίσουν ρόλο ελέγχου. Επειδή, όμως, οι έλεγχος αυτός είναι αποτελεσματικός, πρέπει να προβλέπεται η υποχρεωτική δημοσίευση των πρακτικών στο ενημερωτικό δελτίο, όσον αφορά το μέτρο που εξετάζει η συνέλευση.

Στη συγκεκριμένη περίπτωση, οι δικαστές αντιμετωπίζουν ήδη μεγάλες δυσκολίες στην ανάκτηση των χρημάτων, για παράδειγμα από τις αμερικανικές τράπεζες, επειδή στην Αμερική οι κανόνες προβλέπουν σήμερα την προνομιακή μεταχείριση των αμερικανών πιστωτών. Θα πρέπει, κατά συνέπεια, να υπάρξει πραγματική αμοιβαιότητα μεταξύ Ευρώπης και Ηνωμένων Πολιτειών στις διαδικασίες κατάσχεσης περιουσιακών στοιχείων ή κεφαλαίων από δραστηριότητες οικονομικού εγκλήματος.

Σε μια δημοκρατική οικονομία που επιτυγχάνεται με τη συμμετοχή των εργαζομένων, γιατί να μην προβλέπεται η υποχρεωτική εκπροσώπηση των εργαζομένων-μετόχων στα διοικητικά συμβούλια των εισηγμένων εταιρειών με αντιπροσώπους οι οποίοι θα φέρουν και καθήκοντα ελέγχου;

  Villiers (PPE-DE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, όπως ακούσαμε, η υπόθεση της Parmalat ήταν μια καταστροφή για τους υπαλλήλους της εταιρείας, για τους επενδυτές, για τους αποταμιευτές, για τους πιστωτές της, για τους πελάτες της, καθώς επίσης και για τις χρηματοοικονομικές αγορές. Έχουμε καθήκον, ως νομοθέτες και υπεύθυνοι για τη λήψη πολιτικών αποφάσεων, να εξετάσουμε τους τρόπους με τους οποίους μπορούμε να αντιμετωπίσουμε αυτήν την κατάσταση και να προσπαθήσουμε να αποτρέψουμε την επανάληψη παρόμοιων καταστροφών.

Πώς μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι αυτού του είδους οι εγκληματικές συμπεριφορές θα αποκαλύπτονται πριν καταλήξουν σε καταστροφές τεραστίων διαστάσεων, όπως συνέβη στην περίπτωση της Parmalat, πριν δηλαδή συνεχιστούν επί σειρά ετών, όπως συνέβη προφανώς στην Parmalat; Απευθύνω έκκληση στο Σώμα να φροντίσουμε η απάντησή μας να είναι ανάλογη, να είναι συνετή και να αντιμετωπίζει τα πραγματικά γεγονότα κατά τρόπο αμερόληπτο, να προχωρήσουμε σε λεπτομερή ανάλυση των όσων συνέβησαν, των λαθών που έγιναν –εάν ισχύει κάτι τέτοιο– ως προς το ρυθμιστικό σύστημα, και του πώς μπορούμε να βελτιώσουμε το νομικό και ρυθμιστικό πλαίσιο προκειμένου να προσπαθήσουμε να αποτρέψουμε την επανάληψη περιπτώσεων όπως της Parmalat.

Μπορούμε να είμαστε υπερήφανοι για το γεγονός ότι αυτή η διαδικασία ξεκίνησε πριν από την εκδήλωση του σκανδάλου Parmalat διότι, όπως αναφέρθηκε από ορισμένους, σκάνδαλα έχουν σημειωθεί σε ολόκληρο τον κόσμο. Η περίπτωση της εταιρείας Enron είναι η μεγαλύτερη, αλλά υπάρχουν και άλλες τέτοιες περιπτώσεις σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ελάχιστοι ήταν αυτοί που ήταν αρκετά αφελείς ώστε να πουν ότι “εντάξει, το σκάνδαλο με την Enron συνέβη στις ΗΠΑ, αλλά στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχουμε τέτοια προβλήματα”. Εάν είχαν πει κάτι τέτοιο, είναι προφανές ότι θα αισθάνονται μάλλον ανόητοι αυτήν τη στιγμή, αλλά δεν ήταν αυτή η γενικότερη αντίδραση εδώ και στα κράτη μέλη ενόψει της κρίσης που προέκυψε λόγω της Enron. Είδαμε τι συνέβη και αντιδράσαμε. Αυτό θα μας βοηθήσει, διότι έχουμε προετοιμάσει το έδαφος για να προσπαθήσουμε να αντιμετωπίσουμε ένα παρόμοιο καταστροφικό συμβάν στο εσωτερικό της ίδιας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Όπως ανέφεραν πολλοί ομιλητές, πρέπει να εξετάσουμε τον ρόλο που διαδραματίζουν οι επαγγελματίες –τραπεζίτες, ελεγκτές, οργανισμοί αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας– που εμπλέκονται στην υπόθεση της Parmalat, για να εξετάσουμε εάν υπάρχει κάποιος τρόπος να διασφαλίσουμε στο μέλλον ότι δεν θα εξαπατώνται, ότι θα έχουν τη δυνατότητα να βοηθήσουν τους αποταμιευτές και τους επενδυτές να εντοπίσουν απάτες αυτού του είδους, καθώς και ότι θα λειτουργούν βάσει ορθών ρυθμιστικών πλαισίων. Πρέπει επίσης να εξετάσουμε κατά πόσον η περαιτέρω ρύθμιση θα εξασφαλίσει τη βελτίωση της δυνατότητάς τους να εντοπίζουν απάτες αυτού του είδους. Δεν πρέπει, όμως, να κάνουμε το λάθος να προσπαθήσουμε να μετατρέψουμε τους ελεγκτές και τους δικηγόρους, καθώς και τους οργανισμούς αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας, σε αστυνομικούς, διότι, απλούστατα, κάτι τέτοιο δεν θα απέδιδε.

Πρέπει επίσης να δεχτούμε ότι το είδος προφανούς εγκληματικής συμπεριφοράς και απάτης που διαπιστώσαμε στην περίπτωση της Parmalat είναι κάτι που ποτέ δεν μπορεί να εξαλειφθεί πλήρως. Ανεξάρτητα από το πόσο αποτελεσματικό και εκτεταμένο μπορεί να είναι το ρυθμιστικό πλαίσιο που διαθέτουμε, πάντοτε θα υπάρχουν απατεώνες και εγκληματίες οι οποίοι θα παραβαίνουν τους κανόνες. Πρέπει να εστιάσουμε την προσοχή μας στη βελτίωση της τήρησης των κανόνων και των ρυθμίσεων που διαθέτουμε.

Από πολλές απόψεις, αυτό είναι ένα ζήτημα που αφορά τα κράτη μέλη. Πρέπει να αφιερώσουν πολύ περισσότερους πόρους στις αστυνομικές τους δυνάμεις, ιδίως σε εκείνες που στρέφονται συγκεκριμένα κατά του οικονομικού εγκλήματος. Αυτό είναι ένα από τα σημαντικότερα διδάγματα που μπορούμε να αντλήσουμε από την υπόθεση Parmalat. Δεν είναι αναγκαίο να θεσπίσουμε μια ολόκληρη σειρά νέων ρυθμίσεων, οι οποίες μπορεί στο τέλος να μετατραπούν απλώς σε επιβάρυνση για τον μεγάλο αριθμό των παραγόντων της αγοράς που είναι απολύτως έντιμοι. Χρειαζόμαστε περισσότερη συνεργασία μεταξύ των εθνικών ρυθμιστικών αρχών μας, και όχι μια ενιαία ρυθμιστική αρχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα κράτη μέλη πρέπει να αφιερώσουν περισσότερους πόρους στην καταπολέμηση του οικονομικού εγκλήματος και στη διάθεση μιας μεγάλης, αποτελεσματικής αστυνομικής δύναμης για την επίτευξη αυτού του στόχου στο μέλλον.

  Berès (PSE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, μετά την υπόθεση Enron –και αυτό είναι ένα σημείο στο οποίο συμφωνώ με την κ. Villiers– πολλοί στην Ευρώπη σκέφτηκαν πως τέτοιου είδους υποθέσεις χαρακτηρίζουν τον αμερικανικό καπιταλισμό, αλλά όχι τον ευρωπαϊκό. Λοιπόν, η υπόθεση Parmalat, απέδειξε ότι παρόμοιες στρεβλές εξελίξεις δεν είναι ξένες προς τον ευρωπαϊκό καπιταλισμό του 21ου αιώνα. Στην πραγματικότητα, έχουμε μπροστά μας ένα γεγονός με επιπτώσεις που ξεπερνούν κατά πολύ την υπόθεση Parmalat και αφορούν την προσαρμογή των μέσων τα οποία, στην πραγματικότητα, δεν έχουμε αλλάξει ως προς την ουσία τους από τον 19o αιώνα, ενώ η φύση του καπιταλισμού, από τη μεριά της, έχει αλλάξει πολύ. Στον 19ο αιώνα, το κεφάλαιο και το εργατικό δυναμικό ήταν οι αντιμαχόμενες δυνάμεις στις επιχειρήσεις. Έκτοτε, το κεφάλαιο έχει διασκορπιστεί και έχει ανακαλύψει, υποδεικνύοντας μεγάλο βαθμό ευφυΐας, χίλιους και έναν τρόπους να κάνει αισθητή την παρουσία του. Στο μεταξύ, δεν υπάρχει ευρωπαϊκή ή παγκόσμια αγορά για το εργατικό δυναμικό, το οποίο συνεχίζει να στηρίζεται μόνο στη δύναμή του.

Αντιμετωπίζουμε τέσσερα μεγάλα προβλήματα: το ζήτημα των φορολογικών παραδείσων, το ζήτημα του τρόπου με τον οποίο οργανώνεται το κεφάλαιο, το ζήτημα της αποσύνδεσης της χρηματοδότησης από την παραγωγή και τέλος το ζήτημα του τι θα απογίνουν οι μισθωτοί και οι άλλοι εργαζόμενοι. Τίποτα λιγότερο από αυτά. Από αυτή την άποψη, σας ευχαριστώ, κύριε Επίτροπε, για τις προτάσεις σας, γιατί αποτελούν έναν μικρό σπόρο που φυτεύεται στον μακρύ δρόμο της χάραξης ρυθμιστικού πλαισίου για τον παγκόσμιο καπιταλισμό. Τούτου λεχθέντος, θα ήθελα να υπογραμμίσω δύο ή τρεις δυσκολίες που προκύπτουν, κατά την άποψή μου, από τις προτάσεις σας. Νομίζω πως δεν συμμερίζεστε την άποψη της κ. Villiers, σύμφωνα με την οποία για να δημιουργήσουμε ρυθμιστικό πλαίσιο για τον καπιταλισμό θα αρκούσε να βάλουμε έναν αστυνομικό πίσω από κάθε τραπεζίτη. Εγώ προσωπικά συμφωνώ μαζί της σε ένα σημείο: θα υπάρχουν πάντα απατεώνες. Απατεώνες υπάρχουν και θα υπάρχουν πάντα στον τομέα των θαλάσσιων μεταφορών και με τον ίδιο τρόπο απατεώνες υπάρχουν στον χρηματοοικονομικό τομέα, ο οποίος δεν θα απαλλαγεί ποτέ από αυτούς. Το θέμα είναι να μην τους τείνουμε και χέρι βοηθείας. Προς το παρόν, ο σύγχρονος καπιταλισμός λειτουργεί με τέτοιο τρόπο που προσφέρει “σανίδα σωτηρίας” στα κακά παιδιά του χρηματοοικονομικού κόσμου. Αυτές οι “σανίδες σωτηρίας” παίρνουν τη μορφή των φορολογικών παραδείσων, των φορολογικών απατών και των ακατανόητων δομών του κεφαλαίου. Αυτό που οφείλουμε να καταπολεμήσουμε είναι το ακατανόητο των δομών, το οποίο μας εμποδίζει να συλλάβουμε τους ενόχους. Γι’ αυτό πρέπει με αποφασιστικότητα να καταπολεμήσουμε τους φορολογικούς παραδείσους, ασκώντας ακόμα περισσότερες πιέσεις, χρησιμοποιώντας όλα τα μέσα που έχουμε στη διάθεσή μας είτε πρόκειται για εμπάργκο είτε για μποϊκοτάζ. Εάν μια χώρα μποϊκοτάρεται επειδή δεν σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα, γιατί να μην μποϊκοτάρουμε μιαν άλλη χώρα επειδή συγκαλύπτει ύποπτες καπιταλιστικές κινήσεις; Μου φαίνεται ότι αξίζει τον κόπο να το σκεφτούμε.

Και έπειτα, εάν θέλουμε πραγματικά να φτάσουμε στη διαφάνεια, τότε πρέπει να δώσουμε δικαίωμα γνώμης σε εκείνους που μπορούν να λειτουργήσουν ως αντίβαρο. Η αλήθεια είναι πως δεν μπορείτε να φιλοδοξείτε να ρυθμίσετε καλύτερα τη λειτουργία των επιχειρήσεων χωρίς να δώσετε περισσότερο βάρος στη φωνή των μισθωτών και των άλλων εργαζομένων. Αυτό ισχύει και για τη συζήτηση που είχαμε για την έκθεση του κ. Κατηφόρη σχετικά με τους οργανισμούς αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας και επίσης για το θέμα των εξαγορών, για τα οποία το Σώμα μας έχει διεξάγει συζήτηση, και δεν πρέπει να ξεχνάμε το θέμα των διοικητικών συμβουλίων των επιχειρήσεων. Επ’ αυτού, μου φαίνεται, κύριε Επίτροπε, ότι το κείμενο που μας υποβάλατε σχετικά με τη διοίκηση των επιχειρήσεων παραμένει πολύ λίγο σε σχέση με αυτά που χρειαζόμαστε.

Εν κατακλείδι, θέλω να υπενθυμίσω πως η ζωή των επιχειρήσεων είναι κάτι πολύ σημαντικό για να το αφήνουμε μόνο στα χέρια των οικονομολόγων και των χρηματιστών.

  Calò (ELDR). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, η υπόθεση Parmalat δεν μπορεί να αποκρυπτογραφηθεί εύκολα, επειδή δεν είναι απόλυτα κατανοητές οι ευθύνες και οι σύνθετοι και αμφιλεγόμενοι μηχανισμοί που την επέτρεψαν. Είναι πολύ λίγο να το θεωρήσουμε απλώς ένα ιταλικό σκάνδαλο. Ουσιαστικά, πρόκειται για μια διεθνή υπόθεση με μεγάλες προεκτάσεις, στην οποία εμπλέκονται σημαντικές τράπεζες διεθνούς κύρους.

Αντιθέτως είναι πολύ σαφείς οι ζημίες που υπέστησαν οι επενδυτές. Αυτούς πρέπει να αναλογισθούμε, μελετώντας και ευνοώντας την εφαρμογή κατάλληλων μέτρων, όπως συγκεκριμένες μορφές ασφάλισης, ικανές να αποζημιώσουν τους μικροεπενδυτές που εμπλέκονται στην πτώχευση. Η μεγαλύτερη οικονομική και λογιστική απάτη που σημειώθηκε ποτέ στην Ευρώπη –όπως χαρακτηρίστηκε– ανέδειξε με δραματικό τρόπο την απουσία αυστηρών και αποτελεσματικών κανόνων ικανών να αποτρέψουν φαινόμενα παραποίησης του ισολογισμού των εταιριών, τα οποία, δυνάμει ενός πρόσφατου ιταλικού νόμου, έχουν πάψει να συνιστούν ποινικά κολάσιμες πράξεις. Σε μια ενιαία αγορά, όπως η ευρωπαϊκή, όπου οι Συνθήκες ορίζουν την εφαρμογή της συνταγματικής αρχής περί ελεύθερης κυκλοφορίας ανθρώπων, εμπορευμάτων, κεφαλαίων και υπηρεσιών, είναι αναγκαία η παρέμβαση της Επιτροπής για να προστατεύσει περισσότερο τους ευρωπαίους πολίτες από απάτες αυτού του τύπου, με κοινοτικά μέτρα που μπορούν να εντείνουν την εποπτεία των ισολογισμών στις εταιρίες της Ένωσης.

Ωστόσο αυτό δεν αρκεί. Η “Ιταλία των Αξιών”, υπό την προεδρία του Antonio Di Pietro και συμμετέχοντας στην Ομάδα του Κόμματος των Φιλελευθέρων, Δημοκρατών και Μεταρρυθμιστών ζητεί τη θέσπιση αυστηρών ευρωπαϊκών κανόνων, ούτως ώστε σε εταιρικό ή ατομικό επίπεδο να μην επιτρέπεται κανένα είδος παράτυπης οικονομικής ή χρηματοπιστωτικής συνεργασίας μεταξύ εταιρειών που δραστηριοποιούνται στα εικοσιπέντε κράτη μέλη και δρουν σε δομές φορολογικών παραδείσων στα μη συμμορφούμενα κράτη. Ειδικότερα, ένα αυστηρό και δεσμευτικό από αυτήν την άποψη οικονομικό εμπάργκο θα ανάγκαζε όλη τη διεθνή κοινότητα, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, να υιοθετήσει μια τίμια συμπεριφορά, ώστε να αποτραπεί η επανάληψη επεισοδίων, όπως αυτά για τα οποία συζητούμε.

  Cauquil (GUE/NGL). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, για χρόνια, η εργοδοσία της Parmalat έπρεπε να χρησιμοποιεί την ίδια γλώσσα προς τους 36 000 υπαλλήλους της, διασκορπισμένους σε τριάντα χώρες, με αυτήν που χρησιμοποιούν όλοι οι εργοδότες προς τους εργαζομένους τους. Έπρεπε να τους πουν πως ήταν αδύνατον να αυξηθούν οι μισθοί τους, ότι έπρεπε να μειωθεί ο αριθμός των εργαζομένων και ότι αυτό έπρεπε να γίνει προς το συμφέρον της αναγκαίας ανταγωνιστικότητας. Λοιπόν, οι εργαζόμενοι της επιχείρησης αυτής διαπίστωσαν πόσο χυδαία ήταν αυτά τα ψέματα. Καταλαβαίνουν πως τους εξαπάτησαν. Σε πόσους μισθούς θα μπορούσε να έχει γίνει αύξηση με τα 14 δισεκατομμύρια ευρώ που υπεξαίρεσε το αφεντικό τους; Πόσες απολύσεις που παρουσιάζονταν ως αναγκαίες θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί;

Το αποκορύφωμα είναι ότι όλοι αυτοί που υπήρξαν συνένοχοι στις υπεξαιρέσεις –οι τράπεζες και οι διοικητικές υπηρεσίες– θα συνεχίσουν σαν να μην έγινε τίποτα, ενώ οι 36 000 εργαζόμενοι της επιχείρησης διατρέχουν τον κίνδυνο να χάσουν τα προς το ζην και χιλιάδες μικροί αγρότες γαλακτοπαραγωγοί έχουν υποστεί ζημίες. Μεταξύ των επιχειρήσεων, που διατείνεστε ότι είναι και η πλειοψηφία, οι οποίες συμπεριφέρονται ηθικά και τίμια, πόσες ακόμα Parmalat υπάρχουν που δεν έχουν ακόμη ξεσκεπαστεί; Και, επιπλέον, πώς μπορούμε να το μάθουμε; Πώς θα μπορούσαν οι πολίτες να διακρίνουν τους απατεώνες εργοδότες από εκείνους που διατείνονται ότι δεν είναι; Και παράλληλα με τον ανοιχτό γκανγκστερισμό των αφεντικών της Parmalat και πολλών άλλων, μήπως δεν ασκούν όλες, στην πραγματικότητα, οι μεγάλες επιχειρήσεις, αυτού του είδους τον γκανγκστερισμό –νόμιμος, βέβαια σ’ αυτήν την περίπτωση– που συνίσταται στο να κλείνουν ένα εργοστάσιο πετώντας στο δρόμο τους εργάτες του, μόνο και μόνο για να επιτύχουν επιπλέον προστιθέμενη αξία στο χρηματιστήριο; Οι νόμοι σας δίνουν στα αφεντικά και στα διοικητικά συμβούλια μια δικτατορική εξουσία επί των επιχειρήσεων τους.

Είμαστε υπέρ του να μπορούν οι εργαζόμενοι, οι καταναλωτές και οι πολίτες να ελέγξουν τις επιχειρήσεις, τους λογαριασμούς τους, τον τρόπο με τον οποίο βγάζουν κέρδος και τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιούν αυτό το κέρδος. Η κοινότητα πρέπει να μπορεί να τους ελέγξει ανά πάσα στιγμή και να απαγορεύει αποφάσεις που αντίκεινται έκδηλα στα συμφέροντά της. Οι φορολογικοί παράδεισοι δεν βρίσκονται μόνο στις Μπαχάμες. Για να τους καταργήσουμε εδώ στην Ευρώπη, πρέπει να καταργήσουμε το τραπεζικό και το επιχειρηματικό απόρρητο.

  Frassoni (Verts/ALE). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, υπάρχουν περιπτώσεις κατά τις οποίες η ανάγκη της Ευρώπης για άμεση δράση είναι εξέχουσας και κομβικής σημασίας, προκειμένου να διαπιστωθεί εάν τα όργανά μας είναι πράγματι σε θέση να ερμηνεύσουν τις ανάγκες των πολιτών. Η διαδικασία πρέπει να είναι εμφανής σε όλους και αποτελεσματική. Επίτροπε Bolkestein, είναι σαφές ότι δεν είμαστε Ηνωμένες Πολιτείες και ότι οι δυνατότητές μας για δράση είναι πιο περιορισμένες, επειδή περιστέλλονται από τις εθνικές αντιπαλότητες και τα διάφορα δικαιώματα αρνησικυρίας, ιδίως στους τομείς που μας απασχολούν αυτήν τη στιγμή.

Ωστόσο, κατά την άποψή μας, στην περίπτωση της Parmalat υπάρχει ένα περιθώριο δράσης που πρέπει να εκμεταλλευθεί η Επιτροπή. Πρέπει να βαδίσουμε ουσιαστικά προς τρεις κατευθύνσεις, οι οποίες έχουν ήδη υποδειχθεί. Πρώτον, η Επιτροπή πρέπει να υποβάλει προτάσεις όσον αφορά τη συμπεριφορά των εταιρειών, όταν αυτές δρουν στους επονομαζόμενους φορολογικούς παραδείσους, προκειμένου να κρύψουν τα παράνομα έσοδά τους. Πιστεύουμε ότι μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την κοινοτική νομοθεσία στην προσπάθειά μας να περιορίσουμε και να εμποδίσουμε τη δράση αυτή, καθώς αυτή ήταν μία από τις κύριες αιτίες που προκάλεσαν την υπόθεση Parmalat. Αυτό, Επίτροπε Bolkestein, υπερβαίνει κατά πολύ μια πρόταση περί νομιμοποίησης παράνομων εσόδων. Πολύ φοβούμαι ότι η Επιτροπή, επιδιώκοντας να σταθεί πράγματι στο πλευρό των καταναλωτών και των επενδυτών, ειδικά αυτήν την τόσο ασταθή –από πολιτικής άποψης– περίοδο, θα όφειλε να διατυπώσει μια πρόταση η οποία να τους υπερασπίζεται και η οποία, επαναλαμβάνω, να υπερβαίνει κατά πολύ τις προτάσεις που παρουσιάσθηκαν σήμερα.

Δεύτερον, θα ήθελα να ακούσω από τον Επίτροπο Bolkestein κάποιες προτάσεις που θα πείσουν τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που ελέγχουν αυτούς τους φορολογικούς παραδείσους, που έχουν πρόσβαση σε αυτούς ή που έχουν ιδιαίτερα ελαστικές νομοθεσίες επί του θέματος, να αλλάξουν τακτική.

Τρίτον, επαναλαμβάνω την ερώτηση του συναδέλφου κ. Jonckheer: ποια είναι η άποψη του Επιτρόπου Bolkestein σχετικά με την παρουσίαση της θέσης της ΕΕ επί των θεμάτων αυτών στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου;

  Angelilli (UEN). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, όπως επεσήμαναν ήδη οι συνάδελφοί μου, η πτώχευση της πολυεθνικής Parmalat ήταν για την Ιταλία ένα πολύ σοβαρό πλήγμα το οποίο επηρέασε χιλιάδες ιταλούς μικροαποταμιευτές και ενδέχεται να θέσει σε κίνδυνο τη χρηματοπιστωτική αξιοπιστία και να προκαλέσει στο μέλλον μια ευρύτερη δυσπιστία των διεθνών επενδυτών προς τη χώρα μας.

Μία από τις αιτίες που οδήγησαν σε αυτήν την κατάρρευση ήταν, καταρχάς, η έγκριση των παραποιημένων ισολογισμών του ομίλου Parmalat στην οποία προέβη μία από τις σημαντικότερες εταιρείες λογιστικού ελέγχου, η οποία απέκρυψε την πραγματική περιουσιακή κατάσταση της εν λόγω εταιρείας. Είναι επίσης σαφές ότι και άλλα όργανα ελέγχου –όπως η Τράπεζα Ιταλίας και η Consob– δεν προέβησαν δεόντως και εγκαίρως στους αναγκαίους ελέγχους. Κάποια από τα γνωστότερα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής αγοράς, τόσο ιταλικά όσο και ευρωπαϊκά, φαίνεται ότι έχουν εμπλακεί στην υπόθεση, έχοντας εκδώσει ανεξέλεγκτο αριθμό αναλογιών που δεν μπορούν να εξοφληθούν.

Για όλους αυτούς τους λόγους, η υπόθεση Parmalat χαρακτηρίσθηκε ως η ευρωπαϊκή Enron, παρότι στην πραγματικότητα είναι πιο σοβαρή από το αμερικανικό σκάνδαλο, καθώς το αμερικανικό ΑΕγχΠ είναι κατά πολύ ανώτερο του ιταλικού.

Ως γνωστόν, η πτώχευση της Parmalat αποτελεί δυστυχώς μόνο την τελευταία μιας μακράς σειράς ανάλογων υποθέσεων που συνέβησαν σε όλη την Ευρώπη. Τι μπορούν λοιπόν να περιμένουν οι ιταλοί και οι ευρωπαίοι πολίτες που συχνά πέφτουν θύματα αυτού του οικονομικού τυχοδιωκτισμού; Πιστεύω ότι περιμένουν επείγοντα και απτά μέτρα τόσο για την προστασία των εργαζομένων στην αλυσίδα Parmalat, εν προκειμένω, όσο και για τη γενικότερη προστασία και αποζημίωση των αποταμιευτών που ζημιώνονται από τέτοιες πτωχεύσεις. Αναμένουν επίσης μέτρα προκειμένου να αποφευχθούν στο μέλλον ανάλογα φαινόμενα και για να περιοριστεί στο ελάχιστο η έκθεση των μικροαποταμιευτών σε κίνδυνο.

Θα ήθελα, εν κατακλείδι, να επιστήσω την προσοχή του Επιτρόπου σε δύο τελευταία σημεία: πιστεύω ότι θα ήταν σκόπιμη η σύσταση ενός φορέα εποπτείας και ελέγχου σε ευρωπαϊκό επίπεδο –ένα είδος Ευρωπαϊκής Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς– με δικαίωμα ελέγχου και επιβολής κυρώσεων, υπό τον άμεσο έλεγχο της ΕΚΤ, ώστε να διαπιστώνεται η αποτελεσματικότητα και η διαφάνεια της κεφαλαιαγοράς για να προστατεύονται οι επενδυτές όσο το δυνατόν καλύτερα. Τέλος, θα πρέπει να προβλεφθεί η κατάργηση των φορολογικών παραδείσων με τη δημιουργία μιας μαύρης λίστας.

  Della Vedova (NI). – (IT) Επίτροπε Bolkestein, χαιρετίζω τις πρωτοβουλίες που προαναγγείλατε, όπως και εκείνες που αναλήφθηκαν πρόσφατα. Πρέπει να σας αναγνωρίσουμε ότι εν μέσω του σκανδάλου Enron είχατε επισημάνει ότι η Ευρώπη δεν είναι προστατευμένη από σκάνδαλα αυτού του είδους. Θέλω να διευκρινίσω σε όλους ότι το σκάνδαλο Parmalat δεν αφορά μια υγιή επιχείρηση που καταστράφηκε από χρηματοπιστωτικές απάτες· δυστυχώς για την Ιταλία, το σκάνδαλο Parmalat είναι η περίπτωση μιας σκαιής και ανεπαρκούς επιχείρησης που κάποιοι προσπάθησαν να σώσουν με χρηματοπιστωτικές απάτες.

Σήμερα ορθώς μιλήσαμε πολύ για ελέγχους. Πιστεύω ότι ένα θέμα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε είναι ο ρόλος των Κεντρικών Τραπεζών κάθε χώρας. Η Κεντρική Τράπεζα της Ιταλίας έχει έναν θεμελιώδη ρόλο στην καθοδήγηση της δραστηριότητας των τραπεζών και, μέσω αυτών, στο βιομηχανικό σύστημα, καθώς έχει αναλάβει αρμοδιότητες σε θέματα ανταγωνισμού και ελέγχου των μονοπωλίων. Πιστεύω ότι πρόκειται για μια ανωμαλία που πρέπει να αποκατασταθεί και για την οποία πρέπει να λάβουν μέτρα η Ευρώπη, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η Επιτροπή και το Συμβούλιο.

Πιστεύω επίσης ότι θα πρέπει να ενεργήσουμε πολύ προσεκτικά στη θέσπιση ελέγχων και κυρώσεων ως αντίδραση στην υπόθεση Parmalat. Είναι πολύ σωστό να ενταθούν οι έλεγχοι, αλλά δεν πρέπει να θέσουμε ανέφικτους περιορισμούς σε μια χρηματοπιστωτική αγορά που είναι ζωτικής σημασίας για την ευρωπαϊκή οικονομική ανάπτυξη. Επίσης αναζητούμε κυρώσεις οι οποίες θα χρησιμεύσουν ως μέσο για την αποτροπή συμπεριφορών εξαπάτησης, όπως και οι έλεγχοι· ειδικότερα, βάσει του άρθρου 153 της Συνθήκης θα πρέπει να παράσχουμε στους καταναλωτές ένα σημαντικό όργανο, τη συλλογική αγωγή, που θα χρησίμευε ως μέσο για την αποτροπή συμπεριφορών εξαπάτησης από όπου και εάν προέρχονται.

  Lehne (PPE-DE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, μετά την υπόθεση της Enron και της Worldcom τώρα την έπαθε με την Parmalat και η Ευρώπη. Τι να κάνουμε, παντού υπάρχουν εγκληματίες. Δεν υπάρχουν μόνο καλοί άνθρωποι, υπάρχουν και κακοί και για την αντιμετώπισή τους φτιάξαμε νόμους. Δυστυχώς, συμβαίνει οι κακοί άνθρωποι να τους παραβαίνουν. Γι’ αυτό, δεν πιστεύω ότι έχει τώρα νόημα να επινοήσουμε εκ νέου τον τροχό και να εξετάσουμε και πάλι μήπως θα πρέπει να απαγορεύσουμε ξανά αυτά τα πράγματα. Ήταν ήδη απαγορευμένα.

Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να διαπιστώσουμε με μια σωστή ανάλυση πού υπήρξαν ενδεχομένως ελλείψεις στα συστήματα εποπτείας και τι μπορεί ακόμα να γίνει για τη βελτίωση της νομοθεσίας. Αισθάνομαι μεγάλη ευγνωμοσύνη –ειδικά μετά από τις δηλώσεις του Επιτρόπου και τις γνωστές προτάσεις της Επιτροπής– διότι εδώ στην Ευρώπη, αντίθετα από ό,τι συμβαίνει στην Αμερική, δεν υπάρχει πρόθεση υπερβολικών αντιδράσεων αλλά επιχειρείται με μεμονωμένα μέτρα η βελτίωση της υφισταμένης νομικής κατάστασης, προκειμένου όχι βέβαια να αποκλείσουμε παρόμοια περιστατικά στο μέλλον –αυτό δεν γίνεται– αλλά να μειώσουμε τις πιθανότητες να συμβούν. Θεωρώ ότι οι προτάσεις που διατύπωσε η Χειμερινή Επιτροπή στην δεύτερή της έκθεση στοχεύουν ακριβώς προς αυτήν την κατεύθυνση. Το σχέδιο δράσης της Επιτροπής για το εταιρικό δίκαιο υιοθετεί στα βασικά σημεία αυτές τις προτάσεις της δεύτερης χειμερινής έκθεσης. Δεν θα ήθελα να αναφερθώ τώρα λεπτομερειακά σε αυτό, απλά επειδή το σχέδιο δράσης της Επιτροπής για το εταιρικό δίκαιο θα αποτελέσει ως γνωστόν αντικείμενο ιδιαίτερης συζήτησης στο πλαίσιο μιας έκθεσης εδώ στο Σώμα.

Θέλω να αναφέρω ως παράδειγμα δύο σημεία. Επικροτώ ιδιαίτερα το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα υποβάλει τώρα την 8η οδηγία σε εύθετο χρόνο, πιστεύω όμως ότι ανεξάρτητα από τις πολλές καλές ιδέες που περιλαμβάνει, ίσως θα έπρεπε να εξετάσουμε μήπως μπορούσαμε να κάνουμε κάποια πράγματα κάπως πιο συνεπή. Θεωρώ δυσάρεστο το γεγονός ότι τουλάχιστον στην Ευρώπη εξακολουθεί να είναι δυνατόν οι εταιρίες οικονομικού ελέγχου να είναι ταυτόχρονα σύμβουλοι και ελεγκτές μεγάλων εισηγμένων επιχειρήσεων. Η δική μου άποψη είναι πως όποιος συμβουλεύει δεν πρέπει να ελέγχει και αντίστροφα. Κατά τα άλλα, αυτό δεν θα άλλαζε τίποτα στις συνθήκες της αγοράς, γιατί η πίτα θα διατηρούσε το μέγεθός της, απλώς θα μοιραζόταν με διαφορετικό τρόπο. Υπό αυτό το πρίσμα είναι ασφαλώς ευχάριστο ότι οι αμερικανικές προτάσεις νομοθετικού περιεχομένου θα ισχύουν και για τις διεθνείς εταιρίες οικονομικού ελέγχου που δραστηριοποιούνται στην Ευρώπη.

Υπάρχουν άλλοι τομείς, ως προς τους οποίους μερικές φορές αμφιβάλλω για το εύλογο των προτάσεων της Επιτροπής, όπως για παράδειγμα όταν ζητείται σε σχέση με την οδηγία για την διαφάνεια να καθιερωθούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο οι τριμηνιαίες εκθέσεις για τις επιχειρήσεις. Θέλω εδώ να επισημάνω ότι επιχειρήσεις όπως η Enron, η Worldcom και άλλες υπέβαλαν τις εν λόγω εκθέσεις, που δυστυχώς ήταν όλες ψευδείς. Έτσι, δεν νομίζω ότι το μέσον αυτό αποτελεί πραγματική βοήθεια. Το ζητούμενο δεν είναι να δημιουργήσουμε ένα πλεόνασμα ενημέρωσης, αλλά να λαμβάνουμε τις αντικειμενικά απαραίτητες πληροφορίες που χρειάζεται για να αποφασίσει ο επενδυτής.

Θα ήθελα να τελειώσω με αυτά και σας ευχαριστώ για την προσοχή σας.

  Goebbels (PSE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, στο έργο του “Σύντομη Ιστορία της Οικονομικής Ευφορίας”, ο John Kenneth Galbraith αποκήρυσσε την πεποίθηση σύμφωνα με την οποία και παραθέτω τα λόγια του: “οικονομική επιτυχία και ευφυΐα συμβαδίζουν”.

Η υπόθεση Parmalat είναι τέλειο παράδειγμα αυτής της ρήσης, γιατί ο ιδρυτής της Parmalat φαινόταν να έχει οικονομική επιτυχία. Ο χρηματοοικονομικός κόσμος, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και οι πολιτικοί κύκλοι αρκέστηκαν στην επίφαση της επιτυχίας και ούτε οι ελεγκτές, ούτε οι τραπεζίτες, ούτε οι οργανισμοί αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας, ούτε καν οι ιταλικές αρχές δεν αμφισβήτησαν τον ισολογισμό που δημοσίευσε η Parmalat. Ο κατάλογος των επιχειρήσεων που ανέπτυξαν πάνω από όλα την εγκληματική τους ευφυΐα για να εξαπατήσουν χρηματοοικονομικές αγορές που βρίσκονταν σε κατάσταση ευφορίας έχει γίνει πολύ μακρύς τα τελευταία χρόνια.

Από την Enron μέχρι την Parmalat, είναι ατελείωτες οι φαινομενικά αξιοπρεπείς επιχειρήσεις που τελικά “μαγείρεψαν” τους ισολογισμούς τους για να αποφύγουν υποχώρηση στο χρηματιστήριο. Όλα αυτά τα οικονομικά σκάνδαλα είναι καρπός της πεποίθησης που διαδίδεται ευρέως στις αγορές ότι μπορεί κανείς χωρίς ρίσκο να γίνει πολύ πλούσιος σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα. Τώρα, τα μεγάλα κέρδη είναι σε γενικές γραμμές καρπός πολύ μεγάλων ρίσκων και όταν τα ρίσκα δεν αποδίδουν κέρδη, αλλά ζημίες, είναι μεγάλος ο πειρασμός να μείνουν προσωρινά κρυφές οι εν λόγω ζημίες, με σκοπό να αποσβεσθούν γρήγορα με την επίτευξη κέρδους που θα βασίζεται σε ακόμη μεγαλύτερα ρίσκα.

Κινητοποιώντας όλα τα μέσα της χρηματοοικονομικής σοφιστείας, οι ζημίες τοποθετούνται σε ειδικά οχήματα, ο τζίρος διογκώνεται με ψευδοσυναλλαγές, όπως η πώληση-φάντασμα σκόνης γάλακτος στο κουβανέζικο καθεστώς από την Parmalat, και φανερώνονται ανύπαρκτα κέρδη χάρη σε ένα είδος δημιουργικής λογιστικής. Έναντι αυτών των σκανδάλων, ο κόσμος των επιχειρήσεων παραμένει το ίδιο κοντόφθαλμος.

Ήμουν εισηγητής του Κοινοβουλίου για την οδηγία σχετικά με τις καταχρήσεις της αγοράς και τις δοσοληψίες εκ των έσω. Με τον ρόλο του εισηγητή, συνδιαλέχθηκα με τους οικονομικούς κύκλους και δέχτηκα έναν εντυπωσιακό αριθμό εκπροσώπων ομάδων πιέσεων. Συχνά –υπερβολικά συχνά, μάλιστα– άκουσα τότε πως η Enron ήταν μια μεμονωμένη περίπτωση και αποτέλεσμα της παράλογης πληθωρικότητας της αμερικανικής αγοράς, αλλά πως η Ευρώπη ήταν διαφορετική. Τώρα γνωρίζουμε πως η εγκληματική δυναμική είναι ισότιμα μοιρασμένη και στις δυο μεριές του Ατλαντικού.

Ένας μόνο τρόπος υπάρχει για να προλάβουμε τα οικονομικά σκάνδαλα. Η Ευρώπη, οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ιαπωνία και όλα τα σημαντικά χρηματοοικονομικά κέντρα πρέπει να συνεργαστούν. Χρειάζεται διαφάνεια μαζί με ένα δεσμευτικό ρυθμιστικό πλαίσιο που να επιβάλλεται επίσης και στους φορολογικούς παράδεισους, τα υπεράκτια κέντρα και τις άλλες μαύρες τρύπες της διεθνούς οικονομίας. Το θέμα δεν είναι να απαγορεύσουμε στα νησιά της Καραϊβικής ή του Ειρηνικού να παίζουν με τους μεγάλους και να προσφέρουν διευκολύνσεις στον κόσμο των επιχειρήσεων, αλλά να απαγορεύσουμε στις μεγάλες αμερικανικές, ευρωπαϊκές και ιαπωνικές τράπεζες να χρηματοδοτούν οτιδήποτε μέσα από εταιρείες-βιτρίνες εγκατεστημένες σε νησιά που δεν υπόκεινται σε έλεγχο και δεν έχουν ρυθμιστικό καθεστώς, εάν οι τράπεζες αυτές δεν μπορούν να εγγυηθούν πως οι δραστηριότητες αυτές είναι νόμιμες.

Το μέσον για το πετύχουμε αυτό πρέπει να συνίσταται σε νέους κανόνες που να διέπουν την επάρκεια κεφαλαίων για τις τράπεζες, δηλαδή αυτό που στην κοινοτική διάλεκτο αποκαλούμε συμφωνία της Βασιλείας II. Συγκρούσεις συμφερόντων μεταξύ των διαφόρων υπηρεσιών ελέγχου, λογιστικού ελέγχου κλπ. πρέπει επίσης να αποφεύγονται, αλλά το θέμα δεν είναι να τιμωρήσουμε τις τράπεζες και τους άλλους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς. Ιδιαίτερα εάν θέλουμε να έχει κοινωνικό πρόσωπο, η οικονομία της αγοράς χρειάζεται επιχειρηματίες που να επιχειρούν και καινοτόμα οικονομικά κυκλώματα που να τους χρηματοδοτούν, αλλά όλα θα πρέπει να γίνονται για να διοικούνται οι αγορές αυτές με τέτοιο τρόπο ώστε να εξασφαλίσουμε ότι οι εργαζόμενοι, οι υπεργολάβοι, οι προμηθευτές και οι μέτοχοι δεν θα πέφτουν θύματα μιας οικονομικής εγκληματικότητας που δραστηριοποιείται κάτω από την επίφαση της αξιοπρέπειας.

  Andria (PPE-DE). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, Επίτροπε Bolkestein, κυρίες και κύριοι, η κατάρρευση της Parmalat, καθώς και οι άλλες ανησυχητικές χρηματοπιστωτικές κρίσεις που προηγήθηκαν και ακολούθησαν, έφεραν στο φως τις αδυναμίες των κανόνων που ελέγχουν τις χρηματοπιστωτικές αγορές.

Όπως συνέβη στις Ηνωμένες Πολιτείες μετά την υπόθεση Enron και στη Μεγάλη Βρετανία με τις 34 περιπτώσεις αδυναμίας εκπλήρωσης των υποχρεώσεων, έτσι και στην Ιταλία συνειδητοποιήσαμε αμέσως την ανάγκη θέσπισης αποτελεσματικών νομοθετικών μέτρων για την ενίσχυση της προστασίας των επενδυτών και –σε ευρύτερη κλίμακα– τον περιορισμό της αναξιοπιστίας που αναπόφευκτα δημιουργείται στη σχετική χρηματοπιστωτική αγορά.

Στις περιπτώσεις αυτές θα πρέπει, ωστόσο, να παραμερίσουμε τον συναισθηματικό παράγοντα και κυρίως να μην επηρεασθούμε από τις αναμφίβολα σοβαρές πτυχές όσων συνέβησαν και από τα κίνητρα που μπορούν να προκαλέσουν. Δεν θεωρώ επίσης ορθή τη λήψη έκτακτων μέτρων –όπως τη δυνατότητα μιας ανώτερης εποπτεύουσας αρχής– με σκοπό την επιτήρηση, γιατί υπάρχει κίνδυνος να δημιουργήσουμε έναν νέο φορέα που δύσκολα θα μπορούσε να συμβάλει θετικά σε ένα περιβάλλον που απαιτεί αναδιάρθρωση.

Οι ισχύουσες διατάξεις απαιτούν ορθή εφαρμογή και βεβαίως αναμόρφωση. Καίριο ρόλο μπορεί να διαδραματίσει η νομοθεσία που διέπει τις πτωχεύσεις: η ισότιμη μεταχείριση των πιστωτών και η ύποπτη περίοδος θα πρέπει να βρουν θέση και στην έκτακτη και στην ελεγχόμενη διαχείριση. Με τον τρόπο αυτό η προστασία των πιστωτών θα ενισχυθεί και το πιστωτικό σύστημα, που ασφαλώς δεν είναι άμοιρο ευθυνών στην υπόθεση Parmalat, δεν θα είναι ο μόνος κριτής των γεγονότων. Αντιθέτως, αυτά θα πρέπει να υπόκεινται στην κρίση ενός διορισμένου δικαστή.

Συνεπώς, για να συνεχίσουμε στο θέμα των γενικών προτάσεων, θα πρέπει να αυξήσουμε τη διαθέσιμη πληροφόρηση για όλα τα χρηματοπιστωτικά προϊόντα που διατίθενται στο κοινό, τόσο στα ex ante ενημερωτικά φυλλάδια όσο και στις εκ των υστέρων ανακοινώσεις, και να καταργήσουμε τις ασυμμετρίες ενημέρωσης για τα διάφορα χρηματοπιστωτικά προϊόντα που διατίθενται στο κοινό. Ο έλεγχος της διαφάνειας πρέπει να επεκταθεί στα πάντα, συμπεριλαμβανομένων των τραπεζικών και ασφαλιστικών προϊόντων διαχειριστικού περιεχομένου που προσφέρονται στους επενδυτές. Είναι αναπόφευκτη η εισαγωγή αυστηρότερων τομέων ασυμβατότητας, ώστε να προστατευθεί η ανεξαρτησία των ελεγκτικών οργάνων. Ωστόσο, θα πρέπει να γίνουν περισσότερα για τις εταιρείες που εκδίδουν ομολογίες: θα πρέπει να εκπονούνται έγραφα, δεσμευτικά για την εταιρεία, τα οποία θα αναφέρουν τι θα πράξει η εταιρεία, πότε θα το πράξει και ποια επενδυτικά προϊόντα θα χρησιμοποιηθούν· προπαντός όμως, παράλληλα με τις εταιρείες λογιστικού ελέγχου, πρέπει να δημιουργηθεί μια θέση που θεσπίσθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες προ δέκα ετών: η θέση του επόπτη δεοντολογίας. Ο επόπτης, ο οποίος αφουγκράζεται ή εντοπίζει τα διάφορα σήματα, πρέπει να είναι σε θέση να συλλαμβάνει ακόμη και τα πιο ασθενή σήματα συναγερμού που διαφεύγουν από τους αναλυτές, οι οποίοι είναι προσηλωμένοι στις αποδείξεις. Από την έκθεση εργασιών του επόπτη δεοντολογίας μπορούμε να εντοπίσουμε όχι μόνον τα αποτελέσματα της διαχείρισης, αλλά μέχρι και το μέγεθος της εταιρικής αξιοπιστίας.

  Ettl (PSE). – (DE) Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε! Το ευρωπαϊκό σκάνδαλο της Parmalat δεν υστερεί σε τίποτα από το μέχρι τώρα μεγαλύτερο οικονομικό σκάνδαλο των ΗΠΑ, εκείνο της Worldcom. Φυσικά, με ενοχλεί ιδιαίτερα το γεγονός ότι στο σκάνδαλο της Parmalat ενεπλάκη και μια αυστριακή εταιρία. Όμως από τότε που εμφανίστηκαν τα μεγάλα σκάνδαλα στις ΗΠΑ, πριν από περίπου τρία χρόνια, συζητούμε για ευρωπαϊκούς μηχανισμούς ελέγχου και για σχετική νομοθεσία. Δυστυχώς, σήμερα η κατάσταση εξακολουθεί να είναι πως κάποιοι θέλουν μεγαλύτερο και άλλοι μικρότερο έλεγχο. Σε αυτό το αντικειμενικό ζήτημα, δεν διαφαίνεται σχεδόν καμία προσέγγιση μέσα σε αυτήν την πολιτική πόλωση που κατά τη γνώμη μου είναι γελοία.

Μόλις χθες ασχοληθήκαμε με τους οργανισμούς αξιολόγησης. Όπως συνηθίζεται σε τέτοιες περιστάσεις, η συντηρητική πτέρυγα ψήφισε υπέρ καλύτερων και πιο ισχυρών μηχανισμών ελέγχου, αποδεχόμενη έτσι το ολιγοπώλιο του ελέγχου και της αξιολόγησης όπως είναι, χωρίς ιδιαίτερα σχόλια. Πώς πρέπει να δούμε την κατάσταση από την δική μας σκοπιά; Είναι ζήτημα προτιμήσεων.

Σύντομα θα έχουμε επίσης την ευκαιρία να ψηφίσουμε για την οδηγία που αφορά τη συγχώνευση εταιρειών μετοχικού κεφαλαίου διαφόρων κρατών. Ήδη διαφαίνεται ότι αυτή η οδηγία θα παρακάμπτει τα συμφέροντα των εργαζομένων και τους βελτιωμένους μηχανισμούς ελέγχου. Όμως οι νομικές διατάξεις της ΕΕ διευκολύνουν έως τώρα τις πολιτικές εξαπάτησης μιας σειράς αδιαφανών χρηματοπιστωτικών συστημάτων. Οι φορολογικοί παράδεισοι εξακολουθούν να διατηρούνται μολονότι εδώ και χρόνια προβάλλεται το αίτημα ρύθμισης του θέματος. Δεν είναι όμως δυνατόν η Ευρώπη μας με τους μηχανισμούς ρύθμισης και ελέγχου της να μοιάζει με ένα τυρί Βίτσερις γεμάτο τρύπες και να ανοίγει έτσι διάπλατα την πόρτα στην απάτη. Αν δεν ενεργήσουμε τώρα, δεν θα κερδίσουμε ούτε την εμπιστοσύνη των εργαζομένων, που τώρα χάνουν τις θέσεις τους, ούτε των επενδυτών στις κεφαλαιαγορές, πράγματα που ως γνωστόν θέλουμε.

  Inglewood (PPE-DE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, το σκάνδαλο Parmalat συνίσταται σε μια σειρά διαφορετικών μεταξύ τους κρίσεων. Πρώτον, σημειώθηκε απάτη τερατωδών διαστάσεων, δεύτερον, η αγορά διέρχεται συστημική κρίση και, τρίτον, σημειώθηκε μια τεράστια κοινωνική καταστροφή στην Ιταλία, ενώ οι περισσότεροι από όσους επλήγησαν από αυτήν εξακολουθούν να είναι ζωντανοί.

Δεν θέλω να προβώ σε κάποιο άλλο σχόλιο σχετικά με την απάτη ή τα προβλήματα που ενδεχομένως υπάρχουν στην Ιταλία. Θα προτιμούσα να μιλήσω για τις επιπτώσεις τέτοιων φαινομένων στις αγορές. Κάποιες φορές λησμονούμε ότι ένα από τα διδάγματα του 20ού αιώνα ήταν η σαφής ανάδειξη στοιχείων τα οποία υποστηρίζουν την άποψη ότι οι αγορές είναι το καλύτερο μέσο δημιουργίας ευημερίας και θέσεων εργασίας παγκοσμίως. Συνεπώς, είναι σαφές ότι η ορθή λειτουργία των αγορών είναι ζωτικής σημασίας για τη μελλοντική συλλογική ευημερία μας. Οι αγορές αυτές πρέπει να είναι οργανωμένες κατά τέτοιον τρόπο ώστε η εγκληματικότητα να είναι δύσκολη. Εντούτοις, ακριβώς όπως είναι αδύνατον να οργανωθεί η πόλη του Στρασβούργου κατά τρόπο που να καθίσταται αδύνατη η διάπραξη κλοπών, κατά τον ίδιο τρόπο, είναι αδύνατον να οργανωθούν οι χρηματοοικονομικές αγορές κατά τρόπο που να εξασφαλίζεται ότι δεν θα υπάρχει η παραμικρή δυνατότητα διάπραξης εγκλημάτων απάτης. Αυτό πρέπει να το αναγνωρίσουμε.

Από την άλλη πλευρά, είναι σημαντικό οι επενδυτές να έχουν εμπιστοσύνη στην αγορά. Οι ισχυρισμοί και τα στοιχεία που παρουσιάζουν οι επιχειρήσεις για την οικονομική τους κατάσταση πρέπει να χαρακτηρίζονται από διαφάνεια, και οι κανόνες για τον τρόπο με τον οποίο συλλέγονται αυτές οι πληροφορίες πρέπει να είναι αδιάβλητοι. Χαιρετίζω τα σχόλια του Επιτρόπου Bolkestein σχετικά με την αναθεώρηση του λογιστικού ελέγχου και των προτύπων λογιστικού ελέγχου.

Ομοίως, η διοίκηση των επιχειρήσεων στην αγορά πρέπει να είναι άψογη όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο λαμβάνονται οι αποφάσεις. Και επ’ αυτού, χαιρετίζω τα σχόλια στα οποία προέβη στη δήλωσή του ο κ. Επίτροπος. Επιπλέον, οι ισχυρισμοί που προβάλλονται στην αγορά και οι συμβουλές που προσφέρονται στους πιθανούς συμμετέχοντες σε αυτήν πρέπει να είναι τέτοιες που να μην υπάρχει η παραμικρή υποψία ατασθαλιών. Διερωτώμαι, όμως –και αυτό το λέω ίσως επειδή δεν πρόκειται να είμαι υποψήφιος στις προσεχείς εκλογές– εάν μπορεί να λεχθεί το ίδιο και για τους ισχυρισμούς που θα προβάλουν οι πολιτικές παρατάξεις στις επικείμενες εκλογές;

Δεν πρέπει να λησμονούμε επίσης ότι, ακόμη και στην περίπτωση εμφανών απωλειών μεγάλης κλίμακας των τραπεζών, είναι πολύ πιθανόν ότι, σε έναν κόσμο στον οποίο η παροχή συντάξεων από τον ιδιωτικό τομέα θα καθίσταται όλο και περισσότερο ο κανόνας, οι απλοί πολίτες θα είναι εκείνοι που υφίστανται τις ζημίες που προξενούν αυτές οι καταστροφές. Η εμπιστοσύνη του μικροεπενδυτή –είτε άμεσα είτε μέσω των ταμείων συντάξεων– θα είναι άκρως σημαντική για τη λειτουργία του καπιταλισμού του 21ου αιώνα.

Πολλοί ομιλητές αναφέρθηκαν στις ρυθμίσεις. Οι ρυθμίσεις αποτελούν τη λύση, αλλά όχι οι υπερβολικές ρυθμίσεις. Αυτό είναι το δίδαγμα που πρέπει να αντλήσουμε από αυτήν την κρίση.

  Bolkestein, Επιτροπή. – (EN) Θα ήθελα, καταρχάς, να ευχαριστήσω τα μέλη του Κοινοβουλίου για τις παρατηρήσεις τους όσον αφορά τα όσα δήλωσα κατά την έναρξη αυτής της συζήτησης, καθώς επίσης και για όλες τις άλλες παρατηρήσεις που έγιναν για το σημαντικό αυτό ζήτημα. Ενόψει και της σπουδαιότητας του θέματος, θα ήθελα, στο κλείσιμο αυτής της συζήτησης, να αναφερθώ σε ορισμένα από τα σημεία που εθίγησαν.

Καταρχάς, θα ήθελα να πω κάτι σχετικά με μια πραγματικά σημαντική πτυχή αυτής της υπόθεσης: τους υπεράκτιους φορολογικούς παραδείσους και τις εταιρείες ειδικού σκοπού. Το μέγεθος και η πολυπλοκότητα της κατάστασης στην υπόθεση της Parmalat, όσον αφορά τη χρήση των υπεράκτιων οικονομικών κέντρων και των εταιρειών ειδικού σκοπού, εξακολουθεί να μην έχει διευκρινιστεί. Είναι σαφές ότι είναι πλέον καιρός να μπει κάποια τάξη σε αυτό το θέμα. Όλοι αυτοί οι τύποι ειδικών εταιρειών πρέπει να πληρούν τρία κριτήρια: πρώτον, πρέπει να καταγράφονται στους εταιρικούς λογαριασμούς, δεύτερον, η εταιρεία πρέπει να εξηγεί τον λόγο ύπαρξής τους –για ποιους λόγους η επιχείρηση έχει ανάγκη τέτοιες εταιρείες ειδικού σκοπού;– και, τρίτον, η ομάδα των ελεγκτών πρέπει να φέρει την ευθύνη του ελέγχου της πραγματικής κατάστασης στην οποία βρίσκεται η εταιρεία. Αυτές οι εξαιρετικά πολυσύνθετες εταιρικές δομές πρέπει να υφίστανται αυστηρότερους ελέγχους.

Στο ίδιο πνεύμα, η Επιτροπή θα μελετήσει την επιβολή αυξημένων απαιτήσεων κοινοποίησης στο πλαίσιο της τροποποίησης της τέταρτης και της έβδομης οδηγίας σχετικά με το εταιρικό δίκαιο. Αυτές οι τροποποιήσεις αναμένεται να έχουν εγκριθεί έως τον Σεπτέμβριο του 2004. Το θέμα της διαφάνειας των εταιρειών ειδικού σκοπού και άλλων νομικών ρυθμίσεων βρίσκονται υπό εξέταση από την Επιτροπή, τόσο στο εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και στο ευρύτερο διεθνές πλαίσιο.

Επίσης, θα ήθελα να αναφέρω κάτι σχετικά με τους λογιστικούς ελέγχους. Θα μπορούσε εύλογα να τεθεί το ερώτημα κατά πόσον παρατηρούμε μια συστημική αποτυχία στη λειτουργία του λογιστικού ελέγχου· αν και φρονώ ότι ο ελεγκτής διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη διασφάλιση της ορθότητας των εκθέσεων σχετικά με τα οικονομικά των επιχειρήσεων, δεν είναι ο μόνος παράγοντας που εξετάζουμε. Είναι σημαντικό να εξετάσουμε σε ένα ευρύτερο πλαίσιο τις ευθύνες για την υποβολή εκθέσεων χρηματοοικονομικών στοιχείων και τη λειτουργία των κεφαλαιαγορών. Εκτός από τους ελεγκτές, πρέπει επίσης να εξετάσουμε τον ρόλο της διοίκησης, των μη εκτελεστικών διευθυντών, των μηχανισμών της διοίκησης των επιχειρήσεων, των οργανισμών αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας –όπως αναφέρθηκε σήμερα το απόγευμα– και των τραπεζών επενδύσεων.

Όσον αφορά τους ελεγκτές, φρονώ ότι χρειάζεται μεγαλύτερη γενναιότητα προκειμένου να αντιστέκονται σε αθέμιτες λογιστικές πρακτικές και ανάρμοστες εμπορικές πιέσεις από τις ελεγχόμενες επιχειρήσεις. Αρκετά από τα μέτρα που θα προτείνει η Επιτροπή στην προσεχή οδηγία της αναμένεται να βοηθήσουν τους ελεγκτές να μην υποκύπτουν σε τέτοιες πρακτικές, όπως, για παράδειγμα, κριτήρια ανεξαρτησίας, αυστηρή δημόσια επίβλεψη, επικοινωνία με επιτροπές λογιστικού ελέγχου και σοβαρές εξωτερικές επιθεωρήσεις ποιότητας.

Μπορούμε επίσης να αναρωτηθούμε κατά πόσον υπάρχει κάποιο πρόβλημα στο λογιστικό σύστημα. Προφανώς, η ισχύουσα νομοθεσία στην Ιταλία όσον αφορά τους ετήσιους απολογισμούς δεν απαιτεί ούτε δήλωση ταμειακών ροών, ούτε πολλές πληροφορίες σχετικά με οικονομικά παράγωγα και τον αντίκτυπό τους στην οικονομική κατάσταση. Η οδηγία περί λογικής αξίας στον λογιστικό τομέα, η οποία εγκρίθηκε το 2001, τέθηκε σε ισχύ από 1ης Ιανουαρίου 2004. Σύμφωνα με την οδηγία αυτή, απαιτείται λεπτομερής κοινοποίηση των χρηματοοικονομικών μέσων όπως η λογική αξία των χρηματοοικονομικών μέσων, πληροφορίες σχετικά με το εύρος και τον χαρακτήρα τους, καθώς και ένας πίνακας στον οποίο παρουσιάζονται οι διακυμάνσεις της λογικής αξίας. Η έκδοση ετησίων ισολογισμών, οι οποίοι θα συντάσσονταν βάσει των διεθνών λογιστικών προτύπων, τα οποία απαιτούν μια δήλωση ταμειακών ροών καθώς και λογικών αξιών, θα αντικατόπτριζαν πιστότερα την πραγματική οικονομική κατάσταση της Parmalat και ενδεχομένως θα είχαν αποτρέψει την απάτη, τουλάχιστον στην κλίμακα στην οποία εκδηλώθηκε.

Επιπλέον, υπάρχει το ζήτημα της διοίκησης των επιχειρήσεων. Στην παράγραφο 7 του ψηφίσματος αναφέρεται ότι οι πολιτικές κατευθύνσεις του προγράμματος δράσης για τη διοίκηση των επιχειρήσεων βασίζονται κυρίως στη διαφάνεια και την κοινοποίηση. Αυτό είναι απολύτως ορθό, έχουν αναπτυχθεί σημαντικές πρωτοβουλίες σχετικά με τη διαφάνεια και την κοινοποίηση, αλλά το πρόγραμμα δράσης περιλαμβάνει επίσης σημαντικές πρωτοβουλίες οι οποίες εκδηλώνονται μέσω οδηγιών: προτείνει κατάλληλους και αναλογικούς δεσμευτικούς κανόνες, για παράδειγμα όσον αφορά τα δικαιώματα των μετόχων αλλά και την ευθύνη των διευθυντών.

Όσον αφορά τους ανεξάρτητους διευθυντές, το πρόγραμμα δράσης προαναγγέλλει μια σύσταση με στόχο την ενίσχυση του ρόλου τους, τουλάχιστον σε μια βάση συμμόρφωσης ή αιτιολόγησης. Συνεπώς, ισχύει πράγματι ότι η κοινοποίηση είναι κεντρικό στοιχείο. Ωστόσο, οι διαβουλεύσεις σχετικά με το πρόγραμμα δράσης έχουν δείξει ότι είναι αμφίβολο εάν μια προσέγγιση η οποία θα βασίζεται σε δεσμευτικούς κανόνες σχετικά με τη σύνθεση και τον ρόλο των διοικητικών επιτροπών θα είχε ιδιαίτερα αποτελέσματα.

Τέλος, για να ολοκληρώσουμε αυτήν τη σημαντική συζήτηση, θα ήθελα να αναφέρω τα λόγια του κ. Fava, ο οποίος δήλωσε ότι χρειαζόμαστε “κανόνες καθολικής ισχύος”. Συμφωνώ, αν και δεν είναι εύκολο να θεσπίσουμε κανόνες καθολικής ισχύος. Έγινε επίσης αναφορά στον ΠΟΕ: είναι και αυτή μια δυνατότητα. Ο ΟΟΣΑ καταβάλλει πολλές προσπάθειες σε αυτόν τον τομέα και πρέπει να προσέξουμε να μην ξεπεράσουμε τα όρια των δυνατοτήτων μας. Θα ήθελα, συνεπώς, να στηρίξουμε τον ΟΟΣΑ όσο το δυνατόν περισσότερο στο έργο του.

Ο κ. Jonckheer ανέφερε ότι πρόκειται για μια χρυσή ευκαιρία να δείξουμε στους πολίτες ποιος είναι ο ρόλος μας. Έχει δίκιο διότι, όπως έχουν αναφέρει πολλοί από τους ομιλητές στη σημερινή συζήτηση, οι απλοί πολίτες είναι αυτοί που ζημιώνονται πρώτοι και χάνουν τα συνταξιοδοτικά τους δικαιώματα ή τις θέσεις εργασίας τους. Πρέπει να καταστήσουμε σαφές ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα προκειμένου να θέσει τέρμα σε αυτού του είδους τις πρακτικές, και οι προσεχείς κοινοβουλευτικές εκλογές ίσως προσφέρουν μια καλή ευκαιρία για να γίνει αυτό.

Ο κ. Jonckheer ρώτησε επίσης εάν οι διευθυντές θα ανταποκριθούν στο ύψος των περιστάσεων. Η ερώτηση αυτή είναι πολύ σημαντική. Είναι επαρκή τα μέτρα που λαμβάνει η Επιτροπή, το Συμβούλιο Υπουργών και το Κοινοβούλιο; Όπως ανέφεραν ο κ. Lehne και ο Λόρδος Inglewood, κανείς δεν μπορεί να προσφέρει εγγυήσεις. Είναι αδύνατον να εγγυηθεί κανείς ότι δεν θα προκύψει κάτι παρόμοιο – εγγυήσεις προσφέρονται μόνο για ηλεκτρικές σκούπες! Αυτό είναι κάτι που δεν έχουμε τη δυνατότητα να προσφέρουμε, αλλά μπορούμε να ορθώσουμε εμπόδια στην υλοποίηση των σχεδίων όσων έχουν εγκληματικές προθέσεις. Η κατάσταση περιγράφεται μάλλον από το “μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα”· βρισκόμαστε μεταξύ, αφενός, του κ. Jonckheer, ο οποίος λέει ότι πρέπει να εξασφαλίσουμε ότι δεν θα επαναληφθούν υποθέσεις αυτού του είδους και, αφετέρου, του κ. Della Vedova, του κ. Lehne και του Λόρδου Inglewood, οι οποίοι δηλώνουν ότι είναι αδύνατον να αποφευχθούν τελείως τα εγκλήματα απάτης. Εντούτοις, μπορούμε να καταστήσουμε δυσκολότερη τη διάπραξή τους.

Τα μέτρα που έχουν λάβει η Επιτροπή και η Ευρωπαϊκή Ένωση καθιστούν όντως πολύ δυσκολότερη την επανάληψη παρομοίων υποθέσεων. Ελπίζω δε ότι το σύνολο των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα συνεργαστεί με την Επιτροπή σε μια προσπάθεια να καταστεί σαφές στο εκλογικό σώμα ότι η Επιτροπή επιτελεί το έργο που της έχει ανατεθεί και ότι τα μέλη του Κοινοβουλίου επιτελούν επίσης το καθήκον τους προκειμένου να αποτραπεί η επανάληψη αντίστοιχων υποθέσεων.

  Frassoni (Verts/ALE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, πρόκειται απλώς για μια μικρή διευκρίνιση. Κύριε Επίτροπε, στην αρχή της ομιλίας σας αναφερθήκατε στις υπεράκτιες τραπεζικές συναλλαγές και απαριθμήσατε ορισμένα κριτήρια. Σημαίνει μήπως αυτό ότι πρόκειται να παρουσιάσετε κάποια νομοθετική πρόταση σχετικά;

  Bolkestein, Επιτροπή. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, όπως ανέφερα και προηγουμένως, η πρόταση κλειδί εν προκειμένω είναι: “Είναι σαφές ότι είναι πλέον καιρός να μπει κάποια τάξη σε αυτό το θέμα”. Ανέφερα τρία κριτήρια: οι εταιρείες ειδικού σκοπού πρέπει να καταγράφονται στους εταιρικούς λογαριασμούς· ο λόγος ύπαρξής τους πρέπει να εξηγείται – για ποιο λόγο τις έχει ανάγκη η επιχείρηση· και η ομάδα των ελεγκτών πρέπει να φέρει την ευθύνη του ελέγχου. Εξετάζουμε πιο αυστηρές απαιτήσεις κοινοποίησης στις τροποποιήσεις της τέταρτης και έβδομης οδηγίας σχετικά με το εταιρικό δίκαιο, οι οποίες πρόκειται να εγκριθούν τον Σεπτέμβριο, αλλά δεν γνωρίζω κατά πόσον αυτές οι τροποποιήσεις είναι επαρκείς για τον έλεγχο του όλου συστήματος των υπεράκτιων φορολογικών παραδείσων και των εταιρειών ειδικού σκοπού. Ωστόσο, αυτά τα τρία κριτήρια που μόλις ανέφερα πρέπει οπωσδήποτε να τηρηθούν, και πρέπει να βρούμε τρόπους για να διασφαλίσουμε την τήρησή τους.

  Πρόεδρος. – Ολοκληρώνοντας αυτήν τη συζήτηση, ανακοινώνω ότι έχω λάβει έξι προτάσεις ψηφίσματος από έξι πολιτικές ομάδες⁽¹⁾.

Η συζήτηση έληξε

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί την Πέμπτη.

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. PUERTA
Αντιπροέδρου

(1) Βλ. συνοπτικά πρακτικά

7. Ώρα των Ερωτήσεων (Συμβούλιο)

  Πρόεδρος. Η ημερήσια διάταξη προβλέπει την Ώρα των Ερωτήσεων προς το Συμβούλιο (B5-0007/2004).

  Πρόεδρος.

Ερώτηση αριθ. 1 της κ. María Izquierdo Rojo (H-0845/03):

Θέμα: Εξαφάνιση των καλλιεργειών και του κοινωνικού ιστού στην Ανδαλουσία, ως συνέπεια των νέων προτάσεων των ΚΟΑ στον τομέα του ελαιολάδου, του βάμβακα και του καπνού

Οι προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με τις μεσογειακές καλλιέργειες ελαιολάδου, βάμβακα και καπνού, υπό τους ισχύοντες όρους θα οδηγήσει στη δραστική εξαφάνιση των καλλιεργειών και του αντίστοιχου κοινωνικού και οικονομικού ιστού, στις μειονεκτούσες ζώνες, του στόχου 1 περιφερειακού ενδιαφέροντος. Το πρόβλημα επιδεινώνεται εάν λάβουμε υπόψη ότι δεν υπάρχουν εναλλακτικές οικονομικές λύσεις για αυτές τις καλλιέργειες με την ίδια ικανότητα παραγωγής θέσεων εργασίας και ευημερίας στις παραγωγικές ζώνες. Επιπλέον η Επιτροπή δεν υπέβαλε καμιά σοβαρή πρόταση όσον αφορά την μετατροπή των γεωργικών απασχολήσεων που χάνονται και επιχειρεί να τροποποιήσει άλλες ΚΟΑ που λειτούργησαν καλώς.

Εξάλλου στα πλαίσια της προοπτικής των διαρθρωτικών πολιτικών στην ΕΕ, δεν έχουν επενδυθεί σημαντικά κεφάλαια στην δημιουργία αυτού του γεωργικού κοινωνικο-οικονομικού ιστού, για να καταστραφεί τώρα ένα μεγάλο μέρος αυτών των επενδύσεων που πραγματοποιήθηκαν με τόσες προσπάθειες.

Θα μεριμνήσει η ιρλανδική Προεδρία ώστε να εξαρτηθεί η έγκριση αυτού του τύπου προτάσεων από την υποβολή προγραμμάτων και σχεδίων με βιώσιμες εναλλακτικές λύσεις που θα εγγυώνται τη διατήρηση της απασχόλησης και του υφισταμένου κοινωνικού ιστού;

  Roche, Συμβούλιο. (ΕΝ) Τον Νοέμβριο του 2003 το Συμβούλιο άρχισε να εξετάζει τις νομοθετικές προτάσεις που η Επιτροπή τoυ είχε διαβιβάσει στις 18 Νοεμβρίου 2003 για την υπαγωγή, μεταξύ άλλων, των καθεστώτων στήριξης του βάμβακα, του ελαιόλαδου και των επιτραπέζιων ελιών, του καπνού και του λυκίσκου στον κανονισμό για τη γενική μεταρρύθμιση της ΚΓΠ που ψήφισε τo Συμβούλιο τον Σεπτέμβριο του 2003. Μια αρχική γενική συζήτηση επί των δύο αυτών προτάσεων κανονισμών διεξήχθη στο Συμβούλιο Γεωργίας και Αλιείας στις 17 Δεκεμβρίου 2003. Στην εν λόγω σύνοδο οι αντιπροσωπείες των παραγωγών κρατών μελών εξέφρασαν τις ανησυχίες τους για τον αντίκτυπο που θα είχαν τα προτεινόμενα μέτρα στους σχετικούς κλάδους, λόγω του ότι αφορoύν καλλιέργειες, οι οποίες βρίσκονται επί το πλείστον σε περιοχές του στόχου 1 και παρουσιάζουν δυσκολίες αναπροσανατολισμoύ.

Αυτές οι συζητήσεις συνεχίζονται και θα ήταν πρόωρο να προδικάσουμε την έκβαση των διαδικασιών και των συζητήσεων που θα διεξαχθούν στο Συμβούλιο. Ωστόσο, το Συμβούλιο θα δώσει ιδιαίτερη προσοχή στον αντίκτυπο της μεταρρύθμισης σε περιοχές όπου η γεωργική οικονομία βασίζεται σε μεγάλο βαθμό σε καλλιέργειες, οι οποίες καλύπτονται από την εν λόγω μεταρρύθμιση. Το Συμβούλιο και η Επιτροπή έχουν δώσει τη δέουσα προσοχή στην άποψη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο πλαίσιο της διαδικασίας συνδιαλλαγής και θα προσπαθήσουν να καταλήξουν σε ισορροπημένη λύση, λαμβάνοντας υπόψη τα διαφορετικά συμφέροντα που διακυβεύονται.

  Izquierdo Rojo (PSE). – (ES) Θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά το Συμβούλιο για αυτή την απάντηση, μολονότι αισθάνομαι ότι δεν ήταν πλήρης.

Θα ήθελα να ρωτήσω το Συμβούλιο αν θα ήταν διατεθειμένο να εξετάσει αυτά τα μέτρα που προβλέπεται να εγκριθούν στις ΚΟΑ ως προσωρινά, μέχρι να λάβουμε τις σχετικές πληροφορίες αναφορικά με τον αντίκτυπό τους στη γεωργική απασχόληση.

Συμπεραίνω από αυτή την απάντηση ότι μπορεί να υπάρξει αρνητικός αντίκτυπος στη γεωργική απασχόληση και ότι το Συμβούλιο δεν επιθυμεί να συμβεί αυτό. Θα ήθελα να ρωτήσω αν θα ήταν δυνατό να χαρακτηρίσει το Συμβούλιο αυτά τα μέτρα ως προσωρινά μέχρι να καταδειχτεί ο αντίκτυπός τους.

  Roche, Συμβούλιο. (ΕΝ) Αντιλαμβάνομαι την άποψη της βουλευτού. Δεν είμαι σίγουρος εάν μπορεί να δοθεί ο χαρακτηρισμός “προσωρινός”. Η Προεδρία γνωρίζει ότι αυτές οι προτάσεις μπορεί να έχουν αντίκτυπο στον κοινωνικό ιστό, ιδίως σε περιοχές όπως η Ανδαλουσία. Έχουμε σοβαρές ανησυχίες σχετικά με αυτό. Η Προεδρία γνωρίζει τις ανησυχίες των παραγωγών κρατών μελών μήπως, εάν δεν υπάρχουν διαθέσιμες εναλλακτικές επιχειρηματικές πρωτοβουλίες για τους γεωργούς που λαμβάνουν αποσυνδεδεμένη ή μερικώς αποσυνδεδεμένη ενίσχυση, οι παραγωγοί αυτοί εγκαταλείψουν οριστικά την παραγωγή, προκαλώντας ζημιά στον γεωργικό ιστό της περιοχής. Πιστεύω ότι αυτή είναι η ουσία της ερώτησης της βουλευτού.

Η Επιτροπή έλαβε υπόψη το ζήτημα αυτό κατά τη διατύπωση των προτάσεων της. Προτείνει ένα ποσοστό των δαπανών για τη στήριξη των παραγωγών να διατηρηθεί ως εθνικό απόθεμα για την αντιμετώπιση τέτοιων προβλημάτων. Yπάρχει, λοιπόν, ένα στοιχείο έκτακτης ανάγκης στις εν λόγω προτάσεις. Το Συμβούλιο θα παρακολουθήσει στενά αυτά τα στοιχεία των προτάσεων της Επιτροπής και θα προσπαθήσει να καταλήξει σε συμβιβαστική λύση που θα είναι αποδεκτή από τα κράτη μέλη παραγωγούς. Όπως έχω αναφέρει, η ιρλανδική Προεδρία γνωρίζει καλά έναν τέτοιο ενδεχομένως αρνητικό περιφερειακό αντίκτυπο. Θα καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε να ελαχιστοποιηθεί.

  Πρόεδρος.

Ερώτηση αριθ. 2 της κ. Mary Elizabeth Banotti (H-0847/03):

Θέμα: Κοινωνική ενσωμάτωση και τριτογενής τομέας

Δεδομένου του γεγονότος ότι μεγάλο μέρος της χρηματοδότησης για την ανάπτυξη του τριτογενούς τομέα και τη βελτίωση της διαδικασίας της κοινωνικής ενσωμάτωσης στην Ιρλανδία και σε άλλα Κράτη Μέλη προήλθε από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ποια είναι η προτεραιότητα, της Ιρλανδική Προεδρία, όσον αφορά τον κοινωνικό αποκλεισμό και τη φτώχεια και πώς σκοπεύει το Συμβούλιο να προωθήσει την κοινωνική ενσωμάτωση σε μη προνομιούχες περιοχές της Ένωσης.

  Roche, Συμβούλιο. (ΕΝ) Eίναι πραγματικά μια πολύ ενδιαφέρουσα και περιεκτική ερώτηση, όπως θα περίμενα από την Mary Banotti. Όπως η κ. Banotti αναμφίβολα γνωρίζει, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Λισαβόνας κάλεσε τον Μάρτιο του 2000 τα κράτη μέλη και ιδίως την Επιτροπή να λάβουν μέτρα, προκειμένου να συμβάλουν καθοριστικά στην εξάλειψη της φτώχειας. Η Ατζέντα της Λισαβόνας στο σύνολό της δεν επικεντρώθηκε μόνο στην επιχειρηματικότητα. Συμφώνησε, επίσης, ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να συντονίσουν τις πολιτικές τους για την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού με βάση την ανοικτή μέθοδο συντονισμού, συνδυάζοντας κοινούς στόχους, εθνικά σχέδια δράσης και από κοινού συμφωνηθέντες δείκτες, με σκοπό την προώθηση περισσότερο φιλόδοξων και αποτελεσματικών πολιτικών στρατηγικών για την κοινωνική ένταξη παράλληλα με ένα κοινοτικό πρόγραμμα για την περίοδο από το 2002 ως το 2006, το οποίο προορίζεται να ενισχύει τη συνεργασία και την ανταλλαγή εμπειριών και βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών. Η τελευταία μου φράση ήταν ιδιαίτερα σχοινοτενής, αλλά η εστίαση της πρότασης ήταν η ενδεδειγμένη.

Κατόπιν της υποβολής των εθνικών προγραμμάτων δράσης κοινωνικής ένταξης του δεύτερου γύρου για την περίοδο 2003-2005, η Επιτροπή ενέκρινε τη δεύτερη έκθεσή της για την κοινωνική ένταξη τον Δεκέμβριο του 2003. Η εν λόγω έκθεση καθορίζει τις κατευθυντήριες γραμμές και προκλήσεις σε όλη την Ένωση. Είναι επίσης ενδιαφέρουσα γιατί επισημαίνει ομαδική εργασία και καινοτόμες προσεγγίσεις κοινού ενδιαφέροντος. Θα αποτελέσει τη βάση της κοινής έκθεσης του Συμβουλίου και της Επιτροπής για την κοινωνική ένταξη, η οποία θα παρουσιαστεί τον Μάρτιο στο εαρινό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.

Σημαντικό στοιχείο της έκθεσης είναι η ιδιαίτερη προσοχή που δίνεται στις περιφερειακές και τοπικές διαφορές των επιπέδων φτώχειας, καθώς και στον τρόπο με τον οποίο μπορεί να ποικίλλουν τα βασικά αίτια της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού από περιοχή σε περιοχή. Υποψιάζομαι ότι αυτό το θέμα απασχολούσε σοβαρά την κ. Banotti όταν έθετε την ερώτησή της.

Σε περιφερειακή βάση, ιδίως, παρακμάζουσες περιοχές με αρνητική μετανάστευση, υψηλό ποσοστό ανεργίας και αυξημένα επίπεδα εξάρτησης αντιπαρατάσσονται με προβλήματα πυκνοκατοικημένων και αναπτυσσόμενων περιφερειών όπου κυριαρχούν θέματα στέγασης. Η γενική εικόνα συμπληρώνεται από διαφορές και περιφερειακές ανισότητες.

Η έκθεση υπογράμμισε επίσης το πρόβλημα των περιθωριακών γεωργικών περιοχών με φαινόμενα γήρανσης του πληθυσμού, χαμηλής ποιότητας υπηρεσίες και υψηλότερα επίπεδα εξάρτησης. Επίσης, δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στις ειδικές συγκεντρώσεις φτώχειας και την πολλαπλή υστέρηση σε κοινότητες, ιδίως αστικές, όπως για παράδειγμα μεταξύ των μεταναστών.

Η επισήμανσή μου για τη φτώχεια είναι ότι υπάρχουν διαφορές και ανισότητες, όπως όλοι γνωρίζουμε. Αυτή είναι η κατάσταση και ενάντια σε αυτή την κατάσταση η έκθεση τονίζει τη σημασία που έχει για τα κράτη μέλη να αναπτύξουν ολοκληρωμένες και συντονισμένες στρατηγικές σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό σε κοινότητες που αντιμετωπίζουν πολλαπλά μειονεκτήματα. Τέτοιες στρατηγικές πρέπει να προσαρμόζουν τις πολιτικές στην τοπική κατάσταση, να διευκολύνουν την κινητικότητα και τη συμμετοχή όλων των φορέων συμπεριλαμβανομένου του τριτογενούς τομέα και να διασφαλίζουν περισσότερο προσβάσιμες και ποιοτικές υπηρεσίες για τους φτωχούς και τους κοινωνικά αποκλεισμένους πολίτες.

Όσον αφορά στην ιρλανδική Προεδρία, θα προβεί στη λήψη όλων των απαραίτητων μέτρων για να διασφαλίσει ότι οι στόχοι κοινωνικής ένταξης της Ένωσης αντικατοπτρίζονται πλήρως κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας και στη συνέχεια στο εαρινό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Για πρώτη φορά, για παράδειγμα, τον Μάρτιο του 2004, η συνεδρίαση τoυ Συμβουλίου Απασχόλησης, Κοινωνικής Πολιτικής, Υγείας και Προστασίας των Καταναλωτών θα διαβιβάσει στο εαρινό Συμβούλιο ένα βασικό έγγραφο, το οποίο θα περιλαμβάνει τις απόψεις της για το θέμα. Θα αναφέρεται επίσης στους στόχους της Λισαβόνας αναφορικά με την πολιτική προστασίας και απασχόλησης, συμπεριλαμβανομένων των στόχων για την εξάλειψη της φτώχειας και την ενίσχυση της κοινωνικής ένταξης στα κράτη μέλη.

Τέλος, η ιρλανδική Προεδρία θα λάβει μια σειρά από πρωτοβουλίες, προκειμένου να βοηθήσει τα κράτη μέλη να αναπτύξουν περαιτέρω πολιτικές και προγράμματα για την καταπολέμηση της φτώχειας και την ενίσχυση της κοινωνικής ένταξης. Κατά τη διάρκεια της ιρλανδικής Προεδρίας, θα πραγματοποιηθούν τρεις ειδικές διασκέψεις. Η πρώτη θα διεξαχθεί στις 1 και 2 Απριλίου στο Bundoran της κομητείας Donegal, μια ιδιαίτερα κατάλληλη τοποθεσία δεδομένης της περιφερειακής της θέσης. Θα έχει ως θέμα την εναρμόνιση της κινητικότητας με την κοινωνική ένταξη καθώς και τον ρόλο της κοινωνικής και οικονομικής πολιτικής.

Η δεύτερη θα διεξαχθεί στις 13 και 14 Μαΐου στο Δουβλίνο: είναι η διάσκεψη για τις Οικογένειες, την Αλλαγή και την Κοινωνική Πολιτική και θα περιλαμβάνει συζήτηση για την οικογένεια ως επίκεντρο της κοινωνικής ένταξης και της κοινωνικής συνοχής.

Η τρίτη θα διεξαχθεί στις 28 και 29 Μαΐου στις Βρυξέλλες. Θα αποτελεί συνέχεια προηγούμενης διάσκεψης και θα είναι μια ειδική συνάντηση ανθρώπων από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που έχουν βιώσει τη φτώχεια. Στόχος της θα είναι η ανάπτυξη περαιτέρω τρόπων που θα προωθούν τη συμμετοχή, σε όλα τα επίπεδα, ανθρώπων με εμπειρία στη φτώχεια καθώς και η προώθηση της δημιουργίας διαρθρωτικών δικτύων που θα διευκολύνουν τον εν λόγω στόχο.

Είμαι βέβαιος ότι η αξιότιμη βουλευτής θα συμφωνήσει μαζί μου ότι, ανεξάρτητα από το πόσο καλοί είναι οι υπεύθυνοι για τη χάραξη της πολιτικής, δεν μπορείς πραγματικά να διαμορφώσεις πολιτική που να επικεντρώνεται αποτελεσματικά και ουσιαστικά στις ανάγκες των οικογενειών και των κοινοτήτων που ζουν στη φτώχεια, εάν δεν αφουγκραστείς τους ανθρώπους που έχουν βιώσει αυτή την εμπειρία.

  Banotti (PPE-DE). – (EN) Kύριε Πρόεδρε, δεν τολμούσα καν να σκεφτώ ότι θα έπαιρνα μια τόσο εκτενή και εμπεριστατωμένη απάντηση σε μια ερώτηση τριών μόνο γραμμών. Ήταν πραγματικά μια παγίδα για τον Υπουργό, γιατί φυσικά ενδιαφέρομαι για ό,τι συμβαίνει ανά την Eυρώπη, αλλά ενδιαφέρομαι ιδιαίτερα για ό,τι συμβαίνει στη δική μου περιφέρεια, όπου υπάρχουν σοβαρές ανησυχίες ότι η ιρλανδική κυβέρνηση δεν εκπληρώνει προηγούμενες υποσχέσεις της προς διάφορες ομάδες, οι οποίες έχουν καταβάλει σημαντική προσπάθεια να εκπονήσουν προγράμματα και σχέδια προς αυτή την κατεύθυνση.

Αναφέρομαι συγκεκριμένα στο Dun Laoghaire του Rathdown, το οποίο από πολλές απόψεις αναγνωρίζεται ως πλούσια περιοχή, αλλά έχει, βέβαια, σοβαρά μειονεκτήματα, για την αντιμετώπιση των οποίων οι τοπικοί οργανισμοί έχουν καταβάλει σημαντική προσπάθεια. Χαίρομαι που ακούω ότι η ιρλανδική κυβέρνηση και Προεδρία είναι τόσο αφοσιωμένες όσο ανέφερε ο Υπουργός. Κύριε Υπουργέ, τι σκοπεύετε να κάνετε πιο κοντά στο σπίτι σας για να βεβαιωθείτε ότι πολλά από τα αυτά τα προγράμματα, που είναι εξαιρετικά καλά σχεδιασμένα, θα επιβιώσουν πραγματικά;

  Roche, Συμβούλιο. (ΕΝ) Είμαι βέβαιος ότι η αξιότιμη βουλευτής δεν θα ήθελε να μακρηγορήσω για τις εξαίρετες πολιτικές ειδικά τις πολιτικές κοινωνικής ένταξης που η κυβέρνηση της Ιρλανδίας πρόσφατα εισήγαγε, αλλά θα ήθελε ενδεχομένως να βεβαιώσω ότι θα στηρίξω το θέμα κατάλληλα σε επίπεδο Συμβουλίου.

Στην απάντησή μου τόνισα ιδιαίτερα ότι ακόμη και σε πλούσιες περιοχές –πράγματι, η κ. βουλευτής αναφέρθηκε σε μια περιοχή που θεωρείται γενικά, και δικαίως, πολύ πλούσια– υπάρχει φτώχεια και στέρηση.

Ένα από τα θέματα που αντιμετωπίζουμε στην Ιρλανδία είναι ότι με πολλούς τρόπους ιδιαίτερα όταν οι άνθρωποι παρουσιάζουν στατιστικές για να στηρίξουν αυτού του είδους τον ισχυρισμό που μόλις διατυπώθηκε γινόμαστε εμείς τα θύματα της ίδιας της επιτυχίας μας. Αυτή είναι μία από τις κατηγορίες που μας προσάπτουν. Γνωρίζω ότι ορισμένες από τις μελέτες στις οποίες επικεντρώθηκε η ερώτηση της αξιότιμης βουλευτή υπέδειξαν, για παράδειγμα, ότι στην Ιρλανδία το ποσοστό του ΑΕγχΠ που αφιερώνεται στην κοινωνική προστασία είναι χαμηλότερο από ό,τι στην υπόλοιπη ΕΕ. Τα ποσοστά που συνήθως χρησιμοποιούνται είναι 14% ή 14,7% έναντι μέσου όρου 27,5% στην ΕΕ. Αυτός είναι ένας από τους τομείς στους οποίους γίνονται τέτοιες βασικές συγκρίσεις. Πρόκειται, ωστόσο, για στατιστικό παραλογισμό, εάν κοιτάξετε λεπτομερώς τη στατιστική βάση στην οποία γίνονται οι συγκρίσεις. Το ΑΕγχΠ της Ιρλανδίας, για παράδειγμα, είναι έως και 15% πάνω από το ακαθάριστο εθνικό προϊόν της. Αυτό είναι πολύ ασυνήθιστο για ένα κράτος μέλος. Συμβαίνει σε μεγάλο βαθμό εξαιτίας της φύσης της οικονομικής μας ανάπτυξης, όπως θα γνωρίζει η αξιότιμη βουλευτής, και οφείλεται κυρίως στον επαναπατρισμό κεφαλαίων. Η κοινωνική προστασία, ως ποσοστό του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος, θα ήταν πάνω από το 70%, που αποτελεί μια πιο ρεαλιστική ένδειξη.

Αντί να εμπλακούμε σε μια μεγάλη στατιστική συζήτηση, μπορεί και πρέπει να τονιστεί ότι η φτώχεια και οι θύλακες φτώχειας θα βρίσκονται σε κάθε κοινωνία, ανεξάρτητα από το πόσο πλούσια είναι. Για αυτόν τον λόγο, τα προγράμματα για την εξάλειψη της φτώχειας πρέπει να είναι πιο στρατηγικά σχεδιασμένα και να βασίζονται σε πραγματικές εμπειρίες και εμείς στην ιρλανδική Προεδρία προσπαθούμε να το πετύχουμε αυτό.

Η φτώχεια είναι πολύ σχετικό θέμα. Κάθε αντικειμενικός παρατηρητής θα έλεγε ότι τα περισσότερα κράτη μέλη συμπεριλαμβανομένου και του δικού μου κράτους μέλους τα έχουν πάει ιδιαίτερα καλά τελευταία. Ωστόσο, καθένας πρέπει πάντα να επικεντρώνεται στο συγκεκριμένο είδος φτώχειας που αναφέρθηκε στη συμπληρωματική ερώτηση και το οποίο επιδίωξα να στηρίξω στην αρχική μου απάντηση. Ατομικοί θύλακες αναπόφευκτα θα παρουσιαστούν. Ωστόσο, για να επιστρέψουμε στην πραγματικότητα, η κατάσταση στο μέρος από το οποίο καταγόμαστε και οι δύο είναι αρκετά καλύτερη από ό,τι δείχνει κάποιες φορές η πρόγνωση.

  Πρόεδρος.

Ερώτηση αριθ. 3 του κ. Lennart Sacrédeus (H-0849/03):

Θέμα: Η εξαφάνιση του δημοσιογράφου Dawit Isaac στην Ερυθραία

Το Σεπτέμβριο του 2001 η κυβέρνηση της Ερυθραίας απαγόρευσε τις ανεξάρτητες εφημερίδες. Δέκα δημοσιογράφοι, μεταξύ των οποίων και ο Dawit Isaac, φυλακίστηκαν. Ο Dawit Isaac είναι υπήκοος τόσο της Σουηδίας όσο και της Ερυθραίας. Έλαβε μέρος στη δημιουργία της πρώτης ιδιωτικής εφημερίδας της Ερυθραίας, Setit.

Η κυβέρνηση της Ερυθραίας αρνείται να γνωστοποιήσει πού βρίσκονται ο Dawit και οι άλλοι δημοσιογράφοι. Σύμφωνα με την κυβέρνηση της Ερυθραίας, ο Dawit κρατείται στη φυλακή για λόγους εθνικής ασφαλείας. Ο κ. Dawit Isaac δεν συνάντησε ακόμα εκπροσώπους των σουηδικών αρχών και η ανησυχία για τη ζωή του ολοένα και αυξάνεται.

Με ποιον τρόπο είναι διατεθειμένο το Συμβούλιο να ασκήσει πίεση στην κυβέρνηση της Ερυθραίας, ούτως ώστε να διαλευκανθεί η τύχη του Dawit Isaac, που είναι πολίτης της ΕΕ, και να μπορέσουν οι συγγενείς του και οι σουηδικές αρχές να τον συναντήσουν;

  Roche, Συμβούλιο. (EN) Γνωρίζω αυτή την υπόθεση. Το Συμβούλιο συνεχίζει να ανησυχεί έντονα για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ερυθραία γενικά, όχι μόνο για αυτή τη συγκεκριμένη υπόθεση. Οι σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την κυβέρνηση της Ερυθραίας έχουν εξελιχθεί τα τελευταία δύο χρόνια, μετά τη δύσκολη κατάσταση στα τέλη του 2001, και έχει αποκατασταθεί ο διάλογος για την κατάσταση στο εσωτερικό της και τις ειρηνευτικές διαδικασίες. Αυτό είναι ιδιαίτερα ευπρόσδεκτο.

Σε συναντήσεις τοπικού επιπέδου οι επικεφαλής αποστολής έχουν εκφράσει, σε αρκετές περιπτώσεις, την ανησυχία της Ένωσης για τη φυλάκιση ενός αριθμού ανθρώπων μεταξύ των οποίων πολλοί δημοσιογράφοι και την καταπίεση του ανεξάρτητου Τύπου. Έχουν υποβληθεί επανειλημμένα αιτήματα για απαγγελία κατηγοριών στους συλληφθέντες ή απελευθέρωσή τους. Τον Οκτώβριο του 2003, το Συμβούλιο χαιρέτισε τα πρόσφατα μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση της Ερυθραίας για την αποκατάσταση του κλίματος γενικής επικοινωνίας και ανάπτυξης εποικοδομητικού πολιτικού διαλόγου με την Ένωση. Η ΕΕ κάλεσε μάλιστα την κυβέρνηση να εγκαινιάσει διάλογο βασιζόμενο στη δημοκρατία, το κράτος δικαίου και άλλα σημαντικά στοιχεία της Συμφωνίας του Κοτονού. Σε αυτό το πλαίσιο, το Συμβούλιο θα συνεχίσει να εφιστά την προσοχή της κυβέρνησης της Ερυθραίας σε μεμονωμένες περιπτώσεις, όπως η προαναφερθείσα.

Επαναλαμβάνω ότι το θέμα των κρατουμένων έχει επίσημα τεθεί στο πλαίσιο πολιτικού διαλόγου. Η ιταλική Προεδρία συγκεκριμένα, έθιξε περιπτώσεις, όπως αυτή του κ. Dawit Isaac, ο οποίος έχει διπλή υπηκοότητα, απευθείας στις αρχές της Ερυθραίας. Η ιρλανδική Προεδρία θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια, προκειμένου να στηρίξει τη σκληρή δουλειά των σουηδικών αρχών που προσπαθούν να εξαφαλίσουν πληροφορίες και, το πιο σημαντικό, πρόσβαση στον κ. Isaac.

  Sacrédeus (PPE-DE). – (SV) Κύριε Πρόεδρε, επιθυμώ και εγώ να ευχαριστήσω την ιρλανδική Προεδρία για την απάντησή της, ενώ χαιρετίζω ειλικρινά την Ιρλανδία ως τη νέα χώρα η οποία αναλαμβάνει την ευθύνη της Προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Συγκεκριμένα όσον αφορά τον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η ΕΕ μπορεί να πράξει πολύ περισσότερα από όσα μπορεί να επιτύχουν οι κυβερνήσεις των επιμέρους κρατών μελών, όπως για παράδειγμα οι κυβερνήσεις της Ιρλανδίας ή της Σουηδίας. Αισθάνομαι, συνεπώς, ικανοποίηση για την προσήλωσή σας στην υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ερυθραία.

Από την απάντηση της ιρλανδικής Προεδρίας, συνάγω ότι δεν έχουν υπάρξει νέες πληροφορίες. Θα ήθελα να σας απευθύνω έκκληση, πριν από τη λήξη της Προεδρίας σας στις αρχές του καλοκαιριού, να καταβάλετε κάθε δυνατή προσπάθεια για την απόκτηση περισσότερων λεπτομερειών όσον αφορά την υπόθεση του δημοσιογράφου κ. Dawit Isaacs, ο οποίος είναι υπήκοος τόσο της Σουηδίας όσο και της Ερυθραίας. Έχουμε βάσιμους, και αυξανόμενους, φόβους για την τύχη του, ενώ φοβόμαστε ότι μπορεί να μην βρίσκεται πλέον εν ζωή. Σας απευθύνω θερμή έκκληση να καταβάλετε κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε να διασφαλιστεί ότι ο Dawit Isaacs θα επιστρέψει ζωντανός στη Σουηδία.

  Roche, Συμβούλιο. (EN) Μπορώ να καταλάβω καλά τις ανησυχίες που εκφράζονται εδώ. Το μόνο που μπορώ να κάνω είναι να επαναλάβω αυτό που υπογράμμισα: το Συμβούλιο επαναβεβαιώνει σαφώς την αφοσίωση και τον σεβασμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα ανθρώπινα δικαιώματα. Πράγματι, όπως επεσήμανε ο αξιότιμος βουλευτής, τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν καθορίζονται γεωγραφικά. Αποτελούν μια γενική αλήθεια ζωής και κάθε κράτος με το οποίο η Ένωση έχει οποιαδήποτε επαφή πρέπει να γνωρίζει τις ανησυχίες μας αναφορικά με αυτά, ιδίως στην περίπτωση που το άτομο διαθέτει διπλή υπηκοότητα και είναι πολίτης κράτους μέλους της ΕΕ.

Κατανοώ πλήρως και υποστηρίζω τα σχόλια του αξιότιμου βουλευτή.

  Πρόεδρος.

Ερώτηση αριθ. 4 του κ. Gerard Collins (H-0850/03):

Θέμα: ΕΕ και Νότιος Αφρική

Θα μπορούσε ο Πρόεδρος του Συμβουλίου να προβεί σε δήλωση σχετικά με το πώς βλέπει το Συμβούλιο την εξέλιξη των σχέσεων της ΕΕ με τη Νότιο Αφρική κατά το 2004; Θεωρεί το Συμβούλιο ότι η ΕΕ και η Νότιος Αφρική μπορούν να συνεργασθούν εποικοδομητικά ώστε να κινητοποιήσουν και να συντονίσουν την ευρωπαϊκή και διεθνή υποστήριξη για τη Διάσκεψη των Μεγάλων Λιμνών για την ειρήνη, την ασφάλεια, τη δημοκρατία και την ανάπτυξη, τη σύγκληση της οποίας υποστήριξε για πρώτη φορά το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ήδη τον Οκτώβριο 1994;

  Roche, Συμβούλιο. (ΕΝ) Θα ήθελα να ευχαριστήσω τον κ. Collins, ο οποίος έχει ένα μακροβιότατο και ενεργό ενδιαφέρον για όλα τα θέματα που σχετίζονται με την Αφρική και πράγματι ένα καταπληκτικό ιστορικό σε αυτό το συγκεκριμένο θέμα.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση θεωρεί τη Νότιο Αφρική σημαντικό εταίρο στις σχέσεις της με την Αφρική, όχι μόνο διμερώς, αλλά και εξαιτίας του ρόλου της στην Κοινότητα για την Ανάπτυξη της Νοτίου Αφρικής (SADC), την Αφρικανική Ένωση και γενικά την επίλυση των συγκρούσεων στην Αφρική. Η Νότιος Αφρική έχει οργανώσει και προεδρεύσει επιτυχώς σε διασκέψεις για την επίλυση των συγκρούσεων στη Δημοκρατία του Κονγκό και στο Μπουρούντι και αυτό το μήνα η ΕΕ απέδωσε εύσημα στην αποφασιστική συμβολή της Νοτίου Αφρικής στην ολοκλήρωση της πολιτικής συμφωνίας με τις Κομόρες.

Η Νότιος Αφρική έχει, επίσης, προσφέρει ειρηνευτικές δυνάμεις στις αποστολές που διοικούνται από την UNAC σε τέτοιο βαθμό που πλέον αποτελεί τη χώρα με τις περισσότερες δυνάμεις στις ειρηνευτικές επιχειρήσεις στην Αφρική και αυτό βάσει οποιωνδήποτε κριτηρίων αποτελεί μια εξαιρετική διάκριση. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αναγνωρίσει αυτές τις δραστηριότητες με δημόσιες ανακοινώσεις και έχει βοηθήσει τη Νότιο Αφρική να χρηματοδοτήσει την ανάπτυξη των δυνάμεών της που συμμετέχουν στην αφρικανική αποστολή στο Μπουρούντι, καθώς αποτελεί μια σημαντική οικονομική αφαίμαξη για μια χώρα σαν τη Νότιο Αφρική, η οποία ακόμη αντιμετωπίζει σημαντικές εσωτερικές προκλήσεις φτώχεια, ανεργία και φυσικά την πανδημία του ιού ΗΙV/AIDS.

Η Νότιος Αφρική έχει διαδραματίσει πολύ σημαντικό και θετικό ρόλο στην επανέναρξη του διαλόγου μεταξύ ΕΕ-Αφρικής μετά τη ματαίωση της προγραμματισμένης συνόδου κορυφής της Λισσαβόνας. Η Νότιος Αφρική είναι επίσης βασικός υποστηρικτής της πρωτοβουλίας για την Νέα Εταιρική Σχέση για την Ανάπτυξη της Αφρικής (NEPAD).

Τους επόμενους μήνες, υπό την Προεδρία της Ιρλανδίας στο Συμβούλιο, θα προσφέρουμε μια σειρά από ευκαιρίες για την προώθηση του διαλόγου με τη Νότιο Αφρική. Κατόπιν της συνάντησης πολιτικού διαλόγου στο περιθώριο της τέταρτης συνόδου του Συμβουλίου Συνεργασίας ΕΕ-Νοτίου Αφρικής στην Πρετόρια τον Δεκέμβριο του 2003, η Προεδρία διοργανώνει διάσκεψη ανώτατων αξιωματούχων στη Νότιο Αφρική στις αρχές της θητείας της, καθώς και μια υπουργική συνεδρίαση της τρόικας, η οποία θα πραγματοποιηθεί στο Δουβλίνο.

Οι συναντήσεις αυτές θα προσφέρουν μια ευκαιρία για εμβάθυνση του διαλόγου και συζήτηση θεμάτων κοινού ενδιαφέροντος. Το 2004 είναι μια ιδιαίτερα σημαντική χρονιά για τη Νότιο Αφρική, καθώς γιορτάζει δέκα χρόνια δημοκρατίας στις 27 Απριλίου. Τα κράτη μέλη της ΕΕ αναμένεται να εκπροσωπηθούν σε αυτή τη σημαντική επέτειο. Αυτή η επέτειος είναι στιγμή περηφάνιας για τη Νότιο Αφρική και πρέπει να συμμεριστούμε αυτή την περηφάνια της χώρας και τα επιτεύγματά της.

Μια προγραμματισμένη διάσκεψη στις Μεγάλες Λίμνες αποτελεί πρωτοβουλία της UNAU, η οποία στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στην αφρικανική αυτοδυναμία. Ο Ibrahima Fall, ειδικός αντιπρόσωπος του γενικού γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, είναι υπεύθυνος για την οργάνωση αυτού του συνεδρίου και το διοργανώνει μαζί με τις εθνικές προπαρασκευαστικές επιτροπές των επτά κυριότερων χωρών. Ο ειδικός αντιπρόσωπος της ΕΕ για την περιοχή των Μεγάλων Λιμνών έχει προσφέρει τη βοήθειά του και έχει συμμετάσχει σε κάποιες προπαρασκευαστικές συναντήσεις. Θα παρακολουθούμε με άγρυπνη προσοχή αυτή τη σημαντική διάσκεψη που θα επιδιώξει να φέρει την ειρήνη σε αυτή την πολύπαθη περιοχή.

Επιτρέψτε μου και πάλι να διαβεβαιώσω τον αξιότιμο βουλευτή και εσάς, κύριε Πρόεδρε, ότι η ιρλανδική Προεδρία θα συνεργαστεί με τη Νότιο Αφρική και άλλους σημαντικούς αφρικανούς εταίρους σε αυτό το πολύ σημαντικό και σπουδαίο θέμα.

  Collins (UEN). – (EN) Θα ήθελα να απευθύνω τις ευχαριστίες και την εκτίμηση μου στον Υπουργό Roche για την εμπεριστατωμένη απάντησή του, την οποία επικροτώ. Είναι κάτι στο οποίο θα μπορούμε να αναφερθούμε ξανά και ξανά στο μέλλον.

Θα ήθελα να αναφέρω στον Υπουργό ότι πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη μας, όταν συνεργαζόμαστε με τη Νότιο Αφρική, ότι η Ζιμπάμπουε είναι ένα γειτονικό κράτος της Νοτίου Αφρικής και η πολιτική κατάσταση εκεί προκαλεί ασφαλώς σοβαρή παγκόσμια ανησυχία, καθώς επίσης και ότι πρόκειται για ένα θέμα που έχει τεθεί σε πολλές περιπτώσεις.

Θα μπορούσε η Προεδρία να εξηγήσει πώς βλέπει τη μελλοντική σχέση ανάμεσα στη Νότιο Αφρική και τη Ζιμπάμπουε, πώς βλέπει τη μελλοντική σχέση ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τη Ζιμπάμπουε και θα μπορούσε να προσδιορίσει την προσπάθεια που πρέπει να καταβάλει η ΕΕ ώστε να επιφέρει αλλαγή στη στάση των αρχών της Νοτίου Αφρικής, να προσπαθήσουν να συμβιβαστούν, με ρεαλιστικό τρόπο, με την τρομερή κατάσταση που επικρατεί στη Ζιμπάμπουε, την οποία δεν έχουν ακόμα καταφέρει να αναγνωρίσουν;

  Roche, Επιτροπή. (ΕΝ) Κύριε Πρόεδρε, η ερώτηση είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα. Όπως ανέφερε ο κ. βουλευτής, είναι εξαιρετικά σημαντικό να συνεργαστεί η Ευρωπαϊκή Ένωση με τη Νότιο Αφρική για το ευαίσθητο θέμα της Ζιμπάμπουε. Τα θέματα στην Αφρική δεν μπορούν να επιλυθούν από ανθρώπους που κουνούν το δάχτυλο τους από μακριά. Η Ευρωπαϊκή Ένωση αναγνωρίζει τον ηγετικό ρόλο της Νοτίου Αφρικής, όχι μόνο στο θέμα της Ζιμπάμπουε αλλά γενικώς στην ήπειρο. Έχει να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη δική της νότια περιοχή της Αφρικής. Επομένως, θα συνεργαστούμε διμερώς με τη Νότιο Αφρική στο θέμα της Ζιμπάμπουε, όπως κάνουμε με την Κοινότητα για την Ανάπτυξη της Νοτίου Αφρικής, της οποίας η Νότιος Αφρική είναι ηγετικό μέλος.

Έχει συμφωνηθεί, τόσο με την Κοινότητα για την Ανάπτυξη της Νοτίου Αφρικής όσο και με την Αφρικανική Ένωση, ότι η Ζιμπάμπουε θα πρέπει να συζητηθεί ως θέμα αμοιβαίου ενδιαφέροντος. Για να αναφερθώ στο σημείο που έθιξε ο κ. Collins, η κρίση στη Ζιμπάμπουε επηρεάζει άμεσα τις γειτονικές της χώρες καθώς επίσης και τη Νότιο Αφρική. Ο αντίκτυπος που έχει η κατάσταση αυτής της ταραχώδους χώρας στις γειτονικές της χώρες ήταν το αντικείμενο συζητήσεων ΕΕ-Αφρικής που πραγματοποίησε η υπουργική τρόικα μόλις τον Νοέμβριο του 2003. Το θέμα συζητήθηκε επίσης στην πρόσφατη κοινή σύνοδο ανώτερων αξιωματούχων Ευρωπαϊκής ΈνωσηςΚοινότητας για την Ανάπτυξη της Νοτίου Αφρικής. Κατά τον πολιτικό μας διάλογο με τη Νότιο Αφρική τον περασμένο Δεκέμβριο, υπήρξε μια εποικοδομητική ανταλλαγή απόψεων σχετικά με τη Ζιμπάμπουε και η Νότιος Αφρική αναγνώρισε την ανθρωπιστική βοήθεια της ΕΕ σε αυτή την ταραγμένη χώρα.

Για να επανέλθω στη βασική θέση του κ. Collins, συμφωνώ απόλυτα μαζί του. Μέρος της λύσης του προβλήματος της Ζιμπάμπουε θα βρεθεί στη Νότιο Αφρική. Η Νότιος Αφρική είναι βασικός παράγοντας και η Ένωση, όπως προτείνει ο κ. Collins, θα πρέπει να συνεργαστεί με τη Νότιο Αφρική σε αυτό το θέμα.

  Rübig (PPE-DE). – (DE) Γνωρίζουμε ότι οι εμπορικές σχέσεις μπορούν επίσης να αποτελέσουν βάση για την βελτίωση των πολιτικών σχέσεων και γι’ αυτό θέτω το ακόλουθο ερώτημα: υπάρχουν σχέδια για την βελτίωση του γενικού πλαισίου για τις εμπορικές σχέσεις μεταξύ μικρών, μεσαίων ή οικογενειακών επιχειρήσεων της Ευρώπης και της Νοτίου Αφρικής; Αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει μια βάση για τη δημιουργία ευημερίας στις φτωχότερες περιοχές, πράγμα που τελικά αποτελεί και τη βάση για την επικράτηση της ειρήνης;

  Roche, Συμβούλιο. (ΕΝ) Η προφανής απάντηση είναι “Ναι”. Καλύτερες επιχειρηματικές σχέσεις προκύπτουν συχνά μετά από ειρηνευτικές διαδικασίες και όχι πριν, αλλά είναι προφανές ότι οτιδήποτε θα μπορούσε να συνεισφέρει στην οικονομική ευημερία της συγκεκριμένης περιοχής θα ήταν σημαντικό και ουσιώδες. Αυτή τη στιγμή δεν έχω υπόψη μου κάποια συγκεκριμένη πρωτοβουλία αναφορικά με τη δραστηριοποίηση ΜΜΕ στο εν λόγω μέρος της ηπείρου.

Υπάρχουν πολλές περιοχές στις οποίες θα μπορούσε να δοθεί προσοχή κατά τη διάρκεια της ιρλανδικής Προεδρίας. Δεν έχουμε επίσημη ατζέντα, αλλά κοιτάζουμε, για παράδειγμα, την ανασκόπηση των εξελίξεων στη Νότιο Αφρική στο πλαίσιο της δέκατης επετείου από την απελευθέρωσή της και την ανασκόπηση των εξελίξεων στην ΕΕ, ιδίως τη διεύρυνση. Θα παρακολουθούμε επίσης τις εξελίξεις στην Αφρικανική Ένωση και τη Νέα Εταιρική Σχέση για την Ανάπτυξη της Αφρικής. Η δημιουργία της Αφρικανικής Ένωσης και της Νέας Εταιρικής Σχέσης για την Ανάπτυξη της Αφρικής είναι άλλη μία σημαντική πρωτοβουλία. Δεν υπάρχει υποκατάστατο για τα κράτη της Αφρικής που αποκτούν την αυτοδυναμία τους. Η Αφρική πρέπει να κερδίσει την αυτοδυναμία της, αλλά εμείς στην Ευρώπη πρέπει να στηρίξουμε την Αφρική σε αυτό. Δεν υπάρχει υποκατάστατο για τα αφρικανικά κράτη που αποκτούν αυτοδυναμία στην ήπειρο βάσει μιας ενοποιημένης προσέγγισης.

Πρωτοβουλίες όπως αυτή της Αφρικανικής Ένωσης και της Νέας Εταιρικής Σχέσης για την Ανάπτυξη της Αφρικής είναι πολύ σημαντικές. Μία από τις φιλοδοξίες της ιρλανδικής Προεδρίας είναι να δώσει μεγαλύτερη προτεραιότητα σε θέματα που σχετίζονται με την Αφρική στην ημερήσια διάταξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εκτός από το ότι θα ήταν θετικό για την ίδια την Ευρώπη να αναλάβει ένα πιο ενεργό ρόλο και να επιδείξει ένα μεγαλύτερο ενδιαφέρον στην Αφρική, η Ευρώπη έχει επίσης κάποιες ηθικές υποχρεώσεις σχετικά με αυτό το θέμα.

  Πρόεδρος. Η ερώτηση αριθ. 5 αποσύρθηκε.

Ερώτηση αριθ. 6 του κ. Brian Crowley (H-0853/03):

Θέμα: Προώθηση της καλής πρακτικής στην προστασία του παιδιού στο πλαίσιο των προγραμμάτων νεότητας στην Ευρώπη

Όπως γνωρίζει το Συμβούλιο, το πρόγραμμα νεότητας της ΕΕ προβλέπει κινητικότητα και άτυπη εκπαίδευση για χιλιάδες νέους από 15 έως 25 ετών και είναι ανοικτό στη συμμετοχή νέων από 30 ευρωπαϊκές χώρες. Προσφέρει δυνατότητες στους νέους με τη μορφή τόσο ομαδικών ανταλλαγών και ατομικής εθελοντικής εργασίας όσο και δραστηριοτήτων στήριξης.

Προκειμένου να διασφαλισθεί η πρωτοπορία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην προστασία των νέων που συμμετέχουν στα προγράμματα αυτά από τον κίνδυνο κακομεταχείρισης και λαμβανομένου υπόψη του ιρλανδικού κώδικα καλής πρακτικής: προστασία του παιδιού για τον τομέα προγραμμάτων νεότητας (Σεπτέμβριος 2002), προτίθεται το Συμβούλιο να αναλάβει άμεση δράση για να εξασφαλίσει ότι στο Πρόγραμμα Νεότητας θα ενσωματωθεί πολιτική ή στρατηγική προστασίας του παιδιού, και προτίθεται να προτείνει την έγκριση ψηφίσματος κατά τη λήξη του προσεχούς Συμβουλίου Υπουργών Νεότητας, και θα αναλάβει επίσης την απαραίτητη δράση για να εξασφαλίσει τη δημιουργία επιτελικής ομάδας υψηλού επιπέδου για το θέμα της προστασίας του παιδιού στο πλαίσιο της αναθεώρησης του Προγράμματος Νεότητας της ΕΕ;

  Roche, Συμβούλιο. (ΕΝ) Η ερώτηση είναι πολύ ενδιαφέρουσα όπως θα περίμενα από ένα από τα πιο νεανικά πνεύματα του Κοινοβουλίου.

Το Συμβούλιο θα ξεκινήσει τη συζήτηση σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής για το πρόγραμμα νεότητας που θα εφαρμοστεί μετά το 2006, αμέσως μόλις εγκριθεί επίσημα από την Επιτροπή και διαβιβαστεί στο Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Στο μεταξύ, θα ήταν ανάρμοστο για το Συμβούλιο να προδικάσει με οποιονδήποτε τρόπο το περιεχόμενο τη πρότασης, που εναπόκειται αποκλειστικά στην πρωτοβουλία της Επιτροπής.

Παράλληλα, η Προεδρία θα συνεχίσει την εργασία για τη νέα γενιά ευρωπαϊκής εκπαίδευσης, κατάρτισης και προγραμμάτων για νέους. Το πρόγραμμα της Προεδρίας στον τομέα των νέων περιλαμβάνει ένα ψήφισμα για την κοινωνική ένταξη των νέων, το οποίο, μεταξύ άλλων, θα καλεί τα κράτη μέλη να αναπτύξουν, στο πλαίσιο της επιδίωξης των στόχων κοινωνικής ένταξης που περιέχονται στη Λευκή Βίβλο για τους Νέους, στρατηγικές και προτάσεις, προκειμένου να εξασφαλίσουν ότι σημαντικά μέτρα κοινωνικής ένταξης αναπτύσσονται στο πλαίσιο της πολιτικής για τους νέους.

Θα ήθελα επίσης να υπογραμμίσω ότι το Συμβούλιο γνωρίζει την ανάγκη προστασίας των ανηλίκων απέναντι σε κάθε είδους εκμετάλλευση. Είναι ένα θέμα για το οποίο το Συμβούλιο έχει εγκρίνει μια σειρά μέτρων και συγκεκριμένα στις 22 Δεκεμβρίου 2003 ενέκρινε απόφαση πλαίσιο για την καταπολέμηση της σεξουαλικής εκμετάλλευσης των ανηλίκων και της παιδικής πορνογραφίας. Η απόφαση πλαίσιο υποχρεώνει τα κράτη μέλη να τιμωρούν συγκεκριμένες συμπεριφορές που σχετίζονται με την εκμετάλλευση ανηλίκων και την παιδική πορνογραφία ως ποινικά αδικήματα βάσει των εθνικών νόμων.

  Crowley (UEN). – (EN) Ευχαριστώ για αυτή την απάντηση, κύριε Προεδρεύων. Θίξατε κάποια από τα ζητήματα που ήθελα να θέσω συμπληρωματικά. Καθώς εμφανίζονται νέες τεχνολογίες επικοινωνίας Διαδίκτυο, κινητά τηλέφωνα και άλλα παρατηρούμε περιπτώσεις όπως αυτές που αναφέρθηκαν πρόσφατα στην Ιρλανδία, τη Γαλλία και τη Γερμανία όπου πορνογραφικές φωτογραφίες νέων διαδίδονταν σε σχολεία μέσω κινητών τηλεφώνων μεταξύ των μαθητών. Μπορείτε να υποβάλετε συγκεκριμένες προτάσεις που θα διαβιβαστούν κατά τη διάρκεια της Προεδρίας, με σκοπό όχι μόνο να αντιμετωπιστεί νομοθετικά αυτό το πρόβλημα, αλλά να ξεκινήσει συνεργασία μεταξύ εκείνων που εμπλέκονται στη βιομηχανία τόσο από τεχνολογικής πλευράς όσο και από πλευράς διανομής, καθώς και να μεταφερθεί μέρος της ευθύνης και της έμφασης σε αυτούς τους φορείς ώστε να ελέγχουν τον τρόπο λειτουργίας αυτών των δικτύων;

  Roche, Συμβούλιο. (EN) Ο κ. Crowley έχει δίκιο: η σύγχρονη τεχνολογία και η εξέλιξή της δημιουργούν μια συγκεκριμένη πρόκληση. Οι υποθέσεις, οι οποίες έχουν επισημανθεί, για παράδειγμα στα κρατικά μέσα ενημέρωσης της Ιρλανδίας και τα μέσα ενημέρωσης άλλων κρατών, απεικονίζουν πόσο δύσκολο είναι για τα κράτη μέλη να συμβαδίσουν με την τεχνολογία και την κατάχρηση της τεχνολογίας.

Η προστασία των ανηλίκων ιδιαίτερα σχετικά με το Διαδίκτυο και άλλες εξελισσόμενες τεχνολογίες είναι σαφώς κάτι που μας απασχολεί.

Η πορνογραφία και το εμπόριο πορνογραφικών εικόνων είτε μέσω του Διαδικτύου είτε μέσω των νέων δικτύων κινητής τηλεφωνίας– αντιμετωπίζεται με την απόφαση πλαίσιο της 22ας Δεκεμβρίου του 2003 για την καταπολέμηση της σεξουαλικής εκμετάλλευσης ανηλίκων και της παιδικής πορνογραφίας. Σύμφωνα με την απόφαση πλαίσιο, κάθε κράτος μέλος πρέπει να λάβει τα απαραίτητα μέτρα για να διασφαλίσει ότι κάθε τύπου εκμετάλλευση ανηλίκων είναι αξιόποινη.

Αυτό που έλαβε υπόψη της η απόφαση πλαίσιο και απεικονίζει πάλι πόσο δίκιο έχει ο κ. Crowley ήταν η εκμετάλλευση της τεχνολογίας από εμπορικά συμφέροντα. Αυτό που δεν έλαβε υπόψη της, σαφέστατα, ήταν το είδος της κατάχρησης που τονίστηκε στα σχόλια του Τύπου και στο οποίο ο κ. Crowley επέστησε την προσοχή. Στο επίκεντρο βρίσκεται προφανώς η απαγόρευση της εμπορικής εκμετάλλευσης και της εμπορικής κατάχρησης νέων τεχνολογιών υπό μορφή παιδικής πορνογραφίας και εκμετάλλευσης.

Οι προτάσεις προβλέπουν ότι σχετικά με αδικήματα που αφορούν την παιδική πορνογραφία, κάθε κράτος μέλος πρέπει να λάβει τα απαραίτητα μέτρα για να διασφαλίσει ότι η παραγωγή, διανομή, προμήθεια και απόκτηση υλικού παιδικής πορνογραφίας είναι αξιόποινη. Αυτό θίγει το συγκεκριμένο επιχείρημα του κ. Crowley για τη νέα τεχνολογία κινητών τηλεφώνων με δυνατότητα φωτογραφίας ή βίντεο. Η οδηγία πλαίσιο μπορεί να αντιμετωπίσει το είδος του προβλήματος που τονίζει.

Καθιστά κατά κύριο λόγο υπεύθυνο για την αντιμετώπιση των θεμάτων που ανακύπτουν κάθε κράτος μέλος ξεχωριστά.

  Rübig (PPE-DE). – (DE) Φυσικά, το κύριο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι νέοι είναι η ανεργία, εξαιτίας της οποίας προκύπτουν ορισμένες ανεπιθύμητες δραστηριότητες. Πρόσφατα ο Πρόεδρος της Ένωσης των Ευρωπαϊκών Εμπορικών και Βιομηχανικών Επιμελητηρίων, Δρ Leitl, είπε ότι δεν είναι καθόλου αποδεκτή η ανεργία για τους νέους μεταξύ 15 και 25 ετών και ότι πρέπει να έχουν να επιλέξουν είτε να εργαστούν είτε να εκπαιδευτούν, προκειμένου να επιτύχουν την ένταξή τους στην κοινωνία. Πιστεύετε ότι μπορούν να αναληφθούν παρόμοιες πρωτοβουλίες και στο πρόγραμμα νεότητας;

  Roche, Συμβούλιο. (EN) O αξιότιμος βουλευτής έχει δίκιο γιατί η ανεργία, ιδίως η ανεργία στους νέους, είναι ένας ιδιαίτερα δύσκολος τομέας. Μέρος της γενικής διαδικασίας της Λισαβόνας είναι η αντιμετώπιση της ανεργίας σε όλα τα επίπεδα. Ένας γνωστός πολιτικός ηγέτης της χώρας μου είπε κάποτε ότι η παλίρροια που ανεβαίνει παρασύρει όλες τις βάρκες, με άλλα λόγια, ότι η καλύτερη απάντηση στην ανεργία είναι η δημιουργία θέσεων εργασίας και η δημιουργία του κατάλληλου οικονομικού περιβάλλοντος.

Στο πλαίσιο της ομάδας εργασίας του Συμβουλίου για την προώθηση των ορθών πρακτικών στην προστασία των ανηλίκων και την απασχόληση των νέων ανά την Ευρώπη, θα βρείτε μια αναφορά στην επίτευξη μεγαλύτερης συνοχής στις πολιτικές, καλύτερου συντονισμού και συνεργασίας στη χάραξη των πολιτικών κοινωνικής φύσης, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι δυσκολίες που παρουσιάζονται στον εν λόγω τομέα. Αυτή η έκκληση περιλαμβάνει πολιτικές αναφορικά με τη στέγαση, την εκπαίδευση, την κατάρτιση, την κοινωνική πρόνοια, την απασχόληση, θέματα υγείας, μέτρα καταπολέμησης της εγκληματικότητας και πολλά άλλα.

Η φτώχεια οδηγεί σε πολλά άσχημα αποτελέσματα και όταν η φτώχεια επηρεάζει τους νέους ανθρώπους, ιδίως σε μια σύγχρονη κοινωνία, θέτει συγκεκριμένες προκλήσεις για τους υπεύθυνους της χάραξης πολιτικής, όπως υπέδειξε ο αξιότιμος βουλευτής. Σημειώνω το σχόλιο του και τις προτάσεις του.

  Πρόεδρος. Η ερώτηση αριθ. 7 αποσύρθηκε.

Ερώτηση αριθ. 8 του κ. Liam Hyland (H-0857/03):

Θέμα: Επισήμανση των κρεάτων

Μια πρόσφατη έρευνα για τους καταναλωτές που είχε οργανωθεί από την Υπηρεσία Γεωργίας και Τροφίμων της Ιρλανδίας, αποκάλυψε ότι οι περισσότεροι καταναλωτές επιθυμούν να διαθέτουν συγκεκριμένες πληροφορίες για τη χώρα προέλευσης όσον αφορά όλες τις πωλήσεις κρεάτων.

Ποια είναι η θέση του Συμβουλίου σχετικά με την επέκταση των ρυθμίσεων που διέπουν την επισήμανση του βοείου κρέατος στον κλάδο πώλησης κρεάτων;

  Roche, Συμβούλιο. (EN) Είμαι βέβαιος ότι όλοι θα θέλαμε να στείλουμε τις ευχές μας για ταχεία ανάρρωση στον κ. Fitzsimons, έναν άνθρωπο με τόσο έντονη προσωπικότητα.

Ο κ. Hyland έθεσε μια πολύ σημαντική ερώτηση, δεδομένων κάποιων ανησυχιών για τα τρόφιμα, γενικά, και τους κινδύνους στην υγεία. Το Συμβούλιο γνωρίζει τις ανησυχίες που έχουν εκφραστεί από τον κ. Hyland. Ωστόσο, δεν έχει υποβληθεί ακόμα από την Επιτροπή κάποια πρόταση, η οποία θα παρέχει τη βάση για μια λεπτομερή εξέταση από το Συμβούλιο. Η ερώτηση προτρέχει των γεγονότων. Εξ όσων γνωρίζω, η Επιτροπή σύντομα θα υποβάλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο έκθεση σχετικά με την εφαρμογή των ισχυόντων κανονισμών επισήμανσης του βοείου κρέατος, η οποία θα εξετάσει συγκεκριμένα το θέμα που παρουσιάστηκε. Το Συμβούλιο θα έχει στη συνέχεια την ευκαιρία να τη συζητήσει σε βάθος και επιθυμεί να διασφαλίσει την καλύτερη δυνατή προστασία των συμφερόντων των καταναλωτών.

Θα ήθελα να κάνω μια περαιτέρω επισήμανση στον καλό μου φίλο Liam Hyland σχετικά με αυτό το ζήτημα. Το όλο θέμα της επισήμανσης και του τρόπου που συσχετίζονται η επισήμανση με την προστασία των καταναλωτών είναι κάτι για το οποίο ο κ. Hyland έχει επιδείξει μεγάλη δραστηριότητα επί χρόνια. Η ερώτησή του προδικάζει κάτι που η Επιτροπή σκοπεύει να κάνει. Η σκέψη του έχει προχωρήσει σε αυτό τον τομέα εδώ και πολύ καιρό. Στην ερώτησή του προσδιόρισε έναν τομέα που θα απαιτήσει την προσοχή της Επιτροπής, του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

  Hyland (UEN). – (ΕΝ) Με τόσο πολύ ευγενικά σχόλια από τον Προεδρεύοντα του Συμβουλίου, σχεδόν μετανιώνω που ανακοίνωσα την αποχώρησή μου από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Όπως είδαμε με την πρόσφατη επιδημία γρίπης των πουλερικών στην Ταϊλάνδη, η ερώτηση σχετικά με τη χώρα προέλευσης είναι μία από τις βασικές ανησυχίες των ευρωπαίων καταναλωτών. Εάν υπάρχει κατάλληλη ανιχνευσιμότητα, τότε κάθε εστιατόριο πρέπει να γνωρίζει τη χώρα προέλευσης του κρέατος και των άλλων προϊόντων που προσφέρει. Γνωρίζω, και είμαι βέβαιος ότι και ο Υπουργός γνωρίζει, ότι οι παραγωγοί και οι καταναλωτές στη χώρα μου, την Ιρλανδία, ανησυχούν ότι πολλά εστιατόρια δεν είναι σε θέση να παρέχουν αυτή την πληροφορία. Πέρα από τα θέματα ασφάλειας και ποιότητας, αυτό στερεί το δικαίωμα από τους καταναλωτές να υποστηρίξουν την εγχώρια ή ευρωπαϊκή παραγωγή έναντι της παραγωγής από τρίτες χώρες.

Η συμπληρωματική μου ερώτηση είναι: συμφωνεί το Συμβούλιο ότι οι καταναλωτές έχουν βάσιμες ανησυχίες στον εν λόγω τομέα; Ξέρω τώρα πια ότι συμφωνεί και είμαι ευγνώμων στον Προεδρεύοντα διότι αναγνωρίζει αυτό το γεγονός. Τι περαιτέρω δράση μπορεί να λάβει η Προεδρία για να διασφαλίσει ότι το εν λόγω θέμα θα υποστηριχτεί σε μελλοντικές προτάσεις για την επισήμανση; Γνωρίζω ότι το Συμβούλιο θα συμβάλει πολύ θετικά στο τελικό αποτέλεσμα αυτού του ζωτικού τομέα που προκαλεί ανησυχία στους καταναλωτές.

  Roche, Συμβούλιο. (EN) Ως ένας από τους πολλούς ικανοποιημένους ψηφοφόρους του Liam Hyland το μόνο που θα ήθελα να δηλώσω στο Κοινοβούλιο είναι ότι και εγώ λυπήθηκα που αποφάσισε να αποχωρήσει. Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι θα μεταφέρει την εξαιρετική ενέργεια και το ταλέντο που διαθέτει και θα τα χρησιμοποιήσει πολύ καλά κάπου αλλού. Το κέρδος της Ιρλανδίας να πάρει πίσω μόνιμα τον Liam θα είναι η απώλεια αυτού του Κοινοβουλίου.

Ο αξιότιμος βουλευτής έχει απόλυτο δίκιο, γιατί υπάρχουν βάσιμες ανησυχίες σχετικά με την ασφάλεια των τροφίμων και θέματα επισήμανσης και ανιχνευσιμότητας. Για παράδειγμα, οι φόβοι που προκάλεσαν η σπογγώδης εγκεφαλοπάθεια των βοοειδών και ο αφθώδης πυρετός κλόνισαν την εμπιστοσύνη των καταναλωτών σε όλη την Ευρώπη. Tα πρόσφατα περιστατικά που σχετίζονται με τη γρίπη των πουλερικών, όπως αναφέρθηκε από τον κ. Hyland, έχουν σίγουρα κλονίσει την εμπιστοσύνη των καταναλωτών. Πράγματι, δεν πρόκειται απλώς για ένα σημαντικό θέμα: οι καταναλωτές έχουν δικαίωμα στη συνεχή πληροφόρηση αναφορικά με οποιοδήποτε θέμα το οποίο είναι σημαντικό για την ασφάλεια των τροφίμων.

Η ιρλανδική Προεδρία σκοπεύει να διευκολύνει τη συζήτηση επί του θέματος της επισήμανσης το οποίο αποτελεί την ουσία της ερώτησης του κ. Hyland όταν η Επιτροπή παρουσιάσει την έκθεσή της, την οποία ελπίζουμε να δούμε στο προσεχές μέλλον. Μας ενδιαφέρει ιδιαίτερα να υποβάλουμε αυτό το ζήτημα στο Συμβούλιο το συντομότερο δυνατό. Πράγματι, στην Ιρλανδία εκπονήθηκε λεπτομερής μελέτη επί του θέματος από ομάδα επισήμανσης τροφίμων που συστάθηκε ειδικά για αυτό τον σκοπό. Ορμώμενος από την έκθεση αυτής της ομάδας, ο συνάδελφός μου, κ. Walsh, Υπουργός Γεωργίας και Τροφίμων, έγραψε στον Επίτροπο Byrne την άνοιξη του 2003 προτείνοντας οι κανονισμοί επισήμανσης, ειδικότερα οι κανονισμοί επισήμανσης για το βόειο κρέας, να επεκταθούν και στον κλάδο της εστίασης. Αυτό είναι το σημείο που προσπαθεί να τονίσει ο κ. Hyland. Οι καταναλωτές έχουν απόλυτο δικαίωμα να γνωρίζουν την προέλευση του βοείου κρέατος και έχουν απόλυτο δικαίωμα να γνωρίζουν τι έχει προστεθεί, γιατί η νόθευση των τροφίμων αποτελεί ένα πολύ σοβαρό ζήτημα.

Ο συνάδελφός μου, Υπουργός Walsh, ζήτησε να ληφθούν υπόψη οι ανησυχίες για το εν λόγω ζήτημα κατά την εκπόνηση της έκθεσης από την Επιτροπή και αναμένουμε την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με αυτό αργά ή γρήγορα.

  Πρόεδρος.

Ερώτηση αριθ. 9 του κ. Seán Ó Neachtain (H-0859/03):

Θέμα: Διαβούλευση των ενδιαφερομένων μερών στον τομέα της αλιείας

Συμφωνεί το Συμβούλιο ότι στους αλιείς και τις αντιπροσωπευτικές οργανώσεις τους πρέπει να επιτρέπεται να έχουν μεγαλύτερη συμμετοχή και εμπλοκή στη διεργασία λήψεως αποφάσεων της κοινής αλιευτικής πολιτικής; Συμφωνεί το Συμβούλιο ότι για να έχουν οι αλιείς εμπιστοσύνη στις επιστημονικές συμβουλές, οι οποίες χρησιμοποιούνται στη λήψη των αποφάσεων για τη διαχείριση της αλιείας, θα πρέπει να αναπτυχθούν πιο στενοί δεσμοί μεταξύ των αλιέων και των επιστημόνων για να παρέχονται οι επιστημονικές συμβουλές κατά τρόπο διαφανέστερο; Συμφωνεί επίσης το Συμβούλιο ότι τα περιφερειακά γνωμοδοτικά συμβούλια, τα οποία θα περιλαμβάνουν τους αλιείς και τις οργανώσεις τους στην διεργασία λήψεως αποφάσεων, αποτελούν τον τρόπο με τον οποίο θα επιτευχθεί πρόοδος;

  Roche, Συμβούλιο. (EN) Αυτή είναι μια ερώτηση από τον κ. Ó Neachtain: ένα ωραίο όνομα από τα δυτικά της Ιρλανδίας.

Το Συμβούλιο συμμερίζεται την άποψη του αξιότιμου βουλευτή ότι οι αλιείς και οι οργανώσεις που τους εκπροσωπούν δεν θα έπρεπε απλώς, αλλά επιβάλλεται να έχουν δικαίωμα μεγαλύτερης συμμετοχής και ανάμιξης στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων της κοινής αλιευτικής πολιτικής. Αυτή είναι μία από τις αρχές που συμφωνήθηκαν στην αναθεώρηση της ΚΑΠ, η οποία εγκρίθηκε από το Συμβούλιο τον Δεκέμβριο του 2002. Στενότεροι δεσμοί μεταξύ των αλιέων και των επιστημόνων θα βελτίωναν τη διαφάνεια των επιστημονικών συμβουλών και αυτού του είδους ο δεσμός πρέπει επίσης να ενθαρρυνθεί.

Το Συμβούλιο πιστεύει ότι ο δρόμος προς τα εμπρός είναι τα περιφερειακά γνωμοδοτικά συμβούλια ΠΓΣ. Όπως είπε ο Πρόεδρος του Συμβουλίου στην Επιτροπή Αλιείας τον Ιανουάριο, αυτά τα περιφερειακά γνωμοδοτικά συμβούλια θα πραγματοποιήσουν ένα φόρουμ όπου όλοι οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να συγκεντρωθούν και να συζητήσουν θέματα που τους απασχολούν. Αυτή η διαδικασία διαλόγου θα οδηγήσει σταδιακά σε μεγαλύτερη αμοιβαία κατανόηση και εμπιστοσύνη. Μερικά χρόνια πριν, ως βουλευτής του ιρλανδικού Κοινοβουλίου, προήδρευσα μιας κοινοβουλευτικής επιτροπής, η οποία εξέτασε τις δυσκολίες που αντιμετώπιζε η βιομηχανία της αλιείας σχετικά με αξιωματούχους σε διάφορες ρυθμιστικές υπηρεσίες στην Ιρλανδία. Μία από τις προτάσεις που κάναμε εκείνη την εποχή ήταν ότι το είδος ακριβώς του διαλόγου που ο κ. Ó Neachtain προωθεί στη βιομηχανία της αλιείας έχει προεξάρχουσα σημασία, υπό την προϋπόθεση και οι δύο φορείς να μπορούν να κατανοήσουν τους αντίστοιχους ρόλους τους.

Το Συμβούλιο σκοπεύει να εγκρίνει την απόφαση για τη σύσταση ΠΓΣ το συντομότερο δυνατό αφού ακούσει τις απόψεις του Κοινοβουλίου επί του θέματος. Το Συμβούλιο ανυπομονεί και πάλι να τις παραλάβει νωρίτερα παρά αργότερα. Ξέρω ότι η συμβολή του κ. Ó Neachtain θα είναι ξεχωριστή και πολύ ουσιαστική σε αυτό τον διάλογο.

  Ó Neachtain (UEN). – (ΕΝ) Θέλω να ευχαριστήσω τον Προεδρεύοντα για την εμπεριστατωμένη απάντησή του, καθώς και για την υποστήριξή του στην αρχή των περιφερειακών γνωμοδοτικών συμβουλίων. Πιστεύω ακράδαντα ότι αυτό το νέο μέτρο, το οποίο περιλαμβάνεται στην κοινή αλιευτική πολιτική για πρώτη φορά, θα είναι προς το συνολικό όφελος του τομέα της αλιείας τα επόμενα χρόνια.

Μπορεί να προβλέψει ο Υπουργός Roche ότι το μέτρο, εάν επιτύχει, θα διαδραματίσει πιο καθοριστικό ρόλο στην κοινή αλιευτική πολιτική και θα προσδώσει στους αλιείς και τα ενδιαφερόμενα μέρη θεσμοθετημένο ρόλο στην ανάπτυξη της ΚΑΠ στο μέλλον;

  Roche, Συμβούλιο. (EN) Ευχαριστώ, κύριε Ó Neachtain. Η απάντηση στη συμπληρωματική ερώτηση του κ. Ó Neachtain περιλαμβανόταν στην απάντηση που έδωσα στην αρχική ερώτηση. Η Προεδρία υπέδειξε ξεκάθαρα τον προηγούμενο μήνα ότι τα περιφερειακά γνωμοδοτικά συμβούλια προσφέρουν ένα σημαντικό φόρουμ για όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη. Υπάρχουν θέματα προς επίλυση, αλλά θα συμφωνήσω με τη γενική αρχή ότι η διαβούλευση των ενδιαφερόμενων μερών στον αλιευτικό κλάδο είναι ιδιαίτερα σημαντική.

Η ιρλανδική Προεδρία θα προωθήσει το θέμα της επικοινωνίας με τους πολίτες σε όλα τα επίπεδα επιχειρηματικές ομάδες πολιτών και ιδιώτες πολίτες σε όλα τα επίπεδα. Το είδος ανάπτυξης που ο κ. Ó Neachtain πράγματι προωθεί εδώ και καιρό συμβαδίζει απόλυτα με τις βασικές γραμμές της πολιτικής της ιρλανδικής Προεδρίας, οι οποίες αφορούν στη βελτίωση γενικά της σχέσης της Κοινότητας με τους πολίτες της Ευρώπης, είτε αυτοί οι πολίτες ασχολούνται με την αλιεία ή τη γεωργία ή οποιαδήποτε άλλη επιχείρηση.

  Πρόεδρος. Δεδομένου ότι αναφέρονται στο ίδιο θέμα, οι ερωτήσεις αριθ. 10 και 11 θα απαντηθούν από κοινού.

Ερώτηση αριθ. 10 του κ. Αλέξανδρου Αλαβάνου, τον οποίο αντικαθιστά ο κ. Δημήτριος Κουλουριάνος (H-0861/03):

Θέμα: Προσπάθειες για επίλυση του Κυπριακού προβλήματος

Σύμφωνα με πολλούς αναλυτές, οι εκλογές στη λεγόμενη “Τουρκική Δημοκρατία της Βορείου Κύπρου” θα μπορούσαν να δημιουργήσουν μια εκ νέου κινητικότητα στην κατεύθυνση επίλυσης του Κυπριακού προβλήματος.

Μετά τα αποτελέσματα των εκλογών, θεωρεί το Συμβούλιο ότι διαμορφώνονται συνθήκες επίλυσης του προβλήματος; Οι θέσεις της Τουρκίας ενισχύουν τις πρωτοβουλίες επίλυσης του Κυπριακού;

Ερώτηση αριθ. 11 της κ. Ρόδης Κράτσα-Τσαγκαροπούλου (H-0042/04):

Θέμα: Νέες εξελίξεις στο Κυπριακό και προοπτικές επίλυσης

Στην πρόσφατη επίσκεψή του στις Η.Π.Α ο Τούρκος πρωθυπουργός Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε ξεκάθαρα στο Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων ότι το σχέδιο Ανάν δεν αποτελεί βάση των διαπραγματεύσεων αλλά σημείο αναφοράς για τη διεξαγωγή τους. Τόνισε δε ότι στις διαπραγματεύσεις θα πρέπει να λάβει μέρος μια ανεξάρτητη και αμερόληπτη χώρα με πολιτικό βάρος καθώς και ένας νέος εκπρόσωπος του Κόφι Ανάν.

Πιστεύει το Συμβούλιο, βάσει αυτών των δεδομένων αλλά και βάσει του γεγονότος ότι ο Ραούφ Ντεκτάς παραμένει ο επίσημος διαπραγματευτής της τουρκοκυπριακής πλευράς, ότι υπάρχει δυνατότητα ταχείας εξεύρεσης μόνιμης λύσης στο πολιτικό πρόβλημα της Νήσου;

Διαβλέπει ότι υπάρχει πιθανότητα να ενταχθεί η Κύπρος ως ενιαία οντότητα στην Ε.Ε. την 1η Μαΐου 2004 με εφαρμογή του κοινοτικού κεκτημένου σε όλη την επικράτεια της;

Σκοπεύει να λάβει συγκεκριμένες πρωτοβουλίες με σκοπό την υλοποίηση μιας τέτοιας πολιτικής;

  Roche, Συμβούλιο. (ΕΝ) Οι ερωτήσεις είναι άκρως επίκαιρες. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έχει επανειλημμένως εκφράσει την προτίμησή του για την ένταξη μιας ενωμένης Κύπρου στην Ένωση την 1η Μαΐου του 2004. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Δεκεμβρίου του 2003 κάλεσε όλα τα μέρη συγκεκριμένα την Τουρκία και την ηγεσία των Τουρκοκυπρίων να προσφέρουν τη δυναμική υποστήριξή τους στις προσπάθειες του γενικού γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών κ. Aνάν και σε αυτό το πλαίσιο ζήτησε την άμεση επανέναρξη των συνομιλιών βάσει των προτάσεών του. Τα Ηνωμένα Έθνη έχουν επαναλάβει την προθυμία τους να προσαρμόσουν τους όρους ενός διακανονισμού στις αρχές στις οποίες βασίστηκε η ίδρυση της ΕΕ.

Στις εβδομάδες που ακολούθησαν το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, έχει σημειωθεί μια σειρά εξελίξεων στην πραγματικότητα έχουν σημειωθεί εξελίξεις εντός του τελευταίου 24ώρου οι οποίες έχουν επίπτωση στις προοπτικές για έναν συνολικό διακανονισμό. Στη Βόρεια Κύπρο, μετά τις εκλογές του Δεκεμβρίου, για παράδειγμα, έχει σχηματιστεί μια κυβέρνηση συνασπισμού, υπό την ηγεσία του κ. Mehmet Ali Talat, αρχηγού του Ρεπουμπλικανικού Τουρκικού Κόμματος (CTP), η οποία τάσσεται υπέρ της επίλυσης του Κυπριακού και της ένταξης της ενωμένης Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο κ. Ντενκτάς αρχηγός του Δημοκρατικού Κόμματος είναι το άλλο μέρος του εν λόγω συνασπισμού.

Στην Τουρκία, κατόπιν εντατικής διαδικασίας διαβουλεύσεων, το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας δήλωσε στις 23 Ιανουαρίου του 2004 ότι έχει καταλήξει σε μια ομόφωνη θέση υπέρ των διαπραγματεύσεων, λαμβάνοντας το σχέδιο Aνάν ως αναφορά με βάση τις πραγματικές συνθήκες στη νήσο.

Ο ίδιος ο Πρωθυπουργός Eρντογάν συζήτησε την κατάσταση με τον γενικό γραμματέα Aνάν στο Νταβός στις 24 Ιανουαρίου και στη συνέχεια δήλωσε δημοσίως ότι η Τουρκία στηρίζει την επανέναρξη των συνομιλιών βάσει του σχεδίου Aνάν, με σκοπό την έγκριση ενός διακανονισμού μέσω δημοψηφίσματος πριν από την 1η Μαΐου.

Ο Πρωθυπουργός Eρντογάν συναντήθηκε με τους πολιτικούς ηγέτες της Βορείου Κύπρου, συμπεριλαμβανομένου του Ραούφ Ντενκτάς, κατά την επιστροφή του από το Νταβός. Ο Πρόεδρος Παπαδόπουλος έχει επαναλάβει ότι η κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι πρόθυμη να συμμετάσχει στην επανέναρξη των συνομιλιών άνευ όρων.

Την προηγούμενη εβδομάδα, ο γενικός γραμματέας Aνάν προσκάλεσε τα μέρη να συνεχίσουν τις συνομιλίες για την πλήρη επίλυση του Κυπριακού προβλήματος βάσει των προτάσεών του. Ανέφερε στην πρόσκλησή του ότι θα λάβει την αποδοχή της πρόσκλησης ως δέσμευση για την ολοκλήρωση του σχεδίου με τη βοήθεια των Ηνωμένων Εθνών έως τις 31 Μαρτίου του 2004 και θα θέσει το τελικό σχέδιο σε ξεχωριστό, παράλληλο δημοψήφισμα στις 21 Απριλίου του 2004. Ο γενικός γραμματέας κάλεσε τους ηγέτες να συγκεντρώσουν την πολιτική θέληση που απαιτείται, προκειμένου να επιφέρουν αυτό το αποτέλεσμα στο μικρό χρονικό διάστημα που έχουν στη διάθεσή τους.

Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα της επιστολής του, τα μέρη θα συμφωνήσουν να ολοκληρώσουν τις διαπραγματεύσεις έως τις 26 Μαρτίου. Εάν δεν έχει επιτευχθεί ένα ολοκληρωμένο κείμενο έως τότε, ο γενικός γραμματέας Aνάν θα προβεί στις απαραίτητες προτάσεις, προκειμένου να ολοκληρωθεί το κείμενο έως τις 31 Μαρτίου. Πρόκειται για ένα πολύ φιλόδοξο χρονοδιάγραμμα.

Οι συνομιλίες στις οποίες συμμετέχουν ο Ελληνοκύπριος και ο Τουρκοκύπριος ηγέτης άρχισαν στη Νέα Υόρκη χθες, 10 Φεβρουαρίου. Αυτή η επανέναρξη προσφέρει μια πραγματική δυνατότητα για επίτευξη του ιστορικού στόχου της ένταξης μιας ενωμένης Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση την 1η Μαΐου του 2004.

Αποδεχόμαστε όλοι ότι υπάρχουν ακόμη ζητήματα προς επίλυση. Όμως, αυτή η Ένωση υποστηρίζει σθεναρά τον κεντρικό ρόλο των Ηνωμένων Εθνών στην αναζήτηση μιας συνολικής διευθέτησης. Υποστηρίζουμε πλήρως αυτή την τελευταία πρωτοβουλία του γενικού γραμματέα Aνάν και το Συμβούλιο είναι έτοιμο να βοηθήσει με οποιονδήποτε τρόπο θεωρεί χρήσιμο, προκειμένου να συνδράμει στην επίτευξη συμφωνίας.

Η Επιτροπή θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, προκειμένου να συμβάλει σε μια ταχεία λύση μέσα στο πλαίσιο του κεκτημένου. Εάν επιτευχθεί λύση, η Ένωση είναι έτοιμη να προσφέρει οικονομική βοήθεια για την ανάπτυξη του βορείου τμήματος της Κύπρου.

Το Συμβούλιο συνεχίζει να ελπίζει ότι είναι πιθανό να υποδεχθεί μια ενωμένη Κύπρο στην Ένωση την 1η Μαΐου του 2004. Θα πρέπει να αναφέρω στο Κοινοβούλιο ότι έχω προσωπικό λόγο για να ελπίζω ότι θα συμβεί την 1η Μαΐου, καθώς η πόλη στην οποία ζω θα υποδεχτεί την Κύπρο την ημέρα της υποδοχής την 1η Μαΐου του 2004. Ο χρόνος που απομένει, ωστόσο, είναι περιορισμένος και εάν οι διαπραγματεύσεις ολοκληρωθούν επιτυχώς, θα απαιτηθούν δύσκολοι συμβιβασμοί και βέβαια πολιτική βούληση και από τις δύο πλευρές.

Η ένταξη μιας ενωμένης Κύπρου είναι ξεκάθαρα προς το συμφέρον όλων των κατοίκων της νήσου. Είναι επίσης σαφέστατα προς το συμφέρον των ανθρώπων της Ελλάδας, της Τουρκίας και αυτής της Ένωσης.