Πληρη πρακτικα των συζητησεων

Τρίτη 22 Φεβρουαρίου 2005 - Στρασβούργο

21. Παρεμπίπτοντα αλιεύματα (αλιεία)

  Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση της προφορικής ερώτησης (O-0005/2005 – B6-0010/2005) προς την Επιτροπή σχετικά με το Διεθνές Πρόγραμμα Δράσης για τη Μείωση των Παρεμπιπτόντων Αλιευμάτων.

  Morillon (ALDE). – (FR) Κύριε Επίτροπε, η συζήτηση που προηγήθηκε πρέπει να σας έδωσε μια εικόνα του έντονου ενδιαφέροντος εμού και των συναδέλφων μου για την αξιοπιστία της κοινής αλιευτικής πολιτικής, είτε αυτό το ενδιαφέρον προέρχεται από την επιθυμία ενίσχυσης της εν λόγω πολιτικής είτε, όπως ισχύει για ορισμένους συναδέλφους, από την αντίθετη ακριβώς επιθυμία, δηλαδή της αμφισβήτησής της.

Ένα από τα επιχειρήματα που προβάλλονται πολύ συχνά από όσους αμφισβητούν την αναγκαιότητα μιας κοινής αλιευτικής πολιτικής σχετίζεται με την ποσότητα των ιχθύων τους οποίους το ισχύον ρυθμιστικό πλαίσιο ενθαρρύνει τους αλιείς της ΕΕ να απορρίπτουν, και οι οποίοι συνήθως δεν επιβιώνουν, ούτως ή άλλως, μετά τη σύλληψή τους. Όπως γνωρίζετε, το πρόβλημα αυτό απασχόλησε επί σειρά ετών την επιτροπή μας και ώθησε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με τη σύμφωνη γνώμη του Κοινοβουλίου, να μεριμνήσει για τη διενέργεια εκατοντάδων μελετών προς αναζήτηση λύσης. Είναι επίσης ο λόγος για τον οποίο σας έθεσα αυτή την προφορική ερώτηση, εξ ονόματος της επιτροπής της οποίας έχω την τιμή να προεδρεύω. Όπως αναφέρω στην ερώτηση, τα παρεμπίπτοντα αλιεύματα αποτελούν παγκόσμιο πρόβλημα και παραμένουν ένα από τα κυριότερα ζητήματα αλιείας που δεν αντιμετωπίζονται στο πλαίσιο ενός Διεθνούς Προγράμματος Δράσης του Οργανισμού Επισιτισμού και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAΟ) ή οποιουδήποτε άλλου οργανισμού.

Υπάρχει άμεση ανάγκη υιοθέτησης ενός διεθνούς προγράμματος δράσης για τη μείωση των παρεμπιπτόντων αλιευμάτων, το οποίο θα μπορούσε να συμβάλει με καίριο τρόπο στη μείωση των παρεμπιπτόντων αλιευμάτων σε διεθνές επίπεδο. Μεγάλος αριθμός εγκρίτων επιστημόνων και ΜΚΟ υποστηρίζουν την έγκριση ενός τέτοιου προγράμματος, ενώ αρκετά κράτη μέλη του FAO έχουν ήδη δεσμευτεί να υποστηρίξουν μια τέτοια πρόταση κατά την προσεχή διάσκεψη της Επιτροπής Αλιείας του FAO τον Μάρτιο του 2005. Μέχρι στιγμής, καμιά χώρα δεν έχει αναλάβει τη δέσμευση να προτείνει πρώτη μια τέτοια πρωτοβουλία.

Δεδομένου ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι πρώτου μεγέθους δύναμη στον τομέα της αλιείας, είναι διατεθειμένη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αναλάβει την πρωτοβουλία προτείνοντας ένα διεθνές πρόγραμμα δράσης για τη μείωση των παρεμπιπτόντων αλιευμάτων; Λαμβάνει υπόψη της η Επιτροπή το γεγονός ότι, εάν δεν τεθεί στην ημερήσια διάταξη του FAO το 2005 ένα διεθνές πρόγραμμα δράσης, θα χρειαστεί να περιμένουμε την επόμενη σύνοδό του το 2007; Σας ευχαριστώ, κύριε Επίτροπε, που δεχτήκατε να είστε παρών για να απαντήσετε σε αυτή την ερώτηση, καθώς και στις λοιπές ερωτήσεις που θα διατυπώσουν οι συνάδελφοί μου.

  Borg, Επιτροπή. (EN) Ευχαριστώ τον Πρόεδρο Morillon και την Επιτροπή Αλιείας που έφεραν το θέμα σε συζήτηση. Είναι σωστό να ανταλλάξουμε απόψεις στην Ολομέλεια πριν την έναρξη της συνόδου της Επιτροπής Αλιείας του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας, η οποία θα έχει προγραμματιστεί για τις 7 Μαρτίου. Σημειώνω ότι το θέμα έχει ήδη τεθεί στην ερώτηση που υπέβαλε η κ. Attwooll και ο κ. Davies εξ ονόματος της Ομάδας Συμμαχία των Δημοκρατών και των Φιλελευθέρωv για την Ευρώπη, στην οποία δόθηκε γραπτή απάντηση, και ότι είχα την ευκαιρία να απαντήσω σε μια πρόσφατη επιστολή της κ. Attwooll στο ίδιο πνεύμα.

Θα ήθελα να επαναλάβω ότι συμμερίζομαι τις ανησυχίες σας για τη σοβαρότητα του προβλήματος των παρεμπιπτόντων αλιευμάτων και για την ανάγκη ανάληψης δράσης, τόσο σε επίπεδο Κοινότητας όσο και σε διεθνές επίπεδο, για την αντιμετώπισή του. Υπάρχει ήδη σημαντικό κεκτημένο για συγκεκριμένα θέματα παρεμπιπτόντων αλιευμάτων, τα οποία αντιμετωπίζονται σε διάφορες διεθνείς συμφωνίες και άλλα μέσα, συμπεριλαμβανομένων των διαρκών διεθνών σχεδίων δράσης. Η Κοινότητα συμβάλλει ενεργά στην ανάπτυξη και υλοποίηση αυτού του κεκτημένου, το οποίο αφορά συγκεκριμένα είδη τα οποία αλιεύονται κατά τη διάρκεια επιχειρήσεων αλιείας, όπως τα θαλασσοπούλια, οι καρχαρίες, τα θαλάσσια θηλαστικά και οι θαλάσσιες χελώνες.

Ωστόσο, συμφωνώ μαζί σας ότι για να μειωθούν τα παρεμπίπτοντα αλιεύματα και οι απορρίψεις ειδών που δεν αποτελούν στόχο, υπάρχει περιθώριο για βελτιωμένη διεθνή συνεργασία, και οι αριθμοί που αναφέρθηκαν αποδεικνύουν τις διαστάσεις του προβλήματος και τον επείγοντα χαρακτήρα του.

Μέσα στο φάσμα των αρμοδιοτήτων της, η Επιτροπή έχει ήδη αναλάβει δράση στο πλαίσιο της κοινής αλιευτικής πολιτικής σε πολλά μέτωπα. Συγκεκριμένα μέτρα αναφέρθηκαν στην απάντηση της Επιτροπής στη γραπτή ερώτηση που υπέβαλε ο κ. Davies τον Νοέμβριο 2003 σχετικά με τα παρεμπίπτοντα αλιεύματα που σχετίζονται με την αλιεία γαρίδας. Αυτά περιλαμβάνουν: το Σχέδιο Δράσης για τις απορρίψεις· οικονομικά κίνητρα για τη χρήση επιλεγμένου εξοπλισμού αλιείας σύμφωνα με τον κανονισμό του Συμβουλίου (ΕΚ) αριθ. 2792/1999· ένα συγκεκριμένο τριετές ερευνητικό σχέδιο υπό το 6ο Πρόγραμμα Πλαίσιο για την ανάπτυξη εξοπλισμού αλιείας χαμηλής έντασης, για επιλεγμένα είδη, και τη διαμόρφωση εναλλακτικών τακτικών αλιείας· τον καθορισμό ποσοστώσεων στα παρεμπίπτοντα αλιεύματα στις διμερείς συμφωνίες εταιρικής σχέσης για την αλιεία· τις υποχρεώσεις παρακολούθησης των απορρίψεων για συγκεκριμένα αποθέματα, οι οποίες καθορίζονται στον Κανονισμό Συλλογής Δεδομένων. Γίνονται, επίσης, τακτικές προσπάθειες για την ενσωμάτωση μέτρων μείωσης των παρεμπιπτόντων αλιευμάτων στους κανονισμούς της Κοινότητας, οι οποίοι καθορίζουν όρια στην αλιεία μέσω συνολικών ποσοτήτων επιτρεπομένων αλιευμάτων, περιορισμών στις προσπάθειες και τεχνικών μέτρων.

Η Επιτροπή είναι συνεπώς πεπεισμένη για την ανάγκη προώθησης μιας παγκόσμιας, εκτενούς στρατηγικής για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που δημιουργούν τα παρεμπίπτοντα αλιεύματα και οι απορρίψεις, καθώς μια τέτοια ανάλυση βρίσκεται στον πυρήνα μιας προσέγγισης οικοσυστήματος στη διαχείριση της αλιείας. Είναι σημαντικό να δημιουργηθεί μια διεθνώς συμφωνημένη σειρά αρχών που όχι μόνο να βασίζεται στο υφιστάμενο διεθνές κεκτημένο, αλλά να προχωρεί περισσότερο για να ενσωματώσει και να αναπτύξει περαιτέρω την προσέγγιση οικοσυστήματος στην διαχείριση της αλιείας παγκοσμίως.

Επομένως, η Επιτροπή είναι πρόθυμη να υποστηρίξει την ανάπτυξη ενός διεθνούς σχεδίου δράσης για τα παρεμπίπτοντα αλιεύματα και θα επιδιώξει τη συμφωνία των κρατών μελών για να διαβιβάσει αυτή τη θέση στον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας και τα μέλη του κατά την επερχόμενη σύνοδο της Επιτροπής Αλιείας, συγκεκριμένα κατά τη συζήτηση του βραχυπρόθεσμου και μεσοπρόθεσμου προγράμματος εργασίας της Επιτροπής Αλιείας.

Η Επιτροπή είναι έτοιμη να αναλάβει τη διαμόρφωση και ανάπτυξη μιας τέτοιας πρωτοβουλίας εφόσον της διατεθούν οι απαραίτητοι επιπλέον πόροι για να φέρει εις πέρας μια τόσο εντατική εργασία.

  Stevenson (PPE-DE), εξ ονόματος της Ομάδας. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, λίγα πράγματα συμβολίζουν πλέον την αποτυχία της κοινής αλιευτικής πολιτικής περισσότερο από το θέαμα των παρεμπιπτόντων αλιευμάτων. Όπως βλέπουμε από αυτή την προφορική ερώτηση, δεν αντιμετωπίζει μόνο η ΕΕ αυτή την κατάσταση. Είναι ένα παγκόσμιο πρόβλημα και η Επιτροπή μπορεί να αναλάβει ηγετική θέση στο θέμα προτείνοντας ένα διεθνές σχέδιο δράσης. Χαίρομαι διότι απόψε ο Επίτροπος είπε ότι προτίθεται να το κάνει.

Πρώτον, πρέπει να αναλάβουμε δράση εντός της ΕΕ. Υπολογίζεται ότι οι αλιείς απορρίπτουν έως 2 εκατομμύρια τόνους νεκρών ιχθύων στη θάλασσα κάθε χρόνο εντός των ευρωπαϊκών υδάτων, ως αποτέλεσμα υψηλής διαβάθμισης ή απλώς διότι οι ιχθείς είναι μικρότερου μεγέθους ή εκτός ποσόστωσης. Υποχρεώσαμε τους αλιείς σε αυτή την καταστροφική και μη βιώσιμη συμπεριφορά στο όνομα της διατήρησης, επομένως μία από τις πρώτες πολιτικές που πρέπει να επιδιώξουμε είναι να επιμείνουμε να εκφορτώνονται όλα τα αλιεύματα. Θα πρέπει να υπάρχουν αυστηρά πρόστιμα για όποιον συλλαμβάνεται να απορρίπτει αλιεύματα. Αυτή είναι η πολιτική που ακολουθείται στην Ισλανδία, τη Νορβηγία και τις νήσους Φαρόες.

Επιμένοντας να εκφορτώνονται όλα τα αλιεύματα, οι επιστήμονες αποκτούν μια πολύ πιο ακριβή εικόνα του μεγέθους και της φύσης του αλιεύματος, δίνοντας τη δυνατότητα λήψης καταλληλότερων μέτρων ανάκτησης του αποθέματος και ανάληψης ταχύτερης δράσης ώστε να αποκλείονται περιοχές στις οποίες αλιεύονται νεαροί ιχθύες. Γνωρίζω καλά ότι η εφαρμογή μιας τόσο δραστικής ανατροπής της πολιτικής θα απαιτήσει τη μέθοδο του μαστιγίου και του καρότου: μαστίγιο κατά εκείνων που διαπράττουν παραβιάσεις και που συνεχίζουν να απορρίπτουν νεκρούς ιχθείς, αλλά καρότο με τη μορφή οικονομικής αποζημίωσης προς τους αλιείς οι οποίοι εκφορτώνουν τους ιχθείς που σε άλλη περίπτωση θα είχαν απορρίψει.

Η Επιτροπή δεν θα πρέπει να πανικοβληθεί: δεν θα χρειαστεί να πληρώσει. Ο κλάδος των ιχθυάλευρων και ιχθυελαίων αναζητά απελπισμένα περισσότερες πρώτες ύλες. Ελπίζω ότι σύντομα θα αρθεί η απαγόρευση να δίνονται ιχθυάλευρα στα μηρυκαστικά, αυξάνοντας έτσι τη ζήτηση. Ο αναπτυσσόμενος κλάδος της ιχθυοκαλλιέργειας χρησιμοποιεί επίσης σε μεγάλο βαθμό ιχθυάλευρα, επομένως ο κλάδος των ιχθυάλευρων με χαρά θα πληρώσει για αυτά τα υλικά σε τιμές ίσως και έως 70 ευρώ τον τόνο. Αντιλαμβάνομαι ότι η Επιτροπή είναι υπέρ αυτής της ιδέας και ότι έχει ήδη ορίσει δύο μηχανότρατες για να δοκιμάσει αυτή την πολιτική. Συγχαίρω τον Επίτροπο Borg για αυτή την πρωτοβουλία.

  Stihler (PSE), εξ ονόματος της Ομάδας. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, οι επιστήμονες δημοσιεύουν σε τακτική βάση στοιχεία τα οποία δείχνουν ότι τα αποθέματα ιχθύων κινδυνεύουν και ότι τα αποθέματα δημοφιλών σήμερα ιχθύων μπορεί να εξαφανιστούν αν δεν αναληφθούν δραστικά μέτρα που θα τους επιτρέψουν να ανακάμψουν. Στο πλαίσιο της μείωσης των αποθεμάτων ιχθύων, το πρόβλημα των παρεμπιπτόντων αλιευμάτων είναι ακόμη πιο λυπηρό. Σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα στοιχεία του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ, απορρίπτονται παγκοσμίως κάθε χρόνο 7,3 εκατομμύρια τόνοι θαλάσσιων ειδών τα οποία δεν αποτελούν στόχο ως αποτέλεσμα μη επιλεκτικών πρακτικών αλιείας. Ο αριθμός αυτός είναι πραγματικά εντυπωσιακός, και δεν υπολείπεται πολύ από το σύνολο των εκφορτώσεων στην ΕΕ των 15 για την περίοδο 2002-2003.

Η απόρριψη των ιχθύων έχει πολλές διαφορετικές συνέπειες: βιολογικές συνέπειες, διότι η πλειονότητα των ιχθύων είναι νεκροί ή ετοιμοθάνατοι· και οικονομικές συνέπειες, διότι οι μικροί ιχθείς έχουν μικρότερο κέρδος κατά την πώληση και κανένα κέρδος αν απορριφθούν και συνεπώς δεν αναπτύσσονται ποτέ διότι είναι νεκροί. Στην εκτίμηση των αποθεμάτων και τη διαχείριση της αλιείας, όπου οι απορρίψεις αποτελούν άγνωστη ποσότητα, οι δείκτες θνησιμότητας των αλιευμάτων αποτελούν επίσης άγνωστη ποσότητα.

Το 2003, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε μια έκθεση ιδίας πρωτοβουλίας, την οποία εκπόνησε ο Nils Busk, σχετικά με το σχέδιο δράσης της Επιτροπής για τη μείωση των απορρίψεων ιχθύων. Η έκθεση έκανε πολλές χρήσιμες προτάσεις για τη βελτίωση της στρατηγικής της Επιτροπής για την αντιμετώπιση του προβλήματος των απορρίψεων. Αυτές περιελάμβαναν την προτροπή για συλλογή κατάλληλων στοιχείων, ώστε να αποκτηθεί μια καλύτερη και πιο ακριβής εικόνα της έκτασης του προβλήματος· την εξεύρεση τρόπων ανταμοιβής των στόλων που χρησιμοποιούν περισσότερο επιλεκτικό αλιευτικό εξοπλισμό, με αποτέλεσμα λιγότερες απορρίψεις· και παρακολούθηση των ευρημάτων της έρευνας για τον εναλλακτικό αλιευτικό εξοπλισμό, προκειμένου να βελτιωθούν τεχνικά μέτρα όπως είναι το μέγεθος των ματιών των διχτυών και τα ανοίγματα. Ζήτησε επίσης από την Επιτροπή να εξετάσει το πώς θα μπορούσαν να εμπλακούν τα περιφερειακά γνωμοδοτικά συμβούλια.

Χαιρετίζω τις πρωτοβουλίες που ανέλαβε η Επιτροπή τα τελευταία χρόνια σχετικά με τα τεχνικά μέτρα. Τα τελευταία 10 χρόνια, ο προϋπολογισμός της ΕΕ κατέβαλλε ετησίως 8 εκατομμύρια ευρώ σε περισσότερα από 400 ερευνητικά προγράμματα με στόχο την αύξηση της επιλεκτικότητας του εξοπλισμού, τη μείωση των απορρίψεων ή την ποσοτικοποίηση των επιπτώσεων της αλιείας στο περιβάλλον. Είναι σημαντικό να στραφεί τώρα η προσοχή σε μέτρα μείωσης των παρεμπιπτόντων αλιευμάτων.

Πιστεύω ότι ο Επίτροπος αναγνωρίζει πως τα παρεμπίπτοντα αλιεύματα αποτελούν παγκόσμιο πρόβλημα. Η επόμενη σύνοδος της επιτροπής αλιείας του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας τον Μάρτιο του 2005 αποτελεί μια αξιόλογη ευκαιρία για την πρόταση ενός διεθνούς σχεδίου δράσης του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας. Χαιρετίζω την επιθυμία της Επιτροπής να εργαστεί στο θέμα αυτό και να αναλάβει ηγετική θέση. Κύριε Επίτροπε, σας καλώ να μην επιτρέψετε να χαθεί αυτή η ευκαιρία, διότι η επόμενη σύνοδος δεν θα πραγματοποιηθεί πριν από το 2007.

  Attwooll (ALDE), εξ ονόματος της Ομάδας. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, εξ ονόματος της Ομάδας Συμμαχία των Δημοκρατών και των Φιλελευθέρωv για την Ευρώπη, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Επίτροπο για την πολύ θετική του απάντηση, η οποία αναγνωρίζει τη σοβαρότητα του προβλήματος των παρεμπιπτόντων αλιευμάτων και τη σημασία της επείγουσας διεθνούς του αντιμετώπισης. Είμαστε ιδιαίτερα ευγνώμονες διότι είναι πρόθυμος να θέσει το θέμα στη σύνοδο της Επιτροπής του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας τον Μάρτιο. Διότι, όπως έχει ήδη ειπωθεί, αν δεν υπάρχει εκεί καταρχήν συμφωνία, η διαμόρφωση οποιουδήποτε διεθνούς σχεδίου δράσης θα πρέπει να περιμένει άλλα δύο χρόνια.

Τα παρεμπίπτοντα αλιεύματα αποτελούν ένα παγκόσμιο πρόβλημα, το οποίο απαιτεί μια πραγματικά παγκόσμια λύση, μια πραγματικά παγκόσμια δέσμευση για την αντιμετώπισή του. Όπως είπε η κ. Stihler, τα στοιχεία του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας υπολογίζουν την έκταση του προβλήματος στους 7,3 εκατομμύρια τόνους ετησίως.

Ένα διεθνές σχέδιο δράσης δεν θα είναι, φυσικά, η πρώτη ή η μοναδική προσπάθεια αντιμετώπισης του προβλήματος. Έχει ήδη γίνει πολλή και αξιόλογη εργασία τόσο εντός όσο και εκτός της ΕΕ. Αυτή τείνει να επικεντρώνεται αποσπασματικά σε ειδικές μορφές αλιείας ή συγκεκριμένα είδη παρεμπιπτόντων αλιευμάτων. Μια ολοκληρωμένη προσέγγιση θα βοηθήσει να υποστηριχθεί και να επεκταθεί η επιτυχία τέτοιων προγραμμάτων και θα εμποδίσει δραστικά τη μεταφορά του προβλήματος από μια περιοχή σε μια άλλη, ή από ένα είδος σε άλλο. Είναι λογικό η ΕΕ να είναι πρωτοπόρος στην προώθηση μιας τέτοιας ολοκληρωμένης προσέγγισης. Στο κάτω-κάτω, τα σκάφη μας αλιεύουν πολύ πέραν των υδάτων της ΕΕ. Οι ενέργειές μας έχουν αντίκτυπο σε άλλους όπως, φυσικά, οι ενέργειες των άλλων έχουν αντίκτυπο σε εμάς.

Πιστεύω κι εγώ ότι οι πολίτες μας, όπως τόσοι πολίτες σε όλο τον πλανήτη, αισθάνονται πραγματική ευθύνη για τη διαχείριση των φυσικών πόρων. Θα επικροτούσαν το να τεθεί η ΕΕ επικεφαλής της δράσης για να σταματήσουν οι απώλειες αυτού του είδους. Αναμένω να μάθω για την πρόοδο που σημειώθηκε σε αυτή τη σύνοδο και παρόλο που δεν μπορώ να υποσχεθώ τίποτα για το αποτέλεσμα, είμαι διατεθειμένη να προσπαθήσω να πείσω τους συναδέλφους μου να εξετάσουν ευνοϊκά κάθε εμπεριστατωμένο αίτημα της Επιτροπής για προσωρινή μεταφορά πόρων του προϋπολογισμού, ώστε να μπορέσει να συμμετάσχει πλήρως στην εκπόνηση ενός τέτοιου διεθνούς σχεδίου δράσης.

  Schlyter (Verts/ALE), εξ ονόματος της Ομάδας. – (SV) Ευχαριστώ για την απάντησή σας, Επίτροπε Borg, και εύχομαι καλή επιτυχία στην προσπάθειά σας στον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας. Κανείς δεν κερδίζει οτιδήποτε από τα παρεμπίπτοντα αλιεύματα, και είμαστε υποχρεωμένοι να εξεύρουμε μεθόδους μείωσής τους. Όταν συλλαμβάνουν παρεμπίπτοντα αλιεύματα μπακαλιάρου, οι ψαράδες αναγκάζονται να απορρίπτουν εξαιρετικής ποιότητας ποσότητες ιχθύων οι οποίες υπερβαίνουν τις ισχύουσες ποσοστώσεις.

Οι κανόνες πρέπει να καταρτιστούν κατά τρόπον ώστε κανένα ψάρι να μην μπορεί να αλιευθεί πριν προλάβει να αναπαραχθεί τουλάχιστον μία φορά. Στην περίπτωση ορισμένων ειδών, η αύξηση του ελαχίστου μεγέθους μπορεί να επιφέρει μια κατάσταση επωφελή για όλους, κατά την οποία, μακροπρόθεσμα, αυξάνουμε την αναπαραγωγή, τη βιομάζα και την ποσότητα των αλιευμάτων. Πρέπει επομένως να μεριμνήσουμε ώστε, όσον αφορά τα δίχτυα, τα μεγέθη των βρόχων τους να προσαρμόζονται σύμφωνα με αυτές τις ελάχιστες τιμές.

Επιπλέον, είναι καιρός να προσέξουμε περισσότερο τα παρεμπίπτοντα αλιεύματα μη εμπορικών ιχθύων. Διεθνώς, αυξάνεται η αντίθεση στην αλίευση τέτοιων ειδών, ιδίως όσον αφορά τα χαριτωμένα θαλάσσια θηλαστικά, αλλά και άλλα είδη. Οι κανόνες εστιάζονταν έως τώρα σε εμπορικά είδη αλλά, για το καλό των βιοσυστημάτων και της υγείας των εμπορικών ειδών, οφείλουμε να διατηρήσουμε και να προστατεύσουμε και τα μη εμπορικά είδη. Χρειάζεται περισσότερη εκλεκτικότητα και έρευνα στην κατεύθυνση της μείωσης των συγκεκριμένων παρεμπιπτόντων αλιευμάτων. Εντούτοις, είναι σημαντικό να έχουμε κατά νου ότι η προσπάθεια αποφυγής ενός είδους δεν πρέπει να οδηγεί σε αύξηση των παρεμπιπτόντων αλιευμάτων ενός άλλου είδους. Εάν δεν εξεύρουμε λύσεις για αυτά τα προβλήματα, οι ωκεανοί μας σύντομα θα είναι αδειανοί όσο και η αίθουσα αυτή τη στιγμή.

  Casaca (PSE). – (PT) Κύριε Πρόεδρε, και εγώ χάρηκα φυσικά με τη θετική ανταπόκριση του Επιτρόπου Borg στο σαφές ζήτημα που έθεσε στο Σώμα αυτό η επιτροπή μας, και ειδικότερα η προεδρία της, την πλέον πρόσφορη στιγμή.

Θέλω ωστόσο να επισημάνω ότι, κατά τη γνώμη μου, τα λεγόμενα παρεμπίπτοντα αλιεύματα αποτελούν, προπαντός, πολιτισμικό πρόβλημα. Το βρίσκω εντελώς βάρβαρο να αλιεύονται εκατομμύρια τόνοι άγρια ζώα για οποιονδήποτε λόγο. Θανατώνονται χωρίς λόγο, και μάλιστα με τη σύμφωνη γνώμη της γραφειοκρατίας και της βιομηχανικής νοοτροπίας που θεωρεί φθηνότερο να θανατώνονται περισσότερα και να καταναλώνονται λιγότερα, με το σκεπτικό ότι η φύση δεν έχει καμιά αξία. Η ουσία του θέματος είναι ότι πρέπει να σεβόμαστε τη φύση. Δεν νοείται βιώσιμη αλιεία χωρίς σεβασμό για τη φύση, και αυτή είναι η μεγαλύτερη ίσως απόδειξη της αρνητικής πλευράς της κοινής αλιευτικής πολιτικής μας. Προσέτι, όπως αναφέρθηκε στο Σώμα αυτό, το μόνο που έχουμε να κάνουμε είναι να κοιτάξουμε τους γείτονές μας στη Νορβηγία και την Ισλανδία, όπου οι πρακτικές αυτές είναι απαγορευμένες, και εξίσταμαι που δεν μιμούμαστε το παράδειγμά τους.

Χαιρετίζω το γεγονός ότι η Επιτροπή μεταφέρει τη θέση αυτή στον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών, αλλά, όπως αναφέρθηκε εδώ, δεν πρέπει να λησμονούμε τα δύο εκατομμύρια τόνους που απορρίπτονται κάθε χρόνο. Θα ήθελα να σας θυμίσω, κύριε Επίτροπε, τα εξής: δεν πέρασε πολύς καιρός από τότε που το Σώμα απαγόρευσε τα συρόμενα δίχτυα βυθού, τα οποία συνιστούν άκρως αδιάκριτη μέθοδο αλιείας –κάτι που παραδέχεται και η ίδια η Επιτροπή– μια ιδιαίτερα ληστρική μέθοδο η οποία προξενεί το μεγαλύτερο ποσοστό παρεμπιπτόντων αλιευμάτων. Για μεγάλο χρονικό διάστημα, παρόμοια απαγόρευση ίσχυε στις Αζόρες, όπου η πρακτική δεν απαντούσε ποτέ πριν.

Η Επιτροπή δεν θέλησε να ενημερωθεί γι’ αυτό, και επέβαλε –ή εκφράστηκε υπέρ της επιβολής– την ελευθέρωση αυτού του είδους αλιείας στα ύδατα στα ανοικτά των Αζόρων. Τούτο αποτελεί πρακτική εκδήλωση μιας στάσης η οποία αψηφά τα όσα ακούστηκαν νωρίτερα, διότι, προτού αποταθούμε στον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας, πιστεύω ότι είναι απαραίτητο να διασφαλίσουμε την εφαρμογή χρηστών πρακτικών στους κόλπους της ΕΕ.

  Borg, Επιτροπή. (EN) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα κατά πρώτον να ευχαριστήσω τους βουλευτές για όλες τις παρατηρήσεις και τα σχόλιά τους. Θα ομαδοποιήσω τις παρεμβάσεις σε τέσσερα σημεία.

Πρώτον, το γεγονός ότι το πρόβλημα των παρεμπιπτόντων αλιευμάτων είναι παγκόσμιο και το ζήτημα του να αναλάβει ηγετική θέση η Επιτροπή. Όπως είπα στην αρχική μου απάντηση, είμαστε πρόθυμοι να το κάνουμε αλλά πρέπει να μας διατεθούν οι απαραίτητοι πόροι διότι πρόκειται για κολοσσιαίο έργο. Θα θέσουμε το θέμα στο Συμβούλιο πολύ σύντομα.

Όσον αφορά την επερχόμενη σύνοδο του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας, η Επιτροπή, όπως προείπα, είναι έτοιμη να υποστηρίξει την ανάπτυξη ενός διεθνούς σχεδίου δράσης για τα παρεμπίπτοντα αλιεύματα και πάλι θα επιδιώξουμε τη συμφωνία των κρατών μελών για να διαβιβάσουμε αυτή τη θέση στον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας και τα μέλη του κατά τη διάρκεια της προσεχούς συνόδου της Επιτροπής Αλιείας, συγκεκριμένα κατά τη συζήτηση του βραχυπρόθεσμου και μεσοπρόθεσμου προγράμματος εργασίας. Όσον αφορά τις απορρίψεις, εξετάζουμε ενεργά το πρόβλημα και ελπίζουμε ότι θα έχουμε συγκεκριμένη πρόταση σύντομα.

Ένα άλλο σημείο αφορούσε τη μείωση των αποθεμάτων ιχθύων και το γεγονός ότι, ως αποτέλεσμα αυτού, τα παρεμπίπτοντα αλιεύματα είναι ακόμη πιο λυπηρά. Θα ήθελα στο σημείο αυτό να πω ότι ένας τρόπος με τον οποίο προσπαθεί η Επιτροπή να μειώσει τις απορρίψεις είναι η βελτίωση της επιλεκτικότητας των τεχνικών μέτρων, όπως είναι η επιβολή ελάχιστου μεγέθους για τα μάτια των διχτυών ή οι κλειστές περιοχές οι οποίες μπορούν να περιορίσουν την αλίευση νεογνών. Άλλα μέτρα, όπως η χρήση διαχωριστικής τράτας ή διαχωριστικών πλεγμάτων, μπορούν να μειώσουν τα παρεμπίπτοντα αλιεύματα ειδών που δεν αποτελούν στόχο.

Η καλή εφαρμογή τεχνικών μέτρων μπορεί να είναι αποτελεσματική, αλλά δεν στερείται προβλημάτων. Για παράδειγμα, είναι δύσκολο να βρεθεί το κατάλληλο μέγεθος ματιού των διχτυών στη μεικτή αλιεία. Το ελάχιστο μέγεθος ματιού των διχτυών που χρειάζεται για την προστασία των νεογνών του μπακαλιάρου, για παράδειγμα, είναι πολύ μεγάλο για την αλιεία ενήλικου μπακαλιάρου και μπακαλιάρου του Ατλαντικού. Παρόλα αυτά, τα τεχνικά μέτρα μπορούν να διαδραματίσουν κάποιο ρόλο.

Η Επιτροπή σκοπεύει να επανεξετάσει πλήρως τον κανονισμό για τα τεχνικά μέτρα το 2005, ως συνέχεια της ανακοίνωσής της για την φιλική προς το περιβάλλον αλιεία. Για την αντιμετώπιση της μεικτής αλιείας, η Επιτροπή προσπαθεί να προτείνει συνολικές ποσότητες επιτρεπόμενων αλιευμάτων για να ληφθούν υπόψη οι συσχετισμοί μεταξύ των ειδών. Αυτό είναι δύσκολο, αλλά έχουν ήδη γίνει βήματα προς αυτή την κατεύθυνση. Η Επιτροπή ζήτησε από την ISIS να γνωμοδοτήσει με βάση την αλιεία και όχι με βάση ένα μόνο απόθεμα. Αυτά είναι τα πρώτα βήματα για την υιοθέτηση μιας προσέγγισης οικοσυστήματος στη διαχείριση της αλιείας.

Μια άλλη προσέγγιση την οποία υποστηρίζει η Επιτροπή είναι η διαχείριση της αλιείας μέσω ελέγχου της προσπάθειας, αντί να βασιζόμαστε στις μεμονωμένες συνολικές ποσότητες επιτρεπόμενων αλιευμάτων. Καταρχήν, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί αντί για τις συνολικές ποσότητες επιτρεπόμενων αλιευμάτων, επιτρέποντας στους αλιείς να ανεβάζουν όλα τα αλιεύματα, αλλά στην πράξη ο έλεγχος της προσπάθειας θα συμπληρώνει συνήθως αντί να αντικαθιστά τις συνολικές ποσότητες επιτρεπόμενων αλιευμάτων.

Στο τέλος του 2002, η Επιτροπή παρουσίασε ένα σχέδιο δράσης για τις απορρίψεις, το οποίο αναφερόταν πληρέστερα στα προβλήματα των απορρίψεων και στους τρόπους πιθανής αντιμετώπισης του προβλήματος. Στη συνέχεια αυτού του σχεδίου, η Επιτροπή θα διαβουλευθεί με τα κράτη μέλη και τον κλάδο κατά τη διάρκεια του 2005, προκειμένου να ξεκινήσει ένας αριθμός πιλοτικών προγραμμάτων για την εξάλειψη ή τουλάχιστον τη μείωση των απορρίψεων σε επιλεγμένες μορφές αλιείας.

Το τελευταίο σημείο που θέλω να θίξω και αφορά τα ΠΓΣ είναι ότι μπορούν να εμπλακούν και σίγουρα δεν βλέπουμε κανένα πρόβλημα στην εμπλοκή των ΠΓΣ ως προς την παροχή συμβουλών σχετικά με τη διαμόρφωση τέτοιων σχεδίων.

  Πρόεδρος. – Σας ευχαριστούμε πολύ, κύριε Επίτροπε. Τα θέματα της ημερήσιας διάταξης έχουν εξαντληθεί.

Εύχομαι σε όλους και όλες καληνύχτα.