Πληρη πρακτικα των συζητησεων

Τρίτη 5 Ιουλίου 2005 - Στρασβούργο

28. Ο ρόλος των γυναικών στην Τουρκία

  Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση της έκθεσης (A6-0175/2005) της κ. Bozkurt, εξ ονόματος της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων, σχετικά με τον ρόλο των γυναικών στην Τουρκία στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή (2004/2215(INI)).

  Emine Bozkurt (PSE), εισηγήτρια. – (NL) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, μια γυναίκα στην αγροτική Τουρκία επρόκειτο να παντρευτεί παρά τη θέλησή της, όταν οργανώσεις δικαιωμάτων των γυναικών την ενημέρωσαν ότι, βάσει της νέας τουρκικής νομοθεσίας, μπορούσε να προσφύγει σε δικαστήριο για να κηρυχθεί άκυρος ο γάμος της. Όταν είπε στους γονείς της ότι σκόπευε να κάνει ακριβώς αυτό, αντελήφθησαν ότι ήταν τελείως άσκοπο να την παντρέψουν κατ’ αυτόν τον τρόπο, οπότε ο γάμος ακυρώθηκε. Αυτό είναι ένα μόνο παράδειγμα των εξελίξεων στην Τουρκία ως προς τη βελτίωση της θέσης των γυναικών.

Η νέα τουρκική νομοθεσία επαινείται στην έκθεση της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων σχετικά με τον ρόλο των γυναικών στην πολιτική, οικονομική και κοινωνική ζωή της Τουρκίας. Στον τομέα των δικαιωμάτων των γυναικών, η Τουρκία έχει επιφέρει πολλές βελτιώσεις στο πλαίσιο του νέου συντάγματος, του εργατικού δικαίου και του νέου ποινικού κώδικα. Όλα αυτά έχουν κατοχυρωθεί τυπικά, και μένει τώρα να εφαρμοστούν στην πράξη. Η Τουρκία έχει μεν ξεκινήσει αυτή την προσπάθεια, αλλά οφείλει να τη συνεχίσει. Ο σεβασμός των δικαιωμάτων των γυναικών είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την ένταξη στην ΕΕ. Στην έκθεση καλείται η Επιτροπή να αντιμετωπίσει το θέμα των δικαιωμάτων των γυναικών ως ύψιστη προτεραιότητα στις συζητήσεις με την Τουρκία.

Εχθές, ο Επίτροπος Rehn εξήγησε στο Σώμα τη μορφή που θα λάβουν οι διαπραγματεύσεις με την Τουρκία. Εκφράζω δε την ικανοποίησή μου διότι προσέθεσε ότι τα δικαιώματα των γυναικών θα αποτελέσουν βασική προτεραιότητα και ότι θα είναι κεντρικό θέμα στην ετήσια έκθεση προόδου για την Τουρκία. Επιπλέον, η τουρκική κυβέρνηση δήλωσε ότι λαμβάνει πολύ σοβαρά υπόψη της την έκθεση. Για παράδειγμα, κατόπιν προηγούμενων συζητήσεων στην Τουρκία σχετικά με την έκθεση αυτή, έχει ήδη αποφασιστεί να δημιουργηθεί στο τουρκικό κοινοβούλιο μια επιτροπή δικαιωμάτων των γυναικών, ενώ η κυβέρνηση έχει ήδη δεσμευτεί να δημιουργήσει περισσότερα κέντρα αρωγής για γυναίκες που πέφτουν θύματα βίαιης συμπεριφοράς.

Η μεγάλη πλειονότητα των τουρκικών οργανώσεων δικαιωμάτων των γυναικών στηρίζει τα ευρήματα που περιλαμβάνονται στην έκθεσή μου. Και στο παρόν Σώμα, η έκθεση έτυχε ευρείας στήριξης κατά την ψηφοφορία στην Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων. Είμαι ευγνώμων σε όλες και όλους όσοι εργάστηκαν για την εκπόνησή της. Θέλω δε να ευχαριστήσω ιδιαιτέρως την Ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (Χριστιανοδημοκράτες) και των Ευρωπαίων Δημοκρατών για τη θαυμάσια συνεργασία στους κόλπους της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων.

Εννοείται ότι η ευρεία στήριξη που έλαβε η έκθεση δεν σημαίνει ότι οι απόψεις μας συγκλίνουν σε όλα τα σημεία. Θέλω, συνεπώς, να επισημάνω ορισμένες πτυχές οι οποίες μπορεί να αποδειχθούν σημαντικές κατά την αυριανή ψηφοφορία. Στην Τουρκία, οι γυναίκες συμμετέχουν σε εξαιρετικά περιορισμένο βαθμό στην πολιτική ζωή, και μια πιθανή λύση που προτείνεται στην έκθεση είναι ένα σύστημα ποσοστώσεων το οποίο μπορεί να συμβάλει στην συμμετοχή περισσότερων γυναικών στην πολιτική σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα. Οι ποσοστώσεις προτείνονται ως μια πιθανή λύση στο πρόβλημα, αλλά δεν είναι υποχρεωτικές, διότι, βεβαίως, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν μπορεί να ζητήσει από την Τουρκία κάτι που δεν έχει γίνει ακόμη γενικά αποδεκτό από τα ίδια τα κράτη μέλη της.

Μαζί με τις γυναικείες οργανώσεις της Τουρκίας, ζητώ τη στήριξή σας σε αυτόν τον τομέα. Συμφωνώ με τη σχετική τροπολογία της Ομάδας των Φιλελευθέρων, αρκεί η τουρκική κυβέρνηση να κληθεί να λογοδοτήσει στο πλαίσιο των ευθυνών της. Σας καλώ να στηρίξετε την προφορική τροπολογία την οποία θα προτείνω στην Ολομέλεια μεθαύριο, και στην οποία οι Φιλελεύθεροι προφανώς μπορούν να συμφωνήσουν.

Υπάρχει επίσης το θέμα της μαντίλας. Στην Τουρκία, ο αυστηρός διαχωρισμός μεταξύ εκκλησίας και κράτους σημαίνει ότι απαγορεύεται η θρησκευτική ενδυμασία στα πανεπιστήμια και τις κυβερνητικές υπηρεσίες. Εάν μια γυναίκα αρνηθεί να βγάλει τη μαντίλα, δεν μπορεί να φοιτήσει στο πανεπιστήμιο ούτε να εργαστεί σε δημόσια υπηρεσία. Στην έκθεσή μου, επαναλαμβάνω την έκκληση προς την τουρκική κυβέρνηση που περιλαμβάνεται στην έκθεση Eurlings προκειμένου να διασφαλιστεί ότι όλα τα κορίτσια και οι γυναίκες, ανεξαρτήτως προέλευσης, θα μπορούν να ασκήσουν το δικαίωμά τους στην εκπαίδευση. Συμφωνώ με την τροπολογία του κ. Szymánski, από την Ομάδα Ένωση για την Ευρώπη των Εθνών, στην οποία απευθύνεται έμμεση έκκληση για την άρση της απαγόρευσης της μαντίλας. Το έπραξα όχι επειδή αγνοώ τις αρνητικές επιπτώσεις που μπορεί να έχει αυτή η απαγόρευση, αλλά επειδή η ίδια η Ευρώπη δεν έχει κοινή πολιτική στο θέμα της μαντίλας. Δεν είναι δυνατόν να ζητήσουμε από την Τουρκία να κάνει κάτι στο οποίο ούτε εμείς οι ίδιοι δεν έχουμε αποφασίσει. Εξάλλου, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων αποφάσισε προσφάτως ότι, με την απαγόρευση αυτή, η Τουρκία δεν παραβιάζει τα δικαιώματα των γυναικών· κάθε χώρα έχει δικαίωμα να αποφασίζει η ίδια ποια πολιτική θα εφαρμόζει στο θέμα των θρησκευτικών συμβόλων. Ως εκ τούτου, η Τουρκία πρέπει να καταλήξει από μόνη της σε μια λογική λύση στο θέμα της χρήσης της μαντίλας. Ευχαρίστως να βοηθήσω στην εξεύρεση κάποιας λύσης, εφόσον, για παράδειγμα, συζητηθεί πρώτα εκτενώς το πρόβλημα στη μικτή κοινοβουλευτική επιτροπή ΕΕ-Τουρκίας. Το θέμα αυτό πρέπει να συζητηθεί τόσο στην Τουρκία όσο και στην Ευρώπη. Εννοείται ότι εμείς, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, δεν μπορούμε να λύσουμε μόνοι μας το πρόβλημα, αλλά μπορούμε να συνεισφέρουμε στη σχετική συζήτηση.

Τέλος, θέλω να καλέσω όλες και όλους τους συναδέλφους να υπερψηφίσουν την έκθεση, όπως είναι αναμενόμενο, επειδή είναι η δική μου έκθεση, όμως έχω καταβάλει ιδιαίτερες προσπάθειες για την επίτευξη καλής συνεργασίας με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη σε αυτή την έκθεση, διότι θεωρώ σημαντικό να αντιληφθεί η Τουρκία ότι η έκκληση να εργαστεί εντατικά στο θέμα των δικαιωμάτων των γυναικών προέρχεται από το σύνολο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Σας ευχαριστώ εκ των προτέρων για τη βοήθεια και για την προσοχή σας, ενώ αναμένω με ενδιαφέρον τις παρεμβάσεις σας σε αυτή τη συζήτηση.

  Olli Rehn, Επιτροπή. – (FI) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, βρισκόμουν εδώ πριν από δυόμισι ώρες, και με ενοχλεί το γεγονός ότι για μια ακόμη φορά σημειώνεται μια τελείως παράλογη καθυστέρηση στην έναρξη αυτής της συζήτησης, ιδίως ενόψει της σοβαρότητας του εξεταζόμενου θέματος. Οφείλω να πω ότι δεν είναι να απορεί κανείς που η ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα είναι τόσο αδύναμη, όταν δεν μπορούμε να τηρήσουμε ένα απλό πρόγραμμα. Ευελπιστώ ότι το Προεδρείο θα προβληματιστεί επ’ αυτού και θα προβεί στις δέουσες ενέργειες στο μέλλον.

(EN) Χαιρετίζω την ευκαιρία που μας δίδεται να συζητήσουμε το θέμα των δικαιωμάτων των γυναικών στην Τουρκία βάσει της θαυμάσιας έκθεσης της κ. Bozkurt σε ένα ιδιαιτέρως σημαντικό στάδιο των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας.

Την περασμένη εβδομάδα, η Επιτροπή κατέθεσε το πλαίσιο διαπραγματεύσεων με την Τουρκία στα κράτη μέλη και πρόκειται για το πιο αυστηρό πλαίσιο που έχει ποτέ παρουσιάσει η Επιτροπή. Αναφέρει ότι η Ένωση αναμένει από την Τουρκία να συνεχίσει τη διαδικασία μεταρρυθμίσεων και να διασφαλίσει την αποφασιστική εφαρμογή της ώστε να γίνουν πλήρως σεβαστά το κράτος δικαίου και τα ανθρώπινα δικαιώματα σε όλους τους τομείς της ζωής και σε όλες τις γωνιές της χώρας.

Έχω δηλώσει ότι, στις διαπραγματεύσεις με την Τουρκία, το ταξίδι είναι τουλάχιστον εξίσου σημαντικό με τον προορισμό, αλλά για να έχει νόημα η πραγματοποίηση ενός ταξιδιού απαιτείται η ύπαρξη ενός προορισμού, και η προοπτική ένταξής της στην ΕΕ προσφέρει στην Τουρκία ακριβώς έναν τέτοιο στόχο, ενώ προσδίδει αξιοπιστία στις προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ασκήσει επιρροή σε θέματα όπως τα δικαιώματα των γυναικών στην Τουρκία.

Ας είμαστε ειλικρινείς. Καμιά άλλη προοπτική δεν θα έδινε στην Τουρκία το ίδιο κίνητρο να υιοθετήσει και να εφαρμόσει τις ευρωπαϊκές αξίες στο θέμα της ισότητας των φύλων όσο η προοπτική ένταξής της ως πλήρους μέλους της Ένωσης. Αυτό είναι το μυστικό της επιτυχίας της πολιτικής διεύρυνσης της ΕΕ, και δεν πρέπει να λησμονούμε το μυστικό αυτό.

Θέλω να συγχαρώ την εισηγήτρια για την έκθεσή της. Είναι προϊόν επισταμένης και λεπτομερούς έρευνας, ενώ αντιμετωπίζει πολλά από τα θέματα τα οποία επισημαίνει η Επιτροπή στις περιοδικές εκθέσεις της. Οι συστάσεις που περιλαμβάνονται στην έκθεση πρέπει να ληφθούν υπόψη από όλους τους ενδιαφερόμενους. Χαιρετίζω ιδίως το γεγονός ότι η έκθεση εστιάζεται στην προαγωγή της συμμετοχής των γυναικών στην αγορά εργασίας, στην ενίσχυση της εκπροσώπησής τους σε θέσεις λήψης αποφάσεων και στην καταπολέμηση της ενδοοικογενειακής βίας εις βάρος των γυναικών, κυρίως δε στην ανάγκη δημιουργίας περισσότερων κέντρων περίθαλψης για τα θύματα βίαιης συμπεριφοράς.

Συμμερίζομαι την εκτίμηση της εισηγήτριας για τις προσπάθειες της τουρκικής κυβέρνησης να θεσπίσει συνταγματικές και νομοθετικές μεταρρυθμίσεις, όπως ο ποινικός κώδικας, ο οποίος αναφέρεται στην κατάσταση των γυναικών και προάγει την ισότητα των φύλων. Ο νέος ποινικός κώδικας έχει επικριθεί σε ορισμένα σημεία του, αλλά εν γένει αποτελεί μια σαφώς θετική εξέλιξη η οποία εκσυγχρονίζει το ποινικό σύστημα, καθόσον περιλαμβάνει πολλές βελτιώσεις για τις γυναίκες.

Θα σας αναφέρω ορισμένα πολύ συγκεκριμένα παραδείγματα. Ο ποινικός κώδικας αναγνωρίζει ως έγκλημα τον βιασμό εντός του γάμου, καταργεί τις διακρίσεις εις βάρος μη παρθένων και άγαμων γυναικών, ποινικοποιεί τη σεξουαλική παρενόχληση στην εργασία, καταργεί τον πατριαρχικό θεσμό του αρχηγού της οικογένειας, ενώ προσφέρει ίσα δικαιώματα στα εξώγαμα παιδιά. Όλα αυτά περιλαμβάνονται στον νέο ποινικό κώδικα. Τώρα το θέμα είναι η εφαρμογή, η εφαρμογή, η εφαρμογή.

Τέλος, θέλω να υπογραμμίσω ότι τα δικαιώματα των γυναικών θα αποτελέσουν βασική προτεραιότητα της Επιτροπής στη διαδικασία ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Τουρκία, ενώ θα αξιολογήσουμε την κατάσταση των δικαιωμάτων των γυναικών εις βάθος στην επόμενη τακτική μας έκθεση, την οποία θα εγκρίνει η Επιτροπή στις 9 Νοεμβρίου του τρέχοντος έτους.

  Doris Pack, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, σε ένα μεγάλο γερμανικό μηνιαίο περιοδικό διάβασα την περασμένη εβδομάδα ένα θαυμάσιο ρεπορτάζ για τρεις γυναίκες επιχειρηματίες από την Τουρκία. Διαβάζοντας στη συνέχεια την παρούσα έκθεση μπορεί να διαπιστώσει κανείς πόσο μεγάλες διαφορές υπάρχουν στην Τουρκία.

Κύριο μέλημά μας είναι να συνεισφέρουμε στην επικράτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και στην προκειμένη περίπτωση των δικαιωμάτων των γυναικών. Η βία κατά των γυναικών, και στην οικογένεια, τα επονομαζόμενα εγκλήματα τιμής, οι αναγκαστικοί γάμοι και το μεγάλο ποσοστό αναλφάβητων γυναικών είναι πολύ ανησυχητικά. Πολλές εκατοντάδες κορίτσια δεν επιτρέπεται καν να πάνε σχολείο επειδή οι γονείς τους είναι οπισθοδρομικοί ή επειδή δεν υπάρχει η ανάλογη υποδομή, αυτά ισχύουν ιδίως για τις Κούρδισσες. Έχουν ψηφιστεί νόμοι, όπως μόλις είπε ο Επίτροπος, αλλά δεν εφαρμόζονται μέχρι σήμερα. Ελπίζω ότι η Επιτροπή θα εμμείνει στην εφαρμογή τους.

Ωστόσο τα εγκλήματα τιμής και οι αναγκαστικοί γάμοι είναι προβλήματα που αφορούν και τις Τουρκάλες μετανάστριες που ζουν εδώ και, ως εκ τούτου, αφορούν και τη δική μας κοινωνία. Επίσης, τα πολιτικά κόμματα θα πρέπει να αναλάβουν την ανάλογη δράση για να αλλάξει η υποεκπροσώπηση των γυναικών της Τουρκίας στα κοινοβούλια. Όμως ο εξαναγκασμός της Τουρκίας να υιοθετήσει ποσοστώσεις και ένα σύστημα «φερμουάρ» για τους εκλογικούς καταλόγους είναι το λιγότερο απάτη αν δεν προσπαθήσουμε πρώτα να κάνουμε το ίδιο στις πατρίδες μας.

Ελπίζω ότι το κοινό ψήφισμα που θα εγκρίνουμε θα βοηθήσει τις οργανώσεις γυναικών της Τουρκίας να μιλήσουν ξεκάθαρα στους πολιτικούς τους εκπροσώπους στη χώρα. Οι αλλαγές είναι απαραίτητες, γιατί πρόκειται για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που η απαγόρευσή τους θα έπρεπε να είναι αυτονόητη, ανεξάρτητα από την επιδιωκόμενη ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ελπίζω ότι οι πολιτικοί στην Τουρκία θα το καταλάβουν αυτό σιγά-σιγά.

  Lissy Gröner, εξ ονόματος της Ομάδας PSE. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, θα ήθελα να συγχαρώ την εισηγήτρια εξ ονόματος της Σοσιαλιστικής Ομάδας του ΕΚ. Η έκθεσή της είναι καλά τεκμηριωμένη και επίκαιρη. Διεξαγάγαμε αναρίθμητες συζητήσεις τόσο με την επιτροπή γυναικών στην Τουρκία όσο και εδώ στο Σώμα. Μιλήσαμε με τις ΜΚΟ, με τους πολιτικούς και με τους κοινωνικούς εταίρους. Το αποτέλεσμα ήταν μία ευρεία συζήτηση στην Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων και μία έκθεση που την υποστηρίζουν σχεδόν όλες οι Ομάδες.

Η έκθεση καθιστά εξαιρετικά σαφές ότι υπήρξε μεγάλη κινητοποίηση στην Τουρκία για την εφαρμογή του κοινοτικού κεκτημένου. Την 1η Ιουνίου τέθηκε σε ισχύ ο νέος ποινικός κώδικας, ο οποίος πρέπει βέβαια να εφαρμοστεί και πρέπει να διατηρηθεί η σχετική πίεση. Πρέπει όμως να δοθεί επίσης λίγος χρόνος στην Τουρκία για να το κάνει αυτό. Ο συζυγικός βιασμός συνιστά στο εξής ποινικό αδίκημα και τα εγκλήματα τιμής στιγματίζονται ως αυτό που είναι, δηλαδή ανέντιμες και εγκληματικές πράξεις.

Τώρα είναι η σειρά της Τουρκίας να κάνει το επόμενο βήμα αναθέτοντας πολιτικά αξιώματα σε γυναίκες. Είναι απαράδεκτο το ποσοστό του 4% στο τουρκικό κοινοβούλιο, ενώ το 1% στα περιφερειακά συμβούλια είναι απειροελάχιστο. Οι γυναίκες χρειάζονται τη βοήθειά μας και με στόχο να στείλει ένα σαφές μήνυμα το Σώμα, οι οργανώσεις γυναικών απηύθυναν επείγουσα έκκληση παρακαλώντας μας να τις υποστηρίξουμε με ποσοστώσεις και με μεθόδους βέλτιστης πρακτικής, κυρίως όμως να τα συμπεριλάβουμε αυτά σε ένα ψήφισμα. Θεωρώ ότι πρέπει να το κάνουμε. Επίσης, πρέπει να εξακολουθήσουμε να στηλιτεύουμε τη βία κατά των γυναικών και να τη συμπεριλάβουμε στην ημερήσια διάταξη. Οι διαπραγματεύσεις πρόκειται να αρχίσουν στις 3 Οκτωβρίου και η παρούσα έκθεση είναι σημαντική συμβολή γι’ αυτό.

  Anneli Jäätteenmäki, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (FI) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, με μεγάλη ευκολία δίνουμε συμβουλές σε χώρες εκτός της Ένωσης για θέματα στα οποία ενδεχομένως και εμείς οι ίδιοι εξακολουθούμε να έχουμε πολλές ελλείψεις. Σε αυτή την έκθεση για τα δικαιώματα των γυναικών στην Τουρκία επισημαίνεται ότι οι γυναίκες μετέχουν σε ποσοστό μόλις 4,4% στο τουρκικό κοινοβούλιο. Το ζήτημα πρέπει να θίγεται και ο στόχος πρέπει να είναι η αλλαγή προς το καλύτερο. Δεν μπορούμε, ωστόσο, να προτείνουμε την εφαρμογή υποχρεωτικού συστήματος ποσοστώσεων για την αύξηση της συμμετοχής των γυναικών στην τουρκική πολιτική σκηνή, χωρίς να ζητούμε και από τα ίδια τα κράτη μέλη μας να τροποποιήσουν προς την ίδια ακριβώς κατεύθυνση τη νομοθεσία τους. Δεν μπορούμε να ζητούμε από την Τουρκία περισσότερα από όσα είμαστε διατεθειμένοι να πράξουμε και οι ίδιοι. Για τον λόγο αυτόν, η Ομάδα Συμμαχία των Δημοκρατών και των Φιλελευθέρων για την Ευρώπη κατέθεσε την τροπολογία 3.

Θέλω να απευθύνω την εξής έκκληση στους τούρκους εταίρους μας: ενθαρρύνετε τις γυναίκες να μετάσχουν περισσότερο στην πολιτική· να είστε πιο τολμηροί από τους αρχηγούς των κυβερνήσεων πολλών από τα σημερινά κράτη μέλη της Ένωσης! Για παράδειγμα, το ποσοστό γυναικών στο εθνικό κοινοβούλιο της Γαλλίας είναι περίπου 12%, ενώ στην Ιταλία είναι ακόμη μικρότερο. Δεν άκουσα τους ηγέτες καμιάς από τις χώρες αυτές ή την Ευρωπαϊκή Ένωση να εκφράζουν ανησυχία για την κατάσταση και την περιορισμένη συμμετοχή των γυναικών σε αυτές τις χώρες. Θα ήταν αρκετό να αναλαμβάναμε δράση εδώ. Δεν πρέπει να μεμφόμαστε την Τουρκία μόνον, ενώ συγκαλύπτουμε τα δικά μας προβλήματα. Πρέπει να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα της μικρής συμμετοχής των γυναικών στην πολιτική ζωή τόσο στην Τουρκία όσο και στην Ένωση, αλλά και στις επιλογές στις οποίες η ίδια η Ένωση προβαίνει.

Θέλω, τέλος, να ευχαριστήσω την εισηγήτρια, η οποία επιτέλεσε εξαιρετικό έργο. Συγχρόνως, θέλω να ευχαριστήσω τον Επίτροπο Rehn, ο οποίος, προς τιμήν του, έθιξε το θέμα των δικαιωμάτων των γυναικών σε αυτές τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις.

  Hiltrud Breyer, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά την εισηγήτρια και εξ ονόματος της Ομάδας των Πρασίνων/Ευρωπαϊκή Ελεύθερη Συμμαχία. Ελπίζω ότι αύριο θα δοθεί ένα σαφές μήνυμα και όχι μόνο από το Κοινοβούλιο. Εύχομαι να επικεντρωθεί περισσότερο και η Επιτροπή στην πολιτική για την ισότητα που κατά την γνώμη μου, δυστυχώς, έπαιξε πολύ μικρό ρόλο ως σήμερα.

Πρέπει να καταστήσουμε απολύτως σαφές ότι δεν πρόκειται να αρκεστούμε σε προόδους στα χαρτιά αλλά ζητάμε συγκεκριμένη υλοποίηση των δικαιωμάτων των γυναικών στην πράξη.

Χαίρομαι διότι καθορίσαμε μια ποσόστωση· θα έπρεπε μάλιστα να εξετάσουμε στην πράξη να το ζητήσουμε αυτό και για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το να έχουμε μόνο 4% γυναίκες στο εθνικό κοινοβούλιο και 1% σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης είναι πραγματικά απόδειξη της πολιτικής μας χρεοκοπίας. Αυτό πρέπει να αντιμετωπιστεί επειγόντως, πράγμα που δεν μπορεί να επιτευχθεί παρά μόνο με ποσοστώσεις.

Το Κοινοβούλιο τάχθηκε ξεκάθαρα ήδη στο ψήφισμά του της 8ης Μαρτίου εναντίον του αναγκαστικού γάμου. Ως εκ τούτου, ζητώ και πάλι υποστήριξη της τροπολογίας μας για άμεση καταχώρηση των νεογέννητων, προκειμένου να αποφευχθεί να δηλώνονται ανήλικα κορίτσια ως ενήλικα και έτσι να νομιμοποιούνται de facto οι καταναγκαστικοί γάμοι.

  Feleknas Uca, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, η Συνομοσπονδιακή Ομάδα της Ευρωπαϊκής Ενωτικής Αριστεράς/Αριστερά των Πρασίνων των Βορείων Χωρών υποστηρίζει την έκθεση της κ. Bozkurt και θα την υποστηρίξουμε και κατά την αυριανή ψηφοφορία. Η έκθεση διασαφηνίζει ότι παρά τη βελτίωση της κατάστασης των γυναικών στην Τουρκία, όπως φαίνεται για παράδειγμα στη νομοθεσία για τα επονομαζόμενα εγκλήματα τιμής και τους συζυγικούς βιασμούς, απομένουν ακόμα να γίνουν πολλά στον κοινωνικό, οικονομικό και πολιτικό τομέα. Για την Ομάδα μας είναι σημαντικό να βρεθεί μία πολιτική λύση για την Νοτιοανατολική Τουρκία και να σταματήσει η μειονεκτική μεταχείριση στα κουρδικά εδάφη. Μας ενδιαφέρει να αποκτήσουν οι γυναίκες των μειονεκτικών αγροτικών περιοχών περισσότερες δυνατότητες εργασίας και εκπαίδευσης και να προωθηθούν σχέδια που θα το υποστηρίζουν αυτό. Ως εκ τούτου, προσέθεσα στην έκθεση το αίτημα προς την τουρκική κυβέρνηση να συνεργαστεί με τους δημάρχους της κουρδικής περιοχής και να προωθήσει προγράμματα για τις ίσες ευκαιρίες και τα δικαιώματα των γυναικών που κατοικούν εκεί. Η βελτίωση της κατάστασης των γυναικών στην Τουρκία είναι ένα σημαντικό βήμα για τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Τουρκία.

  Γεώργιος Καρατζαφέρης, εξ ονόματος της ομάδας IND/DEM. – Κύριε Πρόεδρε, ομιλώ ως συγγραφέας του βιβλίου «Η γυναίκα σήμερα», ενός βιβλίου που έχει γίνει μπεστ σέλερ στη χώρα μου, και απευθύνομαι στις γυναίκες συναδέλφους. Εάν αγαπούν τις γυναίκες της Τουρκίας και αισθάνονται πραγματική αλληλεγγύη για τις γυναίκες, πρέπει να μην ψηφίσουν την έκθεση.

Ποια είναι τα πραγματικά περιστατικά; Περιγράφονται στην είδηση που δημοσιεύθηκε πριν από μερικούς μήνες: Μία κοπέλα 14 ετών βιάστηκε από το θείο της, το είπε στην οικογένειά της, έγινε οικογενειακό συμβούλιο και σκότωσαν την κοπέλα. Οι δε δολοφόνοι είναι ελεύθεροι. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Αυτή είναι η κατάσταση.

Δεν μπορούμε να κάνουμε εκθέσεις από τις Βρυξέλλες. Εκθέσεις θα κάνουμε εάν πάμε στο Ντιγιαρμπακίρ, να δούμε πώς ζει η γυναίκα! Σε μεσαιωνική κατάσταση! Ο ρατσισμός είναι άκρατος εναντίον της γυναίκας. Το εκπαιδευτικό σύστημα της Τουρκίας τον καλλιεργεί. Η πατριαρχική δομή της οικογένειας επιτάσσει το βιασμό και τον ξυλοδαρμό της γυναίκας.

Εάν επιτέλους θέλουμε να δείξουμε σεβασμό στη γυναίκα οπουδήποτε στον κόσμο, δεν μπορούμε να ψηφίσουμε αυτή την έκθεση. Και ο κ. Ερντογάν, ο Πρωθυπουργός της Τουρκίας, γύρισε δέκα χρόνια πίσω τη γυναίκα στην Τουρκία. Από εκεί που είχαν γυναίκα Πρωθυπουργό, σήμερα η σύζυγος του Πρωθυπουργού κυκλοφορεί με τη μαντίλα. Αυτό είναι οπισθοδρόμηση της γυναίκας στην Τουρκία!

  Koenraad Dillen (NI). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, η πολυγαμία, οι καταναγκαστικοί γάμοι, ο αναλφαβητισμός, οι δολοφονίες για λόγους τιμής, η ενδοοικογενειακή βία, οι διακρίσεις στην πολιτική, και άλλα πολλά περιλαμβάνονται σε αυτή την έκθεση για τον ρόλο των γυναικών στην Τουρκία, η οποία, από πλευράς περιεχομένου, είναι αρκετά εμπεριστατωμένη και τεκμηριωμένη. Όποιος, όμως, παρακολουθεί προσεκτικά την πολιτική κατάσταση στην Τουρκία θα έχει εδώ και πολύν καιρό αντιληφθεί ότι στο υποψήφιο κράτος μέλος, στο υποτιθέμενο «κοσμικό τουρκικό κράτος πρότυπο» για να χρησιμοποιήσω τα λόγια του κ. Michel, επικρατεί πραγματικά άσχημη κατάσταση στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιδίως όσον αφορά τα δικαιώματα των γυναικών σε μια ισλαμική κοινωνία.

Είναι, όμως, χρήσιμο το γεγονός ότι η εισηγήτρια, λίγους μήνες πριν από την επίσημη έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, μας υπενθυμίζει ορισμένα από τα δεδομένα. Για όσους δεν έχουν διδαχθεί τίποτε από τις βιαιοπραγίες της τουρκικής αστυνομίας εις βάρος ειρηνικών διαδηλωτριών, η έκθεση αυτή είναι πολύ επίκαιρη. Εάν, μάλιστα, παρουσιάζονταν στο Σώμα εκθέσεις για τον ρόλο των θρησκευτικών μειονοτήτων, την κατοχή της Κύπρου, τα δικαιώματα των Αρμενίων και τους περιορισμούς στις ελευθερίες της έκφρασης και του συνέρχεσθαι στην Τουρκία, δεν θα γίνονταν δεκτές με ιδιαίτερους επαίνους. Τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα ενημερωνόμαστε από ανεξάρτητες πηγές για σοβαρά προβλήματα στον τομέα τον οποίο με τόσο στόμφο αποκαλούμε «θεμελιώδη δικαιώματα». Η κατάσταση στην Τουρκία δεν έχει βελτιωθεί σε κανέναν απολύτως τομέα και, παρεμπιπτόντως, το σύνολο αυτής της έκθεσης έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τους αισιόδοξους θορύβους που ακούσαμε πέρυσι από τον Επίτροπο Verheugen και τον κ. Prodi, όταν η Επιτροπή, ερχόμενη σε πλήρη σύγκρουση με την πραγματικότητα, μας έκανε να πιστέψουμε ότι τα προβλήματα που παρατηρούνται στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τουρκία είναι ελάχιστα, μόνο και μόνο για να δοθεί το πράσινο φως για την ένταξή της.

Εν κατακλείδι, το ζήτημα είναι, βεβαίως, εάν θα έχουμε το πολιτικό θάρρος να καταλήξουμε στο μόνο προφανές συμπέρασμα, το οποίο συνίσταται στο να δηλώσουμε με ειλικρίνεια στην Άγκυρα ότι οι αξίες στις οποίες στηρίζεται η τουρκική κοινωνία διαφέρουν σε τέτοιο βαθμό από τις δικές μας ώστε είναι αδύνατη η ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση εντός του προτεινόμενου χρονικού διαστήματος, καθότι αυτό είναι το μόνο λογικό συμπέρασμα που μπορούμε να αντλήσουμε από αυτή την έκθεση.

  Edit Bauer (PPE-DE). – (HU) Η Τουρκία δεν είναι η μόνη χώρα στην οποία η κατάσταση των γυναικών αποτελεί κριτήριο δημοκρατικής εξέλιξης. Η Τουρκία έχει σημειώσει τεράστια πρόοδο σε αυτόν τον τομέα, γεγονός που εξακολουθεί να ισχύει παρά τα νομικά κενά που γνωρίζουμε ότι υπάρχουν. Κανείς δεν αμφισβητεί το γεγονός ότι οι συνταγματικές τροποποιήσεις και ο νέος ποινικός κώδικας αποτελούν τεράστιο βήμα προόδου, όχι μόνο στο θέμα των δικαιωμάτων των γυναικών, αλλά και γενικότερα όσον αφορά τα οικουμενικά ανθρώπινα δικαιώματα. Η εμπειρία, όμως, καταδεικνύει ότι η εφαρμογή της νομοθεσίας κατά την άσκηση αυτών των δικαιωμάτων είναι αργή και ανακόλουθη. Το πρόβλημα δεν είναι μόνον ότι είναι πιο δύσκολη η αλλαγή των ηθών και των παραδόσεων από ό,τι η αλλαγή της νομοθεσίας. Η έκθεση ενθαρρύνει την τουρκική κυβέρνηση να είναι περισσότερο συνεπής στις προσπάθειές της για αλλαγή της κατάστασης.

Είναι θετικό το γεγονός ότι το σύνταγμα επιφορτίζει την κυβέρνηση με την ευθύνη να δημιουργήσει συνθήκες ίσων ευκαιριών, αλλά δεν φαίνεται να υπάρχει καμιά στρατηγική όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο η κυβέρνηση προτίθεται να επιτύχει αυτόν τον στόχο. Είναι θετικό το γεγονός ότι, βάσει της νομοθεσίας, οι άνδρες δεν μπορούν να έχουν περισσότερες από μία συζύγους, αλλά στην πράξη οι ιμάμηδες εξακολουθούν να τελούν τη γαμήλια τελετή για δεύτερες και τρίτες γυναίκες. Είναι θετικό το γεγονός ότι περίπου το 40% των καθηγητών πανεπιστημίου είναι γυναίκες, αλλά αυτό δεν αλλάζει το γεγονός ότι σχεδόν το ένα τέταρτο των γυναικών είναι αναλφάβητες. Όπου η κυβέρνηση επιδεικνύει αποφασιστικότητα, τα αποτελέσματα είναι ορατά. Τις τελευταίες εβδομάδες, στο πλαίσιο κυβερνητικής εκστρατείας, περισσότερα από είκοσι χιλιάδες παιδιά τα οποία δεν ήταν εγγεγραμμένα στα ληξιαρχικά μητρώα εγγράφηκαν σε αυτά στο διάστημα μίας μόλις ημέρας. Σκοπός της προτεινόμενης έκθεσης, καθώς και των τροπολογιών που έχουν κατατεθεί, είναι να διασφαλιστεί ότι θα σημειωθεί πρόοδος στην πράξη, ώστε να γεφυρωθεί το συχνά τεράστιο χάσμα μεταξύ της νομικής και της πραγματικής κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

  Zita Gurmai (PSE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, η προσπάθεια συλλογής όλων των συναφών πληροφοριών και στοιχείων προκειμένου να καταρτιστεί μια τόσο λεπτομερής έκθεση σχετικά με την πραγματική κατάσταση των γυναικών στην Τουρκία ήταν μακρά και δύσκολη. Εξετάσαμε αναρίθμητα προβλήματα, πολλά εκ των οποίων εμφανίζονται σε όλα τα επίπεδα της καθημερινής ζωής στην Τουρκία στους τομείς των δικαιωμάτων των γυναικών και της ισότητας των φύλων. Παρότι η Τουρκία έχει αρχίσει να αντιμετωπίζει τις συναφείς προκλήσεις σε νομικό επίπεδο, η πραγματική μεταφορά των αρχών στην καθημερινή ζωή δεν έχει ακόμη επιτευχθεί. Η Τουρκία, η οποία έχει υποβάλει αίτηση ένταξης στην ΕΕ και θεωρεί ότι μπορεί να καταστεί υποψήφιο κράτος μέλος, πρέπει να σέβεται τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα και το κοινοτικό κεκτημένο στους τομείς των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ισότητας των φύλων.

Η τουρκική κυβέρνηση απέδειξε τη σταθερή προσήλωσή της στις ευρωπαϊκές αρχές και αξίες δημιουργώντας έναν νέο Ποινικό Κώδικα για την προστασία των δικαιωμάτων των γυναικών. Την συγχαίρω γι’ αυτό. Πρέπει δε να επισημανθεί ότι έχουμε προτείνει τον ορισμό του 2006 ως ευρωπαϊκού έτους δράσης για την καταπολέμηση της βίας εις βάρος των γυναικών. Η Τουρκία πρέπει να συμμετάσχει σε αυτή την προσπάθεια, σε επίπεδο αρχής αλλά και σε πρακτικό επίπεδο, μέσω συγκεκριμένων και απτών ενεργειών, λαμβάνοντας μέτρα όχι μόνο κατά της βίας αλλά και για την εφαρμογή της ισότητας των φύλων σε άλλους τομείς.

Η ισχυρή πολιτική βούληση για την εφαρμογή πολιτικών υπέρ της ισότητας των φύλων δεν είναι η μόνη προϋπόθεση της επιτυχίας. Η επιτυχία πρέπει να επιδιωχθεί μέσω της υπέρβασης πολλών άλλων εμποδίων, όπως παραδόσεις, πατριαρχικές κοινωνικές δομές, θρησκευτικές πτυχές, ήθη, εκπαίδευση, απασχόληση και οικογενειακές αξίες, πρότυπα και στερεότυπα, στοιχεία τα οποία εμποδίζουν την επίτευξη προόδου. Πρόκειται για μια μεγάλη πρόκληση, καθόσον οι εν λόγω δομές έχουν δημιουργηθεί με την πάροδο αιώνων και οι σχετικές μεταρρυθμίσεις δεν είναι εύκολο να υλοποιηθούν διαμιάς· όμως, εάν η Τουρκία επιθυμεί να πλησιάσει και να ενταχθεί στην Ευρώπη, πρέπει να σεβαστεί, μεταξύ άλλων, και τις ευρωπαϊκές αξίες.

Πιστεύουμε ειλικρινά ότι η τουρκική κυβέρνηση θα ξεκινήσει τη λήψη μέτρων για την εφαρμογή των συστάσεών μας. Έχουμε δε κοινό συμφέρον να παρακολουθήσουμε την πρόοδο που θα σημειωθεί, έτσι ώστε να έχουμε αντικειμενική εικόνα της κατάστασης.

  Cem Özdemir (Verts/ALE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ευχαριστήσω κι εγώ θερμά την κ. Bozkurt για την εξαίρετη έκθεσή της. Πιστεύω ότι το θέμα της ισότητας των γυναικών στην Τουρκία δεν είναι απλά ένα θέμα, αλλά το κύριο από τα θέματα που σχετίζονται με την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση που επιθυμεί η Τουρκία.

Ως παιδαγωγός και κοινωνικός παιδαγωγός όμως δεν θέλω επίσης να ξεχάσω να πω κάτι θετικό: όταν για παράδειγμα η ημερήσια τουρκική εφημερίδα Milliyet ξεκινά μία εκστρατεία με σύνθημα «Μπαμπά, στείλε με σχολείο!» αυτό είναι κάτι με το οποίο μπορούμε να συνταχθούμε. Αυτό γίνεται στο πλαίσιο των σχεδίων για ένταξη στην ΕΕ. Το ίδιο μπορούμε να πούμε για παράδειγμα για το γεγονός ότι το τουρκικό συγκρότημα μέσων ενημέρωσης Dogan τάσσεται κατά της ενδοοικογενειακής βίας, πράγμα που μπορούμε επίσης να επικροτήσουμε.

Πιστεύω επίσης ότι η Τουρκία θα πρέπει να βρει τα επόμενα χρόνια και μια νέα κοινωνική συναίνεση για τη μαντίλα. Δεν είναι σωστό στην πόλη Ερζερούμ της Ανατολικής Τουρκίας να μην επιτρέπεται η είσοδος στις πανεπιστημιακές εγκαταστάσεις των μητέρων που έχουν καλυμμένο το κεφάλι όταν θέλουν να συμμετάσχουν στην γιορτή των παιδιών τους. Είμαι σαφώς κατά της επιβολής της μαντίλας, αλλά είμαι επίσης κατά ενός διαστρεβλωμένου λαϊκισμού που απαγορεύει στις μητέρες να επισκέπτονται τα παιδιά τους στο σχολείο.

  Jan Tadeusz Masiel (NI). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, η υπό συζήτηση έκθεση μας πληροφορεί ότι η Τουρκία δεν είναι έτοιμη να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση και να μετάσχει σε ένα σύστημα αξιών χριστιανικής προέλευσης, αλλά και ότι δεν επιθυμεί να είναι έτοιμη. Προτείνω να μην ξεκινήσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την εν λόγω χώρα, οι οποίες έχουν προγραμματιστεί να ξεκινήσουν σε τρεις μήνες, αν όχι για άλλο λόγο, εξαιτίας της έλλειψης σεβασμού των δικαιωμάτων των γυναικών στην Τουρκία. Αυτός είναι ένας μόνον από τους πολλούς λόγους, ο πιο σημαντικός εκ των οποίων είναι οι πολιτιστικές διαφορές.

Προτείνω την έναρξη των διαπραγματεύσεων όταν η Τουρκία μοιάσει στην Ευρώπη, κάτι που είναι απίθανο να συμβεί οποιαδήποτε στιγμή στο μέλλον. Δεν έχουμε το δικαίωμα να ζητούμε από την Τουρκία να εγκαταλείψει τον πολιτισμό της και το σύστημα αξιών της, καθώς και τη θρησκεία της, καθόσον η θρησκεία αποτελεί τη ρίζα κάθε πολιτισμού.

Υφίστανται πραγματικά διακρίσεις οι γυναίκες στην Τουρκία; Υφίστανται σήμερα περισσότερες διακρίσεις από ό,τι στο παρελθόν; Ίσως η Τουρκία να έχει απλώς διαφορετικές αξίες και πολιτιστικά πρότυπα, τα οποία δεν μπορούν να ερμηνευθούν με βάση το ευρωπαϊκό πρότυπο συμπεριφοράς. Ίσως μάλιστα η αύξηση της βίας εις βάρος των γυναικών να αποτελεί έκφραση του φόβου και της αποστροφής της παραδοσιακής τουρκικής κοινωνίας έναντι της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.

Ο τουρκικός λαός δεν θα μπορέσει να σεβαστεί εμάς τους Ευρωπαίους, που έχουμε ανατραφεί με διαφορετικές αντιλήψεις και σε διαφορετικό σύστημα αξιών, εάν δεν μπορούν να σεβαστούν τις ίδιες τις γυναίκες τους και τις εθνικές τους μειονότητες.

  Κατερίνα Μπατζελή (PSE). – Κύριε Πρόεδρε, ένα από τα βασικότερα θέματα από τα οποία θα κριθεί η ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας τα επόμενα χρόνια είναι η αναβάθμιση της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Στο πλαίσιο αυτό η βελτίωση της θέσης της γυναίκας σε όλους τους τομείς στην Τουρκία είναι ζωτικής σημασίας, λαμβανομένου μάλιστα υπόψη ότι η ισότητα των φύλων και ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και πάνω απ’ όλα των γυναικών, αποτελούν σήμερα κοινοτικό κεκτημένο. Σ’ αυτή την προσπάθεια προσαρμογής της η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να σταθεί στο πλάι της Τουρκίας.

Όμως θα πρέπει να επισημανθούν ορισμένα θέματα τα οποία τόνισε και η κ. Bozkurt στην έκθεσή της:

Πρώτον, ότι η αρμόδια κυβερνητική υπηρεσία για τα δικαιώματα των γυναικών θα πρέπει να αναπτύξει μια ολοκληρωμένη πολιτική με επαρκή χρηματοδότηση.

Το σημαντικό πρόβλημα της βίας κατά των γυναικών είτε με τη μορφή εγκλημάτων τιμής είτε με τη μορφή οικογενειακής βίας θα πρέπει να καταργηθεί και να προστατευθεί από οποιαδήποτε κυβερνητική πολιτική. Η συμμετοχή των γυναικών στην πολιτική ζωή της Τουρκίας είναι ελάχιστη. Θα πρέπει να βελτιωθεί με την ενίσχυση των ποσοστώσεων ή της μεγαλύτερης ενεργής συμμετοχής των γυναικών τόσο στα δημοκρατικά κόμματα όσο και στην ίδια την κυβέρνηση.

Κλείνοντας, θα ήθελα να εκφράσω την υποστήριξή μου στην έκθεση της κ. Bozkurt, με την οποία προσπάθησε πραγματικά να διαμορφώσει εφικτές και ουσιαστικές προτάσεις, για να βοηθήσει την προενταξιακή διαδικασία της χώρας αυτής στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

  Olli Rehn, μέλος της Επιτροπής. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, ευχαριστώ όλες και όλους τους βουλευτές για τις παρατηρήσεις τους, οι οποίες περιελάμβαναν ορισμένα πολύ σημαντικά μηνύματα τα οποία πρέπει να ληφθούν υπόψη. Θα απαντήσω μόνον σε δύο ή τρία ζητήματα τα οποία έθεσε η πλειονότητα των ομιλητών.

Πρώτον, όπως επεσήμαναν η εισηγήτρια, κ. Pack, και πολλοί άλλοι, η εφαρμογή είναι όντως η ουσία του θέματος, καθόσον πρόκειται για μια αλλαγή νοοτροπίας. Οι νομοθετικές αλλαγές είναι σημαντικές και η υλοποίησή τους είναι απαραίτητη, αλλά τουλάχιστον εξίσου σημαντικές είναι και οι αλλαγές νοοτροπίας και αντιλήψεων. Συνεπώς, στηρίζουμε και θα εντείνουμε τη στήριξή μας για μέτρα ευαισθητοποίησης με σκοπό την αλλαγή της νοοτροπίας και των αντιλήψεων όσον αφορά την πρακτική εφαρμογή των δικαιωμάτων των γυναικών και τη στάση των δυνάμεων ασφαλείας, λόγου χάρη, γενικότερα στα θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Αυτός είναι εξάλλου ο στόχος του διαλόγου με την κοινωνία των πολιτών τον οποίο ξεκινήσαμε την περασμένη εβδομάδα, και ο οποίος θα συνοδεύει τις διαπραγματεύσεις και θα εξελίσσεται παράλληλα με αυτές. Στοχεύουμε στη δημιουργία μακροπρόθεσμων εταιρικών σχέσεων, για παράδειγμα μεταξύ οργανώσεων γυναικών στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στην Τουρκία, προκειμένου να βελτιωθεί η αμοιβαία κατανόηση και να ενισχυθεί η κοινωνία των πολιτών στην Τουρκία, η οποία είναι ένα από τα αδύνατα σημεία της. Κάτι τέτοιο σίγουρα θα ενισχύσει τη συμμετοχή των γυναικών και τις ευρωπαϊκές αξίες της ισότητας των φύλων και των δικαιωμάτων των γυναικών.

Ως προς το θέμα των ποσοστώσεων, το οποίο ανέφερε η κ. Jäätteenmäki και η εισηγήτρια, η Επιτροπή συμφωνεί με τη θέση της εισηγήτριας ότι δεν μπορούμε να ζητήσουμε από την Τουρκία περισσότερα από όσα είμαστε διατεθειμένοι να πράξουμε και οι ίδιοι. Γεγονός είναι ότι ορισμένα κράτη μέλη έχουν θεσπίσει ποσοστώσεις και άλλα όχι. Υπενθυμίζω ότι το κράτος μέλος το οποίο γνωρίζω καλύτερα έχει θεσπίσει, εδώ και αρκετόν καιρό, ποσοστώσεις για την ενίσχυση της συμμετοχής των γυναικών στη λήψη δημοσίων αποφάσεων. Υπενθυμίζω ότι, ως νέος βουλευτής το 1991, με την κ. Jäätteenmäki, κληθήκαμε να ψηφίσουμε σχετικά με τη θέσπιση ποσοστώσεων βάσει της ισότητας των φύλων. Αφότου συναντήθηκα με άλλους βουλευτές κάτω των 35 ετών και συνειδητοποίησα ότι βρισκόμουν σε μια μειονότητα με ποσοστό 12,5%, διότι οι υπόλοιποι βουλευτές κάτω των 35 ετών ήταν γυναίκες, βεβαίως ψήφισα υπέρ των ποσοστώσεων προκειμένου να διασφαλιστεί η ίση εκπροσώπηση και των δύο φύλων στο μέλλον.

Στις 3 Οκτωβρίου, θα ξεκινήσουμε μια μακρά και αναμφίβολα δύσκολη πορεία. Είναι σημαντικό να αντιληφθούμε ότι η ίδια η προοπτική της ένταξης προσφέρει στην Τουρκία το κίνητρο να ενισχύσει τα δικαιώματα των γυναικών. Προσφέρει επίσης πολύ ισχυρή ώθηση στους ενδιαφερόμενους ακτιβιστές και πολίτες που επιθυμούν να εργαστούν για την επικράτηση αυτών των σημαντικών ευρωπαϊκών αξιών.

Μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι η Επιτροπή θα προβεί σε αντικειμενική και αυστηρή παρακολούθηση της πορείας αυτών των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Είναι πολύ καλή ιδέα να επαναλαμβάνουμε αυτή την άσκηση κάθε έτος και, κατ’ αυτόν τον τρόπο, να παρακολουθούμε την πρόοδο που θα σημειώνεται στον τομέα των δικαιωμάτων των γυναικών στην Τουρκία.

  Πρόεδρος . – Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί την Τετάρτη στις 12.00.