Πληρη πρακτικα των συζητησεων

Πέμπτη 8 Σεπτεμβρίου 2005 - Στρασβούργο

19. Παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κίνα, ιδίως όσον αφορά τη θρησκευτική ελευθερία

  Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση επτά προτάσεων ψηφίσματος σχετικά με παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κίνα, ιδίως όσον αφορά τη θρησκευτική ελευθερία

⁽¹⁾.

  Μάριος Ματσάκης (ALDE), συντάκτης. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, η θρησκευτική ελευθερία είναι θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα και σημαντικός δείκτης του πολιτιστικού επιπέδου μιας κοινωνίας. Εντούτοις, είναι αδιαμφισβήτητο ότι σε ορισμένες περιπτώσεις η θρησκεία χρησιμοποιήθηκε για την άντληση πολιτικού ή οικονομικού οφέλους. Αδιαμφισβήτητο είναι επίσης το γεγονός ότι ο θρησκευτικός φανατισμός οδήγησε, σε ορισμένες περιπτώσεις, σε πολλές ακραίες εκδηλώσεις οι οποίες στρέφονταν κατά των δημοκρατικών μας θεσμών. Ουσιαστικά, η ισορροπία μεταξύ θρησκευτικής ελευθερίας και επαρκούς προστασίας του πολίτη είναι πολύ λεπτή και απαιτεί εξαιρετική σύνεση στην κατάρτιση της νομοθεσίας, σε συνδυασμό με την ειλικρινή προσήλωση στην ορθή τήρησή της.

Όπως είναι αναμενόμενο, η βούληση για κάτι τέτοιο απουσιάζει στα ολοκληρωτικά κράτη, στα οποία η θρησκεία αντιμετωπίζεται απλώς ως δυνητική απειλή κατά της πολιτικής σταθερότητας του καθεστώτος. Αυτό φαίνεται να ισχύει στην περίπτωση της Κίνας. Προσφάτως, χάρη στις διεθνείς πιέσεις, η κινεζική κυβέρνηση θέσπισε νέες διατάξεις για τη ρύθμιση των θρησκευτικών υποθέσεων, αλλά έχει ήδη καταστεί απολύτως εμφανές ότι οι αλλαγές αυτές είναι ανεπαρκείς και οι πολιτικές περιορισμού της θρησκευτικής ελευθερίας εξακολουθούν να υφίστανται. Υπάρχουν πολυάριθμες τεκμηριωμένες περιπτώσεις διώξεων και παρενόχλησης θρησκευτικών ομάδων και ατόμων στην Κίνα, οπότε δεν χρειάζεται να τις επαναλάβω σε αυτή την παρέμβαση. Καλούμε την κινεζική κυβέρνηση να τερματίσει στην πράξη τη θρησκευτική καταπίεση στη χώρα και, επιπλέον, να απελευθερώσει αμέσως και να τερματίσει τις διώξεις εις βάρος όλων των ατόμων που διώκονται από τις κρατικές αρχές λόγω των θρησκευτικών τους πεποιθήσεων και πρακτικών.

Καλώ όλες και όλους να στηρίξετε αυτή την κοινή πρόταση ψηφίσματος.

  Józef Pinior (PSE), συντάκτης. – (PL) Κύριε Πρόεδρε, οφείλουμε να χαιρετίσουμε την ανάπτυξη των σχέσεων μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Κίνας στους τομείς του εμπορίου, της οικονομίας, του πολιτισμού και της πολιτικής. Η Κίνα μπορεί να καταστεί στρατηγικός εταίρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην προσπάθεια δημιουργίας μιας νέας παγκόσμιας τάξης πραγμάτων. Δεν πρέπει, όμως, να λησμονούμε ότι μια γνήσια εταιρική σχέση πρέπει να στηρίζεται σε κοινές αξίες. Η θετική μας στάση έναντι της Κίνας δεν μπορεί να μας κάνει να παραβλέπουμε τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, ούτε να συναινούμε σε επιθέσεις εις βάρος των πολιτικών και συνδικαλιστικών ελευθεριών. Δεν πρέπει άλλωστε να λησμονούμε ότι η Κίνα δεν είναι δημοκρατία.

Στο ψήφισμά του, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επισημαίνει τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κίνα, ιδίως όσον αφορά τη θρησκευτική ελευθερία, και ειδικότερα όσον αφορά τις χριστιανικές εκκλησίες και ομολογίες. Καλούμε τις κινεζικές αρχές να θέσουν τέρμα στους αυστηρούς ελέγχους, την καταπίεση και τις διώξεις εις βάρος των θρησκευτικών ομάδων, χριστιανικών και άλλων – αναφέρομαι, λόγου χάρη, επίσης στον Θιβετιανό Βουδισμό και το Ισλάμ.

Η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία έχει σε μεγάλο βαθμό οδηγηθεί στην παρανομία. Αυτό μας προξενεί ιδιαίτερη ανησυχία, όπως εξάλλου και η κατάσταση των προτεσταντικών εκκλησιών. Επιπλέον, ζητούμε εξηγήσεις για την τύχη ορισμένων ρωμαιοκαθολικών επισκόπων και αγνοούμενων ιερέων. Ζητούμε την απελευθέρωση των καθολικών ιερέων και των προτεσταντών κληρικών που έχουν συλληφθεί και τεθεί υπό κράτηση, καθώς και την απελευθέρωση όλων των λαϊκών που τιμωρούνται για την άσκηση της θρησκευτικής τους πίστης.

Οι κινεζικές αρχές οφείλουν να εγγυηθούν την τήρηση του άρθρου 36 του Συντάγματος της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, στο οποίο θεσπίζεται η θρησκευτική ελευθερία στη χώρα. Θέλω επίσης να επιστήσω την προσοχή των συναδέλφων στις πληροφορίες που δημοσίευσε η οργάνωση Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα όσον αφορά την καταδίκη της κ. Shi Tao, χρήστριας του Διαδικτύου. Στις 30 Απριλίου 2005 δικαστήριο της επαρχίας Changsha την καταδίκασε σε 10ετή κάθειρξη για αποκάλυψη κρατικών απορρήτων. Το έγκλημα της κ. Shi Tao, δημοσιογράφου η οποία εργαζόταν στο οικονομικό έντυπο Dangdai Shangbao, ήταν ότι δημοσίευσε στο Διαδίκτυο πληροφορίες οι οποίες περιλαμβάνονταν σε εμπιστευτικό έγγραφο της Κεντρικής Υπηρεσίας Προπαγάνδας, το οποίο είχε αποσταλεί στην υπηρεσία σύνταξης πριν από τη 15η επέτειο από τη σφαγή στην πλατεία Τιανανμέν. Η ενέργεια της διαδικτυακής πύλης Yahoo να αποκαλύψει τα στοιχεία της κ. Shi Tao στο δικαστήριο πρέπει επίσης να διερευνηθεί.

  Raül Romeva i Rueda (Verts/ALE), συντάκτης. – (ES) Κύριε Πρόεδρε, η Κίνα αποτελεί για άλλη μια φορά αντικείμενο συζήτησης σε αυτό το Σώμα· φοβάμαι δε ότι αυτή δεν είναι η τελευταία φορά που θα μας απασχολήσει αυτό το θέμα.

Η ανάπτυξη των σχέσεων μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Κίνας προσφέρει μια σπουδαία ευκαιρία και για τις δύο πλευρές, και θα τολμούσα να πω και για τον κόσμο γενικά.

Ωστόσο, αυτές οι σχέσεις δεν μπορούν να βασίζονται αποκλειστικά στη βελτίωση των εμπορικών σχέσεων της κάθε πλευράς. Αν η Ευρωπαϊκή Ένωση θέλει να είναι αξιόπιστη η πολιτική της έναντι της Κίνας, πρέπει να απαιτήσει με πολύ μεγαλύτερη σαφήνεια τη ριζική βελτίωση της πολιτικής της στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Ο διάλογος Ευρωπαϊκής Ένωσης-Κίνας σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι ένα καλό μέσο για να γίνει αυτό, αλλά φοβάμαι ότι προφανώς δεν χρησιμοποιείται επαρκώς. Υπάρχουν διάφορα προβλήματα που η Κίνα δεν αντιμετωπίζει υπεύθυνα, δεδομένου του ρόλου της σε έναν κόσμο ο οποίος γίνεται ολοένα και πιο αλληλοεξαρτώμενος: συνδικαλιστική ελευθερία, ελευθερία έκφρασης, ελευθερία του Τύπου και επίσης θρησκευτική ελευθερία.

Είμαι ένας από εκείνους που υποστηρίζουν ότι τα κυβερνητικά και δημόσια θεσμικά όργανα πρέπει να έχουν λαϊκό χαρακτήρα και ότι είναι απαραίτητο να διασφαλιστεί ο διαχωρισμός της πολιτικής και θρησκευτικής εξουσίας, αλλά πιστεύω επίσης ότι ο αληθινός λαϊκός χαρακτήρας πρέπει να εγγυάται την ελεύθερη άσκηση της θρησκευτικής πίστης στην ιδιωτική ζωή. Επομένως, ανησυχώ για τις συνεχείς καταγγελίες διαφόρων οργανώσεων αναφορικά με τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν στην άσκηση των θρησκευτικών τους πεποιθήσεων στην Κίνα.

Ακριβώς όπως αντιτίθεμαι στο να παρέχει ένα κράτος ιδιαίτερη χρηματοδότηση και υποστήριξη σε μία συγκεκριμένη θρησκεία έναντι άλλων –πριν από λίγες ημέρες καταδίκασα, λόγου χάρη, το γεγονός ότι η Επιτροπή είχε αφιερώσει πάρα πολλά χρήματα στις Διεθνείς Ημερίδες Νεότητας που προωθεί η Καθολική Εκκλησία– δεν πιστεύω επίσης ότι είναι αποδεκτό να παραβιάζουν τα θεσμικά όργανα το ατομικό δικαίωμα στη θρησκευτική ελευθερία. Ως εκ τούτου, πρόκειται για ένα θέμα ανθρωπίνων δικαιωμάτων για το οποίο πρέπει να διαμαρτυρηθούμε και το οποίο οφείλουμε να καταγγείλουμε.

Εν ολίγοις, σε αυτό το ψήφισμα καλούμε τις κινεζικές αρχικές να θέσουν αμέσως τέρμα σε κάθε μορφή θρησκευτικής καταπίεσης, να διασφαλίσουν τον σεβασμό των διεθνών προτύπων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να εγγυηθούν τη δημοκρατία, την ελευθερία της έκφρασης, του συνέρχεσθαι και του Τύπου, και επίσης, όπως ορίζει το ψήφισμα, θρησκευτική ελευθερία σε όλα τα εδάφη που ελέγχονται από τις κινεζικές αρχές.

  Erik Meijer (GUE/NGL), συντάκτης. – (NL) Κύριε Πρόεδρε, η σημερινή Κίνα εξακολουθεί να κυβερνάται από ένα κόμμα το οποίο είναι μόνον κατ’ όνομα κομουνιστικό, ενώ έχει πάψει εδώ και πολλά χρόνια να είναι πραγματικά κομουνιστικό – τουλάχιστον όσον αφορά την ηγεσία του. Σήμερα δεν την ενδιαφέρει τίποτε άλλο πέρα από την οικονομική ανάπτυξη και την εξασφάλιση εξαγωγικών προνομίων στη διεθνή αγορά, τα οποία επιτυγχάνει μέσω χαμηλών μισθών, άσχημων συνθηκών εργασίας και κατάργησης των ανεξάρτητων συνδικαλιστικών σωματείων, στοιχεία τα οποία θυμίζουν πολύ χαρακτηριστικά το δικτατορικό πρότυπο που χρησιμοποίησε στο παρελθόν η Νότια Κορέα προκειμένου να μετατραπεί σε βιομηχανικό έθνος. Το κατά πόσον η μεγάλη πλειονότητα του λαού θα αντλήσει οποιοδήποτε όφελος από αυτή την κατάσταση δεν αναμένεται να φανεί πριν περάσουν αρκετές δεκαετίες. Εν τω μεταξύ, έχει δημιουργηθεί μια κοινωνία η οποία χαρακτηρίζεται από σοβαρές ανισότητες μεταξύ των πολιτών όσον αφορά την ισχύ και το εισόδημά τους, και από τη γενικότερη επίδειξη αμέλειας έναντι της φύσης, του τοπίου και του περιβάλλοντος. Αυτό απέχει πολύ από την προστασία του ανθρώπου και του περιβάλλοντος την οποία υποστηρίζουμε εμείς οι σοσιαλιστές.

Παρότι η κινεζική ηγεσία δεν είναι πλέον κομουνιστική, έχει, δυστυχώς, διατηρήσει τις χειρότερες πτυχές της παράδοσης των κομουνιστικών κρατών. Δεν ανέχεται ανεξάρτητες οργανώσεις και άλλα κέντρα εξουσίας εκτός αυτών που η ίδια ελέγχει. Οι πολίτες μπορούν να ενστερνίζονται μια θρησκεία, αλλά δεν έχουν τη δυνατότητα να οργανωθούν με ουσιαστικό τρόπο. Η ηγεσία φοβάται ότι οι ανεξάρτητες εκκλησίες θα μπορούσαν να αποτελέσουν πόλο αμφισβήτησης, οπότε, εφαρμόζοντας ένα μίγμα αθεϊστικής παράδοσης και πολιτικής ισχύος, η κυβέρνηση αποφασίζει ποιες θρησκείες επιτρέπονται και υπό ποιους όρους.

Είναι γνωστό τοις πάσι ότι στην Κίνα δεν επιτρέπεται η λειτουργία της επίσημης Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας αλλά μιας τοπικής εκδοχής της η οποία τελεί υπό κρατικό έλεγχο. Λιγότερο γνωστό είναι το γεγονός ότι η ιουδαϊκή θρησκεία –η οποία, πριν από την επανάσταση του 1949, είχε σημαντικό αριθμό πιστών, ιδίως στις μεγάλες πόλεις κατά μήκος της ανατολικής ακτής– έχει τεθεί εκτός νόμου. Δεν πρέπει να επιτρέψουμε σε αυτή την Κίνα να απειλεί τις γειτονικές της χώρες ή να καταπνίγει την εσωτερική αντιπολίτευση. Συνεπώς, εννοείται ότι το εμπάργκο όπλων πρέπει να συνεχίσει να εφαρμόζεται.

Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να επιτραπεί η πώληση όπλων από οποιαδήποτε χώρα της ΕΕ στην Κίνα. Κάθε απόπειρα άρσης του εμπάργκο όπλων είναι κατακριτέα. Δεν συμφέρει κανέναν να ξεκινήσει μια νέα δαπανηρή κούρσα εξοπλισμών και να δημιουργηθούν νέοι κίνδυνοι. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο οφείλει και η Ευρώπη να ασκήσει πιέσεις υπέρ του αφοπλισμού.

  Bernd Posselt (PPE-DE), συντάκτης. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, συγχαίρω τον κ. Meijer για την εξαίρετη και πολύ ακριβή αγόρευσή του, πρέπει όμως να πω ότι αυτά που είπαν προηγουμένως ορισμένοι συνάδελφοι γι’ αυτό με εξέπληξαν. Αν δούμε πώς συμπεριφέρονται ορισμένοι εκπρόσωποι της άρχουσας τάξης στην Ευρώπη, δεν απορούμε πια που οι χριστιανοί στερούνται σήμερα με τόσο σκληρό τρόπο τα δικαιώματά τους και υφίστανται καταδίωξη. Ακόμα και εδώ στο Σώμα, υπάρχουν κάποιοι που δεν μπορούν να καταδικάσουν τις βίαιες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των χριστιανών στην Κίνα χωρίς να κάνουν προηγουμένως δηλώσεις εχθρικές προς την Εκκλησία, οι οποίες είναι παντελώς άσχετες με το θέμα, και οι οποίοι αισθάνονται υποχρεωμένοι να επικρίνουν την Παγκόσμια Ημέρα της Νεολαίας σε μία συζήτηση που αφορά τα θεμελιώδη δικαιώματα των ανθρώπων που υφίστανται καταδίωξη.

Δεν υπάρχει βέβαια χριστιανικό μονοπώλιο σε αυτήν την Ευρωπαϊκή Ένωση και αυτό είναι σωστό, όμως το 85% των κατοίκων της Ευρώπης είναι χριστιανοί, και το 56% από αυτούς είναι καθολικοί. Και αυτοί οι άνθρωποι έχουν δικαίωμα στην κατάλληλη πολιτική εκπροσώπηση. Ποιος θα υπερασπιστεί όχι μόνο τις μικρές χριστιανικές μειονότητες που διώκονται στην Κίνα, αλλά και τους Εβραίους, τους Μουσουλμάνους και τους Βουδδιστές, αν όχι εμείς; Ο ισλαμικός κόσμος υπερασπίζεται τους μουσουλμάνους αδελφούς και αδελφές τους που διώκονται σε χώρες σαν την Κίνα. Μόνο εμείς οι Ευρωπαίοι συνεχίζουμε να μειώνουμε την σημασία αυτών των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή να υιοθετούμε κριτική στάση. Με τον τρόπο αυτόν γινόμαστε συνένοχοι σε αυτές τις παραβιάσεις.

Βλέποντας τις φωτογραφίες του κ. Μπλερ στην σύνοδο κορυφής ΕΕ-Κίνας, θυμάμαι πως εκείνος ήταν που μας είπε ότι η ΕΕ είναι γι’ αυτόν κάτι παραπάνω από μία ζώνη ελευθέρου εμπορίου. Δεν βλέπω να ισχύει αυτό, καθώς αν πραγματικά την θεωρούσε μία κοινότητα αξιών, θα υιοθετούσε μία εξωτερική πολιτική εστιασμένη στα ανθρώπινα δικαιώματα –όπου συμπεριλαμβάνονται και αυτά τα δικαιώματα– ακόμα και στις συναλλαγές του με μία μεγάλη χώρα όπως η Κίνα. Το ίδιο μπορούμε να πούμε για τον καγκελάριο Σρέντερ, του οποίου ευτυχώς σταματήσαμε την μοναχική προσπάθεια να χαλαρώσει το εμπάργκο όπλων. Πρέπει να επιτύχουμε μία ενότητα πέρα από κομματικά όρια, αν θέλουμε να μιλάμε ξεκάθαρα για το θέμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ακόμα και σε μία μεγάλη χώρα όπως η Κίνα.

  Bastiaan Belder (IND/DEM), συντάκτης. – (NL) Κύριε Πρόεδρε, θέλω να σας διαβάσω ένα σύντομο, αλλά αποκαλυπτικό απόσπασμα της επιστολής ενός ανώνυμου κινέζου προτεστάντη: «περιμένω με πραγματική αγωνία να λάβω πνευματική τροφή», κάτι που, κατά την κρίση του, απουσιάζει εν πολλοίς από την επίσημη προτεσταντική εκκλησία διότι το κράτος την διατηρεί υπό στενό ιδεολογικό έλεγχο.

Αυτή ακριβώς η παραβίαση από την κυβέρνηση της θρησκευτικής ελευθερίας στη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας έχει οδηγήσει σε ένα αυξανόμενο ρεύμα μη καταχωρημένων προτεσταντικών κατ’ οίκον εκκλησιών, οι οποίες σημειώνουν άνθηση. Ενόψει του νέου κανονισμού περί θρησκευτικών υποθέσεων της Κίνας, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ την 1η Μαρτίου 2005, είναι εκτεθειμένοι σε ένα κύμα αυθαίρετων και καταπιεστικών κυβερνητικών μέτρων, όπως άρνηση παροχής υπηρεσιών και επιβολή υψηλών προστίμων, συλλήψεις, καταστροφή ιδιωτικών οικιών και ξυλοδαρμοί ή επιπλήξεις του τύπου «οι δάσκαλοι δεν μπορεί να πιστεύουν στον Χριστιανισμό». Ιδιαίτερο αποτροπιασμό προκαλεί η περιγραφή μιας επιδρομής εφέτος, στις 7 Αυγούστου, σε μια προτεσταντική κατ’ οίκον εκκλησία στην επαρχία Shenyang. Μεταξύ των τριάντα πιστών, υπήρχαν περίπου 10 γυναίκες, οι οποίες υποχρεώθηκαν αρχικά να γδυθούν και στη συνέχεια να φωτογραφηθούν γυμνές. Όσες προέβαλαν αντίσταση υπέστησαν άγριο ξυλοδαρμό.

Κατά τη διάρκεια πρόσφατης έρευνας σχετικά με το εάν υπεύθυνες για τις παραβιάσεις της θρησκευτικής ελευθερίας στην Κίνα είναι οι τοπικές αρχές ή η κεντρική κυβέρνηση, διαπιστώθηκε κάτι αξιοσημείωτο. Ορισμένες τοπικές αρχές εκδηλώνουν συμπάθεια για τους χριστιανούς συμπολίτες τους και τους προστατεύουν ενεργά, λόγω της αδιάλειπτης συμβολής τους στην τοπική οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη. Αυτό είναι ένα πρακτικό παράδειγμα το οποίο θα όφειλε να ακολουθήσει η κεντρική κυβέρνηση της Κίνας, καθότι η ίδια εξάλλου ορίζει τι ακριβώς συνιστά κανονική θρησκευτική δραστηριότητα, δεδομένου ότι απαγορεύει κάθε άλλη θρησκευτική δραστηριότητα που δεν εμπίπτει σε αυτόν τον ορισμό.

Κύριε Επίτροπε, καλώ εσάς, τους συναδέλφους σας Επιτρόπους, ή και το Συμβούλιο, να εξηγήσετε λεπτομερώς στις κινεζικές αρχές αυτό το ανησυχητικό κριτήριο για την άσκηση της θρησκευτικής ελευθερίας. Τι σημαίνει κανονική θρησκευτική δραστηριότητα; Πάνω από όλα, όμως, ευελπιστώ ότι εσείς και το Συμβούλιο θα ασκήσετε πιέσεις για την απελευθέρωση όλων όσοι έχουν φυλακιστεί ή υποφέρουν από την έλλειψη θρησκευτικής ελευθερίας στην Κίνα, ανεξαρτήτως των θρησκευτικών τους πεποιθήσεων.

  Marcin Libicki (UEN), συντάκτης. – (PL) Κύριε Πρόεδρε, δυστυχώς, έχουμε αρχίσει να συνηθίζουμε στην ιδέα ότι θα αφιερώνουμε τα απογεύματα της Πέμπτης στη συζήτηση των ενεργειών των κινεζικών αρχών εις βάρος του λαού τους και όσων άλλων έχουν υποδουλώσει. Υπενθυμίζω στο Σώμα ότι προσφάτως συζητήσαμε τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Θιβέτ. Ο όρος παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αποτελεί μάλλον ευφημισμό, δεδομένου ότι οι ενέργειες αυτές περιλαμβάνουν δολοφονίες, φυλακίσεις, μαζικές εξαφανίσεις, καθώς και την απαγόρευση άσκησης της θρησκευτικής πίστης πολλών ανθρώπων, οπότε δεν τίθεται καν θέμα ελευθερίας. Ας λέμε τα πράγματα με το όνομά τους. Πρέπει να μιλάμε για εγκληματική δραστηριότητα, και όχι για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Παρακολουθούμε τις εξελίξεις στην Κίνα τα τελευταία 60 χρόνια. Όσοι προερχόμαστε από πρώην κομουνιστικά καθεστώτα γνωρίζουμε πολύ καλά πώς τείνουν να συμπεριφέρονται οι κομουνιστικές αρχές, ανεξαρτήτως του βαθμού στον οποίο είναι ιδεολογικά προσηλωμένες στον κομουνισμό. Αυτό δεν έχει καμιά σημασία. Μιλώ βάσει προσωπικής πείρας, ενώ διατηρώ ζωηρή στη μνήμη μου την εμπειρία των πρώτων χρόνων του κομουνισμού στην Πολωνία. Με απλά λόγια, πρόκειται για μια βάρβαρη κομουνιστική ή μετακομουνιστική δικτατορία.

Οι πάντες διώκονται. Είτε είναι πιστοί του Ισλάμ, του Βουδισμού ή του Ιουδαϊσμού... όλοι υφίστανται απηνή διωγμό. Αυτοί δε που υφίστανται τις πιο σκληρές διώξεις... τέλος πάντων, ίσως όχι τις πιο σκληρές, καθόσον οι Θιβετιανοί Βουδιστές έχουν υποστεί εξίσου σκληρές διώξεις, αλλά πρέπει να επισημανθεί ότι εκείνοι που κυρίως διώκονται είναι οι Χριστιανοί, ιδίως οι Καθολικοί. Ειδικότερα, διώκονται οι Καθολικοί οι οποίοι μένουν πιστοί σε μια θεμελιώδη αρχή της Καθολικής Εκκλησίας, δηλαδή στην ενότητα της χριστιανικής εκκλησίας, η οποία εκφράζεται στο πρόσωπο του Πάπα. Έχουν ενθαρρυνθεί σχίσματα, ενώ δημιουργήθηκε και μια εθνική εκκλησία, η οποία προφανώς δεν θα μπορούσε ποτέ να αναγνωριστεί.

Η κατάσταση, αντί να βελτιώνεται, επιδεινώνεται. Όπως αναφέρεται στο ψήφισμά μας, ο αριθμός των συλλήψεων αυξάνεται. Το ίδιο και ο αριθμός των περιπτώσεων βασανιστηρίων, των ανεξιχνίαστων εξαφανίσεων, των κρατήσεων στο πλαίσιο του συστήματος ποινικής δικαιοσύνης, καθώς και των στρατοπέδων απομόνωσης. Ο ίδιος ο όρος «στρατόπεδο απομόνωσης» πρέπει να κάνει το αίμα να παγώνει στις φλέβες μας. Εμείς οι Ευρωπαίοι γνωρίζουμε πολύ καλά τη φρίκη των εγκλημάτων που διαπράχθηκαν υπό την κυριαρχία της ναζιστικής Γερμανίας και της κομουνιστικής Ρωσίας.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση διατηρεί διπλωματικές σχέσεις με την Κίνα επί 30 χρόνια. Μιλούμε συχνά για διάλογο. Αναρωτιέμαι ποια είναι η φύση αυτού του διαλόγου και τι περιλαμβάνει. Έχω την εντύπωση ότι το παρόν Σώμα εγκρίνει απλώς διάφορα ψηφίσματα τα απογεύματα της Πέμπτης, όταν οι περισσότεροι βουλευτές βρίσκονται ήδη καθ’ οδόν για τα σπίτια τους.

Συγχρόνως, όμως, άλλοι, οι οποίοι θα μπορούσαν να ασκήσουν σημαντική επιρροή στις εξελίξεις στην Κίνα, προωθούν τη χαλάρωση του εμπάργκο όπλων. Η Γαλλία και η Γερμανία το πράττουν με ιδιαιτέρως εύγλωττο τρόπο, υποστηρίζοντας ότι το εμπάργκο είναι αναποτελεσματικό. Όλα αυτά συμβαίνουν τη στιγμή που, ενόψει της κατάστασης, θα οφείλαμε να απομονώσουμε την Κίνα όσο το δυνατόν περισσότερο. Το θέμα δεν είναι αποκλειστικά οικονομικό. Αφορά πάνω από όλα τον σεβασμό ηθικών αρχών. Η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να καταστήσει απολύτως σαφές ότι δεν μπορεί να υπάρξει κανενός είδους συμφωνία ή διάλογος με την Κίνα. Η Κίνα αξίζει την ευθεία καταδίκη μας.

  Filip Andrzej Kaczmarek, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE. – (PL) Κύριε Πρόεδρε, την περασμένη εβδομάδα ο Tang Jaixuan, πρώην υπουργός Εξωτερικών της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, δήλωσε στον Ύπατο Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών για τα ανθρώπινα δικαιώματα ότι κάθε χώρα πρέπει να έχει τη δυνατότητα να προάγει και να προστατεύει τα ανθρώπινα δικαιώματα κατά τον τρόπο που η ίδια επιλέγει και ότι δεν πρέπει να υπάρχουν εξωτερικές παρεμβάσεις σε αυτόν τον τομέα. Είναι σαφές ότι δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε με μια τέτοια άποψη. Ο σεβασμός των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, περιλαμβανομένης της θρησκευτικής ελευθερίας, δεν είναι εσωτερική υπόθεση της Κίνας. Είναι ένα ζήτημα που αφορά όλους όσοι δεν είναι εγωιστές ή καιροσκόποι.

Πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι η θρησκευτική ελευθερία είναι εφικτή ακόμη και σε μη δημοκρατικές χώρες. Τσέχοι, Εβραίοι και Ολλανδοί μετανάστευσαν στην Πολωνία τον 16ο αιώνα όχι επειδή η χώρα μας ήταν δημοκρατική, αλλά επειδή στην Πολωνία όλες οι θρησκείες απολάμβαναν πλήρη ελευθερία. Πρέπει, ωστόσο, να μην λησμονούμε επίσης ότι υπήρξαν και εξακολουθούν να υπάρχουν πολιτικά συστήματα τα οποία αναγνωρίζουν τους θρησκευτικούς ηγέτες διαφόρων ομολογιών εφόσον υποστηρίζουν τη θεωρία ότι όλες οι εξουσίες, ακόμη και οι πιο απάνθρωπες, προέρχονται από τον Θεό.

Η Κίνα δεν πρέπει να σέβεται μόνον τη θρησκευτική ελευθερία, αλλά και την ανεξαρτησία των εκκλησιών και των θρησκευτικών ενώσεων. Οι κοσμικές αρχές δεν μπορούν να επηρεάζουν αποφάσεις όσον αφορά το ποιος μπορεί ή δεν μπορεί να γίνει Καθολικός επίσκοπος, 15ος Dalai Lama ή 12ος Panchen Lama. Οι θιβετιανοί μοναχοί δεν μπορούν να υποχρεώνονται να παρακολουθούν σεμινάρια ιδεολογικής κατήχησης. Ο 87χρονος Gongola Lama δήλωσε ότι, σε αυτά τα σεμινάρια, οι εκπαιδευτές κατηχούν τους μοναχούς στην αγάπη για την κοινή πατρίδα, την Κίνα, και τους εμπνέουν την υποταγή στους νόμους. Τους διδάσκουν επίσης ότι ο Dalai Lama είναι επικίνδυνος. Ορισμένοι δε μοναχοί υποχρεώνονται να υπογράψουν ένα έγγραφο στο οποίο δηλώνουν ότι δεν αναγνωρίζουν πλέον την πνευματική και πολιτική ηγεσία του Dalai Lama.

Η παγκόσμια Ιστορία βρίθει περιπτώσεων θρησκευτικών διωγμών. Αξίζει, ωστόσο, να θυμόμαστε ότι αυτοί οι διωγμοί αποδείχθηκαν αναποτελεσματικοί, ακόμη και υπό τα πιο σκληρά καθεστώτα. Το ίδιο θα συμβεί και στην περίπτωση της Κίνας. Δεν έχει σημασία αν κάποιος στερείται τη δουλειά του ή την περιουσία του, φυλακίζεται, εξορίζεται, σταυρώνεται ή δολοφονείται σε θαλάμους αερίων. Ούτε ο Πάπας ούτε ο Dalai Lama μπορούν, ούτως ειπείν, να καλέσουν ταξιαρχίες για να τους συνδράμουν, διότι η δύναμη της θρησκείας δεν προέρχεται από τους πιστούς ή τον κλήρο, αλλά από την ίδια τη φύση της θρησκείας. Για τις περισσότερες θρησκείες, ο θάνατος δεν είναι ένα τραγικό τέλος αλλά η αρχή μιας νέας ζωής.

  Catherine Stihler, εξ ονόματος της Ομάδας PSE. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, η θρησκευτική ελευθερία είναι θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα και, όπως αναφέρθηκε σε προηγούμενη παρέμβαση, το κινεζικό σύνταγμα υποστηρίζει, στο άρθρο 36, ότι επιτρέπει την ελευθερία των θρησκευτικών πεποιθήσεων· επ’ αυτού, όμως, τα λόγια δεν συμβαδίζουν με τις πράξεις.

Ένα παράδειγμα το οποίο περιγράφει η Διεθνής Αμνηστία αφορά την περίπτωση του Zhang Rongliang, επικεφαλής ενός από τα μεγαλύτερα δίκτυα κατ’ οίκον εκκλησιών στην Κίνα. Τέθηκε υπό κράτηση στο χωριό του· οι αστυνομικές αρχές ερεύνησαν όλες τις οικίες του χωριού και κατέσχεσαν οτιδήποτε είχε σχέση με τον Χριστιανισμό· η σύζυγος και το παιδί του κρύβονται από τις αρχές, ενώ ο ίδιος έχει φυλακιστεί πέντε φορές και έχει κρατηθεί συνολικά επί 12 έτη, κατά τη διάρκεια των οποίων υπέστη βαρύτατα βασανιστήρια.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει επίσης καταγγείλει την περίπτωση του Tenzin Delek Rinpoche, θιβετιανού μοναχού ο οποίος καταδικάστηκε σε θάνατο από τις κινεζικές αρχές μετά από μια άδικη δίκη. Πλέον κρατείται καταδικασμένος σε ισόβια δεσμά· κανείς, όμως, δεν γνωρίζει τον τόπο κράτησής του και η οικογένειά του ζητά να λάβει σχετικές πληροφορίες.

Όσο η Κίνα δεν αντιμετωπίζει με σοβαρότητα το πρόβλημα της θρησκευτικής ελευθερίας, το παρόν Σώμα οφείλει να υπογραμμίζει τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Οφείλουμε να τασσόμαστε ανοικτά υπέρ όλων όσοι στερούνται το δικαίωμα ελεύθερης έκφρασης των απόψεών τους.

  Luca Romagnoli (NI). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, το γεγονός ότι η Κίνα διακρίνεται από ανεπαρκή σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα είναι πασιφανές. Οι περαιτέρω επισημάνσεις θα ήταν άσκοπες.

Αγαπητοί συνάδελφοι, αυτό που απουσιάζει από τα τόσο γενικά ψηφίσματα του Κοινοβουλίου είναι λίγη πνευματική τιμιότητα.

Υποκριτική για παράδειγμα είναι η παράγραφος 3 η οποία ζητά να αποσαφηνισθεί στις κινεζικές αρχές πως μια πραγματική εταιρική σχέση μπορεί να αναπτυχθεί μόνον όταν γίνονται απόλυτα σεβαστές και εφαρμόζονται οι κοινές αξίες.

Καταντούμε επίσης γελοίοι όταν χαιρετίζουμε την ύπαρξη ενός διαρθρωμένου διαλόγου Ευρωπαϊκής Ένωσης-Κίνας για θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αφού πρώτα έχουμε απαριθμήσει μια αξιοθρήνητη σειρά παραβιάσεων και έχουμε διατυπώσει τις συνήθεις εκκλήσεις. Καμία λέξη σοβαρής καταδίκης, πόσο μάλλον επιβολής κυρώσεων.

Η υπερψήφιση αυτής της απόφασης σημαίνει γελοιοποίηση και ηθική συνενοχή στον πλέον βίαιο συνδυασμό φιλελευθερισμού-κομουνισμού όλων των εποχών. Καλώ τους συναδέλφους να καταψηφίσουν αυτό το κείμενο.

  Bogusław Sonik (PPE-DE). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας δεν τηρεί την αρχή του σεβασμού των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων του ατόμου. Επί σειρά ετών, η κομουνιστική Κίνα αρνείται να συμμορφωθεί προς τα θεμελιωδέστερα οικουμενικά πρότυπα και προϋποθέσεις όσον αφορά την ελευθερία έκφρασης, σκέψης, πράξης και δημιουργίας.

Στην τελευταία υπουργική σύνοδο ΕΕ-Κίνας τον Μάιο του 2005, η Ένωση εξέφρασε την ανησυχία της όσον αφορά τέσσερις πτυχές που άπτονται των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ειδικότερα, ζήτησε την απελευθέρωση των ατόμων που παραμένουν στη φυλακή μετά την εκδήλωση του κινήματος του 1989 υπέρ της δημοκρατίας, τη μείωση της λογοκρισίας στα μέσα ενημέρωσης, τη μεταρρύθμιση του συστήματος της «αναμόρφωσης μέσω της εργασίας» και την κύρωση του Διεθνούς Συμφώνου για τα αστικά και πολιτικά δικαιώματα. Θα έπρεπε επίσης να ζητούμε τον τερματισμό του διωγμού της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, η οποία δεν αναγνωρίζεται από το καθεστώς.

Περισσότερες από 126 οικογένειες έχασαν αγαπημένα τους πρόσωπα στη σφαγή του 1989 στην πλατεία Τιανανμέν, ενώ οι ακριβείς συνθήκες ως προς την εξέλιξη των γεγονότων παραμένουν αδιευκρίνιστες. Σύμφωνα με στοιχεία της Διεθνούς Αμνηστίας, μόνο μέχρι τα τέλη του περασμένου έτους είχαν φυλακιστεί περισσότερα από 50 άτομα για δημοσίευση στο Διαδίκτυο πληροφοριών οι οποίες θα μπορούσαν να βλάψουν το καθεστώς. Η Διεθνής Αμνηστία αναφέρει επίσης ότι το 2004 εκτελέστηκαν στην Κίνα 3 400 άτομα, ενώ περισσότερα από 6 000 άτομα καταδικάστηκαν σε θάνατο. Τα στοιχεία αυτά είναι πραγματικά ανησυχητικά.

Η κινεζική κυβέρνηση εξοντώνει ανηλεώς τον λαό του Θιβέτ. Τους κατηγορεί ψευδώς για παραβίαση διαφόρων νόμων, τους σύρει σε δίκες με προαποφασισμένο αποτέλεσμα και οργανώνει μαζικές εκτοπίσεις Θιβετιανών από περιοχές στις οποίες εγκαθιστά, στη συνέχεια, πληθυσμούς κινεζικής καταγωγής. Περισσότεροι από 100 θιβετιανοί θρησκευτικοί ηγέτες κρατούνται σε κινεζικές φυλακές με την κατηγορία της ανατρεπτικής δραστηριότητας. Ο κόσμος παρακολουθεί άπραγος να εξαφανίζεται μπροστά στα μάτια του ένας από τους αρχαιότερους και σημαντικότερους πολιτισμούς.

Πόσες άλλες τραγωδίες και στοιχεία θα χρειαστεί για να αρχίσει ο κόσμος να προσέχει τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράττονται στην Κίνα; Η διπλωματία δεν μπορεί να επιφέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα. Η Ένωση καλείται να αντιμετωπίζει μια τεράστια πρόκληση. Η αντίδρασή της θα καθορίσει το κατά πόσον η Κίνα θα μπορέσει να λάβει συγκεκριμένα μέτρα ανταποκρινόμενη στις εκκλήσεις για αλλαγή της πολιτικής της έναντι του ιδίου του λαού της.

  John Bowis (PPE-DE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, η Κίνα είναι μια σπουδαία χώρα με σημαντικό πολιτισμό, αλλά το όνομα και το κύρος της υπονομεύονται αποφασιστικά εξαιτίας των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράττει.

Καλώ τους Κινέζους να λάβουν υπόψη τις παρεμβάσεις των συναδέλφων μου και αυτό το ψήφισμα για τη θρησκευτική ελευθερία. Τους καλώ να απελευθερώσουν τους φυλακισμένους Καθολικούς και άλλους Χριστιανούς. Τους καλώ να αποκαταστήσουν τις αδικίες εις βάρος των Μουσουλμάνων, των Ουιγούρων της επαρχίας Xinjiang. Τους καλώ να αποκαταστήσουν τις αδικίες εις βάρος των Θιβετιανών και να αποσύρουν την απειλή να επιβάλουν τον δικό τους Πάντσεν Λάμα. Τους καλώ να σταματήσουν την κατάχρηση της ψυχιατρικής. Τους καλώ να ακούσουν τη φωνή της κ. Fen Yang, η οποία συνελήφθη ενώ επισκεπτόταν φίλους της και καταδικάστηκε χωρίς δίκη σε διετή εγκλεισμό σε γυναικείο στρατόπεδο εργασίας, όπου υφίσταται κακοποίηση και πλύση εγκεφάλου. Τους καλώ να ακούσουν τη φωνή της μητέρας της Wang Nan, η οποία έχασε τη ζωή της στην πλατεία Τιενανμέν. Η μητέρα της συνελήφθη επειδή έλαβε ένα δέμα το οποίο περιείχε μπλουζάκια. Πρόκειται για παραβιάσεις τις οποίες δεν μπορούμε να ανεχθούμε. Η Κίνα θα κερδίσει και θα αξίζει τον σεβασμό μας μόνον εάν συμμορφωθεί και αναλάβει δράση για τον τερματισμό αυτών των παραβιάσεων.

  Louis Michel, μέλος της Επιτροπής. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, θα απαντήσω εξ ονόματος της συναδέλφου μου, κ. Benita Ferrero-Waldner.

Παρότι τα τελευταία χρόνια σημειώθηκε σημαντική πρόοδος στα θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κίνα, ιδίως στον τομέα των οικονομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων, την Ευρωπαϊκή Ένωση εξακολουθεί να προβληματίζει η γενικότερη κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα και, ειδικότερα, οι περιορισμοί που έχουν επιβληθεί όσον αφορά τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα.

Ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αποτελεί, στην πραγματικότητα, κρίσιμο στοιχείο της εξωτερικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Ευρωπαϊκή Ένωση εγείρει τακτικά αυτό το θέμα στις κινεζικές αρχές κατά τρόπο ανοικτό και ειλικρινή, στο πλαίσιο τόσο του πολιτικού διαλόγου –ακόμη και σε κορυφαίο επίπεδο, όπως συνέβη κατά την πρόσφατη διμερή διάσκεψη κορυφής που πραγματοποιήθηκε στο Πεκίνο στις 5 Σεπτεμβρίου– όσο και του διμερούς διαλόγου που αφορά ειδικότερα τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Στο πλαίσιο του διαλόγου της ΕΕ με την Κίνα, τα θέματα της ελευθερίας της πίστης, της θρησκευτικής λατρείας, της έκφρασης και του συνέρχεσθαι αποτελούσαν πάντα μια από τις κύριες προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ειδικότερα, η Ένωση έχει εκφράσει επανειλημμένα τη βαθιά ανησυχία της για την κατάσταση ατόμων τα οποία υφίστανται διώξεις ή έχουν στερηθεί τα θεμελιώδη δικαιώματά τους επειδή άσκησαν ανοικτά τα θρησκευτικά τους καθήκοντα, ανεξαρτήτως, μάλιστα, της θρησκείας ή της πίστης τους. Ορισμένοι από τους φυλακισμένους θρησκευτικούς ηγέτες τους οποίους ανέφεραν οι αξιότιμοι βουλευτές περιλαμβάνονται στον κατάλογο ατομικών περιπτώσεων τον οποίο η Ένωση αποστέλλει συστηματικά στους κινέζους εταίρους της στο πλαίσιο του διαλόγου για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Εξάλλου, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει επανειλημμένα προσεγγίσει επισήμως τις κινεζικές αρχές μέσω των εκπροσώπων της στο Πεκίνο. Ο Tenzin Deleg Rinpoche και ο πάστορας Zhang Rongliang –για να αναφέρω ορισμένα πρόσφατα παραδείγματα– συγκαταλέγονται μεταξύ των ατόμων στα οποία έχουν εστιαστεί αυτές οι παρεμβάσεις.

Η κατάργηση της θανατικής ποινής, ή τουλάχιστον η αναστολή εφαρμογής της, η ταχεία κύρωση του Διεθνούς Συμφώνου για τα αστικά και πολιτικά δικαιώματα από την Κίνα, καθώς και η συνεργασία με τα όργανα των Ηνωμένων Εθνών, περιλαμβάνονται επίσης μεταξύ των θεμάτων προτεραιότητας τα οποία επισημαίνονται συστηματικά στις κινεζικές αρχές. Ως προς το τελευταίο αυτό θέμα, η Ευρωπαϊκή Ένωση, στην τελευταία σύνοδο στο πλαίσιο του διαλόγου για τα ανθρώπινα δικαιώματα που διεξήχθη στο Λουξεμβούργο στις 24 και 25 Φεβρουαρίου 2005, κάλεσε συγκεκριμένα τις κινεζικές αρχές να επιτρέψουν στον ειδικό εισηγητή του ΟΗΕ για την ελευθερία πίστης ή συνείδησης να μεταβεί στην Κίνα το ταχύτερο δυνατόν.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι σαφώς διατεθειμένη να συνεχίσει και να αναπτύξει περαιτέρω τον διάλογο με το Πεκίνο στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μέσω σεμιναρίων τα οποία θα σχετίζονται με τα θέματα αυτά. Παράλληλα με τον διάλογο, αυτά τα σεμινάρια προσφέρουν επίσης τη δυνατότητα ενίσχυσης της ευαισθητοποίησης ορισμένων σημαντικών φορέων της κινεζικής κοινωνίας των πολιτών. Ευελπιστούμε ότι η επόμενη σύνοδος του ειδικού διαλόγου για τα ανθρώπινα δικαιώματα, η οποία θα πραγματοποιηθεί στο Πεκίνο στις 24 και 25 Οκτωβρίου 2005, θα συνοδεύεται από την επίτευξη σημαντικής προόδου.

  Πρόεδρος. – Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί σήμερα το απόγευμα, μετά την ολοκλήρωση των συζητήσεων.

(1) Βλ. συνοπτικά πρακτικά.