Πρόεδρος. Η ημερήσια διάταξη προβλέπει την κοινή συζήτηση των ακόλουθων εκθέσεων:
- (A6-0251/2005) του κ. Guellec, εξ ονόματος της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης, σχετικά με τον ρόλο της εδαφικής συνοχής στην περιφερειακή ανάπτυξη (2004/2256(INI)),
- (A6-0246/2005) κ. Marques, εξ ονόματος της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης, σχετικά με την ενισχυμένη εταιρική σχέση για τις υπεραπομακρυσμένες περιφέρειες (2004/2253(INI)).
Ambroise Guellec (PPE-DE), εισηγητής. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, θέλω να σας παρουσιάσω για λίγα λεπτά την έκθεσή μου σχετικά με τον ρόλο της εδαφικής συνοχής στην περιφερειακή ανάπτυξη.
Καλό είναι να υπενθυμίσουμε ότι η συμπερίληψη αυτής της έννοιας στις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτελεί για πολλά χρόνια πάγιο και επίμονο αίτημα μεγάλου αριθμού ευρωπαϊκών περιφερειών. Η ένταξη δέκα νέων μελών, που μεταφράστηκε σε επιδείνωση των περιφερειακών διαφορών και ανάδυση νέων εδαφικών ανισοτήτων, πολλαπλασίασε κατά τον πλέον χαρακτηριστικό τρόπο τα αιτήματα σε σχέση με αυτήν τη μείζονα ανάγκη. Οι συντάκτες του Σχεδίου Συντάγματος για την Ευρώπη το είχαν κατανοήσει πολύ καλά, αφού το άρθρο 3 του σχεδίου Συνθήκης συγκαταλέγει την οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή στους βασικούς στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η προβληματική τύχη της Συνθήκης θα μπορούσε να οδηγήσει ορισμένους από τους αρμοδίους για την περιφερειακή πολιτική, κυρίως σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Επιτροπής, να αποφύγουν με μεγάλη προσοχή ακόμα και να αναφερθούν και στην ανάγκη εδαφικής συνοχής. Θεωρούμε ότι αυτή η συμπεριφορά δεν είναι δικαιολογημένη και ελπίζω, κυρία Επίτροπε, ότι θα συμφωνήσετε με την άποψή μας. Πράγματι, η πολύ μεγάλη γεωγραφική, ανθρώπινη και πολιτισμική ποικιλία της επικράτειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε έναν χώρο που, σε τελευταία ανάλυση, είναι μάλλον περιορισμένος, αντιπροσωπεύει μοναδικό πλούτο στον πλανήτη μας αλλά, αν δεν προσέξουμε, εμπεριέχει τους σπόρους σοβαρών ανισορροπιών, οι οποίες είναι ανυπόφορες για εκείνους που θεωρούν ότι είναι τα θύματά της. Αυτό επαληθεύτηκε και με το παραπάνω, όπως δυστυχώς φοβόμασταν, στα δημοψηφίσματα στη Γαλλία και τις Κάτω Χώρες σχετικά με το Σχέδιο Ευρωπαϊκού Συντάγματος.
Είναι πολύ πιθανόν, αν διοργανώνονταν δημοψηφίσματα επί της ίδιας βάσης σε αρκετά άλλα κράτη μέλη, να έδιναν τα ίδια αποτελέσματα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο επεδίωξα η έκθεσή μου να παράσχει απαντήσεις στα ερωτήματα που τίθενται. Πώς θα συμφιλιωθούν οι πολίτες με το ευρωπαϊκό σχέδιο; Ποιο είναι το μέλλον για την Ευρώπη; Για την Ευρώπη μας.
Μία απάντηση δίδεται από την πολιτική συνοχής, αυτή την πολιτική αλληλεγγύης που είναι το αρχέτυπο για την Ευρωπαϊκή Ένωση και είναι εκείνο που τη διακρίνει από μια απλή ζώνη ελεύθερων ανταλλαγών. Πέραν του ότι πρέπει να διαθέτει τα αναγκαία μέσα, πράγμα που προϋποθέτει να ληφθεί δεόντως υπόψη στις δημοσιονομικές προοπτικές της περιόδου 2007-2013, σημαντικό θα είναι να ενσωματώνει την εδαφική διάσταση σε όλες της τις εκφάνσεις. Με αυτόν τον τρόπο, η εδαφική συνοχή θα αποτελέσει μια ξεκάθαρη βάση, κατανοητή σε όλους τους Ευρωπαίους, για την ενίσχυση της συνοχής εντός της επικράτειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πιο συγκεκριμένα, για την υλοποίηση της εδαφικής συνοχής, επισημαίνω ορισμένες συγκεκριμένες αρχές και μέτρα.
Οι αρχές είναι οι ακόλουθες: η αρχή της ισότιμης μεταχείρισης όλων των πολιτών μεταξύ των χωρών, γεγονός που συνεπάγεται κυρίως κατάλληλες δυνατότητες πρόσβασης στις υπηρεσίες κοινής ωφέλειας και στις υπηρεσίες γενικού οικονομικού ενδιαφέροντος· η ενσωμάτωση της εδαφικής διάστασης στις στρατηγικές της Λισαβόνας και του Γκέτεμποργκ· η πολυκεντρική ανάπτυξη της ευρωπαϊκής επικράτειας· ο ρόλος που διαδραματίζουν οι μικρές και μεσαίες πόλεις και η σύνδεση με τις αγροτικές περιοχές· η ενίσχυση όλων των διαστάσεων της εδαφικής συνεργασίας· η αποκέντρωση, που στηρίζεται στις περιφέρειες, οι οποίες γνωρίζουν καλύτερα τις ανάγκες και το δυναμικό των εδαφών τους· η πολυεπίπεδη διακυβέρνηση, καθώς και η συμμετοχή των μη δημόσιων εταίρων.
Μία από τις συγκεκριμένες προτάσεις που απευθύνουμε στην Επιτροπή αφορά στη δημιουργία τριών μηχανισμών. Καταρχάς, προτείνουμε έναν μηχανισμό διασταύρωσης των τομεακών πολιτικών που έχουν ισχυρές επιπτώσεις στην ανάπτυξη των χωρών της Ένωσης και της πολιτικής της περιφερειακής ανάπτυξης. Ακολούθως, απαιτούνται νέοι εδαφικοί δείκτες, μαζί με το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν, για τη μέτρηση της ανάπτυξης των περιφερειών και της αντικειμενικής εκτίμησης των εμποδίων για αυτήν την ανάπτυξη. Τέλος, χρειαζόμαστε ένα σύστημα επαλήθευσης των επιπτώσεων που επιφέρουν οι διάφορες κοινοτικές πολιτικές στην εδαφική συνοχή.
Μια άλλη πρόταση αφορά στη σύνταξη μιας Λευκής Βίβλου σχετικά με τον στόχο της εδαφικής συνοχής, η οποία θα καθορίζει βασικά τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να ενσωματωθεί ο εν λόγω στόχος στα εθνικά στρατηγικά σχέδια που εκπονούν αυτήν τη στιγμή τα κράτη μέλη. Από πλευράς μου, ελπίζω ότι η αυριανή ψηφοφορία θα εκφράσει την πολύ μεγάλη υποστήριξη αυτού του Σώματος σε μια φιλόδοξη πολιτική εδαφικής συνοχής.
Sérgio Marques (PPE-DE), εισηγητής. – (PT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, κυρία Επίτροπε, σήμερα ολοκληρώνεται ένα ακόμη στάδιο στη διαδικασία εκχώρησης ειδικού καθεστώτος για τις υπεραπομακρυσμένες περιφέρειες, σύμφωνα με το άρθρο 299, παράγραφος 2, των Συνθηκών, που βασίζεται στα ειδικά χαρακτηριστικά αυτών των περιφερειών. Οι περιφέρειες αυτές χαρακτηρίζονται από τη μεγάλη απόσταση, τον νησιωτικό τους χαρακτήρα, τη δύσκολη μορφολογία, τη μικρή έκταση, τον ορεινό χαρακτήρα και την οικονομική εξάρτηση από ένα μόνο προϊόν ή δραστηριότητα, και τα προβλήματα αυτά είναι μόνιμα και σωρευτικά. Αυτά είναι τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα των αποκαλούμενων υπεραπομακρυσμένων περιφερειών που είναι μοναδικές στην ΕΕ.
Η αλήθεια είναι ότι θα συνιστούσε σοβαρή παραβίαση της αρχής της αναλογικότητας και της ισότητας αν οι υπεραπομακρυσμένες περιφέρειες ετύγχαναν της ίδιας μεταχείρισης με τις άλλες περιφέρειες της Ευρώπης. Το μοντέλο της ολοκλήρωσης σε αυτές τις υπεραπομακρυσμένες περιφέρειες πρέπει να λαμβάνει υπόψη του τα ειδικά χαρακτηριστικά τους και πρέπει, συνεπώς, να υπόκειται σε τροποποίηση, προσαρμογή, ενίοτε δε και σε παρεκκλίσεις. Το διαφορετικό πρέπει να απολαμβάνει διαφορετικής μεταχείρισης, και οι διαφορές που είναι εμφανείς στις υπεραπομακρυσμένες περιφέρειες έχουν ιδιαίτερα επιζήμιες επιπτώσεις στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξή τους, που καταλήγουν σε ένα απαράδεκτο ανταγωνιστικό μειονέκτημα και στην αδυναμία να απολαύσουν στο μέγιστο τα οφέλη που προκύπτουν από την εσωτερική αγορά, από την πρόσφατη διεύρυνση, τη στρατηγική της Λισαβόνας και την παγκοσμιοποίηση.
Γεγονός επίσης είναι ότι οι υπεραπομακρυσμένες περιφέρειες έχουν πολύ λίγες ευκαιρίες να ανταγωνιστούν επί ίσοις όροις όταν οι οικονομικές δραστηριότητες που αναπτύσσονται σε αυτές επιβαρύνονται από ένα σημαντικό επιπρόσθετο κόστος, το οποίο προκύπτει, μεταξύ άλλων, από τις μεταφορές, από την απουσία οικονομιών κλίμακας και εξωτερικών οικονομιών, από τις μικρές και κατακερματισμένες αγορές και από την ανεπάρκεια εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού. Είναι, ως εκ τούτου, ζωτικής σημασίας να προωθήσουμε μέτρα που θα αποσκοπούν στην ενίσχυση της ειδικής αντιμετώπισης των ειδικών χαρακτηριστικών των υπεραπομακρυσμένων περιφερειών από την ΕΕ. Αυτό είναι το περιεχόμενο της ανακοίνωσης της Επιτροπής με τον τίτλο «Μια ενισχυμένη εταιρική σχέση για τις υπεραπομακρυσμένες περιφέρειες», σχετικά με την οποία είχα την τιμή και το εξαιρετικά ενδιαφέρον καθήκον να καταρτίσω την έκθεση που συζητούμε σήμερα.
Η Επιτροπή προτείνει μια εκτεταμένη στρατηγική που βασίζεται σε τρεις προτεραιότητες: στην ανταγωνιστικότητα, τις δυνατότητες πρόσβασης και την περιφερειακή ολοκλήρωση. Η στρατηγική αυτή πρόκειται να εφαρμοστεί στο πλαίσιο της αναμορφωμένης πολιτικής συνοχής. Η Επιτροπή προτείνει επίσης τη θέσπιση καινοτόμων εργαλείων, όπως το ειδικό πρόγραμμα αντιστάθμισης του επιπρόσθετου κόστους και το σχέδιο δράσης για την ευρύτερη γειτνίαση, το οποίο θα βοηθήσει στην ενσωμάτωση των υπεραπομακρυσμένων περιφερειών στις γειτονικές γεωγραφικές περιοχές· το σχέδιο αυτό θα περιλαμβάνει μέτρα για τη διεθνική και διασυνοριακή συνεργασία, αφενός, και για το εμπόριο και τα τελωνεία αφετέρου. Αυτή είναι η ραχοκοκαλιά της πρότασης της Επιτροπής για την αντιστάθμιση και μείωση της σοβαρότητας των κύριων μειονεκτημάτων που χαρακτηρίζουν τις υπεραπομακρυσμένες περιφέρειες. Η βασική προτεραιότητα είναι να αντιμετωπιστούν τα σοβαρότερα από αυτά τα μειονεκτήματα, όπως η μεγάλη απόσταση των ιδιαίτερα απομακρυσμένων περιφερειών, και αυτό μπορεί να γίνει με την προώθηση της χρήσης των νέων τεχνολογιών πληροφοριών και επικοινωνιών, με την ενθάρρυνση των μεταφορικών συνδέσεων προς την ηπειρωτική Ευρώπη και με την προαγωγή της ενσωμάτωσης των υπεραπομακρυσμένων περιφερειών στις γειτονικές περιοχές στις οποίες είχαν πάντα γυρισμένη την πλάτη τους.
Η δεύτερη μεγάλη ιδέα είναι η προώθηση της ανταγωνιστικότητας των υπεραπομακρυσμένων περιφερειών, που θα επιτευχθεί όχι μόνο σε σχέση με τον βαθμό στον οποίο θα μειώσουμε τα σημαντικά επιπρόσθετα κόστη που είναι εγγενή στην έννοια της υπεραπομακρυσμένης περιφέρειας, αλλά επίσης μέσω αποφασιστικής δράσης για δυναμικά στοιχεία, όπως η ανταγωνιστικότητα, η εκπαίδευση, η κατάρτιση, η καινοτομία, η έρευνα, η κοινωνία της πληροφορίας και η επιχειρηματικότητα. Όσον αφορά αυτό το τελευταίο, η πρόταση της Επιτροπής υστερεί και αυτό είναι το πιο αδύνατο σημείο της.
Το πρόβλημα είναι ότι η κοινοτική πολιτική που θα μπορούσε να έχει σημαντικό αντίκτυπο στην ανταγωνιστικότητα των ιδιαίτερα απομακρυσμένων περιφερειών υπολείπεται κατά πολύ από αυτό που απαιτείται. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τις πολιτικές που σχεδιάστηκαν για την ενίσχυση του ανθρώπινου κεφαλαίου, της τεχνολογικής έρευνας και ανάπτυξης, του περιβάλλοντος, των υπηρεσιών γενικού οικονοµικού ενδιαφέροντος και των τηλεπικοινωνιών. Γι’ αυτό, η Επιτροπή δεν προτείνει κανένα ειδικό σχέδιο για τις περιοχές εκείνες που αποκλείονται από τον Στόχο 1 λόγω της υπέρβασης του 75% του κοινοτικού μέσου όρου όσον αφορά το ανά κεφαλή ΑΕγχΠ. Η ειδική σταδιακή απόσυρση των ρυθμίσεων από τον Στόχο 1 στον Στόχο 2 προβλέπεται σαφώς στο άρθρο 299, παράγραφος 2, των Συνθηκών.
Η πρόταση της Επιτροπής είναι, ωστόσο, ένα σημαντικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, διότι είναι επίκαιρη, διότι καθορίζει ορθά τη στρατηγική της και τις προτεραιότητές της και διότι προτείνει καινοτόμες πολιτικές. Χαιρετίζουμε την πρόταση της Επιτροπής, αλλά την προτρέπουμε να είναι περισσότερο φιλόδοξη και να λάβει υπόψη τις συστάσεις και τα σχόλια που περιέχονται στην έκθεσή μου. Δεν θα μπορούσα να τελειώσω χωρίς ένα ευχαριστώ σε όλους αυτούς τους ανθρώπους που οι παρεμβάσεις τους βελτίωσαν την έκθεση αυτή.
Danuta Hübner, μέλος της Επιτροπής. (EN) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να αρχίσω κάνοντας ορισμένες παρατηρήσεις για την εξαιρετική έκθεση του κ. Guellec σχετικά με τον ρόλο της εδαφικής συνοχής στην περιφερειακή ανάπτυξη. Εκτιμώ βαθύτατα την υποστήριξή σας στην προώθηση της έννοιας της εδαφικής συνοχής στην περιφερειακή μας πολιτική. Μακάρι να συμμερίζονταν τον ενθουσιασμό σας όλα τα κράτη μέλη μας, αλλά, όπως γνωρίζετε, η τρέχουσα εκδοχή των σχεδίων κανονισμών για τα διαρθρωτικά ταμεία έχει αποδυναμώσει την πρόταση της Επιτροπής για την εδαφική συνοχή. Αυτό ισχύει, επί παραδείγματι, για ζητήματα χωροταξίας. Οι προτάσεις οι οποίες προβλέπονται από την Επιτροπή ως υποχρεωτικές έχουν καταστεί απλώς προαιρετικές από το Συμβούλιο. Ένα ακόμη παράδειγμα είναι η σημαντική μείωση από την άποψη των χρηματοδοτικών πόρων για τον νέο ευρωπαϊκό στόχο της εδαφικής συνεργασίας στη δημοσιονομική προοπτική, σύμφωνα με την τελευταία πρόταση συμβιβαστικής λύσης της λουξεμβουργιανής Προεδρίας. Σε αυτήν την πρόταση, περικόπτεται κατά το ήμισυ το ποσό που προτάθηκε από την Επιτροπή. Συνεπώς, θα ήθελα να σας παροτρύνω να αποκαταστήσετε τις αρχικές μας ιδέες στις διαπραγματεύσεις.
Θεωρώ ότι το έργο για την εδαφική συνοχή πρέπει να προωθηθεί σε δύο μέτωπα. Πρώτον, μέσω μεγαλύτερης έμφασης στην εδαφική συνοχή στα προγράμματα συνοχής της επόμενης γενιάς. Πρέπει να ειπωθεί ότι στο σχέδιο στρατηγικών κατευθυντήριων γραμμών της Κοινότητας –το οποίο εγκρίθηκε από την Επιτροπή στα τέλη Ιουνίου– ζητήσαμε από τα κράτη μέλη και τις περιφέρειες να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή σε μια ισόρροπη εδαφική ανάπτυξη κατά την κατάρτιση των μελλοντικών περιφερειακών προγραμμάτων. Σε αυτό το πλαίσιο, τα μελλοντικά εθνικά στρατηγικά πλαίσια αποτελούν ευκαιρία ζωτικής σημασίας για την προώθηση αναπτυξιακών μοντέλων τα οποία σέβονται την εδαφική ισορροπία. Επιπλέον, τα σχέδια κανονισμών προβλέπουν διατάξεις για τον ειδικό χαρακτήρα ορισμένων περιοχών και εστιάζουν σε συγκεκριμένες θεματικές προτεραιότητες οι οποίες συμβάλλουν στην εδαφική ανάπτυξη μέσω της βελτίωσης της προσβασιμότητάς τους ή της ενίσχυσης της ανάπτυξης στην έρευνα και τους πόλους καινοτομίας.
Δεύτερον, πιστεύω ότι μπορούμε να προχωρήσουμε το έργο μας για την εδαφική συνοχή μέσω της προώθησης των ανταλλαγών εμπειριών, της βέλτιστης πρακτικής, των μετρήσεων σύγκρισης, καθώς επίσης και της αναλυτικής εργασίας. Όπως γνωρίζετε, το Espon –το ερευνητικό πρόγραμμα– μας βοηθά να βελτιώσουμε την αντίληψή μας για τις εδαφικές τάσεις και τις επιπτώσεις των τομεακών πολιτικών στη διευρυμένη Ένωση. Σε αυτό συμβάλλουν και άλλα δίκτυα, όπως το Interact ή το Urbact. Είμαι σίγουρη ότι αυτές οι πρωτοβουλίες μπορούν να συνεχιστούν και στο μέλλον.
Όσον αφορά τις περιοδικές εκθέσεις σχετικά με την οικονομική και εδαφική συνοχή οι οποίες εκπονήθηκαν από την Επιτροπή, προτείνω να αφιερωθεί τμήμα της τέταρτης έκθεσης για τη συνοχή –η οποία αναμένεται να εκδοθεί το 2007– στο ζήτημα της εδαφικής συνοχής. Θα ήθελα επίσης να σας πληροφορήσω ότι οι υπηρεσίες μου εκπονούν επί του παρόντος ένα έγγραφο εργασίας για τη συμβολή των πόλεων στην ανάπτυξη και στην απασχόληση στις περιφέρειες. Αυτό το έγγραφο θα ολοκληρώσει τις κοινοτικές στρατηγικές κατευθυντήριες γραμμές και θα υποβληθεί στην άτυπη υπουργική σύνοδο για τις αειφόρους κοινότητες που θα διεξαχθεί στο Μπρίστολ τον Δεκέμβριο.
Τέλος, είμαι επίσης πεπεισμένη ότι μπορούμε να προωθήσουμε το έργο μας για την εδαφική συνοχή μέσω καλύτερου συντονισμού των κοινοτικών πολιτικών και των εθνικών πολιτικών. Συνεπώς, για ακόμη μία φορά, σας ευχαριστώ για την έμφαση την οποία δώσατε στον ρόλο της εδαφικής συνοχής στην περιφερειακή μας πολιτική και προτίθεμαι να προαγάγω το ζήτημα της εδαφικής συνοχής τόσο στο πλαίσιο των νέων προγραμμάτων όσο και στις ανταλλαγές βέλτιστης πρακτικής.
Στρέφομαι τώρα στην έκθεση του κ. Marques, η οποία είναι επίσης εξαιρετική. Αφορά την ενισχυμένη εταιρική σχέση για τις υπεραπομακρυσμένες περιφέρειες, με μια σειρά και μια ποικιλία συστάσεων οι οποίες αποτελούν σαφή απόδειξη της ισχυρής δέσμευσης και αφοσίωσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σε αυτό το σημαντικό θέμα.
Με χαροποιεί ιδιαίτερα το γεγονός ότι η Επιτροπή κατόρθωσε να δημιουργήσει μια καλή βάση για μια ισχυρή εταιρική σχέση με τις υπεραπομακρυσμένες περιφέρειες, τόσο σε πολιτικό όσο και σε τεχνικό επίπεδο. Πιστεύω ακράδαντα ότι η τελευταία συνάντηση που είχαμε στη Ρεϋνιόν αποτελεί απτή απόδειξη αυτής της εταιρικής σχέσης.
Όπως είπατε, έχουμε όντως προτείνει έναν σημαντικό αριθμό μέτρων για την προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης στις υπεραπομακρυσμένες περιφέρειες, σύμφωνα με την περυσινή ανακοίνωσή μας. Οι προτάσεις μας καλύπτουν πολλούς τομείς, όπως η πολιτική συνοχής, η γεωργία, η αλιεία και η έρευνα. Αυτές οι προτάσεις βρίσκονται επί του παρόντος υπό διαπραγμάτευση στο Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο. Ειλικρινά, ελπίζω ότι μπορούμε να καταλήξουμε ομαλά σε συμφωνία.
Ορισμένες σημαντικές προτάσεις βρίσκονται ακόμη στο στάδιο της προετοιμασίας· συγκεκριμένα, οι κανόνες για εθνική περιφερειακή ενίσχυση, τους οποίους θα εγκρίνει η Επιτροπή έως τα τέλη του 2005. Συμμερίζομαι την άποψη σας ότι μένουν πολλά ακόμη να γίνουν. Το σχέδιο ψηφίσματός σας αποτελεί ένα σημαντικό ορόσημο, το οποίο θα λαμβάνουμε υπόψη στο καθημερινό μας έργο. Στην επόμενη έκθεσή μας για τις υπεραπομακρυσμένες περιφέρειες, πιθανώς το 2007 ή το 2008, σκοπεύω να αξιολογήσω την επιτευχθείσα πρόοδο. Είναι επίσης απαραίτητο να υπάρχει συνεκτική προσέγγιση σε όλες τις κοινοτικές πολιτικές, η οποία θα λαμβάνει υπόψη την ειδική κατάσταση των υπεραπομακρυσμένων περιφερειών και η οποία πρέπει να συμπληρωθεί από τις κατάλληλες εθνικές πολιτικές. Ως Επίτροπος υπεύθυνη για τον συντονισμό των ζητημάτων τα οποία σχετίζονται με αυτές τις περιφέρειες, δεσμεύομαι να διασφαλίσω ότι όλα τα μέτρα τα οποία θα ληφθούν από το Σώμα θα προσαρμοστούν στην ειδική κατάσταση των εν λόγω περιφερειών. Η πρόταση ψηφίσματός σας εντοπίζει έναν σημαντικό αριθμό θεμάτων στα οποία θα ήθελα να αναφερθώ στις τελικές μου παρατηρήσεις.
Όσον αφορά τις δημοσιονομικές προοπτικές και την πολιτική συνοχής, καθώς και τις υπεραπομακρυσμένες περιφέρειες, χαιρετίζουμε βεβαίως τον στόχο τον οποίο δήλωσε η βρετανική Προεδρία για την επίτευξη συναίνεσης στη δέσμη κανονισμών το συντομότερο δυνατόν, ούτως ώστε να μπορέσει να οριστικοποιηθεί πολύ γρήγορα μόλις γνωστοποιηθεί το αποτέλεσμα των μελλοντικών διαπραγματεύσεων χρηματοδότησης. Συγχαίρω το Κοινοβούλιο, το οποίο αναγνώρισε γρήγορα τον επείγοντα χαρακτήρα της κατάστασης και ψήφισε τους κανονισμούς σε πρώτη ανάγνωση με συντριπτική πλειοψηφία και πολύ εποικοδομητικές τροπολογίες. Μια επείγουσα συμφωνία για τον προϋπολογισμό είναι ιδιαίτερα σημαντική για τις υπεραπομακρυσμένες περιφέρειες. Η εν λόγω συμφωνία πρέπει να περιλαμβάνει, κατά την άποψή μας, το ειδικό πρόγραμμα το οποίο έχει προτείνει η Επιτροπή για τις υπεραπομακρυσμένες περιφέρειες, προκειμένου να αποζημιωθούν οι εν λόγω περιφέρειες για το πρόσθετο κόστος το οποίο υφίστανται.
Επαναλαμβάνω ότι θα πράξουμε ό,τι μπορούμε, προκειμένου να εξασφαλίσουμε την υποστήριξη των κρατών μελών για αυτές τις ιδέες.
Luis Manuel Capoulas Santos (PSE), συντάκτης γνωμοδότησης της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου. – (PT) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, θα ήθελα να εστιάσω στη δεύτερη έκθεση. Για να υλοποιηθεί επιτυχώς οιαδήποτε πολιτική, χρειάζεται μια καλή στρατηγική, όπως γνωρίζουμε όλοι. Ωστόσο, μια καλή στρατηγική από μόνη της δεν αξίζει πολλά χωρίς τα μέσα άσκησης πολιτικής που είναι απαραίτητα για την εφαρμογή της.
Η Επιτροπή αξίζει επαίνων για το έγγραφο στρατηγικής που μας παρουσίασε. Αυτό που αποκαλύπτει το έγγραφο είναι ότι οι επαναλαμβανόμενες εκφράσεις ανησυχίας και οι εκκλήσεις από τα διάφορα κοινοτικά όργανα για ενισχυμένες εταιρικές σχέσεις με τις υπεραπομακρυσμένες περιφέρειες έχουν ληφθεί πλήρως υπόψη και έχει δοθεί συνέχεια σε αυτές. Όσον αφορά τη γεωργία, ήμουν ο συντάκτης γνωμοδότησης της Επιτροπής Γεωργίας και χάρηκα για την ομοφωνία μεταξύ των μελών της όσον αφορά τα γενικά ζητήματα που θέτει το έγγραφο, τα τομεακά ζητήματα και τις ειδικές συστάσεις και υποδείξεις που διατύπωσα προκειμένου να επιφέρω βελτιώσεις και να καλύψω τα κενά σε σχέση με την παραγωγή μπανάνας, ζάχαρης, γάλακτος και οπωροκηπευτικών.
Χαιρετίζω το γεγονός ότι ο εισηγητής ανταποκρίθηκε θετικά σε όλα τα κρίσιμα ζητήματα που έθεσε η Επιτροπή και τον συγχαίρω για την εξαίρετη εργασία του. Συμμερίζομαι επίσης τις ανησυχίες του όσον αφορά τις αβεβαιότητες σχετικά με τα μέσα άσκησης πολιτικής που απαιτούνται για να γίνει η προτεινόμενη στρατηγική χειροπιαστή, όπως είναι τα μέσα που έχουν σχεδιαστεί για να επιλύσουν το σημερινό αδιέξοδο στο θέμα των δημοσιονομικών προοπτικών για την επόμενη περίοδο προγραμματισμού.
Χωρίς τέτοια πρακτικά μέτρα, η συζήτηση αυτή δεν θα είναι τίποτα περισσότερο από μια δήλωση καλών προθέσεων. Θέλω να πιστεύω ότι η Επιτροπή και το Συμβούλιο θα επιδείξουν συνέπεια με τις θέσεις που έχουν κρατήσει μέχρι στιγμής και ελπίζω ότι οι δράσεις τους θα είναι αντάξιες των ευθυνών τους και των προσδοκιών που έχουν καλλιεργηθεί. Αν ναι, αυτό θα είναι προς όφελος της κοινωνικής, οικονομικής και εδαφικής συνοχής ορισμένων περιφερειών της ΕΕ που υποφέρουν από τα σοβαρότερα μειονεκτήματα· αν όχι, οι στόχοι της Ένωσής μας δεν θα επιτευχθούν.
Duarte Freitas (PPE-DE), συντάκτης γνωμοδότησης της Επιτροπής Αλιείας. – (PT) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, θα ήθελα καταρχάς να επαινέσω τον κ. Marques για την εξαίρετη έκθεσή του και για το ότι έλαβε υπόψη του τις προτάσεις που κατέθεσε η Επιτροπή Αλιείας και περιλαμβάνονται στην έκθεση.
Ως συντάκτης γνωμοδότησης της επιτροπής αυτής, θα ήθελα τώρα να πω λίγα λόγια που αφορούν τον αλιευτικό τομέα στις εν λόγω περιφέρειες. Αν και χαιρετίζω γενικά το περιεχόμενο της ανακοίνωσης της Επιτροπής σε σχέση με αυτόν τον τομέα, πιστεύω ότι θα έπρεπε να έχει προχωρήσει λίγο περισσότερο. Θέλω να παρουσιάσω, συνεπώς, μια σειρά σημείων που θεωρώ σημαντικά στη γνωμοδότηση της Επιτροπής Αλιείας. Πιστεύω ότι δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι ενισχύσεις POSEI-Αλιεία πρέπει να εκσυγχρονιστούν και να συμβαδίσουν με τις ενισχύσεις POSEI-Γεωργία, για τις οποίες ήμουν εισηγητής, λόγω των ειδικών χαρακτηριστικών του τομέα και των περιφερειών και λόγω της συνεχώς εξελισσόμενης κατάστασης εκεί.
Θα ήθελα να υπογραμμίσω τον ιδιαίτερα ευπαθή χαρακτήρα των αλιευτικών ζωνών εκεί, για τον οποίο είμαστε όλοι ενήμεροι, και την κοινωνική και οικονομική σπουδαιότητα της αλιείας σε κάποιες από αυτές τις περιφέρειες. Η αλήθεια είναι ότι, αν και υπάρχουν πάρα πολλά ύδατα, είναι πασίγνωστο ότι δεν υπάρχουν πολλά ψάρια στα ύδατα των υπεραπομακρυσμένων περιφερειών. Σε αυτό προστίθεται και η έλλειψη υφαλοκρηπίδας που σημαίνει ότι η αλιεία στην ουσία πραγματοποιείται στους αναφερόμενους ως «υποθαλάσσιους λόφους».
Σε αυτήν τη βάση, είμαι της γνώμης ότι η Επιτροπή πρέπει πάντα να εφαρμόζει την αρχή της προφύλαξης όπου χρειάζεται, ανεπιφύλακτα και χωρίς καθυστέρηση. Υπενθυμίζουμε, για παράδειγμα, την πρόσφατη πρόταση για την απαγόρευση της αλιείας με τράτες βαθέων υδάτων στα ανοικτά των Αζορών, της Μαδέρα, και των Καναρίων Νήσων, μια θέση την οποία υποστηρίξαμε στο Κοινοβούλιο. Εντούτοις, η Επιτροπή πρέπει να δείξει προνομιακή μεταχείριση στις υπεραπομακρυσμένες περιφέρειες όσον αφορά την πρόσβαση στους θαλάσσιους πόρους, με σκοπό τη διασφάλιση των παραδοσιακών αλιευτικών μεθόδων. Πιστεύω επίσης ότι η Επιτροπή πρέπει να θέσει όρια στις αλιευτικές μεθόδους που μπορεί να είναι επιζήμιες για τα οικοσυστήματα.
Όσον αφορά την οικονομική πτυχή, θα ήθελα να υπενθυμίσω στην Επιτροπή τον ευπαθή χαρακτήρα των υπεραπομακρυσμένων περιφερειών. Η Επιτροπή πρέπει, ως εκ τούτου, να διατηρήσει, στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Αλιείας, το επίπεδο των ενισχύσεων που χορηγούνται επί του παρόντος στο πλαίσιο του Χρηματοδοτικού Μέσου Προσανατολισμού της Αλιείας, το επίπεδο των ενισχύσεων για τη βιομηχανία επεξεργασίας και τις παρεκκλίσεις που έχουν μέχρι στιγμής επιτρέψει στις υπεραπομακρυσμένες περιφέρειες να εκσυγχρονίσουν τον στόλο τους. Πρέπει επίσης να επιδιώξει την αύξηση των επιπέδων αντιστάθμισης σε σχέση με τα επιπρόσθετα κόστη που συνεπάγεται η διάθεση στο εμπόριο ορισμένων αλιευτικών προϊόντων
Ewa Hedkvist Petersen, εξ ονόματος της Ομάδας PSE. – (SV) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να σχολιάσω την έκθεση του κ. Guellec για την εδαφική συνοχή και θα ήθελα να ξεκινήσω ευχαριστώντας τον για την εξαιρετικά εποικοδομητική συνεργασία που είχαμε κατά την εκπόνηση της έκθεσης.
Η μεγάλη διαφορά ανάμεσα στο σήμερα και σε 15 με 25 χρόνια πριν είναι ότι οι περιφέρειες είναι πολύ ελκυστικές όσον αφορά τη δική τους ανάπτυξη. Δεν περιμένουν πλέον κάποιον άλλο να τους δώσει τη δυνατότητα να αναπτύξουν τις οικονομίες τους και να δημιουργήσουν μια καλή ζωή για τους ίδιους. Θέλουν να επιτυγχάνουν πράγματα μόνες τους. Δεν είναι περίεργο, ωστόσο, ότι η εδαφική συνοχή έχει αναχθεί σε τόσο σημαντική έννοια. Αυτό που κάνει είναι να συνοψίζει αυτό το αίσθημα και την επιθυμία αυτή που υπάρχει σε ολόκληρη την Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένων των αστικών προαστίων, ότι όλοι είναι χρήσιμοι στην ευρωπαϊκή ήπειρο, ότι όλοι είναι σημαντικοί και ότι όλες οι περιφέρειες έχουν κάτι να συνεισφέρουν. Αυτό πρέπει να είναι προφανές σε όλους εμάς στην ΕΕ. Για τον λόγο αυτόν, είναι τόσο σημαντική η έννοια της εδαφικής συνοχής, με την οποία κρατάμε ενωμένη την ήπειρό μας και όλοι νιώθουν ότι συμμετέχουν. Υπάρχει ένα τεράστιο ποσό γνώσης σε ολόκληρη την Ευρώπη, και αυτό είναι κάτι που πρέπει να εκμεταλλευτούμε στο έπακρο αν θέλουμε να αναπτύξουμε την ήπειρό μας. Αν δεν το κάνουμε, θα έχουμε διαπράξει ένα λάθος.
Η Ευρώπη στο σύνολό της έχει έναν τεράστιο πλούτο, που πολύ συχνά βρίσκεται στις περιφέρειες ή στα περίχωρα των πόλεων. Έχουμε επίσης άφθονους φυσικούς πόρους που, αν επωφεληθούμε από αυτούς, είναι χρήσιμοι όχι μόνο για τις περιφέρειες αλλά για το σύνολο της Ευρώπης. Επίσης, ασχολούμαστε εδώ με την ενέργεια, που είναι αυτή που μας παρέχει εξαγωγικό εισόδημα. Έχουμε επίσης πολύ εκτεταμένους φυσικούς πόρους που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε στον τουρισμό και για σκοπούς αναψυχής. Πολλοί άνθρωποι απασχολούνται σε αυτούς τους τομείς, τους οποίους μπορούμε να αναπτύξουμε για το καλό του συνόλου της ηπείρου μας. Έχουμε επίσης ποικιλία στην Ευρώπη. Έχουμε μειονότητες και μετανάστες από όλο τον κόσμο των οποίων την ενέργεια και τις γνώσεις πρέπει επίσης να αξιοποιήσουμε πλήρως.
Θα ήθελα, ως εκ τούτου, να τονίσω κάποια σημεία στην έκθεση τα οποία νομίζω ότι είναι σημαντικά. Το πρώτο είναι ότι οι στρατηγικές της Λισαβόνας και του Γκέτεμποργκ πρέπει να τους αγκαλιάσουν όλους. Πρέπει να εξασφαλίσουμε ότι θα επεκταθούν έτσι ώστε να συμπεριλάβουν όλες τις περιφέρειες. Διαφορετικά, δεν θα είμαστε σε θέση να αναπτύξουμε το σύνολο της Ευρώπης. Το δεύτερο είναι ότι δεν μπορούμε να δεχτούμε τις ζώνες τομεακής πολιτικής, οι οποίες έχουν αντίθετο αποτέλεσμα από την απλή ενίσχυση του κέντρου. Τρίτον, θέλω να πω πόσο σημαντικό είναι για τους διάφορους τομείς πολιτικής να εκτιμούνται στην Ευρώπη, έτσι ώστε να εξασφαλίσουμε την αληθινή εδαφική συνοχή. Ας πάρουμε τον τομέα των μεταφορών, για παράδειγμα. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι θα αποκτήσουμε μεταφορικές οδούς που θα επιτρέψουν την ανάπτυξη του συνόλου της Ευρώπης.
Πιστεύω ότι πρόκειται για μια εποικοδομητική έκθεση, και ελπίζω πραγματικά ότι η Επιτροπή θα ακούσει αυτά που έχει να πει το Κοινοβούλιο.
Κωνσταντίνος Χατζηδάκης, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE. – Κύριε Πρόεδρε, αλλάξαμε απλώς τη σειρά γιατί ο κ. Galeote θα έρθει αργότερα.
Θα ήθελα καταρχάς να πω ότι έχουμε μπροστά μας δυο πολύ καλές εκθέσεις, του κ. Guellec και του κ. Marques τους οποίους και θα ήθελα να συγχαρώ.
Για την έκθεση του κ. Marques, πολύ σύντομα, θέλω να σημειώσω –γιατί εγώ άλλωστε δεν κατάγομαι από αυτές τις περιοχές και οι συνάδελφοι που προέρχονται από τα μέρη αυτά γνωρίζουν το θέμα πολύ καλύτερα από εμένα– ότι η Ένωση οφείλει να δώσει προτεραιότητα στα ζητήματα των υπερπεριφερειακών περιοχών τιμώντας τις δεσμεύσεις που έχουμε όλοι αναλάβει στα πλαίσια της Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και είμαι βέβαιος ότι η Επιτροπή, όσο εξαρτάται από αυτήν, θα προχωρήσει προς αυτήν την κατεύθυνση.
Θέλω να σταθώ περισσότερο στην έκθεση του κ. Guellec, για να πω πως πράγματι η Επίτροπος έχει δίκιο, τα σχέδια των κανονισμών των διαρθρωτικών ταμείων έχουν πολλές ιδέες οι οποίες σχετίζονται με το θέμα της εδαφικής συνοχής, θέμα που διαπραγματεύεται η έκθεση του κ. Guellec. Πράγματι, από την πλευρά του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις διαπραγματεύσεις μας με το Συμβούλιο θα κάνουμε ό,τι μπορούμε έτσι ώστε μέσω των κανονισμών των διαρθρωτικών ταμείων να προαχθεί αυτή η αρχή της εδαφικής συνοχής.
Δεν πρέπει να ξεχνούμε όμως ότι η αρχή αυτή ήταν μια αρχή που εισήχθη για πρώτη φορά σε κείμενο Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα πλαίσια της υιοθετήσεως του σχεδίου Συντάγματος. Ήταν μια ιδέα που προήχθη από κοινού από τον προκάτοχό σας, τον κ. Barnier και την τότε Επιτροπή Περιφερειακής Πολιτικής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Πράγματι, η προσπάθεια ήταν επιτυχής ωστόσο το Σύνταγμα, όπως γνωρίζετε, δεν έχουμε κατορθώσει ακόμη να έχει επικυρωθεί.
Θα ήθελα να πω πως η επικύρωση του Συντάγματος, σε σχέση με την αρχή της εδαφικής συνοχής, θα μας δώσει πολύ περισσότερα εργαλεία απ’ αυτά που έχουμε στη διάθεσή μας για να προχωρήσουμε και πέραν της περιφερειακής πολιτικής: να δούμε την εδαφική συνοχή στα πλαίσια της πολιτικής ανταγωνισμού, στα πλαίσια της πολιτικής μεταφορών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κ.τ.λ..
Επομένως, κυρία Επίτροπε, θα ήθελα να επαναλάβω αυτό που ειπώθηκε και χθες σ' αυτήν την αίθουσα. Πρέπει και σεις από την πλευρά σας –η Ευρωπαϊκή Επιτροπή– και εμείς από την πλευρά μας να εκμεταλλευθούμε αυτήν την περίοδο περισυλλογής για το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα έτσι ώστε να διαφωτίσουμε τους πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το Σύνταγμα αυτό, το οποίο έχει θετικές διατάξεις για τους ίδιους τους πολίτες, να υιοθετηθεί το ταχύτερο δυνατόν για να έχουμε πιο ουσιαστικά νομοθετικά εργαλεία στα χέρια μας.
Αρκεί βεβαίως η περίοδος αυτή, από περίοδος περισυλλογής να μην μετατραπεί σε περίοδο υπνώσεως. Αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα που έχουμε ενώπιόν μας, και νομίζω ότι, τόσο το Κοινοβούλιο όσο και η Επιτροπή πρέπει να κάνουμε την καλύτερη δυνατή προσπάθεια για να μη χάσουμε πολύτιμο χρόνο και να αποκτήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση τη Συνταγματική Συνθήκη που δικαιούται και αξίζει.
(Χειροκροτήματα)
Jean Marie Beaupuy, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, εξ ονόματος των συναδέλφων μου της Ομάδας της Συμμαχίας Δημοκρατών και Φιλελευθέρων για την Ευρώπη και εμού προσωπικά, θέλω να εκφράσω στον κ. Guellec και στον κ. Marques την πολύ μεγάλη ευχαρίστησή μας που εργαστήκαμε για τις εκθέσεις τους, οι οποίες κατά βάση μας εκφράζουν.
Θέλω, σε ό,τι με αφορά, να σταθώ όλως ιδιαιτέρως σε ένα από τα σημεία που αναφέρονται στην έκθεση του κ. Guellec, αλλά δεν αφήνει ανεπηρέαστη και την έκθεση του κ. Marques, εφόσον ο κ. Guellec εξέτασε τον ρόλο των αστικών πόλων και του περιβάλλοντος χώρου τους.
Μιλάμε ευχαρίστως εδώ και χρόνια –εγώ ο ίδιος εκλέγομαι σε μια πόλη, τη Reims της Καμπανίας– για την έννοια των περιοχών επιρροής. Οι περιοχές επιρροής είναι εδάφη που περικλείουν μια πόλη είτε είναι μικρού, είτε μεσαίου, είτε μεγάλου μεγέθους, καθώς και όλα τα αγροτικά εδάφη που την περιβάλλουν σε ακτίνα 5, 10, 15, 20, αν πάρω δε την περίπτωση του Παρισιού, της πρωτεύουσας της Γαλλίας, ακόμα και 200 χιλιομέτρων στην ευρύτερη περιφέρεια, όπου υπάρχει αρκετός κόσμος ο οποίος μετακινείται καθημερινά από τον χώρο εργασίας στον χώρο κατοικίας. Ήταν, λοιπόν, απαραίτητο, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι της Λισαβόνας και του Γκέτεμποργκ, η Ευρωπαϊκή Ένωση να εντάξει τον βασικό κορμό των παρεμβάσεών της στο πλαίσιο μιας αρμονικής, συνεκτικής εδαφικής ανάπτυξης.
Αυτές ιδίως οι περιοχές επιρροής πρέπει να διαδραματίσουν πλήρως τον ρόλο που τους αναλογεί, πράγμα που επί του παρόντος δεν συμβαίνει. Μίλησα περί μετακινήσεων· είναι πρόδηλο ότι σε όλες αυτές τις περιοχές επιρροής, ανακύπτουν προβλήματα στέγασης. Η στέγαση είναι πιο ακριβή στο κέντρο των πόλεων, φθηνότερη στην περιφέρεια· κάποιοι επιλέγουν να κατοικήσουν στην περιφέρεια, διότι εκεί βρίσκουν περισσότερη γαλήνη ή επειδή η στέγαση είναι φθηνότερη. Όλα αυτά δημιουργούν προβλήματα μετακινήσεων σε καθημερινή βάση. Βλέπουμε ακατοίκητα χωριά μερικά μόλις χιλιόμετρα από τις πόλεις μας, τη στιγμή που σε ορισμένα προάστια υπάρχει τέτοια πυκνότητα πληθυσμού που καθιστά απάνθρωπες τις συνθήκες. Διαπιστώνουμε προβλήματα ασφαλείας κλπ.
Συνεπώς, είναι πολύ φυσικό, για να επιτύχουμε τους στόχους της Λισαβόνας και του Γκέτεμποργκ, να πρέπει να διασφαλίσουμε μια πραγματική συνοχή αυτών των περιοχών επιρροής, μεταξύ αστικού κέντρου και άμεσα γειτνιάζουσας, εγγύτερης και πιο απομακρυσμένης περιφέρειας. Αυτές τις δυσκολίες μπορούμε, άραγε, να τις υπερπηδήσουμε χωρίς πολύ κόπο; Η απάντηση είναι προφανώς αρνητική, με δεδομένους τους πολλαπλούς παράγοντες που υπεισέρχονται και περιλαμβάνουν τους οργανισμούς στέγασης και τα κέντρα αποφάσεων του τομέα της απασχόλησης, και βεβαίως, τα κέντρα πολιτικών αποφάσεων που λειτουργούν σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο. Ωστόσο, γνωρίζουμε τις δυσκολίες που αυτό ενέχει, την εναρμόνιση δηλαδή των θέσεων των διαφορετικών πολιτικών οργανισμών.
Σε σχέση με αυτό, πιστεύω, κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, κυρία Επίτροπε, ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να διαδραματίσει κεντρικό ρόλο στην παρούσα φάση, ώστε να χρησιμεύσει ως πυξίδα για να διασφαλίσει αποτελεσματικά, στα προσεχή χρόνια, μια πραγματική συνοχή όλων αυτόν των εδαφών, μια αρμονική ανάπτυξη αυτών των περιοχών επιρροής.
Τέλος, κύριε Marques, έχω ήδη εκφράσει τον σεβασμό που τρέφω για την έκθεσή σας, τη στήριξη που της παρέχουμε. Εύχομαι σε όλες αυτές τις υπεραπομακρυσμένες περιφέρειές μας, είτε στις ζώνες των μικρών πόλεων, είτε στις ζώνες των μεγάλων πόλεων, είτε σε οποιαδήποτε άλλη περιοχή, το ποσό του 1 100 000 000 ευρώ που προφανώς ελπίζουμε να αποδεσμευτεί να μας επιτρέψει να διασφαλίσουμε την αρμονική ανάπτυξη που όλοι επιθυμούμε διακαώς.
Gisela Kallenbach, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, οι παρατηρήσεις μου αφορούν κυρίως την έκθεση του κ. Guellec, λέω όμως και στον κ. Marques ότι εγώ συμπεριλαμβάνω στην «εδαφική συνοχή» και τις υπεραπομακρυσμένες περιφέρειες. Ευχαριστώ θερμά τον κ. Guellec για αυτήν την πραγματικά καλή έκθεση. Θεωρώ ότι ως έκθεση πρωτοβουλίας αποτελεί ένα καλό μέσον για να δώσουμε ως κοινοβουλευτική επιτροπή έμφαση σε ορισμένα σημεία.
Με την καλή ομαδική εργασία επιτύχαμε να υποβάλουμε μια ισορροπημένη αλλά μελλοντοστραφή έκθεση. Αν η κοινή μας βούληση είναι να φέρουμε κοντά στην καθημερινότητα των πολιτών την Ευρώπη –κυρία Επίτροπε, ελπίζω ότι οι προσπάθειές σας να συμπαρασύρετε σε αυτό τα κράτη μέλη θα αποβούν επιτυχείς– τότε φυσικά, η εδαφική συνοχή έχει τεράστια σημασία, παράλληλα με την κοινωνική και οικονομική συνοχή. Θα συμβάλει ώστε να επιβληθεί η αρχή της δίκαιας και ίσης αξιολόγησης και μεταχείρισης όλων των πολιτών της Ένωσης, ανεξάρτητα από την περιοχή που κατοικούν, και να ενσωματωθεί σε όλα τα σημαντικά μας έγγραφα, για παράδειγμα στα σχετικά με τα διαρθρωτικά ταμεία και τα ταμεία συνοχής, αλλά και στην εφαρμογή της στρατηγικής της Λισαβόνας και του Γκέτεμποργκ.
Είναι σωστό να θεωρήσουμε ως βασική την αρχή της εταιρικής σχέσης μεταξύ των πόλεων, των γύρω περιοχών και της υπαίθρου, αλλά και μεταξύ όλων των πολιτικών επιπέδων. Για εμένα, αυτό αποτελεί ουσιαστική προϋπόθεση για μια συνεκτική, αρμονική ανάπτυξη σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, στις περιφέρειες και στις πόλεις. Θα ήθελα να υποστηρίξω θερμά την προσέγγιση να μην λαμβάνεται μόνο το ΑΕγχΠ ως βάση για την αξιολόγηση της ανάπτυξης μιας περιφέρειας. Πρέπει να συνυπολογιστούν και άλλοι εδαφικοί δείκτες όπως η προσφορά στους τομείς της παιδείας, της επιστήμης, του πολιτισμού και του αθλητισμού, αλλά και το ποσοστό της ανεργίας και η ανάπτυξη των υποδομών, γιατί μόνο μια τέτοια αθροιστική εξέταση θα καταστήσει δυνατό να έχουμε μια σημαντικά σαφέστερη εικόνα της περιφέρειας. Αυτό είναι ένα σημαντικό βήμα προς μια πιο δίκαιη αξιολόγηση και μπορεί τελικά να συμβάλει στο να καταλάβουν οι άνθρωποι εκεί καλύτερα την Ευρώπη και τους κανόνες που ψηφίζουμε. Έχω την εντύπωση ότι υπάρχει ακόμα μεγάλη ανάγκη για βελτίωση της επικοινωνίας μας με τους πολίτες της Ευρώπης.
Pedro Guerreiro, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL. – (PT) Το άρθρο 299, παράγραφος 2, των Συνθηκών δηλώνει ότι, λαμβάνοντας υπόψη τη διαρθρωτική, οικονομική και κοινωνική κατάσταση των υπερπόντιων γαλλικών διαμερισμάτων των Αζορών, της Μαδέρα και των Καναρίων Νήσων, πρέπει να θεσπιστούν ειδικά μέτρα για την υποστήριξη αυτών των περιφερειών.
Οι περιφέρειες αυτές χαρακτηρίζονται από μόνιμα διαρθρωτικά μειονεκτήματα που τις ξεχωρίζουν από τις άλλες περιφέρειες των κρατών μελών της ΕΕ. Αυτά τα διαρθρωτικά μειονεκτήματα επιδεινώνονται από τη μεγάλη απόσταση, τον νησιωτικό τους χαρακτήρα, τη μικρή έκταση, τη δύσκολη μορφολογία και κλίμα και την οικονομική εξάρτησή τους από μικρό αριθμό προϊόντων, προβλήματα μόνιμα και σωρευτικά τα οποία αναχαιτίζουν σημαντικά την ανάπτυξή τους. Αυτό αναφέρεται στις Συνθήκες και για τον λόγο αυτόν, τα ειδικά χαρακτηριστικά των υπεραπομακρυσμένων περιφερειών πρέπει να ενσωματωθούν σε όλες τις κοινοτικές πολιτικές, έχοντας κατά νου τις αναπτυξιακές τους ανάγκες και την ανάγκη για αποτελεσματική υλοποίηση της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής, μια αρχή που διαφυλάσσεται επίσης στις Συνθήκες. Επίσης, πρέπει να θεσπιστεί ένα ειδικό κοινοτικό πρόγραμμα για τη στήριξη αυτών των περιφερειών, το οποίο θα συνενώνει όλα τα διάσπαρτα μέτρα και στο οποίο πρέπει θα χορηγηθούν επαρκείς χρηματοδοτικοί πόροι εντός του πλαισίου των δημοσιονομικών προοπτικών για την περίοδο 2007-2013. Αυτό θα συμβάλει σημαντικά στην επίλυση των προβλημάτων των περιφερειών.
Πολλά από τα χαρακτηριστικά και τις ανάγκες αυτών των περιφερειών και των πληθυσμών τους μπορούν και πρέπει να αντιμετωπιστούν. Από αυτά, θα ήθελα να υπογραμμίσω την ανάγκη διασφάλισης της αειφορίας των αλιευτικών αποθεμάτων και των δραστηριοτήτων των αλιευτικών κοινοτήτων σε αυτές τις περιφέρειες. Για τον λόγο αυτόν, είναι σημαντικό ο αποκλειστικός έλεγχος της πρόσβασης στα ύδατά τους, σύμφωνα με τη σχετική εθνική νομοθεσία, να συμπέσει με την αποκλειστική οικονομική ζώνη τους.
Πρέπει να εξετάσουμε την εφαρμογή μιας σειράς μόνιμων μέτρων στήριξης στον τομέα του περιβάλλοντος, δεδομένου ότι το μεγαλύτερο μέρος της επικράτειας αυτών των περιφερειών αποτελείται από φυσικά καταφύγια και άλλες προστατευόμενες ζώνες. Τέλος, πρέπει να στηρίξουμε μέτρα για την υποστήριξη της κατάρτισης σε παραδοσιακά επαγγέλματα, στην τοπική παραγωγή και στον τουρισμό.
Graham Booth, εξ ονόματος της Ομάδας IND/DEM. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, ο βρετανός αναπληρωτής πρωθυπουργός ήταν εδώ αυτήν την εβδομάδα, συνεπώς είναι επίκαιρο να συζητούμε μια έκθεση η οποία επικεντρώνεται σε δύο από τα προσφιλή του θέματα: την περιφερειοποίηση και τις πομπώδεις εκφράσεις. Οι ψηφοφόροι μου που μιλούν χωρίς περιστροφές δεν έχουν χρόνο για την περιφερειοποίηση και αμφιβάλλω αν θα τους ενδιέφεραν οι στρατηγικές διαδικασίες εκτίμησης των χωροταξικών επιπτώσεων.
Ο κ. Guellec προφανώς δεν αντιλαμβάνεται τα απλά μηνύματα των μέσων ψηφοφόρων. Οι γάλλοι φίλοι του απέρριψαν το Σύνταγμα της ΕΕ, εντούτοις αυτό αποτελεί θεμελιώδες συστατικό της έκθεσής του. Το γεγονός αυτό δεν αποτελεί έκπληξη, καθώς η προσωπική ιστοσελίδα του εισηγητή έχει ένα ολόκληρο τμήμα αφιερωμένο στο Σύνταγμα, συμπεριλαμβανομένου ενός πίνακα σημαντικών ημερομηνιών. Η τελευταία σημαντική ημερομηνία για τον κ. Guellec είναι η 29η Οκτωβρίου 2004, όταν υπογράφηκε στη Ρώμη η Συνταγματική Συνθήκη. Η ημερομηνία του γαλλικού δημοψηφίσματος, η 29η Μαΐου 2005, δεν είναι ούτε καν ελάχιστη λεπτομέρεια για εκείνον. Είπε ότι η εδαφική συνοχή καθίσταται θεμελιώδης στόχος της ΕΕ στο Σύνταγμα. Δυστυχώς για εκείνον, το Σύνταγμα δεν αποτελεί θεμελιώδη στόχο για τους γάλλους και τους ολλανδούς ψηφοφόρους.
Τι είναι εδαφική συνοχή; Ο εισηγητής μπορεί να μας πει μόνον ότι η πρώτη επίσημη απόπειρα για έναν ορισμό προέρχεται από την Επιτροπή. Ποιος έχει ξανακούσει τέτοια ανοησία: να προτείνεις ένα σχέδιο και μετά να επιχειρείς έναν ορισμό; Τόσο σύνηθες για αυτήν την παρανοϊκή Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ο εισηγητής λέει ότι οι περιφέρειες είναι το πλέον κατάλληλο επίπεδο για τον καθορισμό των αναγκών. Θα έπρεπε να επισκεφτεί την υποτιθέμενη περιφέρεια την οποία εκπροσωπώ. Η περιφερειακή αρχή στο Exeter είναι αδύνατον να γνωρίζει τι είναι καλύτερο για το Gloucester, το Swindon ή το Penzance, τα οποία βρίσκονται όλα σε απόσταση πολλών μιλίων. Ο μέσος άνθρωπος σε αυτές τις περιοχές δεν το πιστεύει. Ίσως ο κ. Guellec δεν νοιάζεται για το τι πιστεύουν αυτοί οι απλοί άνθρωποι, αρκεί να μπορεί να τονίζει ότι το προσφιλές του Σύνταγμα της ΕΕ ενισχύει τον ρόλο των περιφερειών. Το μόνο πρόβλημα για αυτόν είναι ότι οι απλοί άνθρωποι στην ίδια του τη χώρα δεν συμφωνούν με την προσέγγισή του. Σίγουρα, επιτυγχάνει συνοχή κατά μία άποψη, επειδή όλοι οι απλοί άνθρωποι σε όλα τα μέρη της ηπείρου θα είναι εξίσου σαστισμένοι από την έκθεσή του, και εκείνος δεν έχει επίσης επαφή με κανέναν τους.
Mieczysław Edmund Janowski, εξ ονόματος της Ομάδας UEN. – (PL) Κύριε Πρόεδρε, η εφαρμογή της πολιτικής συνοχής έχει τις ρίζες της στις διατάξεις της Συνθήκης για την ίδρυση των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Εκεί δηλώνεται ότι ως Κοινότητα πρέπει να προσπαθήσουμε να μειώσουμε τις ανισότητες στο επίπεδο της ανάπτυξης των μεμονωμένων περιφερειών και τον βαθμό της υπανάπτυξης στις λιγότερο προνομιούχες περιοχές. Αυτό ισχύει επίσης για τις αγροτικές και τις απομακρυσμένες περιοχές. Είναι, συνεπώς, άκρως απαραίτητο να εξετάσουμε αυτό το πολύ σημαντικό ζήτημα, και θα ήθελα να ευχαριστήσω τον εισηγητή για την εργασία του.
Η πολιτική συνοχής περιλαμβάνει περισσότερα από την εφαρμογή των διατάξεων μιας συνθήκης. Αφορά τον μακροπρόθεσμο στοχασμό και τη στρατηγική δράση. Είναι επίσης μια έκφραση αλληλεγγύης στο εσωτερικό της Ένωσης. Είναι σαφές ότι όταν εξετάζουμε την εδαφική συνοχή δεν πρέπει να υιοθετούμε μια απλουστευτική προσέγγιση, σύμφωνα με την οποία οι πάντες δικαιούνται τα πάντα στον ίδιο βαθμό. Γνωρίζουμε όλοι ότι πρέπει να προσπαθούμε να επιτύχουμε την ισότητα μεταξύ των πολιτών, πράγμα που είναι αρκετά διαφορετικό.
Οι υπάρχουσες ανισότητες μεταξύ των κρατών μελών και των περιφερειών τους σημαίνουν ότι η πολιτική συνοχής της Ένωσης πρέπει να υιοθετήσει διάφορες προσεγγίσεις. Η πολιτική πρέπει να έχει εξακολουθητικό χαρακτήρα, από κοινού συμφωνημένους στόχους και κατάλληλα όρια από την άποψη των χρονικών περιόδων και των καλυπτόμενων τομέων. Θα ήθελα επίσης να δώσω μεγαλύτερη έμφαση στο ότι πρέπει να έχει στη διάθεσή της κατάλληλους οικονομικούς πόρους έτσι ώστε να μην είναι ασήμαντη. Από αυτήν την άποψη, οι δυσκολίες που αντιμετωπίστηκαν για την επίτευξη συμφωνίας σχετικά με τις δημοσιονομικές προοπτικές για την περίοδο 2007-2013 αποτελούν λόγο ανησυχίας. Οι καθυστερήσεις και η αληθινή απειλή μιας αναβολής στον προϋπολογισμό της Ένωσης θα μπορούσε να έχει πολύ σοβαρές συνέπειες.
Κατά την άποψή μου, θα ήταν σκόπιμο να επιστρέψομε στις ασφαλείς πρώτες ύλες που είναι από τη φύση τους πολιτικά ουδέτερες. Έχω κατά νου μου τη μελέτη «Η Ευρώπη μετά το 2000», την οποία αναφέρει ο εισηγητής, αν και χρειάζεται φυσικά ενημέρωση.
Οι προτεραιότητες που καθορίζονται στις στρατηγικές κατευθυντήριες γραμμές που δημοσίευσε η Επιτροπή τον Ιούλιο αναμένεται να εγκριθούν από το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Θα μπορέσουν τότε να χρησιμεύσουν ως βάση για μια πραγματικά συνεκτική προετοιμασία από τα κράτη μέλη των εγγράφων που εστιάζονται στο μέλλον, δηλαδή των εθνικών στρατηγικών πλαισίων αναφοράς. Γενικά, νομίζω ότι οι προτεραιότητες που καθορίζονται στο έγγραφο της Επιτροπής είναι λογικές.
Αξίζει να αναφερθούμε στην αστική πτυχή. Ο κ. Beaupuy αναφέρθηκε σε αυτήν μόλις πριν από λίγο, σε σχέση με τον ρόλο που διαδραματίζουν τα μητροπολιτικά κέντρα. Άλλοι σημαντικοί παράγοντες είναι η επιχειρηματικότητα και η βασιζόμενη στη γνώση οικονομία. Θα ήθελα, επίσης, να πω ότι ο αληθινός συντονισμός της εργασίας που σχετίζεται με τα διάφορα έγγραφα της Ένωσης είναι ουσιώδης. Χρειαζόμαστε περισσότερα από υποκριτική αφοσίωση στην ιδέα.
Η πρόταση που αφορά τη σημασία της πιθανής επιτάχυνσης της εργασίας για τη Λευκή Βίβλο σχετικά με την εδαφική συνοχή πρέπει να εξεταστεί σοβαρά. Φαίνεται μάλλον ότι δεν έχει ληφθεί σοβαρά υπόψη η πραγματική κατάσταση στα νέα κράτη μέλη στο έργο που έχει πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που δημοσιεύτηκαν όσον αφορά τις δαπάνες της Ένωσης τον τελευταίο χρόνο, δύο χώρες από τα παλαιά δεκαπέντε κράτη μέλη, η Ελλάδα και η Πορτογαλία, είναι πρώτες στον κατάλογο με τους καθαρούς δικαιούχους σε σχέση με το ΑΕγχΠ. Οι νέες χώρες είναι πολύ πιο κάτω στον κατάλογο. Θα ήθελα να προσθέσω ότι σε απόλυτα ποσά η Ισπανία έρχεται πρώτη. Δεν είναι πρόθεσή μου να επικρίνω κατ’ ουδένα τρόπο οποιονδήποτε, αλλά να διαλύσω απλά τον μύθο ότι δίνονται τεράστια ποσά στα νέα κράτη μέλη.
Κύριε Πρόεδρε, η Ένωση δεν μπορεί να κοιτάξει το μέλλον με αισιοδοξία αν δεν διαθέτει μια σωστά εφαρμοσμένη πολιτική συνοχής. Θέλω να υπενθυμίσω στο Σώμα ότι δεν μπορεί να υπάρξει ευρωπαϊκή συνοχή χωρίς ευρωπαϊκή αλληλεγγύη.
James Hugh Allister (NI). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, η έκθεση Guellec δεν με εντυπωσιάζει για τρεις λόγους.
Πρώτα από όλα, η ΕΕ δεν έχει εξουσία στον τομέα της χωροταξίας, εντούτοις προεικάζει τη χάραξη πορείας για αυτήν πάνω στο νεκρό Σύνταγμα. Αυτό είναι λανθασμένο και δείχνει παντελή περιφρόνηση των εκλογέων της Ευρώπης, αν μη τι άλλο των εκλογέων της ίδιας της χώρας του κ. Guellec, οι οποίοι ευφυώς απέρριψαν το Σύνταγμα.
Δεύτερον, η εδαφική συνοχή προωθείται σαφώς για τον πολιτικό στόχο της παράκαμψης και υποβάθμισης της οντότητας του κράτους-έθνους. Αποσκοπεί στην εδαφική ολοκλήρωση. Υπάρχουν εδώ σαφή πολιτικά και συνταγματικά θέματα, τα οποία είναι ίσως πιο προφανή σε εμένα, δεδομένης της προέλευσής μου, από ό,τι σε άλλους. Δεν θέλω το δικό μου μέρος του Ηνωμένου Βασιλείου, η Βόρειος Ιρλανδία, να αντιμετωπίζεται αντίθετα ως τμήμα του εδαφικού συνόλου της νήσου της Ιρλανδίας. Αυτό θα προσέβαλλε και θα αψηφούσε την παγιωμένη πολιτική βούληση του λαού της Βορείου Ιρλανδίας. Η ΕΕ πρέπει να δρα εντός των περιορισμών και των παραμέτρων αυτής της πραγματικότητας.
Τρίτον, στο πλαίσιο της χρηματοδότησης της συνοχής, το να μιλά κανείς για εδαφική συνοχή στην περιφέρειά μου είναι κάπως ειρωνικό, εφόσον αποκλειόμαστε από τη χρηματοδότηση συνοχής εξ ορισμού, ενώ η γείτων Δημοκρατία της Ιρλανδίας συμπεριλήφθηκε. Η πραγματική πορεία προς τη συνοχή θα ήταν η ισότητα πρόσβασης στη χρηματοδότηση, αλλά την αρνήθηκαν στη Βόρεια Ιρλανδία, ενώ το νότιο τμήμα της Ιρλανδίας επωφελήθηκε 2 δισεκατομμυρίων ευρώ για την υποδομή του.
Ως εκ τούτου, είναι τόσο ανόητο να μιλά κανείς τώρα μεγαλόστομα για τη διασφάλιση ίσης μεταχείρισης μεταξύ των περιφερειών. Η ΕΕ είχε την ευκαιρία να προσφέρει την εν λόγω ισότητα χρηματοδότησης στη Βόρεια Ιρλανδία για τις απαραίτητες υποδομές αλλά δεν το έπραξε, θέτοντας ως όριο πρόσβασης τις εθνικές στατιστικές αντί της περιφερειακής ανάγκης.
Rolf Berend (PPE-DE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, αν έχω ενημερωθεί σωστά, έχω και τα τρία λεπτά ομιλίας του κ. Galeote, αλλά ως προς αυτό θα δεχτώ την κρίση των υπηρεσιών. Οπωσδήποτε, δεν θα χρειαστώ ολόκληρο τον χρόνο ομιλίας του κ. Galeote, όμως θα χρησιμοποιούσα ευχαρίστως ένα μέρος του.
Φυσικά, έχω εντελώς διαφορετική γνώμη από τον κ. Allister για την εξαίρετη έκθεση πρωτοβουλίας του κ. Guellec, γιατί υπογραμμίζει δικαίως ότι η εδαφική συνοχή είναι ένας από τους στρατηγικούς στόχους της Ένωσης αναφορικά με την προώθηση μιας αρμονικής και ισορροπημένης ανάπτυξης ολόκληρης της επικράτειας της Ένωσης. Ο κ. Guellec έχει δίκιο υπογραμμίζοντας ότι εδώ η Ένωση διαφέρει σαφέστατα από μια ζώνη ελευθέρων συναλλαγών, και έτσι πρέπει να είναι.
Με την προς ανατολάς διεύρυνση, η πρόκληση της συνοχής έλαβε μια νέα, σημαντική διάσταση, αφού η ΕΕ δεν είχε αντιμετωπίσει ποτέ μέχρι τότε μια τόσο έντονη αύξηση των διαφορών. Η νέα, διευρυμένη Ένωση χαρακτηρίζεται οπωσδήποτε από μεγάλη γεωγραφική και πολιτισμική πολυμορφία και αυτή η πτυχή την διαχωρίζει από παρόμοια μεγάλους οικονομικούς χώρους όπως οι ΗΠΑ, η Ιαπωνία ή η MERCOSUR.
Όμως, αυτή η πολυμορφία είναι επίσης σημαντικός παράγων ανάπτυξης στην ΕΕ και πρέπει να την διατηρήσουμε στο πλαίσιο της διαδικασίας της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
Οι πολιτικές που έχουν επίδραση στη χωροταξική και αστική δομή της ΕΕ πρέπει, λοιπόν, να προάγουν την εδαφική συνέχεια την Ένωσης, χωρίς ωστόσο –θέλω να το τονίσω αυτό– να τυποποιούν την εκάστοτε τοπική και περιφερειακή ταυτότητα, διότι αυτή συμβάλλει σημαντικά στον εμπλουτισμό της ποιότητας ζωής του συνόλου των πολιτών.
Για να το πω πιο ξεκάθαρα, η επικράτεια που δημιουργείται δεν καταργεί τις εθνικές, περιφερειακές ή τοπικές περιοχές, το αντίθετο: η χωροταξία σε ευρωπαϊκό επίπεδο έχει ως στόχο τη βέλτιστη χρήση κάθε ιδιαιτερότητας ως πηγής ανάπτυξης. Έχετε δίκιο λέγοντας ότι η ΕΕ δεν έχει ακόμα αρμοδιότητα στον τομέα της χωροταξίας. Αυτό δεν προβλέπεται στις Συνθήκες, μολονότι αποτελεί ακανθώδες ζήτημα για τα κράτη μέλη.
Είμαι πεπεισμένος ότι ο περιορισμός του αριθμού των στόχων κατά την επόμενη περίοδο προγραμματισμού της νέας περιφερειακής πολιτικής συνοχής θα της προσδώσει μεγαλύτερη συνοχή. Η νέα περιφερειακή πολιτική συνοχής με λιγότερους στόχους για την επόμενη περίοδο προγραμματισμού πρέπει να βρει και θα βρει μια νέα δυναμική για να αντιμετωπίσει τις επικείμενες προκλήσεις, προκειμένου να υλοποιηθεί και ο στόχος της εδαφικής συνοχής, και μάλιστα εάν είναι ανάγκη και ανεξάρτητα από τους δημοσιονομικούς πόρους που διατίθενται για την περιφερειακή πολιτική και την πολιτική συνοχής, οι οποίες εξακολουθούμε να ελπίζουμε ότι θα είναι αρκετά ουσιαστικές ώστε να μας επιτρέψουν να εκπληρώσουμε τα καθήκοντά μας.
Για τον σκοπό αυτόν, πρέπει, αφενός, να επικεντρωθούμε στις στρατηγικές κατευθυντήριες γραμμές της Κοινότητας για τη συνοχή και, αφετέρου, να λάβουμε υπόψη τις εδαφικές ιδιαιτερότητες. Σε συνάρτηση όμως με αυτό, βλέπω με κάποιον σκεπτικισμό τις προτάσεις του εισηγητή να δημιουργηθούν εκτός από το ΑΕγχΠ και νέα εδαφικά κριτήρια και δείκτες για την εκτίμηση της ανάπτυξης μιας περιφέρειας και τα εμπόδια που αντιμετωπίζει.
Όπως γνωρίζουμε από την πείρα των περασμένων περιόδων προγραμματισμού, εδώ υπάρχει ο μεγάλος κίνδυνος να καταντήσουν πολύ εύκολα τα συμπληρωματικά κριτήρια, που θα επικαλούνται τότε ορισμένοι, ένας κατάλογος επιθυμιών, των οποίων η αντικειμενική αξιολόγηση δεν θα είναι πλέον δυνατή.
Είναι σωστό ότι ως προς την οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή είναι απαραίτητη η σύμπραξη του περιφερειακού, εθνικού και ευρωπαϊκού επιπέδου και των διαφόρων τομέων της κοινοτικής πολιτικής. Ωστόσο, οι περιφέρειες θα παραμείνουν μελλοντικά το κατάλληλο εδαφικό επίπεδο για την εφαρμογή της πολιτικής συνοχής σύμφωνα με τις αρχές της επικουρικότητας και της αποκέντρωσης.
Σύμφωνα με αυτό το πνεύμα, είναι σωστό ότι το Κοινοβούλιο και η Επιτροπή τάχθηκαν υπέρ μιας ξεκάθαρης αποκέντρωσης και μιας συγκέντρωσης συμφώνα με την αρχή «ένα ταμείο ανά πρόγραμμα». Ως εκ τούτου, είμαι μάλλον αισιόδοξος για την επόμενη περίοδο προγραμματισμού.
Emanuel Jardim Fernandes (PSE). – (PT) Κυρία Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, θα ήθελα να αρχίσω συγχαίροντας τον φίλο μου, κ. Marques, για την εξαίρετη έκθεσή του και να τον ευχαριστήσω που ήταν πρόθυμος να συμπεριλάβει τις παρεμβάσεις άλλων βουλευτών του παρόντος Σώματος. Θα ήθελα επίσης να συγχαρώ τον κ. Guellec για την ποιότητα της έκθεσής του.
Ως σκιώδης εισηγητής της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης, κατέθεσε μια σειρά τροπολογιών, οι περισσότερες εκ των οποίων εγκρίθηκαν, και πρότεινα η πολική μου ομάδα να στηρίξει την έκθεση και τις περισσότερες τροπολογίες που κατατέθηκαν και στις δύο ψηφοφορίες, τόσο στην επιτροπή όσο και στην Ολομέλεια. Παρά τις διαφορετικές οπτικές και προσεγγίσεις μας, συνταχθήκαμε για να στηρίξουμε, πρώτον, τη στρατηγική που προτείνει η Επιτροπή για τη βιώσιμη ανάπτυξη των υπεραπομακρυσμένων περιφερειών της ΕΕ, όσον αφορά τις προτεραιότητες, τα μέσα και, το σημαντικότερο, την κατάρτιση ενός ειδικού προγράμματος αντιστάθμισης του επιπρόσθετου κόστους που σχετίζεται με τους ειδικούς και μόνιμους περιορισμούς από τους οποίους υποφέρουν οι υπεραπομακρυσμένες περιφέρειες, όπως είναι η μεγάλη απόσταση, ο νησιωτικός χαρακτήρας, η μικρή έκταση, η δύσκολη μορφολογία και κλίμα, η οικονομική εξάρτηση από λίγα προϊόντα και δραστηριότητες και τα περιορισμένα περιθώρια των τοπικών αγορών και, δεύτερον, η θέσπιση ενός σχεδίου δράσης για την ευρύτερη γειτνίαση.
Αν και ήμασταν υπέρ της στρατηγικής, εκφράσαμε κάποιες επικρίσεις ή επιφυλάξεις σε σχέση με τους ακόλουθους τομείς: πρώτον, την απουσία μέτρων και χρηματοδοτικών πόρων για να δοθεί συνέχεια στις προτάσεις και τις δηλώσεις της Επιτροπής· δεύτερον, τη χρήση του ανά κεφαλή ΑΕγχΠ ως το μοναδικό κριτήριο για να καταστούν οι περιφέρειες αυτές επιλέξιμες για τον νέο στόχο «Σύγκλιση» της αναμορφωμένης πολιτικής συνοχής· τρίτον, η χρήση του πληθυσμιακού κριτηρίου για τη διανομή των δημοσιονομικών πιστώσεων που προορίζονται για το ειδικό πρόγραμμα αντιστάθμισης του επιπρόσθετου κόστους· και τέταρτον, η αβεβαιότητα σχετικά με το σχέδιο δράσης για την ευρύτερη γειτνίαση, δεδομένου ότι είναι ασαφές πώς θα ταιριάξει αυτό με τον μελλοντικό στόχο «ευρωπαϊκή εδαφική συνεργασία» της αναμορφωμένης πολιτικής συνοχής και της συναφούς «νέας πολιτικής γειτονίας».
Κατά συνέπεια, σύμφωνα με την άποψη που εξέφρασε ο εισηγητής, θα προτείνω ότι οι υπεραπομακρυσμένες περιφέρειες αξίζουν ειδική μεταχείριση λόγω των ειδικών περιορισμών τους, σύμφωνα με το άρθρο 299, παράγραφος 2, όσον αφορά τις προϋποθέσεις πρόσβασης στα διαρθρωτικά ταμεία, σύμφωνα με τις οποίες η χρηματοδοτική στήριξη πρέπει να δίνεται κατά προτεραιότητα σε αυτές, ανεξάρτητα από το επίπεδο του εισοδήματός τους.
Θα ήθελα επίσης να υποστηρίξω την αύξηση των δημοσιονομικών πιστώσεων σε σχέση με το ειδικό πρόγραμμα, που πρέπει να αναδιανεμηθούν δίκαια βάσει των περιορισμών που αντιμετωπίζουν. Επιπλέον, το σχέδιο δράσης για μια ευρύτερη γειτνίαση πρέπει να διευκρινιστεί στο πλαίσιο του μελλοντικού στόχου «ευρωπαϊκή εδαφική συνεργασία» και της «νέας πολιτικής γειτονίας» της Ένωσης. Η έννοια της γειτνίασης πρέπει να συμπεριλαμβάνει τόσο τις γειτονικές περιοχές και χώρες, όπως το Μαρόκο, το Πράσινο Ακρωτήριο και η Βραζιλία, όσο και χώρες που φιλοξενούν μεγάλες κοινότητες μεταναστών από τις υπεραπομακρυσμένες περιφέρειες με τις οποίες διατηρούν ισχυρούς παραδοσιακούς δεσμούς.
Υποστηρίζω, ως εκ τούτου, την έγκριση αυτής της έκθεσης, κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, καθώς αποτελεί ένα περαιτέρω βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση σε απάντηση της ευπρόσδεκτης πρότασης της Επιτροπής. Με αυτόν τον τρόπο, μόλις εγκριθούν οι δημοσιονομικές προοπτικές, θα τεθούν οι προϋποθέσεις για τη βιώσιμη ανάπτυξη των υπεραπομακρυσμένων περιφερειών και την επιτυχημένη προώθηση της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής.
Alfonso Andria (ALDE). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, θα ήθελα να εκφράσω τα ειλικρινή μου συγχαρητήρια για αμφότερες τις εκθέσεις των συναδέλφων Guellec και Marques και θα σταθώ ειδικότερα στην έκθεση του κ. Guellec.
Ένας από τους πρωταρχικούς στόχους της Ένωσης αφορά την πολιτική συνοχής, ιδίως μετά την πρόσφατη διεύρυνση και ενόψει της προσεχούς ένταξης της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας. Στην πρώτη αυτή περίοδο, η πολιτική συνοχής έχει χαρακτηρίσει έντονα το νομοθετικό έργο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, το οποίο ενέκρινε όλους τους κανονισμούς σχετικά με την περιφερειακή πολιτική για την περίοδο προγραμματισμού 2007-2013.
Εξάλλου, όπως διαπίστωσα προσωπικά με την ιδιότητα του εισηγητή σχετικά με τον κανονισμό για το Ταμείο Συνοχής, η σταθερή και εποικοδομητική συνεργασία και ανταλλαγή απόψεων με την Επίτροπο Hübner διαμόρφωσε την ισχυρή βούληση της Επιτροπής και του Κοινοβουλίου να μην αποδεχθούν πρόχειρες λύσεις. Πράγματι, δεν μπορεί να υπάρξει αξιόπιστη και αποτελεσματική πολιτική συνοχής χωρίς επαρκή οικονομικά μέσα, και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ελπίζουμε να εγκριθεί το συντομότερο η δημοσιονομική προοπτική.
Πρέπει να αποφύγουμε τη συγκέντρωση της ευρωπαϊκής βοήθειας σε λίγες περιοχές, εντείνοντας έτσι τις ανισότητες που υπάρχουν στο εσωτερικό της ίδιας περιφέρειας. Αντιθέτως, όπως ορθώς επεσήμανε ο κ. Guellec, χρειάζονται εκτεταμένες, ομοιογενείς και ευρείες παρεμβάσεις εντός των περιφερειών με υστέρηση ανάπτυξης. Συμφωνώ επίσης με τον εισηγητή όσον αφορά τη σημασία των μεσαίων και μικρών κυρίως πόλεων για την προώθηση της περιφερειακής συνοχής. Αυτά είναι τα στοιχεία που επιχείρησα να αναδείξω με την υποβολή τροπολογιών, τις οποίες ενέκρινε το Κοινοβούλιο, επί του κανονισμού για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, ως σκιώδης εισηγητής εξ ονόματος της Ομάδας της Συμμαχίας Φιλελευθέρων και Δημοκρατών για την Ευρώπη. Οι τροπολογίες τόνισαν επίσης τη σημασία της αστικής διάστασης για την ανάπτυξη των αμέσως όμορων αγροτικών περιοχών.
Χαιρετίζω επίσης την πρόταση του κ. Guellec όσον αφορά τη χρήση ειδικών περιφερειακών δεικτών παράλληλα με την καθιερωμένη παράμετρο του ΑΕγχΠ με σκοπό τη μέτρηση της ανάπτυξης των περιφερειών. Θεωρώ, ωστόσο, ότι οι δείκτες αυτοί πρέπει να χρησιμοποιούνται κατά περιόδους, προκειμένου να αξιολογούνται τα αποτελέσματα των εν εξελίξει κοινοτικών προγραμμάτων. Μεταξύ των πολλών θετικών επιπτώσεων μιας τέτοιας μεθόδου, αναφέρω τις αυξημένες ευθύνες των τοπικών αρχών και φορέων, οι οποίοι πρέπει να θεωρούνται ολοένα και περισσότερο ως πρωταγωνιστές και προωθητές ανάπτυξης, και τη μεγαλύτερη ευελιξία στη φάση εφαρμογής των μέτρων με συνεπακόλουθη καλύτερη επίδραση στις περιφέρειες.
ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. OUZKÝ Αντιπροέδρου
Κυριάκος Τριανταφυλλίδης (GUE/NGL). – Κύριε Πρόεδρε, χαίρομαι που σήμερα έχουμε την ευκαιρία να συζητήσουμε και να ψηφίσουμε δύο σημαντικές εκθέσεις για την περιφερειακή πολιτική της Ένωσης.
Εάν μου το επιτρέψετε, θα ήθελα να εστιάσω την προσοχή μου περισσότερο στην έκθεση του κ. Guellec, σχετικά με το ρόλο της εδαφικής συνοχής στην περιφερειακή ανάπτυξη.
Η έκθεση του συναδέλφου έχει, κατά τη γνώμη μου, μια πολύ σημαντική παράγραφο: είναι η παράγραφος 3 που μνημονεύει ότι το Κοινοβούλιο ζητεί «η περιφερειακή ανάπτυξη να βασίζεται σε προγράμματα που διασφαλίζουν την ισότητα μεταχείρισης μεταξύ των χωρών, διατηρώντας ωστόσο την ποικιλομορφία τους, γεγονός που συνεπάγεται κυρίως κατάλληλες δυνατότητες πρόσβασης στις υπηρεσίες κοινής ωφέλειας και στις υπηρεσίες γενικού οικονομικού ενδιαφέροντος».
Όμως για ποιες υπηρεσίες κοινής ωφέλειας ομιλούμε σήμερα, αγαπητοί συνάδελφοι; Γι’ αυτές που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιμένει να φιλελευθεροποιήσει; Πώς θα παραμείνουν λοιπόν κοινής ωφέλειας αυτές οι υπηρεσίες και πώς θα βοηθήσουν στην εδαφική συνοχή; Και για να σας δώσω ένα τρανταχτό παράδειγμα, γνωρίζετε προφανώς ότι στην Ελλάδα, με βάση την κοινοτική νομοθεσία, θα ιδιωτικοποιηθεί σύντομα ο εθνικός αερομεταφορέας. Αναρωτιέμαι σε ποιο βαθμό θα βοηθήσει αυτό την εδαφική συνοχή, γνωρίζοντας την ιδιομορφία της ελλαδικής επικράτειας. Πώς θα μπορέσει ένας ιδιώτης να αντικαταστήσει το κράτος ως πάροχος υπηρεσιών κοινής ωφέλειας; Προφανώς, σε αυτήν την περίπτωση βαδίζουμε με σταθερό βήμα προς την παρακμή τόσο του πολίτη, που στις πιο απόμακρες περιοχές περιμένει να έχει μια υπηρεσία κοινής ωφέλειας, όσο και των εργαζομένων που κινδυνεύουν να μείνουν χωρίς δουλειά σε ένα κοινοτικό μέλλον.
Επίσης, μιλάμε εδώ για εδαφική συνοχή τη στιγμή που στις Βρυξέλλες οι κυβερνήσεις των κρατών μελών δεν μπορούν καν να συμφωνήσουν για τις δημοσιονομικές προοπτικές, με αποτέλεσμα τα κράτη μέλη να βρεθούν προ εκπλήξεων. Ας μην κρυβόμαστε λοιπόν πίσω από το δάκτυλό μας. Η εδαφική συνοχή είναι επιθυμητή αλλά με σωστές βάσεις που σχετίζονται με κοινωνικά φρονήματα και όχι με τις πιέσεις της αγοράς.
Mirosław Mariusz Piotrowski (IND/DEM). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, ένας από τους στρατηγικούς στόχους της Ευρωπαϊκής Κοινότητας που αναφέρεται συχνά από τους υπερασπιστές της ολοκλήρωσης είναι η άμβλυνση των ανισοτήτων στο επίπεδο ανάπτυξης των περιφερειών της Ευρώπης. Οι πολίτες των νέων κρατών μελών απέδιδαν μεγάλη σημασία σε αυτό και ακόμη το κάνουν. Μαζί με την οικονομική και κοινωνική συνοχή, η εδαφική συνοχή έχει να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην επίτευξη αυτού του στόχου.
Λόγω των διαφορών στην ανάπτυξη μεταξύ των 25 κρατών μελών που σύντομα θα γίνουν 27, οι δράσεις που αφορούν τις μεταφορές, τον τουρισμό, την περιβαλλοντική προστασία, την έρευνα και την καινοτομία είναι ιδιαιτέρως σημαντικές. Η εδαφική ισορροπία μπορεί να διασφαλιστεί με την ενίσχυση των μικρών και μεσαίων αστικών κέντρων. Σε αυτές τις περιοχές, η πολεοδομία πρέπει να προβλέψει την ανάπτυξη οικιστικού αποθέματος, μεταφορικών δικτύων και την ανάπλαση εκτάσεων που είχαν χρησιμοποιηθεί για βιομηχανική χρήση. Αυτή η προσέγγιση θα επιτρέψει στην περιφέρεια και τις γειτονικές αγροτικές περιοχές να επωφεληθούν και αυτές από την οικονομική ανάπτυξη των κέντρων.
Σήμερα, η δυναμική οικονομική και αστική ανάπτυξη πραγματοποιείται μόνο στα μεγαλύτερα αστικά κέντρα, δηλαδή στις μητροπολιτικές περιοχές. Δυστυχώς, οι αναπτυξιακές ανάγκες των μικρότερων αστικών μονάδων παραβλέπονται, και άρα η ανάπτυξη οξύνει τις ανισότητες αντί να τις αμβλύνει. Η ικανοποιητική εδαφική ανάπτυξη σε όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω της εφαρμογής ενός αποκεντρωμένου μοντέλου χωροταξικής ανάπτυξης. Ένα χαρακτηριστικό στοιχείο αυτού του μοντέλου είναι ότι βασίζεται σε ένα δίκτυο πόλεων με διαφορετικό οικονομικό, κοινωνικό και πολιτιστικό δυναμικό. Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο είναι η δημιουργία μόνιμων δεσμών με τις αγροτικές περιοχές.
Η περιφέρεια Lubelski, από την οποία προέρχομαι, είναι μία από τις μεγαλύτερες στην Πολωνία. Αντιπροσωπεύει το 8% της επικράτειας της χώρας μου και το 5% του πληθυσμού της. Υπάρχουν 40 κατά κύριο λόγο μικρές και μεσαίες πόλεις σε αυτήν την περιφέρεια, και η μεγαλύτερη εξ αυτών είναι το Lublin, που είναι και η πρωτεύουσα της περιφέρειας. Έχει πληθυσμό γύρω στους 400 000 κατοίκους και ο πληθυσμός των υπόλοιπων πόλεων κυμαίνεται μεταξύ των 20 000 και 70 000 κατοίκων. Πάνω από το ήμισυ του πληθυσμού της περιφέρειας ζει σε αγροτικές περιοχές. Αν ληφθεί επίσης υπόψη το μη ικανοποιητικό επίπεδο των υποδομών, η περιφέρεια Lubelski θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως παράδειγμα πρακτικής εφαρμογής της εδαφικής συνοχής με αποκεντρωμένο τρόπο.
Δεν μπορούμε παρά να ελπίζουμε ότι οι δραστηριότητες των παραγόντων λήψης αποφάσεων στην Ένωση θα καταλήξουν σε κάτι περισσότερο από ωραία λόγια και προθέσεις, όπως είχε γίνει στο παρελθόν. Χρειάζονται συγκεκριμένα μέτρα, και πρέπει να γίνει πρόβλεψη στον προϋπολογισμό της Ένωσης για τα επόμενα πέντε χρόνια, καθώς και στις μακροπρόθεσμες δημοσιονομικές προοπτικές.
Salvatore Tatarella (UEN). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, καταρχάς θα ήθελα να ευχαριστήσω την Επιτροπή για το εξαιρετικό έργο που επιτέλεσε προκειμένου να προσδιορισθούν καλύτερα οι ιδιαιτερότητες των υπεραπομακρυσμένων περιφερειών και να ικανοποιηθούν οι ανάγκες αυτών των περιοχών, των οποίων η ανάπτυξη και η ανταγωνιστικότητα στην αγορά επηρεάζονται σημαντικά από τη γεωγραφική τους θέση.
Ορθώς εκπονούνται ολοένα και πιο αποτελεσματικά μέτρα για την υποστήριξη αυτών των περιφερειών, και η έκθεση του κ. Marques προβλέπει επίσης ένα σχέδιο δράσης καλής γειτονίας με σκοπό να ευνοηθούν οι εμπορικές συναλλαγές μεταξύ αυτών των περιφερειών και των όμορων αγορών.
Το σχέδιο δράσης καλής γειτονίας αποτελεί μια καλή ευκαιρία τόσο για τη δημιουργία των κοινωνικοοικονομικών και πολιτιστικών δεσμών με τις χώρες που φιλοξενούν κοινότητες μεταναστών από υπεραπομακρυσμένες περιφέρειες όσο και για την κατάργηση των εμποδίων που περιορίζουν τις εμπορικές συναλλαγές με τις όμορες γεωγραφικές περιοχές όπως η Καραϊβική, η Αμερική και η Αφρική.
Στην ανακοίνωση COM(2004)0343 της 26ης Μαΐου 2004, η Επιτροπή έθεσε δύο στόχους: τη μείωση των δυσκολιών πρόσβασης σε αυτές τις περιφέρειες όχι μόνον από την Ευρώπη, αλλά και από τη μία περιφέρεια στην άλλη, και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων.
Αυτός είναι ο στόχος που πρέπει να επιτύχουμε: ενίσχυση της ανάπτυξης για την ανάπτυξη. Αυτό, αν θέλετε, είναι και το νόημα της στρατηγικής της Λισαβόνας. Στο πλαίσιο αυτό, ωστόσο, η πρωταρχική προσπάθεια είναι η δημιουργία βεβαιοτήτων όσον αφορά τις δημοσιονομικές προοπτικές, καθώς μόνον τότε θα μπορέσουμε να κρίνουμε εάν οι διαθέσιμες χρηματοδοτήσεις για τις περιφέρειες θα επιτρέψουν δίκαιη κατανομή των πόρων σύμφωνα με τις ανάγκες που έχει ορίσει η Επιτροπή.
Εν κατακλείδι, θεωρώ ορθή την ενίσχυση των προσπαθειών υπέρ των υπεραπομακρυσμένων περιφερειών και την ενισχυμένη εταιρική σχέση για τις περιφέρειες αυτές, προκειμένου να τους επιτραπεί η έξοδος από την απομόνωση και να καταστούν ολοένα και πιο ανταγωνιστικές στην κοινή αγορά.
Robert Kilroy-Silk (NI). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, γνωρίζω ότι διαθέτω ένα λεπτό, και δεν θα μου επιτρέψετε να το υπερβώ, ή κάνω λάθος; Απλώς συνωμοτείτε εις βάρος μου, όπως έκανε και ο προηγούμενος Πρόεδρος, ασκώντας ένα είδος θεσμικού τραμπουκισμού. Αλλά ας το αφήσουμε αυτό κατά μέρος.
Χαίρομαι που μου δίνεται η ευκαιρία να καταθέσω τη βαθιά δυσαρέσκεια των εκλογέων μου στο East Midlands για τις απόπειρες των Βρυξελλών -υποβοηθούμενες, ας το ομολογήσουμε, από μια νωθρή βρετανική κυβέρνηση– να διαχωρίσουν την Αγγλία επιβάλλοντας τεχνητές περιφέρειες. Αυτό θα διχάσει το αγγλικό έθνος και θα υπονομεύσει την εθνικότητά μας.
Λοιπόν, έχω νέα για εσάς: δεν πρόκειται να λειτουργήσει, επειδή οι άνθρωποι, επί παραδείγματι, στο Derby του East Midlands, δεν έχουν ιδιαίτερη συνάφεια με τους ανθρώπους του Lincolnshire. Οι περιφέρειες είναι τεχνητές. Είναι πλασματικές. Δεν έχουν ταυτότητα. Δεν θα λειτουργήσουν επίσης, επειδή ο αγγλικός λαός δεν τις θέλει. Τις καταψήφισαν στα βορειοανατολικά με 90% στη μοναδική ευκαιρία την οποία είχαν, και θα πράξουν το ίδιο και αλλού.
Εμείς οι Άγγλοι είμαστε πολύ ανεκτικοί. Είμαστε πρόθυμοι να επιχορηγήσουμε τους Ουαλούς, τους Σκωτσέζους και τα περισσότερα έθνη εδώ. Το πράττουμε στωικά. Δεν θα ανεχτούμε να μας στερήσουν την ιθαγένειά μας και την ταυτότητά μας. Συνεπώς, συνεχίστε την πολιτική σας. Συνεχίστε την προσπάθειά σας να μας διχάσετε, διότι αυτό το οποίο θα κάνετε είναι να εξεγείρετε τους Άγγλους και τον αγγλικό εθνικισμό, και θα διατρανώσουμε τους εαυτούς μας και θα επιμείνουμε στην ανάκτηση της κυριαρχίας μας.
Πρόεδρος. Σας ευχαριστώ, κύριε Kilroy-Silk. Ο χρόνος αγόρευσης που σας παραχωρείται δεν είναι κάτι προσωπικό. Δεν εξαρτάται από τη δική μου βούληση ούτε είναι δική μου ευθύνη. Απλώς διαβάζω τον κατάλογο που έχω μπροστά μου, όπως πολύ καλά γνωρίζετε.
Margie Sudre (PPE-DE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, θέλω να χαιρετίσω τις έξοχες εκθέσεις των κκ. Guellec και Marques. Καθώς κατάγομαι από μια υπεραπομακρυσμένη περιφέρεια, θα σταθώ στην έκθεση του κ. Marques, που αφορά την ενισχυμένη εταιρική σχέση των υπεραπομακρυσμένων περιφερειών, δεδομένου ότι επιτρέπει, χάρη σε μια εμπεριστατωμένη εργασία, να προβούμε σε μια πλήρη απογραφή των δράσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε αυτές τις περιφέρειες.
Στηρίζω ανεπιφύλακτα τον εισηγητή ο οποίος, μολονότι χαιρετίζει τις τελευταίες προτάσεις που διατύπωσε η Επιτροπή υπέρ των υπεραπομακρυσμένων περιφερειών, την παρακινεί να ασκήσει ενεργότερα το δικαίωμα πρωτοβουλίας που της έχει δοθεί από τις Συνθήκες όσον αφορά την πολιτική συνοχής, βεβαίως, αλλά και τις υπόλοιπες κοινοτικές πολιτικές, και γενικότερα τους τομείς που παρουσιάζουν ενδιαφέρον για την ανάπτυξη των υπεραπομακρυσμένων περιφερειών.
Θεωρώ απαραίτητο να διευκρινίσω για μία ακόμα φορά, τη στιγμή που όλοι ασχολούνται με τις δημοσιονομικές προοπτικές και με τη μεταρρύθμιση της περιφερειακής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την περίοδο 2007-2013, ότι το μεγαλύτερο τμήμα των μέτρων εξαίρεσης που θεσπίζονται ή προτείνονται προς όφελος των υπεραπομακρυσμένων περιφερειών με κανένα τρόπο δεν συντείνει στο να ζημιώσει τον ανταγωνισμό ή τις θεμελιώδεις αρχές του κοινοτικού δικαίου.
Όσον αφορά το πρόγραμμα αντιστάθμισης του επιπρόσθετου κόστους που αφορά τις υπεραπομακρυσμένες περιφέρειες, η Επιτροπή πρότεινε πολύ ορθά να δοθεί το ποσό του 1 100 000 000 ευρώ. Ωστόσο, σε συνέχεια μίας εκ των τροπολογιών μου, που εγκρίθηκε από την Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης, επιμένω αυτές οι πιστώσεις να δοθούν αποκλειστικά στις υπεραπομακρυσμένες περιφέρειες, η δε κατανομή τους να μην γίνει σε βάρος καμιάς εξ αυτών.
Όσον αφορά κάποια άλλη από τις τροπολογίες μου, την οποία ενέκρινε η επιτροπή, ελπίζω ότι το σχέδιο δράσης για την ευρύτερη γειτονία θα προβλέπει ειδικό κονδύλι για τη διεθνή και διασυνοριακή συνεργασία, ο δε πολυαναμενόμενος συντονισμός των παρεμβάσεων που χρηματοδοτούνται μέσω του ΕΤΠΑ με στόχο τις υπεραπομακρυσμένες περιφέρειες, και των παρεμβάσεων μέσω του ΕΤΑ με στόχο τις γείτονες χώρες της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού ή τις Υπερπόντιες Χώρες και Εδάφη να καταστεί επιτέλους αποτελεσματικός, με ή χωρίς εγγραφή του ΕΤΑ στον προϋπολογισμό.
Για να ολοκληρώσω, θεωρώ προσήκον να εκφράσω την ταπεινή, πλην όμως χωρίς συμπλέγματα, γνώμη ότι οι υπεραπομακρυσμένες περιφέρειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι το ίδιο σημαντικές με το κέντρο της. Εύχομαι ειλικρινά αυτό το όραμα να το ασπαστούν όλα τα κράτη μέλη, τα παλαιά, τα νέα και τα μελλοντικά. Πράγματι, σε ένα ολοένα και πιο παγκοσμιοποιημένο πλαίσιο, η διευρυμένη Ευρώπη δεν έχει κανένα συμφέρον να αποστερηθεί προκεχωρημένες βάσεις στον Ατλαντικό, στην Καραϊβική, τη Λατινική Αμερική ή ακόμα και τον Ινδικό. Αυτή τη θέση την υποστήριζε ανέκαθεν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και αναμφίβολα θα συνεχίσει να την υποστηρίζει. Μην αμφιβάλλετε ότι οι πληθυσμοί στα υπερπόντια εδάφη θα σας οφείλουν ιδιαίτερη ευγνωμοσύνη.
Bernadette Bourzai (PSE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, χαιρετίζω βεβαίως το έργο του κ. Marques, θέλω όμως να σταθώ ιδιαιτέρως στην έκθεση σχετικά με τον ρόλο της εδαφικής συνοχής στην περιφερειακή ανάπτυξη.
Οφείλω, καταρχάς, να συγχαρώ τον κ. Guellec για το εξαίρετο έργο του και τον προσήκοντα προβληματισμό του περί την έννοια της «εδαφικής συνοχής», τον πυρήνα, κατά τη γνώμη μου, της κοινοτικής περιφερειακής πολιτικής, την οποία άλλωστε ονομάζουμε ολοένα και συχνότερα πολιτική συνοχής. Η Συνταγματική Συνθήκη καθιστά την εδαφική συνοχή στόχο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως και την κοινωνική και οικονομική συνοχή. Έτσι, έστω και αν η διαδικασία επικύρωσης αντιμετώπισε τις δυσκολίες που γνωρίζουμε, πρόκειται για επίσημη αναγνώριση του προσήκοντα, επίκαιρου και σημαντικού χαρακτήρα των εδαφικών χαρακτηριστικών της περιφερειακής πολιτικής και της πολιτικής συνοχής. Η τελευταία διεύρυνση επιβεβαιώνει άλλωστε τον επιτακτικό χαρακτήρα της πολιτικής αυτής.
Κατά τη γνώμη μου, η περιφερειακή πολιτική στοχεύει κατά προτεραιότητα στη μείωση των αναπτυξιακών διαφορών σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο και αποτελεί αναγκαίο αντίβαρο στην πολιτική σύγκλισης και οικονομικής ανταγωνιστικότητας. Η συνοχή, όμως, δεν αντίκειται στη σύγκλιση και τον ανταγωνισμό, καθώς αυτές οι έννοιες πρέπει να είναι και να παραμείνουν συμπληρωματικές. Παράλληλα με το μέλημά μας η ανάπτυξη των πλέον δυναμικών ευρωπαϊκών περιφερειών να μην αντιμετωπίσει προσκόμματα, ούτως ώστε να διαδραματίσουν τον ρόλο τους ως κινητήριες δυνάμεις της ευρωπαϊκής οικονομίας, η πολιτική συνοχής συντείνει κυρίως στο να βοηθήσει τις πλέον μειονεκτούσες περιφέρειες, όπως και εκείνες με αναπτυξιακή υστέρηση. Η αναθεωρημένη περιφερειακή πολιτική και πολιτική συνοχής πρέπει επίσης να ενταχθεί στη στρατηγική της Λισαβόνας, πρωτίστως όμως να μεριμνήσει για τη διασφάλιση της αλληλεγγύης και της ισότιμης θέσης των εδαφών και για την ορατή συνέχεια των προσπαθειών που καταβλήθηκαν στο παρελθόν στα παλαιά κράτη μέλη.
Συνεπώς, πρέπει να καταπολεμήσουμε τις εδαφικές ανισορροπίες με στόχο την αρμονική και βιώσιμη ανάπτυξη της ευρωπαϊκής επικράτειας. Πρέπει να λάβουμε υπόψη την ποικιλία του ευρωπαϊκού χώρου και τα προσκόμματα που συχνά συσσωρεύονται σε ορισμένα εδάφη, είτε αυτά έχουν φυσικό, ιστορικό ή δημογραφικό χαρακτήρα, όπως η ισχνή πληθυσμιακή πυκνότητα ή η ανισορροπία της ηλικιακής πυραμίδας και του ενεργού πληθυσμού. Πρέπει να μετρήσουμε τα πρόσθετα κόστη που αντιμετωπίζουν αυτές οι περιφέρειες και να τις βοηθήσουμε, προκειμένου αυτά τα εδάφη να διαθέτουν ίδιες αναπτυξιακές ευκαιρίες με τα υπόλοιπα και οι πληθυσμοί που κατοικούν σε αυτά να μην τιμωρούνται.
Για να γίνει βεβαίως αυτό απαιτούνται μέσα, και ελπίζω ότι θα υπάρξει ταχεία και θετική κατάληξη όσον αφορά τις δημοσιονομικές προοπτικές, ούτως ώστε να δώσουν στην περιφερειακή πολιτική επαρκή προϋπολογισμό και να βοηθήσουν τα εδάφη που το έχουν ακόμη ανάγκη.
Paul Verges (GUE/NGL). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, η έκθεση του κ. Marques αποδεικνύει για άλλη μία φορά το ενδιαφέρον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τις υπεραπομακρυσμένες περιφέρειες. Πράγματι, ήδη από τη δεύτερη θητεία του Σώματος, τα θεμέλια της έννοιας της υπεραπομακρυσμένης περιφέρειας είχαν τεθεί από την έκθεση Ligios για τα υπερπόντια γαλλικά εδάφη, μια έκθεση η οποία ενέπνευσε προγράμματα που ήδη στόχευαν στην αντιμετώπιση της γεωγραφικής απομάκρυνσης και του νησιωτικού χαρακτήρα.
Στην παρούσα περίοδο αβεβαιότητας όσον αφορά την περίοδο μετά το 2006, η στήριξη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις υπεραπομακρυσμένες περιφέρειες είναι πολύτιμη. Η έκθεση του Sérgio Marques είναι, εν προκειμένω, καθ’ όλα επίκαιρη. Πράγματι, μολονότι η στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης επέτρεψε την υλοποίηση αρκετών πραγμάτων στις περιφέρειές μας που υστερούν αναπτυξιακά, μένουν ακόμα να γίνουν πολλά. Αυτό είναι και το συμπέρασμα της ενδέκατης Διάσκεψης των Προέδρων των Υπεραπομακρυσμένων Περιφερειών, η οποία πραγματοποιήθηκε στη Ρεϋνιόν στις αρχές του τρέχοντος μήνα, με την παρουσία σας, κυρία Επίτροπε, καθ’ ότι είστε αρμόδια για την περιφερειακή ανάπτυξη.
Σε εκείνη την περίσταση, συνηγόρησα υπέρ μιας αντίστροφης προσέγγισης όσον αφορά τις σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τις υπεραπομακρυσμένες περιφέρειες. Πέραν εκείνων που κομίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση σε αυτές τις περιφέρειες, το θέμα αφορά την ανάδειξη των όσων κομίζουν αυτές στην προστιθέμενη ευρωπαϊκή αξία.
Επιτρέψτε μου να υπενθυμίσω, εν είδει παραδείγματος, κάποια προφανή πράγματα. Οι υπεραπομακρυσμένες περιφέρειες καθιστούν πρώτο σε παγκόσμιο επίπεδο τον κοινοτικό θαλάσσιο χώρο. Η γεωγραφική θέση των νήσων Kourou στη Γουιάνα συμβάλλει αποφασιστικά στο συγκριτικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα του οποίου χαίρει η ευρωπαϊκή διαστημική βιομηχανία. Υπάρχει ο ωκεανός, ο χώρος, μπορούμε όμως να αναφερθούμε και στην εξαιρετική βιοποικιλότητα των υπεραπομακρυσμένων περιφερειών, στη σημασία τους για την καλύτερη κατανόηση των κλιματικών φαινομένων ή στη σημασία τους για την πολιτισμική ποικιλία. Η μεγάλη απόσταση της ευρωπαϊκής ηπείρου, στην οποία εντάσσονται οι υπεραπομακρυσμένες περιφέρειες και η γεωγραφική εγγύτητα άλλων ηπείρων με τις οποίες έχει συμφωνίες η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί επίσης ενίοτε πηγή αντιφάσεων.
Θέλω να ολοκληρώσω, κύριε Πρόεδρε, λέγοντας ότι αυτό το χαρακτηριστικό διττής ταυτότητας παρέχει μια πραγματική προοπτική για την αειφόρο συμβιωτική ανάπτυξη αυτών των χώρων, που όλες τους αντιμετωπίζουν μείζονες προκλήσεις. Η ικανότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ανταποκριθεί στο ζήτημα της ανάπτυξης των υπεραπομακρυσμένων περιφερειών της θα καταδείξει την ικανότητά της να είναι όντως αποφασιστικός παράγοντας σε μια θεσμικά ελεγχόμενη παγκοσμιοποίηση με ίσους όρους για όλους.
Ryszard Czarnecki (NI). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, η συζήτηση αυτή είναι ιδιαιτέρως σημαντική για τα νέα κράτη μέλη της Ένωσης και ιδίως για τη χώρα μου, την Πολωνία. Για να το θέσω ωμά, οποιεσδήποτε αλλαγές στην πολιτική για την παροχή ίσων ευκαιριών στα φτωχότερα κράτη μέλη δεν πρέπει να έχουν αρνητικό αντίκτυπο στα νέα κράτη μέλη.
Αν η Ένωση θέλει να επιδείξει αλληλεγγύη και ενότητα στην πράξη, πρέπει να ανταποκριθεί στις φιλοδοξίες των νέων μελών της βάσει των υφιστάμενων αρχών. Ταυτόχρονα, η πολιτική αυτή πρέπει να λάβει περισσότερο υπόψη της τις ανάγκες των μικρών και μεσαίων πόλων και περιφερειών από ό,τι στο παρελθόν. Μέχρι σήμερα, η τάση ήταν ότι οι μητροπολιτικές περιοχές ελάμβαναν τη μερίδα του λέοντος από τα κονδύλια και τους πόρους. Υπάρχει κάποια εξήγηση για αυτό, αλλά επίσης σημαίνει ότι παραβλέπονταν οι μικρότερες τοπικές κυβερνητικές δομές σε χαμηλότερο επίπεδο, ακόμη και αν είχαν ακόμη μεγαλύτερη ανάγκη στήριξης.
Φοβούμαι ότι οι προτεινόμενες αλλαγές που ακούμε αυτόν τον χρόνο αποσκοπούν αποκλειστικά στην επέκταση της ροής της χρηματοδότησης προς τις φτωχότερες χώρες της παλαιάς Ένωσης. Δεν είμαστε αντίθετοι σε αυτό, αλλά την ίδια στιγμή θα θέλαμε να ήταν δυνατόν να αξιοποιηθούν όλες οι υφιστάμενες ευκαιρίες και η στήριξη για τα νέα κράτη μέλη. Έχω απόλυτη εμπιστοσύνη στην Επίτροπο ότι θα είναι φύλακας μιας Ευρώπης ίσων ευκαιριών στους κόλπους της Επιτροπής. Μπορώ να την διαβεβαιώσω ότι μπορεί πάντα να υπολογίζει στη στήριξή μας για αυτά τα ζητήματα.
Jan Olbrycht (PPE-DE). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, η Ευρωπαϊκή Ένωση ασκεί τα τελευταία 30 χρόνια την πολιτική της για την κοινωνική και οικονομική συνοχή, σύμφωνα με την οποία η αξιοσημείωτη συνοχή δεν ισοδυναμεί με τροχοπέδη στην ανάπτυξη των πιο ισχυρών και δυναμικών περιφερειών της Ευρώπης. Αντιθέτως, σημαίνει αύξηση του δυναμικού ανάπτυξης των πιο αδύναμων και βελτίωση των ευκαιριών τους από την άποψη της ανταγωνιστικότητας.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση καλείται να αντιδράσει δημιουργικά στις πρόσφατες και τις μελλοντικές διευρύνσεις. Για παράδειγμα, η πολιτική συνοχής πρέπει να προσαρμοστεί καταλλήλως, έτσι ώστε να ανταποκριθεί στις νέες συνθήκες και προκλήσεις. Οι συνθήκες στη διευρυμένη Ευρωπαϊκή Ένωση είναι διαφορετικές. Κατά συνέπεια, οι υφιστάμενες δράσεις για την κοινωνική και οικονομική συνοχή πρέπει να επεκταθούν και να γίνουν οριζόντιες. Πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στην ανάγκη άμβλυνσης των διαφορών που προκύπτουν μεταξύ των κέντρων και της ενδοχώρας, μεταξύ των μητροπολιτικών περιοχών και των πόλεων μικρού και μεσαίου μεγέθους, και μεταξύ των πόλεων και των αγροτικών περιοχών. Οι νέες συνθήκες καθιστούν επίσης αναγκαία την πολύ μεγαλύτερη συμμετοχή των τοπικών αρχών στις προσπάθειες εξάλειψης των ανισοτήτων μεταξύ όλων των κοινωνικών ομάδων που αναφέρθηκαν.
Το δημοκρατικό έλλειμμα δεν θα μειωθεί χωρίς την ενεργή συμμετοχή των εκπροσώπων των περιφερειακών και τοπικών κοινοτήτων στην εφαρμογή των κοινοτικών προγραμμάτων. Θα ήθελα να υπενθυμίσω στο Σώμα ότι τον Ιανουάριο του 2003, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε ένα ψήφισμα σχετικά με τον ρόλο των τοπικών και περιφερειακών αρχών στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το ψήφισμα αυτό όριζε ότι όχι μόνο οι τοπικές και περιφερειακές αρχές πρέπει να εμπλακούν περισσότερο στην εφαρμογή των πολιτικών της Ένωσης, αλλά πρέπει επίσης να συμβάλουν στη χάραξη αυτών των πολιτικών.
Η επέκταση της πολιτικής συνοχής έτσι ώστε να συμπεριλάβει και την εδαφική συνοχή επιβεβαιώνει ότι η πολιτική συνοχής, όπως εφαρμόζεται σε όλο το μήκος και πλάτος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι μία από τις βασικές πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θα ήθελα να προσθέσω ότι πιστεύω πως οι κοινοτικές διατάξεις πρέπει να δίνουν μεγαλύτερη έμφαση στη σύμπραξη. Έχω κατά νου συμπράξεις μεταξύ αρχών σε διαφορετικά επίπεδα, όπως και κοινές δραστηριότητες που αυξάνουν την αποτελεσματική χρήση των ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών μέσων.
Catherine Stihler (PSE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο απέδειξε την επιθυμία του να δώσει ειδική βοήθεια στις απομακρυσμένες και περιφερειακές περιοχές όταν ψήφισε τον Ιούλιο μια σημαντική δέσμη μέτρων της πολιτικής συνοχής. Ωστόσο, τον Ιούλιο, η Επιτροπή Περιφερειών ενέκρινε την έκθεση πρωτοβουλίας που εκπόνησε ο κ. Sérgio Marques, σε απάντηση δύο εγγράφων της Επιτροπής σχετικά με την ισχυρότερη εταιρική σχέση για τις υπεραπομακρυσμένες περιφέρειες. Η έκθεση ζητούσε την υποστήριξη των υπεραπομακρυσμένων περιφερειών και των τομέων που είναι σημαντικοί για την ανάπτυξη τους: γεωργία, αλιεία, ανταγωνισμός και κρατικές ενισχύσεις, επιχειρηματικές πολιτικές, υπηρεσίες κοινής ωφέλειας και υπηρεσίες γενικού οικονομικού συμφέροντος, φορολογία, τελωνειακά μέτρα, περιβάλλον, ενέργεια, έρευνα, τεχνολογική ανάπτυξη, επαγγελματική κατάρτιση, μεταφορές, διευρωπαϊκά δίκτυα, νέες τεχνολογίες επικοινωνίας και πληροφόρησης.
Θα ήθελα να εστιάσω στις δημόσιες μεταφορές. Οι δημόσιες μεταφορές είναι σημαντικές σε όλες τις τοπικές μας κοινότητες, και στη Σκωτία τα πορθμεία παρέχουν θεμελιώδη υπηρεσία για ορισμένες από τις πλέον περιφερειακές και ευάλωτες κοινότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αύριο, θα υποδεχτώ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αντιπροσωπεία των συνδικαλιστικών οργανώσεων της εταιρείας CalMac, που θα συναντήσει τον Επίτροπο μεταφορών. Όπως είπα εχθές, επί του παρόντος αυτές οι πορθμειακές υπηρεσίες ανατίθενται μέσω διαγωνισμών σε κοινότητες όπου αποτελούν τον μοναδικό τρόπο μεταφοράς συνδέοντας νησιωτικές κοινότητες με την ηπειρωτική χώρα. Σύμφωνα με τις τελευταίες προτάσεις της Επιτροπής για τις υποχρεώσεις δημόσιας υπηρεσίας των χερσαίων μεταφορών, θα δοθεί στις δημόσιες αρχές ευελιξία στις διαδικασίες προκήρυξης διαγωνισμών, έτσι ώστε να μπορούν να αναθέσουν ορισμένες υπηρεσίες κατευθείαν σε εγχώριους φορείς εκμετάλλευσης.
Για ποιο λόγο τα πορθμεία άγονης γραμμής έχουν διαφορετική μεταχείριση από τα τρένα, τα τραμ και τα μετρό; Δεν υπάρχουν τρένα, τραμ και μετρό στις περιφερειακές, νησιώτικες κοινότητες της Σκωτίας. Δεδομένης της γενικής πρότασης της Επιτροπής σχετικά με τις ανάγκες των υπεραπομακρυσμένων περιφερειών, η θέση της εδώ φαίνεται να είναι αντιφατική. Προτρέπω την Επιτροπή να αποσαφηνίσει τη θέση της. Οι πορθμειακές υπηρεσίες άγονης γραμμής είναι πολύ σημαντικές για να αγνοηθούν.
Markus Pieper (PPE-DE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, οι υπεραπομακρυσμένες περιφέρειες χρειάζονται, φυσικά, την υποστήριξή μας. Η έκθεση Marques περιλαμβάνει πολλές καλές προτάσεις για την ενίσχυση της υποδομής π.χ. απομακρυσμένων νησιωτικών ή ορεινών περιοχών. Αυτό το είδος διαρθρωτικής πολιτικής είναι άλλη μία έκφραση της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης και ισότητας ευκαιριών. Αυτό που μου αρέσει ιδιαίτερα στην παρούσα έκθεση είναι πως τώρα είναι ισορροπημένη και δεν περιλαμβάνει πια υπερβολικά αιτήματα. Αυτό που κάνει αξιόπιστη τη σύλληψη του εισηγητή είναι πως παίρνει ως βάση την υφιστάμενη ιδέα του Κοινοβουλίου για τη διαρθρωτική πολιτική.
Παρά τη συνοχή αυτή και τα δικαιολογημένα αιτήματα για την επόμενη περίοδο, διακρίνω έναν κίνδυνο. Διαφαίνεται ότι μελλοντικά θα έχουμε στη διάθεσή μας πολύ λιγότερα χρήματα για τη διαρθρωτική πολιτική. Γι’ αυτό πιστεύω ότι η διαρθρωτική πολιτική με τη σημερινή της μορφή θα έχει ξεπεραστεί σε μερικά χρόνια. Θα πρέπει να αναζητήσουμε νέους τρόπους για να συνεχίσουμε με λιγότερα χρήματα την προώθηση των ευρωπαϊκών περιφερειών – είτε με μια πολιτική προώθησης επιδοτούμενων δανείων, είτε με μια πολιτική εγγυήσεων, είτε με μια πολιτική που θα βασιστεί περισσότερο σε καίριες υποδομές και έργα.
Μελλοντικά, πρέπει να εστιάσουμε περισσότερο στο ερώτημα πώς και πού η ενίσχυση των επενδύσεων προσελκύει πραγματικά περαιτέρω επενδύσεις και μήπως με την ενίσχυση επενδύσεων σε απομακρυσμένες περιφέρειες προκαλούμε ενδεχομένως διαρκή αύξηση της ανάγκης στήριξης. Πρέπει να καταλήξουμε σε μια πολιτική που θα επικεντρώνεται γενικά περισσότερο στην ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα.
Επικροτώ την έκθεση Marques ως ένα πρώτο βήμα προς μια πιο ρεαλιστική θέαση. Παρόλα αυτά, πρέπει να απομακρυνθούμε ακόμα περισσότερο από τη διαρκή επιδότηση χωρίς διάκριση και να κινηθούμε προς μια αυτοδύναμη οικονομική ανάπτυξη. Για να το κάνουμε αυτό, πρέπει η ΕΕ να ενθαρρυνθεί περισσότερο προς αυτήν την κατεύθυνση, και εκ μέρους εκείνων που ασκούν την περιφερειακή πολιτική.
Jamila Madeira (PSE). – (PT) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, η ΕΕ δεν είναι μόνο ένα πολιτικό σχέδιο· είναι ένα σχέδιο συνώνυμο με την αλληλεγγύη και πρέπει να βασίζεται στην οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή. Ως τομέας που διασχίζει όλους τους τομείς, η εδαφική συνοχή πρέπει να ενσωματωθεί σε όλες τις πολιτικές της ΕΕ, έτσι ώστε να μην πέσουμε στην παγίδα της όξυνσης των διαφορών μεταξύ των σημερινών 25 κρατών μελών και εκείνων που πρόκειται να προσχωρήσουν στην ΕΕ στο μέλλον, τα οποία θα ήθελα να επωφεληθώ της ευκαιρίας για να χαιρετίσω.
Πρέπει να καταρρίψουμε κάποιους από τους φραγμούς που αντιμετωπίζουν οι υπεραπομακρυσμένες περιφέρειες και να επενδύσουμε σε ένα μοντέλο βιώσιμης ανάπτυξης που θα λαμβάνει υπόψη τις ανισότητες μεταξύ όχι μόνο των κρατών μελών, αλλά και μεταξύ των περιφερειών, ακόμη και στο εσωτερικό του ίδιου του κράτους μέλους. Σκοπός είναι, συνεπώς, να δώσουμε χειροπιαστή μορφή στους στόχους της στρατηγικής της Λισαβόνας, χωρίς να διαπράξουμε το λάθος να επιτύχουμε την αποδοτικότητα και ανταγωνιστικότητα προωθώντας μια Ευρώπη ανισοτήτων.
Είναι σημαντικό να μην χρησιμοποιήσουμε το κατά κεφαλήν ΑΕγχΠ ως το μοναδικό κριτήριο επιλεξιμότητας για τα διαρθρωτικά ταμεία, καθώς είναι σε τελική ανάλυση ο κλασικός δείκτης. Πρέπει να χρησιμοποιηθούν και άλλοι δείκτες, και αυτό είναι θέμα προτεραιότητας, όπως είναι το ποσό της δραστηριότητας στον τομέα της έρευνας και της καινοτομίας, το επίπεδο της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, το επίπεδο διαφοροποίησης της παραγωγικότητας στην περιοχή και το ποσοστό ανεργίας. Η υποβολή των πραγματικών αναγκών μιας περιφέρειας σε έναν δείκτη που συχνά καθορίζεται σε εθνικό επίπεδο είναι οπωσδήποτε επιρρεπής σε σφάλματα.
Θα ήθελα να επιστήσω την προσοχή σας, κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, στο ζήτημα τoυ «phasing out» σε ορισμένες περιφέρειες, 19 στο σύνολο, που μετά τη διεύρυνση απέκτησαν καθεστώς στατιστικά πλουσιότερης περιφέρειας, ενώ η πραγματική οικονομική τους κατάσταση δεν βελτιώθηκε καθόλου. Πρόκειται για ένα σοβαρό πρόβλημα που επηρεάζει περιφέρειες, όπως η Algarve, στην Πορτογαλία, από την οποία κατάγομαι και αποτελεί μία από τις υπεραπομακρυσμένες περιφέρειες της ευρωπαϊκής ηπείρου, η οποία υποφέρει επίσης από βαθιές εσωτερικές ανισότητες, πέρα από το γεγονός ότι περιβάλλεται από όλες τις πλευρές από περιοχές του Στόχου 1. Για την περιφέρεια αυτή, όπως και για τις υπόλοιπες 18, πρέπει να βρεθεί μια ισορροπημένη λύση με την οποία θα παραμένουν επιλέξιμες ενόσω τα διαρθρωτικά τους προβλήματα είναι ακόμη εμφανή και θα βοηθηθούν στην επίτευξη πιο ισορροπημένης ανάπτυξης.
Η Ένωση πρέπει να βρει μια απάντηση στις προκλήσεις που εμφανίστηκαν λόγω της διεύρυνσης. Η απάντηση αυτή πρέπει να χαρακτηρίζεται από αλληλεγγύη και υπευθυνότητα και απαιτεί εδαφική συνοχή και το πολιτικό θάρρος να δημιουργηθούν οι συνθήκες με τις οποίες η ΕΕ θα μπορέσει να γίνει μια ευημερούσα περιοχή, χωρίς ανισότητες ανάμεσα στον Βορρά και τον Νότο, στην Ανατολή και τη Δύση, μεταξύ των ορεινών περιοχών και των υπεραπομακρυσμένων περιφερειών.
Ιωάννης Γκλαβάκης (PPE-DE). – Κύριε Πρόεδρε, θα αναφερθώ στην έκθεση Marques, τον οποίον συγχαίρω θερμά για τη δουλειά που έχει κάνει.
Αναφέρομαι στις ιδιαίτερα απομακρυσμένες νησιωτικές περιοχές τις οποίες οφείλουμε και να στηρίξουμε και να μην εγκαταλείψουμε. Κάνοντας μάλιστα μια υπέρβαση θα πω, ξεπερνώντας λίγο τα όρια του θέματος, ότι έχουμε χρέος να στηρίξουμε κάθε κάτοικο της Ευρωπαϊκής Ένωσης που διαμένει σε δύσκολες περιοχές κάτω από δύσκολες συνθήκες διαβίωσης.
Στη χώρα μου, την Ελλάδα, πολλοί άνθρωποι ζουν σε νησιωτικές περιοχές που πιθανόν να μην είναι ιδιαίτερα απομακρυσμένες, αλλά οι συνθήκες διαβίωσης είναι δύσκολες και πολλές φορές οι άνθρωποι αυτοί παραμένουν, για αρκετά μεγάλα χρονικά διαστήματα και ιδίως τον χειμώνα, τελείως αποκομμένοι.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι η χώρα της αλληλεγγύης. Όλοι οι πολίτες της έχουν δικαίωμα στη μόρφωση των παιδιών, στην ασφάλεια της εργασίας, στην υγιεινή διαβίωση, στην υγειονομική κάλυψη, στην ψυχαγωγία και σε όλα όσα μπορούν να απολαμβάνουν και οι κάτοικοι των πόλεων. Αν εγκαταλείψουμε τους ανθρώπους των απομακρυσμένων περιφερειών και αναγκαστούν να φύγουν από τα χωριά τους, ποτέ δεν θα πάει κανείς άλλος εκεί να κατοικήσει. Τότε θα έχουμε οικολογική υποβάθμιση, ερήμωση και καταστροφή. Οι άνθρωποι αυτοί μας προσφέρουν χάρη που μένουν εκεί. Πρέπει να τους ανακουφίσουμε. Τους το χρωστάμε.
Το θεμέλιο της Ευρώπης είναι η περιφέρεια. Εάν αρχίσουμε να εγκαταλείπουμε με ευκολία αυτούς τους ανθρώπους στην τύχη τους, τότε θα έρθει η καταστροφή της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μας κάνουν χάρη που μένουν αυτοί κάτω από αυτές τις δύσκολες συνθήκες και πρέπει και εμείς να τους το ανταποδώσουμε.
Lidia Joanna Geringer de Oedenberg (PSE). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, η εδαφική συνοχή είναι ένας στρατηγικός στόχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και μάλιστα ένας από τους πλέον σημαντικούς, καθώς προάγει την αρμονική και ομοιόμορφη ανάπτυξη. Εντούτοις, παραμένει όνειρο. Συγκεκριμένα, μετά την πρόσφατη προσχώρηση των 10 πολύ φτωχότερων χωρών, η ανισότητα μεταξύ της ανάπτυξης των μεμονωμένων περιφερειών έχει γίνει ακόμη πιο έντονη. Για παράδειγμα, αν η βρετανική περιφέρεια του Κεντρικού Λονδίνου που καυχάται για ΑΕγχΠ ισοδύναμο με το 270% του μέσου ΑΕγχΠ της ΕΕ συγκριθεί με την περιφέρεια Lubelski στην Πολωνία όπου το ΑΕγχΠ φτάνει μόλις στο 30% του μέσου όρου της Ένωσης, μπορούμε να καταλάβουμε πόσα πολλά χρειάζεται να γίνουν ακόμη.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση χρειάζεται μια κοινοτική στρατηγική για τη συνοχή και η εδαφική πτυχή πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά την εφαρμογή των κοινοτικών πολιτικών. Όλες οι πτυχές της εδαφικής συνοχής πρέπει να ενισχυθούν. Αναφέρομαι στη συνεργασία σε διασυνοριακό επίπεδο, καθώς και σε διαπεριφερειακό και υπερεθνικό επίπεδο. Χρειάζεται επίσης στενότερη συνεργασία και σύμπραξη μεταξύ των αστικών κέντρων, της περιφέρειάς τους και των αγροτικών περιοχών.
Σε μια Ευρωπαϊκή Ένωση που στηρίζεται στην αλληλεγγύη, η περιφερειακή ανάπτυξη πρέπει να βασίζεται σε προγράμματα που διασφαλίζουν την ίση μεταχείριση όλων των περιφερειών. Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι οι πολίτες πρέπει να έχουν κατάλληλη πρόσβαση στις δημόσιες υπηρεσίες και στις υπηρεσίες γενικού οικονομικού ενδιαφέροντος. Το Σώμα γνωρίζει καλά ότι απέχουμε πολύ από την επίτευξη αυτού του στόχου. Κατά συνέπεια, η αποτυχία να συμφωνήσουμε για τον νέο προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η έλλειψη των νέων δημοσιονομικών προοπτικών είναι ιδιαίτερα ανησυχητικές.
Οι δράσεις που αποσκοπούν στην επίτευξη εδαφικής συνοχής σε όλη την Ένωση πρέπει να βελτιωθούν και το Κοινοβούλιο πρέπει να εμπλακεί περισσότερο στην παρακολούθηση της προόδου προς την αληθινή εδαφική συνοχή. Αν αυτό δεν συμβεί, οι ανισότητες στην ανάπτυξη των μεμονωμένων περιφερειών είναι δεδομένο ότι θα αυξηθούν. Κυρίες και κύριοι, σας καλώ να βοηθήσετε στη δημιουργία μιας συνεκτικής Ευρώπης που θα βασίζεται στην αλληλεγγύη. Είμαι βέβαιη ότι κανείς από εμάς δεν θα υποστήριζε μια Ευρώπη στην οποία θα είμαστε χωρισμένοι σε πλούσιους και φτωχούς.
Guido Podestà (PPE-DE). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, συμφωνώ με τη θετική αξιολόγηση των δύο υπό συζήτηση εκθέσεων, στις οποίες επισημαίνονται οι μεγάλες διαφορές μεταξύ των περιφερειών μας και αποδεικνύεται πως η διεύρυνση αυτών των διαφορών αυξάνει συνεχώς.
Η περιφερειακή συνοχή αποτελεί τη βάσης μιας βιώσιμης στον χρόνο κοινωνικής και οικονομικής συνοχής. Ο στόχος αυτός δεν μπορεί παρά να είναι πρωταρχικός, εάν επιθυμούμε τη δημιουργία μιας ζώνης ανάπτυξης, ευημερίας, σταθερότητας και δικαιοσύνης που θα αγκαλιάζει και τα πεντακόσια εκατομμύρια των κατοίκων της σημερινής Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εάν, ωστόσο, είναι τόσο δύσκολη η ανάπτυξη των περιφερειών με υστέρηση ανάπτυξης, τι θα συμβεί όταν απρόβλεπτα γεγονότα που μπορούν να οφείλονται σε κλιματικούς παράγοντες, πυρκαγιές, πλημμύρες και σεισμούς πλήξουν αυτές τις περιφέρειες; Παρακολουθήσαμε από τις οθόνες των τηλεοράσεών μας αυτό που συνέβη στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού, σε αναπτυγμένες περιοχές όπως η Λουϊζιάνα και το Τέξας. Έχουμε ακόμη ζωντανές τις εικόνες της κατάστασης στις περιφέρειες της Ρουμανίας όπου οι πλημμύρες των τελευταίων εβδομάδων προκάλεσαν νεκρούς και καταστροφές.
Εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση απουσιάζει σε αυτές τις περιπτώσεις που είναι αναγκαία, γιατί δεν έχει άλλες δυνατότητες πέραν από ένα ταμείο αλληλεγγύης με εξαιρετικά περιορισμένα διαθέσιμα μέσα, πότε θα είναι παρούσα; Τι μπορεί να υποσχεθεί σε αυτές τις χώρες και σε αυτούς τους λαούς που πίστεψαν στο ευρωπαϊκό όνειρο, μια Ευρώπη που δεν έχει καταλήξει ακόμη σε συμφωνία για τις δημοσιονομικές προοπτικές και στην οποία έξι κυβερνήσεις μεγάλων χωρών ζητούν περαιτέρω μείωση της χρηματοδοτικής συμμετοχής; Πιστεύω, λοιπόν, πως πρέπει να προβληματισθούμε γιατί αυτές είναι οι προσδοκίες των συμπολιτών μας και αυτό είναι το καθήκον μας για το μέλλον τους και για το μέλλον των παιδιών μας.
Zita Gurmai (PSE). – (HU) Κύριε Πρόεδρε, ένας από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους εφαρμογής των κοινοτικών πολιτικών είναι η ενίσχυση της συνοχής μεταξύ των περιφερειών με διαφορετικά επίπεδα ανάπτυξης. Αυτό είναι κάτι που πρέπει να κάνουμε για να επιτύχουμε τους σημαντικότερους στόχους της στρατηγικής της Λισαβόνας, όπως η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, η αύξηση των θέσεων εργασίας, η ενδυνάμωση της κοινωνικής συνοχής, η ομοψυχία και η αλληλεγγύη, καθώς και η διασφάλιση της βιώσιμης ανάπτυξης. Η συνεργασία και η συνοχή μεταξύ των περιφερειών συμβάλλουν σε μια πιο ισχυρή ολοκλήρωση· βάζουν τα θεμέλια της βιώσιμης ανάπτυξης σε κάθε περιφέρεια και διευκολύνουν την καθολική χρήση των βέλτιστων πρακτικών. Επιτρέπουν στις περιφέρειες να συνεργάζονται με διάφορους τρόπους στο πλαίσιο της περιφερειακής συνεργασίας διαμέσου των συνόρων, μεταξύ των κρατών ή μεγαλύτερων γεωγραφικών οντοτήτων.
Η εκμετάλλευση της ετερογένειας και των εθνικών, περιφερειακών ή τοπικών ευκαιριών μπορεί να αυξήσει τον φόρτο εργασίας μας, αλλά αν σκεφτούμε το καθήκον σε ευρωπαϊκή κλίμακα, υπόσχεται πιο σημαντικά αποτελέσματα και μεγαλύτερα οφέλη, και αξίζει σίγουρα τον κόπο. Η κυβέρνηση πρέπει επίσης να συμμετάσχει στην εθνική, περιφερειακή και τοπική συνεργασία. Ο διάλογος, η ανταλλαγή απόψεων και μια ζωντανή σχέση μεταξύ των τριών επιπέδων, του εθνικού, του κοινοτικού και του περιφερειακού είναι ουσιαστικές προϋποθέσεις για τη συνεργασία, όπως είναι ο δημόσιος και ο ιδιωτικός τομέας. Οι στρατηγικές για την ανάπτυξη οικοδομούνται πάνω σε καλές εταιρικές σχέσεις που συμπεριλαμβάνουν διαβούλευση, ενεργό συμμετοχή από όλους τους εταίρους, συνδυασμένες προσπάθειες με τις αρμόδιες αρχές, τους κοινωνικούς εταίρους και τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, συμπεριλαμβανομένων των μη κυβερνητικών οργανώσεων.
Η περιφερειακή συνοχή συνεπάγεται την ίση μεταχείριση των διαφόρων ευρωπαϊκών περιφερειών, χωρίς να παραβλέπονται την ίδια στιγμή τα ιδιαίτερα γεωγραφικά και δημογραφικά χαρακτηριστικά τους. Ο θεμελιώδης στόχος της είναι η βελτίωση του βιοτικού επιπέδου, που με τη σειρά της είναι πρόδρομος της ίσης μεταχείρισης των πολιτών. Η οικονομική και κοινωνική σύγκλιση των περιφερειών βοηθά στην υπόθεση της ισότητας των φύλων σε όλους τους τομείς και σε όλα τα επίπεδα. Για να φτάσουμε εκεί, πρέπει να δρομολογήσουμε ειδικά προγράμματα και να καταπολεμήσουμε κάθε είδους διακρίσεις.
Lambert van Nistelrooij (PPE-DE). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα και εγώ να ευχαριστήσω και τους δύο εισηγητές, τον κ. Marques και τον κ. Guellec. Όπως είπε μόλις τώρα είπε η Επίτροπος Hübner, η εδαφική συνοχή υφίσταται πιέσεις, και στην ουσία ζήτησε την υποστήριξη αυτού του Κοινοβουλίου. Έχουμε κάθε λόγο να επαναλάβουμε αυτό το αίτημα στο Σώμα, διότι αν μελετήσουμε την έκθεση του ΟΟΣΑ για τις περιφερειακές διαφορές, βλέπουμε ότι το 40% της ανάπτυξης υλοποιείται σε λιγότερο από το 10% των περιφερειών.
Γνωρίζουμε ότι ο ανταγωνισμός σε παγκόσμια κλίμακα απαιτεί να κάνουμε τη διάκριση μεταξύ περιφερειών, κορυφαίων περιφερειών και περιφερειών υπεροχής, που αναφέρονται στο έβδομο πρόγραμμα πλαίσιο για την έρευνα και την ανάπτυξη. Παρόλο που αυτό μπορεί να ισχύει, η γνώση είναι ένα πράγμα, αλλά η καινοτομία στις περιφέρειες, η παραγωγή και η εμπορία είναι κάτι εντελώς διαφορετικό. Εν ολίγοις, η ειδίκευση είναι αναγκαία στις περιφέρειες. Δεν υπάρχει τίποτα κακό σε αυτό, αλλά τα στρατηγικά σχέδια δράσης που ζητά το Κοινοβούλιο και η Επιτροπή και πρέπει να είναι σύμφωνα με τους στόχους της Λισαβόνας σχεδιάζονται σε εθνική κλίμακα.
Είναι τώρα σημαντικό σε αυτό το Κοινοβούλιο να υπογραμμίσουμε ακόμη μία φορά και να διασφαλίσουμε την εδαφική ή περιφερειακή διάσταση, ιδίως τώρα, ενόψει του μέλλοντος, που τα κονδύλια και ο πόροι του νέου στόχου 2 και τα κονδύλια για την ανάπτυξη θα συνδυαστούν ή, τουλάχιστον, θα αξιοποιηθούν μαζί. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο υποστηρίζω την ιδέα του κ. Guellec για την αναθεώρηση της περιφερειακής εισφοράς το 2007 υπό τη μορφή μιας Λευκής Βίβλου ή κάτι άλλου. Ποια θα είναι τότε, άλλωστε, η κατάσταση όσον αφορά την πολυεπίπεδη προσέγγιση ή αυτήν την αποκεντρωμένη εστίαση;
Τέλος, υπάρχουν, ευτυχώς, περιφέρειες που αναπτύσσονται και συχνά αναλαμβάνουν διασυνοριακά καθήκοντα σε ένα νέο πλαίσιο. Στην περιοχή μου, έχω δει το Αϊντχόβεν, τη Λουβέν και το Άαχεν, που βρίσκονται σε τρεις χώρες, να κάνουν ακριβώς αυτό. Έτσι, παρόλο που η εδαφική διάσταση και η συνοχή είναι σημαντικά, αποκτούν σήμερα νέα μορφή. Με αυτόν τον τρόπο, πρέπει να διευκολύνουμε την προοδευτική σκέψη σε σχέση με αυτές τις ευκαιρίες που είναι ζωτικής σημασίας σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Σταύρος Αρναουτάκης (PSE). – Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, αγαπητοί συνάδελφοι, αποτελεί γεγονός αδιαμφισβήτητο ότι χωρίς οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή ανάμεσα στις περιφέρειες της Ένωσης, δεν θα μπορέσουμε να ανταποκριθούμε στις εσωτερικές και εξωτερικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε.
Πόσο επιτυχής μπορεί να είναι ο αγώνας μας για μια ανταγωνιστική και κοινωνική Ευρώπη με ποιότητα ζωής για όλους τους κατοίκους της αν οι διαρθρωτικές ανισότητες μεταξύ των περιφερειών της Ένωσης συνεχίσουν να παραμένουν έντονες και οι εδαφικές ιδιαιτερότητες συνεχίσουν να αποτελούν παράγοντα καθυστέρησης και αποκλεισμού για πολλές ευρωπαϊκές περιοχές;
Στη διευρυμένη Ευρωπαϊκή Ένωση με τη ραγδαία αύξηση των περιφερειακών ανισοτήτων και τις έντονες ενδοπεριφερειακές ανισότητες, έχουμε ανάγκη από μια δυνατή και αποτελεσματική περιφερειακή πολιτική, η οποία πρέπει όχι μόνο να φτάσει στις πιο φτωχές περιφέρειες της Ένωσης αλλά και να συμβάλει στη διαμόρφωση μιας ισόρροπης σχέσης και ολοκληρωμένης ανάπτυξης ανάμεσα στις αστικές και αγροτικές περιοχές κάθε περιφέρειας ενισχύοντας ταυτόχρονα τις διαπεριφερειακές συνεργασίες.
Ο προϋπολογισμός που θα δοθεί για την εφαρμογή της περιφερειακής πολιτικής και της πολιτικής της συνοχής πρέπει να ανταποκρίνεται στους κινδύνους που είναι πλέον ορατοί. Ο ρόλος και η σπουδαιότητα της εδαφικής συνοχής δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να υποβαθμισθεί.
Στη νέα προγραμματική περίοδο είναι ουσιώδους σημασίας ο καλύτερος συντονισμός των τομεακών πολιτικών που στοχεύουν στην ολοκληρωμένη περιφερειακή ανάπτυξη και η υιοθέτηση, μαζί με το ΑΕΠ, νέων εδαφικών δεικτών που θα επιτρέπουν τον υπολογισμό της ανάπτυξης αλλά και τον εντοπισμό και την εκτίμηση των εμποδίων ανάπτυξης σε περιφερειακό επίπεδο.
Zbigniew Krzysztof Kuźmiuk (PPE-DE). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ξεκινήσω ευχαριστώντας τον κ. Guellec για την έκθεσή του σχετικά με τον ρόλο της εδαφικής συνοχής στην περιφερειακή ανάπτυξη. Η έκθεση συζητείται σε μια χρονική στιγμή όπου οι εργασίες για τις δημοσιονομικές προοπτικές της περιόδου 2007-2013 συνεχίζονται και όπου το Συμβούλιο εξετάζει να μειώσει τους πόρους που διατίθενται στην περιφερειακή πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ευελπιστώ ότι το αποτέλεσμα αυτής της συζήτησης θα είναι ότι το μεγαλύτερο μέρος των πόρων που η Επιτροπή πρότεινε να αφιερωθούν στην περιφερειακή πολιτική στις δημοσιονομικές προοπτικές της περιόδου 2007-2013 θα εξαιρεθούν από τις περικοπές, ιδίως όσον αφορά τα νέα κράτη μέλη. Θα ήθελα επίσης να υποστηρίξω την άποψη του εισηγητή σχετικά με τη σπουδαιότητα της εδαφικής συνοχής στην περιφερειακή ανάπτυξη.
Προέρχομαι από την περιφέρεια Mazowsze. Είναι αλήθεια ότι πρόκειται για την πλουσιότερη περιφέρεια της Πολωνίας, όπως αποδεικνύεται από το γεγονός ότι έχουμε το υψηλότερο κατά κεφαλή ΑΕγχΠ στη χώρα. Ταυτόχρονα, το Mazowsze είναι η περιφέρεια με τις πιο έντονες εσωτερικές διαφορές. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του κατά κεφαλήν ΑΕγχΠ, είναι πιθανό τα επτά χρόνια από το 2014 ως το 2020 το Mazowsze να υπερβεί το 75% του μέσου κατά κεφαλήν ΑΕγχΠ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και δεν θα δικαιούται πλέον στήριξη από τα Διαρθρωτικά Ταμεία. Εντούτοις, πολλά μέρη της περιφέρειας θα εξακολουθούν να χαρακτηρίζονται από ένα πολύ χαμηλό επίπεδο ανάπτυξης.
Ανέφερα το Mazowsze ως παράδειγμα, αλλά το ίδιο ισχύει για πολλές άλλες περιφέρειες στα παλαιά και τα νέα κράτη μέλη. Ελπίζω, ως εκ τούτου, ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα σχεδιάσει πρόσθετα εργαλεία για χρήση σε τέτοιου είδους καταστάσεις και ότι η εδαφική συνοχή θα γίνει μια σημαντική πτυχή της μελλοντικής περιφερειακής πολιτικής της Ένωσης.
Εν κατακλείδι, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον εισηγητή για την έμφαση που έδωσε στον ρόλο της χωροταξίας στην πολιτική συνοχής, καθώς πολύ συχνά ο ρόλος της παραγνωρίζεται κατά τον σχεδιασμό της περιφερειακής ανάπτυξης.
Manuel Medina Ortega (PSE). – (ES) Κύριε Πρόεδρε, εδώ και δύο ώρες, πολλοί βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου από 25 διαφορετικές χώρες, χρησιμοποιώντας είκοσι διαφορετικές γλώσσες, εκφράζουν τις απόψεις τους σε θέματα περιφερειακής ανάπτυξης. Η παρουσία της Επιτρόπου Hübner σε αυτήν τη συζήτηση είναι πολύ σημαντική για όλους εμάς και θα ήθελα, φυσικά, να αναγνωρίσω το έργο των δύο εισηγητών, του κ. Guellec και του κ. Marques.
Πιστεύω ότι οι δύο εκθέσεις δείχνουν μια ευρωπαϊκή πραγματικότητα που είναι πολύ διαφορετική από εκείνη άλλων εδαφικών πολιτικών οντοτήτων και μοντέλων. Θα έλεγα ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση χαρακτηρίζεται από έλλειψη εδαφικής συνέχειας. Είμαστε βασικά μια μικρή χερσόνησος στη μεγάλη ευρασιατική ήπειρο, με πολύ μακρινή παρουσία χερσονήσων και νησιών.
Είναι πολύ διαφορετική, για παράδειγμα, από το μεγάλο βορειοαμερικανικό τετράπλευρο, το οποίο έχει τεράστια συνοχή και μεγάλη εδαφική ποικιλομορφία, γεγονός που καθιστά πολύ δύσκολο να παραμείνει ανταγωνιστική σε σύγκριση με άλλες παρόμοιες εδαφικές οντότητες. Η αναγνώριση αυτής της εδαφικής πραγματικότητας και αυτών των περιφερειακών πολιτικών είναι πολύ σημαντική.
Εκπροσωπώ μια νησιωτική περιοχή, μια υπεραπομακρυσμένη περιφέρεια, πολύ μακριά από το κέντρο της Ευρώπης, αλλά, όπως είπε νωρίτερα ο κ. Vergès, αυτού του είδους οι περιφέρειες παρουσιάζουν μια διαφορετική πραγματικότητα και διαφορετικές πτυχές, καθώς προβάλλουν την Ευρώπη στους μεγάλους ωκεανούς, τον Ατλαντικό, την Καραϊβική και τον Ινδικό Ωκεανό με έναν διαφορετικό τρόπο. Αλλά θα ήταν αδύνατο να προσπαθήσουμε να αναπροσανατολίσουμε όλον αυτό τον πληθυσμό –μιλάμε, για παράδειγμα, στην περίπτωση των υπεραπομακρυσμένων περιφερειών, για περίπου 4 εκατομμύρια κατοίκους, οι οποίοι αντιμετωπίζουν δυσκολίες ανταγωνισμού στη μεγάλη εσωτερική αγορά της Ένωσης– αποκλειστικά μέσω μέτρων οικονομικής προστασίας.
Θα ήθελα να ευχαριστήσω την Επιτροπή για τις προτάσεις που έκανε και, φυσικά, να εκφράσω την υποστήριξή μου στις προτάσεις του εισηγητή μας, κ. Marques, σχετικά με την ανάπτυξη αυτών των περιοχών στο πλαίσιο μιας μεγάλης πολιτικής συνοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
José Albino Silva Peneda (PPE-DE). – (PT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, θα ήθελα και εγώ να ξεκινήσω συγχαίροντας τον κ. Guellec και τον συμπατριώτη μου κ. Marques για τις εξαίρετες εκθέσεις τους.
Αυτό που προκύπτει από αυτές τις εκθέσεις είναι ότι οι ενδιαφερόμενοι συμμερίζονται την άποψη μιας ιδανικής Ευρώπης που βλέπει την προτεραιότητα της πολιτισμικής πολυμορφίας στις περιφέρειές τους ως το σημαντικότερο στοιχείο του αναπτυξιακού μοντέλου της ΕΕ. Η περιφερειακή πολιτική είναι, ως εκ τούτου, μια ξεχωριστή πρωτοβουλία και δεν πρέπει απλά να υπόκειται στην αντιγραφή της εθνικής πολιτικής σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.
Η περιφερειακή πολιτική είναι ένας τομέας ιδεών, μέτρων άσκησης πολιτικής και δράσεων, που παίρνει τα σχετικά στοιχεία της εθνικής πολιτικής και τα προσαρμόζει στους δικούς της στόχους και στρατηγικές.
Η περιφερειακή πολιτική στην ΕΕ θεωρείτο ανέκαθεν ως ένα εστιακό σημείο, δεδομένου ότι η δημόσια τάξη χρειάζεται να παρεμβαίνει· σε τελική ανάλυση, δεν λύνονται όλα απλά μέσω μιας λειτουργικής αγοράς, όπως κάποιοι θα σας είχαν αφήσει να πιστεύετε. Η περιφερειακή πολιτική είναι ο πιο ισχυρός τρόπος διασφάλισης της εδαφικής συνοχής. Κατά συνέπεια, αν οι πόροι που έχει στη διάθεσή της μειωθούν, θα επικρατήσουν τα ιδιοτελή συμφέροντα και η αλληλεγγύη θα είναι ο χαμένος, και χωρίς αλληλεγγύη το αίσθημα ότι ανήκεις κάπου, το βασικό χαρακτηριστικό στοιχείο της ευρωπαϊκής ταυτότητας, δεν θα μπορέσει να ανθίσει.
Προσθέτω, συνεπώς, και τη δική μου φωνή στις εκκλήσεις προς την Επιτροπή να εκπονήσει μια Λευκή Βίβλο σχετικά με τον στόχο της εδαφικής συνοχής και να δημιουργήσει ένα σύστημα αποτίμησης του αντίκτυπου της κοινοτικής πολιτικής στην εδαφική συνοχή.
Αυτό έχει αναχθεί σε κάτι περισσότερο από προτεραιότητα, κατά την άποψή μου, λόγω του αντίκτυπου του φαινομένου της παγκοσμιοποίησης, δεδομένου ότι ορισμένες περιφέρειες της ΕΕ θα είναι επιτυχημένες και άλλες θα βγουν ζημιωμένες. Υπό αυτές τις νέες συνθήκες, η περιφερειακή πολιτική απαιτεί μια νέα κινητήρια δύναμη, και για αυτόν τον λόγο θα ήθελα να επαινέσω την Επιτροπή για την επιτάχυνση της ενσωμάτωσης των εδαφικών ζητημάτων στις υφιστάμενες κοινοτικές πολιτικές.
Paulo Casaca (PSE). – (PT) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, θα ήθελα να ξεκινήσω, αν μου επιτρέπετε, συγχαίροντας τον κ. Marques για την επιμελή εργασία του και να τον ευχαριστήσω για την προσοχή που έδωσε στο θέμα των Αζορών.
Οι κοινοτικές πολιτικές παρουσιάζουν πολλές προκλήσεις για τις υπεραπομακρυσμένες περιφέρειες. Υπήρξαν ευπρόσδεκτες εξελίξεις σε κάποιες από αυτές, όπως είναι οι περιορισμοί που τέθηκαν στην ελεύθερη πρόσβαση στα ύδατα ανοικτά των Αζορών, αλλά υπήρξαν και περιπτώσεις ακατανόητης οπισθοδρόμησης σε κάποιες άλλες.
Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι οι προτάσεις της Επιτροπής για την τροποποίηση του ειδικού καθεστώτος εφοδιασμού, οι οποίες, αν εφαρμόζονταν, θα οδηγούσαν τις Αζόρες σε πλήρη οικονομική παράλυση.
Είμαστε αντίθετοι στην απαγόρευση της μεταφοράς του μοναδικού προϊόντος που καλύπτεται από τις «αντιφατικές» ειδικές ρυθμίσεις μεταφοράς, μαζί με τις νέες ρυθμίσεις που έχουν σχεδιαστεί για να απαγορεύσουν τη μεταφορά οποιουδήποτε προϊόντος που περιέχει αγαθά τα οποία καλύπτονται από αυτό το καθεστώς εφοδιασμού, παραβιάζοντας τους κανόνες καταγωγής του διεθνούς και κοινοτικού δικαίου.
Ο καθορισμός ασήμαντων ποσοστώσεων όσον αφορά τις ποσότητες και τα προϊόντα που προορίζονται αποκλειστικά για εξωτικούς προορισμούς όπως το Μαρόκο, το οποίο δεν έχει κανένα παραδοσιακό επιχειρηματικό δεσμό με τις Αζόρες, ταυτόχρονα με μια απαγόρευση μεταφοράς στις παραδοσιακές αγορές όπως η πορτογαλική ενδοχώρα, οι Ηνωμένες Πολιτείες και ο Καναδάς, θα ήταν ένα αρρωστημένο αστείο αν δεν εμφανιζόταν, ξεκάθαρα, σε έναν από τους κανονισμούς της Επιτροπής.
Οι διαδικασίες τις οποίες προτείνει η Επιτροπή είναι, εν πάση περιπτώσει, παράταιρες με τη δομή της εσωτερικής αγοράς, είναι αδύνατον να τις εφαρμόσουν οι μικρές επιχειρήσεις με απλοποιημένες φορολογικές ρυθμίσεις, δημιουργούν πάρα πολλές διακρίσεις και παρουσιάζουν μια άνευ προηγουμένου διοικητική πολυπλοκότητα.
Η δήλωση του Προέδρου της Επιτροπής ότι δέχεται τις αποφάσεις του εθνικού ευρωπαϊκού δικαστικού συστήματος για την απόρριψη των μέτρων προφύλαξης όσον αφορά την παύση των μεταφορών από τις Αζόρες είναι ένα ιδιαίτερα ευπρόσδεκτο σημάδι. Είναι πολύ σημαντικό τώρα, κατά τον ίδιο τρόπο, να επανεξεταστούν προσεκτικά όλες οι υπόλοιπες νομικές διατάξεις που προτείνονται.
Απευθύνω, συνεπώς, έκκληση να κυριαρχήσει η κοινή λογική, προκειμένου να εξασφαλίσουμε ότι δεν θα υπάρξει σύγχυση των συμφερόντων ενός ευρωπαϊκού καρτέλ με το γενικό συμφέρον και ότι θα μπορέσει να διεξαχθεί μια ολοκληρωτική επανεξέταση της νομοθετικής πρότασης της Επιτροπής.
Alexander Stubb (PPE-DE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να κάνω πέντε σύντομες παρατηρήσεις. Υποστηρίζω και τις δύο εκθέσεις, καθώς είναι καλογραμμένες και καλύπτουν τα πλέον σημαντικά ζητήματα.
Η πρώτη μου παρατήρηση είναι ότι μου αρέσει ο τρόπος με τον οποίο η έκθεση εστιάζει σε ένα κονδύλι και ένα πρόγραμμα, καθώς αυτό βελτιστοποιεί τον τρόπο με τον οποίο διεξάγουμε το έργο μας και το καθιστά πιο αποτελεσματικό και λιγότερο σύνθετο. Αποτελεί μια πολύ ευπρόσδεκτη προσέγγιση και από τους δύο εισηγητές.
Η δεύτερη παρατήρησή μου αφορά τους περιφερειακούς δείκτες. Ως Φινλανδός, θεωρώ πολύ σημαντικό να μην εστιάζουμε μόνο στο ΑΕγχΠ, αλλά να διευρύνουμε τη θεώρησή μας και να εξετάζουμε πόσο δύσκολο είναι να μεταβούμε σε ένα μέρος. Χαιρετίζω τις προτάσεις του εισηγητή σε αυτό το θέμα.
Η τρίτη παρατήρησή μου είναι ότι αισθάνομαι απογοητευμένος, διότι δεν γίνεται αναφορά των βόρειων αραιοκατοικημένων περιοχών στις εκθέσεις. Προτρέπω όποιον δεν έχει επισκεφτεί τη Λαπωνία να πάει και να δει πώς είναι μια πραγματικά υπεραπομακρυσμένη περιφέρεια. Αυτό αναφέρθηκε στο άρθρο 218 του Συντάγματος, και είναι λυπηρό ότι δεν πρόκειται να εγκριθεί εγκαίρως.
Η τέταρτη παρατήρησή μου αφορά τις υπηρεσίες. Οι υπηρεσίες και η αποκέντρωση των υπηρεσιών είναι μέρος της περιφερειοποίησης. Δεν με πειράζει που ο Οργανισμός Τροφίμων πήγε στην Πάρμα –μπορώ να συμβιβαστώ με τον Οργανισμό Χημικών Ουσιών– αλλά πρέπει να είμαστε λογικοί. Στο πλαίσιο μιας λογικής περιφερειακής πολιτικής θα έπρεπε να εξετάσουμε πού πρέπει να είναι η έδρα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Δεν νομίζω ότι είναι καλή περιφερειακή πολιτική να παίρνουμε το αεροπλάνο ή το τρένο για το Στρασβούργο μία φορά τον μήνα.
Τέλος, θα ήθελα να συγχαρώ τους εισηγητές, επειδή συμπεριέλαβαν την ανταγωνιστικότητα και τη Λισαβόνα στις εκθέσεις. Γενικά, έχουν την υποστήριξή μου.
Richard Seeber (PPE-DE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, στο σημείο αυτό θα ήθελα να ευχαριστήσω άλλη μία φορά την Επίτροπο Hübner για τις αποστολές μελέτης που συνεχίζει να αναλαμβάνει στις περιφέρειες της Ένωσης. Καταρχάς θα ήθελα να παρατηρήσω σχετικά με την έκθεση ότι δεν μπορούμε να έχουμε περισσότερη Ευρώπη με λιγότερα χρήματα. Ως εκ τούτου, μια γρήγορη και ρεαλιστική συμφωνία για τη δημοσιονομική προοπτική είναι παραπάνω από επιθυμητή.
Η έκθεση περιλαμβάνει τα σωστά και σημαντικά αιτήματα να επεκταθεί η οικονομική και κοινωνική συνοχή παράλληλα με τη διάσταση της εδαφικής συνοχής. Κάθε πολίτης της ΕΕ πρέπει να έχει τη δυνατότητα πρόσβασης στις καλύτερες δυνατές κρατικές και πολιτικές δομές για να μπορεί να διαμορφώσει με επιτυχία την ζωή του. Τι μπορεί να προσφέρει εδώ η Ένωση; Πρώτον, πρέπει να δημιουργήσει ένα πλαίσιο για μια ισορροπημένη οικονομική, κοινωνική και εδαφική ανάπτυξη ολόκληρης της επικράτειας της ΕΕ. Δεύτερον, οι τομεακές πολιτικές της ΕΕ πρέπει, ως εκ τούτου, να συμπεριλάβουν αυτήν την εδαφική συνιστώσα για να αποκτήσουν μεγαλύτερη ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία. Τρίτον, πρέπει να προαχθεί η πολυμορφία της Κοινότητας και να υποστηριχθούν σύμφωνα με το πνεύμα μιας πολυκεντρικής περιφερειακής πολιτικής τα ιδιαίτερα συμφέροντα, τα πλεονεκτήματα και οι αδυναμίες των διαφόρων περιφερειών.
Με μια τέτοια ολιστική προσέγγιση των πολιτικών της ΕΕ που θα ενισχύεται από την εδαφική συνιστώσα και με σεβασμό στην επικουρικότητα, μπορούμε να ωθήσουμε την ΕΕ ώστε να πλησιάσει περισσότερο τον στόχο να γίνει Ένωση όλων των πολιτών. Εδώ πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις μειονεκτούσες περιφέρειες όπως είναι οι αγροτικές περιοχές και οι ορεινές περιοχές. Πρέπει να επεξεργαστούμε κατάλληλους δείκτες για αυτές, που θα καθιστούν καλύτερα φανερές τις συγκεκριμένες μειονεξίες. Τα μέχρι τώρα πρότυπα και μέθοδοι υπολογισμού, όπως π.χ. το κατά κεφαλήν ΑΕγχΠ, είναι ανεπαρκή από αυτήν την άποψη. Επίσης, πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη βαρύτητα στο να είναι η κοινοτική πολιτική απλή και εφαρμόσιμη, αν θέλουμε να εξασφαλίσουμε την αποτελεσματική μεταφορά και εφαρμογή της σε όλες τις περιφέρειες της ΕΕ. Εδώ ισχύει ιδιαίτερα η αρχή «όσο λιγότερα, τόσο το καλύτερο».
Francesco Musotto (PPE-DE). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, όπως ορθώς επισημαίνεται στις δύο εκθέσεις, ένας από τους βασικούς στόχους της περιφερειακής πολιτικής είναι η εφαρμογή της αρχής της ισοτιμίας μεταξύ των πολιτών ανεξάρτητα από την περιοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην οποία ζουν.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον απαιτούν οι 9 400 000 κάτοικοι των 284 νήσων της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αποτελούν το 3% του πληθυσμού σε μια έκταση 95 000 τετρ. χλμ. Η οικονομική ανάπτυξη των περιοχών αυτών επηρεάζεται από την απομόνωση και το αυξημένο κόστος που αυτή συνεπάγεται. Σε πολλές περιπτώσεις, τα νησιά αυτά χαρακτηρίζονται από ορεινά εδάφη και αποτελούν παράλληλα περιφέρειες με αναπτυξιακή υστέρηση. Το μέσο κατά κεφαλήν ΑΕγχΠ τους για το 2004 ήταν 72% του μέσου όρου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και, στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, χαμηλότερο από κάθε άλλη περιοχή των χωρών τους.
Θα πρέπει, ωστόσο, να επισημάνουμε ότι τα υλικοτεχνικά αυτά προβλήματα δεν αντιστοιχούν κατ’ ανάγκη σε δυσμενείς οικονομικές συνθήκες. Πράγματι, παρόμοια μειονεκτήματα μπορούν ενδεχομένως να μετατραπούν σε πλεονεκτήματα και να χαράξουν τον δρόμο για νέες δυνατότητες ανάπτυξης. Τα νησιά αποτελούν τμήμα του φυσικού πλούτου της Ένωσης και διαθέτουν σημαντική παράδοση για πολλές δραστηριότητες, όπως τουριστικές, πολιτιστικές και ψυχαγωγικές.
Με την ανάπτυξη μάλιστα της οικονομίας που βασίζεται στη γνώση και αποτελεί μεγάλο στόχο της κοινοτικής πολιτικής, οι παράγοντες που επηρεάζουν τους πολίτες στην επιλογή της κατοικίας τους δεν είναι πλέον η γειτνίαση με τις πρώτες ύλες ή τις μεγάλες αγορές, αλλά οι φυσικές ομορφιές και τα αξιοθέατα της περιοχής. Υπό αυτήν την έννοια, καθοριστικός παράγοντας καθίσταται η διάθεση υποδομών και ουσιαστικών στοιχείων.
Κατά συνέπεια, μετά τη θέσπιση της αρχής «ένα ταμείο ανά πρόγραμμα» στο πλαίσιο των δημοσιονομικών προοπτικών για την περίοδο 2007-2013, όπως ορθώς πράττουν οι δύο αυτές εκθέσεις, πρέπει να δώσουμε νέα ώθηση στην πολιτική περιφερειακής συνοχής ως όργανο που παρέχει ένα θεμελιώδες μέσον και να την θέσουμε μεταξύ των πρωταρχικών στόχων της ευρωπαϊκής πολιτικής συνοχής με την ευρεία έννοια.
Danuta Hübner, μέλος της Επιτροπής. (EN) Κύριε Πρόεδρε, αυτή ήταν μια εξαιρετική συζήτηση και για τις δύο εκθέσεις και μια συζήτηση την οποία άκουσα πολύ προσεκτικά.
Όσον αφορά την έκθεση του κ. Guellec, έλαβα υπό σημείωση τη σθεναρή υποστήριξη αυτού του Κοινοβουλίου για τις συστάσεις τις οποίες παραθέτει: να θεωρείται η εδαφική συνοχή ως σημαντικό στοιχείο στις στρατηγικές της Λισαβόνας και του Γκέτεμποργκ· να δοθεί ενίσχυση σε όλες τις διαστάσεις της εδαφικής συνεργασίας· και να δοθεί περισσότερη έμφαση στη συνεργασία μεταξύ αστικών κέντρων, προαστιακών περιοχών και της υπαίθρου, ιδίως αυτών με ειδικά μειονεκτήματα, προκειμένου να συμβάλουμε στην ανάπτυξη αειφόρων κοινοτήτων.
Με χαροποιεί ιδιαίτερα το γεγονός ότι συμμεριζόμαστε πολλές ιδέες. Επιτρέψτε μου να απαντήσω σε αυτές τις λίγες ιδέες για τις οποίες πιστεύω ότι ενδεχομένως να έχουμε κάποια δυσκολία για την ανεύρεση λύσης. Πρώτον, όσον αφορά την έγκριση των νέων εδαφικών δεικτών, σε συνάρτηση με το ΑΕγχΠ, για τη μέτρηση της ανάπτυξης των περιοχών και την εκτίμηση των εμποδίων, θα ήθελα να σας υπενθυμίσω ότι δεν υπάρχουν παγιωμένοι και γενικά αποδεκτοί δείκτες στον τομέα της εδαφικής συνοχής και, όπως γνωρίζετε, οιοσδήποτε νέος δείκτης πρέπει να γίνει δεκτός από τη Eurostat. Υπάρχει επί του παρόντος μόνο ένας μικρός αριθμός δεικτών διαθέσιμων σε περιφερειακό επίπεδο, οι οποίοι έχουν εναρμονιστεί: το ΑΕγχΠ, η απασχόληση, η ανεργία και τα πληθυσμιακά δεδομένα. Δεύτερον, συμφωνώ ότι πρέπει να γίνει περισσότερη δουλειά σε αυτόν τον τομέα, αλλά πρέπει να είμαστε ρεαλιστές σε αυτό το στάδιο.
Όσον αφορά το θέμα της καθιέρωσης ενός συστήματος για την εκτίμηση των επιπτώσεων των διαφόρων κοινοτικών πολιτικών στην εδαφική συνοχή στο πλαίσιο της Ένωσης, είναι αλήθεια ότι η ισχύουσα εκτίμηση επιπτώσεων δεν λαμβάνει υπόψη τα θέματα εδαφικής συνοχής. Συμφωνώ ότι το εν λόγω ζήτημα χρήζει περαιτέρω εξέτασης. Έλαβα υπό σημείωση την πρότασή σας για την ανάπτυξη ενός τέτοιου συστήματος μέσω του Espon και θα ζητήσω από τις υπηρεσίες μου να το αναλύσουν. Θα συζητήσουμε επίσης με τα κράτη μέλη, τα οποία, όπως γνωρίζετε, συγχρηματοδοτούν αυτό το πρόγραμμα.
Όσον αφορά την πρότασή σας για την κατάρτιση Λευκής Βίβλου σχετικά με την εδαφική συνοχή έως το 2007, η οποία θα υποδεικνύει τον τρόπο με τον οποίο αυτός ο στόχος θα ενσωματωθεί στο εθνικό στρατηγικό σχέδιο κάθε κράτους μέλους, ίσως θυμόσαστε ότι έθιξα το ενδεχόμενο κατάρτισης Λευκής Βίβλου προκειμένου να προωθηθεί η εδαφική συνοχή στην ευρωπαϊκή ατζέντα υπό την οπτική ενός επικυρωμένου Συντάγματος. Αυτό έγινε στο Λουξεμβούργο τον Μάιο.
Θα ήθελα να σας υπενθυμίσω ότι στις στρατηγικές κατευθυντήριες γραμμές ζητήσαμε από τα κράτη μέλη να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή στα εδαφικά θέματα κατά την κατάρτιση των εθνικών αναπτυξιακών τους σχεδίων. Αυτά έχουν ήδη καταρτιστεί και, συνεπώς, ενώ συμφωνώ απολύτως με την προστιθέμενη αξία την οποία θα προσέφερε η Λευκή Βίβλος, δεν μπορούμε να την περιμένουμε προκειμένου να ενσωματώσουμε αυτήν τη διάσταση στα εθνικά στρατηγικά σχέδια.
Σχετικά με την έκθεση του κ. Margues, έχω επίσης σημειώσει αρκετές ανησυχίες και συστάσεις και θα ήθελα να απαντήσω σε όσες από αυτές μπορώ στον χρόνο που έχω στη διάθεσή μου.
Όσον αφορά το ευρύτερο σχέδιο δράσης για τη γειτονία, συμφωνώ πλήρως ότι πρέπει να ενισχύσουμε τους οικονομικούς, κοινωνικούς και πολιτιστικούς δεσμούς μεταξύ των υπεραπομακρυσμένων περιφερειών και των μη μελών γειτόνων τους. Πρέπει αυτό να το προωθήσουμε σε δύο μέτωπα: πρώτον, εμπόριο και τελωνειακά μέτρα τα οποία θα επιτρέψουν την ολοκλήρωση των αγορών αγαθών και υπηρεσιών, καθώς και τομέων που συνδέονται με το εμπόριο· και δεύτερον, τις προτιμησιακές συμφωνίες με κράτη μη μέλη. Αυτό αφορά κυρίως τις χώρες ΑΚΕ μέσω των συμφωνιών ευρωπαϊκής εταιρικής σχέσης. Αυτές οι νέες συμφωνίες πρόκειται να τεθούν σε ισχύ από τον Ιανουάριο του 2008. Προς το παρόν, διεξάγονται διαπραγματεύσεις, αλλά εξετάζουμε επίσης τις ανάγκες και τα συμφέροντα αυτών των περιφερειών, από κοινού με τα ενδιαφερόμενα κράτη.
Συμμερίζομαι την άποψη σας ότι η οικονομική ολοκλήρωση πρέπει να υποστηριχθεί μέσω ανταλλαγών κοινωνικού και πολιτιστικού χαρακτήρα και συνεργασίας σε τομείς όπως οι νέες τεχνολογίες, τα υγειονομικά μέτρα, η καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης, καθώς και μέσω μέτρων για το περιβάλλον και την πρόληψη των κινδύνων. Μπορώ να σας πω επίσης ότι οι υπηρεσίες μου διερευνούν επί του παρόντος τρόπους προκειμένου να χρησιμοποιηθούν τα κοινοτικά χρηματοδοτικά μέσα –όχι μόνο το ΕΤΠΑ, αλλά επίσης το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης– για την ενίσχυση της ευρύτερης πολιτικής γειτονίας.
Σε σχέση με τη γεωργία και την αλιεία, ορισμένες από τις συστάσεις σας αποτελούν ήδη μέρος των νομοθετικών μας προτάσεων, όπως πρέπει να γνωρίζουν ορισμένοι από εσάς. Σχετικά με τη μεταρρύθμιση της οργάνωσης της αγοράς ζάχαρης, η πρόταση της Επιτροπής λαμβάνει υπόψη τα ειδικά προβλήματα των υπεραπομακρυσμένων περιφερειών. Η Επιτροπή είναι πεπεισμένη ότι ο τομέας της ζάχαρης στις υπεραπομακρυσμένες περιφέρειες αναπτύσσεται, επίσης στο πλαίσιο της συμβολής του στην ενεργειακή ασφάλεια.
Σχετικά με το νέο γεωργικό ταμείο, εδώ, όπως γνωρίζετε, έχουμε προτείνει μέγιστα ποσοστά συγχρηματοδότησης τα οποία είναι υψηλότερα για τις υπεραπομακρυσμένες περιφέρειες, ενώ οι τομείς παρέμβασης έχουν επίσης επεκταθεί.
Σχετικά με τις μπανάνες, γνωρίζετε πόσο δύσκολες είναι για εμάς οι διαπραγματεύσεις, αλλά μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι η Επιτροπή θα βάλει τα δυνατά της για να προστατεύσει τα συμφέροντα των κοινοτικών παραγωγών.
Σχετικά με την αλιεία, στη συνεδρίαση του Συμβουλίου στις 21 Ιουνίου, η Επιτροπή δήλωσε ότι απαιτούνταν ειδική μεταχείριση για αυτόν τον τομέα στις υπεραπομακρυσμένες περιφέρειες. Έχουμε ξεκινήσει μελέτη για αυτό και θα εξετάσουμε προσεκτικά το θέμα.
Σχετικά με την ανταγωνιστικότητα, οι συστάσεις σας αναφορικά με την ανταγωνιστικότητα των περιφερειών και την προσοχή που πρέπει να δοθεί στην ανάπτυξη του ανθρώπινου κεφαλαίου αποτελούν το επίκεντρο του σχεδίου των κοινοτικών στρατηγικών κατευθυντήριων γραμμών για την επόμενη γενιά προγραμμάτων συνοχής.
Στον τομέα της έρευνας, έχουμε θεσπίσει ειδικά μέτρα για τις υπεραπομακρυσμένες περιφέρειες στο σχέδιο του εβδόμου προγράμματος πλαισίου.
Όσον αφορά την κρατική ενίσχυση, η τελευταία πρόταση για τους κανόνες σχετικά με την εθνική περιφερειακή ενίσχυση περιέχει αρκετά θετικά μέτρα υπέρ των υπεραπομακρυσμένων περιφερειών. Αυτές οι περιφέρειες θα εξεταστούν εντός του πεδίου εφαρμογής του άρθρου 87, παράγραφος 3, στοιχείο α. Θα επωφεληθούν επίσης από τα αυξημένα ανώτατα όρια βοήθειας και θα είναι σε θέση να επιτρέψουν ενισχύσεις για τα έξοδα λειτουργίας.
Η πόρτα μου είναι πάντα ανοικτή σε αυτούς που χρειάζονται περαιτέρω ενημέρωση. Πιστεύω ότι, σε μια εποχή κατά την οποία τόσες προτάσεις επηρεάζουν την κατάσταση των υπεραπομακρυσμένων περιφερειών ή των περιφερειών γενικά, η διαρκής συνεργασία και επικοινωνία είναι επιβεβλημένη για όλους μας.