Le Président. – L'ordre du jour appelle la déclaration de la Commission sur le Belarus.
Olli Rehn,Member of the Commission. Mr President, Commissioner Ferrero-Waldner had very much hoped to be with you to discuss this point. She has been highly engaged developing the Commission's activities on Belarus since we took office. On behalf of Commissioner Ferrero-Waldner and the Commission, I am pleased to have this opportunity to exchange views with you on the situation in Belarus and on the Commission's work to support democratisation and civil society.
The Commission is deeply concerned about the absence of democracy and the rule of law and the lack of respect for human rights in Belarus. Belarus is in clear breach of its international commitments under the OSCE and UN charters. We have recently seen a worrying deterioration in the situation. The regime restricts human rights even more and is taking further steps against non-governmental organisations, undermining the rights of minorities, imprisoning citizens for political reasons and curtailing freedom of expression.
We have condemned firmly the acts of intimidation by the Belarusian authorities against the Union of the Poles in Belarus. These incidents occur in the context of growing repression of political parties, NGOs and independent media outlets in Belarus. We believe such interference undermines minority rights, thereby contravening standards of governance to which Belarus has signed up as part of its commitments to the Organisation of Security and Cooperation in Europe.
In addition, Belarus has introduced decrees that place even more restrictions on foreign assistance, thereby isolating itself and the Belarusian people still further.
You may ask how the Commission has reacted. In response to the growing repression in Belarus we have increased our funding for democratisation and human rights by transferring EUR 2 million from the TACIS Programme to the European Initiative for Democracy and Human Rights Programme, one of the two instruments which do not require the consent of the government. The TACIS Programme was refocused to address the needs of the population with the full participation of the civil society.
This year we have already signed 27 small contracts with NGOs worth EUR 3 million. We shall issue a further call for proposals under the EIDHR Programme in October, with a total budget of EUR 420 000.
We are also in the process of allocating more than EUR 1.7 million for three specific new projects for Belarus. These will be implemented by OSCE - ODIHR, the UNDP and the Nordic Council of Ministers. These projects will focus on human rights, democratisation, civil society and independent educational institutions such as the European Humanities University-in-exile.
We shall continue to address the broader needs of the population with the TACIS Programme and focus on health and social issues, higher education, training and environmental matters.
When alleviating Chernobyl-related problems, our approach is to fund project proposals put forward by the local communities.
One of the most significant developments in our assistance is our support for independent broadcasting. In response to the suggestions from this Parliament and elsewhere, starting from 1 November we shall fund a daily radio news programme. The idea is to increase awareness of human rights and democracy issues in the Belarusian population, and provide it with factual news on developments inside and outside Belarus, which would not otherwise be available. The broadcasting will kick off in Russian, and Belarusian programmes will be phased in as soon as possible.
The start of independent broadcasting is a major step, and I am delighted that we were the first donor to launch such initiatives for Belarus.
In addition, we shall open a Commission office in Minsk early next year. The office will be headed by a chargé d'affaires. This will facilitate our contacts with local civil society and it will also assist our coordination efforts and the follow-up of our activities.
We have also looked at how best to ensure that all our policies towards Belarus are consistent and coherent. In trade we have carried out an investigation into violations of trade union rights under the Generalised System of Preferences and looked into the definition of annual textiles quotas. We also keep the EU list of senior officials covered by the visa ban under continual review.
The Commission has taken the lead in the discussions on how to improve cooperation among the donors active in Belarus. We have organised three donors meetings this year. The first one was in Vilnius in March, followed by one in Kiev in July, and the latest one was held last week in Brussels.
The process of democratisation in Belarus and the wellbeing of its people are matters that are very close to our heart and to the Commission's objectives. We are doing all we can to support those striving for the development of a democratic and pluralistic society in Belarus.
In particular, in addition to keeping up our focus on democratisation and human rights, we encourage the Belarusian democratic forces to work closely together. This is crucial in view of next year's presidential elections.
We look forward to welcoming Belarus as a full partner in the European neighbourhood policy, as soon as the country lives up to its commitments on democracy, the rule of law and human rights, not only in words but also in deeds.
Bogdan Klich, w imieniu grupy PPE-DE.– Panie Przewodniczący! Dzisiaj przyjęliśmy rezolucję odwołującą się do dziedzictwa Solidarności powstałej przed 25 laty. Nie jest to tylko rezolucja historyczna, bo jest to rodzaj apelu o solidarność w Unii Europejskiej. Teraz pracujemy nad rezolucją w sprawie Białorusi i będzie ona wyrazem naszej europejskiej solidarności w stosunku do tych, którzy tej solidarności w tej chwili potrzebują, a taka jest sytuacja naszych przyjaciół na Białorusi – narodu białoruskiego.
Można zadać pytanie: po co kolejna rezolucja w sprawie Białorusi, skoro ostatnią przyjęliśmy w lipcu, tuż przed wakacjami? Jednak jak słusznie zauważył Pan Komisarz, wydarzenia na Białorusi galopują. Sytuacja polityczna ulega radykalnemu pogorszeniu z miesiąca na miesiąc. Ostatnio mieliśmy do czynienia z rozprawą administracji prezydenta Łukaszenki z władzami demokratycznie wybranymi w Związku Polaków na Białorusi, odbywało się to na oczach cywilizowanego świata. Największa organizacja społeczna na Białorusi była prześladowana a jej władze zostały rozwiązane w sposób brutalny.
Jako polski poseł do Parlamentu Europejskiego chciałbym szczerze podziękować wszystkim tym, którzy w Parlamencie Europejskim nam pomogli i wspierali w tych trudnych chwilach, a byli to przedstawiciele wszystkich grup politycznych. Wydaje się, że równie ważna była pomoc i wsparcie ze strony Białorusinów tych, którzy doświadczają takiego samego losu jak Polacy na Białorusi. W szczególności chciałbym podziękować przedstawicielom opozycji białoruskiej za wsparcie dla Związku Polaków na Białorusi w tym trudnym czasie. W ten sposób widać jak w Europie wytwarza się sieć solidarności – sieć solidarności, która wspiera tych, którzy jej potrzebują ze strony tych, którzy wcześniej często potrzebowali takiej pomocy.
Wydaje mi się, że pochwała należy się także Komisji Europejskiej za to, o czym wspominał Pan Komisarz, tzn. za pierwsze objawy rewidowania polityki Unii Europejskiej w stosunku do Białorusi – to są dobre objawy, proponuję tak trzymać.
Joseph Muscat, on behalf of the PSE Group.– Mr President, events in Belarus do not concern just a limited number of Member States, such as Poland or the Baltic States, because of obvious historical, political, geographic and social reasons. These events should be of concern to each and every Member State here. This is one of the deficiencies in our approach: not all of us consider Belarus as our backyard issue, as indeed it is.
I will not be repeating what has been said. Instead, allow me to register the fact that significant progress has been registered since the last time we met and tackled this subject in this Chamber.
As you said, Commissioner, the Commission is opening a representative office in Minsk and a broadcasting project is kicking off, even though some of us are not that happy with the way it is being tackled – and they may be right. Nevertheless, this is a first step on which we have long been insisting and the Commission should be commended for having kept its word.
But we must not stop here. The statements made by the country's President during the United Nations Summit are not a good omen. Some of our colleagues are still in prison – I mention Mikola Statkevich as a symbol for them all.
I hope that this interest in Belarus will not wane, as political appointments in certain Member States come and go. The situation in Belarus is too delicate to be used as a political football. It should be a long-term commitment – and, let us hope, not that long-term; let us hope that the situation is solved in the medium term. But it should be a commitment of the European Union.
(Applause)
Janusz Onyszkiewicz, w imieniu grupy ALDE.– Panie Przewodniczący! Białoruś jest anomalią na kontynencie europejskim. Jest rządzona przez człowieka, który sam o sobie mówi, że jego ojczyzną jest Związek Radziecki, i który ubolewa nad tym, że ten wspaniały kraj zniknął z mapy europejskiej. Jest to człowiek, który próbuje izolować Białoruś od Europy, bojąc się po prostu tchnienia wolności, które przez Europę przebiegło właśnie w wyniku działań Solidarności. Myślę, że byłoby rzeczą niesłychanie ważną, ażeby można było jasno pokazać, że o ile pan Łukaszenka wprowadza opłaty za przekroczenie granicy, to kraje Unii Europejskiej dają wizy Białorusinom bezpłatnie, żeby pokazać w sposób bardzo jasny, że my się od Białorusi nie odwracamy plecami, tak jak to właśnie twierdzi władca tego kraju.
Nie chodzi tylko o tego rodzaju gesty. Chodzi także i o wsparcie działalności na Białorusi. Cieszy mnie to, o czym mówił pan komisarz, że Komisja Europejska uruchamia programy właśnie na Białorusi, ale martwi mnie to, że jest to tak szalenie późno, bo jest już koniec roku. Rozumiem, że były pewne przeszkody formalne. Jeżeli są to przeszkody trwałe, to myślę, że w Parlamencie Europejskim jest wola, ażeby przeciąć te właśnie bariery biurokratyczne i pomóc Komisji Europejskiej w efektywnym i skutecznym działaniu. Jeżeli bowiem tego nie zrobimy, jeżeli nie będziemy pomagać Białorusi, to Białoruś nie tylko będzie czarną plamą na mapie Europy, ale będzie także czarną plamą na naszym sumieniu. Europa musi znaczyć wolność, wolność także dla Białorusi.
Elisabeth Schroedter, im Namen der Verts/ALE-Fraktion.– Herr Präsident! In der Kritik an der Besorgnis erregenden Entwicklung in unserem Nachbarland sind wir uns einig. Vor unseren Augen wird systematisch eine menschenrechtsverachtende und demokratieverachtende Diktatur installiert.
Wir sind uns sogar mit Kommission und Rat einig. Wir müssen endlich handeln und alle zur Verfügung stehenden Mittel einsetzen, um Demokratie und Pluralismus in Belarus zu fördern. Das sind die Worte von Frau Kommissarin Ferrero-Waldner.
Doch ich bin nicht zufrieden mit dem, was bisher geschehen ist. Die polnisch-baltisch-ukrainische Initiative wird von der Kommission im Regen stehen gelassen. Es gibt eine sehr verzwickte Gefahr an der östlichen Grenze, Spannungen zwischen den Nachbarstaaten, und es gibt keine einheitliche Außenpolitik. Die Zivilgesellschaft, die das einzige demokratische Potenzial und der Hoffnungsträger in diesem Land ist, wird nicht ausreichend unterstützt.
Herr Kommissar, das was Sie bisher vorgeschlagen haben, reicht nicht aus. Das Repertoire der diplomatischen Proteste ist längst noch nicht ausgeschöpft. Die Sanktionen sollten viel differenzierter und gezielter eingesetzt werden. Darüber reden, ist nicht genug. Die Zivilgesellschaft muss mit viel mehr Geld unterstützt werden.
Ich fordere Sie auf, ein spezielles Programm zu entwickeln und sich schnell mit dem Rat an einen Tisch zu setzen, um wirklich kohärente politische, finanzielle und wirtschaftliche Maßnahmen zu ergreifen, damit wir 2006 einen Anfang für Demokratie in Belarus haben können.
Jonas Sjöstedt, för GUE/NGL-gruppen.– Herr talman! Jag vill stämma in i den hårda kritiken mot Lukasjenkoregimen här ikväll. Vi har kunnat se en allvarlig försämring av en redan dålig situation i Vitryssland, och regimen uppvisar nu alltmer de klassiska egenskaperna hos en politisk diktatur.
Jag kan dela i stort sett alla de ståndpunkter som framförs i resolutionen, men jag anser att ett område skulle kunna utvecklas ytterligare. Det gäller den oberoende fackföreningsrörelsens betydelse i Vitryssland. Oberoende fackföreningar har varit en av nyckelorganisatörerna i oppositionen mot Lukasjenkoregimen, men de kämpar idag för sin överlevnad och existens under förtrycket. Det finns en hel del samarbete mellan fackföreningar i andra EU-länder, t.ex. i Sverige och oberoende fackföreningar i Vitryssland. Jag hoppas att de kommer att få del av EU:s stöd till den demokratiska oppositionen. Vi har påmints den här veckan om betydelsen av Solidarnos i Polen och det är ju inte utan att det har sin betydelse att ha en stark och oberoende fackföreningsrörelse för att uppnå de förändringar som krävs i Vitryssland.
Bastiaan Belder, namens de IND/DEM-Fractie.– Voorzitter, 11 jaar geleden, meteen bij zijn ambtsaanvaarding, deed president Alexander Loekasjenko zijn Wit-Russische kiezers een veelzeggende belofte: "Ik zal de Sovjetunie reanimeren". Loekasjenko hield en houdt zich aan zijn woord. De historische wit-rood-witte Wit-Russische vlag is verboden en Russisch fungeert als officiële landstaal. Dieptepunt van deze absurde antinationale politiek vormt het huidige verschijnsel van een ondergronds lyceum in Minsk, let wel de enige middelbare school in het land waar nog in de moedertaal wordt gedoceerd, d.w.z. tot zolang de geheime dienst de particuliere woningen, die tegenwoordig tegelijkertijd als schoollokalen functioneren, niet heeft opgespoord.
Tegen deze achtergrond steun ik het initiatief van de Europese Commissie financieel bij te dragen aan onafhankelijke radio-uitzendingen voor Wit-Rusland. Datzelfde doet trouwens ook de Poolse regering al. Wellicht kan Brussel zich aan Warschau spiegelen. De Polen trekken namelijk niet alleen aanzienlijk meer geld uit, maar hun programma's zullen deze herfst direct in het Wit-Russisch starten. Intussen moet voor de Commissie de drastisch verslechterde relatie tussen de drie oostelijke EU-lidstaten Polen, Litouwen en Letland en het Wit-Rusland van Loekasjenko zwaar wegen.
Het repressieve bewind in Minsk wendt zelfs voor alsof een NAVO-interventie ophanden is - een klein grensconflict en ... Over veiligheidsrisico's voor de Europese Unie-25 gesproken, deze nopen mij tot enige vragen richting Commissie: Hoe staat ze tegenover het initiatief van Polen, Litouwen en Letland en Oekraïne om hun politiek tegenover Wit-Rusland te coördineren? En heeft de Commissie inmiddels al stappen gezet om Rusland te bewegen zijn verantwoordelijkheid te nemen als voorzitter van de G8 en positief bij te dragen aan een ontspanning van het binnen- en buitenlandse beleid van Loekasjenko?
Ik verzoek u, mijnheer de commissaris - u vervangt mevrouw Ferrero-Waldner - deze vragen, die toch essentieel zijn voor het veiligheidsbeleid van de Europese Unie, ook gezien tegen het licht van het GBVB, aan haar door te geven? Ik wacht op een antwoord. Voorzitter, kerkencontact in eigen land en wetenschappelijke informatie uit met name Duitsland, leren mij dat medeburgers in de lidstaten van de Europese Unie ...
(de spreker is onderbroken door de Voorzitter)
Konrad Szymański, w imieniu grupy UEN.– Panie Przewodniczący! Łamanie praw człowieka na Białorusi to już jest rutynowa działalność tamtejszego rządu. W ostatnim czasie do tego katalogu dołączono także nacjonalistyczne szczucie przeciwko Polakom, czego apogeum była delegalizacja Związku Polaków na Białorusi i późniejsze prześladowania jego działaczy.
Musimy przygotować się zatem na długi marsz. Długi to nie znaczy opieszały, długi, ale zdecydowany marsz w sprawie Białorusi. By nie wracać do tej dyskusji o łamaniu praw człowieka na Białorusi, co tydzień potrzebujemy stałego sprawozdawcy w tej sprawie po stronie Komisji. Potrzebujemy efektywnego systemu finansowania sił demokratycznych i trudno sobie wyobrazić taki efektywny system bez osobnego instrumentu na rzecz praw człowieka, który powinien być maksymalnie elastyczny, szybki i efektywny w przekazywaniu wsparcia w niesprzyjających warunkach prawnych.
Nasza kolejna debata o Białorusi to jest również dowód słabości i Parlamentu i Unii Europejskiej w tej sprawie. Mimo, że rozmawiamy o tej sprawie już piąty raz, nie zdołaliśmy uczynić tej kwestii priorytetem i warunkiem rozwoju dobrych stosunków między Unią Europejską a Rosją. Komisja Europejska oczywiście przemawia w tej sprawie coraz bardziej obiecująco, jednak działa w tej sprawie opieszale, wolno i pasywnie, kompromitując wiarygodność Unii Europejskiej w tej kwestii.
Wspomnę tylko, że procedury administracyjne, nawet stosunkowo groteskowego reżimu w Mińsku, okazały się bardziej efektywne i skuteczne, niż europejskie, jeśli chodzi o uruchomienie radia. Białoruskie radio już nadaje na terytorium Unii Europejskiej, nasze radio milczy w tej sprawie. Warto też dodać jedną rzecz bardziej generalną – europejski blamaż w tej sprawie zawiesza deklarację o wspólnej polityce zagranicznej Unii w kompletnej politycznej próżni.
Bernd Posselt (PPE-DE).– Herr Präsident! Dieses Haus hat sich schon in der Vergangenheit wiederholt mit Weißrussland beschäftigt. Aber es war eine kleine Minderheit, die das getan hat – die Kollegin Schroedter, der Kollege Gahler und einige wenige andere. Ich bin glücklich, dass wir uns nunmehr intensiv mit dieser wichtigen Frage beschäftigen. Das verdanken wir nicht zuletzt unseren polnischen Kollegen, denen ich dafür ausdrücklich danken möchte.
Es zeigt, dass sich die Geschichte auswirkt. Es gab negative, nationalistische Epochen in der Geschichte, aber auch immer wieder positive Beispiele des Zusammenlebens. Ein solches war im Mittelalter das Zusammenleben von Polen, Litauern und Weißrussen in einer Föderation. Dies war ein kleines Europa gewesen, und dieses Europa wirkt heute nach, indem sich unsere polnischen Kollegen und wir alle nicht nur für die polnische Minderheit in Weißrussland einsetzen, sondern für das weißrussische Volk insgesamt, das massiv von Unterdrückung gequält wird und das leider auch von Versuchen bedroht ist, die Sowjetunion in der einen oder anderen Form wiederherzustellen.
Derartige Versuche sind absurd und zum Fehlschlag verurteilt, aber es gibt diese Gedankenspiele weiter östlich, wie wir wissen. Deshalb ist es von elementarem Interesse der Europäischen Union, unser Nachbarland Weißrussland und das dortige Volk sowie die Zivilgesellschaft massiver als bisher zu unterstützen und vor allem auch dafür zu sorgen, dass die Medienfreiheit durchgesetzt wird.
Ich möchte deutliche Kritik auch an der Deutschen Welle üben, die ihre Programme in dieses wichtige europäische Land in russischer Sprache ausstrahlt, also in der Sprache der Kolonialmacht, die lange Zeit dieses Land Weißrussland unterdrückt hat und mitverantwortlich ist für die Zustände, die heute dort herrschen. Das weißrussische Volk hat einen Anspruch darauf, dass wir es als eine einzigartige europäische Kultur respektieren, was sich auch in den Medien widerspiegeln sollte, die wir als Europäische Union fördern. Sie ist ein wichtiger Bestandteil der Gemeinschaft der europäischen Völker.
Józef Pinior (PSE).– Panie Przewodniczący! W ostatnich latach na Białorusi internet stał się jednym z najważniejszych źródeł niezależnej informacji. Zwiększa się liczba prywatnych komputerów oraz połączeń internetowych. Na 10 milionów ludności w połowie 2005 r. liczba internautów na Białorusi sięgnęła 2 milionów osób. W Mińsku w 2004 r. z kawiarni internetowych skorzystało prawie 450 tys. osób. Jednocześnie połączenia internetowe pozostają zmonopolizowane przez firmę państwową Beltelekom, która wchodzi w skład Ministerstwa Łączności. Reżim Łukaszenki stara się kontrolować wykorzystywanie internetu przez społeczeństwo obywatelskie i poddaje szykanom i represjom osoby działające w cyberprzestrzeni, wykorzystując do tego celu niedemokratyczne artykuły kodeksu karnego.
W działaniach Unii Europejskiej na rzecz praw człowieka i demokracji na Białorusi powiniśmy wykorzystywać najnowsze środki przekazu. Internet dla niezależnej informacji musi odegrać taką rolę, jak radio dla obalenia dyktatur dwudziestowiecznych. Unia Europejska musi zwiększyć pomoc finansową na rzecz środków najnowszej komunikacji w internecie oraz w telefonii komórkowej, które mogłyby służyć białoruskiemu społeczeństwu obywatelskiemu.
Věra Flasarová (GUE/NGL).– Dámy a pánové, všichni máme zkušenosti s nezahojenými ranami a křivdami, které nám mohou zkreslovat obraz aktuální situace, to se týká i Běloruska. Mějme proto na zřeteli tři věci. Pokusme se sestavit objektivní obraz o situaci v zemi, tzn. neprovádět selekci informačních zdrojů, ale snažit se vnímat i to, co neodpovídá černobílému vidění Běloruska. Dále nevylučujme nikoho a priori z diskuze, byť s jeho názorem nemusíme vždy souhlasit. Konečně Bělorusko není jen Lukašenko a naopak.
Politika Unie má usilovat o zlepšení situace v zemi a jejího lidu. Nestraním vládě prezidenta Lukašenka a nepopírám její hrubá selhání, upozorňuji však na to, že politika sílícího tlaku sankcí, demonizace představitelů režimu a zjednodušování problému do propagandistické podoby obvykle jen eskalují situaci a nic neřeší.
Mirosław Mariusz Piotrowski (IND/DEM).– Panie Przewodniczący! Powszechnie znane są szykany i prześladowania, jakie spotykają mniejszość polską na Białorusi. Systematycznie i brutalnie łamie się konwencję ramową Rady Europy o ochronie mniejszości narodowych z 1995 roku w stosunku do Związku Polaków na Białorusi, ale także m.in. wobec mniejszości romskiej. Dzieje się to w Europie tuż za zewnętrzną granicą Unii. Parlament Europejski słusznie reaguje na naruszanie praw człowieka, w tym praw mniejszości narodowych w różnych częściach świata. Nie może zatem pozostać obojętny na to, co dzieje się na Białorusi.
Klub Niepodległość i Demokracja popiera projekt wspólnej rezolucji, zwłaszcza w odniesieniu do sytuacji Polaków w tym kraju. Apeluję przede wszystkim o wspieranie Związku Polaków na Białorusi i jego prawowitych władz. Pomoc dla nich powinna iść głównie poprzez polskie legiony przygraniczne. Trzeba sobie jednak jasno powiedzieć, że kluczem do rzeczywistego rozwiązania większości problemów na Białorusi tak naprawdę nie jest Łukaszenka, lecz jego rosyjski mocodawca, były oficer KGB – Władimir Putin. Obaj, Putin i Łukaszenka stosują metody służb specjalnych minionego reżimu komunistycznego. Parlament Europejski musi to wziąć pod uwagę.
Inese Vaidere (UEN). - Priekšsēdētāja kungs, godājamie kolēģi! Līdzšinējā Eiropas Savienības politika attiecībā pret Lukašenko režīmu ir visai nevarīga. Eiropas Komisijai nav pietiekama rīcības plāna, lai praktiski veicinātu demokrātijas attīstību. Brīžiem liekas, ka Komisijai Baltkrievija neeksistē, ka tās vienkārši nav. Arī darbības un informācijas koordinācija starp Eiropas Savienības institūcijām, Eiropas Padomi un Apvienoto Nāciju Organizāciju ir absolūti nepietiekama. Baltkrievijas demokrātiskie spēki pašlaik ir visai fragmentēti.
Es vēlētos aicināt Komisiju izstrādāt rīcības plānu demokrātisko spēku apvienošanai. Tāpat Komisijai ir jāturpina pieprasīt politiski notiesātā opozīcijas līdera Mihaila Mariniča nekavējošu atbrīvošanu. Attiecībā uz neatkarīgas, Baltkrievijai raidošas stacijas izveidi vēlētos vērst uzmanību uz divām lietām. Pirmkārt, gribētu izteikt savu visdziļāko vilšanos par to, ka izsludinātajā konkursā tā nosacījumu dēļ Baltijas valstu un Polijas raidorganizācijas praktiski nevar piedalīties. Tās nevar startēt pat konsorcijā. Bet tieši šiem Baltkrievijas kaimiņiem ir vislielākā kompetence par procesiem, kas notiek šai valstī. Un, otrkārt, raidījumiem jābūt pamatā baltkrievu valodā, un to jau pieminēja Poselta (Posselt) kungs, lai iedzīvotāji tos uztvertu kā savējos. Tas, ka daudzi cilvēki Baltkrievijā labāk zina krievu valodu, bet nezina baltkrievu, ir tiešas rusifikācijas sekas. Un šo procesu mēs nedrīkstam veicināt.
Barbara Kudrycka (PPE-DE).– Panie Przewodniczący! Partie opozycyjne, organizacje pozarządowe, mniejszości narodowe i religijne na Białorusi z dużą niecierpliwością czekają na efekty działania Komisji Europejskiej i Rady. Jak dotychczas efekty te nie są jednak jeszcze widoczne. Środki finansowe z funduszu European Initiative for Democracy nie zostały jeszcze rozdzielone. Fundusz Solidarności dla rodzin represjonowanych polityków jest jeszcze w fazie dyskusji. Nie zlecono Komisji Weneckiej przeprowadzenia międzynarodowej ekspertyzy na temat ważności referendum przedłużającego prezydentowi Łukaszence możliwość totalitarnego rządzenia w następnych kadencjach. Biuro Komisji Europejskiej w Mińsku nie zostało jeszcze otwarte, gdy tymczasem misja rządu białoruskiego przy Unii Europejskiej aktywnie działa w Brukseli. Osoby stosujące represje wobec organizacji pozarządowych, mniejszości, kościoła protestanckiego, swobodnie sobie podróżują po Europie, gdyż sankcje wizowe dotyczą tylko kilkorga z nich.
Dlatego apeluję do Komisji o większą aktywność i zaangażowanie w tych sprawach. Proponuję przygotowanie sprawozdania w sprawie sytuacji na Białorusi połączonego z przesłuchaniami oraz pogłębionymi badaniami, które doprowadziłyby do wypracowania krótko i długoterminowego planu działań Unii wobec Białorusi. Sprawozdanie takie pomogłoby w identyfikacji potrzeb i zagrożeń oraz w wypracowaniu środków i metod działania nie tylko Unii Europejskiej, lecz także Państw Członkowskich, bowiem tylko podjęcie takich działań w sposób spójny i zsynchronizowany może doprowadzić do jakiegoś sukcesu.
Bogusław Sonik (PPE-DE).– Panie Przewodniczący! Panie Komisarzu! Ile jeszcze dyktatur musi runąć, ile ludzi wycierpieć, stracić życie czy zdrowie w więzieniach, odsiadując wyroki za swoje przekonania, za obronę kilku myśli, co nie nowe, za wierność podstawowym prawom człowieka, za wierność i przywiązanie do wolności i sprawiedliwości, by ponurzy dyktatorzy jak Fidel Castro czy Łukaszenko zrozumieli, że są udręką swoich narodów?
My obywatele wolnego świata, szczególnie z tej części Europy, która przeszła przez piekło komunizmu, w szczególny sposób jesteśmy powołani do walki z totalitaryzmem i pogardą dla swobód obywatelskich wolności. Dlatego też oczekuję, że Komisja Europejska i Rada Europejska w tej walce nam pomoże, weźmie w niej udział.
Panie Komisarzu, dziękując za dotychczasowe działania uważam, że nadszedł czas na bardziej energiczne. Jak długo możemy tolerować ostentacyjną pogardę dla podstawowych wartości, na których została zbudowana Unia Europejska na Białorusi – kraju z nią graniczącym? Dyktatorzy prędzej czy później upadają, ale pozostawiają po sobie zgliszcza, rozbite i zastraszane społeczeństwa pozbawione wiary we własne siły, pozbawione samodzielności.
Musimy pomóc Białorusinom nie tylko pozbyć się Łukaszenki, ale pomóc w budowaniu podstaw wolnego społeczeństwa obywatelskiego, kształcić młodzież białoruską, wspierać tamtejszą opozycję demokratyczną, piętnować łamanie swobód obywatelskich i praw człowieka. Komisja winna wspierać kulturę białoruską, której częścią jest język białoruski. Dlatego błędem było wspieranie audycji radiowych i telewizyjnych w języku rosyjskim. Nie można uczestniczyć w rusyfikacji Białorusi, którą dekretuje Łukaszenko. Pieniądze europejskie trzeba przeznaczyć na audycje radiowe i telewizyjne w języku białoruskim, a takie już istnieją Wysoka Komisjo. Polskie radio i telewizja nadają audycje w tym języku odbierane na Białorusi, to one wymagają wsparcia. Tak samo należy wesprzeć projekt radia stworzonego przez wolnych Białorusinów na emigracji w Polsce, Litwie, Ukrainie, nadającego na Białoruś. My w środkowej Europie pamiętamy, jak wielką nadzieją było dla nas radio Wolna Europa.
Europa będzie zawsze symbolem wolności, proszę więc o stworzenie radia Wolna Białoruś.
Olli Rehn,Member of the Commission. Mr President, I thank you for your substantive and serious interventions in this debate concerning Belarus and the state of its democracy and human rights. I take note of the points raised and will pass them on so that we can digest them seriously.
I would also like to thank you for your support for the Commission's work, including the opening of the Commission office in Minsk. As Mr Onyszkiewicz said, we cannot fail Belarus; we cannot ignore it. I agree with the various speakers who are very concerned about the road Belarus is still taking.
I am also very concerned about the lack of focus on a strategic interest of Europe, something which is all too common today. We should not, in our ongoing existential reflection, neglect the question as to how we can best enhance a stable zone of liberty and democracy in our south-eastern and eastern neighbourhood, be it for instance Turkey or the Western Balkans, Ukraine or Belarus. This implies, inter alia, that we use to the maximum and further develop the policy tools that are available under the European neighbourhood policy.
There were some specific questions addressed to the Commissioner, and as I have said, I have passed them on to our services. However, I would like to make a point concerning the language question. Why do we support broadcasting in both Russian and Belarusian? There is one simple fact which we have to take into account: 65% of the Belarusian population speaks Russian at home, while 5% speak Belarusian at home. In order to get our message across, we have to take into account the fact that the majority of the Belarusian population speaks Russian at home. This is precisely why we have opted for broadcasting in both languages, Russian and Belarusian: Russian for pragmatic reasons – that is what most people speak every day; Belarusian for symbolic reasons – this is the language that heralds a new free Belarus, which we are all in favour of.
The voice of the European Parliament and its support for our initiative adds tremendous weight to the European Union's efforts to push for greater democratisation and respect for human rights in Belarus. This has never been more essential than today, in the run-up to the elections, which if fairly conducted could be a turning point in the country's destiny.
Le Président. – Merci Monsieur le Commissaire. J'ai reçu en conclusion de ce débat sept propositions de résolution déposées sur la base de l'article 103, paragraphe 2, du règlement (1).
Le débat est clos.
Le vote sur les propositions de résolution aura lieu demain, à midi.
Déclaration écrite (article 142)
Alessandro Battilocchio (NI).– Grazie Presidente, parlo a nome del Nuovo Psi.Troppo spesso questo Parlamento negli ultimi tempi si e'trovato a discutere dei comportamenti del Governo bielorusso,ultimo baluardo dell'autoritarismo comunista nel nostro continente.
Il Presidente Lukashenko prosegue nella sua azione illiberale soffocando la voce di tante persone, soprattutto giovani, che invocano un futuro di liberta'per la loro nazione.
Alcuni basilari diritti degli individui vengono costantemente e deliberatamente negati dal Governo centrale che anzi sta stringendo la morsa, impedendo ai cittadini di esprimere liberamente il proprio pensiero, la propria ideologia politica, la propria fede .Le minoranze, nel Paese,non godono di sufficiente protezione e, anzi, spesso, sono oggetto di abusi e discriminazioni.
Il tutto, intollerabilmente, ad un passo dai nostri confini.
Condividendo la impostazione del Presidente Barroso,crediamo che si debba accelerare lo sforzo per una maggiore presenza dell'Unione Europea a Minsk:per distribuire informazioni, svolgere funzioni di coordinamento e supporto e monitorare la situazione, con particolare riguardo al rispetto dei diritti umani.
L'Europa deve avere la capacita' e la forza di avviare una azione politica in grado di incidere, anche attraverso una piu'stretta sinergia con le forze politiche di opposizione presenti che,con un sostegno crescente della gente,stanno lottando per garantire un domani diverso e migliore alla Bielorussia.