Doslovný zápis z rozpráv

Pondelok, 13. marca 2006 - Štrasburg

20. Nástroj rýchlej reakcie a pripravenosti na závažné núdzové situácie (rozprava)

  President. The next item is the report by Dimitrios Papadimoulis, on behalf of the Committee on the Environment, Public Health and Food Safety, on the proposal for a Council regulation establishing a Rapid Response and Preparedness Instrument for major emergencies (COM(2005)0113 – C6- 0181/2005 – 2005/0052(CNS)) (A6-0027/2006).

  Σταύρος Δήμας, Μέλος της Επιτροπής. Κύριε Πρόεδρε, κατ' αρχάς θα ήθελα να ευχαριστήσω το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και ιδιαίτερα την Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων, καθώς επίσης και τον εισηγητή, κύριο Παπαδημούλη, για την πραγματικά εξαιρετική έκθεση που συζητάμε σήμερα.

Η πρόταση της Επιτροπής για τη δημιουργία χρηματοδοτικού μέσου ταχείας επέμβασης και ετοιμότητας για σοβαρές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης έχει στόχο να εξασφαλίσει ενιαίο πλαίσιο χρηματοδότησης των δράσεων πολιτικής προστασίας. Οι δράσεις αυτές ετοιμότητας και επέμβασης καλύπτονται σήμερα από διάφορα χρηματοδοτικά μέσα, όπως είναι το πρόγραμμα δράσης ή ο κοινοτικός μηχανισμός πολιτικής προστασίας.

Ακόμη μεγαλύτερη όμως σημασία έχει το γεγονός ότι το προτεινόμενο χρηματοδοτικό μέσο λαμβάνει υπόψη τα αιτήματα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για ενίσχυση της ικανότητας επέμβασης στον τομέα της πολιτικής προστασίας στην Ευρώπη. Αποτελεί δε βάση για την περαιτέρω ανάπτυξη της συνεργασίας στον τομέα πολιτικής προστασίας μέσω της ενίσχυσης της ήδη συντελούμενης εργασίας αλλά και μέσω της δρομολόγησης νέων δράσεων.

Εδώ πρέπει να τονίσουμε δύο καινοτομίες: κατ' αρχάς προτείνουμε τη χρηματοδότηση του κόστους μεταφοράς της βοήθειας στο πλαίσιο της πολιτικής προστασίας. Σε πολλές περιπτώσεις αντιμετωπίσαμε καταστάσεις όπου η βοήθεια ήταν μεν διαθέσιμη, αλλά δεν υπήρχαν μέσα για τη μεταφορά της στον τόπο της καταστροφής. Αποτέλεσμα ήταν η βοήθεια, είτε να μην παρασχεθεί καθόλου, ή να παρασχεθεί με καθυστέρηση. Για τον λόγο αυτό, η Επιτροπή πρότεινε να δοθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή η δυνατότητα να μισθώνει τα αναγκαία μεταφορικά μέσα, είτε από τρίτες χώρες ή από ιδιωτικές εταιρείες.

Παρόμοιο πρόβλημα υφίσταται και με τον εξοπλισμό πολιτικής προστασίας: σε περίπτωση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης που πλήττουν ταυτόχρονα πολλές ευρωπαϊκές χώρες, όπως λ.χ. οι δασικές πυρκαγιές το καλοκαίρι ή οι πλημμύρες την άνοιξη ή ακόμα και οι ταυτόχρονες απειλές τρομοκρατικής δράσης σε όλη την Ευρώπη, τα κράτη μέλη μπορεί να έχουν δυσκολία να παράσχουν βοήθεια σε άλλα κράτη μέλη λόγω της ανάγκης αντιμετώπισης των δικών τους αναγκών. Στις περιπτώσεις αυτές, η Κοινότητα πρέπει να είναι σε θέση να παράσχει βοήθεια στα κράτη μέλη που πλήττονται. Έτσι, η Επιτροπή προτείνει να δημιουργηθεί ένα χρηματοδοτικό δίκτυο ασφαλείας σε κοινοτικό επίπεδο που θα επιτρέπει τη μίσθωση επιπλέον εξοπλισμού.

Μεταρρυθμίσεις φιλόδοξες, αλλά και αναγκαίες όπως είναι αυτές που συζητάμε σήμερα, αναμφισβήτητα απαιτούν σημαντικούς οικονομικούς πόρους και, για να θυμηθούμε τον Δημοσθένη, "δει δη χρημάτων".

Η Επιτροπή είναι βέβαιη ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατανοεί, και αυτό δείχνει η έκθεση που συζητείται σήμερα, πόσο σημαντικό είναι το όφελος που απορρέει από τις μεταρρυθμίσεις αυτές. Από την ενισχυμένη συνεργασία στον τομέα της πολιτικής προστασίας θα προκύψει καλύτερη προστασία των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθώς και των πληθυσμών τρίτων χωρών. Έτσι μόνο θα εξασφαλιστεί ότι η Κοινότητα θα μπορεί να δίνει βοήθεια σε οποιαδήποτε χώρα πλήττεται από μεγάλες καταστροφές πιο συντονισμένα, πιο αποτελεσματικά και πιο έγκαιρα.

  Δημήτριος Παπαδημούλης (GUE/NGL), Εισηγητής. – Κύριε Πρόεδρε, θα συμφωνήσω με τον κύριο Δήμα ότι χρειάζεται να κάνουμε περισσότερα για να γίνει αποτελεσματικότερος και ισχυρότερος ο τρόπος με τον οποίο η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετωπίζει τις εντεινόμενες φυσικές καταστροφές, τόσο αυτές που πλήττουν την ίδια την Ευρώπη -όπως οι πλημμύρες, η ξηρασία, οι πυρκαγιές- όσο και άλλες φυσικές καταστροφές έξω από τα δικά μας σύνορα, όπως ήταν το τσουνάμι ή ο κυκλώνας στον Μισισιπή και τη Λουιζιάνα. Το ζητούμενο είναι λοιπόν να κάνουμε περισσότερα και καλύτερα όλοι μαζί. Γιατί αν το πετύχουμε, και θα ανταποκριθούμε στην απαίτηση των ευρωπαίων πολιτών για βελτιώσεις στην ασφάλειά τους και στην ποιότητα της ζωής τους, αλλά μπορούμε να πετύχουμε και οικονομίες κλίμακας, γιατί ένας αποτελεσματικότερος ευρωπαϊκός μηχανισμός μπορεί να οδηγήσει σε εξοικονομήσεις δαπανών για το κάθε κράτος μέλος ξεχωριστά.

Θα ήθελα να επισημάνω ότι η πρόκληση βρίσκεται μπροστά μας και είναι να συγκροτήσουμε έναν αποτελεσματικό μηχανισμό πολιτικής προστασίας. Και για να το πετύχουμε αυτό χρειάζεται, εκτός από τον Δημοσθένη ο οποίος σωστά τα έλεγε πριν από δυόμισι χιλιάδες χρόνια, να συμφωνήσει και το Συμβούλιο. Το Συμβούλιο επιβάλλεται να αυξήσει τους διαθέσιμους πόρους. Η Επιτροπή, αλλά και το Συμβούλιο, συμφωνούν ότι πρέπει να μπορούμε να βρούμε ενισχύσεις για θέματα αντιμετώπισης φυσικών καταστροφών και εκτός των ορίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επομένως, χρειάζεται και η χρηματοδότηση αυτής της δυνατότητας. Και αν επενδύσουμε τώρα περισσότερα και καλύτερα, διορατικά στην ενίσχυση της δικής μας συνεργασίας, μπορούμε να αποφύγουμε και μεγάλες ανθρώπινες απώλειες και επώδυνες υλικές καταστροφές που η αντιμετώπισή τους θα κοστίσει αύριο πολύ περισσότερο στον προϋπολογισμό της Ένωσης.

Θα ήθελα να ευχαριστήσω τους σκιώδεις εισηγητές όλων των πολιτικών ομάδων για την άριστη συνεργασία που είχαμε στο πλαίσιο της Επιτροπής Περιβάλλοντος και οι οποίες οδήγησαν στο να εγκριθεί η έκθεσή μου και κάποιες τροπολογίες προς την αρχική πρόταση της Επιτροπής σχεδόν ομόφωνα - με 49 ψήφους υπέρ και μία μόνο κατά.

Οι τροπολογίες μου, οι οποίες υιοθετήθηκαν από την Επιτροπή Περιβάλλοντος και συμπεριλαμβάνονται στην έκθεση, εστιάζονται, κύριοι συνάδελφοι, σε τέσσερα κυρίως σημεία:

Το πρώτο σημείο είναι η αλλαγή της νομικής βάσης, κάτι που θα επιτρέψει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να τοποθετήσει σε σωστότερο πλαίσιο τα πράγματα και, κυρίως, να μην περιορίζεται σε συμβουλευτικό μόνο ρόλο αλλά να εμπλέκεται στη διαδικασία της συναπόφασης και έτσι, το όργανο αυτό που είναι πιο κοντά στους ευρωπαίους πολίτες, να έχει τη δυνατότητα στη συνέχεια να επηρεάζει περισσότερο και τη λήψη των αποφάσεων.

Η δεύτερη αλλαγή είναι η συμπερίληψη της πρόληψης στο πεδίο εφαρμογής του μέσου. Και είναι αυτονόητο ότι μια ολοκληρωμένη διαχείριση των καταστάσεων που προκύπτουν από φυσικές καταστροφές πρέπει να περιλαμβάνει, πέρα από μέτρα ετοιμότητας και άμεσης αντίδρασης, επένδυση στην πρόληψη. Η πρόληψη είναι ένας από τους πυλώνες για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος και χαίρομαι γιατί σ' αυτό το θέμα υπάρχει συναντήληψη και με την Επιτροπή και με το Συμβούλιο.

Όπως επίσης και στο τρίτο σημείο, στην ανάγκη να επεκτείνει αυτό το μέσο τη δράση του και σε χώρες εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης γιατί οι φυσικές καταστροφές δεν γνωρίζουν σύνορα.

Τέταρτη πρόταση αλλαγής είναι η συμπερίληψη της δημόσιας υγείας στο πεδίο εφαρμογής του μέσου, κάτι ιδιαίτερα σημαντικό σε μια περίοδο που είναι σοβαρός ο κίνδυνος για μια πανδημία της γρίπης των πουλερικών.

Αγαπητοί συνάδελφοι, κλείνοντας θα ήθελα αύριο στην ψηφοφορία να στείλουμε, με την ίδια συναίνεση που είχαμε στην Επιτροπή Περιβάλλοντος, ένα καθαρό μήνυμα και στους ευρωπαίους πολίτες αλλά και στο Συμβούλιο όπως κάναμε και στο παρελθόν με μια σειρά ψηφισμάτων για φυσικές και ανθρωπογενείς καταστροφές. Αυτό το μήνυμα είναι αναγκαίο γιατί θα βοηθήσει να πετύχουμε τη συνεργασία των τριών θεσμικών οργάνων έτσι ώστε να έχουμε γρήγορα ένα θετικό αποτέλεσμα.

  Marcello Vernola, a nome del gruppo PPE-DE. – Signor Presidente, onorevoli colleghi, a quanto ha detto il collega Papadimoulis rispetto alle integrazioni che la commissione per l'ambiente ha fatto alla proposta della Commissione con il principio dell'estensione del campo di applicazione del regolamento all'inquinamento marino, vorrei aggiungere che non oggi esistono altri specifici strumenti destinati alla gestione delle conseguenze derivanti dai disastri marini.

Condividendo il lavoro fatto da Papadimoulis, sostanzialmente all'unanimità, la commissione per l'ambiente ha approvato altri specifici emendamenti da me proposti, fra cui la centralità dei problemi ambientali nella gestione delle calamità; è stato chiesto alla Commissione di garantire, nell'ambito dei diversi meccanismi e strumenti comunitari nel campo della protezione civile, maggiore attenzione a favore delle regioni isolate e più periferiche per peculiarità geografiche, territoriali e socio-economiche, nonché di integrare nei moduli di insegnamento e nelle campagne di comunicazione e di informazione le misure di protezione civile per aumentare la consapevolezza della necessità di prevenzione, preparazione e risposta rapida ai gravi incidenti e per garantire la partecipazione della società civile all'azione preventiva e di risposta. In altre parole, occorre puntare sui giovani, sull'educazione nelle scuole.

Un ultimo emendamento importante è stato approvato dalla commissione per l'ambiente, ossia quello volto a valorizzare il volontariato sia organizzato in gruppo che il singolo cittadino, in quanto possono fornire servizi vitali in assenza di operatori d'emergenza il cui arrivo può essere ritardato a seguito d'una grande catastrofe. Credo che con queste proposte il regolamento assuma una visione estremamente più ampia nella gestione delle emergenze gravi.

  Åsa Westlund, för PSE-gruppen. – Herr talman! Tack Papadimoulis för ditt omfattande arbete med detta betänkande.

Vi lever i en tid då katastrofer tycks bli allt vanligare. För några år sedan drabbades Iran av en fruktansvärd jordbävningskatastrof. Jag minns det väldigt tydligt eftersom jag varje dag kunde se på tv att de inte fick någon hjälp med att gräva fram de levande som låg under ruinerna. För drygt ett år sedan drabbades Sydostasien av en flodvågskatastrof som också slog hårt mot mitt eget land. Det finns berättelser från denna katastrof om hur vissa av EU:s medlemsländer räddade sina egna medborgare men lämnade andra människor sittande bredvid åt sitt öde.

Klart är i alla fall att räddningsinsatserna hade fungerat bättre om EU-samarbetet hade fungerat bättre. Det är också sant att hjälpen också hade kunnat fungera bättre vid de tillfällen som EU:s medlemsstater har drabbats av stora översvämningar, skogsbränder osv. Denna typ av katastrofer kommer dessutom antagligen att bli vanligare i takt med att klimatförändringarna ökar. Därför är detta instrument extremt viktigt.

Vi socialdemokrater har lagt särskild tonvikt på att detta instrument måste fungera både inom och utanför EU. Delvis med hänsyn till att våra egna medborgare ofta befinner sig utanför unionen, men framförallt av solidaritet med andra människor. Vi tycker också att det är väldigt viktigt att EU här samarbetar även med FN, som då är den naturliga organisationen.

Vi har också lagt ett eget ändringsförslag om budgeten för detta instrument, som vi hoppas att alla kan stödja eftersom det säger det självklara att budgeten är beroende av förhandlingarna om budgetplanen. Vi stödjer också föredraganden när det gäller rättslig grund och när det gäller att utvidga instrumentet till att även gälla katastrofer som berör folkhälsan.

Om vi behöver prioritera i det fortsatta budgetarbetet så är det de direkta insatserna och deras förberedelser såväl inom som utanför EU som kommer vara det viktigaste för oss socialdemokrater.

  Sajjad Karim, on behalf of the ALDE Group. – Mr President, the tragic South Asian tsunami heightened public awareness, for the first time, of the possibility of similar extreme events threatening our homes and livelihoods. Although on a lesser scale, just weeks later, a major storm in Carlisle – a town in my constituency – coupled with hurricane winds and high tides produced exceptional rainfall, leading to the overtoppling of defences and flooding of 3 000 homes and hundreds of businesses, drowning two elderly ladies in their beds and forcing thousands of people from their homes, some for many months.

I felt the devastation in Carlisle as deeply as I felt the aftermath of the tsunami and the earthquake in South Asia some months later. The EU suffered personal tragedies in all cases, as our holiday-makers in Sri Lanka and Thailand were washed away and our friends and families in Pakistan and Kashmir were lost in the rubble.

The positive side of all this was the strengthening of our collective belief in the force of community across the globe, with the outpouring of aid and goodwill from governments and individuals alike. In that adversity we saw the best of human nature. Yet even the best suffer fatigue and it became clear in November, as the Kashmiris faced a second wave of deaths from disease and exposure, that the donor community cannot be relied upon to respond decisively where political will is lacking.

The EU's Rapid Response and Preparedness Instrument must fill this void and work closely with the UN system to take advantage of our pooled resources and see to it that when our friends need us we come to their aid. Given the impact of climate change, we must accept that extreme events will continue, and with increasing frequency.

In Carlisle we have a new strategy for flood management – making space for water, undertaking integrated urban drainage pilot schemes to investigate how the threat of floods can be better managed. Prevention is crucial and environmental concerns such as the sound management of natural resources like forests and wetlands are key tools in the evasion of disasters, lessening their impact on people, homes and livelihoods.

Whatever prevention strategies are put in place and however much is invested, it is unrealistic to think that these disasters can be eliminated. We must learn from them. Large sums need to be invested in warning mechanisms, risk maps and public awareness campaigns to ensure our citizens are aware of the risks.

We must ensure that prevention, detention and warning mechanisms for natural hazards in Europe and across the globe are robust and put our citizens – from Carlisle to Kashmir – in the best position to prevent, prepare for and respond to disasters.

In this report Parliament has significantly improved the Commission's proposal and it is one that I can fully recommend to this House.

  Satu Hassi, Verts/ALE-ryhmän puolesta. – Hyvät kollegat, haluan kiittää herra Papadimoulisia erinomaisesta työstä. Kun puhumme EU:n kyvystä reagoida katastrofeihin, on syytä muistaa, että säähän liittyvät katastrofit ovat viime vuosikymmeninä lisääntyneet ja ilmastonmuutoksen ennustetaan lisäävän niitä edelleen. Näin ollen kasvihuonekaasupäästöjen vähentäminen on tärkein tapa vähentää tulevia tuhotulvia ja myrskyjä.

Vuoden 1990 jälkeen maailmassa on joka vuosi koettu vähintään 20 suurkatastrofiksi luokiteltua säästä aiheutuvaa tapahtumaa. Edeltävien 20 vuoden aikana vain kolmelle vuodelle osui näin paljon sääkatastrofeja. Vakuutusyhtiöiden tilastojen mukaan vuoden 1990 jälkeen sääkatastrofien aiheuttamat vuotuiset vahingot ovat yli kaksinkertaistuneet ja niistä maksetut korvaukset ovat nelinkertaistuneet. Tutkijoiden mukaan myrskyt ja tulvat ovat paitsi yleistymässä myös voimistumassa. WWF julkaisi äskettäin tutkimuksen, jonka mukaan ilmastonmuutos lisää Euroopassa myrskyjä eniten Pohjanmeren ympärillä, Brittein saarilla, Alankomaissa ja Ranskassa. Suurimmat tuulen nopeudet voivat kasvaa vuosisadan loppuun mennessä jopa 15 prosenttia. Kokemusten mukaan Yhdistyneessä kuningaskunnassa tällainen tuulen nopeuden kasvu voi lisätä myrskyvahinkoja 50 prosentilla, ja Alankomaissa kuuden prosentin kasvu tuulen nopeudessa voi tulvaherkkyyden vuoksi aiheuttaa vahinkojen viisinkertaistumisen. Eli hyvät kollegat, meidän on ymmärrettävä, että ilmaston suojelu on keskeinen asia tulevien sääkatastrofien vähentämiseksi.

  Irena Belohorská (NI). – Vážené dámy, vážení páni. Aj ja sa chcem pridať k tým, ktorí ďakujú a oceňujú prácu pána poslanca Papadimoulisa pri vypracovávaní tejto správy. Európska únia zaznamenala v posledných časoch zvýšený výskyt prírodných, ale aj technologických a priemyselných katastrof. Súhlasím s myšlienkou zlúčenia prevencie týchto nešťastí a rýchlej reakcie na dôsledky týchto katastrof a plne ju podporujem. Obidve tieto akcie sú neodlučiteľné. Prevenciu môžme použiť len prípade, ak vieme identifikovať možnú katastrofu pred jej vznikom. Mnohé z katastrof sa však nedajú ani predvídať. V tomto prípade teda nemôže existovať prevencia a vtedy riešime len následky nešťastia.

Som rada, že moje pozmeňujúce a doplňujúce návrhy k tejto správe boli prijaté. Hlavným cieľom tohto nariadenia je ochrana ľudí, ale je potrebné špecificky uviesť aj ochranu, a hlavne ochranu verejného zdravia a bezpečnosti ľudí. Zároveň je vhodné, aby boli do tohto procesu zapojené aj tretie krajiny v rámci princípu solidarity, pretože si musíme uvedomiť, že prírodné, technologické a priemyselné katastrofy ako ani teroristické útoky nepoznajú hranice.

Musím ale poznamenať, že je nevyhnutné chrániť aj finančné záujmy Spoločenstva, a teda odporúčam, aby sa v článku 12 zmenil text návrhu: „Ak príjemca finančnej pomoci nevie postačujúcim spôsobom zdokladovať využitie pomoci a ani po dodatočnom vyzvaní nevie preukázať použitie finančnej podpory v súlade s nariadením, musíme mať mechanizmy na vrátenie prostriedkov. Komisia musí, a nie môže, zrušiť finančnú pomoc a musí žiadať vrátenie poskytnutých finančných prostriedkov.

  Richard Seeber (PPE-DE). – Herr Präsident, sehr geehrter Herr Kommissar! Auch ich möchte mich beim Berichterstatter für die ausgezeichnete Arbeit bedanken. Das Abstimmungsergebnis zeigt ja, dass er fraktionsübergreifend gearbeitet und im Namen des gesamten Hauses gesprochen hat.

Ich möchte mich auch bei der Kommission bedanken, dass sie hier in diesem Bereich – Krisenreaktion, Management von Naturkatastrophen – diesen gesamthaften Ansatz fährt. Das von uns jetzt diskutierte Krisenreaktionsinstrument ist ja nur ein Teil des Gesamtrahmens, mit dem die Europäische Union versucht, den Katastrophen Herr zu werden bzw. Antworten darauf zu finden. In diesem Zusammenhang darf ich auch erwähnen, dass auch ich aus einer Region komme, die von einem Hochwasser heimgesucht wurde, und am letzten Freitag hat die Kommission einen erheblichen Finanzbetrag zur Linderung dieser Katastrophe zugesprochen. Auch hier an dieser Stelle Dank an die europäische Solidarität.

Zentral ist, dass wir der Empfehlung des Berichterstatters folgen und die Rechtsgrundlage ändern. Ich glaube auch, dass Artikel 175 der angemessene Artikel ist, um hier eine geeignete Rechtsgrundlage für dieses Instrument zu schaffen. Wesentlich scheint mir auch wirklich die Ausdehnung des Geltungsbereichs auf Vorbeugung, auf den Katastrophenschutz in Drittstaaten und auch auf die Meeresverschmutzung.

Allgemein ist zu sagen, dass wir hier die Chance haben, den europäischen Bürgern eine Antwort auf ihre Sorgen, auf ihre Fragen zu geben und schnell und unbürokratisch zu helfen. Man kann die Gemeinschaft hier wirklich sichtbar machen, und dieses Instrument sollte man dann auch nutzen. Es hilft keinem, wenn man von EU-Seite auf komplizierte Behördenverfahren verweist oder auf Ausschüsse, die erst tagen müssen. Hier sollte man wirklich schnell und unbürokratisch helfen. Das würde wesentlich mehr bringen als teure Informationskampagnen, die dann sowieso nur versanden.

Enden möchte ich mit einem Wort des französischen Staatsmannes Taillerand, der gesagt hat: Nicht zu viel Eifer! In diesem Bereich wäre dieses Wort völlig fehl am Platze. Man kann nicht genug Eifer an den Tag legen, wenn es darum geht, Naturkatastrophen zu mildern.

  Edite Estrela (PSE). – Senhor Presidente, Senhor Comissário Dimas, Caros Colegas, também eu começo por felicitar o relator pelo excelente trabalho realizado.

Nos últimos anos, como já aqui foi referido, tem-se verificado um aumento das catástrofes naturais em consequência das alterações climáticas, das agressões ao ambiente, de desordenamento do território, etc. Para responder rápida e eficazmente a situações de emergência grave, a União Europeia dispõe de um conjunto de instrumentos, como este regulamento, entre outros, que tem vindo a aperfeiçoar.

As graves catástrofes naturais ocorridas no Verão de 2005, com importantes inundações na Europa Central, secas severas na Europa Meridional e incêndios que destruíram milhares de hectares de floresta em Portugal, o meu país, e também em Espanha, exigem medidas adequadas e expeditas de prevenção e de actuação no âmbito da protecção civil.

Nas reuniões de trabalho com as autoridades locais, regionais e nacionais dos seis países vítimas de catástrofes naturais que visitei na minha qualidade de relatora da Comissão do Ambiente do relatório de iniciativa sobre as catástrofes naturais foi insistentemente referido que, para servirem as populações, os instrumentos comunitários de resposta em situação de emergência devem ser simplificados e as regras de aplicação dos regulamentos mais flexíveis, ou seja simplificação e flexibilidade, e para além disso, foi recomendado o reforço da coordenação a nível europeu e, naturalmente, o aumento das dotações financeiras.

  Σταύρος Δήμας, Μέλος της Επιτροπής. Κύριε Πρόεδρε, ευχαριστώ τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τις πολύ εποικοδομητικές παρεμβάσεις τους. Έχετε υποβάλει σειρά πολύ σημαντικών τροπολογιών που στοχεύουν στην ενίσχυση των δυνατοτήτων πολιτικής προστασίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο και αφορούν την πρόληψη, την ανάγκη εξασφάλισης της χρηματοδότησης των επιχειρήσεων πολιτικής προστασίας σε τρίτες χώρες και τα αποτελεσματικά συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης και συναγερμού. Η Επιτροπή υποστηρίζει τις περισσότερες από τις προτεινόμενες τροπολογίες.

Θα ήθελα να αναφερθώ ιδιαίτερα στην πρόληψη. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ιδιαίτερες πτυχές της, όπως είναι η πρόληψη των δασικών πυρκαγιών ή πλημμυρών, καλύπτονται ήδη από ειδικά κοινοτικά χρηματοδοτικά μέσα. Η Επιτροπή δεν επιθυμεί να υπάρχουν επικαλύψεις με τα ήδη υπάρχοντα χρηματοδοτικά μέσα. Παρόλα αυτά, αναγνωρίζουμε την ανάγκη να ενισχυθούν οι γενικές πτυχές της πρόληψης στο πλαίσιο της πολιτικής προστασίας και έτσι να συμπεριλάβουμε ευχαρίστως τις προτεινόμενες τροπολογίες στο προτεινόμενο χρηματοδοτικό μέσο.

Όμως, παρόλο που η Επιτροπή μπορεί να αποδεχθεί το μεγαλύτερο μέρος των προτεινόμενων τροπολογιών, υπάρχουν ορισμένες που δημιουργούν προβλήματα και δεν μπορούν να γίνουν δεκτές ως έχουν.

Κατ' αρχάς η Επιτροπή, κύριε Παπαδημούλη, θεωρεί ότι η αντικατάσταση της νομικής βάσης με το άρθρο 175, παράγραφος 1, της Συνθήκης δεν ενδείκνυται για ένα χρηματοδοτικό μέσο πολιτικής προστασίας. Επειδή στη Συνθήκη δεν υπάρχει ειδική νομική βάση για την πολιτική προστασία, έχει χρησιμοποιηθεί πάντοτε για τον σκοπό αυτό το άρθρο 308 της Συνθήκης για την Ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας. Τα υπάρχοντα χρηματοδοτικά μέσα πολιτικής προστασίας, το πρόγραμμα δράσης και ο κοινωνικός μηχανισμός πολιτικής προστασίας βασίζονται στο εν λόγω άρθρο. Επιπλέον, η προτεινόμενη νομική βάση αναφέρεται στην προστασία του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας, ενώ οι δράσεις πολιτικής προστασίας πρέπει να καλύψουν επιπλέον και την προστασία των ανθρώπων και των περιουσιών, συμπεριλαμβανομένης και της πολιτιστικής κληρονομιάς.

Όσον αφορά την ένταξη στο χρηματοδοτικό μέσο των επεμβάσεων σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Επιτροπή συμφωνεί με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με την ανάγκη εξασφάλισης της χρηματοδότησης δράσεων αυτού του τύπου.

Η Επιτροπή αποφάσισε να διαχωρίσει τη χρηματοδότηση των εσωτερικών κοινοτικών δράσεων από τις εξωτερικές δράσεις, υιοθετώντας ξεχωριστά νομικά μέσα. Με τον τρόπο αυτό, οι δράσεις πολιτικής προστασίας που υλοποιούνται στις χώρες που μετέχουν στον μηχανισμό πολιτικής προστασίας καλύπτονται από το χρηματοδοτικό μέσο ταχείας επέμβασης, ενώ οι επεμβάσεις πολιτικής προστασίας σε τρίτες χώρες θα χρηματοδοτούνται από το μέσο σταθερότητας.

Πάντως, προκειμένου το μέσο σταθερότητας να αποτελέσει σαφή βάση για τη χρηματοδότηση δράσεων αυτού του τύπου εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι απαραίτητο να γίνει σε αυτά ρητή αναφορά στην πολιτική προστασία.

Αυτά είναι τα ζητήματα στα οποία η θέση της Επιτροπής διαφέρει από την έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Εντούτοις, θα ήθελα να τονίσω ότι αυτές οι διαφορές απόψεων δεν πρέπει να επισκιάσουν τους κοινούς μας στόχους οι οποίοι είναι πάρα πολύ σημαντικοί. Συντασσόμαστε πλήρως με τη φιλοδοξία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να αναπτυχθεί μια πιο ισχυρή ευρωπαϊκή δυνατότητα για επεμβάσεις πολιτικής προστασίας, τόσο εντός όσο και εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και την ανάγκη αυξημένης χρηματοδότησης. Στο θέμα αυτό θα ήθελα πραγματικά να σας ευχαριστήσω για την υποστήριξή σας.

Θα ήθελα πάντως να υπογραμμίσω ότι με τα υπάρχοντα μέσα, με τις υπάρχουσες δυνατότητες και με τις υπάρχουσες αρμοδιότητες η πολιτική προστασία και ο μηχανισμός τον οποίο έχουμε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανταποκρίθηκε πάρα πολύ καλά στις κρίσεις του περασμένου έτους, δηλαδή στις διάφορες φωτιές, π.χ. στην Πορτογαλία, ή στις πλημμύρες σε χώρες όπως η Βουλγαρία ή η Ρουμανία. Είχαμε δεκατέσσερις τέτοιες παρεμβάσεις και, βεβαίως, τις δύο πολύ μεγάλες κρίσεις στη Νοτιοανατολική Ασία με το τσουνάμι όπου η Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν, μέσω του μηχανισμού πολιτικής προστασίας, η πρώτη που έστειλε εκπροσώπους της στην περιοχή. Επίσης, στις καταστροφές που προξένησε ο τυφώνας Κατρίνα, η Ευρωπαϊκή Ένωση ανταποκρίθηκε χορηγώντας βοήθεια, την οποία είχε προτείνει τρεις μέρες νωρίτερα στις αρμόδιες αρχές των Ηνωμένων Πολιτειών, και γι' αυτό, βεβαίως, είχαμε και τη σχετική εύφημο μνεία από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Δεν είναι κακό να θυμόμαστε και να τονίζουμε και ορισμένα πράγματα τα οποία καλώς γίνονται με τις υπάρχουσες πάντοτε, το τονίζω, δυνατότητες. Χρειάζεται, βεβαίως, όπως λέει η έκθεση του κυρίου Παπαδημούλη, να ενισχύσουμε την πολιτική προστασία.

Θα ήθελα να καταθέσω στη Γραμματεία του Κοινοβουλίου τον πλήρη κατάλογο με τη θέση της Επιτροπής σχετικά με τις τροπολογίες⁽¹⁾. Και θέλω να ευχαριστήσω και πάλι, τον εισηγητή και όλους τους κυρίους συναδέλφους για τις εισηγήσεις τους.

  President. The debate is closed.

The vote will take place tomorrow.

Written statement (Rule 142)

  Véronique Mathieu (PPE-DE). – La violence des récentes catastrophes naturelles rappelle la vulnérabilité de nos sociétés face aux risques naturels: en 20 ans, les catastrophes naturelles ont tué 1,5 million de personnes dans le monde. Pour être efficace, le traitement de ce problème doit intégrer la prévision par l'évaluation des risques, la prévention, l'éducation et l'information de la population.

L'UE a érigé en priorité la prévention et l'assistance d'urgence, en créant ECHO en 1992, le programme Dipecho en 1996 et le Fonds de solidarité européen en 2002. Elle a aussi décidé, en 2005, la création d'une structure européenne de coordination, pouvant s'appuyer sur un corps volontaire européen d'aide humanitaire.

La Commission propose d'instaurer un nouvel instrument de préparation et de réaction rapide aux urgences majeures pour la période 2007-2013, et on ne peut que s'en féliciter. Cependant, la base juridique de cet instrument devrait être modifiée en utilisant l'article 174 qui impliquerait la codécision; les mesures préventives devraient être étendues à la protection civile des pays tiers ainsi qu'à la pollution marine. Enfin, le budget de cet instrument doit assurer une plus grande efficacité de l'aide d'urgence, tant en termes de flexibilité que de réactivité, et une meilleure visibilité de la solidarité communautaire à l'intérieur et à l'extérieur de l'UE.

Annex - Position of the Commission

Papadimoulis report (A6-0027/2006)

I am pleased to say that there are 52 amendments which the Commission can support fully, in part, or in principle. These are amendments 1, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 16, 17, 18, 23, 24, 25, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 43, 44, 45, 47, 48, 49, 50, 51, 52, 55, 56, 57, 58, 59, 60, 61, 62, 66, 67, 68, 69, 70, 73 and 75.

The Commission cannot accept amendments 2, 3, 4, 13, 14, 15, 19, 20, 21, 22, 26, 27, 35, 42, 46, 53, 54, 63, 64, 65, 71, 72 and 74.

(1) Βλ. παράρτημα με τη θέση της Επιτροπής