Πληρη πρακτικα των συζητησεων

Τρίτη 14 Μαρτίου 2006 - Στρασβούργο

10. Πανηγυρική συνεδρίαση - Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας

  Πρόεδρος. Κύριε Πρόεδρε της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, κυρίες και κύριοι, πριν καλωσορίσω τον επιφανή καλεσμένο μας σήμερα, πρέπει να σας πληροφορήσω ότι, κατά της διάρκεια της συνάντησης που είχαμε με τον Πρόεδρο Köhler πριν έλθουμε στην Αίθουσα, λάβαμε τη θλιβερή είδηση του θανάτου του Lennart Meri, ο οποίος ήταν Πρόεδρος της Εσθονίας από το 1992 ως το 2001. Όπως γνωρίζετε, ο Πρόεδρος Meri θεωρείτο σύμβολο του αγώνα της Εσθονίας για την ελευθερία και την εθνική ταυτότητα και ο θάνατός του μας στερεί μια σημαντική ευρωπαϊκή προσωπικότητα, τη μνήμη της οποίας θα τιμήσουμε εδώ σήμερα.

Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, είναι μεγάλη τιμή για μένα και για το σύνολο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να σας καλωσορίσω σε αυτήν την πανηγυρική συνεδρίαση σήμερα.

Κύριε Πρόεδρε, παρακαλώ επιτρέψτε μου να υπογραμμίσω την προσωπική σας αφοσίωση στο ευρωπαϊκό σχέδιο, η οποία είναι ιδιαίτερα χρήσιμη και απαραίτητη σε μια χρονική στιγμή όπου η κατάσταση στην Ευρωπαϊκή Ένωση προκαλεί πολλές αμφιβολίες στους πολίτες. Γνωρίζω ότι αυτό αποτελεί αιτία ανησυχίας για εσάς, την οποία εκφράζετε με πάθος. Γνωρίζω ότι έχετε απόλυτη επίγνωση της ευθύνης που μοιραζόμαστε όλοι σε σχέση με τα προβλήματα που απασχολούν τους Ευρωπαίους σήμερα, τα οποία δεν μπορούν να επιλυθούν χωρίς περισσότερη Ευρώπη.

Γνωρίζουμε τις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνετε για την επέκταση και την εμβάθυνση της ευρωπαϊκής συζήτησης. Ένα παράδειγμα ήταν η πρόσκληση που απευθύνατε προς τους ομολόγους σας από τη Φινλανδία, την Ιταλία, τη Λετονία, την Αυστρία, την Πορτογαλία και την Ουγγαρία για μια συνάντηση που διεξήχθη στη Δρέσδη –για την οποία είμαι βέβαιος ότι θα μιλήσετε σήμερα το πρωί– με σπουδαστές και προσωπικότητες από αυτές τις χώρες, προκειμένου να συζητήσετε για την ευρωπαϊκή ταυτότητα και το μέλλον της Ευρώπης.

Αυτή η σημαντική πρωτοβουλία δεν είναι μεμονωμένη. Εκμεταλλεύεστε κάθε δυνατή ευκαιρία να ανταλλάξετε απόψεις με τους πολίτες και ειδικά με τους νέους. Παραδόξως, εκείνοι είναι που εκφράζουν τον μεγαλύτερο σκεπτικισμό γι’ αυτό το σχέδιο που είναι τόσο σημαντικό για το μέλλον τους.

Επίσης, συνδυάζετε τα λόγια με τη δράση: δεν μιλάτε μόνο για την «Ευρώπη» σε επίσημες εκδηλώσεις, αλλά εργάζεστε επίσης καθημερινά για συγκεκριμένα θέματα της ευρωπαϊκής ατζέντας.

Η προσωπική σας πορεία σάς καθιστά σχεδόν το υπόδειγμα του Ευρωπαίου. Ήσασταν νέος, ένα προσφυγόπουλο, στα τέλη του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής μου στη Γερμανία, μου μιλήσατε, πολύ άμεσα και προσωπικά, για τις εμπειρίες σας: πώς αντέξατε τον πόλεμο και την έξοδο από το στρατόπεδο προσφύγων, πώς πετύχατε στη ζωή σας σε μια κατεστραμμένη χώρα που επίσης οικοδομούσε σταδιακά το μέλλον της πάνω στα συντρίμμια της ιστορίας.

Η προσωπική σας πορεία σάς οδήγησε μακριά από την Ευρώπη. Ζήσατε εκτός Ευρώπης και μας παρακολουθούσατε από μακριά και γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο, επειδή είχατε δραματικές εμπειρίες στην Ευρώπη και παρακολουθήσατε την οικοδόμησή της από το εξωτερικό, γνωρίζετε ότι η Ευρώπη δεν έχει άλλη επιλογή από το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ωστόσο, γνωρίζετε επίσης, ότι αυτές τις αξίες και τα σχέδια πρέπει να τα υπερασπιζόμαστε ενεργά κάθε μέρα και ότι δεν επιτυγχάνονται χωρίς τίμημα ή αυτόματα και επομένως θα ήθελα να σας ευχαριστήσω που είστε εδώ μαζί μας σήμερα για να μας μεταδώσετε τις ιδέες σας, οι οποίες αναμφίβολα θα συνεισφέρουν σημαντικά στη μεγάλη συζήτησή μας για την Ευρώπη.

Πρόεδρε Köhler, έχω τη μεγάλη χαρά να σας δώσω τον λόγο.

  Horst Köhler, Πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας. (DE) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Πρόεδρε της Επιτροπής, αξιότιμες κυρίες και κύριοι βουλευτές, το Κοινοβούλιό σας είναι το κέντρο της δημόσιας πολιτικής και της δημοκρατικής γνώμης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αισθάνομαι ευγνώμων διότι μιλάω εδώ για την Ευρώπη και το μέλλον της.

Η Ευρώπη παρουσιάζει μια αινιγματική εικόνα στον κόσμο. Γιατί φαίνεται ήδη τόσο διχασμένη, μετά από τόσο μικρό διάστημα από την επανένωσή της; Γιατί έχει τόσο λίγη εμπιστοσύνη στα πλεονεκτήματα της εσωτερικής αγοράς παρά τις επιτυχίες που σημείωσε; Γιατί φαίνεται τόσο διστακτική, ενώ έχει τόση δύναμη και τόσες πολλές δυνατότητες;

Στο πλαίσιο της εργασίας μου στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης και στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο γνώρισα πολλές χώρες του πλανήτη. Κοιτάζοντας την Ευρώπη από έξω, σχημάτισα μια πιο καθαρή εικόνα της και έμαθα πώς βλέπουν οι άλλοι την ήπειρό μας και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Για εμάς, η δημοκρατία που βασίζεται στην ελευθερία, η ειρηνική επίλυση των διαφορών και η αλληλέγγυη συμβίωση των 25 κρατών μελών ανήκουν από καιρό στην καθημερινότητά μας. Κοιτάζοντας όμως από έξω, βλέπει κανείς πολύ καλύτερα σε ποιο απίστευτο επίτευγμα οφείλουμε αυτά που είναι συνηθισμένα σήμερα, μόνο δύο γενιές μετά από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και μισή γενιά μετά από την πτώση του Σιδηρού Παραπετάσματος.

Πολλοί άνθρωποι σε ολόκληρο τον κόσμο θαυμάζουν την Ευρώπη για αυτό το επίτευγμα, αλλά σιγά-σιγά ο θαυμασμός τους αναμιγνύεται με ανυπομονησία και έλλειψη κατανόησης. Θεωρούν ότι πάρα πολλοί Ευρωπαίοι δεν έχουν αρκετή αυτογνωσία, είναι γεμάτοι αμφιβολίες και χωρίς θάρρος, και λένε φιλικά: Ευρώπη, αν κουράστηκες, κάνε στην άκρη γιατί εμείς θέλουμε να προχωρήσουμε. Ποια είναι η δική μας απάντηση;

Η δική μου απάντηση είναι πως η Ευρώπη πάντα θα είναι γεμάτη δημιουργική ανησυχία. Εμείς οι Ευρωπαίοι δεν φοβόμαστε τις προκλήσεις αλλά τις αξιοποιούμε, και γι’ αυτό, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα έχει ένα θετικό μέλλον.

Θα τεκμηριώσω αυτές τις τρεις διαπιστώσεις.

Όποιος θέλει να καταλάβει την Ευρώπη, πρέπει να εξετάσει την ιστορία της και να καταλάβει ποιες ιδέες και ιδανικά ενώνουν εμάς τους Ευρωπαίους. Για εμάς, στο επίκεντρο βρίσκεται η αναφαίρετη αξία του κάθε ανθρώπου, με τη μοναδικότητά του, την αξιοπρέπεια και την ελευθερία του. Οι άνθρωποι στην Ευρώπη θεωρούν εδώ και χιλιάδες χρόνια αυτά τα πράγματα ως δώρα, που τα αξίζει μόνον όποιος τα αξιοποιεί όσο καλύτερα μπορεί και, αν χρειαστεί, αγωνίζεται διαρκώς για να τα εξασφαλίσει. Και αυτό ακριβώς το έκαναν ακούραστα οι Ευρωπαίοι σε πείσμα όλων των τρομερών πληγμάτων. Χρησιμοποίησαν τα ταλέντα τους και αυτό τους έδωσε πρόσβαση στα βάθη του πνεύματος, στη φιλοσοφία, τις επιστήμες και τον πλούτο των τεχνών. Με αυτόν τον τρόπο, οι άνθρωποι στην Ευρώπη έμαθαν επίσης να θέτουν υπό αμφισβήτηση τις θέσεις τους, καθώς και να απαιτούν –και να προσφέρουν– επαρκή τεκμηρίωση για κάθε δράση. Και αυτή η διαδικασία διαφωτισμού δεν θα σταματήσει ποτέ.

Εδώ οι άνθρωποι κατάλαβαν και ασπάστηκαν πολύ νωρίς τη σημασία της κοινωνικής συνοχής, του αυτοπροσδιορισμού και της ανεξαρτησίας, όχι μόνο στις πόλεις-κράτη της αρχαίας Ελλάδας, αλλά και στις δημοκρατίες της μεσαιωνικής Ιταλίας, όχι μόνο με την αυτογνωσία της Ισπανίας, της Γαλλίας, της Πολωνίας και της Αγγλίας, αλλά και με τη μεγάλη ποικιλομορφία της «Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας του Γερμανικού Έθνους».

Σε όλα αυτά τα μέρη, οι Ευρωπαίοι ήταν τόσο θεοσεβούμενοι όσο και εργατικοί. Θεωρούσαν την εργασία ευσεβές καθήκον, όχι μόνο στην πατρίδα τους αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο. Έκαναν εμπόριο και έμαθαν να συνυπάρχουν και να ζουν μαζί με ανθρώπους με διαφορετική πίστη και κουλτούρα.

Είναι αλήθεια πως οι Ευρωπαίοι διέπραξαν σε αυτό το πλαίσιο αρκετές φορές φοβερά αμαρτήματα σε βάρος άλλων λαών και πολιτισμών, αλλά και σε βάρος ο ένας του άλλου. Όμως έβγαλαν τα σωστά συμπεράσματα από αυτά και έτσι τώρα είναι υπέρμαχοι των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της ειρήνης και της δημοκρατίας και θέλουν να ενστερνιστούν και οι άλλοι τα μαθήματα που έμαθαν οι ίδιοι. Η Ευρώπη έχει και ένα άλλο χαρακτηριστικό: έναν πολιτισμό ενεργού αγάπης προς τον συνάνθρωπο και ενεργού επιδίωξης της κοινωνικής δικαιοσύνης.

Φυσικά, παρόμοιες αρετές υπάρχουν σε όλες τις ηπείρους και η Ευρώπη έχει διδαχτεί και από αυτές. Όμως το ιδιαίτερο ευρωπαϊκό κράμα αγάπης για την ελευθερία, επιδίωξης της αλήθειας, αλληλεγγύης και δημιουργικής ανησυχίας είναι μοναδικό και θεωρήθηκε επίσης καλό από το πλήθος των ανθρώπων έξω από την Ευρώπη που περιμένουν τη συμβολή μας στην ειρήνη και την ευημερία του πλανήτη, θα θεωρηθεί δε επίσης καλό από εκείνους που θα έρθουν μετά από εμάς.

Γι’ άλλη μια φορά, όμως, η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της αντιμετωπίζουν μεγάλες προκλήσεις.

Σε ολόκληρο τον κόσμο αναδύονται νέες αναπτυσσόμενες περιοχές, εμφανίζονται νέες συνθήκες ανταγωνισμού, νέες ζώνες επιρροής, αλλά και νέες γραμμές κρίσεων. Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες επικρατούν ανυπόφορα υψηλά επίπεδα ανεργίας.

Υπάρχει καταφανής αποξένωση των πολιτών και των εκλογέων από την Ευρωπαϊκή Ένωση και η ευρωπαϊκή συνταγματική συνθήκη δεν έλαβε την έγκριση του λαού σε δύο από τα ιδρυτικά κράτη της Κοινότητάς μας.

Τόσες πολλές προκλήσεις, τόσες πολλές ευκαιρίες! Πρέπει να ξαναθυμηθούμε πόσες φορές η Ευρώπη σημείωσε επιτυχία ειδικά σε δύσκολους καιρούς, ακριβώς επειδή είχε ικανότητα ανανέωσης. Κοιτάξτε μόνο την ευρωπαϊκή εσωτερική αγορά και την οικονομική και νομισματική ένωση.

Πριν από τριάντα χρόνια, ο τότε υπουργός Εξωτερικών των Κάτω Χωρών, ο κ. van der Stoel, είχε πει ότι το σύνθημα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων δεν ήταν πια «ολοκλήρωση, εμβάθυνση και διεύρυνση» παρά μάλλον «αδράνεια, οπισθοδρόμηση και φυγή». Η Ευρώπη περνούσε βαθιά οικονομική και θεσμική κρίση.

Πριν από είκοσι χρόνια, η Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη έθεσε ως στόχο την εσωτερική αγορά. Τότε υπήρχαν τόσα πολλά εμπόδια στην ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων, των εμπορευμάτων, των υπηρεσιών και των κεφαλαίων ώστε, για παράδειγμα, η εταιρεία Philips ήταν υποχρεωμένη να παράγει για την ευρωπαϊκή αγορά επτά διαφορετικούς τύπους της ίδιας ξυριστικής μηχανής και η εταιρεία Siemens εικοσιπέντε διαφορετικά ηλεκτρικά φις.

Πριν από δέκα χρόνια, ο στόχος της εσωτερικής αγοράς είχε επιτευχθεί στα βασικά σημεία του. Αυτό σταθεροποίησε από θεσμική άποψη την Ευρωπαϊκή Ένωση και αύξησε την οικονομική και κοινωνική συνοχή μεταξύ των κρατών μελών. Έκτοτε, οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις διαθέτουν τα προϊόντα τους σε μία εγχώρια αγορά που στο μεταξύ έχει 450 εκατομμύρια πελάτες. Προέκυψαν νέες ευκαιρίες επιτυχίας, και για τους παρόχους υπηρεσιών από τα μικρότερα κράτη μέλη, που μπορούν τώρα να παράγουν τα προϊόντα τους σε πολύ μεγαλύτερες ποσότητες και ως εκ τούτου με πολύ πιο ανταγωνιστικό τρόπο. Και το κυριότερο: η εσωτερική αγορά είναι για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις μια πρώτης τάξεως άσκηση ετοιμότητας για τον παγκόσμιο ανταγωνισμό. Όποιος καταφέρει να αποδείξει εδώ την αξία του, δεν χρειάζεται να φοβάται τον ανταγωνισμό από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού.

Η οικονομική και νομισματική ένωση ήταν και είναι η λογική συνέχεια της εσωτερικής αγοράς. Την προστατεύει από το να κατακερματιστεί ξανά εξαιτίας αυθαίρετων υποτιμήσεων. Την προστατεύει από νομισματικές κρίσεις και κύματα κερδοσκοπίας σαν αυτά που είδαμε στην Ευρώπη στις αρχές της δεκαετίας του 90. Προσφέρει ασφάλεια προγραμματισμού στις επιχειρήσεις, επιτρέπει στους καταναλωτές την εύκολη σύγκριση των τιμών και τους απαλλάσσει από τα υψηλά τέλη μετατροπής νομισμάτων και από τις μεγάλες δαπάνες ασφάλειας συναλλαγματικού κινδύνου. Γι’ αυτό και το ευρώ αποτελεί –όπως η εσωτερική αγορά– εδώ και καιρό μια επιτυχία και η ισχύς του στις διεθνείς συναλλαγματικές αγορές αποδεικνύει την παγκόσμια πεποίθηση ότι ισχύει ακόμα αυτό που είχαμε μάθει στο παρελθόν, πως η Ευρώπη είναι ικανή να μετατρέπει τις προκλήσεις σε ευκαιρίες. Αυτό θα πρέπει να το θυμάστε συνεχώς, κάθε μέρα.

(Χειροκροτήματα)

Θα τα καταφέρουμε ξανά και τώρα –αν και υπό δύο προϋποθέσεις: δεν πρέπει να επιτρέψουμε να υπονομευτούν οι δοκιμασμένες αρχές και επιτυχίες μας, και πρέπει να δρομολογήσουμε με σοβαρότητα και ειλικρίνεια τη διόρθωση των εσφαλμένων εξελίξεων και την επανόρθωση όπου χρειάζεται.

Σχετικά με την πρώτη προϋπόθεση λέω μόνον ότι όποιος αποδυναμώνει μέσω του προστατευτισμού την εσωτερική αγορά, βλάπτει τελικά τον ίδιο του τον εαυτό.

(Χειροκροτήματα)

Όποιος επιστρέφει τώρα στην παλιά θέση πως ο καθένας θα πρέπει να κοιτάζει πρώτα τον εαυτό του, παραγνωρίζει τη διάσταση του παγκόσμιου ανταγωνισμού και παρουσιάζει στους πολίτες του μια ψεύτικη ασφάλεια.

(Χειροκροτήματα)

Μακροπρόθεσμα, υπονομεύει την ικανότητα της Ευρώπης να διατηρήσει τη θέση της στον κόσμο, να δημιουργήσει ασφαλείς θέσεις εργασίας και να συγκεντρώσει πόρους για μια δικαιότερη κοινωνία.

Γι’ αυτό, δεν απομένει παρά μόνον ο άλλος δρόμος: η Ευρώπη πρέπει να ξαναβρεί τη φόρμα της. Αυτό το καθήκον αρχίζει από τον καθένα μας στην πατρίδα του. Μερικά κράτη μέλη έχουν ήδη προχωρήσει αρκετά τις απαραίτητες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και έχουν αυτά που τους χρειάζονται, ενώ άλλα πρέπει να καταβάλουν ακόμα κάποιες προσπάθειες προς αυτήν την κατεύθυνση. Πολλά παραδείγματα δείχνουν ότι αυτό αξίζει τον κόπο και δεν πρέπει να παραλείψουμε να το κάνουμε.

Και η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να λάβει νέα μορφή. Αυτό αρχίζει από το ερώτημα σε ποιους τομείς θέλει να δραστηριοποιηθεί ως Ένωση, γιατί δεν πρέπει να κάνει όλα όσα είναι εφικτά, αλλά μάλλον όλα όσα είναι απαραίτητα, και αυτά δεν περιλαμβάνουν ασφαλώς όσα μπορούν να διεκπεραιωθούν ικανοποιητικά σε τοπικό, περιφερειακό ή εθνικό επίπεδο. Ο σεβασμός της αρχής της επικουρικότητας σημαίνει τον μέγιστο δυνατό σεβασμό της ατομικής ευθύνης και της ταυτότητας των πολιτών της ΕΕ. Και όποιος γνωρίζει πώς διαμορφώνονται πραγματικά οι αποφάσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση, γνωρίζει ότι αυτή η επιταγή απευθύνεται όχι μόνο στις κυβερνήσεις των κρατών μελών, αλλά και στα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

(Χειροκροτήματα)

Εάν όμως η Ευρωπαϊκή Ένωση κινητοποιηθεί δικαιολογημένα, πρέπει να το κάνει με το ελάχιστο δυνατό διοικητικό κόστος και με κατανοητό τρόπο για τους πολίτες. Στο κάτω-κάτω είμαστε κληρονόμοι της μεγάλης νομικής και διοικητικής παράδοσης της Ευρώπης. Αυτό θα έπρεπε να αποτελέσει κίνητρο για να ανανεώσουμε επιτέλους τους μηχανισμούς της γραφειοκρατίας. Άλλωστε, ο ενθουσιασμός που δείξαμε για τη θέσπιση νόμων μάς άφησε πολλές ευκαιρίες για να το κάνουμε αυτό. Γι’ αυτό, είναι καλό που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δρομολόγησε ένα μεγάλο πρόγραμμα για το ξεκαθάρισμα του πλήθους φλύαρων κειμένων που έχουμε σήμερα και για την απλούστευση του ευρωπαϊκού δικαίου. Μόλις προ ολίγου είχα μια ενδιαφέρουσα σχετική συνομιλία με τον Επίτροπο Verheugen.

Οι πολίτες ασφαλώς θα εκτιμήσουν την προσπάθεια για περισσότερη διαφάνεια ως προς τη λήψη αποφάσεων στην Ευρώπη. Σήμερα, πολλές φορές η διαδικασία λήψης αποφάσεων σε επίπεδο ΕΕ είναι πολύ μακριά από τους πολίτες τους οποίους επηρεάζει. Πολλοί δεν μπορούν να καταλάβουν σχεδόν καθόλου ποιος είναι πραγματικά υπεύθυνος για τι στην Ευρώπη και ποιος φέρει τελικά την ευθύνη για όσα γίνονται. Αυτό κατά συνέπεια οδηγεί σε αδιαφορία ή και δυσπιστία, που είναι και τα δύο επιζήμια.

Όμως οι πολίτες δεν θέλουν να είναι μόνο θεατές που κατανοούν τα δρώμενα, αλλά θέλουν τη μεγαλύτερη δυνατή δημοκρατική συμμετοχή, πέρα από τις ευρωεκλογές. Θέλουν να ακούγεται η φωνή τους και να μπορούν να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες για να ασκούν επίδραση στις πράξεις των ευρωπαϊκών οργάνων.

Τώρα θα πείτε ότι η επικουρικότητα, η διαφάνεια, η δημοκρατική συμμετοχή και το δικαίωμα πρωτοβουλίας των πολιτών περιλαμβάνονται όλα στην ευρωπαϊκή συνταγματική συνθήκη. Πραγματικά αυτό ισχύει, και η συνθήκη περιλαμβάνει πολλά ακόμα καλά και σωστά πράγματα, που δεν πρέπει να τα εγκαταλείψουμε επιπόλαια, και μάλιστα ενόψει του γεγονότος ότι 14 κράτη μέλη έχουν ήδη επικυρώσει με την ψήφο τους τη συνθήκη.

(Παρατεταμένα χειροκροτήματα, αποδοκιμασίες από τη δεξιά πτέρυγα)

Η Ευρώπη αποφάσισε τώρα ένα διάλειμμα για να σκεφτεί, που στα γερμανικά λέγεται Denkpause. Η λέξη αυτή μπορεί να σημαίνει διάλειμμα με σκοπό τη σκέψη, αλλά και διάλειμμα, διακοπή στη σκέψη. Πρέπει να εκμεταλλευτούμε την περίοδο περισυλλογής για να σκεφτούμε ξανά συστηματικά. Τότε, το αργότερο, πρέπει να γίνει νηφάλιος και αντικειμενικός διάλογος στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα και στα κόμματα, αλλά και πολιτική συζήτηση στα δημόσια βήματα διαλόγου σε όλα τα κράτη μέλη. Αυτό απαιτεί ειδικά από τα μέλη του Σώματος ιδέες και ακούραστη προσπάθεια – και κυρίως συζητήσεις με εκείνους που δεν ικανοποιήθηκαν από αυτό που είπα.

(Χειροκροτήματα)

Η πολυμορφία και η δημιουργικότητα μόνο καλό μπορούν να κάνουν σε αυτόν τον ευρωπαϊκό διάλογο, όμως μόνον ένα θα πρέπει να είναι καθοριστικό: η δύναμη του καλού επιχειρήματος. Η συζήτηση στα κράτη μέλη για το νόημα και τα περιεχόμενα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης θα είναι διαφωτιστική με την καλύτερη δυνατή σημασία του όρου και θα αυξήσει μακροπρόθεσμα τη δημόσια αποδοχή της ΕΕ. Έχω πίστη στους Ευρωπαίους ως άτομα και ως πολίτες. Πρέπει τουλάχιστον να τους έχουμε κάποια εμπιστοσύνη.

Εμείς οι Ευρωπαίοι απαιτούμε, αλλά και παραθέτουμε εύλογα επιχειρήματα· αυτό θεωρώ ότι είναι χαρακτηριστικό μας γνώρισμα. Έτσι, εγώ βλέπω πολλούς καλούς λόγους για το ότι η Ευρώπη πρέπει να μιλά ομόφωνα για τα θέματα της εξωτερικής πολιτικής και της πολιτικής ασφαλείας μέσα στη νέα παγκόσμια τάξη που δημιουργείται. Αυτό θα μας δώσει μεγαλύτερη βαρύτητα όταν, για παράδειγμα, μιλάμε με τους άλλους σε παγκόσμιο επίπεδο για τη διεθνή διάσταση της κοινωνικής ευθύνης και την προστασία του περιβάλλοντος. Επίσης, οι πολίτες γνωρίζουν εδώ και καιρό ότι στον παγκόσμιο ανταγωνισμό πρέπει να είμαστε τόσο καλύτεροι, όσο ακριβότεροι είμαστε. Συνεπώς, η εκπαίδευση, η κατάρτιση, η έρευνα και η ανάπτυξη είναι αποφασιστικής σημασίας για τις μελλοντικές προοπτικές της Ευρώπης και για τους πάρα πολλούς νέους ανέργους – αυτοί είναι αρκετά σοβαροί λόγοι για να επαναφέρουμε σε αυτά τα θέματα αρκετούς ευρωπαϊκούς δημοσιονομικούς πόρους, κερδίζοντας μάλιστα την επιδοκιμασία των λαών μας γι’ αυτό.

(Χειροκροτήματα)

Οι πολίτες επιδοκιμάζουν επίσης το να θέτει η ΕΕ νέους στόχους και να λαμβάνει μέτρα που διευκολύνουν και κάνουν πιο ασφαλή τη ζωή των Ευρωπαίων. Αυτή η δυνατότητα πράγματι υπάρχει. Το πιο πρόσφατο και χαρακτηριστικό παράδειγμα γι’ αυτό είναι η ενεργειακή πολιτική. Κάθε λογικός άνθρωπος καταλαβαίνει σαφώς ότι για όλα τα κράτη μέλη αποτελεί ζωτικό συμφέρον ο ασφαλής και οικονομικός εφοδιασμός με φιλική προς το περιβάλλον ενέργεια και ότι πρέπει να συνεργαστούν για να επιτύχουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τον στόχο αυτόν. Εδώ δεν πρόκειται να αντέξει η θέση «ο καθένας πρέπει να κοιτάζει τον εαυτό του». Επικροτώ θερμά το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε μία Πράσινη Βίβλο για την ενεργειακή πολιτική. Στο θέμα αυτό χρειαζόμαστε σύντομα σωστές αποφάσεις. Οι συζητήσεις στις οποίες αναφέρομαι και οι οποίες θα εξασφαλίσουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση ένα καλό μέλλον είναι ήδη εν εξελίξει.

Θα σας δώσω ένα μικρό παράδειγμα σχετικά με αυτό: πριν από λίγες εβδομάδες συναντήθηκα με έξι άλλους ευρωπαίους προέδρους στη Δρέσδη, όπου συνεχίσαμε ένα διάλογο που είχε δρομολογήσει ο πρώην πρόεδρος της Πορτογαλίας κ. Sampaio. Συζητήσαμε με νέους ανθρώπους, με εκατό φοιτητές από επτά ευρωπαϊκές χώρες, τους οποίους ρωτήσαμε τι σκέφτονται για την Ευρώπη, ποια οφέλη βλέπουν να τους προσφέρει και ποιες είναι οι προσδοκίες τους από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της. Οι φοιτητές αυτοί δεν είχαν επιλεγεί σκόπιμα, αλλά τυχαία – μέσω δημόσιας κλήρωσης. Ήταν όμως καλά προετοιμασμένοι. Είχαν συζητήσει μεταξύ τους για μιάμιση μέρα και ονόμασαν το αποτέλεσμα της συζήτησής τους «τα αιτήματα της Δρέσδης για τη συνοχή της Ευρώπης». Για παράδειγμα, θέλουν έναν ενιαίο εκλογικό νόμο και ένα Ευρωπαϊκό Σπίτι της Ιστορίας. Προτείνουν να χρησιμοποιηθεί το 5% του ΑΕγχΠ για την έρευνα και την ανάπτυξη.

(Χειροκροτήματα)

Και θέλουν έναν ευρωπαϊκό στρατό και μία ευρωπαϊκή πολιτική θητεία.

(Χειροκροτήματα)

Μαζί με την ομιλία αυτή θα καταθέσω για τα αρχεία του Σώματος και αντίγραφο των όσων κατέγραψαν οι νέοι αυτοί. Ασφαλώς, η ομάδα αυτή δεν είναι αντιπροσωπευτική, ασφαλώς τα αιτήματά τους μοιάζουν ιδεαλιστικά. Όμως ο ιδεαλισμός τους είναι εντυπωσιακός και μοιάζει σε πολλά με τον ενθουσιασμό των ανθρώπων που ανασυγκρότησαν την Ευρώπη μετά τον πόλεμο και αγωνίστηκαν για την ενότητα και την ελευθερία της. Ιδού ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα δημιουργικής ανησυχίας. Ιδού οι Ευρωπαίοι που περιμένουν κάτι από την Ευρώπη και είναι διατεθειμένοι να κάνουν κάτι γι’ αυτήν. Υπάρχουν τέτοιοι στην Ευρώπη.

(Χειροκροτήματα)

Παρεμπιπτόντως, μερικοί από τους φοιτητές είχαν κάνει χρήση του προγράμματος Erasmus. Ας χαρούμε γι’ αυτήν την γενιά του Erasmus και ας την κάνουμε πολυπληθέστερη.

(Ζωηρά χειροκροτήματα)

Και εφόσον αναφέρομαι σε αυτό το θέμα, και οι ασκούμενοι και οι εκπαιδευόμενοι θα πρέπει να έχουν περισσότερες ευκαιρίες να διδαχτούν από τους γείτονές τους και να βιώσουν την αξία της Ευρώπης.

(Χειροκροτήματα)

Ο Jacques Delors είχε προτείνει για τον σκοπό αυτόν μία ευρωπαϊκή εκπαιδευτική επιταγή και απευθύνω έκκληση στο Κοινοβούλιο να την πραγματοποιήσει.

(Χειροκροτήματα)

Ας παραδειγματιστούμε από τον ενθουσιασμό αυτών των νέων! Ας αποδείξουμε πως είμαστε γνήσιοι Ευρωπαίοι! Αντί να ανησυχούμε για το μέλλον, ας αισθανθούμε τη δημιουργική ανησυχία, για την Ευρώπη και για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ας μετατρέψουμε μαζί όλες τις προκλήσεις σε ευκαιρίες, για το καλό όλων μας! Τότε η Ευρώπη θα παραμείνει αυτό που είναι σήμερα: ένα καλό μέρος για να ζει κανείς και μία δύναμη για το καλό μέσα στον κόσμο μας.

(Τα μέλη του Σώματος, όρθια, χειροκροτούν παρατεταμένα)

Παράρτημα

Τα αιτήματα της Δρέσδης για τη συνοχή της Ευρώπης (5 Φεβρουαρίου 2006)

I. Να έλθει η Ευρώπη πιο κοντά στους ανθρώπους.

1. Πρόγραμμα ανταλλαγών για όλες τις κοινωνικές ομάδες

2. Ενιαίο κοινοτικό εκλογικό δίκαιο

3. Να δοθεί ένα πρόσωπο στην Ευρώπη μέσω ενός άμεσα εκλεγμένου προέδρου

4. Ένα σύντομο και κατανοητό σύνταγμα για την ΕΕ

5. Να δοθεί στην Ευρώπη ένα «ορατό ένδυμα» μέσω πιο ισχυρών συμβόλων όπως:

– ένα Σπίτι της Ευρωπαϊκής Ιστορίας

– ένας ευρωπαϊκός μεγαλόσταυρος

– μία Ημέρα της Ευρώπης που θα είναι κοινή εορτή σε όλη την ΕΕ

– ένα γαλάζιο διαβατήριο της ΕΕ και πολλά άλλα.

6. «Μελέτη της Ευρώπης» σε όλα τα ευρωπαϊκά σχολεία και ένα «Ευρωπαϊκό κέντρο πολιτικής αγωγής»

7. Το «Euro-News» να γίνει ένα δημοφιλές «Euro- channel»

8. Μια εκστρατεία με θέμα «Εμείς είμαστε η Ευρώπη»

9. Ένα «Eurobus» που θα μεταφέρει την Ευρώπη στην περιφέρεια

II. Να αξιοποιηθούν οι δυνατότητες της Ευρώπης

1. Να δοθεί το 5% του ΑΕγχΠ των κρατών μελών της ΕΕ για την έρευνα και την επιστήμη

2. Πλήρη δημοσιονομικά δικαιώματα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

3. Μείωση και αναδιάρθρωση των γεωργικών επιδοτήσεων

4. Ανάπτυξη της «European Voluntary Service»

III. Μαζί για την ασφάλεια και την ευθύνη

1. Να μπει η Λευκορωσία στην πολιτική ατζέντα

2. Να συσταθεί ένας «Ευρωπαϊκός Στρατός» στο πλαίσιο μίας κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας

3. Να παγιωθεί στην ευρωπαϊκή νομοθεσία η αρχή της αειφορίας.

  Πρόεδρος. Σας ευχαριστούμε, κύριε Πρόεδρε.

Πριν συνεχίσουμε τη συνεδρίαση, θα ήθελα να πω μερικά λόγια για να ευχαριστήσω τον Πρόεδρο για την ομιλία του.

Είναι αλήθεια ότι υπήρχε μια εποχή που είχαμε είκοσι πέντε διαφορετικά είδη ηλεκτρικών συνδέσεων: τώρα έχουμε την ίδια σύνδεση, αλλά είκοσι πέντε διαφορετικά ηλεκτρικά δίκτυα.

Όπως επισημάνετε, το επόμενο βήμα είναι να προχωρήσουμε μπροστά με την Ευρώπη της ενέργειας και με πολλές άλλες πτυχές που πρέπει να γίνουν κοινές.

Σας ευχαριστούμε πολύ για τα λόγια σας και την ενθάρρυνσή σας, κύριε Πρόεδρε.

(Χειροκροτήματα)

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. M. MOSCOVICI
Αντιπροέδρου