Πληρη πρακτικα των συζητησεων

Πέμπτη 16 Μαρτίου 2006 - Στρασβούργο

16.1. Τα ανθρώπινα δικαιώματα στη Μολδαβία και ειδικότερα στην Υπερδνειστερία (συζήτηση)

  Πρόεδρος. Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση έξι προτάσεων ψηφίσματος σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα στη Μολδαβία και ειδικότερα στην Υπερδνειστερία⁽¹⁾.

  Μάριος Ματσάκης (ALDE), συντάκτης. – (ΕΝ) Κύριε Πρόεδρε, παρά τη διεθνή κατακραυγή, η Υπερδνειστερία, η οποία ανακήρυξε παράνομα την ανεξαρτησία της από τη Δημοκρατία της Μολδαβίας πριν από 12 χρόνια, ύστερα από ένοπλη σύρραξη στην οποία υπήρχε ρωσική στρατιωτική υποστήριξη, εξακολουθεί να υπάρχει, μαζί με τη βαθιά ριζωμένη διαφθορά στο μη δημοκρατικό, αυταρχικό καθεστώς της. Η κατάσταση προκαλεί μεγάλη ανησυχία, όχι μόνο εξαιτίας της παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των κατοίκων της περιοχής, αλλά επειδή συνεχίζει να αποτελεί πηγή διαμάχης και αστάθειας μεταξύ της Μολδαβίας και της Ουκρανίας. Εύκολα θα μπορούσε να κλιμακωθεί μία μεθοριακή κρίση, με απρόβλεπτες συνέπειες.

Είναι μέγιστης σημασίας να επιδείξουν καλή θέληση, κοινή λογική και επιθυμία για ειρήνη και μεταρρύθμιση όλα τα μέρη που εμπλέκονται άμεσα στη διαμάχη στην Υπερδνειστερία –δηλαδή η Μολδαβία, η μολδαβική περιφέρεια της Υπερδνειστερίας, η Ουκρανία και η Ρωσία– να αποφύγουν οποιαδήποτε ενέργεια που μπορεί να προκαλέσει επιδείνωση της ήδη τεταμένης κατάστασης και να προχωρήσουν αμέσως στην πλήρη συμμετοχή τους σε έντιμες διαπραγματεύσεις, προκειμένου να εξεύρουν γρήγορα μία ειρηνική λύση στο πρόβλημα.

  Bogusław Sonik (PPE-DE), συντάκτης. – (PL) Κύριε Πρόεδρε, η πολιτική κατάσταση στη Μολδαβία αποτελεί παράδειγμα του πως οι πολιτικές δηλώσεις δεν αντιστοιχούν ούτε στις διαθέσιμες ευκαιρίες ούτε στην καλή πρόθεση για την εφαρμογή τους.

Το 1999 η Ρωσία δεσμεύτηκε να αποσύρει τα στρατεύματά της που ήταν τοποθετημένα σε έδαφος της Μολδαβίας στην Υπερδνειστερία έως τα τέλη του 2002. Μέχρι στιγμής, ωστόσο, η Ρωσία δεν έχει αναγνωρίσει την κυριαρχία και τη συνταγματική ακεραιότητα του εδάφους αυτής της χώρας αποσύροντάς τα. Η Υπερδνειστερία είναι μία από τις πιο εκβιομηχανισμένες περιοχές της Μολδαβίας. Η συνεχιζόμενη ύπαρξη μιας αυτοαγορευθείσας πολιτικής οντότητας παρεμποδίζει οιαδήποτε ευκαιρία επαναφοράς της οικονομικής κατάστασης της χώρας σε φυσιολογικά επίπεδα, ή της δυνατότητας της χώρας να ξεκινήσει τις απαραίτητες προετοιμασίες για οιαδήποτε μορφή συνομιλιών με την Ευρωπαϊκή Ένωση, είτε σχετικά με την προσχώρηση ή απλώς σχετικά με τη σύνδεση.

Η ρωσική πολιτική αγωνίζεται να χρησιμοποιήσει όλα τα δυνατά μέσα προκειμένου να διατηρήσει την επιρροή της ως υπερδύναμη στην κεντρική και ανατολική Ευρώπη, την οποία θεωρεί ως τη φυσική σφαίρα επιρροής της. Το καθεστώς της Υπερδνειστερίας, το οποίο στηρίζεται από τον πρώην κόκκινο στρατό, συνιστά καταφανές παράδειγμα περιφρόνησης του λαού, των πολιτών και των δικαιωμάτων τους. Διεφθαρμένα στρατεύματα διεξάγουν εκεί λαθρεμπόριο όπλων μεγάλης κλίμακας, καθώς και πολλές άλλες εγκληματικές δραστηριότητες. Οι υποσχέσεις της ρωσικής κυβέρνησης να αποσύρει τον στρατό της αποδείχτηκαν για ακόμη μία φορά ένα πολιτικό τέχνασμα χωρίς τον παραμικρό σεβασμό προς τους πολιτικούς εταίρους, συμπεριλαμβανομένων των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι ένα τέχνασμα το οποίο στοχεύει στον κατευνασμό της κοινής γνώμης.

Η ερώτησή μου έχει ως εξής. Πώς σκοπεύουμε να διαμορφώσουμε μια ευρωπαϊκή πολιτική άμυνας εάν δεν είμαστε σε θέση να εξαναγκάσουμε τους εταίρους μας να τηρήσουν τέτοιες σαφείς υποχρεώσεις σε σχέση με περιοχές τόσο κοντινές σε εμάς; Πού αλλού μπορούμε να δείξουμε τη δύναμη της πειθούς των 25 κρατών μελών της ΕΕ εάν όχι σε επείγοντα θέματα όπως αυτό, το οποίο είναι βασικό από την άποψη της ίδιας μας της ασφάλειας;

Εάν θέλουμε να έχει κάποια σημασία οιαδήποτε από τις δηλώσεις μας για την πολιτική άμυνας, πρέπει να αποδείξουμε ότι είμαστε αντάξιοι του καθήκοντος σε ειδικές περιπτώσεις όπως αυτή, και να επιδείξουμε την πρόθεσή μας να διασφαλίσουμε ότι κάθε εταίρος, ασχέτως της δύναμής του, θα τηρεί τις δεσμεύσεις του.

  Erik Meijer (GUE/NGL), συντάκτης. – (NL) Κύριε Πρόεδρε, ενώ οι διάφορες πολιτικές δυνάμεις στη Μολδαβία επιθυμούν έντονα την προσχώρηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η εν λόγω χώρα δεν είναι υποψήφια χώρα και είναι απίθανο να γίνει στο άμεσο μέλλον. Σήμερα, ψηφίσαμε σχετικά με τη στρατηγική διεύρυνσης όπως προτάθηκε από την έκθεση Brok. Εάν, επ’ αυτής της βάσης, περιορίσουμε την πρόσβαση στους νεοαφιχθέντες, η μόνη ευκαιρία που έχει η Μολδαβία για προσχώρηση είναι δια της πλαγίας οδού, σύμφωνα με το μοντέλο της γερμανικής επανένωσης το 1990.

Αυτό θα σήμαινε ότι, εν ευθέτω χρόνω, η Μολδαβία θα πρέπει να εγκαταλείψει την ανεξαρτησία της προκειμένου να επιστρέψει στη Ρουμανία, από την οποία αποσπάστηκε το 1940. Μια λύση αυτού του είδους ετέθη επίσης προς συζήτηση αμέσως μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, η Ρουμανία όμως δεν φαινόταν αρκετά δελεαστική εκείνη την εποχή για την εφαρμογή του εν λόγω σχεδίου βραχυπρόθεσμα.

Αυτό ενδέχεται να αλλάξει εάν η προσχώρηση της Ρουμανίας στην ΕΕ αποδειχθεί συντριπτική επιτυχία και εάν η Μολδαβία συνειδητοποιήσει ότι ως γειτονική χώρα είναι σε πολύ χειρότερη μοίρα. Μια επανένωση αυτού του είδους δεν έχαιρε ποτέ, ωστόσο, της στήριξης της σλαβόφωνης μειονότητας, η οποία εντοπίζεται κυρίως στα ανατολικά της χώρας και θα προτιμούσε περισσότερο να διατηρήσει τους παλιούς δεσμούς με την Ουκρανία και τη Ρωσία. Ενδέχεται να μην παρουσιαστεί λύση για τον πραγματικό διαχωρισμό της ανατολικής πλευράς, δεδομένου ότι η στενόμακρη περιοχή της Υπερδνειστερίας βρίσκεται κατά μήκος των συνόρων με την Ουκρανία, έως ότου η Ουκρανία να προσχωρήσει στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Εν τω μεταξύ –διάστημα το οποίο μπορεί να διαρκέσει πολύ– πρέπει να αναζητήσουμε ειρηνικές λύσεις, συνεργασία και δημοκρατικές αλλαγές εντός της Υπερδνειστερίας, η οποία εξακολουθεί να διοικείται με σιδερένια γροθιά.

Η Ομάδα μου το υπογράμμισε αυτό στο δικό της σχέδιο ψηφίσματος. Εκφράζουμε τη δυσαρέσκειά μας για το γεγονός ότι το κοινό ψήφισμα αναφέρει την εξασθένιση της κυβέρνησης της Υπερδνειστερίας, αντί της μεταρρύθμισής της. Όσον αφορά τα υπόλοιπα, μπορούμε να προσυπογράψουμε το συμβιβαστικό κείμενο επειδή, αφενός, δεν υποκινεί βία εναντίον της Υπερδνειστερίας και, αφετέρου, το παρόν ψήφισμα δεν επιδιώκει την απομόνωση της Μολδαβίας μέσω της τιμωρίας για την ισχυρή θέση που έχει παραχωρηθεί στο κομμουνιστικό κόμμα σε αυτήν την χώρα από τους ψηφοφόρους της.

  Elisabeth Schroedter (Verts/ALE), συντάκτρια. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, διαπιστώνω από τις ομιλίες ότι πολλοί που εργάζονται στην Ανατολική Ευρώπη έχουν επίγνωση της κατάστασης στη Λευκορωσία, η οποία επιδεινώνεται καθημερινά.

Καθώς είναι παρούσα η κ. Ferrero-Waldner, θα ήθελα να επισημάνω και πάλι ότι η συμπεριφορά της έναντι του Κοινοβουλίου σε αυτό το θέμα ήταν εξαιρετικά ατυχής και ότι αποτελεί μια σοβαρή παραβίαση των δικαιωμάτων των ευρωπαίων βουλευτών. Γνωρίζουμε για την αλληλογραφία με τον κ. Klich, αλλά αυτή είναι απαράδεκτη συμπεριφορά! Εμπλέκομαι ενεργά στην πολιτική προς στη Λευκορωσία εδώ και 12 χρόνια και το μόνο που μπορώ να πω είναι ότι ποτέ σε αυτό το διάστημα η Επιτροπή δεν ενήργησε με τον τρόπο που ενήργησε η κ. Ferrero-Waldner. Ήθελα απλά να το πω αυτό αμέσως επειδή είναι παρούσα.

Αντίθετα, ενώ η Δημοκρατία της Μολδαβίας κυβερνάται από ένα κομμουνιστικό κόμμα, ενδιαφέρεται να προσεγγίσει την ΕΕ και αποτελεί, όπως πιστεύω τουλάχιστον, έναν ενεργό εταίρο στην Πολιτική Γειτονίας. Το πρόβλημα είναι εντελώς διαφορετικό: εντοπίζεται στα ανατολικά του ποταμού Δνείστερου. Σε αυτήν την περιοχή εξακολουθούν να υπάρχουν ρωσικές στρατιωτικές δυνάμεις, εκτός ρωσικού εδάφους, 15 χρόνια μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης.

Αυτό ακριβώς είναι το πρόβλημα: η βάση των ρωσικών στρατιωτικών δυνάμεων και η παραβίαση της ακεραιότητας της Δημοκρατίας της Μολδαβίας, αυτή είναι η σύγκρουση που συζητάμε. Δεν πρόκειται για μία εθνική σύγκρουση. Επομένως πιστεύω ότι τα προβλήματα μπορούν να επιλυθούν μόνο μέσω πολύ σκληρών συζητήσεων μεταξύ της ΕΕ και της Ρωσίας, με ένα τελεσίγραφο για την πλήρη αποχώρηση των στρατευμάτων. Αυτό είναι επίσης προς το συμφέρον της Ευρώπης διότι είναι ο μοναδικός τρόπος με τον οποίο μπορούν να ελεγχθούν πλήρως τα σύνορα. Το καθεστώς που συντηρείται από τα εν λόγω στρατεύματα στην Υπερδνειστερία θα μπορέσει τότε να γίνει ένα δημοκρατικό τμήμα της Μολδαβίας.

Η φτώχια της χώρας έχει σαφώς προωθήσει την εμπορία γυναικών, και αυτός είναι ακόμη ένας λόγος για τον οποίο πρέπει να αποτελέσει επίσης μέρος της Πολιτικής Γειτονίας με τη Μολδαβία.

  Lidia Joanna Geringer de Oedenberg (PSE), συντάκτρια. – (PL) Κύριε Πρόεδρε, η δικτατορία των αυτοδιορισμένων αρχών στην Υπερδνειστερία, η οποία χαρακτηρίζεται από σοβαρή καταπίεση και ιδεολογική οπισθοδρομικότητα, έχει προκαλέσει μεγάλη ανησυχία στην Ευρώπη.

Ενώ η Μολδαβία έχει ήδη σημειώσει σημαντικά βήματα στην πορεία προς τη δημοκρατία και τον σεβασμό των ατομικών ελευθεριών, η Υπερδνειστερία συνεχίζει να παραβιάζει τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα. Οι βίαιες συλλήψεις, οι απάνθρωπες συνθήκες κράτησης και η έλλειψη ελευθερίας λόγου ή του συνέρχεσθαι αποτελούν γεγονότα της καθημερινότητας σε αυτήν την περιοχή, και δεν μπορούν να γίνονται ανεκτά στη σημερινή Ευρώπη. Η Υπερδνειστερία είναι πασίγνωστη για την αγνόηση των αποφάσεων της διεθνούς κοινότητας. Έχουν περάσει δεκαοκτώ μήνες από την έκδοση της απόφασης του Διεθνούς Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στην υπόθεση Ilascu και άλλων προσώπων της αντιπολίτευσης, δεν έχει όμως ακόμη απελευθερωθεί ούτε ένας.

Ένα σημαντικό βήμα προς την επίλυση της σύγκρουσης με τη Μολδαβία είναι η απόσυρση των στρατευμάτων της Ρωσίας από την αυτοανακηρυχθείσα Δημοκρατία της Υπερδνειστερίας, σύμφωνα με τα ψηφίσματα της διάσκεψης κορυφής του ΟΑΣΕ στην Κωνσταντινούπολη το 1999. Έως σήμερα, η Μόσχα έχει παραβιάσει τις υποσχέσεις της συνεχίζοντας να δίνει οικονομική και πολιτική στήριξη στην τοπική δικτατορία και το καταπιεστικό καθεστώς της.

Την ίδια στιγμή που χαιρετίζουμε τις προσπάθειες της Μολδαβίας όσον αφορά τις θεσμικές μεταρρυθμίσεις και τον σεβασμό των δικαιωμάτων των εθνικών μειονοτήτων, συμπεριλαμβανομένης της ρουμανικής μειονότητας, ως πραγματικό βήμα προς τον δημοκρατικό διάλογο με την Ευρωπαϊκή Ένωση, είμαστε ταυτόχρονα ενήμεροι των πληροφοριών για αχαλίνωτη διαφθορά και παράνομη εμπορία γυναικών και παιδιών. Οι μολδαβικές αρχές πρέπει να συνεχίσουν τις προσπάθειές τους για την εδραίωση ενός σταθερού και ανεξάρτητου δικαστικού σώματος, καθώς και του πολιτικού πλουραλισμού στη χώρα τους. Από την πλευρά της, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να προβεί σε αποφασιστικά βήματα για την επίλυση του θέματος της Υπερδνειστερίας, και η ενίσχυση του διαλόγου μεταξύ της ΕΕ και της Μολδαβίας μπορεί να βοηθήσει για την επίλυση αυτής της μακρόχρονης σύγκρουσης και τη σταθεροποίηση της κατάστασης σε αυτή την περιοχή της Ευρώπης.

  Laima Liucija Andrikienė, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE. – (ΕΝ) Κύριε Πρόεδρε, θέλω κατ’ αρχάς να ευχαριστήσω τους συναδέλφους μας που ξεκίνησαν αυτήν την πολύ ενδιαφέρουσας συζήτηση και το ψήφισμα σχετικά με την κατάσταση στη Μολδαβία και ειδικότερα στην Υπερδνειστερία.

Η σύγκρουση στην Υπερδνειστερία, που έχει παγώσει από το 1992, περιγράφηκε πρόσφατα ως πρωταρχικής σημασίας ζήτημα στις σχέσεις ΕΕ-Ρωσίας. Ύστερα από μακρές συνομιλίες και σημαντικό προπαρασκευαστικό έργο, τον περασμένο Δεκέμβριο η ΕΕ ξεκίνησε τελικώς μία νέα αποστολή – την Αποστολή Μεθοριακής Συνδρομής της ΕΕ προς τη Μολδαβία και την Ουκρανία – συμβάλλοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο στην κοινή δράση των δύο χωρών για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου και της μαύρης αγοράς στην περιοχή.

Τι έκπληξη! Αυτή η πολύ ισορροπημένη κίνηση έκανε τη Ρωσία να θέσει σε συναγερμό τους 1 100 στρατιώτες της –τους αποκαλούμενους ειρηνοποιούς– στην Υπερδνειστερία την περασμένη εβδομάδα. Το παράνομο καθεστώς της Υπερδνειστερίας, το οποίο δεν αναγνωρίζεται από καμία δημοκρατία στον κόσμο, διέκοψε τις συνομιλίες «5+2».

Οφείλουμε να εκφράσουμε την ανησυχία μας για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Υπερδνειστερία, όπου οι άνθρωποι δεν έχουν το δικαίωμα να διεξάγουν δημοκρατικές εκλογές, όπου οι οχλήσεις, η καταστολή και ο εκφοβισμός των ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης, των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των ΜΚΟ και των αντιπάλων του αυτοκηρυχθέντος καθεστώτος αποτελούν κοινή πρακτική. Επιπλέον, οφείλουμε να εκφράσουμε την υποστήριξή μας στις μολδαβικές και τις ουκρανικές αρχές που εργάζονται για τη σταθεροποίηση της κατάστασης στην περιοχή και την απαλλαγή της από τη διαφθορά, το λαθρεμπόριο κλπ.

Καλώ την Επιτροπή και το Συμβούλιο να υποστηρίξουν τις μολδαβικές αρχές στη διαδικασία της δημοκρατικής τους μεταρρύθμισης και να κάνουν χρήση όλων των διαθέσιμων διπλωματικών μέσων για να επιλύσουν τη σύγκρουση στην Υπερδνειστερία.

  Józef Pinior, εξ ονόματος της Ομάδας PSE. – (PL) Κυρία Επίτροπε, η αποκαλούμενη Μολδαβική Δημοκρατία της Υπερδνειστερίας, η οποία καλύπτει το ένα πέμπτο της επικράτειας του ανεξάρτητου κράτους της Μολδαβίας και του μεγαλύτερου μέρους της βιομηχανίας της, αναγνωρίζεται ως κράτος παρά τη διεθνή αντίθεση. Σας προτρέπω να δώσετε προσοχή στις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στους περιορισμούς των μέσων ενημέρωσης και το λαϊκο-απολυταρχικό σύστημα στην Υπερδνειστερία, το οποίο υψώνει τη σημαία της Πρώην Σοβιετικής Δημοκρατίας της Μολδαβίας.

Οι μη κυβερνητικές οργανώσεις έχουν ιδιαίτερα προβλήματα όσον αφορά τη λειτουργία τους στην Υπερδνειστερία. Η νέα πολιτική πρωτοβουλία του Προέδρου Igor Smirnov και η διεθνής ένωση νέων Proryv έχει διαμορφωθεί βάσει του Nashi, του νεανικού κινήματος υπέρ του Πούτιν στη Ρωσία. Η Proryv είναι μια ακραία λαϊκίστικη οργάνωση στόχος της οποίας είναι να μην επιτραπούν δημοκρατικές αλλαγές στην Υπερδνειστερία. Η ιδεολογία της βασίζεται στη σοβιετική/σλαβόφιλη ιδεολογία του ρωσικού εθνικισμού. Η Proryv συνδέεται με το τμήμα του ρωσικού κόμματος της Υπερδνειστερίας του Vladimir Zhirinovsky και συνεργάζεται στενά με το ευρασιατικό ρωσικό κίνημα.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να δείξει μεγαλύτερο ενδιαφέρον για την κατάσταση στην Υπερδνειστερία από την άποψη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατικής ανάπτυξης σε αυτό το τμήμα της Ευρώπης.

  Ryszard Czarnecki (NI). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, σήμερα μιλήσαμε πολύ για τη Λευκορωσία, και θα ήθελα να υπερασπιστώ ευθαρσώς τη χώρα.

Δεν είναι αληθές ότι η Λευκορωσία είναι η λιγότερο δημοκρατική χώρα στην Ευρώπη. Ο ηγέτης αυτής της μαύρης λίστας είναι η αποκαλούμενη Μολδαβική Δημοκρατία της Υπερδνειστερίας. Κανείς στον κόσμο δεν αναγνωρίζει αυτή τη χώρα εκτός από τη Ρωσία, μια χώρα που δεν αναγνωρίζει τα ανθρώπινα και ατομικά δικαιώματα. Απόδειξη αυτού του γεγονότος αποτελεί η κράτηση των πολιτικών κρατουμένων και οι επιθέσεις στις μη κυβερνητικές οργανώσεις, τις οποίες ο τύπος έχει περιγράψει ως παράσιτα. Η κατάσταση αυτή δεν υφίσταται ούτε στη Δημοκρατία της Μολδαβίας, χαιρετίζουμε όμως τις προσπάθειες της εν λόγω χώρας να κινηθεί προς την πλήρη δημοκρατία, και εν καιρώ, την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η σύγκρουση μεταξύ της Υπερδνειστερίας και της Μολδαβίας μαίνεται υπό τη σκιά των ρωσικών συμφερόντων. Η Ρωσία φαίνεται να τροφοδοτεί τη φωτιά της σύγκρουσης, και αυτή η πλευρά δεν μπορεί να αγνοηθεί. Ο μολδαβός πρόεδρος, ο κομμουνιστής κ. Voronin, μιλά για την αποστρατικοποίηση, τον εκδημοκρατισμό και την αποποινικοποίηση της Υπερδνειστερίας. Από την πλευρά της, η επίσημη εφημερίδα του καθεστώτος του προέδρου της Υπερδνειστερίας Smirnov υποστηρίζει την απαλλαγή της Μολδαβίας από τον Voronin και ζητεί βοήθεια για τον εκδημοκρατισμό της χώρας, ή άλλως ειπείν την απαλλαγή της Δημοκρατίας της Μολδαβίας από τους κομμουνιστές και τον ηγέτη τους. Ενδεχομένως αυτό να είναι γελοίο, αλλά σταματά να είναι αστείο όταν παραβιάζονται ανθρώπινα δικαιώματα και φυλακίζονται άνθρωποι. Τότε το αστείο αποκτά πικρή γεύση.

  Bernd Posselt (PPE-DE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, ο μοναδικός λόγος για τον οποίο η περιοχή της σημερινής Μολδαβίας δεν θα γίνει το επόμενο ή το μεθεπόμενο έτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι το γεγονός ότι αυτή η χώρα χωρίστηκε βίαια από τη Ρουμανία με το Σύμφωνο Χίτλερ-Στάλιν. Δεν πρέπει να ξεχνάμε τα γεγονότα της ιστορίας. Πρόκειται για μια βαθιά ευρωπαϊκή χώρα, και πρέπει να καταβάλλουμε συστηματικές προσπάθειες για να επιτύχουμε τρία πράγματα. Πρώτον, τη διάλυση της εγκληματικής και μιλιταριστικής δομής στην Υπερδνειστερία με ειρηνικά μέσα. Ευτυχώς ο Χίτλερ ηττήθηκε και έπρεπε να παραδώσει τα λάφυρά του. Τα λάφυρα του Στάλιν ελευθερώθηκαν μόλις το 1991, και ακόμη και σήμερα εξακολουθούν να υπάρχουν δυνάμεις στη Μόσχα που κρατούν αυτή την επικίνδυνη δομή ζωντανή.

Ο δεύτερος μεγάλος στόχος είναι ο εκδημοκρατισμός της Μολδαβίας με το κράτος δικαίου και τα δικαιώματα των μειονοτήτων, και ο τρίτος μεγάλος στόχος που έχουμε είναι η καταπολέμηση της διασυνοριακής εγκληματικότητας. Σε αυτό το σημείο ευχαριστώ πολύ τον συνάδελφό μας Albert Deß ως εκπρόσωπο μιας παραμεθόριας περιοχής του Άνω Παλατινάτου, ο οποίος μας παροτρύνει με ζήλο να καταπολεμήσουμε, από κοινού ως Ευρωπαϊκή Ένωση, το εμπόριο ναρκωτικών, ανθρώπων και όπλων, το οποίο προέρχεται από αυτή την εγκληματική δομή στην Υπερδνειστερία· αυτό είναι προς το συμφέρον αυτής της όμορφης χώρας στο ανατολικό άκρο της Κεντρικής Ευρώπης, η οποία πρέπει να ενσωματωθεί, διότι διαφορετικά θα πυορροεί σαν ανοιχτή πληγή ανάμεσα στη Ρουμανία, η οποία θα είναι σύντομα ένα κράτος μέλος, και την Ουκρανία, με την οποία έχουμε ξεκινήσει μια πιο στενή εταιρική σχέση μετά την πορτοκαλί επανάσταση εκεί. Η διαδικασία εκδημοκρατισμού σε αυτή την περιοχή που είναι τόσο σημαντική για το μέλλον μας θα πετύχει μόνο αν αυτή η μιλιταριστική, τυραννική δομή δώσει επιτέλους τη θέση της σε μια δημοκρατία που θα βασίζεται στο κράτος δικαίου.

Αυτό είναι το καθήκον μας ως Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, και επομένως ευχαριστώ τον συνάδελφο Sonik και άλλους που συνέβαλαν στην πραγματοποίηση αυτής της συζήτησης. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρέπει να στείλει ξεκάθαρα μηνύματα σε αυτό το ζήτημα.

  Benita Ferrero-Waldner, Επιτροπή. (ΕΝ) Κύριε Πρόεδρε, επιτρέψτε μου πρώτα να απαντήσω σε μερικά από τα πολιτικά ζητήματα και έπειτα να πω επίσης κάτι για τη Λευκορωσία. Θα χαρώ επίσης πολύ να απαντήσω στην κ. Schroedter, προτού μιλήσω για την πραγματική ουσία της σημερινής συζήτησης: τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Κατά πρώτον, όσον αφορά το πολιτικό ζήτημα, η Μολδαβία είναι μία χώρα της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας και προσπαθούμε, μέσω αυτής της πολιτικής, να φέρουμε τη Μολδαβία πιο κοντά στην Ευρωπαϊκή Ένωση και –το επισημαίνω αυτό στον κ. Posselt– σιγά-σιγά να την εκδημοκρατίσουμε, αν και έχουν ακόμα πολλά να γίνουν. Ωστόσο, αυτός είναι ο δρόμος για το μέλλον. Για τον σκοπό αυτό, είναι επίσης πολύ σημαντικό να σταματήσουμε την παράνομη διακίνηση εμπορευμάτων, ανθρώπων, όπλων, ίσως και ναρκωτικών, και να σταματήσουμε τις εγκληματικές ενέργειες.

Ευχαριστώ όλους όσοι ανέφεραν μία μεθοριακή αποστολή. Η Ευρωπαϊκή Ένωση ξεκίνησε πολύ πρόσφατα μία μεθοριακή αποστολή στην Υπερδνειστερία, ανάμεσα στη Μολδαβία και την Ουκρανία. Πρέπει να ευχαριστήσουμε τον ουκρανό Πρόεδρο Γιουσένκο, ο οποίος, όταν ανέλαβε την εξουσία, ξεκίνησε όντως αυτή την πρωτοβουλία και την ανέλαβε μαζί με τον Πρόεδρο Voronin. Με τους συναδέλφους μου, τους Υπουργούς Εξωτερικών της Ουκρανίας και της Μολδαβίας, καταφέραμε να τη θέσουμε σε λειτουργία. Παρεμπιπτόντως, νομίζω ότι λειτουργεί αρκετά καλά με έναν ούγγρο ηγέτη σε αυτή την περιοχή. Ο πραγματικός της στόχος, κατά την άποψή μου, είναι να σταματήσει την παράνομη διακίνηση. Αυτό δεν είναι πάντοτε εύκολο, αλλά μακροπρόθεσμα θα πετύχει τον στόχο της.

Κάνατε όλοι λόγο για τη σύγκρουση στην Υπερδνειστερία και για το πώς μπορούμε να την επιλύσουμε. Πράγματι, ο ΟΑΣΕ προσπαθεί να κάνει τα πάντα για να βοηθήσει και η Ευρωπαϊκή Ένωση εμπλέκεται επίσης όλο και περισσότερο. Παρεμπιπτόντως, επιτύχαμε κάποια πρόοδο, επειδή οι Ρώσοι αποδέχθηκαν όντως τις συνομιλίες «5+2», στις οποίες εμείς, η Ευρωπαϊκή Ένωση, μαζί με τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, έχουμε προσκληθεί ως παρατηρητές προκειμένου να εξευρεθεί ένας διακανονισμός.

Είναι αλήθεια ότι τα ρωσικά στρατεύματα δεν έχουν αποσυρθεί ακόμα, όπως είχε προβλεφθεί στον ΟΑΣΕ στην Κωνσταντινούπολη, και αυτό μένει ακόμα να πραγματοποιηθεί. Η ερώτηση, φυσικά, είναι, τι θα τα αντικαταστήσει; Κατά πρώτον, όλα τα πολιτικά ζητήματα πρέπει να συνεχιστούν, αν και, δυστυχώς όπως είπε κάποιος, η Υπερδνειστερία όντως αποχώρησε από τις συνομιλίες νωρίτερα. Επομένως, πολλά μένουν ακόμα να γίνουν.

Τώρα έρχομαι στο ζήτημα της Λευκορωσίας και, με την άδειά σας, θα συνεχίσω στα γερμανικά.

(DE) Κυρία Schroedter, καταρχάς πιστεύω ότι παρερμηνεύθηκα εντελώς. Ο δημοσιογράφος ο οποίος βρισκόταν στην αίθουσά μας στη διάσκεψη τύπου στις Βρυξέλλες με ρώτησε ως Επίτροπο αν εμείς ως Ευρωπαϊκή Επιτροπή επρόκειτο να στείλουμε στη Λευκορωσία αποστολή παρατήρησης εκλογών της ΕΕ. Εγώ απάντησα: «Όχι, η παρατήρηση γίνεται από τον ΟΑΣΕ/ODIHR». Ξέρετε ότι αυτό είναι αλήθεια. Μετά πρόσθεσα ότι οι βουλευτές δεν αποτελούσαν τμήμα επίσημης αποστολής της ΕΕ, διότι δεν έχουμε αποστολή. Αυτό παρερμηνεύθηκε εντελώς. Παρακαλώ δεχτείτε το και πάλι ως την εξήγησή μου. Χαίρομαι που θίξατε το θέμα διότι μου επιτρέψατε να το διευκρινίσω.

Χθες δεν απέστειλα απλώς μια επιστολή στον κύριο Klich, αλλά συνομίλησα επίσης μαζί του· με κατάλαβε απόλυτα. Επίσης εξέδωσα ήδη μία δήλωση στη Λευκορωσία σήμερα, όπου φυσικά παρακολουθώ τα γεγονότα στις παραμονές των εκλογών, στην οποία εκφράζω επίσης τη λύπη μου για το γεγονός ότι δεν επιτράπηκε η είσοδος στους βουλευτές λόγω της άρνησης χορήγησης θεωρήσεων· είναι ασφαλώς πάντα ευπρόσδεκτοι εδώ, αυτό είναι αυτονόητο και θα έπρεπε το ξέρετε, καθώς τάσσομαι υπέρ των αποστολών παρατηρητών της ΕΕ και καταβάλλω προσπάθειες για την πραγματική ενίσχυσής τους.

(ΕΝ) Έρχομαι τώρα στο τρίτο μου θέμα, το οποίο αφορά τη σημερινή συζήτηση σχετικά με τα ψηφίσματα για τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Μολδαβία.

Η πρόταση ψηφίσματος εφιστά την προσοχή στις αδυναμίες του δικαστικού συστήματος να εξασφαλίσει δίκαιες δίκες. Οφείλω να επισημάνω ότι το 2005 η Μολδαβία υιοθέτησε τρεις νόμους που ενίσχυσαν σημαντικά την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης. Όσον αφορά την υπόθεση Πασάτ – την υπόθεση του πρώην Υπουργού Αμύνης – η Επιτροπή έχει επισημάνει αρκετές φορές τα προβλήματα σχετικά με αυτή την υπόθεση. Είμαι σε άμεση επαφή με τον κ. Στρατάν, τον Υπουργό Εξωτερικών της Μολδαβίας. Έγραψα μόλις ένα γράμμα στον Πρόεδρο Voroninγια το ζήτημα αυτό, προκειμένου να υπάρξει διαφάνεια και να μην καθυστερήσει η έφεση του κ. Πασάτ.

Η δημοκρατία, το κράτος δικαίου και τα ανθρώπινα δικαιώματα θα έχουν πολύ εξέχουσα θέση στην επικείμενη συνάντηση του Συμβουλίου Συνεργασίας με τη Μολδαβία.

Η σημερινή συζήτηση δίνει ιδιαίτερη έμφαση στα ανθρώπινα δικαιώματα στην Υπερδνειστερία. Ωστόσο, όπως όλοι γνωρίζετε, εξαιτίας του καθεστώτος της ως αυτοανακηρυχθείσας ανεξάρτητης δημοκρατίας, έχουμε μόνο περιορισμένη αντίληψη σχετικά με τις εξελίξεις στην Υπερδνειστερία. Ωστόσο, είναι ξεκάθαρο ότι υπάρχουν πολύ σημαντικά προβλήματα. Το καλοκαίρι του 2004, για παράδειγμα, οι υπερδνειστερικές αρχές έκλεισαν με τη βία έξι σχολεία που δίδασκαν τη μολδαβική γλώσσα χρησιμοποιώντας τη λατινική γραφή. Βλέπουμε με χαρά ότι οι διαπραγματεύσεις μεταξύ αξιωματούχων της Μολδαβίας και της Υπερδνειστερίας για το ζήτημα αυτών των σχολείων που διδάσκουν τη λατινική γραφή ξεκίνησαν πάλι τον Φεβρουάριο, ύστερα από διακοπή αρκετών μηνών. Η Επιτροπή θα παρακολουθήσει πολύ προσεκτικά την εξέλιξη αυτών των διαπραγματεύσεων.

Επιτρέψτε μου να πω λίγα λόγια για την υπόθεση Ilascu, η οποία εξακολουθεί να αποτελεί ένα πολύ σοβαρό παράδειγμα παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αφού η Μολδαβία δεν μπορεί να παρέμβει στην Υπερδνειστερία, θέτουμε το ζήτημα στη Ρωσία κάθε φορά που ανακύπτει η ευκαιρία. Η τελευταία ευκαιρία ήταν περίπου πριν από δύο εβδομάδες στη Βιέννη, στην τρόικα των Υπουργών Εξωτερικών, όταν συνάντησα τον Υπουργό Εξωτερικών κ. Λαβρόφ. Οι πρόσφατες αναφορές ότι ο Andrei Ivantoc, ο ένας από τους δύο κρατουμένους, έχει ξεκινήσει απεργία πείνας υπογραμμίζουν την ανάγκη άμεσης απελευθέρωσης των δύο κρατουμένων. Πρέπει να ασκήσουμε πίεση για να πραγματοποιηθεί αυτό.

Η Επιτροπή εργάζεται με όλες τις εταίρους χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας, της Ουκρανίας και της Μολδαβίας, προκειμένου να επιτύχει την απόσυρση των ρωσικών στρατευμάτων, την αποστρατιωτικοποίηση της Υπερδνειστερίας, τον εκδημοκρατισμό της Μολδαβίας –συμπεριλαμβανομένης της Υπερδνειστερίας– και την καθιέρωση αποτελεσματικού και νόμιμου ελέγχου της Υπερδνειστερίας από τη Μολδαβία αυτή καθαυτή.

  Πρόεδρος. Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί στις 17.00.

(1) Βλ. Συνοπτικά Πρακτικά.