Πληρη πρακτικα των συζητησεων

Δευτέρα 3 Απριλίου 2006 - Στρασβούργο

10. Προσανατολισμοί για τα διευρωπαϊκά δίκτυα ενέργειας (συζήτηση)

  Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη σύσταση για τη δεύτερη ανάγνωση της έκθεσης (A6-0071/2006) της κ. Anne Laperrouze, εξ ονόματος της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας, σχετικά με τους προσανατολισμούς για τα διευρωπαϊκά δίκτυα ενέργειας και την κατάργηση της απόφασης 96/391/ΕΚ και της απόφασης αριθ. 1229/2003/ΕΚ (10720/1/2005 – C6-0016/2006 – 2003/0297(COD)).

  Anne Laperrouze (ALDE), εισηγήτρια. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, επιτρέψτε μου να εκφράσω τις ειλικρινείς μου ευχαριστίες στους συναδέλφους συντάκτες γνωμοδοτήσεων των άλλων πολιτικών ομάδων, κυρίως δε στην κ. Ayuso και στον κ. Swoboda, οι οποίοι στήριξαν την προσπάθειά μου να εκπονήσω αυτήν την αξιολόγηση και συνεισέφεραν πολύ στο κείμενο που σας παρουσιάζεται σήμερα και θα τεθεί αύριο προς έγκριση.

Θέλω να ευχαριστήσω τους αντιπροσώπους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και τη γραμματεία της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας για την προσοχή τους και τις απαντήσεις τους στα ζητήματα που τέθηκαν. Θέλω επίσης να υπογραμμίσω τον θετικό ρόλο της αυστριακής Προεδρίας, η οποία προσπάθησε να βρει διατυπώσεις, βάσει της πρώτης ανάγνωσης στο Κοινοβούλιο, οι οποίες θα κέρδιζαν την υποστήριξη των κρατών μελών.

Θεωρώ χρήσιμο να υπενθυμίσω τους στόχους αυτής της πρότασης απόφασης. Πρόκειται για την εγγύηση μιας ευρωπαϊκής ταυτότητας στα δίκτυα μεταφοράς ολεφινών, η οποία θα τους προσφέρει τη δυνατότητα λήψης δανείων από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για την προσαρμογή των κατευθυντηρίων γραμμών στις ανάγκες μιας Ευρωπαϊκής Ένωσης 25 κρατών μελών, για την εξουσιοδότηση χρηματοδότησης έργων κοινού ενδιαφέροντος, για τη δυνατότητα υλοποίησης μιας εσωτερικής αγοράς στον τομέα του φυσικού αερίου και της ενέργειας με στόχο την ασφάλεια εφοδιασμού, χάρη στις διασυνδέσεις μεταξύ των κρατών μελών και των γειτονικών χωρών, όπως οι χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, οι μεσογειακές χώρες, η Ουκρανία και η Λευκορωσία.

Ενώ στην κοινή θέση του Συμβουλίου, η οποία ανακοινώθηκε τον Ιανουάριο, προτείνεται διαφορετική προσέγγιση από αυτήν του Κοινοβουλίου, καθώς απορρίπτεται η δήλωση ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος και ο ορισμός ενός συντονιστή, το έργο μας κατά τη δεύτερη ανάγνωση επέτρεψε την κατάρτιση συμβιβαστικών τροπολογιών στο πλαίσιο άτυπου τριμερούς διάλογου μεταξύ του Κοινοβουλίου, της Προεδρίας του Συμβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Αυτές οι συμβιβαστικές τροπολογίες αντιστοιχούν πλήρως στους στόχους που είχαμε θέσει κατά την πρώτη ανάγνωση. Μεταξύ άλλων, ορίζουν τα έργα ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος ως μια σειρά έργων σχετικών με τους άξονες προτεραιότητας, τα οποία χαρακτηρίζονται ως διασυνοριακά ή τα οποία έχουν σημαντική επίπτωση στην ικανότητα διασυνοριακής μεταφοράς. Μπορούν λοιπόν να θεωρηθούν ότι έχουν προτεραιότητα για χρηματοδότηση στο πλαίσιο των διευρωπαϊκών δικτύων ενέργειας και να τους δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στο πλαίσιο άλλων κοινοτικών μέσων.

Οι καθυστερήσεις στην υλοποίηση θα εξετάζονται και οι κοινές συντονιστικές συνεδριάσεις θα ασχολούνται ειδικότερα με την αξιολόγηση και τις διαδικασίες δημόσιας διαβούλευσης. Οι τροπολογίες αυτές θα καθορίσουν επίσης καλύτερα τον ρόλο του ευρωπαίου συντονιστή, ο οποίος θα ορίζεται από τη στιγμή που κάποιο έργο παρουσιάζει σημαντική καθυστέρηση ή δυσκολίες κατά την υλοποίησή του. Αυτός ο συντονιστής θα προωθεί την ευρωπαϊκή διάσταση του έργου, θα συμβάλλει στον συντονισμό των εθνικών διαδικασιών διαβούλευσης με τους ενδιαφερόμενους πολίτες και θα εκπονεί ετήσια έκθεση σχετικά με την πρόοδο που επιτεύχθηκε όσον αφορά την υλοποίηση του έργου.

Κύριε Επίτροπε, επιτρέψτε μου μόνο να εκφράσω τη λύπη μου για δύο στοιχεία. Πρώτον, για το μικρό ποσό διαθέσιμης χρηματοδότησης για τα διευρωπαϊκά δίκτυα ενέργειας, η οποία μετά βίας επαρκεί για τη χρηματοδότηση ελαχίστων μελετών σκοπιμότητας. Δεύτερον, γνωρίζετε, κύριε Επίτροπε, ότι το Κοινοβούλιο δεν ήθελε να αμφισβητήσει τη νομιμότητα των έργων που αναφέρονται στα παραρτήματα της έκθεσης. Εντούτοις, θεωρώ ότι πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στα έργα που συνεισφέρουν στην ασφάλεια εφοδιασμού των περισσοτέρων κρατών, προάγοντας έτσι την ευρωπαϊκή διάσταση. Αναφέρομαι κυρίως στις χώρες της Βαλτικής, όπου τα δίκτυα φυσικού αερίου είναι εξαιρετικά ανεπαρκή, ώστε να εγγυηθούν τον σίγουρο και διαρκή εφοδιασμό τους, γνωρίζοντας ότι δόθηκε προτεραιότητα στον αγωγό φυσικού αερίου Ρωσίας-Γερμανίας λόγω των συμφωνιών μεταξύ του κ. Σρέντερ και του κ. Πούτιν. Σας καλώ να ενθαρρύνετε την υλοποίηση των απαραίτητων υποδομών για τον εφοδιασμό όλων των κρατών.

Ενόψει της πρόσφατης κρίσης μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας και των δηλώσεων στο Hampton Court, είναι αναγκαία μια ευρωπαϊκή πολιτική ενέργειας. Το κείμενο αυτό προσφέρει λοιπόν στα ευρωπαϊκά όργανα την ευκαιρία να επιδείξουν τη βούλησή τους για την υλοποίηση μιας τέτοιας πολιτικής. Οι νέες διατάξεις που εισάγουν τη δήλωση ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος και τη δυνατότητα ορισμού ενός συντονιστή αποτελούν σημαντικά μέσα υλοποίησης μιας πραγματικής εσωτερικής αγοράς στον τομέα του φυσικού αερίου και της ενέργειας με στόχο την ασφάλεια εφοδιασμού. Όμως, το εν λόγω ευρωπαϊκό δίκτυο δεν μπορεί να γίνει πραγματικότητα παρά μόνο αυξάνοντας τις διασυνδέσεις.

Κυρίες και κύριοι, σας ζητώ να υποστηρίξετε την κοινή θέση, όπως αυτή τροποποιείται από το εν λόγω συμβιβαστικό πακέτο. Η ψήφος μας θα μας επιτρέψει να δώσουμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση ένα από τα απαραίτητα εργαλεία για την επίτευξη των στόχων που έχει η ίδια θέσει.

  Andris Piebalgs, μέλος της Επιτροπής. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, είχαμε μόλις πρόσφατα την ευκαιρία να συζητήσουμε τα θέματα που αφορούν την Πράσινη Βίβλο σχετικά με την κοινή ενεργειακή πολιτική. Φρονώ ότι τα θέματα τα οποία συζητούμε σήμερα –η ασφάλεια εφοδιασμού, η περιβαλλοντική βιωσιμότητα και η ανταγωνιστικότητα– είναι πολύ στενά συνδεδεμένα μεταξύ τους, και η Ευρώπη έχει ανάγκη μια ευρωπαϊκή προσέγγιση. Πρέπει επίσης να αναζητήσουμε τρόπους κινητοποίησης των επενδύσεων στην Ευρώπη. Τα διευρωπαϊκά δίκτυα αποτελούν μέρος αυτής της προσπάθειας.

Υποστηρίζεται ορισμένες φορές ότι δεν υπάρχουν αρκετά κονδύλια γι’ αυτόν τον τομέα· μόλις πρόσφατα, όμως, είχα την ευκαιρία να αισθανθώ υπερήφανος για ένα έργο το οποίο ενισχύουμε: τη μελλοντική διασύνδεση ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ της Ιρλανδίας και της Ουαλίας. Τούτο καταδεικνύει σαφώς τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιούνται τα ευρωπαϊκά κονδύλια. Υπάρχουν πολλά έργα αυτού του είδους για τα οποία μπορούμε να είμαστε υπερήφανοι· οι μελέτες σκοπιμότητας που χρηματοδοτήσαμε δημιούργησαν τις προϋποθέσεις υλοποίησης της εν λόγω διασύνδεσης και υποδομής. Από αυτήν την άποψη, εκτιμώ ιδιαίτερα το έργο που επιτέλεσε η εισηγήτρια, οι σκιώδεις εισηγητές και όλοι όσοι συνέβαλαν στην εκπόνηση της συγκεκριμένης απόφασης.

Πιστεύω ειλικρινά ότι τα διευρωπαϊκά δίκτυα στον τομέα της ενέργειας θα διασφαλίσουν την ενισχυμένη ανάπτυξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όσον αφορά το φυσικό αέριο, λόγου χάρη, παρατηρείται αυξανόμενη εξάρτηση από τις εισαγωγές φυσικού αερίου η οποία γνωρίζουμε ότι θα συνεχιστεί. Η πολιτική των διευρωπαϊκών δικτύων στον τομέα της ενέργειας έχει ως στόχο τη διασφάλιση και τη διαφοροποίηση της επιπρόσθετης ικανότητας εισαγωγής φυσικού αερίου από πηγές όπως η περιοχή της λεκάνης απορροής της Κασπίας, η Βόρεια Αφρική ή η Μέση Ανατολή.

Έχουμε συζητήσει συχνά στις Βρυξέλλες για την ανάγκη να αναπτυχθεί περαιτέρω η ευρωπαϊκή αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Πράγματι, ως προς την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, τα διευρωπαϊκά δίκτυα ενέργειας θα συμβάλουν στη δημιουργία και στην καλλιέργεια πραγματικών ευρωπαϊκών διασυνδέσεων και ενός ευρωπαϊκού δικτύου.

Δεν πρέπει να ζητούμε απλώς χρήματα από τους φορολογουμένους μας· πρέπει επίσης να προσελκύουμε χρήματα για τα έργα αυτά από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, τα διαρθρωτικά ταμεία και τους ιδιώτες επενδυτές, διότι υπάρχουν χρήματα διαθέσιμα για επένδυση. Μέχρι στιγμής, η πραγματική στενωπός είναι η έλλειψη πολιτικής βούλησης για την κατασκευή των εν λόγω έργων ή η έλλειψη ικανότητας για τη λήψη των κατάλληλων αποφάσεων.

Η απόφαση είχε ήδη προταθεί στο Κοινοβούλιο τον Δεκέμβριο του 2003. Τότε, είχε ως αντικείμενο τις νέες προκλήσεις που δημιουργούσε η διεύρυνση, καθώς και τις βασικές ενεργειακές συνδέσεις με τρίτες χώρες.

Όσον αφορά την επιλογή των έργων, η Επιτροπή διαχώρισε τα έργα ύψιστης προτεραιότητας από την ευρύτερη οικογένεια των έργων κοινού ενδιαφέροντος. Τώρα, χάρη στις διαπραγματεύσεις μεταξύ των τριών θεσμικών οργάνων, διαθέτουμε έναν συμβιβασμό ο οποίος φαίνεται ότι –τουλάχιστον σε αυτό το στάδιο– είναι αποδεκτός από όλους μας. Τα έργα ύψιστης προτεραιότητας, ένας πολύ επιλεκτικός κατάλογος έργων ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος, έχουν ως στόχο την ενίσχυση της ταχείας υλοποίησης της όσο το δυνατόν ευρύτερης διασυνοριακής ικανότητας διασύνδεσης. Προκειμένου να επιτευχθεί ο εν λόγω στόχος, τα έργα ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος πρέπει να είναι σύμμορφα με συγκεκριμένα κριτήρια. Πρέπει να έχουν διασυνοριακό χαρακτήρα ή να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στη διασυνοριακή ικανότητα μεταφοράς, ενώ πρέπει επίσης να έχουν ωριμάσει.

Ένα σημαντικό αποτέλεσμα που επετεύχθη στο διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ της πρώτης και της δεύτερης ανάγνωσης είναι ο ευρωπαίος συντονιστής, ο ρόλος του οποίου θεωρείται βασικός, καθώς το εν λόγω πρόσωπο θα ενθαρρύνει τη συνεργασία με τους χρήστες και τους φορείς εκμετάλλευσης και θα προάγει τα έργα μεταξύ των ιδιωτών επενδυτών και των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Ως μέλος της ομάδας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τα διευρωπαϊκά δίκτυα, έχω διατυπώσει το θετικό έργο που έχουν επιτελέσει οι υφιστάμενοι ευρωπαίοι συντονιστές όσον αφορά τις υποδομές στον τομέα των μεταφορών, καθώς εργάζονται σκληρά για την προαγωγή τους, για τον εντοπισμό των δυσκολιών και για την αναζήτηση λύσεων.

Σημειώνω με ικανοποίηση ότι τα κύρια στοιχεία της πρότασης της Επιτροπής έχουν διατηρηθεί στη συνολική πρόταση συμφωνίας επί της οποίας πρόκειται να ψηφίσετε αύριο. Συνεπώς, μπορώ να υποστηρίξω πλήρως τη συμφωνία που επετεύχθη.

Θέλω να ευχαριστήσω για μία ακόμη φορά όλες και όλους όσοι μετείχαν στην προσπάθεια επίτευξης του εν λόγω συμβιβασμού.

  María del Pilar Ayuso González, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE. – (ES) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, αυτή είναι μια στιγμή κλειδί όσον αφορά την ενέργεια. Η Πράσινη Βίβλος και οι πρόσφατες εκθέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με το καθεστώς ελευθέρωσης των ενεργειακών αγορών το αποδεικνύουν. Όλα αυτά καταδεικνύουν την ανάγκη ενίσχυσης των διασυνδέσεων μεταξύ των κρατών και της προώθησης της εφαρμογής των διευρωπαϊκών δικτύων, προκειμένου να βελτιωθούν όλες αυτές οι ενεργειακές υπηρεσίες.

Η εισηγήτρια, κ. Laperrouze, επιτέλεσε εξαιρετικό έργο, και την συγχαίρω, διότι κατάφερε να συμβιβάσει τις απαιτήσεις των βουλευτών του Κοινοβουλίου με τις θέσεις της Επιτροπής και του Συμβουλίου. Υποστηρίζουμε τα έργα ύψιστης προτεραιότητας που είναι διασυνοριακής φύσεως και τα οποία μπορούν να αυξήσουν την ικανότητα μεταφοράς, την ασφάλεια του εφοδιασμού και το εμπόριο φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ των κρατών μελών. Συνοπτικά, ένα πιο αποτελεσματικό σύστημα, το οποίο θα έχει θετικό αντίκτυπο στις τιμές για τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές.

Προκειμένου να γίνει το ευρωπαϊκό δίκτυο ενέργειας πραγματικότητα, πρέπει να αποτρέψουμε περιττές καθυστερήσεις στην εκτέλεση των έργων, ιδιαίτερα των έργων ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος. Οι κυβερνήσεις πρέπει να καταβάλουν όλες τις προσπάθειές τους για την εξάλειψη αυτών των διοικητικών εμποδίων και επομένως ένας ευρωπαίος συντονιστής, ο οποίος θα μπορεί να συμβάλει στην επιτάχυνση των έργων ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος που συναντούν σημαντικές καθυστερήσεις ή δυσκολίες κατά την εφαρμογή τους, θα ήταν ένα σημαντικό πρόσωπο.

Δεν θα ήθελα να τελειώσω χωρίς να αναφερθώ στην πρόσφατη σύνοδο κορυφής στις 23 και 24 Μαρτίου, στην οποία η ενεργειακή πολιτική αντιμετωπίστηκε όπως θα έπρεπε να αντιμετωπιστεί, ως θέμα προτεραιότητας. Συγκεκριμένα, χαίρομαι που το Συμβούλιο επανεισήγαγε τον στόχο της αύξησης των διασυνδέσεων ηλεκτρικού ρεύματος μεταξύ των κρατών μελών σε ένα επίπεδο αντίστοιχο του 10% της εγκατεστημένης ικανότητας, όπως συμφωνήθηκε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Βαρκελώνης το 2002.

Η αύξηση των διασυνδέσεων μεταξύ των κρατών μελών και η αύξηση της ικανότητας αποθήκευσης φυσικού αερίου είναι θέματα προτεραιότητας για την εσωτερική αγορά. Πιστεύω ότι αυτό το κείμενο επί του οποίου θα ψηφίσουμε αύριο αποτελεί ένα καλό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση.

  Hannes Swoboda, εξ ονόματος της Ομάδας PSE. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, θα ήθελα αρχικά να ευχαριστήσω την εισηγήτρια, κ. Laperrouze, για την εξαίρετη εργασία της και ιδίως για τον τρόπο με τον οποίο διαβουλεύθηκε με τους σκιώδεις εισηγητές και για τις καλές συζητήσεις που είχαμε.

Όταν αρχίσαμε να εργαζόμαστε γι’ αυτό το θέμα, δεν είχαμε ιδέα για το ποια θα ήταν η κατάσταση όταν η έκθεση θα έβλεπε το φως της ημέρας. Τα τελευταία γεγονότα έδειξαν όχι μόνο πόσο επισφαλής είναι, από ορισμένες απόψεις, ο ενεργειακός εφοδιασμός της Ευρώπης αλλά και πόσο αναγκαία είναι για την ανταγωνιστικότητα της ηπείρου μας η βελτίωση του ενεργειακού εφοδιασμού, και μάλιστα με βιώσιμο τρόπο.

Χαιρόμαστε πολύ διότι η Επιτροπή, το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο συμφωνούν ως προς τους στόχους που πρέπει να επιδιώκει η ενεργειακή πολιτική, ειδικά όσον αφορά τον ενεργειακό εφοδιασμό. Φυσικά, είναι σαφές ότι δεν θα δημιουργήσει αυτόματα ασφάλεια η οποιαδήποτε δικτύωση ή σύνδεση με ένα δίκτυο, αφού είναι δυνατόν να μεταφερθούν ορισμένα προβλήματα από τον έναν τομέα σε κάποιον άλλο, γενικά όμως, αν ενισχυθούν το δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας και τα δίκτυα φυσικού αερίου και πετρελαίου, τα εν λόγω προβλήματα θα μπορούν να εξουδετερωθούν πιο εύκολα. Αυτό θα ήταν δυνατόν αν επενδύσουμε περισσότερο στην επίτευξη διαφοροποίησης, που δεν την πρεσβεύουμε μόνο ως έννοια αλλά και ως σκοπό.

Η κ. Laperrouze έχει δίκιο: δυστυχώς, ο προϋπολογισμός δεν προβλέπει αρκετά για τον τομέα αυτό. Όμως, έτσι και αλλιώς, αυτό θα ήταν μόνο μικρό μέρος των συνολικών δαπανών που θα προκύψουν και που θα πρέπει να καλυφθούν από τα επιμέρους κράτη μέλη, αφού αυτό είναι προς το συμφέρον τους.

Ένα άλλο πολύ σημαντικό θέμα είναι το αίτημα να υπάρχει δυνατότητα διορισμού ευρωπαίων συντονιστών. Κύριε Επίτροπε, επισημάνατε ότι διαφαίνονται ήδη θετικά σημάδια στον τομέα των μεταφορών και πράγματι, έτσι είναι. Εγώ δεν συμφώνησα με όλους τους όρους πλαίσιο για τον διορισμό συντονιστών, όμως καταρχήν τους χρειαζόμαστε αν θέλουμε να επιτύχουμε να κινηθούν πραγματικά ορισμένα έργα. Επιτρέψτε μου να αναφερθώ, σε συνάρτηση με τον εφοδιασμό φυσικού αερίου, στο σχέδιο Nabucco που αφορά άμεσα πολλές και έμμεσα αρκετές ευρωπαϊκές χώρες και θα μας έδινε τη δυνατότητα να επιτύχουμε τη διαφοροποίηση που επιδιώκουμε. Πρόκειται για ένα σχέδιο που πρέπει να δρομολογηθεί πολύ γρήγορα αν θέλουμε να εξασφαλίσουμε τον ενεργειακό εφοδιασμό. Οι συντονιστές αυτοί μπορούν να μεσολαβούν μεταξύ των επιμέρους χωρών και ενδεχομένως να προλαμβάνουν καταστάσεις σαν αυτές που εμφανίστηκαν στο σχέδιο Ρωσίας-Γερμανίας – όχι επειδή το σχέδιο αυτό έχει από τη φύση του κάτι κακό, αλλά επειδή θα ήταν δυνατόν να συμπεριληφθούν εξαρχής άλλες χώρες, όπως για παράδειγμα η Πολωνία και τα κράτη της Βαλτικής.

Ελπίζω ότι μελλοντικά η ενεργειακή μας πολιτική θα είναι πραγματικά ευρωπαϊκή και όσον αφορά μεμονωμένα σχέδια.

  Vittorio Prodi, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, θα ήθελα καταρχάς να ευχαριστήσω τη συνάδελφό μου, κ. Laperrouze, για το έργο της σχετικά με τα διευρωπαϊκά δίκτυα ενέργειας.

Συμφωνώ απόλυτα με την τοποθέτησή της ως προς τον επικείμενο κίνδυνο επιστροφής σε εθνικές θέσεις, ενώ αντίθετα θα οφείλαμε να επιδιώκουμε πολύ πιο αποφασιστικά την κατασκευή ισχυρών και πραγματικά ευρωπαϊκών δικτύων, τόσο για την ηλεκτρική ενέργεια όσο και για το φυσικό αέριο. Μόνο σε αυτό το επίπεδο είναι δυνατή η αποτελεσματικότερη διαχείριση της ενέργειας: για παράδειγμα, μόνο μέσω ενός πραγματικού δικτύου ευρωπαϊκής κλίμακας μπορούν να αξιοποιηθούν πλήρως οι εξαιρετικές δυνατότητες της αιολικής ενέργειας και, ταυτόχρονα, οι δυνατότητες βασικού φορτίου των πυρηνικών αντιδραστήρων της Γαλλίας.

Μόνο σε αυτό το επίπεδο μπορεί να εξασφαλιστεί πραγματικός ανταγωνισμός στην ευρωπαϊκή αγορά, μεταξύ ευρωπαίων και όχι εθνικών πρωταθλητών. Η πρόσφατη μείωση των προμηθειών, ακριβώς σε περίοδο μεγάλης ζήτησης αερίου, απέδειξε ότι τόσο η διασύνδεση αρχικά εθνικών συστημάτων όσο και η αποτελεσματική εισαγωγή αποθηκευτικών εγκαταστάσεων –ακόμα και διατηρώντας στο δίκτυο τα αξιοποιημένα και υπό εξάντληση κοιτάσματα αερίου– είναι απολύτως απαραίτητες έτσι, ώστε να υλοποιηθεί η αλληλεγγύη ανάμεσα στα κράτη. Αλληλεγγύη από την οποία δεν μπορούμε να παραιτηθούμε, όπως έχει ήδη υπογραμμιστεί αποτελεσματικά στην Πράσινη Βίβλο.

Αυτό σημαίνει επίσης ότι χρειάζεται ένα σημείο αναφοράς που θα μπορεί να ενεργεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ένας συντονιστής που θα μπορεί να εξασφαλίσει μία πραγματική αγορά, τόσο όσον αφορά το αέριο όσο και τον ηλεκτρισμό, και θα εγγυάται την ασφάλεια των αποθεμάτων και τη βέλτιστη χρήση των πόρων ανά πάσα στιγμή.

Η κατασκευή ενός πραγματικά ευρωπαϊκού δικτύου είναι μια αδήριτη ανάγκη. Απευθύνουμε έκκληση, συνεπώς, προς το Συμβούλιο, προς ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση και προς όλα τα θεσμικά όργανα να εξασφαλίσουν την πραγματοποίησή του, προς το συμφέρον των κρατών μελών και της Ένωσης στο σύνολό της.

  Esko Seppänen, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL. – (FI) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, ο στόχος που αφορά τα διευρωπαϊκά δίκτυα στον τομέα της ενέργειας είναι καλός και απαραίτητος. Ωστόσο, μια ενιαία αγορά δεν θα επιλύσει όλα τα προβλήματα και, επιπλέον, θα προκαλέσει νέα προβλήματα.

Η δημιουργία μιας ενιαίας διευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρισμού θα έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος, για παράδειγμα, στη χώρα μου, τη Φινλανδία. Εάν η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος μειωθεί σε κάποιες άλλες χώρες, οι καταναλωτές της χώρας μου θα πληρώσουν για αυτό. Σε μια ενιαία αγορά, οι παραγωγοί φθηνής ατομικής και υδροηλεκτρικής ενέργειας θα πωλούν πάντα το ηλεκτρικό ρεύμα στην υψηλότερη τιμή της αγοράς. Οι καταναλωτές στη χώρα παραγωγής, στην περίπτωσή μας στη Φινλανδία, δεν θα έχουν κανένα πλεονέκτημα ως προς την τιμολόγηση λόγω του γεγονότος ότι οι καταρράκτες μας τιθασεύονται για την παραγωγή ενέργειας από τη βιομηχανία αλιείας και η μεταφορά αυτών των χρησιμοποιημένων πυρηνικών καυσίμων θα είναι αιωνίως θαμμένη στο έδαφός μας.

Έχουμε την πρόσφατη εμπειρία της κοινής σκανδιναβικής αγοράς ηλεκτρισμού σχετικά με τον τρόπο που οι παραγωγοί κερδοσκοπούν επί της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος, ώστε να μην χρησιμοποιήσουν όλη την παραγωγική ικανότητά τους. Την εποχή που η τιμή του φυσικού αερίου έφτασε στο υψηλότερο σημείο της στη Μεγάλη Βρετανία, ο αγωγός φυσικού αερίου προς την ηπειρωτική Ευρώπη δεν χρησιμοποιούνταν στο έπακρο. Η ελεύθερη αγορά συνεπάγεται επίσης την ελευθερία κερδοσκοπίας.

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. OUZKÝ
Αντιπροέδρου

  Ryszard Czarnecki (NI). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, εξετάζοντας τη διαμάχη μεταξύ Συμβουλίου και Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την ενεργειακή πολιτική, δεν μπορούμε παρά να αναρωτηθούμε: η Ένωση θα είναι θεσμικό όργανο μόνο φαινομενικά, θα προσποιείται απλώς ότι αναλαμβάνει δράση, θα είναι θέατρο επιστημονικής φαντασίας; Διότι, στην πραγματικότητα, αυτό αφορά η εν λόγω διαμάχη.

Μπορούμε να αντλήσουμε διδάγματα από τις φετινές φιλονικίες μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας και μεταξύ Ρωσίας και Γεωργίας, και από αυτές που θα μπορούσαν να υπάρξουν μεταξύ της Λευκορωσίας και της Ρωσίας στο άμεσο μέλλον.

Η κοινή ευρωπαϊκή ενεργειακή πολιτική, ενώ βεβαίως διατηρεί την κυριαρχία των μεμονωμένων κρατών μελών, πρέπει ωστόσο να είναι μια νέα ποσότητα. Οι παλαιές μέθοδοι ήταν καλές στο παρελθόν – την εποχή που είχαμε 10, 12 ή 15 κράτη μέλη. Σήμερα, μετά τη διεύρυνση της Ένωσης, οι παλαιοί μηχανισμοί, τους οποίους απεικονίζει η παλαιά πολωνική παροιμία σύμφωνα με την οποία καθένας κοιτάζει τη δουλειά του και τα φέρνει βόλτα μόνος του, δεν θα είναι πλέον επαρκείς.

Αντιμετωπίζουμε νέες προκλήσεις, για παράδειγμα σχετικά με τους διάφορους τρόπους εφοδιασμού. Αυτό δεν αποτελεί πρακτικό πρόβλημα, αλλά πρόβλημα ασφάλειας και οικονομικό πρόβλημα. Η Πολωνία θέλει να διαφοροποιήσει τη βάση εφοδιασμού της, ώστε να μην εξαρτάται από τη Ρωσία. Η Ισπανία επίσης επιθυμεί να ακολουθήσει την αρχή της διαφοροποίησης και να αγοράζει περισσότερο από τη Ρωσία, ώστε να μην εξαρτάται από τους υπάρχοντες προμηθευτές.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει την ευκαιρία να επιτύχει τώρα έναν πραγματικό και όχι έναν φανταστικό συντονισμό αυτών των δράσεων. Η Ευρώπη πρέπει να διαβάσει σωστά τα σημάδια των καιρών και να ανταποκριθεί στις νέες προκλήσεις. Η διαμάχη σχετικά με τον ευρωπαϊκό ρυθμιστή και σχετικά με τα ευρωπαϊκά σχέδια προτεραιότητας είναι στην πραγματικότητα μια σύγκρουση οραμάτων, εάν δηλαδή η ενεργειακή πολιτική για την Ευρώπη θα γίνει πραγματικότητα ή εάν θα παραμείνει στα χαρτιά. Εάν συμβεί το τελευταίο, εάν πρόκειται να αποτελέσει απλά ένα σύνολο εθνικών πολιτικών, τότε ας το πούμε ευθέως και ας μην προσποιούμαστε ότι η Ένωση έχει μια νέα, κοινή πολιτική. Ωστόσο, ας μην εκπλαγούμε για οτιδήποτε ακολουθήσει.

  Paul Rübig (PPE-DE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, θα ήθελα να ευχαριστήσω την Επίτροπο Kroes, που είναι αρμόδια για τα θέματα αυτά, για τη σημερινή της παρουσία εδώ, γιατί εκείνη διεξάγει την τομεακή έρευνα που θα μας δείξει πού υπάρχει στενότητα στην ενεργειακή αγορά και αν αυτή είναι φυσική ή οφείλεται σε ανθρώπινη βούληση.

Το δεύτερο πράγμα που θέλω να πω είναι ότι αυτό το διάστημα ο Επίτροπος Piebalgs ασχολείται με την αναθεώρηση, τα αποτελέσματα της οποίας θα μας δείξουν πού υπάρχει ανάγκη δράσης. Η πρόσφατη νομοθεσία, ειδικά για την αποσύνδεση, προσέφερε στην αγορά εντελώς καινούργιες ευκαιρίες. Ενόψει του γεγονότος ότι σήμερα παρουσιάζονται 280 σχέδια –19 από τα οποία στην Αυστρία– θα είναι απαραίτητο να διοριστούν συντονιστές που θα είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν σε διεπιστημονικό επίπεδο τα διάφορα προβλήματα που μπορεί να εμφανιστούν σε αυτό το πλαίσιο. Οι συντονιστές θα μπορούσαν τότε να αποτελέσουν ενδεχομένως ένα ξεχωριστό όργανο που θα μπορούσε να διεξάγει διαβουλεύσεις και να χρησιμοποιεί μεθόδους βέλτιστης πρακτικής και συγκριτικής αξιολόγησης για την επίτευξη προόδου.

Ίσως να ήταν επίσης σκόπιμο να εκπονηθούν συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα –δηλαδή να μην προσδιορίζονται μόνο οι δαπάνες αλλά και οι ημερομηνίες– και όταν σημειώνεται παραβίαση προθεσμιών, να αλλάζουμε ανάλογα τις προτεραιότητες, όπως κάνουμε βέβαια και σε άλλους τομείς. Επίσης, σημαντικοί είναι οι σταθμοί διαμετακόμισης, όχι μόνο σε σχέση με την ελευθέρωση αλλά και επειδή εδώ τίθεται και θέμα ιδιοκτησίας. Βρίσκεται η ιδιοκτησία αυτή στην Ευρωπαϊκή Ένωση ή έξω από αυτήν και χρειάζονται εδώ ειδικές συμφωνίες; Αυτή είναι μία σημαντική κατάσταση όσον αφορά την εξωτερική πολιτική.

Ένα άλλο θέμα που πρέπει να εξεταστεί είναι τα συστήματα για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Τι θα γίνει σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης ή τρομοκρατικών ενεργειών ή άλλων γεγονότων που δημιουργούν μείζονα ενεργειακά προβλήματα; Είναι δυνατόν να αποσυνδέσει κανείς σε τέτοιες περιπτώσεις ορισμένους φορείς παροχής ή καταναλωτές; Τι γίνεται με το λογισμικό που απαιτείται γι’ αυτό; Εδώ θα υπάρξει επείγουσα ανάγκη δράσης στο μέλλον. Θα ήθελα να ζητήσω από τον Επίτροπο να δημιουργηθεί μία Πράσινη Βίβλος για το θέμα αυτό προκειμένου να μπορούμε, σε περίπτωση κάποιας καταστροφής, να προβούμε στις απαραίτητες ενέργειες και εμείς σε ολόκληρη την Ευρώπη, και οι γείτονες χώρες.

  Reino Paasilinna (PSE). – (FI) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, το ψήφισμα σχετικά με την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού που εγκρίθηκε τον περασμένο μήνα δηλώνει ότι η δημιουργία ενεργειακών δικτύων είναι ύψιστη προτεραιότητα, γεγονός που αληθεύει. Τα διευρωπαϊκά ενεργειακά δίκτυα θα διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην εσωτερική αγορά ενέργειας και στην ασφάλεια του εφοδιασμού στην Ένωση, και η ασφάλεια του εφοδιασμού είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε. Τα νέα κράτη μέλη της Ένωσης πρέπει να συμμετάσχουν σε αυτό όσο το δυνατόν συντομότερα. Η κερδοσκοπία, η οποία αναφέρθηκε εδώ, είναι μία αιτία των προβλημάτων, που εμείς στις σκανδιναβικές χώρες έχουμε βιώσει. Ίσως οι συντονιστές μπορέσουν να κάνουν κάτι για αυτό.

Οι πρόσφατες ενεργειακές κρίσεις μάς απέδειξαν ότι εξαρτόμαστε πολύ από την εισαγόμενη ενέργεια. Συνεπώς, χρειαζόμαστε μια ενεργειακή πολιτική στην οποία η μία χώρα θα μπορεί να βοηθά την γείτονά της με κάθε δίκαιο τρόπο. Και αυτό επίσης είναι κάτι που επείγει. Για τον λόγο αυτό, ελπίζω ότι το συγκεκριμένο θέμα θα ολοκληρωθεί σύντομα σε δεύτερη ανάγνωση.

Πρέπει να εξετάσουμε πώς η Ευρώπη μπορεί να απαλλαχθεί από μια κατάσταση που τείνει προς την κρίση στο πλαίσιο των ενεργειακών αγορών. Καμία δράση δεν θα έχει τώρα γρήγορο αποτέλεσμα. Εκτός όλων των άλλων, η κατανάλωση αυξάνεται συνεχώς. Ως εκ τούτου, πρέπει να δημιουργήσουμε ένα εντελώς νέο είδος ενεργειακής ηθικής που θα λαμβάνει υπόψη αυτήν την κατάσταση. Πρέπει να σκεφτούμε μια βασική προσέγγιση για την εξοικονόμηση ενέργειας. Ο κόσμος δεν γνωρίζει πλέον πώς είναι το σκοτάδι, διότι παντού υπάρχει πάντοτε φως.

Συνεπώς, θα ρωτήσω τον Επίτροπο εάν θα μπορούσε να δημιουργηθεί μια σύγχρονη δέσμη για την εξοικονόμηση ενέργειας, βάσει μιας νέας ηθικής, που θα δείξει στον κόσμο, στη βιομηχανία και στην κοινωνία τον τρόπο για την εξοικονόμηση ενέργειας, διότι αυτός θα είναι στην πραγματικότητα ο πιο βιώσιμος δρόμος από όλους. Επιπλέον, ταυτόχρονα θα παράγουμε τεχνολογία που θα εξοικονομεί ενέργεια και θα χρησιμοποιούμε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

  Šarūnas Birutis (ALDE). – (LT) Κύριε Επίτροπε, καταρχάς, θα ήθελα να συγχαρώ την εισηγήτρια και να πω ότι στηρίζω τη συμφωνία για την οποία δίνεται αυτή η μάχη, αλλά για μία ακόμη φορά θα ήθελα να επιστήσω την προσοχή στο γεγονός ότι σήμερα τα κράτη μέλη τα οποία βρίσκονται στην περιοχή της Βαλτικής είναι ουσιαστικά απομονωμένα από τα ευρωπαϊκά συστήματα ενέργειας. Δυστυχώς, η αναθεώρηση των παραρτημάτων των διευρωπαϊκών ενεργειακών δικτύων δεν έλαβε υπόψη τη γεωπολιτική κατάσταση. Ο επίμαχος αγωγός φυσικού αερίου της Βόρειας Ευρώπης, ο οποίος περιβάλλει τις βαλτικές χώρες και την Πολωνία, παραμένει στον κατάλογο των έργων προτεραιότητας, ενώ δεν έχουν συζητηθεί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έργα που τέθηκαν προς συμπερίληψη στον κατάλογο των έργων προτεραιότητας, τα οποία είναι εξαιρετικά σημαντικά για αυτήν την περιοχή, όπως ο αγωγός φυσικού αερίου «Amber» και ο «Yamal II», που μπορούν να διασχίσουν τη Λευκορωσία, ή περαιτέρω συγχρονισμένες συνδέσεις ηλεκτρισμού. Αυτό δεν είναι σωστό.

Το 2006, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να προετοιμάσει ένα σχέδιο συνδέσεων προτεραιότητας, το οποίο θα καθορίσει συγκεκριμένα μέτρα για την ολοκλήρωση απομονωμένων αγορών ενέργειας. Τα κράτη μέλη πρέπει να επιδείξουν αλληλεγγύη, λαμβάνοντας υπόψη το κοινό συμφέρον. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος να διασφαλιστεί ο ασφαλής εφοδιασμός ενεργειακών πόρων σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση.

  Jacky Henin (GUE/NGL). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, αυτό δεν συνέβη στην Ευρώπη, αλλά θα μπορούσε να έχει συμβεί. Όχι μόνο δεν διδαχθήκαμε τίποτα από τις διακοπές ρεύματος που συνέβησαν το 2000 στην Καλιφόρνια, αλλά δημιουργείτε τις συνθήκες ώστε να γνωρίσει και η Ευρώπη με τη σειρά της μια ενεργειακή καταστροφή τεραστίων διαστάσεων.

Οι προτάσεις σας θα οδηγήσουν σε ακριβότερη και λιγότερο αξιόπιστη παροχή ενέργειας. Ο διαχωρισμός του δικτύου μεταφοράς και των μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας συνιστά οικονομικό, οικολογικό και βιομηχανικό σφάλμα. Για άλλη μία φορά, τα ευρωπαϊκά όργανα παίρνουν το μέρος των οικονομικών συμφερόντων εις βάρος του γενικού συμφέροντος. Η καπιταλιστική αγορά αδυνατεί να προχωρήσει σε μακροπρόθεσμες επενδύσεις στον τομέα της ενέργειας. Η ικανοποίηση των συμφερόντων των μετόχων συνεπάγεται τη θυσία της έρευνας, της βιώσιμης ανάπτυξης και της ασφάλειας. Η απόφαση της τεχνητής δημιουργίας μιας μεγάλης εσωτερικής αγοράς ενέργειας θα οδηγήσει επίσης στην εξαφάνιση πολλών επαγγελμάτων και θα θέσει σε κίνδυνο πολλά ακόμα.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ανάγκη έναν ισχυρό ευρωπαϊκό δημόσιο βραχίονα, ο οποίος θα χρηματοδοτείται από τους φορολογούμενους και θα εξυπηρετεί τις ανάγκες των ευρωπαίων πολιτών.

  Andreas Mölzer (NI). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, είναι σημαντικό να είναι ο ενεργειακός εφοδιασμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης εξασφαλισμένος, αξιόπιστος και σε λογικές τιμές, προς όφελος τόσο των ιδιωτών όσο και των επιχειρήσεων που είναι εγκατεστημένες εδώ, και προκειμένου να διασφαλιστεί η ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας. Η βελτίωση της απόδοσης της παραγωγής ενέργειας και η καλύτερη δυνατή χρησιμοποίηση των υφισταμένων δυνατοτήτων της παραγωγής και των υποδομών είναι σκόπιμη όχι μόνο από οικονομική άποψη αλλά και, αναμφίβολα, ως ένας τρόπος προστασίας του περιβάλλοντος.

Εφόσον επιχειρούμε να αναπτύξουμε την υποδομή για τα ενεργειακά δίκτυα σε ολόκληρη την ΕΕ, θα πρέπει και να τα εφοδιάσουμε τουλάχιστον με νέες τεχνολογίες προκειμένου να τα καταστήσουμε αποδοτικότερα, να αποφύγουμε τους περιττούς διπλούς αγωγούς και να ελαχιστοποιήσουμε μορφές περιβαλλοντικής μόλυνσης, όπως η διαρροή μεθανίου από αγωγούς φυσικού αερίου. Αυτό θα ήταν και ένα σημαντικό βήμα προς την επίτευξη του στόχου της μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας.

Όσο σημαντικοί και να είναι οι προβληματισμοί για την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η ενεργειακή πολιτική δεν μπορεί να αποτελέσει λόγο για τη μαζική προώθηση της προσχώρησης της Τουρκίας στην ΕΕ. Δεν πιστεύω ότι θα πρέπει να αφήσουμε να γίνει κράτος μέλος της ΕΕ οποιαδήποτε μη ευρωπαϊκή χώρα μόνο και μόνο εξαιτίας της επιθυμίας να επεκταθεί η ΕΕ μέχρι τα σύνορα των περιοχών της Μέσης Ανατολής και γύρω από την Κασπία Θάλασσα που είναι πλούσιες σε ενέργεια. Ακόμα και αν η Τουρκία δεν γίνει μέλος, οι υπό συζήτηση αγωγοί θα μπορούν να την διασχίζουν και θα εξακολουθεί να είναι δυνατόν να υλοποιηθούν τα έργα υποδομής για το φυσικό αέριο. Εγώ πιστεύω ότι αυτά τα πράγματα θα είναι δυνατά ακόμα και αν δεν παραχωρηθεί στην Τουρκία το καθεστώς πλήρους μέλους αλλά μόνο το καθεστώς της προνομιακής εταιρικής σχέσης με την Ευρωπαϊκή Ένωση.

  Laima Liucija Andrikienė (PPE-DE). – (LT) Οι στόχοι της προτεινόμενης απόφασης, την οποία συζητούμε σήμερα, είναι σαφείς – να εγκριθούν τα ορόσημα για τη διευρυμένη Ευρωπαϊκή Ένωση των 25, να επιτραπεί ο καθορισμός της χρηματοδότησης σχεδίων κοινού συμφέροντος, να τεθούν οι προϋποθέσεις για τη δημιουργία μιας εσωτερικής αγοράς φυσικού αερίου και ηλεκτρισμού και, κυρίως, να διασφαλιστεί η ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού με τη σύνδεση των δικτύων των κρατών μελών μεταξύ τους και με τα δίκτυα των γειτονικών χωρών, των χωρών στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και της Μεσογείου, της Ουκρανίας, κλπ. Κατά την πρώτη συζήτηση, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ήδη ενέκρινε τις προτάσεις της Επιτροπής σχετικά με τον καθορισμό των δράσεων προτεραιότητας, την περιγραφή των σχεδίων ευρωπαϊκής σημασίας και τον διορισμό ενός ευρωπαίου συντονιστή για περίπλοκα σχέδια. Ωστόσο, το Συμβούλιο εξέφρασε διαφορετική θέση όταν, για παράδειγμα, πρότεινε την απόρριψη του ευρωπαίου συντονιστή και άλλων σημαντικών διατάξεων που είχαμε ήδη στηρίξει. Αντ’ αυτού, το Συμβούλιο στήριξε μόνο ασήμαντες τροπολογίες που υπήρχαν στο ψήφισμα του Κοινοβουλίου και, ενώ στηρίζει τη δημιουργία του διευρωπαϊκού δικτύου, το Συμβούλιο το ερμηνεύει απλώς ως έναν απλό συνδυασμό των δικτύων των κρατών μελών και ως τον συντονισμό των μέτρων της ενεργειακής πολιτικής των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θεωρώ ότι αυτό είναι εντελώς ανεπαρκές. Η αγορά ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει πάνω από 450 εκατ. καταναλωτές. Η αγορά αυτή είναι η δεύτερη μεγαλύτερη αγορά του κόσμου. Εάν η ΕΕ δράσει συλλογικά, θα μπορέσει να υπερασπιστεί και να αναγκάσει τους υπολοίπους να σεβαστούν τα συμφέροντά της. Λαμβάνοντας υπόψη την κρίση που προέκυψε πρόσφατα μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας και τις δηλώσεις που έγιναν στο Hampton Court, τονίζω ότι χρειαζόμαστε αναμφίβολα μια κοινή ευρωπαϊκή ενεργειακή πολιτική. Χρειαζόμαστε κάτι περισσότερο από τις 25 ξεχωριστές πολιτικές των κρατών μελών. Η δημιουργία του ευρωπαϊκού δικτύου, επίσης, θα είναι δυνατή μόνο εάν βελτιώσουμε και διευρύνουμε τη σύνδεση των δικτύων.

Όσον αφορά το θέμα των κοινών συμφερόντων και των έργων προτεραιότητας, θα ήθελα να υπενθυμίσω στο Κοινοβούλιο το έργο «Amber» για τον αγωγό διαμετακόμισης φυσικού αερίου και να ζητήσω τη συμπερίληψή του στον κατάλογο με τα έργα προτεραιότητας που αποτελούν ορόσημα και έχουν ευρωπαϊκή σημασία. Θα πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη ότι η υλοποίηση των έργων θα βελτιώσει την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού για τα κράτη της Βαλτικής.

  Eluned Morgan (PSE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, οι αναθεωρημένοι προσανατολισμοί θα επεκτείνουν τα υφιστάμενα δίκτυα μεταφοράς φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα νέα κράτη μέλη, γεγονός το οποίο επικροτώ. Έχουμε ήδη διαπιστώσει τι συμβαίνει όταν δεν λειτουργεί η εσωτερική αγορά, όταν δεν έχει ολοκληρωθεί πλήρως, όταν ο εφοδιασμός δεν έχει διασφαλιστεί. Ο κύριος προμηθευτής φυσικού αερίου της Ευρώπης, η Ρωσία, έχει επιδείξει ότι έχει τόσο τη διάθεση όσο και την ικανότητα να διακόψει την παροχή αερίου για δικό της πολιτικό όφελος. Αυτό σημαίνει ότι βρισκόμαστε σε εξαιρετικά ευάλωτη θέση, και με ικανοποίηση παρατηρώ ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετωπίζει επιτέλους με σοβαρότητα το όλο θέμα της ενέργειας.

Οι τιμές του φυσικού αερίου σε ολόκληρο τον κόσμο βρίσκονται στα ύψη, αλλά δεν υπάρχει λόγος οι τιμές του φυσικού αερίου στο Ηνωμένο Βασίλειο να είναι τρεις φορές υψηλότερες από ό,τι στις Κάτω Χώρες. Πληροφορούμαστε ότι στο Ηνωμένο Βασίλειο τα εργοστάσια ενδέχεται να χρειαστεί να κλείσουν σε βραχυπρόθεσμο διάστημα. Ο λόγος είναι ότι οι υψηλές τιμές προκάλεσαν ανεπάρκεια στον εφοδιασμό αερίου μέσω των αγωγών φυσικού αερίου, γεγονός που οφείλεται στην έλλειψη πρόσβασης σε άλλες αγορές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο Gordon Brown ανέφερε ότι η ανεπαρκής ελευθέρωση των ευρωπαϊκών αγορών ενέργειας κοστίζει στο Ηνωμένο Βασίλειο 10 δισ. αγγλικές λίρες ετησίως. Πώς μπορούν οι εταιρείες του Ηνωμένου Βασιλείου να είναι ανταγωνιστικές όταν υφίστανται τέτοιες ανισότητες;

Οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης υποστήριξαν πρόσφατα τις προτάσεις της Πράσινης Βίβλου για την ανάπτυξη των διασυνδέσεων φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας. Όλα αυτά είναι πολύ καλά, αλλά δεν πρέπει να αποφύγουμε τη συζήτηση θεμάτων όπως ο καθορισμός των τιμών, οι «εθνικοί πρωταθλητές», ο αναδυόμενος εθνικισμός και η αδυναμία των κρατών μελών να εφαρμόσουν την κοινοτική νομοθεσία.

Επ’ αυτού, θεωρώ ενθαρρυντική την ανακοίνωση ότι η Επιτροπή θα κινήσει αύριο 50 νέες διαδικασίες επί παραβάσει κατά κυβερνήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης οι οποίες δεν εφάρμοσαν την κοινοτική νομοθεσία, καθώς δεν κατάφεραν να ανοίξουν την ενεργειακή αγορά της ΕΕ. Αυτή η είδηση είναι θαυμάσια, αλλά θα μπορούσε να μας απαντήσει ο κ. Επίτροπος για ποιον λόγο καθυστέρησε τόσο πολύ η λήψη αυτού του μέτρου;

  Danutė Budreikaitė (ALDE). – (LT) Χαιρετίζω τη συζήτηση σχετικά με τα ορόσημα των διευρωπαϊκών ενεργειακών δικτύων – την αναμέναμε και την είχαμε ανάγκη. Τρεις νέες χώρες της ΕΕ, τα βαλτικά κράτη Λιθουανία, Λεττονία και Εσθονία, έχουν μείνει μέχρι σήμερα εκτός του ευρωπαϊκού ενεργειακού συστήματος. Τα διευρωπαϊκά ενεργειακά δίκτυα πρέπει να αποτελούν κοινό συμφέρον ολόκληρης της Ένωσης και πρέπει να συνδέουν την ενέργεια μεταξύ των κρατών μελών στην εσωτερική αγορά και με τους γείτονες σε Ανατολή και Νότο. Χωρίς τη δημιουργία του διευρωπαϊκού δικτύου, ως την πιο σημαντική προτεραιότητα όσον αφορά την ενεργειακή ασφάλεια και την οικονομική ανταγωνιστικότητα της ΕΕ, η ΕΕ θα παραμείνει στην περιφέρεια της αγοράς ενέργειας. Ως ένα κράτος που εξαρτάται από το ρωσικό φυσικό αέριο και πετρέλαιο και ως ένα κράτος που βασίζεται στην πυρηνική ενέργεια, η Λιθουανία δεν μπορεί επίσης να ανεξαρτητοποιηθεί από την ανάγκη εφοδιασμού σε ηλεκτρική ενέργεια από τη Ρωσία. Πρέπει να ξεκινήσουμε να οικοδομούμε τη γέφυρα ηλεκτρισμού μεταξύ της Λιθουανίας και της Πολωνίας και να συνδέσουμε όσο το δυνατόν συντομότερα την Εσθονία και τη Φινλανδία με ηλεκτρικά καλώδια. Η κοινή αγορά ηλεκτρισμού της Βαλτικής θα γίνει αναπόσπαστο μέρος της αγοράς ηλεκτρισμού της ΕΕ. Σας καλώ μετ’ επιτάσεως να επιδείξετε αλληλεγγύη και να στηρίξετε την ενσωμάτωση των βαλτικών ενεργειακών δικτύων στην ΕΕ.

  Andris Piebalgs, μέλος της Επιτροπής. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, καταρχάς θέλω να σας ευχαριστήσω γι’ αυτή τη συζήτηση. Κατά την άποψή μου, τα διευρωπαϊκά δίκτυα αποτελούν πολύ σημαντικό τμήμα –αλλά ένα μόνο τμήμα– της ευρωπαϊκής ενεργειακής πολιτικής.

Μια πολύ σημαντική προϋπόθεση είναι η συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών. Νομίζω ότι η πιο θαυμάσια είδηση που έλαβα τους τελευταίους μήνες είναι η συνεργασία στον τομέα της ενέργειας μεταξύ των χωρών της Βαλτικής. Οι κυβερνήσεις επιδιώκουν τη διαμόρφωση μιας κοινής ενεργειακής πολιτικής ακόμη και αν οι αγορές τους είναι απομονωμένες· εντούτοις, αυτό καταδεικνύει σαφώς ότι οι κυβερνήσεις οφείλουν να προσανατολιστούν προς μια τέτοια πολιτική. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο παρείχε πολλές διαβεβαιώσεις, καθώς οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων επανήλθαν στα θέματα των διασυνδέσεων –η απόφαση της Βαρκελώνης σχετικά με το 10% η οποία αμελήθηκε– και ζήτησαν ένα σχέδιο προτεραιότητας για τη διασύνδεση. Από αυτήν την άποψη, τα διευρωπαϊκά δίκτυα ενέργειας αποτελούν πράγματι τη βάση μιας λύσης.

Υπήρξαν επικριτικές παρατηρήσεις σχετικά με το ότι τα δίκτυα ενδέχεται να προκαλέσουν αύξηση ορισμένων μορφών κερδοσκοπίας. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο υποστηρίζω ότι η ρύθμιση είναι εξίσου σημαντική με τη διασύνδεση. Η ρύθμιση είναι απολύτως απαραίτητη για την αγορά, και η Επιτροπή υπήρξε πάντοτε αυστηρή όταν καλούσε τα κράτη μέλη να εφαρμόζουν τη νομοθεσία της ΕΕ. Υπάρχουν, όμως, δύο στάδια. Καταρχάς, πρέπει να πείσουμε όλα τα κράτη μέλη να μεταφέρουν τη νομοθεσία. Αυτό το επιτύχαμε σε 23 υποθέσεις, ενώ 2 υποθέσεις εκκρεμούν ενώπιον του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Συνεπώς, αυτό είναι ένα στάδιο. Έπειτα, υπάρχει το θέμα της ομοιομορφίας, με το οποίο ασχολείται η νέα δέσμη. Ενδέχεται να χρειαστεί να υπάρξουν νέες υποθέσεις, διότι το θέμα της ομοιομορφίας δεν προκύπτει μόνον από μελέτες της Επιτροπής αλλά εγείρεται και από φορείς της αγοράς όταν ανακαλύπτουν ότι η οδηγία δεν έχει εφαρμοστεί σωστά. Οπότε, το θέμα δεν λήγει εκεί. Είναι, ωστόσο, σαφές ότι τα δίκτυα και η κατάλληλη ανάπτυξη των δικτύων είναι απολύτως απαραίτητα. Τα δίκτυα δεν σημαίνουν μόνο διασύνδεση, σημαίνουν και αποθήκευση: η κατασκευή εγκαταστάσεων αποθήκευσης φυσικού αερίου είναι πολύ χρονοβόρα, για παράδειγμα.

Γνωρίζω ότι η πρόκληση είναι τεράστια. Υπήρξαν κάποιες συζητήσεις σχετικά με την αποφυγή της αλληλεπικάλυψης και γνωρίζω ότι υπάρχουν ορισμένα έργα στην ίδια περιοχή. Εν προκειμένω, θεωρώ ότι οι κυβερνήσεις πρέπει να συμβάλουν αναζητώντας μια κοινή προσέγγιση και όχι κατασκευάζοντας ανταγωνιστικά δίκτυα· αντ’ αυτού, πρέπει να μεριμνήσουν για την κατασκευή των καλύτερων δυνατών έργων, τα οποία εξυπηρετούν τα συμφέροντα των περισσοτέρων κρατών μελών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Τέλος, για να απαντήσω στην ερώτηση τι σημαίνει ευρωπαϊκή ενεργειακή πολιτική, δεν σημαίνει το σύνολο των πολιτικών των κρατών μελών της ΕΕ. Βασίζεται στις πολιτικές των κρατών μελών, αλλά δημιουργεί έναν νέο χώρο δράσης για την Ευρωπαϊκή Ένωση σε μια κατάσταση παγκοσμιοποίησης των ενεργειακών αγορών η οποία έχει δημιουργήσει νέες προκλήσεις, καθότι η δράση ενός κράτους μέλους δεν ανταποκρίνεται πλήρως ή επαρκώς στις προσδοκίες των πολιτών του, οπότε είναι καθήκον μας να δράσουμε στην κλίμακα και στο πεδίο δραστηριοτήτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνολικά. Τα διευρωπαϊκά δίκτυα είναι αναμφίβολα ένα από τα μέσα που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε.

Θέλω να ευχαριστήσω για μία ακόμη φορά την εισηγήτρια, κ. Laperrouze, και όλους τους σκιώδεις εισηγητές οι οποίοι είχαν την υπομονή να διαπραγματευθούν με το Συμβούλιο και, την κατάλληλη στιγμή, να καταλήξουν σε αυτόν τον συνολικό συμβιβασμό τον οποίο μπορώ να δεχτώ.

  Πρόεδρος. Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί αύριο στις 12.00.