Πρόεδρος. Κηρύσσω την επανάληψη της συνόδου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που είχε διακοπεί την Πέμπτη 23 Μαρτίου 2006.
2. Έγκριση των συνοπτικών πρακτικών της προηγούμενης συνεδρίασης: βλ. Συνοπτικά Πρακτικά
3. Δήλωση της Προεδρίας
Πρόεδρος. Η Διάσκεψη των Προέδρων μού ζήτησε να ενημερώσω το Σώμα ότι ο πρώην πρόεδρος της Λιβερίας, κ. Charles Taylor, συνελήφθη στις 29 Μαρτίου και εκδόθηκε στη Σιέρα Λεόνε για να δικαστεί στο ειδικό δικαστήριο της Σιέρα Λεόνε.
Όπως γνωρίζετε, ο κ. Taylor έχει κατηγορηθεί για εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Οι κατηγορίες εναντίον του συμπεριλαμβάνουν ηθική ευθύνη για δολοφονίες, βιασμούς, στρατολόγηση παιδιών και ακρωτηριασμούς κατά τη διάρκεια του εμφύλιου πολέμου στη Σιέρα Λεόνε.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ασχολήθηκε με αυτήν την υπόθεση και, στο ψήφισμά του της 24ης Φεβρουαρίου 2005 σχετικά με την υπόθεση του Charles Taylor, καθώς και στο ψήφισμά του της 28ης Μαρτίου 2005 σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα στον κόσμο, ζητούσε να εκδικαστεί η υπόθεση του Taylor στο ειδικό δικαστήριο.
Έχοντας εγκρίνει αυτά τα ψηφίσματα, πιστεύω ότι το Κοινοβούλιο μπορεί τώρα να επικροτήσει αυτήν τη σημαντική νίκη στην καταπολέμηση της ατιμωρησίας των εγκληματιών πολέμου. Θα ήθελα να σας υπενθυμίσω ότι η νέα πρόεδρος της Λιβερίας έχει προσκληθεί να μιλήσει στο Κοινοβούλιο και ελπίζω ότι θα μπορέσει να το κάνει σύντομα.
4. Χρονοδιάγραμμα 2007: βλ. Συνοπτικά Πρακτικά
5. Υπογραφή των πράξεων που εγκρίθηκαν με συναπόφαση: βλ. Συνοπτικά Πρακτικά
6. Κατάθεση εγγράφων: βλ. Συνοπτικά Πρακτικά
7. Διάταξη των εργασιών
Πρόεδρος. Το τελικό σχέδιο της ημερήσιας διάταξης, που κατάρτισε η Διάσκεψη των Προέδρων κατά τη συνεδρίαση της Πέμπτης 30 Μαρτίου 2006, σύμφωνα με τα άρθρα 130 και 131 του Κανονισμού, έχει διανεμηθεί. Έχουν προταθεί οι ακόλουθες τροποποιήσεις:
Τρίτη:
Η Σοσιαλιστική Ομάδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προτείνει η ψηφοφορία επί της έκθεσης του κ. Őry, που ήταν προγραμματισμένη για αύριο, να αναβληθεί για την Τετάρτη.
Martin Schulz (PSE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, σύμφωνα με την αρχική εκδοχή της ημερήσιας διάταξης, η έκθεση Őry προβλεπόταν για την Τετάρτη και η ψηφοφορία είχε προγραμματιστεί αντίστοιχα για την ίδια ημέρα. Τώρα η Διάσκεψη των Προέδρων αποφάσισε –μόλις την περασμένη Πέμπτη– να πραγματοποιηθεί νωρίτερα, την Τρίτη, με αποτέλεσμα η ομάδα μας να μην έχει τη δυνατότητα να διεξαγάγει σήμερα μία τελική συζήτηση για την έκθεση αυτή, αφού, όταν στείλαμε προσκλήσεις στα μέλη μας, υποθέταμε ότι η ψηφοφορία θα γινόταν την Τετάρτη και έτσι θα μπορούσαμε να διεξάγουμε την τελική μας συζήτηση την Τρίτη. Ως εκ τούτου, θα ήμουν ευγνώμων αν συμφωνούσε το Σώμα να συζητήσουμε αύριο επί της έκθεσης και να περιμένουμε μέχρι την Τετάρτη για την ψηφοφορία.
Csaba Őry (PPE-DE), εισηγητής. – (HU) Δεν βλέπω να υπάρχουν αντιρρήσεις εν προκειμένω, και προσωπικά συμφωνώ επ’ αυτού. Σας ευχαριστώ πολύ.
(Το Σώμα εγκρίνει την πρόταση)
Πρόεδρος. – Η Σοσιαλιστική Ομάδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προτείνει να αναβληθεί σε μεταγενέστερη περίοδο συνόδου η ψηφοφορία επί των εκθέσεων της κ. Monica Frassoni (A6-0089/2006), του κ. Bert Doorn (A6-0082/2006), της κ. Arlene McCarthy (A6-0083/2006) και του κ. Giuseppe Gargani (A6-0080/2006).
Hannes Swoboda (PSE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα, παρότι ομολογώ ότι δεν σας είχα ειδοποιήσει προηγουμένως, να πω κάτι ακόμα για το θέμα της «βελτίωσης της νομοθεσίας». Πρόκειται για μία σημαντική συζήτηση και είχαμε συμφωνήσει να διεξαχθεί αυτήν την εβδομάδα, ωστόσο τις τελευταίες ώρες φάνηκε ότι πρέπει ακόμα να διευθετηθούν ορισμένα ζητήματα που αφορούν την ψηφοφορία. Οπωσδήποτε, συμφωνήθηκε με τους συντάκτες να διεξαγάγουμε την ψηφοφορία και για τις τέσσερεις εκθέσεις για τη βελτίωση της νομοθεσίας όχι αυτήν την εβδομάδα αλλά κατά την επόμενη συνεδρίαση. Δεν ξέρω αν υπάρχει συναίνεση για να προχωρήσουμε αμέσως στην ψηφοφορία, παρόλα αυτά, θα ήθελα ωστόσο να πω σήμερα ότι υπάρχει μια έντονη τάση να προβούμε αυτήν την εβδομάδα μόνο στη συζήτηση των εκθέσεων για τη βελτίωση της ψηφοφορίας και να μην ψηφίσουμε ακόμα γι’ αυτές.
Πρόεδρος. Αν κατάλαβα σωστά, το αίτημά σας είναι να διεξαχθεί η συζήτηση σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, αλλά να μην διεξαχθεί η ψηφοφορία.
Klaus-Heiner Lehne (PPE-DE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να επιβεβαιώσω ότι αυτή είναι η γενική τάση και να πω, εξ ονόματος της ομάδας μας, ότι εμείς συμφωνούμε.
Πρόεδρος. Αυτήν τη στιγμή μιλάμε για τάσεις. Μπορούμε να ψηφίσουμε επί των τάσεων;
Monica Frassoni (Verts/ALE). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, δεν είναι μια τάση του μεγάλου συνασπισμού, αλλά και εμείς συμφωνούμε με την αναβολή της ψηφοφορίας για έναν πολύ απλό λόγο: θεωρούμε ότι η αμοιβαία διασύνδεση, για να το πω έτσι, αυτών των εκθέσεων δεν έχει ακόμα διαμορφωθεί πλήρως. Επομένως, πρέπει βεβαίως να γίνει η συζήτηση και θα ψηφίσουμε τον Μάιο, εάν έτσι αποφασίσει το Σώμα.
Πρόεδρος. Θα θεωρήσω ότι αυτή η τάση μπορεί να ερμηνευθεί ως συγκεκριμένη πρόταση να μην διεξαχθεί η ψηφοφορία κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου συνόδου.
(Το Σώμα εγκρίνει την πρόταση)
Τετάρτη:
Το Συμβούλιο έχει συμπληρώσει ως ακολούθως τον τίτλο της τελευταίας από τις δηλώσεις που θα κάνει κατά τη διάρκεια του απογεύματος: «Μέτρα για τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας (SAFETY) και μέτρα ασφάλειας στον τομέα των μεταφορών, συμπεριλαμβανομένης της χρηματοδότησής τους (SECURITY)».
Hannes Swoboda (PSE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ζητήσω από τις υπηρεσίες να τονίσουν στον Προεδρεύοντα του Συμβουλίου ότι θα πρέπει να εστιαστεί στον αρχικό ορισμό της ασφάλειας, δηλαδή την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, και όχι να ασχοληθεί μόνο με την ασφάλεια των μεταφορών, αφού έτσι υπάρχει φόβος να ασχοληθούμε μόνο με το δεύτερο θέμα.
Πρόεδρος. Η Επιτροπή σημειώνει αυτό που μόλις είπε ο κ. Swoboda, ασφαλώς. Η ασφάλεια έναντι της τρομοκρατίας και η οδική ασφάλεια είναι δύο πολύ διαφορετικά θέματα, αλλά το Συμβούλιο δεν παρίσταται εδώ για να λάβει υπόψη την παρατήρησή σας. Θα την διαβιβάσω. Θα ήταν καλό να μην μιλήσουμε μόνο για οδική ασφάλεια, αν η πρόθεση του αιτήματος ήταν επίσης η εξέταση του θέματος της ασφάλειας έναντι της τρομοκρατίας.
Πέμπτη:
Η Συνομοσπονδιακή Ομάδα της Ευρωπαϊκής Ενωτικής Αριστεράς/Αριστερά των Πρασίνων των Βορείων Χωρών προτείνει να προστεθεί μία δήλωση της Επιτροπής σχετικά με την κατάσταση στη Νοτιοανατολική Τουρκία ως πρώτο θέμα της ημερήσιας διάταξης της Πέμπτης, η οποία θα περατωθεί με ψηφοφορία επί ενός ψηφίσματος.
Francis Wurtz (GUE/NGL). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, η πολιτική μου ομάδα ζήτησε από την Επιτροπή την εκπόνηση δήλωσης, την οποία θα ακολουθήσει συζήτηση. Επίσης, τασσόμαστε υπέρ της κατάθεσης ψηφίσματος, πιστεύω όμως ότι πολλές ομάδες δεν το επιθυμούν.
Γιατί, ωστόσο, επιμένουμε να προβεί τουλάχιστον η Επιτροπή σε μια δήλωση, την οποία θα ακολουθήσει συζήτηση; Επιμένουμε, διότι προ ημερών στάλθηκαν άρματα μάχης στην περιοχή του τουρκικού Κουρδιστάν. Υπάρχουν πολλά θύματα, μεταξύ των οποίων και παιδιά. Η καταστολή είναι εξαιρετικά βίαιη. Εντούτοις, πρόκειται για μια χώρα η οποία διαπραγματεύεται την ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Θεωρώ, λοιπόν, ότι αφορά άμεσα την Επιτροπή αυτή η εξαιρετικά σοβαρή παραβίαση των δεσμεύσεων τις οποίες είχε αναλάβει η εν λόγω χώρα.
Να γιατί επιθυμούμε να συμπεριληφθεί στη διάταξη των εργασιών της Πέμπτης, και ει δυνατόν στην αρχή της συνεδρίασης, μια δήλωση ακολουθούμενη από συζήτηση.
Hannes Swoboda (PSE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, μολονότι μπορούμε να συμφωνήσουμε με το αίτημα για συζήτηση ύστερα από δήλωση της Επιτροπής, δεν θέλουμε να συντάξουμε τώρα ψήφισμα, αλλά να συμπεριληφθεί αυτό το ζήτημα, ει δυνατόν, σε αυτά που θα συζητήσουμε μαζί με την έκθεση του κ. Eurlings. Θα ήθελα μόνο να ζητήσω να το συζητήσουμε είτε την Πέμπτη στις 15.00 είτε να αρχίσουμε νωρίτερα την Πέμπτη, διαφορετικά θα έχουμε ακόμα περισσότερα προβλήματα με την ψηφοφορία για τις δύο εκθέσεις που έχει προγραμματιστεί για την ημέρα αυτή, γιατί θα βρεθούμε και πάλι στην ίδια κατάσταση, να πρέπει να αναβάλουμε την ψηφοφορία και όλα τα άλλα. Έτσι, μπορούμε είτε να αρχίσουμε νωρίτερα την Πέμπτη είτε να ασχοληθούμε με αυτό στις 15.00, προκειμένου να γίνει σωστά η ψηφοφορία και για τις δύο εκθέσεις.
(Το Σώμα εγκρίνει την πρόταση)
Πρόεδρος. – Κυρίες και κύριοι, φοβάμαι ότι υπάρχει μία πτυχή της απόφασης που λάβαμε που δεν έχει καταστεί σαφής. Αποφασίσαμε να αρχίσουμε τη συνεδρίαση στις 15.00 και να εξετάσουμε το θέμα της Νοτιοανατολικής Τουρκίας, αλλά δεν είναι σαφές –κατά την άποψή μου– αν αυτή η συζήτηση θα περατωθεί με την ψηφοφορία επί ενός ψηφίσματος ή όχι.
Francis Wurtz (GUE/NGL). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, ύστερα από διαβουλεύσεις με άλλες ομάδες και σε συμφωνία μαζί τους, κρίναμε προτιμότερο να αποσύρουμε το αίτημα σχετικά με την κατάθεση πρότασης ψηφίσματος. Αρχικά, ταχθήκαμε υπέρ της κατάθεσης ψηφίσματος, αλλά αποφασίσαμε να μην υποβάλουμε αυτήν την πρόταση σε ψηφοφορία κατόπιν διαβουλεύσεων που είχαμε.
Πρόεδρος. Χαίρομαι που το θέμα διασαφηνίστηκε. Επομένως, θα διεξαχθεί μια συζήτηση, αλλά δεν θα συνοδευθεί από ψηφοφορία επί ενός ψηφίσματος.
Η Ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (Χριστιανοδημοκράτες) και των Ευρωπαίων Δημοκρατών προτείνει επίσης ο τίτλος της συζήτησης «Κατάσταση στις φυλακές του Ιράκ» να αλλάξει σε «Ασσυριακή κοινότητα στο Ιράκ και κατάσταση στις φυλακές του Ιράκ».
Hans-Gert Poettering (PPE-DE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, σύμφωνα με τον αρχικό τίτλο θα συζητούσαμε για την ασσυριακή κοινότητα στο Ιράκ, στη συνέχεια όμως η Διάσκεψη των Προέδρων έκανε τον τίτλο «οι φυλακισμένοι στο Ιράκ». Δεν είμαστε εναντίον του να συζητήσουμε την κατάσταση των φυλακισμένων στο Ιράκ, ωστόσο θεωρούμε ότι είναι επειγόντως απαραίτητο να λεχθεί κάτι για την ασσυριακή κοινότητα, και έτσι ζητώ να συμφωνήσουμε ότι αυτή η συζήτηση θα αφορά την ασσυριακή κοινότητα και τους φυλακισμένους στο Ιράκ.
Πρόεδρος. Αν δεν με απατά η μνήμη μου, αυτή ήταν η διατύπωση που συμφωνήθηκε από τη Διάσκεψη των Προέδρων. Δεν εμφανίζεται έτσι στην ημερήσια διάταξη και θα πρέπει να αποφασίσουμε αν θα την κρατήσουμε ή θα την αλλάξουμε, όπως ζήτησε ο κ. Poettering.
Johan Van Hecke (ALDE). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, όπως είπε ο κ. Poettering προ ολίγου, υπήρξε κάποια σύγχυση όσον αφορά τον ακριβή τίτλο και τον τρόπο με τον οποίο γενικεύτηκε. Συμφωνούμε με την πρόταση του κ. Poettering να δώσουμε ίση βαρύτητα και στα δύο θέματα, ήτοι στον ρόλο της ασσυριακής μειονότητας και στην κατάσταση στις φυλακές του Ιράκ. Ο τίτλος θα πρέπει να είναι εντελώς σαφής. Συνεπώς, εάν συζητούμε μια αλλαγή, ή μια πρόταση αλλαγής, στο πλαίσιο «Η κατάσταση στο Ιράκ: οι φυλακές και η κατάσταση της ασσυριακής κοινότητας», η Ομάδα της Συμμαχίας Φιλελευθέρων και Δημοκρατών για την Ευρώπη μπορεί σίγουρα να την υποστηρίξει.
Πρόεδρος. Η πρόταση του κ. Poettering είναι συγκεκριμένα, «Ασσυριακή κοινότητα και κατάσταση στις φυλακές του Ιράκ», και τα δύο θέματα.
Για άλλες αλλαγές στη διάταξη των εργασιών: βλ. Συνοπτικά Πρακτικά.
8. Παρεμβάσεις ενός λεπτού επί σημαντικών πολιτικών ζητημάτων
Πρόεδρος. Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τις παρεμβάσεις ενός λεπτού επί σημαντικών πολιτικών θεμάτων.
Υπάρχουν πολλοί εγγεγραμμένοι ομιλητές και, για άλλη μία φορά, πρέπει να σας προειδοποιήσω ότι, αν δεν τηρήσετε όλοι αυστηρά τον χρόνο αγόρευσης του ενός λεπτού, δεν θα είναι δυνατόν να μιλήσουν όλοι όσοι το έχουν ζητήσει, ειδικά αν ζητήσουν περισσότεροι τον λόγο κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης, όπως συμβαίνει πάντα.
Marcin Libicki (UEN). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, εδώ και αρκετά χρόνια το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ερευνά την υπόθεση Lloyds σχετικά με την πρώτη οδηγία για την ασφάλιση κατά ζημιών και τον τρόπο με τον οποίο αυτή η οδηγία έχει, ή μάλλον δεν έχει, εφαρμοστεί σωστά, ιδίως τα τελευταία 20 χρόνια πριν από τη δέουσα τροποποίηση του νόμου μετά την κίνηση διαδικασίας επί παραβάσει κατά του Ηνωμένου Βασιλείου το 2001.
Ο στόχος της τελευταίας ανταλλαγής επιστολών σχετικά με την υπόθεση Lloyds μεταξύ ημών, κύριε Πρόεδρε, ήταν η περάτωση της εξέτασης του θέματος και η διαβεβαίωση των αναφερόντων για τη στήριξη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Επιτρέψτε μου να ρωτήσω εάν έχετε να προσθέσετε κάτι που θα μπορούσε να μας δώσει τη δυνατότητα να περατώσουμε την εξέταση αυτού του θέματος.
Πρόεδρος. – Κύριε Libicki, όπως γνωρίζετε, στις 17 Ιανουαρίου 2006 σας απηύθυνα επιστολή σχετικά με τους αναφέροντες για την υπόθεση Lloyds. Όπως σας υπενθύμισα στην εν λόγω επιστολή, στο πιο πρόσφατο ψήφισμα του Κοινοβουλίου επί του θέματος –το οποίο εγκρίθηκε τον Ιούνιο του 2005– επιβεβαιώνεται η εντύπωση του Σώματος ότι έχουμε ουσιαστικούς και βάσιμους λόγους να πιστεύουμε ότι η πρώτη οδηγία περί ασφαλειών εκτός των ασφαλειών ζωής και οι μετέπειτα τροποποιημένες εκδοχές της δεν μεταφέρθηκαν και δεν εφαρμόστηκαν σωστά στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Marie-Noëlle Lienemann (PSE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, θέλω να επιστήσω την προσοχή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο σοβαρό ζήτημα του σχεδίου σύμβασης πρώτης απασχόλησης το οποίο συνέταξε η γαλλική κυβέρνηση.
Πρόκειται για μια σοβαρή απειλή για το γαλλικό κοινωνικό πρότυπο. Εντούτοις, συνειδητοποίησα –και ορισμένοι συνάδελφοί μου θα παρέμβουν σχετικά με αυτό το ζήτημα– ότι παρόμοιες απειλές υπάρχουν σε πολλές χώρες όπου η μόνη λύση που προσφέρεται σε ορισμένους, ιδίως στους νέους, κατά την είσοδό τους στον κόσμο της εργασίας είναι προσωρινές θέσεις εργασίας οι οποίες δεν προσφέρουν επαγγελματική ασφάλεια. Σύμφωνα με τις δεσμεύσεις που περιλαμβάνονται στη στρατηγική της Λισαβόνας, στην οποία η Ευρωπαϊκή Ένωση εξέφρασε την επιθυμία να καταστεί ο ανταγωνιστικότερος χώρος παγκοσμίως, αναπτύσσοντας ταυτόχρονα ένα πρωτότυπο κοινωνικό πρότυπο, θεωρώ πολύ εύλογο να ζητήσουν τα ευρωπαϊκά όργανα από τη Γαλλία να μην αναθεωρήσει ένα στοιχείο το οποίο υπογραμμίστηκε ιδιαίτερα από το Διεθνές Γραφείο Εργασίας, δηλαδή να μην γίνονται απολύσεις χωρίς νόμιμο λόγο.
Εν πάση περιπτώσει, παρατηρούμε μεγάλη ανησυχία στους νέους της Ευρώπης σχετικά με το μέλλον τους και θεωρώ σημαντικό να τους διαβεβαιώσουμε εκ νέου για τη βούλησή μας να καταπολεμήσουμε τη λεγόμενη άτυπη απασχόληση και την εργασιακή ανασφάλεια.
Józef Pinior (PSE). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, επιτρέψτε μου να επιστήσω την προσοχή των βουλευτών στις άδικες φορολογικές αρχές που επιβάλλει επί του παρόντος η Πολωνία στους πολωνούς υπηκόους που εργάζονται στο εξωτερικό. Το πρόβλημα υφίσταται κυρίως για τις αρκετές εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπων που εργάζονται στο Ηνωμένο Βασίλειο και για τη Συμφωνία Διπλής Φορολογίας που υπογράφηκε το 1976 μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου και Πολωνίας.
Η πολωνική μέθοδος για τον υπολογισμό του πληρωτέου φόρου επί του εισοδήματος που αποκτούν οι πολωνοί υπήκοοι στο Ηνωμένο Βασίλειο είναι δυσμενής και μπορεί, στην πραγματικότητα, να οδηγήσει σε διπλή φορολογία. Η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου και, κυρίως, η πολωνική κυβέρνηση πρέπει να εξασφαλίσουν ότι θα υπάρξει επαναδιαπραγμάτευση της συμφωνίας όσο το δυνατόν συντομότερα προς όφελος των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι Πολωνοί που αποφασίζουν να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους για να εργαστούν σε άλλες χώρες συμβάλλουν στον πλούτο ολόκληρης της Ευρωπαϊκής Ένωσης· συχνά κάνουν τις πιο σκληρές εργασίες με χαμηλές αμοιβές και ζουν σε δύσκολες συνθήκες. Σε πολλές περιπτώσεις, γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης από ανέντιμους μεσάζοντες.
Ο πολωνός υπουργός Οικονομικών δεν θα πρέπει να επιβάλει κανέναν φόρο στα εισοδήματα που αποκτούν οι πολωνοί υπήκοοι στο εξωτερικό και τα οποία επαναπατρίζονται από αυτούς. Ταυτόχρονα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα πρέπει να υπερασπιστεί αυτούς τους ανθρώπους, διασφαλίζοντας τη δικαιοσύνη και το δικαίωμα των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε μια αξιοπρεπή ζωή.
Geoffrey Van Orden (PPE-DE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θέλω να αναφερθώ στο ζήτημα της Ζιμπάμπουε. Όπως όλοι γνωρίζουμε, δυστυχώς δεν έχει σημειωθεί βελτίωση στη χώρα αυτή. Αντιθέτως, η πολιτική κατάσταση εξακολουθεί να επιδεινώνεται και ο μισός αγροτικός πληθυσμός επιβιώνει μόνο χάρη στη διεθνή επισιτιστική βοήθεια.
Το Κοινοβούλιο υποστηρίζει με συνέπεια τη θέση ότι δεν πρέπει να δοθεί στη Ζιμπάμπουε κανενός είδους ενίσχυση από την ΕΕ, πέραν αυτής που προσφέρεται μέσω ΜΚΟ· σε καμία περίπτωση, όμως, οι ενισχύσεις δεν πρέπει να βρίσκονται υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης. Για τον λόγο αυτό, με ανησύχησε κάπως η είδηση ότι, προφανώς, η Επιτροπή προτίθεται να προσφέρει 1 εκατ. ευρώ στη Ζιμπάμπουε ως βοήθεια για τη λεγόμενη «κοινοβουλευτική μεταρρύθμιση», την οποία, ομολογουμένως, διαχειρίζεται το Πρόγραμμα Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών. Το ίδιο το Πρόγραμμα Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών δηλώνει ότι είναι «αμερόληπτος και αξιόπιστος εταίρος της κυβέρνησης της Ζιμπάμπουε». Ελπίζω ότι η Επιτροπή θα μπορέσει να μας δώσει μια εξήγηση πριν προσφέρει οποιαδήποτε βοήθεια, καθώς και ότι θα μπορέσει να μας προσφέρει διαβεβαιώσεις επί του θέματος.
Μαρία Παναγιωτοπούλου-Κασσιώτου (PPE-DE). – Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι είναι ανάγκη να κατοχυρωθεί η υποστήριξη και ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όλων ανεξαιρέτως των ευρωπαίων πολιτών, κυρίως όμως εκείνων των μεγάλων πλειοψηφιών που, για «ιστορικούς» λόγους, θεωρείται ότι τα απολαμβάνουν και, για τον λόγο αυτό, δεν τα διεκδικούν μέσω οργανωμένων ομάδων που ασκούν πιέσεις και διαμαρτυρίες.
Ο επιμερισμός των δικαιωμάτων του πληθυσμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για θέματα για τα οποία, βέβαια, κανείς δεν διανοείται να αρνηθεί το δικαίωμα της μη διάκρισης, οδηγεί συχνά σε παρεξηγήσεις και αμφιβολία για το αν ισχύει το αυτονόητο για τη σιωπηλή πλειοψηφία ως προς κάθε είδους δικαίωμα: το δικαίωμα της διατήρησης της ζωής και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, του σεβασμού της ελευθερίας της έκφρασης και της επιλογής. Άλλωστε, η τήρηση και η στήριξη των αναφαίρετων θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων γίνεται από την πλειοψηφία του πληθυσμού. Γι’ αυτό, η στήριξη των δικαιωμάτων των ολίγων δεν πρέπει να δίνει την εντύπωση της κατάργησης των δικαιωμάτων της πλειοψηφίας.
Μαρία Ματσούκα (PSE). – Κύριε Πρόεδρε, οι ταραχές στη Γαλλία δεν είναι δυνατόν να αφήσουν ασυγκίνητη τη γενιά μου, στην οποία και απευθύνεται το περίφημο συμβόλαιο πρώτης απασχόλησης ή, αλλιώς, το μοντέλο «εργαζόμενος μιας χρήσης».
Ο νέος Ευρωπαίος, υπό την πίεση της ανεργίας, ίσως αποφασίσει να συμμετάσχει στο πείραμα. Επιπλέον, ο κίνδυνος της σύγκρουσης των γενεών είναι αναπόφευκτος. Οι μεγαλύτεροι εργαζόμενοι θα θεωρούν τους νέους ως ανταγωνιστές τους. Θα πιέζονται ασφυκτικά από τους νέους «εργαζόμενους μιας χρήσης», από τη μετακινούμενη φθηνή και πειθαρχημένη εργατική δύναμη. Αυτές οι εκβιαστικές λύσεις που προτείνονται από τους οπαδούς του οικονομικού φιλελευθερισμού δείχνουν να υποτιμούν το υποκείμενο της ιστορίας: τον πολίτη, τον εργαζόμενο, τον άνθρωπο. Αυτό θα είναι και το μοιραίο τους λάθος.
Χθες, ήταν η καταψήφιση της Συνταγματικής Συνθήκης. Σήμερα, είναι οι κοινωνικές συγκρούσεις για την πλήρη απόσυρση του νόμου για τους «εργαζόμενους-αντικείμενα». Το κοινωνικό κίνημα δυναμώνει, απορρίπτει και διεκδικεί. Η ανεργία μπορεί και πρέπει να καταπολεμηθεί. Όχι άναρχα, όχι αγνοώντας τις ανάγκες της κοινωνίας και, σίγουρα, όχι σε βάρος μιας γενιάς που δεν έφταιξε για τον κόσμο που παρέλαβε.
(Χειροκροτήματα)
Andrzej Tomasz Zapałowski (NI). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, ορισμένα έντυπα μέσα ενημέρωσης της Δυτικής Ευρώπης χαρακτήρισαν πρόσφατα την πολωνική κυβέρνηση και τη βάση της εξουσίας της ως εθνικιστική. Ένα τέτοιο περιεχόμενο είναι σκανδαλώδες και προσβλητικό για εκατομμύρια Πολωνούς. Αυτή η κυβέρνηση και οι υποστηρικτές της έχουν ως υπόβαθρο τη δοξασμένη ιστορία γεγονότων όπως ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος, όταν δεκάδες χιλιάδες Πολωνοί έθεσαν σε κίνδυνο τη ζωή τους για να κρύψουν Εβραίους και άτομα άλλων εθνικοτήτων και όταν χιλιάδες εξ αυτών πλήρωσαν την πράξη τους αυτή με τη ζωή τους.
Αυτή η αποκαλούμενη πολιτική ορθότητα, η οποία καταστρέφει την ελευθερία του λόγου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, χαρακτηρίζει όσους μιλούν για πατριωτισμό, για εθνικές παραδόσεις και για τη σημασία του Χριστιανισμού για την Ευρώπη ως σωβινιστές, εθνικιστές και ίσως σύντομα φασιστές. Θεωρούν φυσιολογικές τις συμπεριφορές που είναι αντίθετες στη φύση και τις παραδοσιακές αξίες της χριστιανικής Ευρώπης, καθώς και όσους καταδικάζουν τις προσβολές προς τα αισθήματα των Καθολικών και των μελών άλλων θρησκειών.
Ανεξάρτητα από όσα δηλώνει ο δυτικοευρωπαϊκός Τύπος, η Πολωνία θα παραμείνει πιστή στις παραδόσεις και τις δημοκρατικές αξίες της.
Jörg Leichtfried (PSE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, σήμερα θα ήθελα να εκμεταλλευτώ την ευκαιρία για να αναφερθώ στον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει η Επιτροπή τις ερωτήσεις των μελών του Σώματος. Πρόσφατα υπέβαλα στην Επιτροπή μία πολύ αναλυτική ερώτηση για τρία συγκεκριμένα θέματα. Η απάντηση που έλαβα ήταν ένα σύντομο απόσπασμα από ένα νομικό κείμενο.
Θεωρώ ότι μπορούμε να περιμένουμε από ένα όργανο σαν την Επιτροπή να ασχολείται με τα θέματα που θίγουν στις ερωτήσεις τους τα μέλη του Σώματος, να δίνει απαντήσεις σχετικές με την ουσία των ερωτήσεων αυτών και όχι να διαβιβάζει απλώς ένα νομικό κείμενο τέτοιου είδους που εγώ ως νομικός θα μπορούσα να βρω και μόνος μου. Δεν είναι αυτό το νόημα της υπόθεσης.
Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να θέσω στη διάθεσή σας την ερώτηση αυτή και την απάντησή της· ίσως τότε να αγανακτήσετε όσο και εγώ με αυτήν την απάντηση και να μπορέσετε να κάνετε κάτι, ώστε να βελτιωθεί αυτή η κατάσταση.
Πρόεδρος. Κύριε Leichtfried, θα χαρώ πολύ να προσπαθήσω να διαβιβάσω τη διαμαρτυρία σας στην Επιτροπή, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι στο μέλλον οι απαντήσεις δεν θα συνίστανται απλώς σε περιορισμένο αριθμό φωτοτυπιών από κείμενα που όλοι γνωρίζουν.
Jelko Kacin (ALDE). – (SL) Το θέμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της δομής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η πρόσφατη έκθεση της 8ης Μαρτίου 2006 που συνέταξε το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ σχετικά με τις πρακτικές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αναφέρει επίσης τη μη συμμόρφωση με την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Αυστρίας, η οποία ζητεί εδώ και χρόνια την ανάρτηση δίγλωσσων θρησκευτικών σημάτων στα γερμανικά και τα σλοβένικα στο νότιο τμήμα της αυστριακής επαρχίας της Carinthia, στην οποία ζει μια σλοβενική μειονότητα.
Ωστόσο, την ίδια ημέρα, ο Jörg Haider, κυβερνήτης της Carinthia, κίνησε διαδικασίες κατά του περιφερειακού κυβερνήτη August Muri για «κατάχρηση του δημόσιου αξιώματός του» εκδίδοντας τελικά διαταγή για την ανάρτηση δίγλωσσων σημάτων στο Bleiburg/Pliberk. Δύο δίγλωσσα σήματα έχουν επίσης αναρτηθεί στο κτίριο του Κοινοβουλίου μας στις Βρυξέλλες.
Όπως όλοι γνωρίζετε σαφώς, η Ρωσία έχει εκδώσει επίσημη πρόταση, ώστε οι παραβιάσεις των δικαιωμάτων της σλοβενικής μειονότητας στην Αυστρία να τεθούν στην ημερήσια διάταξη της συνόδου κορυφής ΕΕ-Ρωσίας. Θα ήθελα να γνωρίζω πώς θα δράσει η Επιτροπή για την επίλυση αυτού του καταφανούς παραδείγματος παραβίασης των δικαιωμάτων της σλοβενικής μειονότητας, τη στιγμή που η Αυστρία έχει την Προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Feleknas Uca (GUE/NGL). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, οι εικόνες και οι ειδήσεις που φθάνουν ως εμάς από την περασμένη Δευτέρα από πολλές κουρδικές πόλεις, κυρίως όμως από το Ντιάρ Μπακίρ, μας σοκάρουν. Η ομοιότητα με το είδος των εικόνων που έρχονται από τη Γάζα ή τη Δυτική Όχθη του Ιορδάνη είναι εκπληκτική. Μέχρι τώρα, οι τουρκικές δυνάμεις ασφαλείας σκότωσαν 11 άτομα, το νεότερο από τα οποία ήταν ένα τρίχρονο παιδί.
Εκατοντάδες άτομα τραυματίστηκαν, μερικά σοβαρά, και εκατοντάδες άτομα φυλακίστηκαν. Πρέπει να προληφθεί η περαιτέρω κλιμάκωση της κατάστασης αυτής. Οι δηλώσεις του πρωθυπουργού Ερντογάν ότι, για παράδειγμα, «οι δυνάμεις ασφαλείας μας θα προβούν σε όποιες ενέργειες κριθούν απαραίτητες εναντίον όλων όσων γίνονται όργανα της τρομοκρατίας, ακόμη και αν πρόκειται για γυναίκες και παιδιά» δεν βοηθούν στην επίτευξη ειρηνικής λύσης στο κουρδικό ζήτημα.
Ζητώ από την Επιτροπή και από εσάς, κύριε Borrell, να έλθετε σε επαφή με τον κ. Beydemir, τον δήμαρχο του Ντιάρ Μπακίρ, και ζητώ να συσταθεί και να αποσταλεί ειδική αντιπροσωπεία, προκειμένου να εξετάσει διεξοδικά τα όσα συνέβησαν στις εν λόγω περιοχές.
Richard Corbett (PSE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θέλω να επιστήσω την προσοχή των συναδέλφων σε μια σειρά από απάτες σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, οι οποίες έχουν ως στόχο μικρές επιχειρήσεις. Η πιο γνωστή εξ αυτών είναι η «European City Guide» στην Ισπανία, αλλά υπάρχουν και άλλες: η «Construct Data» στην Αυστρία, οι «Novachannel» και «Intercable Verlag» στην Ελβετία, οι «Deutsche Addressdienst» και «TVV Verlag» στη Γερμανία. Όλες τους στέλνουν σκοπίμως παραπλανητικά έγγραφα σε μικρές επιχειρήσεις σε ολόκληρη την Ευρώπη. Τα έγγραφα αυτά έχουν τη μορφή δωρεάν ανανέωσης, αλλά στα ψιλά γράμματα κρύβεται μια σημείωση που αναφέρει ότι η υπογραφή του εντύπου θα επιφέρει τεράστια έξοδα.
Πρόσφατα, μια ελβετική εφημερίδα αποκάλυψε ότι πίσω από τις περισσότερες από τις οργανώσεις αυτές βρίσκεται ένας μόνο άνθρωπος – ο Meinolf Lüdenbach. Αυτός ελέγχει επίσης τις εταιρείες είσπραξης χρεών που καταδιώκουν τα θύματα μόλις αυτά εξαπατηθούν και υπογράψουν. Το δίκτυό του ισοδυναμεί με συνωμοσία, με σκοπό την εξαπάτηση μικρών επιχειρήσεων στην Ευρώπη.
Οι απάτες αυτές μεταπηδούν από χώρα σε χώρα εκμεταλλευόμενες τα διαφορετικά νομικά μας συστήματα για να διαφεύγουν της δικαιοσύνης. Για τον λόγο αυτό, χαίρομαι ιδιαίτερα που ο Επίτροπος κ. Κυπριανού συμφώνησε να διερευνήσει το ζήτημα και θέλω να καλέσω όλους τους συναδέλφους που διαθέτουν παρόμοια περιστατικά στις εκλογικές τους περιφέρειες –και γνωρίζω ότι είστε πολλοί– να του παράσχουν μέσω επιστολών πληροφορίες, ώστε να μπορέσει να ολοκληρώσει τον φάκελό του.
Μανώλης Μαυρομμάτης (PPE-DE). – Κύριε Πρόεδρε, πολλοί συνάδελφοι αναφέρθηκαν κατά καιρούς στην καθυστέρηση με την οποία τα αρμόδια όργανα απαντούν στις ερωτήσεις που αυτοί καταθέτουν.
Το τελευταίο περιστατικό αφορά δική μου γραπτή ερώτηση, την οποία είχα υποβάλει στις 27 Σεπτεμβρίου του 2005 και αφορούσε τη συνάντηση της Επιτροπής των Υπουργών της 11ης Οκτωβρίου 2005. Το αρμόδιο όργανο απάντησε στην ερώτησή μου μετά από 5 μήνες, και συγκεκριμένα στις 9 Μαρτίου 2006, για να με πληροφορήσει, σε τρεις μόνο γραμμές κειμένου, ότι το Συμβούλιο δεν συζήτησε το ζήτημα του οποίου τη θέση ζητούσα, αλλά ούτε έχει προγραμματίσει να το συζητήσει.
Τότε, κύριε Πρόεδρε και αγαπητοί συνάδελφοι, ποίος είναι ο ρόλος των ευρωβουλευτών και η λειτουργία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, και πού είναι ο σεβασμός και οι ευθύνες απέναντι στους ευρωπαίους πολίτες που μας εμπιστεύονται τη θέση στην οποία βρισκόμαστε σήμερα; Τι δικαιολογία θα επικαλεστώ στους πολίτες για την απάντηση που περίμεναν αλλά ποτέ δεν πήραμε;
Πρόεδρος. Κύριε Μαυρομμάτη, η καταγγελία σας είναι απολύτως δικαιολογημένη. Ο μοναδικός λόγος που μπορώ να φανταστώ για την τόσο μεγάλη καθυστέρηση να σας απαντήσουν, μόνο για να σας πουν τελικά ότι το Συμβούλιο δεν έχει εξετάσει το θέμα, είναι ότι ανέμεναν την εξέτασή του από το Συμβούλιο, αλλά ακόμη και υπό αυτές τις συνθήκες το χρονικό διάστημα που παρήλθε δεν φαίνεται λογικό. Θα ενημερώσω το Συμβούλιο και την Επιτροπή για την ανάγκη να διασφαλίζουν ότι οι ερωτήσεις των βουλευτών θα απαντώνται εγκαίρως, όπως στην περίπτωσή σας, και δεόντως, δηλαδή όχι απλώς να παρέχονται εντός εύλογου χρονικού ορίου αλλά και να παρέχουν δέουσες απαντήσεις με πραγματικό περιεχόμενο. Είμαι βέβαιος ότι οι αρμόδιες υπηρεσίες του Συμβουλίου και της Επιτροπής θα λάβουν σοβαρά υπόψη αυτό το αίτημα.
Margrietus van den Berg (PSE). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, όπως είπατε προ ολίγου, ο Charles Taylor, ο οποίος κατηγορείται για εγκλήματα πολέμου, βρίσκεται ενώπιον του Δικαστηρίου του ΟΗΕ για εγκλήματα πολέμου στη Σιέρα Λεόνε. Ως επικεφαλής παρατηρητής της αποστολής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την παρατήρηση των εκλογών στη Λιβερία, κάλεσα μετ’ επιτάσεως τη νεοεκλεγείσα πρόεδρο Ellen Johnson-Sirleaf να επιμείνει στην έκδοση. Συμφώνησε σε αυτό, με την προϋπόθεση ότι ο πρόεδρος της Νιγηρίας και η Αφρικανική Ένωση θα παρείχαν τη στήριξή τους. Η σύλληψη και η δίκη του Charles Taylor είναι θρίαμβος για τη νέα Λιβερία και όχι μόνο για την Αφρικανική Ένωση αλλά, βεβαίως, και για την ΕΕ, οι οποίες σημείωσαν αμφότερες μεγάλη επιτυχία στη δοκιμασία. Αυτό αποδεικνύει την αναγνώριση του έργου που επιτελέσαμε εκεί. Μετά τη σύλληψη, εξαφανίστηκε η σκιά πάνω από τη Δυτική Αφρική, και η περιοχή είχε την ευκαιρία για ειρήνη και την ευκαιρία να αναπτύξει τη δημοκρατία. Ως επικεφαλής παρατηρητής της αποστολής για την παρατήρηση των εκλογών στη Λιβερία, στηρίζω θερμά την ιδέα των προέδρων να της απευθυνθεί πρόσκληση για να μιλήσει εδώ ενώπιον της Ολομέλειας, και ελπίζω ότι, εν τω μεταξύ, η ΕΕ θα συνεχίσει να στηρίζει σθεναρά τους στόχους της Χιλιετίας και τον εκδημοκρατισμό αυτής της χώρας, διότι αυτό αξίζουν τώρα οι πολίτες της.
Πρόεδρος. Κύριε van den Berg, όπως επεσήμανα νωρίτερα, η πρόεδρος της Λιβερίας θα προσκληθεί και ας ελπίσουμε ότι θα μπορέσει να παραστεί σύντομα.
Mirosław Mariusz Piotrowski (NI). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, σας απέστειλα επιστολή στις 16 και στις 23 Μαρτίου του τρέχοντος έτους υπό την ιδιότητά μου ως προέδρου του γραφείου της Ομάδας Ανεξαρτησία και Δημοκρατία, σχετικά με την αποκαλούμενη ανοικοδόμηση της Ομάδας Ανεξαρτησία και Δημοκρατία για την οποία οι αρχές του Κοινοβουλίου ενημερώθηκαν από την ηγεσία της ομάδας κατά την τελευταία περίοδο συνόδου. Η πολωνική αντιπροσωπεία θεωρεί ότι ήταν παράνομη η διαδικασία που οδήγησε στην αποκλεισμό δύο εθνικών αντιπροσωπειών, της ιταλικής και της πολωνικής, από την Ομάδα Ανεξαρτησία και Δημοκρατία. Πότε μπορούμε να αναμένουμε μια απάντηση στις παραπάνω επιστολές;
Πρόεδρος. Κύριε Piotrowski, λίγο πριν αρχίσει η συνεδρίαση είχα μια συνάντηση με τον κ. Bonde και τον κ. Farage, στην οποία συζητήσαμε αυτό το θέμα και περιμένω να μου διαβιβάσουν γραπτώς τις απόψεις τους για την κατάσταση και για τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν. Ελπίζω ότι θα είμαι σε θέση να σας ανακοινώσω κάτι σχετικό κατά την έναρξη της αυριανής συνεδρίασης.
Marc Tarabella (PSE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, έχουν περάσει ακριβώς 1 500 ημέρες από την ημέρα που η Ingrid Betancourt και η συνάδελφός της, Clara Rojas, απήχθηκαν από τις FARC στην Κολομβία, συμπληρώνοντας έτσι τον τεράστιο αριθμό των 3 000 ομήρων, χωρίς να αναφερθούμε στους χιλιάδες αγνοούμενους σε αυτήν τη χώρα.
Σήμερα μιλώ εκ μέρους της Διεθνούς Ομοσπονδίας Επιτροπών για την Ingrid Betancourt, η οποία μαζί με την οικογένειά της διατυπώνει τρία αιτήματα. Πρώτον, να στηριχθούν ενεργά οι προσπάθειες διαμεσολάβησης τριών χωρών, της Γαλλίας, της Ελβετίας και της Ισπανίας. Δεύτερον, να ασκηθεί ισχυρή πίεση στις FARC, μέσω των οργανώσεων που τις στηρίζουν στο εξωτερικό και ιδιαίτερα σε χώρες που δεν τις συμπεριλαμβάνουν στον κατάλογό τους με τις τρομοκρατικές οργανώσεις, ώστε να απαντήσουν θετικά στην πρόταση της ομάδας των τριών χωρών, επιδεικνύοντας έτσι την πραγματική διάθεσή τους να καταλήξουν σε μια ανθρωπιστική συμφωνία. Τρίτον και τελευταίο, να ασκηθεί ισχυρή πίεση στην κολομβιανή κυβέρνηση, ώστε να συμμορφωθεί με τη Σύμβαση της Γενεύης, η οποία έχει επικυρωθεί από την Κολομβία. Δυνάμει αυτής της σύμβασης, σε περίπτωση εσωτερικής σύγκρουσης, η κυβέρνηση υποχρεούται, όπως έχει εξάλλου ήδη δεσμευτεί, να συνάψει ανθρωπιστικές συμφωνίες, προκειμένου να σωθούν όσο το δυνατόν περισσότερες ανθρώπινες ζωές.
Ryszard Czarnecki (NI). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, χθες το βράδυ συμπληρώθηκε ένας χρόνος από τον θάνατο ενός μεγάλου άνδρα και ενός μεγάλου Ευρωπαίου, του Πάπα Ιωάννη Παύλου Β’.
Είμαι ευγνώμων για την ευκαιρία που μου δίνεται να αποτίσω φόρο τιμής σε έναν άνθρωπο που ήταν και θα παραμείνει το σύμβολο του διαθρησκευτικού διαλόγου: μεταξύ του Χριστιανισμού και του Ιουδαϊσμού, μεταξύ του Χριστιανισμού και του Ισλάμ. Ο Πάπας Ιωάννης Παύλος Β’ είναι επίσης σύμβολο ανοχής και σεβασμού για όλους τους ανθρώπους, ανεξαρτήτως φυλής, εθνικότητας, φύλου, κοινωνικής τάξης ή οικονομικής κατάστασης. Καταγόμενος από την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, τόνισε επανειλημμένως ως Πάπας την ενότητα της Ευρώπης, ακόμη και κατά την εποχή του Τείχους του Βερολίνου και του Σιδηρού Παραπετάσματος. Στο Santiago de Compostela της Ισπανίας, πριν από περίπου 20 χρόνια, είπε ότι η Ευρώπη αντιπροσωπεύει την ενότητα μέσα στην ποικιλομορφία. Ελπίζω ότι αυτά τα λόγια εξακολουθούν να ισχύουν μέχρι σήμερα.
Πρόεδρος. Κύριε Czarnecki, πράγματι έχει περάσει ένας χρόνος από τον θάνατο της Αυτού Αγιότητος Πάπα Ιωάννη Παύλου Β’. Τότε, βρισκόμουν σε επίσημη επίσκεψη στη Λιθουανία και διαπίστωσα τη μεγάλη συγκίνηση που αισθάνθηκαν οι Ευρωπαίοι των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης για τον θάνατο ενός ανθρώπου, ο οποίος είχε τόσο μεγάλη επιρροή στη διαδικασία που οδήγησε στη μετέπειτα διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ιωάννης Γκλαβάκης (PPE-DE). – Κύριε Πρόεδρε, οι πρόσφατες έντονες βροχοπτώσεις στην περιοχή της Βουλγαρίας και της Βόρειας Ελλάδας είχαν ως συνέπεια την υπερχείλιση του ποταμού Έβρου. Χιλιάδες στρέμματα γεωργικής γης καλύφθηκαν από τα νερά του ποταμού και προκλήθηκαν ζημίες, τόσο στη φυτοκομία, σε σπαρμένες εκτάσεις, όσο και στη ζωοκομία, δεδομένου ότι πνίγηκαν πολλά αιγοπρόβατα, χοίροι και αγελάδες που συνολικά αριθμούσαν πάνω από 3 000 κεφάλια. Πολλά χωριά πλημμύρισαν και πολλές κατοικίες σκεπάστηκαν εξ ολοκλήρου από το νερό.
Παράλληλα με τις σχετικές ενέργειες που θα αναλάβουν τα επιμέρους κράτη μέλη, είναι διατεθειμένη η Ευρωπαϊκή Ένωση να δείξει τη συμπαράστασή της σ’ αυτήν τη δοκιμασία που περνούν, για να δώσει ένα μήνυμα στους αγρότες των χωρών που επλήγησαν ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται κοντά τους; Διότι, όπως γνωρίζουμε, η αλληλεγγύη είναι η κορυφαία αρχή στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Philip Claeys (NI). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να εκφράσω τη δυσαρέσκειά μου για την τελική δήλωση της Ευρωμεσογειακής Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης που πραγματοποιήθηκε στις 27 Μαρτίου. Ενώ, βεβαίως, εκτιμώ τη σπουδαιότητα του διαλόγου μεταξύ της βόρειας και νότιας πλευράς της Μεσογείου, δεν είμαι πεπεισμένος ότι ένας τέτοιος διάλογος εξυπηρετεί σε κάτι, εάν έχει ως αποτέλεσμα μια μονομερή παραδοχή ενοχής, στη συγκεκριμένη περίπτωση εκ μέρους της Ευρώπης. Δεν φρονώ ότι, διαβάζοντας αυτήν την τελική δήλωση, μπορώ να πω κάτι διαφορετικό. Καταρχάς, τα δανικά σκίτσα καταδικάζονται με μια υποχρεωτικά σύντομη πρόταση, ή ρήτρα, σχετικά με τη βία ενάντια σε αυτά τα σκίτσα. Μολονότι ο κόσμος διάκειται με πολύ συγκεκριμένο τρόπο έναντι αυτών των δανικών σκίτσων, οτιδήποτε άλλο κρατείται εσκεμμένα πολύ αόριστο και πολύ γενικό. Γίνεται αναφορά στην προαγωγή της δημοκρατίας, αλλά πουθενά δεν γίνεται αναφορά στις διακρίσεις που συστηματικά υφίστανται οι Χριστιανοί ή άλλες μειονοτικές ομάδες στον μουσουλμανικό κόσμο. Σίγουρα δεν χρειάζεται να φτάσουμε μέχρι το Αφγανιστάν για να βρούμε παραδείγματα για αυτό. Στην Τουρκία, για παράδειγμα, η αλλαγή του θρησκεύματος πρέπει να γνωστοποιείται στην κυβέρνηση. Σε αυτήν τη χώρα, ένας ιταλός καθολικός ιερέας δολοφονήθηκε πρόσφατα εξαιτίας αυτού που εκπροσωπούσε. Σε αυτήν τη χώρα, είναι ουσιαστικά αδύνατον να αποκατασταθούν τα χριστιανικά κτίρια. Λυπούμαι για το γεγονός ότι το θέμα αυτό δεν έχει τεθεί προς συζήτηση.
Πρόεδρος. Πράγματι δεν υπάρχει στα συμπεράσματα, αλλά, όπως γνωρίζετε, η Ευρωμεσογειακή Κοινοβουλευτική Συνέλευση δεν έχει ολοκληρώσει τις εργασίες της. Θα συνεχίσει τη συζήτηση και ελπίζω ότι οι εκπρόσωποι του Κοινοβουλίου σε αυτήν τη Συνέλευση θα υιοθετήσουν την πρότασή σας και θα την εκφράσουν. Ο μόνος τρόπος για να εμφανιστεί στα συμπεράσματα είναι να την διατυπώσουν εκεί τα μέλη της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης.
Gerard Batten (IND/DEM). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, ο Alexander Litvinenko, μέλος της εκλογικής μου περιφέρειας, είναι πρώην αντισυνταγματάρχης στην ομοσπονδιακή υπηρεσία ασφαλείας FSB της Ρωσικής Ομοσπονδίας, η οποία διαδέχτηκε την KGB. Η αποκάλυψη του κ. Litvinenko σχετικά με τις παράνομες δραστηριότητες της FSB τον ανάγκασε να αναζητήσει πολιτικό άσυλο στο εξωτερικό. Πριν αποφασίσει τον τόπο στον οποίο θα κατέφευγε, συμβουλεύτηκε τον φίλο του, στρατηγό Anatoly Trofimov, πρώην αναπληρωτή γενικό διευθυντή της FSB. Ο στρατηγός Trofimov φέρεται ότι είπε στον κ. Litvinenko: «Μην πας στην Ιταλία, υπάρχουν πολλοί πράκτορες της KGB μεταξύ των πολιτικών. Ο Ρομάνο Πρόντι είναι ο άνθρωπός μας εκεί». Τον Φεβρουάριο του 2006, ο κ. Litvinenko ανέφερε την πληροφορία αυτή στον Mario Scaramella της επιτροπής Guzzanti, η οποία ερευνά την παρείσφρηση της KGB στην ιταλική πολιτική.
Αυτός ο ισχυρισμός εναντίον πρώην επικεφαλής της Επιτροπής είναι πάρα πολύ σοβαρός και πρέπει να ερευνηθεί ενδελεχώς. Το Κοινοβούλιο οφείλει να διενεργήσει δική του έρευνα.
Πρόεδρος. Όλες οι προτάσεις πρέπει να αντιμετωπίζονται με σεβασμό. Υπονοείτε ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα πρέπει να ερευνήσει αν ιταλοί πολιτικοί είναι πράκτορες της KGB; Αυτή είναι η πρότασή σας;
Gerard Batten (IND/DEM). – (EN) Εισηγούμαι ότι θα ήταν αρμόζον να διενεργήσει το Κοινοβούλιο μια τέτοια έρευνα λόγω της θέσης του κ. Πρόντι ως πρώην Προέδρου της Επιτροπής. Φαίνεται ότι τα δημοκρατικά του διαπιστευτήρια, για τα οποία τόσο καυχιέται το Κοινοβούλιο, θα ενισχύονταν από μια τέτοια έρευνα.
Πρόεδρος. Φοβάμαι πως δεν θα έχουμε τον χρόνο να διενεργήσουμε αυτήν την έρευνα πριν από τις προσεχείς ιταλικές εκλογές, αλλά μπορούμε πάντα να την διεξαγάγουμε μετά, αν το Κοινοβούλιο το κρίνει ενδεδειγμένο, ασφαλώς.
Csaba Sándor Tabajdi (PSE). – (HU) Αρκετά κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης επλήγησαν πρόσφατα από σοβαρές πλημμύρες. Χιλιάδες άνθρωποι στην Τσεχική Δημοκρατία, τη Γερμανία, την Ουγγαρία και την Αυστρία αγωνίζονται ηρωικά ενάντια στις πλημμύρες που απειλούν τα σπίτια, τα υπάρχοντα και τα αγροκτήματά τους. Υπήρξαν πάνω από 100 μεγαλύτερες πλημμύρες στην Ευρώπη μεταξύ του 1998 και του 2004. Οι πλημμύρες που βιώσαμε πέρυσι και φέτος επιβεβαίωσαν την ανάγκη κοινής δράσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Τον Ιανουάριο του 2006, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε μια οδηγία για τη διαχείριση των πλημμύρων στην Ευρώπη. Στόχος της οδηγίας είναι ο μετριασμός των κινδύνων και των επιπτώσεων των πλημμύρων, καθώς και η ενίσχυση της κοινής δράσης. Αποτελεί ευρωπαϊκή προτεραιότητα η έγκριση της οδηγίας όσο το δυνατόν συντομότερα και η κοινή δράση για την προστασία μας από τις πλημμύρες. Ζητώ από τον Πρόεδρο Borrell και καλώ μετ’ επιτάσεως το Συμβούλιο να προβούν σε ενέργειες όσο το δυνατόν συντομότερα, προκειμένου να αναπτυχθεί ένα ενιαίο ευρωπαϊκό σύστημα άμυνας από τις πλημμύρες.
Κυριάκος Τριανταφυλλίδης (GUE/NGL). – Κύριε Πρόεδρε, την περασμένη βδομάδα, στο Ντιάρ Μπακίρ της Τουρκίας, 4 άτομα έχασαν τη ζωή τους και περίπου 500 άλλα τραυματίστηκαν όταν ξέσπασαν επεισόδια μετά το πέρας μιας κηδείας. Όλα τα θύματα είναι Κούρδοι, ενώ οι θύτες είναι οι ειδικές δυνάμεις της τουρκικής αστυνομίας.
Πριν από 15 ημέρες, ο τουρκικός στρατός είχε ξεκινήσει μια επιχείρηση καταπίεσης του κουρδικού κόμματος των εργαζομένων στην οποία βρήκαν τον θάνατο άλλα 14 άτομα. Η Τουρκία αποδεικνύει, προφανώς, με αυτές τις ενέργειες ότι δεν προτίθεται να λύσει το πρόβλημα αυτό με δημοκρατικές διαδικασίες αλλά μέσω της βίας, όπου ο δυνατότερος θα μείνει όρθιος τελευταίος. Βρισκόμαστε λοιπόν συνένοχοι στην εξόντωση ενός λαού, ενώ την ίδια ώρα φέρνουμε την Τουρκία στα ευρωπαϊκά σαλόνια.
Μια τέτοια πολιτική είναι παράδοξη και θα πρέπει να ξαναθυμίσουμε στην υποψήφια χώρα, που είναι η Τουρκία, τι σημαίνει ευρωπαϊκή δημοκρατική παράδοση.
Glyn Ford (PSE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θέλω να αναφερθώ στην υπόθεση μιας εταιρείας στην εκλογική μου περιφέρεια. Η Hygrade –θυγατρική της δανικής εταιρείας Tulip– προτείνει το κλείσιμο δύο εργοστασίων στο Chard και το Chippenham, γεγονός που θα προκαλέσει απώλεια 300 και 500 θέσεων εργασίας αντιστοίχως. Κάτι τέτοιο θα καταστρέψει αυτές τις δύο εμπορικές πόλεις. Επί του παρόντος, διεξάγεται διαβούλευση σχετικά με το προτεινόμενο κλείσιμο των δύο εργοστασίων, η οποία είναι ειλικρινά γελοία. Ήδη, οι κάτοικοι ενός νέου γειτονικού οικισμού στο Chippenham έχουν εγγυητικούς όρους στις υποθήκες τους που αναφέρουν ότι η εταιρεία θα κλείσει. Στο Chard, η εταιρεία σχεδιάζει ήδη τη μεταφορά του εξοπλισμού της. Ευελπιστώ ότι θα θέσετε το θέμα υπόψη της Επιτροπής.
Συγχρόνως, πρόκειται για μια εταιρεία η οποία δεν αντιμετωπίζει ενδεχόμενο πτώχευσης· απεναντίας, έχει τεράστια κέρδη. Κατά τις διαπραγματεύσεις, προσφέρει σε ανθρώπους που της έχουν μείνει πιστοί επί 22 χρόνια την ελάχιστη δυνατή αποζημίωση για την απόλυσή τους.
Η εταιρεία παρέχει τα αγαθά και τις υπηρεσίες της κυρίως στις Co-op και Tesco – που είναι εταιρείες επεξεργασίας τροφίμων. Ευελπιστώ ότι το κοινό θα πιέσει τις εταιρείες αυτές, οι οποίες μιλούν πολύ συχνά για δίκαιο εμπόριο, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι εργαζόμενοι στα εργοστάσια που τις προμηθεύουν θα τύχουν δίκαιης αντιμετώπισης.
Πρόεδρος. Είναι πιθανόν η περίπτωση που αναφέρατε να μπορεί να ληφθεί υπόψη στην εφαρμογή του Ταμείου Προσαρμογής στην παγκοσμιοποίηση, το οποίο πρότεινε η Επιτροπή και πρόκειται να συμπεριληφθεί στους μελλοντικούς προϋπολογισμούς. Ας ελπίσουμε ότι θα μπορέσει να ληφθεί υπόψη κατά την εφαρμογή αυτών των πόρων.
Μάριος Ματσάκης (ALDE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, οι ελευθερίες έκφρασης και ειρηνικής διαμαρτυρίας αποτελούν θεμελιώδες τμήμα του κοινοτικού κεκτημένου. Δυστυχώς, σε μια εκτεταμένη περιοχή που συνορεύει με την πόλη από την οποία κατάγομαι, τη Λεμεσό, αυτή η ελευθερία έκφρασης δεν επιτρέπεται, διότι το κοινοτικό κεκτημένο δεν εφαρμόζεται εκεί. Η περιοχή αυτή τελούσε υπό βρετανική στρατιωτική κατοχή από τα αποικιοκρατικά χρόνια και, παρότι αποτελεί τμήμα της Κύπρου και κατοικείται από κύπριους πολίτες, η Βρετανία φρόντισε να παραμείνει εκτός ΕΕ. Για τον λόγο αυτό, το ευρωπαϊκό κοινοτικό κεκτημένο δεν εφαρμόζεται εκεί.
Το περασμένο Σάββατο –ημέρα εορτασμού της επετείου έναρξης του κυπριακού απελευθερωτικού αγώνα– ένας κύπριος πολίτης επιχείρησε ειρηνική διαμαρτυρία κατά της παρουσίας των βρετανικών βάσεων στην Κύπρο. Δεν ενόχλησε κανέναν και δεν παραβίασε ιδιοκτησία του στρατού. Εντός ολίγων λεπτών, δέχτηκε επίθεση από βρετανούς στρατιώτες που έστρεψαν οπλοπολυβόλα εναντίον του και απειλούσαν να τον πυροβολήσουν. Κρατήθηκε υπό την απειλή όπλου σε δημόσιο δρόμο παρά τη θέλησή του μέχρι να φτάσουν η στρατιωτική αστυνομία και ο τοπικός Τύπος. Αφέθηκε ελεύθερος μόλις έγινε γνωστό ότι είναι βουλευτής – και μάλιστα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου! Για πόσο ακόμα θα ανέχεται το Κοινοβούλιο να κατέχεται τμήμα κράτους μέλους από βρετανικά στρατεύματα και να υπόκεινται οι κάτοικοί του σε τέτοιου είδους παρενοχλήσεις;
Eoin Ryan (UEN). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θέλω να αναφερθώ στην απόφαση που έλαβε στο τέλος της προηγούμενης εβδομάδας η βρετανική κυβέρνηση σχετικά με την πώληση του ομίλου British Nuclear Group και την αγορά του από ιδιώτη. Αυτό σημαίνει ότι η πυρηνική εγκατάσταση στο Sellafield θα καταλήξει στην κατοχή ιδιώτη. Λαμβάνοντας υπόψη ότι ποσοστό 80% όλων των πυρηνικών αποβλήτων της Βρετανίας διατηρείται στο Sellafield και ότι η μονάδα αυτή μπορεί να επεξεργαστεί 5 000 τόνους αποβλήτων ετησίως –περίπου το ένα τρίτο των αποβλήτων όλου του κόσμου– και, επιπλέον, ενόψει των σοβαρών ερωτημάτων που τίθενται επί σειρά ετών σχετικά με την ασφάλεια στην εν λόγω εγκατάσταση και τον αριθμό ατυχημάτων που έχουν συμβεί εκεί, θα ήθελα να μάθω ποιες εγγυήσεις μπορεί να προσφέρει η βρετανική κυβέρνηση στα ενδιαφερόμενα μέρη και στον λαό της Ιρλανδίας ότι θα εφαρμοστούν τα αυστηρότερα μέτρα ασφαλείας για όσο διάστημα η μονάδα αυτή θα λειτουργεί υπό καθεστώς ιδιωτικής ιδιοκτησίας.
Θα μπορούσε κανείς να υποστηρίξει ότι η κατάσταση δεν μπορεί να επιδεινωθεί άλλο και ότι η μονάδα πρέπει να περάσει στα χέρια ιδιώτη. Ωστόσο, η βρετανική κυβέρνηση οφείλει να προσφέρει κατηγορηματικές διαβεβαιώσεις ότι τα αυστηρότερα δυνατά μέτρα ασφαλείας θα εφαρμοστούν, επειδή το ζήτημα αυτό έχει τεράστια σημασία για τον λαό της Ιρλανδίας και για πολλούς άλλους.
Πρόεδρος. Κύριε Ryan, κατανοώ απολύτως την ανησυχία σας και είμαι βέβαιος ότι η βρετανική κυβέρνηση θα επιδείξει ευαισθησία στο θέμα που θέσατε.
Eluned Morgan (PSE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, λυπάμαι που δεν ήμουν εδώ νωρίτερα: φταίει η Air France. Επισημαίνω απλώς ότι η Air France ακύρωσε πτήσεις από το Λονδίνο.
Θέλω να αναφερθώ στο ζήτημα των 84 οδηγιών σχετικά με την υλοποίηση της στρατηγικής της Λισαβόνας, τις οποίες ενέκρινε το Κοινοβούλιο. Εβδομήντα έξι εξ αυτών έπρεπε να έχουν ήδη τεθεί σε ισχύ και να εφαρμόζονται πλήρως, αλλά μόλις 13 από αυτές τις 84 οδηγίες έχουν εφαρμοστεί πλήρως από όλα τα κράτη μέλη. Η οδηγία σχετικά με το κοινό κανονιστικό πλαίσιο για τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες έπρεπε να έχει εφαρμοστεί πλήρως από τις 24 Ιουλίου 2003, αλλά το Βέλγιο, η Ελλάδα και το Λουξεμβούργο δεν έχουν ακόμα ενημερώσει την Επιτροπή σχετικά με την εφαρμογή της.
Η στρατηγική της Λισαβόνας κινδυνεύει εξαιτίας αυτής της αμελούς συμπεριφοράς την οποία επιδεικνύουν ορισμένα κράτη μέλη. Εντούτοις, διαπιστώνω με ικανοποίηση ότι η Επιτροπή θα κινήσει 50 δικαστικές διαδικασίες εναντίον κρατών μελών τα οποία δεν προέβησαν στην ελευθέρωση των αγορών ενέργειάς τους. Καιρός ήταν να γίνει κάτι τέτοιο.
Πρόεδρος. Εξαντλήσαμε τον κατάλογο των εγγεγραμμένων βουλευτών, αλλά νομίζω ότι είδα την κ. Hennicot-Schoepges να σηκώνει δειλά το χέρι της. Δεν θα ήθελα να σας αρνηθώ τον λόγο , κυρία Hennicot-Schoepges.
Erna Hennicot-Schoepges (PPE-DE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, συμφωνώ και εγώ με τους δύο συναδέλφους μου οι οποίοι παραπονέθηκαν για το γεγονός ότι δεν δίνονται εγκαίρως απαντήσεις στις ερωτήσεις των βουλευτών. Θεωρώ ότι είστε θεματοφύλακας του Κανονισμού μας και σας ζητώ να μεριμνείτε, ώστε η Επιτροπή να απαντά εγκαίρως στις ερωτήσεις μας.
Αναφέρομαι στην περίπτωση των διανομέων καλωδίων στο Λουξεμβούργο, οι οποίοι απευθύνθηκαν στην Επιτροπή τον Μάρτιο του 2005 και τους οποίους έστελναν από τον έναν Επίτροπο στον άλλον, μέχρι που τους δόθηκε τον Σεπτέμβριο του 2005 μια απάντηση η οποία ήταν αντίθετη με αυτήν που έλαβα εγώ στην κοινοβουλευτική μου ερώτηση μετά από τρίμηνη καθυστέρηση.
Κύριε Πρόεδρε, αν θέλουμε να νομοθετούμε πιο αποτελεσματικά, οι νομικές υπηρεσίες της Επιτροπής οφείλουν να λειτουργούν αναλόγως και εσείς να μεριμνείτε, ώστε ο Κανονισμός να εφαρμόζεται πλήρως.
Bogusław Rogalski (NI). – (PL) Πριν από δύο εβδομάδες, ολοκληρώθηκαν οι περίεργες εκλογές στη Λευκορωσία, τις οποίες φυσικά κέρδισε ο Alexander Lukashenko. Οι εκλογές αυτές νοθεύτηκαν με τη χρήση της βίας, της λευκορωσικής KGB, της αστυνομίας και του στρατού.
Κύριε Πρόεδρε, ποια ήταν η απάντηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Κοινοβουλίου σε αυτήν την κατάσταση; Πολλοί παρατηρητές συνελήφθησαν, καθώς επίσης δημοσιογράφοι και ένας πολωνός βουλευτής του ΕΚ. Ορισμένοι εξ αυτών παραμένουν στη φυλακή μέχρι σήμερα.
Ενώ μας απασχολούν οι εκλογές στη Λιβερία και διάφορες εκλογές σε εξωτικά κράτη, ούτε καν στείλαμε μια αποτελεσματική αντιπροσωπεία παρατηρητών στη Λευκορωσία. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να κρατήσουν μια πολύ σταθερή και αποφασιστική στάση για τη Λευκορωσία ούτως, ώστε να μπορέσουμε τελικά να ανατρέψουμε την τελευταία αιματηρή δικτατορία στην Ευρώπη.
Zdzisław Zbigniew Podkański (UEN). – (PL) Στην Πολωνία, υπάρχει όλο και μεγαλύτερη δυσαρέσκεια σχετικά με τη γεωργική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα αισθήματα των πολωνών αγροτών απεικονίζονται στα συνθήματα διαμαρτυρίας τους: «η Ένωση σημαίνει την πτώχευση της πολωνικής υπαίθρου».
Οι απαιτήσεις των αγροτών περιλαμβάνουν την επαναδιαπραγμάτευση της Συνθήκης προσχώρησης, την έναρξη διαδικασιών προστασίας στις αγορές μαλακών φρούτων και λαχανικών και στην αγορά μήλων, την αναβολή της ελευθέρωσης της αγοράς ζάχαρης και την αποδέσμευση της αναδιαρθρωτικής ποσόστωσης γάλακτος των 416 000 τόνων.
Χορηγήθηκε στην Πολωνία ποσόστωση 9,3 εκατ. τόνων γάλακτος, ενώ χρειάζεται περίπου 12,5 εκατ. τόνους. Αυτό έχει ήδη οδηγήσει στο να υφίστανται οι αγρότες κύρωση υπερπαραγωγής, και από το 2010 θα έχει ως αποτέλεσμα να αναγκαστεί η Πολωνία να εισάγει γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα. Η Ευρώπη, επίσης, χάνει την επισιτιστική της ασφάλεια. Πρέπει να θέσουμε ένα ουσιώδες ερώτημα: ποιος είναι ο στόχος μας;
Πρόεδρος. Οι παρεμβάσεις ενός λεπτού επί σημαντικών θεμάτων έληξαν. Όπως μπορείτε να δείτε, η Προεδρία προσπαθεί σκληρά να διασφαλίσει ότι θα μπορέσετε να παρέμβετε όλοι και ότι δεν θα μείνει κανείς που δεν κατάφερε να παρέμβει. Αυτό καθυστερεί τις συζητήσεις. Θα ήθελα να ζητήσω συγνώμη από την Επιτροπή που την έκανα να περιμένει περισσότερο από το αναμενόμενο.
9. Η κατάσταση των καταυλισμών προσφύγων στη Μάλτα (συζήτηση)
Πρόεδρος. Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη δήλωση της Επιτροπής σχετικά με την κατάσταση των καταυλισμών προσφύγων στη Μάλτα.
Andris Piebalgs, μέλος της Επιτροπής. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Μάλτα επηρεάζουν ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση και απαιτούν μια καθολική προσέγγιση της διαχείρισης των θεμάτων μετανάστευσης και ασύλου. Τα εξωτερικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης δέχονται διαρκείς πιέσεις λόγω των παράνομων μεταναστευτικών ροών, ενώ πολλοί άνθρωποι που πραγματοποιούν παρόμοια ταξίδια χρειάζονται προστασία.
Τον Δεκέμβριο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο όρισε μια σειρά μέτρων τα οποία θα έδιναν ώθηση στις εξωτερικές πολιτικές της ΕΕ σχετικά με τη μετανάστευση και το άσυλο. Η Επιτροπή αναζητεί ενεργά διαρθρωτικές απαντήσεις στην πίεση που ασκεί η έντονη μετανάστευση στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στις χώρες εταίρους της. Από αυτήν την άποψη, η υπουργική συνδιάσκεψη ΕΕ-Αφρικής που διεξήχθη στο Ραμπάτ στις 10 και 11 Ιουλίου, η ενίσχυση της συνεργασίας με την Αφρικανική Ένωση και ο διάλογος με τις κύριες χώρες καταγωγής αποτελούν σημαντικές νέες πολιτικές πρωτοβουλίες οι οποίες αποσκοπούν στη λεπτομερή συζήτηση των θεμάτων που άπτονται της μετανάστευσης και, συγχρόνως, στην εξεύρεση μακροπρόθεσμων κοινών λύσεων.
Η Επιτροπή γνωρίζει την κατάσταση που επικρατεί στη Μάλτα και λαμβάνει τα ακόλουθα μέτρα για να την βελτιώσει. Η πιο άμεση συνδρομή που παρέχεται στη Μάλτα σε επίπεδο ΕΕ είναι μέσω των κατάλληλων κοινοτικών προγραμμάτων χρηματοδότησης. Το Ευρωπαϊκό Ταμείο για τους Πρόσφυγες παρέχει ήδη οικονομική ενίσχυση προς τα κράτη μέλη για την αντιμετώπιση των συνεπειών της υποδοχής προσφύγων και εκτοπισμένων.
Η ενίσχυση της ανάπτυξης των κατάλληλων συνθηκών υποδοχής για τους αιτούντες άσυλο αποτελεί προτεραιότητα του Ευρωπαϊκού Ταμείου για τους Πρόσφυγες και η Μάλτα ωφελείται από τη συνδρομή του Ταμείου σε αυτόν τον τομέα. Το Ευρωπαϊκό Ταμείο για τους Πρόσφυγες διέθεσε στη Μάλτα 114 000 ευρώ το 2004, 500 000 ευρώ το 2005 και 600 000 ευρώ το 2006. Επιπλέον, η Επιτροπή συμφώνησε πρόσφατα να προσφέρει χρηματοδότηση ύψους 120 000 ευρώ για ένα έργο με σκοπό τη βελτίωση των συνθηκών υποδοχής στη Μάλτα ως μέρος του προγράμματος ARGO.
Για να αντιμετωπιστούν συγκεκριμένες καταστάσεις, όπως αυτές που βιώνει η Μάλτα τους τελευταίους μήνες, θα προταθούν επίσης τροπολογίες σχετικά με τη λειτουργία του Ευρωπαϊκού Ταμείου για τους Πρόσφυγες, προκειμένου να μπορούν τα κράτη μέλη να λαμβάνουν τους πόρους ταχύτερα και με την ελάχιστη διοικητική επιβάρυνση και να είναι σε θέση να αντιμετωπίζουν τις συνέπειες των αιφνίδιων αφίξεων μεγάλου αριθμού ατόμων που ενδεχομένως χρειάζονται διεθνή προστασία. Ειδικότερα, οι τροπολογίες θα έχουν ως στόχο την ενίσχυση των έκτακτων μέτρων για την εξασφάλιση των κατάλληλων συνθηκών υποδοχής για τους αιτούντες άσυλο, περιλαμβανομένων της κάλυψης των βασικών τους αναγκών και της εφαρμογής δίκαιων και αποτελεσματικών διαδικασιών χορήγησης ασύλου.
Η Επιτροπή θα εκπονήσει επίσης σύντομα πρόταση απόφασης του Συμβουλίου για τη διασφάλιση της πρακτικής συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών, όπως ορίζεται στην ανακοίνωση για την ενίσχυση της πρακτικής συνεργασίας που εγκρίθηκε στις 17 Φεβρουαρίου. Η πρόταση αυτή θα σηματοδοτήσει την έναρξη σχηματισμού ομάδων εμπειρογνωμόνων, οι οποίες θα συνδράμουν τα κράτη μέλη σε καταστάσεις όπως αυτές που αντιμετωπίζει η Μάλτα όσον αφορά τις συνθήκες υποδοχής και την εξέταση των αιτήσεων για άσυλο.
Η οδηγία σχετικά με τις συνθήκες υποδοχής που ισχύει επί του παρόντος θέτει τα ελάχιστα επιτρεπτά κριτήρια όσον αφορά τη διαμονή των αιτούντων άσυλο, περιλαμβανομένων εκείνων που βρίσκονται υπό κράτηση ή στους οποίους έχουν επιβληθεί περιορισμοί στην ελευθερία κινήσεων. Η Επιτροπή παρακολουθεί την εφαρμογή της οδηγίας και ιδιαίτερη προσοχή θα δοθεί στον τρόπο με τον οποίο την εφαρμόζει η Μάλτα, υπό το πρίσμα επίσης των εκθέσεων που εκπόνησαν οι αξιότιμοι βουλευτές του ΕΚ μετά την επίσκεψη της προηγούμενης εβδομάδας. Έκθεση σχετικά με την εφαρμογή της οδηγίας και τις πιθανές βελτιώσεις της θα παρουσιαστεί στο Κοινοβούλιο το φθινόπωρο.
Stefano Zappalà, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE. – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, την προηγούμενη εβδομάδα μια αντιπροσωπεία της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων επισκέφθηκε τη Μάλτα, όπως και στο παρελθόν είχε επισκεφθεί το Παρίσι, τη Θέουτα και Μελίγια, καθώς και τη Λαμπεντούσα.
Πρέπει όλοι μας να είμαστε ενήμεροι και ευαισθητοποιημένοι όσον αφορά αυτό το ζήτημα. Άλλο οι φήμες και άλλο η πραγματικότητα. Το πρόβλημα της μετανάστευσης στην Ευρώπη δεν είναι σίγουρα ούτε ευχάριστο, ούτε αρεστό, ούτε αρμόζον. Δεν αρμόζει στο 2006, στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στις αρχές της, στις συνθήκες ή στις πολιτικές ευθύνες που εμείς, ως Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έχουμε έναντι των λαών της Ευρώπης.
Η Επιτροπή γυρίζει γύρω από το πρόβλημα: προηγουμένως άκουσα να γίνεται λόγος για προγράμματα ύψους 25 000 ευρώ ή 120 000 ευρώ: κύριε Επίτροπε, θα ήθελα να σας ενημερώσω ότι η Μάλτα, απεναντίας, ξοδεύει ετησίως το ποσό του 1 000 000 ευρώ σε αυτό το πρόβλημα. Από το 2002, δηλαδή από την προενταξιακή περίοδο μέχρι σήμερα, αυτή η χώρα κατέγραψε αύξηση του ρυθμού μετανάστευσης και βρίσκεται τώρα με τουλάχιστον 2 000 άτομα επιπλέον που δεν ξέρει τι να τα κάνει. Τα 2 000 άτομα στη Μάλτα θα αντιστοιχούσαν σε 400 000 κρατούμενους στις φυλακές της Γερμανίας, ή ακόμα σε 300 000 άτομα στις φυλακές της Ιταλίας, της Γαλλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου. Για να διατηρεί τον έλεγχο των μεταναστών, η Μάλτα απασχολεί το 10% των αστυνομικών της δυνάμεων, που θα αντιστοιχούσε στην απασχόληση 30 000 ατόμων στην Ιταλία ή 40 000 ατόμων στη Γερμανία, με άλλα λόγια, σε όλες συνολικά τις δυνάμεις επιβολής της τάξης. Αυτό δεν είναι δυνατόν.
Κύριε Επίτροπε –αν και εδώ απευθύνομαι κυρίως στο Συμβούλιο– έχουμε ένα πολύ συγκεκριμένο καθήκον: δεν μπορούμε να εγκαταλείψουμε τα κράτη μέλη μας και, πάνω απ’ όλα, δεν μπορούμε να εγκαταλείψουμε τη Μάλτα στην τύχη της διότι, ουσιαστικά, αυτή η χώρα βρίσκεται στο νοτιότερο σύνορο της Ευρώπης. Είναι το σύνορο της Ευρώπης. Από αυτήν την άποψη, η Μάλτα δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί ως αυτόνομο κράτος.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει απαραιτήτως να λάβει όλα τα κατάλληλα μέτρα σχετικά με αυτό το θέμα. Κύριε Επίτροπε, σας ζητώ να συγκαλέσετε ένα συμβούλιο εσωτερικών υποθέσεων στη Μάλτα, ενώπιον της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών υποθέσεων, το συντομότερο δυνατόν.
Αυτήν τη στιγμή, η Μάλτα είναι αντιμέτωπη με εξαιρετικά σοβαρές καταστάσεις: υπάρχουν 2 000 άτομα τα οποία οι αρχές δεν ξέρουν πού να μεταφέρουν, και το μοναδικό δυνατό μέρος μεταφοράς τους είναι η νήσος Gozo. Μια τέτοια επιλογή όμως θα σήμαινε την περαιτέρω επιδείνωση μιας ήδη εξαιρετικά κρίσιμης κατάστασης. Αναγκάζουμε τον λαό της Μάλτας να μετανιώνει γι’ αυτό που έκανε – αν και παρά τη θέλησή του, ως κράτος ένθερμων ευρωπαϊστών. Περιστατικά ξενοφοβίας άρχισαν να σημειώνονται στη Μάλτα, και αυτό το γεγονός είναι πολύ σοβαρό.
Ως Κοινοβούλιο, έχουμε το χρέος να αναλάβουμε μια πολιτική ευθύνη. Παραινώ το Συμβούλιο να κινηθεί γρήγορα και να επανεξετάσει τη Σύμβαση του Δουβλίνου. Η Μάλτα πρέπει να καταστεί χώρα διέλευσης. Σήμερα οι άνθρωποι δεν πηγαίνουν στη Μάλτα με πρόθεση να μείνουν εκεί, είναι περαστικοί από τη Μάλτα και σταματούν εκεί απλώς αναζητώντας καταφύγιο. Σας καλώ όλους να στηρίξετε τη Μάλτα.
Εντελώς συμπτωματικά, μεθαύριο θα βρίσκεται εδώ ο πρόεδρος της Μάλτας, πράγμα το οποίο με ευχαριστεί ιδιαίτερα. Ελπίζω ότι αυτό το Κοινοβούλιο θα προσφέρει όλη τη δέουσα συμπαράσταση σε αυτό το σπουδαίο, αρχαίο και ευγενές έθνος, που υποφέρει εξαιτίας των δικών μας σφαλμάτων.
Martine Roure, εξ ονόματος της Ομάδας PSE. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, όντως κατά τις επισκέψεις που πραγματοποίησε η Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων στα κέντρα κρατουμένων, διαπιστώθηκαν πολύ σοβαρά προβλήματα. Η κατάσταση, όμως, που συναντήσαμε στη Μάλτα ήταν τρομερή. Οι συνθήκες κράτησης είναι απάνθρωπες και ταπεινωτικές. Οι αιτούντες άσυλο κρατούνται σε κλουβιά από τα οποία δεν μπορούν να βγουν, ενώ ακόμα και τα βασικότερα δικαιώματά τους καταπατούνται. Δεν τους προσφέρεται καμιά νομική ή ιατρική βοήθεια. Συναντήσαμε άτομα που ήταν έγκλειστα μερικές φορές για 18, 19 ή και 20 μήνες, χωρίς καμιά επαφή με τον έξω κόσμο και υπό απαράδεκτες συνθήκες υγιεινής.
Ομολογουμένως, μας ενθαρρύνει το γεγονός ότι οι αρχές της Μάλτας δεν μας έκρυψαν τίποτε. Αυτό αποτελεί ένδειξη σεβασμού απέναντι στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση. Εντούτοις, αυτές οι συνθήκες κράτησης δεν παύουν να συνιστούν παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ευρωπαϊκής οδηγίας για την υποδοχή των προσφύγων.
Ζητούμε, συνεπώς, από την κυβέρνηση της Μάλτας να θέσει σύντομα τέρμα στο σύστημα κράτησης των μεταναστών το οποίο εφαρμόζει. Οι αιτούντες άσυλο δεν είναι εγκληματίες. Συχνά έρχονται από την κόλαση και πρέπει να τους αντιμετωπίζουμε με αξιοπρέπεια. Οφείλουμε, βεβαίως, να αναγνωρίσουμε ότι η Μάλτα είναι ένα πολύ μικρό νησί και ότι λόγω της γεωγραφικής της θέσης δέχεται ιδιαίτερα ισχυρές πιέσεις. Είναι, λοιπόν, καθήκον της Ευρωπαϊκής Ένωσης να επιδείξει αλληλεγγύη και να μοιραστεί το οικονομικό βάρος της διαχείρισης των συνόρων της Μάλτας προσφεύγοντας ειδικότερα, όπως είπατε, κύριε Επίτροπε, στα υφιστάμενα προγράμματα, όπως το ARGO και το Ταμείο για τους Πρόσφυγες. Ωστόσο, απαιτείται βαθύτερη αλλαγή, διότι δεν πρόκειται για απλό θέμα χρημάτων.
Γι’ αυτό καλώ την Επιτροπή να προχωρήσει το ταχύτερο δυνατόν στην αναθεώρηση του κανονισμού του Δουβλίνου ΙΙ και να προτείνει ουσιαστικές αλλαγές. Δεν θα ήταν καλύτερο να επανεξετάσουμε την αρχή που διέπει τον κανονισμό αυτό, η οποία συνίσταται στο ότι αρμόδιο για την εξέταση μιας αίτησης ασύλου είναι το κράτος μέλος στο οποίο φθάνουν πρώτα οι αιτούντες άσυλο; Αυτή η αρχή εναποθέτει τεράστιο βάρος στις χώρες που βρίσκονται νότια και ανατολικά της Ένωσης και επιφέρει τα αντίθετα αποτελέσματα, υπονομεύοντας τις συνθήκες υποδοχής και πρόσβασης σε άσυλο.
Η μετανάστευση είναι πλέον φαινόμενο του σύγχρονου κόσμου. Δεν θα αποποιηθούμε των ευθυνών μας ως πλούσια κράτη όσον αφορά την υποδοχή θυμάτων καταπίεσης ή την καταπολέμηση της φτώχειας, η οποία, ας μην ξεχνάμε, αποτελεί την ουσιαστική αιτία της μετανάστευσης.
Jean Lambert, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θέλω να εκφράσω τη συμφωνία μου με τη θέση της κ. Roure, η οποία περιέγραψε με ιδιαίτερα παραστατικό τρόπο την κατάσταση που διαπίστωσε η αντιπροσωπεία του Κοινοβουλίου στη Μάλτα. Θέλω επίσης να εκφράσω τη συμφωνία μου και τη συμφωνία της ομάδας μου με τα όσα μας εξέθεσαν ο κ. Zappalà και η κ. Roure σχετικά με τις επιπτώσεις της εν λόγω κατάστασης, όχι μόνο στη Μάλτα αλλά και σε διάφορα άλλα μέρη που επισκέφθηκε η αντιπροσωπεία μας, συμπεριλαμβανομένου του Δουβλίνου. Το σύστημα το οποίο η πλειονότητα των μελών του Κοινοβουλίου –αν και όχι όλοι μας– είχε θεωρήσει εξαιρετικά λογικό, παρουσιάζει ουσιαστικά προβλήματα τα οποία πρέπει να αντιμετωπίσουμε.
Ελέχθη ότι ορισμένα από τα προβλήματα αυτά οφείλονται εν μέρει σε έλλειψη πόρων και εμπειρίας. Η Επιτροπή έχει δηλώσει ότι, στο πλαίσιο της συνέχισης της πολιτικής ασύλου, ένας από τους στόχους της είναι να διασφαλιστεί ότι όλα τα κράτη μέλη λειτουργούν σύμφωνα με τα υψηλότερα δυνατά πρότυπα και τις βέλτιστες πρακτικές. Με ικανοποίηση, λοιπόν, πληροφορούμαι για τις ομάδες εμπειρογνωμόνων, αλλά η Επιτροπή δεν πρέπει να υποτιμά τον αριθμό εμπειρογνωμόνων που θα χρειαστούν σε πολλά μέρη της Ένωσης. Υποθέτω ότι θα συνεργάζονται με οργανισμούς όπως η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες και άλλους που διαθέτουν αντίστοιχη εμπειρία. Αυτό ενέχει από μόνο του δημοσιονομικές επιπτώσεις, όσον αφορά την κοινοτική χρηματοδότηση προς την Ύπατη Αρμοστεία. Είμαστε ήδη σημαντικός χορηγός της Ύπατης Αρμοστείας και, αν σκοπεύουμε να της ζητήσουμε να κάνει περισσότερα, οφείλουμε να λάβουμε αυτό το στοιχείο υπόψη.
Θέλω επίσης να θέσω ένα ερώτημα στην Επιτροπή σχετικά με το χρονοδιάγραμμα όσον αφορά τη Μάλτα: πόσο σύντομα θεωρεί ότι μπορούν να φτάσουν εκεί οι ομάδες των εμπειρογνωμόνων; Επιπλέον, πόσοι άλλοι πόροι θα απαιτηθούν, ώστε να μπορέσουν οι Μαλτέζοι μακροπρόθεσμα να συμπεριφερθούν σε αυτούς τους ανθρώπους με την αξιοπρέπεια την οποία δικαιούνται;
Giusto Catania, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL. – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, θα ήθελα επίσης να ευχαριστήσω τους συναδέλφους μου από την Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων οι οποίοι με όρισαν και μου ζήτησαν να είμαι ο εισηγητής σχετικά με αυτήν την επίσκεψή μας στη Μάλτα.
Ως εισηγητής, δεν μπορώ παρά να επιβεβαιώσω ότι η κατάσταση των κέντρων κράτησης των μεταναστών στη Μάλτα είναι κυριολεκτικά τρομακτική: πραγματική κόλαση του Δάντη, όπου τους αρνούνται ακόμα και τα θεμελιώδη δικαιώματα. Επισκεφθήκαμε τρία κέντρα κράτησης όπου συναντήσαμε συνθήκες εντελώς απάνθρωπες και ταπεινωτικές, ανάρμοστες για ένα πολιτισμένο κράτος: απαράδεκτες συνθήκες υγιεινής, συνωστισμός, έγκυες υπό κράτηση έως τον τέταρτο μήνα της κύησης, ελεεινό φαγητό και ντους με κρύο νερό, αποχωρητήρια χωρίς πόρτες και σκουπίδια και βρωμιά ολόγυρα.
Η νομοθεσία της Μάλτας είναι απεχθής: προβλέπει 18 μήνες διοικητικής κράτησης για πολίτες που δεν έχουν διαπράξει κανένα απολύτως αδίκημα. Το θεωρώ πραγματικά υπερβολικό. Εκτός αυτού, πιστεύω ότι ο τρόπος μεταχείρισης των αιτούντων άσυλο έρχεται σε αντίθεση με τη Σύμβαση της Γενεύης και με τις ευρωπαϊκές οδηγίες σχετικά με το άσυλο. Οι μετανάστες δεν λαμβάνουν κανενός είδους πληροφόρηση και οι αιτήσεις ασύλου δεν εξετάζονται πριν περάσουν 8 ή 9 μήνες. Η Μάλτα αρνείται τη χορήγηση ασύλου ακόμη και σε πρόσφυγες που προέρχονται από πολεμικές ζώνες, ειδικά από το Νταρφούρ. Μου έκανε μεγάλη εντύπωση ένας άνδρας, ο οποίος κρατούσε ένα πλακάτ που έγραφε «γενοκτονία στο Νταρφούρ και κράτηση στη Μάλτα».
Η Ευρώπη δεν μπορεί να σιωπήσει μπροστά σε αυτήν τη φρικτή κατάσταση και οι επισκέψεις της επιτροπής μας στα κέντρα προσωρινής κράτησης της Ευρώπης μάς οδηγούν στην πεποίθηση ότι η πολιτική υποδοχής των μεταναστών πρέπει να αλλάξει ριζικά. Πρώτον και κύριον, χρειάζεται να διευρυνθούν οι νόμιμοι δίαυλοι εισόδου, το ζήτημα να εμπίπτει στην κοινοτική αρμοδιότητα και να τροποποιηθεί η συμφωνία του Δουβλίνου ΙΙ και, τέλος, να κλείσουν όλα τα κέντρα διοικητικής κράτησης που βρίσκονται σε ευρωπαϊκό έδαφος. Οι χώροι αυτοί είναι απαράδεκτοι από νομική άποψη και μέσα σε αυτούς τους χώρους παραβιάζονται όλα τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Simon Busuttil (PPE-DE). – (MT) Αυτό που παρέλειψε να πει ο βουλευτής που μίλησε πριν από εμένα, ο κ. Catania, είναι ότι το παράπονο που εξέφρασαν πολύ ηχηρά και δυνατά οι μετανάστες στα κέντρα κράτησης που επισκεφθήκαμε δεν αφορούσαν τις συνθήκες στα κέντρα αλλά το γεγονός ότι ποτέ δεν είχαν σκοπό να έρθουν στη Μάλτα. Κατέληξαν στη Μάλτα παρά τη θέλησή τους, και θέλουν να μεταβούν στην ηπειρωτική Ευρώπη. Εκτός των άλλων, αυτή είναι η τραγωδία. «Επιτρέψτε μας να πάμε σε άλλες χώρες της Ευρώπης», μας είπαν ο ένας μετά τον άλλον. Συνεπώς, θεωρώ ότι είναι θετικό το γεγονός ότι, μέσα από αυτήν τη συζήτηση και μέσω αυτού του ψηφίσματος, το Κοινοβούλιο επιδεικνύει την αλληλεγγύη του προς τους μετανάστες, καθώς και προς τον λαό της Μάλτας, τις αρχές τις Μάλτας και τις αρχές επιβολής της τάξης της Μάλτας, οι οποίες επιτελούν ένα πολύ δύσκολο έργο. Είναι θετικό ότι οι πολιτικές ομάδες του Κοινοβουλίου αποδεικνύουν ότι μπορούν να επιδείξουν από κοινού αυτήν την αλληλεγγύη και να ζητήσουν τόσο από την Επιτροπή όσο και από το Συμβούλιο να αναλάβουν πρακτική και επείγουσα δράση. Ποια είναι αυτή η πρακτική και επείγουσα δράση; Πρώτον, τα κράτη μέλη πρέπει να δέχονται τα άτομα που ζητούν άσυλο στη Μάλτα. Δεύτερον, ο κανονισμός Δουβλίνο ΙΙ πρέπει να αναθεωρηθεί με τέτοιον τρόπο, ώστε οι αρμοδιότητες των κρατών μελών να μοιραστούν πιο δίκαια σε σχέση με σήμερα, όπου η Μάλτα, και άλλες χώρες επίσης, επωμίζονται δυσανάλογα φορτία που ξεπερνούν τις δυνατότητές τους. Τρίτον, οι χρηματοδοτικοί πόροι της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει επίσης να χρησιμοποιούνται σε επείγουσες καταστάσεις, όπως ορθώς είπε και ο ίδιος ο Επίτροπος ότι πρέπει να γίνεται. Ωστόσο, θα πρέπει να υπάρχει μια ρήτρα έκτακτης ανάγκης σε καθένα από τα τέσσερα ευρωπαϊκά ταμεία που θα υπάρχουν από το επόμενο έτος στον τομέα της μετανάστευσης, και όχι μόνο στο Ταμείο για τους Πρόσφυγες. Τέλος, κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ρωτήσω την Επιτροπή τι έχει γίνει με την πρωτοβουλία, για την οποία δόθηκε υπόσχεση πέρυσι, σχετικά με κοινές περιπολίες στη Μεσόγειο. Κύριε Πρόεδρε, το Κοινοβούλιο μιλά. Αναμένουμε από το Συμβούλιο και την Επιτροπή να αναλάβουν δράση. Σας ευχαριστώ.
Louis Grech (PSE). – (MT) Θέτοντας στο περιθώριο κάποιες πρωτοβουλίες που ανελήφθησαν πρόσφατα, θεωρώ ότι η Ένωση δεν έχει αντιμετωπίσει τη σημερινή κατάσταση με τη δέουσα επιτακτικότητα, ενέργεια και πρακτικότητα. Το ψήφισμα που έχουμε ενώπιόν μας αντικατοπτρίζει με οξύ, σαφή και αντικειμενικό τρόπο την ανησυχητική κατάσταση στη Μάλτα και σε άλλες χώρες. Το έγγραφο ορθώς δηλώνει ότι τα κέντρα όπου κρατούνται οι μετανάστες θα πρέπει να διευθύνονται με τέτοιον τρόπο, ώστε να διασφαλίζονται η αξιοπρέπεια και τα δικαιώματα των μεταναστών. Οι ελλείψεις πρέπει να διορθωθούν άμεσα, σε όποιον τομέα και αν υπάρχουν. Ωστόσο, το ψήφισμα καθιστά επίσης σαφές ότι καμία χώρα δεν μπορεί να αντιμετωπίσει το πρόβλημα αυτό από μόνη της, πολύ δε περισσότερο μια χώρα όπως η Μάλτα, η οποία επωμίζεται ένα πολύ μεγαλύτερο φορτίο από αυτό που μπορεί να αντέξει. Στην πραγματικότητα, η ευρωπαϊκή διάσταση απαιτεί μια ολοκληρωμένη πολιτική βάσει της αρχής της κατανομής του βάρους, σύμφωνα με την οποία το βάρος μοιράζεται αναλογικά μεταξύ όλων των κρατών μελών με βάση τον πληθυσμό και το ΑΕγχΠ της χώρας. Εξίσου σημαντικό είναι το γεγονός ότι θα πρέπει να υπάρξει αναθεώρηση του Δουβλίνου ΙΙ και, κυρίως, του συστήματος επεξεργασίας των αιτήσεων των μεταναστών. Προκειμένου να αρχίσει η επίλυση αυτού του θέματος, η Ένωση πρέπει, παρόλα αυτά, να παράσχει κονδύλια και όχι απλώς να δίνει υποσχέσεις. Πρέπει να χορηγήσει τα αναγκαία κονδύλια, ώστε να βοηθήσει τις χώρες που έχουν μικρή συνοριακή γραμμή να διαχειριστούν το θέμα αυτό. Επίσης, θα πρέπει να χορηγηθούν συγκεκριμένα κονδύλια για επείγουσες ανάγκες, κυρίως όταν υπάρχει υπερβολικά μεγάλη εισροή μεταναστών, ιδίως κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Με αυτήν την πρωτοβουλία, το Κοινοβούλιο απέδειξε ότι είναι έτοιμο να δράσει. Τώρα, είναι σειρά της Επιτροπής και του Συμβουλίου να αποδείξουν ότι είναι έτοιμα να μετατρέψουν σε δράση τις υποσχέσεις τους για αλληλεγγύη. Κύριε Πρόεδρε, οποιαδήποτε δράση αναλαμβάνει η Ευρωπαϊκή Ένωση, προκειμένου να βοηθήσει τους μετανάστες με δίκαιο τρόπο και, επίσης, να παράσχει πρακτική βοήθεια στα μικρά κράτη μέλη όπως η Μάλτα, αξίζει περισσότερο από εκατό χιλιάδες διακηρύξεις ή φυλλάδια, ώστε να αποκτήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση μεγαλύτερη αξιοπιστία και να εμπνεύσει περισσότερη εμπιστοσύνη. Σας ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. ΤΡΑΚΑΤΕΛΛΗ Αντιπροέδρου
Hélène Flautre (Verts/ALE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, πιστεύω ότι μια πολύ θετική πτυχή των επισκέψεων τις οποίες πραγματοποίησε η Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου είναι ότι τόνισαν το γεγονός ότι ο εγκλεισμός των ξένων έχει καταστεί, κατά κάποιον τρόπο, ο συνήθης τρόπος διαχείρισης των μεταναστευτικών ζητημάτων και ότι αυτή η λογική εγκλεισμού των ξένων, σε όλη την Ευρώπη, επιδεικνύει σαφώς τα όρια αυτής της εξέλιξης και τις απαράδεκτες συνέπειές της, ιδίως στη Μάλτα, για τους λόγους που ήδη αναφέρθηκαν στη συζήτηση.
Δυστυχώς, πρέπει να προχωρήσουμε πέρα από αυτήν τη διαπίστωση, στην οποία είχαν ήδη καταλήξει μεγάλες διεθνείς οργανώσεις για τα δικαιώματα του ανθρώπου το 2004 και το 2005. Γνωρίζουμε την κατάσταση και πιστεύω ότι σήμερα πρέπει απλώς να αναγνωρίσουμε τον παραλογισμό της Συμφωνίας του Δουβλίνου η οποία εφαρμόζεται στη Μάλτα. Εκτιμώ ότι είναι απαραίτητο να προχωρήσουμε σε μεταρρυθμίσεις και μάλιστα εις βάθος, όπως ζήτησαν ορισμένοι συνάδελφοι. Καταρχάς, όταν κάποιος φτάνει στη Μάλτα θα πρέπει να μπορεί να καταθέτει και να διατυπώνει το αίτημα ασύλου του στη χώρα στην οποία επιθυμεί να εγκατασταθεί. Θα πρέπει επίσης τα άτομα που αποκτούν καθεστώς πρόσφυγα στη Μάλτα να μπορούν να κυκλοφορούν ελεύθερα στην Ευρώπη, είτε είναι η Μάλτα είτε κάποια άλλη χώρα η πρώτη χώρα άφιξής τους.
Φρονώ ότι αυτές οι μεταρρυθμίσεις είναι απαραίτητες αν θέλουμε να ξεπεράσουμε παρόμοιες καταστάσεις, οι οποίες είναι τελείως καταστροφικές όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα. Πρέπει επίσης η Ευρωπαϊκή Ένωση να καθορίσει μια νόμιμη πολιτική για τη μετανάστευση και να σταματήσει να δίνει προτεραιότητα στην καταστολή και το κλείσιμο των συνόρων με τρόπους που διαπιστώνουμε σήμερα ότι είναι εντελώς ανούσιοι και απάνθρωποι. Αυτό μαρτυρούν οι εκατοντάδες ή και χιλιάδες άνθρωποι που πνίγονται κάθε εβδομάδα όχι μόνο στη Μεσόγειο αλλά και στις θάλασσες των Καναρίων Νήσων, καθόσον γνωρίζουμε ότι τα μεταναστευτικά ρεύματα έχουν πλέον μετακινηθεί προς τη Μαυριτανία.
Κυριάκος Τριανταφυλλίδης (GUE/NGL). – Κύριε Πρόεδρε, ο Επίτροπος μίλησε προηγουμένως για κέντρα υποδοχής. Όμως, θέλω να σας πω ότι αυτό που είδαμε όσοι συμμετείχαμε στην αποστολή της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών στη Μάλτα, κάθε άλλο από κέντρα υποδοχής είναι.
Είναι απαράδεκτο και σκανδαλώδες η Ευρώπη, υπό τη σκιά μιας κρίσης αντιτρομοκρατικής υστερίας, να αυτομετατρέπεται σε ένα μεσαιωνικό φρούριο και να προωθεί τη λειτουργία κέντρων όπου μετανάστες και αιτητές ασύλου κρατούνται υπό συνθήκες φυλάκισης, αντίθετα από τις σχετικές διεθνείς συμβάσεις. Οι συνθήκες κράτησης στα κλειστά κέντρα που επισκεφθήκαμε στη Μάλτα είναι ίσως οι χειρότερες που έχουμε δει μέχρι τώρα.
Η γεωγραφική θέση της Μάλτας, αλλά και η αδυναμία της να ανταπεξέλθει οικονομικά και διοικητικά στην αντιμετώπιση των κυμάτων διακίνησης, ιδιαίτερα μετά την ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση που είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση της ροής μεταναστών και προσφύγων, δεν αποτελούν λόγους για να δικαιολογηθεί η κατάσταση. Η πρακτική κράτησης είναι, από μόνη της, κατακριτέα. Η στέρηση της ελευθερίας αιτητών ασύλου και μεταναστών, αδικαιολόγητη. Οι συνθήκες υπό τις οποίες κρατούνται είναι κακές και η έλλειψη διαφάνειας στον τρόπο λειτουργίας των σχετικών κέντρων και στις πρακτικές που ακολουθούνται είναι απαράδεκτη.
David Casa (PPE-DE). – (MT) Μετά την αποστολή εκ μέρους της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων μιας αντιπροσωπείας στη Μάλτα προκειμένου να διαπιστώσει ιδίοις όμμασι την κατάσταση που αντιμετωπίζουν οι παράνομοι μετανάστες, παρατηρώ σήμερα με ικανοποίηση ότι το Κοινοβούλιο δίνει τη δέουσα σημασία στην ιδιαίτερη κατάσταση που υφίσταται στη Μάλτα. Όσοι είναι παρόντες διαπίστωσαν τη δύσκολη κατάσταση που αντιμετωπίζουν όσοι έχουν έλθει στις ακτές μας και μένουν στα κέντρα μας. Ωστόσο, διαπίστωσαν επίσης τις τεράστιες προσπάθειες της κυβέρνησης της Μάλτας, προκειμένου να δώσει τη δυνατότητα σε όσους φτάνουν στη Μάλτα με αντικανονικό τρόπο να τυγχάνουν ορθής μεταχείρισης, παρά τους πολύ περιορισμένους πόρους. Είναι σαφές ότι αυτή η κατάσταση πρέπει να αλλάξει σύντομα. Όλοι έχουμε ακούσει ότι η εισροή αναμένεται φέτος να διπλασιαστεί, και έτσι το πρόβλημα θα συνεχίσει να επιδεινώνεται. Η Μάλτα δεν μπορεί να κάνει θαύματα από μόνη της. Προσπαθούμε εδώ και χρόνια να προσελκύσουμε την προσοχή της Ευρώπης σε αυτό το πρόβλημα, ώστε να καταστεί δυνατή η εξεύρεση των απαραίτητων λύσεων. Δεν αναφέρομαι μόνο στη χρηματοδοτική βοήθεια (και πρέπει να πω ότι δεν έχουμε λάβει μεγάλη βοήθεια) αλλά στις πιο πρακτικές λύσεις με τις οποίες η Ευρωπαϊκή Ένωση, της οποίας είμαστε μέλη, μπορεί να μας βοηθήσει να απορροφήσουμε την τεράστια εισροή μεταναστών στη χώρα μας. Πρέπει να σεβαστούμε δεόντως την αξιοπρέπεια των κρατουμένων, αλλά δεν μπορούμε πλέον να υπερβαίνουμε τους πόρους μας και να κάνουμε μεγαλύτερες προσπάθειες από ό,τι μπορούμε. Η κατάσταση που έχουμε ενώπιόν μας είναι κρίσιμη και πρέπει να βρούμε λύσεις με τις οποίες δεν θα πιέζουμε πλέον υπερβολικά τη Μάλτα να αναλάβει δράση και δεν θα επιτρέπουμε να ξεφεύγει η κατάσταση από τον έλεγχό μας. Συνεπώς, πρέπει τώρα να μετατρέψουμε τα ωραία λόγια και τις υποσχέσεις σε πράξεις. Η Επιτροπή, το Συμβούλιο των Υπουργών και το Κοινοβούλιο πρέπει να αναλάβουν δράση, ώστε να θέσουν σε εφαρμογή, όσο το δυνατόν συντομότερα, τις λύσεις που έχουν ήδη αναφέρει οι βουλευτές που μίλησαν πριν από εμένα σε αυτήν τη συζήτηση. Η κυβέρνηση και ο λαός της Μάλτας θα συνεχίσουν να κάνουν ό,τι μπορούν, αλλά ορθώς περιμένουμε από όλους να κάνουν πραγματικές και πρακτικές προσπάθειες, διότι πιστεύω ότι, τελικά, το πρόβλημα αυτό δεν αφορά μόνο τη Μάλτα αλλά όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Joseph Muscat (PSE). – (MT) Κύριε Επίτροπε, όσα είπατε σήμερα με έκαναν πραγματικά να αφήσω κατά μέρος τον λόγο που είχα προετοιμάσει και να απευθυνθώ σε εσάς άμεσα ως εκπρόσωπο της Επιτροπής. Δεν θεωρώ ότι μπορείτε να περιμένετε από εμάς, τους εκπροσώπους του λαού της Μάλτας, να σας ευχαριστήσουμε στο Σώμα, επειδή θα μας δώσετε χρήματα ή επειδή μας έχετε δώσει όσα χρήματα μαζεύουμε τα Χριστούγεννα σε μία ημέρα για φιλανθρωπίες. Οι απαντήσεις σας δεν απεικονίζουν όσα πραγματικά συμβαίνουν στη χώρα μας. Δεύτερον, αποφύγατε την πιο σημαντική ερώτηση από όλες. Σας παρουσιάζουμε μια πρακτική πρόταση: την αναθεώρηση του Δουβλίνου ΙΙ ούτως, ώστε η επεξεργασία των αιτήσεων όσων έρχονται στη Μάλτα να μην είναι πλέον ευθύνη της χώρας αυτής αλλά να μοιράζεται μεταξύ των άλλων χωρών. Τι πιστεύετε για αυτήν την πρόταση; Το ρωτώ αυτό διότι, τελικά, δεν θέλουμε ένα οποιοδήποτε χρηματικό ποσό (και, επαναλαμβάνω, «χρηματικό ποσό» και όχι φιστίκια) αλλά ποσά ύψους εκατομμυρίων, τα οποία θα είναι πολύ σημαντικά για την παροχή της κατάλληλης υποδοχής στους συνανθρώπους μας. Εκτός από χρήματα, ωστόσο, τι πιστεύετε ότι θα επιλύσει αυτό το πρόβλημα, από άποψη πραγματικής διοίκησης και μακροχρόνιας βοήθειας; Αυτό θα θέλαμε να μάθουμε σήμερα.
John Attard-Montalto (PSE). – (MT) Κύριε Πρόεδρε, σας ευχαριστώ για την ευκαιρία που μου δίνετε να απευθυνθώ στο Κοινοβούλιο σχετικά με αυτό το πολύ σημαντικό θέμα. Δυστυχώς, η Μάλτα έχει εγκαταλειφθεί και αφεθεί να φροντίσει μόνη της τον εαυτό της. Σε αυτήν τη δύσκολη στιγμή, την οποία δεν αντιμετωπίζουν μόνο οι κάτοικοι της χώρας μας, οι Μαλτέζοι, αλλά επίσης όσοι βρίσκονται υπό κράτηση, αισθανόμαστε ότι κολυμπάμε αντίθετα προς το ρεύμα, ότι έχουμε αφεθεί μόνοι μας και ότι, παρά τα ωραία λόγια περί αλληλεγγύης, η Ευρώπη μάς έχει εγκαταλείψει. Αυτό που συνέβη και, πράγματι, αυτό που έπρεπε να συμβεί, όπως ζητούσαμε επί πολύ καιρό, ήταν η έλευση αντιπροσωπείας στη Μάλτα, η οποία διαπίστωσε ιδίοις όμμασι τις άθλιες συνθήκες υπό τις οποίες κρατούνται οι κρατούμενοι. Οι συνθήκες αυτές είναι δυσάρεστες, και κανείς δεν είναι ευχαριστημένος με μια τέτοια κατάσταση· όμως, είναι θέμα πόρων. Οι δύο χιλιάδες άνθρωποι που εισέρχονται ετησίως στη Μάλτα ίσως να μην φαίνεται μεγάλος αριθμός, αλλά αυτές οι δύο χιλιάδες ισούνται με την είσοδο οκτακοσίων χιλιάδων ανθρώπων στη Γερμανία ετησίως ή με την είσοδο τετρακοσίων χιλιάδων ανθρώπων στην Ιταλία. Απλώς φανταστείτε την εισροή μεταναστών στην πιο μικρή χώρα και φανταστείτε τι αναγκάζεται να υφίσταται μία από τις χώρες που δεν λαμβάνουν καθόλου πόρους. Χρειαζόμαστε επειγόντως χρηματοδοτική βοήθεια. Χρειαζόμαστε επίσης αλληλεγγύη – την αλληλεγγύη με την οποία θα μας βοηθήσετε παίρνοντας μετανάστες στις χώρες σας, όπου μπορούν να απορροφηθούν σωστά, κάτι που δεν μπορεί να γίνει στη Μάλτα, η οποία είναι ένα νησί μόλις 300 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Θα ολοκληρώσω λέγοντας πως σας θεωρούμε ως σαφή απόδειξη ότι η αλληλεγγύη πράγματι υπάρχει όσον φορά την αναγνώριση των αναγκών μιας χώρας, της οποίας η έκταση είναι μικρή σε σύγκριση με την τεράστια έκταση της Ευρώπης. Σας ευχαριστώ.
Andris Piebalgs, μέλος της Επιτροπής. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, όπως επεσήμανα στην πρώτη μου δήλωση, δεν μπορώ να συμφωνήσω με τη δήλωση ότι η Μάλτα έχει εγκαταλειφθεί. Η Επιτροπή έχει μέχρι στιγμής προσφέρει κάθε δυνατή και λογική ενίσχυση, ενώ κάθε πρόγραμμα που μπορεί να χρησιμοποιηθεί θα συνεχίσει να χρησιμοποιείται, προκειμένου να βοηθηθεί η Μάλτα να επιλύσει το πρόβλημα. Πρέπει όμως να έχουμε επίσης υπόψη ότι τα κέντρα δεν λύνουν το πρόβλημα και έχει μεγάλη σημασία να συνεργαστούμε με τις χώρες από τις οποίες προέρχονται οι μεταναστευτικές ροές. Αυτή είναι η πρώτη πρόκληση που αντιμετωπίζουμε διότι, όσο υπάρχουν συνθήκες οι οποίες αναγκάζουν τους ανθρώπους να μετακινούνται, αυτοί θα μετακινούνται και, αν αυτό σήμερα συμβαίνει στη Μάλτα, ίσως την επόμενη φορά να συμβαίνει στη δική μου ή σε κάποια άλλη χώρα. Αυτή λοιπόν είναι η κύρια πρόκληση.
Η Επιτροπή έχει ήδη υποσχεθεί οικονομική βοήθεια, την οποία θα προσφέρουμε σύντομα. Υπάρχουν επίσης ομάδες εμπειρογνωμόνων και η σχετική πρόταση θα είναι έτοιμη στις 31 Μαΐου. Θα συνεχίσουμε τις προσπάθειες όσον αφορά τις κοινές περιπολίες. Σχετικά με τη δέσμη μέτρων «Δουβλίνο II», η εφαρμογή της απαιτεί χρόνο ακόμα και αν συμφωνούν τα κράτη μέλη – η εν λόγω δέσμη μέτρων συμφωνήθηκε πριν από τέσσερα χρόνια. Έχει μεγάλη σημασία το γεγονός ότι το Κοινοβούλιο έθεσε το ζήτημα αυτό και θα ληφθεί μέριμνα για τον καλύτερο δυνατό τρόπο αντιμετώπισης της κατάστασης.
Η αρχή ότι προηγούνται τα κράτη μέλη τα οποία αποτελούν χώρες υποδοχής είναι αρκετά λογική, αλλά γνωρίζουμε το πρόβλημα που έχει δημιουργήσει στη Μάλτα. Η Επιτροπή θα συνεχίσει να εργάζεται σε αυτόν τον τομέα και να προσφέρει κάθε δυνατή ενίσχυση σε αυτό το στάδιο, αλλά είναι πολύ σημαντικό να επιτελέσουν και οι αρχές της Μάλτας το καθήκον τους, καθώς πιστεύω ότι οι ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης και η αξιοπρέπεια πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και από την πλευρά των αρχών της χώρας. Αναμένουμε από κάθε κράτος μέλος να πράξει το καθήκον του αναφορικά με το ζήτημα αυτό, καθόσον η Κοινότητα μπορεί να προσφέρει ενίσχυση και να μελετήσει τρόπους εξεύρεσης των καλύτερων δυνατών λύσεων. Ωστόσο, αναμένουμε συγχρόνως από κάθε κράτος μέλος να τηρεί τους όρους που αναφέρονται στις οδηγίες της ΕΕ.
Πρόεδρος. – Η συζήτηση έληξε.
Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί την Πέμπτη στις 12.00.
10. Προσανατολισμοί για τα διευρωπαϊκά δίκτυα ενέργειας (συζήτηση)
Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη σύσταση για τη δεύτερη ανάγνωση της έκθεσης (A6-0071/2006) της κ. Anne Laperrouze, εξ ονόματος της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας, σχετικά με τους προσανατολισμούς για τα διευρωπαϊκά δίκτυα ενέργειας και την κατάργηση της απόφασης 96/391/ΕΚ και της απόφασης αριθ. 1229/2003/ΕΚ (10720/1/2005 – C6-0016/2006 – 2003/0297(COD)).
Anne Laperrouze (ALDE), εισηγήτρια. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, επιτρέψτε μου να εκφράσω τις ειλικρινείς μου ευχαριστίες στους συναδέλφους συντάκτες γνωμοδοτήσεων των άλλων πολιτικών ομάδων, κυρίως δε στην κ. Ayuso και στον κ. Swoboda, οι οποίοι στήριξαν την προσπάθειά μου να εκπονήσω αυτήν την αξιολόγηση και συνεισέφεραν πολύ στο κείμενο που σας παρουσιάζεται σήμερα και θα τεθεί αύριο προς έγκριση.
Θέλω να ευχαριστήσω τους αντιπροσώπους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και τη γραμματεία της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας για την προσοχή τους και τις απαντήσεις τους στα ζητήματα που τέθηκαν. Θέλω επίσης να υπογραμμίσω τον θετικό ρόλο της αυστριακής Προεδρίας, η οποία προσπάθησε να βρει διατυπώσεις, βάσει της πρώτης ανάγνωσης στο Κοινοβούλιο, οι οποίες θα κέρδιζαν την υποστήριξη των κρατών μελών.
Θεωρώ χρήσιμο να υπενθυμίσω τους στόχους αυτής της πρότασης απόφασης. Πρόκειται για την εγγύηση μιας ευρωπαϊκής ταυτότητας στα δίκτυα μεταφοράς ολεφινών, η οποία θα τους προσφέρει τη δυνατότητα λήψης δανείων από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για την προσαρμογή των κατευθυντηρίων γραμμών στις ανάγκες μιας Ευρωπαϊκής Ένωσης 25 κρατών μελών, για την εξουσιοδότηση χρηματοδότησης έργων κοινού ενδιαφέροντος, για τη δυνατότητα υλοποίησης μιας εσωτερικής αγοράς στον τομέα του φυσικού αερίου και της ενέργειας με στόχο την ασφάλεια εφοδιασμού, χάρη στις διασυνδέσεις μεταξύ των κρατών μελών και των γειτονικών χωρών, όπως οι χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, οι μεσογειακές χώρες, η Ουκρανία και η Λευκορωσία.
Ενώ στην κοινή θέση του Συμβουλίου, η οποία ανακοινώθηκε τον Ιανουάριο, προτείνεται διαφορετική προσέγγιση από αυτήν του Κοινοβουλίου, καθώς απορρίπτεται η δήλωση ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος και ο ορισμός ενός συντονιστή, το έργο μας κατά τη δεύτερη ανάγνωση επέτρεψε την κατάρτιση συμβιβαστικών τροπολογιών στο πλαίσιο άτυπου τριμερούς διάλογου μεταξύ του Κοινοβουλίου, της Προεδρίας του Συμβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Αυτές οι συμβιβαστικές τροπολογίες αντιστοιχούν πλήρως στους στόχους που είχαμε θέσει κατά την πρώτη ανάγνωση. Μεταξύ άλλων, ορίζουν τα έργα ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος ως μια σειρά έργων σχετικών με τους άξονες προτεραιότητας, τα οποία χαρακτηρίζονται ως διασυνοριακά ή τα οποία έχουν σημαντική επίπτωση στην ικανότητα διασυνοριακής μεταφοράς. Μπορούν λοιπόν να θεωρηθούν ότι έχουν προτεραιότητα για χρηματοδότηση στο πλαίσιο των διευρωπαϊκών δικτύων ενέργειας και να τους δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στο πλαίσιο άλλων κοινοτικών μέσων.
Οι καθυστερήσεις στην υλοποίηση θα εξετάζονται και οι κοινές συντονιστικές συνεδριάσεις θα ασχολούνται ειδικότερα με την αξιολόγηση και τις διαδικασίες δημόσιας διαβούλευσης. Οι τροπολογίες αυτές θα καθορίσουν επίσης καλύτερα τον ρόλο του ευρωπαίου συντονιστή, ο οποίος θα ορίζεται από τη στιγμή που κάποιο έργο παρουσιάζει σημαντική καθυστέρηση ή δυσκολίες κατά την υλοποίησή του. Αυτός ο συντονιστής θα προωθεί την ευρωπαϊκή διάσταση του έργου, θα συμβάλλει στον συντονισμό των εθνικών διαδικασιών διαβούλευσης με τους ενδιαφερόμενους πολίτες και θα εκπονεί ετήσια έκθεση σχετικά με την πρόοδο που επιτεύχθηκε όσον αφορά την υλοποίηση του έργου.
Κύριε Επίτροπε, επιτρέψτε μου μόνο να εκφράσω τη λύπη μου για δύο στοιχεία. Πρώτον, για το μικρό ποσό διαθέσιμης χρηματοδότησης για τα διευρωπαϊκά δίκτυα ενέργειας, η οποία μετά βίας επαρκεί για τη χρηματοδότηση ελαχίστων μελετών σκοπιμότητας. Δεύτερον, γνωρίζετε, κύριε Επίτροπε, ότι το Κοινοβούλιο δεν ήθελε να αμφισβητήσει τη νομιμότητα των έργων που αναφέρονται στα παραρτήματα της έκθεσης. Εντούτοις, θεωρώ ότι πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στα έργα που συνεισφέρουν στην ασφάλεια εφοδιασμού των περισσοτέρων κρατών, προάγοντας έτσι την ευρωπαϊκή διάσταση. Αναφέρομαι κυρίως στις χώρες της Βαλτικής, όπου τα δίκτυα φυσικού αερίου είναι εξαιρετικά ανεπαρκή, ώστε να εγγυηθούν τον σίγουρο και διαρκή εφοδιασμό τους, γνωρίζοντας ότι δόθηκε προτεραιότητα στον αγωγό φυσικού αερίου Ρωσίας-Γερμανίας λόγω των συμφωνιών μεταξύ του κ. Σρέντερ και του κ. Πούτιν. Σας καλώ να ενθαρρύνετε την υλοποίηση των απαραίτητων υποδομών για τον εφοδιασμό όλων των κρατών.
Ενόψει της πρόσφατης κρίσης μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας και των δηλώσεων στο Hampton Court, είναι αναγκαία μια ευρωπαϊκή πολιτική ενέργειας. Το κείμενο αυτό προσφέρει λοιπόν στα ευρωπαϊκά όργανα την ευκαιρία να επιδείξουν τη βούλησή τους για την υλοποίηση μιας τέτοιας πολιτικής. Οι νέες διατάξεις που εισάγουν τη δήλωση ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος και τη δυνατότητα ορισμού ενός συντονιστή αποτελούν σημαντικά μέσα υλοποίησης μιας πραγματικής εσωτερικής αγοράς στον τομέα του φυσικού αερίου και της ενέργειας με στόχο την ασφάλεια εφοδιασμού. Όμως, το εν λόγω ευρωπαϊκό δίκτυο δεν μπορεί να γίνει πραγματικότητα παρά μόνο αυξάνοντας τις διασυνδέσεις.
Κυρίες και κύριοι, σας ζητώ να υποστηρίξετε την κοινή θέση, όπως αυτή τροποποιείται από το εν λόγω συμβιβαστικό πακέτο. Η ψήφος μας θα μας επιτρέψει να δώσουμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση ένα από τα απαραίτητα εργαλεία για την επίτευξη των στόχων που έχει η ίδια θέσει.
Andris Piebalgs, μέλος της Επιτροπής. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, είχαμε μόλις πρόσφατα την ευκαιρία να συζητήσουμε τα θέματα που αφορούν την Πράσινη Βίβλο σχετικά με την κοινή ενεργειακή πολιτική. Φρονώ ότι τα θέματα τα οποία συζητούμε σήμερα –η ασφάλεια εφοδιασμού, η περιβαλλοντική βιωσιμότητα και η ανταγωνιστικότητα– είναι πολύ στενά συνδεδεμένα μεταξύ τους, και η Ευρώπη έχει ανάγκη μια ευρωπαϊκή προσέγγιση. Πρέπει επίσης να αναζητήσουμε τρόπους κινητοποίησης των επενδύσεων στην Ευρώπη. Τα διευρωπαϊκά δίκτυα αποτελούν μέρος αυτής της προσπάθειας.
Υποστηρίζεται ορισμένες φορές ότι δεν υπάρχουν αρκετά κονδύλια γι’ αυτόν τον τομέα· μόλις πρόσφατα, όμως, είχα την ευκαιρία να αισθανθώ υπερήφανος για ένα έργο το οποίο ενισχύουμε: τη μελλοντική διασύνδεση ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ της Ιρλανδίας και της Ουαλίας. Τούτο καταδεικνύει σαφώς τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιούνται τα ευρωπαϊκά κονδύλια. Υπάρχουν πολλά έργα αυτού του είδους για τα οποία μπορούμε να είμαστε υπερήφανοι· οι μελέτες σκοπιμότητας που χρηματοδοτήσαμε δημιούργησαν τις προϋποθέσεις υλοποίησης της εν λόγω διασύνδεσης και υποδομής. Από αυτήν την άποψη, εκτιμώ ιδιαίτερα το έργο που επιτέλεσε η εισηγήτρια, οι σκιώδεις εισηγητές και όλοι όσοι συνέβαλαν στην εκπόνηση της συγκεκριμένης απόφασης.
Πιστεύω ειλικρινά ότι τα διευρωπαϊκά δίκτυα στον τομέα της ενέργειας θα διασφαλίσουν την ενισχυμένη ανάπτυξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όσον αφορά το φυσικό αέριο, λόγου χάρη, παρατηρείται αυξανόμενη εξάρτηση από τις εισαγωγές φυσικού αερίου η οποία γνωρίζουμε ότι θα συνεχιστεί. Η πολιτική των διευρωπαϊκών δικτύων στον τομέα της ενέργειας έχει ως στόχο τη διασφάλιση και τη διαφοροποίηση της επιπρόσθετης ικανότητας εισαγωγής φυσικού αερίου από πηγές όπως η περιοχή της λεκάνης απορροής της Κασπίας, η Βόρεια Αφρική ή η Μέση Ανατολή.
Έχουμε συζητήσει συχνά στις Βρυξέλλες για την ανάγκη να αναπτυχθεί περαιτέρω η ευρωπαϊκή αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Πράγματι, ως προς την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, τα διευρωπαϊκά δίκτυα ενέργειας θα συμβάλουν στη δημιουργία και στην καλλιέργεια πραγματικών ευρωπαϊκών διασυνδέσεων και ενός ευρωπαϊκού δικτύου.
Δεν πρέπει να ζητούμε απλώς χρήματα από τους φορολογουμένους μας· πρέπει επίσης να προσελκύουμε χρήματα για τα έργα αυτά από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, τα διαρθρωτικά ταμεία και τους ιδιώτες επενδυτές, διότι υπάρχουν χρήματα διαθέσιμα για επένδυση. Μέχρι στιγμής, η πραγματική στενωπός είναι η έλλειψη πολιτικής βούλησης για την κατασκευή των εν λόγω έργων ή η έλλειψη ικανότητας για τη λήψη των κατάλληλων αποφάσεων.
Η απόφαση είχε ήδη προταθεί στο Κοινοβούλιο τον Δεκέμβριο του 2003. Τότε, είχε ως αντικείμενο τις νέες προκλήσεις που δημιουργούσε η διεύρυνση, καθώς και τις βασικές ενεργειακές συνδέσεις με τρίτες χώρες.
Όσον αφορά την επιλογή των έργων, η Επιτροπή διαχώρισε τα έργα ύψιστης προτεραιότητας από την ευρύτερη οικογένεια των έργων κοινού ενδιαφέροντος. Τώρα, χάρη στις διαπραγματεύσεις μεταξύ των τριών θεσμικών οργάνων, διαθέτουμε έναν συμβιβασμό ο οποίος φαίνεται ότι –τουλάχιστον σε αυτό το στάδιο– είναι αποδεκτός από όλους μας. Τα έργα ύψιστης προτεραιότητας, ένας πολύ επιλεκτικός κατάλογος έργων ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος, έχουν ως στόχο την ενίσχυση της ταχείας υλοποίησης της όσο το δυνατόν ευρύτερης διασυνοριακής ικανότητας διασύνδεσης. Προκειμένου να επιτευχθεί ο εν λόγω στόχος, τα έργα ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος πρέπει να είναι σύμμορφα με συγκεκριμένα κριτήρια. Πρέπει να έχουν διασυνοριακό χαρακτήρα ή να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στη διασυνοριακή ικανότητα μεταφοράς, ενώ πρέπει επίσης να έχουν ωριμάσει.
Ένα σημαντικό αποτέλεσμα που επετεύχθη στο διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ της πρώτης και της δεύτερης ανάγνωσης είναι ο ευρωπαίος συντονιστής, ο ρόλος του οποίου θεωρείται βασικός, καθώς το εν λόγω πρόσωπο θα ενθαρρύνει τη συνεργασία με τους χρήστες και τους φορείς εκμετάλλευσης και θα προάγει τα έργα μεταξύ των ιδιωτών επενδυτών και των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Ως μέλος της ομάδας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τα διευρωπαϊκά δίκτυα, έχω διατυπώσει το θετικό έργο που έχουν επιτελέσει οι υφιστάμενοι ευρωπαίοι συντονιστές όσον αφορά τις υποδομές στον τομέα των μεταφορών, καθώς εργάζονται σκληρά για την προαγωγή τους, για τον εντοπισμό των δυσκολιών και για την αναζήτηση λύσεων.
Σημειώνω με ικανοποίηση ότι τα κύρια στοιχεία της πρότασης της Επιτροπής έχουν διατηρηθεί στη συνολική πρόταση συμφωνίας επί της οποίας πρόκειται να ψηφίσετε αύριο. Συνεπώς, μπορώ να υποστηρίξω πλήρως τη συμφωνία που επετεύχθη.
Θέλω να ευχαριστήσω για μία ακόμη φορά όλες και όλους όσοι μετείχαν στην προσπάθεια επίτευξης του εν λόγω συμβιβασμού.
María del Pilar Ayuso González, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE. – (ES) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, αυτή είναι μια στιγμή κλειδί όσον αφορά την ενέργεια. Η Πράσινη Βίβλος και οι πρόσφατες εκθέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με το καθεστώς ελευθέρωσης των ενεργειακών αγορών το αποδεικνύουν. Όλα αυτά καταδεικνύουν την ανάγκη ενίσχυσης των διασυνδέσεων μεταξύ των κρατών και της προώθησης της εφαρμογής των διευρωπαϊκών δικτύων, προκειμένου να βελτιωθούν όλες αυτές οι ενεργειακές υπηρεσίες.
Η εισηγήτρια, κ. Laperrouze, επιτέλεσε εξαιρετικό έργο, και την συγχαίρω, διότι κατάφερε να συμβιβάσει τις απαιτήσεις των βουλευτών του Κοινοβουλίου με τις θέσεις της Επιτροπής και του Συμβουλίου. Υποστηρίζουμε τα έργα ύψιστης προτεραιότητας που είναι διασυνοριακής φύσεως και τα οποία μπορούν να αυξήσουν την ικανότητα μεταφοράς, την ασφάλεια του εφοδιασμού και το εμπόριο φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ των κρατών μελών. Συνοπτικά, ένα πιο αποτελεσματικό σύστημα, το οποίο θα έχει θετικό αντίκτυπο στις τιμές για τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές.
Προκειμένου να γίνει το ευρωπαϊκό δίκτυο ενέργειας πραγματικότητα, πρέπει να αποτρέψουμε περιττές καθυστερήσεις στην εκτέλεση των έργων, ιδιαίτερα των έργων ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος. Οι κυβερνήσεις πρέπει να καταβάλουν όλες τις προσπάθειές τους για την εξάλειψη αυτών των διοικητικών εμποδίων και επομένως ένας ευρωπαίος συντονιστής, ο οποίος θα μπορεί να συμβάλει στην επιτάχυνση των έργων ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος που συναντούν σημαντικές καθυστερήσεις ή δυσκολίες κατά την εφαρμογή τους, θα ήταν ένα σημαντικό πρόσωπο.
Δεν θα ήθελα να τελειώσω χωρίς να αναφερθώ στην πρόσφατη σύνοδο κορυφής στις 23 και 24 Μαρτίου, στην οποία η ενεργειακή πολιτική αντιμετωπίστηκε όπως θα έπρεπε να αντιμετωπιστεί, ως θέμα προτεραιότητας. Συγκεκριμένα, χαίρομαι που το Συμβούλιο επανεισήγαγε τον στόχο της αύξησης των διασυνδέσεων ηλεκτρικού ρεύματος μεταξύ των κρατών μελών σε ένα επίπεδο αντίστοιχο του 10% της εγκατεστημένης ικανότητας, όπως συμφωνήθηκε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Βαρκελώνης το 2002.
Η αύξηση των διασυνδέσεων μεταξύ των κρατών μελών και η αύξηση της ικανότητας αποθήκευσης φυσικού αερίου είναι θέματα προτεραιότητας για την εσωτερική αγορά. Πιστεύω ότι αυτό το κείμενο επί του οποίου θα ψηφίσουμε αύριο αποτελεί ένα καλό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση.
Hannes Swoboda, εξ ονόματος της Ομάδας PSE. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, θα ήθελα αρχικά να ευχαριστήσω την εισηγήτρια, κ. Laperrouze, για την εξαίρετη εργασία της και ιδίως για τον τρόπο με τον οποίο διαβουλεύθηκε με τους σκιώδεις εισηγητές και για τις καλές συζητήσεις που είχαμε.
Όταν αρχίσαμε να εργαζόμαστε γι’ αυτό το θέμα, δεν είχαμε ιδέα για το ποια θα ήταν η κατάσταση όταν η έκθεση θα έβλεπε το φως της ημέρας. Τα τελευταία γεγονότα έδειξαν όχι μόνο πόσο επισφαλής είναι, από ορισμένες απόψεις, ο ενεργειακός εφοδιασμός της Ευρώπης αλλά και πόσο αναγκαία είναι για την ανταγωνιστικότητα της ηπείρου μας η βελτίωση του ενεργειακού εφοδιασμού, και μάλιστα με βιώσιμο τρόπο.
Χαιρόμαστε πολύ διότι η Επιτροπή, το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο συμφωνούν ως προς τους στόχους που πρέπει να επιδιώκει η ενεργειακή πολιτική, ειδικά όσον αφορά τον ενεργειακό εφοδιασμό. Φυσικά, είναι σαφές ότι δεν θα δημιουργήσει αυτόματα ασφάλεια η οποιαδήποτε δικτύωση ή σύνδεση με ένα δίκτυο, αφού είναι δυνατόν να μεταφερθούν ορισμένα προβλήματα από τον έναν τομέα σε κάποιον άλλο, γενικά όμως, αν ενισχυθούν το δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας και τα δίκτυα φυσικού αερίου και πετρελαίου, τα εν λόγω προβλήματα θα μπορούν να εξουδετερωθούν πιο εύκολα. Αυτό θα ήταν δυνατόν αν επενδύσουμε περισσότερο στην επίτευξη διαφοροποίησης, που δεν την πρεσβεύουμε μόνο ως έννοια αλλά και ως σκοπό.
Η κ. Laperrouze έχει δίκιο: δυστυχώς, ο προϋπολογισμός δεν προβλέπει αρκετά για τον τομέα αυτό. Όμως, έτσι και αλλιώς, αυτό θα ήταν μόνο μικρό μέρος των συνολικών δαπανών που θα προκύψουν και που θα πρέπει να καλυφθούν από τα επιμέρους κράτη μέλη, αφού αυτό είναι προς το συμφέρον τους.
Ένα άλλο πολύ σημαντικό θέμα είναι το αίτημα να υπάρχει δυνατότητα διορισμού ευρωπαίων συντονιστών. Κύριε Επίτροπε, επισημάνατε ότι διαφαίνονται ήδη θετικά σημάδια στον τομέα των μεταφορών και πράγματι, έτσι είναι. Εγώ δεν συμφώνησα με όλους τους όρους πλαίσιο για τον διορισμό συντονιστών, όμως καταρχήν τους χρειαζόμαστε αν θέλουμε να επιτύχουμε να κινηθούν πραγματικά ορισμένα έργα. Επιτρέψτε μου να αναφερθώ, σε συνάρτηση με τον εφοδιασμό φυσικού αερίου, στο σχέδιο Nabucco που αφορά άμεσα πολλές και έμμεσα αρκετές ευρωπαϊκές χώρες και θα μας έδινε τη δυνατότητα να επιτύχουμε τη διαφοροποίηση που επιδιώκουμε. Πρόκειται για ένα σχέδιο που πρέπει να δρομολογηθεί πολύ γρήγορα αν θέλουμε να εξασφαλίσουμε τον ενεργειακό εφοδιασμό. Οι συντονιστές αυτοί μπορούν να μεσολαβούν μεταξύ των επιμέρους χωρών και ενδεχομένως να προλαμβάνουν καταστάσεις σαν αυτές που εμφανίστηκαν στο σχέδιο Ρωσίας-Γερμανίας – όχι επειδή το σχέδιο αυτό έχει από τη φύση του κάτι κακό, αλλά επειδή θα ήταν δυνατόν να συμπεριληφθούν εξαρχής άλλες χώρες, όπως για παράδειγμα η Πολωνία και τα κράτη της Βαλτικής.
Ελπίζω ότι μελλοντικά η ενεργειακή μας πολιτική θα είναι πραγματικά ευρωπαϊκή και όσον αφορά μεμονωμένα σχέδια.
Vittorio Prodi, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, θα ήθελα καταρχάς να ευχαριστήσω τη συνάδελφό μου, κ. Laperrouze, για το έργο της σχετικά με τα διευρωπαϊκά δίκτυα ενέργειας.
Συμφωνώ απόλυτα με την τοποθέτησή της ως προς τον επικείμενο κίνδυνο επιστροφής σε εθνικές θέσεις, ενώ αντίθετα θα οφείλαμε να επιδιώκουμε πολύ πιο αποφασιστικά την κατασκευή ισχυρών και πραγματικά ευρωπαϊκών δικτύων, τόσο για την ηλεκτρική ενέργεια όσο και για το φυσικό αέριο. Μόνο σε αυτό το επίπεδο είναι δυνατή η αποτελεσματικότερη διαχείριση της ενέργειας: για παράδειγμα, μόνο μέσω ενός πραγματικού δικτύου ευρωπαϊκής κλίμακας μπορούν να αξιοποιηθούν πλήρως οι εξαιρετικές δυνατότητες της αιολικής ενέργειας και, ταυτόχρονα, οι δυνατότητες βασικού φορτίου των πυρηνικών αντιδραστήρων της Γαλλίας.
Μόνο σε αυτό το επίπεδο μπορεί να εξασφαλιστεί πραγματικός ανταγωνισμός στην ευρωπαϊκή αγορά, μεταξύ ευρωπαίων και όχι εθνικών πρωταθλητών. Η πρόσφατη μείωση των προμηθειών, ακριβώς σε περίοδο μεγάλης ζήτησης αερίου, απέδειξε ότι τόσο η διασύνδεση αρχικά εθνικών συστημάτων όσο και η αποτελεσματική εισαγωγή αποθηκευτικών εγκαταστάσεων –ακόμα και διατηρώντας στο δίκτυο τα αξιοποιημένα και υπό εξάντληση κοιτάσματα αερίου– είναι απολύτως απαραίτητες έτσι, ώστε να υλοποιηθεί η αλληλεγγύη ανάμεσα στα κράτη. Αλληλεγγύη από την οποία δεν μπορούμε να παραιτηθούμε, όπως έχει ήδη υπογραμμιστεί αποτελεσματικά στην Πράσινη Βίβλο.
Αυτό σημαίνει επίσης ότι χρειάζεται ένα σημείο αναφοράς που θα μπορεί να ενεργεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ένας συντονιστής που θα μπορεί να εξασφαλίσει μία πραγματική αγορά, τόσο όσον αφορά το αέριο όσο και τον ηλεκτρισμό, και θα εγγυάται την ασφάλεια των αποθεμάτων και τη βέλτιστη χρήση των πόρων ανά πάσα στιγμή.
Η κατασκευή ενός πραγματικά ευρωπαϊκού δικτύου είναι μια αδήριτη ανάγκη. Απευθύνουμε έκκληση, συνεπώς, προς το Συμβούλιο, προς ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση και προς όλα τα θεσμικά όργανα να εξασφαλίσουν την πραγματοποίησή του, προς το συμφέρον των κρατών μελών και της Ένωσης στο σύνολό της.
Esko Seppänen, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL. – (FI) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, ο στόχος που αφορά τα διευρωπαϊκά δίκτυα στον τομέα της ενέργειας είναι καλός και απαραίτητος. Ωστόσο, μια ενιαία αγορά δεν θα επιλύσει όλα τα προβλήματα και, επιπλέον, θα προκαλέσει νέα προβλήματα.
Η δημιουργία μιας ενιαίας διευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρισμού θα έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος, για παράδειγμα, στη χώρα μου, τη Φινλανδία. Εάν η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος μειωθεί σε κάποιες άλλες χώρες, οι καταναλωτές της χώρας μου θα πληρώσουν για αυτό. Σε μια ενιαία αγορά, οι παραγωγοί φθηνής ατομικής και υδροηλεκτρικής ενέργειας θα πωλούν πάντα το ηλεκτρικό ρεύμα στην υψηλότερη τιμή της αγοράς. Οι καταναλωτές στη χώρα παραγωγής, στην περίπτωσή μας στη Φινλανδία, δεν θα έχουν κανένα πλεονέκτημα ως προς την τιμολόγηση λόγω του γεγονότος ότι οι καταρράκτες μας τιθασεύονται για την παραγωγή ενέργειας από τη βιομηχανία αλιείας και η μεταφορά αυτών των χρησιμοποιημένων πυρηνικών καυσίμων θα είναι αιωνίως θαμμένη στο έδαφός μας.
Έχουμε την πρόσφατη εμπειρία της κοινής σκανδιναβικής αγοράς ηλεκτρισμού σχετικά με τον τρόπο που οι παραγωγοί κερδοσκοπούν επί της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος, ώστε να μην χρησιμοποιήσουν όλη την παραγωγική ικανότητά τους. Την εποχή που η τιμή του φυσικού αερίου έφτασε στο υψηλότερο σημείο της στη Μεγάλη Βρετανία, ο αγωγός φυσικού αερίου προς την ηπειρωτική Ευρώπη δεν χρησιμοποιούνταν στο έπακρο. Η ελεύθερη αγορά συνεπάγεται επίσης την ελευθερία κερδοσκοπίας.
ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. OUZKÝ Αντιπροέδρου
Ryszard Czarnecki (NI). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, εξετάζοντας τη διαμάχη μεταξύ Συμβουλίου και Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την ενεργειακή πολιτική, δεν μπορούμε παρά να αναρωτηθούμε: η Ένωση θα είναι θεσμικό όργανο μόνο φαινομενικά, θα προσποιείται απλώς ότι αναλαμβάνει δράση, θα είναι θέατρο επιστημονικής φαντασίας; Διότι, στην πραγματικότητα, αυτό αφορά η εν λόγω διαμάχη.
Μπορούμε να αντλήσουμε διδάγματα από τις φετινές φιλονικίες μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας και μεταξύ Ρωσίας και Γεωργίας, και από αυτές που θα μπορούσαν να υπάρξουν μεταξύ της Λευκορωσίας και της Ρωσίας στο άμεσο μέλλον.
Η κοινή ευρωπαϊκή ενεργειακή πολιτική, ενώ βεβαίως διατηρεί την κυριαρχία των μεμονωμένων κρατών μελών, πρέπει ωστόσο να είναι μια νέα ποσότητα. Οι παλαιές μέθοδοι ήταν καλές στο παρελθόν – την εποχή που είχαμε 10, 12 ή 15 κράτη μέλη. Σήμερα, μετά τη διεύρυνση της Ένωσης, οι παλαιοί μηχανισμοί, τους οποίους απεικονίζει η παλαιά πολωνική παροιμία σύμφωνα με την οποία καθένας κοιτάζει τη δουλειά του και τα φέρνει βόλτα μόνος του, δεν θα είναι πλέον επαρκείς.
Αντιμετωπίζουμε νέες προκλήσεις, για παράδειγμα σχετικά με τους διάφορους τρόπους εφοδιασμού. Αυτό δεν αποτελεί πρακτικό πρόβλημα, αλλά πρόβλημα ασφάλειας και οικονομικό πρόβλημα. Η Πολωνία θέλει να διαφοροποιήσει τη βάση εφοδιασμού της, ώστε να μην εξαρτάται από τη Ρωσία. Η Ισπανία επίσης επιθυμεί να ακολουθήσει την αρχή της διαφοροποίησης και να αγοράζει περισσότερο από τη Ρωσία, ώστε να μην εξαρτάται από τους υπάρχοντες προμηθευτές.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει την ευκαιρία να επιτύχει τώρα έναν πραγματικό και όχι έναν φανταστικό συντονισμό αυτών των δράσεων. Η Ευρώπη πρέπει να διαβάσει σωστά τα σημάδια των καιρών και να ανταποκριθεί στις νέες προκλήσεις. Η διαμάχη σχετικά με τον ευρωπαϊκό ρυθμιστή και σχετικά με τα ευρωπαϊκά σχέδια προτεραιότητας είναι στην πραγματικότητα μια σύγκρουση οραμάτων, εάν δηλαδή η ενεργειακή πολιτική για την Ευρώπη θα γίνει πραγματικότητα ή εάν θα παραμείνει στα χαρτιά. Εάν συμβεί το τελευταίο, εάν πρόκειται να αποτελέσει απλά ένα σύνολο εθνικών πολιτικών, τότε ας το πούμε ευθέως και ας μην προσποιούμαστε ότι η Ένωση έχει μια νέα, κοινή πολιτική. Ωστόσο, ας μην εκπλαγούμε για οτιδήποτε ακολουθήσει.
Paul Rübig (PPE-DE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, θα ήθελα να ευχαριστήσω την Επίτροπο Kroes, που είναι αρμόδια για τα θέματα αυτά, για τη σημερινή της παρουσία εδώ, γιατί εκείνη διεξάγει την τομεακή έρευνα που θα μας δείξει πού υπάρχει στενότητα στην ενεργειακή αγορά και αν αυτή είναι φυσική ή οφείλεται σε ανθρώπινη βούληση.
Το δεύτερο πράγμα που θέλω να πω είναι ότι αυτό το διάστημα ο Επίτροπος Piebalgs ασχολείται με την αναθεώρηση, τα αποτελέσματα της οποίας θα μας δείξουν πού υπάρχει ανάγκη δράσης. Η πρόσφατη νομοθεσία, ειδικά για την αποσύνδεση, προσέφερε στην αγορά εντελώς καινούργιες ευκαιρίες. Ενόψει του γεγονότος ότι σήμερα παρουσιάζονται 280 σχέδια –19 από τα οποία στην Αυστρία– θα είναι απαραίτητο να διοριστούν συντονιστές που θα είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν σε διεπιστημονικό επίπεδο τα διάφορα προβλήματα που μπορεί να εμφανιστούν σε αυτό το πλαίσιο. Οι συντονιστές θα μπορούσαν τότε να αποτελέσουν ενδεχομένως ένα ξεχωριστό όργανο που θα μπορούσε να διεξάγει διαβουλεύσεις και να χρησιμοποιεί μεθόδους βέλτιστης πρακτικής και συγκριτικής αξιολόγησης για την επίτευξη προόδου.
Ίσως να ήταν επίσης σκόπιμο να εκπονηθούν συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα –δηλαδή να μην προσδιορίζονται μόνο οι δαπάνες αλλά και οι ημερομηνίες– και όταν σημειώνεται παραβίαση προθεσμιών, να αλλάζουμε ανάλογα τις προτεραιότητες, όπως κάνουμε βέβαια και σε άλλους τομείς. Επίσης, σημαντικοί είναι οι σταθμοί διαμετακόμισης, όχι μόνο σε σχέση με την ελευθέρωση αλλά και επειδή εδώ τίθεται και θέμα ιδιοκτησίας. Βρίσκεται η ιδιοκτησία αυτή στην Ευρωπαϊκή Ένωση ή έξω από αυτήν και χρειάζονται εδώ ειδικές συμφωνίες; Αυτή είναι μία σημαντική κατάσταση όσον αφορά την εξωτερική πολιτική.
Ένα άλλο θέμα που πρέπει να εξεταστεί είναι τα συστήματα για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Τι θα γίνει σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης ή τρομοκρατικών ενεργειών ή άλλων γεγονότων που δημιουργούν μείζονα ενεργειακά προβλήματα; Είναι δυνατόν να αποσυνδέσει κανείς σε τέτοιες περιπτώσεις ορισμένους φορείς παροχής ή καταναλωτές; Τι γίνεται με το λογισμικό που απαιτείται γι’ αυτό; Εδώ θα υπάρξει επείγουσα ανάγκη δράσης στο μέλλον. Θα ήθελα να ζητήσω από τον Επίτροπο να δημιουργηθεί μία Πράσινη Βίβλος για το θέμα αυτό προκειμένου να μπορούμε, σε περίπτωση κάποιας καταστροφής, να προβούμε στις απαραίτητες ενέργειες και εμείς σε ολόκληρη την Ευρώπη, και οι γείτονες χώρες.
Reino Paasilinna (PSE). – (FI) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, το ψήφισμα σχετικά με την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού που εγκρίθηκε τον περασμένο μήνα δηλώνει ότι η δημιουργία ενεργειακών δικτύων είναι ύψιστη προτεραιότητα, γεγονός που αληθεύει. Τα διευρωπαϊκά ενεργειακά δίκτυα θα διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην εσωτερική αγορά ενέργειας και στην ασφάλεια του εφοδιασμού στην Ένωση, και η ασφάλεια του εφοδιασμού είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε. Τα νέα κράτη μέλη της Ένωσης πρέπει να συμμετάσχουν σε αυτό όσο το δυνατόν συντομότερα. Η κερδοσκοπία, η οποία αναφέρθηκε εδώ, είναι μία αιτία των προβλημάτων, που εμείς στις σκανδιναβικές χώρες έχουμε βιώσει. Ίσως οι συντονιστές μπορέσουν να κάνουν κάτι για αυτό.
Οι πρόσφατες ενεργειακές κρίσεις μάς απέδειξαν ότι εξαρτόμαστε πολύ από την εισαγόμενη ενέργεια. Συνεπώς, χρειαζόμαστε μια ενεργειακή πολιτική στην οποία η μία χώρα θα μπορεί να βοηθά την γείτονά της με κάθε δίκαιο τρόπο. Και αυτό επίσης είναι κάτι που επείγει. Για τον λόγο αυτό, ελπίζω ότι το συγκεκριμένο θέμα θα ολοκληρωθεί σύντομα σε δεύτερη ανάγνωση.
Πρέπει να εξετάσουμε πώς η Ευρώπη μπορεί να απαλλαχθεί από μια κατάσταση που τείνει προς την κρίση στο πλαίσιο των ενεργειακών αγορών. Καμία δράση δεν θα έχει τώρα γρήγορο αποτέλεσμα. Εκτός όλων των άλλων, η κατανάλωση αυξάνεται συνεχώς. Ως εκ τούτου, πρέπει να δημιουργήσουμε ένα εντελώς νέο είδος ενεργειακής ηθικής που θα λαμβάνει υπόψη αυτήν την κατάσταση. Πρέπει να σκεφτούμε μια βασική προσέγγιση για την εξοικονόμηση ενέργειας. Ο κόσμος δεν γνωρίζει πλέον πώς είναι το σκοτάδι, διότι παντού υπάρχει πάντοτε φως.
Συνεπώς, θα ρωτήσω τον Επίτροπο εάν θα μπορούσε να δημιουργηθεί μια σύγχρονη δέσμη για την εξοικονόμηση ενέργειας, βάσει μιας νέας ηθικής, που θα δείξει στον κόσμο, στη βιομηχανία και στην κοινωνία τον τρόπο για την εξοικονόμηση ενέργειας, διότι αυτός θα είναι στην πραγματικότητα ο πιο βιώσιμος δρόμος από όλους. Επιπλέον, ταυτόχρονα θα παράγουμε τεχνολογία που θα εξοικονομεί ενέργεια και θα χρησιμοποιούμε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Šarūnas Birutis (ALDE). – (LT) Κύριε Επίτροπε, καταρχάς, θα ήθελα να συγχαρώ την εισηγήτρια και να πω ότι στηρίζω τη συμφωνία για την οποία δίνεται αυτή η μάχη, αλλά για μία ακόμη φορά θα ήθελα να επιστήσω την προσοχή στο γεγονός ότι σήμερα τα κράτη μέλη τα οποία βρίσκονται στην περιοχή της Βαλτικής είναι ουσιαστικά απομονωμένα από τα ευρωπαϊκά συστήματα ενέργειας. Δυστυχώς, η αναθεώρηση των παραρτημάτων των διευρωπαϊκών ενεργειακών δικτύων δεν έλαβε υπόψη τη γεωπολιτική κατάσταση. Ο επίμαχος αγωγός φυσικού αερίου της Βόρειας Ευρώπης, ο οποίος περιβάλλει τις βαλτικές χώρες και την Πολωνία, παραμένει στον κατάλογο των έργων προτεραιότητας, ενώ δεν έχουν συζητηθεί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έργα που τέθηκαν προς συμπερίληψη στον κατάλογο των έργων προτεραιότητας, τα οποία είναι εξαιρετικά σημαντικά για αυτήν την περιοχή, όπως ο αγωγός φυσικού αερίου «Amber» και ο «Yamal II», που μπορούν να διασχίσουν τη Λευκορωσία, ή περαιτέρω συγχρονισμένες συνδέσεις ηλεκτρισμού. Αυτό δεν είναι σωστό.
Το 2006, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να προετοιμάσει ένα σχέδιο συνδέσεων προτεραιότητας, το οποίο θα καθορίσει συγκεκριμένα μέτρα για την ολοκλήρωση απομονωμένων αγορών ενέργειας. Τα κράτη μέλη πρέπει να επιδείξουν αλληλεγγύη, λαμβάνοντας υπόψη το κοινό συμφέρον. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος να διασφαλιστεί ο ασφαλής εφοδιασμός ενεργειακών πόρων σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Jacky Henin (GUE/NGL). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, αυτό δεν συνέβη στην Ευρώπη, αλλά θα μπορούσε να έχει συμβεί. Όχι μόνο δεν διδαχθήκαμε τίποτα από τις διακοπές ρεύματος που συνέβησαν το 2000 στην Καλιφόρνια, αλλά δημιουργείτε τις συνθήκες ώστε να γνωρίσει και η Ευρώπη με τη σειρά της μια ενεργειακή καταστροφή τεραστίων διαστάσεων.
Οι προτάσεις σας θα οδηγήσουν σε ακριβότερη και λιγότερο αξιόπιστη παροχή ενέργειας. Ο διαχωρισμός του δικτύου μεταφοράς και των μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας συνιστά οικονομικό, οικολογικό και βιομηχανικό σφάλμα. Για άλλη μία φορά, τα ευρωπαϊκά όργανα παίρνουν το μέρος των οικονομικών συμφερόντων εις βάρος του γενικού συμφέροντος. Η καπιταλιστική αγορά αδυνατεί να προχωρήσει σε μακροπρόθεσμες επενδύσεις στον τομέα της ενέργειας. Η ικανοποίηση των συμφερόντων των μετόχων συνεπάγεται τη θυσία της έρευνας, της βιώσιμης ανάπτυξης και της ασφάλειας. Η απόφαση της τεχνητής δημιουργίας μιας μεγάλης εσωτερικής αγοράς ενέργειας θα οδηγήσει επίσης στην εξαφάνιση πολλών επαγγελμάτων και θα θέσει σε κίνδυνο πολλά ακόμα.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ανάγκη έναν ισχυρό ευρωπαϊκό δημόσιο βραχίονα, ο οποίος θα χρηματοδοτείται από τους φορολογούμενους και θα εξυπηρετεί τις ανάγκες των ευρωπαίων πολιτών.
Andreas Mölzer (NI). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, είναι σημαντικό να είναι ο ενεργειακός εφοδιασμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης εξασφαλισμένος, αξιόπιστος και σε λογικές τιμές, προς όφελος τόσο των ιδιωτών όσο και των επιχειρήσεων που είναι εγκατεστημένες εδώ, και προκειμένου να διασφαλιστεί η ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας. Η βελτίωση της απόδοσης της παραγωγής ενέργειας και η καλύτερη δυνατή χρησιμοποίηση των υφισταμένων δυνατοτήτων της παραγωγής και των υποδομών είναι σκόπιμη όχι μόνο από οικονομική άποψη αλλά και, αναμφίβολα, ως ένας τρόπος προστασίας του περιβάλλοντος.
Εφόσον επιχειρούμε να αναπτύξουμε την υποδομή για τα ενεργειακά δίκτυα σε ολόκληρη την ΕΕ, θα πρέπει και να τα εφοδιάσουμε τουλάχιστον με νέες τεχνολογίες προκειμένου να τα καταστήσουμε αποδοτικότερα, να αποφύγουμε τους περιττούς διπλούς αγωγούς και να ελαχιστοποιήσουμε μορφές περιβαλλοντικής μόλυνσης, όπως η διαρροή μεθανίου από αγωγούς φυσικού αερίου. Αυτό θα ήταν και ένα σημαντικό βήμα προς την επίτευξη του στόχου της μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας.
Όσο σημαντικοί και να είναι οι προβληματισμοί για την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η ενεργειακή πολιτική δεν μπορεί να αποτελέσει λόγο για τη μαζική προώθηση της προσχώρησης της Τουρκίας στην ΕΕ. Δεν πιστεύω ότι θα πρέπει να αφήσουμε να γίνει κράτος μέλος της ΕΕ οποιαδήποτε μη ευρωπαϊκή χώρα μόνο και μόνο εξαιτίας της επιθυμίας να επεκταθεί η ΕΕ μέχρι τα σύνορα των περιοχών της Μέσης Ανατολής και γύρω από την Κασπία Θάλασσα που είναι πλούσιες σε ενέργεια. Ακόμα και αν η Τουρκία δεν γίνει μέλος, οι υπό συζήτηση αγωγοί θα μπορούν να την διασχίζουν και θα εξακολουθεί να είναι δυνατόν να υλοποιηθούν τα έργα υποδομής για το φυσικό αέριο. Εγώ πιστεύω ότι αυτά τα πράγματα θα είναι δυνατά ακόμα και αν δεν παραχωρηθεί στην Τουρκία το καθεστώς πλήρους μέλους αλλά μόνο το καθεστώς της προνομιακής εταιρικής σχέσης με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Laima Liucija Andrikienė (PPE-DE). – (LT) Οι στόχοι της προτεινόμενης απόφασης, την οποία συζητούμε σήμερα, είναι σαφείς – να εγκριθούν τα ορόσημα για τη διευρυμένη Ευρωπαϊκή Ένωση των 25, να επιτραπεί ο καθορισμός της χρηματοδότησης σχεδίων κοινού συμφέροντος, να τεθούν οι προϋποθέσεις για τη δημιουργία μιας εσωτερικής αγοράς φυσικού αερίου και ηλεκτρισμού και, κυρίως, να διασφαλιστεί η ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού με τη σύνδεση των δικτύων των κρατών μελών μεταξύ τους και με τα δίκτυα των γειτονικών χωρών, των χωρών στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και της Μεσογείου, της Ουκρανίας, κλπ. Κατά την πρώτη συζήτηση, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ήδη ενέκρινε τις προτάσεις της Επιτροπής σχετικά με τον καθορισμό των δράσεων προτεραιότητας, την περιγραφή των σχεδίων ευρωπαϊκής σημασίας και τον διορισμό ενός ευρωπαίου συντονιστή για περίπλοκα σχέδια. Ωστόσο, το Συμβούλιο εξέφρασε διαφορετική θέση όταν, για παράδειγμα, πρότεινε την απόρριψη του ευρωπαίου συντονιστή και άλλων σημαντικών διατάξεων που είχαμε ήδη στηρίξει. Αντ’ αυτού, το Συμβούλιο στήριξε μόνο ασήμαντες τροπολογίες που υπήρχαν στο ψήφισμα του Κοινοβουλίου και, ενώ στηρίζει τη δημιουργία του διευρωπαϊκού δικτύου, το Συμβούλιο το ερμηνεύει απλώς ως έναν απλό συνδυασμό των δικτύων των κρατών μελών και ως τον συντονισμό των μέτρων της ενεργειακής πολιτικής των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θεωρώ ότι αυτό είναι εντελώς ανεπαρκές. Η αγορά ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει πάνω από 450 εκατ. καταναλωτές. Η αγορά αυτή είναι η δεύτερη μεγαλύτερη αγορά του κόσμου. Εάν η ΕΕ δράσει συλλογικά, θα μπορέσει να υπερασπιστεί και να αναγκάσει τους υπολοίπους να σεβαστούν τα συμφέροντά της. Λαμβάνοντας υπόψη την κρίση που προέκυψε πρόσφατα μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας και τις δηλώσεις που έγιναν στο Hampton Court, τονίζω ότι χρειαζόμαστε αναμφίβολα μια κοινή ευρωπαϊκή ενεργειακή πολιτική. Χρειαζόμαστε κάτι περισσότερο από τις 25 ξεχωριστές πολιτικές των κρατών μελών. Η δημιουργία του ευρωπαϊκού δικτύου, επίσης, θα είναι δυνατή μόνο εάν βελτιώσουμε και διευρύνουμε τη σύνδεση των δικτύων.
Όσον αφορά το θέμα των κοινών συμφερόντων και των έργων προτεραιότητας, θα ήθελα να υπενθυμίσω στο Κοινοβούλιο το έργο «Amber» για τον αγωγό διαμετακόμισης φυσικού αερίου και να ζητήσω τη συμπερίληψή του στον κατάλογο με τα έργα προτεραιότητας που αποτελούν ορόσημα και έχουν ευρωπαϊκή σημασία. Θα πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη ότι η υλοποίηση των έργων θα βελτιώσει την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού για τα κράτη της Βαλτικής.
Eluned Morgan (PSE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, οι αναθεωρημένοι προσανατολισμοί θα επεκτείνουν τα υφιστάμενα δίκτυα μεταφοράς φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα νέα κράτη μέλη, γεγονός το οποίο επικροτώ. Έχουμε ήδη διαπιστώσει τι συμβαίνει όταν δεν λειτουργεί η εσωτερική αγορά, όταν δεν έχει ολοκληρωθεί πλήρως, όταν ο εφοδιασμός δεν έχει διασφαλιστεί. Ο κύριος προμηθευτής φυσικού αερίου της Ευρώπης, η Ρωσία, έχει επιδείξει ότι έχει τόσο τη διάθεση όσο και την ικανότητα να διακόψει την παροχή αερίου για δικό της πολιτικό όφελος. Αυτό σημαίνει ότι βρισκόμαστε σε εξαιρετικά ευάλωτη θέση, και με ικανοποίηση παρατηρώ ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετωπίζει επιτέλους με σοβαρότητα το όλο θέμα της ενέργειας.
Οι τιμές του φυσικού αερίου σε ολόκληρο τον κόσμο βρίσκονται στα ύψη, αλλά δεν υπάρχει λόγος οι τιμές του φυσικού αερίου στο Ηνωμένο Βασίλειο να είναι τρεις φορές υψηλότερες από ό,τι στις Κάτω Χώρες. Πληροφορούμαστε ότι στο Ηνωμένο Βασίλειο τα εργοστάσια ενδέχεται να χρειαστεί να κλείσουν σε βραχυπρόθεσμο διάστημα. Ο λόγος είναι ότι οι υψηλές τιμές προκάλεσαν ανεπάρκεια στον εφοδιασμό αερίου μέσω των αγωγών φυσικού αερίου, γεγονός που οφείλεται στην έλλειψη πρόσβασης σε άλλες αγορές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο Gordon Brown ανέφερε ότι η ανεπαρκής ελευθέρωση των ευρωπαϊκών αγορών ενέργειας κοστίζει στο Ηνωμένο Βασίλειο 10 δισ. αγγλικές λίρες ετησίως. Πώς μπορούν οι εταιρείες του Ηνωμένου Βασιλείου να είναι ανταγωνιστικές όταν υφίστανται τέτοιες ανισότητες;
Οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης υποστήριξαν πρόσφατα τις προτάσεις της Πράσινης Βίβλου για την ανάπτυξη των διασυνδέσεων φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας. Όλα αυτά είναι πολύ καλά, αλλά δεν πρέπει να αποφύγουμε τη συζήτηση θεμάτων όπως ο καθορισμός των τιμών, οι «εθνικοί πρωταθλητές», ο αναδυόμενος εθνικισμός και η αδυναμία των κρατών μελών να εφαρμόσουν την κοινοτική νομοθεσία.
Επ’ αυτού, θεωρώ ενθαρρυντική την ανακοίνωση ότι η Επιτροπή θα κινήσει αύριο 50 νέες διαδικασίες επί παραβάσει κατά κυβερνήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης οι οποίες δεν εφάρμοσαν την κοινοτική νομοθεσία, καθώς δεν κατάφεραν να ανοίξουν την ενεργειακή αγορά της ΕΕ. Αυτή η είδηση είναι θαυμάσια, αλλά θα μπορούσε να μας απαντήσει ο κ. Επίτροπος για ποιον λόγο καθυστέρησε τόσο πολύ η λήψη αυτού του μέτρου;
Danutė Budreikaitė (ALDE). – (LT) Χαιρετίζω τη συζήτηση σχετικά με τα ορόσημα των διευρωπαϊκών ενεργειακών δικτύων – την αναμέναμε και την είχαμε ανάγκη. Τρεις νέες χώρες της ΕΕ, τα βαλτικά κράτη Λιθουανία, Λεττονία και Εσθονία, έχουν μείνει μέχρι σήμερα εκτός του ευρωπαϊκού ενεργειακού συστήματος. Τα διευρωπαϊκά ενεργειακά δίκτυα πρέπει να αποτελούν κοινό συμφέρον ολόκληρης της Ένωσης και πρέπει να συνδέουν την ενέργεια μεταξύ των κρατών μελών στην εσωτερική αγορά και με τους γείτονες σε Ανατολή και Νότο. Χωρίς τη δημιουργία του διευρωπαϊκού δικτύου, ως την πιο σημαντική προτεραιότητα όσον αφορά την ενεργειακή ασφάλεια και την οικονομική ανταγωνιστικότητα της ΕΕ, η ΕΕ θα παραμείνει στην περιφέρεια της αγοράς ενέργειας. Ως ένα κράτος που εξαρτάται από το ρωσικό φυσικό αέριο και πετρέλαιο και ως ένα κράτος που βασίζεται στην πυρηνική ενέργεια, η Λιθουανία δεν μπορεί επίσης να ανεξαρτητοποιηθεί από την ανάγκη εφοδιασμού σε ηλεκτρική ενέργεια από τη Ρωσία. Πρέπει να ξεκινήσουμε να οικοδομούμε τη γέφυρα ηλεκτρισμού μεταξύ της Λιθουανίας και της Πολωνίας και να συνδέσουμε όσο το δυνατόν συντομότερα την Εσθονία και τη Φινλανδία με ηλεκτρικά καλώδια. Η κοινή αγορά ηλεκτρισμού της Βαλτικής θα γίνει αναπόσπαστο μέρος της αγοράς ηλεκτρισμού της ΕΕ. Σας καλώ μετ’ επιτάσεως να επιδείξετε αλληλεγγύη και να στηρίξετε την ενσωμάτωση των βαλτικών ενεργειακών δικτύων στην ΕΕ.
Andris Piebalgs, μέλος της Επιτροπής. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, καταρχάς θέλω να σας ευχαριστήσω γι’ αυτή τη συζήτηση. Κατά την άποψή μου, τα διευρωπαϊκά δίκτυα αποτελούν πολύ σημαντικό τμήμα –αλλά ένα μόνο τμήμα– της ευρωπαϊκής ενεργειακής πολιτικής.
Μια πολύ σημαντική προϋπόθεση είναι η συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών. Νομίζω ότι η πιο θαυμάσια είδηση που έλαβα τους τελευταίους μήνες είναι η συνεργασία στον τομέα της ενέργειας μεταξύ των χωρών της Βαλτικής. Οι κυβερνήσεις επιδιώκουν τη διαμόρφωση μιας κοινής ενεργειακής πολιτικής ακόμη και αν οι αγορές τους είναι απομονωμένες· εντούτοις, αυτό καταδεικνύει σαφώς ότι οι κυβερνήσεις οφείλουν να προσανατολιστούν προς μια τέτοια πολιτική. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο παρείχε πολλές διαβεβαιώσεις, καθώς οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων επανήλθαν στα θέματα των διασυνδέσεων –η απόφαση της Βαρκελώνης σχετικά με το 10% η οποία αμελήθηκε– και ζήτησαν ένα σχέδιο προτεραιότητας για τη διασύνδεση. Από αυτήν την άποψη, τα διευρωπαϊκά δίκτυα ενέργειας αποτελούν πράγματι τη βάση μιας λύσης.
Υπήρξαν επικριτικές παρατηρήσεις σχετικά με το ότι τα δίκτυα ενδέχεται να προκαλέσουν αύξηση ορισμένων μορφών κερδοσκοπίας. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο υποστηρίζω ότι η ρύθμιση είναι εξίσου σημαντική με τη διασύνδεση. Η ρύθμιση είναι απολύτως απαραίτητη για την αγορά, και η Επιτροπή υπήρξε πάντοτε αυστηρή όταν καλούσε τα κράτη μέλη να εφαρμόζουν τη νομοθεσία της ΕΕ. Υπάρχουν, όμως, δύο στάδια. Καταρχάς, πρέπει να πείσουμε όλα τα κράτη μέλη να μεταφέρουν τη νομοθεσία. Αυτό το επιτύχαμε σε 23 υποθέσεις, ενώ 2 υποθέσεις εκκρεμούν ενώπιον του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Συνεπώς, αυτό είναι ένα στάδιο. Έπειτα, υπάρχει το θέμα της ομοιομορφίας, με το οποίο ασχολείται η νέα δέσμη. Ενδέχεται να χρειαστεί να υπάρξουν νέες υποθέσεις, διότι το θέμα της ομοιομορφίας δεν προκύπτει μόνον από μελέτες της Επιτροπής αλλά εγείρεται και από φορείς της αγοράς όταν ανακαλύπτουν ότι η οδηγία δεν έχει εφαρμοστεί σωστά. Οπότε, το θέμα δεν λήγει εκεί. Είναι, ωστόσο, σαφές ότι τα δίκτυα και η κατάλληλη ανάπτυξη των δικτύων είναι απολύτως απαραίτητα. Τα δίκτυα δεν σημαίνουν μόνο διασύνδεση, σημαίνουν και αποθήκευση: η κατασκευή εγκαταστάσεων αποθήκευσης φυσικού αερίου είναι πολύ χρονοβόρα, για παράδειγμα.
Γνωρίζω ότι η πρόκληση είναι τεράστια. Υπήρξαν κάποιες συζητήσεις σχετικά με την αποφυγή της αλληλεπικάλυψης και γνωρίζω ότι υπάρχουν ορισμένα έργα στην ίδια περιοχή. Εν προκειμένω, θεωρώ ότι οι κυβερνήσεις πρέπει να συμβάλουν αναζητώντας μια κοινή προσέγγιση και όχι κατασκευάζοντας ανταγωνιστικά δίκτυα· αντ’ αυτού, πρέπει να μεριμνήσουν για την κατασκευή των καλύτερων δυνατών έργων, τα οποία εξυπηρετούν τα συμφέροντα των περισσοτέρων κρατών μελών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τέλος, για να απαντήσω στην ερώτηση τι σημαίνει ευρωπαϊκή ενεργειακή πολιτική, δεν σημαίνει το σύνολο των πολιτικών των κρατών μελών της ΕΕ. Βασίζεται στις πολιτικές των κρατών μελών, αλλά δημιουργεί έναν νέο χώρο δράσης για την Ευρωπαϊκή Ένωση σε μια κατάσταση παγκοσμιοποίησης των ενεργειακών αγορών η οποία έχει δημιουργήσει νέες προκλήσεις, καθότι η δράση ενός κράτους μέλους δεν ανταποκρίνεται πλήρως ή επαρκώς στις προσδοκίες των πολιτών του, οπότε είναι καθήκον μας να δράσουμε στην κλίμακα και στο πεδίο δραστηριοτήτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνολικά. Τα διευρωπαϊκά δίκτυα είναι αναμφίβολα ένα από τα μέσα που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε.
Θέλω να ευχαριστήσω για μία ακόμη φορά την εισηγήτρια, κ. Laperrouze, και όλους τους σκιώδεις εισηγητές οι οποίοι είχαν την υπομονή να διαπραγματευθούν με το Συμβούλιο και, την κατάλληλη στιγμή, να καταλήξουν σε αυτόν τον συνολικό συμβιβασμό τον οποίο μπορώ να δεχτώ.
Πρόεδρος. Η συζήτηση έληξε.
Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί αύριο στις 12.00.
11. Πολιτική ανταγωνισμού (2004) (συζήτηση)
Πρόεδρος. Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση της έκθεσης (A6-0065/2006) του κ. Lipietz, εξ ονόματος της Επιτροπής Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων, σχετικά με την έκθεση της Επιτροπής για την πολιτική ανταγωνισμού 2004 (2005/2209(INI)).
Alain Lipietz (Verts/ALE), εισηγητής. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, καλούμαστε να εξετάσουμε μια έκθεση η οποία για πρώτη φορά λαμβάνει πολιτικό χαρακτήρα. Όντως, στις συζητήσεις για τα δημοψηφίσματα του 2005 σχετικά με την επικύρωση της Συνταγματικής Συνθήκης, η έννοια ενός χώρου ελευθέρου και ανοικτού ανταγωνισμού –όπως αποκαλείται σήμερα– ή ανόθευτου ανταγωνισμού –όπως θα αποκαλούνταν αν είχε εγκριθεί η Συνθήκη για τη θέσπιση Συντάγματος της Ευρώπης– αποτελούσε το επίκεντρο.
Το πρόβλημά μας σήμερα είναι να αποδείξουμε ότι η πολιτική ανταγωνισμού μπορεί να τεθεί στην υπηρεσία του λαού, πρέπει να τεθεί στην υπηρεσία του λαού, έχει ήδη τεθεί στην υπηρεσία του λαού. Στο σημείο αυτό συμφωνούν πολλά μέλη της επιτροπής μας, όμως, από τη στιγμή που ως εισηγητής έπρεπε να υπογραμμίσω κάποιες περιπτώσεις που απαιτούσαν την επανεξέταση ή τον αναπροσανατολισμό της πολιτικής ανταγωνισμού ή που, αντιθέτως, απαιτούσαν την ενθάρρυνση της πολιτικής ανταγωνισμού, εμφανίστηκαν διαφωνίες.
Η έκθεση στην παρούσα μορφή της, μετά τις τροπολογίες, είναι χαρακτηριστική των εκθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, τις οποίες ουσιαστικά κανείς δεν μπορεί ή δεν θέλει να διαβάσει γιατί δεν λένε απολύτως τίποτα. Ευελπιστώ ότι, όσον αφορά τουλάχιστον τρία ζητήματα, επιβεβαιώνονται ορισμένες εδραίες αντιλήψεις προκειμένου να καταδειχθεί στους πολίτες ότι τα ευρωπαϊκά όργανα βρίσκονται στην υπηρεσία τους.
Η πολιτική ανταγωνισμού διαχωρίζεται σε τρεις μεγάλους τομείς: την καταπολέμηση του σχηματισμού μονοπωλίων, την καταπολέμηση των συμπράξεων και την καταπολέμηση των παράνομων και επιβλαβών για τον υγιή και ανόθευτο ανταγωνισμό κρατικών ενισχύσεων. Θα χρησιμοποιήσω αυτά τα τρία παραδείγματα και θα σας παρουσιάσω, κυρίες και κύριοι, σημαντικές ιδέες σχετικά με τις πολιτικές αυτές.
Καταρχάς, η καταπολέμηση των μονοπωλίων: η πολιτική της Ευρωπαϊκή Ένωσης ήταν αξιοθαύμαστη ως προς την καταπολέμηση της κατάχρησης από τη Microsoft της δεσπόζουσας θέσης της. Η επιτροπή μου, η Επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων, επέλεξε να μην υποστηρίξει τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού στον αγώνα αυτό. Σας καλώ, κυρίες και κύριοι, να επιβεβαιώσετε εκ νέου ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στηρίζει τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού και την Επιτροπή στον αγώνα ισχύος που δίνουν κατά της Microsoft.
Δεύτερον, θα μιλήσω για τον σχηματισμό μονοπωλίων και την καταπολέμηση των συμπράξεων. Γενικώς, η Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού είναι αξιέπαινη. Αναφέρομαι ιδιαίτερα στην υπόθεση Vivendi/Hachette. Πιστεύω ότι, στην προσπάθεια να γίνουν όλα γρήγορα, το 1999 έγιναν λάθη από απροσεξία κατά τη συγχώνευση των Rhône-Poulenc και Hoechst. Πρέπει να κατανοήσουμε πώς προέκυψαν τα λάθη αυτά. Δεν έχουμε δικαίωμα ανάκλησης των μέτρων που έλαβε η Επιτροπή και ούτε το προτείνω, όμως ζητώ τη σύσταση μιας επιτροπής διερεύνησης για τα όσα συνέβησαν, ώστε να κατανοήσουμε πώς δεκάδες χιλιάδες εργαζομένων, δεκάδες χιλιάδες μικρομετόχων καταστράφηκαν λόγω της ανικανότητας της Επιτροπής να διεξάγει ελέγχους, παρά το γεγονός ότι η ίδια είχε δεσμευτεί ότι θα το πράξει.
Το τρίτο ζήτημα ως προς το οποίο σας ζητώ να παρέμβετε και να τοποθετηθείτε με αυστηρότητα αφορά τον τομέα των κρατικών ενισχύσεων. Η Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού και η έκθεση του 2004 εγκρίνουν αυτές τις ενισχύσεις όταν οι τελευταίες συμμορφώνονται με τις πολιτικές του Γκέτεμποργκ και της Λισαβόνας. Στο σημείο αυτό, πρέπει να υποστηρίξουμε τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού. Όταν, αντιθέτως, η Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού εγκρίνει τις αποφάσεις της πόλης του Charleroi η οποία επιδοτεί με μεγάλα ποσά την αεροπορική εταιρεία Ryanair, θεωρώ ότι οφείλουμε να ασκήσουμε κριτική, διότι έτσι στρεβλώνεται ο ανταγωνισμός μεταξύ των πόλεων, μεταξύ των επιχειρήσεων και μεταξύ των μέσων μεταφοράς, κατά τρόπο που βλάπτει τις πολιτικές της Λισαβόνας και του Γκέτεμποργκ.
Neelie Kroes, μέλος της Επιτροπής. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θέλω να ευχαριστήσω τον εισηγητή κ. Lipietz και την Επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων γι’ αυτήν την έκθεση. Αντιλαμβάνομαι ότι υπάρχουν ορισμένα σημεία στα οποία ο εισηγητής αναγνωρίζει την προσφορά της Επιτροπής και των υπηρεσιών της, και γι’ αυτό θέλω να τον ευχαριστήσω.
Όπως επισημαίνετε, η πολιτική ανταγωνισμού πρέπει να συμβάλει στην προαγωγή του ανταγωνισμού, της ανταγωνιστικότητας και της ανάπτυξης της ΕΕ και, όπως ανέφερε ο εισηγητής, εν τέλει όλα αυτά αναμένεται να λειτουργήσουν προς όφελος των καταναλωτών – των απλών πολιτών, σύμφωνα με τη διατύπωση του εισηγητή.
Είμαι ευτυχής που το Κοινοβούλιο παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς και δραστήρια τις εξελίξεις στην πολιτική ανταγωνισμού. Η πολύτιμη συζήτησή μας τον Φεβρουάριο σχετικά με τη μεταρρύθμιση των κρατικών ενισχύσεων είναι ένα πολύ καλό παράδειγμα. Θα συνεχίσω να ζητώ την πλήρη συμμετοχή σας στον σχεδιασμό της πολιτικής, ακόμη και αν η Συνθήκη δεν παρέχει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο νομοθετικό ρόλο σε αυτόν τον τομέα.
Το Κοινοβούλιο υπήρξε επίσης σθεναρός και συνεπής υποστηρικτής του έργου της Επιτροπής για τη δίκαιη, σταθερή και αποτελεσματική εφαρμογή των κανόνων ανταγωνισμού, όπως ορθώς αναφέρθηκε από τον εισηγητή – τον οποίο και ευχαριστώ γι’ αυτό. Συμφωνώ με τα σχόλιά σας σε πολλά θέματα: τις αντιμονοπωλιακές μεταρρυθμίσεις που εφαρμόστηκαν το 2004, τον συντονισμό του ευρωπαϊκού δικτύου ανταγωνισμού, τις Ευρωπαϊκές Ημέρες Ανταγωνισμού, τη διεθνή συνεργασία και, βεβαίως, την ενημέρωση των καταναλωτών.
Όσον αφορά τις αγωγές ιδιωτών για αποζημιώσεις λόγω παραβίασης των αντιμονοπωλιακών κανόνων της ΕΚ, προσβλέπω με ενδιαφέρον στην αναθεώρηση της Πράσινης Βίβλου μας από το Κοινοβούλιο. Συνεχίζουμε να εργαζόμαστε για την αναθεώρηση του άρθρου 82 της Συνθήκης, σχετικά με τους τομείς οι οποίοι είναι σημαντικοί για την κοινωνία της πληροφορίας, αλλά και σχετικά με τις τομεακές έρευνες, όπου λαμβάνω υπόψη την επισήμανσή σας όσον αφορά τους τομείς στους οποίους θα μπορούσε να βελτιωθεί η μεθοδολογία μας.
Σχετικά με ορισμένα ειδικότερα ζητήματα που έθιξε ο εισηγητής, έχουμε συζητήσει και άλλοτε εκτενώς την υπόθεση Altmark, και η Επιτροπή θα προσφέρει καθοδήγηση κατά την έγκριση αποφάσεων σε μεμονωμένες υποθέσεις. Δεν διαθέτω καμία ένδειξη όσον αφορά τη διερεύνηση της συμπεριφοράς των εθνικών αρχών ανταγωνισμού έναντι των κρατικών επιχειρήσεων, αλλά σας υπενθυμίζω ότι, εφόσον προκύψει τέτοια περίπτωση, η Επιτροπή δύναται να παρέμβει και να χειριστεί η ίδια την υπόθεση.
Τέλος, θέλω να διατυπώσω δύο παρατηρήσεις ως απάντηση στον κ. Lipietz. Πρώτον, η αντιμετώπιση από την Επιτροπή της συγχώνευσης Hoechst/Rhône-Poulenc το 1999 και το 2004 συζητήθηκε επί μακρόν και λεπτομερώς κατά τη διάρκεια των συνεδριάσεων της αρμόδιας κοινοβουλευτικής επιτροπής, όταν η έκθεση αυτή βρισκόταν σε προπαρασκευαστικό στάδιο. Η Επιτροπή παρείχε λεπτομερείς απαντήσεις σε όλα τα ζητήματα που εθίγησαν. Δεν θεωρώ ότι έχουν παρουσιαστεί νέοι παράγοντες. Οπότε, κατά τη γνώμη μου, το θέμα ανήκει στο παρελθόν.
Δεύτερον, η Επιτροπή αποφάσισε ότι ένα τμήμα της ενίσχυσης που χορηγήθηκε στην εταιρεία Ryanair στο Charleroi ήταν συμβατό με την κοινή αγορά στο πλαίσιο της πολιτικής μεταφορών. Επρόκειτο δε για ενίσχυση η οποία επέτρεψε την ανάπτυξη και την καλύτερη χρησιμοποίηση δευτερεύουσας υποδομής αεροδρομίου η οποία υποχρησιμοποιείτο και αντιπροσώπευε κόστος για την κοινωνία συνολικά. Ωστόσο, θέλω να προσθέσω ότι το υπόλοιπο της ενίσχυσης δεν θεωρήθηκε συμβατό και πρέπει να επιστραφεί.
Jonathan Evans, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θέλω καταρχάς να εκφράσω τα θερμά μου συγχαρητήρια για την έκθεση, όπως αυτή εκπονήθηκε από την επιτροπή, και να ευχαριστήσω τον κ. Lipietz για το έργο του.
Νομίζω ότι είναι γενική η πεποίθηση ότι η έκθεση βελτιώθηκε από ορισμένες τροπολογίες και θέλω να εστιάσω εν συντομία σε κάποιες από αυτές, όπως η έμφαση στους καταναλωτές, με συγκεκριμένες προτάσεις οι οποίες προσθέτουν ότι υποστηρίζουμε την ιδέα του ιδιωτικού ανταγωνισμού και ενδυναμώνουμε τον ρόλο του συνδέσμου με τους καταναλωτές. Χαιρετίζουμε το πρώτο έτος εφαρμογής της διαδικασίας μεταρρύθμισης την οποία ξεκίνησε η Επιτροπή και επίσης ανυπομονούμε για την ολοκλήρωση της προσέγγισης του άρθρου 82 – η ερμηνεία του οποίου αποτελεί επί του παρόντος αντικείμενο διαβούλευσης.
Ωστόσο, δεν προτείνω να εξετάσουμε λεπτομερώς όλες τις διατάξεις που περιλαμβάνονται στην έκθεση. Θέλω απλώς να αναφέρω ότι, επιδοκιμάζοντας, για παράδειγμα, τις τομεακές έρευνες που ξεκίνησαν, εφιστώ την προσοχή στον στόχο της Επιτροπής και της Επιτρόπου Kroes να καταπολεμήσουν τον προστατευτισμό.
Σε αυτό το πλαίσιο, δεν απολογούμαι που επεσήμανα κάτι εξαιρετικά σημαντικό για όλους μας, το οποίο προέκυψε μετά την εκπόνηση αυτής της έκθεσης και είναι η ψηφοφορία που διεξήχθη πρόσφατα στη Γερουσία των Ηνωμένων Πολιτειών με σκοπό την επέκταση της διαδικασίας για την αντιμετώπιση των υποθέσεων συγχώνευσης κατά τρόπο που συνιστά κατάφωρο αμερικανικό προστατευτισμό. Κατά την άποψή μου, αυτή η τροποποίηση των κανόνων της Επιτροπής Ξένων Επενδύσεων στις Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσε να θέσει νέους και καταστροφικούς περιορισμούς στις ξένες επενδύσεις. Αυτά δεν είναι δικά μου λόγια αλλά τα λόγια έξι πρωτοπόρων ιδρυμάτων οικονομικών υπηρεσιών στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η Επίτροπος, μαζί με τους συναδέλφους της, συνεργάζεται στενά με την κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών για τον χειρισμό θεμάτων ρυθμιστικής συνεργασίας. Έχω μπροστά μου ένα αντίγραφο της συμφωνίας του περασμένου Δεκεμβρίου. Στο στοιχείο 8 της εν λόγω συμφωνίας ορίζεται ότι τα δύο μέρη –δηλαδή η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών και η Επιτροπή– συμφωνούν να συζητήσουν οιαδήποτε σημαντικά εναπομείναντα εμπόδια για τις διατλαντικές επενδύσεις και ότι το έτερο μέρος αναγνωρίζει και μελετά τρόπους αντιμετώπισης και μείωσης τέτοιων εμποδίων με σκοπό την προαγωγή της στενότερης οικονομικής διατλαντικής ολοκλήρωσης.
Κατά τη γνώμη μου, οι προτάσεις που διατυπώνονται στις Ηνωμένες Πολιτείες αποτελούν πλήγμα κατά της πρότασης αυτής, το οποίο είναι ίσως τόσο σοβαρό ώστε η Επίτροπος οφείλει να καταστήσει σαφές στους ομολόγους της στις Ηνωμένες Πολιτείες ότι, αν προχωρήσουν προς αυτήν την κατεύθυνση, ενδέχεται να καταστεί αναγκαία η λήψη ανταποδοτικών μέτρων από την Ευρώπη.
Antolín Sánchez Presedo, εξ ονόματος της Ομάδας PSE. – (ES) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, η παρουσίαση της ετήσιας έκθεσης για την πολιτική ανταγωνισμού που υποβάλλεται στο Κοινοβούλιο προς εξέταση, συζήτηση και ψήφισμα αποτελεί ένα παράδειγμα ότι η Επιτροπή εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της.
Προσφέρει την ευκαιρία να επισημανθούν τα πιο σημαντικά ορόσημα, να εδραιωθεί το συσσωρευμένο κεκτημένο και να βελτιωθεί στη βάση της εμπειρίας που έχουμε αποκτήσει σε αυτό το διάστημα και με προσανατολισμό στο μέλλον. Σε αυτό το πλαίσιο, πιστεύω ότι ο κ. Lipietz ήταν ένας πραγματικά αποτελεσματικός εισηγητής.
Ως εισηγητής της Σοσιαλιστικής Ομάδας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, θα ήθελα να ξεκινήσω λέγοντας πόσο ικανοποιημένος είμαι για το γεγονός ότι, από την 1η Μαΐου 2004, η πολιτική ανταγωνισμού επεκτάθηκε σε δέκα νέες χώρες ως αποτέλεσμα της διεύρυνσης και ότι οι αρχές των νέων μελών έχουν ενσωματωθεί στο Δίκτυο των Αρχών Ανταγωνισμού.
Μετά τις εκλογές, το Κοινοβούλιο εξέδωσε τη γνώμη του σχετικά με την ανάληψη εντολής της νέας Επιτροπής, η οποία συμπεριλάμβανε έναν νέο Επίτροπο αρμόδιο για τον ανταγωνισμό.
Ο ενεργός και αυξανόμενος ρόλος του Κοινοβουλίου δίνει περισσότερη νομιμότητα και διαφάνεια στην εφαρμογή της πολιτικής ανταγωνισμού, όπως καθίσταται σαφές. Η επαναλαμβανόμενη φιλοδοξία του Κοινοβουλίου να λάβει εξουσίες συναπόφασης είναι απολύτως δικαιολογημένη.
Κατά τη διάρκεια του 2004, η Επιτροπή ολοκλήρωσε τη δέσμη εκσυγχρονισμού της. Βελτίωσε τις εγγυήσεις των διαδικασιών της και προώθησε πρωτοβουλίες στον τομέα της κοινωνίας της πληροφορίας και της επικοινωνίας. Αντιμετώπισε κρυφές συμφωνίες και καταχρήσεις υψηλόβαθμων θέσεων και ήλεγξε επίσης συγχωνεύσεις και κρατικές ενισχύσεις. Επιθυμούμε ιδιαίτερα να υπογραμμίσουμε τη σημασία αυτών των δράσεων και να εκφράσουμε την υποστήριξή μας.
Ωστόσο, εντοπίσαμε επίσης ελλείψεις και αδυναμίες στην έκθεση, όπως την απουσία μιας εκτίμησης επιπτώσεων των πιο σημαντικών αποφάσεων σχετικά με τις κρατικές επιδοτήσεις και συγχωνεύσεις, την αντιμετώπιση των υπηρεσιών κοινής ωφέλειας, τα προβλήματα των συλλογικών διαπραγματεύσεων σε ευαίσθητους τομείς, όπως η γεωργία, η προώθηση της διεθνούς συνεργασίας, συμπεριλαμβανομένων των αναδυόμενων και αναπτυσσόμενων χωρών, ή ο ρόλος των καταναλωτών σε μια πραγματική κουλτούρα ανταγωνισμού. Το τελικό ψήφισμα θα είναι πιο ολοκληρωμένο αν αντανακλά όλες αυτές τις πτυχές, ούτως ώστε να τους δοθεί η προσοχή που τους αξίζει.
Η πολιτική ανταγωνισμού είναι θεμελιώδης για την επιτυχία της στρατηγικής της Λισαβόνας και την επίτευξη των στόχων ανάπτυξης και απασχόλησης. Το ψήφισμα που θα εγκρίνουμε θα έχει μεγαλύτερη αξία αν αντανακλά αυτήν την πραγματικότητα, τον στρατηγικό ρόλο και το δυναμικό του Ευρωπαϊκού Δικτύου Ανταγωνισμού και θα είναι πιο ισχυρό αν καθορίσει δύο σαφείς κατευθυντήριες γραμμές: ότι η Επιτροπή πρέπει να εστιάσει σε θέματα που αφορούν τους πολίτες μας, για τη βελτίωση των συνθηκών ζωής τους, και ότι πρέπει να ενεργεί προορατικά, προβλέποντας και προωθώντας αλλαγές αντί να αντιδρά απλά σε αυτές.
Sharon Bowles, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, το 2004 η Επιτροπή εξέδωσε την απόφασή της σχετικά με τη Microsoft. Έκτοτε, στον Τύπο εμφανίστηκαν αντιφατικές πληροφορίες σχετικά με απόπειρες συμμόρφωσης.
Αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που η πρόοδος, ακόμη και το δικαίωμα υπεράσπισης πριν από τις ακροάσεις ή το δικαίωμα έφεσης, φαίνεται να υπονομεύεται από την Επιτροπή, η οποία αρνείται σε επιχειρήσεις την πλήρη πρόσβαση σε πληροφορίες ή στοιχεία εις βάρος τους. Πράγματι, στις επιχειρήσεις λέχθηκαν τα εξής: πρέπει να κάνετε περισσότερα, αλλά όχι, δεν μπορούμε να σας δώσουμε τα αποδεικτικά στοιχεία και δεν θα σας πούμε τι ακριβώς θέλουμε. Είναι μια τέτοια έλλειψη διαφάνειας απαραίτητη, χρήσιμη ή, κατά μια ακραία άποψη, ακόμη και σύμμορφη με τις αρχές της δικαιοσύνης που συνδέει κανείς με μια προηγμένη δημοκρατική κοινότητα;
Με ορισμένες επιφυλάξεις, επικροτώ τη διαβούλευση σχετικά με το άρθρο 82, η οποία βασίζεται σε πρόσφατες εμπειρίες, αλλά νομίζω ότι θα έπρεπε επίσης να πραγματοποιηθεί εκτενέστερη διαβούλευση σχετικά με τις διαδικασίες της Επιτροπής και τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 773/2004. Αυτή η διαδικασία πρέπει να περιλαμβάνει τη σύγκριση με άλλες χώρες, περιλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών, διατηρώντας τον στόχο μας για την καλλιέργεια ανταγωνιστικού επιχειρηματικού και επενδυτικού περιβάλλοντος.
Η περίπτωση της Microsoft είναι ιδιαίτερα δύσκολη, καθώς περιλαμβάνει τη διαλειτουργικότητα σε ένα εξαιρετικά τεχνικό πεδίο. Είναι πολύ σημαντικό να καθορίσουμε τις γενικές διαδικασίες για τη διαλειτουργικότητα και είναι μάλλον λυπηρό το γεγονός ότι χάσαμε τις αντίστοιχες διαδικασίες της οδηγίας για τις εφευρέσεις που εφαρμόζονται σε υπολογιστή. Ωστόσο, οι γενικές διαδικασίες για τη διαλειτουργικότητα δεν πρέπει να καθορίζονται από μια δύσκολη υπόθεση. Οι δύσκολες υποθέσεις παράγουν κακή νομοθεσία, και επί του παρόντος είναι δύσκολο ακόμη και να συμβιβάσουμε τις προτάσεις στο έγγραφο διαβούλευσης –όπως τις παραγράφους 238, 239 και 240– τόσο μεταξύ τους όσο και με τις προφανείς απαιτήσεις για τη Microsoft. Εκφράζονται επίσης περαιτέρω ανησυχίες στην παράγραφο 242, όσον αφορά τα εμπορικά μυστικά.
Godfrey Bloom, εξ ονόματος της Ομάδας IND/DEM. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, αναρωτιέμαι αν το Κοινοβούλιο και η Επιτροπή θα έδειχναν τον ίδιο ενθουσιασμό να επαινέσουν την αρμόδια για θέματα ανταγωνισμού Επίτροπο κ. Kroes εάν γνώριζαν ότι για περίπου 13 χρόνια ήταν μέλος του συμβουλίου πρόνοιας της εταιρείας Ballast Nedam, το οποίο είχε ιδρυθεί για να προστατεύει την πρόνοια των υπαλλήλων. Συνεπώς, γνώριζε την κατάσταση που θα δημιουργείτο όταν η Ballast Nedam, ιδιοκτησίας μιας ολλανδικής κατασκευαστικής εταιρείας, έκλεισε χωρίς προειδοποίηση τη θυγατρική της στο Ηνωμένο Βασίλειο, αφήνοντας περίπου 2 000 εργαζομένους με ένα συνταξιοδοτικό ταμείο βαθιά χρεωμένο. Πολλοί κάτοικοι της εκλογικής μου περιφέρειας είναι τώρα σχεδόν άποροι.
Αν αυτές οι συμπεριφορές αμείβονται με την ανάληψη αξιωμάτων στην Επιτροπή, δεν είναι να αναρωτιέται κανείς που η Ευρώπη καταστρέφει ό,τι αγγίζει.
Gunnar Hökmark (PPE-DE). – (SV) Κύριε Πρόεδρε, όταν συζητούμε για την πολιτική ανταγωνισμού, υπάρχει κάτι που αξίζει να τονίσουμε, ήτοι το γεγονός ότι η ευρωπαϊκή ευημερία, οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις και οι ευρωπαϊκές θέσεις εργασίας έχουν ενισχυθεί από τον ανταγωνισμό. Η ικανότητα να δημιουργούνται νέες εταιρείες και να υπάρχουν προκλήσεις στις παλαιές, υπάρχουσες εταιρείες είναι αυτό που δημιούργησε την ευρωπαϊκή άνθηση και ευημερία. Συνεπώς, είναι εντελώς δικαιολογημένο και εξαιρετικά σημαντικό να υπερασπιστούμε την πολιτική ανταγωνισμού απέναντι σε όλες αυτές τις δυνάμεις που, με διάφορους τρόπους, θέλουν να εισαγάγουν τον προστατευτισμό. Όπως είναι επίσης προφανές από την έκθεση που συζητούμε, υπάρχουν ορισμένα ζητήματα σε αυτό το πλαίσιο όπου η Επιτροπή πρέπει να διαδραματίσει ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο.
Το πρώτο είναι η συζήτηση των θεμάτων του ανταγωνισμού από την προοπτική της εσωτερικής αγοράς εν γένει. Αυτό είναι ένα βήμα που πρέπει να κάνουμε διότι, εάν θέλουμε να αποκτήσουμε παγκόσμιους πρωταθλητές, πρέπει επίσης να διασφαλίσουμε ότι θα μπορέσουμε να αποκτήσουμε μεγάλες και ενεργητικές ευρωπαϊκές εταιρείες που θα λειτουργούν εκτός των συνόρων μας και που θα μπορούν επίσης να είναι παράγοντες στην παγκόσμια σκηνή. Αυτό απαιτεί μια νέα πολιτική ανταγωνισμού που, με διάφορους τρόπους, θα αποτελέσει εξέλιξη της παλαιάς. Συνεπώς, φρονώ ότι η Επιτροπή πρέπει να δράσει με σθένος και να παραμείνει σταθερά πιστή στην εφαρμογή της Συνθήκης.
Με αυτό, εννοώ ότι πρέπει να αναλάβει σθεναρή δράση όσον αφορά τους τομείς της εσωτερικής αγοράς όπου τα κράτη μέλη δεν συμβαδίζουν με όσα τους ζητούνται. Αυτό ισχύει και για θέματα που αφορούν τις τηλεπικοινωνίες, όπου έχουμε δει πώς ευδοκιμεί η βιομηχανία λόγω της απορύθμισης του ανταγωνισμού, και είναι σημαντικό όλοι οι τομείς της οικονομίας να ωφεληθούν με τον ίδιο τρόπο. Τα ενεργειακά ζητήματα είναι άλλο ένα σχετικό παράδειγμα, και χαιρετίζω το γεγονός ότι, από όσα έχω πληροφορηθεί από τα μέσα ενημέρωσης, η Επιτροπή θα δράσει με σθένος ώστε να δημιουργήσει μια εσωτερική αγορά και να καταπολεμήσει τον προστατευτισμό που διαπιστώνουμε σήμερα όσον αφορά διάφορες συγχωνεύσεις εταιρειών.
Το τελευταίο ζήτημα είναι αυτό που επίσης ανέφερε ο κ. Evans, ήτοι η εξασφάλιση ότι θα αποκτήσουμε μια διατλαντική πολιτική ανταγωνισμού που θα είναι ανταποδοτική και θα αναζωογονήσει ολόκληρη τη διατλαντική οικονομία. Τούτου λεχθέντος, θα ήθελα επίσης να τονίσω ότι ο ανταγωνισμός και η πολιτική ανταγωνισμού είναι σήμερα οι ισχυρότερες δυνάμεις πίσω από την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, με τη συνεργασία των οικονομιών μας και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας για εμάς.
(Χειροκροτήματα)
Pervenche Berès (PSE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, αυτή η ετήσια συνάντηση έχει τεράστια σημασία, διότι είναι η μοναδική ευκαιρία που έχει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να συζητήσει εφ’ όλης της ύλης την πολιτική ανταγωνισμού, όπως αυτή καθορίζεται από την Επιτροπή, και να την αξιολογήσει. Για τον λόγο αυτό, είναι σημαντικό να μεριμνά το Κοινοβούλιο ώστε ο ελεύθερος και ανόθευτος ανταγωνισμός να παραμένει όντως ελεύθερος και ανόθευτος και ώστε, αν κάποιες υποθέσεις χρήζουν πιο εμπεριστατωμένης ενασχόλησης, να μπορεί να γίνει αυτό και εντός του Κοινοβουλίου, είτε αφορούν τη Microsoft, είτε τη Rhodia-Rhône-Poulenc ή τη Ryanair-Charleroi.
Εφόσον, κυρία Επίτροπε, σκοπεύετε να επαναφέρετε τη συζήτηση, μεταξύ άλλων, και στο σημαντικό θέμα των συγχωνεύσεων, οι οποίες διαδραματίζουν καίριο ρόλο στην πολιτική ανταγωνισμού, θέλω να επιστήσω την προσοχή σας σε ένα σημείο, ελπίζοντας ότι το Κοινοβούλιο θα μας στηρίξει επ’ αυτού. Πιστεύουμε ότι τα ελάχιστα κριτήρια που ισχύουν σήμερα στην Επιτροπή την εμποδίζουν να ασκεί τις αρμοδιότητές της όταν πρέπει. Για παράδειγμα, κατά την προσέγγιση μεταξύ των Χρηματιστηρίων Αξιών του Λονδίνου και της Γερμανίας, δεν ήσασταν τελικά αρμόδιοι λόγω του ότι ο κύκλος εργασιών ήταν πολύ μικρότερος από το κατώτατο όριο. Αυτό πρέπει να αποτελέσει όντως αντικείμενο εξέτασης.
Δεύτερον, θα αναφερθώ στην υπόθεση Mittal-Arcelor. Μήπως ο ελεύθερος και ανόθευτος ανταγωνισμός προϋποθέτει να παραμερίζουμε τελείως τις συνθήκες ιδιοκτησίας των εν λόγω εταιρειών; Και σε αυτήν την περίπτωση θεωρώ ότι απαιτείται σκέψη.
Τέλος, η τρίτη μου παρατήρηση: δεν θα εκπλαγείτε αν δηλώσω ότι, για τη Σοσιαλιστική Ομάδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η πολιτική ανταγωνισμού είναι ανούσια αν δεν συνεισφέρει στη στρατηγική της Λισαβόνας. Πρέπει να ενσωματώνει κοινωνικούς, περιβαλλοντικούς και μακροπρόθεσμους στόχους. Ελπίζω ότι, με αυτόν τον γνώμονα, θα επιτύχουμε την εκ νέου εξισορρόπηση της έννοιας του ελεύθερου και ανόθευτου ανταγωνισμού, ώστε η Ευρωπαϊκή Ένωση να καταστεί όντως η ανταγωνιστικότερη ζώνη παγκοσμίως, καλύπτοντας συγχρόνως την ανάγκη για πλήρη απασχόληση και βιώσιμη ανάπτυξη.
Corien Wortmann-Kool (PPE-DE). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, καθώς η πολιτική ανταγωνισμού είναι ένα από τα κύρια στηρίγματα της ευρωπαϊκής πολιτικής και λόγω της σημασίας της καλής και ορθής εφαρμογής της υπό το πρίσμα της στρατηγικής της Λισαβόνας, συμμερίζομαι ολόψυχα τη μεγάλη έμφαση που έδωσε η μεταρρυθμιστική πολιτική της Επιτρόπου Kroes στην απλοποίηση των διαδικασιών και στην πρόληψη της γραφειοκρατίας και των νομικών δαπανών. Η έκθεση αυτή ορθώς θέτει στο επίκεντρο την πολιτική ανταγωνισμού, διότι οι πολιτικοί δεν θα πρέπει, όσον αφορά συγκεκριμένες περιπτώσεις, να παρεμβαίνουν στο έργο της Επιτροπής ή ακόμη και της δικαιοσύνης. Στην πραγματικότητα, φαίνεται ότι ορισμένοι συνάδελφοι βουλευτές θεωρούν ότι είναι δύσκολο κάτι τέτοιο, αλλά, στην έκθεση που είναι το θέμα της σημερινής συζήτησης, η πολιτική ανταγωνισμού βρίσκεται στο επίκεντρο.
Η δημιουργία ενός ευρωπαϊκού δικτύου ανταγωνισμού είναι μια σημαντική εξέλιξη, και καλώ την Επιτροπή να βελτιώσει την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των εθνικών αρχών ανταγωνισμού εντός αυτής, εξασφαλίζοντας έτσι ότι θα συνεχίσει να διασφαλίζεται η ενότητα στην υλοποίηση της ευρωπαϊκής πολιτικής ανταγωνισμού.
Τέλος, θα ήθελα να ζητήσω από την Επιτροπή να επισπεύσει το τελευταίο μέρος της επιχείρησης εκσυγχρονισμού, ήτοι το άρθρο 82 σχετικά με την κατάχρηση δεσπόζουσας οικονομικής θέσης. Σε αυτό το πλαίσιο, θα ήθελα να τονίσω τη σημασία της πολιτικής που λαμβάνει επαρκώς υπόψη τη δομή της αγοράς και δεν επικεντρώνει, όπως συμβαίνει επί του παρόντος, όλη την προσοχή της στο μερίδιο που έχει μια συγκεκριμένη επιχείρηση στην αγορά. Εξάλλου, η παγκοσμιοποίηση έχει αλλάξει τον κόσμο, και μεγάλες επιχειρήσεις με σημαντικό μερίδιο στην αγορά, οι οποίες, για παράδειγμα, συμβάλλουν σημαντικά στον τομέα της καινοτομίας, δεν πρέπει απλά να κρίνονται από τη δεσπόζουσα θέση τους, αλλά πρέπει να αντιμετωπίζονται σε ένα ευρύτερο οικονομικό πλαίσιο. Ελπίζω ότι, όσον αφορά το άρθρο 82, θα ενεργήσετε δίκαια στην πολιτική που θα παρουσιάσετε εν ευθέτω χρόνω.
Ieke van den Burg (PSE). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, επιτρέψτε μου καταρχάς να απαντήσω εν συντομία σε όσα είπε πριν από λίγο ο κ. Bloom σχετικά με την υπόθεση Ballast Nedam και τα συνταξιοδοτικά ταμεία των άγγλων εργαζομένων της. Έτυχε την περίοδο εκείνη να ενδιαφερθώ αρκετά για την υπόθεση, και φρονώ ότι επρόκειτο για τυπικό παράδειγμα της έλλειψης εποπτείας ή κανόνων στο Ηνωμένο Βασίλειο και, συνεπώς, είναι άδικο να καθίσταται τώρα υπεύθυνη η Ευρώπη. Επιπλέον, πρόκειται για κάτι που συνέβη επί εποχής Θάτσερ, για να το θέσω χρονικά.
Θα περιορίσω την παρατήρησή μου σε ορισμένα θέματα που έχουν επίσης καλυφθεί στην έκθεση και που έχουν πρόσφατα συζητηθεί, ιδιαίτερα στη συζήτηση σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο τα εθνικά συμφέροντα μπορούν και πάλι διαδραματίσουν κάποιον ρόλο στην πολιτική ανταγωνισμού.
Σε αυτό το πλαίσιο, υπάρχουν σίγουρα δύο πράγματα που επηρεάζουν τους κανόνες της ευρωπαϊκής πολιτικής ανταγωνισμού, ένα εκ των οποίων είναι ο κανόνας των δύο τρίτων. Θα ήταν καλό εάν μπορούσαν να γίνουν περαιτέρω βήματα σε αυτό το πλαίσιο, διότι δεν έχουν ληφθεί επαρκώς υπόψη οι διαφορές στο μέγεθος των κρατών μελών και η επίπτωση που έχουν ορισμένα μέτρα, επίσης για τις γειτονικές χώρες και την περιφερειακή πολιτική. Πρόκειται για ένα σημαντικό σημείο που θέσαμε και πάλι. Το δεύτερο σημείο έχει ήδη αναφερθεί από την κ. Berès, όταν ανέφερε το παράδειγμα των χρηματαγορών.
Είναι προφανές σε αυτήν την περίπτωση ότι, μολονότι ο όγκος συναλλαγών βρίσκεται κάτω από το όριο ευρωπαϊκής παρέμβασης, ένα τέτοιο επίπεδο συγκέντρωσης μπορεί να έχει ευρωπαϊκές επιπτώσεις και, όπως ήδη δήλωσε η Επίτροπος, υπάρχει ως εκ τούτου λόγος να ερευνήσουμε εάν μπορούμε να διευρύνουμε τα κριτήρια των ευρωπαϊκών αρμοδιοτήτων και σε αυτό το πλαίσιο. Θα ήθελα να θέσω και πάλι το θέμα όσον αφορά αυτά τα σημεία και θα ήθελα επίσης να ζητήσω την υποστήριξή σας για την τροπολογία 9.
Andreas Schwab (PPE-DE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, θα ήθελα αρχικά να ευχαριστήσω την Επίτροπο Kroes για το έργο της ως αρμόδια για τον ανταγωνισμό στο διάστημα που σχετίζεται με την έκθεση, μολονότι βρισκόταν στο αξίωμα αυτό μόνο κατά το ήμισυ του εν λόγω διαστήματος. Πιστεύω ότι το Σώμα κατάφερε επίσης, με βάση την έκθεση της Επιτροπής, να παρουσιάσει ένα καλό εναλλακτικό κείμενο, του οποίου οι θετικές πλευρές αναφέρθηκαν ήδη αρκετές φορές.
Θα ήθελα να μιλήσω για δύο πράγματα που δεν αναφέρθηκαν ακόμα. Το πρώτο είναι ότι πιστεύω πως θα ήταν επιθυμητό να αναφέρει ξανά η Επιτροπή τον επόμενο χρόνο, δηλαδή κατά την αξιολόγηση του 2005, ξεχωριστά τις υπηρεσίες γενικού οικονομικού συμφέροντος. Άλλωστε η Επιτροπή δεν θέλει να θεσπίσει στο άμεσο μέλλον περαιτέρω νομοθεσία στον τομέα αυτό, και έτσι θα ήταν ευνοϊκό να εξεταστεί σε χωριστό κεφάλαιο.
Δεύτερον, μου προξένησε κάποια έκπληξη το γεγονός ότι στην έκθεση για το 2004 δεν υπήρχε καμία αναφορά στις ταχυδρομικές αγορές. Ασφαλώς παρακολουθούμε με μεγάλο ενδιαφέρον τις κινήσεις για το άνοιγμα του ταχυδρομικού τομέα και θεωρούμε ότι τα επόμενα χρόνια θα μπορέσουμε να διαβάσουμε κάποια πράγματα σε αυτές τις εκθέσεις.
Επιτρέψτε μου, ωστόσο, να αφήσω την έκθεση και να κάνω μερικά σύντομα σχόλια για την πολιτική ανταγωνισμού γενικότερα. Ανέκαθεν λέγεται ότι η νομοθεσία για τον ανταγωνισμό είναι ο πυρήνας των ευρωπαϊκών συνθηκών, όμως επιβαρύνει σημαντικά την εκτελεστική εξουσία, πράγμα για το οποίο παραπονέθηκαν πολλοί σήμερα. Όμως, οι περιπτώσεις που βλέπουμε σήμερα στην Ευρώπη μάς κάνουν να θέτουμε το ερώτημα αν η νομοθεσία για τον ανταγωνισμό εξακολουθεί να διατηρεί την υπεροχή της ή αν έχουν αρχίσει να παίζουν σημαντικό ρόλο άλλοι παράγοντες. Πιστεύω ότι μπορούμε να πούμε ειλικρινά εδώ στο Σώμα ότι πραγματικά θέλουμε να δώσουμε προτεραιότητα, στο πλαίσιο της οικονομικής μας πολιτικής, στην πλήρη μεταφορά των άρθρων 81 και 82.
Παρότι θεωρώ εξαιρετικά σημαντικό το ότι θεσπίζετε μερικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στο ευρωπαϊκό δίκαιο για τις συμπράξεις, πιστεύω επίσης ότι υπάρχουν πολλά θέματα –ένα εκ των οποίων είναι το «stop-the-clock-shop»– που μας δείχνουν ότι αυτό που χρειάζεται, είναι καλύτερη συνεργασία μεταξύ των εθνικών αρχών ανταγωνισμού. Με αυτό κατά νου, σας ενθαρρύνω να συνεχίσετε από το σημείο που αρχίσατε τις τελευταίες σας ομιλίες.
Elisa Ferreira (PSE). – (PT) Απώτερος στόχος της πολιτικής ανταγωνισμού είναι η διασφάλιση της σωστής λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς και, με αυτόν τον τρόπο, η εξασφάλιση της παροχής αγαθών και υπηρεσιών υψηλής ποιότητας σε προσιτές τιμές για τους περισσότερους ευρωπαίους καταναλωτές.
Γίναμε μάρτυρες μιας σειράς συγχωνεύσεων στην εσωτερική αγορά, οι οποίες έχουν οδηγήσει σε φυσικά μονοπώλια όσον αφορά σημαντικά αγαθά και υπηρεσίες. Η αξιολόγηση αυτού του φαινομένου από την Επιτροπή, μολονότι είναι καταρχήν καλή ιδέα, συχνά δεν συνάδει στην πράξη με αυτούς τους στόχους, κυρίως όσον αφορά τις δημόσιες υπηρεσίες. Τη στιγμή που έχουν αναδυθεί εκ νέου στην επιφάνεια αισθήματα προστατευτισμού, η Ευρώπη πρέπει να εγγυηθεί στους πολίτες της ότι είναι, πάνω από όλα, ικανή να εξασφαλίσει την παροχή σημαντικών αγαθών και υπηρεσιών με ασφάλεια, καθολικότητα και στο χαμηλότερο δυνατό κόστος.
Συνεπώς, δεν αρκεί η εμβάθυνση της εσωτερικής αγοράς. Αυτή πρέπει να συνοδεύεται τουλάχιστον από καλύτερες ρυθμιστικές εξουσίες. Ο κοινοτικός κανονισμός πρέπει να είναι αποτελεσματικός και οι ασυμφωνίες μεταξύ των κρατών μελών δεν πρέπει να οδηγήσουν σε περαιτέρω στρέβλωση του ανταγωνισμού. Οι ευρωπαίοι πολίτες θα έχουν πίστη στην οικοδόμηση της εσωτερικής αγοράς μόνο εάν λάβουν εγγυήσεις ότι θα ενισχυθεί η παρακολούθηση των πιο βασικών αναγκών τους. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να εκσυγχρονιστούν οι ισχύοντες κανόνες, ώστε να εκπληρωθούν οι στόχοι μας.
ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. COCILOVO Αντιπροέδρου
Othmar Karas (PPE-DE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, η πολιτική ανταγωνισμού είναι η κινητήρια δύναμη της στρατηγικής για την ανάπτυξη και την απασχόληση. Ως εκ τούτου, είναι σαφές ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι υπέρ της ενίσχυσης της διαβούλευσης, διότι θέλουμε όσο το δυνατόν περισσότερο ανταγωνισμό και –για κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς λόγους αλλά και προς χάριν της δικαιοσύνης και των ηθικών αξιών– μόνον όση ρύθμιση είναι απολύτως απαραίτητη.
Αυτό σημαίνει πως η χάραξη οποιωνδήποτε συνόρων είναι πολιτικό ζήτημα. Η πολιτική ανταγωνισμού είναι αυτή που κινεί την εσωτερική αγορά, και γι’ αυτό υπάρχει σχέση μεταξύ της υλοποίησης των τεσσάρων ελευθεριών, με τη χρησιμοποίηση της πολιτικής ανταγωνισμού ή εξαιτίας της, και της ενίσχυσης –εσωτερικά και εξωτερικά– της εσωτερικής αγοράς. Έχω την αίσθηση ότι εξακολουθούμε να αντιμετωπίζουμε την πολιτική ανταγωνισμού σαν να είχε τρία επίπεδα: πολιτική ανταγωνισμού εντός των κρατών μελών, πολιτική ανταγωνισμού μεταξύ των κρατών μελών και πολιτική ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε έναν παγκοσμιοποιημένο κόσμο, και γι’ αυτόν τον λόγο υπάρχει τόσο μεγάλη έλλειψη ασφάλειας δικαίου. Μπορεί η απόφαση Altmarkt να όρισε σαφή κριτήρια ελέγχου, όμως υπήρξαν πολλές περιπτώσεις στις οποίες η Επιτροπή έδωσε διαφορετικές ερμηνείες. Από τη μία έχουμε τη συζήτηση για το αν η εξέταση της δεσπόζουσας θέσης πρέπει να αναφέρεται σε μία περίπτωση στην εθνική αγορά και σε μία άλλη στην ευρωπαϊκή αγορά. Δεν υπάρχει σαφής διάκριση μεταξύ αυτού που είναι μέρος της πολιτικής ανταγωνισμού και αυτού που είναι μέρος των υπηρεσιών κοινής ωφελείας. Τώρα το κεφάλαιο αφαιρέθηκε εντελώς από την έκθεση. Κατά τη γνώμη μου, στην πολιτική ανταγωνισμού συγκαταλέγεται και η διασφάλιση ότι οι οδηγίες που εγκρίνουμε θα εφαρμόζονται ενιαία. Η ασυνεπής μεταφορά οδηγιών καταλήγει σε στρέβλωση του ανταγωνισμού και είναι ένα από τα αίτια του αυξανόμενου προστατευτισμού που πρέπει να τον αντιμετωπίσουμε δυναμικά.
Ως εκ τούτου, συνιστούμε τη δημιουργία ενός ενιαίου ευρωπαϊκού χώρου για την έρευνα και την ενέργεια, ενώ συνηγορούμε επίσης υπέρ της συναπόφασης σε θέματα φορολογικής πολιτικής, όπου η ελάχιστη απαίτηση είναι μία ενιαία φορολογική βάση για τις επιχειρήσεις.
Alexander Stubb (PPE-DE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θέλω να επισημάνω τρία ζητήματα. Καταρχάς, επικροτώ τόσο την έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, όπως τροποποιήθηκε, όσο και την έκθεση της Επιτροπής σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για το 2004. Οι εξελίξεις κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση και θέλω να συγχαρώ όλη την ομάδα της ΓΔ Ανταγωνισμού και την κ. Επίτροπο, η οποία συνεχίζει επάξια το έργο του κ. Monti. Αυτήν την περίοδο επικρατεί κλίμα οικονομικού εθνικισμού, οπότε το να είναι κανείς Επίτροπος Ανταγωνισμού δεν είναι ό,τι πιο εύκολο. Η κ. Επίτροπος κάνει καλή δουλειά.
Η δεύτερη παρατήρησή μου –την οποία διατύπωσε επίσης ο κ. Hökmark– αφορά το γεγονός ότι είναι πολύ σημαντικό να υιοθετήσουμε μια ευρεία προσέγγιση. Κατά την άποψή μου, ο ανταγωνισμός και η εσωτερική αγορά είναι δύο τομείς συζευγμένοι· είναι άρρηκτα συνδεδεμένοι μεταξύ τους. Η Επίτροπος Kroes μεριμνά για το σκέλος του ανταγωνισμού και ο Επίτροπος McCreevy για το σκέλος της εσωτερικής αγοράς. Αν έπρεπε σήμερα να διατυπώσουμε τους ορισμούς των τεσσάρων ελευθεριών, δυστυχώς, δεν νομίζω ότι, με τη διάθεση που επικρατεί, θα ήμασταν σε θέση να το πράξουμε. Συνεπώς, μην αμελείτε τις τέσσερεις ελευθερίες: δέχονται επίθεση, περίπου όπως και η πολιτική ανταγωνισμού εν γένει.
Η παρατήρηση αυτή με οδηγεί στο τελευταίο ζήτημα που ήθελα να επισημάνω ως προς τους τέσσερεις βασικούς τομείς που εξετάζονται στην ίδια την έκθεση. Ο πρώτος είναι οι συγχωνεύσεις: συνεχίστε να πολεμάτε συμπεριφορές προστατευτισμού όπως, για παράδειγμα, της ισπανικής κυβέρνησης στην περίπτωση της Endesa ή της πολωνικής κυβέρνησης στον τραπεζικό τομέα. Δεύτερον, όσον αφορά τις κρατικές ενισχύσεις: συνεχίστε τον αυστηρό σας έλεγχο, εξοντώστε όσους εθνικούς «πρωταθλητές» μπορείτε – είναι κακοί τόσο για τους καταναλωτές όσο και για τους φορολογούμενους. Θα σας πρότεινα να μελετήσετε την έκθεση του κ. Hökmark σχετικά με το εν λόγω θέμα. Το τρίτο αφορά το άρθρο 81 για τις συμπράξεις: καταπολεμήστε τις. Υπάρχουν παντού· προσπαθούν να κρυφτούν· εξοντώστε τις· μεριμνήστε για την ικανοποίηση των καταναλωτών.
Τέλος, όσον αφορά το άρθρο 82 σχετικά με τις δεσπόζουσες θέσει: υπάρχει μια αρκετά προβεβλημένη υπόθεση. Δεν είμαι απολύτως σίγουρος ότι είναι σαφείς όλες οι πτυχές της εν λόγω υπόθεσης. Θα μπορούσε ίσως κανείς να δει και τις δύο πλευρές, αλλά είναι σημαντικό να επιμείνουμε και, όπως εξάλλου ανέφερε ο κ. Evans, αν επιθυμούμε μια διατλαντική αγορά, πρέπει να την διατηρήσουμε, προσέχοντας εν τω μεταξύ τον αμερικανικό προστατευτισμό.
Christopher Heaton-Harris (PPE-DE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, πριν αρχίσω επιτρέψτε μου να παρακαλέσω να αφαιρέσει κάποιος το «t» από το όνομά μου στην οθόνη, διότι είναι πραγματικά πολύ αποθαρρυντικό!
Συμφωνώ με τις παρατηρήσεις του κ. Stubb και της κ. Bowles, αλλά θέλω να μιλήσω για τη διαφάνεια στα εν λόγω θέματα. Είμαι ο μοναδικός εδώ που πιστεύει ότι η συμπεριφορά της Επιτροπής ως προς τη διαφάνεια σε υποθέσεις ανταγωνισμού υπήρξε πολύ παράξενη; Είναι παράξενη κατά έναν τρόπο, καθότι η Επιτροπή φαίνεται να ασκεί διώξεις ενώπιον των μέσων ενημέρωσης παρά στο πλαίσιο ακροάσεων ή ενώπιον δικαστηρίων. Πριν από τα Χριστούγεννα, είχαμε τα παράδοξα ξεσπάσματα του εκπροσώπου Τύπου της Επιτροπής όσον αφορά την υπόθεση σχετικά με τη συλλογική πώληση των τηλεοπτικών δικαιωμάτων του πρωταθλήματος ποδοσφαίρου του Ηνωμένου Βασιλείου, ενώ η ίδια τακτική επαναλήφθηκε στην εξελισσόμενη έρευνα της Επιτροπής σχετικά με μονοπωλιακές πρακτικές της Microsoft.
Θεωρώ σαφώς ανησυχητικό το γεγονός ότι η Επιτροπή, ενώ ενεργεί ως ανακριτής, εισαγγελέας, δικαστής και ένορκος σε υποθέσεις ανταγωνισμού, μπορεί να προβαίνει σε επίσημες δηλώσεις, στις οποίες καταδικάζει άτομα των οποίων τη δραστηριότητα διερευνά, ή να επιτρέπει απρόσκοπτα τη δημοσιοποίηση εμπιστευτικών εγγράφων χωρίς προφανή ανησυχία ή μελέτη. Όσοι ενδιαφερόμαστε για τη διαφάνεια στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αλλά και για τη δικαιοσύνη στον κόσμο γενικώς, ανησυχούμε όλο και περισσότερο από το γεγονός ότι η Επιτροπή φαίνεται να είναι διατεθειμένη να περιφρονήσει τη φυσική δικαιοσύνη στην απόπειρά της για ένα αποτέλεσμα τόσο στο δικαστικό πεδίο όσο και στο πεδίο των δημοσίων σχέσεων έναντι εκείνων που διώκει.
Κυρία Επίτροπε, προβήκατε σε ορισμένες πολύ λογικές δηλώσεις σχετικά με τη μελλοντική κατεύθυνση της πολιτικής ανταγωνισμού στην ΕΕ, περιλαμβανομένης της δήλωσης της 13ης Δεκεμβρίου 2005 σχετικά με τη βελτίωση των ρυθμίσεων για την πρόσβαση σε φακέλους που αφορούν αντιμονοπωλιακές διαδικασίες και διαδικασίες συγχώνευσης. Επιτρέψτε μου να σας προτείνω να διαδώσετε την εν λόγω δήλωση εκτενέστερα στο σύνολο των υπηρεσιών σας, καθώς στην πρόσφατη υπόθεση της Microsoft και σε άλλες πριν από αυτήν –στην υπόθεση General Electric, στην υπόθεση Tetra Laval και στην υπόθεση των τηλεοπτικών δικαιωμάτων του πρωταθλήματος ποδοσφαίρου– η πρόσβαση στις πληροφορίες και τα αρχεία που τηρούσατε ήταν μία από τις αδυναμίες της Επιτροπής.
Neelie Kroes, μέλος της Επιτροπής. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, ελπίζω ειλικρινά να μην με διακόψετε. Επιτρέψτε μου να δηλώσω ότι είμαι πολύ ικανοποιημένη από τις δηλώσεις του συνόλου σχεδόν των συμμετεχόντων σε αυτήν τη συζήτηση, ιδίως από τις παρατηρήσεις που έγιναν για τον τομέα αρμοδιότητάς μου. Η πολιτική ανταγωνισμού είναι μια πρόκληση· αποτελεί άλλωστε ένα μέσο, μια κινητήρια δύναμη για την επίτευξη της στρατηγικής της Λισαβόνας. Συμφωνώ απολύτως με τη θέση του κ. De Rossa και της κ. van den Burg ότι πρέπει να προσφέρουμε, στο πλαίσιο της Ευρώπης, βιώσιμη και πλήρη απασχόληση και κοινωνική πρόνοια· εν τέλει, όμως, πρέπει επίσης να επιτύχουμε μεγαλύτερη οικονομική ανάπτυξη και περισσότερες και καλύτερης ποιότητας θέσεις εργασίας.
Όσον αφορά ορισμένες λεπτομέρειες σχετικά με την πολιτική ανταγωνισμού, ορθώς αναφέρθηκε ότι οι συμπράξεις είναι εντελώς απαράδεκτες και πρέπει να τις καταπολεμήσουμε. Όπου υφίσταται καθεστώς σχεδόν μονοπωλίου, πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι αυτό δεν ωφελεί τον καταναλωτή. Ορισμένοι ενδέχεται να υποστηρίξουν ότι βραχυπρόθεσμα είναι μια ευχάριστη κατάσταση, αλλά μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι ένα μονοπώλιο ή σχεδόν μονοπώλιο δεν θα έχει την πρόθεση να δαπανήσει χρήματα σε τομείς όπως η έρευνα ή η καινοτομία. Ωστόσο, έχουμε ανάγκη επενδύσεις αυτού του είδους. Για ποιον λόγο; Διότι πρέπει να ανταγωνιστούμε στην παγκόσμια σκηνή, διότι πρέπει να γνωρίζουμε ότι οι ανταγωνιστές από το εξωτερικό της Ευρώπης επενδύουν σημαντικά ποσά στην έρευνα, την καινοτομία και την ανταγωνιστικότητά τους. Οπότε, ο κ. Evans ορθώς αναφέρθηκε στην ανάγκη για δίκαιη μεταχείριση, για μια διμερή αλλά οπωσδήποτε ισορροπημένη προσέγγιση: εάν επιδείξουμε σωστή συμπεριφορά, το ίδιο θα πρέπει να κάνουν και οι άλλοι. Είναι ένα ζήτημα που αφορά την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης.
Πραγματικά, εκτιμώ το ενδιαφέρον σας για την πολιτική ανταγωνισμού. Η Επιτροπή σάς ενημερώνει σχετικά με όλες τις μείζονες πρωτοβουλίες πολιτικής στον εν λόγω τομέα και, βεβαίως, λαμβάνω υπόψη μου όλες τις γνωμοδοτήσεις του Κοινοβουλίου. Ίσως να μην συμφωνούμε πλήρως κάθε φορά, σε κάθε θέμα ή σε κάθε τομέα· δεν συμφωνώ με ορισμένες παρατηρήσεις που ακούστηκαν απόψε, καθώς ο τρόπος με τον οποίο τέθηκαν δεν αντικατοπτρίζει την αλήθεια και δεν είναι ρεαλιστικός. Θα επανέλθω, όμως, στο εν λόγω θέμα με περισσότερες λεπτομέρειες.
Άκουσα προσεκτικά τις απόψεις που εκφράστηκαν από τον εισηγητή, από τα μέλη της Επιτροπής Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων και από το σύνολο των υπολοίπων βουλευτών. Θέλω να προσθέσω ορισμένες επισημάνσεις σχετικά με συγκεκριμένα θέματα. Όσον αφορά τη διεθνή συνεργασία, πιστεύω ότι σε μια παγκόσμια αγορά ο ανταγωνισμός είναι πολύ σημαντικός και οι αρμόδιες για τον ανταγωνισμό αρχές πρέπει να είναι ευθυγραμμισμένες. Όσον αφορά ένα ευρωπαϊκό δίκτυο, είμαι πραγματικά εντυπωσιασμένη από το ευρωπαϊκό δίκτυο ανταγωνισμού και οι μετέχοντες σε αυτό επιτελούν εξαιρετικά καλό έργο. Μπορούμε ακόμη να μάθουμε ο ένας από τον άλλον, ενώ οφείλουμε να συνειδητοποιήσουμε ότι έχει παρέλθει η εποχή της εφαρμογής εθνικών πολιτικών. Σε τελευταία ανάλυση έχουμε μόνο μία εσωτερική αγορά. Πρόκειται για κυκλοφορία δύο κατευθύνσεων. Ο κ. McCreevy και εγώ είμαστε φίλοι και πρέπει να αντιμετωπίσουμε όλα τα εμπόδια που χρήζουν αντιμετώπισης.
Όσον αφορά τη Microsoft, την οποία ανέφεραν ορισμένοι βουλευτές, η Επιτροπή επιδιώκει ενεργά την εφαρμογή της απόφασης του Μαρτίου του 2004. Δέχομαι, βεβαίως, επισημάνσεις οι οποίες δεν συμφωνούν με την τοποθέτησή μου, αλλά ο ισχυρισμός ότι δεν είμαστε διαφανείς και ότι δεν ακούμε όλες τις ερωτήσεις και τις επισημάνσεις δεν ανταποκρίνεται στην αλήθεια. Από τον Μάρτιο του 2004, υπάρχει μια απόφαση, η οποία ορθώς αναφέρθηκε και συζητήθηκε· την συζήτησα και εγώ η ίδια με τον επικεφαλής της Microsoft. Όσον αφορά τον καθηγητή Neil Barrett, σύμβουλο της Επιτροπής ο οποίος χαίρει μεγάλης εκτίμησης, πράγματι διορίστηκε από την Επιτροπή, αλλά ο κατάλογος στον οποίο το όνομά του κατείχε την πρώτη θέση προήλθε από τη Microsoft. Είναι διάσημος για τις γνώσεις και την ανεξαρτησία του και, για να το θέσουμε πιο ξεκάθαρα, αποτελεί τη γέφυρα μεταξύ της Microsoft και της Επιτροπής. Είναι πράγματι ο σύμβουλος. Όταν, όμως, λάβαμε την απόφαση τον Δεκέμβριο του 2005, η ανακοίνωση των αιτιάσεων –η οποία περιελάμβανε ένα προκαταρκτικό πόρισμα σχετικά με το ότι η Microsoft δεν είχε τηρήσει τις υποσχέσεις της, ότι δεν εκπλήρωσε στον βαθμό που προσδοκούσαμε τις υποχρεώσεις της σύμφωνα με την απόφαση του Μαρτίου του 2004– δεν κοινοποιήθηκε λόγω θεμάτων που σχετίζονται με ορισμένες διαδικασίες, τον προστατευτισμό και τα νόμιμα συμφέροντα όλων των μερών. Η ακρόαση ήταν μια ευκαιρία διεξαγωγής εποικοδομητικού, ελπίζω, διαλόγου, στον οποίο έλαβαν τον λόγο όλοι οι μετέχοντες. Αυτό δεν αφορά μόνο τη Microsoft· υπήρξαν διαμαρτυρίες και από άλλες πλευρές, ενώ υπάρχουν και ορισμένες άλλες πραγματικά ενδιαφέρουσες αμερικανικές εταιρείες.
Συνεπώς, η Microsoft δεν είναι η μόνη ενδιαφέρουσα εταιρεία από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Υπάρχουν ορισμένες άλλες ενδιαφέρουσες εταιρείες οι οποίες μου έχουν υποβάλει καταγγελίες. Ως εκ τούτου, αναμφίβολα, όφειλα να δράσω και να αντιδράσω. Ελπίζω ότι η κατάσταση θα διαλευκανθεί όταν συζητήσουμε για τα θέματα που εθίγησαν την περασμένη Πέμπτη και Παρασκευή. Ακόμη μία ακρόαση –η ακρόαση του Δικαστηρίου– θα πραγματοποιηθεί στο Λουξεμβούργο στις 24-28 Απριλίου 2006. Μόλις συζητήσουμε τα θέματα τα οποία εθίγησαν την περασμένη εβδομάδα, θα καταλήξουμε σε συμπέρασμα το συντομότερο δυνατόν.
Η κ. Berès ανέφερε την προσφορά της Mittal για την Arcelor. Πρέπει να την μελετήσει, και μου υποσχέθηκε ότι θα το πράξει, οπότε θέλω να είμαι ακριβής: η ανακοίνωση της προσφοράς της Mittal για την Arcelor προσέλκυσε ιδιαίτερη προσοχή όχι μόνον από τα μέσα ενημέρωσης αλλά και από ορισμένες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Η διαδικασία ακόμη δεν έχει κοινοποιηθεί επισήμως στην Επιτροπή. Εάν και όταν κοινοποιηθεί, η Επιτροπή θα την εξετάσει πολύ προσεκτικά και αμερόληπτα και θα διεξαγάγει εμπεριστατωμένη έρευνα, προκειμένου να εκτιμήσει τον ενδεχόμενο αντίκτυπό της στη βιομηχανία χάλυβα στην Ευρώπη.
Η Επιτροπή, ο αρμόδιος Επίτροπος και οι εμπλεκόμενες υπηρεσίες έχουν καθήκον να εξετάζουν πάντοτε πολύ προσεκτικά και αμερόληπτα όλες τις υποθέσεις. Τα μεγέθη και οι εθνικότητες καθαυτά δεν αποτελούν καθοριστικούς παράγοντες κατά τη λήψη των αποφάσεών μας. Το ερώτημα είναι εάν μια απόφαση μπορεί να ληφθεί και εάν η διαδικασία μπορεί να πραγματοποιηθεί με τον τρόπο που ζητήθηκε από τα μέρη, ή εάν θα πρέπει να υπάρξουν αντισταθμιστικά μέτρα. Θα εξετάσουμε το εν λόγω ζήτημα.
Επιτρέψτε μου τώρα να αναφερθώ στον κανονισμό για τις συγχωνεύσεις και στην αρμοδιότητα για υποθέσεις που εμπίπτουν στον κανόνα των δύο τρίτων, τον οποίο ανέφεραν ορισμένοι βουλευτές. Επί του παρόντος, ζητούμε πληροφορίες από τα κράτη μέλη. Μόλις λάβουμε τις εν λόγω πληροφορίες θα διεξαγάγουμε διάλογο με αυτά τα κράτη μέλη και θα προσπαθήσουμε να καταλήξουμε σε συμπεράσματα. Οι κανόνες και οι αποφάσεις διαμορφώθηκαν κατά τη δεκαετία του 1980 και ήταν ορθές για την περίοδο εκείνη, αλλά έκτοτε, ευτυχώς, η εσωτερική αγορά έχει εξελιχθεί. Γνωρίζω ότι η εσωτερική αγορά δεν είναι ακόμη ολοκληρωμένη, ότι ακόμη έχουμε πολλή δουλειά και οι τέσσερεις ελευθερίες ακόμη δεν έχουν επιτευχθεί. Την περίοδο εκείνη, ο κανόνας των δύο τρίτων ήταν σωστό μέτρο, αλλά τώρα πρέπει να εξετάσουμε αν εξακολουθεί να είναι κατάλληλος για τον εν λόγω τομέα. Σε ορισμένους τομείς πρέπει να διασφαλίσουμε συνθήκες ισορροπίας και ίσης μεταχείρισης, ενώ πρέπει να υπάρχει διαφάνεια ασχέτως της χώρας στην οποία πραγματοποιείται μια συγχώνευση. Οι Βρυξέλλες πρέπει να διασφαλίσουν την ίση μεταχείριση, όποιο και αν είναι το ιστορικό μιας συγχώνευσης.
Ο κ. Hökmark και η κ. Ferreira έθιξαν το θέμα των συγχωνεύσεων στην εσωτερική αγορά. Όλοι γνωρίζουμε ότι εκφράστηκαν ανησυχίες για τις καταγγελίες περί αύξησης του προστατευτισμού, ο οποίος πρέπει να καταπολεμηθεί. Μπορώ να κατανοήσω αυτήν την τάση σε κάποιον βαθμό, αλλά δεν επιτρέπεται και δεν πρέπει να την ανεχθούμε. Οφείλουμε να εξηγήσουμε στους ενδιαφερομένους ότι δεν συνάδει με την απόφαση που λάβαμε για μία εσωτερική αγορά, μία Ευρώπη, εντός της οποίας είμαστε και θα συνεχίσουμε να είμαστε σε καλύτερη θέση προκειμένου να ανταγωνιστούμε τον έξω κόσμο. Η Επιτροπή διαθέτει σημαντικές εξουσίες δυνάμει της Συνθήκης, προκειμένου να ενεργεί ως ανεξάρτητος και αμερόληπτος διαιτητής για να διασφαλίζει ότι τα κράτη μέλη σέβονται πλήρως τους κανόνες της εσωτερικής αγοράς και ότι δεν δημιουργούν αθέμιτα εμπόδια στις διασυνοριακές συγχωνεύσεις. Μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι η Επιτροπή είναι σταθερά προσανατολισμένη τόσο στη χρήση των εν λόγω εξουσιών όσο και στην εταιρική αναδιάρθρωση στην Ευρώπη. Γι’ αυτό χρειαζόμαστε μια ενωμένη Ευρώπη.
Ορθώς αναφέρθηκε ότι πρέπει να εφαρμόσουμε τους κανόνες του παιχνιδιού κατά τον ίδιο τρόπο είτε η ομάδα παίζει εντός είτε εκτός έδρας. Έχουμε κανόνες και αποφάσεις τις οποίες πρέπει να σεβαστούμε – τις αποφάσεις που ελήφθησαν στο παρελθόν. Οφείλουμε να εφαρμόσουμε τις εν λόγω αποφάσεις: την ενιαία εσωτερική αγορά και τη στρατηγική της Λισαβόνας. Σχεδόν όλοι συμφωνήσατε ότι πρέπει να αγωνιστούμε για την επίτευξη αυτών των στόχων.
Πρόεδρος. Η συζήτηση έληξε.
Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί αύριο στις 12.00.
12. Ανοικτός χαρακτήρας των συνεδριάσεων του Συμβουλίου κατά την άσκηση των νομοθετικών του καθηκόντων - Πρόσβαση στα κείμενα των θεσμικών οργάνων - (συζήτηση)
Πρόεδρος. Η ημερήσια διάταξη προβλέπει την κοινή συζήτηση των ακόλουθων εκθέσεων:
- A6-0056/2006 του κ. Hammerstein Mintz, εξ ονόματος της Επιτροπής Αναφορών, σχετικά με την ειδική έκθεση του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή μετά το σχέδιο σύστασης προς το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην περίπτωση της καταγγελίας 2395/2003/GG σχετικά με τον ανοικτό χαρακτήρα των συνεδριάσεων του Συμβουλίου κατά την άσκηση των νομοθετικών του καθηκόντων (2005/2243(INI)) και
- A6-0052/2006 του κ. Cashman, εξ ονόματος της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων, που περιέχει συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με την πρόσβαση στα κείμενα των θεσμικών οργάνων (2004/2125(INI)).
David Hammerstein Mintz (Verts/ALE), εισηγητής. – (ES) Κύριε Πρόεδρε, καταρχάς θα ήθελα να ευχαριστήσω την αυστριακή Προεδρία για τη συνεργασία της σε αυτό το θέμα και θα ήθελα ιδιαίτερα να ευχαριστήσω την Επίτροπο Wallström, η οποία έδειξε μεγάλο ενθουσιασμό και δέσμευση αναφορικά με τη διαφάνεια και τον τρόπο προώθησής της.
Θα ήθελα επίσης να αναφέρω την πρωτοβουλία του κ. Cashman σχετικά με τη ρύθμιση της δημόσιας πρόσβασης στα έγγραφα των θεσμικών οργάνων, μια έκθεση που κινείται παράλληλα με τη συγκεκριμένη αλλά προς την ίδια κατεύθυνση.
Το Συμβούλιο έχει επί του παρόντος ένα πρόβλημα αξιοπιστίας. Αφενός, οι πολιτικοί ηγέτες των κρατών μελών υποστηρίζουν το άρθρο 1.2 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση και έχουν υπογράψει τη Συνθήκη για τη θέσπιση Συντάγματος της Ευρώπης, η οποία ορίζει ότι οι αποφάσεις του Συμβουλίου πρέπει να λαμβάνονται όσο το δυνατόν πιο διάφανα, πιο ανοιχτά και πιο κοντά στους πολίτες.
Ωστόσο, η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική. Το Συμβούλιο αρνείται να ανοίξει τις νομοθετικές συνεδριάσεις του στο κοινό και στα μέσα ενημέρωσης. Ο Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής ορθώς λέει ότι είμαστε αντιμέτωποι με μια περίπτωση κακής διαχείρισης, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι το Συμβούλιο δεν έχει δώσει έναν σημαντικό και εύλογο λόγο για να μην ανοίξει τις θύρες στις συζητήσεις του.
Προκειμένου να αυξηθεί το ενδιαφέρον και η αφοσίωση των πολιτών στην Ευρωπαϊκή Ένωση, και υπό το πρίσμα της παρούσας συνταγματικής κρίσης, η Ευρώπη πρέπει να λάβει γενναία και δημιουργικά μέτρα για να φέρει τα ευρωπαϊκά θέματα πιο κοντά σε όλους. Πρέπει να ξεκινήσει ανοίγοντας τις θύρες του στη δημόσια συζήτηση· ωστόσο, το Συμβούλιο δεν θέλει να το κάνει. Αν εκατομμύρια Ευρωπαίοι μπορούσαν να παρακολουθήσουν στην τηλεόραση τους υπουργούς να συζητούν ανοιχτά ευρωπαϊκά θέματα όπως η ενεργειακή κρίση, η οδηγία για τις υπηρεσίες, η φύλαξη προσωπικών δεδομένων ή η έρευνα για τα βλαστοκύτταρα, θα μπορούσαμε να αφυπνίσουμε πολύ περισσότερο το ενδιαφέρον τους για τα ευρωπαϊκά θέματα και να θέσουμε τέλος στον λήθαργο εκατομμυρίων Ευρωπαίων που δείχνουν πολύ μικρό ενδιαφέρον για τις ευρωπαϊκές υποθέσεις. Η κοινή γνώμη αναλώνεται σε αυστηρά εθνικές συζητήσεις.
Αυτή η έκθεση που εγκρίθηκε από την Επιτροπή Αναφορών υποστηρίζει πλήρως τη σύσταση του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή, ο οποίος υποστήριξε ότι η αρχή της διαφάνειας θα πρέπει να εφαρμόζεται όχι μόνο στις συζητήσεις του Συμβουλίου αλλά και σε όλες τις περιπτώσεις στις οποίες εμπλέκεται το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, συμπεριλαμβανομένων διαβουλεύσεων και ζητημάτων που σχετίζονται με τα ατομικά δικαιώματα και τις ελευθερίες, καθώς και θεμάτων που περιλαμβάνονται στον τρίτο πυλώνα.
Τον Οκτώβριο, ο Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής εξέδωσε μια έκθεση καλώντας το Συμβούλιο να αναθεωρήσει την άρνησή του να συνεδριάζει δημόσια όταν λαμβάνει αποφάσεις νομοθετικού χαρακτήρα. Για τον σκοπό αυτό, ο Διαμεσολαβητής ζήτησε από το Συμβούλιο να αλλάξει τον εσωτερικό Κανονισμό του, προκειμένου να διασφαλιστεί η πρόσβαση των μέσων ενημέρωσης και της κοινής γνώμης στις συζητήσεις του. Ωστόσο, και παρά τη σύσταση της βρετανικής Προεδρίας, το Συμβούλιο δεν έχει λάβει κανένα μέτρο για να αλλάξει τον Κανονισμό του υπέρ της διαφάνειας.
Οι ηγέτες των κρατών μελών μπορούν λοιπόν να συνεχίσουν να λένε στις Βρυξέλλες τα αντίθετα από όσα λένε στους ψηφοφόρους στην πατρίδα τους. Οι επιπτώσεις αυτού του ανοίγματος που θέλουμε να επιτύχουμε θα μπορούσαν να είναι βαθύτατες για το Συμβούλιο και θα άλλαζαν τον χαρακτήρα του. Οι υπουργοί θα πρέπει να μιλάνε υπό τον αυστηρό έλεγχο των μέσων ενημέρωσης και υπό το βλέμμα εκατομμυρίων ανθρώπων. Αυτός θα ήταν ο καλύτερος τρόπος να καταστεί η ευρωπαϊκή δημοκρατία ορατή και να ξυπνήσουμε από τον τωρινό λήθαργο και την ανία.
Το Συμβούλιο θα μπορούσε να ξεκινήσει με ένα πιλοτικό πρόγραμμα, το οποίο θα εξηγούσε πώς λαμβάνονται οι αποφάσεις και τη φύση των διαδικασιών σε εκατομμύρια ανθρώπους ενώπιον των τηλεοπτικών φακών. Θα ήθελα να θέσω την ακόλουθη ερώτηση στην Προεδρία του Συμβουλίου και στην Επιτροπή: είστε διατεθειμένοι να προτείνετε συγκεκριμένες πρωτοβουλίες προκειμένου να καταστεί δυνατή η διεξαγωγή ανοιχτών συζητήσεων και η ανοιχτή λήψη αποφάσεων; Αν όχι τώρα, τότε πότε;
Οι πολίτες και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητούν από το Συμβούλιο να βγει στο φως. Τον λόγο έχει το Συμβούλιο. Παρακαλώ ανοίξτε τις θύρες σας. Εμείς οι Ευρωπαίοι θέλουμε να συμμετέχουμε.
Michael Cashman (PSE), εισηγητής. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, υποστηρίζω ανεπιφύλακτα τη δήλωση του φίλου μου κ. Hammerstein Mintz. Ήμουν ο αρχικός εισηγητής σχετικά με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα και θυμάμαι πολύ έντονα τις ζωηρές αντιπαραθέσεις, όχι μόνο στο Κοινοβούλιο αλλά και στους κόλπους του Συμβουλίου και στον διάλογο μεταξύ των τριών οργάνων, καθώς ξεκινούσαμε να κερδίσουμε τη μάχη των επιχειρημάτων σχετικά με έναν ρηξικέλευθο για την εποχή του κανονισμό. Θυμάμαι –και αξίζει να κατονομαστούν ορισμένα από τα παλαιά μέλη της ΕΕ των 15– την έντονη αντίθεση της Γαλλίας, της Ισπανίας, της Ιταλίας, της Γερμανίας και της Αυστρίας. Με ικανοποίηση δηλώνω ότι η αυστριακή Προεδρία έχει πλέον αλλάξει στάση, αλλά το αναφέρω αυτό επειδή ακριβώς δείχνει πόσο πολύ έχουμε προχωρήσει.
Υπάρχουν διάφορες προσεγγίσεις σχετικά με τον ανοικτό χαρακτήρα και τη διαφάνεια. Έχουμε το υπέροχο σκανδιναβικό παράδειγμα, και έπειτα έχουμε τη μάλλον ύποπτη στάση ορισμένων άλλων κρατών μελών· πάντως αναμφίβολα δεν έχουμε τίποτε απολύτως να φοβηθούμε από τη διαφάνεια. Τι έχουμε να φοβόμαστε από το άνοιγμα των συζητήσεών μας στον δημόσιο έλεγχο; Τι έχει να φοβάται ένα κράτος μέλος από το να εξηγεί στο κοινοβούλιό του γιατί κάποιος ή κάποια υπουργός ψήφισε κατά τον ένα ή τον άλλο τρόπο;
Διατυπώνω αρκετές συστάσεις στην έκθεσή μου και απευθύνω έκκληση στην Επιτροπή να αναλάβει δράση. Αναγνωρίζουμε ότι ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 δεν ήταν το τέλος του παιχνιδιού αλλά απλώς η αρχή ενός μακρού –σε μεγάλο βαθμό πολιτισμικού– ταξιδιού για την επικράτηση της επιχειρηματολογίας υπέρ του ανοικτού χαρακτήρα και της διαφάνειας στα τρία θεσμικά όργανα. Προερχόμαστε από διαφορετικές παραδόσεις. Για τον λόγο αυτό, ζήτησα την περαιτέρω αναθεώρηση του κανονισμού. Η αναθεώρηση αυτή προβλεπόταν από την αρχική σύσταση και υπάρχουν διάφοροι τομείς σχετικά με την εφαρμογή του κανονισμού οι οποίοι τώρα, αρκετά χρόνια μετά, θα μπορούσαν να βελτιωθούν σημαντικά βάσει των εμπειριών που έχουμε αποκομίσει από την εφαρμογή του.
Πρέπει να επανεξετάσουμε τους ορισμούς των νομοθετικών και μη νομοθετικών κειμένων όσον αφορά την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα, ώστε να διασφαλίσουμε ότι όλα τα θεσμικά όργανα εργάζονται κατά τρόπο ανοικτό και διαφανή. Η πρόσβαση στα έγγραφα δεν είναι παραχώρηση – είναι δικαίωμα. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό όταν το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο εργάζονται με τη νομοθετική τους ιδιότητα. Η αυξημένη συνεργασία μεταξύ των θεσμικών οργάνων και η ευρύτερη εφαρμογή της διαδικασίας συναπόφασης απαιτούν πιο ανοικτό χαρακτήρα ιδιαίτερα από το Συμβούλιο. Πρέπει οι πολίτες να έχουν τη δυνατότητα να βλέπουν τι συμφωνείται εξ ονόματός τους από τους υπουργούς των εθνικών κυβερνήσεων έτσι, ώστε οι ίδιοι αλλά και τα κόμματα της αντιπολίτευσης να μπορούν να εκπληρώνουν τον ελεγκτικό τους ρόλο.
Πρέπει να εξετάσουμε τον τρόπο με τον οποίο καθορίζονται οι προϋποθέσεις με τις οποίες συγκεκριμένα έγγραφα μπορούν να χαρακτηρισθούν συνολικά, ή εν μέρει, ως εμπιστευτικά. Οι κανόνες αυτοί πρέπει να προβλέπουν θεμιτές εξαιρέσεις για ειδικούς και σαφώς διατυπωμένους λόγους, αλλά δεν πρέπει να ερμηνεύονται με ευρεία έννοια, η οποία θα είχε στην ουσία ως αποτέλεσμα την άρνηση της πρόσβασης του κοινού στα έγγραφα.
Θα ολοκληρώσω με την ακόλουθη επισήμανση: η επιχειρηματολογία μας επικράτησε από το 1999 έως τον Μάιο του 2001, όταν υιοθετήθηκε ο κανονισμός. Κερδίσαμε κατ’ επανάληψη τη μάχη των επιχειρημάτων σχετικά με μια αναθεώρηση των εσωτερικών κανονισμών των θεσμικών οργάνων έτσι, ώστε το Συμβούλιο ειδικότερα, όταν συνεδριάζει με τη νομοθετική του ιδιότητα, να συνεδριάζει και να ψηφίζει δημοσίως. Κερδίσαμε αυτήν τη μάχη. Γνωρίζω ότι η Αντιπρόεδρος εξέφρασε την προσωπική της προσήλωση στην όλη ιδέα του ανοικτού χαρακτήρα και της διαφάνειας. Το Κοινοβούλιο έχει πράξει το ίδιο, αλλά αυτό δεν αρκεί. Μας δίνεται μια υπέροχη ευκαιρία στις 9 Μαΐου, την Ημέρα της Ευρώπης. Ας κάνουμε την Ημέρα της Ευρώπης μια θετική ημέρα κατά την οποία θα μπορέσουμε να ανακοινώσουμε τον τρόπο με τον οποίο θα βελτιώσουμε το δικαίωμα των πολιτών να γνωρίζουν τι συμβαίνει εξ ονόματός τους.
Τέλος, παρατηρείται αύξηση του αντιευρωπαϊσμού, τουλάχιστον στις δέκα νέες χώρες που εντάχθηκαν πριν από δύο χρόνια. Συχνά οι κυβερνήσεις που εντάσσουν μια χώρα στην οικογένεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης υφίστανται τις συνέπειες: δεν επανεκλέγονται. Θα στηρίζαμε αυτόν τον αντιευρωπαϊσμό αν συνεχίζαμε να καλύπτουμε τις ενέργειές μας με έναν μανδύα μυστικότητας. Πρέπει να αντιμετωπίσουμε κατά πρόσωπο τους αντιευρωπαϊστές. Πρέπει να προωθήσουμε τα θεσμικά μας όργανα και να προβάλουμε τη δραστηριότητά μας. Πρέπει να θέσουμε προς συζήτηση αυτήν την αναθεώρηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001, όχι με δισταγμό αλλά με ενθουσιασμό.
Margot Wallström, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής. (SV) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ξεκινήσω εκφράζοντας τα συγχαρητήριά μου στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και, βεβαίως, στους εισηγητές, κκ. Mintz και Cashman, για τις δύο πολύ σημαντικές εκθέσεις. Εάν μου επιτρέπετε να ξεκινήσω κάνοντας ένα σχόλιο σχετικά με τον ανοικτό χαρακτήρα στο Συμβούλιο, η Επιτροπή στηρίζει πλήρως τις ανοικτές συνεδριάσεις του Συμβουλίου. Ήδη από τον Οκτώβριο, δηλώσαμε, στο σχέδιο Δ, ότι το Συμβούλιο θα πρέπει να είναι ανοικτό όταν νομοθετεί, και στηρίζουμε τις πρωτοβουλίες του Συμβουλίου.
Είναι πεπεισμένη ότι οι ανοικτές συνεδριάσεις του Συμβουλίου θα αυξήσουν την αξιοπιστία της ΕΕ, καθώς και το ενδιαφέρον του κόσμου για την ΕΕ. Γνωρίζω ότι, καταρχήν, υπάρχει συναίνεση μεταξύ των θεσμικών οργάνων μας επί του θέματος, και τα κράτη μέλη πρέπει τώρα να αναλάβουν δράση και να φέρουν αποτελέσματα. Πιστεύω επίσης ότι θα αποτελούσε έναν αποτελεσματικό τρόπο, ώστε να δοθεί τέλος σε αυτό που αποκαλούμε «παιχνίδι μομφών», και έτσι πρόκειται για ένα σημαντικό ζήτημα.
Ο ανοικτός χαρακτήρας έχει επίσης σχέση με την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα και με τον κανονισμό αριθ. 1049/2001. Επισήμως, αυτή η νομοθεσία ισχύει μόνο για το Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Επιτροπή, αλλά, εντούτοις, εφαρμόζεται και για πολλά ακόμη όργανα. Τα διάφορα γραφεία και υπηρεσίες της ΕΕ –και μάλιστα τα περισσότερα όργανά της– έχουν εθελοντικά υιοθετήσει αντίστοιχους κανόνες σχετικά με την πρόσβαση στα έγγραφα. Όπως είπε και ο εισηγητής κ. Cashman, τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, με αυτόν τον τρόπο –και, συνεπώς, σε μεγάλο βαθμό χάρη στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο– έχουν επιτύχει σε αξιόλογα σύντομο διάστημα ένα επίπεδο διαφάνειας που είναι πράγματι πολύ καλό σε σύγκριση με αυτό που υπάρχει σε πολλά κράτη μέλη.
Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορούν να βελτιωθούν διάφορα ζητήματα. Μπορούν και πρέπει να βελτιωθούν. Το 2003, η Επιτροπή διεξήγαγε μια έρευνα για τους τρόπους με τους οποίους εισήχθη ο κανονισμός τα πρώτα χρόνια. Το 2004, δημοσιεύσαμε την έκθεση αξιολόγησής μας. Έως τότε, ο κανονισμός ήταν σε ισχύ για λιγότερο από δύο χρόνια, αλλά είχε λειτουργήσει σωστά και δεν υπήρχε άμεση ανάγκη αναθεώρησής του ούτε υπήρχε οποιαδήποτε νομική υποχρέωση για κάτι τέτοιο. Για τον λόγο αυτό, η Επιτροπή θεώρησε καλύτερο να περιμένει την επικύρωση της Συνταγματικής Συνθήκης πριν κάνουμε οτιδήποτε άλλο. Το Σύνταγμα απαιτεί νέα νομοθεσία σε αυτόν τον τομέα.
Είναι γεγονός ότι όλοι γνωρίζουμε πώς έχει η κατάσταση με τη Συνταγματική Συνθήκη. Εν τω μεταξύ, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έχει κάνει επίσης αρκετές προτάσεις για την εισαγωγή κανόνων που θα διέπουν την πρόσβαση σε έγγραφα. Η Επιτροπή σκέφτηκε ότι ήταν τώρα η κατάλληλη στιγμή για να ξεκινήσει η επανεξέταση του κανονισμού, και η απόφαση για αυτό είναι μέρος της ευρείας ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας για τη διαφάνεια, την οποία αποφασίσαμε στην Επιτροπή τον περασμένο Νοέμβριο.
Συνεπώς, η έκθεση του κ. Cashman είναι εξαιρετικά έγκαιρη, δεδομένου ότι βρισκόμαστε στη διαδικασία εξεύρεσης ενός τρόπου για τη βελτίωση των κανόνων που διέπουν την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα. Η Επιτροπή –συμπεριλαμβανομένου, σας το υπόσχομαι, και εμού προσωπικά– θα εξετάσει εξαιρετικά προσεκτικά τις συστάσεις της έκθεσης.
Ένα από τα συμπεράσματα της Επιτροπής στην έκθεση αξιολόγησής της τον Ιανουάριο του 2004 ήταν ότι ο κανονισμός είχε αρχικά χρησιμοποιηθεί από ευρωπαίους επαγγελματίες, μέλη ομάδων συμφερόντων, συμβούλους και νομικές εταιρείες, και όχι από το κοινό. Αυτό είναι κάτι που θέλουμε να αλλάξουμε, και πρέπει να κάνουμε πολλά ακόμη για να πείσουμε τον κόσμο. Αυτό για το οποίο, αρχικά, ανησυχούμε εδώ είναι, βεβαίως, η πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα ή το δικαίωμα του κοινού στην ενημέρωση, και αυτό είναι ένα ακόμη επιχείρημα υπέρ της επιθυμίας μας να υπάρξει γενική διαβούλευση πριν αλλάξουμε τη νομοθεσία. Η Επιτροπή σκοπεύει να διεξαγάγει μια τέτοια διαβούλευση μεταξύ Ιουλίου και Οκτωβρίου αυτού του έτους. Εν συνεχεία, θα κάνουμε μια πρακτική πρόταση στο τέλος αυτού του έτους ή στην αρχή του επόμενου.
Χωρίς να υπεισέλθω σε λεπτομέρειες για τις διάφορες συστάσεις της έκθεσης, θα ήθελα απλά να κάνω διάφορες διευκρινίσεις. Η σύσταση 2 αναφέρεται στον αυξημένο ανοικτό χαρακτήρα της νομοθετικής διαδικασίας και στην πιο σαφή διαχωριστική γραμμή μεταξύ των νομοθετικών και διοικητικών εγγράφων. Η πρόταση είναι πολύ ενδιαφέρουσα, και θα την εξετάσουμε εκ του σύνεγγυς. Η ίδια σύσταση αφορά επίσης την Επίσημη Εφημερίδα και, ως εκ τούτου, την ηλεκτρονική δημοσίευση. Τα θεσμικά μας όργανα είχαν αποφασίσει από κοινού να εξετάσουν το ζήτημα αυτό το 2004, και η Υπηρεσία Εκδόσεων έχει ήδη εκδώσει μια έκθεση σχετικά με το μέλλον της Επίσημης Εφημερίδας.
Η σύσταση 3 αναφέρεται σε έγγραφα που χαρακτηρίζονται ως εμπιστευτικά. Σε αυτόν τον τομέα, πρέπει να είμαστε προσεκτικοί, ώστε να αποφύγουμε τη σύγχυση διαφόρων πραγμάτων. Η εμπιστευτικότητα δεν οδηγεί από μόνη της σε γενική εξαίρεση από τον κανόνα διά του οποίου το κοινό έχει το δικαίωμα πρόσβασης στα έγγραφα. Η άρνηση έκδοσης ενός εγγράφου που χαρακτηρίζεται ως εμπιστευτικό πρέπει να δικαιολογείται ακριβώς με τον ίδιο τρόπο όπως η άρνηση διάθεσης ενός οποιουδήποτε άλλου εγγράφου. Η διαδικασία είναι η ίδια, και οι υποχρεώσεις των θεσμικών οργάνων είναι οι ίδιες. Η ίδια σύσταση αφορά επίσης το θέμα της πρόσβασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σε πληροφορίες που χαρακτηρίζονται ως εμπιστευτικές. Και εδώ διατρέχουμε τον κίνδυνο σύγχυσης των θεμάτων. Τα δικαιώματα του Κοινοβουλίου σε αυτόν τον τομέα δεν ελέγχονται από τον κανονισμό αλλά από το Παράρτημα 1 της συμφωνίας πλαισίου μεταξύ των θεσμικών οργάνων μας. Κρίνοντας από την εμπειρία μας, η συμφωνία πλαίσιο λειτουργεί σωστά.
Φρονώ ότι η σύσταση 5 περιέχει αρκετές εξαιρετικά ενδιαφέρουσες και χρήσιμες προτάσεις σχετικά με φιλικότερα προς τον χρήστη μητρώα και βάσεις δεδομένων. Είναι προτάσεις που δεν απαιτούν νομοθεσία, καθώς ασχολούνται με πρακτικές λεπτομέρειες και μέτρα. Η διοργανική επιτροπή που ορίστηκε μέσω του εν λόγω κανονισμού συνεδρίασε για τελευταία φορά τον Νοέμβριο του 2005 και αποφάσισε να διορίσει μια ομάδα εργασίας που θα εξετάσει αυτά τα θέματα, και έτσι μπορεί να βρεθεί κάποια λύση πολύ πιο γρήγορα από όσο νομίζουμε.
Εν κατακλείδι, η Επιτροπή έχει δεσμευτεί για το θέμα της πρόσβασης του κοινού στα έγγραφα. Έχουμε ξεκινήσει τη διόρθωση του κανονισμού και, επίσης, έχουμε αρχίσει να εξετάζουμε πιο στενά πολλά από τα θέματα που αναφέρονται στην έκθεση. Ελπίζουμε ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα συνεχίσει να βοηθά την κατάσταση και αναμένουμε σημαντικά αποτελέσματα από τη γενική διαβούλευση που θα πραγματοποιήσουμε μεταξύ Ιουλίου και Οκτωβρίου. Η πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα αφορά τον έλεγχο και την αξιοπιστία και, γενικά, τη δημοκρατία. Συνεπώς, είναι σημαντικό να συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε εποικοδομητικά και να ακούμε το κοινό.
(Χειροκροτήματα)
Andreas Schwab, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, θα ήθελα να αρχίσω εκφράζοντας εξ ονόματος των μελών της Ομάδας του ΕΛΚ-ΕΔ στην Επιτροπή Αναφορών τις θερμές μας ευχαριστίες προς τον εισηγητή κ. Hammerstein Mintz, καθώς και τον κ. Cashman, για την εργασία τους και τις εκθέσεις που προέκυψαν από αυτήν. Πραγματικά, συνέβαλαν σημαντικά, ώστε να μην μπορεί να αμφισβητηθεί η προθυμία του Σώματος να κάνει πιο διαφανή την Ευρώπη.
Αν μου επιτρέπετε, θα ήθελα να πω εν συντομία κάτι για την προϊστορία της έκθεσης Hammerstein Mintz. Συνέβη να συζητάμε με τους φίλους μας της γερμανικής νεολαίας των χριστιανοδημοκρατών πώς γίνεται να λαμβάνουμε τόσο συχνά αναφορές από τα εθνικά μέσα ενημέρωσης για διάφορες αποφάσεις που ύστερα χρεώνονται στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, μολονότι το Συμβούλιο –που έχει πολύ ορατή παρουσία απόψε– συμμετείχε εξίσου στη λήψη των εν λόγω αποφάσεων. Αυτό, σε συνδυασμό με τη Συνέλευση, μας έδωσε την ιδέα να προσεγγίσουμε μέσω του κ. Brok τον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή σε μια προσπάθεια να διαπιστώσουμε ποια είναι η σχετική θέση στην ευρωπαϊκή νομοθεσία, στη θέσπιση της οποίας συμμετείχε το Συμβούλιο.
Ασφαλώς, είναι φυσικό ότι εκείνοι που μιλούν πολύ για την προσέγγιση του πολίτη και την ανάγκη να γίνει η ΕΕ πιο δημοκρατική θα πρέπει να παίξουν ενεργό ρόλο στο να γίνει αυτό πραγματικότητα. Αυτό θα αποτελούσε μια μεγάλη υπηρεσία όχι μόνο σε σχέση με την εκτίμηση της οποίας χαίρει η Ευρώπη, αλλά στην προκειμένη περίπτωση και για το γόητρο του Συμβουλίου και ολόκληρης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ανεξάρτητα από τα επιμέρους θέματα που έθιξαν οι κκ. Cashman και Hammerstein Mintz, στην Επιτροπή και στο Σώμα υπάρχει λιγότερη ανάγκη δράσης ως προς τη διαφάνεια και τον ανοιχτό χαρακτήρα, ενώ ασφαλώς παραμένουν πολλά ακόμα που πρέπει να γίνουν στο Συμβούλιο Υπουργών. Φυσικά, ο τρόπος λειτουργίας του Συμβουλίου το κάνει αυτό κάπως δυσκολότερο, αφού υπάρχουν διάφορα πράγματα που δεν είναι τόσο σταθερά όσο στο Κοινοβούλιο ή στην Επιτροπή, ωστόσο πιστεύω, παρόλα αυτά, ότι σε μια συζήτηση σαν αυτήν –χωρίς να θέλω να προσβάλω την αυστριακή Προεδρία– θα έπρεπε να μπορεί κανείς να περιμένει να υιοθετηθεί μια πολύ πιο σοβαρή προσέγγιση. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι δεν μπορούν να διατεθούν στον κόσμο όλες οι πληροφορίες που θα ήθελε να έχει, παρόλα αυτά όμως θα πρέπει να εφαρμόζονται οι θεμελιώδεις κανόνες διαφάνειας. Ίσως μπορείτε να περάσετε το μήνυμα αυτό στους συναδέλφους σας, κυρία Επίτροπε.
Michael Cashman, εξ ονόματος της Ομάδας PSE. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, δεν θα απασχολήσω πολύ το Κοινοβούλιο μιλώντας για δύο πολύτιμα λεπτά, αλλά θέλω απλώς να αποδώσω εύσημα στον κ. Hammerstein Mintz ενώπιον του Σώματος για το πραγματικά πολύτιμο έργο του. Συνεργάστηκε πολύ στενά με όλους μας, και θέλω, εξ ονόματος της Σοσιαλιστικής Ομάδας, να δηλώσω ότι έχει την πλήρη στήριξη της ομάδας μου.
Αν μου επιτρέπετε, παρέλειψα να ευχαριστήσω την καλή συνάδελφο κ. Cederschiöld, με την οποία συνεργάστηκα πολύ στενά, όπως και με άλλους, για την έκθεσή μου. Ευχαριστώ, τέλος, το Σώμα για την υπομονή του.
Chris Davies, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, υπάρχει διάχυτη καχυποψία στο κοινό σχετικά με την ευρωπαϊκή διαδικασία λήψης αποφάσεων, και αυτό δεν προκαλεί έκπληξη, καθόσον οι υπουργοί συνεδριάζουν κεκλεισμένων των θυρών για τη θέσπιση νομοθεσίας. Αυτό δεν είναι αναγκαίο. Ίσως να μην κάνουμε ποτέ την Ευρωπαϊκή Ένωση τέλεια, αλλά μπορούμε τουλάχιστον να την βελτιώσουμε. Ο Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής μάς έχει προσφέρει σημαντικό ηθικό κύρος και έχει προσθέσει ηθικό κύρος στη διακομματική προσπάθεια που καταβάλλεται στο Σώμα, η οποία έχει συγκεντρώσει εκπληκτικό βαθμό υποστήριξης. Στην περίπτωση της χώρας μου, κατάφερε να ενώσει τους Φιλελευθέρους που τάσσονται υπέρ της Ευρώπης και τα μέλη του Κόμματος Ανεξαρτησίας του Ηνωμένου Βασιλείου που τάσσονται κατά της Ευρώπης σε μια κοινή πλατφόρμα για έναν κοινό σκοπό – ένα πρωτοφανές γεγονός.
Αυτό στηρίζεται σε μια απλή αρχή: οι νόμοι πρέπει να θεσπίζονται δημοσίως. Οι υπουργοί πρέπει να διατυπώνουν τις απόψεις τους με ειλικρίνεια και δημοσίως έτσι, ώστε οι πολίτες να μπορούν να γνωρίζουν τι κάνουν και τα εθνικά κοινοβούλια να μπορούν να εκπληρώνουν τον ελεγκτικό τους ρόλο.
Υπογράφοντας τη Συνταγματική Συνθήκη, κάθε αρχηγός κυβέρνησης δεσμεύτηκε να τηρεί την αρχή αυτή: το Συμβούλιο οφείλει να συνεδριάζει δημοσίως όταν διαβουλεύεται σχετικά με νομοθετικές πράξεις. Ωστόσο, δεν απαιτείται τροποποίηση της Συνθήκης· απαιτείται απλώς μια αλλαγή του εσωτερικού Κανονισμού του Συμβουλίου: δεν απαιτούνται και οι 25 ψήφοι, αλλά 13 μόνον ψήφοι –μια απλή πλειοψηφία– ώστε να επέλθει αυτή η θεμελιώδης αλλαγή και να θεσπιστεί αυτή η αρχή.
Η βρετανική Προεδρία προέβη σε ορισμένες θερμές δηλώσεις, αλλά τελικά κατέφυγε σε υπεκφυγές.
(Παρέμβαση του κ. Cashman: Όχι!)
Μα, δεν άλλαξαν τον εσωτερικό Κανονισμό, Michael, αυτή είναι η αλήθεια.
Η αυστριακή Προεδρία έχει τώρα την ευκαιρία να κάνει τη διαφορά. Όταν έθεσα το ερώτημα στην υπουργό Εξωτερικών της Αυστρίας τον Ιανουάριο, δήλωσε: λοιπόν, θα κάνουμε ό,τι μπορούμε, αλλά αντιλαμβανόμαστε τη λεπτότητα του θέματος. Ποια λεπτότητα; Πρόκειται για τον ανοικτό χαρακτήρα και τη διαφάνεια, μια θεμελιώδη ευρωπαϊκή αρχή για την προάσπιση της οποίας έχουν δεσμευτεί όλοι οι αρχηγοί κυβερνήσεων.
Προσδοκώ ότι η αυστριακή Προεδρία θα αναλάβει τώρα την πρωτοβουλία και θα θέσει το ζήτημα σε ψηφοφορία. Αν όντως ισχύει ότι ορισμένα κράτη μέλη –όπως για παράδειγμα η Γαλλία– κινούνται παρασκηνιακά προσπαθώντας να εμποδίσουν αυτήν την πρωτοβουλία, πρέπει να κατονομαστούν και να εκτεθούν, ώστε να λογοδοτήσουν στον λαό τους και στον λαό της Ευρώπης.
(Χειροκροτήματα)
Johannes Voggenhuber, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, τι είναι δημοκρατία; Όποιες και να είναι οι απαντήσεις που δόθηκαν στο ερώτημα αυτό στη διάρκεια των αιώνων της ευρωπαϊκής ιστορίας, ανάμεσά τους δεν υπάρχει ούτε μία που να μην χαρακτηρίζει την πρόσβαση του κοινού στη νομοθετική διαδικασία ως μία από τις βασικές αρχές της και ως κάτι χωρίς το οποίο η δημοκρατία είναι ανύπαρκτη. Το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης τολμά να αντιμετωπίζει με περιφρόνηση μία θεμελιώδη αρχή, έχει μάλιστα το θράσος να λέει ότι αυτό είναι δική του υπόθεση, δική του πολιτική απόφαση, και να απορρίπτει με απαράμιλλο κυνισμό τον ανοιχτό χαρακτήρα και τη διαφάνεια που απαιτεί η Συνθήκη, προβάλλοντας τον ισχυρισμό ότι αυτή η απαίτηση για διαφάνεια αφορά μια μελλοντική Ένωση.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν μπορεί παρά να θεωρεί κάτι τέτοιο απαράδεκτο. Η παρούσα έκθεση θίγει τον εσώτατο πυρήνα της κρίσης σχετικά με την εμπιστοσύνη των πολιτών στην Ευρώπη. Όσο περισσότερο ασχολούμαι με αυτήν την κατάχρηση –και κατάφερα να το κάνω με επιτυχία ένα από τα κύρια θέματα της ημερήσιας διάταξης της Συνέλευσης– τόσο περισσότερο μου φαίνεται πως το Συμβούλιο είναι η μαύρη τρύπα της δημοκρατίας, ότι αυτό το ίδιο είναι το δημοκρατικό έλλειμμα.
Το Σώμα θα πρέπει να κάνει ό,τι μπορεί για να μην γίνει αυτό ένα άλλοθι για τις ευαίσθητες συνειδήσεις μας. Εμείς είμαστε οι άμεσα εκλεγμένοι αντιπρόσωποι των ευρωπαίων πολιτών και πρέπει να αναλάβουμε αυτήν την υπόθεση. Μολονότι είμαι ευγνώμων για την έκθεση αυτή, αυτά που προτείνω προχωρούν πολύ μακρύτερα: εμείς εδώ στο Σώμα πρέπει, ως αντιπρόσωποι των ευρωπαίων πολιτών, να απευθύνουμε στο Συμβούλιο ένα τελεσίγραφο με καταληκτική προθεσμία στο τέλος του χρόνου. Αν το Συμβούλιο δεν συμμορφωθεί έως τότε με αυτήν τη βασική αρχή της δημοκρατίας, τροποποιώντας τον κανονισμό του και εκτελώντας δημόσια το νομοθετικό του έργο, το Σώμα θα πρέπει να απορρίπτει όλες τις νομοθετικές προτάσεις του Συμβουλίου που δεν συζητήθηκαν και δεν εγκρίθηκαν δημόσια.
Erik Meijer, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL. – (NL) Κύριε Πρόεδρε, ενώ η Επιτροπή και το Κοινοβούλιο πιθανόν προσελκύουν περισσότερο την προσοχή στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σε τελική ανάλυση, το Συμβούλιο είναι αυτό που ασκεί μεγαλύτερη εξουσία. Εκεί τίθεται βέτο και εκεί υπάρχει το περιθώριο αναβολής όσων έχουν αποφασίσει η Επιτροπή και το Κοινοβούλιο. Εκεί οι κυβερνήσεις των κρατών μελών κάνουν τις συναλλαγές τους, εκεί προστατεύονται τα αδιαφανή επιχειρηματικά συμφέροντα και εκεί όλα καλύπτονται με πλήρη μυστικότητα. Το προτεινόμενο Σύνταγμα που απορρίφθηκε πέρυσι από το εκλογικό σώμα της Γαλλίας και των Κάτω Χωρών δεν θα έκανε τίποτα για να αλλάξει τον ισχυρό ρόλο του Συμβουλίου ως κυβέρνησης και γερουσίας ταυτόχρονα.
Ένα από τα βασικά δημοκρατικά ελλείμματα της Ένωσης είναι το γεγονός ότι το Συμβούλιο συνεδριάζει κεκλεισμένων των θυρών. Πρακτικά, αυτό δεν δίνει τη δυνατότητα στους βουλευτές αυτού του Σώματος ή στα εθνικά κοινοβούλια να είναι σίγουροι ότι οι υπουργοί των κρατών μελών τους ψήφισαν όπως είπαν ότι θα ψήφιζαν. Μια ανάλογη περίπτωση είναι η ψηφοφορία σχετικά με τις ευρεσιτεχνίες λογισμικού πριν από έναν χρόνο, όπου ο ολλανδός και ο δανός υπουργός είπαν ψέματα στα κοινοβούλιά τους για τον τρόπο που ψήφισαν. Αυτό καθιστά αδύνατον τον δημοκρατικό έλεγχο για τη λήψη αποφάσεων. Δεν θα πρέπει να περιμένουμε από ένα σύνταγμα να καταστήσει ανοικτές στον κοινό τις συνεδριάσεις του Συμβουλίου – όχι μόνον τις νομοθετικές αλλά όλες τις συνεδριάσεις. Περαιτέρω καθυστέρηση θα έχει ως αποτέλεσμα την εσκεμμένη υπονόμευση της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας.
Marcin Libicki, εξ ονόματος της Ομάδας UEN. – (PL) Με χαροποιεί πραγματικά το γεγονός ότι ομιλώ στη σημερινή συνεδρίαση, διότι συζητούμε δύο έγγραφα που συνέταξαν το Κοινοβούλιο, οι βουλευτές αυτού του Κοινοβουλίου, ένα εξαιρετικό μέλος της Επιτροπής Αναφορών της οποίας προεδρεύω, ο κ. Hammerstein Mintz, και διότι συζητούμε επίσης μια έκθεση που συνέταξε ο κ. Cashman εξ ονόματος της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων – είναι αντιπρόεδρος της Επιτροπής Αναφορών και εξέχον μέλος της.
Ένα από τα σημεία εκκίνησης της συζήτησης είναι η έκθεση του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή, του καθηγητή Διαμαντούρου, σχετικά με τον ανοιχτό χαρακτήρα των εργασιών του Συμβουλίου. Το έργο του καθηγητή Διαμαντούρου, του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή μας, συνδέεται επίσης στενά με αυτό της επιτροπής μας. Απευθυνόμενος σε εσάς εξ ονόματος της Ομάδας Ένωση για την Ευρώπη των Εθνών, αλλά και ως πρόεδρος της Επιτροπής Αναφορών, είμαι ιδιαίτερα χαρούμενος που μπορώ να μιλήσω για αυτά τα τρία εξαιρετικά έγγραφα και θα ήθελα να συγχαρώ τους συντάκτες τους, τους κκ. Hammerstein Mintz και Michael Cashman για το εξαιρετικό έργο τους.
Μιλάμε σήμερα για ανοικτό χαρακτήρα. Μολονότι δεν ακούσαμε σήμερα τέτοιες απόψεις, ορισμένες φορές λέγεται ότι δεν χρειάζεται να έχουν όλα ανοικτό χαρακτήρα, ότι υπάρχουν διαπραγματεύσεις, συζητήσεις, προετοιμασίες. Πράγματι, συμφωνούμε με αυτό. Αυτές οι διαπραγματεύσεις, οι συζητήσεις και οι προετοιμασίες πρέπει να διεξάγονται παρασκηνιακά. Δεν απαιτούμε έναν ανοικτό χαρακτήρα που θα μας έδινε τη δυνατότητα να κρυφακούσουμε τι συζητούν οι υπουργοί με τους συναδέλφους τους στα γραφεία τους ή στις συνεδριάσεις του Συμβουλίου. Ωστόσο, όταν αρχίζει η συζήτηση στο Συμβούλιο, θέλουμε να γνωρίζουμε τι συζητά και ποια άποψη εκπροσωπεί ο καθένας.
Υπάρχουν τουλάχιστον τρεις λόγοι για να ζητούμε έναν τέτοιον ανοικτό χαρακτήρα. Ο πρώτος λόγος είναι απλά ότι έχουμε δικαίωμα στην αλήθεια και, συνεπώς, θέλουμε να γνωρίζουμε ποια είναι η αλήθεια. Δεύτερον, έχουμε το δικαίωμα εποπτείας. Έχουμε το δικαίωμα εποπτείας ως μεμονωμένοι βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και ως Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συνολικά, και επίσης έχουμε το δικαίωμα εποπτείας ως μέλη και πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επιπλέον, οι συνάδελφοί μας, οι βουλευτές των κοινοβουλίων των κρατών μελών των οποίων οι υπουργοί μιλούν στο Συμβούλιο έχουν επίσης το δικαίωμα να γνωρίζουν. Με άλλα λόγια, τόσο η ευρωπαϊκή όσο και η εθνική δημόσια κοινή γνώμη έχει το δικαίωμα να γνωρίζει τι διαδραματίζεται στο Συμβούλιο.
Υπάρχει επίσης ένα θέμα που βρίσκεται πολύ κοντά στην καρδιά της Επιτροπής Αναφορών, και αυτό είναι να φέρουμε τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα εγγύτερα στον πολίτη. Εάν λέμε ότι υπάρχει κρίση εμπιστοσύνης στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, αυτός ο ανοικτός χαρακτήρας των συζητήσεων θα ξεπεράσει αυτήν την κρίση. Με άλλα λόγια, θέλουμε να υπάρχει εμπιστοσύνη στην Ευρώπη, θέλουμε την εμπιστοσύνη για την οποία, και με ικανοποίηση το λέω, εργάζεται η Επιτροπή Αναφορών και τα δύο εξέχοντα μέλη της, οι συντάκτες αυτών των εκθέσεων.
Jens-Peter Bonde, εξ ονόματος της Ομάδας IND/DEM. – (DA) Κύριε Πρόεδρε, υπάρχει μια πολύ απλή μέθοδος εφαρμογής του ανοικτού χαρακτήρα στην ΕΕ: η αντιστροφή της διαδικασίας, ώστε να υπάρχει ανοικτή πρόσβαση σε όλες τις συνεδριάσεις και τα έγγραφα, εκτός εάν αποφασιστεί το αντίθετο. Έτσι είναι τα πράγματα εδώ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, και είναι κάτι από το οποίο τα υπόλοιπα θεσμικά όργανα μπορούν να αντλήσουν διδάγματα. Οι συνεδριάσεις της επιτροπής μας για την προετοιμασία νομοθεσίας είναι ανοικτές. Γιατί δεν μπορούν να είναι ανοικτές και οι αντίστοιχες διαπραγματεύσεις στις 300 κατά το ήμισυ μυστικές ομάδες εργασίας του Συμβουλίου; Η χρήση εμπειρογνωμόνων από εμάς δημοσιοποιείται. Γιατί δεν λέει η Επιτροπή ποιοι συμμετέχουν στις 3 000 μυστικές ομάδες εργασίας;
Η πρόταση για αντιστροφή της διαδικασίας έλαβε 200 από τις εν δυνάμει 220 υπογραφές στη Συνέλευση. Καμία άλλη πρόταση δεν έχει λάβει τόσο μεγάλη στήριξη: όλοι οι εκλεγμένοι εκπρόσωποι στα εθνικά κοινοβούλια, όλοι πλην ενός βουλευτή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και 23 από τις 28 κυβερνήσεις. Η πρόταση δεν απαιτεί καν αλλαγή της Συνθήκης. Μπορεί να υλοποιηθεί μέσω απλής αλλαγής του Κανονισμού. Τόσο η Επιτροπή όσο και το Συμβούλιο μπορούν να εγκρίνουν την πρόταση με απλή πλειοψηφία: 13 από τους 25 Επιτρόπους και 13 από τις 25 χώρες του Συμβουλίου. Ελάτε τώρα, κύριοι Barroso και Schüssel, δρομολογείστε τα πράγματα, ώστε ο κόσμος να αισθάνεται σεβασμό για την απαραίτητη διασυνοριακή συνεργασία.
Charlotte Cederschiöld (PPE-DE). – (SV) Κύριε Πρόεδρε, καταρχάς, θα ήθελα ειλικρινά να ευχαριστήσω τον κ. Cashman για την εποικοδομητική συνεργασία κατά τη διάρκεια των ετών σχετικά με την ενίσχυση του ανοικτού χαρακτήρα. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πάντα ήταν η κινητήριος δύναμη, αλλά πρέπει, με πάσα ειλικρίνεια, να αναγνωρίσω επίσης ότι η Επιτροπή και το Συμβούλιο έχουν επίσης συμβάλει πρόσφατα στην πραγματικά πολύ μεγάλη βελτίωση της ποιότητας την οποία διαπιστώνουμε την τελευταία πενταετία. Έχουμε τώρα στην ΕΕ μια νομοθετική διαδικασία που, από ορισμένες απόψεις, είναι πολύ πιο ανοικτή από αυτή των περισσότερων εθνικών κοινοβουλίων, συμπεριλαμβανομένου και του δικού μου.
Στόχος αυτής της επανεξέτασης είναι η θέσπιση κοινών κανόνων και για τα τρία θεσμικά όργανα. Βεβαίως, ελπίζω ότι, μακροπρόθεσμα, η διαδικασία θα διαδοθεί και στα εθνικά όργανα. Οι κανονισμοί πρέπει να σχεδιαστούν με τέτοιον τρόπο, ώστε να μπορέσουν να λάβουν τη στήριξη της πλειονότητας των θεσμικών οργάνων τόσο στην ΕΕ όσο και στα κράτη μέλη. Το Κοινοβούλιο αναλαμβάνει αυτήν την πρωτοβουλία για τον ανοικτό χαρακτήρα, προκειμένου να αυξηθεί ο δημοκρατικός έλεγχος και να υπάρξουν διευκρινίσεις εκεί όπου η νομοθεσία δεν είναι σαφής. Τα πρακτικά των συνεδριάσεων του Συμβουλίου πρέπει να δημοσιεύονται όταν το Συμβούλιο αναλαμβάνει νομοθετική δράση, κάτι που δεν σημαίνει ότι πρέπει να δημοσιοποιούνται οι λεπτομέρειες όλων των συνεδριάσεων της ΕΜΑ.
Όπως και στη διαδικασία συνεννόησης, θα πρέπει να διασφαλίζεται κάποιο περιθώριο διαπραγμάτευσης. Ωστόσο, ο ανοικτός χαρακτήρας θα πρέπει, βεβαίως, να εφαρμόζεται όταν πραγματικά λαμβάνονται αποφάσεις για τη νομοθεσία. Το να δοθεί αυτομάτως στο κοινό πρόσβαση στις νομικές γνωμοδοτήσεις θα σήμαινε τον περιορισμό του πεδίου πολιτικής δράσης. Είτε θα συνέβαινε αυτό είτε οι γνωμοδοτήσεις θα ήταν χαμηλότερης ποιότητας. Εναλλακτικά θα υπήρχαν γνωμοδοτήσεις μειωμένης ποιότητας. Οι βουλευτές που συμμετέχουν σε ένα συγκεκριμένο θέμα θα πρέπει, ωστόσο, να έχουν τη δυνατότητα σε συγκεκριμένες περιπτώσεις να μελετούν τις νομικές γνωμοδοτήσεις, εφόσον έχουν δεσμευτεί γραπτώς ότι θα τηρήσουν την εμπιστευτικότητα που ισχύει για όσους έχουν διαδραματίσει κάποιον ρόλο στο θέμα.
Η σαφής και σθεναρή προστασία των δεδομένων αποτελεί βασική προϋπόθεση ενισχυμένου ανοικτού χαρακτήρα. Τα σχετικά δικαιώματα –ο ανοικτός χαρακτήρας και η προστασία δεδομένων– συμπληρώνονται και ενισχύονται μεταξύ τους. Πρέπει να γίνονται σεβαστές οι πληροφορίες που δίνονται εμπιστευτικά. Επίσης, δεν πρέπει να υπάρχουν αναδρομικά μέτρα σε αυτόν τον τομέα. Είμαι πεπεισμένη ότι, μόλις η Επιτροπή ολοκληρώσει το έργο της, θα υπάρξει μια δίκαιη και ισορροπημένη πρόταση. Έχω εμπιστοσύνη στην κ. Wallström. Πρέπει να υπάρξει περαιτέρω ανάπτυξη του τρόπου με τον οποίο το κοινό έχει πρόσβαση στα έγγραφα, και το Συμβούλιο πρέπει να επιδείξει σεβασμό στους πολίτες και τη δημοκρατική διαδικασία. Πρέπει να γίνουν πολλά ακόμη σε αυτόν τον τομέα.
(Χειροκροτήματα από ορισμένες πλευρές)
Alexandra Dobolyi (PSE). – (HU) Ευχαριστώ την Επίτροπο για το γεγονός ότι υπήρξε θερμή υποστηρίκτρια, από κοινού με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, του δημόσιου χαρακτήρα των συνεδριάσεων του Συμβουλίου. Επαναλαμβάνω απλώς όσα ανέφεραν όσοι μίλησαν πριν από εμένα, διότι όλοι αναφέρθηκαν στο ίδιο θέμα: η κοινοβουλευτική νομιμότητα είναι θεμελιώδης αρχή της σύγχρονης δημοκρατίας, ενισχυμένη με νομοθετικές και εκτελεστικές εξουσίες. Μολονότι υπάρχουν κάποια κοινοβουλευτικά τμήματα στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης –όπως η Βουλή των Λόρδων στη Βρετανία– τα οποία δεν εκλέγονται άμεσα από τους πολίτες, σε επίπεδο κρατών μελών και αυτά τα τμήματα λαμβάνουν τις αποφάσεις τους δημόσια.
Δυστυχώς, το Συμβούλιο αποτελεί εξαίρεση αυτής της θεμελιώδους αρχής. Στο δημοκρατικό σύστημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι το μόνο νομοθετικό όργανο στον κόσμο που νομοθετεί κεκλεισμένων των θυρών. Ο αποκλεισμός του κοινού και η μυστικότητα δεν ενισχύουν καθόλου την αξιοπιστία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κατά τη συζήτηση ενός εξαιρετικά σημαντικού, αμφιλεγόμενου θέματος, η συζήτηση μεταξύ των κρατών μελών θα ήταν πιο διαφανής και πιο κατανοητή σε όλους, εάν το Συμβούλιο διεξήγαγε δημόσια τη νομοθετική συζήτηση, σε κάποιο από τα πιο πρώιμα στάδια της διαδικασίας. Συνεπώς, χαιρετίζω ιδιαίτερα την εξαιρετική έκθεση του κ. David Hammerstein, τις προτάσεις του κ. Michael Cashman και την έκθεση του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή επί του θέματος, και θα ήθελα να τους ευχαριστήσω για το έργο τους. Θα ήθελα να υπενθυμίσω σε όλους το γεγονός ότι, σύμφωνα με το πρώτο άρθρο της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, οι αποφάσεις πρέπει να λαμβάνονται όσο το δυνατόν πιο ανοικτά, ώστε να έρχεται η Ευρωπαϊκή Ένωση όσο το δυνατόν εγγύτερα στους πολίτες.
Anneli Jäätteenmäki (ALDE). – (FI) Κύριε Πρόεδρε, σύμφωνα με τις Συνθήκες της ΕΕ, οι αποφάσεις πρέπει να λαμβάνονται όσο το δυνατόν πιο ανοικτά και όσο το δυνατόν εγγύτερα στον λαό. Καμία από αυτές τις αρχές δεν εφαρμόζεται στην πράξη, και αυτό σίγουρα δεν συμβάλλει στην αξιοπιστία της ΕΕ. Δεν είναι αποδεκτό ότι το πιο σημαντικό νομοθετικό όργανο της ΕΕ, το Συμβούλιο, εξακολουθεί να συνεδριάζει κεκλεισμένων των θυρών όταν ενεργεί ως νομοθέτης. Μπορώ απλώς να φανταστώ τι θα συνέβαινε εάν το εθνικό κοινοβούλιο ενός κράτους μέλους έκλεινε τις πόρτες του όταν άρχιζε να νομοθετεί – το κοινοβούλιο σίγουρα θα αποδοκίμαζε κάτι τέτοιο. Ωστόσο, στην ΕΕ είναι ακόμη δυνατόν να νομοθετούμε με μη δημοκρατικό τρόπο.
Η μεγαλύτερη διαφάνεια θα καθιστούσε πιο εύκολο τον έλεγχο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, καθώς και των εθνικών κοινοβουλίων, και θα βελτίωνε σημαντικά τη δημόσια συζήτηση για θέματα σχετικά με την ΕΕ. Σήμερα, είναι πολύ δύσκολο για τα εθνικά κοινοβούλια και το κοινό να παρακολουθήσουν και να ελέγξουν τις αποφάσεις που λαμβάνουν οι ίδιοι οι υπουργοί τους στο Συμβούλιο. Αυτό πραγματικά δεν είναι πλέον αποδεκτό: ένα μέρος της δημοκρατίας είναι η διαφάνεια.
Σήμερα στην ΕΕ, ο κόσμος λέει ότι η Συνταγματική Συνθήκη θα πρέπει να επικυρωθεί γρήγορα. Εγώ, στην πραγματικότητα, θεωρώ ότι είναι πολύ πιο σημαντικό να προωθήσει η ΕΕ τη διαφάνεια και όλα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ ώστε να κάνουν ό,τι μπορούν για αυτό, και πάνω από όλα, προφανώς, το Συμβούλιο. Με αυτόν τον τρόπο, θα μπορούσε να καλυφθεί αυτή η μαύρη τρύπα στη δημοκρατία και η διαφάνεια θα αποτελούσε αναμφισβήτητο γεγονός στη νομοθεσία σε επίπεδο ΕΕ.
ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. MAURO Αντιπροέδρου
Carl Schlyter (Verts/ALE). – (SV) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ευχαριστήσω τους εισηγητές για το εποικοδομητικό έργο τους. Μου αρέσει η πρόταση του κ. Voggenhuber να αρνηθούμε να γίνουμε συνεργοί σε ένα μη δημοκρατικό τμήμα λήψης αποφάσεων. Πού είναι το Συμβούλιο; Δεν μπορούν να μείνουν ξύπνιοι τόσο αργά; Αυτό συμβαίνει γιατί κλειδώνονται στα δωμάτιά τους. Εάν άνοιγαν τις πόρτες, το οξυγόνο που θα ανέπνεαν θα τους έφτανε μέχρι το απόγευμα και έτσι θα μπορούσαν να συμμετάσχουν και σε αυτές τις συζητήσεις. Γιατί δεν ανοίγουν τις πόρτες τους; Οι πολιτικοί δεν επικροτούν οποιαδήποτε ευκαιρία να εμφανιστούν στην τηλεόραση; Γιατί, αναρωτιέμαι, δεν δράττει την ευκαιρία να κάνει κάτι τέτοιο; Όπως ολόκληρος ο πληθυσμός της Ευρώπης, αναρωτιέμαι τι κάνουν. Υπάρχει ένας εύκολος τρόπος να διορθωθεί η κατάσταση· ανοίξτε τις πόρτες για να δούμε τι συμβαίνει. Πιστεύω ότι η κ. Wallström θα οδηγήσει την ΕΕ στον 21ο αιώνα και θα ξυπνήσει το Συμβούλιο από τον ύπνο του 20ού αιώνα. Θεωρώ ότι είναι σημαντικό να υπενθυμίσουμε στο Συμβούλιο ότι, εάν ανοίξουν τώρα τις πόρτες των συνεδριάσεών τους, αυτό δεν πρέπει να γίνεται απλώς για να συναντιούνται επισήμως για μία μόνον ώρα και να ακολουθεί ένα τετράωρο γεύμα εργασίας, διότι σε αυτήν την περίπτωση ο ανοικτός χαρακτήρας θα ήταν μια χίμαιρα. Πιστεύουμε επίσης ότι το Συμβούλιο θα γευματίζει γρήγορα και θα λαμβάνει τις αποφάσεις του ανοικτά και για μεγάλο διάστημα.
Carlos Coelho (PPE-DE). – (PT) Κυρία Wallström, κυρίες και κύριοι, πιστεύουμε ότι το δικαίωμα της πρόσβασης στα έγγραφα είναι ένα από τα πιο σημαντικά δικαιώματα που χαίρουν οι ευρωπαίοι πολίτες.
Η ΕΕ διαθέτει προς το κοινό όλο και μεγαλύτερο αριθμό εγγράφων. Ωστόσο, υπάρχουν αρκετά προβλήματα, ιδιαίτερα όσον αφορά την ανεπαρκή εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001. Ως εκ τούτου, το Κοινοβούλιο έχει, ορθώς, τονίσει επανειλημμένως την ανάγκη αναθεώρησης αυτού του κανονισμού, με στόχο τη βελτίωση του και την ενίσχυση της νομοθεσίας της ΕΕ στον τομέα της διαφάνειας.
Το κάναμε αυτό, διότι είναι σημαντικό να τονίσουμε την ιδέα ότι οι πολίτες ανήκουν στο ευρωπαϊκό σχέδιο και ταυτίζονται με αυτό. Για να γίνει αυτό, πρέπει να υπάρξει μια διαδικασία λήψης αποφάσεων που θα βασίζεται σε διαφανείς, ανοικτές διαπραγματεύσεις και στη σωστή συνεργασία μεταξύ των θεσμικών οργάνων, χωρίς καμία ανεπιθύμητη μυστικότητα. Αυτός ο τροποποιημένος κανονισμός πρέπει επίσης να αποτελέσει τη νομική βάση για τη θέσπιση κανόνων, ορθών πρακτικών και διοργανικών συμφωνιών με στόχο τη βελτίωση της σύνταξης των νομοθετικών κειμένων και τη διασφάλιση της προσβασιμότητας των τελικών νομοθετικών κειμένων.
Συμφωνώ ολόψυχα με τον κ. Cashman, ο οποίος έκανε για μία ακόμη φορά εξαιρετικό έργο, όταν λέει πως το γεγονός ότι το Κοινοβούλιο δεν διαθέτει σαφή νομική βάση για την πρόσβαση σε διαβαθμισμένες πληροφορίες της ΕΕ έρχεται σε αντίθεση με τη δημοκρατική αρχή στην οποία βασίζεται η ΕΕ.
Είναι επίσης λυπηρό ότι τα θεσμικά όργανα δεν έχουν κοινή προσέγγιση για τον τρόπο διαχείρισης, διαχωρισμού και αποθήκευσης των διαφόρων ειδών εγγράφων. Έχουν αναμφίβολα γίνει βελτιώσεις, αλλά εξακολουθεί να μην υπάρχει μεγάλος συντονισμός μεταξύ των θεσμικών οργάνων, κυρίως όσον αφορά έγγραφα σχετικά με τις διοργανικές διαδικασίες. Θα πρέπει να υπάρξουν επίσης σαφείς κανόνες σχετικά με την πρόσβαση σε διοικητικά έγγραφα.
Κύριε Πρόεδρε, θα ολοκληρώσω αναφερόμενος σε ένα θέμα που με επηρεάζει ιδιαίτερα ως πρόεδρο της προσωρινής επιτροπής που αναλύει τις πτήσεις της CIA. Θα ήθελα να εκφράσω τη λύπη μου για την παράληψη του θέματος της πρόσβασης σε έγγραφα που τα κράτη μέλη διαβαθμίζουν και διαθέτουν στο Συμβούλιο.
Roger Knapman (IND/DEM). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, το Κόμμα Ανεξαρτησίας του Ηνωμένου Βασιλείου θα φανεί πιθανώς χρήσιμο για πρώτη φορά, γι’ αυτό χαίρομαι που μπορώ να πραγματοποιήσω τη μονόλεπτη ομιλία μου. Έχουμε επανειλημμένως καταδικάσει το Συμβούλιο για την έλλειψη διαφάνειας που το χαρακτηρίζει. Η λύση είναι πολύ απλή: να αλλάξουμε τον εσωτερικό Κανονισμό του Συμβουλίου, όπως καθιστά σαφές ο κ. Hammerstein Mintz στην έκθεσή του. Μια τέτοια κίνηση θα διασφάλιζε σίγουρα ότι στο μέλλον ο βρετανικός λαός θα έβλεπε πότε οι βρετανοί υπουργοί ανακαλούν τις δεσμεύσεις που είχαν αναλάβει πριν από τη συμμετοχή τους στις συνεδριάσεις αυτές.
Ωστόσο, αυτό δεν είναι αρκετό. Η Επιτροπή συνεχίζει να είναι η μη εκλεγμένη κυβέρνηση της ΕΕ, διαμορφώνοντας και υπαγορεύοντας νόμους χωρίς οποιαδήποτε δημοκρατική εντολή. Εν τω μεταξύ, το παρόν Σώμα εξακολουθεί με γελοίο τρόπο να προωθεί αλλεπάλληλες ψηφοφορίες με απρόθυμες ανατάσεις χειρών. Πάνω από όλα, η δημοκρατική απόρριψη του αποτυχημένου Συντάγματος της ΕΕ από τη Γαλλία και τις Κάτω Χώρες αντιμετωπίζεται με απόλυτη περιφρόνηση από το Συμβούλιο αλλά και από την Επιτροπή και το Κοινοβούλιο. Ας σταματήσουμε λοιπόν τα κηρύγματα περί δημοκρατίας στον υπόλοιπο κόσμο. Ανοίξτε διάπλατα τις πόρτες του Συμβουλίου αλλά και της Επιτροπής.
Inés Ayala Sender (PSE). – (ES) Κύριε Πρόεδρε, συγχαίρω θερμά τον κ. Hammerstein και την Επίτροπο για τις προσπάθειές τους να εκδημοκρατίσουν επιτέλους τις συνεδριάσεις του Συμβουλίου, να ανοίξουν τις θύρες των συνεδριάσεων στις οποίες παράγεται νομοθεσία χωρίς να παρέχονται στους πολίτες όλες οι απαραίτητες πληροφορίες.
Πρέπει να επισημάνω ότι, στη χώρα μου, την Ισπανία, η οποία ψήφισε υπέρ του Ευρωπαϊκού Συντάγματος, αυτό ήταν ένα από τα επιχειρήματα που ήταν πιο αποδεκτά από τους πολίτες: η πιθανότητα εκδημοκρατισμού των συνεδριάσεων του Συμβουλίου και η εκτίμηση όλων αυτών των πληροφοριών.
Ως εκ τούτου, υποστηρίζω τις προτάσεις του εισηγητή, ειδικά όσον αφορά τη δημοσίευση όλων αυτών των πληροφοριών, συμπεριλαμβανομένων όλων των πληροφοριών που σχετίζονται με τις διαδοχικές προεδρίες, στο Διαδίκτυο και σε όλες τις επίσημες γλώσσες της Κοινότητας, αποτρέποντας τυχόν περιορισμούς στην επικοινωνία.
Δεν έχει νόημα να δημοσιεύονται όλες οι πληροφορίες, να ανοίξουν αυτές οι θύρες, αλλά μόνο σε δύο ή τρεις γλώσσες, όπως φαίνεται ότι προτείνουν αυτήν τη στιγμή ορισμένα θεσμικά όργανα. Η διαφάνεια απαιτεί επίσης αυτό που ανακοινώνεται να γίνεται να κατανοητό, και να γίνεται κατανοητό από όλους τους πολίτες. Επομένως, καλούμε μετ’ επιτάσεως όλα τα θεσμικά όργανα που είναι υπέρ της δημοκρατικής διαφάνειας του Συμβουλίου να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια, προκειμένου να διασφαλίσουν τη διαφάνεια σε όλες τις γλώσσες.
Bill Newton Dunn (ALDE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θέλω να ξεκινήσω με ορισμένες παρατηρήσεις σχετικά με τα παράλογα σχόλια του κ. Knapman. Δήλωσε ότι η Επιτροπή είναι μια μη εκλεγμένη κυβέρνηση. Φυσικά, όλοι γνωρίζουν πολύ καλά ότι δεν πρόκειται καθόλου για κυβέρνηση. Θα θέλατε να εκλέγεται; Θα θέλατε να υπάρχει μια ομοσπονδιακή Ευρώπη με εκλεγμένη κυβέρνηση; Ελάτε, κύριε Knapman, ποια είναι τελικά η θέση σας; Έπειτα, χρησιμοποιεί αυτήν τη γελοία λέξη: η Επιτροπή «υπαγορεύει» νόμους. Δεν υπαγορεύει τίποτε: αντλεί τις εξουσίες της από το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο. Πείτε την αλήθεια στο βρετανικό κοινό – μόνο αυτό ζητάμε. Θα αφήσω τώρα το θέμα του κ. Knapman.
Στην Ομάδα των Φιλελευθέρων υποστηρίζουμε πλήρως αυτές τις εκθέσεις και θέλουμε περισσότερο ανοικτό χαρακτήρα. Κατά τη διάρκεια της βρετανικής Προεδρίας παλέψαμε πολύ σκληρά για να πείσουμε τον κ. Μπλερ να κάνει κάτι. Όπως συνηθίζει άλλωστε, ακούστηκαν μεγάλα λόγια και δόθηκαν υποσχέσεις, όμως οι ενέργειες στις οποίες προέβη το Συμβούλιο Υπουργών υπό τη βρετανική Προεδρία υπήρξαν ελάχιστες, και αυτό είναι πολύ λυπηρό. Θέλουμε το Συμβούλιο να νομοθετεί δημοσίως. Είναι απολύτως σαφές και απλό: μόνο η Βόρεια Κορέα και το Πεκίνο συμπεριφέρονται όπως το Συμβούλιο Υπουργών στις Βρυξέλλες. Αυτό πρέπει να αλλάξει αν θέλουμε να κατανοούν οι πολίτες αυτά που συμβαίνουν στην Ευρώπη.
Δεύτερον, επιθυμούμε οι νομικές γνωμοδοτήσεις που συντάσσονται στο πλαίσιο νομοθετικών διαδικασιών να έχουν δημόσιο χαρακτήρα, όχι μόνον έναντι των κοινοβουλευτικών επιτροπών αλλά και έναντι των πολιτών τους οποίους εκπροσωπούμε.
Δεν έχω άλλο χρόνο στη διάθεσή μου. Ωστόσο, θα ψηφίσουμε όλοι υπέρ – ελπίζω ακόμη και ο κ. Knapman.
Alexander Stubb (PPE-DE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, έχοντας εργαστεί επί έξι χρόνια στη φινλανδική αντιπροσωπεία και στο φινλανδικό Υπουργείο Εξωτερικών –με άλλα λόγια, στο Συμβούλιο– και τρία χρόνια στην Επιτροπή ως δημόσιος υπάλληλος, δεν γνωρίζω αν αποτελώ στοιχείο του παθητικού ή του ενεργητικού στον ισολογισμό αυτής της συζήτησης – πιθανώς είμαι στοιχείο του παθητικού, και απευθύνομαι στον Pekka Shemeikka και σε όλους τους φίλους του από το Συμβούλιο!
Θέλω να θίξω διάφορα ζητήματα. Το πρώτο είναι ότι εδώ εξετάζουμε δύο ξεχωριστά αλλά αλληλένδετα ζητήματα: την πρόσβαση στα έγγραφα και τον ανοικτό χαρακτήρα του Συμβουλίου. Εάν ο κ. Cashman μού το επιτρέπει, θα εστιάσω την προσοχή μου στο δεύτερο. Ενίοτε έχω την αίσθηση ότι είμαστε κάπως υποκριτικοί στη συζήτηση καθόσον, αν λάβουμε υπόψη τα εθνικά κοινοβούλια, πολλές επιτροπές δεν έχουν ποτέ ανοικτό χαρακτήρα. Είμαστε πολύ πιο ανοικτοί από τα εθνικά κοινοβούλια, και αυτό δεν πρέπει να το λησμονούμε.
Το δεύτερο ζήτημα αφορά τη μεγαλύτερη δημοσιότητα των συνεδριάσεων του Συμβουλίου. Πρόκειται για μια μακρόχρονη ιστορία που ξεκινά με την έκθεση Trumpf-Piris το 1999, ενώ ακολούθησαν διάφορα συμπεράσματα του Συμβουλίου το 2001, το Σύνταγμα το 2004 και μια απόφαση του Συμβουλίου το 2005. Είναι μια υπόθεση που βρίσκεται σε εξέλιξη, αλλά δεν το καταλαβαίνουμε. Προσωπικά πιστεύω ότι είναι φανταστική η ιδέα να ανοίξουμε τις συνεδριάσεις του Συμβουλίου. Γνωρίζουμε όλοι πώς οι υπουργοί χρησιμοποιούν την ΕΕ ως αποδιοπομπαίο τράγο. Πρώτα χτυπούν ο ένας τον άλλο στον ώμο στη συνεδρίαση του Συμβουλίου και λένε: «Καλός ο συμβιβασμός», ενώ πέντε λεπτά αργότερα εμφανίζονται στα μέσα ενημέρωσης της χώρας τους και δηλώνουν: «Δεν μπορούσαμε να κάνουμε τίποτα». Πρέπει να προσδώσουμε πιο ανοικτό χαρακτήρα στο Συμβούλιο όταν αυτό νομοθετεί και, όσο πιο σύντομα το επιτύχουμε, τόσο το καλύτερο.
Ένα διαφορετικό ζήτημα είναι ότι, έχοντας συμμετάσχει εκατοντάδες ώρες σε συνεδριάσεις του Συμβουλίου, μπορώ να πω ότι είναι ίσως οι πιο ανιαρές συνεδριάσεις που υπάρχουν. Ο ανοικτός χαρακτήρας θα ζωντάνευε τις συζητήσεις στο Συμβούλιο, επειδή τώρα οι μετέχοντες συχνά έρχονται και διαβάζουν έτοιμα έγγραφα. Αυτό είναι πραγματικά ανιαρό, ενώ με τον ανοικτό χαρακτήρα η κατάσταση θα βελτιωθεί κάπως.
Το επόμενο ζήτημα που θέλω να θίξω αφορά την Coreper. Ας είμαστε ειλικρινείς: δεν νομίζω ότι η Coreper πρόκειται ποτέ να αποκτήσει ανοικτό χαρακτήρα και δεν πιστεύω ότι αυτό είναι απαραιτήτως κακό.
Επιτρέψτε μου να ολοκληρώσω με μια ουτοπική πρόταση, η οποία μοιάζει μάλλον με την πρόταση του κ. Voggenhuber. Αυτό που πρέπει να γίνεται είναι να συνεδριάζει το Συμβούλιο σε μια αίθουσα χωρίς βοηθούς δίπλα τους και με απόλυτη δημοσιότητα. Ένα τέτοιο Συμβούλιο θα ήταν πραγματικά ανοικτό και διαφανές, και αυτό ακριβώς χρειαζόμαστε.
Proinsias De Rossa (PSE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, μια ζωντανή, δημόσια, πολιτική διαπραγμάτευση επί συγκεκριμένων ζητημάτων αποτελεί τη βάση για τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού πολιτικού χώρου. Όταν ένα από τα νομοθετικά μας θεσμικά όργανα συνεδριάζει και λαμβάνει αποφάσεις κατ’ ιδίαν, κεκλεισμένων των θυρών, αρνούμαστε τη δημιουργία και τη γέννηση αυτού του πολιτικού χώρου.
Δεν υποτιμώ τις δυσκολίες της δημοσιοποίησης μιας τέτοιας διαπραγμάτευσης σε έναν πληθυσμό 450 εκατ. ανθρώπων με περισσότερες από είκοσι τέσσερεις γλώσσες, αλλά σήμερα διαθέτουμε την αναγκαία τεχνολογία: έχουμε δορυφορική τηλεόραση, ραδιόφωνο, μεταδόσεις μέσω του Διαδικτύου, μια μεγάλη ποικιλία εργαλείων επικοινωνίας τα οποία μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε, και δεν πιστεύω ότι το κόστος πρέπει να προβάλλεται ως δικαιολογία, επειδή το κόστος του να μην κάνουμε κάτι τέτοιο, το κόστος του να μην έχουμε ανοικτές, δημόσιες, ζωντανές διαπραγματεύσεις στην Ευρώπη συνεπάγεται την αδυναμία να δημιουργήσουμε ένα μέλλον για την Ευρώπη.
Στις 22 Απριλίου, το Συμβούλιο Ανταγωνισμού θα συνεδριάσει κεκλεισμένων των θυρών για να αποφασίσει σχετικά με το μέλλον της οδηγίας για τις υπηρεσίες, μιας οδηγίας ως προς την οποία εκατομμύρια ευρωπαίοι πολίτες έχουν αποκτήσει ενεργό ρόλο και ενεργό ενδιαφέρον. Η διαπραγμάτευση πρέπει να διεξαχθεί δημοσίως.
Barbara Kudrycka (PPE-DE). – (PL) Με χαροποιεί το γεγονός ότι τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης γίνονται ολοένα πιο ανοικτά και διαφανή, αλλά πρέπει να θυμόμαστε ότι η παροχή πρόσβασης στα έγγραφα και η διασφάλιση του ανοικτού χαρακτήρα των συνεδριάσεων του Συμβουλίου δεν είναι μια χάρη που τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα μπορούσαν αλλά δεν χρειάζεται να κάνουν στους ευρωπαίους πολίτες. Πρόκειται περισσότερο για ένα νομικό και ηθικό καθήκον, προς τήρηση των βασικών αρχών της χρηστής διαχείρισης των δημόσιων υποθέσεων, ή της χρηστής διακυβέρνησης όπως είναι γνωστή, διότι θα μας δώσει τη δυνατότητα να ξεπεράσουμε σταδιακά την αποξένωση των Ευρωπαίων από τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τον αυξανόμενο ευρωσκεπτικισμό τους και να δώσουμε ένα τέλος στα αστεία που λένε ότι το μόνο πράγμα με το οποίο ασχολούμαστε εδώ είναι η συμβολική καμπυλότητα της μπανάνας.
Εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση εξάγει και θέλει να εξάγει τις βασικές δημοκρατικές αξίες της σε σχέση με την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των αξιών της χρηστής διακυβέρνησης, πρέπει η ίδια να γίνει το καλύτερο παράδειγμα αυτών των αξιών. Ωστόσο, μιλώντας από την προοπτική των μετακομμουνιστικών νέων κρατών μελών, και επίσης των κρατών που ποθούν τη δημοκρατία και των κρατών που βρίσκονται σε μεταβατικό στάδιο, πρέπει με λύπη μου να συμπεράνω ότι, λόγω της περιορισμένης διαφάνειάς τους, τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης εξακολουθούν να μην είναι το καλύτερο παράδειγμα προς μίμηση. Συνεπώς, χρειαζόμαστε οπωσδήποτε νέους κανονισμούς που θα εξειδικεύσουν τα καθήκοντα των θεσμικών οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και θα δώσουν έναν σαφή και ακριβή ορισμό των περιπτώσεων όπου μπορεί να μην επιτρέπεται η πρόσβαση στα έγγραφα και στα πρακτικά των συνεδριάσεων του Συμβουλίου.
Παρόλα αυτά, στην πράξη η εξεύρεση περισσότερων πληροφοριών αποτελεί μείζον πρόβλημα. Για να έχει κάποιος πρόσβαση σε ένα έγγραφο, πρέπει να γνωρίζει καταρχάς ότι υπάρχει. Η επόμενη σημαντική πτυχή της διασφάλισης της μεγαλύτερης δυνατής πρόσβασης και διαφάνειας των συνεδριάσεων των θεσμικών οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι ο περιορισμός της διαφθοράς, της σύγκρουσης συμφερόντων και όλων των αμφιβολιών, καθώς και των κατηγοριών για έλλειψη αντικειμενικότητας στη λήψη αποφάσεων. Πόσο συχνά ακούμε κατηγορίες για προκατειλημμένη λήψη αποφάσεων από τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για μη σαφείς αρχές…;
(Ο Πρόεδρος διακόπτει την ομιλήτρια)
Μαρία Ματσούκα (PSE). – Κύριε Πρόεδρε, κύριοι συνάδελφοι, τελικά η συζήτηση για τον ανοικτό χαρακτήρα των συνεδριάσεων στο Συμβούλιο είναι συζήτηση για τη δημοκρατία. Δεν θα μπορούσα παρά να συμφωνήσω απόλυτα με τις συστάσεις του Διαμεσολαβητή καθώς και τις προτάσεις του συναδέλφου Hammerstein Mintz ή του φίλου μου, του Michael Cashman.
Η έλλειψη ενημέρωσης των εκλογέων για τις θέσεις που υπερασπίζονται οι εκπρόσωποι των κυβερνήσεών τους σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης δημιουργεί ένα θολό τοπίο γύρω από το ποιος ευθύνεται για τις αποφάσεις που αφορούν την καθημερινότητά τους. Οι κυβερνήσεις βρίσκουν βολικό να κατηγορούν την Ένωση για τις αποφάσεις που δεν τις συμφέρουν, ενώ διεκδικούν τα εύσημα για αποφάσεις που ευνοούν το κράτος τους.
Η δημοκρατία όμως απαιτεί γνώση, κρίση και αντίδραση. Η έλλειψη γνώσης για τις θέσεις των κυβερνήσεων στο Συμβούλιο στερεί και τα εθνικά κοινοβούλια από τη δυνατότητα ελέγχου των κυβερνήσεων των κρατών τους επί ευρωπαϊκών θεμάτων.
Το ζήτημα εν τέλει της διαφάνειας στο Συμβούλιο καταλήγει στο θεμελιώδες ερώτημα αν επιθυμούμε ή όχι μια ευρωπαϊκή κοινή γνώμη. Μια κοινή γνώμη ικανή να εκφράζει την ικανοποίηση, τη δυσαρέσκειά της, αλλά και ικανή να στέλνει το μήνυμα προς τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, ικανή να υποχρεώνει το Συμβούλιο –όπως άριστα σημειώνει ο εισηγητής– σε συλλογική ευθύνη των υπουργών.
Αυτό, αγαπητοί συνάδελφοι, μπορεί πράγματι να αποτελέσει πορεία ευρωπαϊκής ενοποίησης.
David Hammerstein Mintz (Verts/ALE). – (ES) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ευχαριστήσω όλα τα μέλη της Επιτροπής Αναφορών –μια πολύ σημαντική κοινοβουλευτική επιτροπή– για τη βοήθειά τους, ιδιαίτερα τον πρόεδρό της, κ. Libicki, και τον αντιπρόεδρό της, κ. Cashman.
Συνοπτικά, πιστεύω ότι αυτή η συζήτηση έχει αποδείξει ότι το Κοινοβούλιο απαιτεί διαφάνεια. Ωστόσο, αυτή η απαίτηση αντιμετωπίζεται με αδιαφορία, με μια αυτιστική απάντηση ή ακόμα και με καμία απάντηση. Υπάρχουν πολλά λόγια αλλά όχι πράξεις.
Αναλογιζόμενος την πρόταση του κ. Voggenhuber, αναρωτιέμαι: πρέπει πραγματικά να φτάσουμε στο σημείο της κοινοβουλευτικής απεργίας, προκειμένου να επιτευχθεί ένας ελάχιστος βαθμός διαφάνειας στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο; Ή μήπως θα συνεχίσουμε να διεξάγουμε αυτές τις συζητήσεις κάθε χρόνο, κάθε δύο χρόνια, με το Κοινοβούλιο να εκφράζει μία ομόφωνη θέση, χωρίς καμία απάντηση από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, χωρίς καμία σαφή πρωτοβουλία από την Επιτροπή, χωρίς να την βλέπει ο απλός πολίτης;
Είναι πολύ καλό που εγκρίθηκε το άνοιγμα των Συμβουλίων τον Οκτώβριο, Επίτροπε Wallström, αλλά ο απλός πολίτης δεν έχει δει τίποτα, οι υπουργοί δεν εμφανίζονται να συζητούν στην τηλεόραση, δεν υπάρχει ορατή συζήτηση.
Πρέπει να καταστήσουμε την ευρωπαϊκή πολιτική συζήτηση ορατή, πρέπει να κάνουμε και τη συζήτηση στο Συμβούλιο πολιτικά ενδιαφέρουσα, όχι μόνο τη συζήτηση στο Κοινοβούλιο. Αυτό ζητούμε, και πιστεύω ότι πρέπει να υιοθετήσουμε συγκεκριμένα μέτρα και προτάσεις και όχι μόνο ωραία λόγια.
Elmar Brok (PPE-DE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, ζητώ συγγνώμη διότι έφθασα μόλις τώρα, αλλά μόλις τώρα τελείωσε η συνεδρίαση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων. Χαίρομαι για την εκπόνηση αυτής της έκθεσης, γιατί συνιστά ένα σημαντικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Δεν θα χρειαζόταν να συζητήσουμε γι’ αυτήν την έκθεση αν είχε επικυρωθεί η Συνταγματική Συνθήκη –όπου αυτό αποτελεί μία από τις πιο σημαντικές μας επιθυμίες. Η διαφάνεια είναι καίριο ζήτημα, προκειμένου να διαθέτει νομιμοποίηση η πολιτική.
Αυτό δεν σημαίνει τίποτα άλλο από το ότι πρέπει να απαντάμε στους πολίτες όταν ερωτούν ποιος και πότε είναι υπεύθυνος για κάτι, όταν πρέπει να ληφθούν αποφάσεις. Αν ένα από τα νομοθετικά όργανα, δηλαδή το Συμβούλιο Υπουργών, δεν εκτελεί το νομοθετικό του έργο ανοιχτά, θα έχουμε τελικά πρόβλημα. Μία πιθανή απάντηση στη διάρκεια της περιόδου περισυλλογής, στην οποία βρισκόμαστε, θα μπορούσε να είναι να ανοίξουν οι πόρτες για το κοινό.
Φυσικά, γνωρίζω πολύ καλά ότι υπάρχουν όρια –και σε σχέση με την Επιτροπή Μονίμων Αντιπροσώπων– για το τι μπορεί να γίνει δημόσια και για το ενδεχόμενο να εμποδιστεί η διεξαγωγή διαπραγματεύσεων από το ότι γίνονται δημόσια. Ασφαλώς μπορεί να μην συμφωνώ με τον εισηγητή για το ποια είναι αυτά τα όρια. Σας παρακαλώ θερμά, κυρία Επίτροπε, κυρία Αντιπρόεδρε, να αναλάβετε μαζί με εμάς αυτήν την πρωτοβουλία για να σημειωθεί πρόοδος στον τομέα αυτό.
Θα ήθελα να εκφράσω τις ευχαριστίες μου στον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή για τη θετική γραμμή που υιοθέτησε στην έκθεσή του, γιατί το σχετικό έναυσμα ήταν μία αναφορά που υποβλήθηκε –με τη βοήθειά μου– από τη νεολαία των Χριστιανοδημοκρατών της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας, και χαιρόμαστε διότι η πίεση εκ μέρους νέων ανθρώπων ήταν εκείνη που κατέστησε δυνατή μια τέτοια συζήτηση που θα ανοίξει την πόρτα σε περισσότερη διαφάνεια και περισσότερη δημοκρατία.
Πρόεδρος. Η συζήτηση έληξε.
Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί αύριο στις 12.00.
Γραπτή δήλωση (άρθρο 142)
Richard Corbett (PSE). – (EN) Έχουμε ήδη προχωρήσει αρκετά στην προσπάθεια να φέρουμε το Συμβούλιο στο φως της ημέρας, αλλά πρέπει να προχωρήσουμε ακόμα περισσότερο και, συνεπώς, επικροτώ την κεντρική ιδέα αυτής της έκθεσης.
Το Συμβούλιο στο παρελθόν διεξήγαγε πάντα τις διαβουλεύσεις του κεκλεισμένων των θυρών, χωρίς δικαίωμα πρόσβασης του κοινού στα έγγραφα, και μάλιστα δεν δημοσιοποιούσε καν τα αποτελέσματα των ψηφοφοριών του, καθιστώντας έτσι αδύνατον για τα εθνικά κοινοβούλια να παρακολουθούν πώς ψηφίζουν οι υπουργοί που εκπροσωπούν τη χώρα τους. Τα τελευταία χρόνια, αυτό άλλαξε σημαντικά, χάρη στην πίεση που ασκήθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Τώρα, το Συμβούλιο δημοσιοποιεί τουλάχιστον τα αποτελέσματα των ψηφοφοριών, επιτρέπει την πρόσβαση στα περισσότερα έγγραφα και, χάρη στην πρωτοβουλία της βρετανικής Προεδρίας το περασμένο έτος, διεξάγει δημόσιες διαβουλεύσεις σχετικά με τη νομοθεσία που θεσπίζεται στο πλαίσιο της διαδικασίας συναπόφασης. Τώρα έχει έρθει η ώρα να προχωρήσουμε περισσότερο και να θεσπίσουμε την αρχή ότι το σύνολο της νομοθετικής δραστηριότητας του Συμβουλίου πρέπει να πραγματοποιείται δημοσίως, όπως ισχύει ήδη για το άλλο νομοθετικό σώμα της ΕΕ, το Κοινοβούλιο.
Jules Maaten (ALDE). – (NL) Η αυστριακή Προεδρία πρέπει να θέσει προτεραιότητα στον ανοικτό χαρακτήρα των συνεδριάσεων του Συμβουλίου των Υπουργών. Το Σώμα, ως συννομοθέτης, συνεδριάζει και ψηφίζει ανοικτά, και όλα τα έγγραφα των συνεδριάσεων δημοσιεύονται στο Διαδίκτυο. Αυτό επιτρέπει στους πάντες, σε όλες τις οργανώσεις, τα μέσα ενημέρωσης και τους εθνικούς πολιτικούς να μας παρακολουθήσουν εάν το επιθυμούν. Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί το Συμβούλιο δεν μπορεί να κάνει το ίδιο.
Τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 21ης Δεκεμβρίου 2005 σχετικά με το θέμα αυτό χαρακτηρίζονται από έλλειψη τολμηρότητας από αυτήν την άποψη. Σε αυτούς ακριβώς τους τομείς είναι που το Συμβούλιο αποφασίζει μόνο με ομόφωνη συναίνεση ότι είναι σημαντικό να διεξάγονται δημόσια τόσο η ψηφοφορία όσο και η συζήτηση. Μόνο με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να δώσουμε τέλος στις παρασκηνιακές συμφωνίες. Αυτό δεν είναι δύσκολο, καθώς δεν απαιτείται καν αλλαγή της Συνθήκης για το άνοιγμα των συνεδριάσεων του Συμβουλίου στο κοινό. Το μόνο που απαιτείται είναι μια αλλαγή στον Κανονισμό του Συμβουλίου.
Δεν είναι πλέον σωστό το Συμβούλιο να λαμβάνει τις περισσότερες αποφάσεις του κεκλεισμένων των θυρών. Επιπλέον, πρέπει να εγκριθεί η πρόσβαση στα έγγραφα των θεσμικών οργάνων. Οι ευρωπαίοι πολίτες που απέρριψαν τη Συνταγματική Συνθήκη το καλοκαίρι του 2005 εξέφρασαν την ανάγκη για μια πιο διαφανή και πιο δημοκρατική Ένωση.
13. Εφοδιασμός των φιλανθρωπικών οργανώσεων που έχουν εξουσιοδοτηθεί να υλοποιήσουν το ευρωπαϊκό πρόγραμμα επισιτιστικής βοήθειας υπέρ των πλέον απόρων – Διαβήτης (γραπτές δηλώσεις): βλ. Συνοπτικά Πρακτικά
14. Υπουργική Διάσκεψη του ΠΟΕ στο Χονγκ-Κονγκ (συζήτηση)
Πρόεδρος. Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση της έκθεσης (A6-0051/2006) του κ. Παπαστάμκου, εξ ονόματος της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου, σχετικά με την αξιολόγηση του Κύκλου της Ντόχα μετά την υπουργική διάσκεψη του ΠΟΕ στο Χονγκ Κονγκ (2005/2247(INI)).
Γεώργιος Παπαστάμκος (PPE-DE), εισηγητής. – Κύριε Πρόεδρε, λυπούμεθα που ο αρμόδιος Επίτροπος, ο κ. Mandelson, δεν είναι παρών. Η στάθμιση των υποχρεώσεων αποτελεί αντικειμενικό γεγονός και, σε κάθε περίπτωση, βαρύνει τον επιλέγοντα. Βεβαίως, χαιρόμεθα πάρα πολύ για την παρουσία της Αντιπροέδρου της Επιτροπής, κ. Wallström.
Η επιτυχής ολοκλήρωση των τρεχουσών διαπραγματεύσεων στο πλαίσιο του Παγκοσμίου Οργανισμού Εμπορίου αποτελεί κορυφαία πρόκληση για την παγκόσμια κοινότητα, αφού αναμένεται να ενισχύσει σημαντικά την παγκόσμια οικονομία, την ανάπτυξη και την απασχόληση. Αναμένεται ακόμη να καταστήσει το διεθνές εμπορικό σύστημα πιο δίκαιο, πιο ισορροπημένο και πιο αποτελεσματικό προς όφελος όλων των εμπορικών εταίρων.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ο τομέας της γεωργίας βρέθηκε, μέχρι τώρα, στο επίκεντρο των διαπραγματεύσεων. Η Ένωση, ωστόσο, συνεχίζει να δέχεται πιέσεις ενώ είναι γνωστό ότι υπέβαλε, τον περασμένο Οκτώβριο, μια πολύ σημαντική προσφορά σχετικά με την πρόσβαση στην αγορά. Αρκεί να αναφερθεί ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι, παγκοσμίως, ο μεγαλύτερος εισαγωγέας γεωργικών προϊόντων από τις αναπτυσσόμενες χώρες.
Το γενικό πλαίσιο του περιορισμού των δασμών πρέπει να αξιολογηθεί σε συνάρτηση με: πρώτον, τη σημαντική προσφορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης να καταργήσει το κοινοτικό σύστημα των εξαγωγικών επιστροφών· δεύτερον, την ήδη πραγματωθείσα δραστική μείωση της κοινοτικής εσωτερικής στήριξης και, τρίτον, τη συγκριτικά μειονεκτική θέση των ευρωπαίων γεωργών – παραγωγών λόγω της υποχρέωσής τους να συμμορφωθούν προς αυστηρότερους κανόνες.
Πιστεύω ότι περαιτέρω μονομερείς παραχωρήσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση στο στάδιο αυτό, θα έθεταν σαφώς σε κίνδυνο την εφαρμογή της αναθεωρημένης ΚΑΠ και θα βοηθούσαν ελάχιστα ή και καθόλου τις χώρες εκείνες για τις οποίες έχει σχεδιασθεί το αναπτυξιακό πρόγραμμα.
Η ανάπτυξη δεν θα πρέπει να συγχέεται με τη μονομερή προώθηση των συμφερόντων των μεγάλων εξαγωγέων γεωργικών προϊόντων. Παράλληλα, απαιτείται ουσιαστική πρόοδος σε άλλους σημαντικούς τομείς, οι οποίοι αποτελούν κατ’ εξοχήν τομείς επιθετικού ενδιαφέροντος για την Ευρωπαϊκή Ένωση, τις τρίτες βιομηχανικές χώρες αλλά και τις αναπτυσσόμενες χώρες.
Για τη ΝΑΜΑ, η τελική συμφωνία θα πρέπει να διασφαλίζει νέες, πραγματικές ευκαιρίες πρόσβασης στην αγορά μέσω σημαντικών μειώσεων των εφαρμοζομένων δασμών τόσο στις ανεπτυγμένες όσο και στις δυναμικά αναπτυσσόμενες χώρες.
Για τις υπηρεσίες, απαιτείται περαιτέρω ουσιαστική απελευθέρωση με πλήρη, βέβαια, σεβασμό των εθνικών πολιτικών και του δικαιώματος των κρατών μελών να ρυθμίζουν τις δημόσιες υπηρεσίες τους.
Οι αναδυόμενες οικονομίες οφείλουν να αναλάβουν το μερίδιο ευθύνης και συνεισφοράς που τους αναλογεί. Είναι ακριβώς αυτές οι χώρες που διατηρούν τα υψηλότερα επίπεδα προστασίας και κρατούν το κλειδί της ανάπτυξης των φτωχότερων χωρών μέσω της προώθησης των εμπορικών συναλλαγών Νότου-Νότου.
Η διαφοροποίηση μεταξύ των αναπτυσσομένων χωρών είναι όχι μόνον θεμιτή αλλά και επιβεβλημένη προς όφελος των ασθενέστερων αναπτυσσομένων χωρών. Η πλήρης απαλλαγή όλων των αναπτυσσομένων χωρών από την ανάληψη δεσμεύσεων θα λειτουργούσε ως αντικίνητρο για μεταρρυθμίσεις και για την αντιμετώπιση των ενδογενών παραγόντων της αναπτυξιακής τους υστέρησης.
Αντιθέτως, πιστεύω ότι η εξωστρέφεια και ενεργότερη συμμετοχή των αναπτυσσομένων χωρών στις πολυμερείς διαπραγματεύσεις, ανάλογα με τον βαθμό ανάπτυξής τους, θα συμβάλουν στην αποτελεσματική ενσωμάτωση των χωρών αυτών στην παγκόσμια οικονομία. Απαραίτητη βέβαια προϋπόθεση είναι η παροχή επαρκούς στοχοθετημένης τεχνικής στήριξης προκειμένου να ανταποκριθούν στις νέες τους υποχρεώσεις και να εφαρμόσουν αποτελεσματικά τους κανόνες του ΠΟΕ. Ιδιαίτερα σημαντική είναι η διασφάλιση ενός φιλόδοξου και αποτελεσματικού προγράμματος «Βοήθεια για το εμπόριο» (aid for trade).
Η αποτυχία των πολυμερών διαπραγματεύσεων και, κατ’ επέκταση, η στροφή σε διμερείς περιφερειακές συμφωνίες θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε άνιση διαδικασία απελευθέρωσης, σε άνισο κατανομή του αναπτυξιακού προϊόντος και σε ανεξέλεγκτες εμπορικές διενέξεις. Η Ευρωπαϊκή Ένωση ορθώς παραμένει προσηλωμένη στη δέσμευσή της στην πολυμερή προσέγγιση της εμπορικής πολιτικής και στη στήριξή της στον ΠΟΕ, ως οργανωμένη έκφραση της παγκόσμιας εμπορικής διακυβέρνησης.
(Χειροκροτήματα)
Margot Wallström, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θέλω να ευχαριστήσω τον εισηγητή, κ. Παπαστάμκο, και να ζητήσω συγγνώμη εκ μέρους του συναδέλφου μου κ. Mandelson, ο οποίος θα προτιμούσε να είναι εδώ αυτοπροσώπως, αλλά επέστρεψε σήμερα από το Ρίο, όπου πέρασε μερικές ημέρες προσπαθώντας να προσεγγίσει μια κοινή συμφωνία με τους ομολόγους του από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Βραζιλία, καθώς και με τον κ. Lamy, τον Γενικό Διευθυντή του ΠΟΕ.
Ο κ. Mandelson μού ζήτησε να σας ενημερώσω σχετικά με το πώς βλέπει τις εξελίξεις του γύρου υπό το φως των γεγονότων αυτού του Σαββατοκύριακου. Δυστυχώς, οι συζητήσεις στο Ρίο δεν οδήγησαν σε σημαντικά επιτεύγματα. Ωστόσο, αποτέλεσαν σημαντικό βήμα προόδου στην προσπάθεια βελτίωσης της αμοιβαίας κατανόησης των θέσεων των διαφόρων πλευρών. Πρέπει να κατανοήσουμε τις πιέσεις που υφίστανται, καθώς και τις προσδοκίες που τρέφουν οι εταίροι μας. Το ζήτημα δεν είναι να υποχρεώσουμε τους άλλους να συγκλίνουν με τη θέση μας, αλλά να κατανοήσει ο ένας τις θέσεις του άλλου και να εξετάσουμε στη συνέχεια τρόπους σύγκλισης των θέσεών μας κατά τρόπο τέτοιο, ώστε να επιτυγχάνονται επαρκή οφέλη για όλους. Εξακολουθούν να υπάρχουν διαφορές, αλλά οι βασικοί παράγοντες δεν διατυπώνουν πλέον στον ίδιο βαθμό θέσεις οι οποίες μπορούν να γίνουν δεκτές από τους συνομιλητές τους. Οι θέσεις μας πρέπει τώρα να μετακινηθούν συγχρόνως.
Όσον αφορά το χρονοδιάγραμμα και την προθεσμία για τη συμφωνία σχετικά με ρυθμίσεις για την πρόσβαση στην αγορά γεωργικών και μη γεωργικών προϊόντων έως τα τέλη του Απριλίου, τα περιθώρια δεν έχουν ακόμα εξαντληθεί. Ωστόσο, οι γενικές γραμμές της πιθανής συμφωνίας δεν έχουν πλήρως καθορισθεί ακόμη. Ο κ. Lamy συνόψισε την κατάσταση μετά τη συνάντηση του Ρίο καλώντας τη Βραζιλία να είναι έτοιμη να ανοίξει τις βιομηχανίες της στον ξένο ανταγωνισμό και καλώντας την ΕΕ και τις ΗΠΑ να αμβλύνουν την προσφορά τους για το άνοιγμα των αγορών γεωργικών προϊόντων. Αυτό δείχνει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται τώρα σε καλύτερη θέση από ό,τι ήταν κατά την περίοδο πριν και αμέσως μετά τη Διάσκεψη του Χονγκ Κονγκ.
Οι βουλευτές αντιλαμβάνονται πλέον ότι αυτήν τη στιγμή δεν πραγματοποιείται πρόοδος όσον αφορά την προσφορά της ΕΕ σχετικά με τη γεωργία και ότι η επιτυχία ή η αποτυχία του γύρου δεν μπορεί να εξαρτάται μόνο από αυτόν τον παράγοντα αλλά από τη συνολική ισορροπία. Η εξίσωση που πρέπει να λυθεί μεταξύ των αντικρουόμενων συμφερόντων των μελών του ΠΟΕ δεν είναι εύκολη. Ωστόσο, οι στόχοι και οι φιλοδοξίες μας δεν έχουν αλλάξει: δημιουργία πραγματικά νέων επιχειρηματικών ευκαιριών σχετικά με τα γεωργικά και βιομηχανικά προϊόντα και τις υπηρεσίες σε ανεπτυγμένες και προηγμένες αναπτυσσόμενες χώρες, καθώς και συμβολή στην ανάπτυξη· αναδιάρθρωση του εμπορίου στον τομέα της γεωργίας· και ενίσχυση των πολυμερών κανόνων.
Μπορούμε να επιτύχουμε τους στόχους μας μόνο μέσω ενός ευρέος και φιλόδοξου γύρου. Συνεισφέρουμε στον γύρο όταν οι προτεινόμενες πραγματικές μειώσεις των γεωργικών δασμών, καθώς και των επιδοτήσεων που προκαλούν στρέβλωση του εμπορίου, συνδυάζονται με πραγματικές μειώσεις των βιομηχανικών δασμών και πραγματική ελευθέρωση των επιπρόσθετων υπηρεσιών από εκείνους που μπορούν να συμβάλουν. Πρέπει επίσης να διατηρήσουμε την ενιαία δέσμευση εκτός των τομέων γεωργικών και βιομηχανικών αγαθών.
Σε αυτό το πλαίσιο, θέλουμε να ευχαριστήσουμε τον κ. Παπαστάμκο για την εξαιρετική του έκθεση. Σας ευχαριστούμε για την υποστήριξη ενός φιλόδοξου και αυθεντικού γύρου ανάπτυξης. Συμφωνούμε με την προσέγγιση που υιοθέτησε ο εισηγητής, ο οποίος τόνισε την ανάγκη να σημειωθεί πρόοδος σε όλες τις πτυχές αυτής της ευρείας ημερήσιας διάταξης, με σαφή έμφαση στους στόχους ως προς τη μείωση της φτώχειας και την αειφόρο ανάπτυξη. Εκτιμούμε ιδιαίτερα τη στήριξη του Κοινοβουλίου στην προσπάθεια επίτευξής τους. Ωστόσο, αναφερόμενοι σε έναν πραγματικό γύρο ανάπτυξης, δεν πρέπει να πέσουμε στην παγίδα της απλούστευσης και γενίκευσης που καταρρίπτει την πλάνη ότι η γεωργική ελευθέρωση θα ήταν απλώς μια μαγική συνταγή ανάπτυξης.
Όπως αναφέρεται σε μια ενδιαφέρουσα μελέτη του ιδρύματος Carnegie, τα περισσότερα οφέλη από την ελευθέρωση του γεωργικού τομέα περιορίζονται στις ανεπτυγμένες χώρες και σε μια κλειστή ομάδα πολύ ανταγωνιστικών εξαγωγέων γεωργικών προϊόντων, ειδικότερα της Βραζιλίας, της Αργεντινής και της Νότιας Αφρικής. Πρέπει να ληφθούν υπόψη άλλα στοιχεία, όπως οι επιπτώσεις της διάβρωσης των προτιμήσεων στις φτωχότερες αναπτυσσόμενες χώρες. Για όλους αυτούς τους λόγους, τα βασικά οφέλη του αναπτυξιακού προγράμματος της Ντόχα για τις αναπτυσσόμενες χώρες δεν έγκεινται στη γεωργία αλλά στο εμπόριο βιομηχανικών προϊόντων, ειδικότερα σε κλάδους εντάσεως εργασίας όπως η υποδηματοποιία και η κλωστοϋφαντουργία.
Μια άλλη πλάνη που ορθώς καταρρίπτεται στην έκθεσή σας είναι ότι εντός της ομάδας των αναπτυσσόμενων χωρών, όλες οι χώρες είναι ίσες. Κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Αν θέλουμε ο τρέχων γύρος να αξιοποιήσει πραγματικά τις αναπτυξιακές του δυνατότητες, τότε αυτό πρέπει να ληφθεί υπόψη. Κάθε συμβολή στον γύρο πρέπει να είναι ανάλογη της ικανότητας συμβολής. Οι αναπτυσσόμενες χώρες δεν έχουν κοινά συμφέροντα και ικανότητες στο εμπόριο. Είναι θέμα κοινής λογικής. Δεχόμαστε ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες πρέπει, κατά κανόνα, να συμβάλλουν λιγότερο όσον αφορά την πρόσβαση στην αγορά από ό,τι οι ανεπτυγμένες χώρες. Ωστόσο, οι προηγμένες αναπτυσσόμενες χώρες πρέπει να παρέχουν ουσιαστική συμβολή μέσω πραγματικής πρόσβασης στις νέες αγορές μη γεωργικών προϊόντων και υπηρεσιών, ωστόσο η συμβολή αυτή πρέπει να είναι μικρότερη από εκείνη των ανεπτυγμένων χωρών. Πρέπει να κάνουν μόνο τα δύο τρίτα των όσων κάνουμε εμείς. Αυτή είναι η λεγόμενη αρχή της ασύμμετρης εφαρμογής της αμοιβαιότητας.
Όσο για τις άλλες αναπτυσσόμενες χώρες, συμφωνούμε ότι πρέπει να αναλαμβάνουν λιγότερες δεσμεύσεις αναλόγως του επιπέδου ανάπτυξής τους ή, όπως στην περίπτωση των λιγότερο αναπτυγμένων χωρών, δεν πρέπει να υποχρεούνται να αναλαμβάνουν καμία δέσμευση.
Πρέπει να συνεχίσουμε τις προσπάθειές μας υπέρ του δίκαιου εμπορίου. Ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της υπουργικής διάσκεψης του περασμένου Δεκεμβρίου στο Χονγκ Κονγκ ήταν το γεγονός ότι άλλες ανεπτυγμένες χώρες δέχτηκαν να ακολουθήσουν την πολιτική της ΕΕ σχετικά με την παροχή ελεύθερης δασμών και ποσοτικών περιορισμών πρόσβασης για προϊόντα που προέρχονται από τις λιγότερο αναπτυγμένες χώρες. Ωστόσο, όπως πολύ σωστά τονίζεται στην έκθεσή σας, δυστυχώς η απόφαση εξακολουθεί να επιτρέπει στις πλούσιες χώρες να εξαιρούν το 3% των δασμολογικών ορίων.
Καθώς πλησιάζουμε στην τελική φάση αυτού του γύρου, πρέπει τώρα να ασχοληθούμε με όλους τους τομείς διαπραγμάτευσης ταυτόχρονα. Αυτό απαιτεί εντατικοποίηση των σιωπηρών επαφών με βασικούς εταίρους –όπως η συνάντηση που πραγματοποιήθηκε το προηγούμενο Σαββατοκύριακο στο Ρίο– για τον εντοπισμό πιθανών τελικών πακέτων. Συγχρόνως, πρέπει να συνεχίσουμε να απευθυνόμαστε σε όλα τα μέλη του ΠΟΕ, ειδικότερα στις ΛΑΧ και τις χώρες μέσου επιπέδου ανάπτυξης, για να οικοδομήσουμε πολυμερή συναίνεση. Ο κ. Lamy καλείται να διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο για την επίτευξη αυτού του στόχου.
Η τελική συμφωνία πρέπει να εξυπηρετεί τα συμφέροντα όλων των μελών του ΠΟΕ και ειδικότερα των λιγότερο ανεπτυγμένων χωρών και των άλλων αδύναμων και ευάλωτων μελών. Παρόλο που αυτό γίνεται ολοένα και δυσκολότερο, θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε για την τήρηση των προθεσμιών που συμφωνήθηκαν στο Χονγκ Κονγκ, όπως η προθεσμία σχετικά με τη συμφωνία ως προς τη διευθέτηση του ζητήματος των δασμών στα γεωργικά και βιομηχανικά προϊόντα έως το τέλος του Απριλίου. Συγχρόνως, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι άλλα ζητήματα αυτού του γύρου τα οποία απαιτούν περισσότερο χρόνο, όπως οι υπηρεσίες, οι κανόνες και οι γεωγραφικοί δείκτες, θα παραμείνουν τμήμα της ενιαίας δέσμευσης.
Θα συνεχίσουμε να σας ενημερώνουμε και να αφουγκραζόμαστε τις απόψεις σας σχετικά με τις κυριότερες εξελίξεις στον γύρο αυτό.
Maria Martens (PPE-DE), συντάκτρια γνωμοδότησης της Επιτροπής Ανάπτυξης. – (NL) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, καταρχάς, θα ήθελα να συγχαρώ τον κ. Παπαστάμκο για την εξαιρετική του έκθεση. Ως συντάκτρια γνωμοδότησης της Επιτροπής Ανάπτυξης, με ικανοποιεί το γεγονός ότι το στοιχείο της ανάπτυξης κατέχει την εξέχουσα θέση που του πρέπει.
Είναι αναμφισβήτητο ότι το εμπόριο μπορεί να συμβάλει στους τομείς της ανάπτυξης, στη μείωση της φτώχειας και στην επίτευξη των στόχων της Χιλιετίας. Ωστόσο, παραμένει ένα δύσκολο θέμα, διότι, ενώ τα συμφέροντα των διαφόρων χωρών δεν είναι πάντα ταυτόσημα, ο νόμος και η τάξη εξακολουθούν να είναι σημαντικά στοιχεία στο παγκόσμιο εμπόριο. Όλοι ωφελούνται από τους δίκαιους κανόνες στο εμπόριο. Για τον λόγο αυτό, το πολυμερές εμπορικό πλαίσιο εξακολουθεί να έχει μεγάλη σημασία, ιδιαίτερα στην περίπτωση των αναπτυσσόμενων χωρών, και γι’ αυτό πρέπει να καταβάλουμε μια συνολική προσπάθεια για να τελειώσει θετικά ο φετινός γύρος της Ντόχα.
Ήλπιζα για κάτι τέτοιο, όμως τώρα ανησυχώ όλο και περισσότερο. Έχουν περάσει σχεδόν τέσσερεις μήνες και δεν έχει υπάρξει σχεδόν καμία πρόοδος, και το Ρίο δεν έχει προφανώς επιφέρει ακόμη αρκετά αποτελέσματα. Πρέπει να γίνουν πολλά ακόμη σε πολλούς τομείς, συμπεριλαμβανομένης, όπως έχει ήδη επισημάνει η Επίτροπος, της επεξεργασίας μιας ειδικής και διαφορετικής αντιμετώπισης της στήριξης προς τις λιγότερο αναπτυγμένες χώρες, ιδιαίτερα, προκειμένου να ενισχυθεί το εμπόριο και η διαπραγματευτική ικανότητα όσον αφορά τις επιδοτήσεις που διασπούν το εμπόριο, όπως η εσωτερική στήριξη, κλπ. Πρέπει να υπάρξει περαιτέρω διαπραγμάτευση αυτών των θεμάτων και κανένα από αυτά δεν θα πρέπει να εξαρτάται μόνον από κάποιο αποτέλεσμα στη γεωργία ή την πρόσβαση στην αγορά μη γεωργικών προϊόντων (ΝΑΜΑ).
Ο κ. Lamy μάς προειδοποίησε πρόσφατα ότι η μη επίτευξη των τριών βασικών στόχων έως τη συμφωνημένη προθεσμία της 11ης Απριλίου είναι η συνταγή για την αποτυχία του γύρου. Ανέφερε σε αυτό το πλαίσιο την εσωτερική στήριξη, την πρόσβαση στην αγορά γεωργικών προϊόντων και τους βιομηχανικούς δασμούς. Η Ευρώπη, οι ΗΠΑ και πιο αναπτυγμένες αναπτυσσόμενες χώρες θα πρέπει να επωμιστούν τις ευθύνες σε αυτό το πλαίσιο.
Εξακολουθώ να ελπίζω σε ένα θετικό αποτέλεσμα φέτος. Η δέσμευση της Ευρώπης είναι σταθερή, αλλά χωρίς την προσπάθεια όλων των βασικών φορέων, δεν μπορεί να επιτευχθεί κανένα αποτέλεσμα σε πολυμερές επίπεδο που θα μπορέσει να βοηθήσει ή να ανακόψει τις πιο αδύναμες αναπτυσσόμενες χώρες. Ας συνεχίσουμε να εργαζόμαστε για έναν επιτυχή γύρο με καλά αποτελέσματα, κυρίως για χάρη των φτωχών χωρών.
Margarita Starkevičiūtė (ALDE), εισηγήτρια γνωμοδότησης της Επιτροπής Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων. – (LT) Εκπροσωπώντας τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων, θα ήθελα να επισημάνω ότι η έκθεση που παρουσιάστηκε είναι πιο ισορροπημένη σε σχέση με άλλα έγγραφα επί του ιδίου θέματος τα οποία έχουν συζητηθεί κατά το παρελθόν. Ωστόσο, δυστυχώς, η έκθεση αυτή και συχνά οι ίδιες οι συζητήσεις δεν δίνουν αρκετή προσοχή στην επίλυση των προβλημάτων που αντιμετωπίζει ο ευρωπαϊκός τομέας του εμπορίου υπηρεσιών, ενώ από τον τομέα υπηρεσιών στην Ευρωπαϊκή Ένωση προέρχεται το 70% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Προκειμένου να δώσω έμφαση στη σημασία αυτού του τομέα και στη σημασία του για το διεθνές εμπόριο υπηρεσιών, θα αναφερθώ απλώς σε δύο πτυχές. Αυτό επηρεάζει κυρίως τους χρηματοπιστωτικούς τομείς. Στις αναπτυσσόμενες χώρες, η έλλειψη ευκαιριών για την εκμετάλλευση διαφόρων προοδευτικών χρηματοπιστωτικών προϊόντων, κυρίως για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, όπου απασχολείται το μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού αυτών των χωρών, εμποδίζει τον εκσυγχρονισμό των οικονομιών τους και τη μετάβαση του εργατικού δυναμικού από τη γεωργία σε τομείς μεγαλύτερης παραγωγικότητας. Αντίθετα, τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν μπορούν να εκμεταλλευτούν τη δυναμική της τεράστιας βιομηχανίας των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών. Είμαστε πολύ ανταγωνιστικοί σε αυτόν τον τομέα. Και αντιμετωπίζουμε προβλήματα στην εμπορία γεωργικών προϊόντων με τις αναπτυσσόμενες χώρες. Συνεπώς, πρέπει πραγματικά να παλέψουμε για να αλλάξει η δομή του εμπορίου, προκειμένου να λειτουργεί πιο εύκολα και προκειμένου μια πιο σύγχρονη οικονομία να είναι μια πιο σύγχρονη παγκόσμια οικονομία. Ως εκ τούτου, πρέπει να ενθαρρύνουμε το εμπόριο στις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, κάτι που θα επέτρεπε στις αναπτυσσόμενες χώρες να εκσυγχρονίσουν τις οικονομίες τους και, ως αποτέλεσμα, θα καθιστούσε πιο αποτελεσματική τη δομή του διεθνούς εμπορίου. Βεβαίως, αυτό σημαίνει ότι πρέπει να συζητήσουμε την εισαγωγή προτύπων που θα καλύπτουν τη ρύθμιση του εμπορίου, τη διαχείριση εταιρειών και τη ρύθμιση των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών.
Albert Deß (PPE-DE), συντάκτης γνωμοδότησης της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, θα ήθελα να εκφράσω αρχικά τις θερμότερες ευχαριστίες μου στον συνάδελφό μου κ. Παπαστάμκο για την έκθεσή του και για τις σαφείς και ξεκάθαρες απόψεις του για το είδος του αποτελέσματος που θα θέλαμε από τον ΠΟΕ.
Και η Επιτροπή Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου θα ήθελε να δει μία επιτυχή περάτωση του γύρου της Ντόχα – όχι όμως με οποιοδήποτε τίμημα. Είναι απαράδεκτο οι λίγοι να έχουν όλα τα οφέλη, ενώ πολλοί άλλοι αφήνονται αβοήθητοι. Αυτό που χρειαζόμαστε, είναι δίκαιοι όροι για το εμπόριο. Επικροτώ την εμμονή της έκθεσης στην ανάγκη μίας θεμελιώδους μεταρρύθμισης του ΠΟΕ. Δεν αρκεί να ορίζεται ως κύριος στόχος του ΠΟΕ η επέκταση του εμπορίου. Ως στόχοι του ΠΟΕ πρέπει να οριστούν και περιβαλλοντικές προδιαγραφές, προδιαγραφές για την προστασία του καταναλωτή, για την προστασία των ζώων, καθώς και ελάχιστες κοινωνικές προδιαγραφές. Είναι απαράδεκτο να είναι τελικά οι κερδισμένοι από τις διαπραγματεύσεις του ΠΟΕ εκείνοι που καταληστεύουν τη φύση και εκμεταλλεύονται τους ανθρώπους.
Δεν είναι δίκαιο να απαιτείται από τους ευρωπαίους αγρότες που ασχολούνται με την παραγωγή τροφίμων να συμμορφώνονται ολοένα και με νέες απαιτήσεις, ενώ οι απαιτήσεις αυτές δεν ισχύουν για τις εισαγωγές. Ο πρώην καγκελάριος της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, Χέλμουτ Κολ, είχε πει κάποτε ότι θα ήθελε να δει να εφαρμόζονται στις εισαγωγές τροφίμων αυτά που ήδη εφαρμόζονται για την αυτοκινητοβιομηχανία, όπου επιτρέπεται η εισαγωγή αυτοκινήτων από την Ιαπωνία, τις ΗΠΑ και την Κορέα στη Γερμανία, αλλά επιτρέπεται να κινούνται στους δρόμους μόνον εφόσον πληρούν τις υψηλές τεχνικές προδιαγραφές που ισχύουν εδώ. Αν τα τρόφιμα πληρούν τις ίδιες υψηλές προδιαγραφές που τηρούμε εμείς οι ευρωπαίοι αγρότες, τότε δεν υπάρχει λόγος να φοβόμαστε τον παγκόσμιο ανταγωνισμό.
Ευχαρίστως θα αντιμετωπίσουμε αυτόν τον ανταγωνισμό όταν θα έχουμε ένα αποτέλεσμα βάσει του οποίου αυτοί που μετέχουν της αυξανόμενης ευημερίας δεν θα είναι λίγοι αλλά πολλοί.
Paul Rübig, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, θα ήθελα να εκφράσω τις θερμές μου ευχαριστίες στον κ. Παπαστάμκο για τη σαφή κατεύθυνση που έδωσε όταν ήταν στο Χονγκ Κονγκ. Μπορούμε να θεωρήσουμε ότι είμαστε τυχεροί, διότι στο Χονγκ Κονγκ επιτεύχθηκε ένα πολιτικό πλαίσιο που τώρα καθορίζει εκ των πραγμάτων τη μορφή που θα πάρουν οι διαπραγματεύσεις στη Γενεύη. Η πολιτική τελικά πέτυχε κάτι, όμως τώρα πρέπει οι εμπειρογνώμονες να επεξεργαστούν την ουσία στη Γενεύη και μπορούμε μόνο να ελπίζουμε ότι θα το κάνουν όσο γρηγορότερα γίνεται. Γνωρίζουμε ότι δεν θα είναι εύκολο, όμως μας πιέζει κάπως ο χρόνος, και κατά κανόνα, στον τομέα αυτό δεν επιτυγχάνονται λύσεις χωρίς χρονική πίεση.
Φυσικά, το πρώτο πράγμα που ενδιαφέρει τις ΜΜΕ είναι το άνοιγμα της αγοράς, που πρέπει να είναι φιλόδοξο και, το κυριότερο, βασισμένο στην αμοιβαιότητα. Πιστεύω ότι αυτός είναι ο τομέας όπου το «development box» –ένα πρόγραμμα για ΜΜΕ που έχει σχεδιασθεί για να φέρνει σε επαφή μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις των ανεπτυγμένων και των λιγότερο ανεπτυγμένων χωρών– θα ήταν ένα καλό μέσο για να σημειώσουν μελλοντικά επιτυχία και οι δύο πλευρές.
Γι’ αυτό χρειαζόμαστε, φυσικά, την κοινοβουλευτική διάσταση στις διάφορες χώρες του ΠΟΕ. Όπως γνωρίζουμε, κάθε κοινοβούλιο συμπεριλαμβάνει και την κυβέρνηση και την αντιπολίτευση, και η τελευταία είναι αυτή που μπορεί να σημειώσει πολύ σημαντική πρόοδο στα ζητήματα αυτά, γιατί στις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες, η αντιπολίτευση και, φυσικά, τα μέσα ενημέρωσης έχουν ιδιαίτερη σημασία για να σημειωθεί πρόοδος στις διαπραγματεύσεις.
Τέλος –και πιστεύω ότι αυτό δεν είναι άνευ σημασίας– υπάρχει η διατλαντική σχέση. Εδώ χρειάζονται συζητήσεις, ιδίως για τον γεωργικό τομέα, και δεν μπορώ παρά να συμφωνήσω με τον κ. Deß ότι χρειαζόμαστε εδώ ένα πλαίσιο που θα προσφέρει σε όλους τη δυνατότητα να κερδίσουν. Χρειαζόμαστε την παγκόσμια αγορά και το ίδιο θα ισχύει και μελλοντικά.
Javier Moreno Sánchez, εξ ονόματος της Ομάδας PSE. – (ES) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Αντιπρόεδρε, κυρίες και κύριοι, καταρχάς θα ήθελα να συγχαρώ τον κ. Παπαστάμκο για την έκθεσή του και να τον ευχαριστήσω για την προθυμία και τη συνεργασία που επέδειξε, προκειμένου να διατηρηθεί η συνοχή αυτού του Σώματος και η γενική προσέγγιση που έχει υιοθετήσει μετά την έναρξη του γύρου της Ντόχα.
Η ομάδα μας θα προτείνει ορισμένες μικρές αλλαγές και θα υποστηρίξει το έργο του αύριο.
Τα αποτελέσματα στο Χονγκ Κονγκ ήταν μετριοπαθή –το συζητήσαμε αυτό ήδη τον Ιανουάριο– αλλά καταρτίστηκε ένας οδικός χάρτης, με καθορισμένες χρονικές προθεσμίες, η πρώτη από τις οποίες είναι στις 30 Απριλίου του τρέχοντος έτους.
Κυρίες και κύριοι, θα ήθελα να εστιάσω την ομιλία μου στην πορεία μας προς τη Γενεύη. Είναι ενθαρρυντικό το γεγονός ότι οι διαπραγματεύσεις έχουν εξισορροπηθεί εκ νέου και ότι οι συζητήσεις δεν αφορούν πλέον αποκλειστικά τη γεωργία. Έχει σημειωθεί πρόοδος όσον αφορά την πρόσβαση στις μη γεωργικές αγορές (NAMA), στις υπηρεσίες και στη διευκόλυνση του εμπορίου, καθώς και σε θέματα ανάπτυξης.
Εξακολουθούμε να θέλουμε να κλείσει αυτός ο γύρος στο τέλος του έτους με μια φιλόδοξη και ισορροπημένη συμφωνία σε όλους τους τομείς των διαπραγματεύσεων. Υποστηρίζουμε πλήρως τη στρατηγική της Επιτροπής και εξακολουθούμε να υπερασπιζόμαστε την αρχή την ενιαίας δέσμευσης.
Η επιτυχία εξαρτάται βασικά από την πολιτική βούληση και την ευελιξία των μεγάλων πρωταγωνιστών. Έχει έρθει ο καιρός να προχωρήσουμε μπροστά. Βασιζόμαστε στις διαπραγματευτικές ικανότητες των αρμόδιων Επιτρόπων μας να πείσουν τις Ηνωμένες Πολιτείες να υποβάλουν νέες προτάσεις όσον αφορά την εσωτερική ενίσχυση των αγροτών τους και των αναδυόμενων χωρών, ειδικά της Βραζιλίας και της Ινδίας, να επιδείξουν ευελιξία όσον αφορά τις θέσεις τους και να υποβάλουν προτάσεις που θα οδηγήσουν σε ένα πραγματικό άνοιγμα των βιομηχανικών αγορών τους.
Όσον αφορά την πρόσβαση στις μη γεωργικές αγορές, λαμβάνοντας υπόψη ότι έχει επιλεγεί η ελβετική φόρμουλα, πρέπει να καθοριστεί ένας κατάλληλος αριθμός συντελεστών και να εφαρμοστεί η αρχή της ασύμμετρης αμοιβαιότητας, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες θα μπορέσουν να προστατέψουν τους ευάλωτους βιομηχανικούς τομείς τους και ότι η ευρωπαϊκή βιομηχανία θα μπορέσει να ενισχύσει την ανταγωνιστική θέση της στην πρόσβαση στις βιομηχανικές αγορές.
Στον τομέα των υπηρεσιών, πρέπει να συνεχίσουμε προς την κατεύθυνση που επιλέχθηκε στις πρόσφατες πολυμερείς διαπραγματεύσεις και τα αιτήματα που υποβλήθηκαν στις 28 Φεβρουαρίου πρέπει να συνοδευτούν από σοβαρές αναθεωρημένες προσφορές στις 31 Ιουλίου, λαμβάνοντας πάντα υπόψη ότι πρέπει να διατηρηθεί μια ισορροπία ανάμεσα στην ελευθέρωση των αγορών και στο απόλυτο δικαίωμα των κρατών μελών να ρυθμίζουν τη δραστηριότητα σε αυτόν τον τομέα, ειδικά στον τομέα των βασικών δημόσιων υπηρεσιών.
Κυρία Επίτροπε, στο Χονγκ Κονγκ, εμείς οι βουλευτές είχαμε μια θαυμάσια θέα του κόλπου, αλλά έπρεπε να χρησιμοποιούμε κιάλια, προκειμένου να παρακολουθήσουμε τις εργασίες της διάσκεψης. Υπάρχει μια υπέροχη λίμνη στη Γενεύη. Ελπίζω να μην συμβεί το ίδιο και εκεί.
Γνωρίζουμε ότι μπορούμε να βασιζόμαστε στην υποστήριξη και στην υλικοτεχνική βοήθεια της Επιτροπής, προκειμένου να δοθεί στην αντιπροσωπεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου η δέουσα θέση και προκειμένου να συμμετάσχει και να ενημερώνεται πλήρως καθ’ όλη τη διαδικασία των διαπραγματεύσεων.
Sajjad Karim, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θέλω καταρχάς να ευχαριστήσω επισήμως τον κ. Παπαστάμκο για την προσέγγιση που υιοθέτησε στο έργο του. Η προσέγγισή του επέτρεψε την υπέρβαση των διαχωριστικών γραμμών στο Σώμα, προκειμένου να επιτελέσουμε ένα εξαιρετικό έργο το οποίο πιστεύω ότι προάγει το ζήτημα αυτό προς όφελος τόσο του Κοινοβουλίου και της Επιτροπής όσο και της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο σύνολό της.
Ο ΠΟΕ έχει λάβει συγκεκριμένα μέτρα για τη βελτίωση της διαφάνειας και της δημοκρατικής συμμετοχής στις διαδικασίες λήψης αποφάσεών του, ωστόσο υπάρχουν ακόμα βασικές ατέλειες, η προσπάθεια αντιμετώπισης των οποίων απασχολεί μεγάλο μέρος της συμβολής μου στην έκθεση αυτή.
Στο Χονγκ Κονγκ διοργανώθηκαν περίπου 450 συνεδριάσεις, ωστόσο εκλεγμένοι παρατηρητές κλήθηκαν σε πολύ λίγες από αυτές. Μόνο δύο περιελάμβαναν όλα τα μέλη του ΠΟΕ, ενώ στην πλειονότητά τους ήταν κλειστές και μυστικές παρασκηνιακές συνεδριάσεις. Αυτό μπορεί να συμβάλει σε αποτελεσματικές διαπραγματεύσεις, αλλά προσφέρει στο κοινό ελάχιστες δυνατότητες παρακολούθησης του πιο σημαντικού θεσμού του παγκοσμίου συστήματος εμπορίου. Αυτή η νοοτροπία της λήψης αποφάσεων κεκλεισμένων των θυρών αποτελεί σημαντική τροχοπέδη στον αγώνα για την άρση της μυστικότητας, ο οποίος μπορεί να παραλληλιστεί με τον δικό μας αγώνα όσον αφορά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Ενώ οι ηγέτες της συνδιάσκεψης αντήλλαξαν συγχαρητήρια για μια διαφανή και επαγωγική διαδικασία, δεν υπάρχουν αρχεία ή πρακτικά των συνεδριάσεων αυτών. Ποιος είπε τι, ποιες χώρες κλήθηκαν ή παρίσταντο, κανείς από το κοινό δεν θα μάθει ποτέ. Οι ανησυχίες αυτές απλώς εντείνονται από τη διοργάνωση μικρών υπουργικών διασκέψεων και μεγάλων συνδιασκέψεων κεκλεισμένων των θυρών, στις οποίες η πλειονότητα των αναπτυσσόμενων χωρών είτε δεν καλείται είτε δεν μπορεί να παραστεί.
Η αύξηση του αριθμού των μελών και η λήψη αποφάσεων βάσει συναίνεσης, ενώ μοιάζει πιο δημοκρατική, εξακολουθεί να μην αντισταθμίζει την επιρροή των βιομηχανοποιημένων χωρών σε σύγκριση με τις αναπτυσσόμενες ομολόγους τους. Παρά το γεγονός ότι περισσότερα από τα τρία τέταρτα των μελών είναι αναπτυσσόμενες χώρες, ο ΠΟΕ εξακολουθεί να αντιπαρατάσσει πυγμάχους βαρέων βαρών και πυγμάχους κατηγορίας μύγας.
Η έλλειψη πρόσβασης οδήγησε στην κατάρρευση των συνομιλιών στο Σηάτλ και στο Κανκούν όταν οι υπουργοί άσκησαν το δημοκρατικό τους δικαίωμα και είπαν «όχι». Ωστόσο, το πάθημα δεν έγινε μάθημα. Οι συνομιλίες του 2005 προγραμματίστηκαν πάλι κατά τέτοιον τρόπο, ώστε οι συζητήσεις πραγματοποιήθηκαν σε διάφορες τοποθεσίες την ίδια ώρα. Αυτό ωφελεί τις μεγάλες αποστολές της ΕΕ και των ΗΠΑ, αλλά αφήνει τους υπουργούς ορισμένων αναπτυσσόμενων χωρών –όσους δεν μπορούν να χωριστούν στα δύο– να νιώθουν αβοήθητοι, καθώς συχνά γνωρίζουν λιγότερα από όσα οι πανταχού παρούσες ΜΚΟ και οι πλούσιοι επιχειρηματίες.
Οι ΜΚΟ έχουν εξασφαλίσει την ενίσχυση του ρόλου τους στις διαπραγματεύσεις του ΠΟΕ με την αιτιολογία ότι εκπροσωπούν την κοινωνία των πολιτών, αλλά είναι όντως έτσι; Ποια είναι τα μέλη τους και πώς θα μπορούσαν ποτέ να επωφεληθούν από περιορισμένες εκστρατείες επί μεμονωμένων θεμάτων; Και το πιο σημαντικό, πώς μπορεί να επικρατήσει η δημοκρατία όταν μη εκλεγμένες ΜΚΟ χαίρουν πιο προνομιακής πρόσβασης στους βασικούς παίκτες από ό,τι δημοκρατικά εκλεγμένοι αντιπρόσωποι;
Η Επιτροπή έχει ίσως καταβάλει συνειδητές προσπάθειες να επικοινωνήσει με παρατηρητές στο Χονγκ Κονγκ, αλλά αυτό δεν υποκαθιστά την άμεση συμβολή των εκλεγμένων κοινοβουλευτικών αντιπροσώπων για την αντιστάθμιση του σαφούς αυτού δημοκρατικού ελλείμματος.
Frithjof Schmidt, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, βασικά το ζητούμενο στον γύρο της Ντόχα ήταν το εμπόριο να προάγει και να υποστηρίζει την ανάπτυξη. Το ότι αυτό έγινε πρότυπη απαίτηση αποτελεί ορόσημο στην ιστορία των διεθνών εμπορικών σχέσεων και ήταν και εξακολουθεί να είναι σωστό. Αυτό σημαίνει πως η συνέχιση των συνομιλιών πρέπει να εξεταστεί από το πρίσμα της ανάπτυξης.
Αυτό κάνει πολύ πιο ανησυχητικό το γεγονός ότι το διάσημο ίδρυμα Carnegie παρουσίασε τώρα μία έκθεση όπου υπογραμμίζεται πως το αναπτυξιακό περιεχόμενο του τωρινού γύρου είναι στην ουσία μηδενικό. Πρέπει να πάρουμε πολύ σοβαρά αυτήν την ανάλυση και την αξιολόγηση και σε αυτό το πλαίσιο πρέπει η Επιτροπή να χρησιμοποιήσει στις διαπραγματεύσεις αυτό που ονομάζεται «ειδική και προνομιακή μεταχείριση» ως μέσο για να βρεθούν και να υποστηριχτούν ευέλικτες λύσεις για τις αναπτυσσόμενες χώρες.
Τώρα το ζητούμενο είναι ότι τα αποτελέσματα του Χονγκ Κονγκ δεν θα πρέπει να γίνουν χειρότερα στις τωρινές διαπραγματεύσεις. Γι’ αυτό και εμείς οι Πράσινοι απορρίπτουμε την πρόταση που διατυπώνει ο κ. Παπαστάμκος στην έκθεσή του να παραμείνει όσο γίνεται μικρότερος ο αριθμός των συντελεστών στην ελβετική φόρμουλα. Αυτό είναι ουσιαστικά αντίθετο με το πνεύμα του συμβιβασμού του Χονγκ Κονγκ και θα στερούσε από τις αναπτυσσόμενες χώρες ένα μεγαλύτερο περιθώριο ανεξάρτητης ανάπτυξης. Ωστόσο, αυτή η ευελιξία είναι αυτό ακριβώς που χρειάζονται, και απευθύνω έκκληση στο Συμβούλιο και την Επιτροπή να αγνοήσουν τέτοιου είδους προτάσεις και να υιοθετήσουν μία διαπραγματευτική στρατηγική που θα είναι ευνοϊκή για την ανάπτυξη.
Helmuth Markov, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, θα ήθελα να ευχαριστήσω και εγώ τον κ. Παπαστάμκο για την έκθεσή του. Ο μεγάλος αριθμός των τροπολογιών που υποβλήθηκαν στην επιτροπή αποδεικνύει ότι μπορεί να υπάρχουν πολύ διαφορετικές απόψεις για την αξία της συμπερίληψης διαφορετικών συμφερόντων και, φυσικά, του ορισμού διαφόρων προτεραιοτήτων.
Επανέρχομαι στη γεωργία: φυσικά, η κοινή γεωργική πολιτική χρειάζεται μεταρρύθμιση, μολονότι πρέπει να διατηρήσει τον πολυλειτουργικό χαρακτήρα της, μία συνέπεια του οποίου είναι ότι πρέπει να συνεχιστούν οι ενισχύσεις των αγροτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πρέπει όμως να δοθεί προσοχή, ώστε να εξασφαλιστεί πως οι ενισχύσεις για την αειφόρο κοινωνική και περιβαλλοντική περιφερειακή ανάπτυξη θα χρησιμοποιηθούν στις αγροτικές περιοχές και δεν θα προτιμηθούν οι μεγάλες γεωργικές επιχειρήσεις και οι τράπεζες. Επιτρέψτε μου να προσθέσω ότι δεν θεωρώ ιδιαίτερα γενναιόδωρη την προσφορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης να καταργήσει μέχρι το 2013 τις επιδοτήσεις κατά την εξαγωγή στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης της ΚΓΠ. Πραγματικά, δεν είναι πιο γενναιόδωρη από την προσεκτική μείωση της εσωτερικής ενίσχυσης.
Αναφορικά με τη NAMA, θεωρώ την ελβετική φόρμουλα με τη μορφή που προτείνεται τώρα απόλυτα ανεπαρκή, διότι το «ίσο» δεν είναι ταυτόσημο με το «δίκαιο». Όλα τα κράτη και ιδίως οι αναπτυσσόμενες χώρες πρέπει να έχουν το δικαίωμα να προβούν σε εκβιομηχάνιση με την ταχύτητα που θα επιλέξουν οι ίδιες, και αυτό σημαίνει επίσης ότι πρέπει να έχουν το δικαίωμα να προστατεύσουν τους ευαίσθητους βιομηχανικούς κλάδους. Επιπλέον, επιτρέψτε μου να απευθύνω έντονη προειδοποίηση σχετικά με τις αρνητικές οικονομικές συνέπειες που μπορεί να έχει για τέτοιες χώρες η απότομη διακοπή των φορολογικών εσόδων, αφού συχνά οι δασμοί είναι μία ζωτικής σημασίας εισοδηματική πηγή για τους κρατικούς προϋπολογισμούς τους.
Το ίσιο ισχύει και για τις υπηρεσίες, αλλά σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό. Την περασμένη εβδομάδα, ο ίδιος ο γενικός διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, Pascal Lamy, επιβεβαίωσε άλλη μία φορά ότι οι κανόνες της GATS πρέπει να επιτρέπουν σε όλα τα κράτη να επιλέγουν ελεύθερα αν θα προβούν σε ελευθέρωση των υπηρεσιών των αγορών τους ή όχι και, εφόσον θελήσουν να το κάνουν, να επιλέγουν οι ίδιες τον χρόνο και τον βαθμό της ελευθέρωσης. Ούτε καν το παράρτημα Γ της δήλωσης των υπουργών δεν μπορεί και δεν πρέπει να μπορεί να παρεμποδίσει αυτό στον τομέα των υπηρεσιών κοινής ωφελείας όπως η παιδεία, ο πολιτισμός, η υγεία, οι υποδομές και η ενέργεια.
Σχετικά με τις δασμολογικές προτιμήσεις, είναι σωστό ότι η έκθεση θίγει το θέμα της συρρίκνωσής τους και της πτώσης των τιμών των πρώτων υλών, όμως ενόψει της λήξης της συμφωνίας ΑΚΕ-ΕΕ, εδώ ακριβώς είναι που πρέπει επιπροσθέτως να επιμείνει το Κοινοβούλιο στο να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στους αναπτυξιακούς στόχους στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για τις συμφωνίες οικονομικής εταιρικής σχέσης.
Σχετικά τώρα με τη δημοκρατία: ως προς τη δημοκρατική διάσταση, αυτό που εγώ θεωρώ ως απολύτως απαραίτητο είναι περισσότερη διαβούλευση – όχι μόνο στη διακοινοβουλευτική ένωση αλλά και με το Σώμα, με τα εθνικά και περιφερειακά κοινοβούλια και με το κοινό.
Για τα TRIPS: επικροτώ τη συμφωνία για τροποποίηση των TRIPS, προκειμένου να δοθεί στις αναπτυσσόμενες χώρες μια πιο καλή πρόσβαση σε φάρμακα, αλλά δεν θεωρώ ότι αρκεί αυτό. Αν θέλουμε να εξασφαλίσουμε την πρόσβαση όλων των ανθρώπων στα φάρμακα, θα χρειαστούν περαιτέρω μεταβολές ως προς την υποχρεωτική άδεια.
Zbigniew Krzysztof Kuźmiuk, εξ ονόματος της Ομάδας UEN. – (PL) Κύριε Πρόεδρε, συζητούμε την έκθεση του κ. Παπαστάμκου σχετικά με την αξιολόγηση του γύρου της Ντόχα μετά την υπουργική διάσκεψη του ΠΟΕ στο Χονγκ Κονγκ, η οποία πραγματοποιήθηκε το 2005. Ακόμη και οι προετοιμασίες για τη διάσκεψη, καθώς και η δράση που αναλήφθηκε κατά τη διάρκεια εκείνης της περιόδου από την Επιτροπή και το Συμβούλιο προκάλεσαν μεγάλη ανησυχία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, κυρίως όσον αφορά το μέλλον της γεωργίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Θα ήθελα να επιστήσω την προσοχή των βουλευτών σε δύο γεγονότα σχετικά με αυτήν την περίοδο.
Πρώτον, στις 18 Οκτωβρίου, στη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο Επίτροπος Mandelson είπε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να κάνει παραχωρήσεις στις υπόλοιπες χώρες κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων στον ΠΟΕ, διότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα κερδίσει περισσότερα από την εξαγωγή βιομηχανικών προϊόντων και υπηρεσιών από όσα θα χάσει λόγω της πιο αδύναμης προστασίας της γεωργίας. Η δήλωση αυτή έδειξε ότι ίσως υπάρχει η επιθυμία να θυσιαστούν τα συμφέροντα της γεωργίας της ΕΕ ως αντάλλαγμα για αόριστα κέρδη σε άλλους τομείς.
Δεύτερον, τον Δεκέμβριο του 2005, πριν εγκριθούν οι σχετικές εκθέσεις από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η Επιτροπή και το Συμβούλιο ανακοίνωσαν βιαστικά τη μεταρρύθμιση της αγοράς ζάχαρης, η οποία πιθανόν δεν θα βοηθήσει τις πιο φτωχές χώρες που εξάγουν ζάχαρη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά θα καταφέρει ένα οδυνηρό πλήγμα στους καλλιεργητές ζαχαρότευτλων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κυρίως σε αυτούς των νέων κρατών μελών.
Τα δύο αυτά γεγονότα αποδεικνύουν ότι, πριν από τη διεξαγωγή της διάσκεψης του Χονγκ Κονγκ, η Επιτροπή και το Συμβούλιο ήθελαν να δείξουν στον κόσμο τη θέλησή τους να κάνουν παραχωρήσεις κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, κυρίως όσον αφορά γεωργικά θέματα. Όπως αποδείχθηκε, τα υπόλοιπα μέλη του ΠΟΕ δεν επέδειξαν τέτοιο διακαή πόθο να κάνουν παραχωρήσεις και, επιπλέον, κατηγόρησαν την Ευρωπαϊκή Ένωση για έλλειψη προόδου στις διαπραγματεύσεις.
Συνεπώς, φαίνεται ότι, κατά τη διάρκεια των επόμενων διαπραγματεύσεων, που θα πραγματοποιηθούν το 2006, τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα πρέπει να εμμείνουν στις ακόλουθες αρχές αναφορικά με τη γεωργία: οι παραχωρήσεις που έγιναν κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων στον ΠΟΕ δεν πρέπει να υπονομεύσουν ούτε την επισιτιστική αυτάρκεια της Ένωσης, ούτε το ευρωπαϊκό γεωργικό μοντέλο, ούτε τον πολυλειτουργικό χαρακτήρα του. Οι προσφορές για γεωργικές παραχωρήσεις πρέπει να γίνονται υπό προϋποθέσεις και πρέπει να αποσύρονται εάν δεν υπάρχουν ικανοποιητικές προσφορές από άλλους εταίρους του ΠΟΕ κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων που ακολουθούν. Τρίτον, λόγω της σημαντικής μείωσης των δασμών επί των γεωργικών προϊόντων, θα πρέπει να υπάρχει ελεύθερη πρόσβαση στην αγορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης μόνο για τα προϊόντα που δεν σχετίζονται με πρακτικές οικονομικού, περιβαλλοντικού ή κοινωνικού ντάμπινγκ, ενώ τα γεωργικά προϊόντα που παράγονται σε συνθήκες που περιλαμβάνουν παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των διεθνών συνθηκών σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος και των ζώων πρέπει να υπόκεινται σε επιπλέον χρεώσεις ή ειδικές ρήτρες προστασίας.
Εφόσον το κόστος που θα επωμιστούν οι ευρωπαίοι αγρότες για τη διασφάλιση των κατάλληλων προτύπων για την καλή διαβίωση των ζώων έχει υπολογιστεί σε περίπου 10 δισ. ευρώ, πρέπει να απαιτήσουμε να πληρούν παρόμοια πρότυπα και τα ζωικά προϊόντα που δεν προέρχονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Kathy Sinnott, εξ ονόματος της Ομάδας IND/DEM. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, όταν τα πάντα είχαν χαθεί και ο Τζακ πούλησε την τελευταία αγελάδα από το άλλοτε πλούσιο αγρόκτημα της οικογένειάς του, πήρε τουλάχιστον μια χούφτα φασόλια. Στην υπουργική διάσκεψη του Χονγκ Κονγκ, ο Επίτροπος Mandelson προέβη σε σημαντικές παραχωρήσεις σχετικά με την ευρωπαϊκή γεωργία με αντάλλαγμα, υποθέτω, την ελπίδα παραχωρήσεων από τις άλλες μεγάλες οικονομικές δυνάμεις σχετικά με την πρόσβαση στην αγορά μη γεωργικών προϊόντων αλλά, όπως γνωρίζουμε, τελικά δεν παραχώρησαν και πολλά.
Στο πλαίσιο της στροφής από τη γεωργία στις υπηρεσίες, οι ιρλανδοί παραγωγοί ζαχαρότευτλων έχασαν τη σοδειά τους, και έχουμε τώρα χάσει και το τελευταίο μας εργοστάσιο επεξεργασίας ζάχαρης, στο Mallow, την εκλογική μου περιφέρεια, το οποίο έκλεισε μόλις πριν από δύο εβδομάδες.
Οι ιρλανδοί γεωργοί ανησυχούν ότι το μοσχάρι και τα γαλακτοκομικά θα θυσιαστούν στη συνέχεια, σε μια προσπάθεια διασφάλισης εμπορικών παραχωρήσεων στον τομέα των υπηρεσιών. Κυρία Επίτροπε, όταν ο κ. Mandelson ξεπουλήσει και την τελευταία ιρλανδική αγελάδα, τι περιμένετε ότι θα πάρει ως αντάλλαγμα; Μέχρι τώρα δεν μπορώ να πω ότι έχουμε κερδίσει πολλά.
James Hugh Allister (NI). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, αν και ο τρέχων γύρος πολυμερών εμπορικών διαπραγματεύσεων βρίσκεται σε εξέλιξη από το 2001, η φιλοδοξία ότι θα ολοκληρωθεί εφέτος μοιάζει όλο και πιο ανέφικτη, πολύ δε περισσότερο αν λάβουμε υπόψη το πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα του Χονγκ Κονγκ. Στο Χονγκ Κονγκ δεν κατέστη δυνατή η επίτευξη ουσιαστικής προόδου ως προς την ελευθέρωση του διεθνούς εμπορίου στον τομέα των υπηρεσιών ή την πρόσβαση στην αγορά μη γεωργικών προϊόντων. Η ΕΕ δεν κέρδισε τίποτε σημαντικό ως αντάλλαγμα για τη δέσμευσή της να εξαλείψει τις εξαγωγικές επιδοτήσεις έως το 2013.
Αυτή η παραχώρηση, η οποία έρχεται να προστεθεί στην επίπονη μεταρρύθμιση της ΚΓΠ, συνεπάγεται τη θυσία των γεωργικών κοινοτήτων της Ευρώπης. Για παράδειγμα, στη Βόρεια Ιρλανδία η γαλακτοβιομηχανία βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στις εξαγωγικές επιστροφές που διατίθενται για το πλήρες γάλα σε σκόνη. Αυτή η παραχώρηση πρέπει να αποσυρθεί σε σύντομο χρονικό διάστημα, εφόσον δεν υπάρξει αντίστοιχη ανταπόκριση σχετικά με την πρόσβαση στην αγορά μη γεωργικών προϊόντων και τις υπηρεσίες.
Το δεύτερο ζήτημα που με απασχολεί αφορά την έλλειψη πραγματικού δημοκρατικού ελέγχου σε ό,τι διαπραγματεύεται η Επιτροπή εκ μέρους μας. Ένας από τους όρους της ένταξης στην ΕΕ αναφέρει ότι κάθε κράτος παραδίδει τον έλεγχο της εμπορικής πολιτικής στις Βρυξέλλες έτσι, ώστε κανένα κράτος μέλος να μην μπορεί να διαπραγματεύεται ανεξάρτητα εμπορικές συμφωνίες με οποιαδήποτε χώρα οπουδήποτε στον κόσμο. Τα εθνικά συμφέροντα υποτάσσονται πλήρως σε αυτό που νοείται ως γενικό συμφέρον της ΕΕ. Αυτό συνεπάγεται μαζική εκχώρηση της εθνικής εξουσίας, η οποία, στο πλαίσιο του παραλογισμού που χαρακτηρίζει αυτό το σύστημα, συνδυάζεται με την έλλειψη πραγματικού ελέγχου των ενεργειών της Επιτροπής εξ ονόματός μας. Πράγματι, μπορούμε να συζητάμε το θέμα εδώ, αλλά στην πραγματικότητα δεν μπορούμε να αλλάξουμε τίποτε. Δεν υπάρχει κάποιος αποτελεσματικός μηχανισμός που να υποχρεώνει τον Επίτροπο Mandelson να λογοδοτεί. Αυτό το δημοκρατικό έλλειμμα είναι ένα από τα διαρθρωτικά μειονεκτήματα αυτής της ΕΕ.
Alexander Stubb (PPE-DE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, πριν ξεκινήσω, θα ήθελα να πω ότι θεωρώ ιδιαίτερα αξιοσημείωτο το γεγονός ότι πρώτα μια Ιρλανδή δηλώνει ότι η χώρα της δεν έχει κερδίσει απολύτως τίποτα από την Ευρωπαϊκή Ένωση, και έπειτα κάποιος από τη Βόρεια Ιρλανδία δηλώνει ότι η πολιτική εμπορίου δεν έχει καμία σχέση με τη δημοκρατία. Αυτό προκαλεί ιδιαίτερη έκπληξη. Είναι σαφές ότι η Ιρλανδία έχει την πιο επιτυχημένη πορεία στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Και, πράγματι, το εμπόριο είναι αποκλειστική αρμοδιότητα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, αλλά βασικά τα κράτη μέλη κάθονται γύρω από ένα τραπέζι, λαμβάνουν αποφάσεις με ενισχυμένη πλειοψηφία και δίνουν στην Επιτροπή εντολή διαπραγμάτευσης. Φυσικά, αν θέλατε μια ομοσπονδία, ίσως θα ενεργούσατε κάπως διαφορετικά, αλλά δεν έχω ακούσει κάτι τέτοιο. Τέλος πάντων, λυπάμαι, αλλά δεν μπορούσα να συγκρατηθώ.
Θέλω να διατυπώσω διάφορες επισημάνσεις. Πρώτον, χαιρετίζω την έκθεση, κάτι που πρέπει να κάνω καθόσον ο κ. Παπαστάμκος κάθεται μπροστά μου και σε διαφορετική περίπτωση θα γυρίσει και θα με χτυπήσει! Πιστεύω ότι θίγει βασικά ζητήματα. Πιστεύω επίσης ότι η παγκοσμιοποίηση είναι ό,τι καλύτερο μάς έχει συμβεί τα τελευταία 150 χρόνια. Έχει ενισχύσει την παγκόσμια ευημερία· οι συνθήκες διαβίωσης εκατοντάδων εκατομμυρίων ανθρώπων έχουν βελτιωθεί. Η μεγάλη πρόκληση την οποία αντιμετωπίζουμε στο πλαίσιο του ΠΟΕ είναι το πώς θα βρούμε έναν βασικό ρόλο για την Ευρωπαϊκή Ένωση και πώς θα επιτύχουμε τη συμμετοχή όλων.
Δεύτερον, αν η Ντόχα αποτύχει, το πιθανότερο είναι ότι βραχυπρόθεσμα θα επιβιώσουμε· εξάλλου, είμαστε μια παγκόσμια εμπορική δύναμη – μας αντιστοιχεί πάνω από 20% του παγκοσμίου εμπορίου, ενώ και στις ΗΠΑ αντιστοιχεί επίσης ποσοστό πάνω από 20%. Θα μπορούσαμε να συνάψουμε διμερείς εμπορικές συμφωνίες με άλλα μέρη του κόσμου. Μακροπρόθεσμα, όμως, δεν πιστεύω ότι κάτι τέτοιο θα πετύχει. Μακροπρόθεσμα, ο προστατευτισμός λειτουργεί όπως ο στρουθοκαμηλισμός· προσπαθείς να κρυφτείς από την πραγματικότητα με πολλούς τρόπους.
Τρίτον, και απευθύνομαι στην κ. Wallström –και μέσω αυτής στον κ. Mandelson– συμφωνώ με όσους δηλώνουν ότι έχουμε ήδη κάνει πολλές παραχωρήσεις, ιδιαίτερα στη γεωργία. Πιστεύω ότι η Επιτροπή κάνει πολύ καλή δουλειά, αλλά η αλήθεια είναι ότι, εν τέλει, θα κληθούμε κατά πάσα πιθανότητα να κάνουμε μερικές ακόμα παραχωρήσεις.
Τέλος, πιστεύω ότι πρέπει να ολοκληρώσουμε αυτές τις διαπραγματεύσεις το 2006, επειδή μετά δεν θα έχουμε τη συμμετοχή των Ηνωμένων Πολιτειών.
Erika Mann (PSE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, υπάρχουν ορισμένα πράγματα που θέλω να παρατηρήσω. Πρώτα θέλω, φυσικά, να ευχαριστήσω τον κ. Παπαστάμκο, θα ήθελα όμως να συμπεριλάβω στις ευχαριστίες μου και τον κ. Moreno Sánchez, μέλος και σκιώδη εισηγητή της ομάδας μου. Και οι δύο, μαζί με άλλους συναδέλφους που λειτούργησαν ως σκιώδεις συντονιστές, εργάστηκαν εξαιρετικά καλά –σε κάποιον βαθμό από κοινού– για την επίτευξη ενός καλού συμβιβασμού και μίας αξιόπιστης έκθεσης.
Θα ήθελα να αναφερθώ σε μερικά ουσιαστικά σημεία που σχετίζονται με τις πτυχές που αναφέρατε και εσείς, κυρία Επίτροπε. Βρισκόμαστε σε μια πολύ δύσκολη κατάσταση. Το Λονδίνο δεν σημείωσε επιτυχία, το Ρίο δεν σημείωσε επιτυχία και ακολουθεί η Γενεύη. Είστε διατεθειμένος και πρόθυμος να πείτε κάτι για τις προοπτικές αυτών των διαπραγματεύσεων; Θα γίνει η Γενεύη; Πώς θα εξελιχτεί;
Ένα δεύτερο σημείο που αναφέραμε ήδη πολλές φορές στην κ. Επίτροπο αφορά το αν η Επιτροπή θα θελήσει να αναγνωρίσει αυτήν τη φορά στην τελική της δήλωση τον ρόλο των κοινοβουλίων. Υπάρχει ήδη αναγνώριση της κοινωνίας των πολιτών, αλλά εξακολουθεί να αποσιωπείται ο ρόλος των κοινοβουλίων. Μόνο αν αναφερθεί, θα είναι δυνατόν να δώσουμε στο μέλλον καλύτερες εγγυήσεις για τη συμπερίληψη των κοινοβουλίων και τη δυνατότητά τους να ασκήσουν έλεγχο.
Jorgo Chatzimarkakis (ALDE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, θα ήθελα αρχικά να συγχαρώ τον κ. Παπαστάμκο για την πραγματικά εξαίρετη έκθεσή του. Ξέρω ότι έδωσε πολλά σε αυτήν την έκθεση και εργάστηκε με προσωπικό ζήλο γι’ αυτήν, και έτσι τον συγχαίρω θερμά για το έγγραφο αυτό.
Θα ήθελα να επιστήσω την προσοχή σε δύο σημεία. Το πρώτο είναι οι γεωγραφικές ενδείξεις προέλευσης. Είναι λυπηρό το γεγονός ότι η Επιτροπή και εμείς οι Ευρωπαίοι ως σύνολο δεν επιτύχαμε να λύσουμε το θέμα των γεωγραφικών ενδείξεων, παρά τη σημασία του, και εδώ δεν μιλάμε μόνο για τοποθεσίες και ονόματα αλλά και για τη γνώση που εμπεριέχεται στα προϊόντα που προέρχονται από αυτούς τους τόπους. Σε πάρα πολλές περιπτώσεις, η Ευρώπη είναι το πρωτότυπο που πολλοί άλλοι μιμούνται και θα πρέπει να τους βάλουμε να μας πληρώσουν γι’ αυτό.
Το δεύτερο σημείο που θα ήθελα να συζητήσω είναι αυτό που ανέφεραν η κ. Mann, ο κ. Karim και άλλοι, το οποίο ευτυχώς είχε κάποια επιρροή στην έκθεση. Είναι απαράδεκτο να περνάνε 130 βουλευτές από 80 χώρες τρεις ημέρες με διαπραγματεύσεις και ύστερα να μην αναφέρονται καν στην τελική ανακοίνωση, ενώ στο ίδιο έγγραφο γίνονται έξι αναφορές σε μη κυβερνητικές οργανώσεις. Αυτό αποτελεί αφορμή να βάλουμε ένα ερωτηματικό σχετικά με τη δημοκρατική νομιμοποίηση αυτής της συνάθροισης. Σε ποιον θα μπορούσε να αναφέρεται, αν όχι στους δημοκράτες; Κατά τα άλλα, εύχομαι κάθε επιτυχία στον κ. Παπαστάμκο για την περαιτέρω προώθηση αυτής της ιδέας.
Margrete Auken (Verts/ALE). – (DA) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον εισηγητή για την εξαιρετική έκθεση που ορίζει σημαντικές αρχές. Η πρώτη από αυτές είναι ότι δεν υπάρχει εναλλακτική λύση στο πολυμερές εμπορικό σύστημα. Οι διμερείς συμφωνίες πάντα ωφελούν την πιο δυνατή πλευρά. Πρέπει να επικεντρωθούμε στις αναπτυσσόμενες χώρες, οι οποίες ωφελούνται περισσότερο από απλά πολυμερή συστήματα που τους επιτρέπουν να απελευθερωθούν από την εξάρτησή τους από τις αποικιακές δυνάμεις. Δεύτερον, η έκθεση δηλώνει ότι η ΕΕ πρέπει να επιδείξει ηγετικό ρόλο. Αυτό σημαίνει ότι εμείς στην ΕΕ πρέπει απαραιτήτως να δεχτούμε ότι θα πληρώσουμε για τις συμφωνίες. Πρέπει να ξεφύγουμε από την αρχή του ανταλλάγματος και να μην επικεντρωθούμε στο όφελος που εμείς στην ΕΕ μπορούμε να έχουμε βραχυπρόθεσμα από συμφωνίες. Οι συμφωνίες που καταπολεμούν την παγκόσμια φτώχεια είναι πολύ ωφέλιμες και για εμάς.
Στη συνέχεια, έχουμε το θέμα της γεωργίας. Η απόφαση για σταδιακή κατάργηση των εξαγωγικών επιδοτήσεων είναι πολύ καλή, αλλά πρέπει επίσης να εξετάσουμε και τις υπόλοιπες ρυθμίσεις των επιδοτήσεων, συμπεριλαμβανομένων των επιδοτήσεων για τις αγροτικές περιοχές. Σύμφωνα με το Πρόγραμμα Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (ΠΑΗΕ), αυτές οι ρυθμίσεις είναι πολύ προβληματικές για τους φτωχούς του κόσμου. Τέλος, θέλω να πω ότι είναι πολύ ευχάριστο το γεγονός ότι η έκθεση αναφέρεται στη ΔΟΕ και τα περιβαλλοντικά πρότυπα, μολονότι το κάνει αυτό με πολύ γενικούς όρους.
Vittorio Agnoletto (GUE/NGL). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, ο κύκλος διαπραγματεύσεων της Ντόχα έχει μετατραπεί σε τυπική διαπραγμάτευση με σκοπό την αύξηση των απελευθερώσεων προς όφελος των μεγάλων οικονομικών ομάδων και, γι’ αυτό, αποτελεί αποτυχία. Παρά το γεγονός ότι χαρακτηρίστηκε ως γύρος ανάπτυξης, ακριβώς οι αναπτυσσόμενες χώρες είναι αυτές που θα αποδειχθούν τελικά οι κύριοι χαμένοι, όπως εξάλλου προέκυψε σε έκθεση που ανέθεσε η ίδια η Παγκόσμια Τράπεζα σε μία ανεξάρτητη ομάδα.
Επιπροσθέτως, η διατήρηση έως το 2013 των ευρωπαϊκών επιδοτήσεων των εξαγωγών γεωργικών προϊόντων και των επιδοτήσεων των ΗΠΑ για το βαμβάκι θα προκαλέσουν περαιτέρω κοινωνική καταστροφή στις αναπτυσσόμενες χώρες. Το αίτημα των πλούσιων χωρών για κατάργηση ή μεγάλη μείωση των δασμών στις αναπτυσσόμενες χώρες θα εντείνει περισσότερο την αρνητική τάση σε εκείνες τις περιοχές. Εκτός αυτού, το ενδεχόμενο να διατηρηθούν οι εισαγωγικοί δασμοί στο 3% των προστατευόμενων επί του παρόντος προϊόντων θα επιτρέψει στις Ηνωμένες Πολιτείες, για παράδειγμα, να ενισχύσουν τη δασμολογική προστασία τουλάχιστον 420 προϊόντων και μπορούμε κάλλιστα να υποθέσουμε ότι στα προϊόντα που θα προστατευθούν in extremis θα συμπεριληφθούν εκείνα ακριβώς τα προϊόντα που είναι μείζονος σημασίας για τις φτωχότερες χώρες.
Για να μην αναφερθώ στην αναθεώρηση των συμφωνιών TRIPS η οποία, πέρα από τις ρητορείες, θα καταστήσει ακόμα πιο δύσκολη την πρόσβαση σε φάρμακα για όλες τις νότιες περιοχές του κόσμου. Θεωρώ, τέλος, ότι η έκθεση ούτε αναδεικνύει αυτές τις πτυχές ούτε επισημαίνει το γεγονός ότι ο ΠΟΕ αντιπροσωπεύει ουσιαστικά μια ανεκπλήρωτη υπόσχεση για μια αναγκαία μορφή πολυμέρειας με σκοπό την αποτελεσματικότερη κατανομή του πλούτου.
Bastiaan Belder (IND/DEM). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, συμμερίζομαι την ανησυχία του κ. Παπαστάμκου ότι ο γύρος της Ντόχα έχει κυριευθεί έως τώρα από τη γεωργία. Για τον λόγο αυτό, η ΕΕ έφυγε ουσιαστικά με άδεια χέρια από τις διαπραγματεύσεις σχετικά με τους προσδιορισμούς και τις υπηρεσίες. Επειδή η ΕΕ πρέπει να δώσει προτεραιότητα στην πρόοδο σε αυτούς τους τομείς, με χαροποίησε η τροπολογία όπου ο εισηγητής καλεί την Επιτροπή να συντάξει ένα εναλλακτικό σχέδιο δράσης σε περίπτωση που αποτύχουν οι διαπραγματεύσεις. Αυτό είναι πιο ρεαλιστικό από το να επιμένουμε απλά στην ολοκλήρωση του γύρου το 2006.
Ένα δεύτερο στοιχείο που θα ήθελα να υπογραμμίσω σε αυτήν την, κατά τα άλλα, σωστή έκθεση είναι ο ρόλος της Κίνας. Η Ευρώπη πρέπει να δώσει προσοχή όχι μόνο στην προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας και στην αντιμετώπιση των παράνομων κρατικών ενισχύσεων αλλά επίσης στην πρόσβαση στην κινεζική αγορά. Συνεπώς, με χαρά πληροφορούμαι την ενισχυμένη συνεργασία μεταξύ της ΕΕ και των Ηνωμένων Πολιτειών που είχε ως αποτέλεσμα μια κοινή καταγγελία για εισαγωγές εξαρτημάτων αυτοκινήτων από την Κίνα. Αυτό αποτελεί άλλη μία απόδειξη ότι η Επιτροπή πρέπει να συνεχίσει να δίνει προτεραιότητα στην καλύτερη εφαρμογή των κανόνων του ΠΟΕ από την Κίνα.
Jean-Claude Martinez (NI). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, όλοι εδώ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συμφωνούν με το ελεύθερο εμπόριο και κανείς δεν επιθυμεί να ξαναφτιάξει την Αλβανία του Ενβέρ Χότζα. Όλοι τασσόμαστε λοιπόν υπέρ των πολυμερών κανόνων, αλλά ποιων κανόνων και στην υπηρεσία τίνος;
Υποστηρίζεται ότι το ελεύθερο εμπόριο ωφελεί την απασχόληση και την ανάπτυξη. Έχουν, όμως, οδηγήσει σε πλουτισμό των κρατών οι κανόνες που εφαρμόζονται μέχρι σήμερα στο εμπόριο; Η απάντηση έχει ως εξής: στο Μεξικό, έχουν υπογραφεί 94 συμφωνίες ελευθέρου εμπορίου και δεν έχουν φέρει την ευημερία· στον Ισημερινό, οι ιθαγενείς των Άνδεων είναι αντίθετοι με τις συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου, ενώ στη Γαλλία αυτήν την περίοδο τρία εκατομμύρια μαθητές λυκείου διαδηλώνουν στους δρόμους, διότι δεν υπάρχουν δουλειές· στη χώρα μου, οι αμπελουργοί ζουν μέσα στη φτώχεια, σημειώνονται αυτοκτονίες και, παρόλα αυτά, ισχύει καθεστώς ελεύθερου εμπορίου.
Η παρατήρηση η οποία καταδεικνύει ότι οι ισχύοντες κανόνες ελεύθερου εμπορίου δεν συνεπάγονται την οικονομική ευημερία οδηγεί σε δύο πιθανότητες. Η μία είναι ότι το ελεύθερο εμπόριο είναι μια κοσμική ονομασία της Χριστιανοσύνης, καθώς οι ευρωπαίοι αμπελουργοί, αγρότες και εργάτες πρέπει να σταυρωθούν για να λυτρωθούν από τις αμαρτίες τους. Στην περίπτωση αυτή, μπορούμε να συνεχίσουμε και, ως αντάλλαγμα των παραχωρήσεών μας, η Βραζιλία και η Ινδία δεν θα ανοίγουν τις αγορές τους και ο αγγλοσαξονικός κόσμος δεν θα αναγνωρίζει τα πνευματικά μας δικαιώματα ως προς τις ονομασίες προέλευσης των αγροτικών προϊόντων. Έτσι, κυρία Επίτροπε, θα επιμείνουμε στην οδό της φτώχειας, η οποία μετά από δέκα γύρους διαπραγματεύσεων της ΓΣΔΕ και του ΠΟΕ δεν οδήγησε πουθενά την Αφρική.
Η άλλη πιθανότητα είναι ότι, επιτέλους, θα σταματήσουμε να κάνουμε λάθη και θα ακολουθήσουμε την οδό, όχι της απηρχαιωμένης τεχνικής της μείωσης και εξάλειψης των τελωνειακών δασμών αλλά αυτή της σύγχρονης τεχνικής της αφαίρεσης των τελωνειακών δασμών. Ανακαλύπτοντας τους αφαιρούμενους τελωνειακούς δασμούς, κάνουμε ένα τεχνολογικό άλμα διότι, με τη μορφή έκπτωσης φόρων η οποία θα προσφέρεται στις εξαγωγικές χώρες και θα μπορεί να χρησιμοποιείται στη χώρα εισαγωγής, θα έχουμε τελωνειακούς δασμούς οι οποίοι θα διασφαλίζουν την οικονομική ουδετερότητα και θα επιλύσουμε τα προβλήματα της παγκοσμιοποίησης.
Πείτε στον κ. Mandelson ότι ο ρόλος του δεν είναι να ακολουθεί τα βήματα του David Ricardo αλλά να έχει την ευρηματικότητα του John Maynard Keynes.
Jean-Pierre Audy (PPE-DE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, θέλω καταρχάς να χαιρετίσω την αξιόλογη προσπάθεια σύνθεσης και συμβιβασμού του φίλου μου, κ. Παπαστάμκου, πρώην υπουργού Οικονομικών της Ελλάδας, και θέλω επίσης, κυρία Επίτροπε, να σας ζητήσω να συγχαρείτε εκ μέρους μου τον κ. Mandelson για το σύνολο των προσπαθειών του.
Η μεγαλύτερη επιτυχία του Χονγκ Κονγκ ήταν το γεγονός ότι δεν ήταν αποτυχία. Το τρέχον στάδιο είναι καθοριστικό για την ισορροπία του πλανήτη. Θα σας παρουσιάσω δύο προτάσεις και μια επισήμανσή μου. Καταρχάς, όσον αφορά την αναστολή των εξαγωγικών επιδοτήσεων το 2013, θα επαναλάβω την πρόταση να θεσπιστεί ανεξάρτητος έλεγχος που θα αφορά κάθε μορφής υλική ή άυλη ενίσχυση, και αυτό προκειμένου να τεθεί τέρμα στην υποκρισία που επικρατεί σε αυτόν τον τομέα. Επιπλέον, πρέπει να δώσουμε έμφαση στις σημαντικές προσπάθειες σχεδιασμού οι οποίες θα καταστήσουν εφικτή την ποσοτική και ποιοτική εκτίμηση των ευρωπαϊκών οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων, για παράδειγμα όσον αφορά την απασχόληση στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων αυτών. Ορισμένοι από τους σημαντικότερους οικονομικούς τομείς μας, όπως ο τομέας της γεωργικής βιομηχανίας τροφίμων, είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένοι σε αυτές τις διαπραγματεύσεις και το λιγότερο που μπορούμε να κάνουμε είναι να τους παρέχουμε πληροφόρηση.
Τέλος, πρέπει να θέσουμε το ζήτημα της σύνδεσης μεταξύ διεθνούς εμπορίου, πλούτου και φτώχειας, διότι είναι αναγκαίο οι οικονομίες –και δη οι δυτικές– οι οποίες δημιουργούν τον πλούτο τους σύμφωνα με τις αρχές της αγοράς, να συνεισφέρουν στην εφαρμογή πραγματικών μηχανισμών εξάλειψης της φτώχειας στον κόσμο. Αν δεν το πράξουμε εμείς, οι δημοκράτες, θα το πληρώσουμε ακριβά σε πολιτικό επίπεδο, αν μη τι άλλο λόγω της ανόδου των εξτρεμιστών. Υπάρχουν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο βουλευτές που πιστεύουν ότι το διεθνές εμπόριο προκαλεί φτώχεια και όχι πλούτο. Εμείς, η Ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (Χριστιανοδημοκράτες) και των Ευρωπαίων Δημοκρατών, πιστεύουμε το αντίθετο. Στο παρελθόν, ο κόσμος διευθετούσε τις μεγάλες διαφωνίες του με πολέμους, ενώ σήμερα οι στρατιωτικοί πόλεμοι έδωσαν τη θέση τους στους οικονομικούς πολέμους, με δύο μόνο διαφορές: αντί για νεκρούς, έχουμε ανέργους και δεν γνωρίζουμε ποιος είναι ο εχθρός. Στην υπόθεση αυτή, και ενόψει της ενίσχυσης των εθνικιστικών συμφερόντων, τα οποία δεν είναι τίποτε άλλο από το σύνολο ατομικών συμφερόντων, η Ευρωπαϊκή Ένωση καλείται να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο. Όντως, κατά τη διάρκεια των συζητήσεών μας για το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα, εξηγήσαμε ότι χρειαζόμαστε μια πιο πολιτική Ευρώπη προκειμένου να επιβιώσουμε σε έναν κόσμο όλο και πιο πολύπλοκο. Αν οι συμπολίτες μας αμφιβάλλουν για τη χρησιμότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε αυτόν τον παγκόσμιο αγώνα ισχύος, αυτό θα αποτελέσει ένα νέο πλήγμα για το σπουδαίο ευρωπαϊκό μας εγχείρημα.
Harlem Désir (PSE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, θέλω καταρχάς να συγχαρώ με τη σειρά μου τον εισηγητή μας και να πω ότι, μετά την παρουσίασή σας και μετά την παρουσίαση του κ. Lamy, εξ ονόματος του ΠΟΕ, ενώπιον της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου πριν από μερικές ημέρες, διαπιστώνουμε ότι, μετά το Χονγκ Κονγκ, μετά το Λονδίνο, μετά το Ρίο, ο γύρος της Ντόχα παραμένει σε εκκρεμότητα και βρίσκεται επίσης σε κίνδυνο.
Ομολογουμένως, στον γύρο αυτό σημειώνεται πρόοδος· αυτή, όμως, η πρόοδος δεν αρκεί για να καλύψει το διάστημα που μας χωρίζει από τη στιγμή κατά την οποία εκπνέει η διαπραγματευτική εντολή της αμερικανικής κυβέρνησης και, αντίθετα με προηγούμενους γύρους, αυτήν τη φορά δεν έχουμε τη δυνατότητα να παρατείνουμε τις συζητήσεις κατά δύο ή τρία έτη, εκτός αν διακινδυνέψουμε το σύνολο του πολυμερούς οικοδομήματος. Πιστεύω ότι, αν θέλουμε αυτό το πολυμερές πλαίσιο, πρέπει σήμερα να καλέσουμε όλους τους φορείς να καταβάλουν την ύστατη προσπάθεια. Μετά τις προσομοιώσεις μέσω υπολογιστή του Λονδίνου, μετά τα εαρινά προοίμια ή προκαταρκτικά του Ρίο, ήρθε η ώρα να δράσουμε.
Πρέπει ιδίως οι εκβιομηχανισμένες χώρες, η Ευρώπη και οι ΗΠΑ, να λάβουν αποφάσεις, να αναλάβουν δεσμεύσεις και να κάνουν τις απαραίτητες κινήσεις, διότι αυτός ο γύρος είναι γύρος ανάπτυξης. Βεβαίως, οι χώρες της ομάδας G20, οι αναδυόμενες χώρες, θα πρέπει και αυτές να κάνουν αρκετές παραχωρήσεις στον τομέα των δασμών επί των βιομηχανικών προϊόντων, όμως γνωρίζουμε ότι δεν θα υπάρξει πλήρης αμοιβαιότητα. Δεν μπορούμε να απαιτήσουμε από αυτές τις χώρες να θέσουν σε κίνδυνο ευαίσθητους οικονομικούς τομείς της βιομηχανίας ή των υπηρεσιών που δεν είναι ακόμα τελείως έτοιμοι να εκτεθούν στον διεθνή ανταγωνισμό.
Πιστεύω λοιπόν ότι, παρά τα όσα έχουν συμβεί, αυτός ο γύρος αξίζει να ολοκληρωθεί και διαφοροποιούμαι ίσως επ’ αυτού από κάποιους φίλους μου, όπως τον κ. Agnoletto, ο οποίος τόνισε πριν από λίγο τις ανεπάρκειές του. Βεβαίως, υπάρχουν ανεπάρκειες και οι προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να επικεντρωθούν στη διασφάλιση της τήρησης των ανειλημμένων δεσμεύσεων υπέρ της ανάπτυξης. Υπάρχει όμως το ζήτημα της κατάργησης των εξαγωγικών ενισχύσεων. Η υλοποίηση πρέπει να ξεκινήσει πριν από το 2013 και πρέπει να συνοδεύεται από μια δέσμευση και έναν μηχανισμό ελέγχου που θα εγγυάται ότι, όχι μόνον η Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και οι υπόλοιπες εκβιομηχανισμένες χώρες θα κινηθούν προς την κατεύθυνση της κατάργησης των εξαγωγικών ενισχύσεων.
Οι αναπτυσσόμενες χώρες θα έχουν μεγαλύτερη πρόσβαση στην αγορά των πλούσιων χωρών για τα γεωργικά προϊόντα τους, ενώ ο κατάλογος με τα ευπαθή προϊόντα πρέπει να περιοριστεί. Οι λιγότερο αναπτυγμένες χώρες πρέπει να απολαμβάνουν πρόσβαση ελεύθερη από δασμούς και ποσοστώσεις, όμως πρέπει να καταργηθεί μέρος του 3% των δασμολογικών κλάσεων, το οποίο επιτρέπει σε χώρες όπως η Ιαπωνία ή η Αυστραλία να αποφύγουν την προσπάθεια αυτή· πρέπει να τροποποιήσουμε τις συμφωνίες TRIPs για την πρόσβαση σε φάρμακα και να προβλέψουμε μια δέσμη αναπτυξιακών μέτρων με εμπορικές ενισχύσεις η οποία δεν θα αντικαθίσταται από τις ήδη προβλεπόμενες ενισχύσεις στο πλαίσιο της επίσημης αναπτυξιακής βοήθειας για την επίτευξη των στόχων της Χιλιετίας.
Alessandro Battilocchio (NI). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, μιλώ εξ ονόματος του νέου Ιταλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος. Εδώ και δέκα χρόνια, ο ΠΟΕ εποπτεύει τις περίπλοκες συναλλαγές του διεθνούς εμπορίου. Το διεθνές εμπόριο αναπτύσσεται με εκθετικούς ρυθμούς σε ποσότητα και σε ποιότητα. Καθίσταται, επομένως, απαραίτητη η θέσπιση ενός νομικού πλαισίου ισχυρού και ομοιογενούς, το οποίο θα εξασφαλίζει τη διαφάνεια και θα εξαλείφει τις ανισότητες. Το πολυμερές σύστημα είναι η μοναδική μορφή διαπραγμάτευσης που πιθανώς εξασφαλίζει μια ισορροπημένη προσέγγιση για όλα τα μέλη.
Εύχομαι λοιπόν η Ευρώπη να καταφέρει να προασπίσει αυτήν την τοποθέτηση στο πλαίσιο των νέων διαπραγματεύσεων και να εργαστεί σκληρά για τη σύναψη των συμφωνιών εντός του 2006, καθώς μια νέα αποτυχία θα προκαλούσε την αποδυνάμωση ολόκληρου του συστήματος με σοβαρές συνέπειες, κυρίως για τις αναπτυσσόμενες χώρες. Τις χώρες αυτές πρέπει προπαντός να προστατέψουμε και η παραίτηση των βιομηχανικών χωρών από τις επιδοτήσεις των εξαγωγών αποτελεί σημαντικό βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση. Μια τέτοια πρωτοβουλία βέβαια, για να έχει θετική έκβαση, πρέπει να υποστηριχθεί δεόντως και να προταθεί εκ νέου από τα άλλα μέλη του ΠΟΕ.
Στο όνομα της ανάπτυξης των λιγότερο ανεπτυγμένων χωρών, σημαντικό επίσης είναι να διασφαλίσουμε ότι η ελευθέρωση άλλων τομέων, όπως οι υπηρεσίες, δεν θα προκαλέσει ανεπανόρθωτη βλάβη στην οικονομική και κοινωνική δομή των εν λόγω χωρών και, ειδικότερα, η παροχή των δημόσιων υπηρεσιών δεν θα υπόκειται στους κανόνες ανταγωνισμού και στην εμπορική πίεση των εταιρειών του Βορρά.
Τέλος, ωστόσο, καλώ την Επιτροπή να εγγυηθεί την προστασία της παραγωγής μας, ειδικά στους τομείς στους οποίους το βάρος της παραποίησης και της παράνομης εισαγωγής γίνεται αβάσταχτο για χιλιάδες βιομηχανίες. Η Επιτροπή πρέπει να επιμείνει στην αυστηρή εφαρμογή των ισχυόντων κανόνων ενάντια σε τέτοιες δραστηριότητες.
Margrietus van den Berg (PSE). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, η Αφρική συνεισφέρει λιγότερο από το 2% του παγκόσμιου εμπορίου και, παρόλα αυτά, ο αναπτυξιακός γύρος παραμένει στάσιμος λόγω ανεπαρκών παραχωρήσεων. Οι ΗΠΑ έχουν μείνει πίσω όσον αφορά την πράξη γεωργικής μεταρρύθμισης· η ΕΕ δεν είναι διατεθειμένη για περαιτέρω περιορισμούς των ευπαθών κατά τη μεταφορά προϊόντων και για τον περιορισμό των «μπλε» υπηρεσιών, και η ομάδα G20 έχει μείνει πίσω όσον αφορά τη μείωση των βιομηχανικών δασμών. Η Αφρική και οι λιγότερο αναπτυγμένες χώρες κινδυνεύουν να γίνουν θύμα αυτού. Αξίζουν το μόνιμο δικαίωμα να προστατεύουν τη γεωργία τους, διότι τα προς το ζην των επτά από τους δέκα ανθρώπους σε αυτές τις χώρες εξαρτώνται από αυτόν τον τομέα, και αξίζουν την ελεύθερη πρόσβαση στις αναπτυσσόμενες αγορές της ΕΕ, των ΗΠΑ και της ομάδας G20.
Πριν από δύο εβδομάδες, ο Pascal Lamy, ο γενικός γραμματέας του ΠΟΕ, είπε απερίφραστα ότι, εάν δεν επιμείνουμε στη Γενεύη στο τέλος αυτού του μήνα, ο γύρος θα τελειώσει με αποτυχία. Αυτό θα είχε κόστος στην οικονομική ανάπτυξη και τις θέσεις εργασίας στην Ευρώπη, και η Αφρική θα έχανε όσον αφορά την οικονομική ανάπτυξη και δεν θα επιτύγχανε τους στόχους της Χιλιετίας στους τομείς της βασικής εκπαίδευσης και της υγειονομικής περίθαλψης. Έτσι, ας συνδυάσουμε τα συμφέροντα της Ευρώπης και της Αφρικής· θα ζητήσω μετ’ επιτάσεως από τον Επίτροπο Mandelson να προχωρήσει όσο μπορεί περισσότερο με την απόρριψη και τον περιορισμό των γεωργικών επιδοτήσεων και να στηρίξει την Ευρώπη του 21ου αιώνα, αντί να καταστήσει την Αφρική και τους πολίτες μας δέσμιους παλαιών επιλογών!
Saïd El Khadraoui (PSE). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, καταρχάς, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον εισηγητή για το εξαιρετικό έργο του. Μολονότι πρέπει να σημειωθεί ακόμη μεγαλύτερη πρόοδος στις διαπραγματεύσεις, τουλάχιστον ο κόσμος εξακολουθεί να μιλάει, κάτι που είναι από μόνο του ευλογία. Θα ήθελα να κάνω τρεις παρατηρήσεις που, κατά τη γνώμη μου, θα εξακολουθήσουν να έχουν μεγάλη σημασία τις ερχόμενες εβδομάδες και μήνες.
Καταρχάς, υπάρχει η ανάγκη συμμετοχής των πιο φτωχών χωρών. Πολλές αντιπροσωπείες, όσον αφορά το γεγονός ότι οι πιο φτωχές χώρες θα έχουν το μεγαλύτερο όφελος από αυτόν τον γύρο, δυσκολεύονται να συνεχίσουν να συμμετέχουν στις διαπραγματεύσεις σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων.
Δεύτερον, αυτές οι αναπτυσσόμενες χώρες πρέπει να ωφεληθούν κυρίως από το παγκόσμιο εμπόριο. Εξάλλου, δεν συζητούμε χωρίς λόγο για τους «αναπτυξιακούς» γύρους της Ντόχα. Συνεπώς, θα ήθελα να ζητήσω από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη της ΕΕ να μετατρέψουν σε πράξη αυτήν την ωραία αρχή, μια αρχή η οποία αναφέρθηκε σε πολλές ομιλίες, τόσο κατά τη διάρκεια όσο και μετά τις διαπραγματεύσεις.
Τέλος, υπάρχει και το θέμα της ελευθέρωσης του εμπορίου υπηρεσιών. Ο τρόπος με τον οποίο διεξάγονται αυτές οι διαπραγματεύσεις αλλάζει, και αυτό το θεωρώ ως μια επικίνδυνη εξέλιξη. Κατά τη γνώμη μου, η εγκατάλειψη της προσέγγισης από κάτω προς τα πάνω δεν μπορεί να συμβιβαστεί με την ιδέα ενός αναπτυξιακού γύρου και η έκθεση θα μπορούσε να είναι πιο σθεναρή όσον αφορά αυτό το σημείο.
Margot Wallström, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θα αρκεστώ μόνο σε τρεις σύντομες παρατηρήσεις. Πρώτον, θέλω να σας ευχαριστήσω για τη συζήτηση αυτή, την οποία θεωρώ πολύ εποικοδομητική και ισορροπημένη αλλά και πολύ ενδιαφέρουσα. Σας ευχαριστώ που δεν πυροβολήσατε τον αγγελιαφόρο! Θα φροντίσω πράγματι, ώστε όσα αναφέρθηκαν απόψε να μεταφερθούν αμέσως στον κ. Mandelson, ο οποίος πιστεύω ότι θα εκτιμήσει επίσης το γεγονός ότι δεν ανέλυσα εις βάθος όλες τις λεπτομέρειες του τρέχοντος γύρου της Ντόχα.
Επιτρέψτε μου επίσης να σχολιάσω τη γενικότερη διαδικασία. Όπως καταλαβαίνετε, τα θέματα αυτά αναφέρονται τακτικά και συζητούνται στην Επιτροπή. Όπως ρώτησαν αρκετοί βουλευτές, τι γίνεται αν αποτύχει η Ντόχα και τι πρέπει τότε να πούμε σχετικά με τη συνολική διαδικασία; Είναι αλήθεια ότι η διαδικασία αυτή δεν είναι εύκολη, ωστόσο δεν βρίσκεται και σε τέλμα, ενώ διατηρούμε τη δέσμευσή μας για ολοκλήρωση του γύρου μέχρι το τέλος του έτους και σύμφωνα με την αρχή της ενιαίας δέσμευσης.
Όπως αναφέρθηκε, έχουμε προτείνει πραγματικές μειώσεις των δασμών στα γεωργικά προϊόντα, οι οποίες όμως πρέπει να συνοδεύονται από πραγματικές μειώσεις των δασμών στα βιομηχανικά προϊόντα και από την ελευθέρωση των υπηρεσιών. Απομένουν λίγες εβδομάδες έως τα τέλη Απριλίου και θα συνεχίσουμε να συζητάμε με τους εταίρους μας, βήμα προς βήμα έτσι, ώστε να συμφωνήσουμε σχετικά με τη θέσπιση όρων εντός της προθεσμίας που θέσαμε στο Χονγκ Κονγκ.
Θέλω επίσης να πω λίγα λόγια σχετικά με τη συμμετοχή των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην επόμενη συνεδρίαση του ΠΟΕ, επειδή πιστεύω ότι είναι πολύ σημαντικό για όλους σας. Από ό,τι αντιλαμβάνομαι, η συνεδρίαση του ΠΟΕ του Απριλίου ενδέχεται να έχει τη μορφή Γενικού Συμβουλίου, το οποίο θα είναι υπεύθυνο για τις διαδικασίες διαπραγμάτευσης· δεν είναι καθαυτό υπουργικό και, επομένως, δεν έχει την ίδια σύσταση. Συνεπώς, η Επιτροπή δεν προβλέπει πλήρη ανάπτυξη επίσημης αντιπροσωπείας της ΕΕ όπως εκείνη που συνήθως στέλνουμε σε υπουργικές διασκέψεις, όπως αυτή του Χονγκ Κονγκ. Αν η Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου του Κοινοβουλίου στείλει βουλευτές στη Γενεύη κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης αυτής, ο Επίτροπος θα είναι πρόθυμος να τους συναντήσει και να τους ενημερώσει ως συνήθως. Η αντιπροσωπεία της Επιτροπής στη Γενεύη θα παράσχει επίσης την υποστήριξη που προσφέρουμε συνήθως στα μέλη του Κοινοβουλίου επιτόπου όταν βρίσκονται στο εξωτερικό με επίσημη ιδιότητα. Αυτά μπορούμε να πούμε προς το παρόν σχετικά με τη συμμετοχή των μελών του Κοινοβουλίου.
Και πάλι σας ευχαριστώ για τη συζήτηση και θα φροντίσω, ώστε να μεταφερθούν αμέσως οι απόψεις σας στον κ. Mandelson και στο σύνολο της Επιτροπής.
Erika Mann (PSE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, έχω μια σύντομη ερώτηση σχετικά με το θέμα που μόλις έθιξε η κ. Επίτροπος, ότι δηλαδή η συνεδρίαση του Απριλίου θα έχει τη μορφή Γενικού Συμβουλίου.
Σύμφωνα με πληροφορίες που έχω λάβει, η συνεδρίαση Γενικού Συμβουλίου μπορεί να μετατραπεί –αν είναι επιτυχής– σε υπουργική διάσκεψη. Στην περίπτωση αυτή, η συνήθης πρακτική είναι να έχουμε διαθέσιμα πολιτικά πρόσωπα. Θα μπορούσατε, σας παρακαλώ, να εξετάσετε με τους συναδέλφους σας Επιτρόπους, και με τον Επίτροπο Mandelson, τις ενέργειες στις οποίες πρόκειται να προβείτε σε μια τέτοια περίπτωση.
Margot Wallström, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θα έπρεπε να ήταν εδώ ο Επίτροπος Mandelson για να σας παραθέσει τις πιο πρόσφατες πληροφορίες. Εάν αλλάξει η απόφαση ή η μορφή, τότε θα πρέπει επίσης να φροντίσουμε –όσον αφορά τη συμμετοχή των μελών του Κοινοβουλίου– να αλλάξει η αποστολή αναλόγως. Χαιρετίζουμε τη συμμετοχή των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η οποία υπήρξε πάντα πολύ χρήσιμη και θα διασφάλιζε, ξανά, τον ανοικτό χαρακτήρα και την ευρεία υποστήριξη της διαδικασίας.
Πρόεδρος. Η συζήτηση έληξε.
Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί αύριο στις 12.00.
15. Ημερήσια διάταξη της επόμενης συνεδρίασης: βλ. Συνοπτικά Πρακτικά