Index 
 Vorige 
 Volgende 
 Volledige tekst 
Procedure : 2006/2546(RSP)
Stadium plenaire behandeling
Kies een document :

Ingediende teksten :

RC-B6-0234/2006

Debatten :

PV 05/04/2006 - 11
CRE 05/04/2006 - 11

Stemmingen :

PV 06/04/2006 - 6.8
CRE 06/04/2006 - 6.8

Aangenomen teksten :

P6_TA(2006)0137

Volledig verslag van de vergaderingen
Woensdag 5 april 2006 - Straatsburg Uitgave PB

11. Verkiezingen in Wit-Rusland (debat)
Notulen
MPphoto
 
 

  De Voorzitter. - Aan de orde zijn de verklaringen van de Raad en de Commissie over de verkiezingen in Wit-Rusland.

 
  
MPphoto
 
 

  Hans Winkler, fungerend voorzitter van de Raad. - (DE) Mijnheer de Voorzitter, mevrouw de commissaris, dames en heren, het Europees Parlement heeft zich al een aantal keren over de kwestie Wit-Rusland gebogen, en helaas was daar alle aanleiding toe. Ik herinner eraan dat er meteen na de verkiezingen in een speciaal debat zeer serieus en ook zeer overtuigend over deze kwestie is gesproken. Ik had de eer om ook tijdens dat debat het woord te mogen voeren. Ook de Raad buigt zich al geruime tijd over de kwestie Wit-Rusland, of was althans gedwongen om zich daarover te buigen, omdat dit land aanleiding tot grote bezorgdheid geeft.

De situatie van de bevolking van Wit-Rusland op dit moment is tragisch en wij moeten vandaag dan ook onze solidariteit met de burgers van dat land laten blijken. Ik weet dat u dat al doet en dat geldt ook voor de Raad en de Commissie. Net zoals de Voorzitter wil ook ik de heer Milinkevitsj van harte welkom heten. Ik ben blij dat hij hier vandaag bij dit debat aanwezig kan zijn. Hopelijk kan hij moed blijven putten uit de steun die hij, zijn geestverwanten en de dappere mannen en vrouwen in Wit-Rusland, van alle organen van de Europese Unie krijgen. Ik wil er nog een keer op wijzen dat de voorzitter van de Europese Raad, bondskanselier Schüssel, vandaag in het debat al iets over Alexander Milinkevitsj heeft gezegd en ik citeer: “Hij verdient alle denkbare politieke en ook economische en financiële steun op elk gebied waar dat noodzakelijk is”. Dat wil ik vanaf deze plaats nog een keer benadrukken.

De Raad heeft zich al voor de verkiezingen uitgebreid beziggehouden met de situatie in Wit-Rusland. Hij heeft een oproep tot de regering en met name president Loekasjenko en onmiskenbaar gewaarschuwd dat de mensenrechten niet met voeten mogen worden getreden en het recht van vergadering, de vrijheid van vergadering en het demonstratierecht van de mensen moeten worden geëerbiedigd. Toen een van de ministers het ongelofelijke dreigement uitsprak dat demonstranten als terroristen behandeld zouden worden, heeft de Raad er met klem op gewezen dat dat voor de Europese Unie onacceptabel zou zijn. Wij weten inmiddels dat er in Wit-Rusland geen sprake is geweest van democratische verkiezingen. Ook de waarnemersmissie van de OVSE/ODIHR heeft vastgesteld dat de verkiezingen niet democratisch waren en vele, grote tekortkomingen vertoonden. Dat is betreurenswaardig omdat ik mij nog kan herinneren dat er vooraf door een aantal afgevaardigden in dit Parlement de hoop is uitgesproken dat er door die verkiezingen een ommekeer teweeg zou worden gebracht.

De Europese Unie in het algemeen en de Raad in het bijzonder kunnen en moeten nu in wezen twee dingen doen. Enerzijds moeten wij duidelijk maken dat wij een dergelijke houding niet accepteren. Wij moeten dan ook gerichte maatregelen treffen tegen degenen die voor deze voorvallen verantwoordelijk zijn. De Raad - en inmiddels ook de Europese Raad - heeft in principe besloten om maatregelen te treffen tegen degenen die voor de schendingen van de mensenrechten en voor het overtreden van de democratische spelregels in Wit-Rusland verantwoordelijk zijn. De Raad bereidt nu een besluit voor om dit principe te concretiseren en ten uitvoer te leggen. In de praktijk zal dat ertoe leiden dat er voor veel personen een visumverbod zal gelden, ook voor de president zelf. Dat heeft de Europese Raad ook uitdrukkelijk naar voren gebracht in een aan de conclusies gehechte verklaring.

(Applaus)

De Raad onderzoekt verder de mogelijkheid om nog meer maatregelen te treffen, waarbij te allen tijde centraal moet staan dat de bevolking daarvan niet het slachtoffer mag worden. Ik weet dat u dat uitgangspunt onderschrijft. Wij willen geen maatregelen nemen waardoor niet de verantwoordelijke personen worden getroffen, maar waarvan wel de bevolking negatieve gevolgen ondervindt. Dat betekent dat het tweede element waar de Europese Unie aandacht aan kan en moet besteden, het ontwikkelen van concrete steunmaatregelen voor de bevolking moet zijn. Ook over dit punt heeft de Raad reeds beraadslaagd. Ik ben ervan overtuigd dat commissaris Ferrero-Waldner een uitgebreide verklaring hieromtrent zal afleggen en dat zij een overzicht zal geven van de concrete maatregelen die er genomen kunnen worden.

Ook de lidstaten hebben een taak op dit gebied. Ik richt mij hierbij uitdrukkelijk tot alle lidstaten: als het erom gaat jonge mensen de mogelijkheid te bieden om in onze landen te studeren en als het erom gaat het maatschappelijk middenveld te ondersteunen, is het niet alleen de taak van de Europese Unie - de Commissie neemt op dit vlak al concrete maatregelen - maar ook onze taak, de taak van de lidstaten dus, om zeer concrete maatregelen te treffen. De bondskanselier heeft er vanochtend al op gewezen: een groep landen waaronder Oostenrijk heeft besloten om speciale studiebeurzen voor jonge mensen uit Wit-Rusland beschikbaar te stellen. Op die manier krijgen zij de mogelijkheid om onze landen te bezoeken, om te ervaren hoe het er in democratische landen aan toe gaat en om te constateren (en thuis verder te vertellen) dat de Europese Unie Wit-Rusland niet vergeten is en wij het land en zijn bevolking steunen. Ook dat is een wezenlijke boodschap. Het is belangrijk dat de mensen daar weten dat wij hen niet vergeten zijn en dat wij hen willen helpen en steunen.

Tot slot moeten en mogen wij nooit nalaten bij de regering van Wit-Rusland erop aan te dringen dat zij de gevangenen vrijlaat. Wij moeten die regering eraan blijven herinneren dat deze mensen alleen maar gebruik hebben gemaakt van een van hun mensenrechten, namelijk het recht om vreedzaam te demonstreren en om hun vrije mening te uiten. De Raad zal de regering daarop blijven wijzen. Wij zullen de bevolking in Wit-Rusland niet in de steek laten en zullen niet rusten totdat - in de woorden van de minister van Buitenlandse Zaken - in dit land de lente weer is aangebroken.

(Applaus)

 
  
MPphoto
 
 

  Benita Ferrero-Waldner, lid van de Commissie.

(EN) Mijnheer de Voorzitter, ik wil op de eerste plaats zeggen dat het mij plezier doet de heer Milinkevitsj hier te zien. We hebben vanochtend een ontmoeting gehad, en daarmee begon de dag goed. Ik heb toen ook rechtstreeks van hem gehoord wat er omgaat in de harten van de Witrussische bevolking. Daarom denk ik dat het gesprek van vandaag heel belangrijk was. Wij konden immers allemaal aan de gebeurtenissen in Minsk zien dat de heer Loekasjenko vastbesloten was om deze verkiezingen ten koste van alles te winnen. Ik herinner me wat de heer Milinkevitsj vandaag tegen me zei, namelijk dat het weliswaar lijkt dat de verkiezingen zijn gewonnen door de heer Loekasjenko, maar in werkelijkheid het Witrussische volk heeft gewonnen en de heer Loekasjenko begonnen is met het verliezen van de verkiezingen. Dat is heel belangrijk voor de toekomst.

Helaas was dit precies wat we hadden verwacht. Wat echter minder verwacht was, was de mate waarin de pluralistische krachten in staat waren om samen op te trekken. Ik wil uitdrukking geven aan mijn bewondering voor hun moed. We hopen dat we zoveel mogelijk steun kunnen blijven geven aan de democratische krachten.

Het officiële rapport van de OVSE/ODIHR concludeert dat de verkiezingen duidelijk niet hebben voldaan aan de normen van de OVSE voor democratische verkiezingen. Dit was met name te wijten aan het willekeurig gebruik van de staatsmacht en de wijdverspreide arrestaties, het niet in acht nemen van de grondrechten van vrijheid van vergadering, vereniging en meningsuiting, en aan problemen met de vóór de verkiezingen uitgebrachte stemmen, het tellen van de stemmen en tabelleringsprocessen. Het is duidelijk dat we allemaal vinden dat de verkiezingen in essentie niet correct zijn verlopen. We betreuren in het bijzonder de weigering om geregistreerde OVSE- en EU-waarnemers, waaronder ook leden van het Europees Parlement, toe te laten. We hebben dit betreuren ook te kennen gegeven.

We veroordelen ten zeerste de gewelddadige onderdrukking van de protesten en de arrestatie van vreedzame demonstranten, waaronder de heer Kozulin, de voormalige ambassadeur van Polen Maszkiewitsj, en alle andere onbekende studenten, handwerkslieden en arbeiders die de straat opgegaan zijn om te demonstreren.

We steunen volledig wat de fungerend voorzitter van de Raad heeft gezegd. Het is heel belangrijk dat we gerichte sancties opleggen die niet de bevolking treffen maar degenen die verantwoordelijk zijn voor de frauduleuze verkiezingen. We moeten bekijken wat we kunnen doen. De Commissie is betrokken bij de voorbereidingen.

In de toekomst moeten we doorgaan met de ondersteuning van het maatschappelijk middenveld. We moeten deze strategie continueren, want we willen achter de bevolking staan en werken ten behoeve van de bevolking. Tegelijkertijd willen we echter niet met de regering samenwerken - of althans, we willen daar zo min mogelijk mee samenwerken.

In overeenstemming met de conclusies van de Raad zal de steun voor democratisering gecontinueerd worden met de daarvoor beschikbare instrumenten. We hebben met name ook gewerkt op het gebied van de media, want we weten hoe belangrijk het is dat de mensen hun eigen beslissingen nemen. De televisie- en radioprogramma’s die momenteel ondersteund worden door de Europese Commissie dragen in belangrijke mate bij aan de democratisering, maar ook aan de zichtbaarheid van de Europese Unie in Wit-Rusland. Daarover hebben we vandaag gesproken. Er is nog veel te doen, vele zaken moeten worden verbeterd, maar we moeten doorgaan met die projecten. Ik ben het ermee eens dat we moeten onderzoeken hoe wij de studenten kunnen helpen die van de universiteiten zijn weggestuurd. Wij zullen - misschien nog niet tijdens de volgende Raad maar wel in de nabije toekomst - programma’s opstellen, en de Commissie zal hen samen met de Raad zeker steunen.

We financieren al de Universiteit van Vilnius, omdat Minsk is gesloten, en we proberen jonge mensen een kans te geven. Directe contacten tussen mensen zijn het belangrijkste middel om de mogelijkheid tot samenwerking te vergroten.

We moeten alles doen wat in ons vermogen ligt om de onderdrukking te bestrijden, aan de ene kant via officiële verklaringen van de Raad, en aan de andere kant door duidelijke uitspraken te doen in onze bijeenkomsten met de Russen. Daarbij moeten we erop wijzen dat we een Wit-Rusland willen waar de mensenrechten en de rechtsstaat worden gerespecteerd.

(Applaus)

 
  
MPphoto
 
 

  Bogdan Klich, namens de PPE-DE-Fractie. - (PL) Mijnheer de Voorzitter, het debat van vandaag is inderdaad een voortzetting van het debat dat we twee weken geleden hebben gehouden. Ik zou het Parlement eraan willen herinneren dat we bij die gelegenheid met vlag en wimpel zijn geslaagd voor ons examen in de solidariteit met de Wit-Russen. Onze reactie was goed en gepast. We keurden de repressie af en deden een oproep om gearresteerde en veroordeelde oppositieleden vrij te laten. En wat het belangrijkste was: we steunden de demonstranten die op het Oktoberplein hun burgerrechten uitoefenden. Opmerkelijk is ook dat twee weken geleden de Commissie, de Raad en dit Parlement allen als uit één mond spraken. En als het over Wit-Rusland gaat, zouden we dat moeten blijven doen.

Maar de tijd van politieke verklaringen is voorbij, de tijd van actie is gekomen. Onze diagnose is klaar, nu moet de behandeling beginnen. Dat betekent dat de Raad en de Commissie een reeks moedige besluiten moeten nemen. Het doet mij groot plezier dat de heer Winkler en commissaris Ferrer-Waldner beide al enkele van die besluiten genoemd hebben, maar ik zou er nog een paar suggesties aan toe willen voegen.

Als we, ten eerste, de verkiezingen ondemocratisch vinden, volgt daaruit dat de heer Loekasjenko niet over een mandaat beschikt voor zijn derde termijn. Dat betekent dan weer dat we een duidelijk appel moeten laten horen dat de presidentsverkiezingen overgedaan moeten worden, zoals de Witrussische oppositie al lange tijd eist.

Ten tweede zou de lijst van personen die de toegang tot het grondgebied van de Europese Unie ontzegd is flink uitgebreid moeten worden, zodat verschillende groepen mensen eronder vallen die verantwoordelijk zijn voor de schending van de mensenrechten en het beknotten van vrijheden. Bij gevolg zou de lijst niet slechts moeten bestaan uit vertegenwoordigers van de plaatselijke, regionale en nationale overheid, maar ook uit rectores magnifici die demonstrerende studenten van de universiteit verwijderd hebben en redacteuren die propaganda voor het regime bedrijven.

Ten derde dient het visumbeleid ten aanzien van Witrussische burgers zo snel mogelijk versoepeld te worden. Dat zou ons in staat stellen ons principe te hanteren dat we de Witrussische maatschappij niet, maar de leiders wel willen isoleren. Witrussen moeten makkelijker kunnen reizen, en daarom is het van het grootste belang dat we de visumprocedure voor hen versoepelen.

Ten vierde moeten we ons gehoor verschaffen in internationale organisaties als de VN en de OVSE en daar een oproep voor de vrijlating van politieke gevangen doen. Een Poolse diplomaat, de heer Maszkiewicz, wordt momenteel als politiek gevangene vastgehouden in Minsk en ik was blij dat de commissaris het vandaag over hem had. Ik ga ervan uit dat de Raad snel in actie komt en ervoor zorgt dat hij bij de eerste gelegenheid die zich aandient wordt vrijgelaten.

Ten vijfde is het van het grootste belang om Wit-Rusland op de agenda van de komende EU-Rusland-top te zetten, omdat Rusland in de positie verkeert om politieke en economische druk uit te oefenen op Wit-Rusland, en die druk zou kunnen helpen om de greep van het regime op dat land te versoepelen. De Unie op haar beurt zou druk op Rusland uit kunnen oefenen en het ertoe kunnen aanzetten om zijn invloed op Wit-Rusland op die manier te gebruiken. De Raad dient voor dit doel een juist gebruik te maken van de middelen die hem ter beschikking staan.

Tot slot moeten we steun bieden aan radiostations en later ook televisiestations met uitzendingen die bedoeld zijn voor Wit-Rusland, willen we het informatiemonopolie van de staat breken. Het is wel van belang dat met overleg te doen en ik roep iedereen op om geen geld meer te verspillen aan initiatieven die de mensen in Wit-Rusland toch niet bereiken.

(Applaus)

 
  
MPphoto
 
 

  Jan Marinus Wiersma, namens de PSE-Fractie. - Voorzitter, ook ik wil namens mijn fractie de heer Alexander Milinkevitsj, presidentskandidaat uit Wit-Rusland, van harte welkom heten en via hem wil ik eigenlijk de oppositie en alle opposanten in Wit-Rusland groeten en steunen, met name al diegenen die zijn opgepakt en in de gevangenis zitten.

Het is twee weken geleden al gezegd dat we de uitslag van de verkiezingen niet kunnen accepteren als de uitkomst van een vrij en democratisch proces. In een soort parafrase op hetgeen de commissaris zei: Loekasjenko heeft niet gewonnen, maar het volk van Wit-Rusland heeft verloren. Dat is een belangrijke vaststelling. Tevens moeten we vaststellen dat Loekasjenko geen enkele aanspraak kan maken op democratische legitimiteit en dat het daarom goed is dat er zichtbare actie is ondernomen door de Europese Unie om met name hem een visumban op te leggen om aan te geven: mijnheer Loekasjenko, wat ons betreft moet u zo snel mogelijk weg en u heeft in ieder geval onze erkenning niet. Wij willen u niet zien, wij willen verder met u ook niet meer praten. Dat is één. Ik steun de uitbreiding van de visumban tot andere autoriteiten en figuren in Wit-Rusland. Er moet goed worden nagedacht over de wijze waarop dat zo ver mogelijk kan worden doorgevoerd en we wachten op de voorstellen van de Commissie en de Raad dienaangaande.

We zouden ook nog kunnen overwegen wat op het gebied van het bevriezen van tegoeden nog kan worden gedaan om met name de regerende elite in Wit-Rusland te pakken. Het is van belang hier vandaag vast te stellen dat we onverkort moeten vasthouden aan de conclusies die we hebben getrokken na de verkiezingen in Wit-Rusland. We moeten een niet-aflatende aandacht voor de ontwikkelingen in het land tonen. Ik ben zelf vijf jaar bij Wit-Rusland betrokken geweest als voorganger van de heer Klich, als voorzitter van de delegatie. Ook de vorige presidentsverkiezingen klopten voor geen meter en toch zag je na een aantal maanden de aandacht voor Wit-Rusland wegzakken. We zijn het aan elkaar verschuldigd, als instelling maar ook als Parlement, om deze niet-aflatende aandacht ook vol te houden.

Ik was blij dat de commissaris een opmerking maakte over de dialoog met Moskou. Ik zou ook graag van de heer Winkler willen horen wat hij vindt van de wijze waarop we in het overleg met Rusland dit punt op de agenda kunnen zetten, want - ik heb dat vorige keer al gezegd - ook deze keer waren de felicitaties van Poetin aan Loekasjenko weer zeer snel binnen.

Het zou goed zijn dat, wanneer het gaat om verdere maatregelen, de Commissie en de Raad ook eens proberen buiten de doos te denken, to think outside the box. Wat kunnen we verzinnen, naast de bestaande instrumenten, om met name de contacten tussen mensen hier en mensen daar te bevorderen? Het is voor ons parlementsleden bijvoorbeeld heel moeilijk om naar Wit-Rusland te reizen. Wat kunnen we doen om daar concreet, creatief aan de slag te gaan om met name die menselijke contacten, de praktische steun voor mensen in Wit-Rusland toch nog op een of andere manier in te vullen? Tenslotte kan ik alleen maar zeggen: we moeten vasthoudend zijn en vooral bij meneer Milinkevitsj en de zijnen niet de indruk wekken dat we hen in de steek zullen laten. We moeten volhouden en ook in dit Parlement hieraan zoveel mogelijk aandacht besteden.

(Applaus)

 
  
MPphoto
 
 

  Jeanine Hennis-Plasschaert, namens de ALDE-Fractie. - Voorzitter, commissaris, voorzitter van de Raad, met alle respect - want ik realiseer mij dat met name de Raad voor zijn doen al krachtige taal gebruikt - maar de verklaringen stellen mij toch enigszins teleur. Het is me nog altijd niet duidelijk wanneer en op welke wijze nu daadwerkelijk concreet invulling zal worden gegeven aan de voorgestelde sancties en maatregelen door alle lidstaten, alsmede de Europese Commissie.

De uitbreiding van het visumverbod voor de regeringsvertegenwoordigers, is natuurlijk prachtig. Maar wat doen we met de rechters, de politiefunctionarissen die betrokken zijn bij mishandelingen, etc? Krijgen ook zij een visumverbod? Wat is er gebeurd met het idee om tegelijkertijd in te zetten en per onmiddellijk in te zetten op juist een soepel beleid inzake goedkope visa voor de gewone Wit-Russen en in het bijzonder de studenten? Het bevriezen van buitenlandse tegoeden, het beter afstemmen van de financiële programma's op de specifieke situatie, het ondersteunen van de onafhankelijke pers en ga zo maar door? Wanneer en op welke wijze wordt hieraan concreet invulling gegeven? Aan mooie woorden hebben we uiteindelijk niet zo heel veel. Solidariteit betuigen in woorden is prachtig, maar we hebben concrete actie nodig. Data, cijfers, termijnen, harde feiten, dat had ik willen horen.

Ook de rol van Rusland blijft onderbelicht. Jan Marinus Wiersma noemde dat net al even. Poetin feliciteerde zonder blikken of blozen Loekasjenko met zijn overwinning. Hij is ook de man die de economie draaiende houdt dankzij goedkope grondstofleveranties. Eind april weten we of Poetin vasthoudt aan de bizar lage gasprijzen voor Wit-Rusland. Alles valt of staat met het belang dat Rusland nastreeft in het Witrussische bedrijf Beltransgas. Economisch gewin is aldus het oogmerk.

Ook nu weer vraag ik Raad en Commissie om Poetin in glasheldere bewoordingen duidelijk te maken waar de EU voor staat. De druk moet nu worden opgevoerd mede in verband met de energietop van de G8 medio juli in Sint-Petersburg. Vooralsnog stelt met name de Raad zich echter buitengewoon omzichtig op. Dus is mijn vraag: is de Raad bang om door een te helder standpunt in conflict te komen met andere prioriteiten zoals de eigen energiebevoorrading?

(Applaus)

 
  
MPphoto
 
 

  Elisabeth Schroedter, namens de Verts/ALE-Fractie. - (DE) Mijnheer de Voorzitter, allereerst wil ik namens de Fractie De Groenen/Vrije Europese Alliantie onze gasten uit Wit-Rusland, de heer Milinkevitsj en de heer Viatsjorka, van harte welkom heten. Onze fractie heeft veel respect voor de prestaties en de moed van de actieve oppositiebeweging in Wit-Rusland. Ondanks de dreiging met geweld heeft u met vreedzame demonstraties tegen de verkiezingsfraude geprotesteerd. Ook wij zijn van mening dat de heer Loekasjenko op dit moment geen legitieme aansprak meer kan maken op de positie die hij bekleedt. Wij bewonderen de soevereiniteit, de rust en de duidelijkheid waarmee u, mijnheer Milinkevitsj de moeilijke situatie op het oktoberplein en in het Kupala-park heeft opgelost. Daarvoor verdient u alle respect!

Op de televisie hebben wij kunnen zien hoe vreedzame demonstranten door de politie op brute wijze zijn aangehouden. Voor veel van uw medestanders heeft het feit dat zij eigenlijk alleen maar hun recht op vrije meningsuiting wilden uitoefenen, geleid tot arrestaties, hechtenis en uitsluiting van universiteiten. Die vrijheid van meningsuiting is een grondrecht dat in de landen van de Europese Unie vanzelfsprekend is. Wij zijn er echter van overtuigd dat uw medestanders de nieuwe kracht van het land vormen en dat zij voor democratie en economisch herstel in Wit-Rusland kunnen zorgen. Wij hopen dan ook dat de geest van vrijheid door Wit-Rusland zal blijven waren.

Ik wil u graag bedanken, mijnheer Winkler, dat u veel van onze verzoeken heeft overgenomen. U mag bij de visumverboden echter niet de mensen over het hoofd zien die op een dergelijke brute wijze demonstranten hebben aangehouden. Zij moeten ook op die lijst komen. U mag bovendien ook niet vergeten wat een aantal collega’s eerder al gezegd heeft, namelijk dat de heer Poetin de heer Loekasjenko steunt en dat dit bij de besprekingen met Rusland centraal moet staan.

(Applaus)

 
  
MPphoto
 
 

  Jonas Sjöstedt, namens de GUE/NGL-Fractie. - (SV) Mijnheer de Voorzitter, onze fractie vindt dat de verkiezingen in Wit-Rusland ondemocratisch waren. Met allerlei methoden werd voorkomen dat de oppositie op redelijke wijze haar werk kon doen. De media staan onder controle van het Loekasjenko-regime. Dat wordt duidelijk gemaakt in onze ontwerpresolutie. In deze situatie is het belangrijk dat de buitenwereld nauwe contacten onderhoudt met democratische krachten in Wit-Rusland, zoals volksbewegingen en vrije vakverenigingen. De bevolking van Wit-Rusland mag niet worden geïsoleerd. Ondanks de antidemocratische methoden van Loekasjenko geniet hij nog steeds steun bij een aanzienlijk deel van de bevolking. Dat komt onder andere door de relatieve sociale gelijkheid en een relatief hoge graad van sociale zekerheid. Sociale zekerheid, hoe goed op zichzelf ook, mag echter nooit een verontschuldiging zijn voor beperkingen van democratische vrijheden en rechten.

 
  
MPphoto
 
 

  Konrad Szymański, namens de UEN-Fractie. - (PL) Mijnheer de Voorzitter, namens de Fractie Unie voor een Europa van Nationale Staten heet ik vandaag de heren Milinkevitsj en Viatsjorka hartelijk welkom in het Parlement. Het is mijn oprechte hoop dat er een dag komt waarop u, heren, een eigen zetel in dit parlement in kunt nemen.

We weten heel goed wat we moeten denken van de dictatuur van de heer Loekasjenko. Europa kiest zonder twijfel en aarzeling voor een beleid dat het bewind isoleert en de confrontatie ermee aangaat, maar tegelijkertijd openheid ten opzichte van het Witrussische volk schept. Ons nobele streven zal echter nergens toe leiden als we geen grotere politieke verantwoordelijkheid voor de toekomst van Wit-Rusland nemen. Als we teveel verantwoordelijkheid voor het veranderingsproces aan Rusland overlaten, zullen onze inspanningen tevergeefs zijn.

Democratie onder Russisch beschermheerschap kan niet anders dan halfbakken zijn, precies zoals in Rusland zelf. Te veel Russische betrokkenheid bij het veranderingsproces zal de broodnodige geopolitieke veranderingen in de regio belemmeren. Politieke en economische stabiliteit laten zich niet verwerkelijken zonder zulke veranderingen en echte banden tussen Wit-Rusland en Europa. Daarom hebben we niet alleen instrumenten nodig om onmiddellijke hulp aan de oppositie te kunnen verschaffen, maar is er ook een politieke blauwdruk voor een nieuw Wit-Rusland nodig, en wel nu. Doel van zo’n plan moet zijn om Wit-Rusland de plaats in Europa te geven die het toekomt.

(Applaus)

 
  
MPphoto
 
 

  Jan Tadeusz Masiel (NI). - (PL) Mijnheer de Voorzitter, het kan geen kwaad op het vreemde maar onomstotelijke feit te wijzen dat de Europese Unie en Polen een gemeenschappelijk grens met Wit-Rusland hebben. Daar komt bij dat Europa, Polen en Wit-Rusland een gemeenschappelijk verleden en hopelijk ook een gemeenschappelijke toekomst hebben.

Dit Parlement heeft onlangs veel gedaan om de opbloeiende democratie in Wit-Rusland te steunen. De heren Milinkevitsj en Viatsjorka, die vandaag in ons midden zijn, geloven dat het einde van de dictator nadert. Laten we toekomstige verkiezingen niet afwachten. De tijd is rijp om te helpen en een genadeslag uit de delen aan een regime dat democratie met geweld tegemoet treedt.

Witrussen zijn een bijzonder vreedzaam en geduldig volk. De democratie vat bij hen maar langzaam voet, maar als haar tijd gekomen is, kan de Europese Unie ervan verzekerd zijn dat Wit-Rusland een trouw partner en een garantie voor een langdurige vrede zal blijken te zijn.

 
  
MPphoto
 
 

  Camiel Eurlings (PPE-DE). - Voorzitter, ook namens mij een hartelijk welkom aan de heer Milinkevitsj. Het is niet alleen een grote eer dat hij hier is, maar ook heel belangrijk. Dit is immers niet alleen een moment van angst en dreiging, maar ook een uniek moment van hoop. De heer Milinkevitsj zei het goed op de 19de: het volk van Wit-Rusland heeft zijn angst verloren en president Loekasjenko mag bang zijn, want tegen de heldenmoed van een volk dat niet meer zwijgt, is de meest geharnaste dictator uiteindelijk niet bestand.

Als Europa moeten wij nu wel de juiste signalen geven. Dat betekent inderdaad dat wij snel de beperking van het visumregime en het bevriezen van tegoeden moeten concretiseren en dat we ook in een andere richting moeten kijken. Inderdaad moeten we kansen bieden aan die studenten en die mensen die nu niet in Wit-Rusland kunnen blijven. We moeten ervoor zorgen dat ze hier kunnen studeren en hier kunnen worden klaargestoomd voor een nieuw en democratisch Wit-Rusland.

Mag ik u nog om een mogelijke smartsanctie vragen: de wapenexport. De president van Wit-Rusland haalt veel van zijn geld uit de wapenexport. Eén tot twee miljard is er jaarlijks mee gemoeid en veel van dat geld verdwijnt in een persoonlijke pot van de president en zijn trawanten. Wellicht verdient het aanbeveling om, op het punt van de wapenexport, Europa en de bondgenoten te bewegen tot harde sancties, ook omdat deze geldpot van de president dan niet langer wordt gevuld, maar de bevolking dit niet zal voelen. Tegen het verbieden van wapenexport vanuit Wit-Rusland is weinig in te brengen.

Als voorzitter van de Delegatie voor de betrekkingen met Rusland wil ik een laatste opmerking plaatsen. Ieder land mag zijn voorkeur hebben voor een bepaalde kandidaat en iedere regering. Rusland mag ook zijn voorkeur hebben, maar wat niet kan, is dat een lid van de OVSE klakkeloos de conclusies van de waarnemers van de OVSE naast zich neerlegt. De OVSE verklaart dat de verkiezingen niet vrij en niet eerlijk zijn en dan kan Rusland niet zeggen dat ze wel eerlijk zijn en president Loekasjenko zomaar feliciteren. Het is dus zaak dat dit op de agenda wordt geplaatst in ons overleg met Rusland en ook op de agenda in het overleg binnen de G8. Het is prima dat president Poetin president Loekasjenko heeft opgeroepen geweld te voorkomen, maar dat is lang niet genoeg. Als Rusland zich erop laat voorstaan een democratisch land te zijn, moet het met de waardengemeenschap Europa één lijn trekken in het verdedigen van democratie en mensenrechten.

(Applaus)

 
  
MPphoto
 
 

  Monika Beňová (PSE). - (SK) Niemand hier kan twijfelen aan de ondemocratische aard van de regering van Loekasjenko. Ook ik verwelkom de heer Milinkevitsj en sluit me aan bij mijn collega’s die hun steun voor de oppositie in Wit-Rusland hebben uitgesproken.

Woorden alleen zijn echter niet genoeg en daarom denk ik dat we ook andere maatregelen moeten nemen. Sommige maatregelen kunnen door de Commissie worden genomen, sommige door de Raad en sommige door ons, de leden van het Parlement. Deze maatregelen moeten onder andere manieren inhouden om het volk van Wit-Rusland voor te lichten, want een geïnformeerd maatschappelijk middenveld is beter in staat belangrijke wijzigingen door te voeren. Als Parlementslid uit de Slowaakse Republiek, een land dat gedurende lange tijd in het verleden met een vergelijkbare situatie te maken heeft gehad, kan ik zeker bevestigen dat dit het geval is.

Ik ben ook van mening dat we de kwestie van visumvereisten zorgvuldig moeten bestuderen. We zullen zeker geen bewustwordingsproces onder de burgers van Wit-Rusland teweeg kunnen brengen als we deze mensen beletten naar EU-landen te reizen en een andere kant van de zaak te zien dan Loekasjenko via zijn media belicht.

 
  
MPphoto
 
 

  Janusz Onyszkiewicz (ALDE). - (PL) Mijnheer de Voorzitter, de gangbare mening binnen de Europese Unie is dat we maar beperkte mogelijkheden hebben om druk uit te oefenen op het regime van Loekasjenko, omdat de Unie slechts een kleine rol in de economie en de politiek van Wit-Rusland speelt. Maar daar klopt niets van.

In 2004 exporteerde Wit-Rusland 10 procent minder naar de Europese Unie dan naar Rusland, maar vorig jaar exporteerde het al 12 procent meer naar de Unie dan naar Rusland. De Europese Unie wordt overduidelijk een steeds belangrijkere factor in de Witrussische economie. We hebben daarom ook goede redenen om te geloven dat we de gebeurtenissen in Wit-Rusland daadwerkelijk kunnen beïnvloeden.

De heer Klich heeft al specifieke manieren genoemd waarop we ons kunnen laten gelden. Ik wil dan ook op slechts één punt wijzen. De heer Loekasjenko heeft maatregelen genomen om Witrussen het reizen naar het buitenland te bemoeilijken. Extra kosten worden in rekening gebracht. Voor jonge mensen is het niet eenvoudig naar het buitenland te reizen en er worden zelfs obstakels opgeworpen voor mensen die het land willen verlaten om een medische behandeling te ondergaan. Onze reactie daarop moet verder gaan dan faciliteren, waarbij ik denk aan de criteria voor het verstrekken van een visum. Nee, we moeten veel verder gaan. We zouden de financiële drempel weg moeten nemen en de kosten van een visum verlagen. We zouden zelfs zover kunnen gaan om visa gratis te maken. Tot besluit wil ik benadrukken dat we onze opstelling moeten wijzigen. Omwille van de financiële steun voor Wit-Rusland zouden een aantal obstakels weggenomen moeten worden. Mevrouw Ferrero-Waldner verzoek ik ons te onderrichten over de aard van de formele hindernissen die ons beletten flexibel op te treden, als dergelijke hindernissen al bestaan. Dit Parlement zál helpen. Dames en heren, ik sluit af met een aan het Engels ontleende maxime: wie zijn hart opent, moet ook zijn portemonnee openen.

 
  
MPphoto
 
 

  Vytautas Landsbergis (PPE-DE). - (EN) Mijnheer de Voorzitter, aangezien verkiezingen inhouden dat er alternatieven worden gepresenteerd en erkend, en dat daarna een doelbewuste keuze wordt gemaakt - de kandidaat die het beste naar voren komt, wordt gekozen - zijn verkiezingen niets voor dictaturen. Er wordt gestemd in omstandigheden die elke vrije keuze de facto onmogelijk maken, en een dergelijke procedure zou de naam verkiezingen niet mogen krijgen. Wat er onlangs in Wit-Rusland heeft plaatsgevonden, was niet meer dan een stemming, die samen met het tellen van de stemmen in handen was van de regering van de eeuwig zittende president. Hij heeft op geen enkele wijze een democratische legitimatie gekregen. Wat is de heer Loekajsenko vandaag? Hij lijkt meer en meer op een gouverneur die door de heerser over heel Rusland is benoemd om voor de zoveelste keer de overbekende en oneerlijke procedure van frauduleuze verkiezingen te ondergaan en om door te gaan met zijn experimenten ter plaatse.

We moeten hier verklaren dat de nieuwe, postsovjet, drievoudig gekozen militaire unie van geconsolideerde dictaturen in Moskou, Minsk en Tasjkent niet de manier is om een betere toekomst te bereiken voor de drie staten en naties.

We hebben de geboorte gezien van een nieuwe democratie in Wit-Rusland als een met Europa verbonden - en niet Euraziatisch - land. Daarom bestaat er, nu Rusland zelf een postsovjet, autoritair nationalisme prefereert boven elke vorm van ‘oranje’ vernieuwing, een groeiend gevaar dat Wit-Rusland gedwongen zal worden om te fuseren met het Poetinistische Rusland, waarvoor de basis al is gelegd. De hele wereld moet daarvoor gewaarschuwd worden.

Als we niet willen dat de heer Milinkevitsj voor altijd verdwijnt, zoals een aantal jaren geleden is gebeurd met oppositieleiders in Wit-Rusland en zoals in Tsjetsjenië elke dag gebeurt, is de resolutie over Wit-Rusland een stap op de goede weg. Deze houdt in dat eerst de VN worden opgeroepen om een internationale commissie in te stellen die de vroegere misdaden van het terroristische regime in Wit-Rusland moet onderzoeken, zodat nieuwe misdaden worden voorkomen. Vintsoek Viatsjorka is hier vandaag, tijdelijk vrijgelaten uit de gevangenis. Maar niemand weet wat daar morgen allemaal kan gebeuren.

 
  
MPphoto
 
 

  Joseph Muscat (PSE). - (MT) In de nabije toekomst zullen we in ons optreden heel vasthoudend moeten zijn. Het regime in Minsk vertrouwt er namelijk op dat de internationale media gaandeweg hun belangstelling voor wat er in Wit-Rusland gebeurt, zullen verliezen. Ze hopen dat de Europeanen zullen vergeten wat dit broedervolk doormaakt. Dat mag niet gebeuren. Wij hebben als Europees Parlement de plicht om de herinnering aan deze gebeurtenissen levend te houden. Het is onze taak als geweten op te treden en de overige instellingen eraan te blijven herinneren dat ze de hulpkreet van deze mensen niet mogen vergeten. Zoals ik tijdens de laatste vergaderperiode al heb aangegeven ben ik heel tevreden dat mijn oproep gehoor heeft gevonden. We moeten studenten die van de universiteit verwijderd zijn omdat ze aan demonstraties hebben deelgenomen, opvangen en in staat stellen in ons land te studeren. We zouden nog verder moeten gaan. Ik ben heel blij dat het voorstel om activa te bevriezen is aanvaard. Dat is één van de voorstellen die de delegatie voor de betrekkingen met Wit-Rusland reeds geruime tijd geleden heeft gedaan. Ik ben ervan overtuigd dat we meer voorstellen kunnen vinden als we het actieplan dat we meer dan een jaar geleden hebben opgesteld, opnieuw doorlezen. Mijnheer Milinkevitsj, we zullen u niet vergeten.

 
  
MPphoto
 
 

  Árpád Duka-Zólyomi (PPE-DE). - (HU) Na de presidentsverkiezingen in Wit-Rusland staan we voor een complexe situatie. We moeten ons ervan bewust zijn dat Loekasjenko, als winnaar van de verkiezingen, het gevoel heeft dat zijn positie zeker is gesteld. In de komende jaren zal hij nog harder proberen zijn macht te consolideren. In dit opzicht mogen we een zeer belangrijke factor niet vergeten: de banden met Rusland, de nauwe samenwerking tussen het regime van Loekasjenko en de Russische Federatie, en de afhankelijkheid van zijn regime - en Wit-Rusland - van Rusland in economisch opzicht en in de energiesector. Als de Europese Unie dus een doeltreffende oplossing zoekt, is een van de belangrijke dingen die zij moet doen dit onderwerp op de agenda van de bilaterale onderhandelingen met Rusland zetten.

De internationale druk moet ook worden opgevoerd. In dit opzicht verdient het persbericht van de NAVO van 31 maart onze aandacht. Niet alleen Loekasjenko, maar alle vertegenwoordigers van zijn regering moeten zoveel mogelijk worden geïsoleerd. Er moeten uitdrukkelijke voorwaarden worden gesteld voor subsidies, en die moeten strikt worden gecontroleerd. We moeten wij consequent vermijden dat we, zonder het te willen misschien, deel hebben of steun verlenen aan het slagen en de consolidatie van het regime van Loekasjenko.

Een van onze prioriteiten is de Witrussische democratische krachten, onder leiding van Alexander Milinkevitsj, evenals de maatschappelijke organisaties, steun te verlenen niet alleen in moreel opzicht maar ook met weloverwogen, concrete financiële middelen. In de eerste plaats moet Wit-Rusland wakker worden geschud en geïnformeerd - door middel van televisie, radio, internet en andere middelen - over het feit dat dit geen ware, op de rechtsstaat gegrondveste democratie is. De uitnodiging van twee vertegenwoordigers van de Witrussische oppositie, Alexander Milinkevitsj en Vintsoek Viatsjorka, die gevangen heeft gezeten, was een uitstekend initiatief. Laat het dictatoriale regime maar zien dat we allemaal volledig achter onze beide gasten staan. Ik vertrouw erop dat u allen de ontwerpresolutie zult steunen die voor ons ligt.

 
  
MPphoto
 
 

  Aloyzas Sakalas (PSE). - (LT) Ik steun het standpunt van de heer Winkler en mevrouw Waldner en zou graag vier punten benadrukken. In de eerste plaats zijn de verkiezingen in Wit-Rusland niet eerlijk verlopen en dus is Loekasjenko niet de rechtmatige president. Daarom mag hij in documenten van het Europees Parlement niet zo worden aangeduid. Loekasjenko zou in dit Parlement ook geen president mogen worden genoemd. In de tweede plaats moeten continu televisieprogramma’s vanuit Litouwen, Polen en zelfs Oekraïne naar het gehele grondgebied van Wit-Rusland worden uitgezonden, en niet slechts naar een deel ervan, om indoctrinatie van het Witrussische volk door de media, die worden beheerst door Loekasjenko, tegen te gaan. Televisie, en niet radio, heeft de grootste impact. In de derde plaats moeten we alle mogelijke middelen inzetten om de verenigde Witrussische oppositie te versterken. En in de vierde plaats moeten we de Russische president Poetin er voortdurend op blijven wijzen dat de steun van Rusland een van de redenen is waarom het Witrussische regime nog niet is gevallen. Daarvoor is Rusland verantwoordelijk.

 
  
MPphoto
 
 

  Barbara Kudrycka (PPE-DE). - (PL) Mijnheer de Voorzitter, tien jaar geleden verscheen er een mooi verhaal van de Witrussische schrijver Vasil Bykov. De titel was Heb me lief, soldaat. In dit werk beschrijft de auteur- symbolisch, natuurlijk - hoe Wit-Rusland zich identificeert met de Europese beschaving, omdat het er hetzelfde waardenstelsel op na houdt en ideologieën verwerpt die zijn gebaseerd op haat.

Op het Oktoberplein gaf het Witrussische volk te kennen dat het de alomtegenwoordige regeringspropaganda met zijn leugens en onwaarheden over Europa doorzag. Een paar dagen lang groeide het plein uit tot een bruggenhoofd van de vrijheid, vanwaar oproepen aan het Witrussische volk uitgingen om op te komen voor zijn nationale identiteit. In haar pogingen om het nationale zelfbewustzijn in de mensen te wekken kon de oppositie een beroep doen op de creatieve talenten van prominente vertegenwoordigers van de Witrussische kunst en literatuur. Ik noem slechts Vasil Bykov, Uladzimir Arlov en Slawomir Adamowicz. Zelfs jonge mensen uit de wereld van de popmuziek verleenden steun. Op ons rust daarom de verplichting om een eind te maken aan de in Europa algemeen aanvaarde mythe als zouden de Witrussen zo grondig gerussificeerd zijn, dat ze er geen behoefte meer aan hebben hun onafhankelijkheid te herwinnen, gebaseerd op het specifiek eigene van hun cultuur, taal en nationale symbolen.

Welke gerichte steun kan Europa aan deze zaak geven? De twee miljoen euro die de Commissie vrijgemaakt heeft voor de vrije media, is slechts een druppel op een gloeiende plaat. Het stelt niet veel voor in vergelijking tot de zestig miljoen dollar die president Loekasjenko alleen al dit jaar aan grootscheepse propaganda, indoctrinatie en de staatsmedia uitgeeft.

Naast steun voor de vrije pers en onafhankelijke journalisten is er geld nodig voor andere doelen, waarvan ik er een slechts paar zal noemen. Er moet steun komen voor onafhankelijke uitgeverijen die in de taal van Wit-Rusland publiceren. Daarmee doel ik niet alleen op politieke en wetenschappelijke publicaties, maar ook op de Witrussische literatuur. Er dienen beurzen beschikbaar te komen voor Witrussische onderzoekers en voor mensen die op creatief vlak actief zijn, om het schrijvers, dichters en schilders mogelijk te maken het hoofd boven water te houden en hun werk voort te zetten. Er moeten ook beurzen komen voor studenten die van hoger onderwijs zijn uitgesloten en voor studenten die de officiële onderwijsinstellingen mijden omdat ze niet geïndoctrineerd willen worden en kiezen voor privé-instellingen in Wit-Rusland of hoger onderwijs in Europa.

Het enige antwoord op regimes die personen opsluiten voor het blote feit dat ze een gedicht geschreven hebben, is grootscheepse steun voor de vrijheid van meningsuiting en creativiteit. Tot slot, en met het oog op de vaststelling van de precieze wegen voor het verlenen van financiële steun aan een vrij Wit-Rusland, verzoek ik de commissaris met klem om in de relevante besluitvormende organen mensen op te nemen met een gedegen kennis van de situatie in Wit-Rusland, van de problemen in het land en van de nationale identiteit waar ik het eerder over had.

 
  
MPphoto
 
 

  Hans Winkler, fungerend voorzitter van de Raad. - (DE) Mijnheer de Voorzitter, mevrouw de commissaris, dames en heren, ook vandaag heeft dit Parlement weer een sterk signaal gegeven, en u heeft in uw bijdragen ook laten blijken dat u de inspanningen van de Commissie en de Raad onderkent en ondersteunt. Dat vind ik een wezenlijk punt en daarvoor dank ik u. Het is belangrijk dat de Europese Unie met betrekking tot deze kwestie met één stem spreekt en het juiste signaal stuurt. De Raad zal daar dan ook naar blijven streven en ik ben ervan overtuigd dat dit ook voor de Commissie geldt.

De heer Klich, en na hem ook nog enkele andere afgevaardigden, hebben gesproken over de noodzaak om druk op Rusland uit te oefenen. Ik wil erop wijzen dat al in de verklaring die aan de conclusies van de Europese Raad is gehecht, uitdrukkelijk wordt gesteld dat wij naar manieren moeten zoeken om onze internationale partners - met name ook de buurlanden van Wit-Rusland - bij dit debat te betrekken. Het lijdt absoluut geen twijfel dat deze kwestie uiteraard ook bij Rusland, een belangrijk buurland van Wit-Rusland, wordt aangekaart. U kunt ervan verzekerd zijn dat de Raad deze kwestie in zijn contacten met Rusland niet uit de weg gaat. Wij hebben onlangs immers nog een debat over de mensenrechten gevoerd, en er zullen ook nog andere gelegenheden komen. Ook is de - hopelijk - retorische vraag gesteld of wij bang zijn. Daarop kan ik alleen maar antwoorden dat wij niet bang zijn. Wij weten precies wat onze normen en waarden zijn en wij zullen die, waar dat nodig is, duidelijk en krachtig verdedigen.

Velen van u hebben erop gewezen dat de versoepelingen in de visumregelingen gericht en concreet voor die personen gebruikt moeten worden die hier welkom zijn en die wij willen laten zien hoe de westerse democratie functioneert. Daar zijn natuurlijk een aantal administratieve kwesties aan verbonden. Wij zijn bezig om een en ander uit te zoeken, omdat ook wij uiteraard de juiste mensen willen uitnodigen en hun de mogelijkheid willen bieden om een bezoek aan ons te brengen. Anderzijds werd in het debat ook gezegd dat wij de juiste mensen, namelijk degenen die voor de betreffende gebeurtenissen verantwoordelijk zijn, op de lijst met visumverboden moeten zetten.

Het verschil tussen het visumverbod dat al voor de verkiezingen van kracht was en de huidige situatie is dat het verbod vroeger alleen voor ambtenaren gold, terwijl wij nu precies dát doen wat velen van u gevraagd hebben. Met de nieuwe visumregels treffen wij nu degenen die politiek verantwoordelijk zijn voor de wantoestanden. Ook is gevraagd wat de Raad volgende week op 10 april gaat ondernemen. De Raad zal dan heel concreet een dergelijke lijst vaststellen, en daarna staats niets meer de tenuitvoerlegging ervan in de weg.

De Raad zal ook aandacht besteden aan eventuele andere sancties en maatregelen. Daarbij moeten wij er wel goed voor oppassen dat wij geen maatregelen treffen die uiteindelijk precies het tegenovergestelde bewerkstelligen van wat wij eigenlijk willen. Belangrijk is dat wij door onze maatregelen niemand onnodig in gevaar brengen. Wij willen de mensen in Wit-Rusland immers beschermen, inclusief de heer Milinkevitsj, en wij willen een duidelijk signaal sturen dat wij solidair zijn met de bevolking en met die mensen die niets meer en niets minder doen dan gebruik maken van hun rechten.

U kunt er dus van verzekerd zijn dat de Raad ook in de toekomst serieus, intensief en zeer concreet aandacht zal schenken aan de maatregelen die er uiteindelijk toe moeten leiden dat ons gemeenschappelijke doel werkelijkheid wordt. Daarmee bedoel ik uiteraard de democratisering van Wit-Rusland en de integratie van dit land in het nabuurschapsprogramma van de Europese Unie. Daar gaat het uiteindelijk om. Wij moeten de mensen daar tonen en duidelijk maken dat zij er baat bij hebben als aan de voorwaarden van dat programma wordt voldaan, omdat Wit-Rusland daardoor net als Oekraïne en andere landen in het Europese nabuurschapsprogramma kan worden opgenomen.

Een andere doelstelling is dat Wit-Rusland ook aan de voorwaarden gaat voldoen om - als laatste land - toe te treden tot de Raad van Europa. Dat is nu nog niet mogelijk omdat alleen landen tot de Raad van Europa kunnen toetreden, die bereid en in staat zijn om de mensenrechten te eerbiedigen die verankerd zijn in het Europese Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens. De Raad zal zich ervoor blijven inzetten dat Wit-Rusland zich in die richting ontwikkelt.

 
  
MPphoto
 
 

  Benita Ferrero-Waldner, lid van de Commissie. - (EN) Mijnheer de Voorzitter, ik denk dat de belangrijkste boodschap hier was dat we graag in staat zouden zijn om Wit-Rusland in ons nabuurschapsbeleid op te nemen. Dat is wat we zouden willen, gezien de voordelen voor de bevolking en het land. Ik wil graag reageren op enkele specifieke punten die in het debat naar voren zijn gebracht.

Wat betreft Wit-Rusland geven we steun aan niet-gouvernementele organisaties die geregistreerd staan buiten Wit-Rusland voor activiteiten die ten goede komen aan Wit-Rusland, via het EIDHR, het Europees initiatief voor democratie en mensenrechten, en dat is ongebruikelijk, want volgens onze eigen regels kunnen we normaal gesproken alleen met NGO’s in het land zelf samenwerken. Daarom hebben we een flexibele oplossing proberen te vinden. Die flexibiliteit zal worden gehandhaafd in de komende jaren. Er zal binnenkort 420 000 euro extra beschikbaar worden gemaakt voor NGO’s buiten Wit-Rusland, uit hoofde van hetzelfde instrument, en daarvoor zijn al uitnodigingen tot het indienen van voorstellen gedaan.

De toekomstige hulpverleningsinstrumenten - die in de plaats zullen komen van het EIDHR - en de gedecentraliseerde samenwerking gedurende de komende periode van de financiële vooruitzichten zullen het mogelijk maken om financiële steun toe te kennen buiten Wit-Rusland. Momenteel leggen wij de laatste hand aan een voorstel betreffende de hulpverleningsstrategie voor de komende jaren.

Het mediaproject is genoemd. Het was erg belangrijk om te beginnen met het door ons gefinancierde mediaprogramma. We hebben in de mediasector vijf componenten gefinancierd: televisie, radio, internet, steun aan de onafhankelijke schrijvende pers en training van journalisten gedurende de komende 24 maanden. We zullen daarmee door moeten gaan. De dagelijkse radio-uitzendingen en de wekelijkse televisieprogramma’s voor Wit-Rusland zijn in februari van start gegaan en we hebben onmiddellijk - ik zou zeggen, twee weken nadat we het contract hadden ondertekend - alles in het werk gesteld om de bevolking van Wit-Rusland te attenderen op die programma’s. Zowel de radio- als de televisiecomponent zal onafhankelijke, betrouwbare en - naar we hopen - zeer evenwichtige informatie over Wit-Rusland verstrekken, evenals over de Europese Unie, over de diversiteit van haar vijfentwintig lidstaten, en over onze betrekkingen met Wit-Rusland. Wij, de Commissie, zullen synergieën blijven ontwikkelen met andere donoren binnen het bestek van dit project. Er worden nu radioprogramma’s uitgezonden door een aantal technische dienstverleners, zowel via de FM-band als via de AM-band - ik weet dat dat een ander punt van zorg is - en via internet, inclusief downloadmogelijkheden.

Dan de vraag over visumverstrekking. Wij weten dat hierop wordt aangedrongen. In het kader van de allesomvattende aanpak met betrekking tot visumverstrekking, waartoe de Raad vorig jaar december heeft besloten, is overeengekomen dat, in tegenstelling tot hertoelatingsovereenkomsten, visumfaciliteiten niet pro-actief zullen worden aangeboden aan derde landen. Ondanks dit algemene gemeenschappelijk standpunt gaan wij na welke mogelijkheden er bestaan om rechtstreekse contacten tussen de mensen in de Europese Unie en Wit-Rusland te bevorderen met behulp van maatregelen waarmee we op ad-hocbasis vrijstelling kunnen geven van visumkosten. Het is nog niet besloten, maar het zit in de pijplijn. Daarbij bieden het bestaande acquis en de maatregelen die in voorbereiding zijn de lidstaten al voldoende manoeuvreerruimte om - naar wij hopen - af te zien van visumkosten voor bezoekers uit Wit-Rusland.

Tot slot het vraagstuk van de studenten. We voelen er veel voor om de toegang tot onze universiteiten voor Witrussische studenten te vergemakkelijken. We delen volledig de door velen van u geuite mening dat de studenten geholpen moeten worden, niet in de laatste plaats omdat zij na de verkiezingen het platform, de basis en de overgrote meerderheid van de vreedzame demonstranten waren, maar ook omdat het opbouwen van een democratie in belangrijke mate op hun schouders terecht zal komen. We zouden daarom de toegang van deze studenten tot onze universiteiten kunnen vergemakkelijken als alle lidstaten en de Commissie hun krachten bundelen en als we een vorm van coördinatie tot stand kunnen brengen tussen de lidstaten en ons. Ik denk dat de Commissie bereid is om die taak op zich te nemen.

Dat zal ook financiële inspanningen vergen, en we zijn bereid daarover na te denken. We hebben het Tempus- en het Erasmus-programma, en samen met de inspanningen van de lidstaten is dat denk ik een goede basis om veel te kunnen doen.

Tot slot Rusland. Zoals de heer Winkler al heeft gezegd is Rusland natuurlijk altijd een thema in de politieke dialoog. Wij spreken namelijk over onze gemeenschappelijke buren. Hieronder vallen de zuidelijke Kaukasus, Oekraïne, Moldavië en Wit-Rusland. Voorzitter Barroso heeft op 17 maart krachtige taal gesproken en president Poetin herinnerd aan ons welbekende standpunt inzake democratisering. Hij heeft echter ook gewaarschuwd dat we geen geweld zouden accepteren op de dag van de verkiezingen. Er heeft geen bloedvergieten plaatsgevonden tijdens de verkiezingen, op de dag van de verkiezingen, maar Rusland moet ervan doordrongen zijn dat andere leiders dan president Loekasjenko de speciale relatie met Wit-Rusland niet in gevaar zouden brengen. U kunt er zeker van zijn dat we voor u en samen met u hieraan zullen blijven werken.

 
  
MPphoto
 
 

  De Voorzitter. - Tot besluit van het debat zijn zes ontwerpresoluties ingediend overeenkomstig artikel 103, lid 2, van het Reglement.(1)

Het debat is gesloten.

De stemming vindt donderdag om 12.00 uur plaats.

Schriftelijke verklaring (artikel 142)

 
  
MPphoto
 
 

  Filip Andrzej Kaczmarek (PPE-DE). - (PL) De Europese Unie hecht grote waarde aan respect voor de mensenrechten en de totstandkoming van democratie overal ter wereld. Maar zij moet bijzondere aandacht schenken aan gebeurtenissen die zich vlak over haar grenzen afspelen. Opnieuw heeft de laatste dictatuur van Europa ons pijnlijk aan zijn sinistere aard herinnerd. Verkiezingsfraude, vervolging van politieke tegenstanders, het onderdrukken van de vrijheid van vergadering en meningsuiting: dat zijn de daden van het regime in Wit-Rusland.

We steunen de Witrussische oppositie omdat die strijdt voor iets wat voor ons vanzelfsprekend is, te weten democratie en vrijheid. Men strijdt ook voor een soevereine staat, iets wat een dictator in gevaar brengt met zijn morbide ambities, die indruisen tegen het landsbelang. We steunen de oppositie niet omdat we hun politieke ideeën onderschrijven, maar vanwege de doelen waar zij voor vecht.

We dienen ook alles in het werk stellen om het regime en de heer Loekasjenko het leven zo zuur mogelijk te maken. Mensen die geen ontzag tonen voor waarden die voor ons van belang zijn, horen niet te profiteren van die waarden. De aanhangers van de dictator moeten zich realiseren dat er voor hen geen plaats is in Europa. Europa is voor hen die vrijheid, democratie en de rechtsstaat respecteren.

De heer Milinkevitsj heeft gezegd dat de dictatuur geen lang leven beschoren is en dat er een ommekeer in de lucht hangt. Ik hoop uit de grond van mijn hart dat hij gelijk krijgt, omwille van de Witrussische natie en heel Europa. Laten we hopen dat zij die voor vrijheid strijden kracht kunnen putten uit hun optimisme en erin slagen de tirannie te verdrijven.

 
  
  

VOORZITTER: INGO FRIEDRICH
Ondervoorzitter

 
  

(1) Zie notulen.

Juridische mededeling - Privacybeleid