Πληρη πρακτικα των συζητησεων

Δευτέρα 15 Μαΐου 2006 - Στρασβούργο

16. Ισχυρισμοί διατροφής και υγείας που διατυπώνονται στα τρόφιμα - Προσθήκη βιταμινών και ανόργανων συστατικών και ορισμένων άλλων ουσιών στα τρόφιμα (συζήτηση)

  Πρόεδρος. Η ημερήσια διάταξη προβλέπει την κοινή συζήτηση για

- τη σύσταση για δεύτερη ανάγνωση (A6-0122/2006), εξ ονόματος της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων, σχετικά με την κοινή θέση του Συμβουλίου [09858/3/2005 C6-0018/2006 2003/0165(COD)] για την έκδοση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τους ισχυρισμούς για τις θρεπτικές και υγιεινές ιδιότητες που διατυπώνονται για τρόφιμα (Εισηγήτρια: Adriana Poli Bortone) και

- τη σύσταση για δεύτερη ανάγνωση (A6-0078/2006), εξ ονόματος της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων, σχετικά με την κοινή θέση του Συμβουλίου [09857/3/2005 C6-0017/2006 2003/0262(COD)] ενόψει της έγκρισης του κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά την προσθήκη βιταμινών και ανόργανων συστατικών και ορισμένων άλλων ουσιών στα τρόφιμα (Εισηγήτρια: Karin Scheele).

  Karin Scheele (PSE), εισηγήτρια. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, η σημερινή ημέρα μάς βρίσκει να συζητούμε για ένα ζεύγος κανονιστικών ρυθμίσεων για τα τρόφιμα, με αφορμή την έκθεση της κ. Poli Bortone σχετικά με τους ισχυρισμούς διατροφής και υγείας που διατυπώνονται σε αυτά, καθώς και τη δική μου έκθεση σχετικά με την προσθήκη βιταμινών και ανόργανων συστατικών και ορισμένων άλλων ουσιών στα τρόφιμα.

Αυτές οι δύο νομοθετικές προτάσεις πάντοτε συζητούνταν και εξετάζονταν ταυτόχρονα και κατά σειράν, καθώς δεν θα είχε νόημα να γίνει αυτό σε διαφορετικά χρονικά διαστήματα. Καθώς το Σώμα αυτό υιοθέτησε ορισμένες ιδιαίτερα αμφιλεγόμενες θέσεις –όπως κάνουν ακόμη ορισμένοι βουλευτές– σχετικά με το αν και πώς θα έπρεπε να ρυθμιστούν οι ισχυρισμοί διατροφής και υγείας, υπήρχαν πάντοτε χρονικά προβλήματα, όποτε η έκθεση σχετικά με τον εμπλουτισμό μέσω της προσθήκης βιταμινών και ανόργανων συστατικών βρισκόταν στη διάταξη των εργασιών. Θα ήθελα να εκμεταλλευτώ αυτήν την ευκαιρία για να ευχαριστήσω όλους όσους εργάστηκαν για αυτήν την έκθεση –το προσωπικό των ομάδων, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και την Επιτροπή– για την πολύ καλή συνεργασία μεταξύ των συνεδριάσεων, η οποία μας επέτρεψε να κρατήσουμε ανοιχτούς τους διαύλους επικοινωνίας και να καταλήξουμε σε καλούς συμβιβασμούς.

Στόχος του προτεινόμενου κανονισμού είναι η εναρμόνιση των ποικίλων εθνικών ρυθμίσεων για την προσθήκη βιταμινών και ανόργανων συστατικών και ορισμένων άλλων ουσιών στα τρόφιμα και σήμερα, με την ευκαιρία της δεύτερης ανάγνωσης, θα ήθελα να αναφέρω ότι ο κανονισμός αυτός καλύπτει μόνον την προαιρετική προσθήκη βιταμινών και ανόργανων συστατικών και, επομένως, δεν επηρεάζει τις εθνικές ρυθμίσεις σχετικά με την υποχρεωτική προσθήκη τους.

Μια βασική αρχή που διέπει την έκθεσή μου είναι ότι η Κοινότητα θα πρέπει να επιδιώξει το να χρησιμοποιούν οι παραγωγοί τα συμπληρώματα βιταμινών και ανόργανων συστατικών, έχοντας υπόψη τους τη διάσταση της διατροφής και της υγείας και, για αυτόν ακριβώς τον λόγο, είμαι ιδιαίτερα ευτυχής για το γεγονός ότι επιτεύχθηκε συμβιβασμός, όχι μόνο μέσα σε αυτό το Σώμα αλλά και μεταξύ των θεσμικών οργάνων, καθώς και για το ότι υποστηρίζεται η προσέγγιση της βιοδιαθεσιμότητας, σύμφωνα με την οποία όλες οι προστιθέμενες βιταμίνες και τα ανόργανα συστατικά πρέπει να μπορούν να αξιοποιούνται από τον οργανισμό, επειδή σε αντίθετη περίπτωση αυτό θα ήταν παραπλανητικό για τον καταναλωτή και, σε ακραίες περιπτώσεις, θα μπορούσε να έχει αρνητικά αποτελέσματα για την ανθρώπινη υγεία.

Κατά τη συζήτηση ακούσαμε επανειλημμένα παραδείγματα ότι, σε περίπτωση υπερβολικής προσθήκης βιταμινών και ανόργανων συστατικών, το ανθρώπινο σώμα δεν μπορεί πλέον να επεξεργαστεί αυτόν τον συνδυασμό ουσιών, και επομένως θεωρώ ότι θα ήταν καλύτερο να επιλέξουμε την προσέγγιση της βιοδιαθεσιμότητας.

Μια ακόμη πρόοδο αποτελεί το ότι επετεύχθη συμφωνία ως προς τον καθορισμό και άλλων ουσιών εκτός από τις βιταμίνες και τα ανόργανα συστατικά, οι οποίες φυσικά αναφέρονται –και άρα καθορίζονται– στα παραρτήματα 1 και 2 του κανονισμού αυτού.

Ακριβώς επειδή η υπερβολική λήψη βιταμινών και ανόργανων συστατικών μπορεί να είναι επιβλαβής για την υγεία, είναι αναγκαίο να καθοριστούν ασφαλή μέγιστα επιτρεπτά όρια για την προσθήκη τέτοιων ουσιών στα τρόφιμα. Ήδη στην οδηγία σχετικά με τα συμπληρώματα διατροφής προβλέπονται τέτοιου είδους μέγιστα επιτρεπτά όρια, τα οποία όμως δεν έχουν ανακοινωθεί ακόμη. Για την ασφάλεια των καταναλωτών είναι επομένως ζήτημα επιτακτικής ανάγκης να καθοριστούν τα όρια αυτά. Η τροποποίηση του άρθρου 6 έχει ως στόχο να διασφαλίσει ότι η Επιτροπή θα υποβάλει εντός δύο ετών προτάσεις για ασφαλή μέγιστα επιτρεπτά όρια.

Έχοντας διατελέσει επί πολλά χρόνια μέλος της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων, με χαροποιεί επίσης το γεγονός ότι η Επιτροπή, σε μια συμπληρωματική δήλωσή της, εξήγγειλε την αναθεώρηση της οδηγίας σχετικά με τους κανόνες επισήμανσης των τροφίμων, η οποία είχε καθυστερήσει πολύ.

  Adriana Poli Bortone (UEN), εισηγήτρια. – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, μια ημέρα πριν από την ψηφοφορία για την έκθεση σχετικά με την επισήμανση των τροφίμων, είμαι στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσω στο Σώμα ότι, μετά από εντατικές διαπραγματεύσεις, καταλήξαμε σε μια κοινή θέση, η οποία ελπίζω ότι θα μας επιτρέψει να αποφύγουμε τη διαδικασία συμβιβασμού.

Πριν υπεισέλθω στις λεπτομέρειες, θα ήθελα να ευχαριστήσω για τη συμβολή τους και τη διάθεση διαλόγου, ακόμη και στις πιο δύσκολες στιγμές, τους σκιώδεις εισηγητές των άλλων ομάδων, κκ. Sommer, Corbey, Maaten, Evans, Breyer, Liotard και Blokland.

Σε μια κατάσταση αδιεξόδου, όπου το Συμβούλιο έδειχνε να μην είναι πρόθυμο για καμία παραχώρηση, κατορθώσαμε να εκπονήσουμε μια συμβιβαστική δέσμη: ένα τελικό κείμενο το οποίο, ενισχυμένο από την υποστήριξη όλων των κοινοβουλευτικών ομάδων, ανάγκασε το Συμβούλιο να αποδεχθεί τις προτάσεις. Απομένει μόνο η επικύρωση της αυριανής ψηφοφορίας και, για τον σκοπό αυτό, καλώ όλους τους συναδέλφους να υποστηρίξουν τη συμβιβαστική πρόταση, προκειμένου να επιτευχθεί η ειδική πλειοψηφία για την τροποποίηση της κοινής θέσης.

Θεωρώ πως, σε γενικές γραμμές, πρόκειται για ένα ισορροπημένο κείμενο, με το οποίο επιτυγχάνεται ο στόχος της διασφάλισης μιας ορθής, διαφανούς και κατανοητής ενημέρωσης για τον καταναλωτή, προκειμένου να επιτρέπεται η ισορροπημένη και συνειδητή επιλογή των τροφίμων.

Όλοι οι βουλευτές του Κοινοβουλίου συμφωνούν πως είναι αναγκαία η προώθηση μιας υγιεινής και ισορροπημένης διατροφής για τους ευρωπαίους πολίτες ούτως, ώστε να μην κυκλοφορούν εν αγνοία του καταναλωτή υπερθερμιδικά τρόφιμα κρυμμένα πίσω από ελκυστικές ετικέτες που υπόσχονται εξαιρετικά ευεργετικά αποτελέσματα κατά της παχυσαρκίας ή, ακόμη χειρότερα, για την υγεία.

Η νομοθετική αυτή παρέμβαση δεν επιδέχεται καμίας αναβολής, σε μια Ευρώπη όπου, σύμφωνα με την ΠΟΥ, το ποσοστό της παιδικής παχυσαρκίας φτάνει το 20%, λαμβάνοντας υπόψη και τις πρόσφατες μελέτες που αποδεικνύουν τη σχέση της διαφήμισης με την κατανάλωση του ανθυγιεινού φαγητού.

Θεωρώ ότι ο πρωταρχικός στόχος της προστασίας του καταναλωτή επετεύχθη πλήρως στο κείμενο που προέκυψε από τον συμβιβασμό. Θέλω να προσθέσω ότι, με την παρέμβαση του Κοινοβουλίου, κατορθώσαμε να δώσουμε απαντήσεις και να ανταποκριθούμε στις ανησυχίες της βιομηχανίας τροφίμων όσον αφορά τη σαφήνεια και τη βεβαιότητα των χρονοδιαγραμμάτων. Δεν ήταν ένας απλός συμβιβασμός, δεδομένου μάλιστα ότι σε ορισμένα σημεία η θέση του Συμβουλίου παρέμεινε άκαμπτη –σχεδόν ανυποχώρητη– έως το τέλος των διαπραγματεύσεων. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο θεωρώ ως μεγάλη επιτυχία το ότι καταφέραμε να γίνουν παραχωρήσεις στα συγκεκριμένα σημεία: αναφέρομαι ειδικότερα στο άρθρο 4 και στις παρεμβάσεις σχετικά με το αλκοόλ, με τις οποίες θα ασχοληθούμε αργότερα.

Θα ήθελα, ωστόσο, να επισημάνω εξαρχής ότι η συμφωνία με το Συμβούλιο αφορά μία δέσμη που πρέπει να εγκριθεί ως έχει. Συνεπώς, σας καλώ ευθέως να απορρίψετε τις τροπολογίες 90 και 49, οι οποίες υπερβαίνουν τα όρια της δέσμης που συμφωνήθηκε με τα άλλα ευρωπαϊκά όργανα.

Όσον αφορά την εισαγωγή στην αγορά των ετικετών για τα υγιεινά χαρακτηριστικά, το Συμβούλιο δέχθηκε τη θέσπιση μιας ταχύτερης απλοποιημένης διαδικασίας που θα παρέχει περισσότερη βεβαιότητα στις επιχειρήσεις μας. Από την ομόφωνη απόφασή μας στην Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων, κατέστη σαφές ότι η συντόμευση των χρόνων δεν έπρεπε να λειτουργήσει εις βάρος του επισταμένου επιστημονικού ελέγχου όσον αφορά την ακρίβεια των ισχυρισμών που αναγράφονται στις ετικέτες. Η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) έπρεπε να έχει τα ίδια ακριβώς χρονικά περιθώρια για τον έλεγχο των ισχυρισμών σε αμφότερες τις διαδικασίες. Το Συμβούλιο αποδέχθηκε την πρότασή μας και το Κοινοβούλιο πέτυχε ως τελικό αποτέλεσμα να χορηγείται εντός 8 μηνών η τελική έγκριση για την κυκλοφορία στην αγορά των ετικετών που δεν παρουσιάζουν ιδιαίτερα προβλήματα.

Αντιθέτως, η εφαρμογή της απλοποιημένης διαδικασίας δεν θα επιτρέπεται για ορισμένες ιδιαίτερα επικίνδυνες ετικέτες που είναι πολύ ελκυστικές, όπως εκείνες που προβάλλουν την αποτελεσματικότητα στη μείωση των κινδύνων για την υγεία, καθώς και εκείνες που αναφέρονται στην ανάπτυξη των παιδιών. Οι ετικέτες αυτές θα υπόκεινται στην πλήρη διαδικασία έγκρισης, η οποία διασφαλίζει περισσότερο έλεγχο, όχι μόνον από επιστημονικής πλευράς εκ μέρους της EFSA και της Επιτροπής αλλά και από τα κράτη μέλη στο πλαίσιο της διαδικασίας της επιτροπολογίας.

Όσον αφορά το επίμαχο ζήτημα των θρεπτικών χαρακτηριστικών, το περίφημο δηλαδή άρθρο 4, θα ήθελα να υπενθυμίσω ότι μέχρι την προηγούμενη Τετάρτη, το Συμβούλιο ήταν αντίθετο σε οποιαδήποτε παρέκκλιση από το κείμενο. Ουσιαστικά, σύμφωνα με την κοινή θέση, καμία ετικέτα –είτε για τη θρεπτική αξία είτε για την υγεία– δεν θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε ένα προϊόν το οποίο δεν πληροί τα θρεπτικά χαρακτηριστικά που ορίζει η EFSA. Για παράδειγμα, μια καραμέλα με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη δεν θα μπορούσε ποτέ να φέρει ένδειξη σχετική με την υγεία ή με τη θρεπτική αξία. Το κείμενο του συμβιβασμού, το οποίο εγκρίθηκε από όλες τις ομάδες και από το Συμβούλιο, προβλέπει τώρα τη δυνατότητα χρήσης ετικετών θρεπτικής αξίας ακόμη και όταν μια ουσία δεν πληροί τα θρεπτικά χαρακτηριστικά, αρκεί στην ίδια πλευρά της συσκευασίας να προστίθεται η ένδειξη με την οποία επισημαίνεται στον καταναλωτή η υψηλή περιεκτικότητα της εν λόγω ουσίας. Με τον τρόπο αυτό εξασφαλίζεται η ακριβής ενημέρωση του καταναλωτή, η οποία γίνεται άμεσα αντιληπτή στην ίδια πλευρά της συσκευασίας, επιτρέποντας παράλληλα στη βιομηχανία τη δυνατότητα χρήσης ισχυρισμών αυτού του τύπου.

Θεωρώ το κείμενο αυτό ως νίκη του Κοινοβουλίου σε ένα σημείο που αρχικά είχε θεωρηθεί αδιαπραγμάτευτο από το Συμβούλιο. Όσον αφορά τα εμπορικά σήματα, επιτύχαμε τον στόχο να επιτραπεί για τα προσεχή 15 χρόνια η χρήση των υφιστάμενων σημάτων χωρίς περαιτέρω περιορισμούς. Μετά την πάροδο του χρονικού αυτού περιθωρίου, η χρήση τους θα μπορέσει να συνεχισθεί, αρκεί να συνοδεύονται από ισχυρισμούς που πληρούν τις διατάξεις του παρόντος κανονισμού. Θεωρώ πως πρόκειται για μια αρκούντως μακρά μεταβατική περίοδο για τη βιομηχανία, η οποία επιτρέπει ασφαλώς την προσαρμογή στον κοινοτικό κανονισμό.

Διαφυλάξαμε επίσης τη χρήση των κοινόχρηστων ονομασιών που συνοδεύουν παραδοσιακά τα τρόφιμα όπως «απεριτίφ», «χωνευτικό» και «καραμέλες για τον βήχα»: οι ονομασίες αυτές θα υπόκεινται σε ειδικές απαλλαγές και θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν εύκολα. Υπενθυμίζω επίσης στο Σώμα ότι όλα τα συστήματα αρνητικής επισήμανσης, τα επονομαζόμενα συστήματα «κόκκινο φως» που χρησιμοποιούνται ήδη σε ορισμένες χώρες, παραμένουν εκτός του πεδίου εφαρμογής του κανονισμού και θα ρυθμίζονται συνεπώς σε εθνικό επίπεδο.

Ως Κοινοβούλιο, σημειώσαμε σημαντικές επιτυχίες στις διαπραγματεύσεις όσον αφορά την προστασία των ΜΜΕ. Πετύχαμε παραχωρήσεις που αρχικά θεωρήθηκαν ως αδύνατες για τεχνικούς λόγους. Δύο αιτιολογικές σκέψεις υπογραμμίζουν τη σημασία που έχει η διευκόλυνση της πρόσβασης των ΜΜΕ στη χρήση των ετικετών, καθώς αντιπροσωπεύουν «μια σημαντική προστιθέμενη αξία για την ευρωπαϊκή βιομηχανία τροφίμων». Σύμφωνα με το νέο άρθρο 15, η Επιτροπή οφείλει να καταβάλει προσπάθειες για να παράσχει στις ΜΜΕ μέσα και κατευθυντήριες γραμμές που θα διευκολύνουν κυρίως την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού.

Επίσης, με τη μείωση της περιόδου προστασίας των δεδομένων στα πέντε έτη, σε αντίθεση με τα επτά έτη που προβλέπονταν αρχικά, συντομεύσαμε τους χρόνους για την πρόσβαση στη χρήση των ισχυρισμών για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες δεν διαθέτουν τα αναγκαία οικονομικά μέσα για να υποστηρίξουν την αυτόνομη έρευνα σχετικά με τις ετικέτες. Χάρη στην τροπολογία του Κοινοβουλίου, οι ΜΜΕ θα μπορούν να χρησιμοποιήσουν νωρίτερα όλες τις εγκεκριμένες ετικέτες του καταλόγου που προβλέπει το άρθρο 13. Η χρήση είναι δωρεάν και δεν απαιτεί καμία διαδικασία έγκρισης. Συνεπώς, ακόμη και όσοι δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να χρηματοδοτήσουν την έρευνα σχετικά με έναν ισχυρισμό, θα μπορούν να τον χρησιμοποιήσουν με ευκολία και χωρίς πρόσθετο κόστος.

Όσον αφορά την προστασία των παιδιών –ζήτημα που απασχολεί ιδιαίτερα το Σώμα– πετύχαμε τον στόχο όλες οι ετικέτες που αναφέρονται στην ανάπτυξη ή στη βελτίωση της υγείας των παιδιών να αξιολογούνται με μια πλήρη διαδικασία έγκρισης, η οποία θα διασφαλίζει τον επισταμένο έλεγχο και από τα κράτη μέλη της επιστημονικής ακρίβειας της ετικέτας και της σαφήνειας για τον καταναλωτή. Οι ενδείξεις από ιατρικές οργανώσεις και διαιτολόγους θα επιτρέπονται, σε αντίθεση με εκείνες των μεμονωμένων επιστημόνων.

Όσον αφορά το αλκοόλ, η κοινή θέση επέτρεπε ήδη ετικέτες σχετικά με τη θρεπτική αξία. Για τα ποτά με περιεκτικότητα αιθανόλης άνω του 1,2% επιτρέπονταν οι ετικέτες με την ένδειξη «χαμηλή περιεκτικότητα αιθανόλης» ή «λιγότερες θερμίδες». Το Συμβούλιο επέτρεψε, ως ύστατη υποχώρηση, τη δυνατότητα χρήσης της ένδειξης «χαμηλού αλκοολικού τίτλου». Σημαντικές παραχωρήσεις πετύχαμε επίσης όσον αφορά τη σημασία διατήρησης των διαφορετικών μαγειρικών παραδόσεων, καθώς και τη δυνατότητα διευκολύνσεων για τους πωλητές χύδην προϊόντων.

Εν κατακλείδι, σας καλώ όλους να υποστηρίξετε μόνον τις συμβιβαστικές τροπολογίες που υπέγραψαν όλες οι ομάδες, προκειμένου να έχουμε μια θετική κατάληξη στη νομοθετική διαδικασία αυτής της έκθεσης, η οποία προκάλεσε τέτοιες διαφωνίες ώστε να απασχολήσει επί τρία χρόνια το Κοινοβούλιο. Θα ήθελα τέλος να ευχαριστήσω τους πάντες, συμπεριλαμβανομένων των συναδέλφων μου από όλες τις ομάδες και του προσωπικού υποστήριξης.

  Μάρκος Κυπριανού, μέλος της Επιτροπής. (EN) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ξεκινήσω ευχαριστώντας και τους δύο εισηγητές, την κ. Poli Bortone και την κ. Scheele, για το εξαιρετικό έργο τους και για τη συνεργασία τους με τις υπηρεσίες μου για την επίτευξη αυτού του συμβιβασμού. Θα ήθελα επίσης να ευχαριστήσω τους σκιώδεις εισηγητές για τη συμβολή τους.

Πράγματι δεν ήταν ένα εύκολο έργο. Θα θυμάστε την τεράστια διάσταση απόψεων των τριών θεσμικών οργάνων πάνω σε αυτό το ζήτημα. Ωστόσο, πιστεύω –και οι εισηγητές δικαίως είπαν– ότι καταφέραμε να επιτύχουμε έναν καλό συμβιβασμό. Αυτό είναι γεγονός. Ωστόσο, όπως συμβαίνει με κάθε συμβιβασμό, απομένουν λίγα πράγματα που μπορούν να διεκδικήσουν όλες οι πλευρές, με αποτέλεσμα κάθε πλευρά να προτιμούσε να έχουν γίνει λίγο περισσότερα βήματα προς αυτήν ή την άλλη κατεύθυνση. Αυτοί οι συμβιβασμοί όμως και για τα δύο έγγραφα κατόρθωσαν να εξισορροπήσουν τα συμφέροντα όλων των εμπλεκομένων: των καταναλωτών, της βιομηχανίας και των οικονομικών παραγόντων. Αλλά αυτή είναι μια λεπτή και ευαίσθητη ισορροπία, και πιστεύω ότι τα δύο έγγραφα πρέπει να εγκριθούν όπως συμφωνήθηκε στον συμβιβασμό, καθώς οτιδήποτε άλλο θα ανέτρεπε αυτήν την ισορροπία και ασφαλώς θα ανέτρεπε και τον συμβιβασμό.

Αυτοί οι δύο κανονισμοί ορίζουν ότι, εάν οι οικονομικοί παράγοντες χρησιμοποιούν εκουσίως ισχυρισμούς ή άλλα εργαλεία μάρκετινγκ για να πουλήσουν τα προϊόντα τους, οφείλουν να είναι ειλικρινείς και ακριβείς, και οι ισχυρισμοί πρέπει να είναι επιστημονικά τεκμηριωμένοι. Αυτό σημαίνει ότι είναι επιλογή του καταναλωτή –στο τέλος ο καταναλωτής αποφασίζει– αλλά πρέπει να του παράσχουμε σωστούς, ακριβείς και επιστημονικά τεκμηριωμένους ισχυρισμούς, προκειμένου να κάνει αυτήν την ενημερωμένη επιλογή. Συμφωνώ με την εισηγήτρια ότι αυτό αποτελεί πολύ σημαντικό βήμα στον μακροπρόθεσμο αγώνα που μόλις ξεκίνησε για την υγεία και τη διατροφή των ευρωπαίων πολιτών.

Ο κανονισμός σχετικά με τους ισχυρισμούς για τις υγιεινές ιδιότητες θα οδηγήσει στην πρόληψη της παραπλάνησης των καταναλωτών από αβάσιμους ή παραπλανητικούς ισχυρισμούς. Ταυτόχρονα, θα παράσχει εναρμονισμένους κανόνες για την ελεύθερη κυκλοφορία των προϊόντων στην εσωτερική αγορά. Θα δημιουργήσει επίσης ένα σαφές νομικό περιβάλλον, ένα ομαλό πεδίο δράσης για τον θεμιτό ανταγωνισμό μεταξύ των οικονομικών παραγόντων και θα ενθαρρύνει τις επενδύσεις σε καινοτόμες διατροφικές πρακτικές. Για παράδειγμα, εκτός από τον κατάλογο επιτρεπόμενων ισχυρισμών για τις θρεπτικές ιδιότητες ή τον κατάλογο ισχυρισμών για τις φυσιολογικές λειτουργίες, θα επιτρέψει τώρα, μέσω μιας διαδικασίας έγκρισης, τον καθορισμό ισχυρισμών για τη μείωση του κινδύνου ασθενειών, κάτι που μέχρι τώρα απαγορευόταν.

Έτσι, αυτοί οι εναρμονισμένοι κανόνες θα έχουν τεράστιο ενδιαφέρον για την ευρωπαϊκή βιομηχανία τροφίμων αλλά, μέσω της διαδικασίας την οποία εγκρίναμε σε αυτήν τη νομοθεσία, κατοχυρώνουμε και την προστασία των καταναλωτών. Επιπλέον, όσον αφορά τους ισχυρισμούς για τις υγιεινές ιδιότητες που βασίζονται σε πρόσφατα δεδομένα, ο συμβιβασμός προβλέπει τώρα μια απλούστερη και ταχύτερη διαδικασία για την προώθηση της καινοτομίας στον τομέα των τροφίμων. Είμαι βέβαιος ότι το Κοινοβούλιο αναγνωρίζει την προσπάθεια που έχουν καταβάλει τόσο η Επιτροπή όσο και το Συμβούλιο σε αυτό το σημείο.

Όσον αφορά τα περιγράμματα των θρεπτικών συστατικών, τα οποία έχουν περιγραφεί ήδη, πρόκειται για προϊόντα που βάσει των ισχυρισμών, έχουν κατασκευαστεί έτσι ώστε να παρουσιάζονται καλύτερα στους καταναλωτές, ενθαρρύνοντας τη μεγαλύτερη κατανάλωση. Χρειαζόμαστε, επομένως, τα κατάλληλα κριτήρια σχετικά με αυτό το θέμα. Το περίγραμμα των θρεπτικών συστατικών αποτελεί καλό κριτήριο που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί, και ο προτεινόμενος συμβιβασμός καθιερώνει την ευελιξία, προκειμένου να διευκολύνει την εφαρμογή και τη χρήση αυτών των ισχυρισμών.

Στο πλαίσιο αυτού του συμβιβασμού, θα ήθελα να προβώ στην ακόλουθη δήλωση:

«Για τον καθορισμό των περιγραμμάτων θρεπτικών συστατικών του άρθρου 4 παράγραφος 1 μέσω της διαδικασίας της ρυθμιστικής επιτροπής, η Επιτροπή αναλαμβάνει να συνοδεύσει τα προτεινόμενα μέτρα της Επιτροπής, που υποβλήθηκαν στη μόνιμη επιτροπή για την τροφική αλυσίδα και την υγεία των ζώων, με μια αιτιολογική σημείωση που θα περιγράφει τα κριτήρια που θα ληφθούν υπόψη για τον καθορισμό των περιγραμμάτων θρεπτικών συστατικών».

Όπως προανέφερα, πιστεύω ότι πρόκειται για έναν καλό συμβιβασμό που καλύπτει τα συμφέροντα όλων των βασικών παραγόντων.

Όσον αφορά τον κανονισμό σχετικά με την προσθήκη βιταμινών και ανόργανων συστατικών, έχουμε και σε αυτήν την περίπτωση επιτύχει έναν καλό συμβιβασμό. Στο πλαίσιο αυτού του συμβιβασμού, θα ήθελα να κάνω την ακόλουθη δήλωση:

“Σε συνέχεια της δήλωσής της που συνοδεύει την έγκριση της κοινής θέσης, η Επιτροπή προτίθεται να υποβάλει, το συντομότερο δυνατόν και οπωσδήποτε εντός δύο ετών από την έγκριση του κανονισμού, πρόταση αναθεώρησης της οδηγίας 90/496/EOK σχετικά με τους κανόνες επισήμανσης των τροφίμων όσον αφορά τις τροφικές τους ιδιότητες. Σε αυτό το πλαίσιο, η Επιτροπή προτίθεται να επανεξετάσει τον κανόνα σχετικά με την έννοια της «σημαντικής ποσότητας» όπως αναφέρεται στο παράρτημα εκείνης της οδηγίας”.

Ευελπιστώ ότι το Κοινοβούλιο θα υποστηρίξει αυτήν τη δέσμη συμβιβασμών, που ρυθμίζει τις πτυχές σύνθεσης των τροφίμων και εγγυάται την ασφάλεια του προϊόντος. Θεσπίζει επίσης τους κατάλληλους ειδικούς κανόνες για την επισήμανση, την παρουσίαση και τη διαφήμιση, και συγχρόνως παρέχει τη βάση για τον λεπτομερή έλεγχο και, αν κριθεί απαραίτητο, την προσθήκη ορισμένων άλλων ουσιών, όπως αναφέρθηκε ήδη από τον εισηγητή.

Αυτό θα εξασφαλίσει ένα ιδιαίτερα υψηλό επίπεδο προστασίας της δημόσιας υγείας και του καταναλωτή και ταυτόχρονα θα επιτρέψει στη βιομηχανία να αποκτήσει ένα σταθερό, συνοπτικό, σαφές ρυθμιστικό περιβάλλον που θα συμβάλει στην καινοτομία και στην ανάγκη να παραμείνει ανταγωνιστική σε κοινοτικό και διεθνές επίπεδο.

Συμπερασματικά, θα ήθελα να ευχαριστήσω και πάλι τις δύο εισηγήτριες και όλους όσους συνεργάστηκαν για την επίτευξη αυτού του συμβιβασμού. Προσβλέπω σε μια ενδιαφέρουσα συζήτηση.

  Renate Sommer, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, αν και κατά την εκστρατεία μας ενάντια σε αυτόν τον νόμο, η οποία διήρκεσε τρία χρόνια, είχαμε ορισμένες επιτυχίες, είναι γεγονός ότι αυτό που έχουμε να αντιμετωπίσουμε αύριο είναι μια επιλογή μεταξύ Σκύλας και Χάρυβδης· από τον άτυπο τριμερή διάλογο πρέπει να εγκρίνουμε τη δέσμη του συμβιβασμού, αν και πρέπει να πω στον Επίτροπο ότι δεν μας ικανοποιεί καθόλου, επειδή αν δεν το κάνουμε, θα επιστρέψουμε και πάλι στην κοινή θέση του Συμβουλίου, η οποία είναι τόσο απεχθής όσο και το αρχικό σχέδιο της Επιτροπής. Έτσι έχουν τα πράγματα!

Επιπλέον, ο νόμος αυτός –ακόμη και με τον εν λόγω συμβιβασμό– τείνει στο να στερήσει από τους πολίτες την ελευθερία επιλογής τους, με το να κατατάσσει τα τρόφιμα σε «καλά» ή «κακά» βάσει μυθικών θρεπτικών συστατικών. Μέχρι σήμερα –ακόμη και μετά από τρία χρόνια συζητήσεων– η Επιτροπή δεν είναι σε θέση να προτείνει έστω και ένα γενικό περίγραμμα για τα εν λόγω συστατικά. Ως αποτέλεσμα, αύριο θα είμαστε υποχρεωμένοι να ψηφίσουμε κάτι που δεν υπάρχει στην πραγματικότητα· το να αναγκαζόμαστε να κάνουμε κάτι τέτοιο μπορεί να περιγραφεί ως αξιόπιστος τρόπος για τη χάραξη πολιτικής;

Οι επιστήμονες μάς λένε –και στο σημείο αυτό είναι που δεν συμφωνώ με την κ. Poli Bortone– ότι η όλη προσέγγιση είναι ανόητη, καθώς δεν ευθύνεται η διαφήμιση των τροφίμων για το ότι οι άνθρωποι γίνονται ολοένα και περισσότερο παχύσαρκοι. Αυτό είναι ένα ιδιαίτερα πολύπλοκο πρόβλημα που αφορά την κοινωνία συνολικά και δεν μπορεί να εξαλειφθεί με την επιβολή λογοκρισίας στη διαφήμιση. Στην πραγματικότητα, αυτό που είναι εσφαλμένο και, όπως το αντιλαμβάνομαι εγώ, ανόητο είναι να υιοθετήσουμε την άποψη ότι τα μεμονωμένα τρόφιμα πρέπει να αξιολογούνται. Μα τρώτε εσείς όλη την ημέρα αποξηραμένα κορν φλέικς; Εγώ δεν το κάνω.

Το γεγονός ότι ο αγώνας μας δεν ήταν εντελώς άσκοπος οφείλεται κυρίως στην αντίστασή μας – για την οποία είμαι ιδιαίτερα υπερήφανη. Η κ. Poli Bortone απαρίθμησε όλα όσα έχουμε επιτύχει. Συγκεκριμένα, κατορθώσαμε να διασώσουμε τα νωπά προϊόντα. Δεν θα επιτρεπόταν καν να πει κανείς ότι τα φρούτα είναι υγιεινά, χωρίς να έχουν πρώτα ελεγχθεί επιστημονικά, ανάλογα με το εκάστοτε είδος, τη στιγμή της πώλησης, γεγονός που καταδεικνύει πόσο γελοία είναι η όλη προσέγγιση. Κατορθώσαμε επίσης να διασώσουμε τις παστίλιες για τον βήχα· πόσο ταπεινωτικό ήταν που έπρεπε να κάνουμε κάτι τέτοιο. Επίσης, θεσπίσαμε ρήτρες διασφάλισης για τις ΜΜΕ· πόσο ταπεινωτικό ήταν που έπρεπε να κάνουμε κάτι τέτοιο, που υπάρχουν νόμοι που το κρίνουν αναγκαίο, γιατί αυτό αποδεικνύει πόσο ψεύτικες ήταν όλες οι εγκωμιαστικές ομιλίες. Ο Επίτροπος Verheugen μόλις εκφώνησε άλλη μία. Με αυτόν τον νόμο οι ΜΜΕ θα υποφέρουν· θα μας κοστίσει θέσεις εργασίας. Θα καταστήσει τους νόμους άκυρους και δεν θα έχει κανένα επιπλέον όφελος για τον καταναλωτή, διότι δεν θα κάνει τίποτε για να περιοριστεί η παχυσαρκία και ήδη έχουμε νόμους που προστατεύουν τον καταναλωτή από την απατηλή διαφήμιση.

Το Συμβούλιο και η Επιτροπή τα γνωρίζουν όλα αυτά, αλλά στάθηκαν εμπόδιο στο Σώμα αυτό σαν ένας τοίχος από μπετόν, ενωμένοι με τρόπο που δεν έχω ξαναδεί. Μου δίνουν την εντύπωση ότι το Συμβούλιο βρίσκεται στα χέρια των υπαλλήλων της Επιτροπής – υπαλλήλων που επιθυμούν οι ίδιοι να παράγουν ολοένα και περισσότερη πολιτική, υπαλλήλων που δεν νομιμοποιούνται από τίποτε και από κανέναν και τους οποίους όμως πληρώνουν αδρά οι πολίτες, υπαλλήλων που δεν ελέγχονται από τους πολίτες που τους καλοπληρώνουν. Και σε τελευταία ανάλυση, οι πολίτες είναι αυτοί που θα πρέπει να πληρώσουν τα σπασμένα. Οι πολίτες είναι αυτοί που θα πληρώσουν το τίμημα για αυτόν τον νόμο, και το τίμημα αυτό θα πληρωθεί με χαμένες θέσεις εργασίας. Ο νόμος αυτός είναι ακριβώς το αντίθετο από αυτό που εξαγγέλλει πάντοτε η Επιτροπή στις ωραίες ομιλίες της για περιορισμό της γραφειοκρατίας, για καλύτερη νομοθεσία, για την ατζέντα της Λισαβόνας και όλα τα υπόλοιπα. Ο νόμος αυτός θα κάνει μάλλον τους πολίτες περισσότερο ευρωσκεπτικιστές από όσο είναι ήδη.

Πιστεύω ότι αυτό είναι κάτι που δεν πρέπει να επιτρέψουμε και αύριο δεν έχουμε άλλη επιλογή από το να ψηφίσουμε υπέρ, προκειμένου να μην καταλήξουμε σε κάτι εντελώς απεχθές. Αυτό ακριβώς είπα και στην αρχή, αλλά είμαι πεπεισμένη ότι κάτι μπορεί ακόμη να γίνει ενάντια σε αυτήν τη γραφειοκρατική παράνοια. Θα ζητήσω από τη γερμανική κυβέρνηση να εξετάσει το ενδεχόμενο να προσφύγει κατά του εν λόγω κανονισμού.

  Dorette Corbey, εξ ονόματος της Ομάδας PSE. – (NL) Κύριε Πρόεδρε, πρώτα απ’ όλα θα ήθελα να ευχαριστήσω την κ. Poli Bortone. Νομίζω ότι μαζί της, με το Συμβούλιο αλλά και μεταξύ μας επιτύχαμε έναν καλό συμβιβασμό. Είμαι επίσης ευγνώμων στην κ. Sommer και στις άλλες ομάδες που συνέβαλαν σε αυτόν τον συμβιβασμό.

Πολλοί καταναλωτές ανησυχούν για την υγεία τους, για τη χοληστερίνη και την αρτηριακή πίεση ή παιδεύονται με τα παραπανίσια κιλά τους. Η βιομηχανία τροφίμων εξαργυρώνει τις ανησυχίες αυτές. Αυξάνονται διαρκώς οι ισχυρισμοί σχετικά με τις διάφορες ιδιότητες των τροφίμων. Σήμερα το πρωί απόλαυσα ένα σάντουιτς που έκανε καλό στη χλωρίδα του εντέρου μου, με βούτυρο που μειώνει τη χοληστερίνη και αυγό με υψηλά επίπεδα Ωμέγα 3. Τέλεια … ή τουλάχιστον έτσι νομίζω, γιατί δεν είμαι και σίγουρη.

Οι καταναλωτές δεν γνωρίζουν εάν οι ισχυρισμοί των κατασκευαστών έχουν βάση και γι’ αυτόν τον λόγο είναι τόσο σημαντική η πρόβλεψη αυτής της νομοθετικής πρότασης ότι οι ισχυρισμοί σχετικά με υγιεινές ιδιότητες που διατυπώνουν παραγωγοί τροφίμων πρέπει να τεκμηριώνονται επιστημονικά. Πρέπει να αποφύγουμε την παραπλάνηση των καταναλωτών. Συχνά οι καταναλωτές είναι πρόθυμοι να πληρώσουν περισσότερο για ένα προϊόν που υποτίθεται ότι είναι επωφελές για την υγεία τους, αλλά θα έπρεπε να μπορούν να είναι βέβαιοι ότι αυτό ισχύει.

Αν και η παραπλανητική διαφήμιση ήδη απαγορεύεται, το βάρος απόδειξης φέρουν μέχρι στιγμής οι αρχές. Φυσικά, αυτό δεν λειτουργεί στην πράξη. Είναι αδύνατον οι κυβερνήσεις να ελέγχουν διαρκώς τους ισχυρισμούς που αναγράφονται στις συσκευασίες και να τους διαψεύδουν. Η πρόταση αυτή θα είναι επωφελής για τους καταναλωτές, από την άποψη ότι οι παραγωγοί και στις 25 χώρες θα υποχρεούνται στο εξής να παρέχουν αληθείς πληροφορίες.

Στην πρώτη ανάγνωση, το Κοινοβούλιο ενέδωσε στην πίεση επιχειρήσεων που φοβήθηκαν ότι θα εκτεθούν, επιχειρήσεων που εσκεμμένα παραπλανούν τους καταναλωτές δημιουργώντας μια διαφορετική εικόνα, και με κανέναν τρόπο δεν μπορούν να υπολογίζουν στη συμπαράστασή μου. Όχι στα κέρδη σε βάρος ανθρώπων που ανησυχούν για το βάρος τους ή για την υγεία τους. Η εσωτερική αγορά δεν πρέπει να χρησιμοποιείται για την παραπλάνηση των καταναλωτών, κάτι το οποίο ευτυχώς αναγνωρίζει σε μεγάλο βαθμό ο συμβιβασμός.

Η παραπλάνηση μπορεί να λάβει διάφορες μορφές. Σύμφωνα με το άρθρο 4, μόνον τρόφιμα που συμμορφώνονται με συγκεκριμένα περιγράμματα θρεπτικών συστατικών μπορούν να φέρουν ισχυρισμούς για υγιεινές ιδιότητες. Θα ήθελα να διαβεβαιώσω την κ. Sommer ότι πράγματι υπάρχουν τέτοια περιγράμματα τροφίμων. Χρησιμοποιούνται στις Ηνωμένες Πολιτείες. Όλες οι μεγάλες επιχειρήσεις τα εφαρμόζουν και λειτουργούν πολύ καλά. Είναι επίσης σωστό ότι ισχυρισμοί σχετικά με τις ιδιότητες των τροφίμων μπορούν να προστεθούν σε προϊόντα τα οποία καταρχήν είναι υγιεινά. Εξάλλου, ένα λιπαρό χάμπουργκερ δεν θα μετατραπεί ξαφνικά σε υγιεινή τροφή μόνο με την προσθήκη λίγων βιταμινών. Ούτε το γεμάτο ζάχαρη γλειφιτζούρι θα γίνει υγιεινό με την προσθήκη βιταμίνης Α.

Ο συμβιβασμός απορρίπτει τους ισχυρισμούς υγιεινών ιδιοτήτων σε οινοπνευματώδη προϊόντα, οι οποίοι θα επιτρέπονται μόνον όπου το ποσοστό περιεκτικότητας αιθανόλης ή η ενεργειακή αξία είναι μειωμένα. Εάν αναλογιστούμε το σύνολο των προβλημάτων που συνδέονται με τον αλκοολισμό, συμπεριλαμβανομένων των βλαβών στο συκώτι και τον εγκέφαλο, είναι δύσκολο να επιτρέψουμε τη διατύπωση ισχυρισμών περί υγιεινών ιδιοτήτων των οινοπνευματωδών προϊόντων. Ευτυχώς, όλες οι πλευρές ήταν τελικά πρόθυμες να υποστηρίξουν αυτήν την πρόταση.

Στην πρώτη ανάγνωση αποκαλύφθηκε ότι η πρόταση ήταν υπερβολικά γραφειοκρατική. Τη θέση αυτή συμμερίστηκε και η ομάδα μας, αν και θέλαμε να περιληφθούν επαρκείς εγγυήσεις για κατάλληλες διαδικασίες. Αυτές τώρα υπάρχουν. Υπάρχει μια αυστηρή διαδικασία έγκρισης ισχυρισμών που απευθύνονται σε παιδιά και ισχυρισμών που αφορούν μειωμένους κινδύνους για την υγεία. Η ομάδα μας υποστηρίζει τα συμφέροντα του καταναλωτή και των καλόπιστων επιχειρήσεων. Η νομοθεσία αυτή διασφαλίζει ότι οι καταναλωτές λαμβάνουν αληθείς πληροφορίες. Εκφράζω την ευχή και την προσδοκία αυτή η νομοθεσία να συμβάλει στο να υπάρξουν καλύτερα τρόφιμα και καλύτερη υγεία. Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας.

  Mojca Drčar Murko, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, στόχος του προτεινόμενου κανονισμού σχετικά με τους ισχυρισμούς για τις θρεπτικές και υγιεινές ιδιότητες είναι η εναρμόνιση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας σε αυτόν τον τομέα. Θα πρέπει να συνδυαστούν δύο στοιχεία: πρώτον, η θέσπιση του γενικού κανόνα ότι, προς το συμφέρον των καταναλωτών, οι ισχυρισμοί για τις θρεπτικές και υγιεινές ιδιότητες πρέπει να είναι σαφείς, ακριβείς και ουσιαστικοί και δεύτερον, η προστασία των τίμιων παραγωγών από αθέμιτους ανταγωνιστές.

Μετά από μια ιδιαίτερα αμφιλεγόμενη συζήτηση καταλήξαμε σε μια δέσμη συμβιβασμών για τη δεύτερη ανάγνωση. Ανταποκρίνεται στους αρχικούς στόχους; Πιστεύουμε πως ναι. Μπορεί να μην είμαστε απόλυτα ικανοποιημένοι από το αποτέλεσμα, αλλά έπρεπε να λάβουμε υπόψη ποικίλα δεδομένα, όπως τους φόβους των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, τον κίνδυνο των μακροχρόνιων και υπερβολικών γραφειοκρατικών διαδικασιών, τα συμφέροντα των παραγωγών και των γενετικών περιγραφέων – υπό την προϋπόθεση ότι ο κύριος στόχος βελτίωσης της δημόσιας υγείας επιτυγχάνεται.

Ορισμένοι από τους περιορισμούς που προτάθηκαν από την Επιτροπή ήταν ασαφείς και υπόκεινται σε ερμηνεία. Προκειμένου να αποφευχθεί η ανασφάλεια δικαίου, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε έναν μεγάλο αριθμό τροπολογιών, εισάγοντας ρήτρες με σκοπό να καταστήσουν ευκολότερη την εφαρμογή του κανονισμού. Ορισμένες από αυτές ενσωματώθηκαν στη δέσμη συμβιβασμού που στηρίζει η ομάδα ALDE μαζί με άλλες πολιτικές ομάδες.

Σε ένα από τα δύο πιο αμφιλεγόμενα ζητήματα –τα περιγράμματα των θρεπτικών συστατικών και ιδιαίτερα την παρέκκλιση από το άρθρο 4 παράγραφος 2– θεωρούμε ότι έχει επιτευχθεί ένας λειτουργικός συμβιβασμός. Επομένως, επιθυμούμε να στηρίξουμε τη διατύπωση της τροπολογίας 17.

Το ίδιο ισχύει για την πρόταση σχετικά με τα εμπορικά σήματα και τις εμπορικές ονομασίες και για το άρθρο 4 παράγραφος 3 σχετικά με τους ισχυρισμούς για τις θρεπτικές ιδιότητες όσον αφορά το οινόπνευμα, που συνδέονται με τη διάταξη ότι οι ισχυρισμοί για τις υγιεινές ιδιότητες που εμφανίζουν μηνύματα της εθνικής αρχής ή της Κοινότητας για τους κινδύνους από την κατάχρηση του οινοπνεύματος, δεν πρέπει να εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού.

Το αποτέλεσμα είναι θετικό. Θα ήθελα, ειδικότερα, να ευχαριστήσω την κ. Poli Bortone για την επιτυχημένη εργασία της.

  Jill Evans, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ευχαριστήσω τις δύο εισηγήτριες, την κ. Scheele και την κ. Poli Bortone, για τη δουλειά που έχουν κάνει σε αυτές τις δύο πολύ σημαντικές εκθέσεις. Όπως συνέβη και με τους άλλους ομιλητές, οι παρατηρήσεις μου αφορούν την έκθεση σχετικά με τους ισχυρισμούς για τις θρεπτικές και υγιεινές ιδιότητες.

Χαίρομαι ιδιαίτερα που αποτελεί ένα ζήτημα για το οποίο το Κοινοβούλιο πραγματοποίησε στροφή 180 μοιρών. Πέρυσι τέτοιον καιρό, το Κοινοβούλιο κατά πλειοψηφία ψήφισε για να ευθυγραμμιστεί με τη θέση της βιομηχανίας και διέγραψε στοιχεία τα οποία ήταν απολύτως απαραίτητα για την αποτελεσματικότητα αυτής της νομοθεσίας. Ο σκοπός της όλης πρότασης υπονομεύθηκε σχεδόν ολοκληρωτικά, τώρα όμως, κατά τη δεύτερη ανάγνωση, μπορέσαμε να επιτύχουμε μια συμφωνία συμβιβασμού, όπως είπε η εισηγήτρια, η οποία επαναφέρει τα κρίσιμα σημεία και μας φέρνει πολύ πιο κοντά στον αρχικό μας στόχο: να απαγορεύσουμε τους αναληθείς και παραπλανητικούς ισχυρισμούς για τις θρεπτικές και υγιεινές ιδιότητες που εξαπατούν τους καταναλωτές, οι οποίοι νομίζουν ότι κάποια τα τρόφιμα είναι κατάλληλα για αυτούς, ενώ στην πραγματικότητα δεν είναι.

Η Ομάδα των Πρασίνων έχει στηρίξει το σύστημα έγκρισης ισχυρισμών μέσω μιας αποτελεσματικής και αποδοτικής διαδικασίας. Έχουμε στηρίξει τη σαφή επισήμανση, τη συμμετοχή του καταναλωτή, απαγορεύοντας τους ισχυρισμούς για τις θρεπτικές και υγιεινές ιδιότητες στα οινοπνευματώδη ποτά, όπως ανέφεραν άλλοι, και πολλά από τα άλλα στοιχεία για τα οποία θα ψηφίσουμε αύριο. Αυτός ο νέος νόμος θα επιφέρει μεγάλες αλλαγές στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων, γιατί τα τρόφιμα είναι ένα μεγάλο πολιτικό ζήτημα. Τι θα μπορούσε να χαρακτηριστεί πιο πολιτικό από το να μπορούν οι άνθρωποι να επιλέγουν τα τρόφιμα με τα οποία θα τρέφονται;

Οι καταναλωτές έχουν το δικαίωμα να έχουν εμπιστοσύνη στο ότι η σήμανση στα τρόφιμα είναι αληθινή. Δεν είναι μόνο θέμα ειλικρίνειας εκ μέρους των εταιρειών τροφίμων, είναι και θέμα υγείας. Οι άνθρωποι έχουν σήμερα πολύ μεγαλύτερη επίγνωση της ανάγκης για μια υγιεινή, ισορροπημένη διατροφή και είναι πολύ προσεκτικότεροι όταν αγοράζουν τρόφιμα. Οι παρασκευαστές τροφίμων δαπανούν χίλιες φορές περισσότερα χρήματα για το μάρκετινγκ από όσα δαπανούν οι κυβερνήσεις για την καταπολέμηση της παχυσαρκίας. Είναι πλέον καιρός να ανατρέψουμε αυτήν την ισορροπία και, καθιστώντας αυστηρότερους αυτούς τους κανόνες, θα συμβάλουμε σημαντικά προς αυτήν την κατεύθυνση.

  Kartika Tamara Liotard, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL. – (NL) Κύριε Πρόεδρε, έπειτα από το σκανδαλώδες αποτέλεσμα σε σχέση με τους ισχυρισμούς υγιεινών ιδιοτήτων στην πρώτη ανάγνωση, το Κοινοβούλιο έχει τώρα μια δεύτερη ευκαιρία. Φαίνεται ότι το ισχυρό λόμπι των τροφίμων και ιδίως η βιομηχανία των ποτών δεν φάνηκε αρκετά αποτελεσματική αυτήν τη φορά. Ή μήπως οι βουλευτές αισθάνονται απλώς αμηχανία εξαιτίας του γεγονότος ότι αυτήν τη φορά το Συμβούλιο ήταν πιο προοδευτικό από το Κοινοβούλιο; Η πρόταση συμβιβασμού που έχουμε τώρα μπροστά μας περιέχει ορισμένα βάσιμα στοιχεία, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την απαγόρευση ισχυρισμών περί υγιεινών ιδιοτήτων σε οινοπνευματώδη προϊόντα. Τα περιγράμματα θρεπτικών συστατικών επέστρεψαν και ελπίζουμε ότι σε κάθε περίπτωση θα εμποδίσουν τους σκανδαλωδέστερους ισχυρισμούς περί υγιεινών ιδιοτήτων.

Δυστυχώς, όμως, η προστασία του καταναλωτή από ψευδείς ισχυρισμούς θα είναι κάθε άλλο παρά υδατοστεγής. Εξακολουθούν να υπάρχουν πολλά κενά στη νομοθεσία που καθιστούν δυνατούς τους ψευδείς ισχυρισμούς. Επιπλέον, έχω σοβαρές αμφιβολίες σχετικά με τον πολύ σημαντικό ρόλο που καλείται να διαδραματίσει η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων, η ανεξαρτησία της οποίας συχνά τίθεται υπό αμφισβήτηση. Σε άλλες περιπτώσεις, όπως των ΓΤΟ και της ασπαρτάμης, η EFSA υιοθετεί χωρίς πρόβλημα τη θέση της βιομηχανίας.

Ωστόσο, παρά τις ατέλειές της, η πρόταση αυτή συνιστά σημαντική βελτίωση σε σχέση με το θλιβερό αποτέλεσμα στην πρώτη ανάγνωση. Επιπλέον, χωρίς συμβιβασμό, διακινδυνεύουμε να αφήσουμε το ζήτημα αυτό να μας απασχολεί για πολλά ακόμη χρόνια. Δεδομένου ότι είναι απαράδεκτο να αφήσουμε τους καταναλωτές στο σκοτάδι για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα, η ομάδα μου θα υποστηρίξει την πρόταση συμβιβασμού.

  Johannes Blokland, εξ ονόματος της Ομάδας IND/DEM. – (NL) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να εκφράσω τις ευχαριστίες μου στην κ. Scheele και την κ. Poli Bortone για τη συνεισφορά τους προς την επίτευξη αμφότερων των συμφωνιών στο στάδιο της πρότασης.

Σε ό,τι αφορά την έκθεση για τα πρόσθετα, λυπάμαι για το γεγονός ότι λόγω της συμφωνίας αυτής, δεν είναι πλέον δυνατόν να επεκταθούμε σχετικά με τη χρησιμότητα και την αναγκαιότητα ορισμένων προσθέτων. Αν και έχει αποδειχθεί πέραν πάσης αμφιβολίας η χρησιμότητα αρκετών ουσιών, διατηρώ τις αμφιβολίες μου όσον αφορά, για παράδειγμα, την προσθήκη φθοριούχου άλατος. Αυτός είναι εξάλλου ένας από τους λόγους για τους οποίους ορισμένοι βουλευτές της ομάδας μου δεν θα υποστηρίξουν τη συμφωνία αυτή.

Όσον αφορά τους ισχυρισμούς για τις θρεπτικές και υγιεινές ιδιότητες, θα ήθελα να επισημάνω ότι υποστηρίζω το αποτέλεσμα που επιτεύχθηκε κατά τις διαπραγματεύσεις. Οι τροπολογίες που υπέβαλε το Σώμα στην πρώτη ανάγνωση έχουν ήδη βελτιώσει πολλά από τα σημεία στην κοινή θέση. Θα αναφερόμουν στις ευκαιρίες που έχουν οι εταιρείες να υποβάλλουν αιτήσεις στα δικά τους κράτη μέλη, καθώς και στη μείωση των χρονικών πλαισίων.

Θα ήθελα να ρωτήσω τον Επίτροπο Κυπριανού πότε πιστεύει η Επιτροπή ότι θα είναι έτοιμα τα περιγράμματα τροφίμων και ποιον ρόλο πιστεύει ότι μπορεί να διαδραματίσει το Κοινοβούλιο στην εκπόνησή τους. Τέλος, θα ήθελα να προσθέσω ότι προσυπογράφω πλήρως τη συμφωνία για τους ισχυρισμούς για τις ιδιότητες τροφίμων και ότι ελπίζω αυτή να εφαρμοστεί σωστά στα κράτη μέλη, προκειμένου οι καταναλωτές να απολαμβάνουν αποτελεσματικής προστασίας.

  Liam Aylward, εξ ονόματος της Ομάδας UEN. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να συγχαρώ θερμά τη συνάδελφο της ομάδας μου, κ. Poli Bortone, για την επίτευξη αυτού του σταδίου διαπραγματεύσεων που φαίνεται ότι έχει εποικοδομητικό αποτέλεσμα για τους καταναλωτές. Ήταν ένας εξαιρετικά δύσκολος στόχος.

Τη στιγμή που το βάρος του μέσου πολίτη της ΕΕ αυξάνεται (κατά 27% των ανδρών και κατά 32% των γυναικών) και το εντυπωσιακό 1/4 των παιδιών στην Ευρώπη είναι παχύσαρκα, θα ήθελα να χαιρετίσω θερμά την πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας μέσω ενός πολύ σημαντικού πρώτου βήματος: την εξέταση των ισχυρισμών για τις θρεπτικές και υγιεινές ιδιότητες στα τρόφιμα.

Εδώ και πολύ καιρό, οι καταναλωτές έχουν επηρεαστεί από το μάρκετινγκ και τη διαφήμιση, ένα μεγάλο μέρος των οποίων δεν έχουν καμία βάση. Σήμερα οι καταναλωτές αντιμετωπίζουν έναν βομβαρδισμό τεχνασμάτων του μάρκετινγκ, προκειμένου να παρασυρθούν και να αγοράσουν είδη διατροφής. Συχνά, οι ισχυρισμοί για τις θρεπτικές και υγιεινές ιδιότητες στα είδη διατροφής δεν είναι απόλυτα σαφείς ή ειλικρινείς. Μια ποικίλη και ισορροπημένη διατροφή αποτελεί προϋπόθεση για καλή υγεία και μεμονωμένα προϊόντα έχουν σχετική σημασία στο πλαίσιο της συνολικής διατροφής.

Βρισκόμαστε τώρα στο στάδιο της ψηφοφορίας της καθιέρωσης ενός συστήματος που θα παράσχει εμπιστοσύνη στους καταναλωτές για κάθε προϊόν, με ισχυρισμούς για τις θρεπτικές και υγιεινές ιδιότητες οι οποίοι θα βασίζονται σε επιστημονικά στοιχεία. Η κακή υγεία ως αποτέλεσμα της παχυσαρκίας κοστίζει στους φορολογούμενους εκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο και ασκεί εξαιρετική πίεση στις υγειονομικές υπηρεσίες. Τα προβλήματα υγείας που συνδέονται με την παχυσαρκία είναι ευρέως γνωστά: καρδιακές παθήσεις, εγκεφαλικά επεισόδια, υψηλή χοληστερόλη και διαβήτης βρίσκονται στις πρώτες θέσεις του καταλόγου. Οι συνηθισμένοι λόγοι που αναφέρονται είναι το υπερβολικό φαγητό και η έλλειψη άσκησης, αλλά το πρόβλημα είναι πολύ ευρύτερο. Απαιτείται άμεση δράση.

Αυτό είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου για τους ευρωπαίους πολίτες. Παράλληλα με τους σαφείς και αιτιολογημένους ισχυρισμούς για τις θρεπτικές και υγιεινές ιδιότητες, απαιτείται να εστιάσουμε στην οργάνωση μιας γενικής ενημερωτικής εκστρατείας για τα ζητήματα διατροφής και στη σημασία της έγκαιρης απόκτησης υγιεινών διατροφικών συνηθειών. Ο σημερινός καταναλωτής πιέζεται να ετοιμάσει γρήγορα γεύματα. Γινόμαστε ολοένα και περισσότερο εξαρτημένοι από τα επεξεργασμένα τρόφιμα. Χαιρετίζω επίσης την αύξηση της υποστήριξης στις ΜΜΕ. Είμαι ευχαριστημένος που θα λάβουν τη στήριξη, την κατάλληλη τεχνική καθοδήγηση και τα εργαλεία που θα τις βοηθήσουν σε εύθετο χρόνο.

  Irena Belohorská (NI). – (SK) Θα ήθελα να ευχαριστήσω τη συνάδελφό μου κ. Poli Bortone για τις προσπάθειες που κατέβαλε για την εκπόνηση της έκθεσης για τους ισχυρισμούς για τις θρεπτικές και υγιεινές ιδιότητες η οποία βρίσκεται ενώπιόν μας για δεύτερη ανάγνωση.

Η οδηγία αυτή είναι εξαιρετικά σημαντική σε μια εποχή όπου στην Ευρώπη είναι πολύ υψηλά τα επίπεδα παχυσαρκίας και ασθενειών που δεν θα υπήρχαν εάν είχαμε πιο υγιεινές διατροφικές συνήθειες. Πρέπει να μετατοπίσουμε την έμφαση στην ενημέρωση του καταναλωτή και, επομένως, στη μη παραπλανητική επισήμανση των τροφίμων. Εάν ένα τρόφιμο επισημαίνεται ως χαμηλής θερμιδικής αξίας, αυτό πρέπει να βασίζεται σε πραγματικά στοιχεία, χωρίς να παραπλανεί τον καταναλωτή. Οι συστάσεις ονομαζόμενων «ανεξάρτητων» γιατρών ή ειδικών συχνά δεν είναι παρά διαφημιστικό τέχνασμα που δεν βασίζεται σε στοιχεία. Εάν ένα τρόφιμο έχει υψηλή περιεκτικότητα σε ασβέστιο, το οποίο βοηθά στην ανάπτυξη των οστών, είναι απαράδεκτο να χαρακτηρίζεται «υγιεινό» εάν περιέχει επίσης μεγάλες ποσότητες λιπαρών και ζάχαρης. Επίσης, το γιαούρτι με χαμηλά λιπαρά δεν μπορεί να ονομάζεται υγιεινό εάν περιέχει 100 γραμμάρια ζάχαρης. Πολτοί σοκολάτας για επάλειψη δεν μπορεί να ισχυρίζονται ότι είναι θρεπτικοί για τα παιδιά μόνο και μόνο επειδή έχουν μεγάλη περιεκτικότητα βιταμινών και ανόργανων στοιχείων.

Οι καταναλωτές διαβάζουν τα συστατικά στις συσκευασίες των τροφίμων και συχνά βασίζουν την επιλογή τους σε αυτά που αναγράφονται στη συσκευασία. Οι ισχυρισμοί για τις θρεπτικές και υγιεινές ιδιότητες πρέπει να υπάρχουν πάνω στη συσκευασία για να ενημερώνουν και όχι για να παραπλανούν τους καταναλωτές. Πρόθεσή μου δεν είναι η απόσυρση αυτών των προϊόντων από την αγορά, αλλά δεν πρέπει να προωθούνται ως υγιεινά βάσει αμφισβητήσιμων πληροφοριών για τις θρεπτικές και υγιεινές ιδιότητές τους.

Ο κανονισμός αυτός θα ενθαρρύνει την καινοτομία. Οι παραγωγοί θα πρέπει να παράγουν τρόφιμα πραγματικά υγιεινά και, επομένως, θα καταβάλλουν προσπάθειες για μείωση των ποσοτήτων λιπαρών, ζάχαρης και αλατιού στα προϊόντα τους. Συμφωνώ επίσης με την εισηγήτρια επί των τροπολογιών 28 και 31 οι οποίες δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στα τρόφιμα που απευθύνονται σε παιδιά, όπου οι έλεγχοι στη σήμανση πρέπει να είναι ιδιαίτερα αυστηροί.

  María del Pilar Ayuso González (PPE-DE). – (ES) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, είμαι σκιώδης εισηγήτρια για τον κανονισμό σχετικά με τα πρόσθετα τροφίμων και, επομένως, πρέπει να ξεκινήσω λέγοντας ότι η πρόταση της Επιτροπής ήταν λογικά ισορροπημένη. Εντούτοις, η κ. Scheele επιτέλεσε εξαιρετικό έργο προσεγγίζοντας τις διάφορες απόψεις και, ως εκ τούτου, θα ήθελα να την συγχαρώ. Θα ήθελα επίσης να ευχαριστήσω το Συμβούλιο και την Επιτροπή για τις προσπάθειες που κατέβαλαν προκειμένου να επιτευχθεί συμφωνία στη δεύτερη ανάγνωση.

Η κατανάλωση εμπλουτισμένων τροφίμων στο πλαίσιο μιας ποικίλης δίαιτας μπορεί να συμπληρώσει την απορρόφηση θρεπτικών ουσιών. Το σημαντικό είναι να βασίζεται ο εμπλουτισμός σε επιστημονικά κριτήρια και όλες οι βιομηχανίες τροφίμων να υπόκεινται στους ίδιους κανόνες με τη λιγότερη δυνατή γραφειοκρατία.

Ο στόχος αυτής της πρότασης είναι να εναρμονίσει τις ισχύουσες εθνικές διατάξεις και εμείς στην ομάδα μου δεν συμφωνούμε, επομένως, με την αποδοχή διατάξεων που επιτρέπουν πιο αυστηρούς κανόνες σε ορισμένες χώρες, εκτός αν αιτιολογούνται επιστημονικά για λόγους δημόσιας υγείας.

Πιστεύω ότι είναι σωστό που επεκτείναμε τη χρονική προθεσμία για τη διάθεση στην αγορά ορισμένων προϊόντων που είναι ήδη στην αγορά και έχουν επισημανθεί κατά την ημερομηνία στην οποία τίθεται σε ισχύ ο κανονισμός.

Τέλος, τα τρόφιμα που έχουμε στη διάθεσή μας είναι εξαιρετικά ποικίλα και δεν πρόκειται να βάλουμε τέλος στην παχυσαρκία μέσω κανόνων και επισημάνσεων. Για να συμβεί αυτό, ίσως αυτό που θα έπρεπε να κάνουμε είναι να καταργήσουμε το τηλεκοντρόλ. Η λύση είναι πολύ πιο περίπλοκη. Τα τρόφιμα πρέπει να είναι υγιεινά και οι καταναλωτές πρέπει να έχουν σωστή ενημέρωση. Το πραγματικά σημαντικό είναι να διαλέγει κάθε άνθρωπος τη διατροφή του ανάλογα με τη ζωή που κάνει. Η εκπαίδευση είναι, επομένως, πολύ πιο σημαντική από οποιαδήποτε νομοθεσία μπορεί να θεσπίσουμε σε μια προσπάθεια να βάλουμε τέλος στην παχυσαρκία.

Όσον αφορά την έκθεση της κ. Poli Bortone, τόσο εκείνη όσο και οι σκιώδεις εισηγητές, και ειδικότερα η κ. Sommer, έχουν επιτελέσει εξαιρετικό έργο. Η αιτιολογική έκθεση αυτής της πρότασης κανονισμού δίνει έμφαση στην έλλειψη συγκεκριμένων κοινοτικών διατάξεων ως έναν από τους κύριους λόγους για αυτόν τον νέο κανονισμό, και συμφωνώ με αυτό.

Ωστόσο, το κρασί, για παράδειγμα, είναι ένα γεωργικό προϊόν που ελέγχεται από μία πολύ σχολαστική κοινή οργάνωση αγοράς, η οποία απαγορεύει τους ισχυρισμούς για τις θρεπτικές και υγιεινές ιδιότητες στη επισήμανσή του, η οποία ρυθμίζει τη διαφήμιση, την προώθηση και η οποία ρυθμίζει τα πάντα. Επομένως, δεν υπάρχει καμία αιτιολόγηση για τη ρύθμιση αυτού που είναι ήδη ρυθμισμένο και απλώς θα προκαλέσει σύγχυση στους καταναλωτές και θα περιπλέξει ακόμη περισσότερο τη νομοθεσία, για να μην αναφέρουμε τις περιπλοκές που συνεπάγεται για τις εταιρείες παραγωγής. Το κρασί δεν πρέπει να υπόκειται σε αυτόν τον κανονισμό και δεν καταλαβαίνω γιατί χώρες παραγωγοί όπως η Ισπανία, η Γαλλία ή η Ιταλία δεν έχουν εκφράσει αυτά τα επιχειρήματα στο Συμβούλιο.

Λυπάμαι επίσης που χάσαμε την ευκαιρία να τροποποιήσουμε τα παραρτήματα. Θα τελειώσω εκφράζοντας απλά την απόλυτη συμφωνία μου με όλα όσα είπε η κ. Sommer.

  Åsa Westlund (PSE). – (SV) Θα ήθελα και εγώ με τη σειρά μου να ευχαριστήσω τις εισηγήτριες, κκ. Scheele και Poli Bortone, τους σκιώδεις εισηγητές, την Επιτροπή και το Συμβούλιο για τις προσπάθειες που κατέβαλαν προκειμένου να διασφαλιστεί ότι αύριο θα έχουμε μια συμφωνία βάσει της οποίας θα υιοθετήσουμε μια θέση και η οποία θα διευκολύνει τους καταναλωτές να κάνουν υγιεινότερες επιλογές, επειδή θα έχουν πρόσβαση σε ακριβέστερες και πληρέστερες πληροφορίες.

Πολλοί από εμάς σίγουρα αγοράσαμε δημητριακά πρωινού, ψωμί ή γιαούρτι που, όσο ήμασταν στο κατάστημα, ήμασταν βέβαιοι ότι ήταν εξαιρετικά υγιεινά τρόφιμα. Στο σπίτι όμως ανακαλύψαμε ότι το γιαούρτι μπορεί να μην περιείχε καθόλου λιπαρά, περιείχε όμως μεγάλη ποσότητα ζάχαρης. Δεν είναι τυχαίο ότι τόσο πολλοί από εμάς έχουν βρεθεί στη θέση αυτή. Οι εταιρείες γνωρίζουν ότι θέλουμε να επιλέγουμε υγιεινά τρόφιμα και γι’ αυτό κάνουν τα πάντα προκειμένου τα τρόφιμά τους να φαίνονται ωφέλιμα, ακόμη και αν ορισμένες φορές συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Ένα συνηθισμένο τέχνασμα είναι να επιλέγει ο παραγωγός ένα μεμονωμένο συστατικό το οποίο οι καταναλωτές θεωρούν ωφέλιμο και να το τονίζουν στη συσκευασία με μεγάλους, έντονους χαρακτήρες, ενώ χρησιμοποιούν μικροσκοπικούς χαρακτήρες για να αναφέρουν, για παράδειγμα, την περιεκτικότητα σε ζάχαρη και λιπαρά.

Η συμφωνία επί της οποίας θα ψηφίσουμε αύριο μπορεί να θέσει τέλος σε αυτές και σε άλλες μορφές παραπλανητικής διαφήμισης. Οι δηλώσεις που σχετίζονται με τα οφέλη για την υγεία πρέπει να τεκμηριώνονται επιστημονικά και να μην διατυπώνονται για τρόφιμα τα οποία, όταν εξετάζονται συνολικά, δεν κάνουν καλό στην υγεία. Εάν στο μέλλον οι εταιρείες επιθυμούν να τονίσουν την παρουσία σε ένα τρόφιμο ενός συγκεκριμένου συστατικού το οποίο οι καταναλωτές θεωρούν ωφέλιμο, το τρόφιμο αυτό δεν πρέπει καταρχήν να έχει αδικαιολόγητα υψηλά επίπεδα περιεκτικότητας σε ζάχαρη, λιπαρά, αλάτι ή οινόπνευμα.

Προφανώς απομένουν να γίνουν ακόμη πολλά σε σχέση με τον κανονισμό αυτό και θα παρακολουθούμε με προσοχή τις μελλοντικές εργασίες και ιδιαίτερα την εκπόνηση των περιγραμμάτων θρεπτικών συστατικών. Εγώ και πολλοί άλλοι στην ομάδα μου είμαστε εξαιρετικά υπερήφανοι για τη συμφωνία αυτή, αλλά επίσης είμαστε προετοιμασμένοι εάν χρειαστεί να επανέλθουμε με περισσότερες απαιτήσεις σχεδιασμένες να την κάνουν πιο αυστηρή.

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. OUZKÝ
Αντιπροέδρου

  Frédérique Ries (ALDE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, αν όλα πάνε καλά αύριο, το Κοινοβούλιό μας θα δώσει το πράσινο φως σε αυτούς τους δύο νέους κανονισμούς του τομέα των τροφίμων.

Ο ένας επιδιώκει να βάλει κάποια τάξη στη ζούγκλα των τροφίμων και των ποτών, που εμπλουτίζονται για παράδειγμα με βιταμίνες. Ο άλλος αποσκοπεί στην έγκριση ή την απαγόρευση, υπό ορισμένες συνθήκες, των ισχυρισμών για τις θρεπτικές ή υγιεινές ιδιότητες οι οποίοι ολοένα και συχνότερα συνοδεύουν αυτά ακριβώς τα προϊόντα.

Μας απασχολούν εδώ δύο προτάσεις οι οποίες πραγματικά απευθύνονται στους πολίτες και, έχοντας σκοπό να τους βοηθήσουν να επιλέξουν τι να αγοράσουν, τους παρέχουν συγκεκριμένες απαντήσεις όσον αφορά την εμπιστοσύνη τους έναντι αυτών των ισχυρισμών. Το ΕΓΕΚ πράγματι επισημαίνει ότι το 60% των καταναλωτών πιστεύει ότι ένα προϊόν πλούσιο σε ασβέστιο δεν μπορεί παρά να είναι ωφέλιμο για μια ισορροπημένη διατροφή, γεγονός που δεν είναι κατ’ ανάγκην σωστό. Στην πραγματικότητα, ο μόνος τρόπος να μην υπάρξει λανθασμένη εκτίμηση, είναι να γνωρίζει ο καταναλωτής την πλήρη σύνθεση ενός τροφίμου ή ενός ποτού, την περιεκτικότητά του σε ζάχαρη, σε αλάτι και σε λιπαρά. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο χρειαζόμαστε το περίγραμμα των θρεπτικών συστατικών, ένα γνήσιο όμως περίγραμμα θρεπτικών συστατικών και όχι ένα εκπτωτικό περίγραμμα. Κάτι τέτοιο μας προτείνεται με τη μορφή του συμβιβασμού 66, την περίφημη ρήτρα γνωστοποίησης, που στην πραγματικότητα προτείνει να δίνεται ένα κόκκινο και ένα πράσινο φως την ίδια στιγμή, για το ίδιο πακέτο. Κατά τη γνώμη μου, πρόκειται για το αποκορύφωμα της αντίφασης, μια κίνηση που επιδιώκει να προκαλέσει όσο το δυνατόν μεγαλύτερη σύγχυση στον καταναλωτή και, σε αυτό το σημείο, δεν συμφωνώ για πρώτη φορά με την ανάλυση της εισηγήτριάς μας.

Κατόπιν των ανωτέρω θα απόσχω κατά την ψηφοφορία, για να μην παρεμποδίσω την ψήφιση αυτού του κειμένου, το οποίο είναι επείγον.

Έχω ήδη εκφράσει επανειλημμένα την αντίθεσή μου σε οποιαδήποτε αποδυνάμωση του άρθρου 4, καθώς και σε ορισμένα μηνύματα που εκθειάζουν τις αρετές του οινοπνεύματος. Είμαι, επομένως, αντίθετη στις τροπολογίες 18 και 489.

Θα ήθελα ασφαλώς να ευχαριστήσω τις δύο εισηγήτριές μας, την κ. Poli Bortone και την κ. Scheel, καθώς και την Επιτροπή και το Συμβούλιο. Κατανόησαν την πλήρη σημασία αυτών των φιλικών προς τους πολίτες νόμων, λαμβάνοντας υπόψη, όπως επισημάνθηκε, τις ανησυχίες που συχνά εξέφρασαν οι ΜΜΕ, όπως και την ανάγκη να εργαστούμε στο Κοινοβούλιο για το γενικό συμφέρον και να αντισταθούμε σε κάποια συγκεκριμένα συμφέροντα.

Πιστεύω ότι η κ. Sommer, σε ένα σημείο της ομιλίας της, έδωσε τον τόνο της συζήτησης εκφράζοντας κάποιες κατά τη γνώμη μου αυστηρές και αναιτιολόγητες επικρίσεις για το έργο της Επιτροπής και του Επιτρόπου μας. Θα μου επιτρέψετε επομένως να συμπεράνω, σε αυτό το σημείο, ότι δεν έχουμε τίποτα να κερδίσουμε από τη σύνταξη της ευρωπαϊκής νομοθεσίας στη Διεθνή Έκθεση Γλυκών και Μπισκότων στην Κολωνία.

  Hiltrud Breyer (Verts/ALE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, είμαι ευτυχής για το ότι, με την παρούσα έκθεση, η κ. Poli Bortone δίνει στο Σώμα αυτό μια δόση λογικής και χαίρομαι με την ελπίδα ότι, αύριο, θα λάβουμε το πράσινο φως και θα μπορέσουμε επιτέλους να δώσουμε νέα ώθηση στην προστασία των καταναλωτών.

Αυτό που εξετάζουμε σήμερα είναι η ανάγκη για περισσότερη ειλικρίνεια. Θέλουμε άραγε να επιτρέψουμε στις επιχειρήσεις να πωλούν ατιμωρητί στους καταναλωτές πολύ λιπαρά, πολύ γλυκά ή πολύ αλμυρά τρόφιμα, κομπάζοντας ότι τα προϊόντα τους είναι ωφέλιμα; Τα πατατάκια, η coca-cola και τα γλυκά είναι τρόφιμα, την πώληση των οποίων κανείς δεν θέλει να απαγορεύσει, όμως αυτό που δεν μπορούμε να επιτρέψουμε είναι να πωλούνται τα τρόφιμα αυτά με την πρόφαση ότι προάγουν την υγεία και την ευεξία. Ούτε μιλάμε για την επιβολή απαγορεύσεων στις διαφημίσεις, αλλά για τη θέσπιση νέων κανόνων εμπορίας. Αυτό που χρειαζόμαστε είναι ελάχιστα πρότυπα που θα εξασφαλίζουν την ειλικρίνεια κατά τη διάθεση των προϊόντων στην αγορά. Οι εναρμονισμένοι κανόνες συμβάλλουν στην ασφάλεια δικαίου και αυτό είναι προς όφελος τόσο των επιχειρήσεων όσο και οποιουδήποτε άλλου.

Μια έρευνα αποκάλυψε ότι το 70 % των καταναλωτών εμπιστεύονται τους ισχυρισμούς υγείας που διατυπώνουν οι κατασκευαστές και, για αυτόν ακριβώς τον λόγο, ο εν λόγω κανονισμός αποτελεί ένα βασικό νομοθέτημα, όχι μόνον από την άποψη της επίτευξης περισσότερης διαφάνειας στην προστασία των καταναλωτών αλλά και από την άποψη της βελτίωσης της προστασίας της υγείας. Σήμερα περισσότεροι από 200 εκατομμύρια ενήλικοι και 14 εκατομμύρια παιδιά στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι υπέρβαροι ή πάσχουν από παχυσαρκία. Οι περιπτώσεις διαβήτη τύπου II, ο οποίος εξαρτάται από διατροφικούς παράγοντες, έχουν αυξηθεί δραματικά, ιδιαίτερα στα παιδιά. Ακριβώς επειδή αντιμετωπίζουμε την πιθανότητα η παχυσαρκία και η έλλειψη άσκησης να αντικαταστήσουν στις στατιστικές το κάπνισμα ως πρώτη αιτία θανάτου, θεωρούμε ότι ο συμβιβασμός αυτός είναι καλός και ότι συνιστά μια καλή δέσμη. Θα προτιμούσα να δω περισσότερη αντικειμενικότητα και περισσότερη ειλικρίνεια στη συζήτηση αυτή· ήδη μόνο στη Γερμανία, αντιμετωπίζουμε προβλήματα που σχετίζονται με τη διατροφή και τα οποία μας κοστίζουν 71 δισ. ευρώ, γεγονός που καθιστά σαφές ότι αυτό είναι κάτι με το οποίο πρέπει να ασχοληθούμε.

Ελπίζω επίσης ότι η γερμανική ομοσπονδιακή κυβέρνηση δεν θα ακολουθήσει την πρόταση της κ. Sommer να ασκήσει προσφυγή· οποιαδήποτε κυβέρνηση –όχι μόνον η γερμανική– που θα ασκούσε προσφυγή για κάτι, με το οποίο θα είχε πρώτα συμφωνήσει στο Συμβούλιο, θα φαινόταν γελοία και θα έχανε την αξιοπιστία της. Ελπίζω, λοιπόν, ότι η αυριανή ημέρα θα αποτελέσει ορόσημο στον αγώνα μας για μεγαλύτερη προστασία των καταναλωτών και της υγείας τους.

  Αδάμος Αδάμου (GUE/NGL). – Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, επιθυμώ να συγχαρώ τις δύο εισηγήτριες.

Κατά την πρώτη ανάγνωση της έκθεσης σχετικά με τους ισχυρισμούς για τις θρεπτικές και υγιεινές ιδιότητες που διατυπώνονται στα τρόφιμα, εγκρίναμε, ως Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, πολυάριθμες τροπολογίες, που ως σκοπό είχαν να διευκολύνουν την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού προς όφελος των καταναλωτών.

Η πλειοψηφία τοποθετήθηκε κατά της ρυθμίσεως των θρεπτικών συστατικών στα τρόφιμα, απορρίπτοντας το άρθρο 4 και αποδυναμώνοντας σημαντικά συνεπώς τον εν λόγω κανονισμό.

Αυτός ο κανονισμός θα έπρεπε, πάνω απ’ όλα, να αποσκοπεί στο να καταστήσει τον καταναλωτή περισσότερο συνειδητοποιημένο ως προς τη σημασία της υγιεινής, ισορροπημένης και αρμονικής διατροφής. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο η κοινή θέση του Συμβουλίου θα έπρεπε να μας βρίσκει όλους σύμφωνους, και γι’ αυτό, ως θέση αρχής, εξακολουθώ να την υποστηρίζω. Δεδομένης όμως της δυσκολίας επίτευξης συμβιβασμού και της ανάγκης για τους ευρωπαίους καταναλωτές να υπάρχει ένας τέτοιος κανονισμός, απευθύνω έκκληση να υποστηρίξουμε όλοι τουλάχιστον τη δέσμη συμβιβαστικών τροπολογιών. Με αυτόν τον τρόπο, θα μπορέσουμε να διασφαλίσουμε την ορθή ενημέρωση του ευρωπαίου καταναλωτή.

  Kathy Sinnott (IND/DEM). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να επισημάνω στον Επίτροπο ότι η ιρλανδική κυβέρνηση χορηγούσε μαζικά στον λαό μου μονοφθοροφωσφορικό νάτριο επί 40 χρόνια. Το φθόριο που προστίθεται στο νερό στην Ιρλανδία αποτελεί τοξικό απόβλητο. Παρόλο που προστίθεται σε επίπεδα που θεωρούνται χαμηλά, συσσωρεύεται στον οργανισμό μας με την πάροδο των ετών. Η πρακτική της φθορίωσης του νερού έχει καταστρέψει την υγεία του ιρλανδικού λαού, με αποτελέσματα όπως η φθορίωση των οστών: το φθόριο αναζητεί το ασβέστιο, ειδικότερα τα οστά. Προκαλεί επίσης καταστάσεις όπως υποθυρεοειδισμό ή υπερθυρεοειδισμό. Το φθόριο το χρησιμοποιούσαν κάποτε ως φάρμακο καταστολής του θυρεοειδή. Προκαλεί την οδοντική φθορίωση, την καταστροφή του σμάλτου των δοντιών, γεγονός που αποτελεί σύμπτωμα της δηλητηρίασης με φθόριο σε παιδική ηλικία. Μια πρόσφατη μελέτη αποκάλυψε ότι το 40% των νέων ιρλανδών ενηλίκων εμφανίζουν μόνιμες και άσχημες κηλίδες και λεκέδες στα δόντια τους, γεγονός που σχετίζεται με την οδοντική φθορίωση. Αυτές είναι απλώς μερικές από τις καταστάσεις τις οποίες η αδιάλειπτη συσσώρευση φθορίου έχει δημιουργήσει στον ιρλανδικό λαό.

Σε μια αναθεώρηση της πολιτικής φθορίωσης του νερού από την κυβέρνηση της Ιρλανδίας πριν από λίγα χρόνια, το 90% των ερωτηθέντων ζήτησε να σταματήσει αυτή η μαζική χορήγηση φαρμάκου. Το φθόριο, όπως το χρησιμοποιούμε στην Ιρλανδία, αποτελεί τοξικό απόβλητο που λαμβάνεται από τα μηχανήματα καθαρισμού ενός εργοστασίου τεχνητών λιπασμάτων, που περιέχει και δηλητήρια όπως υδράργυρο και κάδμιο. Είναι αδιανόητο να επιτρέψει αυτό το Κοινοβούλιο να συμπεριληφθεί το φθόριο –μια τοξίνη– σε έναν κατάλογο αποδεκτών βιταμινών και ανόργανων συστατικών. Δεν πρόκειται ούτε για βιταμίνη, ούτε για ανόργανο συστατικό. Στα τρόφιμα και στο νερό αποτελεί δηλητήριο.

Για να αποφευχθεί η σύγχυση, το φθόριο στις οδοντόπαστες και στα στοματικά διαλύματα θεωρείται καλλυντικό και δεν θίγεται από την τροπολογία μου. Αφορά μόνο το φθόριο στα τρόφιμα και στο νερό. Εκλιπαρώ τους συναδέλφους μου βουλευτές να βοηθήσουν τον λαό της Ιρλανδίας και να ψηφίσουν αυτήν την τροπολογία.

  Roberta Angelilli (UEN). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, τα αποκαλούμενα «λειτουργικά τρόφιμα» που εμπλουτίζονται με ουσίες οι οποίες θα έπρεπε να βελτιώνουν την υγεία ή την ευεξία των καταναλωτών, αποτελούν έναν από τους πλέον καινοτόμους τομείς με τα μεγαλύτερα περιθώρια ανάπτυξης στην αγορά. Θα πρέπει, συνεπώς, να διασφαλίζεται ο έλεγχος στα τρόφιμα αυτού του τύπου, και προπαντός ο έλεγχος των ισχυρισμών που αναγράφονται στις ετικέτες και προσελκύουν τον καταναλωτή με υποσχέσεις για ευεργετικά αποτελέσματα από απόψεως διατροφής και υγείας.

Το κείμενο συμβιβασμού διασφαλίζει τη διαφανή και πλήρη ενημέρωση στις ετικέτες των τροφίμων και επιτρέπει στον καταναλωτή να προβαίνει σε μια συνειδητή διατροφική επιλογή. Η παρέμβαση αυτή καθίσταται ακόμη πιο επείγουσα εάν αναλογισθούμε την επιρροή της διαφήμισης στα παιδιά. Πράγματι, η διαφήμιση επηρεάζει άμεσα τις διατροφικές προτιμήσεις των παιδιών, μεταβάλλοντας τις καταναλωτικές τους συνήθειες.

Επίσης, χάρη στην παρέμβαση του Κοινοβουλίου, επεδείχθη το αναγκαίο ενδιαφέρον για τις ΜΜΕ, οι οποίες χρήζουν υποστήριξης για να προσαρμοσθούν στις καινοτομίες που θεσπίζει ο κανονισμός και, συνεπώς, θα μπορούν να γνωρίζουν μετά βεβαιότητας τους χρόνους για τη διάθεση των προϊόντων τους στην αγορά και τη δυνατότητα χρήσης ήδη εγκεκριμένων ισχυρισμών.

Τέλος, θέλω να ευχαριστήσω την εισηγήτρια, κ. Poli Bortone, για το εξαιρετικό και δύσκολο έργο που έφερε εις πέρας.

  Leopold Józef Rutowicz (NI). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ευχαριστήσω το Σώμα που ασχολήθηκε με το ζήτημα αυτό. Ο κανονισμός σχετικά με τους ισχυρισμούς για τις θρεπτικές και υγιεινές ιδιότητες που διατυπώνονται για τα τρόφιμα και ο κανονισμός σχετικά με την προσθήκη βιταμινών και ανόργανων συστατικών και ορισμένων άλλων ουσιών στα τρόφιμα είναι εξαιρετικά σημαντικοί για την προστασία του καταναλωτή. Παρέχουν στον καταναλωτή την ευκαιρία να λάβει τις σωστές αποφάσεις σχετικά με την αγορά πολλών τροφίμων. Δημιουργούν καλύτερες συνθήκες για θεμιτό ανταγωνισμό μεταξύ εκείνων που παράγουν και προμηθεύουν τρόφιμα στην αγορά μας. Διευκολύνουν την καλύτερη διατροφή που με τη σειρά της θα μεταφραστεί σε καλύτερη φυσική κατάσταση και υγεία. Η έγκριση των κανονισμών αυτών θα είναι, κατά την άποψή μου, ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση.

  John Bowis (PPE-DE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, η προηγούμενη συζήτηση στο Κοινοβούλιο αφορούσε τον έλεγχο των νομοθετικών προτάσεων. Υποψιάζομαι ότι, εάν αυτός είχε τεθεί σε ισχύ πριν υποβληθεί η πρόταση σχετικά με τους ισχυρισμούς για τις υγιεινές ιδιότητες, θα είχε καταπέσει στο πρώτο εμπόδιο. Στην πραγματικότητα, κατέπεσε σχεδόν στο πρώτο κοινοβουλευτικό εμπόδιο και, για αυτόν τον λόγο, συγχαίρω την εισηγήτρια και τους σκιώδεις εισηγητές μας που συνεργάστηκαν με τους υπαλλήλους της Επιτροπής για να βελτιώσουν την αρχική πρόταση. Επομένως, θεωρούμε ότι μπορούμε να στηρίξουμε τον συμβιβασμό αύριο.

Ωστόσο, εξακολουθούμε να νομοθετούμε στα τυφλά όσον αφορά τα περιγράμματα των θρεπτικών συστατικών, και αυτός δεν είναι σωστός τρόπος νομοθέτησης. Δεν ξέρουμε πώς θα επιτευχθεί αυτό· δεν ξέρουμε πώς θα το χειριστεί η EFSA. Πρέπει να βασιστούμε στους εμπειρογνώμονες για την επίλυσή του από τη στιγμή που το μέτρο αυτό φύγει από το Κοινοβούλιο, και οτιδήποτε και αν πράξουν δεν θα επιστρέψει στο Σώμα για έγκριση. Αυτός λοιπόν δεν είναι σωστός τρόπος διαδικασίας νομοθέτησης. Ωστόσο, μπορούμε να πούμε ότι αυτό που θέλουν οι καταναλωτές –και είναι το μόνο κεκτημένο δικαίωμα που έχει σημασία– είναι η εμπιστοσύνη όσον αφορά την ορολογία των ισχυρισμών, όπως χαμηλή περιεκτικότητα σε αλάτι, υψηλό επίπεδο σε πολυακόρεστα, κλπ. Θέλουμε να είμαστε βέβαιοι ότι τα αρνητικά χαρακτηριστικά δεν κρύβονται πίσω από τα θετικά και θέλουμε να εξασφαλίσουμε ότι η όλη εικόνα είναι ειλικρινής. Εν τέλει, οποιοσδήποτε ισχυρισμός πρέπει να μπορεί να αντιμετωπίσει τη βάσανο της επιστήμης που φιλοδοξεί να στηρίζει.

Έτσι, πιστεύω ότι έχουμε σημειώσει πρόοδο σε αυτά τα ζητήματα. Αποσύραμε κάποιες από τις ανωμαλίες των ισχυρισμών για τις υγιεινές ιδιότητες – και όχι μόνο, παραδείγματος χάρη δείξαμε ότι, όταν κάνουμε λόγο για ελαφριά αγγλική μπύρα, αυτό δεν σημαίνει ότι οι καταναλωτές θα γίνουν ελαφρύτεροι, πόσο μάλλον μια αντιβηχική καραμέλα η οποία δεν θα τους αποτρέψει από το να βήχουν. Ελπίζουμε ότι το Συμβούλιο θα συμφωνήσει με τις τροπολογίες μας επειδή απαιτούμε ευαίσθητη πληροφόρηση σε ευαίσθητη μορφή, αυξάνοντας έτσι τη δυνατότητα των ανθρώπων να επιλέξουν μια υγιεινή διατροφή και, με αυτόν τον τρόπο, να βελτιώσουν τόσο τη δική τους υγεία όσο και αυτή των οικογενειών τους.

  Linda McAvan (PSE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θα μιλήσω για την έκθεση της κ. Poli Bortone. Χαιρετίζω αυτήν τη νομοθεσία επειδή την χρειαζόμαστε. Ρίξτε απλώς μια ματιά στα ράφια των σουπερμάρκετ και δείτε τους ισχυρισμούς που διατυπώνονται σε τόσο πολλά προϊόντα, συμπεριλαμβανομένης μιας μεγάλης σειράς γλυκισμάτων και ζαχαρωδών προϊόντων. Κάποιοι από αυτούς τους ισχυρισμούς είναι ειλικρινά παράλογοι.

Ακούσαμε και πάλι απόψε ορισμένους στο Κοινοβούλιο να υποστηρίζουν ότι δεν χρειαζόμαστε αυτήν τη νομοθεσία, ότι αυτή προορίζεται για ένα κράτος-γκουβερνάντα. Παρόλα αυτά, γιατί άραγε θεωρείται τόσο λάθος να ζητούμε από τους κατασκευαστές που διατυπώνουν τους ισχυρισμούς για τις θρεπτικές και υγιεινές ιδιότητες να παράσχουν τις επιστημονικές αποδείξεις για αυτούς τους ισχυρισμούς;

Μια πρόσφατη έρευνα που διεξήχθη στην περιφέρειά μου από την Εθνική Ένωση Καταναλωτών «Which», έδειξε ότι το 99% των ανθρώπων απαιτούν να ελέγχονται οι ισχυρισμοί για τις υγιεινές ιδιότητες που διατυπώνονται στα τρόφιμα πριν αυτά διατεθούν προς πώληση. Πράγματι, πολλοί εκπλήσσονται διαπιστώνοντας ότι οι ισχυρισμοί δεν ελέγχονται σωστά.

Ακούσαμε πολλές συζητήσεις για το άρθρο 4, ακούσαμε ορισμένους να λένε ότι δεν το χρειαζόμαστε, ότι τα περιγράμματα των θρεπτικών συστατικών δεν μπορούν να καθοριστούν. Φυσικά και μπορούν: εμπειρογνώμονες το έχουν καταφέρει στις Ηνωμένες Πολιτείες. Πρέπει να απομακρυνθούμε από την ιδέα της απαγόρευσης αυτού ή εκείνου. Τίποτα δεν θα απαγορευθεί, αλλά αυτό που δεν θα μπορείτε να κάνετε είναι να διατυπώνετε έναν ισχυρισμό για μια ουσία σε ένα τρόφιμο αν αυτό είναι σαφές ότι δεν αποτελεί υγιεινή επιλογή για τους καταναλωτές. Όπως είπε η συνάδελφός μου κ. Westlund, ο κόσμος έχει βαρεθεί να αγοράζει τα αποκαλούμενα προϊόντα με χαμηλά λιπαρά, για να διαπιστώσει απλώς μετά από προσεκτική ανάγνωση ότι έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη ή κάποια άλλα συστατικά.

Αυτή η νομοθεσία θα ορίζει ότι όλοι οι ισχυρισμοί θα πρέπει να βασίζονται σε σωστά και αδιάσειστα στοιχεία. Υπεύθυνοι έμποροι λιανικής πώλησης και κατασκευαστές που έχω συναντήσει, την επικροτούν. Φαίνεται πως λησμονούμε ότι χωρίς ευρωπαϊκά πρότυπα, θα έχουμε πληθώρα εθνικών προτύπων, και αυτό δεν αποτελεί καλή είδηση για τις επιχειρήσεις. Η νομοθεσία θα ωφελήσει τις επιχειρήσεις, θα ωφελήσει τους καταναλωτές και θα πρέπει να την επικροτήσουμε.

  Holger Krahmer (ALDE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, αν και το Συμβούλιο αγνόησε κατά την πρώτη ανάγνωση την απόλυτα σαφή ψήφο αυτού του Σώματος για τους ισχυρισμούς υγείας, έχουμε φθάσει τώρα σε έναν συμβιβασμό, υπέρ του οποίου –αν και με μισή καρδιά– θα ψηφίσω επειδή, όπως πολύ σωστά είπε η κ. Sommer, στην πράξη καλούμαστε τώρα να επιλέξουμε ανάμεσα σε ένα μεγάλο και σε ένα μικρότερο κακό.

Αναφερόμενος ειδικότερα σε δύο επίμαχα σημεία, είμαι της άποψης ότι τα εμπορικά σήματα υπόκεινται σε διαφορετικό νομικό καθεστώς, διέπονται από άλλους κανόνες και δεν έχουν καμία σχέση με αυτά που συζητούμε σήμερα. Όσον αφορά τα θρεπτικά συστατικά, αν και ο συμβιβασμός κατέστησε δυνατόν να αποφευχθούν οι απαγορευτικές επιπτώσεις αυτών των συστατικών, ωστόσο απέχουμε πολύ από το να κάνουμε τις σωστές διαγραφές, όπως κάναμε κατά την πρώτη ανάγνωση. Παραμένω πεπεισμένος ότι τα θρεπτικά συστατικά είναι μια παραπλανητική έννοια.

Η παχυσαρκία και το υπερβολικό βάρος αποτελούν προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε σοβαρά· αποτελούν το θέμα συναισθηματικά φορτισμένων συζητήσεων, στις οποίες θα επανέλθουμε – το αργότερο μέχρι την έκδοση της Πράσινης Βίβλου για την προώθηση της υγιεινής διατροφής. Υπό τις συνθήκες αυτές, θα ήθελα να προτρέξω λίγο και να πω ότι η διαφήμιση δεν μας κάνει παχύσαρκους. Τα αίτια της παχυσαρκίας ποικίλλουν και είναι ιδιαίτερα πολύπλοκα και δεν πρόκειται να τα αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά επιβάλλοντας νέες απαγορεύσεις. Τη λύση θα πρέπει να την αναζητήσουμε μάλλον σε συνεργασία με τη βιομηχανία τροφίμων και όχι σε αντιπαράθεση με αυτήν.

  Thomas Wise (IND/DEM). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, αυτό είναι ακόμη ένα νομοθέτημα που επιδιώκει την ενίσχυση της εξουσίας της ΕΕ επί των κρατών μελών. Υπάρχει ήδη η οδηγία 2002/46/EK, η οποία προβλέπει ανώτατα επίπεδα ασφαλείας για τα συμπληρώματα διατροφής. Ωστόσο, τα όρια αυτά δεν έχουν δημοσιευθεί ακόμα. Καλύτερο παράδειγμα ανικανότητας της ΕΕ είναι δύσκολο να βρεθεί.

Παρόλα αυτά, ο οδοστρωτήρας της ΕΕ συνεχίζει την πορεία του με την καταπιεστική νομοθεσία του, η οποία χρησιμεύει μόνο στην καταστροφή των μικρών επιχειρήσεων και στη στέρηση της ελευθερίας επιλογής από τον καταναλωτή.

Το Ηνωμένο Βασίλειο απηύδησε με αυτήν την παρέμβαση παραπληροφόρησης. Αυτήν τη στιγμή υπάρχει μια πρόταση νόμου της αντιπολίτευσης στο Κοινοβούλιο, με την οποία καλείται το Ηνωμένο Βασίλειο να απαλλαγεί από την οδηγία που ανέφερα σχετικά με τα συμπληρώματα διατροφής. Ελπίζω να το καταφέρει. Με αυτόν τον τρόπο, θα δημιουργηθεί ένα προηγούμενο που θα σημάνει την αρχή του τέλους στο Ηνωμένο Βασίλειο για το κύρος αυτών των επιβλαβών και περιττών κανονισμών. Αυτό θα αποτελούσε σημαντικό βήμα προς την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

  Horst Schnellhardt (PPE-DE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, ο κανονισμός αυτός έχει ως σημείο αφετηρίας την ανάγκη να καταπολεμηθεί η παχυσαρκία και να προωθηθεί η υγιεινή διατροφή, και αυτό είναι κάτι με το οποίο δεν μπορεί κανείς παρά να συμφωνήσει. Ωστόσο, αυτό που μας παρουσιάζεται σήμερα δεν χαρακτηρίζεται από τίποτε άλλο πέρα από έναν υψηλό βαθμό γραφειοκρατίας, η οποία δεν συμβάλει ιδιαίτερα στην επίτευξη του στόχου και, στην πραγματικότητα, το μόνο που κάνει είναι να υποστηρίζει ότι υπάρχουν παραγωγοί βλαβερών τροφίμων, καταναλωτές που δεν μπορούν να πάρουν υπεύθυνες αποφάσεις και τρόφιμα καλά και κακά, και τα κακά περιέχουν αλάτι, λίπη και ζάχαρη. Μια κατάσταση την οποία καλούνται να θεραπεύσουν τα θρεπτικά συστατικά.

Αν είχατε λάβει πραγματικά υπόψη, κύριε Επίτροπε, αυτά που πρότεινε το Κοινοβούλιο κατά την πρώτη ανάγνωση, τότε θα μπορούσατε να επιτύχετε όλους αυτούς τους υψηλούς στόχους, με τους οποίους συμφωνώ, και μάλιστα χωρίς γραφειοκρατία και επαχθείς επιβαρύνσεις. Διότι δεν μπορώ να κατανοήσω αυτά τα θρεπτικά συστατικά και δεν μπορώ να λησμονήσω αυτό που με μεγάλη σαφήνεια είπε ο κ. Podger από την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων, ότι δηλαδή αγνοεί πώς μπορεί να τα προσεγγίσει. Με την πρόταση αυτή, επομένως, νομοθετούμε στα τυφλά, χωρίς να διατηρούμε επαφή με την πραγματικότητα και πέρα από οτιδήποτε συμβαίνει στην κοινωνία και στους πολίτες, στους οποίους θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να εξηγήσουμε αυτήν τη γραφειοκρατική προσπάθεια.

Φυσικά, μπορούμε να αντιστρέψουμε την προσέγγισή μας και να πούμε ότι θέλουμε όλα τα δεδομένα να έχουν εφεξής έγκυρη επιστημονική βάση, κάτι που επιθυμούν όλοι, αλλά δεν θα μπορέσουμε να το επιτύχουμε με την παρούσα νομοθεσία. Στην πραγματικότητα, λοιπόν, δεν είναι καλή ιδέα το να την εγκρίνουμε υπό τη σημερινή της μορφή και δεν ήταν συνετό εκ μέρους της Επιτροπής και του Συμβουλίου να υποβάλουν, για δεύτερη φορά, κατά τη δεύτερη ανάγνωση, ακριβώς την ίδια πρόταση, επειδή ήταν ακριβώς η πρώτη αντίδραση του Κοινοβουλίου, αμέσως μετά την πρώτη ανάγνωση, που αποτέλεσε τη βάση για μια περαιτέρω συζήτηση που θα συνέβαλε στην επίτευξη του στόχου μας. Αυτό που επιχειρούμε τώρα είναι η κατάργηση του ανταγωνισμού και της οικονομίας της αγοράς, και δεν νομίζω ότι αυτό θα ωφελήσει την κοινωνία μας.

  Μάριος Ματσάκης (ALDE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, ο κανονισμός για την προσθήκη βιταμινών, ανόργανων συστατικών και ορισμένων άλλων ουσιών στα τρόφιμα είναι ένα εξαιρετικά σημαντικό νομοθέτημα και επηρεάζει σημαντικά την ασφάλεια και την ευημερία των καταναλωτών στην ΕΕ. Πρέπει να δώσουμε συγχαρητήρια στην κ. Scheele για τον άριστο τρόπο με τον οποίο αντιμετώπισε το θέμα. Συγχαρητήρια αξίζουν επίσης στον Επίτροπο, τον κ. Κυπριανού, για τον ανοικτό και υπεύθυνο τρόπο προσέγγισης του θέματος.

Ο λόγος της σύντομης παρέμβασής μου είναι να εκφράσω και εγώ την υποστήριξή μου όσον αφορά την ανάγκη για τη βιοδιαθεσιμότητα και τον καθορισμό ανώτατης ποσότητας ασφαλείας των βιταμινών και των ανόργανων συστατικών, καθώς και την ανάγκη για ένα ακριβές αλλά απόλυτα κατανοητό σύστημα επισήμανσης και ενημέρωσης των καταναλωτών. Ειδικότερα για το τελευταίο, είναι απολύτως αναγκαίο να μπορούν οι ευρωπαίοι καταναλωτές να έχουν στη διάθεσή τους και να μπορούν να διαβάσουν και να κατανοήσουν τις επιστημονικά τεκμηριωμένες και ειλικρινείς πληροφορίες. Αυτό εν τέλει είναι απαραίτητο για να προστατεύονται οι ίδιοι και οι οικογένειές τους από τη λήψη υπερβολικών και ενδεχομένως επιβλαβών ποσοτήτων βιταμινών και ανόργανων συστατικών.

  Péter Olajos (PPE-DE). – (HU) Κύριε Πρόεδρε, οι ευρωπαίοι πολίτες καταβάλλουν ολοένα μεγαλύτερες προσπάθειες να καταναλώνουν υγιεινές τροφές, επειδή αντιλαμβάνονται πόσο σημαντικό είναι αυτό. Ωστόσο, η πρόθεση δεν αρκεί· πρέπει να συνοδεύεται από κατάλληλη πληροφόρηση.

Στις μέρες μας οι καταναλωτές χάνονται ανάμεσα στην τεράστια ποικιλία προϊόντων και δεν έχουν άλλη επιλογή παρά να βασιστούν στις δηλώσεις των παραγωγών, οι οποίες ορισμένες φορές είναι αβάσιμες και συχνά προκατειλημμένες. Εμείς οι νομοθέτες οφείλουμε να διασφαλίσουμε ότι οι προσπάθειες των πολιτών δεν πάνε χαμένες. Οφείλουμε να διασφαλίσουμε ότι οι πληροφορίες που αναγράφονται στις συσκευασίες των προϊόντων βοηθούν πράγματι τους καταναλωτές να επιλέξουν υγιεινά προϊόντα. Την ίδια στιγμή, είμαστε επίσης υπεύθυνοι να εξασφαλίσουμε ότι η ρύθμιση δεν δημιουργεί μια αδιέξοδη κατάσταση για τους παραγωγούς και τους διανομείς τροφίμων.

Η προστασία των καταναλωών είναι ένας τομέας που βοηθά να έλθει η Ευρώπη εγγύτερα στους πολίτες. Όταν ερμηνεύεται και εφαρμόζεται σωστά, βοηθά και τους παραγωγούς, επειδή μειώνει τον αθέμιτο ανταγωνισμό στην αγορά, κρατά εκτός της αγοράς προϊόντα κακής ποιότητας και τελικά ενισχύει την εμπιστοσύνη των καταναλωτών. Ωστόσο, εμπεριέχει τον κίνδυνο μέσω της εσφαλμένης εφαρμογής και της υπερβολικής ρύθμισης –όπως λένε, ρυθμίζοντας την καμπυλότητα της μπανάνας– να αγγίξουμε τα όρια της γελοιότητας στα μάτια των ευρωπαίων πολιτών.

Πρέπει, επομένως, να βρούμε τη χρυσή τομή, να μπορούμε να τρώμε την πίτα και να έχουμε και επαρκείς πληροφορίες για το τι περιέχει. Η Ευρώπη θα εξελιχθεί μόνον εάν δεν δημιουργεί συγκρούσεις αλλά συνεργασία στον κοινωνικό και τον οικονομικό τομέα. Για τον λόγο αυτό, πιστεύω ότι πρέπει να χαιρετίσουμε και να υποστηρίξουμε την προτεινόμενη νομοθετική δέσμη με τους συμβιβασμούς της που επιτεύχθηκαν έπειτα από μακροχρόνιες και σκληρές προσπάθειες, ακόμη και αν δεν πρόκειται για την ιδανική λύση, όπως ήδη ανέφεραν η κ. Sommer και άλλοι.

Πέρα από όσα προανέφερα, ως βουλευτής του ΕΚ που εκπροσωπεί μια χώρα με σημαντική παράδοση στην παραγωγή και την κατανάλωση κρασιού, θα ήθελα να επιστήσω την προσοχή στην κατάσταση του κρασιού.

Έχει αποδειχθεί επιστημονικά ότι η συνετή κατανάλωση κρασιού έχει πραγματικά οφέλη για την υγεία. Δεν νομίζω ότι στην προσπάθειά μας να καταπολεμήσουμε τον αλκοολισμό, αντί να προσπαθήσουμε να εξαλείψουμε τις αιτίες του, πρέπει να χρησιμοποιήσουμε αυτόν ή οποιονδήποτε άλλο νόμο για να κηρύξουμε πόλεμο στο κρασί ή την μπύρα, που είναι αμφότερα τόσο σημαντικά για τον ευρωπαϊκό πολιτισμό και την ευρωπαϊκή διατροφή· για τον λόγο αυτό, υποστηρίζω την εξαίρεσή τους.

  Ivo Strejček (PPE-DE). – (EN) Κύριε Επίτροπε, επιτρέψτε μου να ξεκινήσω παραθέτοντας ένα μικρό απόσπασμα επιστολής που έλαβα πρόσφατα από μια επιχείρηση που απασχολεί περισσότερους από 100 ανθρώπους: «Με μεγάλη ανησυχία παρακολουθούμε τη συζήτηση σχετικά με τον κανονισμό για τους ισχυρισμούς». Ο κανονισμός που συζητούμε σήμερα θα καταστήσει πιο περίπλοκη τη λειτουργία των επιχειρήσεων και θα αυξήσει το κόστος για τους καταναλωτές. Οι επιχειρήσεις θα αυξήσουν τις τιμές και οι αυξημένες τιμές θα βλάψουν τους καταναλωτές, τις ανάγκες και τα συμφέροντα των οποίων επικαλούμαστε όποτε και όπου μπορούμε.

Σκέφτομαι ότι συνάδει με την κοινή λογική το να αφήσουμε τις επιχειρήσεις να αναζητήσουν μόνες τους τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματά τους και να αφήσουν τους καταναλωτές να επιλέξουν. Θέλω να τονίσω ότι δεν λαμβάνουμε υπόψη την ατομική επιλογή και την ατομική ευθύνη. Οι άνθρωποι παχαίνουν, οι άνθρωποι δεν κινούνται. Ορισμένοι άνθρωποι παχαίνουν και άλλοι αδυνατίζουν. Θα ήταν πολύ εύκολο να κατηγορήσουμε τις επιχειρήσεις, τους παραγωγούς, τις αλυσίδες καταστημάτων λιανικής πώλησης και τις κυβερνήσεις για το ότι παχαίνουν.

Αντιτίθεμαι έντονα σε αυτήν την πρόταση δεύτερης ανάγνωσης που εξετάζουμε. Βλάπτει τις επιχειρήσεις, αυξάνει τις τιμές για τους καταναλωτές και παρακάμπτει την κοινή λογική. Η ζωή μας είναι στα χέρια μας και δεν υπάρχουν δικαιώματα χωρίς προηγούμενη τήρηση των υποχρεώσεων και της ατομικής ευθύνης.

  Avril Doyle (PPE-DE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, στο πλαίσιο των ανησυχιών και της ευρύτερης συζήτησης για την καταπολέμηση της παχυσαρκίας και άλλων χρόνιων παθήσεων, ο κανονισμός σχετικά με τους ισχυρισμούς για τις θρεπτικές και υγιεινές ιδιότητες, που βασίζεται στο περίγραμμα των θρεπτικών συστατικών δεν θα έχει απολύτως κανέναν αντίκτυπο. Στην πραγματικότητα θα βλάψει από την άποψη της διαπαιδαγώγησης στον τομέα της υγείας, καθώς τα περιγράμματα των θρεπτικών συστατικών βασίζονται αποκλειστικά στη σύνθεση ενός τροφίμου ή μιας κατηγορίας τροφίμων και δεν λαμβάνουν υπόψη την κατανάλωση του τροφίμου, την κατηγορία του τροφίμου ή τις ατομικές συνήθειες των καταναλωτών.

Η επίδραση ενός τροφίμου που περιέχει ουσίες, όπως η ζάχαρη ή το αλάτι, σε χαμηλό ή μέσο επίπεδο αλλά καταναλώνεται σε μεγάλες ποσότητες, προκαλεί πολύ μεγαλύτερη ζημία από εκείνη ενός τροφίμου που περιέχει μια ουσία σε υψηλό επίπεδο αλλά καταναλώνεται μόνο περιστασιακά. Παρουσιάζει ενδιαφέρον το γεγονός ότι επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τα παχύσαρκα παιδιά και οι νέοι δεν καταναλώνουν στην πραγματικότητα μεγαλύτερες ποσότητες ανθυγιεινού φαγητού σε σχέση με τα παιδιά που έχουν φυσιολογικό σωματικό βάρος, ο τρόπος ζωής τους όμως χαρακτηρίζεται από σοβαρή έλλειψη σωματικής άσκησης. Η καθιέρωση αντικειμενικών και βασισμένων σε επιστημονικά δεδομένα περιγραμμάτων θρεπτικών συστατικών μπορεί να αποδειχτεί ένας αδύνατος στόχος και η δουλειά της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων θα διακοπεί στη μέση. Σε αντίθεση με αυτό το πλαίσιο, κάθε πολιτική βασισμένη σε τέτοια περιγράμματα είναι πιθανόν να μην έχει συνοχή και να οδηγήσει σε αυθαίρετες αποφάσεις.

Αποτελεί κεντρικό δόγμα της ατζέντας της Λισαβόνας ότι η νομοθεσία πρέπει να είναι απλή, σαφής και εκτελεστή. Αντί της αποδοχής συμβιβασμών χάριν πολιτικής σκοπιμότητας, πρέπει το πρωί αυτής της Δευτέρας να αναπέμψουμε αυτήν την οδηγία, προκειμένου να διατυπωθεί εκ νέου δυνάμει της πρωτοβουλίας για καλύτερους κανονισμούς. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι συμβαδίζει με τη βέλτιστη επιστημονική πρακτική σε αυτόν τον τομέα, με την ελαχιστοποίηση της γραφειοκρατίας, ότι είναι φιλική προς τις ΜΜΕ και τους καταναλωτές και, κυρίως, ότι κάνει ακριβώς όσα ισχυρίζεται, ότι αποτελεί δηλαδή ένα εργαλείο για την καταπολέμηση της παχυσαρκίας και άλλων χρόνιων παθήσεων.

Όσον αφορά τον κανονισμό σχετικά με την προσθήκη βιταμινών και ανόργανων συστατικών και τις αποκαλούμενες «ορισμένες άλλες ουσίες» στα τρόφιμα, είμαι πεπεισμένη ότι η μαζική φαρμακοθεραπεία του πληθυσμού γενικά, μέσω της προσθήκης ουσιών στο πλαίσιο των δημοσίως παρεχομένων βασικών αναγκών όπως το πόσιμο νερό, είναι αμφισβητήσιμη από ηθικής άποψης και δεν πρέπει να επιτραπεί, κυρίως αν δεν μπορεί να αποδειχθεί επιστημονικά ότι η υγεία των ευαίσθητων ομάδων του πληθυσμού δεν επηρεάζεται αρνητικά από αυτήν την προσθήκη. Για παράδειγμα, η προσθήκη φθορίου στο πόσιμο νερό έχει μια δυσανάλογα αρνητική επίπτωση στα μωρά που τρέφονται από μπιμπερό και στα μικρά παιδιά, καθώς η αλλαγή της σύνθεσης στο γάλα που παρασκευάζεται με την προσθήκη αυτού του πόσιμου νερού αποτελεί το σύνολο της διατροφής τους.

  Thomas Ulmer (PPE-DE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, συγχαρητήρια στην κ. Scheele για την έκθεσή της η οποία, μαζί με τις τροπολογίες που προστέθηκαν, αποτελεί έναν καλό φάκελο και πολλές ευχαριστίες στην κ. Poli Bortone, που σίγουρα κατέβαλε μεγάλη προσπάθεια για αυτήν τη σύνθετη και περιεκτική έκθεση, η οποία ωστόσο δεν συμβαδίζει με τον δικό μου τρόπο σκέψης.

Αυτό που πρέπει να έχουμε υπόψη μας, τόσο από πλευράς αρχών όσο και από πλευράς πολιτικής, είναι ότι το Συμβούλιο και η Επιτροπή ενήργησαν από μια θέση, η οποία διατηρεί ακόμη την υπερβολική ισχύ της έναντι του Κοινοβουλίου, που είναι τώρα αναγκασμένο να δώσει τη συγκατάθεσή του, από φόβο μήπως γίνει ακόμη μεγαλύτερη ζημιά.

Οι ισχυροί της διοικητικής κοινότητας, που αποτελείται από το Συμβούλιο και την Επιτροπή, επιβλήθηκαν ενάντια στην πολιτική βούληση μιας πλειοψηφίας σε αυτό το Σώμα και ένα καλό σχέδιο, το οποίο τροποποιήθηκε κατά την πρώτη ανάγνωση, στην κυριολεξία σαλαμοποιήθηκε. Αν και δεν έχω τίποτε εναντίον των θρεπτικών συστατικών, είναι απαραίτητο να συνταχθεί ένας φάκελος βάσει ορισμένων αρχών. Καταρχάς, δεν έχουν υποβληθεί συγκεκριμένες προτάσεις εκ μέρους της Επιτροπής – αυτό που θα μπορούσε κανείς να ορίσει ως πρότυπο προπαραγωγής. Πρέπει να αξιοποιήσουμε την εξειδικευμένη γνώση των ειδικών ιατρών, των διατροφολόγων και των ψυχολόγων και πρέπει να ζυγίσουμε τις απόψεις τους. Αναρωτιέμαι ποια προστιθέμενη αξία μπορεί να έχει ο εν λόγω κανονισμός για την Ευρώπη, θέλω να πληροφορηθώ αν έχει πιθανότητες να εφαρμοστεί και πώς υποτίθεται ότι θα επιβιώσουν οι ΜΜΕ. Επίσης, αναρωτιέμαι μήπως η προστασία των καταναλωτών δεν σημαίνει κάτι περισσότερο από το να τους συμπεριφερόμαστε σαν παιδιά, αλλά σημαίνει ότι πρέπει –και μπορούμε– να τους βοηθήσουμε να πάρουν τις δικές τους αποφάσεις.

Από επιστημονικής πλευράς, πρέπει να πούμε ότι τα αποτελέσματα που προσδοκούμε να έχει ο κανονισμός αυτός στη διατροφική και καταναλωτική συμπεριφορά των Ευρωπαίων –και ιδιαίτερα των παιδιών– θα είναι στην ουσία μηδαμινά αλλά, ακόμη και έτσι, θα έχουμε δημιουργήσει ένα νέο γραφειοκρατικό τέρας, για να πειστούν οι πολίτες μας για τη χρησιμότητα της Ευρώπης. Θα το καταπιούμε και αυτό το «βατράχι» –το θρεπτικό συστατικό του οποίου μάλλον ορίζεται ως «υπερβολικά γλοιώδες»– αλλά εύχομαι να είναι το τελευταίο.

  Astrid Lulling (PPE-DE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, όπως και η συνάδελφός μου κ. Sommer, δεν μπορώ παρά να εκφράσω την έντονη δυσαρέσκειά μου για την κοινή θέση που μας υποβλήθηκε για τη δεύτερη ανάγνωση.

Πρόκειται για τυπικό παράδειγμα χαμένης ευκαιρίας, κυρίως της Επιτροπής, να στηρίξει την εύλογη θέση που ενέκρινε το Κοινοβούλιο κατά την πρώτη ανάγνωση, τη στιγμή που ο κ. Barroso μάς ζαλίζει συνεχώς τα αυτιά με επιχειρήματα για περισσότερη επικουρικότητα, λιγότερη γραφειοκρατία και δεν συμμαζεύεται.

Το να επιδιώκουμε να επιβάλουμε στους καταναλωτές περιγράμματα θρεπτικών συστατικών, χωρίς καμία επιστημονική απόδειξη, είναι απαράδεκτο και ριψοκίνδυνο. Ο κ. Schnellhardt ανέδειξε σωστά το σημείο αυτό.

Ως πρόεδρος της διακομματικής ομάδας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για το κρασί, είναι καθήκον μου να τονίσω τον δυσανάλογο χαρακτήρα της απόλυτης απαγόρευσης κάθε ισχυρισμού για τα οινοπνευματώδη ποτά με περιεκτικότητα σε αιθανόλη άνω του 1,2%. Το κρασί όχι μόνον αποτελεί το θέμα συγκεκριμένων κοινοτικών κανονισμών, αλλά υπάρχουν και εξαιρετικά αξιόπιστες επιστημονικές αποδείξεις ότι, όταν καταναλώνεται με μέτρο, δύο με τρία δηλαδή ποτήρια την ημέρα για παράδειγμα, είναι ωφέλιμο για την υγεία. Αποτελεί, μεταξύ άλλων, ένα αποτελεσματικό προληπτικό μέσο για τις καρδιαγγειακές παθήσεις, τον καρκίνο και την άνοια, γεγονός το οποίο ο Επίτροπος και οι υπηρεσίες του αγνοούν παντελώς.

Ο συμβιβασμός για τον οποίο εργάστηκε η κ. Sommer, την οποία ευχαριστώ, αποτελεί απλώς το μικρότερο κακό. Δεν μπορώ παρά να εκφράσω την απογοήτευσή μου για την ελάχιστη κατανόηση του Συμβουλίου και της Επιτροπής σχετικά με αυτό το θέμα, όπως και για τις συνέπειες της εμμονής τους, ιδιαίτερα όσον αφορά την απασχόληση.

Προκειμένου να δοθεί μια τελευταία ευκαιρία στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή να επανεξετάσουν κάποιες ακατανόητες θέσεις που θα μπορούσαν να διακυβεύσουν τη διαδικασία συνδιαλλαγής και τους στόχους που έθεσε η στρατηγική της Λισαβόνας, καταθέσαμε με την κ. Klass μια τροπολογία που εξαιρεί το κρασί και την μπύρα από το πεδίο εφαρμογής του άρθρου 4 παράγραφος 3, ώστε να μην βλάψουμε τομείς οι οποίοι, επί χιλιάδες χρόνια, αποτελούν κομμάτι της πολιτιστικής και διατροφικής μας κληρονομιάς.

  Zuzana Roithová (PPE-DE). – (CS) Κυρίες και κύριοι, έχω και εγώ σημαντικές επιφυλάξεις όσον αφορά την πρόταση της Επιτροπής. Η διοικητική και οικονομική επιβάρυνση που προκαλεί θα εμποδίσει τον ανταγωνισμό και θα οδηγήσει σε αυξήσεις τιμών για τους καταναλωτές. Αναρωτιέμαι, λοιπόν, ποιον άραγε υποτίθεται ότι θα ωφελήσει αυτό το δαπανηρό σύστημα. Η πρόταση θα είναι επιζήμια για τις ΜΜΕ, για τις οποίες κάθε νέα γραφειοκρατική διαδικασία θέτει εμπόδια στην επιχειρηματική τους δραστηριότητα, και δημιουργεί τις προϋποθέσεις για μονοπωλιακές καταστάσεις στην ευρωπαϊκή αγορά. Δεν υποστηρίζω τους κανονισμούς αυτούς για λόγους υγείας, αφού δεν μπορούν να επιφέρουν καμία απτή βελτίωση στην υγεία των Ευρωπαίων. Τα ακριβά περιγράμματα των θρεπτικών συστατικών και των υγιεινών ιδιοτήτων στις συσκευασίες των τροφίμων δεν θα επηρεάσουν τα ίδια τη συμπεριφορά των καταναλωτών και σίγουρα δεν θα προκαλέσουν μείωση του βάρους των Ευρωπαίων ή βελτίωση της κατάστασης της υγείας τους. Αυτά επηρεάζονται μάλλον από τον τρόπο ζωής, ένα υγιεινό περιβάλλον και την εμπιστοσύνη στις εξηγήσεις των γιατρών και τις επαγγελματικές συμβουλές.

Αυτό που προφανώς χρειάζονται οι ευρωπαίοι καταναλωτές είναι να κατανοούν όλες τις πολύπλοκες πληροφορίες για τα τρόφιμα, και αυτό ισχύει σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ. Για τον λόγο αυτό, υποστηρίζω τη θέσπιση κανόνων σχετικά με τους ισχυρισμούς για τις ιδιότητες των τροφίμων σε ολόκληρη την ΕΕ και την προσπάθεια καταπολέμησης των ψευδών ισχυρισμών. Οι καταναλωτές, ωστόσο, θα προτιμούσαν πολύ περισσότερο διαφάνεια και ορατές πληροφορίες σχετικά με τα συστατικά, παρά μια αξιολόγηση σχετικά με τις επιπτώσεις κάθε τροφίμου στην υγεία. Δυστυχώς, ο νέος αυτός κανονισμός δεν προσφέρει πολλά από την άποψη της βελτίωσης της καθοδήγησης των καταναλωτών, για παράδειγμα όσον αφορά το μέγεθος των χαρακτήρων στις συσκευασίες και μια σαφή, τυποποιημένη διατύπωση των ισχυρισμών. Αντί για κανόνες αυτού του χαρακτήρα, προτείνει ένα πολύπλοκο σύστημα αδειοδότησης σχετικά με το περιεχόμενο των πληροφοριών για τα τρόφιμα. Ως γιατρός, γνωρίζω πόσο σημαντικό είναι για όσους ακολουθούν συγκεκριμένη διατροφή να μπορούν να ελέγχουν ακριβώς τι περιέχεται σε κάθε τρόφιμο. Για παράδειγμα, οι άνθρωποι με αλλεργία στη γλουτένη πρέπει να είναι απολύτως βέβαιοι ότι προϊόντα όπως το μη συσκευασμένο πατέ δεν περιέχουν αλεύρι. Από την άποψη της υγείας, αυτό είναι σημαντικότερο για αυτούς από πληροφορίες σχετικά με τη μείωση των λιπαρών στο γιαούρτι για παράδειγμα, κάτι που οι ευρωπαίοι καταναλωτές πιθανώς απολαμβάνουν συνοδεία ψωμιού αλειμμένου με βούτυρο και, Θεός φυλάξοι, ακόμη και μιας φέτας κέικ.

Η πρόταση της Επιτροπής είναι αντίθετη προς τη στρατηγική της Λισαβόνας. Πιστεύω ότι αύριο θα επιτύχουμε πλειοψηφία για τις προτάσεις μας, οι οποίες τουλάχιστον ανοίγουν τον δρόμο για μεγαλύτερη ευελιξία για την καταχώρηση, για τη δυνατότητα μεγαλύτερης προστασίας των δικαιωμάτων αυτών που διατυπώνουν τους ισχυρισμούς, μικρότερη περίοδο προστασίας για επιστημονικά τεκμηριωμένους ισχυρισμούς, εξαίρεση των μη συσκευασμένων οινοπνευματωδών προϊόντων από την οδηγία και άλλες τροπολογίες. Σε αντίθετη περίπτωση, θα πρέπει να απορρίψουμε απερίφραστα την πρόταση.

  Μάρκος Κυπριανού, μέλος της Επιτροπής. (EN) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ευχαριστήσω τους βουλευτές για την πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση.

Όσοι δούλεψαν μαζί μου κατά τη διάρκεια του προηγούμενου ενάμιση χρόνου, πρέπει πλέον να γνωρίζουν ότι συνηθίζω να μιλώ ανοιχτά και με απόλυτη ειλικρίνεια. Μπορώ να πω ειλικρινά ότι αυτή είναι η μόνη νομοθετική πρόταση για την οποία ποτέ δεν πίστευα ότι θα έπρεπε να παλέψω. Είναι μια πρόταση βασισμένη στη λογική. Δηλώνει ότι, αν κάποιος θέλει να κερδίσει χρήματα χρησιμοποιώντας ένα εργαλείο του μάρκετινγκ, αυτός ο άνθρωπος ή αυτή επιχείρηση πρέπει να πουν την αλήθεια. Είναι απλό.

(Χειροκροτήματα)

Συζητούμε για την επιλογή του καταναλωτή. Τι θα μπορούσαν άραγε να κάνουν οι καταναλωτές; Να στήσουν ένα χημικό εργαστήριο στο σπίτι τους για να αναλύουν κάθε τρόφιμο χωριστά, προκειμένου να διαπιστώσουν αν έχει ζάχαρη ή λίπος; Πώς μπορούν οι καταναλωτές να ασκήσουν αυτήν την επιλογή αν κάποιος δεν ελέγξει ότι είναι ακριβής; Όσον αφορά τους ισχυρισμούς για τις υγιεινές ιδιότητες, πρόκειται μήπως οι καταναλωτές να πραγματοποιούν κλινικές δοκιμές στο σπίτι τους για να διαπιστώσουν αν ένα συγκεκριμένο προϊόν μειώνει τη χοληστερόλη; Είναι αδύνατον! Για αυτόν ακριβώς τον λόγο, είναι σημαντικό να εγκριθεί αυτή η νομοθεσία, κυρίως μετά από τον συμβιβασμό, και εκπλήσσομαι που δεν υπήρξε έως τώρα καμία σχετική νομοθεσία.

Τι θα συμβεί αν δεν εφαρμοστεί αυτή η νομοθεσία; Ποιο θα είναι το αποτέλεσμα; Ο καθένας θα μπορεί να πει οτιδήποτε και να ελπίζει για το καλύτερο. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση όλοι μας, συμπεριλαμβανομένων των ηγετών των μεγάλων κρατών μελών, δεσμευόμαστε να θέτουμε τον ευρωπαίο πολίτη στο επίκεντρο των ευρωπαϊκών πολιτικών. Πιστεύω ότι αυτή είναι μια καλή δοκιμή για να διαπιστώσουμε αν όντως το κάνουμε.

Συμφωνώ επίσης απόλυτα με το ότι μια καλύτερη νομοθεσία αποτελεί ουσιαστική πολιτική για μας. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να υπάρξει καμία νομοθεσία, κυρίως όταν πρόκειται για την υγεία και την προστασία του καταναλωτή. Σημαίνει ότι πρέπει να την θεσπίσουμε με σωστό τρόπο. Όπως δήλωσα στις εισαγωγικές παρατηρήσεις μου, πιστεύω ότι με τις προτάσεις και τις τροπολογίες του Κοινοβουλίου διαθέτουμε τώρα ένα καλό νομοθέτημα που δεν προσθέτει επιπλέον περιττό βάρος στη βιομηχανία και, συγχρόνως, προστατεύει τον καταναλωτή.

Τείνουμε να λησμονούμε μια πολύ σημαντική πτυχή: την εσωτερική αγορά. Έχετε τον λόγο μου ότι αυτοί οι τομείς της υγείας θα ρυθμιστούν. Το ερώτημα είναι αν αυτό θα πραγματοποιηθεί σε κοινοτικό επίπεδο, κάτι που σημαίνει ότι θα υπάρξει ένα μόνο πεδίο δραστηριότητας στην εσωτερική αγορά και ότι η βιομηχανία, που επωφελείται από τα 450 εκατομμύρια καταναλωτών, μπορεί να είναι ανταγωνιστική, ή αν θα υπάρξουν 25 διαφορετικές δέσμες κανόνων και κανονισμών διαλύοντας την εσωτερική αγορά. Η σχέση μου με τη βιομηχανία ήταν πάντα διαλεκτική και αυτό είναι που θα επιθυμούσε. Ρωτώ πάντα τους εκπροσώπους της βιομηχανίας αν θα προτιμούσαν μια ενιαία νομοθεσία, έστω και αυστηρή, ή 25 διαφορετικούς νόμους με ευέλικτα επίπεδα. Προτιμούν μια ενιαία νομοθεσία. Αυτός είναι ένας πολύ σημαντικός παράγοντας.

Σχετικά με το κρασί, αντιλαμβάνομαι όσα ειπώθηκαν, αλλά πρέπει να θυμόμαστε ότι το κρασί είναι ένα οινοπνευματώδες ποτό. Μπορεί να προέρχεται από ένα γεωργικό προϊόν, περιέχει όμως οινόπνευμα και πρέπει να καλύπτεται από αυτήν τη νομοθεσία.

Σχετικά με το ζήτημα του φθορίου, πρέπει να σας υπενθυμίσω ότι το πρόβλημα που αναφέρθηκε είναι η υποχρεωτική φθορίωση, η οποία δεν εμπίπτει σε αυτήν τη νομοθεσία αλλά στην αρμοδιότητα των κρατών μελών. Είναι ένα διαφορετικό ζήτημα και θα μπορούσαμε να το συζητήσουμε, αλλά δεν αποτελεί κομμάτι αυτής της νομοθεσίας επειδή οι εν λόγω προσθήκες και ισχυρισμοί είναι εθελοντικοί.

Συμπερασματικά, όπως έχω πει ήδη, είναι ένας καλός συμβιβασμός. Κάθε πλευρά θα επιθυμούσε να προχωρήσει λίγο περισσότερο αυτός ο συμβιβασμός προς τη μία ή την άλλη κατεύθυνση. Ωστόσο, λαμβάνει εξίσου υπόψη τα συμφέροντα όλων των εμπλεκομένων.

Συμφωνώ ότι, μόνος του, δεν μπορεί να λύσει το πρόβλημα της παχυσαρκίας. Όπως ξέρετε, ακολουθήσαμε γενικά μια μη ρυθμιστική προσέγγιση για να αντιμετωπίσουμε ένα τόσο σύνθετο ζήτημα. Δημιουργήσαμε μια πλατφόρμα και συζητούμε με τη βιομηχανία και τους εμπλεκόμενους πώς μπορεί ο καθένας μας να συμβάλει στην επίλυση αυτού του προβλήματος. Εντούτοις, σε ορισμένους τομείς η νομοθεσία και οι κανονισμοί είναι απαραίτητοι. Χρειαζόμαστε, επομένως, τον συνδυασμό όλων των ενεργειών και των πρωτοβουλιών για να επιτύχουμε τον τελικό στόχο⁽¹⁾.

  Πρόεδρος. Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί την Τρίτη στις 11.30.

Γραπτή δήλωση (άρθρο 142 του Κανονισμού)

  Jules Maaten (ALDE). – (NL) Παρόλο που ο συμβιβασμός που επιτεύχθηκε μεταξύ του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου δεν είναι τέλειος, μπορώ να τον υποστηρίξω. Σε σύγκριση με την αρχική πρόταση, είναι πολύ λιγότερο γραφειοκρατικός, χωρίς να διακυβεύεται η προστασία του καταναλωτή. Οι καταναλωτές λαμβάνουν σωστές πληροφορίες χωρίς να αντιμετωπίζονται με συγκατάβαση. Λέξεις όπως «stophoest» ή «oestbonbon» στα ολλανδικά μπορούν να συνεχίσουν να χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν καραμέλες για τον βήχα, δεδομένου ότι όλοι κατανοούν ότι οι καραμέλες αυτές δεν μπορούν πάντοτε να εξαφανίσουν τον βήχα.

Οι καταναλωτές πρέπει να είναι βέβαιοι ότι οι ισχυρισμοί περί υγιεινών και θρεπτικών ιδιοτήτων είναι αληθείς και επιστημονικά τεκμηριωμένοι. Έρευνες έχουν δείξει ότι σε ποσοστό 53% οι καταναλωτές εμπιστεύονται τους ισχυρισμούς περί των ιδιοτήτων τροφίμων. Έχοντας απαλλάξει τον κανονισμό από την περιττή γραφειοκρατία χωρίς να διακυβεύεται η προστασία του καταναλωτή, ο καταναλωτής μπορεί να επιλέξει όντας ενημερωμένος. Παράλληλα, ωστόσο, ο φούρνος της γειτονιάς μπορεί να συνεχίσει να προωθεί τα ψωμάκια του με μεγάλη περιεκτικότητα σε ίνες χωρίς να χρειάζεται να προηγηθεί μακροχρόνια διαδικασία έγκρισης.

Παράρτημα – Θέση της Επιτροπής

Έκθεση Poli Bortone (A6-0122/2006)

Η Επιτροπή αποδέχεται τις τροπολογίες 50 έως 89.

Η Επιτροπή δεν αποδέχεται τις τροπολογίες 1 έως 49, 90 και 91.

⁂

Έκθεση Scheele (A6-0078/2006)

Η Επιτροπή αποδέχεται τις τροπολογίες 1, 5, 11, 14, 15, 16, 17 και 18.

Η Επιτροπή δεν αποδέχεται τις τροπολογίες 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 12, 13 και 19.

(1) Θέση της Επιτροπής για τις τροπολογίες του Κοινοβουλίου (και για τις δύο εκθέσεις): βλ. παράρτημα.