Πρόεδρος. Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση της έκθεσης (A6-0206/2006) του κ. Calabuig Rull, εξ ονόματος της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας, σχετικά με ένα πλαίσιο πολιτικής για την ενίσχυση του μεταποιητικού τομέα της ΕΕ – προς μια πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση της βιομηχανικής πολιτικής (2006/2003(INI)).
Joan Calabuig Rull (PSE), εισηγητής. – (ES) Κυρία Πρόεδρε, πριν αρχίσω την ομιλία μου, παρακαλώ επιτρέψτε μου να κάνω μια σύντομη αναφορά στο σοβαρό ατύχημα που συνέβη χθες στη Βαλένθια και κόστισε τη ζωή 41 ανθρώπων.
Όπως γνωρίζουν ορισμένοι συνάδελφοι, γεννήθηκα και ζω στην πόλη της Βαλένθια και, επομένως, θα ήθελα να ξεκινήσω εκφράζοντας τα ειλικρινά μου συλλυπητήρια και την αλληλεγγύη μου σε όλες τις οικογένειες των θυμάτων αυτού του τραγικού ατυχήματος και να ευχηθώ σε όλους τους τραυματίες ταχεία ανάρρωση.
Η ουσία είναι ότι ένα δράμα αυτού του μεγέθους είναι αδιανόητο στις μέρες μας, και ελπίζω ότι οι συγκεκριμένες αιτίες αυτού του ατυχήματος θα διευκρινιστούν πλήρως ούτως ώστε καμία άλλη οικογένεια να μην χρειαστεί να βιώσει ποτέ ξανά μια παρόμοια τραγωδία.
Όσον αφορά την έκθεση που συζητάμε σήμερα, θα ήθελα να αρχίσω συγχαίροντας την Επιτροπή, ιδιαίτερα τον Επίτροπο Verheugen και την ομάδα του, για την ανακοίνωση που παρουσίασαν σχετικά με το μέλλον του μεταποιητικού τομέα.
Ενόψει των προκλήσεων που αντιμετωπίζουμε, δεν μπορούμε να παραμείνουμε παθητικοί ή να υιοθετήσουμε μια αμυντική στάση, αλλά πρέπει επίσης να αναγνωρίσουμε ότι το αόρατο χέρι της αγοράς δεν πρόκειται να προσφέρει μία ικανοποιητική απάντηση. Μια πρωτοβουλία που θέτει τη βιομηχανική πολιτική ξανά επί τάπητος και προωθεί τις απαραίτητες συνθήκες για τη διασφάλιση του μέλλοντος του μεταποιητικού τομέα της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι, ως εκ τούτου, ενδεδειγμένη.
Η φιλοδοξία της Ευρώπης πρέπει να είναι να παραμείνει μία μεγάλη βιομηχανική δύναμη και δεν πρέπει να είναι ικανοποιημένη αναπτύσσοντας απλά τον τομέα των υπηρεσιών, το μέλλον των οποίων συνδέεται συχνά στενά με την ύπαρξη μιας σταθερής βιομηχανικής βάσης. Τα κράτη μέλη και οι περιφέρειες δεν πρέπει, επομένως, να περιμένουν μέχρι να έρθουν κρίσιμες στιγμές, με τις αμετάκλητες συνέπειες που συνεπάγεται αυτό για τη βιομηχανία, πριν αναλάβουν δράση.
Δεν μιλάμε σήμερα για μια πολιτική επιδοτήσεων για μεγάλους βιομηχανικούς δεινόσαυρους· αυτό το μοντέλο αποτελούσε ένα απύθμενο πηγάδι για τους δημόσιους πόρους και παρεμπόδιζε τη δημιουργία νέων ευκαιριών για τη δημιουργία σταθερών θέσεων εργασίας με μέλλον.
Η ευρωπαϊκή μεταποιητική βιομηχανία αντιμετωπίζει αρκετές σημαντικές προκλήσεις ταυτόχρονα, όπως η διεύρυνση, η παγκοσμιοποίηση και οι μετεγκαταστάσεις. Δεν υπάρχει αμφιβολία, ωστόσο, ότι οι μεγαλύτερες προκλήσεις της Ένωσης προέρχονται από το εξωτερικό, ιδιαίτερα εκείνες που απορρέουν από την παγκοσμιοποίηση και συγκεκριμένα από τον ανταγωνισμό από τις αναδυόμενες ασιατικές χώρες. Αυτές οι προκλήσεις σημαίνουν ότι πρέπει να αλλάξουμε νοοτροπία και να εκμεταλλευτούμε τις νέες ευκαιρίες.
Η παρούσα βιομηχανική δομή της οικονομίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο σύνολό της δεν μας τοποθετεί στην καλύτερη θέση για να αντιμετωπίσουμε την τρέχουσα διαδικασία παγκοσμιοποίησης. Το εμπόριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης εξακολουθεί να συγκεντρώνεται σε τομείς μέσης και υψηλής τεχνολογίας και σε χαμηλές ή μέτριες προσωπικές δεξιότητες, γεγονός που εκθέτει την Ευρωπαϊκή Ένωση στον ανταγωνισμό από παραγωγούς αναπτυσσόμενων οικονομιών.
Το ανταγωνιστικό μας πλεονέκτημα πρέπει να προέρχεται από τη γνώση και την ποιότητα, και όχι από τις χαμηλές τιμές. Ωστόσο, αυτό σημαίνει συχνά τομεακές προσαρμογές με κοινωνικές συνέπειες. Μολονότι η ευθύνη έγκειται τελικά στον ιδιωτικό τομέα, αυτές οι συνέπειες μπορούν να αντιμετωπιστούν μέσω συγκεκριμένων πόρων, όπως το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση.
Αυτή η ανακοίνωση αναγνωρίζει ότι η χρήση των διαφορετικών μέσων βιομηχανικής πολιτικής πρέπει να προσαρμόζεται στο πλαίσιο και στα ειδικά χαρακτηριστικά κάθε τομέα ξεχωριστά.
Η Επιτροπή προτείνει επίσης επτά νέες εξαιρετικά σημαντικές πρωτοβουλίες διατομεακής πολιτικής: αύξηση της προστασίας των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και καταπολέμηση της παραποίησης/απομίμησης, δημιουργία ομάδας υψηλού επιπέδου για την ανταγωνιστικότητα, την ενέργεια και το περιβάλλον και στήριξη της πρόσβασης σε νέες αγορές για τα προϊόντα μας με δίκαιο και αμοιβαίο τρόπο.
Αυτή η νέα πολιτική πρέπει να είναι συμπληρωματική του έργου που επιτελείται στα κράτη μέλη και, από αυτή την άποψη, έχουμε επισημάνει ότι θα είναι αναγκαίο να εμβαθύνουμε περισσότερο στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα νέα κράτη μέλη.
Αυτή η νέα προσέγγιση πρέπει να επιδιώξει τη συναίνεση, εμπλέκοντας παράγοντες κλειδιά, τους κοινωνικούς εταίρους και τα κράτη μέλη στη διαδικασία λήψης πολιτικών αποφάσεων σε πρώιμο στάδιο. Η νέα βιομηχανική πολιτική πρέπει να προωθήσει την επένδυση στα προσόντα και στην κατάρτιση των ανθρώπων ώστε να μπορούν να προσαρμοστούν στην αλλαγή και να εκμεταλλευτούν τις νέες ευκαιρίες που προσφέρει. Η κατάρτιση και η ευελιξία είναι ακριβώς η πιο σημαντική πηγή και παράμετρος ανταγωνιστικότητας της Ένωσης.
Μιλάμε για ανταγωνιστικότητα βασισμένη στην έρευνα και ανάπτυξη, στην καινοτομία, στην ποιότητα και στον σχεδιασμό, στις υποδομές, σε νέους τρόπους οργάνωσης της παραγωγής και σε επενδύσεις σε πρωτοπόρους τομείς. Αυτά τα μέτρα είναι επείγοντα, καθώς οι ανταγωνιστές της ευρωπαϊκής βιομηχανίας κινούνται ταχύτατα προς αυτή την κατεύθυνση.
Θα ήθελα να τελειώσω υπογραμμίζοντας την ανάγκη να αυξηθεί η μεταφορά γνώσης και η εφαρμογή των αποτελεσμάτων της έρευνας σε νέα προϊόντα και διαδικασίες. Για τον σκοπό αυτό, έχουν ιδιαίτερη σημασία οι τεχνολογικές πλατφόρμες, που είναι ένα μοντέλο που έχει οδηγήσει σε επιτυχίες, αλλά πρέπει να βρει τους μηχανισμούς για να έχουν οι ΜΜΕ πρόσβαση στα αποτελέσματα των τεχνολογικών πλατφορμών και να εφαρμόσουν τις καινοτομίες τους.
Günter Verheugen, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής. (DE) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, είμαι εξαιρετικά ευγνώμων στον εισηγητή κ. Calabuig Rull για την έκθεσή του που αποδίδει με ακρίβεια τις προθέσεις της Επιτροπής και τις αξιολογεί σωστά και δίκαια.
Συμφωνούμε λοιπόν ότι η Ευρώπη πρέπει να παραμείνει και θα παραμείνει ένας ισχυρός τόπος εγκατάστασης επιχειρήσεων. Η βιομηχανία εξακολουθεί να είναι ένας παράγων αποφασιστικής σημασίας για την οικονομία της Ευρώπης, αν και δεν είναι πλέον ο μοναδικός. 34 εκατομμύρια άνθρωποι στην Ευρώπη απασχολούνται στον μεταποιητικό τομέα, ο οποίος παράγει τα τρία τέταρτα όλων των εξαγομένων προϊόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πάνω από το 80% όλων των δαπανών για την έρευνα και την ανάπτυξη στον ιδιωτικό τομέα της ΕΕ προέρχονται από τον βιομηχανικό τομέα και, φυσικά, μεγάλο μέρος του συνόλου των υπηρεσιών εξαρτάται από την ισχύ και την ανταγωνιστικότητα του μεταποιητικού τομέα.
Άλλωστε, η Ευρώπη δεν έχει ανάγκη να ντρέπεται, γιατί η ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας είναι εξαίρετη σε πολλούς τομείς και δεν έχουμε μείνει πίσω στον εν λόγω τομέα. Υπάρχουν ορισμένοι τομείς όπου ο ανταγωνισμός έχει γίνει πιο σκληρός και αντιμετωπίζουμε προβλήματα, αλλά υπάρχουν εκπληκτικά πολλοί τομείς όπου η Ευρώπη κατέχει την πρώτη θέση στην παγκόσμια αγορά και στην τεχνολογία.
Όταν παρουσιάσαμε την πρότασή μας για μία βιομηχανική πολιτική για τον 21ο αιώνα, είχαμε συμφωνήσει ότι δεν πρέπει να ξαναγυρίσουμε σε εποχές κρατικού ελέγχου, γραφειοκρατίας και παρεμβατισμού, αλλά το ζητούμενο πρέπει να είναι να ενισχύσουμε τόσο τους όρους για τη βιομηχανική δραστηριότητα στην Ευρώπη, έτσι ώστε να παραμείνει ή να γίνει ελκυστική ως τόπος εγκατάστασης για τη βιομηχανία. Αυτό σημαίνει πως πρέπει να αποκηρύξουμε ξεκάθαρα τον προστατευτισμό και τον κρατικό παρεμβατισμό, αλλά και να προσφερθούμε με αποφασιστικότητα να βοηθήσουμε στην προώθηση και ανάπτυξη μεγαλύτερης ανταγωνιστικότητας.
Οι διάφορες οριζόντιες και τομεακές πρωτοβουλίες που ανέφερε ήδη ο εισηγητής θα μας φέρουν εγγύτερα σε αυτόν τον στόχο. Θα ήθελα να υπογραμμίσω ιδίως ότι μερικές από τις οριζόντιες πρωτοβουλίες που πρότεινε τον περασμένο χρόνο η Επιτροπή έχουν γίνει στο μεταξύ πολύ μεγάλα θέματα. Τέτοιες είναι για παράδειγμα η αύξηση της ικανότητας για καινοτομία, η υπεράσπιση των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας ή και η πρόσβαση σε αγορές τρίτων χωρών – ένα μείζον θέμα που συζητείται τώρα στον γύρο της Ντόχα.
Θα ήθελα να επιστήσω ιδιαίτερα την προσοχή σας στη σημασία της βελτίωσης της νομοθεσίας για μια σύγχρονη βιομηχανική πολιτική. Αυτός είναι ο κατ’ εξοχήν τομέας της ευρωπαϊκής οικονομίας που διαμαρτύρεται ότι υπάρχει πάρα πολλή γραφειοκρατία και πολλές και περίπλοκες ρυθμίσεις. Όπως γνωρίζετε, αντιμετωπίσαμε το θέμα αυτό με μεγάλη προσοχή. Θα ήθελα να επαναλάβω εδώ και πάλι το εξής: η αναθεώρηση του κοινοτικού δικαίου που διεξάγεται τώρα δεν έχει ως στόχο τη μείωση οποιωνδήποτε προδιαγραφών, για παράδειγμα στην προστασία του περιβάλλοντος ή του καταναλωτή, αλλά τη διαμόρφωση των κανόνων έτσι ώστε να γίνουν κατά το δυνατόν αποτελεσματικοί και σύγχρονοι προκειμένου να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεών μας.
Συμμερίζομαι απόλυτα την άποψη του εισηγητή σχετικά με το πρόβλημα των προσόντων και τον ευχαριστώ πολύ διότι του έδωσε τόση έμφαση. Για το μέλλον του μεταποιητικού τομέα στην Ευρώπη θα είναι ολοένα και πιο σημαντική η επάρκεια σε εργαζόμενους με ικανοποιητικά προσόντα. Σε ορισμένα κράτη μέλη έχουμε ήδη πρόβλημα προσόντων και μέρος της ανεργίας στην Ευρώπη οφείλεται στο γεγονός ότι ορισμένα από αυτά δεν είναι διαθέσιμα εκεί που χρειάζονται πραγματικά. Και σε αυτό το σημείο απαιτούνται οπωσδήποτε συντονισμένες ενέργειες από την πλευρά τόσο της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και των κρατών μελών.
Ilda Figueiredo (GUE/NGL), συντάκτρια γνωμοδότησης της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων. – (PT) Κύριε Επίτροπε, ευελπιστώ ότι αυτή η συζήτηση θα κάνει την Επιτροπή να δώσει μεγαλύτερη βαρύτητα στη σημασία των διαφόρων βιομηχανικών τομέων στην ΕΕ, και στην καίρια συμβολή της για τη δημιουργία πλούτου και θέσεων εργασίας. Συνεπώς, πρέπει να γίνουν επενδύσεις για την ενίσχυση των υπαρχουσών εταιρειών. Πρέπει να δοθεί βαρύτητα στους πιο ευάλωτους βιομηχανικούς τομείς και στις επιπτώσεις της ελευθέρωσης του διεθνούς εμπορίου, οι οποίες γίνονται ήδη αισθητές.
Δεν μπορεί να συνεχιστεί μια πολιτική διαπραγματεύσεων στους κόλπους του Παγκοσμίου Οργανισμού Εμπορίου η οποία παραβλέπει τους διάφορους τομείς της βιομηχανίας, τις θέσεις εργασίας με δικαιώματα, την περιφερειακή ανάπτυξη και την οικονομική και κοινωνική συνοχή.
Η Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων προσπάθησε να προειδοποιήσει σχετικά με αυτά τα θέματα στη γνωμοδότηση την οποία παρουσιάζω και την οποία η πλειονότητα των μελών της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας έλαβε υπόψη. Θέλω να τονίσω την ανάγκη προστασίας των εργαζομένων σε όλες τις περιπτώσεις αναδιάρθρωσης μεταποιητικών βιομηχανιών, περιλαμβανομένης της διασφάλισης της πλήρους ενημέρωσης των εργαζομένων και της δυνατότητάς τους να ασκούν αποφασιστική επιρροή καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας.
Werner Langen, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE. – (DE) Κυρία Πρόεδρε, θα ήθελα αρχικά να ευχαριστήσω τον κ. Calabuig Rull για την καλή και επικεντρωμένη σε αποτελέσματα συνεργασία. Θα ήθελα επίσης να συμπεριλάβω στις ευχαριστίες μου και την Επιτροπή, ιδίως τον Επίτροπο Verheugen, καθώς η πρόταση της Επιτροπής είναι σε γενικές γραμμές χρήσιμη και χαράζει μια νέα κατεύθυνση για τη βιομηχανική πολιτική.
Η Ομάδα μας υποστηρίζει την πρόταση ψηφίσματος της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας· συνεργαστήκαμε στην εκπόνησή της και αντανακλά τις απόψεις μας. Από την άλλη, θα ζητήσουμε χωριστή ψηφοφορία για ορισμένες τροπολογίες, στα σημεία όπου γίνεται επέμβαση στις αρμοδιότητες των κρατών μελών. Αυτό είναι επικίνδυνο και δεν θέλουμε να το ενθαρρύνουμε. Υπεύθυνη δεν είναι μόνο η Επιτροπή –σε πολλά σημεία, την ευθύνη φέρουν και τα ίδια τα κράτη μέλη και πρέπει να την αναλάβουν.
Για εμάς, η σύγχρονη βιομηχανική πολιτική είναι ένα μέσον για να διατηρήσουμε ελκυστική την Ευρώπη ως τόπο εγκατάστασης και να εξασφαλίσουμε ανταγωνιστικούς όρους στο πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης. Η ενίσχυση του τομέα των υπηρεσιών είναι αδύνατη χωρίς μια ανταγωνιστική βιομηχανία, όπως επεσήμανε και ο κ. Calabuig Rull. Ως εκ τούτου, η βιομηχανική πολιτική αποτελεί τη βάση, και όχι τροχοπέδη, των προσπαθειών για το άνοιγμα νέων αγορών στον τομέα των υπηρεσιών. Μια βιομηχανία, η οποία χαρακτηρίζεται από υψηλές ποιοτικές προδιαγραφές και τεχνολογική πρόοδο, ήταν και είναι η κινητήρια δύναμη της οικονομικής ανάπτυξης στην Ευρώπη και όλα τα μέτρα στον τομέα του περιβάλλοντος και της προστασίας του κλίματος πρέπει να κρίνονται και σε σχέση με την ενεργειακή πολιτική για να δούμε αν συμβάλλουν στη βελτίωση των όρων πλαίσιο.
Ωστόσο, όταν λέμε ότι τα κράτη μέλη φέρουν την ευθύνη για πολλά μέτρα, πρέπει και να εξετάσουμε μήπως πηγαίνουμε από ορισμένες απόψεις πολύ μακριά. Λέμε «ναι» στον καλύτερο συντονισμό, αλλά «όχι» στην ευρωπαϊκή ευθύνη, «ναι» στις τομεακές ομάδες εμπειρογνωμόνων, αλλά «όχι» στα σχέδια αρμοδιότητας και στρατηγικής για τις επιχειρήσεις και τις περιφέρειες, «ναι» στη συμμετοχή των εργαζομένων, αλλά «όχι» στο γενικευμένο δικαίωμα βέτο των επιτροπών επιχειρήσεων. Πιστεύω ότι με αυτά τα παραδείγματα μπορούμε να βελτιώσουμε περαιτέρω την έκθεση του κ. Calabuig Rull και ότι γενικά μπορούμε να επεξεργαστούμε μαζί με την Επιτροπή λειτουργικές οδηγίες χρήσης για τη μελλοντική βιομηχανική πολιτική και τη σχέση της με άλλους τομείς της πολιτικής.
Reino Paasilinna, εξ ονόματος της Ομάδας PSE. – (FI) Κυρία Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, ευχαριστούμε τον κ. εισηγητή για την εξαιρετική του έκθεση, την οποία στηρίζουμε.
Θέλουμε πραγματικά να καταστούμε η σημαντικότερη οικονομία της γνώσης στην Ευρώπη, αλλά και στον κόσμο, ή μήπως προτιμούμε να προσπαθήσουμε να στηριχθούμε στις παλαιές μεθόδους, με τη βοήθεια ενισχύσεων; Αυτό είναι το μείζον ζήτημα. Ακόμη και οι παλαιοί βιομηχανικοί τομείς μπορούν να αναπτυχθούν και να είναι ανταγωνιστικοί εάν υπάρχει οικονομική στήριξη για τον εκσυγχρονισμό τους. Για παράδειγμα, η κατάρτιση και η καινοτομία μπορούν να συμβάλουν στη δημιουργία αξιόλογου εργατικού δυναμικού για το μέλλον.
Η Nokia είναι ένα καλό παράδειγμα. Γνωρίζατε ότι πριν από πολλά χρόνια η Nokia ήταν γνωστή εταιρεία κατασκευής υποδημάτων; Τα παπούτσια και οι μπότες απέχουν πολύ από τα κινητά τηλέφωνα.
Στην επιταχυνόμενη και ακόμη πιο άγρια ανταγωνιστική παγκόσμια οικονομία, η ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα μπορεί να διατηρηθεί μόνο μέσω της επένδυσης στην έρευνα, την ανάπτυξη και την καινοτομία. Όλοι συμφωνούμε επ’ αυτού, όμως δεν εφαρμόζεται στην πράξη.
Ωστόσο, η ανταγωνιστικότητα έχει επίσης διατηρηθεί με μη βιώσιμα μέσα, όπως μαζικές απολύσεις και ξαφνικές μετεγκαταστάσεις των μονάδων παραγωγής. Είναι σαν να πηγαίνουμε σε μια λίμνη, να την αδειάζουμε από όλα τα ψάρια και στη συνέχεια να προχωρούμε σε μια άλλη λίμνη για να κάνουμε το ίδιο. Αυτό το είδος υπεραλίευσης στην Ευρώπη δεν μπορεί να θεωρηθεί έξυπνη κίνηση. Οι εργαζόμενοι στις επιχειρήσεις είναι ευέλικτοι, σε ορισμένες μάλιστα χώρες εξαιρετικά ευέλικτοι, αλλά η απουσία κάθε είδους προστασίας σε μη χειρωνακτικές εργασίες εμποδίζει την ανάπτυξη μιας καινοτόμου κοινωνίας.
Η ικανοποίηση από την εργασία και η ικανότητα των εργαζομένων να χειρίζονται τις καταστάσεις τους είναι σημαντικά στοιχεία και μπορούν να συμβάλουν στη διασφάλιση της ύπαρξης αποτελεσματικού και μακροπρόθεσμα ενεργού εργατικού δυναμικού. Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος για τη Βελτίωση των Συνθηκών Διαβίωσης και Εργασίας, το άγχος που σχετίζεται με την εργασία σημειώνει αύξηση, φαινόμενο το οποίο παρατηρείται διαρκώς τα τελευταία χρόνια. Το αποτέλεσμα είναι απουσία από την εργασία λόγω ασθένειας, μείωση των εργασιακών επιδόσεων, ακόμη και αποκλεισμός από την αγορά εργασίας. Ιδιαιτέρως ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι οι απαιτήσεις της εργασίας έχουν αυξηθεί, ιδίως στους τομείς στους οποίους κυριαρχούν αριθμητικά οι γυναίκες. Αν οι Κινέζοι εργάζονται μέχρι θανάτου, ίσως εμείς πρέπει τουλάχιστον να εργαζόμαστε με χαμόγελο.
Patrizia Toia, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (IT) Σας ευχαριστώ κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, αποτελεί ευρέως αποδεκτή πεποίθηση ότι το μέλλον της ευρωπαϊκής ανάπτυξης εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη δυνατότητα της κοινωνίας και της οικονομίας που βασίζεται στη γνώση να φέρουν αποτελέσματα, δυστυχώς όμως συχνά υποτιμάμε το γεγονός ότι, στο πλαίσιο αυτής της φιλόδοξης προοπτικής, οφείλουμε να σχεδιάσουμε, να δρομολογήσουμε εκ νέου και να ενισχύσουμε μια ολόκληρη πολιτική που αφορά τους τομείς, ακόμη και τους παραδοσιακούς τομείς, της παραγωγής μας και του ευρωπαϊκού συστήματος παραγωγής στο σύνολό του, από τη γεωργία ως τις υπηρεσίες, και από τις βασικές επιχειρήσεις της μεταποιητικής βιομηχανίας ως τις κατασκευές. Πράγματι, δεν μπορεί να υπάρξει οικονομία που θα βασίζεται μόνο σε άυλα δίκτυα, σε πληροφορίες και σε λογισμικό, χωρίς μια ισχυρή βιομηχανική βάση παραγωγής πρωταρχικών αγαθών, που θα εκτείνεται από τα μεταποιημένα προϊόντα ως τα μηχανήματα, και από τα βασικά αγαθά ως τα προϊόντα πολυτελείας.
Ένα οικονομικό σύστημα είναι ισχυρό όταν επιτρέπει την οικονομική ανάπτυξη όλων των παραγωγικών του κλάδων και όταν είναι σε θέση να προσφέρει σε αυτούς, μεταξύ των οποίων και στους παραδοσιακούς παραγωγικούς τομείς, ολοένα και πιο ισχυρές τονωτικές ενέσεις τεχνολογικής καινοτομίας σε διαδικασίες και προϊόντα· όταν είναι ικανό να εισαγάγει μεγάλες δόσεις έρευνας, διαφοροποίησης και την ικανότητα παρακολούθησης των νέων εξελίξεων, διατηρώντας έτσι τη θέση μας στην παγκόσμια αγορά και υπερασπίζοντας το μέγεθος του ευρωπαϊκού εμπορικού ισοζυγίου.
Όπως είπατε, κύριε Επίτροπε, η υποστήριξη της Επιτροπή και των κρατών μελών στους στρατηγικούς τομείς τους δεν σημαίνει κατευθυνόμενη οικονομία ή κρατικό παρεμβατισμό, πολιτικές που είναι πλέον ξεπερασμένες στην ολοκληρωμένη αγορά και στην ελεύθερη ευρωπαϊκή και παγκόσμια αγορά, αλλά αποτελεί αντιθέτως ικανότητα προώθησης βιομηχανικών πολιτικών που μπορούν να αντιμετωπίσουν τις αλλαγές, να τις προβλέψουν ή να τις διαχειριστούν, που μπορούν να δημιουργήσουν ένα ελκυστικό περιβάλλον για τις διεθνείς επενδύσεις και που μπορούν, εν ολίγοις, να αντιμετωπίσουν τις πολλαπλές κρίσεις του ευρωπαϊκού παραγωγικού συστήματος και τις μελλοντικές προκλήσεις.
Ο εισηγητής και άλλοι ομιλητές υπογράμμισαν δύο νέες εξελίξεις, τις οποίες θα ήθελα να επισημάνω και εγώ: επιτέλους, μετά από μια μακρά περίοδο κατά την οποία φαινόταν ότι η τομεακή προσέγγιση είχε εγκαταλειφθεί πλήρως, αρχίζουμε να συνειδητοποιούμε και πάλι ότι οφείλουμε να κατανοήσουμε τι πραγματικά συμβαίνει στους στρατηγικούς τομείς της Ευρώπης μας. Όσον αφορά το άλλο θέμα, γίνεται κατανοητό ότι βιομηχανική πολιτική σημαίνει ολοκληρωμένη πολιτική που απαιτεί ολοκληρωμένα, πρακτικά μέτρα, αλλά αυτή η πολιτική θα πρέπει επίσης να σχεδιάζεται –και εδώ καλούμε την Επιτροπή να καταβάλει μία επιπλέον προσπάθεια– λαμβάνοντας υπόψη όλες τις διαφορετικές πτυχές: καθαρά βιομηχανικές πτυχές, ερευνητικές πτυχές, ενεργειακές πτυχές και εμπορικές πτυχές.
Γνωρίζουμε καλά ότι, προκειμένου να αντιμετωπίσουμε την παγκοσμιοποιημένη αγορά, πρέπει να εξοπλιστούμε με ολοένα και περισσότερους πόρους και να ενισχύσουμε το έργο της Επιτροπής, επίσης, όπως είδαμε να γίνεται για τον κλωστοϋφαντουργικό τομέα και άλλους τομείς. Ωστόσο, όλοι οι συνάδελφοί μου από τις διάφορες χώρες της Ευρώπης γνωρίζουν ότι το πλήγμα που δέχθηκε ο κλωστοϋφαντουργικός τομέας, δηλαδή αυτός ο τυφώνας παραγωγής εξαιρετικά χαμηλού κόστους από ορισμένες περιοχές του πλανήτη μπορεί να πλήξει και άλλους σημαντικούς παραγωγικούς τομείς της Ευρώπης. Ζητούμε λοιπόν να γίνει μια προσπάθεια προς αυτήν την κατεύθυνση: καλούμε επίσης το Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση να λάβει υπόψη αυτή την πτυχή σχετικά με τις τομεακές αναδιαρθρώσεις, την ικανότητα παροχής βοήθειας στους εργαζόμενους για την επανεκπαίδευση σε νέα επαγγέλματα και τις επαγγελματικές ικανότητες που χρησιμεύουν σε ένα ολοκληρωμένο σύστημα, ικανό να ανανεώνεται, όπως είπαν επίσης οι συνάδελφοί μου.
Στη συνέχεια, θα ήθελα να αναφερθώ στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις: γνωρίζουμε όλοι ότι ο σκελετός της ευρωπαϊκής παραγωγής στηρίζεται σε αυτές τις επιχειρήσεις, οι οποίες δεν αποτελούν απλώς μια πραγματικότητα όσον αφορά την παραγωγή, αλλά επίσης μια πραγματικότητα που αναζωογονεί την περιφέρεια και προωθεί τις περιφερειακές πολιτικές.
Κύριε Επίτροπε, θέλω να σας πω ότι εκτιμούμε το έργο αυτής της Επιτροπής, καθώς είναι μια Επιτροπή που δεν παραμένει αδρανής απέναντι στα προβλήματα και τις αλλαγές της Ευρώπης, αλλά είναι ικανή να διαδραματίζει έναν δυναμικό συντονιστικό ρόλο.
Rebecca Harms, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (DE) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, δεν μπορούμε να χρεώσουμε τις αδυναμίες της πρότασης της Επιτροπής στον κ. Calabuig Rull. Θεωρούμε ως κύρια αδυναμία το γεγονός ότι το πλαίσιο αυτό δεν έχει ακόμα στρατηγική προοπτική. Κατά την άποψή μας, βάση για μια επιτυχημένη στρατηγική θα ήταν –κι εδώ συμφωνώ με την προηγούμενη ομιλήτρια– να διευκρινίσουμε την αλληλεπίδραση μεταξύ της βιομηχανικής πολιτικής, της περιφερειακής πολιτικής, της πολιτικής του ανταγωνισμού, της εμπορικής πολιτικής, αλλά και της περιβαλλοντικής πολιτικής.
Σε συνάρτηση με αυτές τις αναλυτικές αδυναμίες για τις οποίες παραπονούμαστε, ανησυχούμε για το ότι η βιομηχανική πολιτική καθορίζεται από ομάδες υψηλού επιπέδου που τον τελευταίο καιρό ξεφυτρώνουν στις Βρυξέλλες σαν τα μανιτάρια, αλλά κυριαρχούνται από λίγες μεγάλες βιομηχανικές επιχειρήσεις. Κατά τη γνώμη μας, ένα πρόβλημα εδώ είναι ότι εξασθενεί ο δημοκρατικός έλεγχος στον εν λόγω τομέα και ένα άλλο ότι σε αυτές τις ομάδες υψηλού επιπέδου δεν έχουν σχεδόν καμία επιρροή οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που απασχολούν το 50% των εργαζομένων στη μεταποιητική βιομηχανία.
Τα τελευταία χρόνια, κάποιες βιομηχανικές επιχειρήσεις στην Ευρώπη απέτυχαν γιατί δεν μπορούσαν να εφαρμόσουν καινοτομίες, αυτό όμως σε καμία περίπτωση δεν ήταν πάντα επακόλουθο κακής πολιτικής, αλλά οφειλόταν στο ότι ορισμένοι επιχειρηματίες δεν αντιλήφθηκαν καθόλου το δυναμικό των συνεργατών τους για καινοτομία, ούτε και το ότι η καινοτομία είναι απολύτως απαραίτητη.
Lydia Schenardi (NI). – (FR) Κυρία Πρόεδρε, αυτή η έκθεση περιλαμβάνει κατά τα φαινόμενα ορισμένες λογικές ιδέες: μιλάμε για τον πρωταρχικό ρόλο της βιομηχανίας σε μια σύγχρονη οικονομία, ενώ επί χρόνια κυριαρχούσε ο μύθος της μεταβιομηχανικής κοινωνίας, της στραμμένης ολοκληρωτικά προς τις υπηρεσίες. Ζητείται να ληφθούν υπόψη στις διαπραγματεύσεις που διεξάγονται στους κόλπους του ΠΟΕ τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε τομέα, ή οι ιδιαίτερες δυσκολίες κάθε κράτους μέλους, γεγονός που αποτελεί πραγματική πολιτιστική επανάσταση, αλλά πράγμα που ουδέποτε θα εφαρμοστεί από την Επιτροπή, για την οποία η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι μια ενιαία οντότητα. Εκφράζεται η εμπιστοσύνη του Σώματος στις διμερείς συμφωνίες για τη ρύθμιση των προβλημάτων πρόσβασης στην αγορά τα οποία αντιμετωπίζουν οι βιομήχανοί σας, ιδίως στις αναδυόμενες χώρες, και στην εφαρμογή της αρχής της αμοιβαιότητας σε θέματα διεθνούς εμπορίου, σε αντιδιαστολή με την πίστη, που εκφράστηκε επανειλημμένα εδώ, στην πολυμέρεια. Η έκθεση είναι πολύ φειδωλή στις επικρίσεις της όσον αφορά τον αθέμιτο ανταγωνισμό και την απομίμηση των προϊόντων, κατά των οποίων οι Βρυξέλλες μάχονται λιπόψυχα. Όλα αυτά αληθεύουν, στην πραγματικότητα όμως δεν είναι παρά λόγια άνευ ουσίας και τίποτε δεν έχει αλλάξει!
Στην έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, όπως και στην ανακοίνωση της Επιτροπής, προτείνονται πάντα οι ίδιες παρελκυστικές και καταστροφικές συνταγές. Η συνήθης πολιτική ανταγωνισμού και ελευθέρωσης, για παράδειγμα της αγοράς ενέργειας, οι προσπάθειες μετριασμού των συνεπειών της παγκοσμιοποίησης, η οποία κρίνεται αναπόδραστη και, κατ’ ουσία, ευεργετική για τους μετόχους, ο εκσυγχρονισμός του δικαίου περί πνευματικής ιδιοκτησίας, σύμβολο του οποίου είναι το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για λογισμικό –που απορρίφθηκε από τους χρήστες και τις ΜΜΕ του κλάδου– και η απλούστευση της νομοθεσίας, όπως η οδηγία REACH – αυτό το περίπλοκο κείμενο των 1 200 σελίδων, το οποίο υπονομεύει την ευρωπαϊκή χημική βιομηχανία.
Αυτή είναι η συνήθης λιτανεία των πολιτικών που ακολουθούνται επί χρόνια, προκειμένου να μας κάνουν να πιστέψουμε ότι αυτό που απαιτείται είναι μια ευρωπαϊκή βιομηχανική πολιτική, η οποία δεν προβλέπεται από τις Συνθήκες, κυρίως δε με σκοπό να εμποδιστούν τα κράτη μέλη, ενόψει της συνακόλουθης αποβιομηχάνισης και κοινωνικής αλλοτρίωσης, να πάρουν τα ίδια την κατάσταση στα χέρια τους.
Πρόεδρος. Διακόπτουμε τη συζήτηση αυτής της έκθεσης. Οι υπόλοιποι ομιλητές θα έχουν την ευκαιρία να μιλήσουν σήμερα το βράδυ.