Πληρη πρακτικα των συζητησεων

Τετάρτη 6 Σεπτεμβρίου 2006 - Στρασβούργο

15. Οικολογική σήμανση των αλιευτικών προϊόντων (συζήτηση)

  Πρόεδρος. Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση της έκθεσης (A6-0219/2006) της κ. Carmen Fraga Estévez, εξ ονόματος της Επιτροπής Αλιείας, σχετικά με την έναρξη διαδικασίας διαλόγου με θέμα την κοινοτική θεώρηση των συστημάτων επισήμανσης των αλιευτικών προϊόντων (2005/2189(INI)).

  Carmen Fraga Estévez (PPE-DE), εισηγήτρια. – (ES) Κύριε Πρόεδρε, ως εισηγήτρια αυτής της έκθεσης, το πρώτο πράγμα που θα ήθελα να επισημάνω είναι ο αδιαμφισβήτητος ρόλος που μπορεί να διαδραματίσει μια αξιόπιστη σήμανση ή πιστοποίηση, μεταξύ άλλων μέτρων που μπορούν να ληφθούν, στις προσπάθειές μας για τη διασφάλιση βιώσιμης αλιείας.

Ωστόσο, το θέμα βρισκόταν στο τραπέζι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από τη δεκαετία του 1990 και μέχρι στιγμής κανείς δεν είχε αποφασίσει να ασχοληθεί με αυτό. Στο μεταξύ, σε μια αγορά που ευαισθητοποιείται ολοένα και περισσότερο για τα περιβαλλοντικά θέματα, οι ιδιωτικοί κύριοι οικολογικών σημάνσεων για αλιευτικά προϊόντα πλουτίζουν, προκαλώντας απόλυτη σύγχυση μεταξύ των καταναλωτών, στην καλύτερη περίπτωση, και πιθανότατα απαξιώνουν το σύστημα γενικά, καθώς όταν μπορεί να προστεθεί αξία σε ένα προϊόν λέγοντας ότι είναι οικολογικό, χωρίς να χρειάζεται να αποδειχθεί αυτό, τότε η απάτη είναι μια σοβαρή πιθανότητα.

Είμαι από τα άτομα που υπενθύμιζαν συχνά στην Επιτροπή ότι θα πρέπει να εξετάσει αυτό το θέμα το συντομότερο δυνατόν. Εξ ου και η απογοήτευση που ένιωσαν ορισμένοι από εμάς όταν η Επιτροπή δημοσίευσε τελικά αυτή την ανακοίνωση: ένα έγγραφο χωρίς σχεδόν καθόλου περιεχόμενο που στερείται ανάλυσης, το οποίο δεν αναλαμβάνει καμία απολύτως δέσμευση και το οποίο δεν παρέχει ούτε κριτήρια ούτε κατευθυντήριες γραμμές για να ακολουθήσουμε.

Προφανώς δεν χρειάστηκαν περισσότερα από δέκα χρόνια για να επιτευχθεί αυτό το αποτέλεσμα και η Επιτροπή είναι προφανώς απολύτως συνεπαρμένη από την πραγματικότητα της ελκυστικής αγοράς της οικολογικής σήμανσης και από τα πολλά ιδιωτικά συμφέροντα που τη στηρίζουν, εκ των οποίων ορισμένα είναι αξιέπαινα και ορισμένα όχι.

Σε αυτό το πλαίσιο, θα ήθελα να επισημάνω ότι, όταν λογοδότησε ενώπιον της Επιτροπής Αλιείας κατά την αποχώρησή του, ο πρώην Επίτροπος κ. Fischler ομολόγησε ότι κάτι που δεν κατάφερε να ρυθμίσει μέχρι το τέλος της θητείας του ήταν οι κανόνες σχετικά με την οικολογική σήμανση και ότι –και παραθέτω τα λόγια του– αυτό «οφειλόταν σε πιέσεις από πολλές πλευρές». Σε αυτό μπορούμε να προσθέσουμε το γεγονός ότι ο αξιόπιστος καθορισμός των κριτηρίων για τον σχεδιασμό ενός βιώσιμου αλιευτικού προϊόντος είναι αναμφισβήτητα πολύ πιο περίπλοκο έργο απ’ ό,τι μπορεί να φαίνεται αρχικά. Πρέπει να ξεκινήσουμε δουλειά όμως, διότι άλλα ενδιαφερόμενα μέρη το κάνουν για μας και πολλοί από αυτούς λαμβάνουν μόνο τα δικά τους συμφέροντα υπόψη.

Επίσης η Επιτροπή δεν είναι μόνη σ’ αυτό το έργο, διότι έχει ήδη τις οδηγίες που εξέδωσε ο FAO, και συζητήσεις σε πολλά διεθνή φόρα, συμπεριλαμβανομένου του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. Κυβερνήσεις, ΜΚΟ, ιδιωτικές εταιρείες και αλιείς έχουν εκφράσει επίσης τις απόψεις τους.

Μέσω αυτής της έκθεσης, με τις ανεκτίμητες και ποικίλες συνδρομές πολλές συναδέλφων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προσφέρει επίσης τη συμβολή του για τον σχεδιασμό των κατευθυντήριων γραμμών που θα διευκολύνουν τους καταναλωτές, τους πολιτικούς και τον αλιευτικό τομέα να εμπλακεί περισσότερο στη βιωσιμότητα των αλιευτικών πόρων.

Πιστεύουμε ότι, υπό μία γενική έννοια, ένα κοινοτικό σύστημα σήμανσης πρέπει να είναι συνεπές με τις υπάρχουσες κατευθυντήριες γραμμές των διεθνών οργάνων, ότι δεν πρέπει να οδηγεί σε κανενός είδους διάκριση, ούτε να δημιουργεί εμπόδια στο εμπόριο, ιδιαίτερα στο εμπόριο των λιγότερο ανεπτυγμένων χωρών, και ότι πρέπει να δρα ως όπλο για την καταπολέμηση της παράνομης αλιείας εμποδίζοντας την πρόσβασή της στις αγορές.

Όσον αφορά την εσωτερική λειτουργία της, η Επιτροπή Αλιείας πιστεύει ότι, ανεξάρτητα από το αν υπάρχουν μία ή διάφορες σημάνσεις, πάντα εθελοντικού χαρακτήρα, το σύστημα πρέπει να είναι ενιαίο και να προωθείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία πρέπει να θεσπίσει τους κανόνες λειτουργίας του και να διασφαλίσει την ανεξαρτησία των οργάνων διαπίστευσης και πιστοποίησης, καθώς και τη διαφάνεια και ακρίβεια των πληροφοριών σε όλα τα στάδια της αλυσίδας φύλαξης του προϊόντος, από το αλιευτικό σκάφος μέχρι τον τελικό καταναλωτή.

Καλούμε επίσης την Επιτροπή να υποβάλει, εντός έξι μηνών, μια ανακοίνωση σχετικά με τις ελάχιστες προϋποθέσεις και κατευθυντήριες γραμμές για ένα κοινοτικό σύστημα σήμανσης των αλιευτικών προϊόντων. Θα ήθελα επίσης η Επιτροπή να διευκρινίσει, επιτέλους, αν είναι υπέρ της ονομασίας της οικολογικής σήμανσης, ή αν επιλέγει κάποια άλλη ονομασία και γιατί, και την παροτρύνουμε να λάβει υπόψη τις απόψεις που διατυπώθηκαν από το Κοινοβούλιο.

  Joe Borg, Μέλος της Επιτροπής. (EN) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα καταρχάς να εκφράσω τις ευχαριστίες μου προς την εισηγήτρια, κ. Fraga Estévez, και την Επιτροπή Αλιείας, καθώς και προς την κ. Ries και την Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων για την εποικοδομητική έκθεση σχετικά με την κοινοτική θεώρηση των συστημάτων επισήμανσης των αλιευτικών προϊόντων. Είμαι ικανοποιημένος από το υψηλό επίπεδο ενδιαφέροντος που επέδειξαν για την ανακοίνωση της Επιτροπής. Στην πραγματικότητα, η έκθεση συμβάλει σωστά και αξιόλογα στη συζήτηση σχετικά με την οικολογική επισήμανση. Περιλαμβάνει πολλά στοιχεία και ιδέες που βοηθούν στην ενίσχυση της περαιτέρω συζήτησης.

Η Επιτροπή δίνει πράγματι μεγάλη σημασία στην ανάπτυξη μιας συνεπούς πολιτικής σχετικά με την οικολογική επισήμανση και στη συνεπή ενσωμάτωση των περιβαλλοντικών ανησυχιών στην κοινή αλιευτική πολιτική. Από κοινού με τις υπόλοιπες δράσεις που προτείνει η Επιτροπή, όπως είναι η εφαρμογή της βιωσιμότητας που οδηγεί σε βιώσιμη απόδοση, ή η προώθηση πιο φιλικών προς το περιβάλλον αλιευτικών μεθόδων, θεωρώ ότι η οικολογική επισήμανση είναι ένα συμπληρωματικό μέσο για μια αλιευτική πολιτική που θα είναι περισσότερο φιλική προς το περιβάλλον. Ταυτόχρονα, ικανοποιεί τα συμφέροντα τόσο των καταναλωτών όσο και της βιομηχανίας.

Θα ήθελα να ευχαριστήσω τον κ. Morillon για την περιγραφή της οικολογικής επισήμανσης ως μια θετική κύρωση που στηρίζει τη βιώσιμη συμπεριφορά. Η οικολογική επισήμανση είναι μια σχετικά νέα προσέγγιση στο πλαίσιο της βιώσιμης διαχείρισης της αλιείας. Βασίζεται σε μια προαιρετική και συμμετοχική προσέγγιση, μέσω της οποίας οι αλιείς, εντός των ορίων των προτύπων που θέτει η νομοθεσία, θα ορίσουν στο μέλλον τις απαιτήσεις και θα τις εφαρμόσουν. Μια τέτοια εθελοντική προσέγγιση εγκρίθηκε και σε άλλους τομείς, ιδιαίτερα στον τομέα της ασφάλειας των τροφίμων με την επιβολή του συστήματος HACCP, και έχει αποδειχθεί πολύ επιτυχής. Σας ευχαριστώ για τη στήριξή σας σε αυτήν την προσέγγιση.

Με χαρά διαπιστώνω ότι η Επιτροπή και το Κοινοβούλιο συμμερίζονται τις ίδιες απόψεις σχετικά με τους γενικούς στόχους των συστημάτων επισήμανσης, τις αρχές και τα στοιχεία που θα πρέπει να περιέχουν τα αξιόπιστα συστήματα, και την ανάγκη σωστής αντιμετώπισης μιας περίπλοκης και επί του παρόντος μάλλον αναρχικής πραγματικότητας. Η ικανότητα διαπίστωσης της προέλευσης και του προορισμού του προϊόντος, η διαφάνεια, η σωστή επιστημονική βάση, και η πιστοποίηση από μια τρίτη πλευρά είναι σημαντικά στοιχεία. Θεωρώ ότι αυτές είναι οι προϋποθέσεις που θα μας βοηθήσουν στην όσο το δυνατόν μεγαλύτερη εκμετάλλευση των συστημάτων επισήμανσης και θα συμβάλουν στη βιωσιμότητα της αλιείας.

Στην Επιτροπή επιλέξαμε την έναρξη μιας συζήτησης σχετικά με την ορθή προσέγγιση και όχι την πρόταση λειτουργικών διατάξεων σε πολύ πρώιμο στάδιο. Πληροφορούμαι ότι πολλοί από εσάς πιστεύετε πως η Επιτροπή θα έπρεπε να είναι πιο κατηγορηματική. Ωστόσο, είμαι πεπεισμένος ότι ήταν σωστό να προχωρήσουμε κατ’ αυτόν τον τρόπο.

Λόγω της πρωτοτυπίας της προσέγγισης, του φιλόδοξου στόχου που έχουμε και της διαμάχης που τέτοια θέματα πάντα προκαλούν, θα ήταν πρώιμο να κάνουμε μια λειτουργική πρόταση τον Ιούνιο του περασμένου έτους. Σας διαβεβαιώνω ότι η επιλογή μας να ξεκινήσει αρχικά μια συζήτηση αποδείχθηκε επιτυχής. Διευκόλυνε και επιτάχυνε την ανταλλαγή απόψεων και σχετικών εμπειριών μεταξύ όλων των ενδιαφερομένων πλευρών. Κατά συνέπεια, έχουμε τώρα μια ορθή και σχεδόν πλήρη εικόνα της κατάστασης, επί της οποίας μπορούμε να βασίσουμε την περαιτέρω κοινοτική δράση.

Η ενεργή συμμετοχή της Κοινότητας στη συζήτηση του FAO μας έδωσε από νωρίς ένα πλεονέκτημα, και με την έναρξη της συζήτησης και τη συμμετοχή σε καρποφόρες ανταλλαγές απόψεων ενισχύσαμε την ηγετική μας θέση σε αυτό το ζήτημα.

Ο ορισμός της έννοιας της βιωσιμότητας βρίσκεται στο επίκεντρο της συζήτησης. Πολλές από τις ενδιαφερόμενες πλευρές έχουν αναζητήσει σχετικά κριτήρια. Εν συνεχεία αυτού, η ΓΔ Αλιείας δημιούργησε μια ομάδα ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων που θα εργαζόταν για το συγκεκριμένο θέμα. Η ομάδα των εμπειρογνωμόνων βρίσκεται λίγο πριν από την ολοκλήρωση του έργου της. Με βάση αυτό το έργο, η Επιτροπή θα συντάξει κατευθυντήριες γραμμές για τη δημιουργία συστημάτων επισήμανσης και θα προτείνει έναν κατάλογο ελάχιστων απαιτήσεων με βάση τις οποίες θα μπορούσαν να αξιολογηθούν τα ιδιωτικά συστήματα επισήμανσης.

Σημείωσα το αίτημα του ψηφίσματος για μια ανακοίνωση που θα απευθύνεται στο Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο ενός των επόμενων έξι μηνών. Δεν είναι δύσκολο να επανέλθω στο Κοινοβούλιο. Ωστόσο, σε αυτήν τη χρονική στιγμή, το σχήμα και η μορφή των προτάσεων της Επιτροπής δεν έχουν ακόμη αποφασιστεί.

Εξετάζοντας την ευρύτερη εικόνα, πιστεύω ότι θα είναι πιο κατάλληλο να επιστρέψω στο Κοινοβούλιο μόλις ολοκληρωθεί ολόκληρη η άσκηση διαβούλευσης. Αυτό θα μας επέτρεπε να διεξαγάγουμε μια πλήρη αξιολόγηση των ακόλουθων συζητήσεων και διαβουλεύσεων: μια δεύτερη διαβούλευση των ενδιαφερομένων, η οποία θα διεξαχθεί στο τέλος του έτους, θα ήταν μια ευκαιρία να συγκεντρωθούν απόψεις σχετικά με τις μελλοντικές κατευθυντήριες γραμμές· περαιτέρω συζητήσεις στο Συμβούλιο κατά τους επόμενους μήνες, οι οποίες θα ολοκληρώσουν τη σημερινή φάση των συζητήσεων· και, επιπλέον, η έκθεση από την ομάδα εμπειρογνωμόνων, η οποία θα αποτελέσει τη βάση για την προετοιμασία των λειτουργικών διατάξεων που θα μπορούσαν να κατατεθούν κατά τη διάρκεια του επόμενου έτους.

Όλα αυτά θα μας δώσουν μια επιπλέον ευκαιρία να συζητήσουμε το μέλλον της κοινοτικής προσέγγισης απέναντι στην οικολογική επισήμανση σε μια πιο παγιωμένη και ακόμη πιο ενημερωμένη βάση. Η όλη διαδικασία θα πρέπει να οδηγήσει στην έγκριση συγκεκριμένων και χειροπιαστών αποφάσεων.

Όσον αφορά τις τροπολογίες 1 και 2, η Επιτροπή πιστεύει ότι η οικολογική επισήμανση είναι ένα μέσο που θα συμβάλει στην πιο βιώσιμη εκμετάλλευση των αλιευτικών αποθεμάτων και θα βελτιώσει την αποτελεσματικότητα της κοινής αλιευτικής πολιτικής.

Όσον αφορά την τροπολογία 3, επαναλαμβάνει ορισμένα από τα πλεονεκτήματα που έχει η έγκριση της τρίτης επιλογής για τη θέσπιση ελάχιστων απαιτήσεων για προαιρετικά συστήματα οικολογικής επισήμανσης, όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση της Επιτροπής.

Σας ευχαριστώ για αυτήν την έκθεση και την ευρύτερη συζήτηση σχετικά με την οικολογική επισήμανση. Είμαι πεπεισμένος ότι στο τέλος αυτής της διαδικασίας θα μπορέσουμε να θέσουμε σε λειτουργία μια σωστή βάση για τα συστήματα οικολογικής επισήμανσης που θα πρέπει να έχουν σημαντικά και θετικά αποτελέσματα.

  Frédérique Ries (ALDE), συντάκτρια γνωμοδότησης της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, θέλω να συγχαρώ καταρχάς την εισηγήτριά μας, την κ. Fraga, για την ποιότητα της έκθεσής της, η οποία περιλαμβάνει λεπταίσθητες διακρίσεις και περιγράφει εύστοχα τα περίπλοκα διακυβεύματα. Ο γενικός στόχος είναι να ενθαρρυνθεί ο τομέας ώστε να υιοθετήσει μεθόδους αλιείας που να είναι περισσότερο συμβατές με τους στόχους της βιώσιμης οικονομικής, κοινωνικής και περιβαλλοντικής ανάπτυξης.

Πράγματι, η διαπίστωση είναι αναμφίλεκτη: η υπερεκμετάλλευση των αλιευτικών πόρων πλήττει το 25% των θαλασσίων ειδών, ορισμένα δε εξ αυτών κατά τρόπο άκρως ανησυχητικό. Μόνο σε ό,τι αφορά τον μπακαλιάρο, τα αποθέματα βρίσκονται στο ένα τρίτο του ελάχιστου όγκου αποθεμάτων που προτείνουν οι ειδικοί επιστήμονες προκειμένου να αποφευχθεί η εξαφάνιση του είδους. Μέσα από αυτό το πρίσμα, στη γνωμοδότησή της, η Επιτροπή Περιβάλλοντος υπογράμμισε τις προτεραιότητές της. Διατηρούμε τις επιφυλάξεις μας σε ό,τι αφορά την εναλλακτική λύση που προτάσσει η Επιτροπή σε αυτή τη συζήτηση, τη θέσπιση δηλαδή ελάχιστων απαιτήσεων –όπως ανέφερε ο κ. Επίτροπος– για αυτά τα προγράμματα οικολογικής σήμανσης.

Η δική μας επιλογή επιδιώκει να είναι πιο φιλόδοξη: ενιαία, σε κεντρικό επίπεδο οριζόμενη σήμανση βάσει στοιχειωδών κριτηρίων διαφάνειας, προαιρετικού χαρακτήρα του προγράμματος, προσβασιμότητας και αξιοπιστίας η εισηγήτρια επέμεινε σε αυτό το σημείο. Βεβαίως, η επιτυχία αυτής της πρωτοβουλίας εξαρτάται από την αποτελεσματική διαβούλευση με τους παράγοντες του τομέα, εν τέλει όμως εξαρτάται κατά βάση από την επιλογή του καταναλωτή. Επ’ αυτού, η επίσκεψη στα ράφια πώλησης ψαρικών ενός σουπερμάρκετ είναι αρκούντως εύγλωττη, το έπραξα εγώ η ίδια: «προστατέψτε τη θάλασσα», «υποστηρίξτε τη βιώσιμη αλιεία», «οικολογική αλιεία», κλπ. Υπάρχει πληθώρα μηνυμάτων, τα οποία δημιουργούν σύγχυση.

Με αυτόν τον πολλαπλασιασμό των σημάνσεων, ο κίνδυνος που διατρέχουμε είναι να χάσουμε τον πραγματικό στόχο μας. Οι καταναλωτές δεν θα αισθανθούν ούτε ότι τους αφορά ούτε ότι ενθαρρύνονται να προβούν στις πλέον συνειδητοποιημένες επιλογές, όπως επιδιώκουμε, και δεν θα καταφέρουμε να πετύχουμε τον στόχο μας, να δημιουργήσουμε δηλαδή έναν ενάρετο κύκλο. Συμφωνώ, λοιπόν, με τα συμπεράσματα της κ. Fraga, και ευελπιστώ ότι η Επιτροπή θα προβεί τελικά σε σοβαρή και αναλυτική εξέταση των εναλλακτικών επιλογών και θα λάβει υπόψη της τις συστάσεις μας στα επόμενα στάδια αυτής της διαδικασίας.

  Iles Braghetto, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE. – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, τι σημαίνει βιώσιμη αλιεία; Πώς κατορθώνουν τα πολυάριθμα συστήματα σήμανσης που ισχύουν σήμερα να προστατεύσουν την αλιεία και να μας επιτρέπουν να ισχυρισθούμε ότι η αλιεία είναι βιώσιμη;

Η έκθεση αναφέρει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να αντιμετωπίσει το ζήτημα και να ανακόψει την άμετρη αύξηση και διασπορά οικολογικών επισημάνσεων εξασφαλίζοντας την κατάρτιση ενός κοινοτικού συστήματος που θα βασίζεται στις ίδιες βασικές αρχές και προϋποθέσεις.

Συμφωνούμε με αυτήν την επιλογή, θα πρέπει ωστόσο να επισημάνουμε καταρχάς ότι η εφαρμογή ενός συστήματος οικολογικής ποιότητας έχει σημαντικές επιπτώσεις στην παραγωγή όλης της αλυσίδας. Θα πρέπει κατά πρώτο λόγο να ξεκινήσει και να ενταθεί η συζήτηση με τους παράγοντες του τομέα για να αξιολογηθούν προσεκτικά οι συνέπειες από τις επιλογές που θα θεσπίσει το εν λόγω σύστημα σήμανσης.

Κατά δεύτερο λόγο, πρέπει να ληφθούν υπόψη οι ιδιαιτερότητες και τα ειδικά χαρακτηριστικά των ακτών στις οποίες εφαρμόζεται το σύστημα. Τα πρότυπα και οι κανόνες θα πρέπει συνεπώς να προσαρμόζονται στις συνθήκες του τοπικού οικολογικού, περιβαλλοντικού και κοινωνικοοικονομικού συστήματος.

Κατά τρίτο λόγο, η εφαρμογή της σήμανσης πρέπει να υποστηρίζεται από πρωτοβουλίες κοινωνικοοικονομικής υποστήριξης των παραγόντων της αλυσίδας για την παροχή κινήτρων προσχώρησης στο προαιρετικό σύστημα και από πρωτοβουλίες ενημέρωσης προς τους καταναλωτές.

Τέλος, προσοχή απαιτεί και το γεγονός ότι η δημιουργία ενός συστήματος σήμανσης οικολογικής ποιότητας των αλιευτικών παραγωγών πρέπει να ολοκληρώνεται στην εντέλεια με τα ισχύοντα αναγνωρισμένα συστήματα ποιότητας, προκειμένου να αποφεύγονται επικαλύψεις και αντιφάσεις μεταξύ των κανονισμών, να μην προκαλείται σύγχυση στους καταναλωτές και να δημιουργούνται συνέργιες μεταξύ των συστημάτων επιτρέποντας την εξοικονόμηση πόρων.

  Rosa Miguélez Ramos, εξ ονόματος της Ομάδας PSE. – (ES) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να συγχαρώ την κ. Fraga για την ενδιαφέρουσα έκθεση που συζητάμε σήμερα σε αυτό το Κοινοβούλιο.

Η σε βάθος μελέτη των προτιμήσεων και των συμπεριφορών των καταναλωτών είναι μια θεμελιώδης ανάγκη για οποιαδήποτε βιομηχανία, και αυτό περιλαμβάνει σαφώς τη βιομηχανία των αλιευτικών προϊόντων. Η αλλαγή των συνηθειών ζωής και η εισαγωγή νέων τεχνολογιών έχουν οδηγήσει σε μια εξέλιξη των ευρωπαίων καταναλωτών, οι οποίοι ανησυχούν ολοένα και περισσότερο για την υγεία τους και επίσης για την προστασία του περιβάλλοντος.

Μία από τις καλύτερες μεθόδους για την παροχή πληροφοριών είναι η σήμανση, η οποία πρέπει επομένως να είναι σαφής και κατανοητή και να περιέχει ακριβείς πληροφορίες. Επομένως, χαίρομαι που η Επιτροπή ασχολείται επιτέλους με αυτή τη συζήτηση σχετικά με συστήματα σήμανσης των αλιευτικών προϊόντων προκειμένου να καθορίσει την προσέγγιση της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με αυτό το θέμα.

Η αλήθεια είναι ότι η αυξανόμενη σημασία που προσδίδουν οι καταναλωτές στη βιώσιμη ανάπτυξη έχει οδηγήσει σε έναν ανησυχητικό αριθμό ιδιωτικών σημάνσεων, χωρίς κανενός είδους έλεγχο, οι οποίες μπορούν να υπονομεύσουν τον αρχικό τους σκοπό, δηλαδή, την εγγύηση ενός συστήματος αλιείας και μεταποίησης που σέβεται το περιβάλλον. Αν, επιπλέον, παρέχουν επιπρόσθετες πληροφορίες σχετικά με τη βιωσιμότητα του προϊόντος, πρέπει να διασφαλίζεται η ανεξαρτησία του οργάνου ελέγχου και πιστοποίησης, όπως επισημαίνει πολύ σωστά η εισηγήτρια.

Από αυτή την άποψη, συμφωνώ με τα λόγια του ισπανού Γενικού Διευθυντή για τη Διάρθρωση και τις Αγορές της Αλιείας, Alberto López, ο οποίος επεσήμανε την ανάγκη να προληφθεί ο ευτελισμός της οικολογικής επισήμανσης. Στην πραγματικότητα, αν οι σημάνσεις δεν συμμορφώνονται με τυποποιημένες, διαπιστευμένες παραμέτρους, το μόνο που θα πετύχουμε θα είναι σημάνσεις που θα είναι όλες σε αυτό το επίπεδο· θα γίνει εναρμόνιση, αλλά για καθαρά εμπορικούς λόγους, και όχι για να αντιμετωπιστεί το αληθινό θέμα. Σε αυτό το πλαίσιο, μπορώ μόνο να επικροτήσω την πρωτοβουλία του FAO να ελέγξει όλες τις οικολογικές σημάνσεις προκειμένου να αναγνωρίσει εκείνες που έχουν τεχνική και επιστημονική υποστήριξη και να επιδιώξει συνέπεια και εναρμόνιση.

Εμείς, στην Επιτροπή Αλιείας, συμμεριζόμαστε τους στόχους της Επιτροπής, όπως η βιωσιμότητα και η ανάγκη ευρωπαϊκής δράσης σε αυτόν τον τομέα.

  Elspeth Attwooll, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να συγχαρώ την κ. Fraga Estévez για την πολύ προσεκτική έκθεση. Αναφέρεται στα σημαντικά θέματα και συμβάλει σημαντικά στη συζήτηση σχετικά με αυτά.

Από τις τροπολογίες, στηρίζουμε μόνο την τροπολογία 2, θεωρώντας ότι οι τροπολογίες 1 και 3 καλύπτονται επαρκώς από το υπάρχον κείμενο.

Σαφώς, όποιο σύστημα και αν αναπτύξουμε πρέπει να είναι εθελοντικό, με την έννοια ότι οι εταιρείες θα πρέπει να μπορούν να επιλέξουν το ενδεχόμενο συμμετοχής τους. Πρέπει επίσης να σέβεται την ανάγκη για άλλου είδους επισημάνσεις, όπως αυτές που αφορούν την ποιότητα. Τούτου λεχθέντος, η έκθεση ορθώς εφιστά την προσοχή στις δυσκολίες που έχει η θέσπιση ελάχιστων κριτηρίων για προαιρετικά συστήματα.

Τα πρότυπα του FAO σημαίνουν ότι πρέπει να υπάρχει η διάσταση της δημόσιας ιδιοκτησίας. Αυτό απαιτεί τουλάχιστον κάποια μορφή ανεξάρτητου ελέγχου.

Για τους λόγους αυτούς, πιστεύουμε ότι ένα ενιαίο κοινοτικό σύστημα επισήμανσης αξίζει μια πιο πλήρη διερεύνηση. Υπάρχουν σαφώς ενδεχόμενα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα, αλλά θα πρέπει να είναι δυνατόν να επινοηθεί κάποιο σύστημα που θα αναγνωρίζει τα διαφορετικά αλιεύματα και προϊόντα, αλλά δεν θα είναι ούτε δυσκίνητο ούτε γραφειοκρατικό.

Όποια και αν είναι η τελική επιλογή, μιλώντας προσωπικά ως καταναλωτής και όχι ως νομοθέτης, θα απευθύνω έκκληση για τη χρήση ορισμένων εύκολα αναγνωρίσιμων κοινών συμβόλων, σε σύγκριση με το σήμα CE που ισχύει σήμερα, όπου θα υπάρχουν εναρμονισμένοι κανόνες σχετικά με την υγεία και την ασφάλεια των προϊόντων. Ελπίζουμε ότι το Κοινοβούλιο θα στηρίξει σθεναρά την έκθεση και αναμένουμε να υπάρξει γρήγορη πρόοδος ώστε να επιτευχθεί το κατάλληλο αποτέλεσμα.

  Carl Schlyter, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (SV) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Fraga Estévez, σας ευχαριστώ για την εποικοδομητική και καλοζυγισμένη σας έκθεση.

Έχουμε εκλογές στη Σουηδία. Ένα από τα θέματα στις εκλογές είναι η έλλειψη μπακαλιάρου. Ψηφοφόροι με ρωτούν: «Πώς θα είμαι ηθικός τρώγοντας ψάρι;». Μόνο αυτή την εβδομάδα, τους έδωσα έξι σελίδες συστάσεων για αυτό ακριβώς το θέμα. Χρειαζόμαστε σήμανση που να είναι εύληπτη ώστε να μπορούμε να πάμε σπίτι με καθαρή συνείδηση και να φάμε καλό ψάρι. Αυτοί που αγοράζουν ψάρι με οικολογική σήμανση θέλουν επίσης να γνωρίζουν ότι τα αποθέματα δεν απειλούνται. Αν φαγωθεί και ο τελευταίος μπακαλιάρος, ο οποίος θα έχει αλιευθεί με πολύ προηγμένο εξοπλισμό, με τον σωστό τρόπο και υπό τις σωστές συνθήκες, δεν παύει να είναι ο τελευταίος μπακαλιάρος. Αυτή η κατάσταση, και το τονίζω αυτό, δεν είναι οικολογικά βιώσιμη. Συνεπώς, πιστεύω ότι η τροπολογία αριθ. 2 είναι σημαντική, καθώς τονίζει ότι τα επαπειλούμενα είδη, ακριβώς λόγω του ότι απειλούνται, απλά δεν επιτρέπεται να αλιευθούν με οικολογικά υπεύθυνο τρόπο.

Θέλω να τονίσω δύο πτυχές στην έκθεση της κ. Fraga Estévez. Ο ανεξάρτητος έλεγχος, όπως αναφέρεται στην παράγραφο 6, είναι πολύ σημαντικός ώστε να προσδώσει αξιοπιστία. Επιπλέον, είναι πολύ σημαντικό, με κάποιον τρόπο, να διευκολύνουμε τη σαφή σήμανση για την αλιεία μικρής κλίμακας. Η σαφής σήμανση μπορεί να αποτελέσει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για την αλιεία μικρής κλίμακας. Πρέπει, συνεπώς, να διασφαλίσουμε ότι μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο εκμετάλλευσης και ότι θέτει την αλιεία μικρής κλίμακας σε έντιμη ανταγωνιστική θέση.

  Pedro Guerreiro, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL. – (PT) Και εγώ θέλω να ευχαριστήσω την κ. Fraga Estévez για την έκθεσή της. Το πρώτο θέμα που θίγεται στην έκθεση αυτή είναι κατά πόσο υπάρχει πραγματικά ανάγκη για οικολογική σήμανση των αλιευτικών προϊόντων και κατά πόσο αυτό μπορεί να προσδώσει προστιθέμενη αξία στο προϊόν και από την άλλη να κομίσει οφέλη στον καταναλωτή.

Όπως επισημαίνει η εισηγήτρια, σύμφωνα με τον κανονισμό (EΚ) 2371/2002, όλες οι αλιευτικές δραστηριότητες που εκτελούνται στην ΕΕ πρέπει εξ ορισμού να έχουν βιώσιμο χαραχτήρα, αφού οφείλουν να τηρούν τις κοινοτικές προδιαγραφές. Αυτό συνεπάγεται ότι όλα τα αλιευτικά προϊόντα που αλιεύονται βάσει αυτών των προδιαγραφών θα έχουν οικολογική σήμανση. Ωστόσο, οποιαδήποτε οικολογική σήμανση αλιευτικών προϊόντων που αλιεύονται βάσει κριτηρίων διαφορετικών από αυτά που ορίζονται στην υφιστάμενη νομοθεσία που αφορά τα ποσοστά αλιεύματος ενδέχεται να οδηγήσει σε διακρίσεις μεταξύ των παραγωγών. Συνεπώς, εκτιμούμε ότι η οικολογική σήμανση θα αποτελούσε θετικό βήμα. Η οικολογική σήμανση πραγματοποιείται επίσης στη γεωργία, στην υδατοκαλλιέργεια και στον κλάδο επεξεργασίας τροφίμων, επιτρέποντας την προσήκουσα αντιμετώπιση θεμάτων που άπτονται του περιβάλλοντος και της ασφάλειας τροφίμων. Η οικολογική σήμανση θα λειτουργήσει επίσης θετικά σε σχέση με τα εισαγόμενα προϊόντα, τα οποία θα οφείλουν να συμμορφώνονται με τον κοινοτικό κανονισμό για τα αλιευτικά προϊόντα.

Ένα άλλο ζήτημα είναι κατά πόσο μια σήμανση αυτού του είδους σε κοινοτικό επίπεδο θα κομίσει οφέλη σε ό,τι αφορά την ποικιλία των υφιστάμενων σημάνσεων στην αγορά, όπως επεσήμαναν προηγούμενοι ομιλητές, δεδομένου ότι αυτές οι σημάνσεις μπορεί να παραπλανούν τους καταναλωτές και συχνά είναι απλώς το αποτέλεσμα στρατηγικής εταιρειών για την προώθηση των προϊόντων τους (μάρκετινγκ), χωρίς καμία δημόσια πιστοποίηση.

Σε σχέση με αυτό, πιστεύουμε ότι μια σήμανση σε κοινοτικό επίπεδο θα ήταν περίπλοκη, γραφειοκρατική και υπέρμετρα περιοριστική για οργανώσεις στον αλιευτικό κλάδο και για τα κράτη μέλη. Αυτό που χρειάζεται είναι να θεσπιστεί ένα πλαίσιο δημόσιας πιστοποίησης με την άμεση εμπλοκή των αρχών των κρατών μελών. Αυτός είναι ο σωστός τρόπος για να προχωρήσουμε όσον αφορά τον καθορισμό κανόνων σε αυτό το θέμα, όπου υφίσταται νομικό κενό.

Όσον αφορά το θέμα της προστιθέμενης αξίας, που ενδέχεται να αυξηθεί από αυτού του είδους τη σήμανση, πιστεύουμε ότι είναι ανάγκη να διασφαλίσουμε τη διάχυσή της στην αλυσίδα αξίας προκειμένου να ανταμειφθούν οι προσπάθειες των παραγωγών και οι επενδύσεις χωρίς να τιμωρηθούν οι καταναλωτές.

  James Hugh Allister (NI). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, η αρχή της οικολογικής επισήμανσης είναι σωστή. Ο κίνδυνος είναι ότι, όταν ξεκινήσει η γραφειοκρατία της ΕΕ, το σύστημα που προκύπτει μπορεί να γίνει αναποτελεσματικά, υπερβολικά επιβαρυντικό και πολύ δαπανηρό. Ο αλιευτικός τομέας ήδη υφίσταται πολλά από τους όρους και τους περιορισμούς της ΕΕ. Το καλύτερο που θα πρέπει να κάνει η ΕΕ είναι να ορίσει ελάχιστες απαιτήσεις στις οποίες θα πρέπει να ανταποκριθούν τα προαιρετικά συστήματα οικολογικής επισήμανσης. Επομένως, θα πρέπει να διαφωνήσω με όσους στηρίζουν ένα ενιαίο κοινοτικό σύστημα με αυτό που ορίζεται ως «φιλόδοξα κριτήρια», τα οποία όμως μπορεί να φανούν στον κλάδο περισσότερο ως υπερβολική ρύθμιση.

Βασικά, αναζητούμε καλύτερη ανιχνευσιμότητα και απόδειξη των βιώσιμων πρακτικών. Αυτές μπορούν να εξασφαλιστούν ορίζοντας λογικά και εύχρηστα ελάχιστα πρότυπα. Δεν χρειαζόμαστε άλλο ένα σύνολο κανονισμών ή άλλο ένα πλήθος επιθεωρητών. Ορισμένες φορές πρέπει να αντισταθμίζουμε τις ουτοπικές περιβαλλοντικές απαιτήσεις με την επιχειρηματική πραγματικότητα. Όποιο και αν είναι το τελικό αποτέλεσμα, ελπίζω ότι θα είναι εγγύηση για το σύστημα. Παρόλα αυτά, συγχαίρω την εισηγήτρια για τη συνετή έκθεσή της.

Απόψε έχω επίσης τη χαρά να συλλυπηθώ την εισηγήτριά μας. Αναφέρομαι, βεβαίως, στο γεγονός ότι απόψε η μικρή μου χώρα, η Βόρεια Ιρλανδία, σημείωσε μια μεγάλη νίκη απέναντι στην ισχυρή ποδοσφαιρική ομάδα της Ισπανίας στο Windsor Park στο Μπέλφαστ. Είναι κάτι που δεν συμβαίνει πολύ συχνά, αλλά όταν συμβαίνει είναι αξιοσημείωτο! Η νίκη αυτή σημειώθηκε σε μια καλή μέρα: την ημέρα που οι οπαδοί ποδοσφαίρου της Βόρειας Ιρλανδίας κέρδισαν το Διεθνές Βραβείο Οπαδών των Βρυξελλών για το 2006, το οποίο επιθυμούν όλοι και του οποίου χορηγός και υποστηρικτής είναι η ΕΕ. Θα ολοκληρώσω με αυτήν τη χαρούμενη παρατήρηση.

  Duarte Freitas (PPE-DE). – (PT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, κύριε Επίτροπε, θέλω καταρχάς να ευχαριστήσω την κ. Fraga Estévez για την έξοχη έκθεσή της και να πω ότι, λαμβάνοντας υπόψη το αυξανόμενο ενδιαφέρον για ασφαλή, υψηλής ποιότητας τρόφιμα, την ανάγκη για διατήρηση των θαλασσίων οικοσυστημάτων και την πρόσφατη αλματώδη αύξηση προϊόντων με αυτό που ονομάζεται οικολογική σήμανση, απαιτείται επειγόντως κοινοτική προσέγγιση σε σχέση με την οικολογική σήμανση.

Μια σειρά από νέα, υψηλής ποιότητας σχέδια οικολογικής σήμανσης εμφανίστηκαν σε ολόκληρο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένου ενός στη χώρα μου, το POPA (Πρόγραμμα Παρατήρησης της Αλιείας στις Αζόρες), που πιστοποιεί το αλίευμα τόνου στην Αυτόνομη Περιφέρεια των Αζόρων. Το πρόβλημα είναι ότι δεν θέτουν όλα τα προγράμματα περιβαλλοντικής πιστοποίησης σε προτεραιότητα την προστασία της βιολογικής κληρονομιάς των ωκεανών μας. Αντ’ αυτού, υπάρχει ένα φάσμα οικονομικών συμφερόντων, που συχνά κρύβονται πίσω από αυτού του είδους τη σήμανση και αυτός είναι ο λόγος που, για να προστατεύσουμε το περιβάλλον και τον καταναλωτή, πρέπει να προχωρήσουμε με μεγάλη προσοχή και να αναλάβουμε τις ευθύνες μας ως αρμόδιοι λήψης πολιτικών αποφάσεων.

Μεταξύ των διαφόρων προτάσεων που υπέβαλε η Επιτροπή σε αυτή την ανακοίνωση, αυτή που μπορεί να εξυπηρετήσει κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα συμφέροντα που διακυβεύονται αφορά τη θέσπιση ελάχιστων απαιτήσεων για εθελοντικά προγράμματα οικολογικής σήμανσης. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, με βάση αυτές τις προκαθορισμένες απαιτήσεις, τα προγράμματα οικολογικής σήμανσης μπορούν να αναπτυχθούν απρόσκοπτα, σε ευέλικτη, εθελοντική βάση, μέσω δημόσιων ή ιδιωτικών πρωτοβουλιών, ωστόσο εντός ενός γενικού ρυθμιστικού πλαισίου.

Ως δημόσια οντότητα, η ΕΕ πρέπει να καθορίσει αυτές τις ελάχιστες απαιτήσεις, διότι μόνο τότε θα καταστεί δυνατή η προστασία του γενικού συμφέροντος και των προνομίων, που κατοχυρώνονται στην Κοινή Αλιευτική Πολιτική.

Τέλος, θέλω να επισημάνω ότι αυτό είναι το έργο που πρέπει να κάνουμε, τόσο στο πλαίσιο της Ένωσης όσο και στο πλαίσιο των εμπορικών σχέσεων εκτός Ένωσης, για να διασφαλίσουμε τη διαφάνεια, την αξιοπιστία και την ισότιμη αντιμετώπιση, πόσο μάλλον αφού η οικολογική σήμανση προορίζεται να γίνει ένα επιπλέον μέσο διάκρισης μεταξύ προϊόντων με επιπτώσεις για την ανταγωνιστικότητα.

  Σταύρος Αρναουτάκης (PSE). – Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, ήθελα να συγχαρώ και εγώ την εισηγήτρια για την εξαίρετη δουλειά της και να αναφέρω ότι είναι γνωστό το γεγονός ότι οι διατροφικές κρίσεις που είδαν το φως της δημοσιότητας τα τελευταία χρόνια έχουν δημιουργήσει ένα αίσθημα ανασφάλειας στους καταναλωτές με αποτέλεσμα να αναπτύσσεται στην αγορά μια ισχυρή τάση για τη ζήτηση προϊόντων υψηλής και ολοένα και συχνότερα πιστοποιημένης ποιότητας.

Η οικολογική πιστοποίηση και σήμανση βρίσκεται στο κέντρο της τελευταίας μεταρρύθμισης της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής. Με την προώθηση και εφαρμογή συστημάτων οικολογικής σήμανσης ενισχύεται η περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση των καταναλωτών. Και με τον τρόπο αυτό ενθαρρύνεται η περιβαλλοντική υπευθυνότητα των παραγωγών ευαισθητοποιώντας τους σε μεγαλύτερο βαθμό σχετικά με τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της αλιείας και των υδατοκαλλιεργειών.

Αυτό που σήμερα χρειάζεται είναι να εξασφαλισθεί η κατάρτιση ενός ενιαίου συστήματος σήμανσης με την ενημέρωση και συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων, που θα βασίζεται στις ίδιες βασικές αρχές και προϋποθέσεις, σύμφωνα με τις οδηγίες του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ (FAO) και τις οδηγίες που έχει εκπονήσει ο Διεθνής Οργανισμός Τυποποίησης.

Επίσης, θα ήθελα να τονίσω ότι η δημόσια υγεία αλλά και η βιωσιμότητα της αλιείας δεν θα πρέπει να εξαντλούνται μόνο στο περιεχόμενο ενός συστήματος σήμανσης. Θα πρέπει να αποτελούν το αντικείμενο διαρκούς αναζήτησης για τη διαμόρφωση της πολιτικής της αλιείας, μιας αειφόρου πολιτικής που είναι και ο βασικός μας στόχος.

  Albert Jan Maat (PPE-DE). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, θέλω να συγχαρώ θερμά την κ. Fraga Estévez για την έκθεσή της σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής, καθώς και την κ. Ries, που συνέταξε τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων. Χαίρομαι που βλέπω ότι –και αυτό καταδεικνύει επίσης ότι η Επιτροπή Αλιείας μπορεί να αντιμετωπίσει τα θέματα με ώριμο τρόπο– υπάρχει ένα ορισμένο επίπεδο εναρμόνισης σε σχέση με τον τρόπο που μπορεί να θεσπιστεί μια οικολογική σήμανση στον τομέα της αλιείας.

Κάποιος θα έμπαινε στον πειρασμό να πει ότι στον τομέα της αλιείας, κάθε ελεύθερο ψάρι που πιάνεται στη θάλασσα ή σε ύδατα εσωτερικής ναυσιπλοΐας αξίζει μια οικολογική σήμανση: διότι, εν πάση περιπτώσει, μεγάλωσε σε ένα υγιές, φυσικό έμβιο περιβάλλον, αλλά πιθανώς δεν είναι αυτή η πρόθεση και, κατά συνέπεια, θα χρειαστεί να κοιτάξουμε τι μπορεί να γίνει σε διεθνές επίπεδο, περιλαμβανομένου και εκτός Ευρώπης, με βάση τα κριτήρια που καθόρισε ο Οργανισμός των Η.Ε. για τα Τρόφιμα και τη Γεωργία (FAO). Υπ’ αυτή την έννοια, πρέπει να πω ότι συμφωνώ με την έκθεση της κ. Fraga Estévez.

Αν επιλέξετε μια ευρωπαϊκή οικολογική σήμανση, πρέπει να το κάνετε με τον σωστό τρόπο. Αυτό σημαίνει ότι το ψάρι που εμπίπτει σε αυτή την κατηγορία πρέπει να πληροί όλους τους κανόνες σε σχέση με την επιβολή των ποσοστώσεων. Πρέπει επίσης να τηρηθούν οι κανόνες της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, πράγμα που επίσης απαιτεί τις αναγκαίες προσπάθειες από τα κράτη μέλη, αλλά αυτό θα μπορούσε να είναι μια καλή εγγύηση.

Αν δεν το πράξετε κατ’ αυτόν τον τρόπο, τότε είναι καλύτερα να βάλετε τον κλάδο να το χειριστεί και να διασφαλίσει ότι θα θεσπιστεί μια καλή σήμανση, ανταποκρινόμενη στη ζήτηση των καταναλωτών. Προσωπικά, πάντως, θα επέλεγα τη γραμμή της εισηγήτριας, με ξεκάθαρες προϋποθέσεις, καθώς και της Επιτροπής, ώστε η οικολογική σήμανση να πληροί τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς ποσοστώσεων και όλα όσα σχετίζονται με αυτό. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, η Επιτροπή διευκολύνει και ο κλάδος υποβάλλει τις αιτήσεις, πράγμα που φαίνεται να είναι ο σωστός τρόπος χειρισμού των πραγμάτων.

Θέλω να προσθέσω ένα σύντομο σχόλιο για την παράκτια αλιεία μικρής κλίμακας, πράγμα στο οποίο θεωρώ καλό να δώσουμε προσοχή. Εγώ ο ίδιος προέρχομαι από περιοχή που πιάνουν πολύ μικρές γαρίδες. Πλέον έχει θεσπιστεί μια οικολογική σήμανση και σε αυτόν τον τομέα, πράγμα που επικροτώ, βεβαίως, εάν αυτό περιλαμβάνει επίσης ιδιαίτερα τη βιώσιμη αλιεία, καθώς και μια σειρά άλλα πράγματα.

Υπ’ αυτή την έννοια, χαίρομαι με αυτή την έκθεση και χαίρομαι που αυτό το Σώμα, μέσω της έκθεσης της κ. Fraga Estévez, μπορεί να κάνει ένα θετικό βήμα προς την κατεύθυνση μιας υγιούς ποιοτικής ευρωπαϊκής οικολογικής σήμανσης.

  Paulo Casaca (PSE). – (PT) Θα ήθελα επίσης να συγχαρώ τόσο την εισηγήτριά μας της Επιτροπής Αλιείας όσο και τη συντάκτρια γνωμοδότησης της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων.

Βρήκα αυτή τη συζήτηση άκρως ενδιαφέρουσα και θεωρώ ότι η εισηγήτρια έχει δίκιο που επισημαίνει την έλλειψη σαφήνειας στον καθορισμό των εναλλακτικών επιλογών που μας παραθέτει η Επιτροπή. Αυτό που θεωρώ απολύτως κεντρικό ζήτημα στο θέμα είναι ό,τι αναφέρεται στο σημείο 8 του ψηφίσματός μας, που βρίσκεται και στη γνωμοδότηση της Επιτροπής Περιβάλλοντος· δηλαδή ότι η σήμανση θα είναι πραγματικά αποτελεσματική αν είναι ομοιόμορφη και εύληπτη στον καταναλωτή. Αυτό είναι ασύμβατο με ένα σύστημα στο οποίο η Επιτροπή έχει δευτερεύοντα ρόλο και στο οποίο προβληματισμοί που άπτονται της διαφήμισης φέρουν μεγαλύτερο βάρος σε σύγκριση με μια σειρά αυστηρών, αντικειμενικών κριτηρίων. Απ’ αυτή την άποψη, συνεπώς, πιστεύω ότι πρέπει να υιοθετήσουμε μια ισχυρή, κεντρική θέση, όπως επισημαίνεται από τη συντάκτρια γνωμοδότησης της Επιτροπής Περιβάλλοντος. Δεν πρέπει να υποχωρήσουμε από αυτή τη θέση, ειδάλλως διατρέχουμε τον κίνδυνο να κατασπαταλήσουμε τις προσπάθειές μας και να απολέσουμε τελείως την πρωτοβουλία.

  Ιωάννης Γκλαβάκης (PPE-DE). – Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα και εγώ να συγχαρώ την εισηγήτρια, κυρία Fraga Estévez, για την πολύ καλή, όπως πάντα, δουλειά της. Επίσης θα ήθελα να συγχαρώ την Επιτροπή για την έναρξη διαλόγου σχετικά με την οικολογική σήμανση.

Τα προϊόντα που θα φέρουν τέτοια σήμανση δηλώνουν ότι τα αλιεύματα παράχθηκαν σύμφωνα με μια συγκεκριμένη σειρά περιβαλλοντικών κανόνων και ότι η μέθοδος παραγωγής τους δεν έχει αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον. Είναι πολύ σημαντικό να εξασφαλίσουμε ότι τα οικολογικά σήματα είναι αξιόπιστα. Έτσι προστατεύονται τα ιχθυαποθέματα αλλά προστατεύονται και οι καταναλωτές.

Πρέπει να γίνει μία προσπάθεια ενημέρωσης των καταναλωτών οι οποίοι πρέπει να την στηρίξουν, να ενημερωθούν και να αντιληφθούν ότι αγοράζοντας προϊόντα που φέρουν την οικολογική σήμανση είναι σίγουρο ότι αγοράζουν υγιή και ασφαλή τρόφιμα αλλά και ότι προστατεύουν το περιβάλλον.

Από αυτή την προσπάθεια όλοι θα βγουν κερδισμένοι: οι καταναλωτές, διότι θα προμηθεύονται ασφαλή και υγιή προϊόντα· οι επιχειρήσεις, διότι αυξάνεται η ανταγωνιστικότητά τους· το περιβάλλον, διότι η εκμετάλλευση των πόρων του θα γίνεται με οικολογικό τρόπο.

Τελειώνοντας, θέλω να αναφέρω ανακεφαλαιωτικά: πρώτον, η σήμανση πρέπει να είναι εθελοντική· δεύτερον, η σήμανση πρέπει να διακατέχεται από πνεύμα διαφάνειας ώστε κανένας να μην αμφισβητεί την αξιοπιστία της· τρίτον, η σήμανση πρέπει να γίνεται από ανεξάρτητη αρχή· τέταρτον, στην προσπάθεια αυτή απαιτείται –και αυτό βέβαια είναι αυτονόητο αλλά το τονίζω– να συμμετέχουν οι αλιείς στις συνομιλίες. Αλίμονο αν τους αγνοήσουμε! Πρέπει να καθίσουμε στο ίδιο τραπέζι συνομιλιών, να τους συμβουλευθούμε και να καταλάβουν και αυτοί ότι η προσπάθεια που γίνεται είναι προς το συμφέρον τους. Πέμπτο και τελευταίο, η προσπάθεια αυτή και οι αρχές που θα καθορίσει και θα υιοθετήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να συνδυαστούν με ανάλογες ενέργειες σε παγκόσμια κλίμακα και όλα τα κράτη πρέπει να υιοθετήσουν αυτές τις αρχές διότι δεν έχει νόημα μόνο η Ευρωπαϊκή Ένωση να προστατεύει το περιβάλλον.

  Zdzisław Kazimierz Chmielewski (PPE-DE). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, το spiritus movens της εισηγήτριας της περιβαλλοντικής συζήτησης συνοψίζει την τρέχουσα εμπειρία μας και ιδίως αυτή του FAO. Υπογραμμίζει τη βασική λειτουργία της σήμανσης και τη σημασία της στη βελτίωση της ποιότητας των αλιευτικών προϊόντων και στο να προσδώσει στον τομέα της αλιείας προσήκουσα κοινωνική διάρθρωση.

Μπορώ να δηλώσω με ικανοποίηση ότι τα νέα κράτη μέλη από τη Βαλτική συμφωνούν με τους στόχους του ανακοινωθέντος της Επιτροπής. Ωστόσο, η θέση τους εξέφρασε μια προτίμηση για συγκεκριμένες πτυχές του προβλήματος της σήμανσης. Τέσσερα θέματα έχουν εν προκειμένω ιδιαίτερη σημασία.

Πρώτον, τα βαλτικά κράτη στηρίζουν αποφασιστικά την ιδέα της θέσπισης ελάχιστων απαιτήσεων για τα προγράμματα οικολογικής σήμανσης, σύμφωνα με τις προσδοκίες των εμπλεκόμενων μερών, δηλαδή των αλιέων, των μεταποιητών και των καταναλωτών. Αυτά τα προγράμματα πρέπει να βασίζονται σε εθελοντική συμμετοχή.

Δεύτερον, η αρχή της εθελοντικής συμμετοχής πρέπει να σημαίνει, στην πράξη, την απόρριψη κάθε είδους οικονομικών διακρίσεων ή εμπορικών φραγμών.

Τρίτον, ένα μείζον στοιχείο αυτών των εγγυήσεων πρέπει να είναι η διασφάλιση ότι οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις και εταιρείες από λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες έχουν ισότιμη πρόσβαση στο σύστημα.

Τέταρτον, υπάρχει επίσης ανησυχία σε χώρες της Βαλτικής σχετικά με τους περιορισμούς που αφορούν τον έλεγχο και την εποπτεία των αλιευμάτων στην ανοιχτή θάλασσα, περιορισμούς που συμβαίνουν για χρόνια και των οποίων η άρση αποδείχτηκε δυσχερής. Για την ώρα, είναι ευκολότερο να δούμε μια διαφορά από πλευράς περιβαλλοντικών συνεπειών στον τομέα της υδατοκαλλιέργειας, όπου η σήμανση είναι πιο εύκολο να θεσπιστεί.

Τέλος, θέλω να πω ότι συμφωνώ με το μήνυμα «εργαλείο στο κουτί» (‘tool in the box’) της κ. Fraga, που αποτελεί έμπνευση για την Ευρωπαϊκή Ένωση και μας παρέχει μια πραγματική ευκαιρία να δείξουμε στον κόσμο τρόπους αναζήτησης για την εφαρμογή επί μακρόν αναμενόμενων σχεδίων στο πεδίο της οικολογικής σήμανσης.

  James Nicholson (PPE-DE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, καταρχάς, θα ήθελα και εγώ να συγχαρώ την εισηγήτρια. Ως συνήθως, συνέταξε μια εξαιρετική έκθεση· δεν αναμένουμε κάτι άλλο από αυτήν.

Η επισήμανση είναι επί του παρόντος μια λέξη «της μόδας» και, εάν πρέπει να υπάρχει, ας την κρατήσουμε απλή και σαφή. Δεν θα πρέπει να αποτελέσει επιπλέον βάρος για τη βιομηχανία. Ζητώ επίσης τη συμβολή όσων πρέπει να εφαρμόσουν αυτήν την επισήμανση, ώστε να διασφαλιστεί ότι θα είναι σαφής και διαφανής, ότι θα έχει σωστό σχεδιασμό και θα μπορεί εύκολα να είναι ορατή και κατανοητή.

Ο κ. Maat ορθώς είπε ότι η Επιτροπή πρέπει να κάνει καλά τη δουλειά της επ’ αυτού. Στηρίζω πλήρως όσα λέει.

Αυτό δεν πρέπει να χρησιμοποιηθεί ως μέσο εναντίον της βιομηχανίας. Ανησυχώ ότι θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από ορισμένους επιστήμονες και από κάποιους άλλους ως μια ευκαιρία για την παρακώλυση των TAC και των ποσοστώσεων όταν υπάρχει διαφωνία μεταξύ των αλιέων και των επιστημόνων.

Δεν πιστεύω ότι χρειαζόμαστε ή αξιώνουμε μια πολιτική που να είναι κοινή για όλα. Εάν ακολουθήσουμε αυτόν τον δρόμο, θα προκαλέσουμε επικίνδυνες αντιδράσεις. Δεν υπάρχουν παντού τα ίδια προβλήματα, και έχω βαθιά συναίσθηση της ανάγκης, όπου αυτό χρειάζεται, να διασφαλιστεί ο σεβασμός των περιφερειακών διαφορών.

Άκουσα με ενδιαφέρον τον Επίτροπο. Είπε ότι θα επανέλθει στο Κοινοβούλιο όταν η Επιτροπή λάβει μια απόφαση. Κύριε Επίτροπε, δεν θα ήταν καλύτερο να είστε σε διαβούλευση με το Κοινοβούλιο καθ’ όλη τη διάρκεια, και όχι να επιστρέψετε και να μας πείτε τι έχετε αποφασίσει; Μιλήσατε για ένα «εργαλείο στο κουτί σας». Δεν πρέπει να γίνει άλλο ένα εργαλείο στο κουτί σας με το οποίο θα μπορείτε να ασκείτε γραφειοκρατικό έλεγχο στη βιομηχανία. Δεν έχω πεισθεί πλήρως ότι ο καταναλωτής πράγματι ζητά κάτι τέτοιο.

Τέλος, μπορώ να πω στην κ. Fraga Estévez και σε εσάς, κύριε Πρόεδρε, ότι στο Μπέλφαστ επικρατεί σήμερα μεγάλη χαρά: κερδίσαμε την ποδοσφαιρική ομάδα της Ισπανίας με σκορ 3-2. Η Βόρεια Ιρλανδία είναι ένα πολύ μικρό μέρος με 1,5 εκατ. ανθρώπους, και είχαμε πολλά προβλήματα κατά τη διάρκεια των χρόνων. Φαίνεται ότι στο ποδόσφαιρο μπορούμε να κερδίσουμε την Αγγλία, μπορούμε να κερδίσουμε τους Γερμανούς και μπορούμε να κερδίσουμε την Ισπανία, αλλά το περασμένο Σάββατο χύθηκαν πολλά δάκρυα στο Μπέλφαστ όταν η Ισλανδία μας κέρδισε με σκορ 3-0. Έτσι, το γεγονός ότι σήμερα κερδίσαμε την Ισπανία μάς έδωσε μεγάλη χαρά.

  Πρόεδρος. Σας ευχαριστώ, κύριε Nicholson. Δεν μπορώ να πω ότι τα νέα που μας φέρνετε είναι καλά για εμάς, αλλά συγχαρητήρια.

  Joe Borg, Μέλος της Επιτροπής. (EN) Κύριε Πρόεδρε, καταρχάς θα ήθελα να ευχαριστήσω την εισηγήτρια, την κ. Fraga Estévez, και όσους μίλησαν απόψε.

Μολονότι δεν συμφωνώ με όλες τις πτυχές, η Επιτροπή και το Κοινοβούλιο βρίσκονται στο ίδιο μήκος κύματος όσον αφορά την έγκριση αποφάσεων με βάση την αποτίμηση των δασμών και ευρείες διαβουλεύσεις. Θα τονίσω στον τελευταίο ομιλητή, τον κ. Nicholson, ότι η αποψινή συζήτηση αντικατοπτρίζει πλήρως τον τρόπο που η Επιτροπή ήθελε να εμπλέξει το Κοινοβούλιο πριν από την έναρξη της νομοθετικής φάσης σχετικά με τα όσα πρέπει να γίνουν σχετικά με την οικολογική επισήμανση. Προφανώς, όσον αφορά αυτήν τη νομοθετική φάση, η συμμετοχή του Κοινοβουλίου θα αποτελέσει προτεραιότητα πριν από την ολοκλήρωση της όλης διαδικασίας σχετικά με το σύστημα οικολογικής επισήμανσης.

Επιτρέψτε μου να αναφερθώ σε ορισμένα συγκεκριμένα θέματα που ετέθησαν κατά τη διάρκεια της συζήτησης. Τα περισσότερα από τα υπάρχοντα συστήματα είναι στην πραγματικότητα σχετικά συνεπή και δεν είναι παραπλανητικά. Ωστόσο, η προτιμώμενη επιλογή της Επιτροπής για τη θέσπιση ελάχιστων κριτηρίων για συστήματα οικολογικής επισήμανσης θα βάλει το σύστημα σε τάξη, όπου αυτό είναι απαραίτητο, και θα αυξήσει την εμπιστοσύνη των καταναλωτών. Επίσης, θα διασφαλίσουμε καλύτερη ποιότητα των προϊόντων και θα προβλέπεται η διαφάνεια και η ικανότητα διαπίστωσης της προέλευσης και του προορισμού των προϊόντων που θα βρίσκονται στην αγορά.

Αναφορικά με το θέμα που έθεσαν διάφοροι ομιλητές σχετικά με την προτίμηση για ένα ενιαίο σύστημα οικολογικής επισήμανσης, είναι ακόμη νωρίς για να ληφθεί μια οριστική και τελική απόφαση. Ωστόσο, η Επιτροπή έχει δηλώσει ποια επιλογή προτιμά, και θα πρέπει να υπογραμμίσω ότι η Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, η Συμβουλευτική Επιτροπή Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας, και οι περισσότεροι εκπρόσωποι της βιομηχανίας και των ενδιαφερομένων φορέων στηρίζουν αυτήν την επιλογή. Ωστόσο, μολονότι φαίνεται ότι υπάρχει μια προτίμηση για την επιλογή 3 –η επιλογή που προτιμά η Επιτροπή– ήτοι ο ορισμός ελάχιστων κριτηρίων, δεν έχει ακόμη επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ των κρατών μελών σε επίπεδο Συμβουλίου.

Για τον λόγο αυτόν, τονίζω το γεγονός ότι είναι ακόμη πολύ νωρίς για να λάβουμε μια σταθερή και οριστική θέση για τον τρόπο που θα προχωρήσουμε. Εντούτοις, αυτή η συζήτηση έχει σίγουρα συμβάλει στην καλύτερη ενημέρωσή μας σχετικά με τη θέση του Κοινοβουλίου και τη θέση των βουλευτών του.

Αναφορικά με το θέμα της συλλογής των αλιευτικών πόρων με βιώσιμο τρόπο, θα ήθελα να αναφερθώ στην ανακοίνωση της Επιτροπής, η οποία τονίζει ότι ο στόχος της πολιτικής σχετικά με την οικολογική επισήμανση για τα ψάρια και τα αλιευτικά προϊόντα βασίζεται στην έννοια της βιώσιμης αλιείας. Η ανακοίνωση ορίζει ότι τα συστήματα οικολογικής επισήμανσης, εάν βασίζονται σε σαφώς καθορισμένα κριτήρια και κατάλληλους δείκτες, μπορούν να βοηθήσουν τόσο στην παρακολούθηση της προόδου που σημειώνεται όσον αφορά τη βιωσιμότητα στην αλιεία, όσο και στη μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση του κοινού αναφορικά με ζητήματα βιωσιμότητας. Εν συνεχεία, κάνει αναφορά στη βιώσιμη εκμετάλλευση αναφορικά με το άρθρο 3(ε) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2371/2002 του Συμβουλίου.

Όσον αφορά τα υπόλοιπα θέματα που τέθηκαν, συμφωνώ με τα σχόλια σχετικά με τη σημασία της ανεξάρτητης διαπίστευσης και πιστοποίησης. Τα πρότυπα και οι διαδικασίες ISO παρέχουν εγγυήσεις σε αυτόν τον τομέα. Ωστόσο, η Επιτροπή δεν έχει άμεση αρμοδιότητα για την επιβολή αυτών των κανόνων.

Συμφωνώ επίσης με τα σχόλια που έγιναν σχετικά με το γεγονός ότι η οικολογική επισήμανση πρέπει να είναι ξεκάθαρη και σαφώς κατανοητή, ούτως ώστε να γίνεται εύκολα κατανοητή από τους καταναλωτές. Επιπλέον, οι οικολογικές επισημάνσεις βοηθούν στην καταπολέμηση της παράνομης, αδήλωτης και ανεξέλεγκτης αλιείας και την προώθηση αποδείξεων όσον αφορά τις βιώσιμες αλιευτικές πρακτικές.

Βάσει όλης της άσκησης που έχει αναληφθεί, θα ευαισθητοποιήσουμε περισσότερο το κοινό. Τα κριτήρια του FAO θα λαμβάνονται υπόψη όσον αφορά τον καθορισμό της βάσης των συστημάτων οικολογικής επισήμανσης. Επιπλέον, τα συστήματα δεν πρέπει να αποτελούν βάρος για τις ΜΜΕ ή να είναι τόσο περίπλοκα ώστε να μην μπορούν να εφαρμοστούν αποτελεσματικά από τους ενδιαφερόμενους φορείς.

  Πρόεδρος. Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί αύριο στις 12.00.