Πρόεδρος. Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση πέντε προτάσεων ψηφίσματος σχετικά με την Ζιμπάμπουε(1).
Jaromír Kohlíček (GUE/NGL), συντάκτης. – (CS) Κυρίες και κύριοι, η Ζιμπάμπουε είναι η πρώην Νότια Ροδεσία. Το καθεστώς που ασκεί την εξουσία στη χώρα θεωρείται σε ολόκληρη την Ευρώπη σκληρή δικτατορία. Μετά τη μεταβίβαση της εξουσίας στους σημερινούς κυβερνώντες, οι αγρότες εκδιώχθηκαν γρήγορα από τα παλαιά αγροκτήματα, και η χώρα παραπαίει συνεχώς στο χείλος του λιμού. Η κυβέρνηση Μουγκάμπε κάλεσε, συνεπώς, τους λευκούς απογόνους των αποικιοκρατών να επιστρέψουν στη γη και τους έδωσε τα αγροκτήματα, οπότε η κατάσταση βελτιώθηκε πολύ γρήγορα. Σήμερα οι άνθρωποι και πάλι εκδιώκονται σταδιακά, ακόμη και δολοφονούνται, αν και η κυβέρνηση δεν έχει καν ξεκινήσει να εκπαιδεύει τους εργαζόμενους στον γεωργικό τομέα πώς να καλλιεργούν με ορθολογικό τρόπο. Παρομοίως, δεν υπάρχει καμία στήριξη για συνεταιρισμούς ή για την αγορά κατάλληλου εξοπλισμού. Αυτά είναι τα κύρια προβλήματα που αντιμετωπίζει η οικονομία.
Η πρόταση ψηφίσματος εξετάζει τα πολιτικά προβλήματα και περιέχει μια σειρά μη ικανοποιητικών και κάπως αμφισβητούμενων προτάσεων. Αντιτίθεμαι σθεναρά στη γελοία έκκληση που απευθύνεται στη Νότιο Αφρική να αποκλείσει τη Ζιμπάμπουε από το Παγκόσμιο Κύπελλο. Μήπως ήταν σκόπιμο να μην το πάρουμε σοβαρά; Δεν μπορώ επίσης να καταλάβω γιατί, υποστηρίζοντας το σημείο Δ, οι συντάκτες λένε ότι η κυριότερη αντιπολιτευτική δύναμη δυστυχώς διασπάστηκε σε δύο παρατάξεις τον Οκτώβριο του 2005. Αν η παρατήρηση αυτή επιρρίπτει την ευθύνη για κάτι στον Μουγκάμπε, δεν καταλαβαίνω την ουσία της κατηγορίας. Αν θέλουμε πραγματικά να γελοιοποιηθούμε, μπορούμε να ζητήσουμε από τους τοπικούς σαμάνους να στερέψουν τα ποτάμια και να εξαφανίσουν τους καταρράκτες Βικτώρια.
Θα ήθελα να κάνω μία ακόμη παρατήρηση, σχετικά με το σημείο 5. Σε κάποια κράτη μέλη της ΕΕ, το ποσοστό συμμετοχής στης εκλογές ήταν επίσης εξαιρετικά χαμηλό. Δεν αναγνωρίζουμε όμως τη νομιμότητα των εκλεγμένων αντιπροσώπων, των μελών του Κοινοβουλίου, των γερουσιαστών και κάποιων από τους συναδέλφους μας βουλευτών του ΕΚ; Πρέπει να πω ότι είμαι πραγματικά σοκαρισμένος από αυτό το σημείο του ψηφίσματος. Η Συνομοσπονδιακή Ομάδα της Ευρωπαϊκής Ενωτικής Αριστεράς/Αριστερά των Πρασίνων των Βορείων Χωρών θα απόσχει από την ψηφοφορία για την έγκριση του ψηφίσματος.
Θα ολοκληρώσω με μια ερώτηση προς τον Επίτροπο. Κύριε Επίτροπε, πώς υποστηρίζουμε την κυβέρνηση της Νοτίου Αφρικής, την οποία καλούμε να βελτιώσει την αντιμετώπιση των προσφύγων από τη Ζιμπάμπουε;
Geoffrey Van Orden (PPE-DE), συντάκτης. – (ΕΝ) Κύριε Πρόεδρε, εδώ και περισσότερα από έξι χρόνια, το Κοινοβούλιο ζητά επίμονα σθεναρή δράση προκειμένου να επέλθει αλλαγή προς το καλύτερο στη Ζιμπάμπουε, αλλά εξακολουθούμε να διαπιστώνουμε την απελπιστικά δεινή κατάσταση εκατομμυρίων απλών ανθρώπων σ’ αυτή τη χώρα. Οι άνθρωποι αυτοί υποφέρουν σε καθημερινή βάση από την έντονη πολιτική καταπίεση, την κατάρρευση της οικονομίας και την έλλειψη ζωτικών προμηθειών σε τροφή, νερό και ιατρικό υλικό. Το Παγκόσμιο Πρόγραμμα Σίτισης των Ηνωμένων Εθνών αναμένει να διανείμει βοήθεια σε σχεδόν τέσσερα εκατομμύρια υποσιτιζόμενους εφέτος – άνω του ενός τρίτου του πληθυσμού.
Ο ιός HIV/Aids έχει καταστροφική επίδραση στη χώρα, καθώς ένας στους πέντε ενήλικες είναι οροθετικός και πάνω από ένα εκατομμύριο παιδιά είναι ορφανά λόγω της απώλειας των γονέων τους από το Aids. Η ανεργία πλήττει το 70% του πληθυσμού. Η πολιτική και οικονομική κατάσταση της Ζιμπάμπουε βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο της 26ετούς ιστορίας της ως ανεξάρτητου κράτους. Η δράση που έχει αναλάβει η διεθνής κοινότητα είναι, στην καλύτερη περίπτωση, χλιαρή και στερείται της δέσμευσης που απαιτείται για να έχει πραγματικό αντίκτυπο στην κατάσταση στη Ζιμπάμπουε.
Η Νότιος Αφρική θα έπρεπε να ηγείται των διεθνών προσπαθειών για την άσκηση πίεσης στο καθεστώς Μουγκάμπε προκειμένου να προβεί σε δημοκρατικές παραχωρήσεις, αλλά φοβάμαι ότι η ήπια διπλωματία του Προέδρου Μπέκι δεν έχει επιτύχει τίποτε το απτό. Μέσω της παροχής ηλεκτρισμού, αραβόσιτου και πιστώσεων, η Νότιος Αφρική θα μπορούσε να ασκήσει τεράστια επιρροή στο καθεστώς Μουγκάμπε. Ωστόσο, δεν το έχει πράξει.
Τώρα παρατηρούμε μια ανάκαμψη του κινεζικού ενδιαφέροντος για πολλά μέρη της Αφρικής, συμπεριλαμβανομένης της Ζιμπάμπουε. Η κινεζική κυβέρνηση φαίνεται πως δεν έχει αναστολές ως προς την υποστήριξη τυραννικών καθεστώτων και την προμήθευσή τους με όπλα καταστολής ως αντάλλαγμα για την πρόσβαση σε φυσικούς πόρους. Ελάχιστα δείγματα διπλωματικής προσπάθειας βλέπω από μέρους της ΕΕ ή των κυβερνήσεων των κρατών μελών να διακόψουν τη δράση αυτών των διεθνών πηγών υποστήριξης που διατηρούν τον Μουγκάμπε στην εξουσία. Η ΕΕ δεν έχει τηρήσει επαρκώς σθεναρή στάση όσον αφορά την αυστηρή εφαρμογή του ίδιου της του καθεστώτος κυρώσεων. Δεν είναι άξιο απορίας ότι ο Μουγκάμπε δεν λαμβάνει τίποτε από όλα αυτά σοβαρά υπόψη.
Εάν η διεθνής κοινότητα σκοπεύει σοβαρά να ασχοληθεί με τις τραγικές συνθήκες που επικρατούν στη Ζιμπάμπουε, τότε το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών θα πρέπει να διερευνήσει επειγόντως την κατάσταση στη χώρα. Εάν δεν αποδώσουμε μεγαλύτερη προτεραιότητα στη Ζιμπάμπουε, το καθεστώς Μουγκάμπε θα συνεχιστεί ως την πλήρη κατάρρευση της Ζιμπάμπουε, όταν η χώρα θα είναι αδύνατο να ανακάμψει μόνη της χωρίς τεράστια διεθνή ενίσχυση. Η άμεση ανάληψη δράσης από τη διεθνή κοινότητα μπορεί να συμβάλει στην αποσόβηση αυτής της κατάστασης.
Karin Scheele (PSE), συντάκτρια. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, δεν είναι η πρώτη φορά που συζητούμε ένα ψήφισμα για τη Ζιμπάμπουε, πρέπει όμως να παραδεχτώ ότι, από πλευράς περιεχομένου, έχουμε συζητήσει και καλύτερα ψηφίσματα.
Πολύ περισσότερο κατά τη συνεργασία μας με τις χώρες ΑΚΕ, η έλλειψη δημοκρατίας και οι μαζικές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Ζιμπάμπουε, μαζί με τη σοβαρή οικονομική κρίση και τις ελλείψεις σε τρόφιμα, την ανεργία και τον υπερπληθωρισμό που την συνοδεύουν, έχουν συχνά δώσει αφορμή για κριτική και συζητήσεις. Αν αναλογιστεί κανείς όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζει μια χώρα η οποία ήταν κάποτε γνωστή ως «σιτοβολώνας της Αφρικής», δεν μπορεί παρά να μιλήσει για τους πολλούς και θαρραλέους ανθρώπους οι οποίοι, σε κλίμα έντονης καταπίεσης, έχουν την τόλμη να στηλιτεύουν συνεχώς τις αδικίες που εξακολουθούν να παρατηρούνται.
Κατά την έγκριση των ψηφισμάτων, στόχος μας πρέπει να είναι να ενισχύσουμε το θάρρος των ανθρώπων εκείνων που αγωνίζονται για ελευθερία, δημοκρατία και ανάπτυξη. Η εντύπωση όμως που μου δίνουν ορισμένα τμήματα του σημερινού ψηφίσματος είναι ότι αυτό δεν θα κάνει κάτι τέτοιο και θεωρώ ότι είναι απλώς λάθος, σε ένα ψήφισμα για ένα ζήτημα επείγουσας σημασίας, να γίνεται αναφορά σε ένα Παγκόσμιο Κύπελλο που πρόκειται να διεξαχθεί το 2010.
Από τη 13η Σεπτεμβρίου –γεγονός που καθιστά πράγματι το ζήτημα επείγον– πρόκειται να πραγματοποιηθούν διαδηλώσεις σε ευρεία κλίμακα για την ακρίβεια σε εθνική κλίμακα, τις οποίες έχουν οργανώσει συνδικάτα και άλλες οργανώσεις, και οι οποίες έχουν ως στόχο να επιστήσουν την προσοχή στην αυξανόμενη αθλιότητα του λαού και να απαιτήσουν από την κυβέρνηση βασικούς μισθούς που να υπερβαίνουν το όριο της φτώχειας, καθώς και κοινωνική ευθύνη. Ο Πρόεδρος Μουγκάμπε έχει ήδη αναγγείλει ότι κάθε διαδήλωση θα κατασταλεί.
Είναι σημαντικό να διασφαλίσουμε ότι αυτές οι ειρηνικές διαμαρτυρίες, οι οποίες καταδεικνύουν τις τρομερές συνθήκες στις οποίες ζει ο λαός της χώρας, θα μπορέσουν να πραγματοποιηθούν χωρίς αστυνομικές επεμβάσεις· θέλω δε να τονίσω στον κ. Επίτροπο ότι πρέπει να σκεφτούμε, λαμβάνοντας υπόψη το υπάρχον καθεστώς στην περιοχή, με ποιον τρόπο θα κατορθώσουμε να στείλουμε παρατηρητές οι οποίοι να διασφαλίσουν το δικαίωμα της ελεύθερης έκφρασης γνώμης και το δικαίωμα της διαδήλωσης.
Marcin Libicki (UEN), συντάκτης. – (PL) Κύριε Πρόεδρε, η Ζιμπάμπουε είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα για το πώς μπορεί να επικρατήσει η άσχημη πλευρά της αποαποικιοποίησης. Όπως μόλις είπε η προηγούμενη ομιλήτρια, υπήρξε μια εποχή όπου η Νότια Ροδεσία ή η σημερινή Ζιμπάμπουε ήταν ο σιτοβολώνας ενός μεγάλου μέρους της Αφρικής. Σήμερα, δεν είναι καν σε θέση να θρέψει τον ίδιο της τον λαό.
Έχουμε δει αυτές τις αρνητικές πλευρές της αποαποικιοποίησης σε πολλές χώρες, ιδίως στις αφρικανικές χώρες, όπου η μεταβίβαση της εξουσίας στα χέρια ανεύθυνων και διεφθαρμένων πολιτικών δυνάμενων κατέληξε στις πλέον θλιβερές συνέπειες για τα κράτη που υποτίθεται ότι έπρεπε να χαίρονται για την ανεξαρτητοποίησή τους από τις αποικιακές δυνάμεις. Αντίθετα, οι κάτοικοί τους καταδικάστηκαν σε αφανισμό. Η σημερινή πρόταση του ηγέτη της Ζιμπάμπουε να επιστρέψει τα αγροκτήματα στους πρώην ιδιοκτήτες τους έρχεται σαφώς πολύ αργά, και δεν καταφέρνει να εμπνεύσει την παραμικρή εμπιστοσύνη.
Πιστεύω ότι πρέπει να στρέψουμε όλες τις προσπάθειές μας στην παροχή ανθρωπιστικής και εκπαιδευτικής βοήθειας, διότι πραγματικά δεν βλέπω κανέναν άλλο τρόπο διεξόδου από αυτή την κατάσταση ή κανέναν άλλον τρόπο ενέργειας.
Raül Romeva i Rueda (Verts/ALE), συντάκτης. – (ES) Κύριε Πρόεδρε, η πολιτική κρίση και η κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Ζιμπάμπουε εξακολουθεί να είναι ένα σοβαρό και ανησυχητικό θέμα. Σε αυτό πρέπει να προσθέσουμε την επιδείνωση των συνθηκών διαβίωσης και την αυξανόμενη φτώχεια. Ωστόσο, θα ήθελα να εστιάσω ιδιαίτερα, σε μια συγκεκριμένη πτυχή η οποία έχει επίσης θιχτεί και η οποία επιπλέον αποτελεί ένα επίκαιρο θέμα που συζητάμε συχνά κατά τη διάρκεια αυτών των επειγουσών συζητήσεων: την ελευθερία της έκφρασης.
Μόλις χθες μιλούσαμε για την Κίνα και εκφράζαμε τη λύπη μας για τον υψηλό βαθμό κυβερνητικού ελέγχου που υπάρχει σήμερα στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, ιδιαίτερα στο Διαδίκτυο. Φαίνεται ότι η Ζιμπάμπουε έχει εμπνευστεί από την κινεζική μέθοδο στην εκπόνηση του δικού της νόμου για την παρεμπόδιση των επικοινωνιών και αυτό συμβαίνει στο πλαίσιο ενός νομοθετικού συστήματος που είναι ήδη πολύ περιοριστικό όσον αφορά τις ελευθερίες.
Η Κίνα αποτελεί μεγάλη έμπνευση από αυτή την άποψη, καθώς όπως δήλωσε το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων σε μια πρόσφατη έκθεση, το κινεζικό σύστημα ελέγχου, γνωστό ως το «μεγάλο τείχος προστασίας» είναι το πιο εξελιγμένο σύστημα αυτού του είδους στον κόσμο.
Σύμφωνα με το δίκαιο της Ζιμπάμπουε, ο στρατός, οι μυστικές υπηρεσίες, η αστυνομία και ακόμη και το γραφείο του Προέδρου θα είναι σε θέση να ελέγχουν και να παρακολουθούν το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, να ακούν τηλεφωνικές συνομιλίες και να λογοκρίνουν το Διαδίκτυο, και όλα αυτά χωρίς την ανάγκη νομικής εντολής. Αυτό θα επηρέαζε τη σχέση μεταξύ γιατρών και των ασθενών τους, για παράδειγμα, μεταξύ δικηγόρων και των πελατών τους και μεταξύ δημοσιογράφων και των πηγών τους και θα αποτελούσε αναμφίβολα μια τεράστια απειλή για την ιδιωτική ζωή, τις ΜΚΟ και τους ανθρώπους που εργάζονται για την προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Για όλους αυτούς τους λόγους, πιστεύω ότι είναι καθήκον μας να ζητήσουμε την απόσυρση του συγκεκριμένου νόμου. Θα ήθελα, ωστόσο, να καταστήσω απολύτως σαφές ότι η ανησυχία μου ως προς αυτό το θέμα δεν αφορά αποκλειστικά τη Ζιμπάμπουε, ούτε αποκλειστικά την Κίνα. Πρέπει να αντιμετωπίσουμε αυτή την ανησυχία ως ένα παγκόσμιο φαινόμενο και πρέπει να επαγρυπνούμε, τόσο σε σχέση με τις χώρες που ανέφερα όσο και, για παράδειγμα, σε σχέση με τις Ηνωμένες Πολιτείες και την ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ο σεβασμός της ελευθερίας της έκφρασης και του δικαιώματος της ιδιωτικής ζωής πρέπει να είναι θεμελιώδη στοιχεία οποιασδήποτε σύγχρονης κοινωνίας. Σήμερα μιλάμε για τη Ζιμπάμπουε αλλά, θα ήθελα να τονίσω ότι, αυτό είναι ένα θέμα που δεν πρέπει να εξετάζουμε αποκλειστικά σε σχέση με αυτή τη χώρα.
Μάριος Ματσάκης (ALDE), συντάκτης. – (ΕΝ) Κύριε Πρόεδρε, μια σοβαρή και μακροχρόνια ανθρωπιστική, πολιτική και οικονομική κρίση εξακολουθεί, δυστυχώς, να ταλανίζει αυτήν την πρώην βρετανική αποικία, χωρίς καμία ένδειξη ή ελπίδα προσεχώς επερχόμενης βελτίωσης. Το ανίκανο και διεφθαρμένο κυβερνών καθεστώς υπό την ηγεσία του Ρόμπερτ Μουγκάμπε συνεχίζει να καταπιέζει τον λαό, ενώ οι διώξεις πολιτικών αντιπάλων, συνδικαλιστών, αγροτών, οργανώσεων υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δημοσιογράφων και δικαστικών λειτουργών παραμένουν εκτεταμένες.
Καλούμε την κυβέρνηση της Ζιμπάμπουε να αρχίσει να επιδεικνύει τον απαραίτητο σεβασμό στις διεθνείς συνθήκες και τα ανθρώπινα δικαιώματα και να διασφαλίσει την ανεξαρτησία του δικαστικού σώματος. Επιπλέον, είμαστε της άποψης ότι ένα σημαντικό βήμα προς τη σωτηρία της χώρας από ένα ακόμη χειρότερο μέλλον είναι η παραίτηση του κ. Μουγκάμπε από την εξουσία το συντομότερο δυνατόν. Μια τέτοια ενέργεια, διευκολυνόμενη από την έναρξη θετικών διαπραγματεύσεων μετάβασης μεταξύ των κομμάτων Zanu-PF, MDC και άλλων αντιπολιτευτικών κινημάτων, θα επιφέρει, πιστεύουμε, την πολυπόθητη αναζωογόνηση της κοινωνίας, της πολιτικής και της οικονομίας της Ζιμπάμπουε και θα φέρει ειρήνη και ευημερία στο λαό της κατά την τραυματική του μετάβαση από τη βρετανική αποικιοκρατία στην ανεξαρτησία και την ελευθερία.
Michael Gahler, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, ένα πράγμα που έχει παραμείνει σταθερό σε αυτό το Σώμα όλα τα χρόνια που είμαι μέλος του είναι οι συζητήσεις για τη Ζιμπάμπουε και τις κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές της συνθήκες, οι οποίες επιδεινώνονται συνεχώς. Οι εκκλήσεις προς τον Μουγκάμπε δεν είχαν αποτέλεσμα πολύ περισσότερο από ό,τι οι εκκλήσεις προς τους γείτονες της χώρας του –και συγκεκριμένα προς τη Νότια Αφρική– να αναλάβουν περισσότερες δεσμεύσεις. Και οι ενέργειες που αναλάβαμε εμείς στην ΕΕ ελάχιστα επηρέασαν εκείνους που έπρεπε.
Πώς έχουν τα πράγματα; Σύμφωνα με εκτιμήσεις, γύρω στα δύο εκατομμύρια άνθρωποι έχουν καταφύγει σε γειτονικές χώρες και οι περισσότεροι ζουν εκεί παράνομα. Μόνο η λεγόμενη «Επιχείρηση Αποκατάστασης της Τάξης» ξερίζωσε –με την πραγματική έννοια της λέξης– 700 000 ανθρώπους. Τέσσερα εκατομμύρια άνθρωποι δεν έχουν αρκετά τρόφιμα. Η ανεργία κυμαίνεται στο 70 % και ο ρυθμός πληθωρισμού είναι ο υψηλότερος στον κόσμο. Μια συνέπεια των αναγκαστικών επανεγκαταστάσεων είναι ότι ο αγώνας ενάντια στο AIDS δυσχεραίνεται, με 3 200 ανθρώπους να πεθαίνουν κάθε εβδομάδα από αυτό. Η δε νομοθεσία για τον έλεγχο και την καταπίεση του λαού είναι πλέον τόση όση ήταν πριν από την ανεξαρτησία.
Τι μπορούμε να κάνουμε; Ας φροντίσουμε ώστε οι διεθνείς οργανώσεις, οι οποίες δρουν στην περιοχή για λογαριασμό του ΟΗΕ, να παράσχουν απευθείας βοήθεια στον λαό, όπου αυτό είναι δυνατόν. Μπορούμε να μεριμνήσουμε ώστε ο Ερυθρός Σταυρός να συνεχίσει απερίσπαστα τη δράση του.
Κάτι που επίσης θέλω να ζητήσω –και απευθύνομαι συγκεκριμένα στην Επιτροπή– είναι να παράσχουμε βοήθεια από τον προϋπολογισμό της ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας για τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα στην κοινωνία των πολιτών της Ζιμπάμπουε, στους πολλούς και θαρραλέους ανθρώπους που βρίσκονται εκεί, είτε ανήκουν σε συνδικάτα, σε οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και σε εκκλησίες είτε σε ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης. Ας ρωτήσουμε τους Κινέζους με ποιον στη Ζιμπάμπουε επιθυμούν να έχουν σχέσεις σε μακροχρόνιο ορίζοντα –με την κυβέρνηση ή με το λαό;– και ας εκμεταλλευτούμε κάθε ευκαιρία για να πούμε στους Νοτιοαφρικανούς συνομιλητές μας ότι, με την απραξία τους, ούτε την κατάσταση γι’ αυτούς τους ίδιους διευκολύνουν ούτε τους ανθρώπους στη Ζιμπάμπουε ωφελούν.
Józef Pinior, εξ ονόματος της Ομάδας PSE. – (PL) Κύριε Πρόεδρε, τα τελευταία χρόνια έχουμε γίνει μάρτυρες της επιδείνωσης της πολιτικής, κοινωνικής κατάστασης και της κατάστασης της υγείας στη Ζιμπάμπουε.
Η πολιτική δικτατορία του κ. Μουγκάμπε έφερε μαζί της την κοινωνική καταστροφή στη Ζιμπάμπουε. Η επιχείρηση Muramba-tsvina («Διώξτε τα σκουπίδια») άφησε περίπου 700 000 άτομα άστεγα. Γύρω στα τέσσερα εκατομμύρια άνθρωποι στη Ζιμπάμπουε κινδυνεύουν σήμερα από λιμοκτονία και τα κρούσματα του AIDS αυξάνονται συνεχώς. Το αποτέλεσμα είναι μια κατάσταση όπου πάνω από 3 000 άνθρωποι πεθαίνουν κάθε εβδομάδα στη χώρα αυτή. Οι τελευταίες κινήσεις του καθεστώτος Μουγκάμπε να προσπαθήσει να ελέγξει τον Ερυθρό Σταυρό προκαλούν ιδιαίτερη ανησυχία.
Σε αυτή την κρίσιμη στιγμή, το Σώμα πρέπει να επικεντρωθεί στις δραστηριότητες των συνδικαλιστικών ενώσεων στη Ζιμπάμπουε, και συγκεκριμένα στις διαδηλώσεις που θα πραγματοποιήσουν οι συνδικαλιστικές ενώσεις τις ερχόμενες εβδομάδες. Οι συνδικαλιστικές ενώσεις στη Ζιμπάμπουε αξίζουν την ιδιαίτερη στήριξή μας.
Alyn Smith, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (ΕΝ) Κύριε Πρόεδρε, η τρομερή αυτοεπιβληθείσα κατάσταση στη Ζιμπάμπουε δεν χρειάζεται εκ νέου παρουσίαση στο Σώμα. Καταδεικνύει τα όρια της ισχύος μας. Η διακοπή της βοήθειας θα έπληττε μόνο τους πλέον ευάλωτους· ωστόσο, αυτή είναι η μοναδική δυνατότητα επιρροής που διαθέτει το Σώμα επί του καθεστώτος της Ζιμπάμπουε.
Μπορούμε να βρούμε άλλο μέσο; Σχετικά με αυτό, θα ήθελα να αναφερθώ στην παράγραφο 8 της πρότασης ψηφίσματος, που προτείνει τον αποκλεισμό της Ζιμπάμπουε από το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2010. Θα έλεγα, αντίθετα με τους συναδέλφους μου, ότι αυτή είναι μια καλή ιδέα. Θα ήμουν ευγνώμων αν άκουγα τις απόψεις της Επιτροπής επ’ αυτού.
Είδαμε αυτή την εβδομάδα την αδελφοσύνη και τη φιλία που εκπηγάζει από το διεθνές ποδόσφαιρο. Η ομάδα μου, η Σκωτία, ήταν στη Λιθουανία πρόσφατα και δεν έχω αμφιβολία ότι δημιουργήθηκαν αρκετές φιλίες. Ωστόσο, η συμμετοχή είναι προνόμιο, όχι δικαίωμα. Ο αποκλεισμός από το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2010 θα υπογράμμιζε τον διεθνή αποτροπιασμό για το καθεστώς του κ. Μουγκάμπε χωρίς να πλήξει τον λαό της Ζιμπάμπουε, και παρόλα αυτά θα γινόταν αντιληπτή σε ολόκληρη αυτή τη χώρα που είναι μανιώδης με το ποδόσφαιρο. Μου φαίνεται θετική και χρήσιμη ιδέα. Θα ήμουν ευγνώμων αν άκουγα τη άποψη του Επιτρόπου επ’ αυτού.
Koenraad Dillen (NI). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, η οδυνηρή κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Ζιμπάμπουε, όπως όλοι γνωρίζουμε, είναι εδώ και αρκετό καιρό ένα ζήτημα που προκαλεί εντονότατη ανησυχία και δεν είναι η πρώτη φορά που έχει μια θέση στην ημερήσια διάταξη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Εδώ και πόσα χρόνια ο μαρξιστής δικτάτορας Μουγκάμπε εφαρμόζει τις ρατσιστικές πολιτικές του εναντίον των λευκών αγροτών της χώρας του; Ασκεί ανενόχλητος μια πολιτική εθνικής εκκαθάρισης, τα κύρια θύματα της οποίας είναι η συντριπτική πλειοψηφία του μαύρου πληθυσμού της Ζιμπάμπουε.
Η Ζιμπάμπουε ήταν, σε τελική ανάλυση, μια αγροτική χώρα κάποτε, και μια χώρα μεταξύ των λίγων νοτίως της Σαχάρας που μπορούσε να εξάγει την αγροτική παραγωγή της. Ο Μουγκάμπε, με την τρέλα του, έφερε τον λαό του σε μια κατάσταση αθλιότητας. Η γεωργία καταρρέει και η πείνα εξαπλώνεται παντού.
Είναι καιρός να αναλάβουμε αποτελεσματική δράση εναντίον του. Όπως και στην περίπτωση του Charles Taylor της Λιβερίας, η διεθνής κοινότητα πρέπει να αντιμετωπίσει τον Μουγκάμπε ως κάποιον που έχει διαπράξει εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και πρέπει να δώσει λόγο για αυτά. Η Αφρική είναι ακόμη ένα μέρος όπου η πολιτική δεν πρέπει να ασκείται με δυο μέτρα και δυο σταθμά.
John Attard-Montalto (PSE). – (ΕΝ) Κύριε Πρόεδρε, φαίνεται ότι, με την πάροδο του χρόνου, η Ευρωπαϊκή Ένωση γίνεται όλο και περισσότερο αναποτελεσματική όσον αφορά την αντιμετώπιση ορισμένων δικτατοριών.
Είναι μεγάλο κρίμα που μια υπέροχη χώρα σαν τη Ζιμπάμπουε έχει αφεθεί να εκπέσει στη σημερινή της κατάσταση, ενώ, αν εξαιρέσουμε τα ελάχιστα μέτρα που έχουμε λάβει για να καταπολεμήσουμε τη δικτατορία του κ. Μουγκάμπε, παραμένουμε αμέτοχοι παρατηρητές. Συζητάμε τα όσα συμβαίνουν, περιορίζουμε ίσως την οργάνωση ταξιδιών των υπαιτίων και των στενών συγγενών τους και έπειτα θεωρούμε ότι κάνουμε κάτι για να βοηθήσουμε αυτούς που υφίστανται τη λαίλαπα: όχι μόνο τους λευκούς, αλλά και μια ευμεγέθη ομάδα ιθαγενών μαύρων Ζιμπαμπουανών. Είναι καιρός να υψώσουμε το ανάστημά μας και να αρχίσουμε πραγματικά να δρούμε αντί απλώς να συζητάμε.
Ryszard Czarnecki (NI). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, ο αυστριακός συνάδελφός μας έχει δίκιο ότι αυτή δεν είναι αυτή η πρώτη φορά που συζητάμε για τη Ζιμπάμπουε σε αυτό το Σώμα. Έχει γίνει κάτι σαν ιστορία δίχως τέλος και από πολλές απόψεις η Ζιμπάμπουε κατέχει παγκόσμια ρεκόρ, με το 70% της ανεργίας, με το υψηλότερο ποσοστό πληθωρισμού στον κόσμο, με 3 200 θανάτους από AIDS κάθε εβδομάδα, και το χαμηλότερο ποσοστό συμμετοχής στις εκλογές παγκοσμίως, δηλαδή 15%.
Τέσσερα εκατομμύρια άνθρωποι σε αυτή τη χώρα κινδυνεύουν από λιμοκτονία. Η κατάσταση είναι μια πρόκληση για ολόκληρο τον κόσμο, περιλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ελπίζω ότι αυτή τη φορά θα προχωρήσουμε πέρα από τα λόγια, και συμφωνώ με όσα είπε πριν λίγο ο κ. Rueda, ο ισπανός συνάδελφός μας, σχετικά με τη μη εφαρμογή δυο μέτρων και δυο σταθμών. Ασφαλώς, να αναφερθείτε στη Ζιμπάμπουε, αλλά προχωρήστε και πέρα από αυτήν διότι τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα παραβιάζονται και σε άλλες χώρες και πρέπει πάντα να αποφεύγουμε τα δυο μέτρα και τα δυο σταθμά. Είναι καλό που το Σώμα συζητά το θέμα αυτό ξανά, αλλά ας ελπίσουμε ότι είναι η τελευταία φορά.
Franco Frattini, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής. (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρακολουθεί με μεγάλο ενδιαφέρον τα γεγονότα στην Ζιμπάμπουε και ανησυχούμε ολοένα και περισσότερο για την επιδείνωση της πολιτικής κατάστασης και προπαντός της οικονομικής και κοινωνικής κατάστασης που επηρεάζει τους αμάχους, τους πολίτες.
Με βάση τις συνθήκες που επικρατούν σήμερα, καθώς η κυβέρνηση της Ζιμπάμπουε δεν έχει λάβει τα κατάλληλα μέτρα, ή μάλλον δεν έχει λάβει κανένα μέτρο για τη σοβαρή αντιμετώπιση της πολιτικής κρίσης, την προστασία των δικαιωμάτων και την τραγική οικονομική κρίση, δεν υπάρχει καμία περίπτωση ενδεχόμενης μείωσης ή ανάκλησης των μέτρων που έλαβε η Ευρωπαϊκή Ένωση έναντι της Ζιμπάμπουε. Με άλλα λόγια, δεν τίθεται καν θέμα συζήτησης!
Η στάση της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναντι της Ζιμπάμπουε δεν αλλάζει και η αποφασιστικότητά της επιβεβαιώθηκε πρόσφατα από τον συνάδελφο Louis Michel στις επαφές που είχε με τους εκπροσώπους της κυβέρνησης της Ζιμπάμπουε, κατά τις οποίες υπογραμμίσθηκε ότι η Επιτροπή είναι αποφασισμένη να αναλάβει ενεργό ρόλο στην προσπάθεια απεμπλοκής της κατάστασης. Παράλληλα, δεν μπορούμε να υποχωρήσουμε σε κανέναν από τους όρους που θέσαμε, κυρίως όσον αφορά τη θέσπιση δημοκρατικών κανόνων για την καθημερινή ζωή των πολιτών. Όσα ειπώθηκαν επιβεβαιώνουν τις ανησυχίες μας.
Παρακολούθησα με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον την πρόταση αποκλεισμού της Ζιμπάμπουε από το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου το 2010. Όπως γνωρίζετε, μια τέτοια απόφαση λαμβάνεται από τη Διεθνή Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία, αλλά, πέραν αυτού, προσωπικά θεωρώ πως πρόκειται για μια αξιόλογη ιδέα την οποία πρέπει να εξετάσουμε σοβαρά και να συζητήσουμε με τα κράτη μέλη στη Διεθνή Ομοσπονδία. Δεν είμαι σε θέση να πω σήμερα εάν το αποτέλεσμα θα είναι αυτό που ευχόμαστε, αλλά μπορώ να σας βεβαιώσω ότι θα ενημερώσω τους Επιτρόπους Louis Michel και Ferrero-Waldner για αυτήν την προοπτική. Πρέπει να εξετάσουμε το ζήτημα σοβαρά.
Υπάρχει ασφαλώς και ένα άλλο ζήτημα. Όπως είπα προηγουμένως, η Ευρώπη ελπίζει ότι η Ζιμπάμπουε θα επανέλθει σε μία πορεία αποκατάστασης των συνθηκών δημοκρατικής ζωής και οικονομικής προόδου. Είμαστε ασφαλώς πρόθυμοι να υποδείξουμε ορισμένες κατευθύνσεις, για παράδειγμα στο πλαίσιο του δέκατου προγράμματος προτεραιοτήτων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης, το οποίο παρέχει συγκεκριμένες ευκαιρίες, αλλά δεν μπορούμε σήμερα να μην θέσουμε έναν πολύ σαφή όρο στην Ζιμπάμπουε: η αποφασιστική μας στάση δεν πρόκειται να αλλάξει, εάν δεν προχωρήσει σοβαρά στο δρόμο προς τη δημοκρατία.
Παράλληλα, η Επιτροπή διεξάγει εντατικό διάλογο με τις γειτονικές χώρες και προπαντός με τα κράτη μέλη της Νοτιοαφρικανικής Αναπτυξιακής Κοινότητας και με την κυβέρνηση της Νοτίου Αφρικής. Συμφωνώ με όσα άκουσα: θα ζητάμε ολοένα και πιο πιεστικά από τις γειτονικές αυτές χώρες να κάνουν ακόμη περισσότερα!
Υποστηρίζουμε τις πρωτοβουλίες των Ηνωμένων Εθνών και, κατά την άποψή μου, είναι πολύ σημαντικό να ασκηθεί πίεση προς την κυβέρνηση της Ζιμπάμπουε από αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων αφρικανικών χωρών με κύρος, προκειμένου να βελτιωθούν επιτέλους οι πολιτικές και ανθρωπιστικές συνθήκες και να ανοίξει τουλάχιστον ο δρόμος για την εθνική συμφιλίωση.
Εν τω μεταξύ εξακολουθούμε να ανησυχούμε για τον πληθυσμό. Είναι προφανές ότι ενώ με την κυβέρνηση της Ζιμπάμπουε η στάση μας παραμένει ανυποχώρητη, θα πρέπει να φροντίσουμε για την άμεση υποστήριξη του λαού, ο οποίος δεν φέρει καμία ευθύνη για ένα καθεστώς που του στερεί την ελευθερία και τα οικονομικά μέσα. Μπορώ να σας επιβεβαιώσω ότι ο Επίτροπος Michel προτίθεται να συνεχίσει την υποστήριξη και τη χρηματοδότηση προγραμμάτων που αφορούν τον κοινωνικοοικονομικό τομέα, την ιατρική περίθαλψη και τον ρόλο των οργανώσεων στην περιοχή. Υπενθυμίζω ότι πρέπει να διευκολύνουμε και να ενθαρρύνουμε το έργο του Ερυθρού Σταυρού, καθώς και τα προγράμματα που αφορούν τη διακυβέρνηση, τον εκδημοκρατισμό, τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου. Κατά την άποψή μας, η άμεση υποστήριξη του λαού της Ζιμπάμπουε πρέπει να συνεχιστεί σε όλους αυτούς τους τομείς.