Πληρη πρακτικα των συζητησεων

Δευτέρα 25 Σεπτεμβρίου 2006 - Στρασβούργο

19. Δημιουργία ευρωπαϊκού πλαισίου προσόντων (συζήτηση)

  Πρόεδρος. Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση της έκθεσης (A6-0248/2006) του κ. Mann, εξ ονόματος της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, σχετικά με τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού πλαισίου προσόντων (2006/2002(INI)).

  Thomas Mann (PPE-DE), εισηγητής. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, Επίτροπε Figel’, κυρίες και κύριοι, αφού εμείς ως Ευρωπαϊκή Ένωση δεν μπορούμε να ανταγωνιστούμε τους χαμηλούς μισθούς και τις χαμηλές κοινωνικές προδιαγραφές των πρόσφατα εκβιομηχανισμένων χωρών, πρέπει αντ’ αυτού να συνεχίσουμε με συνέπεια την ανάπτυξη του δυναμικού μας για υψηλής ποιότητας εργασία. Προϋπόθεση γι’ αυτό είναι η εξειδικευμένη εκπαίδευση και συνεχής κατάρτιση. Τον Μάρτιο του 2005, οι υπουργοί Παιδείας των 25 κρατών μελών της ΕΕ δήλωσαν έτοιμοι για τον εκσυγχρονισμό των εθνικών τους συστημάτων, προκειμένου να αποκτήσει κάθε άτομο την ικανότητα να προσαρμόζεται στις ολοένα μεγαλύτερες απαιτήσεις των εγχωρίων και διεθνών αγορών εργασίας.

Υπάρχουν ακόμα μεγάλα εμπόδια στην πρόσβαση στην εκπαίδευση και κατάρτιση μεταξύ θεσμών και μεταξύ κρατών μελών, που δεν αφήνουν ούτε να αξιοποιηθούν αποτελεσματικά οι γνώσεις και οι ικανότητες, ούτε επιτρέπουν να υπάρχει διαφάνεια ως προς τα προσόντα. Το αποτέλεσμα είναι ότι δεν υπάρχει ακόμα επαρκής αναγνώριση των τίτλων σπουδών σε άλλες χώρες από αυτήν που αποκτήθηκαν. Ωστόσο, όσο πιο διαφανή είναι τα σχολικά συστήματα, τα συστήματα επαγγελματικής εκπαίδευσης και τα πανεπιστήμια, τόσο περισσότερες είναι οι δυνατότητες αξιολόγησης των ειδικών προτύπων που χρησιμοποιούνται στα κράτη μέλη – για παράδειγμα στην πατρίδα μου τη Γερμανία η αξιολόγηση της ποιότητας του «διπλού» συστήματος και της αξίας ενός διπλώματος ανώτερης τεχνικής εκπαίδευσης.

Το ευρωπαϊκό πλαίσιο προσόντων είναι ένα μεταγενέστερο πλαίσιο που έχει τρεις σκοπούς: πρώτον, να συνδέσει τα εθνικά με τα διεθνή προσόντα· δεύτερον, να διασφαλίσει την αναγνώριση, τη συγκρισιμότητα και τη δυνατότητα μεταφοράς προσόντων και, τρίτον, να μεριμνήσει για μεγαλύτερη διαφάνεια, πρόσβαση και κινητικότητα. Βάση του ΕΠΠ αποτελούν οκτώ επίπεδα αναφοράς με τα οποία περιγράφονται τα αποτελέσματα της μάθησης. Αρχίζουν από βασικές δεξιότητες για απλά καθήκοντα και φθάνουν μέχρι τις εξειδικευμένες ικανότητες που απαιτούνται για μια ακαδημαϊκή παιδεία. Πρέπει να δίδεται δυνατότητα απόκτησης επαγγελματικής ικανότητας σε καθένα από αυτά τα οκτώ επίπεδα, ανεξάρτητα από την εκπαιδευτική μέθοδο. Υπήρξε ευρεία συναίνεση από την πλευρά των κοινωνικών εταίρων, των βιομηχανικών και εμπορικών επιμελητηρίων, των βιοτεχνικών επιμελητηρίων, των εκπαιδευτικών φορέων, των καθηγητών επαγγελματικών σχολών, των εκπαιδευομένων και των εκπαιδευτών, των μαθητών και των φοιτητών, γιατί όλοι γνωρίζουν ότι με αυτό δεν αντικαθίστανται τα μέτρα των κρατών μελών αλλά συμπληρώνονται επί τη βάσει επιστημονικών γνώσεων και ότι η μεταφορά θα πρέπει να γίνει σε εθελοντική βάση.

Ως εισηγητής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, επέκρινα ορισμένα σημεία της πρότασης της Επιτροπής, όπου δίδεται υπερβολικό βάρος στην ακαδημαϊκή παιδεία και δεν λαμβάνεται επαρκώς υπόψη η επαγγελματική εκπαίδευση. Επίσης εξακολουθώ να θεωρώ ότι χρειάζεται μία ακόμα σαφέστερη αναφορά στην αγορά εργασίας. Το ΕΠΠ πρέπει να προσανατολίζεται μεταξύ άλλων στους στόχους της Λισαβόνας ΙΙ, δηλαδή την ανάπτυξη και την απασχόληση, συνδυάζοντας αφενός την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και αφετέρου την απασχολησιμότητα του ατόμου. Η Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων συμμερίστηκε τις αντιρρήσεις μου και χάρηκα πολύ για τις προτάσεις των συναδέλφων μου –πολλοί από τους οποίους βρίσκονται εδώ– και για την ομόφωνη έγκριση της παρούσας έκθεσης με τρεις αποχές.

Μεταξύ άλλων, υποστηρίζουμε ότι το πλαίσιο προσόντων πρέπει να αναπροσανατολιστεί συμπεριλαμβάνοντας τη συγκρισιμότητα των αποτελεσμάτων των διαδικασιών μάθησης. Αυτό διαφέρει σαφώς από πολλές προηγούμενες αξιολογήσεις, που είχαν ως μοναδικό γνώμονα τη διάρκεια της εκπαίδευσης και το είδος των τίτλων σπουδών. Για εμάς, το πιο σημαντικό είναι η ισοτιμία της επαγγελματικής και της ακαδημαϊκής εκπαίδευσης, που αποτελούν τις δύο όψεις του ίδιου νομίσματος, δηλαδή της διαδικασίας της Μπολόνια με στόχο έναν κοινό ευρωπαϊκό πανεπιστημιακό χώρο και της διαδικασίας της Κοπεγχάγης με σκοπό την ενίσχυση της ευρωπαϊκής συνεργασίας στην επαγγελματική εκπαίδευση. Το ευρωπαϊκό πλαίσιο προσόντων θα έχει επιτυχία μόνον εάν δημιουργηθούν σε όλα τα κράτη μέλη εθνικά πλαίσια προσόντων, αν στη συνέχεια καταστεί δυνατή η μετεξέλιξή τους και ύστερα συνδεθούν όπως πρέπει με το ΕΠΠ μέχρι το 2009. Ελπίζω ότι τα περιεχόμενά του θα παρουσιαστούν σε ένα ευρύ κοινό –το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα συμβάλει οπωσδήποτε σε αυτό– και ότι οι κοινωνικοί εταίροι, οι φορείς παροχής εκπαιδευτικών υπηρεσιών και οι θεσμοί θα συνεργαστούν με καλή πίστη. Μόνον τότε θα έχουμε τα κατάλληλα εργαλεία για τα εκπαιδευτικά ιδρύματα και την επαγγελματική ζωή στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

  Ján Figeľ, μέλος της Επιτροπής. (ΕΝ) Κύριε Πρόεδρε, πρόκειται για μια δέσμη θεμάτων που φανερώνει ότι η εκπαίδευση και η κατάρτιση αποκτούν μια δυναμική. Είμαι βέβαιος ότι το ΕΠΠ είναι ένα από τα σημαντικά σημεία για τα επόμενα χρόνια. Όταν ρωτήθηκα για τα σημαντικότερα ζητήματα στο χαρτοφυλάκιό μου για τα επόμενα πέντε έτη, απάντησα ότι το ΕΠΠ είναι ένα από αυτά, και πιστεύω επομένως ότι τώρα το προωθούμε· ότι δεν συζητούμε απλώς για αυτό.

Καταρχάς, θα ήθελα να εκφράσω την ευγνωμοσύνη μου στον εισηγητή και στην Επιτροπή Απασχόλησης για την εξαιρετική έκθεση η οποία εκπονήθηκε ύστερα από διαβουλεύσεις με άλλες επιτροπές και απεικονίζει το έγγραφο διαβουλεύσεων της Επιτροπής του προηγούμενου έτους. Μας παρέχει την ευκαιρία να απεικονίσουμε την επίσημη πρόταση που εγκρίθηκε αυτόν τον μήνα, επειδή είμαι βέβαιος ότι η διά βίου μάθηση και η κινητικότητα είναι ζωτικής σημασίας για την ανταγωνιστικότητά μας και την κοινωνική συνοχή στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η Επιτροπή έκανε πάντα θετικά βήματα προόδου σε αυτούς τους τομείς. Ωστόσο, στην πράξη, οι άνθρωποι στην Ευρώπη συχνά εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν επιχειρούν να μετακινηθούν από τη μία χώρα στην άλλη για να σπουδάσουν ή να εργαστούν και όταν επιθυμούν να γίνουν πολίτες μάλλον παρά παραθεριστές στην Ένωση. Αντιμετωπίζουν επίσης δυσκολίες όταν θέλουν να βασιστούν στην προηγούμενη εκπαίδευση και κατάρτισή τους και να προχωρήσουν, για παράδειγμα, από την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση στην ανώτατη εκπαίδευση. Το ΕΠΠ θα συμβάλει στην επίλυση αυτού του προβλήματος. Θα βελτιώσει τη διαφάνεια και θα καταστήσει πιο κατανοητά σε ολόκληρη την Ευρώπη τα διάφορα εθνικά συστήματα προσόντων ή πλαισίων προσόντων. Διευκολύνοντας την επικοινωνία μεταξύ των διαφορετικών συστημάτων, θα προωθήσει την πρόσβαση στην εκπαίδευση και την κατάρτιση και θα αυξήσει την κινητικότητα για εκπαιδευτικούς λόγους ή για λόγους εργασίας. Θα μπορούσε επίσης να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο εκτός Ευρώπης, γιατί όταν ήμουν στη Μόσχα ή, τον Ιούνιο, στον Καναδά, και οι δύο χώρες –Ρωσία και Καναδάς– εξέφρασαν το ενδιαφέρον τους να ενημερωθούν καλύτερα για αυτό το μέσο, επειδή θα ήθελαν αυτό να εμπνεύσει τις πολιτικές τους.

Διαθέτουμε ήδη νομικά μέσα, όπως τις οδηγίες για την αμοιβαία αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων. Η πρωτοβουλία Europass αναφέρθηκε σήμερα, η οποία επιδιώκει επίσης παρόμοιους στόχους. Ωστόσο, αυτά μόνον τα μέσα δεν είναι επαρκή, και για αυτόν ακριβώς τον λόγο το ΕΠΠ αποτελεί ένα περαιτέρω βήμα για τη βελτίωση της κατάστασης.

Η πρότασή μας ενσωματώνει ήδη πολλές από τις παρατηρήσεις και τις συστάσεις που περιλαμβάνονται στην έκθεση του κ. Mann· είμαι βέβαιος ότι μπορούμε να συμφωνήσουμε σε αυτό. Επομένως, θεωρώ ότι το Κοινοβούλιο και η Επιτροπή ακολουθούν την ίδια γραμμή σε αυτό το ζήτημα. Το έγγραφο το οποίο σχολιάσατε ήταν ένα έγγραφο διαβούλευσης που εκδόθηκε τον Ιούλιο του προηγούμενου έτους. Από τότε, προχωρήσαμε περισσότερο προς ένα πιο πρακτικό και πιο φιλικό προς τον χρήστη μέσο.

Ο κ. Mann έχει δίκιο όταν λέει ότι πρέπει να κάνουμε περισσότερα όσον αφορά την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση. Θα ήθελα να σας υπενθυμίσω ότι συμπεριλήφθηκαν στις συνθήκες, αρχικά με τη Συνθήκη της Ρώμης το 1957· η ανώτατη εκπαίδευση μόλις στη Συνθήκη του Μάαστριχτ· το 1999 ξεκίνησε η διαδικασία της Μπολόνια και αργότερα η διαδικασία της Κοπεγχάγης. Τώρα διαθέτουμε δύο παράλληλες διαδικασίες, οι οποίες τροφοδοτούν σωστά το ευρωπαϊκό πλαίσιο προσόντων, αλλά πρέπει να ολοκληρωθεί για να ξεκινήσει η πραγματική εφαρμογή σημαντικών ρητρών στις συνθήκες μας. Αυτό κάνουμε τώρα: στη διαδικασία της Μπολόνια, 45 χώρες, στη διαδικασία της Κοπεγχάγης, 32. Πριν από δύο εβδομάδες ήμουν στην Ελβετία η οποία επιθυμεί να συμμετάσχει στη διαδικασία της Κοπεγχάγης. Αυτά λοιπόν είναι καλά μηνύματα για το έργο μας.

Το ΕΠΠ θα παράσχει πλήρη οφέλη μόνον αν εφαρμοστεί ορθά από τα κράτη μέλη. Θα χρειαστεί να συνδέσουν τα συστήματα προσόντων τους με το ΕΠΠ. Είμαι πεπεισμένος ότι η πρότασή μας παρέχει την κοινή γλώσσα και τα μέσα για να αναπτυχθεί η απαραίτητη αμοιβαία εμπιστοσύνη, η οποία αποτελεί τη βάση για την πραγματική εφαρμογή ενός τέτοιου μέσου. Αυτή η στρατηγική βοηθά επίσης τους εργαζόμενους και τα μεμονωμένα άτομα να συγκρίνουν τα προσόντα εντός της Ένωσης και εντός διάφορων συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης.

Είμαι βέβαιος ότι αυτή η βασική πρωτοβουλία διευκολύνει τους ανθρώπους στην Ευρώπη να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις και να αξιοποιήσουν τα οφέλη μιας κοινωνίας που βασίζεται στη γνώση. Προσβλέπουμε όχι μόνον σε περαιτέρω συζητήσεις αλλά και σε περαιτέρω συνεργασία μετά την πρόσφατη έγκριση της πρότασης.

(Χειροκροτήματα)

  Stefano Zappalà (PPE-DE), συντάκτης γνωμοδότησης της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών. – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, η στρατηγική της Λισαβόνας προτείνει να επιταχυνθεί η διαδικασία εκσυγχρονισμού των ευρωπαϊκών συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης, προκειμένου να καταστεί η ευρωπαϊκή οικονομία η πιο ανταγωνιστική οικονομία στον κόσμο έως το 2010.

Η μεγαλύτερη κινητικότητα στην αγορά εργασίας και ένα αποτελεσματικό σύστημα διά βίου μάθησης είναι θεμελιώδεις και απαραίτητες προϋποθέσεις για αυτό. Η έλλειψη επικοινωνίας και συνεργασίας μεταξύ των εθνικών αρχών και μεταξύ των συστημάτων κατάρτισης στα διάφορα επίπεδα εμποδίζει την αποτελεσματική χρήση των δεξιοτήτων και των γνώσεων που έχουν ήδη αποκτηθεί. Γι’ αυτόν τον λόγο, θα πρέπει να προωθήσουμε κάποια διασύνδεση των συστημάτων εκπαίδευσης και προσόντων των διαφόρων κρατών μελών.

Όπως ανέφερε ο κύριος Επίτροπος, μέσω της οδηγίας 36 σχετικά με την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων, της οποίας ήμουν εισηγητής, έχουν ήδη ξεκινήσει εργασίες για ορισμένες πτυχές και η δημιουργία ενός ευρωπαϊκού πλαισίου προσόντων θα αποτελέσει το φυσικό συμπλήρωμα και τη συνέχειά τους. Οι εργασίες αυτές θα αποτελέσουν το μέσο για τη βελτίωση και την ενίσχυση της αμοιβαίας εμπιστοσύνης μεταξύ των διαφόρων συστημάτων και θα προωθήσουν την κινητικότητα και τη διά βίου μάθηση. Θα πρέπει να δημιουργήσουν μια δομή που να είναι ευέλικτη και να μπορεί να διασυνδέεται εύκολα με τις αντίστοιχες εθνικές δομές, σεβόμενη ταυτόχρονα τα διάφορα ειδικά χαρακτηριστικά τους. Θα πρέπει να διασφαλίζει την αναγνώριση, τη συμβατότητα και τη δυνατότητα μεταφοράς των προσόντων που σχετίζονται με την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση, όπως σωστά υποστηρίζει ο κ. Mann.

Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να ενισχυθεί και να βελτιωθεί η ανταλλαγή πληροφοριών όσον αφορά τους τίτλους, τα προσόντα, τις πιστοποιήσεις και τις επαγγελματικές εμπειρίες που αναγνωρίζονται στα κράτη μέλη.

Ωστόσο, στην τωρινή του μορφή και έτσι όπως αναπτύσσεται στην πρόταση της Επιτροπής, το ευρωπαϊκό πλαίσιο προσόντων δεν είναι καθόλου ξεκάθαρο και χρειάζεται να γίνει περισσότερο κατανοητό, με την επανεξέταση ορισμένων πτυχών που επί του παρόντος φαίνονται ασύνδετες. Συνιστούμε, λοιπόν, στην Επιτροπή να επανεξετάσει και να αναδιατυπώσει την πρότασή της, διατηρώντας ωστόσο τους στόχους της.

  Milan Gaľa (PPE-DE), συντάκτης γνωμοδότησης της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας. – (SK) Με ικανοποίησή μου διαπιστώνω ότι ολόκληρος ο τομέας της διά βίου μάθησης και της κατάρτισης βρέθηκε από το περιθώριο στο κέντρο του ενδιαφέροντος. Η αξιολόγηση της στρατηγικής της Λισαβόνας για την ανάπτυξη και την απασχόληση και η ανάγκη να επιτευχθούν οι στόχοι της υπήρξαν ένα μείζον κίνητρο. Ήδη από το 2000 έγινε ένα σημαντικό βήμα για την έγκριση του προγράμματος εργασίας «Εκπαίδευση και Κατάρτιση 2010», που αποσκοπεί όχι μόνον στη βελτίωση της ποιότητας και της αποτελεσματικότητας της εκπαίδευσης και των συστημάτων κατάρτισης αλλά, επιπλέον, στο να τα καταστήσει εύκολα και ευρέως διαθέσιμα.

Η προτεινόμενη ιδέα για το ευρωπαϊκό πλαίσιο προσόντων που συζητάμε σήμερα είναι μια συγκεκριμένη πρωτοβουλία που προκύπτει από το πρόγραμμα εργασίας. Θεωρώ πως αυτή η ιδέα είναι μια εποικοδομητική πρωτοβουλία και πως θα συμβάλει σημαντικά στη διαφάνεια όσον αφορά τη μεταβίβαση και την αναγνώριση των προσόντων σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Θα ενθαρρύνει επίσης εθνικές και τομεακές μεταρρυθμίσεις για την προαγωγή της διά βίου μάθησης, διαδραματίζοντας συγχρόνως έναν ουσιαστικό ρόλο στην ενθάρρυνση της κινητικότητας των σπουδαστών και των εργαζομένων. Στη σημερινή συζήτηση θα ήθελα να επισημάνω το νέο στοιχείο που θεσπίστηκε με το ευρωπαϊκό πλαίσιο προσόντων, δηλαδή την αναγνώριση της επίσημης και ανεπίσημης εκπαίδευσης. Αυτό θα μεταβάλει την προσέγγιση για την αξιολόγηση, η οποία βασιζόταν παραδοσιακά στη διάρκεια της εκπαίδευσης ή το είδος του ιδρύματος, αποδίδοντας αντίθετα μεγαλύτερη έμφαση στην επίδοση, τη γνώση, τις δεξιότητες και την επάρκεια.

Θα ήθελα να ευχαριστήσω τον συνάδελφό μου βουλευτή του ΕΚ, κ. Mann, εισηγητή της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, για την εκπόνηση της έκθεσης σχετικά με την καθιέρωση ενός ευρωπαϊκού πλαισίου προσόντων, καθώς και το παριστάμενο μέλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που είναι αρμόδιο για την εκπαίδευση, την κατάρτιση, τον πολιτισμό και την πολυγλωσσία, τον κ. Figeľ, και την ομάδα του η οποία εργάστηκε για το έγγραφο πολιτικής. Είναι ευχάριστο ότι στη συνεδρίασή της στις 5 Σεπτεμβρίου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε το σχέδιο σύστασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, το οποίο καθιέρωνε το ευρωπαϊκό πλαίσιο προσόντων για τη διά βίου μάθηση. Πιστεύω πως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα εγκρίνει την έκθεση του κ. Mann στη συνεδρίαση της Ολομέλειας, επιτρέποντάς μας να συζητήσουμε ένα νέο έγγραφο της Επιτροπής για το ευρωπαϊκό πλαίσιο προσόντων.

  Zita Pleštinská, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE. – (SK) Θεωρώ σημαντικό καθήκον για την ΕΕ να θεσπίσει ευρωπαϊκή νομοθεσία που επίσημα και ανεπίσημα θα ενισχύσει τους κανόνες που ρυθμίζουν το επιχειρηματικό περιβάλλον. Το ανθρώπινο κεφάλαιο αποτελεί μια βασική συνιστώσα αυτού του περιβάλλοντος· επομένως, οι επιχειρηματικές ενώσεις περιγράφουν την οδηγία για την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων ως το πιο θετικό μέτρο που έλαβε η Ευρωπαϊκή Ένωση κατά τη διάρκεια αυτής της θητείας.

Ένα άλλο σημαντικό βήμα που χρήζει ιδιαίτερης προσοχής είναι η καθιέρωση του ευρωπαϊκού πλαισίου προσόντων, το οποίο θα διασφαλίσει τη διαφανή αντιμετώπιση της εκπαίδευσης, ανεξάρτητα από τη μέθοδο επίτευξης των υποκείμενων προσόντων. Θα ήθελα επίσης να επαινέσω το νέο στοιχείο, δηλαδή την αναγνώριση της επίσημης και ανεπίσημης εκπαίδευσης, συμπεριλαμβανόμενης της απόκτησης επαγγελματικής εμπειρίας. Για αυτόν τον λόγο, θα ήθελα να ευχαριστήσω τους συναδέλφους μου βουλευτές, τους εισηγητές κκ. Mann, Gaľa και Zappalà, για τη σύνταξη αυτής της συνεπούς έκθεσης. Συμφωνώ με τη σύσταση των εισηγητών να απλοποιηθεί και να καταστεί πιο σαφής η κλίμακα αναφοράς οκτώ επιπέδων που αποτελεί το βασικό της στοιχείο.

Πιστεύω πως, παρόλο που το ευρωπαϊκό πλαίσιο προσόντων είναι προαιρετικό, θα καθιερώσει από κοινού με άλλα εθνικά πλαίσια προσόντων ένα σύστημα που θα επιτρέψει την αντιμετώπιση των εμποδίων της αγοράς εργασίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είμαι πεπεισμένη ότι ο επιχειρηματικός τομέας θα εκτιμήσει επίσης αυτήν την πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθώς θα καταστήσει περισσότερο κατανοητά τα διάφορα εθνικά πιστοποιητικά προσόντων και οι εργοδότες θα είναι τότε σε θέση να χρησιμοποιήσουν το ευρωπαϊκό πλαίσιο προσόντων ως εργαλείο αναφοράς κατά την επιλογή προσωπικού υψηλής ειδίκευσης βάσει της εκπαίδευσης, των δεξιοτήτων και της ικανότητας.

  Françoise Castex, εξ ονόματος της Ομάδας PSE. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, με το ευρωπαϊκό πλαίσιο προσόντων η Ένωση αποκτά ένα εργαλείο που έχει ασφαλώς πολλά περιθώρια βελτίωσης, αλλά είναι απαραίτητο για την ανάπτυξη της κινητικότητας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η κινητικότητα των επιχειρήσεων και των ευρωπαίων πολιτών ανοίγει πράγματι μια νέα αγορά εργασίας στο κοινοτικό επίπεδο. Για όλους τους ευρωπαίους εργαζόμενους, είτε πρόκειται για μηχανικούς είτε για τεχνικούς είτε για εργάτες, η επαγγελματική κατάρτιση είναι η μόνη πραγματική εγγύηση της αξίας τους στην αγορά εργασίας, τόσο στο εθνικό όσο και στο κοινοτικό επίπεδο.

Όπως με το ενιαίο νόμισμα, το ευρώ, το οποίο αποτελεί κοινή αξία επειδή εξασφαλίζει την ευελιξία και την κοινοτική ολοκλήρωση της οικονομίας, έτσι χρειαζόμαστε και μια κοινή αξία των επαγγελματικών προσόντων που να αναγνωρίζεται στην ευρωπαϊκή αγορά εργασίας. Τόσο οι επιχειρήσεις όσο και οι μισθωτοί έχουν ανάγκη από την αναγνώριση της κοινής αξίας των επαγγελματικών προσόντων. Για τις επιχειρήσεις, τα προσόντα εγγυώνται το επίπεδο των ικανοτήτων του εργαζομένου και την καταλληλότητά του για τη θέση εργασίας· για τον εργαζόμενο, εγγυώνται και προβάλλουν αυτό το επίπεδο ικανοτήτων όπου και αν βρίσκεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Όποιες και αν είναι οι εθνικές μας παραδόσεις, η πιστοποίηση πάντα επιβεβαιώνει την ικανότητα ενός ατόμου να καλύψει συγκεκριμένη θέση εργασίας και να χρησιμοποιήσει τις απαραίτητες δεξιότητες για αυτόν τον σκοπό. Αυτή η ικανότητα είναι ο καρπός των γνώσεων που έχουν αποκτηθεί, είτε μέσω της εκπαίδευσης είτε μέσω της επαγγελματικής εμπειρίας.

Θα ήθελα να υπογραμμίσω την πρόοδο που έχει συντελεστεί σε ορισμένα από τα κράτη μέλη μας με την αναγνώριση των κεκτημένων της εμπειρίας, που συμπληρώνουν, όπως προαναφέρθηκε, την εκπαίδευση. Μακροπρόθεσμα, το ευρωπαϊκό πλαίσιο προσόντων θα πρέπει να ενσωματώσει αυτήν τη διαδικασία και να είναι ανοιχτό σε όλες τις μορφές αναγνώρισης. Το επόμενο στάδιο θα πρέπει να συνίσταται στην άμεση ενημέρωση και συμμετοχή των κοινωνικών φορέων σε αυτήν τη διαδικασία, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι το ΑΠΠ θα λαμβάνεται υπόψη στις συμφωνίες και στις συλλογικές συμβάσεις, ώστε να συνδυαστεί μια πραγματική κοινωνική εγγύηση με την ευελιξία της αγοράς εργασίας.

Η πραγματική αξία που αποδίδεται στην εργασία, κύριε Πρόεδρε, αντικατοπτρίζεται στις συμβάσεις εργασίας και στα εκκαθαριστικά σημειώματα μισθοδοσίας.

  Anne E. Jensen, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (DA) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, όπως ειπώθηκε πολλές φορές απόψε, η πολιτική εκπαίδευσης και κατάρτισης πρέπει να αποφασιστεί σε εθνική βάση. Επιπλέον, έτσι πρέπει να παραμείνουν τα πράγματα. Όπως φαίνεται επίσης από τη σημερινή συζήτηση, υπάρχουν ωστόσο πολλές κοινές πρωτοβουλίες για την ανάπτυξη της εκπαίδευσης και της κατάρτισης στην Ευρώπη μέσω ανταλλαγών και συνεργασίας. Αυτές είναι σωστές πρωτοβουλίες και είναι σημαντικό να κοινοποιηθούν σε ένα ευρύ φάσμα του πληθυσμού.

Εμείς στην Ομάδα της Συμμαχίας Φιλελεύθερων και Δημοκρατών για την Ευρώπη μπορούμε ειλικρινά να υποστηρίξουμε τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού πλαισίου προσόντων, αυτό που είναι ευρέως γνωστό ως ΕΠΠ. Το δίκτυο αυτό είναι σχεδιασμένο για την προώθηση της αναγνώρισης και της χρήσης προσόντων και δεξιοτήτων που έχουν ήδη αποκτηθεί και, συνεπώς, να διευκολύνει την πρόσβαση όλων στη διά βίου μάθηση. Το γεγονός ότι 32 χώρες συμμετέχουν σε αυτήν τη μορφή συνεργασίας καθιστά δυνατή μια μεγαλύτερη ανάπτυξη της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, καθώς και των επαγγελματικών ευκαιριών στην Ευρώπη. Το ίδιο το γεγονός ότι επικεντρωνόμαστε στα ήδη αποκτηθέντα προσόντα είναι μια σημαντική εξέλιξη. Έμφαση δίνεται στα αποτελέσματα και στην υπάρχουσα ικανότητα, και όχι μόνον στους τρόπους με τους οποίους αποκτάται αυτή η ικανότητα. Ιδιαίτερη σημασία δίνουμε στις πολύ διαφορετικές δομές, κυρίως στην επαγγελματική εκπαίδευση που υπάρχει στην Ευρώπη και, την ίδια στιγμή, θέτουμε κοινούς στόχους. Στο σημείο αυτό θα επισημάνω το αίτημα του κ. Mann να επικεντρωθούμε περισσότερο στην επαγγελματική εκπαίδευση, συμπεριλαμβανόμενης της συνεχούς εκπαίδευσης. Δεν είναι μόνον η πανεπιστημιακή εκπαίδευση στην οποία πρέπει να επικεντρωθούμε.

Επιπλέον, είναι σημαντικό να δημιουργήσουμε ένα σύστημα που δεν είναι αδικαιολόγητα περίπλοκο. Πρέπει να είναι απλούστερο και σαφέστερο σε σχέση με αυτό που προτάθηκε στο έγγραφο εργασίας. Αν θέλουμε να έχει επιτυχία το ΕΠΠ, είναι επίσης σημαντικό, όπως προανέφερε ο Επίτροπος, να εμπλακούν εθελοντικά όλες οι χώρες και να εισαγάγουν τα δικά τους εθνικά ή τα σχετικά περιφερειακά συστήματα πλαισίου για την αξιολόγηση των προσόντων. Είναι σημαντικό να συμβάλουμε στη δουλειά που ήδη έχει γίνει για την αξιολόγηση της ποιότητας της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, προκειμένου να αποφύγουμε τη δημιουργία περιττής γραφειοκρατίας. Δεν θα είναι εύκολο, αλλά θέτουμε φιλόδοξους στόχους απόψε.

  Sepp Kusstatscher, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, ο σκοπός του Συμβουλίου και της Επιτροπής, δηλαδή να υπάρχει η μέγιστη δυνατή αμοιβαία αναγνώριση των ικανοτήτων, δεξιοτήτων και προσόντων που αποκτώνται στο σχολείο, στην επαγγελματική ζωή και στον ελεύθερο χρόνο, είναι ασφαλώς κάτι πολύ καλό. Θα ήθελα επίσης να εκφράσω τη μεγάλη μου εκτίμηση στον κ. Mann, του οποίου οι προτάσεις αξίζει να υποστηριχθούν, κυρίως η πρότασή του να ληφθεί πολύ περισσότερο υπόψη η επαγγελματική εκπαίδευση παράλληλα με την ακαδημαϊκή.

Στο ένα λεπτό που έχω στη διάθεσή μου θέλω να πω μόνο δύο λόγια για τις δυσκολίες της αναγνώρισης προσόντων. Η κύρια δυσκολία συνίσταται στο ότι η γνώση και οι ικανότητες δεν είναι υλικά αγαθά και, ως εκ τούτου, είναι πολύ δύσκολο να τυποποιηθούν και να μετρηθούν. Για παράδειγμα, πολύ καλοί μαθητές συχνά αποτυγχάνουν στην επαγγελματική ζωή γιατί συχνά οι ικανότητες που μετράει και βαθμολογεί το σχολείο είναι εντελώς διαφορετικές. Για να επιτύχει κάποιος στην επαγγελματική ζωή, χρειάζεται πρωτίστως συναισθηματικές, δημιουργικές και κοινωνικές ικανότητες, θάρρος, ενθουσιασμό, πρακτική νοημοσύνη, αντοχή και την ικανότητα να αντεπεξέρχεται στο στρες – ιδιότητες που δυστυχώς στο σχολείο δεν απαιτούνται, δεν προάγονται και ούτε μπορούν να απαιτηθούν και να προαχθούν.

  Guntars Krasts, εξ ονόματος της Ομάδας UEN. – (LV) Καταρχάς, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον εισηγητή για την πολύ καλά συνταγμένη και ισορροπημένη έκθεση. Αναμφίβολα μια αγορά εργασίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης που λειτουργεί αποτελεσματικά είναι απλώς θέμα χρόνου. Το ευρωπαϊκό πλαίσιο προσόντων θα είναι ένα σημαντικό βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για τη δημιουργία μιας ενιαίας αγοράς εργασίας και ενός ενιαίου περιβάλλοντος κατάρτισης. Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι η συγκρισιμότητα των προσόντων δεν θα προωθήσει απλώς την κινητικότητα του εργατικού δυναμικού, αλλά θα μεταδώσει μια διαφορετική ποιότητα στην αγορά εργασίας, διανέμοντας αποτελεσματικά το εργατικό δυναμικό. Το πλαίσιο προσόντων θα προωθήσει μια πιο στενή σχέση μεταξύ των εθνικών εκπαιδευτικών συστημάτων των κρατών μελών και των απαιτήσεων της αγοράς εργασίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα βήματα αυτά συνδέονται στενά με τη στρατηγική της Λισαβόνας και τους στόχους της Λισαβόνας. Η πιο πρόσφατη διεύρυνση δημιούργησε μια άνευ προηγουμένου αύξηση της κινητικότητας του εργατικού δυναμικού εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Υποψήφιοι ταξίδεψαν από πολλά νέα κράτη μέλη της Κεντρικής και της Ανατολικής Ευρώπης στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ιρλανδία – παλαιότερα κράτη μέλη τα οποία ήταν τα μόνα που άνοιξαν την αγορά εργασίας τους χωρίς περιορισμούς. Στην πραγματικότητα, η κατάσταση επί του παρόντος είναι μοναδική, όσον αφορά την αξιολόγηση της ανάγκης για τη συγκρισιμότητα των προσόντων. Οι σημαντικές διαφορές στους μισθούς ενθάρρυναν χιλιάδες υποψηφίους υψηλής ειδίκευσης από την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη να αναλάβουν απλές δουλειές που απαιτούν μόνον χαμηλού επιπέδου προσόντα. Μια έρευνα που διεξήχθη πρόσφατα από το ιρλανδικό Υπουργείο Επιχειρήσεων, Εμπορίου και Απασχόλησης δείχνει ότι οι περισσότεροι υπάλληλοι ασκούν εργασίες που απαιτούν χαμηλότερο επίπεδο προσόντων από αυτό που η επαγγελματική τους κατάρτιση θα τους επέτρεπε να ασκήσουν. Ένας καθόλου αμελητέος αριθμός εργαζομένων με πανεπιστημιακά πτυχία εργάζονται σε εργασίες που απαιτούν μόλις λίγων ωρών βασική εκπαίδευση. Αυτές είναι οι δυσκολίες όσον αφορά τη σύγκριση εκπαιδευτικών συστημάτων που είναι εντελώς διαφορετικά. Πρόκειται για πόρους που χάνονται στα κράτη από τα οποία προέρχονται οι υποψήφιοι και χαμένους πόρους για τα κράτη στα οποία δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν την επαγγελματική τους κατάρτιση. Ελπίζω πως το ευρωπαϊκό πλαίσιο προσόντων θα ενθαρρύνει τα κράτη μέλη, μεταξύ των οποίων υπάρχει ενεργή κινητικότητα εργατικού δυναμικού, να γίνουν πρωτοπόροι στην πρακτική εφαρμογή του πλαισίου και τη σύγκριση των προσόντων και ότι αυτά τα κράτη μέλη δεν θα είναι τα μόνα. Σας ευχαριστώ.

  Jan Tadeusz Masiel (NI). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να συγχαρώ τον κ. Mann για την ενδιαφέρουσα έκθεσή του. Η κινητικότητα είναι μία από τις αρχές μιας ενιαίας Ευρώπης. Η κινητικότητα σπουδαστών και εργαζομένων μπορεί, ωστόσο, να πραγματοποιηθεί μόνον αν τελικά επιλυθούν τα προβλήματα σχετικά με την αναγνώριση διπλωμάτων. Αυτό απαιτεί από την Ευρώπη την καθιέρωση ευρωπαϊκών πλαισίων προσόντων. Η δουλειά που ξεκίνησε στην Μπολόνια, τη Βαρκελώνη, την Κοπεγχάγη και το Μάαστριχτ πρέπει να συνεχιστεί. Πρέπει να διασφαλίσουμε, το συντομότερο δυνατόν, ότι οι εργαζόμενοι που θα φτάνουν από άλλες χώρες της Ένωσης δεν θα ενημερώνονται από τις τοπικές διοικήσεις ότι υπάρχει δουλειά για αυτούς αλλά ότι τα προσόντα τους δεν είναι αποδεκτά.

Τα ΕΠΠ θα βελτιώσουν την ποιότητα της κατάρτισης σε όλα τα κράτη μέλη της Ένωσης. Θα οδηγήσουν στην αύξηση των προκλήσεων της παγκοσμιοποίησης και θα αυξήσουν την ανταγωνιστικότητα στην αγορά εργασίας. Υπάρχει όμως και μια σημαντική ψυχολογική διάσταση η οποία εμπλέκεται. Αναγνωρίζοντας τα προσόντα κάποιου που αποδεικνύονται από ένα επαγγελματικό ή ακαδημαϊκό δίπλωμα σημαίνει ότι αναγνωρίζεται η προσπάθεια που κατέβαλε ένα άτομο που ενδιαφερόταν να αποκτήσει παιδεία. Εξάλλου, υπάρχει ένα στοιχείο διάκρισης και υποτίμησης στην άρνηση αναγνώρισης ενός προσόντος ως ισότιμου σε ένα άλλο κράτος μέλος.

Δεν πρέπει να παραπλανούμαστε. Τα ΕΠΠ είναι ένα απλό ζήτημα. Ιδρύματα ανώτατης εκπαίδευσης και κέντρα κατάρτισης στην ίδια χώρα συνήθως θεωρούν δύσκολη την επίτευξη συμφωνίας, προκαλεί λοιπόν μεγάλη έκπληξη το να συμβαίνει το ίδιο στο επίπεδο της Ένωσης. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η απόφαση πρέπει να είναι πολιτική, σε επίπεδο Ένωσης, παρά ακαδημαϊκής φύσης. Για παράδειγμα, ένα πολωνικό δίπλωμα πλινθοδόμου πρέπει να αναγνωριστεί στη Γερμανία και ένα αντίστοιχο γερμανικό στην Πολωνία. Ένα πτυχίο ψυχολογίας της Οξφόρδης πρέπει να αναγνωρίζεται παντού και το ίδιο πρέπει να εφαρμόζεται για ένα πτυχίο ψυχολογίας που προσφέρει ένα λιγότερο αναγνωρισμένου κύρους πανεπιστήμιο σε μια μικρότερη χώρα. Οι τοπικές επαγγελματικές ενώσεις δεν θα πρέπει να μπορούν να διατυπώσουν ενστάσεις. Εντούτοις, στο Βέλγιο για παράδειγμα, δεν υπάρχει καν ένα αρμόδιο όργανο αξιολόγησης της εγκυρότητας των προσόντων αυτοαπασχολούμενων πολωνών βαφέων ή πλινθοδόμων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να είναι αδύνατο κάποια άτομα να κάνουν ορισμένες δουλειές.

Το θέμα του ΕΠΠ είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τους πολίτες των νέων κρατών μελών. Αυτοί είναι που θα προσφέρουν τα επαγγελματικά τους προσόντα, εκτός από την επένδυση κεφαλαίων, σε άλλα κράτη μέλη για το προβλέψιμο μέλλον. Ένας κοινός παρανομαστής για την επένδυση κεφαλαίων υπάρχει ήδη και είναι το ευρώ.

  Μαρία Ματσούκα (PSE). – Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, είναι αλήθεια ότι η Ευρώπη στην ιστορική της διαδρομή αντιμετωπίζει πολλές προκλήσεις και σοβαρές απειλές, όπως η ανεργία, η φτώχεια ή η εργασιακή ανασφάλεια. Ωστόσο, οι ανησυχητικές αυτές τάσεις κοινωνικής απορρύθμισης δεν αποτελούν μία νομοτελειακή προοπτική που θα πρέπει μοιρολατρικά να αποδεχθούμε. Οι λύσεις θα πρέπει να αναζητηθούν μακριά από τις αντιλήψεις που θεωρούν ότι η ανταγωνιστικότητα θα επιτευχθεί μέσω της απαξίωσης της εργασίας.

Με σεβασμό στις ευρωπαϊκές αξίες και τις κοινωνικές μας ευαισθησίες αλλά και με επίκεντρο τη γνώση μπορούμε να ακολουθήσουμε μία αναπτυξιακή πορεία έχοντας υπόψη ότι η παγκοσμιοποίηση της οικονομικής δραστηριότητας, η κοινωνική πρόοδος και η προστασία του περιβάλλοντος βασίζονται στη συνεχή ανάπτυξη νέων δεξιοτήτων και τη χρήση νέων τεχνολογιών.

Εάν αναβαθμίσουμε τα ερευνητικά κέντρα σε πυλώνες καινοτομίας και απόκτησης επαγγελματικής εμπειρίας, θα καταστήσουμε αποδοτική τη διά βίου μάθηση προς όφελος όλων. Οι νέες δεξιότητες των εργαζομένων πρέπει να τεθούν υπό κοινά ευρωπαϊκά κριτήρια αξιολόγησης, διευρύνοντας έτσι τις δυνατότητες αξιοποίησής τους.

Υπό αυτό το πρίσμα, και με σεβασμό τόσο στις ιδιομορφίες των διαφόρων επαγγελματικών κλάδων όσο και στις ιδιαιτερότητες των διαφόρων περιφερειών, οφείλουμε να προσδιορίσουμε κατά τρόπο σαφή, ρητό και ολοκληρωμένο, τους άξονες και τις προοπτικές του ευρωπαϊκού πλαισίου προσόντων με επίκεντρο τη γνώση ως κοινωνικό αγαθό και όχι ως εμπόρευμα.

Τελειώνοντας θα ήθελα να εκφράσω τα συγχαρητήριά μου προς τον κ. Mann.

  Ján Figeľ, μέλος της Επιτροπής. (SK) Δεν είναι μόνο η συζήτηση αλλά και η ίδια η έκθεση και η ατμόσφαιρα που περιβάλλει τα προσόντα στην Ευρώπη που αποτελεί μια σημαντική πρόκληση για την καθιέρωση ενός χώρου με περισσότερο ευρωπαϊκό περιεχόμενο. Αυτό θα σήμαινε κανόνες και προδιαγραφές που καθιερώνουν ορισμένη ποιότητα και, επομένως, κινητικότητα για τους πολίτες.

Θα ήθελα λοιπόν να δώσω έμφαση σε αρκετές πτυχές που είναι σημαντικές συνολικά για το θέμα. Η πρώτη αφορά τη δημιουργία ενός χώρου, που σημαίνει όχι μόνον διαθεσιμότητα και ποιότητα της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, ανώτατης εκπαίδευσης και κατάρτισης αλλά επίσης έναν χώρο συνέχειας της εκπαίδευσης, συνεχούς ή διά βίου μάθησης και για την αναγνώριση ανεπίσημης και επίσημης εκπαίδευσης. Το ευρωπαϊκό πλαίσιο προσόντων κινείται ακριβώς προς αυτήν την κατεύθυνση. Δεύτερον, είναι μια συνεχής συμβολή σε όσα έχουν ήδη επιτευχθεί: το Europass, το οποίο εγκρίθηκε από το Κοινοβούλιο συμβάλλει στη μεγαλύτερη διαφάνεια των προσόντων, αλλά το πλαίσιο προσόντων θα συμβάλει σημαντικά στη συμβατότητα και τη συγκρισιμότητα των προσόντων και αυτό θα βοηθήσει έτσι στη μεταβίβασή τους. Πρόκειται για μια πολύ σημαντική στροφή.

Αν καταφέρουμε να το εγκρίνουμε οριστικά, θα παράσχει ένα καλό πλαίσιο, όχι μόνον για τους εργοδότες και τους εργαζόμενους αλλά και για τους φορείς εκπαίδευσης και κατάρτισης, καθώς θα ανοίξει αυτόν τον χώρο και, συνεπώς, θα ασκήσει πίεση για τη βελτίωση της ποιότητας. Διαφάνεια σημαίνει προώθηση καλύτερης ποιότητας εκπαίδευσης και κατάρτισης. Η κ. Jensen αναφέρθηκε σε 32 χώρες. Πιστεύω πως ο αριθμός τους θα αυξηθεί σταδιακά, καθώς επιτυγχάνουμε την ανάπτυξη της διαδικασίας της Κοπεγχάγης και της Μπολόνια, προσφέροντας αξιοπιστία, υψηλές προδιαγραφές και διασφαλισμένες ποιοτικές παραμέτρους. Είμαι πεπεισμένος ότι αυτό θα ωφελήσει συνολικά την ΕΕ, καθώς και τους πολίτες και τα θεσμικά της όργανα. Πιστεύω πως αυτό θα συμβάλει στη διασφάλιση ότι ένας υδραυλικός για παράδειγμα, είτε είναι πολωνός είτε άλλης εθνικότητας, δεν θεωρείται απειλή αλλά ένας πολύ σημαντικός παράγοντας που μπορεί να συμβάλει στην κινητικότητα και την ανταγωνιστικότητα σε μια ενιαία Ευρώπη. Ας συνεχίσουμε την καλή δουλειά για αυτό το πλαίσιο προσόντων.

  Πρόεδρος. Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί αύριο στις 11.30.