Rapporti verbatim tad-dibattiti

It-Tnejn, 23 ta' Ottubru 2006 - Strasburgu

21. Mekkaniżmu komunitarju tal-protezzjoni ċivili (dibattitu)

  Presidente. L'ordine del giorno reca la relazione presentata dall'on. Dimitrios Papadimoulis, a nome della commissione per l'ambiente, la sanità pubblica e la sicurezza alimentare, sulla proposta di decisione del Consiglio che istituisce un meccanismo comunitario di protezione civile (rifusione) (COM(2006)0029 - C6-0076/2006 - 2006/0009(CNS)) (A6-0286/2006).

  Σταύρος Δήμας, Μέλος της Επιτροπής. Κύριε Πρόεδρε, κατ’ αρχάς θέλω να ευχαριστήσω το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και ιδιαίτερα την Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων και τον εισηγητή κ. Παπαδημούλη για την εξαιρετική έκθεση που συνέταξε.

Η πρόταση της Επιτροπής για αναδιατύπωση της απόφασης του Συμβουλίου του 2001, σχετικά με τη δημιουργία κοινοτικού μηχανισμού πολιτικής προστασίας, έχει λάβει υπόψη το αίτημα, τόσο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου όσο και του Συμβουλίου, για την ενίσχυση των μέσων και δυνατοτήτων στον τομέα της πολιτικής προστασίας στην Ευρώπη. Έχει ως στόχο την ενίσχυση του μηχανισμού με τις εμπειρίες που έχουν αποκτηθεί από προηγούμενες καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Προσφέρει τη βάση για την περαιτέρω ανάπτυξη της συνεργασίας στον τομέα της πολιτικής προστασίας μέσω της βελτίωσης και ενίσχυσης του υφιστάμενου έργου στον τομέα αυτό, αλλά και της δρομολόγησης νέων δραστηριοτήτων.

Πρέπει να τονίσουμε δύο καινοτομίες που προτείνουμε. Συγκεκριμένα, τη χρηματοδότηση των δαπανών μίσθωσης εξοπλισμού και τη μίσθωση μεταφορικών μέσων. Πολύ συχνά, αντιμετωπίζουμε καταστάσεις στις οποίες διατίθεται μεν βοήθεια, αλλά δεν υπάρχουν κατάλληλα μέσα για τη μεταφορά της στον τόπο της καταστροφής. Το αποτέλεσμα είναι η βοήθεια αυτή, είτε να φθάνει με καθυστέρηση, είτε να μην φθάνει καθόλου. Σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης που πλήττουν πολλές ευρωπαϊκές χώρες τη ίδια στιγμή, όπως λ.χ. οι δασικές πυρκαγιές το καλοκαίρι, πλημμύρες την άνοιξη ή ακόμη και ενδεχόμενες ταυτόχρονες τρομοκρατικές απειλές σε όλη την Ευρώπη, τα κράτη μέλη μπορεί να δυσκολευτούν να διαθέσουν βοήθεια σε άλλα κράτη μέλη λόγω των δικών τους αναγκών. Η Επιτροπή για τον λόγο αυτό πρότεινε να δημιουργηθεί ένα δίχτυ ασφαλείας σε κοινοτικό επίπεδο, ώστε να έχουμε τη δυνατότητα να μισθώνουμε τα αναγκαία μεταφορικά μέσα και εξοπλισμό. Η Επιτροπή, βέβαια, γνωρίζει ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατανοεί πόσο σπουδαίο είναι το όφελος που θα προκύψει από τις εν λόγω μεταρρυθμίσεις και εκφράζει τις ευχαριστίες της για την υποστήριξη που ήδη έχει δώσει στο προτεινόμενο νέο χρηματοδοτικό μέσο.

Όπως υπογραμμίζεται από την έκθεση Μπαρνιέ από την ενισχυμένη συνεργασία στον τομέα της πολιτικής προστασίας θα προκύψει καλύτερη προστασία, τόσο για τους πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και για τους κατοίκους τρίτων χωρών. Θα εξασφαλισθεί ότι η Κοινότητα, ως σύνολο, μπορεί να προσφέρει πιο συντονισμένη και αποτελεσματική και πιο έγκαιρη βοήθεια σε οποιαδήποτε χώρα που πλήττεται από μεγάλες καταστροφές.

Θα πρέπει να υπενθυμίσω εδώ ότι η πρόταση για τη μίσθωση μεταφορικών μέσων και εξοπλισμού, ήταν μέρος της πρότασης για το νέο χρηματοδοτικό μέσο για το οποίο το Κοινοβούλιο διατύπωσε τη γνώμη του νωρίτερα εφέτος. Οι διαπραγματεύσεις που ακολούθησαν στο Συμβούλιο απεδείχθησαν πολύ δύσκολες. Γι αυτό το λόγο καλούμε όλα τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που θέλουν να προχωρήσει αυτή η πρόταση, να κάνουν ό,τι μπορούν σε εθνικό επίπεδο για την υποστήριξή της, αλλιώς δεν θα μπορέσουμε να επιτύχουμε την ενισχυμένη συνεργασία στον τομέα της πολιτικής προστασίας που έχει ζητήσει το Κοινοβούλιο.

  Δημήτριος Παπαδημούλης (GUE/NGL), Εισηγητής. – Κύριε Πρόεδρε, τα τελευταία χρόνια βιώσαμε το Τσουνάμι, τον τυφώνα Κατρίνα, πολύνεκρους σεισμούς στο Πακιστάν και την Ινδονησία, αλλά και στην Ευρωπαϊκή Ένωση τα κράτη μέλη βρέθηκαν συχνά αντιμέτωπα με μεγάλες πλημμύρες και καταιγίδες, με πυρκαγιές δασών, θαλάσσιες καταστροφές και βιομηχανικά ατυχήματα. Ο αντίκτυπος από τα τραγικά αυτά γεγονότα είναι τεράστιος όχι μόνο σε ανθρώπινες ζωές αλλά και στην οικονομία. Γι’ αυτό και οι πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης δικαίως απαιτούν μια αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση,

Η βελτίωση της ικανότητας της ανταπόκρισης της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης αποτελεί προτεραιότητα για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Γι’ αυτό και σήμερα συζητούμε τρόπους βελτίωσης του κοινοτικού μηχανισμού πολιτικής προστασίας.

Κατά την προετοιμασία της πρότασης της επιτροπής που συζητούμε, εξετάστηκαν διάφορες εναλλακτικές προτάσεις. Ανάμεσά τους και η αναδιατύπωση, που επέλεξε η Επιτροπή και η οποία αποτελεί τη λιγότερο φιλόδοξη επιλογή, διότι εισάγει περιορισμένο αριθμό βελτιώσεων στην απόφαση του Συμβουλίου που διέπει τον μηχανισμό πολιτικής προστασίας. Θα μπορούσε λοιπόν η Επιτροπή να μου αναφέρει γιατί κατέληξε σε αυτήν την επιλογή, τη λιγότερο φιλόδοξη, παρά τις επανειλημμένες διακηρύξεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και τα ψηφίσματα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για περαιτέρω ανάπτυξη, ισχυρή, του κοινοτικού συστήματος πολιτικής προστασίας;

Οι κυριότερες αδυναμίες που έχω εντοπίσει στην πρόταση αναδιατύπωσης που καταθέτει η Επιτροπή αφορούν, πρώτον, τη μεταφορά των ομάδων και του εξοπλισμού διάσωσης. Σήμερα κάθε κράτος μέλος φέρει την ευθύνη οργάνωσης της μεταφοράς της δικής του βοήθειας πολιτικής προστασίας. Η έλλειψη αυτή υπονομεύει, όμως, την αποτελεσματικότητα της ευρωπαϊκής βοήθειας. Μόνον το έτος 2005, σε 5 περιπτώσεις επείγουσας ανάγκης κράτη μέλη δεν μπόρεσαν να στείλουν εμπειρογνώμονες και εξοπλισμό, διότι δεν διέθεταν τα μέσα να μεταφέρουν τη βοήθεια εκεί που έπρεπε. Η Επιτροπή, νομίζω ότι χρειάζεται να κάνει περισσότερα για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα αυτό.

Δεύτερον, την ανάπτυξη μιας ευρωπαϊκής ικανότητας ταχείας επέμβασης. Σήμερα, η κοινοτική βοήθεια πολιτικής προστασίας διατίθεται από τα κράτη μέλη σε εθελοντική βάση. Αυτό δεν επαρκεί για τη δημιουργία ευρωπαϊκής ικανότητας ταχείας επέμβασης, όπως ζητεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η Επιτροπή στην ανακοίνωση της 25ης Απριλίου του 2005 πρότεινε τη δημιουργία ειδικών μονάδων –stand by modules- που θα κινητοποιούνται ύστερα από απλή αίτηση από την αρμόδια ευρωπαϊκή αρχή. Ερωτώ: γιατί η Επιτροπή δεν συμπεριέλαβε τη δική της πρόταση στην αναδιατύπωση;

Τρίτον πρόβλημα, έγκαιρη προειδοποίηση. Η ικανότητα αντίδρασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις φυσικές καταστροφές εξαρτάται και από την ύπαρξη συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης, Η αναδιατύπωση αναφέρει ότι το κέντρο παρακολούθησης και πληροφοριών που εδρεύει στις Βρυξέλλες πρέπει να συνδεθεί με τα συστήματα των κρατών μελών και των διεθνών οργανισμών. Καλό, αλλά δεν αρκεί, γιατί αμέσως μετά το σεισμό που προκάλεσε το Τσουνάμι, οι κυβερνήσεις έμαθαν, αλλά οι πολίτες δεν έμαθαν ποτέ. Γι’ αυτό πρέπει να συσταθεί κατάλληλη νομική βάση στο πλαίσιο της απόφασης του Συμβουλίου, ώστε να αναπτυχθούν τα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης στο πλαίσιο του μηχανισμού.

Τέταρτον, συντονισμός των επεμβάσεων σε τρίτες χώρες. Και σ’ αυτόν τον τομέα πρέπει να γίνει περισσότερη δουλειά, διότι υπάρχει κραυγαλέα έλλειψη συντονισμού. Άλλα κράτη μέλη εργάζονται συνεχώς μέσω του κοινοτικού μηχανισμού, άλλα κράτη μέλη προτιμούν να εργάζονται με τα Ηνωμένα Έθνη, άλλα κράτη μέλη εργάζονται και με τους δυο και άλλα κράτη μέλη με κανέναν από τους δυο. Ο κατακερματισμός αυτός και η έλλειψη συντονισμού βρίσκεται σε πλήρη αντίθεση με τις φιλόδοξες διακηρύξεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Ως εισηγητής, αλλά και από κοινού με τους σκιώδεις εισηγητές όλων των πολιτικών ομάδων, καταθέσαμε τροπολογίες που εγκρίθηκαν σχεδόν ομόφωνα από την Επιτροπή Περιβάλλοντος. Αυτές, επιγραμματικά, αφορούν στην ενημέρωση των πολιτών, στην ενσωμάτωση των μέτρων πολιτικής προστασίας στα εκπαιδευτικά προγράμματα και τις εκστρατείες διαφήμισης, στη διαχείριση και τη χρήση γης -ως ενίσχυση της πρόληψης-, στους ορισμούς των όρων με βάση το συμφωνημένο σχετικό διεθνές γλωσσάριο, στη συμπερίληψη της δημόσιας υγείας, στη χρήση των στρατιωτικών μέσων επικουρικώς και σε εθελοντική βάση.

Τέλος, θα ήθελα να αναφερθώ στην έκθεση Barnier για τη δημιουργία της Europe aid. Τον Ιανουάριο του 2006 ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ζήτησαν από τον Michel Barnier να μελετήσει το ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσον αφορά στην αντιμετώπιση των κρίσεων. Προέκυψε μια πολύ εμπεριστατωμένη έκθεση με ενδιαφέρουσες προτάσεις. Δυστυχώς όμως, τόσο η Επιτροπή όσο και το Συμβούλιο απλώς χαιρέτησαν την έκθεση ως σημαντική συμβολή και δεν έδωσαν καμία συνέχεια. Θα ήθελα από τον Επίτροπο να μου πει πώς προτίθεται η Επιτροπή να αξιοποιήσει την έκθεση Barnier.

Το τίμημα ανυπαρξίας μιας ενωμένης και αποτελεσματικής Ευρώπης σε θέματα διαχείρισης κρίσεων είναι πολύ υψηλό και γι’ αυτό πρέπει να προχωρήσουμε πιο αποτελεσματικά και με ισχυρότερο συντονισμό.

  Αντώνιος Τρακατέλλης, εξ ονόματος της ομάδας PPE-DE. – Κύριε Πρόεδρε, η υπό έγκριση απόφαση του Συμβουλίου με τις υιοθετημένες τροπολογίες μας αποτελεί προϊόν εξαντλητικής προπαρασκευαστικής διαδικασίας αλλά και της εμπειρίας που αποκτήθηκε τα τελευταία χρόνια από την αντιμετώπιση φυσικών και ανθρωπογενών καταστροφών. Καταστροφών οι οποίες, πέρα από τις τεράστιες συνέπειες σε όλες τις πτυχές της καθημερινότητας των πολιτών, αποκάλυψαν τον εξ αντικειμένου ελλειμματικό χαρακτήρα της δυνατότητας της εθνικής παρέμβασης και, συνεπώς, τις αυξανόμενες προσδοκίες για κοινοτική αρωγή.

Καλούμαστε λοιπόν σήμερα να ενισχύσουμε και να θωρακίσουμε την Ένωση ώστε να ανταποκρίνεται στην απαίτηση αυτή των πολιτών για αποτελεσματική παρέμβαση στα πεδία της πρόληψης και ταχείας αντίδρασης φυσικών και ανθρωπογενών καταστροφών. Έτσι, εκδηλώνεται η επιζητούμενη έμπρακτη αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών που θα ενδυναμώνει περαιτέρω το αίσθημα συμμετοχής σε μία κοινότητα και, με τον τρόπο αυτό, θα ενδυναμώνει περαιτέρω την ευρωπαϊκή συνείδηση. Σε ό,τι αφορά τις τροπολογίες επί της αρχικής πρότασης, θεωρώ αναγκαίο να επιστήσω την προσοχή σας στα ακόλουθα:

Ένα αποτελεσματικό σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης και αντίδρασης θεμελιώνεται στις εξής τέσσερις συνιστώσες: στον εντοπισμό και εκτίμηση των κινδύνων, στη συνεχή παρακολούθησή τους, στον μηχανισμό προειδοποίησης και επικοινωνίας και, τέλος, στην ετοιμότητα, δηλαδή την ικανότητα αντίδρασης και βοήθειας.

Θα ήθελα και εγώ να τονίσω, όπως και ο εισηγητής, ότι οι τροπολογίες τις οποίες εισηγηθήκαμε αφορούν θέματα όπως είναι το ταχύ σύστημα επαγρύπνησης, οι μονάδες επέμβασης προερχόμενες από τα συμμετέχοντα κράτη, οι κατευθυντήριες γραμμές όσον αφορά την αντίδραση και τη σχετική ενημέρωση των πολιτών, οι βέλτιστες πρακτικές για την αντιμετώπιση των καταστάσεων και, τέλος, η αμοιβαία προξενική συνδρομή για τον καθορισμό σημείων επαφής μεταξύ των κρατών μελών.

Θα ήθελα επίσης να πω -και νομίζω ότι θα πρέπει να γίνει δεκτό- ότι θα πρέπει ιδιαιτέρως να προσέξουμε και τον τομέα της δημόσιας υγείας διότι οι καταστροφές συνοδεύονται συνήθως από κινδύνους για τη δημόσια υγεία, είτε αυτοί προέρχονται από έλλειψη τροφίμων ή νερού, είτε από επιδημίες και, επομένως, θα πρέπει να περιληφθεί στην πρόταση και αυτή η συνιστώσα.

Τέλος, θα ήθελα να παρατηρήσω ότι, όπως είπε και ο εισηγητής μας, η έκθεση Barnier είναι μια εξαιρετική έκθεση που πρέπει να ληφθεί υπόψη, διότι αλλιώς δεν έχει νόημα για ποιον λόγο έγινε όλη αυτή η εξαιρετική δουλειά. Νομίζω ότι, μαζί με τη δική μας αυτή σημερινή εισήγηση, θα έχουμε ένα αποτελεσματικό μέσο.

Θα ήθελα κλείνοντας, να ευχαριστήσω τον εισηγητή μας για την εξαιρετική του δουλειά. Συγχαρητήρια κύριε Παπαδημούλη!

  Edite Estrela, em nome do Grupo PSE. – Senhor Presidente, Senhor Comissário, começo por felicitar o colega Papadimoulis pelo seu relatório e também a Comissão pela sua iniciativa. A União Europeia tem-se dotado de diversos mecanismos legais para a prevenção e a resposta a situações de catástrofe natural. Há, aliás, várias resoluções do Parlamento Europeu nesse sentido.

Eu própria fui relatora de um relatório sobre a estratégia europeia de resposta às catástrofes naturais, por iniciativa da Comissão do Ambiente, no qual defendi a necessidade de a União dispor de instrumentos de resposta a emergências graves mais expeditos e eficazes. Da experiência recolhida nos últimos anos com os incêndios florestais no Sul da Europa e as inundações na Europa central resulta como objectivo prioritário a criação de sistemas de detecção e de alerta precoce para catástrofes naturais, incluindo sismos e tsunamis, que permitam defender os cidadãos e os seus bens.

Não obstante a responsabilidade e a gestão das catástrofes naturais incumbir, em primeiro lugar, ao país afectado e o papel da União ser apenas subsidiário, o mecanismo comunitário de protecção civil criado em 2001 dispunha de poucos recursos e competências, ou seja, não correspondia às necessidades.

Saúda-se, por isso, esta proposta reformulada e melhorada, que permite uma melhor coordenação e uma actuação mais rápida no apoio às pessoas afectadas. No entanto, é preciso ir mais longe e é necessário aperfeiçoar o modelo. Não só com base no relatório Barnier, mas também nas alterações propostas pela Comissão do Ambiente, designadamente que a cooperação no domínio da protecção civil assente num centro europeu de coordenação estratégica responsável pela recolha e difusão de informações sobre situações de emergência e também pela disponibilização de meios adicionais de mobilização rápida no combate às calamidades, que as populações sejam envolvidas, quer na prevenção, quer na resposta, para o que terão de receber formação e informação, e que seja feito um maior investimento na formação e na profissionalização dos corpos de intervenção.

  Alfonso Andria, a nome del gruppo ALDE. – Signor Presidente, signor Commissario, onorevoli colleghi, mi congratulo con il collega onorevole Papadimoulis per l'ottimo lavoro svolto. La sua relazione traduce in termini operativi quanto già si prevede nel rapporto sul Fondo di solidarietà, che rappresenta la base giuridica e finanziaria per gli interventi in materia di protezione civile.

L'Unione europea dispone oggi di mezzi finanziari e di nuove conoscenze basate sull'esperienza del Meccanismo comunitario di protezione civile, creato nel 2001, che consentiranno di migliorare l'operatività e l'efficacia dello strumento. E' vero che la risposta d'emergenza ad una catastrofe deve avvenire innanzitutto e principalmente a livello locale, con azioni di prevenzione e di ricostruzione, ma è altrettanto vero che c'è bisogno di interventi di gestione di una crisi, che possono e debbono essere coordinati a livello europeo, se vogliamo ottenere importanti economie di scala e soprattutto maggiore efficienza.

Peraltro, quando le dimensioni di una catastrofe superano le capacità di reazione locali o perfino nazionali, sarebbe auspicabile poter fornire rapidamente un'assistenza supplementare da parte di altri paesi, attraverso le loro competenze e le risorse di cui dispongono. Va tenuto conto infatti che in molti casi gli eventi calamitosi di particolare rilevanza hanno effetti di carattere transfrontaliero, avendo ripercussioni su territori di paesi confinanti.

Inoltre, concordo con il relatore sull'importanza che riveste una corretta ed appropriata pianificazione di utilizzo del territorio e di prevenzione e di gestione delle catastrofi ai fini della riduzione dei rischi. Vi è la necessità di rafforzare il sistema di protezione civile europeo, in modo da poter dare risposte coordinate per far fronte alle emergenze e al fine di contribuire a un'Unione europea in grado di infondere fiducia e sicurezza nei propri cittadini. Io credo che occorra saper corrispondere a tali legittime aspettative.

  Richard Seeber (PPE-DE). – Herr Präsident, Herr Kommissar! Wir alle lernen aus der Vergangenheit und aus unseren Erfahrungen. Ich glaube, gerade der Katastrophenschutz ist ein Beispiel hierfür. Mit den von Ihnen vorgelegten Papieren und auch mit dem ausgezeichneten Bericht von Herrn Papadimoulis versuchen wir jetzt eben, diese Erfahrungen einzubringen.

Es gibt dabei drei Aspekte zu beachten: erstens die Vorbeugemaßnahmen, zweitens den Einsatz in der Krise und drittens die Folgenbewältigung. Bei den Vorbeugemaßnahmen kann die Europäische Union sehr viel leisten. Leider treten Katastrophen in verschiedenen Regionen und aus unterschiedlichen Gründen auf. Aber das Lernen voneinander, gerade in der Europäischen Union, ist hier äußerst wichtig. Hier hat die Europäische Union eine besondere Aufgabe zu erfüllen.

Beim Einsatz in der Krise muss die Union insbesondere durch Koordinationsmaßnahmen ihrer Rolle gerecht werden. Man darf die Mitgliedstaaten nicht aus ihrer Verantwortung entlassen; Katastrophenschutz ist und bleibt eine zentrale nationale Kompetenz. Darum sehe ich es auch äußerst kritisch, dass die Union jetzt versucht, durch Anschaffung von Geräten eine gewisse Doppelgleisigkeit zu schaffen, die sicher nicht im Sinne der Sache sind. Hier ist es wichtig, dass wir uns wirklich auf eine gute Koordination der in den Mitgliedstaaten vorhandenen Mittel konzentrieren, um Doppelgleisigkeiten zu vermeiden.

Die nächste Phase ist die Folgenbewältigung. Für diesen Bereich besteht ja bereits das von der Europäischen Union geschaffene Krisenreaktionsinstrument bzw. der Solidaritätsfonds. Auch hier sollten wir uns überlegen, wie wir ihn effizienter einsetzen können, eventuell die Richtsätze ändern und uns darauf konzentrieren, wirklich nur Krisen von europäischen Ausmaßen zu bewältigen.

  Ευαγγελία Τζαμπάζη (PSE). – Κύριε Πρόεδρε, η προστασία των ευρωπαίων πολιτών από ατυχήματα και φυσικές καταστροφές έχει άμεση συνάφεια με την οικονομική και κοινωνική τους ασφάλεια. Τα τελευταία χρόνια, σημειώθηκε μεγάλη αύξηση φυσικών καταστροφών που είχε σαν συνέπεια την επίσης μεγάλη αύξηση των αιτήσεων παροχής βοήθειας από τον μηχανισμό πολιτικής προστασίας από πλευράς των κυβερνήσεων των κρατών μελών.

Η πολιτική προστασία είναι ένα σύνθετο σύστημα που αποτελείται από την πρόληψη, την παρέμβαση και, τέλος, την αποκατάσταση. Η καθ' όλα αξιόλογη εισήγηση του κυρίου Παπαδημούλη επί της προτεινόμενης αναδιατύπωσης θεωρώ ότι έχει βελτιώσει την πρόταση του Συμβουλίου με τέτοιο τρόπο που να ενισχύονται οι υποστηρικτικές και συμπληρωματικές δράσεις της Ένωσης όταν αυτές χρειάζονται.

Στέκομαι όμως στη διαρκή ανάγκη για επιμόρφωση των εμπλεκομένων μερών και θεωρώ ότι είναι ανάγκη να πραγματοποιείται μεγαλύτερη ενημέρωση του πληθυσμού, κυρίως σε περιοχές με υψηλό βαθμό επικινδυνότητας, και να ενισχύεται με τον τρόπο αυτό η βελτίωση της πρόληψης και της ετοιμότητας στις εν λόγω περιοχές.

  Σταύρος Δήμας, Μέλος της Επιτροπής. Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους τους ομιλητές για τις εξαιρετικές τους τοποθετήσεις. Πριν θίξω το θέμα των τροπολογιών θα ήθελα να απαντήσω σχετικά με την έκθεση Barnier και να πω ότι η Επιτροπή έχει ήδη αρχίσει εργασία για πολλά από τα θέματα τα οποία σχετίζονται με την έκθεση αυτή και, ότι βεβαίως, πιο σημαντικό απ' όλα είναι η ανάπτυξη των μονάδων πολιτικής προστασίας. Έχουν γίνει συναντήσεις με ειδικούς από τα κράτη μέλη για να διαπιστωθούν ποιοί τύποι των μονάδων πρέπει να είναι διαθέσιμοι σε κάθε περίπτωση και επίσης όσον αφορά τους συγκεκριμένους όρους και προϋποθέσεις για κάθε τύπο μονάδας.

Ένας δεύτερος τομέας της εργασίας είναι αυτός που σχετίζεται με την εξάσκηση και παρά το ότι δεν προβλέπεται η δημιουργία ενός ευρωπαϊκού ινστιτούτου -σύμφωνα με την έκθεση Barnier- εντούτοις προτείνουμε να αναπτυχθεί ένα δίκτυο από κέντρα τα οποία θα επεκτείνουν το υπάρχον πρόγραμμα εξάσκησης.

Επίσης συμφωνούμε ότι το Κέντρο Παρακολούθησης και Πληροφοριών πρέπει να ενισχυθεί. Και ήδη έχουμε ζητήσει μια αύξηση του αριθμού του προσωπικού, των στελεχών, τα οποία θα απασχοληθούν σ' αυτό το κέντρο. Επίσης έχουμε ζητήσει από τα κράτη μέλη να μας δώσουν, το επόμενο έτος, την ευκαιρία να χρησιμοποιούμε ορισμένους ειδικούς στο MIC (Κέντρο Παρακολούθησης και Πληροφοριών).

Τέλος, η Επιτροπή έχει δύο νομοθετικές προτάσεις: η μία είναι για το χρηματοδοτικό μέσο και η άλλη για την αναδιατύπωση της απόφασης του 2001, οι οποίες θα μας δώσουν τη δυνατότητα να εργαστούμε και σε έναν άλλο τομέα -αυτόν της μεταφοράς- για τον οποίο μίλησα και προηγουμένως.

Τώρα, σχετικά με τις τροπολογίες, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο παρουσίασε μια σειρά σημαντικών τροπολογιών με στόχο την ενίσχυση των δυνατοτήτων της πολιτικής προστασίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Οι τροπολογίες αφορούν την ανάγκη εξασφάλισης έγκαιρης μεταφοράς της βοήθειας της πολιτικής προστασίας, τη σημασία των συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης και συναγερμού, τη διαλειτουργικότητα των μονάδων πολιτικής προστασίας και το ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει ο μηχανισμός για τη βοήθεια των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η Επιτροπή μπορεί να αποδεχθεί τις περισσότερες από τις προτεινόμενες τροπολογίες. Υπάρχουν όμως ορισμένες οι οποίες δημιουργούν προβλήματα και δεν μπορούν να υιοθετηθούν όπως είναι διατυπωμένες. Πρόκειται για εκείνες που σχετίζονται με την πρόβλεψη μέτρων σχετικά με την πρόληψη, τη δημόσια υγεία και την εκούσια θαλάσσια ρύπανση.

Όσον αφορά τα μέτρα που σχετίζονται με την πρόληψη, η Επιτροπή επιθυμεί να τονίσει ότι η πρόταση για το χρηματοδοτικό μέσο πολιτικής προστασίας θα καλύψει τις δράσεις στον τομέα αυτό. Ο κοινοτικός μηχανισμός πολιτικής προστασίας προορίζεται να καλύψει δράσεις μόνο στους τομείς της ετοιμότητας και της επέμβασης. Παρόλα αυτά, η Επιτροπή συμφωνεί με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με τη σημασία που έχουν οι δράσεις στον τομέα της πρόληψης και έχει δεσμευθεί να τις προωθήσει στο ενδεδειγμένο πλαίσιο.

Όσον αφορά τη συμπερίληψη της δημόσιας υγείας, η Επιτροπή αναγνωρίζει ότι οι δράσεις πολιτικής προστασίας στοχεύουν -πολύ συχνά- στην προστασία της δημόσιας υγείας. Οι μηχανισμοί όμως που έχουν συσταθεί στο επίπεδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την πολιτική προστασία δεν αποτελούν μέρος της πολιτικής για τη δημόσια υγεία, η οποία καλύπτεται από άλλα υφιστάμενα κοινοτικά μέσα, όπως το πρόγραμμα κοινοτικής δράσης στον τομέα υγείας.

Τώρα, σχετικά με την εκούσια, εσκεμμένη θαλάσσια ρύπανση, η Επιτροπή υποστηρίζει πλήρως την πρόταση σύμφωνα με την οποία πρέπει να μπορεί να επεμβαίνει ο μηχανισμός πολιτικής προστασίας σε περιπτώσεις εκτεταμένης θαλάσσιας ρύπανσης που προκλήθηκε είτε από ατύχημα είτε και εκούσια. Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής, ώστε να καλύπτει και τις ανθρωπογενείς καταστροφές, καλύπτει και αυτό το ενδεχόμενο. Ο όρος όμως "ηθελημένη, εσκεμμένη" θαλάσσια ρύπανση αφορά συνήθως τις μικρές παράνομες απορρίψεις πετρελαίου από πλοία και η Επιτροπή θέλει να αποφύγει την ερμηνεία ότι το πεδίο εφαρμογής του Κανονισμού καλύπτει και τέτοιες μικρής έκτασης απορρίψεις. Θα ήταν πρακτικά αδύνατο για την Επιτροπή να κινητοποιεί τον μηχανισμό -ούτε και τα στελέχη υπάρχουν όπως είπα και προηγουμένως- αλλά βέβαια και αυτού του είδους οι μικρές απορρίψεις θα πρέπει να αντιμετωπίζονται από τα μέσα τα οποία διαθέτει η κάθε χώρα. Για το λόγο αυτό, οι σχετικές τροπολογίες δεν έγιναν δεκτές.

Τέλος, η Επιτροπή σημειώνει ότι μια σειρά τροπολογιών σχετίζεται με πτυχές της υφιστάμενης νομοθεσίας. Η Επιτροπή υποστηρίζει επί της ουσίας ορισμένες από αυτές τις τροπολογίες. Όμως, η διοργανική συμφωνία για τη χρήση της τεχνικής της αναδιατύπωσης δεν επιτρέπει στην Επιτροπή να τις δεχθεί, εκτός και αν είναι ζωτικής σημασίας για την εφαρμογή των νέων διατάξεων που περιέχονται στην πρόταση, ή αν προκύπτουν άμεσα από τις νέες διατάξεις. Η Επιτροπή όμως θα έχει υπόψη της τα εν λόγω ζητήματα στο πλαίσιο της ανάπτυξης της πολιτικής μας στον τομέα αυτό.

Αυτά είναι τα κύρια ζητήματα στα οποία η θέση της Επιτροπής διαφέρει από την έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Πάντως θέλω να τονίσω ότι αυτές οι διαφορές απόψεων δεν επισκιάζουν τους κοινούς μας στόχους. Συμφωνούμε πλήρως με τη φιλοδοξία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να αναπτυχθεί μια πολύ πιο ισχυρή ευρωπαϊκή δυνατότητα επέμβασης στον τομέα της πολιτικής προστασίας, τόσο εντός όσο και εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και σας ευχαριστούμε για την υποστήριξή σας. Διαβιβάζω στη Γραμματεία του Κοινοβουλίου πλήρη κατάλογο με τη θέση της Επιτροπής σχετικά με τις τροπολογίες. Θα ήθελα και πάλι να συγχαρώ τον εισηγητή, κύριο Παπαδημούλη, για την εξαιρετική δουλειά του.

  Presidente. La discussione è chiusa.

La votazione si svolgerà martedì, alle 12.00.

Dichiarazione scritta (articolo 142)

  Hélène Goudin (IND/DEM) – EU-parlamentet behandlar nu ett förslag till omarbetning av mekanismen för räddningstjänst, som inrättades 2001. Det råder inga tvivel om att katastrofer leder till stora påfrestningar för de drabbade parterna. En samordnad europeisk räddningstjänst är dock inte lösningen på problemet, i synnerhet inte som detta förslag ser ut.

Räddningstjänsterna i respektive medlemsstat finansieras genom skattemedel. Det är upp till varje stat att välja hur skatteintäkterna från medborgarna skall fördelas. Detta förslag kan medföra en risk för att vissa medlemsstater väljer att lägga ett minimum av resurser på nationell räddningstjänst, eftersom man förlitar sig på att andra EU-länder skall bidra när en katastrof inträffar. Denna ”free riding”-problematik är mycket allvarlig och orättvis mot medborgarna i de länder som väljer att ha en stark räddningstjänst. När det gäller internationella insatser bör dessa koordineras genom OCHA och finansieras av medlemsstaterna och inte av EU.

I kommissionens dokument talas det även om snabbinsatsstyrkor och att medlemsstaterna skall meddela vilka resurser som finns tillgängliga, inklusive militära resurser och militär kapacitet, i de fall då ett drabbat land begär den typen av stöd. Junilistan motsätter sig bestämt detta. Ett lands militära resurser är en nationell fråga och det är upp till varje medlemsstat att avgöra huruvida dessa skall mobiliseras eller inte.