Πρόεδρος. Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση της έκθεσης (A6-0349/2006), της κ. Berès, εξ ονόματος της Επιτροπής Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων, σχετικά με την ετήσια έκθεση 2005 της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (2006/2206(INI)).
Pervenche Berès (PSE), εισηγήτρια. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Πρόεδρε της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η ετήσια έκθεση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας προσφέρει πάντα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο την ευκαιρία να εξετάσει τη νομισματική πολιτική και να συμπληρώσει το έργο που επιτελείται από την Επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων μέσω του νομισματικού διαλόγου που πραγματοποιείται τέσσερις φορές ετησίως με τον Πρόεδρο της Κεντρικής Τράπεζας. Θα θυμάστε όλοι ότι το περασμένο έτος απορρίψαμε την έκθεση, επειδή δεν ανταποκρινόταν στις κατευθυντήριες γραμμές του Κοινοβουλίου.
Το 2005 ήταν ένα ασυνήθιστο έτος, κατά τη διάρκεια του οποίου η Κεντρική Τράπεζα προέβη πέντε φορές σε αύξηση των επιτοκίων, αρχής γενομένης από την 1η Δεκεμβρίου. Αυτές οι διαδοχικές αυξήσεις πραγματοποιήθηκαν σε ένα ασυνήθιστο οικονομικό πλαίσιο, το οποίο καθορίστηκε τόσο από την αύξηση των τιμών του πετρελαίου, όσο και από τιμές συναλλάγματος οι οποίες δεν ευνοούν τις εξαγωγές της ευρωζώνης, και στο πλαίσιο ανοδικών τάσεων της οικονομικής ανάπτυξης τις οποίες οι πιο ενημερωμένοι παρατηρητές θεωρούν εύθραυστες.
Υπό αυτές τις περιστάσεις, στην υπό εξέταση έκθεση καλείται ειδικά η Κεντρική Τράπεζα να αναλύσει προσεκτικά τις συνθήκες υπό τις οποίες εφαρμόζει τη νομισματική της πολιτική. Χαίρομαι διότι σε αυτή την έκθεση τονίζεται επίσης ότι η ισοτιμία ευρώ-δολαρίου είναι σημαντική για την ανάπτυξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενώ εξάγονται από αυτό ορισμένα συμπεράσματα στα οποία καταλήξαμε σε πνεύμα συμβιβασμού, δεδομένης της ανάγκης κάθε νομισματική αρχή να ασκεί πλήρως τις αρμοδιότητές της όσον αφορά τις τιμές συναλλάγματος. Ελπίζω ότι αυτός ο συμβιβασμός θα διατηρηθεί και κατά την ψηφοφορία.
Θέλω, ωστόσο, να εκφράσω τη λύπη μου διότι δεν κατέστη δυνατό να συμπεριληφθεί σε αυτή την έκθεση τόσο το θέμα του χρέους των νοικοκυριών όσο και η βελτίωση που απαιτείται ως προς τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών. Επιτρέψτε μου, κύριε Πρόεδρε, να αναφέρω ορισμένα θέματα για τα οποία, κατά την άποψή μου, αυτή η έκθεση παρέχει αυθεντικές και πολύτιμες πληροφορίες.
Ας σκεφτούμε για παράδειγμα την πρόσκληση που απευθύνθηκε στην Κεντρική Τράπεζα να μελετήσει προσεκτικά τη χρήση των χαρτονομισμάτων των πεντακοσίων ευρώ και το ενδεχόμενο να παγώσει την έκδοσή τους. Ας επικεντρωθούμε τώρα στο βασικό ζήτημα για το Κοινοβούλιο, δηλαδή τις συνθήκες υπό τις οποίες ασκείται ο δημοκρατικός έλεγχος και τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η Κεντρική Τράπεζα ως θεσμικό όργανο. Από αυτή την άποψη, θελήσαμε να συμβάλουμε, πριν από την προσεχή αντικατάσταση ενός μέλους της Εκτελεστικής Επιτροπής, στην απαραίτητη συζήτηση που πρέπει να πραγματοποιηθεί μεταξύ των θεσμικών οργάνων ώστε τα μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής να μπορούν να εκπροσωπούν τα συμφέροντα της ευρωζώνης κατά τον βέλτιστο δυνατό τρόπο. Θεωρούμε ότι, για τον σκοπό αυτόν, η καλύτερη προσέγγιση θα ήταν να εφαρμόσουμε στην ΕΚΤ τη ρύθμιση που εφαρμόζεται στις εκτελεστικές επιτροπές όλων των άλλων κεντρικών τραπεζών, για την εξασφάλιση ποικιλίας υποβάθρων και εξισορρόπησης των χαρτοφυλακίων. Συμφωνούμε εδώ, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ότι πρέπει να ζητήσουμε να μην θεωρηθεί αιώνιο καθεστώς μια ισορροπία μεταξύ των εθνών και πιστεύουμε επίσης ότι μια ποικιλία υποβάθρων θα επέτρεπε την ενίσχυση των συνεισφορών και την πολυφωνία στους κόλπους της Εκτελεστικής Επιτροπής.
Ευελπιστώ επίσης ότι το Κοινοβούλιο θα συνηγορήσει ώστε το Συμβούλιο, όταν γνωμοδοτεί ως προς την έγκριση μιας υποψηφιότητας για την Εκτελεστική Επιτροπή, να ασκεί πλήρως την εξουσία του σχετικά με τη λήψη αποφάσεων επιλέγοντας μεταξύ μεγάλου αριθμού υποψηφιοτήτων. Γνωρίζω το επιχείρημα που προβάλλετε συχνά, κύριε Πρόεδρε της Κεντρικής Τράπεζας, και το οποίο χρησιμοποιεί επίσης ενίοτε ο Jean-Claude Trichet: η ύπαρξη μεγάλου αριθμού υποψηφιοτήτων θα έβλαπτε τη σταδιοδρομία όσων δεν θα επιλεγούν για τη θέση αυτή.
Επιτρέψτε μου να επισημάνω ότι, ως παρατηρητές διεθνών διαδικασιών υποβολής υποψηφιοτήτων, η εκτίμησή μας είναι εντελώς διαφορετική. Σε διεθνές επίπεδο, η μόνη θέση που παρέχεται χωρίς ανταγωνισμό ή χωρίς ποικιλία υποψηφίων –και προέρχομαι από ένα κόμμα το οποίο, όπως γνωρίζετε, βιώνει αυτή τη στιγμή μια τέτοια διαδικασία και όλες τις ιδιότητές της– είναι η προεδρία της Παγκόσμιας Τράπεζας. Η διαδικασία αυτή δεν εφαρμόζεται ούτε στο ΔΝΤ, ούτε στον ΟΟΣΑ, ούτε στον ΠΟΕ. Ως εκ τούτου, θεωρούμε ότι η ευρωζώνη, ως ενιαίος χώρος, θα έπρεπε να επιτρέπει μεγαλύτερο αριθμό διαφορετικών υποψηφίων.
Προφανώς, ζητάμε επίσης να εξουσιοδοτηθεί επιτέλους το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να εγκρίνει τον ορισμό των μελών της Εκτελεστικής Επιτροπής, γεγονός που, κατά την άποψή μου, θα ενίσχυε την εξουσία και τη νομιμότητα της Εκτελεστικής Επιτροπής, καθώς και την ικανότητά της να εκπροσωπεί με δυνατή φωνή την ευρωζώνη, μεταξύ άλλων, στο διεθνές προσκήνιο. Αυτός είναι ο πρωταρχικός σκοπός του Κοινοβουλίου, δηλαδή να είναι η Κεντρική Τράπεζα, στη διεθνή σκηνή, μαζί με το Συμβούλιο και την Ευρωομάδα, ο κύριος νόμιμος εκπρόσωπος που χρειαζόμαστε ώστε η φωνή της Ευρώπης να είναι δυνατή και καθαρή σχετικά με τα σημαντικά θέματα που εσείς, κύριε Πρόεδρε, θελήσατε να θίξετε και στα οποία το Κοινοβούλιο επιθυμεί να συνεισφέρει. Αναφέρομαι βεβαίως στο ζήτημα των εναλλακτικών κονδυλίων, ως προς το οποίο ευελπιστώ ότι ο συμβιβασμός στον οποίο καταλήξαμε στην Επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων θα στηριχτεί από το σύνολο των Ομάδων κατά την ψηφοφορία.
Jean-Claude Trichet, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι βουλευτές, είναι μεγάλη τιμή και χαρά μου να μιλώ σήμερα από αυτό το βήμα. Βρίσκομαι εδώ για να παρουσιάσω στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο την ετήσια έκθεση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για το 2005. Ωστόσο, όπως γνωρίζετε, οι σχέσεις μεταξύ του Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας υπερβαίνουν τις ειδικές υποχρεώσεις που επιβάλλει η συνθήκη. Πράγματι, όπως ανέφερε η κ. Berès, έχουμε θεσπίσει με τα χρόνια έναν πολύ στενό διάλογο, ο οποίος, υπογραμμίζω, ενισχύεται φέτος για μια ακόμη φορά. Συνεπώς, κυρίες και κύριοι βουλευτές, αυτή είναι η τρίτη φορά που παρουσιάζομαι ενώπιον του Κοινοβουλίου αυτόν τον μήνα. Επίσης, οι συνάδελφοί μου από την Εκτελεστική Επιτροπή της ΕΚΤ διατηρούσαν στενή επαφή με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με διάφορα ζητήματα όπως η μεταρρύθμιση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, τα συστήματα πληρωμών και τα συστήματα αποζημίωσης και διευθέτησης. Από την πλευρά μας, αποδίδουμε πολύ μεγάλη σημασία στις επαφές που πραγματοποιούνται για τα ζητήματα αυτά.
(DE) Θα ήθελα καταρχάς να κάνω μια σύντομη επισκόπηση των εξελίξεων της οικονομικής και νομισματικής πολιτικής κατά το 2005 και να σκιαγραφήσω τα μέτρα νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ. Στη συνέχεια θα ήθελα να κάνω μερικές παρατηρήσεις για ορισμένα σημεία και προτάσεις που θίξατε στο σχέδιο ψηφίσματός σας για την ετήσια έκθεση της ΕΚΤ για το 2005.
(ΕΝ) Κύριε Πρόεδρε, επιτρέψτε μου πρώτα απ’ όλα να επικροτήσω την εκτίμηση της Επιτροπής Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων όσον αφορά τη νομισματική πολιτική της ΕΚΤ το 2005 και μετέπειτα. Όπως αναγνωρίζεται στο σχέδιο έκθεσης, η νομισματική πολιτική της ΕΚΤ –η οποία έχει σχεδιαστεί για την εκπλήρωση του πρωταρχικού στόχου μας, δηλαδή τη διατήρηση της σταθερότητας των τιμών– εξακολουθεί να επιτυγχάνει να συγκρατεί τις πληθωριστικές προσδοκίες σε επίπεδα συμβατά με τη σταθερότητα των τιμών, παρά τις διάφορες προκλήσεις που ανέφερε η κ. Berès και οι οποίες σχετίζονται ιδίως με τη συνεχιζόμενη μέχρι πολύ πρόσφατα έντονη άνοδο των τιμών του πετρελαίου.
Όπως έχει ήδη τονιστεί επανειλημμένα, η συγκράτηση αυτή αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για να συνεχιστεί η συμβολή της νομισματικής πολιτικής στην υποστήριξη της βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης και της δημιουργίας απασχόλησης στη ζώνη του ευρώ, σύμφωνα με το άρθρο 105 της Συνθήκης ΕΚ.
Σε σχέση με αυτό το θέμα, επιτρέψτε μου να τονίσω ότι η ανοιχτή και διαφανής επικοινωνία της ΕΚΤ είναι βασικό στοιχείο στον προσανατολισμό των προσδοκιών της αγοράς. Συγκεκριμένα, η εισαγωγική μου δήλωση στη συνέντευξη τύπου μετά την πρώτη συνέλευση του Διοικητικού Συμβουλίου κάθε μήνα δίνει μια σαφή εικόνα, από την πλευρά του Διοικητικού Συμβουλίου, της τρέχουσας κατάστασης της νομισματικής πολιτικής σε πραγματικό χρόνο. Με αυτόν τον τρόπο, δημοσιοποιούμε το αποτέλεσμα των συζητήσεών μας. Έτσι, η εισαγωγική δήλωση είναι ανάλογη με αυτό που άλλες κεντρικές τράπεζες αποκαλούν «συνοπτικά πρακτικά».
Το 2005, η νομισματική πολιτική της ΕΚΤ λειτούργησε σε ένα περιβάλλον οικονομικών συνθηκών που παρουσίαζαν συνεχή βελτίωση. Ενώ η αύξηση του πραγματικού ΑΕγχΠ παρέμεινε συγκρατημένη κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους, σε ένα περιβάλλον έντονης αβεβαιότητας όσον αφορά την εγχώρια ζήτηση, ο ρυθμός της οικονομικής δραστηριότητας ενισχύθηκε σταδιακά στη διάρκεια του δεύτερου εξαμήνου του έτους, από περίπου 1,2% ετησίως κατά μέσο όρο το πρώτο εξάμηνο του 2005 σε περίπου 1,7% ετησίως κατά μέσο όρο το δεύτερο εξάμηνο. Συνολικά, το πραγματικό ΑΕγχΠ στη ζώνη του ευρώ αυξήθηκε κατά 1,4%.
Όσον αφορά τις εξελίξεις των τιμών, ο ετήσιος πληθωρισμός του Εναρμονισμένου Δείκτη Τιμών Καταναλωτή ήταν κατά μέσο όρο 2,2% το 2005, έναντι 2,1% για καθένα από τα δύο προηγούμενα έτη. Ενώ ο ετήσιος πληθωρισμός του ΕΔΤΚ έπεσε στο 2,0% το πρώτο εξάμηνο του 2005, αντανακλώντας κυρίως τις επιδράσεις της βάσης, επιταχύνθηκε σε επίπεδα σημαντικά υψηλότερα του 2% το δεύτερο εξάμηνο, φτάνοντας στο ανώτατο σημείο του 2,6% τον Σεπτέμβριο, κυρίως λόγω των σημαντικών αυξήσεων των τιμών της ενέργειας.
Επομένως, κατά την επανεξέταση των αποφάσεων της ΕΚΤ για τη νομισματική πολιτική το 2005 και στις αρχές του 2006, θα ήταν χρήσιμο να χωριστεί η περίοδος αυτή σε δύο μέρη. Το πρώτο εξάμηνο του 2005, σε πλαίσιο χαμηλών εξελίξεων του πληθωρισμού και με τις πληθωριστικές προσδοκίες για τη ζώνη του ευρώ σταθερά συγκρατημένες σε επίπεδα συμβατά με τη σταθερότητα των τιμών, το Διοικητικό Συμβούλιο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι παρέμενε ενδεδειγμένο να διατηρηθούν τα επιτόκια στα ιστορικά χαμηλά επίπεδά τους. Ταυτόχρονα, το Διοικητικό Συμβούλιο ήταν διαρκώς σε επαγρύπνηση για ενδεχόμενη υλοποίηση κινδύνων για τη σταθερότητα των τιμών από τις ανοδικές τους τάσεις, όπως επεσήμαιναν τόσο η οικονομική όσο και η νομισματική ανάλυση της ΕΚΤ.
Το δεύτερο εξάμηνο του 2005 και στις αρχές του 2006, η πιθανότητα να παραμείνει ο μέσος ετήσιος πληθωρισμός του ΕΔΤΚ πάνω από το 2% μεσοπρόθεσμα αυξήθηκε και έπρεπε να αποφευχθεί η επίδραση αυτού του γεγονότος στις πληθωριστικές προσδοκίες. Το σενάριο αυτό των αυξημένων ποσοστών πληθωρισμού εξακολουθούσε να εξαρτάται από τους κινδύνους ανόδου των τιμών που είχαν διαπιστωθεί νωρίτερα και, ιδιαίτερα, από τις περαιτέρω αυξήσεις των τιμών του πετρελαίου και των έμμεσων φόρων και, πιο συγκεκριμένα, από τις δυνητικές δευτερογενείς επιδράσεις στον καθορισμό των μισθών και των τιμών. Επιβεβαιώθηκε επίσης από τη νομισματική ανάλυση, δεδομένης της έντονης νομισματικής αύξησης, της μεγάλης επέκτασης του δανεισμού και της άφθονης ρευστότητας.
Κατά συνέπεια, στα τέλη του 2005, η τακτική αντιπαραβολή της οικονομικής και της νομισματικής ανάλυσης της ΕΚΤ έδειχνε πλέον ότι ήταν σαφώς δικαιολογημένη μια προσαρμογή της πολύ διευκολυντικής στάσης της νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ, προκειμένου να περιοριστούν οι κίνδυνοι για τη σταθερότητα των τιμών από τις ανοδικές τους τάσεις και να διατηρηθεί η σταθερή συγκράτηση των μακροπρόθεσμων πληθωριστικών προσδοκιών στη ζώνη του ευρώ. Το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ αποφάσισε, συνεπώς, τον Δεκέμβριο να αυξήσει τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ κατά 25 μονάδες βάσης, μετά από δυόμισι χρόνια διατήρησης αυτών των επιτοκίων σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα. Από τότε, το Διοικητικό Συμβούλιο συνέχισε να αποσύρει τις νομισματικές διευκολύνσεις, καθορίζοντας έτσι μέχρι τώρα το ελάχιστο επιτόκιο προσφοράς των βασικών πράξεων αναχρηματοδότησης του Ευρωσυστήματος σε 3,25%.
Ερχόμενος τώρα στις πρόσφατες εξελίξεις, όλοι οι βασικοί δείκτες οικονομικής δραστηριότητας στη ζώνη του ευρώ που δημοσιοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια του 2006 επιβεβαιώνουν την εκτίμηση του Διοικητικού Συμβουλίου ότι η οικονομική ανάπτυξη έχει λάβει νέα ώθηση και, επιπλέον, έχει αποκτήσει πιο ευρεία βάση και σταθερότητα, υποστηριζόμενη κυρίως από την εγχώρια ζήτηση.
Όσον αφορά τις τιμές καταναλωτή, τα ετήσια ποσοστά πληθωρισμού του ΕΔΤΚ, παρά την κάμψη τους κατά τους τελευταίους μήνες, θα παραμείνουν αυξημένα, σε επίπεδα πάνω από το 2% κατά μέσο όρο το 2006.
Όσον αφορά το 2007, οι πληθωριστικοί κίνδυνοι παραμένουν σε ανοδική πορεία. Οι κίνδυνοι αυτοί περιλαμβάνουν, συγκεκριμένα, μια εντονότερη από την αναμενόμενη αύξηση των μισθών λόγω της βελτίωσης των αγορών εργασίας και μια ισχυρότερη από την αναμενόμενη μετακύλιση των παλαιότερων αυξήσεων των τιμών του πετρελαίου. Η εκτίμηση για την επικράτηση κινδύνων ανόδου των τιμών επιβεβαιώνεται όταν αντιπαραβάλλεται με τη νομισματική ανάλυση, δεδομένου του συνεχιζόμενου δυναμισμού της νομισματικής και της πιστωτικής αύξησης, της άφθονης ρευστότητας και, από μεσοπρόθεσμη οπτική, της συνεχιζόμενης ανοδικής τάσης του υποκείμενου ρυθμού της νομισματικής επέκτασης. Αυτό επισημαίνεται στην έκθεση της Επιτροπής. Οι νομισματικές εξελίξεις απαιτούν, συνεπώς, καλύτερη παρακολούθηση, ιδίως στο πλαίσιο των βελτιωμένων οικονομικών συνθηκών και των σημαντικών εξελίξεων στην αγορά ακινήτων σε πολλές περιοχές της ζώνης του ευρώ.
Όπως ανέφερα δημοσίως εκ μέρους του Διοικητικού Συμβουλίου μετά την τελευταία μας απόφαση, εάν επιβεβαιωθούν οι υποθέσεις μας και το βασικό μας σενάριο, θα παραμείνει δικαιολογημένη η περαιτέρω απόσυρση των νομισματικών διευκολύνσεων. Το Διοικητικό Συμβούλιο θα συνεχίσει, επομένως, να παρακολουθεί πολύ στενά όλες τις εξελίξεις, προκειμένου να εξασφαλίσει τη σταθερότητα των τιμών μεσομακροπρόθεσμα.
Όσον αφορά τη δημοσιονομική πολιτική, οι δημοσιονομικές εξελίξεις το 2005 και 2006 και τα σχέδια για το 2007 δείχνουν περαιτέρω βελτιώσεις, αν και αργές, των ισολογισμών. Ωστόσο, αυτό δεν θα πρέπει να αποτελέσει αφορμή για εφησυχασμό. Παραμένει ουσιώδης η ενίσχυση της δημοσιονομικής εξυγίανσης στην παρούσα ανοδική τάση και η αποφυγή πολιτικών ενίσχυσης των κυκλικών τάσεων, που θα ενίσχυαν την εμπιστοσύνη τόσο των αγορών όσο και του κοινού.
Σε ό,τι αφορά τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, επικροτώ την άποψη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ότι χρειάζονται εκτενείς διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, προκειμένου να αυξηθεί το δυναμικό ανάπτυξης της ζώνης του ευρώ και να υποστηριχθεί η τρέχουσα ώθηση της οικονομικής ανάκαμψης. Τα μεταρρυθμιστικά μέτρα που τέθηκαν σε εφαρμογή σχετικά με αυτό το θέμα στο πλαίσιο της ανανεωμένης στρατηγικής της Λισαβόνας ήταν ένα ευπρόσδεκτο πρόσθετο βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Η επιτυχής εφαρμογή των εθνικών μεταρρυθμίσεων για την εξάλειψη των δυσκαμψιών και των ελλείψεων στις χώρες της ζώνης του ευρώ θα βελτιώσει την ομαλή λειτουργία της ΟΝΕ και θα διευκολύνει την άσκηση της ενιαίας νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ.
Στην πρόταση ψηφίσματος που υποβάλατε θίγετε μεγάλο αριθμό ζητημάτων που έχουν σχέση με την ΕΚΤ και θα ήθελα να σας διαβεβαιώσω ότι θα τα εξετάσουμε με μεγάλη προσοχή. Θα ήθελα να σας γνωστοποιήσω ευθύς αμέσως την εκτίμησή μας για δύο ζητήματα, ενόψει του επίκαιρου χαρακτήρα τους και της ανταλλαγής απόψεων που είχαμε μαζί σας εγώ και τα άλλα μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής για τα θέματα αυτά.
Στην πρόταση ψηφίσματος, η ΕΚΤ καλείται να εκπονήσει περαιτέρω αναλύσεις στον τομέα των αμοιβαίων κεφαλαίων υψηλού κινδύνου – ένα θέμα που υπογραμμίσατε. Εν μέσω της αυξανόμενης προσοχής που αποδίδεται στις δραστηριότητες των αμοιβαίων κεφαλαίων υψηλού κινδύνου, πιστεύω ότι θα ήταν άδικο να μην αναφερθεί ο ρόλος τους όσον αφορά την ενίσχυση της ρευστότητας της αγοράς, την παροχή σημαντικών δυνατοτήτων διαφοροποίησης στους επενδυτές και την ενίσχυση των καινοτομιών στον χρηματοπιστωτικό τομέα. Παρόλα αυτά, είναι σαφές ότι υπάρχουν δυνητικοί κίνδυνοι για την οικονομική σταθερότητα από την ταχύτατα αυξανόμενη παρουσία τους στο χρηματοπιστωτικό σύστημα και πρέπει ακόμη να ελεγχθεί εάν θα ενίσχυαν την αστάθεια της αγοράς ή θα δημιουργούσαν μεγαλύτερους κινδύνους αντισυμβαλλομένου σε ένα λιγότερο ευνοϊκό περιβάλλον της χρηματοπιστωτικής αγοράς. Με αυτά τα δεδομένα, η ΕΚΤ θα ικανοποιήσει σίγουρα το αίτημά σας για περαιτέρω αναλύσεις. Είναι πιθανό να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι είναι πραγματικά σκόπιμο να βελτιωθεί το παρόν πλαίσιο, το οποίο βασίζεται ουσιαστικά στην επαγρύπνηση των πιστωτικών ιδρυμάτων, που είναι και τα ίδια υπό επιτήρηση όσον αφορά τους δικούς τους κινδύνους αντισυμβαλλόμενου σε σχέση με τα αμοιβαία κεφάλαια υψηλού κινδύνου. Σημειώνω, όμως, επίσης ότι κάθε τέτοια βελτίωση θα πρέπει να συμφωνηθεί στο επίπεδο της διεθνούς κοινότητας και, συγκεκριμένα, με βάση μια κατάλληλη διατλαντική συζήτηση.
Όσον αφορά τα ζητήματα των πληρωμών και των διακανονισμών, επιτρέψτε μου καταρχάς να ευχαριστήσω το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την υποστήριξη που εξέφρασε για την εφαρμογή του συστήματος TARGET ΙΙ μέχρι τον Νοέμβριο του 2007. Καθώς είναι ένα ολοκληρωμένο σύστημα πληρωμής μεγάλων ποσών, το TARGET ΙΙ θα αποφέρει αύξηση της αποτελεσματικότητας και θα βελτιώσει τη διαχείριση των ρευστών διαθεσίμων από τις τράπεζες. Σχετικά με αυτό, θα ήθελα να αναφερθώ στην αυξημένη πίεση για την ύπαρξη μιας ολοκληρωμένης πλατφόρμας για τον διακανονισμό συναλλαγών με χρεόγραφα σε ευρώ. Συνεπώς αυτή τη στιγμή το Ευρωσύστημα εξετάζει, σε συντονισμό με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και σε στενή συνεργασία με την αγορά, τη δυνατότητα ανάπτυξης μιας υποδομής του Ευρωσυστήματος για την παροχή υπηρεσιών διακανονισμού χρεογράφων σε χρήματα κεντρικής τράπεζας. Η απόφαση σχετικά με την παροχή μιας τέτοιας υπηρεσίας, η οποία θα ονομάζεται «TARGET ΙΙ-Χρεόγραφα» αναμένεται στις αρχές του 2007. Στον τομέα των λιανικών πληρωμών, υποστηρίζουμε έντονα τις προσπάθειες για δημιουργία ενός Ενιαίου Χώρου Πληρωμών σε Ευρώ –ΕΧΠΕ. Επικροτούμε την πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την έκδοση οδηγίας σχετικά με τις υπηρεσίες πληρωμών και επικροτώ θερμά τη συμβολή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην ταχεία υιοθέτηση αυτής της οδηγίας, ώστε να βοηθηθεί ο τραπεζικός κλάδος στην εφαρμογή των μέσων πληρωμής του ΕΧΠΕ από την 1η Ιανουαρίου 2008.
Σας ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας. Τώρα είμαι στη διάθεσή σας για να απαντήσω στις ερωτήσεις σας.
(Χειροκροτήματα)
Kurt Joachim Lauk, εξ ονόματος της Oμάδας PPE-DE. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, επιτρέψτε μου να ξεκινήσω λέγοντας ότι –όπως φαίνεται και από την έκθεση– συμφωνούμε σε γενικές γραμμές με το έργο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας κατά το περασμένο έτος. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό το γεγονός ότι η ανεξαρτησία της ΕΚΤ ήταν και παραμένει εξασφαλισμένη.
Έχει αποδειχθεί ότι η μετριοπαθής πολιτική επιτοκίων της ΕΚΤ έχει συμβάλει στην αναζωογόνηση της οικονομίας, παρά το γεγονός ότι η εν λόγω πολιτική έχει επικριθεί πολύ συχνά τα τελευταία χρόνια. Επομένως, θεωρούμε απολύτως σωστό να αυξηθεί κατά λίγο το παρόν, ιστορικά πολύ χαμηλό επίπεδο των επιτοκίων, εάν η κατάσταση το απαιτεί, προκειμένου να αναχαιτιστούν οι πληθωριστικές τάσεις.
Επιδοκιμάζουμε επίσης τις παρατηρήσεις της ΕΚΤ σχετικά με τις απαραίτητες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στα κράτη μέλη, τις οποίες η ΕΚΤ ζητά διαρκώς. Αυτό είναι και το σωστό, διότι ο πληθωρισμός θα έπληττε κυρίως τα μεσαία και τα χαμηλότερα εισοδήματα. Ένας υψηλότερος πληθωρισμός θα καθιστούσε τους ανθρώπους αυτούς φτωχότερους. Εμείς είμαστε αντίθετοι σε αυτό.
Επιδοκιμάζουμε επίσης τη σαφή δήλωση του Προέδρου της ΕΚΤ σχετικά με την εξέλιξη των ευρωπαϊκών χρηματιστηρίων. Επιβάλλεται να εξασφαλίσουμε την εδραίωση των ευρωπαϊκών χρηματιστηρίων μέσα στην Ευρώπη και όχι να επιτρέψουμε απλώς να απορροφηθούν από το εξωτερικό, παραδείγματος χάριν από τις ΗΠΑ. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να αποτρέψουμε την εφαρμογή των ρυθμίσεων της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς των ΗΠΑ και του νόμου Sarbanes-Oxley στην Ευρώπη από την πίσω πόρτα. Διαθέτουμε καλές και διαφανείς ρυθμίσεις για την αγορά στην Ευρώπη, οι οποίες είναι προσαρμοσμένες στην ευρωπαϊκή μας κατάσταση, και αυτές δεν θα πρέπει να υπονομευθούν.
Όσον αφορά την έκθεση, αποδοκιμάζουμε κατηγορηματικά την πολιτικοποίηση της ΕΚΤ. Για τον λόγο αυτόν, εμείς, η Ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (Χριστιανοδημοκράτες) και των Ευρωπαίων Δημοκρατών, εκφράζουμε με σαφή τρόπο την αντίθεσή μας στη δημοσίευση των αποτελεσμάτων της ψηφοφορίας στην ΕΚΤ. Κάτι τέτοιο θα οδηγούσε σε πολιτικοποίηση, διότι τότε τα αποτελέσματα της ψηφοφορίας θα ετίθεντο υπό συζήτηση. Είμαστε επίσης αντίθετοι σε μια διαδικασία υποψηφιότητας με δημόσια συζήτηση, διότι οι υποψήφιοι θα υποβάλλονταν σε συζητήσεις μέχρι τελικής πτώσεως. Για αυτούς τους λόγους, δεν μπορούμε να υποστηρίξουμε αυτά τα δύο σημεία, επειδή θα σήμαιναν πολιτικοποίηση της ΕΚΤ.
Από την άλλη πλευρά, θα θέλαμε να επισημάνουμε ότι, εάν η ΕΚΤ γίνει παράγοντας της αγοράς στους τομείς του διακανονισμού και του συμψηφισμού των πληρωμών και των καταβολών στο πλαίσιο του TARGET 2, θα χρειάζεται και η ίδια την κατάλληλη εταιρική διαχείριση, η οποία θα πρέπει να διαμορφωθεί έτσι ώστε να εξασφαλιστεί η ανεξαρτησία της ΕΚΤ. Το αποτέλεσμα θα είναι μια σταθερή οικονομική πολιτική, η οποία θα επιβάλει διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στην Ευρώπη.
Ieke van den Burg, εξ ονόματος της Ομάδας PSE. – (NL) Κύριε Πρόεδρε, δεν θα σταθώ, εξ ονόματος της Ομάδας μου, στο πρώτο μέρος της επισκόπησης του κ. Trichet ούτε σε όσα δήλωσε ο κ. Lauk λίγο πριν. Θα αρκεστώ στο να πω ότι χαιρετίζω έναν τέτοιο πολιτικό διάλογο –καθώς η άποψη του κ. Lauk είναι επίσης προφανέστατα μια πολιτική άποψη– μαζί σας σε τακτική βάση. Μόλις πρόσφατα ξεκινήσαμε έναν τέτοιο διάλογο και πιστεύω ότι πρέπει να επιμείνουμε σε αυτόν. Η έκθεση που εξετάζουμε σήμερα αντικατοπτρίζει, κατά την άποψή μου, πόσο έχει ωριμάσει αυτός ο διάλογος, καθώς θίγει πολύ σοβαρά θέματα, όπως η σύνδεση μεταξύ νομισματικής πολιτικής και μακροοικονομικής πολιτικής, η οποία έχει τεράστια σημασία για την Ομάδα μας. Επιτρέψτε μου να ξεχωρίσω δύο ή τρία θέματα που απετέλεσαν αντικείμενο συζήτησης.
Καταρχάς, είμαι πολύ ικανοποιημένη με όσα είπε ο κύριος Trichet σχετικά με τα αμοιβαία κεφάλαια υψηλού κινδύνου, τη δέσμευσή του για καλύτερη ανάλυσή τους και για την υιοθέτηση μιας πολύ πιο σοβαρής στάσης σε σχέση με αυτά. Ενώ εμείς μιλήσαμε για τα θέματα αυτά πολύ συγκεκριμένα πριν από μερικές εβδομάδες κατά τη διάρκεια του διαλόγου, εκείνος ήταν λίγο πιο διστακτικός τότε. Είμαι, συνεπώς, πολύ ευχαριστημένη που αυτό εξηγήθηκε τώρα με πολύ μεγαλύτερη σαφήνεια –αναφέρθηκα σε αυτό σε μια άλλη περίσταση ως η μαύρη τρύπα των χρηματοπιστωτικών αγορών– διότι αυτή η μαύρη τρύπα μεγαλώνει συνεχώς και πρέπει να την καλύψουμε πολύ προσεκτικά παρακολουθώντας τις χρηματοπιστωτικές αγορές, έχοντας μάλιστα τη σταθερότητα ως γνώμονα.
Το δεύτερο σημείο είναι ο διορισμός των μελών της εκτελεστικής επιτροπής της ΕΚΤ. Την άνοιξη, συζητήσαμε αυτό ακριβώς το θέμα μετά τον διορισμό του κ. Stark. Είπαμε τότε με μεγάλη σαφήνεια, διότι δεν είχαμε τίποτα προσωπικό εναντίον του κ. Stark, που είχε όλα τα προσόντα, αλλά ήθελε να μιλήσει για τη διαδικασία, ότι δεν θα ασχολούμασταν διεξοδικά με τη διαδικασία διορισμού αλλά θα επανερχόμασταν στο θέμα σε αυτή την έκθεση, πράγμα που κάνουμε τώρα.
Λυπάμαι που η Ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (Χριστιανοδημοκράτες) και των Ευρωπαίων Δημοκρατών αρνείται να βοηθήσει να βελτιωθεί αυτή η διαδικασία διορισμού –καθιστώντας την πιο ολοκληρωμένη– αλλά και ο ρόλος που διαδραματίζουμε εμείς, σε αυτό το Σώμα. Είμαι ικανοποιημένη, ωστόσο, διότι τουλάχιστον οι Φιλελεύθεροι και άλλες ομάδες είναι διατεθειμένες να δώσουν τη στήριξή τους. Ελπίζω ότι θα μπορέσουμε να σημειώσουμε την απαραίτητη πρόοδο εγκαίρως για τον επόμενο διορισμό, ο οποίος τυγχάνει να μην είναι πριν το 2009-2010. Αυτό είναι πολύ σημαντικό διότι δεν πρέπει οι μεγάλες χώρες να έχουν από μια ειδική θέση και, σε αυτή την περίπτωση, η Ομοσπονδιακή Καγκελαρία στο Βερολίνο πρέπει να είναι η μόνη που θα αποφασίζει ποιος είναι καλός υποψήφιος.
Τέλος, θέλω να στραφώ στο θέμα του TARGET II. Αποφασίσαμε σαφώς να μην διατυπώσουμε τις απόψεις μας σχετικά με αυτό ή σχετικά με τον κώδικα συμπεριφοράς που ετοιμάζει η Επιτροπή για αυτό το θέμα, αλλά να παρακολουθήσουμε προσεκτικά την επόμενη κίνησή σας. Αυτό που θα λέγαμε σε αυτή τη φάση είναι ότι αν, και μόνο αν, η ΕΚΤ και το ευρωσύστημα πρόκειται να έχουν ενεργό ρόλο στη λήψη αποφάσεων στο εν λόγω σύστημα, αυτός πρέπει να περιλαμβάνει τη σωστή παρακολούθηση και τη δημοκρατική λήψη αποφάσεων· με αυτό συμφωνούμε.
Jules Maaten, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (NL) Κύριε Πρόεδρε, η έκθεση αυτή αποτελεί σε κάθε περίπτωση –και πραγματικά έτσι είναι, όπως έχει ήδη φανεί– μια ευκαιρία για να εξετάσουμε προσεκτικότερα όχι μόνο την ετήσια έκθεση της ΕΚΤ, αλλά και το ποια στάση τηρούμε εμείς, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στη συζήτηση για τη νομισματική πολιτική. Πρέπει να πω ότι αυτή τη φορά, όπως συμβαίνει τα τελευταία χρόνια, η Ομάδα μου υιοθέτησε μια παραδοσιακή γραμμή. Καταρχάς, η άποψή μας για τη νομισματική πολιτική είναι σαφής. Η ανεξαρτησία της ΕΚΤ μπορεί να μην επηρεαστεί, δεν πρέπει να υπάρξει πολιτική πίεση και πρέπει να αποτρέψουμε την πολιτικοποίηση της νομισματικής πολιτικής στη ζώνη του ευρώ.
Πιστεύουμε ότι είναι αναγκαίο να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Τον Σεπτέμβριο του 2005, όταν το ποσοστό πληθωρισμού αυξήθηκε κατά 2,6%, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ανταποκρίθηκε αποτελεσματικά αυξάνοντας το ιστορικά πολύ χαμηλό επιτόκιο. Η σταθερότητα των τιμών είναι η πρωταρχική προτεραιότητα της ΕΚΤ και έτσι πρέπει να παραμείνει, όπως περιγράφεται στη Συνθήκη. Τούτου λεχθέντος, έχουμε επίσης την άποψη, και θα την έχουμε και στο μέλλον, ότι είναι δυνατό να υπάρξει μεγαλύτερη διαφάνεια. Αυτό είπε βασικά και ο κ. Huhne πριν από έξι χρόνια, όταν εκπόνησε μια έκθεση για το θέμα αυτό. Εκτιμώ επίσης τις προσπάθειες της ΕΚΤ προς αυτή την κατεύθυνση, και η παρουσία του Προέδρου σε αυτή την Ολομέλεια είναι ένα εντελώς διαφορετικό θέμα από τις επισκέψεις του στην Επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων – παρόλο που παρίστανται τα ίδια άτομα· είναι κάτι που το εκτιμούμε ιδιαίτερα και πιστεύω επίσης ότι είναι η πρώτη φορά που γίνεται.
Μολαταύτα, μεγάλο μέρος της διαδικασίας λήψης αποφάσεων της ΕΚΤ διεξάγεται, κατά την άποψή μας, κεκλεισμένων των θυρών και παρασκηνιακά. Φυσικά, αυτό δεν σημαίνει ότι θέλουμε να παρίστανται στις συνεδριάσεις της εκτελεστικής επιτροπής της ΕΚΤ το σύνολο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και το BBC, αλλά θα θέλαμε να γνωρίζουμε τα επιχειρήματα υπέρ και κατά κάθε απόφασης που λαμβάνεται και το αν αυτή ελήφθη ομόφωνα ή όχι, έτσι ώστε η αγορά να μπορεί να έχει μια πιο καθαρή εικόνα της νομισματικής πολιτικής.
Τέλος, θέλουμε να ζητήσουμε την επανεξέταση της διαδικασίας διορισμού των μελών της εκτελεστικής επιτροπής της ΕΚΤ. Πιστεύουμε ότι η σημερινή de facto κατανομή των θέσεων της ΕΚΤ ανάλογα με το μέγεθος των κρατών μελών πρέπει να εγκαταλειφθεί. Η διαδικασία δεν πρέπει να περιλάβει μια μεγάλη δημόσια συζήτηση, αλλά η επιλογή μεταξύ διαφόρων υποψηφίων μας φαίνεται πραγματικά ότι είναι ένα καλύτερο σύστημα.
Jacky Henin, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, καθώς συζητάμε την έκθεση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, επιτρέψτε μου να απευθύνω δυο λόγια στον πρόεδρό της.
Κύριε Trichet, αναβιώνετε πραγματικά ένα ανεπαρκές σύστημα για όλους τους λαούς της Ευρώπης. Έτσι, υπήρξατε ίσως ο καλύτερος υπέρμαχος –αναπόφευκτα, διαφορετικά θα ήταν γνωστό– του «όχι» που ψήφισαν οι λαοί της Γαλλίας και των Κάτω Χωρών για τη συνταγματική συνθήκη της Ευρώπης, και σας ευχαριστούμε γι’ αυτό.
Οι ίδιες οι αρχές στις οποίες βασίζεται η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αποτελούν εμπόδιο στην ανάπτυξη της ευρωζώνης, αλλά όταν, παρά τις ενέργειές σας, υπάρχει ανάπτυξη, αυτή δημιουργεί λίγες ή καθόλου θέσεις εργασίας και λειτουργεί μόνο προς όφελος των πλουσιότερων στρωμάτων της κοινωνίας. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα διατείνεται ότι έχει τιθασεύσει τον πληθωρισμό. Στην πραγματικότητα, οι εργατικές και μεσαίες τάξεις είδαν την αγοραστική τους ικανότητα να καταποντίζεται ενώ οι πλούσιοι είναι πιο πλούσιοι από ποτέ. Υποστηρίζετε το χειρότερο είδος καπιταλισμού, αυτό των μετόχων και της πτώχευσης των μεσαίων και εργατικών τάξεων. Μέρα με τη μέρα, η αδράνειά σας απέναντι στην πολιτική του ασθενούς δολαρίου που εφαρμόζουν οι Ηνωμένες Πολιτείες καταστρέφει χιλιάδες βιομηχανικές θέσεις εργασίας καταρτισμένου προσωπικού οι οποίες δημιουργούν προστιθέμενη αξία στην ευρωζώνη. Εκπροσωπείτε την τράπεζα της δυσαρέσκειας και της μαζικής ανεργίας.
Για όλους αυτούς τους λόγους, πρέπει να διακόψουμε τις σχέσεις μας με μια Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα η οποία ελέγχεται από τις οικονομικές αγορές και δεν διατηρεί δεσμούς με τη βούληση των λαών της Ένωσης. Χρειαζόμαστε επειγόντως μια νέα συνθήκη, η οποία θα καθιστά υπεύθυνη την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για θέματα απασχόλησης, κατάρτισης και έρευνας, πάντα υπό τον αυστηρό έλεγχο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και των εθνικών κοινοβουλίων. Αυτή η νέα συνθήκη πρέπει οπωσδήποτε να αντικαταστήσει το σύμφωνο οικονομικής σταθερότητας με ένα σύμφωνο κοινωνικής προόδου για την απασχόληση και την ανάπτυξη, το οποίο θα επαναφέρει τις δημόσιες δαπάνες σε όλη την Ένωση για την υγεία, την κατάρτιση, την παιδεία, την κοινωνική στέγαση, τον πολιτισμό, τις μεταφορές και τις υποδομές.
Με αυτές τις αποφάσεις θα καταφέρουμε να αποκαταστήσουμε την εμπιστοσύνη των Ευρωπαίων. Διαφορετικά, το χάσμα θα συνεχίσει να διευρύνεται μεταξύ των θεσμικών οργάνων μας και των διαφόρων λαών. Οι διαφορές του πλούτου μεταξύ των λαών της Ευρώπης, μεταξύ των πολιτών της ίδιας χώρας, θα συνεχίσουν να αυξάνονται. Θα ευνοηθεί έτσι η αύξηση του εξτρεμισμού και του αντιευρωπαϊκού εθνικισμού.
John Whittaker, εξ ονόματος της Ομάδας IND/DEM. – (ΕΝ) Κύριε Πρόεδρε, για άλλη μία φορά υποδεικνύουμε στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα πώς να κάνει τη δουλειά της! Αυτό όχι μόνο αντίκειται στο πνεύμα της Συνθήκης, η οποία ορίζει ότι η ΕΚΤ είναι ανεξάρτητη, αλλά είναι ως επί το πλείστον και χάσιμο χρόνου, γιατί, όπως πάντα, η ΕΚΤ θα ακούσει ευγενικά, αλλά, ευλόγως, δεν θα δώσει μεγάλη σημασία. Μάλιστα, η ΕΚΤ έχει αρκετά δικά της προβλήματα και χωρίς να ακούει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, για την εξεύρεση ενός επιτοκίου που να ταιριάζει σε 12 διαφορετικές οικονομίες, οι οποίες σύντομα θα γίνουν περισσότερες.
Το πρόβλημα του «ενός μεγέθους που να ταιριάζει σε όλους» δεν εξαλείφεται. Αυτή τη στιγμή, οι μεγαλύτερες οικονομίες της ζώνης του ευρώ απολαύουν ελαφρώς υψηλότερης ανάπτυξης, αλλά, όπως παραδέχεται ο κ. Trichet, η ανάπτυξη αυτή είναι εύθραυστη. Όταν κλονιστεί, θα οξυνθεί το πρόβλημά του να επιλέξει το σωστό επιτόκιο. Πράγματι, η ΕΚΤ θα υποχρεωθεί να επιλέξει μεταξύ του πληθωρισμού στη Γερμανία ή της ύφεσης στη Νότια Ευρώπη, με όλες τις δυσμενείς επιπτώσεις που θα έχει αυτό στα δημόσια χρέη.
Αναρωτιέμαι τι συμβουλές θα δώσει τότε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Jean-Claude Martinez (NI). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Πρόεδρε της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, εχθές, συζητήσαμε εδώ για την αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού και κανείς δεν φάνηκε να ανησυχεί για την καταπολέμηση του πληθωρισμού. Δηλαδή, στις καταστάσεις ζωής και θανάτου, οι προτεραιότητές μας αλλάζουν: ανακαλύπτουμε τι είναι πραγματικά σημαντικό!
Είναι, όμως, όντως η καταπολέμηση του πληθωρισμού το σημαντικότερο στην οικονομική ζωή; Το γεγονός ότι ξεκινάμε το ψήφισμά μας με μια αναφορά στο καθεστώς της ανεξαρτησίας της κεντρικής τράπεζας, σαν να πρόκειται για τον Πατέρα, έπειτα στο καθεστώς της σταθερότητας των τιμών, σαν να πρόκειται για τον Υιό, με την ελπίδα ότι το Άγιο Πνεύμα της ευημερίας θα κατέλθει από τις Ηνωμένες Πολιτείες, είναι ίσως καλό για την ανεξαρτησία της Κεντρικής Τράπεζας, αλλά είναι κακό για τους λαούς. Προσωπικά, κύριε Trichet, καταλαβαίνω πολύ καλά ότι σας δεσμεύουν τα νομισματικά μεγέθη ένα, δύο και τρία, και η ανάγκη για συντονισμό και έλεγχο των επιτοκίων. Ακόμα όμως και στη χώρα του Milton Friedman, η Χιλή είναι ελεύθερη να διαθέτει δημοσιονομικό πλεόνασμα της τάξης του 1%, ενώ στις ίδιες τις Ηνωμένες Πολιτείες παρατηρείται υπερβολική δόση προϋπολογισμού. Ως εκ τούτου, οφείλω να ολοκληρώσω την παρέμβασή μου θέτοντας το πραγματικό ερώτημα: μόνο και μόνο επειδή η γιαγιά Γερμανία είχε πληθωριστικό διαβήτη στη δεκαετία του 20, πρέπει 80 χρόνια μετά όλη η Ευρώπη να ακολουθεί προϋπολογιστική και νομισματική δίαιτα χωρίς ζάχαρη;
Alexander Radwan (PPE-DE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Πρόεδρε της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η Ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (Χριστιανοδημοκράτες) και των Ευρωπαίων Δημοκρατών επιδοκιμάζει τη θέση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για τη νομισματική σταθερότητα. Δεν θα πρέπει να υποκύψουμε στον πειρασμό να προσθέσουμε στις ευθύνες της ΕΚΤ υπεύθυνη τομείς στους οποίους τα εθνικά κράτη αρνούνται να δράσουν, όπως τα θέματα των οικονομικών και των κοινωνικών μεταρρυθμίσεων. Η ΕΚΤ ούτε επιτρέπεται ούτε είναι σε θέση να πληρώσει αυτές τις μεταρρυθμίσεις. Σε αυτήν την περίπτωση είναι σημαντικό να αναλάβουν επιτέλους τα εθνικά κράτη τις υποχρεώσεις τους.
Υποστηρίζουμε και εμείς επίσης την ανεξαρτησία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, την πολιτική της ανεξαρτησία, καθώς και την ανεξαρτησία της νομισματικής της πολιτικής, και μάλιστα ξεκινώντας από την διαδικασία επιλογής των μελών της. Δεν γνωρίζω ποιο θα είναι το αποτέλεσμα των σημερινών ψηφοφοριών. Το μόνο που μπορώ να πω είναι ότι το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα τάσσεται υπέρ της μη πολιτικοποίησης, ξεκινώντας από τη διαδικασία επιλογής, και θεωρεί ότι η διαφάνεια, στην μορφή με την οποία έχει προταθεί, δεν ωφελεί σε τίποτα. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα διαθέτει πολλά άλλα μέσα για τον διάλογό της και τα χρησιμοποιεί όπως και οι άλλες Κεντρικές Τράπεζες ανά τον κόσμο. Σε αυτό βρίσκει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ευρεία υποστήριξη.
Σχετικά με το θέμα της ανεξαρτησίας, θα ήθελα ακόμα να τονίσω ότι εμείς αγωνιζόμαστε για την ανεξαρτησία της νομισματικής πολιτικής. Ωστόσο, ελπίζω να έχει επίγνωση η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ότι δεν θα πρέπει να αποδίδει υπερβολική σημασία στο θέμα της ανεξαρτησίας. Έχουμε ήδη εδώ και χρόνια μια συζήτηση με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, κυρίως με την κ. Tumpel-Gugerell, σχετικά με το θέμα της «εκκαθάρισης και του διακανονισμού» και θα ήθελα απλώς να σας υπενθυμίσω ότι η Ευρωπαϊκή Τράπεζα ξεκίνησε διάλογο με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ρυθμιστικών Αρχών των Αγορών Κινητών Αξιών σχετικά με το θέμα της «εκκαθάρισης και του διακανονισμού» και ότι αυτήν την στιγμή αρχίζει διάλογο με τους συμμετέχοντες στην αγορά.
Θα ήθελα να δηλώσω σαφώς ότι δεν είμαστε αντίθετοι στον διάλογο. Πιθανότατα ο δρόμος, τον οποίο προτείνει και ακολουθεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να είναι και ο σωστός. Εμάς δεν μας αφορά η υλική αξιολόγηση· όμως, η επιλογή του δρόμου με τον οποίο η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα συμμετάσχει στην αγορά δεν μπορεί να γίνει δίχως επίβλεψη και αεροστεγώς αποκομμένα από την πολιτική. Για αυτό και η επείγουσα έκκλησή μας –και ελπίζουμε ότι η σημερινή ψηφοφορία θα αποβεί όπως όλοι προβλέψαμε: χρειαζόμαστε διαχείριση, χρειαζόμαστε ένα σύνολο κανόνων για αυτόν τον τομέα.
Δεν δύναται να εξετάζει το Κοινοβούλιο και η Επιτροπή το ενδεχόμενο θέσπισης μιας οδηγίας ή διαμόρφωσης ενός ανάλογου πλαισίου και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να ισχυρίζεται ότι τίποτα από τα παραπάνω δεν την αφορά και ότι θα ακολουθήσει τον δρόμο που θεωρεί σωστό. Σας παρακαλώ να μην υπερβάλετε· στο θέμα της νομισματικής πολιτικής, είμαστε στο πλευρό σας.
Robert Goebbels (PSE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, από την ίδρυσή της, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα εκτελεί την πρωταρχική της αποστολή, δηλαδή την καταπολέμηση του πληθωρισμού. Τα ποσοστά του πληθωρισμού στην ευρωζώνη έχουν έτσι παραμείνει χαμηλότερα από εκείνα των Ηνωμένων Πολιτειών και της Μεγάλης Βρετανίας. Οι συμπολίτες μας απατώνται αν πιστεύουν ότι το ευρώ έχει προκαλέσει την αύξηση των τιμών. Όντως, υπήρξαν πληθωριστικές πιέσεις κατά τη μετάβαση στο ευρώ, κυρίως στους τομείς της εστίασης και του λιανικού εμπορίου, στους οποίους οι τιμές στρογγυλοποιήθηκαν κάπως υπερβολικά. Τούτου λεχθέντος, μετά από αυτή την πίεση του αρχικού ενθουσιασμού, ο υποκείμενος πληθωρισμός παρέμεινε γενικά υπό έλεγχο. Η υπερβολική αύξηση των τιμών στην αγορά του πετρελαίου και του φυσικού αερίου αποτελεί εξωτερικό πλήγμα στο οποίο η Ένωση ασκεί πολύ περιορισμένο έλεγχο. Ωστόσο, επειδή το ευρώ έχει ανατιμηθεί έναντι του δολαρίου, που παραμένει το νόμισμα εγγραφής των πρώτων υλών στο χρηματιστήριο, το πλήγμα ήταν λιγότερο σοβαρό για την ευρωζώνη από ό,τι για τους Αμερικανούς.
Το ευρώ είναι πράγματι μια ασπίδα που έχει προστατεύσει όλη την Ευρώπη στη διάρκεια γεγονότων όπως ο πόλεμος στο Ιράκ, ο πόλεμος στο Αφγανιστάν ή ακόμα και η 11η Σεπτεμβρίου 2001. Χωρίς το ευρώ, πολλά ευρωπαϊκά νομίσματα θα είχαν υποστεί πιέσεις και θα είχαν απειλήσει την εσωτερική αγορά με κατάρρευση. Όπως τόνισε ο κ. Θαπατέρο, η Ισπανία δεν θα είχε καταφέρει ποτέ να αποσύρει τα στρατεύματά της από το Ιράκ εάν το νόμισμά της ήταν η πεσέτα αντί του ευρώ. Παρότι το ευρώ έχει εξυπηρετήσει αρκετά την Ευρώπη, και παρότι συγχαίρω την ΕΚΤ για το έργο που έχει επιτελέσει, είμαι πεπεισμένος ότι η ΕΚΤ μπορούσε να έχει επιτύχει περισσότερα. Ο Πρόεδρος Trichet και οι συνάδελφοί του αποδίδουν υπερβολική σημασία στην καταπολέμηση του πληθωρισμού, ενώ οι πληθωριστικοί κίνδυνοι παραμένουν πολύ περιορισμένοι.
Εξάλλου, η ΕΚΤ αρνείται να στηρίξει τις γενικές οικονομικές πολιτικές της Ένωσης και δικαιολογεί τη στάση της ισχυριζόμενη ότι η συνταγματική συνθήκη ορίζει ότι η διατήρηση της σταθερότητας των τιμών αποτελεί τη μοναδική δυνατή στήριξη της γενικής οικονομικής πολιτικής της Ευρώπης. Η ΕΚΤ είναι ανεξάρτητη και θα παραμείνει ανεξάρτητη, ακόμα και χωρίς τη στήριξη του κ. Radwan. Αυτός είναι ένας ακόμα λόγος για να παραμείνουμε ανοικτοί στον διάλογο. Όσοι είναι ανεξάρτητοι, κύριε Πρόεδρε, μπορούν να επιτρέψουν τη διατήρηση ενός πιο ενεργού συντονισμού με την Ευρωομάδα, για παράδειγμα με στόχο να επιτύχουν την πιο βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη της Ευρώπης. Η ανάπτυξη και η σταθερότητα είναι τα δύο πόδια με τα οποία η Ευρώπη προχωρά μπροστά.
Wolf Klinz (ALDE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον κ. Trichet και τους συναδέλφους του για τη μέχρι στιγμής σταθερή τους συνεργασία. Η ετήσια έκθεση της ΕΚΤ αποτελεί ένα πολύ σημαντικό έγγραφο για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Αποτελεί τη βάση για τη συζήτηση βασικών θεμάτων που αφορούν την νομισματική πολιτική. Δικαιολογημένα λοιπόν, ανέλαβε η πρόεδρος της Επιτροπής Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων προσωπικά την εισήγηση επ’ αυτού.
Υπάρχει, ωστόσο, διαρκώς μια αντιπαράθεση, κάθε φορά που συζητούμε τους ορισμούς στην ΕΚΤ και το πρωταρχικό της καθήκον. Αυτό το βιώσαμε μόλις για άλλη μια φορά. Δεν προκαλεί, συνεπώς, έκπληξη το γεγονός ότι στην επιτροπή στάθηκε δυνατό να επιτευχθεί μια σχετικά ομοιογενής άποψη μόνο έπειτα από αμέτρητες προτάσεις συμβιβασμών. Προσωπικά, βρίσκω λυπηρό το γεγονός ότι η Σοσιαλιστική Ομάδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο απείχε από την τελική ψηφοφορία στην επιτροπή παρ’ όλους αυτούς τους συμβιβασμούς. Η απόφασή της αυτή καταδεικνύει πόσες δυσκολίες αντιμετωπίζει ακόμα με ορισμένα σημεία της έκθεσης. Η Ομάδα της Συμμαχίας των Δημοκρατών και Φιλελευθέρων για την Ευρώπη υποστήριξε ανεπιφύλακτα την ανεξαρτησία της ΕΚΤ.
Το πρωταρχικό καθήκον της Τράπεζας είναι και παραμένει η σταθερότητα του ευρώ. Μέχρι στιγμής έχει εκπληρώσει αυτό το καθήκον με αξιοθαύμαστο τρόπο Δεν μπορούμε να είμαστε σε καμία περίπτωση χαλαροί στο θέμα της ανεξαρτησίας ή της σταθερότητας των τιμών. Δεν επιτρέπεται, συνεπώς, ούτε στο μέλλον να ασκηθεί οποιαδήποτε πολιτική πίεση και τα μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής πρέπει να επιλέγονται με βάση την εμπειρογνωμοσύνη τους και όχι την εθνικότητα.
Ashley Mote (NI). – (ΕΝ) Κύριε Πρόεδρε, είναι και πάλι απαραίτητο να επιστήσουμε την προσοχή στο γεγονός ότι η ΕΚΤ συνεχίζει να εκδίδει μεγάλους αριθμούς τραπεζογραμματίων των 500 ευρώ, τα οποία χρησιμεύουν μόνο σε όσους αποθησαυρίζουν παράνομα κέρδη ή ξεπλένουν χρήμα. Μάλιστα, ο όγκος των εκδιδόμενων τραπεζογραμματίων αυξήθηκε πρόσφατα. Ωστόσο, στη Sunday Times του Λονδίνου δημοσιεύθηκε πρόσφατα ένα εκτενές άρθρο που αναφέρει λεπτομερώς πολλά στοιχεία σχετικά με τη χρήση αυτών των τραπεζογραμματίων στην Ισπανία, την Ιταλία και την Ελλάδα, απευθείας για σκοπούς νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Το μόνο δυνατό συμπέρασμα στο οποίο μπορούμε να καταλήξουμε είναι ότι η ΕΚΤ συμμετέχει ενεργά στην υποστήριξη και υποκίνηση του ξεπλύματος μαύρου χρήματος.
Dariusz Rosati (PSE). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, θέλω να εκφράσω μια ευνοϊκή γνώμη για τις δραστηριότητες της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας το 2005. Θέλω επίσης να δηλώσω κατηγορηματικά ότι η Σοσιαλιστική Ομάδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υποστηρίζει πλήρως και σέβεται την ανεξαρτησία της Κεντρικής Τράπεζας. Πιστεύουμε ότι αυτή η ανεξαρτησία είναι μια προϋπόθεση εκ των ων ουκ άνευ για την άσκηση μιας κατάλληλης νομισματικής πολιτικής στο πλαίσιο της οικονομικής και νομισματικής ένωσης. Εγγυάται επίσης την αξία του κοινού νομίσματός μας.
Θέλω τώρα να υπογραμμίσω τρία ζητήματα που συζητούνται επί μακρόν σε αυτό το Σώμα. Καταρχάς, η σχετική σημασία των δύο πυλώνων της νομισματικής πολιτικής που υιοθετείται από την ΕΚΤ παραμένει ασαφής. Αναφέρομαι εδώ στην προσφορά του χρήματος σε αντιδιαστολή με άλλες πληροφορίες για μελλοντικό πληθωρισμό. Ως αποτέλεσμα, δεν γνωρίζουμε αν και κατά πόσον οι εξελίξεις στην προσφορά του χρήματος αποτελούν αποφασιστικό παράγοντα για την ΕΚΤ κατά τον καθορισμό των επιτοκίων. Η θέσπιση σαφών κανόνων σε αυτό το θέμα θα βελτίωνε τη διαφάνεια και την αποτελεσματικότητα της νομισματικής πολιτικής.
Δεύτερον, μια σαφή ερμηνεία της εντολής της ΕΚΤ, όπως αυτή θεσπίζεται στο άρθρο 105, παράγραφος 1 της Συνθήκης, είναι επειγόντως απαραίτητη. Συγκεκριμένα, η ΕΚΤ πρέπει να δηλώσει πώς σκοπεύει να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της δυνάμεις της Συνθήκης σχετικά με τη στήριξη της οικονομικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης διατηρώντας ταυτόχρονα τη σταθερότητα των τιμών, και τι πόρους προτίθεται να χρησιμοποιήσει για να το κάνει. Θέλω να επισημάνω ότι η Συνθήκη κάνει σαφή διάκριση μεταξύ αυτών των δύο στόχων, και ότι δεν μπορούν, κατά συνέπεια, να θεωρηθούν εναλλάξιμοι. Αν η ΕΚΤ υιοθετούσε μια σαφή στάση σε αυτό το ζήτημα, θα ήταν δυνατό να αποφευχθούν παρεξηγήσεις ως προς το αν η ΕΚΤ είναι υπεύθυνη ή όχι για την επίτευξη άλλων στόχων πέρα από τη σταθερότητα των τιμών.
Τρίτον, η ΕΚΤ σφάλλει στην ερμηνεία του κριτηρίου του πληθωρισμού που εφαρμόζεται για να αξιολογηθεί ο βαθμός ετοιμότητα των νέων κρατών μελών για την ένταξή του στη ζώνη του ευρώ. Η Συνθήκη δηλώνει σαφώς ότι το σημείο αναφοράς πρέπει να είναι το μέσο ποσοστό πληθωρισμού των –παραθέτω– «τριών κρατών μελών με τις καλύτερες επιδόσεις από άποψη σταθερότητας τιμών». Η Συνθήκη δεν κάνει λόγο για τις χαμηλότερες τιμές. Η ΕΚΤ όρισε τη σταθερότητα των τιμών ως ένα ποσοστό πληθωρισμού κάτω από 2%, αλλά κοντά στο 2%. Ωστόσο, όταν αξιολογεί τον βαθμό ετοιμότητας των υποψηφίων χωρών, η ΕΚΤ εφαρμόζει έναν άλλον ορισμό, ήτοι τον μέσο όρο των τριών χωρών με τον χαμηλότερο πληθωρισμό. Δεν γίνεται να υπάρχουν δύο διαφορετικοί ορισμοί της ίδιας διάταξης της Συνθήκης. Συνεπώς, καλώ την ΕΚΤ να διευκρινίσει την κατάσταση.
Antolín Sánchez Presedo (PSE). – (ES) Κύριε Πρόεδρε, Πρόεδρε Trichet, κυρίες και κύριοι, η παρουσίαση και η συζήτηση στο Κοινοβούλιο της ετήσιας έκθεσης 2005 της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας είναι ένας ετήσιος απολογισμός που καθιστά την ανεξαρτησία της Κεντρικής Τράπεζας συμβατή με τον δημοκρατικό της έλεγχο.
Θα ήθελα να κάνω τρία σύντομα σχόλια για τον αντίκτυπο της νομισματικής πολιτικής, την ανάγκη της χρηματοπιστωτικής ενοποίησης και τη μελλοντική σύνθεση του Διοικητικού Συμβουλίου.
Οι στόχοι της νομισματικής πολιτικής είναι ο έλεγχος του πληθωρισμού και η συνεισφορά σε οικονομικούς στόχους γενικού χαρακτήρα. Στο τέλος του 2005, και μετά από δυόμισι χρόνια χωρίς την ανάληψη καμίας δράσης, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αύξησε τα επιτόκια, ο πληθωρισμός ήταν δύο δέκατα πάνω από το 2%, και υπήρχε μια μετριοπαθής ανάπτυξη στην ευρωζώνη κατά 1,4%.
Αυτά είναι τα μακροοικονομικά στοιχεία, αλλά τα αποτελέσματα της νομισματικής πολιτικής απαιτούν να υιοθετηθεί μια πολύ πιο ακριβής προσέγγιση, η οποία πιστεύω ότι απαιτεί, αφενός, εξέταση των εσωτερικών αποκλίσεων, που είναι σημαντικές από την άποψη του πληθωρισμού και της ανάπτυξης, μεταξύ των κρατών μελών της ευρωζώνης. Αυτό είναι σημαντικό προκειμένου να εξακριβώσουμε τον αντίκτυπο της νομισματικής πολιτικής, και, ιδιαίτερα, προκειμένου να διασφαλίσουμε ότι δεν θα υπάρξουν επίμονες ανισορροπίες. Δεύτερον, πρέπει επίσης να μάθουμε πώς αυτές οι συνθήκες της νομισματικής πολιτικής μεταφράζονται στην αγορά και, ιδιαίτερα, στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.
Κατά τη διάρκεια του 2005, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δημοσίευσε την πρώτη της έκθεση σχετικά με τη χρηματοπιστωτική ενοποίηση στη ζώνη του ευρώ και τη συγχαίρω γι’ αυτό. Αποτελεί μια πολύ σημαντική συνεισφορά. Η αυξανόμενη παγκοσμιοποίηση δημιουργεί αλλαγές στα χρηματοπιστωτικά προϊόντα και αγορές που φέρνουν νέες προκλήσεις. Όταν σχεδιάστηκε το ενιαίο νόμισμα, οι κίνδυνοι του συστήματος μπορούσαν να αντιμετωπιστούν μέσω της νομισματικής πολιτικής. Τώρα χρειαζόμαστε νέες πρωτοβουλίες. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είναι σημαντικό να συνεχίσουμε να σημειώνουμε πρόοδο στην Οικονομική και Νομισματική Ένωση, προκειμένου να επιτευχθούν νέοι στόχοι, αλλά και προκειμένου να διατηρηθεί η αποτελεσματικότητα της νομισματικής πολιτικής ενόψει των νέων προκλήσεων.
Τέλος, σχετικά με τη σύνθεση του Διοικητικού Συμβουλίου, είμαι υπέρ του μεγαλύτερου κοινοβουλευτικού ελέγχου, προκειμένου να επιτευχθεί περισσότερος επαγγελματισμός και αποτελεσματικότητα, και επίσης μια προοπτική του φύλου, κύριε Πρόεδρε. Η ομαδική φωτογραφία του διοικητικού της οργάνου περιλαμβάνει μόνο μία γυναίκα.
Jean-Claude Trichet, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, μου επιτρέπετε να πω λίγα λόγια, καθόσον έχουν θιγεί αρκετά ζητήματα;
Θέλω καταρχάς να ευχαριστήσω τους αξιότιμους βουλευτές. Πρόσεξα πράγματι πάρα πολύ το περιεχόμενο των σχολίων, των παρατηρήσεων, και των συστάσεων που μας απευθύνθηκαν.
Όσον αφορά την ανεξαρτησία, θέλω να πω, εκ μέρους όλων των μελών της Εκτελεστικής Επιτροπής και του Διοικητικού Συμβουλίου, πόσο σημαντικό είναι να ακούμε τόσους πολλούς βουλευτές να δηλώνουν πόσο σημαντική είναι η ανεξαρτησία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Πρέπει να ομολογήσω ότι σίγουρα δεν θα είχαμε καταφέρει να προσφέρουμε στην ευρωπαϊκή οικονομία το ιδιαίτερο νομισματικό και οικονομικό περιβάλλον της χωρίς την αξιοπιστία που μας προσφέρει αυτή η αρχή της ανεξαρτησίας, η οποία αναγνωρίζεται από το Κοινοβούλιό σας, από όλον τον κόσμο και από όλους τους παράγοντες της αγοράς, όπου και αν βρίσκονται. Η ανεξαρτησία της Τράπεζας ορίζεται στη συνθήκη, είναι αναγνωρισμένο γεγονός και αποτελεί ουσιώδες πλεονέκτημα για την Ευρώπη.
Θέλω για μια ακόμη φορά να ευχαριστήσω όλες και όλους τους βουλευτές που εκφράστηκαν με τόση σαφήνεια ως προς αυτό το θέμα.
(ΕΝ) Θα αναφερθώ τώρα σε μερικά από τα άλλα ζητήματα που εθίγησαν και τα οποία είναι σίγουρα σημαντικά για ορισμένους βουλευτές. Έχω να πω ότι το θέμα του διορισμού των μελών της Εκτελεστικής Επιτροπής θα πρέπει να παραπεμφθεί στα εκτελεστικά όργανα, ιδίως στο Συμβούλιο, γιατί αυτά είναι αρμόδια για τέτοια θέματα. Διοριζόμαστε σύμφωνα με τις διατάξεις της Συνθήκης και, όπως γνωρίζετε, δεν είναι μόνο το Κοινοβούλιο που αξιολογεί την ποιότητα των διαφόρων ενδιαφερόμενων προσώπων, αλλά το ίδιο κάνουμε και εμείς στο Διοικητικό Συμβούλιο. Ξέρω ότι το Κοινοβούλιο θα ήθελε να μην έχει απλώς συμβουλευτικό ρόλο, αλλά και ευθύνη για την ίδια την απόφαση. Σέβομαι αυτό το αίσθημα. Καταλαβαίνω ότι η ΕΚΤ πρέπει να αφήσει το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να συζητήσουν το ζήτημα, υπό τον όρο ότι θα διασφαλιστούν πλήρως η απόλυτη ανεξαρτησία και η απουσία πολιτικοποίησης, διότι είναι σαφές ότι εάν ο θεσμός υφίστατο πολιτικοποίηση, δεν θα ήταν σε θέση να πράξει το έργο του, συγκεκριμένα να εξασφαλίσει τη σταθερότητα των τιμών, κάτι που εξαρτάται και από την ύπαρξη ισχυρής αξιοπιστίας του, έτσι ώστε να μπορούν να συγκρατηθούν σταθερά οι πληθωριστικές προσδοκίες.
Όσον αφορά τις διάφορες παρατηρήσεις για τον διάλογο μεταξύ Κοινοβουλίου και ΕΚΤ, κατά τη γνώμη μου ο διάλογος αυτός έχει βελτιωθεί από άποψης τόσο συχνότητας όσο και συνεργασίας και θα δώσω τη δέουσα προσοχή σε όλες τις παρατηρήσεις που έγιναν εδώ, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αφορούν τη διακυβέρνηση του πιθανού συστήματός μας «Target ΙΙ Χρεόγραφα». Αναφορικά με το θέμα αυτό, που είναι ιδιαίτερα προσφιλές σ’ εσάς, κύριε Radwan, και σε άλλους βουλευτές, θα έλεγα ότι η φιλοδοξία μας ήταν –και πρόκειται πράγματι για ένα έργο σε εξέλιξη– να μεγιστοποιήσουμε τα οφέλη της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης μετά την επιτυχή καθιέρωση του ευρώ, εφόσον είναι σαφές ότι η διαθεσιμότητα ενός ενιαίου συστήματος διακανονισμού για τα χρεόγραφα σε ευρώ θα αποτελούσε αναμφίβολα πρόοδο.
Ο δεύτερος στόχος θα ήταν η μεγιστοποίηση της αποτελεσματικότητας του διακανονισμού και προς τούτο μάλλον θα χρειαζόταν να γίνεται ο διακανονισμός των μετρητών και των χρεογράφων στην ίδια πλατφόρμα πληροφορικής, σύμφωνα με το αποκαλούμενο στην τεχνική γλώσσα «ολοκληρωμένο μοντέλο».
Το τρίτο ζήτημα, το οποίο είναι σημαντικό από τη δική μας οπτική, είναι πώς θα μεγιστοποιηθεί ο έλεγχος της Κεντρικής Τράπεζας στους τραπεζικούς λογαριασμούς που ανοίγονται στο δικό μας βιβλίο. Ακολουθούμε πολύ αυστηρή πολιτική στο θέμα αυτό, με την πεποίθηση ότι δεν θα ήταν ικανοποιητικές οι λύσεις που δεν υποχρεώνουν τις κεντρικές τράπεζες να αναθέσουν εξωτερικά τη διαχείριση των λογαριασμών τους.
Αυτοί είναι οι τρεις βασικοί λόγοι για τους οποίους επεξεργαζόμαστε το ζήτημα αυτό, μέσω διαλόγου με την αγορά, που είναι πολύ σημαντικός, και φυσικά με το Κοινοβούλιο.
Αναφέρθηκαν αρκετά άλλα ζητήματα. Δεν θα επανέλθω στο θέμα των αμοιβαίων κεφαλαίων υψηλού κινδύνου που έθιξε συγκεκριμένα η κ. van den Burg. Όσο για το ζήτημα του εάν είμαστε ή όχι αρκετά διαφανείς και ανοιχτοί όσον αφορά την επικοινωνία, επαναλαμβάνω ότι δεν λαμβάνουμε αποφάσεις μόνοι μας πίσω από κλειστές πόρτες. Ο Επίτροπος και ο πρόεδρος της Ευρωομάδας, κ. Jean-Claude Juncker, προσκαλούνται σε όλες τις συνελεύσεις του Διοικητικού Συμβουλίου. Προσκαλούνται επίσης κάθε δεκαπενθήμερο στις συζητήσεις και στις συσκέψεις μας, έτσι ώστε να είναι όσο το δυνατό πιο κοντά στις αποφάσεις που λαμβάνονται. Εγώ ο ίδιος έχω το προνόμιο να εμφανίζομαι ενώπιον της Ευρωομάδας κάθε μήνα. Άρα υπάρχουν τρεις ευκαιρίες κάθε μήνα για ανταλλαγή απόψεων και επίτευξη όσο το δυνατόν πληρέστερης κατανόησης του τρόπου με τον οποίο λειτουργεί στην πράξη η διαδικασία λήψης αποφάσεων. Μου φαίνεται ότι, από αυτή την άποψη, διαθέτουμε το πιο καλά οργανωμένο σύστημα επαφών οπουδήποτε στον κόσμο. Δεν είναι κάτι καινούριο· αποτελούσε παράδοση της Bundesbank, της Banque de France και πολλών κεντρικών τραπεζών. Ας μην υποτιμάμε τη σημασία του. Ορισμένες από τις παρατηρήσεις που διατυπώθηκαν δεν το έλαβαν αυτό υπόψη.
Όσον αφορά τη διαφάνεια της αντίληψής μας για τη νομισματική πολιτική, η θέση στην οποία βρισκόμαστε επιβάλλει να πούμε ότι ο πρωταρχικός μας στόχος να είναι η σταθερότητα των τιμών, διότι αυτό ορίζει η Συνθήκη. Δίνουμε έναν αριθμητικό ορισμό στη σταθερότητα των τιμών ως ποσοστό πληθωρισμού κάτω και κοντά στο 2%. Αυτό το γνωρίζουν όλοι. Έχουμε μια στρατηγική δύο πυλώνων, που είναι πολύ σαφής. Από την άποψη αυτή, είμαστε πολύ πιο διαφανείς και ακριβείς. Παρέχουμε ένα μεγαλύτερο μέτρο σύγκρισης για τη μέτρηση των επιδόσεών μας από ό,τι άλλες αδελφές κεντρικές τράπεζες. Δεν θέλω να αναφερθώ συγκεκριμένα σε κάποια από αυτές, αλλά στην άλλη ακτή του Ατλαντικού υπάρχει μία αδελφή κεντρική τράπεζα, η οποία, για πολύ βάσιμους δικούς της λόγους, προσεγγίζει διαφορετικά τον ορισμό της σταθερότητας των τιμών, όσον αφορά τη σαφήνεια του στόχου αυτού. Από αυτή την άποψη είμαστε πολύ διαφανείς. Όλος ο κόσμος γνωρίζει ότι είμαστε διαφανείς και αυτός είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους οι πληθωριστικές προσδοκίες συγκρατούνται σύμφωνα με τον ορισμό που δίνουμε στη σταθερότητα των τιμών, η οποία αποτελεί ένα βασικό αποτέλεσμα.
(FR) Κύριε Πρόεδρε, θέλω να δώσω μια σύντομη απάντηση σε ορισμένους βουλευτές. Το γεγονός ότι είμαστε αξιόπιστοι και ότι οι προβλέψεις μας σχετικά με τον πληθωρισμό αντιστοιχούν στον ορισμό που δίνουμε στη σταθερότητα των τιμών δημιουργεί για την ευρωπαϊκή οικονομία ένα ιδιαίτερα ευνοϊκό οικονομικό περιβάλλον.
Θέλω να ζητήσω από τους βουλευτές που επέκριναν τη νομισματική πολιτική μας κατηγορώντας την ως υπερβολικά ορθόδοξη, να θυμηθούν απλώς ποια ήταν τα επιτόκια για τις μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες αγορές στις χώρες τους πριν από την εισαγωγή του ευρώ. Στην πραγματικότητα, οι προβλέψεις σχετικά με τον πληθωρισμό βασίζονταν σε ποσοστά πληθωρισμού πολύ υψηλότερα από εκείνα που εμείς οι ίδιοι μπορούμε τώρα να εγγυηθούμε στους Ευρωπαίους. Πρέπει να επισημανθεί ότι ο χαμηλός πληθωρισμός αποτελεί, πρωτίστως, βασικό παράγοντα για τα φτωχότερα στρώματα των κοινωνιών μας, καθώς διαφυλάσσει την αγοραστική τους ικανότητα. Έχω επίσης επισημάνει ότι πολλοί βουλευτές μάς ζητούσαν να παραμείνουμε σε επαγρύπνηση σχετικά με αυτό το θέμα. Είμαι επομένως απολύτως πεπεισμένος ότι υπάρχει μια πολύ απλή σχέση μεταξύ του πρωταρχικού στόχου μας, όπως ορίζεται στη Συνθήκη, και του άρθρου 105.
Η επίτευξη του πρωταρχικού μας στόχου είναι αναγκαία, αλλά όχι ικανή, προϋπόθεση για να μπορέσουμε να κινηθούμε προς την κατεύθυνση που επιθυμούν όλοι σε αυτήν την αίθουσα, που είναι, βεβαίως, η κατεύθυνση της ανάπτυξης και της απασχόλησης. Η σταθερότητα των τιμών είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη βιώσιμη ανάπτυξη και για τη σταθερή δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης.
EN) Εάν έχω χρόνο, θα κάνω δύο-τρεις παρατηρήσεις ακόμα. Σχετικά με το τραπεζογραμμάτιο των 500 ευρώ, δεν συμφωνώ καθόλου με την παρατήρηση που έγινε υπονοώντας ότι βοηθάμε ενεργά το ξέπλυμα μαύρου χρήματος. Όπως γνωρίζετε, τα τραπεζογραμμάτια μεγάλης ονομαστικής αξίας ήταν ισχυρή παράδοση σε πολλές από τις χώρες που συμμετέχουν στη ζώνη του ευρώ και απόφασή μας ήταν να μην αλλάξουμε δραστικά τις παραδόσεις. Έτσι, το τραπεζογραμμάτιο χρησιμοποιείται σε ορισμένες χώρες, αλλά όχι σε άλλες. Παραμένει μία επιλογή και αποφασίσαμε να μην στερήσουμε αυτήν την επιλογή από τις χώρες και τις οικονομίες που τη χρησιμοποιούσαν.
Πιστεύω ότι έχω καλύψει όλες τις άλλες ερωτήσεις που ετέθησαν. Ωστόσο, ο κ. Whittaker ανέφερε την πτυχή του «ενός μεγέθους για όλους». Η Ευρώπη είναι μια τεράστια ηπειρωτική οικονομία και, από την 1η Ιανουαρίου του επόμενου έτους με την ένταξη της Σλοβενίας, η ζώνη του ευρώ θα αριθμεί 315 εκατομμύρια πολίτες. Αυτός ο αριθμός είναι συγκρίσιμος με τα 300 εκατομμύρια των Ηνωμένων Πολιτειών και αντιπροσωπεύει έτσι μια οικονομία της ίδιας τάξης μεγέθους. Εάν υπολογίσετε τη διασπορά, την τυπική απόκλιση της ανάπτυξης και του πληθωρισμού στο επίπεδο των διάφορων κρατών ποικίλων μεγεθών, θα διαπιστώσετε ότι είναι περίπου η ίδια και στις δύο οικονομίες. Αυτό δεν είναι ευρέως γνωστό, αλλά αξίζει να επισημανθεί, καθώς φαίνεται ότι αποτελεί χαρακτηριστικό μιας τεράστιας ηπειρωτικής οικονομίας.
Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να υποδαυλίζουμε τη συνέχιση των διαφορών και είναι κάτι που έχουμε συζητήσει, ιδίως στην Ευρωομάδα. Πρέπει να εξετάσουμε προσεκτικά αυτό το ζήτημα, αλλά και πάλι, ίσως να ήταν λάθος να ξεχνάμε ότι ένα στοιχείο διασποράς πάντα συνδέεται με το μέγεθος της εκάστοτε οικονομίας.
(FR) Κύριε Πρόεδρε, νομίζω ότι έχω καλύψει τα περισσότερα από τα ζητήματα που τέθηκαν, αλλά εξυπακούεται ότι παραμένω στη διάθεση του Κοινοβουλίου.
Πρόεδρος. – Σας ευχαριστούμε, κύριε Trichet.
Η συζήτηση έληξε.
Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί σήμερα, στις 11.30.
Γραπτή δήλωση (άρθρο 142)
Jean-Pierre Audy (PPE-DE). – (FR) Η έκθεση της κ. Berès σχετικά με την ετήσια έκθεση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (για το 2005) είναι απογοητευτική καθώς δεν τονίζει αρκετά την ανάγκη για πολιτική σκέψη σχετικά με τη χρήση του ευρώ για τη στήριξη της ανάπτυξης και της απασχόλησης.
Σε έναν ολοένα και πιο περίπλοκο κόσμο, ο οποίος χαρακτηρίζεται από έναν εξαιρετικά βίαιο οικονομικό και κοινωνικό πόλεμο, η απουσία εκτενούς και ποιοτικού πολιτικού διαλόγου σχετικά με το θέμα αυτό αποτελεί, επί του παρόντος, σφάλμα, αλλά μπορεί, στο μέλλον, να αποδειχθεί αμέλεια. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και ο Πρόεδρός της, ο κ. Trichet, πρέπει να έχουν συνεχώς υπόψη ότι το άρθρο 105 της Συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας ορίζει σαφώς ότι, με την επιφύλαξη του στόχου της σταθερότητας των τιμών, το Ευρωπαϊκό Σύστημα Κεντρικών Τραπεζών στηρίζει τις οικονομικές πολιτικές της ΕΕ. Τη στιγμή που οι αυξήσεις στις τιμές των πρώτων υλών και της ενέργειας προκαλούν φυσικές πληθωριστικές τάσεις στον κόσμο, πρέπει να σκεφτούμε τον αντίκτυπο αυτής της κατάστασης στην εσωτερική αγορά μας και στο ενιαίο νόμισμά μας, διερωτώμενοι σοβαρά εάν έχει έλθει η στιγμή να εξελίξουμε το ευρώ, έτσι ώστε, εκτός από πραγματικά αξιοσημείωτη τεχνική επιτυχία, να καταστεί επίσης πολιτικό νόμισμα.