Volledig verslag van de vergaderingen

Dinsdag 14 november 2006 - Straatsburg

18. Gokken en sportweddenschappen op de interne markt (debat)

  De Voorzitter. - Aan de orde is de mondelinge vraag (O-0118/2006) van Arlene McCarthy, namens de Commissie interne markt en consumentenbescherming, aan de Commissie, over gokken en sportweddenschappen op de interne markt (B6-0443/2006).

  Arlene McCarthy (PSE), auteur. - (EN) Mijnheer de Voorzitter, ik ben niet de auteur van de vraag maar de voorzitter van de commissie die de vraag namens de leden naar voren brengt. Ik wil onderstrepen dat de leden van de Commissie interne markt en consumentenbescherming met eenparigheid van stemmen hebben besloten deze mondelinge vraag op de agenda te plaatsen, met als doel de commissaris te vragen de actuele situatie toe te lichten inzake de lopende inbreukprocedures tegen negen lidstaten wegens beperkingen op de markt voor sportweddenschappen.

De commissie verzoekt de Commissie met name mede te delen welke vorderingen er zijn gemaakt bij de inbreukprocedures die op 4 april 2006 zijn geopend, en welke toekomstige stappen er op dit gebied gepland zijn. Overweegt de commissaris de invoering van een wettelijk kader voor online gokken?

Nu wij op het punt staan om in te stemmen met de dienstenrichtlijn, zijn wij doordrongen van de noodzaak dat de lidstaten hun verplichtingen nakomen uit hoofde van artikel 49 van het Verdrag betreffende het vrije verkeer van diensten. De Commissie zal op de hoogte zijn van het besluit van de parlementaire commissie om gokdiensten uit de dienstenrichtlijn te verwijderen, niet in de laatste plaats vanwege de complexiteit van de gokmarkt. De vrijheid van dienstverlening is in het geval van de kansspelensector evenwel in botsing gekomen met de nationale wetgeving in een aantal lidstaten, die wetgevingsmaatregelen hebben ingevoerd om de grensoverschrijdende levering van online wed- en gokdiensten aan banden te leggen.

Wij staan achter de Commissie in haar poging te verzekeren dat deze wetgeving verenigbaar is met artikel 49 en tegelijkertijd de rechten van de lidstaten tot bescherming van het openbaar belang worden geëerbiedigd, mits de desbetreffende voorschriften noodzakelijk, proportioneel en niet-discriminerend zijn, dat wil zeggen, niet discriminerend tegenover andere aanbieders uit de EU. Het is hypocriet als lidstaten wegens het openbaar belang andere online ondernemingen van hun nationale markt weren, terwijl ze tegelijkertijd hun nationale online markt aanmerkelijk laten groeien zonder hierop diezelfde wetgeving inzake het openbaar belang toe te passen. Wij hopen dat de Commissie op die kwestie zal ingaan.

Ik zou het debat in een andere richting willen leiden. Ik ben van mening dat er een communautair antwoord nodig is op de uitdaging van de mondiale online markt voor kansspelen. Dit is een markt die naar verwachting in 2010 een waarde zal hebben bereikt van 20 miljard euro. In 2003 beliep de waarde van loterijen, casino's en gokdiensten binnen de amusementssector in de EU-25 op circa 51,5 miljard euro. Er zijn wereldwijd ongeveer 2300 internetcasino's. Gedurende het wereldkampioenschap voetbal bestond het aantal personen in het VK die via Britse gokdiensten op internet op uitslagen wedden, voor 30 procent uit vrouwen. Mensen van alle sociale klassen en leeftijden doen eraan mee. Door de snelle toename van het aantal aanbieders van online wed- en gokdiensten zijn de nationale grenzen de facto reeds uitgewist.

Laten we echter niet het voorbeeld volgen van de Amerikanen en de ophaalbrug ophalen door de wetgeving van Bush uit 2006 in te voeren, de zogeheten 'Unlawful Internet Gambling Enforcement Act', volgens welke het strafbaar is voor banken om via goksites op internet geldmiddelen te verwerken of over te maken. Dat is een vorm van verkapt protectionisme onder het mom van bescherming van de consumenten tegen gokuitwassen. De wet is eigenlijk bedoeld om te voorkomen dat buitenlandse ondernemingen zich op de Amerikaanse casino- en kansspelenmarkt begeven of deze ondermijnen, terwijl de staat Nevada en Las Vegas de ontwikkeling van hun eigen gokdiensten op internet verder voortzetten.

Ik denk dat het goed zou zijn als de commissaris namens de vijfentwintig lidstaten mee zou doen aan de campagne voor de vaststelling van een internationale overeenkomst inzake normen en voorschriften bij het reglementeren van e-gokken. Dat is een van de manieren om de verschillen tussen niet alleen de landen wereldwijd, maar ook de lidstaten van de EU te minimaliseren en er uiteindelijk voor te zorgen dat alle landen kiezen voor hoge normen ten behoeve van zowel de ondernemingen als de consumenten. Het streven moet zijn ervoor te zorgen dat normen worden ontwikkeld ter bescherming van kwetsbare consumenten, met name jongvolwassenen en minderjarigen, dat een gevoel van maatschappelijke verantwoordelijkheid wordt opgewekt bij goede ondernemingen en investeerders en dat gokken niet wordt gebruikt als bron van criminaliteit of ter financiering van criminele activiteiten.

De internetgeest is uit de fles: ongeveer 3,3 miljoen EU-burgers gokken regelmatig op internet. Deze markt zal blijven groeien. De EU moet daarom deelnemen aan een mondiale campagne voor adequate en hoge normen. We hebben behoefte aan grotere internationale samenwerking om probleemgokken aan banden te leggen en om nader onderzoek te doen naar de mate waarin aan internetkansspelen wordt deelgenomen. De studie inzake gokdiensten op de interne markt, waartoe de Europese Commissie opdracht heeft gegeven, benadrukt de noodzaak te komen tot gezamenlijke internationale normen en wetgevingsvereisten die de EU-burgers bescherming bieden en tegelijkertijd de markt in staat stellen te functioneren.

Ik hoop dat het debat van vanavond voor de commissaris een stimulans zal zijn om de inbreukprocedures voort te zetten. Dat is een ondankbaar karwei dat zich jarenlang kan voortslepen en vaak ook nog een onbevredigend einde kent. Het zou voor de EU het beste zijn als zij het voortouw nam en aanstuurde op adequate, hoge en gezamenlijke internationale normen, die ertoe bijdragen dat de verschillen zo klein mogelijk worden gehouden, de consumenten worden beschermd en aanbieders worden gedwongen maatschappelijk verantwoord te ondernemen.

  Charlie McCreevy, lid van de Commissie. - (EN) Mijnheer de Voorzitter, het is duidelijk dat gokdiensten binnen de werkingssfeer van het Verdrag vallen. De beginselen van het Verdrag, waaronder de beginselen van vrijheid van vestiging en vrijheid van dienstverlening, zijn op kansspelen van toepassing. Het is de taak van de Commissie ervoor te zorgen dat de wetgeving van de lidstaten volledig met het Verdrag in overeenstemming is. De Commissie heeft derhalve in april de lidstaten om opheldering verzocht ter zake van hun wetgeving die de levering van diensten op het gebied van sportweddenschappen aan banden legt. De Commissie heeft gereageerd op een aantal klachten van aanbieders van sportweddenschappen.

Er hebben ontmoetingen plaatsgevonden met de autoriteiten van de zeven betreffende lidstaten en mijn diensten onderzoeken thans de formele antwoorden die van elk van die landen zijn ontvangen. Ik kan in dit stadium niet vooruitlopen op de resultaten, maar ik kan het Parlement wel mededelen dat het onderzoek in de komende weken zal worden afgerond. Op basis van het onderzoek wil ik een voorstel doen aan het College van commissarissen over hoe we verder moeten gaan. Vervolgens nemen zij een besluit over de volgende stappen.

Afgezien van de zeven procedures die zij in april heeft geopend, heeft de Commissie op 12 oktober besloten om de drie andere lidstaten formele verzoeken om informatie over de kansspelensector te doen toekomen. De Commissie reageert daarmee op de klachten van ondernemingen met betrekking tot voornamelijk sportweddenschappen. Daarom gaan negen van de tien geopende procedures over het aanbieden van sportweddenschappen, waarvan sommige via internet. De Commissie heeft in oktober echter ook geïnformeerd naar de nationale wetgeving in Oostenrijk, die advertenties verbiedt van casino's die in andere lidstaten actief zijn en worden erkend. Voorts maken wij ons zorgen over de bepalingen in de Oostenrijkse wetgeving volgens welke nationale casino's verplicht zijn enkel Oostenrijkse spelers bescherming te bieden tegen buitensporige verliezen; buitenlandse spelers hoeft niet hetzelfde beschermingsniveau te worden geboden.

Als hoedster van het Verdrag neemt de Commissie alle klachten die zij ontvangt, onder de loep. Ik onderschat evenwel niet de gevoeligheden die in veel lidstaten bestaan over het onderwerp gokken. De lidstaten hebben volledig het recht hun doelstellingen voor het algemeen belang te beschermen, bijvoorbeeld met betrekking tot consumentenbescherming. De maatregelen moeten echter noodzakelijk, proportioneel en niet-discriminerend zijn. Het is met name van belang dat ze op een systematische en consistente wijze worden toegepast op nationale en buitenlandse ondernemingen.

De Commissie is er niet op uit de markt op enigerlei wijze te liberaliseren, maar zij wil er wel zeker van zijn dat de maatregelen die de lidstaten toepassen volledig verenigbaar zijn met de vigerende EU-wetgeving. De lidstaten zijn zich welbewust van de jurisprudentie van het Hof van Justitie van de Europese Gemeenschappen, die zich naar mijn verwachting verder zal ontwikkelen.

De Commissie heeft het verzoek van het Parlement ingewilligd om alle gokdiensten uit de werkingssfeer van het ontwerp van de dienstenrichtlijn te halen. Ik ben er toen ondubbelzinnig op gewezen dat de regelgeving inzake kansspelen aan de lidstaten moet worden overgelaten. Ik stem daar volledig mee in, mits die regelgeving in overeenstemming is met het Verdrag. Wat de inbreukprocedures betreft, ben ik bereid nauw samen te werken met de lidstaten om de verenigbaarheid van de nationale wetgeving met de communautaire bepalingen te waarborgen en de invoering toe te staan van passende en doeltreffende bescherming van bijvoorbeeld consumenten en minderjarigen.

VOORZITTER: GÉRARD ONESTA
Ondervoorzitter

  Malcolm Harbour, namens PPE-DE-Fractie. - (EN) Mijnheer de Voorzitter, mag ik voordat u de tijd laat lopen, even de aandacht op iets vestigen? Volgens de agenda had dit debat om half elf moeten beginnen. Dat stond zwart op wit en ik merk dat enkele van mijn collega's hun best hebben gedaan om er om half elf te zijn. Ik vind het vervelend te constateren dat ik het grootste deel van het betoog van mevrouw McCarthy heb gemist, omdat het debat minstens tien minuten te vroeg is begonnen. Ik vind dat niet in de haak, als ik het zo mag zeggen, en ik betreur het dat uw voorganger in de voorzittersstoel reeds vertrokken is. Als op de agenda staat dat een debat om half elf begint, dan moet het om half elf beginnen, zelfs als daar een korte onderbreking voor nodig is.

Drukt u de stopwatch nu maar in, zodat ik mijn spreektijd kan besteden aan het onderwerp dat ter tafel ligt.

Ik ben verheugd over het feit dat de heer McCreevy aanwezig is om deze kwestie te bespreken. Ook ben ik blij dat wij onder leiding van mevrouw McCarthy een initiatief hebben ontplooid dat naar ik hoop enig licht op de kwestie zal doen schijnen. Zoals de commissaris al opmerkte, gaat het om een zeer gevoelig vraagstuk waar veel aspecten op het gebied van het openbaar belang bij betrokken zijn. Hoe dan ook, zoals u al zei is de situatie hoogst onbevredigend als we denken aan het functioneren van de interne markt, waar ook wij veel waarde aan hechten.

Het is duidelijk dat we de resultaten van uw onderzoeken zullen afwachten, maar het zou goed zijn als u in ieder geval bepaalde richtsnoeren zou uitvaardigen voor de lidstaten over hoe ze zich moeten opstellen als ze aanvragen ontvangen van gerenommeerde en gevestigde aanbieders van kansspelen die gewoon op grond van de geldende wetgeving in andere lidstaten actief willen zijn. Daar hebben zij het volste recht toe. Een van de punten die u niet noemde, en waarbij het mijns inziens gaat om een buitengewoon staaltje van discriminatie, is dat sommige lidstaten hebben geprobeerd de toegang tot de gokmarkt te beperken omdat ze het gokken niet willen aanmoedigen, terwijl ze tegelijkertijd met miljoenen euro's de deelname aan hun nationale loterijen stimuleren. Dat is totaal inconsequent. Ik denk dat het verstandig en goed is dat het Europees Hof van Justitie korte metten heeft gemaakt met een aantal beperkingen, maar ik denk ook dat de genoemde richtsnoeren belangrijk zullen zijn. Zoals mevrouw McCarthy zei, spelen respectabele aanbieders een buitengewoon belangrijke rol als het gaat om ondernemen en de bescherming van het openbaar belang.

Het punt is dat we ons zullen moeten buigen over het vraagstuk van het online gokken. Ongeacht of lidstaten al dan niet een monopolie willen veiligstellen, kunnen we niet om het feit heen dat de consumenten op internet gokken. Ik denk dat het met het oog op het openbaar belang veel beter is om te zorgen voor een situatie waarin gokdiensten op internet goed zijn gereguleerd en wordt voorkomen dat ongereguleerde diensten uit derde landen Europa binnenkomen.

  De Voorzitter. - Alvorens de volgende spreker het woord te geven, wil ik reageren op een motie van orde.

U hebt volkomen gelijk. Het debat stond inderdaad gepland op de door u genoemde tijd. Aan het begin van de middag is echter op de website van het Europees Parlement gezet dat het debat iets eerder zou kunnen beginnen, als namelijk het vragenuur eerder dan verwacht zou aflopen. Bovendien hebben de diensten geprobeerd contact op te nemen met alle sprekers. Zij hebben iedereen weten te bereiken, behalve u, mijnheer Harbour, maar ik denk dat uit uw aanwezigheid in de vergaderzaal vanavond blijkt dat u niet veel van het debat hebt gemist. Desondanks vond ik het mijn plicht om u de situatie toe te lichten.

  Donata Gottardi, namens de PSE-Fractie. - (IT) Mijnheer de Voorzitter, mijnheer de commissaris, dames en heren. “Rien ne va plus”, is de curieuze openingszin van de recente conclusies van advocaat-generaal Dámaso Ruiz-Jarabo Colomer voor het Europese Hof van Justitie, dat voor de derde keer een uitspraak heeft gedaan over de Italiaanse wetgeving inzake gokken, na het Zenatti-arrest en het Gambelli-arrest. Dit laatste arrest wordt terecht ter sprake gebracht in de overwegingen van de mondelinge vraag waar dit debat over gaat.

Het is werkelijk belangrijk dat wij niet alleen de bevindingen van de Commissie te weten komen, maar tevens op de hoogte worden gebracht van de recente initiatieven van de lidstaten voor wie de inbreukprocedures bedoeld zijn. Ook willen wij graag vernemen welke maatregelen de Commissie denkt te nemen. Ik geloof dat het belangrijk is dat er in deze materie een gematigde maar tegelijkertijd strakke regelgeving komt, onder meer door het Europees Parlement daar rechtstreeks bij te betrekken. Alleen op die manier kan een helpende hand geboden worden aan lidstaten die het risico lopen op het matje te worden geroepen of een negatieve beoordeling te krijgen in een, alleszins begrijpelijke, poging tot persoonsbescherming; met name - zoals hier reeds is gezegd - bescherming van minderjarigen en andere kwetsbare groepen.

De explosieve ontwikkeling van gokken, loterijen en internetweddenschappen is een verschijnsel dat niet kan worden overgelaten aan de liberalisatie van de markt, ook al speelt hier duidelijk een probleem van non-discriminatie. Ik wil er alleen maar op wijzen dat de dienstenrichtlijn, die in dit debat reeds is vermeld, gokactiviteiten uitsluit om redenen van openbare orde en consumentenbescherming.

  Toine Manders, namens de ALDE-Fractie. - Voorzitter, ik dank de commissarissen en de collega's dat zij de moeite nemen om over dit toch spannende onderwerp te spreken. We hebben gokken en internetgokken uit de dienstenrichtlijn gelaten omdat wij daarover geen besluit durven te nemen. Het valt nog steeds onder de artikelen 43 en 49 van het Verdrag en op dit moment - dat blijkt ook uit de elf inbreukprocedures - bestaat er een enorme rechtsonzekerheid bij de lidstaten en bij de bedrijven. Hoe moeten we daarmee omgaan?

Ik ben blij dat de Commissie interne markt deze mondelinge vraag heeft gesteld. Er zijn immers problemen. Enerzijds is er het probleem dat het voor de lidstaten heel veel geld oplevert aan belastinginkomsten en anderzijds ontstaan er sociale problemen. Maar het voornaamste probleem is dat, indien op een markt waarin heel veel geld te verdienen valt geen goede juridische regeling voorhanden is, heel veel illegale praktijken plaatsvinden waarin criminele organisaties de bovenhand voeren.

Voorzitter, ik denk dus dat de politici, en ik hoop dat de commissaris het met mij eens is, de handschoen moeten opnemen en besluiten moeten durven nemen. Wij moeten ons niet overgeven aan de zeer wijze rechters in Luxemburg, die dan door deze zure appel heen moeten bijten. Ik vrees dat er veel meer arresten van het Europees Hof van Justitie zullen volgen zolang wij als politici niet de juiste beslissingen nemen.

Ik hoop dat de Commissie en de Raad zo ver komen. Zo niet, dan hoop ik dat het Parlement zelf met een initiatiefverslag komt om voor de rechtszekerheid te zorgen, die echt noodzakelijk is vanwege de vele problemen die er zijn, te weten verslaving, volksgezondheidsproblemen, zwart geld, witwassen, noem maar op. We moeten dit met een strakke, duidelijke richtlijn inzake gokken en internetgokken oplossen. Ik hoop van de commissaris advies te krijgen over de manier waarop het Parlement dit moet aanpakken.

  Kathy Sinnott, namens de IND/DEM-Fractie. - (EN) Mijnheer de Voorzitter, tot mijn genoegen heb ik de commissaris in zijn verklaring horen zeggen dat we minderjarigen moeten beschermen. Als we dat doen, ontkomen we er niet aan een scherpe en kritische blik te werpen op het beleid van Ierland, dat geen minimumleeftijd kent voor deelname aan de nationale toto. Kinderen in Ierland mogen wedden op hazewindhondenraces en paardenraces in het kader van de nationale toto. Deelname aan andere vormen van gokken is voorbehouden aan mensen van 18 jaar en ouder. Er zijn Ierse kinderen gefilmd van niet ouder dan 4 jaar die volgens de wet geld kwamen inzetten op wedstrijden van de nationale toto. Het komt geregeld voor dat cadeaugeld voor verjaardagen, kerstmis en de algemene communie eindigt in de kas van de Ierse toto en vanaf daar dus naar de staatskas vloeit.

Toen de directeur van de paardensportvereniging Horse Racing Ierland werd gevraagd wat hij er eigenlijk van vond dat kinderen in Ierland kunnen gokken, antwoordde hij dat dat geen probleem was, waarbij hij sprak in termen van 'jong geleerd is oud gedaan'. Jarenlang, commissaris McCreevy, heeft u als Ierse minister van Financiën geweigerd de totowetgeving aan te passen en het gokken door kinderen in Ierland te verbieden. Bent u, nu u commissaris bent, bereid uw standpunt te herzien en ten langen leste steun te verlenen aan het opleggen van beperkingen aan het gokken door kinderen op internet, bij paardenraces, bij bookmakers, in vliegtuigen en overal elders waar deze onoorbare praktijk nog steeds bestaat?

  Marianne Thyssen (PPE-DE). - Voorzitter, commissaris, collega's, al bij de eerste stemming in de Commissie interne markt hebben we ten aanzien van de dienstenrichtlijn ervoor gekozen om gokactiviteiten, met inbegrip van loterijen en weddenschappen, van het toepassingsgebied van deze richtlijn uit te sluiten. En sommigen - ik verwijs naar hetgeen collega Manders juist zei - durven misschien geen beslissing nemen. Ik ben ervan overtuigd dat velen aanvoelden dat er best wat ruimte aan de lidstaten kon worden gelaten om op hun manier, aangepast aan de gevoeligheden en de situatie in hun land, volgens de eigen traditie met deze complexe materie om te gaan.

Het spreekt voor zich dat de lidstaten daarbij het Verdrag moeten respecteren en we kennen een aantal antwoorden van het Hof op een aantal eerder gestelde prejudiciële vragen. Ik hoop, mijnheer de commissaris, dat de vragen die zich nog stellen u niet direct ertoe aanzetten de Commissie te adviseren regulerend te gaan optreden. De Commissie is natuurlijk wel de hoedster van het Verdrag en ook wij verwachten dat ze haar rol ernstig neemt, maar ook dit kan met enige terughoudendheid.

De interne markt laten werken, dat is in alle opzichten nodig en positief, maar dat hoeft niet in strijd te zijn met de zorg om een afdoende bescherming van de openbare orde, van de veiligheid en de mentale gezondheid van de consument. Ik hoop dan ook dat er ruimte blijft voor de lidstaten die zich, al dan niet via staatsmonopolies, ervoor inzetten om de speldrift te kanaliseren, de eerlijkheid van het spel te bewaken en de financiële opbrengst daarvan, zo ze willen en zo ze kunnen, te bestemmen voor culturele, sociale en sportieve doelen. Duidelijke rechtsregels kunnen zeker helpen, maar wetgeving is daarvoor niet altijd nodig. Ik spreek hier zeker niet namens de fractie, maar wel namens een aantal collega's van de fractie die hier vanavond het woord niet konden voeren.

  Manuel Medina Ortega (PSE). - (ES) Mijnheer de Voorzitter, sportweddenschappen vormen niet zomaar een dienst, maar zijn een gevaarlijke bezigheid. Gevaarlijk omdat er gespeeld wordt met de onschuld en de onwetendheid van mensen. In de meeste lidstaten is het wedden op sportwedstrijden tegenwoordig gereguleerd.

Ik begrijp niet hoe het mogelijk is dat er nu vanuit supranationale instanties geprobeerd wordt om de lidstaten een liberalisering van de sportweddenschappen op te leggen, terwijl de meerderheid van onze samenlevingen dat niet accepteert.

Het Congres van de Verenigde Staten heeft onlangs het online gokken verboden, en het lijkt me dat we in de Europese Unie het voorbeeld van de Amerikanen zouden moeten volgen, ten eerste om onze consumenten te beschermen tegen maffiose organisaties en ten tweede om de maatschappelijke instellingen te beschermen die nu in elk van de lidstaten leven van een rechtmatige, legitieme activiteit, van de sportweddenschappen die door de nationale autoriteiten zijn toegestaan.

Vanuit mijn visie denk ik daarom dat de Commissie er goed aan doet om het onderwerp van de sportweddenschappen tegen het licht te houden, maar dat ze dit onderwerp moet benaderen vanuit een oogpunt van bescherming van de consumenten en de bescherming van de instellingen die nu in de meeste lidstaten profijt hebben van legale sportweddenschappen.

  Andreas Schwab (PPE-DE). - (DE) Commissaris McCreevy, u hebt een uiterst inspannende dag achter de rug, net als wij overigens. Vandaar dat we trachten dit vraagstuk met de nodige beknoptheid en helderheid aan u voor te leggen.

Ik ben van mening dat wij bij kansspelen en lottorijtjes te maken hebben met twee verschillende aspecten. Enerzijds is er de absoluut grensoverschrijdende markt voor online aanbieders, die wij enkel op Europees niveau kunnen regelen. Collega Medina-Ortega wees erop dat de Verenigde Staten al een regeling voor hun markt hebben. Een dergelijke oplossing voor onze online markt kunnen wij enkel vinden als wij die markt samen met de lidstaten voor heel Europa regelen.

Anderzijds is er de markt van traditionele kansspelen en sportweddenschappen, waar alles schriftelijk verloopt. Anders dan in de inbreukprocedure die de Commissie - in uw persoon, commissaris McCreevy - heeft geopend, moeten wij handelen vanuit het principe dat de lidstaten de mogelijkheid krijgen de monopolies ook in de toekomst te handhaven, met dien verstande dat ze onder controle en toezicht van de Europese rechtshandhavingsinstanties en de Europese Commissie komen te staan. De lidstaten moeten dan wel hun nationale monopolies zodanig inrichten dat gokverslaving op doeltreffende wijze wordt voorkomen, waarbij wordt gestreefd naar een zo gering mogelijk aanbod dat de consument maximale bescherming biedt.

In het kader van dat monopolie, dat de lidstaten tot op de dag van vandaag handhaven, moet echter de garantie bestaan dat dat ene doel, te weten verslavingspreventie, wordt nagestreefd. De lidstaten mogen met hun monopolie niet naar nevendoelen streven, zoals het saneren van de begroting, het bevorderen van sport en dergelijke.

Tegen deze achtergrond zou het mij zeer verheugen als wij - het Parlement en de Commissie - gezamenlijk een regeling zouden uitwerken die enerzijds voorziet in een Europese regeling voor de online markt en anderzijds in de handhaving van de nationale regelingen inzake de monopolies voor de traditionele sportweddenschappen, voor zover die voldoen aan de regels van de interne markt.

  Joel Hasse Ferreira (PSE). - (PT) Mijnheer de Voorzitter, beste collega's, het feit dat kansspelen - in de eerste plaats loterijen, maar het zijn er meer - nu buiten deze richtlijn komen te vallen, zou de indruk kunnen wekken dat voor deze sector meer duidelijkheid hebben verschaft. We zullen echter verder moeten gaan. We weten immers dat er bij bepaalde typen weddenschappen en spelen heel gecompliceerde aspecten meespelen. Daarom moeten we niet alleen de consument beschermen, maar moeten we ook een doeltreffend toezicht organiseren op de financiële circuits die zich met dit soort activiteiten bezig houden, teneinde zo het witwassen van geld te verhinderen en te bestrijden.

Uiteraard mogen we een behoorlijke bescherming van de consument niet verwarren met het onnodige protectionisme dat deze of gene lidstaat uitoefent of wil uitoefenen. We dienen daarbij overigens wel te beseffen dat elke lidstaat, totdat er een wettelijk instrument op Europees niveau komt, het recht heeft om voor het eigen grondgebied een regeling voor het fenomeen kansspelen te treffen. Online gokken zou daarbij de bijzondere aandacht van de Commissie moeten krijgen. Uit dit debat blijkt wel dat dit onderwerp die aandacht nu reeds van het Parlement krijgt. Ik ben heel tevreden dat de Commissie interne markt en consumentenbescherming dit thema heeft aangeroerd, zodat we vanavond iets verder zijn gekomen bij het verschaffen van de zojuist genoemde opheldering.

  Jacques Toubon (PPE-DE). - (FR) Mijnheer de Voorzitter, ik zal tegelijk haast en pas op de plaats proberen te maken. Dit verslag komt als geroepen, en ik kan me vinden in wat zojuist is gezegd. Iedereen wil dat de Europese Unie ook op een andere manier tussenbeide komt dan alleen via de jurisprudentie. Bij deze vraag gaat het immers om een hele reeks van ondernemingen en diensten: casino’s, loterijen en andere kansspelen, op de traditionele manier of via internet. Dit gaat dus heel wat verder dan alleen de online sportweddenschappen waar de vraag van Arlene McCarthy over gaat.

Mijnheer de commissaris, hoe normaal het ook moge zijn dat de beginselen van de interne markt van toepassing zijn op deze diensten, het mag niet zo zijn dat vrijheid in dit geval neerkomt op de wet van de jungle! Omwille van het algemeen belang, de gezondheid, de goede zeden en de veiligheid zijn er regels en controles nodig. De lidstaten moeten zowel publieke als particuliere bedrijven kunnen toelaten en controleren in een situatie van eerlijke concurrentie. Maar door de vlucht die de "grensoverschrijdende" spelen hebben genomen, moeten we wel over de nationale grenzen heen kijken. Wat dat betreft is hetgeen onlangs is besloten door de Verenigde Staten, het bewijs dat een verbod beter is als er geen controle mogelijk is op de deelnemers en degenen die deelnemen mogelijk maken. We kunnen beter te veel dan te weinig voorzorgsmaatregelen treffen.

Daarom is, mijnheer de commissaris, de huidige aanpak van de Commissie, die uitsluitend leunt op de Verdragen en het Hof van Justitie, in mijn ogen ontoereikend én gevaarlijk. Het is inmiddels duidelijk dat het concept van de verenigbaarheid van de nationale wetgevingen met de Verdragen tekortschiet. Mijnheer de commissaris, u moet samen met het Parlement zorgen voor afgeleide wetgeving waarmee deze uiterst belangrijke sector zowel politiek als economisch, op een gezonde en rationele manier kan worden geregeld. Dat deze sector zich verder ontwikkelt is prima, maar dan wel zonder gevaar voor de mensen en voor de landen zelf!

  Manolis Mavrommatis (PPE-DE). - (EL) Mijnheer de Voorzitter, de afgelopen jaren krijgen de staatsmonopolies op gokspelen, die in de meeste lidstaten van de Europese Unie bestaan, steeds meer aanvallen te verduren van met name particuliere belangen.

Tijdens de Top van Edinburg in december 1992 besloot de Europese Raad om, met het oog op het subsidiariteitsbeginsel, de sector van de gokspelen niet te regelen en onder de uitsluitende bevoegdheid van de lidstaten te laten. In de richtlijn van 2000 van het Europees Parlement en de Raad zijn gokspelen uitdrukkelijk uitgesloten van de werkingssfeer. Hetzelfde geldt voor het ontwerp van de dienstenrichtlijn van 2006. Gezien de bijzondere kenmerken van de sector van de gokspelen heeft het Hof van Justitie van de Europese Gemeenschappen erkend dat de lidstaten bevoegd zijn om te beslissen hoe zij hun markt het beste kunnen regelen.

Mijnheer de Voorzitter, mijnheer de commissaris, een van de belangrijkste redenen waarom deze besluiten genomen zijn, is dat gokspelen sterk verslavend kunnen zijn, met name onder jongeren, en bovendien het risico van criminele daden met zich meebrengen, zoals bedrog, witwassen enzovoort. Persoonlijk geloof ik dan ook dat met het oog op de consumentenbescherming alleen de lidstaten kunnen voorzien in de noodzakelijke mechanismen voor controle, garantie, geloofwaardigheid en transparantie.

Tot slot ben ik van mening dat als de markt van gokspelen wordt geliberaliseerd, het hele systeem van de sportsubsidiëring in Europa in duigen zal vallen, en in zijn val ook andere activiteiten en steunmaatregelen ten behoeve van de cultuur en de samenleving met zich mee zal sleuren, zoals de strijd tegen drugs, de strijd voor onderwijs en de ondersteuning van personen met handicaps of specifieke behoeften, wier ondersteuning vooral gefinancierd wordt door de staatsorganisatie voor gokspelen. Wij geloven in de vrije markt, mijnheer de commissaris, mijnheer de Voorzitter, maar dat betekent niet dat men de gevaren die ongebreidelde gokspelen met zich meebrengen, mag negeren.

  Othmar Karas (PPE-DE). - (DE) Mijnheer de Voorzitter, mijnheer de commissaris, dames en heren, ten eerste hebben wij om redenen van openbare orde kansspelen en casino's van het toepassingsgebied van de dienstenrichtlijn uitgezonderd. Dat zeg ik als fervent voorstander van de versterking van de interne markt. Wij wilden echter niet het kind met het badwater weggooien.

Ten tweede kleven er veel risico's aan kansspelen. Het argument van het mededingingsrecht en de interne markt mag dus niet het enige argument zijn dat de Commissie gebruikt om inbreukprocedures te openen.

Ten derde is een duidelijke definitie noodzakelijk. Wat valt er allemaal onder het begrip kansspelen? Door de verschillende behandeling van online markten, sportweddenschappen, automaten, casino's en loterijen is het nodig dat er een uniforme definitie komt, en waarschijnlijk ook een uniform rechtskader, die ertoe leiden dat al die kansspelen overal gelijk worden behandeld.

Ten vierde zijn er, mijnheer de commissaris, belangrijke aandachtsgebieden, zoals consumentenbescherming, gezondheid, belasting, internationale handel, witwasserij, preventie van gokverslaving, bestrijding van criminaliteit en georganiseerde misdaad, waar eveneens rekening mee moet worden gehouden.

Ten vijfde zijn kansspelen in bijna alle lidstaten geregeld. Elf lidstaten hanteren speciale rechtsmodellen, vier lidstaten kennen een beperkt licentiemodel.

Ten zesde hebben staatsloterijen in 2004 een omzet van 63 miljard euro geboekt. Dat komt neer op een gemiddelde netto-uitgave van 140 euro per persoon.

Dat betekent, ten zevende, dat circa 33 procent van alle opbrengsten in het kader van good causes en belastingen wordt aangewend. Bij een liberalisering op het particuliere vlak zou dat cijfer slechts 3 procent bedragen.

Ten achtste beloopt de geraamde bijdrage aan de werkgelegenheid in de EU circa 13 miljard.

Ten negende zijn 195 000 banen binnen de EU te danken aan de omzet van loterijen.

Ik verzoek u deze argumenten in uw oordeel mee te nemen.

  Brian Crowley (UEN). - (EN) Mijnheer de Voorzitter, ik heb één opmerking. Er is in dit debat veel aandacht besteed aan jongeren en het effect dat gokverslaving op hen uitoefent, maar veel meer kinderen jonger dan 12 jaar zijn het slachtoffer van kinderhandel of gedwongen prostitutie vanwege drugs- of alcoholverslaving en -misbruik dan van gokverslaving, dat het onderwerp van ons debat van vanavond vormt.

  Charlie McCreevy, lid van de Commissie. - (EN) Er bestaan geen specifieke communautaire maatregel die het gokken op internet wettelijk regelt. Het is derhalve aan de lidstaten om te besluiten of en hoe zij gokdiensten op nationaal, regionaal of lokaal niveau wensen te reguleren. De algemene beginselen van de communautaire wetgeving en het Verdrag blijven evenwel onverminderd van toepassing en elke nationale wetgeving dient met deze beginselen in overeenstemming te zijn. Onderlinge beleidsverschillen tussen de lidstaten kunnen leiden tot rechtsonzekerheid voor dienstenaanbieders en hun klanten, in het bijzonder wanneer nationale en communautaire wetgeving botsen.

Het debat van vanavond geeft er eens te meer blijk van hoezeer de standpunten over gokdiensten uiteenlopen. Er wordt met klem opgeroepen een specifiek communautair regelgevingskader voor gokdiensten vast te stellen, maar er wordt even hard geroepen dat de Gemeenschap juist niet in moet grijpen. Uit ervaring weet ik dat de eerste vereiste voor het vinden van een oplossing is dat het probleem en de beschikbare beleidsopties duidelijk in kaart worden gebracht. De Commissie heeft onlangs een studie gepubliceerd die zij heeft laten uitvoeren door het Zwitserse instituut voor vergelijkend recht. Uit die studie blijkt hoe complex en uiteenlopend de nationale regelgevingen zijn. Als het Parlement vindt dat er, naast onze inspanningen om de toepassing van de fundamentele Verdragsbeginselen te waarborgen, meer moet worden gedaan om wettelijke duidelijkheid te verkrijgen, wacht ik volgaarne zijn gedetailleerde standpunten af, waarin precies wordt vermeld wat de punten zijn die communautair ingrijpen rechtvaardigen en welke beleidsopties uitzicht zouden bieden op een consensus waarmee een zinvolle oplossing op communautair niveau binnen bereikt komt. Bij gebrek aan politieke consensus kan uiteindelijk enkel het Europees Hof van Justitie rechtszekerheid bieden.

Ik wil nog een paar andere opmerkingen maken over dit debat. De heer Harbour was nogal beknopt in zijn betoog dat er veel inconsistentie is tussen een groot aantal van de lidstaten, waartegen wij momenteel enige actie ondernemen. Waarschijnlijk zullen we ook nog tegen andere lidstaten actie gaan ondernemen. Indien de lidstaten, hun regeringen en hun wetgevende lichamen kansspelen en dergelijke willen onderwerpen aan zeer restrictieve wetgeving, kunnen ze dat doen op grond van het openbaar belang. Zij kunnen echter niet de maatregelen nemen waar de heer Harbour op doelde. Zij kunnen geen miljoenen en miljoenen besteden aan reclame voor nationale aanbieders of aan hun eigen overheidsaanbieders. Zij kunnen niet hun eigen nationale aanbieders hun gang laten gaan en alle andere aanbieders uitsluiten. Als de lidstaten van mening zijn dat gokken erger is dan alcoholverslaving, tabakverslaving en alle andere verslavingen bij elkaar - een mening die veel leden van dit Parlement kennelijk delen -, moeten ze een totaal gokverbod voor iedereen instellen in hun eigen land. Dat is één mogelijkheid. Niemand zou dan klagen. De Commissie zou geen stappen tegen hen ondernemen en niemand zou zich zorgen hoeven te maken. Het is echter een beetje hypocriet van lidstaten om toe te laten dat er miljoenen worden gespendeerd aan reclame voor kansspelen terwijl andere aanbieders niet mogen meedoen.

In alle lidstaten is gokken tot op zekere hoogte wettelijk geregeld. De ideeën van mevrouw McCarthy over internationale normen voor kansspelen op internet zijn op zich uitstekend, maar daar zouden de vijfentwintig lidstaten dan eerst een zekere matige van consensus over moeten bereiken. We kunnen beginnen met het verkrijgen van consensus in dit Parlement, maar ik denk niet dat het gaat gebeuren. Ik ben ervan overtuigd dat we geen consensus zullen vinden in de Raad. De kans op consensus in de Raad en het Parlement is even groot als de kans dat ik dit weekend de loterij win. Zo staat de situatie ervoor. De woorden van mevrouw McCarthy zijn prijzenswaardig, en als er sprake zou zijn van een consensus, wil ik graag met haar ideeën aan de slag gaan. Mijn ervaring zegt me echter dat het een heel moeilijk verhaal zou worden.

Als u kennis neemt van de motivering in de recente studie, die, als ik het wel heb, 51 bladzijden beslaat - waarbij u de overige paar honderd bladzijden gevoeglijk kunt overslaan - slaat de balans niet duidelijk door naar de ene of de andere zijde.

(Interrupties van de heer Toubon)

Tja, ik denk niet dat mijn geachte vriend mijnheer Toubon het verslag heeft gelezen, maar het zal u dus duidelijk zijn hoe ingewikkeld dit probleem is en op hoeveel verschillende manieren een en ander is geregeld. U zult zien wat voor reusachtige taak ons te wachten staat als we die weg bewandelen.

In mijn bestaan als politicus ben ik nooit bang geweest om onmogelijke dossiers op te pakken, tegen windmolens te vechten en ijzer met handen te breken, maar ik denk dat, als we echt zouden proberen een zekere harmonisatie te bewerkstelligen op dit gebied, het eindresultaat - zo dat er al zou komen - wel eens het meest onliberale stukje wetgeving zou kunnen zijn dat ooit door welk parlement ook ter wereld is behandeld. Een bevredigend resultaat zit er domweg niet in. Ik heb al lang geleden ingezien dat er sprake is van grote meningsverschillen op dit vlak, reeds lang voordat ik tot deze conclusie kwam. Ik erken dat er in heel Europa, zelfs in mijn eigen land, de meningen hierover zeer verdeeld zijn. Sommige mensen zijn van mening dat het erger is dan alcoholverslaving, erger dan tabakverslaving, erger dan wat dan ook, maar dat vinden anderen weer niet. Ik weet tot welke categorie ik hoor, maar ik denk dat pogingen tot harmonisatie op dit gebied een zaak zou zijn van een zeer, zeer lange adem.

  De Voorzitter. - Het debat is gesloten.

Schriftelijke verklaring (artikel 142)

  Louis Grech (PSE). - (MT) Enkele lidstaten hebben eenzijdig besloten om wetgeving in te voeren ter voorkoming van het gebruik door Europeanen van goksites op het internet, die worden beheerd door in andere lidstaten van de Europese Unie geregistreerde ondernemingen.

Dit druist in tegen het beginsel van vrij verkeer van diensten tussen de lidstaten, alsmede tegen Richtlijn 98/34/EG, die bepaalt dat een lidstaat alvorens over te gaan tot invoering van regelingen voor diensten op het terrein van de informatietechnologie alle andere lidstaten en de Europese Commissie hiervan op de hoogte dient te stellen.

Afgelopen juni werd mij na een parlementaire vraag medegedeeld dat de Commissie een onderzoek had ingesteld naar deze aangelegenheid.

Kunt u ons vertellen in welk stadium dit onderzoek zich bevindt en of er maatregelen zijn genomen?

Ook ik vind het de hoogste tijd dat op deze zich snel ontwikkelende sector een wetgeving van toepassing wordt die normen en voorschriften bevat waarmee deze diensten op serieuze wijze kunnen worden gereguleerd.

Deze regelingen zouden enerzijds consumenten en minderjarigen kunnen beschermen, terwijl ze anderzijds serieuze aanbieders de gelegenheid zouden bieden om vrij te opereren in alle lidstaten van de Europese Unie.