Πληρη πρακτικα των συζητησεων

Τετάρτη 13 Δεκεμβρίου 2006 - Στρασβούργο

14. Προετοιμασία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (14 και 15 Δεκεμβρίου 2006) (συζήτηση)

  Πρόεδρος. Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τις δηλώσεις του Συμβουλίου και της Επιτροπής σχετικά με την προετοιμασία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που θα διεξαχθεί στις 14 και 15 Δεκεμβρίου, δηλαδή από αύριο.

  Paula Lehtomäki, Προεδρεύουσα του Συμβουλίου. (FI) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, σας ευχαριστώ για αυτήν την ευκαιρία να συζητήσουμε εδώ στο Κοινοβούλιο πριν από τη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που θα πραγματοποιηθεί στις 14 και 15 Δεκεμβρίου. Τα κύρια θέματα στη διάσκεψη κορυφής που θα διεξαχθεί αύριο θα είναι η διεύρυνση, η αποτελεσματικότερη λήψη αποφάσεων στη δικαιοσύνη και τις εσωτερικές υποθέσεις και η μεταναστευτική πολιτική.

Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων θα συζητήσουν διεξοδικά στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο το πώς πρέπει να προχωρήσει η διαδικασία διεύρυνσης της ΕΕ. Η Προεδρία έχει σαφή εντολή από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ιουνίου για τη διεξαγωγή αυτής της συζήτησης. Η στρατηγική για τη διεύρυνση που δημοσιεύτηκε στις 8 Νοεμβρίου και η ενδελεχής συζήτηση στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων και Εξωτερικών Σχέσεων τη Δευτέρα θα παράσχουν μια καλή βάση για τις συζητήσεις στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.

Όπως δήλωσα εδώ σήμερα το πρωί, ο στόχος της συζήτησης για τη διεύρυνση είναι να ενισχύσει τις δεσμεύσεις που έχουμε αναλάβει έναντι της Κροατίας και της Τουρκίας, που συμμετέχουν σήμερα σε ενταξιακές διαπραγματεύσεις, και έναντι των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων.

Πρόθεσή μας είναι το αποτέλεσμα της συζήτησης για τη διεύρυνση στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να καταλήξει στην ανανέωση της συμφωνίας των κρατών μελών σχετικά με το μέλλον της διεύρυνσης. Αυτό θα βασιστεί στη στρατηγική της Επιτροπής για τη διεύρυνση: εκπλήρωση των δεσμεύσεων σχετικά με τις προϋποθέσεις και καλύτερη επικοινωνία. Ταυτόχρονα, πρέπει επίσης να δοθεί προσοχή στην ικανότητα της ΕΕ να δέχεται νέα μέλη.

Η διεύρυνση δεν είναι το μοναδικό εξαιρετικά σημαντικό θέμα για το μέλλον της Ένωσης που θα συζητηθεί στη διάσκεψη κορυφής, η οποία ξεκινά αύριο. Στη διάρκεια του δείπνου, ο Πρωθυπουργός Vanhanen θα παρουσιάσει στους συναδέλφους του την εκτίμησή του σχετικά με τις εμπιστευτικές διαβουλεύσεις που πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της Προεδρίας μας όσον αφορά το μέλλον της Συνταγματικής Συνθήκης. Θα παρουσιάσει επίσης τα σημαντικότερα γενικά συμπεράσματα από τις διαβουλεύσεις.

Στόχος της φινλανδικής Προεδρίας ήταν να προχωρήσει σε μια πιο δραστήρια φάση της συζήτησης για τη Συνταγματική Συνθήκη μετά από έναν χρόνο σιωπής. Επί του παρόντος πραγματοποιούνται διαβουλεύσεις με όλα τα κράτη μέλη, καθώς και με τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία, που θα ενταχθούν στην Ένωση την 1 Ιανουαρίου 2007. Η συνειδητοποίηση ότι ξεκίνησε στα κράτη μέλη μια εσωτερική συζήτηση, η οποία απέκτησε ζωηρό ενδιαφέρον, μας γέμισε ικανοποίηση. Ήταν πολύ νωρίς για να αναζητήσουμε έτοιμες λύσεις, αλλά μπορέσαμε να εντοπίσουμε ορισμένες προτεραιότητες στις απόψεις που εξέφρασαν τα κράτη μέλη. Θα παρουσιάσουμε στη γερμανική Προεδρία τη λεπτομερή ανάλυσή μας, που θα χρησιμεύσει ως βάση για τη συνέχιση αυτού του έργου.

Ένα συμπέρασμα ζωτικής σημασίας για το μέλλον είναι ότι όλα τα κράτη μέλη πιστεύουν ότι οι Συνθήκες πρέπει να μεταρρυθμιστούν προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η Ένωση λειτουργεί ικανοποιητικά. Πρέπει τώρα να αναλογιστούμε μαζί ποιος είναι ο καλύτερος δρόμος για να προχωρήσουμε και να επινοήσουμε μια φόρμουλα στην οποία θα μπορούν να συμφωνήσουν όλοι.

Το φινλανδικό κοινοβούλιο ενέκρινε τη Συνταγματική Συνθήκη στις αρχές του τρέχοντος μήνα, και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Φινλανδίας αποφάσισε να επικυρώσει τη Συνθήκη την περασμένη εβδομάδα. Αυτό κάνει την Φινλανδία το 16ο κράτος μέλος που επικυρώνει τη Συνθήκη. Με αυτό, θέλουμε να στείλουμε το μήνυμα ότι πιστεύουμε πως η Συνταγματική Συνθήκη είναι ένα καλοζυγισμένο πακέτο και παρέχει μια καλή βάση εργασίας για την αναζήτηση λύσης που θα είναι αποδεκτή από όλα τα κράτη μέλη.

Το ευρύ κοινό αναμένει αποτελεσματική δράση από την Ένωση για την καταπολέμηση του διεθνούς εγκλήματος, της εμπορίας ανθρώπων και της τρομοκρατίας. Υπάρχουν πολλά στοιχεία που συνηγορούν στο ότι η Ένωση δεν δύναται επί του παρόντος να ικανοποιήσει τις προσδοκίες των πολιτών της όσο καλά θα έπρεπε.

Συχνά, μια μικρή μειονότητα κρατών μελών χρησιμοποιεί το δικαίωμα της αρνησικυρίας για να μπλοκάρει μια απόφαση, κλείνοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο τον δρόμο προς την πρόοδο. Είναι ανησυχητικά εύκολο να σκεφτούμε παραδείγματα: οι διαπραγματεύσεις για το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης διήρκεσαν πάνω από τρία χρόνια· τα δύο τελευταία χρόνια δεν σημειώσαμε πρόοδο στις συζητήσεις για μια απόφαση πλαίσιο σχετικά με την καταπολέμηση του ρατσισμού· και οι συνομιλίες για την ανάπτυξη διασυνοριακών αστυνομικών ερευνών τελματώθηκαν. Δυστυχώς, την περασμένη εβδομάδα μια απόφαση πλαίσιο για τις μεταγωγές κρατουμένων ναυάγησε εξαιτίας της αντίθεσης ενός κράτους μέλους.

Παραδείγματα όπως αυτά εξηγούν γιατί η φινλανδική Προεδρία έκανε τη βελτίωση της διαδικασίας λήψης αποφάσεων έναν από τους στόχους της, ιδιαίτερα στις περιπτώσεις που οι αποφάσεις αφορούν τη βελτίωση της ασφάλειας των πολιτών μας. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ιουνίου μας έδωσε επίσης μια σαφή εντολή για αυτό.

Η αστυνομική συνεργασία και η συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις είναι ένας δύσκολος τομέας. Η προθυμία των κρατών μελών να συμβιβαστούν είναι, δυστυχώς, ελάχιστη όσον αφορά πολλά σημαντικά ζητήματα, εφόσον το δικαίωμα της αρνησικυρίας μπορεί πάντα να χρησιμοποιηθεί για τον αποκλεισμό μιας απόφασης την τελευταία στιγμή. Οι διαπραγματεύσεις έχουν ισχνά αποτελέσματα και δεν επιφέρουν σημαντική πρόοδο.

Κάποια κράτη μέλη έχουν πει ότι η Ένωση, αντί να πασχίζει να βελτιώσει την διαδικασία λήψης αποφάσεων, θα πρέπει να επικεντρωθεί στην ανάπτυξη συγκεκριμένης συνεργασίας. Η δράση είναι ο καλύτερος τρόπος να προαχθούν οι τομείς κοινού ενδιαφέροντος. Η πρακτική συνεργασία, ωστόσο, απαιτεί βασικούς κανόνες, και σε αυτούς ακριβώς τους κανόνες είναι δύσκολο να συμφωνήσουμε. Το πρόβλημα αυτό δεν μπορεί να αγνοηθεί.

Είναι σαφές ότι όχι μόνο οι πολίτες, αλλά και τα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν απογοητευτεί από τον τρόπο που λειτουργεί η Ένωση. Αυτό οδηγεί ολοένα και περισσότερα κράτη μέλη στο να εξετάζουν το ενδεχόμενο της μεταστροφής σε ένα πρότυπο ενισχυμένης συνεργασίας. Ορισμένα κράτη μέλη έχουν αποφασίσει να ακολουθήσουν το μονοπάτι της συνεργασίας εκτός των δομών της ΕΕ. Ένα καλό παράδειγμα είναι η συμφωνία Prüm.

Η Φινλανδία έχει προτείνει την καθιέρωση της ψηφοφορίας με ειδική πλειοψηφία για αποφάσεις σε θέματα αστυνομικής συνεργασίας και συνεργασίας για την καταπολέμηση του εγκλήματος, μια αλλαγή που είναι ήδη δυνατή στο πλαίσιο των υφιστάμενων συνθηκών. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της φινλανδικής Προεδρίας κατέστη σαφές ότι τα κράτη μέλη δεν βλέπουν με ενθουσιασμό μια τέτοια λύση. Είμαστε της γνώμης, ωστόσο, ότι χρειαζόμαστε έναν πιο αποτελεσματικό, ανοικτό και υπεύθυνο τρόπο λήψης αποφάσεων όσον αφορά την αστυνομική συνεργασία και τη συνεργασία για την καταπολέμηση του εγκλήματος.

Για τον λόγο αυτόν, θέλουμε να εξαντλήσουμε όλες τις δυνατότητες που παρέχει η εντολή που μας δόθηκε τον περασμένο Ιούνιο σχετικά με τη βελτίωση της διαδικασίας λήψης αποφάσεων. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο πρόκειται να συζητήσει την πιο αποτελεσματική διαδικασία λήψης αποφάσεων στο πεδίο της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων. Ελπίζουμε ότι οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων θα μπορέσουν να δεσμευτούν ότι θα βρουν λύση σε αυτό το πρόβλημα, καθώς στο παρελθόν είχε βρεθεί ανάλογη λύση κατά τη διάρκεια των συνομιλιών για τη Συνταγματική Συνθήκη.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξέφρασε με εξαιρετική σαφήνεια τις απόψεις του επί του θέματος. Η Προεδρία εκτιμά ιδιαίτερα τη συνεισφορά του κ. Borrell στην άτυπη σύνοδο των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων στο Λάχτι, όπου εσείς, κύριε Πρόεδρε, εκφράσατε ξεκάθαρα τη γνώμη του Κοινοβουλίου ότι η διαδικασία λήψης αποφάσεων στον τομέα της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων πρέπει να γίνει πιο αποτελεσματική.

Μεγάλος όγκος δουλειάς έγινε κατά τη διάρκεια της φινλανδικής Προεδρίας σε διάφορα ζητήματα που σχετίζονται με τη μετανάστευση. Σημειώθηκε αξιόλογη πρόοδος όσον αφορά την εφαρμογή της καθολικής προσέγγισης. Αποδείχτηκε επίσης ότι αυτός είναι ο σωστός τρόπος αντιμετώπισης αυτού του ζητήματος. Η μετανάστευση είναι επί του παρόντος μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ένωση, αλλά αποτελεί επίσης ευκαιρία.

Κατά τη διάρκεια της φινλανδικής Προεδρίας, πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στη συνεργασία με τις αφρικανικές χώρες. Διοργανώσαμε δύο παραγωγικές υπουργικές διασκέψεις για τη μετανάστευση και την ανάπτυξη. Επίσης, ο Frontex, ο οργανισμός για την ασφάλεια των συνόρων, έχει συντονίσει επιτυχημένες επιχειρήσεις στα νότια σύνορα της Ένωσης.

Το επόμενο μεγάλο βήμα είναι να συμφωνήσουμε επί των αρχών μιας καθολικής προσέγγισης για άλλες γεωγραφικές περιοχές και να επεκτείνουμε το πεδίο εφαρμογής της και σε άλλους τομείς της πολιτικής.

Τονίζουμε συνεχώς ότι η ΕΕ πρέπει να μπορέσει να διαμορφώσει μια ολοκληρωμένη πολιτική για τη διαχείριση της μετανάστευσης, η οποία θα δίνει τη δέουσα προσοχή στα ζητήματα που σχετίζονται τόσο με την παράνομη όσο και με τη νόμιμη μετανάστευση, περιλαμβανομένης της ένταξης.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, που αρχίζει αύριο, θα προτείνει την έγκριση των προτεραιοτήτων για το επόμενο έτος. Τα μέτρα που θα συμφωνηθούν θα βασιστούν σε δύο ανακοινώσεις της Επιτροπής της περασμένης εβδομάδας.

Είναι σημαντικό να μπορέσουμε να συμφωνήσουμε όχι μόνο όσον αφορά τη μακροπρόθεσμη δράση αλλά και τα μέτρα που μπορεί να λάβει η Ένωση σε απάντηση των ξαφνικών και απροσδόκητων μεταναστευτικών ρευμάτων.

Εφόσον κατά τη διάρκεια της Προεδρίας μας θα υπάρξει μόνο μία επίσημη σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, πάρα πολλές ελπίδες και προσδοκίες έχουν στηριχθεί στα συμπεράσματα της συνόδου. Μολαταύτα, έχουμε από μακρού την άποψη ότι οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων θα πρέπει να βλέπουν τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ως μια πραγματική αντανάκλαση των συζητήσεων τους. Δεν πρέπει να είναι απλά ένας κατάλογος με όλα τα εκκρεμή ζητήματα και όλα τα θέματα προς εξέταση. Κατά συνέπεια, στην προετοιμασία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, κινηθήκαμε με γνώμονα την ιδέα ότι τα συμπεράσματα θα πρέπει να καλύπτουν μόνο τα ζητήματα που συζητήθηκαν πραγματικά από τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων ή τα ζητήματα για τα οποία πρέπει να αναπτυχθούν πολιτικοί προσανατολισμοί για μελλοντική εργασία.

Επομένως, τα συμπεράσματα αυτού του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου θα αναφέρονται όχι μόνο στα θέματα συζήτησης που έθιξα, αλλά και στην πολιτική για την καινοτομία, στην ενεργειακή πολιτική και στην κλιματική αλλαγή σε συνέχεια της συνόδου αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων στο Λάχτι. Αυτά είναι σημαντικά θέματα για το μέλλον της Ένωσης, και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα παρακολουθήσει πώς προοδεύουν οι εργασίες για όλα αυτά στη σύνοδό του την ερχόμενη άνοιξη.

Στο δείπνο των Υπουργών Εξωτερικών, που θα πραγματοποιηθεί στο περιθώριο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου αύριο το βράδυ, η συζήτηση θα επικεντρωθεί στη Μέση Ανατολή, περιλαμβανομένου του Ιράν, και στην Αφρική, ειδικότερα στην κατάσταση στο Σουδάν και το Νταρφούρ.

Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, ελπίζω και πιστεύω ότι στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που ξεκινά αύριο θα έχουμε μια δυναμική και αξιόλογη ανταλλαγή απόψεων στα προς συζήτηση θέματα.

(Χειροκροτήματα)

  Πρόεδρος. Σας ευχαριστούμε πολύ, κυρία Lehtomäki. Μετά την ομιλία σας, θα ήθελα να σας ευχαριστήσω προσωπικά και εξ ονόματος όλων των βουλευτών για τις προσπάθειές σας και το έργο σας κατά τη διάρκεια της φινλανδικής Προεδρίας που τώρα πλησιάζει στο τέλος της. Ήσασταν παρούσα σε οκτώ συνεδριάσεις, συμμετείχατε σε τριάντα συζητήσεις σχετικά με διάφορα θέματα και ήσασταν πάντα στη διάθεση του Κοινοβουλίου. Ως εκ τούτου, αξίζετε την εκτίμησή μας και τις ευχαριστίες μας.

(Χειροκροτήματα)