Doslovný záznam ze zasedání

Středa, 13. prosince 2006 - Štrasburk

24. Vývoj Schengenského informačního systému druhé generace (SIS II) (nařízení) – Vývoj Schengenského informačního systému druhé generace (SIS II) (rozhodnutí) (rozprava)

  Presidente. L'ordine del giorno reca, in discussione congiunta,

- la relazione presentata dall'on. Carlos Coelho, a nome della commissione per le libertà civili, la giustizia e gli affari interni, sulla proposta di regolamento del Consiglio che modifica il regolamento (CE) n. 2424/2001 sullo sviluppo del sistema d'informazione Schengen di seconda generazione (SIS II) (regolamento)

[COM(2006)0383 - C6-0296/2006 - 2006/0125(CNS)] (A6-0410/2006), e

- la relazione presentata dall'on. Carlos Coelho, a nome della commissione per le libertà civili, la giustizia e gli affari interni, sulla proposta di regolamento del Consiglio che modifica la decisione 2001/886/GAI sullo sviluppo del sistema d'informazione Schengen di seconda generazione (SIS II) (decisione)

[COM(2006)0383 - C6-0297/2006 - 2006/0126(CNS)] (A6-0413/2006).

  Franco Frattini, Vicepresidente della Commissione. Signor Presidente, onorevoli deputati, ritengo in primo luogo doveroso ringraziare il relatore, onorevole Coelho, per l'eccellente lavoro svolto su queste proposte e anche per la rapidità con cui si è arrivati alla relazione e alla discussione di questa sera in assemblea Plenaria.

Molti degli onorevoli parlamentari sapranno che la scorsa settimana il Consiglio dei ministri dell'Interno ha approvato delle conclusioni importanti. Queste conclusioni hanno confermato ancora una volta che il sistema di informazione Schengen II costituisce la priorità principale dell'Unione europea ed è quindi evidente che il prolungamento del mandato della Commissione sul SIS II è indispensabile, al fine di assicurare il proseguimento dello sviluppo del sistema di informazione Schengen II, in stretta cooperazione con i Paesi membri.

Saprete anche che il Consiglio ha accettato una proposta formulata dal governo portoghese – che io stesso, a nome della Commissione, ho ritenuto condivisibile – per una soluzione temporanea, che abbiamo chiamato SIS one for all. Si tratta cioè di un meccanismo volto a garantire, durante la fase di transizione verso SIS II, la possibilità di rimuovere le frontiere interne dei nuovi Paesi membri, rispettando la scadenza originaria fissata per la fine del 2007.

Questo non fa perdere di vista l'obiettivo principale, ovvero SIS II, il quale garantirà una maggiore sicurezza ai controlli di frontiera e confermerà il risultato che vogliamo raggiungere entro la fine dell'anno 2007, che consiste nel rimuovere i controlli alle frontiere interne dei nuovi Stati membri dell'Unione che hanno chiesto di aderire all'accordo Schengen allargato.

Quindi, qualora tali paesi rispondano - come mi auguro - ai criteri relativi alle condizioni di sicurezza necessarie alle frontiere terrestri, marittime e agli aeroporti, essi potranno coronare questo completamento politico del loro allargamento, realizzando uno spazio interno europeo senza controlli alle frontiere, che si estenderà dal Portogallo fino alla Lituania. Si tratterà di un grandissimo risultato politico per l'Europa.

SIS II continuerà ad essere comunque l'obiettivo principale, garantirà un livello di sicurezza più elevato, apporterà un maggiore contributo alle autorità di controllo e di sicurezza della polizia e un maggior livello di protezione dei dati personali, che vengono inseriti nel sistema con maggiore trasparenza e responsabilità.

Per tutte queste ragioni SIS II rimane l'obiettivo per lo spazio europeo di sicurezza e di libera circolazione, ed è per questo che -condividendo le posizioni del relatore - chiediamo un prolungamento del mandato della Commissione affinché possa continuare a sviluppare il sistema SIS II.

L'accoglimento, da parte del Consiglio dei ministri, della proposta portoghese, comporterà un ritardo nell'attuazione di SIS II. Non sarà un grandissimo ritardo e posso anticipare all'onorevole relatore e al Parlamento che, nel febbraio 2007, la Commissione presenterà una proposta definitiva per la data finale di sviluppo del sistema SIS II e che il ritardo non sarà superiore ai sei-otto mesi rispetto alla data originariamente stabilita; il che, tutto sommato, è accettabile, se si considera che nel frattempo i nuovi Stati membri avranno realizzato il successo politico costituito dalla partecipazione ad uno spazio europeo senza frontiere interne.

PRESIDENZA DELL'ON. LUIGI COCILOVO
Vicepresidente

  Carlos Coelho (PPE-DE). – Senhor Presidente, Senhor Vice-Presidente da Comissão, Senhoras e Senhores Deputados, todos sabemos que o SIS II é um instrumento importante. O Comissário Frattini acaba de o recordar. A livre circulação dentro do espaço comunitário e a ausência de fronteiras internas obrigam-nos a reforçar a segurança das fronteiras externas da União e isso só se faz com a partilha de informação entre todos os membros do espaço Schengen.

O Senhor Comissário Frattini também disse, e subscrevo, que o SIS II não é apenas uma nova geração do sistema de informação de Schengen. Podemos dizer que é um novo sistema de informação de Schengen: tem novas funções, tem novos utilizadores, importa novos dados. Para lá das questões técnicas de estarmos a construir um novo sistema há uma questão política. Essa questão política tem a ver com a ambição legítima dos novos Estados-Membros de se juntarem o mais depressa possível ao espaço Schengen. Para os novos Estados-Membros esta é uma questão essencial, é poder ou não oferecer aos seus cidadãos a oportunidade da livre circulação no espaço comunitário.

Para estarem no espaço Schengen precisam de entrar no SIS. Como nós sabemos, o SIS não é condição suficiente, isto é, não basta entrar no SIS para estarmos no espaço Schengen. Há um conjunto de outros requisitos que têm de se verificar. Mas é uma condição necessária. Não podemos estar no espaço Schengen sem estar no Sistema de Informação de Schengen. Portanto, a criação do SIS II tem de ser, para nós, uma prioridade e foi por isso - e o Comissário Frattini é uma testemunha privilegiada porque esteve sempre ao lado do Parlamento nesse objectivo - que nos esforçamos por concluir, na primeira leitura, a adopção da base legal do SIS II. Foi para que, por via da base jurídica, não tivéssemos um atraso maior no SIS II e quero aqui agradecer-lhe, uma vez mais, a colaboração determinante que nos deu para atingirmos esse objectivo.

O mandato que o Conselho conferiu à Comissão para o desenvolvimento do SIS II termina dentro de dias, no dia 31 de Dezembro de 2006. A Comissão propõe que seja prorrogado para 2007. Ora, a própria Comissão admite que só em 2008 o sistema estará operacional. Propor a prorrogação para Dezembro de 2007 é uma versão optimista. Eu gostei muito de ouvir o Senhor Vice-Presidente Frattini dizer que, em Fevereiro de 2007, vai apresentar ao Parlamento o calendário definitivo e que prevê apenas um atraso de seis a oito meses. Devo dizer que essa previsão é bem melhor do que as informações que circulavam e que nos preocupavam. Não deixa de ser um atraso, mas é um atraso bem mais confortável do que aquele que tinha sido receado. Espero que tenha razão, embora haja quem considere que podemos ter de fazer face a atrasos maiores. Em qualquer circunstância, o Senhor Comissário saberá que o Parlamento nunca abdica das suas prerrogativas de fiscalização. Queremos acompanhar a execução deste processo e, se houver atrasos, saber exactamente quais foram as razões que os determinaram.

Queria agradecer aos relatores-sombra dos outros grupos políticos, em particular à Sr.ª Mastenbroek e ao Sr. Lax e quero dar público testemunho de agradecimento aos deputados que, na minha bancada, acompanharam de perto este dossier, que sempre me incentivaram e que manifestaram permanentemente uma grande preocupação relativamente ao ritmo de execução do SIS II, em particular a Deputada Edit Bauer da Eslováquia, o Deputado Mihael Brejc da Eslovénia, a Deputada Kinga Gál da Hungria, o Deputado Panayiotis Demetriou de Chipre e, naturalmente, a Deputada Barbara Kudrycka da Polónia, que usará da palavra em nome do PPE neste debate.

  Barbara Kudrycka, w imieniu grupy PPE-DE. – Panie Przewodniczący! Bardzo dziękuję panu Coelho za tak znakomite sprawozdanie i pragnę powiedzieć, że wydłużenie mandatu Komisji nie budzi wątpliwości. SIS II był i powinien pozostać priorytetem. Parlament Europejski czynił wszystko w tym kierunku. Nadal chcemy wspierać Komisję, aby dotrzymać jak najszybszych terminów dla SIS II. Celem nowego systemu miało być unowocześnienie SIS 1 oraz rozszerzenie o nowe państwa obszaru Schengen.

Pierwszy z celów nadal czeka na realizację. Drugi wymagał decyzji politycznej i stworzenia alternatywnego systemu „SIS 1 for all”. Można żałować, że do tego musiało dojść, ale Unia musi być wiarygodna i dotrzymywać zobowiązań politycznych wobec nowych państw członkowskich.

Liczę jednak na jasne określenie, jak w wymiarze organizacyjnym, czasowym i finansowym projekt „SIS 1 for all” wpłynie na realizację SIS drugiej generacji. Nadal bowiem, konieczna jest bliska współpraca i informowanie Parlamentu o stanie zaawansowania budowy obu projektów. Oczekuję też od Komisji bardziej asertywnej, wymagającej względem państw członkowskich postawy, by później nie szukać winnych.

SIS II to projekt wspólnotowy finansowany z budżetu Unii Europejskiej. Nakłada to odpowiedzialność i obowiązki na Komisję i państwa członkowskie w większym wymiarze niż miało to miejsce dotychczas przy międzyrządowym SIS 1+. Komisja może liczyć na polityczne wsparcie Parlamentu Europejskiego. Należy jednak wyciągnąć wnioski z dotychczasowych błędów i porażek. Mam też nadzieję, że w końcu praca Komisji doprowadzi do tego, by wszystkie państwa członkowskie poczuły się właścicielami projektu SIS II, bez podziału na stare i nowe państwa członkowskie Schengen.

  Adam Jerzy Bielan, w imieniu grupy UEN. – Panie Przewodniczący! System Informacyjny Schengen tak zwany SIS to baza danych, która umożliwia właściwym organom w państwach członkowskich współpracę i wymianę informacji w celu ustanowienia obszaru bez wewnętrznych kontroli granicznych. Dzięki temu systemowi obywatele Unii mają znaczne ułatwienia w podróżowaniu, a organy ścigania lepsze warunki do walki z przestępczością.

Jednak SIS funkcjonuje już od 1995 roku, więc w warunkach niezwykle szybkiego rozwoju informatyki to bardzo długo. Dlatego już w grudniu 2001 roku, dokładnie pięć lat temu, Rada zobowiązała Komisję do utworzenia systemu drugiej generacji SIS II. Jest on niezbędny do poszerzenia strefy Schengen na nowe państwa członkowskie. Trudno się więc dziwić, że opinia publiczna tych państw nerwowo reaguje na wszystkie informacje dotyczące opóźnienia wejścia w życie tego systemu.

Wprawdzie ministrowie spraw wewnętrznych Unii Europejskiej uzgodnili niedawno, iż osiem z dziesięciu nowych państw członkowskich wstąpi do strefy Schengen na przełomie 2007 i 2008 roku, przyłączając się na jakiś czas do systemu SIS 1, jest to jednak rozwiązanie prowizoryczne, kosztowne i dalece niedoskonałe.

Mam nadzieję, że Komisja wyciągnie wnioski z opóźnienia we wprowadzeniu systemu SIS II i w przyszłości będzie sprawniej pracować nad projektami tak ważnymi dla całej Wspólnoty.

  Andrzej Jan Szejna, w imieniu grupy PSE. – Panie Przewodniczący! Dobrze funkcjonujący system informacyjny jest podstawą dla właściwej wymiany danych między państwami członkowskimi. W zakresie zarówno współpracy policyjnej i sądowej w sprawach karnych, jak i kontroli granicznych oraz wydawania wiz i dokumentów pobytowych. Ponadto taki system powinien prowadzić do zwiększenia bezpieczeństwa, będąc jednocześnie solidnym i elastycznym narzędziem mającym zdolność dostosowania się do zmieniających się wymagań.

Ze względu na fakt, że wydolność obecnego systemu umożliwia mu obsługę maksymalnie osiemnastu państw członkowskich, bardzo ważne jest niezwłoczne wprowadzenie nowego systemu informacji Schengen drugiej generacji. Do tej pory szereg problemów, jakie wystąpiły w trakcie realizacji tego ambitnego projektu, spowodowały znaczne opóźnienie jego wdrożenia. Dlatego na przyszłość musimy dołożyć wszelkich starań, aby zapobiec podobnym sytuacjom.

Szczególnie z perspektywy nowych państw członkowskich opóźnienia we wprowadzeniu systemu SIS II są bardzo niebezpieczne. Powodują odkładanie w czasie pełnego zintegrowania się nowych członków z Unią Europejską oraz ograniczają ich możliwości pełnego korzystania z dorobku Schengen oraz zniesienia kontroli na swoich granicach wewnętrznych z innymi państwami systemu Schengen.

Należy także zwrócić uwagę na wschodni wymiar polityki zagranicznej Unii Europejskiej oraz zmiany, które muszą zostać wzięte pod uwagę jako konsekwencja rozszerzenia strefy Schengen. Dziś Polska, nie należąc do tej strefy, nie pobiera opłat wizowych od swoich wschodnich sąsiadów, lub też opłaty te są niewielkie. Od chwili rozszerzenia strefy Schengen wschodnia granica Polski stanie się jedyną wschodnią granicą Unii Europejskiej, co wiąże się ze zwiększeniem kosztów wizowych nawet do kilkudziesięciu dolarów amerykańskich, między innymi dla mieszkańców Białorusi czy Ukrainy.

Taka sytuacja może być trudna do przyjęcia przez naszych wschodnich sąsiadów w stosunku, do których zarówno Polska, jak i Unia Europejska mają określone polityczne plany zmierzające do pogłębienia współpracy. Taka sytuacja może prowadzić do utworzenia czegoś na kształt nowego muru berlińskiego. Unia Europejska nie może na to pozwolić.

  Leopold Józef Rutowicz (UEN). – Panie Przewodniczący! Wdrażanie systemu SIS II świadczy o bezwładności organizacyjnej administracji, której powierzono ten temat. Tymczasem na wewnętrznych granicach Unii codziennie dziesiątki tysięcy kierowców stoi w kolejkach, w warunkach koczowniczych, gorszych niż złe. Firmy tracą tysiące euro. Ludzie mówią, co to jest za Unia, która sama sobie strzela gole do bramki. W Strasburgu przez około 80% czasu w roku stoją niewykorzystane piękne reprezentacyjne budynki, których roczny koszt utrzymania wynosi ponad 200 milionów euro, a nam tłumaczy się, że będą opóźnienia, bo nie ma budynków na system. Obywatelowi po prostu nie mieści się w głowie ta impotencja odpowiednich służb.

Myślę, że Unii wyszłoby na zdrowie, gdyby osoby odpowiedzialne za ten stan musiały przenocować w TIRach. Noce niedługo będą jasne od śniegu, a powietrze świeże podobno nikomu nie szkodzi, a wzmaga szybkość myślenia. Proponuję wreszcie wszczęcie postępowania wyjaśniającego w tej istotnej dla obywateli sprawie.

  Presidente. La discussione è chiusa.

La votazione si svolgerà giovedì, alle 11.00.