Πληρη πρακτικα των συζητησεων

Τετάρτη 31 Ιανουαρίου 2007 - Βρυξέλλες

1. Επανάληψη της συνόδου

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. POETTERING
Προέδρου

(Η συνεδρίαση αρχίζει στις 15.00)

  Πρόεδρος. Κηρύσσω την επανάληψη της συνόδου που διεκόπη την Πέμπτη, 18 Ιανουαρίου 2007.

2. Πανηγυρική συνεδρίαση - Ρουμανία

  Πρόεδρος. Κυρίες και κύριοι, σας καλωσορίζω θερμά στην επίσημη συνεδρίαση με τον Πρόεδρο της Ρουμανίας.

Πρόεδρε Μπασέσκου, σας καλωσορίζω θερμά στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

(RO) Din toată inima vă urez, domnule Preşedinte, bine aţi venit în Parlamentul European!

(Aplauze)

(DE) Πρόεδρε Μπασέσκου, είναι τιμή μου να σας καλωσορίσω στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο – όχι για πρώτη φορά, αλλά για πρώτη φορά ως Πρόεδρο ενός νέου κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής μας Ένωσης. Εξ ονόματος των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που εκπροσωπεί το Σώμα, θα ήθελα να εκφράσω και πάλι τη χαρά μου για την ένταξη της χώρας σας και της Βουλγαρίας στην ευρωπαϊκή μας οικογένεια.

Θα ήθελα επίσης να υπογραμμίσω και πάλι την ιστορική σημασία της διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης που έγινε την 1η Ιανουαρίου 2007. Χρειάστηκαν παραπάνω από 60 χρόνια για να βρεθεί ξανά η χώρα σας στην ελεύθερη Ευρώπη και να ενωθεί και πάλι η ήπειρός μας.

Με την ένταξη της Ρουμανίας και της Βουλγαρίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση προχώρησε πολύ η επανένωση της ηπείρου μας. Αυτές οι δύο προσχωρήσεις θα ενισχύσουν την πολιτική και πολιτισμική διάσταση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και θα προσφέρουν εμπλουτισμό τόσο στη χώρα σας όσο και στην ΕΕ.

Θυμάμαι τα λόγια του «Hora Unirii» που τραγουδήθηκαν όταν ενώθηκαν οι δύο ηγεμονίες της Μολδαβίας και της Βλαχίας το 1859: «Όπου είναι ένας μόνος του, δεν υπάρχει δύναμη, όπου είναι πολλοί, η δύναμη μεγαλώνει». Αυτό το ρουμανικό τραγούδι εκφράζει πολύ καλά τον στόχο και το όραμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το δυναμικό και τη δύναμη που μπορούμε να συγκεντρώσουμε στην Ευρώπη για τη βελτίωση του μέλλοντος της ηπείρου μας και της ευημερίας των πολιτών μας.

Με αυτό το πνεύμα, η ένταξη της Ρουμανίας εκφράζει την ιδέα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, της συνεργασίας και της αλληλεγγύης προς όφελος όλων όσων ενώνουν τις δυνάμεις τους με πνεύμα δημοκρατίας, ειρήνης, ισοτιμίας και ανοχής.

Θα ήθελα να συγχαρώ ιδιαίτερα τη Ρουμανία και τον λαό της για τις εξαιρετικές προόδους που κατάφερε να πραγματοποιήσει η χώρα σας ενόψει της ένταξής της και τις προσπάθειες που κατέβαλε για αυτό. Πραγματοποιήθηκαν πολλές μεταρρυθμίσεις σε σχετικά σύντομο διάστημα. Σήμερα πρέπει να τιμήσουμε αυτές τις προόδους και τις επιτυχίες, επιτρέψτε μου όμως να προσθέσω, κύριε Πρόεδρε, ότι οι μεταρρυθμίσεις αυτές πρέπει να συνεχιστούν με αποφασιστικότητα.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αισθάνεται υπερηφάνεια και χαρά να έχει εδώ στο Σώμα 35 νέους βουλευτές από τη Ρουμανία και έναν Ρουμάνο Επίτροπο. Καθημερινά συναντούμε στην Επιτροπή και στο Συμβούλιο νέους συναδέλφους από τη χώρα σας. Επίσης, περιμένουμε όλοι με χαρά να καλωσορίσουμε τους συναδέλφους που θα εκλεγούν τον Μάιο στις πρώτες εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που θα διεξαχθούν στη χώρα σας.

Πρέπει να διδαχτούμε οι μεν από τους δε και εργαζόμαστε για αυτό εδώ στο Σώμα. Μαζί με τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία θα συνεχίσουμε να επιδιώκουμε με ζήλο μια ενωμένη ΕΕ.

(RO) Bun venit României şi poporului român în Uniunea Europeană!

(Aplauze)

  Dl. Traian Băsescu, Preşedintele României. – (RO) Stimate domnule Preşedinte,

Onoraţi membri al Parlamentului European,

Excelenţele Voastre,

Doamnelor şi Domnilor,

Este o onoare pentru mine să fiu primul preşedinte al României care, după aderarea noastră la Uniunea Europeană se adresează acestui distins for parlamentar şi, prin dumneavoastră, tuturor cetăţenilor europeni. Privilegiul este cu atât mai mare cu cât este cunoscută activitatea remarcabilă a Parlamentului în slujba construcţiei europene.

Prin poziţia sa de promotor ferm şi implicat al procesului de extindere, forul parlamentar a transmis României încă de la început un mesaj de susţinere şi de parteneriat. Numeroşi membri ai Parlamentului ne-au devenit, de-a lungul timpului, cei mai apropiaţi prieteni şi pentru aceasta le mulţumesc.

Doresc să transmit şi pe această cale felicitările mele domnului Hans-Gert Pöttering, pentru alegerea sa în funcţia de Preşedinte al Parlamentului European şi să-i doresc mult succes în activitatea viitoare. De asemenea, felicit pe toţi cei dintre dvs. care aţi fost desemnaţi în structura de conducere a Parlamentului European şi vă doresc mult succes în îndeplinirea misiunii dumneavoastră.

În acelaşi timp, îi mulţumesc domnului Josep Borrell şi îl felicit pentru impresionanta sa activitate în calitate de preşedinte al Parlamentului European. Perioada mandatului domnului Borrell a coincis cu momentele importante ale parcursului nostru european şi pentru aceasta îi suntem recunoscători.

Urez, de asemenea, succes euro-parlamentarilor români care se află la început de drum. Datoria ce le revine în calitate de reprezentanţi ai cetăţenilor europeni este una pe cât de onorantă pe atât de dificilă. Sunt pe deplin încrezător în capacitatea parlamentarilor români de a răspunde aşa cum se cuvine aşteptărilor cetăţenilor europeni, din care fac parte acum şi cetăţenii României.

Doamnelor si domnilor,

Din momentul în care s-au putut exprima liber, după decembrie 1989, românii s-au pronunţat fără echivoc pentru revenirea în familia europeană. Mesajul principal al aderării noastre a fost : „Am revenit în Europa!“

Românii au văzut în Uniunea Europeană un model de cooperare care a reuşit să faciliteze împlinirea potenţialului fiecărui cetăţean european.

Aderarea României la Uniunea Europeană coincide cu apropierea unui moment aniversar de referinţă pentru construcţia comunitară. Este vorba de marcarea, la 25 martie, a unei jumătăţi de secol de acţiune solidară în jurul unor idealuri comune : pace, libertate, toleranţă, pluralism, respect faţă de lege, unitate în diversitate, prosperitate economică, coeziune socială. Toate aceste valori definesc Uniunea Europeană şi i-au dat permanent forţa de a merge mai departe.

Într-o lume în plină globalizare, Uniunea trebuie să fie mai puternică, mai eficientă, iar resursele de care va avea nevoie pentru aceasta trebuie să vină tocmai din solidaritate, din forţa politică, economică şi socială a noastră, a statelor care o compunem. Cu fiecare nou stat, Uniunea devine mai puternică, mai dinamică, mai bogată. Din această perspectivă, o Uniune de 27 de state membre nu poate fi decât un câştig atât pentru noii veniţi, cât şi pentru Uniune în ansamblu.

Distinşi membri ai Parlamentului European,

Chiar dacă am devenit un stat membru al Uniunii Europene, înţelegem din experienţa proprie a procesului de pregătire internă că aderarea nu este sinonimă cu integrarea propriu-zisă. Aş putea spune chiar că adevărata provocare acum începe. Ni s-a deschis o nouă perspectivă, depinde de noi să o valorificăm şi să o transformăm într-un succes atât pentru România, cât şi pentru proiectul european.

Vă asigur, că după 1 ianuarie 2007 nu am căzut în capcana relaxării si suntem conştienţi că procesul real al integrării noastre abia acum începe. Este un efort pe termen lung, ce trebuie făcut la noi acasă, nu numai de către instituţiile statului, dar şi de fiecare român în parte.

Integrarea noastră trebuie să vină, în primul rând, din capacitatea de a genera creştere economică, din instituţii eficiente, o justiţie credibilă, independentă şi capabilă să facă dreptate oamenilor, funcţionari necorupţi, infrastructură la standarde europene, un mediu curat. Pe scurt, un standard de viaţă pentru cetăţenii români compatibil cu cel al cetăţenilor europeni.

În mod egal, integrarea României trebuie să vină şi din capacitatea noastră de a fi solidari cu interesul general al Uniunii. De asemenea, integrarea României înseamnă capacitatea noastră de a armoniza interesul naţional cu interesul general al Uniunii, dar şi din capacitatea de ne-a aduce aportul real la competitivitatea, securitatea şi coeziunea internă a Uniunii Europene.

Dacă ne raportăm la punctul de plecare, începutul anilor `90, rezultatele sunt importante. În România de astăzi judecătorii sunt independenţi, iar miniştrii sunt responsabili pentru actele lor în exerciţiul funcţiei. Situaţia copiilor instituţionalizaţi sau a celor cu deficienţe s-a ameliorat considerabil.

S-a făcut un efort important în integrarea romilor, problemă care încă nu este rezolvată la parametri satisfăcători. România are astăzi cele mai dure legislaţii pentru declaraţiile de avere şi de interese pentru cei aflaţi în funcţii publice; în România s-a eliminat practica reeşalonării datoriilor companiilor, s-a introdus transparenţa în acordarea fondurilor publice şi s-au întărit sancţiunile penale pentru evaziune fiscală.

Cu toate acestea, România mai are mult pentru a recupera decalajul care o desparte de statele membre avansate, chiar şi faţă de actuala medie europeană. Venitul mediu pe economie este de numai 328 de euro. Infrastructura de transport este mult rămasă în urmă. Dezvoltarea rurală şi eliminarea agriculturii de subzistenţă constituie încă o mare provocare. Procentul populaţiei ocupate în agricultură este încă foarte ridicat.

Clasa de mijloc este insuficient de puternică pentru a deveni un motor puternic al societăţii. Şi lista nu se sfârşeşte aici.

Întrebarea dumneavoastră firească ar putea să fie: Ce garanţii există că România va continua reformele începute şi că va elimina aceste deficienţe? Garanţia constă în însuşi sprijinul populaţiei României şi voinţa politică a liderilor. Nu uitaţi că niciun alt obiectiv politic, altul decât aderarea la Uniunea Europeană, nu a reuşit să unească cu aceeaşi forţă în jurul lui întreaga societate românească şi să coalizeze întreg spectrul politic, ridicându-se deasupra oricăror interese de partid sau a intereselor individuale. Contez pe aceeaşi mobilizare şi pentru procesul integrării propriu-zise. Personal, în limitele prerogativelor mele constituţionale, vă asigur că acest obiectiv se va realiza. Avem această datorie politică şi morală în primul rând faţă de cetăţenii României.

Vom continua acest efort cu românii şi pentru români. Vom găsi mai mult timp şi mai multă răbdare pentru a dezbate la noi acasă implicaţiile directe ale acestui efort asupra vieţii cotidiene a cetăţenilor noştri. Îi vom familiariza mai bine cu instituţiile şi temele europene. Le vom vorbi despre avantaje dar, în acelaşi timp, va trebui să le explicăm şi situaţii care par greu de explicat. De exemplu, de ce românii nu pot avea acces pe piaţa muncii din unele state membre, chiar dacă cei mai mulţi dintre ei sunt muncitori cinstiţi.

Şi pentru că mă adresez de la cea mai înaltă tribună a democraţiei europene, aş dori să vă mărturisesc o preocupare personală pe această temă: Uniunea a reuşit să depăşească, în mod formal si instituţional, vechile diviziuni est-vest. Este o realizare istorică, o realizare a acestui secol. La nivelul cetăţenilor din unele state membre însă, persistă un deficit de cunoaştere şi ezitări în acceptarea est-europenilor ca parteneri deplini şi membri ai aceleiaşi familii. Nu doresc să generalizez, dar fenomenul există şi are efecte asupra Uniunii în ansamblu.

Noi, oamenii politici, aleşi direct de cetăţeni, avem datoria să promovăm, împreună, căi de a îmbunătăţi cunoaşterea reciprocă între cetăţenii noştri. Rezultatul va spori coeziunea internă a Uniunii, va diminua tendinţele ultra-naţionaliste sau extremiste şi va consolida Uniunea noastră de 27 de state membre. Să învăţăm din experienţa politicienilor din acele state membre care au plătit un preţ politic important pentru că nu au acordat locul cuvenit comunicării cu cetăţenii lor şi că au lăsat loc pentru îndoieli şi neînţelegeri faţă de unele evoluţii europene. Şi aici avem nevoie de sprijinul dvs. Avem nevoie de voinţa dvs. de a înţelege că naţiunile noastre, ale est-europenilor, au motive de mândrie, au oameni de excepţie, au adesea o istorie europeană bogată, au plusuri pe care le oferă Uniunii în ansamblul ei.

Doamnelor şi domnilor,

Avem convingerea că asigurarea coeziunii interne a Uniunii Europene reprezintă o premisă esenţială inclusiv pentru dotarea Uniunii cu capacitatea de a juca un rol extern corespunzător potenţialului său. Astfel, vom putea răspunde sfidărilor actuale la adresa securităţii în sens larg, fie că este vorba de securitatea energetică, migraţie ilegală, sau focarele de conflicte şi instabilitate din zonele învecinate.

România va contribui la afirmarea tot mai puternică a Uniunii Europene ca actor global. Mai ales acolo unde poate aduce o reală valoare adăugată. Şi aici, am în vedere: relaţiile cu Balcanii de Vest şi vecinătatea estică a Uniunii Europene.

În Balcanii de Vest, anul 2007 va reprezenta într-un fel „anul adevărului”. Este anul în care comunitatea internaţională va trebui să demonstreze că poate propune o soluţie viabilă pentru provincia Kosovo. Sunteţi desigur la curent cu rezervele pe care le avem faţă de impunerea din afară a unei soluţii. Cred că problemele sensibile din Balcani – Kosovo, perspectivele Bosniei şi Herţegovinei, ale Republicii Muntenegru, angajarea Serbiei pe orbita europeană, dar şi combaterea criminalităţii sau a puseurilor extremiste – îşi vor găsi rezolvarea numai într-o abordare unitară, la nivel regional.

Dificultăţile din aria Balcanilor de Vest pretind o soluţie integrată, inclusiv asigurarea unei perspective europene clare.

Perspectiva europeană oferită Republicii Moldova trebuie să fie similară cu cea pentru Balcanii de Vest. România intenţionează să explice, să susţină şi să găsească sprijin în interiorul Uniunii Europene pentru ca Republica Moldova să revină în Europa, acolo de unde a plecat în 1940 fără voinţa ei. Şi populaţia României şi populaţia Republicii Moldova au aceeaşi istorie, vorbesc aceeaşi limbă, au aceeaşi cultură, aceleaşi tradiţii şi aceleaşi aspiraţii europene. Cu siguranţă, este o obligaţie morală şi politică a României şi a românilor să lupte pentru ca familiile noastre de la est de Prut să revină acasă, în Europa.

O altă zonă care concentrează tot mai mult atenţia noastră este bazinul Mării Negre, ţinând cont că acesta nu este doar o zonă de mare perspectivă, dar şi una cu multiple riscuri şi provocări. Cred că suntem cu toţii convinşi că zona extinsă a Mării Negre oferă multe dintre răspunsurile posibile la marile întrebări legate de securitatea energetică europeană şi globală.

Vrem să dotăm regiunea cu instrumente şi mecanisme pentru controlul traficului ilicit de orice natură, pentru combaterea terorismului şi a proliferării armelor de distrugere în masă. Ne dorim ca 2007 să aducă progrese reale în soluţionarea diverselor conflicte îngheţate din regiune şi suntem deschişi la dialog cu orice partener care poate contribui la aceasta.

Vom susţine implicarea Uniunii Europene în procesele de soluţionare a conflictelor îngheţate, inclusiv sub umbrela Politicii Europene de Securitate şi Apărare. Sperăm ca, împreună cu statele vecine, să transformăm această regiune într-un model de coexistenţă paşnică.

România îşi propune să fie şi în continuare un contributor activ la consolidarea securităţii internaţionale. Vom rămâne angajaţi în proiectele promovate de Uniune în cadrul Politicii Europene de Securitate şi Apărare. În acelaşi timp, ne pronunţăm pentru un parteneriat transatlantic solid şi pentru consolidarea cooperării NATO şi Uniunea Europeană. Nu putem concepe Europa si America de Nord decât ca entităţi puternice care au obiective şi valori comune.

Stimaţi membri ai Parlamentului European,

Aşa cum am mai spus, am înţeles că integrarea deplină în Uniunea Europeană nu înseamnă numai avantaje pentru noi şi că implică, deopotrivă, responsabilităţi şi solidaritate. Şi pentru că sunt întrebat adesea care este valoarea adăugată pe care România o aduce Uniunii Europene, permiteţi-mi să mă refer la câteva aspecte: pentru o Uniune preocupată de creşterea economică şi a competitivităţii ei globale, oferim, între noile state membre, a doua piaţă ca mărime după Polonia şi importante oportunităţi pentru investiţii. România a intrat în al şaptelea an consecutiv de creştere economică, cu o rată de 8,4% pentru 2006, superioară cu mult mediei de creştere economică a Uniunii. Acest lucru ne dă încrederea că ne aflăm pe drumul cel bun, chiar dacă unele reforme mai trebuie continuate şi consolidate. Investiţiile străine directe în 2006 în România s-au cifrat la 8,5 miliarde euro, iar în cei 17 ani de reforme transformările dramatice care au avut loc au permis ca românii care au îmbrăţişat schimbarea să se apropie de standardele pentru intrarea în Uniunea Europeană. Un alt argument este că românii sunt un popor creştin, de origine latină, cu o puternică cultură europeană, un popor care a ştiut să-şi păstreze tradiţiile şi obiceiurile.

Suntem un stat cu importante conexiuni atât în sud-estul Europei, cât şi la est de graniţa externă a Uniunii. Marea Neagră se învecinează direct cu Uniunea Europeană. Este un câştig geostrategic, dar şi o garanţie suplimentară, pe care o dă România, pentru securizarea spaţiului european. Încă de la intrarea în NATO, România a devenit un furnizor de securitate şi nu un consumator de securitate.

Venim cu o tradiţie politică şi socială importantă de toleranţă şi diversitate, de protecţie a minorităţilor naţionale, de respectare şi de participare a acestora la viaţa politică, socială şi culturală a ţării. Această experienţă ne-a pregătit pentru cultura dialogului şi a parteneriatului, care sunt eminamente parte a solidarităţii în cadrul Uniunii cu 27 de membri.

Nu în ultimul rând, România aduce un suflu nou, revigorant, de susţinere a obiectivelor politice ale agendei europene într-o perioadă în care starea de spirit este relativ sceptică. În prezent, 67% dintre români declară că au încredere în Uniunea Europeană.

În plus, prin faptul că procesul de aderare a fost mai lung şi poate mai dificil, noi reprezentăm exemplul clar că se poate reuşi, în pofida oricăror dificultăţi. Că orice naţiune interesată să promoveze reforme va reuşi dacă persistă şi este consecventă idealurilor sale.

Cultura României este una europeană prin definiţie, prin natură şi prin esenţă, iar valorile europene s-au regăsit mereu în cultura românilor. Ca o recunoaştere a acestui fapt, oraşul Sibiu, alături de Luxemburg Marea Regiune, este acum Capitală Europeană culturală pentru anul 2007. Îmi face plăcere să vă invit să vizitaţi Sibiul şi vă aşteptăm pentru a celebra împreună acest an talentul, imaginaţia, diversitatea noastră şi capacitatea românilor de a trăi împreună cu minorităţile.

Doamnelor şi domnilor,

Ne-am impus ca în anul 2007 să conturăm profilul României de membru al Uniunii Europene, membru responsabil şi eficient, pe deplin cuplat la marile teme de dezbatere ale agendei europene. Din această perspectivă, permiteţi-mi să vă împărtăşesc doar câteva gânduri legate de viziunea noastră privind construcţia europeană din care acum facem parte.

În plan intern european, ne vom alătura efortului de consolidare a uniunii politice, cu instituţii puternice şi eficace, capabile de a promova, în continuare, procesul de integrare europeană.

În opinia noastră, într-o astfel de configuraţie instituţională, Comisia Europeană garantează apărarea interesului comun şi asigură respectarea regulilor convenite împreună.

Parlamentul European acţionează ca principal promotor, la nivel european, al intereselor cetăţeanului, precum şi ca un stimulent pentru consacrarea unei identităţi europene.

Dorim, totodată, o Uniune dotată cu mecanisme democratice sensibile la evoluţiile în plan intern şi internaţional, care să ofere răspunsuri aşteptate cetăţenilor europeni. Am în vedere: asigurarea spaţiului de libertate şi securitate, securitatea energetică, combaterea imigraţiei ilegale.

Un rol important în diminuarea deficitului de imagine al Uniunii Europene în ochii propriilor ei cetăţeni îl au parlamentele naţionale, cel puţin aşa vedem noi rolul Parlamentului României. Contribuţia acestora ar putea să fie axată pe consolidarea dimensiunii de comunicare şi explicare a iniţiativelor şi activităţilor Uniunii Europene. Este firesc ca cetăţenii să fie asociaţi, printr-o informare sistematică, axată în primul rând pe răspunsul la preocupările pe care le au. Din această perspectivă, parlamentele naţionale pot fi un actor important în asocierea cât mai strânsă a cetăţenilor noştri la rezolvarea provocărilor cu care se confruntă Europa, iar cooperarea între Parlamentul European şi parlamentele naţionale este o necesitate, întrucât aceste instituţii asigură, împreună, nucleul legitimităţii şi reprezentativităţii Uniunii Europene.

Stimaţi membri ai Parlamentului European,

Pentru că aderarea noastră a coincis cu preluarea mandatului Preşedinţiei germane, daţi-mi voie ca în încheiere să mă refer doar la trei dintre priorităţile anunţate: Tratatul Constituţional, securitatea rutelor energetice şi politica de vecinătate.

În ceea ce priveşte Tratatul Constituţional, doresc să asigur preşedinţia germană că va avea în România un susţinător al demersului său de revigorare a Tratatului şi de avansare a unei soluţii consensuale. (Aplauze) Avem nevoie de un tratat solid, capabil să consolideze legitimitatea acţiunii politice la nivel comunitar. Credem că deblocarea crizei constituţionale este esenţială pentru a da Europei capacitatea de a decide şi acţiona după definitivarea unui val de extindere fără precedent.

Avansarea Europei presupune ameliorarea legitimităţii democratice, a eficienţei şi transparenţei instituţionale a Uniunii. Doar în acest mod vom putea răspunde aspiraţiilor cetăţenilor noştri.

Am fost printre primii susţinători ai acordării unei atenţii mai mari dosarului energetic, înţelegând aici, alături de relaţiile cu statele producătoare, şi diversificarea, liberalizarea, conlucrarea între actorii politici şi actorii economici, investiţiile în cercetare şi dezvoltare. Soluţia la nivel european continuăm să o vedem printr-o politică energetică comună a Uniunii Europene, menită să sprijine eficienţa energetică, diversificarea resurselor şi a rutelor de transport şi liberalizarea sectorului pe tot lanţul, de la furnizor la utilizator. Ştim că un astfel de proiect nu va fi uşor de implementat. Dificultatea nu îl face, însă, mai puţin necesar.

După cum ştiţi, din punctul nostru de vedere, există o regiune cheie în politica energetică a Uniunii Europene: Marea Neagră. Cred că suntem cu toţii convinşi că zona extinsă a Mării Negre oferă multe dintre răspunsurile posibile la marile întrebări legate de securitatea energetică europeană şi globală.

În Politica Europeană de Vecinătate avem deja un vehicul important pentru propagarea valorilor şi standardelor în zonele răsăritene, de aceea trebuie să acţionăm pentru a-i da mai multă consistenţă. Salutăm şi sprijinim intenţia actualei preşedinţii de a porni pe această cale.

Doamnelor şi domnilor,

Aderarea României la Uniunea Europeană marchează nu doar un nou început, ci un nou stadiu istoric, definit prin depăşirea tarelor trecutului şi orientarea către viitor. România este conştientă că, de acum înainte, acţiunile ei practice şi obiectivele strategice vor beneficia de un instrumentar mai puternic şi mai nuanţat. Suntem hotărâţi să utilizăm acest instrumentar extins cu o deplină responsabilitate. Vom rămâne fideli principiilor şi valorilor fundamentale, ne vom asuma cu luciditate noul profil de stat membru al Uniunii Europene şi vom încerca să fructificăm interesul naţional în cel mai bun spirit de solidaritate comunitară.

Vă mulţumesc.

(Aplauze)

  Πρόεδρος. Πρόεδρε Μπασέσκου, κυρίες και κύριοι, επιτρέψτε μου να ευχαριστήσω εξ ονόματος όλων τον Πρόεδρο Μπασέσκου, που στην αρχή της ομιλίας του είπε κάτι πολύ ωραίο: «Μπορούμε και πάλι να μιλάμε ελεύθερα στη Ρουμανία». Και το να μιλά κανείς ελεύθερα είναι αυτό που του δίνει τη δυνατότητα να μπορεί να ενεργεί ελεύθερα.

Ταχθήκατε υπέρ μεταρρυθμίσεων στη Ρουμανία και αυτό είναι μια καλή βάση για να έχει η χώρα αυτή ένα καλό μέλλον. Ταχθήκατε υπέρ μεταρρυθμίσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση και υπέρ της αλληλεγγύης, και αυτή είναι η καλύτερη προϋπόθεση για την κοινή μας πρόοδο ως κοινότητας των Ευρωπαίων.

Εύχομαι στη χώρα σας, τη Ρουμανία –μια χώρα με μεγάλη ιστορία– ένα καλό μέλλον και εύχομαι και σε εσάς προσωπικά ό,τι καλύτερο. Ας συνεργαστούμε για μια ισχυρή, δημοκρατική και διαφανή Ευρωπαϊκή Ένωση! Σας ευχαριστώ πολύ, Πρόεδρε Μπασέσκου.

(Χειροκροτήματα)

3. Δήλωση της Προεδρίας

  Πρόεδρος. Κυρίες και κύριοι, το να μιλά κανείς ελεύθερα δεν είναι κάτι αυτονόητο. Ασφαλώς ακούσατε και εσείς το απόγευμα της 19ης Ιανουαρίου για τη φοβερή δολοφονία του αρμενικής καταγωγής τούρκου δημοσιογράφου Hrant Dink που τα περασμένα χρόνια είχε κινήσει επανειλημμένα την προσοχή διατυπώνοντας αιτήματα για την ενασχόληση με την ιστορία των Αρμενίων υπό την κυριαρχία των Οθωμανών. Έτσι επέσυρε την εχθρότητα πολλών εθνικιστών και διώχθηκε επανειλημμένα από την τουρκική δικαιοσύνη για όσα έγραφε και έλεγε.

Θα ήθελα να εκφράσω, εξ ονόματος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, τον αποτροπιασμό μας για το έγκλημα αυτό. Επιδοκιμάζουμε και αναγνωρίζουμε το γεγονός ότι το ίδιο έκανε ολόκληρη η τουρκική κυβέρνηση και ότι η αποφασιστικότητά της είχε ήδη ως αποτέλεσμα τη σύλληψη ενός ατόμου που ομολόγησε το έγκλημα.

Τα κίνητρα του μόλις 17χρονου υποτιθέμενου δολοφόνου έχουν προφανώς, μεταξύ άλλων, και εθνικιστικό υπόβαθρο και χαρακτηρίζονται από πλήρη περιφρόνηση της γνώμης των άλλων.

Σύμφωνα με τα μέσα ενημέρωσης, την κηδεία του Hrant Dink παρακολούθησαν αρκετές χιλιάδες άνθρωποι, μεταξύ των οποίων βρίσκονταν ο κ. Joost Lagendijk, ο οποίος με εκπροσώπησε ως πρόεδρος της αντιπροσωπείας στη Μικτή Κοινοβουλευτική Επιτροπή ΕΕ-Τουρκίας, και η πρόεδρος της υποεπιτροπής μας για τα ανθρώπινα δικαιώματα, κ. Hélène Flautre.

Η συντριπτική συμπάθεια του τουρκικού πληθυσμού και των μέσων ενημέρωσης δίνουν ελπίδες ότι αυτό το θλιβερό γεγονός θα δώσει αφορμή στην τουρκική κυβέρνηση να δρομολογήσει άμεσα περαιτέρω μεταρρυθμίσεις του ποινικού κώδικα και να προστατεύσει την ελεύθερη έκφραση γνώμης.

Τώρα σας παρακαλώ να κάνουμε ό,τι κάναμε όταν δολοφονήθηκε η μεγάλη ρωσίδα δημοσιογράφος Anna Politkovskaya: να σηκωθούμε από τις θέσεις μας για να τιμήσουμε σιωπηρά τη μνήμη του Hrant Dink.

(Το Σώμα, όρθιο, τηρεί ενός λεπτού σιγή)

4. Έγκριση των συνοπτικών πρακτικών της προηγούμενης συνεδρίασης: βλ. Συνοπτικά Πρακτικά

5. Σύνθεση του Κοινοβουλίου: βλ. Συνοπτικά Πρακτικά

6. Αίτηση υπεράσπισης βουλευτικής ασυλίας: βλ. Συνοπτικά Πρακτικά

7. Ορισμοί στις επιτροπές (πρόταση της Διάσκεψης των Προέδρων): βλ. Συνοπτικά Πρακτικά

8. Κατάθεση εγγράφων: βλ. Συνοπτικά Πρακτικά

9. Διαβίβαση από το Συμβούλιο κειμένων συμφωνιών: βλ. Συνοπτικά Πρακτικά

10. Συνέχεια που δόθηκε στα ψηφίσματα του Κοινοβουλίου: βλ. Συνοπτικά Πρακτικά

11. Προφορικές ερωτήσεις και γραπτές δηλώσεις (κατάθεση): βλ. Συνοπτικά Πρακτικά

12. Γραπτές δηλώσεις (άρθρο 116 του Κανονισμού): βλ. Συνοπτικά Πρακτικά

13. Ημερήσια διάταξη: βλ. Συνοπτικά Πρακτικά

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. VIDAL-QUADRAS
Αντιπροέδρου

14. Καλωσόρισμα

  Πρόεδρος. Έχω τη χαρά να καλωσορίσω τον Πρόεδρο της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας του Μεξικού, που έχει λάβει θέση στο θεωρείο των επισήμων.

Καλωσορίσατε, κύριε Γερουσιαστά. Σας ευχόμαστε μια ευχάριστη και εποικοδομητική παραμονή στο Σώμα.

15. Δικαιοστάσιο για τη θανατική ποινή (συζήτηση)

  Πρόεδρος. Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τις δηλώσεις του Συμβουλίου και της Επιτροπής σχετικά με το δικαιοστάσιο για τη θανατική ποινή.

  Günter Gloser, Προεδρεύων του Συμβουλίου. (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, σήμερα θέλω να συζητήσω μαζί σας ένα από τα θεμελιώδη στοιχεία της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ο επίκαιρος χαρακτήρας του ζητήματος αυτού φαίνεται και από τα πολυάριθμα ψηφίσματα που υπέβαλαν επ’ αυτού οι διάφορες Ομάδες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Με βάση τις κατευθυντήριες γραμμές που ενέκρινε το 1998 το Συμβούλιο Υπουργών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την πολιτική της Ένωσης απέναντι στις τρίτες χώρες όσον αφορά τη θανατική ποινή, η Ευρωπαϊκή Ένωση αγωνίζεται σε παγκόσμιο επίπεδο για να καταργηθεί οπωσδήποτε η θανατική ποινή. Εδώ και χρόνια, η διατύπωση δικαιοστασίων υπήρξε, βέβαια, μόνιμο στοιχείο του αγώνα για την κατάργηση της θανατικής ποινής, δεν είναι όμως ο κύριος στόχος αλλά ένα ενδιάμεσο στάδιο προς την οριστική κατάργησή της.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συνεχίσει και υπό τη γερμανική Προεδρία του Συμβουλίου την πολιτική της για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και, συνεπώς, θα συνεχίσει να τάσσεται κατηγορηματικά υπέρ των δικαιοστασίων για την οριστική κατάργηση της θανατικής ποινής.

Αυτό σημαίνει, αφενός, ότι θα συνεχίσουμε με αποφασιστικότητα τη συζήτηση για αυτό το ζήτημα αρχής, τόσο στο πλαίσιο διμερών επαφών όσο και σε πολυμερή φόρα, ιδίως στα Ηνωμένα Έθνη. Αφετέρου, θα συνεχίσουμε την ενεργή προσέγγιση χωρών που βρίσκονται σε κάποια καμπή, όπου δηλαδή παρατηρείται είτε θετική είτε αρνητική τάση ως προς τη θανατική ποινή, και θα ασκήσουμε την ανάλογη επιρροή, συγκεκριμένα, με πολύ σαφή διαβήματα σε πολλές επείγουσες επιμέρους περιπτώσεις.

Γνωρίζω ότι και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ήταν ανέκαθεν υπέρ αυτής της πολιτικής και λέω με χαρά ότι έχουμε ήδη επιτύχει πολλά μαζί. Σήμερα, η θανατική ποινή έχει καταργηθεί διά νόμου ή εκ των πραγμάτων σχεδόν στα δύο τρίτα του συνόλου των κρατών του πλανήτη και αυτό είναι και αποτέλεσμα των συνεπών προσπαθειών όλων όσοι αγωνίζονται ενεργά ενάντια στην θανατική ποινή. Θέλω να υπογραμμίσω ότι σε αυτό συγκαταλέγεται και η ενεργός δράση στο πλαίσιο του Συμβουλίου της Ευρώπης. Στο μεταξύ, 33 κράτη έχουν επικυρώσει το 13ο πρόσθετο πρωτόκολλο για την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, με το οποίο απαγορεύεται πλέον η επιβολή θανατικής ποινής ακόμα και σε καιρό πολέμου.

Θα ήθελα, ωστόσο, να υπογραμμίσω επίσης ότι εξακολουθούν να υπάρχουν πάρα πολλά κράτη, συγκεκριμένα 66, όπου συνεχίζεται η εκτέλεση της θανατικής ποινής, δυστυχώς δε σημειώνονται και ορισμένες αρνητικές τάσεις ως προς την τήρηση των δικαιοστασίων. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να συνεχίσουμε τις προσπάθειές μας και να αγωνιστούμε στοχοθετημένα για την κατάργηση της θανατικής ποινής σε διεθνή φόρα και αλλού.

Με αυτό το πνεύμα, η Ευρωπαϊκή Ένωση υπέβαλλε από το 1999 ψηφίσματα στην Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων μέχρις ότου αυτή διαλύθηκε το 2005. Με τα χρόνια κατέστη δυνατή η εξασφάλιση σταθερής πλειοψηφίας για τα ψηφίσματα αυτά. Μετά τη διάλυση του εν λόγω οργάνου πρέπει να αναζητήσουμε νέους τρόπους προώθησης της συζήτησης για την κατάργηση της θανατικής ποινής. Ωστόσο, εδώ δεν υπάρχουν απλές λύσεις. Αντίθετα, πρέπει να σκεφτόμαστε πολύ καλά τι κάνουμε, γιατί το θέμα είναι πρωτίστως να αποφύγουμε μια υπαναχώρηση σε σχέση με όσα έχουμε ήδη επιτύχει.

Μέχρι τώρα, υπάρχει σαφής ομοφωνία στην Ευρωπαϊκή Ένωση ως προς τη γραμμή αυτή. Επειδή ο κίνδυνος να μην λάβει στήριξη εξακολουθεί να είναι πολύ μεγάλος, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν υπέβαλε έως σήμερα ψήφισμα στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών.

Αντ’ αυτού, στις 19 Δεκεμβρίου, παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών μετά από πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Ένωσης μονομερής δήλωση εναντίον της θανατικής ποινής, την οποία υποστήριξαν –αυτό είναι σημαντικό– 85 κράτη από όλα τα μέρη του κόσμου. Το αποτέλεσμα αυτό είναι βέβαια ενθαρρυντικό, αλλά επιβεβαιώνει επίσης ότι οι πιθανότητες επιτυχίας ενός ψηφίσματος της ΕΕ στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών δεν μπορούν ακόμα να θεωρηθούν απόλυτα εξασφαλισμένες.

Ποια θα είναι όμως η συνέχεια; Όλοι οι εταίροι της Ευρωπαϊκής Ένωσης γνωρίζουν ότι σκοπεύουμε να συνεχίσουμε δραστήρια την προώθηση της εκστρατείας μας για την κατάργηση της θανατικής ποινής, και στα Ηνωμένα Έθνη και αλλού. Ταυτόχρονα, όμως, θα ήθελα να καταστήσω επίσης σαφές ότι ο τομέας αυτός εξακολουθεί να είναι πολύ δύσκολος, και γι’ αυτό ο αγώνας εναντίον της θανατικής ποινής μπορεί να έχει επιτυχία μόνο εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση προχωρεί βήμα-βήμα και αφού σκεφτεί την κάθε της ενέργεια.

Σύνθημά μας πρέπει να παραμείνει να αποκλείσουμε στο μέτρο του δυνατού την αποτυχία μιας νέας πρωτοβουλίας της ΕΕ, γιατί μια αποτυχία της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα ήταν επιτυχία των υπερμάχων της θανατικής ποινής και, κατά συνέπεια, μια οπισθοδρόμηση στον αγώνα ενάντια στην απάνθρωπη αυτή ποινή. Αυτό ούτε θέλουμε ούτε πρέπει να το επιτρέψουμε. Πιστεύω ότι θα έχουμε υποστήριξη. Ορισμένοι από τους κύριους φορείς μεταξύ των μη κυβερνητικών οργανώσεων, όπως για παράδειγμα η Διεθνής Αμνηστία, προειδοποιούν για τον λόγο αυτόν να μην κάνουμε εσπευσμένες ενέργειες και υπενθυμίζουν ότι θα μπορούσε να αποδειχθεί αντιπαραγωγικό για την Ευρωπαϊκή Ένωση να πιέσει και πάλι για συζήτηση του θέματος αυτού στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών.

Ως εκ τούτου, στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων στις 22 Ιανουαρίου υπήρξε συμφωνία να αναπτύξουμε πρώτα, μετά από σοβαρή εξέταση, μια προσέγγιση που θα μας δώσει τη δυνατότητα να παρουσιάσουμε βαθμιαία το αίτημά μας περισσότερο αποτελεσματικά στα Ηνωμένα Έθνη. Έτσι, δόθηκε εντολή στους πρέσβεις στη Νέα Υόρκη και τη Γενεύη να εξετάσουν άμεσα όλες τις δυνατότητες προώθησης της συζήτησης σε επίπεδο Ηνωμένων Εθνών.

Παράλληλα πρέπει να αξιοποιήσουμε την πείρα και τις σημερινές εκτιμήσεις των σχετικών ΜΚΟ για περαιτέρω βήματα στον αγώνα κατά της θανατικής ποινής σε επίπεδο Ηνωμένων Εθνών.

Σε αυτήν τη βάση, η Προεδρία του Συμβουλίου θα κάνει τον Φεβρουάριο προτάσεις στους εταίρους της ΕΕ για τον περαιτέρω τρόπο προσέγγισης. Θεωρώ ότι αυτό είναι ένα πρώτο σημαντικό βήμα και ελπίζω ότι η προσέγγιση αυτή θα τύχει υποστήριξης.

(Χειροκροτήματα)

  Benita Ferrero-Waldner, Μέλος της Επιτροπής. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, χαιρετίζω και εγώ αυτήν την ευκαιρία ανταλλαγής απόψεων για το θέμα της θανατικής ποινής και για τα μέσα προώθησης της κατάργησης αυτής της φρικτής πρακτικής σε διεθνές επίπεδο.

Όπως γνωρίζετε, η κατάργηση της θανατικής ποινής παγκοσμίως αποτελεί κεντρικό στόχο της εξωτερικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα, ενώ έχω δεσμευτεί προσωπικά να συνεχίσει η ΕΕ να διαδραματίζει ηγετικό ρόλο, όπως μόλις ακούσαμε, σε αυτήν την παγκόσμια προσπάθεια. Δεδομένου ότι όλοι όσοι βρισκόμαστε εδώ συμφωνούμε με των απώτερο στόχο των ενεργειών μας σε αυτόν τον τομέα, τη συνολική δηλαδή κατάργηση της θανατικής ποινής, θέλω να εκθέσω ορισμένες σκέψεις σχετικά με τη διαδικασία κατάργησης και τα μέσα επίτευξης του κοινού μας στόχου.

Πρώτον, δεν πρέπει να λησμονούμε ότι η κατάργηση της θανατικής ποινής στην ευρωπαϊκή ήπειρο πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο αργών, συχνά βασανιστικά αργών, και παρατεταμένων διαδικασιών, ενώ, για την πλειονότητα των κρατών μελών μας, προωθήθηκε από έναν συνδυασμό ισχυρής πολιτικής ηγεσίας και ωρίμου επιπέδου ανάπτυξης της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, του κράτους δικαίου και των δημοκρατικών θεσμών. Με ορισμένες αξιοσημείωτες εξαιρέσεις, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και η Ιαπωνία, ο παγκόσμιος χάρτης των χωρών που τάσσονται υπέρ της κατάργησης της θανατικής ποινής ταυτίζεται σε μεγάλο βαθμό με τον χάρτη της δημοκρατικής πολυφωνίας. Οι οραματιστές ηγέτες και το πολιτικό θάρρος έχουν ουσιαστική σημασία για την κατάργηση της θανατικής ποινής. Αυτές οι προσπάθειες πρέπει συχνά να ενισχύονται μέσω δυναμικού και ανοικτού εθνικού διαλόγου προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η τελική πολιτική απόφαση υπέρ της κατάργησης της θανατικής ποινής σε μια χώρα θα είναι επίσης μόνιμη.

Στις Φιλιππίνες, και σε κάποιο βαθμό και στην Κιργιζία, η πρόσφατη κατάργηση της θανατικής ποινής ήταν ακριβώς αποτέλεσμα αξιοσημείωτου θάρρους από πλευράς πολιτικής ηγεσίας και εις βάθος εθνικού διαλόγου, στον οποίο επιτεύχθηκε η ευρεία συμμετοχή εκπροσώπων της κοινωνίας των πολιτών –όπως αναφέρθηκε– και θεσμικών οργάνων. Στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, υπάρχουν και ενθαρρυντικές τάσεις σε ορισμένες πολιτείες, όπως το New Jersey και το Maryland.

Από την άλλη πλευρά, δεν αποκλείεται το ενδεχόμενο να διολισθήσει εκ νέου μια χώρα στην εφαρμογή της θανατικής ποινής, όπως, δυστυχώς, συνέβη στο Μπαχρέιν, και ευλόγως φοβόμαστε ότι μπορεί να συμβεί στο Περού. Άλλωστε, σε πολλές άλλες χώρες οι εκκλήσεις μας για την κατάργηση της θανατικής ποινής απευθύνονται μέχρι στιγμής σε ώτα μη ακουόντων.

Η εκτέλεση του Σαντάμ Χουσεΐν και των πρωτοπαλίκαρών του αναζωπύρωσε τον διάλογο σχετικά με τη θανατική ποινή. Τα φρικτά βίντεο από το μη αξιοπρεπές τέλος του ενόχλησαν ακόμη και ορισμένους υποστηρικτές της θανατικής ποινής. Δεν πρέπει, όμως, να λησμονούμε ότι κάθε χρόνο εκτελούνται χιλιάδες άνθρωποι, οι περισσότεροι εκ των οποίων είναι μάλλον καλύτεροι από τον Σαντάμ, ενώ πολλοί είναι αθώοι. Αυτοί οι θάνατοι πρέπει να μας εξοργίζουν πολύ περισσότερο!

Ενώ προφανώς η κατάργηση της θανατικής ποινής σε οποιαδήποτε χώρα είναι, για να παραθέσω τα λόγια του Robert Badinter, «μια νίκη της ανθρωπότητας απέναντι στον ίδιο της τον εαυτό», πρέπει κανείς να είναι ρεαλιστής όσον αφορά την επιρροή εξωτερικών παραγόντων, όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση, σε αυτήν τη διαδικασία, καθόσον πρόκειται για διαδικασία πρωτίστως εσωτερική.

Αυτό δεν σημαίνει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να παραμένει αμέτοχη. Απεναντίας, η ΕΕ αγωνίζεται και θα συνεχίσει να αγωνίζεται από την πρώτη γραμμή των διεθνών προσπαθειών, κυρίως στους κόλπους των Ηνωμένων Εθνών, όπως ήδη αναφέρθηκε, για την κατάργηση της θανατικής ποινής. Τον περασμένο Δεκέμβριο, η ΕΕ παρουσίασε δήλωση σχετικά με τη θανατική ποινή στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, η οποία έτυχε της στήριξης 85 κρατών, αριθμός πρωτοφανής για αυτό το θέμα. Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές μας για τη θανατική ποινή, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει προβεί σε πολυάριθμα διαβήματα για συγκεκριμένες περιπτώσεις καταδίκης σε θανατική ποινή, μεταξύ άλλων σε χώρες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, το Ιράν και η Ινδονησία, και θα συνεχίσει να το πράττει και στο μέλλον. Η ΕΕ είναι επίσης η σημαντικότερη πηγή χρηματοδότησης προσπαθειών υπέρ της κατάργησης οι οποίες οργανώνονται από την κοινωνία των πολιτών, καθώς την τελευταία δεκαετία διαθέσαμε 15 εκατ. ευρώ για την ενίσχυση τέτοιων προσπαθειών σε όλο τον κόσμο.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και οι φορείς της κοινωνίας των πολιτών έχουν διαδραματίσει ιστορικά κρίσιμο ρόλο τόσο στην ενίσχυση των προσπαθειών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την κατάργηση της θανατικής ποινής όσο και στην προαγωγή του διαλόγου σχετικά με τα μέσα ενίσχυσης της πολιτικής μας. Είναι άκρως σημαντικό να ακούμε προσεκτικά τις απόψεις αυτές όταν συζητούμε πιθανές πρωτοβουλίες σε διάφορα διεθνή φόρα, όπως πράττει επί του παρόντος το Συμβούλιο.

Αυτό κατέστη εμφανές προσφάτως από την ιταλική πρόταση για ένα παγκόσμιο δικαιοστάσιο για τη θανατική ποινή στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών. Χωρίς να προδικάζω το τελικό αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας περισυλλογής, θέλω να μοιραστώ μαζί σας ορισμένες παρατηρήσεις υποστηρικτών της κατάργησης της θανατικής ποινής σχετικά με το δικαιοστάσιο, οι οποίες θεώρησα ότι θα συνεισφέρουν στη σημερινή συζήτηση.

Αν και είναι κεντρικό στοιχείο της στρατηγικής της ΕΕ με σκοπό την παγκόσμια κατάργηση, σημαντικές ΜΚΟ έχουν υπογραμμίσει ότι ένα δικαιοστάσιο δεν αποτελεί πανάκεια. Υποστηρίζουν ότι είναι εκ των πραγμάτων ασταθές και ανατρέψιμο και πρέπει να ακολουθείται από την κατάργηση της θανατικής ποινής διά νόμου. Επικαλούνται το παράδειγμα της Κιργιζίας, όπου η τακτική ανανέωση του δικαιοστασίου ως προς τις εκτελέσεις δεν αποτρέπει την αύξηση του αριθμού των κρατουμένων στους οποίους επιβάλλεται η θανατική ποινή. Φρονώ ότι χρειαζόμαστε δικαιοστάσια τα οποία θα χαρακτηρίζονται από μεγαλύτερη σταθερότητα.

Δεύτερον, ορισμένες ΜΚΟ υπογραμμίζουν το γεγονός ότι το δικαιοστάσιο είναι ένα μέτρο κατάργησης, αλλά όχι το μοναδικό. Συμφωνώ ότι, σε αυτό το πλαίσιο, η εργαλειοθήκη μας πρέπει να περιλαμβάνει την προώθηση του Δευτέρου Προαιρετικού Πρωτοκόλλου, το οποίο προβλέπει την κατάργηση, την υποστήριξη της παροχής νομικών συμβουλών σε άτομα καταδικασμένα σε θάνατο και άλλες παρόμοιες προσπάθειες. Ως εκ τούτου, δεν πρέπει να επιτρέψουμε η τρέχουσα συζήτηση σχετικά με το δικαιοστάσιο να επισκιάσει το γεγονός ότι η κατάργηση είναι πολυδιάστατη διαδικασία.

Τέλος, κατά την επαναφορά του θέματος στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, πρέπει να είμαστε προσεκτικοί ως προς το θετικό αποτέλεσμα. Είναι άκρως σημαντικό να διασφαλίσουμε ένα θετικό αποτέλεσμα. Δεν πρέπει να λησμονούμε, ωστόσο, ότι υπάρχει κίνδυνος να καταλήξουμε σε αόριστο ή ακόμη και αντιπαραγωγικό αποτέλεσμα –η Προεδρία του Συμβουλίου προέβη σε σχετική νύξη– δεδομένων των διεθνών διαφωνιών επί του θέματος. Η αποτυχία μιας τέτοιας προσπάθειες ενδέχεται να επιφέρει αρνητικές συνέπειες τις οποίες θα είναι δύσκολο να διορθώσουμε. Συνεπώς, πρέπει να εκτιμήσουμε προσεκτικά την κατάσταση και τα πιθανά σενάρια προτού προχωρήσουμε στις ενέργειές μας.

Εν κατακλείδι, θέλω να υπογραμμίσω τη σημασία της διατήρησης κοινής στάσης σε επίπεδο ΕΕ όσον αφορά την παγκόσμια κατάργηση της θανατικής ποινής. Η Επιτροπή θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια, σε συνεργασία με την Προεδρία του Συμβουλίου και με το Κοινοβούλιο, για την επίτευξη αυτού του στόχου.

  José Ignacio Salafranca Sánchez-Neyra, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE. – (ES) Πιστεύω ότι τα λόγια της Επιτρόπου Ferrero-Waldner καταδεικνύουν σαφώς το μοντέλο της Ευρώπης που θέλουμε να δούμε: μια Ευρώπη αξιών.

Αν έπρεπε να ζωγραφίσω γρήγορα έναν πίνακα που να απεικονίζει ποιο ήταν το ευρωπαϊκό όνειρο όλα αυτά τα χρόνια, δεν θα είχα κανένα δισταγμό να δηλώσω σε αυτήν τη συνεδρίαση, κυρία Πρόεδρε, ότι η ιδέα της Ευρώπης αποτελεί μια μόνιμη έκκληση για ειρήνη, κατανόηση, αρμονία και αλληλεγγύη· και ότι, εκτός από το θεμιτό όραμα της Ευρώπης, όπως είναι η Ευρώπη των δημοσιονομικών προοπτικών, η Ευρώπη του χειροπιαστού, η Ευρώπη του καθαρού ισοζυγίου και του καθαρού εισφορέα, πιστεύω ότι υπάρχει ένα υψηλότερο όραμα της Ευρώπης, που είναι η Ευρώπη των αξιών.

Και ακριβώς σε αυτό το πλαίσιο και σύμφωνα με αυτό το όραμα μιας Ευρώπης αξιών η πρωτοβουλία αυτή επιδιώκει ένα παγκόσμιο δικαιοστάσιο για την εφαρμογή της θανατικής ποινής.

Πρέπει να είναι παγκόσμιου χαρακτήρα, διότι τα θεμελιώδη δικαιώματα, και ιδιαίτερα το δικαίωμα στη ζωή, δεν πρέπει να διακηρύσσονται μόνο για μία περιοχή, μία χώρα ή μία ήπειρο, αλλά πρέπει να έχουν πραγματικά καθολικό και παγκόσμιο χαρακτήρα.

Πρέπει, επομένως, να χαιρετίσουμε το γεγονός ότι, το 2005 και το 2006, μια ολόκληρη σειρά χωρών, όπως η Λιβερία, το Μεξικό, οι Φιλιππίνες και η Μολδαβία, αποφάσισαν να καταργήσουν επισήμως τη θανατική ποινή. Πιστεύω ότι πρέπει να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε ακούραστα για να διασφαλίσουμε ότι οι εβδομήντα χώρες που εξακολουθούν να εφαρμόζουν τη θανατική ποινή θα ενωθούν με τις 128 χώρες που δεν την εφαρμόζουν πλέον.

Κυρία Πρόεδρε, θα ήθελα να πω ότι, αν η Ευρωπαϊκή Ένωση θέλει να διατηρήσει αυτόν τον ηθικό και ενάρετο ρόλο που ασκεί, είναι σημαντικό να αγωνιστούμε για να διασφαλίσουμε ότι η δημοκρατία, το κράτος δικαίου και ο σεβασμός των θεμελιωδών δικαιωμάτων, και ιδιαίτερα του δικαιώματος στη ζωή, θα πρυτανεύσουν σε όλες τις περιοχές του κόσμου, αυτό το έτος και τα επόμενα.

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΗΣ κ. ΚΡΑΤΣΑ-ΤΣΑΓΚΑΡΟΠΟΥΛΟΥ
Αντιπροέδρου

  Pasqualina Napoletano, εξ ονόματος της Ομάδας PSE. – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, το ψήφισμα επί του οποίου πρόκειται να ψηφίσουμε αύριο και η αποψινή συζήτηση εντάσσουν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο παγκόσμιο κίνημα που απευθύνει έκκληση στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, προκειμένου να καταστεί δυνατή η έγκριση ενός ψηφίσματος για ένα παγκόσμιο δικαιοστάσιο, το οποίο αποτελεί ένα πρώτο βήμα προς τη γενικευμένη κατάργηση της θανατικής ποινής από τις νομοθεσίες όλων των χωρών.

Όπως αναφέρθηκε, θα θέλαμε το Συμβούλιο των Υπουργών να αναλάβει ενεργό δράση για την επίτευξη του στόχου αυτού. Η Προεδρία έχει δεσμευθεί και ελπίζουμε το ζήτημα αυτό να παραμείνει μεταξύ των προτεραιοτήτων του εξαμήνου. Ανάλογη δέσμευση έχουν αναλάβει το Συμβούλιο της Ευρώπης και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Από τα λόγια της κ. Ferrero-Waldner, ωστόσο, διαπιστώνω πως δεν είναι απόλυτα πεπεισμένη ότι, ως πρώτο βήμα, είναι αναγκαία η θέσπιση του δικαιοστασίου. Εγώ, αντιθέτως, θα επέμενα σε αυτό το σημείο και θα ήθελα να ρωτήσω την κ. Ferrero-Waldner εάν χωρίς αυτό το βήμα θα συντομευτεί η οριστική κατάργηση. Πιστεύω πως όχι· θα μπορούσε, συνεπώς, να αποτελέσει ένα πρώτο βήμα, καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση θα μπορούσε να εκμεταλλευθεί στις διεθνείς της σχέσεις τους ισχυρούς δεσμούς που έχει δημιουργήσει στο πλαίσιο της πολιτικής γειτονίας, τις συμφωνίες σύνδεσης και τη στρατηγική εταιρική σχέση και, κατά την άποψή μου, ανάλογες πρωτοβουλίες θα μπορούσαν να αναλάβουν και τα ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα στα διεθνή φόρα για να εξασφαλίσουν ότι οι οργανώσεις τους θα ασκήσουν πίεση στις χώρες που συμμετέχουν.

Πιστεύω πως ο στόχος είναι η κατάργηση της θανατικής ποινής από τις νομοθεσίες όλων των χωρών, πράγμα που, μεταξύ άλλων, θα συνέβαλε στην αναγνώριση του κύρους των Ηνωμένων Εθνών ως ενός οργάνου που εγγυάται τα παγκοσμίως αναγνωρισμένα ανθρώπινα δικαιώματα.

  Marco Pannella, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (IT) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, θα σταθώ σε μια δήλωση και σε ένα σημείωμα που εξέδωσε η γερμανική Προεδρία σήμερα το πρωί. Στο σημείωμα αυτό αναφέρεται επί λέξει: «η γερμανική Προεδρία απευθύνει έκκληση στις ενδιαφερόμενες κυβερνήσεις για την άμεση θέσπιση και εφαρμογή ενός δικαιοστασίου για τη θανατική ποινή». Αυτό αναφέρει το σημείωμα της γερμανικής Προεδρίας. Αυτή ακριβώς είναι και η θέση μας.

Έχω την εντύπωση πως και ο κ. Barroso εξέδωσε μια δήλωση ανεπιφύλακτης υποστήριξης προς την ιταλική πρωτοβουλία, στόχος της οποίας είναι η παρουσίαση στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ μιας πρότασης δικαιοστασίου. Η πρόταση αυτή θα έχει σίγουρη επιτυχία: ήδη το 1999 επετεύχθη η απόλυτη πλειοψηφία για ένα ψήφισμα που δεν κατετέθη.

Δεν καταλαβαίνω λοιπόν –ή μάλλον, καταλαβαίνω πολύ καλά– πώς είναι δυνατόν να κωλυσιεργούμε, παρά τον ενθουσιασμό που διαπιστώνουμε σήμερα σε όλον τον κόσμο για την πρωτοβουλία μας –την πρωτοβουλία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και των προέδρων των πολιτικών ομάδων που είχε προαναγγελθεί με σαφήνεια στο Στρασβούργο από τον κ. Watson και από άλλους συναδέλφους– τη στιγμή μάλιστα που η Γαλλία κάνει το απίστευτο βήμα να ενισχύσει την κατάργηση της θανατικής ποινής με την αλλαγή του συντάγματός της, πράγμα που πρόκειται να πράξει ακόμη και η Ρουάντα, όπως έπραξε μόλις εχθές η Κιργιζία. Παντού –όπως στη Συρία και στον Λίβανο– γίνονται δηλώσεις υπέρ της πρωτοβουλίας μας. Πιστεύω ότι, στο μέλλον, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, όπως έπραξε πριν από αυτό το Συμβούλιο της Ευρώπης, θα τεθεί επικεφαλής αυτού του κινήματος.

Κυρία Πρόεδρε, ολοκληρώνοντας την παρέμβασή μου θα ήθελα να υπενθυμίσω ότι πριν από εξήντα χρόνια υπήρχε ένας άξονας Ρώμης-Βερολίνου. Εγώ ήμουν τότε δέκα ετών και το θυμάμαι καλά. Σήμερα, χάρη στη σύμπτωση της γερμανικής Προεδρίας με την ιταλική και τις πρόσφατες γαλλικές πρωτοβουλίες, τα πράγματα έχουν αλλάξει. Πιστεύω πως είναι ιστορικής σημασίας το γεγονός ότι σήμερα το Βερολίνο και η Ρώμη εκφράζουν κατά κάποιον τρόπο μια σαφή θέση, χωρίς υποκρισίες και χωρίς τον φόβο της νίκης, καθώς υπάρχουν πολλοί που φοβούνται τη νίκη και όχι την ήττα.

  Hélène Flautre, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (FR) Κυρία Πρόεδρε, την περασμένη εβδομάδα, κατά τη διάρκεια της συζήτησης για την υπόθεση της Βεγγάζης, δηλώσαμε την απόλυτη αντίθεσή μας στη θανατική ποινή υπό οιεσδήποτε συνθήκες. Σήμερα, είναι σημαντικό να επαναβεβαιώσουμε αυτήν την αρχή, η οποία κατοχυρώνεται στο άρθρο 2 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων.

Η Ένωση τασσόταν ανέκαθεν υπέρ της κατάργησης της θανατικής ποινής, και έφτασε μάλιστα μέχρι του σημείου να την καταστήσει προϋπόθεση για την ένταξη και θεμελιώδη αρχή της εξωτερικής πολιτικής της. Επιπλέον, το 1998 εγκρίθηκαν κατευθυντήριες γραμμές, ενώ σχέδια της κοινωνίας των πολιτών χρηματοδοτούνται τακτικά στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας για τη Δημοκρατία και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Η προσπάθεια αυτή ανταμείφθηκε: ο αριθμός των εκτελέσεων στις Ηνωμένες Πολιτείες μειώθηκε, και σε χώρες όπως το Μεξικό, η Λιβερία, οι Φιλιππίνες και η Μολδαβία η θανατική ποινή καταργήθηκε.

Δεν ισχύει το ίδιο παντού, ωστόσο. Ορισμένες πολιτείες των ΗΠΑ επέκτειναν το πεδίο εφαρμογής της θανατικής ποινής σε άλλα εγκλήματα πέρα της ανθρωποκτονίας· στη Σιγκαπούρη, ένα άτομο καταδικάζεται αυτόματα σε θάνατο για την κατοχή 15 γραμμαρίων ηρωίνης, και στην Κίνα εξακολουθούν να πραγματοποιούνται περισσότερες εκτελέσεις σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη χώρα. Επίσης, υπάρχουν χώρες όπως το Ιράκ και το Αφγανιστάν, που επανέφεραν τη θανατική ποινή. Το Περού προσπάθησε να κάνει το ίδιο στο όνομα της καταπολέμησης της τρομοκρατίας, αλλά ευτυχώς αυτό δεν συνέβη τελικά.

Σε αυτό πλαίσιο και ενόψει του τρίτου παγκόσμιου συνεδρίου [κατά της θανατικής ποινής], η ΕΕ πρέπει να αυξήσει την επαγρύπνησή της. Η κινητοποίηση της διεθνούς γνώμης υπέρ ενός παγκόσμιου δικαιοστασίου για τη θανατική ποινή πρέπει να εξεταστεί στο πλαίσιο μιας πολιτικής υπέρ της κατάργησης. Η διασφάλιση της επικύρωσης του δεύτερου πρωτοκόλλου του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα που αποσκοπεί στην κατάργηση της θανατικής ποινής πρέπει, ως εκ τούτου, να αποτελέσει μία από τις προτεραιότητες της Ένωσης. Είναι καίριας σημασίας η Γαλλία, η Λετονία και η Πολωνία, που δεν έχουν επικυρώσει ακόμη το πρωτόκολλο, να το πράξουν το συντομότερο δυνατόν.

  Luisa Morgantini, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL. – (IT) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, «κανείς δεν μπορεί να καταδικαστεί στην ποινή του θανάτου ούτε να εκτελεστεί· κανείς δεν μπορεί να απομακρυνθεί, να απελαθεί ή να εκδοθεί προς κράτος όπου διατρέχει σοβαρό κίνδυνο να του επιβληθεί η ποινή του θανάτου ή να υποβληθεί σε βασανιστήρια ή άλλη απάνθρωπη ή εξευτελιστική ποινή ή μεταχείριση». Αυτά ορίζει ο Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο οποίος με καθιστά, ή μάλλον, πιστεύω μας καθιστά όλους μας υπερήφανους που ανήκουμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αφορά την υπεράσπιση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και τη συνειδητοποίηση ότι κανείς δεν μπορεί να είναι κύριος της ζωής του άλλου και ότι δεν πρέπει να υπάρχει εκδίκηση αλλά δικαιοσύνη. Και αυτό πρέπει να ισχύει για όλα τα δικαστήρια, συμπεριλαμβανομένων των στρατιωτικών.

Σε πολλές χώρες ισχύει ακόμη η θανατική ποινή, και μεταξύ αυτών υπάρχουν μεγάλες χώρες όπως η Κίνα, αλλά και η μεγαλύτερη στρατιωτική και δημοκρατική δύναμη, οι Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες δεν κατόρθωσαν ακόμη να εγκαταλείψουν τη νοοτροπία της Άγριας Δύσης.

Ελπίζω το Συνέδριο κατά της θανατικής ποινής που θα διεξαχθεί στο Παρίσι, και στο οποίο θα συμμετάσχουμε ως Κοινοβούλιο, να αποτελέσει ένα ακόμη βήμα με τη θέσπιση του δικαιοστασίου προς την κατεύθυνση της κατάργησης της θανατικής ποινής και της εξάλειψης της φτώχειας σε όλο τον κόσμο. Ελπίζω επίσης το πλήθος που θα διαδηλώσει στους δρόμους του Παρισιού να αποτελέσει μια προειδοποίηση για όλους όσοι επιθυμούν να επαναφέρουν και στην Ευρώπη τη θανατική ποινή. Σε κάθε περίπτωση, αυτές οι διαδηλώσεις στους δρόμους θα οδηγήσουν στην πλήρη έγκριση του δικαιοστασίου από τον ΟΗΕ.

  Koenraad Dillen, εξ ονόματος της Ομάδας ITS. – (NL) Κυρία Πρόεδρε, οι χώρες στις οποίες εξακολουθεί να εφαρμόζεται η θανατική ποινή δεν αξίζουν να θεωρούνται τμήμα του πολιτισμένου κόσμου, ανεξαρτήτως του εάν οι χώρες αυτές είναι ισλαμικές, όπου οι μοιχαλίδες λιθοβολούνται, η Αμερική του Μπους, η Ινδία, η μεγαλύτερη δημοκρατία του κόσμου, ή η κομμουνιστική Κίνα. Δεν θα διστάσω, συνεπώς, να υποστηρίξω την έκκληση για την εφαρμογή παγκοσμίου δικαιοστασίου. Ένα δικαστικό σφάλμα, η ζωή ενός αθώου, αρκεί για να απορριφθεί η θανατική ποινή ως βάρβαρη. Επιτρέψτε μου, ωστόσο, να προσθέσω δύο επισημάνσεις.

Ο σεβασμός της ζωής δεν πρέπει να εμποδίζει ένα συνταγματικό κράτος δικαίου να επιβάλλει σε άτομα τα οποία έχουν διαπράξει σοβαρότατα αδικήματα αποτελεσματικές και μη ανασταλτικές ποινές φυλάκισης 30 ετών, ή ακόμη και ισόβιας κράτησης. Αυτός ο όρος πρέπει, και μπορεί, να ενισχύσει την απόρριψη της θανατικής ποινής από την κοινή γνώμη. Αυτή η ευρεία απόρριψη δεν θα επιτευχθεί εάν οι πολίτες μας, οι οποίοι έρχονται ολοένα και συχνότερα αντιμέτωποι με τις πιο βίαιες μορφές εγκλήματος, δεν προσθέσουν τη φωνή τους στην έκκληση για παγκόσμια κατάργηση της θανατικής ποινής.

Δεύτερον, ορισμένοι πολέμιοι της θανατικής ποινής πρέπει να επιδείξουν κάποιο βαθμό συνέπειας. Για παράδειγμα, σε πρόσφατη φιλική επίσκεψή της στην Κίνα, ένα μονοκομματικό κράτος, η σοσιαλίστρια υποψήφια για την Προεδρία της Γαλλικής Δημοκρατίας εξύμνησε την αποτελεσματικότητα του κινεζικού δικαστικού συστήματος. Αυτή η αποτελεσματικότητα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την επιβάρυνση των οικογενειών των χιλιάδων ατόμων τα οποία καταδικάζονται σε θάνατο κάθε χρόνο με το κόστος των σφαιρών με τις οποίες φονεύθηκαν τα θύματα, όμως η Ségolène Royal δεν ασχολήθηκε καθόλου μαζί τους. Εξάλλου, δεν εξασφαλίζουν αυτές τα συμβόλαια, καθώς πρέπει να προστατευθούν τα εμπορικά συμφέροντα των μεγάλων επιχειρήσεων στην Κίνα, οπότε ορισμένοι ευρωπαίοι πολέμιοι της θανατικής ποινής χάνουν ξαφνικά τη μιλιά τους. Αν η Ευρώπη επιθυμεί να διατηρήσει την αξιοπιστία της, πρέπει να ασκεί πιέσεις σε χώρες όπως η Κίνα, ανεξαρτήτως του πολιτικού ή εμπορικού κόστους.

  Alessandro Battilocchio (NI). – (IT) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, λαμβάνω τον λόγο εξ ονόματος του νέου Ιταλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος. Η εκτέλεση του Σαντάμ Χουσεΐν επανέφερε στην επικαιρότητα τη συζήτηση για τη θανατική ποινή. Μια συζήτηση που είναι απολύτως επίκαιρη, μολονότι δεν πρέπει να χρησιμοποιηθεί για μικροπολιτικούς σκοπούς και προπαντός δεν πρέπει να αποτελέσει ένα ζήτημα που θα τίθεται κατά περίσταση. Η μάχη αυτή είναι καταρχάς μια μάχη πολιτισμού και προόδου.

Το ζήτημα δεν αφορά μόνο μια θεμελιώδη εγγύηση ανθρώπινου δικαιώματος και ένα αίτημα περαιτέρω ενίσχυσης του απαραβίαστου των δικαιωμάτων του ανθρώπου, αλλά και μια ιστορική και παγκόσμια ανάγκη, που θα αποτελέσει παγκόσμιο ορόσημο και γενικό στόχο για τον πολιτισμό του 21ου αιώνα.

Συμφωνώ με τη θέση που διατυπώθηκε ότι, μετά την κατάργηση της δουλείας τους περασμένους αιώνες και την απαγόρευση των βασανιστηρίων, το δικαίωμα μη στέρησης της ζωής μετά από δικαστική απόφαση πρέπει να αποτελέσει έναν άλλον κοινό παρονομαστή, μια νέα και απαράβατη διάσταση του ανθρώπου που μας καθιστά όλους μια κοινότητα. Σήμερα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εκπέμπει ένα πρώτο και σαφές μήνυμα προς αυτήν την κατεύθυνση.

  Simon Coveney (PPE-DE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, στηρίζω τις σημερινές έντονες εκκλήσεις του Κοινοβουλίου –και την εκστρατεία που εκτυλίσσεται εκτός του Κοινοβουλίου– για την άνευ όρων και προϋποθέσεων θέσπιση παγκοσμίου δικαιοστασίου για τις εκτελέσεις μέσω ψηφίσματος της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών.

Επί σειρά ετών, η ΕΕ διατηρεί ως βασικό πυλώνα της πολιτικής της στους τομείς των εξωτερικών σχέσεων και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τον στόχο του τερματισμού της εφαρμογής της θανατικής ποινής σε παγκόσμιο επίπεδο. Έχουμε σημειώσει ορισμένες επιτυχίες, ιδίως στο πλαίσιο της πολιτικής γειτονίας μας. Η σημερινή πρωτοβουλία είναι μια φιλόδοξη προσπάθεια προβολής της συζήτησης σχετικά με τη θανατική ποινή σε επίπεδο Ηνωμένων Εθνών και επηρεασμού των 66 χωρών οι οποίες αναφέρθηκαν ήδη και στις οποίες εφαρμόζεται ακόμη η θανατική ποινή. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι προσπάθειες για την εφαρμογή δικαιοστασίου ως προς τη θανατική ποινή πρέπει πάντα να συνδέονται με την επιδίωξη της νομοθετικής κατάργησης της θανατικής ποινής, όπως επεσήμαναν προηγούμενοι ομιλητές.

Το πραγματιστικό πρώτο βήμα είναι μια έκκληση για την εφαρμογή δικαιοστασίου, όμως πρέπει πάντα να αναζητούμε τρόπους προώθησης της κατάργησης όπου αυτό είναι δυνατόν. Όσον αφορά τις ενέργειες στις οποίες μπορούμε να προβούμε εδώ, στην ΕΕ, σε πολιτικό επίπεδο, απευθύνω έκκληση στο Συμβούλιο να αναθεωρήσει και να εκσυγχρονίσει τις κατευθυντήριες γραμμές για τη θανατική ποινή, οι οποίες χρονολογούνται από το 1998, έτσι ώστε να ληφθούν υπόψη νέες πτυχές και στρατηγικές οι οποίες αναπτύχθηκαν έκτοτε. Η Τρίτη Παγκόσμια Διάσκεψη για τη Θανατική Ποινή, η οποία θα πραγματοποιηθεί προσεχώς στο Παρίσι, προσφέρει ίσως μια καλή ευκαιρία για να επιδιώξουμε μια τέτοια αναθεώρηση.

Μέχρι στιγμής, η δυναμική πολιτική της ΕΕ σχετικά με τη θανατική ποινή έχει αποφέρει ορισμένα θετικά αποτελέσματα. Για παράδειγμα, προσφάτως, η επιτυχία των έντονων διαβημάτων της ΕΕ προς το Περού ενόψει προτάσεων για επέκταση της θανατικής ποινής σε αυτήν τη χώρα, κατά παράβαση του περουβιανού συντάγματος και της Αμερικανικής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, πρέπει να αναγνωριστεί και να επικροτηθεί. Η στάση της ΕΕ είχε αντίκτυπο στην απόφαση του περουβιανού Κογκρέσου να απορρίψει αυτό το σχέδιο νομοθεσίας. Συνεπώς, η ΕΕ έχει αποδείξει ότι μπορεί να ασκήσει σημαντική επιρροή σε εθνικές πολιτικές σχετικά με τη θανατική ποινή, και δεν πρέπει να διστάζουμε να χρησιμοποιήσουμε αυτήν την επιρροή.

  Elena Valenciano Martínez-Orozco (PSE). – (ES) Κυρία Πρόεδρε, εχθές, ο Robert Wilson, 24 ετών, καταδικάστηκε σε θάνατο από ένα σώμα ενόρκων στην Νέα Υόρκη. Αυτή είναι η πρώτη θανατική ποινή που επιβλήθηκε σε αυτήν την πολιτεία τα τελευταία 50 χρόνια.

Πρόκειται για ακόμη ένα τραγικό παράδειγμα της παρούσας απειλής στις παγκόσμιες αξίες που όλοι υπερασπιζόμαστε εδώ σήμερα, παρά την ιδιαίτερα αξιόλογη πρόοδο που έχει σημειωθεί σε χώρες όπως η Λιβερία, το Μεξικό, οι Φιλιππίνες και η Μολδαβία.

Πρέπει, ωστόσο, να συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε για να διασφαλίσουμε ότι κάποιες άλλες χώρες, όπως η Κίνα, με περίπου δύο χιλιάδες επίσημες εκτελέσεις ετησίως –οκτώ χιλιάδες, σύμφωνα με ανεπίσημα στοιχεία– θα προσχωρήσουν στο παγκόσμιο δικαιοστάσιο και θα αναστείλουν τις εκτελέσεις τους.

Πρέπει να υποστηρίξουμε την ιρανική κοινωνία των πολιτών, η οποία εξεγείρεται κατά της θανατικής ποινής. Το Ιράν έχει έναν από τους υψηλότερους αριθμούς εκτελέσεων: 177 το 2006. Επιπλέον, έχει παραβεί το δικαιοστάσιο για τους λιθοβολισμούς και έξι γυναίκες σήμερα στο Ιράν έχουν καταδικαστεί σε θάνατο διά λιθοβολισμού.

Πάνω από όλα, απευθύνουμε έκκληση στις Ηνωμένες Πολιτείες, μια χώρα οι αποφάσεις της οποίας έχουν τεράστια επίδραση στην παγκόσμια πολιτική, να υποστηρίξει την ιταλική πρωτοβουλία για τη θέσπιση ενός παγκόσμιου δικαιοστασίου για τη θανατική ποινή η οποία θα εγκριθεί –με την υποστήριξη αυτού του Κοινοβουλίου, ελπίζω– στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών.

Όπως είπαν και άλλοι ομιλητές εδώ σήμερα, το δικαιοστάσιο είναι ένα ουσιαστικό πρώτο βήμα προς την κατάργηση. Αυτή είναι πιθανότατα μία από τις σημαντικότερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα στις αρχές αυτού του αιώνα.

  Sarah Ludford (ALDE). – (EN) Κυρία Πρόεδρε, παγκοσμίως, 20 000 άτομα είναι καταδικασμένα σε θάνατο και περιμένουν να φονευθούν από τις ίδιες τις κυβερνήσεις τους. Δυστυχώς, από αυτά τα άτομα, περισσότερα από 3 000 βρίσκονται στις Ηνωμένες Πολιτείες. Δεν ξεχωρίζω τις ΗΠΑ επειδή είναι η χειρότερη χώρα σε αυτόν τον τομέα –η χειρότερη είναι η Κίνα, με 80% των εκτελέσεων– αλλά επειδή έχουμε υψηλές προσδοκίες για τους Αμερικανούς. Το μεγάλο επίτευγμα θα ήταν μια αλλαγή στάσης στις Ηνωμένες Πολιτείες, και υπάρχουν τέτοιες ενδείξεις. Ο αριθμός των εκτελέσεων στις πολιτείες των ΗΠΑ έχει μειωθεί δραστικά μετά το 1999: το εν λόγω έτος οι εκτελέσεις ήταν 277, ενώ το 2005 ο αριθμός των εκτελέσεων ήταν 128. Δώδεκα πολιτείες έχουν πλέον καταργήσει τη θανατική ποινή, χωρίς να υπολογίζουμε το Τέξας, στο οποίο πραγματοποιήθηκε το ένα τρίτο των 1 100 εκτελέσεων στις ΗΠΑ τα τελευταία 30 χρόνια.

Φρονώ ότι η Επιτροπή και η Προεδρία πρέπει να είναι πιο δραστήριες και λιγότερο διστακτικές στην προσπάθεια εφαρμογής δικαιοστασίου και κατάργησης παγκοσμίως της θανατικής ποινής μέσω ψηφίσματος της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών. Όπως και σε άλλους τομείς της πολιτικής για τα ανθρώπινα δικαιώματα, όπως για παράδειγμα οι έκτακτες μεταφορές κρατουμένων και οι καταχρήσεις στο πλαίσιο του αγώνα κατά της τρομοκρατίας, η ΕΕ δεν είναι πάντα όσο αποτελεσματική θα ήθελε το Κοινοβούλιο ως προς την πρακτική εφαρμογή των αρχών της.

  Κυριάκος Τριανταφυλλίδης (GUE/NGL). – Κυρία Πρόεδρε, αυτή τη στιγμή που μιλάμε, όλα τα κράτη μέλη της Ένωσης έχουν επικυρώσει το Έκτο Πρωτόκολλο της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για την κατάργηση της θανατικής ποινής. Τρέφουμε, επίσης, την ελπίδα ότι η τελευταία θα καταργηθεί τόσο διά νόμου, αλλά και στην πράξη, σε όλες τις χώρες του κόσμου –είτε εν καιρώ ειρήνης είτε εν καιρώ πολέμου– με αποτέλεσμα να υπάρξει βελτίωση στον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να ενισχυθεί η ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Αυτά άλλωστε τόνισαν το Συμβούλιο και η Επιτροπή σήμερα.

Επιτρέψτε μου όμως να σας ρωτήσω εάν μεριμνήσαμε για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την αξιοπρέπεια του δικτάτορα Σαντάμ Χουσεΐν και των συγκρατούμενών του, που έγιναν τροφή για τους ηδονοβλεψίες όλου του κόσμου. Αυτός είναι ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως παγκόσμιος παράγοντας σταθεροποίησης;

Τι να πει κανείς και για τις δηλώσεις της Υπουργού Εξωτερικών της Μεγάλης Βρετανίας, κυρίας Becket, η οποία τόνισε ότι ο Χουσεΐν εισέπραξε απλά αυτό που έπρεπε και ότι αποδόθηκε δικαιοσύνη.

Τι να πιστέψει ο ευρωπαίος πολίτης όταν διαβάζει τις καταδικαστικές δηλώσεις του Συμβουλίου από τη μια, και, από την άλλη ακούει τα χλευαστικά σχόλια των Υπουργών που το απαρτίζουν; Ας σοβαρευτούμε, γιατί στο τέλος απλά κοροϊδεύουμε τους εαυτούς μας.

  Jim Allister (NI). – (EN) Κυρία Πρόεδρε, οφείλω να δηλώσω ότι η αλαζονεία αυτής της ΕΕ δεν έχει όρια. Δεν της αρκεί να στερεί από τα κράτη μέλη της το δικαίωμα να καταφεύγουν στο έσχατο αποτρεπτικό μέσο – τη θανατική ποινή. Θέλει τώρα να επιβάλει την ίδια άποψη και στον υπόλοιπο κόσμο.

Παρότι η κατάσταση όσον αφορά τις βουλγάρες νοσηλεύτριες στη Λιβύη είναι απαράδεκτη, και το Σώμα είναι εύλογο να διαμαρτύρεται έντονα για αυτήν την κατάσταση, δεν δικαιολογείται να απαιτούμε την παγκόσμια κατάργηση της θανατικής ποινής. Η παράνομη κράτηση είναι απαράδεκτη, όμως δεν μπορεί να οδηγήσει κανέναν λογικό άνθρωπο να αντιταχθεί σε κάθε μορφή κράτησης. Όχι, η άποψή μου είναι ότι, εφόσον υπάρχει ένα δίκαιο, διαφανές δικαστικό σύστημα το οποίο σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα και προσφέρει αξιόπιστες διαδικασίες άσκησης έφεσης, ένα κυρίαρχο κράτος έχει σαφώς το δικαίωμα να εφαρμόζει τη θανατική ποινή για κακουργήματα, εφόσον αυτό ορίζει η δημοκρατικώς εκπεφρασμένη βούληση του λαού του. Αυτός, και όχι εμείς, έχει το δικαίωμα να επιλέγει τα μέτρα που θεωρεί κατάλληλα.

  Carlo Casini (PPE -DE). – (IT) Κυρία Πρόεδρε, χαίρομαι ιδιαίτερα που λαμβάνω τον λόγο καθώς κατάγομαι από την Τοσκάνη όπου στις 30 Νοεμβρίου 1786 καταργήθηκε για πρώτη φορά στην Ιστορία η θανατική ποινή. Αισθάνομαι ακόμη συγκίνηση όταν ενθυμούμαι ότι το 1987, μαζί με τη Διεθνή Αμνηστία και το Ιταλικό Κίνημα για τη Ζωή, πετύχαμε στις Ηνωμένες Πολιτείες τη μετατροπή της θανατικής ποινής για την Paula Cooper, μια δεκαεξάχρονη αφροαμερικανή που ήλθε αργότερα να με ευχαριστήσει.

Δεν ξεχνώ επίσης ότι, ως μέλος του ιταλικού κοινοβουλίου, κατέθεσα πρόταση με την οποία επετεύχθη η διά νόμου κατάργηση της θανατικής ποινής από τον στρατιωτικό πολεμικό κώδικα και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο με απασχόλησε πολύ το ζήτημα. Προσεγγίζω με αισιοδοξία την ιστορία του ανθρώπου, η οποία, παρά τις αρνητικές στιγμές της, αποτελεί μια επίπονη πορεία προς το καλό, υπό την ώθηση μιας ολοένα και πιο προφανούς και αποφασιστικής αξίας: της αξιοπρέπειας κάθε ανθρώπου. Η αξιοπρέπεια αυτή είναι τόσο ισχυρή που δεν επιδέχεται διαβαθμίσεις και, κατά συνέπεια, επιβάλλει την ισότητα όλων, όποιες και εάν είναι οι συνθήκες της ανθρώπινης ζωής. Η αξία αυτή είναι επίσης άφθαρτη: ούτε τα χέρια ενός εγκληματία δεν μπορούν να εξαλείψουν τα ίχνη της από το πρόσωπο του ίδιου του ανθρώπου που διέπραξε το έγκλημα.

Κανείς δεν μπορεί να αφαιρεί τη ζωή και την αξιοπρέπεια του ανθρώπου, ούτε τα μεμονωμένα κράτη. Αυτός είναι ο πραγματικός λόγος για τον οποίο πρέπει να καταργηθεί η θανατική ποινή. Όλοι οι άλλοι πρακτικοί λόγοι, τους οποίους γνωρίζω καλά, μπορούν να αντικρουστούν, αλλά αυτός όχι. Η Ευρώπη που επιθυμεί να οικοδομήσει την ταυτότητά της βασιζόμενη κυρίως στην αξιοπρέπεια και στα ανθρώπινα δικαιώματα, και όχι τόσο στον ανταγωνισμό και στην αγορά, δεν μπορεί να σιωπά.

Αυτήν τη στιγμή δεν θέλω να αναφερθώ στις ανακολουθίες. Θα έλθει η ώρα που η ανθρώπινη αξιοπρέπεια και το συνεπακόλουθο δικαίωμα στη ζωή θα επεκταθούν και σε άλλες σφαίρες της ανθρώπινης ζωής, όπου σήμερα δυστυχώς επισκιάζονται ακόμη και στο εσωτερικό της Ένωσής μας: στις πλέον σημαντικές εκφάνσεις της φτώχειας και της ανθρώπινης αλλοτρίωσης που είναι η γέννηση και ο θάνατος.

  Ignasi Guardans Cambó (ALDE). – (ES) Κυρία Πρόεδρε, η απόρριψη της θανατικής ποινής δεν είναι θέμα ηθικής ανωτερότητας, ούτε κηρύγματος σε κάποιους, ούτε συλλογικού στόμφου εκ μέρους της Ευρώπης. Είναι συνεπής με μια βασική πίστη στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια, με πολλά έτη εμπειρίας της απόλυτης ματαιότητας της θανατικής ποινής και του φόβου του σοβαρού και καλά τεκμηριωμένου κινδύνου της άδικης εφαρμογής της, ακόμη και αν πρόκειται για μία μόνο συγκεκριμένη περίπτωση (και υπήρξαν πολλές, δυστυχώς).

Η Ευρώπη πρέπει να συγκεντρωθεί σε αυτό που είναι εφικτό, χωρίς να ξεχνάει τον απώτερο στόχο. Αυτό που είναι εφικτό είναι να απαιτήσουμε θαρραλέα ένα δικαιοστάσιο, σε όλο τον κόσμο, αρχίζοντας από τους πλησιέστερους εταίρους μας, χωρίς να ξεχνάμε –επιμένω– τον απώτερο στόχο, ο οποίος θα ήταν η καθολική κατάργηση της θανατικής ποινής.

Πρέπει να διαμαρτυρηθούμε κατά της θανατικής ποινής, αλλά αυτό πρέπει να συμπεριλαμβάνει τη θανατική ποινή στον Σαντάμ Χουσεΐν, καθώς και τη θανατική ποινή στο άτομο που καταδικάστηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες, κατόπιν μιας δίκης ουσιαστικά χωρίς υπεράσπιση, για ένα έγκλημα που διέπραξε όταν ήταν ανήλικος.

Αυτές οι θανατικές ποινές, κυρία Επίτροπε, πρέπει να καταδικαστούν εξίσου απερίφραστα με τη θανατική ποινή που επιβλήθηκε στον Σαντάμ Χουσεΐν· δεν πρέπει να έχουμε δύο μέτρα και σταθμά, διότι αν αυτό που υποστηρίζουμε είναι η καταπολέμηση της θανατικής ποινής, εκείνοι οι λίγο-πολύ ανώνυμοι κρατούμενοι που δεν είχαν πρακτικά κανένα δικαίωμα υπεράσπισης αξίζουν την υποστήριξή μας ακόμη περισσότερο από ό,τι ένας εγκληματίας όπως ο Σαντάμ Χουσεΐν.

  Bogusław Sonik (PPE-DE). – (PL) Κυρία Πρόεδρε, η πολιτική, θρησκευτική και νομική συζήτηση για το κατά πόσον πρέπει να εφαρμόζεται ή όχι η θανατική ποινή βρίσκεται σε εξέλιξη εδώ και πολλές δεκαετίες και θα συνεχιστεί και στο μέλλον. Ο διάσημος συγγραφέας Αλμπέρ Καμύ τάχθηκε εναντίον της στην εποχή του, ενώ και ο Robert Badinter, πρώην υπουργός Δικαιοσύνης της Γαλλίας, είχε πρωτοστατήσει σε πολυετή νομικό αγώνα για την κατάργησή της σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Κατά κανόνα, σε τόσο θερμές συζητήσεις οι συνομιλητές επικαλούνται σοβαρά ηθικά επιχειρήματα, καθώς και το αναφαίρετο δικαίωμα στη ζωή. Παρατίθενται επίσης τρομακτικά στατιστικά στοιχεία σχετικά με τους αριθμούς των εκτελέσεων σε χώρες όπως η Κίνα ή η Ινδία. Η μεγαλύτερη δημοκρατία του κόσμου, οι Ηνωμένες Πολιτείες, τοποθετείται στο εδώλιο του κατηγορουμένου. Οι ρωμαιοκαθολικοί που αντιτίθενται στη θανατική ποινή και αυτοί που την υποστηρίζουν προσπαθούν να στηρίξουν απολύτως αντικρουόμενα μεταξύ τους επιχειρήματα στις ίδιες πηγές, δηλαδή στα Ευαγγέλια, στην Κατήχηση και σε παπικές εγκυκλίους. Είναι πολύ δύσκολο να δικαιολογήσει κανείς στις οικογένειες και τα προσφιλή πρόσωπα ανθρώπων, συχνά παιδιών, που έχουν δολοφονηθεί με άγριο τρόπο ότι δεν πρέπει να επιβληθεί η θανατική ποινή στους υπεύθυνους για τα εγκλήματα. Σε τέτοιες περιπτώσεις, τα συναισθήματά τους τούς ωθούν να επιθυμούν διαφορετικές λύσεις.

Προέρχομαι από μια χώρα η οποία υπέφερε κάτω από τον βαρύ ζυγό του ολοκληρωτικού ναζιστικού καθεστώτος του Χίτλερ και, στη συνέχεια, υπό τον σοβιετικό κομμουνισμό. Θέλω να επισημάνω ότι η εφαρμογή της θανατικής ποινής αποτελεί κεντρικό στοιχείο κάθε δικτατορίας. Όταν ανατρέχω στα γεγονότα που σημάδεψαν τη χώρα μου, την Πολωνία, κατά την περίοδο στην οποία αναφέρθηκα προηγουμένως, βλέπω τις στρατιές ολόκληρες των καλύτερων γιων και θυγατέρων της Πολωνίας που δολοφονήθηκαν, μετά από καταδίκες που επιβλήθηκαν σε κομμουνιστικά ψευδοδικαστήρια. Έχοντας εξετάσει και τις δύο πλευρές όσον αφορά τη θανατική ποινή, οφείλω να δηλώσω ότι η κατάργησή της είναι επιβεβλημένη προκειμένου να σταματήσει η τρέλα των φανατικών που είναι διατεθειμένοι να χρησιμοποιήσουν το δικαστικό σύστημα για να εξοντώσουν τους αντιπάλους τους. Το καλύτερο που μπορούν να κάνουν οι συμπολίτες αυτών των δολοφονηθέντων ηρώων τόσα χρόνια μετά, μετά την αποκατάσταση της ελευθερίας, είναι να χτίσουν μνημεία προς τιμήν τους.

Αυτό μου δίδαξε η ιστορία της γενιάς των γονιών και των παππούδων μου, καθώς και της δικής μου γενιάς. Μόνο μία από τις 1 500 θανατικές καταδίκες που εκτελέστηκαν στην Πολωνία κατά τη διάρκεια του Σταλινισμού αφορούσε κοινό εγκληματία. Το τίμημα του περιορισμού της δράσης των δικτατόρων διαφόρων πολιτικών αποχρώσεων μπορεί κάλλιστα να είναι ότι, αντί να αποκεφαλιστούν, οι εγκληματίες που αξίζουν αυτήν την ύστατη των ποινών θα είναι υποχρεωμένοι να ζήσουν το υπόλοιπο της ζωής τους στη φυλακή, χωρίς δυνατότητα αναστολής. Εν τοιαύτη περιπτώσει, θεωρώ ότι είναι ένα τίμημα που αξίζει να καταβάλουμε, όσο οδυνηρό και αν μπορεί να φαίνεται.

  Justas Vincas Paleckis (PSE). – (LT) «Η θανατική ποινή είναι η πιο φοβερή μέθοδος δολοφονίας, διότι εκτελείται με τη συναίνεση της κοινότητας». Με αυτά τα λόγια του Τζορτζ Μπέρναρντ Σο, τα οποία ακούστηκαν σχεδόν πριν από έναν αιώνα, συμφωνεί όλο και μεγαλύτερος αριθμός ανθρώπων και η πλειονότητα των χωρών του κόσμου. Δυστυχώς, το φυσικό ανθρώπινο δικαίωμα στη ζωή εξακολουθεί να αγνοείται σε 68 χώρες. Η θανατική ποινή εκτελείται συχνότερα όχι μόνο στην Ασία αλλά και στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Θα έλεγα μάλιστα ότι η εκτέλεση του Σαντάμ Χουσεΐν έχει καταστεί σύμβολο ανικανότητας. Μας προσφέρεται τώρα η εξαιρετική ευκαιρία να συνεργαστούμε στενά με την ιταλική κυβέρνηση για να επιδιώξουμε την κατάργηση της θανατικής ποινής σε κάθε χώρα του κόσμου. Η αντίθεση στη θανατική ποινή είναι μία από τις αξίες που ενώνουν τις χώρες της ΕΕ· συνεπώς, η φωνή της Ένωσης σε αυτό το θέμα έχει κύρος. Ευελπιστώ ότι η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών θα στηρίξει το προτεινόμενο δικαιοστάσιο όσον αφορά την εφαρμογή της θανατικής ποινής, με απώτερο στόχο την κατάργησή της. Συγχρόνως, οφείλουμε να καταδικάσουμε τις δηλώσεις ορισμένων επισήμων εκπροσώπων των νέων χωρών της ΕΕ σχετικά με το ενδεχόμενο νομιμοποίησης της θανατικής ποινής. Η παγκόσμια κοινή γνώμη πρέπει να προσανατολιστεί προς την κατεύθυνση της Ευρώπης.

  Genowefa Grabowska (PSE). – (PL) Κυρία Πρόεδρε, το άρθρο 1 του πρόσθετου πρωτοκόλλου αριθ. VI στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την Προάσπιση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών ορίζει: «Η θανατική ποινή καταργείται. Κανείς δεν μπορεί να καταδικαστεί σε μια τέτοια ποινή, ούτε να υποβληθεί στην εκτέλεσή της». Το εν λόγω πρωτόκολλο θεσπίστηκε το 1983 και αντικατοπτρίζει τον τρόπο σκέψης και δράσης των κρατών μελών της Ένωσης. Είναι επίσης η στάση την οποία έχουν υιοθετήσει τα περισσότερα κράτη μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης. Ουσιαστικά, πρόκειται για ένα από τα ευρωπαϊκά πρότυπα προάσπισης των δικαιωμάτων του ανθρώπου. Το ερώτημα όσον αφορά το κατά πόσον η κατάργηση της θανατικής ποινής έχει αξία μόνο για την Ευρώπη είναι ρητορικό. Η απάντηση είναι σαφώς αρνητική. Κάθε άτομο έχει μόνο μία ζωή και αυτή η ζωή πρέπει να προστατεύεται. Πρέπει, συνεπώς, να στηρίξουμε το δικαιοστάσιο για τη θανατική ποινή στους κόλπους των Ηνωμένων Εθνών. Γνωρίζουμε ότι η θανατική ποινή είναι ριζωμένη σε μια νοοτροπία εκδίκησης και ανταπόδοσης από την οποία η ανθρωπότητα πρέπει να αποδεσμευτεί. Είναι πολύ εύκολο να διαγραφεί η θανατική ποινή από τους ποινικούς κώδικες. Το μόνο που απαιτείται είναι η βούληση των νομοθετών να το πράξουν. Μας είναι πολύ πιο δύσκολο να την απορρίψουμε σε συναισθηματικό επίπεδο, να αναγνωρίσουμε ότι αποτελεί μια ανήθικη ποινή και να την καταδικάσουμε για πάντα στην ανθρώπινη συνείδηση. Ωστόσο, δεν πρέπει να λησμονούμε ότι, εάν αρνηθούμε να το πράξουμε, θα είμαστε υποχρεωμένοι να συνεχίσουμε να αναρωτιόμαστε αν, στον 21ο αιώνα, ο άνθρωπος μπορεί να σκοτώνει τον συνάνθρωπό του στο όνομα του νόμου.

  Józef Pinior (PSE). – (PL) Κυρία Πρόεδρε, η Ευρωπαϊκή Ένωση υποστηρίζει με συνέπεια την κατάργηση της θανατικής ποινής από το 1998 . Τον Οκτώβριο του 2003, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε ψήφισμα στο οποίο καλούσε τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα και τα κράτη μέλη της Ένωσης να ασκήσουν πιέσεις στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών για τη θέσπιση δικαιοστασίου για την εφαρμογή της θανατικής ποινής. Τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα και τα κράτη μέλη της Ένωσης πρέπει να διασφαλίσουν ότι το θέμα της θανατικής ποινής θα αντιμετωπιστεί εκ νέου στους κόλπους της τρέχουσας Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών. Δρώντας εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα κράτη μέλη πρέπει να επιδιώξουν την κατάθεση σχεδίου ψηφίσματος για την εφαρμογή γενικού δικαιοστασίου ως προς την εφαρμογή της θανατικής ποινής, με απώτερο σκοπό την πλήρη κατάργησή της. Πρέπει να εξασφαλίσουν τη μέγιστη δυνατή στήριξη αυτού του ψηφίσματος μεταξύ των κρατών μελών του ΟΗΕ. Τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα και τα κράτη μέλη της Ένωσης πρέπει να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε να εξασφαλίσουν, το ταχύτερο δυνατόν, μια ψηφοφορία με θετικό αποτέλεσμα στους κόλπους της τρέχουσας Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών.

  Παναγιώτης Μπεγλίτης (PSE). – Κυρία Πρόεδρε, το γεγονός ότι στη σημερινή συζήτηση επικρατεί η ευρύτερη συναίνεση των πολιτικών ομάδων, επιβεβαιώνει ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μπορεί να αποτελέσει τον εγγυητή του ευρωπαϊκού δημοκρατικού πολιτισμού, της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, του δικαιώματος στη ζωή.

Έχει αποδειχθεί, κυρία Πρόεδρε, ότι η θανατική ποινή όχι μόνον δεν αποτρέπει το έγκλημα αλλά τροφοδοτεί το μίσος και τη βία. Στη βαρβαρότητα μιας εγκληματικής πράξης ο πολιτισμένος κόσμος δεν μπορεί να απαντήσει με τη βαρβαρότητα του θανάτου.

Χαιρετίζουμε την πρωτοβουλία της Ιταλικής Κυβέρνησης Prodi, καθώς επίσης και την υποστήριξη που της παρέχει ο Πρόεδρος της Σοσιαλιστικής Διεθνούς, Γιώργος Παπανδρέου. Θα πρέπει όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να επικυρώσουν ασφαλώς το προαιρετικό πρωτόκολλο του ΟΗΕ, το 13ο Πρωτόκολλο της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Θα έλεγα, όμως, ότι όλα τα κράτη μέλη θα πρέπει να ενσωματώσουν στην εσωτερική συνταγματική τους τάξη, πρόνοια υπέρ της κατάργησης της θανατικής ποινής.

Τελειώνοντας, κυρία Πρόεδρε, θα ήθελα να πω, ότι δεν πρέπει να παραβλέψουμε το γεγονός ότι σήμερα στις ευρωπαϊκές κοινωνίες υπάρχει ένα μεγάλο ποσοστό πολιτών που τάσσεται ακόμη υπέρ της θανατικής ποινής, και ως εκ τούτου πρέπει να δουλέψουμε και προς αυτήν την κατεύθυνση, μαζί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με προγράμματα μέσα από τη δημοκρατική διαβούλευση για να πειστούν οι ευρωπαϊκές κοινωνίες.

  Günter Gloser, Προεδρεύων του Συμβουλίου. (DE) Κυρία Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, αυτή η συζήτηση έδειξε πόσο μεγάλη συμφωνία υπάρχει στην Ευρωπαϊκή Ένωση για έναν από τους πιο βασικούς στόχους της πολιτικής για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Στη συζήτηση αναφέρθηκε πολλές φορές η πρωτοβουλία της Ιταλίας, για την οποία δεν πρέπει να υπάρξει παρεξήγηση. Το θέμα δεν είναι αν θα υπάρξει αυτή η πρωτοβουλία ή ποιος είναι ο στόχος της, αλλά το πώς θα γίνει, καθώς–φυσικά– και το πότε, πρόκειται δηλαδή για τη διαδικασία και όχι για το περιεχόμενο.

Κυρία Επίτροπε, προηγουμένως διασαφηνίσατε ξεκάθαρα ότι στη Γενική Συνέλευση της 19ης Δεκεμβρίου 2006, 85 κράτη υποστήριξαν τη δήλωση που αναγνώσθηκε. Αυτό είναι ενθαρρυντικό, από την άλλη όμως πρέπει επίσης να διευκρινίσουμε και να εξετάσουμε αν μπορούμε γενικά να επιτύχουμε τον στόχο μας, γιατί μέχρι τώρα τη δήλωση αυτή υποστηρίζουν μόνο 21 από τα 47 μέλη του νέου Συμβουλίου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στη Γενεύη. Αυτό σημαίνει απλά πως δεν έχουμε ακόμα πλειοψηφία.

Παρόμοια είναι η κατάσταση στην τρίτη επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών. Όπως είπα ήδη νωρίτερα στη δήλωσή μου, τώρα το θέμα είναι η ανάληψη πρωτοβουλιών σε διάφορους τομείς. Το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων και Εξωτερικών Σχέσεων ανέπτυξε επίσης μια στρατηγική για την επίτευξη του στόχου που αναφέρατε όλοι στις αγορεύσεις σας. Σήμερα δεν γνωρίζουμε ακόμα πότε θα μπορέσουμε να τον υλοποιήσουμε, όμως μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι θα υποστηρίξουμε τις προσπάθειές σας. Σε αυτό άλλωστε συμφωνεί η Προεδρία με την Επιτροπή, γιατί η οριστική κατάργηση της θανατικής ποινής είναι και δικό μας μέλημα.

  Benita Ferrero-Waldner, Μέλος της Επιτροπής. – (EN) Κυρία Πρόεδρε, συνυπογράφω τα όσα ανέφερε μόλις ο Προεδρεύων του Συμβουλίου. Φρονώ ότι επικρατεί ευρεία συναίνεση σε αυτό το Σώμα και σε όλα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ όσον αφορά την ουσία της σημερινής συζήτησης και τους στόχους που επιδιώκουμε, αλλά οφείλουμε ενίοτε να εξετάζουμε ποιο πρέπει να είναι το επόμενο βήμα τακτικής.

Θέλω να διευκρινίσω ότι η Επιτροπή τάσσεται ασφαλώς υπέρ της εφαρμογής δικαιοστασίου, το οποίο μπορεί να αποτελέσει σημαντικό ενδιάμεσο βήμα με απώτερο στόχο την πλήρη κατάργηση της θανατικής ποινής. Στηρίζουμε, βεβαίως, την ιταλική πρωτοβουλία και την πρόταση ψηφίσματος του Κοινοβουλίου, όμως οφείλουμε να εξετάσουμε –και αυτό διακυβεύεται εν προκειμένω– την πτυχή της τακτικής. Πώς μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι η σχεδιαζόμενη πρωτοβουλία στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών θα είναι επιτυχής; Πρέπει να μεριμνήσουμε για την πολύ καλή προετοιμασία του θέματος. Πρέπει να απευθυνθούμε σε όλα τα μέλη του ΟΗΕ, ενώ απαιτείται εύστοχος συγχρονισμός για την εκκίνηση της πρωτοβουλίας όσον αφορά ένα τέτοιο παγκόσμιο δικαιοστάσιο.

Αναπτύσσουμε επίσης έντονη δραστηριότητα όχι μόνο σε επίπεδο ΟΗΕ, αλλά και σε διμερές επίπεδο· καταβάλλουμε προσπάθειες είτε έχουμε να κάνουμε με την Κίνα είτε με το Περού. Για παράδειγμα, έχω απευθύνει επιστολή στον Πρόεδρο του Περού στην οποία του εξέφρασα τη βαθύτατη ανησυχία μας, και θεωρώ ότι υπάρχουν ακόμη ελπίδες να μην περάσει αυτό το μέτρο.

Θέλω επίσης να ευχαριστήσω το Κοινοβούλιο, το οποίο έχει δυνατότητες σε αυτόν τον τομέα. Τις έχει εκμεταλλευτεί στο παρελθόν, και ενδεχομένως μπορεί να τις εκμεταλλευτεί ακόμη περισσότερο συζητώντας με τις διάφορες αντιπροσωπείες. Πολύ συχνά, όπως ανέφερα και προηγουμένως, το θέμα αυτό έχει εσωτερικό χαρακτήρα, και όσο περισσότερο συνδιαλέγεται το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με τα εθνικά κοινοβούλια τόσο περισσότερο μπορούμε να επηρεάσουμε τις αποφάσεις στον τομέα αυτόν.

  Πρόεδρος. – Έχω λάβει έξι προτάσεις ψηφίσματος⁽¹⁾ σύμφωνα με το άρθρο 103, παράγραφος 2, του Κανονισμού.

Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί την Πέμπτη, στις 23.30 .

(1) βλ. συνοπτικά πρακτικά.

16. Αλλαγή του κλίματος (συζήτηση)

  Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τις δηλώσεις του Συμβουλίου και της Επιτροπής σχετικά με την αλλαγή του κλίματος.

  Σταύρος Δήμας, Μέλος της Επιτροπής. Κυρία Πρόεδρε, σας συγχαίρω, κατ’ αρχάς, για την εκλογή σας στο αξίωμα του Αντιπροέδρου και είμαι βέβαιος ότι θα ανταποκριθείτε πλήρως στις απαιτήσεις και τις προσδοκίες των κυρίων συναδέλφων οι οποίοι και σας στήριξαν με την ψήφο τους.

(EN) Κύριε Πρόεδρε, ποτέ στο παρελθόν το θέμα της αλλαγής του κλίματος δεν είχε τόσο μεγάλη προτεραιότητα στον πολιτικό διάλογο. Το μήνυμα που μας στέλνουν οι επιστήμονες είναι σαφές: η αλλαγή του κλίματος είναι πραγματική. Οι πολίτες αναμένουν από την Ευρωπαϊκή Ένωση να αναλάβει ηγετικό ρόλο σε αυτό το θέμα. Η αναθεώρηση Stern και η ανακοίνωση της Επιτροπής για την περίοδο μετά το 2012 εκθέτουν τους οικονομικούς λόγους που συνηγορούν υπέρ της ανάληψης δράσης. Οι κίνδυνοι τους οποίους δημιουργεί η αλλαγή του κλίματος είναι πολύ πιο σημαντικοί από το κόστος της ανάληψης δράσης για την αντιμετώπισή της. Ενόψει ορισμένων φυσικών φαινομένων, όπως ο θερμός χειμώνας που διανύουμε φέτος, διεξάγεται ζωηρός δημόσιος διάλογος σχετικά με την απειλή που αντιπροσωπεύει η αλλαγή του κλίματος. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να χρησιμοποιήσει την πολιτική δυναμική που έχει διαμορφωθεί για να αναλάβει δράση. Η περίοδος είναι κατάλληλη για τη λήψη αποφάσεων σχετικά με το πώς θα δρομολογήσουμε ένα μέλλον ενεργειακής ασφάλειας και μειωμένων ανθρακούχων εκπομπών για την Ευρώπη και τον κόσμο.

Ο επείγων χαρακτήρας και το μέγεθος της πρόκλησης που δημιουργεί η αλλαγή του κλίματος επιβάλλει στην Ευρώπη να μειώσει περαιτέρω τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και να πείσει τους εταίρους της ανά τον κόσμο να πράξουν το ίδιο. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θέσει ως στόχο τον περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη σε δύο βαθμούς Κελσίου πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα. Η δέσμη μέτρων για την αλλαγή του κλίματος και την ενέργεια την οποία πρότεινε η Επιτροπή στις 10 Ιανουαρίου προσφέρει ένα σχέδιο για την κοινοτική στρατηγική που αποβλέπει στην επίτευξη αυτού του στόχου. Περιγράφει τις βασικές συνιστώσες μιας διεθνούς συμφωνίας για το κλίμα μετά το 2012 και προσφέρει ένα σαφές μήνυμα σχετικά με το αναγκαίο επίπεδο φιλοδοξίας. Έτσι θα ενθαρρυνθεί η έναρξη της διαπραγμάτευσης για μια συμφωνία μετά το 2012. Η ισχύς αυτής της πλήρως ολοκληρωμένης δέσμης μέτρων συνίσταται στο ότι καταδεικνύει ότι η περαιτέρω μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς μας και της ασφάλειας του ενεργειακού μας εφοδιασμού. Η αξιοπιστία της δέσμης υπογραμμίζεται ακόμη περισσότερο από τον συνδυασμό των συγκεκριμένων προτάσεων πολιτικής που αναμένεται να εγκριθούν το 2007 ή αργότερα.

Πετύχαμε την έγκριση των στόχων μας, γεγονός πολύ σημαντικό. Σας υπενθυμίζω απλώς ότι πριν από ένα περίπου έτος δεν μιλούσαμε καν για στόχους. Δεν σκεφτόμασταν καν το ενδεχόμενο ανάληψης μονομερών δεσμεύσεων. Πριν από 15 μήνες περίπου, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο χρησιμοποιούσε τη λέξη «διερεύνηση» στην εντολή που είχε δώσει στην Επιτροπή: η εντολή συνίστατο στη διερεύνηση μεθόδων μείωσης των εκπομπών σε ποσοστά 15 έως 30% μαζί με άλλες ανεπτυγμένες χώρες. Τώρα έχουμε έναν στόχο προς διαπραγμάτευση και καλούμε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να μας εξουσιοδοτήσει να διαπραγματευτούμε στόχο μείωσης κατά 30% με άλλες ανεπτυγμένες χώρες. Εκτός αυτού, έχουμε αναλάβει μονομερή δέσμευση, ανεξαρτήτως της συμφωνίας και μέχρις ότου επιτευχθεί μια τέτοια συμφωνία, για μείωση σε ποσοστό 20%, η οποία θα μας επιτρέψει να επιτύχουμε τους άλλους στόχους τους οποίους έχουμε θέσει όσον αφορά την ενεργειακή απόδοση, τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και την ενεργειακή ασφάλεια.

Για την επίτευξη αυτών των στόχων απαιτούνται επίσης πρόσθετα ειδικά μέτρα. Όσον αφορά τις αποφάσεις που λαμβάνουμε σχετικά με τα εθνικά σχέδια κατανομής, θέλω να επισημάνω ότι, αν είχαμε εγκρίνει τα προταθέντα εθνικά σχέδια κατανομής, το σύστημα εμπορίας εκπομπών –το οποίο είναι το σημαντικότερο μέσο καταπολέμησης της αλλαγής του κλίματος– θα είχε ήδη καταρρεύσει.

Έχουμε επίσης επιτύχει μειώσεις σε επιμέρους τομείς: η αεροπλοΐα συμπεριλήφθηκε στο σύστημα εμπορίας εκπομπών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και θα συνεισφέρει αρκετά στη μείωση των εκπομπών· τα αυτοκίνητα αναμένεται επίσης να συμβάλουν ικανοποιητικά στη μείωση των εκπομπών, οι οποίες σημειώνουν αύξηση· ο τομέας των μεταφορών, όπως γνωρίζετε, αυξάνει σε τεράστιο βαθμό τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οπότε πρέπει να συνεισφέρει επίσης στις μειώσεις. Η αυτοκινητοβιομηχανία πρέπει να προβεί στις αναγκαίες βελτιώσεις της τεχνολογίας των οχημάτων προκειμένου να υλοποιήσει τον στόχο που μου έθεσε τον περασμένο Ιούνιο το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο: τα 120 γραμμάρια ανά χιλιόμετρο έως το 2012.

(Χειροκροτήματα)

Σήμερα είμαι στην πολύ ευχάριστη θέση να σας ανακοινώσω ότι έχουμε εγκρίνει την οδηγία για την ποιότητα των καυσίμων. Έτσι θα αναβαθμίσουμε τα πρότυπα που ισχύουν για τα καύσιμα προκειμένου να γίνουν πιο καθαρά, να εκπέμπουν λιγότερο διοξείδιο του άνθρακα και να είναι καλύτερα για το περιβάλλον, καλύτερα για την υγεία, καλύτερα για την καταπολέμηση της αλλαγής του κλίματος. Έως το 2020, θα έχουμε επιτύχει εξοικονόμηση 500 εκατ. τόνων διοξειδίου του άνθρακα. Συνεπώς, η σημερινή απόφαση ήταν πολύ σημαντική και είναι ανεξάρτητη από την πρόταση για τα οχήματα, η οποία έχει προγραμματιστεί για την προσεχή εβδομάδα, όπως ανακοίνωσε σήμερα ο κ. Πρόεδρος.

Απαιτούνται ορισμένα επιπλέον μέτρα· διαφορετικά, θα μείνουμε μόνο στα λόγια. Αν διακηρύσσουμε ότι επιδιώκουμε συγκεκριμένες μειώσεις έως το 2020 ή το 2050, αλλά όταν καλούμαστε να λάβουμε τα απαιτούμενα μέτρα για την επίτευξη αυτών των στόχων όλοι λένε: «δεν φέρουμε ευθύνη· αποτελούμε ειδική περίπτωση· οι άλλοι πρέπει να προβούν στις μειώσεις», τότε δεν πρόκειται ποτέ να επιτύχουμε τους στόχους μας. Πρέπει να είμαστε αποφασισμένοι να καταπολεμήσουμε την αλλαγή του κλίματος. Για να το επιτύχουμε, δεν αρκούν οι ενέργειες της Επιτροπής ή του Συμβουλίου – και θέλω να σας ευχαριστήσω πολύ για τη στήριξη που μας έχετε προσφέρει μέχρι στιγμής· απαιτούνται επίσης οι προσπάθειες των εθνικών αρχών, όχι μόνο των υπουργών ή των κυβερνήσεων, αλλά του συνόλου των αρχών που φέρουν αρμοδιότητες οι οποίες σχετίζονται με την αντιμετώπιση πτυχών της αλλαγής του κλίματος.

Η Επιτροπή προτείνει οι ανεπτυγμένες χώρες –περιλαμβανομένης της ΕΕ– να δεσμευτούν κατά μέσο όρο για μείωση των εκπομπών σε ποσοστό 30% έως το 2020 έναντι των επιπέδων του 1990. Επιπλέον, η Επιτροπή έχει προτείνει μια σειρά επιλογών για την επίτευξη της συμμετοχής των αναπτυσσόμενων χωρών με σκοπό τον περιορισμό της αύξησης των εκπομπών τους και τη συνακόλουθη μείωση των εκπομπών τους μετά το 2020. Οι νέοι στόχοι για τις ανεπτυγμένες χώρες και τα μέσα ενθάρρυνσης της συμμετοχής των αναπτυσσόμενων χωρών πρέπει να αποτελούν τμήμα μιας νέας συμφωνίας, η οποία θα έπεται της πρώτης περιόδου δέσμευσης του Πρωτοκόλλου του Κυότο το 2013.

Η σύναψη μιας τέτοιας νέας συμφωνίας δεν θα είναι εύκολη και θα απαιτήσει ισχυρό ηγετικό πνεύμα από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Επιτροπή έχει προτείνει να επιδείξει η Ευρωπαϊκή Ένωση αυτό το ηγετικό πνεύμα μέσω της σαφούς, ανεξάρτητης δέσμευσης να επιτύχει τη μείωση κατά 20% τουλάχιστον των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου το 2020 έναντι των επιπέδων του 1990, όπως ανέφερα προηγουμένως. Αυτή η ανεξάρτητη δέσμευση θα μας βοηθήσει να άρουμε το αδιέξοδο στις διεθνείς διαπραγματεύσεις για το κλίμα. Ενισχύει την ιδιαίτερη αποφασιστικότητά μας να συνάψουμε μια διεθνή συμφωνία η οποία θα προβλέπει μείωση κατά 30% από τις ανεπτυγμένες χώρες και θα στέλνει ένα ισχυρό μήνυμα στους εταίρους μας. Είναι εφικτή και οικονομικώς προσιτή, ενώ η ανάληψη φιλόδοξης δράσης είναι επωφελής. Είναι καιρός να περάσουμε από τα λόγια στα έργα. Η ανεξάρτητη αυτή μονομερής δέσμευση είναι επίσης επιβεβλημένη για την επίτευξη των στόχων μας ως προς την ανταγωνιστικότητα, την ενεργειακή απόδοση και την ενεργειακή ασφάλεια. Διασφαλίζει τη συνέχεια της αγοράς άνθρακα και προσφέρει κίνητρα για επενδύσεις σε τεχνολογίες μειωμένων ανθρακούχων εκπομπών για την περίοδο μετά το 2012.

Υπό την ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι συζητήσεις στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών στρέφονται πλέον όλο και περισσότερο σε θέματα σημαντικά για μια συμφωνία σχετικά με την ανάληψη δράσης μετά το 2012. Η διάσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο Ναϊρόμπι τον Νοέμβριο σχετικά με το κλίμα, ενώ δεν κατέληξε σε αποφάσεις οι οποίες θα μπορούσαν να απασχολήσουν τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων, αποτέλεσε ουσιαστικά βήμα προόδου όσον αφορά την προετοιμασία του εδάφους για μια μελλοντική συμφωνία. Για παράδειγμα, στο Ναϊρόμπι επιτεύχθηκε συμφωνία μεταξύ των συμβαλλομένων στο Πρωτόκολλο του Κυότο σχετικά με ένα συνολικό σχέδιο δράσης το οποίο θα ολοκληρωθεί έως το 2008 ή το 2009 και θα περιλαμβάνει περαιτέρω δεσμεύσεις για τις βιομηχανοποιημένες χώρες μετά το 2012. Υπήρξε μια πολυπόθητη συμφωνία ως προς τη συνολική αναθεώρηση του Πρωτοκόλλου του Κυότο το 2008 και ελήφθησαν ορισμένες σημαντικές αποφάσεις για τους μηχανισμούς καθαρής ανάπτυξης και την προσαρμογή. Αυτά τα μέτρα θα βοηθήσουν τις αναπτυσσόμενες χώρες να προσαρμοστούν στην αλλαγή του κλίματος και θα ενθαρρύνουν προγράμματα πιο καθαρών τεχνολογιών στην Αφρική και σε άλλες πιο φτωχές περιοχές.

Εξακολουθεί, πάντως, να υπάρχει μεγάλο χάσμα μεταξύ των λόγων και των δεσμεύσεων για την ανάληψη δράσης. Εάν επιθυμούμε μια συμφωνία εντός των προσεχών δύο ή τριών ετών, η διεθνής κοινότητα πρέπει να επιδείξει πολύ ισχυρότερη πολιτική βούληση. Οι διαπραγματεύσεις και οι δεσμεύσεις για τις ανεπτυγμένες χώρες και άλλες συνεισφορές από αναπτυσσόμενες χώρες χρειάζονται κάποιο σημείο εκκίνησης. Αυτός ακριβώς είναι ο ρόλος του προτεινόμενου στόχου του 30% και της ανεξάρτητης δέσμευσης του 20%.

Προσδοκώ ότι το εαρινό Συμβούλιο θα στείλει ένα ισχυρό μήνυμα σχετικά με την ανάγκη ανάληψης αποφασιστικής δράσης για την αλλαγή του κλίματος και την κρίσιμη σχέση μεταξύ της ενεργειακής πολιτικής και της αλλαγής του κλίματος – της κλιματικής πολιτικής. Αναμένω επίσης από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να στηρίξει τους στόχους τους οποίους μόλις σας περιέγραψα.

Ευελπιστώ ότι το Κοινοβούλιο θα αποστείλει ένα παρόμοιο μήνυμα στήριξης της προσέγγισης που προτείνει η Επιτροπή. Χρειαζόμαστε αυτήν τη στήριξη προκειμένου να ενισχυθεί η πολιτική δυναμική στην οποία βασίζονται οι προσπάθειες επίτευξης του στόχου των δύο βαθμών, ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να εφαρμόσει στην πράξη αυτά που υποστηρίζει με λόγια προκειμένου να πείσει και άλλες χώρες να πράξουν το ίδιο – μεταξύ άλλων και τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες είναι ο υπ’ αριθμόν ένα παραγωγός αερίων του θερμοκηπίου παγκοσμίως και οι οποίες προσφέρουν επιχειρήματα πίσω από τα οποία μπορούν να κρυφτούν ταχέως αναπτυσσόμενες χώρες όπως η Κίνα, η Ινδία και άλλες αναδυόμενες οικονομίες της Νοτιοανατολικής Ασίας και της Νότιας Αμερικής, λέγοντας: «αν δεν κινούνται οι Ηνωμένες Πολιτείες, που είναι ο υπ’ αριθμόν ένα παραγωγός αερίων του θερμοκηπίου, τότε γιατί πρέπει να κινηθούμε εμείς;». Κατ’ αυτόν, λοιπόν, τον τρόπο θα δείξουμε ότι εφαρμόζουμε στην πράξη όσα υποστηρίζουμε θεωρητικά και θα πείσουμε τις χώρες αυτές να μας ακολουθήσουν σε μια παγκόσμια συμφωνία, καθότι η αλλαγή του κλίματος είναι παγκόσμια απειλή και απαιτεί παγκόσμιες λύσεις.

(Χειροκροτήματα)

  Sigmar Gabriel, Προεδρεύων του Συμβουλίου. (DE) Κυρία Πρόεδρε, Επίτροπε Δήμα, κυρίες και κύριοι, ευχαριστώ πολύ διότι δίνετε στη νέα Προεδρία την ευκαιρία να κάνει ορισμένες παρατηρήσεις για το θέμα της αλλαγής του κλίματος.

Καταρχάς, θα ήθελα να πω ότι στο Συμβούλιο, κατά την προετοιμασία της τελευταίας διάσκεψης για την προστασία του κλίματος, καταλήξαμε σε κοινές θέσεις με την Επιτροπή, το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με τα ουσιώδη ερωτήματα, τις στρατηγικές και τις απαντήσεις στην παγκόσμια πρόκληση της αλλαγής του κλίματος. Θεωρώ ότι θα έχουμε τη δυνατότητα να σημειώσουμε τα επόμενα χρόνια επιτυχίες στις διαπραγματεύσεις –που για την ώρα είναι δύσκολες– μόνον εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση συνεχίσει να μιλά ομόφωνα και εάν θέλει να διατηρήσει τον ηγετικό της ρόλο στο πλαίσιο των διεθνών διαπραγματεύσεων για την προστασία του κλίματος. Προφανώς, η επιτυχία των τελευταίων χρόνων οφείλεται στο γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση αποδέχθηκε αυτόν τον ηγετικό ρόλο. Ο Επίτροπος Δήμας προ ολίγου επεσήμανε δικαιολογημένα ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετωπίζει πραγματικά, πέρα από τη γενική διατύπωση σημαντικών στόχων της πολιτικής για την προστασία του κλίματος, το ερώτημα κατά πόσον είναι διατεθειμένη να μετατρέψει αυτούς τους στόχους σε συγκεκριμένες δικές της πρωτοβουλίες και να τους εφαρμόσει στην πράξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στα κράτη μέλη.

Έχουμε μπροστά μας δύο πραγματικά μεγάλες προκλήσεις για την ανθρωπότητα. Η πρώτη είναι το ερώτημα: πώς θα εφοδιάσουμε τον πλανήτη, τον αυξανόμενο παγκόσμιο πληθυσμό, με αρκετή ενέργεια; Σήμερα ζουν στον πλανήτη μας 6,5 δισεκατομμύρια άνθρωποι, που κάποια στιγμή θα ξεπεράσουν τα 9 δισεκατομμύρια. Σήμερα ζουν στις περιοχές με ανεπτυγμένη βιομηχανία 1,4 δισεκατομμύρια άνθρωποι και σε μερικά χρόνια και δεκαετίες τα βιομηχανικά έθνη του πλανήτη θα αριθμούν 4 δισεκατομμύρια ανθρώπους.

Αν θέλουμε να καταναλώνουμε τα επόμενα 50 χρόνια ενέργεια και πρώτες ύλες ακριβώς όπως τα προηγούμενα 50 χρόνια, θα έπρεπε να έχουμε δύο πλανήτες για να μπορέσουμε να εφοδιάσουμε τους ανθρώπους με αρκετή ενέργεια και πρώτες ύλες. Επομένως, το πρώτο ερώτημα στο οποίο πρέπει να απαντήσουμε, ειδικά αν θέλουμε να σημειώσουμε πρόοδο στις διεθνείς διαπραγματεύσεις για την προστασία του κλίματος, είναι: πώς θα επιτύχουμε την εξασφάλιση του ενεργειακού εφοδιασμού όχι μόνο για εμάς, αλλά και για τις αναπτυσσόμενες και τις πρόσφατα εκβιομηχανισμένες χώρες, που επιδιώκουν την οικονομική ανάπτυξη προκειμένου να βελτιώσουν τις συνθήκες ζωής του πληθυσμού τους.

Εάν οι Ευρωπαίοι και άλλα βιομηχανικά έθνη δεν καταφέρουν να προσφέρουν στις χώρες αυτές τεχνολογικές απαντήσεις στο ερώτημα πώς μπορούν να επιτύχουν οικονομική ανάπτυξη, κοινωνική ασφάλεια και ευημερία για τους πληθυσμούς τους χωρίς να καταστρέψουν παράλληλα το κλίμα, τότε οι χώρες αυτές δεν θα συμπορευτούν με εμάς ως προς την προστασία του κλίματος.

Συνεπώς, η πρώτη πρόκληση είναι να απαντήσουμε στο ερώτημα που μας θέτουν πάντα πρώτα οι αναπτυσσόμενες χώρες στις διεθνείς διαπραγματεύσεις για την προστασία του κλίματος, που είναι: «πώς θα φροντίσουμε για τα περίπου 2 δισεκατομμύρια ανθρώπων που δεν έχουν σήμερα πρόσβαση στην ηλεκτρική ενέργεια, που ζουν μέσα στη χειρότερη φτώχεια και χρειάζονται ενέργεια για τη βελτίωση των συνθηκών ζωής τους;». Πώς θα καταφέρουμε, λοιπόν, να εφοδιάσουμε με ενέργεια αυτό το μέρος του παγκόσμιου πληθυσμού –που οπωσδήποτε αριθμεί 2 δισεκατομμύρια ανθρώπους– χωρίς να καταστρέψουμε ταυτόχρονα το κλίμα;

Η πρόκληση για περιοχές με τεχνολογική ανάπτυξη όπως η Ευρώπη είναι η εξής: ποιες είναι οι τεχνολογίες του μέλλοντος που καθιστούν δυνατή την οικονομική ανάπτυξη αποσυνδέοντάς την από την καταστροφή του κλίματος και τη διαρκή αύξηση των εκπομπών CO2; Την απάντηση πρέπει να την δώσουν οι περιφέρειες με ανεπτυγμένη τεχνολογία όπως η Ευρώπη.

Η δεύτερη σχετική πρόκληση που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα είναι ο περιορισμός της αλλαγής του κλίματος και της θέρμανσης του πλανήτη. Αυτήν την εβδομάδα θα λάβουμε τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Αλλαγή του Κλίματος, της οποίας τα επιστημονικά μέλη συνεδριάζουν αυτό το διάστημα στο Παρίσι και προβαίνουν σε ανταλλαγή δεδομένων. Θα πληροφορηθούμε –αυτό είναι ήδη βέβαιο– ότι όλα τα απειλητικά σενάρια για τη θέρμανση του πλανήτη μάλλον επιβεβαιώνονται ή γίνονται χειρότερα αντί να βελτιώνονται. Αυτό σημαίνει πως δεν θα καταφέρουμε να κρατήσουμε την αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη κάτω από τους 2 βαθμούς, αν δεν καταφέρουμε να συμβάλουμε περισσότερο από ό,τι μέχρι σήμερα στη μείωση της εκπομπής CO2 και άλλων αερίων του θερμοκηπίου.

Διαπιστώνουμε ήδη ποιες συνέπειες έχει αυτό. Στην πατρίδα μου τη Γερμανία, το 2020 θα έχει εξαφανιστεί ο τελευταίος παγετώνας. Πριν από λίγους μήνες άρχισε να χρησιμοποιείται ένα νέο σωστικό σκάφος για τη διάσωση ναυαγών στη Βόρεια Θάλασσα, που έχει μήκος σχεδόν 50 μέτρα. Πριν από δέκα ή είκοσι χρόνια αρκούσε μήκος 20 έως 30 μέτρων. Αυτά είναι τα πρώτα δείγματα της αλλαγής του κλίματος σε μια χώρα που πλήττεται σε σχετικά μικρό βαθμό από αυτήν την αλλαγή.

Γνωρίζουμε ότι στη Γερμανία θα σημειωθούν περισσότερες πλημμύρες, αλλά και μεγαλύτερη ξηρασία. Ωστόσο, είμαστε μια σχετικά πλούσια και ασφαλής χώρα. Η κατάσταση φαίνεται να είναι πιο δύσκολη όταν συζητάμε με τους συναδέλφους μας από την Ισπανία και την Πορτογαλία, όπου οι άνθρωποι φοβούνται ότι θα δημιουργηθούν πραγματικές έρημοι και θα υπάρχει ξηρασία που δεν θα έχει απλά περιοδικό χαρακτήρα. Και η κατάσταση είναι ακόμα πιο δραματική αν παρατηρήσουμε τι προκαλεί η θέρμανση του πλανήτη στην Αφρική.

Στην αφρικανική ήπειρο υπάρχουν ήδη σήμερα περισσότεροι πρόσφυγες εξαιτίας της αλλαγής του κλίματος από ό,τι εξαιτίας των πολέμων και των εμφυλίων πολέμων. Η ροή μεταναστών στη βορειοαφρικανική ακτή, απέναντι από την Ευρώπη, δεν είναι τίποτα μπροστά σε αυτό που μας απειλεί αν δεν καταφέρουμε να σταματήσουμε τη θέρμανση του πλανήτη και την καταστροφή των προϋποθέσεων για ζωή σε μια ήπειρο σαν την Αφρική.

Αυτό πάντως έχει επίσης μεγάλη σχέση με τη δικαιοσύνη. Αποτελεί κατάφωρη αδικία να υποφέρει η Αφρική περισσότερο από όλους από τις επιπτώσεις της αλλαγής του κλίματος, καθώς δεν φέρει καμία ευθύνη για την αλλαγή αυτή, πρόκειται δε για μια εξέλιξη που την ζούμε ήδη σήμερα.

Φανταστείτε ότι ο παγκόσμιος πληθυσμός αυξάνεται τόσο, ώστε 4 δισ. άνθρωποι να ζουν σε βιομηχανικές κοινωνίες –εκ των οποίων τα δύο τρίτα στην Ασία– και ότι η θέρμανση του πλανήτη αρχίζει να επηρεάζει τους παγετώνες των Ιμαλαΐων, από όπου έρχεται το 40% των αποθεμάτων πόσιμου νερού της Ασίας. Ας αναλογιστούμε τα απειλητικά σενάρια που θα έχουμε στον πλανήτη αν εξαφανιστούν τα αποθέματα γλυκού νερού της Ασίας. Δεν θα έχουμε μόνο την απειλή των πολέμων για το πετρέλαιο, αλλά προφανώς και πολέμων και εμφυλίων πολέμων για τα αποθέματα νερού.

Μιλάμε, επομένως, για έναν πραγματικό κίνδυνο για την ανθρωπότητα. Πρέπει, ωστόσο, πρώτα να καταφέρουμε να περάσουμε αυτές τις συζητήσεις για τις προκλήσεις που θα αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα από τον κύκλο των εμπειρογνωμόνων στους κύκλους των ηγετών της ανθρωπότητας. Μελλοντικά δεν θα είναι αρκετό να συναντιούνται μία φορά τον χρόνο 189 υπουργοί Περιβάλλοντος των Ηνωμένων Εθνών και 5 000 επιστήμονες σε μια διεθνή διάσκεψη για το κλίμα, αλλά θα πρέπει να ασχοληθούν με τα θέματα αυτά και οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων, η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών και το Συμβούλιο Ασφαλείας.

Είμαι και εγώ βουλευτής του γερμανικού ομοσπονδιακού κοινοβουλίου, ανήκω δηλαδή σε ένα κοινοβούλιο. Πρέπει να καταφέρουμε να φέρουμε τα θέματα αυτά και στην ημερήσια διάταξη των κοινοβουλευτικών συζητήσεων. Για να πω την αλήθεια, ο αριθμός των βουλευτών που παρευρίσκονται σε συζητήσεις για την αλλαγή του κλίματος είναι μάλλον μικρότερος παρά μεγαλύτερος από τον αντίστοιχο αριθμό στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Επίσης, θα έπρεπε να φροντίσουμε ώστε αυτό που λέμε καθημερινά δημόσια και διαβάζουμε καθημερινά, ότι δηλαδή πρόκειται για μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για την ανθρωπότητα, να αποτελέσει τελικά το επίκεντρο της πολιτικής μας δράσης και της καθημερινής εργασίας μας.

Πιστεύω ότι η Επιτροπή κάνοντας τις προτάσεις της για την ενέργεια και τη διαχείριση του κλίματος, δεν αναγνώρισε μόνο αυτό το καθήκον, αλλά έχει έτσι και μια ιστορική ευκαιρία. Είναι η πρώτη φορά στο πλαίσιο της συζήτησης για την ενέργεια και την αλλαγή του κλίματος που η Επιτροπή υποβάλλει μια πρόταση που θεωρώ ότι συνιστά ιστορική ευκαιρία, διότι συνδέει το θέμα της ενεργειακής ασφάλειας με την αλλαγή του κλίματος. Δεν συζητάμε πια ξεχωριστά τα ερωτήματα «πώς θα εξασφαλίσουμε την πρόσβαση σε ενέργεια;» και «πώς θα διασφαλίσουμε το κλίμα;», αλλά έχουμε μπροστά μας μια δέσμη προτάσεων και πολιτικών μέσων που αφορούν και τα δύο θέματα ταυτόχρονα.

Έχουμε για πρώτη φορά την ευκαιρία να αποφασίσουμε μαζί για τα θέματα ενεργειακής πολιτικής και αλλαγής του κλίματος σε ευρωπαϊκό επίπεδο και με ένα συνεκτικό σκεπτικό. Γνωρίζω ότι τις επόμενες εβδομάδες και μήνες θα γίνουν πολλές συζητήσεις στις επιτροπές, στις ομάδες εργασίας και στις διαπραγματεύσεις αξιωματούχων. Όλα αυτά τα γνωρίζετε πολύ καλύτερα από εμένα, γιατί έχετε μεγαλύτερη πείρα στον τομέα της λήψης αποφάσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Ο φίλος μου κ. Schulz –και άξιζε τον κόπο να έρθω εδώ για να έχω την ευκαιρία να μιλήσω μια φορά μπροστά του, αφού συνήθως οι ρόλοι μας είναι αντεστραμμένοι– γνωρίζει, ή τουλάχιστον έτσι μου είπε σε προηγούμενη συζήτηση, ότι υπάρχει πάντα κίνδυνος να χαθεί στο πλαίσιο τέτοιων συζητήσεων για τις λεπτομέρειες η πολιτική δυναμική ή, θα έλεγα, η ιστορική ευκαιρία. Πιστεύω ότι ουσιαστικά το ζητούμενο θα είναι τις επόμενες εβδομάδες και μήνες να μην χάσουμε, παρόλες αυτές τις απαραίτητες συζητήσεις για τις λεπτομέρειες, αυτήν την ιστορική ευκαιρία να συνδυάσουμε την ενεργειακή πολιτική και την πολιτική για το κλίμα στην Ευρώπη και να την κάνουμε πρότυπο για τη διεθνή συζήτηση. Πιστεύω ότι αυτό είναι το πραγματικό καθήκον των πολιτικών στην Επιτροπή, το Κοινοβούλιο και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.

Φυσικά, θα αντιμετωπίσουμε και συγκρούσεις εθνικών συμφερόντων που αφορούν μια σειρά λεπτομερειών. Αυτό το βλέπουμε επί του παρόντος ειδικά στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας. Ωστόσο, ουσιαστικά το ζητούμενο πρέπει να είναι να εκμεταλλευτούμε αυτήν την ιστορική ευκαιρία και θα ήθελα να αναφέρω εξ ονόματος του Συμβουλίου ορισμένα παραδείγματα προκειμένου να καταστήσω σαφές ποιο θα είναι το κύριο θέμα στην εαρινή σύνοδο κορυφής των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων.

Πρώτον, χρειαζόμαστε φιλόδοξους στόχους ως προς την προστασία του κλίματος στις διεθνείς διαπραγματεύσεις. Είναι απόλυτα σωστό ότι η Επιτροπή θέτει στόχο για τις διεθνείς διαπραγματεύσεις να επιβάλει μείωση των εκπομπών CO2 κατά 30% μέχρι το 2020. Αυτό το μέγεθος δεν προέκυψε από το ερώτημα τι θεωρούμε ότι μπορούμε να επιτύχουμε ή τι είναι οικονομικά εφικτό, αλλά αποκλειστικά και μόνο από το ερώτημα ποιες μειώσεις πρέπει να επιτύχουμε μέχρι το 2020 προκειμένου να διατηρηθεί η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη μικρότερη των 2 βαθμών. Θεωρώ ότι αυτό είναι κάτι που πρέπει να συμπεριλάβουμε περισσότερο στην καθημερινή πολιτική συζήτηση γιατί πολλές φορές αντιμετωπίζουμε σοβαρό πρόβλημα στη συζήτηση για την αλλαγή του κλίματος.

Όταν παλαιότερα, κατά τη δεκαετία του ’70 και του ’80, είχαμε στην πατρίδα μου προβλήματα με τα απορρίμματα και τους χώρους εναπόθεσής τους, βλέπαμε ότι από εκεί διέρρεαν δηλητηριώδεις ουσίες. Μπορούσε κανείς να το μυρίσει και να το δει αυτό καθημερινά, και γι’ αυτό οι πολιτικοί που ασχολούνταν με καθημερινά ζητήματα ενώθηκαν και είπαν ότι πρέπει να εξυγιάνουμε τους χώρους εναπόθεσης και δεν πρέπει να δημιουργούμε τόσο πολλά απορρίμματα.

Η ατμόσφαιρα είναι ένας χώρος εναπόθεσης αποβλήτων που δεν τον βλέπει κανείς, που δεν τον μυρίζει κανείς, τουλάχιστον κάθε μέρα, και ευτυχώς δεν συμβαίνουν κάθε μέρα καταστροφές. Είναι γεγονός ότι αυτός ο αόρατος χώρος εναπόθεσης δεν μας καλεί καθημερινά να αναλάβουμε δράση, και αν πείτε στους πολίτες σας, στους ψηφοφόρους σας, ότι θέλουμε να περιορίσουμε την άνοδο της θερμοκρασίας στον πλανήτη στους 2 βαθμούς, πολλοί άνθρωποι θα σας κοιτάξουν με απορία και θα πουν: μα οι 2 βαθμοί δεν είναι και τόσο πολλοί και μπορεί μάλιστα να είναι και ευχάριστο να μην κάνει πια τόσο πολύ κρύο στα βόρεια της Ευρώπης. Δηλαδή είναι δύσκολο να κάνει κανείς κατανοητό ότι οι 2-3 βαθμοί συνιστούν την διαφορά που υπάρχει ανάμεσα στις σημερινές μας θερμοκρασίες και την εποχή των παγετώνων, πριν από αρκετές χιλιάδες χρόνια.

Αν δε τους πείτε επίσης πως όλα αυτά πρέπει να τα επιτύχουμε μέχρι το 2100, γιατί τότε θα υπάρχουν πολλοί άνθρωποι στον πλανήτη, θα τους ακούσετε να λένε στα κοινοβούλια και στα κόμματά μας: αυτή είναι μια πολύ μακροπρόθεσμη προοπτική, ας ασχοληθούν λοιπόν με αυτό οι επόμενες γενιές.

Πρέπει να καταστήσουμε σαφές ότι η αλλαγή του κλίματος συμβαίνει ήδη σήμερα και ότι ουσιαστικά θα πλήξει τα παιδιά και τα εγγόνια μας. Όλοι όσοι είναι στην ηλικία μου και ασχολούνται σήμερα ενεργά με την πολιτική, ασφαλώς θα μπορέσουν να ζήσουν σε αυτόν τον πλανήτη μέχρι το τέλος της ζωής τους, όμως ήδη η δεκαοχτάχρονη κόρη μου θα το πληρώσει πολύ ακριβά αν δεν καταφέρουμε να εκμεταλλευτούμε τα επόμενα 10-15 χρόνια για να επιφέρουμε μια πραγματική μεταβολή ως προς την αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη ή να την σταματήσουμε οριστικά. Η προστασία του κλίματος θέλει πολύ χρόνο για να φέρει αποτελέσματα: τριάντα χρόνια. Ό,τι κάνουμε σήμερα σωστά, θα αποδώσει σε 30 χρόνια, αλλά ό,τι κάνουμε σήμερα λάθος, θα αναγκαστούν να το πληρώσουν σε 30 χρόνια τα παιδιά και τα εγγόνια μας.

Γι’ αυτό, είναι σημαντικό να θεσπίσουμε τον στόχο των 2 βαθμών στην εαρινή διάσκεψη κορυφής των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων και από αυτό προκύπτει ο διεθνής στόχος προστασίας του κλίματος για μείωση κατά 30% μέχρι το 2020.

Η Επιτροπή είπε πως, αν δεν επιτευχθεί πολυμερής συμφωνία ή μια συμπληρωματική συμφωνία για το Κυότο με τις ΗΠΑ, την Κίνα και τις Ινδίες, τότε ο μονόπλευρος στόχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να είναι τουλάχιστον 20%. Υπάρχουν πολιτικοί παράγοντες που το θεώρησαν αυτό οπισθοδρόμηση ως προς την προστασία του κλίματος. Εγώ θεωρώ ότι πρόκειται για κάτι εντελώς διαφορετικό. Το μήνυμα είναι το εξής: ακόμα και στην απίθανη περίπτωση που δεν θα καταφέρουμε να γίνει διεθνής συμφωνία για την αλλαγή του κλίματος πέρα από τα όρια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κανένας στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν πρέπει να πιστέψει ότι αυτό είναι το τέλος της προστασίας του κλίματος. Αντίθετα, ακόμα και σε αυτήν την περίπτωση αποτυχίας διεθνών διαπραγματεύσεων για την αλλαγή του κλίματος, που δεν την περιμένουμε και την απευχόμαστε, το ζητούμενο θα είναι να δεσμευτεί η Ευρωπαϊκή Ένωση για περισσότερη προστασία του κλίματος και να προσπαθήσουμε να μην μείνουμε στο 8%, αλλά να φθάσουμε τουλάχιστον το 20%.

Θέλουμε να συμπεριλάβουμε στη συμφωνία τις εναέριες μεταφορές και, φυσικά, είναι αναγκαίο να υλοποιηθεί η υπόσχεση αυτοδέσμευσης της ευρωπαϊκής αυτοκινητοβιομηχανίας. Εάν δεν υλοποιηθεί η αυτοδέσμευση της αυτοκινητοβιομηχανίας με μέσο στόχο τα 120 γραμμάρια CO2 ανά χιλιόμετρο, τότε η πολιτική διαμάχη δεν θα αφορά το αν χρειαζόμαστε νομοθεσία σε ευρωπαϊκό επίπεδο ή όχι. Αντίθετα, από όσα άκουσα τις τελευταίες ημέρες, είμαστε σύμφωνοι –η Επιτροπή και η δική μου κυβέρνηση, αλλά και η συντριπτική πλειοψηφία του Συμβουλίου και του Κοινοβουλίου– ότι χρειαζόμαστε μια ευρωπαϊκή νομοθεσία που θα εξασφαλίσει αυτήν την συμβολή της ευρωπαϊκής αυτοκινητοβιομηχανίας στην προστασία του κλίματος, δηλαδή τα 120 γραμμάρια ανά χιλιόμετρο.

Αυτό για το οποίο θα πρέπει να διαπραγματευτούμε είναι το ερώτημα αν μπορούμε να επιτύχουμε κάτι τέτοιο μόνο μέσω της τεχνολογίας αυτοκινήτων ή αν θέλουμε να συμπεριλάβουμε εδώ π.χ. μια αναλογία βιοκαυσίμων. Πιστεύω ότι οπωσδήποτε μπορούμε να το συζητήσουμε αυτό στο Κοινοβούλιο, την Επιτροπή και το Συμβούλιο, όμως δεν θα πρέπει να αφήσουμε την παραμικρή αμφιβολία για το ότι ο τελικός στόχος για ολόκληρη την ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία θα είναι τα 120 γραμμάρια.

Δεύτερον, θα πρέπει να φροντίσουμε να κινηθούν όλοι προς αυτόν τον στόχο, δηλαδή να αφορά εξ ίσου τα μεγάλα, τα μεσαία και τα μικρά οχήματα. Χρειάζεται δηλαδή σαφής ανάπτυξη των ανανεώσιμων ενεργειών. Εξ ονόματος του Συμβουλίου, αλλά και προσωπικά, συνηγορώ επίσης θερμά υπέρ του να εμμείνουμε στον κοινό στόχο για κάλυψη του 20% των βασικών αναγκών της ΕΕ σε ενέργεια από ανανεώσιμες ενέργειες και να αποδείξουμε ότι έτσι μπορούμε να κατακτήσουμε την κορυφαία θέση στον τομέα της τεχνολογίας. Πίσω από αυτούς τους φιλόδοξους στόχους της προστασίας του κλίματος κρύβονται και γιγαντιαίες προοπτικές ανάπτυξης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, για τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την εκπαίδευση.

Τελικά, το ερώτημα είναι τι θα γίνει η Ευρωπαϊκή Ένωση όταν η Κίνα θα είναι το εργαστήρι του πλανήτη, η Ρωσία η αντλία πετρελαίου και η Βραζιλία το αγρόκτημά της; Τι θα είναι τότε η Ευρώπη; Πιστεύω ότι η Ευρώπη θα είναι οι μηχανικοί και οι τεχνικοί του κόσμου που θα ασχοληθούν με τις τεχνολογικές προκλήσεις και θα προσφέρουν λύσεις για να αντιμετωπίσουμε τόσο το θέμα της ενέργειας όσο και την αλλαγή του κλίματος. Τόσο κατά τις διεθνείς διαπραγματεύσεις για την αλλαγή του κλίματος όσο και στη διεθνή ενεργειακή πολιτική, πολλοί περιμένουν αυτές τις τεχνολογικές λύσεις. Η Ευρώπη είναι η περιφέρεια της καινοτομίας και πληροί όλες τις προϋποθέσεις για να δώσει αυτές τις απαντήσεις. Πιστεύω ότι οι προτάσεις της Επιτροπής για τα ζητήματα της απόδοσης, των στόχων για την προστασία του κλίματος και το σχέδιο δράσης για την ενέργεια πληρούν όλες τις προϋποθέσεις για την αντιμετώπιση αυτής της πρόκλησης.

(Χειροκροτήματα)

  Peter Liese, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE. – (DE) Κυρία Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κύριε Προεδρεύων του Συμβουλίου, κυρίες και κύριοι, η πρόσβαση στην ενέργεια και η αντιμετώπιση της αλλαγής του κλίματος είναι οι δύο μεγάλες προκλήσεις για την ανθρωπότητα τον 21ο αιώνα. Αυτό δεν το λέω εγώ, αλλά το είπε πριν από δύο εβδομάδες στο Σώμα η πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Καγκελάριος Μέρκελ και, ως εκ τούτου, είναι οπωσδήποτε συνεπές να συμπεριλάβουν η Επιτροπή και η Προεδρία του Συμβουλίου την αντιμετώπιση της αλλαγής του κλίματος στο πρόγραμμα εργασίας τους.

Ωστόσο, εξ ίσου σημαντικό είναι τα λόγια να γίνουν πράξεις. Η έκθεση Stern κατέστησε σαφές ότι οι οικονομικές ζημίες από την ανεξέλεγκτη αλλαγή του κλίματος είναι από οικονομική σκοπιά συγκρίσιμες μόνο με εκείνες του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Στην εκλογική μου περιφέρεια έχουμε ένα πολύ συγκεκριμένο παράδειγμα που συζητείται από τους πολίτες. Βιώσαμε τη θύελλα «Κύριλλος» και χιλιάδες άνθρωποι υπέστησαν σοβαρές ζημίες, καθώς η εκλογική μου περιφέρεια ήταν στο επίκεντρο αυτής της θύελλας. Δεν μπορεί βέβαια κανείς να αποδίδει την κάθε θύελλα στην αλλαγή του κλίματος, οι ερευνητές όμως λένε με μεγάλη βεβαιότητα ότι η συσσώρευση ακραίων μετεωρολογικών φαινομένων δεν μπορεί πλέον να αγνοηθεί.

Γι’ αυτό πρέπει να επιδιώξουμε τη μείωση των εκπομπών κατά 30% μέχρι το 2020. Πρέπει να κάνουμε τα πάντα για αυτό. Όπως πολλοί άλλοι συνάδελφοι, πιστεύω και εγώ ότι η συζήτηση για το 20% προκάλεσε, τουλάχιστον, σύγχυση. Δημιουργήθηκε η εντύπωση ότι δεν θα δινόταν μεγάλη σημασία σε αυτό το 20%, αλλά ακριβώς αυτό θα έπρεπε να κάνουμε – να το πάρουμε σοβαρά.

Επίσης, τώρα έχουμε την ευκαιρία να επιβάλουμε την ανάληψη δράσης σε διεθνές επίπεδο, γιατί για παράδειγμα στις ΗΠΑ μετά την «Κατρίνα» η συζήτηση έχει υποστεί ουσιαστική αλλαγή. Μετά τις εξελίξεις των τελευταίων μηνών, η πιθανότητα να κάνουμε κάτι μαζί με τις ΗΠΑ έχει γίνει πολύ μεγαλύτερη από ό,τι στο παρελθόν. Γι’ αυτό δεν είναι ρεαλιστικό να θεωρούμε δεδομένο ότι θα αποτύχουμε· αντίθετα, πρέπει να κάνουμε τα πάντα προκειμένου να επιτύχουμε πραγματικά τη σύναψη μιας διεθνούς συμφωνίας.

Είναι θετικό ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προετοιμάζει μια απάντηση στη δήλωση της Επιτροπής, είναι όμως επίσης θετικό ότι δεν θα ψηφίσουμε ήδη αύριο για αυτό, γιατί έχουμε βέβαια ένα ψήφισμα της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων που περιέχει πολλά σωστά πράγματα, αλλά πρέπει ακόμα να το επεξεργαστούμε προκειμένου να μπορέσουμε να δώσουμε –σε συμφωνία και με τις άλλες επιτροπές– μια πολύ σαφή απάντηση στο Στρασβούργο.

Για παράδειγμα, είμαι της γνώμης ότι η πυρηνική ενέργεια δεν αντιμετωπίζεται καθόλου αντικειμενικά και σωστά στο ψήφισμα της Επιτροπής Περιβάλλοντος. Δεν είναι το κατάλληλο, και πρέπει να διορθώσουμε ορισμένα πράγματα, πρέπει όμως επίσης να δώσουμε ένα σαφές μήνυμα για περισσότερη προστασία του κλίματος. Σύμφωνα με μια δημοσκόπηση, αυτό περιμένει από την ευρωπαϊκή πολιτική το 98% των ανθρώπων, και δεν πρέπει να τους απογοητεύσουμε.

  Guido Sacconi, εξ ονόματος της Ομάδας PSE. – (IT) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, ο κ. Liese είπε προ ολίγου ότι εχθές η Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων ενέκρινε ένα πολύ σημαντικό και εξαιρετικά λεπτομερές ψήφισμα. Εφόσον ο κ. Gabriel αναφέρθηκε σε αυτές τις λεπτομέρειες, δεν θα τις επαναλάβω. Θα προσπαθήσουμε στο Στρασβούργο να βελτιώσουμε ακόμη περισσότερο αυτό το ψήφισμα ενόψει του εαρινού Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Θα ήθελα, λοιπόν, να αφιερώσω τον λίγο χρόνο που έχω στη διάθεσή μου σε μια παρατήρηση από την παρέμβαση του κ. Gabriel, την οποία θεωρώ πολύ ορθή: το γεγονός δηλαδή ότι βρισκόμαστε ενώπιον μιας ιστορικής καμπής. Πιστεύω ότι το τρέχον και το προσεχές έτος, δηλαδή το 2007 και το 2008, θα δείξουν στην πράξη εάν, από πολιτικής απόψεως, μπορέσει να συντελεσθεί η επιτάχυνση και το ποιοτικό άλμα στο σοβαρό αυτό ζήτημα που απασχολεί την παγκόσμια κοινή γνώμη. Η κατάσταση αλλάζει, όχι μόνο λόγω των νέων στοιχείων που μας παρέχουν οι επιστήμονες από το Παρίσι, η ομάδα αξιολόγησης κλπ., αλλά και στη διεθνή πολιτική συζήτηση: για παράδειγμα, πέρα από τον Ατλαντικό άρχισε να αναπτύσσεται ή μπορεί να αναπτυχθεί ένα διαφορετικό είδος ευαισθητοποίησης.

Πιστεύω λοιπόν ότι, παρά τις συνεκτικές μας προσπάθειες στη θέσπιση κατάλληλης νομοθεσίας –εμπορία εκπομπών, συμπερίληψη της αεροπορίας, μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από τα αυτοκίνητα και όλα τα άλλα υπό θέσπιση μέτρα– πρέπει να κάνουμε ένα μεγάλο πολιτικό ποιοτικό άλμα και να δημιουργήσουμε μια ισχυρή συμμαχία μεταξύ των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων, προκειμένου να παρουσιασθούν όσο το δυνατόν ισχυρότερα στις διεθνείς διαπραγματεύσεις.

Ίσως και εμείς, ως Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, θα πρέπει να διεκπεραιώσουμε καλύτερα τον ρόλο μας –πρώτα από όλα ασφαλώς τον νομοθετικό– αλλά μπορούμε να υποστηρίξουμε τις διαπραγματεύσεις της Επιτροπής και του Συμβουλίου προτείνοντας ίσως μια μεγάλη παγκόσμια συμμαχία κοινοβουλίων, προκειμένου να καταστεί ο αγώνας κατά της υπερθέρμανσης του πλανήτη μια πραγματική προτεραιότητα, όπως απαιτούν οι συμπολίτες μας.

  Graham Watson, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (EN) Κυρία Πρόεδρε, η Ομάδα μου χαιρετίζει την πρόσφατη εστίαση της Επιτροπής στην ενεργειακή πολιτική και την αλλαγή του κλίματος, με την πρότασή της για τη βιομάζα τον Δεκέμβριο του 2005, τις προτάσεις της σχετικά με την κατάσταση αναμονής στις ηλεκτρονικές συσκευές τον Σεπτέμβριο του 2006, την ενεργειακή της πολιτική αυτόν τον μήνα και τη σημερινή ανακοίνωση σχετικά με μια οδηγία για την ποιότητα των καυσίμων. Θεωρούμε ότι, συνολικά, αυτά τα μέτρα συνιστούν μια φιλόδοξη αλλά όχι ανέφικτη πολιτική. Μια τέτοια πολιτική είναι αναγκαία προκειμένου η Ένωση και τα κράτη μέλη της να ανταποκριθούν στις ευθύνες τους έναντι των πολιτών, ώστε να επιτύχουμε τον ασφαλή ενεργειακό εφοδιασμό μας στο μέλλον και να πείσουμε και άλλες χώρες να ακολουθήσουν το παράδειγμά μας.

Αν είχαμε εισακούσει τις προειδοποιήσεις των καλιφορνέζων επιστημόνων περί τα τέλη της δεκαετίας του 1970, θα είχαμε ίσως αποτρέψει την αλλαγή του κλίματος. Τώρα μπορούμε να ελπίζουμε μόνο ότι θα καταφέρουμε να την περιορίσουμε. Για τον λόγο αυτόν, οι Φιλελεύθεροι και οι Δημοκράτες εκφράζουν τη λύπη τους για τις εκκλήσεις των γερμανών αυτοκινητοβιομηχάνων στην Bild Zeitung και για τις προσπάθειες ορισμένων μελών της Επιτροπής να μειώσουν τους στόχους για τις εκπομπές.

(Χειροκροτήματα)

Αν οι Ιάπωνες είναι σε θέση να κατασκευάζουν υβριδικά αυτοκίνητα, αν οι Γάλοι και οι Ιταλοί μπορούν να παράγουν οχήματα πολύ πιο αποδοτικά, γιατί δεν μπορούν να πράξουν το ίδιο και άλλοι;

Δεν επικαλούμαι συχνά τον Κόνραντ Αντενάουερ σε αυτό το Σώμα –το αφήνω στους συναδέλφους μου της Δεξιάς– όμως ήταν πολύ εύστοχη η δήλωσή του ότι «Ο Θεός έβαλε όρια στη λογική του ανθρώπου. Όχι, όμως, και στην ανοησία του».

(Γέλια και χειροκροτήματα)

Δεν θα μπορέσουμε να επιτύχουμε τους στόχους μας αν οι πολίτες μας δεν αναγνωρίσουν την ύπαρξη του προβλήματος προκειμένου να αρχίσουν να αλλάζουν τις συνήθειές τους. Χρειαζόμαστε πραγματικά ηλεκτρικές ξυριστικές μηχανές ή ηλεκτρικά σίδερα για το κατσάρωμα των μαλλιών; Χρειαζόμαστε πραγματικά αυτοκίνητα τα οποία επιταχύνουν από τα 0 έως τα 100 χιλιόμετρα ανά ώρα σε λιγότερο από έξι δευτερόλεπτα, αν αυτό πρόκειται να καταστρέψει τον πλανήτη μας σε λιγότερο από έξι δεκαετίες; Οι αυτοκινητοβιομήχανοι υπερηφανεύονται ότι τα αυτοκίνητά τους μπορούν να κινηθούν με 240 χιλιόμετρα ανά ώρα. Αυτό μπορεί να είναι αλήθεια, όμως εκπέμπουν 360 γραμμάρια CO2 για κάθε χιλιόμετρο. Θέτοντας τέρμα σε όλα αυτά δεν πλήττουμε τις θέσεις απασχόλησης. Σύμφωνα με μελέτη της βελγικής κυβέρνησης η οποία πραγματοποιήθηκε πέρυσι, η μείωση των εκπομπών του CO2 δεν έχει επίπτωση στον αριθμό των θέσεων απασχόλησης, διότι δημιουργούνται νέες θέσεις απασχόλησης σε νέους τομείς τεχνολογιών αιχμής.

Νέοι τρόποι σκέψης δεν απαιτούνται μόνο στα θέματα που άπτονται του κλίματος: πρέπει να θρέψουμε έναν ταχύτατα αυξανόμενο παγκόσμιο πληθυσμό και να βελτιώσουμε τις συνθήκες διαβίωσης, έτσι ώστε να σταθεροποιηθεί ο πληθυσμός του πλανήτη. Υπάρχουν πολλοί τρόποι με τους οποίους μπορούμε να το επιτύχουμε – καλλιεργώντας σόγια, λόγου χάρη, η οποία έχει την ίδια θρεπτική αξία με το βόειο κρέας, ενώ η παραγωγή της απαιτεί λιγότερο από το 1% της ενέργειας που απαιτεί η παραγωγή βοείου κρέατος.

Η δημοκρατία δεν μπορεί πλέον να λειτουργεί ως σύστημα διαχείρισης κρίσεων, στο οποίο τα σοβαρά προβλήματα παραμένουν άλυτα μέχρις ότου εκδηλωθεί η κρίση. Όταν διακυβεύεται ο βιοπορισμός των ανθρώπων και η βιωσιμότητα της ζωής στον πλανήτη, χρειαζόμαστε μια συγκροτημένη, ενεργή προσέγγιση στις πολιτικές μας, όπως αυτή που μας πρότεινε σήμερα η Προεδρία του Συμβουλίου. Δεν είναι εύκολο να αλλάξουν οι πολίτες τις συνήθειές τους. Στις προτάσεις της Επιτροπής δεν δίνεται αρκετή έμφαση στη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας, η οποία είναι επιβεβλημένη.

Ο Χ. Τζ. Ουέλς είχε πει ότι «η ανθρώπινη ιστορία γίνεται ολοένα και περισσότερο ένας αγώνας ανάμεσα στην παιδεία και την καταστροφή». Αν η Επιτροπή υιοθετήσει αυτούς τους στόχους, αν θέσει τα κράτη μέλη ενώπιον των προκλήσεων αντί να προσφεύγει σε αυτά για τη λήψη αποφάσεων, υπάρχουν ακόμη ελπίδες να κερδίσει η Ένωση τη μεγαλύτερη στήριξη των συμπολιτών μας.

(Χειροκροτήματα)

  Seán Ó Neachtain, εξ ονόματος της Ομάδας UEN. – (GA) A Uachtaráin, tá dualgas ar an Aontas Eorpach a bheith ina gceannródaithe agus dul i ngleic leis na fadhbanna a chothaíonn athrú aeráide. I measc na gcéimeanna a chaithfear a chur i bhfeidhm, tá siad seo a leanas: Úsáid Fuinnimh Inmharthana Inathnuaite a mhéadú san Eoraip; Laghdú 20% ar a laghad a dhéanamh ar sceitheadh CO2 san Eoraip; Barántas a thabhairt go mbeidh muide san Eoraip i bhfad níos éifeachtaí ó thaobh ídiú fuinnimh de. Tá muid ag cur an iomarca fuinnimh amú inár dtithe agus inár gcomhlachtaí ó lá go lá.

Caithfidh an tAontas Eorpach chuile fhóram idirnáisiúnta a úsáid chun a chinntiú go dtabharfaidh tíortha uile an domhain mhóir tacaíocht dár n-iarrachtaí. Caithfear ceannasaíocht a ghlacadh ar an bhfadhb seo láithreach. Tá seacht mBallstát is fiche san Aontas Eorpach anois, rud a thugann ról lárnach, tábhachtach dúinn inár gcath in aghaidh athrú aeráide. Tá deireadh le briathra, caithfear gníomhú. Agus mar fhocal scoir, tá ról againne uile san fhadhb seo a réiteach. Caithfidh muid athruithe nósmhaireachta a chur i bhfeidhm sa bhaile agus inár dtithe féin agus mar a deireann muid sa nGaeilge: 'Ní hé lá na gaoithe lá na scolb'. Tá brón orm faoin mbriseadh isteach sin a tharla níos túisce.

  Rebecca Harms, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (DE) Κυρία Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κύριε Υπουργέ, κυρίες και κύριοι, δεν ακούσατε όλοι την εντυπωσιακή ομιλία της Προεδρίας του Συμβουλίου για την αλλαγή του κλίματος, όμως έχετε ήδη ακούσει πολλές τέτοιες ομιλίες, όπως και εγώ, και επειδή ο παλιός μου φίλος και πρώην συνάδελφος στην τοπική πολιτική κ. Gabriel αγαπά τα ξεκάθαρα λόγια, θα πω μόνο το εξής: αν τα λόγια μπορούσαν να σταματήσουν την αλλαγή του κλίματος, τότε ασφαλώς δεν θα είχαμε πια πρόβλημα. Όμως, θα ήθελα να πω και στον κ. Gabriel και στον Επίτροπο ότι πρέπει να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση αυτή με έργα και όχι με λόγια.

Οι προτάσεις της Επιτροπής που αφορούν τη δέσμη για την ενέργεια δεν είναι προβληματικές μόνο εξαιτίας του στόχου του 20% και των ακροβατισμών σχετικά με το αρχικά μονόπλευρο 20% που ίσως μετά να γίνει 30% σε διεθνές επίπεδο, αλλά και επειδή τα μέσα που θα θεσπιστούν σε αυτήν την ενεργειακή δέσμη είναι γενικά πολύ αδύναμα. Εγώ αμφιβάλλω αν τα μέσα αυτά είναι γενικά ικανά να επιτύχουν μείωση του CO2 κατά 20%.

Σε αυτή τη δέσμη, πολλά είναι λανθασμένα και λίγα σωστά, κύριε Gabriel. Για παράδειγμα, δεν υπάρχει αρκετή ενεργειακή απόδοση και εξοικονόμηση ενέργειας, ούτε αρκετές ανανεώσιμες ενέργειες, ενώ υπάρχει πολύς άνθρακας και ορυκτές πηγές ενέργειας, και η αισιόδοξη αντιμετώπιση της πυρηνικής ενέργειας που περιλαμβάνει δεν δικαιολογείται πια σήμερα, ειδικά μάλιστα αν παρατηρήσει κανείς την οικονομική καταστροφή που συμβαίνει τώρα στην Areva στη Φινλανδία. Ακούγοντας τα νέα από τη Φινλανδία, κάθε πολέμιος της πυρηνικής ενέργειας χαίρεται γιατί η πυρηνική βιομηχανία καταστρέφει τον εαυτό της με τέτοιες εσφαλμένες επενδύσεις.

Πέρα από τα σωστά και τα λάθη, τις τελευταίες ημέρες έγινε εδώ κάτι που, κατά τη γνώμη μου, ξεπέρασε αυτά τα λάθος μέσα. Την ευθύνη για αυτό φέρει η γερμανική Προεδρία του Συμβουλίου. Η ορθή προσπάθεια του Επιτρόπου Δήμα να θεσπιστούν δεσμευτικοί στόχοι μείωσης του CO2 για την αυτοκινητοβιομηχανία, και μάλιστα στο επίπεδο που είχε εξαγγείλει εκούσια η ίδια η βιομηχανία, τορπιλίστηκε από τη Γερμανία, και μάλιστα όχι επειδή θεώρησε ότι κάνει κάτι για την αλλαγή του κλίματος ή για το μέλλον της αυτοκινητοβιομηχανίας, αλλά απλά για να προστατεύσει έναν μικρό τομέα της – αυτόν που ασχολείται με την παραγωγή μεγάλων πολυτελών αυτοκινήτων στη Γερμανία, και έτσι ξαφνικά δεν ενδιαφέρονται για την αλλαγή του κλίματος παρά μόνο για την Porsche!

(Η Πρόεδρος διακόπτει την ομιλήτρια)

  Francis Wurtz, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL. – (FR) Κυρία Πρόεδρε, χαίρομαι που διεξάγουμε αυτήν τη συζήτηση παράλληλα με τη συνεδρίαση της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Αλλαγή του Κλίματος, η οποία διεξάγεται στο Παρίσι και στα συμπεράσματα της οποίας προσβλέπουμε όλοι. Από αυτήν την άποψη, κυρία Πρόεδρε, θέλω να προτείνω να προσκαλέσουμε τον Δρ Pachauri, πρόεδρο της επιτροπής, η οποία περιλαμβάνει τους πλέον διακεκριμένους επιστήμονες σε αυτό το πεδίο, να παρευρεθεί σε μια δημόσια ακρόαση στο Σώμα. Είχα μια σύντομη συνάντηση μαζί του χθες στο Παρίσι και πιστεύω ότι οι εξηγήσεις και οι συστάσεις του θα ήταν εξαιρετικά χρήσιμες στον αγώνα που έχουμε μπροστά μας, αν θέλουμε να συμβάλουμε στην αντιμετώπιση αυτής της πρόκλησης για τον πολιτισμό.

Ποια είναι η τρέχουσα κατάσταση; Θα έλεγα προσωπικά ότι πρέπει να αποστείλουμε ένα μήνυμα στους πολίτες μας το οποίο να είναι ταυτόχρονα ευκρινές και παρακινητικό, ένα μήνυμα που θα αποτελείται από μία κακή είδηση και δύο καλές ειδήσεις. Η κακή είδηση είναι η τρέχουσα κατάσταση. Η κατάσταση έχει επιδεινωθεί ανά τον κόσμο τα τελευταία έξι χρόνια, και στην ΕΕ ξεκινήσαμε άσχημα όσον αφορά την εκπλήρωση των δεσμεύσεων μας δυνάμει του Πρωτοκόλλου του Κυότο, οι οποίες ήταν ήδη θλιβερά ανεπαρκείς. Αν επρόκειτο να συνεχίσουμε με αυτόν τον ρυθμό, θα επιφέραμε απαράδεκτη ζημιά στον πλανήτη όχι μόνο για τις μελλοντικές γενιές αλλά και για τη γενιά των παιδιών μας. Αυτή είναι η κακή είδηση, που είναι οπωσδήποτε κακή.

Ας πάω τώρα στην πρώτη καλή είδηση: είναι δυνατόν να αντιστραφεί η τάση.

(Απευθυνόμενος σε βουλευτές που μιλούν και δεν τον ακούν)

Κυρίες και κύριοι, αν το ζήτημα της αλλαγής του κλίματος σας ενδιαφέρει μόνο όταν είναι μπροστά τα μέσα ενημέρωσης, τότε λυπάμαι για λογαριασμό σας...

(Χειροκροτήματα)

…διότι πριν λίγο, όταν μιλούσαν για αυτό το Συμβούλιο και η Επιτροπή, σας μέτρησα, και δεν ήταν περισσότεροι από 50 βουλευτές στην Αίθουσα. Παρακαλώ μην έρχεστε μόνο για να ψηφίσετε χωρίς να γνωρίζετε το υπόβαθρο. Ελάτε να συμμετάσχετε στη συζήτηση, ή τουλάχιστον δείξτε κάποιον σεβασμό για εκείνους που μιλούν.

(Χειροκροτήματα)

Έχοντας αναφέρει τις κακές ειδήσεις, φτάνουμε στην πρώτη από τις καλές ειδήσεις που μπορούμε να εξαγγείλουμε στους πολίτες. Είναι δυνατόν να αντιστραφεί η τάση, αλλά αυτό θα απαιτούσε ομολογουμένως κάτι σαν επανάσταση. Οι στόχοι της μείωσης των εκπομπών είναι γνωστοί – μείωση 50% σε όλο τον κόσμο, και ως εκ τούτου 75% στις χώρες μας, μέχρι το 2050. Η επίτευξη των στόχων αυτών προϋποθέτει όχι μόνο σημαντικές αυξήσεις στις πηγές καθαρής ενέργειας, αλλά και μια νέα σχέση όσον αφορά την ενεργειακή απόδοση, η οποία θα περιλαμβάνει μια μαζική άνοδο στην ανάπτυξη σιδηροδρόμων και θαλάσσιων αρτηριών, την επιβολή, όπως ανέφεραν άλλοι ομιλητές, φιλόδοξων κανόνων κατά της ρύπανσης στους κατασκευαστές αυτοκινήτων, παρά την πίεση από την κ. Μέρκελ, τη μαζική κατασκευή σπιτιών που εξοικονομούν ενέργεια, την κατάρτιση στη χρήση τεχνολογιών αποδοτικότερων από πλευράς καυσίμων, το διεθνές εμπόριο που θα βασίζεται περισσότερο στη συνεργασία παρά στον ανταγωνισμό, μαζικές μακροπρόθεσμες επενδύσεις και την υιοθέτηση της έννοιας του κοινού καλού, με άλλα λόγια μια σειρά από σοβαρά εμπόδια για τη φιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση.

Στρέφομαι τώρα στη δεύτερη καλή είδηση, δηλαδή τη θεαματική αύξηση της ευαισθητοποίησης του κοινού για αυτά τα ζητήματα, μεταξύ άλλων στις Ηνωμένες Πολιτείες και στις αναδυόμενες χώρες. Αν δεν υπάρξει αυτό το θεμελιώδες στοιχείο, δεν υπάρχει καμία πιθανότητα αυτό το ιστορικό στοίχημα να αποδώσει οφέλη. Θέλω να προειδοποιήσω, ωστόσο: αμφιβάλω αν οι πολίτες θα δέχονταν μια μαθουλσιανική απάντηση στα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε. Η εγκατάλειψη της εμμονής με την οικονομική παραγωγικότητα δεν σημαίνει παρακώλυση της κοινωνικής ανάπτυξης. Η καταπολέμηση της αλλαγής του κλίματος δεν θα είναι μια ομαλή διαδικασία.

(Χειροκροτήματα από την αριστερά και το κέντρο)

  Πρόεδρος. – Κύριε Wurtz, σημείωσα την πρότασή σας για ανταλλαγή απόψεων στο Κοινοβούλιό μας με τους εμπειρογνώμονες που συζητούν το θέμα αυτές τις μέρες στο Παρίσι.

Η συζήτηση διακόπτεται λόγω της προγραμματισμένης ψηφοφορίας. Θα συνεχιστεί μετά την ψηφοφορία.

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. POETTERING
Προέδρου

  Martin Schulz (PSE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, δεν ξέρω ποιο άρθρο του Κανονισμού μπορώ να επικαλεστώ αυτήν τη στιγμή – σίγουρα εσείς θα βρείτε ένα άρθρο που με δικαιολογεί να τα λέω αυτά. Σας παρακαλώ ως νεοεκλεγέντα Πρόεδρο του Σώματος να ζητήσετε το εξής από την επιτροπή που θα ασχοληθεί με τη μεταρρύθμιση του τρόπου εργασίας του Σώματος: χρειαζόμαστε μια διαδικασία που θα εξασφαλίζει για τους ομιλητές μια πιο δίκαιη διαδικασία από τη σημερινή.

Όταν δεν υπάρχει διάλειμμα μεταξύ της συζήτησης και των ψηφοφοριών, τότε οι τελευταίοι ομιλητές του καταλόγου φθάνουν στην κατάσταση που μόλις βρέθηκε ο φίλος μου κ. Wurtz. Είναι εντελώς αδύνατον να μιλήσει κανείς σε μια Αίθουσα όπου εισρέουν εκατοντάδες βουλευτές που έχουν όλοι κάτι σημαντικό να συζητήσουν μεταξύ τους, και έτσι κανένας δεν ακούει τον ομιλητή. Αυτό είναι απλά απαράδεκτο. Σας παρακαλώ να φροντίσετε να υπάρχει ένα κενό ανάμεσα στο τέλος της συζήτησης και στην ψηφοφορία. Έτσι θα αποφύγουμε εξευτελιστικές καταστάσεις σαν αυτήν που μόλις είδαμε, δηλαδή να αγωνίζεται για να μιλήσει ο πρόεδρος μιας Ομάδας επειδή οι συνάδελφοι δεν ακούνε. Αυτό είναι απλά απαράδεκτο.

(Χειροκροτήματα)

  Πρόεδρος. Κύριε Schulz, δεν ξέρω βέβαια ποιο άρθρο του Κανονισμού επικαλείστε, όμως ασφαλώς έχετε δίκιο και αναμφίβολα θα υπάρχει ένα ανάλογο άρθρο. Ουσιαστικά συμφωνώ απόλυτα μαζί σας: χρειαζόμαστε ένα σύντομο διάλειμμα μεταξύ των αγορεύσεων και των ψηφοφοριών.

Κυρίες και κύριοι, ζητήθηκε τώρα να αρχίσουμε τις ψηφοφορίες την προγραμματισμένη ώρα, δηλαδή στις 17.30. Όμως, αν ζητήσουν τον λόγο και άλλοι συνάδελφοι, θα απομακρυνθούμε ακόμα περισσότερο από την ώρα των ψηφοφοριών, και γι’ αυτό σας παρακαλώ να ψηφίσετε τώρα. Αυτό θα γίνει πολύ γρήγορα και μετά θα μιλήσει ο κ. Gabriel, που έχει ακόμα μερικά λεπτά.

17. Ώρα των ψηφοφοριών

17.1. Διορισμοί στις κοινοβουλευτικές επιτροπές (ψηφοφορία): βλ. Συνοπτικά Πρακτικά

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. MOSCOVICI
Αντιπροέδρου

18. Αλλαγή του κλίματος (συνέχεια της συζήτησης)

  Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση για την αλλαγή του κλίματος.

  Johannes Blokland, εξ ονόματος της Ομάδας IND/DEM – (NL) Κύριε Πρόεδρε, θα προσπαθήσω ξανά. Καταρχάς, θέλω να συγχαρώ θερμά τον Επίτροπο Δήμα και τον Προεδρεύοντα του Συμβουλίου, κ. Gabriel, για τις προτάσεις τους και για τις εμπνευσμένες ομιλίες τους. Κυρίως χάρη στην εκστρατεία του Al Gore και την έκθεση του σερ Nicholas Stern, η αλλαγή του κλίματος βρέθηκε τους τελευταίους μήνες στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος. Αυτό σημαίνει ότι η περίοδος που διανύουμε είναι κατάλληλη για να σημειώσουμε ουσιαστική πρόοδο. Η Ευρώπη πρέπει όντως να αναλάβει ηγετικό ρόλο στη συζήτηση για το κλίμα και τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν. Αυτό που έχει τώρα σημασία είναι να εφαρμοστούν οι πρόσφατες προτάσεις της Επιτροπής όχι μόνο από την Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων, αλλά και από τους αρχηγούς κυβερνήσεων των κρατών μελών. Το πρόβλημα του κλίματος είναι τόσο εκτεταμένο ώστε θα χρειαστεί να παραμείνει στο επίκεντρο του ενδιαφέροντός μας για πολλές ακόμη δεκαετίες.

Δεδομένου ότι η αλλαγή του κλίματος, και ως εκ τούτου η υπερθέρμανση του πλανήτη, δεν μπορούν να επιβραδυνθούν εύκολα, μόνο η λήψη αυστηρών μέτρων θα επιφέρει ουσιαστικά αποτελέσματα. Ένα αναγκαίο μέτρο θα είναι η στροφή προς καύσιμα τα οποία δεν εκλύουν ανθρακούχες ενώσεις ή έχουν χαμηλή περιεκτικότητα σε άνθρακα. Ειδικότερα, αυτό σημαίνει ότι πρέπει να εγκαταλείψουμε τα ορυκτά καύσιμα. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει ήδη επισημάνει ότι, έως το 2020, η Ευρώπη πρέπει να έχει επιτύχει τη μείωση κατά 30% των εκπομπών CO2. Η Επιτροπή, ωστόσο, έχει προτείνει μείωση σε ποσοστό 20% προκειμένου να υπάρξουν περιθώρια διαπραγματεύσεων στην προσπάθεια επίτευξης διεθνούς συμφωνίας, η οποία θα οδηγήσει εν τέλει σε 30% μείωση των εκπομπών στην Ευρώπη. Καλώ τον Επίτροπο Δήμα να μας εξηγήσει γιατί θεωρεί ότι αυτή η τακτική θα αποφέρει αποτελέσματα.

Κύριε Πρόεδρε, σας παρακαλώ να μου δώσετε λίγο περισσότερο χρόνο, καθόσον δεν μπόρεσα να ακολουθήσω τον φυσικό ρυθμό ομιλίας μου.

  Luca Romagnoli, εξ ονόματος της Ομάδας ITS. – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, το ζήτημα της καταπολέμησης των κλιματικών αλλαγών αποτελεί κοινή επιθυμία αυτού του Σώματος και ασφαλώς της κοινής γνώμης. Επιτρέψτε μου, καταρχάς, ένα σχόλιο για να υπογραμμίσω την εντιμότητα που οφείλουμε να επιδείξουμε έναντι των λιγότερο ενημερωμένων για το ζήτημα πολιτών: ήτοι ότι, όταν μιλάμε για καταπολέμηση των κλιματικών αλλαγών, είναι σκόπιμο να επισημαίνουμε ότι αναφερόμαστε μόνο στην επιρροή του ανθρώπου και των δραστηριοτήτων του στο περιβάλλον, η οποία, όπως έχει αποδεχθεί επιστημονικά, είναι κατά πολύ μικρότερη σε σχέση με άλλους γεωφυσικούς και αστρονομικούς παράγοντες.

Ασφαλώς και είναι χρήσιμη μια ενεργειακή πολιτική που θα σέβεται όσο το δυνατόν περισσότερο το περιβάλλον, αλλά και θα εξασφαλίζει παράλληλα τον αναγκαίο ενεργειακό εφοδιασμό για την ανάπτυξή μας, κάτι που στην Ευρώπη, παρά τον μέγιστο βαθμό πολιτικής ανεξαρτησίας σε σχέση με τις μη ευρωπαϊκές χώρες, αποτελεί μέχρι στιγμής μακρινή προοπτική. Συμφωνώ, βεβαίως, με τους στόχους της μείωσης των εκπομπών, καθώς και με τις προσπάθειες για την ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Όλα αυτά είναι βεβαίως ορθά, όπως καλή φαίνεται και η ιδέα της ενθάρρυνσης για τη χρησιμοποίηση λιγότερο ρυπογόνων οχημάτων. Μήπως, όμως, καταλήξουμε όπως στην Ιταλία, όπου ο δημοσιονομικός νόμος για το 2007 ευνοεί όσους μπορούν να αγοράσουν νέα αυτοκίνητα και καταδικάζει ουσιαστικά στην ακινησία και σε δυσβάστακτα έξοδα τους λιγότερο εύπορους που δεν μπορούν να αλλάξουν αυτοκίνητο;

Τέλος, κυρίες και κύριοι, μολονότι –πιστέψτε με– δεν είμαι κινεζοφοβικός, αναρωτιέμαι και πάλι: τι νόημα έχουν όλες οι μονομερείς μας προσπάθειες για την αειφορία, όταν η Κίνα και οι ασιατικές τίγρεις της οικονομίας εκπέμπουν κάθε χρόνο στην ατμόσφαιρα ποσότητες αερίων που ευθύνονται για τη μεταβολή του κλίματος ίσες με αυτές που παράγονται από τις χώρες της ΕΕ σε δέκα έτη;

  Sigmar Gabriel, Προεδρεύων του Συμβουλίου. (DE) Κύριε Πρόεδρε, ζήτησα και πάλι τον λόγο για να αντιδράσω έντονα σε μια επίθεση της κ. Harms εναντίον της γερμανικής Προεδρίας του Συμβουλίου. Το θέμα ήταν ποια είναι η στάση της γερμανικής Προεδρίας του Συμβουλίου για τη συζήτηση που αφορά τη συμμετοχή της αυτοκινητοβιομηχανίας στην αλλαγή του κλίματος.

Πρώτον, κυρία Harms, η Προεδρία του Συμβουλίου δεν μπορεί να έχει ακόμα άποψη γιατί δεν υπάρχει ακόμα πρόταση της Επιτροπής και δεν έχουν γίνει ως τώρα διαβουλεύσεις στο Συμβούλιο. Εάν αναφέρεστε στη θέση της γερμανικής ομοσπονδιακής κυβέρνησης, κυρία Harms, σας παρακαλώ να λάβετε υπόψη τα εξής: πρώτον, η δήλωσή σας ότι η γερμανική ομοσπονδιακή κυβέρνηση είναι εναντίον μιας πρότασης νομοθετικού περιεχομένου και μιας πανευρωπαϊκής νομοθεσίας που θα θεσπίζει εκπομπή CO2 120 γραμμαρίων ανά χιλιόμετρο είναι εντελώς λανθασμένη. Η άποψη που επικρατεί στη γερμανική ομοσπονδιακή κυβέρνηση είναι ότι, εάν αποτύχει η αυτοδέσμευση της ευρωπαϊκής αυτοκινητοβιομηχανίας, ασφαλώς θα χρειαστεί μια ευρωπαϊκή νομοθεσία με σκοπό να επιβάλει τον στόχο της εκπομπής 120 γραμμαρίων CO2 ανά χιλιόμετρο. Δεύτερον, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση πιστεύει, ωστόσο, ότι...

(Διαμαρτυρίες)

…αφού η αυτοκινητοβιομηχανία της Ευρώπης έθεσε η ίδια αυτόν τον στόχο για το 2012, θα πρέπει να την πιστέψουμε. Και εδώ, η γερμανική κυβέρνηση δεν υιοθετεί αντίθετη θέση.

Δεύτερον, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση θεωρεί, ωστόσο, ότι αυτόν τον στόχο των 120 γραμμαρίων πρέπει να τον επιτύχουμε μαζί και με δύο τρόπους: αφενός, με τη βοήθεια της τεχνολογίας οχημάτων και, αφετέρου, με μερική πρόσμιξη βιοκαυσίμων.

(Διαμαρτυρίες)

Δεν καταλαβαίνω γιατί λέτε πως αυτό δεν θα λειτουργήσει. Θα πρέπει να το συζητήσουμε όταν έρθει η ώρα, το θέμα όμως είναι το εξής: θέλουμε –και σας παρακαλώ θερμά να κάνουμε μια ήρεμη συζήτηση– να δημιουργηθεί μέσω της ανάπτυξης της πρώτης γενιάς βιοκαυσίμων ένας ανταγωνισμός ανάμεσα σε τρόφιμα, ο οποίος όπως είδαμε στο μεταξύ είχε ως αποτέλεσμα στο Μεξικό να ακριβύνει κατά 60% το ψωμί από καλαμπόκι, η τροφή των πιο φτωχών, ή θέλουμε να επενδύσουμε στη δεύτερη γενιά βιοκαυσίμων, σε συνθετικά καύσιμα; Ναι ή όχι;

Αν το θέλουμε αυτό, πρέπει να αφυπνίσουμε το σχετικό ενδιαφέρον της οικονομίας της αγοράς. Φυσικά, και η αυτοκινητοβιομηχανία και η πετρελαϊκή βιομηχανία θα ενδιαφερθούν για την ανάπτυξη συνθετικών καυσίμων, που δεν θα επιτρέψουν την εμφάνιση αυτού του ανταγωνισμού ως προς τα τρόφιμα, εάν τους δώσουμε τη δυνατότητα να επιτύχουν μέρος του στόχου των 120 γραμμαρίων με τον συνυπολογισμό των βιοκαυσίμων. Ασφαλώς, θα πρέπει εδώ να γίνει αντιπαράθεση επί της ουσίας, όμως, κυρία Harms, μην κάνετε σαν να είχε αντίρρηση η ομοσπονδιακή κυβέρνηση για μια νομοθετική πρόταση με στόχο τα 120 γραμμάρια.

Τρίτον, ελπίζω ότι συμφωνούμε πως πρέπει να επιτύχουμε αυτόν τον στόχο ως μέσο όρο όλων των οχημάτων μέσω της μείωσης της κατανάλωσης και της εκπομπής CO2 όλων των οχημάτων με κινητήρα, από το μεγαλύτερο ως το μικρότερο. Αν πρόκειται να επιβάλουμε διά νόμου αυτό για το οποίο δεσμεύθηκε εθελοντικά η ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία, τότε θα πρέπει να το κάνουμε όπως προβλεπόταν, δηλαδή για όλες τις κατηγορίες οχημάτων, έτσι ώστε να επιτευχθεί ο μέσος όρος των 120 γραμμαρίων CO2 ανά χιλιόμετρο.

Το τέταρτό μου σχόλιο, κυρία Harms, είναι το εξής: εγώ πιστεύω ότι υπάρχουν δύο πράγματα που δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να κάνουμε. Ίσως να συμφωνούμε τουλάχιστον σε αυτό. Αυτή είναι άλλωστε και η θέση της ομοσπονδιακής κυβέρνησης. Είναι λάθος να συμπεριλάβουμε την αυτοκινητοβιομηχανία στην εμπορία δικαιωμάτων εκπομπής στην Ευρώπη, γιατί αυτό θα είχε ως επακόλουθο να γίνει ακόμα πιο περίπλοκη η εμπορία εκπομπών, που είναι ήδη πάρα πολύ περίπλοκη. Γι’ αυτό είναι σκόπιμο να γίνει αυτό εκτός του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής.

Εκτός τούτου, ίσως μπορούμε να συμφωνήσουμε ότι δεν πρέπει να ιδιωτικοποιήσουμε ένα καθήκον του μέλλοντος, δηλαδή τη μείωση της εκπομπής CO2, λέγοντας ότι αυτό εξαρτάται σε τελευταία ανάλυση από την οδική συμπεριφορά του κάθε οδηγού. Πρόκειται για μια τεχνολογική πρόκληση και θέλουμε να την αντιμετωπίσουμε με τεχνικά μέσα, με την τροποποίηση της τεχνολογίας οχημάτων και λαμβάνοντας υπόψη την ανάπτυξη συνθετικών βιοκαυσίμων και τον τρόπο πρόσμιξής τους.

Εάν η ερώτησή σας αφορούσε τη θέση της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, ελπίζω ότι η απάντηση που σας έδωσα τώρα είναι ικανοποιητική. Αν, όμως, η ερώτησή σας απευθυνόταν προς την ηγεσία της Προεδρίας του Συμβουλίου –εγώ αυτό κατάλαβα– τότε θα σας ήμουν ευγνώμων αν είχατε την ευγένεια να δώσετε την ευκαιρία στην Προεδρία του Συμβουλίου να διεξαγάγει τουλάχιστον μία γενική συζήτηση στο Συμβούλιο Περιβαλλοντικών Υποθέσεων. Αυτό, ωστόσο, μπορεί να γίνει μόνο αφού παρουσιάσει σχετική ανακοίνωση η Επιτροπή.

Πρέπει να πω ότι, αν η πρότασή σας σήμαινε ότι ζητάτε μια τέτοια ανακοίνωση για να μπορέσουμε να κάνουμε μια τέτοια γενική συζήτηση, αυτό θα ήταν και το μοναδικό μέρος της αγόρευσής σας με το οποίο θα συμφωνούσα.

(Χειροκροτήματα)

  Avril Doyle (PPE-DE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, άκουσα πολύ προσεκτικά όσα ανέφερε ο υπουργός κ. Gabriel, διότι, σύμφωνα με τα πρωτοσέλιδα στον σημερινό ιρλανδικό Τύπο: «η Γερμανία τάσσεται κατά των περιορισμών της ΕΕ στις εκπομπές καυσαερίων». Στις ίδιες εφημερίδες αναφέρεται ότι «η γερμανίδα Καγκελάριος Ανγκέλα Μέρκελ δεσμεύτηκε να καταπολεμήσει “με ακλόνητη αποφασιστικότητα” τα σχέδια θέσπισης γενικών ορίων στις εκπομπές CO2 από αυτοκίνητα…». Τα δύο λεπτά που έχω στη διάθεσή μου δεν μου επιτρέπουν να παραθέσω περισσότερα αποσπάσματα.

Πρέπει να βελτιώσετε πολύ τις δημόσιες σχέσεις σας, κύριε υπουργέ, αν ισχύουν αυτά που δηλώσατε εσείς και όχι τα όσα υποστηρίζει η γερμανική Προεδρία του Συμβουλίου. Άρετε, λοιπόν, τη σύγχυση που επικρατεί επί του παρόντος ως προς αυτό το θέμα, δεδομένου ιδίως ότι οι δηλώσεις της Καγκελαρίου Μέρκελ κατά την έναρξη της γερμανικής Προεδρίας ήταν θαυμάσιες και εξαιρετικά ενθαρρυντικές σε αυτόν τον τομέα, ενώ η ίδια έχει εγγυηθεί ότι το θέμα αυτό θα τεθεί σε κορυφαία θέση του προγράμματος εργασίας της διάσκεψης κορυφής του Μαρτίου.

Χρειαζόμαστε μεγαλύτερη πολιτική κυριότητα αυτής της συζήτησης. Το πραγματικό πρόβλημα είναι –και αυτό το απευθύνω μέσω του Προέδρου στον Επίτροπό μας, καθώς και στον κ. υπουργό– ότι έχουμε αφήσει το θέμα στα χέρια των υπαλλήλων και των διπλωματών μας. Πράγματι, το Ναϊρόμπι υπήρξε «βήμα προόδου» ως προς την προετοιμασία του εδάφους. Αυτό ακριβώς υποστηρίξατε. Ήταν όμως νηπιακό βήμα προόδου, ήταν ένα βασανιστικά αργό βήμα προόδου: αντιπροσωπεύει ελάχιστη βελτίωση σε σχέση με όσα συμφωνήθηκαν στο Μόντρεαλ.

Δεν έχει νόημα να συγκεντρωνόμαστε μία φορά τον χρόνο χιλιάδες άτομα από εκατοντάδες χώρες, να καταναλώνουμε άνθρακα για να μεταβούμε αεροπορικώς σε διάφορες τοποθεσίες προκειμένου να αντιπαρατεθούμε κυρίως σχετικά με το ποια θέματα πρέπει να περιλαμβάνει το πρόγραμμα των συζητήσεών μας, στη συνέχεια να φεύγουμε ξανά μετά από διάστημα έως και δύο εβδομάδων, μόνο και μόνο για να επανέλθουμε 12 μήνες αργότερα για να συνεχίσουμε την αντιπαράθεση σχετικά με το πρόγραμμα των συζητήσεων που είχαμε διακόψει 12 μήνες νωρίτερα! Αν όσα λέμε και όλες οι εκθέσεις οικονομολόγων, ΜΚΟ, περιβαλλοντολόγων και επιφανών επιστημόνων ισχύουν –και ισχύουν, καθώς το 99% της επιστημονικής κοινότητας συμφωνεί επ’ αυτού– οφείλουμε να επιδιώξουμε πολιτική κυριότητα στο ύψιστο δυνατό επίπεδο για την επίλυση του προβλήματος. Το θέμα πρέπει δηλαδή να εξετάζεται σε επίπεδο συνόδων κορυφής: όχι μόνο σε διασκέψεις κορυφής, αλλά και στις διασκέψεις των συμβαλλομένων μερών και τις συναντήσεις των μερών, καθώς και στο Ναϊρόμπι και οπουδήποτε αλλού συναντιόμαστε. Πρέπει να προωθήσουμε το θέμα σε επίπεδο πρωθυπουργών και αρχηγών κρατών καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, και όχι μόνο στην ετήσια συνεδρίαση της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για την Αλλαγή του Κλίματος ή στη συνεδρίαση των συμβαλλομένων μερών της συμφωνίας του Κυότο.

Χρειαζόμαστε πολιτική κυριότητα στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο. Προωθήστε, σας παρακαλώ, αυτούς τους στόχους.

  Dorette Corbey (PSE). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κύριε Gabriel, ευελπιστώ ειλικρινά ότι θα μπορέσουμε να συμφωνήσουμε στην πρόταση μείωσης των εκπομπών CO2 από τα αυτοκίνητα σε 120 χιλιοστόγραμμα και, επιπλέον, σε ακόμη μεγαλύτερη μείωση κατά τη χρήση των καυσίμων δεύτερης γενιάς. Απαιτείται επειγόντως η λήψη μέτρων, καθόσον πάρα πολλά άτομα ανησυχούν σοβαρά για την αλλαγή του κλίματος. Αύριο, τα Ηνωμένα Έθνη θα ανακοινώσουν ότι η θερμοκρασία της Γης αυξάνεται με ρυθμούς ταχύτερους από ό,τι υπολογίζαμε στο παρελθόν. Η Ευρώπη πρέπει να αναλάβει ηγετικό ρόλο στην προσπάθεια επίλυσης του προβλήματος. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να παραμείνουμε σταθεροί στον στόχο του 30% και να μην υπαναχωρήσουμε στο 20% εάν ο υπόλοιπος κόσμος επιλέξει να μην συμμετάσχει στην προσπάθεια. Το γεγονός ότι στηριζόμαστε σε άλλες χώρες σε αυτόν τον τομέα είναι πολύ απογοητευτικό, παρότι κατανοώ τους λόγους: καταρχάς, έχουμε ηθική υποχρέωση έναντι των υπολοίπων χωρών του κόσμου. Δεδομένου ότι έχουμε προκαλέσει την αλλαγή του κλίματος, πρέπει και να την αντιμετωπίσουμε. Δεύτερον, σύμφωνα με την έκθεση Stern, είναι πολύ πιο οικονομικό να εφαρμόσουμε μια αυστηρή πολιτική για το κλίμα παρά να καταβάλουμε αργότερα το κόστος της προσαρμογής στην υπερθέρμανση του πλανήτη. Η πολιτική για το κλίμα προσφέρει άφθονες ευκαιρίες ανάπτυξης της καινοτομίας και της απασχόλησης.

  Chris Davies (ALDE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, η Προεδρία έκανε μια πολύ καλή αρχή σε αυτό το θέμα. Δεν αμφιβάλλω καθόλου για τις δεσμεύσεις του κ. υπουργού, ενώ άκουσα με ιδιαίτερη ευχαρίστηση τις σκληρές δηλώσεις της Καγκελαρίου την περασμένη μόλις εβδομάδα. Η ρητορική, ωστόσο, πρέπει ασφαλώς να συνάδει με την πραγματικότητα, και η Γερμανία αντιμετωπίζει ένα πρόβλημα. Αντιμετωπίζει, πρωτίστως, το πρόβλημα του εθνικού σχεδίου κατανομής. Αντιλαμβάνομαι ότι υπάρχει πρόβλημα διαφορετικών ερμηνειών μεταξύ της Προεδρίας και της Επιτροπής, όμως με τον έναν ή τον άλλο τρόπο δεν βοηθάει το γεγονός ότι δεν έχετε εγκρίνει εθνικό σχέδιο κατανομής ενώ ηγείστε της ΕΕ. Γι’ αυτό, κύριε υπουργέ, διευθετήστε, σας παρακαλώ, αυτό το ζήτημα.

Υπάρχει, βεβαίως, σήμερα και το θέμα της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας και της ρητορικής που αναπτύσσεται σε διάφορα έγγραφα. Μόλις ήρθα –και θα επιστρέψω στη συνέχεια– από μια ακρόαση, της οποίας προεδρεύω, σχετικά με τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από τα οχήματα. Το σαφές μήνυμα πολλών από τους εμπειρογνώμονες που έλαβαν τον λόγο είναι ότι ο στόχος των 120 γραμμαρίων ανά χιλιόμετρο είναι απολύτως εφικτός στο πλαίσιο του πενταετούς χρονοδιαγράμματος που συζητούμε, με κόστος χιλίων ευρώ: αυτή είναι η εκτίμηση πολλών από αυτούς τους εμπειρογνώμονες για το θέμα αυτό. Πρόκειται δε για χίλια ευρώ τα οποία θα αποσβέσει πολύ γρήγορα ο ιδιοκτήτης του οχήματος λόγω της εξοικονόμησης καυσίμου και της μείωσης του κόστους στο πρατήριο.

Σας ερωτώ, πόσο συχνά σε συζητήσεις για το περιβάλλον ακούμε τη βιομηχανία να μας λέει «αυτό είναι αδύνατον, αν λάβετε αυτό το μέτρο θα προκαλέσετε το τέλος της βιομηχανίας μας, Ευρωπαϊκή Ένωση· η λήψη αυτού του μέτρου θα απαιτήσει τεράστιο κόστος, Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο»; Πολύ συχνά θεσπίζουμε τη σχετική νομοθεσία και με κάποιο τρόπο τα προβλήματα αποτρέπονται, η βιομηχανία τα ξεπερνά και γινόμαστε ακόμη πιο ανταγωνιστικοί, ενώ η θέση μας στον κόσμο ενισχύεται. Υποπτεύομαι ότι το ίδιο ακριβώς θα συμβεί και αυτήν τη φορά. Η βιομηχανία υπερβάλλει, όπως πάντα.

Συζητάμε για την αντιμετώπιση του θέματος της αλλαγής του κλίματος. Αν λάβουμε υπόψη το πραγματικό κόστος ενός αυτοκινήτου, το οποίο έχει μειωθεί σημαντικότατα τα τελευταία 20 ή 30 χρόνια, και δεχτούμε ότι για να μειώσουμε τις εκπομπές κατά 25% το κόστος θα αυξηθεί κατά χίλια ευρώ, γεγονός που σημαίνει ότι το πραγματικό κόστος του αυτοκινήτου θα παραμείνει μειωμένο σε σύγκριση με τις τιμές πριν από τριάντα χρόνια, δεν μπορούμε να αντεπεξέλθουμε σε ένα τέτοιο κόστος; Πώς θα μπορέσουμε να κοιτάξουμε τα παιδιά μας στα μάτια και να τους πούμε ότι δεν ήμασταν διατεθειμένοι να καταβάλουμε λίγο μεγαλύτερο κόστος για να επιτύχουμε ένα τόσο σημαντικό αποτέλεσμα;

(Χειροκροτήματα)

  Claude Turmes (Verts/ALE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, πιστεύω ότι θα πρέπει να συνεχίσουμε αυτήν τη συζήτηση για τα αυτοκίνητα γιατί δείχνει ακριβώς αυτό το χάσμα ανάμεσα στα λόγια και τα έργα. Κύριε Gabriel, η πρότασή σας να συνδυάσουμε την πρόσμιξη βιοκαυσίμων και τη απαίτηση για την απόδοση των αυτοκινήτων συσκοτίζει το θέμα, γιατί ακόμα και αν κάποιος πουλάει ένα αυτοκίνητο που μπορεί να κινηθεί με βιοκαύσιμα, δεν μπορεί να είναι βέβαιος ότι μετά ο πελάτης θα τα χρησιμοποιήσει πραγματικά. Με το σύστημα που προτείνετε, δηλαδή, δεν είναι καθόλου σαφές πώς θα μετράται η εκπομπή, και αυτό δημιουργεί τεράστια προβλήματα.

Μιλάτε για εκπομπή 120 γραμμαρίων CO2 ανά χιλιόμετρο, βασικά όμως θέλετε το ίδιο με τους κατασκευαστές αυτοκινήτων, δηλαδή 130 ή 140 γραμμάρια. Αυτό δεν θα ήταν ένα μοιραίο βήμα μόνο για την Ευρώπη, αλλά για ολόκληρο τον κόσμο, γιατί πρέπει να φθάσουμε τα 60 - 100 γραμμάρια το αργότερο έως το 2020. Συνεπώς, τα 120 γραμμάρια δεν μπορεί παρά να είναι ένα ενδιάμεσο στάδιο. Σας ευχαριστώ για τις διευκρινίσεις σας. Ελπίζω η κ. Μέρκελ και ο κ. Glos να έχουν την ίδια άποψη, γιατί αυτό δεν φάνηκε ξεκάθαρα από τον Τύπο τις τελευταίες ημέρες. Δεν είμαι βέβαια Γερμανός, όμως πάντα θεωρούσα τη Γερμανία έναν από τους μεγάλους ηγέτες, γιατί οι πολίτες της Γερμανίας θεωρούν πρώτη προτεραιότητα την προστασία του περιβάλλοντος και του κλίματος. Είναι μεγάλη ντροπή για μια γερμανική Προεδρία που έθεσε ως στόχο να προσφέρει πολλά στην προστασία του κλίματος να υποκύπτει την πρώτη φορά που η οικονομία υφίσταται την ελάχιστη πίεση.

  Δημήτριος Παπαδημούλης (GUE/NGL). – Κύριε Πρόεδρε, οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου εδώ και χρόνια. Δεν μιλούμε για έναν μελλοντικό κίνδυνο αλλά για μια παρούσα απειλή. Γι’ αυτό δεν αρκούν οι φιλόδοξες εξαγγελίες. Απαιτούνται συγκεκριμένα μέτρα με απτά και μετρήσιμα αποτελέσματα. Το παράδειγμα με τα αυτοκίνητα είναι χαρακτηριστικό. Μόλις η γενική εξαγγελία πάει να γίνει συγκεκριμένο μέτρο, αμέσως αντιδρούν τα λόμπι. Η άποψή μου είναι, ότι οι ζωές όλων μας και των παιδιών μας ζυγίζουν και μετρούν περισσότερο από τα συμφέροντα της αυτοκινητοβιομηχανίας.

Χρειαζόμαστε συγκεκριμένα μέτρα όπως μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, ενίσχυση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, καθαρά καύσιμα, νέες καθαρότερες τεχνολογίες. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητά από την Επιτροπή και το Συμβούλιο να θέσουν πιο φιλόδοξους στόχους και, κυρίως, να τους πραγματοποιήσουν. Χρειάζεται να αλλάξουν πολλά στον τρόπο που ζούμε και καταναλώνουμε. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να τεθεί στην πρωτοπορία για τη διαμόρφωση μιας μεγάλης παγκόσμιας συμμαχίας. Το Πρωτόκολλο του Κιότο, που ορισμένοι ακόμη αρνούνται να υιοθετήσουν, δεν αρκεί πλέον.

  Derek Roland Clark (IND/DEM). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, το θέμα αυτό περιπλέκεται από μισές αλήθειες και παραπλανητικές δηλώσεις οι οποίες θέτουν υπό αμφισβήτηση το σύνολο του θέματος και εγείρουν περισσότερα ερωτήματα χωρίς να δίνουν αντίστοιχες απαντήσεις. Για παράδειγμα, γιατί, έξω από αυτήν την Αίθουσα τουλάχιστον, γίνεται συνεχής αναφορά σε ανθρακούχες εκπομπές; Ο άνθρακας είναι ένα μαύρο στερεό· είναι αιθάλη ή γραφίτης ή διαμάντια. Θα έπρεπε να γίνεται λόγος για διοξείδιο του άνθρακα το οποίο, παρεμπιπτόντως, δεν είναι ρύπος αλλά φυσικό συστατικό της ατμόσφαιρας. Γιατί ο διευθυντής μιας περιβαλλοντικής υπηρεσίας του Ηνωμένου Βασιλείου μου είπε ότι δεν μπορούσαν να συνδυάσουν την υπερθέρμανση του πλανήτη με την αλλαγή του κλίματος; Αν η υπερθέρμανση του πλανήτη οφείλεται στο CO2 και στο φαινόμενο του θερμοκηπίου, και όχι σε διακυμάνσεις της ηλιακής δραστηριότητας, γιατί ο ίδιος διευθυντής δεν ήταν σε θέση να μου διευκρινίσει αν το φαινόμενο του θερμοκηπίου αυξάνεται με ρυθμό ανάλογο της αύξησης της ποσότητας του CO2 ή αν αυξάνεται περισσότερο για την ίδια ποσότητα CO2 –εκθετική συνάρτηση– ή με μειούμενο ρυθμό, κάτι που θα οδηγούσε σε σταδιακή επιβράδυνση και στάση μετά από κάποιο χρονικό διάστημα.

Γιατί η γραφική παράσταση για την υπερθέρμανση του πλανήτη στην έκθεση Stern έχει τη μορφή μπαστουνιού του χόκεϊ –σταδιακή αύξηση σε μια περίοδο 2 000 ετών– όταν στην πραγματικότητα το κλίμα τον 14ο και 15ο αιώνα ήταν θερμότερο από ό,τι σήμερα; Γιατί οι Φίλοι της Γης ισχυρίζονται ότι η καύση απορριμμάτων για την παραγωγή ηλεκτρισμού παράγει περισσότερο CO2 από ό,τι οι συμβατικές γεννήτριες φυσικού αερίου όταν ουσιαστικά κατά μεγάλο μέρος τους τα απορρίμματα είναι βιοκαύσιμα και, ως εκ τούτου, ουδέτερα ως προς τον άνθρακα; Αγνοούν το γεγονός ότι τα απορρίμματα που θάβονται σε χωματερές παράγουν μεθάνιο, το οποίο είναι 12 φορές πιο ισχυρό αέριο θερμοκηπίου από το CO2.

Τέλος, γιατί ο Πρόεδρος της Επιτροπής οδηγεί αυτοκίνητο το οποίο παράγει 1,6 φορές περισσότερο CO2 ανά χιλιόμετρο σε σύγκριση με ένα συνηθισμένο αυτοκίνητο όπως αυτό που οδηγώ εγώ;

  Jana Bobošíková (NI). – (CS) Κύριε Πρόεδρε, ορισμένοι εμπειρογνώμονες υποστηρίζουν ότι, εκτός από εικασίες οι οποίες στηρίζονται σε βραχυπρόθεσμες προειδοποιήσεις, δεν υπάρχουν αδιαμφισβήτητα επιστημονικά στοιχεία τα οποία να αποδεικνύουν ότι τα αέρια του θερμοκηπίου που οφείλονται στη βιομηχανική ανάπτυξη αποτελούν την αιτία της αλλαγής του κλίματος. Η αλλαγή του κλίματος είναι μια διαδικασία εκατομμυρίων ετών και το κλίμα θα συνεχίσει, ασφαλώς, να αλλάζει. Συνεπώς, δεν συμμερίζομαι την άποψη ότι οι άνθρωποι μπορούν να αλλάξουν την ιστορία του πλανήτη με τις καθημερινές τους δραστηριότητες. Αυτή η άποψη είναι, κατά τη γνώμη μου, αλαζονικά ανθρωποκεντρική.

Η μέριμνα για τον πλανήτη δεν έχει καμία σχέση με την εμπορία εκπομπών, τη θέσπιση αυστηρότερων προτύπων, την εφαρμογή νέας νομοθεσίας ή τις μαζικές επενδύσεις με σκοπό τη μείωση των εκπομπών από υπάρχουσες πηγές ενέργειας. Μια πολύ πιο εύλογη μέθοδος θα ήταν να επενδύσουμε στην ανάπτυξη νέων πηγών ενέργειας και στην πυρηνική ενέργεια. Είμαι πεπεισμένη ότι η σημερινή στενόμυαλη, αντιπυρηνική προσέγγιση του θέματος της υπερθέρμανσης του πλανήτη θα μας οδηγήσει, με το πρόσχημα της καταπολέμησης των αερίων του θερμοκηπίου, σε ένα αδιέξοδο το οποίο θα περιορίζει τόσο τα εισοδήματα όσο και τις ελευθερίες μας. Μια τέτοια προσέγγιση δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να θεωρηθεί ότι προστατεύει τον πλανήτη και τα συμφέροντα των παιδιών μας.

  Françoise Grossetête (PPE-DE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, έχουμε ενώπιόν μας μια τετραπλή πρόκληση: καταρχάς, υπάρχει η αλλαγή του κλίματος καθαυτή και η επιθυμία του κοινού να την αντιμετωπίσουμε· δεύτερον, η διεθνής ανάμιξη στην καταπολέμηση της αλλαγής του κλίματος· τρίτον, η καινοτομία που απαιτείται για μια αλλαγή στις μεθόδους παραγωγής και τη χρήση της ενέργειας· και τέλος, η προσαρμογή των χωρών μας στις αναπόφευκτες συνέπειες της αλλαγής του κλίματος.

Μπαίνει κανείς στον πειρασμό να ρωτήσει: τι περιμένει η Ευρώπη για να δρομολογήσει κανονικά τη συζήτηση για την πυρηνική ενέργεια; Εννοώ μια σοβαρή, ψύχραιμη συζήτηση. Σας καλώ να πραγματοποιήσουμε αυτήν τη συζήτηση χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση. Η επιλογή της ανανεώσιμης ενέργειας είναι ομολογουμένως πολύ ελκυστική, αλλά δεν έχουμε άλλη επιλογή από το να δούμε αυτά τα πράγματα με ρεαλισμό.

Ας πάρουμε δύο παραδείγματα: την αιολική ενέργεια και τα βιοκαύσιμα. Η πρώτη αντιπροσωπεύει το 0,05% της παγκόσμιας κατανάλωσης ενέργειας. Πόσο γρήγορα θα πρέπει να αναπτύξουμε την αιολική ενέργεια για να επιτύχουμε ετήσια αύξηση της παγκόσμιας κατανάλωσης αιολικής ενέργειας κατά 2% σε περίοδο 30 ετών; Είναι αδύνατον ακόμη και να το στοχαστούμε. Τα βιοκαύσιμα, από την άλλη πλευρά, είναι ένας ενδιαφέρον, φιλικός προς τα μέσα ενημέρωσης τρόπος να αντιμετωπίσουμε ένα πρόβλημα γεωργικής πολιτικής, αλλά οι δυνατότητες που προσφέρουν τα βιοκαύσιμα περιορίζονται από τις διαθέσιμες αγροτικές εκτάσεις.

Κύριε Δήμα, θα πρέπει να πείσετε τον συνάδελφό σας, Επίτροπο Verheugen, να μην βάλει φρένο στις φιλοδοξίες μας. Κύριε Gabriel, υπάρχουν ορισμένες μάχες στις οποίες θα πρέπει να στηρίξουμε κάποιες βιομηχανίες που, αντιμέτωπες με αυτήν την παγκόσμια απειλή, προσπαθούν να καλύψουν τα νώτα τους. Ευελπιστώ ότι οι γερμανοί κατασκευαστές αυτοκινήτων θα μπορέσουν να προσφέρουν τις άκρως αναγκαίες θετικές απαντήσεις.

Τι θα πούμε, λοιπόν, στις τρίτες χώρες; Θα πούμε στην Κίνα, για παράδειγμα, ότι δεν έχει δικαίωμα να αναπτύξει την οικονομία της; Για να μην αναφέρουμε την υποκρισία της Ευρώπης που καμαρώνει για την εμπορία δικαιωμάτων εκπομπών.

Για να ολοκληρώσω, εκείνοι που επιδίδονται στην κινδυνολογία το μόνο που κάνουν είναι να αποσταθεροποιούν την κοινή γνώμη. Πρέπει να αυξήσουμε την ευαισθητοποίηση και να ενημερώσουμε το κοινό, αλλά το να φοβίζουμε τους ανθρώπους δεν εξυπηρετεί σε τίποτα. Δεν είναι εποικοδομητικό. Πρέπει να προσπαθήσουμε να προτείνουμε εφικτές λύσεις. Αυτό απαιτεί προσπάθεια από όλους μας και ο χρόνος είναι η μοναδική προτεραιότητά μας.

  Riitta Myller (PSE). – (FI) Κύριε Πρόεδρε, για πολλούς ανθρώπους η αλλαγή του κλίματος έγινε πραγματικότητα μόνο τώρα που υπολογίστηκε το οικονομικό της κόστος. Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, το κόστος εάν δεν λάβουμε κανένα μέτρο μπορεί να ανέλθει μέχρι και στο 20% του παγκοσμίου ΑΕΠ. Εάν, ωστόσο, αναλάβουμε δράση τώρα και επιτύχουμε τον περιορισμό της αλλαγής του κλίματος στους δύο βαθμούς Κελσίου, το κόστος θα είναι ένα κλάσμα μόνον αυτού του ποσοστού. Επιπλέον, οι επενδύσεις σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών θα δημιουργήσουν μια παγκόσμια αγορά ενεργειακώς αποδοτικών τεχνολογιών η αξία της οποίας προβλέπεται ότι θα ανέλθει ακόμη και σε 27 δισ. ευρώ έως το 2020.

Προκειμένου η Ευρώπη να αποτελέσει τμήμα αυτής της τεχνολογικής εξέλιξης, η Ένωση οφείλει να δημιουργήσει μια βιώσιμη εσωτερική αγορά ανανεώσιμων μορφών ενέργειας με μειωμένες εκπομπές ανθρακούχων ενώσεων. Πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι η πυρηνική ενέργεια δεν μπορεί να προσφέρει τη λύση σε αυτό το πρόβλημα, ιδίως εάν επιθυμούμε η Ευρώπη να αναπτύξει μια αυτάρκη ενεργειακή οικονομία.

  Henrik Lax (ALDE). – (SV) Κύριε Πρόεδρε, δεν θα επαναλάβω όσα έχουν ήδη λεχθεί, όμως θέλω απλώς να επισημάνω ένα στοιχείο. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο οφείλει να ξεκινήσει απευθείας διάλογο με το νεοεκλεγέν αμερικανικό Κογκρέσο. Αντί να παρακολουθούμε απλώς τον διάλογο στα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης, είναι καθήκον μας να αναλάβουμε δράση.

Οι πολιτικές ισορροπίες στο Κογκρέσο έχουν μεταβληθεί, και τώρα οι πόρτες είναι ενδεχομένως ανοικτές για την αναγκαία συνεργασία προκειμένου να επιτύχουμε την αλλαγή της κατάστασης. Το νέο Κογκρέσο δημιούργησε μάλιστα ειδική επιτροπή για την αλλαγή του κλίματος. Η συνεργασία της ΕΕ και των Ηνωμένων Πολιτειών μπορεί να μας κάνει ισχυρούς. Μόνο από κοινού μπορούμε να επηρεάσουμε χώρες όπως η Κίνα και η Ινδία προκειμένου να συμμετάσχουν και αυτές σε ένα παγκόσμιο σύστημα εμπορίας εκπομπών. Δεν πρέπει να τους επιτραπεί να μολύνουν πρώτα το δικό τους και το δικό μας περιβάλλον μόνο και μόνο επειδή είναι αναπτυσσόμενες χώρες, και να αναλάβουν τις ευθύνες τους για το παγκόσμιο περιβάλλον μόνο όταν επιτύχουν υψηλό βιοτικό επίπεδο.

Προτείνω ο πρόεδρος της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων να έρθει σε απευθείας επαφή με την ομόλογη επιτροπή του αμερικανικού Κογκρέσου. Ήδη από την άνοιξη πρέπει να προγραμματιστεί κοινή συνεδρίαση με τη συμμετοχή μελών και των δύο επιτροπών. Στόχος αυτού του διαλόγου πρέπει να είναι να πείσουμε τις Ηνωμένες Πολιτείες και τις λοιπές χώρες να συμμετάσχουν στην εμπορία εκπομπών.

Ως εκπρόσωποι των λαών της Ευρώπης, οφείλουμε να έχουμε την τόλμη να αρπάξουμε τον ταύρο από τα κέρατα. Γι’ αυτό άλλωστε εκλεγήκαμε.

  Caroline Lucas (Verts/ALE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, ακούστηκε πολλή ρητορική σήμερα το απόγευμα στο Σώμα, ιδίως από το Συμβούλιο, όμως εκείνο που απουσιάζει είναι η αίσθηση του επείγοντος και η δέσμευση για τη λήψη φιλόδοξων μέτρων. Είναι σαφές ότι η ΕΕ οφείλει να καταβάλει μεγαλύτερες προσπάθειες και να επιδείξει πραγματικό ηγετικό πνεύμα.

Ωστόσο, στο ένα λεπτό που έχω στη διάθεσή μου θέλω να σας ζητήσω, Επίτροπε Δήμα, να κάνετε κάτι πολύ συγκεκριμένο. Ακούστηκαν πολλά εδώ σήμερα σχετικά με τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε, όμως δεν ακούσαμε αρκετά σχετικά με το τι πρέπει να γίνει – σχετικά με ορισμένες λύσεις.

Θέλω να θέσω το ζήτημα των εκπομπών άνθρακα σε ατομικό επίπεδο. Είναι ένα σύστημα το οποίο προσελκύει όλο και περισσότερο το ενδιαφέρον πολλών κρατών μελών, σύμφωνα με το οποίο κατανέμονται κατά κεφαλήν δικαιώματα εκπομπής σε όλα τα άτομα με ισότιμο τρόπο, τα οποία στη συνέχεια μπορούν να χρησιμοποιηθούν, για παράδειγμα κατά την αγορά ορυκτών καυσίμων ή ηλεκτρισμού για προσωπική κατανάλωση και, βεβαίως, με την πάροδο του χρόνου αυτά τα δικαιώματα εκπομπών βαίνουν μειούμενα.

Το σύστημα αυτό συμπληρώνει το σύστημα εμπορίας εκπομπών, όμως είναι με πολλούς τρόπους πιο ισότιμο από την αύξηση της φορολογίας, προσφέρει το πλεονέκτημα ότι υπόκειται σε συνολικό και μειούμενο ανώτατο όριο και, κάτι που έχει κρίσιμη σημασία, προσελκύει το ενδιαφέρον των πολιτών σε προσωπικό επίπεδο. Επηρεάζει τις ατομικές τους επιλογές, καθόσον ένα από τα ισχυρότερα αντικίνητρα για την ατομική δράση είναι η αίσθηση ότι ο γείτονάς μας δεν κάνει τις ίδιες θυσίες με εμάς. Συνεπώς, καλώ τις υπηρεσίες σας να εξετάσουν πιθανά μέτρα τα οποία μπορούν να λάβουν για να ενθαρρύνουν την προώθηση τέτοιων συστημάτων στο σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

  Umberto Guidoni (GUE/NGL). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, τα 40 και πλέον θύματα που προκάλεσε η καταιγίδα Κύριλλος αποτελούν ένα θλιβερό προμήνυμα όσων μας επιφυλάσσει το προσεχές μέλλον. Η αύξηση της θερμοκρασίας και οι συνεπακόλουθες κλιματικές αλλαγές δεν αποτελούν επινόηση των περιβαλλοντικών ομάδων. Κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα η μέση θερμοκρασία αυξήθηκε πάνω από μισό βαθμό και η αιτία πρέπει να αναζητηθεί στην εκπομπή αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου από τις ανθρώπινες δραστηριότητες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι υπεύθυνη για το 14% περίπου των εκπομπών αυτών, ποσοστό που αποτελεί το υψηλότερο κατά κεφαλήν στον κόσμο. Για τον λόγο αυτόν, οι πιο προηγμένες χώρες πρέπει να τεθούν επικεφαλής του αγώνα για την καταπολέμηση των κλιματικών αλλαγών, ο οποίος απαιτεί τη συμβολή όλων των κρατών.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει, συνεπώς, να εξακολουθήσει να εργάζεται με βάση το πνεύμα του Κυότο, το οποίο μας έκανε να στηρίξουμε τις ελπίδες μας στην τεχνολογική καινοτομία. Τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, σημειώθηκαν βήματα οπισθοδρόμησης κυρίως στον ενεργειακό τομέα, και οι πρόσφατες προτάσεις της Επιτροπής δεν στέκονται στο ύψος των προσδοκιών. Κύριε Δήμα, μολονότι εσείς ο ίδιος είχατε ζητήσει τη μείωση των εκπομπών κατά 30% σε σχέση με τα επίπεδα του 1990, συμβιβασθήκατε εν τέλει με το 20%, ενώ απουσιάζει μια στρατηγική στον τομέα των μεταφορών, σχετικά με τις εναλλακτικές πηγές ενέργειας και τις τεχνολογίες για το υδρογόνο. Για να μην μιλήσουμε για τις ασάφειες όσον αφορά την πυρηνική ενέργεια...

(Ο Πρόεδρος διακόπτει τον ομιλητή)

  Johannes Blokland (IND/DEM). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, η βιομηχανία θα αισθανθεί αναπόφευκτα τις συνέπειες των δραστικών μέτρων που αναμένεται να ληφθούν. Τα δικαιώματα εκπομπής πρέπει να βαίνουν μειούμενα κάθε έτος και η δωρεάν απόκτηση δικαιωμάτων εκπομπών θα πρέπει να σταματήσει. Επιπλέον, δεδομένου ότι ολοένα και περισσότεροι τομείς θα εμπίπτουν στο υποχρεωτικό σύστημα εμπορίας εκπομπών, πρέπει να χαιρετιστεί το γεγονός ότι η Επιτροπή επιθυμεί να συμπεριλάβει σε αυτό και τις υπηρεσίες αεροπορικών μεταφορών. Τόσο οι παραγωγοί όσο και οι καταναλωτές πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους στο θέμα της αλλαγής του κλίματος. Το ίδιο, λοιπόν, πρέπει να πράξουμε όλοι μας.

Και μια τελευταία παρατήρηση: δεν πρέπει να προσπαθήσουμε να χειριστούμε μονομερώς το θέμα της αλλαγής του κλίματος, πράγμα που σημαίνει ότι τα μέτρα θα προκαλούσαν περαιτέρω ζημία στο περιβάλλον. Η παραγωγή και καύση βιοκαυσίμων πρέπει να είναι φιλική προς το περιβάλλον, και σε αυτό έγκειται το πρόβλημα που αντιμετωπίστηκε με το φοινικέλαιο. Τέτοιου είδους παράγοντες μεταβολής του περιβάλλοντος πρέπει να προλαμβάνονται στο μέλλον.

  Hans-Peter Martin (NI). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Gabriel, διαθέτω και εγώ μόνο ένα λεπτό για να απευθυνθώ σε εσάς. Όποιος σας παρακολούθησε, δεν μπορεί παρά να πει πως το λιοντάρι βρυχάται δυνατά. Γνωρίζουμε ότι ο Πρόεδρος Μπους έχει την εξουσία και ο τρόπος με τον οποίο βρυχάστε, κύριε υπουργέ, θυμίζει τον τρόπο που βρυχώταν ένας από τους προκατόχους σας, ο Klaus Töpfer, το 1992, όταν βρισκόμασταν σχεδόν στην ίδια κατάσταση. Είναι σχεδόν σαν να άνοιξε για εμάς ένα ιστορικό παράθυρο κάπου μεταξύ της πτώσης του τείχους και της παγκοσμιοποίησης, αφού όμως δεν έγινε τίποτα, αυτό αποτελεί ένα παράδειγμα για το τι δεν πρέπει να κάνουμε.

Εγώ, όμως, θα ήθελα να σας ενθαρρύνω κατηγορηματικά να εμμείνετε σε αυτό το θέμα, να ξεπεράσετε όσο πιο κομψά μπορείτε τις αντιδράσεις που προβάλλει η γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία και να επικεντρωθείτε πραγματικά στο προκείμενο. Φυσικά, πρέπει επίσης να καταλάβετε ότι αυτό δεν μπορεί να γίνει χωρίς θυσίες. Αν καταφέρετε να παρουσιάσετε ελκυστικά τη θυσία στις πλούσιες χώρες, τότε μπορεί να έχετε την πολιτική μοίρα να είστε ο διάδοχος του υπουργού Περιβάλλοντος που ανέφερα – και ίσως αυτό να μην ήταν κακό ούτε για εσάς ούτε για τον πλανήτη.

  Gunnar Hökmark (PPE-DE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, καλούμαστε να επιτύχουμε δύο στόχους: ο ένας είναι να μειώσουμε τις εκπομπές CO2 και ο άλλος να διασφαλίσουμε ότι θα μπορέσουμε να ανταποκριθούμε στις αλλαγές που επιφέρει η αλλαγή του κλίματος. Και οι δύο στόχοι προϋποθέτουν ότι διαθέτουμε τους κατάλληλους πόρους για την πραγματοποίηση επενδύσεων, ότι έχουμε ευκαιρίες ανάπτυξης και ότι διαθέτουμε τη δυνατότητα να προστατέψουμε το περιβάλλον. Οι περιορισμοί και οι στόχοι είναι σημαντικοί σε αυτό το θέμα, όμως είναι εξίσου σημαντικό να λάβουμε μέτρα τα οποία θα είναι συμβατά με την οικονομική ανάπτυξη και τους πόρους που μπορούμε να επενδύσουμε προκειμένου να διασφαλίσουμε την επίτευξη των στόχων μας.

Ενίοτε εξετάζουμε τα πιο πρακτικά και ρεαλιστικά μέτρα. Θα αναφέρω μόνο δύο. Οι συνδυασμοί φορτηγών οχημάτων μεγάλου μήκους είναι ένας από τους πρακτικότερους τρόπους μείωσης των εκπομπών CO2 στις οδικές μεταφορές. Κύριε Επίτροπε, κύριε Προεδρεύων του Συμβουλίου: μπορείτε να παρέμβετε σε αυτό το θέμα, λαμβάνοντας ένα πρακτικό μέτρο το οποίο θα έχει ουσιαστικό αποτέλεσμα.

Ο δεύτερος στόχος σχετίζεται με την ενεργειακή πολιτική. Η σταδιακή κατάργηση της πυρηνικής ενέργειας κατά τον τρόπο και με τον ρυθμό που σχεδιάζεται στη σημερινή Ευρώπη αποτελεί τον πιο σίγουρο τρόπο αύξησης των εκπομπών CO2. Αν καταφέρουμε να χρησιμοποιήσουμε περισσότερες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η σταδιακή κατάργηση της πυρηνικής ενέργειας θα μειώσει τα οφέλη και δεν αποκλείεται να οδηγηθούμε σε αρνητικό πρόσημο, καθώς οι συνολικές εκπομπές CO2 θα έχουν αυξηθεί.

Αναμένω από τη γερμανική Προεδρία να ηγηθεί μιας νέας πολιτικής. Αυτό πρέπει να το επιδιώξετε όχι για να λύσετε το πρόβλημα του φαινομένου του θερμοκηπίου, όπως ορισμένοι υποστηρίζουν, αλλά για να μην επιδεινωθεί η κατάσταση. Προκειμένου να μην αυξηθούν οι εκπομπές CO2, πρέπει να διατηρήσουμε τουλάχιστον το σημερινό ποσοστό χρησιμοποίησης της πυρηνικής ενέργειας.

Χρειαζόμαστε τεχνολογίες αιχμής και όχι παρωχημένες τεχνολογίες· χρειαζόμαστε ενίσχυση του εμπορίου και όχι μείωσή του· χρειαζόμαστε περισσότερες και όχι λιγότερες επενδύσεις· χρειαζόμαστε, τέλος, περισσότερη και όχι λιγότερη ανάπτυξη. Η πρόκληση είναι το πώς θα συνδυάσουμε όλες αυτές τις συνιστώσες, και γι’ αυτό αναμένω με ενδιαφέρον την απάντησή σας όσον αφορά τους δύο κεντρικούς στόχους που ανέφερα, ανεξαρτήτως της πολιτικής αμηχανίας που μπορεί να σας προκαλέσει.

  Edite Estrela (PSE). – (PT) Όπως δήλωσε ο Κόφι Ανάν στο Ναϊρόμπι, η αλλαγή του κλίματος δεν είναι σενάριο επιστημονικής φαντασίας. Είναι ένα παγκόσμιο πρόβλημα το οποίο απαιτεί παγκόσμιες λύσεις τόσο από τις κυβερνήσει όσο και από τους πολίτες. Οι κυβερνήσεις πρέπει, επειγόντως, να λάβουν αποτελεσματικά μέτρα, όμως και οι ίδιοι οι πολίτες πρέπει να αλλάξουν τις συνήθειες και τον τρόπο ζωής τους, για παράδειγμα, με το να μην χρησιμοποιούν τα αυτοκίνητά τους, αλλά να περπατούν περισσότερο, δραστηριότητα η οποία είναι υγιεινή και προστατεύει το περιβάλλον.

Η καταπολέμηση της αλλαγής του κλίματος είναι προτεραιότητα της γερμανικής και της πορτογαλικής Προεδρίας. Ευελπιστώ ότι, από κοινού, μπορούμε να δώσουμε μεγάλη ώθηση σε αυτήν την προσπάθεια και ότι η ΕΕ πρέπει να εκμεταλλευτεί την ευκαιρία, στην επόμενη σύνοδο των Ηνωμένων Εθνών, η οποία θα διεξαχθεί στο Μπαλί κατά τη διάρκεια της πορτογαλικής Προεδρίας, να ηγηθεί των διαπραγματεύσεων για μια νέα προσέγγιση στο θέμα της αλλαγής του κλίματος. Σας ευχαριστούμε για τη θαυμάσια ομιλία σας, κύριε Gabriel.

  Anne Laperrouze (ALDE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, αν σκεφτούμε με ορίζοντα το 2030-2050, τα ορυκτά καύσιμα θα έχουν εξαντληθεί; Δεδομένης της τεράστιας ανάπτυξης της Κίνας και της Ινδίας, οι ενεργειακοί πόροι θα είναι επαρκείς; Ποιες θα είναι οι επιπτώσεις της ανάπτυξης στο κλίμα; Δεν έχουμε απαραιτήτως όλες τις απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα, αλλά αυτό που είναι σαφές είναι ότι πρέπει να δράσουμε στο πλαίσιο μιας ευρωπαϊκής και παγκόσμιας στρατηγικής, διότι η ενέργεια είναι μια θεμελιώδης ανάγκη και το φαινόμενο της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη πρέπει να αναχαιτιστεί.

Χαιρετίζω τους φιλόδοξους στόχους που συνίστανται στη μείωση των εκπομπών αερίου θερμοκηπίου κατά 30% μέχρι το 2020, διότι η ΕΕ πρέπει να αποστείλει ένα ισχυρό μήνυμα ότι πρέπει να αλλάξουν η συμπεριφορά και οι νοοτροπίες ώστε να βρεθούν καινοτόμες λύσεις με παγκόσμιο αντίκτυπο.

Χαιρετίζω επίσης τα μέτρα που πρότεινε η Επιτροπή, αλλά πρέπει να συνοδεύονται από πολιτική δράση. Συνεπώς, πρέπει να γίνουν περισσότερα για να αναγκαστούν τα κράτη μέλη να λάβουν πιο προορατικά μέτρα, για παράδειγμα σε σχέση με τη χρήση βιοκαυσίμων και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, καθώς και φορολογικά μέτρα για την προώθηση της εξοικονόμησης ενέργειας και της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων.

Επίσης, χωρίς να θέλω να κινδυνολογώ, πρέπει να δρομολογηθεί μια ευρωπαϊκή εκστρατεία επικοινωνίας, με την υποστήριξη των μέσων μαζικής ενημέρωσης, προκειμένου να παρουσιαστούν στους πολίτες της Ευρώπης απλά πράγματα που μπορεί να κάνει ο καθένας για να προστατεύσει το κλίμα. Το μέλλον που επιθυμούμε θα έλθει μέσω της τεχνολογικής ανάπτυξης, καθώς και μέσω δράσεων που μπορούμε όλοι να διεξάγουμε, αρχής γενομένης από σήμερα.

  Satu Hassi (Verts/ALE). – (FI) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, μεθαύριο ο ΟΗΕ αναμένεται να δημοσιεύσει επιστημονική έκθεση στην οποία θα αναφέρεται ότι η θερμοκρασία του πλανήτη θα αυξηθεί πιθανότατα κατά τρεις βαθμούς αυτόν τον αιώνα. Εάν επαληθευτεί αυτή η πρόβλεψη, θα σημαίνει ότι το στρώμα πάγου που καλύπτει τη Γροιλανδία αναπόφευκτα θα λιώσει και η στάθμη της θάλασσας θα αυξηθεί κατά επτά τουλάχιστον μέτρα. Θα σημαίνει επίσης ότι ο χάρτης της Ευρώπης θα μεταβληθεί άρδην. Αυτό το ενδεχόμενο πρέπει να αποτραπεί.

Πρέπει να λάβουμε πολύ επείγοντα πρακτικά μέτρα προκειμένου να μην υπερβεί η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη τους δύο βαθμούς Κελσίου, όπως προβλέπεται στους στόχους της ΕΕ. Πρέπει, ωστόσο, να προχωρήσουμε από τα λόγια στα έργα. Σε αυτό το πλαίσιο, μας προξενεί τεράστια απογοήτευση η διαπίστωση ότι σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναβάλλει για μία ακόμη φορά την επιβολή υποχρεωτικών περιορισμών στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.

Πρέπει να κατανοήσουμε ότι ο σημαντικότερος παράγοντας είναι τα μέτρα βελτίωσης της απόδοσης της ενέργειας και των καυσίμων. Αυτό ισχύει και για τις μεταφορές. Δεν μπορούμε να παρακάμψουμε αυτό το θέμα αντικαθιστώντας τα βιοκαύσιμα με τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης. Αν προσπαθήσουμε να κινηθούμε προς αυτήν την κατεύθυνση, το μόνο που θα επιτύχουμε θα είναι να στραφούν οι οικολόγοι κατά των βιοκαυσίμων.

(Χειροκροτήματα)

  Pilar Ayuso (PPE -DE). – (ES) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κύριε Υπουργέ, κυρίες και κύριοι, καταρχάς θα ήθελα να ευχαριστήσω την Επιτροπή και το Συμβούλιο που ήρθαν εδώ για να συζητήσουμε αυτό το θέμα και τη στρατηγική που πρέπει να ακολουθηθεί στο μέλλον.

Συμφωνούμε όλοι με την αρχή της μείωσης των ρυπογόνων εκπομπών που διέπει τις προτάσεις της Επιτροπής και των κρατών μελών. Συμφωνούμε με τη διάγνωση, αν και έχουμε ορισμένες διαφωνίες όσον αφορά τα μέτρα που πρέπει να εφαρμοστούν και τις ευθύνες του καθενός. Χαίρομαι που άκουσα εδώ κάτι που πιστεύω ότι είναι βασικό, δηλαδή ότι πρέπει να υπάρξει μια διεθνής συμφωνία για τη μείωση των εκπομπών που θα τους συμπεριλαμβάνει όλους. Αν δεν το επιτύχουμε αυτό, θα είναι δύσκολο να βρεθεί μια λύση όταν οι στόχοι καθορίζονται μονομερώς. Επειδή, μεταξύ άλλων, η Ευρωπαϊκή Ένωση μόνη της δεν μπορεί ούτε να μειώσει τις παγκόσμιες εκπομπές ούτε να θέσει στόχους για τη διατήρηση των θερμοκρασιών σε παγκόσμιο επίπεδο.

Ειλικρινά πιστεύω ότι ο κύριος στόχος μας πρέπει να είναι η επίτευξη μιας παγκόσμιας συμφωνίας μέσω των προσπαθειών μας, φυσικά, και επίσης με τις προσπάθειες των βιομηχανιών μας. Όπως και εσείς, κύριε Επίτροπε, προσωπικά θα προτιμούσα έναν πιο ευέλικτο στόχο, για τον οποίο θα δεσμευτούν όλοι, από τον στόχο της μείωσης του 30% τον οποίο δεν έχουμε ιδέα ποιος θα προσυπογράψει.

Επιπλέον, πρέπει να λάβουμε υπόψη μια σειρά αρχών. Καταρχάς, οι χώρες που ιστορικά ρυπαίνουν περισσότερο πρέπει να μειώσουν τις εκπομπές τους περισσότερο, και πρέπει να καθοριστούν λογικά όρια εκπομπών για το μέλλον για τις αναδυόμενες οικονομίες. Δεύτερον, όλοι οι τομείς θα πρέπει να αντιμετωπίσουν τις ευθύνες τους σύμφωνα με τις εκπομπές τους, διότι δεν είναι λογικό να μιλάμε για τον ηλεκτρισμό, αλλά να μην μιλάμε για τις μεταφορές. Τρίτον, πρέπει να έχουμε επίσης υπόψη τα οφέλη της απορρόφησης του άνθρακα από τη γεωργία και τα δάση, που είναι οι φυσικοί ρυθμιστές του περιβάλλοντος.

Τέλος, θα ήθελα να επισημάνω τη σημασία της προώθησης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και των καθαρών τρόπων μεταφοράς και να πω ότι είναι επιτακτική ανάγκη να συζητήσουμε σοβαρά πλέον το θέμα της πυρηνικής ενέργειας.

  Eluned Morgan (PSE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θέλω να ευχαριστήσω τον Επίτροπο και τον κ. υπουργό για το προσωπικό τους ενδιαφέρον για αυτό το κρίσιμο θέμα και να υπενθυμίσω στο Σώμα ότι αυτοί είναι οι καλοί της υπόθεσης! Υπάρχουν αρκετά μέλη της Επιτροπής και του Συμβουλίου που θα ασκήσουν πιέσεις προς αντίθετες κατευθύνσεις σε σύγκριση με τις σημερινές μας θέσεις. Οι προτάσεις τις οποίες έχει καταθέσει η Επιτροπή είναι όντως φιλόδοξες. Ωστόσο, δεν είναι αρκετά φιλόδοξες και δεν συμβαδίζουν εξ ολοκλήρου με τα πορίσματα της επιστήμης. Τα επιστημονικά στοιχεία καταδεικνύουν ότι, εάν εφαρμόσουμε όσα έχουν ήδη αποφασίσει οι υπουργοί –ήτοι να μην υπερβούμε τους δύο βαθμούς– οφείλουμε να επιτύχουμε μείωση των ανθρακούχων εκπομπών κατά 30%. Αν ακολουθήσουμε την έκθεση Stern, πρέπει να κάνουμε θυσίες τώρα για να διασφαλίσουμε το μέλλον.

Αυτό που επιθυμούμε είναι να είμαστε πρωτοπόροι σε διεθνές επίπεδο. Μια μείωση σε ποσοστό 20% δεν μας κάνει πρωτοπόρους. Οι υπουργοί πρέπει να υλοποιήσουν τις δεσμεύσεις τους. Εφόσον συνυπογράψουν αυτόν τον στόχο, οφείλουν να τον υλοποιήσουν. Προξενεί απογοήτευση το γεγονός ότι τα κράτη μέλη δεν υπογράφουν δεσμευτικούς στόχους αύξησης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε ποσοστό 20%. Προξενεί απογοήτευση το γεγονός ότι η Επιτροπή έχει υποκύψει στις πιέσεις της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας, όμως είναι θετική η δήλωση των υπουργών ότι δεν πρόκειται να υποκύψουμε στο λόμπι της αυτοκινητοβιομηχανίας, όπως έχουν πράξει ορισμένοι Επίτροποι – όχι ο κ. Δήμας.

Σας παρακαλούμε, κύριε υπουργέ, να εγκρίνετε το εθνικό σας σχέδιο κατανομής. Έχει κρίσιμη σημασία. Είναι καιρός να σταματήσει το Συμβούλιο να μιλάει μόνο· πρέπει τώρα να αναλάβει πρακτική δράση.

(Χειροκροτήματα)

  Péter Olajos (PPE-DE). – (HU) Συμφωνώ ως προς το ότι η αλλαγή του κλίματος ενδέχεται να έχει καταστροφικές συνέπειες για τον κόσμο – συνεπώς, και για την Ευρώπη. Εάν την προσεχή δεκαετία δεν μεταβάλουμε δραστικά τις τρέχουσες πρακτικές μας, εάν δεν αλλάξουμε τον τρόπο ζωής μας, ενδέχεται να βρεθούμε αντιμέτωποι με τεράστιες οικονομικές και οικολογικές καταστροφές.

Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο, είναι προς το συμφέρον όλων των κρατών μελών –ενώ ταυτοχρόνως αποτελεί ηθική τους υποχρέωση– να δεσμευτούν υπέρ της εφαρμογής της κλιματικής πολιτικής την οποία ανακοίνωσε η γερμανική Προεδρία και η οποία συνίσταται στη μείωση, έως το 2020, των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 30%, αυξάνοντας το ποσοστό ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο συνολικό ενεργειακό μίγμα στο 20% και αυξάνοντας επίσης στο 10% το ποσοστό των βιοκαυσίμων στα καύσιμα που καταναλώνουμε. Όσον αφορά τις συγκεκριμένες δράσεις, καλώ την Επιτροπή να συγκρίνει τα επιχειρησιακά προγράμματα των κρατών μελών, τα οποία τελούν επί του παρόντος υπό αξιολόγηση, με αυτούς τους στόχους. Εφόσον η Επιτροπή διαπιστώσει ότι σε ένα κράτος μέλος διατίθενται ανεπαρκείς κοινοτικοί πόροι για την επίτευξη αυτών των στόχων, πρέπει να χρησιμοποιεί τις αρμοδιότητές της και να αρνείται να επικυρώσει σε αυτήν τη μορφή το επιχειρησιακό πρόγραμμα του εν λόγω κράτους μέλους.

Είναι απαράδεκτο να υποστηρίζουν ορισμένα κράτη μέλη την ενεργειακή απόδοση και τις κοινές ευρωπαϊκές προσπάθειες εξοικονόμησης ενέργειας μόνο λεκτικά. Η Ουγγαρία και η Πολωνία επιθυμούν να αφιερώσουν μόλις το 1% του κοινοτικού προϋπολογισμού σε αυτόν τον τομέα, ενώ η Λιθουανία, για παράδειγμα, είναι πρόθυμη να αφιερώσει ποσοστό 5,4%. Είναι ήδη σαφές ότι αυτό δεν θα επιτρέψει στους Ούγγρους και τους Πολωνούς να ανταποκριθούν ακόμη και στις τρέχουσες δεσμεύσεις τους έναντι της ΕΕ.

Αν σκεφτούμε και δράσουμε υπεύθυνα, τότε τους προσεχείς έξι μήνες ενδέχεται να ξεκινήσει μια τρίτη βιομηχανική επανάσταση. Στόχος αυτής της βιομηχανικής επανάστασης είναι να σταματήσουμε την αλλαγή του κλίματος, και αποτέλεσμά της θα είναι η δημιουργία μιας οικονομίας μειωμένων, αρχικά, ανθρακούχων εκπομπών, και στη συνέχεια μηδενικών ανθρακούχων εκπομπών.

  Andres Tarand (PSE). – (ET) Τις τελευταίες ημέρες, λάβαμε πολλές ενδιαφέρουσες πληροφορίες από το Νταβός σχετικά με την έκταση της αλλαγής του κλίματος και τον δυνητικό καταστροφικό της αντίκτυπο. Συμμετείχα στην ίδια εκδήλωση πριν από 12 χρόνια, και οφείλω να ομολογήσω ότι τότε δεν είχε αναφερθεί καν η αλλαγή του κλίματος. Τα λόγια, όμως, δεν αρκούν.

Το λιώσιμο του στρώματος πάγου της Γροιλανδίας, των πάγων της Αρκτικής και του μονίμου στρώματος πάγου της Σιβηρίας έχουν μειώσει αισθητά την ποσότητα πάγου στον πλανήτη, γεγονός που θα οδηγήσει σε επικίνδυνη αύξηση της στάθμης της θάλασσας παγκοσμίως. Φαίνεται ότι αυτό μας βοήθησε να κατανοήσουμε καλύτερα τους κινδύνους που αντιμετωπίζουμε. Είναι σαφές ότι η ίδια η Συνθήκη του Κυότο ως πολιτικός μηχανισμός είναι ανεπαρκής, καθόσον απαιτούνται ταχύτερα μέτρα. Αυτό αναφέρθηκε επίσης στο Νταβός.

Πρέπει να θέσουμε δεσμευτικούς και φιλόδοξους στόχους στην Ευρώπη για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Οι αναπτυσσόμενες οικονομίες της Κίνας και της Ινδίας έχουν καίρια θέση στον νέο πολιτικό μηχανισμό. Προκειμένου να τις κάνουμε να ακολουθήσουν το παράδειγμά μας, πρέπει πρώτα να δείξουμε ότι η Ευρώπη αντιμετωπίζει με σοβαρότητα αυτό το θέμα, και δεν θα περιοριστεί απλώς σε μείωση 20%.

  Ján Hudacký (PPE-DE). – (SK) Απέναντι στο σοβαρότατο πρόβλημα της αλλαγής του κλίματος, είναι αναγκαίο να στηρίξουμε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τη βελτίωση της επικοινωνίας και τη θέσπιση μιας πιο τυποποιημένης διαδικασίας αναζήτησης καταλλήλων στρατηγικών λύσεων. Φρονώ ότι η πρωτοβουλία της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων θα μπορούσε να είχε συμπεριλάβει προηγούμενη διαβούλευση με την Επιτροπή Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας, όσον αφορά ιδίως τη δέσμη μέτρων για την ενέργεια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Στο σχέδιο ψηφίσματος της Επιτροπής Περιβάλλοντος περιλαμβάνονται νέοι δεσμευτικοί στόχοι οι οποίοι είναι πολύ πιο φιλόδοξοι, ενώ δεν είμαστε ακόμη σίγουροι αν θα επιτύχουμε τους στόχους που έχουν τεθεί στο πλαίσιο των υφιστάμενων προτάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Όλοι γνωρίζουμε ότι είναι καιρός να αναλάβουμε δράση, καθόσον η κατάσταση όσον αφορά την αλλαγή του κλίματος είναι όντως σοβαρή. Δεν πρόκειται να παραθέσω τις συνιστώσες του ενεργειακού τομέα στις οποίες μπορούν να επιτευχθούν σημαντικές βελτιώσεις όσον αφορά τις εκπομπές CO2. Τα αναμενόμενα επίπεδα ανάπτυξης θα φέρουν, ωστόσο, στην επιφάνεια νέες ιδέες σχετικά με το πρόβλημα που δημιουργεί η αυξανόμενη ενεργειακή ζήτηση. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η δημιουργία νέων εγκαταστάσεων παραγωγής ενέργειας πρέπει να στηρίζεται σε τεχνολογίες απαλλαγμένες από τον άνθρακα. Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τις οποίες υποστηρίζουμε τόσο συχνά, και απολύτως εύλογα, δεν θα μπορέσουν να καλύψουν τη διαρκώς αυξανόμενη ζήτηση. Είναι, συνεπώς, δύσκολο να κατανοήσουμε γιατί η πυρηνική ενέργεια, η οποία παράγει μηδενικές σχεδόν εκπομπές CO2, εξακολουθεί να τυγχάνει ελάχιστης στήριξης και αναφέρεται μόνον αόριστα στις στρατηγικές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Ένωσης εν γένει, αφήνοντας τις σχετικές αποφάσεις στη διακριτική ευχέρεια των κρατών μελών.

  Gyula Hegyi (PSE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, στο ένα λεπτό που έχω στη διάθεσή μου, θα επικεντρώσω την προσοχή μου σε τρία θέματα, βάσει των τροπολογιών μου τις οποίες ενέκρινε εχθές η Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων.

Οι μεταφορές είναι μία από τις κυριότερες αιτίες της αλλαγής του κλίματος· στις οδικές μεταφορές χρησιμοποιείται πενταπλάσια ενέργεια από ό,τι στις σιδηροδρομικές μεταφορές για τον ίδιο αριθμό επιβατών. Το ίδιο ισχύει για τα ιδιωτικής χρήσης οχήματα, αφενός, και τα τραμ και τους υπόγειους σιδηρόδρομους, αφετέρου. Γι’ αυτό οι δημόσιες μεταφορές πρέπει να αποτελούν προτεραιότητα για την Ευρώπη. Σε μια οικονομία της αγοράς, σε μια καπιταλιστική κοινωνία, οι περισσότεροι από αυτούς τους θαυμάσιους στόχους μπορούν να επιτευχθούν με τη χρήση οικονομικών και χρηματικών μέσων. Η ενεργειακή αποδοτικότητα μπορεί να αυξηθεί μόνο σε συνδυασμό με ένα πολύ ισορροπημένο σύστημα πράσινης φορολογίας.

Σε πιο μακροπρόθεσμο ορίζοντα, η Ευρώπη πρέπει να εφαρμόσει ένα πιο εναρμονισμένο σύστημα οικολογικής φορολογίας, διότι χωρίς ένα τέτοιο σύστημα η κοινή μας περιβαλλοντική πολιτική δεν θα διαθέτει τα κατάλληλα μέσα υλοποίησης.

Τα ανεπτυγμένα κράτη μέλη μας έχουν εξαγάγει τις δραστηριότητές τους οι οποίες καταναλώνουν ενέργεια και φυσικούς πόρους σε λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες, εξάγοντας συγχρόνως τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και τις καταστροφές του περιβάλλοντος. Πρέπει να αποτρέψουμε στο μέλλον παρόμοιες πρακτικές.

  Herbert Reul (PPE-DE). – (DE) Κύριε Προεδρεύων του Συμβουλίου, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, μια συνάδελφος μόλις είπε πως δεν πρέπει να συζητάμε πάρα πολύ για πολιτικά προβλήματα όπως η προστασία του κλίματος όταν δεν δίδεται στη συνέχεια λύση σε αυτά. Όμως ισχύει και το αντίθετο, γιατί πρέπει να προσέχει κανείς στην πολιτική να μην υπερβάλλει δίνοντας κεντρική θέση σε κάποια προβλήματα και παρουσιάζοντάς τα σαν το τέλος του κόσμου, ενώ τελικά δεν προσφέρει καμία λύση που θα συνιστούσε μια πραγματικά θετική αλλαγή.

Βλέπω επίσης με κάποια ανησυχία ότι ορισμένες συζητήσεις αυτών των ημερών δεν διεξάγονται ρεαλιστικά, όταν μιλάμε για θύελλες που οφείλονται στην εξέλιξη του κλίματος, ενώ όποιος διαβάζει έξυπνα τη μετεωρολογία, ξέρει πως δεν είναι έτσι. Ορισμένα ερωτήματα απλά δεν τίθενται ή δεν τους δίδεται απάντηση, όπως για παράδειγμα: γιατί παρά την παγκόσμια αύξηση του CO2 κατά τα τελευταία 120 χρόνια, στα περισσότερα μέρη σημειώθηκε αύξηση της θερμοκρασίας μόλις 0,3 βαθμών; Γιατί σημειώθηκε ειδικά μεταξύ 1930 και 1960 η μεγαλύτερη αύξηση στις θύελλες της ανώτατης κατηγορίας και τα τελευταία 40 χρόνια η αύξηση αυτή είναι μικρότερη; Γιατί δεν μπορούμε να εξηγήσουμε το γεγονός ότι ακόμα και αν όλες οι βιομηχανικές χώρες μείωναν την εκπομπή αερίων θερμοκηπίου κατά 30%, αυτό που θα επιτυγχάναμε μέχρι το 2100 θα ήταν απλά μια καθυστέρηση της θέρμανσης κατά έξι χρόνια;

Δεν αμφισβητώ ότι πρέπει να ασχοληθούμε επειγόντως με αυτό το πρόβλημα, απλά αναρωτιέμαι αν ασχολούμαστε αρκετά συστηματικά με αυτό, μήπως κάποιες φορές αντιδρούμε πολύ βιαστικά και αν θέτουμε τα σωστά ερωτήματα. Συζητάμε για την προστασία του κλίματος, την ασφάλεια εφοδιασμού και την ανταγωνιστικότητα, όμως δεν σταθμίζουμε αυτά τα σημεία το ένα σε σχέση με το άλλο, αλλά τα εξετάζουμε σε σχέση με το ποιες είναι οι εναλλακτικές λύσεις.

Γιατί δεν εξετάζεται σοβαρά η λύση να πάρουμε το 70% της χωρίς CO2 παραγωγής ρεύματος από την πυρηνική ενέργεια; Αν η προστασία του κλίματος είναι όντως ένα τόσο σημαντικό ζήτημα, τότε ασφαλώς πρέπει να εξεταστούν συγκριτικά όλες οι δυνατότητες, χωρίς φόβο και χωρίς ιδεολογικές υποθέσεις. Μία από αυτές τις δυνατότητες θα είναι μελλοντικά και η πυρηνική ενέργεια. Αν κάνουμε αυτήν τη συζήτηση, αυτή πρέπει να γίνει σε ευρεία βάση, ανοιχτά, και να της αφιερωθεί ο απαραίτητος χρόνος.

  Matthias Groote (PSE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κύριε υπουργέ, το θέμα της αλλαγής του κλίματος ασφαλώς θα μας απασχολήσει για πολύ ακόμα και η απόσταση μεταξύ δράσης και αποτελέσματος, δηλαδή μιας αληθινής αναστροφής της αλλαγής του κλίματος, είναι πολύ μεγάλη.

Γι’ αυτό είναι ακόμα πιο σημαντικό να προσαρμοστεί η Ευρώπη, η πολιτική της και η σχετική νομοθεσία σε αυτό το γεγονός και να δρομολογηθούν συγκεκριμένα μέτρα. Σε αυτά συγκαταλέγονται, φυσικά, εκτός από τη συνέχεια του Πρωτοκόλλου του Κυότο μετά το 2012, και στρατηγικές για τη μείωση των εκπομπών CO2 σε επιμέρους τομείς όπως π.χ. τα επιβατικά αυτοκίνητα. Για το θέμα αυτό δεν πρέπει μόνο να διατυπώνονται ενδοιασμοί, αλλά και να συζητούνται οι δυνατότητες. Έτσι, η μείωση της εκπομπής CO2 από τα επιβατικά αυτοκίνητα και η συνακόλουθη εξοικονόμηση ενέργειας θα έχει θετικό αποτέλεσμα για την ενεργειακή ασφάλεια, αν αναλογιστούμε ότι 26,5% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση αφορά τις οδικές μεταφορές.

Τα ειδικά μέτρα που αναφέρθηκαν ήδη δεν είναι καινοφανή. Άλλες χώρες όπως η Ιαπωνία δρομολόγησαν επίσης προγράμματα μείωσης του CO2 για τα αυτοκίνητα. Εδώ τα οχήματα χωρίζονται, σε προγράμματα «top runner», σε εννέα διαφορετικές κατηγορίες ανάλογα με το βάρος και θεσπίζονται δεσμευτικοί στόχοι για τη μείωση.

Στην πολιτική για το κλίμα, η ρήση «ο χρόνος είναι χρήμα» αποκτά μια νέα σημασία, πράγμα που μας έδειξε πρόσφατα η έκθεση του κ. Stern.

  Anders Wijkman (PPE-DE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θέλω καταρχάς να εκφράσω τη συμφωνία μου με τη θέση της κ. Doyle ότι το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε δεν είναι περιβαλλοντικό. Επηρεάζει όλους τους τομείς της κοινωνίας και οφείλουμε να το προσεγγίσουμε κατά τρόπο συστηματικό και εμπεριστατωμένο.

Στον κ. Reul θα έλεγα ότι θεωρώ πως πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι, εκτός από την αλλαγή του κλίματος, βρισκόμαστε επίσης αντιμέτωποι με την εξάντληση των αλιευτικών αποθεμάτων, την τεράστιας έκτασης και ταχύτητας αποψίλωση των δασών και τη μείωση των υδάτινων αποθεμάτων σε πολλές περιοχές του κόσμου. Οφείλουμε να αντιμετωπίσουμε το γεγονός ότι ο τρόπος ζωής τον οποίο έχουμε αναπτύξει σε έναν κόσμο 8 έως 9 δισεκατομμυρίων κατοίκων υπερβαίνει τις δυνατότητες αντοχής του πλανήτη, και γι’ αυτό πρέπει να προσεγγίσουμε συστηματικά το πρόβλημα προκειμένου να επανέλθουμε σε μια φυσιολογική, βιώσιμη πορεία.

Ζήτησα να λάβω τον λόγο κυρίως επειδή είμαι πολύ απογοητευμένος από μια πτυχή της δέσμης μέτρων της Επιτροπής για την ενέργεια και το κλίμα. Μιλάτε, κύριε Επίτροπε, στην εν λόγω δέσμη, για μια ενεργειακή σύμπραξη με την Αφρική. Αυτό είναι θετικό. Γιατί, όμως, να μην πράξουμε το ίδιο με την Κίνα και την Ινδία; Γνωρίζω ότι υπάρχουν τεχνολογικές συμφωνίες, όμως τα χρήματα για την υποστήριξή τους είναι ελάχιστα. Τα επόμενα πέντε έως δέκα χρόνια, οι εκπομπές λόγω της επέκτασης των ενεργειακών συστημάτων των χωρών αυτών θα μας κατακλύσουν εντελώς, εάν δεν τις βοηθήσουμε σήμερα να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα.

Ορισμένοι υποστηρίζουν: «αφήστε την Κίνα να καταβάλει το κόστος». Έτσι, όμως, παραβλέπουμε τις ιστορικές μας ευθύνες για όλες τις εκπομπές του παρελθόντος, ενώ δεν λαμβάνουμε επίσης υπόψη το γεγονός ότι οι Κινέζοι χρειάζονται καταρτισμένο προσωπικό, χρειάζονται την τεχνολογία που θα επιτρέψει την επίτευξη των περιβαλλοντικών μας στόχων, ενώ πρέπει επίσης να επενδύσουν σε καθαρές τεχνολογίες.

Το ερώτημά μου, λοιπόν, προς εσάς και προς τον κ. Υπουργό είναι γιατί δεν θέτετε φιλόδοξους στόχους; Γιατί δεν αναπτύσσετε μια σύμπραξη με την Κίνα και την Ινδία, ενισχύοντάς την με χρηματοδοτικούς πόρους προκειμένου να μπορέσουμε να επιδιώξουμε επιθετικά και από κοινού την επίτευξη αυτών των στόχων; Διαφορετικά, φρονώ πως ό,τι κάνουμε εδώ θα είναι μάλλον δευτερεύουσας σημασίας τα επόμενα χρόνια. Πρέπει να εφαρμόσουμε αυτήν τη διττή προσέγγιση, ενώ θεωρώ ότι η απουσία αυτής της παραμέτρου από τη δέσμη μέτρων σας για την ενέργεια είναι πολύ αισθητή.

(Χειροκροτήματα)

  Proinsias De Rossa (PSE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, σήμερα μας προσφέρεται μια χρυσή ευκαιρία να ξεπεράσουμε την ευρωαπαισιοδοξία δείχνοντας στους πολίτες την προστιθέμενη αξία που προσφέρει η από κοινού άσκηση αρμοδιοτήτων από τα κυρίαρχα κράτη μας για την αντιμετώπιση του παγκοσμίου προβλήματος της αλλαγής του κλίματος, το οποίο τους ανησυχεί όλους σοβαρότατα. Ωστόσο, οι αποφάσεις πρέπει να λαμβάνονται κατά τρόπο διαφανή και δημοκρατικό, έτσι ώστε να βλέπουμε ποιοι ασκούν πιέσεις για την αναβολή των αποφάσεων. Η καθυστέρηση στη λήψη αποφάσεων για αυτό το θέμα θα είναι μοιραία.

Πρέπει να ενώσουμε τις δυνάμεις μας, να θεσπίσουμε κοινούς κανόνες και κανονισμούς, καθώς και τις απαραίτητες κυρώσεις ώστε να διασφαλιστεί η υλοποίηση. Πρέπει να ληφθούν δύσκολες πολιτικές αποφάσεις για τη φορολογία, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, την αποδοτικότητα των καυσίμων και τις καθαρότερες τεχνολογίες οι οποίες θα επιφέρουν επαναστατικές αλλαγές στις βιομηχανίες μας και στην ενεργειακή μας κατανάλωση. Γιατί να μην θεσπίσουμε συγκριτικά κριτήρια αξιολόγησης για τα εθνικά μας προγράμματα υποδομών, τα οποία συχνά χρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση; Συνιστώ επίσης να είμαστε επιφυλακτικοί απέναντι σε ψευδοπροφήτες, όπως η βιομηχανία πυρηνικής ενέργειας, η οποία υποστηρίζει ότι προσφέρει τη λύση αυτού του προβλήματος.

  Σταύρος Δήμας, Μέλος της Επιτροπής. Κύριε Πρόεδρε, κατ’ αρχήν θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους όσους πήραν το λόγο σήμερα, για τις πολύ θετικές τους παρεμβάσεις, που δείχνουν πόσο το πρόβλημα των κλιματικών αλλαγών έχει πλήρως συνειδητοποιηθεί από τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και, βεβαίως, αυτό αποτελεί και μια αντανάκλαση της κοινής γνώμης η οποία έχει ευαισθητοποιηθεί πολύ.

Θα ήθελα να ευχαριστήσω την Γερμανική Προεδρία και ιδιαίτερα τον Υπουργό κύριο Sigmar Gabriel για τη συνεργασία την οποία είχαμε, για τον τρόπο με τον οποίο μίλησε και με τον οποίον υπερασπίζεται τα θέματα περιβάλλοντος και ελπίζω ότι η Γερμανική Προεδρία θα είναι πλήρως αποδοτική και θα ανταποκριθεί στις προσδοκίες των ευρωπαίων πολιτών αλλά και των απόψεων οι οποίες εξεφράσθησαν απόψε. Η αλλαγή του κλίματος αποτελεί παγκόσμια πρόκληση και ο ηγετικός ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει καθοριστική σημασία για την αντιμετώπισή της.

Η σημερινή συζήτηση μας έδωσε την ευκαιρία να τονίσουμε πόσο σημαντικές είναι οι επικείμενες αποφάσεις που πρόκειται να ληφθούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση αυτές τις μέρες αλλά και τις επόμενες εβδομάδες: οι αποφάσεις αυτές είναι αναγκαίες προκειμένου να αρχίσουν οι διεθνείς διαπραγματεύσεις και να δώσουμε αρκετά φιλόδοξη ώθηση για μια συμφωνία σε παγκόσμιο επίπεδο.

Πρέπει να διασφαλίσουμε την αξιοπιστία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον ηγετικό ρόλο που διαδραματίζει σε παγκόσμιο επίπεδο για την αντιμετώπιση της αλλαγής του κλίματος και πρέπει να στείλουμε το ισχυρότερο δυνατό μήνυμα στους εταίρους μας, τόσο στον ανεπτυγμένο, όσο και στον αναπτυσσόμενο κόσμο.

Πρέπει ακόμη να τονίσουμε τη σημασία των αποφάσεων που πρέπει να ληφθούν τα αμέσως επόμενα χρόνια όσον αφορά το διεθνές καθεστώς για τις κλιματικές αλλαγές και θα αναφερθώ ίσως αργότερα στο θέμα αυτό, ώστε να εξασφαλιστεί ότι θα καταβληθούν ακόμη περισσότερες προσπάθειες σε όλη την υφήλιο μετά από την πρώτη περίοδο δεσμεύσεων με βάση το Πρωτόκολλο του Κιότο που τελειώνει το 2012.

Τα επιστημονικά και οικονομικά επιχειρήματα υπέρ της ανάληψης φιλόδοξης, παγκόσμιας δράσης για την αντιμετώπιση της αλλαγής του κλίματος είναι προφανή και αδιάσειστα. Επιβάλλεται ακόμη μεγαλύτερη πολιτική προσπάθεια ώστε να υπάρξουν ευρύτερες και ουσιαστικότερες δεσμεύσεις. Αυτό ακριβώς επιδιώκει η Επιτροπή με τη δέσμη μέτρων για το κλίμα και την ενέργεια.

Τα αμέσως επόμενα χρόνια θα είναι καθοριστικής σημασίας για τη διαμόρφωση παγκόσμιου πλαισίου με στόχο να εξασφαλίσουμε ότι θα αποφευχθεί η μη αναστρέψιμη και ενδεχομένως καταστροφική αλλαγή του κλίματος. Είναι αναγκαία η ενεργός συμμετοχή όλων σας –και το διαπίστωσα αυτό απόψε με μεγάλη ικανοποίηση– σ’ αυτόν τον διάλογο. Έχει μεγάλη σημασία να υποστηρίξετε την ισχυρή δέσμευση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για αποφασιστική δράση, τόσο στο εσωτερικό της όσο και στο διεθνές επίπεδο.

(EN) Θέλω να απαντήσω σε ορισμένες από τις επισημάνσεις που διατυπώθηκαν απόψε.

Πρώτον, όσον αφορά τους στόχους, οφείλω να επαναλάβω ότι πριν από 15 μήνες δεν συζητούσαμε για στόχους. Η λέξη «στόχος» δεν αναφερόταν καν. Στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, το Συμβούλιο ανέφερε ότι εξετάζει μεθόδους επίτευξης μειώσεων της τάξης του 15 έως 30% με ανεπτυγμένες χώρες. Δεν είχε σκεφτεί κανείς να αναλάβει η Ευρωπαϊκή Ένωση κάποια μονομερή δέσμευση. Ένας ομιλητής ανέφερε ότι ενδεχομένως επικρατεί σύγχυση. Οφείλω να καταστήσω σαφές ότι έχουμε θέσει έναν στόχο, ο οποίος είναι το 30%, και αυτή είναι η εντολή την οποία ζητούμε να δώσει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στην Επιτροπή για τις διαπραγματεύσεις με άλλες ανεπτυγμένες χώρες. Ωστόσο, ανεξαρτήτως αυτής της συμφωνίας και μέχρις ότου επιτευχθεί μια τέτοια συμφωνία, έχουμε αναλάβει μονομερώς τη δέσμευση να μειώσουμε κατά 20% τις εκπομπές στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Για να υπογραμμίσω το μέγεθος αυτής της δέσμευσης, επιτρέψτε μου να επισημάνω ότι το ποσοστό είναι πάνω από το διπλάσιο των συνολικών μας υποχρεώσεων. Άκουσα ότι δεν έχουμε αρκετές φιλοδοξίες και ότι δεν έχουμε αναλάβει ηγετικό ρόλο θεσπίζοντας αυτόν τον στόχο. Καμία άλλη χώρα στον κόσμο δεν είναι τόσο φιλόδοξη – ούτε καν η Καλιφόρνια. Ακούστηκαν πολλοί έπαινοι για τον κυβερνήτη κ. Σβαρτσενέγκερ. Ερωτήθηκα γιατί δεν έχουμε θέσει στόχο αντίστοιχο με αυτόν του κυβερνήτη κ. Σβαρτσενένγκερ – στόχο, δηλαδή, 25% για το 2021, χρησιμοποιώντας όμως ως βάση υπολογισμού το 2006. Αν κάνετε, λοιπόν, τους αναγκαίους υπολογισμούς, θα διαπιστώσετε ότι ο στόχος του αντιστοιχεί σε λιγότερο από το ήμισυ της δικής μας μείωσης κατά 20%.

Συνεπώς, επιτρέψτε μου να διευκρινίσω ότι είμαστε φιλόδοξοι, πρέπει να ασκούμε ηγετικό ρόλο διεθνώς, πρέπει να εφαρμόζουμε στην πράξη όσα υποστηρίζουμε θεωρητικά και ο στόχος μας είναι πραγματικά φιλόδοξος. Βεβαίως, προκειμένου να επιτευχθούν αυτά που μας προτείνει η επιστήμη, για να περιοριστεί η μέση αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη στους 2°C, απαιτείται 50% μείωση από όλες τις χώρες του κόσμου έως το 2050. Αυτό ισχύει εξίσου για τις ανεπτυγμένες και τις αναπτυσσόμενες χώρες – μείωση κατά 60-80% από τις ανεπτυγμένες χώρες και μείωση κατά 30% από τις αναπτυσσόμενες χώρες έως το 2020. Σε μια ομιλία έγινε λόγος περί ευελιξίας: αυτοί οι στόχοι του 20% και του 30% είναι ευέλικτοι. Δεν αφορούν όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά θα προσαρμοστούν σύμφωνα με τη συμφωνία κατανομής της επιβάρυνσης στην οποία καταλήξαμε πριν από ορισμένα χρόνια σχετικά με την επίτευξη του συνολικού μας στόχου. Το σύστημα που θα εφαρμοστεί πρέπει να είναι παρόμοιο.

Αναφέρθηκε το Ναϊρόμπι. Βεβαίως, το Μόντρεαλ ήταν διαφορετικό από το Ναϊρόμπι. Στο Μόντρεαλ σημειώσαμε μια μεγάλη επιτυχία με την έγκριση του σχεδίου δράσης του Μόντρεαλ. Σύμφωνα με το εν λόγω σχέδιο, στο Ναϊρόμπι είχαμε ορισμένες προτεραιότητες οι οποίες υλοποιήθηκαν. Η κ. Doyle ορθώς επεσήμανε ότι δεν ήταν φιλόδοξες, όμως ήταν ένα βήμα –ανεξαρτήτως του πόσο μεγάλο ή μικρό, ήταν ένα βήμα– και η Ευρωπαϊκή Ένωση πέτυχε όλες τις προτεραιότητες που είχε θέσει, ιδίως όσον αφορά την προσπάθεια να βοηθήσει τις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες να εξασφαλίσουν ορισμένες από τις επενδύσεις με τους συνήθεις μηχανισμούς εκπτώσεων και ευελιξίας.

Ο κ. Wijkman υποστήριξε ότι δεν είμαστε φιλόδοξοι επειδή δεν αναπτύσσουμε μια σύμπραξη με την Κίνα ή ότι έχουμε αναπτύξει μια σύμπραξη την οποία δεν χρηματοδοτούμε. Η αλήθεια είναι ότι έχουμε δημιουργήσει μια σύμπραξη Ευρωπαϊκής Ένωσης-Κίνας και έχουμε αναπτύξει μια πρωτοβουλία Ευρωπαϊκής Ένωσης-Ινδίας. Αμφότερες έχουν συγκεκριμένους στόχους οι οποίοι θα χρηματοδοτηθούν με κοινοτικούς πόρους και πόρους από διάφορα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ασφαλώς, είναι πολύ σημαντικές, καθόσον, όπως επισημάνατε, μετά το 2020 η Κίνα, η Ινδία και οι άλλες ταχέως αναπτυσσόμενες χώρες θα εκπέμπουν περισσότερα αέρια του θερμοκηπίου από το σύνολο των χωρών του ΟΟΣΑ. Συνεπώς, είναι απολύτως αναγκαίο να επιτύχουμε τη συμμετοχή τους σε αυτό το εγχείρημα, έτσι ώστε να μπορέσουμε να καταπολεμήσουμε από κοινού την αλλαγή του κλίματος, σύμφωνα όμως με την κοινή αλλά διαφοροποιημένη αρχή της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών.

Ανέφερα πόσο σημαντική είναι η συμμετοχή της Κίνας και της Ινδίας, καθώς και των υπολοίπων ταχέως αναπτυσσόμενων χωρών. Πιο σημαντική, ωστόσο, είναι η συμμετοχή των ανεπτυγμένων χωρών. Ο πρώτιστος στόχος μας πρέπει να είναι η επιδίωξη της συμμετοχής των ανεπτυγμένων χωρών, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες ευθύνονται για το 25% των συνολικών εκπομπών παγκοσμίως και δεν έχουν επικυρώσει το Κυότο. Η κοινή γνώμη στις Ηνωμένες Πολιτείες μεταστρέφεται και μας ενθαρρύνουν οι ενδείξεις που λαμβάνουμε ως προς αυτό το θέμα. Ωστόσο, απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες. Ειδικότερα, πρέπει να ενισχύσουμε το σύστημα εμπορίας εκπομπών που εφαρμόζουμε, διότι ένα τέτοιο μέσο, το οποίο στηρίζεται στις δυνάμεις της αγοράς, μπορεί να είναι ο καλύτερος τρόπος επίτευξης της συμμετοχής των Ηνωμένων Πολιτειών. Ορισμένες πολιτείες των ΗΠΑ εφαρμόζουν ήδη συστήματα εμπορίας εκπομπών. Στις βορειοανατολικές πολιτείες εφαρμόζεται σύστημα εμπορίας εκπομπών στον τομέα της παραγωγής ενέργειας. Η Καλιφόρνια και ορισμένες άλλες δυτικές πολιτείες θα εφαρμόσουν παρόμοια συστήματα, και θα συνεργαστούμε μαζί τους προκειμένου να δημιουργηθεί ένα δίκτυο το οποίο θα συνδέει όλα τα επιμέρους συστήματα. Συνεπώς, το παγκόσμιο σύστημα εμπορίας εκπομπών μπορεί να δημιουργηθεί από τη βάση. Για να επιτευχθεί κάτι τέτοιο, χρειαζόμαστε ένα ισχυρό σύστημα εμπορίας εκπομπών στην Ευρωπαϊκή Ένωση· διαφορετικά, δεν μπορούμε να προβάλλουμε απαιτήσεις με αξιοπιστία. Γι’ αυτό χρειαζόμαστε εθνικά σχέδια κατανομής τα οποία να δημιουργούν πραγματικά ανεπαρκή προσφορά στην αγορά. Αν είχα εγκρίνει όλα τα εθνικά σχέδια κατανομής που κατέθεσαν τα κράτη μέλη, το σύστημα εμπορίας εκπομπών θα είχε καταρρεύσει.

Εσείς, οι βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, με τους οποίους έχουμε συζητήσει επανειλημμένα το σύστημα εμπορίας εκπομπών, πρέπει να βοηθήσετε στο να πεισθούν τα κράτη μέλη τα οποία διατηρούν επιφυλάξεις σχετικά με τα εθνικά σχέδια κατανομής. Θα πράξω το καθήκον μου και θα αξιολογήσω τα εθνικά σχέδια κατανομής, κατά τα προβλεπόμενα, προκειμένου να καταπολεμηθεί η αλλαγή του κλίματος.

Είναι πολύ σημαντικό να εντοπίσουμε τις βασικές παραμέτρους ενός μελλοντικού καθεστώτος. Πρέπει να θέσουμε στόχους, να ορίσουμε τα μέσα για την επίτευξή τους και να αποφασίσουμε ποιοι θα μετάσχουν στην προσπάθεια επίτευξής τους. Αναφέρθηκα στους συμμετέχοντες – τόσο τις ανεπτυγμένες όσο και τις αναπτυσσόμενες χώρες. Πρέπει τώρα να αναφερθώ στους στόχους: ο στόχος είναι οι 2°C. Επιβάλλεται να τηρήσουμε τη δέσμευση που έχει αναλάβει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Τα μέσα είναι: πρώτον, η χρήση της αγοράς – ένα παγκόσμιο σύστημα εμπορίας εκπομπών είναι αναγκαίο· δεύτερον, χρειαζόμαστε την έρευνα, την τεχνολογία, καθώς και την ανάπτυξη και εφαρμογή νέας τεχνολογίας, όπως ανέφερε ο υπουργός Gabriel. Συνεπώς, πρέπει να κάνουμε οικονομικά ελκυστική για τους οικονομικούς εταίρους την εφαρμογή νέων τεχνολογιών. Πρέπει επίσης να μεταφέρουμε την τεχνολογία στις αναπτυσσόμενες χώρες, και για να το επιτύχουμε χρειαζόμαστε πόρους, διότι χωρίς χρηματοδότηση κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό.

Διαθέτουμε τον ευέλικτο μηχανισμό του Κυότο –τους μηχανισμούς καθαρής ανάπτυξης, τον κοινό μηχανισμό εφαρμογής– αλλά χρειαζόμαστε επιπλέον πόρους. Είμαι ευγνώμων στον υπουργό Gabriel, διότι όταν ανακοίνωσα την έγκριση από την Ευρωπαϊκή Ένωση του Παγκοσμίου Ταμείου Ενεργειακής Απόδοσης και Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, προθυμοποιήθηκε αμέσως να προσφέρει μια σημαντική συνεισφορά εκ μέρους της Γερμανίας. Ακολούθησε η Ιταλία, και ευελπιστώ ότι το ίδιο θα πράξουν και άλλες χώρες, διότι αυτά τα χρήματα είναι αναγκαία προκειμένου να επιτύχουμε τη μεταφορά τεχνολογίας σε αναπτυσσόμενες χώρες κατά τρόπο που θα τους επιτρέπει να αναπτύξουν την ενεργειακή τους απόδοση και να καταβάλουν προσπάθειες καταπολέμησης της αλλαγής του κλίματος.

Σήμερα άκουσα πολλά σχετικά με τα βιοκαύσιμα και τα βιοκαύσιμα δεύτερης γενιάς. Επεσήμανα ότι σήμερα η Επιτροπή ενέκρινε ένα πολύ σημαντικό νομοθετικό μέτρο. Ωστόσο, όλοι ασχολήθηκαν με τα αυτοκίνητα και όχι με αυτό το νομοθέτημα. Είναι, όμως, πολύ σημαντικό! Θα έλεγα ότι μπορούμε να εξοικονομήσουμε περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα με αυτήν την οδηγία παρά με την άλλη, χωρίς να ισχυρίζομαι ότι τα αυτοκίνητα δεν είναι σημαντικά – είναι πολύ σημαντικά, ιδίως για το μέλλον. Η ανανέωση του στόλου των αυτοκινήτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι σημαντική για την καταπολέμηση της αλλαγής του κλίματος.

Η σημερινή έγκριση από την Επιτροπή της οδηγίας για την ποιότητα των καυσίμων ενθαρρύνει τη χρήση βιώσιμων καυσίμων στις μεταφορές, τα βιοκαύσιμα, και κυρίως ενθαρρύνει τα βιοκαύσιμα δεύτερης γενιάς, τα οποία είναι φιλικά για το περιβάλλον.

Όσον αφορά τα αυτοκίνητα, η προσφορά μου εξακολουθεί να ισχύει. Η πρότασή μου ισχύει όπως και πριν από 15 ημέρες. Είμαι ιδιαιτέρως ικανοποιημένος διότι σήμερα ο Πρόεδρος δήλωσε ότι την προσεχή εβδομάδα θα συζητήσουμε το θέμα στο Σώμα των Επιτρόπων. Χρειαζόμαστε καθαρά, ανταγωνιστικά, οικονομικώς προσιτά αυτοκίνητα τα οποία θα συμβάλουν στην καταπολέμηση της αλλαγής του κλίματος. Πρέπει να προστατεύσουμε τους καταναλωτές, τους εργαζομένους, το κοινό εν γένει και, βεβαίως, να καταπολεμήσουμε την αλλαγή του κλίματος, να προστατεύσουμε τον πλανήτη μας και τις χώρες μας.

Τέλος, όσον αφορά το Νταβός, ήταν πολύ ενδιαφέρον διότι, ενώ τέθηκαν προς συζήτηση πολύ σημαντικά ζητήματα –το Ιράκ, η Μέση Ανατολή και η Ντόχα– από έρευνα που διενεργήθηκε αποκαλύφθηκε ότι στην πλειονότητά τους, σε ποσοστό 57%, οι συμμετέχοντες που ερωτήθηκαν δήλωσαν ότι το σημαντικότερο θέμα στον σημερινό κόσμο είναι η αλλαγή του κλίματος, γεγονός που σημαίνει ότι οι πολιτικοί που αντικατοπτρίζουν την κοινή γνώμη βρίσκουν πλέον ανταπόκριση και στους ηγέτες της βιομηχανίας. Οι ηγέτες της βιομηχανίας επιδεικνύουν πλέον, μαζί με τους πολιτικούς και την κοινή γνώμη, την αποφασιστικότητά τους να καταπολεμήσουν την αλλαγή του κλίματος. Γι’ αυτό ζητώ τη βοήθειά σας για την έγκριση αυτού του ψηφίσματος, το οποίο θα είναι πολύ χρήσιμο για την υλοποίηση των προτάσεών μας.

  Sigmar Gabriel, Προεδρεύων του Συμβουλίου. (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, θα προσπαθήσω να αναφερθώ σε λίγα μόνο σημεία. Πολλοί συνάδελφοι είπαν πως μιλάμε εδώ και πολλά χρόνια για την αλλαγή του κλίματος, βασικά όμως δεν γίνεται τίποτα. Θα ήθελα να παρακαλέσω να μην υποτιμούμε και να μην μειώνουμε τη σημασία όσων παρουσίασε τις τελευταίες εβδομάδες η Επιτροπή.

Θεωρώ το γεγονός ότι η Επιτροπή ανέπτυξε για πρώτη φορά μια κοινή στρατηγική για την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού και την προστασία του κλίματος ως μια μοναδική ευκαιρία, και θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι στο παρελθόν τα συζητούσαμε αυτά κατά κανόνα ξεχωριστά, ενώ τώρα έχουμε μια κοινή στρατηγική.

Θα ήθελα να ρωτήσω την κ. Harms και κάποιους άλλους: ποιες ήταν οι σημαντικότερες προτάσεις που επικρίνατε προηγουμένως; Η πρώτη δέσμη αφορούσε το θέμα της ενεργειακής απόδοσης. Το θέμα δεν είναι μόνο ότι, αν αυξηθεί η ενεργειακή απόδοση μέχρι το 2020, η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι σε θέση να εξοικονομήσει 100 δισ. ευρώ που τα χρειαζόμαστε επειγόντως για τους καταναλωτές, για επενδύσεις στην έρευνα και την ανάπτυξη και για πολλά άλλα θέματα που βρίσκονται στην ημερήσια διάταξή μας. Η αύξηση της ενεργειακής απόδοσης κατά 20% σημαίνει την αποφυγή παραγωγής 780 εκατομμυρίων τόνων CO2. Αυτή η ποσότητα είναι διπλάσια από αυτήν που θέλαμε να εξοικονομήσουμε ως τώρα στην Ευρώπη στο πλαίσιο του Πρωτοκόλλου του Κυότο.

Πολλές φορές, η ενεργειακή απόδοση δεν αποδεικνύεται τόσο κατάλληλη για μεγάλες ιδεολογικές και πολιτικές συζητήσεις όσο για παράδειγμα η συζήτηση για την πυρηνική ενέργεια. Η ενεργειακή απόδοση συχνά αφορά πολλά μικρά θέματα που πρέπει να τα ελέγχουμε, να τα παρακολουθούμε και να συνεχίζουμε να τα προάγουμε, όμως προσφέρει τις μεγαλύτερες δυνατότητες τόσο για την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού όσο και για την προστασία του κλίματος.

Θεωρώ τις σχετικές προτάσεις της Επιτροπής μια εξαιρετική δέσμη. Θα χαιρόμουν αν, εκτός από τους πηχυαίους τίτλους, μας απασχολούσε τουλάχιστον εξίσου το πώς μπορούμε να υλοποιήσουμε πραγματικά στην κοινοτική πολιτική και στην πολιτική των κρατών μελών το πλήθος επιμέρους προγραμμάτων που περιλαμβάνει αυτή η δέσμη.

Δεύτερον, ασφαλώς η εκπομπή 120 γραμμαρίων CO2 ανά χιλιόμετρο για την αυτοκινητοβιομηχανία συγκαταλέγεται στο θέμα της αύξησης της ενεργειακής απόδοσης, σχετικά όμως με το προηγούμενο ερώτημά σας για το πώς θα διασφαλιστεί ότι θα ληφθεί υπόψη η αναλογία βιοκαυσίμων, έχω να πω το εξής: τασσόμαστε όλοι μαζί υπέρ της σημαντικής αύξησης του σημερινού ποσοστού του 5,75% πρόσμιξης βιοκαυσίμων στην πετρελαϊκή βιομηχανία στην Ευρώπη. Η Επιτροπή προτείνει 10%, κάποια κράτη μέλη μάλιστα θεωρούν δυνατό να το ξεπεράσουν. Εγώ πιστεύω ότι δεν είναι ανέφικτο ένα ποσοστό 12,5% ή 15%, και αυτό πρέπει να εξασφαλιστεί αποτελεσματικά προκειμένου να μην φθάνει στην Ευρωπαϊκή Ένωση καθόλου πετρέλαιο στην αγορά και στα πρατήρια καυσίμων που δεν θα περιλαμβάνει μια συγκεκριμένη αναλογία βιοκαυσίμων.

Αυτό το θεωρώ απολύτως απαραίτητο, πρώτον, για να αποκτήσουμε και σε αυτόν τον τομέα μεγαλύτερη ανεξαρτησία από τις εισαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου, δεύτερον, για να φροντίσουμε να έχουμε μικρότερη εξάρτηση από τις διεθνείς αυξήσεις των τιμών και, τρίτον, το θεωρώ τη σημαντικότερη συμβολή στη μόνιμη μείωση της εκπομπής CO2 από την κατανάλωση καυσίμων.

Ο δεύτερος μεγάλος τομέας είναι ασφαλώς αυτός των ανανεώσιμων ενεργειών. Σας παρακαλώ, λοιπόν, να μην κάνουμε σαν να είναι ήδη αυτονόητο στην Ευρωπαϊκή Ένωση πως όλα τα κράτη μέλη αποδέχονται –όπως προτείνει η Επιτροπή– έναν κοινό στόχο 20% ανανεώσιμων ενεργειών στην κατανάλωση πρωτογενούς ενέργειας στην Ευρώπη. Έχουμε πολύ δρόμο ακόμα μέχρι να φθάσουμε εκεί. Θα ζητούσα από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να υποστηρίξει τόσο εμάς όσο και την Επιτροπή προκειμένου να επιτύχουμε πλειοψηφία για τον στόχο αυτόν κατά την εαρινή διάσκεψη κορυφής των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων. Θεωρώ ότι αυτός είναι ένας από τους σημαντικότερους στόχους που πρέπει να επιτύχουμε.

Δυστυχώς, δεν βρίσκεται πια εδώ η κ. Grossetête που μου ζήτησε μια απάντηση για το θέμα της πυρηνικής ενέργειας – ίσως μπορείτε να της διαβιβάσετε την απάντησή μου: αν η πυρηνική ενέργεια αποτελεί στην Ευρώπη το 15% της τελικής ενεργειακής κατανάλωσης, τότε δεν έχει και πολύ νόημα να επικεντρωθούμε σε αυτό το 15%. Αν το κάνουμε, το 85 % θα μείνει ανεπηρέαστο.

Θα ήθελα να προσθέσω πως, οπωσδήποτε, όποιος θέλει να γίνει πιο ανεξάρτητος από τις εισαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου και να κάνει κάτι ώστε τα οχήματα να εκπέμπουν λιγότερο CO2, ασφαλώς δεν μπορεί να θεωρήσει εναλλακτική λύση την πυρηνική ενέργεια, εκτός και αν συμφωνήσουμε ότι στην Ευρώπη θα κυκλοφορούν πλέον μόνο ηλεκτροκίνητα οχήματα. Πιστεύω ότι αυτό δεν πρόκειται να συμβεί πολύ σύντομα. Γι’ αυτό η επικέντρωση στις ανανεώσιμες ενέργειες που προτείνει η Επιτροπή είναι ασφαλώς ο σωστός δρόμος. Φυσικά, θα πρέπει να συμπεριλάβουμε μια συμφωνία κατανομής των επιβαρύνσεων, βάσει της οποίας κάθε ευρωπαϊκή χώρα θα πρέπει να αναλάβει ένα ποσοστό και έτσι θα καταστεί δυνατόν να επιτευχθεί το 2020 ο στόχος του 20% για την κατανάλωση πρωτογενούς ενέργειας.

Επιτρέψτε μου να αναφερθώ τελειώνοντας σε δύο θέματα όπου απέχουμε πάρα πολύ από το να επιτύχουμε πραγματικά μια επανάσταση. Πολλοί από εσάς είπαν ότι πρέπει να φροντίσουμε ώστε οι αναδυόμενες οικονομίες όπως η Κίνα, η Ινδία και η Βραζιλία –που θα είναι οι μεγάλοι πρόξενοι εκπομπών του μέλλοντος– να συμπαραταχθούν μαζί μας ως προς την μείωση του CO2, με δεσμεύσεις που μπορεί να είναι προαιρετικές, καλύτερα όμως θα ήταν να είναι υποχρεωτικές. Αυτό είναι σωστό, αλλά δεν πρόκειται να το επιτύχουμε χωρίς τεχνολογικές λύσεις που θα μπορούμε να προσφέρουμε στις χώρες αυτές για την ανάπτυξή τους.

Είναι εντελώς αδιάφορο αν θα αποφασίσει η Ευρωπαϊκή Ένωση 30, 20, 40 ή 10 %· η μόνη περίπτωση να φέρουμε με το μέρος μας αυτές τις χώρες είναι να τους κάνουμε προσφορές για τη χρησιμοποίηση τεχνολογιών για τον ενεργειακό τους εφοδιασμό, οι οποίες θα εξασφαλίσουν την ανάπτυξή τους, ενώ ταυτόχρονα δεν θα βλάψουν το κλίμα έτσι όπως συνέβη στο παρελθόν στις βιομηχανικές χώρες, όμως απέχουμε ακόμα πάρα πολύ από αυτό. Παρά τη θετική πρωτοβουλία του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ενεργειακής Απόδοσης και Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, παρά την προθυμία μεταφοράς τεχνολογίας μέσω σχεδίων «μηχανισμών καθαρής ανάπτυξης» στο πλαίσιο του Πρωτοκόλλου του Κυότο, η προσφορά δεν είναι αρκετή.

Ως εκ τούτου, συνιστώ να συμμετέχετε ενίοτε σε ανάλογες διεθνείς διαπραγματεύσεις για να δείτε πόσο διαφέρουν σε πολλά σημεία οι απόψεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης από εκείνες των αναπτυσσομένων χωρών.

Όταν αρχίζουμε να μιλάμε για αλλαγή του κλίματος, οι εταίροι μας στις αναπτυσσόμενες χώρες πιστεύουν ότι έρχονται οι παλιοί αποικιοκράτες που θέλουν να εμποδίσουν την οικονομική τους ανάπτυξη. Αν πάμε στη Βραζιλία και μιλήσουμε για το θέμα της προστασίας του τροπικού δάσους –αφενός, για να μην εκλύεται τόσο πολύ CO2 στην ατμόσφαιρα και, αφετέρου, για να διατηρηθεί η φυσική ικανότητα πρόσληψης CO2 των δασών– παίρνουμε από επίσημα χείλη την απάντηση: «Δεν έχετε συνηθίσει ακόμα στην ιδέα ότι αυτά τα τροπικά δάση είναι δικά μας. Εμείς αποφασίζουμε για αυτά και όχι τα παλιά αποικιοκρατικά κράτη της Ευρώπης που θέλουν και πάλι να μας υπαγορεύσουν τι θα κάνουμε». Τόσο απέχουμε στην πραγματικότητα ακόμα από μια κοινή θεώρηση της προστασίας του κλίματος, και η προσέγγιση στο ζήτημα αυτό θα είναι πολύ δύσκολη.

Ορισμένοι συνάδελφοι είπαν ότι πρέπει να κάνουμε θυσίες, εννοώντας προφανώς ότι ο ευρωπαϊκός πληθυσμός θα πρέπει να θυσιάσει την ευημερία του και άλλα πράγματα. Εγώ δεν πιστεύω ότι χρειάζεται κάτι τέτοιο. Ωστόσο, πρέπει εμείς στις βιομηχανικές χώρες να φανούμε διατεθειμένοι να επιστρέψουμε ένα μέρος από τα όσα κερδίσαμε τους τελευταίους αιώνες από τις πρώην αποικίες μας, ένα μέρος από τον πλούτο που συγκεντρώσαμε με κόστος τη φτώχεια των πρώην αποικιών, σε αυτά τα κράτη, κυρίως προκειμένου να τους δώσουμε απαντήσεις στο ερώτημα πώς μπορούν να προωθήσουν την οικονομική και κοινωνική τους ανάπτυξη χωρίς να καταστρέψουν το κλίμα.

Αυτή είναι η θυσία για την οποία μιλάμε. Δεν είναι παραίτηση από την ευημερία μας, αλλά η εγκατάλειψη της σκέψης να κρατήσουμε μόνο για τον εαυτό μας όλο τον πλούτο που εργαστήκαμε για να αποκτήσουμε στην Ευρώπη και σε άλλες βιομηχανικές χώρες.

Θα πρέπει να διαθέσουμε ένα μέρος αυτού του πλούτου για να χρηματοδοτήσουμε την ανάπτυξη και μεταφορά τεχνολογίας και τις απαραίτητες προσαρμογές στις αλλαγές του κλίματος που συμβαίνουν ήδη. Αυτό είναι το δεύτερο αίτημα των αναπτυσσομένων προς τις βιομηχανικές χώρες. Πριν δεχτούν να συζητήσουν μαζί μας για τον περιορισμό της εκπομπής CO2 εκ μέρους τους, θέλουν να διαπιστώσουν ότι είμαστε διατεθειμένοι να επανορθώσουμε τις ζημίες που έχουν ήδη προκληθεί στις χώρες αυτές από την αλλαγή του κλίματος και να τις βοηθήσουμε να προσαρμοστούν στην αλλαγή αυτή.

Διαθέτουμε τώρα ένα ταμείο που θα έχει 300 εκατομμύρια ευρώ μέχρι το 2012, ίσως και κάτι παραπάνω, με σκοπό τη χρηματοδότηση μέτρων προσαρμογής σε παγκόσμιο επίπεδο. Ποιος πιστεύει εδώ μέσα ότι 300 εκατομμύρια ευρώ αρκούν πράγματι για παγκόσμια μέτρα προσαρμογής στην αλλαγή του κλίματος; Στη χώρα μου, το ποσό αυτό αντιστοιχεί περίπου με τον προϋπολογισμό δύο πόλεων μεσαίου μεγέθους. Δεν είναι καθόλου αρκετό.

Αυτά είναι τα δύο ερωτήματα που μας θέτουν. Δεν μας ρωτούν αν είμαστε διατεθειμένοι να κάνουμε μείωση στην Ευρώπη κατά 20%, 30% ή 40%. Μας ρωτούν: τι κάνετε για να καταστήσετε δυνατή τη μεταφορά τεχνολογίας στις χώρες μας και να επιτύχετε έτσι και ανάπτυξη και προστασία του κλίματος; Και δεύτερον, τι κάνετε για να χρηματοδοτήσετε τα μέτρα προσαρμογής των χωρών μας στην αλλαγή του κλίματος, για την οποία εσείς φέρετε την ευθύνη; Σε αυτά πρέπει να δώσουμε απαντήσεις αν θέλουμε να έχουμε μαζί μας την Κίνα, τη Βραζιλία, την Ινδία – τους τρεις μεγάλους πρόξενους ρύπανσης του μέλλοντος.

Όπως ο Επίτροπος Δήμας, έτσι και εγώ πιστεύω ότι η Αμερική θα υπογράψει μια συμφωνία που θα λειτουργεί. Θα δούμε αν θα ονομάζεται Κυότο ή κάπως αλλιώς, όμως οι Ηνωμένες Πολιτείες θα συμμετάσχουν σε μια αγορά που θα λειτουργεί, σε ένα σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών που θα λειτουργεί, σε μια προστασία του κλίματος που θα λειτουργεί.

Όσο δεν προσφέρουμε απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα, είναι εύκολο για τις Ηνωμένες Πολιτείες –ανεξαρτήτως κυβέρνησης– να μην αναλάβουν δεσμευτικές υποχρεώσεις.

Μια δεύτερη παρατήρηση προς τον συνάδελφο από την Αυστρία που είπε: «Καλά βρυχήθηκες, λιοντάρι!» και στην κ. Harms που είπε: «φθάνουν τα λόγια. ήρθε τώρα η ώρα για δράση». Εγώ πιστεύω ότι πρέπει να συζητηθούν ακόμα πολλά, και αν η κ. Harms θέλει μια απόδειξη για αυτό, ας κοιτάξει εδώ στην Αίθουσα ή στην ομοσπονδιακή βουλή στην πατρίδα μου.

Αν πιστεύουμε ότι η αλλαγή του κλίματος είναι πραγματικά μια πρόκληση για την ανθρωπότητα, τότε γιατί δεν καταφέρνουμε να πείσουμε τους συναδέλφους στα εθνικά κοινοβούλια που στις κοινοβουλευτικές συζητήσεις τάσσονται υπέρ της μεταρρύθμισης στην υγεία, της αγοράς εργασίας, της εξωτερικής πολιτικής και της πολιτικής για την ειρήνη να ταχθούν και υπέρ της προστασίας του κλίματος;

Γιατί δεν καταφέραμε να κρατήσουμε εδώ τους συναδέλφους που ήταν πριν στην Αίθουσα για την ψηφοφορία, προκειμένου να συμμετάσχουν στη συζήτηση, να εκνευριστούν με αυτά που λέει η Επιτροπή ή το Συμβούλιο, να παρουσιάσουν δικές τους προτάσεις, να εγκρίνουν ή να απορρίψουν, να ασκήσουν κριτική ή να συνεισφέρουν στη συζήτηση;

Απέχουμε ακόμα πολύ από το να επιτύχουμε τη συμμετοχή των ψηφοφόρων στο μέτρο που θα έπρεπε. Αν το είχαμε επιτύχει, τότε θα υπήρχε στα επιμέρους κράτη μέλη ομοφωνία για τα διάφορα αυτά θέματα. Ας είμαστε λίγο προσεκτικοί όταν λέμε ότι φθάνουν τα λόγια. Πιστεύω ότι έχουμε ακόμα μπροστά μας αρκετό δρόμο μέχρι να πείσουμε εκείνους που χρειαζόμαστε τελικά για να έχουμε πλειοψηφία και για δύσκολες αποφάσεις. Δεν φθάνει να πείθονται οι εμπειρογνώμονες της πολιτικής για το περιβάλλον. Υπάρχουν αρκετοί ακόμα, και στα κράτη μέλη, που πρέπει να πεισθούν. Εγώ γενικά δεν προτιμώ να λέω σε άλλους τι πρέπει να κάνουν. Έχουμε αρκετά να κάνουμε στην πατρίδα μου και υποθέτω ότι δεν είμαι ο μόνος που το σκέφτεται αυτό.

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. COCILOVO
Αντιπροέδρου

  Πρόεδρος. Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί στην περίοδο συνόδου του Φεβρουαρίου.

Γραπτές δηλώσεις (άρθρο 142 του Κανονισμού)

  Richard Corbett (PSE). – (EN) Η αλλαγή του κλίματος είναι μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα, έναντι της οποίας μάλιστα τα μεμονωμένα και ετερόκλητα μέτρα επιμέρους χωρών είναι εντελώς ανεπαρκή.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ένα επίπεδο στο οποίο η ανάληψη δράσης μπορεί να αποδειχθεί εξαιρετικά αποτελεσματική, τόσο ως προς τη θέσπιση αυστηρών κοινών κανόνων για την κοινή μας αγορά όσο και ως προς τη δυνατότητα άσκησης πιέσεων για την επίτευξη αποτελεσμάτων σε παγκόσμιο επίπεδο. Χωρίς την ΕΕ, η συμφωνία του Κυότο δεν θα είχε συναφθεί, όμως τώρα πρέπει να προχωρήσουμε ακόμη πιο δυναμικά για να διασφαλίσουμε μια συμφωνία η οποία θα την διαδεχθεί. Πρέπει επίσης να εξετάσουμε τις δυνατότητες ενίσχυσης του συστήματος εμπορίας εκπομπών που εφαρμόζουμε και επέκτασης της εφαρμογής του σε περισσότερες περιοχές του κόσμου.

Μάλιστα, η κοινοτική δράση για το περιβάλλον πρέπει να καταστεί τόσο αποτελεσματική και ορατή ώστε οι πολίτες μας να αρχίσουν να αναλύουν το αρκτικόλεξο EU (EE) ως «Environmental Union» (Περιβαλλοντική Ένωση)!

  Christine De Veyrac (PPE -DE). – (FR) Το γεγονός ότι συνερχόμαστε για να συζητήσουμε την αλλαγή του κλίματος την ίδια ακριβώς στιγμή που εμπειρογνώμονες από όλο τον κόσμο συνέρχονται στο Παρίσι για να συζητήσουν την αλλαγή του κλίματος και τις συνέπειές της αποτελεί ένα ισχυρό μήνυμα.

Η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη δεν είναι αποκύημα της φαντασίας ορισμένων επιστημόνων και πολιτικών που επιζητούν τη δημοσιότητα· είναι μια πραγματικότητα με την οποία πρέπει τώρα να συμφιλιωθούμε.

Εναπόκειται σε εμάς ως νομοθέτες να καταρτίσουμε κανόνες με στόχο τον περιορισμό του αντίκτυπου της αλλαγής του κλίματος. Αυτό προορίζεται να κάνει η πρόταση της Επιτροπής για τη συμπερίληψη της αεροπορίας στο σύστημα εμπορίας εκπομπών, και υπάρχουν και άλλες τέτοιες περιπτώσεις. Η νομοθεσία αυτή είναι απαραίτητη προκειμένου να αντισταθμίσουμε τον αντίκτυπο της δραματικής αύξησης των αεροπορικών μεταφορών.

Πρέπει, ωστόσο, να δώσουμε ιδιαίτερη προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα αποφασίσουμε να υλοποιήσουμε αυτόν τον μηχανισμό, διότι δεν έχει να κάνει με την υπονόμευση των ευρωπαϊκών αεροπορικών εταιρειών ή τον περιορισμό των αεροπορικών μεταφορών, αλλά με τη μείωση του αντίκτυπου των αεροπορικών μεταφορών στην αλλαγή του κλίματος.

Επιπλέον, προκειμένου οι προσπάθειές μας να έχουν πραγματικό αντίκτυπο στις εκπομπές CO2, θα ήθελα να δω την Ένωση να θεσπίζει επίσης νόμους και για άλλους τρόπους μεταφοράς, ιδίως στην αυτοκινητοβιομηχανία.

  Ilda Figueiredo (GUE/NGL). – (PT) Όπως γνωρίζουμε, η Επιτροπή πρότεινε προσφάτως μια δέσμη μέτρων για την ενέργεια και μια σειρά στόχων για τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, επιβεβαιώνοντας έτσι την επιθυμία της να καταπολεμήσει την αλλαγή του κλίματος και να προαγάγει την ενεργειακή ασφάλεια και την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ.

Η Επιτροπή προσέρχεται τώρα στο Σώμα επαναλαμβάνοντας αυτούς τους στόχους, υπογραμμίζοντας μια διεθνή συμφωνία σχετικά με το ρυθμιστικό πλαίσιο μετά το 2012 και τον στόχο μείωσης κατά 30% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στις αναπτυσσόμενες χώρες. Συνεπώς, η ΕΕ πρέπει να ξεκινήσει αμέσως τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 30% και τη λήψη πρακτικών μέτρων τα οποία θα εστιάζονται στην ενέργεια.

Ωστόσο, εξακολουθεί να προσφέρεται η δυνατότητα –πράγμα που δεν μας εκπλήσσει– της εμπορίας εκπομπών, η οποία πλήττει ιδιαιτέρως τις πιο ευάλωτες οικονομικώς χώρες οι οποίες δεν έχουν τη δυνατότητα να αγοράσουν δικαιώματα εκπομπής.

Ενώ υπάρχουν ορισμένες ευπρόσδεκτες προτάσεις στους τομείς της μείωσης των εκπομπών και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, υπάρχει μια άλλη σειρά προτάσεων οι οποίες θα είναι δύσκολο να εφαρμοστούν αν ληφθούν υπόψη οι αυστηροί όροι που επιβάλλονται στις διάφορες χώρες και γνωρίζοντας την αντίθεση ιδίως των ΗΠΑ σε αυτά τα μέτρα. Το πιο σημαντικό, ωστόσο, είναι ότι όλα αυτά δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται ως μία ακόμη ευκαιρία για περαιτέρω ελευθέρωση και συγκεντρωτισμό στον τομέα της ενέργειας, ή για ενίσχυση της επικυριαρχίας των ισχυρότερων χωρών.

  Roger Helmer (NI). – (EN) Μιλάμε σαν να έχει τελειώσει η συζήτηση, σαν να είναι πραγματική η απειλή μιας καταστροφικής υπερθέρμανσης του πλανήτη. Ωστόσο, πολλοί κλιματολόγοι διαφωνούν με αυτήν τη θέση. Θεωρούν ότι οι τρέχουσες αλλαγές κυμαίνονται εντός των φυσιολογικών ιστορικών ορίων ως προς τις μεταπτώσεις του κλίματος και ότι οι προβλέψεις περί μελλοντικής υπερθέρμανσης είναι υπερβολικές και κινδυνολογικές.

Παρόλα αυτά, ανεξαρτήτως του ποια είναι η γνώμη μας για την αλλαγή του κλίματος, η ενεργειακή ασφάλεια επιβάλλει να μειώσουμε την εξάρτησή μας από εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα. Δεν μπορούμε να στηριζόμαστε πλέον στη Ρωσία, τη Μέση Ανατολή, τη Νιγηρία και τη Βενεζουέλα για τον ενεργειακό μας εφοδιασμό.

Ενώ πρέπει να αναπτύξουμε τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και να ενισχύσουμε την εξοικονόμηση ενέργειας, υπάρχει μόνο μία τεχνολογία η οποία δεν στηρίζεται στον άνθρακα και μπορεί να προσφέρει τη συνεχή, αξιόπιστη ισχύ που χρειαζόμαστε για την προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης, και αυτή η τεχνολογία είναι η πυρηνική.

Αποτελεί τεράστια ειρωνεία το γεγονός ότι πολλοί από όσους κινδυνολογούν για το κλίμα και ζητούν τη δραστική μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα αντιτάσσονται επίσης στην πυρηνική ενέργεια.

  Alessandro Battilocchio (NI). – (IT) Όπως ορθώς υποστήριξε η γερμανική Προεδρία, εάν θέλουμε να εξασφαλίσουμε μια υγιή και αειφόρο ανάπτυξη για τους συμπολίτες μας και για την Ευρωπαϊκή Ένωση, δεν μπορούμε πλέον να αναβάλουμε τη θέσπιση μιας σωστής ενεργειακής και περιβαλλοντικής πολιτικής. Συμφωνώ, συνεπώς, με τους συναδέλφους ότι το ζήτημα αυτό πρέπει να έχει την απόλυτη προτεραιότητα στις εργασίες των προσεχών μηνών.

Είναι παράδοξο, αλλά στην πεντηκοστή ακριβώς επέτειο του ευρωπαϊκού εγχειρήματος και σε μια περίοδο πολιτικού αδιεξόδου που οφείλεται στην αποτυχία του Συντάγματος, στις δυσκολίες της διεύρυνσης και στην αποξένωση που καταγράφεται σε μερίδα του ευρωπαϊκού πληθυσμού, έχουμε την ευκαιρία, έχοντας στη διάθεσή μας σαφώς καταλληλότερα οικονομικά, τεχνολογικά και πολιτικά μέσα, να δώσουμε νέα ώθηση στην προσπάθεια με συγκεκριμένες προτάσεις και επαναφέροντας και προσαρμόζοντας στις σύγχρονες ανάγκες την ιδέα που αποτέλεσε τη βάση του ευρωπαϊκού οικοδομήματος: τον συντονισμό των προσπαθειών και τον στόχων για την επίτευξη επαρκούς ενεργειακής ανεξαρτησίας και αειφορίας. Όπως και πριν από 50 χρόνια, από αυτήν θα εξαρτηθεί η οικονομική ανάπτυξη, καθώς και η υγεία των συμπολιτών μας και του περιβάλλοντος στο οποίο ζούμε. Σήμερα, ωστόσο, χάρη στον ρόλο που διαδραματίζει σε παγκόσμιο επίπεδο, η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί επίσης να επηρεάσει την παγκόσμια πολιτική σταθερότητα, αποτελώντας ένα παράδειγμα για τις νέες εκείνες οικονομίες οι οποίες γνωρίζουν τη μέγιστη οικονομική ανάπτυξη αγνοώντας τις συνέπειες που αυτή συνεπάγεται.

19. Νέα συμφωνία «PNR» - SWIFT (συζήτηση)

  Πρόεδρος. Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση:

– της προφορικής ερώτησης προς το Συμβούλιο της κ. Pervenche Berès, εξ ονόματος της Επιτροπής Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων, και του κ. Jean-Marie Cavada, εξ ονόματος της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων, σχετικά με τη νέα συμφωνία PNR και το σύστημα SWIFT (O-0131/2006 - B6-0001/2007), και

– της προφορικής ερώτησης προς το Συμβούλιο της κ. Pervenche Berès, εξ ονόματος της Επιτροπής Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων, και του κ. Jean-Marie Cavada, εξ ονόματος της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων, σχετικά με τη νέα συμφωνία PNR και το σύστημα SWIFT (O-0132/2006 - B6-0002/2007).

  Günter Gloser, Προεδρεύων του Συμβουλίου. (DE) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, μετά τη συζήτηση για τις καίριες προκλήσεις όπως η ενέργεια ή η αλλαγή του κλίματος περνάμε τώρα στο εξίσου σημαντικό θέμα που απασχόλησε ήδη στο παρελθόν τόσο εσάς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο όσο και την Ευρωπαϊκή Ένωση γενικότερα, και μάλιστα όχι μόνο μία φορά, αλλά επανειλημμένα: τη διαβίβαση δεδομένων των επιβατών αεροπλάνων.

Όπως όλοι γνωρίζουμε, μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, οι ΗΠΑ εξέδωσαν νόμους σύμφωνα με τους οποίους οι αεροπορικές εταιρείες που εκτελούν πτήσεις προς και από τις ΗΠΑ πρέπει να επιτρέπουν στις αμερικανικές αρχές την ηλεκτρονική πρόσβαση στα δεδομένα των συστημάτων αυτόματης κράτησης και επεξεργασίας, τα οποία είναι γνωστά ως «κατάσταση ονομάτων επιβατών». Εάν οι αεροπορικές εταιρείες δεν συμμορφωθούν με αυτό, απειλούνται με στέρηση του δικαιώματος προσγείωσης.

Θα ήθελα να υπενθυμίσω με δυο λόγια στο Σώμα την κατάσταση των πραγμάτων. Τον Μάιο του 2006, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο μετά από προσφυγή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου χαρακτήρισε άκυρη την απόφαση του Συμβουλίου για τη συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και των ΗΠΑ που αφορά τη διαβίβαση δεδομένων επιβατών στις αρχές των ΗΠΑ και την απόφαση της Επιτροπής για την καταλληλότητα των μέτρων προστασίας των δεδομένων.

Η βασική αιτιολόγηση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για την απόφασή του ήταν ότι η Ευρωπαϊκή Κοινότητα δεν έχει αρμοδιότητα σύναψης μιας τέτοιας συμφωνίας αφού δεν ανήκει στον πρώτο πυλώνα. Δεν είπε τίποτα για το ουσιαστικό ερώτημα αν είναι ικανοποιητική η προστασία των δεδομένων.

Όπως γνωρίζετε, οι διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ για μια επόμενη συμφωνία αποδείχθηκαν εξαιρετικά προβληματικές, ωστόσο επιτεύχθηκε να ολοκληρωθούν με μια προσωρινή συμφωνία που εκπνέει στις 3 Ιουλίου 2007 και στηρίζεται πλέον στον τρίτο πυλώνα. Βασίζεται στη δέσμευση των ΗΠΑ για την προστασία των δεδομένων που είχε ήδη αποτελέσει τη βάση της προηγούμενης συμφωνίας μεταξύ Ευρωπαϊκής Κοινότητας και ΗΠΑ.

Στις αρχές Ιανουαρίου 2007, η Επιτροπή έκανε σύσταση στο Συμβούλιο να εγκρίνει την έναρξη διαπραγματεύσεων με τις ΗΠΑ για μια νέα συμφωνία σχετικά με τα δεδομένα των επιβατών που θα αντικαθιστούσε την προσωρινή συμφωνία. Σήμερα συζητήθηκε στην Επιτροπή των Μονίμων Αντιπροσώπων η διαπραγματευτική εντολή της ΕΕ προς την Προεδρία του Συμβουλίου που υποστηρίζεται από την Επιτροπή, και τον Φεβρουάριο το Συμβούλιο θα εγκρίνει προφανώς ψήφισμα για το θέμα αυτό και θα καθορίσει κατευθυντήριες γραμμές για τις διαπραγματεύσεις.

Αναμένεται ότι οι διαπραγματεύσεις για μια νέα συμφωνία κατάστασης των ονομάτων των επιβατών θα αποδειχθούν εξαιρετικά δύσκολες, αφού δεν διαφαίνεται κανένα ενδιαφέρον από την πλευρά των ΗΠΑ για βελτίωση της προστασίας των δεδομένων. Φαίνεται αντίθετα πολύ πιο πιθανό ότι θα ισχυριστούν πως δεν ισχύει πλέον η δέσμευσή τους για την προστασία των δεδομένων. Ωστόσο, η σύναψη συμφωνίας είναι ουσιαστική για την εξασφάλιση των προδιαγραφών που αφορούν την προστασία των δεδομένων και προς το συμφέρον της Ευρωπαϊκής Ένωσης γιατί, αν δεν υπάρχει συμφωνία, θα ασκείται μεγάλη πίεση στις αεροπορικές επιχειρήσεις να διαβιβάζουν τα δεδομένα των επιβατών προκειμένου να μην διακινδυνεύσουν να χάσουν το δικαίωμα προσγείωσης στις ΗΠΑ.

Η γερμανική Προεδρία του Συμβουλίου θα ασκήσει πίεση μαζί με την Επιτροπή για μια ασφαλή από νομική άποψη συμφωνία που θα εξασφαλίζει την προστασία των δεδομένων, λαμβάνοντας υπόψη τα συμφέροντα των επιβατών και των αεροπορικών εταιρειών και διατηρώντας ένα υψηλό επίπεδο ασφάλειας. Θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι εδώ έχουν ληφθεί δεόντως υπόψη οι θέσεις του Σώματος που εκφράστηκαν στα αντίστοιχα ψηφίσματα του περσινού Σεπτεμβρίου για την προστασία των δεδομένων, την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Σε συνάρτηση με αυτό το θέμα θα ήθελα επίσης να απαντήσω στις προφορικές ερωτήσεις της κ. Berès και του κ. Cavada σχετικά με τη SWIFT. Το Συμβούλιο τους ευχαριστεί για το ενδιαφέρον τους για τον φάκελο αυτόν και είχε ήδη αρκετές φορές την ευκαιρία να απαντήσει σε σχετικές ερωτήσεις βουλευτών του Σώματος. Σχετικά με τις απαντήσεις αυτές παραπέμπω τους κ. βουλευτές στη δήλωσή μου.

Το Συμβούλιο ενημέρωσε τον Δεκέμβριο του 2006 τους βουλευτές του Σώματος ότι τα ερωτήματα που έθεσαν απαιτούν προσεκτική εξέταση. Το Συμβούλιο τα εξετάζει ακόμα και οι έρευνες δεν έχουν ολοκληρωθεί. Στη συνέχεια της ομιλίας μου θα προσπαθήσω να απαντήσω στις διάφορες ερωτήσεις που μου έθεσαν βουλευτές του Σώματος, μολονότι τα θέματα στα οποία μπορώ να αναφερθώ εξετάζονται ακόμα από το Συμβούλιο.

Η φινλανδή υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, σε ομιλία της τον Ιούνιο του 2006 ως Προεδρεύων του Συμβουλίου είχε ανακοινώσει στην Ολομέλεια ότι το Συμβούλιο δεν ήταν εκείνη τη στιγμή σε θέση να επιβεβαιώσει αναφορές του Τύπου για ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ SWIFT και αμερικανικών αρχών. Η υπουργός υπενθύμισε στο Σώμα ότι είναι θέμα των εθνικών αρχών να διαπιστώσουν τι είχε πραγματικά συμβεί και δήλωσε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν και θα είναι και μελλοντικά πρόθυμη για δράση εάν αποδειχτεί ότι τα γεγονότα καθιστούν απαραίτητη τη θέσπιση ευρωπαϊκής νομοθεσίας.

Όπως ήδη ανέφερα, το Συμβούλιο και η Επιτροπή εξετάζουν ακόμα κάθε πτυχή και κάθε θέμα που μπορεί να έχει σημασία για τον φάκελο αυτόν, εξετάζοντας παράλληλα και τα συμπεράσματα της ομάδας για την προστασία των δεδομένων. Η Προεδρία εξετάζει πώς μπορεί να οργανωθεί η σχετική εργασία στο Συμβούλιο και θα λάβει εδώ υπόψη τα αποτελέσματα των ερευνών που διεξάγονται, μπορώ όμως να σας πω ότι δεν έχει ακόμα συσταθεί νέα ομάδα για τον σκοπό αυτόν.

Εφόσον συνεχίζονται οι έρευνες, το Συμβούλιο δεν μπορεί προς το παρόν να απαντήσει στο ερώτημα εάν αυτά τα θέματα θα έχουν επιπτώσεις στον κανονισμό 1781 της 15ης Νοεμβρίου 2006 περί των πληροφοριών για τον πληρωτή που συνοδεύουν τις μεταφορές χρηματικών ποσών. Το Συμβούλιο δεν γνωρίζει εάν η Επιτροπή εξετάζει την υποβολή πρότασης για την τροποποίηση του εν λόγω κανονισμού, είμαι όμως βέβαιος ότι θα το μάθουμε αυτό όταν προβεί σε δήλωση η Επιτροπή.

Σύμφωνα με τη Συνθήκη, είναι καθήκον της Επιτροπής να παρακολουθεί την εφαρμογή της ευρωπαϊκής νομοθεσίας στα κράτη μέλη και να προβαίνει στις ανάλογες ενέργειες εφόσον ένα κράτος μέλος δεν εκπληρώνει τις υποχρεώσεις του που απορρέουν από το κοινοτικό δίκαιο.

Αναφέρθηκε επίσης το «αυτόματο σύστημα στοχοποίησης», ένα αμερικανικό σύστημα που αφορά τις εμπορευματικές μεταφορές και τις μεταφορές προσώπων εντός των ΗΠΑ, αλλά και προς και από αυτές. Ένα από τα θέματα που εξετάζονται τώρα είναι εάν το σύστημα αυτό τροφοδοτήθηκε ή όχι με δεδομένα της SWIFT.

Η δήλωση της ομάδας για την προστασία των δεδομένων ότι υπάρχει ήδη ένα διεθνές πλαίσιο για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας αναφερόταν στην ομάδα εργασίας για την καταπολέμηση του ξεπλύματος χρήματος και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και τις συστάσεις της. Το Συμβούλιο πιστεύει ότι σε αυτό το πλαίσιο γίνεται καλή εργασία, μολονότι πρέπει να πούμε ότι οι συστάσεις της ομάδας αυτής απευθύνονται σε τράπεζες και χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς.

Σε συνάρτηση με αυτό, θα ήθελα να υπογραμμίσω –εξ ονόματος του Συμβουλίου– ότι η SWIFT δεν μπορεί να θεωρηθεί χρηματοπιστωτικός οργανισμός σύμφωνα με τους σκοπούς αυτής της ομάδας εργασίας και, ως εκ τούτου, δεν μπορεί να εφαρμοστεί άμεσα το πλαίσιο της Ομάδας Διεθνούς Χρηματοπιστωτικής Δράσης, ίσως με εξαίρεση ορισμένες συγκεκριμένες πτυχές. Και με αυτό τελειώνει η δήλωση της Προεδρίας εξ ονόματος του Συμβουλίου.

  Franco Frattini, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θα ξεκινήσω από το θέμα των καταστάσεων ονομάτων επιβατών (PNR). Όπως γνωρίζετε, η ισχύς της προσωρινής συμφωνίας την οποία συνάψαμε τον Οκτώβριο με τις Ηνωμένες Πολιτείες λήγει στα τέλη του προσεχούς Ιουλίου, σε ελάχιστους δηλαδή μήνες. Είναι, συνεπώς, αναγκαίο να διαπραγματευτούμε ένα πολύ συγκεκριμένο και σταθερό νομικό πλαίσιο το οποίο θα επιτρέπει την ανταλλαγή δεδομένων PNR με τις Ηνωμένες Πολιτείες με πλήρη σεβασμό των δικαιωμάτων προστασίας των προσωπικών δεδομένων και της προσωπικής ζωής.

Όπως μόλις ανέφερε η Προεδρία του Συμβουλίου, η Επιτροπή πρότεινε στο Συμβούλιο να εξουσιοδοτήσει την Προεδρία να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις, με τη συνδρομή της Επιτροπής, στη βάση μιας σειράς διαπραγματευτικών κατευθύνσεων. Είμαι πεπεισμένος ότι αυτές οι προτάσεις θα εξεταστούν πολύ σύντομα. Προσωπικά, ευελπιστώ ότι μέχρι τα μέσα Φεβρουαρίου θα διαθέτουμε την αναγκαία διαπραγματευτική εντολή προκειμένου να ξεκινήσουμε αυτήν την πολύ δύσκολη προσπάθεια.

Η Επιτροπή συνιστά στο Συμβούλιο να επιδιώξει τον πλήρη σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων, και ειδικότερα του δικαιώματος στην προσωπική ζωή. Έχω δηλώσει επανειλημμένα ότι το δικαίωμα στην προσωπική ζωή είναι, κατ’ εμέ, αδιαπραγμάτευτο. Πρέπει να γίνεται σεβαστό, πλήρως και απολύτως. Η ασφάλεια δικαίου είναι επίσης σημαντική παράμετρος για τους αερομεταφορείς. Πρέπει να ληφθεί υπόψη, όπως άλλωστε συνέβη εξαρχής. Όπως έχω ήδη επανειλημμένα υπογραμμίσει σε αυτό το Κοινοβούλιο, η Επιτροπή δεσμεύεται να λάβει δεόντως υπόψη την προστασία της ιδιωτικής ζωής, αφενός, και την ασφάλεια δικαίου, αφετέρου, καθώς αποτελούν κεντρικές αρχές σε αυτό το θέμα, χωρίς να λησμονούμε τη σημασία της πρόληψης και της καταπολέμησης της τρομοκρατίας και των συναφών διασυνοριακών εγκλημάτων. Οι διαπραγματεύσεις για μια νέα συμφωνία με τις Ηνωμένες Πολιτείες σχετικά με τα δεδομένα PNR αποτελεί βασική προτεραιότητα για την Επιτροπή και για εμένα προσωπικά, ενώ συνάγω από τα όσα δήλωσε προηγουμένως η Προεδρία του Συμβουλίου ότι συμμερίζεται αυτήν την άποψη. Χαιρετίζω θερμά τη στενή συνεργασία μεταξύ της Επιτροπής και της Προεδρίας του Συμβουλίου, η οποία είναι κρίσιμη προκειμένου να επιτύχουμε τους στόχους μας και να εκφραστούμε με μία φωνή. Από τη δική μου πλευρά, βεβαίως, ως συνήθως, θα τηρώ το Κοινοβούλιο ενήμερο για την πρόοδο αυτών των προσπαθειών. Γνωρίζετε άριστα ότι, όπως και στο παρελθόν, αυτό αποτελεί για εμένα πολιτική δέσμευση, παρότι το σχετικό έγγραφο –για παράδειγμα, οι συστάσεις σχετικά με τις διαπραγματεύσεις– θα χαρακτηριστεί, μετά την έγκρισή του, «περιορισμένης χρήσης ΕΕ».

Οι διαπραγματεύσεις θα αποτελέσουν πραγματική πρόκληση για την Ευρώπη. Θα απαιτήσουν φαντασία· θα απαιτήσουν πολλές κοινές προσπάθειες από όλα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και από τις ίδιες τις Ηνωμένες Πολιτείες, προκειμένου να καταλήξουμε σε μια πολύ ισχυρή και σταθερή λύση.

Εν κατακλείδι, θα ήθελα να δω, για παράδειγμα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, σε συνεργασία με το Κογκρέσο των Ηνωμένων Πολιτειών –παρακολουθώντας τα πολιτικά στάδια αυτής της πολύ δύσκολης προσπάθειας– να αναλάβει, για πρώτη ίσως φορά, μια κοινή πολιτική δέσμευση η οποία θα είναι ιδιαιτέρως χρήσιμη για τις διαπραγματεύσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη. Ωστόσο, μια τέτοια απόφαση εναπόκειται στη διακριτική σας ευχέρεια.

(IT) Κυρίες και κύριοι, θα αναφερθώ τώρα στο ζήτημα SWIFT, το οποίο απασχόλησε επίσης την Προεδρία. Θα θυμάστε ότι πριν από λίγες μόλις εβδομάδες, και συγκεκριμένα πριν από τις διακοπές των Χριστουγέννων, είχα ενημερώσει την Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων ότι η υπόθεση SWIFT έπρεπε να αντιμετωπισθεί με μια ευρωπαϊκή προοπτική και, με την ευκαιρία εκείνη, σας είχα πει ότι θα ξεκινούσαμε έναν διερευνητικό διάλογο με τις αμερικανικές αρχές για να συζητήσουμε τόσο το γενικό ζήτημα της προστασίας των δεδομένων όσο και τα ειδικά ζητήματα που εγείρει η χρήση των δεδομένων SWIFT από το Υπουργείο Οικονομικών των Ηνωμένων Πολιτειών.

Πιθανώς θα γνωρίζετε ότι οι ανεπίσημες, αλλά σημαντικές αυτές συζητήσεις έχουν ξεκινήσει. Για την αντιμετώπιση του ζητήματος αυτού πιστεύω πως είναι αναγκαία μια ευρωπαϊκή λύση, η οποία, κατά την άποψή μου, θα πρέπει να περιλαμβάνει σαφείς κανόνες και συγκεκριμένες εγγυήσεις, τις οποίες το αμερικανικό Υπουργείο Οικονομικών οφείλει να προσυπογράψει και να εισαγάγει στα έγγραφά του. Με άλλα λόγια, τα δύο σημεία που διακυβεύονται είναι, ως συνήθως, αφενός η νομική προστασία των προσωπικών δεδομένων που μεταβιβάζονται και, αφετέρου, η ασφάλεια δικαίου για όλους τους ενδιαφερόμενους, στους οποίους επιτρέψτε μου να συμπεριλάβω και τις τράπεζες, αλλά, όπως ορθώς επεσήμανε η Προεδρία, η SWIFT δεν είναι τράπεζα.

Είναι προφανές συνεπώς ότι, όταν αναφέρομαι σε εγγυήσεις εκ μέρους των αμερικανικών αρχών, θέλω να διασαφηνίσω σε ποιες περιπτώσεις, για ποιους σκοπούς και ποιοι μπορούν να γνωρίζουν και να χρησιμοποιούν τα εν λόγω δεδομένα. Δηλώνω εξαρχής ότι πρέπει να είναι σαφής και ακριβής ο περιορισμός του στόχου αποκλειστικά στις έρευνες για τρομοκρατικές ενέργειες και συνεπώς για την πρόληψη της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, έτσι ώστε να αποφεύγεται ο, έμμεσος έστω, κίνδυνος της παράνομης χρήσης παρόμοιων δεδομένων, για παράδειγμα για σκοπούς οικονομικής κατασκοπίας.

Καθίσταται επίσης σαφής η ανάγκη ενός επιπρόσθετου περιορισμού, η σύνδεση δηλαδή της χρήσης των δεδομένων αυτών με την έρευνα για συγκεκριμένα άτομα που είναι ύποπτα για τρομοκρατική δράση. Με άλλα λόγια, όχι γενικευμένη μεταφορά δεδομένων αν δεν έχουν πρώτα εντοπιστεί ύποπτοι που απαιτούν περαιτέρω έρευνα.

Γνωρίζετε ότι τον Νοέμβριο απέστειλα μια επιστολή σε όλα τα κράτη μέλη για να ζητήσω πληροφορίες όσον αφορά τις συνθήκες υπό τις οποίες οι τράπεζές τους χρησιμοποιούν προσωπικά δεδομένα μέσω της SWIFT. Μόνον επτά κράτη μέλη έχουν απαντήσει έως τώρα στο αίτημά μου να παράσχουν διευκρινήσεις. Πρόκειται για ένα δυσάρεστο γεγονός και πρόθεσή μου είναι να ζητήσω εξηγήσεις σε ορισμένες περιπτώσεις. Η Ιταλία, για παράδειγμα, ζήτησε παράταση για να απαντήσει. Σε άλλες περιπτώσεις απλώς δεν υπήρξε καμία απάντηση.

Μολονότι δεν μπορούν να εξαχθούν γενικά συμπεράσματα, καθώς ο αριθμός των κρατών μελών που απήντησαν ήταν πολύ μικρός, από τις επτά απαντήσεις που λάβαμε προκύπτει ότι οι τράπεζες χρησιμοποιούν συνήθως τα προσωπικά δεδομένα με μόνο στόχο την εκτέλεση ενταλμάτων πληρωμής και ότι, στις περιπτώσεις αυτές, δεν έχουν ενημερωθεί πως τα προσωπικά δεδομένα διαβιβάζονται στο Υπουργείο Οικονομικών των Ηνωμένων Πολιτειών από τη SWIFT. Η γενική απάντηση που λάβαμε συνεπώς ήταν ότι δεν γνώριζαν πως κάποιος, δηλαδή η SWIFT, διαβιβάζει τα δεδομένα που λαμβάνει. Ωστόσο –αλλά αυτό το γνωρίζατε ήδη– αποδείχθηκε πως σε πολλές περιπτώσεις οι κεντρικές τράπεζες είχαν ενημερωθεί από το ίδιο το αμερικανικό Υπουργείο Οικονομικών για τη μεταφορά δεδομένων από την ευρωπαϊκή SWIFT στη SWIFT των Ηνωμένων Πολιτειών και από αυτήν στο αμερικανικό Υπουργείο Οικονομικών.

Όπως γνωρίζετε, αυτήν τη στιγμή διεξάγονται περαιτέρω έρευνες από τις εθνικές αρχές προστασίας προσωπικών δεδομένων με σκοπό να διαλευκανθεί το ζήτημα και να διαπιστωθεί εάν, εκτός από τη γνωστή πλέον περίπτωση του Βελγίου, υπάρχουν και άλλες περιπτώσεις για τις οποίες οι εθνικές αρχές μπορούν να ανοίξουν φάκελο και να ξεκινήσουν τη σχετική διαδικασία. Μπορώ να σας διαβεβαιώσω πως, μόλις συγκεντρώσω τις σχετικές πληροφορίες, θα σας τις ανακοινώσω όπως και στο παρελθόν.

Υπεβλήθη μια συγκεκριμένη ερώτηση σχετικά με την πιθανότητα εφαρμογής του Αυτόματου Συστήματος Στοχοποίησης στα δεδομένα SWIFT. Σύμφωνα με τις τεχνικές εξηγήσεις που έλαβα, προκύπτει πως είναι αδύνατον ή εντελώς απίθανο να χρησιμοποιήθηκε το εν λόγω σύστημα για την επεξεργασία των δεδομένων SWIFT, για τον απλούστατο λόγο ότι το σύστημα χρησιμοποιείται από το Υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας για την προστασία των συνόρων και, συνεπώς, την κίνηση των επιβατών. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είχε θέσει ένα ζήτημα σχετικά με την εφαρμογή του μηχανισμού αυτού στα δεδομένα από τις καταστάσεις ονομάτων επιβατών. Τα δεδομένα SWIFT αποτελούν μια εντελώς διαφορετική κατηγορία, καθώς εμπίπτουν στον τομέα ευθύνης ενός άλλου διοικητικού μηχανισμού, ήτοι του Υπουργείου Οικονομικών.

Οι ερωτώντες ζητούν να πληροφορηθούν επίσης εάν η Επιτροπή γνωρίζει άλλες περιπτώσεις αμερικανικών αρχών που ζητούν δεδομένα από ιδιωτικούς φορείς σε αυτόν τον τομέα. Δεν έχω καμία πληροφορία επ’ αυτού και, συνεπώς, δεν μπορώ να απαντήσω στην ερώτηση. Δεν υπάρχει ωστόσο αμφιβολία ότι, μολονότι η καταπολέμηση της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας αποτελεί ζωτικό μέσον στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας, δεν είναι δυνατόν ο αγώνας αυτός να υπονομεύει ή να περιορίζει ένα θεμελιώδες δικαίωμα όπως η προστασία των προσωπικών οικονομικών δεδομένων των πελατών. Όπως γνωρίζετε, μία από τις παραβάσεις που διαπίστωσαν οι βελγικές αρχές και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Αρχών Προστασίας των Προσωπικών Δεδομένων ήταν ακριβώς η έλλειψη ενημέρωσης των πελατών, πράγμα που συνάδει με όσα δήλωσαν οι τράπεζες, οι οποίες δεν είχαν επίσης ενημερωθεί για αυτήν τη μεταφορά.

Για να ολοκληρώσω, κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, πιστεύω πως δύο είναι οι λόγοι για τους οποίους οφείλουμε να εργασθούμε για ένα ευρωπαϊκό μέσον. Κατά πρώτο λόγο, δεν μπορούμε να περιορίσουμε ή να ακυρώσουμε την ευρωατλαντική συνεργασία για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας· θα ήταν ένα σοβαρό σφάλμα που πιστεύω πως πρέπει να αποφύγει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Κατά δεύτερο λόγο, θα πρέπει επίσης να υπενθυμίσουμε στους αμερικανούς φίλους μας ότι ο αυστηρός σεβασμός των θεμελιωδών δικαιωμάτων, όπως η προστασία των προσωπικών δεδομένων, αποτελεί κοινό μας συμφέρον. Εάν, χάρη στο ευρωπαϊκό αυτό μέσον, κατορθώσουμε να βρούμε μια ευρωπαϊκή λύση που δεν θα επιτρέπει διαφορετική αντιμετώπιση μεταξύ των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναντι των Ηνωμένων Πολιτειών, όπως ακριβώς επιχειρούμε με τη συμφωνία για τις καταστάσεις ονομάτων επιβατών –καθώς η αρχή είναι η ίδια, μολονότι τα δύο ζητήματα διαφέρουν πολύ– πιστεύω πως θα μπορέσουμε να ισχυροποιήσουμε τη διαπραγματευτική θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποδεικνύοντας παράλληλα ότι ο στόχος μας είναι να ενισχύσουμε και όχι να αποδυναμώσουμε τους ευρωατλαντικούς δεσμούς.

  Pervenche Berès (PSE), συντάκτρια. – (FR) Πλούσιοι από τα διδάγματα της υπόθεσης των καταστάσεων ονομάτων επιβατών (PNR), θα πρέπει να μπορέσουμε να σημειώσουμε ταχύτερη πρόοδο όσον αφορά την SWIFT. Θα ήθελα, αν μου επιτρέπετε, κύριε Gloser, να σας διορθώσω σε ένα σημείο. Πιστεύω ότι είναι η πρώτη φορά που διεξάγουμε ειδική συζήτηση για την SWIFT εδώ στο Σώμα, και αυτό είναι αναμφίβολα στη φυσική πορεία των πραγμάτων, αλλά ελπίζω ότι η συζήτηση αυτή θα μας επιτρέψει να σημειώσουμε πρόοδο.

Η SWIFT δεν είναι μια επιχείρηση που δραστηριοποιείται αποκλειστικά στην Ευρώπη ή αποκλειστικά μεταξύ Ευρώπης και Ηνωμένων Πολιτειών. Δραστηριοποιείται παντού. Για να το θέσω απλά, μετά την 11η Σεπτεμβρίου ο χαρακτήρας των σχέσεων μεταξύ της SWIFT και των αρχών των ΗΠΑ άλλαξε εντελώς και σήμερα βλέπουμε τις συνέπειες όχι μόνο από την άποψη της προστασίας δεδομένων για την ΕΕ αλλά και από την άποψη της ισορροπίας που θα πρέπει να επιτευχθεί μεταξύ της προστασίας δεδομένων, της καταπολέμησης της τρομοκρατίας, της ασφάλειας των συστημάτων πληρωμών και της προστασίας από την οικονομική κατασκοπία.

Η Επιτροπή έχει αναγνωρίσει ότι υπάρχει πρόβλημα και έχει αρχίσει να υποβάλει προτάσεις. Σε μια πρόσφατη επιστολή που απηύθυνε η Κεντρική Τράπεζα στον κ. Cavada και εμένα, αναγνώρισε επίσης ότι είχε έρθει ο καιρός να μπούμε σε νέες φάσεις, χωρίς να προχωρήσουμε υπερβολικά στις προτάσεις. Αυτό επιβεβαίωσε όσα μας είχε πει στην ακρόαση, στην οποία ούτε το Συμβούλιο ούτε η Επιτροπή έκριναν σκόπιμο να παρευρεθούν. Η Κεντρική Τράπεζας μας είπε στην ακρόαση ότι έφερε πολύ μικρή ευθύνη για ό,τι είχε συμβεί σε αυτήν την υπόθεση, και η επιστολή επιβεβαιώνει εν μέρει αυτήν την άποψη.

Διαβάζοντας το μνημόνιο που συνήφθη μεταξύ της SWIFT και του Δημοσίου των ΗΠΑ τον Απρίλιο του 2004, είναι πολύ σαφές ότι υπήρχε συναίσθηση των ζητημάτων προστασίας δεδομένων που ενέχονται στον τρόπο με τον οποίο η SWIFT μεταβίβαζε πληροφορίες στο αμερικανικό Δημόσιο. Όπως ο οδηγός ενός τρένου φέρει ευθύνη για το τρένο του και το ταχυδρομείο φέρει ευθύνη για αυτά που μεταφέρει, η SWIFT πρέπει να φέρει κάποια ευθύνη για τα δεδομένα που μεταβιβάζει.

Το σημείο κλειδί εδώ, μετά την ακρόαση που διοργάνωσαν η Επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων και η Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων, τον περασμένο Οκτώβριο, είναι η ενημέρωση για το έργο της ομάδας εργασίας του «άρθρου 29» που, στις 22 Νοεμβρίου 2006, επιβεβαίωσε με σαφήνεια τις ανησυχίες μας, δηλαδή ότι, στην υπόθεση SWIFT, δεδομένα που δεν θα έπρεπε προφανέστατα να αποκρυφτούν από τις αρχές των ΗΠΑ είχαν στην πραγματικότητα αποκρυφτεί και, συνεπώς, δεν είχε τηρηθεί η οδηγία του 1995.

Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε τον Επίτροπο που πήρε την πρωτοβουλία να καλέσει τα κράτη μέλη να επανορθώσουν, χωρίς καθυστέρηση, το ζήτημα της μη συμμόρφωσης με την οδηγία του 1995, αλλά, όπως είπε ο ίδιος, τα αποτελέσματα μέχρι στιγμής ήταν αρκετά απογοητευτικά. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, από την πλευρά της, άντλησε το δίδαγμα ότι θα πρέπει να ζητά τη συγκατάθεση του πελάτη. Αυτό εξακολουθεί να είναι κάτι εξαιρετικά συνετό.

Όσον αφορά αυτό το τελευταίο ερώτημα, υπάρχουν δύο σημεία που πρέπει να θίξουμε. Το πρώτο είναι ο χαρακτήρας των διατλαντικών σχέσεων και ο τρόπος με τον οποίο τα δεδομένα χρησιμοποιούνται με κάποιο πνεύμα ελεύθερου, αχαλίνωτου ανταγωνισμού από την πλευρά των ΗΠΑ, και από την ευρωπαϊκή πλευρά ενίοτε –έχουμε ανάλογη εμπειρία στην Επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων– με κάποιον βαθμό αφέλειας.

Θα μας άρεσε να πιστεύουμε ότι τα δεδομένα αυτά χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για σκοπούς καταπολέμησης της τρομοκρατίας. Τολμάμε να το ελπίζουμε, αλλά δεν έχουμε καμία απόδειξη περί αυτού. Κύριε Επίτροπε, κύριε Προεδρεύων του Συμβουλίου, αν υπάρχει ένα μήνυμα που πιστεύω ότι το Κοινοβούλιο θα ήθελε να μεταδώσει σε εσάς όταν διεξάγετε συνομιλίες με τους Αμερικάνους για αυτό το ζήτημα, είναι ότι ο σκοπός των συνομιλιών δεν πρέπει να είναι η επικύρωση της τρέχουσας κατάστασης όσον αφορά τη μεταβίβαση δεδομένων μέσω της SWIFT. Θα πρέπει να είναι η διασφάλιση ότι το επίπεδο της προστασίας δεδομένων και η έννοια της προστασίας δεδομένων που έχουμε εδώ στην ΕΕ είναι σεβαστά και αποδεκτά. Όλα με οδηγούν στο συμπέρασμα ότι το καθήκον μας σε αυτόν τον τομέα θα είναι επίπονο, αλλά μπορείτε να υπολογίζετε στην ακλόνητη στήριξη του Κοινοβουλίου.

Ένα λεπτό ακόμη, κύριε Πρόεδρε, για να θίξω την τελευταία πτυχή, που είναι το ζήτημα του καθεστώτος της SWIFT. Καθώς η SWIFT είναι μια βελγική εταιρεία, μας παραπέμπουν μονίμως στο βελγικό κράτος. Τούτου λεχθέντος, η SWIFT είναι μια βελγική εταιρεία επειδή βρισκόμαστε σε νομικό κενό. Είναι σαφές ότι η SWIFT κάνει τη δουλειά που θα έπρεπε κανονικά να κάνει ένας οργανισμός σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ο οποίος θα εποπτεύεται από ένα ευρωπαϊκό εποπτικό σώμα. Πιστεύω ότι και σε αυτόν τον τομέα, κύριε Επίτροπε, κύριε Προεδρεύων του Συμβουλίου, πρέπει να προχωρήσετε βάσει νέων πληροφοριών. Το Κοινοβούλιο είναι για μία ακόμη φορά έτοιμο να συζητήσει αυτό το θέμα, αλλά δεν μπορούμε να δεχτούμε την τρέχουσα κατάσταση της συζήτησης.

  Jean-Marie Cavada (ALDE), συντάκτης. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, υπάρχει στα γαλλικά μια έκφραση που περιγράφει τη σουρεαλιστική σύγχυση ενός θεσμού όταν βρίσκεται αντιμέτωπος με μια απρόσμενη κατάσταση. Λέμε ότι συμπεριφέρεται «comme une poule qui a trouvé un révolver [σαν μια κότα που βρήκε ένα περίστροφο]».

Ειλικρινά, κύριε Gloser, χωρίς να θέλω να σας υποτιμήσω, το λιγότερο που μπορώ να πω είναι ότι η θέση σας σε αυτό το θέμα είναι εξαιρετικά απογοητευτική. Αισθάνομαι, συνεπώς, ότι δικαιούμαι να σας υπενθυμίσω πως η εντολή σας είναι να υπερασπίζεστε την ευρωπαϊκή κυριαρχία, κάτι για το οποίο έχω δει ελάχιστα δείγματα μέχρι στιγμής. Όπως θα έχετε καταλάβει, είμαστε ως εκ τούτου απογοητευμένοι και προπάντων ανήσυχοι.

Θα μιλήσω πρώτα για τα δεδομένα των καταστάσεων ονομάτων επιβατών. Σε λίγους μήνες, όπως γνωρίζουμε, όπως είπατε και όπως υπογράμμισε ο κ. Frattini, θα εκπνεύσει η προσωρινή συμφωνία για τα δεδομένα των επιβατών αεροπορικών μεταφορών. Δεν έχουμε καμία σαφή πληροφορία σχετικά με τη λειτουργία της. Θα ήθελα επίσης να επισημάνω ότι, όταν η προηγούμενη συμφωνία ακυρώθηκε από το Δικαστήριο, η απόφαση αυτή βασιζόταν σε μια εκτίμηση της επάρκειας της προστασίας δεδομένων στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτό δεν συμβαίνει, ωστόσο, για την ισχύουσα συμφωνία, μολονότι η εκτίμηση αυτή απαιτείται από το πρωτόκολλο στη Σύμβαση 108 του Συμβουλίου της Ευρώπης, το οποίο είναι δεσμευτικό για τα κράτη μέλη και κατά συνέπεια, άμεσα, ή τουλάχιστον έμμεσα, για τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα. Έχοντας μια αμφιλεγόμενη βάση, η συμφωνία δεν έχει μέχρι στιγμής εφαρμοστεί δεόντως, εφόσον το σύστημα μεταβίβασης δεδομένων που θα έπρεπε να είναι σε λειτουργία από το 2004, το σύστημα «push», δεν λειτουργεί ακόμη και αυτό παρά τις εξαγγελίες που έχουν γίνει, ιδίως τον περασμένο Σεπτέμβριο.

Σε πνεύμα συνεργασίας, θα ήθελα να θέσω ορισμένες ερωτήσεις δημοσίως. Καταρχάς, αναρωτιέμαι κατά πόσον η Επιτροπή θα έπρεπε να έχει ασκήσει περισσότερη πίεση προκειμένου να εξασφαλίσει ότι το σύστημα «push» θα εφαρμοζόταν από τις αεροπορικές γραμμές και τα κέντρα ηλεκτρονικής κράτησης τα οποία επιτηρεί. Δεύτερον, αναρωτιέμαι αν θα έπρεπε να έχει απαιτηθεί η αποτελεσματική ενημέρωση των επιβατών αεροπορικών μεταφορών σχετικά με τη χρήση των προσωπικών δεδομένων τους για σκοπούς προστασίας, με τον ίδιο τρόπο που διεξήχθησαν ενημερωτικές εκστρατείες για τα δικαιώματα σε περίπτωση καθυστέρησης ή ακύρωσης πτήσεων, για παράδειγμα.

Από την πλευρά μας αναμένουμε, σε σχέση με αυτόν τον φάκελο, διευκρινίσεις από την Επιτροπή και, πρωτίστως, από τις αρχές των ΗΠΑ όσον αφορά αρκετά σημεία. Θα αναφέρω δύο από αυτά. Καταρχάς, δεν καταλαβαίνουμε γιατί, προκειμένου να καταπολεμηθούν η τρομοκρατία και το οργανωμένο έγκλημα, θα πρέπει να είναι απαραίτητο να υπάρχει πρόσβαση και στα τριάντα τέσσερα δεδομένα που απαριθμούνται στις καταστάσεις ονομάτων επιβατών και όχι μόνο στα δεκαεννέα δεδομένα που το Κοινοβούλιο και οι αρχές προστασίας δεδομένων έκριναν επαρκή για αυτόν τον σκοπό.

Δεύτερον, πώς είναι δυνατόν ευρωπαίοι πολίτες και επιβάτες να χαρακτηρίζονται επικίνδυνοι επί χρόνια, εν αγνοία τους, χωρίς εμείς να ζητάμε τίποτα σε αντάλλαγμα;

Θα στραφώ τώρα στο σύστημα SWIFT. Αυτό το δεύτερο θέμα είναι ακόμη πιο λεπτό και αφορά την πρόσβαση των αμερικανικών αρχών σε δεδομένα που σχετίζονται με τις χρηματοπιστωτικές μεταφορές. Οι συνάδελφοι μου έχουν ήδη θίξει αρκετά σημεία. Θα εκφράσω απλώς, ως εκ τούτου, τις απόψεις της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων. Αυτό που διακυβεύεται εδώ είναι η προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων των πολιτών μας και η αξιοπιστία της εταιρικής μας σχέσης με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Είναι πραγματικά ακατανόητο το γεγονός ότι δεν προτάθηκε καμία αμοιβαία διευθέτηση προκειμένου να διαπραγματευτούμε με έναν εταίρο, ακόμη και αν πρόκειται για φίλο. Θα ενεργήσουμε κάποια μέρα κατά τον ίδιο τρόπο με έναν άλλον εταίρο στα ανατολικά των συνόρων μας, τη Ρωσία; Θα ήθελα, συνεπώς, να πω ότι η ευρωπαϊκή κυριαρχία δεν γίνεται σεβαστή.

Κατόπιν συμφωνίας με τις πολιτικές ομάδες, ως εκ τούτου, ανέλαβα την πρωτοβουλία να καλέσω τις αρμόδιες επιτροπές του Αμερικανικού Κογκρέσου και περιμένω μια απάντηση.

(Ο Πρόεδρος ζητεί από τον ομιλητή να ολοκληρώσει)

Κατανοώ απολύτως ότι ο χρόνος του Κοινοβουλίου είναι εξαιρετικά σημαντικός, και εφόσον είμαι βέβαιος ότι οι συνάδελφοι μου θα πουν τα υπόλοιπα που πρέπει να ειπωθούν, θα σταματήσω εδώ. Είπα τα σημαντικότερα από αυτά που ήθελα. Νόμιζα ειλικρινά ότι είχα στη διάθεσή μου πέντε λεπτά.

  Πρόεδρος. Ζητώ ασφαλώς συγνώμη από τον κ. Cavada, αλλά δυστυχώς ο αυστηρός σεβασμός των χρόνων στην οργάνωση των κοινοβουλευτικών μας εργασιών είναι αναγκαίος για την ομαλή διεξαγωγή τους, ιδίως όταν πρόκειται για μίνι συνόδους με πολύ περιορισμένο χρόνο.

  Mihael Brejc, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE. – (SL) Η Ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (Χριστιανοδημοκράτες) και των Ευρωπαίων Δημοκρατών εργάζεται για τη συνεπή εφαρμογή του κοινοτικού κεκτημένου και όλων των εγγράφων τα οποία προασπίζουν τις αξίες του ευρωπαϊκού πολιτισμού και προστατεύουν την ελευθερία και την προσωπική ακεραιότητα κάθε ατόμου. Τασσόμαστε κατά οιασδήποτε παράνομης πρακτικής η οποία περιορίζει αυτές τις ελευθερίες και στρέφεται κατά του ατόμου.

Αναγνωρίζουμε, ωστόσο, ότι η ανάγκη προστασίας της ειρήνης και της ασφάλειας μας επιβάλλει επίσης ορισμένους περιορισμούς. Για τον λόγο αυτόν, θεωρούμε ότι κάθε παρείσδυση στα δεδομένα της προσωπικής ζωής πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο περιορισμένη και να πραγματοποιείται με νόμιμο τρόπο. Βάσει των εγγράφων που έχουμε στη διάθεσή μας, υπάρχουν βάσιμες υποψίες ότι η πρόσβαση στα δεδομένα του συστήματος SWIFT ενδέχεται να συνιστά παράνομη προσβολή της προσωπικής ζωής. Επιτρέψτε μου, συνεπώς, να σας θέσω τα ακόλουθα ερωτήματα:

Πρώτον, θέλω να μου απαντήσετε λεπτομερώς ποια από τα δεδομένα του συστήματος SWIFT είναι διαθέσιμα στις αρχές των ΗΠΑ και σε ποια δεδομένα έχουν δικαίωμα πρόσβασης σε αυτό το πλαίσιο;

Δεύτερον, έχουν μήπως πρόσβαση οι αρχές των ΗΠΑ σε όλες τις συναλλαγές που διενεργούνται σε υποκαταστήματα SWIFT των ΗΠΑ, και έχουν μήπως τη δυνατότητα, μέσω αυτών ή άλλων υποκαταστημάτων SWIFT, να αποκτούν επίσης πρόσβαση σε συναλλαγές οι οποίες διενεργούνται εκτός των ΗΠΑ;

Τρίτον, θέλω να ρωτήσω την Επιτροπή, το Συμβούλιο και τον ευρωπαίο διαμεσολαβητή για την προστασία των προσωπικών δεδομένων κατά πόσον η πρόσβαση στα δεδομένα του συστήματος SWIFT συνιστά παραβίαση των διατάξεων περί προστασίας των δεδομένων και, ως εκ τούτου, παράνομη εισβολή στην ιδιωτική ζωή.

Τέταρτον, στην ακρόαση του Οκτωβρίου δεν λάβαμε πειστικές ή αρκετά σαφείς απαντήσεις σχετικά με τις αρμοδιότητες των θεσμικών οργάνων όσον αφορά το SWIFT. Θέλω, λοιπόν, να ρωτήσω ποιος είναι πραγματικά αρμόδιος να αποφανθεί για την υπόθεση του συστήματος SWIFT και σε ποια νομική βάση;

Πέμπτον, ενδιαφέρομαι να μάθω ποιες είναι οι αρχές στις οποίες στηρίζεται η διαπραγματευτική μας πλατφόρμα με τις ΗΠΑ για τα θέματα αυτά και κατά πόσον, στο πλαίσιο αυτό, θα μπορέσουμε επίσης να μάθουμε πώς χρησιμοποιούν οι αρχές των ΗΠΑ τα δεδομένα που έχουν εξαγάγει και ποιοι κίνδυνοι δημιουργούνται από τη διαρροή και κατάχρηση των προσωπικών δεδομένων.

Ο κ. Coelho θα θίξει το θέμα των δεδομένων PNR. Σας ευχαριστώ.

  Martine Roure, εξ ονόματος της Ομάδας PSE. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, η διαμάχη γύρω από τη μεταβίβαση των προσωπικών και τραπεζικών δεδομένων από τη SWIFT στις αρχές επιβολής του νόμου των ΗΠΑ και η απόφαση για τη συμφωνία ΕΕ-ΗΠΑ όσον αφορά τα δεδομένα καταστάσεων ονομάτων επιβατών (PNR) κατέδειξαν την επείγουσα ανάγκη να θεσπιστεί ένα παγκόσμιο πλαίσιο για τη μεταβίβαση και προστασία των προσωπικών δεδομένων στο πλαίσιο των διατλαντικών σχέσεων.

Η Ευρώπη κατανοεί την αυξημένη ανάγκη των Ηνωμένων Πολιτειών για ασφάλεια και θέλουμε να ενισχύσουμε τη συνεργασία μας με τους αμερικανούς εταίρους μας προκειμένου να καταπολεμήσουμε αποτελεσματικά την τρομοκρατία. Τούτου λεχθέντος, είναι επίσης σημαντικό να εξετάσουμε στο πλαίσιο του διατλαντικού διαλόγου την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων και της ιδιωτικότητας. Είμαστε υπέρ της επίτευξης μιας νέας συμφωνίας για τις καταστάσεις ονομάτων επιβατών (PNR), η οποία όμως θα πρέπει να σέβεται τα θεμελιώδη δικαιώματα και να παρέχει εγγυήσεις για την προστασία της ιδιωτικότητας των ευρωπαίων πολιτών. Γι’ αυτό θέλουμε να μας κοινοποιήσει η Επιτροπή τις λεπτομέρειες της προτεινόμενης εντολής για τη διαπραγμάτευση αυτής της νέας συμφωνίας. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρέπει να συμμετάσχει πλήρως σε αυτήν τη διαδικασία.

Θα μπορούσατε να μας παράσχετε επίσης περισσότερες πληροφορίες για το έργο της ομάδας εργασίας υψηλού επιπέδου σχετικά με την ανταλλαγή και την προστασία των δεδομένων; Θα θέλαμε επίσης να μάθουμε για τις προτάσεις προτεραιότητας που υπέβαλαν πρόσφατα οι αμερικανοί εταίροι μας.

Όσον αφορά τη SWIFT, οι βελγικές αρχές προστασίας δεδομένων και η ομάδα εργασίας του «άρθρου 29» πιστεύουν ότι αυτή η μεταβίβαση αποτελεί παραβίαση των βελγικών και ευρωπαϊκών κανόνων περί προστασίας των προσωπικών δεδομένων. Μέχρι στιγμής, δεν έχει προταθεί καμία συγκεκριμένη λύση για να τεθεί τέλος σε αυτήν την παραβίαση. Όλοι οι ενεχόμενοι παράγοντες συμφωνούν ότι είναι επιτακτική ανάγκη να βρεθεί μια ευρωπαϊκή λύση, μια λύση που θα σέβεται τα θεμελιώδη δικαιώματα και την οποία οι εταιρείες θα είναι σε θέση να εφαρμόσουν δεόντως. Τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα πρέπει να διασφαλίσουν ότι το σύστημα πληρωμών στην Ευρωπαϊκή Ένωση, που παρέχεται από τη SWIFT, θα συμμορφώνεται με την κοινοτική νομοθεσία για την προστασία των δεδομένων.

Θέλουμε, ως εκ τούτου, να ρωτήσουμε το Συμβούλιο και την Επιτροπή τι μέτρα έχουν ληφθεί για την επίλυση αυτού του προβλήματος. Υπάρχουν σχέδια για τη διαπραγμάτευση μιας διεθνούς συμφωνίας, παρόμοιας με τη συμφωνία για τις καταστάσεις ονομάτων επιβατών; Μας λέτε ότι η Επιτροπή διεξήγαγε διάλογο με το αμερικανικό Υπουργείο Οικονομικών για να βρουν μια λύση. Μπορείτε να μας πείτε ποιες λύσεις εξετάστηκαν; Επίσης, στην τελευταία συζήτησή μας για το ίδιο θέμα, μας ενημερώσατε, κύριε Frattini, ότι επρόκειτο να σταλεί ένα ερωτηματολόγιο στα κράτη μέλη προκειμένου να αποκτηθούν όλες οι δυνατές πληροφορίες για αυτήν τη μεταφορά πληροφοριών. Λάβατε πραγματικά όλες τις απαραίτητες απαντήσεις και τι συνέχεια σκοπεύετε να δώσετε σε αυτό το ερωτηματολόγιο;

Επιπλέον, το 2006, στο πλαίσιο της διαδικασίας συναπόφασης, το Κοινοβούλιο ενέκρινε την έκθεση Alvaro σχετικά με τον κανονισμό που καθορίζει τα προσωπικά δεδομένα τα οποία πρέπει να συνοδεύουν τις μεταφορές κεφαλαίων και υπό ποιες προϋποθέσεις. Η μεταβίβαση σε μια τρίτη χώρα τραπεζικών δεδομένων που δεν έχουν ειδική σχέση με αυτήν τη χώρα είναι σαφές ότι δεν υπάγεται στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού και μπορεί να αποτελεί παραβίαση των θεμελιωδών αρχών της προστασίας δεδομένων.

Για τον ίδιο λόγο, δεδομένου ότι η μεταβίβαση των δεδομένων SWIFT δεν περιλαμβάνει μόνο δεδομένα που σχετίζονται με τις συναλλαγές μεταξύ Ευρώπης και Ηνωμένων Πολιτειών, αλλά και δεδομένα που σχετίζονται με συναλλαγές στο εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, φαίνεται σαφές ότι το ζήτημα αυτό υπάγεται στον πρώτο πυλώνα. Μια συμφωνία δυνάμει των άρθρων 24 και 38 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση δεν αποτελεί πρόσφορη λύση. Δεν μπορούμε να δεχτούμε μια συμφωνία που θα νομιμοποιεί τις τρέχουσες παραβιάσεις κατά περίπτωση. Η SWIFT δεν έχει καμία νομική υποχρέωση να χρησιμοποιεί έναν ιστότοπο-είδωλο στις Ηνωμένες Πολιτείες. Δεν θα ήταν δυνατόν να βρεθεί μια λύση σε μια άλλη χώρα προκειμένου να μετακινηθεί αυτός ο ιστότοπος-είδωλο σε μια χώρα που θα περιέχει ευρωπαϊκά δεδομένα, όπως πρότεινε η ομάδα εργασίας του «άρθρου 29»;

Τέλος, η SWIFT, το PNR, καθώς και το Αυτόματο Σύστημα Στοχοποίησης, το ATS, και ίσως στο μέλλον τα τηλεφωνικά δεδομένα, καταδεικνύουν ότι η ανταλλαγή πληροφοριών εντατικοποιείται και είναι επιτακτικό να θεσπιστεί ένα κοινό πλαίσιο για την προστασία της ιδιωτικότητας των ευρωπαίων πολιτών. Δεν πιστεύετε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να υιοθετήσει μια καθολική προσέγγιση σε αυτά τα ζητήματα, προκειμένου να καθορίσει γενικές αρχές για τη μεταβίβαση και προστασία των δεδομένων με τους αμερικανούς εταίρους μας;

  Sophia in 't Veld, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, αισθάνομαι πάντα μεγάλη συγκίνηση όταν ακούω το Συμβούλιο και την Επιτροπή να εκφράζουν την προσήλωσή τους στη συμμετοχή του Κοινοβουλίου στις αποφάσεις, διότι είναι αλήθεια ότι, όσον αφορά τις πολιτικές κατά της τρομοκρατίας, οι αποφάσεις λαμβάνονται με βαθύτατα αντιδημοκρατικό τρόπο, καθόσον αποκλείεται εντελώς η συμμετοχή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ενώ τα εθνικά κοινοβούλια συμμετέχουν μόνο εν μέρει.

Συνεπώς, θέλω να σας προτείνω μια λύση, η οποία συνίσταται στο να μην δίνονται μόνο επίσημες υποσχέσεις από το βήμα αυτού του Κοινοβουλίου, αλλά στο να υπάρχει ουσιαστική διαβούλευση με το Κοινοβούλιο σε εθελοντική βάση όσον αφορά τις διαπραγματευτικές εντολές για το PNR και τη SWIFT, καθόσον αυτό δεν θα προσέφερε απλώς δημοκρατική νομιμοποίηση σε μια τέτοια εντολή: θα ενίσχυε επίσης ουσιαστικά τη διαπραγματευτική σας θέση, διότι, ειλικρινά, παρότι εκτιμώ ιδιαιτέρως τους αξιωματούχους που μετέχουν στο πρακτικό σκέλος των διαπραγματεύσεων, φρονώ ότι θέματα τέτοιας σημασίας πρέπει να συνοδεύονται από πολιτική νομιμοποίηση και εντολή.

Δεύτερον, συμφωνώ πλήρως με τα σχόλια της κ. Roure σχετικά με την ανάγκη θέσπισης διεθνών προτύπων για την προστασία των προσωπικών δεδομένων. Όσοι νομίζουν ότι είμαστε αντιαμερικανοί κάνουν λάθος. Έχω διαπιστώσει προσωπικά την ιδιαίτερη προσήλωση των Αμερικανών στους νόμους τους για την προστασία της ιδιωτικής ζωής, οι οποίοι είναι πολύ καλοί, και τη σφοδρή κριτική που ασκούν στις δημόσιες αρχές όταν δεν σέβονται τους κανόνες προστασίας της ιδιωτικής ζωής. Θεωρώ, λοιπόν, ότι πρέπει να παραδειγματιστούμε από την κριτική τους στάση.

Θέλω να ενημερωθώ αν η Επιτροπή και το Συμβούλιο γνωρίζουν άλλες κατηγορίες δεδομένων στα οποία έχουν πρόσβαση οι αρχές των ΗΠΑ, και δεν αναφέρομαι μόνο στα προσωπικά δεδομένα επιβατών ή στα δεδομένα SWIFT, αλλά επίσης, για παράδειγμα, στα αρχεία παρόχων τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών και ασφαλιστικών εταιρειών ή κοινωνικής ασφάλισης – και αν όχι οι αρχές των ΗΠΑ, άλλες χώρες. Αν δεν γνωρίζετε τίποτε σχετικά, μάλλον είναι καλύτερο να αρχίσετε τις έρευνες.

Όσον αφορά τα δεδομένα PNR, SWIFT και ATS, δεν θα επαναλάβω εδώ τις προσδοκίες μας σχετικά με τη διαπραγματευτική εντολή για τα δεδομένα PNR. Αυτό έχει ήδη επισημανθεί. Θέλω, εντούτοις, να πληροφορηθώ γιατί η Επιτροπή και το Συμβούλιο δεν έκαναν τον κόπο να επιμείνουν σε μια δεύτερη κοινή αξιολόγηση της εφαρμογής της συμφωνίας PNR προτού συμφωνήσουν σε μια νέα εντολή διαπραγμάτευσης. Δεν θα ήταν λογικό να αξιολογήσουμε πρώτα το πώς λειτουργεί η τρέχουσα συμφωνία και πόσο αποτελεσματική είναι προτού αρχίσουμε τις συνομιλίες σχετικά με την επόμενη;

Θέλω επίσης να πληροφορηθώ ποια είναι η τρέχουσα κατάσταση όσον αφορά τη μετάβαση από την ενεργό προσφορά στην ενεργό ζήτηση, η οποία είχε προγραμματιστεί για τον Δεκέμβριο του 2005, και στη συνέχεια για τον Δεκέμβριο του 2006. Τώρα βρισκόμαστε στον Ιανουάριο του 2007. Σε ποιο σημείο ακριβώς βρισκόμαστε;

Θέλω επίσης να μας πείτε ποια είναι η τρέχουσα κατάσταση ως προς την ενημέρωση των επιβατών. Ταξίδεψα αρκετά το τελευταίο διάστημα, όμως δεν μπορούσε κανείς να με ενημερώσει για αυτό το θέμα.

Θέλω επίσης να μάθω σε ποια βάση θα διαπραγματευθεί στην πράξη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μια συμφωνία για το σύστημα SWIFT.

Τέλος, όσον αφορά το ATS, λαμβάνετε μια επιστολή του Υπουργείου Εσωτερικής Ασφάλειας των ΗΠΑ στην οποία σας δηλώνουν: «Μην ανησυχείτε. Τηρούμε τους όρους της συμφωνίας PNR όπως τους ερμηνεύουμε». Δεν είμαι δικηγόρος, όμως αυτή η διατύπωση μου φαίνεται μάλλον περίεργη. Δεν με καθησυχάζει, και θέλω περαιτέρω εγγυήσεις σχετικά με τον χαρακτηρισμό προσώπων και την εξαγωγή δεδομένων. Εφαρμόζονται τέτοιες πρακτικές; Θέλω να ενημερωθώ σχετικά με τις ασυμφωνίες όσον αφορά τις περιόδους αποθήκευσης και τους περιορισμούς στη χρήση. Ποια άλλα δεδομένα διακινούνται σε αυτό το σύστημα και ποιες είναι οι εξαιρέσεις όσον αφορά τη νομοθετική πράξη για την προστασία της ιδιωτικής ζωής;

  Mario Borghezio, εξ ονόματος της Ομάδας UEN. – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, όπως ορθώς επισήμανε και ο Πρόεδρος της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων, αυτή η ευρεία συζήτηση νομικού και πολιτικού χαρακτήρα αφορά το θεμελιώδες ζήτημα της ευρωπαϊκής κυριαρχίας. Κατά συνέπεια, δεν μπορεί να διεξαχθεί χωρίς ένα στοιχείο που δεν αναφέρθηκε, ήτοι τις δηλώσεις των ανώτατων αμερικανικών αρχών· δεν νομίζω πως αμφισβητήθηκαν, αλλά αξίζει να τις αναφέρουμε.

Το σύστημα SWIFT, το οποίο αναλύουμε σε σχέση με το ευρωπαϊκό δίκαιο, χρησίμευσε ασφαλώς στην καταστολή ορισμένων πολύ σοβαρών τρομοκρατικών σχεδίων· επέτρεψε την ανακάλυψη ή συνέβαλε στον εντοπισμό των υπευθύνων για τις βομβιστικές επιθέσεις στο Λονδίνο τον Ιούλιο του 2005, καθώς επίσης και στη σύλληψη σημαντικών παραγόντων, όπως του τρομοκράτη Hambali, ο οποίος φαίνεται πως ήταν ο εγκέφαλος των βομβιστικών επιθέσεων στο Μπαλί τον Οκτώβριο του 2002. Θα πρέπει επίσης να σημειώσουμε πως, κατά πάσα πιθανότητα, η δημοσιοποίηση αυτής της διαδικασίας έκανε πολλούς τρομοκράτες να σταματήσουν τη χρήση αυτών των μεθόδων.

Παραμένει, ωστόσο, αναμφισβήτητο το γεγονός ότι η εταιρεία SWIFT, ενώπιον μιας σύμβασης μεταξύ ευρωπαϊκού και αμερικανικού δικαίου, περιορίσθηκε να διαπραγματευθεί τους μηχανισμούς προστασίας των δεδομένων με το αμερικανικό Υπουργείο Οικονομικών, χωρίς να επιδιώξει την επίτευξη πρόσθετων εγγυήσεων.

Αυτό είναι ένα πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί, όπως επίσης το πρόβλημα του ρόλου και των ευθυνών της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η οποία, ενήμερη εξαρχής για το ζήτημα, διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτό το μέσο, με τη διαφάνεια του οποίου δεν θα ασχοληθώ. Ενώπιον της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων, η ΕΚΤ οχυρώθηκε πίσω από τη συμφωνία μυστικότητας μεταξύ των δέκα τραπεζών ισχυριζόμενη επίσης, μέσω του Προέδρου της κ. Trichet, ότι δεν μπόρεσε να δώσει τη συγκατάθεσή της στη SWIFT, καθώς δεν ήταν δική της αρμοδιότητα.

Αναρωτιόμαστε, λοιπόν, ποιες είναι οι αρμοδιότητες της ΕΚΤ, εάν δεν είναι αρμόδια ούτε σε αυτές τις περιπτώσεις; Πρόκειται για μια πολύ σημαντική πτυχή, και πιστεύω πως πρέπει να επανεξετάσουμε σε βάθος το ζήτημα της ΕΚΤ και της διαφάνειάς της.

  Kathalijne Maria Buitenweg, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (NL) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, η κ. in 't Veld μπορεί να είναι αδιάθετη, όμως παραμένει σε εξαιρετική φόρμα φραστικώς. Τούτου λεχθέντος, θέλω να συνεχίσω από το σημείο στο οποίο σταμάτησε.

Εξακολουθώ να έχω την αίσθηση ότι σε μεγάλο βαθμό τρέχουμε πίσω από τις εξελίξεις. Όταν κατέστη εμφανές ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες συνέλεγαν δεδομένα πιστωτικών καρτών, καθώς και άλλα προσωπικά δεδομένα από τους επιβάτες μας, ξέσπασε σκάνδαλο και ως βουλευτές του ΕΚ ζητήσαμε τη θέσπιση θεσμικού πλαισίου, ενώ στην πλειονότητα των περιπτώσεων οι κυβερνήσεις δεν ήθελαν να γίνει τίποτε, εκτός του ότι, αν σημειωνόταν παραβίαση των κανόνων, προτιμούσαν να γίνεται σιωπηρά· εν τέλει, υποχρεώθηκαν να αναλάβουν κάποια μορφή δράσης. Με τη SWIFT, βλέπουμε να επαναλαμβάνονται οι ίδιες καταστάσεις: η κυβέρνηση ξεκίνησε έρευνα χαμηλού επιπέδου, η οποία ευελπιστούμε ότι θα οδηγήσει σε κάποια μορφή δράσης, ενώ το ερώτημα που τίθεται είναι το εξής: είμαστε τώρα απολύτως βέβαιοι ότι το φαινόμενο περιορίζεται μόνο σε ό,τι είναι ήδη γνωστό; Η Επιτροπή είναι απολύτως σαφής όταν υποστηρίζει ότι, ενώ δεν γνωρίζει τίποτε για άλλες παρόμοιες εξελίξεις, δεν μπορεί και να τις αποκλείσει. Περιμένω μια απάντηση από το Συμβούλιο επί του θέματος αυτού. Θεωρείτε ότι είναι πιθανό και τι σκοπεύετε να κάνετε για να βεβαιωθείτε; Δηλώνουμε διαρκώς ότι είμαστε εταίροι με τις Ηνωμένες Πολιτείες, και αυτό είναι όντως αλήθεια, ενώ έχουμε πολλή δουλειά μπροστά μας. Ταυτόχρονα, όμως, σημαίνει ότι έχουμε δικαίωμα να γνωρίζουμε τι ακριβώς κάνουν οι φίλοι και εταίροι μας. Θέλω, λοιπόν, να θέσω το ερώτημα πώς σκοπεύει το Συμβούλιο να χειριστεί αυτό το θέμα προκειμένου να εξακριβώσει ποια ακριβώς στοιχεία συλλέγονται για τους πολίτες μας σε όλους τους τομείς.

Σύμφωνα με το Συμβούλιο, είναι δύσκολο να συναφθεί νέα συμφωνία, διότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν είναι ιδιαιτέρως πρόθυμες να επιδιώξουν αυτήν την προστασία των δεδομένων. Υπάρχουν, όμως, ορισμένα όρια στο επίπεδο εκβιασμού που είμαστε διατεθειμένοι να ανεχθούμε. Δεν μπορείτε να υποστηρίζετε ότι πρέπει να καταλήξουμε σε συμφωνία, με κάθε κόστος, εάν κάποια ορισμένη στιγμή το τίμημα που καλούμαστε να καταβάλουμε είναι απαράδεκτα υψηλό. Θα είναι μάλιστα πολύ αστείο, αφού ξεπέσουμε στο χαμηλότερο δυνατό σημείο, να θεωρήσουμε κάποια στιγμή ότι έχουμε φτάσει στα όριά μας. Αυτό μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τα δικαιώματα προσγείωσης, αλλά θα κινητοποιήσει συγχρόνως σε κάποιο βαθμό τις δυνάμεις της αντίστασης σε αυτές τις πρακτικές, μεταξύ άλλων και στις Ηνωμένες Πολιτείες, διότι είναι αλήθεια ότι, ενώ η αμερικανική κυβέρνηση θα προτιμούσε σαφώς να επιβάλει αυτήν την κατάσταση, η θέση μας τυγχάνει έντονης στήριξης μεταξύ των βουλευτών.

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. VIDAL-QUADRAS
Αντιπροέδρου

  Sylvia-Yvonne Kaufmann, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Gloser, κύριε Frattini, πρέπει να πω ότι είμαι κατάπληκτη διότι στις παρατηρήσεις σας για τις διαπραγματεύσεις για το PNR δεν είπατε λέξη για το Αυτόματο Σύστημα Στοχοποίησης (ATS).

Προσωπικά, αναρωτιέμαι πώς ήταν δυνατόν να χρησιμοποιείται για χρόνια ένα σύστημα όπως το ATS, που είχε αρχικά σχεδιαστεί και εφαρμοστεί για τα εμπορεύματα, σε συνδυασμό με δεδομένα PNR για επιβάτες, και μάλιστα χωρίς να το γνωρίζει κανένας.

Ενώ κάναμε διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ για να εξασφαλίσουμε την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων των πολιτών μας, ένα σύστημα σαν αυτό λειτουργούσε παράλληλα, εντελώς κρυφά. Τώρα οι ΗΠΑ μας διαβεβαιώνουν ότι το ATS είναι συμβατό τόσο με τη σημερινή όσο και με τις προηγούμενες συμφωνίες PNR. Όμως, θα ήθελα να πω ξεκάθαρα ότι εμένα δεν μου αρκούν τέτοιου είδους διαβεβαιώσεις. Για μένα δεν είναι προφανές πώς η φύλαξη δεδομένων στο ATS για παραπάνω από 40 χρόνια μπορεί να είναι συμβατή με τη συμφωνία PNR.

Επιπροσθέτως, το ATS προφανώς δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για οποιονδήποτε σκοπό. Πώς, λοιπόν, μπορεί να είναι συμβατό με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη συμφωνία PNR σύμφωνα με την οποία τα δεδομένα PNR μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και άλλων σοβαρών εγκλημάτων;

Μέχρι τώρα δεν λάβαμε ικανοποιητικές απαντήσεις σε κανένα από αυτά τα ερωτήματα, ούτε και στο ερώτημα γιατί είχε κρατηθεί μυστικό το σύστημα ATS. Πώς μπόρεσαν οι ΗΠΑ να κρύψουν από τον εταίρο τους κατά τις διαπραγματεύσεις για τη συμφωνία μία τόσο σημαντική πληροφορία; Ως εκ τούτου, είναι ασφαλώς δικαιολογημένο να ρωτήσει κανείς τώρα πώς θα εξασφαλιστεί ότι δεν υπάρχουν και άλλα συστήματα σαν το ATS που απλά δεν γνωρίζουμε την ύπαρξή τους.

Ως προς τη νέα συμφωνία PNR, θα ήθελα να υποστηρίξω κατηγορηματικά αυτά που είπε ο συνάδελφος κ. Cavada, ότι δηλαδή πρέπει να μειωθεί σημαντικά ο αριθμός των πληροφοριών για τους επιβάτες των αεροπλάνων που μπορεί να διαβιβαστεί. Πρέπει να εξασφαλιστεί ότι οι τελωνειακές αρχές και οι αρχές προστασίας των συνόρων των ΗΠΑ δεν θα διαβιβάζουν υποχρεωτικά δεδομένα σε οποιαδήποτε άλλη αρχή εμπλέκεται στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας.

Επίσης, πρέπει ως Ευρωπαϊκή Ένωση να εμμείνουμε στο να δοθούν στους ευρωπαίους πολίτες οι ίδιες δυνατότητες προστασίας των δικαιωμάτων τους με εκείνες που έχουν οι αμερικανοί πολίτες.

  Philip Claeys, εξ ονόματος της Ομάδας ITS. – (NL) Κύριε Πρόεδρε, θέλω να εκφράσω την αντίθεσή μου στους όρους άσπρου και μαύρου που χρησιμοποιούνται πολύ συχνά σε αυτήν τη συζήτηση. Φαίνεται επίσης ότι, ορισμένες φορές, οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι εχθρός μας αντί για σύμμαχος στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας. Μπορεί κανείς να το αρνηθεί· όμως, όλα σχεδόν τα μέτρα που ελήφθησαν σε αυτόν τον τομέα έχουν δεχθεί τα πυρά βουλευτών αυτού του Σώματος.

Είναι, βεβαίως, αλήθεια ότι η υπόθεση SWIFT εγείρει μια σειρά δικαιολογημένων ερωτημάτων, τα οποία έχουν ήδη θέσει ορισμένοι βουλευτές διαφόρων πολιτικών ομάδων. Σε ποιο σημείο, για παράδειγμα, πρέπει να κάνουμε διάκριση μεταξύ του εντοπισμού τρομοκρατών και του σεβασμού των θεμελιωδών δικαιωμάτων; Αυτό είναι ουσιαστικά ένα ερώτημα το οποίο έχει επίσης τεθεί στο αμερικανικό Κογκρέσο.

Σε τελευταία ανάλυση, ο αγώνας κατά της τρομοκρατίας σχετίζεται σε μεγάλο βαθμό με την ανάλυση κινδύνων, με άλλα λόγια με τον υπολογισμό πιθανοτήτων. Η επεξεργασία εμπορικών δεδομένων εκτός από τα ίδια τα προσωπικά δεδομένα μπορεί να συνεισφέρει θετικά σε αυτήν την κατεύθυνση. Αυτό που πρέπει, όμως, να πράξουμε είναι να θεσπίσουμε εγγυήσεις προκειμένου να αποφύγουμε καταχρήσεις. Για παράδειγμα, μεταξύ άλλων, το παρόν Σώμα οφείλει να παρακολουθεί τη λειτουργία του συστήματος, καθώς και τους αλγόριθμους που χρησιμοποιούνται, οι οποίοι, επιπλέον, πρέπει να είναι άκρως εμπιστευτικοί· σε περιπτώσεις κατάχρησης πρέπει να επιβάλλονται κυρώσεις· οι πληροφορίες που αντλούνται μπορούν να χρησιμοποιούνται μόνο για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, ενώ πρέπει να υπάρχει τηλεφωνικό κέντρο για την υποβολή παραπόνων από το κοινό.

Είναι αυτονόητο ότι αυτό προϋποθέτει εκτεταμένες διαβουλεύσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Απαιτείται σαφές νομικό πλαίσιο, και, κατά την κατάρτισή του, όλοι οι εταίροι πρέπει να είναι πρόθυμοι να δεχτούν νέες ιδέες και τεχνικές.

  Carlos Coelho (PPE-DE). – (PT) Θέλω καταρχάς να δηλώσω ότι δεν αντιμετωπίζω τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής ως εχθρό, αλλά ως φίλο και εταίρο σε κοινούς αγώνες. Βεβαίως, στους κοινούς μας αγώνες πρέπει να δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας, όμως αξίζει επίσης να αναφερθεί ότι, σε ορισμένους από αυτούς τους αγώνες, η κυβέρνηση των ΗΠΑ υπερβαίνει ενίοτε τα αποδεκτά όρια, τόσο σε εσωτερικό όσο και σε διεθνές επίπεδο, και προεδρεύω επιτροπής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου η οποία διερευνά ορισμένες από αυτές τις υπερβάσεις σε διεθνές επίπεδο.

Πρέπει επίσης να επισημανθεί ότι έχει μεταβληθεί ο συσχετισμός δυνάμεων στο Κογκρέσο των ΗΠΑ, γεγονός που έχει οδηγήσει την αμερικανική κυβέρνηση να υπαναχωρήσει από την εφαρμογή ορισμένων εκ των πιο αμφιλεγόμενων σχεδίων της σε εσωτερικό επίπεδο, ενώ ευελπιστώ ότι θα έχει αντίκτυπο και σε εξωτερικό επίπεδο. Αυτό, κατά τη γνώμη μου, σημαίνει ότι οι ΗΠΑ επιστρέφουν σταδιακά στην παραδοσιακή τους έμφαση στον σεβασμό των πολιτικών ελευθεριών, γεγονός θετικό.

Ο κ. Frattini μας υπενθύμισε ότι οι απαιτήσεις στον τομέα της ασφάλειας δεν πρέπει να υπονομεύουν τις αξίες των θεμελιωδών ελευθεριών και ιδίως την προστασία των προσωπικών δεδομένων, ενώ ο κ. Cavada ορθώς επεσήμανε ότι ζητείται υπερβολικός αριθμός δεδομένων. Επιθυμεί το Κοινοβούλιο να μάθει ποια είναι τα εν λόγω δεδομένα; Ποιος έχει πρόσβαση σε αυτά; Πώς μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι οι στόχοι είναι περιορισμένοι και ότι τα δεδομένα δεν χρησιμοποιούνται για άλλους σκοπούς; Σε ποιους μπορεί να γνωστοποιούνται; Για πόσο μεγάλα χρονικά διαστήματα μπορούν να διατηρηθούν; Τίθεται άλλωστε και το θέμα του συστήματος της προώθησης, το οποίο έθιξαν προηγούμενοι ομιλητές, καθώς και το θέμα του δικαιώματος προσφυγής των πολιτών σε περίπτωση κατάχρησης των προσωπικών τους δεδομένων.

Προηγούμενοι ομιλητές ανέφεραν ότι, αν στην Ευρώπη προσφέρουμε στους πολίτες των ΗΠΑ το ίδιο επίπεδο προστασίας που προσφέρουμε και στους ευρωπαίους πολίτες, βάσει της αρχής της αμοιβαιότητας έχουμε το δικαίωμα να απαιτούμε το ίδιο και από τις ΗΠΑ, οι οποίες πρέπει δηλαδή να προσφέρουν στους ευρωπαίους πολίτες το ίδιο επίπεδο προστασίας που προσφέρουν και στους δικούς τους πολίτες.

  Σταύρος Λαμπρινίδης (PSE). – Κύριε Πρόεδρε, η συζήτηση για τη συμφωνία PNR όπως και για το SWIFT αλλά και για τις μυστικές απαγωγές και πτήσεις της CIA, αναδεικνύει δυστυχώς ένα χάσμα φιλοσοφίας μεταξύ της Αμερικής και της Ευρώπης. Η Κυβέρνηση των ΗΠΑ θεωρεί ότι η καταπολέμηση της τρομοκρατίας «αγιάζει» όλα τα μέσα. Η Ευρώπη όχι! Ωστόσο, οι τελευταίες εκλογές στις ΗΠΑ δίνουν πλέον στην Ευρωπαϊκή Ένωση τη δυνατότητα να διαπραγματευτεί μια νέα συμφωνία PNR από διαφορετική θέση ισχύος, με πολλούς περισσότερους συμμάχους ανάμεσα στον ίδιο τον λαό της Αμερικής και το Κογκρέσο της. Ελπίζω ότι θα το κάνει.

Για να επιτευχθεί ο στόχος μιας συμφωνίας που προστατεύει τα θεμελιώδη δικαιώματα, αυτή θα πρέπει μεταξύ άλλων:

Πρώτον να επιβάλει στις ΗΠΑ τη ρητή υποχρέωση να προστατεύουν πλήρως και αποτελεσματικά τα προσωπικά δεδομένα, αντί της σημερινής απαράδεκτης πρακτικής ενός μη δεσμευτικού και ελλειμματικού πρωτοκόλλου.

Δεύτερον, να περιορίζει τον αριθμό των δεδομένων που σήμερα μεταφέρονται στις ΗΠΑ, πολλά από τα οποία ελάχιστα συνδέονται με τον θεμιτό στόχο της ταυτοποίησης υπόπτων τρομοκρατίας.

Τρίτον, να απαγορεύει τη χρήση των δεδομένων για σκοπούς άσχετους με την καταπολέμηση της τρομοκρατίας.

Τέταρτον, να καθορίζει ρητά και να περιορίζει τις υπηρεσίες των ΗΠΑ που θα έχουν δικαίωμα πρόσβασης στα δεδομένα.

Πέμπτον, να απαγορεύει επιτέλους στις ΗΠΑ το δικαίωμα απευθείας πρόσβασης στα αρχεία των αεροπορικών εταιρειών. Τελεία και παύλα μ' αυτό το ανέκδοτο!

Τέλος, έκτον, να προβλέπει ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα έχουν τη δυνατότητα συνεχούς, άμεσου και αποτελεσματικού ελέγχου της πιστής εφαρμογής των υποχρεώσεων των ΗΠΑ και ότι θα μπορούν να σταματούν επί τόπου κάθε έρευνα που παραβιάζει τους σκοπούς χρήσης. Αυτό το τελευταίο άλλωστε μια ιδιωτική εταιρεία, η SWIFT, μας λέει ότι το απαίτησε –και το πέτυχε– στις διαπραγματεύσεις της με την Αμερική. Είναι αδιανόητο να μην μπορούν να το διαπραγματευτούν και να το πετύχουν είκοσι επτά ευρωπαίοι πρωθυπουργοί! Εάν δεν το κάνουν, δεν θα ισχύει το «δεν μπόρεσα», αλλά θα ισχύει το «δεν θέλησα» και δικαίως θα τους κρίνουμε τότε όλοι γι' αυτό.

  Wolf Klinz (ALDE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, η προστασία των δεδομένων έχει μεγάλη αξία στην ΕΕ. Ως εκ τούτου, για εμάς ήταν ένα σοκ η πληροφορία των μέσων ενημέρωσης –και μάλιστα των αμερικανικών– ότι, παρά τις απαιτήσεις για την προστασία των δεδομένων που υπάρχουν σε όλα τα κράτη μέλη, η SWIFT ήταν έτοιμη να υποκύψει στην πίεση των ΗΠΑ και να διαβιβάσει δεδομένα ευρωπαίων πολιτών στην Ουάσιγκτον. Αυτό έγινε χωρίς να το γνωρίζουμε και χωρίς την έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, των εθνικών κοινοβουλίων ή των ενδιαφερομένων.

Μέχρι σήμερα, δεν καταφέραμε να εξετάσουμε το μνημόνιο συνεννόησης μεταξύ SWIFT και ΗΠΑ που αποτελεί τη βάση για τη διαβίβαση δεδομένων. Το μόνο που μπορούμε είναι να ελπίζουμε ότι τα δεδομένα χρησιμοποιήθηκαν πραγματικά μόνο για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και όχι π.χ. για οικονομική κατασκοπεία. Μέχρι σήμερα, δεν έχουμε καμία σχετική επιβεβαίωση. Όλοι καταλαβαίνουμε την ανάγκη για αποφασιστική καταπολέμηση της τρομοκρατίας και την υποστηρίζουμε. Ωστόσο, τα θεμελιώδη δικαιώματα του ατόμου πρέπει να είναι εξασφαλισμένα. Η καταπολέμηση της τρομοκρατίας δεν πρέπει να γίνεται σε βάρος θεμελιωδών δικαιωμάτων των πολιτών και του δικαιώματος προστασίας των δεδομένων.

Αυτό αποτελεί ιδιαίτερο μέλημα και της Ομάδας της Συμμαχίας Φιλελευθέρων και Δημοκρατών για την Ευρώπη, και γι’ αυτό ζητήσαμε να γίνει ακρόαση για το ζήτημα αυτό. Δεν μας εξέπληξε το γεγονός ότι οι Αμερικανοί, που προσκλήθηκαν επίσης στην ακρόαση, δεν συμμετείχαν χωρίς να εξηγήσουν τον λόγο.

Επιδοκιμάζουμε την άμεση και συστηματική έρευνα των Βέλγων που κατέληξε στη σαφή άποψη πως πρόκειται για παραβίαση δικαιωμάτων ή, όπως το διατύπωσε ο Επίτροπος Frattini, για αξιόποινη πράξη. Παρενθετικά, οι υπεύθυνοι της SWIFT είτε το ήξεραν είτε το υπέθεταν και το φοβούνταν αυτό εξ αρχής, όπως μας ενημέρωσαν έμμεσα.

Η αποτυχία της εταιρικής διακυβέρνησης της SWIFT εξακολουθεί να μου είναι ακατανόητη. Τα εποπτικά όργανα είχαν ενημερωθεί, αλλά δεν έκαναν τίποτα για να ενημερώσουν τους πολίτες ή τις κυβερνήσεις για αυτό που συνέβαινε. Σε καμία περίπτωση δεν μπορεί κανείς να φέρεται έτσι σε υπεύθυνους πολίτες. Η εμπιστοσύνη των πολιτών στην ΕΕ ως κοινότητα δικαίου υπέστη σοβαρή ζημία, η υπόθεση της SWIFT αυξάνει τον ευρωσκεπτικισμό του πληθυσμού και θα είναι δύσκολο να ανακτήσουμε τη χαμένη εμπιστοσύνη του.

Ζητώ από το Συμβούλιο και την Επιτροπή να διεξαγάγουν την προσεκτική εξέταση που ανέφερε ο κ. Gloser όσο πιο γρήγορα γίνεται και να παρουσιάσουν συγκεκριμένες προτάσεις για το πώς μπορούν να επιβληθούν τα δικαιώματα των ευρωπαίων πολιτών και έναντι των ΗΠΑ. Πρέπει να δείξετε στους πολίτες ότι δεν υποκύπτετε στις ΗΠΑ, αλλά παίρνετε σοβαρά την Ευρωπαϊκή Ένωση ως κοινότητα αξιών και την υπερασπίζεστε θαρραλέα και απέναντι σε μεγάλους εταίρους, ακριβώς επειδή είναι φίλοι και όχι εχθροί μας.

  Ryszard Czarnecki (UEN). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ορθώς ενεπλάκη στον έλεγχο της τακτικής διαβίβασης προσωπικών δεδομένων πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η άσκηση ελέγχου από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι αποδεκτή. Όχι, όμως, και η άρνηση της διαβίβασης δεδομένων. Είναι φανερό ότι η διαβίβαση δεδομένων είναι δικαιολογημένη εξαιτίας της τρομοκρατικής απειλής, η οποία προέρχεται κυρίως από ακραία ισλαμικά στοιχεία. Εντούτοις, αυτή η απειλή δεν μπορεί να προσεγγίζεται και να χρησιμοποιείται ως πρόσχημα για τον απεριόριστο και ανεξέλεγκτο περιορισμό των δικαιωμάτων των πολιτών. Δεν πρέπει να υιοθετούμε οι ίδιοι ακραίες θέσεις. Δεν πρέπει να εγκαταλείψουμε την πρώτη γραμμή του πολέμου κατά της τρομοκρατίας υπό τη σημαία της προστασίας των πολιτικών δικαιωμάτων. Από την άλλη πλευρά, πρέπει να ασκούμε έλεγχο σε όσους θέλουν να μας ελέγξουν στο πλαίσιο αυτού του πολέμου. Αναφέρομαι στον έλεγχο των αεροπορικών μας ταξιδιών, των οικονομικών μας υποθέσεων και της ιδιωτικής μας ζωής. Προκειμένου να μην μετατραπεί ο δικαιολογημένος πόλεμος κατά της διεθνούς τρομοκρατίας σε δικτατορία και πόλεμο κατά των ελευθεριών των πολιτών, πρέπει να υπόκειται ο ίδιος σε αυστηρό έλεγχο από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

  Cem Özdemir (Verts/ALE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, χρειαζόμαστε μια συστηματική αξιολόγηση πριν από μια συμφωνία. Εδώ έχει κεντρικό ρόλο το θέμα της αποτελεσματικότητας όχι μόνο της υφισταμένης αλλά και της προηγούμενης συμφωνίας. Πρέπει να δοθεί μια απάντηση σε αυτό για να μπορέσουμε να προχωρήσουμε.

Κάθε μελλοντική συμφωνία πρέπει να βασίζεται στο σύστημα «push». Το σύστημα «pull» δεν μπορεί πλέον να γίνει αποδεκτό γιατί, όπως γνωρίζουμε, το σύστημα «push»έπρεπε να έχει καθιερωθεί ήδη στην προηγούμενη συμφωνία. Η διαβίβαση δεδομένων επιβατών πρέπει να περιοριστεί αυστηρά ως προς τον σκοπό που εξυπηρετεί, διαφορετικά δεν μπορούμε να φανταστούμε έναν τέτοιο κανονισμό.

Επίσης, η μελλοντική συμφωνία πρέπει να έχει πλήρη δημοκρατική νομιμοποίηση και στη διαδικασία αυτή πρέπει να συμμετάσχει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και ενδεχομένως τα εθνικά κοινοβούλια.

Χρειαζόμαστε επίσης μια ετήσια αξιολόγηση που πρέπει να περιλαμβάνεται υποχρεωτικά σε κάθε συμφωνία, οι δε εκθέσεις αξιολόγησης πρέπει να είναι διαθέσιμες στο κοινό. Είναι σαφές ότι οι κανόνες που αφορούν τα προσωπικά δεδομένα πρέπει επειγόντως να τεθούν υπό την προστασία του τρίτου πυλώνα, το ίδιο και οι παγκόσμιες προδιαγραφές που καλύπτουν όλες τις κατηγορίες προσωπικών δεδομένων.

  Alexander Radwan (PPE-DE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, θυμάμαι πολύ καλά τις δηλώσεις της Καγκελαρίου Μέρκελ στο Στρασβούργο, όπου μίλησε δικαίως για ευρωπαϊκές αξίες και για την ανάγκη να φθάσουμε ως τους πολίτες και να τους εξηγήσουμε ποια είναι τα δυνατά σημεία της Ευρώπης.

Κύριε Gloser, αυτή φαίνεται ότι είναι μια περίπτωση όπου πρέπει να εξηγήσουμε στους πολίτες ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση τους βοηθάει να διασφαλίσουν τα δικαιώματά τους. Δεν ασχολούμαστε εδώ με την καταπολέμηση της τρομοκρατίας – για το θέμα αυτό επικρατεί συμφωνία στο Σώμα και δεν υπάρχει λόγος να συζητηθεί. Όμως, ποια είναι η θέση μας σε αυτήν τη συζήτηση; Αρχίσαμε συζητώντας τα δεδομένα των επιβατών των αεροπλάνων και τώρα φθάσαμε στη SWIFT. Ενόψει της σημερινής ταχύτητας διεξαγωγής της συζήτησης στο Συμβούλιο υπάρχει φόβος ότι τα επόμενα χρόνια ίσως χρειαστεί να ασχοληθούμε και με άλλες SWIFT, όμως δεν έχουμε σημειώσει ακόμα κάποια πρόοδο.

Στο μεταξύ, έχουμε μια κατάσταση όπου μια ευρωπαϊκή εταιρεία υπογράφει, κάτω από πίεση εκ μέρους των ΗΠΑ, ένα μνημόνιο συνεννόησης με τους Αμερικανούς που οι Ευρωπαίοι δεν μπορούν να ελέγξουν. Επιπροσθέτως, η SWIFT εξακολουθεί να μην έχει θυγατρική στις ΗΠΑ, αλλά μόνο μια βάση δεδομένων. Αυτό φθάνει για να μπορούν οι αμερικανοί ρυθμιστές να εγκαλούν την SWIFT στο Βέλγιο. Είναι ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο. Υπάρχει ολοένα μεγαλύτερη αμερικανική ρύθμιση ευρωπαϊκών υποθέσεων με τις οποίες ασχολούνται οι ΗΠΑ, χωρίς να καταφέρνουμε εμείς οι Ευρωπαίοι να υιοθετήσουμε τα ανάλογα αντίμετρα και να παρακολουθήσουμε τα αποτελέσματά τους.

Γι’ αυτό, έχοντας υπόψη ότι η Γερμανία δεν έχει μόνο την Προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου αλλά και της G7, απευθύνω επείγουσα έκκληση προς την Επιτροπή να δραστηριοποιηθεί στον τομέα αυτόν και όχι μόνο να εξετάσει τα πράγματα, αλλά και να διευκρινίσει το εξής: πώς μπορούμε να καταπολεμήσουμε μαζί την τρομοκρατία με βάση τις κοινές μας αξίες, τηρώντας τις απαιτήσεις της προστασίας των δεδομένων και διαφυλάσσοντας την ανθρώπινη αξιοπρέπεια;

  Michael Cashman (PSE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, η πραγματικότητα είναι ότι, στο θέμα των δεδομένων PNR, οι Αμερικανοί θέτουν συγκεκριμένους όρους στις διαπραγματεύσεις σχετικά με τις προϋποθέσεις εισόδου στις ΗΠΑ ή στον εναέριο χώρο τους. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Μπορούν να θέτουν όσους όρους επιθυμούν. Έχουμε πολίτες οι οποίοι θέλουν να μεταβούν σε αυτήν τη χώρα και επιχειρήσεις οι οποίες θέλουν να εργαστούν στις ΗΠΑ. Αυτή είναι η πραγματικότητα.

Η πραγματικότητα στο θέμα του συστήματος SWIFT είναι ότι είχαμε ένα όργανο, όχι το μόνο τέτοιο όργανο νομίζω, το οποίο αντιμετώπιζε μια σύγκρουση δικαιοδοσιών και το οποίο διατηρούσε και διαχειριζόταν δεδομένα ταυτοχρόνως στις ΗΠΑ και στην ΕΕ. Είχε λάβει εντάλματα με τα οποία όφειλε να συμμορφωθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, και εκεί προέκυψε η σύγκρουση. Το SWIFT, κατά τη γνώμη μου, διαπραγματεύτηκε ουσιαστικά και εφάρμοσε ένα θαυμάσιο μνημόνιο συμφωνίας.

Στην πολιτική μπορεί να εισερχόμαστε είτε για να καταγγέλλουμε, να παραπονιόμαστε και να θρηνολογούμε, είτε για να προσπαθούμε να λύσουμε προβλήματα. Εγώ μετέχω στην πολιτική για τον δεύτερο λόγο. Συνεπώς, πιστεύω, Επίτροπε Frattini, ότι έχετε απόλυτο δίκιο. Απαιτείται ασφάλεια δικαίου για τους πολίτες της ΕΕ, αλλά και για τις κοινοτικές επιχειρήσεις οι οποίες δραστηριοποιούνται εκτός της ΕΕ και διαθέτουν γραφεία τόσο εκτός όσο και εντός της ΕΕ, στα οποία διατηρούν δεδομένα. Απαιτείται κοινή πολιτική δέσμευση προκειμένου το Κογκρέσο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να εργαστούν υπερβαίνοντας την απόσταση που χωρίζει τις δύο πλευρές του Ατλαντικού με σκοπό την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, η οποία μας απειλεί όλους, ενώ οφείλουμε πρωτίστως να προασπίσουμε τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις ελευθερίες μας.

Συνεπώς, επικροτώ τη συνάντηση του ΕΚ με εκλεγμένους αντιπροσώπους των ΗΠΑ, προκειμένου να καταλήξουμε από κοινού σε συμφωνία.

Τέλος, αυτό θα επιτευχθεί μόνο μέσω αποφασιστικών ενεργειών στο επίπεδο του Συμβουλίου, και όχι μόνο στο επίπεδο της Επιτροπής. Χαιρετίζω τη θαυμάσια πρόταση του προηγούμενου ομιλητή να θιγεί το θέμα στην ομάδα G7.

Ας σταματήσουμε να παραπονιόμαστε και ας λύσουμε το πρόβλημα.

  Adina-Ioana Vălean (ALDE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θέλω να ευχαριστήσω τον Επίτροπο και τον Προεδρεύοντα του Συμβουλίου για την παρουσία τους σε αυτήν την πολύ σημαντική συζήτηση. Ακούσαμε ότι η διατήρηση καλής συνεργασίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες είναι απολύτως αναγκαία στον αγώνα μας κατά της τρομοκρατίας. Δεν το αρνούμαι. Πιστεύω μάλιστα ότι η διατλαντική σχέση πρέπει να ενισχυθεί, διότι η τρομοκρατία είναι παγκόσμιο φαινόμενο. Πρέπει να ενώσουμε τις δυνάμεις μας για να την καταπολεμήσουμε αποτελεσματικά ανταλλάσσοντας πληροφορίες και προσφέροντας τα αναγκαία μέσα στις αρμόδιες υπηρεσίες μας για την επιβολή του νόμου. Οι πολίτες μας δικαιούνται να ζουν υπό συνθήκες σιγουριάς και ασφάλειας. Ωστόσο, η περίπτωση της SWIFT μας δείχνει για μία ακόμη φορά τα ολισθήματα που μπορούν να προκύψουν όταν δεν εξασφαλίζουμε αυστηρές εγγυήσεις κατά την ανταλλαγή πληροφοριών. Πρέπει να επιδιώκεται η κατάλληλη ισορροπία μεταξύ ελευθερίας και ασφάλειας, και στην εν λόγω περίπτωση η ασφάλεια υπερίσχυσε για μία ακόμη φορά. Δεν μπορούμε να καταπολεμήσουμε την τρομοκρατία εγκαταλείποντας τα ίδια τα δικαιώματα τα οποία η τρομοκρατία προσπαθεί να καταστρέψει. Δεν πρέπει να υποβαθμίζουμε τα υψηλά μας πρότυπα λόγω των πιέσεων που μπορεί να ασκεί οποιαδήποτε τρίτη χώρα, ακόμη και αν πρόκειται για τον στενότερο εταίρο μας.

Το γεγονός προσλαμβάνει ακόμη μεγαλύτερη σημασία δεδομένου ότι πολλά από τα νέα κράτη μέλη έχουν μακρά ιστορία δικτατοριών και μαζικής επιτήρησης του πληθυσμού. Δυστυχώς, σε ορισμένα από αυτά τα κράτη υπάρχει η αίσθηση ότι οι παράνομες πρακτικές του παρελθόντος εξακολουθούν να εφαρμόζονται. Γι’ αυτό η Ευρώπη πρέπει να συνεχίσει να λειτουργεί ως αμετακίνητος υποστηρικτής των θεμελιωδών δικαιωμάτων, στα οποία περιλαμβάνεται και το δικαίωμα προστασίας της ιδιωτικής ζωής. Αφενός, απαιτείται μια απόφαση πλαίσιο για την προστασία των δεδομένων στο πλαίσιο του τρίτου πυλώνα, ώστε να διασφαλιστούν υψηλά πρότυπα αστυνομικής και δικαστικής συνεργασίας. Περιμένουμε κάτι τέτοιο για πολύ καιρό. Αφετέρου, πρέπει να παραμένουμε επίσης σε επιφυλακή, ώστε να διασφαλίσουμε την ορθή εφαρμογή των υφιστάμενων μέσων στις ίδιες τις χώρες μας. Πρέπει να διώκουμε όσους παραβιάζουν τα βασικά μας δικαιώματα όσον αφορά την προστασία της προσωπικής ζωής. Πρέπει να πείσουμε τους συμπολίτες μας ότι επιθυμούμε τη διατήρηση υψηλών προτύπων στην Ευρώπη.

  Piia-Noora Kauppi (PPE-DE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, όπως ανέφεραν προηγουμένως οι συνάδελφοί μου, η συζήτηση αυτή δεν αφορά τη μορφή των διατλαντικών σχέσεων. Όλοι σε αυτό το Σώμα πρέπει να γνωρίζουν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι ο ισχυρότερος σύμμαχός μας στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας. Αυτό, όμως, δεν αλλάζει το γεγονός ότι, εφόσον είμαστε εταίροι, είναι πιο εύκολο να μένουμε σταθεροί στις θέσεις μας και να υπερασπιζόμαστε πραγματικά τις αξίες και τους νόμους μας.

Δεν μπορώ παρά να επαναλάβω τα όσα ανέφεραν οι συνάδελφοί μου της Ομάδας ΕΛΚ, και κυρίως ο κ. Radwan: προκειμένου να εγγυηθούμε πραγματικά τον σεβασμό του ευρωπαϊκού ρυθμιστικού πλαισίου, χρειαζόμαστε πλήρη ενημέρωση από την Επιτροπή και το Συμβούλιο σχετικά με τα δεδομένα που παρέχονται στις αρχές των ΗΠΑ και τους τρόπους με τους οποίους προστατεύονται αυτά τα δεδομένα από τις αμερικανικές αρχές. Οφείλουμε να ξεκινήσουμε διαπραγματεύσεις και να καταλήξουμε σε συμφωνία σχετικά με την ανταλλαγή δεδομένων η οποία θα στηρίζεται σε βιώσιμη βάση και θα σέβεται την κοινοτική νομοθεσία. Εάν δεν επιτευχθεί αυτό, οφείλουμε να σταματήσουμε αμέσως την παροχή κάθε είδους προσωπικών δεδομένων στις αρχές των ΗΠΑ.

Ακόμη και μετά την απάντηση της ΕΚΤ, εξακολουθώ να αναρωτιέμαι ποιος είναι ο ρόλος και οι αρμοδιότητες της ΕΚΤ σε αυτήν την υπόθεση. Η ίδια η ΕΚΤ υπόκειται στις διατάξεις περί προστασίας των προσωπικών δεδομένων που προβλέπονται στο κοινοτικό δίκαιο, όμως δεν φαίνεται να αναλαμβάνει την ευθύνη για τον όποιο ρόλο της σε αυτήν την ανταλλαγή δεδομένων.

Αντιλαμβάνομαι επίσης τη σαφή ανάγκη των ΗΠΑ να εντοπίζουν πληροφορίες σχετικά με διεθνείς τραπεζικές συναλλαγές οι οποίες ενδέχεται να συνδέονται με τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας, όμως αυτά τα στοιχεία σχετίζονται και με άλλες μορφές χρηματοδότησης. Οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις μας, κυρίως, ενδέχεται να κινδυνεύσουν εάν δεν αντιδράσουμε και δεν παραμείνουμε σταθεροί στις θέσεις μας. Η παροχή πληροφοριών πρέπει πάντα να συνάδει με τη νομοθεσία μας και να προστατεύει τους πολίτες μας και τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις.

Οι εθνικές τραπεζικές συναλλαγές περιλαμβάνουν πολύ ευαίσθητες πληροφορίες, γεγονός που σημαίνει ότι το θέμα αυτό είναι πραγματικά σημαντικό και πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη από την Επιτροπή και το Συμβούλιο, από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και από το Κογκρέσο των ΗΠΑ.

  Ulrich Stockmann (PSE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Gloser, κύριε Επίτροπε, θεωρώ ότι η Προεδρία του Συμβουλίου θα πρέπει να τηρήσει τις παρακάτω γραμμές στις σημερινές διαπραγματεύσεις της με τις ΗΠΑ για τη διαβίβαση δεδομένων επιβατών των αερομεταφορέων.

Πρώτον, θα επιτύχουμε το κατάλληλο επίπεδο ασφαλείας μόνο με την ανάλογη προσέγγιση, και η προσέγγιση αυτή δεν είναι ορατή στις σημερινές συμφωνίες. Δεύτερον, μια τέτοια προσέγγιση εξαρτάται από την τήρηση των προδιαγραφών για την προστασία των δεδομένων που είναι συνήθεις για την Ευρώπη και αυτό, κατά τη γνώμη μου, σημαίνει πως πρέπει να αλλάξει το καθεστώς, πρωτίστως με τον περιορισμό του αριθμού των δεδομένων που αφορούν τη συμπεριφορά. Σχετικά με τη μετάβαση στο σύστημα «push», από όσα γνωρίζω, η Austrian Airlines χρησιμοποίησε από την αρχή το σύστημα αυτό, και μάλιστα με επιτυχία. Το σύστημα αυτό συμπεριλαμβάνει ένα σαφώς καθορισμένο πλαίσιο χρησιμοποίησης των δεδομένων, περιορισμό της διάρκειας φύλαξης των δεδομένων, καθώς και τη δυνατότητα προσφυγής σε περίπτωση κατάχρησης δεδομένων.

Κύριε Gloser, δικαίως είπατε ότι χρειαζόμαστε το συντομότερο δυνατόν νομική ασφάλεια για τις ευρωπαϊκές αεροπορικές εταιρείες. Ως πολιτικός που ασχολείται με θέματα μεταφορών, δεν μπορώ παρά να συμφωνήσω με αυτό. Δεδομένου ότι η διαβίβαση στοιχείων πραγματικά αφορά την πρόοδο στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας, έχει μια διεθνή διάσταση και οπωσδήποτε χρειαζόμαστε και διεθνείς συμφωνίες με διεθνώς δεσμευτικούς κανόνες προστασίας δεδομένων. Αυτός πρέπει να είναι ο στόχος των διαπραγματεύσεών μας.

Πρέπει πάντα να φροντίζουμε για τη διατήρηση του δικαιώματός μας για ελεύθερη κυκλοφορία που μπορεί να υλοποιηθεί μόνο μέσα σε μια ανοιχτή κοινωνία, όπου οι άνθρωποι θα μπορούν να μετακινούνται ελεύθερα χωρίς να κινούν γενικά τις υποψίες. Για εμάς ως βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα ήταν εντελώς απαράδεκτη η παραβίαση της αρχής της ισότητας και η εφαρμογή διαφορετικών επιπέδων προστασίας δεδομένων σε πολίτες των ΗΠΑ και σε μη Αμερικανούς. Έχω εμπιστοσύνη στην αποφασιστικότητα της γερμανικής Προεδρίας του Συμβουλίου κατά τη διεξαγωγή των διαπραγματεύσεων. Ξέρω ότι δεν θα είναι απλό.

  Alexander Alvaro (ALDE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Gloser, κύριε Επίτροπε, πιστεύω ότι θα πρέπει να σας προβληματίσει το γεγονός ότι ακούσατε το ίδιο ρεφρέν από όλες τις πολιτικές Ομάδες. Το μήνυμα είναι ότι ασφαλώς χρειαζόμαστε μια διατλαντική εταιρική σχέση και είμαστε σύμμαχοι ως προς την καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Όμως, δεν ήταν ίδιο μόνο το ρεφρέν, αλλά και οι στίχοι, ότι δηλαδή στα θέματα αυτά είναι απαραίτητη η αξιοπιστία, η εμπιστοσύνη και η διαφάνεια.

Ας αρχίσουμε από την αξιοπιστία. Θυμάμαι πολύ καλά ότι ο Επίτροπος στην τελευταία του ομιλία στο Σώμα είχε επαινέσει ιδιαίτερα τις πτυχές της συμφωνίας που αφορούν την προστασία των δεδομένων. Εγώ δεν πιστεύω ότι οι έπαινοι αυτοί συνάδουν με τα δικαιώματα που θα έπρεπε να έχουμε από την άποψη της νομοθεσίας για την προστασία των δεδομένων. Όσον αφορά τη διαβίβαση δεδομένων επιβατών, δεν υπάρχει υποχρέωση παροχής πληροφοριών και οι ενδιαφερόμενοι δεν έχουν δικαίωμα διόρθωσης των δεδομένων. Επίσης, πού βρίσκεται η αξιοπιστία, όταν αποκαλείτε «διαπραγματεύσεις» τις συζητήσεις που διεξάγετε με τις ΗΠΑ; Είσαστε στημένοι με την πλάτη στον τοίχο και με ένα πιστόλι στραμμένο προς το στήθος σας. Οι ΗΠΑ απειλούν ότι δεν θα επιτρέπουν πλέον στα αεροσκάφη να προσγειώνονται, και κανένα από τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα δεν έχει το θάρρος να πει πως παρόλη την καλοπιστία μας, δεν πρόκειται να επιτρέψουμε να μας μεταχειρίζονται με αυτόν τον τρόπο.

Η αξιοπιστία υπονομεύεται όταν ακούμε διαρκώς ότι θα συμμετάσχει το Κοινοβούλιο. Αν το εννοείτε σοβαρά, τότε να μας συμπεριλάβετε στις διαπραγματεύσεις για να μας δείξετε ότι εννοείτε αυτά που λέτε.

Επιστρέφω τώρα στη διαφάνεια: ποιος ευρωπαίος πολίτης γνωρίζει ότι όταν επιβιβάζεται σε ένα αεροπλάνο, διαβιβάζονται 34 δεδομένα, στα οποία συμπεριλαμβάνεται το τι θα φάει και πού θα καθίσει; Κανένας. Συζήτησα αυτό ακριβώς το θέμα με πολίτες σε μια εκπομπή. Κανένας δεν γνωρίζει ότι αυτό συμβαίνει όταν επιβιβάζεται σε ένα αεροπλάνο.

Είμαστε μαζί σας, και γι’ αυτό πρέπει να μας συμπεριλάβετε στη διαδικασία αντί να μας ξεφορτωθείτε.

  Frieda Brepoels (PPE-DE). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, η συζήτηση για το σύστημα SWIFT εντάσσεται σαφέστατα στην ευρύτερη συζήτηση σχετικά με τη δύσκολη προσπάθεια εξισορρόπησης του αγώνα κατά της τρομοκρατίας, αφενός, και της προστασίας των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ιδιωτικής ζωής, αφετέρου. Ωστόσο, η ευρωπαϊκή και η αμερικανική θέση δεν είναι απλώς απολύτως διαφορετικές· δεν μπορούμε καν να συμφωνήσουμε σε έναν κοινό ορισμό της τρομοκρατίας. Ο Επίτροπος έχει επισημάνει σε αυτό το πλαίσιο ότι επιθυμεί την ανάπτυξη ενός μελλοντικού ευρωπαϊκού μέσου το οποίο θα ανταποκρίνεται σε αυτές τις προϋποθέσεις, όμως αυτό δεν μπορεί, ασφαλώς, να γίνει εν μία νυκτί. Συνεχίζονται, όμως, και σήμερα οι ίδιες καταστάσεις που βιώσαμε και στο παρελθόν, γεγονός που μου δημιουργεί ορισμένα ερωτήματα. Ακόμη και σήμερα, διαβιβάζονται δεδομένα, σαν να μην συμβαίνει τίποτε το ιδιαίτερο, στο πλαίσιο του συστήματος SWIFT. Τα πορίσματα των εκθέσεων τόσο της βελγικής επιτροπής για την προστασία του ιδιωτικού απορρήτου όσο και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι σαφή και ομόφωνα: οι βελγικοί και ευρωπαϊκοί κανόνες προστασίας των δεδομένων έχουν σαφώς παραβιαστεί. Δεδομένου ότι τα βελγικά δικαστήρια αποφάσισαν τώρα να μην ασκήσουν διώξεις κατά του συστήματος SWIFT, ενώ η βελγική κυβέρνηση δεν θεωρεί δικαιολογημένη τη συνέχιση αυτών των παράνομων πρακτικών, θέλω να ρωτήσω ποια είναι η αντίδραση της Ευρώπης σε αυτό το θέμα; Θα ξεκινήσει η Επιτροπή διαδικασία επί παραβάσει κατά του Βελγίου; Αν ναι, πότε θα ληφθεί η σχετική απόφαση; Αν όχι, ποια μέτρα σκοπεύει να λάβει η Επιτροπή για να διασφαλίσει τον σεβασμό, εδώ και τώρα, των ευρωπαϊκών κανόνων περί προστασίας της ιδιωτικής ζωής σε όλα τα κράτη μέλη, περιλαμβανομένου του Βελγίου;

Τέλος, στο Συμβούλιο της 15ης Δεκεμβρίου, η υπόθεση SWIFT εθίγη επίσης από τον βέλγο Πρωθυπουργό, ο οποίος τάχθηκε υπέρ μιας ευρωπαϊκής προσέγγισης. Παρότι συνάγω από τα σχόλια της Προεδρίας ότι η έρευνα εξακολουθεί να βρίσκεται σε εξέλιξη, θέλω να θέσω μια πολύ ευθεία ερώτηση: υποστηρίζουν το Συμβούλιο και, ως εκ τούτου, όλα τα κράτη μέλη την ιδέα της ρύθμισης αυτού του θέματος με τη χρήση ενός ευρωπαϊκού μέσου;

  Sarah Ludford (ALDE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, δεν αμφισβητώ την προσωπική καλή πίστη του Επιτρόπου Frattini και την προσήλωσή του στην προστασία των δεδομένων. Φρονώ, όμως, ότι η Επιτροπή, καθώς και το Συμβούλιο, τηρούν στο θέμα της κατάχρησης προσωπικών δεδομένων μέσω του συστήματος SWIFT στάση εξίσου υποχωρητική με αυτήν που τηρούν στο θέμα των καταστάσεων ονομάτων επιβατών τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Πρόκειται για ευρωπαϊκά δεδομένα, τα οποία αφορούν ευρωπαίους πολίτες και τα οποία διατίθενται για εμπορικούς σκοπούς στην Ευρώπη υπό την προστασία της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για την προστασία των προσωπικών δεδομένων. Εντούτοις, παρά τα επίμονα και επανειλημμένα αιτήματα των βουλευτών του ΕΚ, η ΕΕ, στηριζόμενη στις μάλλον αδύναμες πλάτες του Συμβουλίου και της Επιτροπής, έχει επιτρέψει στις ΗΠΑ να ασκούν σε μεγάλο βαθμό εξωεδαφικές αρμοδιότητες. Σε κάθε παγκόσμιο πλαίσιο μαζικής ανταλλαγής εμπορικών δεδομένων για λόγους ασφάλειας, η ΕΕ οφείλει να υπερασπίζεται με σθένος τη νομοθεσία και τις αρχές της.

Κύριε Επίτροπε, υποστηρίζεται ότι είναι «απίθανο» να έχουν χρησιμοποιηθεί δεδομένα από το SWIFT στο αυτοματοποιημένο σύστημα στοχοποίησης, ένα σύστημα χαρακτηρισμού προσώπων σύμφωνα με το οποίο κάθε άτομο βαθμολογείται ως προς την επικινδυνότητά του βάσει υποθέσεων –και αναμφίβολα στερεοτύπων– οι οποίες στηρίζονται στη συμπεριφορά και τα χαρακτηριστικά του. Γιατί, όμως, δεν γνωρίζετε σαφώς, ναι ή όχι, αν τα δεδομένα του συστήματος SWIFT έχουν χρησιμοποιηθεί στο ATS; Όσον αφορά τις καταστάσεις ονομάτων επιβατών (PNR), αποδέχεστε τις διαβεβαιώσεις του Υπουργείου Εσωτερικής Ασφάλειας των ΗΠΑ ότι η χρήση δεδομένων PNR για τον χαρακτηρισμό προσώπων συνάδει με τις διατάξεις της συμφωνίας PNR. Συμφωνείτε, όμως, με την εκτίμηση του Υπουργείου Εσωτερικής Ασφάλειας; Ναι ή όχι; Η απουσία σαφών απαντήσεων υπονομεύει την εμπιστοσύνη, και φρονώ ότι έχουμε δικαίωμα να ζητάμε αυτές τις σαφείς απαντήσεις όσον αφορά τις νομικές εκτιμήσεις της Επιτροπής.

  Corien Wortmann-Kool (PPE-DE). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, Επίτροπε Frattini, υπήρξατε απολύτως ευθύς όταν γνωστοποιήσατε την προσήλωσή σας στις διαπραγματεύσεις. Πλήρης σεβασμός των θεμελιωδών δικαιωμάτων, περιλαμβανομένης της ιδιωτικής ζωής – επ’ αυτού δεν υπάρχουν περιθώρια παρερμηνειών, και θα απαιτήσουμε να τηρήσετε αυτήν τη δέσμευση. Συνεπώς, δεν έχει νόημα να καταλαμβάνουν 780 βουλευτές του ΕΚ τις θέσεις στις οποίες πρέπει να βρίσκονται οι διαπραγματευτές· δεν πετυχαίνουμε τίποτε έτσι. Αυτό, ωστόσο, σημαίνει ότι το Συμβούλιο οφείλει να είναι φιλόδοξο στις διαπραγματεύσεις του, αντί να σταθμίζει απλώς –όπως ακούω να συμβαίνει τώρα– τους κινδύνους που μπορεί να αντιμετωπίσει στην πορεία των διαπραγματεύσεων. Θεωρούμε, πάντως, ότι η προσήλωσή σας στις διαπραγματεύσεις είναι εξίσου ισχυρή με αυτήν του Επιτρόπου Frattini, διότι έχουμε και από εσάς την ίδια απαίτηση.

Το θέμα τώρα είναι το SWIFT, και το γεγονός ότι το SWIFT δεν είναι τραπεζικός οργανισμός δεν σημαίνει ότι έχει το δικαίωμα να μην αντιμετωπίζει με την ίδια σοβαρότητα ή να παραβιάζει τους κανόνες περί προστασίας του ιδιωτικού απορρήτου. Η έρευνα την οποία πραγματοποιήσατε, Επίτροπε Frattini, είναι ευπρόσδεκτη, όμως οφείλετε να λάβετε αμέσως νομοθετικά μέτρα για την κάλυψη του υφιστάμενου κενού, διότι η ανταλλαγή δεδομένων στο πλαίσιο του SWIFT πρέπει να συμμορφώνεται επίσης με τους ευρωπαϊκούς κανόνες περί προστασίας της ιδιωτικής ζωής.

Στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας πρέπει να υπάρχει η δυνατότητα ελέγχου των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών, διότι μπορούμε έτσι να οδηγηθούμε στα ίχνη τρομοκρατικών οργανώσεων. Κάτι που μου έχει προξενήσει εντύπωση είναι το γεγονός ότι πολλοί πολίτες αντιμετωπίζουν με μεγάλη κατανόηση τα δύσκολα διλήμματα που αντιμετωπίζουμε σε αυτό το πλαίσιο. Δεν μπορούμε να λύσουμε αυτό το θέμα εν μία νυκτί. Μου προκαλεί τεράστια έκπληξη, για παράδειγμα, το γεγονός ότι δεν υπήρξαν περισσότερες αντιδράσεις σχετικά με τους κανόνες για τα υγρά σε αεροπορικές πτήσεις. Δεν πρέπει, ωστόσο, να χρησιμοποιήσουμε αυτό το θέμα ως δικαιολογία. Απαιτούνται σκληρές διαπραγματεύσεις. Ευχαρίστως μάλιστα μπορώ να συμφωνήσω με την πρόταση του κ. Radwan να τεθεί το θέμα στο ευρύτερο πλαίσιο της Ομάδας των 7.

  Hubert Pirker (PPE-DE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Προεδρεύων του Συμβουλίου, κύριε Πρόεδρε της Επιτροπής, κανείς εδώ στο Σώμα δεν αμφισβητεί ότι στο μέλλον πρέπει να βελτιωθεί η πρόληψη της τρομοκρατίας. Όμως, αναπόφευκτα τίθεται το θέμα των μέσων που θα χρησιμοποιηθούν για αυτό και των στρατηγικών που πρέπει να υιοθετηθούν. Αναμφίβολα, η διεθνής συνεργασία και η ανταλλαγή δεδομένων είναι μέρος της διαδικασίας, το ίδιο όμως ισχύει και για τη νομική ασφάλεια και την απαραίτητη προστασία των δεδομένων. Υποστηρίζω, όπως όλοι εδώ στο Σώμα, τη διατλαντική συνεργασία σε αυτόν τον τομέα.

Πρέπει, ωστόσο, να δώσουμε σημασία στη διατήρηση μιας ισορροπίας μεταξύ της ασφάλειας και της καταπολέμησης της τρομοκρατίας, από τη μία, και της προστασίας των δεδομένων, από την άλλη. Επιπροσθέτως, αφού τώρα τίθεται θέμα διαπραγμάτευσης μιας νέας συμφωνίας, η συμφωνία αυτή θα πρέπει να πληροί ορισμένες βασικές προϋποθέσεις.

Πρώτον, τα προσωπικά δεδομένα πρέπει να τυγχάνουν της ίδιας προστασίας που είχε επιτευχθεί ήδη στην προσωρινή συμφωνία. Δεύτερον, πρέπει να δοθεί στις αεροπορικές εταιρείες νομική ασφάλεια ώστε να τηρηθεί η υπόσχεση της μετάβασης στο σύστημα «push» που θα μας δώσει τη δυνατότητα να ελέγχουμε ποια δεδομένα διαβιβάζονται σε ποιον και πότε. Φυσικά, πρέπει επίσης να οριστεί ο σκοπός για τον οποίο μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα δεδομένα, προκειμένου να μπορούν και να επιτρέπεται να χρησιμοποιηθούν μόνο για την πρόληψη και την καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Επίσης, πρέπει μελλοντικά να είναι υποχρεωτική η σχετική ενημέρωση των ταξιδιωτών.

Θέλω να αναφερθώ σε ένα τελευταίο σημείο που θεωρώ σημαντικό. Στις διαπραγματεύσεις για τη νέα συμφωνία πρέπει να δημιουργηθεί και προστιθέμενη αξία. Αμέσως μόλις γεννηθεί υποψία για τρομοκρατική ενέργεια, οι αρχές των ΗΠΑ πρέπει να υποχρεώνονται να ενημερώσουν τις αντίστοιχες δικαστικές και αστυνομικές αρχές των κρατών μελών και τα ανάλογα όργανα της ΕΕ, δηλαδή την Europol ή την Eurojust. Εάν εξασφαλιστούν όλα αυτά, θα έχουμε στη διάθεσή μας ένα περαιτέρω μέσον για να δώσουμε περισσότερη ασφάλεια στους πολίτες της ΕΕ.

  Günter Gloser, Προεδρεύων του Συμβουλίου. (DE) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, θα ήθελα αρχικά να σας ευχαριστήσω θερμά για τα πολλά σχόλια, τις ιδέες και φυσικά –είτε αυτό μας αρέσει είτε όχι– τις κριτικές παρατηρήσεις σας. Σε μια συζήτηση, οι τελευταίες δείχνουν αν ακολουθεί κανείς τη σωστή κατεύθυνση και αν είναι δυνατόν να αποφύγει κανείς κάτι που αποδείχθηκε ενδεχομένως εσφαλμένο στο παρελθόν.

Οπωσδήποτε, υπάρχει συμφωνία ότι σημαντική δεν είναι μόνο η νομική προστασία και η νομική ασφάλεια, αλλά και το θέμα του τρόπου καταπολέμησης συγκεκριμένων μορφών της διεθνούς τρομοκρατίας, σε καμία περίπτωση όμως δεν πρέπει να τα χρησιμοποιούμε αυτά το ένα εναντίον του άλλου. Η κατάσταση που αντιμετωπίζουμε είναι διαφορετική ως προς το PNR και την SWIFT.

Στη δήλωση της Προεδρίας έδωσα και πάλι μεγάλη έμφαση στη συνεργασία και την ανταλλαγή με την Επιτροπή, βάσει των οποίων θέλουμε να καταλήξουμε από κοινού σε μια ασφαλή από νομική άποψη ρύθμιση. Εδώ τίθενται πολλά θέματα, στα οποία αναφερθήκατε και εσείς σήμερα, όπως τα ερωτήματα για το πόσο εκτενείς θα είναι οι πληροφορίες, ποια πρόσβαση θα έχει κανείς σε αυτές και ποιοι έλεγχοι πρέπει να γίνονται από την άλλη πλευρά. Παρόμοια θέματα τίθενται και σε σχέση με τη SWIFT, και εδώ επανέρχομαι ευχαρίστως στην ιδέα του κ. Radwan. Είναι σημαντικό να ασχοληθούμε με το ζήτημα αυτό, ανεξάρτητα από το αν περιλαμβάνεται σήμερα στην ημερήσια διάταξη της G7, της G8 ή στον τομέα των σχέσεων Ευρωπαϊκής Ένωσης και ΗΠΑ.

Ασφαλώς, δεν θα ήταν αποτελεσματικό να περνάει κανείς απλά από τη μία πτυχή στην άλλη, γιατί το θέμα εδώ είναι κατά βάσιν το ίδιο. Πρόκειται για την προστασία των δεδομένων, για τη νομική ασφάλεια και επίσης για τη μορφή που θα λάβει η διατλαντική εταιρική σχέση, και ως προς αυτό είμαστε της γνώμης ότι μια εταιρική σχέση δεν είναι μονόδρομος. Είναι θέμα συνεργασίας και όχι αντιπαράθεσης.

Χρειαζόμαστε αυτές τις πληροφορίες, και οι σχέσεις μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και ΗΠΑ θα έπρεπε να καθιστούν δυνατόν να τεθούν ξεκάθαρα αυτά τα θέματα σε επικείμενες συναντήσεις, πρωτίστως προκειμένου να αντιμετωπιστεί ο κίνδυνος που περιέγραψαν ορισμένοι από εσάς. Δεν μπορώ παρά να πω πόσο σωστό θεωρώ να μιλάμε ανοιχτά για τα θέματα αυτά. Πότε θα αντιμετωπίσουμε την επόμενη περίπτωση όπου ενδεχομένως η πρόσβαση σε δεδομένα δεν θα γίνεται με ασφαλή τρόπο; Αυτό είναι ένα σημείο με το οποίο θα ασχοληθούμε ευχαρίστως. Δεν θα υπεισέλθω τώρα σε τεχνικές λεπτομέρειες, αλλά το λέω αυτό έχοντας στον νου μου ειδικά την SWIFT. Πού είναι τα δεδομένα; Είναι εδώ, και θα είχαμε την ευκαιρία να τα βάλουμε σε τάξη και να περιορίσουμε την έκτασή τους χωρίς να διαβιβάζονται, ή μήπως βρίσκονται ίσως ήδη στις ΗΠΑ όπου η πρόσβαση σε αυτά είναι πολύ εύκολη εξαιτίας της φύσης της προστασίας δεδομένων στη χώρα αυτή; Αυτό, όμως, θα σήμαινε ότι δεν έχουμε καμία επιρροή σε όλα αυτά.

Το ερώτημα είναι, ωστόσο, ποια επιρροή έχει η Ευρωπαϊκή Ένωση στα δεδομένα που μεταφέρονται και είναι τρόπον τινά έτοιμα για ανάκληση κάπου αλλού. Ειδικά όσον αφορά τη SWIFT, αυτό ασφαλώς είναι μια πολύπλοκη διαδικασία. Όλα αυτά, όμως, θα πρέπει να μας δώσουν την ευκαιρία να συζητήσουμε εις βάθος τα θέματα αυτά και να πούμε πόσο σημαντικό είναι για εμάς στην Ευρωπαϊκή Ένωση να εκπροσωπούμε αλλά και να υπερασπιζόμαστε ορισμένες αξίες. Επίσης, θα πρέπει να μας δώσει την ευκαιρία να πούμε πόσο ουσιαστικό είναι να διατηρηθεί η υφιστάμενη ισορροπία. Αυτό δεν σημαίνει ότι συμφωνούμε πάντα ως προς την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, όμως όλα αυτά τα θέματα πρέπει να βρίσκονται σε ισορροπία.

Ο Επίτροπος Frattini το διασαφήνισε αυτό πραγματικά πολύ καλά δίνοντας προτεραιότητα όχι μόνο στην ασφάλεια των πολιτών, αλλά και στη νομική προστασία και στο πολύ υψηλό επίπεδο της προστασίας των δεδομένων, όπως αυτό που έχουμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι αυτές οι πολλές πτυχές που θίξατε θα συμπεριληφθούν στις επικείμενες διαπραγματεύσεις, όχι μόνο σε σχέση με το PNR αλλά και σε σχέση με την SWIFT.

  Franco Frattini, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής. (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, ως συνήθως, θα απαντήσω στο Σώμα με απόλυτη ειλικρίνεια και θα μιλήσω και για τα σημεία στα οποία δεν συμφωνώ με την άποψή σας.

Κατά πρώτο λόγο, όπως πολύ καλά γνωρίζει η Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων –της οποίας ο πρόεδρος Cavada είναι παρών– ποτέ και σε καμία περίπτωση δεν αρνήθηκα και δεν απέκρυψα καμία πληροφορία, συμπεριλαμβανομένων των εμπιστευτικών, που θα μπορούσα να δώσω στην επιτροπή και, κατά συνέπεια, στο Κοινοβούλιο. Όπως είπα στην εισαγωγή μου, αυτό σκοπεύω να κάνω πάντα. Δεν συμφωνώ, συνεπώς, με την άποψη –που μοιάζει περισσότερο με δίκη προθέσεων– σύμφωνα με την οποία τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, και κυρίως το Κοινοβούλιο, κινδυνεύουν να μείνουν εκτός αυτής της πολιτικής διαδικασίας.

Γνωρίζετε καλά ότι είμαι υπέρ της πολιτικής σας συμμετοχής, ακόμη και όταν δεν το προβλέπουν οι Συνθήκες. Το έχω πει χιλιάδες φορές και το επαναλαμβάνω και πάλι: ο τρόπος θα βρεθεί, και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο χαιρετίζω την ιδέα του προέδρου Cavada όσον αφορά τη σύναψη μιας συμφωνίας με το Κογκρέσο των Ηνωμένων Πολιτειών για την παρακολούθηση των πολιτικών φάσεων αυτών των διαπραγματεύσεων. Παρά τα όσα υποστηρίζουν ορισμένοι, είναι προφανές ότι η συζήτηση αυτή έχει επηρεάσει τις ευρωατλαντικές σχέσεις και είμαι πεπεισμένος ότι, εάν η Ευρώπη θέλει να πρωταγωνιστήσει στην παγκόσμια πολιτική σκηνή, πρέπει να πετύχει μια συνολική ισορροπία μεταξύ του δικαιώματος να διεξάγει έρευνες και να διώκει τους τρομοκράτες –το οποίο προσωπικά θεωρώ ως καθήκον– και της υποχρέωσης να προστατεύει τα θεμελιώδη δικαιώματα, όπως το απόρρητο των προσωπικών δεδομένων.

Όπως δήλωσε, συνεπώς, προ ολίγου ο Προεδρεύων του Συμβουλίου, είναι προφανές ότι επιδιώκουμε μια συνολική ισορροπία με τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και αυτό γιατί είμαστε πεπεισμένοι για τον καίριο ρόλο των ευρωατλαντικών σχέσεων, όχι μόνο σε σχέση με το παρελθόν της ευρωπαϊκής ιστορίας, αλλά, κυρίως, όσον αφορά το παρόν και το μέλλον της ιστορίας αυτής.

Όπως πολύ καλά γνωρίζουν πολλοί από εσάς, σε ορισμένα ζητήματα έδωσα πολλές φορές λεπτομερείς απαντήσεις και προπαντός στην Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων, αλλά μιλώ στο Κοινοβούλιο όταν καλούμαι να το πράξω και στις επιτροπές που με καλούν. Για παράδειγμα, σε σχέση με το σύστημα «push», ανακοίνωσα τον Δεκέμβριο ότι, όσον αφορά τις καταστάσεις με τα ονόματα επιβατών, ο πειραματισμός αυτού του συστήματος θα έπρεπε να ξεκινήσει εντός του Δεκεμβρίου, όπως και έγινε. Η δοκιμή ξεκίνησε μεταξύ του Συστήματος Τελωνείων και Προστασίας των Συνόρων της αμερικανικής κυβέρνησης και της Amadeus. Υπάρχει ένα τεχνικό ζήτημα που αφορά τα αιτήματα για ειδικά δεδομένα, αλλά πρόκειται για ένα τεχνικό πρόβλημα, ενώ ο πειραματισμός του συστήματος «push» έχει ξεκινήσει, όπως μας είχαν διαβεβαιώσει.

Όσον αφορά τον αριθμό των δεδομένων, παρακολούθησα με ενδιαφέρον όσα πολλοί από εσάς υποστήριξαν σχετικά με τα 34 δεδομένα που προβλέπει σήμερα η συμφωνία PNR. Μπορώ να σας διαβεβαιώσω με απόλυτη σαφήνεια ότι, όσον αφορά τον ρόλο μου στις διαπραγματεύσεις, σκοπεύω να ζητήσω τη μείωση του αριθμού αυτών των δεδομένων, αλλά όχι γιατί συμμερίζομαι την ιδέα σύμφωνα με την οποία οι ΗΠΑ μας ζητούν υπερβολικά πολλά δεδομένα. Εάν και τα 34 αυτά δεδομένα ήταν χρήσιμα για τη δίωξη των τρομοκρατών, δεν θα είχα κανέναν ενδοιασμό να δηλώσω ότι χρειάζονται 34 δεδομένα. Ωστόσο, τα πραγματικά χρήσιμα δεδομένα είναι ίσως αυτά τα 19 που αναφέρθηκαν, ένας δηλαδή πολύ μικρότερος αριθμός.

Πιστέψτε με, ωστόσο, πως σημασία δεν έχει ο αριθμός των δεδομένων που διαβιβάζονται αλλά η χρησιμότητά τους, και υπό αυτήν την έννοια σκοπεύω να αναλάβω δράση στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων. Δεν σκοπεύω, λοιπόν, να υποστηρίξω την ιδέα σύμφωνα με την οποία το έργο μας θα μπορέσει να κριθεί ως επιτυχημένο εάν από τα 34 δεδομένα περάσουμε στα 15. Το έργο μας θα μπορούσε να είναι κάκιστο εάν μεταξύ των δεδομένων που εξαιρέθηκαν υπάρχουν κάποια που θα μπορούσαν να αποτρέψουν μια τρομοκρατική επίθεση. Επ’ αυτού δεν έχω καμία αμφιβολία: είμαι απόλυτα πεπεισμένος ότι ο πρωταρχικός στόχος είναι να καταστεί αποτελεσματικό το σύστημα. Ποιοι θα έχουν πρόσβαση στα δεδομένα; Για ποιους λόγους; Σε πόσα δεδομένα και για πόσο χρόνο; Αυτά είναι τα σημεία μιας συμφωνίας που θα διαπραγματευθούμε σύντομα, ενημερώνοντας, όπως είπα, το Κοινοβούλιο.

Κυρίες και κύριοι, πολλοί από εσάς θεωρούν ότι η ενημέρωση του επιβάτη είναι ο παράγοντας που απουσιάζει από το σύστημα PNR. Είναι λογικό να σκεφθούμε ότι, εάν δεν υπάρξει συναίνεση μεταξύ των δύο μερών, στο τέλος Ιουλίου δεν πρόκειται να συναφθεί καμία συμφωνία. Μπορώ απλώς να φαντασθώ μια πολύ απλή λύση: να συνοδεύεται η αγορά κάθε εισιτηρίου για τις Ηνωμένες Πολιτείες από ένα φύλλο που θα υπογράφει ο επιβάτης και το οποίο θα τον ενημερώνει ότι τα δεδομένα του θα υποβληθούν σε συγκεκριμένη επεξεργασία. Σε περίπτωση που συμβεί αυτό –πράγμα το οποίο απεύχομαι– θα έχουμε διασφαλίσει την ενημέρωση του επιβάτη, αλλά, χωρίς μια συμφωνία σε ευρωπαϊκό επίπεδο, τα δικαιώματα του επιβάτη θα περιορίζονται στην ιδιωτική σφαίρα της σύμβασης αεροπορικής μεταφοράς. Πρόκειται για ένα ενδεχόμενο που πρέπει να αποτρέψουμε με κάθε τρόπο, και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο θα πρέπει να καταβάλουμε προσπάθειες για την επίτευξη μιας νέας ευρωπαϊκής συμφωνίας. Η εναλλακτική λύση θα ήταν απλούστατη: θα αρκούσε να ζητήσουμε στη σύμβαση αεροπορικής μεταφοράς την αποδοχή από τον επιβάτη ορισμένων περιορισμών, και πιστεύω πως η πλειονότητα των επιβατών που επιθυμούν να ταξιδέψουν για τίμιους λόγους στις Ηνωμένες Πολιτείες θα την υπέγραφε. Θα χάναμε, ωστόσο, έναν ευρωπαϊκό ρόλο που έχουμε κατακτήσει και που είναι ζωτικό να εξακολουθήσουμε να διαδραματίζουμε. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο χρειαζόμαστε νέες διαπραγματεύσεις, μειώνοντας έστω τον αριθμό των δεδομένων, όταν ωστόσο η μείωση αυτή δεν αποβαίνει εις βάρος της καταπολέμησης της τρομοκρατίας.

Όσον αφορά το σύστημα ATS, ανέφερα στην Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων ότι έλαβα γραπτές διαβεβαιώσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες σχετικά με τον σεβασμό των όρων της συμφωνίας PNR. Στην παρέμβασή του κάποιος βουλευτής με κατηγόρησε ότι δεν διερεύνησα την ειλικρίνεια αυτής της διαβεβαίωσης. Κυρίες και κύριοι, για να μπορώ να διεξάγω έρευνες από τις Βρυξέλλες όσον αφορά τη συμπεριφορά των Ηνωμένων Πολιτειών, θα έπρεπε να έχω εξουσίες που καμία ευρωπαϊκή ή εθνική αρχή δεν είχε ούτε πρόκειται να αποκτήσει ποτέ. Δεν έχουμε καμία δυνατότητα να διερευνήσουμε την ειλικρίνεια αυτής της επιστολής, όπως μου ζητήθηκε σε αυτήν την παρέμβαση. Όταν μου απαντούν με επίσημη επιστολή ότι οι κανόνες γίνονται σεβαστοί, είμαι υποχρεωμένος να θεωρώ ότι αυτή είναι η αλήθεια μέχρι αποδείξεως του εναντίου. Αυτό συμβαίνει μεταξύ συμμάχων, εκτός και εάν εσείς έχετε κάποια απόδειξη περί του αντιθέτου –την οποία εγώ θα πρέπει να σας πω με πάσα ειλικρίνεια ότι δεν διαθέτω– γιατί διαφορετικά θα έπρεπε να διεξάγουμε συνεχείς έρευνες για κάθε λεπτομέρεια των επιστολών που λαμβάνουμε από τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Η κ. Roure με ρώτησε εάν μπορούμε να διαβιβάσουμε στο Κοινοβούλιο τις πληροφορίες μας σχετικά με τη διαπραγματευτική εντολή. Γνωρίζετε ότι πρόκειται για διαβαθμισμένες πληροφορίες: ωστόσο, επαναλαμβάνω ότι, μολονότι είναι απόρρητες, θα βρούμε τον τρόπο να ενημερώσουμε το Κοινοβούλιο, τον τρόπο δηλαδή για να παράσχουμε πολιτική ενημέρωση χωρίς να παραβιάσουμε έναν κανόνα που θεσπίζουν οι Συνθήκες, σύμφωνα με τις οποίες οι διαβαθμισμένες πληροφορίες («περιορισμένης χρήσης ΕΕ») δεν επιτρέπεται να δημοσιοποιούνται. Αυτή είναι η πολιτική λύση που σας προτείνω: εάν η Συνθήκη τροποποιηθεί προβλέποντας έναν μηχανισμό που θα επιτρέπει την κοινοποίηση των απόρρητων πληροφοριών στο Κοινοβούλιο, εγώ θα εφαρμόσω χωρίς δισταγμό αυτόν τον κανόνα. Το θέμα, ωστόσο, είναι η υπέρβαση του εμποδίου που αποτελεί η αδυναμία ενημέρωσης του Κοινοβουλίου για διαβαθμισμένο υλικό. Θα σας κρατήσω ενήμερους σχετικά με αυτό.

Κύριε Πρόεδρε, από πολλές πλευρές προτάθηκε μια συμφωνία πλαίσιο, η οποία πιστεύω πως αποτελεί τον σωστό δρόμο. Πάνω στη συμφωνία πλαίσιο για τη διαβίβαση των δεδομένων αρχίσαμε να εργαζόμαστε με την Προεδρία συστήνοντας μια μικτή ομάδα εργασίας που ασχολείται με ορισμένα ζητήματα τα οποία αφορούν την επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων – ανεξάρτητα, συνεπώς, από τις υποθέσεις SWIFT και PNR, οι οποίες ακολουθούν παράλληλους δρόμους. Πιστεύουμε πως έχει έλθει πλέον η στιγμή να συνάψουμε με τις Ηνωμένες Πολιτείες μια πολιτική ευρωατλαντική συμφωνία –μια συμφωνία πλαίσιο– σχετικά με την επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων και επ’ αυτής της συμφωνίας σκοπεύουμε να εργασθούμε για να προσδιορίσουμε το είδος των δεδομένων που θα διαβιβάζονται, τους σκοπούς για τους οποίους θα διαβιβάζονται και τους χρόνους της διατήρησής τους.

Υπάρχει ωστόσο, κυρίες και κύριοι, ένα ζήτημα που δεν θίξαμε σε αυτήν τη συζήτηση και το οποίο θα ήταν σκόπιμο να εξετάσουμε: πώς θα διαφυλάξουμε την εμπιστευτικότητα των τεχνικών πληροφοριών που αποτελούν μέρος αυτής της συμφωνίας; Η αποκάλυψή τους θα ευνοούσε σημαντικά τους εγκληματίες καθώς αφορούν τις διαδικασίες έρευνας. Οι πληροφορίες αυτές είναι σκόπιμο να παραμείνουν απόρρητες. Προκύπτει συνεπώς ένα άλλο πρόβλημα, καθώς είναι προφανές ότι, εάν αποκαλύψουμε λεπτομέρειες σχετικά με την παρακολούθηση των υπόπτων τρομοκρατών, θα τους προσφέρουμε ένα πανίσχυρο όπλο. Μπορούμε να βρούμε κάποια λύση; Εγώ είμαι απόλυτα πεπεισμένος, αλλά θα χρειαστεί κοινή πολιτική βούληση και από τις δύο πλευρές.

Θα ήθελα να κλείσω με μια τελευταία επισήμανση. Όλα αυτά δεν δικαιολογούν τις συγκεκριμένες παραβάσεις της ευρωπαϊκής νομοθεσίας και τις νομικές αδυναμίες της υπόθεσης SWIFT. Θα θυμάστε ότι, όταν κανείς δεν μιλούσε για μια ευρωπαϊκή συμφωνία, εγώ επισήμανα ενώπιον της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων την ανάγκη μιας τέτοιας συμφωνίας, καθώς είναι πολύ καλύτερο να καλύψουμε ένα νομοθετικό κενό με έναν ευρωπαϊκό κανόνα, παρά να αφήσουμε σε κάθε κράτος μέλος τη δυνατότητα να δράσει κατά βούληση. Η υπόθεση SWIFT είναι χαρακτηριστική: από τα 27 κράτη μέλη, μόνον 7 μου απήντησαν. Αυτό αποδεικνύει ότι το ζήτημα απαιτεί αντιμετώπιση σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Για όλους αυτούς τους λόγους, μπορώ να σας διαβεβαιώσω συνεπώς ότι: 1) θεωρώ πως μια πολιτική συμφωνία είναι αναγκαία και πως, χωρίς το Κοινοβούλιο, η νομιμότητα της συμφωνίας αυτής θα είναι μικρότερη, και 2) η πολιτική αυτή συμφωνία πρέπει να αποβλέπει στην επίλυση των προβλημάτων με εποικοδομητικό τρόπο, χωρίς να καταδικάζει τις Ηνωμένες Πολιτείες σαν να είναι αυτές το πρόβλημα: το πρόβλημα, κυρίες και κύριοι, είναι οι τρομοκράτες και όχι οι Ηνωμένες Πολιτείες.

  Πρόεδρος. Η συζήτηση έληξε. Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί κατά τη διάρκεια της επόμενης περιόδου συνόδου.

Καθώς είναι ώρα να συνεχιστεί η συνεδρίαση, δεν θα υπάρξει διακοπή.

Θα ήθελα να ευχαριστήσω τους διερμηνείς για τη μεγαλοψυχία και τον επαγγελματισμό τους· αυτό το Κοινοβούλιο δεν θα μπορούσε να λειτουργήσει χωρίς αυτούς.

Γραπτές δηλώσεις (άρθρο 142 του Κανονισμού)

  Pedro Guerreiro (GUE/NGL). – (PT) Για πολλούς μήνες καταδικάζεται φραστικά η απαράδεκτη διαβίβαση δεδομένων που περιλαμβάνονται στις καταστάσεις ονομάτων επιβατών από αεροπορικές εταιρείες και προσωπικών δεδομένων από το σύστημα της Παγκόσμιας Εταιρείας Διατραπεζικών Χρηματοπιστωτικών Τηλεπικοινωνιών (SWIFT) προς τις υπηρεσίες ασφαλείας και πληροφοριών των Ηνωμένων Πολιτειών. Εντούτοις, απαντώντας στα ερωτήματα που τέθηκαν εδώ στο Κοινοβούλιο, η γερμανική Προεδρία του Συμβουλίου και η Επιτροπή δεν προσέφεραν κανένα στοιχείο το οποίο θα οδηγούσε στην πλήρη αποσαφήνιση αυτών των θεμάτων και στον τερματισμό αυτής της κατάφωρης παραβίασης των δικαιωμάτων, των ελευθεριών και των εγγυήσεων των οποίων έπρεπε να απολαύουν οι πολίτες.

Στις απαντήσεις τους δεν υπάρχει ούτε μία λέξη σχετικά με τα πρακτικά μέτρα που απαιτούνται για τον τερματισμό αυτών των απαράδεκτων, παράνομων πρακτικών, ενώ δεν διατυπώθηκε η παραμικρή απαίτηση για την παροχή λεπτομερών διευκρινίσεων από την κυβέρνηση των ΗΠΑ.

Αυτή η συμπεριφορά είναι εν τέλει ενδεικτική της υποταγμένης και παθητικής στάσης του Συμβουλίου έναντι των εκβιασμών και των απαιτήσεων των ΗΠΑ.

Οφείλω επίσης να αναφέρω τις προσπάθειες όσων έχουν ως μόνο στόχο τους να επωφεληθούν από παρόμοιες καταστάσεις προκειμένου να επιτύχουν να εφαρμόζεται σε περισσότερες περιπτώσεις η ειδική πλειοψηφία κατά τη λήψη αποφάσεων από το Συμβούλιο για θέματα δικαιοσύνης και εσωτερικών υποθέσεων. Όλα τα μέτρα τα οποία, υπό τον μανδύα του λεγομένου «πολέμου κατά της τρομοκρατίας», υπονομεύουν τα θεμελιώδη δικαιώματα των πολιτών πρέπει να απορρίπτονται ασυζητητί.

  Αθανάσιος Παφίλης (GUE/NGL). – Επιτροπή και Συμβούλιο επιβεβαίωσαν, με τις δηλώσεις τους, ότι θα συνεχίσουν να ικανοποιούν τις απαιτήσεις των ΗΠΑ, «φακελώνοντας» το σύνολο των Ευρωπαίων πολιτών και παραδίδοντας τα προσωπικά δεδομένα τους στις μυστικές υπηρεσίες ασφαλείας των Η.Π.Α.

Οι εκπρόσωποι της Γερμανικής Προεδρίας και της Επιτροπής όχι μόνο παραδέχτηκαν ότι και η νέα συμφωνία με τις ΗΠΑ, για την διαβίβαση των προσωπικών δεδομένων των επιβατών που ταξιδεύουν αεροπορικά εκεί, δεν θα διαφέρει από την υπάρχουσα, αλλά και ομολόγησαν κυνικά ότι προτίθενται να νομιμοποιήσουν το σκάνδαλο SWIFT, θέτοντας δήθεν «αρχές» στην παράδοση των στοιχείων των οικονομικών συναλλαγών των ευρωπαίων πολιτών στις ΗΠΑ, ώστε να γίνεται πλέον, «νόμιμα» .

Όπως δήλωσαν απερίφραστα δεν θα κάνουν το μεγάλο σφάλμα να διαταράξουν τις σχέσεις της ΕΕ με τις ΗΠΑ. Όσο για την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων, των προσωπικών δεδομένων και της ιδιωτικής ζωής, θα προσπαθήσουν να πείσουν τους Αμερικάνους «φίλους μας» να τα σεβαστούν, προφανώς όπως τα σέβονται στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν!

Αποδεικνύεται με τον πιο σαφή τρόπο ότι οι πολιτικές της Ε.Ε. και των ΗΠΑ είναι ταυτόσημες, έχουν τον ίδιο αντιδραστικό και αντιδημοκρατικό χαρακτήρα και είναι το ίδιο επικίνδυνες για τα δημοκρατικά δικαιώματα και τις λαϊκές ελευθερίες, χρησιμοποιώντας την «μάχη κατά της τρομοκρατίας» σαν το αναγκαίο πρόσχημα για τον περιορισμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων.

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. BIELAN
Αντιπροέδρου

20. Παρεμβάσεις διάρκειας ενός λεπτού (Άρθρο 144 του Κανονισμού του ΕΚ)

  Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τις παρεμβάσεις ενός λεπτού επί σημαντικών πολιτικών θεμάτων.

  Zsolt László Becsey (PPE-DE). – (HU) Στην περιφέρεια από την οποία προέρχομαι, τις νότιες πεδινές περιοχές της Ουγγαρίας, μεγάλη κατακραυγή προκάλεσε η ανακάλυψη από την αστυνομία τεραστίων ποσοτήτων κοινοτικών απορριμμάτων, 5 000 τόνων μέχρι στιγμής, με πιθανή περιοχή προέλευσης τη Γερμανία. Οι έρευνες συνεχίζονται, με τη συνεργασία και των Γερμανών. Γεγονός, όμως, είναι ότι παρόμοια ποσότητα απορριμμάτων –και ποιος ξέρει πόσες ακόμη ποσότητες– απουσιάζει από τη Γερμανία. Αυτό δεν μπορούσε να περάσει απαρατήρητο από τη σχολαστική γερμανική δημόσια διοίκηση. Παρόμοια περιστατικά, ενώ απαγορεύονται από τους κανονισμούς της ΕΕ, εμφανίζονται όλο και πιο συχνά ως αποτέλεσμα της ελεύθερης κυκλοφορίας αγαθών και υπονομεύουν σοβαρά στην περιφέρειά μου την αξία που αποδίδεται στην ένταξη στην ΕΕ.

Εξάλλου, ορισμένες γερμανικές και αυστριακές επιχειρήσεις έχουν ήδη προκαλέσει πολυάριθμα σκάνδαλα στην Ουγγαρία προωθώντας στην αγορά μέσω μεγάλων αλυσίδων καταστημάτων προϊόντα διατροφής η ημερομηνία λήξης των οποίων έχει παρέλθει προ πολλού, εκμεταλλευόμενες το γεγονός ότι αρκετά άτομα στα νέα κράτη μέλη αναζητούν φθηνά προϊόντα λόγω των τεραστίων προβλημάτων επιβίωσης που αντιμετωπίζουν.

Το θέμα αυτό επιβάλλει την παρέμβαση των γερμανικών και αυστριακών αρχών, ενώ και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν πρέπει να αρκείται σε εκκλήσεις για περιορισμό των παρεμβάσεων των δημοσίων αρχών στα κράτη μέλη που πρόκειται να υιοθετήσουν το ευρώ: η προστασία των καταναλωτών επιβάλλει την αύξηση του αριθμού του αρμοδίου προσωπικού.

  Józef Pinior (PSE). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, αυτές τις ημέρες αποχαιρετούμε τον αείμνηστο Ryszard Kapuściński, έναν από τους σημαντικότερους συγγραφείς της σύγχρονης εποχής. Στις ανταποκρίσεις του από κάθε γωνιά του κόσμου, και στο σύνολο του έργου του, ο Ryszard Kapuściński έλεγε την αλήθεια για τον κόσμο στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα και στις αρχές του τρέχοντος αιώνα. Τα βιβλία του αποτελούν μαρτυρίες για τον τερματισμό της αποικιοκρατίας στα τέλη της δεκαετίας του εξήντα, για την πτώση των δικτατοριών κατά τη δεκαετία του ογδόντα, καθώς και για τις φωτεινές αλλά και σκοτεινές πλευρές της παγκοσμιοποίησης όπως την βιώνουμε σήμερα.

Ο Ryszard Kapuściński ήταν πρότυπο ανταποκριτή και στοχαστή· ως δημοσιογράφος, είχε την προσοχή του στραμμένη στον αγώνα των φτωχών και των καταπιεσμένων. Ήταν ένας ελεύθερα σκεπτόμενος διανοούμενος, ο οποίος δεν υποτασσόταν σε κανένα σύστημα εξουσίας. Υπερασπιζόταν με συνέπεια την ελευθερία και τη δημοκρατία – στη Λατινική Αμερική, την Αφρική, την Αιθιοπία, το Ιράν και την Πολωνία. Με την παρουσία του στα ναυπηγία του Γκντανσκ κατά τη γενική απεργία του 1980 έδειξε την αλληλεγγύη του προς τον αγώνα των πολωνών εργαζομένων για συνδικαλιστικά δικαιώματα και για τη δημοκρατία. Η απώλεια του Ryszard Kapuściński αφήνει φτωχότερο τον πολωνικό και τον ευρωπαϊκό πολιτισμό.

  Marco Pannella (ALDE). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, οι ειδήσεις των τελευταίων ωρών από τη Βαγδάτη αναφέρουν μια νέα σφαγή γυναικών, παιδιών, ανθρώπων που αναζητούσαν εργασία και πολιτικά δικαιώματα. Από ποιους; Από μια συμμορία τέλεια οργανωμένων εγκληματιών, για τους οποίους δεν γνωρίζουμε τίποτα.

Τμήμα της διεθνούς κοινής γνώμης μιλά για εξεγερμένους, αλλά πρόκειται για εγκληματίες που προστατεύονται ακόμη και από τις αρχές. Ο Paul Bremer, ο πρώτος διοικητής του Ιράκ, είχε δηλώσει ότι καταρχάς θα ίσχυε το δικαιοστάσιο για τη θανατική ποινή και θα ακολουθούσε η αναγνώριση του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου. Αντιθέτως, το Ιράκ δεν έχει αναγνωρίσει ακόμη το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο και δεν υπάρχει καμία ελπίδα νόμιμης δίωξης αυτών των συμμοριών δολοφόνων.

Ελπίζω το σημερινό Ιράκ να μην προστατεύει αυτούς τους ανθρώπους, αντί να τους μάχεται.

  Věra Flasarová (GUE/NGL). – (CS) Η στρατιωτική προπαγάνδα των ΗΠΑ χρησιμοποιεί εκφράσεις όπως παγκόσμια τρομοκρατία, άξονας του κακού και ανάγκη για ασφάλεια. Στο παρελθόν, χρησιμοποιούνταν η φράση «εάν θέλεις ειρήνη, ετοίμαζε πόλεμο». Ίσως η φράση αυτή πρέπει τώρα να διαμορφωθεί ως εξής: «εάν ετοιμάζεσαι για πόλεμο, μίλα για τη διασφάλιση της ειρήνης». Φοβούμαι ότι η τσεχική κοινή γνώμη έχει εξαπατηθεί και πιστεύει ότι η αμερικανική βάση ραντάρ στην επικράτεια της Τσεχίας θα συμβάλει στην προστασία του κόσμου από αόριστες απειλές. Φρονώ ότι οι στρατιωτικές βάσεις των ΗΠΑ, περιλαμβανομένων όσων βρίσκονται στην Τσεχική Δημοκρατία, ή σε όποιο άλλο σημείο της Ευρώπης βρίσκονται, δεν συμβάλλουν ουσιαστικά στην ασφάλεια, αλλά, απεναντίας, απειλούν την ασφάλεια της Τσεχικής Δημοκρατίας και άλλων ευρωπαϊκών χωρών, ενισχύουν τις εντάσεις, αυξάνουν την ανάγκη εξοπλισμών και επιδεινώνουν σοβαρά τις σχέσεις με τη Ρωσία τόσο σε πολιτικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο ενεργειακών σχέσεων. Η σημερινή κυβέρνηση της Τσεχίας είτε αγνοεί αυτούς τους κινδύνους είτε δεν έχει το θάρρος να αντισταθεί στις ΗΠΑ. Η κοινή γνώμη στην Τσεχία αντιλαμβάνεται τον κίνδυνο, όπως, είμαι βέβαιη, και μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού της ΕΕ, ο οποίος δεν επιθυμεί να παρασυρθεί στη δίνη των πολεμικών σχεδίων των ΗΠΑ.

  Димитър Стоянов (ITS). – (BG) Искам да запозная Парламента с най-новото развитие по случая с българските медици в Либия. Вчера срещу българските медицински сестри е било повдигнато ново обвинение за клевета срещу техните мъчители. Тоест, казано по друг начин, сега циничният либийски режим обвинява българските сестри за това, че те са били изнасилвани и тормозени в продължение на дни и седмици.

В същото време синът на либийския диктатор Кадафи, Сейф ал Ислам, необезпокояван обикаля из територията на Европейския съюз. В същото време страни като Германия, Франция и Италия търгуват за милиарди с този диктаторски режим. Време е да сложим край на двойните стандарти! Време е да бъдат наложени истински икономически санкции срещу Либия! Време е диктаторът Кадафи да бъде бойкотиран! Време е да няма програма, аз съм против, и не трябва да има програма „Петрол срещу човешки живот”. И този Парламент трябва да защити това!

  Jim Allister (NI). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, είναι θετικό να βλέπουμε στη Βόρεια Ιρλανδία βετεράνους υποστηρικτές της τρομοκρατίας να διακηρύσσουν την προσήλωσή τους στις αρχές του κράτους δικαίου τις οποίες πολέμησαν επί μακρόν. Πρέπει, όμως, να είναι κανείς ανόητος για να δεχτεί φραστικές υποσχέσεις από πρόσωπα τα οποία μέχρις στιγμής δεν δίσταζαν να υποστηρίξουν ακόμη και δολοφονίες χωρίς να υποβάλει αυτές τις υποσχέσεις στη δοκιμασία του χρόνου και της αποδεδειγμένης υλοποίησής τους.

Το Sinn Féin έχει αναλάβει, υπό πολλές προϋποθέσεις, την υποχρέωση να στηρίξει την αστυνομία, αλλά μόνον εφόσον η στάση του επιβραβεύεται με την ανάθεση κυβερνητικών αξιωμάτων στα μέλη του. Τέτοιου είδους εκβιασμοί είναι απαράδεκτοι. Η γνήσια προσήλωση στις αρχές του νόμου και της τάξης δεν εξαρτάται από όρους και προϋποθέσεις. Επιπλέον, δεν μπορείτε να παρουσιάζεστε ως άψογοι δημοκράτες και κόμμα που φιλοδοξεί να αναλάβει κυβερνητικά καθήκοντα όταν διατηρείτε άρρηκτους δεσμούς με μια παράνομη οργάνωση η οποία υπερηφανεύεται ότι διαθέτει διαρκές Πολεμικό Συμβούλιο. Συνεπώς, το Sinn Féin βρίσκεται στην αρχή μόνο μιας μακράς πορείας μετασχηματισμού από προσάρτημα μιας τρομοκρατικής οργάνωσης σε κόμμα το οποίο μπορεί να αναλάβει καθήκοντα διακυβέρνησης. Εύχομαι η πορεία αυτή να είναι γνήσια, και όχι εικονική.

  Мартин Димитров (PPE-DE). – (BG) Уважаеми господин Председател, дами и господа, искам да обърна внимание на този Парламент и на всички Европейски институции за очертаващата се енергийна криза на Балканите.

В Албания има много сериозен режим на тока, Македония едва покрива своите енергийни нужди. България вече не е износител на ток за Балканите. След затварянето на 3-ти и 4-ти блок на АЕЦ „Козлодуй” България едва покрива вътрешното си потребление.

Необходим е нов подход на европейските институции към Балканите, нова стратегия. 3-ти и 4-ти блок, които бяха затворени в началото на тази година и спрени от действие, са напълно безопасни и това се показа от множество международни изследвания. Необходим е гъвкав подход. В противен случай, тези проблеми само ще се задълбочат и само меката зима до сега скрива техния истински мащаб.

Този Парламент само с няколко гласа не подкрепи гъвкавия подход по отношение на АЕЦ „Козлодуй”, но тези възможности още не са изчерпани и ние всички заедно трябва да ги използваме, ако не искаме проблемите на Балканите да стават все по-сериозни. Прогнозите показват, че през 2007 г. и 2008 г. ще има още по-голям недостиг на ток. Така че е важно Европейската комисия и другите европейски институции да вземат отношение.

  Elizabeth Lynne (ALDE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θέλω να θίξω το θέμα της άρσης ναρκοπεδίων. Διατηρώ πολύ σοβαρές ανησυχίες σχετικά με τη συνέχιση της κοινοτικής χρηματοδότησης για το άκρως σημαντικό αυτό ζήτημα. Παρότι υπάρχουν ορισμένες θετικές πτυχές όσον αφορά την ολοκλήρωση του δημοσιονομικού κονδυλίου για την εκκαθάριση των ναρκών κατά προσωπικού, εάν ο εθνικός διατάκτης δεν περιλαμβάνει τη χρηματοδότηση του αφοπλισμού για ανθρωπιστικούς λόγους –ο οποίος περιλαμβάνει την εκκαθάριση πυρομαχικών διασποράς και την άρση ναρκοπεδίων– στο έγγραφο στρατηγικής της χώρας, μετά τον Δεκέμβριο του τρέχοντος έτους η χρηματοδότηση αυτών των δραστηριοτήτων, τις οποίες χρηματοδοτεί η ΕΕ και οι οποίες σώζουν ζωές, κινδυνεύει να σταματήσει. Αυτό ενδέχεται να έχει σοβαρό αντίκτυπο σε διάφορα αναπτυξιακά προγράμματα που εφαρμόζονται σε συγκεκριμένες χώρες.

Καλώ τον Πρόεδρο να ασκήσει πιέσεις στην Επιτροπή προκειμένου να εξετάσει λεπτομερώς τις πιθανές επιπτώσεις, οι οποίες θα περιλαμβάνουν την απώλεια ζωών εξαιτίας της μη εκκαθάρισης ναρκοπεδίων και πυρομαχικών διασποράς.

  Bairbre de Brún (GUE/NGL). – (GA) Κύριε Πρόεδρε, την περασμένη εβδομάδα δημοσιεύτηκε η έκθεση του Αστυνομικού Διαμεσολαβητή για τη Βόρεια Ιρλανδία, μια έκθεση η οποία επιβεβαιώνει τη συμπαιγνία μεταξύ των αστυνομικών αρχών στην περιοχή και μιας ενωτικής παραστρατιωτικής ομάδας εκτελεστών. Η έκθεση αυτή είναι μόνο η αρχή. Είναι σαφές, αν δει κανείς τις βαθμίδες στις οποίες ανήκουν οι αστυνομικοί που εμπλέκονται στην υπόθεση και στους οποίους γίνεται αναφορά στην έκθεση, ότι αυτή η συμπαιγνία αποτέλεσε πολιτική και διοικητική πρακτική η οποία ήταν παρούσα σε όλα τα επίπεδα της εν λόγω αστυνομικής δύναμης –της Βασιλικής Αστυνομίας του Όλστερ (RUC)– και της βρετανικής κυβέρνησης. Το μείζον ερώτημα τώρα είναι τι ακριβώς θα γίνει ενόψει αυτής της έκθεσης και ποια μέτρα πρόκειται να ληφθούν. Παρόλα αυτά, το Sinn Féin έλαβε την ιστορική απόφαση να στηρίξει το νέο αστυνομικό σώμα. Έχουμε τώρα μια εξαιρετική ευκαιρία περαιτέρω προώθησης της ειρηνευτικής διαδικασίας στην Ιρλανδία. Καλώ τον Ian Paisley του Δημοκρατικού Ενωτικού Κόμματος, και ιδίως τον βουλευτή του ΕΚ Jim Allister, να συνεργαστούν με το Sinn Féin και μαζί μου για να διασφαλίσουμε την πρόοδο της ειρηνευτικής διαδικασίας στην Ιρλανδία.

  Jana Bobošíková (NI). – (CS) Κύριε Πρόεδρε, η αντίδρασή μου ενόψει της παραίτησης του προέδρου της Επιτροπής Συνταγματικών Υποθέσεων είναι η ακόλουθη. Ο κ. Leinen απηύθυνε αυτήν την εβδομάδα κατηγορίες κατά του Προέδρου Κλάους της Τσεχικής Δημοκρατίας σχετικά με τις απόψεις του για το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα, δηλώνοντας ότι η πολιτική του Προέδρου έρχεται σε αντίθεση με τα συμφέροντα της χώρας του και των πολιτών της. Θέλω να διαβεβαιώσω τον κ. Leinen ότι κάνει λάθος. Η απόρριψη του Συντάγματος στην παρούσα του μορφή είναι σαφέστατα προς όφελος της Τσεχικής Δημοκρατίας, και ο Πρόεδρος Κλάους δεν κάνει τίποτε περισσότερο από το να εκπληρώνει την προεδρική του υπόσχεση σχετικά με το Σύνταγμα. Εκτός από τη μονομέρεια με την οποία υμνεί ο κ. Leinen αυτό το έγγραφο, θα όφειλε να επισημάνει ότι το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα προσφέρει, για παράδειγμα, ανεπίτρεπτα και απεριόριστα οφέλη στη Γερμανία, τη χώρα της οποίας είναι εκλεγμένος αντιπρόσωπος. Εφόσον ο κ. Leinen δεν αναφέρει όλες τις πτυχές του Ευρωπαϊκού Συντάγματος και αποκρύπτει τις δυνητικές του συνέπειες για ορισμένες χώρες, οι δικές του ενέργειες έρχονται σε αντίθεση με τα συμφέροντα των πολιτών της ΕΕ και ο ίδιος –όχι ο Πρόεδρος της Τσεχίας– δημιουργεί προσκόμματα στη διαδικασία ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.

  József Szájer (PPE-DE). – (HU) Στην Ουγγαρία, μία από τις παλαιότερες δημοκρατίες της Ευρώπης και κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης την τελευταία διετία περίπου, η αστυνομία, με ελάχιστα συγκαλυμμένη κυβερνητική στήριξη, δημιουργεί επί σειρά ετών σοβαρά εμπόδια στην άσκηση από τους πολίτες του θεμελιώδους δικαιώματος του συνέρχεσθαι. Εμείς οι Ούγγροι είμαστε υπερήφανοι για το κτίριο του ουγγρικού κοινοβουλίου και ονομάσαμε τη μεγάλη πλατεία που βρίσκεται μπροστά του προς τιμήν του ήρωα του Ουγγρικού Αγώνα για την Ανεξαρτησία, Lajos Kossuth. Η εν λόγω πλατεία διαδραμάτισε αποφασιστικό ρόλο στην ιστορία της Ουγγαρίας τα τελευταία 100 χρόνια. Αυτή είναι η πλατεία την πρόσβαση στην οποία περιόρισε ο αρχηγός της αστυνομίας της Βουδαπέστης πριν από τρεις μήνες, κατά τρόπο παράνομο και κατά παράβαση του δικαιώματος του συνέρχεσθαι, προκειμένου να εμποδίσει τις διαδηλώσεις πολιτών. Το ουγγρικό σύνταγμα, καθώς και όλες οι διεθνείς συνθήκες που άπτονται των πολιτικών ελευθεριών, απαγορεύει τον αδικαιολόγητο περιορισμό ενός τόσο θεμελιώδους δικαιώματος όπως το δικαίωμα του συνέρχεσθαι. Και όμως, στην καρδιά της Ευρώπης, στην κεντρική πλατεία της Βουδαπέστης, στην πλατεία Kossuth, απαγορεύεται η έκφραση πολιτικών απόψεων επί τρεις μήνες. Αυτή η κατάσταση είναι απαράδεκτη. Δεν πρόκειται για εσωτερική υπόθεση της Ουγγαρίας, αλλά για σοβαρό πλήγμα κατά των ευρωπαϊκών δημοκρατικών αξιών τις οποίες όλοι συμμεριζόμαστε. Εν κατακλείδι, κύριε Πρόεδρε, επιτρέψτε μου να εκφράσω την ιδιαίτερη χαρά μου για το γεγονός ότι τον λόγο μού τον δώσατε εσείς, κύριε Bielan.

  Yannick Vaugrenard (PSE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, η άνοδος της ακροδεξιάς στην Ευρώπη είναι ένα ζήτημα που προκαλεί σοβαρή ανησυχία και η δημιουργία μιας τέτοιας ομάδας σε αυτό το Κοινοβούλιο αμαυρώνει την ιστορία μας, πάνω από εξήντα χρόνια μετά τη διάλυση των στρατοπέδων συγκέντρωσης. Η Ευρώπη δημιουργήθηκε βάσει της αναγνώρισης των λαθών του παρελθόντος, με στόχο την οριστική εξάλειψή τους. Σήμερα, όμως, έχουμε ορισμένους βουλευτές αυτού του Κοινοβουλίου που το ξεχνούν, και σε ορισμένες περιπτώσεις, ακόμη χειρότερα, το αρνούνται βάζοντας μας, συνεπώς, στον κίνδυνο να ξαναζήσουμε αυτές τις καταστάσεις.

Αυτό είναι απαράδεκτο και η ζώνη πολιτικής υγιεινής που έχει στόχο την αποφυγή της μόλυνσης της δημοκρατίας, όσο ουσιώδης και αν είναι, δεν επαρκεί. Η θεμελιώδης αιτία αυτού του προβλήματος είναι πολιτική και φιλοσοφική, αλλά επίσης οικονομική και κοινωνική. Η έλλειψη ευημερίας οδηγεί σε δυσπραγία, η οποία με τη σειρά της μπορεί να οδηγήσει σε φόβο και καχυποψία έναντι των άλλων και των διαφορών τους.

Ας δεσμευτούμε, ως εκ τούτου, να επιδείξουμε περισσότερη αλληλεγγύη, να δώσουμε περισσότερη φροντίδα στους αποκλεισμένους και στους ξεχασμένους της σημερινής κοινωνίας μας, έτσι ώστε να μην επιτρέψουμε σε εκείνους που επωφελούνται από τη δυστυχία και τα δεινά των άλλων να μολύνουν τη δύσκολα αποκτηθείσα ευρωπαϊκή δημοκρατία μας.

  Ilda Figueiredo (GUE/NGL). – (PT) Άλλοι 500 εργαζόμενοι απολύθηκαν προσφάτως από την εργοστασιακή μονάδα Ovar της πολυεθνικής Yasaki Saltano, ενώ ελάχιστα άτομα μετατέθηκαν σε άλλες μονάδες του ιδίου ομίλου. Οι απολύσεις αυτές πλήττουν κυρίως νέες γυναίκες, σε μια περιφέρεια στην οποία δεν προσφέρονται εναλλακτικές ευκαιρίες απασχόλησης, ενώ είχαν προηγηθεί υποσχέσεις της εν λόγω πολυεθνικής ότι θα ξεκινήσει νέες μεταποιητικές δραστηριότητες, σχέδιο το οποίο δεν έχει υλοποιηθεί.

Εντούτοις, η Επιτροπή μόλις επιβεβαίωσε ότι η πολυεθνική Yasaki Saltano έλαβε κοινοτική χρηματοδότηση η οποία υπερβαίνει τα 2 εκατ. ευρώ για τα εργοστάσιά της στην Πορτογαλία. Έχει ζωτική, λοιπόν, σημασία να θέσουμε τέρμα στη χορήγηση ενισχύσεων σε πολυεθνικές οι οποίες προβαίνουν σε απολύσεις προσωπικού και μετεγκαταστάσεις της παραγωγής τους. Πρόκειται για σκάνδαλο το οποίο δεν επιτρέπεται να συνεχιστεί.

  Laima Liucija Andrikienė (PPE-DE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συζητά τη σύναψη συμφωνιών μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και της Ρωσικής Ομοσπονδίας σχετικά με την αναγνώριση και διευκόλυνση της χορήγησης θεωρήσεων βραχείας παραμονής.

Όσον αφορά τις συμφωνίες αναγνώρισης, οι επιφυλάξεις μας σχετίζονται με την απουσία του κατάλληλου ρυθμιστικού πλαισίου για την εφαρμογή της συμφωνίας, καθώς και με το γεγονός ότι από το πεδίο εφαρμογής της συμφωνίας δεν αποκλείονται ρητώς οι αιτούντες άσυλο. Όσον αφορά τη συμφωνία διευκόλυνσης της χορήγησης θεωρήσεων, οι επιφυλάξεις μας είναι ακόμη πιο σοβαρές και πρέπει να ληφθούν οπωσδήποτε υπόψη.

Κύριε Πρόεδρε, θέλω να επιστήσω την προσοχή σας στη σοβαρότητα αυτών των ανησυχιών. Αν και σύμφωνα με τη Συνθήκη ΕΚ σε αυτά τα θέματα προβλέπεται απλή διαβούλευση με το Κοινοβούλιο, το Σώμα πρέπει να συνεχίσει να καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους για την παροχή ενημέρωσης, έτσι ώστε οι αποφάσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο να λαμβάνονται σε δημοκρατική βάση.

  Danutė Budreikaitė (ALDE). – (LT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, ο Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Günter Verheugen, εξέπληξε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση παρουσιάζοντας το προσωπικό του όραμα για τη μεταρρύθμιση της διακυβέρνησης που εφαρμόζεται στην ΕΕ. Κατά τη γνώμη του, τα μικρά κράτη μέλη δεν πρέπει να στέλνουν εκπροσώπους τους στην Επιτροπή, καθώς θα είναι αρμόδιοι μόνο για ορισμένες ασήμαντες πτυχές της κοινοτικής δραστηριότητας. Μπορούν να στέλνουν τους εκπροσώπους τους να εργαστούν στα γραφεία των Επιτρόπων σημαντικών κρατών μελών, και αυτός θα είναι ο ρόλος των μικρών χωρών στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Οι μεγάλες χώρες θα διαχειρίζονται τους σημαντικούς τομείς και θα λαμβάνουν τις ενδεδειγμένες αποφάσεις. Ποιοι τομείς είναι ασήμαντοι; Θα μπορούσαν μήπως τα μέλη της Επιτροπής που προέρχονται από μεγάλες χώρες να δραστηριοποιηθούν σε αυτούς τους τομείς για να αυξήσουν τη σημασία τους; Γιατί η Γερμανία δεν δίνει πρώτη το παράδειγμα αναλαμβάνοντας, λόγου χάρη, τον τομέα της πολυγλωσσίας; Μόνο τα μέλη της Επιτροπής που προέρχονται από μεγάλα κράτη μέλη είναι ικανά;

Μία από τις σημαντικότερες βασικές αρχές της ΕΕ είναι η αρχή της αποφυγής των διακρίσεων. Αυτό που προτείνεται εν προκειμένω είναι μια διάκριση εις βάρος των κρατών μελών της ΕΕ με κριτήριο το μέγεθός τους. Είναι ικανά τέτοια μέλη της Επιτροπής να προτείνουν θετικές μεταρρυθμίσεις για την ΕΕ; Το γεγονός ότι αδυνατούν να συμφωνήσουν αποδεικνύει μάλλον την ακαταλληλότητα πολλών Επιτρόπων να εργαστούν σε ένα διεθνές συλλογικό όργανο της ΕΕ.

  Milan Gaľa (PPE-DE). – (SK) Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μείωσε τις ποσοστώσεις όσον αφορά τις εκπομπές CO2 στη Σλοβακία την περίοδο 2008-2012 κατά 10,3 εκατ. τόνους ετησίως. Αυτό σημαίνει ότι οι ποσότητες που προβλέπονται για 183 πηγές, περιλαμβανομένου του αποθεματικού για νέες πηγές, δεν μπορούν να υπερβούν τους 30,9 εκατ. τόνους διοξειδίου του άνθρακα. Κάτι τέτοιο είναι απαράδεκτο για τη Σλοβακία.

Χάρη στην προηγούμενη κυβέρνηση Dzurinda, η σλοβακική οικονομία είχε επιτύχει πρωτοφανείς ρυθμούς αύξησης του ΑΕγχΠ της. Τον Μάρτιο του 2006 ο δείκτης βιομηχανικής παραγωγής ήταν 15,3% αντί του προβλεπόμενου 7,4%. Οι μειωμένες ποσοστώσεις εκπομπών επιβάλλουν περιορισμούς της ανάπτυξης κατά τρόπο που συνιστά διάκριση. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου η Σλοβακία θα διέρχεται πολύ σημαντικές αλλαγές όσον αφορά τη διάρθρωση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, λόγω του παροπλισμού των μονάδων παραγωγής πυρηνικής ενέργειας του εργοστασίου Jaslovské Bohunice που προβλέπεται βάσει της Συνθήκης Προσχώρησης. Είναι απαράδεκτη η απόρριψη από την Επιτροπή της σλοβακικής πρότασης για αύξηση των ποσοστώσεων ως προς τις εκπομπές CO2 κατά 4,5 εκατ. τόνους τουλάχιστον. Αξίζει δε να σημειωθεί ότι η Σλοβακία εκπέμπει λιγότερες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα από αυτές που προβλέπονται στο Πρωτόκολλο του Κυότο.

  Marco Cappato (ALDE). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, στις 18 Φεβρουαρίου 2007 θα διεξαχθούν στην Αλβανία οι δημοτικές εκλογές που είχαν αναβληθεί λόγω του κινδύνου εκλογικής νοθείας κατά την αναγνώριση των ψηφοφόρων. Στην πραγματικότητα, από τις πληροφορίες που μεταδίδουν από την Αλβανία οι σύντροφοι του μη βίαιου Ριζοσπαστικού Κόμματος και του κινήματος MJAFT, οι κίνδυνοι αυτοί υφίστανται ακόμη και η παραβίαση των αρχών του Συμβουλίου της Ευρώπης και του ΟΑΣΕ είναι σχεδόν βέβαιη.

Ελπίζω ότι το Σώμα θα διατυπώσει τη γνώμη του για το ζήτημα αυτό και, σε κάθε περίπτωση, το Προεδρείο του Κοινοβουλίου θα εκφράσει επίσημα την ανησυχία του. Ως Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλουμε, ασφαλώς, να πράξουμε περισσότερα για να διασφαλίσουμε όχι μόνον την παρουσία επίσημων παρατηρητών της εκλογικής διαδικασίας, αλλά και μια πραγματική και αυστηρή παρακολούθηση όλης της προπαρασκευαστικής φάσης πριν από τις εκλογές και, στη συνέχεια, της εκλογικής διαδικασίας καθαυτής. Δεν μπορούμε να περιοριζόμαστε πλέον στον τυπικό έλεγχο, καθώς διακυβεύεται το μέλλον της Ευρώπης μας.

  Μαρία Παναγιωτοπούλου-Κασσιώτου (PPE-DE). – Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να υπενθυμίσω ότι η στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την επίτευξη των στόχων που ετέθησαν στη Λισσαβόνα έως το 2010, απαιτεί την αύξηση της ανταγωνιστικότητας, την οικονομική αύξηση και, βέβαια, τη λύση του προβλήματος της ανεργίας, κυρίως δε της ανεργίας των νέων.

Αυτό δεν θα επιτευχθεί εάν δεν γίνουν αλλαγές και στα εκπαιδευτικά συστήματα, εάν δεν εκσυγχρονιστεί το σύστημα κυρίως της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Πολλά κράτη επιχειρούν να το αλλάξουν και αυτό αποτελεί πράγματι εθνική πολιτική. Οι αλλαγές αυτές ή προκαλούν μεγάλες αναταραχές στους νέους ή, αντίθετα, τους αφήνουν αδιάφορους. Και οι δύο περιπτώσεις είναι ανησυχητικές για την Ευρώπη.

Βέβαια, υπάρχει το πρόβλημα του Συντάγματος και η σχετική με αυτό πληροφόρηση. Ίσως όμως, πριν από την Συνταγματική Συνθήκη, θα έπρεπε να πληροφορηθούν αποτελεσματικότερα οι κάτοικοι της Ευρώπης –και ιδιαίτερα οι νέοι– για τις αλλαγές που βρίσκονται μπροστά τους και γι’ αυτό, τόσο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όσο και εμείς στο Κοινοβούλιο, έχουμε ευθύνη.

  Μάριος Ματσάκης (ALDE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, οι Τουρκοκύπριοι που ζουν στο βόρειο τμήμα της Κύπρου προσπαθούν τώρα σταδιακά να απελευθερωθούν από τα δεσμά του τουρκικού στρατού κατοχής. Μετά την τουρκική εισβολή του 1974, περίπου 85 000 Τουρκοκύπριοι ζουν υπό την επικυριαρχία της Τουρκίας, την οποία επιβάλλει διά της βίας η παρουσία 40 000 τούρκων στρατιωτών.

Μετά την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ το 2004, οι Τουρκοκύπριοι άρχισαν να αισθάνονται αρκετά ασφαλείς ώστε να αρχίσουν να εκφράζουν ανοικτά την επιθυμία τους να απελευθερωθούν από την τουρκική επικυριαρχία. Σε αυτό το πνεύμα, εκατοντάδες τουρκοκύπριοι φοιτητές πανεπιστημίου διαδήλωσαν προσφάτως στην κατεχόμενη Λευκωσία κατά του τουρκικού στρατού κατοχής. Λίγες ημέρες αργότερα, ένας επιφανής τουρκοκύπριος πολιτικός, ο Mustafa Akinci, τόλμησε να εξαπολύσει σφοδρή επίθεση κατά της κατοχής της Κύπρου από τα τουρκικά στρατεύματα.

Ο αγώνας των Τουρκοκυπρίων κατά του τουρκικού στρατού κατοχής στο βόρειο τμήμα της Κύπρου έχει αρχίσει. Αναπτύσσεται δυναμικά και αξίζει την πλήρη στήριξή μας, εφόσον επιθυμούμε να δούμε κάποια στιγμή μια ενωμένη, ανεξάρτητη Κύπρο στην οποία θα είναι απολύτως σεβαστές οι αρχές της δικαιοσύνης και της δημοκρατίας.

  Zita Pleštinská (PPE-DE). – (SK) Τριάντα χρόνια συμπληρώνονται αυτόν τον μήνα από τη δημοσίευση στον διεθνή Τύπο του κειμένου του Χάρτη 77, μιας δήλωσης η οποία συνδεόταν στενά με τις διαμαρτυρίες κατά της κομμουνιστικής δικτατορίας που κυβερνούσε την πρώην Τσεχοσλοβακία. Ήταν μια έκφραση αντίστασης κατά της αλαζονείας της εξουσίας και της αγριότητας των μηχανισμών κρατικής ασφάλειας, οι οποίοι δεν σέβονταν καθόλου τη θρησκευτική ελευθερία, φυλάκιζαν όσους τους επέκριναν και δεν επέτρεπαν σε νέους ανθρώπους να σπουδάσουν, λόγω των απόψεών τους ή ακόμη και των απόψεων των γονέων τους.

Ο Χάρτης 77 έχει ταυτιστεί με διακεκριμένες προσωπικότητες, όπως ο Václav Havel, ενώ ακόμη και μετά την πάροδο τριάντα ετών δεν έχει χάσει καθόλου την αξία του και τον επίκαιρο χαρακτήρα του. Ενέπνευσε την αντιπολίτευση της Λευκορωσίας να αναπτύξει τη δική της πρωτοβουλία, για τον Χάρτη 97, τον οποίο υπέγραψαν δεκάδες χιλιάδες Λευκορώσοι σε ένδειξη διαμαρτυρίας κατά του καθεστώτος Λουκασένκο. Πολιτικοί αντιφρονούντες στη Βόρεια Κορέα, την Κούβα και τη Βιρμανία προσπαθούν επίσης να χρησιμοποιήσουν παρόμοιες τακτικές. Επιτρέψτε μου, λοιπόν, να απευθύνω δυο λόγια στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξ ονόματος των ανθρώπων που έχουν ζήσει τη σκληρότητα ολοκληρωτικών κομμουνιστικών καθεστώτων. Υπογράφοντες του Χάρτη 77, σας ευχαριστούμε για το θάρρος σας, το οποίο οδήγησε στην υπερνίκηση του φόβου, έτσι ώστε να μπορούμε όλοι εμείς να ζούμε και να εργαζόμαστε σήμερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση ως ελεύθεροι άνθρωποι.

  Zbigniew Zaleski (PPE-DE). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, κάθε Προεδρία προσπαθεί να αφήσει το ιδιαίτερο στίγμα της στην εξέλιξη της ΕΕ. Η Ευρώπη οργανώνεται και στρέφει το βλέμμα στο μέλλον. Αυτό είναι σωστό και αναμενόμενο, όμως θα ήταν σφάλμα να προσπαθήσουμε να οικοδομήσουμε το μέλλον εκ του μηδενός, δημιουργώντας ένα εντελώς νέο υποκείμενο. Αυτό προσπάθησε να πράξει η ΕΣΣΔ και απέτυχε οικτρά. Η Ευρώπη πρέπει να λάβει υπόψη την ιστορία της, περιλαμβανομένων τόσο των ευχάριστων όσο και των πιο οδυνηρών στιγμών της. Είναι σημαντικό να αντλήσουμε από την ιστορική αλήθεια αξίες οι οποίες έχουν αποδείξει τη σπουδαιότητά τους και οι οποίες διαδραμάτισαν αποφασιστικό ρόλο στην υπέρβαση κρίσεων του παρελθόντος. Κυρίαρχη θέση μεταξύ αυτών των αξιών κατέχουν οι χριστιανικές αξίες με την ευρύτερη δυνατή έννοια του όρου. Πρόκειται για αξίες οι οποίες αποτελούν κεντρικό σημείο αναφοράς για την ανθρωπότητα. Ευελπιστώ ότι η τρέχουσα Προεδρία θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις ώστε οι χριστιανικές αξίες να διαδραματίσουν κεντρικό ρόλο στο έργο του Κοινοβουλίου, για τη διασφάλιση μιας ολοκληρωμένης και υγιούς δημοκρατίας. Μια δημοκρατία η οποία δεν στηρίζεται σε ουσιαστικές αξίες είναι καταδικασμένη να παραμείνει αδύναμη και ακατάλληλη για την επίτευξη των στόχων της.

  Avril Doyle (PPE-DE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, στη χθεσινή Πράσινη Βίβλο της Επιτροπής σχετικά με το παθητικό κάπνισμα υποστηρίζεται ότι η επιβολή καθολικών απαγορεύσεων του καπνίσματος αποτελεί τον καλύτερο τρόπο αντιμετώπισης αυτού του σοβαρού κινδύνου για την υγεία. Συμφωνώ.

Ετησίως, σημειώνονται παγκοσμίως σχεδόν πέντε εκατομμύρια θάνατοι οι οποίοι σχετίζονται με το κάπνισμα, όμως οι κυβερνήσεις επιμένουν να μην εφαρμόζουν πολιτικές ελέγχου του καπνίσματος οι οποίες είναι γνωστές και αποδεδειγμένα αποτελεσματικές. Η καπνοβιομηχανία εμποδίζει σε μεγάλο βαθμό τις προσπάθειες προστασίας της δημόσιας υγείας. Τη στιγμή αυτή που μιλάμε, στην ιστοσελίδα της καπνοβιομηχανίας British American Tobacco υποβαθμίζονται οι σοβαροί κίνδυνοι από το παθητικό κάπνισμα, καθώς υποστηρίζεται ότι, ακόμη και αν υπάρχει κίνδυνος, είναι ουσιαστικά αμελητέος. Το παθητικό κάπνισμα προκαλεί 79 000 θανάτους ετησίως στην ΕΕ· τα στατιστικά δεδομένα καταδεικνύουν ότι το παθητικό κάπνισμα προκαλεί έναν θάνατο κάθε εργάσιμη ημέρα στον τομέα της φιλοξενίας: μήπως αυτός ο αριθμός είναι αμελητέος; Δεν το νομίζω!

Επιπλέον, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του Τομέα Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ, οι καπνοβιομηχανίες αύξησαν κατά 11% την περιεκτικότητα των τσιγάρων τους σε νικοτίνη μεταξύ του 1995 και του 2005. Σύμφωνα με την ίδια μελέτη, τα τσιγάρα επανασχεδιάστηκαν προκειμένου να αυξηθεί ο αριθμός εισπνοών ανά μονάδα προϊόντος, αυξάνοντας έτσι την ποσότητα νικοτίνης που λαμβάνει ο καπνιστής. Αυτά τα ανησυχητικά στοιχεία δεν μας εκπλήσσουν. Οι καπνοβιομηχανίες ψεύδονται ασύστολα εδώ και πολλά χρόνια σχετικά με τους κινδύνους που δημιουργούν τα προϊόντα τους.

Οποιοδήποτε άλλο μέτρο εκτός της καθολικής απαγόρευσης σημαίνει ότι αρνούμαστε να προστατεύσουμε τις πιο ευάλωτες και πιο εκτεθειμένες σε σοβαρούς κινδύνους ομάδες, και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει καθήκον να προωθεί και να προστατεύει την υγεία των πολιτών μας.

  Romana Jordan Cizelj (PPE-DE). – (SL) Την Τετάρτη, 17 Ιανουαρίου, πραγματοποιήθηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συνέντευξη Τύπου στην οποία οι Πρωθυπουργοί της Γερμανίας, της Πορτογαλίας και της Σλοβενίας παρουσίασαν μια πλατφόρμα για τις τρεις διαδοχικές Προεδρίες της ΕΕ που θα ασκήσουν καθήκοντα τους προσεχείς 18 μήνες. Λόγω της σπουδαιότητας, αλλά και του συμβολισμού της εκδήλωσης, στη διάσκεψη παρίσταντο όχι μόνο οι τρεις Πρωθυπουργοί, αλλά επίσης οι Πρόεδροι του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Ενόψει της σπουδαιότητας της εκδήλωσης, εξεπλάγην δυσάρεστα από το γεγονός ότι η συνέντευξη Τύπου πραγματοποιήθηκε σε μια εντελώς ακατάλληλη αίθουσα, η οποία ήταν ουσιαστικά εξαιρετικά μικρή για να χωρέσει όλους εκείνους που ήθελαν να ακούσουν τους Πρωθυπουργούς. Οι συνθήκες εργασίας για τους εκπροσώπους του Τύπου ήταν απαράδεκτα άσχημες.

Οφείλουμε να θέσουμε δύο ερωτήματα. Πρώτον: επιθυμούμε την ποιότητα και τη διαφάνεια όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο παρουσιάζεται στον Τύπο το έργο μας; Δεύτερον: επιθυμούμε το έργο μας να τυγχάνει ευρύτερης αναγνώρισης από τους πολίτες της ΕΕ; Εάν απαντάμε θετικά και στις δύο αυτές ερωτήσεις, καλώ όλες και όλους τους αρμοδίους να μεριμνήσουν ώστε οι μελλοντικές συνεντεύξεις Τύπου να οργανώνονται επαρκέστερα και, πάνω από όλα, σε πιο ευρύχωρες αίθουσες, έτσι ώστε να διευκολύνεται η πρόσβαση όλων. Τέλος, πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι ο ρόλος του Τύπου στη διαμόρφωση της δημόσιας εικόνας της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι αποφασιστικός.

  Czesław Adam Siekierski (PPE-DE). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, βρισκόμαστε πλέον στο μέσο αυτής της κοινοβουλευτικής θητείας. Είναι καιρός να αναλύσουμε το παρελθόν και να λάβουμε αποφάσεις σχετικά με τους στόχους και τα προγράμματα του μέλλοντος. Η συμπλήρωση 50 χρόνων από την υπογραφή των Συνθηκών της Ρώμης μας προσφέρει μια θαυμάσια ευκαιρία να αναλύσουμε το παρελθόν σε ορίζοντα όχι μόνο λίγων ετών αλλά ολόκληρων δεκαετιών. Αν και οι αρχικοί στόχοι της Ευρωπαϊκής Κοινότητας αφορούσαν οικονομικά προβλήματα, τη δημιουργία μιας κοινής αγοράς και μιας οικονομικής κοινότητας, η πείρα ζωής και η σοφία των ευρωπαίων ηγετών διεύρυνε τους ορίζοντες του μεγάλου ευρωπαϊκού μας εγχειρήματος κατά τρόπο που να περιλαμβάνει πλέον ευγενείς στόχους όπως η προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η δημοκρατία, η ελευθερία, η αλληλεγγύη και η αλληλοβοήθεια.

Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε σήμερα εντοπίζονται στον τομέα της ασφάλειας με την ευρύτερη δυνατή έννοια του όρου. Η μεγαλύτερη από αυτές είναι η ενεργειακή ασφάλεια και η καταπολέμηση της επικίνδυνης αλλαγής του κλίματος. Αυτά τα προβλήματα μπορούν προφανώς να λυθούν μέσω της χρήσης νέων τεχνολογιών και της καινοτομίας. Δεν πρέπει, ωστόσο, να παραμελούμε την κοινωνική ασφάλεια, τη διατροφική ασφάλεια και την καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Προκειμένου δε να επιτευχθούν όλοι αυτοί οι στόχοι, τα θεσμικά όργανα της Ένωσης και η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να μπορούν να λειτουργούν αποτελεσματικά.

  Πρόεδρος. – Η συζήτηση έληξε.

21. Προώθηση της υγιεινής διατροφής και της σωματικής άσκησης: μια ευρωπαϊκή διάσταση για την πρόληψη του υπερβολικού βάρους, της παχυσαρκίας και των χρόνιων παθήσεων (συζήτηση)

  Πρόεδρος. Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση της έκθεσης (A6-0450/2006) της κ. Ries, εξ ονόματος της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων, σχετικά με την «Προώθηση της υγιεινής διατροφής και της σωματικής άσκησης: μια ευρωπαϊκή διάσταση για την πρόληψη του υπερβολικού βάρους, της παχυσαρκίας και των χρόνιων παθήσεων» (2006/2231(INI)).

  Frédérique Ries (ALDE), εισηγήτρια. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα παρευθύς να ξεκινήσω ευχαριστώντας τους συναδέλφους μου σκιώδεις εισηγητές, που είναι παρόντες: τον κ. Bushill-Matthews, την κ. McAvan, την κ. Evans, την κ. Sinnott και την κ. Belohorská. Πρέπει να πω ότι η επαφή μου μαζί τους ήταν ιδιαίτερα έντονη και εποικοδομητική από τότε που ορίστηκα ως εισηγήτρια, πριν από εννέα μήνες.

Αναφέρω ορισμένα ιδιαίτερα εντυπωσιακά μεγέθη σε αυτήν την έκθεση: 38% των γυναικών, 27% των ανδρών και σχεδόν πέντε εκατομμύρια παιδιά στην ΕΕ είναι παχύσαρκοι, με έναν αριθμό μεταξύ 300 000 και 400 000 νέων περιπτώσεων παχυσαρκίας μεταξύ των νεότερων παιδιών μας ετησίως. Πρόκειται για μια απλή και τρομερή ταυτοχρόνως κατάσταση. Το 2000, η ΠΟΥ όρισε την παχυσαρκία ως το σοβαρότερο πρόβλημα υγείας στις χώρες της Δύσης. Και πώς θα μπορούσε να είναι διαφορετικά, όταν κατά μέσο όρο το 6% των εθνικών προϋπολογισμών για την υγειονομική περίθαλψη αφιερώνεται σε όλες αυτές τις ασθένειες που προκαλούνται από το υπερβολικό βάρος: διαβήτης τύπου 2, αναπνευστικά προβλήματα, καρδιοπάθειες και άλλου είδους προβλήματα; Πάνω και πέρα από αυτούς του αριθμούς, είναι σημαντικό να προσθέσουμε και να πούμε ξεκάθαρα ότι το πιο ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι αυτή η ασθένεια παρουσιάζει σήμερα άνοδο.

Πρέπει να κάνουμε μια πρώτη διαπίστωση επί της οποίας όλοι συμφωνούμε: εμείς δεν αντιδράσαμε εγκαίρως και, όταν λέω «εμείς», αναφέρομαι βασικά στις κυβερνήσεις, στις διευθύνσεις υγείας και εκπαίδευσης και κυρίως σε εμάς, τους γονείς.

Η δεύτερη παρατήρησή μου, που είναι εξίσου προφανής, είναι ότι δεν είναι εύκολο να καταπολεμηθεί αποτελεσματικά η παχυσαρκία και όλες οι συνέπειές της για την υγεία των ανθρώπων. Αυτό προϋποθέτει μια καθολική, ολιστική προσέγγιση, η οποία θα λαμβάνει υπόψη διάφορους παράγοντες όπως η κληρονομικότητα, ο τρόπος ζωής και η εκπαίδευση όσον αφορά μια ισορροπημένη και ποικίλη διατροφή, και αυτό από όσο το δυνατόν μικρότερη ηλικία. Η οικογένεια και το επαγγελματικό υπόβαθρο ενός ατόμου είναι ένας κρίσιμος παράγοντας. Δεν μπορούμε να παραβλέψουμε το γεγονός ότι η επαγγελματική ανασφάλεια και η φτώχεια είναι παράγοντες που ενίοτε ενεργοποιούν ή, εν πάση περιπτώσει, προκαλούν περαιτέρω αύξηση της παχυσαρκίας.

Η τρίτη παρατήρησή μου είναι ότι δεν ξεκινάμε από το μηδέν. Υπάρχουν επί του παρόντος εξήντα περίπου πρωτοβουλίες για την πρόληψη της παχυσαρκίας και την προαγωγή της φυσικής άσκησης που επωφελούνται ή δικαιολογούν την παρακολούθηση σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όπως η Fleurbaix και Laventie και η Food Dudes, για να αναφέρω μόνο δύο εξ αυτών.

Όπως έχει ειπωθεί επανειλημμένα, όσον αφορά αυτόν τον αγώνα, η Ευρώπη δεν έχει απλά μια γνώμη να εκφράσει, αλλά μπορεί να έχει μια τεράστια συνεισφορά. Αν ο στόχος της Ευρώπης είναι να παράγει αληθινή προστιθέμενη αξία, πρέπει να ενσωματώσει τη διατροφή και τη σωματική δραστηριότητα στις άλλες κοινοτικές πολιτικές, και πρέπει να το πράξει αυτό εγκάρσια, στους τομείς όπου, ευτυχώς, συγκεντρώνονται οι μεγαλύτεροι προϋπολογισμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης: κοινή γεωργική πολιτική, έβδομο πρόγραμμα πλαίσιο για την έρευνα και διαρθρωτικά ταμεία. Είμαι επίσης ευτυχής που, στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης της ΚΟΑ φρούτων και λαχανικών, την οποία εγκαινίασε την περασμένη εβδομάδα η Επίτροπος Fischer Boel, μία από τις επτά προτεραιότητες –οι επτά κύριοι στόχοι– ήταν η προαγωγή της κατανάλωσης αυτού του τύπου των ιδιαίτερα θρεπτικών τροφίμων.

Από την πλευρά μου, θα ήθελα να επαναλάβω στο Σώμα αυτό, όπως έκανα στην έκθεση, ότι προτιμώ μια πολιτική κινήτρων, μειώσεις των τιμών, φορολογικές μειώσεις ή άλλους τύπους επιδοτήσεων από ένα σύστημα που στηρίζεται στη μεγαλύτερη φορολογική επιβάρυνση των προϊόντων μεγάλης θερμιδικής αξίας («fat tax»), το οποίο σε τελευταία ανάλυση, θα επιβάρυνε κατά κύριο λόγο τα ευρωπαϊκά νοικοκυριά με τα χαμηλότερα εισοδήματα.

Είμαι ευχαριστημένη με όλους τους συμβιβασμούς που επιτεύχθηκαν στο έργο μας όσον αφορά σημαντικά σημεία της έκθεσης. Δεν θα τους αναφέρω όλους, αλλά μόνο έναν ή δύο από αυτούς. Ο συμβιβασμός επί της παραγράφου 4, η οποία συνιστά σε όλα τα κράτη μέλη να αναγνωρίσουν επισήμως, όπως η ΠΟΥ, την παχυσαρκία ως χρόνια πάθηση: πρόκειται για μια ισχυρή απαίτηση, την οποία υποστηρίζουν οι οργανώσεις των ασθενών, και έχουμε καθήκον να την μεταβιβάσουμε· είναι επίσης αναμφισβήτητα ο ασφαλέστερος τρόπος να αποφευχθεί οποιαδήποτε μορφή στιγματισμού μιας ορισμένης ομάδας του πληθυσμού στην κοινωνία μας και να εξασφαλιστεί ότι τα συστήματα υγείας παρέχουν κατάλληλη περίθαλψη. Ο συμβιβασμός επί των παραγράφων 16 και 17, στη συνέχεια, που επισημαίνει τη σημασία των σχολείων όσον αφορά την εκπαίδευση των παιδιών σχετικά με έναν υγιεινό τρόπο ζωής – είτε βρίσκονται στο κυλικείο του σχολείου είτε στο γήπεδο. Τέλος, ο συμβιβασμός επί της παραγράφου 30, όσον αφορά την επιτακτική ανάγκη να γίνει αυτό που προτείνουμε και να εφαρμόσουμε μια απλοποιημένη και εναρμονισμένη μορφή επισήμανσης των ειδών διατροφής που έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε αλάτι, ζάχαρη και ορισμένα λίπη.

Θα ήθελα επίσης να καταστήσω σαφές ότι συμφωνώ με τη Σοσιαλιστική Ομάδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Ομάδα των Πρασίνων/Ευρωπαϊκή Ελεύθερη Συμμαχία όταν επιτίθενται στα τρόφιμα και τα ποτά με υπερβολικά υψηλή θερμιδική αξία. Ναι, πρέπει να σταματήσουμε αυτήν την ελαφρώς κουραστική πολιτική ορθότητα που οδηγεί στην αδράνεια. Ποιος μπορεί να πιστεύει ακόμη και να εξακολουθεί να διακηρύσσει σήμερα ότι, από διατροφικής άποψης, δεν υπάρχουν καλά και κακά τρόφιμα; Το γεγονός ότι υπάρχουν κακά τρόφιμα υπογραμμίζει το γιατί είναι επίσης σημαντικό να ασχοληθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση με τη μείωση της κατανάλωσης κεκορεσμένων λιπών –που είναι το θέμα της παραγράφου 28– καθώς είναι υπεύθυνα για την κακή χοληστερόλη και, κατ’ επέκταση, για πλήθος καρδιαγγειακών παθήσεων.

Επίσης, λυπάμαι για το γεγονός ότι οι συζητήσεις μας είναι, κατά την άποψή μου, υπερβολικά επικεντρωμένες στο ζήτημα της απαγόρευσης των τηλεοπτικών διαφημίσεων τροφίμων και ποτών με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη, αλάτι και λίπη κατά τη διάρκεια παιδικών προγραμμάτων. Μου φαίνεται ότι αυτή η συζήτηση διευθετήθηκε σε μεγάλο βαθμό από την ψήφο μας για την αναθεώρηση της οδηγίας για την τηλεόραση χωρίς σύνορα τον Δεκέμβριο του 2006 – πολύ πρόσφατα δηλαδή. Αυτό είναι το σημείο που εκφράζει ρητά η συμβιβαστική τροπολογία μας αριθ. 5. Από την πλευρά μου, επίσης, θα δυσκολευόμουν να εξηγήσω σε μια μητέρα τη λογική μιας πολιτικής που απαγορεύει τις τηλεοπτικές διαφημίσεις για σοκολάτες, λόγου χάρη, αλλά που επιτρέπει, από την άλλη πλευρά, την ίδια διαφήμιση στο Διαδίκτυο ή στον κινηματογράφο, δηλαδή τη συλλογιστική της παραγράφου 24.

Για να ολοκληρώσω, κύριε Πρόεδρε, είμαι πεπεισμένη ότι όλοι μας εδώ, σε αυτό το Σώμα, μοιραζόμαστε την ίδια επιθυμία. Καταρχάς, την ανάσχεση αυτής της επιδημίας, σημειώνοντας αισθητή πρόοδο σε τέσσερα ή πέντε χρόνια, ιδίως όσον αφορά τα παιδιά. Δεύτερον, πρέπει να προσπαθήσουμε να ανατρέψουμε αυτήν την τάση μέχρι το 2015 το αργότερο, μέσω φιλόδοξων πολιτικών σε κάθε επίπεδο εξουσίας, μεταξύ άλλων και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Γι’ αυτό περιμένουμε πολλά από εσάς, Επίτροπε Κυπριανού, και από την επικείμενη Λευκή Βίβλο, που θα μας παρουσιάσετε την άνοιξη.

  Μάρκος Κυπριανού, Μέλος της Επιτροπής. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, χαιρετίζω θερμά την έκθεση του Κοινοβουλίου ενόψει της Πράσινης Βίβλου μας και, βεβαίως, συγχαίρω την κ. Ries για το θαυμάσιο έργο της. Δεν διστάζω να πω ότι συμφωνώ με την προσέγγιση που υποστηρίζει στην έκθεση, κυρίως δε με την υπογράμμιση της ανάγκης να τεθεί η δημόσια υγεία στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Η πρόκληση για όλους μας είναι να υλοποιήσουμε αυτόν τον στόχο. Πρόκειται για μια μεγάλη πρόκληση, καθόσον αφορά αλλαγές του τρόπου ζωής, κάτι που δεν είναι πάντα εύκολο. Είναι μια μακροπρόθεσμη και διαρκής προσπάθεια στην οποία πρέπει να εμμείνουμε με σταθερότητα. Είναι ένα σύνθετο πρόβλημα το οποίο απαιτεί σύνθετες λύσεις. Η Επιτροπή δεν επιδόθηκε στο παιχνίδι της απόδοσης ευθυνών διότι, ουσιαστικά, όλοι φέρουμε ευθύνη για αυτό το θέμα. Παρακολουθούσαμε τη σταδιακή εξέλιξη του προβλήματος, αλλά τείναμε να το αγνοούμε· πάντα πιστεύαμε ότι ήταν ένα πρόβλημα που αφορούσε μάλλον τη Βόρεια Αμερική και αγνοούσαμε το γεγονός ότι μετατρεπόταν σε ευρωπαϊκό πρόβλημα. Ευθυνόμαστε λοιπόν όλοι, και γι’ αυτό οφείλουμε όλοι να συμβάλουμε στην επίλυσή του.

Το θέμα αυτό έχει κυρίαρχη θέση στο πρόγραμμά μας, και μπορώ να επαναλάβω εδώ ότι η παχυσαρκία μπορεί κάλλιστα να θεωρηθεί η πιο σοβαρή απειλή για την υγεία στην Ευρωπαϊκή Ένωση τον 21ο αιώνα. Δεν χρειάζεται να αναλύσουμε τα προβλήματα, τους κινδύνους και τις βλάβες της υγείας που οφείλονται στην παχυσαρκία. Ακόμη πιο ανησυχητική είναι η όλο και μεγαλύτερη επικράτηση της παχυσαρκίας μεταξύ των παιδιών. Τα στοιχεία είναι πραγματικά ανησυχητικά: 40 εκατομμύρια παιδιά σήμερα, με ρυθμό αύξησης 400 000 ετησίως. Αυτό είναι σίγουρα κάτι που πρέπει να μας ανησυχεί.

Τον προσεχή μήνα η Επιτροπή θα εγκρίνει Λευκή Βίβλο. Κατά τον σχεδιασμό και την κατάρτιση αυτής της Βίβλου –της στρατηγικής, θα έλεγα– θα λάβουμε σοβαρά υπόψη τις ιδέες και τις απόψεις που εκφράζονται στην έκθεση.

Σκοπός μας είναι αυτή η προσέγγιση να ακολουθεί έναν συνδυασμό εθελοντικών μέτρων και μέτρων αυτορύθμισης, καθώς και –γιατί όχι;– ορισμένων ρυθμιστικών μέτρων. Ως προς το ρυθμιστικό σκέλος, μπορούμε να αναφέρουμε ως παράδειγμα τους ισχυρισμούς για τις υγιεινές ιδιότητες ή την αναθεώρηση του καθεστώτος σήμανσης των τροφίμων που θα προταθεί σύντομα, πιθανότατα εφέτος. Έχουμε, βεβαίως, την πλατφόρμα, όπως γνωρίζετε, σύμφωνα με την οποία έχουμε εξασφαλίσει συγκεκριμένες δεσμεύσεις από μέρους των ενδιαφερομένων. Οι δεσμεύσεις αυτές πρέπει να είναι επαληθεύσιμες και να παρακολουθούνται κατά τρόπο ανεξάρτητο και αντικειμενικό. Σύντομα θα δημοσιεύσουμε τη δεύτερη έκθεση παρακολούθησης στο πλαίσιο της πλατφόρμας.

Στην έκθεση θίγονται πολλά θέματα και εκφράζονται απόψεις με τις οποίες συμφωνούμε, όπως η επανατυποποίηση των τροφίμων, τα προγράμματα κινήτρων για αυτορύθμιση και το πολύ ευαίσθητο θέμα της διαφήμισης τροφίμων που απευθύνονται σε παιδιά. Η αλήθεια είναι ότι, μέχρι στιγμής, εστιαζόμαστε υπερβολικά στην πρόσληψη τροφής, στη διατροφή. Τώρα σκοπεύουμε να δώσουμε μεγαλύτερη έμφαση στο σκέλος της σωματικής άσκησης, το οποίο απασχολεί επίσης σοβαρά τους ευρωπαίους πολίτες. Τα κράτη μέλη φέρουν επίσης μεγάλο μέρος της ευθύνης σε αυτόν τον τομέα, και γι’ αυτό θέλω να υπογραμμίσω την αναφορά που κάνει η έκθεση στην άθληση στα σχολεία. Αυτός ο παράγοντας είναι πολύ σημαντικός. Οφείλω να παραδεχτώ ότι στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν υπάρχει επαρκής σωματική άσκηση στα σχολεία μεταξύ των παιδιών και των εφήβων. Η μεγάλη πρόκληση είναι όχι μόνο να την επαναφέρουμε, αλλά να την ξανακάνουμε ευχάριστη. Ο παράγοντας αυτός είναι σημαντικός. Θα αναφέρω απλώς την περίπτωση ενός πατέρα ο οποίος μου παραπονιόταν ότι, όταν ο γιος του επιστρέφει από το σχολείο, παίζει καλαθοσφαίριση στον υπολογιστή, ενώ δεν παίζει το ίδιο το παιχνίδι στην αυλή του σχολείου του. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Συνεπώς, η αναφορά σας στα βιντεοπαιχνίδια είναι πολύ σημαντική, όμως πρέπει επίσης να χρησιμοποιήσουμε μια πιο επιστημονική και πιο προηγμένη, μια πιο σύγχρονη προσέγγιση προκειμένου να κάνουμε ξανά ευχάριστη τη σωματική άσκηση, έτσι ώστε οι μαθητές και οι έφηβοι να ασκούνται ως μορφή ψυχαγωγίας. Η άθληση δεν μπορεί να αφορά μόνο τους αθλητές και όσους μετέχουν σε αγώνες – πρέπει να αφορά όλους.

Μιλήσαμε ήδη για τη μεταρρύθμιση της κοινής οργάνωσης των αγορών φρούτων και λαχανικών. Επιθυμούμε να προωθήσουμε την κατανάλωση φρούτων και λαχανικών. Αυτή η πτυχή είναι πολύ σημαντική, όμως θα συνεχίσουμε επίσης να καταβάλλουμε προσπάθειες για τη διαμόρφωση προσιτών τιμών, διότι, δυστυχώς, σήμερα τα υγιεινά τρόφιμα είναι πολύ πιο ακριβά από αυτά που θεωρούμε τρόφιμα «σκουπίδια».

Θα ολοκληρώσω εδώ την ομιλία μου, ευχαριστώντας για μία ακόμη φορά την εισηγήτρια για τη θαυμάσια προσπάθειά της. Σας διαβεβαιώνω ότι, κατά την κατάρτιση της στρατηγικής μας τους προσεχείς μήνες, θα λάβουμε πολύ σοβαρά υπόψη τις απόψεις του Κοινοβουλίου.

  Anna Hedh (PSE), συντάκτρια γνωμοδότησης της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων. – (SV) Κύριε Πρόεδρε, είμαι πολύ ευχαριστημένη που σήμερα δίδουμε επιτέλους προσοχή σε αυτό το σοβαρό πρόβλημα που επηρεάζει τόσους πολλούς ανθρώπους, όχι μόνο στην Ευρώπη αλλά και σε μεγάλα τμήματα του υπόλοιπου κόσμου. Ήμουν συντάκτρια γνωμοδότησης της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων όσον αφορά αυτό το ζήτημα, και θα ήθελα να είχα δει μια σαφέστερη προοπτική ως προς την ισότητα των φύλων στο έργο που επιτελέστηκε σχετικά με την έκθεση. Νομίζω ότι είναι σημαντικό για το Κοινοβούλιο να αναθέσει στην Επιτροπή την περαιτέρω ανάπτυξη της στρατηγικής του με βάση το φύλο σε σχέση με το υπερβολικό βάρος και την παχυσαρκία, τη δίαιτα και τη σωματική άσκηση, ιδίως όσον αφορά τη συλλογή δεδομένων και την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών. Πρέπει επίσης να σχεδιάσουμε μια επικοινωνιακή στρατηγική για το σύνολο της Κοινότητας. Δεν πρέπει να λησμονούμε ότι γυναίκες και άνδρες είναι διαφορετικοί. Η παχυσαρκία των γυναικών θα πρέπει να διερευνηθεί πιο προσεκτικά, ιδίως δεδομένων των διακρίσεων στο πλαίσιο του συστήματος υγειονομικής περίθαλψης.

  Philip Bushill-Matthews, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, η παχυσαρκία έχει περιγραφεί από την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας ως η μεγαλύτερη απειλή για την υγεία στον δυτικό κόσμο, ενόψει της δραστικής αύξησης που σημειώθηκε τα τελευταία 30 χρόνια. Σε πολλές χώρες της ΕΕ, πάνω από το ήμισυ του ενήλικου πληθυσμού αποτελείται από υπέρβαρα άτομα, ενώ σχεδόν το ένα τρίτο όλων των ενηλίκων χαρακτηρίζονται παχύσαρκοι. Άλλωστε, ήδη στην Ευρώπη τρία εκατομμύρια παιδιά εντάσσονται στην κατηγορία των παχύσαρκων, ενώ άλλα 14 εκατομμύρια θεωρούνται υπέρβαρα. Έχει μάλιστα παρατηρηθεί η εμφάνιση σε παιδιά νόσων οι οποίες συνήθως σχετίζονται με την προχωρημένη ηλικία, όπως ο διαβήτης τύπου 2.

Δημιουργείται ένα σοβαρό πρόβλημα, το οποίο επιδεινώνεται και μας αφορά όλους. Στη χώρα μου, η Εθνική Ελεγκτική Υπηρεσία έχει ποσοτικοποιήσει τις οικονομικές επιπτώσεις της παχυσαρκίας, οι οποίες υπολογίζει ότι ανέρχονται σε ένα δισεκατομμύριο περίπου βρετανικές λίρες ετησίως όσον αφορά τα άμεσα ιατρικά κόστη, ενώ η επιπλέον επιβάρυνση για την οικονομία ανέρχεται σε δύο ακόμη δισεκατομμύρια λίρες. Ως φορολογούμενοι, όλοι καταβάλλουμε το κόστος αυτού του προβλήματος· συνεπώς, έχουμε όλοι συμφέρον από την εξεύρεση λύσης. Είναι σαφές ότι κάτι πρέπει να γίνει· το θέμα, όμως, είναι ποιος λαμβάνει τις αποφάσεις;

Σε αυτήν την προσεκτική έκθεση της κ. Ries καθίσταται σαφές ότι η ευθύνη για τη λήψη των αποφάσεων δεν ανήκει στην ΕΕ. Μπορεί να προσφερθεί βοήθεια σε επίπεδο ΕΕ, μέσω της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών, της προαγωγής νέων ιδεών κ.ο.κ., καθόσον η προώθηση της υγείας είναι συμφωνηθείσα αρμοδιότητα της ΕΕ. Η παροχή υπηρεσιών υγείας είναι αρμοδιότητα των κρατών μελών. Ωστόσο, ευθύνη δεν φέρουν μόνο οι κυβερνήσεις των κρατών μελών ή οι παραγωγοί τροφίμων και ποτών, αλλά και οι γονείς και τα ίδια τα άτομα. Δεν θέλουμε ένα εκτεταμένο κράτος γκουβερνάντα ή μια εκτεταμένη Ευρώπη γκουβερνάντα η οποία μας επιτρέπει να κάνουμε μόνο ό,τι θεωρεί ότι μας ωφελεί. Θέλουμε να βοηθήσουμε τα άτομα να λαμβάνουν ανεξάρτητες αποφάσεις, και γι’ αυτό εξάλλου αναφερθήκαμε στην οδηγία για την τηλεόραση χωρίς σύνορα, καλώντας τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να αναπτύξουν κώδικες δεοντολογίας σχετικά με τις διαφημίσεις που απευθύνονται σε παιδιά, παρά να θεσπίσουν υποχρεωτικούς ελέγχους. Προς αποφυγήν παρερμηνειών, αναφέρομαι στις αναθεωρήσεις τις οποίες ενέκρινε το Κοινοβούλιο στην εν λόγω οδηγία τον περασμένο Δεκέμβριο.

Τέλος, δεν πρέπει να λησμονούμε ότι η πρόσληψη θερμίδων είναι το ένα μόνο σκέλος του προβλήματος. Χαίρομαι διότι, στην εισαγωγική του ομιλία, ο κ. Επίτροπος αναφέρθηκε επίσης στο δεύτερο σκέλος, το οποίο είναι η κατανάλωση ενέργειας, ήτοι το γεγονός ότι τα άτομα κάθε ηλικίας πρέπει να ασκούνται περισσότερο. Χαίρομαι επίσης ιδιαιτέρως διότι μίλησε για την ανάγκη να προωθούν οι κυβερνήσεις και άλλοι φορείς τον αγωνιστικό αθλητισμό και να σταματήσουν να ξεπουλούν τους σχολικούς χώρους άθλησης.

Όλοι έχουν ευθύνη να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα. Είναι καιρός να μας απασχολήσει όλους. Συγχαίρω την Επιτροπή για το έγγραφό της και ειδικότερα την εισηγήτρια για τη φροντίδα και την ιδιαίτερη προσοχή με την οποία κατήρτισε αυτήν την έκθεση.

  Linda McAvan, εξ ονόματος της Ομάδας PSE. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θέλω καταρχάς να ευχαριστήσω την κ. Ries, η οποία εκπόνησε μια αξιόλογη έκθεση σε πνεύμα πολύ καλής συνεργασίας. Θέλω επίσης να ευχαριστήσω το σύνολο των σκιωδών εισηγητών. Εργαστήκαμε όλοι από κοινού και νομίζω, κύριε Επίτροπε, ότι θα διαπιστώσετε πως συμφωνούμε όλοι ως προς το γεγονός ότι κάτι πρέπει να γίνει. Ευχαριστούμε την Επιτροπή διότι έθεσε αυτό το ζήτημα στην κορυφή του προγράμματος εργασίας της.

Η ΕΕ δεν μπορεί να κάνει τα πάντα. Αυτό το επεσήμανε και ο κ. Bushill-Matthews. Η ευθύνη εντοπίζεται σε εθνικό επίπεδο, όμως υπάρχουν τρεις τομείς στους οποίους η παρέμβαση της ΕΕ μπορεί να προσφέρει αποτελέσματα. Ο πρώτος έχει ήδη αναφερθεί: η σήμανση των τροφίμων. Αυτό που ζητούμε, ως Ομάδα του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος, είναι η υποχρεωτική αναγραφή των οκτώ βασικών θρεπτικών συστατικών στο πίσω μέρος της συσκευασίας. Δεν θέλουμε ένα σύστημα σήμανσης βάσει του οποίου η ίδια η βιομηχανία θα αποφασίζει ποια θρεπτικά συστατικά θα γνωστοποιεί στους καταναλωτές. Πολλές εταιρείες λιανικής και εταιρείες τροφίμων το πράττουν ήδη και επιθυμούν επίσης τη διαμόρφωση ίσων όρων ανταγωνισμού. Πολλές από αυτές τις εταιρείες επιθυμούν την υποχρεωτική σήμανση στο πίσω μέρος της συσκευασίας, και φρονώ ότι πρέπει να εξετάσετε αυτό το θέμα κατά την αναθεώρηση των κανονισμών σας, κύριε Επίτροπε.

Επιθυμούμε την τοποθέτηση σήμανσης στο μπροστινό μέρος της συσκευασίας και τη θέσπιση σαφών συστημάτων, και αυτό πρέπει να γίνει σύντομα. Όσον αφορά τη διαφήμιση, δεν πρέπει να υποστηρίζουμε μόνο θεωρητικά την αντιμετώπιση της διαφήμισης που απευθύνεται σε παιδιά. Πρέπει να λάβουμε πρακτικά μέτρα. Στο Ηνωμένο Βασίλειο αναλαμβάνεται πρακτική δράση. Η ρυθμιστική μας αρχή σταματά τη διαφήμιση τροφίμων υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά, ζάχαρη ή αλάτι με αποδέκτες παιδιά, και νομίζω ότι το ίδιο πρέπει να επιδιώξουμε στο σύνολο της Ευρώπης.

Τέλος, ένας βασικός τομέας στον οποίο μπορείτε να παρέμβετε, κύριε Επίτροπε, είναι η επανατυποποίηση των προϊόντων. Η τρέχουσα εβδομάδα είναι η εθνική εβδομάδα ευαισθητοποίησης για το αλάτι στο Ηνωμένο Βασίλειο. Πολλοί παραγωγοί ειδών διατροφής έχουν μειώσει με επιτυχία την περιεκτικότητα σε αλάτι πολλών τροφίμων στο Ηνωμένο Βασίλειο. Αναμένουμε να αναληφθεί περισσότερη δράση σε αυτόν τον τομέα, καθώς και όσον αφορά τα τρανς-λιπαρά οξέα. Η κ. Ries έθιξε αυτό το θέμα. Τα τρανς-λιπαρά οξέα είναι επικίνδυνα. Δεν έχουν καμία θρεπτική αξία. Στη Νέα Υόρκη έχουν απαγορευθεί. Η Δανία έχει προσπαθήσει να αναλάβει δράση. Σας καλούμε να σταματήσετε να στρέφεστε κατά της Δανίας και να αναλάβετε δράση σε επίπεδο ΕΕ για την αντιμετώπιση των τρανς-λιπαρών οξέων. Γιατί να προστίθενται στα τρόφιμα ουσίες οι οποίες δεν έχουν καμία αξία;

Χαιρετίζω τη γραπτή δήλωση στην οποία προβήκαμε εγώ, ο κ. Higgins, ο κ. Jørgensen και ο κ. Bowis αυτήν την εβδομάδα και με την οποία καλούμε την ΕΕ να αναλάβει δράση για τα τρανς-λιπαρά οξέα. Ευελπιστώ ότι θα μελετήσετε το θέμα, κύριε Επίτροπε.

  Mojca Drčar Murko, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (SL) Κυρίες και κύριοι, βασικά όλοι μας συμφωνούμε ότι, αν θέλουμε να αλλάξουν οι άνθρωποι τις ανθυγιεινές διατροφικές συνήθειες και τρόπο ζωής, πρέπει να τους πείσουμε ότι είναι συνετό να το πράξουν. Πρέπει να τους επανεκπαιδεύσουμε, ούτως ειπείν. Αυτό που είναι κρίσιμο εν προκειμένω είναι ο τρόπος με τον οποίο μεταδίδονται οι πληροφορίες αυτές.

Όταν εξετάζουμε κατάλληλους τρόπους για να μεταδώσουμε αυτό το μήνυμα, θα μπορούσαμε να έχουμε κατά νου την εμπειρία που αποκομίσαμε σε άλλους τομείς αύξησης της ευαισθητοποίησης. Για παράδειγμα, για πολύ καιρό το ευρύ κοινό αγνοούσε τις εκκλήσεις για συμμετοχή των ατόμων στις προσπάθειες καταπολέμησης της αλλαγής του κλίματος. Όμως, τα πράγματα άλλαξαν. Οι εκπομπές ενημέρωσης του κοινού στην τηλεόραση έχουν ήδη πέσει σε γόνιμο έδαφος, αλλά πριν το μήνυμα φτάσει στον στόχο του θα χρειαστούμε προφανώς μια μακρά περίοδο υπομονετικής παροχής πληροφοριών.

Όσον αφορά την ανάγκη να πειστούν οι νέοι να εγκαταλείψουν τις ανθυγιεινές διατροφικές συνήθειες, δεν θα πρέπει να υποτιμάμε τον ρόλο που διαδραματίζουν οι γονείς, διότι και εκείνοι πρέπει να εκπαιδευτούν εκ νέου. Όταν πειστούν ότι η υγιεινή διατροφή είναι κάτι καλό για τα παιδιά τους, θα μπορέσουν να έχουν μεγαλύτερη συνεισφορά.

Έχω πληροφορίες από την εκλογική μου περιφέρεια ότι κάποιοι γονείς, ορμώμενοι από τις δραστηριότητές μας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έλαβαν άδεια από ένα σχολείο να ξεκινήσουν τη διαδικασία αλλαγής των εξωτερικών περιστάσεων που επηρεάζουν τις διατροφικές συνήθειες των μαθητών. Για παράδειγμα, απέσυραν από το άμεσο περιβάλλον των σχολείων τα αυτόματα μηχανήματα πώλησης, τα οποία διανέμουν ανθυγιεινά τρόφιμα, άρχισαν να ενθαρρύνουν τα παιδιά να τρώνε εποχιακά φρούτα στα σχολικά γεύματα και –το πιστεύετε;– τα παιδιά πηγαίνουν με τα πόδια στο σχολείο καθημερινά.

  Andrzej Tomasz Zapałowski, εξ ονόματος της Ομάδας UEN. – (PL) Κύριε Πρόεδρε, η έκθεση της κ. Ries ασχολείται με το υπερβολικό βάρος και την παχυσαρκία που αποτελούν σοβαρό πρόβλημα, ιδίως μεταξύ των νέων. Είναι, ως εκ τούτου, ιδιαιτέρως σημαντικό για το μέλλον της ευρωπαϊκής κοινωνίας. Ειδική προσοχή πρέπει να δοθεί στην υγεία των παιδιών και των νέων και στο περιβάλλον όπου τα παιδιά περνούν τον περισσότερο χρόνο τους, δηλαδή στο σχολείο και το σπίτι.

Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, η ποιότητα των τροφίμων που παρέχονται στις τραπεζαρίες των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων δεν είναι αυτή που θα έπρεπε. Η εύκολη πρόσβαση σε γλυκά σνακ και σε ποτά με υπερβολικά μεγάλη περιεκτικότητα ζάχαρης καθιστά δύσκολη τη διατήρηση μιας υγιεινής διατροφής. Επιπλέον, υπάρχει μια τάση τα παιδιά να λαμβάνουν ως τροφή στο σπίτι τους τροφές επεξεργασμένες σε πολύ μεγάλο βαθμό. Ένας από τους λόγους για αυτό είναι ότι τα υγιεινά τρόφιμα, δηλαδή τα οργανικά τρόφιμα, είναι ακριβά. Το ίδιο ισχύει και για τα φρούτα. Πρέπει, συνεπώς, να αναληφθεί δράση για να αυξηθεί η συγχρηματοδότηση για την οργανική γεωργία στα κράτη μέλη της Ένωσης, ιδίως όσον αφορά τα σαρκώδη φρούτα. Η τιμή των φρούτων και των λαχανικών θα μειωνόταν στην περίπτωση αυτή. Ο Επίτροπος αναφέρθηκε σε αυτό νωρίτερα.

Αποτελέσματα μπορούν να επιτευχθούν μόνο μέσω μιας σαφούς πολιτικής προαγωγής της υγείας που θα συνοδεύεται από συγκεκριμένες δράσεις. Η προσέγγιση του προβλήματος μόνο μέσω δηλώσεων θα δημιουργήσει μια εσφαλμένη πεποίθηση ότι με κάποιον τρόπο θα τα καταφέρουμε. Στην πραγματικότητα, αν δεν θεσπιστούν γρήγορα οι μηχανισμοί που απαιτούνται για την υποστήριξη της παραγωγής οργανικών τροφίμων ώστε να διασφαλιστεί ότι αυτός ο τύπος των τροφίμων θα είναι ευρέως διαθέσιμα, οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα πρέπει πολύ σύντομα να αυξήσουν τις δαπάνες τους για την προστασία της υγείας. Εν προκειμένω πρέπει να αναληφθεί κατάλληλη δράση στις αρμόδιες επιτροπές, περιλαμβανομένης της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου, διότι η παραγωγή σαρκωδών φρούτων δεν λαμβάνει επαρκή στήριξη και βοήθεια από τον προϋπολογισμό της Ένωσης.

  Hiltrud Breyer, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, κυρία Ries, ενώ ο Επίτροπος έχει μεγάλες φιλοδοξίες ως προς την προστασία των ανθρώπων από το παθητικό κάπνισμα, δυστυχώς δεν έχει τη σωστή αίσθηση για το πόσο επείγον είναι να αντιμετωπιστεί η παχυσαρκία.

Θα ήθελα να περιλαμβάνει η Πράσινη Βίβλος περισσότερες δεσμευτικές προτάσεις, προκειμένου να καθιστά φανερό ότι δρομολογούμε μια νομοθετική διαδικασία, αντί να απευθύνει έκκληση στη βιομηχανία για αυτορύθμιση. Έχουμε μάθει από την πείρα μας σε πολλούς άλλους τομείς ότι αυτά δεν είναι παρά παρακωλυτικές τακτικές.

Στοιχεία της ΠΟΥ δείχνουν ότι σε ολόκληρο τον κόσμο υπάρχει 1,5 δισ. ανθρώπων που έχουν υπερβολικό βάρος, ενώ 800 εκατομμύρια υποφέρουν από την πείνα. Αυτό καθιστά σαφές ότι δεν πρόκειται μόνο για ένα παγκόσμιο πρόβλημα, αλλά και για ένα ιδιαίτερο πρόβλημα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όπου ένα στα τέσσερα παιδιά είναι υπέρβαρο, ενώ κάθε χρόνο σημειώνονται 300 000 νέες περιπτώσεις. Έτσι, είναι πια καιρός να αναλάβουμε επιτέλους δράση.

Όσο καλές και να είναι οι προτάσεις και οι ιδέες που παρουσιάζονται στην έκθεση, τις οποίες ασφαλώς επιδοκιμάζουμε, θα θέλαμε να περιλαμβάνει περισσότερες υποχρεώσεις και να είχε δείξει η Επιτροπή το θάρρος να προτείνει την απαγόρευση χρησιμοποίησης τρανς-λιπαρών οξέων στα έτοιμα φαγητά που παρασκευάζει η βιομηχανία. Γνωρίζουμε ότι τα τρανς-λιπαρά οξέα είναι βλαβερά και χαίρομαι διότι ορισμένα κράτη μέλη βρήκαν τώρα το θάρρος να τα απαγορεύσουν, θα ήθελα όμως να είχε δείξει το ίδιο θάρρος και η Επιτροπή προτείνοντας μια παρόμοια απαγόρευση σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, και ελπίζω ότι θα μπορέσουμε να διορθώσουμε αυτήν την παράλειψη. Εξίσου σημαντική θα ήταν και η απαγόρευση της χρησιμοποίησης παιχνιδιών ως κίνητρο για να καταναλώνουν τα παιδιά ανθυγιεινό φαγητό στα ταχυφαγεία. Θεωρώ ότι πρέπει να επαναλάβουμε και πάλι δυνατά και καθαρά –και εδώ θα σταματήσω– ότι πραγματικά πρέπει να κάνουμε περισσότερα σχετικά με τη διαφήμιση, προκειμένου να εξασφαλίσουμε ότι δεν θα ξεφύγουν από τον έλεγχό μας η παχυσαρκία και ο κίνδυνος του διαβήτη στα παιδιά και τους νέους.

  Bairbre de Brún, thar ceann Ghrúpa GUE/NGL. – A Uachtaráin, mar iar-Aire Sláinte cuirim fáilte roimh an Tuarascáil seo. Aontaím léi go bhfuil gá daoine agus comhlachtaí a spreagadh chun an rud ceart a dhéanamh, ach creidim go láidir go bhfuil gá le cosc a úsáid fosta. Tá ilthosca ann ar cúis le mortabháil iad agus baineann freagairt ar bith le roghanna i réimsí éagsúla beartais. Cé go bhfuil oideachas agus rogha tomhaltóirí tábhachtach, caithfidh muid cinntiú go nglacann údaráis phoiblí, déantúsóirí bia, fógróirí agus na meáin lena gcuid freagrachtaí. Cuirim fáilte go háirithe roimh an leasú a iarrann ar dhéantúsóirí bia agus ar an tionscal margaíochta stop a chur le daoine cáiliúla, scannáin agus carachtair chartúin a bhfuil tóir ag páistí orthu a úsáid le bianna a bhfuil ardleibhéal saille, siúcra agus salainn iontu a chothú i measc páistí. Ba chóir do dhéantúsóirí lipéadú soiléir agus buan a thabhairt isteach ar bhealach nach mbeidh gá do thomhaltóirí a bheith ina saineolaithe cothaithe chun na roghanna cearta acu a dhéanamh.

  Hélène Goudin, εξ ονόματος της Ομάδας IND/DEM. – (SV) Κύριε Πρόεδρε, συζητάμε τώρα μια έκθεση για ένα ζήτημα που αφορά τόσο τα κράτη μέλη της ΕΕ όσο και τις πλούσιες χώρες του κόσμου γενικά, αν και με διαφορετικούς τρόπους. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το υπερβολικό βάρος και η παχυσαρκία είναι σοβαρά προβλήματα που έχουν συνέπειες όχι μόνο για τους άμεσα θιγόμενους, αλλά για την κοινωνία γενικά.

Αυτό που πρέπει να αναρωτηθούμε τώρα, ωστόσο, είναι κατά πόσον πρόκειται πραγματικά για πρόβλημα που θα πρέπει να αντιμετωπιστεί σε επίπεδο ΕΕ. Εγώ, προσωπικά, δεν το πιστεύω. Γιατί θα πρέπει να αποφαίνεται η ΕΕ σχετικά με το πού θα πρέπει να βρίσκονται τα σχολεία στα κράτη μέλη; Πιστεύει άραγε το Σώμα ότι οι άνθρωποι δεν γνωρίζουν ότι τα φρούτα και τα λαχανικά είναι καλά για εκείνους ή ότι η άσκηση είναι σημαντική για την καλή υγεία; Η παράγραφος 46 της έκθεσης εκφράζει ανησυχία για τη μείωση της κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών στην ΕΕ, και αυτό λόγω του γεγονότος ότι τα προϊόντα αυτά είναι ακριβά. Αυτό καθαυτό δίνει τροφή για σκέψη, δεδομένων των τεράστιων επιδοτήσεων που λαμβάνουν οι αγρότες στην ΕΕ μέσω της κοινής γεωργικής πολιτικής. Το επόμενο βήμα θα είναι το αίτημα για αύξηση των γεωργικών ενισχύσεων; Η παχυσαρκία και οι σχετιζόμενες με αυτήν ασθένειες είναι ζητήματα των οποίων πρέπει να επιληφθεί κάθε κράτος μέλος υπό το πρίσμα των ειδικών συνθηκών που επικρατούν εκεί. Εμείς ας επικεντρωθούμε στα ζητήματα εκείνα που αρμόζουν σε αυτό το φόρουμ.

  Jean-Claude Martinez, εξ ονόματος της Ομάδας ITS. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, η Ευρώπη έχει περίπου 100 εκατομμύρια παχύσαρκα άτομα, σε αντίθεση με το Νταρφούρ, που έχει μόνον αδύνατους ανθρώπους. Φυσικά, υπάρχουν 800 εκατομμύρια παιδιά στον κόσμο που κινδυνεύουν να πεθάνουν από την πείνα, ενώ εμείς έχουμε 14 εκατομμύρια παχύσαρκα παιδιά, αριθμός που αυξάνεται συνεχώς.

Άρα τι μπορεί να γίνει, όχι για να πάψουν να φαίνονται σαν φιγούρες ζωγραφισμένες από τον Fernando Botero, αλλά για να εξοικονομήσουμε 7% των δαπανών μας για την υγεία ετησίως;

Καταρχάς, υπάρχει η επιλογή της δίαιτας. Πέρα από τη δίαιτα της Μπιάφρας, η οποία είναι υπερβολικά επικίνδυνη, υπάρχει και η κρητική διατροφή, αλλά αυτή απαιτεί ελαιόλαδο, φρούτα, λαχανικά και λευκά κρέατα και, δυστυχώς, η αναμόρφωση της κοινής γεωργικής πολιτικής καταστρέφει τα ελαιόδεντρά μας και αφήνει χωρίς δουλειά τους καλλιεργητές οπωροκηπευτικών, τους δενδροκαλλιεργητές και τους εκτροφείς πουλερικών μας.

Υπάρχουν επίσης χρηματοδοτικά καθεστώτα τα οποία είναι πολύ αποτελεσματικά. Πράγματι, η παχυσαρκία μειώνεται όσο περισσότερο ανεβαίνει κανείς στη σκάλα των εισοδημάτων. Στην κορυφή της σκάλας, οι πλούσιοι είναι όλοι αδύνατοι. Οι φτωχοί πρέπει, ως εκ τούτου, να γίνουν πλουσιότεροι ώστε να μπορέσουν επίσης να αδυνατίσουν. Για να επιτευχθεί αυτό, ωστόσο, θα πρέπει να επανεξετάσουμε το σύμφωνο λιτότητας του Μάαστριχτ, το οποίο παράγει άτομα αποκλεισμένα από την κοινωνία και, κατά συνέπεια, παχύσαρκα άτομα.

Όσο για εμένα, η μοναδική μου ελπίδα είναι να συνεχίσει η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη. Έτσι, τα παιδιά της Ευρώπης θα ασκούνται αρκετά πηγαίνοντας σχολείο με τις καμήλες τους μέσα από αμμόλοφους. Ελπίζω επίσης ότι κανένα από αυτά τα παιδιά με τα γουρλωμένα μάτια και τα πρησμένα στομάχια δεν θα διαβάσει την έκθεση της κ. Ries, διότι υπάρχουν δύο τρόποι για να κάνει κάποιος εμετό: ο ένας είναι να φάει πάρα πολύ και ο άλλος είναι να διαβάσει μια σκανδαλώδη έκθεση όπως αυτή.

  Renate Sommer (PPE-DE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα αρχικά να εκφράσω τις ευχαριστίες μου στην εισηγήτρια κ. Ries, της οποίας την έκθεση βρήκα εξ αρχής ισορροπημένη και μπορώ, καταρχήν, να την υποστηρίξω.

Νομίζω ότι μπορώ να το κρίνω αυτό αφού πέρασα τρία χρόνια εξετάζοντας το πρόβλημα της αύξησης της παχυσαρκίας στους Ευρωπαίους και ιδίως στα παιδιά, σε συνάρτηση με τα περίφημα –ή διαβόητα– στοιχεία για τη διατροφή και την υγεία που ασφαλώς δεν έχει ξεχάσει ο Επίτροπος.

Θεωρώ ιδιαίτερα σημαντικό να μπορέσουμε να υιοθετήσουμε μια ολιστική προσέγγιση του προβλήματος, γιατί αφορά την κοινωνία ως σύνολο. Αυτό που κάνει τους ανθρώπους να παχαίνουν διαρκώς και συνακόλουθα να είναι ολοένα πιο ευάλωτοι στις αρρώστιες δεν είναι ένα συγκεκριμένο τρόφιμο ή η παραπλανητική διαφήμιση. Γνωρίζουμε ότι ο σύγχρονος τρόπος ζωής είναι το πραγματικό πρόβλημα. Δεν κινούμαστε αρκετά!

Μπορεί, ωστόσο, αυτό το πρόβλημα να λυθεί με νομοθεσία; Γενικά, διατηρώ αμφιβολίες για την απαγόρευση των διαφημίσεων, γιατί απλά δίνει την εντύπωση ότι το προϊόν είναι αυτό που είναι κακό και φταίει για όσα παθαίνουν οι άνθρωποι. Οι πολίτες το θεωρούν αυτό κρατικό παρεμβατισμό και τέτοια πράγματα απομακρύνουν τους πολίτες από την Ευρώπη και τους κάνουν να την απορρίπτουν.

Τι έγινε η προσωπική ευθύνη των πολιτών; Έγιναν ξαφνικά ανήλικοι; Τι γίνεται με την ευθύνη των γονέων για τα παιδιά τους; Θα έπρεπε να επιμείνουμε σε αυτό. Όμως, οι Ευρωπαίοι χρειάζονται, φυσικά, καλύτερη παιδεία, εύκολα κατανοητή σήμανση των τροφίμων και ενημέρωση για έναν υγιεινό τρόπο ζωής για να μπορούν να δείξουν μια τέτοια ευθύνη για τον εαυτό τους. Εξ άλλου, οι γονείς ασφαλώς θέλουν να έχουν τα παιδιά τους ένα καλό μέλλον γεμάτο υγεία.

Σε αυτό το θέμα δεν πρέπει να ξεχνάμε την ευρωπαϊκή αρχή της επικουρικότητας. Δεν πρέπει και δεν μπορούμε να είμαστε παρά μόνο διαμεσολαβητές ιδεών μεταξύ των κρατών μελών. Δεν συγκαταλέγεται στις αρμοδιότητές μας να παρεμβαίνουμε σε θέματα όπως τα σχολεία, που οργανώνονται σε εθνικό –ή σε περιφερειακό, όπως στη Γερμανία– επίπεδο. Μια βασική αρχή είναι ότι ο εξαναγκασμός διά νόμου είναι λάθος και ότι η πίεση προξενεί αντίσταση. Πρέπει να πείσουμε τους πολίτες με τις πολιτικές μας και να τους φέρουμε με το μέρος μας. Αυτός είναι ο μόνος δρόμος που θα μας οδηγήσει κάπου.

  Anne Ferreira (PSE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, θα ήθελα καταρχάς να αποτίσω φόρο τιμής στο έργο της συναδέλφου μας, και υποστηρίζω ιδιαίτερα τις προτάσεις της για την πρόληψη και την εκπαίδευση, καθώς και για τη φυσική αγωγή, φυσικά. Οι προτάσεις αυτές τονίζουν επίσης τον σημαντικό ρόλο των σχολικών κυλικείων, τα οποία πρέπει να προσφέρουν στα παιδιά και τους εφήβους μια ισορροπημένη δίαιτα που θα περιλαμβάνει υγιεινά προϊόντα.

Τα μέτρα αυτά όποτε εφαρμόστηκαν στις χώρες μας παρήγαγαν ικανοποιητικά αποτελέσματα, και πολλές μελέτες δείχνουν ότι τέτοιου είδους προγράμματα, τα οποία προορίζονται για την πρόληψη της παχυσαρκίας και την προαγωγή της υγιεινής διατροφής, κατέστησαν δυνατή τη σταθεροποίηση του ποσοστού παχυσαρκίας μεταξύ των υπέρβαρων νέων – ένα ποσοστό το οποίο, γενικά, αυξάνεται συνεχώς. Οι αριθμοί αναφέρθηκαν μόλις προ ολίγου. Αυτό με οδηγεί να πω ότι πρέπει πραγματικά να προτρέψουμε την Επιτροπή να γενικεύσει και να διαδώσει τη χρήση αυτών των προγραμμάτων.

Τούτου λεχθέντος, νομίζω ότι είναι απαραίτητο να επισημάνουμε ότι, αντιμέτωποι με αυτό το οξυνόμενο πρόβλημα της δημόσιας υγείας, πρέπει επίσης να στρέψουμε την προσοχή μας στις βαθύτερες αιτίες. Η σύνδεση μεταξύ παχυσαρκίας και κοινωνικού περιβάλλοντος έχει αποδειχθεί πολλές φορές, και η κύρια αιτία αυτής της σύνδεσης είναι το κόστος των τροφίμων. Μια γαλλική καθημερινή εφημερίδα δημοσίευσε ένα άρθρο σήμερα με τίτλο «Οι πλούσιοι είναι αδύνατοι».

Το γεγονός ότι η παχυσαρκία συνδέεται κατά κύριο λόγο με την υπερβολική κατανάλωση ζάχαρης και λιπών, και με την κατανάλωση αντιστοίχως μικρότερων ποσοτήτων φρούτων και λαχανικών, οφείλεται ασφαλώς στο κόστος των τελευταίων. Επίσης, είναι δύσκολο να δούμε πώς, από αυτήν την άποψη, μπορούν να βελτιωθούν τα πράγματα στο μέλλον, καθώς είναι γνωστό τοις πάσι ότι η αναμόρφωση της κοινής γεωργικής πολιτικής θα οδηγήσει στην κυκλοφορία ζάχαρης, ακόμη και λιπαρών, στην αγορά στο 25% της προηγούμενης τιμής τους –μια εξέλιξη που θα οδηγούσε στην ευρύτερη χρήση τους σε προϊόντα που κατασκευάζει η βιομηχανία επεξεργασίας τροφίμων– ενώ οι τιμές φρούτων και λαχανικών θα εξακολουθήσουν να ανεβαίνουν με αποτέλεσμα να γίνονται ακόμη πιο απρόσιτα για τους φτωχότερους ανθρώπους.

Για τον λόγο αυτόν, θα ήταν χρήσιμο αν η πολιτική τροφίμων της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορούσε να συμπληρώσει την πολιτική για την υγεία, διατηρώντας τις τιμές χαμηλές και κάνοντας τα είδη διατροφής προσβάσιμα σε όλους. Επίσης δεν πρέπει να αγνοηθεί ο αντίκτυπος της κοινωνικο-οικονομικής πολιτικής, καθώς η επιλογή της τροφής τείνει να καθορίζεται από την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών. Όσο περιμένουμε, ωστόσο, την αναθεώρηση των πολιτικών μας, δεν πρέπει να χάνουμε χρόνο, αλλά να φροντίσουμε μέσω του προγράμματος επισιτιστικής βοήθειας να εξασφαλίσουμε ότι θα μπορούν να προμηθεύονται τα φρούτα και τα λαχανικά εκείνοι που τα χρειάζονται.

  Jan Tadeusz Masiel (UEN). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, μέχρι πρόσφατα εθεωρείτο ότι το υπερβολικό βάρος και η παχυσαρκία ήταν προβλήματα που επηρέαζαν κυρίως τις Ηνωμένες Πολιτείες. Τώρα φαίνεται ότι αυτή η νέα πάθηση που επηρεάζει τις βιομηχανοποιημένες κοινωνίες είναι παρούσα και στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Όπως επεσήμανε η εισηγήτρια, τα παιδιά είναι αυτά που πλήττονται περισσότερο.

Συμφωνώ με όλες τις αναλύσεις και τις δηλώσεις που περιέχει η έκθεση. Θα ήθελα, ωστόσο, να επιστήσω την προσοχή σας στο γεγονός ότι για να τρώει κανείς υγιεινά πρέπει να έχει πρόσβαση σε υγιεινά τρόφιμα. Είναι θλιβερό ότι γίνεται ολοένα και δυσκολότερο να βρεθούν στην Ένωση υγιεινά τρόφιμα. Δυστυχώς, είμαστε εδώ και χρόνια όμηροι των μεγάλων αγροτοβιομηχανικών επιχειρήσεων και έχουμε εξαναγκαστεί να καταναλώνουμε ότι παρέχουν. Αυτές οι μεγάλες επιχειρήσεις επιβάλλουν την παραγωγή ενός ορισμένου τύπου τροφίμων στους αγρότες, γεγονός που οδηγεί στην παραγωγή ολοένα και περισσότερων τροφίμων που είναι ολοένα και πιο φθηνά και κατώτερης ποιότητας. Οι αγρότες ενθαρρύνονται, και εξαναγκάζονται έμμεσα, να επιδοθούν στην εντατική γεωργία. Αυτό αποβαίνει εις βάρος του περιβάλλοντος και της υγείας μας.

Μεταξύ άλλων ζητημάτων, συζητάμε σήμερα για την παχυσαρκία και το υπερβολικό βάρος. Εν τω μεταξύ, οι επιστήμονες τονίζουν μια ολοένα και πιο ανησυχητική κατάσταση. Πιστεύουν ότι, αντί να αυξάνεται, το μέσο προσδόκιμο ζωής στην Ευρώπη μειώνεται με ταχύ ρυθμό. Αυτό που είναι ακόμη χειρότερο είναι ότι όλοι επιδοτούμε τους αγρότες και, στο τέλος, ούτε εμείς ούτε εκείνοι ωφελούνται αρκούντως από τα παραγόμενα τρόφιμα. Μέρος της λύσης στα προβλήματα που συζητούνται επί του παρόντος έγκειται στην επιστροφή στην παραδοσιακή οργανική καλλιέργεια η οποία, παρεμπιπτόντως, είναι απαλλαγμένη από ΓΤΟ.

  Urszula Krupa (IND /DEM). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, όταν προσπαθούμε να αποτρέψουμε το υπερβολικό βάρος και τις χρόνιες παθήσεις που σχετίζονται με την παχυσαρκία, θα πρέπει να δίνουμε προτεραιότητα στη βελτίωση της ψυχικής υγείας της κοινωνίας. Τα ψυχολογικά προβλήματα οδηγούν σε υπερβολική πρόσληψη τροφής και δημιουργούν επίσης μια προδιάθεση για άλλες εξαρτήσεις που τροφοδοτούνται από τη χαμηλή αυτοεκτίμηση και την απογοήτευση, τα οποία προκαλούνται από τον αγχώδη τρόπο ζωής και από φρενήρεις προσπάθειες για την επίτευξη οικονομικής επιτυχίας και τη βελτίωση των υλικών προδιαγραφών.

Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας που ευθύνεται για την τόσο διαδεδομένη παχυσαρκία είναι οι μη φυσικές και ανθυγιεινές τροφές που περιέχουν συντηρητικά και παρασκευάζονται τεχνητά, οι οποίες διατίθενται παντού, 24 ώρες το εικοσιτετράωρο. Αυτές διαταράσσουν τις κανονικές φυσιολογικές αισθήσεις της πείνας και του κορεσμού. Η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας λόγω της μηχανοποίησης της καθημερινής ζωής συμβάλει στην προαναφερθείσα κατάσταση. Η επίγνωση αυτών και άλλων παραγόντων πρέπει να ενισχυθεί από νομικές διατάξεις. Η θέσπιση αυτών των διατάξεων υπάγεται στην αρμοδιότητα των βουλευτών του Κοινοβουλίου και άλλων παραγόντων λήψης αποφάσεων. Πρέπει να πούμε, ωστόσο, ότι οι ενδείξεις που αναγράφουν τη σύνθεση και τη θερμιδική αξία των τροφίμων δεν είναι πολύ βοηθητικές για ένα άτομο που νοσεί και καταφεύγει στο φαγητό σε μια προσπάθεια να αντιμετωπίσει τον φόβο ή την κατάθλιψη.

  Pilar Ayuso (PPE -DE). – (ES) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, θα ήθελα να αρχίσω συγχαίροντας την εισηγήτρια, κ. Ries, καθώς και τους σκιώδεις εισηγητές, για το έργο που επιτέλεσαν.

Αυτή η πρωτοβουλία της Επιτροπής για την εκπόνηση μιας Πράσινης Βίβλου για την προώθηση της υγιεινής διατροφής και της σωματικής άσκησης, σε σχέση με την πρόληψη της παχυσαρκίας, έγινε δεκτή με πολύ μεγάλη ικανοποίηση από όλους τους φορείς που εμπλέκονται στη διαδικασία. Το γεγονός αυτό αντικατοπτρίζει τις πολλές πτυχές του προβλήματος και την ανάγκη υιοθέτησης μέτρων που θα συμπεριλάβουν την κοινωνία στο σύνολό της. Όλα αυτά παρουσιάζονται πολύ αποτελεσματικά στην έκθεση της κ. Ries.

Από αυτήν την άποψη, θα ήθελα να επισημάνω ότι η ευρωπαϊκή βιομηχανία τροφίμων συμμετέχει σε πολυάριθμες πρωτοβουλίες και έχει αναλάβει συγκεκριμένες δεσμεύσεις σε διαφόρους τομείς προώθησης της υγιεινής διατροφής και του υγιεινού τρόπου ζωής, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πλατφόρμας Δράσης για τη Διατροφή, τη Σωματική Άσκηση και την Υγεία, την οποία δρομολόγησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή το 2005.

Γίνονται ολοένα και περισσότερες προσπάθειες για να έχουν στη διάθεσή τους οι καταναλωτές μια ολοένα και πιο ευρεία και μεγάλη ποικιλία προϊόντων που ανταποκρίνονται στις ανάγκες τους. Πρέπει, επομένως, να συνεχίσουμε να προωθούμε τις προσπάθειες της βιομηχανίας για καινοτομία, κάτι που σε τελική ανάλυση θα ωφελήσει τον καταναλωτή. Αυτή η δέσμευση εκ μέρους της υπεύθυνης ευρωπαϊκής βιομηχανίας συνδέεται άμεσα με την προώθηση της υγιεινής διατροφής και του υγιεινού τρόπου ζωής και αποδεικνύεται σε ορισμένα παραδείγματα αυτορύθμισης και προώθησης προϊόντων. Συγκεκριμένα, στην Ισπανία, η βιομηχανία έχει υπογράψει μια συμφωνία για τον σκοπό αυτόν με το Υπουργείο Υγείας και Θεμάτων των Καταναλωτών, και αυτή η συμφωνία λειτουργεί πολύ καλά. Περιλαμβάνει την προώθηση της διατροφικής εκπαίδευσης των καταναλωτών, της υγιεινής διατροφής και, πάνω από όλα, της σωματικής άσκησης, που είναι πολύ σημαντικά εργαλεία για τον έλεγχο της παχυσαρκίας.

Θα ήθελα να επισημάνω, ωστόσο, ότι δεν υπάρχουν καλά τρόφιμα ή κακά τρόφιμα. Όλα μπορούν και πρέπει να τρώγονται. Υπάρχει υγιεινή διατροφή και όχι και τόσο υγιεινή διατροφή. Όλα εξαρτώνται από την ποικιλία. Πρέπει να επιμείνουμε στην ανάγκη να χρησιμοποιούμε λιγότερο τα αυτοκίνητα, τα τηλεχειριστήρια, τα βιντεοπαιχνίδια και τα λοιπά, και να ξεχάσουμε την ιδέα ότι το όλο πρόβλημα μπορεί να επιλυθεί μέσω απαγορεύσεων και κανόνων.

Υπάρχει κάτι ακόμη που θα ήθελα να επισημάνω. Δεν πρέπει να δαιμονοποιούμε τα υπέρβαρα άτομα, διότι αν επιμείνουμε υπερβολικά σε αυτό θα βρεθούμε αντιμέτωποι με ένα άλλο πρόβλημα: την ανορεξία, η οποία είναι πολύ πιο σοβαρή, αν είναι αυτό δυνατόν, ιδιαίτερα για τους νέους.

  Zdzisław Zbigniew Podkański (UEN). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, όλοι γνωρίζουν ότι η υγιεινή διατροφή και η σωματική άσκηση είναι η καλύτερη θεραπεία για την παχυσαρκία, το υπερβολικό βάρος και τις χρόνιες παθήσεις. Όλοι γνωρίζουν επίσης ότι πάνω από το ήμισυ των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης παλεύουν με την παχυσαρκία και το υπερβολικό βάρος. Όλοι οι βουλευτές αυτού του Σώματος γνωρίζουν επίσης αυτά τα γεγονότα.

Επομένως, προκύπτει ένα θεμελιώδες ερώτημα. Για ποιον λόγο τόσοι πολλοί φωτισμένοι άνθρωποι, που εκλέχτηκαν από τους συμπολίτες τους για ένα δημόσιο αξίωμα, υποστηρίζουν την ανάπτυξη γενετικά τροποποιημένων τροφίμων; Τι λόγους έχουν να ενδώσουν στην πίεση των ομάδων συμφερόντων και άλλων ενδιαφερόμενων μερών, που προωθούν και θέτουν στην κυκλοφορία προϊόντα τα οποία είναι επικίνδυνα για τον άνθρωπο και το φυσικό περιβάλλον; Πώς είναι δυνατόν αυτά τα φωτισμένα άτομα να ανέχονται και, ακόμη χειρότερο, να δημιουργούν στην πραγματικότητα τις προϋποθέσεις για την παγκοσμιοποίηση της καλλιέργειας και να αφήνουν χωρίς εργασία τις οικογενειακές εκμεταλλεύσεις που παράγουν υγιεινά τρόφιμα, ενώ παράλληλα καταστρέφουν το έδαφος και το περιβάλλον ενθαρρύνοντας τη γεωργία σε μεγάλη κλίμακα; Γιατί τόσο πολλά φωτισμένα άτομα ενεργούν εις βάρος τόσων άλλων;

  Françoise Grossetête (PPE -DE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, επιτρέψτε μου καταρχάς να συγχαρώ την κ. Ries, που έκανε μια αξιόλογη εργασία σε ένα ιδιαίτερα κρίσιμο θέμα, εφόσον, όπως έχει ήδη ειπωθεί, περισσότερο από το 27% των ανδρών και το 38% των γυναικών στην Ευρώπη θεωρούνται σήμερα υπέρβαροι ή παχύσαρκοι. Οι άνθρωποι αυτοί υποφέρουν ψυχολογικά εξαιτίας της άποψης των άλλων για εκείνους και κινδυνεύουν ορισμένες φορές από σοβαρές επιπλοκές της υγείας.

Όπως επισημάνθηκε επίσης, η παχυσαρκία επηρεάζει περισσότερα από τρία εκατομμύρια παιδιά, δηλαδή το ένα στα τέσσερα παιδιά στην Ευρώπη. Αυτή η στατιστική πρέπει να μας παρακινήσει να αναλάβουμε δράση, ιδίως ενόψει του ανησυχητικού ποσοστού αύξησης, με σχεδόν 400 000 νέες περιπτώσεις κάθε χρόνο. Η παιδική ηλικία είναι ένα στάδιο της ζωής στο οποίο οι άνθρωποι αποκτούν ένα μεγάλο μέρος των διατροφικών συνηθειών τους. Είναι, συνεπώς, καιρός να ενθαρρύνει η Ευρωπαϊκή Ένωση τα κράτη μέλη –καθώς αυτά είναι αρμόδια για το εν λόγω θέμα– να λάβουν τα αναγκαία μέτρα για την προαγωγή της υγιεινής διατροφής και της τακτικής σωματικής άσκησης από την παιδική ηλικία.

Όπως προτείνει η έκθεση, είναι επιτακτικό τα μέτρα που θα λάβουν τα κράτη μέλη να συμπληρώνονται από την παροχή πληροφοριών στους καταναλωτές και, ειδικότερα, στους νέους καταναλωτές, και με αυτό εννοώ την υλοποίηση –όχι μόνο στα μέσα ενημέρωσης, αλλά και στα σχολεία και, συγκεκριμένα, στα κυλικεία των σχολείων– εκστρατειών για την ενημέρωση των καταναλωτών σχετικά με τα προβλήματα που συνδέονται με την παχυσαρκία και για την αύξηση της ευαισθητοποίησης σχετικά με το πρόβλημα της παχυσαρκίας.

Η έκθεση υπογραμμίζει επίσης τον ουσιώδη ρόλο των επαγγελματιών στον τομέα της υγείας για την ανίχνευση των κινδύνων των χρόνιων παθήσεων που σχετίζονται με την παχυσαρκία, για παράδειγμα του διαβήτη και των καρδιαγγειακών παθήσεων, οι συνέπειες των οποίων είναι ιδιαιτέρως σοβαρές για τους ανθρώπους που είναι υπέρβαροι. Χάρη στην προνομιούχα σχέση που έχουν με τους ασθενείς, οι επαγγελματίες στον τομέα της υγείας μπορούν, επιπλέον, να συμβάλουν στην εκπαίδευση και την ενημέρωση των ανθρώπων σχετικά με τους κινδύνους που διατρέχουν και, κατ’ αυτόν τον τρόπο, διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο.

Τέλος, ένα από τα μεγάλα προβλήματα που εγείρονται εδώ είναι, όπως είπαν προηγούμενοι ομιλητές, το γεγονός ότι οι άνθρωποι δεν τρώνε αρκετά φρούτα και λαχανικά. Γνωρίζουμε όλοι πόσο σημαντική είναι η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών και, όπως δηλώνει η έκθεση, οι άνθρωποι δεν μπορούν να τα φάνε γιατί είναι πολύ ακριβά. Ας προτείνουμε, συνεπώς, κάποιες πρακτικές λύσεις προκειμένου να αποτραπεί αυτή η απαράδεκτη διάκριση στον τομέα της υγείας. Είναι ζωτικό η Ευρωπαϊκή Ένωση να υποστηρίξει όσο το δυνατόν πιο δυναμικά τα πρακτικά μέτρα που θα λάβουν τα κράτη μέλη όσον αφορά την υγεία και τη διατροφή, προκειμένου να μειωθεί σημαντικά αυτό το οξυνόμενο φαινόμενο της παχυσαρκίας στην Ευρώπη, ιδίως μεταξύ των παιδιών.

  Leopold Józef Rutowicz (UEN). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, το πρόβλημα με το οποίο ασχολείται η έκθεση της κ. Ries δεν επηρεάζει μόνο την Ευρώπη. Εδώ και πολλά χρόνια, διάφορες χώρες προσπαθούν να ανταποκριθούν στην πρόκληση της υγιεινής διατροφής, της σωματικής δραστηριότητας και της πρόληψης της παχυσαρκίας, του υπερβολικού βάρους και των χρόνιων παθήσεων. Ορισμένες εταιρείες κερδίζουν πολλά από την προώθηση θαυματουργών προϊόντων για την παχυσαρκία, τα οποία στην πραγματικότητα κάνουν περισσότερο κακό παρά καλό. Τα βιβλία για τις διάφορες δίαιτες δηλώνουν ότι το φαγητό είναι η καλύτερη θεραπεία, ενώ υπάρχει ένας αυξανόμενος αριθμός «παχουλών» ατόμων στην κοινωνία μας.

Μου φαίνεται ότι οι καταναλωτές δεν είναι πολύ καλά ενημερωμένοι σχετικά με τα τρόφιμα και τις συνέπειές τους. Η εκπαίδευση, η προώθηση της υγιεινής διατροφής από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και οι πληροφορίες πάνω στη συσκευασία όσον αφορά τη θρεπτική αξία μεμονωμένων συστατικών αναμένεται ότι θα βοηθήσουν τους πολίτες. Πιστεύω ότι όλα αυτά τα μέτρα πρέπει να συμπληρώνονται με εξετάσεις στα άτομα που κινδυνεύουν να γίνουν παχύσαρκα, προκειμένου να φανεί ποιες ουσίες των τροφίμων έχουν την τάση να συσσωρεύονται στο σώμα και ποια είδη τροφίμων θα πρέπει να καταναλώνουμε.

  Μάρκος Κυπριανού, Μέλος της Επιτροπής. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θέλω να ευχαριστήσω όλες και όλους τους βουλευτές για αυτήν την πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση. Με ικανοποίηση διαπιστώνω ότι οι απόψεις μας συγκλίνουν.

Επιτρέψτε μου καταρχάς να δηλώσω ότι, ασφαλώς, συμφωνούμε όλοι ότι πρόκειται εν τέλει για προσωπική επιλογή. Δεν μπορούμε να βάλουμε την τροφή στο τραπέζι του καταναλωτή, ούτε να τον κάνουμε να φάει ή να μην φάει κάτι. Συγχρόνως, όμως, έχουμε καθήκον να διασφαλίσουμε ότι οι καταναλωτές μπορούν να προβαίνουν σε επιλογές βάσει επαρκούς ενημέρωσης, πράγμα που σημαίνει ότι απαιτείται, ασφαλώς, εκπαίδευση, αλλά και ότι πρέπει να διασφαλίζεται ότι η ενημέρωση των πολιτών είναι ακριβής, αληθής, ορθή και στηρίζεται σε επιστημονικά στοιχεία όσον αφορά τους ισχυρισμούς για τις υγιεινές ιδιότητες των τροφίμων. Σημειώνω την έκκληση σχετικά με τη σήμανση όσον αφορά τα θρεπτικά συστατικά. Πρόκειται για μια πτυχή την οποία επεξεργαζόμαστε.

Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι οι καταναλωτές λαμβάνουν επαρκή, κατανοητή πληροφόρηση έτσι ώστε να μπορούν να προβαίνουν στις δικές τους επιλογές. Αυτό ισχύει για τους πολίτες και τους γονείς που πρέπει να κάνουν επιλογές για λογαριασμό των παιδιών τους, διότι έχουν όντως καθήκον να λένε «όχι» κάποιες φορές. Αυτός ο παράγοντας είναι επίσης σημαντικός, καθόσον δεν προσπαθούμε να καταργήσουμε κανένα τρόφιμο. Θέλω αυτό να καταστεί σαφές. Δεν θέλουμε να αποκλείσουμε κανένα τρόφιμο από τη δίαιτα των καταναλωτών. Δεν μπορώ να φανταστώ να μεγαλώνει ένα παιδί και να μην έχει δοκιμάσει ποτέ παγωτό ή σοκολάτα, όμως δεν χρειάζεται να καταναλώνει και δέκα την ημέρα· το θέμα εν προκειμένω είναι η τήρηση του μέτρου. Η πρόκληση αυτή μας αφορά όλους. Αντιλαμβάνομαι επίσης ότι η διαφήμιση με αποδέκτες παιδιά είναι σημαντικό θέμα. Θεωρώ ότι ο συμβιβασμός στον οποίο καταλήξαμε κατά τη συζήτηση της οδηγίας για την τηλεόραση χωρίς σύνορα είναι συνετός, όμως καταβάλλουμε επίσης προσπάθειες, όπως γνωρίζετε, για την αυτορύθμιση στους κόλπους της βιομηχανίας, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι τηρεί υπεύθυνη στάση σε αυτό το θέμα.

Εξαρχής υποστηρίξαμε ότι είναι πιο πρακτικό και πολύ πιο γρήγορο να επιλέγουμε σε μεγάλο βαθμό την αυτορύθμιση, όμως η Επιτροπή επίσης εξαρχής υποστηρίζει ότι, εάν αυτό αποτύχει, δεν θα διστάσουμε να επανέλθουμε και να λάβουμε πιο δεσμευτικά μέτρα.

Λυπούμαι που δεν είναι παρούσα η κ. Breyer, όμως οφείλω να δηλώσω ότι αυτή η Επιτροπή έχει υπάρξει πολύ φιλόδοξη και τολμηρή σε πολλά θέματα – αναφέρομαι στον καπνό και το αλκοόλ, καθώς και στο γεγονός ότι θίξαμε αυτά τα ζητήματα. Θα θυμάστε ποια ήταν η αντίδραση διαφόρων πλευρών όταν, πριν από δύο χρόνια, ξεκίνησα να παρουσιάζω αυτά τα θέματα από τούτο το βήμα εξ ονόματος της Επιτροπής. Τώρα, όμως, διεξάγουμε αυτήν τη συζήτηση. Συζητούμε πλέον μια Πράσινη Βίβλο. Πρόκειται για μια στρατηγική η οποία θα καθορίσει το περιεχόμενο των ενεργειών που θα ακολουθήσουν.

Η επανατυποποίηση των προϊόντων είναι, κατά τη γνώμη μας, πολύ σημαντικός παράγοντας. Επεξεργαζόμαστε και μελετούμε το θέμα των τρανς-λιπαρών οξέων. Μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι γνωρίζω τις πτυχές αυτού του θέματος. Είναι όντως μια πρόκληση. Οφείλουμε να διασφαλίσουμε ότι, εφόσον καταργηθούν, δεν θα αντικατασταθούν από κάτι χειρότερο. Για το θέμα αυτό θα συνεργαστούμε στενά με την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων.

Ο παράγοντας τον οποίο οφείλουμε πάντα να θυμόμαστε είναι η κοινωνική διάσταση και το θέμα της ανισότητας όσον αφορά τις βλάβες στην υγεία που οφείλονται στην παχυσαρκία, οι οποίες, δυστυχώς, πλήττουν κυρίως τις οικογένειες χαμηλότερου εισοδήματος. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Συνεπώς, έχουμε αυξημένη ευθύνη να αναλάβουμε δράση σε αυτό το θέμα.

Εν κατακλείδι, θέλω να δηλώσω ότι σας ευχαριστώ και πάλι όλες και όλους για την πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση. Ανυπομονώ δε να συζητήσω μαζί σας τη στρατηγική μας, όταν παρουσιαστεί, και το πώς θα μπορέσουμε να επιτύχουμε πρακτικά αποτελέσματα και να την καταστήσουμε επιτυχή για τους ευρωπαίους καταναλωτές.

Τέλος, θέλω να ευχαριστήσω για μία ακόμη φορά την εισηγήτρια για το θαυμάσιο έργο που έχει μέχρι στιγμής επιτελέσει.

  Frédérique Ries (ALDE), εισηγήτρια. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, δεν συνηθίζω να απαντώ στα λεγόμενα της ακροδεξιάς. Αυτό που θα έλεγα, ωστόσο, ως απάντηση στην ομιλία του κ. Martinez είναι ότι στον Ταρτούφο, νομίζω, ο Μολιέρος μάς λέει ότι το να μην αντιδράσεις σε μια δεδομένη στιγμή ισοδυναμεί με προσυπογραφή. Αισθάνομαι υποχρεωμένη να απαντήσω, σε αυτό το Σώμα, εξ ονόματος του Επιτρόπου, εφόσον ο κ. Martinez χρησιμοποίησε, σε τελική ανάλυση, τους όρους «κάνω εμετό» και «σκανδαλώδης» για τα θέματα της Πράσινης Βίβλου και της έκθεσης.

Είμαι σε αυτό το Κοινοβούλιο επτά χρόνια, και δεν άκουσα ποτέ να χρησιμοποιούνται εδώ τέτοιοι όροι. Δεν νομίζω ότι η έκθεση αυτή είναι ιδιαίτερα αμφιλεγόμενη ή ότι δημιουργεί έντονες αντιπαραθέσεις. Νομίζω ότι είναι αρκετά συναινετική, όπως φάνηκε από τις παρεμβάσεις που έγιναν. Ως εκ τούτου, αρνούμαι εντελώς τις κατηγορίες που διατυπώθηκαν ή μάλλον τις προσβολές που εκστομίστηκαν. Είναι πολύ σαφές ότι ο κ. Martinez βλέπει αυτήν τη μάστιγα μόνο μέσα από το πρίσμα Βορρά-Νότου. Αυτή είναι η δική του προσωπική προοπτική. Εμείς τονίζουμε στην πραγματικότητα από την αρχή –και η κ. Breyer, που δεν βρίσκεται πλέον στο Σώμα, το υπογράμμισε– ότι, μολονότι υπάρχουν 1,5 δισεκατομμύριο άνθρωποι στον κόσμο που υποφέρουν από παχυσαρκία, υπάρχουν επίσης 800 εκατομμύρια που πεθαίνουν από την πείνα. Για να δώσουμε ένα παράδειγμα εξίσου ανεκδοτικό με αυτό που χρησιμοποίησε ο κ. Martinez, θέλω επίσης να επισημάνω ότι και στη Μικρονησία, στις νήσους Σαμόα, υπάρχουν άνθρωποι που είναι παχύσαρκοι.

Θα προσθέσω ολοκληρώνοντας ότι, όσον αφορά την ανθρωπιστική βοήθεια και την επίδειξη αλληλεγγύης, ούτε εγώ ούτε κανείς άλλος χρειάζεται να πάρει μαθήματα από κάποιον σαν τον κ. Martinez, δεδομένης της ιδιαίτερης γωνίας της πολιτικής σκακιέρας από την οποία προέρχεται.

  Πρόεδρος. Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί αύριο, στις 11.30.

Γραπτές δηλώσεις (άρθρο 142 του Κανονισμού)

  Ian Hudghton (Verts/ALE). – (EN) Η εισηγήτρια προσπάθησε να επιτύχει την κατάλληλη ισορροπία μεταξύ των ποικίλλων απόψεων που υποστηρίζονται στους κόλπους της αρμόδιας επιτροπής, κάτι που αναγνωρίζω ότι δεν είναι εύκολο, όμως εξακολουθώ να πιστεύω ότι αυτή η έκθεση μπορούσε, και έπρεπε, να είναι πιο ισχυρή.

Θα υπερψηφίσω τις τροπολογίες τις οποίες έχει καταθέσει η Ομάδα μου και οι οποίες αποσκοπούν στη βελτίωση του ορισμού των βιομηχανικών προϊόντων διατροφής, στη θέσπιση περιορισμών όσον αφορά την εμπορική προώθηση προϊόντων γρήγορης εστίασης με υψηλές περιεκτικότητες ζάχαρης, λίπους ή αλατιού σε παιδιά, ιδίως μέσω της τηλεοπτικής διαφήμισης, στη βελτίωση των προδιαγραφών στα σχολεία προκειμένου να βελτιωθούν οι γνώσεις σχετικά με τα τρόφιμα και τη μαγειρική, και στη μείωση της προώθησης τροφίμων «σκουπιδιών» στα σχολεία.

Στηρίζω επίσης την έκκληση για απαγόρευση των τρανς-λιπαρών οξέων στη βιομηχανική παραγωγή τροφίμων, όπως συμφωνήθηκε προσφάτως στη Νέα Υόρκη. Στην ΕΕ, μπορούν να δοθούν περισσότερα κίνητρα για τη βελτίωση της θρεπτικής αξίας των προϊόντων διατροφής μέσω της προώθησης της παραγωγής τροφίμων υψηλής ποιότητας στο πλαίσιο της ΚΓΠ και των πολιτικών ανάπτυξης της υπαίθρου.

  Magda Kósáné Kovács (PSE). – (HU) Η έκθεση για την προώθηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής καταδεικνύει ένα πρόβλημα που αφορά περίπου το ένα τρίτο του πληθυσμού της Ευρώπης.

Οι πολιτικές για την πρόληψη και τον έλεγχο του υπερβολικού βάρους, της παχυσαρκίας και των χρόνιων παθήσεων θα πρέπει να περιλαμβάνουν το σύνολο της διάρκειας ζωής από τη μήτρα μέχρι την τρίτη ηλικία.

Τα ηλικιωμένα άτομα και εκείνα με μειωμένη κινητικότητα επηρεάζονται περισσότερο από το υπερβολικό βάρος λόγω της έλλειψης άσκησης που οδηγεί σε προβλήματα υγείας. Ως αποτέλεσμα, οι ηλικιωμένοι άνθρωποι υποφέρουν περιστασιακά από σωρευτικές βλάβες.

Ένα καλό παράδειγμα είναι η εξάπλωση του διαβήτη σε όλον τον κόσμο, η θεραπεία του οποίου δημιουργεί κινδύνους για περαιτέρω επιπλοκές. Οι ηλικιωμένοι ασθενείς γίνονται συχνά θύματα μειωμένης κινητικότητας αναγκαστικά κατά τη διάρκεια της θεραπείας, έχοντας να δώσουν μάχη όχι μόνο με την ασθένειά τους, αλλά και με μια πρόσθετη επιβάρυνση στις συνθήκες διαβίωσής τους.

Γνωρίζουμε ότι, δεδομένης της γήρανσης του πληθυσμού της, η Ευρώπη πρέπει να δώσει την κύρια βαρύτητα στην πρόληψη. Αλλά, όσον αφορά τους ηλικιωμένους, πρέπει να διασφαλίσουμε το δικαίωμά τους σε μια ευκαιρία για αξιοπρεπή ζωή· απαραίτητο στοιχείο αυτού είναι το δικαίωμα σε μια υγιή ζωή, επίσης.

Πρέπει να επισημάνω ότι τα διάφορα κράτη μέλη έχουν διαφορετικές ικανότητες πρόληψης. Η τιμή της υγιεινής διαβίωσης ποικίλλει από κράτος σε κράτος. Όταν οργανώνουμε την πρόληψη, κατά τον προσδιορισμό των μειονεκτούντων ομάδων πρέπει να λάβουμε υπόψη τους ηλικιωμένους και τα άτομα με αναπηρίες και να προσαρμόσουμε τα προγράμματα πρόληψης/αποκατάστασης όσο το δυνατόν καλύτερα σύμφωνα με τις τοπικές ανάγκες. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο αν όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ ενώσουν τις δυνάμεις τους και ανταλλάξουν τις βέλτιστες εμπειρίες τους.

  Gábor Harangozó (PSE). – (EN) Ενόψει της πρόσφατης θεαματικής αύξησης του αριθμού παχύσαρκων και υπέρβαρων ατόμων εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επικροτώ θερμά την Πράσινη Βίβλο της Επιτροπής, καθώς και την έκθεση της κ. Ries. Ο ρυθμός αύξησης της παχυσαρκίας έχει ήδη αγγίξει δραματικά επίπεδα στις χώρες της Ένωσης. Το θέμα πρέπει, συνεπώς, να αντιμετωπιστεί σοβαρά με την κατάρτιση ενός σχεδίου δράσης της ΕΕ για την προώθηση υγιεινών τρόπων ζωής. Δεν βρισκόμαστε αντιμέτωποι μόνο με κακές καταναλωτικές συνήθειες και έλλειψη σωματικής άσκησης· πρέπει συγχρόνως να αντιμετωπιστούν καταλλήλως και οι αντίστοιχες οικονομικές επιπτώσεις.

Έχει, άλλωστε, αποδειχθεί ότι πολλοί θάνατοι και ασθένειες μπορούσαν να έχουν αποφευχθεί μέσω κατάλληλης δίαιτας και καθημερινής σωματικής άσκησης. Αυτά τα μέσα δεν θα σώσουν απλώς ζωές· θα συμβάλουν επίσης στη μείωση της επιβάρυνσης των εθνικών προϋπολογισμών, καθώς ο κοινωνικοοικονομικός αντίκτυπος των νόσων που συνδέονται με τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα υπέρβαρα άτομα αντιστοιχεί στο 4 έως 7% περίπου των συνολικών δαπανών των κρατών μελών για την υγεία. Οι οικονομικές επιπτώσεις της παχυσαρκίας δεν έχουν ακόμη διερευνηθεί πλήρως. Η παχυσαρκία είναι πραγματική νόσος και αποτελεί ουσιαστική πρόκληση για την Ένωση, για την υγεία των πολιτών της, καθώς και για τις καταναλωτικές τους συνήθειες.

  Jules Maaten (ALDE). – (NL) Είμαι ευτυχής που βλέπω αυτήν την Πράσινη Βίβλο στην κοινοβουλευτική μας ατζέντα. Η παχυσαρκία είναι ένα οξυνόμενο πρόβλημα. Ολοένα αυξάνεται ο αριθμός των παχύσαρκων ατόμων που διατρέχουν πολύ μεγαλύτερο κίνδυνο για καρδιαγγειακά νοσήματα. Είμαι πεπεισμένος ότι, στους τομείς όπου η Ευρώπη μπορεί να προσθέσει πραγματική αξία, όπως η ενημέρωση των καταναλωτών (αναγραφή των διατροφικών στοιχείων), πρέπει να αναλάβουμε πραγματική δράση. Τελικά, τη μερίδα του λέοντος της ευθύνης έχουν τα κράτη μέλη καθαυτά, διότι πρέπει να κάνουν μια υπέρτατη προσπάθεια να πείσουν τους πολίτες τους να τρώνε πιο υγιεινά και, πάνω από όλα, να κάνουν περισσότερη άσκηση, διότι αυτό βρίσκεται στον πυρήνα του προβλήματος.

  Kathy Sinnott (IND/DEM). – (EN) Θέλω να ευχαριστήσω την κ. Ries για το έργο της κατά την εκπόνηση αυτής της έκθεσης. Ακούστηκαν πολλά και σημαντικά σχετικά με την επιλογή της κατάλληλης δίαιτας και την υιοθέτηση πιο δραστήριου τρόπου ζωής, οπότε θα αναφέρω απλώς ορισμένους από τους λιγότερο προφανείς αλλά όχι λιγότερο σημαντικούς παράγοντες που επηρεάζουν το φαινόμενο της παχυσαρκίας.

Το όξινο γλουταμινικό νάτριο (Ε621), το οποίο περιλαμβάνεται τώρα σε πολλά εύγευστα εδέσματα και κατεργασμένα τρόφιμα, συνδέεται όλο και περισσότερο με την παχυσαρκία, ιδίως όταν καταναλώνεται από παιδιά στα πρώιμα στάδια της ανάπτυξής τους. Ομοίως, η ασπαρτάμη, μια τεχνητή γλυκαντική ουσία η οποία περιλαμβάνεται σε πολλά κατεργασμένα τρόφιμα, συνδέεται με διαταραχές της όρεξης. Η ειρωνεία είναι ότι η ασπαρτάμη, την οποία συναντάμε σε πολλά τρόφιμα με την ένδειξη «διαίτης» ή «ελαφρό», ενδέχεται να αυξάνει την όρεξη αυτών που καταναλώνουν τα εν λόγω τρόφιμα. Και οι δύο αυτές ουσίες είναι συνθετικά χημικά τα οποία διεγείρουν τους γευστικούς κάλυκες. Αυτά τα ενισχυτικά γεύσης μπορούν επίσης να αμβλύνουν την ευαισθησία των γευστικών καλύκων, καθιστώντας λιγότερο ελκυστικά τα φυσικά, μη ενισχυμένα τρόφιμα.

Η έλλειψη ύπνου μεταξύ των παιδιών και των εφήβων θεωρείται επίσης, βάσει των πορισμάτων πρόσφατης εκτεταμένης μελέτης στο Ηνωμένο Βασίλειο, πρωταρχική αιτία της παχυσαρκίας, λόγω των επιπτώσεών της στη δράση των ορμονών και στον μεταβολισμό, και δευτερογενής αιτία, λόγω του αισθήματος κόπωσης που δημιουργεί, το οποίο ωθεί τα παιδιά να τρώνε ακανόνιστα και να αναπτύσσουν λιγότερη φυσική δραστηριότητα.

  Péter Olajos (PPE -DE). – (HU) Σε σχέση με τη συζήτηση της έκθεσης Ries, έχουμε ήδη πει πάρα πολλά για το γεγονός ότι η παχυσαρκία είναι η τέταρτη σημαντικότερη αιτία θανάτου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ έμμεσα είναι η πρώτη. Ως χρόνια πάθηση, αποτελεί ένα δυσβάστακτο ηθικό και οικονομικό βάρος όχι μόνο για το παχύσαρκο άτομο αλλά και για την οικογένεια του/της και για το σύνολο της κοινωνίας, και δυστυχώς βλέπουμε τον αριθμό των πασχόντων να αυξάνεται συνεχώς.

Μεταξύ των ομάδων κινδύνου, πρέπει να δώσουμε ιδιαίτερη προσοχή στα παιδιά, εφόσον ο αριθμός των παχύσαρκων παιδιών στην ΕΕ αυξάνεται ετησίως κατά 400 000 και πλέον. Φυσικά, είναι προφανές ότι μπορούν να ληφθούν μέτρα πρόληψης. Αλλά τι εννοούμε με την πρόληψη;

• Παροχή πληροφοριών και κατάλληλης εκπαίδευσης για την υγιεινή διατροφή στην κοινωνία και ιδίως στα παιδιά

• Τακτική σωματική άσκηση

• Προβολή στοχοθετημένης διαφήμισης, και

• Προστασία των καταναλωτών.

Σπάνια σκεφτόμαστε την προστασία των καταναλωτών, ωστόσο πρόκειται για ένα θεμελιώδες εργαλείο πρόληψης. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι η επισήμανση των τροφίμων θα αναφέρει σαφώς τι ποσοστό των καθημερινών διατροφικών απαιτήσεων προσλαμβάνεται κατά την κατανάλωση του συγκεκριμένου είδους.

Στην περίπτωση των τροφίμων με χαμηλή θρεπτική αξία, τα οποία ωστόσο έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε υδρογονάνθρακες –όπως η σοκολάτα, τα ζαχαρούχα ποτά και ούτω καθεξής– θα πρέπει να είναι απολύτως ορατό (όπως στα προϊόντα καπνού) ότι η υπερβολική κατανάλωση αυτών των τροφίμων μπορεί να οδηγήσει σε διαβήτη και σε καρδιακές παθήσεις και κυκλοφοριακές διαταραχές.

22. Προθεσμίες παραγραφής στις διασυνοριακές διαφορές που αφορούν τραυματισμούς και θανατηφόρα ατυχήματα (συζήτηση)

  Πρόεδρος. Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση της έκθεσης (A6-0405/2006) της κ. Wallis, εξ ονόματος της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων, με συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με τις προθεσμίες παραγραφής στις διασυνοριακές διαφορές που αφορούν τραυματισμούς και θανατηφόρα ατυχήματα (2006/2014(INI).

  Diana Wallis (ALDE), εισηγήτρια. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, ξεκινώντας αυτήν τη συζήτηση, σας ζητώ να μπούμε στη θέση των πολιτών τους οποίους εκπροσωπούμε, να μπούμε εν προκειμένω στη θέση των πολιτών οι οποίοι βρίσκονται ίσως σε διακοπές σε κάποια άλλη ευρωπαϊκή χώρα, ή των νέων οι οποίοι βρίσκονται σε μια ξένη χώρα για σπουδές, ή όσων επισκέπτονται μια ξένη ευρωπαϊκή πρωτεύουσα για επαγγελματικούς λόγους, ή ακόμη και για να εργαστούν σε οικοδομές. Όλες αυτές είναι απλές καθημερινές καταστάσεις οι οποίες, δυστυχώς, εμπεριέχουν κινδύνους, όπως ατυχήματα, τα οποία προκαλούν σωματικές βλάβες ή ακόμη και τον θάνατο σε μια ξένη χώρα.

Επιτρέψτε μου να σας παραθέσω επίσης ορισμένα στοιχεία, δίκην παραδείγματος: το 2004 μόνο στη Γερμανία, ένα μόνο από τα 27 κράτη μέλη μας, καταγράφηκαν 50 000 τροχαία ατυχήματα στα οποία προκλήθηκαν σωματικές βλάβες και στα οποία εμπλέκονταν ξένοι υπήκοοι από άλλη ευρωπαϊκή χώρα. Πέρυσι στο Ηνωμένο Βασίλειο ένα μόνο δικηγορικό γραφείο ανέφερε την έναρξη 6 000 περίπου υποθέσεων οι οποίες αφορούσαν διασυνοριακά ατυχήματα με σωματικές βλάβες στην Ευρώπη. Εντάξει, θα μπορούσε να πει κανείς, αφήστε τότε τους δικηγόρους να ασχοληθούν με αυτές τις υποθέσεις. Όμως, οι δικηγόροι απευθύνθηκαν σε εμάς και μας εξέθεσαν ένα πρόβλημα. Όλες οι νομικές διαδικασίες υπόκεινται σε ένα χρονικό διάστημα εντός του οποίου πρέπει να γίνει η έναρξη της διαδικασίας, στη λεγόμενη προθεσμία παραγραφής. Όλοι οι καλοί δικηγόροι είναι εκπαιδευμένοι στο εθνικό τους σύστημα να παρακολουθούν και να τηρούν αυτές τις προθεσμίες με μεγάλη προσοχή. Διαφορετικά, η όλη αξίωση αχρηστεύεται, ακυρώνεται, καταπίπτει. Ένας από τους εφιάλτες κάθε νέου δικηγόρου είναι η υπέρβαση κάποιας προθεσμίας παραγραφής. Βεβαίως, όλοι γνωρίζουν τις προθεσμίες που ισχύουν στις χώρες τους· μπορούν, όμως, να γνωρίζουν λεπτομερώς τι ισχύει σε 27 εθνικά συστήματα; Και υπάρχουν πολλές λεπτομέρειες, οι οποίες αφορούν ενίοτε διαφορές ορισμών σχετικά με το τι συνιστά αστική και τι ποινική αξίωση. Ακόμη πιο σημαντικό είναι το γεγονός ότι υπάρχουν τεράστιες διαφορές ως προς τα ίδια τα χρονικά περιθώρια, από ένα έως τριάντα έτη, μεταξύ των διαφόρων κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Είναι ήδη δυσάρεστο το να πέσει κανείς θύμα ατυχήματος σε άλλο κράτος μέλος. Η κατάσταση, όμως, επιβαρύνεται ακόμη περισσότερο όταν πέφτει κανείς για δεύτερη φορά θύμα τεχνικών δυσχερειών σχετικά με τις προθεσμίες παραγραφής, οι οποίες οδηγούν σε απώλεια του δικαιώματός του να εγείρει αξίωση. Το πρόβλημα αυτό είναι πραγματικό, πρακτικό και αυξανόμενο, καθώς ενθαρρύνουμε την ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων. Ευελπιστώ ότι τα ελάχιστα αριθμητικά στοιχεία που μπόρεσα να παραθέσω προσφέρουν μια εικόνα του προβλήματος, η οποία ουσιαστικά πρέπει να πολλαπλασιαστεί λαμβάνοντας υπόψη το σύνολο των κρατών μελών της Ένωσης.

Όπως προανέφερα, τόσο οι εκπρόσωποι των νομικών επαγγελμάτων όσο και οι ασφαλιστές και τα θύματα απευθύνθηκαν σε εμάς, μας εξέθεσαν αυτό το πρόβλημα και μας ζήτησαν να απευθυνθούμε σε εσάς, κύριε Επίτροπε, προκειμένου να εξετάσετε μια σειρά δυνατοτήτων. Γνωρίζουμε ότι το θέμα είναι ευαίσθητο. Αφορά το εθνικό δικονομικό δίκαιο· συνεπώς, κάθε παρέμβαση σε ευρωπαϊκό επίπεδο πρέπει να περιορίζεται αυστηρά και αποκλειστικά στις διασυνοριακές υποθέσεις.

Ενδεχομένως να μπορεί να εξεταστεί για τις περιπτώσεις αυτές η θέσπιση εναρμονισμένης προθεσμίας παραγραφής τεσσάρων, λόγου χάρη, ετών, ή ίσως πρέπει να θεσπίσουμε σαφείς κανόνες για την άρση των συγκρούσεων ως προς το εφαρμοστέο δίκαιο. Όποια και αν είναι η τελική λύση, τόσο οι νομικοί όσο και οι ενάγοντες χρειάζονται ασφάλεια δικαίου, έτσι ώστε να μην κινδυνεύουν να χάσουν το δικαίωμα να εγείρουν σημαντικές και κρίσιμες σε προσωπικό επίπεδο αξιώσεις αποζημίωσης εξαιτίας των διαφορετικών δικονομικών κανόνων, οι οποίοι μπορούν πραγματικά να προκαλέσουν προσωπική και οικονομική δυστυχία εάν τα πράγματα δεν εξελιχθούν κατ’ ευχήν.

Αυτό είναι ένα πρακτικό πρόβλημα το οποίο προκύπτει από το γεγονός ότι οι πολίτες μας χρησιμοποιούν την ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων και όλες τις δυνατότητες που προσφέρει η εσωτερική αγορά. Από τη δική μας πλευρά, πρέπει να είμαστε έτοιμοι να ανταποκριθούμε, με ένα σύστημα ευρωπαϊκού αστικού δικαίου το οποίο, όπως προανέφερα, δεν θα επιβαρύνει ακόμη περισσότερο τις καταστάσεις.

Ευελπιστώ, κύριε Επίτροπε, ότι θα μπορέσετε να ανταποκριθείτε σε αυτήν την πρωτοβουλία, η οποία αποτέλεσε αντικείμενο πολλών θετικών πιέσεων από τους πολίτες και άλλους φορείς προς τους βουλευτές του ΕΚ τις εβδομάδες που προηγήθηκαν αυτής της συζήτησης.

  Franco Frattini, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής. – (EN) Θεωρώ ότι αυτή η έκθεση είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα απόπειρα αντιμετώπισης ενός πολύ δύσκολου θέματος. Η κ. Wallis αξίζει συγχαρητήρια για την προσπάθειά της να αναζητήσει μια γενική ευρωπαϊκή λύση ενόψει των διαφορών που υπάρχουν όσον αφορά τις αποσβεστικές προθεσμίες όταν σχετίζονται, όπως η ίδια επεσήμανε, με αξιώσεις αποζημίωσης για σωματικές βλάβες ή θάνατο. Αυτό το θέμα ενδιαφέρει ιδιαιτέρως πολίτες οι οποίοι είχαν την κακή τύχη να υποστούν τροχαία ατυχήματα εκτός της χώρας μονίμου διαμονής τους. Μπορεί, ωστόσο, να εφαρμοστεί και σε άλλα θέματα, όπως η κάλυψη ιατρικών εξόδων και η ευθύνη λόγω ελαττωματικών προϊόντων.

Τούτου λεχθέντος, το θέμα των αποσβεστικών προθεσμιών είναι σύνθετο, κάτι που και η ίδια η εισηγήτρια αναγνώρισε. Συνδέεται στενά με το θέμα της παραγραφής, το οποίο δεν αποτελεί καθαυτό αντικείμενο της έκθεσης. Κάθε περαιτέρω ενασχόληση με το θέμα πρέπει να περιλαμβάνει την παραγραφή, καθόσον στην πλειονότητα των ευρωπαϊκών νομικών συστημάτων το πρόβλημα των χρονικών προθεσμιών αντιμετωπίζεται μέσω της παραγραφής παρά των αποσβεστικών προθεσμιών. Στο σύστημα του Ηνωμένου Βασιλείου χρησιμοποιούνται και τα δύο.

Είμαι έτοιμος, είμαι πρόθυμος να εξετάσω αυτό το θέμα στο μέλλον, λαμβάνοντας υπόψη τη διαφορετική νομική φύση της αποσβεστικής προθεσμίας και της παραγραφής, καθώς και το γεγονός ότι η προτεινόμενη νομική βάση αποκλείει την εναρμόνιση του εσωτερικού δικαίου, η οποία, σε μεγάλο βαθμό, υπονοείται στην έκθεση.

Οφείλω να είμαι απολύτως ειλικρινής και να επισημάνω ότι θα χρειαστεί επιπλέον να λάβουμε υπόψη τις προτεραιότητες που καθορίστηκαν στο τρέχον πρόγραμμα εργασίας μας, οι οποίες πρέπει επίσης να αντιστοιχούν στις δυνατότητες των ανθρωπίνων πόρων τους οποίους έχει στη διάθεσή της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Τούτου λεχθέντος, θεωρώ ότι αυτό το νέο ζήτημα που θίγει η εισηγήτρια πρέπει να μείνει ανοικτό για περαιτέρω διάλογο.

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. MAURO
Αντιπροέδρου

  Piia-Noora Kauppi, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, η εισηγήτρια επιτέλεσε εξαιρετικό έργο με την εκπόνηση αυτής της έκθεσης. Αυτή η πρωτοβουλία αξίζει να επικροτηθεί για πολλούς λόγους. Όπως επεσήμανε η εισηγήτριά μας, αποτελεί μια πρακτική λύση σε ένα πρακτικό πρόβλημα. Καταρχάς, αφορά έναν από τους ανολοκλήρωτους τομείς της κοινής αγοράς: το πώς τα δικαιώματα των πολιτών τούς συνοδεύουν όταν ασκούν τις τέσσερις ελευθερίες τους στο εσωτερικό της Ένωσης. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρέπει να επισημαίνει τυχόν ανωμαλίες και να χρησιμοποιεί τα δικαιώματά του δυνάμει της Συνθήκης προκειμένου να ωθεί την Επιτροπή στην ανάληψη δράσης. Δεύτερον, αφορά τη δικαιοσύνη και τις εσωτερικές υποθέσεις. Οι πολίτες χρειάζονται όσο το δυνατόν περισσότερη ασφάλεια δικαίου όσον αφορά τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους προκειμένου να λειτουργήσουν σε οποιαδήποτε κοινωνία. Οι διασυνοριακές δραστηριότητες θα είναι πάντα περισσότερο επισφαλείς από τις δραστηριότητες σε εθνικό επίπεδο, όμως έχουμε υποχρέωση ως ευρωπαίοι νομοθέτες να αντιμετωπίζουμε αυτά τα προβλήματα. Το γεγονός ότι τα αποκλίνοντα εθνικά νομικά πλαίσια δεν επιτρέπουν ταχείες και ενιαίες λύσεις δεν σημαίνει ότι πρέπει να μένουμε αδρανείς.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επιτελεί το καθήκον του ξεκινώντας τη σημερινή συζήτηση. Η Επιτροπή πρέπει να ακολουθήσει, καταθέτοντας σχετική πρόταση, και τα κράτη μέλη πρέπει να ασκήσουν τις κυρίαρχες αρμοδιότητές τους και να υλοποιήσουν τις αναγκαίες αλλαγές, εφαρμόζοντας, εφόσον απαιτηθεί, τη ρήτρα «γέφυρας» που προβλέπεται στη Συνθήκη της Νίκαιας.

Ωστόσο, πρέπει να προσεγγίσουμε αυτό το θέμα με προσοχή. Ενώ η Ομάδα μου στηρίζει θερμά την έκθεση της κ. Wallis, δεν μπορούμε να στηρίξουμε τις τροπολογίες τις οποίες κατέθεσε επί της έκθεσής της. Θεωρούμε ότι είναι πολύ νωρίς για να προσανατολιζόμαστε, σε αυτήν την έκθεση, σε υπερβολικά εναρμονισμένους και ειδικευμένους ορισμούς όσον αφορά, λόγου χάρη, την ημερομηνία ενημέρωσης, τη διακοπή της διάρκειας της προθεσμίας, καθώς και τα ειδικά δικαιώματα των ανηλίκων. Θεωρούμε ότι δεν συνάδουν πλήρως κατά το τρέχον στάδιο με τις αρχές της επικουρικότητας και της αναλογικότητας. Ας μελετήσουμε πρώτα τα αποτελέσματα της έρευνας της Επιτροπής σχετικά με το τι είδους διασυνοριακά προβλήματα υφίστανται όσον αφορά τις προθεσμίες παραγραφής σε περιπτώσεις σωματικών βλαβών και στη συνέχεια μπορούμε να προχωρήσουμε στους συγκεκριμένους ορισμούς. Για παράδειγμα, εάν η έρευνα δείξει ότι δεν υπάρχει τόσο τεράστια απόκλιση μεταξύ των κανόνων των κρατών μελών, η προσέγγιση της χώρας προέλευσης, όπως προτείνεται στην έκθεση, μπορεί να είναι η πιο ενδεδειγμένη. Προσωπικά, θα υποστήριζα αυτήν την προσέγγιση.

  Manuel Medina Ortega, εξ ονόματος της Ομάδας PSE. – (ES) Θα μιλήσω στα ισπανικά, και αυτή είναι η πρώτη αγόρευση στα ισπανικά, αλλά πιστεύω ότι ο Επίτροπος καταλαβαίνει τέλεια τη γλώσσα μου.

Θα ήθελα να επισημάνω ότι η ισπανική εκδοχή της έκθεσης λέει «recomendaciones destinadas a la Comisión sobre la prescripción en conflictos transfronterizos [συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με τις προθεσμίες παραγραφής στις διασυνοριακές διαφορές]». Με άλλα λόγια, δεν χρησιμοποιεί τη φράση «estatuto de limitaciones», διότι σύμφωνα με τις γνώσεις μου περί του αγγλοσαξονικού δικαίου, η έκφραση «statute of limitations», τουλάχιστον στα ισπανικά, μεταφράζεται ως «prescripción [παραγραφή]».

Γνωρίζω ότι οι Ιταλοί είναι πολύ έξυπνοι και ακριβείς νομικοί, και αυτό το θέμα αξίζει πιθανότατα να συζητηθεί σε μεγαλύτερο βάθος, αν και συμφωνώ ότι οι πηγές των δύο θεσμών διαφέρουν.

Εν πάση περιπτώσει, πιστεύω ότι η έκθεση της κ. Wallis αντανακλά την επιθυμία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να ωθήσει την Επιτροπή προς μια συγκεκριμένη κατεύθυνση. Ούτε εμείς ούτε η έκθεση ζητά από την Επιτροπή να παρουσιάσει μια νομοθετική πρόταση σύντομα, αλλά πιστεύω ότι ορισμένα στάδια –όπως αυτό που επισημαίνεται στην παράγραφο 1, η οποία ορίζει ότι χρειάζεται μια μελέτη σχετικά με την τρέχουσα κατάσταση– πρέπει να εφαρμοστούν.

Όπως είπε η κ. Wallis, υπάρχουν αυτήν τη στιγμή χιλιάδες άνθρωποι, ή εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι, που διέρχονται τα εθνικά σύνορα, και πιστεύω ότι ο κ. Frattini είχε δίκιο σε ένα άλλο θέμα, και αυτό είναι ότι δεν πρέπει να εστιάσουμε μόνο στα διασυνοριακά ατυχήματα ή συμβάντα, αλλά σε όλες εκείνες τις περιπτώσεις όπου, ως αποτέλεσμα μιας σειράς καταστάσεων –όπως ιατρική περίθαλψη ή κατοικία– ένα άτομο υφίσταται βλάβες σε μία χώρα και το πρόβλημα της παραγραφής προκύπτει σε μία άλλη χώρα.

Πιστεύω ότι θα πρέπει να διευρύνουμε τις δυνατότητες στο μέγιστο δυνατό και ότι προς το παρόν –και ίσως η κ. Kauppi έχει δίκιο– δεν είναι πιθανότατα ακόμη ώρα να υπεισέλθουμε σε λεπτομέρειες, αλλά η Επιτροπή πρέπει τουλάχιστον να γνωρίζει ότι εμείς, οι εκλεγμένοι αντιπρόσωποι των λαών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πιστεύουμε ότι θα πρέπει να υιοθετήσει ορισμένες πρωτοβουλίες σε σχέση με το θέμα αυτό.

Όπως προτείνει η εισηγήτρια, αυτού του είδους οι πρωτοβουλίες πρέπει να ξεκινήσουν με την απόκτηση της πραγματικής γνώσης της κατάστασης, ώστε να έχουμε μια αληθινή εικόνα της κατάστασης και των δυνατοτήτων που διαθέτουμε για να νομοθετήσουμε σε αυτό το πεδίο.

  Πρόεδρος. Ίσως είναι χρήσιμο, κατά την ψηφοφορία στο Σώμα, να κοινοποιούνται τα προβλήματα που προκύπτουν από τις διάφορες γλωσσικές αποδόσεις.

  Marek Aleksander Czarnecki, εξ ονόματος της Ομάδας UEN. – (PL) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ευχαριστήσω την κ. Wallis που πήρε αυτήν την πρωτοβουλία για την εναρμόνιση των κανόνων σχετικά με την έναρξη της προθεσμίας και τις προθεσμίες παραγραφής όσον αφορά τις αξιώσεις για σωματικές βλάβες και βλάβες περιουσίας σε διασυνοριακές διαφορές.

Τα οδικά ταξίδια έχουν αυξηθεί σημαντικά τον τελευταίο καιρό, εν μέρει λόγω των διαφόρων διευρύνσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και λόγω του ότι οι άνθρωποι έχουν γίνει πιο εύποροι και είναι σε θέση να ταξιδεύουν ελεύθερα. Δυστυχώς, αυτό έχει ως αποτέλεσμα περισσότερα άτομα να εμπλέκονται σε τροχαία ατυχήματα. Επί του παρόντος, στο πλαίσιο των εθνικών αστικών συστημάτων, οι περίοδοι παραγραφής ποικίλλουν από πολύ σύντομες, όπως ένα έτος, σε ιδιαίτερα μακροχρόνιες, όπως τριάντα έτη. Αυτό δεν εξυπηρετεί την προστασία των τραυματισθέντων μερών, που πολύ συχνά δεν γνωρίζουν τις αποκλίσεις στις προθεσμίες παραγραφής στις διάφορες χώρες και υποβάλλουν αξιώσεις για ζημίες σε ξένα δικαστήρια μετά την εκπνοή της συναφούς περιόδου. Αυτό που συμβαίνει τότε είναι ότι το δικαστήριο απορρίπτει την αίτηση και τα άτομα, η υγεία ή η περιουσία των οποίων έχει θιγεί, δεν μπορούν να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους.

Η εναρμόνιση θα βοηθούσε με την εισαγωγή αξιόπιστων και διαφανών αρχών, γεγονός που θα επέτρεπε τη διεκδίκηση αξιώσεων τόσο από τα τραυματισθέντα μέρη όσο και από τους νομικούς εκπροσώπους τους. Ως δικηγόρος, γνωρίζω καλά την κατάσταση στην οποία μπορούν να βρεθούν οι τελευταίοι. Γι’ αυτό υποστηρίζω πλήρως αυτήν την πρωτοβουλία.

  Tadeusz Zwiefka (PPE -DE). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ξεκινήσω ευχαριστώντας θερμότατα την κ. Wallis για το έργο που επιτέλεσε. Συγκεκριμένα, υπενθυμίζω τις ειδικές συναντήσεις που κανόνισε στην Επιτροπή Νομικών Θεμάτων, που μας επέτρεψαν να κατανοήσουμε πλήρως το καθήκον που είχαμε να διεκπεραιώσουμε, το οποίο είναι άκρως σημαντικό για όλους τους πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Δεν μπορώ να συμφωνήσω με τον Επίτροπο ότι η απλή εξήγηση για την καθυστέρηση και την αναβολή αυτής της νομοθετικής πρωτοβουλίας βρίσκεται στην τυπική ανικανότητα παρέμβασης στα εθνικά νομικά συστήματα. Κάθε φορά που λαμβάνω τον λόγο σε αυτό το Σώμα, και όποτε προκύπτει η ευκαιρία, τονίζω ότι θεμελιώδες καθήκον κάθε κοινοβουλίου και κάθε θεσμικού οργάνου με νομοθετική εξουσία είναι να δημιουργεί απλή νομοθεσία η οποία να είναι εύκολα κατανοητή και να εξυπηρετεί τα συμφέροντα των πολιτών. Με άλλα λόγια, έχουμε το ηθικό χρέος να δημιουργούμε νομοθεσία που να καθιστά ευκολότερη τη ζωή των πολιτών.

Επί του παρόντος, υπάρχουν 27 διαφορετικά νομικά συστήματα σε σχέση με τις προθεσμίες παραγραφής για χρηματικές αξιώσεις που σχετίζονται με διάφορα είδη ατυχημάτων. Είναι, ως εκ τούτου, καθήκον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθώς και του Συμβουλίου να βρουν έναν τρόπο να διορθώσουν την κατάσταση και να δημιουργήσουν νέα νομοθεσία που θα διευκόλυνε τη ζωή. Είναι δύσκολο να εξηγήσουμε σε έναν ενάγοντα ή στην οικογένεια ενός αποθανόντος ότι, τυπικά, η υπόθεση έχει κλείσει προ πολλού και ότι το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να τους συλλυπηθούμε, διότι όλες οι αξιώσεις που εγέρθησαν μετά την εκπνοή της προθεσμίας παραγραφής πρέπει να απορριφθούν.

Απευθύνω έκκληση, ως εκ τούτου, στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και της ζητώ να χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα που έχει στη διάθεσή της και όλες τις νομοθετικές αρμοδιότητές της προκειμένου να βρεθεί μια νομική λύση σε αυτό το πρόβλημα. Είμαι ακράδαντα πεπεισμένος ότι τα επιμέρους κράτη μέλη πιστεύουν ότι το θέμα αυτό, που αφορά εκατοντάδες χιλιάδες, ενδεχομένως και εκατομμύρια ευρωπαίους πολίτες, πρέπει να επιλυθεί γρήγορα και πρόσφορα. Αν πρόθεσή μας είναι οι πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να συνεχίσουν δραστηριότητες που περιλαμβάνουν τη μετακίνηση μεταξύ χωρών, πρέπει να επινοήσουμε λύσεις που θα τους διευκολύνουν σε αυτό.

  Andrzej Jan Szejna (PSE). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ξεκινήσω ευχαριστώντας την κ. Wallis για το έργο που επιτέλεσε σχετικά με αυτό το σχέδιο ψηφίσματος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Επί του παρόντος, υπάρχουν σημαντικές αποκλίσεις στο σύνολο του εδάφους της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε σχέση με τις χρονικές περιόδους που εφαρμόζονται στις διασυνοριακές διαφορές που αφορούν τραυματισμούς και θανατηφόρα ατυχήματα. Πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι αυτή είναι η κατάσταση. Όπως πολύ σωστά επεσήμανε η εισηγήτρια, το πρόβλημα είναι σύνθετο. Περιλαμβάνει και τις προθεσμίες παραγραφής αλλά και την έναρξη της προθεσμίας. Άλλα συναφή θέματα είναι οι παραγραφές, η χρονική περίοδος για την παρουσίαση πληροφοριών που αφορούν το γεγονός, η δυνατότητα αναστολής ή διακοπής της διάρκειας της προθεσμίας, καθώς και η εξέταση των αποδεικτικών στοιχείων και η διαδικασία για την υποβολή ενστάσεων όσον αφορά την παραγραφή. Οι σοβαρές αποκλίσεις μπορεί να έχουν ανεπιθύμητες συνέπειες για τα θύματα των ατυχημάτων, γεγονός που δυσχεραίνει τη διεκδίκηση των δικαιωμάτων τους στο δικαστήριο. Πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στη διασφάλιση νομικής ασφάλειας για όλους τους πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στη διευκόλυνσή τους να απολαμβάνουν τις ελευθερίες που ορίζουν οι Συνθήκες. Καλώ, ως εκ τούτου, την Επιτροπή να υποβάλει ένα σχέδιο νομοθετικής πρότασης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η πρόταση θα πρέπει να λάβει υπόψη τις συνετές συστάσεις που έχουν προσαρτηθεί σε αυτό το σχέδιο ψηφίσματος.

  Janusz Wojciechowski (UEN). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ευχαριστήσω την κ. Wallis για την εξαίρετη και άκρως απαραίτητη έκθεση που απαντά στις ανάγκες των θυμάτων διαφόρων τύπων ατυχημάτων. Η κ. Wallis υπογράμμισε ορθά ότι η Ένωση είναι ανοικτή στους πολίτες της, που δύνανται να ταξιδεύουν και να εγκαθίστανται σε νέα μέρη χωρίς κανέναν περιορισμό. Δυστυχώς, αυτό συνδέεται με μια αυξημένη πιθανότητα ατυχημάτων. Τα θύματα των ατυχημάτων υποφέρουν συχνά δύο φορές, αρχικά λόγω του ατυχήματος καθαυτού και στη συνέχεια επειδή δεν είναι εξοικειωμένα με το δίκαιο της χώρα όπου συνέβη το ατύχημα. Οι προθεσμίες παραγραφής, συνεπώς, πολύ συχνά εκπνέουν και γίνεται αδύνατον να εγείρει κανείς νόμιμες αξιώσεις. Κατά συνέπεια, θα πρέπει να προσυπογράψουμε την πρόταση που έχουμε ενώπιόν μας, έτσι ώστε να μπορέσει να θεσπιστεί σε όλη την Ένωση μια ελάχιστη προθεσμία παραγραφής για τις διασυνοριακές διαφορές που αφορούν ατυχήματα. Η πρόταση προστατεύει τα συμφέροντα των θυμάτων, και τους παρέχει καλύτερες ευκαιρίες για να ασκήσουν τα δικαιώματά τους. Επομένως, αξίζει πραγματικά τη στήριξή μας. Ευελπιστώ ότι, σε συνέχεια αυτής της έκθεσης, η Επιτροπή θα καταθέσει πολύ σύντομα συγκεκριμένες προτάσεις για την προστασία των συμφερόντων των ανθρώπων στους οποίους η μοίρα φέρθηκε σκληρά.

  Πρόεδρος. Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί αύριο, στις 11.30.

Γραπτή δήλωση (άρθρο 142 του Κανονισμού)

  John Attard-Montalto (PSE). – (EN) Η σύσταση δεν αποσκοπεί στην αντικατάσταση της εθνικής νομοθεσίας, αλλά στο να ληφθούν υπόψη οι περιπτώσεις κατά τις οποίες οι δικαστικές διαδικασίες αφορούν πρόσωπα τα οποία διαμένουν ή κατοικούν σε διαφορετικές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ή πρόσωπα τα οποία διαμένουν ή κατοικούν σε μη κοινοτικά κράτη, ή επιλογή μεταξύ των νομοθετικών πλαισίων διαφορετικών κρατών.

Καθίσταται αναγκαία η σαφής διατύπωση των αρχών που διέπουν τις προθεσμίες παραγραφής, προκειμένου να είναι δυνατή η κατάλληλη υποβολή αξιώσεων αποζημίωσης.

Η γενική προθεσμία παραγραφής που προτείνεται είναι τα τέσσερα έτη, εκτός από την περίπτωση στην οποία το εφαρμοστέο δίκαιο όσον αφορά την αξίωση προβλέπει μεγαλύτερη χρονική περίοδο. Αυτή η γενική αρχή ενδέχεται να δημιουργήσει προβλήματα, καθόσον η εθνική νομοθεσία ενδέχεται να προβλέπει βραχύτερες περιόδους, οπότε δημιουργείται ενδεχόμενο διάκρισης όταν εγείρονται αξιώσεις αποζημίωσης μεταξύ υπηκόων ή προσώπων τα οποία διαμένουν στο ίδιο κράτος μέλος και όταν η υπόθεση αφορά πρόσωπα τα οποία διαμένουν ή κατοικούν σε διαφορετικές χώρες.

Το ίδιο μπορεί να λεχθεί και σχετικά με τη διακοπή, την αναστολή και τις μεθόδους υπολογισμού του χρόνου έναρξης της περιόδου παραγραφής.

Ενόψει όλων των ανωτέρω, είναι προτιμότερο να διαθέτουμε σαφείς κανόνες για τις διασυνοριακές διαμάχες, οι οποίοι θα διαφέρουν συγχρόνως από τις εθνικές νομοθεσίες. Ίσως το δίλημμα αρχίσει να ξεπερνιέται εφόσον οι εθνικές νομοθεσίες εναρμονιστούν με τους προτεινόμενους κανόνες.

23. Διακρίσεις σε βάρος των νέων γυναικών και των κοριτσιών στην εκπαίδευση (συζήτηση)

  Πρόεδρος. Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση της έκθεσης (A6-0416/2006) της κ. Věra Flasarová, εξ ονόματος της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων, σχετικά με τις διακρίσεις σε βάρος των νέων γυναικών και των κοριτσιών στην εκπαίδευση (2006/2135(INI)).

  Věra Flasarová (GUE/NGL), εισηγήτρια. – (CS) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, αισθάνομαι ευγνωμοσύνη που είχα την ευκαιρία να συντάξω μια έκθεση για τις διακρίσεις σε βάρος των νέων γυναικών και των κοριτσιών όσον αφορά την πρόσβαση στην εκπαίδευση, και θα ήθελα να ευχαριστήσω όλα τα μέλη της επιτροπής για τη χρήσιμη συνεργασία τους.

Η εκπαίδευση είχε ανέκαθεν τεράστια αξία για την κοινωνία. Στο παρελθόν, οι άνθρωποι έβλεπαν την πρόσβαση στην εκπαίδευση με τον ίδιο τρόπο που έβλεπαν την πρόσβαση στον πλούτο – ήταν ένα επιλεκτικό θέμα. Όσοι δεν διέθεταν πλούτο ή προνόμια αντιμετώπιζαν δυσκολίες προκειμένου να εξασφαλίσουν την εκπαίδευσή τους. Η κατάσταση ήταν ακόμη χειρότερη για τους αλλοδαπούς, τους μετανάστες, τους διαφωνούντες και τους ανθρώπους από άλλες φυλές. Και οι γυναίκες συναντούσαν εμπόδια στην πρόσβαση τους στην εκπαίδευση, και ιδίως στην ανώτερη εκπαίδευση, λόγω των προκαταλήψεων και του αυστηρά οριοθετημένου κοινωνικού περιβάλλοντος στο οποίο οι περισσότερες ήταν υποχρεωμένες να κινούνται.

Τα αρχαϊκά στερεότυπα που έχουν διατηρηθεί επί χιλιάδες χρόνια δεν υποχωρούν εύκολα στις ανάγκες του πολιτισμού. Εξακολουθούν να ζουν στις σκέψεις και τη συμπεριφορά των ανθρώπων, μολονότι κανείς δεν τα ομολογεί δημοσίως. Δεν επιθυμώ να ανασκαλέψω τη συνείδηση κανενός, αλλά σκόρπια κομμάτια από τον Μεσαίωνα, αν μου επιτρέπετε να το θέσω τόσο απλοϊκά, έχουν παραμείνει μέσα μας. Αν αυτό δεν ήταν αλήθεια, αν ο πολιτισμός μας είχε βαθιά ριζωμένες τις αρχές της ισότητας, δεν θα ήμασταν σήμερα υποχρεωμένοι να αντιμετωπίσουμε αυτό το πρόβλημα.

Η έκθεσή μου βασίστηκε στην ιδέα ότι η εκπαίδευση είναι μια διά βίου διαδικασία. Εντούτοις, όπως σίγουρα θα συμφωνήσετε, η καλύτερη χρονική στιγμή για την απόκτηση προσόντων και για προσωπική και επαγγελματική ανέλιξη είναι όταν είναι κανείς νέος. Είναι μια διαδικασία που πρέπει να είναι απαλλαγμένη από κάθε είδους διάκριση και η χειρότερη από όλες τις διακρίσεις είναι οι οικονομικοί περιορισμοί που επηρεάζουν, ειδικότερα, τα πιο αδύναμα τμήματα της κοινωνίας. Αν δεν μπορούμε να εξαλείψουμε τον αντίκτυπο των οικονομικών μειονεκτημάτων που επηρεάζουν αγόρια και κορίτσια εξίσου, θα πρέπει τουλάχιστον να μειώσουμε τον αντίκτυπο αυτόν όσο περισσότερο μπορούμε, καθώς και αυτές τις μορφές διακρίσεων που εξετάζονται στην παρούσα έκθεση.

Στοιχεία από διάφορες χώρε της ΕΕ δείχνουν ότι στην αρχή της εκπαιδευτικής διαδικασίας, μειονεκτικοί παράγοντες λόγω φύλου εμφανίζονται πολύ σπάνια. Η φοίτηση στο σχολείο είναι υποχρεωτική και οι παράγοντες που εμποδίζουν την ανάπτυξη των παιδιών επηρεάζουν και τα δύο φύλα εξίσου. Αναφέρομαι συγκεκριμένα σε μειονεκτήματα όπως διάγνωση διαταραχών, παραμέληση από τους γονείς και λανθασμένες διαγνώσεις που οδηγούν στον αποκλεισμό των παιδιών από τα κανονικά εκπαιδευτικά συστήματα. Αυτοί είναι εξαιρετικά σημαντικοί παράγοντες. Για τις διακρίσεις σε βάρος των νέων γυναικών και των κοριτσιών στην εκπαίδευση γίνεται λόγος μόνο εν παρόδω. Γνωρίζουμε ότι τα κορίτσια και οι νέες γυναίκες είναι εξίσου χαρισματικές και φιλόδοξες όσον αφορά την απόκτηση ανώτερης εκπαίδευσης με τα συνομίληκα αγόρια και άνδρες. Τα ποσοστά των γυναικών και των ανδρών στην εκπαίδευση είναι σε γενικές γραμμές ίσα. Σε κάποια είδη ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης τα κορίτσια είναι πλειοψηφία, γεγονός που αντικατοπτρίζει τα κοινωνικά στερεότυπα σύμφωνα με τα οποία ορισμένα επαγγέλματα θεωρούνται παραδοσιακά ανδρικά και κάποια άλλα γυναικεία. Ακούμε συχνά για συστήματα που καλλιεργούν άλλες μορφές διακρίσεων όπως είναι οι χαμηλοί μισθοί στα λεγόμενα γυναικεία επαγγέλματα. Μπορούμε να πούμε ότι τα προβλήματα που συνδέονται με το φύλο και τα οποία αντιμετωπίζουν τα κορίτσια και οι νέες γυναίκες έχουν τις ρίζες τους στο δίλημμα μεταξύ της δημιουργίας οικογένειας και της ανατροφής των παιδιών, αφενός, και της συνέχισης των σπουδών και της ανάπτυξης επαγγελματικής ζωής, αφετέρου. Ενώ οι νέοι άνδρες μπορούν να επιδιώξουν την απόκτηση περαιτέρω προσόντων μετά την ολοκλήρωση των σπουδών –στην ουσία είναι κάτι που προσδοκάται από εκείνους– οι νέες γυναίκες έχουν να παλέψουν με αυτό το δίλημμα.

Η σύγχρονη τάση και στα δύο φύλα είναι να αναβάλουν τον γάμο και τη δημιουργία οικογένειας. Αυτό οφείλεται όχι μόνο στις αλλαγές στον τρόπο ζωής, αλλά και στη δυσκολία να συνδυαστούν οικογένεια και σταδιοδρομία, ιδίως όταν υπάρχουν μικρά παιδιά που χρειάζονται φροντίδα. Ο κόσμος της εργασίας είναι φοβερά ανταγωνιστικός και απαιτεί ολόψυχη δέσμευση. Στο σημείο αυτό οι γυναίκες υστερούν έναντι των ανδρών στατιστικά. Σε αναλογία με τους άνδρες, ο αριθμός των γυναικών που φτάνουν στα υψηλότερα κλιμάκια της ανώτερης εκπαίδευσης και των επιστημονικών ιδρυμάτων μειώνεται. Πολύ μικρότερος είναι ο αριθμός των γυναικών που αναλαμβάνουν ηγετικές θέσεις. Αυτές είναι οι εκδηλώσεις των διακρίσεων με βάση το φύλο στον τομέα της πρόσβασης στην εκπαίδευση. Σε κάποιον βαθμό, ωστόσο, οι διακρίσεις επηρεάζουν επίσης τις γυναίκες που έχουν ήδη αποκτήσει υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης και υψηλές κοινωνικές θέσεις. Δεν μπορούν να κερδίσουν, ακόμη και όταν έχουν ξεπεράσει όλα τα εμπόδια, διότι η κοινωνία εξακολουθεί να συνδέει αυτόματα την επαγγελματική επιτυχία με τους άνδρες και αντιμετωπίζει τις γυναίκες που κινούνται σε αυτόν τον μικρό απαγορευμένο χώρο ως εισβολείς.

Παρόλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι επιτυχημένες γυναίκες στον χώρο εργασίας και στο σπίτι με την οικογένεια, βλέπω αυτήν την κατάσταση με αισιοδοξία. Φρονώ ότι με το πέρασμα του χρόνου το πρόβλημα θα εξαφανιστεί από μόνο του. Ωστόσο, αυτό που εξακολουθεί να ισχύει είναι ότι αν δεν βρούμε αποτελεσματικούς τρόπους για να βοηθήσουμε τις νέες γυναίκες ειδικότερα να κάνουν τη σύνδεση μεταξύ εκπαίδευσης και επαγγελματικής ανέλιξης, αφενός, και μητρότητας και οικογένειας, αφετέρου, οι διακρίσεις σε βάρος των γυναικών όσον αφορά την πρόσβαση στην εκπαίδευση, και όλα τα προβλήματα που τις συνοδεύουν, θα συνεχίσουν να υφίστανται.

  Ján Figeľ, Μέλος της Επιτροπής. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θέλω καταρχάς να συγχαρώ την κ. Flasarová και την Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων για αυτήν την εξαιρετική έκθεση. Προσφέρει μια εμπεριστατωμένη και ισορροπημένη επισκόπηση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες και τα κορίτσια στην εκπαίδευση και, στη συνέχεια, στην επαγγελματική τους ζωή.

Ενώ η καταπολέμηση όλων των μορφών διακρίσεων αποτελεί θεμελιώδη αρχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η καταπολέμηση των διακρίσεων με βάση το φύλο έχει προχωρήσει ένα ακόμη βήμα. Όλες οι διευθύνσεις της Επιτροπής οφείλουν να λαμβάνουν υπόψη τις διαφορές μεταξύ των φύλων κατά την κατάρτιση προτάσεων.

Στον τομέα της εκπαίδευσης, έχει σημειωθεί μια θετική εξέλιξη, όπως επισημαίνεται εξάλλου και στην έκθεσή σας. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν υπάρχουν διακρίσεις ως προς την πρόσβαση των κοριτσιών στην εκπαίδευση, τα οποία μάλιστα επιτυγχάνουν συχνά υψηλότερες βαθμολογίες από αυτές των αγοριών. Εντούτοις, παρατηρούνται ορισμένα σοβαρά προβλήματα σε ορισμένες ομάδες του πληθυσμού. Στην έκθεση επισημαίνονται ευάλωτες ομάδες στις οποίες οι διαφορές μεταξύ των φύλων μπορούν να συνδυαστούν με άλλους παράγοντες, οδηγώντας σε αποκλεισμό των γυναικών και των κοριτσιών από τα πλήρη οφέλη της εκπαίδευσης.

Η βασική μας προτεραιότητα είναι να ανταποκριθούμε στις ανάγκες αυτών των ομάδων και να προτείνουμε αποτελεσματικές λύσεις. Οι προσπάθειές μας θα εστιαστούν στις πτυχές της αποτελεσματικότητας και της ισοτιμίας όσον αφορά τα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης, διότι οι διακρίσεις με βάση το φύλο αποτελούν συνιστώσα ενός ευρύτερου κοινωνικού και πολιτισμικού προβλήματος και απαιτούν γενικότερα μέτρα.

Το 2007 θα παρουσιάσουμε δύο σημαντικές ανακοινώσεις. Η πρώτη αφορά την προσχολική εκπαίδευση. Τα προγράμματα ταχείας εκκίνησης προσφέρουν βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα, όμως αναπτύσσουν επίσης ικανότητες διά βίου μάθησης και καλλιεργούν τις αξίες οι οποίες απορρίπτουν τις διακρίσεις.

Η δεύτερη ανακοίνωση αυτού του έτους θα αφορά την εκπαίδευση και τη μετανάστευση. Η μετανάστευση συμβάλλει στην ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης. Ωστόσο, σύμφωνα με τα αποτελέσματα του Προγράμματος Διεθνούς Αξιολόγησης Μαθητών, τα παιδιά μεταναστών παρουσιάζουν μειωμένες σχολικές επιδόσεις. Σε ορισμένες δε κουλτούρες τα κορίτσια υφίστανται συγκεκριμένους περιορισμούς.

Στο νέο πρόγραμμα διά βίου μάθησης, η ισότητα των ευκαιριών είναι οριζόντια προτεραιότητα. Η πρώτη πρόσκληση υποβολής προτάσεων μόλις δημοσιοποιήθηκε. Στην έκθεση προόδου για την εκπαίδευση και την κατάρτιση 2010, για το σύνολο της δεκαετίας, θα εξετάζονται εκ νέου τα κριτήρια συγκριτικής αξιολόγησης στους τομείς της επιστήμης, των μαθηματικών και της τεχνολογίας, καθώς και οι συσχετισμοί μεταξύ των δύο φύλων όσον αφορά τις σταδιοδρομίες σε αυτούς τους τομείς. Με ικανοποίηση μπορώ να ανακοινώσω ότι ο αρχικός στόχος έχει επιτευχθεί – είναι μάλιστα ο μόνος στόχος, από τα πέντε κριτήρια συγκριτικής αξιολόγησης, στον οποίο σημειώνουμε αρκετά ικανοποιητική πρόοδο στα 27 κράτη μέλη της ΕΕ.

Οι υπηρεσίες μου και οι υπηρεσίες του συναδέλφου μου, κ. Potočnik, όσον αφορά την έρευνα, συνεργάζονται για μεγάλο χρονικό διάστημα για την καταπολέμηση διακρίσεων βάσει του φύλου σε σταδιοδρομίες στους χώρους της επιστήμης και της τεχνολογίας. Αυτή η προσπάθεια μπορεί να προσφέρει οφέλη και για άλλους τομείς, και θα στηριχτούμε στα αποτελέσματά της για την επίτευξη περαιτέρω προόδου.

Στον τομέα της κοινωνίας της πληροφορίας, το ψηφιακό χάσμα διευρύνεται. Όπως επισημαίνεται στην έκθεσή σας, οι γυναίκες μπορούν να επωφεληθούν από τη νέα τεχνολογία. Η συνάδελφός μου, η κ. Reding, ηγείται πρωτοβουλίας για την ηλεκτρονική ένταξη, στην οποία λαμβάνονται υπόψη οι πτυχές του φύλου, ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο έχει σημαντικότατη παράδοση στην καταπολέμηση των διακρίσεων με βάση το φύλο. Οι κανονισμοί για την περίοδο 2007-2013 μπορούν να συμβάλουν στη χρηματοδότηση δράσεων σε όλους τους τομείς που επισημαίνονται στην έκθεσή σας. Τα διαρθρωτικά ταμεία προσφέρουν, συνεπώς, πολύ σημαντικές ευκαιρίες για την εκπαίδευση και την κατάρτιση.

Επιτρέψτε μου να σας ευχαριστήσω και πάλι για την έκθεσή σας.

  Edit Bauer, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE. – (HU) Ένα από τα κρίσιμα θέματα όσον αφορά τους ανθρώπινους πόρους είναι η εκπαίδευση. Οι διακρίσεις σε όλους τους τομείς είναι αντιπαραγωγικές για την ανάπτυξη της κοινωνίας, αλλά αυτό ισχύει πολύ περισσότερο για τον τομέα της εκπαίδευσης. Θα ήθελα να υπογραμμίσω δύο πτυχές αυτού του θέματος.

Η έκθεση, την οποία εκτιμώ ιδιαίτερα για την ισορροπία της, μιλά για τις πιο κοινές μορφές διακρίσεων. Δεν αναφέρει, ωστόσο, ότι η παιδική φτώχεια και η σχετιζόμενη πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου δημιουργούν μια κατάσταση που καθιστά τη διά βίου μάθηση αδύνατη, διότι αφού λείπουν τα θεμέλια δεν μπορεί να οικοδομηθεί τίποτα στο μέλλον. Είναι αλήθεια ότι, σύμφωνα με τις στατιστικές, στα κράτη μέλη της ΕΕ η πρόωρη αποχώρηση από το σχολείο είναι υψηλότερη στα αγόρια, αλλά πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι ο λόγος για αυτό είναι κυρίως η φτώχεια, η οποία επηρεάζει τις γυναίκες πολύ σοβαρότερα από τους άνδρες, και ότι αυτό είναι πολύ πιο χαρακτηριστικό στην περίπτωση των μονογονεϊκών οικογενειών, το σημαντικό ποσοστό των οποίων αυξάνεται. Στις διαλυμένες οικογένειες ο κίνδυνος της φτώχειας είναι επίσης μεγαλύτερος.

Η άλλη ανησυχία που υπογραμμίζει η έκθεση είναι η κατάσταση εκείνων που υφίστανται πολλαπλές διακρίσεις, δηλαδή των γυναικών από τις διάφορες μειονοτικές ομάδες. Είναι αδιαμφισβήτητο ότι οι διακρίσεις στην εκπαίδευση σε βάρος των εθνικών και εθνοτικών μειονοτήτων, των Ρομ, των ανθρώπων που ζουν με αναπηρίες, καθώς και εκείνων που παλεύουν με μαθησιακές δυσκολίες όπως η δυσλεξία, η δυσπραξία, ή ο ανώμαλος υπολογισμός είναι ένα καθημερινό πρόβλημα στα περισσότερα κράτη μέλη. Οι οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά των διακρίσεων καθιστούν ως προϋπόθεση τη λήψη μέτρων από τις κυβερνήσεις με στόχο την επίτευξη ισότητας, ωστόσο σε πολλά κράτη μέλη μια τέτοια πρωτοβουλία έρχεται αντιμέτωπη με μια μυωπική αντίληψη μιας συνταγματικής απαγόρευσης των διακρίσεων. Έτσι, είδαμε στην περίπτωση ενός κράτους μέλους το Συνταγματικό Δικαστήριο να κηρύσσει αντισυνταγματικό το άρθρο του νόμου κατά των διακρίσεων που θα επέτρεπε τη λήψη προσωρινών θετικών μέτρων προς το συμφέρον των ίσων ευκαιριών.

Είναι πεποίθησή μου ότι, χωρίς τέτοια προσωρινά μέτρα, είναι αδύνατον να δημιουργηθούν ίσες ευκαιρίες.

  Teresa Riera Madurell, εξ ονόματος της Ομάδας PSE. – (ES) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να αρχίσω συγχαίροντας την κ. Flasarová για την καλή εργασία που επιτέλεσε σε ένα τόσο σημαντικό θέμα όπως η ίση πρόσβαση στην εκπαίδευση, η οποία θέτει τις βάσεις για την παροχή ίσων ευκαιριών στους άντρες και στις γυναίκες στον χώρο εργασίας και στους περισσότερους τομείς της δημόσιας και ιδιωτικής ζωής.

Από όλα τα εμπόδια που εξακολουθούν να υφίστανται, και τα οποία αναφέρονται στην έκθεση, θα ήθελα να αναφερθώ συγκεκριμένα σε τρία.

Καταρχάς, το ψηφιακό χάσμα των φύλων. Από κοινού με τα κράτη μέλη και στο πλαίσιο της στρατηγικής της Λισαβόνας, η Επιτροπή πρέπει να λάβει τα απαραίτητα μέτρα για να διασφαλίσει ότι οι γυναίκες έχουν πρόσβαση στις τεχνολογίες πληροφορίας και επικοινωνίας και ωφελούνται από αυτές κάτω από ίσες συνθήκες, διότι, αν η Ευρώπη θέλει να γίνει μια οικονομία βασισμένη στη γνώση, οι τεχνολογίες πληροφορίας και επικοινωνίας πρέπει να διαδραματίζουν θεμελιώδη ρόλο στη στρατηγική μας για την απασχόληση και την ανταγωνιστικότητα και οι γυναίκες πρέπει να συμμετέχουν επί ίσοις όροις με τους άντρες. Από αυτήν την άποψη, είναι σημαντικό να υπογραμμίσουμε ότι υπάρχουν λιγότερες γυναίκες στον εκπαιδευτικό, τον επιστημονικό και τον τεχνολογικό τομέα.

Δεύτερον, όπως η προηγούμενη ομιλήτρια, θα ήθελα να αναφέρω την εγκατάλειψη του σχολείου, που είναι υψηλότερη στα κορίτσια, και επομένως συνιστάται να λάβουν τα κράτη μέλη μέτρα για να ενθαρρύνουν τα κορίτσια να παραμένουν στο σχολείο όσο και τα αγόρια και να ολοκληρώνουν τις σπουδές τους. Πρέπει να ληφθούν επίσης τα απαραίτητα μέτρα για να αρθούν τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες όταν πρόκειται να συνεχίσουν τη ανώτατη εκπαίδευσή τους και τη διά βίου μάθηση.

Τρίτον, σύμφωνα με τη δήλωση για τα ειδικά χαρακτηριστικά του αθλητισμού που υιοθετήθηκε από το Συμβούλιο της Νίκαιας τον Δεκέμβριο του 2000, θα ήθελα να τονίσω το γεγονός ότι πρέπει να ληφθούν περισσότερο υπόψη οι κοινωνικές, εκπαιδευτικές και πολιτισμικές λειτουργίες του αθλητισμού και, επομένως, η ανάγκη να εξαλειφθούν οι διακρίσεις που υφίστανται οι γυναίκες και στον αθλητισμό. Όπως έχουμε κάνει σε άλλες περιπτώσεις, πρέπει να καταδικάσουμε καταστάσεις όπως τα έπαθλα του Γουίμπλεντον, που συνιστούν σαφώς διακρίσεις κατά των γυναικών.

  Eva-Britt Svensson, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL. – (SV) Κύριε Πρόεδρε, θέλω ιδιαιτέρως να ευχαριστήσω την εισηγήτρια, κ. Flasarová, για την πολύ σημαντική έκθεσή της για τις διακρίσεις σε βάρος των νέων γυναικών και των κοριτσιών στον τομέα της εκπαίδευσης. Τα κράτη μέλη της ΕΕ δεν έχουν πλέον κανέναν νομικό περιορισμό που να επιβάλει διακρίσεις σε βάρος των κοριτσιών και των γυναικών όσον αφορά την πρόσβαση στην εκπαίδευση. Όπως σε τόσα πολλά άλλα περιβάλλοντα αναφορικά με την ισότητα των φύλων, ωστόσο, αυτό που συμβαίνει στην πραγματικότητα διέπεται από δομές διαφορετικές από τους καθαρά τυπικούς κανόνες. Για τον λόγο αυτόν, παρά τα επίσημα δικαιώματα που έχουν, τα κορίτσια και οι γυναίκες υποεκπροσωπούνται μεταξύ των ατόμων που συνεχίζουν περαιτέρω τις σπουδές ή τις ακαδημαϊκές καριέρες τους. Επομένως, οι δομές και τα παλαιά, βαθιά ριζωμένα στερεότυπα σε σχέση με τα φύλα είναι εκείνα που καθορίζουν το πλαίσιο για την εκπαίδευση γυναικών και κοριτσιών. Γι’ αυτό η εισηγήτρια επικεντρώνεται ορθώς στην ανάγκη για μια στρατηγική που πρέπει να αρχίζει νωρίς και που απαιτεί από τους δασκάλους και το υπόλοιπο προσωπικό των σχολείων να λαμβάνουν κατάρτιση στο θέμα της ισότητας των φύλων. Η αυξημένη ευαισθητοποίηση, η γνώση και η κατάρτιση ανοίγουν τον δρόμο για την οικοδόμηση μιας δίκαιης κοινωνίας για όλους, ανεξαρτήτως φύλου, τάξης και εθνικής καταγωγής.

  Urszula Krupa, εξ ονόματος της Ομάδας IND/DEM. – (PL) Κύριε Πρόεδρε, καθώς έχω μόνο ένα λεπτό στη διάθεσή μου για να μιλήσω για το ζήτημα των διακρίσεων σε βάρος των κοριτσιών και των γυναικών στην εκπαίδευση, θα το πράξω από την πολωνική οπτική γωνία. Θέλω να επισημάνω ότι μετά τις οικονομικές αλλαγές που πραγματοποιήθηκαν στην Πολωνία λόγω της προσχώρησής της στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οι οικονομικοί λόγοι έχουν γίνει ο κύριος παράγοντας που συμβάλει στις διακρίσεις στην εκπαίδευση.

Η κοινωνία είναι τώρα πολύ λιγότερο συνεκτική, οι μισθοί είναι χαμηλοί, η βιομηχανία έχει εξαφανιστεί, η ανεργία είναι υψηλή και δεν υπάρχουν επαγγελματικές ευκαιρίες για νέους πτυχιούχους. Όλα αυτά οδήγησαν σε πρωτόγνωρους αριθμούς νέων που αναγκάζονται να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους και να αναζητήσουν εργασία στο εξωτερικό, μια ταπεινωτική εμπειρία. Η κατάσταση επιδεινώνεται από τη μείωση του αριθμού των θέσεων που διατίθενται σε κρατικά ιδρύματα ανώτερης εκπαίδευσης, αν και αυτό αντισταθμίζεται από τις θέσεις που διατίθενται σε ιδιωτικά ιδρύματα. Ωστόσο, δεν έχουν όλοι την οικονομική δυνατότητα να φοιτήσουν στα τελευταία. Σε αυτό το πλαίσιο, οποιαδήποτε προσπάθεια διερεύνησης ενδεχόμενων ασήμαντων περιστατικών διακρίσεων που αφορούν την πρόσβαση κοριτσιών στην ανώτερη εκπαίδευση καθίσταται μια επιφανειακή προσέγγιση. Ισοδυναμεί με τη δημιουργία προβλημάτων εκεί όπου δεν υπάρχουν. Στην πραγματικότητα, η κατάσταση των κοριτσιών στην Πολωνία μπορεί να είναι πιο ευνοϊκή από οπουδήποτε αλλού, διότι οι Πολωνοί μεταχειρίζονται τις γυναίκες με ιδιαίτερο σεβασμό, ως συνέπεια της αφοσίωσής τους στην Παναγία, η οποία απορρέει από την καθολική πίστη τους.

  Μαρία Παναγωτιοπούλου-Κασσιώτου (PPE -DE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, η εκπαίδευση είναι ένα βασικό δικαίωμα που δεν πρέπει να υπονομεύεται για κανέναν λόγο, πολιτιστικό, κοινωνικό, υλικό ή άλλο. Αποτελεί ουσιαστική προϋπόθεση για τη μελλοντική άνθιση των ατόμων και, πάνω από όλα, για την οικονομική και κοινωνική ένταξη. Είναι ευθύνη των κρατών μελών να εξαλείψουν όλες τις ανισότητες και να δημιουργήσουν τις απαραίτητες συνθήκες που θα επιτρέπουν σε όλους –άνδρες και γυναίκες– να έχουν πρόσβαση στην εκπαίδευση και να επιλέγουν το επάγγελμά τους και την κατεύθυνση που θα πάρει το επάγγελμά τους χωρίς να πρέπει να αντιμετωπίσουν κανενός είδους διάκριση.

Μολονότι είναι θλιβερό το γεγονός ότι η διάρθρωση της έκθεσης είναι μάλλον συγκεχυμένη, η έκθεση της κ. Flasarová είναι πλούσια σε προτάσεις για την περαιτέρω προώθηση της ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών στο πεδίο της εκπαίδευσης. Συγχαίρω την εισηγήτρια και ελπίζω ότι η έγκριση της έκθεσης κατά τη διάρκεια του Ευρωπαϊκού Έτους Ίσων Ευκαιριών για Όλους θα προσδώσει ακόμη μεγαλύτερη βαρύτητα στις προτάσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που αποσκοπούν στην εξάλειψη των χρόνιων στερεοτύπων.

Παρά το γεγονός ότι η ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών αποτελεί τώρα μια βασική αρχή στις κοινωνίες μας, τα σεξιστικά στερεότυπα και οι προκαταλήψεις απέναντι στις γυναίκες εξακολουθούν να υφίστανται και ευθύνονται για μορφές διαχωρισμού και διακρίσεων που επηρεάζουν από πολύ νωρίς την επιλογή των γυναικών όσον αφορά τις σπουδές τους, καθώς και το μήκος της χρονικής περιόδου που αφιερώνουν στην εκπαίδευση. Αν τα σεξιστικά στερεότυπα εξακολουθούν αναντίρρητα να αποτελούν εμπόδιο για την πρόσβαση των γυναικών στην εκπαίδευση και περιορίζουν την επιλογή των σπουδών τους, η διαιώνιση ορισμένων προτύπων, και συγκεκριμένα της υπεροχής των γυναικών σε ορισμένες μορφές κατάρτισης, για παράδειγμα στα επαγγέλματα της νοσηλεύτριας και της δασκάλας δημοτικού, οδηγεί επίσης σε μια ανισορροπία που παρακωλύει την πρόοδο των γυναικών.

Πράγματι, το σχολείο διαδραματίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην εδραίωση και προώθηση ίσων δικαιωμάτων για τα κορίτσια και τα αγόρια, ανεξάρτητα από την καταγωγή τους. Όχι μόνο οι μαθητές, αλλά και οι δάσκαλοι πρέπει να ευαισθητοποιηθούν περισσότερο για τη σημασία της ισότητας σε όλους τους τομείς. Η εισηγήτρια επισημαίνει ορθά τον σημαντικό ρόλο των μέσων μαζικής ενημέρωσης στη διαμόρφωση της δημόσιας αντίληψης και των συμπεριφορών απέναντι στην επαγγελματική κατάρτιση και ανάπτυξη των νέων γυναικών.

Ήθελα να ολοκληρώσω επισημαίνοντας ότι η πρόσβαση των γυναικών στη διά βίου εκπαίδευση είναι επίσης ένας θεμελιώδης παράγοντας στη συμβολή τους στη βασιζόμενη στη γνώση κοινωνία, όπως και η δυνατότητα αναγνώρισης των λιγότερο συμβατικών προσόντων που αποκτήθηκαν στα διάφορα στάδια της ζωής.

  Silvia-Adriana Ţicău (PSE). – (RO) Doresc să o felicit pe dna Vlasarova pentru raportul realizat. Pentru a deveni cea mai dinamică şi competitivă economie bazată pe cunoaştere, este imperativ ca în Uniunea Europeană educaţia şi accesul la cunoaştere să fie prioritare. În Uniunea Europeană familiile cu venituri mici locuiesc în zone mai sărace, adesea situate departe de locul de muncă sau de instituţii educative, fapt ce adânceşte polarizarea socială şi inegalităţile dintre persoane. Statele membre trebuie să se mobilizeze pentru combaterea abandonului şcolar şi ridicarea nivelului de formare al tinerilor.

Pentru ca tot mai multe femei să aibă o activitate profesională, este necesar accesul la învăţarea continuă şi existenţa serviciilor şi infrastructurilor care să permită concilierea vieţii profesionale cu viaţa de familie, în special pentru familiile mono-parentale.

În România, noul stat membru al Uniunii Europene, 55% din absolvenţii de învăţământ superior sunt femei şi 48% din salariaţi, iar 38% din companii sunt conduse de femei. În privinţa rromilor, în România există clase de copii de origine rromă, care învaţă în limba rromani de la grădiniţă şi până la învăţământul profesional. De asemenea, există condiţii create pentru educaţia copiilor cu nevoi speciale încă de la ciclul preşcolar.

Anul 2007 este anul egalităţii de şanse, iar educaţia reprezintă elementul esenţial pentru viitorul Uniunii Europene. Fondurile structurale ar trebui să sprijine învăţarea continuă şi utilizarea noilor tehnologii pentru a combate excluderea socială. Încă odată felicitări raportorului. Mulţumesc.

  Anna Záborská (PPE -DE). – (SK) Συναντούμε συχνά την άποψη ότι η μητρότητα και η οικογένεια συνιστούν φυσικά, ακόμη και ανυπέρβλητα εμπόδια τα οποία παρεμποδίζουν πολλές γυναίκες να αποκτήσουν τριτοβάθμια εκπαίδευση και ακαδημαϊκούς τίτλους, ή να συνεχίσουν διά βίου εκπαίδευση. Αποτελούν όντως προβλήματα; Ναι, αποτελούν. Εν τούτοις, αυτά τα προβλήματα απορρέουν από τον τρόπο ζωής μας και είναι δυνατόν να τα υπερπηδήσουμε.

Είμαι ιατρός και μητέρα. Γνωρίζω ότι οι σπουδές ιατρικής είναι μια ισόβια πρόκληση. Επιπλέον, έχω επίγνωση της ποσότητας του χρόνου και της ενέργειας που αφιερώνουν οι γυναίκες στις οικογένειες και τα παιδιά τους. Γνωρίζω, όμως, επίσης ότι οι γυναίκες μπορούν να είναι εξαιρετικοί ιατροί. Θα ήθελα κάθε νέα γυναίκα να είναι σε θέση να επιλέξει ελεύθερα να σπουδάσει ιατρική εάν αισθάνεται ως καθήκον της να θεραπεύει τους άλλους. Θα ήθελα να είναι σε θέση να αποφασίσει με πλήρη επίγνωση ότι στο μέλλον θα είναι μια καλή ιατρός και μια καλή σύζυγος και μητέρα ταυτόχρονα. Η έκθεση για τις διακρίσεις σε βάρος των νέων γυναικών και κοριτσιών στον τομέα της εκπαίδευσης πραγματεύεται επίσης αυτά τα θέματα. Επισημαίνει το γεγονός ότι οι αξίες της οικογένειας και της μητρότητας δεν θα πρέπει να αντιβαίνουν στις αξίες της εκπαίδευσης. Η μητρότητα είναι η φυσική αποστολή και επιθυμία κάθε γυναίκας. Εάν δεν κατορθώσουμε να εναρμονίσουμε τους ρόλους των γυναικών ως μητέρων και επαγγελματιών στην καθημερινή ζωή, η ευρωπαϊκή υπόσχεση περί ίσων ευκαιριών θα παραμείνει κενή.

Θα ήθελα να εκφράσω την εκτίμηση και την ευγνωμοσύνη μου στη συνάδελφο βουλευτή του ΕΚ, την κ. Flasarová. Και εγώ και οι συνάδελφοί μου από την Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων, εκτιμούμε σε μεγάλο βαθμό τη δουλειά της στην παρούσα έκθεση. Την υποστηρίξαμε ομόφωνα στην Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών, και θα ήθελα να καλέσω την Ολομέλεια να εγκρίνει επίσης την εν λόγω έκθεση.

  Lidia Joanna Geringer de Oedenberg (PSE). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, η πρόσβαση στην εκπαίδευση αποτελεί θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα, δυστυχώς όμως συχνά ισοδυναμεί με κενές λέξεις. Και τα δύο φύλα έχουν παρόμοιες ευκαιρίες να αποκτήσουν τριτοβάθμια εκπαίδευση, και οι γυναίκες πτυχιούχοι όντως υπερβαίνουν σε αριθμό τους άνδρες ομολόγους τους. Εντούτοις, υπάρχουν πολύ λιγότερες γυναίκες από ό,τι άνδρες στις ανώτερες βαθμίδες ακαδημαϊκής σταδιοδρομίας. Οι γυναίκες αντιστοιχούν μόνο στο 43% των κατόχων διδακτορικού τίτλου και μόλις στο 15% των καθηγητών πανεπιστημίου.

Είναι δυσκολότερο για τις γυναίκες να συνεχίσουν την εκπαίδευση λόγω των περιορισμένων ευκαιριών τους να έχουν πρόσβαση σε διά βίου μάθηση, και επίσης λόγω των οικιακών τους υποχρεώσεων. Τα κράτη μέλη πρέπει να θέσουν σε ισχύ μια πολιτική ευέλικτης εκπαίδευσης ενηλίκων, ιδίως όσον αφορά την προσαρμογή των προγραμμάτων μαθημάτων ώστε να εξυπηρετούν τις ανάγκες των γυναικών για άδεια μητρότητας. Είναι επίσης απαραίτητο να αξιοποιηθούν οι νέες τεχνολογίες στον τομέα της εκπαίδευσης προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες των γυναικών. Ένα παράδειγμα θα ήταν η χρησιμοποίηση του Διαδικτύου για τη διευκόλυνση της εξ αποστάσεως μάθησης.

Εκτός αυτού, είναι σημαντικό να διενεργηθεί μια εκτίμηση πολιτικής όσον αφορά την ίση πρόσβαση στην εκπαίδευση, βάσει στατιστικών δεδομένων τα οποία θα περιλαμβάνουν μια ανάλυση ανά φύλο. Αυτό θα συντελέσει στην επίλυση του προβλήματος των συνεχιζόμενων ανισοτήτων σε σχέση με την απόκτηση τίτλων, ιδίως στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και την εκπαίδευση ενηλίκων. Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη θα πρέπει να επιχειρήσουν να καταπολεμήσουν δημοφιλή στερεότυπα που προκαλούν διακρίσεις σε βάρος των γυναικών στον χώρο εργασίας. Ιδιαίτερα, θα πρέπει να διευκολυνθεί η πρόσβαση των γυναικών σε ρόλους λήψης αποφάσεων στον οικονομικό, πολιτικό και επιστημονικό τομέα. Εν κατακλείδι, θα ήθελα να ευχαριστήσω την κ. Flasarova, την εισηγήτρια, για ένα καλά προετοιμασμένο έγγραφο.

  Zita Pleštinská (PPE -DE). – (SK) Μπορεί να το αποδίδουμε στα μαζικά μέσα ενημέρωσης, αλλά τα στερεότυπα που συνδέονται με το φύλο καθορίζουν εκ των προτέρων τους ρόλους ανδρών και γυναικών στην κοινωνία. Μόνο σπάνια οι δημοσιογράφοι ρωτούν επιτυχημένους άνδρες στις συνεντεύξεις τους: «Πως κατορθώνετε να εξισορροπείτε τη σταδιοδρομία σας με την ανάγκη φροντίδας της οικογένειας;» – και ασφαλώς όχι τόσο συχνά όσο ρωτούν τις επιτυχημένες γυναίκες. Θεωρείται απολύτως φυσικό ότι στις περισσότερες περιπτώσεις η γυναίκα θυσιάζει τη σταδιοδρομία της και δίνει προτεραιότητα στην οικογένεια. Σε ορισμένες περιπτώσεις η φροντίδα των παιδιών αποτελεί έναν παράγοντα ο οποίος μειώνει το ενδιαφέρον των γυναικών να συνεχίσουν την εκπαίδευσή τους. Πολλές γυναίκες διακόπτουν τις σπουδές τους λόγω μητρότητας, και εν συνεχεία εγκαταλείπουν την ιδέα της περαιτέρω εκπαίδευσης.

Είναι εκπληκτικό το γεγονός ότι, ενώ στην αρχή των προγραμμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης οι γυναίκες υπερβαίνουν σε αριθμό τους άνδρες κατά ποσοστό 59% έναντι 41%, μόνο το 43% κατορθώνουν να αποκτήσουν μεταπτυχιακό τίτλο και μόνο το 15% καταλαμβάνουν το αξίωμα του καθηγητή πανεπιστημίου. Σε αυτό το πλαίσιο επικροτώ την έκθεση της κ. Flasarova, η οποία παρέχει μια λεπτομερή ανάλυση των επιπέδων εκπαίδευσης που επιτυγχάνονται από γυναίκες και τις ευκαιρίες τους να τοποθετηθούν στην αγορά εργασίας. Ταυτόχρονα η έκθεση επικεντρώνεται στα ειδικά στοιχεία των διακρίσεων σε βάρος νέων γυναικών και κοριτσιών στον τομέα της εκπαίδευσης. Η εκπαίδευση αποτελεί βασικό δικαίωμα και καίριο μέσο κοινωνικής ένταξης. Πρόκειται για μια μέθοδο αντιμετώπισης της φτώχειας, ειδικά για γυναίκες που προέρχονται από ευπαθείς κοινωνικές ομάδες.

Θεωρώ, ως εκ τούτου, σημαντικό τα προγράμματα εκπαίδευσης τα οποία χρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση να εφαρμόζονται και να χρησιμοποιούνται, καθώς θα χρησιμεύσουν στο να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση όσον αφορά τα θέματα ισότητας των φύλων και ίσης πρόσβασης στην εκπαίδευση όλων των επιπέδων. Εν κατακλείδι, θα ήθελα να καλέσω όλα τα κράτη μέλη να διευκολύνουν την πρόσβαση των γυναικών στην εκπαίδευση μέσω ευέλικτων προγραμμάτων εκπαίδευσης, επί παραδείγματι, με τη βοήθεια μαθημάτων διά ηλεκτρονικής αλληλογραφίας, και να διασφαλίσουν κατ’ αυτόν τον τρόπο την καλύτερη ένταξη των γυναικών στην κοινωνία.

  Πρόεδρος. Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί την Πέμπτη, στις 11.30.

Γραπτές δηλώσεις (άρθρο 142 του Κανονισμού)

  Lívia Járóka (PPE-DE). – (EN) Η πρόσβαση των παιδιών Ρομ σε ίσες ευκαιρίες εκπαίδευσης σε όλη την Ευρώπη είναι εξαιρετικά περιορισμένη, ενώ πολλά από αυτά τα παιδιά δεν πηγαίνουν καν στο σχολείο. Τα παιδιά που πηγαίνουν στο σχολείο τοποθετούνται συστηματικά σε ξεχωριστά σχολεία ή σε «ειδικές τάξεις» για άτομα με αναπηρία, οι οποίες χαρακτηρίζονται από μειωμένη ποιότητα διδασκαλίας και ανεπαρκείς υλικοτεχνικές υποδομές. Σε ορισμένες χώρες πάνω από το 60% των παιδιών Ρομ τοποθετούνται σε ειδικά σχολεία ή σε προγράμματα συμπληρωματικής διδασκαλίας λόγω ανεπαρκών διδακτικών και εξεταστικών μεθόδων.

Ο Επίτροπος Figel’ υπογραμμίζει συχνά το γεγονός ότι η εκπαίδευση είναι η καλύτερη στρατηγική ένταξης. Φρονώ ότι η ΕΕ δεν πρέπει να προσφέρει απλώς μια βάση για την ενίσχυση των συζητήσεων σχετικά με το θέμα αυτό· πρέπει επίσης να προσανατολιστεί σε μια ευρωπαϊκή στρατηγική για τα δικαιώματα των Ρομ. Στόχος της πρέπει να είναι η πρόληψη της περιθωριοποίησης των Ρομ, και το ενδεδειγμένο μέσο –η εκπαίδευση– βρίσκεται ήδη στη διάθεσή μας, παρότι δεν χρησιμοποιείται επαρκώς.

Ο διαχωρισμός είναι μέσο το οποίο στρέφεται κατά της ένταξης και κοστίζει πολύ στους ευρωπαίους φορολογούμενους. Ιδίως ενόψει των δημογραφικών αλλαγών, οι Ρομ μπορούν να αναγνωριστούν ως πηγή οικονομικού δυναμισμού, εάν οι κυβερνήσεις λάβουν τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να επιτρέψουν στους Ρομ να αξιοποιήσουν τις δυνατότητές τους μέσω της εκπαίδευσης και της πρόσβασης στην αγορά εργασίας.

  Zita Gurmai (PSE). – (HU) Η βάση της ευρωπαϊκής κοινωνίας, η οποία στηρίζεται στην αλληλεγγύη, είναι η πρόσβαση στα δικαιώματα, τους πόρους και τις υπηρεσίες, συμπεριλαμβανόμενων διαφόρων μορφών εκπαίδευσης, χωρίς διακρίσεις. Η πρόσβαση όλων των τμημάτων της κοινωνίας στην εκπαίδευση και τη μόρφωση, καθώς και η κατάργηση των στερεότυπων που συνδέονται με το φύλο αποτελούν προϋποθέσεις οικονομικής ανάπτυξης και αυξημένης ανταγωνιστικότητας. Είναι επίσης απαραίτητες για την προώθηση της κοινωνικής ένταξης και την επίτευξη των δημογραφικών και ανταγωνιστικών στόχων της Ευρώπης.

Η εκπαίδευση συντελεί στην εκπλήρωση των προοπτικών των ανθρώπων, τους δίνει τη δυνατότητα να προσαρμόζονται στις συνεχώς νεότερες προκλήσεις μιας αγοράς εργασίας που βασίζεται στη γνώση, να παραμένουν εμπορεύσιμοι, να αποφεύγουν τον κίνδυνο της περιθωριοποίησης και να αποκτούν χρήσιμες γνώσεις, ώστε να ικανοποιούν τις συνεχώς μεταβαλλόμενες απαιτήσεις τις αγοράς. Οι γυναίκες προσβλέπουν στα ίδια πράγματα, αλλά έμμονα στερεότυπα που συνδέονται με το φύλο δυσχεραίνουν περισσότερο τη σταδιοδρομία τους σε σχεδόν όλους τους τομείς, ακόμη και την εκπαίδευση.

Το χαμηλό επίπεδο βασικής εκπαίδευσης, η ανεργία, ή άλλες περιορισμένες επιλογές ζωής λόγω διαφόρων παραγόντων, δύνανται να οδηγήσουν σε περιθωριοποίηση μεγάλων ομάδων ανθρώπων, ιδίως γυναικών. Για τον λόγο αυτόν, η πρόσβαση σε μια ποικιλία εκπαιδευτικών μορφών και ευκαιριών διαδραματίζει καίριο ρόλο στην καταπολέμηση της κοινωνικής περιθωριοποίησης, στον αγώνα ένταξης των γυναικών στο εργατικό δυναμικό και στην καταπολέμηση των κινδύνων της αποξένωσης.

Καθώς η επένδυση στην εκπαίδευση και την κατάρτιση χρειάζεται πολύ χρόνο για να αποδώσει, οι κυβερνήσεις, τόσο οι τοπικές όσο και οι εθνικές, πρέπει να καταρτίσουν μακροπρόθεσμα σχέδια κατά τη λήψη αποφάσεων για τις προτεραιότητές τους όσον αφορά τις δαπάνες. Αξίζει τον κόπο, επειδή είναι κάτι που εξυπηρετεί μια Ευρώπη που βασίζεται στην αλληλεγγύη και την ευημερία.

24. Οι σχέσεις της ΕΕ με τις Νήσους του Ειρηνικού - Στρατηγική για μια ενισχυμένη εταιρική σχέση (συζήτηση)

  Πρόεδρος. Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση της έκθεσης (A6-0325/2006) του κ. Nirj Deva, εξ ονόματος της Επιτροπής Ανάπτυξης, σχετικά με τις σχέσεις της ΕΕ με τις Νήσους του Ειρηνικού – Στρατηγική για μια ενισχυμένη εταιρική σχέση (2006/2204(INI)).

  Nirj Deva (PPE-DE), εισηγητής. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, είναι τόσο απίστευτα κολακευτικό να μιλά κανείς σε μια σχεδόν άδεια Αίθουσα!

Νήσοι Κουκ, Νήσοι Φίτζι, Κιριμπάτι, Νήσοι Μάρσαλ, Ηνωμένες Πολιτείες της Μικρονησίας, Ναουρού, Νιούε, Παλάου, Παπούα-Νέα Γουινέα, Σαμόα, Νήσοι του Σολομώντος, Ανατολικό Τιμόρ, Τόνγκα, Τουβαλού, Βανουάτου – εξωτικά μέρη, τοποθεσίες φανταστικές, τόσο μακρινές, τόσο ρομαντικές κ.ο.κ., όμως στην πραγματικότητα έχουν ανάγκη από βοήθεια. Όλες αυτές οι χώρες είναι τμήμα των Νήσων του Ειρηνικού. Ιστορικά, η Ευρώπη έχει ασκήσει την ισχυρότερη επιρροή στην περιοχή του Ειρηνικού μέσω της αποικιοκρατίας. Η λήξη του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου επιτάχυνε τη διαδικασία τερματισμού της ευρωπαϊκής αποικιοκρατίας, όμως οι σχέσεις συνεχίστηκαν. Με τη Σύμβαση Λομέ και τη Συμφωνία του Κοτονού, η περιοχή του Ειρηνικού συνδέεται πλέον με την Ευρώπη και με την καθημερινότητά μας μέσω της ομάδας των κρατών ΑΚΕ.

Παρά το γεγονός ότι ο πληθυσμός των Νήσων του Ειρηνικού είναι μικρός, δεν πρέπει να λησμονούμε ότι ο ίδιος ο Ειρηνικός Ωκεανός καλύπτει σχεδόν το 30% της επιφάνειας του πλανήτη. Η γεωγραφική τους θέση, ενώ προσφέρει τεράστια οφέλη στην περιοχή μέσω της αλιείας και του τουρισμού, σημαίνει ότι είναι απομονωμένα και υφίστανται την ιδιότυπη τυραννία αυτής της απόστασης. Ωστόσο, η πρόοδος της τεχνολογίας, των εναέριων μεταφορών και των υποδομών έχει συμβάλει στη βελτίωση της οικονομικής τους κατάστασης.

Μια άλλη πτυχή που πρέπει να εξετάσουν –και διαπιστώνω με ικανοποίηση τη σημαντική εκπροσώπηση της Επιτροπής σε αυτήν τη συζήτηση– είναι ότι η αγγλόφωνη ψηφιακή οικονομία μπορεί να προσφέρει έναν ακόμη τρόπο επίτευξης προόδου στις χώρες αυτές, καθώς μπορούν να προσφέρουν υπηρεσίες εξωτερικής ανάθεσης επιχειρηματικών διαδικασιών και διεργασιών που απαιτούν ειδικευμένες γνώσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Αυστραλασία.

Στην περιοχή παρατηρούνται σημαντικές οικονομικές ανισότητες, καθώς το ετήσιο κατά κεφαλήν ΑΕγχΠ κυμαίνεται μεταξύ 500 ευρώ και 8 000 ευρώ. Είναι, δηλαδή, σαν να συγκρίνουμε τη Σομαλία με τη Βουλγαρία. Συνεπώς, η στρατηγική που θα εφαρμοστεί για την περιοχή πρέπει να χαρακτηρίζεται από ευελιξία προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η αναπτυξιακή βοήθεια θα προσφέρεται σύμφωνα με τις εθνικές και περιφερειακές ανάγκες και με σκοπό να επιτευχθεί το μέγιστο όφελος τόσο για τα πιο φτωχά όσο και για τα πιο πλούσια νησιά.

Για πολλούς κατοίκους των Νήσων του Ειρηνικού, τα γεωργικά προϊόντα είναι τα κύρια προϊόντα εξαγωγής προς τις διεθνείς αγορές, καθώς προσφέρουν αγαθά όπως ζάχαρη, καρποί φοινικοκαρυάς, μπανάνες, ινδικές καρύδες και φοινικέλαιο. Εντούτοις, αντιμετωπίζουν προκλήσεις όπως το φαινόμενο του θερμοκηπίου, το οποίο αποτελεί τεράστια πρόκληση για τις καλλιέργειές τους. Τους έχουμε δημιουργήσει μάλιστα ένα πρόσθετο ενδιαφέρον πρόβλημα: τις συμφωνίες οικονομικής εταιρικής σχέσης, τις συνέπειες των οποίων υποχρεώνονται να υποστούν. Με πληροφορούν ότι χάνουν έσοδα από την ενδοπεριφερειακή τελωνειακή τους ένωση. Τι πρέπει να κάνουν; Θα τους βοηθήσουμε; Θα τους ενισχύσουμε; Θα δημιουργήσουμε υποδομές οι οποίες θα τους επιτρέψουν να υπερβούν αυτό το πρόβλημα; Αυτά τα θέματα πρέπει να μας απασχολήσουν.

Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η περιοχή είναι η βιώσιμη διαχείριση της αλιείας. Ο τόνος είναι ιδιαιτέρως άφθονος στον Ειρηνικό, ενώ το ένα τρίτο της παγκόσμιας αλιείας τόνου πραγματοποιείται στις Νήσους του Ειρηνικού, με αξία η οποία ανέρχεται σε 2 δισ. ευρώ. Προστατεύουμε μήπως τα αλιευτικά τους αποθέματα; Μεριμνούμε ώστε τα οφέλη από αυτές τις αλιευτικές δραστηριότητες να τα αντλούν οι τοπικοί πληθυσμοί; Δεν γνωρίζω. Ίσως η Επιτροπή πρέπει να εξετάσει αυτό το θέμα. Δεν γνωρίζω πού ακριβώς καταλήγουν αυτά τα αλιεύματα. Οι πληθυσμοί αυτοί δεν πρέπει να είναι τόσο φτωχοί αν εισπράττουν 2 δισ. ευρώ για αυτά τα αλιεύματα.

Στην έκθεσή μου υπογραμμίζεται ότι κάθε ενθάρρυνση του τουρισμού στην περιοχή πρέπει να συνοδεύεται από αυξημένη τοπική συμμετοχή στις τουριστικές υπηρεσίες. Υπογραμμίζω ότι στις περισσότερες περιπτώσεις μόνο οι πλουσιότερες χώρες, οι οποίες διαθέτουν πιο ανεπτυγμένες υποδομές και συχνότερες αεροπορικές συνδέσεις, προσελκύουν σημαντικό αριθμό τουριστών κάθε χρόνο. Σε αυτές τις περιπτώσεις, για τις φτωχότερες χώρες, πρέπει να συνεχιστεί η χορήγηση αναπτυξιακής βοήθειας για τη χρηματοδότηση υποδομών και την ενθάρρυνση του βιώσιμου τουρισμού. Σε αυτό το πλαίσιο, γιατί δεν έχουμε εξετάσει το ενδεχόμενο δημιουργίας ενός κόμβου στον Ειρηνικό, ενός περιφερειακού κόμβου; Θα μπορούσαμε να δημιουργήσουμε έναν τέτοιο κόμβο, όπως το Ντουμπάι. Εξάλλου, τι ήταν το Ντουμπάι; Το Ντουμπάι αποτελούνταν μόνο από άμμο πριν από 20 χρόνια! Σήμερα αποτελεί κεντρικό κόμβο στις περιφερειακές αεροπορικές μεταφορές. Ο σεΐχης Μακτούμ και αυτοί οι ευφυείς Άραβες έχουν δημιουργήσει κάτι το εξαιρετικό. Γιατί δεν κάνουμε το ίδιο και στον Ειρηνικό για τους κατοίκους αυτών των νησιών;

Στην έκθεσή μου συνιστάται να συνεχίσουν οι πιο ανεπτυγμένες νησιωτικές χώρες του Ειρηνικού να αναπτύσσουν τον τοπικό τομέα μεταποίησης, δημιουργώντας έτσι περισσότερες θέσεις εργασίας. Πρέπει δε να διερευνήσουν την πιθανότητα χορήγησης δανείων με ευνοϊκούς όρους από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ώστε να αυξηθεί η αξία των εξαγωγών τους.

Πολλά από τα νησιά είναι πολιτικώς ασταθή, όπως διαπιστώσαμε από τα πολυάριθμα στρατιωτικά πραξικοπήματα στις Νήσους Φίτζι. Έχω κουραστεί να ακούω για στρατιωτικά πραξικοπήματα στα Φίτζι, όμως οι κάτοικοί τους πρέπει να μπορέσουν να αισθανθούν ότι θα έχουν εγγυημένο μέλλον ως δύο κοινότητες οι οποίες ζουν σε συνθήκες αγαστής συνεργασίας, και πρέπει να συμβάλουμε και εμείς προς αυτήν την κατεύθυνση. Πρέπει να τεθεί τέρμα σε τέτοιες ενέργειες· διαφορετικά, πρέπει να σταματήσουμε τη χορήγηση βοήθειας. Αυτό συνιστά απειλή, όμως χρειαζόμαστε κάποιο είδος ανταλλάγματος σε αυτό το θέμα.

Η διασφάλιση της χρηστής διακυβέρνησης στο σύνολο των χωρών του Ειρηνικού είναι ζωτικής σημασίας, και για να επιτύχουμε τους Αναπτυξιακούς Στόχους της Χιλιετίας πρέπει επίσης να επιτύχουμε κάποιο βαθμό αμοιβαιότητας. Στην Παπούα-Νέα Γουινέα, για παράδειγμα, και στις Νήσους του Σολομώντος, υπάρχει πρόβλημα με το AIDS. Η ΕΕ, ως σημαντικός χορηγός στην περιοχή, μπορεί να διαμορφώσει μια στρατηγική η οποία θα στηρίζει τις προσπάθειες των νησιωτικών χωρών του Ειρηνικού να επιτύχουν τους Αναπτυξιακούς Στόχους της Χιλιετίας και να βοηθήσουν τους πολίτες τους να αξιοποιήσουν πλήρως τις δυνατότητές τους. Η έκθεσή μας είναι μόνο η αρχή.

  Ján Figeľ, Μέλος της Επιτροπής. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, χαιρετίζω την έκθεση σχετικά με τις σχέσεις της ΕΕ με τις Νήσους του Ειρηνικού, και συγχαίρω ιδιαιτέρως τον εισηγητή, κ. Deva, για το αποτέλεσμα που έχει επιτύχει.

Όταν ο συνάδελφός μου, Επίτροπος Michel, ανέλαβε την πρωτοβουλία για την κατάρτιση της πρώτης κοινοτικής στρατηγικής για τις σχέσεις μας με τις χώρες του Ειρηνικού στο πλαίσιο της συνεργασίας με τις χώρες ΑΚΕ, το έπραξε επειδή οι χώρες αυτές καθίστανται όλο και πιο σημαντικές, ενώ συγχρόνως αντιμετωπίζουν δύσκολες προκλήσεις. Μπορούμε να αντλήσουμε οφέλη από τις στενότερες σχέσεις με τις χώρες του Ειρηνικού, καθώς η περιοχή έχει παγκόσμια σημασία και μπορούμε να συμβάλουμε σημαντικά στην ανάπτυξή της. Στην έκθεση του Κοινοβουλίου αντικατοπτρίζεται σαφώς αυτή η κατάσταση και καταδεικνύονται οι σημαντικές μελλοντικές μας προοπτικές.

Οι χώρες αυτές είναι ως επί το πλείστον απομακρυσμένες, σχετικά φτωχές και μικρές, ενώ κατέκτησαν την ανεξαρτησία τους σχετικά πρόσφατα. Ο πληθυσμός των περισσοτέρων αναπτύσσεται με ταχείς ρυθμούς. Καλούνται να διατηρήσουν μια δύσκολη ισορροπία μεταξύ της παράδοσης και των πιέσεων της σύγχρονης πραγματικότητας. Η παγκοσμιοποίηση αποτελεί ευκαιρία για τις χώρες αυτές, αλλά συγχρόνως δημιουργεί κινδύνους για την πολιτιστική τους κληρονομιά.

Σε πολλές χώρες του Ειρηνικού, η δημοκρατία προσπαθεί να αναπτυχθεί υπό δύσκολες συνθήκες, ενώ συγχρόνως ο Ειρηνικός χρειάζεται διακυβέρνηση υψηλής ποιότητας προκειμένου να προοδεύσει. Για τον λόγο αυτόν, η προσήλωσή σας στη δημοκρατική τους εξέλιξη, στη διεθνή τους παρουσία και σε επαφές μαζί τους είναι πολύ σημαντική.

Διαθέτουν σημαντικούς φυσικούς πόρους, όπως πετρέλαιο, φυσικό αέριο, αλιεύματα και τροπική ξυλεία, καθώς και εκπληκτική βιοποικιλότητα. Ο Ειρηνικός Ωκεανός είναι τόσο σημαντικός ώστε πρέπει να θεωρείται παγκόσμιο δημόσιο αγαθό. Αυτό προσφέρει στις νησιωτικές χώρες του Ειρηνικού ευκαιρίες στο διεθνές προσκήνιο και προοπτικές για το μέλλον. Ωστόσο, η αλλαγή του κλίματος απειλεί πολλά από τα νησιά, ακόμη και ολόκληρες χώρες.

Οι υπερπόντιες χώρες και εδάφη αποτελούν γέφυρες μεταξύ της Ευρώπης και του Ειρηνικού και μεταξύ των πολιτισμών μας. Στους τομείς στους οποίους οι χώρες του Ειρηνικού έχουν ανάγκες και εμείς διαθέτουμε συγκριτικά πλεονεκτήματα, προτείνουμε να τις ενισχύουμε. Η «γαλάζια-πράσινη» θεματική αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της εστίασής μας όσον αφορά τη βιώσιμη ανάπτυξη των φυσικών πόρων της περιοχής. Επιπλέον, έχουμε ταχθεί με συνέπεια υπέρ μιας ενισχυμένης πολιτικής σχέσης, πιο εστιασμένων αναπτυξιακών παρεμβάσεων και πιο αποτελεσματικής παροχής βοήθειας.

Στην ανακοίνωσή μας προβλέπαμε ότι οι χώρες του Ειρηνικού θα αντιμετωπίσουν περισσότερα προβλήματα στο μέλλον εάν δεν αντιστραφούν ορισμένες σημαντικές τάσεις. Μόνο πέρυσι εκδηλώθηκαν σοβαρά προβλήματα ασφάλειας και πολιτικές κρίσεις στις Νήσους του Σολομώντος, στο Ανατολικό Τιμόρ, στην Τόνγκα και στις Νήσους Φίτζι. Τα προβλήματα είναι τόσο δύσκολα και σοβαρά ώστε πολλές χώρες ΑΚΕ του Ειρηνικού να μην μπορούν να τα αντιμετωπίσουν από μόνες τους. Για τον λόγο αυτόν, συνεργαζόμαστε με τους φίλους μας στην Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία και, όπως επεσήμανε ο κ. Deva, εάν οι συνθήκες σταθεροποιηθούν μπορούμε να συμβάλουμε στην περαιτέρω ανάπτυξη του τουρισμού στον Ειρηνικό.

Το Κοινοβούλιο έλαβε, ασφαλώς, υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με τη στρατηγική για τον Ειρηνικό, στα οποία επιβεβαιώνεται ότι η ΕΕ θα ενισχύσει τις εταιρικές της σχέσεις με την εν λόγω περιοχή. Ορισμένα κράτη μέλη παρακολουθούν πολύ προσεκτικά τις εξελίξεις στις χώρες του Ειρηνικού. Η ΕΕ καλείται να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στον Ειρηνικό. Αυτό καταδεικνύεται σαφέστατα στην έκθεσή σας, και υπολογίζουμε στη συνεχή στήριξη και αλληλεγγύη σας προς αυτές τις πραγματικά εκπληκτικές χώρες.

  Rosa Miguélez Ramos, εξ ονόματος της Ομάδας PSE. – (ES) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, απόψε συζητάμε την έκθεση του κ. Deva σχετικά με τις σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τις Νήσους του Ειρηνικού – Στρατηγική για μια ενισχυμένη εταιρική σχέση.

Ήμουν συντάκτρια της γνωμοδότησης που εκδόθηκε και εγκρίθηκε από την Επιτροπή Αλιείας. Θα ήθελα να συγχαρώ τον κ. Deva για το έργο που επιτέλεσε και χαίρομαι που οι προτάσεις της Επιτροπής Αλιείας πρόκειται να συμπεριληφθούν στο κείμενο του ψηφίσματος, τουλάχιστον εν μέρει.

Ο Ειρηνικός Ωκεανός είναι ένα από τα πλουσιότερα αλιευτικά πεδία στον κόσμο, και ο ευρωπαϊκός στόλος αλιείας τόνου αλιεύει σε αυτά τα ύδατα εδώ και αρκετό καιρό χάρη στις διμερείς συμφωνίες που έχουν υπογραφεί με τις χώρες της περιοχής.

Σύμφωνα με τις επιστημονικές μελέτες, το επίπεδο των αποθεμάτων είναι απολύτως ικανοποιητικό, και η οικονομική βοήθεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτελεί μια σημαντική πηγή εισοδήματος για τις χώρες της περιοχής.

Πρέπει, επομένως, να ενισχύσουμε τις σχέσεις μας με αυτές τις χώρες. Έχουμε αμοιβαίο συμφέρον. Μπορούμε να συμβάλλουμε στην προώθηση μέτρων για τη βιώσιμη διαχείριση των αλιευτικών πόρων σε αυτά τα ύδατα, και για τους ευρωπαίους αλιείς τόνου θα ήταν πολύ θετικό να σημειωθεί μεγαλύτερη πρόοδος προς την κατεύθυνση της δημιουργίας ενός δικτύου συμφωνιών σχετικά με τον τόνο παρόμοιου με εκείνο που υπάρχει ήδη στον Ινδικό Ωκεανό, όπως ζητά η Επιτροπή Αλιείας στη γνωμοδότησή της.

Όσον αφορά την ενίσχυση της εταιρικής σχέσης με αυτήν την περιοχή του κόσμου, επομένως, δεν πρέπει να παραβλέψουμε την αλιεία.

  Μάριος Ματσάκης, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, ευχαριστούμε πολύ τον εισηγητή για τις επίπονες προσπάθειές του. Μια στρατηγική ενίσχυσης των εταιρικών σχέσεων με τις Νήσους του Ειρηνικού μοιάζει εκ πρώτης όψεως θετική και αρκετά ήπια ώστε να μην προκαλεί καμία υποψία ή δυσαρέσκεια. Εξάλλου, ο προβαλλόμενος στόχος είναι η βελτίωση των σχέσεων, κυρίως των εμπορικών σχέσεων, προς αμοιβαίο όφελος των πολιτών της ΕΕ και των Νήσων του Ειρηνικού.

Αυτό ενδεχομένως ισχύει για την πλειονότητα των νησιωτικών χωρών του Ειρηνικού. Για αρκετές, όμως, από αυτές υπάρχει μια αλήθεια η οποία αποκρύπτεται και η οποία συνίσταται στο γεγονός ότι πολλές από τις Νήσους του Ειρηνικού δεν είναι καν χώρες: είναι αποικίες του 21ου αιώνα, και δύο από τα αποικιοκρατικά κράτη συμβαίνει να είναι μέλη της ΕΕ, συγκεκριμένα η Γαλλία και η Βρετανία.

Πάρτε για παράδειγμα τη Νέα Καληδονία. Έχει έκταση περίπου 18 500 τετραγωνικών χιλιομέτρων και ο πληθυσμός της, που ανέρχεται σε 250 000 περίπου κατοίκους, χαρακτηρίζεται απλώς ως «ιδιότυπη κοινότητα». Η Νέα Καληδονία δεν είναι χώρα, αλλά υπερπόντιο διαμέρισμα της Γαλλίας. Σε πολύ μικρότερη κλίμακα, οι Νήσοι Πίτκερν είναι υπερπόντιο έδαφος της Βρετανίας τη διακυβέρνηση του οποίου ασκεί κυβερνήτης τον οποίο διορίζει η Βασίλισσα της Αγγλίας.

Συνεπώς, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, εκτός από την εντελώς επαίσχυντη ηθικώς αποδοχή του δικαιώματος της Γαλλίας και της Βρετανίας να συνεχίσουν να διατηρούν αποικίες, φαίνεται ότι δεν έχουμε κανέναν ενδοιασμό να συνάψουμε σχέσεις με τέτοιες αποικίες, σαν να μην υπάρχει κανένα πρόβλημα. Μάλιστα, στην υπό συζήτηση έκθεση δεν αναφέρεται το παραμικρό σχετικά με την αποικιοκρατία και τη συνακόλουθη στέρηση της δημοκρατίας.

Εν κατακλείδι, επιτρέψτε μου να θέσω το ακόλουθο ερώτημα. Δεδομένου ότι ορισμένα από αυτά τα νησιά είναι ουσιαστικά τμήματα της επικράτειας των προαναφερθέντων κρατών μελών της ΕΕ, επιδιώκουν ουσιαστικά η Γαλλία και η Βρετανία να συνάψουν σχέσεις με τους εαυτούς τους μέσω αυτής της στρατηγικής εταιρικής σχέσης; Ίσως ο Επίτροπος μπορεί να μας διαφωτίσει σχετικά με αυτήν την άκρως ενδιαφέρουσα αλλά παράδοξη προοπτική.

  Józef Pinior (PSE). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα πρώτον να ευχαριστήσω τον κ. Deva για αυτήν την πολύ σημαντική έκθεση σχετικά με μια στρατηγική για μια ενισχυμένη εταιρική σχέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τις Νήσους του Ειρηνικού. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υποστηρίζει την άποψη της Ευρωπαïκής Επιτροπής ότι απαιτείται διεξοδικότερος πολιτικός διάλογος με το φόρουμ των Νήσων του Ειρηνικού. Όντως, οι ηγέτες του φόρουμ έχουν εγκρίνει μια νέα συμφωνία η οποία εδραιώνει το φόρουμ ως διακυβερνητικό οργανισμό σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.

Ταυτόχρονα, επιθυμούμε να υπογραμμίσουμε ότι η ενίσχυση του διαλόγου σε περιφερειακό επίπεδο πρέπει να λαμβάνει επίσης υπόψη τις ανάγκες των φτωχότερων χωρών στην περιοχή. Η εκμετάλλευση των φυσικών πόρων πρέπει να συμβάλει στη δημιουργία εισοδήματος για όλους τους πολίτες των εν λόγω νησιωτικών κρατών στον Ειρηνικό. Ειδικότερα, πρέπει να βοηθήσει στη μείωση της φτώχειας. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επιθυμεί να υπογραμμίσει τη σημασία του τουρισμού στην περιοχή, έχοντας κατά νου ότι η φυσική ομορφιά των Νήσων του Ειρηνικού αποτελεί ένα από τα βασικά πλεονεκτήματά τους. Η υποστήριξη του τουρισμού στην περιοχή πρέπει να συμβαδίζει με την αυξημένη συμμετοχή των ίδιων των νησιωτών στην παροχή τουριστικών υπηρεσιών, προκειμένου να διασφαλίσουν το μέλλον του τουριστικού τομέα και να μεγιστοποιήσουν τα οφέλη που αποφέρει στην τοπική οικονομία. Θα ήθελα επίσης να επισημάνω ότι η έκθεση υπογραμμίζει την ανάγκη στήριξης των συστημάτων τεχνικής εκπαίδευσης και κατάρτισης στις χώρες της περιοχής, στο πλαίσιο του 10ου Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάπτυξης.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συμμερίζεται την άποψη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ότι η πολιτική αστάθεια και οι συγκρούσεις μπορεί να έχουν καταστροφικές επιπτώσεις στην οικονομική ανάπτυξης της περιοχής, ειδικά όσον αφορά την απώλεια εσόδων από τον τουρισμό και την καταστροφή των οικονομικών υποδομών. Επιθυμούμε να επιστήσουμε την προσοχή στην κατάσταση του Ανατολικού Τιμόρ, όπου σημειώθηκε έξαρση βίας τον Μάιο και τον Ιούνιο του 2006. Αναμένεται ότι, σε στενή συνεργασία με τη διεθνή κοινότητα, η Επιτροπή θα είναι σε θέση να βοηθήσει τους ηγέτες του Ανατολικού Τιμόρ να επιλύσουν τα βαθύτερα προβλήματα που προκαλούν την κρίση, λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη για πολιτική σταθερότητα, ελάφρυνση της φτώχειας, κοινωνική ανάπτυξη και συμφιλίωση μεταξύ των διαφόρων κοινωνικών ομάδων.

  Πρόεδρος. Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί την Πέμπτη, στις 11.30.

Γραπτή δήλωση (άρθρο 142 του Κανονισμού)

  Margie Sudre (PPE -DE). – (FR) Αυτήν την εβδομάδα ζητείται η γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την πρώτη επίσημη στρατηγική για τα 30 χρόνια σχέσεων μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ειρηνικού. Η στρατηγική αυτή αποσκοπεί στην ενίσχυση του πολιτικού διαλόγου, στη βελτίωση της συνεργασίας και στην αύξηση της αποτελεσματικότητας της αναπτυξιακής βοήθειας, το ένα τέταρτο και πλέον της οποίας παρέχεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Στην περίπτωση μιας σειράς ζωτικών τομέων, η στρατηγική τονίζει την αειφόρο ανάπτυξη τόσο από οικολογική όσο και από οικονομική άποψη. Οι τομείς αυτοί περιλαμβάνουν τον τουρισμό, τις μεταφορές, την εξόρυξη, τη γεωργία και την αλιεία.

Στην Επιτροπή Αλιείας, συνέβαλα στην έγκριση μιας τροπολογίας σχετικά με το ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να υποστηρίξει σχέδια περιφερειακής συνεργασίας σχετικά με την αξιολόγηση, παρακολούθηση και διαχείριση των αλιευτικών πόρων, τα οποία διεξάγονται με τρίτες χώρες στην περιοχή και με τις υπερπόντιες χώρες και εδάφη που συνδέονται με την Ευρωπαϊκή Ένωση: Γαλλική Πολυνησία, Νέα Καληδονία, Νήσοι Βαλίς και Φουτούνα και Νήσοι Πίτκερν.

Με ενθουσιάζει το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι πρόθυμη να συμμετάσχει πιο εποικοδομητικά στον Ειρηνικό δίνοντας έμφαση στην οικονομική ανάπτυξη, την πολιτική σταθερότητα και την ορθή διαχείριση των πόρων στις περιοχές που συνορεύουν άμεσα με τις υπερπόντιες χώρες και εδάφη μας. Ας ελπίσουμε ότι οι χρηματοδοτικοί πόροι θα είναι ανάλογοι των δεδηλωμένων φιλοδοξιών.

  Bogdan Golik (PSE). – (PL) Θα ήθελα να επισημάνω την υποστήριξή μου για το περιεχόμενο της έκθεσης του κ. Deva σχετικά με τις σχέσεις της ΕΕ με τις Νήσους του Ειρηνικού με τίτλο «Στρατηγική για μια ενισχυμένη εταιρική σχέση με τις Νήσους του Ειρηνικού». Ελπίζω ότι αυτό το πολύ αναγκαίο έγγραφο θα αναγγείλει μια νέα εποχή στις επαφές μεταξύ της ΕΕ και των Νήσων του Ειρηνικού.

Οι ευρωπαϊκές χώρες είναι παρούσες στην περιοχή του Ειρηνικού εδώ και τριάντα χρόνια και αποτελούν σημαντικούς δωρητές στην περιοχή. Είναι, συνεπώς, ιδιαίτερα σημαντική η ανάπτυξη μιας μακροπρόθεσμης στρατηγικής. Πρόκειται μάλιστα για το μόνο τμήμα στον κόσμο για το οποίο η Ένωση δεν έχει αναπτύξει ακόμη μια γενική, ολοκληρωμένη στρατηγική.

Η έγκριση του υπό εξέταση εγγράφου αποτελεί εξαιρετική ευκαιρία δημιουργίας μιας νέας σχέσης με την εν λόγω περιοχή. Αυτή η σχέση θα πρέπει να είναι τόσο οικονομική όσο και πολιτική. Οι Νήσοι του Ειρηνικού διαδραματίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στη σταθεροποίηση του κλίματος και κατέχουν επίσης μεγάλο πλούτο φυσικών πόρων όπως κοιτάσματα ορυκτών και ψάρια. Θα είναι μια εταιρική σχέση με μια περιοχή που ηγείται παγκοσμίως στην αλιεία τόνου και στην οποία αντιστοιχεί το ένα τρίτο των παγκόσμιων αλιευμάτων.

Η υποστήριξή μου για το προαναφερθέν έγγραφο σχετίζεται επίσης με την ανάγκη προώθησης της δημοκρατίας και της σταθερότητας στην περιοχή του Ειρηνικού και την πρόληψη της εδραίωσης εξτρεμιστικών ιδεολογιών. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ιστορικούς δεσμούς με αυτά τα νησιά και θα πρέπει να υποστηρίξει τις προσπάθειές τους να επιτύχουν τους Αναπτυξιακούς Στόχους της Χιλιετίας.

Η έγκριση της στρατηγικής για ενισχυμένη εταιρική σχέση θα μας δώσει την ευκαιρία να θέσουμε υψηλότερους οικονομικούς και κοινωνικούς στόχους. Η συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε αυτές τις προσπάθειες θα μπορούσε να προχωρήσει πέραν της απλής παροχής στήριξης σε πρώην αποικίες.

25. Συμφωνία αλιευτικής σύμπραξης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και της Δημοκρατίας της Γκαμπόν (συζήτηση)

  Πρόεδρος. Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση της έκθεσης (A6-0477/2006) του κ. Σταύρου Αρναουτάκη, εξ ονόματος της Επιτροπής Αλιείας, σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου που αφορά τη σύναψη της συμφωνίας αλιευτικής σύμπραξης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και της Δημοκρατίας της Γκαμπόν (COM(2006)0454 - C6-0303/2006 - 2006/0156(CNS)).

  Ján Figeľ, Μέλος της Επιτροπής. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, η Κοινότητα και η Δημοκρατία της Γκαμπόν ξεκίνησαν, κατόπιν διαπραγμάτευσης, την εφαρμογή, στις 28 Οκτωβρίου 2005, συμφωνίας αλιευτικής σύμπραξης για περίοδο έξι ετών. Το νέο πρωτόκολλο ίσχυσε προσωρινά από τον Δεκέμβριο του 2005 βάσει απόφασης του Συμβουλίου. Κατά την ημερομηνία έναρξης της ισχύος της, η εν λόγω συμφωνία θα ακυρώσει και θα αντικαταστήσει τη συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας και της Δημοκρατίας της Γκαμπόν σχετικά με την αλιεία στα ανοικτά της Γκαμπόν, η οποία τέθηκε σε ισχύ τον Δεκέμβριο του 1998.

Η χρηματική αντιστάθμιση έχει οριστεί σε 860 000 ευρώ ετησίως. Το 60% αυτής της χρηματικής αντιστάθμισης θα επιτρέψει την παροχή ετήσιας οικονομικής ενίσχυσης για την κατάρτιση και εφαρμογή μιας τομεακής αλιευτικής πολιτικής στην Γκαμπόν, με σκοπό την εφαρμογή των αρχών της υπεύθυνης και βιώσιμης αλιείας.

Αυτό το νέο πρωτόκολλο προσφέρει αλιευτικές δυνατότητες για 24 τοναλιευτικά καταψύκτες και 16 τράτες με παραγάδια επιφανείας, με αλιευτικό βάρος 11 000 τόνων ανά έτος.

Η συμφωνία είναι τμήμα ενός σημαντικού δικτύου κοινοτικών συμφωνιών για την αλιεία τόνου στον Ατλαντικό Ωκεανό, στα ανοικτά των χωρών της Δυτικής Αφρικής.

Η Επιτροπή θεωρεί ότι η συμφωνία προσφέρει στην Κοινότητα και στην Γκαμπόν ένα ικανοποιητικό νομικό και πολιτικό πλαίσιο για την παρακολούθηση και τον έλεγχο των δραστηριοτήτων του κοινοτικού στόλου στο αλιευτικό πεδίο της Γκαμπόν. Επιτρέπει επίσης στην Κοινότητα να στηρίξει την ανάπτυξη του αλιευτικού τομέα στην εν λόγω χώρα, προς αμοιβαίο όφελος όλων των πλευρών.

  Σταύρος Αρναουτάκης (PSE), εισηγητής. – Κύριε Πρόεδρε, η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Δημοκρατία της Γκαμπόν διαπραγματεύτηκαν και υπέγραψαν στις 28 Οκτωβρίου 2005 μια πολυετή αλιευτική σύμπραξη που θα καλύπτει τις σχέσεις των ευρωπαϊκών χωρών με τη Δημοκρατία της Γκαμπόν στον τομέα της αλιείας. Η συμφωνία σύμπραξης, η οποία συνοδεύεται από πρωτόκολλο, έχει διάρκεια έξι έτη, ενώ οι τεχνικοί και οικονομικοί όροι των αλιευτικών δραστηριοτήτων έχουν ξεκινήσει ήδη από τις 3 Δεκεμβρίου 2005.

Ο κύριος στόχος της συμφωνίας σύμπραξης, η οποία υπερβαίνει το στενό εμπορικό πλαίσιο της προηγούμενης διμερούς συμφωνίας, είναι η ανάπτυξη μιας αειφόρου αλιευτικής πολιτικής με υπεύθυνη εκμετάλλευση των αλιευτικών πόρων, ενίσχυση των παράκτιων πληθυσμών, δημιουργία μικρών τοπικών βιομηχανιών κατάψυξης και μεταποίηση μέσω μιας γενικότερης οικονομικής και επιστημονικής συνεργασίας. Σημαντικό καινοτόμο βήμα αποτελεί η παρακολούθηση των αλιευτικών σκαφών με δορυφόρο με σκοπό την πάταξη της παράνομης, αδήλωτης και ανεξέλεγκτης αλιείας.

Όπως τονίστηκε από τον αρμόδιο Επίτροπο για θέματα αλιείας, κύριο Borg, αυτή η νέα συμφωνία ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο της συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Δημοκρατίας της Γκαμπόν, δεδομένου ότι θα εντείνει τις προσπάθειές της για να εξασφαλίσει τη διάρκεια της αλιείας στα ύδατά της. Θα πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι είναι ιδιαίτερα σημαντικές τέτοιου είδους συμφωνίες αφού προωθούν την οικονομική ανάπτυξη και την συνεργασία με τρίτες χώρες.

Η συμφωνία αυτή με τη Γκαμπόν στον τομέα της αλιείας αποτελεί ένα ακόμη αναπτυξιακό εργαλείο που χρησιμοποιεί η Ευρωπαϊκή Ένωση προκειμένου να τονίσει το αίσθημα αλληλεγγύης και διάθεσης για περαιτέρω συνεργασία με τις αναπτυσσόμενες τρίτες χώρες. Θεωρώ λοιπόν απαραίτητο να ενημερώνεται εγκαίρως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ως το άμεσα εκλεγμένο όργανο από τους πολίτες, και όχι να καλείται ένα χρόνο μετά, απλά και μόνο για να επικυρώσει τις αποφάσεις.

  Carmen Fraga Estévez, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE. – (ES) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να διαμαρτυρηθώ για άλλη μία φορά για το γεγονός ότι η αλιεία συζητείται πάντα με ένα μυστικό, νυχτερινό τρόπο· αυτό συμβαίνει σήμερα για άλλη μία φορά.

Θα ήθελα να ευχαριστήσω τον κ. Αρναουτάκη για την εξαιρετική έκθεσή του. Καθώς είναι τόσο αργά, θα είμαι σύντομη και σαφής και θα υπογραμμίσω τρεις πτυχές σχετικά με τη Δημοκρατία της Γκαμπόν και τις αλιευτικές συμφωνίες γενικά που πιστεύω ότι είναι σημαντικές.

Πρέπει να υπογραμμίσω για άλλη μία φορά την καθυστέρηση της Επιτροπής να παρουσιάσει αυτό το θέμα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και να επισημάνω ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρόκειται να καταβάλλει το πρώτο μέρος των οικονομικών πληρωμών στην Γκαμπόν τουλάχιστον με έξι μήνες καθυστέρηση. Αυτό είναι απαράδεκτο, και η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν πρέπει να προκαλεί αυτού τους είδους τις καθυστερήσεις, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για τρίτες χώρες οι οικονομίες των οποίων είναι τόσο αδύναμες. Πιστεύω ότι έχουμε καταλήξει σε συμφωνία με τον Επίτροπο Borg και ελπίζω ότι δεν θα υπάρξουν περαιτέρω καθυστερήσεις στο μέλλον.

Δεύτερον, θα ήθελα να υπογραμμίσω επίσης τις οικονομικές πτυχές των αλιευτικών συμφωνιών γενικά, και αυτή η συγκεκριμένη περίπτωση είναι ένα πολύ δυσάρεστο παράδειγμα. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι εδώ –και λυπάμαι που δεν είναι τα άτομα εκείνα που είναι πιο επικριτικά σε σχέση με τις αλιευτικές συμφωνίες– που διαμαρτύρονται ότι ο αλιευτικός τομέας δεν συνεργάζεται, ή συνεισφέρει ελάχιστα, στη χρηματοδότηση αυτών των συμφωνιών. Στην πραγματικότητα, στην προκειμένη περίπτωση, στη συμφωνία με τη Δημοκρατία της Γκαμπόν, ο αλιευτικός τομέας θα πληρώσει σχεδόν 20% περισσότερα από όσα πληρώνει η Ευρωπαϊκή Ένωση από τον κοινοτικό προϋπολογισμό. Αυτό θα πρέπει να καθησυχάσει εκείνους που λένε ότι ο αλιευτικός τομέας δεν συνεισφέρει στη χρηματοδότηση των συμφωνιών.

Τέλος, κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα επίσης να υποβάλω ένα αίτημα στην Επιτροπή σχετικά με τις συμφωνίες, το οποίο εμείς, στην Επιτροπή Αλιείας, διατυπώνουμε επανειλημμένα: ότι, στο όνομα της μεγαλύτερης διαφάνειας, βουλευτές αυτού του Κοινοβουλίου θα πρέπει να μπορούν να συμμετάσχουν ως παρατηρητές στις μικτές επιτροπές που ελέγχουν την εφαρμογή των αλιευτικών συμφωνιών. Το έχουμε ήδη καταφέρει αυτό για τις περιφερειακές οργανώσεις αλιείας και θα ήταν καλό αν μπορούσαμε να συμμετάσχουμε στις μικτές επιτροπές στο μέλλον. Υποβάλαμε αυτό το αίτημα τις προάλλες στην Προεδρία του Συμβουλίου και ελπίζω ότι ο Επίτροπος Figel' θα διαβιβάσει αυτό το αίτημα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ούτως ώστε, μεταξύ των τριών θεσμικών οργάνων, να μπορέσουμε να εξασφαλίσουμε τη μεγαλύτερη συμμετοχή των βουλευτών αυτού του Κοινοβουλίου. Αν μη τι άλλο, λόγω της περασμένης ώρας που αναγκαζόμαστε να εργαζόμαστε, πιστεύω ότι μας αξίζει να συμμετέχουμε σε αυτές τις επιτροπές ως παρατηρητές.

  Πρόεδρος. Κυρία Fraga Estévez, συμμερίζομαι την άποψή σας και θα διαβιβάσω στο Προεδρείο τις ανησυχίες σας σχετικά με τις διακρίσεις μεταξύ των θεμάτων προς συζήτηση. Ίσως θα ήταν πιο δίκαιη η εφαρμογή ενός συστήματος περιτροπής.

Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί την Πέμπτη, στις 11.30.

26. Ενσωμάτωση της διάστασης της αειφορίας στις πολιτικές αναπτυξιακής συνεργασίας (συζήτηση)

  Πρόεδρος. Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση της έκθεσης (A6-0474/2006) της κ. Danutė Budreikaitė, εξ ονόματος της Επιτροπής Ανάπτυξης, σχετικά με την ενσωμάτωση της διάστασης της αειφορίας στις πολιτικές αναπτυξιακής συνεργασίας (2006/2246(INI)).

  Danutė Budreikaitė (ALDE), εισηγήτρια. – (LT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, θα ήθελα να σας ευχαριστήσω όλους όσοι βρήκατε τον χρόνο αυτήν την περασμένη ώρα να συζητήσετε στη συνεδρίαση της Ολομέλειας το σημαντικό ζήτημα της ενσωμάτωσης της διάστασης της αειφορίας στην πολιτική αναπτυξιακής συνεργασίας. Τα πιο σημαντικά έγγραφα της ΕΕ –η Συνθήκη ΕΚ και η Στρατηγική της ΕΕ για την Αειφόρο Ανάπτυξη– ορίζουν ως αειφόρο ανάπτυξη την ανάπτυξη που επιτρέπει την ικανοποίηση των υφιστάμενων αναγκών της κοινωνίας χωρίς τη μείωση των ευκαιριών των μελλοντικών γενιών για την κάλυψη των αναγκών τους. Η αειφόρος ανάπτυξη αποτελεί μια γενική αρχή των δικαιωμάτων της ΕΕ η οποία θα πρέπει να ασκεί επιρροή σε όλους τους τομείς πολιτικής της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της πολιτικής αναπτυξιακής συνεργασίας.

Ένας από τους πλέον σημαντικούς στόχους της κοινότητάς μας είναι να καταπολεμήσει τη φτώχεια στον κόσμο, να αποπληρώσει ορισμένα παλαιά χρέη στις αναπτυσσόμενες χώρες, να τις βοηθήσει να εξέλθουν από το καθεστώς των λιγότερο ανεπτυγμένων χωρών και να αποκτήσουν το καθεστώς των αναπτυσσόμενων κρατών, και τέλος – το επίπεδο των ανεπτυγμένων κρατών. Τα ανεπτυγμένα κράτη γνωρίζουν ποιο είναι το κόστος της προόδου και της σύγχρονης ζωής. Έχω κατά νου τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της ανθρώπινης δραστηριότητας – την ανάπτυξη διαφόρων τομέων οικονομίας, ειδικά της βιομηχανίας. Πρόκειται για ένα τεράστιο κόστος το οποίο βαρύνει ολόκληρο τον κόσμο, έστω και αν όλες οι χώρες δεν έχουν ή δεν χρησιμοποιούν την τεχνολογία που συντελεί στο φαινόμενο του θερμοκηπίου, CO2 ή άλλη ρύπανση. Πληρώνουμε όλοι, και θα θέλαμε όλοι να μειωθεί ο βαθμός της ρύπανσης. Στρέφουμε την προσοχή μας όχι μόνο στις δικές μας οικονομίες, υιοθετώντας κατάλληλες λύσεις, αλλά επιθυμούμε επίσης οι αναπτυσσόμενες χώρες να χρησιμοποιούν μη ρυπαίνουσες ανανεώσιμες μορφές ενέργειας και καθαρή τεχνολογία. Ωστόσο, αυτό δεν είναι απλό. Η έκθεση ήγειρε ορισμένα προβλήματα αειφόρου ανάπτυξης και προσέφερε ορισμένες κατευθύνσεις για πιθανές λύσεις για τις αναπτυσσόμενες χώρες – και όχι μόνο για αυτές, αλλά επίσης για την ίδια την ΕΕ. Η αειφόρος ανάπτυξη περιλαμβάνει τρεις θεμελιώδεις πτυχές: σταθερή οικονομική ανάπτυξη, προστασία του περιβάλλοντος και κοινωνική δικαιοσύνη και συνοχή.

Αυτό σημαίνει ότι τα οικονομικά θέματα, τα θέματα περιβαλλοντικής προστασίας και τα κοινωνικά θέματα είναι αλληλένδετα και αλληλοενισχυόμενα, και η αλληλεξάρτησή τους θα πρέπει να είναι προφανής ήδη στο στάδιο χάραξης πολιτικής. Τα οικονομικά θέματα συνδέονται με τη διαχείριση, τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη δημοκρατία, την περιφερειακή ολοκλήρωση και άλλες πτυχές των οικονομικών και της ζωής. Η οικονομική στήριξη της ΕΕ και άλλων χωρών είναι απαραίτητη για την επίλυσή τους, όπως η ενίσχυση της θεσμικής αρμοδιότητας των αναπτυσσόμενων χωρών, η καταπολέμηση της διαφθοράς, νέες μέθοδοι βοήθειας σε επιχειρήσεις και αγορές για την εφαρμογή αειφόρου ανάπτυξης, η προσέλκυση ξένων επενδύσεων, και ούτω καθεξής.

Το περιβάλλον πλήττεται από την παράνομη καταστροφή των δασών, η οποία ενθαρρύνει τη διαφθορά και την πιθανότητα ένοπλων συγκρούσεων· την έλλειψη πρόσβασης σε πόσιμο νερό και τις ανεπαρκείς συνθήκες υγιεινής· τη ρύπανση, ειδικά το φαινόμενο του θερμοκηπίου· και τη χρήση και την εξάντληση των φυσικών πόρων, που αποτελούν επίσης προάγγελους καταστάσεων σύγκρουσης. Στον κοινωνικό τομέα τα περιβαλλοντικά θέματα είναι επίσης σημαντικά, όπως η πρόσβαση σε πόσιμο νερό και οι συνθήκες υγιεινής, η πρόσβαση στα συστήματα εκπαίδευσης και υγειονομικής περίθαλψης, και η καταπολέμηση της φτώχειας. Κατά την εφαρμογή των τριών θεμελιωδών πτυχών αειφόρου ανάπτυξης, είναι προφανές ότι η τόνωση της οικονομικής ανάπτυξης και η εξάλειψη της φτώχειας, μαζί με τη διασφάλιση της προστασίας του περιβάλλοντος, αποτελούν τις μεγαλύτερες προκλήσεις της πολιτικής αναπτυξιακής συνεργασίας της ΕΕ.

Συνεπώς, στο πλαίσιο αυτής της πολιτικής η ΕΕ πρέπει να ενθαρρύνει επίσης άλλους μεγάλους οικονομικούς παράγοντες, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Κίνα και η Ινδία, να συμβάλουν στην εφαρμογή της παγκόσμιας αειφόρου ανάπτυξης. Κατά την τόνωση της οικονομικής ανάπτυξης, είναι απαραίτητη η εφαρμογή της αειφόρου ανάπτυξης σε όλους τους τομείς, η επένδυση σε καθαρές τεχνολογίες, η εισαγωγή εναλλακτικών ενεργειακών τεχνολογιών, και, κυριότερον, η εφαρμογή προτύπων επιχειρηματικής συμπεριφοράς. Μιλώντας για το περιβάλλον, είναι σημαντικό να υπογραμμίσουμε ότι οι διεθνείς επιχειρήσεις που λειτουργούν σε αναπτυσσόμενες χώρες πρέπει να σέβονται το περιβάλλον. Πρέπει να γίνει μια αρχή για την εφαρμογή ενός κώδικα εταιρικής κοινωνικής ευθύνης για τις ευρωπαϊκές εταιρείες.

Επιδιώκοντας την καταπολέμηση της υποβάθμισης της περιβαλλοντικής προστασίας στις αναπτυσσόμενες χώρες, η ΕΕ θα πρέπει να συνεργαστεί πιο ενεργά με τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις προκειμένου να καθορίσει τον σεβασμό τους για το περιβάλλον. Η προστασία της βιοποικιλότητας, η παρακολούθηση της οικολογικής κατάστασης του περιβάλλοντος και τα κατάλληλα μέτρα για τη στήριξή της αποτελούν το συλλογικό μας χρέος προς τις επερχόμενες γενιές. Στον κοινωνικό τομέα πρέπει να προσπαθήσουμε να επιτύχουμε τους καθορισμένους αναπτυξιακούς στόχους της χιλιετίας, να ενθαρρύνουμε ένα αειφόρο πρότυπο κατανάλωσης, να καταπολεμήσουμε ασθένειες και να κατευθύνουμε την επίσημη αναπτυξιακή βοήθεια προς την εκπαίδευση για θέματα υγείας και περιβάλλοντος.

Επιπλέον, είναι απαραίτητο να συμπεριλάβουμε την κοινωνία των πολιτών, τις ΜΚΟ και τις γυναίκες στην εξεύρεση λύσεων για προβλήματα αειφόρου ανάπτυξης και στην αναζωογόνηση του κοινωνικού διαλόγου. Εκτός αυτών των τριών τομέων αειφόρου ανάπτυξης, θα ήθελα επίσης να αναφέρω την ενίσχυση της θεσμικής αρμοδιότητας ως δευτερεύον θέμα προτεραιότητας για όλους τους τομείς. Κατά την παροχή βοήθειας για θεσμικές, διοικητικές και νομικές μεταρρυθμίσεις, την επέκταση των συστημάτων υποδομής και την εθνική δημοσιονομική διαχείριση πρέπει να εκτιμηθούν οι περιβαλλοντικές, οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις.

Αυτά αποτελούν προγράμματα μακροπρόθεσμης δράσης για την επίτευξη της αειφορίας στην πολιτική αναπτυξιακής συνεργασίας. Ήδη, ωστόσο, η ΕΕ μπορεί να αναλάβει δράση για την επίτευξη αειφορίας, την επίλυση του θέματος των γεωργικών εξαγωγικών επιδοτήσεων και την ενθάρρυνση της εισαγωγής προϊόντων τα οποία έχουν παραχθεί με σεβασμό στην αειφορία και σύμφωνα με τις διεθνείς συμφωνίες, ζητώντας μια μεταναστευτική πολιτική για τον τερματισμό της διαρροής εγκεφάλων από τις αναπτυσσόμενες χώρες, καθώς επίσης τονώνοντας τις επενδύσεις στις αναπτυσσόμενες χώρες και χρησιμοποιώντας πιστά το 0,7% του ΑΕγχΠ σε αναπτυξιακή βοήθεια.

  Ján Figeľ, Μέλος της Επιτροπής. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θα προσπαθήσω να περιοριστώ στα χρονικά περιθώρια που έχω στη διάθεσή μου, προκειμένου να μπορέσουμε να ολοκληρώσουμε τη συζήτηση πριν από τα μεσάνυχτα!

Ασφαλώς, χαιρετίζουμε αυτήν την έκθεση, η οποία εστιάζεται σε πολύ μεγάλο βαθμό στην ενσωμάτωση της διάστασης της αειφορίας στις πολιτικές αναπτυξιακής συνεργασίας. Με ικανοποίηση διαπιστώνω ότι η έκθεση αυτή εναρμονίζεται και με τις δικές μας αναλύσεις επί του θέματος. Η Επιτροπή επιδιώκει με απόλυτη προσήλωση τη βελτίωση της ενσωμάτωσης της διάστασης της αειφορίας στην αναπτυξιακή μας συνεργασία. Πρωταρχικός στόχος της συνεργασίας αυτής είναι η εξάλειψη της φτώχειας μέσω της βιώσιμης ανάπτυξης. Κινούμαστε προς την κατεύθυνση που υποδεικνύουν οι περισσότερες από τις συστάσεις που περιλαμβάνονται στην έκθεση, και συγχαίρω την εισηγήτρια, κ. Budreikaitė. Επιτρέψτε μου να σας αποδείξω με ελάχιστα παραδείγματα τη βασιμότητα αυτού του ισχυρισμού.

Πρώτον, βελτιώνουμε την ενσωμάτωση των περιβαλλοντικών θεμάτων στις πολιτικές αναπτυξιακής συνεργασίας με διάφορους τρόπους, όπως για παράδειγμα η επιμόρφωση προσωπικού, η δημιουργία γραφείου βοήθειας για περιβαλλοντικά θέματα, η συστηματική προετοιμασία περιβαλλοντικών προφίλ ανά χώρα και περιφέρεια και, όταν απαιτείται, η εκπόνηση στρατηγικών περιβαλλοντικών αξιολογήσεων και αξιολογήσεων περιβαλλοντικού αντικτύπου.

Δεύτερον, αναβαθμίζουμε τη βοήθεια που προσφέρουμε σε αναπτυσσόμενες χώρες προκειμένου να προσαρμοστούν στην αλλαγή του κλίματος. Καταβάλλουμε προσπάθειες ενίσχυσης της δημιουργίας συμμαχιών με τις αναπτυσσόμενες χώρες όσον αφορά τον μετριασμό των επιπτώσεων και την προσαρμογή στην αλλαγή του κλίματος. Δεδομένου ότι η πιο άμεση συνέπεια της αλλαγής του κλίματος για τις αναπτυσσόμενες χώρες είναι η εμφάνιση ακραίων καιρικών φαινομένων, προετοιμάζουμε επίσης μια νέα στρατηγική περιορισμού των κινδύνων από καταστροφές.

Τρίτον, προωθούμε καθαρές και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μέσω ειδικών προγραμμάτων. Μία ακόμη νέα πρωτοβουλία η οποία έτυχε θετικής υποδοχής από τη διεθνή κοινότητα είναι το Παγκόσμιο Ταμείο Ενεργειακής Απόδοσης και Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.

Τέταρτον, καταβάλλουμε σκληρές προσπάθειες για την πρόληψη της εισαγωγής παράνομης ξυλείας μέσω της διαπραγμάτευσης εθελοντικών συμφωνιών εταιρικής σχέσης στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «επιβολή της δασικής νομοθεσίας, διακυβέρνηση και εμπόριο». Προσφάτως ξεκίνησαν διαπραγματεύσεις με τη Μαλαισία, τη Γκάνα και την Ινδονησία.

Τέλος, προγραμματίζουμε την παροχή πόρων για την ανάπτυξη ικανοτήτων σε αναπτυσσόμενες χώρες με σκοπό την αποτροπή της παράνομης απόρριψης τοξικών αποβλήτων και τον καθαρισμό των αποθεμάτων στερεών ζιζανιοκτόνων.

Οι προσπάθειες που πρέπει να καταβληθούν για την αντιμετώπιση αυτών και άλλων στόχων που επίσης θίγονται στην έκθεση παραμένουν, ασφαλώς, σημαντικές. Η στήριξη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου όσον αφορά το μέσο αναπτυξιακής συνεργασίας και την κλιματική στρατηγική για το περιβάλλον και τους φυσικούς πόρους θα είναι κρίσιμη, και γι’ αυτό θέλω να σας εκφράσω την ευγνωμοσύνη μας για το διαρκές ενδιαφέρον και τη στήριξή σας.

  Horst Posdorf, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, δεν μπορώ παρά να ευχαριστήσω θερμά την εισηγήτρια κ. Budreikaitė για την επιτυχημένη εργασία της και την πολύ ισορροπημένη έκθεσή της που δεν δίνει καμία αφορμή για αντιρρήσεις.

Η έκθεση περιλαμβάνει τα κεντρικά σημεία που ήθελε να υπογραμμίσει ως προς το θέμα αυτό η Επιτροπή Ανάπτυξης: πρώτον, τις προκλήσεις εξαιτίας της αλλαγής του κλίματος, δεύτερον, την προστασία της βιοποικιλότητας, τρίτον, τη διαγραφή των χρεών των λιγότερο ανεπτυγμένων χωρών, τέταρτον, την προώθηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων για μια καλύτερη κοινωνική, περιβαλλοντική και οικονομική συνεργασία στις χώρες του Νότου και, πέμπτον, περισσότερες εξωτερικές άμεσες επενδύσεις και μεγαλύτερη διαφοροποίηση των εξαγωγών.

Η Επιτροπή καλείται στην έκθεση να βασίσει όλα τα αναπτυξιακά προγράμματα της Κοινότητας στη διαφάνεια και την υποχρέωση λογοδοσίας, γιατί η διαφθορά είναι εις βάρος της βιωσιμότητας στις αναπτυσσόμενες χώρες και, ως εκ τούτου, το Σώμα συνηγορεί υπέρ της καθιέρωσης ανεξαρτήτων αρχών καταπολέμησης της διαφθοράς και της διάθεσης των απαιτούμενων για αυτό πόρων, και δεν μπορώ παρά να ζητήσω από όλους τους συναδέλφους να υποστηρίξουν την έκθεση κατά την ψηφοφορία.

  Karin Scheele, εξ ονόματος της Ομάδας PSE. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να συγχαρώ και εγώ την εισηγήτρια. Για πολύ καιρό επικρατούσε η άποψη ότι η προστασία του περιβάλλοντος και η αειφόρος ανάπτυξη είναι πολυτέλειες που δεν μπορούν να συζητηθούν, ούτε φυσικά να επιτευχθούν αν μια κοινωνία δεν έχει φθάσει σε ένα συγκεκριμένο επίπεδο ανάπτυξης.

Στο μεταξύ η αειφόρος ανάπτυξη έγινε ένας από τους αναπτυξιακούς στόχους της χιλιετίας, γιατί οι επιπτώσεις των κακών περιβαλλοντικών συνθηκών πλήττουν πιο άμεσα τους φτωχότερους ανθρώπους. Η επιβίωσή τους εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την πρόσβαση σε φυσικούς πόρους –για παράδειγμα, το 90% των ανθρώπων που ζουν μέσα στην απόλυτη φτώχεια εξαρτώνται από τα δάση για να ζήσουν. Συνεπώς, οι αναπτυσσόμενες χώρες πλήττονται σκληρότερα από τις συνέπειες της αλλαγής του κλίματος από ό,τι οι βιομηχανικές χώρες που είναι οι κύριοι υπεύθυνοι για αυτήν την αλλαγή, και έτσι πρέπει να επικροτηθεί η πρόταση της Επιτροπής για παγκόσμια μείωση των εκπομπών CO2 των καινούργιων αυτοκινήτων έως το 2012.

Στην έκθεση αυτήν απευθύνουμε και πάλι έκκληση προς τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά και προς την Ινδία και την Κίνα, να επικυρώσουν το Πρωτόκολλο του Κυότο και να αναλάβουν μαζί με την Ευρωπαϊκή Ένωση την ευθύνη για μια παγκόσμια αειφόρο ανάπτυξη.

Η δημιουργία υποδομών μπορεί να αποβεί σημαντικός παράγοντας για την αειφόρο ανάπτυξη, ωστόσο είναι επίσης σημαντικό να λαμβάνονται υπόψη και κοινωνικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες, και γι’ αυτό απευθύνουμε έκκληση προς την Επιτροπή να διεξάγει αξιολόγηση περιβαλλοντικού κινδύνου, στην οποία θα έχει πρόσβαση το κοινό, για κάθε έργο που ενισχύεται οικονομικά από την ΕΕ.

Συγκλονιζόμαστε επανειλημμένα από αναφορές για τις απάνθρωπες συνθήκες εργασίας στις αναπτυσσόμενες χώρες, και ο κώδικας δεοντολογίας των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων που λειτουργούν στις χώρες αυτές πρέπει πραγματικά να γίνει πιο αποτελεσματικός. Πρέπει επίσης να συμβάλουμε ώστε να εφαρμοστούν οι βασικές προδιαγραφές εργασίας της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας.

  Πρόεδρος. Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί την Πέμπτη, στις 11.30.

27. Ημερήσια διάταξη της επόμενης συνεδρίασης: βλ. Συνοπτικά Πρακτικά

28. Λήξη της συνεδρίασης

(Η συνεδρίαση λήγει στις 24.00)