Πληρη πρακτικα των συζητησεων

Τετάρτη 14 Μαρτίου 2007 - Στρασβούργο

16. Ο σεβασμός του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων στις νομοθετικές προτάσεις της Επιτροπής: μεθοδολογία για έναν συστηματικό και αυστηρό έλεγχο (συζήτηση)

  Πρόεδρος. Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση της έκθεσης (A6-0034/2007) του κ. Voggenhuber, εξ ονόματος της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων, σχετικά με την τήρηση του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων στο πλαίσιο των νομοθετικών προτάσεων της Επιτροπής - Μεθοδολογία συστηματικού και αυστηρού ελέγχου (2005/2169(INI)).

  Johannes Voggenhuber (Verts/ALE), εισηγητής. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, σήμερα το πρωί, στην καλύτερη ώρα για τα μέσα ενημέρωσης, στο πλαίσιο της συζήτησης για τη δήλωση του Βερολίνου, εξυμνήσαμε την Ένωση ως κοινό σύστημα δικαίου και συμφωνήσαμε όλοι ότι η συνεκτική δύναμη αυτής της κοινότητας είναι η ανθρώπινη αξιοπρέπεια και τα θεμελιώδη δικαιώματα και ελευθερίες.

Σήμερα, συζητάμε αργά το βράδυ για την καθημερινότητα αυτού του κοινού συστήματος δικαίου: την κοπιαστική επιβολή και προστασία αυτών των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών. Όλοι όσοι έχουν ασχοληθεί επί μακρόν με την καθημερινότητα των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην Ευρώπη, διακρίνουν τρία σημεία που προκαλούν εκνευρισμό. Πρώτον, για να επιτύχει τους στόχους της στην οικονομική και νομισματική πολιτική, η Ένωση έχει σκληρούς νόμους, συγκεκριμένους στόχους, εν ανάγκη κυρώσεις, μεγάλα χρηματικά ποσά και σκληρή δράση, ενώ για τα θεμελιώδη δικαιώματα και ελευθερίες υπάρχουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο μόνο μη υποχρεωτικοί κανόνες.

Ο Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων εξακολουθεί να μην είναι δεσμευτικός, ορισμένα κράτη μέλη ζητούν μάλιστα να αφαιρεθεί από το Σύνταγμα. Η ΕΕ δεν είναι μέλος της ευρωπαϊκής επιτροπής για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Οργανισμοί όπως η Europol, η Eurojust και ο Frontex δεν υπάγονται στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Η αστυνομική συνεργασία δεν έχει ακόμα γίνει κοινοτικός νόμος και δεν υπόκειται στον έλεγχο των εθνικών κοινοβουλίων και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Στην Ευρώπη δημιουργείται μια γκρίζα ζώνη ως προς τα θεμελιώδη δικαιώματα.

Το δεύτερο σημείο εκνευρισμού –που το βλέπω ολοένα και πιο συχνά στις συζητήσεις μου για το Σύνταγμα– είναι ότι έχουν προκύψει ρωγμές στην αρχική εμπιστοσύνη των ευρωπαίων πολιτών στην ικανότητα και τη βούληση της Ένωσης να επιβάλει χωρίς συμβιβασμούς τα θεμελιώδη δικαιώματα και ελευθερίες. Η υπόθεση της CIA, οι παράνομες απαγωγές, οι παράνομες πτήσεις και η έλλειψη συνεργασίας των κυβερνήσεων συνέβαλαν σε αυτό, το ίδιο και οι αρνητικές αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για τη διαβίβαση δεδομένων επιβατών και τραπεζικών στοιχείων SWIFT και η έλλειψη νομικών βάσεων για τη δράση της Ένωσης. Όλα αυτά υπονόμευσαν την αρχική εμπιστοσύνη της κοινής γνώμης στη βούληση και την ικανότητα της ΕΕ να προστατεύσει χωρίς συμβιβασμούς αυτά τα θεμελιώδη δικαιώματα.

Το τρίτο σημείο εκνευρισμού αφορά τον έλεγχο της Επιτροπής. Κύριε Επίτροπε, δεν ξέρω πόσες φορές θα πρέπει να ζητήσει ακόμα το Κοινοβούλιο να είναι οι εργασίες και οι προτάσεις της Επιτροπής για την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων πιο συστηματικές, λιγότερο περιοριστικές και να έχουν περισσότερο δημόσιο χαρακτήρα, καθώς επίσης να ενισχύσει η Επιτροπή τη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών και ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων και οργανώσεων. Το κάναμε αυτό στην έκθεση για το άρθρο 7, το κάναμε και στις εκθέσεις για τον οργανισμό ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς και σχετικά με τις συνθήκες προσχώρησης. Όμως η Επιτροπή δίνει μια εντύπωση ανασφάλειας και έλλειψης αποφασιστικότητας στον εν λόγω τομέα. Οι επιλογές της συχνά δεν είναι κατανοητές και η πίεση που ασκεί στο Συμβούλιο και τα κράτη μέλη είναι συχνά ανεπαρκής. Επιδοκιμάζουμε τη διαδικασία επιβολής του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων στις νομοθετικές προτάσεις της Επιτροπής, γιατί συνιστά πρόοδο. Ωστόσο, είναι ανεπαρκής και πάσχει σε όλα τα σημεία που επεσήμανε ήδη τόσες φορές το Σώμα.

Ο έλεγχος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν μπορεί να μπει λαθραία στα κοινωνικά, περιβαλλοντικά και οικονομικά κριτήρια, αλλά πρέπει να είναι ένα κριτήριο αυτό καθαυτό. Κάθε νομοθετική πρωτοβουλία της Επιτροπής πρέπει να εξετάζεται σε σχέση με τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων και ο έλεγχος αυτός πρέπει να αιτιολογείται και να τεκμηριώνεται σε όλες τις περιπτώσεις. Πόσες φορές ζητήσαμε –και το κάνουμε και πάλι– να σέβεται περισσότερο η Επιτροπή την ιδιαίτερη ευθύνη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ως συνηγόρου των πολιτών της Ευρώπης στο θέμα της προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων; Αυτό το κάναμε για το άρθρο 7, για τον οργανισμό και για τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις. Ζητήσαμε μεγαλύτερη συμμετοχή των ΜΚΟ, των διεθνών οργανισμών και του οργανισμού για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Για πόσο ακόμα πρέπει να συνεχίσουμε να το κάνουμε αυτό; Για πόσο ακόμα πρέπει να ζητούμε διαρκή διάλογο μεταξύ των θεσμικών οργάνων;

Το εξαίρετο μέρος της πρότασης της Επιτροπής είναι η αναφορά στην ανάπτυξη μιας κουλτούρας θεμελιωδών δικαιωμάτων. Συμφωνούμε με αυτή τη φιλοδοξία και την υποστηρίζουμε. Ωστόσο, αυτή η ανάπτυξη απαιτεί συστηματικό, διαρκή και ανοιχτό διάλογο μεταξύ των θεσμικών οργάνων, απαιτεί εκθέσεις, καθώς και να δοθεί στα θεσμικά όργανα το δικαίωμα να επισημαίνουν τις καταχρήσεις και τις εσφαλμένες κατευθύνσεις στα κράτη μέλη. Επίσης, είναι ουσιαστικό να επεκταθεί το σύστημα ελέγχου της Επιτροπής στη διακυβερνητική συνεργασία και στο σύστημα της επιτροπολογίας.

Κύριε Επίτροπε, επαναλαμβάνουμε τα αιτήματά μας. Το κάνουμε αργά το βράδυ, χωρίς δημοσιότητα, χωρίς τίποτα. Ωστόσο, πιστεύω πως είναι πλέον καιρός να ανταποκριθεί η Επιτροπή στις επιθυμίες και τα αιτήματα του Σώματος στον τομέα αυτόν.

  Peter Mandelson, Μέλος της Επιτροπής. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, χαιρετίζω θερμά αυτή την έκθεση και επιθυμώ να ευχαριστήσω το Κοινοβούλιο για τη θετική υποδοχή που επεφύλαξε στην ανακοίνωση της Επιτροπής της 27ης Απριλίου 2005 σχετικά με μια μεθοδολογία για τον έλεγχο της συμμόρφωσης προς τα θεμελιώδη δικαιώματα στις νομοθετικές προτάσεις της ίδιας της Επιτροπής.

Επιτρέψτε μου να υπενθυμίσω εν συντομία γιατί η Επιτροπή ενέκρινε αυτή την ανακοίνωση σχετικά με μια μεθοδολογία για τον έλεγχο της συμμόρφωσης προς τα θεμελιώδη δικαιώματα, η οποία υπήρξε το πρώτο προϊόν της ομάδας επιτρόπων για τα θεμελιώδη δικαιώματα, την άρση των διακρίσεων και τις ίσες ευκαιρίες.

Στα θεσμικά όργανα της Ένωσης, πρέπει να δείχνουμε σε όλες τις περιπτώσεις ότι σεβόμαστε τα θεμελιώδη δικαιώματα, όχι μόνο στα λόγια, αλλά στην πράξη, και κυρίως σε όλα τα νομοθετικά μας μέτρα. Αυτό έχει κρίσιμη σημασία προκειμένου η Ένωση να είναι αξιόπιστη και να νομιμοποιείται στα μάτια των πολιτών της. Ο Χάρτης, τον οποίο προσυπέγραψαν τα θεσμικά όργανα το 2000, πρέπει να μας ενθαρρύνει να ενισχύσουμε τον σεβασμό της ατομικής ελευθερίας σε όλες της τις πτυχές. Αυτό περιλαμβάνει τις κλασικές πολιτικές ελευθερίες, οι οποίες πρέπει να γίνονται σεβαστές, ιδίως στο πλαίσιο των τρεχουσών προσπαθειών μας για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Περιλαμβάνει επίσης τα οικονομικά και κοινωνικά δικαιώματα και, τελευταίο αλλά εξίσου σημαντικό, τη νέα γενιά δικαιωμάτων, όπως η προστασία των προσωπικών δεδομένων, η χρηστή διακυβέρνηση και οι εγγυήσεις της βιοηθικής. Ωστόσο, με απλά λόγια, πρέπει να καταστεί σαφές στους πολίτες μας ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση ενσωματώνει μια γνήσια κουλτούρα ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατά τη χάραξη των πολιτικών της. Συνεπώς, προσφέρει μεγάλη ικανοποίηση και ενθάρρυνση στην Επιτροπή το γεγονός ότι η ανακοίνωσή μας του 2005 αντικατοπτρίζεται σε τόσο μεγάλο βαθμό στο σημερινό σας ψήφισμα και ότι το Κοινοβούλιο αναλαμβάνει την ίδια δέσμευση από τη δική του πλευρά να συμπεριλάβει εσωτερικούς κανόνες για την παρακολούθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η σοβαρή αντιμετώπιση των δικαιωμάτων πρέπει να είναι κοινός τόπος όλων των θεσμικών οργάνων σε όλα τα στάδια της νομοθετικής διαδικασίας στην ΕΕ.

Θέλω επίσης να ευχαριστήσω το Κοινοβούλιο για ορισμένες εποικοδομητικές πρακτικές προτάσεις τις οποίες προσφέρει η έκθεση Voggenhuber στην Επιτροπή, προκειμένου να αναπτύξουμε περαιτέρω τη μεθοδολογία μας σχετικά με τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Όπως γνωρίζετε, έχουμε προγραμματίσει μια αναθεώρηση της μεθοδολογίας μας, η οποία πρόκειται να ξεκινήσει στα τέλη του τρέχοντος έτους και τα αποτελέσματα θα παρουσιαστούν από την Επιτροπή στο Κοινοβούλιο. Η Επιτροπή επιθυμεί πολύ να μοιραστεί την εμπειρία της με το Κοινοβούλιο σε αυτόν τον τομέα.

Στο πλαίσιο αυτής της αναθεώρησης, η Επιτροπή θα λάβει, ασφαλώς, πολύ σοβαρά υπόψη τις προτάσεις σας. Για παράδειγμα, έχουμε λάβει υπόψη ότι δεν πρέπει να παραπέμπουμε μόνο στον Χάρτη ως σημείο αναφοράς, αλλά επίσης στις ευρωπαϊκές και διεθνείς συμβάσεις για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς και ότι το Κοινοβούλιο υπογραμμίζει το δικαίωμα της Επιτροπής να αποσύρει προτάσεις της στις οποίες επέρχονται κατά τη νομοθετική διαδικασία αλλαγές οι οποίες ενδέχεται να καταστρατηγούν κάποιο θεμελιώδες δικαίωμα. Είμαστε επίσης διατεθειμένοι να προσδώσουμε μεγαλύτερη ορατότητα στα θεμελιώδη δικαιώματα στις αξιολογήσεις αντικτύπου που διενεργούμε.

Τέλος, ένα κεντρικό θέμα της σχεδιαζόμενης αναθεώρησης θα αφορά τον τρόπο συμμετοχής του νεοσυσταθέντος Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων κατά την προετοιμασία νέων πρωτοβουλιών πολιτικής οι οποίες λαμβάνουν υπόψη την πτυχή των θεμελιωδών δικαιωμάτων.

Όσον αφορά το αίτημα για μια νέα ετήσια έκθεση από την Επιτροπή για τα θεμελιώδη δικαιώματα στην ΕΕ, θεωρούμε ότι θα ήταν ενδεχομένως χρήσιμη η διεξαγωγή μιας ετήσιας γενικής συζήτησης επί του θέματος. Αυτή θα μπορούσε να πραγματοποιείται στο πλαίσιο της ετήσιας συζήτησής μας σχετικά με την πρόοδο στον χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης. Είμαστε λιγότερο πεπεισμένοι για την ανάγκη πρόβλεψης μιας νέας επίσημης, ειδικής ετήσιας έκθεσης, δεδομένου μάλιστα ότι ένα από τα σημαντικότερα ίσως καθήκοντα του νεοϊδρυθέντος Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων θα είναι η εκπόνηση μιας τέτοιας ετήσιας έκθεσης για τα ζητήματα που άπτονται των θεμελιωδών δικαιωμάτων στο εσωτερικό της ΕΕ. Η έκθεση αυτή, καθώς και ο νέος Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων μας, πρέπει να συγκεντρώνουν τη δημόσια προσοχή που τους αξίζει. Η εν λόγω έκθεση πρέπει, συνεπώς, να βρίσκεται στο επίκεντρο των συζητήσεων για τα θέματα θεμελιωδών δικαιωμάτων και στα τρία θεσμικά όργανα, ενώ πρέπει να αποφύγουμε τυχόν επικαλύψεις ενεργειών.

Με αυτή, λοιπόν, την εξαίρεση, θέλω να δηλώσω ότι εκτιμούμε ιδιαιτέρως το περιεχόμενο αυτής της έκθεσης και ότι θα την λάβουμε πολύ σοβαρά υπόψη.

  Riccardo Ventre (PPE-DE), συντάκτης γνωμοδότησης της Επιτροπής Συνταγματικών Υποθέσεων. – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, θέλω να συγχαρώ την Επιτροπή για τη νέα αυτή μέθοδο προσέγγισης του ζητήματος της προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Ευχαριστώ τον Επίτροπο γιατί μας πληροφόρησε σήμερα ότι ένα σημαντικό τμήμα της πρότασης που διατύπωσε η Επιτροπή Συνταγματικών Υποθέσεων θα γίνει αποδεκτό στο τροποποιημένο κείμενο από την Επιτροπή.

Ελπίζουμε σε μια διαρκώς αυξανόμενη συμμετοχή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην προστασία αυτών των δικαιωμάτων και συμφωνούμε, προπαντός, με την ιδέα της συνεχούς παρακολούθησης όλων των νομοθετικών δραστηριοτήτων που αποβλέπουν στην εν λόγω προστασία, η οποία, όπως είπε ο Επίτροπος, θα μπορούσε να καταλήξει σε μια τελική έκθεση. Αυτό, ωστόσο, θα ήταν επουσιώδες, εάν η παρακολούθηση είναι προσεκτική, σταθερή και συνεχής.

Κατά δεύτερο λόγο, όσον αφορά τη συμμετοχή του νεοϊδρυθέντος Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων –όπως αναφέρθηκε ήδη στο πλαίσιο της επιτροπής– πιστεύω πως είναι αναγκαίο να διαφοροποιηθούν οι δραστηριότητές του, προκειμένου να αποφευχθούν άσκοπες επικαλύψεις ενεργειών. Όπως ανέφερε και ο εισηγητής, θεωρώ, συνεπώς, ότι η πλήρης συμμετοχή του Οργανισμού, καθώς και των μη κυβερνητικών οργανώσεων και σωματείων, θα πρέπει να είναι ολοένα και πιο ουσιαστική και σημαντική, λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν πολύ σημαντικές οργανώσεις που ασχολούνται με την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Τέλος, κατά την άποψή μας, είναι αναγκαίος ένας συστηματικός εσωτερικός έλεγχος στη φάση εκπόνησης της νομοθεσίας σε όλα τα επίπεδα. Ελπίζω, συνεπώς, αυτές οι συστάσεις της σαφούς και εμπεριστατωμένης έκθεσης που παρουσίασε σήμερα το απόγευμα ο εισηγητής να αποτελέσουν τμήμα της δραστηριότητας της ίδιας της Επιτροπής.

  Kinga Gál, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE. – (HU) Ο σεβασμός των θεμελιωδών δικαιωμάτων μας και όλων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς και η εφαρμογή τους, είναι σε κάθε περίπτωση ο ακρογωνιαίος λίθος όλων των ευρωπαϊκών δημοκρατικών χωρών, οι οποίες διέπονται από το κράτος δικαίου. Δεν μπορούν να παρακάμπτονται ή να εξουδετερώνονται. Όταν προκύπτουν προβληματικές καταστάσεις συγκρούσεων, τότε καθίσταται ακόμη περισσότερο σαφές ότι πρέπει πάντα να επιβεβαιώνουμε αυτά τα φαινομενικά αυτονόητα δικαιώματα, καθώς και το γεγονός ότι η τήρησή τους δεν είναι αυτόματη, αλλά πρέπει να αγωνιζόμαστε διαρκώς για τον σεβασμό των θεμελιωδών μας δικαιωμάτων.

Ο σεβασμός και η προάσπιση των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων μας ήταν το σημείο εκκίνησης και το επίτευγμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης· μέχρι στιγμής, όμως, η θεωρητική διακήρυξη έχει συνοδευτεί από ελάχιστα συγκεκριμένα νομικά και πρακτικά μέτρα. Ένα από τα συγκεκριμένα επιτεύγματα είναι η σύνταξη του ιδίου του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων ο οποίος, παρά το γεγονός ότι απέχει πολύ από το να είναι πλήρης, αν προσλάβει νομικά δεσμευτικό χαρακτήρα –για παράδειγμα, μέσω της προσχώρησης στον Ευρωπαϊκό Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων– θα αποτελέσει ένα αναγκαίο βήμα προόδου όσον αφορά την υπεράσπιση των θεμελιωδών δικαιωμάτων από την Κοινότητα. Τα προβλήματα που εμφανίζονται καθημερινά στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς και η πολυπλοκότητά τους, καταδεικνύουν ότι απομένουν ακόμη να γίνουν πολλά σε αυτόν τον τομέα.

Για τον λόγο αυτόν, δεν μπορώ παρά να χαιρετίσω την έκθεση του κ. Voggenhuber, δηλαδή την πρωτοβουλία της Επιτροπής, καθόσον εφιστά την προσοχή όλων μας στην καίριας σημασίας θέση ότι ο ουσιαστικός σεβασμός των θεμελιωδών δικαιωμάτων θα αρχίσει όταν ο σεβασμός του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων θα αποτελεί τμήμα των νομοθετικών προτάσεων της Επιτροπής, όταν θα αναπτυχθούν τακτικοί και αυστηροί έλεγχοι της τήρησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και όταν θα αρχίσει να λειτουργεί αποτελεσματικά ο Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων. Παρότι υπάρχουν ορισμένες παράγραφοι οι οποίες χρήζουν περαιτέρω συζήτησης από νομική άποψη, ως σκιώδης εισηγήτρια στηρίζω την έκθεση, όπως θα κάνει άλλωστε και το Λαϊκό Κόμμα στην αυριανή ψηφοφορία.

  Giovanni Claudio Fava, εξ ονόματος της Ομάδας PSE. – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, στο ενάμισι λεπτό που έχω στη διάθεσή μου, θέλω να ομολογήσω ότι, κάθε φορά που το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καλείται να συζητήσει για τα ανθρώπινα δικαιώματα, έχουμε την ανησυχητική αίσθηση ότι πρόκειται εν τέλει απλώς για μια ρητορική άσκηση. Το λέω αυτό αναλογιζόμενος ότι, μολονότι πριν από έναν μήνα το Κοινοβούλιο συζήτησε τα αποτελέσματα των εργασιών ενός έτους της προσωρινής επιτροπής για την εικαζόμενη χρήση ευρωπαϊκών κρατών από τη CIA για τη μεταφορά και την παράνομη κράτηση ατόμων, αυτόν τον μήνα ούτε η Επιτροπή ούτε το Συμβούλιο αναγνώρισαν με κάποιο τρόπο το έργο που επιτέλεσε και υπέβαλε στην κρίση τους το Κοινοβούλιο.

Δεν θα θέλαμε να έχει την ίδια μοίρα και η σημαντική υπό συζήτηση ανακοίνωση, η οποία, όπως επισήμανε ο κ. Voggenhuber, αποβλέπει στη διασαφήνιση και την ενίσχυση μιας διαδικασίας που αποτελεί πλέον συνήθεια σε αυτό το Σώμα από το 2001, της διασφάλισης δηλαδή της συμβατότητας όλων των νομοθετικών διαδικασιών που προωθούν τα θεσμικά όργανα με τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι καιρός που αναμένουμε την αναγνώριση αυτής της διαδικασίας και ευχόμαστε η εφαρμογή της να μην μείνει νεκρό γράμμα.

Οφείλουμε, ωστόσο, να διευκρινίσουμε ένα σημείο: ζητάμε από την Επιτροπή μια ετήσια έκθεση που θα υποβάλλεται στο Κοινοβούλιο, η οποία θα αναφέρεται στην κατάσταση εφαρμογής των θεμελιωδών δικαιωμάτων στις ευρωπαϊκές πολιτικές. Θεωρούμε αρκετά παράδοξο να προβλέπεται μια ετήσια έκθεση για την εφαρμογή του κοινοτικού δικαίου και μια άλλη ετήσια έκθεση για την πολιτική ανταγωνισμού και να μην προβλέπεται, αντιθέτως, καμία έκθεση που θα πρέπει να υποβάλει η Επιτροπή στο Ευρωπαïκό Κοινοβούλιο για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Το επισημαίνουμε αυτό επίσης λόγω του αντικτύπου αυτών των πολιτικών σε πεντακόσια εκατομμύρια ευρωπαίους πολίτες και γιατί θεωρούμε ότι πρόκειται για ένα ευαίσθητο θέμα για το οποίο τα ευρωπαϊκά όργανα οφείλουν να αναλάβουν την ευθύνη, προκειμένου να αποκατασταθεί η αξιοπρέπεια και η ουσία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, με τα οποία καλούμεθα συχνά να ασχοληθούμε.

  Sophia in ‘t Veld, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, καταρχάς, δεν θα επιμείνω στην εξαίρετη έκθεση του κ. Voggenhuber· θα αρκεστώ απλώς να δηλώσω ότι η πολιτική μου ομάδα θα την στηρίξει ολόψυχα.

Καταρχήν, επικροτούμε θερμά τις προτάσεις της Επιτροπής, όμως φοβούμαι ότι υπάρχει κίνδυνος να αποτελέσουν τα νέα ρούχα του αυτοκράτορα. Βρίθουν αγαθών προθέσεων, όμως είναι μεγάλος ο κίνδυνος να παραμείνουν ανενεργοί, γραφειοκρατικοί στόχοι, καθώς υφίσταται τεράστιο χάσμα μεταξύ της πραγματικότητας και των προτάσεων που περιλαμβάνονται στο έγγραφό σας, κύριε Επίτροπε.

Αντιμετωπίζω ένα πρόβλημα, κύριε Mandelson. Πώς μπορώ να εξηγήσω τις θαυμάσιες προτάσεις σας στο εκλογικό μου σώμα, όταν η Επιτροπή δεν αντιδρά απέναντι στο γεγονός ότι ένας υπουργός Παιδείας σε κράτος μέλος της ΕΕ έχει εξαπολύσει σταυροφορία κατά των ομοφυλοφίλων; Γιατί η Επιτροπή δεν αντιδρά δημοσίως στην υπόθεση των πτήσεων της CIA, όπως μας υπενθύμισε προ ολίγου ο κ. Fava; Γιατί η Επιτροπή δεν αντιδρά στην υπόθεση των κατάφωρων διακρίσεων και της απαράδεκτης μεταχείρισης των Ρομ; Υπάρχει πλήθος υποθέσεων τις οποίες η Επιτροπή παρακολουθεί απαθής, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα κρύβεται πίσω από τους κανόνες. Τον τελευταίο καιρό, κάθε φορά που θέτουμε ερωτήματα για τις υποθέσεις αυτές η απάντηση που λαμβάνουμε είναι: «περιμένετε τη σύσταση του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων». Κύριε Επίτροπε, γιατί η Επιτροπή, ο θεματοφύλακας των θεμελιωδών δικαιωμάτων, δεν εξαντλεί τα όρια των αρμοδιοτήτων της, όπως μας υποσχέθηκε τον Οκτώβριο του 2004 ο κ. Barroso; Γιατί κρύβεστε πίσω από τους κανόνες; Οι πολίτες αναμένουν ότι θα προστατέψετε και θα προωθήσετε τα θεμελιώδη τους δικαιώματα. Προτιμώ και εγώ την ετήσια έκθεση· ειλικρινά, όμως, θεωρώ πολύ πιο σημαντικό να αναλάβετε δράση και να αντιδράσετε δημοσίως. Αυτό σημαίνει πολιτική ηγεσία.

Μια από τις αγαπημένες φράσεις του Προέδρου Barroso είναι η «Ευρώπη των αποτελεσμάτων», και αυτή η φράση μου αρέσει πολύ. Γιατί, όμως, περιορίζεται στον τομέα της οικονομίας; Γιατί δεν εφαρμόζεται στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων; Προσεχώς θα εορτάσουμε τα 50 χρόνια της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο η άποψη που επικρατούσε ήταν ότι οι άνθρωποι δεν θα χρειαζόταν ποτέ ξανά να φοβηθούν για τη ζωή τους, ότι όλοι θα ήταν ελεύθεροι, ασφαλείς, ίσοι και θα ζούσαν σε δημοκρατικά κράτη. Τα θεμελιώδη δικαιώματα πρέπει, λοιπόν, να είναι η ύψιστη προτεραιότητα της Επιτροπής και αυτό πρέπει να είναι το περιεχόμενο της φράσης «Ευρώπη των αποτελεσμάτων». Εύχομαι ότι την προσεχή διετία η παρούσα Επιτροπή θα δημιουργήσει αυτή την Ευρώπη των αποτελεσμάτων και των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Θεωρώ ότι η υπό εξέταση πρόταση θα αποτελέσει απλώς τη βάση αυτής της διαδικασίας, όμως αναμένω την άμεση ανάληψη δράσης.

  Sylvia-Yvonne Kaufmann, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, ο Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων υπάρχει ήδη εδώ και έξι χρόνια και πλέον και είναι εξαιρετικά σημαντικός για τον σεβασμό των δικαιωμάτων των πολιτών, ωστόσο εξακολουθεί να μην είναι νομικά δεσμευτικός. Ως εκ τούτου, δεν μπορούμε παρά να ελπίζουμε πως η Προεδρία του Συμβουλίου θα καταφέρει να δώσει νέα ώθηση στη συνταγματική διαδικασία, καθώς είναι αναμφισβήτητο ότι τα ατομικά δικαιώματα των πολιτών της ΕΕ πρέπει να περιλαμβάνονται στο Σύνταγμα. Ο Χάρτης είναι το κεντρικό του περιεχόμενο.

Ειδικά ενόψει αυτού δεν μπορούμε παρά να υποστηρίξουμε την πρωτοβουλία της Επιτροπής. Εδώ μιλάμε για την ανάπτυξη μιας γνήσιας κουλτούρας των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Θα ήθελα να εκφράσω την απόλυτη υποστήριξή μου σε αυτήν την προσέγγιση και να δώσω έμφαση σε δύο θέματα σε αυτό το πλαίσιο.

Πρώτον, η συστηματική παρακολούθηση των θεμελιωδών δικαιωμάτων πρέπει οπωσδήποτε να σημαίνει την εστίαση στα συγκεκριμένα θεμελιώδη δικαιώματα σε κάθε περίπτωση και τη λεπτομερειακή απόδειξη αυτού του ελέγχου σε κάθε νομοθετική πρόταση.

Δεύτερον, δεν αρκεί μόνον ο έλεγχος για τον εντοπισμό νομικών σφαλμάτων κατά τη στάθμιση της σχετικής σημασίας της ελευθερίας του ατόμου και των απαιτήσεων του δημοσίου συμφέροντος. Αυτό που χρειαζόμαστε είναι η βελτιστοποίηση αναφορικά με τα θεμελιώδη δικαιώματα, δηλαδή μια πολιτική ανάλυση προκειμένου να βρεθεί ανάμεσα στις διάφορες λύσεις που σταθμίζουν σωστά αυτά τα συμφέροντα εκείνη που προσφέρει την καλύτερη ισορροπία μεταξύ του προσδιορισμού του στόχου και του περιορισμού των θεμελιωδών δικαιωμάτων.

Μια τέτοια προσέγγιση θα μπορούσε να είναι η κουλτούρα των θεμελιωδών δικαιωμάτων που αναφέρει η Επιτροπή. Έτσι θα μπορούσε να ενισχυθεί η ταυτότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως ένωσης πολιτών.

  Johannes Blokland, εξ ονόματος της Ομάδας IND/DEM. – (NL) Κύριε Πρόεδρε, καταρχήν, η εγγύηση των θεμελιωδών δικαιωμάτων όλων των πολιτών είναι άκρως σημαντική, παρότι οι απόψεις μας διαφέρουν όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να γίνει αυτό. Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση προσπαθεί για μια ακόμη φορά να δημιουργήσει προϋποθέσεις παρέμβασής της μέσω των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Εν τω μεταξύ, η Ένωση διαθέτει ήδη έναν Χάρτη και μια υπηρεσία θεμελιωδών δικαιωμάτων, χωρίς τίποτε από αυτά τα δύο να έχει αποφασιστεί ομοφώνως.

Μια λογική μειονότητα, ακόμη και σε αυτό το Κοινοβούλιο, εγείρει σοβαρές αντιρρήσεις όσον αφορά τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων και τον τρόπο με τον οποίο επιδιώκεται η περαιτέρω προώθησή του. Επιτρέψτε μου να σας επιστήσω την προσοχή στο γεγονός ότι ο Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων αποτελεί περιττή αντιγραφή της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την Προστασία των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών. Το ίδιο εξάλλου ισχύει και για τον Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων. Και στις δύο περιπτώσεις η αλληλεπικάλυψη είναι αναπόφευκτη, οπότε δεν πρόκειται να πληγούν τα δικαιώματα των πολιτών.

Τα δικαιώματα αυτά μπορεί να τα εγγυηθεί το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων εδώ στο Στρασβούργο, στον βαθμό που θα μπορεί να στηριχθεί στο αναγκαίο προσωπικό και την απαιτούμενη χρηματοδότηση. Επιπλέον, σέβεται τις ιδιαιτερότητες των εθνικών νομικών συστημάτων. Αυτό προσφέρει, κατά τη γνώμη μου, επαρκείς εγγυήσεις προστασίας των ελευθεριών μας και των θεμελιωδών μας δικαιωμάτων. Τάσσομαι, λοιπόν, υπέρ του περιορισμού των αρμοδιοτήτων της Ένωσης στον τομέα των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Πρέπει να επιτρέψουμε στην Ένωση να προσχωρήσει στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την Προστασία των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών· αυτό θα ακολουθηθεί, αναμφίβολα, από διάλογο σχετικά με τη συμμόρφωση και την παρακολούθηση της τήρησης των θεμελιωδών δικαιωμάτων στο πλαίσιο της νομοθετικής λειτουργίας της Επιτροπής.

  Daniel Hannan (PPE-DE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι: χάσατε. Ο Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων θα είχε αποκτήσει νομική ισχύ μέσω του συντάγματος, όμως το εν λόγω σύνταγμα –όπως φαίνεται, είναι αναγκαίο να το υπενθυμίζουμε περιοδικά σε αυτό το Σώμα– έχει απορριφθεί. Το 55% των γάλλων ψηφοφόρων και το 62% των ολλανδών ψηφοφόρων είπαν «όχι». Το να αγνοήσουμε απλώς αυτά τα αποτελέσματα και να υποκριθούμε ότι ο Χάρτης έχει τεθεί σε ισχύ θα ήταν εξοργιστικό· εντούτοις, αυτό ακριβώς προτείνετε να πράξουμε. Εσείς μάλιστα το πράττετε ήδη. Όπως με ικανοποίηση αναφέρεται στην έκθεση Voggenhuber, τα διάφορα θεσμικά όργανα της ΕΕ συμπεριφέρονται σαν να έχει ήδη νομική ισχύ ο Χάρτης. Μάλιστα, το περιεχόμενο αυτής της έκθεσης μπορεί να συνοψιστεί ως μια απόπειρα επικύρωσης μιας παράνομης και αντιδημοκρατικής επέκτασης της δικαιοδοσίας της ΕΕ.

Θέλω να πιστεύω ότι μπορούμε να θεωρούμε δεδομένο ότι όλες και όλοι όσοι είμαστε εδώ πιστεύουμε στις βασικές ατομικές ελευθερίες. Όλοι υποστηρίζουμε την ελευθερία της έκφρασης, την ελευθερία της λατρείας, την ελευθερία του συνέρχεσθαι και ούτω καθεξής. Ορισμένοι, όμως, από εμάς διαφωνούμε με τον τρόπο με τον οποίο τα σπουδαιότατα αυτά θέματα παύουν να υπόκεινται στον έλεγχο των εθνικών μας κυβερνήσεων, οι οποίες έχουν υποχρέωση λογοδοσίας, και εξαρτώνται από τις ιδιοτροπίες ευρωπαίων δικαστών.

Η Ευρώπη είναι ελλειμματική, όχι ως προς το εάν σέβεται τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα, αλλά ως προς τον σεβασμό που επιδεικνύει προς τη δημοκρατία. Τα θεωρητικά δικαιώματα, τα οποία δεν συνοδεύονται από δημοκρατική λογοδοσία, είναι ανούσια. Οι αρχές που υποστηρίζονται στον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων θα μπορούσαν κάλλιστα να περιλαμβάνονται, λόγου χάρη, στο σύνταγμα της Ανατολικής Γερμανίας ή της Σοβιετικής Ένωσης, όμως, όπως γνώριζαν οι πολίτες αυτών των δυστυχών κρατών, οι γραπτοί καταστατικοί χάρτες δεν έχουν καμία αξία αν δεν μπορείς να ζητάς από τους ηγέτες σου να λογοδοτούν για τις ενέργειές τους.

Χρειάζεται πραγματικά να το διδαχθούμε αυτό ξανά στην ΕΕ;

  Ignasi Guardans Cambó (ALDE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θέλω να συγχαρώ τον κ. Voggenhuber για την έκθεσή του.

Η Αγία Τερέζα έλεγε ότι ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες. Είναι προφανές ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν πρόκειται κάποια στιγμή να εγκρίνει κάποιο νομοθέτημα το οποίο καταστρατηγεί κατάφωρα τα θεμελιώδη δικαιώματα: κανείς δεν αναμένει κάτι τέτοιο. Έχουμε, όμως, περιπτώσεις στις οποίες, όπως για παράδειγμα στο θέμα της μεταφοράς υγρών στα αεροσκάφη, η επιτροπολογία χρησιμοποιήθηκε με επαίσχυντο τρόπο προκειμένου να επιβάλει, μέσω μυστικού νομοθετήματος –το υπογραμμίζω: μέσω μυστικού νομοθετήματος– υποχρεώσεις στους πολίτες οι οποίες δεν μπορούν να προσβληθούν ενώπιον κανενός δικαστηρίου στην Ευρώπη, εθνικού ή ευρωπαϊκού.

Αυτή είναι μια περίπτωση στην οποία η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν υπήρξε απλώς μάρτυρας της παραβίασης κάποιου θεμελιώδους δικαιώματος, αλλά η ίδια νομοθέτησε κατά τρόπο που δεν συνάδει με τον σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων και των πλέον βασικών κανόνων περί διαφάνειας. Αυτά τα πράγματα συμβαίνουν, οπότε καλό είναι να εγκαταλείψουμε τη ρητορική και να αρχίσουμε να εφαρμόζουμε οι ίδιοι αυτά που υποκρινόμαστε ότι εφαρμόζουμε για όλους τους άλλους, τους γείτονές μας και τους εταίρους μας σε όλο τον κόσμο.

  Giusto Catania (GUE/NGL). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, η ανάγκη να είναι πάντοτε συμβατές οι νομοθετικές προτάσεις με τα θεμελιώδη δικαιώματα μπορεί να αποτελέσει μια καλή αφετηρία για τη σοβαρή επανέναρξη της συζήτησης σχετικά με την πραγματική ευρωπαϊκή συνταγματική διαδικασία, αποφεύγοντας τις αδέξιες προσπάθειες επαναφοράς μιας συνθήκης που είναι πλέον νεκρή μετά τη λαϊκή αντίδραση. Λίγο πριν από την προσεχή και μυστηριώδη ακόμη δήλωση του Βερολίνου, πιστεύω πως αυτός θα ήταν ένας σοβαρός τρόπος για την επανέναρξη της συζήτησης και για να αποκτήσει εκ νέου νόημα η Ευρώπη και για τον λόγο αυτόν θέλω να ευχαριστήσω τον κ. Voggenhuber.

Τα τελευταία χρόνια, γίναμε μάρτυρες των πτήσεων της CIA και των απαγωγών που διέπραξε επί ευρωπαϊκού εδάφους, του συστηματικού ελέγχου των ευρωπαίων πολιτών και της παραβίασης της ιδιωτικής τους ζωής, καθώς και της κράτησης μεταναστών σε απάνθρωπους χώρους εξαθλίωσης. Όλα αυτά αποτελούν ένα προφανές δείγμα της δυσκολίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης να προστατεύσει τα θεμελιώδη δικαιώματα. Πιστεύουμε ότι οι νομοθετικές προτάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα πρέπει να είναι πάντοτε απολύτως συμβατές, όχι μόνο με τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, αλλά και με τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά και διεθνή μέσα στον τομέα των θεμελιωδών δικαιωμάτων, όπως η Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την Προστασία των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών και ο Ευρωπαϊκός Κοινωνικός Χάρτης.

Πιστεύουμε πως είναι ένας πρόσφορος τρόπος για να ξεκινήσει μια εις βάθος συζήτηση για την ανάκαμψη της Ευρώπης.

  Maria da Assunção Esteves (PPE-DE). – (PT) Κύριε Πρόεδρε, τα θεμελιώδη δικαιώματα αποτελούν τον πυρήνα του συνόλου της πολιτικής δράσης της ΕΕ. Ήδη από την υπογραφή της Συνθήκης της Ρώμης, η δημοκρατία αποτέλεσε αναγκαία προϋπόθεση και βάση της συναίνεσης σε αυτή την ένωση εθνών. Δημοκρατία σημαίνει ότι όλα τα θεσμικά όργανα οφείλουν να ακολουθούν μια ηθική βασισμένη στα δικαιώματα· αυτή, άλλωστε η βασισμένη στα δικαιώματα ηθική γέννησε τη δημοκρατία.

Ο Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, ο οποίος επισημοποιήθηκε με τη Συνθήκη της Νίκαιας, αποτελεί απλώς τη σαφή έκφραση αυτής της γενετικής προέλευσης της ΕΕ, ξεδιαλύνοντας έτσι κάθε αμφιβολία ή ασάφεια.

Η ΕΕ διέθετε πάντα οργανική σχέση με τα ανθρώπινα δικαιώματα, και μόνο σε αυτό το πλαίσιο καταφέρνει η Ένωση να παραμένει πιστή στις αρχές της. Η μεθοδολογία του αυτοελέγχου την οποία μας προτείνει η Επιτροπή –και στην οποία ο σεβασμός των θεμελιωδών δικαιωμάτων αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της διαδικασίας ελέγχου της νομιμότητας των νομοθετικών προτάσεων, ενώ προτείνεται μια εντελώς νέα αξιολόγηση του αντικτύπου αυτής νομοθεσίας για τα ανθρώπινα δικαιώματα– είναι, συνεπώς, ευπρόσδεκτη. Ξεκαθαρίζει έτσι η ατμόσφαιρα και επέρχεται διαφάνεια στις υπηρεσίες της Επιτροπής. Αυτή η λύση είναι πιο διαρθρωτική και πιο θετική από τον νέο Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, διότι αυτή η μέθοδος που προτείνει η Επιτροπή προϋποθέτει ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα αφορούν το σύνολο των πολιτικών της Ένωσης. Αυτή είναι η δύναμή της.

Σε μια δημοκρατική κοινωνία, ο έλεγχος του σεβασμού των δικαιωμάτων αρχίζει από τα θεσμικά όργανα που παρακολουθούν τις πολιτικές πρακτικές που τα ίδια εφαρμόζουν. Εντούτοις, τα πλεονεκτήματα αυτής της μεθοδολογίας είναι περιορισμένα, καθώς δεν περιλαμβάνει το Συμβούλιο της ΕΕ ή αποφάσεις σχετικά με τη διακυβερνητική συνεργασία, ως προς τις οποίες η Επιτροπή δεν αναλαμβάνει πρωτοβουλίες. Αν έπρεπε να κατονομάσουμε τα θέματα που δεν είναι σήμερα αντικείμενο επαρκούς προσοχής από την άποψη μιας κουλτούρας δικαιωμάτων, θα έπρεπε να αναφερθούμε στα θέματα που υπάγονται στον τρίτο πυλώνα – στα θέματα που άπτονται του ποινικού δικαίου και της ποινικής δικονομίας.

Οι τρομοκρατικές απειλές και η ανησυχία της κοινής γνώμης δημιουργούν τον πειρασμό στα κράτη μέλη να διολισθήσουν σε μια δυσανάλογη ενασχόληση με την ασφάλεια, η οποία παραβιάζει ενίοτε τα όρια της ελευθερίας και της δικαιοσύνης. Η μέθοδος της Επιτροπής ανοίγει την πόρτα, όμως πρέπει να είναι ανοικτό και το παράθυρο.

  Paul Rübig (PPE-DE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα καταρχάς να εκφράσω στον κ. Voggenhuber τα συγχαρητήριά μου για την έκθεσή του και την υποστήριξή μου στον αγώνα του για περισσότερα δικαιώματα για τους πολίτες μας. Ως εκπρόσωπος της επιχειρηματικής κοινότητας, θέλω να πω ότι είναι αλήθεια πως τα δικαιώματα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και των άλλων θεσμικών οργάνων έχουν επιβληθεί απόλυτα στον τομέα της εσωτερικής αγοράς. Στον τομέα αυτόν καταφέραμε να εφαρμόσουμε μια διαδικασία εξορθολογισμού για τα 27 κράτη μέλη και για τα 500 εκατομμύρια πολιτών μας και να εξασφαλίσουμε ότι δεν θα εφαρμόζονται 27 διαφορετικές κανονιστικές ρυθμίσεις, παρά μόνο μία, που εγκρίθηκε με εποικοδομητική συνεργασία.

Θα ήθελα, ωστόσο, να υπογραμμίσω επίσης ότι αποτελεί πραγματικό μέλημά μου να δημιουργηθεί μια εξίσου σταθερή βάση στον τομέα των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Όταν ο κ. Hannan λέει πως η Γαλλία και οι Κάτω Χώρες ψήφισαν κατά του συντάγματος, δεν μπορώ παρά να αντιτείνω ότι ένα άμεσο δημοψήφισμα στην Ισπανία τάχθηκε με σαφή πλειοψηφία υπέρ αυτού του σχεδίου. Επιπροσθέτως, αν προσθέσουμε τις πληθυσμιακές ομάδες των τριών χωρών, έχουμε μια σαφή πλειοψηφία.

Έχουμε την υποστήριξη των περισσοτέρων Ευρωπαίων. Η συντριπτική πλειοψηφία του Σώματος εξέφρασε την υποστήριξή της γι’ αυτό και οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις δήλωσαν ομόφωνα το ίδιο. Πόσες ψήφους χρειαζόμαστε ακόμα για να επιτύχουμε τη δημοκρατία στην Ευρώπη αντί να σταματάμε στα γεωγραφικά σύνορα και να μετράμε τη δημοκρατία σε χιλιόμετρα, ενώ θα έπρεπε να την κρίνουμε βάσει των αρχών της;

  Πρόεδρος. Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί την Πέμπτη, στις 12.00.