Πρόεδρος. Η ημερήσια διάταξη προβλέπει την κοινή συζήτηση των εκθέσεων
– (A6-0090/2007) του κ. Alfonso Andria, εξ ονόματος της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης, σχετικά με τη στέγαση και την περιφερειακή πολιτική (2006/2108(INI) και
– (A6-0096/2007) του κ. Mieczysław Edmund Janowski, εξ ονόματος της Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης, σχετικά με τη συνεισφορά της μελλοντικής περιφερειακής πολιτικής στην ικανότητα καινοτομίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (2006/2104(INI).
Alfonso Andria (ALDE), εισηγητής. – (IT) Κυρία Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, σήμερα φτάνει στο τέρμα της η διαδικασία της έκθεσης πρωτοβουλίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τη στέγαση και την περιφερειακή πολιτική, της οποίας είμαι ο εισηγητής. Η αλήθεια είναι ότι η πορεία της έκθεσης ξεκίνησε με τις εργασίες της διακομματικής ομάδας Urban Housing, υπό την προεδρία του συναδέλφου κ. Beaupuy, της οποίας τελώ Αντιπρόεδρος. Οι εργασίες αυτές συνετέλεσαν στην πραγματοποίηση ενός σημαντικού βήματος προόδου με τον ευρωπαϊκό χάρτη για τη στέγαση, ο οποίος προτάθηκε και εκπονήθηκε από τον συνάδελφο Hutchinson και εγκρίθηκε από τη διακομματική ομάδα.
Θα ήθελα, καταρχάς, να ευχαριστήσω θερμά τους συναδέλφους και ειδικότερα τους σκιώδεις εισηγητές για τη σημαντική και ουσιαστική τους συμβολή. Είμαι ευγνώμων στους συντονιστές και στους υπαλλήλους που συνεργάσθηκαν δραστήρια στην εκπόνηση της έκθεσης, καταθέτοντας σημαντικές ιδέες και χρήσιμες προτάσεις διόρθωσης του εγγράφου που εξετάζουμε. Το γεγονός ότι σήμερα καταλήξαμε σε ένα κείμενο, το οποίο θεωρώ ισορροπημένο, αλλά παράλληλα καινοτόμο και το οποίο εύχομαι να συγκεντρώσει μια ευρεία συναίνεση, το χρωστάμε μόνο στην κατανόηση που επέδειξαν όλοι και στην ορθή στάση συνεργασίας που τήρησαν.
Το έργο που επιτελέσαμε με τους εκπροσώπους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της γερμανικής Προεδρίας του Συμβουλίου των Υπουργών και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων ήταν πραγματικά πολύ αποδοτικό. Συνάψαμε δε πραγματικά στενές σχέσεις με τις οργανώσεις του τομέα και με τις μη κυβερνητικές οργανώσεις που απευθύνθηκαν στο γραφείο μου.
Ειλικρινείς ευχαριστίες θέλω να απευθύνω επίσης στους συντάκτες γνωμοδότησης της Επιτροπής των Περιφερειών, κυρία Flo Clucas, και της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, κύριο Angelo Grasso, για τη μεγάλη αφοσίωση που επέδειξαν και για τα εξαιρετικά κείμενα που εκπόνησαν. Ευχαριστώ επίσης όλους όσοι συνεργάσθηκαν μαζί μου για την εκπόνηση της έκθεσης, την υπάλληλο της Ομάδας κ. Anu Ahopelto, την υπάλληλο της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης κ. Agneszka Kunat και τον βοηθό μου κ. Valentino Izzo.
Πριν περάσω στην ουσία του κειμένου, θεωρώ αναγκαία μια διευκρίνιση όσον αφορά τη μεθοδολογία που εφαρμόσθηκε. Η αποστολή που μου ανατέθηκε όταν άρχισα να εργάζομαι για την εκπόνηση της υπό συζήτηση έκθεσης πρωτοβουλίας, ήταν να προάγω τη συζήτηση σχετικά με την πολιτική στέγασης στο επίπεδο ευρωπαϊκού ζητήματος, μολονότι γνώριζα τα υφιστάμενα προβλήματα. Πράγματι, ως γνωστόν, η Συνθήκη δεν εκχωρεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση συγκεκριμένες αρμοδιότητες στον τομέα της στέγασης. Ωστόσο, το άρθρο 7 του κανονισμού του ΕΤΠΑ για την περίοδο προγραμματισμού 2007-2013 προβλέπει, για περιορισμένο αριθμό περιπτώσεων και μόνο στα νέα κράτη μέλη, τη δυνατότητα χρησιμοποίησης κοινοτικών πόρων για τη χρηματοδότηση προγραμμάτων ανακαίνισης κατοικιών. Θα πρέπει επίσης να πούμε ότι μεγάλος αριθμός ευρωπαϊκών πολιτικών –όπως οι πολιτικές για την ενέργεια και το περιβάλλον, τις μεταφορές, την ασφάλεια και τον πολιτισμό, καθώς και οι κοινωνικές πολιτικές– επηρεάζουν σημαντικά, έστω και έμμεσα, την ποιότητα της στέγασης.
Το ζήτημα της στέγασης δεν μπορεί, συνεπώς, να εξεταστεί ως ένα ανεξάρτητο ζήτημα. Η προσέγγιση που θέλησα να έχει η έκθεση πρωτοβουλίας είναι συνεπώς μια σφαιρική προσέγγιση, η οποία εξετάζει τις επιλογές που αφορούν τη στέγαση στο πλαίσιο μιας γενικότερης πολιτικής αειφόρου αστικής ανάπτυξης, στενά συνδεδεμένες με τις τομεακές και οριζόντιες πολιτικές στις οποίες αναφέρθηκα προ ολίγου.
Η έκθεση οργανώθηκε, συνεπώς, γύρω από δύο βασικές διαστάσεις: την κοινωνική, η οποία αφορά τη διασύνδεση μεταξύ των συνθηκών στέγασης, της αστικής υποβάθμισης και του κοινωνικού αποκλεισμού, και την περιβαλλοντική, η οποία αφορά ζητήματα που σχετίζονται με τη σπατάλη ενέργειας, την ελλιπή ασφάλεια των κτιρίων, την ποιότητα των κοινόχρηστων χώρων και την προστασία από υδρογεωλογικούς και σεισμικούς κινδύνους. Παράλληλα με αυτές τις δύο διαστάσεις, και μολονότι δεν είναι αυτός ο καταλληλότερος όρος για να χρησιμοποιήσουμε, υπάρχει και μία τρίτη διάσταση, η οποία αφορά την ανάγκη συντονισμού σε τρία επίπεδα: το οριζόντιο, μεταξύ των διαφόρων τομεακών ευρωπαϊκών πολιτικών, το κάθετο, μεταξύ των διαφόρων επιπέδων διακυβέρνησης, και το συνδετικό, μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών φορέων που δραστηριοποιούνται στον τομέα της στέγασης.
Θα αναφερθώ τώρα σε ορισμένα από τα σημαντικότερα ζητήματα.
Το δικαίωμα στη στέγη: εάν, όπως ελπίζω, το Κοινοβούλιο εγκρίνει αυτήν την έκθεση πρωτοβουλίας, θα αναγνωρισθεί για πρώτη φορά ως θεμελιώδες δικαίωμα το δικαίωμα αξιοπρεπούς στέγασης σε προσιτή τιμή.
Η ποιότητα της στέγης: το κείμενο που ενέκρινε η Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης στις 20 Μαρτίου κάνει λόγο για βελτίωση της ποιότητας της στέγασης, ορίζει πρότυπα ποιότητας, καθώς και το δικαίωμα για μια στέγη καλής ποιότητας. Αυτό είναι το αντικείμενο μίας εκ των βασικών τροπολογιών που θα τεθούν σήμερα σε ψηφοφορία.
Οι επαρκείς πόροι: οι περιορισμοί του προϋπολογισμού μείωσαν το επίπεδο των διαθέσιμων δημόσιων πόρων για τις αστικές επενδύσεις, ενώ παράλληλα οι διαδικασίες διοικητικής αποκέντρωσης και περιφερειοποίησης σε πολλές χώρες ενίσχυσαν τις αρμοδιότητες των πόλεων.
Θα πρέπει, συνεπώς, να παράσχουμε στις τοπικές αρχές επαρκή χρηματοοικονομικά μέσα και να αναλάβουμε πρωτοβουλίες προκειμένου να απολαμβάνουν όλοι και πλήρως το δικαίωμα στέγασης και από αυτό να εκπορεύονται κατάλληλες πολιτικές στέγασης και, γενικότερα, αστικής ανάπτυξης. Το Κοινοβούλιο ζητά λοιπόν την ενίσχυση του δικαιώματος στεγαστικής χρηματοδότησης και, ειδικότερα, ελπίζει να παρασχεθούν διευκολύνσεις στους νέους.
Mieczysław Edmund Janowski (UEN), εισηγητής. – (PL) Κυρία Πρόεδρε, έχω την τιμή να παρουσιάζω την έκθεση πρωτοβουλίας της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης σχετικά με τη συνεισφορά της μελλοντικής περιφερειακής πολιτικής στην ικανότητα καινοτομίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η Κοινότητά μας έχει δύο βασικούς στόχους όσον αφορά την περιφερειακή πολιτική: να ενισχύσει τη συνοχή σε όλες τις διαστάσεις και να υποστηρίξει και να οργανώσει τις δραστηριότητες που προωθούν την καινοτομία. Ας μην επιτρέψουμε να γίνει αυταπόδεικτη αλήθεια το συμπέρασμα ότι, καταρχήν, ό,τι λαμβάνει χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση γίνεται σε μια περιφέρεια, μια πόλη ή ένα χωριό. Συνεπώς, το μέλλον μας δεν διαμορφώνεται εδώ, ή για να είμαι πιο ακριβής, όχι μόνο στις Βρυξέλλες ή στο Στρασβούργο. Περίπου τα δύο τρίτα της κοινοτικής νομοθεσίας εφαρμόζονται επί του παρόντος σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο.
Η έκθεση, η οποία αποτέλεσε το αντικείμενο μιας πολύ εποικοδομητικής συζήτησης στην Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης, απευθύνεται στα κράτη μέλη, στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και πάνω απ’ όλα, στις περιφερειακές και τοπικές αρχές. Απευθύνεται επίσης σε άλλα όργανα, ειδικά ακαδημαϊκά ιδρύματα, ερευνητικά κέντρα και μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, τα οποία θα μπορούσαν να είναι πολύ αποτελεσματικά και ευέλικτα οχήματα για την καινοτομία. Η περιφερειακή πολιτική δεν πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο για την αδειοδότηση σχεδίων και τη διαχείριση διαρθρωτικών ταμείων με σχετικά ικανοποιητικό τρόπο. Πρέπει να συνεισφέρει και στη βελτίωση της ικανότητας καινοτομίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτή η ικανότητα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως συμπληρωματική δράση σε τομείς όπως η έρευνα και η τεχνολογία, ο νομικός και χρηματοπιστωτικός τομέας, η οικονομία και το εμπόριο, η οργάνωση και η διοίκηση, η ενέργεια και το περιβάλλον, η εκπαίδευση, τα κοινωνικά θέματα, η υγεία και ο πολιτισμός. Με άλλα λόγια, πρέπει να ληφθούν μέτρα σε γενικό πλαίσιο. Υπάρχουν απεριόριστες ευκαιρίες για να κάνουμε κάτι νέο, κάτι καλύτερο. Θα ήθελα να τονίσω ότι όλα αυτά τα στοιχεία έχουν περιφερειακή διάσταση. Τα μέτρα που θα ληφθούν πρέπει να συνεισφέρουν στην επίτευξη πραγματικής συνοχής στην Ένωση και πρέπει να αποτελούν απόδειξη εναρμονισμένης, αειφόρου ανάπτυξης και αλληλεγγύης στην Κοινότητα, στοιχεία που αναφέρονται συχνά εδώ. Ο στόχος είναι να μειωθεί επίσης η υπάρχουσα και γνωστή ανισορροπία μεταξύ των ρυθμών ανάπτυξης σε ορισμένες περιφέρειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Δεν πρέπει επίσης να ξεχνάμε ότι η καλή εφαρμογή της περιφερειακής πολιτικής προωθεί την καινοτομία. Με τη σειρά της, η καινοτομία ενθαρρύνει την περαιτέρω ανάπτυξη. Συνεπώς, επιτυγχάνεται μια πολύ επικερδής συμβίωση.
Δεν θέλω να επαναλάβω εδώ αυτά που περιλαμβάνονται στην έκθεσή μου. Ωστόσο, θέλω να ευχαριστήσω όλους όσοι συνέβαλαν στην εκπόνηση αυτού του εγγράφου. Θέλω να ευχαριστήσω τους συναδέλφους μου εδώ στις Βρυξέλλες, στο Στρασβούργο και στην Πολωνία. Θέλω να ευχαριστήσω όλα τα μέλη της επιτροπής, και ειδικά τον συντονιστή, για την εποικοδομητική συζήτηση και τις τροπολογίες που κατατέθηκαν. Θέλω να ευχαριστήσω τους εκπροσώπους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, την Επιτροπή των Περιφερειών και την Προεδρία. Όπως και στην περίπτωση της έκθεσης του κ. Andria, όλες οι συνδρομές ήταν πολύ εποικοδομητικές.
Πρέπει να γνωρίζουμε ότι, από όλες τις περιφέρειες στην ΕΕ, μόνο 21 (με άλλα λόγια λιγότερες από το 10%), δαπανούν πάνω από 3% του ΑΕγχΠ στην έρευνα και την ανάπτυξη. Ως εκ τούτου, αν θέλουμε να εφαρμόσουμε τη Στρατηγική της Λισαβόνας, χρειαζόμαστε περισσότερες επενδύσεις στην εφαρμογή της σε περιφερειακό επίπεδο.
Ένα άλλο σημείο στο οποίο θα ήθελα να επιστήσω την προσοχή σας είναι το θέμα της γενικής και ισότιμης πρόσβασης σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης, συμπεριλαμβανομένου του μεταπτυχιακού επιπέδου. Αυτό είναι βασικό για την περαιτέρω ανάπτυξη της Κοινότητας.
Χθες, ο βραβευμένος με Νόμπελ Timothy Hunt μίλησε σε αυτό το Σώμα. Εξέφρασε την ανησυχία του για το γεγονός ότι, από τα 20 κορυφαία πανεπιστήμια του κόσμου, τα 15 είναι αμερικανικά, ένα είναι ιαπωνικό, τρία είναι βρετανικά και ένα είναι σουηδικό. Αυτό είναι ένα μήνυμα για την Ευρωπαϊκή Ένωση ως προς αυτά που πρέπει να επιτύχουμε. Η φθηνή πρόσβαση στο Διαδίκτυο διαδραματίζει επίσης πολύ σημαντικό ρόλο εδώ, όπως και τα χρηματοπιστωτικά μέσα, οι αγροτικές περιοχές και τα κριτήρια περιφερειακής καινοτομίας.
Στο μεταξύ, οι άλλοι επαγρυπνούν. Ενώ εμείς συζητούμε το θέμα, 25 000 νέοι πολίτες γεννιούνται στην Κίνα και 31 000 γεννιούνται στην Ινδία κάθε μέρα. Στο μεταξύ, ο αριθμός των Ευρωπαίων συρρικνώνεται. Για εμάς, η καινοτομία πρέπει επίσης να περιλαμβάνει το θέμα των οικογενειών. Ας μην χάνουμε χρόνο, χρήμα και ενέργεια. Ας προσπαθήσουμε να βρούμε λύσεις. Δεν είναι εύκολες, αλλά κανείς δεν είπε ποτέ ότι πρέπει να λύνουμε μόνο εύκολα προβλήματα.
Danuta Hübner, Μέλος της Επιτροπής. (EN) Κυρία Πρόεδρε, θα προσπαθήσω να είμαι σύντομη, αλλά τα θέματα είναι εξαιρετικά σημαντικά και θα ήθελα να απαντήσω και στις δύο εκθέσεις.
Θέλω να ξεκινήσω λέγοντας ότι εκτιμώ ιδιαίτερα αυτή τη δυνατότητα της συνέχισης του διοργανικού μας διαλόγου στις εκθέσεις πρωτοβουλίας σας. Θα διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στον προβληματισμό μας σχετικά με τη μελλοντική διαμόρφωση της πολιτικής.
Όσον αφορά την έκθεση του κ. Andria, συμφωνώ με την εκτίμησή του ότι πολλά αστικά κέντρα στην Ευρώπη αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα στέγασης. Επί του παρόντος διαπραγματευόμαστε προγράμματα συνοχής με όλα τα κράτη μέλη και διαπιστώνουμε ότι, σε όλες τις εθνικές στρατηγικές και τα επιχειρησιακά προγράμματα των νέων κρατών μελών, προβλέπονται παρεμβάσεις που αποσκοπούν στην αποκατάσταση των μεγάλων οικισμών με οικοδομικά τετράγωνα και των κατοικιών πολλών οικογενειών που χτίστηκαν σε αυτές τις χώρες τις δεκαετίες του 1970 και του 1980. Μέχρι στιγμής έχουμε λάβει 340 από τα 444 επιχειρησιακά προγράμματα και στο πλαίσιο αυτών των προγραμμάτων εκτιμούμε ότι προβλέπονται περίπου 900 εκατ. ευρώ για υποδομές στέγασης.
Συμφωνώ επίσης με τον κ. Andria ότι πρέπει να κάνουμε πολύ περισσότερα για τις φτωχές αστικές περιοχές και γειτονιές. Πράγματι, στις διαπραγματεύσεις μας με τα κράτη μέλη, παροτρύνουμε έντονα τόσο αυτά όσο και τις περιφέρειες να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή σε αυτό το θέμα σε όλα τα κράτη μέλη της Ένωσης. Φαίνεται ότι τα περισσότερα κράτη έχουν αποδεχθεί αυτή την ιδέα.
Διαθέτουμε ήδη τις προκαταρκτικές εκτιμήσεις για το ύψος της χρηματοδότησης που θα επενδυθεί σε σχέδια: για αναζωογόνηση των πόλεων και της υπαίθρου πάνω από 8 δισ. ευρώ τα προσεχή έτη· για την προώθηση των καθαρών αστικών συγκοινωνιών πάνω από 4 δισ. ευρώ και για την αποκατάσταση των βιομηχανικών περιοχών και της μολυσμένης γης θα επενδυθούν πάνω από 3 δισ. ευρώ την περίοδο 2007-2013.
Υπάρχουν επίσης δύο στοιχεία σε αυτά τα προγράμματα στα οποία αποδίδουμε ιδιαίτερη σημασία και θα τα εξετάσουμε προσεκτικά στις διαπραγματεύσεις, επειδή πιστεύουμε ότι είναι ουσιώδη για την επιτυχία αυτών των προγραμμάτων. Καταρχάς, και πάλι σύμφωνα με την πρότασή σας, πρέπει να δοθεί προσοχή στο θέμα της εταιρικής σχέσης. Ασφαλώς οι εκτιμήσεις μας –και ελπίζω ότι θα συμφωνήσετε μαζί μου– δείχνουν ότι τα προγράμματα έχουν πολύ καλύτερη απόδοση όταν απευθύνονται στην τοπική κοινότητα, τόσο ως προς τη σχεδίαση όσο και, κατά συνέπεια, ως προς την εφαρμογή.
Δεύτερον, αποδίδουμε επίσης ιδιαίτερη σημασία στην ανάγκη να υιοθετηθεί μια ολοκληρωμένη προσέγγιση, κάτι που πιστεύω ότι πέτυχαν σε μεγάλο βαθμό προηγούμενες αστικές πρωτοβουλίες. Στις διαπραγματεύσεις θέλουμε να δούμε αν τα προβλήματα που πλήττουν αυτές τις υπό πίεση αστικές περιοχές αντιμετωπίζονται πραγματικά με ολοκληρωμένο τρόπο, όχι μόνο μέσω της κάλυψης διαφορετικών πολιτικών και διαφορετικών τομέων, αλλά και με τη συμμετοχή σε όλα τα επίπεδα της διακυβέρνησης, από τους πολίτες μέχρι τους πολιτικούς παράγοντες.
Υποστηρίζω επίσης την πρότασή σας να προωθηθεί η ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών για τη στέγαση και τη βιώσιμη ανάπτυξη των πόλεων γενικότερα. Είμαι πεπεισμένη ότι οι περιφέρειες και οι πόλεις έχουν να μάθουν πολλά μεταξύ τους σχετικά με τους τρόπους διασφάλισης κάποιας ισορροπίας ανάμεσα στις ανάγκες στέγασης, στις δημογραφικές τάσεις και στις τάσεις αστικής ανάπτυξης. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο, σε αυτήν τη νέα πρωτοβουλία σχετικά με τις περιφέρειες για την οικονομική αλλαγή, προβλέψαμε την πιθανότητα σύστασης ενός δικτύου σχετικού με την ανάπτυξη βιώσιμου και ενεργειακά αποδοτικού οικιστικού αποθέματος και ελπίζουμε ότι πριν από το τέλος του τρέχοντος έτους αυτό το δίκτυο θα έχει τεθεί σε λειτουργία.
Θα ήθελα να πω λίγα λόγια για την πρωτοβουλία «JESSICA», επειδή προχωρήσαμε σημαντικά τις τελευταίες εβδομάδες και αυτό αυξάνει σε τεράστιο βαθμό το πεδίο εφαρμογής της επαρκούς χρηματοδότησης για τη στέγαση σε ολόκληρη την Ευρώπη. Η πρωτοβουλία αυτή πραγματοποιείται με τη συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και της Τράπεζας Ανάπτυξης του Συμβουλίου της Ευρώπης. Η ΕΤΕπ έχει ήδη συγκροτήσει μια ομάδα με επτά, μέχρι στιγμής, εμπειρογνώμονες. Σύντομα θα υπάρχουν οκτώ ως δέκα μέλη επαγγελματικού προσωπικού από την ΕΤΕπ. Ξεκινήσαμε επίσης, με όλα τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη, την αξιολόγηση της πρωτοβουλίας JESSICA, οι πρώτες συναντήσεις με την Ελλάδα και την Πολωνία έχουν ήδη πραγματοποιηθεί και έχουν προγραμματιστεί και άλλες για τις προσεχείς εβδομάδες.
Ως αποτέλεσμα, θέλουμε να έχουμε όσο το δυνατόν περισσότερες μελέτες αξιολόγησης των αναγκών κατά τη διάρκεια του τρέχοντος έτους, αλλά επίσης μέσω αυτών των συναντήσεων και των εκθέσεων θέλουμε να εντοπίσουμε τα καλύτερα σχέδια προς χρηματοδότηση από την πρωτοβουλία JESSICA καθώς και τις προτεινόμενες παρεμβάσεις: τις δράσεις που απαιτούνται σε ορισμένα κράτη μέλη. Κατά τη γνώμη μας, θα χρειαστεί νέα νομοθεσία, καθώς και πολλές δομές.
Σχετικά με την έκθεση του κ. Janowski για την καινοτομία, η πολιτική συνοχής είναι μία από αυτές τις σπάνιες πολιτικές στην Ευρώπη που ενσωματώνει διαφορετικές τομεακές προσεγγίσεις στο γενικό πλαίσιο της αναπτυξιακής στρατηγικής και μπορεί, αφενός, να παράσχει προσαρμοσμένες λύσεις για κάθε ευρωπαϊκή περιφέρεια ή περιοχή αλλά, ταυτόχρονα, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον συντονισμό και τις συνέργιες με όλες τις άλλες ευρωπαϊκές και εθνικές πολιτικές. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο, για την περίοδο 2007-2013, ενισχύσαμε τον μηχανισμό συντονισμού στο εσωτερικό της Επιτροπής. Αυτή η πολιτική έχει πράγματι καταστεί ένα είδος σημείου συνάντησης για πολλές διαφορετικές κοινοτικές προτεραιότητες και η έρευνα, η ανάπτυξη και η καινοτομία αποτελούν ίσως το καλύτερο παράδειγμα αυτής της νέας προσέγγισης.
Έχουμε θεσμοποιήσει τις νέες συνέργιες ανάμεσα στην πολιτική συνοχής, το έβδομο πρόγραμμα πλαίσιο και τα προγράμματα ανταγωνιστικότητας και καινοτομίας. Τα δύο τελευταία προγράμματα λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητες των περιφερειών που παρουσιάζουν υστέρηση, κάτι που δεν είχαμε στο παρελθόν, ενώ η πολιτική συνοχής θα αυξήσει σημαντικά τη συμβολή της στην έρευνα και την ανάπτυξη, αλλά πρωτίστως στις δράσεις καινοτομίας.
Εργαζόμαστε επίσης μαζί με δύο άλλους Επιτρόπους πάνω σε μια ανακοίνωση που θα παράσχει ακριβώς τις πληροφορίες καθώς και συμβουλές για το πώς θα συνδυαστούν όλοι αυτοί οι πόροι των διαφορετικών προγραμμάτων για να αυξηθεί η αποδοτικότητα και αυτών των προγραμμάτων. Αυτή θα εγκριθεί τον Ιούλιο.
Όπως ασφαλώς γνωρίζετε, η Επιτροπή έχει επενδύσει επίσης στη βελτίωση του συντονισμού μεταξύ των πολιτικών μας και των εθνικών πολιτικών όσον αφορά την καινοτομία και, γενικότερα, τις προτεραιότητες της Λισαβόνας μέσω ετήσιων εκθέσεων και του μηχανισμού εσωτερικού συντονισμού των δύο πολιτικών σε κάθε κράτος μέλος.
Καθιερώσαμε επίσης την κατηγοριοποίηση των μορφών επενδύσεων που θα μας επιτρέψουν να δούμε πόσα θα διατεθούν στην καινοτομία και στη συνέχεια θα μας επιτρέψουν να ελέγξουμε και την πρόοδο αυτής της επένδυσης καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου.
Συμφωνώ απολύτως μαζί σας ως προς το βασικό σημείο της έκθεσης ότι η καινοτομία πρέπει να βρίσκεται στην καρδιά της ευρωπαϊκής πολιτικής συνοχής, διότι δεν μπορούμε να επιτύχουμε σήμερα συνοχή χωρίς να επενδύσουμε στις ικανότητες καινοτομίας στην Ευρώπη σε όλους τους τομείς και σε όλες τις περιοχές. Το κάνουμε αυτό τόσο μέσω της επένδυσης σε ανθρώπινο κεφάλαιο όσο και μέσω της επένδυσης σε περιφερειακή ανταγωνιστικότητα. Τα καλά νέα είναι ότι τα κράτη μέλη αντιδρούν εξαιρετικά θετικά σε αυτές τις απαιτήσεις και γνωρίζουμε ήδη πόσα θα επενδυθούν στην καινοτομία τα προσεχή έτη.
Προετοιμαζόμαστε επίσης για τη φθινοπωρινή ανακοίνωση της Επιτροπής, η οποία θα δείχνει λεπτομερώς τον βαθμό στον οποίο διατηρήθηκε η καινοτομία στα επιχειρησιακά προγράμματα.
Επιτρέψτε μου να εκφράσω την ελπίδα ότι στο εγγύτατο μέλλον θα διαθέτουμε περιφερειακές στρατηγικές καινοτομίας σε κάθε ευρωπαϊκή περιφέρεια. Πιστεύω ότι βρισκόμαστε πολύ κοντά στην επίτευξη αυτού του στόχου.
Τέλος, καταστήσατε απολύτως σαφή την ανάγκη για διευκόλυνση της πρόσβασης σε χρηματοδότηση, κυρίως για τις μικροεπιχειρήσεις και τις μικρές και μεσαίες εταιρείες. Συμφωνώ απολύτως ως προς αυτήν την ανάγκη. Όπως γνωρίζετε, αναπτύξαμε την πρωτοβουλία «JEREMY» για να συμβάλουμε σε αυτήν την προσπάθεια αλλά βρισκόμαστε επίσης σε διαδικασία ανάπτυξης ενός σχεδίου δράσης για τη μικροπίστωση με άλλες υπηρεσίες στην Επιτροπή. Εδώ στοχεύουμε όχι μόνο στο να αυξήσουμε την προμήθεια κεφαλαίου αλλά και να αναπτύξουμε υπηρεσίες καθοδήγησης και να μεταρρυθμίσουμε τα εθνικά, θεσμικά και νομικά πλαίσια για να υποστηρίξουμε αποτελεσματικότερα αυτήν την πρόσβαση των μικρών εταιρειών σε πιστώσεις.
Lambert van Nistelrooij, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE. – (NL) Κυρία Πρόεδρε, η παγκοσμιοποίηση και ο περισσότερος ανταγωνισμός σε παγκόσμιο επίπεδο απαιτούν νέες απαντήσεις. Η καινοτομία και η περιφερειακή πολιτική μπορούν να συμπορευτούν σε αυτή την προσπάθεια. Η οικονομία της γνώσης χρειάζεται ευρωπαϊκές επενδύσεις που ξεπερνούν υποδομές όπως η άσφαλτος και το τσιμέντο. Χρειάζεται νέα μέσα και εκεί έγκειται ο ρόλος των προγραμμάτων της Λισαβόνας και του Γκέτεμποργκ.
Αυτό είναι επίσης το θέμα της έκθεσης Janowski, το θέμα της σημερινής συζήτησης. Αυτή η έκθεση υποδεικνύει σαφέστατα πώς μπορεί να επιτευχθεί αυτό: περιφερειακή συγκέντρωση δραστηριοτήτων, εξειδίκευση, έρευνα και ανάπτυξη με στόχο την αειφορία και την απασχόληση. Εν συντομία, η παγκοσμιοποίηση απαιτεί μια πολιτική συνοχής με υψηλότερη ταχύτητα, για περιφερειακή αριστεία σε όλους τους τομείς. Εστίαση είναι η λέξη κλειδί. Όπως ορθά δήλωσε η Επίτροπος Hübner πριν από λίγο, έτσι μπορεί να γίνει μια ουσιαστική συνεισφορά σε αυτή την οικονομική ανάπτυξη και στον ανταγωνισμό. Αυτό θέτει την καινοτομία στο κέντρο της περιφερειακής πολιτικής και συμμερίζομαι επίσης την άποψή της ότι μία από τις απαιτήσεις για τις επιχορηγήσεις πρέπει να είναι να αναπτύξουν οι περιφέρειες μια στρατηγική καινοτομίας αυτού του είδους.
Η Ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (Χριστιανοδημοκράτες) και των Ευρωπαίων Δημοκρατών θέλει να εκμεταλλευτεί την τέταρτη έκθεση για τη συνοχή ως ευκαιρία για τη διεξαγωγή μιας συζήτησης με βάση αυτά που είπε ο κ. Janowski. Η συζήτηση αυτή θα αφορά μια ολοκληρωμένη και καλύτερη, ακόμα πιο συγκεκριμένη χρήση των διαρθρωτικών ταμείων και της πολιτικής συνοχής. Πάνω από 300 δισ. ευρώ θα διατεθούν τα προσεχή έτη, τα οποία μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για να δείξουμε σε τι αντιστοιχεί αυτή η ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία, ειδικά όσον αφορά το μέλλον.
Θα ήθελα να ολοκληρώσω λέγοντας ότι η περιφερειακή πολιτική μπορεί να γίνει πιο ορατή ως αποτέλεσμα, ειδικά στη συζήτηση σχετικά με την ενδιάμεση αναθεώρηση και με την οικονομική εκτίμηση της ατζέντας της Λισαβόνας στα τέλη του τρέχοντος έτους. Υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες εμείς, μαζί με την Επιτροπή, θέλουμε να αντιμετωπίσουμε την ειδική εστίαση στο μέλλον και στην αυξανόμενη ανταγωνιστικότητα. Εξ ονόματος της Ομάδας ΕΛΚ-ΕΔ, ο κ. Březina θα συζητήσει την άλλη σημαντική έκθεση, του κ. Andria, σε λίγο.
Alain Hutchinson, εξ ονόματος της Ομάδας PSE. – (FR) Κυρία Πρόεδρε, ελπίζω το γεγονός ότι δύο εκθέσεις συνδυάστηκαν με εκπληκτικό τρόπο να μην είναι ένδειξη της επιθυμίας να μειωθεί η σημασία ενός θέματος το οποίο μου είναι ιδιαίτερα προσφιλές και για το οποίο αισθάνομαι απόλυτα δεσμευμένος, ήτοι το θέμα της στέγασης. Αν θυμάμαι καλά, αυτή είναι η πρώτη φορά που το Κοινοβούλιο θα ψηφίσει επί έκθεσης αφιερωμένης στη στέγαση στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Θα ήθελα αμέσως να ευχαριστήσω τον συνάδελφό μας, κ. Andria, για το εποικοδομητικό και χρήσιμο έργο του.
Παρότι η διαπίστωση μπορεί να εκπλήσσει ορισμένους, είναι εντούτοις γεγονός ότι εκατομμύρια συμπολιτών μας ζουν αυτή τη στιγμή σε συνθήκες ανασφάλειας λόγω δυσχέρειας, για να μην πω αδυναμίας, να βρουν κάπου να στεγαστούν μια κατάσταση πραγμάτων η οποία είναι απαράδεκτη, δεδομένου του δημοκρατικού μοντέλου για το οποίο τόσο συχνά υπερηφανευόμαστε. Κατά συνέπεια, αυτή είναι μια σημαντική στιγμή.
Η εγγυημένη πρόσβαση σε οικονομικά προσιτή αξιοπρεπή στέγαση για όλους είναι ένας στόχος που πρέπει να επιδιωχθεί αν θέλουμε να καταστήσουμε επιτυχία, για παράδειγμα, τη στρατηγική της Λισαβόνας. Γεγονός είναι ότι το να διαθέτει κανείς στέγη αποτελεί προφανή προϋπόθεση προκειμένου το άτομο αυτό να μπορεί να περατώσει την εκπαίδευσή του και να βρει εργασία. Παρότι ο τομέας της στέγασης δεν είναι, με τη στενή έννοια, αρμοδιότητα της ΕΕ, ωστόσο, γεγονός παραμένει ότι πρόκειται για έναν κρίσιμο παράγοντα που πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κατά την επιδίωξη του στόχου μας που είναι η κοινωνική, η οικονομική και η περιβαλλοντική συνοχή.
Σε σχέση με αυτό, είμαι πολύ ευτυχής να επισημάνω ότι, εν αναμονή της αναθεώρησης το 2009 των κανονισμών πολιτικής συνοχής, η εν λόγω έκθεση ζητεί να ανοίξει εκ νέου η συζήτηση για τη διεύρυνση της πρόσβασης στα διαρθρωτικά ταμεία για όλα τα κράτη μέλη με σκοπό την ανακαίνιση κατοικιών που ανήκουν σε φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης πρόσβαση την οποία ήδη κατέχουν, μετά την τελευταία μεταρρύθμιση αυτών των ταμείων, τα κράτη μέλη που προσχώρησαν στην ΕΕ μετά την 1η Μαΐου 2004.
Τέλος, θα τονίσω την ανάγκη οι βουλευτές του ΕΚ να παραμένουν σε επαγρύπνηση έναντι των ανησυχιών των Ευρωπαίων, σημαντικό ποσοστό των οποίων πιστεύουν, σωστά ή εσφαλμένα, ότι τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα έχουν απομακρυνθεί πάρα πολύ από αυτούς. Με την έκθεση Andria για τη στέγαση μπορούμε να δούμε, όπως και η έκθεση έβλεπε, την πραγματικότητα που επικρατεί σε εκατομμύρια ευρωπαϊκά σπίτια. Αν, επιπλέον, ακολουθήσουμε την πρόταση της έκθεσης που συνιστά στο Σώμα να αναλάβει πρωτοβουλία και να συντάξει ευρωπαϊκό χάρτη για τη στέγαση ή διακήρυξη η οποία θα διατυπώνει τη σημασία αυτού του θεμελιώδους δικαιώματος αξιοπρεπούς στέγασης σε προσιτή τιμή για όλους, τότε είμαι βέβαιος ότι θα πετύχουμε να στείλουμε στο κοινό ένα δυνατό μήνυμα υπέρ μιας στενότερης σχέσης μεταξύ των Ευρωπαίων και μιας ΕΕ η οποία λαμβάνει σοβαρά υπόψη τις καθημερινές τους ανησυχίες.
(Χειροκροτήματα)
Jean Marie Beaupuy, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (FR) Κυρία Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, καταρχάς θα ήθελα να μην αφήσω καμία αμφιβολία σχετικά με το γεγονός ότι η Ομάδα μου, φυσικά, θα υποστηρίξει με σθένος τις εκθέσεις Andria και Janowski.
Κυρία Επίτροπε, είχα τη βεβαιότητα ότι μπορούσα να αρχίσω αναφερόμενος στο γεγονός ότι είχατε λάβει πλήρως υπόψη τα αιτήματα του συναδέλφου μας κ. Janowski σχετικά με την καινοτομία. Όταν σας ακούω, δεν έχω την ίδια αίσθηση. Επιτρέψτε μου να μιλήσω όπως σκέπτομαι, δεδομένου ότι διατηρούμε στενές σχέσεις και ανταλλάσσουμε σκέψεις. Απαντήσατε για το θέμα των πόλεων, αλλά δεν μιλήσατε πραγματικά για θέματα στέγασης.
Η στέγαση και ο συνάδελφός μας, κ. Hutchinson, μόλις μίλησε επ’ αυτού είναι, στην ιεραρχία των αναγκών κατά Maslow, η δεύτερη σημαντικότερη ανάγκη για κάθε ανθρώπινο ον. Μετά την ανάγκη τροφής ακολουθεί αμέσως η ανάγκη στέγασης. Η στέγαση είναι θεμελιώδης για την προστασία κάθε ανθρώπινου όντος. Η στέγαση, κατά συνέπεια, είναι ένα θέμα που έρχεται στο προσκήνιο σε κάθε χώρα οποτεδήποτε πρόκειται να διεξαχθούν τοπικές ή εθνικές εκλογές παρότι, ομολογουμένως, αυτό το πρόβλημα παρουσιάζεται υπό λίαν διαφορετικές μορφές. Το είδαμε στη Γαλλία με τους άστεγους, και το βλέπουμε και σε κάθε άλλη χώρα στην οποία οι πολλοί και ποικίλοι παράγοντες περιλαμβάνουν προβλήματα πoυ αφορούν την κατασκευή, την αστική εξάπλωση, τη χρηματοδότηση και ούτω καθεξής.
Μεταξύ των διαφόρων παραγόντων που πρέπει να ληφθούν υπόψη, υπάρχει ένας για τον οποίο θα ήθελα να αφιερώσω μερικά δευτερόλεπτα προκειμένου να τον επισημάνω. Στην έκθεση Andria αναφέρεται, αλλά, κατά την άποψή μου, δεν έχει υπογραμμιστεί επαρκώς, και αυτό είναι το θέμα της χρηματοδότησης. Βλέπουμε με ποιον τρόπο η τιμή της γης έχει αυξηθεί σε ολόκληρο τον κόσμο, αναγκάζοντας τους κατοίκους των πόλεων να αναζητούν περιοχές ακόμη πιο μακριά από τις πόλεις για να ζήσουν. Με άλλα λόγια, σπαταλούν καθημερινά χρόνο για να ταξιδέψουν μεταξύ οικίας και εργασίας και διαθέτουν ακόμη μεγαλύτερο ποσοστό από τον προϋπολογισμό τους για οδοιπορικά. Αυτό σημαίνει ότι, σε καθημερινή βάση, προκαλούν περισσότερη ατμοσφαιρική ρύπανση και ότι, καθημερινά, ο αριθμός των κοινωνικών προβλημάτων αυξάνεται. Αυτό που προσπαθώ να πω είναι ότι το θέμα του κόστους στέγασης μας αφορά.
Ενόψει αυτής της κατάστασης, η έκθεση του κ. Andria περιέχει ένα αίτημα για την εκπόνηση μελέτης. Τα περισσότερα μέλη της διακομματικής μας ομάδας και της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης δεν ζητούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ή την Ευρωπαϊκή Ένωση να αποδεχθούν ευθύνες για τη στέγαση οι οποίες κανονικά δεν είναι δικές τους. Αυτό που ζητούμε αμέσως, κυρία Επίτροπε, είναι, με τη βοήθεια των υπηρεσιών σας, να έχουμε μια σαφέστερη εικόνα των αρμοδιοτήτων που εμπλέκονται. Ποιες είναι, αντίστοιχα, οι αρμοδιότητες των περιφερειών, των διοικητικών διαμερισμάτων και της Ευρώπης συνολικά; Ποιες είναι οι αρμοδιότητες των στεγαστικών οργανισμών; Ποιες είναι οι αρμοδιότητες των χρηματοδοτικών οργάνων και όλων των λοιπών εμπλεκόμενων παραγόντων; Η μελέτη στην οποία γίνεται αναφορά είναι απολύτως θεμελιώδης προκειμένου να γνωρίζουμε ποιος είναι αρμόδιος και ποια είναι τα καθήκοντά του. Χάρη στις μελέτες που διεξάγετε και στο έργο που επιτελείτε, αναμένουμε κάποια διευκρίνιση κατά τη διάρκεια των αμέσως επόμενων μηνών, έχοντας επίσης κατά νου ότι ευρύ φάσμα υπηρεσιών της Επιτροπής περιβάλλον, μεταφορές, κλπ. διατηρούν ένα παράλληλο ενδιαφέρον γι’ αυτά τα θέματα στέγασης.
Τέλος, και ολοκληρώνοντας, μπορείτε να είστε βέβαιοι ότι, μολονότι είμαστε σήμερα υπερήφανοι που έχουμε την έκθεση Andria, εγώ και οι συνάδελφοί μου μέλη της διακομματικής ομάδας και της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης δεν έχουμε την πρόθεση να σταματήσουμε εδώ αλλά, μάλλον, είμαστε αποφασισμένοι, μαζί με εσάς, να σημειώσουμε πολύ μεγαλύτερη πρόοδο σε ευρωπαϊκό επίπεδο όσον αφορά αυτό το θέμα της στέγασης.
(Χειροκροτήματα)
Zbigniew Krzysztof Kuźmiuk, εξ ονόματος της Ομάδας UEN. – (PL) Κυρία Πρόεδρε, θέλω να λάβω τον λόγο σε αυτή τη συζήτηση για να επισημάνω δύο θέματα.
Καταρχάς, ο ευρωπαϊκός χάρτης για τη στέγαση ορίζει τη στέγαση ως αγαθό πρώτης ανάγκης και θεμελιώδες κοινωνικό δικαίωμα, βασικό για το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο. Συνεπώς, είναι καλό ότι το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης θα παράσχει, από το 2007 ως το 2013, ευκαιρίες για την υποστήριξη του τομέα στέγασης στα κράτη μέλη όπου οι ανάγκες στέγασης, ειδικά της νεότερης γενιάς, είναι μεγάλες. Η δύσκολη κατάσταση στην αγορά στέγασης σε αυτές τις χώρες γίνεται ακόμα χειρότερη από το γεγονός ότι σημειώθηκε ξαφνική αύξηση στις τιμές των κατοικιών, η οποία ανέρχεται σε πολλές δεκάδες τοις εκατό ανά έτος, ως αποτέλεσμα της αντικειμενικής διαδικασίας εξισορρόπησης των τιμών των κατοικιών στα παλιά και στα νέα κράτη μέλη.
Δεύτερον, η επιρροή της περιφερειακής πολιτικής στην καινοτομία στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι περιορισμένη λόγω του μικρού ποσού χρηματοδότησης που διατίθεται τόσο από την Ένωση όσο και από τα κράτη μέλη. Ολόκληρος ο προϋπολογισμός της Ένωσης ανέρχεται μόλις και μετά βίας στο 1% του ΑΕγχΠ, από το οποίο λιγότερο από το 10% προορίζεται για την έρευνα και την ανάπτυξη. Επιπλέον, ο μέσος όρος δαπανών σε αυτόν τον τομέα στα κράτη μέλη αντιστοιχεί μόλις στο 2%, ενώ οι πιο αναπτυγμένες χώρες στον κόσμο δαπανούν πολλαπλάσιο ποσοστό. Ως αποτέλεσμα, το χάσμα σε αυτόν τον τομέα μεγαλώνει αντί να μικραίνει. Για να αυξηθούν σημαντικά οι δαπάνες σε αυτόν τον τομέα, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να καταβάλει περαιτέρω προσπάθειες. Χρειαζόμαστε επίσης πρόσθετους πόρους από τους εθνικούς προϋπολογισμούς, καθώς και χρηματοδότηση για την καινοτομία από τους περιφερειακούς και τοπικούς προϋπολογισμούς και συνεισφορές από τον ιδιωτικό τομέα.
Gisela Kallenbach, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (DE) Κυρία Πρόεδρε, εγώ θα μιλήσω τώρα για την έκθεση του κ. Andria και η συνάδελφός μου θα μιλήσει αργότερα για την έκθεση του κ. Janowski. Και οι δύο εισηγητές και όλοι οι συνάδελφοί τους της διακομματικής ομάδας «Urban Development and Housing» αξίζουν τις θερμές μας ευχαριστίες για το θάρρος που έδειξαν κάνοντας το άλμα από την αρχή της επικουρικότητας προς μία πιο διορατική, ευρωπαϊκή θέαση των πραγμάτων.
Η συνεργασία ήταν υποδειγματική και συμπεριλάμβανε όλες τις Ομάδες, απέφερε δε καρπούς: μία πρόταση για μία διαδικασία που δίνει έμφαση στα καίρια σημεία της αστικής και περιφερειακής ανάπτυξης, συγκεκριμένα στο δικαίωμα σε έναν κατάλληλο και αξιοπρεπή χώρο κατοικίας. Τον χώρο αυτόν τον χρειάζονται οι πολίτες στο πλαίσιο της κοινωνικής ενίσχυσης της κατοικίας και η διάθεσή του παραμένει ευθύνη των κρατών μελών, των δήμων και των διαμερισμάτων τους.
Ποιοι λόγοι υπάρχουν, όμως, για να μην αντιδράσει κανείς σε τέτοια προβλήματα και ανησυχίες στην Ευρώπη με ευρωπαϊκές ελάχιστες κοινωνικές προδιαγραφές και προδιαγραφές στέγασης, οι οποίες έχουν τελικά επίδραση στη ζωή των πολιτών; Αυτή η έκθεση πρωτοβουλίας επιχειρεί να το διαπιστώσει αυτό και καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να αναλάβουν δράση.
Διαπίστωσα ότι παρά την αρχική δυσφορία, τώρα υπάρχει πολύ θετική ανταπόκριση από την Επιτροπή των Περιφερειών και από συνεταιρισμούς και ενώσεις μισθωτών, που καλωσορίζουν την ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία και τάσσονται υπέρ μίας κοινής δήλωσης για τη στέγαση όπου θα δίνεται έμφαση στην εθνική ευθύνη και υπέρ της εφαρμογής πανευρωπαϊκών προδιαγραφών με τη βοήθεια ευρωπαϊκών μέσων στήριξης.
Τελειώνοντας θα ήθελα, λοιπόν, να σας ζητήσω, κυρία Επίτροπε, να φροντίσετε να συμπεριληφθούν πραγματικά αυτά στα επιχειρησιακά προγράμματα, διότι βρίσκω θλιβερό το γεγονός ότι η χθεσινή ανακοίνωση τύπου για την υπογραφή του γερμανικού εθνικού σχεδίου πλαισίου δεν περιλαμβάνει καμία αναφορά στη βιώσιμη αστική ανάπτυξη ή στην αρχή της σύμπραξης.
Pedro Guerreiro, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL. – (PT) Θέλω να συγχαρώ τον κ. Andria για την έκθεσή του, η οποία περιέχει σημεία που αξίζουν την υποστήριξή μας.
Η πολιτική στέγασης είναι μια εθνική πολιτική και, ως εκ τούτου, εναπόκειται στα κράτη μέλη να κάνουν ό,τι μπορούν για να διασφαλίσουν το δικαίωμα σε αξιοπρεπή στέγαση για τους πολίτες τους. Σύμφωνα με το άρθρο 65 του Συντάγματος της Δημοκρατίας της Πορτογαλίας, κάθε πολίτης και η οικογένειά του έχει δικαίωμα σε κατοικία επαρκούς μεγέθους, υγιεινής και άνετη, η οποία προσφέρει προσωπικό χώρο και οικογενειακό απόρρητο. Αυτό το δικαίωμα αποτελεί καίριο παράγοντα στην ενσωμάτωση και την κοινωνική ένταξη και ζωτική προϋπόθεση για τη διασφάλιση ότι αυτή η βασική ανάγκη για την ανθρώπινη ανάπτυξη εκπληρώνεται για όλους τους πολίτες.
Το θέμα της στέγασης στην κοινοτική περιφερειακή πολιτική απέκτησε νέο πλαίσιο στην ΕΕ των 27. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι, παρά την αυξανόμενη συνεισφορά των Διαρθρωτικών Ταμείων στην αστική ανανέωση, η οποία επετεύχθη μέσω μια κοινοτικής ίδιας πρωτοβουλίας, τα Διαρθρωτικά Ταμεία αποσκοπούν στη διασφάλιση τακτικών επενδύσεων και στην αξιοποίηση των θετικών εξωτερικών παραγόντων που ενισχύουν την οικονομική ανάπτυξη, όπως οι επενδύσεις σε βασικές υποδομές και στην ενίσχυση των προσόντων του εργατικού δυναμικού. Τούτου λεχθέντος, εκτιμούμε ότι τα Διαρθρωτικά Ταμεία μπορούν να διαδραματίσουν συναφή ρόλο στην υποστήριξη ολοκληρωμένων σχεδίων για την ενίσχυση της κοινωνικής, δημόσιας ή συνεταιριστικής στέγασης, για αγορά ή ενοικίαση σε προσιτές τιμές, με επιχορηγούμενες κοινωνικές διευκολύνσεις με στόχο την αστική ανανέωση, την κοινωνική συνοχή και την προώθηση της αειφόρου αστικής ανάπτυξης. Γι’ αυτόν τον λόγο, υπάρχει και πάλι ανάγκη να αυξηθεί η χρηματοδότηση από τον κοινοτικό προϋπολογισμό για την πολιτική συνοχής και να κινητοποιηθούν άλλα χρηματοδοτικά μέσα όπως η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Hélène Goudin , εξ ονόματος της Ομάδας IND/DEM. – (SV) Κυρία Πρόεδρε, η διαρθρωτική πολιτική και πολιτική συνοχής της ΕΕ παρουσιάζει ορισμένες σοβαρές ελλείψεις. Συνεπώς, η ύπαρξή της θα έπρεπε να τεθεί υπό σοβαρή εξέταση κυρίως για τρεις λόγους. Πρώτον, οι προσπάθειες που γίνονται στο πλαίσιό της αντιστοιχούν σε τεχνητή αναπνοή, η οποία σε καμία περίπτωση δεν οδηγεί σε μακροπρόθεσμη αειφόρο ανάπτυξη. Πρέπει να δεχθούμε ότι ο κόσμος γύρω μας αλλάζει ως αποτέλεσμα της παγκοσμιοποίησης. Όποιος είναι ανταγωνιστικός σήμερα μπορεί να είναι έξω από το παιχνίδι αύριο.
Ο δεύτερος λόγος αφορά τη χρηματοδότηση. Τα χρήματα μεταφέρονται από τους φτωχούς των πλούσιων χωρών στους πλούσιους των φτωχών χωρών. Αυτό είναι επίσης απαράδεκτο.
Τρίτον και τελευταίο, οι κανόνες που διέπουν το πού θα κατευθυνθούν τα Διαρθρωτικά Ταμεία είναι υπερβολικά αυστηροί και περιοριστικοί και τα κράτη μέλη, οι περιφέρειες και οι τοπικές αρχές αντιμετωπίζουν προβλήματα στη χρήση των χρημάτων όπου είναι πραγματικά αναγκαία. Οι όροι διαφέρουν κατά πολύ από το ένα κράτος μέλος της ΕΕ στο άλλο, συνεπώς η τρέχουσα πολιτική δεν είναι αειφόρος. Πιστεύω, συνεπώς, ότι η διαρθρωτική πολιτική πρέπει να επανεθνικοποιηθεί.
Carl Lang, εξ ονόματος της Ομάδας ITS. – (FR) Κυρία Πρόεδρε, οι διαπιστώσεις στις οποίες προβαίνει στην έκθεσή του ο κ. Andria ανταποκρίνονται όντως στην πραγματικότητα. Η στέγαση είναι ένα σημαντικό οικονομικό και κοινωνικό πρόβλημα.
Στη Γαλλία, περισσότερα από 5,5 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν κακή στέγαση. Επιπλέον, τα ενοίκια και οι αποπληρωμές ενυπόθηκων δανείων επιβαρύνουν σημαντικά τον προϋπολογισμό των γαλλικών οικογενειών. Ωστόσο, η λύση σαφώς δεν βρίσκεται στα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά Ταμεία. Αφενός, η προσφυγή σε αυτά θα είχε ως αποτέλεσμα τη διασπορά των χρημάτων των φορολογουμένων σε μεγάλο αριθμό προγραμμάτων με ισχνότατα κονδύλια. Αφετέρου, γαλλικές περιφέρειες όπως το Nord-Pas-de-Calais, μετά βίας θα επωφελούνταν από τέτοιες ενισχύσεις, παρότι πλήττονται από την ανεργία, την κοινωνική αβεβαιότητα και την πτώση της αγοραστικής δύναμης. Γεγονός είναι ότι, εδώ και επτά χρόνια τώρα, τα διαμερίσματα του γαλλικού Hainaut δεν λαμβάνουν πλέον τα ποσά που καταβάλλονται βάσει του Στόχου 1, και η ΕΕ των Βρυξελλών εξακολουθεί να μειώνει τα κονδύλια που προορίζονται για τις περιφέρειές μας.
Προκειμένου ολόκληρος ο γαλλικός λαός να αποκτήσει και να ζήσει σε αξιοπρεπή στέγη, χρειάζεται να εφαρμοστεί στη Γαλλία μια στεγαστική πολιτική που θα βασίζεται σε δύο αρχές. Η πρώτη αρχή είναι η αρχή της ελευθερίας, για την οποία η ιδιοκτησία κατοικίας είναι το κλειδί. Σήμερα, μόνον το 57% των νοικοκυριών είναι ιδιοκτήτες σπιτιών. Προκειμένου να αυξηθεί αυτό το ποσοστό, πρέπει να ενισχυθούν τα αποταμιευτικά προγράμματα και οι λογαριασμοί αγοράς οικίας, να χορηγούνται δάνεια μηδενικού επιτοκίου στις οικογένειες και να μειωθεί ο φόρος γης. Η δεύτερη αρχή είναι αυτή σύμφωνα με την οποία οι χώρες κάνουν διακρίσεις υπέρ των υπηκόων τους και η εφαρμογή ενός τέτοιου μέτρου στη Γαλλία θα έδινε τη δυνατότητα να δοθεί προτεραιότητα στον γαλλικό λαό όσον αφορά τη διάθεση κατοικιών από τις αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης, περιλαμβανομένης της στέγασης για λόγους έκτακτης ανάγκης. Επιπλέον, είναι προφανές ότι οι πολιτικές που στοχεύουν στην κοινωνική ανάκαμψη και στην παροχή κινήτρων στην οικονομία μας απαιτούν να τεθεί τέλος στη μετανάστευση από το εξωτερικό της Ευρώπης, η ραγδαία αύξηση της οποίας μετατρέπει σε ερείπια οιαδήποτε αποτελεσματική πολιτική για τη στέγαση ή πολιτική που αποσκοπεί στην καταπολέμηση της ανεργίας.
Υπάρχει μια ακόμη ουσιαστική προϋπόθεση. Η ΕΕ των Βρυξελλών πρέπει να σταματήσει να εκθέτει τις βιομηχανίες μας σε αθέμιτο διεθνή ανταγωνισμό που συνεπάγεται κοινωνικό ντάμπινγκ μεγάλης κλίμακας. Γεγονός είναι ότι δεν υπάρχουν περιθώρια απώλειας χρόνου για την οικοδόμηση μιας άλλης Ευρώπης μιας Ευρώπης των εθνών, βασισμένη στην εθελοντική συνεργασία μεταξύ κρατών μελών και στην κοινοτική προτίμηση, με επίδειξη του δέοντα σεβασμού στην κυριαρχία και την ταυτότητα των εθνών.
Jana Bobošíková (NI). – (CS) Κυρίες και κύριοι, μαζί με τις αδιαμφισβήτητες επιτυχίες της στη βοήθεια των λιγότερο αναπτυγμένων περιφερειών της ΕΕ, η διαρθρωτική πολιτική είχε και ορισμένες ελλείψεις. Η εμπειρία κατέδειξε ότι τα χρήματα των φορολογουμένων δεν χρησιμοποιούνται πάντα καλά, οι εθνικές στρατηγικές ανάπτυξης δεν έχουν πάντα συνεργιστικό αποτέλεσμα, τα επιχειρησιακά σχέδια των μεμονωμένων χωρών δεν είναι πάντα καλά μελετημένα και οι πόροι δεν οδηγούν πάντα σε βελτιωμένη ανταγωνιστικότητα, υψηλότερη απασχόληση και αειφόρο ανάπτυξη.
Στα μέσα που αποσκοπούν στη βελτίωση αυτής της κατάστασης περιλαμβάνεται η αποκαλούμενη Ευρωπαϊκή Εβδομάδα των Περιφερειών και των Πόλεων (Open Days) στις Βρυξέλλες, η οποία διοργανώνεται κάθε χρόνο από την Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών. Ο φετινός Οκτώβριος θα σηματοδοτήσει την πέμπτη επέτειο αυτών των πολυήμερων εκδηλώσεων. Για άλλη μια φορά, χιλιάδες περιφερειακοί εκπρόσωποι και αξιωματούχοι θα συναντηθούν στις Βρυξέλλες, μαζί με εκατοντάδες ομιλητές και δημοσιογράφους, ενώ θα πραγματοποιηθούν δεκάδες σεμινάρια και αμέτρητα κοκτέιλ πάρτι και δεξιώσεις. Παράλληλα με τα εργαστήρια και τις εκδηλώσεις στις Βρυξέλλες, οι διοργανωτές λένε ότι θα πραγματοποιηθεί μια σειρά εκδηλώσεων σε ολόκληρη την ΕΕ που θα συνδέονται με την Ευρωπαϊκή Εβδομάδα των Περιφερειών και των Πόλεων και θα απευθύνονται στο ευρύ κοινό, με σκοπό να μεταδοθεί το μήνυμα αυτής της εβδομάδας στις περιφέρειες και στις πόλεις.
Έχω σοβαρές αμφιβολίες σχετικά με το όλο εγχείρημα και για το κατά πόσο αποτελεί αποτελεσματικό τρόπο αξιοποίησης των χρημάτων των φορολογούμενων για τη βελτίωση των περιφερειακών πολιτικών. Μελέτες δείχνουν με σαφήνεια ότι οι προηγούμενες Ευρωπαϊκές Εβδομάδες των Περιφερειών και των Πόλεων ανταποκρίθηκαν στις προσδοκίες μόλις των μισών συμμετεχόντων. Επίσης, ποτέ δεν έχει δημοσιοποιηθεί το κόστος αυτού του τεράστιου πάρτι που διαρκεί μία εβδομάδα. Δεν περίμενα να μας πει η κ. Hübner σε πόσες περιφερειακές συνεδριάσεις συμμετείχαν απευθείας οι φορολογούμενοί μας. Μέχρι να μπορούμε να πούμε με σαφήνεια πόσο κοστίζει η προώθηση και οι δημόσιες σχέσεις της διαρθρωτικής πολιτικής και μέχρι να μπορούμε να συγκρίνουμε την ποιότητα των αποτελεσμάτων με το κόστος του όλου εγχειρήματος, θα δεχόμαστε εύλογες επικρίσεις από το κοινό ότι η Ευρωπαϊκή Εβδομάδα για τις Περιφέρειες και τις Πόλεις στις Βρυξέλλες δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια φανταχτερή εκδρομή στην πρωτεύουσα της Ένωσης.
Jan Březina (PPE-DE). – (CS) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, η ανά χείρας έκθεση για τη στέγαση είναι το αποτέλεσμα σκληρής δουλειάς από την πλευρά του εισηγητή, τον οποίο θέλω να ευχαριστήσω, μαζί με όλη την Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης, για την εξέταση αυτού του θέματος εις βάθος. Δεδομένου ότι το κείμενο της έκθεση μπορεί να υποστεί σημαντικές αλλαγές λόγω των προτεινόμενων τροπολογιών, είναι ίσως καλύτερα να περιμένουμε για το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας πριν δώσουμε μια οριστική εκτίμηση. Ωστόσο, με χαρά μπορώ να δώσω μια βασική εκτίμηση τώρα.
Κατέστη σαφές από την αρχή ότι πρόκειται για έναν ευαίσθητο τομέα πολιτικής και ένα ενδεχομένως εκρηκτικό θέμα, στον πυρήνα του οποίου βρίσκεται το ερώτημα αν θα έπρεπε η στέγαση να αντιμετωπίζεται σε ευρωπαϊκό επίπεδο ή όχι. Προσωπικά, θα έλεγα ότι όσον αφορά το θέμα της στέγασης η Ένωση θα πρέπει, σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, να εκφράζει τη γνώμη της όσο το δυνατόν λιγότερο και μόνο όταν η δράση της Ένωσης μπορεί να παράσχει προστιθέμενη αξία σε σύγκριση με αυτή την κρατών μελών. Συγκεκριμένα, αυτό σημαίνει υποστήριξη της ανακαίνισης οικοδομικών τετραγώνων ή της κατασκευής κατοικιών για κοινωνικά ευάλωτες ομάδες όπως τα άτομα με αναπηρία και οι νέες οικογένειες με παιδιά. Στον βαθμό αυτό, εκτιμώ ότι η έκθεση αποτελεί χρήσιμο έγγραφο που θα μπορούσε να φέρει μια νέα και αναγκαία ώθηση.
Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει τα μέτρα σε επίπεδο Ένωσης να αντικαταστήσουν τους κανονισμούς των κρατών μελών. Φοβάμαι, ωστόσο, ότι αυτός ακριβώς είναι ο στόχος της έκθεσης, για παράδειγμα όταν ζητά την υιοθέτηση ενός συστήματος δεικτών ποιότητας στέγασης σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η ΕΕ, και κατ’ επέκταση το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, δεν πρέπει να αξιώνουν περισσότερα δικαιώματα από αυτά που προβλέπονται από τις ιδρυτικές Συνθήκες. Τα κράτη μέλη είναι οι θεματοφύλακες των δικαιωμάτων στη στέγαση και έτσι πρέπει να παραμείνουν, παρά το γεγονός ότι το θέμα της στέγασης έγινε αρχικά κατανοητό στο πλαίσιο της περιφερειακής ανάπτυξης και όχι σε σχέση με την κοινωνική ευθύνη. Σε αυτό το πλαίσιο, θα ήθελα να αναφέρω την έκκληση για ενίσχυση του δικαιώματος στέγασης στο πλαίσιο της κοινωνικής διάστασης της Στρατηγικής της Λισαβόνας, η οποία κατά τη γνώμη μου δεν ανήκει σε αυτή την έκθεση. Η Στρατηγική της Λισαβόνας δεν κάνει καμία αναφορά στη στέγαση και έτσι πρέπει να μείνει. Ως σκιώδης εισηγητής για την Ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (Χριστιανοδημοκράτες) και των Ευρωπαίων Δημοκρατών, χαιρετίζω το γεγονός ότι οι βασικές τροπολογίες έγιναν αντικείμενο διαπραγμάτευσης στις Ομάδες και ότι υπήρξε μια βούληση να διορθωθούν απόψεις που υποστηρίχθηκαν σθεναρά στην αρχή. Αν η τελική διατύπωση της έκθεσης αντανακλά ένα πνεύμα συναίνεσης μεταξύ των κύριων Ομάδων, θα θεωρήσω ότι αυτό είναι αποδεκτό αποτέλεσμα.
Bernadette Bourzai (PSE). – (FR) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, θα ήθελα να αρχίσω μιλώντας για την έκθεση ίδιας πρωτοβουλίας του κ. Andria σχετικά με τη στέγαση και την περιφερειακή πολιτική. Θα ήθελα καταρχάς να τον συγχαρώ για το εξαίρετο έργο του και να συγχαρώ τη διακομματική ομάδα «Intergroup Urban-Housing» για την αξιολόγησή της όσον αφορά τη συνεισφορά των Διαρθρωτικών Ταμείων στη στεγαστική πολιτική στα κράτη μέλη.
Από τη δική μου πλευρά, ως εκλεγμένη αντιπρόσωπος αγροτικής, ορεινής εκλογικής περιφέρειας την οποία ο κόσμος αρχίζει να εγκαταλείπει, ενδιαφέρομαι περισσότερο για το πρόβλημα της στέγασης στις αγροτικές περιοχές. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο κατέθεσα δύο τροπολογίες για το θέμα, οι οποίες εγκρίθηκαν εν μέρει· εξ ου και η ικανοποίησή μου σήμερα, επειδή φοβόμουν ότι η στέγαση θεωρείτο μόνον αστικό πρόβλημα. Για εμένα, το θέμα ήταν να επισημάνω τον συνδυασμό μειονεκτημάτων στις αγροτικές περιοχές χαμηλά ατομικά εισοδήματα, διασκορπισμένοι και συχνά ερειπωμένοι οικισμοί, ανεπαρκής αριθμός κατοικιών κοινωνικής στέγασης της τοπικής αυτοδιοίκησης ή ιδιωτικών προς ενοικίαση κατοικιών και τις προκλήσεις όσον αφορά την αναζωογόνηση των αγροτικών περιοχών με την άφιξη νέων πληθυσμών. Έπειτα, ήταν σημαντικό να επισημανθεί ο κρίσιμος χαρακτήρας των μέτρων που ενθαρρύνουν την αγορά, αποκατάσταση και ανακαίνιση παλαιών κτιρίων, η στήριξη δημόσιων και ιδιωτικών φορέων που προσφέρουν σημαντικές συμβουλές και εξατομικευμένη στήριξη για να βοηθηθούν οι ιδιώτες ή οι επαγγελματίες να εγκατασταθούν, και η βελτίωση παροχής νέων ή ανακαινισμένων, κοινωνικών, εργατικών και ιδιωτικών κατοικιών.
Η έκθεση πρωτοβουλίας έρχεται την κατάλληλη στιγμή να επισημάνει τον ειδικό χαρακτήρα του προβλήματος της στέγασης σε μικρές πόλεις που ενώνονται για να σχηματίσουν περιφερειακά δίκτυα και που διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη αγροτικών περιοχών.
Σε σχέση με την έκθεση Janowski, ομιλώ εξ ονόματος της συναδέλφου μου κ. Douay, η οποία αδυνατεί να βρίσκεται εδώ σήμερα το πρωί. Η κ. Douay θα ήθελε να επισημάνει ότι είναι πλήρως ικανοποιημένη με την έκθεση που εγκρίθηκε στην Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης σχετικά με τη συνεισφορά της μελλοντικής περιφερειακής πολιτικής στην ικανότητα καινοτομίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Xαιρετίζει ιδιαίτερα την έγκριση των τροπολογιών για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και τον ρόλο τους στην καινοτομία που λαμβάνει χώρα σε περιφερειακό επίπεδο, καθώς και τις τροπολογίες για τα ειδικά χαρακτηριστικά των ορεινών περιφερειών και των αγροτικών περιοχών. Ωστόσο, φρονεί ότι είναι επιζήμιο να επανέλθουμε στη διατύπωση της παραγράφου 14, η οποία είναι αποτέλεσμα συμβιβασμού που έτυχε ευρείας αποδοχής από τις διάφορες πολιτικές ομάδες, και ότι δεν θα πρέπει να τροποποιηθεί.
Marian Harkin (ALDE). – (EN) Κυρία Πρόεδρε, σας ευχαριστώ που μου δίνετε την ευκαιρία να μιλήσω για την έκθεση Janowski.
Καταρχάς, θέλω να συγχαρώ τον κ. Janowski για το καλό έργο του και τη θετική συνεργασία του. Πρόκειται για μια σημαντική έκθεση διότι εξετάζει πώς μπορεί η περιφερειακή πολιτική να συμβάλει στην ικανότητα καινοτομίας της ΕΕ. Συχνά αναφέρεται ότι η καινοτομία, η έρευνα και η ανάπτυξη θα πρέπει να επικεντρώνονται σε αστικές περιοχές, τεχνολογικά δίκτυα και τομείς όπου η κρίσιμη μάζα εγγυάται επενδύσεις ενώ, σε αυτήν την έκθεση, είναι σαφές ότι η καινοτομία και η έρευνα και η ανάπτυξη ενισχύουν στην πραγματικότητα τους στόχους της περιφερειακής πολιτικής και συμβάλλουν στη συνοχή, τόσο μεταξύ όσο και εντός των περιφερειών. Πιστεύω ακράδαντα ότι οι ισχυρές περιφέρειες συμβάλλουν στην ισχυρή εθνική ανάπτυξη. Είναι σαν τα κομμάτια ενός παζλ που μπαίνουν στη θέση τους και η τελική εικόνα είναι μεγαλύτερη από το σύνολο των μερών της. Αν κάποια από τα κομμάτια λείπουν και δεν έχουμε περιφερειακή ανάπτυξη και περιφερειακή καινοτομία, τότε η συνολική εικόνα είναι ατελής.
Η έκθεση τονίζει το γεγονός ότι οι ΜΜΕ διαδραματίζουν ζωτικό ρόλο στην ανάπτυξη ικανότητας καινοτομίας στην ΕΕ και τονίζει τη χρήση των χρηματοδοτικών μέσων JASPERS, JEREMIE και JESSICA. Η έκθεση ενθαρρύνει επίσης τα κράτη μέλη να αυξήσουν το ποσοστό του ΑΕγχΠ που διατίθεται στην Ε&Α. Ορισμένα κράτη μέλη δαπανούν πάνω από το 3% του ΑΕγχΠ τους για την έρευνα και την ανάπτυξη, ενώ άλλα –όπως η δική μου χώρα, η Ιρλανδία– υπολείπονται με ποσοστό μικρότερο του 1,5%. Όπως είπε ο κ. Janowski, μετά από ορισμένα σχόλια που ακούσαμε χθες από τον βραβευμένο με Νόμπελ Ειρήνης Tim Hunt, είναι πολύ σαφές ότι οι αύξηση των επενδύσεων στην εκπαίδευση, στα πανεπιστήμια και στην έρευνα και ανάπτυξη και στην καινοτομία είναι καίριας σημασίας προκειμένου να είναι η ΕΕ ανταγωνιστική στην παγκόσμια αγορά.
Τέλος, με πολλή ικανοποίηση άκουσα την κ. Επίτροπο να λέει προηγουμένως ότι η Επιτροπή θα παράσχει πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο συνδυασμού των πόρων από διαφορετικά προγράμματα για τη δημιουργία συνεργιών. Αυτό είναι σημαντικό για την προώθηση της περιφερειακής ανάπτυξης. Με ικανοποίηση άκουσα επίσης ότι η Επιτροπή θα παρακολουθεί την πρόοδο των επενδύσεων στην καινοτομία. Ας ελπίσουμε ότι, με βάση αυτή την παρακολούθηση, θα δούμε τη λήψη ορθών μέτρων.
Seán Ó Neachtain (UEN). – A Uachtaráin, tá sé rí-thábhachtach go bhfaigheadh grúpaí atá curtha fútha i gceantair imeallacha, in Éirinn agus ar fud na hEorpa, sciar den airgead atá ar fáil faoin gClár Taighde, Teicneolaíochta agus Gnóthaí Forbartha.
Ba mhaith liom comhghairdeas a dhéanamh leis an Uasal Janowski as ucht a chuid oibre ar an tuarascáil seo.
Níor chóir go mbeadh aon cheantar imeallach ar fud na hEorpa fágtha gan áiseanna Theicneolaíocht an Eolais rud, faraoir, atá fíor i gcás an bhanda leathain mar shampla.
Caithfear an banda leathan a chur ar fáil do chuile cheantar, go háirithe do na ceantair imeallacha. Caithfear a chinntiú go mbeidh áis an bhanda leathain ar fáil do na ceantair seo chun go mbeadh siad in ann infheistíocht a tharraingt chucu féin mar aon le fostaíocht a chruthú ins na ceantair seo. Mura mbeidh an infheistíocht seo ag teacht isteach do na ceantair mar seo, gheobhaidh siad bás.
Mar sin, caithfidh Coimisiún na hEorpa tarraingt le Rialtaisí na mBallstát, lena chinntiú go bhfuil an banda leathan ar fáil do chuile pharóiste, is cuma beag nó mór iad, ar phraghas réasúnta.
Elisabeth Schroedter (Verts/ALE). – (DE) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, κυρία Επίτροπε, δεν πιστεύω ότι παρουσιάζοντας τον ρόλο της καινοτομίας, η έκθεση Janowski εστιάζεται αρκετά στα πραγματικά κεντρικής σημασίας προβλήματα, μολονότι επισημαίνει ότι ο ρόλος της καινοτομίας στην πολιτική συνοχής είναι εξαιρετικά σημαντικός, διότι στα προγράμματα –ακόμα και στα καινούργια– εξακολουθούν να επικρατούν εντελώς απαρχαιωμένες ιδέες.
Σε αυτές συγκαταλέγεται η εσφαλμένη άποψη ότι ο σχηματισμός μεγάλων θυλάκων σε οικονομικά κέντρα μπορεί να δημιουργήσει συνοχή και στις γειτονικές μειονεκτούσες περιφέρειες. Στην πραγματικότητα όμως ισχύει το αντίθετο, διότι η μαγνητική έλξη που ασκούν οι μεγάλοι θύλακες οξύνει τις ανισότητες ως προς την ανάπτυξη. Η καινοτομία πρέπει να μπορεί να επιτευχθεί και σε μικρές περιφέρειες και μικρού ή μεσαίου μεγέθους πόλεις. Στόχος μας δεν πρέπει να είναι μία κρίσιμη μάζα μεγέθους. Η επίτευξη πραγματικής καινοτομίας σημαίνει να υπάρχει παντού όσο γίνεται περισσότερη καινοτομία, και μάλιστα και στις περιφέρειες αγροτικού χαρακτήρα.
Η ενίσχυση της καινοτομίας δεν πρέπει να έχει ως πρότυπο μόνο νέους και επιτυχημένους επιχειρηματίες. Και οι γυναίκες επιχειρηματίες χρειάζονται εξίσου υποστήριξη, η οποία όμως πρέπει να είναι εντελώς διαφορετικού χαρακτήρα, και εδώ είναι επειγόντως απαραίτητο να επανεξετάσουν το ζήτημα όχι μόνο τα κράτη μέλη, αλλά και η Επιτροπή. Πρέπει να δοθεί πολύ μεγαλύτερη προσοχή στις ίσες ευκαιρίες ως προς την καινοτομία, διαφορετικά θα χαθεί πολύτιμο δυναμικό.
Θα ήθελα να εκμεταλλευτώ την ευκαιρία για να απευθύνω σαφή υπενθύμιση στην Επιτροπή σχετικά με το ότι αν θέλει να το επιτύχει αυτό, πρέπει να εξετάσει με πιο κριτικό πνεύμα τα προγράμματα κι όχι να αρκείται να δίνει τις ευλογίες της σε απαρχαιωμένες ιδέες.
ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. MARTÍNEZ MARTÍNEZ Αντιπροέδρου
Graham Booth (IND/DEM). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, πιστεύω ότι η έκφραση «Κοίτα τη δουλειά σου!» είναι η καλύτερη αντίδραση που μπορώ να έχω για αυτό το ψήφισμα. Η στεγαστική και περιφερειακή πολιτική στα κράτη μέλη είναι ένα θέμα των δημοκρατικά εκλεγμένων εθνικών κυβερνήσεων και δεν θα πρέπει να χώνει τη μύτη της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Πέρα από το γεγονός ότι το κείμενο χρησιμοποιεί διανοουμενίστικες ασυναρτησίες, καταφέρνει επίσης να είναι απίστευτα προστατευτικό κάνοντας δηλώσεις εξαιρετικά προφανείς όπως «τονίζει τη σημασία των ζητημάτων ασφαλείας». Είναι σαν ένας γιατρός να συμβουλεύει τον ασθενή του για τη σημασία του να συνεχίσει να αναπνέει.
Η βρετανική κυβέρνηση λέει ότι πρέπει να κατασκευάσουμε μισό εκατομμύριο σπίτια, κυρίως για τους αγοραστές πρώτης κατοικίας και τους χαμηλόμισθους αγοραστές. Μπορεί να μην συμφωνώ με αυτό απολύτως, αλλά πιο εύκολα θα αποδεχόμουν αυτή την ιδέα καθώς είναι πιο κοντά στις ανάγκες μας από ό,τι οι ανούσιες ιδέες που προτείνει αυτή η έκθεση της ΕΕ. Παρά τη συχνή χρήση της θαυματουργής λέξης «επικουρικότητα», αυτό το ψήφισμα αποτελεί συνταγή για μικροδιαχείριση της πολιτικής στέγασης από τις Βρυξέλλες και περισσότερη καταφανή παρέμβαση στον τρόπο διακυβέρνησης των κρατών μελών. Εμείς στη Βρετανία δεν χρειαζόμαστε τις Βρυξέλλες για να μας πουν τι είδους σπίτια χρειαζόμαστε ή πότε και πού να τα κατασκευάσουμε.
Andreas Mölzer (ITS). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, το φάσμα της μείωσης του πληθυσμού καταδιώκει την Ευρώπη. Αν δεν καταφέρουμε να δημιουργήσουμε βιώσιμες θέσεις εργασίας στις αγροτικές περιοχές, η αγοραστική δύναμη θα συνεχίσει να μειώνεται, με συνέπεια το κλείσιμο των τοπικών προμηθευτών τροφίμων, ταχυδρομείων, ιατρείων, σχολείων και αστυνομικών φυλακίων και η ύπαιθρος θα χάσει τα τελευταία πράγματα που την κάνουν ελκυστική.
Δεν είναι μόνο η γεωργική μας πολιτική αυτή που ενθάρρυνε αυτήν την αρνητική εξέλιξη, μολονότι όλοι γνωρίζουν ότι ο αριθμός των γεωργικών εκμεταλλεύσεων και των εργαζομένων στη γεωργία μειώνεται διαρκώς, αλλά και άλλα προγράμματα κοινοτικής ενίσχυσης αποδείχθηκαν μπούμερανγκ. Αποτέλεσμα της επιθυμίας να βοηθήσουμε τις επιχειρήσεις να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας ήταν ότι ορισμένες μεγάλες επιχειρήσεις κατάφεραν να φέρουν σε δύσκολη θέση τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις μας που ήταν κάποτε ισχυρές, και αφού έκαναν αρκετό κακό, απλά μεταφέρονται σε κάποια γειτονική χώρα και εισπράττουν ακόμα περισσότερες ενισχύσεις.
Ασφαλώς είναι δύσκολο να βγούμε από αυτόν τον φαύλο κύκλο. Η ΕΕ θέλει τώρα να υποστηρίξει την ανάπτυξη των χωριών, να αναζωογονήσει τα τοπικά κέντρα και να ενισχύσει τις αγροτικές περιοχές, όμως αν θέλει να γίνει το INTERACT II ένα πρόγραμμα διαχείρισης περιφερειακών προγραμμάτων και τη δημιουργία κέντρων κατάρτισης για την κοινοτική γραφειοκρατία, αυτό είναι πραγματικά το άκρον άωτον του παραλογισμού και η Επιτροπή θα πρέπει να έχει την καλοσύνη να επανέλθει στους αρχικούς στόχους και προγράμματα.
Rolf Berend (PPE-DE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, όταν συζητάμε θέματα σχετικά με την πολιτική στέγασης, πρέπει να παραμένουμε πιστοί στις αρχές της επικουρικότητας και της εγγύτητας προς τον πολίτη. Όπως όλοι γνωρίζουμε, οι εξουσίες που παραχωρούνται στην ΕΕ από τη Συνθήκη είναι πολύ περιορισμένες και δεν θα πρέπει να προσπαθούμε να το αλλάξουμε αυτό από την πίσω πόρτα. Ωστόσο, όσον αφορά την επιλεξιμότητα των επιχορηγήσεων κατοικίας στο πλαίσιο του κανονισμού του ΕΤΠΑ για την περίοδο προγραμματισμού 2007-2013 θα ήθελα να υποστηρίξω ότι οι επιχορηγήσεις αυτές πρέπει να δοθούν για την αναδόμηση των πολυώροφων κατοικιών της Ανατολικής Ευρώπης και της ανατολικής Γερμανίας.
Πολλοί Ευρωπαίοι ζουν σε μεγάλα κτιριακά συγκροτήματα κυρίως βιομηχανικής κατασκευής που δημιουργήθηκαν μεταξύ των δεκαετιών του 1960 και του 1980. Η προς ανατολάς διεύρυνση της ΕΕ έδωσε ιδιαίτερη βαρύτητα σε μία ευρωπαϊκή στρατηγική για τη βιώσιμη ανάπτυξη αυτού του τύπου στέγασης. Ενώ στη Δυτική Ευρώπη το μέλλον των μεγάλων κτιριακών συγκροτημάτων έγκειται κυρίως στην επιτέλεση κοινωνικών καθηκόντων, το κύριο καθήκον στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης είναι η επισκευή και ο εκσυγχρονισμός των υφισταμένων προκατασκευασμένων κτιρίων προκειμένου να καταστεί δυνατή η ενοικίασή τους, ενώ ταυτόχρονα μόλις τώρα ξεκινά η διαρθρωτική αλλαγή στον τομέα της στέγασης, με τη μετάβαση από τους οργανισμούς που ρυθμίζονται από το κράτος και διανέμουν κατοικίες στις ιδιωτικές ή κοινοτικές επιχειρήσεις που λειτουργούν μέσα στην αγορά.
Από αυτήν την άποψη, η συνεχιζόμενη ανάπτυξη των μεγάλων αστικών συγκροτημάτων στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης είναι πρωτίστως καθήκον των τεχνικών και των επαγγελματιών του κλάδου της κατοικίας. Στη Γερμανία πάντως το πρόβλημα είναι καινούργιο και διαφορετικό, ωστόσο θα φθάσει αργά ή γρήγορα και σε άλλες χώρες – ενόψει της πανευρωπαϊκής δημοκρατικής αλλαγής: καθώς οι κάτοικοι λιγοστεύουν, οι κατοικίες μένουν άδειες και αυτό δεν αφορά μόνο παλιές, αλλά και νέες κατοικίες, όχι μόνο στα κέντρα αλλά και στην περιφέρεια των πόλεων. Αυτός είναι ένας λόγος που δημιουργήθηκε ένα πρόγραμμα για τις επαρχίες της ανατολικής Γερμανίας με στόχο την προώθηση όχι μόνο της κατεδάφισης των κατοικιών που δεν είχαν για πολύ καιρό ζήτηση, αλλά και της αποκατάστασης των υφισταμένων κατοικιών, προκειμένου να προσαρμοστούν οι αστικές δομές και τα κτίρια που υπάρχουν στη μείωση της ζήτησης.
Για τον λόγο αυτόν –για τον λόγο αυτόν!– πρέπει το μέλλον των κτιριακών συγκροτημάτων να αποκτήσει μεγαλύτερη σημασία ως τομέας της ευρωπαϊκής πολιτικής.
Jamila Madeira (PSE). – (PT) Θέλω να ξεκινήσω συγχαίροντας τον κ. Andria γι’ αυτή την έκθεση. Ο Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, στον οποίο όλοι θα θέλαμε να προσδώσουμε συνταγματικό, δεσμευτικό καθεστώς, δηλώνει στο πρώτο άρθρο του ότι η ανθρώπινη αξιοπρέπεια είναι αναπαλλοτρίωτο δικαίωμα. Αυτό το άρθρο περιγράφει, κατά μείζονα λόγο, το δικαίωμα της αξιοπρεπούς στέγασης.
Αν και η ΕΕ, όπως είπαν οι προηγούμενοι ομιλητές, δεν έχει άμεσες αρμοδιότητες σε αυτόν τον τομέα, μπορεί να διαδραματίσει ουσιαστικό ρόλο. Σε στενή συνεργασία με τις εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές, η Ευρώπη πρέπει να αναλάβει να εξαλείψει τα γκέτο στα σχέδια αστικής στέγασης και τη μάστιγα των αστέγων που αφθονεί όχι μόνο στις μεγάλες πρωτεύουσές μας, αλλά και στις μικρές και μεσαίες. Ήρθε λοιπόν ο καιρός να ενισχύσουμε την αναζωογόνηση των αστικών κέντρων, προκειμένου να διασφαλίσουμε τη διατήρηση των ιστορικών κτιρίων, την ανάκαμψη της τοπικής οικονομίας και την ενδυνάμωση των αστικών κέντρων, όπου τώρα υπάρχουν δεκάδες εγκαταλειμμένα κτίρια. Αυτό το όραμα αναπτύχθηκε στον βαθμό που πιστεύουμε τώρα ότι τα ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά μέσα που είναι διαθέσιμα στα κράτη μέλη θα βοηθήσουν στη δημιουργία συμπράξεων δημοσίου-ιδιωτικού τομέα και θα γίνουν δομημένες επενδύσεις στην κατασκευή έξυπνων σπιτιών, στα οποία η ενεργειακή απόδοση και η φιλική προς το περιβάλλον κατασκευή αποτελούν βασικά κριτήρια.
Πρέπει να γίνουν πολλά ακόμα, αλλά πιστεύω ότι αυτή η έκθεση πρωτοβουλίας και ο ευρωπαϊκός χάρτης για τη στέγαση που εγκρίθηκε από τη διακομματική ομάδα «Urban Housing» του Κοινοβουλίου αποτελούν βασικά στοιχεία για την αντιμετώπιση του θέματος της στέγασης στην ΕΕ, η οποία οδήγησε σε αυτή την έκθεση και σε αυτόν τον χάρτη.
Jorgo Chatzimarkakis (ALDE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, σας ευχαριστώ πολύ για την παρουσία σας και θα ήθελα να αρχίσω εκφράζοντας τα θερμά μου συγχαρητήρια στον κ. Janowski για την έκθεσή του που δείχνει ότι υπάρχουν κάποιοι πολύ δημιουργικοί τρόποι προσέγγισης της παλιάς αντιπαράθεσης για θέματα αρχής, που αφορά το αν χρειαζόμαστε περισσότερους κοινοτικούς πόρους για περιφερειακές δομές και γεωργικές επιδοτήσεις ή αν πρέπει να κάνουμε περισσότερα για την καινοτομία, την έρευνα και την τεχνολογία.
Θεωρώ ότι αυτή η αντιπαράθεση έκανε αρκετές φορές τον προϋπολογισμό μας και την ΕΕ μας να παραλύσει και εσείς, κύριε Janowski, δείχνετε με την έκθεση πρωτοβουλίας σας και τη δική μας συμπαράσταση τη νέα τάση για την οποία συζητάμε, δηλαδή την ανάγκη να προσαρμοστεί ο προϋπολογισμός στη στρατηγική της Λισαβόνας, να παραμείνει η ετικέτα «περιφερειακή ενίσχυση», αλλά να αλλάξει το περιεχόμενο. Αυτό έγινε πραγματικά μετά από πίεση του Σώματος, αλλά και με πρωτοβουλία της Επιτροπής – και αναφέρομαι στην Επίτροπο Hübner.
Γι’ αυτό περιλαμβάνει αυτό το πρόγραμμα στοιχεία όπως τα ‘Jaspers’, ‘Jeremy’, and ‘Jessica’ – καινούργια και σημαντικά πράγματα για την ενίσχυση της καινοτομίας, η οποία αφορά την μετατροπή γνώσεων σε προϊόντα. Μελλοντικά θα χρησιμοποιήσουμε ολοένα και πιο πολύ τους πόρους που έχουμε –την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων– για να δώσουμε στους ανθρώπους κεφάλαια επιχειρηματικού κινδύνου, και εγώ τα υποστηρίζω όλα αυτά.
Βλέπουμε επίσης πολύ θετικά το αίτημα για θύλακες καινοτομίας. Εδώ υπάρχουν επαναστατικά και πολύ καλά παραδείγματα. Η καινοτομία είναι κάτι που δεν συμβαίνει κεντρικά, αλλά στις περιφέρειες – το παράδειγμα που γνωρίζω πολύ καλά είναι η πόλη της Δρέσδης στη Σαξονία στην οποία δόθηκε η δυνατότητα να προσελκύσει με κοινοτικές και περιφερειακές ενισχύσεις μεγάλου ύψους άμεσες ξένες επενδύσεις με αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός θύλακα επενδύσεων.
Σε συνάρτηση με αυτό θέλω να πω ότι βλέπω πολύ θετικά την αναφορά της έκθεσης στο Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Τεχνολογίας. Χαίρομαι διότι η Επίτροπος είναι τόσο θετική στην προσφορά της Πολωνίας να διαθέσει ένα δις ευρώ για να φιλοξενήσει το ινστιτούτο αυτό. Αυτός είναι ο δρόμος που πρέπει να ακολουθήσουμε στο μέλλον. Ευχαριστώ θερμά όλους όσοι συνεργάστηκαν.
Andrzej Tomasz Zapałowski (UEN). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα, ξεκινώντας, να συγχαρώ τον κ. Janowski για την άριστη έκθεσή του. Τα προβλήματα που εγείρονται στο έγγραφο είναι εξαιρετικά σημαντικά για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης και όσον αφορά τον ρόλο της στην παγκόσμια οικονομία.
Πρέπει να αναρωτηθούμε αν, στο πλαίσιο των σημερινών επενδύσεων στην έρευνα στα κράτη μέλη και της σημερινής αύξησης του ΑΕγχΠ στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα καταφέρουμε να είμαστε ανταγωνιστικοί με τις αναπτυσσόμενες χώρες ανά τον κόσμο. Πρέπει να αναρωτηθούμε αν, στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η ιδεολογία έχει θριαμβεύσει εις βάρος των υγιών οικονομικών διαδικασιών.
Είναι σαφές ότι οι περιορισμοί που επιβάλλονται συνεχώς από αυτό το αξιότιμο Σώμα δεν συμβάλλουν στη δημιουργία των κατάλληλων συνθηκών για τη δυναμική ανάπτυξη των οικονομιών μας. Η καινοτομία δεν μπορεί να προγραμματιστεί, αλλά μπορούμε να δημιουργήσουμε τις κατάλληλες συνθήκες για να την υποστηρίξουν ενεργά οι κοινότητες. Αν δεν λάβουμε κατάλληλα μέτρα και δεν απαλλάξουμε την Ευρωπαϊκή Ένωση από την υπερβολική γραφειοκρατία, δεν θα καταφέρουμε να εφαρμόσουμε τους στόχους της Στρατηγικής της Λισαβόνας που δηλώνουν ότι, μέχρι το 2010, η οικονομία της Ένωσης πρέπει να γίνει η πιο ανταγωνιστική στον κόσμο.
Kathy Sinnott (IND/DEM). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, δέχομαι ότι σε αυτήν την πρωτοβουλία για τη στέγαση έχουμε καλές προθέσεις. Εξάλλου, η απόκτηση κατοικίας είναι σημαντική για μια οικογένεια και για τις κοινότητές μας. Ωστόσο, η στέγαση δεν υπάγεται στην αρμοδιότητά μας και το δίλημμα για τους πολίτες μας είναι ότι σε εθνικό επίπεδο τα κεφάλαια είναι πάντα αποδεκτά, ενώ οι κατευθυντήριες γραμμές και οι στρατηγικές γίνονται αποδεκτές ή απορρίπτονται κατά το δοκούν. Στην Ιρλανδία ειδικά υπάρχει ένα πρόβλημα. Παρά τις αστικές στρατηγικές μας, οι οικογένειες που είναι επιλέξιμες για κοινωνική κατοικία περιμένουν οκτώ χρόνια κατά μέσο όρο για ένα σπίτι, καθώς δεν υπάρχει επαρκής παροχή κοινωνικών κατοικιών.
Αυτή η έκθεση περιέχει πολλές καλές συστάσεις. Ωστόσο, ενώ οι ισχύουσες στρατηγικές της ΕΕ συνιστούν πράγματα όπως χώρους πρασίνου, οι αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης τα αγνοούν και στριμώχνουν εκεί σπίτια, καταστρέφοντας έτσι αυτούς τους χώρους πρασίνου όπου μπορούν να παίζουν τα παιδιά και δημιουργώντας μπαλώματα από τσιμέντο για γκράφιτι και ναρκωτικά.
Ορισμένες από τις συστάσεις της ΕΕ είναι εκτός τοπικής πραγματικότητας. Στις αγροτικές περιοχές στην Ιρλανδία έχει γίνει τώρα πολύ δύσκολο να πάρει μια νέα οικογένεια άδεια για την κατασκευή κατοικίας. Οι πολεοδόμοι μας –και πρόκειται για πολεοδόμους, όχι για χωροτάκτες υπαίθρου– επιμένουν στη συγκέντρωση όλων των νέων αγροτικών κατοικιών σε οικισμούς. Αυτό αποθαρρύνει τους νέους στην απόφασή τους να ζήσουν σε αυτές τις περιοχές.
Όπως σε όλα τα πράγματα, πρέπει να σεβαστούμε την επικουρικότητα και να διενεργήσουμε συγκρίσιμη έρευνα για να κατανοήσουμε τις βέλτιστες πρακτικές, τις οποίες εμείς στην Ευρώπη θα μπορούμε να παράσχουμε ως οδηγό. Ωστόσο, πρέπει επίσης να διαδραματίσουμε τον ρόλο μας απευθύνοντας στα κράτη σοβαρές ερωτήσεις σχετικά με το αποτέλεσμα ως προς τους ανθρώπους.
Κωνσταντίνος Χατζηδάκης (PPE-DE). – Κύριε Πρόεδρε, παίρνω τον λόγο για να αναφερθώ στην έκθεση του καλού συναδέλφου, του κ. Andria, και ειδικότερα σε ένα συγκεκριμένο θέμα το οποίο αφορά την ενεργειακή αναβάθμιση των κτηρίων, μια υποχρέωση η οποία προκύπτει με βάση τις διατάξεις της οδηγίας 2002/91.
Αυτή η οδηγία έχει ως αποτέλεσμα μια σημαντική επιβάρυνση για τους ιδιοκτήτες, προκειμένου να λάβουν το πιστοποιητικό το οποίο χρειάζονται όταν πουλάνε ή ενοικιάζουν το σπίτι τους, διότι θα πρέπει προηγουμένως να έχει αναβαθμιστεί ενεργειακά το κτήριο. Όταν συζητούσαμε το εν λόγω θέμα, η αλήθεια είναι ότι δεν είχε γίνει ευρύτερα γνωστό το συγκεκριμένο ζήτημα, αλλά απασχολεί πλέον έντονα την ένωση ιδιοκτητών και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Νομίζω λοιπόν ότι θα πρέπει να το συζητήσουμε, κάνοντας μια διεύρυνση των προβλέψεων που υπάρχουν σήμερα για τα νέα κράτη μέλη, έτσι ώστε στην αναθεώρηση του 2009 να καλυφθούν, κυρία Επίτροπε, και τα παλαιά κράτη μέλη.
Έχουμε μια εμπειρία στην πόλη της Αθήνας, με την αναβάθμιση των προσόψεων των κτηρίων όπου, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Ένωση και με μερική χρηματοδότηση εκ μέρους της, προχώρησε αυτό το πρόγραμμα με καλά αποτελέσματα, με τεχνική βοήθεια σε κεντρικό επίπεδο καθώς και με μερική κάλυψη του κόστους. Νομίζω ότι με την ίδια λογική πρέπει να δούμε πανευρωπαϊκά και το ζήτημα της ενεργειακής αναβάθμισης των κτηρίων. Πρόκειται για ένα ζήτημα ιδιαίτερα σοβαρό, που αφορά πολλούς ανθρώπους. Δεν μιλάμε για συνολική κάλυψη του κόστους, αλλά πιστεύω ότι πρέπει να το συζητήσουμε σοβαρά και να δούμε πως μπορούμε να προχωρήσουμε σε μια διεύρυνση της επιλεξιμότητας των δαπανών, ώστε να αντιμετωπιστεί και αυτό το σοβαρό ζήτημα.
Σταύρος Αρναουτάκης (PSE). – Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, αγαπητοί συνάδελφοι, τη νέα προγραμματική περίοδο η περιφερειακή πολιτική δεν καλείται μόνο να επιτύχει τη μείωση των ανισοτήτων, αλλά και να αναπτύξει την ικανότητα της Ένωσης στην καινοτομία. Με δεδομένο ότι όλες οι δράσεις στον τομέα της καινοτομίας πρέπει να έχουν ως επίκεντρο τον άνθρωπο και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής όλων των πολιτών της, η δυνατότητα να αντεπεξέλθουμε στην πρόκληση αυτή, θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από το κατά πόσο θα επιτύχουμε ίσες ευκαιρίες πρόσβασης σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης.
Αυτό που πρέπει να τονιστεί ιδιαίτερα είναι ότι η καινοτομία δεν είναι μόνο για τους επιστήμονες, αλλά είναι ουσιαστικής σημασίας για όλους τους πολίτες. Από το πόσο θα καταφέρουμε να προωθήσουμε την εισαγωγή της καινοτομίας στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και, κυρίως, στις μικροεπιχειρήσεις σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, από το κατά πόσο η πολιτική καινοτομίας θα συμπεριλάβει στους στόχους της την παραγωγή και επεξεργασία γεωργικών προϊόντων και τις συνθήκες διαβίωσης των αγροτικών περιοχών εξαρτώνται πολλά. Οι στόχοι που έχουμε θέσει είναι φιλόδοξοι και για να τους επιτύχουμε χρειάζεται η συνεργασία όλων μας.
Hannu Takkula (ALDE). – (FI) Κύριε Πρόεδρε, καταρχάς θέλω να ευχαριστήσω τον εισηγητή, κ. Janowski, για την εξαιρετική έκθεσή του. Θα έλεγα ότι η περιφερειακή πολιτική είναι μία από τις κεντρικές πολιτικές για εμάς στην Ευρώπη, και η πολιτική στέγασης, ως μέρος της περιφερειακής πολιτικής, είναι επίσης πολύ σημαντική, όπως αναφέρθηκε εδώ. Όπως και η καινοτομία, συμβάλλει στη διατήρηση ισχυρών και ζωτικών περιφερειών.
Είναι σημαντικό, φυσικά, να αντιμετωπίζουμε την περιφερειακή πολιτική όχι απλώς ως θέμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών, αλλά πάνω απ’ όλα ως κάτι που σχετίζεται με την ευημερία και την ευτυχία των λαών και των πολιτών. Οι άνθρωποι πρέπει πάντα να βρίσκονται στην καρδιά της ευρωπαϊκής πολιτικής.
Κατά τη γνώμη μου, πρέπει να προσπαθήσουμε να δούμε αυτά τα θέματα συνολικά και ο στόχος μας πρέπει να είναι η διασφάλιση ίσων ευκαιριών με βάση την αειφόρο ανάπτυξη στη στέγαση και στην καινοτομία σε όλη την Ευρώπη. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να δώσουμε ιδιαίτερη προσοχή στις περιοχές μας με λίγο πληθυσμό, συμπεριλαμβανομένων των περιφερειακών περιοχών, ώστε να συμμετέχουν και αυτές στην ανάπτυξη και να έχουν το μερίδιό τους στην καινοτομία και ώστε οι κάτοικοί τους να έχουν μια καλή, ισορροπημένη και ευτυχισμένη ζωή.
Roberta Angelilli (UEN). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, θέλω να ευχαριστήσω τους κκ. Janowski και Andria για το εξαιρετικό έργο που επιτέλεσαν. Εκτιμώ ιδιαίτερα τη δέσμευσή τους σε μια αποτελεσματικότερη πολιτική στέγασης. Πράγματι, αξίζει τον κόπο να υπενθυμίσουμε ότι το πρόβλημα της στέγασης έχει λάβει διαστάσεις έκτακτης ανάγκης, κυρίως στις μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις όπου το κόστος της κατοικίας είναι πάρα πολύ υψηλό και αναγκάζει τις οικογένειες να διαθέτουν το 50% και πλέον του εισοδήματός τους για την αποπληρωμή στεγαστικών δανείων ή για μισθώματα. Όλα αυτά μολονότι η στέγαση πρέπει να αποτελεί βασική ανάγκη και, συνεπώς, θεμελιώδες κοινωνικό δικαίωμα.
Ελπίζω ότι θα κινηθούμε προς την κατεύθυνση της αναβάθμισης των εργατικών κατοικιών, οι οποίες συχνά βρίσκονται σε πραγματικά ετοιμόρροπη κατάσταση και, γενικότερα, ότι θα δρομολογήσουμε μια στρατηγική αποκατάστασης των υποβαθμισμένων αστικών περιοχών στις μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις.
Oldřich Vlasák (PPE-DE). – (CS) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, συζητούμε ένα θέμα που επηρεάζει τον καθένα από εμάς. Η αξιοπρεπής στέγαση σε προσιτή τιμή καθίσταται όλο και πιο σημαντικό θέμα που λαμβάνει υπόψη τις ατομικές ανάγκες, ευκαιρίες και απόψεις όλων. Η έκθεση του κ. Andria σχετικά με τη στέγαση στο πλαίσιο της περιφερειακής πολιτικής θα έχει ασφαλώς θετική συμβολή.
Πριν αποφασίσουμε για τις επόμενες δράσεις της Κοινότητας σε αυτόν τον τομέα, πρέπει να θυμηθούμε ότι ούτε η ΕΕ ούτε τα θεσμικά όργανα έχουν άμεση αρμοδιότητα στον τομέα της πολιτικής στέγασης. Εντούτοις, η ενίσχυση της κοινωνικής και οικονομικής συνοχής, η οποία διατυπώθηκε ως ένας από τους βασικούς στόχους της Συνθήκης του Μάαστριχτ και η οποία πρέπει να επιτευχθεί μέσω της περιφερειακής πολιτικής της Ένωσης, είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τον τρόπο που ανταποκρινόμαστε στην ανάγκη για επαρκή στέγαση σε λογική τιμή, με την επίλυση του προβλήματος των αστέγων και με την αναζωογόνηση των αστικών και των βιομηχανικών περιοχών.
Ένα από τα πιο σημαντικά θέματα που έχουμε να αντιμετωπίσουμε, συνεπώς, είναι το πού έγκεινται τα εξωτερικά όρια των αρμοδιοτήτων και των ευθυνών της ΕΕ στον τομέα της πολιτικής στέγασης και σε αυτόν τον βαθμό μιλάμε για επικουρικότητα. Πρέπει, συνεπώς, να σκεφτούμε πού θα εστιάσουμε τις προσπάθειές μας. Πιστεύω ότι έχουμε δύο επιλογές. Η πρώτη επιλογή είναι αυτή της προώθησης των δικαιωμάτων στέγασης των πολιτών της Ευρώπης, τα οποία, δεδομένων των διαφορετικών περιστάσεων στα μεμονωμένα κράτη μέλη, τις περιφέρειες και τις κοινότητες, μαζί με τις περιορισμένες αρμοδιότητές μας, θα είναι πάντα πολύ δύσκολο να καθοριστούν. Συνεπώς, διατρέχουμε τον κίνδυνο να δημιουργήσουμε προσδοκίες στους πολίτες που δεν μπορούμε να εκπληρώσουμε και, κατά συνέπεια, να χάσουμε την αξιοπιστία μας. Η δεύτερη επιλογή είναι να ακολουθήσουμε την οδό της παροχής βοήθειας στις κοινότητες, τις πόλεις και τις περιφέρειες για να επιλύσουν τα προβλήματα στέγασής τους καθιστώντας βασική προτεραιότητά μας την υποστήριξη της στέγασης και της ανακαίνισης των μεγάλων οικισμών και με την παροχή στις τοπικές αρχές κατάλληλων συνθηκών και πόρων στο πλαίσιο των διαρθρωτικών ταμείων, χωρίς να περιορίζεται υπερβολικά η ικανότητά τους να αποφασίζουν πώς θα επιλύουν τα προβλήματα στέγασης στις περιοχές τους. Το κοινό θα αισθάνεται έτσι ότι η ΕΕ συμβάλλει άμεσα στις ζωές των ανθρώπων. Εγώ, τουλάχιστον, είμαι βέβαιος ότι πρέπει να ακολουθήσουμε τη δεύτερη από αυτές τις δύο οδούς.
Catherine Stihler (PSE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση η οικονομικά προσιτή στέγαση εμφανίζεται στην πολιτική ατζέντα. Ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι απομακρύνονται από την αγορά στέγασης λόγω υψηλών τιμών και αντιμετωπίζουν αποκλεισμό, με τους αγοραστές πρώτης κατοικίας να περιθωριοποιούνται ιδιαιτέρως.
Για αυτό η παράγραφος 6, στην οποία εκφράζεται η ελπίδα ότι οι ιθύνοντες σε εθνικό και τοπικό επίπεδο θα εγκρίνουν μέτρα που θα βοηθήσουν τους νέους να αποκτήσουν την πρώτη κατοικία τους, είναι τόσο σημαντική. Εξίσου σημαντική είναι και η αναφορά στη στέγαση στις αγροτικές περιοχές. Στη Σκωτία, πολλοί άνθρωποι που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν σε ειδυλλιακές μικρές πόλεις και χωριά αποκλείονται από την αγορά λόγω έλλειψης οικονομικά προσιτής κοινωνικής στέγασης. Η στέγαση σήμερα πρέπει να καλύπτει τις ανάγκες του αύριο. Δεν θα πρέπει να είναι απλώς προσβάσιμη, αλλά και φιλική προς το περιβάλλον.
Ευχαριστώ τον εισηγητή και ελπίζω ότι θα παρακολουθήσουμε περισσότερες συζητήσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο για το πώς μπορούμε να αντλήσουμε διδάγματα ο ένας από τον άλλο σχετικά με την αξιοπρεπή, οικονομικά προσιτή και προσβάσιμη στέγαση για όλους.
Margie Sudre (PPE-DE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, θα ήθελα να αρχίσω συγχαίροντας τους δύο εισηγητές μας, τον κ. Andria και τον κ. Janowski.
Η περιφερειακή πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να συμβάλει στη βελτίωση των δυνατοτήτων καινοτομίας των περιφερειών μας έτσι ώστε να μειωθούν οι διαφορές στην ανάπτυξη και να υποστηριχθεί μια μορφή αειφόρου και ισόρροπης οικονομικής ανάπτυξης, με σεβασμό που θα επιδεικνύεται όσον αφορά τις αρχές της επικουρικότητας και της αλληλεγγύης.
Χάριν παραδείγματος, τα κτίρια, τα δίκτυα και η στέγαση στις ιδιαίτερα απομακρυσμένες περιφέρειες έχουν υποστεί στο μεγαλύτερο ποσοστό τους ζημίες και είναι ανεπαρκώς προσαρμοσμένα στους φυσικούς κινδύνους και τις ειδικές κλιματικές συνθήκες. Χάρη στα ευρωπαϊκά, εθνικά και περιφερειακά κίνητρα, και με τη βοήθεια ιδιωτικών επενδύσεων, είναι δυνατή μια προσπάθεια σε αυτούς τους τομείς στις ιδιαίτερα απομακρυσμένες περιφέρειες, με βάση πραγματικές συμπράξεις δημοσίου-ιδιωτικού τομέα.
Μια προσπάθεια αυτού του είδους θα συνέβαλε στην ενίσχυση της έρευνας για χαμηλού κόστους, αντισεισμικά, αντικυκλωνικά και υψηλής μόνωσης οικοδομικά υλικά, έτσι ώστε να μπορεί να αρχίσει το έργο για το κτίσιμο φθηνότερων κατοικιών οι οποίες να μπορούν να αντέχουν σε οιαδήποτε απρόβλεπτα συμβάντα. Ένα τέτοιο σχέδιο θα είχε επίσης το πλεονέκτημα ότι θα προήγαγε μια πιο ορθολογική χρήση της ενέργειας με το να ευνοεί τις πηγές καθαρής ενέργειας, με την αξιοποίηση των τοπικών συνθηκών και με την αύξηση του μεριδίου των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Οι ιδιαίτερα απομακρυσμένες περιφέρειες προορίζονται να καταστούν κέντρα αριστείας όσον αφορά την καινοτομία, τόσο σε επιστημονικό και τεχνολογικό όσο και σε αρχιτεκτονικό επίπεδο, έχοντας ως διπλό στόχο τη διασφάλιση στους υπερπόντιους πληθυσμούς ασφαλούς και άνετης στέγασης και τη διευκόλυνση της αειφόρου ανάπτυξης αυτών των περιφερειών. Θα ήθελα η Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενθαρρύνουν τα κέντρα αριστείας, καθώς αυτά δρουν ως πραγματικές γέφυρες μεταξύ των ερευνητικών και των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Σκοπός της περιφερειακής πολιτικής δεν είναι ούτε να επικεντρώνει ακόμη μεγαλύτερο μέρος της δράσης της σε μικρό αριθμό θεαματικών σχεδίων ούτε να διασπείρει τις ενισχύσεις της σε πάρα πολλά έργα με ισχνούς όρους. Μπορεί επίσης να είναι χρήσιμη και αποτελεσματική αν στηρίζει μικρής κλίμακας, καινοτόμες δράσεις στις πλέον υπανάπτυκτες περιφέρειες με σκοπό την εγγύηση της αρμονικής και πολυκεντρικής ανάπτυξης του εδάφους της ΕΕ.
Gábor Harangozó (PSE). – (HU) Ο βασικός σκοπός της πολιτικής συνοχής είναι να δημιουργήσει ένα ομοιόμορφο επίπεδο ευημερίας σε όλες τις περιφέρειες της Ευρώπης. Για να επιτευχθεί αυτό, μια καλή πολιτική συνοχής πρέπει να εστιάζει σε δύο κατευθύνσεις. Πρέπει να διασφαλίσουμε την ανάπτυξη και να παραμείνουμε ανταγωνιστικοί σε παγκόσμιο επίπεδο, μέσω της χρηματοδότησης εξελίξεων που μπορούν να ανταποκριθούν στις προκλήσεις του 21ου αιώνα. Η προώθηση της καινοτομίας μπορεί να διαδραματίσει βασικό ρόλο σε αυτή την προσπάθεια. Αλλά, στο μεταξύ, δεν πρέπει να ξεχνάμε την ουσία της πολιτικής συνοχής.
Υπάρχει ένα τεράστιο χάσμα μεταξύ των διαφόρων περιφερειών της Ευρώπης. Με πολλά προβλήματα δομής και υποδομής που αναμένουν λύσεις. Μπορούμε να κάνουμε σημαντικά βήματα για να τα διορθώσουμε μέσω μιας πολιτικής στέγασης. Πρέπει να δώσουμε στους πολίτες που ζουν υπό τις φτωχότερες, πλέον αντίξοες συνθήκες την ευκαιρία να πιστέψουν ότι οι συνθήκες διαβίωσής τους μπορούν να βελτιωθούν. Καθώς στα κράτη μέλη της κεντρικής και της ανατολικής Ευρώπης η ακραία φτώχεια και η γκετοποίηση είναι συνήθη φαινόμενα στα χωριά, είναι σημαντικό να μην περιοριστεί η υποστήριξη για τη στέγαση μόνο στις πόλεις. Αντ’ αυτού, πρέπει να δημιουργήσουμε ίσες ευκαιρίες και στον τομέα της αγροτικής ανάπτυξης, διασφαλίζοντας την πρόσβαση των αγροτικών πληθυσμών και στην ανώτερη εκπαίδευση και πρέπει να βρούμε έναν τρόπο να φτάνουν οι εξελίξεις καινοτομίας και στις λιγότερο ευνοημένες περιφέρειες. Έτσι θα μπορέσουμε να επιδιώξουμε μια πολιτική που μπορεί να διασφαλίσει στους πολίτες μας ότι οι ευκαιρίες τους δεν θα καθορίζονται από τον τόπο γέννησής τους.
Sérgio Marques (PPE-DE). – (PT) Θα ήθελα ξεκινώντας να συγχαρώ τον κ. Janowski για την εξαιρετική έκθεσή του. Η πολιτική περιφερειακής ανάπτυξης της ΕΕ θα μπορούσε να διαδραματίσει καίριο ρόλο στην προώθηση της ικανότητας καινοτομίας στις περιφέρειες και ειδικά στις λιγότερο ευνοημένες περιφέρειες.
Σε κάθε περιφέρεια, υπάρχει ένα δυναμικό καινοτομίας που πρέπει να υποστηριχθεί και συμφωνώ με τον εισηγητή ότι η καινοτομία πρέπει να γίνει αντιληπτή στην ευρύτερη έννοιά της, δηλαδή, όχι μόνο ως καινοτομία που προκύπτει από τις δραστηριότητες των ερευνητικών κέντρων, των πανεπιστημίων και των εταιρειών αλλά και ως καινοτομία που μπορεί, στο πλαίσιο δυναμικών κοινωνιών, να είναι το αποτέλεσμα συνεχών διαδικασιών τελειοποίησης και βελτίωσης, στην οποία οι συνεισφορές κάθε ατόμου, κάθε εργαζομένου, κάθε αξιωματούχου και κάθε εταιρείας μπορούν να αποδειχθούν αποφασιστικές. Μόνο με αυτόν τον τρόπο μπορούν να αυξηθούν τα επίπεδα παραγωγικότητας μιας οικονομίας και αυτός είναι ο καλύτερος δείκτης της ικανότητας καινοτομίας μιας περιφέρειας.
Συνεπώς, για να έχει η περιφερειακή ανάπτυξη σημαντική επίδραση στην καινοτομία, πρέπει πάνω απ’ όλα να συμβάλλει στη δημιουργία ενός κλίματος και μιας κουλτούρας στις περιφέρειες που θα συντελούν στην καινοτομία και που θα εκτιμούν την πρωτοβουλία, την επιχειρηματικότητα, τον υγιή ανταγωνισμό και το πνεύμα περιπέτειας. Πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι σε ορισμένες περιφέρειες αυτές οι αξίες δεν ενισχύονται πάντα από δράσεις που προκύπτουν από τα διαρθρωτικά ταμεία. Το αντίθετο μάλιστα, και ο κίνδυνος της δημιουργίας μιας κουλτούρας εξάρτησης από την υποστήριξη είναι αληθινός – κάτι που πρέπει να αποφευχθεί με κάθε κόστος αν θέλουμε πραγματικά να ενισχύσουμε την καινοτομία στις περιφέρειες.
Miloš Koterec (PSE). – (SK) Θέλω να ευχαριστήσω τον εισηγητή για μια ολοκληρωμένη έκθεση σχετικά με τη στέγαση στα νέα και στα παλιά κράτη μέλη.
Πιστεύω ότι το πρόβλημα της παροχής επαρκούς στέγασης, ειδικά για τους νέους, είναι ιδιαίτερα έντονο στα νέα κράτη μέλη. Η πολιτική συνοχής που εγκρίθηκε σχετικά με την ανακαίνιση κοινωνικών κατοικιών, η οποία στοχεύει στην εξοικονόμηση ενέργειας και στην προστασία του περιβάλλοντος, αποτελεί σημαντική αλλά ατελή συνδρομή από την Ευρωπαϊκή Ένωση στην αντιμετώπιση της κατάστασης. Ο στόχος της παροχής κοινωνικής κατοικίας δεν πρέπει να οδηγήσει στη δημιουργία αποκομμένων περιοχών στερημένων από πολλά από τα στοιχεία της πολιτισμένης ζωής, οι οποίες μπορούν να αποτελέσουν πηγή προβλημάτων για τις πόλεις και τις περιφέρειες.
Πιστεύω ότι μια πολιτική της ΕΕ βασισμένη στις μελέτες που εκπονήθηκαν σε μεμονωμένες πόλεις, κοινότητες, περιφέρειες και κράτη θα βοηθήσει στη δημιουργία ενός καταλόγου βέλτιστων πρακτικών που χρησιμοποιούνται στα κράτη μέλη της ΕΕ και θα οδηγήσει έτσι σε καλύτερες λύσεις στο πρόβλημα της κοινωνικής στέγασης, με βάση την εμπειρία πολλών πόλεων και περιφερειών στα κράτη μέλη της παλιάς ΕΕ.
Ελπίζω ότι τα διαρθρωτικά ταμεία και η πιθανότητα χρήσης κοινοτικών κονδυλίων θα συμβάλουν στην καλύτερη διάδοση των βέλτιστων πρακτικών, καθώς είναι αναγκαίο να αναγνωριστούν αυτές σε όλη την ΕΕ, και θα βοηθήσουν τα νέα κράτη μέλη να επιλύσουν τα προβλήματά τους, ειδικά σε σχέση με την παροχή στέγασης για τις ομάδες χαμηλών εισοδημάτων του πληθυσμού.
James Nicholson (PPE-DE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θέλω να συγχαρώ τον εισηγητή για την προορατική προσέγγισή του στο μέλλον της κοινοτικής χρηματοδότησης. Η καινοτομία είναι ασφαλώς ένα από τα βασικά στοιχεία της οικονομικής προόδου και αν η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν την αγκαλιάσει, θα είμαστε ανίκανοι να ανταγωνιστούμε σε παγκόσμιο επίπεδο.
Χαιρετίζω ειδικότερα κάθε πρωτοβουλία που αναγνωρίζει τον ρόλο που πρέπει να διαδραματίζουν οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις στην οικονομική πρόοδο. Συχνά συσχετίζουμε την καινοτομία με τις μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες που διαθέτουν τεράστιες ερευνητικές εγκαταστάσεις. Ωστόσο, η ραχοκοκαλιά της ευρωπαϊκής οικονομίας ήταν πάντα οι μικρές, συχνά οικογενειακές, επιχειρήσεις μας. Χαιρετίζω τις προτάσεις που δίνουν τη δυνατότητα στις ΜΜΕ να συνεργαστούν με τη βιομηχανία μεγάλης κλίμακας και τα πανεπιστήμια. Καθώς η τρέχουσα περίοδος προγραμματισμού για τα διαρθρωτικά ταμεία συμπίπτει με το έβδομο πρόγραμμα πλαίσιο, είναι λογικό να εξετάσουμε τα μέσα με τα οποία το ένα θα μπορέσει να συμπληρώσει το άλλο.
Όσον αφορά την εκλογική περιφέρειά μου της Βόρειας Ιρλανδίας, έχω ασκήσει πιέσεις στο παρελθόν προκειμένου να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στην οικονομική αναζωογόνηση στο πλαίσιο των δαπανών των διαρθρωτικών ταμείων μας. Θα χαιρέτιζα ιδιαιτέρως κάθε ευκαιρία να επιτρέψουμε στη δραστήρια τώρα οικονομία μας να εκμεταλλευτεί την εστιασμένη στην καινοτομία διαρθρωτική χρηματοδότηση. Το Πανεπιστήμιο Queen’s της Βόρειας Ιρλανδίας είναι αναγνωρισμένο για την αριστεία του στην έρευνα και θέλω να διασφαλίσουμε ότι τέτοια πανεπιστήμια θα μπορούν να εκμεταλλευτούν πλήρως την κοινοτική χρηματοδότηση, λαμβάνοντας ταυτόχρονα και την κατάλληλη υποστήριξη από την εθνική κυβέρνηση.
Ενώ είναι λογικό να προωθούμε την ανάπτυξη των περιφερειακών, πανεπιστημιακών και επιστημονικών ερευνητικών κέντρων, είναι ύψιστης σημασίας να επισημάνουμε ότι όλοι διαθέτουμε κέντρα αριστείας στις χώρες μας τα οποία πρέπει να λάβουν υποστήριξη πρώτα. Η οικοδόμηση καλού ονόματος για την έρευνα και την ανάπτυξη απαιτεί χρόνο και θέλω να αισθάνομαι βέβαιος ότι στόχος μας είναι να υποστηρίξουμε πρωτίστως τα πολύ γνωστά πανεπιστήμιά μας.
Είναι σημαντικό, σε έναν τομέα όπως αυτόν, όπου οι ευκαιρίες για διασυνοριακή συνεργασία είναι άπειρες, να μην κάνουμε το λάθος να γίνουμε υπερβολικά δογματικοί. Το χειρότερο που μπορούν να κάνουν οι Βρυξέλλες για την καινοτομία στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι να υπαγορεύσουν στις εθνικές και περιφερειακές κυβερνήσεις πώς, πότε και πού πρέπει να προωθούν την καινοτομία. Σκοπός μας είναι να παράσχουμε τα μέσα, όχι τη μέθοδο.
Andrzej Jan Szejna (PSE). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, πρέπει να χαιρετίσουμε την πρόταση να καταστεί η στέγαση μέρος της περιφερειακής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το πρόβλημα της στέγασης αφορά πολλά κράτη μέλη και ήρθε η ώρα να αναληφθεί κατάλληλη δράση σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Αυτό το πρόβλημα παραβιάζει ένα από τα θεμελιώδη δικαιώματα των πολιτών μας, δηλαδή το δικαίωμα σε μια αξιοπρεπή ζωή στο δικό τους σπίτι. Επίσης πνίγει το κοινωνικό και οικονομικό δυναμικό. Συνεπώς, δεν μπορούμε να μιλάμε σοβαρά για αλληλεγγύη και για τη Στρατηγική της Λισαβόνας χωρίς να προτείνουμε επίσης ένα κατάλληλο πακέτο λύσεων.
Πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι η διαίρεση των οικιστικών περιοχών σε εκείνες που κατοικούνται από πλουσιότερα ή φτωχότερα τμήματα της κοινωνίας, καθώς και το πρόβλημα των αστέγων, θα επιδεινωθούν στο μέλλον. Η αυξανόμενη εισροή μεταναστών είναι αναπόφευκτη στην Ευρώπη, δεδομένης της γήρανσης του πληθυσμού μας και της αυξανόμενης ικανότητας παραγωγής της οικονομίας μας, και αυτοί οι μετανάστες είναι εκείνοι που θα συμβάλουν κυρίως στην κοινωνική διαστρωμάτωση. Η αντιμετώπιση του θέματος της στέγασης θα μας επιτρέψει, σε σημαντικό βαθμό, να αποτρέψουμε αυτό το αρνητικό φαινόμενο, το οποίο είναι θλιβερό για την Ευρώπη.
Μιλάμε για την καινοτομία στην Ευρωπαϊκή Ένωση εδώ και πολλά χρόνια. Αναφέραμε διάφορες πτυχές του θέματος και το συζητήσαμε σε διάφορα επίπεδα στα θεσμικά όργανα. Τι πρέπει να κάνουμε για να διασφαλίσουμε ότι αυτή τη φορά οι συζητήσεις δεν θα οδηγήσουν, και πάλι, μόνο σε κενά λόγια και υποσχέσεις; Η εφαρμογή στρατηγικών καινοτομίας σε περιφερειακό επίπεδο θα δώσει σε κάθε πολίτη την ευκαιρία να αισθανθεί ότι η καινοτομία μπορεί να βελτιώσει τις συνθήκες διαβίωσής του και την ποιότητα ζωής του. Ο δρόμος αυτός είναι δύσκολος. Ωστόσο, ίσως είναι ο μόνος που μπορεί να διασφαλίσει τελικά την εφαρμογή και την υλοποίηση των σωστών ιδεών.
Zita Pleštinská (PPE-DE). – (SK) Θέλω να ευχαριστήσω τον συνάδελφο βουλευτή, κ. Janowski, διότι εστίασε στις λιγότερο ευνοημένες περιφέρειες που δεν είναι ιδιαίτερα ελκυστικές στους επενδυτές λόγω των ανεπαρκών τεχνικών υποδομών τους.
Η ύπαρξη ερευνητικής και αναπτυξιακής υποδομής αποτελεί σημαντικό κίνητρο για να παραμείνουν οι επιστήμονες και οι ερευνητές σε απομακρυσμένες περιφέρειες. Συνεπώς, τα κράτη μέλη και οι περιφερειακές αρχές πρέπει να προωθήσουν τα σχέδια καινοτομίας που ενισχύουν τις συμπράξεις δημοσίου-ιδιωτικού τομέα, συμπεριλαμβανομένων εταιρειών, ειδικά ΜΜΕ, πανεπιστημίων και τεχνολογικών σχολών, καθώς και της κοινωνίας των πολιτών. Ταυτόχρονα, συνιστώ την εφαρμογή της εμπειρίας των «ευρωπεριφερειών», με τις υπάρχουσες διασυνοριακές υποδομές τους και ειδικά την ικανότητά τους να εφαρμόζουν με επιτυχία σχέδια χρησιμοποιώντας τα διαρθρωτικά ταμεία, οι οποίες αποτελούν σημαντικά μέσα για την ικανότητα καινοτομίας της ΕΕ.
Θεωρώ ότι η διαφάνεια στην πρόσβαση στην πληροφόρηση αποτελεί βασικό παράγοντα για την ικανότητα καινοτομίας. Η επιχειρηματική κοινότητα και οι περιφερειακές αρχές στα νέα κράτη μέλη δεν είναι ορθώς ενημερωμένες για τις νέες πρωτοβουλίες της Επιτροπής, όπως οι JASPERS, JEREMIE και JESSICA. Χωρίς συναφείς και επίκαιρες πληροφορίες, η ικανότητα καινοτομίας δεν θα εστιάσει στα άτομα και στη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσής τους και ο στόχος της στρατηγικής καινοτομίας για την ΕΕ, δηλαδή, μια ανταγωνιστική Ευρωπαϊκή Ένωση με αποδοτικές ΜΜΕ και πλούσιες ευρωπαϊκές περιφέρειες, δεν θα επιτευχθεί.
Κυρία Επίτροπε, σας ευχαριστώ για την παρουσία σας εδώ, η οποία προσδίδει βάρος σε αυτή τη συζήτηση.
Adam Gierek (PSE). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, μια πολιτική που ενισχύει την καινοτομία εξαρτάται από ένα καθολικά προσβάσιμο εκπαιδευτικό σύστημα που ευνοεί την καινοτομία, από την προηγμένη επιστημονική έρευνα, μια ορθώς λειτουργούσα ενιαία αγορά, τη συνέργια που δημιουργείται από τη διεύρυνση, την κοινοτική στρατηγική για τις ευρεσιτεχνίες και τις άδειες, τη δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Κέντρου για την Καινοτομία και ενός Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Τεχνολογίας, καθώς και τη δημιουργική εφαρμογή μιας κοινοτικής νομοθεσίας για τις χημικές ουσίες, την ενέργεια, το περιβάλλον, κλπ. Ωστόσο, η περιφερειακή διάσταση της εφαρμογής μέτρων υπέρ της καινοτομίας, ειδικά όταν εξαρτάται από τα ταμεία περιφερειακής ανάπτυξης, βασίζεται κυρίως στη δημιουργία περιφερειακών, εξειδικευμένων τομέων γνώσης. Καταρχάς, αυτό το βήμα θα εμβαθύνει ουσιαστικά τη διαπεριφερειακή συνεργασία όσον αφορά την ανταλλαγή ιδεών και εμπειριών καινοτομίας που σχετίζονται με την εφαρμογή της Στρατηγικής της Λισαβόνας. Δεύτερον, θα διασφαλίσει τη συνεργασία εμπειρογνωμόνων που δεν προέρχονται από αυτές τις περιφέρειες. Τέλος, θα επιτρέψει επίσης την εκμετάλλευση του τοπικού δυναμικού καινοτομίας σε τομείς όπως ένας πολύ σημαντικός που αναφέρθηκε σήμερα, δηλαδή ο εκσυγχρονισμός των συστημάτων θέρμανσης των προκατασκευασμένων κτιρίων, καθώς και σε άλλους τομείς, όπως ο τουρισμός.
Θα ήθελα να συγχαρώ τον κ. Janowski για την έκθεσή του.
Jan Olbrycht (PPE-DE). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, η σημερινή συζήτηση είναι απόδειξη του γεγονότος ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αισθάνεται πως έχει μερίδιο της ευθύνης για την εφαρμογή της πολιτικής συνοχής ως μία από τις κοινοτικές πολιτικές. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο όχι μόνο διαδραματίζει ρόλο στην εκπόνηση της νομοθεσίας, αλλά και συμμετέχει στο στάδιο εφαρμογής. Δίνει ιδιαίτερη προσοχή, και σε αυτόν τον ρόλο υποστηρίζει την Επιτροπή, στην υπογράμμιση της σημασίας μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τονίζει ότι η πολιτική συνοχής δεν είναι απλώς ένα σύστημα επιχορηγήσεων. Περιλαμβάνει επίσης στοχοθετημένη υποστήριξη όχι μόνο για τις επενδύσεις σε υποδομές, αλλά και σε διάφορα είδη δραστηριοτήτων καινοτομίας. Επιπροσθέτως, και με βάση τους εγκεκριμένους κανονισμούς, πρέπει να υποστηρίξουμε την κατασκευή νέων κατοικιών οι οποίες, όπως όλοι γνωρίζουμε, αποτελούν τον μοχλό της οικονομικής ανάπτυξης, καθώς και έναν τρόπο βελτίωσης του επιπέδου διαβίωσης και της προστασίας της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
Η σημερινή συζήτηση αποδεικνύει ότι η περιφερειακή πολιτική και πολιτική συνοχής, η οποία τροποποιείται επί του παρόντος, πρέπει να αντιμετωπίζεται πάντα ως βασική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Wolfgang Bulfon (PSE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, ανέκαθεν ήταν σημαντικό για μένα να υπάρχει οικονομικά προσιτή στέγαση για όλες τις κοινωνικές τάξεις. Ο εισηγητής υπογραμμίζει στην έκθεσή του την ανάγκη ύπαρξης δικαιώματος ενίσχυσης για τον τομέα της κατοικίας και ζητά να ενισχυθούν και άλλα κοινωνικά δικαιώματα για να εξασφαλιστεί μια γνήσια κινητικότητα των εργαζομένων. Επίσης, εκφράζεται η επιθυμία να προβούν οι εθνικοί φορείς λήψης αποφάσεων σε ενέργειες για να βοηθήσουν τους νέους να αποκτήσουν πρώτη κατοικία, και εγώ υποστηρίζω και τα δύο αυτά αιτήματα.
Ωστόσο, θα ήθελα να εκμεταλλευτώ την ευκαιρία για να επισημάνω τον κίνδυνο δημιουργίας γκέτο, πράγμα που μπορεί να συμβεί εάν δοθεί πολύ στενός ορισμός στην «κοινωνική κατοικία» και αν δίδεται ενίσχυση μόνο με βάση την κοινωνική ανάγκη. Θεωρώ πολύ σημαντική την κοινωνική ανάμιξη των έργων που αφορούν την κατοικία, γιατί αυτό βοηθά να προληφθεί η δημιουργία των εστιών σύγκρουσης που είναι αναπόφευκτη όταν σχηματίζονται γκέτο.
Στην Αυστρία εκφράζονται ανησυχίες μήπως η υπερβολική εναρμόνιση στον τομέα της κατοικίας υπονομεύσει το σύστημά μας που σήμερα λειτουργεί πολύ καλά, καθώς έχουμε ειδικά στον τομέα του δικαιώματος ενοικίασης πολύ υψηλές προδιαγραφές που πρέπει να διατηρηθούν ό,τι και να γίνει.
Maria Badia i Cutchet (PSE). – (ES) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, καταρχάς θέλω να χαιρετίσω αυτή την έκθεση, η οποία επισημαίνει ένα από τα προβλήματα που απασχολούν σήμερα περισσότερο τους ευρωπαίους πολίτες: τη δυσκολία της πρόσβασης στη στέγαση, ένα πρόβλημα που περιορίζει τις ευκαιρίες πολλών εργαζομένων για κοινωνική ενσωμάτωση και κινητικότητα, που είναι πηγή τεράστιων κοινωνικών ανισοτήτων και που καθιστά δύσκολη την άσκηση υγιούς ανεξαρτησίας από τους νέους και τη δημιουργία των δικών τους σπιτιών, ένα πρόβλημα που υπερβαίνει το κοινωνικό πεδίο και εμπίπτει στο ευρύτερο πλαίσιο του πολεοδομικού σχεδιασμού.
Σε αυτό το πλαίσιο, τα κράτη μέλη πρέπει να χρησιμοποιήσουν τα κεφάλαια του ΕΤΠΑ στον τομέα της στέγασης, καθώς και τα χρηματοδοτικά μέσα JEREMIE και JESSICA, προκειμένου να επιτευχθεί πρόοδος στην επίλυση αυτών των προβλημάτων, σε στενή συνεργασία με τις τοπικές και περιφερειακές αρχές, τους κοινωνικοοικονομικούς φορείς και την κοινωνία των πολιτών, και όλα αυτά σε συνδυασμό με την προώθηση της ανταλλαγής ορθών πρακτικών.
Τέλος, θέλω να επισημάνω τη σημασία της κατάρτισης στον τομέα του πολεοδομικού σχεδιασμού στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου, την προώθηση της διάδοσης των νέων τεχνολογιών και πιο αποδοτικών οικοδομικών προϊόντων που καθιστούν δυνατή τη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας στον τομέα της στέγασης.
Alfonso Andria (ALDE), εισηγητής. – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, θέλω απλώς να επισημάνω το πολύ πλούσιο περιεχόμενο όλων των παρεμβάσεων, ακόμη και από τους συναδέλφους που δεν εξέφρασαν πλήρη και απόλυτη συμφωνία με το έργο που επιτελέσθηκε, αν μη τι άλλο λόγω δυσκολίας προσέγγισης του ζητήματος, αγνοώντας ωστόσο ότι στην εισαγωγή διατυπώθηκε μια διευκρίνιση σχετικά με την αρμοδιότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα αυτόν. Η υπό εξέταση έκθεση αποτελεί αναμφίβολα ένα βήμα προόδου, και για τον λόγο αυτό εκτίμησα όλες τις παρεμβάσεις και τον μεγάλο πλούτο της συζήτησης, ο οποίος, εκτός από τη δική μου έκθεση, αφορά ασφαλώς και την έκθεση του συναδέλφου Janowski, τον οποίο θέλω να συγχαρώ προσωπικά.
Εν τω μεταξύ θέλω να εκφράσω την ικανοποίησή μου για τα ανοίγματα της Επιτρόπου Hübner, με την οποία έχουμε πλέον συνηθίσει να εργαζόμαστε από κοινού. Θέλω να τονίσω, λαμβάνοντας μάλιστα υπόψη το αρχικό σημείο εκκίνησης και τις δυσκολίες στις οποίες αναφέρθηκα επανειλημμένως, ότι παρατηρούνται σημάδια προόδου προς αυτήν την κατεύθυνση εκ μέρους της Επιτροπής, σημάδια που συνάδουν εξάλλου απόλυτα με τα χρηματοοικονομικά μέσα στα οποία αναφερθήκαμε και τα οποία θέσπισε η Επιτροπή από κοινού με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και που επικεντρώνονται στην αξιοποίηση των βέλτιστων πρακτικών, στο πρόβλημα των αγροτικών περιοχών, στην ανάπλαση και στην αντιστροφή της τάσης υποβάθμισης των ιστορικών κέντρων των πόλων, δηλαδή επικεντρώνονται στην υφιστάμενη οικιστική κληρονομιά.
Θα ήθελα το Κοινοβούλιο να εξετάσει αυτά τα ζητήματα, καθώς επίσης και το ζήτημα της ενέργειας, στο οποίο αναφέρθηκε ο κ. Χατζηδάκης, τα προβλήματα του κοινωνικού αποκλεισμού, της γκετοποίησης και του χωροταξικού διαχωρισμού. Όπως είπα και στην εισαγωγή μου, πρόκειται για ζητήματα που είναι συνυφασμένα: το πρόβλημα της στέγασης, ο χωροταξικός διαχωρισμός και οι γκετοποίηση είναι απολύτως καθοριστικοί παράγοντες από άποψη κοινωνικού αποκλεισμού. Τέλος, η συνάδελφος κ. Badia i Cutchet αναφέρθηκε ορθώς και στα ζητήματα της κατάρτισης, και εγώ θα προσέθετα τα ζητήματα των μεταφορών, των υπηρεσιών, της υγείας, καθώς και μια σειρά ζητημάτων που αφορούν τα θέματα του πολιτισμού και τις δομές για τον πολιτισμό και τις κοινωνικές υπηρεσίες. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οφείλουμε να προσεγγίσουμε πιο ανοικτά αυτό το ζήτημα, όπως επιχειρεί να πράξει το Κοινοβούλιο.
Πρέπει να έχουμε ως αφετηρία τη διαπίστωση ότι δεν προτείνουμε να παραβιαστεί η σφαίρα λήψης αποφάσεων ή η αυτονομία δράσης των εθνικών κρατών και των περιφερειακών ή τοπικών φορέων. Σεβόμαστε απόλυτα την αρχή της επικουρικότητας, αλλά ζητάμε από την Ευρώπη να κάνει ένα ελαφρώς αποφασιστικότερο βήμα προς τα εμπρός σε αυτόν την κατεύθυνση. Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, αυτό σημαίνει ότι σήμερα το Κοινοβούλιο έχει μια μεγάλη ευκαιρία, να αποδείξει δηλαδή στους ευρωπαίους πολίτες ότι κατανοούμε τις ανάγκες τους, γιατί η στέγη αποτελεί ένα θεμελιώδες αγαθό. Αυτό πρέπει να γίνει χωρίς υπερβολικές παρεμβάσεις, χωρίς να περιορίζεται η αυτονομία λήψης αποφάσεων των εθνικών κρατών και των τοπικών και περιφερειακών αρχών, αλλά σε συνεργασία με αυτές, όπως είπαν και οι συνάδελφοι Vlasák και Sudre, οι οποίοι ορθώς επεσήμαναν πως η Ευρώπη οφείλει να παρέμβει και να υποστηρίξει με περιφερειακές πολιτικές και τα άλλα κράτη μέλη και όχι μόνον τα κράτη της τελευταίας διεύρυνσης, όπως προβλέπει το άρθρο 7 του κανονισμού του ΕΤΠΑ.
Mieczysław Edmund Janowski (UEN), εισηγητής. – (PL) Κύριε Πρόεδρε, θέλω να σας ευχαριστήσω όλους γι’ αυτή την ενδιαφέρουσα συζήτηση. Δείξατε καθαρά ότι η καινοτομία δεν πρέπει να αποτελεί αυτοσκοπό.
Στην έκθεσή μου, ανέφερα κι εγώ την καινοτομία ως τομέα της στέγασης. Συνεπώς, θέλω να ευχαριστήσω τον κ. Andria για την επισήμανση αυτού του σημείου. Οι στρατηγικές περιφερειακής καινοτομίας, στις οποίες αναφέρθηκε η Επίτροπος, θα γίνουν πολύ σημαντικές. Πρέπει να δώσουμε ιδιαίτερη προσοχή στα κριτήρια που σκοπεύουμε να χρησιμοποιήσουμε για να μετρήσουμε την καινοτομία. Όπως επισημάνατε, οι συμπράξεις δημόσιων-ιδιωτικών φορέων αποτελούν απόδειξη του γεγονότος ότι το έργο που αναλάβαμε από κοινού δεν πήγε χαμένο. Αυτό ήταν κάτι που επισημάνθηκε και από τον κ. van Nistelrooij, όταν μίλησε για πόλους ή σημεία που συνδέουν το σύνολο. Οι συνάδελφοί μου σε αυτή την πλευρά της Αίθουσας, οι οποίοι έλαβαν υπόψη τις κοινωνικές πτυχές, ανέφεραν επίσης αυτό το σημείο. Γι άλλη μια φορά, θέλω να σας ευχαριστήσω γι’ αυτή την εποικοδομητική συζήτηση.
Danuta Hübner, Μέλος της Επιτροπής. (EN) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να αρχίσω υπενθυμίζοντας σε όλους ότι εργαζόμαστε, φυσικά, στο πλαίσιο των κανονισμών. Σε αυτό το πλαίσιο, λοιπόν, η Επιτροπή προσπαθεί να είναι όσο το δυνατόν πιο καινοτομική όσον αφορά τη δημιουργία νέων μέσων που θα μπορούσαν να μας βοηθήσουν να αντιμετωπίσουμε καλύτερα όλες τις προκλήσεις. Προσπαθούμε επίσης να είμαστε όσο πιο ευέλικτοι μας επιτρέπουν οι κανονισμοί. Εργαζόμαστε επίσης στα πλαίσια του προϋπολογισμού, ο οποίος είναι μεγάλος για ορισμένους και πολύ μικρός για κάποιους άλλους, αλλά και ο οποίος μας έκανε ασφαλώς να αναζητήσουμε άλλες πηγές χρηματοδότησης, ξανά προκειμένου να έχουμε αυξημένες ικανότητες για να ανταποκριθούμε στις προκλήσεις.
Ωστόσο, η εποχή στην οποία ζούμε απαιτεί να κάνουμε και τα δύο. Αφενός πρέπει να βελτιώσουμε σημαντικά την ποιότητα ζωής των πολιτών μας. Αφετέρου, πρέπει να δημιουργήσουμε τις βάσεις για μακροπρόθεσμη βιώσιμη ανάπτυξη για την οποία, φυσικά, η καινοτομία είναι καίρια και αποτελεί τον σημαντικότερο παράγοντα.
Όσον αφορά τη στέγαση, οι κανονισμοί είναι πιο γενναιόδωροι όσον αφορά τα φτωχότερα κράτη, αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν πολλές περιοχές στην ΕΕ των 15 όπου μπορούμε να υποστηρίξουμε δραστηριότητες σχετικά με τη στέγαση. Αυτό ισχύει ειδικά για την αποκατάσταση δημόσιων χώρων σε φτωχές περιοχές του κέντρου της πόλης, συμπεριλαμβανομένων μέτρων ασφαλείας, και για τη σύνδεση κατοικιών πολυμελών οικογενειών με δίκτυα υδροδότησης και αποχέτευσης, ενέργειας και τηλεπικοινωνιών. Η ΕΤΕπ και η Τράπεζα Ανάπτυξης του Συμβουλίου της Ευρώπης αποτέλεσαν σημαντικές πηγές για τη χρηματοδότηση των επενδύσεων στον τομέα της στέγασης, ανεξαρτήτως της πρωτοβουλίας JESSICA. Στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας JESSICA αναλύουμε τώρα το πώς μπορούμε να κάνουμε το μέγιστο δυνατόν προκειμένου να ενισχύσουμε τις επενδύσεις στη στέγαση μέσω φθηνών δανείων και πιστώσεων.
Μία ημέρα της υπουργικής διάσκεψης στη Λειψία τον Μάιο θα αφιερωθεί σε θέματα που αφορούν τις αστικές περιοχές. Θα εγκριθεί επίσης ο Χάρτης της Λειψίας για βιώσιμες ευρωπαϊκές πόλεις. Μία από τις παραγράφους αφορά τις προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν σε σχέση με τη στέγαση, ειδικά στο πλαίσιο της ενέργειας. Η Επιτροπή θα υποβάλει σε αυτή τη διάσκεψη μια ανάλυση των μελλοντικών προγραμμάτων, ειδικά όσον αφορά το θέμα της στέγασης. Θα ήθελα μόνο να σας υπενθυμίσω ότι η διϋπηρεσιακή ομάδα της Επιτροπής που εργάζεται για τα αστικά θέματα έκανε πρόσφατα μια απογραφή της αστικής διάστασης των κοινοτικών πολιτικών. Προσδιορίζει όλες τις πολιτικές που επηρεάζουν τη στέγαση στο πλαίσιο της δημόσιας υγείας, της ενέργειας, της κοινωνικής πολιτικής και των αστικών συγκοινωνιών. Αυτή η διϋπηρεσιακή ομάδα μπορεί ασφαλώς να προσδώσει στο πρόγραμμα εργασίας της μεγαλύτερη σπουδαιότητα στα θέματα της στέγασης. Εξετάζω ακόμα πώς μπορούμε να το πετύχουμε αυτό, αλλά θα παραγγείλουμε τη μελέτη που ζητήσατε στην έκθεσή σας. Είμαι βέβαιη ότι οι μελέτες αυτές θα είναι πολύ χρήσιμες και προσπαθούμε, φυσικά, διαρκώς να γινόμαστε πιο καινοτόμοι. Πρέπει να γίνουμε πιο καινοτόμοι ως προς τη χρηματοοικονομική τεχνική και τον συνδυασμό διαφορετικών πηγών. Δεν πρόκειται να επιτύχουμε χωρίς αυτές τις προσπάθειες.
Όσον αφορά την καινοτομία, και σχετικά με την έκθεση του κ. Janowski, πολλοί από εσάς τονίζουν κάτι που θεωρώ απολύτως ουσιαστικό, δηλαδή την ευρύτερη ερμηνεία της καινοτομίας ως ένα στοιχείο που δεν περιορίζεται απλώς στις πολυεθνικές και στην υψηλή τεχνολογία του 21ου ή του 22ου αιώνα, αλλά που λαμβάνει υπόψη και τις μικρές και μεσαίες εταιρείες. Συμμερίζομαι πλήρως την άποψή σας όσον αφορά αυτή τη διττή πρόκληση. Χρειαζόμαστε τοπικά κίνητρα και πόλους για να προχωρήσουμε γρήγορα. Ωστόσο, η πραγματική πρόκληση είναι η διασπορά των ικανοτήτων για καινοτομία σε ολόκληρη την Ευρώπη. Συμμερίζομαι απολύτως τις απόψεις σας σχετικά με αυτό. Χρειαζόμαστε τόσο πόλους όσο και δίκτυα. Για αυτό οι Περιφέρειες για την Οικονομική Αλλαγή, το πρώτο δίκτυο του είδους του, το οποίο θα ξεκινήσει το τρέχον έτος, αφορά τη σύνδεση δικτύων σε ολόκληρη την Ευρώπη. Οι περιφέρειες θα συνεργάζονται για να απαντηθεί το ερώτημα πώς θα φέρουμε την καινοτομία στην αγορά το ταχύτερο δυνατόν. Όπως γνωρίζουμε, η βασική ασθένεια της Ευρώπης είναι η βραδύτητά της σε αυτόν τον τομέα.
Για άλλη μια φορά, κύριε Πρόεδρε, σας ευχαριστώ πολύ για αυτήν τη συζήτηση σχετικά με τις εκθέσεις, η οποία αποτελεί συνέχεια των διοργανικών συζητήσεών μας σε αυτόν τον τομέα. Και οι δύο εκθέσεις είναι εξαιρετικά χρήσιμες, ειδικά όσον αφορά τους μελλοντικούς προβληματισμούς πολιτικής.
Πρόεδρος. Η συζήτηση έληξε.
Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί σε λίγα λεπτά.
Γραπτές δηλώσεις (άρθρο 142 του Κανονισμού)
Gyula Hegyi (PSE), γραπτώς. – (EN) Χαιρετίζω αυτή την έκθεση ως σημαντική συνέχεια της έκθεσής μου σχετικά με τη θεματική στρατηγική για το αστικό περιβάλλον. Προτείνω ξανά η κοινοτική χρηματοδότηση να κατανέμεται και να χρησιμοποιείται από τα κράτη μέλη προκειμένου να μετασκευαστούν κτίρια και γειτονιές. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να προωθούν σχέδια συγχρηματοδοτούμενα από την ΕΕ σχετικά με την ανάπτυξη και τον εκσυγχρονισμό της αστικής θέρμανσης. Σε αυτό το πλαίσιο, θέλω να επισημάνω ότι σε μια ενεργειακή κρίση, η στροφή σε διαφορετική πηγή ενέργειας είναι ευκολότερο να επιτευχθεί με την αστική θέρμανση. Αρκετή περιττή κατανάλωση ενέργειας μπορεί να προληφθεί με την αύξηση της περιβαλλοντικής απόδοσης των κτιρίων μέσω του ενεργειακά αποδοτικού σχεδιασμού κατοικιών: μόνωση, χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, πράσινες στέγες, παθητικός/ενεργητικός ηλιακός σχεδιασμός, κατοικίες με χαμηλή κατανάλωση ενέργειας, κλπ.
Συστήνω την ανάπτυξη μιας βάσης δεδομένων για την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών σε ολόκληρη την ΕΕ με στόχο τη βελτίωση της απόδοσης ενέργειας και ύδατος στα κτίρια. Στα κράτη μέλη μας δέκα εκατομμύρια πολίτες μας ζουν σε προκατασκευασμένα κτίρια. Είναι κοινή ευθύνη μας να βελτιώσουμε τις συνθήκες διαβίωσής τους και να συγχρηματοδοτήσουμε την αποκατάσταση των κατοικιών τους.
Katalin Lévai (PSE), γραπτώς. – (HU) Ως εκπρόσωπος της Σοσιαλιστική Ομάδας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τα θέματα των Ρομά, θα ήθελα να επιστήσω την προσοχή σας σε μια άλλη πτυχή της έκθεσης, δηλαδή στις δυσκολίες όσον αφορά τη στέγαση που αντιμετωπίζει η μεγαλύτερη μειονότητα της Ευρώπης.
Είναι αλήθεια ειδικά στην περίπτωση των Ρομά ότι τα προβλήματα πρόσβασης στη στέγαση και η ποιότητα στέγασης οδηγούν ως επί το πλείστον σε προβλήματα κοινωνικού διαχωρισμού. Ο κύριος λόγος γι’ αυτό είναι ότι οι πιο μειονεκτούσες κατηγορίες του πληθυσμού είναι εγκλωβισμένες σε προβληματικές περιοχές.
Τονίζω ότι ο κοινωνικός αποκλεισμός αντίκειται στο ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο. Πρέπει να διασφαλίσουμε μεγαλύτερη κοινωνική συνοχή, δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή στην παροχή βοήθειας στη μειονότητα των Ρομά.
Το πρόβλημα επιδεινώνεται από το γεγονός ότι ένα σημαντικό μέρος των Ρομά ζουν σε υποπεριφέρειες των κρατών μελών που είναι μειονεκτούσες όσον αφορά την οικονομία, τις υποδομές και την απασχόληση. Την τελευταία δεκαετία ο διαχωρισμός μεταξύ Ρομά και μη Ρομά αυξήθηκε δραματικά και η πλειονότητα των οικογενειών ζουν υπό εξαιρετικά κακές συνθήκες στέγασης. Γι’ αυτό ξεκινώ μια εξέταση αυτού του προβλήματος μεταξύ του πληθυσμού των Ρομά, όπως και μεταξύ άλλων μεταναστών.
Δεν μπορούμε να αναβάλουμε την πολύπλοκη ανάπτυξη των πιο μειονεκτουσών περιφερειών, στις οποίες διαμένουν μαζικά πολλοί Ρομά. Η βελτίωση των συνθηκών στέγασης συνδέεται άρρηκτα με μια μεγάλης κλίμακας μείωση του περιφερειακού και στεγαστικού διαχωρισμού – όχι μόνο όσον αφορά τη στέγαση, αλλά και την εκπαίδευση και την απασχόληση. Ένα σημαντικό μέσο δημιουργίας θέσεων εργασίας μπορεί να είναι η μετατροπή του κοινωνικοπολιτικού συστήματος της στήριξης για τη στέγαση με τέτοιον τρόπο ώστε να προάγεται η κινητικότητα.
Σε αυτό το πλαίσιο, μπορώ να αναφέρω, δίνοντας ένα καλό παράδειγμα, ότι πριν από λίγες μέρες είχα την ευκαιρία να ανακοινώσω, από κοινού με τον ούγγρο υπουργό Κοινωνικών Υποθέσεων και Εργασίας, κ. Péter Kiss, το πρόγραμμα «Δεκαετία για την ενσωμάτωση των Ρομά», το οποίο καταβάλλει σημαντικές προσπάθειες ακριβώς για να θέσει τέλος σε αυτού του είδους τα μειονεκτήματα.