Πληρη πρακτικα των συζητησεων

Δευτέρα 21 Μαΐου 2007 - Στρασβούργο

19. «Δάφνη IIΙ»: ειδικό πρόγραμμα για την καταπολέμηση της βίας (συζήτηση)

  Πρόεδρος. Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση της σύστασης για τη δεύτερη ανάγνωση (A6-0147/2007) της κ . Lissy Gröner, εξ ονόματος της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων, σχετικά με την κοινή θέση του Συμβουλίου ενόψει της έγκρισης της απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά τη θέσπιση, για την περίοδο 2007-2013, του ειδικού προγράμματος για την πρόληψη και καταπολέμηση της βίας κατά των παιδιών, νέων και γυναικών και την προστασία των θυμάτων και των ομάδων υψηλού κινδύνου (πρόγραμμα Daphne III) ως μέρος του γενικού προγράμματος «Θεμελιώδη δικαιώματα και δικαιοσύνη» (16367/1/2006 – C6-0089/2007 – 2005/0037(COD)).

  Lissy Gröner (PSE), εισηγήτρια. – (DE) Κυρία Πρόεδρε, καθώς βρίσκομαι, όχι σε μια γεμάτη αίθουσα αλλά σε μια περισσότερο οικογενειακή ατμόσφαιρα, χαίρομαι που σήμερα είναι μια καλή ημέρα για τα εκατομμύρια γυναικών, παιδιών και νέων που είναι αποδέκτες βίας, διότι εγκρίναμε, με ταχεία διαδικασία, το πρόγραμμα Daphne για την πρόληψη και καταπολέμηση της βίας, καθώς και για την προστασία των θυμάτων για την περίοδο 2007 έως 2013 ως ανεξάρτητο μέρος του γενικού προγράμματος για τα θεμελιώδη δικαιώματα και τη δικαιοσύνη. Αρχικά, δεν φαινόταν ότι θα το κατορθώσουμε και θέλω να ευχαριστήσω τον Επίτροπο κ. Frattini που έλαβε υπόψη του τα επιχειρήματα του Σώματος και απέρριψε το αρχικό σχέδιο, σύμφωνα με το οποίο το πρόγραμμα Daphne θα λειτουργούσε παράλληλα με το πρόγραμμα κατά των ναρκωτικών.

Έπειτα από έντονες διαπραγματεύσεις, μεταξύ άλλων, με το Συμβούλιο και την Επιτροπή, κατορθώσαμε να υποβάλουμε ένα σαφώς καθορισμένο πρόγραμμα, το Daphne III, το οποίο αποτελεί σημαντικό παράγοντα για τη διαχείριση του αυξανόμενου ρυθμού εμφάνισης φαινομένων βίας στη διευρυμένη Ευρωπαϊκή Ένωση.

Μετά την επίτευξη, από την πλευρά του Κοινοβουλίου, πολιτικής συμφωνίας με τη φινλανδική Προεδρία του Συμβουλίου τον Νοέμβριο του 2006, στη συνέχεια το Συμβούλιο, στην κοινή του θέση του Μαρτίου του 2007, ενέκρινε τις περισσότερες τροπολογίες από την πρώτη ανάγνωση – ομολογουμένως, όχι κατά λέξη, αλλά τις αρχές που περιέχονταν σε αυτές.

Υπενθυμίζω στο Σώμα ότι το πιο επικίνδυνο μέρος για πολλές γυναίκες είναι το ίδιο τους το σπίτι· για πολλές από αυτές, σε κάθε κράτος μέλος, η κακοποίηση που υφίστανται από τον σύζυγο, τον σύντροφο, τον πατέρα ή τον αδελφό τους αποτελεί μέρος της καθημερινότητάς τους. Μία στις τρεις ή τέσσερις γυναίκες έχει ήδη βιώσει κάποια μορφή σωματικής ή σεξουαλικής κακοποίησης· αυτό που υπέστησαν από ψυχολογικής πλευράς δεν μπορεί να υπολογιστεί με αριθμούς. Τα φαινόμενα, για τα οποία συζητούμε εδώ, δεν γνωρίζουν σύνορα: η εμπορία γυναικών, με ολοένα και πιο νέες γυναίκες· οι ακρωτηριασμοί των γεννητικών οργάνων στις κοινότητες των μεταναστών· τα βίαια εγκλήματα που διαπράττονται στο όνομα της τιμής· το διαδικτυακό εμπόριο παιδικής πορνογραφίας· η ομοφοβική βία – ο κατάλογος των τομέων, στους οποίους απαιτείται η ανάληψη δράσης στο πλαίσιο του νέου προγράμματος Daphne III, είναι μακρύς και αυτός που ανέφερα απέχει παρασάγγας από το να θεωρηθεί ολοκληρωμένος.

Έχοντας αγωνιστεί, ως εισηγήτρια, εδώ και χρόνια για το Daphne, χαίρομαι που ο αυξημένος προϋπολογισμός των 116 εκατομμυρίων ευρώ μάς επιτρέπει να προσεγγίσουμε πολύ περισσότερες ΜΚΟ· η Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων υποστήριξε σθεναρά την ενίσχυση της διαφάνειας, την άρση των γραφειοκρατικών εμποδίων, καθώς και τη διευκόλυνση της πρόσβασης των μικρότερων οργανώσεων.

Κατορθώσαμε, επίσης, να διατηρήσουμε την υπηρεσία άμεσης ηλεκτρονικής βοήθειας (helpdesk) και να συγκεντρώσουμε την εμπειρογνωμοσύνη από όλα τα κράτη μέλη, καθώς και από τους εταίρους μας εκτός της ΕΕ, δημιουργώντας μια πολυκλαδική ομάδα προβληματισμού, με στόχο να συμβαδίζει καλύτερα με τις πολιτικές μας προσπάθειες. Προσδοκώ ότι το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων, το οποίο πρόκειται να συσταθεί σύντομα, θα συνεχίσει να αφοσιώνεται στην προτεραιότητα της καταπολέμησης της βίας.

Ωστόσο, πρέπει να ειπωθεί, κύριε Επίτροπε, ότι υπάρχουν δύο άλλες πτυχές, τις οποίες πρέπει να εξετάσουμε χωρίς καθυστέρηση, διότι, στη συζήτηση που διεξήχθη κατά την πρώτη ανάγνωση του προγράμματος Daphne, μας υποσχεθήκατε ότι προσπαθούσατε να καθιερώσετε μια νομική βάση για την εκστρατεία κατά της βίας, ωστόσο σήμερα, το 2007, βρισκόμαστε στη θέση –απαράδεκτη, κατ’ εμέ– να υποχρεούμαστε να χρησιμοποιήσουμε ως βάση του Daphne III το άρθρο 152, το οποίο αφορά την υγεία. Σε αυτό ακριβώς το σημείο θα ήταν σκόπιμο να κάνουμε ακόμη ένα βήμα προς τα εμπρός. Δεύτερον, όπως κατεγράφη στη συμπληρωματική δήλωση του Συμβουλίου για το πρόγραμμα Daphne και όπως υποσχέθηκε στις 8 Μαρτίου ο κ. Barroso, ο Πρόεδρος της Επιτροπής, επρόκειτο να δρομολογηθεί μια πρωτοβουλία για τον καθορισμό ενός Ευρωπαϊκού Έτους για την καταπολέμηση της βίας κατά των παιδιών, νέων και γυναικών, η οποία εκδηλώνεται με πάρα πολλούς διαφορετικούς τρόπους. Έχοντας αποκομίσει εμπειρίες από την πραγματική εφαρμογή των προγραμμάτων Daphne I και II σε όλα τα κράτη μέλη, πολλά από τα οποία επωφελήθηκαν από την υιοθέτηση του αυστριακού νόμου περί αποκλεισμού, θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε για τα οφέλη από την ανταλλαγή εμπειριών σε ευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς και για τη θέσπιση εθνικών σχεδίων δράσης και νομοθεσίας σε τομείς που μέχρι πρότινος αποτελούσαν ταμπού, και με αυτό εννοώ τα ιδιωτικά πεδία μάχης, στα οποία ελπίζουμε να ρίξουμε λίγο φως, εκεί όπου παλαιότερα κάτι τέτοιο ήταν αδιανόητο.

Για τον λόγο αυτό, συνιστώ σε αυτό το αξιότιμο Σώμα να επεκτείνει το πρόγραμμα Daphne III χωρίς άλλες τροπολογίες, επιτρέποντάς μας με τον τρόπο αυτό να προχωρήσουμε γρήγορα στην εφαρμογή του και να δώσουμε τέλος στον τρόμο της ιδιωτικής ζωής.

  Franco Frattini, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής. (EN) Κυρία Πρόεδρε, η καταπολέμηση της βίας σε όλες τις μορφές της, και ιδιαίτερα κατά των γυναικών, των νέων και των παιδιών, είναι σημαντική προτεραιότητα για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και για εμένα προσωπικά.

Το πρόγραμμα Daphne είναι πράγματι σημαντικό στοιχείο της προσπάθειας της Επιτροπής για την καταπολέμηση της βίας στην Ευρώπη και την υποστήριξη των θυμάτων της βίας. Μετά την πρώτη πρωτοβουλία Daphne το 1997, το πρόγραμμα Daphne έχει χρηματοδοτήσει σχεδόν 460 σχέδια. Πρόκειται για μια πολύ σημαντική ευρωπαϊκή προσφορά. Το τρέχον έτος, το 2007, είναι η 10η επέτειος του προγράμματος Daphne. Με χαροποιεί το γεγονός ότι το πρόγραμμα Daphne ΙΙΙ είναι τώρα έτοιμο προς έγκριση. Το νέο αυτό πρόγραμμα θα επιτρέψει στην Επιτροπή να ενισχύσει τις δράσεις της για την καταπολέμηση της βίας και, για τον λόγο αυτόν –και είμαι ευγνώμων στην εισηγήτρια, την κ. Gröner– συμφώνησα εξαρχής να κρατήσουμε το πρόγραμμα Daphne χωριστά από οποιοδήποτε άλλο ευρωπαϊκό πρόγραμμα, για παράδειγμα το πρόγραμμα που αφορά τα ναρκωτικά.

Το Daphne ΙΙΙ θα ξεκινήσει από το 2007 έως το 2013 με συνολικό προϋπολογισμό, ως είπε η εισηγήτρια, άνω των 116 εκατ. ευρώ, ποσό που αποτελεί αύξηση άνω του 50% σε σύγκριση με το πρόγραμμα Daphne ΙΙ. Θα ήθελα να ευχαριστήσω την εισηγήτρια και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την ισχυρή υποστήριξη που επέδειξαν καθ’ όλη τη διαδικασία. Αναμένω περαιτέρω συνεργασία μαζί σας στον κοινό αγώνα μας κατά της βίας. Λαμβάνω υπόψη την πολύ ενδιαφέρουσα ιδέα της θέσπισης ενός πανευρωπαϊκού έτους κατά της βίας εις βάρος των γυναικών και των παιδιών.

Θα ήθελα απλά να επισημάνω ένα σημείο. Η καταπολέμηση της βίας και η προστασία των γυναικών και των παιδιών είναι, βεβαίως, θέμα ενημέρωσης, αλλά είναι επίσης θέμα βελτίωσης της λειτουργικής συνεργασίας για την ανταλλαγή πληροφοριών. Έτσι, είναι πολύ καλή η ιδέα για την ύπαρξη ενός κατάλληλου φόρουμ όπου θα μπορεί να γίνεται ανταλλαγή ιδεών και εισφορών.

Επιβεβαιώνουμε τη δέσμευσή μας –και προσωπικά επιβεβαιώνω τη δέσμευσή μου– για την αναζήτηση ενός καλύτερου τρόπου αντιμετώπισης του θέματος της βίας κατά των γυναικών όσον αφορά τη νομική βάση. Δυστυχώς, είμαστε κάπως περιορισμένοι όσον αφορά τη νομική βάση, αλλά μπορώ να επιβεβαιώσω την προσωπική μου δέσμευση για την προσπάθεια εξεύρεσης μιας καλύτερης νομικής βάσης, ώστε να επεκταθεί το περιθώριο για την καταπολέμηση της βίας. Φρονώ ότι η σωστή εφαρμογή του Daphne ΙΙΙ θα μας δώσει καλές προτάσεις και ιδέες που μπορούν να γίνουν πράξη.

  Μαρία Παναγιωτοπούλου-Κασσιώτου, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE. – Κύριε Επίτροπε, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι είναι θεμελιώδες δικαίωμα των ευρωπαίων πολιτών και όσων διαβιούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση να απολαμβάνουν συνθήκες ελευθερίας, ασφάλειας, δικαιοσύνης και προστασίας της υγείας τους.

Η καθημερινή πραγματικότητα όμως θέτει σε αμφιβολία την επιτυχία των στόχων αυτών καθώς η παρουσία της βίας γίνεται αντιληπτή τόσο στην ιδιωτική ζωή όσο και στον δημόσιο χώρο.

Η εκδήλωση της βίας είναι αναμφισβήτητα ενστικτώδης αντίδραση η οποία όμως είναι δυνατόν να εκμηδενιστεί εάν υπερισχύσουν στην κάθε ανθρώπινη συνείδηση οι αξίες και οι αρχές που επιβάλλει η συμβίωση σε συντεταγμένη πολιτεία και η θεώρηση της ανθρώπινης ζωής και αξιοπρέπειας ως υπέρτατη αρχή και υπεραξία μη συγκρίσιμη με οποιοδήποτε άλλο αγαθό.

Ως σκιώδης εισηγήτρια του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, συγχαίρω την κυρία Gröner και όσους συνέβαλαν στη διατύπωση της κοινής θέσης για την υιοθέτηση του νέου προγράμματος και πιστεύω ότι η πλατειά χρηματοδότηση θα προσθέσει αξία στα αποτελέσματα των δράσεων της δεκαετούς επιτυχούς εφαρμογής των προγραμμάτων Δάφνη και στις πρωτοβουλίες των κρατών μελών για ανάδειξη των αξιών και πρόληψη των φαινομένων βίας παράλληλα με τη στήριξη των θυμάτων.

Μπορώ να χαρακτηρίσω επιτυχή τον νέο συνδυασμό της πρότασης και τις δυνατότητες συνεργασίας των κρατών μελών και των ευρωπαϊκών οργάνων. Οι παρατηρήσεις μου περιορίζονται στην εφαρμογή τους.

Συνδυασμένες πολυεπίπεδες δράσεις με κύριο στόχο την εκπαίδευση και τη δημιουργία κοινωνικής συνείδησης η οποία θα αντιστέκεται σε κάθε μορφή βίας και θα σέβεται την ανθρώπινη ζωή, από τη δημιουργία της ως το φυσικό της τέλος.

Διαφάνεια και έντιμη αξιολόγηση κατά την επιλογή των σχεδίων δράσης, συνδυασμένες δράσεις με άλλα κοινοτικά προγράμματα και στρατηγικές, όπως το Progress και η μελλοντική στρατηγική για τα δικαιώματα του παιδιού.

Εύχομαι η πρόοδος στην καταπολέμηση της βίας εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης να είναι τόσο γρήγορη ώστε εάν κάποιο από τα προσεχή έτη ανακηρυχθεί Ευρωπαϊκό Έτος εναντίον της βίας να αφορά, κατά κύριο λόγο, δράσεις για την εξάλειψη της βίας σε διεθνές επίπεδο.

  Christa Prets, εξ ονόματος της Ομάδας PSE. – (DE) Κυρία Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, καθώς το ζήτημα της χρηματοδότησης τέθηκε πολλές φορές, υπάρχει κάτι το οποίο θα ήθελα να αποσαφηνίσω. Δεδομένου ότι είμαστε πλέον 27 χώρες σε αριθμό και ότι το πρόγραμμα πρόκειται να λειτουργήσει για δύο επιπλέον χρόνια, αυτό συνεπάγεται ότι η κατά 50% αύξηση δεν επαρκεί, αν θέλουμε –και όντως θέλουμε– να το καταστήσουμε πολύ πιο αποτελεσματικό, εντούτοις χαιρόμαστε που το πρόγραμμα μπορεί πλέον να δρομολογηθεί, αν και με κάποια καθυστέρηση. Νομίζω πως το γεγονός ότι μπορέσαμε να εξασφαλίσουμε ορισμένες πολύ σημαντικές απαιτήσεις μας, με άλλα λόγια την άρση των γραφειοκρατικών εμποδίων, την αυξημένη διαφάνεια και τη σύσταση της υπηρεσίας άμεσης ηλεκτρονικής βοήθειας, το οφείλουμε στην επιμονή της εισηγήτριάς μας.

Η κοινή δήλωση, με την υποστήριξη που έχει λάβει για το έτος κατά της βίας, είναι κάτι το οποίο ζητούσαμε εδώ και πολύ καιρό. Θέλω να απευθύνω επειγόντως έκκληση να θέσουμε πράγματι σε εφαρμογή την εν λόγω δήλωση, προκειμένου να μπορέσουμε, στο διάστημα ενός έτους, να θέσουμε τη βία σε όλες της τις μορφές στο επίκεντρο της πολιτικής δραστηριότητας και, ελπίζω να επιτύχουμε καλύτερα ποσοστά, ιδιαίτερα όσον αφορά την εμπορία ανθρώπων – κυρίως των γυναικών και των παιδιών.

  Anneli Jäätteenmäki, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (FI) Κυρία Πρόεδρε, ένα σημαντικό στοιχείο του προγράμματος Daphne είναι η σεξουαλική βία και η καταπολέμησή της. Δυστυχώς, η διεθνής εμπορία γυναικών είναι η τρίτη μεγαλύτερη μαύρη οικονομία στον κόσμο, αμέσως μετά τα ναρκωτικά και τα όπλα. Υπολογίζεται ότι μόνο στην Ευρώπη ο κύκλος εργασιών για τη διακίνηση γυναικών ανέρχεται περίπου σε 200 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για πολλά χρήματα, και είναι κάτι που πραγματικά επηρεάζει πολλούς ανθρώπους. Η εμπορία γυναικών είναι μια σύγχρονη δουλεία: ένα σκλαβοπάζαρο. Εάν θέλουμε να εξαλείψουμε τη διακίνηση γυναικών στην Ευρώπη, κάτι που ως έναν βαθμό μοιάζει με δουλεία, πρέπει να αναλάβουμε ενεργό δράση. Σύμφωνα με έρευνες, μόλις μία στις τέσσερις πόρνες που μεταναστεύουν παράνομα γνωρίζει εκ των προτέρων ότι θα εργάζεται ως πόρνη. Οι υπόλοιπες εξαπατήθηκαν ή εξαναγκάστηκαν να γίνουν πόρνες.

Με χαροποιεί το γεγονός ότι η Επιτροπή και η ΕΕ εστίασαν την προσοχή τους στο θέμα αυτό, αλλά τόσο η ΕΕ όσο και τα κράτη μέλη πρέπει να κάνουν πολλά ακόμη.

Δεύτερον, θα ήθελα να πω λίγα λόγια για την ενδοοικογενειακή βία. Προτιμώ να μιλήσω για την ενδοοικογενειακή βία και όχι για τη βία κατά των γυναικών, διότι, δυστυχώς, και εμείς οι γυναίκες μπορούμε να είμαστε βίαιες, και μελέτες αποδεικνύουν ότι οι γυναίκες είναι ενίοτε ακόμη πιο βίαιες από τους άνδρες και ότι, όταν αρχίζουν να γίνονται βίαιες, οι πράξεις τους δεν έχουν όρια. Είναι καλό να μιλούμε ανοιχτά για την ενδοοικογενειακή βία, διότι αυξάνονται οι πιθανότητες για τις γυναίκες και τους άνδρες να ζητήσουν φροντίδα και να αναφέρουν όσους ασκούν βία. Ωστόσο, πολύ συχνά στις μέρες μας τα θύματα αισθάνονται ντροπή, κυρίως εάν αυτός που ασκεί βία είναι ένα κοντινό πρόσωπο, και δεν είναι πρόθυμα να μιλήσουν. Όμως, όσο πιο πολύ συζητείται το θέμα τόσο πιο πολύ θα έχουν οι άνθρωποι το θάρρος να πουν ότι είναι θύματα βίας.

  Hiltrud Breyer, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (DE) Κυρία Πρόεδρε, θέλουμε να εκφράσουμε τις θερμές μας ευχαριστίες στην εισηγήτρια. Γνωρίζουμε ότι το πρόγραμμα Daphne ξεχωρίζει ανάμεσα στα άλλα ευρωπαϊκά προγράμματα· μπορεί να είναι μικρό, αλλά είναι επιτυχημένο και μπόρεσε ήδη να σημειώσει σημαντικές προόδους στον αγώνα κατά της βίας που υφίστανται οι γυναίκες και τα παιδιά.

Το πρόγραμμα Daphne είναι ένας τρόπος, με τον οποίο η Ευρώπη δείχνει πόση σημασία προσδίδει στην καταπολέμηση της βίας σε βάρος των γυναικών και, ως πρόγραμμα, πρέπει να μας υπενθυμίζει διαρκώς και να μας ενθαρρύνει να θέτουμε στο προσκήνιο την εκστρατεία κατά της βίας – η οποία δεν κατευθύνεται μόνον προς τις γυναίκες αλλά και προς τα παιδιά. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση μία στις τρεις γυναίκες και ένα στα τέσσερα παιδιά πέφτει θύμα οικιακής βίας, η καταπολέμηση όμως αυτής της βίας, ακόμη και τώρα, δεν βρίσκεται ακόμη στην πρώτη θέση της πολιτικής ημερήσιας διάταξης.

Αν και γνωρίζω, Επίτροπε Frattini, ότι αυτό το έχετε αναφέρει πολλές φορές σε αυτό το Σώμα, και το ίδιο έχει κάνει και η εισηγήτρια, θα ήθελα να βρούμε μια ανεξάρτητη νομική βάση και να δώσουμε μεγαλύτερη προσοχή και έμφαση στον αγώνα κατά της βίας. Θα ήθελα, κύριε Επίτροπε, να μας είχατε παρουσιάσει σήμερα ένα χρονοδιάγραμμα και να μας καθιστούσατε σαφές πότε μπορούμε να αναμένουμε ότι θα υπάρξει στην Ευρωπαϊκή Ένωση μια πολιτική ειδικά αφιερωμένη στον αγώνα αυτό ούτως, ώστε η πολιτική υποστήριξη να μπορέσει να εκφραστεί με πράξεις.

Αυτό που είναι σαφές είναι ότι η βία σε βάρος των γυναικών πρέπει να σταματήσει· ακριβώς επειδή το πρόγραμμα Daphne δεν είναι τίποτε άλλο παρά μία σταγόνα στον ωκεανό, χρειαζόμαστε, άπαξ και διά παντός, μία οδηγία κατά της βίας, και ελπίζω ότι δεν θα χρειαστεί να περιμένουμε πολύ για αυτήν.

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. MARTÍNEZ MARTÍNEZ
Αντιπροέδρου

  Ilda Figueiredo, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL. – (PT) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να κάνω τρεις παρατηρήσεις στο πλαίσιο αυτής της συζήτησης. Πρώτον, χαιρετίζω τη διατήρηση ενός συγκεκριμένου προγράμματος που έχει ως στόχο την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των παιδιών, των νέων και των γυναικών, καθώς επίσης την προστασία των θυμάτων και των ομάδων που κινδυνεύουν. Είναι κάτι που υποστηρίζουμε εξ αρχής και χαιρετίζουμε αυτό το αποτέλεσμα.

Δεύτερον, θα ήθελα να δηλώσω ότι, μολονότι σημειώθηκε αύξηση της χρηματοδότησης σε σχέση με τα προηγούμενα προγράμματα, με δυσαρεστεί το γεγονός ότι η Επιτροπή δεν δέχτηκε πλήρως την πρόταση που καταθέσαμε, η οποία είχε ως στόχο την εξασφάλιση μεγαλύτερης αύξησης προκειμένου να ληφθεί πλήρως υπόψη η διεύρυνση της ΕΕ και τα σοβαρά, συνεχή προβλήματα της βίας κατά των γυναικών, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής εκμετάλλευσης και της διακίνησης ανθρώπων.

Τρίτον, θα ήθελα να ζητήσω εν συντομία από την Επιτροπή να παρουσιάσει την πρόταση, επί της οποίας συμφωνήσαμε, να καθιερώσει ένα νέο ευρωπαϊκό έτος ενάντια στη βία κατά των γυναικών, των παιδιών και των νέων.

  Urszula Krupa, εξ ονόματος της Ομάδας IND/DEM. – (PL) Κύριε Πρόεδρε, οι άνθρωποι έρχονται αντιμέτωποι με τη βία και την επιθετικότητα από τη γένεση του κόσμου έως σήμερα. Πρόκειται για ένα σημαντικό ζήτημα υγείας, το οποίο αποδεικνύει όχι μόνο κάποια ασθένεια και διαταραχές της προσωπικότητας και της ψυχής, αλλά επίσης την κακία του ανθρώπου.

Οι ρίζες της βίας ανάγονται στην παιδική ηλικία. Παράγοντες που συμβάλλουν σε αυτήν είναι εκ γενετής καταστάσεις, ασθένειες και κυρίως η λάθος ανατροφή που υστερεί σε ηθικές και δεοντολογικές αρχές. Μια τέτοια ανατροφή προάγει την ανάπτυξη του ναρκισσισμού και του εγωκεντρισμού.

Σαφώς, οι προσπάθειες για την καταπολέμηση της βίας πρέπει να στρέφονται ενάντια στη σωματική βία. Ωστόσο, πρέπει επίσης να στοχεύουν και στη ψυχολογική βία η οποία είναι ακόμη πιο επιβλαβής και διαδεδομένη. Η ψυχολογική βία δεν ασκείται μόνο στην ιδιωτική και καθημερινή ζωή. Χαρακτηρίζει επίσης διάφορες μορφές άσκησης πίεσης, μιας πίεσης η οποία ασκείται ακόμη πιο συχνά στο πεδίο της πολιτικής. Πρέπει να χορηγηθούν χρηματοδοτικοί πόροι προκειμένου να προληφθεί η βία διδάσκοντας τον τρόπο με τον οποίο ταυτιζόμαστε συναισθηματικά, και όχι απλά καταπραΰνοντας τα αποτελέσματα της βίας.

  Lydia Schenardi, εξ ονόματος της Ομάδας ITS. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, χαιρετίζω ιδιαίτερα τις πολλές προσπάθειες που κατέβαλαν οι συνάδελφοί μου, και επίσης η Επιτροπή, για να διασφαλίσουν την εφαρμογή και τη σωστή λειτουργία του προγράμματος Daphne –που έχει σχεδιαστεί για την πρόληψη και καταπολέμηση της βίας κατά γυναικών, νέων και παιδιών– παρέχοντάς του, μεταξύ άλλων πραγμάτων, μία συγκεκριμένη γραμμή του προϋπολογισμού και αυξάνοντας σημαντικά τον προϋπολογισμό του.

Θέλω να εκμεταλλευτώ αυτήν την ευκαιρία για να τονίσω μια ιδιαίτερα αποτρόπαια εξέλιξη, περιπτώσεις της οποίας γίνονται ολοένα και πιο εμφανείς στις κοινωνίες μας: την κακομεταχείριση νεογέννητων μωρών. Πράγματι, στη Γαλλία συγκεκριμένα, δεν περνάει μία εβδομάδα χωρίς να διαβάζουμε στις στήλες «σύντομα νέα» των εφημερίδων για μία νέα περίπτωση κακομεταχείρισης ή εγκατάλειψης παιδιού. Αυτή η εξέλιξη, η οποία δεν συνδέεται μόνο με τη φτώχεια και τα κοινωνικά και ψυχολογικά προβλήματα και την έμφυτη βία που προκαλούν οι κοινωνίες μας, αλλά επίσης με την ανθρώπινη συμπεριφορά που τείνει ακόμη περισσότερο προς την εχθρότητα και την απογοήτευση, στον εγωισμό και σε μια γενική έλλειψη σεβασμού, θα μπορούσε να χαλιναγωγηθεί αν παρεχόταν μεγαλύτερη ψυχολογική και υλική βοήθεια στις γυναίκες και στις οικογένειες με δυσκολίες.

Υπάρχει στην πραγματικότητα επείγουσα ανάγκη να ληφθούν προληπτικά μέτρα για αυτές τις οικογένειες και αυτές τις γυναίκες που κινδυνεύουν. Ωστόσο, αυτά τα μέτρα πρέπει επίσης να συμπληρωθούν με πραγματικές ποινικές κυρώσεις. Είτε μιλάμε για βιασμό ή για άλλες μορφές σωματικής βίας που δυστυχώς οδηγούν πολύ συχνά στον θάνατο, η κλίμακα των κυρώσεων δεν είναι αρκετά κατασταλτική.

Η καταπολέμηση της βίας εξαρτάται επίσης υποχρεωτικά από τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε τους οπαδούς αυτής της βίας. Σκέφτομαι το Διαδίκτυο, όπου διεστραμμένοι και ψυχοπαθείς μπορούν να αφήσουν εντελώς ελεύθερα τα πάθη τους· σκέφτομαι τα βιντεοπαιχνίδια, όπου το σεξ και η βία υπάρχουν σε μεγάλες δόσεις· σκέφτομαι τα ναρκωτικά και άλλες ψυχοτροπικές ουσίες που οδηγούν τον κάθε χρήστη σε κατάσταση καταληψίας· και σκέφτομαι το αλκοόλ το οποίο, όταν καταναλώνεται σε υπερβολικές ποσότητες, προκαλεί τεράστια ζημιά, κυρίως επειδή απαλλάσσει τους ανθρώπους από τις αναστολές τους.

Ο αγώνας κατά της βίας αρχίζει στο στάδιο της εκπαίδευσης των παιδιών μας και της οικοδόμησης του μέλλοντος που θέλουμε να τους προσφέρουμε.

  Edit Bauer (PPE-DE). – (SK) Όταν πριν από λίγα χρόνια εθελοντικές οργανώσεις της χώρας μου ξεκίνησαν μια εκστρατεία ενάντια στη βία με το σύνθημα «Μία γυναίκα στις πέντε», ορισμένα τμήματα της πολιτικής ελίτ και του κοινού σοκαρίστηκαν. Είπαν πως ό,τι ισχύει στην Αυστρία σίγουρα δεν ισχύει στη Σλοβακία. Την εποχή εκείνη δεν υπήρχαν στοιχεία σχετικά με τη βία στη Σλοβακία.

Οι πιο πρόσφατες έρευνες αποδεικνύουν ότι η κατάσταση είναι πολύ χειρότερη, καθώς περίπου το 40% των μαθητών ισχυρίζεται ότι υπήρξε μάρτυρας ή υπέστη βία. Αναμφίβολα, η χώρα μου δεν βρίσκεται επί του θέματος σε καλύτερη ή χειρότερη κατάσταση από ό,τι οι γειτονικές χώρες. Η βία είναι ένα ιδιαίτερα σοβαρό κοινωνικό πρόβλημα, όπως αποδείχθηκε από τον διάλογο που πραγματοποίησαν χίλια παιδιά και νέοι κατά τη προετοιμασία μιας στρατηγικής για τα δικαιώματα των παιδιών. Μία από τις βασικές προτεραιότητες που διατυπώθηκαν στη διάρκεια της άσκησης αφορούσε τη βία που υφίστανται τα παιδιά.

Σε αυτό το πλαίσιο, χαιρετίζω την έκθεση της κ. Gröner, την οποία προώθησε με εξαιρετική δέσμευση. Με χαροποιεί ιδιαίτερα το γεγονός ότι αυτό το πρόγραμμα σημειώνει τόσο μεγάλη επιτυχία και ότι τώρα χρηματοδοτείται καλύτερα. Ωστόσο, είναι επιβεβλημένο να θεσπιστεί ένα καλύτερο νομοθετικό πλαίσιο προκειμένου να ενισχυθεί ο αγώνας ενάντια στη βία. Η έκθεση σχετικά με τη διακίνηση ανθρώπων υπογραμμίζει τη σημασία της συνεργασίας και, σε κάποιον βαθμό, την εναρμόνιση των ευρωπαϊκών και εθνικών νόμων. Φρονώ ότι αυτό είναι πράγματι σημαντικό σε αυτή την περίπτωση, και εκτιμώ πολύ τις προσπάθειες του κ. Frattini σε αυτόν τον τομέα.

Θα ήθελα να επισημάνω τον θετικό και αναντικατάστατο ρόλο των εθελοντικών οργανώσεων σε αυτόν τον τομέα. Σε αυτό το πλαίσιο, χαιρετίζω επίσης τις προσπάθειες για τη διευκόλυνση της πρόσβασης των εθελοντικών οργανώσεων στη χρηματοδότηση.

  Teresa Riera Madurell (PSE). – (ES) Κύριε Πρόεδρε, η βία σε βάρος των γυναικών αποτελεί μάστιγα που δεν μπορεί να τυγχάνει ανοχής σε καμία δημοκρατική κοινωνία. Η εξάλειψη της βίας που συνδέεται με το φύλο είναι, συνεπώς, κρίσιμης σημασίας εάν θέλουμε να οικοδομήσουμε μια κοινωνία στην οποία θα υπάρχει πραγματική δημοκρατία, δικαιοσύνη και αλληλεγγύη. Γι’ αυτό, είναι σημαντική η έκθεση αυτή. Θα ήθελα, συνεπώς, να ξεκινήσω συγχαίροντας την εισηγήτρια για το εξαίρετο έργο της.

Το πρόγραμμα Daphne αποτελεί σημαντικό μέσο στήριξης των γυναικείων οργανώσεων που δραστηριοποιούνται για την καταπολέμηση της βίας που συνδέεται με το φύλο, και ο διαχωρισμός του από το πρόγραμμα πρόληψης και ενημέρωσης στον τομέα των ναρκωτικών το έχει ενισχύσει και το έχει κάνει πιο ορατό.

Η συμπερίληψη της εμπορίας ανθρώπων και της καταναγκαστικής πορνείας ως μορφών βίας και η αναφορά στον ακρωτηριασμό των γεννητικών οργάνων και των εγκλημάτων τιμής αποτέλεσε μια πραγματική επιτυχία αυτού του Κοινοβουλίου, όπως και η αύξηση του προϋπολογισμού του.

Κυρίες και κύριοι, η χώρα μου, η Ισπανία, διαθέτει μία πρωτοποριακή νομοθεσία για την αντιμετώπιση της βίας που συνδέεται με το φύλο από κάθε άποψη. Πιστεύουμε ότι αποτελεί απαραίτητο εργαλείο για να θέσουμε τέλος στα εγκλήματα αυτά εντός ενός εύλογου χρονικού διαστήματος.

Για όλους αυτούς τους λόγους, πιστεύω ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό να εκπονηθεί το ταχύτερο δυνατόν ένα ευρωπαϊκό νομικό πλαίσιο για την καταπολέμηση της βίας σε βάρος των γυναικών με ολοκληρωμένο τρόπο σε όλα τα κράτη μέλη. Συμφωνώ με την κ. Gröner ότι πρέπει να σημειωθεί άμεση πρόοδος προς αυτήν την κατεύθυνση.

  Inger Segelström (PSE). – (SV) Θα ήθελα να ευχαριστήσω την κ. Gröner και τον Επίτροπο Frattini για το εξαιρετικό έργο τους. Στην Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων, ήμουν υπεύθυνη για την αναπομπή αυτής της έκθεσης στην Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων, όπου ανήκει.

Το πρόγραμμα Daphne είναι ένα θέμα που ενδιαφέρει πολύ τους σουηδούς Σοσιαλδημοκράτες, διότι η σουηδή Επίτροπος κ. Gradin δεσμεύθηκε με σθένος για τον ρόλο της ΕΕ στην καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών.

Όσο οι άνδρες ασκούν βία κατά των γυναικών και των παιδιών, όσο υπάρχει το σεξουαλικό σκλαβοπάζαρο γυναικών και νέων κοριτσιών, όσο όλες οι γυναίκες στην ΕΕ έχουν δικαίωμα να κάνουν ελεύθερα αμβλώσεις, όσο οι γυναίκες στην ΕΕ είναι θύματα εγκλημάτων τιμής που περιλαμβάνουν βία και όσο τα δικαιώματα των γυναικών στην ΕΕ χρειάζονται ενίσχυση, εμείς οι Σοσιαλδημοκράτισσες θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε για το πρόγραμμα Daphne και για τη σωστή χρηματοδοτική στήριξη του προγράμματος. Λυπούμε για το γεγονός ότι δεν λάβαμε υποστήριξη για τη δημιουργία ενός δικτύου συνηγόρων για παιδιά αλλά, επί του θέματος αυτού, θα προστρέξω εκ νέου στον Επίτροπο Frattini και άλλους όταν αποφασίσουμε επί μιας στρατηγικής για τα παιδιά. Το ωραίο με το πρόγραμμα Daphne είναι ότι στον αγώνα για την καταπολέμηση της βίας σε ολόκληρη την ΕΕ μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την ικανότητα των οργανώσεων να δοκιμάζουν νέες ιδέες και να εμπνέονται από παραδείγματα καλής πρακτικής.

  Lidia Joanna Geringer de Oedenberg (PSE). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, το πρόγραμμα Daphne θεσπίστηκε το 1997 και έχει ήδη βοηθήσει στη χρηματοδότηση άνω των 370 σχεδίων που στηρίζουν μη κυβερνητικές οργανώσεις, ιδρύματα και ενώσεις που εργάζονται για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των παιδιών, των νέων και των γυναικών.

Ένας προϋπολογισμός που ανέρχεται σε περίπου 117 εκατ. ευρώ σχεδιάζεται για το Daphne ΙΙΙ. Πρέπει να χαιρετίσουμε το γεγονός ότι το Συμβούλιο αποφάσισε να κάνει δεκτές τις περισσότερες από τις τροπολογίες του Κοινοβουλίου από την πρώτη ανάγνωση, κυρίως όσες έχουν ως στόχο τη μείωση της γραφειοκρατίας και την παροχή τεχνικής βοήθειας για προτάσεις. Εν μέρει λόγω του Κοινοβουλίου θα συνεχίσει να λειτουργεί η πολύ αποτελεσματική ειδική γραμμής επικοινωνίας για τα θύματα της βίας. Επιπλέον, θα δημιουργηθεί μια ομάδα εμπειρογνωμόνων για την παροχή υποστήριξης και συμβουλών στα θύματα.

Οι στόχοι του Daphne III αξίζουν ιδιαίτερη υποστήριξη. Περιλαμβάνουν την υποστήριξη μιας κοινής πολιτικής για την προστασία της δημόσιας υγείας, την καταπολέμηση της ενδοοικογενειακής βίας, την προστασία των δικαιωμάτων των παιδιών και την καταπολέμηση της διακίνησης ανθρώπων. Σε αυτό το πλαίσιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει, όσο το δυνατόν συντομότερα, να εξετάσει την πρόταση του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την πιθανότητα μιας πρωτοβουλίας για ένα ευρωπαϊκό έτος για την καταπολέμηση της βίας κατά των παιδιών, των νέων και των γυναικών.

Εν κατακλείδι, θα ήθελα να ευχαριστήσω την εισηγήτρια, κ. Gröner.

  Πρόεδρος. Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί την Τρίτη 22 Μαΐου.

Γραπτές δηλώσεις (άρθρο 142 του Κανονισμού)

  Zita Gurmai (PSE), γραπτώς. – (HU) Η ενδοοικογενειακή βία κατά των γυναικών είναι ένα σοβαρό κοινωνικό πρόβλημα, το οποίο σχετίζεται με τη διαρθρωτικά μειονεκτική θέση των γυναικών και τις διακρίσεις που υφίστανται και οι οποίες, δυστυχώς, εξακολουθούν να υπάρχουν σε αυτήν την ανδροκρατούμενη κοινωνία. Μιλάμε για ένα ταπεινωτικό και άδικο φαινόμενο το οποίο παρατηρείται –αν και διαφορετικό βαθμό– σε όλες τις χώρες και τα κοινωνικά στρώματα, και το οποίο επηρεάζει αρνητικά τις συνθήκες διαβίωσης, την καθημερινή ζωή και τη συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας. Τονίζω: η βία που διαπράττεται από τους άνδρες κατά των γυναικών είναι απαράδεκτη σε μια σύγχρονη, δημοκρατική κοινωνία!

Η προηγούμενη επιτυχία του προγράμματος Daphne καθιστά σαφές ότι το πρόγραμμα πρέπει να συνεχιστεί. Θεωρώ ότι είναι εξαιρετικό αποτέλεσμα και σημαντική ευκαιρία το γεγονός ότι το νέο πρόγραμμα λαμβάνει πάνω από τη διπλάσια χρηματοδότηση σε σχέση με το προηγούμενο, και έτσι αναμένουμε ακόμη περισσότερα από αυτό. Πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή, όσον αφορά την εφαρμογή των προγραμμάτων, στην αύξηση της διαφάνειας, των στοχοθετημένων προσεγγίσεων και της αποτελεσματικότητας, και στο να εξασφαλισθεί ότι θα αφορούν ένα ακόμη μεγαλύτερο τμήμα της κοινωνίας.

Στον αγώνα ενάντια σε αυτό το καταστροφικό φαινόμενο, μείζονα ρόλο διαδραματίζει η ευαισθητοποίηση και η διεύρυνση της κοινωνικής πρόληψης σε όλους τους τομείς. Δυστυχώς, όσον αφορά το θέμα της ενδοοικογενειακής βίας κατά των γυναικών, δεν υπάρχουν ακόμη πραγματικά αξιόπιστα και αποκαλυπτικά στατιστικά στοιχεία που να είναι εναρμονισμένα σε επίπεδο ΕΕ και έτσι επαρκώς συγκρίσιμα. Πρέπει να χρησιμοποιηθούν όλα τα δυνατά μέτρα προκειμένου να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για να γίνει αυτό.

  Katalin Lévai (PSE), γραπτώς. – (HU) Χαιρετίζω την πρωτοβουλία με την οποία το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο καλούν με κοινή τους δήλωση την Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο πρωτοβουλίας για ένα ευρωπαϊκό έτος για την καταπολέμηση της βίας κατά των παιδιών, των νέων και των γυναικών.

Θεωρώ ότι είναι ένα σημαντικό επίτευγμα το γεγονός ότι, με την έγκριση μιας κοινής θέσης, το Συμβούλιο αναγνώρισε την επιτυχία του προγράμματος Daphne και στήριξε ομόφωνα τη συνέχιση του προγράμματος σε τρίτη φάση, η οποία θα διαρκέσει έως το 2013. Θα ήθελα να τονίσω ως ένα επιπλέον θετικό αποτέλεσμα ότι ο προϋπολογισμός αυξήθηκε σε σχεδόν 117 εκατ. ευρώ, κάτι που σε σύγκριση με τον προϋπολογισμό των 50 εκατ. για το Daphne II και των 20 εκατ. για το Daphne I αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προόδου.

Φρονώ ότι μπορούμε να θεωρήσουμε κοινή επιτυχία το γεγονός ότι στη διαδικασία διαπραγμάτευσης το Κοινοβούλιο υπερασπίστηκε με επιτυχία πολλές από τις τροπολογίες του, για παράδειγμα τη διευκόλυνση της πρόσβασης για τις ΜΚΟ. Το γεγονός ότι μπορούμε να εξασφαλίσουμε τη συνέχιση των υπηρεσιών άμεσης ηλεκτρονικής βοήθειας και ότι θα συσταθεί ένα εργαστήριο ιδεών που θα παρέχει γνωματεύσεις ειδικών αποτελεί σημαντικό επίτευγμα.

Οι προσπάθειες και οι πρωτοβουλίες μου αντικατοπτρίζονται στο γεγονός ότι επιτεύχθηκε συμφωνία σχετικά με την προετοιμασία μιας κοινής δήλωσης σχετικά με το ευρωπαϊκό έτος για την καταπολέμηση της βίας κατά των παιδιών, των νέων και των γυναικών.

Τέλος, ως εκπρόσωπος της Σοσιαλιστικής Ομάδας στο ΕΚ για τα θέματα των Ρομ, θα ήθελα να επιστήσω την προσοχή στο γεγονός ότι στην κοινότητα των Ρομ, η οποία είναι αφ’ εαυτής συχνά ανυπεράσπιστη, τα πιο ευάλωτα μέλη, ήτοι τα παιδιά και οι γυναίκες, αντιμετωπίζουν πολλαπλά μειονεκτήματα. Είναι πιο ευάλωτοι στη βία και συνεπώς ζητώ να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στη στήριξη και την προστασία τους στο πλαίσιο αυτού του προγράμματος.