Πληρη πρακτικα των συζητησεων

Τρίτη 22 Μαΐου 2007 - Στρασβούργο

21. Κοινοτική οικονομική συνδρομή στον τομέα των διευρωπαϊκών δικτύων μεταφορών και ενέργειας (συζήτηση)

  Πρόεδρος. Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη σύσταση για τη δεύτερη ανάγνωση (A6-0169/2007) εξ ονόματος της Επιτροπής Προϋπολογισμών, σχετικά με την κοινή θέση του Συμβουλίου για την έγκριση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά τον καθορισμό των γενικών κανόνων για τη χορήγηση κοινοτικής οικονομικής συνδρομής στον τομέα των διευρωπαϊκών δικτύων μεταφορών και ενέργειας (17032/2/2006 C6-0101/2007 2004/0154(COD)) (Εισηγητής: κ. Mauro).

  Mario Mauro (PPE-DE), εισηγητής. – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, είναι δύσκολο να φανταστούμε μια ισχυρή οικονομική ανάπτυξη που θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας και πλούτο στον ευρωπαϊκό χώρο, όταν απουσιάζει ένα αποτελεσματικό και σύγχρονο δίκτυο μεταφορών.

Το διευρωπαϊκό δίκτυο μεταφορών αποκτά καθοριστική σημασία όσον αφορά τη δυνατότητα ελεύθερης κυκλοφορίας των προσώπων και των εμπορευμάτων στο έδαφος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αποτελεί έναν από τους αποφασιστικούς παράγοντες για την επίτευξη των στόχων οικονομικής ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά την απασχόληση σύμφωνα με το πρόγραμμα δράσης της Λισαβόνας. Πολύ δε περισσότερο σε μια Ευρώπη που, με τη διεύρυνση, επεκτάθηκε προς δύο κατευθύνσεις: κεντροανατολικά και νότια.

Για τον λόγο αυτόν, με τα διευρωπαϊκά δίκτυα μεταφορών η Ευρωπαϊκή Ένωση θέτει μεταξύ των στόχων της την εξάλειψη των σημείων συμφόρησης στο σιδηροδρομικό δίκτυο και την προσαρμογή των διαδρομών προτεραιότητας, προκειμένου να απορροφηθούν τα νέα ρεύματα που δημιουργεί η διεύρυνση, κυρίως στις συνοριακές περιοχές, και να βελτιωθεί η προσβασιμότητα στις περιφερειακές περιοχές. Με αυτόν τον τρόπο τα διευρωπαϊκά δίκτυα μεταφορών μπορούν να αποτελέσουν ένα σημείο αναφοράς για την κοινοτική νομοθεσία, με στόχο την προαγωγή της κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης και την εδαφική συνοχή για τις χώρες της Ένωσης.

Όπως όλοι γνωρίζουμε, η χρηματοδότηση των διευρωπαϊκών δικτύων μεταφορών μειώθηκε σημαντικά σε σχέση με τις αρχικές προβλέψεις: με τον προγραμματισμό του 2007-2013 πιστώθηκαν 8 δισ. ευρώ για τα διευρωπαϊκά δίκτυα με μια σημαντική μείωση σε σχέση με τα 20 δισ. ευρώ που ζήτησε αρχικά η Επιτροπή, διπλασιάζοντας μολαταύτα τους διαθέσιμους πόρους ως προς την περίοδο 2000-2006.

Αποδεχθήκαμε αυτήν τη μείωση και προχωρήσαμε με τους πόρους που μας διέθεσαν, επιδιώκοντας καθ’ όλη τη διάρκεια των μακροχρόνιων διαπραγματεύσεων τέσσερις βασικούς στόχους: 1) την απλοποίηση, για να επιταχυνθεί η διαδικασία· 2) την αιρεσιμότητα, για να δοθεί προτεραιότητα σε μεθόδους μεταφοράς με χαμηλότερο περιβαλλοντικό κόστος· 3) την επιλεκτικότητα και τη συγκέντρωση, για να προωθηθεί η συγκέντρωση των πόρων σε σχέδια υψηλής προστιθέμενης κοινοτικής αξίας· 4) την αναλογικότητα, για να διαφοροποιείται το μέγιστο ύψος των παρεχόμενων κοινοτικών πόρων αναλόγως με τον τύπο του σχεδίου προς χρηματοδότηση.

Ανέφερα ορισμένους μόνον από τους στόχους που πετύχαμε θέλοντας να προσδιορίσω με ακρίβεια τις χρηματοδοτικές δεσμεύσεις: την αύξηση του ποσοστού συγχρηματοδότησης στο 20% για τα σχέδια προτεραιότητας και στο 30% για τον διασυνοριακό τομέα. Μια σαφής αύξηση συνεπώς της κοινοτικής χρηματοδοτικής υποστήριξης για τα σχέδια που αποβλέπουν στην εξάλειψη των σημείων συμφόρησης των πλέον μειονεκτουσών περιφερειών, όπως εξάλλου ήταν στους στόχους της Επιτροπής ενόψει της διαδικασίας αναθεώρησης των διευρωπαϊκών δικτύων.

Η χρήση έως και του 85% των πόρων του προϋπολογισμού για τα σχέδια προτεραιότητας, ένας σαφέστερος ορισμός του σημείου συμφόρησης για να επιτραπεί η κατάργηση των φυσικών εμποδίων, και μια νέα διάρθρωση για το Ευρωπαϊκό Σύστημα Διαχείρισης Κυκλοφορίας Σιδηροδρόμων, το οποίο μπορεί να επωφεληθεί πλέον από ποσοστά συγχρηματοδότησης της τάξης του 50%. Υπάρχουν επίσης νέες και καινοτόμοι παράμετροι για τα «μέσα εγγύησης δανείων» που χορηγεί η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και μέτρα που θα επιτρέψουν την παροχή συμμετοχής στα επιχειρηματικά κεφάλαια, με δυνατότητα συμμετοχής και του ιδιωτικού τομέα επενδύσεων.

Θα ήθελα, τέλος, να διευκρινίσω το ζήτημα που αφορά την επιτροπολογία, αποσαφηνίζοντας το περιεχόμενο του συμβιβασμού που επετεύχθη: η διαδικασία που συμφωνήθηκε εφαρμόζει το άρθρο 5 και όχι το άρθρο 5α, το οποίο μπορεί, αφενός, να αποτελούσε την καλύτερη επιλογή για το Κοινοβούλιο, αλλά, αφετέρου, θα μπορούσε να προκαλέσει περαιτέρω αναβολή των εργασιών, η οποία δεν θα επέτρεπε την πίστωση των κοινοτικών χρηματοδοτήσεων εντός του 2007, με πολύ σοβαρές συνέπειες για την υλοποίηση του προγράμματος. Μολονότι εφαρμόζεται το άρθρο 5, προβλέπεται η σημαντική συμμετοχή του Κοινοβουλίου. Όλες οι αποφάσεις θα διαβιβάζονται ταυτοχρόνως τόσο στην κανονιστική επιτροπή όσο και στο Κοινοβούλιο, επιτρέποντας έτσι στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να προβεί εγκαίρως στις αξιολογήσεις του πριν από την έγκριση των προτάσεων. Αυτό ικανοποιεί πλήρως την ανάγκη να παραμένουν συνεχώς ενημερωμένες τόσο η Επιτροπή Προϋπολογισμών όσο και η Επιτροπή Μεταφορών και Τουρισμού.

Επίσης, στην επιστολή που απέστειλε τον Νοέμβριο ο Επίτροπος Barrot, εγγυάται ότι αναλαμβάνει προσωπικά την υποχρέωση να ενημερώνει για κάθε αλλαγή τους προέδρους των δύο ενδιαφερόμενων κοινοβουλευτικών επιτροπών. Η επιστολή ενσωματώθηκε στο τελικό κείμενο του κανονισμού, ως εγγύηση της υποχρέωσης που ανέλαβε η Επιτροπή έναντι του Κοινοβουλίου.

Προσωπικώς, είμαι απόλυτα πεπεισμένος ότι το ζήτημα που αφορά την επιτροπολογία πρέπει να εξετασθεί και να αναλυθεί εις βάθος, προκειμένου να αποφευχθούν μελλοντικά αδιέξοδα. Ο συμβιβασμός αυτός αποτελεί μια μεμονωμένη περίπτωση που επέβαλε η ανάγκη επιτάχυνσης της διαδικασίας, ούτως ώστε να αποφευχθεί το πάγωμα της πίστωσης των κοινοτικών πόρων για τα διευρωπαϊκά δίκτυα μεταφορών.

Κύριε Πρόεδρε, υπό το πρίσμα αυτών των διευκρινίσεων ζητώ από όλους τους συναδέλφους που είναι παρόντες στην Αίθουσα να καταψηφίσουν τις τροπολογίες που κατατέθηκαν. Αφ’ ης στιγμής η συμφωνία επετεύχθη επί του συνόλου του κειμένου, η υπερψήφιση αυτών των τροπολογιών θα σήμαινε υπαναχώρηση από τη συμφωνία, θα άνοιγε εκ νέου τις διαπραγματεύσεις με το Συμβούλιο και θα ακύρωνε κάθε προσπάθεια που κατεβλήθη στις διαπραγματεύσεις, οι οποίες ξεκίνησαν με στόχο την ταχεία απεμπλοκή των πόρων για τα διευρωπαϊκά δίκτυα μεταφορών.

Θα ήθελα να ολοκληρώσω ευχαριστώντας όλους τους συναδέλφους μου, και προπαντός τους σκιώδεις εισηγητές και των άλλων Ομάδων, οι οποίοι συνέβαλαν στην εκπόνηση της έκθεσης.

  Jacques Barrot, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής. (FR) Κύριε Πρόεδρε, πριν από έναν χρόνο, η Επιτροπή υπέβαλε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο ένα σχέδιο κανονισμού με το οποίο καθορίζονται οι γενικοί κανόνες για τη χορήγηση κοινοτικής οικονομικής συνδρομής στον τομέα των διευρωπαϊκών δικτύων μεταφορών και ενέργειας.

Χρειάστηκε να τροποποιήσουμε την αρχική πρόταση της Επιτροπής το 2004, η οποία θεσπίστηκε βάσει μεγαλύτερων δημοσιονομικών πόρων, οι οποίοι ανταποκρίνονταν σε μεγαλύτερο βαθμό στις ανάγκες. Η μείωση του προϋπολογισμού των διευρωπαϊκών δικτύων μεταφορών στο πλαίσιο των δημοσιονομικών προοπτικών της περιόδου 2007–2013 μας υποχρέωσε να αναθεωρήσουμε ορισμένες αρχές της κοινοτικής συγχρηματοδότησης των έργων, τα οποία είναι εγγεγραμμένα σε αυτό το δίκτυο.

Ως προς αυτό, κύριε Πρόεδρε, κύριε προεδρεύοντα της Επιτροπής Μεταφορών και Τουρισμού, θέλω να ευχαριστήσω το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που υποστήριξε ασμένως την αύξηση κατά 500 εκατ. ευρώ αυτού του προϋπολογισμού. Χωρίς τη στήριξη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η μείωση του προϋπολογισμού θα ήταν ακόμη μεγαλύτερη.

Το σχέδιο κανονισμού τροποποιήθηκε σε τρεις κατευθύνσεις. Πρώτον, δίνεται μεγαλύτερη προσοχή στους πόρους για τις πλέον υψηλές προτεραιότητες, αυτές που κομίζουν τη μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία· δεύτερον, δίνεται ιδιαίτερη προσοχή σε νέα μέσα για την προώθηση, ιδίως, των συμπράξεων δημόσιου/ιδιωτικού τομέα· τρίτον, μειώνονται τα επίπεδα κοινοτικής βοήθειας.

Υπό το πρίσμα αυτών των νέων όρων, πρέπει να επιδιώξουμε μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα σε ό,τι αφορά την επιλογή των έργων και τη μεγαλύτερη δυνατή καινοτομία σε ό,τι αφορά τους μηχανισμούς χρηματοδότησης.

Εκφράζω τη χαρά μου που το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο στήριξαν αυτήν την προσέγγιση και δεν υπήρξαν ουσιαστικές διαφωνίες. Τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα ομοφωνούν στην ανάγκη συνεχούς ανάπτυξης του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών για την επίτευξη των οικονομικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών στόχων της Ένωσης.

Ο νέος κανονισμός θεσπίζει, επομένως, σαφή βάση για τη συγκέντρωση των διαθέσιμων πόρων στις βασικές προτεραιότητες των διευρωπαϊκών δικτύων, στις προτεραιότητες, δηλαδή, που ενέκριναν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο το 2004 στο πλαίσιο της απόφασης για τους προσανατολισμούς του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών.

Τα διασυνοριακά τμήματα των αξόνων προτεραιότητας θα αποτελέσουν, ασφαλώς, πρώτη προτεραιότητα της κοινοτικής χρηματοδότησης. Αναφέρομαι στη Brenner και στη σιδηροδρομική σύνδεση Λυών-Τορίνο. Επιπροσθέτως, στις προτεραιότητες περιλαμβάνεται το σύστημα διαχείρισης κυκλοφορίας για όλα τα μέσα μεταφοράς, κυρίως το ευρωπαϊκό σύστημα διαχείρισης της σιδηροδρομικής κυκλοφορίας, το οποίο επιτρέπει τη διαλειτουργικότητα των υποδομών, κατόπιν τις ποτάμιες υποδομές, ιδίως τα δύο έργα προτεραιότητας, καθώς και τις θαλάσσιες μεταφορές, με τους θαλάσσιους διαδρόμους, με την υπηρεσία εσωτερικής ναυσιπλοΐας και το σύστημα διαχείρισης της κυκλοφορίας των πλοίων. Αυτές οι προτεραιότητες συνάδουν με την ανακοίνωση της Επιτροπής για την προώθηση της ποτάμιας και της θαλάσσιας κυκλοφορίας και, εν γένει, για την ανάπτυξη των βιώσιμων μεταφορών.

Έτσι, κύριε Πρόεδρε, η Επιτροπή επιζητεί μια αποτελεσματική προσέγγιση, βασιζόμενη στη δέσμευση των κρατών μελών. Τα κράτη μέλη πρέπει, επίσης, να επικεντρώσουν τις επενδύσεις τους στις προτεραιότητες που καθορίστηκαν στις κατευθυντήριες γραμμές για τα διευρωπαϊκά δίκτυα μεταφορών και πρέπει τα κράτη μέλη να χρησιμοποιήσουν τις συμπράξεις δημόσιου/ιδιωτικού τομέα.

Αν το Κοινοβούλιο προτίθεται πραγματικά να εγκρίνει αυτόν τον δημοσιονομικό κανονισμό, για τον οποίο ο κ. Mauro συνέταξε μια εξαιρετική έκθεση, η Επιτροπή, από την πλευρά της, θα δημοσιεύσει προκηρύξεις υποβολής προτάσεων για έργα την επομένη κιόλας της έγκρισης της θέσης του Κοινοβουλίου.

Αυτό φανερώνει, κύριε Πρόεδρε, τον διακαή μου πόθο να μπορέσετε να επιβεβαιώσετε τη συμφωνία την οποία διαπραγματευτήκαμε τα τρία θεσμικά όργανα, τόσο επί της διαδικασίας όσο και επί της ουσίας. Αυτή η συμφωνία είναι καρπός ενός συμβιβασμού, ο οποίος εκφράστηκε ήδη στις τροποποιήσεις της αρχικής πρότασης της Επιτροπής και της κοινής θέσης του Συμβουλίου.

Σε ό,τι με αφορά, υλοποίησα ήδη τις δεσμεύσεις τις οποίες είχα αναλάβει έναντι της επιτροπής, κρατώντας σας ενήμερους την ίδια ώρα με τα κράτη μέλη, σε κάθε στάδιο της διαδικασίας. Βεβαίως, πρέπει να τηρηθούν οι συμφωνίες οι οποίες εγκρίθηκαν. Κατ’ αυτόν τον τρόπο θα μπορέσουμε να εγκρίνουμε ταχέως αυτόν τον κανονισμό, προς το συμφέρον της ανάπτυξης των μεγάλων ευρωπαϊκών έργων μεταφορών.

Ευχαριστώ τον εισηγητή, τον κ. Mauro, για όλες τις προσπάθειες που κατέβαλε. Συνυπογράφω και εγώ την ευχή του να εγκριθεί το κείμενο ως έχει, χωρίς τροποποιήσεις και επαναβεβαιώνω, κύριε Πρόεδρε, τη δέσμευσή μου να υποβάλω κάθε νέο σχέδιο απόφασης σε αυτόν τον τομέα στους προέδρους των Επιτροπών Μεταφορών και Προϋπολογισμών. Θα τους παράσχω όλες τις συμπληρωματικές πληροφορίες, τις οποίες θα θελήσουν να έχουν. Ανέλαβα αυτή τη δέσμευση και την επιβεβαιώνω επισήμως απόψε ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Κύριε Πρόεδρε, θα ακούσω με προσοχή τους ομιλητές που θα μιλήσουν για αυτό το θέμα.

  Georg Jarzembowski, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Αντιπρόεδρε της Επιτροπής, θα ήθελα αρχικά να σας ευχαριστήσω, κύριε Αντιπρόεδρε, εξ ονόματος της Ομάδας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (Χριστιανοδημοκράτες) και των Ευρωπαίων Δημοκρατών, για τον διαμεσολαβητικό σας ρόλο που ήταν πολύ σημαντικός για τον συμβιβασμό. Ωστόσο, θα ήθελα, φυσικά, να εκφράσω τις ιδιαίτερες ευχαριστίες μου για τον συμβιβασμό αυτόν και στον εισηγητή κ. Mauro και τον πρώην πρόεδρο κ. Costa, που εξακολουθεί να ασχολείται με το ζήτημα, καθώς και τον κ. Lewandowski.

Ταυτόχρονα, όμως, πρέπει να πούμε ότι το Συμβούλιο καθυστερούσε για μήνες τη διαδικασία, και το Συμβούλιο φέρει την ευθύνη για το ότι δεν μπορούμε να δαπανήσουμε από τώρα τους πόρους του 2007 για διευρωπαϊκά έργα. Δεν υπάρχει αμφιβολία για την ευθύνη του Συμβουλίου γι’ αυτό, γιατί θα ήταν πολύ καλύτερο να είχαμε ενωρίτερα αυτόν τον δημοσιονομικό κανονισμό και να μπορούσαμε να αποφασίσουμε νωρίτερα.

Εσείς, κύριε Επίτροπε, υποσχεθήκατε να μας ενημερώνετε πλήρως. Είμαι βέβαιος ότι δεν θα ενημερώσετε μόνο τους προέδρους των επιτροπών, αλλά και τις επιτροπές. Θα ήθελα να σας παρακαλέσω να δείξετε πραγματικά κατά τον έλεγχο τόση αυστηρότητα όση υποσχεθήκατε. Δεν πρέπει να υπάρξουν εθνικές ποσοστώσεις. Οι δημοσιονομικοί πόροι πρέπει να εγκριθούν για έργα που έχουν σημασία για την Ευρώπη και όχι για τη μία ή την άλλη χώρα.

Επίσης, δεν πρέπει να ασχολούμαστε με μικροπράγματα, αλλά να ενισχύουμε τα πραγματικά σημαντικά έργα. Δεν πρέπει δηλαδή όλοι να παίρνουν από κάτι, αλλά να επιδοτούνται ικανοποιητικά μετά από διαβούλευση με το Κοινοβούλιο και την Επιτροπή τα διασυνοριακά έργα που είναι πραγματικά σημαντικά για την Ευρώπη.

Η Ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (Χριστιανοδημοκράτες) και των Ευρωπαίων Δημοκρατών απευθύνει έκκληση στη γερμανική κυβέρνηση να προσδιορίσει μέχρι το φετινό καλοκαίρι με σαφήνεια την κατάσταση όσον αφορά δύο σημαντικά και διασυνοριακά έργα στη Γερμανία, γιατί διαφορετικά η ΕΕ δεν μπορεί να τα συμπεριλάβει στον δημοσιονομικό σχεδιασμό. Η Γερμανία πρέπει, πρώτον, να παρουσιάσει ξεκάθαρα σχέδια για την εμβάθυνση του Δούναβη μεταξύ Straubing και Vilshofen για να υπάρξει επιτέλους οικονομικά βιώσιμη πλωιμότητα του Δούναβη από τον Εύξεινο Πόντο μέχρι τη Βόρεια Θάλασσα και δεύτερον, πρέπει να συμφωνήσει με τη Δανία για την κατασκευή και τη χρηματοδότηση σταθερής σύνδεσης πάνω από το Fehmarnbelt, που μπορεί να συμπεριληφθεί στον δημοσιονομικό σχεδιασμό μόνο εάν και εφόσον συναφθεί διμερής συμφωνία.

  Herbert Bösch, εξ ονόματος της Ομάδας PSE. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα αρχικά να ευχαριστήσω θερμά τον εισηγητή εξ ονόματος της Σοσιαλιστικής Ομάδας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τον τρόπο με τον οποίο επεξεργάστηκε το ζήτημα, το οποίο οπωσδήποτε παρουσιάζει αρκετά προβλήματα.

Οι προηγούμενοι ομιλητές είπαν ήδη ότι ιδίως από την πλευρά του Συμβουλίου στις συνεδριάσεις των υπουργών γίνονται σοβαρές δηλώσεις για την πίστη τους στις προόδους στον τομέα αυτόν, ενώ ταυτόχρονα το Συμβούλιο αποφεύγει να κάνει οτιδήποτε όταν πρόκειται για τη σκληρή πραγματικότητα, δηλαδή τη χρηματοδότηση και κυρίως τη διασυνοριακή πτυχή. Εδώ πρέπει να συμφωνήσω με τον προηγούμενο ομιλητή ότι πρέπει να δώσουμε την μπάλα στους υπουργούς και τους αρχηγούς κυβερνήσεων της ΕΕ.

Όπως γνωρίζετε, αντιμετωπίζουμε την πρόκληση ενός προϋπολογισμού που έχει μειωθεί σχεδόν στο ένα τρίτο και, όπως σωστά είπε ο Επίτροπος, κατέστη δυνατό να εκπονηθεί επειδή το Σώμα αγωνίστηκε στη δημοσιονομική προοπτική για να καταφέρει κάτι κάπως λογικό με αυτόν τον μειωμένο προϋπολογισμό. Αποφασίσαμε να συγκεντρώσουμε και να θεσπίσουμε κριτήρια, και εδώ είναι πολύ σημαντικό να φανεί η Επιτροπή κατά τον έλεγχο λίγο πιο σκληρή από ό,τι κατά τη δημοσιονομική προοπτική, όπου δυστυχώς υιοθέτησε μια αρκετά αδύναμη στάση.

Επειδή γνωρίζουμε πως η Επιτροπή δεν είναι πάντα σταθερή, δημιουργήσαμε ένα αποθεματικό 100% για τους πόρους για το 2007 για να εξασφαλίσουμε τα συμφέροντά μας, προκειμένου να μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι θα πραγματοποιηθούν οι υποσχέσεις που μας δόθηκαν άλλη μια φορά σήμερα.

  Anne E. Jensen, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (DA) Κύριε Πρόεδρε, θέλω να ευχαριστήσω τον κ. Mauro για την εποικοδομητική συνεργασία του. Γενικά, θέλω να πω ότι είχαμε μια εποικοδομητική συνεργασία μεταξύ της Επιτροπής Προϋπολογισμών και της Επιτροπών Μεταφορών και Τουρισμού σε αυτό το θέμα. Είναι καιρός να αποκτήσουμε αυτή τη νομοθεσία. Όπως ο κ. Jarzembowski, θα ήθελα και εγώ να επισημάνω ότι επετεύχθη συμφωνία ήδη από τον Νοέμβριο και τα πράγματα δεν μπορούσαν να προχωρήσουν αρκετά γρήγορα τότε. Από τότε, ωστόσο, οι υπουργοί είχαν στη διάθεσή τους πάρα πολύ χρόνο –υπερβολικά πολύ, μάλιστα– αλλά πήραμε την επίσημη έγκριση στο Συμβούλιο του Μαρτίου. Μέχρι τώρα, η Επιτροπή έπρεπε να βρίσκεται σε πλήρη δράση ως προς τη δημιουργία προγραμμάτων εργασίας και την πρόσκληση για την εφαρμογή σχεδίων από τα κράτη μέλη.

Θεωρώ ότι η όλη διαδικασία που περάσαμε με αυτή τη νομοθεσία δίνει την εντύπωση ότι τα κράτη μέλη αντιμετωπίζουν με μισή καρδιά αυτές τις πολύ σημαντικές επενδύσεις στις μεταφορές. Αυτό φαίνεται και στις αδέξιες περικοπές του Συμβουλίου στο δημοσιονομικό πλαίσιο, με μείωση των πόρων για τα διευρωπαϊκά δίκτυα από 20 εκατ. ευρώ σε 8 εκατ. ευρώ. Είμαι σίγουρη ότι θα χρειαστούν περισσότεροι πόροι και ότι, όταν γίνει η ενδιάμεση αναθεώρηση το 2009, θα πρέπει να παράσχουμε περισσότερα χρήματα όχι μόνο για το δορυφορικό σύστημα Galileo αλλά και για τα διευρωπαϊκά δίκτυα.

Θέλω επίσης να πω πόσο χαίρομαι που καταφέραμε να συμπεριλάβουμε νέα χρηματοδοτικά μέσα στον κανονισμό – όπως στην περίπτωση της γέφυρας Fehmarn Belt, η οποία χρηματοδοτείται από δάνεια και θα πληρωθεί από τους χρήστες της. Επίτροπε Barrot, εσείς προτείνατε σε αυτό το Σώμα την προοπτική της δεσμευτικής κάλυψης των δαπανών της γέφυρας για τα πέντε προσεχή έτη. Πιστεύω λοιπόν ότι είναι θετικό το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων συμμετέχει επίσης στην ανάπτυξη νέων χρηματοδοτικών μέσων. Υπάρχει ανάγκη για καλύτερους διασυνοριακούς διαδρόμους στην Ευρώπη και εφόσον οι απαραίτητοι πόροι δεν υπάρχουν στους κρατικούς προϋπολογισμούς είναι σημαντικό να βρούμε νέους τρόπους για τη χρηματοδότηση αυτών των έργων.

Η διαδικασία της επιτροπολογίας ήταν ένα σημείο διαφωνίας μεταξύ του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου. Η πλειοψηφία του Κοινοβουλίου υποχώρησε και θέλω να ευχαριστήσω τον Επίτροπο Barrot για τη δέσμευσή του να προωθήσει τη συμμετοχή του Κοινοβουλίου στην εκπόνηση του προγράμματος εργασίας. Προσβλέπω στην επίτευξη ενός αποτελέσματος σύντομα ώστε να μπορέσουμε να αποδεσμεύσουμε τον φετινό προϋπολογισμό –ο οποίος είναι στο αποθεματικό– και να δρομολογηθούν τα έργα.

  Sepp Kusstatscher, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, στον πολυετή προϋπολογισμό προβλέπονται συνολικά 8 δισ. ευρώ, τα έργα ΔΕΔ όμως ξεπερνούν τα 600 δισ. ευρώ, άρα πρόκειται απλά για μια περιορισμένη χρηματοδότηση ως κίνητρο. Τα πιο πολλά κράτη μέλη έχουν τέτοιο χρέος ώστε δεν πρέπει να λάβουν νέα δάνεια αλλά αντίθετα πρέπει να αποπληρώσουν το τεράστιο χρέος τους. Παρόλ’ αυτά, πολλά από αυτά ονειρεύονται μεγάλα διευρωπαϊκά έργα.

Η δική μου πρόταση είναι η εξής: πρέπει πρώτα να μελετηθεί πώς μπορούν να περιοριστούν οι μεταφορές χωρίς να μειωθεί η άνεσή μας και πώς μπορούν να οργανωθούν οι πραγματικά απαραίτητες μεταφορές με τις υφιστάμενες υποδομές με πιο κοινωνικά αποδεκτό και φιλικό για το περιβάλλον τρόπο. Με την κατασκευή των περισσότερων διαδρόμων μεταφοράς δεν λύνουμε σχεδόν κανένα κυκλοφοριακό πρόβλημα, ούτε και λύνουμε τα προβλήματα που σχετίζονται με την ενέργεια και την αλλαγή του κλίματος.

  Janusz Lewandowski (PPE-DE). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, καθώς φτάνουμε στο τέλος της τριετούς διαδικασίας της δημιουργίας ενός νέου νομοθετικού πλαισίου για τη χρηματοδότηση κοινών πολιτικών ενέργειας και μεταφορών, γνωρίζουμε ότι ο χρόνος μας εξαντλείται. Γνωρίζουμε επίσης τις τεράστιες προσδοκίες και τις ανάγκες σε αυτόν τον τομέα, οι οποίες δεν θα εκπληρωθούν με τη μείωση της χρηματοδότησης από 20 δισ. ευρώ σε 8 δισ. ευρώ.

Ως παρατηρητής και συμμετέχων σε αυτή τη διαδικασία, θέλω να ευχαριστήσω όλους όσοι συμμετείχαν στον συμβιβασμό, δηλαδή τον εισηγητή, κ. Mauro, τους συνεργάτες μας από την Επιτροπή Μεταφορών και Τουρισμού, τον Επίτροπο Barrot και το Συμβούλιο.

Όσον αφορά το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αυτός ο συμβιβασμός συνεπάγεται έναν βαθμό παραχώρησης, όπως αναφέρθηκε ήδη από τον κ. Mauro. Αυτό σχετίζεται με τον τομέα της επιτροπολογίας, καθώς νομικές μελέτες πρότειναν να υιοθετήσουμε μια αυστηρότερη στάση. Κατανοώντας, ωστόσο, τις δυνατότητες, τον Δεκέμβριο του 2006 ο κ. Mauro και εγώ συντάξαμε μια κοινή επιστολή προς την τότε φινλανδική Προεδρία, δεσμευόμενοι ότι αν το Συμβούλιο ενέκρινε τη συμφωνία χωρίς τροπολογίες, θα προσπαθούσαμε να κάνουμε το ίδιο και στο Κοινοβούλιο στη δεύτερη ανάγνωση. Αυτό έγινε και τώρα η μπάλα είναι στο γήπεδό μας. Προτείνω να τιμήσουμε τη συμφωνία, με άλλα λόγια, να μην καθυστερήσουμε τη νομοθεσία που περιμένει η Ευρώπη.

Ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στη χρηματοδότηση των σχεδίων. Αφορά έναν τομέα στον οποίο η Ευρώπη δεν ήταν ιδιαίτερα επιτυχής μέχρι σήμερα. Αν και δεν υποτιμά τα προβλήματα ή τις συγκρούσεις συμφερόντων που ανακύπτουν, πιστεύω ότι η εδραίωση των συστημάτων μεταφορών είναι μία από τις βασικές πτυχές της ολοκλήρωσης αυτής της ηπείρου. Όπως δήλωσε ο κ. Jarzembowski νωρίτερα, ωστόσο, αυτό φυσικά σημαίνει έργα διασυνοριακού χαρακτήρα.

  Gilles Savary (PSE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, θέλω καταρχάς να συγχαρώ τους συναδέλφους μου, τον κ. Mario Mauro και τον κ. Paolo Costa, για το έξοχο έργο που επιτέλεσαν. Επιδιώξαμε να δημοσιευτεί αυτή η πρόσκληση υποβολής προτάσεων και να μην ακυρωθεί ή να αντιμετωπίσει προσκόμματα λόγω των αργόσυρτων κοινοβουλευτικών διαδικασιών μας. Πιστεύω ότι θα έχουμε φθάσει πολύ κοντά στον στόχο εφόσον αύριο ακολουθήσουμε τη συμβουλή ψήφου που μας έδωσε ο κ. Mauro. Σε ό,τι με αφορά, θα το πράξω.

Θέλω να πω ότι, μέσω αυτού του κανονισμού, εργαστήκαμε πολύ επί της ουσίας. Αυτός ο κανονισμός είναι σαφώς καλύτερος σε σύγκριση με τον προηγούμενο, από πολλές απόψεις. Πράγματι, είναι σχεδόν κρίμα που έχουμε ένα τόσο ωραίο μέσο για να διαχειριστούμε την ένδεια. Γιατί είναι καλύτερος; Διότι ενεργήσαμε έτσι ώστε, μέσω της συγκέντρωσης των πόρων, της αύξησης των συντελεστών και του πολλαπλασιασμού των τύπων χρηματοδότησης, να προτάξουμε τις πραγματικά ευρωπαϊκές προτεραιότητες. Έχουμε τα μέσα να ενθαρρύνουμε τα ευρωπαϊκά εγχειρήματα και, επομένως, να μην περιοριστούμε σε μια διασκόρπιση των πόρων υπέρ διαφόρων κρατών μελών για έργα που υπαγορεύονται από ψηφοθηρική λογική. Πιστεύω ότι αυτό είναι άκρως σημαντικό και, προσωπικώς, εκφράζω την ικανοποίησή μου.

Θέλω να πω ότι, αναφορικά με αυτόν τον κανονισμό, ο οποίος θα τεθεί σε ισχύ λίαν συντόμως, υφίστανται δύο δυσκολίες. Καταρχάς –το λέω εδώ και θα δούμε στην πράξη– θεωρώ, με πάσα ειλικρίνεια, ότι η ΕΤΕ αντιμετωπίζει μια κραυγαλέα περίπτωση σύγκρουσης συμφερόντων. Σε αυτό το Σώμα, σε μόνιμη βάση, μας ζητείται να εγείρουμε σινικά τείχη για τον διαχωρισμό των λογαριασμών στις επιχειρήσεις, και μετά, ιδού, έχουμε την ΕΤΕ να χορηγεί δάνεια σε επιχειρήσεις για τα οποία θα δώσει εγγυήσεις αυτή η ίδια και, μάλιστα, θα διαχειριστεί τις επιδοτήσεις επιτοκίου! Πιστεύω ότι αυτό είναι υπερβολικό. Πρέπει να μεριμνούμε με πολύ μεγάλη ευσυνειδησία για όλα αυτά, ούτως ώστε η ΕΤΕ να μην μείνει με τα κομμάτια φιλέτο και να αφήσει τα χειρότερα για τους υπόλοιπους.

Δεύτερον, υπήρχε το θέμα της ενημέρωσης των βουλευτών του ΕΚ. Έχουμε τον λόγο και γραπτή δέσμευση του Επιτρόπου και θέλω να πιστεύω ότι οσονούπω θα έχουμε τα αναγκαία έγγραφα. Το αναγνωρίζω αυτό. Ασφαλώς, θα προτιμούσα να συμπεριληφθεί στο σώμα του κειμένου.

Τέλος, μια σκιά πλανάται πάνω από αυτό το σχέδιο και τον προγραμματισμό: είναι η σκιά του προγράμματος Galileo. Πιστεύω ότι πρέπει να είμαστε σαφείς σε αυτό το θέμα. Έχουμε έναν πολύ καλό κανονισμό παρέμβασης, μένει όμως ακόμα να ανακτήσουμε από 2 έως 2,7 δισ. ευρώ περίπου, και ευελπιστώ, όπως συνέβη με τη χρηματοδότηση που προβλεπόταν αρχικά, να αφαιμάσσουμε όσο το δυνατόν λιγότερο τα χρηματοοικονομκά στοιχεία που αφορούν τα διευρωπαϊκά δίκτυα μεταφορών.

  Paolo Costa (ALDE). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Barrot, κυρίες και κύριοι, από αύριο θα διαθέσουμε επιτέλους για το σχέδιο των διευρωπαϊκών δικτύων μεταφορών 6,5 ή 6,8 ή 8 δισ. ευρώ. Δυστυχώς, μια σταγόνα σε σχέση με τα 240-330 δισεκατομμύρια που υπολογίζεται πως απαιτούνται για τα σχέδια προτεραιότητας ή τα 600 δισεκατομμύρια για όλο το δίκτυο. Μια σταγόνα που κινδυνεύει να στεγνώσει, εάν δεν πείσουμε τα κράτη μέλη να αναλάβουν το μερίδιο που τους αναλογεί. Αυτό, ασφαλώς, δεν μπορούμε να το αφήσουμε μόνο στην πρωτοβουλία των κρατών μελών.

Για τον λόγο αυτόν, καλώ την Επιτροπή να αναλάβει από αύριο μία ακόμη ευθύνη, η οποία εξάλλου προβλέπεται και από τη Συνθήκη και σύμφωνα με την οποία η Επιτροπή μπορεί να αναλάβει σε συνεργασία με τα κράτη μέλη οποιαδήποτε πρωτοβουλία είναι ικανή να βοηθήσει τον συντονισμό των πολιτικών σε σχέση με τα διευρωπαϊκά δίκτυα. Η Επιτροπή οφείλει να αναλάβει τον έλεγχο των πολιτικών για τη συνολική χρηματοδότηση του συνολικού σχεδίου και να βρει τον τρόπο επίλυσης των προβλημάτων. Ένα τέτοιο πρόβλημα είναι το γεγονός ότι 122 εκ των 240 δισ. ευρώ που εκτιμώνται για τα σχέδια, πρέπει να χρηματοδοτηθούν από χώρες οι οποίες αυτήν τη στιγμή δεν πληρούν ή δυσκολεύονται να εκπληρώσουν τις παραμέτρους του Μάαστριχτ και στις οποίες, θεωρητικά, απαγορεύουμε τον δανεισμό.

Το πρόβλημα αυτό πρέπει να τεθεί και να λυθεί σε κοινοτικό επίπεδο. Εύχομαι η Επιτροπή να εξετάσει το ζήτημα και σημειώσει πρόοδο επ’ αυτού.

  Silvia-Adriana Ţicău (PSE). – Regretăm reducerea pentru perioada 2007-2013 a bugetului alocat reţelelor europene de transport şi energie de la 20 la 8 miliarde, sumă care, deşi este dublă faţă de bugetul alocat în perioada 2000-2006, reprezintă doar 1,3% din necesarul de finanţare de 600 de miliarde de euro până în 2020. Tocmai de aceea, regulamentul încurajează utilizarea parteneriatului public - privat şi introduce noi instrumente de finanţare precum garantarea împrumuturilor, împrumuturi europene şi un fond de bonificare a dobânzilor aferente. Cele 30 de proiecte de transport prioritare stabilite în 2004 vor beneficia de finanţare europeană în proporţie de 20%, excepţie făcând tronsoanele transfrontaliere, care beneficiază de finanţări în proporţie de 30%. Prin aderarea României şi a Bulgariei, Uniunea Europeană a dobândit vecinătatea cu Marea Neagră, iar aproape întreg cursul Dunării se află în interiorul său. Extinderea reţelei transeuropene de transport şi energie pentru a include în piaţa internă de transport şi ţările vecine Uniunii Europene face parte din politica de vecinătate a Uniunii Europene şi contribuie la realizarea sinergiei la Marea Neagră. Este important ca noile state membre să beneficieze de sprijinul necesar din partea Comisiei Europene pentru a-şi însuşi rapid procedurile necesare pentru a participa la dezvoltarea reţelelor transeuropene de transport şi energie. În acest context, dezvoltarea de parteneriate bilaterale şi multilaterale va facilita...

  Jacques Barrot, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής. (FR) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, ευχαριστώ την Επιτροπή Προϋπολογισμών που ζητεί την έγκριση της κοινής θέσης την οποία ψήφισε το Συμβούλιο τον περασμένο Μάρτιο, διότι αυτή η έγκριση θα αποτελέσει το τελευταίο στάδιο, που θα μας επιτρέψει να θεσπίσουμε τους γενικούς κανόνες για τη χορήγηση κοινοτικής οικονομικής συνδρομής στον τομέα των διευρωπαϊκών δικτύων μεταφορών.

Σε συνέχεια του αιτήματος πολλών ομιλητών επιβεβαιώνω εδώ ότι δεν θέλω να ενδώσω στον πειρασμό να μοιράσω εδώ και εκεί, στον πειρασμό να διασκορπίσω τις πιστώσεις, γεγονός το οποίο δεν θα εξυπηρετήσει πραγματικά την υλοποίηση αυτών των αξόνων, η ανάπτυξη των οποίων είναι εκ των ων ουκ άνευ. Σας επιβεβαιώνω, κύριε Costa, ότι η Επιτροπή, στην ερχόμενη επταετία, θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια μέριμνας για την ορθή εφαρμογή αυτής της νέας κοινοτικής νομοθεσίας. Η Επιτροπή επιδιώκει να διασφαλίσει αποτελεσματικά και ορατά αποτελέσματα, τα οποία να ανταποκρίνονται στις προσδοκίες σας και στις προσδοκίες των ευρωπαίων πολιτών και των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων, που προσμένουν ένα αποδοτικό και βιώσιμο σύστημα μεταφορών.

Μπορώ να απαντήσω εκ νέου, ιδίως στον κ. Savary, ότι ήδη υλοποίησα τις δεσμεύσεις μου αναφορικά με την ενημέρωση του Κοινοβουλίου, δεσμεύσεις τις οποίες επαναλαμβάνω. Θέλω, επίσης, να πω στην κ. Ţicău ότι δεν θα λησμονήσουμε τα νέα κράτη μέλη και ότι θα καταβάλουμε μεγάλες προσπάθειες σε αυτές τις χώρες. Θέλω να συμφωνήσω με την κ. Jensen ότι είναι πράγματι καιρός πλέον να πιέσουμε στενά τα κράτη μέλη, ούτως ώστε να δεσμευτούν προς αυτήν την κατεύθυνση.

Σημείωσα, εξάλλου, με προσοχή αυτό το οποίο ζήτησαν ο κ. Jarzembowski και ο κ. Bösch. Σας ευχαριστώ για την εποικοδομητική στάση σας καθ’ όλη τη διάρκεια της νομοθετικής διαδικασίας. Κύριε Mauro, απευθύνομαι όλως ιδιαιτέρως σε εσάς για να σας ευχαριστήσω, καθώς και τους προέδρους των δύο αρμοδίων επιτροπών –της Επιτροπής Μεταφορών και της Επιτροπής Προϋπολογισμών– και όσους βουλευτές εργάστηκαν για αυτό το θέμα. Θα εργαστώ σε πνεύμα στενής συνεργασίας με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για να υλοποιήσω αυτά τα μεγάλα έργα, τα οποία θα απαιτήσουν να προτάξουμε το ευρωπαϊκό γενικό συμφέρον πάνω από οποιαδήποτε άλλη έγνοια.

Αυτά ήθελα να πω, κύριε Πρόεδρε, ευχαριστώντας εκ των προτέρων το Κοινοβούλιο, που μας επέτρεψε πραγματικά να περάσουμε τώρα στη δράση και να μπορέσουμε έτσι να δημοσιεύσουμε την πρόσκληση υποβολής προτάσεων προκειμένου να απαιτήσουμε από τα κράτη μέλη απαντήσεις, οι οποίες θα μου επιτρέψουν, κατόπιν, το Φθινόπωρο, να δώσω εντολή έναρξης εργασιών.

  Πρόεδρος. Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί την Τετάρτη 23 Μαΐου.

Γραπτές δηλώσεις (άρθρο 142)

  Nathalie Griesbeck (ALDE), γραπτώς. – (FR) Η έκθεση που μας υποβάλλεται σήμερα τυποποιεί τις απαιτήσεις μας για την υλοποίηση της χρηματοδότησης των διευρωπαϊκών δικτύων μεταφορών και ενέργειας (ΔΕΔ), στο δυσχερές πλαίσιο το οποίο αντιμετωπίζουμε, όπου οι δημοσιονομικοί πόροι για τα διευρωπαϊκά δίκτυα περικόπηκαν από τα 20 δισ. ευρώ, τα οποία είχαν αρχικώς ανακοινωθεί, σε 8 δισ. ευρώ, για την περίοδο 2007-2013.

Ωστόσο, αυτά τα δίκτυα είναι απαραίτητα για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς συμβάλλουν στη διασφάλιση, αφενός, της κινητικότητας σε ολόκληρο τον ευρωπαϊκό χώρο και, αφετέρου, των ροών ενέργειας που εγγυώνται την ανεξαρτησία και την αλληλεγγύη μας. Αυτά τα μεγάλα έργα πρέπει επίσης να βοηθήσουν στη διαφοροποίηση των μέσων μεταφοράς και στην ενθάρρυνση των εναλλακτικών προς τα χερσαία μέσων.

Εκφράζω, φυσικά, τη λύπη μου για τη δραστική μείωση του προϋπολογισμού, η οποία μας ανάγκασε να τροποποιήσουμε τα κριτήρια επιλεξιμότητας. Καταφέραμε, ωστόσο, και χαίρομαι γι’ αυτό, να προσαρμόσουμε τους μηχανισμούς χρηματοδότησης για να διασφαλίσουμε τον πολλαπλασιαστικό αντίκτυπο της κοινοτικής συνεισφοράς συγκεντρώνοντας τις ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις στα συνοριακά τμήματα, αναπτύσσοντας τα κίνητρα για τις συμπράξεις δημόσιου/ιδιωτικού τομέα και μέσω των χρηματοδοτήσεων και των εγγυήσεων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρέπει τώρα να μπορεί να ασκήσει πλήρως τις ελεγκτικές αρμοδιότητές του προκειμένου να αποφευχθούν τα φαινόμενα διασκόρπισης των πόρων και να εξασφαλιστεί η αποτελεσματική υλοποίηση των μεγάλων έργων υποδομών, τα οποία τα έχουμε τόσο ανάγκη.