Volledig verslag van de vergaderingen

Dinsdag 19 juni 2007 - Straatsburg

15. Onderzoeksmissie naar de regio's Andalucía, Valencia en Madrid (debat)

  De Voorzitter. - Aan de orde is de gecombineerde behandeling van:

- de mondelinge vraag (O-0030/2007) van Marcin Libicki en Michael Cashman, namens de Commissie verzoekschriften, aan de Raad over de onderzoeksmissie naar de regio's Andalucía, Valencia en Madrid (B6-0127/2007), en

- de mondelinge vraag (O-0031/2007) van Marcin Libicki en Michael Cashman, namens de Commissie verzoekschriften, aan de Commissie over de onderzoeksmissie naar de regio's Andalucía, Valencia en Madrid (B6-0128/2007).

Evenals mijn collega's kan ik alleen maar betreuren dat de Raad afwezig is, en dus niet hier is om de vragen van de afgevaardigden te beantwoorden.

  Marcin Libicki (UEN), auteur. - (PL) Mijnheer de Voorzitter, ik zou eerst iets willen natrekken. Als ik het goed begrepen heb, beschik ik nu over twee en een halve minuut spreektijd. Ik dacht echter dat de heer Cashman ook van plan was het woord te nemen in deze kwestie. Klopt het dat ik recht heb op twee en een halve minuut? Ik wilde dit even navragen, omdat u hierover niets heeft gezegd.

Mijnheer de Voorzitter, de Middellandse Zeekust is ongetwijfeld de meest aantrekkelijke bestemming voor toeristen en voor Noord-Europeanen die zich elders willen gaan vestigen. De Spaanse kust is blootgesteld aan een buitengewoon intensieve verstedelijking. Deze buitensporige urbanisatie ligt aan de basis van een aantal conflicten.

Er zijn drie conflictpartijen: de projectontwikkelaars, de overheden en de bewoners. We moeten bovendien benadrukken dat er bij dit conflict niet alleen Spanjaarden betrokken zijn, maar ook burgers uit andere EU-lidstaten, die zich in deze gebieden willen vestigen of dat reeds gedaan hebben.

Met het oog op het enorme aantal verzoekschriften dat de Commissie verzoekschriften over deze kwestie heeft ontvangen, heeft ze een speciale onderzoeksmissie in de regio georganiseerd. Op basis van deze verzoekschriften heeft het Europees Parlement reeds in december 2005 een resolutie aangenomen over de schending van de Europese richtlijnen inzake overheidsopdrachten en watervoorziening, evenals over inbreuken op de eigendomsrechten.

Dit jaar vond er een tweede onderzoeksmissie plaats, en op 11 april 2007 heeft de Commissie verzoekschriften haar standpunt in deze kwestie geformuleerd, met een verwijzing naar de eerder door het Europees Parlement aangenomen resolutie.

In dit licht zou ik zowel de Commissie als de Raad de volgende vraag willen stellen. Welke maatregelen zijn er door de Commissie en de Raad genomen om te zorgen voor een correcte toepassing van het Gemeenschapsrecht en voor de eerbiediging van de fundamentele eigendomsrechten van de Europese burgers, zoals verankerd in artikel 6 van het Verdrag betreffende de Europese Unie?

  Michael Cashman (PSE), auteur. - (EN) Mijnheer de Voorzitter, dat ik nu opnieuw het woord moet nemen over deze kwestie stemt me droevig. Meer dan achttien maanden nadat het Parlement in december 2005 het verslag-Fourtou met overweldigende meerderheid had aangenomen, debatteren we nog steeds over dezelfde vraagstukken en is er nog niets veranderd - het is een aanfluiting!

Wettelijk verworven land van burgers uit een groot aantal lidstaten, waaronder mijn eigen land, maar ook Spanje, Duitsland, Nederland en België, wordt door de plaatselijke autoriteiten afgenomen zonder behoorlijk proces, en ik ben er zeker van dat dit in strijd is met de EU-wetgeving. Bovendien worden zij gedwongen grote sommen geld te betalen - tienduizenden euro's - voor nieuwe infrastructuur en nieuwe ontwikkeling op hun land die ze niet willen.

De situatie die ik schets klinkt onvoorstelbaar in het Europa van de eenentwintigste eeuw, maar voor duizenden burgers in Spanje is het een droevige realiteit. Mensen hebben land of onroerend goed in goed vertrouwen gekocht en nu moeten ze toezien hoe hun land wordt afgenomen door een fenomeen dat zich op zijn best laat omschrijven als bestuurlijke incompetentie en op zijn slechtst als criminele plichtsverzaking en corruptie.

Deze kwestie is in 2003 onder de aandacht gebracht van de Commissie verzoekschriften. Destijds stuurden 15 000 burgers ons een brief waarin ze ons vroegen om hulp. Wat hebben we gedaan? We hebben het verslag-Fourtou aangenomen, waarin aanbevelingen worden gedaan aan de overheid van Valencia, die enkele kleine wijzigingen heeft aangebracht in de LUV, maar de grootste problemen met de landroof onaangeroerd laat. Het is goed om te vermelden dat veel projecten in Valencia snel in veilige haven zijn gebracht, voordat de nieuwe wetgeving in werking trad. Dit is een duidelijk teken dat bouwbedrijven en projectontwikkelaars van de mazen in de oude wetgeving wilden blijven profiteren.

We hebben drie missies uitgezonden om informatie te vergaren. De laatste missie is op beschamende wijze onder vuur genomen door de Partido Popular, die de aanval opende op de integriteit van dit Parlement. Het is treurig om te zien dat de Voorzitter van het Parlement, de heer Poettering, onverschillig blijft onder de aanvallen op de integriteit van dit Parlement.

De politici van de Partido Popular zeggen dat de verzoekschriften in Valencia zijn ontsproten aan fantasie. Maar de pijn is echt en maakt de mensen radeloos, en daarom hebben zij een beroep op ons gedaan.

De Commissie is ongelukkig. Zij gelooft dat er mogelijke inbreuken op de EU-wetgeving aan komen. Daarom zeg ik dit: niets doen is geen optie, we hebben gedaan wat we konden in het Parlement. Deze kwestie zal worden opgelost in het Hof van Justitie of voor het Europese Hof voor de Mensenrechten in Straatsburg. Het wordt een uitspraak die de de Partido Popular in Spanje te schande zal maken.

  Charlie McCreevy, lid van de Commissie. - (EN) Mijnheer de Voorzitter, om te beginnen bedank ik de heren Libicki en Cashman voor het harde werk dat zij hebben verricht voor het verslag namens de Commissie verzoekschriften over de derde onderzoeksmissie naar Valencia. In het kader van deze missie hebben de commissieleden de gelegenheid gekregen om vertegenwoordigers van de overheid en de rekwestranten te ontmoeten en uit eerste hand informatie in te winnen over de situatie ter plekke.

Bij de urbanisatieprojecten in de betrokken Spaanse regio's gaat het om drie aspecten: overheidsopdrachten, grondrechten en milieuvoorschriften. Ik zal u informeren over de acties die wij op deze terreinen ondernemen.

Inzake overheidsopdrachten is de Commissie van mening dat voor de goedkeuring van geïntegreerde actieprogramma's uit hoofde van de wetgeving inzake ruimtelijke ordening van Valencia het noodzakelijk is dat overheidsopdrachten zijn geplaatst voor werken en diensten. De wijze waarop sommige activiteiten zijn uitgevoerd, achten wij in strijd met de communautaire wetgeving inzake overheidsopdrachten. In december 2005 heb ik het Parlement hiervan in kennis gesteld.

Naar aanleiding hiervan hebben wij besloten een inbreukprocedure in te leiden tegen Spanje. De Commissie zette vraagtekens bij de bestaande wetgeving inzake land- en stadsinrichting. De bestaande wet inzake grondbezit werd ingetrokken en vervangen door een nieuwe wet waaraan de regionale autoriteiten op 30 december 2005 goedkeuring hebben gehecht. De nieuwe wet voorziet echter niet in de opheffing van bepaalde inbreuken met betrekking tot aankondigingen van opdrachten of tot de in verband daarmee vereiste informatie en tot de onduidelijke omschrijving van het voorwerp van het contract. Ook bevat de wet bepalingen die indruisen tegen de richtlijn inzake overheidsopdrachten voor werken, leveringen en diensten. De juridische procedure vond plaats in 2006. De antwoorden die wij ontvingen van de bevoegde autoriteiten waren niet overtuigend. Ik ben dan ook van plan de Commissie voor te stellen deze zaak door te verwijzen naar het Hof van Justitie.

De Commissie kan niet ingrijpen op dit terrein daar waar het de grondrechten betreft. Naar onze mening heeft het beweerdelijk geschonden eigendomsrecht geen betrekking op eender welke communautaire bepaling, op grond waarvan de Commissie om de ter zake doende redenen zou kunnen ingrijpen.

Ook inzake de milieuwetgeving kan de Commissie enkel stappen ondernemen als de EU-wetgeving is geschonden. Het landinrichtingsbeleid met betrekking tot het thema milieu valt als zodanig echter niet onder de bevoegdheid van de Unie. De diensten die onder de verantwoordelijkheid vallen van collega Dimas doen evenwel onderzoek naar landinrichtingszaken die naar verluidt in strijd zouden zijn met de communautaire wetgeving. Ik kan u verzekeren dat de Commissie erop toe zal blijven zien dat de bevoegde Spaanse autoriteiten de milieuvoorschriften van de EU naleven bij de uitvoering van stedebouwkundige plannen.

De Commissie heeft reeds actie ondernomen in zaken die onder haar bevoegdheden vallen, zoals daar waar stedenbouwkundige projecten niet voldoen aan de milieurichtlijnen, bijvoorbeeld met betrekking tot water en milieueffectbeoordeling.

  Carlos José Iturgaiz Angulo, namens de PPE-DE-Fractie. - (ES) Mijnheer de Voorzitter, er is actief en passief gesproken over dit onderwerp en ik zal er niet te diep op ingaan, want dit is al heel vaak besproken in de Commissie verzoekschriften zelf.

Maar ik wil wel ingaan op een mijns inziens belangrijke zaak, namelijk dat er met de indiening van deze resolutie in de plenaire vergadering een probleem met de bevoegdheden is ontstaan, want ik denk, dames en heren, dat we aan nationale bevoegdheden komen. U wilt besluiten van regionale parlementen vervangen, u wilt besluiten van nationale parlementen vervangen, u wilt zelfs in de plaats treden van het Spaanse constitutioneel hof en u wilt in de plaats treden van de Spaanse gerechtelijke autoriteiten. Daarom is deze resolutie een inbreuk op bevoegdheden van ongekende omvang.

Daarom denk ik dat de juridische dienst van dit Parlement ons moet vertellen of we echt overal over kunnen stemmen, zelfs wanneer we, zoals in dit geval, aan nationale en regionale bevoegdheden komen.

De waarheid is dat het antwoord van de Commissie mij heeft gerustgesteld. De mededeling dat de Commissie niet kon en kan interveniëren, vormt een hele geruststelling voor mijn fractie, omdat het parlement en de regering van Valencia altijd hebben gehandeld overeenkomstig de wet en overeenkomstig de wettelijke omschrijving van bevoegdheden die die regering altijd heeft verdedigd.

Ik wil simpelweg eindigen met iets dat ons ook in de Commissie verzoekschriften ter ore is gekomen. Ons is gezegd dat de burgers dit zouden onthouden, dat de burgers bij de verkiezingen hun oordeel zouden vellen, en dat ze de regering van Valencia of de regering van Madrid zouden laten betalen voor wat er aan de hand was.

Welnu, de burgers hebben gesproken en hebben zich duidelijk uitgesproken voor een programma, voor een bekend project, voor wat er is gedaan in de autonome gemeenschap Valencia en voor wat er is gedaan in de autonome gemeenschap Madrid, en ze hebben meerderheden gegeven - en geen relatieve meerderheden, maar absolute meerderheden - aan de regeringen van de Partido Popular, zowel in Madrid als in Valencia.

  Carlos Carnero González, namens de PSE-Fractie. - (ES) Mijnheer de Voorzitter, ik denk niet dat het uitstekende werk van de Commissie verzoekschriften tot doel had deze of gene regionale regering in Spanje te laten vallen, hoe betreurenswaardig hun optreden ook geweest mag zijn. Wat de Commissie verzoekschriften heeft gedaan, is handelen overeenkomstig een beginsel dat politiek onomstreden is.

Als moet worden opgekomen voor de rechten van de burgers, tellen nationale soevereiniteit en nationale grenzen niet meer. De vraag is of in sommige Spaanse autonome gemeenschappen, niet in het hele land, bepaalde regeringen en bepaalde lokale overheden het milieu en daarmee de duurzaamheid van het leven van de burgers schade berokkenen en om die reden individuele en collectieve rechten schenden. Dat is het geval in Valencia en dat is het geval in Madrid, mijn autonome gemeenschap.

De president van de autonome gemeenschap Madrid heeft dat niet alleen in het verleden gedaan, maar wil daar ook mee doorgaan: vandaag nog lijken bepaalde projecten in die richting te wijzen. Wij hebben het hier niet over huizen, maar over bijvoorbeeld een wegenbouwkundig project dat zij wil doorzetten - een weg die vroeger de M-50 heette en die zij nu de M-61 noemt - waarbij ze niet meer en niet minder de Monte de El Pardo wil vernietigen, een gebied dat van groot ecologisch belang is.

Ik wil de Commissie verzoekschriften feliciteren en zeggen dat zij de eisen van de indieners en de burgers heeft ontvangen - en dat in deze resolutie opnieuw doet - en bovendien wil ik me solidair verklaren met hun serieuze werk, en natuurlijk zeggen dat de beledigingen met betrekking tot de integriteit van dit Parlement en de leden van de missie even onaanvaardbaar waren als de inhoud die sommigen hier in stand willen houden. Doen wat goed is, gaat boven alles.

  David Hammerstein, namens de Verts/ALE-Fractie. - (ES) Mijnheer de Voorzitter, mijnheer Iturgaiz, het winnen van verkiezingen vormt geen vrijbrief om de Europese wetgeving te minachten. Het feit dat een meerderheid van een gemeenteraad ergens voor heeft gestemd, betekent niet dat het publieke belang mag worden misbruikt om grote malversaties te plegen.

Een politieke meerderheid kan niet als excuus dienen om de lokale democratie uit te hollen door parallelle gemeentebesturen te creëren waarin onverzadigbare projectontwikkelaars en almachtige bouwbedrijven een hoofdrol spelen.

Het simpele feit dat een stadsontwikkelingsproject is goedgekeurd, geeft nog niet het recht om een hypotheek te leggen op het behoud van watervoorraden en waardevol land van vele generaties door er naar believen een laag asfalt overheen te leggen.

In alle processen is er sprake geweest van een gebrek aan transparantie, van een minimum aan respect voor de kleine landeigenaren en van te weinig inspraak voor het publiek. Ja, het Valenciaanse, Andalusische en Madrileense bouwschandaal is een Europees schandaal waar een Europees antwoord op nodig is.

Wij eisen van de Commissie dat het krachtig en met spoed optreedt tegen de flagrante schendingen van de richtlijn betreffende overheidsopdrachten, de kaderrichtlijn water en de habitatrichtlijn door de Valenciaanse autoriteiten en andere regeringen van autonome gemeenschappen.

Veel van de 750 000 woningen die vorig jaar in Spanje zijn gebouwd - wat meer is dan in Frankrijk en Duitsland samen - voldoen niet aan de communautaire wetgeving. Waar wacht de Commissie nog op?

  Proinsias De Rossa (PSE). - (EN) Mijnheer de Voorzitter, het staat als een paal boven water dat de kwesties die in verband met Spanje aan de orde worden gesteld, zich niet louter tot Spanje beperken. Laat dat een troost zijn voor onze Spaanse collega's die in dit Parlement in de banken van de PPE-DE zitten. In Ierland doen zich vergelijkbare problemen voor, niet in verband met eigendommen, maar zeker wel in verband met bepaalde gevolgen voor het milieu, het erfgoed alsmede voor de levenskwaliteit van mensen. Deze problemen zijn het gevolg van grote infrastructurele ontwikkelingen. Het lijkt om een kwestie te gaan waaraan we op Europees niveau nog niet het hoofd hebben kunnen bieden, of omdat de Europese wetgeving niet streng genoeg is, of omdat de Commissie inderdaad niet in een positie verkeert om snel gehoor te geven aan ingediende klachten.

Toen ik bijvoorbeeld een bezoek bracht aan Madrid, werd ik gewezen op de situatie daar. De regionale autoriteit had besloten een ringweg rond Madrid niet langer als zodanig aan te duiden, maar als een gewone stadsstraat. Vervolgens besloot zij de weg te ontwikkelen tot snelweg, verdeelde hem in ongeveer een tiental aparte stukken en redeneerde toen dat er dan ook geen milieueffectrapportage op hoefde worden toegepast. Uiteindelijk heeft de Commissie wel besloten dat dit onrechtmatig was, maar driekwart van de snelweg was al aangelegd tegen de tijd dat die beslissing werd genomen.

  Joan Calabuig Rull (PSE). - (ES) Mijnheer de Voorzitter, de missies die dit Parlement naar de autonome gemeenschap Valencia heeft gestuurd, zijn het gevolg van gerapporteerde gevallen van misbruik bij stadsontwikkelingsprojecten, waarvan de media verslag hebben gedaan en die veel burgers zorgen baren.

De bezoeken van leden van het Europees Parlement schrikken de potentiële kopers van huizen niet af. Deze missies dragen er juist aan bij dat tienduizenden Europese burgers die in ons land willen wonen, een huis kopen, in het vertrouwen dat ze investeren in een plaats waar de spelregels duidelijk zijn en respectvol met het milieu wordt omgegaan. De klanten stellen steeds meer eisen en deze twee elementen samen vormen een concurrentievoordeel dat we niet uit onze handen mogen laten glippen door een ongecontroleerde stadsontwikkeling.

In de afgelopen jaren is het aantal klachten van burgers over deze wantoestanden toegenomen, want veel burgers hebben het gevoel dat ze het slachtoffer zijn geworden van praktijken die een negatief effect hebben gehad op de waarde van hun eigendommen of die hun woonomgeving ernstig hebben aangetast. Toch wil ik ook gezegd hebben dat dit zeker geen wijdverspreid verschijnsel is en ook niet iedere dag voorkomt.

Maar de regionale autoriteiten hebben de beloften die ze eerdere missies hebben gedaan, geen gestand gedaan. Ze hebben de problemen niet opgelost, de wetten niet hervormd, niet geluisterd naar de getroffen mensen, en de aanbevelingen die dit Parlement in 2005 heeft aangenomen, niet uitgevoerd.

Afgelopen 27 mei waren er verkiezingen in de autonome gemeenschap Valencia, en het is waar dat dit een goed moment is om een nieuwe etappe te beginnen en vooral om het bestaan van dit probleem te erkennen en te beginnen met het corrigeren ervan, iets wat de regionale regering nog niet heeft gedaan, en om het feit te accepteren dat de regionale regering tot nu toe nog geen oplossing voor dit probleem heeft gevonden. Ook is het tijd dat de regionale regering een einde maakt aan haar arrogante en minachtende houding jegens de afgevaardigden die een bezoek aan Valencia hebben gebracht.

Ter afsluiting wil ik nog zeggen dat mijn partij, de socialistische partij, opnieuw de hand uitsteekt, zoals we dat al verschillende malen hebben gedaan, om bij te dragen aan de oplossing van dit probleem. Daarom herhaal ik dat er in de regio Valencia een breed politiek en sociaal akkoord nodig is, met deelneming van alle betrokken partijen, om de Valenciaanse wet op de stadsontwikkeling te hervormen en aan te passen aan de Verdragen, en om de rechtszekerheid van alle partijen te verbeteren, waarbij ook mechanismen moeten worden ingesteld waarmee burgers die menen dat ze door deze praktijken benadeeld worden, verhaal krijgen.

  Charlie McCreevy, lid van de Commissie. - (EN) Mijnheer de Voorzitter, uit veel verzoekschriften over deze kwestie blijkt dat het kopen van onroerend goed een echte uitdaging kan zijn. De genoemde zaken doen een aantal ingewikkelde juridische vragen rijzen in verband met het eigendomsrecht. Dit terrein valt onder de exclusieve bevoegdheid van de lidstaten; de Commissie kan zich hierin niet mengen. Verzoeken om schadeloosstelling in dit verband moeten worden gericht aan de nationale autoriteiten en we mogen geen valse verwachtingen wekken bij de mensen die verzoekschriften hebben ingediend.

Wanneer er echter vragen rijzen op het gebied van het Europees recht, neemt de Commissie haar rol als hoedster van de Verdragen serieus, en stellen we vast of er inbreuken zijn gepleegd op het Gemeenschapsrecht. Naar ons oordeel is dat het geval bij de wetgeving inzake overheidsopdrachten. We hebben op dat punt al inbreukprocedures ingeleid. We zijn voornemens deze procedures uit te voeren om volledige naleving van het Gemeenschapsrecht af te dwingen.

  De Voorzitter. - Tot besluit van het debat is er een ontwerpresolutie ingediend overeenkomstig artikel 108, lid 3, van het Reglement⁽¹⁾.

Het debat is gesloten.

De stemming vindt donderdag plaats.

(De vergadering wordt om 17.35 uur onderbroken en om 18.00 uur hervat)

VOORZITTER: MANUEL ANTÓNIO DOS SANTOS
Ondervoorzitter

(1) Zie notulen.