Volledig verslag van de vergaderingen

Dinsdag 19 juni 2007 - Straatsburg

19. Verbod op de uitvoer voor en de veilige opslag van metallisch kwik (debat)

  De Voorzitter. Aan de orde is het verslag (A6-0227/2007) van Dimitrios Papadimoulis, namens de Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid, over het voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad inzake het verbod op de uitvoer voor en de veilige opslag van metallisch kwik (COM(2006)0636 - C6-0363/2006 - 2006/0206(COD)).

  Charlie McCreevy, lid van de Commissie. (EN) Mijnheer de Voorzitter, het is mij een genoegen om dit debat over het voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad inzake het verbod op de uitvoer voor en de veilige opslag van metallisch kwik te mogen openen. Ik zou graag de rapporteur en de Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid willen bedanken voor hun inspanningen tot dusver. Tevens zou ik de Commissie internationale handel en de rapporteur uit hun midden, de heer Holm, willen bedanken voor hun bijdrage aan dit dossier.

Kwik wordt internationaal beschouwd als een voor mensen, ecosystemen en dieren zwaar giftige stof. In eerste instantie werd kwikvervuiling gezien als een acuut lokaal probleem, maar nu wordt ingezien dat het om een wereldwijd, diffuus en chronisch probleem gaat. Hoge doses kunnen fataal zijn voor de mens en zelfs relatief lage doses kunnen een ernstig negatieve uitwerking hebben op de ontwikkeling van het zenuwstelsel.

In deze context heeft de Commissie een brede gemeenschappelijke strategie voor kwik opgesteld, die in januari 2005 is goedgekeurd. De hoofddoelstelling ervan is om de hoeveelheden kwik in het milieu alsook de menselijke blootstelling eraan terug te brengen door middel van een aantal maatregelen met betrekking tot alle aspecten van de levenscyclus van kwik. Het Europees Parlement heeft met zijn in maart 2006 goedgekeurde resolutie deze strategie en de algehele benadering ervan omarmd.

Het nu voorliggende voorstel beoogt de uitvoering van twee belangrijke in de strategie vastgestelde maatregelen, namelijk maatregel 5 (verbod op de uitvoer van metallisch kwik uit de Gemeenschap) en maatregel 9 (vereiste tot veilige opslag van kwik dat niet langer in de chlooralkali-industrie wordt gebruikt).

Met de sluiting van de laatste actieve mijn in Almadén in Spanje vier jaar geleden is de primaire productie van kwik in de Gemeenschap tot een einde gekomen. De vanuit milieuoogpunt wenselijke geleidelijke uitbanning van de kwikceltechnologie in de chlooralkali-industrie leidt echter tot een nieuwe toevoer van kwik. Tot aan de volledige overschakeling op kwikvrije technologieën komt er in deze sector de komende jaren zo’n twaalfduizend ton overtollig kwik vrij.

Het merendeel van het kwik wordt momenteel uit de EU geëxporteerd, en zo’n achthonderd ton per jaar komt ten minste gedeeltelijk terecht bij ongereguleerde en ongecontroleerde toepassingen zoals kleinschalige gouddelving. Op deze manier draagt kwik uit de EU bij aan de wereldwijde blootstelling aan deze stof.

Het hoofddoel van de voorliggende verordening is deze uitvoer een halt toe te roepen en ervoor te zorgen dat kwik dat niet langer in de chlooralkali-industrie wordt gebruikt, veilig wordt opgeslagen en niet opnieuw in het milieu terecht kan komen.

Op basis van de milieueffectbeoordeling stelt de Commissie voor om de vereiste om kwik veilig op te slaan eveneens van toepassing te verklaren op twee andere industriële bronnen van kwik, namelijk de reiniging van aardgas en kwik dat bij het winnen en smelten van non-ferrometalen als bijproduct ontstaat.

De opslagverplichting vloeit logischerwijs voort uit het exportverbod, aangezien de kleine overgebleven interne markt voor kwik niet in staat zal zijn de hoeveelheden in kwestie op te nemen. Door middel van hergebruik en herwinning zal ervoor kunnen worden gezorgd dat er ook in de toekomst kwik beschikbaar zal zijn voor de overgebleven toegestane toepassingen ervan. De opslag zal geregeld worden binnen het juridisch kader van de richtlijn betreffende het storten van afval, met enkele voor kwik op maat gesneden aanvullingen op veiligheidsgebied.

De Commissie had tot doel een eenduidig en eenvoudig wetsvoorstel op tafel te leggen, gebaseerd op solide kennis, waarbij overeenkomstig het beginsel van beter wetgeven wordt getracht het bedrijfsleven en de overheid alle overbodige administratieve rompslomp te besparen.

Met het voorstel wordt geen juridische actie ondernomen op de aandachtsgebieden waarvoor de milieueffectbeoordeling geen gedegen gronden heeft opgeleverd voor een dergelijk optreden, of waar er geen duidelijk beeld is ontstaan over de mogelijke effecten ervan.

Tevens zou ik willen benadrukken dat de bedrijfstak in kwestie, namelijk de chlooralkalisector heeft aangegeven achter dit voorstel te staan en bereid te zijn een vrijwillige verbintenis aan te gaan. Uit hoofde hiervan zou de bedrijfstak zich ertoe verplichten om hooggekwalificeerde opslagbedrijven te selecteren en ervoor te zorgen dat er kerngegevens over de kwikstromen ter beschikking worden gesteld.

De Commissie is van plan om deze verbintenis officieel te erkennen overeenkomstig de uitgangspunten en procedures die zijn vastgelegd in de in 2002 goedgekeurde mededeling inzake overeenkomsten op milieugebied.

Met dit voorstel wordt niet beoogd de gehele kwikstrategie te implementeren, maar wordt er doelbewust voor gekozen zich te richten op een aantal onderdelen ervan. Er wordt hard gewerkt aan de overige onderdelen van de strategie.

  Dimitrios Papadimoulis (GUE/NGL), rapporteur. – (EL) Mijnheer de Voorzitter, mijnheer de commissaris, waarde collega’s, kwik en kwikverbindingen zijn uitermate giftige stoffen. Zelfs in kleine hoeveelheden zijn ze schadelijk voor hart en bloedvaten en voor ons afweer- en voortplantingsysteem. Kwik kan in het milieu worden omgezet in methylkwik en in de voedselketen worden opgenomen, met name in een aquatisch milieu. In de stad Minamata in Japan hebben in 1956 8 000 mensen het leven verloren omdat zij vis met een hoog kwikgehalte hadden gegeten.

Kwik is een mondiaal probleem en moet op internationaal vlak met gecoördineerde maatregelen worden aangepakt. De Europese Unie zou weinig overtuigend zijn in haar pleidooi voor vermindering van de vraag naar en het aanbod van kwik, als zij tegelijkertijd een van de hoofdleveranciers van kwik in de wereld zou blijven. De ontwerpverordening van de Commissie is een unieke kans om een cyclus van export van deze gevaarlijke stof te sluiten.

Ik ben bijzonder voldaan over het feit dat zowel de Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid als de Commissie juridische zaken de dubbele rechtsgrondslag hebben verworpen en artikel 175 als enige rechtsgrondslag hebben gekozen. De verordening is immers bedoeld voor de bescherming van het milieu en de volksgezondheid.

Wat de datum van inwerkingtreding van het uitvoerverbod betreft, heb ik een eenvoudig en redelijk verzoek: laten wij in het Europees Parlement consequent blijven ten aanzien van de resolutie inzake de gemeenschappelijke kwikstrategie die wij in maart 2006 met overgrote meerderheid hebben aangenomen. Daarom vraag ik u voor amendement 43 te stemmen. Dan zijn wij consequent ten opzichte van de door het Europees Parlement tot uiting gebrachte standpunten. Mijns inziens moeten in het exportverbod ook de kwikverbindingen en kwikhoudende producten worden opgenomen die nu al aan gebruiks- en handelsbeperkingen zijn onderworpen in de Europese Unie. Daarmee hebben wij trouwens ook in maart vorig jaar ingestemd.

Welke boodschap geven wij, geachte collega’s, de derde landen als wij de kwikhoudende producten die in de Europese Unie wegens hun gevaarlijkheid verboden zijn, naar hen zouden uitvoeren? Hebben wij het “bon pour l’Orient” in ons oor geknoopt? Wat het verbod op invoer van kwik betreft, heeft het geen zin om enerzijds uit de Europese Unie afkomstig kwik op te slaan en anderzijds kwik voor gebruik in de Europese Unie in te voeren. Wij doen een beroep op het gezonde verstand. Het aanbod is tegenwoordig trouwens groter dan de vraag, overeenkomstig gegevens van de Commissie, en men gaat ervan uit dat deze situatie zich in de toekomst zal voortzetten.

Wat betreft de verplichting tot opslag van metallisch kwik dat niet meer in de chlooralkali-industrie wordt gebruikt – en weer beweeg ik mij langs de lijnen van de door het Europees Parlement aangenomen resolutie – vraag ik dat in afwachting van de geschikte technologie voor de definitieve verwijdering van kwik in bij voorkeur vaste vorm, kwik tijdelijk in herwinbare vorm wordt opgeslagen, ofwel in ondergrondse zoutmijnen of in bovengrondse installaties die uitsluitend daarvoor bestemd zijn en uitgerust voor tijdelijke opslag. Anders zal deze giftige stof in het menselijk lichaam worden opgeslagen. Wij hebben het ook niet over miljoenen tonnen. De resterende hoeveelheden kwik in de chlooralkali-industrie worden geraamd op 12 000 ton, wat – gezien de grote dichtheid van de stof – neerkomt op 1 000 kubieke meter.

Om constante bewaking te kunnen verzekeren vraag ik tevens om de invoering van een fundamenteel kader met voorwaarden voor opslag, dat wil zeggen met veiligheidsvoorschriften, regelmatige verslaglegging, informatie-uitwisseling en sancties overeenkomstig het beginsel "de vervuiler betaalt" in geval van niet- naleving.

De verantwoordelijkheid tijdens tijdelijke opslag moet liggen bij de eigenaar van de opslaginstallatie, terwijl de lidstaten de administratieve en financiële verantwoordelijkheid moeten dragen voor een veilige definitieve verwijdering. Daarom vraag ik de lidstaten een fonds in het leven te roepen dat wordt opgebouwd uit financiële bijdragen van de chlooralkali-industrie, opdat de noodzakelijke middelen kunnen worden veiliggesteld. Ook vraag ik om de opstelling van een register van kopers en verkopers van en handelaren in kwik om een regelmatig toezicht op de in- en uitvoer mogelijk te maken.

Geachte collega’s, wij moeten ons verzetten tegen een afgezwakte verordening, tegen een verordening die het door de burgers gewenste niveau van bescherming van de volksgezondheid en het milieu niet biedt. Het verzoek om een uitvoerverbod en het opslagprobleem moeten aan de hand van deze criteria worden aangepakt. De kosten voor toekomstige investeringen zijn relatief gering vergeleken met de exponentiële voordelen die daaruit zullen voortvloeien. De Europese Unie of het Europees Parlement moet het voortouw nemen in deze inspanningen voor het uit de handel nemen van kwik in heel de wereld. Ik hoop dat wij met onze besluiten van morgen hieraan zullen bijdragen.

  Jens Holm (GUE/NGL), rapporteur voor advies van de Commissie internationale handel. – (SV) Het is de hoogste tijd om dit belangrijke besluit over het verbod de uitvoer van metallisch kwik te nemen. Er zullen niet veel mensen zijn die zich hiervan bewust zijn, maar de EU is feitelijk de grootste exporteur ter wereld van deze stof. Meer dan 1 000 ton wordt elk jaar van de EU naar andere landen geëxporteerd. Dat is bijna een derde deel van de hele wereldhandel in metallisch kwik. Het gevaarlijke kwik komt bijna uitsluitend terecht in ontwikkelingslanden, waar het grote schade aanricht.

Ik ben verheugd dat ik een standpunt kan innemen over een goed doordacht verslag van mijn collega Dimitrios Papadimoulis. Dat verslag handelt niet alleen over het verbieden van de uitvoer van metallisch kwik. Het gaat ook over de veilige opslag van die gevaarlijke stof, iets dat ik erg positief vind. Ik ben vooral verheugd dat de heer Papadimoulis een aantal aanzienlijke verbeteringen heeft ingebracht in het voorstel van de Commissie.

Een aantal van die verbeteringen zijn:

- de uitbreiding van deze verordening tot kwikhoudende producten en kwikverbindingen,

- de uitbreiding van het verbod, tot de invoer,

- dat het verbod eerder van kracht wordt dan de Commissie voorstelt, dat wil zeggen 2010 in plaats van 2011,

- het opzetten van een systeem voor het volgen van de handel in kwik om de controle op kwik te vergroten,

- ondersteuning van de ontwikkelingslanden om over te schakelen op moderne, kwikvrije technologieën.

Deze veranderingen liggen precies in de lijn van wat ik als rapporteur voor advies van de Commissie internationale handel heb voorgesteld en dus ben ik hier erg dankbaar voor.

Het enige dat mij zorgen baart is de eis van de Fractie Alliantie van Liberalen en Democraten voor Europa over een stemming in onderdelen. Een stemming in onderdelen zou belangrijke delen van dit overigens uitstekende verslag kunnen ondermijnen. Houd dan ook vast aan de lijn van de rapporteur om het milieu en de volksgezondheid te beschermen en kies niet voor de marktbenadering van de ALDE-Fractie.

Morgen moet de EU dus zijn verantwoordelijkheid nemen en ophouden levensgevaarlijk kwik te dumpen in ontwikkelingslanden. Het is echt de hoogste tijd. Met onze veranderingen en verbeteringen zal de EU ook zijn historische verantwoordelijkheid nemen door de landen in het Zuiden te steunen bij de overstap van het gebruik van kwik op schonere technieken. Dat zal de gezondheid van duizenden mensen en ons gemeenschappelijke milieu beschermen en dat is niet slecht!

  Manuel Medina Ortega (PSE), rapporteur voor advies van de Commissie juridische zaken. – (ES) Mijnheer de Voorzitter, de Commissie juridische zaken heeft geen enkele moeite gehad met het onderwerp rechtsgrondslag, want het doel van deze maatregel is niet de uitvoering van handelsbeleid – dus is artikel 133 niet van toepassing – maar de bescherming van de gezondheid, zodat artikel 175 van toepassing is. Om die reden heeft de Commissie juridische zaken voorgesteld dat artikel 175 de enige rechtsgrondslag is, met alle gevolgen vandien vanuit procedureel oogpunt.

Dit gezegd hebbende, mijnheer de Voorzitter, zou ik als afgevaardigde van een land dat in historisch opzicht zeer verbonden is geweest met de kwikhandel, willen vaststellen dat amendement 40 inzake de opslag van kwik dat is ingediend door de heer Callanan, veel nauwkeuriger is dan de tekst die de Commissie had voorgesteld met betrekking tot artikel 3, lid 1, onder a). Om die reden, mijnheer de Voorzitter, zou ik, na deze rechtsgrondslag voorgesteld te hebben, ook om steun voor amendement 40 van de heer Callanan willen vragen.

  Martin Callanan, namens de PPE-DE-Fractie. – (EN) Mijnheer de Voorzitter, zoals u allen hier allicht weet is het voorstel voor de verordening inzake het verbod op de uitvoer van metallisch kwik en de veilige opslag ervan in overeenstemming met hetgeen is vastgelegd in de door ons in maart 2006 goedgekeurde kwikstrategie.

De PPE-DE-Fractie staat achter de algehele doelstellingen van de verordening. Kwik dient op een veilige manier te worden verwijderd en opgeslagen, ter bescherming van de menselijke gezondheid en het milieu. De kwikceltechnologie wordt geleidelijk aan vervangen door de uit milieuoogpunt en wat energiezuinigheid betreft superieure membraanceltechnologie. Als gevolg hiervan komt er in de hele Europese Unie overtollig kwik vrij. Met deze verordening wordt beoogd te voorkomen dat dit afgedankte kwik op de wereldmarkt terechtkomt. In mijn ogen is het Commissievoorstel voor het overgrote deel aanvaardbaar en vertegenwoordigt het de meest werkbare aanpak.

Er zijn met betrekking tot de datum van inwerkingtreding van het uitvoerverbod amendementen ingediend om deze te vervroegen. Deze amendementen genieten niet onze steun. In juni 2005 is voorafgaand aan de Milieuraad uitgebreid hierover gesproken, en is er in de tevens in het Commissievoorstel opgenomen conclusies van de Raad gekozen voor het jaar 2011. Wat mij betreft is er sinds dat besluit van Raad niets veranderd, en ik zou het zeer onwenselijk vinden deze buitengewoon moeilijke beslissingen weer open te breken. Dit kan alleen maar leiden tot uitstel van de inwerkingtreding van het verbod, zeker als er een prikkel van uit gaat om opnieuw te bekijken of een uitvoerverbod überhaupt de beste manier is om de EU-doelstellingen te behalen. De datum waarvoor is gekozen, schijnt tevens de meeste steun te genieten van het leeuwendeel van de lidstaten en, ook niet onbelangrijk, van de vele andere betrokken partijen. Er is in overleg met de Spaanse autoriteiten en de Minas de Almadén voor deze datum gekozen om voldoende tijd te reserveren voor de reorganisatie en herstructurering van dit bedrijf, hetgeen naar mijn mening onze volledige steun verdient.

Ik ben geen voorstander van de voorstellen om ook de invoer van kwik en kwikverbindingen te verbieden. Gezien de hoeveelheden die binnen de EU vrijkomen van de uit bedrijf genomen chlooralkalifabrieken is het absoluut onwaarschijnlijk dat er ook maar enige commerciële prikkel zal bestaan voor enige invoer, en bestaat er op dit moment dus geen enkele noodzaak tot een invoerverbod. De markt is heel wel in staat zichzelf te reguleren.

Evenzo zijn we geen voorstander van een uitbreiding van het uitvoerverbod. We zijn het met de Commissie eens dat metallisch kwik kwantitatief gezien verreweg de meest relevante stof is in vergelijking met kwikverbindingen en kwikhoudende producten, en dat een uitbreiding van het uitvoerverbod op dit moment geheel voorbarig is. Bovendien zouden bedrijven eenvoudigweg naar elders verhuizen en doorgaan met produceren. Is het echt aan ons om voor andere landen zaken te gaan reguleren? Ik denk van niet. Voor beide uitbreidingen van het Commissievoorstel is verder onderzoek nodig naar betere reguleringsprincipes, alsook naar de kosten en effecten voor de huidige bedrijfstak.

  Miguel Angel Martínez Martínez, namens de PSE-Fractie. – (ES) Mijnheer de Voorzitter, dames en heren, u denkt misschien dat kwik slechts een giftig metaal is waar we van af moeten en dat u alleen op de thermometer heeft gezien toen u koorts had. Maar kwik doet mij ook aan Almadén denken, een plaats in de provincie waar ik vandaan kom en waar de mijnen de bakermat van de arbeidersbeweging in Spanje vormden. Kwik doet mij denken aan de duizenden mannen en vrouwen die er eeuwenlang van hebben geleefd, honderden gezichten en namen, vrienden met wie ik als afgevaardigde van de socialisten de afgelopen dertig jaar heb samengewerkt, die ik dingen heb uitgelegd, heb overtuigd en gesteund met alternatieven om de paradox te overwinnen dat de vooruitgang van de mensheid, die het kwik uit de weg ruimde, hun verdwijning bleek in te luiden.

Deze mensen hebben onze krachtsinspanning begrepen en hebben enkele dagen geleden wederom hun vertrouwen uitgesproken door in hun gemeenten op de kandidaten van de Socialistische Partij te stemmen. Terwijl ik vandaag aan deze vrienden denk en hun opnieuw mijn belofte doe, wil ik u, dames en heren, bedanken voor uw begrip dat zich heeft vertaald in de tekst die door de Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid is goedgekeurd en die wij morgen met enkele amendementen zullen verbeteren.

In deze tekst komen drie gunstige passages voor die in Almadén met dank, interesse en hoop ontvangen zullen worden. Ten eerste wordt geadviseerd om specifieke communautaire compensatie te verlenen, in het bijzonder voor de sociaaleconomische vooruitgang van Almadén en haar omgeving. Ten tweede wordt geadviseerd om in eerste instantie aan Almadén te denken bij de studie naar de geschikte locatie voor de opslag van kwik om al het kwik dat nog in Europa aanwezig is, veilig op te slaan. Ten derde, gezien de in Almadén aanwezige ervaring en bekendheid met de behandeling van kwik, zegt het gezonde verstand dat kwik daar opgeslagen zou moeten worden waar meer dan 80 procent van het bestaande kwik in de Europese Unie al op volstrekt veilige wijze is opgeslagen.

Een provinciegenoot vertelde mij dat als kwik van Almadén naar een andere plek gebracht zou worden, dit hetzelfde zou zijn als de piano naar de kruk schuiven in plaats van de kruk naar de piano om een concert te kunnen geven.

Ten slotte zijn wij dankbaar voor de consistente opstelling van degenen die voorstellen dat de export en overige activiteiten met kwik tot 2010 kunnen plaatsvinden, zoals we hebben gezegd in het verslag-Matsakis, en dat daarbij 1 december als datum wordt aangegeven zodat kwik wat langer in omloop kan blijven.

Met het goedkeuren van de resolutie morgen zal het Parlement zich zeker in een goede positie manoeuvreren om zijn medebeslissingstaak te vervullen in de desbetreffende procedure met de Raad.

  Marios Matsakis, namens de ALDE-Fractie. – (EN) Mijnheer de Voorzitter, commissaris, ik zou graag mijn oprechte complimenten willen overbrengen aan de heer Papadimoulis voor zijn uitstekende verslag en hem willen bedanken voor de goede samenwerking met de schaduwrapporteurs.

Over het geheel genomen kan worden gezegd dat de rapporteur heeft getracht het Commissievoorstel enigszins aan te scherpen, hetgeen wat een aantal onderwerpen betreft geheel terecht is. Desalniettemin is dit voor twee specifieke aandachtsgebieden niet geheel wijs noch realistisch.

Het gaat hierbij allereerst om het voorstel de datum van inwerkingtreding te vervroegen tot 2009. Wij achten dit onpraktisch en niet haalbaar. Naar onze mening dienen we ons te houden aan de eerder in de kwikstrategie vastgelegde datum van 1 januari 2010.

Het tweede punt is ietwat controversiëler van aard, en wel de opslag van metallisch kwik. Ik heb het idee dat de controversie hieromtrent vooral het gevolg is van de verwarring over wat tijdelijke en permanente opslag in de praktijk nu precies inhouden. Als kwik kan worden opgeslagen in plaatselijke zoutmijnen of andere officieel goedgekeurde en daarvoor geschikte plaatsen, en dat onder strenge voorwaarden en met algeheel toezicht en veiligheidsgaranties voor duizenden jaren in het verschiet, dan is dat wat mij betreft voldoende. Het is niet nodig om in dit stuk wetgeving uitdrukkelijk de verplichting op te nemen om dit kwik opnieuw naar boven te halen en het dwars door Europa naar een nieuwe, meer permanente opslagplaats te vervoeren. Indien de wetgever in de toekomst de mogelijkheid krijgt om zijn beleid op nieuwe technologieën te baseren, waarmee het veilig wordt om opgeslagen kwik op een specifieke manier te behandelen of te verplaatsten naar een nieuwe locatie, dan weet ik zeker dat dit ook inderdaad gedaan kan en zal worden, ongeacht hetgeen we nu in deze wetgeving vastleggen.

Tot slot nog het volgende: laten we ons gezond verstand gebruiken en de dingen in verhouding en in perspectief blijven zien. Tot voor kort kon kwik, en in vele gevallen kan het dat nog steeds, in elk huishouden, bij elke dokter of tandarts, en in elk ziekenhuis worden aangetroffen in de vorm van thermometers, barometers, bloeddrukmeters, tandvullingen, enz. We moeten van dat kwik af zien te komen, maar het is noch een zwaar besmettelijk dodelijk virus, noch een zenuwgasverbinding die al bij de geringste blootstelling eraan dodelijk is. Laten we daarom, bij de behandeling van dit verslag, proberen de zaken niet te overdrijven en om niet al te overdreven eisen te stellen.

VOORZITTER: MIGUEL ANGEL MARTÍNEZ MARTÍNEZ
Ondervoorzitter

  Leopold Józef Rutowicz, namens de UEN-Fractie. – (PL) Mijnheer de Voorzitter, doel van de verordening van het Europees Parlement en de Raad inzake het verbod op de uitvoer voor en de veilige opslag van metallisch kwik, is te voorkomen dat deze stof in het ecosysteem terecht komt en een schadelijke uitwerking heeft op mensen en dieren. In de jaren 1990-2000 zijn de lidstaten erin geslaagd de kwikemissie op mondiaal niveau met 60 procent terug te dringen. Ondertussen is deze emissie wereldwijd met 20 procent toegenomen.

In de jaren veertig vonden mijn vrienden en ik wat kwik en hadden we er plezier in dat de munten die we erin onderdompelden, zilverkleurig werden. Tegenwoordig is de maatschappelijke houding ten opzichte van kwik diametraal het tegenovergestelde. Met het oog op de giftigheid ziet de industrie in toenemende mate af van processen waarbij kwik wordt gebruikt.

Hoewel mijn mening over de ontwerpverordening positief is, wil ik toch een paar kanttekeningen plaatsen. Ten eerste moet kwikafval zo snel mogelijk permanent worden opgeslagen, waarmee we de tijdelijke opslag kunnen beperken. Ten tweede moeten de opslagplaatsen zo dicht mogelijk in de buurt zijn, zodat we het transport van kwikafval door Europa kunnen vermijden. Ten derde mogen er pas nieuwe methoden worden ingevoerd voor het gebruik van kwikafval als deze grondig zijn uitgewerkt en beproefd.

We moeten er rekening mee houden dat de bedrijfstak zich bewust is van het gevaar en zelf al probeert het gebruik van kwik terug te dringen. De amendementen 11, 12, 15, 23-27 bij het voorstel van de Commissie zijn daarom ongegrond.

  Carl Schlyter, namens de Verts/ALE-Fractie. – (SV) Metallisch kwik is gevaarlijk voor de gezondheid en het milieu, en we zitten nu met 12 000 ton kwik die opgeslagen moeten worden. Dat klinkt misschien veel, maar die hoeveelheid zou maar de helft van deze Kamer vullen. Daarom zou het vreemd zijn als we het kwik overal heen zouden sturen en het op een heleboel verschillende plaatsen en in onveilige opslagplaatsen zouden opslaan. Dat is de reden waarom ik tegen de poging van de Fractie Alliantie van Liberalen en Democraten voor Europa ben om van het kwik af te komen: omdat het maar een tijdelijke oplossing is.

Een permanente oplossing moet helemaal veilig zijn. De enige absoluut veilige oplossing is het eens en voor altijd stabiliseren van het kwik. Kwiksulfide is bijna volledig onoplosbaar, zodat het veilig opgeslagen kan worden. Als het niet gestabiliseerd is kunnen we niet een heleboel verschillende, slecht controleerbare opslagplaatsen hebben. Daarom verzet ik mij tegen amendement 40, omdat het de veiligheid op het werk ondermijnt.

Het is belangrijk dat we het eens worden over een en dezelfde datum, 1 januari 2010, hetgeen blijkt uit amendement 43, voorgesteld door mijn fractie. Dat verbiedt zowel de import als de export van alle kwikhoudende producten, hetgeen resulteert in een alomvattende benadering van het probleem. Al het andere zou op een cynische export van kwik neerkomen. Wij weten dat de chlooralkali-industrie met de export moet stoppen. Als die kans krijgt om nog een jaar na het intreden van het exportverbod te blijven exporteren, zal die industrie zijn voorraad metallisch kwik lozen en er voor betaald krijgen. Het kwik zal dan door goudzoekers in de Amazone gebruikt worden en enorme riviergebieden vernietigen door de verontreiniging ervan met kwik.

Het is belangrijk dat het verbod ingevoerd wordt op 1 januari 2010, anders ondermijnen we de essentie van het exportverbod.

  Jaromír Kohlíček, namens de GUE/NGL-Fractie. – (CS) Geachte collega’s, er wordt over kwik gesproken in termen van "zwaar metaal" en "uitermate gevaarlijk voor de voedselketen". In soortgelijke termen kunnen we het hebben over vele andere zware metalen, van chroom en nikkel tot uranium en plutonium.

Laten we wel zijn, niet alleen zware metalen, maar ook vele lichte elementen uit het periodiek systeem kunnen in grotere hoeveelheden gezondheidsklachten veroorzaken. Een bekend voorbeeld daarvan is de door beryllium veroorzaakte berylliosis. Naast een metaal dat bij inname in metallische toestand zware schade kan veroorzaken, is kwik tevens een zeer belangrijke stof in talrijke technische toepassingen. In het verleden zouden tandartsen en goudsmeden nergens zijn geweest zonder kwik en was elektrolyse onmogelijk geweest. Dit geldt bijvoorbeeld evenzo voor de instrumentele chemische analysemethode waarbij gebruik wordt gemaakt van de kwikdruppelmethode. Voor deze zogeheten polarografie kreeg de Tsjechische wetenschapper Heyrovský de Nobelprijs voor de scheikunde. De mogelijke toepassingen van kwik en kwikverbindingen in de industrie – uiteraard onder naleving van de strengst mogelijke milieunormen – zijn een gewichtig vraagstuk.

Ik ben er niet geheel van overtuigd dat opslag van kwik en kwikverbindingen op een centrale plaats wel de beste oplossing is. Hetzelfde geldt voor de vraag hoe lang de overgangsperiode voor de inwerkingtreding van de verordening dient te zijn. Ik heb het idee dat de in amendement 8 vastgelegde overgangsperiode voor een aantal lidstaten te kort is. Daarom heb ik de nodige bedenkingen bij het voorstel, ook al is het waar dat gebruik en opslag van kwik en kwikverbindingen in de meeste lidstaten onderwerp zijn van strenge controle door de desbetreffende instanties.

Het is voor mij onaanvaardbaar dat er in het verordeningsvoorstel een taak is weggelegd voor niet nader in de verordening genoemde ngo’s. Ook al ben ik een warm voorstander van tolerantie en openheid, toch vind ik dat dit niet in een verordening inzake een verbod op de uitvoer van metallisch kwik en de veilige opslag ervan thuishoort. In dit soort toezicht door maatschappelijke organisaties is reeds op andere terreinen van Europese wetgeving voorzien.

Ik zie niet in waarom zoutmijnen of de mijnen van Almadén in Spanje de beste plek zouden zijn voor de opslag van kwik en kwikverbindingen. Het ontgaat mij uiteraard niet dat de stopzetting van de winningsactiviteiten leidt tot sociale problemen voor de mijnwerkers. In de Tsjechische Republiek en andere lidstaten in Midden- en Zuid-Europa zijn in de afgelopen jaren tientallen grote mijnen gesloten, zonder dat er zich ook maar iemand in een verordening van de Europese Unie druk heeft gemaakt over de enorme werkloosheid die daarvan het gevolg was. Verder lijkt me dat de bodem van metaalmijnen wel eens een betere opslagplaats zou kunnen zijn dan zoutmijnen. Verder sta ik volledig achter de plannen om iets te doen aan stoffen die minder dan 5 procent kwik bevatten.

Trouwens, over het algemeen bevatten ook overal in Europa aanwezige gesteenten zware metalen, zoals kwik. Deze komen als gevolg van erosie in de Europese waterlopen terecht. Daarom bevat een rivier als de Elbe altijd een bepaalde concentratie kwik en andere zware metalen. Maar dat is dus een natuurlijk fenomeen.

Weer een andere kwestie betreft het water uit oude mijnen en de onttrekking van kwik aan oude afvalstortplaatsen en zuiveringsslib. Hierdoor kan er ernstige milieuvervuiling optreden. Maar uiteraard kan deze verordening hier verder niets aan doen.

Tot slot zou ik graag eenieder die aan deze verordening heeft meegewerkt, willen bedanken voor de prettige samenwerking. In de wetenschap en de techniek ligt er voor kwik en kwikverbindingen een grote toekomst in het verschiet. Met de verordening wordt hier mede de nadruk op gelegd, en daarom heeft deze onze steun.

  Irena Belohorská (NI). – (SK) Allereerst wil ik de rapporteur, de heer Papadimoulis, bedanken voor het feit dat hij in zijn verslag de noodzaak duidelijk heeft gemaakt van een verbod op de uitvoer van kwik, kwikverbindingen en kwikhoudende producten. Dat is zeer belangrijk voor ons in de Europese Unie, want de Europese Unie is een van de grootste exporteurs van kwik ter wereld. Aangezien deze stof extreem giftig is, vooral voor kinderen, moeten wij voor bescherming zorgen, niet alleen bij de productie of het gebruik van kwik, maar ook tijdens de opslag of verwerking van kwikafval.

In hoge doses kan kwik fataal zijn voor mensen; lagere doses kwik die zich in het lichaam hebben opgehoopt, kunnen voor ernstige kwalen zorgen in immuniteits-, cardiovasculaire en voortplantingssystemen. De industrie produceert enorme hoeveelheden kwik, bijvoorbeeld in de vorm van bijproducten in de chemische industrie, bij het reinigen van aardgas of bij het winnen en smelten van non-ferrometalen in de metaalindustrie.

Wij moeten nagaan of wij met de uitvoer van overtollig kwik naar derde landen, vooral ontwikkelingslanden, die de grootste gebruikers van kwik zijn, kwik echt kwijtraken. Veel ontwikkelingslanden hebben geen geld om moderne milieuvriendelijke technologieën te ontwikkelen en houden minder streng toezicht. Ik ben het met de rapporteur eens en steun zijn standpunt dat de Europese Unie niet met twee maten moet meten – dat betekent dat een product dat in de Europese Unie niet wordt gebruikt niet moet worden uitgevoerd naar landen die geen wetgeving inzake het gebruik van kwik hebben.

Dit moeten wij niet alleen vanwege de noodzaak van milieubescherming en natuurbehoud beseffen; wij mogen ook niet vergeten dat het kwik terug kan komen in de vorm van residuen in voedsel of via vervuilde rivieren, om nog maar te zwijgen van het risico dat lokale arbeiders en bewoners eraan worden blootgesteld. Met betrekking tot kwik en kwikhoudende producten moet de Europese Unie ervoor zorgen dat de kwikvoorraden zijn afgestemd op de behoeften en de vraag. Overtollig kwik moet op duurzame wijze worden verwijderd in overeenstemming met de richtlijn betreffende gevaarlijk afval, die wij hebben aangenomen.

Tegelijkertijd is het noodzakelijk strenger te controleren en bij niet-naleving van de regels strenger te straffen. Ik ben het met de rapporteur eens dat fabrikanten die in het productieproces kwik produceren verantwoordelijk moeten zijn voor de veilige opslag en duurzame verwijdering ervan. Dit is ook belangrijk voor het waarborgen van blijvende groei in de industrie en het stimuleren van de overschakeling naar nieuwe alternatieve technologieën die niet van kwik afhankelijk zijn. Als onderdeel van onze hulp aan ontwikkelingslanden moeten wij meer nadruk leggen op het gebruik van zulke technologieën op plaatsen waar het milieu door deze gevaarlijke chemische stof is verwoest.

  Eija-Riitta Korhola (PPE-DE). – (FI) Mijnheer de Voorzitter, de onderhavige verordening maakt deel uit van een geheel dat gebaseerd is op de communautaire strategie inzake kwik. De communautaire milieuwetgeving is in deze zitting bijgewerkt in lijn met deze strategie. Ik ben blij dat wij nu een fase hebben bereikt waarin onze houding ten opzichte van de uitvoer van kwik wordt herzien. De Europese Unie is immers de grootste exporteur ter wereld van deze stof.

Het staat buiten kijf dat kwik en zijn vele verbindingen giftig zijn voor mens en milieu, en de kosten voor de samenleving in verband met de schade aan de volksgezondheid en het milieu zijn veel hoger dan voorheen werd gedacht. De in de verordening bepaalde verboden en de criteria voor opslag zijn ook een duidelijke boodschap voor de wereld buiten de Europese Unie. Wij nemen onze verantwoordelijkheid voor deze schade.

Cruciaal in de milieuwetgeving is het besef dat de gekozen middelen niet alleen in ecologisch maar ook in sociaal opzicht duurzaam zijn. Milieuoverwegingen spreken voor een snelle invoering van het uitvoerverbod op kwik, zoals de heer Papadimoulis terecht zegt. Wij kunnen ons in het licht van andere realiteiten echter niet overhaasten. Het gevaar bestaat namelijk dat de gevonden oplossing elders voor een aantal nieuwe problemen zorgt.

Het uitvoerverbod in de Gemeenschap moet ingaan op een moment dat in harmonie is met andere internationale beperkende maatregelen die worden nagestreefd. Aangezien het nog enkele jaren vergt om een internationale overeenkomst te bereiken, is het goed de Commissie te steunen in het tijdsschema van het uitvoerverbod. Volgens dat schema zou de uitvoer van kwik per 1 juli 2011 worden verboden. Dit wordt door vrijwel alle lidstaten gesteund.

Hetzelfde geldt voor het voorstel om kwikverbindingen bij het uitvoerverbod te betrekken. Wij kunnen de Commissie vragen om een voorstel voor de uitbreiding van het toepassingsgebied wanneer wij voldoende weten over de verstrekkende gevolgen ervan. Het is nu niet nodig een geforceerde stap te nemen. Laten wij doorgaan met het door ons gekozen beleid en wat kwik betreft één probleem tegelijk oplossen.

  Gyula Hegyi (PSE). – (EN) Mijnheer de Voorzitter, kwik is niet alleen een metaal, maar al met al ook een eeuwenoud onderdeel van onze cultuur en beschaving. De mens is altijd al gefascineerd geweest door kwik, en men geloofde in de magische krachten ervan. Ook speelde kwik eeuwenlang een cruciale rol in de alchemie en de zwarte kunsten.

Kwik is het enige vloeibare metaal ter wereld en een magnifiek materiaal dat diepe bewondering afdwingt, een wonder der natuur. Maar volgens de nieuwste inzichten is kwik eveneens een gevaarlijke stof, en zouden we onszelf en de toekomstige generaties moeten beschermen tegen de giftige werking ervan. De mijnwerkers in de traditionele kwikmijnen, hoofdzakelijk in Spanje, leiden een hard en eerzaam leven, echter in de wetenschap dat het laatste uur heeft geslagen voor hun oude beroep. We dienen respect te betrachten voor de tradities van de mijnwerkers, maar met dien verstande dat de noodzaak tot een verbod buiten kijf staat.

De Europese Unie is reeds overgegaan tot een verbod op het gebruik van kwik en kwikhoudende materialen op haar grondgebied. Nu willen we tevens overgaan tot een verbod op de uitvoer ervan. De reden daarvan is dat ons de gezondheid van mensen in andere landen en op andere continenten aan het hart gaat. Hopelijk zet onze beslissing andere landen ertoe aan om hun verbruik van kwik eveneens terug te schroeven.

Als schaduwrapporteur van de socialistische fractie heb ik in een geest van solidariteit overleg gevoerd met onze Spaanse collega’s. Hun kijk op de zaak was voor mij van cruciaal belang. Verder heb ik me laten leiden door de resolutie van het Parlement van maart 2006. Onze beslissing dient een goede afweging te zijn van milieuoverwegingen aan de ene en de belangen van het bedrijfsleven aan de andere kant.

Wat de ingangsdatum van het verbod betreft zijn er verschillende voorstellen gedaan: 2011 door de Commissie, 2009 door de rapporteur en 2008 door de ngo’s. Ik heb besloten om 1 december 2010 voor te stellen, een acceptabel compromis overeenkomstig de resolutie van het Parlement van vorig jaar. Andere data en deadlines dienen aan te sluiten bij deze spildatum. Als we op vrijwillige basis overgaan tot een verbod op de uitvoer van kwik, dan is het niet meer dan logisch om de invoer ervan ook te verbieden.

Wat de opslagplaats betreft waren er verschillende voorstellen. Spanje had Almadén, Duitsland een zoutmijn en andere landen stelden verhardingsprocedés voor. Aangezien er nog geen definitieve oplossing voorhanden is, zou het onverstandig zijn om te stemmen voor amendementen waarmee specifieke mogelijke oplossingen van tevoren worden uitgesloten. Ook wil ik u oproepen u te scharen achter het voorstel van onze Spaanse socialistische collega’s om compensatie te verlenen voor Almadén, de grootste kwikmijn in Europa.

Het verbod dient van toepassing te zijn op elk materiaal dat 5 procent of meer kwik bevat. Ook moeten we een aantal mazen zien te dichten, want het is namelijk erg goedkoop om kwik om te zetten in kalomel. Het is voor eenieder van ons buitengewoon belangrijk om met behulp van een vereenvoudigd compromispakket een steentje bij te dragen aan het bereiken van een overeenkomst, want anders komt er chaos van en komt er vóór de volgende Parlementsverkiezingen waarschijnlijk geen enkele verordening van de grond.

Als schaduwrapporteur heb ik gestreefd naar een compromis. Een goed compromis is meer in het belang van de burger dan uitgestelde discussies die uiteindelijk helemaal geen enkele verordening opleveren.

  Hiltrud Breyer (Verts/ALE). – (DE) Mijnheer de Voorzitter, kwik moet zo snel mogelijk volledig worden verboden. Het is toch cynisch dat we gevaarlijke producten bij ons van de markt halen, maar de uitvoer naar andere landen toegestaan blijft?

We weten dat kwik zich via het water en door de lucht verspreidt. Uiteindelijk kan het ook bij ons terecht komen, en schadelijke gevolgen hebben voor de volksgezondheid. Het is toch absurd dat de Commissie een waarschuwing publiceert, waarin staat dat zwangere vrouwen en kinderen per week niet meer dan honderd gram tonijn mogen eten, omdat daar zoveel kwik in zit?

We weten dat zware metalen het zenuwstelsel aantasten, zoals onlangs nog is aangetoond in onderzoek dat is gepubliceerd in het tijdschrift The Lancet, en dat ze vooral bij kinderen permanent en onomkeerbaar hersenletsel veroorzaken. Daarom moet het ons eerste doel zijn om de hand te houden aan dit verbod op de uitvoer. We zouden onze geloofwaardigheid op het internationale toneel verspelen wanneer we zouden zeggen: onszelf willen we beschermen, maar de uitvoer staan we toe.

  Thomas Ulmer (PPE-DE). – (DE) Mijnheer de Voorzitter, mijnheer de commissaris, geachte collega’s, kwik is overal te vinden, en het passeert bijvoorbeeld de placenta. Kwik is een metaal dat bij kamertemperatuur vloeibaar is en gemakkelijk verdampt. De grenswaarde in het bloed voor metallisch en anorganisch kwik is 25 microgram, en voor organische kwikverbindingen 100 microgram. Ik wil het vandaag niet hebben over de gevolgen van kwikvergiftigingen. U weet allemaal ongetwijfeld wat er in Minamoto in Japan is gebeurd. Het gaat dus niet alleen maar om financiële voor- en nadelen voor onze Gemeenschap, het gaat ook om de bescherming van de volksgezondheid, en van het milieu.

Het verslag van de heer Papadimoulis, die ik wil bedanken voor zijn werk, betekent het einde van de uitvoer uit Europa van kwikverbindingen, en het begin van een veilige opslag van het bestaande materiaal. Het is zinvol om tegelijkertijd ook de uitvoer te verbieden van alle kwikverbindingen waarvoor een alternatief bestaat, en dat is bij vrijwel alle toepassingen het geval. Aangezien wij een gevaarlijke stof uitvoeren, zijn we op basis van de nu beschikbare informatie bovendien niet in staat om de kopers te dwingen om de traceerbaarheid te garanderen, en volgens de WTO-regels mogen we dat ook niet doen. Dat betekent dat het maar zeer de vraag is waar dit kwik terecht komt, en dat het dus heel goed mogelijk is dat het weer terugkeert in de Gemeenschap. Artikel 175 van het Verdrag is volgens mij een goede rechtsgrondslag voor deze verordening. Met het oog op de toxicologische aspecten is het zinvol om de regels aan te scherpen, de termijnen in te korten, en de bepalingen voor de in- en uitvoer ook toe te passen op kwikverbindingen. Over de termijnen valt nog wel te onderhandelen, zodat we nog tot een akkoord kunnen komen.

Voor de definitieve opslag van kwik zijn we aangewezen op verder onderzoek, omdat er nergens ter wereld al een betrouwbare methode is ontwikkeld voor de opslag op grote schaal. Het gaat om duizenden tonnen.

Ik stem in met de oorspronkelijke versie van het verslag van de Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid.

  Åsa Westlund (PSE). – (SV) Ik wil rapporteur Papadimoulis bedanken voor zijn uitstekende werk. Afgelopen herfst heb ik meegedaan aan een onderzoek waarbij een monster van mijn haar werd genomen en op kwik werd onderzocht. Opmerkelijk genoeg had ik eigenlijk een relatief hoge hoeveelheid kwik in mijn lichaam, iets dat erg verontrustend is. Ik ben zwanger en heb hoge kwikwaarden die het kind dat ik draag nu dreigen te schaden en ertoe kunnen leiden dat het kind als volwassene concentratieproblemen krijgt.

De hoge kwikwaarden zijn ook verontrustend omdat ik uit een land kom dat redelijk ver is gekomen bij het afschaffen van kwik. Wij gebruiken niet langer kwikthermometers en we gebruiken grotendeels geen amalgaam meer om onze tanden mee te vullen. En toch had ik grote hoeveelheden kwik in mijn lichaam.

Er bestaan goede alternatieven voor kwik. Rekening houdend met de grote effecten die kwik op de gezondheid heeft, zouden we het uit moeten bannen, niet alleen hier in Europa maar ook in de rest van de wereld.

Juist vanavond houden we ons bezig met het instellen van een exportverbod en het vinden van een veilige manier om gebruikt kwik op te slaan om ervoor te zorgen dat we niet meewerken aan de verspreiding van kwik over de wereld.

Ik heb me ervoor ingezet dat het exportverbod zo snel mogelijk van kracht wordt en dat het wordt uitgebreid tot kwikhoudende producten, opdat het niet omzeild kan worden. Ik heb me er ook voor ingezet dat we ons vandaag niet vastpinnen op een bepaalde opslagmethode omdat we nu nog niet weten welke techniek het beste is voor de uiteindelijke opslag. Het kwik moet nu dus maar op veilige, doch tijdelijke plaatsen opgeslagen worden.

In de toekomst hoop ik dat vrouwen over de hele wereld vis kunnen eten uit wateren dicht bij hen zonder dat ze ontwikkeling van hun kind dreigen te schaden.

  Marie Anne Isler Béguin (Verts/ALE). – (FR) Mijnheer de Voorzitter, mijnheer de commissaris, dit is een strijd waarin wij allen zij aan zij moeten staan: het is een kwestie van gezondheid, ja van algemeen welzijn.

We kennen de gevaren, de kwaadaardige effecten van kwik, waardoor de gezondheid van wie ermee in aanraking komt, ernstig wordt geschaad. Deze problematiek is sinds de industriële revolutie alleen maar erger geworden en heeft onwaarschijnlijke vormen aangenomen. Sinds Minamata en de reeks gruwelen die deze industrieramp teweeg heeft gebracht, weten we des te beter dat kwik verschrikkelijk gevaarlijk is. Toch zijn we verder gegaan alsof er niets aan de hand was, of bijna.

Al die tijd hebben inheemse bevolkingsgroepen in gebieden waar goud wordt gewonnen, zoals in Frans Guyana, zware offers gebracht aan de god Kwik, evenals diegenen die, aan de andere kant van de aardbol, onder onvoorstelbare omstandigheden, ons industriële, elektronische en andersoortige afval recyclen, en niet te vergeten de arbeiders in Europa die werkzaam zijn in de batterijrecyclingsector.

Ja, het is de hoogste tijd om ons van dit gif te ontdoen, en er is maar een oplossing: een klinkklaar verbod bij ons en elders op de wereld, want dit gif komt overal terecht, ook bijvoorbeeld in de organen van ijsberen, die leven in streken waar kwik noch geproduceerd noch toegepast wordt. Ik betreur dat de voorstellen van mijn fractie voor een sneller verbod het niet hebben gehaald en dat ondergrondse opslag niet is afgekeurd. Het is nu echter niet het moment om ontevreden te zijn, maar om te zorgen voor een zo groot mogelijke meerderheid om dit gevaarlijke metaal definitief in de ban te doen.

  Pilar Ayuso (PPE-DE). – (ES) Mijnheer de Voorzitter, in dit voorstel voor een verordening wordt geopperd om de uitvoer van metallisch kwik uiterlijk met ingang van 1 juli 2011 te verbieden, en parallel daaraan omvat het maatregelen over de veilige opslag van overtollig kwik dat vooral gaat ontstaan door het verwijderen van kwikcellen uit chlooralkali-installaties. Over heel Europa gerekend bevatten deze cellen naar schatting zo’n 12 000 ton kwik.

Vervroeging van de termijn om de uitvoer van metallisch kwik te verbieden druist in tegen de consensus die zowel door het Parlement werd bereikt toen we over de communautaire strategie inzake kwik debatteerden, als via het akkoord dat de Commissie met Euro Chlor, de Europese federatie van de chlooralkali-industrie, heeft gesloten. Deze heeft ingestemd met de beëindiging, per 1 juli 2011, van de export van kwik en ik vind dat deze afspraken gerespecteerd moeten worden, waarbij onder geen beding de datum waarop het verbod op de export van kwik ingaat, vervroegd mag worden.

Het overtollige kwik dat van de chlooralkali-industrie afkomstig is, moet worden opgeslagen omdat dit noodzakelijk is. De in maart 2006 goedgekeurde resolutie over de communautaire strategie inzake kwik stelt dat "de mogelijkheid dient te worden onderzocht of Almadén kan worden gebruikt voor de veilige opslag van bestaande metallische kwikvoorraden of van kwikmetaal dat in Europa gesubproduceerd wordt, maar geen kwikhoudende artikelen die afval zijn geworden, zodat gebruik gemaakt wordt van de aldaar bestaande infrastructuur, arbeidskrachten en technologische deskundigheid".

Ik wil er ook aan herinneren dat de tekst van de communautaire strategie duidelijk het historische belang erkent dat kwik voor Almadén heeft, evenals de noodzaak om deze regio voor dit alles te compenseren.

Afsluitend wil ik zeggen dat ik tegen de amendementen ben waarin wordt voorgesteld om kwik niet in vloeibare, maar alleen in vaste vorm op te slaan. Gezien de huidige stand van het onderzoek zijn we niet in staat om kwik te stollen. Daarom moet kwik vloeibaar worden opgeslagen, wat bovendien op een zeer veilige manier mogelijk is zonder dat er vervuilende kwikdamp vrijkomt.

  Charlie McCreevy, lid van de Commissie. (EN) Mijnheer de Voorzitter, ik wil nu graag even nader ingaan op de belangrijkste amendementen.

De amendementen 1, 7, 8, 9, 20, 21, 22 en 44 houden een wezenlijke uitbreiding in van de werkingssfeer van het voorstel doordat er een uitvoerverbod op cinnaber-erts, kalomel, kwikverbindingen en bepaalde kwikhoudende producten in wordt voorgesteld, evenals een invoerverbod. De Commissie acht deze amendementen ofwel overbodig ofwel onvoldoende gestaafd. Als er geen kwik meer wordt gedolven in de Gemeenschap, dan is er ook geen noodzaak tot een uitvoerverbod op cinnaber-erts.

In dezelfde lijn: de Gemeenschap is altijd een enorme exporteur geweest van kwik, maar nooit importeur. In de milieueffectbeoordeling wordt geconcludeerd dat de secundaire bronnen van kwik, namelijk hergebruik en terugwinning, zullen kunnen voorzien in de vraag naar kwik in de Gemeenschap. Wat kwikverbindingen en kwikhoudende producten betreft, is er eerst aanvullende informatie nodig om zo’n uitbreiding te kunnen rechtvaardigen. Op dit moment is het onmogelijk om goed in te schatten wat het mogelijke effect van een dergelijke maatregel op het bedrijfsleven en de samenleving zijn zou, zowel binnen de Gemeenschap als in derde landen. In termen van beter wetgeven is het aanwenden van wetgeving ter voorkoming van een hypothetisch probleem nou niet bepaald aanbevelenswaardig.

In een aantal amendementen, namelijk nummer 12, 25, 27, 28, 29 en 45, wordt langetermijnopslag of definitieve verwijdering van metallisch kwik uitgesloten, zodat er alleen nog tijdelijke opslag overblijft. Er dient op te worden gewezen dat er vooralsnog geen enkele vanuit milieutechnisch en economisch oogpunt haalbare oplossing bestaat voor de stabilisering van kwik alvorens het wordt verwijderd.

De amendementen 6, 24 en 36 impliceren dat voor de opslag van kwik de voorkeur zou moeten uitgaan naar de voormalige Almadén-mijn. De Commissie is zich terdege bewust van de economische en sociale gevolgen van de sluiting van de mijn en de beëindiging van de handelsactiviteiten ter plekke. Desalniettemin wil zij de marktpartijen niet één enkele opslagplaats opleggen.

De amendementen 8, 10, 13, 30 en 32 leiden tot een verzwaring van de administratieve last voor zowel het bedrijfsleven, de lidstaten als de Commissie. De Commissie zet grote vraagtekens bij de potentiële effecten en voordelen van deze zeer gedetailleerde vereisten, afgezet tegen de kosten ervan.

Wat de rechtsgrondslag betreft waarnaar in amendement 2 wordt verwezen, wil ik u erop wijzen dat het Commissievoorstel in overeenstemming is met hetgeen het Europees Hof van Justitie heeft bepaald met zijn uitspraken in de zaken C-94/03 en C-178/03 met betrekking tot het Verdrag van Rotterdam inzake de procedure met betrekking tot voorafgaande geïnformeerde toestemming ten aanzien van chemische stoffen. Met het pleidooi voor de toepassing van handelsgerelateerde maatregelen als beleidsinstrument op het gebied van milieu, sluit ons voorstel hier in sterke mate op aan. Om die reden is het niet mogelijk het amendement betreffende de rechtsgrondslag over te nemen.

Amendement 17 en amendement 34, waarin wordt opgeroepen tot het toevoegen van een artikel over sancties voor overtreding van de bepalingen, zijn wel aanvaardbaar voor de Commissie.

Al met al kan de Commissie acht van de voorgestelde vijftig amendementen volledig, gedeeltelijk of in beginsel aanvaarden. Ik zal het secretariaat van het Parlement een overzicht doen toekomen van het standpunt van de Commissie met betrekking tot de verschillende amendementen⁽¹⁾.

  De Voorzitter. Het debat is gesloten.

De stemming vindt morgen om 12.00 uur plaats.

Schriftelijke verklaringen (artikel 142 van het Reglement)

  James Nicholson (PPE-DE), schriftelijk. – (EN) Het is zonneklaar dat we op een voorzichtige en veilige wijze met kwik dienen om te springen. Het onderhavige verslag gaat over een gewichtig en veelomvattend onderwerp, namelijk het transport van kwik bij de in- en uitvoer ervan, de opslag van deze stof, alsook een tijdspad richting een in- en uitvoerverbod. Ik sta volledig achter de Commissievoorstellen hoe deze kwestie te reguleren en ik geloof dat dit over het geheel genomen een goede zaak is. Ik schaar me achter de opmerking van de Commissie dat dit verslag aansluit bij de in maart vorig jaar goedgekeurde kwikstrategie, en wil de Commissie veel sterkte wensen bij de werkzaamheden in verband met die strategie. Dit verslag is er slechts één in een lange rij, een rij van verslagen waarin ook zal worden gekeken naar andere zaken, zoals bijvoorbeeld de toepassing van kleine hoeveelheden kwik in de tandtechnische bedrijfstak. Ik twijfel er niet aan dat er ook nog hard gewerkt wordt aan andere strategische kwesties.

Bijlage – Standpunt van de Commissie

Verslag-Papadimoulis (A6-0227/2007)

De Commissie kan de volgende acht amendementen volledig, gedeeltelijk of in beginsel aanvaarden: 3, 4, 5, 14, 17, 23, 31, 34.

De amendementen die de Commissie niet kan aanvaarden zijn: 1, 2, 6 tot en met 13, 15, 16, 18 tot en met 22, 24 tot en met 30, 32, 33, 35 tot en met 50.

(1) Standpunt van de Commissie over de amendementen van het Parlement – zie bijlage.