Πρόεδρος. Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση της έκθεσης (A6-0190/2007) της κ. Etelka Barsi-Pataky, εξ ονόματος της Επιτροπής Μεταφορών και Τουρισμού, σχετικά με την ανακοίνωση «Η Ευρώπη σε συνεχή κίνηση - βιώσιμη κινητικότητα για την ήπειρό μας» (2006/2227(INI))
Etelka Barsi-Pataky (PPE-DE), εισηγήτρια. – (HU) Το Κοινοβούλιο χαιρετίζει την ενδιάμεση εξέταση του θεμελιώδους εγγράφου για την πολιτική μεταφορών της Επιτροπής, της Λευκής Βίβλου. Εκφράζουμε την ικανοποίησή μας διότι η Επιτροπή εκπόνησε την έκθεσή της για το θέμα αυτό μετά από εκτεταμένο συντονισμό και εργάστηκε πολύ λεπτομερώς. Χαιρετίζουμε επίσης το γεγονός ότι διατύπωσε προτάσεις σε πολλούς τομείς σχετικά με την τροποποίηση της τρέχουσας πολιτικής μεταφορών.
Το Κοινοβούλιο αναγνωρίζει τα επιτεύγματα της τελευταίας πενταετίας, αν και συγχρόνως ασκούμε κριτική για πολλά θέματα. Το Κοινοβούλιο καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να λάβουν υπόψη τις συστάσεις μας ως ακρογωνιαίο λίθο της ευρωπαϊκής πολιτικής μεταφορών.
Ποιες είναι, λοιπόν, αυτές οι συστάσεις; Καταρχάς, η πείρα των παρελθόντων ετών καταδεικνύει ότι η χρήση των ρυθμίσεων είναι το αδύνατο σημείο της πολιτικής μεταφορών. Όσο για την εφαρμογή, έχει αποδειχθεί ότι πραγματοποιήθηκε επανειλημμένα μετά από σοβαρές καθυστερήσεις, ενώ ορισμένες φορές η εφαρμογή ήταν πλημμελής ή και ανύπαρκτη. Στην έκθεση της Επιτροπής δεν αντιμετωπίζεται με ικανοποιητικό βαθμό λεπτομέρειας ή ειλικρίνειας αυτό το πρόβλημα, οπότε δεν προτείνονται και κατάλληλες λύσεις. Το Κοινοβούλιο υπογραμμίζει τη σημασία της συνεργασίας μεταξύ του ευρωπαϊκού, του εθνικού και του περιφερειακού επιπέδου, της ενίσχυσης αυτής της συνεργασίας και της ανάληψης κοινών δράσεων.
Δεύτερον, η πλειονότητα των μελών του Κοινοβουλίου υποστηρίζει την άποψη ότι πρέπει να σχεδιάσουμε την πολιτική μεταφορών μας πιο ρεαλιστικά από ό,τι στο παρελθόν. Στην αναθεώρηση πολύ ορθώς επισημαίνεται ότι οι μεταφορές, ως υπηρεσία, διαδραματίζουν καίριο ρόλο στο οικονομικό και κοινωνικό πεδίο, καθώς και ότι είναι αναπόσπαστα συνδεδεμένες με τα τελευταία· η σύστασή μας είναι, συνεπώς, ότι πρέπει να τις εντάξουμε πλήρως στη στρατηγική της Λισαβόνας.
Σε γενικές γραμμές, συμφωνούμε ότι οι τρέχουσες χωρητικότητες πρέπει να χρησιμοποιηθούν πιο αποδοτικά, ξεχωριστά ή ολοκληρωμένα, και ότι όλοι ανεξαιρέτως οι τρόποι μεταφορών πρέπει να είναι από μόνες τους βιώσιμες – αυτό ισχύει ιδίως όσον αφορά την επιμελητεία. Εκτός από τη συντροπικότητα σε ορισμένους τομείς, η αλλαγή των τρόπων μεταφοράς διαδραματίζει, κατά τη γνώμη μας, σημαντικό ρόλο, ιδίως όσον αφορά τις μεταφορές μεγάλων αποστάσεων.
Τρίτον, όσον αφορά την ανάπτυξη της ευρωπαϊκής οικονομίας, η ανεπαρκής χρηματοδότηση των υποδομών δημιουργεί κινδύνους. Αυτό το πρόβλημα δεν αντιμετωπίζεται επαρκώς ούτε στην έκθεση της Επιτροπής ούτε στη θέση του Κοινοβουλίου. Οι ευρωπαϊκές μεταφορές χρειάζονται περισσότερη κοινοτική χρηματοδότηση, περισσότερη χρηματοδότηση από τα κράτη μέλη, πιο τολμηρές λύσεις ως προς τη χρηματοδότηση και, πάνω από όλα, πολιτική στήριξη, προκειμένου να υλοποιηθούν τα σημαντικότερα έργα σε αυτόν τον τομέα. Ζητούμε, και αναμένουμε, την άμεση έναρξη της διαδικασίας αναθεώρησης του επταετούς προϋπολογισμού στον τομέα αυτόν.
Τέταρτον, πρέπει να συζητήσουμε σχετικά με την αλλαγή των συνθηκών και τις νέες προκλήσεις μετά το 2001. Μεταξύ αυτών, θέλω να υπογραμμίσω πρωτίστως τα μέτρα που απορρέουν από την επανένωση της Ευρώπης το 2004 και 2007, η οποία είχε ως αποτέλεσμα τη σημαντική αύξηση των διαφορών στο εσωτερικό της Ευρώπης, καθώς και της ποικιλομορφίας της, γεγονός το οποίο πρέπει να αναλυθεί πολύ πιο προσεκτικά στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής νομοθεσίας. Επιπλέον, η ύπαρξη ενός διασυνδεδεμένου και διαλειτουργικού διευρωπαϊκού δικτύου είναι προς το συμφέρον όλων μας. Πρέπει, συνεπώς, να αποτελεί κοινό καθήκον όλων των επιπέδων διακυβέρνησης και όλων των θεσμικών οργάνων να εκμεταλλεύονται πλήρως τους πόρους εκείνους οι οποίοι διασφαλίζουν τη συνοχή.
Πέμπτον, πρέπει να αντιμετωπίσουμε το γεγονός ότι ο αντίκτυπος των μεταφορών στην αλλαγή του κλίματος έχει αυξηθεί και συνεχίζει να αυξάνεται. Παρότι στην εαρινή σύνοδο του Συμβουλίου τέθηκαν αξιόλογοι γενικοί στόχοι, η πρακτική τους εφαρμογή εξαρτάται από την τρέχουσα νομοθετική διαδικασία και θα πραγματοποιηθεί την προσεχή περίοδο. Μεταξύ των νομοθετικών μέτρων περιλαμβάνονται, για παράδειγμα, η πρόταση της Επιτροπής, η οποία αναμένεται το 2008, σχετικά με την εσωτερίκευση του εξωτερικού κόστους.
Έκτον, πρέπει να μελετήσουμε και να λάβουμε υπόψη το γεγονός ότι τα παραδοσιακά συστήματα πλησιάζουν σταδιακά τα όρια της αποτελεσματικότητάς τους, γεγονός που σημαίνει ότι πρέπει να χρησιμοποιήσουμε τις δυνατότητες των ευφυών συστημάτων μεταφορών. Πρέπει να διαμορφώσουμε ένα νομικό, οικονομικό και τεχνολογικό περιβάλλον το οποίο να είναι κατάλληλο για τη βιομηχανία. Έχουμε εγκαινιάσει ορισμένα μεγάλα, λεπτομερή κοινοτικά προγράμματα, ευρωπαϊκά προγράμματα τα οποία είναι ελπιδοφόρα. Η Ένωση, όμως, δεν έχει πείρα τέτοιων καινοτομιών, και γι’ αυτό πρέπει να ορίσουμε με σαφήνεια την πορεία που πρέπει να ακολουθηθεί σε αυτόν τον τομέα.
Εντούτοις, τα ευρωπαϊκά μέτρα για την καταπολέμηση της αλλαγής του κλίματος θα είναι άχρηστα αν δεν μπορούμε να τα εφαρμόσουμε σε παγκόσμια κλίμακα. Κύριε Επίτροπε, έχουμε την άποψη ότι, μετά από αυτήν την ενδιάμεση εξέταση, απαιτείται η προοδευτική ανανέωση της ευρωπαϊκής πολιτικής μεταφορών προς αυτήν την κατεύθυνση και η προσαρμογή στις νέες προκλήσεις· διαφορετικά, η συμφόρηση, η επιβάρυνση του περιβάλλοντος καθώς και τα προβλήματα κοινωνικής βιωσιμότητας θα θέσουν σημαντικά εμπόδια στην ανάπτυξη της οικονομίας και της ευημερίας της Ευρώπης. Ευχαριστώ όλες και όλους τους συναδέλφους για την εποικοδομητική τους στήριξη κατά την προετοιμασία αυτής της έκθεσης.
Jacques Barrot, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής. (FR) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, είμαι πολύ ευτυχής που συμμετέχω σε αυτήν τη συζήτηση για την ευρωπαϊκή πολιτική μεταφορών. Θέλω να εξάρω την ποιότητα του έργου της κ. Barsi-Pataky που, χάρη στο συμπυκνωμένο νόημα των μηνυμάτων της, εξέπεμψε ένα πολύ ισχυρό πολιτικό σήμα. Μόλις είπατε, κυρία Barsi-Pataky, ότι οποιαδήποτε πολιτική μεταφορών πρέπει να μπορεί να επικαιροποιείται συνεχώς, για τον λόγο ακριβώς ότι πρέπει να προσαρμόζεται, υπογραμμίσατε δε τη σημασία να καταστεί βιώσιμη αυτή η ανάπτυξη των μεταφορών. Χαίρομαι για την τεκμηρίωση της έκθεσής σας και τη συνάφειά της με την αναθεώρηση της Λευκής Βίβλου.
Δεχθήκατε με ευνοϊκή διάθεση τη ρεαλιστική προσέγγιση της ανακοίνωσης της Επιτροπής· είναι μια προσέγγιση που πρέπει να εκσυγχρονιστεί συμμορφούμενη προς τους στόχους της Λισαβόνας και η οποία αποτέλεσε τμήμα του πλαισίου της ευρωπαϊκής στρατηγικής αειφόρου ανάπτυξης. Αυτοί οι στόχοι αφορούν τους τέσσερις πυλώνες της προσέγγισής μας: βιώσιμη κινητικότητα, ασφαλής κινητικότητα, καινοτόμος κινητικότητα και διεθνής διάσταση.
Υποστηρίξατε επίσης την έννοια της συντροπικότητας και πρέπει, πράγματι, για να επιτύχει η αλλαγή του τρόπου εκτέλεσης των μεταφορών, να μειωθεί ο αρνητικός αντίκτυπος όλων των μέσων μεταφοράς, ακριβώς ώστε να εξασφαλιστεί η περιβαλλοντική αποτελεσματικότητα και αποδοτικότητα κάθε μέσου μεταφοράς. Η προώθηση των έξυπνων συστημάτων μεταφορών και εφοδιαστικής, οι αστικές πολιτικές κινητικότητας, η ανάπτυξη έξυπνων συστημάτων χρέωσης, είναι όλα μέσα που συμβάλλουν σε αυτό χωρίς να υπονομεύουν την κινητικότητα που είναι αναγκαία για την ανάπτυξη.
Θα αναφερθώ τώρα στα σκέλη αυτής της κατηγορίας, που προγραμματίζονται προσεχώς. Η Πράσινη Βίβλος για τις αστικές μεταφορές, τη σημασία της οποίας τονίσατε με έμφαση. Το σχέδιο δράσης για την εφοδιαστική, το οποίο προτίθεμαι να σας υποβάλω σύντομα και το οποίο θα περιλαμβάνει δράσεις με στόχο την άρση των διοικητικών, επιχειρησιακών και λειτουργικών εμποδίων: προώθηση της κατάρτισης και ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών, προώθηση της τυποποίησης των διαφόρων μέσων μεταφοράς. Μια ανακοίνωση για τη λιμενική πολιτική αναμένεται το φθινόπωρο, όπου, μεταξύ άλλων, θα υπάρχουν εκτιμήσεις για τις πτυχές ολοκλήρωσης των λιμενικών υποδομών στην αλυσίδα εφοδιασμού. Ο προσεχής ορισμός ευρωπαίου συντονιστή για τις θαλάσσιες αρτηρίες και ενός άλλου ευρωπαίου συντονιστή για τους πλωτούς διαδρόμους, θα ενοποιήσουμε δε το θεσμικό πλαίσιο της εσωτερικής ναυσιπλοΐας με την εναρμόνιση των πιστοποιητικών των πλοηγών και τη δημιουργία ενός ταμείου καινοτομίας σε αυτόν τον τομέα.
Έπειτα, η ανακοίνωση για το σιδηροδρομικό δίκτυο επικεντρώθηκε στις εμπορευματικές μεταφορές στην Ευρώπη. Έπειτα, οι χρεώσεις στις υποδομές. Όπως ζητούσατε όταν εγκρίναμε την οδηγία για το ευρωπαϊκό σήμα τέλους κυκλοφορίας, η Επιτροπή θα υποβάλει το 2008 μια μεθοδολογία για την εσωτερίκευση του εξωτερικού κόστους. Αυτό, επομένως, είναι ένα καλό πρόγραμμα εργασιών, το οποίο συμπίπτει σε πολύ μεγάλο βαθμό, κυρία Barsi-Pataky, με τις συστάσεις σας.
Θέλω να προσθέσω λίγα σχόλια αναφορικά με ορισμένα αποσπάσματα στην έκθεσή σας, αρχίζοντας με την υπόμνηση ότι η Επιτροπή ακολουθεί μια αυστηρή πολιτική σε ό,τι αφορά την έναρξη διαδικασιών επί παραβάσει, η οποία αρχίζει να ευοδώνεται.
Σε ένα άλλο λεπτό σημείο, αντιλαμβάνομαι ότι οι διεθνείς διαπραγματεύσεις είναι ευαίσθητο θέμα για το Κοινοβούλιο. Τούτου λεχθέντος, εξαρτάται από την Επιτροπή να διαπραγματευτεί διεθνείς συμφωνίες, θα ενημερώνει όμως συστηματικά το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με την πρόοδο των διαπραγματεύσεων. Σημειώνω, επίσης, το αίτημά σας για μια έκθεση όσον αφορά την οδηγία σχετικά με τη διαλειτουργικότητα των ηλεκτρονικών συστημάτων διοδίων και θα υποβάλουμε, όπως θεσπίζεται στην οδηγία, έκθεση το 2009. Η Επιτροπή βρίσκεται στη φάση εκτίμησης του αντικτύπου του ευρωπαϊκού συστήματος ενοτήτων. Παρά τα πλεονεκτήματα και την αυξημένη αποδοτικότητα σε ορισμένες περιπτώσεις, αυτή η εναλλακτική πρόταση παραμένει αμφιλεγόμενη.
Τέλος, η Επιτροπή στηρίζει πλήρως την ανάπτυξη των βιοκαυσίμων με τη θέσπιση ευρωπαϊκών προδιαγραφών για τα καύσιμα αυτού του είδους. Το ζητούμενο είναι να διευκολύνει η επίτευξη του ελάχιστου στόχου της Ευρωπαϊκής Ένωσης: τα βιοκαύσιμα να καλύπτουν ποσοστό 10% επί συνολικής κατανάλωσης καυσίμων έως το 2020.
Θα ακούσω τώρα με προσοχή τα σχόλιά σας και για μία ακόμη φορά ευχαριστώ το Κοινοβούλιο και την Επιτροπή που εξέφρασαν τεκμηριωμένες απόψεις σχετικά με την ενδιάμεση εξέταση της Λευκής Βίβλου.
Satu Hassi (Verts/ALE), συντάκτρια γνωμοδότησης της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας. – (FI) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, ευχαριστώ την εισηγήτρια, κ. Barsi-Pataky, για το έργο που έχει επιτελέσει.
Εξ ονόματος της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας, οφείλω, ωστόσο, να επισημάνω ότι λυπούμαι που η Επιτροπή Μεταφορών και Τουρισμού έλαβε πολύ λίγο υπόψη τις προτάσεις της επιτροπής μας. Σύμφωνα με τον παραδοσιακό τρόπο σκέψης, όσο περισσότερο αυξάνονται οι μεταφορές τόσο το καλύτερο για την οικονομία και τη βιομηχανία. Εντούτοις, η Επιτροπή Βιομηχανίας θεωρεί ότι οι μεταφορές προκαλούν σε άλλους πολύ μεγαλύτερα κόστη, τα οποία επί του παρόντος δεν εσωτερικεύονται στις τιμές των μεταφορών.
Οι μεταφορές είναι ο τομέας στον οποίο οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα αυξάνονται με τους ταχύτερους ρυθμούς. Για παράδειγμα, οι εκπομπές από την οδική κυκλοφορία έχουν αυξηθεί κατά ποσοστό μεγαλύτερο το 25% μετά το 1990· το αντίστοιχο ποσοστό υπερβαίνει το 50% στην περίπτωση της εναέριας κυκλοφορίας. Κατά τον τρόπο αυτόν, χάνουν κάθε σημασία οι μειώσεις των εκπομπών που έχουν επιτευχθεί στους τομείς της βιομηχανίας και της παραγωγής ενέργειας.
Είναι, λοιπόν, καιρός να αρχίσουμε την εφαρμογή της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει» και στον τομέα των μεταφορών, και να εσωτερικεύσουμε το κόστος της προκαλούμενης περιβαλλοντικής καταστροφής στις τιμές των διαφόρων μέσων μεταφοράς. Αυτό το καθιστά αναγκαίο εξάλλου και ο θεμιτός ανταγωνισμός μεταξύ των διαφόρων μέσων μεταφοράς. Η Επιτροπή Μεταφορών, δυστυχώς, επιθυμούσε να αποδυναμώσει αυτήν την αρχή, έτσι ώστε τα περιβαλλοντικά τέλη επί των μεταφορών να δαπανώνται στον τομέα των μεταφορών. Ωστόσο, το θέμα των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα πρέπει να ληφθεί εξίσου σοβαρά υπόψη στον τομέα των μεταφορών. Πρέπει να θέσουμε σαφείς στόχους μείωσης όχι μόνο των εκπομπών από τα οχήματα, αλλά και από όλους τους τύπους μεταφορών.
Μέρος αυτής της προσπάθειας συνεπάγεται μείωση της κυκλοφορίας εν γένει, αλλά ιδίως της οδικής και εναέριας κυκλοφορίας. Οι μισές από τις διαδρομές με αυτοκίνητο που πραγματοποιούνται καθημερινά στην Ευρωπαϊκή Ένωση αφορούν αποστάσεις μικρότερες των πέντε χιλιομέτρων. Πραγματοποιούνται δε κυρίως εντός των πόλεων. Αν το τρίτο μόνο αυτών των σύντομων διαδρομών σταματούσε και οι άνθρωποι περπατούσαν, ποδηλατούσαν ή χρησιμοποιούσαν τα λεωφορεία, οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα στο σύνολο της Ευρώπης θα μειώνονταν κατά πολλές ποσοστιαίες μονάδες. Για παράδειγμα, οι εκπομπές στη Γερμανία θα μειώνονταν κατά 4%. Επιπλέον, η ρύπανση της ατμόσφαιρας θα μειωνόταν στις περιοχές εκείνες στις οποίες διαμένουν οι περισσότεροι άνθρωποι.
Σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας, κάθε χρόνο περισσότεροι από 300 000 Ευρωπαίοι πεθαίνουν πρόωρα εξαιτίας της ρύπανσης της ατμόσφαιρας, βασική πηγή της οποίας στις πόλεις είναι η κυκλοφορία των αυτοκινήτων. Η μείωση των ασθενειών που θα προέκυπτε ως συνέπεια της μείωσης των ρυπαντών θα ωφελούσε εξάλλου και τις ίδιες τις επιχειρήσεις.
Dieter-Lebrecht Koch, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, θα ήθελα αρχικά να συγχαρώ την κ. Barsi-Pataky για την έκθεσή της και να την ευχαριστήσω για την εργασία της, και ιδίως για την διάθεσή της για συμβιβασμό. Κατάφερε με μια πολύ σύντομη αλλά ακριβή και διορατική έκθεση να δώσει μια εικόνα των προτεραιοτήτων της μελλοντικής ευρωπαϊκής πολιτικής μεταφορών. Οι ειδικοί –ιδίως όσοι είναι διορατικοί– θα το εκτιμήσουν αυτό, ωστόσο οι πολίτες θα θεωρήσουν ότι λείπουν τα αναλυτικά και απτά παραδείγματα και οι συγκεκριμένες προτάσεις.
Η ενδιάμεση εξέταση της Λευκής Βίβλου του 2001 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις μεταφορές δείχνει ότι πρέπει να αναπληρώσουμε πολλά. Αυτό δεν αναφέρεται μόνο στις πτυχές της ασφάλειας, αλλά και σε πολλούς άλλους τομείς όπως η συμβατότητα με το περιβάλλον, η επενδυτική δραστηριότητα –ειδικά στα ΔΕΔ– και η διοικητική μέριμνα. Η κ. Barsi-Pataky υποδεικνύει τα σωστά βήματα, κυρίως με την υποστήριξη ενός συντροπικού δικτύου μεταφοράς όπου καθένας από αυτούς θα αναπτύσσει τις δυνατότητές του προκειμένου να προσφέρει εμπορευματικές μεταφορές που θα είναι δημοσίου συμφέροντος.
Θεωρώ ότι λείπουν τα αιτήματα για ένα ανάλογο κοινοτικό πλαίσιο για την συντροπικότητα στον τουρισμό, δηλαδή την κινητικότητα των ευρωπαίων πολιτών. Συντροπικές προσεγγίσεις χρειαζόμαστε και στις δημόσιες και ιδιωτικές υπεραστικές μεταφορές προσώπων για να μπορέσουμε να ικανοποιήσουμε τις ανάγκες κινητικότητας που συνεχίζουν να μεγαλώνουν.
Επιδοκιμάζω τη σύνδεση των κυκλοφοριακών προβλημάτων που πρέπει να λυθούν με την ανάπτυξη έξυπνων συστημάτων μεταφορών και καινοτόμων τεχνικών λύσεων. Η πολιτική πρέπει να δείξει αρκετό θάρρος και να δώσει προτεραιότητα στη νομοθεσία για μέτρα ασφαλείας στον τομέα των μεταφορών.
Για να γίνει αυτό απαιτούνται και αυστηρές διατάξεις για οχήματα μέχρι και 44 τόνων και διαχείριση ασφαλείας των μεταφορικών υποδομών.
Inés Ayala Sender, εξ ονόματος της Ομάδας PSE. – (ES) Κύριε Πρόεδρε, θέλω να συγχαρώ θερμά την κ. Barsi-Pataky για την ικανότητά της να συνθέσει μια τόσο επίμαχη εργασία και διαδικασία όπως η αναθεώρηση αυτής της Πράσινης Βίβλου, παρόλες τις, ας πούμε, καλές προθέσεις. Ήταν αναμενόμενο, ωστόσο, ότι όλοι οι βουλευτές θα ήθελαν να προσθέσουν μερικές από τις πολυάριθμες ιδέες που ενέπνευσε η πρόταση της Επιτροπής.
Θέλω επίσης να την συγχαρώ για την ικανότητά της να επιτύχει έγκυρους συμβιβασμούς, που πρόκειται να εξασφαλίσουν ευρεία υποστήριξη από το σύνολο του Κοινοβουλίου.
Έχει επιτύχει μια καλή ισορροπία μεταξύ των αδιαμφισβήτητων στόχων, όπως η μετάβαση σε άλλους τρόπους μεταφοράς προς όφελος τρόπων μεταφοράς που δεν είναι ακόμη ανεπτυγμένοι και οι οποίοι προσφέρουν μεγάλα περιβαλλοντικά πλεονεκτήματα, όπως οι σιδηρόδρομοι και η εσωτερική ναυσιπλοΐα, έχοντας την ικανότητα να την συνυφαίνει ταυτόχρονα με μια νέα αντίληψη συντροπικότητας η οποία της έδωσε μια δόση ρεαλισμού που ήταν πιο αποδεκτή από όλους τους φορείς του τομέα και η οποία μείωσε πολλές από τις πιέσεις που μας εμπόδιζαν να προχωρήσουμε μπροστά με έναν πιο λογικό τρόπο.
Επισημαίνω ότι ένα από τα μεγάλα προβλήματα της κοινοτικής νομοθεσίας –αν και όχι μόνο της κοινοτικής νομοθεσίας– είναι η ελλιπής εφαρμογή της. Επομένως, είναι σημαντικό να ζητήσουμε καινοτόμα μέσα για αυτήν την εφαρμογή.
Συμφωνούμε επίσης με την κριτική της για την ανεπαρκή χρηματοδότηση των διευρωπαϊκών δικτύων και των άλλων μέτρων μεταφοράς σε ευρωπαϊκό επίπεδο και πιστεύουμε ότι ανοίγει μελλοντικές προοπτικές που μπορεί να μας είναι πολύ χρήσιμες στη συζήτηση του 2008, προκειμένου να επιτευχθεί επιτέλους χρηματοδότηση αντάξια των φιλοδοξιών μας για τις ευρωπαϊκές μεταφορές.
Επίσης σας ευχαριστούμε για την κατανόησή σας σε σχέση με την ένταξη των μεταφορών στο επίκεντρο της στρατηγικής της Λισαβόνας. Πιστεύουμε ότι θα αναγκάσουμε επιτέλους τα κράτη μέλη να ενεργήσουν υπεύθυνα και στα δύο πεδία: το πεδίο της νομοθετικής εφαρμογής και αυτό της επαρκούς χρηματοδότησης.
Οι προτάσεις υπέρ της εφοδιαστικής πιστεύουμε επίσης ότι είναι αισιόδοξα σημάδια, και θα προσπαθήσουμε να τις συνεχίσουμε στην έκθεση που εκπονούμε επί του παρόντος, καθώς και τις καινοτόμες λύσεις και την πλήρη και συνεχή υποστήριξή σας για ευφυή συστήματα μεταφορών.
Υποστηρίζουμε επίσης την έκκλησή σας για ποικιλομορφία και αυτό που συνεπάγεται μετά τη διεύρυνση, το οποίο εσείς γνωρίζετε καλύτερα από τον καθένα.
Συμφωνούμε με την άποψή σας αναφορικά με την παγκόσμια προσέγγιση και τις σχέσεις με τις τρίτες χώρες, που πιστεύουμε ότι είναι κρίσιμες για το μέλλον του όλου θέματος των ευρωπαϊκών μεταφορών.
Χαιρετίζουμε επίσης την υποστήριξή σας για την Πράσινη Βίβλο σχετικά με τις αστικές μεταφορές και, τέλος, σας ευχαριστούμε για την κατανόησή σας για την ανάγκη να ενημερωθεί η έκθεσή σας σε σχέση με την αλλαγή του κλίματος, υιοθετώντας την τελευταία πρόταση του Συμβουλίου για τη μείωση των εκπομπών CO2.
Το μοναδικό πράγμα που πρέπει να πω, τέλος, είναι ότι δεν θα μπορέσουμε να σας ακολουθήσουμε στην υποστήριξη της πτυχής του αρθρωτού συστήματος που εμφανίζεται στην παράγραφο 11 της έκθεσής σας, αλλά πιστεύω ότι, μέσω της πρότασης που θα μας παρουσιάσει ίσως ο κ. Grosch, θα μπορέσουμε να βρούμε μια λύση σε αυτό το μικρό πρόβλημα μεταξύ των δύο Ομάδων.
Paolo Costa, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Barrot, κυρίες και κύριοι, η έκθεση που εξετάζουμε είναι μια εξαιρετική έκθεση, που επιτρέπει στο Κοινοβούλιο να κατανοήσει, να υποστηρίξει και να ενημερωθεί για το έργο που πρέπει να επιτελέσει η Επιτροπή σε αυτό το τελευταίο μέρος της δραστηριότητάς της. Η έκθεση Barsi-Pataky καλύπτει όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίσαμε τα τελευταία χρόνια και, συνεπώς, προσφέρει μια στρατηγική συμβολή στην πολιτική μας.
Δυστυχώς είχα, ούτως ειπείν, την ατυχία να φτάσω μόλις λίγο πριν από τη σαφή μεταβολή των προτεραιοτήτων που συντελέσθηκε τις τελευταίες εβδομάδες, με την ένταξη στις δραστηριότητες της Ένωσης της προοπτικής του αγώνα κατά των αλλαγών του κλίματος και της άμεσης ενασχόλησης με το ζήτημα του ενεργειακού κόστους. Πιστεύω ότι αυτό μας επιβάλλει να επανεξετάσουμε τα πάντα υπό το πρίσμα των νέων προτεραιοτήτων, νομιμοποιώντας ή καθιστώντας σαφέστερο το σύνολο των πολιτικών που πρέπει να εφαρμόσουμε, έτσι ώστε να συμβάλουν και οι μεταφορές στην επίτευξη αυτών των δύο στόχων.
Αυτό σημαίνει προσπάθεια για χρήση άλλων καυσίμων ή των ίδιων καυσίμων με αποδοτικότερους κινητήρες, επιδιώκοντας την οργάνωση πιο αποτελεσματικών μεταφορών με τη βοήθεια της εφοδιαστικής, αλλά προπαντός να αποκτήσει εκ νέου κριτήρια και λογική η ανάγκη επιμονής για μια καλύτερη εκμετάλλευση των αποτελεσματικότερων τρόπων μεταφοράς από ενεργειακή και κλιματική άποψη και να οργανωθεί η ζωή μας έτσι ώστε να περιοριστεί η μη αναγκαία ζήτηση κινητικότητας.
Με αυτόν τον τρόπο, αναδεικνύονται εκ νέου οι ιστορικές στρατηγικές, οι οποίες γενικά τιμούν την ευρωπαϊκή πολιτική για τις μεταφορές. Η διαλειτουργικότητα, η πρόσβαση στις αγορές και η ολοκλήρωση των δικτύων επανέρχονται δυναμικά στη σκηνή, έστω και με δύο νέα χαρακτηριστικά: τον χρόνο και το χρήμα. Ο χρόνος στενεύει, καθώς θα πρέπει να επιταχύνουμε και να προωθήσουμε όλα όσα χρειάζονται για την επίτευξη ταχύτερων αποτελεσμάτων, εάν θέλουμε να διατηρήσουμε και τους στόχους για τη μείωση του διοξειδίου του άνθρακα και του ενεργειακού κόστους, όπως αναμένεται από τους νέους στόχους που ετέθησαν από την ίδια την Ένωση.
Το άλλο πρόβλημα αφορά τη χρηματοδότηση. Η διαμεσολάβηση της Ένωσης σε σχέση με τις επενδύσεις των κρατών μελών πρέπει να επανεξετασθεί μεσοπρόθεσμα. Δεν αναφέρομαι απλώς στη χρηματοδότηση των υποδομών, η οποία είναι ασφαλώς η πλέον επείγουσα, αλλά και στη διαλειτουργικότητα ή στα άλλα μέτρα που θα διευκολύνουν την πρόσβαση στις αγορές. Πρόκειται για μια χρηματοδότηση η οποία δεν είναι απλώς αναγκαία σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αλλά απαιτεί παράλληλα και τη δυνατότητα συντονισμού των πολιτικών και των χρηματοδοτήσεων όλων των κρατών από την Επιτροπή, έτσι ώστε να διασφαλισθεί η ταχύτατη επίτευξη των αναγκαίων αποτελεσμάτων.
Sepp Kusstatscher, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, ο τίτλος της έκθεσης είναι πολύ ωραίος: «Η Ευρώπη σε συνεχή κίνηση - βιώσιμη κινητικότητα για την ήπειρό μας». Η πιο σαφής δήλωση της έκθεσης της κ. Barsi-Pataky βρίσκεται στην παράγραφο 4: «η ενδιάμεση εξέταση της Λευκής Βίβλου του 2001 για τις μεταφορές δεν έθεσε μακροπρόθεσμους στόχους ούτε έδωσε απαντήσεις». Η κοινοτική πολιτική των μεταφορών είναι γεμάτη αντιφάσεις. Πολλές ωραίες αρχές αναγνωρίζονται σωστά, συχνά όμως η εφαρμογή στην πράξη είναι ελλιπής.
Στην έκθεση λέγεται ξεκάθαρα ότι έχουν αυξηθεί οι αρνητικές επιπτώσεις της αλλαγής του κλίματος, κυρίως εξαιτίας της εσφαλμένης πολιτικής για τις μεταφορές. Πολλοί εξακολουθούν να πιστεύουν στην αιώνια ανάπτυξη: όλο και πιο γρήγορα, όλο και πιο ψηλά, όλο και μακρύτερα. Η ανάπτυξη μπορεί να είναι αειφόρος, αλλά αυτό δεν είναι καλό. Με την ασταμάτητη ανάπτυξη δεν επιτυγχάνονται οι στόχοι του Κυότο, και ο στόχος να μειωθούν στο μισό οι εκπομπές CO2 μέχρι το 2050 θα παραμείνει ψευδαίσθηση.
Συχνά θεραπεύονται μόνο συμπτώματα και όχι η ρίζα του κακού. Η Satu Hassi της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας ανέφερε προηγουμένως μια σειρά παραδειγμάτων. Φοβηθήκαμε να πούμε όλη την αλήθεια για το κόστος, θέλουμε να κατασκευάσουμε νέες, πανάκριβες διαδρομές για τρένα υψηλής ταχύτητας, ενώ οι για παράδειγμα στην Ιταλία σκουριάζουν οι υφιστάμενες διαδρομές. Στις αερομεταφορές δεν λαμβάνεται υπόψη ο υπολογισμός του CO2, και προωθούνται οι μεταφορές σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Μια συγκεκριμένη και επίκαιρη αφορμή είναι η εξής: σήμερα οι υπουργοί Μεταφορών της Ιταλίας, της Αυστρίας και της Γερμανίας δήλωσαν και πάλι χαρούμενοι στη Βιέννη την πίστη τους στη σήραγγα βάσης του Brenner. Μετά από τις εμπειρίες μας με την υποθαλάσσια σήραγγα της Μάγχης, η οικονομική βιωσιμότητα της σήραγγας αυτής είναι παραπάνω από αμφισβητήσιμη. Η χρηματοδότηση από κράτη μέλη που ούτως η άλλως παραβιάζουν τα κριτήρια του Μάαστριχτ είναι εξαιρετικά επισφαλής. Οι προσβάσεις δεν έχουν εν μέρει καν σχεδιαστεί. Είναι πραγματικά υπερβολικά ακριβή γι’ αυτό που προσφέρει. Γίνεται λόγος για μετατόπιση των εμπορευματικών μεταφορών στους σιδηροδρόμους, ενώ σχεδιάζεται ένα τρένο μεγάλης ταχύτητας για μεταφορά προσώπων.
Οι στόχοι μιας πολιτικής των μεταφορών που θα έχει κοινωνικό χαρακτήρα και θα είναι συμβατή με το περιβάλλον πρέπει να είναι: μείωση των ροών κυκλοφορίας που δεν είναι απαραίτητες, μετατόπιση σε πιο φιλικούς για το περιβάλλον τρόπους μεταφοράς, ειλικρίνεια σχετικά με το κόστος –και μάλιστα συμπερίληψη στις τιμές των μεταφορών των δαπανών για την κατασκευή, συντήρηση, αποκατάσταση των ζημιών που προκλήθηκαν στο περιβάλλον και την υγεία, καθώς και των δαπανών εξαιτίας ατυχημάτων– και η βιώσιμη φορολογία των μεταφορών, ειδικά των αερομεταφορών, με βάση τις εκπομπές CO2.
Johannes Blokland, εξ ονόματος της Ομάδας IND/DEM. – (NL) Κύριε Πρόεδρε, η πράξη έχει αποδειχθεί ότι είναι πιο ευέλικτη από τη θεωρία. Στο μέσο του ορίζοντα προγραμματισμού της Λευκής Βίβλου για τις μεταφορές, αποκαλύπτεται ότι απέχουμε ακόμη από την επίτευξη των στόχων. Η απόφαση της Επιτροπής να εξειδικεύσει τους στόχους είναι συγχρόνως εύλογη και τολμηρή. Σας βγάζω το καπέλο. Η αλλαγή πορείας σημαίνει, ωστόσο, ότι χρειαζόμαστε διαφορετικά μέσα και μεθόδους. Η πρόθεσή μας δεν είναι πλέον η ανακατάταξη του φορτίου, αλλά η βελτίωση όλων των πτυχών. Αυτό προϋποθέτει τεράστια αποθέματα διεθνούς αποφασιστικότητας και επιμονής σε μια σειρά ζητημάτων.
Υπάρχουν επίσης πολλά που πρέπει να γίνουν εντός της Ευρώπης, όπως η δημιουργία επαρκών υποδομών, η χρήση νέων τεχνολογιών, συγκεκριμένα προγράμματα δράσης για επιμέρους τομείς της αγοράς και περαιτέρω ενίσχυση της εφαρμογής της αρχής ο ρυπαίνων, ήτοι ο χρήστης, πληρώνει. Τα στοιχεία αυτά, πολύ εύλογα, έχουν περιληφθεί στην έκθεση Barsi-Pataky. Ως εκ τούτου, μπορώ να συμφωνήσω με το μεγαλύτερο μέρος του κειμένου της έκθεσής της.
Έχω καταθέσει τροπολογίες σχετικά με δύο ζητήματα. Το Σώμα θεσπίζει τη νομοθεσία στον τομέα των μεταφορών και στη συνέχεια η μεταφορά αυτής της νομοθεσίας επαφίεται στα κράτη μέλη. Έχει αποδειχθεί ότι το ίδιο νομοθέτημα ερμηνεύεται και εφαρμόζεται με διαφορετικούς τρόπους στα διάφορα κράτη μέλη. Αυτό σημαίνει, λόγου χάρη, ότι τα φορτηγά αυτοκίνητα που διέρχονται από διάφορα κράτη μέλη συμμορφώνονται με την ίδια νομοθεσία σε μία χώρα, αλλά όχι και στην επόμενη, με όλες τις επιπτώσεις που μπορεί αυτό να συνεπάγεται. Θεωρώ ότι η κατάσταση αυτή είναι απαράδεκτη. Γι’ αυτό, στην τροπολογία μου αριθ. 4, εφιστώ την προσοχή σε αυτό το θέμα, καλώντας τα κράτη μέλη και την Επιτροπή, όπου αυτό είναι αναγκαίο, να συμφωνήσουν επί μιας κοινής ερμηνείας των νομικών εγγράφων. Η τροπολογία αυτή δεν προβλέπει την εφαρμογή κοινών ποινών για τις παραβιάσεις.
Το δεύτερο ζήτημα αφορά τις αστικές μεταφορές. Αν και τις αντιμετωπίζω θετικά, θεωρώ ότι πρόκειται για θέμα που εμπίπτει και πρέπει να συνεχίσει να εμπίπτει στο πεδίο αρμοδιοτήτων των κρατών μελών. Συνεπώς, ο μόνος αποδεκτός ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα ήταν η διευκόλυνση. Ολοκληρώνοντας την παρέμβασή μου, θέλω να ευχαριστήσω την κ. Barsi-Pataky για τις προσπάθειές της και να την συγχαρώ γι’ αυτό το αποτέλεσμα.
Reinhard Rack (PPE-DE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, η ενδιάμεση εξέταση της Επιτροπής υπογραμμίζει δικαιολογημένα μια σειρά επιτυχιών της κοινής πολιτικής των μεταφορών, και κυρίως στην ολοένα καλύτερη ενσωμάτωση των προτεραιοτήτων της πολιτικής των μεταφορών σε άλλους τομείς της πολιτικής: από τη μία, την εσωτερική αγορά και, από την άλλη, την περιβαλλοντική πολιτική. Σε συνάρτηση με αυτό ευχαριστώ τον Αντιπρόεδρο Barrot για τη σαφή αναφορά του στη μελέτη για την εσωτερικοποίηση των εξωτερικών δαπανών. Περιμένουμε με ανυπομονησία τα αποτελέσματα και περαιτέρω προτάσεις.
Ωστόσο, η ενδιάμεση εξέταση πρέπει να αναγνωρίσει και το γεγονός ότι πολλά από αυτά που διαπιστώθηκε πως είναι αναγκαία απέτυχαν ή κινδυνεύουν να αποτύχουν εξαιτίας της ελλιπούς χρηματοδότησης και προθυμίας για χρηματοδότηση τόσο εκ μέρους της Ένωσης όσο και, κυρίως, εκ μέρους των κρατών μελών. Έτσι, χρειάζονται νέες ωθήσεις για τη δεύτερη περίοδο. Χρειαζόμαστε περισσότερα χρήματα. Χρειαζόμαστε πιο έξυπνα συστήματα, περισσότερες, καλύτερες και νέες τεχνολογίες, και ιδίως καλύτερη εφοδιαστική.
Έχουμε να αντιμετωπίσουμε και νέα ζητήματα. Ιδιαίτερα σημαντικό θα είναι να συμπεριλάβουμε τα νέα κράτη μέλη και τις υποψήφιες χώρες στο ήδη αρκετά παλιό σύστημα των ΔΕΔ, έτσι ώστε να μπορέσουμε πραγματικά να αναπτυχθούμε από κοινού. Πρέπει να κάνουμε πολλά ακόμα όσον αφορά την ασφάλεια σε όλες τις πτυχές της.
Θάρρος και ευαισθησία απαιτούνται και στο θέμα της πολιτικής των αστικών μεταφορών. Εδώ έχει σημασία η μεθοδική προσέγγιση. Δεν πρέπει να γίνεται αμέσως ευρωπαϊκό δίκαιο κάθε τι εφικτό και πιθανό. Ίσως η καλύτερη επιλογή να είναι λιγότεροι δεσμευτικοί νόμοι και περισσότερες ωθήσεις μέσω βέλτιστων πρακτικών και μέσω του σεβασμού της επικουρικότητας.
Ο συνολικός όγκος των μεταφορών δεν θα μειωθεί, αλλά μάλλον θα αυξηθεί. Η πλήρης αποσύνδεση της αύξησης των μεταφορών από την οικονομική ανάπτυξη φαίνεται σε ορισμένους ένα όραμα του μέλλοντος. Όμως, δεν θέλουμε να αποτύχουμε εδώ. Η ανάπτυξη δεν είναι παντού καλή.
Η τροπολογία 6 των σκανδιναβών συναδέλφων δεν πρέπει να θεωρηθεί ή να χρησιμοποιηθεί ως κερκόπορτα για τα επονομαζόμενα EuroCombi HGV. Αυτό που ίσως είναι μια καλή πρακτική για τη Σκανδιναβία, δεν είναι κατάλληλο για την υπόλοιπη Ευρώπη. Ευχαριστώ την Επιτροπή, και ιδίως την εισηγήτρια για την εξαίρετη έκθεσή της.
Anne E. Jensen (ALDE). – (DA) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, θέλω καταρχάς να ευχαριστήσω την κ. Barsi-Pataky, η οποία εκπόνησε μια δεξιοτεχνικά διατυπωμένη έκθεση με ορισμένα πολύ σαφή μηνύματα. Θέλω επίσης να ευχαριστήσω την Επιτροπή και τον Επίτροπο κ. Barrot για την αξιολόγηση της Λευκής Βίβλου, η οποία συνοδευόταν από πολλές εποικοδομητικές νέες ιδέες σχετικά με την πολιτική μεταφορών της ΕΕ. Η Λευκή Βίβλος θα αποτελέσει το πλαίσιο για τη λήψη κατάλληλων και ευρέος φάσματος αποφάσεων στον τομέα των μεταφορών την περίοδο των προσεχών ετών. Η αξιολόγηση μπορεί να συμβάλει στη βελτίωση των αποφάσεων που λαμβάνονται. Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ έχουν, βεβαίως, αποφασίσει ότι οι αποτελεσματικές μεταφορές πρέπει να αποτελέσουν τμήμα της διαδικασίας της Λισαβόνας, η οποία αποσκοπεί να καταστήσει την ΕΕ την πιο ανταγωνιστική οικονομία της γνώσης πριν από το έτος 2010, κάτι που ηχεί, οπωσδήποτε, πολύ θετικά. Καταδεικνύει άλλωστε ότι γίνεται όλο και πιο κατανοητό το γεγονός ότι τα αποτελεσματικά συστήματα μεταφορών έχουν καίρια σημασία για την οικονομική ανάπτυξη.
Συγχρόνως, η δέσμευση της Επιτροπής υπέρ της συντροπικότητας και η εστίασή της στον συνδυασμό διαφορετικών μέσων μεταφοράς καταδεικνύουν μια πιο ρεαλιστική προσέγγιση των παραγόντων που καθορίζουν τη ζήτηση υπηρεσιών μεταφορών, πράγμα που σημαίνει ότι οι πολίτες αναζητούν τους πιο ασφαλείς, πιο αποτελεσματικούς, πιο άνετους και πιο φθηνούς τρόπους μετάβασης από το σημείο Α στο σημείο Β. Πρέπει να αναπτύξουμε όλες τις επιμέρους μεθόδους μεταφοράς με τρόπους φιλικούς για το περιβάλλον και να καταβάλουμε μεγαλύτερες προσπάθειες συντονισμού των διαφορετικών μέσων μεταφοράς, έτσι ώστε να λαμβάνεται κατάλληλη μέριμνα για την αποτελεσματικότητα και το περιβάλλον. Μια τέτοια πολιτική προϋποθέτει επενδύσεις, οπότε δημιουργούνται πολύ εύλογες αμφιβολίες σχετικά με το κατά πόσον οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ θα τιμήσουν τις μεγαλόστομες υποσχέσεις τους περί ενίσχυσης των μεταφορών. Πολύ σύντομα θα έχουμε μια πρόγευση του θέματος, όταν γίνουν γνωστά τα ποσά που θα διατεθούν για τα διευρωπαϊκά δίκτυα. Φοβούμαι ότι δεν έχουν δεσμευτεί αρκετοί πόροι για τα διευρωπαϊκά δίκτυα κατά την περίοδο 2007-2013, γεγονός που σημαίνει ότι πρέπει να ζητήσουμε να συμπεριληφθούν περισσότεροι πόροι στην ημερήσια διάταξη της ενδιάμεσης αναθεώρησης του δημοσιονομικού πλαισίου του 2009 για τις επενδύσεις στον τομέα των μεταφορών.
Renate Sommer (PPE-DE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, η Ευρώπη πνίγεται από την κυκλοφοριακή συμφόρηση και η κατάσταση χειροτερεύει. Αυτό πρέπει να αλλάξει. Παρόλα αυτά, οι μεταφορές είναι καθοριστικές για την οικονομία μας. Αν η πολιτική μας για τις μεταφορές είναι κακή, τότε πλήττεται από αυτό και η οικονομία, διότι εξαρτάται από τον τομέα των μεταφορών. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να ασκούμε την πολιτική για τις μεταφορές σε συνάρτηση με άλλες πολιτικές.
Πρέπει και μπορούμε να δρομολογήσουμε πολλές σημαντικές ρυθμίσεις, π.χ. εναρμονίσεις, ξεκινώντας από το κοινοτικό επίπεδο, όμως δεν πρέπει να αγνοήσουμε ότι πολιτικά μέτρα σε κοινοτικό επίπεδο πρέπει να λαμβάνονται μόνον εάν υπόσχονται σαφή προστιθέμενη αξία. Αυτό σημαίνει και διαρκή εξέταση όλων των ρυθμίσεων της κοινοτικής πολιτικής των μεταφορών ως προς το εάν είναι αναγκαίες. Τα υφιστάμενα μέτρα πρέπει να αξιολογούνται τακτικά προκειμένου να μπορούν να αντιμετωπιστούν έγκαιρα τυχόν ανεπιθύμητες εξελίξεις. Η υπερβολή ως προς τις ρυθμίσεις βλάπτει την αγορά των μεταφορών.
Σημαντική συνεισφορά στην κινητικότητα και την προστασία του περιβάλλοντος συνιστά και η ουσιαστική προώθηση των σχετικά φιλικών προς το περιβάλλον τρόπων μεταφοράς που, δυστυχώς, μέχρι τώρα έχουν παραμεληθεί, των σιδηροδρόμων και της εσωτερικής ναυσιπλοΐας. Πρέπει να επιτύχουμε τη σύμπραξη των κρατών μελών στον τομέα αυτόν όπου υπάρχει ακόμα τεράστιο ανεκμετάλλευτο δυναμικό. Αυτό είναι μια πρόκληση για την Ευρώπη.
Ωστόσο, το ερώτημα αν πρέπει να αναμιχθεί η Επιτροπή στις αστικές μεταφορές δεν έχει διευκρινιστεί ακόμα. Είμαστε αρμόδιοι γι’ αυτό; Δεν αποτελεί παραβίαση της αρχής της επικουρικότητας; Επιτρέπεται στην Ευρώπη να υπαγορεύει στις πόλεις μας πώς θα ρυθμίζουν τις εσωτερικές υποθέσεις τους; Η Επιτροπή δεν πρέπει να εκμεταλλευτεί τη συζήτηση για το κλίμα που σήμερα είναι κάπως υστερική για να δημιουργήσει νέες αρμοδιότητες για τον εαυτό της.
Αν θέλουμε να βελτιώσουμε μόνιμα την κατάσταση ως προς τις μεταφορές και, συνακόλουθα, και την ποιότητα του περιβάλλοντος στις πόλεις, πρέπει να κερδίσουμε την υποστήριξη των πολιτών. Μόνο με την αλλαγή συμπεριφοράς των πολιτών στο πλαίσιο των μεταφορών θα σημειωθεί ουσιαστική και ικανοποιητική επιτυχία. Για να γίνει, όμως, αυτό απαιτούνται στοχοθετημένες ενημερωτικές εκστρατείες που θα μπορούσαν να δρομολογηθούν και να ενισχυθούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Τελειώνοντας θα ήθελα να ευχαριστήσω την εισηγήτρια κ. Barsi-Pataky για την καλή και συστηματική της εργασία σε αυτό το θέμα και για τη διαρκή της προθυμία για συζήτηση.
Jerzy Buzek (PPE-DE). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, θέλω να ευχαριστήσω τον εισηγητή για το εξαίρετο έργο του. Οι ευρωπαϊκές μεταφορές βρίσκονται αντιμέτωπες με σοβαρές προκλήσεις: μια ενιαία αγορά με καλές συνδέσεις και διασυνοριακή διαπερατότητα, υπηρεσίες σε μεγάλες πόλεις, ασφάλεια και ποιότητα στην παροχή υπηρεσιών και τις συνθήκες εργασίας των εργαζομένων στον τομέα των μεταφορών. Όλα αυτά προϋποθέτουν πάνω από όλα πρόσφορες και συστηματικές ρυθμίσεις στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής και εθνικής νομοθεσίας. Προϋποθέτουν επίσης κατάλληλη οργάνωση και επιμελητεία, πολλές επενδύσεις σε υποδομές, αλλά κυρίως κατανάλωση ενέργειας. Δεν υπάρχει σύστημα μεταφορών χωρίς προμήθεια ενέργειας.
Η χρήση ενέργειας στις μεταφορές δημιουργεί επιβλαβείς εκπομπές. Πρέπει να περιορίσουμε τις εκπομπές αυτές για λόγους προστασίας του περιβάλλοντος κάνοντας χρήση της αναγκαίας τεχνολογίας. Το κόστος των καυσίμων είναι υψηλό, ενώ πρέπει να μειώσουμε την κατανάλωση καυσίμων ενσωματώνοντας νέες τεχνολογίες στους κινητήρες. Ωστόσο, οι νέες τεχνολογίες οι οποίες μειώνουν τη ρύπανση και την κατανάλωση ενέργειας κοστίζουν, οπότε οφείλουμε να τις αναπτύξουμε περαιτέρω προκειμένου να μειωθούν οι τιμές, καθώς η φθηνότερη τεχνολογία στις μεταφορές ισοδυναμεί με φθηνές μεταφορές, και οι φθηνές μεταφορές συνεπάγονται ανταγωνιστική οικονομία. Και σε αυτήν την περίπτωση, λοιπόν, το βασικό πρόβλημα είναι οι νέες τεχνολογίες.
Καλώ το Σώμα, κατά την ενδιάμεση αναθεώρηση του προϋπολογισμού, να αυξήσει σημαντικά τις δαπάνες για την έρευνα στον τομέα των μεταφορών και της τεχνολογίας. Πρέπει να είμαστε καινοτόμοι στις τεχνολογίες των μεταφορών· διαφορετικά, θα χάσουμε το παιχνίδι στους τομείς των ανταγωνιστικών μεταφορών, της ανταγωνιστικής οικονομίας και της στρατηγικής της Λισαβόνας.
Jacques Barrot, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής. (FR) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, θέλω καταρχάς, πολύ απλά αλλά ειλικρινά, να πω στην κ. Satu Hassi ότι με εκπλήσσουν τα σχόλιά της, δεδομένου ότι έχουμε εκφράσει την πλήρη μας δέσμευση για τη βιώσιμη κινητικότητα. Εκπλήσσομαι, κυρία Hassi, που πιστεύετε ότι λησμονούμε την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει». Νομίζω ότι ανέλαβα μαζί με τον κ. Δήμα μια γενναία δέσμευση σε ό,τι αφορά τα ανώτατα επιτρεπτά όρια της αεροπορίας σε σχέση με τις εκπομπές ρύπων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Τηρούμε μια πολιτική γραμμή και με εκπλήσσουν ιδιαιτέρως τα σχόλιά σας, τα οποία, αν μου επιτρέπετε, μου φαίνονται ολίγον υπερβολικά.
Δράττομαι επίσης της ευκαιρίας να πω στον κ. Kusstatscher ότι δυσκολεύομαι να τον κατανοήσω: είναι αρκετά σαφές ότι σε μια φάση κατά την οποία κατασκευάζουμε υποδομές για τρένα υψηλών ταχυτήτων, ελευθερώνουμε συμβατικές σιδηροδρομικές γραμμές για τις εμπορευματικές μεταφορές. Δεν είναι τυχαίο που δήλωσα τώρα μόλις ότι θα υπάρξει ανακοίνωση για τις εμπορευματικές σιδηροδρομικές μεταφορές.
Κυρία Sommer, επιτρέψτε μου να σας πω επίσης ότι δεν επιζητώ αρμοδιότητες. Λαμβάνω υπόψη μου, αφενός, τις προσδοκίες των πολιτών και, αφετέρου, το γεγονός ότι, αν θέλουμε ο σιδηρόδρομος να καταλαμβάνει στην Ευρώπη τη θέση που του αρμόζει, είναι ανάγκη να διασφαλίσουμε τη διαλειτουργικότητα. Αν θέλουμε βιώσιμη αναπτυξιακή πολιτική, έρχεται η στιγμή που αυτό μπορεί να γίνει μόνο με συντονισμό και εναρμόνιση σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Σας το λέω αυτό απερίφραστα, διότι θα αντιλαμβάνεστε ότι ως Επίτροπος, έχοντας αναλάβει μια δέσμευση, χαίρομαι να γίνομαι αποδέκτης της όποιας δικαιολογημένης κριτικής, νιώθω όμως την ανάγκη να απαντώ απευθείας όταν η κριτική είναι υπερβολική.
Έρχομαι τώρα σε ορισμένα σχόλια που ήθελα να κάνω. Η Επιτροπή ξεκίνησε ήδη να άρει τα εμπόδια στη λειτουργία των τρένων: απλοποίηση της πιστοποίησης των συρμών, σιδηροδρομική διαλειτουργικότητα και ασφάλεια, η τρίτη δέσμη μέτρων για τους σιδηροδρόμους. Ευχαριστώ την Επιτροπή Μεταφορών και Τουρισμού για το έργο της σε αυτόν τον τομέα με στόχο την επίτευξη συμφωνίας.
Στον αεροπορικό τομέα, έχουμε δύο κανονισμούς που αφορούν τη διαλειτουργικότητα των ευρωπαϊκών συστημάτων διαχείρισης της κυκλοφορίας. Εγκρίναμε το 2007 μια δέσμη μέτρων για τα αεροδρόμια, που επικεντρώνεται στον ρόλο των αεροδρομίων σε σχέση με την ανταγωνιστικότητα της εσωτερικής αεροπορικής αγοράς, σε ό,τι δε αφορά τις υποδομές, έχουμε ένα νέο διευρωπαϊκό δίκτυο (ΔΕΔ). Ο κ. Costa έχει δίκιο, ωστόσο, όταν λέει ότι θα πρέπει να πολλαπλασιάσουμε πραγματικά τις προσπάθειές μας σε ό,τι αφορά τον συντονισμό της χρηματοδότησης, διότι, όπως τόνισε με έμφαση η κ. Ayala και άλλοι, βρισκόμαστε αντιμέτωποι με έναν προϋπολογισμό που είναι εξαιρετικά περιορισμένος για να μπορέσουμε πραγματικά να αναλάβουμε μείζονα έργα υποδομών, τα οποία θα επιτρέψουν τη βιώσιμη κινητικότητα. Έχετε απόλυτο δίκιο και ευχαριστώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που το επεσήμανε με έμφαση.
Ο κ. Koch μίλησε για συντροπικότητα στον τουρισμό και έχει δίκιο. Η συντροπικότητα πρέπει επίσης να λειτουργεί προς όφελος των επιβατών. Σε ό,τι αφορά τις υποδομές, όπως προανέφερα, θα προσπαθήσουμε να κινητοποιήσουμε όλους τους πιθανούς πόρους και να αναπτύξουμε συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα με την εμπλοκή της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων.
Θα πω μια λέξη μόνο για τις κοινωνικές πτυχές των μεταφορών. Από τον Απρίλιο τέθηκαν σε ισχύ νέοι κοινωνικοί κανόνες σε σχέση με τις επαγγελματικές οδικές μεταφορές και υποβάλαμε τρεις προτάσεις κανονισμών με στόχο τον εκσυγχρονισμό του καθεστώτος απασχόλησης των εταιρειών οδικών μεταφορών και την πρόσβαση στην αγορά οδικών μεταφορών. Σε ό,τι αφορά τα δικαιώματα των επιβατών, ξεκινήσαμε, χάρη στο Κοινοβούλιο, να θεσπίζουμε δικαιώματα για τους επιβάτες με μειωμένη κινητικότητα σε όλα τα μέσα μεταφορών, ιδίως στα λεωφορεία και τα πλοία. Οφείλω να παραδεχθώ, καθώς μάλιστα γνωρίζω την ευαισθησία του Κοινοβουλίου γι’ αυτό το θέμα, ότι πρέπει τώρα να εφαρμόσουμε αυτά τα δικαιώματα.
Σε ό,τι αφορά την ασφάλεια, θέλω να δώσω και πάλι έμφαση στην προτεραιότητα της οδικής ασφάλειας στη δράση μας, όπως αποδεικνύει η πρώτη Ευρωπαϊκή Ημέρα Οδικής Ασφάλειας. Απλοποιήσαμε επίσης τους κανόνες σε σχέση με τη μεταφορά επικίνδυνων αγαθών και έχουμε τρεις υπηρεσίες για την ασφάλεια των αεροπορικών, θαλάσσιων και σιδηροδρομικών μεταφορών, αντιστοίχως, οι οποίες δεν παραμένουν αδρανείς. Η ασφάλεια θα μας κρατήσει απασχολημένους το φθινόπωρο στο πλαίσιο της συνδιαλλαγής αναφορικά με τους κοινούς κανόνες στον αεροπορικό τομέα.
Σε ό,τι αφορά την καινοτομία, στην οποία δικαίως επέμεινε η κ. Barsi-Pataky, είναι πραγματικά μείζον πρόβλημα. Οι μεταφορές πρέπει να επωφελούνται της νέας τεχνολογίας. Αυτό θα συμβεί με την έρευνα διαχείρισης της εναέριας κυκλοφορίας στο πλαίσιο του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Ουρανού (SESAR). Αυτό θα συμβεί με το Ευρωπαϊκό Σύστημα Διαχείρισης της Σιδηροδρομικής Κυκλοφορίας (ERTMS) με το οποίο θα εφοδιαστούν οι νέες σιδηροδρομικές γραμμές και μετά, βεβαίως, αυτό θα συμβεί με την εξοικονόμηση ενέργειας και με τα οικολογικά συστήματα πρόωσης με στόχο τη διασφάλιση της βιωσιμότητας της οδικής κινητικότητας. Όλα αυτά θα αποτελέσουν αντικείμενο ενός σχεδίου δράσης για την ενεργειακή αποδοτικότητα και θα είναι σκέλος της ευρωπαϊκής στρατηγικής για την ενέργεια, την οποία καθόρισε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Δεν θα επεκταθώ περαιτέρω στη διεθνή διάσταση. Είναι προφανώς αναγκαίο να ακολουθήσουμε αυτήν την πολιτική, η οποία μας επέτρεψε να υπογράψουμε μια συμφωνία ανοικτών ουρανών με τις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλες χώρες. Εφεξής, θα συνεχίσουμε όλες αυτές τις προσπάθειες.
Κύριε Πρόεδρε, θα σταματήσω εδώ, διότι, βεβαίως, όλα αυτά χρήζουν πολύ πιο διεξοδικής ανάλυσης. Ευχαριστώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ιδίως δε την κ. Barsi-Pataky, διότι πιστεύω ότι έχουμε δεσμευτεί σε μια πολιτική μεταφορών, που πραγματικά συνεκτιμά τις μελλοντικές απαιτήσεις, που δεν είναι στραμμένη στο παρελθόν και κατά βάση στο μέλλον, με αυτόν τον διπλό στόχο: για να καταστεί δυνατή η κινητικότητα, όπως απαιτούν οι στόχοι της Λισαβόνας, παράλληλα δε για να εξασφαλίσουμε ότι αυτή η κινητικότητα παραμένει συμβατή με τις επιταγές της περιβαλλοντικής προστασίας και της καταπολέμησης της πλανητικής αύξησης της θερμοκρασίας. Είναι μια πολύ δύσκολη μάχη. Ευχαριστώ θερμά το Κοινοβούλιο για τη στήριξή του και, προσωπικώς, νιώθω πολύ μεγάλη δέσμευση έναντι αυτών των προσπαθειών που στοχεύουν στη βιώσιμη κινητικότητα.
Πρόεδρος. Η συζήτηση έληξε.
Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί την Τετάρτη, 11 Ιουλίου 2007.