Πληρη πρακτικα των συζητησεων

Τρίτη 25 Σεπτεμβρίου 2007 - Στρασβούργο

12. Πράσινο Βιβλίο σχετικά με τις αστικές μεταφορές (συζήτηση)

  Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει την ανακοίνωση της Επιτροπής για την Πράσινη Βίβλο σχετικά με τις αστικές μεταφορές.

  Jacques Barrot, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, νωρίτερα παρουσίασα αυτές τις προτάσεις για την αστική κινητικότητα στο Σώμα των Επιτρόπων και είμαι τώρα στην ευχάριστη θέση να σας δώσω μια πρώτη γεύση τους από το βήμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Τα Ηνωμένα Έθνη προετοιμάζονται για τη διεθνή συνδιάσκεψη για την αλλαγή του κλίματος, η οποία θα διεξαχθεί στο Μπαλί τον Δεκέμβριο. Εχθές, πραγματοποιήθηκε προπαρασκευαστική διάσκεψη αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων στη Νέα Υόρκη, κατά τη διάρκεια της οποίας η Ευρωπαϊκή Ένωση παρουσίασε δημοσίως την εξαιρετικά φιλόδοξη πρότασή της: τη μείωση κατά το ήμισυ των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου έως το 2050.

Οι αστικές μεταφορές είναι ένας από τους τομείς στους οποίους πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες. Η ρύπανση από τις ιδιωτικές και δημόσιες αστικές μεταφορές και από τις εμπορευματικές μεταφορές είναι υπεύθυνη για το 40% των εκπομπών CO2 και το 70% των λοιπών ρυπαντών που παράγονται στα οδικά μας δίκτυα.

Η Πράσινη Βίβλος που σας παρουσιάζω σήμερα εδώ είναι αποτέλεσμα αρχικής εντατικής διαβούλευσης που ξεκίνησε τον Ιανουάριο και συνεχίστηκε μέχρι τον Ιούνιο, στο πλαίσιο της οποίας πραγματοποιήθηκε διαβούλευση με θεσμικά όργανα, εκπροσώπους δημοτικών αρχών, ενδιαφερόμενους φορείς και πολίτες. Εκείνο που αποκομίσαμε από αυτήν τη διαβούλευση ήταν η έντονη προθυμία των ενδιαφερομένων να θέσουν το θέμα της αστικής κινητικότητας στην ευρωπαϊκή ημερήσια διάταξη. Οι τοπικές αρχές καθώς και οι κωμοπόλεις και πόλεις της Ευρώπης δεν πρέπει να μείνουν αβοήθητες στην προσπάθεια αντιμετώπισης αυτής της δύσκολης κατάστασης.

Δεν είναι πρόθεσή μου να επιβάλω κεντρικές λύσεις, οι οποίες δεν θα είναι προσαρμοσμένες στις τοπικές ιδιαιτερότητες. Απεναντίας, ο ρόλος της Ένωσης, σε συνεργασία με όλους τους ενδιαφερόμενους, είναι να εντοπίσει τα εμπόδια στην αστική κινητικότητα και να αναζητήσει τρόπους άρσης τους. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να προωθήσει την ευαισθητοποίηση για το θέμα αυτό και να ηγηθεί των προσπαθειών, εάν χρειαστεί.

Σε τι πλαίσιο πρέπει να επανεξετάσουμε την αστική κινητικότητα; Η προσωπική μου θέση είναι ότι υπάρχουν πέντε βασικοί στόχοι. Καταρχάς, κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, η ελεύθερη ροή σε πόλεις και κωμοπόλεις. Σε ολόκληρη την Ευρώπη, η αύξηση της κίνησης στα κέντρα πόλεων και κωμοπόλεων προκαλεί μόνιμη συμφόρηση. Οι οικονομικές συνέπειες της συμφόρησης των αστικών μεταφορών εκτιμάται ότι ανέρχονται σε 1% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της ΕΕ. Η πείρα μας διδάσκει ότι δεν υπάρχει καμία ενιαία λύση για τη μείωση της συμφόρησης. Επιλογές εναλλακτικές του ιδιωτικού οχήματος, όπως οι μαζικές μεταφορές, η βάδιση και η ποδηλασία, πρέπει να γίνουν πιο ασφαλείς και ελκυστικές. Η συλλογική και κοινή χρήση ιδιωτικών οχημάτων και η δημιουργία ενός πιο αποδοτικού συστήματος εμπορευματικών μεταφορών μπορεί να συμβάλουν στην ενίσχυση της ελεύθερης ροής της κυκλοφορίας σε πόλεις και κωμοπόλεις.

Δεύτερον, χρειαζόμαστε πιο οικολογικές πόλεις και κωμοπόλεις μέσω της βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης και της χρήσης εναλλακτικών καυσίμων. Οι περιορισμοί της κυκλοφορίας στα κέντρα των πόλεων και των κωμοπόλεων, η δημιουργία πράσινων ζωνών και η εφαρμογή διοδίων μπορεί να αποτελούν μέρος της λύσης, όμως πρέπει να αναπτυχθούν και να βελτιωθούν οι υποδομές στον τομέα των δημοσίων μεταφορών.

Οι πόλεις και κωμοπόλεις πρέπει να είναι επίσης ευφυείς. Στις ευρωπαϊκές πόλεις και κωμοπόλεις παρατηρείται επί του παρόντος διαρκής αύξηση της ζήτησης για επιβατικές και εμπορευματικές μεταφορές. Τα ευφυή συστήματα μεταφορών και ελέγχου της κυκλοφορίας, καθώς και δορυφορικής πλοήγησης, προσφέρουν πλήθος ευκαιριών για τη βελτίωση της κινητικότητας, υπό την προϋπόθεση ότι θα τα εκμεταλλευτούμε. Ο εξορθολογισμός των παραδόσεων εμπορευμάτων στις πόλεις και κωμοπόλεις μπορεί να βελτιωθεί μέσω της χρήσης πληροφοριών δορυφορικής πλοήγησης. Αυτές παρέχονται σήμερα από το σύστημα GPS, και στο μέλλον θα παρέχονται από το Galileo.

Τέταρτον, οι πόλεις και κωμοπόλεις πρέπει να είναι πιο προσιτές. Προσιτές, πάνω από όλα, στα άτομα με αναπηρίες, στα άτομα μειωμένης κινητικότητας, σε οικογένειες με μικρά παιδιά. Όλοι πρέπει να έχουν δυνατότητα πρόσβασης στις πόλεις και κωμοπόλεις μας. Ο αστικός σχεδιασμός επιβάλλεται να είναι αποτελεσματικός και προσεκτικά μελετημένος. Βεβαίως, τα άτομα που ζουν στα προάστια έχουν επίσης ανάγκη πρόσβασης, γεγονός που σημαίνει ότι απαιτούνται αποτελεσματικές συνδέσεις μεταξύ των αστικών και προαστιακών μεταφορών. Πρέπει να προωθήσουμε την παροχή υπηρεσιών δημοσίων μεταφορών υψηλής ποιότητας, ακόμη και χάρτη δικαιωμάτων των επιβατών.

Πέμπτον, και τελευταίο, χρειαζόμαστε ασφαλέστερες πόλεις και κωμοπόλεις. Πρέπει να επισημάνω εν προκειμένω ότι τα δύο τρίτα των οδικών ατυχημάτων καταγράφονται σε αστικές περιοχές. Το ένα τρίτο των θανάτων –ένας στους τρεις θανάτους– καταγράφεται σε αστικές περιοχές. Αν θέλουμε να σώσουμε ζωές, πρέπει να λάβουμε μέτρα, ώστε να κάνουμε ασφαλέστερες τις συμπεριφορές, τα οχήματα και τις υποδομές. Πρέπει να εξετάσουμε την ανάγκη προώθησης της οικολογικής πτυχής της οδήγησης κατά την εκπαίδευση των οδηγών του μέλλοντος. Γενικώς, πρέπει να μεριμνήσουμε, ώστε να τηρείται καλύτερα ο κώδικας οδικής κυκλοφορίας στην Ευρώπη.

Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, αυτή η Πράσινη Βίβλος θα μας επιτρέψει να ξεκινήσουμε ευρεία διαβούλευση με κυβερνήσεις, επιχειρήσεις και πολίτες, η οποία θα διαρκέσει έως τις 15 Μαρτίου 2008. Το έγγραφο θα περιλαμβάνει 25 σαφείς και ανοικτές ερωτήσεις.

Το φθινόπωρο του 2008, αφού θα έχω μετάσχει στη συζήτηση, σκοπεύω να καταθέσω σχέδιο δράσης στο οποίο θα προτείνονται συγκεκριμένα μέτρα και θα παρουσιάζεται ένα σαφές όραμα για τα καθήκοντα και τις ευθύνες όλων, λαμβάνοντας υπόψη την αρχή της επικουρικότητας. Θα καταρτίσω επίσης χρονοδιάγραμμα δράσης.

Καθ’ όλη τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας διαβούλευσης, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και η Επιτροπή Μεταφορών και Τουρισμού σας πρέπει, οπωσδήποτε, να διαδραματίσουν μείζονα ρόλο. Γενικώς, φρονώ ότι όλοι γνωρίζουμε πολύ καλά, μέσω αυτής της ευρείας συζήτησης σχετικά με την αστική κινητικότητα, ότι στην πραγματικότητα αφορά την καθημερινή ζωή των πολιτών μας, και ότι, για να έχει νόημα η έννοια της ευρωπαϊκής ιθαγένειας, πρέπει να προσπαθήσουμε να κάνουμε την αστική κινητικότητα πιο ασφαλή, πιο συνεπή και σύμφωνη με ορισμένες περιβαλλοντικές προδιαγραφές.

Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, σας ευχαριστώ εκ των προτέρων για όλες τις αξιόλογες παρεμβάσεις σας. Σας καλώ τώρα να σχολιάσετε αυτό το κείμενο. Η παρουσίαση υπήρξε μάλλον σύντομη, πιστεύω όμως ότι ήταν αρκετά σαφής. Πρέπει δε να διευκρινίσω ότι το έγγραφο θα διατεθεί σε όλους τους βουλευτές του ΕΚ. Ουσιαστικά, μόλις εγκρίθηκε από το Σώμα των Επιτρόπων. Έχω λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα για να διασφαλιστεί ότι θα είναι στη διάθεσή σας το ταχύτερο δυνατόν.

  Πρόεδρος. – Ευχαριστούμε πολύ, κύριε Επίτροπε.

Είναι λίγες οι συζητήσεις που έχουν τόσο άμεση σχέση με την επικαιρότητα όσο η σημερινή, μια και έρχεστε κατευθείαν από τη συνεδρίαση της Επιτροπής, και σας ευχαριστώ που μου διαβιβάσατε αμέσως αντίτυπο αυτής της Πράσινης Βίβλου.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, γνωρίζετε τον Κανονισμό: εφαρμόζουμε τη διαδικασία των εκτάκτων παρεμβάσεων.

  Georg Jarzembowski (PPE-DE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Αντιπρόεδρε, κυρίες και κύριοι, ευχαριστώ πολύ εξ ονόματος της Ομάδας μου. Είναι μια καταπληκτική ιδέα να προωθήσουμε την κινητικότητα λαμβάνοντας παράλληλα μέτρα για την αποφυγή των καταστροφών και της ρύπανσης του περιβάλλοντος. Υπογραμμίσατε όμως ότι θέλετε να σεβαστείτε την αρχή της επικουρικότητας. Αν διαβάσει κανείς το έγγραφο, θα δει ότι κάνετε πολύ πρακτικές προτάσεις, για παράδειγμα για τα διόδια στο κέντρο της πόλης και για άλλα θέματα. Πώς θα εξασφαλίσετε ότι οι καλές σας προτάσεις και η συζήτηση που όλοι περιμένουμε και που θα διεξάγουμε για ένα χρόνο δεν θα καταλήξει στην κηδεμόνευση των πόλεων και περιφερειών εκ μέρους μας, αλλά θα προσφέρει μόνο ένα κίνητρο για την υιοθέτηση βέλτιστων πρακτικών; Συμφωνούμε ότι πρέπει να κάνουμε κάτι για τις πόλεις και να καθιερώσουμε την εφαρμογή βέλτιστων πρακτικών. Γνωρίζουμε τις στατιστικές για τα ατυχήματα. Σε μερικές πόλεις και κοινότητες, ο αριθμός τους είναι μεγάλος, σε άλλες όχι. Αυτό εξαρτάται από την επί τόπου αντιμετώπιση του θέματος.

Πώς σκοπεύετε λοιπόν να επιτύχετε την ανάπτυξη κοινών ιδεών χωρίς να αισθανθούν οι πόλεις και περιφέρειες ότι κηδεμονεύονται από την Ευρώπη;

  Saïd El Khadraoui (PSE). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, γνωρίζουμε ότι βρισκόμαστε ακόμα στην αρχή της όλης διαδικασίας, και ως εκ τούτου αναμένω τις απαντήσεις των ενδιαφερομένων και τις συγκεκριμένες παρεμβάσεις που σχεδιάζετε για το προσεχές έτος. Νομίζω, όμως, ότι είναι πολύ σημαντικό να εντάξετε το θέμα στην πολιτική ημερήσια διάταξη, προκειμένου να καταδειχθεί ότι πρόκειται για προτεραιότητα της Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνολικά, ώστε να επιτευχθεί η εφαρμογή μιας βιώσιμης πολιτικής και να υλοποιηθούν οι συμφωνίες μας σχετικά με τον έλεγχο της αλλαγής του κλίματος. Φρονώ ότι ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα είναι να δημιουργηθεί ένα μέσο βάσει του οποίου θα μπορούν να ανταλλάσσονται καλά παραδείγματα που υπάρχουν ήδη σε πολλές πόλεις, κατά τρόπο που να μπορούμε να διδασκόμαστε από αυτά. Κάθε πόλη είναι διαφορετική, και κάθε πρόβλημα είναι διαφορετικό, θεωρώ όμως ότι όλα εξαρτώνται από την καθιέρωση ενός αποτελεσματικού μηχανισμού, και θέλω να ρωτήσω ποια είναι η θέση σας επ’ αυτού. Πώς μπορούμε να ανταλλάσσουμε όλες τις καλές ιδέες που αποτελούν τη βάση συνδέσμων σε μικρές και μεγάλες πόλεις, ώστε να διδασκόμαστε από αυτές;

  Jean Marie Beaupuy (ALDE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, με ικανοποιούν ιδιαιτέρως, κύριε Επίτροπε, οι πέντε στόχοι τους οποίους μόλις περιγράψατε, αν και, όπως αναφέρατε στη συνέχεια, θα υπάρξουν συγκεκριμένα μέτρα μετά τη διαβούλευση, η οποία θα ολοκληρωθεί τον προσεχή Μάρτιο.

Αν μου επιτρέπετε, κύριε Επίτροπε, θέλω να επαναλάβω κάτι που επεσήμαναν τα μέλη της διακομματικής ομάδας για την αστική στέγαση του ΕΚ: συγκεκριμένα, την ανάγκη να υιοθετηθεί μια ολοκληρωμένη προσέγγιση, όχι μόνο για τις πόλεις αλλά και για τα προάστια, όπως και εσείς δηλώσατε προηγουμένως.

Στο πλαίσιο αυτής της ολοκληρωμένης προσέγγισης, λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση επενδύει στα περιφερειακά ταμεία –το ΕΤΠΑ, το ΕΚΤ και το ΕΓΤΑΑ, το τελευταίο μάλιστα αφορά τόσο τις αγροτικές όσο και τις προαστιακές περιοχές– θεωρούμε ότι και εσείς και οι υπόλοιποι συνάδελφοί σας στην Επιτροπή πρέπει να λάβετε υπόψη αυτές τις πτυχές, ώστε η εν λόγω ολοκληρωμένη προσέγγιση να μπορεί πραγματικά να εφαρμοστεί από τις πόλεις και τις δημοτικές αρχές. Ως εκ τούτου, ζητώ σήμερα για μια ακόμη φορά να ληφθεί υπόψη η ολοκληρωμένη προσέγγιση σε αυτό το θέμα που άπτεται των αστικών μεταφορών.

  Jacques Barrot, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής. – (FR) Κύριε Jarzembowski, το κείμενο που καταθέσαμε περιέχει προτάσεις. Δεν είναι ολοκληρωμένες. Σε ένα πλαίσιο, στο τέλος κάθε ομάδας ερωτήσεων, ρωτούμε ποιος πρέπει να είναι ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συνεπώς, δεν πρόκειται να προδικάσω το αποτέλεσμα της συζήτησης. Το ζήτημα παραμένει ανοικτό, και πρέπει ουσιαστικά να καταδειχθεί ότι προσφέρεται ουσιαστική ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία. Δεν είμαστε διατεθειμένοι να ισχυριστούμε ότι ασκούμε κάποιο είδος εποπτείας επί των ευρωπαϊκών πόλεων και κωμοπόλεων.

Κύριε El Khadraoui, νομίζω ότι η παρατήρησή σας ήταν πολύ εύστοχη: θέλουμε να καταστήσουμε το θέμα αυτό πολιτική προτεραιότητα. Θα έλεγα ότι εκφράσατε και τις δικές μου σκέψεις επί του θέματος. Θέλω οι εκλεγμένοι αξιωματούχοι, στηρίζοντας ο ένας τον άλλον και μέσω ορθών πρακτικών και της ανταλλαγής βέλτιστων εμπειριών, να πείσουν κατά κάποιον τρόπο τους συμπατριώτες τους να ενδιαφερθούν και να συμμετάσχουν στην εφαρμογή αυτών των πιο τολμηρών και πιο φιλικών για το περιβάλλον αστικών πολιτικών.

Ο κ. Beaupuy ολοκλήρωσε την επισήμανσή σας δηλώνοντας ότι ο μόνος τρόπος για να επιτύχουμε πραγματικά τους στόχους μας είναι μέσω μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης, πράγμα που ουσιαστικά σημαίνει ότι οι πολεοδόμοι πρέπει επίσης να σχεδιάζουν τις πόλεις και κωμοπόλεις με ορισμένο τρόπο, λαμβάνοντας υπόψη τις μελλοντικές ανάγκες κινητικότητας, ειδικότερα την ανάπτυξη των προαστιακών περιοχών: αυτή δεν πρέπει να γίνεται με τυχαίο τρόπο. Θέλω να ευχαριστήσω ειδικά τον κ. Beaupuy, καθώς και την ομάδα για την αστική κινητικότητα, η συμβολή της οποίας είμαι βέβαιος ότι θα είναι αξιόλογη.

  Jan Olbrycht (PPE-DE). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, θέλω καταρχάς να εκφράσω τις ευχαριστίες μου για το ενδιαφέρον σχετικά με το θέμα των αστικών μεταφορών. Το θέμα αυτό είναι εξαιρετικά σοβαρό και δύσκολο, δεδομένου ιδίως ότι η ΕΕ ασχολείται με την αστική πολιτική.

Το γεγονός και μόνο ότι το θέμα θίγεται σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Επιτροπής όσον αφορά τις κοινότητες σημαίνει ότι έχουμε να κάνουμε εν προκειμένω με μια ασυνήθιστα ενδιαφέρουσα ερμηνεία της αρχής της επικουρικότητας. Στηρίζω έντονα τις ενέργειες της Επιτροπής σε αυτόν τον τομέα. Ενώ στηρίζω τις ενέργειες της Επιτροπής στον τομέα, θέλω να ρωτήσω τον Επίτροπο, αν και ίσως αυτό να είναι κάπως πρόωρο, παρ’ όλα αυτά όμως θέλω να ρωτήσω πώς πρέπει να ερμηνεύσουμε το σύστημα βάσει του οποίου θα εφαρμόσει στην προκειμένη περίπτωση η Επιτροπή την αρχή της εταιρικής σχέσης, με άλλα λόγια ποια είναι τα πιθανά μέσα της εταιρικής σχέσης; Μιλάμε για ανταλλαγή εμπειριών; Ή μήπως μιλάμε για έναν εταίρο που, κατά μία έννοια, δεν περιορίζεται απλώς στην υποβολή προτάσεων, αλλά προβάλλει επίσης απαιτήσεις;

Προς επίρρωση όσων ανέφερε ο κ. Jarzembowski, θέλω επίσης να ζητήσω να στηριχθεί η ενισχυμένη συνεργασία της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης με την Επιτροπή Μεταφορών και Τουρισμού ως προς το θέμα αυτό.

  Ulrich Stockmann (PSE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, σας ευχαριστώ για όσα είπατε και για την Πράσινη Βίβλο, της οποίας δεν γνωρίζουμε ακόμα τις λεπτομέρειες. Είναι σωστό ότι στις πόλεις και τα αστικά κέντρα κατοικούν όλο και πιο πολλοί άνθρωποι, φυσικά όμως υπάρχουν και τα ιδιαίτερα προβλήματα των πόλεων που συρρικνώνονται, τα οποία δεν πρέπει να αγνοηθούν εντελώς. Το πρώτο μου ερώτημα είναι: τα εξετάζουμε και αυτά; Έχουμε υπέρμετρη επιβάρυνση στο κέντρο των πόλεων, ιδίως εξαιτίας της ατομικής κυκλοφορίας ιδιωτικών οχημάτων με συνέπεια τις εξαιρετικά μεγάλες εκπομπές, τη λεπτή σκόνη, τον θόρυβο, αλλά και προβλήματα ασφαλείας.

Δεύτερον, αν θέλουμε να ενισχύσουμε περαιτέρω τις δημόσιες αστικές συγκοινωνίες και η έξυπνη διαδικτύωσή τους παίζει σημαντικό ρόλο στη λύση, τότε φυσικά τίθεται το ερώτημα αν θα μπορέσουμε γενικά να χρησιμοποιήσουμε γι’ αυτό πόρους από τα διαρθρωτικά ταμεία.

Τρίτον, αναφορικά με τις πολλές επιμέρους προτάσεις για τη διοικητική υποστήριξη των εμπορευματικών μεταφορών, διαθέτουμε ένα βήμα για την ανταλλαγή προτύπων βέλτιστης πρακτικής όπου θα μπορεί να γίνεται αυτή η ανταλλαγή με οργανωμένο τρόπο;

  Michael Cramer (Verts/ALE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, σας ευχαριστώ για την ενημέρωση. Εδώ γράφετε ότι θέλετε να προωθήσετε εναλλακτικές για το αυτοκίνητο, δηλαδή τα λεωφορεία, τα τραίνα, το ποδήλατο και το περπάτημα. Όμως γνωρίζετε επίσης ότι το 95% της κοινοτικής συγχρηματοδότησης που ζητούν οι πόλεις πηγαίνει αποκλειστικά και μόνο στους δρόμους. Γι’ αυτό, εξετάζετε το ενδεχόμενο να πείτε ότι μελλοντικά πρέπει τουλάχιστον το 50% να χρησιμοποιείται για αυτές τις εναλλακτικές, γιατί π.χ. η πατρίδα μου, το Βερολίνο, ισχυρίζεται ότι οι κοινοτικοί πόροι δεν επιτρέπεται να δαπανηθούν για τις δημόσιες αστικές συγκοινωνίες. Αυτό μου φαίνεται παράλογο! Αν δεν αλλάξετε τη χρηματοδότηση, δεν πρόκειται να σημειώσετε επιτυχία. Πώς σκοπεύετε να εξασφαλίσετε να μπορούν να εξεταστούν μελλοντικά από την ΕΕ και οι εναλλακτικές λύσεις;

  Jacques Barrot, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής. – (FR) Κύριε Olbrycht, η εταιρική σχέση μπορεί να εκφραστεί επίσης μέσω της ανταλλαγής ορθών πρακτικών και, κατόπιν σχετικού αιτήματος των τοπικών αρχών, μέσω σειράς κατευθυντήριων γραμμών όσον αφορά, λόγου χάρη, τη χρήση των κεντρικών υποδομών μιας κωμόπολης, ή μέσω πιο εναρμονισμένης ενημέρωσης: ορισμένες φορές υπάρχουν σήματα στα οποία συμβολίζονται με ορισμένο χρώμα οι αυτοκινητόδρομοι σε μια πόλη ή κράτος μέλος, ενώ σε άλλη πόλη ή κράτος μέλλος χρησιμοποιείται διαφορετικό χρώμα. Πρέπει να αναζητήσουμε τρόπους εναρμόνισης της ενημέρωσης. Ως εκ τούτου, προφανώς πιστεύω ότι αυτή η εταιρική σχέση θα λαμβάνει πλήρως υπόψη τις προθέσεις των περιφερειών, και ότι θα επιτύχουμε συνεργίες για την εξασφάλιση πόρων.

Κύριε Stockmann, τα διαρθρωτικά ταμεία είναι διαθέσιμα για ορισμένες πιλοτικές πρωτοβουλίες. Στον προϋπολογισμό μου για τα διευρωπαϊκά δίκτυα και στον προϋπολογισμό της Γενικής Διεύθυνσης Ενέργειας και Μεταφορών εν γένει, διαθέτουμε πόρους για την παρακολούθηση πιλοτικών σχεδίων, ιδίως μέσω του προγράμματος Civitas, με το οποίο είστε εξοικειωμένος. Είναι αλήθεια ότι πρέπει επίσης να διασαφήσουμε περαιτέρω τη χρήση των διαρθρωτικών ταμείων, και με αυτήν την ευκαιρία θέλω να πω ότι το σχόλιο του κ. Cramer είναι εύλογο, και ότι, σε ορισμένες περιπτώσεις, πρέπει να είμαστε περισσότερο προσεκτικοί ως προς τον τρόπο χρήσης των διαρθρωτικών ταμείων.

Είναι αλήθεια ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει ορίσει κανένα ποσοστό για τη χρήση των ταμείων: οι σχετικές αποφάσεις ανήκουν στη διακριτική ευχέρεια των κοινοτήτων, των δήμων και των περιφερειών. Ως εκ τούτου, πιστεύω ότι μέσω αυτής της Πράσινης Βίβλου και μέσω της συζήτησης, ο ρόλος μας θα είναι να πείσουμε τους δήμους, τις κοινότητες και τις περιφέρειες να εκμεταλλευτούν καλύτερα τα ταμεία. Νομίζω ότι το παράδειγμα που αναφέρατε ήταν πολύ ενδιαφέρον.

  Jörg Leichtfried (PSE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Αντιπρόεδρε, ορισμένα πράγματα που αναφέρατε μου αρέσουν πολύ. Δώσατε έμφαση στην αναβάθμιση των δημοσίων συγκοινωνιών, στην αύξηση της ασφάλειας, σε περιβαλλοντικές πτυχές της εκπαίδευσης των οδηγών και στη δορυφορική πλοήγηση. Όλα αυτά συνδέονται με ορισμένα προβλήματα: έχουν μεγάλο κόστος. Ο κ. Cramer υπέδειξε ήδη μία μορφή κοινής δράσης. Εγώ θέλω να παρουσιάσω μια δεύτερη που δεν αναφέρθηκε ακόμα. Έχουμε στα χέρια μας το θαυματουργό μέσο: την εσωτερίκευση των εξωτερικών δαπανών. Λέγεται ότι αυτό το πρότυπο υπολογισμού είναι έτοιμο, και με την εκτεταμένη εσωτερίκευση των εξωτερικών δαπανών θα μπορούσαν να επιδοτηθούν και να πληρωθούν πράγματα που αφορούν τις αστικές μεταφορές και δεν μπορούν να πληρωθούν διαφορετικά.

Έχω δύο ερωτήσεις γι’ αυτό: πότε είναι ρεαλιστικό να περιμένουμε την υποβολή του πρώτου μοντέλου που θα μπορούσε να επεκταθεί και να διευρυνθεί αργότερα; Επίσης, θεωρείτε δυνατό να χρησιμοποιηθούν τα χρήματα αυτά για παρόμοια σχέδια;

  Gilles Savary (PSE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, προσωπικά με ενδιαφέρει όσο και τον κ. Jarzembowski να είναι ελεύθερες οι τοπικές αρχές να αυτοδιοικούνται, και δεν νομίζω ότι μπορούμε να επιβάλουμε καμία πολιτική μεταφορών σε μια ανεξάρτητη τοπική αρχή τα μέλη της οποίας έχουν εκλεγεί με καθολική ψηφοφορία. Θα ήταν άστοχο να επιχειρήσουμε κάτι τέτοιο.

Τούτου λεχθέντος, νομίζω ότι η κοινοτική προστιθέμενη αξία είναι αδιαμφισβήτητη, δεδομένου ότι προσπαθούμε να αντιμετωπίσουμε το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Το ζήτημα που μας απασχολεί είναι η παραγωγή ρυπαντών, ιδίως σε περιφερειακό επίπεδο, από τις μεταφορές, οι οποίες γνωρίζουμε ότι είναι η κύρια πηγή ρυπαντών και αερίων θερμοκηπίου. Συνεπώς, δεν θεωρώ ότι είναι υπερβολικό να εμπλακεί στο θέμα η Ευρωπαϊκή Ένωση, μεταξύ άλλων για λόγους συντήρησης.

Από την άλλη πλευρά, πιστεύω ότι δεν μπορεί να επιβληθεί καμία υποχρεωτική πολιτική. Θα μπορούσε να εφαρμοστεί μια πολιτική κινήτρων, κύριε Επίτροπε. Θέλω ενίοτε να πιστεύω ότι αυτό θα ήταν εξαιρετικά επιτυχές, εάν υπήρχε, για παράδειγμα, ένα κοινοτικό πρόγραμμα URBAN για τις μεταφορές· με άλλα λόγια, ένα πρόγραμμα που θα ενθαρρύνει τις τοπικές αρχές να δημιουργήσουν ένα βιώσιμο σύστημα μεταφορών βάσει σειράς κατευθυντηρίων γραμμών για τη βιώσιμη κινητικότητα. Δεν γνωρίζω αν μπορείτε να σχεδιάσετε κάτι τέτοιο.

  Inés Ayala Sender (PSE). – (ES) Κύριε Πρόεδρε, θέλω να συγχαρώ τον Επίτροπο για το πολιτικό του θάρρος στην αντιμετώπιση αυτού του θέματος και για την εισήγησή του ότι η επικουρικότητα αποτελεί μια ευκαιρία. Στην Επιτροπή Αναφορών βλέπουμε συνεχώς αναφορές από πολίτες σε τοπικό επίπεδο που ζητούν τη βοήθεια και την προστασία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ακριβώς για να επιλύσουν προβλήματα που δεν μπορούν πλέον να επιλυθούν τοπικά, διότι είναι θέματα που πρέπει να επιλυθούν σε παγκόσμιο επίπεδο, όπως περιβαλλοντικά θέματα, θέματα ασφάλειας κτλ.

Θα ήθελα να ρωτήσω τον Επίτροπο αν στα έξυπνα συστήματα λαμβάνεται υπόψη το θέμα της ενημέρωσης των πολιτών, καθώς θα μπορούσε να μειώσει σε μεγάλο βαθμό το άγχος για την έλλειψη ενημέρωσης. Επίσης, αν θα ληφθούν υπόψη τα προβλήματα οδικής ασφάλειας στις καθημερινές μεταφορές από και προς την εργασία, καθώς αυτός είναι ένας από τους τομείς όπου αντιμετωπίζουμε τα περισσότερα προβλήματα. Επίσης, ποιες ιδέες υπάρχουν σχετικά με την εκλογίκευση της κατανομής των αγαθών, η οποία προκαλεί συχνά αυτά τα προβλήματα συμφόρησης.

  Silvia-Adriana Ţicău (PSE). – (RO) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, η ανάπτυξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης στηρίζεται στην κινητικότητα και την ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων και των αγαθών. Το 80% των ευρωπαίων πολιτών ζει σε κωμοπόλεις και το 40% σε πόλεις. Το 60% εξ αυτών θεωρεί ότι υπάρχει όντως συμφόρηση και ρύπανση σε αστικό επίπεδο, ενώ πάνω από το 70% αναμένει την παρέμβαση της Ευρώπης. Φρονώ ότι η Πράσινη Βίβλος για τις δημόσιες μεταφορές θα επιλύσει επίσης, πρέπει να επιλύσει, το ζήτημα του 40% των πολιτών που δεν διαθέτουν ιδιωτικό όχημα και ζουν σε κωμοπόλεις και, κυρίως, το θέμα της ένταξης των ατόμων με αναπηρίες στην οικονομική και κοινωνική ζωή.

Ο πολεοδομικός σχεδιασμός είναι άκρως σημαντικός, ζητώ δε τη χρησιμοποίηση ορισμένων ταμείων –των διαρθρωτικών ταμείων, του προγράμματος JESSICA, των περιφερειακών ταμείων– για την ανάπτυξη των αστικών μεταφορών. Στηρίζω τη χρήση του προγράμματος και την επέκταση του προγράμματος CIVITAS και CIVITAS+, κυρίως δε την ενθάρρυνση και ενίσχυση των νέων κρατών μελών, προκειμένου να ωφεληθούν από τα εν λόγω ταμεία για την ανάπτυξη των αστικών μεταφορών.

  Brigitte Douay (PSE). – (FR) Κύριε Επίτροπε, εγκαινιάζετε ένα φιλόδοξο εγχείρημα το οποίο μας αφορά όλους.

Ευελπιστώ ειλικρινώς ότι, σε αυτήν τη συζήτηση για τις μεταφορές, δεν θα λησμονήσουμε τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν οι μεταφορές για την εδαφική συνοχή. Μιλήσατε για την προσβασιμότητα των αστικών μεταφορών σε πόλεις και κωμοπόλεις. Ευελπιστώ ειλικρινώς ότι, στη σπουδαία αυτή συζήτηση, δεν θα λησμονήσουμε να μιλήσουμε για τις αγροτικές περιοχές και, όπως επισημάνατε, για την παροχή κινήτρων σε τοπικές αρχές όσον αφορά τις αστικές μεταφορές, κάτι που συχνά παραμελείται.

  Jacques Barrot, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, θέλω καταρχάς να ευχαριστήσω όσους από τους βουλευτές του ΕΚ εξέφρασαν τις αρχικές τους αντιδράσεις στις προτάσεις μας. Οι απόψεις τους ήταν εξαιρετικά ενδιαφέρουσες.

Κύριε Leichtfried, αντιμετωπίζουμε πράγματι το πρόβλημα του κοινού περιφερειακού αυτοκόλλητου σήματος, ή «ευρωπαϊκού σήματος τέλους κυκλοφορίας», το οποίο εξετάζεται ως τμήμα μελέτης η οποία προγραμματίζεται για το 2008 σε συνδυασμό με την εξέταση της οδηγίας για το ευρωπαϊκό σήμα τέλους κυκλοφορίας. Η ημερομηνία έχει καθοριστεί στην οδηγία, και η διαδικασία βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη. Φρονώ ότι πρέπει να εξετάσουμε το θέμα των αστικών διοδίων, καθώς και το πώς χρησιμοποιούνται τα παραγόμενα έσοδα. Κατά τη γνώμη μου, το θέμα αυτό είναι πολύ σημαντικό, διότι μπορεί, αν διαθέταμε ανάλογο νομοθετικό πλαίσιο, να βοηθήσει τους δημάρχους να χρησιμοποιούν αυτό το εργαλείο σε ορισμένες περιπτώσεις, παρακολουθώντας παράλληλα τον τρόπο διάθεσης των παραγόμενων πόρων.

Μέχρις ενός βαθμού, η τελευταία ερώτηση στο ερωτηματολόγιό μας απαντά στο σχόλιο του κ. Savary. Παραθέτω: «Μακροπρόθεσμα, τι είδους προστιθέμενη αξία μπορεί να προσφέρει η εστιασμένη ευρωπαϊκή ενίσχυση για τη χρηματοδότηση καθαρών και ενεργειακά αποδοτικών αστικών μεταφορών;» Αυτό απηχεί το ερώτημα που έθεσε ο κ. Savary· συγκεκριμένα, κατά πόσο θα μπορούσε εν τέλει να εφαρμοστεί ένα κοινοτικό πρόγραμμα. Είναι πολύ νωρίς για να απαντήσουμε, όμως είναι κρίσιμο το γεγονός ότι θέτουμε το ερώτημα. Θέλω να ευχαριστήσω τον κ. Savary για τη δήλωσή του ότι υπάρχει μεγάλο περιθώριο για την προσφορά κοινοτικής προστιθέμενης αξίας σε μια τόσο σημαντική πολιτική για το μέλλον.

Κυρία Ayala Sender, η ενημέρωση του κοινού είναι αναμφίβολα σημαντικός παράγοντας της ευφυούς κινητικότητας, και γνωρίζουμε ότι, σε αυτό το πλαίσιο, η δορυφορική πλοήγηση, σε συνδυασμό με την πρόοδο των νέων τεχνολογιών της πληροφορίας και των επικοινωνιών, πρέπει να διασφαλίζει ότι μια στάση λεωφορείου, λόγου χάρη, θα μπορεί επίσης να αποτελεί σημείο ενημέρωσης του επιβατικού κοινού. Υπάρχουν πολλά περιθώρια παρεμβάσεων σε αυτόν τον τομέα, και επιβάλλεται να διατεθεί η αποτελεσματικότερη δυνατή τεχνολογία σε πόλεις και κωμοπόλεις. Αναφέρατε επίσης τον εξορθολογισμό της διανομής προϊόντων σε κέντρα πόλεων και κωμοπόλεων: και σε αυτόν τον τομέα υπάρχουν περιθώρια για πάρα πολύ σημαντικές παρεμβάσεις.

Κυρία Ţicău, σας ευχαριστώ που θίξατε το πρόβλημα της πρόσβασης των ατόμων με αναπηρίες και των ατόμων μειωμένης κινητικότητας εν γένει. Φρονώ ότι πρόκειται για μια ακόμη σημαντική πτυχή αυτού του θέματος. Πρέπει να δώσουμε περιεχόμενο στην «ευρωπαϊκή ιθαγένεια», και πιστεύω ότι μόνο πλεονεκτήματα μπορεί να προσφέρει η θέσπιση ενός ουσιαστικού χάρτη δικαιωμάτων και υποχρεώσεων των επιβατών ο οποίος θα ωφελεί και αυτήν την κατηγορία ατόμων.

Η κ. Douay ορθώς μας υπενθύμισε ότι, ασφαλώς, η κινητικότητα είναι ένα θέμα το οποίο πρέπει να προσεγγίσουμε συνολικά. Υπάρχουν άτομα που ζουν σε πόλεις και κωμοπόλεις, καθώς και άτομα τα οποία μεταβαίνουν σε πόλεις και κωμοπόλεις για να εργαστούν, πρέπει λοιπόν να εφαρμοστεί και επ’ αυτού μια πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση. Εντούτοις, θα ολοκληρώσω την παρέμβασή μου αυτή λέγοντας τόσο σε εσάς, κυρία Douay, όσο και στους υπόλοιπους συναδέλφους σας στο ΕΚ: έχουμε καταρτίσει ένα πολύ πρόχειρο, αν θέλετε, σχέδιο, επειδή δεν θέλαμε στο παρόν στάδιο να περιορίσουμε τις απαντήσεις στο στενό πλαίσιο περιορισμένων κανόνων. Τα ερωτήματα είναι σκοπίμως ανοικτά. Τούτου λεχθέντος, σταθμίζω επίσης τις προσπάθειες που θα απαιτηθούν για να επιτευχθεί ένα συνεκτικό και αποδοτικό σχέδιο δράσης, ειδάλλως η παρέμβαση σε ευρωπαϊκό επίπεδο δεν πρόκειται να προσφέρει προστιθέμενη αξία.

Σας ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, και αναμένω ειλικρινά με ενδιαφέρον τη συνέχιση αυτής της άκρως ενδιαφέρουσας συζήτησης για την αστική κινητικότητα τους προσεχείς μήνες.

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΗΣ κ. WALLIS
Αντιπροέδρου