Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση της έκθεσης (A6-0296/2007) της κ. Marie-Hélène Descamps, εξ ονόματος της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας, σχετικά με «i2010: προς μια ευρωπαϊκή ψηφιακή βιβλιοθήκη» (2006/2040(INI)).
Και πάλι, πάνω από το 50 τοις εκατό των ομιλητών σε αυτή τη συζήτηση είναι γυναίκες, με πρώτη την εισηγήτρια, Marie-Hélène Descamps.
Marie-Hélène Descamps, εισηγήτρια. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, η ιδέα μιας ευρωπαϊκής ψηφιακής βιβλιοθήκης προήλθε από έξι αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ που επιθυμούσαν να καταστεί δυνατή η καθολική πρόσβαση στην ευρωπαϊκή πολιτισμική κληρονομιά και η διατήρησή της για τις μελλοντικές γενιές. Αυτό το ομοσπονδιακό εγχείρημα της Ευρώπης θα ενισχύσει την έκφραση μιας πραγματικής ευρωπαϊκής ταυτότητας και θα συμβάλει στην εξάπλωση της πολιτισμικής και γλωσσικής μας ποικιλομορφίας ανά τον κόσμο. Το εν λόγω εγχείρημα, το οποίο είναι πρωτόγνωρο για την Ευρώπη, συνδυάζει το παρελθόν με το παρόν και συνδέει την πολιτισμική με την ψηφιακή διάσταση. Είναι η τέλεια απάντηση στα διάφορα ζητήματα που απασχολούν τώρα τους συμπολίτες μας με τη μορφή των νέων τεχνολογιών της πληροφορίας και της επικοινωνίας. Το Διαδίκτυο, το οποίο είναι το τρίτο πιο προσφιλές μέσο των νέων στην Ευρώπη, είναι πρακτικά ένα από τα κυριότερα μέσα πρόσβασης στη γνώση και τη μάθηση.
Ενώ έχει επιτευχθεί σε κάποιο βαθμό ουσιαστική πρόοδος, η ψηφιοποίηση των πολιτισμικών μας πόρων και η διάθεσή τους στο Διαδίκτυο εξακολουθεί παρόλα αυτά να είναι πολύ κατακερματισμένη και στηρίζεται στους διάφορους μηχανισμούς τους οποίους έχουν υλοποιήσει τα επιμέρους κράτη μέλη. Εάν θέλουμε να είναι αποτελεσματικοί και να φτάσουν στον μεγαλύτερο αριθμό ανθρώπων, οι πρωτοβουλίες για την προαγωγή και διάδοση της πολιτισμικής μας κληρονομιάς πρέπει να είναι καλά συντονισμένες. Αυτός είναι ο στόχος της ευρωπαϊκής ψηφιακής βιβλιοθήκης, την οποία στηρίζει η Επιτροπή μέσω της κεντρικής της πρωτοβουλίας «i2010 ψηφιακές βιβλιοθήκες».
Το πρώτο σκέλος αυτής της πρωτοβουλίας, ήτοι η ανακοίνωση της 30ής Σεπτεμβρίου 2005, στηριζόταν σε τρεις βασικές πτυχές: ψηφιοποίηση, επιγραμμική πρόσβαση και διατήρηση ψηφιακού περιεχομένου. Η Επιτροπή έχει αναλάβει να αναλύσει τις βασικές τεχνικές, νομικές, οργανωτικές και χρηματοδοτικές προκλήσεις που θα δημιουργούσε ένα εγχείρημα αυτής της κλίμακας. Συγχρόνως, ξεκίνησε διαδικτυακή δημόσια διαβούλευση και συστήθηκε ομάδα εμπειρογνωμόνων υψηλού επιπέδου. Βάσει αυτών των διαφορετικών στοιχείων, η Επιτροπή υιοθέτησε ανακοίνωση σχετικά με την ψηφιοποίηση, την επιγραμμική πρόσβαση και την ψηφιακή διατήρηση στις 24 Αυγούστου 2006, στην οποία καλεί τα κράτη μέλη να επιταχύνουν τον ρυθμό ψηφιοποίησης και να συντονίσουν τις προσπάθειές τους για την επίτευξη πραγματικής συνέργειας. Στις 13 Νοεμβρίου 2006 το Συμβούλιο ενέκρινε ομοφώνως αυτά τα συμπεράσματα. Επαφίεται τώρα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να στείλει ένα ισχυρό μήνυμα προκειμένου να καταστεί πραγματικότητα αυτό το εξαιρετικό πρόγραμμα.
Το εν λόγω είναι τέτοιο ώστε να πρέπει να εργαστούμε σε επιμέρους στάδια. Παράλληλα με τις οργανωτικές προσπάθειες σε επίπεδο σύλληψης και τεχνικής εφαρμογής για όλες τις κατηγορίες πολιτιστικού υλικού, είναι απαραίτητο να προχωρήσουμε βήμα-βήμα και να εστιάσουμε σε πρώτη φάση στις δυνατότητες που προσφέρει το κειμενικό υλικό που δεν δεσμεύεται από πνευματικά δικαιώματα και βρίσκεται σε βιβλιοθήκες, και να το πράξουμε μέσω ενός ενιαίου, άμεσου και πολύγλωσσου σημείου πρόσβασης. Οι βιβλιοθήκες μας προσφέρουν το πλεονέκτημα ότι ήδη συντονίζονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο μέσω της TEL, της Ευρωπαϊκής Βιβλιοθήκης η οποία δημιουργήθηκε το 2005 από τις εθνικές βιβλιοθήκες, και η οποία διαθέτει μεγάλο αριθμό ψηφιακών έργων τα οποία βρίσκονται στη διάθεση του κοινού και ως εκ τούτου μπορούν να χρησιμοποιηθούν αμέσως.
Ως ένα δεύτερο στάδιο, και προκειμένου να προαχθεί η επιτυχία αυτού του μέσου, η βιβλιοθήκη πρέπει να παράσχει επίσης πρόσβαση σε έργα πιο σύγχρονου χαρακτήρα, εκτός αυτών των εγγράφων που είναι ήδη δημόσια. Η όποια απόφαση σε αυτόν τον τομέα θα πρέπει αναπόφευκτα να ληφθεί στο πλαίσιο διαβούλευσης με όλους τους ενδιαφερόμενους. Άλλωστε, η προστασία των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και άλλων δημιουργικών δικαιωμάτων έχει ζωτική σημασία για τη διατήρηση και προστασία της δημιουργικότητας στην Ευρώπη. Εφόσον επιθυμούμε να έχει το εγχείρημα αυτό την αναμενόμενη επιτυχία, πρέπει να στηρίζεται σε ένα συνεκτικό οικονομικό μοντέλο. Συνεπώς, στην έκθεση προτείνεται, με τη σύμφωνη γνώμη των κατόχων δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, να μπορούν οι χρήστες της ευρωπαϊκής ψηφιακής βιβλιοθήκης να αναζητούν στο Διαδίκτυο κάθε είδους ψηφιακών εγγράφων, ανεξαρτήτως του νομικού τους καθεστώτος, και να συμβουλεύονται τα έργα που δεν προστατεύονται από δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας ελεύθερα και στο σύνολό τους, αλλά να μπορούν να διαβάζουν μόνο σύντομα αποσπάσματα των έργων που προστατεύονται από δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας. Εκτός αυτού, οι χρήστες που θα επιθυμούν να διατρέξουν ένα έργο ή να έχουν πρόσβαση σε ένα προστατευόμενο έργο στο σύνολό τους θα παραπέμπονται σε ιδιωτικούς ιστοτόπους που θα ειδικεύονται στην ασφαλή διάθεση ψηφιακού υλικού, όπου θα τους προσφέρονται διάφορες επιλογές με αντίτιμο την καταβολή δίκαιης αποζημίωσης στους κατόχους των πνευματικών δικαιωμάτων.
Επιπλέον, μια τέτοια βιβλιοθήκη πρέπει να είναι οργανωμένη κατά τέτοιον τρόπο ώστε να παρέχει πρόσβαση σε περιεχόμενο αξιόπιστο και ποιότητα κατάλληλη για όλες τις ηλικίες. Για τον σκοπό αυτόν, στην έκθεση ζητείται η σύσταση διοικούσας επιτροπής στην οποία σημαντικό ρόλο θα διαδραματίζουν οι πολιτιστικοί φορείς. Η εν λόγω επιτροπή θα καθορίζει τις προτεραιότητες και τις κατευθυντήριες γραμμές για την ευρωπαϊκή ψηφιακή βιβλιοθήκη, διασφαλίζοντας συγχρόνως τον συντονισμό, τη διαχείριση και την παρακολούθηση των δραστηριοτήτων της.
Τέλος, προκειμένου να προσφέρεται πρόσβαση σε όλες τις ευρωπαϊκές κουλτούρες, οι λοιποί πολιτιστικοί φορείς και τομείς, περιλαμβανομένων των αρχείων, των μουσείων, του κινηματογράφου, των οπτικοακουστικών τεχνών και των πανεπιστημίων, θα πρέπει να μετέχουν σε όλα τα στάδια υλοποίησης του εγχειρήματος. Κατ’ αυτόν τον τρόπο θα δημιουργήσουμε το πρόσωπο μιας Ευρώπης ενωμένης στην πολυμορφία.
Θέλω να ολοκληρώσω την εισήγησή μου εκφράζοντας τις ευχαριστίες μου σε όλες και όλους τους συναδέλφους μου στην Επιτροπή Πολιτισμού και Παιδείας, ιδίως δε στους κκ. Weber και Graça Moura, για την υποστήριξη και τη συμβολή τους σε αυτή την έκθεση. Θέλω επίσης να ευχαριστήσω την Επιτροπή για την πολύ αποτελεσματική συνεργασία της καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας εκπόνησης αυτού του εγγράφου.
Viviane Reding, μέλος της Επιτροπής. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, η υπό εξέταση έκθεση είναι εξαιρετική, η δε κ. Descamps έκανε άριστη δουλειά, μαζί με τους συναδέλφους της στην αρμόδια επιτροπή.
Η πρωτοβουλία για τις ψηφιακές βιβλιοθήκες είναι ένα παράδειγμα των τρόπων με τους οποίους η Ευρώπη μπορεί να συμβάλει, μέσω συγκεκριμένων προγραμμάτων, όχι μόνο στην οικονομική ανάπτυξη αλλά και στην ποιότητα ζωής. Μεταφέροντας στο Διαδίκτυο την ευρωπαϊκή πολιτισμική και επιστημονική κληρονομιά, μπορούμε να την διαδώσουμε σε διάφορες κουλτούρες. Μέσω της χρήσης σύγχρονων τεχνολογιών, μπορούμε να γκρεμίσουμε τα τείχη που υπάρχουν σήμερα.
Είμαι πολύ ευτυχής που αυτή η πρωτοβουλία, την οποία ανέλαβαν οι εθνικές βιβλιοθήκες των κρατών μελών μας και την οποία αναπτύσσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για πολλά χρόνια, τονίζεται και υποστηρίζεται από τις πολιτικές δυνάμεις της ΕΕ στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο. Η επιλογή τους είναι σωστή· ορθώς οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων των χωρών μας υποστηρίζουν αυτή την πρωτοβουλία, διότι υπάρχει πραγματικός πλούτος στις βιβλιοθήκες, τα αρχεία και τα μουσεία μας. Δεν αφορά μόνο βιβλία, αλλά επίσης εφημερίδες, αρχεία και ταινίες. Ο πλούτος αυτός είναι πολύγλωσσος και πολυπολιτισμικός. Αν λάβουμε υπόψη ότι λιγότερο από το 1% αυτού του πλούτου έχει ψηφιοποιηθεί, μπορούμε να αντιληφθούμε την έκταση του εγχειρήματος που αναλαμβάνουμε και το μέγεθος του έργου που πρέπει να επιτελέσουμε.
Το έργο αυτό είναι αναγκαίο για δύο λόγους. Ο πρώτος συνίσταται στο ότι πρέπει να άρουμε τα εμπόδια και να δώσουμε την ευκαιρία σε ανθρώπους να μελετήσουν, να εργαστούν και να απολαύσουν αυτά τα έργα που παρήγαγε η κουλτούρα τους καθώς και έργα της κοινής μας ευρωπαϊκής ιστορίας, και στη συνέχεια να επιτρέψουμε την επαναχρησιμοποίηση αυτών των στοιχείων των πολιτιστικών μας ιδρυμάτων για τη δημιουργία υπηρεσιών και προϊόντων προστιθέμενης αξίας. Εδώ υπεισέρχονται οι επιχειρήσεις. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο στόχος της πρωτοβουλίας της Επιτροπής είναι η δημιουργία ενός κοινού, πολύγλωσσου σημείου πρόσβασης στην ψηφιοποιημένη ευρωπαϊκή πολιτισμική κληρονομιά.
Αυτό δεν μπορούμε να το επιτύχουμε μόνοι μας. Απαιτείται συνεργασία μεταξύ διαφόρων τύπων πολιτιστικών ιδρυμάτων, από όλες τις χώρες της Ευρώπης. Χαίρομαι πολύ που βλέπω αυτή την προσπάθεια να παίρνει μορφή και να επισημοποιείται μέσω της δημιουργίας μιας νομικής οντότητας που θα αυξήσει την ικανότητα δράσης της ευρωπαϊκής ψηφιακής βιβλιοθήκης. Αυτό το κοινό σημείο πρόσβασης θα ξεκινήσει τη λειτουργία του το 2008. Τα επόμενα χρόνια το περιεχόμενο θα επεκταθεί σταδιακά καθώς όλο και περισσότερες βιβλιοθήκες, αρχεία, τράπεζες οπτικοακουστικού υλικού και μουσεία θα συνεισφέρουν τις ψηφιοποιημένες τους συλλογές.
Χαίρομαι επίσης ιδιαιτέρως για το γεγονός ότι η έκθεση του Κοινοβουλίου δεν αναφέρεται μόνο στο αποτέλεσμα αλλά και στις προϋποθέσεις για την επίτευξή του. Αυτό συνεπάγεται τη βελτίωση των γενικών προϋποθέσεων για τη διάθεση της πολιτισμικής μας κληρονομιάς στο Διαδίκτυο ως αναπόσπαστο τμήμα των πρωτοβουλιών για τις ψηφιακές βιβλιοθήκες, καθώς και την ανάγκη εντατικοποίησης των προσπαθειών των κρατών μελών για την ψηφιοποίηση του υλικού. Διευκρινίζω ότι δεν αρκεί να διοργανώσουμε μια μεγάλη πολιτιστική εκδήλωση στην οποία όλοι οι αρχηγοί κυβερνήσεων θα εκφωνήσουν θαυμάσιους λόγους για να επιστρέψουν μετά στις χώρες τους και να προβούν σε περικοπές του προϋπολογισμού τους. Κάτι τέτοιο θα ήταν ανεπίτρεπτο! Τα λόγια πρέπει να συνοδεύονται από έργα. Καλώ το Κοινοβούλιο να προχωρήσει και να μας βοηθήσει να κάνουμε πράξη αυτό το θαυμάσιο εγχείρημα.
Έχουμε την ομάδα υψηλού επιπέδου για τις ψηφιακές βιβλιοθήκες, της οποίας προεδρεύω και η οποία προωθεί αποφασιστικά αυτό το θέμα. Αντιλαμβανόμαστε επίσης πολύ καλά ότι η διατήρηση του ψηφιακού υλικού θα είναι ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα του μέλλοντος· χαίρομαι λοιπόν που το Συμβούλιο έχει υιοθετήσει την προσέγγιση της Επιτροπής όσον αφορά την ευρωπαϊκή ψηφιακή βιβλιοθήκη και το Κοινοβούλιο μας βοηθά τώρα να κινηθούμε προς την ίδια κατεύθυνση και χρησιμοποιεί το πολιτικό του κύρος για την προώθηση αυτού του στόχου.
Vasco Graça Moura, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE. – (PT) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, οφείλω να συγχαρώ θερμά την κ. Descamps για την εξαίρετη έκθεσή της. Είναι ένα έγγραφο το οποίο θα συμβάλει με εξαιρετικά σημαντικό τρόπο στο θέμα της σχέσης μεταξύ της ψηφιακής τεχνολογίας και της πολιτισμικής κληρονομιάς. Σε αυτό ζητείται ο συντονισμός των προσπαθειών μεταξύ των εθνικών φορέων, κυρίως των βιβλιοθηκών, και, στο μέλλον, άλλων πολιτιστικών φορέων. Η αρχή γίνεται με πρακτικό τρόπο, με τα έργα που βρίσκονται ήδη στον δημόσιο τομέα. Προτείνεται η αποτελεσματική χρήση συνεργειών και η ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των συμμετεχόντων στη διαδικασία σε όλα τα επίπεδα. Τα κράτη μέλη καλούνται να προωθήσουν το εγχείρημα και να αναζητήσουν τρόπους αποφυγής της επανάληψης των προσπαθειών όσον αφορά την ψηφιοποίηση των διαφόρων έργων. Ζητείται ο συντονισμός όλων αυτών των προσπαθειών. Η έκθεση Descamps θα είναι ένα από τα πιο αξιοσημείωτα κείμενα αυτής της νομοθετικής περιόδου όσον αφορά τη σχέση μεταξύ της τεχνολογίας αιχμής και του ευρωπαϊκού πολιτισμού σε όλες τις εποχές.
Όταν μιλάμε για ευρωπαϊκό πολιτισμό μιλάμε επίσης για οικουμενικό πολιτισμό. Αυτό δεν ισχύει μόνον επειδή η ευρωπαϊκή πολιτισμική κληρονομιά αξίζει αυτόν τον χαρακτηρισμό, αλλά και επειδή η εγγενής πολιτιστική ποικιλομορφία της Ευρώπης συγκροτεί ένα τελείως ανοικτό σύστημα το οποίο θα έχει σίγουρα θετικές συνέπειες καθώς θα προχωρά η υλοποίηση του προγράμματος. Είναι άλλωστε ένα πρόγραμμα που έχει εξελιχθεί. Ξεκίνησε ως μια «σοβινιστική» αυταπάτη ανταγωνιστική του Google, αλλά έχει επανασχεδιαστεί, μετά την πραγματοποίηση διαφόρων αλλαγών, και τώρα ακολουθεί πιο λογικές, ρεαλιστικές και παραγωγικές κατευθύνσεις. Δεν είναι πλέον αυτό που η εφημερίδα Financial Times είχε αποκαλέσει στο παρελθόν «μια ξεκάθαρη περίπτωση άστοχου και περιττού εθνικισμού».
Η ευρωπαϊκή ψηφιακή βιβλιοθήκη διαφέρει από άλλες λύσεις επειδή είναι ένα πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επειδή αποσκοπεί να επιτύχει τη συνεργασία όλων των βιβλιοθηκών, επειδή έχει σχεδιαστεί ώστε να στηρίζεται σε υφιστάμενες πρωτοβουλίες και επειδή αποσκοπεί να καλύψει όλες τις κατηγορίες της ευρωπαϊκής πολιτισμικής κληρονομιάς, χωρίς να περιορίζεται στο έντυπο υλικό. Συνεχίζουν ασφαλώς να υπάρχουν διάφορα προβλήματα: εξεύρεση εταίρων για την παροχή χρηματοδότησης από τον ιδιωτικό τομέα· αποφυγή, στον βαθμό του εφικτού, διαφορετικών ρυθμών ψηφιοποίησης μεταξύ των κρατών μελών· επίλυση ορισμένων τεχνικών προβλημάτων που σχετίζονται με την πρόσβαση στα ψηφιοποιημένα έργα· διατήρηση του ψηφιακού περιεχομένου· επίλυση του θέματος της ολοκληρωμένης μηχανής αναζήτησης μετα-πληροφοριών σε έγγραφα εικόνας και της απευθείας αναζήτησης σε έγγραφα κειμένου· εξεύρεση λύσεων διαλειτουργικότητας του περιεχόμενου· και παροχής της δυνατότητας πολύγλωσσης αναζήτησης κατά θέμα ή λέξη-κλειδί, πέραν της τρέχουσας δυνατότητας αναζήτησης κατά συγγραφέα ή τίτλο. Δεν μπορούμε επίσης να λησμονούμε ότι η ανταλλαγή εμπειριών μεταξύ των διαφόρων φορέων θα είναι αναγκαία, ιδίως με αμερικανικούς φορείς, καθώς και ότι μια ισχυρή συνιστώσα έρευνας και ανάπτυξης θα είναι κρίσιμη για την επίτευξη θετικών αποτελεσμάτων από την υλοποίηση του εγχειρήματος.
Ως εκ τούτου, ψηφίζοντας υπέρ της έκθεσης Descamps, το Σώμα θα πραγματοποιήσει ένα θετικό βήμα προς το μέλλον, ανεξάρτητα από το αν η πλειοψηφία θα αποτελείται από γυναίκες ή αν θα αποτελείται από εύλογο ποσοστό γυναικών και αντίστοιχο ποσοστό ανδρών, κύριε Πρόεδρε.
Πρόεδρος. – Κι όμως, οι γυναίκες είναι πολύ ευτυχείς που είστε άντρας!
Christa Prets, εξ ονόματος της Ομάδας PSE. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, το 2010 είναι αύριο! Εφόσον ο τίτλος της έκθεσης είναι «i2010: προς μια ευρωπαϊκή ψηφιακή βιβλιοθήκη», έχουμε πολλά ακόμα να κάνουμε που θεωρώ ότι έχουμε ήδη καθυστερήσει πολύ. Χαίρομαι διότι η κ. Descamps παρουσίασε μία πολύ καλή έκθεση που δείχνει τι μπορούμε και τι θα μπορούσαμε να κάνουμε. Πρέπει ωστόσο να καταβάλουμε όλοι προσπάθειες για να τα επιτύχουμε. Η έκθεση είναι μια πρόκληση και μια απάντηση στις νέες τεχνολογίες, τη νέα διαχείριση της γνώσης και της πληροφορίας, κυρίως δε στην πρόσβαση των νέων στη μάθηση, την πληροφορία και στη γνώση. Εδώ είμαστε κάπως πίσω και κατά τη γνώμη μου πρέπει να επιταχύνουμε.
Δεν πρόκειται μόνο για τη διατήρηση και εξασφάλιση της πολιτιστικής κληρονομιάς. Έχουμε καθημερινά νέα πράγματα που πρέπει να προσθέσουμε, γιατί αυτό που επινοήθηκε και καταγράφηκε χθες θα είναι ήδη αύριο πολιτιστική κληρονομιά. Αυτό σημαίνει πως πρέπει να καλύψουμε πολλά. Πρέπει όμως επίσης να κοιτάζουμε πάντα εμπρός για να μπορέσουμε να παρακολουθήσουμε τις εξελίξεις.
Πολύ σημαντικό θα είναι να συντονίσουμε τη διαδικασία και να προτρέψουμε τις χώρες να βάλουν σε δεύτερη μοίρα τις εθνικές ευαισθησίες –όπως μόλις αναφέρθηκε– και να βαδίσουμε μαζί σε έναν ευρωπαϊκό δρόμο για τη διαφύλαξη της πολιτισμικής πολυμορφίας. Υπάρχουν εμπόδια που πρέπει να ξεπεράσουμε. Το ένα είναι η έλλειψη χρηματοδότησης που αντιμετωπίζουμε. Η Επίτροπος το έθιξε αυτό δικαιολογημένα. Όλοι οι υπουργοί και οι πρόεδροι λένε μεγάλα λόγια στις ομιλίες τους και είναι περήφανοι για την πολιτισμική πολυμορφία, όταν όμως έρχεται η ώρα της χρηματοδότησης και της υλοποίησης, υπαναχωρούν πολύ γρήγορα και ξεχνούν την περηφάνια που διατυμπάνιζαν.
Για μένα είναι επίσης πολύ σημαντικό να εξασφαλίσουμε τα δικαιώματα του δημιουργού και ως εκ τούτου πρέπει να γίνει συζήτηση τόσο με τους συγγραφείς όσο και με τους εκδότες και με όλους τους εμπλεκόμενους, προκειμένου να είναι δυνατό να ανέβουν με την ανάλογη αμοιβή οι πληροφορίες στο διαδίκτυο και να είναι προσβάσιμες. Θεωρώ ότι εδώ πρέπει να εξετάσουμε αρκετά πράγματα. Αυτό ασφαλώς δεν θα είναι εύκολο, όμως υπάρχουν οι προτάσεις και οι χώρες θα μπορούσαν να κερδίσουν πάρα πολλά. Είμαι πεπεισμένη ότι μπορούμε αύριο να εγκρίνουμε την έκθεση αυτή.
Πιστεύω ότι πρέπει να αξιοποιήσουμε τις νέες τεχνολογίες και να προωθήσουμε αυτό το σχέδιο προκειμένου όχι μόνο να καταστήσουμε δυνατή την ελεύθερη πρόσβαση για εμάς τους Ευρωπαίους, αλλά και να μπορέσουμε να διαδώσουμε τον πολιτισμό μας σε ολόκληρο τον κόσμο.
Jolanta Dičkutė, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (LT) Κυρίες και κύριοι, όπως επισημαίνεται στο αρχικό έγγραφο της Επιτροπής, η ευρωπαϊκή ψηφιακή βιβλιοθήκη θα στηρίζεται στην πλούσια κληρονομιά της Ευρώπης συνδυάζοντας πολυπολιτισμικά και πολύγλωσσα περιβάλλοντα με τεχνολογικά επιτεύγματα και νέα επιχειρηματικά μοντέλα. Στο πλαίσιο της ολοκλήρωσης, αυτός είναι ένας θαυμάσιος και ευπρόσδεκτος στόχος, ένας φιλόδοξος στόχος. Ωστόσο, πέρα από την επιδίωξη αυτών των ιδανικών στόχων, πρέπει να παραμείνουμε ρεαλιστές και να είμαστε πολύ προσεκτικοί, έτοιμοι να ανταποκριθούμε στις προκλήσεις που είναι αναπόφευκτες σε αυτή τη διαδικασία.
Τα κύρια προβλήματα που σχετίζονται με τη δημιουργία ψηφιακών βιβλιοθηκών είναι παγκόσμια, παρότι περιγράφονται με διαφορετικούς τρόπους. Οι τεχνικές υποδομές, η δημιουργία ψηφιακών πόρων, η ψηφιοποίηση, ο εντοπισμός των πνευματικών δικαιωμάτων, η διατήρηση του περιεχομένου και η διατήρηση των εγγράφων είναι θέματα που απαιτούν αναπτυξιακές και βασικές αποφάσεις.
Η δυνατότητα παροχής ψηφιακών υπηρεσιών και τα έργα υλοποίησής τους αφορούν όλες τις βιβλιοθήκες όλων των τύπων. Εντούτοις, είναι προφανές ότι τα ψηφιακά υλικά, όπως οι κειμενικές, οπτικές και ακουστικές πληροφορίες, διευρύνουν τις παραδοσιακές λειτουργίες των βιβλιοθηκών προσθέτοντας διαφορετικό περιεχόμενο. Για παράδειγμα, η πρόσβαση στις πληροφορίες που αποθηκεύονται σε μια παραδοσιακή βιβλιοθήκη καθορίζεται από τα ωράρια λειτουργίας της τα οποία διαρκούν συνήθως περισσότερο από τα ωράρια άλλων δημοσίων φορέων. Εάν μια βιβλιοθήκη είναι ψηφιακή η πρόσβαση σε αυτή είναι καθολική, διότι δεν υπάρχει φυσική θύρα η οποία να απομονώνει την πληροφορία από τους χρήστες της. Η πρόσβαση στην πληροφορία διασφαλίζεται από τις περιόδους λειτουργίας του διακομιστή.
Οι βιβλιοθηκονόμοι μπορούν να χρησιμοποιήσουν παραδοσιακές ικανότητες και γνώσεις για τον σχεδιασμό ψηφιακών υπηρεσιών, όμως αυτές δεν είναι αρκετές. Οι ψηφιακές βιβλιοθήκες είναι ένα φαινόμενο της τρίτης χιλιετίας και είναι ως εκ τούτου αναγκαίο να αξιολογηθούν όχι μόνο οι ειδικές γνώσεις που είναι αναγκαίες σήμερα, αλλά και οι γνώσεις που θα είναι αναγκαίες στο μέλλον, καθώς θα οι τεχνολογίες θα μεταβάλλονται. Δεν είναι τόσο σημαντικό να γνωρίζουμε τέλεια ορισμένες τεχνολογίες, διότι κάθε ευέλικτος και ώριμος υπάλληλος μπορεί να αποκτήσει τις δεξιότητες και την πείρα που είναι αναγκαίες για την εκτέλεση των καθηκόντων του.
Στη χώρα μου, τη Λιθουανία, η μακροχρόνια διατήρηση της λιθουανικής κληρονομιάς μέσω της χρήσης τεχνολογιών της πληροφορίας έχει καθοριστεί μέσω νομικών πράξεων. Εντούτοις, το πρόβλημα αυτό δεν λύνεται με τον συντονισμό των δραστηριοτήτων των «φορέων μνήμης» (βιβλιοθήκες, μουσεία, αρχεία). Ούτε οι πολίτες της Λιθουανίας ούτε οι πολίτες άλλων χωρών είναι ακόμη σε θέση να χρησιμοποιήσουν όλες τις υπηρεσίες που παρέχουν οι ψηφιακές βιβλιοθήκες. Ευελπιστώ ότι η σημερινή απόφαση θα επιταχύνει αυτές τις διαδικασίες.
Mieczysław Edmund Janowski, εξ ονόματος της Ομάδας UEN. – (PL) Κύριε Πρόεδρε, ο Ουμπέρτο Έκο έχει πει ότι όποιος διαβάζει βιβλία ζει δύο φορές. Η έκθεση της κ. Descamps προσφέρει μια καλή περιγραφή της σύγχρονης προσέγγισης των πολιτισμικών και εκπαιδευτικών θεμάτων. Έχω αναφερθεί και εγώ στο θέμα στην έκθεσή μου για τη συμβολή της μελλοντικής περιφερειακής πολιτικής στην ικανότητα καινοτομίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Όπως ακριβώς η εφεύρεση του Γουτεμβέργιου αποτέλεσε σημείο καμπής για την ανθρώπινη εξέλιξη στην εποχή του, έτσι και εμείς σήμερα μπορούμε να αναφερθούμε σε μια πολιτιστική επανάσταση την οποία έχει προκαλέσει το Διαδίκτυο. Το ζητούμενο είναι η ευρεία πρόσβαση στο ευρωπαϊκό, στο παγκόσμιο ίσως, θησαυροφυλάκιο της πνευματικής και υλικής κληρονομιάς της ανθρωπότητας. Αυτό αποτελείται από τις σύγχρονες δημιουργίες καθώς και από τις δημιουργίες προηγούμενων αιώνων οι οποίες προέρχονται από διαφορετικούς πολιτισμούς και γλώσσες. Τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας και τα λοιπά συναφή δικαιώματα είναι σίγουρα ένα θέμα που πρέπει να εξεταστεί σε αυτό το πλαίσιο.
Αναγνωρίζω τα όσα έχουν ήδη επιτευχθεί σε αυτόν τον τομέα σε πολλά κράτη μέλη, περιλαμβανομένου του έργου της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Πολωνίας. Θέλω να εκμεταλλευτώ αυτή την ευκαιρία για να υπογραμμίσω τη σημασία της διεύρυνσης της χρήσης ευρυζωνικών δικτύων. Φρονώ ότι πρέπει να βρούμε έναν τρόπο συγχρηματοδότησης της ψηφιοποίησης από τους πόρους της Ένωσης. Θα ολοκληρώσω την παρέμβασή μου με μια παραπομπή στον Γκαίτε, ο οποίος είχε πει ότι όταν διάβαζε ένα καλό βιβλίο αισθανόταν ότι είχε δημιουργήσει έναν νέο φίλο. Σκεφτείτε λοιπόν πόσους πολλούς καλούς φίλους θα μπορούσαμε να δημιουργήσουμε μέσω της ευρωπαϊκής ψηφιακής βιβλιοθήκης!
Mikel Irujo Amezaga, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (ES) Κύριε Πρόεδρε, η Επιτροπή έχει καθορίσει τρεις βασικούς άξονες για να εκμεταλλευτεί τις δυνατότητες της ψηφιακής τεχνολογίας: την επιγραμμική προσβασιμότητα, την ψηφιοποίηση των αναλογικών συλλογών και τη διαφύλαξη και αποθήκευση των ψηφιακών περιεχομένων, και το γνωρίζουμε καλά αυτό.
Αναφορικά με την ψηφιοποίηση, είναι κοινό μυστικό ότι η Επιτροπή, μέσω μιας σύστασης τον Αύγουστο του περασμένου έτους, ζήτησε από τα κράτη μέλη να συντονίσουν τις προσπάθειές τους ώστε να επιτευχθεί συνέργεια σε ευρωπαϊκή κλίμακα. Το Συμβούλιο υποστήριξε ομόφωνα τη σύσταση, αλλά θέλω να εκμεταλλευτώ αυτή την ευκαιρία – αν και είναι κρίμα που το Συμβούλιο δεν είναι παρόν – για να ρωτήσω καταρχάς την Επιτροπή σχετικά με την πραγματική πρόοδο που έχουν κάνει τα κράτη μέλη σε αυτόν τον τομέα, και δεύτερον να επιβεβαιώσω αν έχουν ληφθεί επαρκώς υπόψη οι μη κρατικές αρχές, οι οποίες, όπως γνωρίζουμε, είναι υπεύθυνες για τον πολιτισμό στις πιο αποκεντρωμένες χώρες.
Αναφορικά με την άλλη πτυχή, την επιγραμμική προσβασιμότητα, όπως είπα, συμφωνούμε όλοι ότι πρέπει να υπάρχει μια πολύγλωσση διεπαφή και ότι το περιεχόμενο πρέπει να είναι εγγυημένο. Είναι πραγματική χαρά να μπαίνεις στην ιστοσελίδα της ψηφιακής βιβλιοθήκης και να βλέπεις ότι, εκτός από τις 23 επίσημες κοινοτικές γλώσσες, τα περιεχόμενα υπάρχουν επίσης στα ισλανδικά και στα σερβικά.
Σήμερα γιορτάζουμε την Ευρωπαϊκή Ημέρα των Γλωσσών και εσείς, κυρία Reding, είχατε μια σημαντική συμβολή στη θέσπισή της. Έχετε πει επίσης σε αμέτρητες περιπτώσεις, κυρία Επίτροπε, και πολύ σωστά, ότι δεν υπάρχουν μεγάλες και μικρές γλώσσες, ότι όλες τους αποτελούν μέρος του πολιτισμικού πλούτου της Ευρώπης, και επομένως θα ήθελα να μου δοθεί η ευκαιρία να δω μια περιστασιακή αναφορά στην ψηφιακή βιβλιοθήκη, ή μάλλον ένα περιεχόμενο παρά μια αναφορά, σχετικά με γλώσσες όπως η δική μου, που δεν είναι επίσημες στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Věra Flasarová, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL. – (CS) Κυρίες και κύριοι, όταν κάηκε η Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας κατά την εισβολή του Καίσαρα στην Αίγυπτο, μεγάλο μέρος της λογοτεχνίας που είχε γράψει η ανθρωπότητα μέχρις εκείνο το στάδιο εξαφανίστηκε για πάντα. Κατά τη γνώμη μου, τίποτε αντίστοιχο δεν πρόκειται να συμβεί ποτέ ξανά, χάρη στην ύπαρξη των ψηφιακών βιβλιοθηκών.
Επικροτώ τον σύνθετο τρόπο με τον οποίο προσεγγίζει η εισηγήτρια το θέμα. Προέρχομαι από την Τσεχική Δημοκρατία όπου η επιτυχής ψηφιοποίηση της Εθνικής Βιβλιοθήκης στην Πράγα βρίσκεται σε εξέλιξη εδώ και αρκετό καιρό. Δεδομένου ότι τα κράτη έχουν τις δικές τους εθνικές βιβλιοθήκες, είναι λογικό να διαθέτει και η Ευρωπαϊκή Ένωση ένα παρόμοιο ίδρυμα, το οποίο θα εκμεταλλεύεται τις πλέον προηγμένες τεχνολογίες. Αυτή δεν είναι μια προσχηματική προσπάθεια υλοποίησης του έργου της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης· πρόκειται για ένα πρακτικό ζήτημα. Στην εποχή μας δημοσιεύονται ολοένα και περισσότερα βιβλία. Αυτός ο τεράστιος όγκος κειμένων δεν μπορεί να συγκεντρωθεί σε έναν χώρο χωρίς τη βοήθεια της τεχνολογίας των υπολογιστών. Το έργο αυτό είναι κολοσσιαίο. Σύμφωνα με τους σχεδιασμούς, η ευρωπαϊκή ψηφιακή βιβλιοθήκη θα απορροφήσει τους ψηφιακούς πόρους που υπάρχουν ήδη και περιλαμβάνουν τα λογοτεχνικά έργα που δεν καλύπτονται από δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας. Τα λογοτεχνικά έργα θα συμπληρωθούν με τεχνικά, νομικά, δημοσιογραφικά αλλά και οπτικοακουστικά έργα.
Η δημιουργία ενός συστήματος τόσο καθολικού χαρακτήρα αλλά συγχρόνως και τόσο λογικά απλού θα είναι ένα ενδιαφέρον εγχείρημα για τους ειδήμονες της ψηφιακής τεχνολογίας. Έχω τη βεβαιότητα ότι η ευρωπαϊκή ψηφιακή βιβλιοθήκη θα εξαλείψει τις ατέρμονες παραπομπές και τις περίπλοκες έρευνες στον ψηφιακό κυβερνοχώρο και θα μετατραπεί σε μια τεράστια βιβλιοθήκη την οποία θα έχουμε, μεταφορικώς, μέσα στο σπίτι μας.
Βεβαίως, υπάρχουν επίσης κίνδυνοι. Θα μας οδηγήσουν οι ψηφιακές βιβλιοθήκες σε μεγαλύτερη εξάρτηση από τους υπολογιστές και θα απειλήσουν την ύπαρξη του τυπωμένου βιβλίου; Κάτι τέτοιο μπορεί να συμβεί, όμως δεν θεωρώ ότι είναι πολύ πιθανό. Ένα παραδοσιακό βιβλίο είναι αναπόσπαστο στοιχείο του πολιτισμού μας, όπως το θέατρο ή οι εικαστικές τέχνες. Προσφέρει κάτι που οι ψηφιακές βιβλιοθήκες δεν θα μπορέσουν ποτέ να προσφέρουν: άμεση επαφή με τον αναγνώστη.
Thomas Wise, εξ ονόματος της Ομάδας IND/DEM. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, η Βρετανική Βιβλιοθήκη έχει ιστορία που φτάνει ως το 1753. Περιλαμβάνει έγγραφα που χρονολογούνται ακόμη και από το 300 π.Χ. Διάσημες προσωπικότητες όπως ο Κάρολος Μαρξ, ο Όσκαρ Ουάιλντ, ο Μαχάτμα Γκάντι, ο Ράντγιαρντ Κίπλινγκ, ο Τζορτζ Όργουελ, ο Τζορτζ Μπέρναρντ Σω, ακόμη και ο Βλαντιμίρ Λένιν, είναι ορισμένες μόνο από τις προσωπικότητες που έχουν μελετήσει στα αναγνωστήρια του Βρετανικού Μουσείου και των βρετανικών βιβλιοθηκών. Αναρωτιέμαι αν θα είχαν βρει την ίδια έμπνευση σερφάροντας στο Διαδίκτυο. Υποπτεύομαι ότι το θαυμάσιο ίδρυμά μας, που διαθέτει μια ανεπανάληπτη συλλογή εκδόσεων από κάθε γωνιά του κόσμου και της Βρετανικής Αυτοκρατορίας –αλλά και πέρα από τα όριά της– θα έχει την ίδια αξία πολύ καιρό αφότου η ΕΕ ακολουθήσει την άγουσα όλων των άλλων εγχειρημάτων ομοσπονδίωσης της Ευρώπης, από τον Καρλομάγνο ως τους φρικτούς πολιτικούς εφιάλτες των δύο τελευταίων αιώνων. Καλή τύχη, κυρία Descamps, με την ψηφιακή σας βιβλιοθήκη, όμως σε αυτόν τον τομέα, όπως και σε πολλούς άλλους, προτιμώ να συγκεντρώσουμε την προσοχή μας στην προστασία και τη διατήρηση και καλλιέργεια μιας κληρονομιάς για την οποία είμαι υπερήφανος, αντί να δημιουργούμε τις προϋποθέσεις ενός νέου κράτους πάνω στα συντρίμμια αποτυχημένων κρατών.
Piia-Noora Kauppi (PPE-DE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, επιτρέψτε μου καταρχάς να υπογραμμίσω ότι χαιρετίζω την Επιτροπή και την έκθεση της κ. Descamps για τις ψηφιακές βιβλιοθήκες ως μια επίκαιρη και σημαντική συμβολή στην προσπάθεια να εξασφαλιστεί η διατήρηση των ψηφιακών πληροφοριών για τις μελλοντικές γενιές.
Είναι γεγονός ότι το Διαδίκτυο έχει καταστεί ένα από τα κύρια μέσα πρόσβασης στη γνώση και τη μάθηση. Οι ψηφιακές βιβλιοθήκες θα ωφελήσουν σίγουρα πολλούς ερευνητές, σπουδαστές, διδάσκοντες και –ως μια ειδική ομάδα– τα άτομα με σωματικές αναπηρίες. Αυτή η πρωτοβουλία ταιριάζει λοιπόν τέλεια με το έτος ίσων ευκαιριών για όλους το οποίο διανύουμε.
Θέλω απλώς να επιστήσω την προσοχή σας σε μια πτυχή που πρέπει να αξιολογηθεί εμπεριστατωμένα πριν από τη λήψη οιασδήποτε σχετικής απόφασης.
Η συνεργασία μεταξύ δημοσίου και ιδιωτικού τομέα και οι χορηγίες ιδιωτών για την ψηφιοποίηση της ευρωπαϊκής πολιτισμικής κληρονομιάς είναι σημαντικό στοιχείο του συστήματος στην παρούσα του μορφή. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι οι τυχόν νέοι κανονισμοί σε αυτόν τον τομέα δεν θα διακινδυνεύσουν τα οφέλη που προσφέρει το τρέχον σύστημα, ιδίως ως προς τις επιστημονικές πληροφορίες. Για παράδειγμα, πρέπει να διασφαλίσουμε τη διατήρηση του μηχανισμού αξιολόγησης από ομοτίμους. Η αξιολόγηση από ομοτίμους είναι η διαδικασία βάσει της οποίας ανεξάρτητοι εμπειρογνώμονες που είναι ειδικευμένοι σε έναν επιστημονικό τομέα –οι ομότιμοι– αξιολογούν κριτικά ένα επιστημονικό άρθρο το οποίο παρουσιάζει τα αποτελέσματα μιας έρευνας.
Το σύστημα αξιολόγησης από ομοτίμους είναι κρίσιμο για την επιστημονική κοινότητα, καθόσον αποτελεί σημαντικό μηχανισμό ελέγχου ποιότητας και μπορεί να επηρεάσει επιστημονικές σταδιοδρομίες. Πρέπει επίσης να αποφύγουμε ένα σενάριο στο οποίο η ανοικτή πρόσβαση θα θέσει σε κίνδυνο το τρέχον σύστημα διάδοσης της επιστημονικής έρευνας μέσω συνδρομητικών περιοδικών. Ένα ζήτημα που πρέπει επίσης να εξεταστεί είναι η ενδεχόμενη ζημία ως προς το περιθώριο κέρδους περιοδικών τα οποία εκδίδουν μικροί εκδοτικοί οίκοι.
Με απλά λόγια, το σημερινό σύστημα θεωρείται από πολλούς ενδιαφερόμενους προσιτό, αποτελεσματικό, οικονομικό και επίσης υψηλής ποιότητας. Πρέπει να βεβαιωθούμε ότι τα οφέλη, ιδίως για τους ερευνητές, θα είναι θετικό παρονομαστή, ενώ πρέπει να αποφευχθούν τυχόν ανεπιθύμητες συνέπειες γι’ αυτούς ακριβώς τους ανθρώπους τους οποίους επιθυμούμε να βοηθήσουμε.
Zdzisław Zbigniew Podkański (UEN). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, η ιδέα της δημιουργίας μιας ευρωπαϊκής ψηφιακής βιβλιοθήκης, μέσω της δημιουργίας ενός διαδικτυακού τόπου στον οποίο θα αποθηκεύονται πόροι τους οποίους θα μπορεί στη συνέχεια να προσπελάσει οποιοσδήποτε χρήστης δωρεάν είναι σίγουρα πολύ φιλόδοξη. Η βιβλιοθήκη θα διαθέτει πολύγλωσση διεπαφή η οποία θα διευκολύνει την άμεση πρόσβαση στο επιθυμητό υλικό. Κάθε πολίτης θα είναι σε θέση να έχει πρόσβαση ακόμη και στα λιγότερο γνωστά έργα του παγκόσμιου πολιτισμού στη μητρική του γλώσσα.
Πρέπει επίσης να επισημανθεί ότι αυτή η πρωτοβουλία εγείρει ένα σημαντικό ζήτημα, συγκεκριμένα την πρόσβαση στο Διαδίκτυο και την παροχή της δυνατότητας σύνδεσης με την παγκόσμια πολιτισμική κληρονομιά στους κατοίκους αγροτικών και νησιωτικών περιοχών και σε όσους αντιμετωπίζουν κινητικές δυσλειτουργίες.
Η πρόσβαση σε όλες τις κατηγορίες πολιτισμικού υλικού, περιλαμβανομένου αυτού που προστατεύεται από δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας ή άλλα συναφή δικαιώματα θα είναι ένα ακόμη σημαντικό πρόβλημα. Ευελπιστώ ότι θα καταστεί δυνατό να επιλυθεί εν ευθετώ χρόνω, μέσω της επένδυσης στην τεχνολογία.
Η κ. Descamps εκπόνησε μια ισορροπημένη έκθεση. Φρονώ ότι αξίζει τη στήριξή μας.
Zdzisław Kazimierz Chmielewski (PPE-DE). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, θέλω και εγώ, όπως οι προηγούμενοι ομιλητές, να συγχαρώ την εισηγήτρια για την αξιόλογη έκθεσή της. Στέλνει ένα σαφές μήνυμα από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υπέρ της ιδέας της δημιουργίας μιας ευρωπαϊκής ψηφιακής βιβλιοθήκης. Χαίρομαι δε που είμαι σε θέση να υπενθυμίσω στο Σώμα ότι η Πολωνία είχε μετάσχει στην προώθηση της ιδέας. Η χώρα μου περιλαμβάνεται μεταξύ των έξι αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων που εγκαινίασαν αυτή την πρωτοβουλία.
Η έκθεση παραθέτει πειστικά επιχειρήματα υπέρ της σταδιακής υλοποίησης αυτού του εγχειρήματος. Προτείνει την προοδευτική συμπερίληψη των διαφόρων κατηγοριών της πολιτισμικής κληρονομιάς, καθώς και των εγγράφων τα οποία προστατεύονται από δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας και συναφή δικαιώματα, τηρώντας πάντα τους νομικούς περιορισμούς στον τομέα της πνευματικής ιδιοκτησίας. Η ιδέα που περιλαμβάνεται στην έκθεση σύμφωνα με την οποία άλλοι φορείς, εκτός των βιβλιοθηκών, οι οποίοι μετέχουν στη διάδοση του πολιτισμού μπορούν να συμπεριληφθούν στο εγχείρημα αξίζει να εξεταστεί. Είναι δίκαιο και πολύ εύλογο να διαδραματίσουν στο σύστημα αυτό σημαντικό ρόλο τα μουσεία και τα αρχεία, καθόσον διατηρούν στενούς δεσμούς με τις βιβλιοθήκες για πολλούς αιώνες.
Τρέφω μεγάλες ελπίδες, ιδίως ενόψει του σχεδίου να συμπεριληφθούν στο σύστημα συντονισμού για την ευρωπαϊκή ψηφιακή βιβλιοθήκη επιστημονικές έρευνες όχι μόνο για την ψηφιοποίηση αλλά και για το πολύ σημαντικό θέμα της προστασίας των ψηφιακών πόρων. Φρονώ ότι με τον τρόπο αυτόν θα καταστεί δυνατό να αναπτυχθούν κοινές ενοποιημένες απαιτήσεις όσον αφορά την κατάλληλη αποθήκευση των ψηφιακών υλικών που συγκεντρώνονται σε βιβλιοθήκες και αρχεία, καθώς και ψηφιακών υλικών –αρχειοθετημένων, οφείλω να το υπογραμμίσω– τα οποία βρίσκονται σε άλλες συλλογές, εκτός αρχείων, με άλλα λόγια σε μουσεία και βιβλιοθήκες. Είναι άλλωστε γνωστό ότι επί αιώνες αυτά τα ιδρύματα αντιμετωπίζουν δυσκολίες ως προς την κατάλληλη προστασία του αρχειακού υλικού που έχουν συλλέξει από διάφορες πηγές. Είμαστε επιτέλους σε θέση να διορθώσουμε αυτή την κατάσταση.
Viviane Reding, μέλος της Επιτροπής. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, θέλω να απευθύνω τις ολόψυχες ευχαριστίες μου στην κ. Descamps και στα υπόλοιπα μέλη της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας για την εκπόνηση αυτής της έκθεσης, διότι είναι πραγματικά πολύ σημαντική.
Βλέπετε, ο πραγματικός πλούτος της Ευρώπης δεν βρίσκεται στο ευρώ ή στην οικονομική μας ανάπτυξη: βρίσκεται στην κληρονομιά μας, μια κληρονομιά η οποία διαμορφώθηκε και αναπτύχθηκε διά μέσου των αιώνων· αυτή συνιστά την πραγματική και βαθύτερη πηγή του πλούτου της Ευρώπης.
Τώρα κατά μία έννοια το σκάνδαλο είναι ότι αυτή η κληρονομιά εξαφανίζεται σε αρχεία και κρύπτες, σε χώρους στους οποίους το κοινό, οι πολίτες της Ευρώπης, δεν μπορεί να την επισκεφθεί, δεν μπορεί να την αγγίξει, δεν μπορεί να την κατανοήσει και να την απολαύσει. Ο συγκεκριμένος στόχος της ψηφιακής βιβλιοθήκης είναι να γκρεμιστούν αυτά ακριβώς τα εμπόδια.
Θεωρώ ότι αυτό είναι ένα από τα σπουδαιότερα επιτεύγματα της Ευρώπης, και θέλω να αποδώσω εύσημα στις εθνικές βιβλιοθήκες, στις εθνικές μας βιβλιοθήκες, διότι ήταν παρούσες στην εγκαινίαση αυτής της πρωτοβουλίας, η οποία είναι τόσο αξιόλογη και τόσο σημαντική για τις ευρωπαϊκές πολιτισμικές παραδόσεις. Οι διευθυντές αυτών των βιβλιοθηκών είναι πραγματικοί πρωτοπόροι. Κατανόησαν ότι το ζητούμενο είναι η συμβίωση, η συμβίωση μεταξύ του πολιτισμού, ο οποίος αποτελεί τον πλούτο του κόρπους, και της τεχνολογίας, η οποία είναι ένα μέσο που προσφέρει πρόσβαση σε αυτόν τον πολιτισμό, και το γεγονός ότι ανέλαβαν την υλοποίηση αυτού του πρωτοποριακού έργου σημαίνει ουσιαστικά ότι το 2008 έχουμε πλέον στη διάθεσή μας το κοινό σημείο πολύγλωσσης πρόσβασης.
Και ναι, ναι, ναι λέω σε όσους έθιξαν το ζήτημα, θα μας δοθεί πρόσβαση ακόμη και στη λογοτεχνία του Λουξεμβούργου. Είμαι υπερήφανη γι’ αυτό διότι τα λουξεμβουργιανά είναι η μητρική μου γλώσσα και ως εκ τούτου είναι για εμένα η σημαντικότερη γλώσσα του κόσμου, άλλωστε κάθε μητρική γλώσσα είναι σημαντική. Γι’ αυτό ακριβώς πρέπει να έχουμε δυνατότητα πρόσβασης στα έργα τέχνης και λογοτεχνίας που έχουν δημιουργηθεί σε όλες αυτές τις γλώσσες, καθώς και στον ιδιαίτερο τρόπο με τον οποίο αυτές εκφράζονται.
Πάρτε για παράδειγμα τον πολιτισμό του Λουξεμβούργου: εννοείται ότι ο λαός του Λουξεμβούργου έχει πρόσβαση σε αυτόν, γνωρίζετε όμως σε αυτό το Σώμα ότι υπάρχει λουξεμβουργιανός πολιτισμός; Όχι! Ωστόσο, όταν θα αποκτήσουμε την ψηφιακή βιβλιοθήκη, το κοινό σημείο πρόσβασης θα σας επιτρέψει να κατανοήσετε ότι υπάρχει πραγματικά τέτοιος πολιτισμός.
Είναι εξαιρετικό το γεγονός ότι μπορούμε να έχουμε πρόσβαση σε όλους αυτούς τους πολιτισμούς, ότι μπορούμε να μοιραστούμε αυτόν τον πλούτο που βρίσκεται ολόγυρά μας, περιλαμβανομένου –και θέλω να το υπογραμμίσω αυτό– του πλούτου που βρίσκεται εκτός της Ευρώπης, διότι ο πολιτισμός δεν σταματά στα σύνορά μας. Πολιτισμός σημαίνει ανταλλαγή και ως εκ τούτου επιθυμούμε να δημιουργήσουμε αυτή τη βιβλιοθήκη με ανοικτό πνεύμα, καθότι η διαλειτουργικότητα θα είναι πολύ σημαντική παράμετρος, και αυτό θα ισχύει όχι μόνο για τα βιβλία αλλά και για όλες τις άλλες μορφές πολιτιστικής δημιουργίας: κινηματογραφικές ταινίες, μουσική, μουσειακές συλλογές και ούτω καθεξής. Βρισκόμαστε λοιπόν ενώπιον ενός πρωτόγνωρου πολιτισμικού ανοίγματος το οποίο είναι συγχρόνως πολύγλωσσο και πολυπολιτισμικό, κάτι που θα δείξει πραγματικά την ουσία της ίδιας της Ευρώπης, η οποία συνίσταται σε αυτή την ενωμένη πολυμορφία.
Ασφαλώς, υπάρχουν προβλήματα τα οποία πρέπει να επιλυθούν, και οι αξιότιμοι βουλευτές υπήρξαν πολύ σαφείς επ’ αυτού. Υπάρχει λόγου χάρη το πρόβλημα της χρηματοδότησης. Απευθύνω συνεπώς έκκληση στα κράτη μέλη να μεριμνήσουν ώστε οι συζητήσεις να ακολουθηθούν από αποτελεσματική δράση. Ορισμένα το έχουν ήδη πράξει και θέλω να τα ευχαριστήσω γι’ αυτό.
Το 2008 θα παρουσιάσουμε μια ανάλυση των όσων έχουν επιτευχθεί και, ως εκ τούτου, όσων επίσης δεν έχουν επιτευχθεί. Φρονώ ότι αυτό θα είναι πολύ σημαντικό προκειμένου να προωθηθεί περαιτέρω το όλο εγχείρημα. Βεβαίως, θα προτείνουμε επίσης την εταιρική σχέση μεταξύ ιδιωτικού και δημοσίου τομέα, η οποία θα είναι σημαντική για την πρόοδο της ψηφιοποίησης, η οποία είναι πολύ δαπανηρή υπόθεση. Σκέφτομαι επίσης τη διατήρηση του εύθραυστου υλικού που μπορεί να καταστραφεί εάν δεν φροντιστεί. Πόσα μέτρα κινηματογραφικών ταινιών επιτρέπεται να γίνουν σκόνη; Αν θέλουμε να διατηρήσουμε αυτή την κοινή πολιτισμική κληρονομιά, τότε πρέπει απλούστατα να την ψηφιοποιήσουμε προτού να είναι πολύ αργά.
Σκέφτομαι επίσης φυσικά διάφορα άλλα προβλήματα τα οποία πρέπει να επιλυθούν, συγκεκριμένα αυτά που σχετίζονται με τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας –τα οποία είναι πραγματικός πονοκέφαλος– και τις επιστημονικές πληροφορίες. Η ομάδα υψηλού επιπέδου που έχουμε συγκροτήσει εργάζεται επί του παρόντος για την εξεύρεση λύσεων στα θέματα αυτά.
Κύριε Πρόεδρε, εξετάζουμε εν προκειμένω ένα εξαιρετικό έργο το οποίο αποδεικνύει τι πραγματικά σημαίνει ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία, και φρονώ ότι το σημαντικότερο είναι να ενώσουμε τους Ευρωπαίους γύρω από τις πολιτισμικές τους παραδόσεις, γύρω από τις αντίστοιχες ιστορίες τους, οι οποίες αποτελούν εκφράσεις του ωραίου και οι οποίες έχουν αναπτυχθεί μέσω της δημιουργικότητας. Αυτός είναι πραγματικά ο σπουδαιότερος πλούτος μας. Ας τον διατηρήσουμε και ας εργαστούμε από κοινού ώστε να μπορέσουμε να τον μοιραστούμε.
Πρόεδρος. – Ευχαριστώ θερμά όλες και όλους τους ομιλητές, και ιδιαίτερα την Επίτροπο Reding για τη γοητεία και την ευφυΐα της. Επιτρέψτε μου να την ευχαριστήσω στη γλώσσα της, τα λουξεμβουργιανά, μιας και σήμερα είναι η ημέρα των λιγότερο διαδεδομένων γλωσσών. Merci!