Pełne sprawozdanie z obrad

Środa, 24 października 2007 r. - Strasburg

14. Traktat międzynarodowy zakazujący stosowania amunicji kasetowej (debata)

  Przewodnicząca. − Następnym punktem porządku obrad jest debata na temat:

- pytania ustnego do Rady dotyczącego międzynarodowego traktatu zakazującego stosowania amunicji kasetowej, będącego konsekwencją deklaracji z Oslo, skierowanego przez Josepa Borrella Fontellesa w imieniu Komisji Rozwoju (O-0048/2007 - B6-0319/2007);

- pytania ustnego do Komisji dotyczącego międzynarodowego traktatu zakazującego stosowania amunicji kasetowej w następstwie deklaracji z Oslo, skierowanego przez Josepa Borrella Fontellesa, w imieniu Komisji Rozwoju (O-0052/2007 - B6-0320/2007).

  Josep Borrell Fontelles, autor. – (ES) Pani przewodnicząca, pani komisarz, panie ministrze! Głosy w sprawie zakazu stosowania amunicji kasetowej stają się coraz donośniejsze. Wykorzystanie tego rodzaju amunicji latem 2006 roku podczas wojny w Libanie pokazało do jakiego stopnia jest ona przyczyną tragedii ludzkich.

Broń ta jest niebezpieczna zarówno dla cywilów, jak i żołnierzy, ale w praktyce ponad 90% jej ofiar to ludność cywilna. Nadmienię, że 10% tych bomb nie wybucha i pozostaje w ziemi przynosząc taki sam skutek jak miny przeciwpiechotne.

Oczyszczanie terenu z niewybuchów jest ryzykowne, zarówno dla mieszkańców, jak i międzynarodowych sił pokojowych. Amunicja ta jest więc wykorzystywana nie tylko podczas prowadzenia działań wojennych; służy też jako przeszkoda dla transportu i rolnictwa, tworzy bariery handlowe oraz utrudnia niesienie pomocy humanitarnej.

Dlatego jest jednym z największych problemów, które mają wpływ na rozwój ubogich krajów - to właśnie kraje najuboższe najbardziej odczuwają jej skutki, a ofiarą pada głównie najbiedniejsza i najgorzej wykształcona część społeczeństwa.

Nie możemy dalej twierdzić, że zrzucenie na wroga bomby z wysokości 10 tysięcy metrów i zasypanie go pociskami, które pozostają w ziemi, jest skuteczną drogą do utrzymania pokoju, czy też prowadzenia działań militarnych.

Rozlokowanie sił pokojowych i pomoc humanitarna to dziś czynniki najważniejsze, aby ustabilizować i odbudować obszary, na których rozgrywały się konflikty, nie ma więc żadnego uzasadnienia dla stosowania tego rodzaju amunicji, również z militarnego punktu widzenia.

Dziś zamierzamy przeprowadzić rozmowy z Komisją i Radą właśnie na temat inicjatywy, która wypłynęła na skutek powszechnej zmiany postawy społeczności międzynarodowej wobec kwestii amunicji kasetowej.

Parlament Europejski niezmiennie przyjmuje wyraźnie określoną pozycję: chcemy, aby zostało wprowadzone międzynarodowe prawo zakazujące stosowania, produkcji, transferu, finansowania i składowania amunicji kasetowej. Do tego czasu państwa członkowskie UE powinny podjąć jednostronne działania mające na celu zakazanie stosowania i transferu tej amunicji, tak jak uczyniło to już wiele państw, a w niektórych z pozostałych prowadzone są przygotowania.

Pani komisarz, panie ministrze! Parlament Europejski pragnie podziękować prezydencji Rady, Komisji i państwom członkowskim za wysiłki poczynione na rzecz negocjacji nowego protokołu na konwencji ONZ w sprawie niektórych typów broni konwencjonalnej, która odnosi się do problemów humanitarnych związanych ze stosowaniem amunicji kasetowej. Niestety, musimy jednak zauważyć, że do chwili obecnej poczynione postępy są nieznaczne.

Potrzeba nam trwałego procesu z Oslo, w którym będą mogły uczestniczyć i realizować ambitny program państwa, organizacje pozarządowe, Czerwony Krzyż oraz organizacje międzynarodowe. Obecnie ustalenia z Oslo zostały poparte przez 80 państw, w tym wiele krajów rozwijających się, lecz jeszcze nie możemy mieć pewności, czy w wyniku tego procesu zostanie wprowadzony całkowity zakaz stosowania amunicji kasetowej.

Rzeczą oczywistą jest, że potrzebujemy całościowego, spójnego podejścia o humanitarnym charakterze, które skoncentruje się nie tylko na rozbrojeniu, ale przede wszystkim na ochronie ludności cywilnej i udzieleniu im pomocy w zakresie radzenia sobie ze skutkami wojny i zniszczeniu istniejących zapasów tej amunicji oraz oczyszczeniu obszarów, na których znajdują się niewybuchy.

W nadchodzącym okresie będzie miało miejsce kilka ważnych wydarzeń, takich jak grudniowe spotkanie w Wiedniu i spotkanie w Brukseli w przyszłym tygodniu, jak również przypadający na 5 listopada Światowy Dzień Na Rzecz Zakazu Stosowania Broni Kasetowej, podczas którego odbędzie się wiele wydarzeń na całym świecie. Co my zamierzamy zrobić w tym czasie?

Pragnę zwrócić się z pytaniem do przedstawicieli Komisji i Rady, co zamierzamy uczynić, jakie zajmiemy stanowisko? Jakie jest zdanie Unii Europejskiej na temat stanu rozmów w ramach Konwencji w sprawie niektórych typów broni konwencjonalnej?

Czy zamierzamy przyjąć w tym względzie takie samo stanowisko jak Rada? Czy rozwijamy jakieś inicjatywy aby zachęcić państwa członkowskie do przyjęcia krajowych środków w celu wprowadzenia zakazu stosowania amunicji kasetowej? Co robimy w celu wspierania państw trzecich, aby oczyścić obszary dotknięte problemem tej amunicji, oferować edukację w zakresie ryzyka oraz zniszczyć zapasy amunicji, której stosowanie już stało się nielegalne?

Na koniec chcę zadać pytanie: czy Komisja zamierza rozpatrzyć zorganizowanie konferencji międzynarodowej na temat roli Unii Europejskiej w zwalczaniu społeczno-gospodarczych, humanitarnych i rozwojowych konsekwencji wynikających z konfliktów, podczas których używana była tego rodzaju broń?

  Manuel Lobo Antunes, urzędujący przewodniczący Rady. − (PT) Pani przewodnicząca, pani komisarz, panie i panowie, panie pośle Borrell! Postaram się zwięźle i tak obiektywnie, jak to możliwe, udzielić odpowiedzi na każde z trzech skierowanych do Rady pytań.

Jeśli chodzi o pierwsze pytanie, muszę powiedzieć, że w ramach Konwencji w sprawie niektórych typów broni konwencjonalnej - aby nie przedłużać mojej wypowiedzi będę nazywał ją dalej „Konwencją” - prezydencja Rady Unii Europejskiej, jak wiadomo, wyraziła swoje obawy w imieniu UE na temat humanitarnego wpływu amunicji kasetowej. W szczególności podczas Trzeciej Konferencji Rewizyjnej Państw Stron Konwencji, która odbyła się w zeszłym roku, w dniach 7-17 listopada w Wiedniu, Unia Europejska przedstawiła pogląd, że amunicja kasetowa stanowi niezwykle ważny element przyszłej pracy w sprawie niektórych typów broni konwencjonalnej.

UE zaproponowała utworzenie na czas nieokreślony grupy ekspertów rządowych, której celem byłoby opracowanie zaleceń dla przyszłych działań w kontekście Konwencji. Propozycja ta została odrzucona przez konferencję państw stron konwencji. Jednak zgodzono się na zwołanie w trybie pilnym międzysesyjnego spotkania grupy ekspertów rządowych ds. pozostałości materiałów wybuchowych z położeniem szczególnego nacisku na kwestię amunicji kasetowej.

Spotkanie odbyło się w dniach 19-22 czerwca w Genewie, a UE przedłożyła projekt mandatu negocjacyjnego dla prawnie wiążącego instrumentu, aby odnieść się do wszelkich aspektów obaw humanitarnych, które wynikają z problemu amunicji kasetowej. Instrument ten ma zostać przyjęty do końca 2008 roku.

Trojka UE przeprowadziła szeroko zakrojone konsultacje z państwami trzecimi w sprawie propagowania europejskiego podejścia. Grupa ekspertów rządowych zadecydowała jednak o odroczeniu jakichkolwiek decyzji w sprawie prawnie wiążącego instrumentu do roku 2007, czyli do czasu spotkania Wysokich Umawiających się Stron Konwencji, które ma się odbyć w przyszłym miesiącu.

Jak wiadomo, równolegle do starań o odniesienie się do obaw związanych z amunicją kasetową część państw członkowskich podpisała deklarację z Oslo i wzięła udział w szeregu spotkań zorganizowanych w ramach tak zwanego „procesu z Oslo”, który ma na celu wprowadzenie całkowitego zakazu stosowania amunicji kasetowej.

Państwa członkowskie UE uczestniczyły w tym w miarę możliwości swoich władz. Jak na razie nie osiągnięto porozumienia co do stanowiska UE w sprawie procesu z Oslo. Większość państw członkowskich uważa, że te dwa procesy wzajemnie się uzupełniają i postrzega je jako równoległe wysiłki ukierunkowane na wspólny cel, a mianowicie na prawnie wiążący instrument dotyczący amunicji kasetowej.

W odniesieniu do drugiego pytania, pragnę powiedzieć, że w związku z nadchodzącymi spotkaniami, które mają się odbyć w Brukseli i Wiedniu, jak już wspomniałem, państwa członkowskie UE, wliczając w to prezydencję, wezmą udział w zwiększaniu możliwości władz, jeśli taka będzie ich decyzja. Nie przewiduje się przyjęcia wspólnego stanowiska Unii.

Na koniec odpowiem na trzecie pańskie pytanie: obecne decyzje podjęte przez Austrię i Belgię w sprawie zakazu stosowania amunicji kasetowej, który to temat poruszył już pan poseł Borrell, zapadły, jak wiadomo, wyłącznie w oparciu o decyzje krajowe. W tej kwestii nie było żadnych szczególnych działań ze strony Rady.

  Przewodnicząca. − Miejmy nadzieję, że wkrótce poznamy jej zdanie.

  Benita Ferrero-Waldner, komisarz. − Panie przewodniczący! Chciałabym podziękować panu posłowi Borrellowi Fontellesowi za postawienie nam tego ustnego pytania. Przyjęłam je z zadowoleniem, gdyż daje nam ono możliwość udzielenia wyczerpującej odpowiedzi w sprawie kwestii, która ma niezwykle niepokojące konsekwencje. Ma ona wielce negatywny wpływ na życie ludzkie, szczególnie na życie cywilów. Pytanie to jest dla mnie bardzo ważne, ponieważ dotyczy bezpieczeństwa ludzi, które zawsze było drogie mojemu sercu. Zgadzam się w pełni ze stanowiskiem przedstawionym przez przewodniczącego Rady, jednak chciałabym wspomnieć jeszcze o kilku innych rzeczach.

W ciągu ostatniego roku miałam możliwość przeprowadzenia dyskusji na kilku forach, zarówno formalnych jak i nieformalnych, wliczając w to spotkania, którym przewodniczyła pani Suzanne Mubarak, zorganizowane przez Instytut Badań nad Pokojem, z których pierwsze odbyło się w Paryżu, a kolejne w Aleksandrii. Pani Mubarak podeszła do tego problemu z wielką powagą i uważam, że starała się nadać sprawom bieg. Tak jak w przypadku min przeciwpiechotnych, pozostałości materiałów wybuchowych stanowią ogromne zagrożenie dla życia i bezpieczeństwa ludności cywilnej, chciałabym zatem udzielić wyczerpującej odpowiedzi na pytanie zadane przez pana posła Borrella Fontellesa.

Skutki mogą być natychmiastowe, bądź długotrwałe. Jak wiemy, rozrzucenie materiałów wybuchowych na dużym obszarze może zabić lub zranić dużą liczbę cywilów, bardzo często ofiarą padają dzieci. W dodatku, wiele bomb i podpocisków wchodzących w skład pocisków kasetowych nie imploduje i wybucha przy uderzeniu, w związku z czym ich śmiertelne skutki rozciągają się jeszcze na okres po zakończeniu konfliktu, a amunicja kasetowa poważnie utrudnia niesienie międzynarodowej pomocy humanitarnej. Byliśmy tego świadkami podczas wojny w Libanie.

Jeśli chodzi o zarządzanie ryzykiem i programy odbudowy po konfliktach, to w ciągu ostatnich kilku lat, podczas konfliktów i w ich dogrywkach Komisja starała się aktywnie przeciwdziałać problemowi min przeciwpiechotnych, jak również innych powojennych niewybuchów, włączając w to amunicje kasetową.

Działania te obejmowały dwie strategie Komisji Europejskiej dotyczące min, w latach 2002-2007; na projekty związane z odminowywaniem, niszczeniem składów amunicji, zmniejszaniem zagrożenia minami, pomocą ofiarom min, rehabilitacją i reintegracją gospodarczą przyznano ponad 300 milionów euro. Projekty obejmujące amunicję kasetową wdrożono również w państwach, takich jak chociażby Afganistan, Laos czy Kambodża, w których ten typ broni wyrządził bardzo wiele szkód.

Nasze plany na przyszłość obejmują dalsze zaangażowanie poprzez prowadzenie działań skierowanych przeciwko minom przeciwpiechotnym i niewybuchom powojennym w ramach programów i strategii zewnętrznej pomocy wspólnotowej na całym świecie.

Komisja wykorzystuje instrument zarządzany przez Biuro Pomocy Humanitarnej w celu sponsorowania humanitarnych wysiłków mających na celu usuwanie min. Ostatni przypadek naszego wsparcia miał miejsce w Libanie, który otrzymał znaczną pomoc humanitarną po konflikcie z grudnia 2006 roku, o którym już wspominałam.

Jeśli chodzi o rolę Komisji w negocjowaniu traktatów czy konwencji, chciałabym przypomnieć, że tego rodzaju negocjacje często nie podlegają naszej kompetencji. Jeśli Wspólnota nie jest stroną traktatu lub konwencji rozbrojeniowej, może jedynie zachęcać państwa partnerskie do pełnego zaangażowania w wielostronność, szczególnie poprzez udział w traktatach i konwencjach. Myślę, że wiele na ten temat zostało już powiedziane przez pana przewodniczącego.

Braliśmy udział w zabiegach dyplomatycznych trojki EU, które miały miejsce w kluczowych krajach, takich jak Stany Zjednoczone Ameryki, Japonia, Brazylia, Korea Południowa, Kanada, Pakistan i Ukraina, mających na celu propagowanie wielostronnych inicjatyw w sprawie amunicji kasetowej w ramach Konwencji w sprawie niektórych typów broni konwencjonalnej, zwłaszcza w negocjacjach prawnie wiążącego instrumentu dotyczącego humanitarnych obaw związanych z amunicją kasetową. Naszym celem jest zakończenie negocjacji do końca przyszłego roku.

W tym czasie Komisja będzie również wykonywać założenia procesu z Oslo i zamierza przyjąć rolę obserwatora podczas spotkań dotyczących tego problemu, które mają odbyć się w Brukseli i w Wiedniu.

Podsumowując, pragnę zapewnić pana posła Borrella Fontellesa oraz Parlament Europejski, że Komisja będzie nadal silnie wspierać wszelkie wielostronne inicjatywy, które mają na celu całkowity i skuteczny zakaz stosowania amunicji kasetowej.

  Tunne Kelam, w imieniu grupy PPE-DE, – Pani przewodnicząca! Chciałbym oświadczyć pani komisarz, że bardzo cieszy mnie fakt, że podzielamy te same obawy i cele oraz podziękować jej za prezentację i opis rozwoju wydarzeń. Z zadowoleniem przyjmuję dobrą współpracę między posłami podczas przygotowywania tego ważnego projektu rezolucji.

Po pierwsze, kwestia jest nagląca. Jest pilna ze względów ludzkich i politycznych, ponieważ wbrew napływającym z całego świata sygnałom ostrzegawczym, amunicja kasetowa jest nadal w czynnym użyciu. Mamy więc do czynienia z dwoma problemami, wobec których musimy zająć stanowisko.

Po pierwsze, stosowanie amunicji kasetowej jest nieludzkie. Osoby, które zrzucają bomby najczęściej nie są w stanie precyzyjnie ich wycelować. Błędy zdarzają się częściej niż przypuszczamy. Ich straszliwym skutkiem jest niezwykle wysoka liczba przypadków śmiertelnych wśród ludności cywilnej - jak już powiedziano, przewyższa ona 90%.

Kolejnym problemem jest wielka liczba niewybuchów, które pozostały na terenach uprzednio objętych konfliktem. Stanowi to poważną przeszkodę dla władz, które po zakończeniu konfliktu decydują się odbudować krajowe gospodarki. Biorąc to wszystko pod uwagę, jestem zdania, że UE powinna odgrywać wiodącą rolę we wprowadzaniu zakazu jakiejkolwiek produkcji, użycia czy sprzedaży amunicji kasetowej.

Pierwszy krok to wprowadzenie natychmiastowego moratorium na stosowanie tej broni. W naszej rezolucji położony jest następnie nacisk na to, aby oddziały zbrojne UE w żadnych okolicznościach nie wykorzystywały żadnego rodzaju amunicji kasetowej, dopóki nie zostaną osiągnięte odpowiednie ustalenia międzynarodowe. Zwracamy się z prośbą do Parlamentu i Komisji o natychmiastowe zwiększenie, przy wykorzystaniu wszelkich dostępnych instrumentów, wsparcia finansowego dla społeczności i jednostek, które doświadczyły skutków amunicji kasetowej, zarówno tej, która eksplodowała, jak i niewybuchów.

  Ana Maria Gomes, w imieniu ugrupowania PSE. – (PT) Panie przewodniczący! Wypowiem się w imieniu Grupy Socjalistycznej w Parlamencie Europejskim. Te pytania to przykład wiodącej roli jaką ta Izba odgrywa w kwestiach rozbrojenia, kontroli przepływu amunicji oraz wzmacniania międzynarodowego prawa humanitarnego.

Walczyliśmy o rozszerzenie konwencji z Ottawy na wszystkie typy min. Dużo wcześniej niż Rada Europejska argumentowaliśmy za światowym traktatem w sprawie handlu bronią. Istnieje nagląca potrzeba przekształcenia kodeksu postępowania UE w sprawie wywozu uzbrojenia w prawnie wiążący instrument, co też stanowi nieustanne życzenie Parlamentu.

Kwestia amunicji kasetowej to kwestia przyszłości i tego, co Europa musi uczynić, aby zlikwidować tę broń, która jednako traktuje cywilów i żołnierzy, która pozbawia życia tak wielu ludzi. Apelujemy o wprowadzenie natychmiastowego moratorium na stosowanie, produkcję, składowanie i eksport tej broni. Moratorium musi w odpowiednim czasie zostać przekształcone w instrument prawny, który na dłuższą metę będzie skutkował zakazem posiadania w arsenałach i wykorzystywania na polach walki tej barbarzyńskiej amunicji, w taki sam sposób, w jaki doprowadzono do wyeliminowania min przeciwpiechotnych.

Dodatkowo wzywam Unię Europejską do rozpoczęcia ofensywy dyplomatycznej na rzecz nowego instrumentu; pragniemy, aby państwa członkowskie dały przykład i odrzuciły stosowanie tej broni przez swoje siły zbrojne. Poza tym musimy raz na zawsze zaprzestać jej eksportu, produkcji i składowania. Każdego dnia w Libanie, Czeczenii, Afganistanie i dziesiątkach innych państw, w których wojny dobiegły już końca, mieszkańcy płacą najwyższą cenę za zbrodniczą i amoralną bezmyślność sił zbrojnych, które przekroczyły etyczne i prawne granice wyznaczające działania cywilizowanych ludzi.

Do Europy należy teraz stanięcie na czele światowego sojuszu w celu ponownego stworzenia, utwierdzenia i wzmocnienia tych granic. Zachodzi pilna potrzeba ustanowienia wspólnego stanowiska odnośnie do eliminacji pocisków kasetowych i amunicji kasetowej wszelkiego innego rodzaju.

  Elizabeth Lynne, w imieniu grupy ALDE. – Pani przewodnicząca! Amunicja kasetowa masowo morduje lub okalecza ludność cywilną, w dużej mierze ofiarą jej padają dzieci. Rujnuje marzenia i niszczy życie. Weźmy chociażby przykład irackiego chłopca, Ahmeda Kamela. Ahmed, zobaczywszy świecący przedmiot, podniósł pocisk, a ten eksplodował. Chłopiec stracił obie ręce i wzrok. Jaką logiką można to uzasadnić w przypadku dwunastolatka?

Jednak wstrząsającym faktem pozostaje to, że amunicja kasetowa jest składowana w ponad 15 państwach członkowskich UE. Jest to przerażające, ale ten rodzaj broni nadal produkuje co najmniej 10 państw członkowskich: Francja, Hiszpania, Grecja, Włochy, Holandia, Polska, Rumunia, Słowacja, Szwecja i Bułgaria. Moim zdaniem państwa te, jak również państwa, które tę broń stosowały, mają krew na rękach.

Z zadowoleniem przyjmuję działania takich państw jak Bułgaria, które dążą do wprowadzenia krajowego ustawodawstwa w celu zakazania amunicji kasetowej, i uważam, że wszystkie pozostałe państwa powinny pójść za jej przykładem. Nalegam, aby Rada i Komisja zatwierdziły proces z Oslo, do czego były już wzywane.

Należy ukrócić manewry dyplomatyczne prowadzone przez rząd Wielkiej Brytanii, jak i inne rządy, które sugerują rozróżnianie między „bezmyślnymi” oraz „inteligentnymi” pociskami - wszystkie rodzaje amunicji zabijają i okaleczają. Nie ma nic bardziej mylącego i niestosownego niż używanie w tym kontekście słowa „inteligentny”.

Należy natychmiast wprowadzić moratorium na stosowanie, prowadzenie inwestycji, składowanie, produkcję, transfer i eksport wszelkiego rodzaju amunicji kasetowej przez wszystkie państwa członkowskie UE. Wszystkie państwa, które jej używały muszą ponieść odpowiedzialność związaną z jej usuwaniem, a Komisja powinna natychmiast zwiększyć pomoc finansową dla społeczności, które doświadczają skutków tej amunicji. Apeluję do wszystkich o poparcie tej rezolucji.

  Frithjof Schmidt, w imieniu grupy Verts/ALE. – (DE) Pani przewodnicząca, pani komisarz, panie i panowie! Proces z Oslo oferuje nam historyczną szansę na osiągnięcie międzynarodowego porozumienia, nie tylko deklaracji, ale właśnie międzynarodowego porozumienia, w sprawie zakazu stosowania amunicji kasetowej. Przez dwa dziesięciolecia prowadzono kampanie i działania międzynarodowe, lecz grzęzły one w dyplomatycznym bagnie militarnych i gospodarczych interesów. Teraz mamy okazję dojść do porozumienia w roku 2008.

Będzie to wymagać wsparcia ze strony Parlamentu, którego stanowisko jest jasne wśród wszystkich grup parlamentarnych. Z zadowoleniem i wielkim zainteresowaniem przyjąłem wypowiedź pani komisarz Ferrero-Waldner, z której wynika, że Komisja również popiera to, jakże słuszne, stanowisko. Bardzo ważne jest, aby teraz również Rada poszła tą jasno określoną drogą, która została już przyjęta przez Parlament i Komisję. Nie chodzi tylko o zakaz stosowania i składowania amunicji kasetowej oraz handel tą bronią - gra toczy się też o produkcję. Wprowadzić należy zakaz produkcji, a Unia Europejska wciąż jest jednym z głównych producentów tych pocisków. Wciąż wytwarza się je w Niemczech, Wielkiej Brytanii, we Francji, w Hiszpanii i Belgii. Belgia i Austria przyjęły właśnie ustawę zakazującą produkcji, lecz wiadomo mi, że w Belgii produkcja nie ustała całkowicie. Również w tym ustawodawstwie są luki.

Musimy kłaść nacisk na wprowadzenie zakazu. Działania państw członkowskich muszą ku temu zmierzać, a Rada powinna bronić jasnego stanowiska, które zostało tu wyłożone. Jest to jedyny sposób, w jaki możemy zapewnić osiągnięcie porozumienia w roku 2008.

  Tobias Pflüger, w imieniu grupy GUE/NGL. – (DE) Pani przewodnicząca! Po raz pierwszy osobiście zetknąłem się z tym zagadnieniem podczas interwencji wojsk NATO w trakcie wojny w Jugosławii, wojny, której byłem przeciwny i którą, jak wiele innych, prowadziły państwa zachodnie.

Około 98% ofiar amunicji kasetowej stanowiła ludność cywilna. 5 do 40% ładunków nie wybuchło. Powiem dosadnie: to głównie wielkie, uprzemysłowione państwa zachodnie produkują bomby odłamkowe i wyposażają w nie swoje oddziały, czy też wykorzystują amunicję kasetową w czasie działań wojennych. Amunicję kasetową produkują 34 państwa, w tym 13 państw członkowskich UE. Jest ona elementem wojen prowadzonych przez państwa członkowskie, na przykład w byłej Jugosławii, w Afganistanie i Iraku; dość zatem już tych krokodylich łez!

Unia Europejska musi zacisnąć zęby. Mówiąc konkretnie, UE powinna przyjąć wspólne stanowiska potępiające tę morderczą broń. Oznacza to zaniechanie produkcji bomb kasetowych i, oczywiście, niestosowanie bomb odłamkowych, jak czyniono to podczas wojny w Zatoce Perskiej, w Jugosławii, w Afganistanie, Iraku i Libanie. Nie można pozwalać, aby sytuacja ta dalej miała miejsce.

  Alain Hutchinson (PSE). – (FR) Pani przewodnicząca, panie przewodniczący Rady, pani komisarz! Wiele na ten temat już powiedziano i, naturalnie, żałujemy - myślę, że to słowo nie oddaje całej sytuacji - faktu, że stosowaliśmy amunicję kasetową, która spowodowała w wielu krajach tak poważne zniszczenia; pragnę podziękować panu posłowi Borrellowi za podniesienie tej niepokojącej kwestii.

Aby jednak zakaz ten był skuteczny, a rozwiązania wyrażone w rezolucji miały odnieść sukces, musimy zrobić coś więcej niż wprowadzić zakaz stosowania tej broni. Należy też stawić czoła jej produkcji i sprzedaży, ponieważ z jednej strony, niemożliwe będzie prowadzenie humanitarnej debaty - gdyż prawdą jest, że niewybuchy leżą ukryte w różnych miejscach w ziemi, przez co społeczności i uchodźcy nie mogą wrócić do swych ojczystych krajów, a niesienie pomocy humanitarnej jest w dużej mierze utrudnione - niemożliwe jest zatem prowadzenie debaty, która podkreśla aspekt humanitarny tego problemu, bez jednoczesnego podjęcia skutecznych środków przeciwko rodzimym przemysłom wciąż, niestety, zaangażowanym w produkcję i sprzedaż tej broni.

Na zakończenie powiem, że rezolucja ta oferuje nam, być może, sposobność zaapelowania również do państw członkowskich. W tym względzie Belgia, państwo z którego pochodzę, wprowadziło niezbędne ustawodawstwo i uważam, że jest to pierwszy krok oraz wierzę, że powinniśmy brać przykład z prawa przyjętego przez Belgię i zwrócić się do pozostałych 26 państw członkowskich, aby podążyły za tym przykładem.

  Annemie Neyts-Uyttebroeck (ALDE). – (NL) Pani przewodnicząca, pani komisarz, panie ministrze, panie przewodniczący Rady! Korzystając z udzielonego mi głosu pragnę wyrazić moje poparcie zarówno dla kwestii poruszonej przez pana posła Borrella i sposobu jej przedstawienia, jak i dla dotyczącego jej, wspólnego projektu rezolucji.

Aż nazbyt dobrze wiem, że wszelkie wysiłki w celu kontrolowania zbrojeń są zawsze niezwykle trudne, czasem przypominają wręcz procesję w Echternach, podczas której na dwa kroki do przodu stawia się jeden krok w tył. Uważam, że musimy zwiększyć wysiłki, ponieważ wydaje się, że w ostatnich kilku latach ludzie, którzy pracują nad rozbrojeniem, nad kontrolą zbrojeń, stali się anachronicznym gatunkiem z czasów, które dawno minęły, ponieważ obecnie na porządku dziennym są ponowne zbrojenia. Jest to sygnał alarmowy.

Jeśli weźmiemy pod uwagę to, że głowa państwa, które jest ostatnim mocarstwem świata, straszy ostatnio możliwością wybuchu trzeciej wojny światowej, moje serce przepełnia niepokój. Takie okoliczności nie sprzyjają wspólnym wysiłkom, uważam zatem, że teraz tym ważniejsze jest, aby Rada i Komisja nieustannie podkreślały to, że państwa członkowskie muszą działać razem, jednak jak do tej pory, nie miało to miejsca.

  Carl Schlyter (Verts/ALE). - (SV) Dziękuję, pani przewodnicząca. Przemawiam również w imieniu mojego kolegi, pana posła Raüla Romevy. On pochodzi z Hiszpanii, a ja ze Szwecji - oba nasze kraje wytwarzają tę straszliwą broń, choć oba zobowiązały się do wprowadzenia zakazu produkcji. Cóż więc robi moje państwo? Podczas rozmów w Oslo Szwecja optowała za tym, aby raczej ograniczyć stosowanie, niż całkowicie go zakazać. Takie stanowisko jest haniebne. Żadne cywilizowane państwo nie może stawać w obronie tej okrutnej broni i bardzo cieszy mnie fakt, że dziś między Radą, Komisją i Parlamentem istnieje tak duża zgodność w kwestii poparcia całkowitego zakazu.

Użycie tej broni oznacza użycie jej przeciwko niewinnym dzieciom. Jest to niezmiernie skuteczna broń przeciwko prawom człowieka i rozwojowi gospodarczemu. Dlatego my musimy wykazać się ogromną skutecznością w walce o jej zakazanie. To dopiero początek - jak najszybciej musimy doprowadzić ten proces do końca, ponieważ z każdą minutą ginie jedno dziecko. Dziękuję.

PRZEWODNICZY: MANUEL ANTÓNIO DOS SANTOS
Wiceprzewodniczący

  Luis Yañez-Barnuevo García (PSE). − (ES) Panie przewodniczący! Chciałbym dołączyć się do wypowiedzi osób, które mówiły wcześniej o zakazie produkcji, wywozu i przechowywania tej broni – bomb kasetowych – które są tak bardzo szkodliwe dla ludności cywilnej oraz wyrazić swoje poparcie dla procesu w Oslo, pomimo iż, jak powiedział mój przedmówca, mój kraj wytwarza, przechowuje i wywozi tego rodzaju broń.

Muszę jednak poruszyć jedną kwestię: 21 września, tj. miesiąc temu – rząd za pośrednictwem partii, która go popiera, tj. Partii Socjalistycznej, złożył w parlamencie poprawkę do ustawy o kontroli obrotu zewnętrznego produktami związanymi z obronnością i materiałem podwójnego zastosowania w celu częściowo ograniczenia – a w stosownych przypadkach, zakazania – bomb kasetowych, które są szczególnie niebezpieczne dla ludności cywilnej.

Innymi słowy, trend się zmienia w moim kraju: produkcja, przechowywanie i wywóz tej broni miały akceptację poprzednich rządów. Ten rząd w pełni angażuje się w proces w Oslo i chce być świadkiem stopniowej eliminacji, a w końcu całkowitego zakazu produkowania, przechowywania i wywozu tej broni. Jest to ważny aspekt, o którym chciałem wspomnieć.

  Manuel Lobo Antunes, urzędujący przewodniczący Rady. − (PT) Panie przewodniczący, panie komisarzu, panie i panowie! Chciałbym omówić dwa istotne zagadnienia, ale zrobię to zwięźle, bo wiem, że mamy opóźnienie. Po pierwsze, ta debata całkowicie utwierdziła mnie w przekonaniu, że Parlament Europejski będzie uważnie śledził tę sprawę i że wywołuje ona obawy w wielu państwach członkowskich. Dlatego, zgodnie z oczekiwaniami, oczywiście wezmę to pod uwagę.

Po drugie, chciałbym podkreślić, że Unia Europejska również odgrywa w tym temacie wiodącą rolę, co prawda nie w odniesieniu do energii, jak wiele państw członkowskich by sobie tego życzyło, i niewątpliwie z pewną trudnością, ale mimo wszystko z nutką optymizmu.

Zasygnalizowaliśmy już w odpowiednim miejscu, a mianowicie w konwencji o zakazie lub ograniczeniu użycia pewnych broni konwencjonalnych, obawy Unii Europejskiej dotyczące konsekwencji humanitarnych, jakie pociąga użycie tego rodzaju broni. Ponadto zaproponowaliśmy podjęcie negocjacji na temat przyjęcia obowiązującego prawnie instrumentu najpóźniej do końca 2008 r., aczkolwiek niekoniecznie z ambicjami, jakich wielu z państwa oczekują. Niemniej fakt pozostaje taki, że jesteśmy tu po to, aby podjąć zdecydowane działania. Jest to proces, wokół którego mam nadzieję, zgromadzi się jeszcze większa wola polityczna, entuzjazm i wysiłki, abyśmy ostatecznie osiągnęli postawione przed nami cele.

  Benita Ferrero-Waldner, komisarz. − Panie przewodniczący! Chciałabym dodać tylko jedną rzecz do tego, co powiedziałam wcześniej. Oczywiście mogę mówić jedynie o obszarach podlegających kompetencji Komisji, a jak państwo wiedzą, ten obszar szczególnie leży w kompetencji państw członkowskich. Mogę się jednak wypowiedzieć na temat pomocy finansowej dla zainteresowanych stron.

Mogę ponownie potwierdzić to, co powiedziałam wcześniej, a mianowicie, że zrobiliśmy wszystko co w naszej mocy, aby załagodzić problemy wywołane materiałami wybuchowymi pozostałymi po wojnie, włącznie z pociskami kasetowymi, szczególnie za pomocą naszych strategii dotyczących działań przeciwminowych oraz odpowiedniej horyzontalnej linii budżetowej, która reprezentuje około jednej trzeciej środków przeznaczonych na ten cel.

Mogę państwa zapewnić, że nasze działania przeciwko minom i materiałom wybuchowym pozostałym po wojnie będą kontynuowane za pomocą nowych instrumentów geograficznych i że są one włączane w strategie i programy dotyczące pomocy zewnętrznej, co jest nowością.

Niektóre działania mogą być finansowane z nowego instrumentu na rzecz stabilności, tym samym dysponujemy teraz większą liczbą instrumentów, aby poradzić sobie z tym istotnym wyzwaniem, i oczywiście uwzględnimy zdecydowane stanowisko Parlamentu, jak najskuteczniej korzystając z tych instrumentów w stosownych przypadkach, ponieważ w pełni podzielam cele, o których pan mówił.

  Przewodniczący. − Otrzymałem wniosek w sprawie rezolucji złożony zgodnie z art. 108 ust. 5 Regulaminu. ⁽¹⁾

Debata została zamknięta.

Głosowanie odbędzie się jutro.

(Posiedzenie zostało zawieszone na kilka minut przed turą pytań)

(1) Patrz protokół.