Pełne sprawozdanie z obrad

Wtorek, 13 listopada 2007 r. - Strasburg

13. Stosowanie przepisów dorobku prawnego Schengen - Stosowanie przepisów dorobku Schengen w Republice Czeskiej, Estonii, Łotwie, Litwie, na Węgrzech, na Malcie, Polsce, Słowenii i Słowacji (debata)

  Przewodniczący. − Następnym punktem obrad jest debata łączna na temat

- deklaracji Rady dotyczącej stosowania przepisów dorobku Schengen oraz

- sprawozdania (A6-0441/2007) posła Carlosa Coelho w imieniu Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych, dotyczącego projektu decyzji Rady w sprawie pełnego stosowania przepisów dorobku Schengen w Republice Czeskiej, Republice Estońskiej, Republice Łotewskiej, Republice Litewskiej, Republice Węgierskiej, Republice Malty, Rzeczpospolitej Polskiej, Republice Słowenii i Republice Słowackiej (11722/2007 - C6-0244/2007 - 2007/0810(CNS)).

  José Magalhães, urzędujący przewodniczący Rady. − (PT) Panie przewodniczący, panie i panowie! Jest mi niezmiernie miło, że mogę dziś stanąć przed tą Izbą, aby w imieniu prezydencji i Republiki Portugalskiej omówić bliskie poszerzenie strefy Schengen.

Jeszcze rok temu nad Europą gromadziły się czarne chmury. Istniało ryzyko wyjątkowo poważnego kryzysu politycznego z powodu technicznych problemów z uruchomieniem w 2007 roku systemu informacyjnego Schengen drugiej generacji (SIS). Odłożenie na czas nieokreślony spełnienia słusznych oczekiwań swobodnego przepływu obywateli krajów członkowskich, które wstąpiły do Unii Europejskiej w 2004 roku, nie tylko byłoby niedopuszczalnym przejawem niewydolności technicznej, lecz również szczególnie dotkliwą porażką europejskiego ideału oraz dowodem niemocy i niekompetencji instytucji unijnych oraz krajów członkowskich. Moglibyśmy udzielać tym obywatelom tysiące wyjaśnień, ale wszystkie brzmiałyby jak kiepskie wymówki i skłaniałyby tylko do poszukiwania winnych, stając na przeszkodzie praktycznemu rozwiązaniu problemu.

Na szczęście wybraliśmy inną drogę, a szybkość i spójność podjętych działań była naprawdę bezprecedensowa. Po pierwsze, w Lizbonie znaleźliśmy właściwe rozwiązanie problemu technicznego.

Projekt SISone4all narodził się w około 30 dni, następnie najwyższej klasy europejscy eksperci mniej więcej tyle samo czasu poświecili na studium jego wykonalności. W grudniu 2006 roku Rada WSiSW mogła już dać pozwolenie na rozpoczęcie przedsięwzięcia, którego skala mogłaby służyć za podstawę do nakręcenia europejskiej wersji filmu „Mission Impossible”, zaś budżet tego projektu wynosił jedynie nieco ponad pół miliona euro. Zgodnie z obietnicą w marcu nowe oprogramowanie, będące klonem portugalskiej wersji N.SIS (National SIS), było gotowe i dostarczono je nowym partnerom projektu. Zaktualizowano całkowicie również oprogramowanie C.SIS (Central SIS) dzięki całkowitemu zaangażowaniu Republiki Francuskiej, której należą się za to podziękowania.

Niemiecka prezydencja na czas opracowała niezbędne środki prawne. Dnia 31 sierpnia udało się zakończyć instalację aplikacji i przenieść dane do nowego systemu, co było bardzo trudnym i złożonym procesem. Następnego dnia siły bezpieczeństwa nowych państw członkowskich uzyskały dostęp do nowego narzędzia pracy, z którego zaczęły korzystać z wielkim powodzeniem. Należało jedynie sprawdzić, czy pozostałe warunki konieczne do wstąpienia do strefy Schengen zostały spełnione równie dobrze. Chodzi tu o ochronę granic lądowych i morskich, współpracę policji, ochronę danych i wydawanie wiz. Na szczęście spełniono je wszystkie. W ubiegłym tygodniu, 8 listopada, Rada WSiSW została poinformowana, że przedmiotowe państwa wykazały wystarczający poziom przygotowania do zadowalającego zastosowania zarówno przepisów niezwiązanych z SIS, jak i przepisów dotyczących systemu informacyjnego Schengen w ramach dorobku Schengen.

Chciałbym tu podziękować wszystkim, którzy wprowadzali te zmiany i w ciągu ostatnich miesięcy uczestniczyli w programie oceny przygotowań. Szczególnie należy wspomnieć o ważnej pracy wielu ekspertów zaangażowanych w inspekcje, dzięki którym przekształcenia dokonane w zaledwie kilka miesięcy zostały potwierdzone, nie budząc zastrzeżeń.

Na nowych zewnętrznych granicach Unii Europejskiej mamy obecnie najnowocześniejszy i najbardziej zaawansowany technicznie sprzęt, rozwiązania organizacyjne zasługujące na wyróżnienie za innowacyjność i właściwe procedury, które zapewniają najwyższy poziom walki z przestępczością. Rozwiązań tych dopełniają specjalne działania patrolowe, już uzgodnione na szczeblu dwu- i wielostronnym. Tak więc dzień po zniesieniu kontroli panować będzie większa swoboda, ale nie zmniejszy się bezpieczeństwo.

Muszę też podkreślić, że dbałość o maksymalną przejrzystość pozwoliła portugalskiej prezydencji podjąć udane kroki w celu udostępnienia Parlamentowi Europejskiemu informacji na temat poczynionych starań. Izba mogła zatem zweryfikować bezwzględną surowość oceny skutków wprowadzenia nowych rozwiązań w podsumowaniu, które chcielibyśmy przedstawić również w formie oddzielnego dokumentu. Muszę pogratulować sprawozdawcy, panu posłowi Coelho, pełnego zaangażowania w dotrzymanie ustalonych terminów i doskonałej jakości przedstawionego sprawozdania.

Panie i panowie! Właśnie taką metodę pracy musimy stosować, aby sprostać przyszłym wyzwaniom wprowadzania i zintegrowanego zarządzania systemami SIS II, VIS (wizowy system informacyjny) oraz nowymi systemami informacji na temat osób podróżujących, które zapowiedział ostatnio wiceprzewodniczący Frattini. Nie należy tu mieć złudzeń, gdyż wiadomo, że tak wielkie projekty mogą zakończyć się albo wielkim sukcesem, albo okazać się bolesną porażką. Sukces można osiągnąć, tylko mając silne struktury dowodzenia, zdecydowane przywództwo i ścisły harmonogram prac.

Nie potrzebujemy technokracji, lecz dużego nakładu pracy w demokratycznym środowisku angażującym Komisję, państwa członkowskie i Parlament Europejski, co przykładnie pokazano w omawianym dziś przypadku. Chciałbym też oficjalnie podziękować wszystkim, którzy przyczynili się do tego sukcesu. Oto tajemnica powodzenia systemu SISone4all. Tylko w ten sposób możemy oszczędzać zasoby, osiągnąć efekt synergii w prowadzonych projektach i przede wszystkim, panie i panowie - dotrzymywać terminów.

Pozostał tylko jeden wymóg, który należy spełnić, zanim Rada podejmie planowaną na grudzień 2007 roku decyzję w sprawie pełnego stosowanie przepisów dorobku Schengen w nowych państwach członkowskich. Tym wymogiem jest państwa głos, głos Parlamentu Europejskiego. Zważywszy na przychylną teść projektu rezolucji, który wprowadzono już do porządku obrad, mam nadzieję, że mogę z ufnością liczyć na pozytywny wynik tego głosowania.

Pozwólcie państwo, że na końcu serdecznie podziękuję za niezwykle pochlebne uwagi, jakie w projekcie rezolucji Parlament Europejski wyraził względem prezydencji i Republiki Portugalskiej. W imieniu wszystkich osób, które w ciągu ostatnich miesięcy poświęciły się zadaniu przygotowania do tej historycznej decyzji, która ostatecznie zlikwiduje żelazną kurtynę, muszę powiedzieć, że nie kierowaliśmy się tu wyłącznie pragnieniem zwycięstwa lub obawą przed poważnym kryzysem. Aby jak najszybciej omówić plan działania i czekające nas trudności, zmobilizowaliśmy najlepszy europejski know-how i skorzystaliśmy z rozwiązań nowej cyfrowej Europy, tworząc w ten sposób doskonałą sieć ekspertów oraz działające non-stop centrum pomocy w rozwiązywaniu problemów. Wszystkiemu towarzyszyła ścisła i niespotykana dotąd współpraca ekspertów i polityków - zajmujących się tą sferą ministrów, którzy spotykali się okresowo, aby kierować całym procesem w pełnej solidarności z Komisją. Muszę szczególnie podkreślić rolę wiceprzewodniczącego Franco Frattiniego.

Panie i panowie! Nigdy nie zapominamy, że Europa ma swoich parlamentarnych przedstawicieli, których opinia musi mieć wpływ na nasze działanie. Z należną starannością wzięliśmy pod uwagę państwa zalecenia i liczymy na obecność przedstawicieli Izby na uroczystości upamiętniającej powiększenie europejskiego obszaru swobodnego przepływu osób, która odbędzie się 21 i 22 listopada. Dziękuję również państwu za wkład w osiągnięcie tego historycznego wyniku.

  Franco Frattini, wiceprzewodniczący Komisji. − Panie przewodniczący! Przede wszystkim chciałbym pogratulować wszystkim państwom członkowskim osiągnięcia, które umożliwia obywatelom Polski, Estonii, Litwy, Łotwy, Czech, Słowenii, Węgier, Słowacji, Malty i obecnych krajów strefy Schengen ostatecznie i w pełni korzystać ze swobodnego przepływu osób, który stanowi jeden z filarów Unii Europejskiej.

Dla krajów, które wstąpiły do UE w 2004 roku, jest to prawdziwy pożytek. Dzięki niemu podróżowanie będzie szybsze i łatwiejsze. Wszystkim państwom członkowskim Unii Europejskiej to wydarzenie pokazuje korzyści płynące ze współpracy w ramach struktur europejskich. Obszar bez kontroli na granicach wewnętrznych jest osiągnięciem niezwykłym, bez precedensu w historii. Począwszy od 21 grudnia, będzie możliwa podróż na przykład z Półwyspu Iberyjskiego do państw bałtyckich lub z Grecji do Finlandii bez żadnych kontroli granicznych. Jest to prawdziwie symboliczne wydarzenie dla zjednoczonej Europy, a zarazem podstawowe prawo wszystkich europejskich obywateli.

Jak wszyscy państwo wiedzą, to historyczne osiągnięcie poprzedzone było długimi przygotowaniami. Wejście do strefy Schengen nie jest przedsięwzięciem prostym. Jest to wyzwanie i trzeba tu znaleźć złoty środek między wolnością a bezpieczeństwem. Zniesienie kontroli na wewnętrznych granicach jest również kwestią zaufania między państwami członkowskimi. Właśnie dzięki wzajemnemu opiniowaniu w procesie tzw. „oceny Schengen” państwa członkowskie uzyskują do siebie zaufanie w sprawie zdolności do ochrony zewnętrznych granic w imieniu wszystkich członków oraz do wydawania wiz ważnych na całym obszarze Schengen.

Państwa członkowskie poprawią również współpracę policyjną i kontrolę bezpieczeństwa wewnątrz strefy Schengen, aby nie dopuścić do swobodnego przemieszczania się przestępców i korzystania z tej swobody do działań nielegalnych. Wszystko to byłoby niemożliwe bez solidarności finansowej. Instrument finansowy Schengen o wartości niemal miliarda euro pozwolił nowym państwom członkowskim sprostać w szczególności wyzwaniom budowy systemu skutecznej kontroli granic oraz stać się pełnoprawnymi partnerami obszaru Schengen.

Chciałbym również podziękować sprawozdawcy, panu posłowi Coelho, oraz Parlamentowi Europejskiemu za pozytywne wsparcie tego wielkiego dokonania, a w końcu - pogratulować także portugalskiej prezydencji. Gratuluję państwu osobiście, również ministrom spraw wewnętrznych, panu ministrowi Costa i panu ministrowi Pereira, strategicznego partnerstwa i jasności obranego celu w udanym wdrożeniu systemu informacyjnego Schengen, znanego jako „SIS One For All”. Wspólnie z poprzednimi prezydencjami, niemiecką i słoweńską, ciężko pracowaliśmy, wspierając naszych portugalskich kolegów i osiągnęliśmy sukces. Ta współpraca pokazuje, co można osiągnąć, kiedy wszyscy są w pełni oddani realizacji złożonego projektu. Dziś, panie i panowie, praca się nie skończyła. Naszym ostatecznym celem jest uruchomienie systemu informacyjnego Schengen II do grudnia 2008 roku. Znów będziemy musieli bardzo ciężko wspólnie pracować.

  Carlos Coelho, sprawozdawca. – (PT) Panie przewodniczący, panie wiceprzewodniczący Komisji, urzędujący przewodniczący Rady, panie i panowie! Strefa Schengen jest jednym z największych sukcesów w historii integracji europejskiej. Zniesienie wewnętrznych granic i wprowadzenie pewnych środków wyrównawczych, na przykład wzmocnienie kontroli na granicach zewnętrznych, współpraca policyjna i sądowa oraz stworzenie systemu informacyjnego Schengen, jest najlepszym sposobem zapewnienia swobody przemieszczania się.

Podobnie jak sama Unia Europejska, poszerzyła się też strefa Schengen. Z pięciu państw członkowskich, które na początku podpisały układ z Schengen, jest nas teraz 15, wliczając w to dwa państwa spoza Wspólnoty, Islandię i Norwegię, oraz uczestniczące w systemie częściowo Irlandię i Wielką Brytanię. Stoimy przed historycznym wydarzeniem: największym rozszerzeniem w historii Schengen przy jednoczesnym zniesieniu wewnętrznych granic dziewięciu państw członkowskich: Republiki Czeskiej, Estonii, Węgier, Łotwy, Polski, Litwy, Słowenii, Republiki Słowackiej i Malty. Jest to wydarzenie o ogromnym znaczeniu dla Europy, dla swobody przemieszczania się i dla nowych państw członkowskich oraz ich obywateli.

Zacznę od gratulacji i powitania ich w strefie Schengen. Pragnę pogratulować im nie tylko wejścia do strefy, ale również systematycznego i pełnego zaangażowania w spełnienie surowych wymogów układu. W sprawozdaniach z grudnia 2006 roku, jak wspomniał już pan minister Magalhães, zwrócono uwagę na pewne problemy, które zostały w głównej mierze rozwiązane. Zespoły oceniające składały się z ekspertów pochodzących ze wszystkich państw członkowskich. Grupy ekspertów skontrolowały granice i konsulaty oraz przygotowały szczegółowe sprawozdania zawierające opis stanu faktycznego, opinie oraz zalecenia, z których wiele wymagało dodatkowych środków i dalszych inspekcji ze względu na problemy, które nadal istniały w znacznej większości państw członkowskich.

Pragnę pogratulować grupie oceniającej, której przewodniczył pan doktor Carlos Moreira, nie tylko ciężkiej pracy przeprowadzonej w krótkim czasie, ale również tego, że grupa nie ograniczała się do samych inspekcji, lecz często także podpowiadała działania i rozwiązania zauważonych problemów.

Panie przewodniczący, brak wewnętrznych granic nie tylko wymaga lepszej kontroli na granicach zewnętrznych oraz sprawnej wymiany informacji i danych za pośrednictwem systemu informacyjnego Schengen (SIS), jest to również szczególna próba wzajemnego zaufania, w której każda strona musi ściśle stosować się do przyjętych reguł. Zagwarantowanie skutecznej kontroli na naszych granicach zapewnia bezpieczeństwo wszystkim obywatelom Europy. Bezpieczeństwo strefy Schengen zależy w istocie od rygorystycznego i skutecznego przestrzegania przez wszystkie państwa członkowskie kontroli na własnych granicach zewnętrznych, a także od jakości i szybkości wymiany informacji w systemie SIS. Wszelkie słabości lub błędne działanie któregokolwiek z elementów systemu może zagrozić bezpieczeństwu Unii.

Właśnie dlatego należy uporać się z pozostałymi drobnymi problemami. Choć nie stanowią one przeszkody w zniesieniu wewnętrznych granic, należy je rozwiązać. Właśnie dlatego Parlament Europejski w planowanej rezolucji politycznej, której konsygnatariuszem jest pięć grup politycznych, jak również w rezolucji legislacyjnej, prosi o dostarczenie w ciągu sześciu miesięcy szczegółowych informacji na temat nierozwiązanych kwestii. Dlatego też chcemy, aby w ciągu dwóch lat przeprowadzono globalną ocenę funkcjonowania strefy Schengen, zarówno w nowych, jak i starych państwach członkowskich.

Wreszcie, chcę podziękować prezydencji portugalskiej za zaangażowanie i ducha współpracy. W szczególności dziękuję portugalskiemu rządowi i portugalskiemu sekretarzowi stanu, panu José Magalhãesowi, który jest tu dziś obecny, dziękuję też za znalezienie rozwiązania w postaci systemu SISone4all, o czym mówił już pan wiceprzewodniczący Frattini. Rozwiązanie to umożliwiło nowym państwom członkowskim podłączyć się do systemu SIS. Gdyby się tak nie stało, zważywszy na opóźnienie systemu SIS II, nie byłoby możliwe rozszerzenie strefy Schengen w tym roku. Panie ministrze Magalhães! Jest mi dobrze znane pańskie wielkie osobiste zaangażowanie w tę sprawę. Chcę również podziękować pani doktor Eduardzie Peixeiro, której zawdzięczamy wiele przyjętych rozwiązań.

Mam dwie uwagi końcowe. Pierwszą kieruję do Komisji Europejskiej. Chciałbym jeszcze raz przypomnieć, że utworzenie systemu SIS II jest dla Parlamentu Europejskiego w dalszym ciągu priorytetem. Nie jest on już konieczny, by udostępnić go nowym państwom członkowskim, gdyż ten problem rozwiązał system SISone4all. Potrzebujemy go głównie dlatego, że w ramach Wspólnoty umożliwi skuteczniejsze wykorzystanie danych, poprawiając bezpieczeństwo zarówno dzięki wprowadzeniu danych biometrycznych, jak i umożliwiając wzajemne powiązanie systemów ostrzegania. Drugą uwagę kieruję do Rady. Muszę wyrazić żal, że na początku procesu konsultacji Rada nie przestrzegała zasady racjonalnej współpracy z Parlamentem, kiedy to odmówiono przesłania nam przygotowanych przez ekspertów sprawozdań oceniających, zakrywając się względami bezpieczeństwa. Choć osiągnięto kompromis tymczasowo rozwiązujący sytuację, należy znaleźć jakieś trwałe rozwiązanie tego problemu. Odmawianie Parlamentowi materiałów, za pomocą których sprawuje on kompetencje legislacyjne jest rzeczą absurdalną.

Panie przewodniczący! Zrobiliśmy kolejny krok w kierunku integracji Europejskiej. Zadaniem każdego z nas jest dopilnować, aby ten krok doprowadził nas do większej swobody i większego bezpieczeństwa.

  József Szájer, w imieniu grupy PPE-DE. – (HU) Panie przewodniczący, panie i panowie! W imieniu grupy Europejskiej Partii Ludowej i Europejskich Demokratów chciałbym wyrazić zadowolenie z wprowadzenia w życie systemu Schengen i skorzystać z okazji, aby w imieniu dziewięciu nowych państw członkowskich podziękować zarówno niemieckiej, jak i portugalskiej prezydencji, Radzie, Komisji, a szczególnie panu posłowi Coelho za ogromny wkład pracy, konieczny do uzyskania tego rezultatu. Muszę również wspomnieć o staraniach nowych państw członkowskich, gdyż to ich praca umożliwiła nam dotarcie dziś do tego punktu.

Swoboda przepływu osób jest jedną z czterech swobód Unii. Rozciągamy właśnie to osiągnięcie, ten nowy obszar wolności, na wiele milionów nowych obywateli Unii. Jest to wspólny działanie nas wszystkich: my, Europejczycy, dokonaliśmy tego razem i powinniśmy być z tego dumni.

Panie i panowie posłowie! Pochodzę z miejscowości na granicy Austrii i Węgier. Przez kilkadziesiąt lat moje miasto, Sopron, było oddzielone od najbliższego sąsiedztwa i od Austrii żelazną kurtyną. Przyniosłem fragment tej kurtyny dziś do Parlamentu, jak robiłem to już wiele razy wcześniej. To właśnie żelazna kurtyna nie pozwalała w Europie korzystać z wolności. Wraz z wprowadzeniem systemu Schengen likwidujemy pozostałości żelaznej kurtyny. Ten kawałek metalu powinien nam przypominać, że nasza niedawna przeszłość pozbawiona była wolności i że nigdy nie możemy pozwolić na to, aby nam ją znów odebrano.

Lecz z wolnością przychodzi odpowiedzialność. Nowe państwa członkowskie przyjmują na siebie odpowiedzialność za ochronę wspólnej zewnętrznej granicy europejskiej, gdyż od tego zależy bezpieczeństwo nas wszystkich. Nie możemy też pozwolić, aby osłabło szerokie poparcie społeczne dla prawa swobodnego podróżowania. Dlatego każdy obywatel Unii musi przestrzegać obowiązujących tu praw. Jak powiedział już pan komisarz Frattini, swoboda przemieszczania się nie oznacza swobody dla przestępczości bez granic.

Wolności nie wolno nadużywać, ponieważ zagraża to samej wolności i swobodzie przepływu osób. Nie wolno też pozwolić na odrodzenie się budzącej złe wspomnienia zasady zbiorowej winy w celu podważenia prawa do swobodnego poruszania się. Nie wolno dopuścić do tego, aby sprawcy przestępstw pozostawali bez kary. Dlatego właśnie pragnę jeszcze raz wyrazić podziękowanie za to, że system Schengen powiększa się o dziewięć nowych państw członkowskich. Jest to wydarzenie historyczne.

  Jan Marinus Wiersma, w imieniu grupy PSE. – (NL) Panie przewodniczący! W imieniu mojej grupy także chciałbym pogratulować obywatelom dziewięciu nowych państw członkowskich podarunku, jaki portugalska prezydencja wręczy im 21 i 22 grudnia. W pełni zgadzam się z panem ministrem i prezydencją, którzy w ten sposób rzeczywiście burzą resztki żelaznej kurtyny. Swoboda poruszania się obywateli bez wewnętrznych granic jest zjawiskiem bardzo pozytywnym i jest jedną z najważniejszych swobód Unii Europejskiej. Z zadowoleniem przyjmuję fakt, że mieszkańcy dziewięciu nowych państw członkowskich będą mogli z niej korzystać.

Umowa z Schengen dotyczy jednak czegoś więcej niż zniesienie wewnętrznych granic. Oznacza również konieczność monitorowania przez nowe państwa zewnętrznych granic Unii, co leży w interesie wszystkich państw członkowskich. Jest rzeczą bardzo ważną, by rozszerzenie strefy Schengen nie zagroziło naszemu bezpieczeństwu. To samo powiedział już pan komisarz Frattini i pan minister. Skuteczna i sprawna kontrola granic ma zatem znaczenie zasadnicze.

Ocena przeprowadzona przez Radę i Komisję pokazuje, że dziewięć nowych państw w zasadzie jest gotowych wziąć to zadanie na siebie, choć niektóre obszary należy jeszcze poprawić - dotyczy to na przykład personelu i infrastruktury na lotniskach. Ciekawi jesteśmy wyników oceny i monitoringu, które mają zostać tam przeprowadzone. Również my mamy nadzieję, że Parlament będzie szybko o wszystkim informowany.

Schengen to jednak coś więcej niż kontrola granic. Oznacza też ściślejszą współpracę policji i sądów poszczególnych krajów strefy. Cieszymy się, że w przypadku tych dziewięciu państw członkowskich portugalska prezydencja znalazła rozwiązanie w postaci systemu, który moglibyśmy nazwać SIS 1+, choć niezmiennie uważamy, że jak najszybciej trzeba dążyć do SIS II. Cieszy mnie zapewnienie komisarza Frattiniego, że system ma być wprowadzony do grudnia 2008 roku. Oczywiście trzymamy go za słowo.

Rozumiemy, że Bułgaria i Rumunia muszą poczekać jeszcze kilka lat, ale mamy również nadzieję, że oba kraje będą z naszą pomocą nadal ciężko pracować nad tym, żeby już za parę lat także mogły wstąpić do strefy Schengen.

To samo dotyczy Cypru. Szkoda, że problem, który hamuje ten kraj już od tak dawna, teraz uniemożliwia mu również wejście do strefy Schengen. To kolejny argument za współpracą w poszukiwaniu rozwiązania problemu, który nęka ten kraj już zbyt długo. Ta kwestia przysparza problemów także w innych kwestiach, na przykład w naszych stosunkach z Turcją. Oczywiście rozwiązanie jest również konieczne dla samego narodu cypryjskiego.

Na koniec chciałbym ponownie odnieść się do wczorajszej dyskusji. Słusznie powiedziano, że rozszerzenie strefy i całego systemu Schengen wymaga wzajemnej solidarności państw członkowskich. Jak już mówiłem, kontrola granic zewnętrznych Unii jest zadaniem, które ma wpływ na całość naszego bezpieczeństwa. Dziewięć przedmiotowych państw jest obecnie zaangażowanych w wykonywanie tego zadania. Będziemy z nimi na ten temat rozmawiać.

Bezpieczeństwo i potrzeba współpracy same mogą w przyszłości stać się problemem, na przykład w kontekście migracji wewnętrznej. Musimy też uzgodnić, że nie będziemy rozwiązywać problemów jednostronnie, lecz będziemy szukać współpracy, angażując wszystkie państwa strefy Schengen do znalezienia wspólnego rozwiązania problemów, które pojawią się w przyszłości. Jak już powiedziałem, musimy mieć pewność, że nie będzie działo się to, co obecnie ma miejsce we Włoszech, tzn. że jeden kraj próbuje rozwiązać samodzielnie problem, który w rzeczywistości dotyczy też innych.

  Henrik Lax, w imieniu grupy ALDE. – (SV) Panie przewodniczący! Chciałbym przyłączyć się do składających gratulacje. Gratuluję nowym państwom członkowskim Schengen udanego sprostania wymogom systemu w tak krótkim czasie.

Chciałbym również podwójnie pogratulować Portugalii. Portugalia jako pierwsza wyszła z propozycją systemu „SIS I for All”. Teraz, w okresie swojej prezydencji, Portugalia wykazała się zdolnością i energią, aby przeprowadzić proces oceny.

Słyszeliśmy tu, że jest to historyczny krok naprzód. Ponowne zjednoczenie Europy także w obszarze swobody przemieszczania się jest osiągnięciem, którego nie sposób przecenić.

Była to trudna droga. Zwłaszcza problem z systemem SIS II, który opóźnia się z niedopuszczalnych przyczyn, krytykowanych mocno także przez Parlament. Jak już powiedziano, system SIS II jest potrzebny, aby umocnić bezpieczeństwo nowo powiększonej strefy.

Parlament także krytycznie podchodzi do faktu, że nie było tu od razu przejrzystości i dostępu do dokumentów oceny. Chciałbym szczególnie podziękować mojemu przyjacielowi i współpracownikowi, panu Coelho. Bez jego starań nie bylibyśmy w stanie dopełnić kontroli na szczeblu parlamentarnym.

Na koniec chciałbym przypomnieć, że wiele nowych państw członkowskich ma długie historyczne więzy ze swymi europejskimi sąsiadami. Musimy teraz zagwarantować, że powiększenie strefy Schengen nie doprowadzi do powstania nowej żelaznej kurtyny wobec tych krajów. Nasi sąsiedzi również muszą mieć dostęp do wiedzy, jaką my tu dysponujemy, jeśli mają nauczyć się iść naszym śladem i budować społeczeństwo, w którym panują rządy prawa, demokracja i gospodarka rynkowa. Jeszcze raz gratuluję wszystkim trzem stronom, które odniosły ten sukces.

  Brian Crowley, w imieniu grupy UEN. – Panie przewodniczący! Wraz moimi kolegami chciałbym dołączyć się do gratulacji dla portugalskiej prezydencji. Gratuluję umiejętności zawarcia porozumienia i osiągnięcia zrozumienia dla idei rozszerzenia strefy Schengen, co rzeczywiście jest wydarzeniem historycznym. Wydarzenie to stoi na równi z rozszerzeniem Unii Europejskiej i należy przyjąć je z radością.

Istnieją jednak pewne obawy, o czym słusznie wspominali już moi przedmówcy, dotyczące naszych granic zewnętrznych oraz tego, co i jak można w tej sprawie zrobić. Są także obawy dotyczące działania w solidarności ze wszystkimi państwami członkowskimi. W szczególności, z mojego irlandzkiego punktu widzenia, problem polega na tym, że ponieważ Irlandia i Wielka Brytania mają wspólną strefę podróżowania, istnieją pewne trudności związane z przynależnością Irlandii do układu z Schengen wynikające w zasadzie tylko z jednego - zaistnieje konieczność ponownego wprowadzenia granic między północną a południową Irlandią. Istnieje więc tu pewna trudność, ale nie chcemy, aby to opóźniało toczący się proces. Pozwolą państwo, że będę kontynuował w języku irlandzkim.

(GA) UE nadal będzie walczyć z problemami przemytu narkotyków do krajów Unii, z handlem dziećmi oraz będzie zajmować się wspólną polityką migracyjną, polityką azylową, współpracą policji w całej UE oraz walką ze zorganizowaną przestępczością. Europol działa doskonale w zwalczaniu międzynarodowej przestępczości w Europie.

Wspólnymi siłami możemy osiągnąć pożądany dwojaki cel: swobodę przepływu osób oraz bezpieczeństwo i poczucie stabilności dla wszystkich krajów.

  Tatjana Ždanoka, w imieniu grupy Verts/ALE. – Panie przewodniczący! Przede wszystkim w imieniu mojej grupy pragnę pogratulować nowym państwom członkowskim, w tym mojemu państwu, Łotwie, z okazji dołączenia do strefy Schengen. Dziękuję również Portugalii za inicjatywę SIS I, która wielu Europejczykom otworzyła drogę do swobodnego przemieszczania się.

Wielkie podziękowania należą się osobom, które były zaangażowane w tę pracę i zrobiły wszystko, żeby umożliwić ten bożonarodzeniowy prezent.

Tymczasem w terenie nadal istnieje wiele problemów. Co się stało z systemem SIS II? Kiedy może zacząć działać? Niepokoi nas również korzystanie przez SIS II z wrażliwych danych. System ochrony danych w odniesieniu do zasad SIS II jest zbyt skomplikowany. Czy do końca roku doczekamy się politycznego porozumienia w sprawie decyzji ramowej o ochronie danych w trzecim filarze? Czy decyzja ramowa rozwiąże wszystkie problemy? Czy organy odpowiedzialne za ochronę danych mają odpowiednie zasoby, aby wprowadzić w życie zasady dotyczące ochrony danych w odniesieniu do systemu SIS II? Czy wszystkie państwa członkowskie będą działać w dobrej wierze, przetwarzając dane Schengen?

Dlaczego zadaję teraz tyle pytań? Chcę po prostu przypomnieć państwu, że daleko jeszcze do doskonałości systemu Schengen. Wykonano dobrą robotę w celu rozszerzenia obszaru Schengen, lecz teraz przed nami stoi nowe zadanie - być może trudniejsze - sprawić, by obszar wolności i swobód był zagwarantowany każdemu.

  Giusto Catania, w imieniu grupy GUE/NGL – (IT) Panie przewodniczący, panie i panowie! Również w imieniu mojej grupy wyrażę opinię, że mamy dziś bardzo ważny dzień, ponieważ zwiększamy możliwość swobodnego przemieszczania się dla wielu obywateli Wspólnoty. To krok, który otwiera nowe horyzonty i sprawia nam dużą radość, gdyż gwarantuje większą swobodę podróżowania. Jest to wielkie osiągnięcie, wskazujące nam kierunek do jednolitej przestrzeni europejskiej.

Jednak moja grupa waha się nieco, jeśli chodzi o ocenę pewnych innych aspektów, zwłaszcza dotyczących zewnętrznego wymiaru strefy Schengen. Poprawiamy zewnętrzny wymiar obszaru Schengen, umacniając i w pewnym sensie nawet militaryzując nasze zewnętrzne granice. Mamy wobec tego poważne wątpliwości - gwarantując coraz większą swobodę przepływu obywateli Unii należących do strefy Schengen, jednocześnie utrudniamy dostęp obywatelom spoza Wspólnoty.

Dlatego nie jesteśmy wcale zadowoleni z całości procesu. Ponadto istnieją wątpliwości dotyczące wdrożenia systemu SIS II - mamy tu poważne obawy i uważamy, że w pewnych przypadkach wymiana informacji nie będzie odpowiednio chroniła danych wrażliwych. Uważamy zatem, że dziś zrobiono bardzo konkretny krok naprzód w budowaniu Unii Europejskiej, jednak jednocześnie daliśmy bardzo negatywny sygnał jeśli chodzi o jej formę i treść.

  Bastiaan Belder, w imieniu grupy IND/DEM. – (NL) Panie przewodniczący! Chciałbym zabrać głos w imieniu mojego kolegi, posła Bloklanda.

W ostatnich tygodniach w mediach głośno było o tym, że od wstąpienia Rumunii do Unii Europejskiej już pół miliona Rumunów przeniosło się do Włoch. W Unii Europejskiej panuje zatem duża swoboda przepływu osób nawet bez stosowania dorobku Schengen.

Jestem więc bardzo zaniepokojony brakiem kontroli niepożądanego przepływu osób przekraczających wewnętrzne granice. Decyzja Włoch o niewpuszczaniu europejskich obywateli jest działaniem skrajnym, które jasno pokazuje, że otwarcie granic może mieć też negatywne skutki. Zatem szczegółowe kontrole będą konieczne.

Kontrole można prowadzić na granicach, jednak można robić to też na lotniskach i dworcach kolejowych. Dlatego konieczne jest, aby system SIS był sprawny i szybko zaczął działać. Czy Komisja w procesie oceny Schengen może zająć się również swobodnym przepływem osób z krajów należących do Unii, ale nienależących do strefy Schengen?

  Andreas Mölzer, w imieniu grupy ITS. – (DE) Panie przewodniczący! Także my jesteśmy zadowoleni z tego, że żelazna kurtyna, za pomocą której komuniści podzielili Europę na ponad pół wieku, w końcu została zniesiona. Mówię to jako Austriak, któremu na nowo otwarto drogę do sąsiadów - Czechów, Słowaków, Węgrów i Słoweńców - tak jak miało to miejsce sto lat temu.

Chciałbym jednak wygłosić uwagę krytyczną: przy podejmowaniu decyzji o takiej wadze, fakt, że system informacyjny Schengen działa prawidłowo, to stanowczo za mało. Uważam, że nowi strażnicy zewnętrznych granic muszą być w stanie idealnie wypełniać swoją rolę.

Zważywszy na to, że niektóre kraje unijne z Europy Środkowowschodniej jeszcze w 2006 roku były głównymi krajami tranzytu, a liczba zatrzymanych nielegalnych imigrantów była dużo wyższa na dotychczasowych granicach strefy Schengen w Austrii i Niemczech niż na zewnętrznych granicach Unii, nie możemy pozwolić sobie na bagatelizowanie tych obaw. Niemniej jednak stało się bardzo dobrze, że żelazna kurtyna ostatecznie przechodzi do historii.

  Irena Belohorská (NI). - (SK) Osobiście jestem przekonana, że wszystkie nowe państwa członkowskie, w tym Republika Słowacka, są dobrze przygotowane do wejścia do strefy Schengen.

Republika Słowacka wypełniła poszczególne kryteria w dziedzinie współpracy Schengen i tym samym spełniła wszystkie podstawowe warunki, aby obywatele Słowacji mogli korzystać ze zniesienia kontroli na wewnętrznych granicach lądowych od grudnia 2007 roku, a od marca 2008 roku także na granicach powietrznych. Republika Słowacka wdrożyła dorobek Schengen w odniesieniu do systemu informacyjnego Schengen przed 1 września 2007 roku i informacje policyjne są obecnie przekazywane w systemie w obie strony.

Zbudowaliśmy sieć punktów kontaktowych, aby ułatwić wymianę danych z policyjnymi systemami informacji. Ochrona i kontrola naszych granic spełniają obecnie wymogi kodeksu granicznego Schengen. Niedociągnięcia dotyczące ochrony danych na lotnisku w Bratysławie zostały usunięte.

Po półtorarocznym członkostwie w UE nie ma już przeszkód, aby obywatele Słowacji w końcu uzyskali prawo, które zapewnia im traktat WE, prawo do swobodnego przepływu osób. Ufam, że Unia Europejska wkrótce przyzna naszym obywatelom inne należne im prawo, którym jest możliwość pracy bez ograniczeń w innych krajach UE. Oczekuję też, że Unia przestanie faworyzować pracowników z krajów trzecich, a zacznie traktować priorytetowo obywateli UE z Europy Wschodniej.

  Manfred Weber (PPE-DE). - (DE) Panie przewodniczący, panie i panowie! W Parlamencie Europejskim reprezentuję Dolną Bawarię, która graniczy z Republiką Czeską. Kiedy byłem dużo młodszy niż dzisiaj, tamten region w rzeczywistości uchodził za koniec świata. Patrząc na galerię, widzę wśród zebranych wielu młodych ludzi i myślę, że możemy jeszcze raz przypomnieć, że mamy oto historyczny dzień, w którym tamte granice zostają ostatecznie zniesione i wspólnie znajdujemy się w zjednoczonej Europie. Tak, to jest powód do świętowania!

Jestem przedstawicielem politycznym, powiem więc szczerze, że wiele osób nie było przekonanych, że wszystko pójdzie tak sprawnie lub że wszystkim naszym wschodnioeuropejskim przyjaciołom uda się jednocześnie wdrożyć system SIS. Pozwolą państwo, że złożę gratulację i wyrażę szacunek wszystkim, którzy przyczynili się do tego osiągnięcia. Chciałbym także podziękować panu posłowi Coelho. Fakt, że Parlament Europejski odgrywa tak ważną rolę w sprawach związanych z Schengen, zawdzięczamy naszemu sprawozdawcy. Chciałbym to szczególnie podkreślić.

Jednak politycy zawsze muszą myśleć o dniu jutrzejszym i o tym, co nas wówczas czeka. Chciałbym tu wszystkim przypomnieć, co na ostatnim zebraniu Rady ds. Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych mówił dyrektor wykonawczy agencji Frontex, pan Ilkka Laitinen. Powiedział on wtedy, że kierunek migracji zmienia się zasadniczo - coraz mniej osób napływa do nas przez południową granicę na Morzu Śródziemnym, a coraz więcej przez granice wschodnią. Na to musimy się dziś przygotować. Musimy uporać się też z problemami wymienionymi w sprawozdaniu oceniającym. Właśnie dlatego tak ważna jest klauzula oceniająca zaproponowana przez Parlament.

System SIS II jest potrzebny i pozwólcie państwo, że zwrócę się z apelem do wiceprzewodniczącego Komisji o niezaprzestawanie nacisków w tej sprawie - ważne jest, aby państwa członkowskie oparły się pokusie odpoczynku i myślenia: skończyliśmy, sprawa załatwiona. Ze strony państw członkowskich potrzebujemy równie mocnego zaangażowania we wdrażanie systemu SIS II.

Wraz z otwarciem granic dla obywateli, otwieramy je przestępcom, a kiedy granice otwarte są dla przestępców, musimy otworzyć je także dla policji. Dlatego nie wolno zmniejszyć zaangażowania teraz, gdy zbliża się kwestia traktatu z Prüm; w tej sprawie także potrzeba ściślejszej współpracy.

Piątą sprawą, którą chcę poruszyć, jest potrzeba wzmocnienia agencji Frontex. Chciałby, aby w przyszłości agencja Frontex wzięła na siebie odpowiedzialność za ocenę standardów na zewnętrznych granicach.

W grudniu będziemy świętować i mam nadzieję, że to, co nastąpi potem, to nie będzie kac, lecz pozytywne wspomnienie samego świętowania i jego powodów.

  Irena Belohorská (NI). - (SK) Przepraszam, panie przewodniczący. Proszę mi wybaczyć, ale powiedziano mi, że angielski tłumacz powiedział „Republika Czeska” zamiast „Republika Słowacka”. Chciałabym zaapelować do naszych tłumaczy, aby przyjęli do wiadomości, że Czechosłowacja podzieliła się na dwa suwerenne państwa, co w kontekście mojej wypowiedzi oznacza, że to Republika Słowacka spełniła warunki systemu Schengen.

  Przewodniczący. − Dziękuję, pani poseł Belohorská. Jesteśmy świadomi tego wydarzenia i wie pani, że w istocie byliśmy jego wyjątkowymi świadkami. W każdym razie weźmiemy to pod uwagę i jeśli konieczne będą jakieś poprawki, zostaną naniesione we właściwym czasie.

Prawdę mówiąc, nie wiem, kogo ma pani na myśli, kto wspomniał o Czechosłowacji. Nie sądzę, aby wyszło to od prezydencji.

  Magda Kósáné Kovács (PSE). - (HU) Dziękuję, panie przewodniczący. Dzisiejsza decyzja jest prawdziwie symboliczna. Najbardziej odczują ją ci z nas, którzy dorastali za ogrodzeniem z drutu kolczastego, którym pozwalano przekraczać zachodnią granicę raz na trzy lata i którzy do dziś pamiętają przyprawiające o mdłości uczucie strachu w momencie przekraczania granicy.

Węgry wprowadziły wymagane ustawodawstwo przed datą wstąpienia do Unii w 2004 roku. Od tego czasu nasz kraj rozwijał system instrumentów koniecznych dla bezpiecznego funkcjonowania systemu Schengen. Inspekcje oceniły te przygotowania jako wzorowe, zarówno na granicach lądowych, jak i powietrznych. Dodatkowo Węgry będą odpowiedzialne za 15% wschodniej granicy UE.

Chcielibyśmy podziękować państwom członkowskim, które wykazały z nami solidarność, zwłaszcza portugalskiej prezydencji za jej pełną odpowiedzialności ofertę pomocy. Chcielibyśmy także podziękować Radzie za elastyczne podejście, które - dzięki zawarciu porozumień dwustronnych - umożliwiło nam rozwiązać problem, jaki mieliśmy z Chorwacją oraz wyjaśnić sytuację Węgrów mieszkających za granicą, zgodnie z pragnieniem obywateli, a jednocześnie za zgodą naszych sąsiadów. Dziękuję wszystkim! Dziękuję za udzielenie mi głosu, panie przewodniczący.

  Toomas Savi (ALDE). - Panie przewodniczący, wraz ze wstąpieniem dziewięciu nowych państw członkowskich do strefy Schengen, co jest prawdziwym i ostatecznym zniesieniem żelaznej kurtyny, UE daje swoim obywatelom możliwość podróżowania i bratania się z sąsiadami.

Jesienią ubiegłego roku zwróciłem uwagę estońskiego społeczeństwa na ryzyko, że przyłączenie nowych państw członkowskich do strefy Schengen może opóźnić się do początku 2009 roku. Cieszę się, ze Komisja Europejska znalazła sposób na przyspieszenie procesu i mam nadzieję, że nie wpłynęło to na sam system. Pomijając jednak pozytywne strony rozszerzenia, UE musi sprostać wyzwaniu radzenia sobie z potencjalnymi zagrożeniami, które mogą pojawić się w tak wielkiej jednostce administracyjnej.

System SIS jest koniecznym zabezpieczeniem dającym gwarancję normalnego funkcjonowania strefy Schengen i zdecydowanie należy nad nim dalej pracować. W praktyce mogą pojawić się nowe problemy. Zasadnicze znaczenie ma teraz eliminacja zagrożeń i zachowanie elastyczności systemu, aby SIS poradził sobie z wyzwaniami jakie niesie za sobą powiększenie strefy.

  Mario Borghezio (UEN). - (IT) Panie przewodniczący, panie i panowie! Ideą traktatu z Schengen jest zapewnienie bezpieczeństwa obywatelom Europy. Aby osiągnąć ten cel, bez wątpienia lepiej mieć kolejki na granicach i lotniskach, niż zezwolić na swobodny wjazd nie tylko porządnym ludziom, ale przy okazji najgorszym przestępcom, których wcale u siebie nie chcemy.

Chcielibyśmy kontroli granicznych, na przykład wobec rumuńskich Romów, z obowiązkowym odczytem danych biometrycznych, w tym cyfrowego zapisu odcisków palców. Musimy wiedzieć, kogo wpuszczamy do kraju oraz znać dokładną datę wjazdu, abyśmy mogli na przykład właściwie zastosować dyrektywę, która daje nam prawo, o czym przed chwilą była mowa, wydalić po trzech miesiącach każdego, kto nie ma środków na własne utrzymanie.

Komisja pod przewodnictwem Romano Prodiego podjęła się zobowiązań wobec nowych państw członkowskich, w ogóle nie biorąc pod uwagę ewentualnych sytuacji nadzwyczajnych, których od tamtej pory było już kilka. Są one teraz powodem poważnych problemów z bezpieczeństwem, a Unia Europejska musi myśleć nie tylko o prawach swoich obywateli, ale także o ich bezpieczeństwie. Bezpieczeństwo jest prawem niezbywalnym, jest prawem naturalnym.

Teraz potrzebne jest działanie i komisarz Frattini słusznie daje w tej sprawie wyważone, pozytywne sygnały. Jednak nie powinniśmy zapominać, że system Schengen musi również zająć się kontrolą na zewnętrznych granicach Unii i musi to robić dużo skuteczniej. Nie mamy nic przeciwko jakiejkolwiek grupie etnicznej lub mniejszościowej i tym bardziej nic przeciwko naszym braciom ze wschodniej Europy, jednak nie chcemy, aby przestępcy swobodnie poruszali się po naszym kraju.

Padania jest krajem uczciwych, pracowitych ludzi. Jej drzwi są otwarte tylko dla tych, którzy przyjeżdżają, aby pracować, którzy zachowują się odpowiednio - jak przystało na europejski obszar sprawiedliwości i wolności - którzy przestrzegają zasad uczciwości, prawa i porządku.

  Miloslav Ransdorf (GUE/NGL). - (CS) Historia rozszerzenia obszaru Schengen odznacza się podwójną moralnością. W 1995 roku trzy nowe państwa strefy Schengen musiały jedynie spełnić parę formalności. Jednak w 2004 roku nowe państwa członkowskie poddano szeregowi upokarzających inspekcji i ocen ciągnących się trzy i pół roku. Były sprzeciwy, szczególnie ze strony Niemiec i Austrii, które twierdziły, że objęcie nowych krajów istniejącym systemem informacyjnym Schengen jest niemożliwe. W końcu problem przezwyciężono dzięki portugalskiej prezydencji, której należy się wielka pochwała za to, że nie dała posłuchu tamtym głosom.

System SISone4all spełnia teraz wszystkie wymogi Schengen. Nowi członkowie są teraz w stanie zapewnić właściwe bezpieczeństwo wspólnej strefy. Istnieje kilka kwestii, które trzeba jeszcze rozwiązać, jak na przykład ochrona danych, może też ochrona nowych państw członkowskich przed transportem substancji toksycznych, jak miało to miejsce w przypadku Niemiec i Czech. Ufam jednak, że wszystkie te kwestie uda się rozwikłać i że w wyniku tego procesu Europa nie stanie się niedostępną twierdzą. Mam nadzieję, że UE pozostanie otwarta na współpracę z innymi narodami Europy Środkowej, Wschodniej i Południowo-wschodniej. Bez Europy Wschodniej i Bałkanów nasz kontynent nie jest i nigdy nie będzie kompletny.

  Koenraad Dillen (ITS). - (NL) Panie przewodniczący! Podobnie jak europejscy ministrowie spraw wewnętrznych, teraz Parlament Europejski daje zielone światło dla rozszerzenia systemu Schengen na kraje członkowskie, które wstąpiły do Unii w 2004 roku. Wielu przyjmie to z ulgą.

Jednak jeśli chodzi o sam system Schengen, to myślę o nim bez zachwytu. Nie ulega wątpliwości, że europejska polityka otwartych granic w istotny sposób poprawia zakres działania również międzynarodowej przestępczości zorganizowanej. W rezultacie Schengen prowadzi do rozprzestrzeniania się przestępczości. System otwartych granic zawsze wymagał dalszego przenoszenia kompetencji i ściślejszej współpracy policji, co w ostatecznym rozrachunku doprowadzi do powstania rozbudowanego europejskiego systemu policji, prokuratury i prawa karnego, ze wszystkimi ich dobrymi i złymi stronami.

Jednak polityka otwartych granic sprawia, że poszczególne państwa członkowskie stają się bezsilne wobec programów legalizacji imigrantów, jakie stosują niektóre kraje - mam tu na myśli szczególnie Hiszpanię i Włochy - przyciągając w ten sposób jeszcze większą liczbę imigrantów do słabo strzeżonych granic Europy. Brakuje tu słynnej europejskiej solidarności i trzeba o tym głośno powiedzieć.

  Barbara Kudrycka (PPE-DE). - Panie Przewodniczący! Decyzja w sprawie Schengen to mission impossible, jak powiedział pan Magalhães, jest dowodem tego, że jeśli bardzo się chce, to można praktycznie połączyć rozszerzenie sfery swobód obywateli Europy, w tym swobody podróżowania, z jednoczesnym wzmocnieniem bezpieczeństwa tych obywateli, bezpieczeństwa wewnętrznego. Przygotowania do tej decyzji trwały co najmniej 10 lat z bardzo intensywnymi pracami w ostatnich dwóch latach. Dzisiejsze Schengen to zupełnie inny projekt niż ten z połowy lat 80. Główna różnica to pełne osadzenie go w prawnym i organizacyjnym porządku Wspólnoty. Innymi słowy, dla nowych państw nie było to pytanie „czy”, ale „kiedy” staniemy się pełnymi beneficjentami przestrzeni Schengen.

W tych chwilach nietrudno o pewną refleksję historyczną i symboliczną. Po drugiej wojnie światowej kwestia granic i ich kontroli to krwawe rysy podziałów historii Europy. Nierzadko za przekroczenie granic groziła śmierć. Dzisiejszy wymiar pozwala nam mówić o końcu tego powojennego dziedzictwa. Nowe kraje pozytywnie zdały test przygotowań. Nikt wręcz nie ukrywa, że wiele z rozwiązań przyjętych przez Polskę i inne nowe państwa może i powinno stać się przykładem dla obecnych członków obszaru Schengen. Ten świeży powiew nowych krajów będzie inspirujący, a nie zagrażający dla starej Unii. Pozwoli budować też większe wzajemne zaufanie.

Proces rozszerzenia Schengen to także przygoda i ciężka praca dla nas w Parlamencie. Była dla mnie zaszczytem i dużym doświadczeniem praca z Carlosem Coelho – najznakomitszym sprawozdawcą – moimi kolegami i koleżankami z grupy i komisji LIBE. Gratuluję prezydencji portugalskiej ogromnej determinacji, a także komisarzowi Frattiniemu przychylności i zaangażowania w to wspaniałe osiągnięcie, które nie ma precedensu w historii.

  Wolfgang Kreissl-Dörfler (PSE). - (DE) Panie przewodniczący! Rozszerzenie strefy Schengen na dziewięć nowych państw członkowskich jest historycznym krokiem, który dopełnia powiększenia Unii Europejskiej i likwiduje granice, które niegdyś żelazną kurtyną rozdzielały nasze narody. Zanim zaczął się cały proces, byli tacy, którym wydawało się, że jest na to jeszcze za wcześnie. Jednak dzisiaj możemy rozwiać te obawy.

Ostatnio przeprowadzone oceny pokazują, że nowe państwa członkowskie ku zadowoleniu wszystkich sprawnie wdrażają dorobek Schengen. Bądźmy szczerzy: kontrole graniczne i wywoływane przez nie kolejki na granicach w bardzo niewielkim stopniu przyczyniają się do bezpieczeństwa w naszych krajach.

Prawdziwą międzynarodową przestępczość można skutecznie zwalczyć tylko dzięki intensywnej współpracy policji i agencji bezpieczeństwa naszych krajów. Ta współpraca musi poprawić się w przyszłości i zachęcam każdego, aby miał w tym udział. Ze wszystkich państw członkowskich Niemcy są jednym z tych krajów, które najbardziej odczują zniesienie kontroli granicznych.

Chciałbym zatem przywitać obywateli naszych sąsiadów we wspólnym obszarze swobodnego ruchu. Jeśli mogę zauważyć, obywatele naszych krajów - Niemiec, Austrii, Włoch, Francji i Hiszpanii - również skorzystają z nowo nabytej swobody, na przykład podczas wakacji lub odwiedzając przyjaciół.

21 grudnia kraje Europy zbliżą się do siebie o krok. Jest to dobra rzecz dla ich mieszkańców i dobra rzecz dla Europy.

(PT) Jeszcze raz bardzo dziękuję panu posłowi Coelho, naszemu urzędującemu przewodniczącemu, oraz panu komisarzowi Frattiniemu.

  Jan Jerzy Kułakowski (ALDE). - Panie Przewodniczący! 21 grudnia bieżącego roku Polska wraz z innymi nowymi państwami członkowskim ma wejść do strefy Schengen. Będzie to kolejny ważny krok dopełniający członkostwo w Unii Europejskiej. Dlatego wyrażamy nasze głębokie zadowolenie. Następnym etapem będzie przynależność do strefy euro.

Wejście do grupy Schengen nie oznacza odwrócenia się plecami do naszych wschodnich sąsiadów. W ramach zobowiązań Schengen będziemy starali się ułatwiać ich obywatelom wjazd do Polski, ale powtarzam, zrobimy to z pełnym uszanowaniem naszych zobowiązań wynikających z przynależności do strefy Schengen.

  Kinga Gál (PPE-DE). - (HU) Panie przewodniczący! Dziękuję za udzielenie mi głosu. Nowa Europa znalazła się w naszym zasięgu, przestały istnieć tak zręcznie wykreślone w przeszłości linie podziału. Będzie to miało wielki wpływ na codzienne życie wszystkich, którzy mieszkamy na tym obszarze. Chciałabym pogratulować i podziękować portugalskiej prezydencji za stworzenie możliwości i technicznych rozwiązań, które umożliwiły dzisiejsze wydarzenia. Chcielibyśmy podziękować panu komisarzowi Frattiniemu za pomoc, jaką otrzymały nowe państwa członkowskie. Na koniec chciałabym podziękować równie zasłużonemu mojemu koledze, posłowi Coelho, za poczucie powołania do działania w tej sprawie.

Odczuwamy teraz korzyści płynące z powiększenia strefy w sensie fizycznym, ale odczuwamy też znaczenie symboliczne i praktyczne tego wydarzenia. Na przykład możliwość przekraczania Dunaju mostem bądź łódką bez konieczności kontroli była dla naszych rodziców nieosiągalnym marzeniem. Bezcenne pragnienia całych pokoleń właśnie się spełniają. W ten sposób historia przyznaje racje naszym młodym bohaterom z 1956 roku.

Jednocześnie musimy zrobić, co w naszej mocy, aby jak najszybciej rozszerzyć tę strefę o Bułgarię i Rumunię, które niedawno wstąpiły do Unii. W przypadku tego drugiego kraju, na przykład w Transylwanii, znaczenie tego wydarzenia dla granicy rumuńsko-węgierskiej będzie ogromne i można je przyrównać jedynie do odczucia, jakie mieli mieszkańcy strefy przygranicznej, kiedy otwierano granicę francusko-niemiecką.

Jednocześnie nie wolno nam zapomnieć, że kontrole na zewnętrznych granicach strefy Schengen będą teraz jeszcze surowsze. Dlatego grupy etniczne mieszkające poza naszymi granicami, na przykład Węgrzy zamieszkujący Wojwodinę i Zakarpacie, będą w niekorzystnej sytuacji. Nasz bliski kontakt z nimi jest warunkiem pozostawania ich na miejscu i naszym konstytucyjnym wobec nich obowiązkiem. Granice zewnętrzne nie mogą zamienić się dla nich w nową żelazną kurtynę. Świętowanie otwarcia granic będzie dla nas pełne tylko wtedy, gdy będziemy pamiętali o tych, którzy pozostają na zewnątrz. Dziękuję za udzielenie mi głosu.

  Genowefa Grabowska (PSE). - Panie Przewodniczący! Tak jak moi poprzednicy pragnę podziękować prezydencji portugalskiej za pełną determinacji pracę na rzecz rozszerzenia systemu Schengen. Wyrażam zadowolenie, że 21 grudnia zniknie jedna z ostatnich różnic w traktowaniu obywateli starej i nowej Unii.

Szczególnie jako Polka jestem dumna, że mój kraj odpowiada za ochronę ponad 1200 km. zewnętrznych granic lądowych Unii i że agencja FRONTEX usytuowana jest właśnie w Warszawie.

Jednocześnie przy tej okazji pragnę podkreślić, że system Schengen nie ma na celu izolowania Unii od sąsiadów, że nie tworzy twierdzy pod nazwą Europa. Myślę, że właśnie teraz, stąd, powinniśmy wysłać taki sygnał do naszych poza-unijnych sąsiadów, w tym do obywateli Rosji, Ukrainy i Białorusi, że wzmocniona granica Unii nie jest żadnym murem przeciwko nim, a jest tylko elementem naszego unijnego bezpieczeństwa, a my nie przestaniemy być dobrymi sąsiadami.

  István Szent-Iványi (ALDE). - (HU) Wejście dziewięciu państw członkowskich do strefy Schengen jest ważnym krokiem w kierunku integracji zarówno dla Unii Europejskiej, jak i dla państw członkowskich, których ono dotyczy. Obywatele wreszcie będą mieli wymierną korzyść płynącą z członkostwa w Unii Europejskiej. Podziękowania za to należą się portugalskiej prezydencji, która zrobiła wszystko, abyśmy mogli dokonać tego w wyznaczonym czasie, w 2007 roku, choć były próby, by do tego nie dopuścić. Samym nowym państwom członkowskim także należy się uznanie za wysiłki na rzecz spełnienia ostrych kryteriów i warunków systemu Schengen.

Bardzo ważne jest, aby między nowymi członkami strefy Schengen, a sąsiednimi krajami nie zapadła żadna nowa żelazna kurtyna. Wielce pomocne mogą tu być porozumienia w sprawie uproszczonego wydawania wiz i lokalny ruch graniczny, jednak ostatecznym celem jest uzyskanie zwolnienia z obowiązku wizowego. Aby jak najszybciej osiągnąć zniesienie wiz, potrzebny jest konkretny i realistyczny harmonogram prac. Dziękuję.