15. Εφαρμογή των διατάξεων του κεκτημένου του Σένγκεν - Εφαρμογή του κεκτημένου του Σένγκεν στη Δημοκρατία της Τσεχίας, στη Δημοκρατία της Εσθονίας, στη Δημοκρατία της Λετονίας, στη Δημοκρατία της Λιθουανίας, στη Δημοκρατία της Ουγγαρίας, στη Δημοκρατία της Μάλτας, στη Δημοκρατία της Πολωνίας, στη Δημοκρατία της Σλοβενίας και στη Σλοβακική Δημοκρατία (συνέχεια της συζήτησης)
Πρόεδρος. − Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση της δήλωσης του Συμβουλίου σχετικά με την εφαρμογή των διατάξεων του κεκτημένου του Σένγκεν, και της έκθεσης του Carlos Coelho σχετικά με την εφαρμογή του κεκτημένου του Σένγκεν στη Δημοκρατία της Τσεχίας, την Εσθονία, τη Λετονία, τη Λιθουανία, την Ουγγαρία, τη Μάλτα, την Πολωνία, τη Σλοβενία και την Σλοβακία.
Marek Aleksander Czarnecki (UEN). - (PL) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ξεκινήσω ευχαριστώντας την πορτογαλική κυβέρνηση για την τεχνική λύση που πρότεινε σχετικά με τη μεταβατική περίοδο. Αυτό θα επιτρέψει στα νέα κράτη μέλη να ενταχθούν στο SIS πριν από τέλος του τρέχοντος έτους, πριν από την επικύρωση και εφαρμογή του νέου συστήματος από την Επιτροπή.
Χαίρομαι για τους συμπολίτες μου που θα επιστρέψουν στην Πολωνία για τα Χριστούγεννα. Αυτή τη φορά δεν θα χρειαστεί να περιμένουν πολλές ώρες στην ουρά περιμένοντας να περάσουν τα σύνορα επιστρέφοντας στην πατρίδα τους.
Ωστόσο, όλα αυτά κατέστησαν δυνατά καθώς, μετά από τις αρχικές δυσκολίες που αντιμετωπίστηκαν, κάθε μια από τις ενδιαφερόμενες χώρες επέλυσε τα προβλήματα που είχαν προκύψει από την εφαρμογή του συστήματος SIS, προσαρμόζοντάς το στις τοπικές συνθήκες.
ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. ONESTA Αντιπρόεδρου
Edit Bauer (PPE-DE). – (SK) Θα ήθελα και εγώ με τη σειρά μου να εκμεταλλευτώ αυτήν την ευκαιρία για να εκφράσω την εκτίμησή μου προς την πορτογαλική Προεδρία για την πρωτοβουλία της, καθώς και για την εξεύρεση λύσης, προτείνοντας το σχέδιο SISone4all, το οποίο επέτρεψε στα εννέα νέα κράτη μέλη να ενταχθούν στον χώρο Σένγκεν.
Η ιστορική σημασία του βήματος αυτού για τους πολίτες των εν λόγω χωρών δεν μπορεί να αμφισβητηθεί. Όχι μόνο καθιστά πραγματικότητα την αρχή της ελεύθερης κυκλοφορίας των προσώπων, αλλά αντιπροσωπεύει επίσης και ένα ιστορικό βήμα προς την κατεύθυνση της επανένωσης της Ευρώπης.
Θα ήθελα επίσης να ευχαριστήσω τον εισηγητή, Carlos Coelho, για αυτό το εξαίρετο έργο και για την αξιοσημείωτη κατανόηση όλων των θεμάτων. Επίσης, θέλω να απευθύνω τις ευχαριστίες μου και στον Επίτροπο Frattini για τη μεγάλη δέσμευσή του καθώς και για όλη την βοήθεια που παρέσχε σχετικά με την εκπλήρωση των κριτηρίων Σένγκεν.
Στην έκθεση επισημάνθηκε κάποιες φορές ότι η ένταξη στον χώρο Σένγκεν ήταν ένα ζήτημα αμοιβαίας εμπιστοσύνης και πιστεύω ότι η εμπιστοσύνη είναι το θέμα που διέπει και την παρούσα συζήτηση. Είναι αρκετά σαφές ότι η ασφάλεια των συνόρων δεν αποτελεί απλώς ζήτημα τεχνολογίας αλλά και αμοιβαίας εμπιστοσύνης. Εντούτοις, το ζήτημα αυτό είναι αμφίδρομο. Τα περισσότερο προηγμένα τεχνολογικά συστήματα θα βοηθούσαν αναμφίβολα τα επιμέρους κράτη μέλη να έχουν εμπιστοσύνη στις χώρες που προστατεύουν την ασφάλεια των εξωτερικών συνόρων της Ένωσης. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να αναρωτηθούμε για ποιον λόγο και πόσο καιρό ακόμη θα πρέπει να περιμένουμε για το SIS II, το οποίο θα αυξήσει την ασφάλεια και θα διευκολύνει τόσο τη δικαστική όσο και την αστυνομική συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών στον τομέα αυτόν. Το να παρατείνουμε την ύπαρξη προσωρινών λύσεων είναι μια δαπανηρή αλλά και ανεπαρκής λύση για την μη ύπαρξη του SIS II.
Θέλω επίσης να εκφράσω την υποστήριξή μου στην τροπολογία που κατατέθηκε σχετικά με την εκπλήρωση των κριτηρίων Σένγκεν, η οποία επισημαίνει ότι το Κοινοβούλιο θα πρέπει να ενημερώνεται εντός εξαμήνου για την αξιολόγηση της κατάστασης που επικρατεί στα κράτη μέλη. Η περίπτωση κατά την οποία η Επιτροπή δεν ήθελε να παράσχει στο Κοινοβούλιο πληροφορίες που ήταν ζωτικής σημασίας για τη λήψη αποφάσεων δεν θα πρέπει να επαναληφθεί.
Justas Vincas Paleckis (PSE). - (EN) Κύριε Πρόεδρε, η χαρά που αισθάνονται οι νέοι ευρωπαίοι πολίτες του 21ου αιώνα για το υπέροχο χριστουγεννιάτικο δώρο είναι κατανοητή. Η επέκταση του χώρου Σένγκεν –αυτή η ξεχωριστή πορτογαλική γεύση– αποτελεί ιστορικό γεγονός που έχει μεγάλη ψυχολογική και συμβολική διάσταση, καθώς καταργεί τόσο τα σύνορα όσο και τις διαχωριστικές γραμμές στην Ευρώπη.
Εντούτοις, ενώ πλέον έχουμε τη δυνατότητα να ταξιδεύουμε από το βαλτικό Βίλνιους στην ατλαντική Λισαβόνα, μπροστά από την Ουκρανία, τη Ρωσία, τη Μολδαβία και τη Λευκορωσία τραβιέται ένα νέο ευρωπαϊκό παραπέτασμα, ένα παραπέτασμα οικονομικού και γραφειοκρατικού χαρακτήρα που έρχεται να αντικαταστήσει το πολύ παλιό σιδηρούν παραπέτασμα. Όχι πριν από πάρα πολύ καιρό, οι γείτονές μας μπορούσαν να ταξιδεύουν χωρίς θεώρηση σε πολλές νέες χώρες του χώρου Σένγκεν, σήμερα όμως πρέπει να πληρώνουν ένα ποσό ύψους μεταξύ 35 και 60 ευρώ. Το ποσό αυτό ισούται με το ένα τέταρτο ή ακόμη και το ένα τρίτο του μηνιαίου μισθού σε ορισμένες από τις χώρες αυτές. Δεν χρειαζόμαστε το φρούριο της Ευρώπης, όταν το κεκτημένο Σένγκεν αποτελεί, με ορισμένες βελτιώσεις, το κλειδί για μια ισχυρότερη και πιο αλληλέγγυα Ευρώπη.
Arūnas Degutis (ALDE). – (LT) Δεν μπορώ παρά να χαιρετίσω και να αισθανθώ χαρά για την επικείμενη διεύρυνση του χώρου Σένγκεν, η οποία πρόκειται να πραγματοποιηθεί στα τέλη του τρέχοντος έτους. Οι έννοιες «Σένγκεν» και «περιαγωγή» είναι οι έννοιες που κατανοούν καλύτερα οι ευρωπαίοι πολίτες. Τις βλέπουν να λειτουργούν πραγματικά και όλοι έχουν επηρεαστεί από αυτές με τον έναν ή τον άλλον τρόπο. Για τους περισσότερους Ευρωπαίους, οι έννοιες αυτές συνδέονται στενά με την ιδέα της ενωμένης Ευρώπης.
Η προσχώρηση εννέα νέων κρατών μελών αποτελεί ένα ιστορικό βήμα όχι μόνο για τη Λιθουανία, αλλά και για την Ευρώπη συνολικά. Για τη Λιθουανία σηματοδοτεί ένα άλλο διαδοχικό βήμα προς την κατεύθυνση της βαθύτερης ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Η προετοιμασία χρειάστηκε πολλή δουλειά και προσπάθεια. Με χαροποιεί το γεγονός ότι οι εμπειρογνώμονες αξιολόγησαν τις προσπάθειες αυτές και θεώρησαν ότι είναι αποδεκτές, καθώς και το ότι και οι εννέα υποψήφιες χώρες θα μπορέσουν να ενταχθούν, έχοντας «περάσει το τεστ» επιτυχώς. Θα ήθελα να ευχαριστήσω την προεδρεύουσα χώρα, την Πορτογαλία, για το ότι σκέφτηκε την λύση αυτήν όσον αφορά το Σύστημα Πληροφοριών Σένγκεν (SIS), το οποίο βοήθησε τις χώρες μας να μην σπαταλήσουν πολλά χρόνια.
Zbigniew Krzysztof Kuźmiuk (UEN). - (PL) Κύριε Πρόεδρε, από την έκθεση του κ. Coelho προκύπτει ότι εννέα νέα κράτη μέλη είναι δεόντως προετοιμασμένα για το άνοιγμα των χερσαίων συνόρων τους στις 21 Δεκεμβρίου του τρέχοντος έτους και για το άνοιγμα των εναέριων συνόρων τους στις 30 Μαρτίου 2008.
Παρά τις προηγούμενες ανησυχίες, όλες αυτές οι χώρες κατάφεραν να καλύψουν την απόσταση και να δημιουργήσουν ένα σύστημα πληροφοριών, το οποίο επιτρέπει την ανταλλαγή δεδομένων μεταξύ των οργανισμών που είναι αρμόδιοι για την προστασία των εξωτερικών συνόρων της Ένωσης.
Κατά συνέπεια, η αρχή της ελεύθερης κυκλοφορίας των προσώπων θα εφαρμοστεί περίπου τρία χρόνια μετά την ένταξη των χωρών αυτών στην Ένωση. Θα ήθελα να υπενθυμίσω στο Σώμα ότι η εν λόγω αρχή είναι μια από τις τέσσερις βασικές αρχές που διέπουν τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Επίσης, ήταν ιδιαίτερα θετικό το γεγονός ότι το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανταποκρίθηκε στις προσδοκίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, λαμβάνοντας την επίσημη απόφαση να ανοίξουν τα σύνορα κατά τη διάρκεια της νύχτας μεταξύ της 20ής και της 21ης Δεκεμβρίου του τρέχοντος έτους. Αυτό θα είναι ένα πολύ ξεχωριστό χριστουγεννιάτικο δώρο για πολλές χιλιάδες Ευρωπαίους που θα ταξιδέψουν ανάμεσα στα παλαιά και στα νέα κράτη μέλη κατά τη διάρκεια των διακοπών των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς.
Simon Busuttil (PPE-DE). - (MT) Θα ήθελα να ξεκινήσω, εκφράζοντας, όπως και οι συνάδελφοι μου βουλευτές, τις ευχαριστίες και τις θερμές ευχές μου στον κ. Coelho για το χρήσιμο έργο που επιτέλεσε.
Κύριε Πρόεδρε, η διεύρυνση του χώρου Σένγκεν δεν αποτελεί απλώς ένα ακόμη ιστορικό βήμα για την ανάπτυξη της Ευρώπης, αλλά κάτι περισσότερο· αποτελεί μια μείζονος σημασίας κατάκτηση για τους ευρωπαίους πολίτες, καθώς τους παρέχει νέα δικαιώματα. Κύριε Πρόεδρε, ορισμένες φορές ξεχνούμε ότι υπήρχε μια εποχή, κατά την οποία, όπου και να ταξίδευες στην Ευρώπη, οι αρμόδιοι για τη μετανάστευση υπάλληλοι σφράγιζαν το διαβατήριό σου. Για να φύγεις από τη χώρα σου και να επιστρέψεις και πάλι, έπρεπε να συμπληρώσεις ένα έντυπο αναχώρησης, προκειμένου να ενημερώσεις τις αρχές σχετικά με τον τόπο προορισμού σου και το διάστημα της απουσίας σου. Κατά την άφιξή σου, έπρεπε να περάσεις και πάλι από συνοριακό έλεγχο, να περιμένεις στην ουρά και να υποβληθείς στη συνέχεια σε ερωτήσεις: ποιος ο λόγος της άφιξής σας, τι πρόκειται να κάνετε, πόσο διάστημα θα μείνετε; Αντί να σε καλωσορίσουν, σου συμπεριφέρονταν σχεδόν με καχυποψία, πράγμα που ενοχλούσε πολλούς.
Κατά την επιστροφή σου στην πατρίδα, υποβαλλόσουν στην ίδια διαδικασία, με ελέγχους στη χώρα αναχώρησης και ελέγχους κατά την επιστροφή στην ίδια σου τη χώρα. Επίσης, δεν θα πρέπει να ξεχνούμε ότι, μέχρι πριν από λίγο καιρό, οι τελωνειακοί υπάλληλοι έλεγχαν τις αποσκευές σου, ρωτώντας τι είχες αγοράσει και πόσα χρήματα είχες ξοδέψει, λες και μετέφερες λαθραία αντικείμενα.
Κύριε Πρόεδρε, αυτό δεν συνέβαινε πριν από 50 χρόνια, αλλά μόλις πριν από λίγο καιρό. Επιτέλους, σήμερα, πρόκειται να δοθεί οριστικό τέλος στους ελέγχους. Αυτό σημαίνει ότι μια χώρα βρίσκεται στον χώρο Σένγκεν. Όταν ταξιδεύει κανείς εντός του χώρου Σένγκεν, είναι το ίδιο ελεύθερος όπως και εντός της χώρας του· μπορεί να φεύγει από τη χώρα του, να πηγαίνει σε μια άλλη και να επιστρέφει χωρίς ελέγχους, χωρίς σφραγίδες, χωρίς σύνορα, χωρίς ερωτήσεις. Το αίσθημα της ελευθερίας που δημιουργεί η χωρίς ελέγχους ελευθερία κυκλοφορίας αποτελεί μείζονα κατάκτηση, την οποία θεωρούμε πραγματικά ως μία από τις μεγαλύτερες επιτυχίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ολοένα και περισσότερο ο χώρος Σένγκεν ενώνει όσους από εμάς προερχόμαστε από νησιά και κτίζει μία γέφυρα μεταξύ της περιφέρειας και του κέντρου· για εμάς, ο χώρος Σένγκεν σημαίνει ένα αίσθημα ελευθερίας, ένα αίσθημα απελευθέρωσης.
Monika Beňová (PSE). – (SK) Η δημιουργία του χώρου Σένγκεν, ο οποίος καταργεί τους ελέγχους στα εσωτερικά σύνορα μεταξύ όλων των συμμετεχόντων κρατών και, κατά συνέπεια, καθιστά πραγματικότητα την ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων σε ολόκληρη την επικράτεια της ΕΕ, μπορεί δίκαια να θεωρηθεί ως ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της ΕΕ.
Οι πολίτες των χωρών που θα προσχωρήσουν στον χώρο αυτόν τον Δεκέμβριο θα χαιρετίσουν την απόφασή μας, διότι είναι προς το συμφέρον των πολιτών, καθιστώντας πραγματικότητα το δικαίωμά τους στην ελεύθερη μετακίνηση. Εντούτοις, η διεύρυνση του χώρου Σένγκεν απαιτεί επίσης τη θέσπιση κάποιων αντισταθμιστικών μέτρων, καθώς και την καθιέρωση αποτελεσματικών ελέγχων στα εξωτερικά σύνορα, την καλύτερη συνεργασία μεταξύ των διοικητικών, αστυνομικών, τελωνειακών και δικαστικών αρχών, τη θέσπιση κοινής πολιτικής για τις θεωρήσεις και τη δημιουργία του Συστήματος Πληροφοριών Σένγκεν. Σύμφωνα με όλες τις εκτιμήσεις, η σλοβακική κυβέρνηση ολοκλήρωσε με μεγάλη επιτυχία το στάδιο της προετοιμασίας και είμαι ιδιαίτερα ευτυχής που μπορώ να ανακοινώσω σήμερα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ότι η Σλοβακική Δημοκρατία είναι πλήρως προετοιμασμένη να ενταχθεί στον χώρο Σένγκεν.
Danutė Budreikaitė (ALDE). – (LT) Σήμερα πρόκειται να ολοκληρώσουμε τη συζήτηση σχετικά με την εφαρμογή των διατάξεων του κεκτημένου Σένγκεν στα νέα κράτη μέλη. Χαιρετίζω το γεγονός ότι όλη η σκληρή δουλειά, την οποία πραγματοποίησαν όσες χώρες πρόκειται να προσχωρήσουν στον χώρο Σένγκεν, καθώς και οι προσπάθειες των υφιστάμενων κρατών μελών και της Επιτροπής, έχουν στεφθεί με επιτυχία.
Η δημιουργία του χώρου Σένγκεν αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα έργα της ΕΕ. Προκειμένου να διευκολυνθεί η εφαρμογή του έπειτα από τη διεύρυνση του 2004, όταν αντιμετωπίζαμε δυσκολίες κατά την υλοποίηση του SIS II, τα κράτη μέλη επέδειξαν πραγματική αλληλεγγύη· η Πορτογαλία πρότεινε την εκδοχή SISone4all, η οποία καθιστά δυνατό το άνοιγμα των συνόρων μεταξύ των 15 υφιστάμενων και των εννέα νέων κρατών μελών πριν από τα επόμενα Χριστούγεννα.
Αυτό σημαίνει μεγαλύτερη ελευθερία μετακίνησης εντός της Ευρώπης και αποτελεί επίσης μια ορθολογική απόφαση, καθώς εμποδίζει τα νέα κράτη μέλη να υποστούν ζημίες, εξαιτίας της καθυστέρησης ως προς τον καθορισμό κάποιας ημερομηνίας για την εφαρμογή του SIS II. Το SISone4all, το οποίο πρόκειται να λειτουργήσει για περίπου έναν χρόνο, θα διευκολύνει την κυκλοφορία των προσώπων, ενώ ταυτόχρονα θα έχει ευεργετικές επιπτώσεις στην οικονομική ανάπτυξη των χωρών.
Marianne Mikko (PSE). - (ET) Κυρίες και κύριοι, η διεύρυνση του χώρου Σένγκεν αποτελεί σημαντικό γεγονός για τα 500 εκατομμύρια Ευρωπαίων και, στην πραγματικότητα, για ολόκληρο τον κόσμο. Με την άρση των ελέγχων στα εσωτερικά της σύνορα, η Ευρωπαϊκή Ένωση δίνει τέλος σε μια εποχή, η οποία χαρακτηριζόταν από διαίρεση και αντίθεση – Ανατολή και Δύση.
Πέρασα τα παιδικά και εφηβικά μου χρόνια στη Σοβιετική Ένωση. Θυμάμαι την αγωνία που μου προκαλούσε η γνώση ότι γη και ουρανός ήταν αποκλεισμένα και ότι οι στρατιώτες του κατοχικού στρατού προστάτευαν το σιδηρούν παραπέτασμα. Η προσχώρηση στον χώρο Σένγκεν σηματοδοτεί την οριστική απελευθέρωση από το παρελθόν. Η εξαφάνιση των συνόρων είναι ένας ισχυρός συμβολισμός για 75 εκατομμύρια Ευρωπαίων.
Οι εννέα χώρες που προσχωρούν στον χώρο Σένγκεν είναι έτοιμες να αποδεχθούν τις αλλαγές στην ανταλλαγή δεδομένων, οι οποίες συμβαδίζουν με το προνόμιο της ελεύθερης κυκλοφορίας. Η πατρίδα μου, η Εσθονία, προστατεύει ένα από τα εξωτερικά μας σύνορα. Παρόλα αυτά, είμαι απογοητευμένη για το ότι αυτό το ιστορικό γεγονός έχει διαχωριστεί, χωρίς πειστικό λόγο, σε δύο μικρότερα, καθώς τα εναέρια σύνορα δεν πρόκειται, φυσικά, να εξαφανιστούν για τους Ανατολικοευρωπαίους έως το τέλος του επόμενου Μάρτη.
John Attard-Montalto (PSE). - (MT) Θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας κάποιες ιδέες σχετικά με τον χώρο Σένγκεν και τον τρόπο με τον οποίο τον αντιλαμβάνομαι. Για μένα, δεν έχει σχέση απλώς με το περιεχόμενο της Συνθήκης και με το τι θα προβλέπει ή με τους κανόνες που εφαρμόζονται· προσωπικά, αντιλαμβάνομαι τον χώρο Σένγκεν ως μέρος μιας διαδικασίας, ως μέρος μιας σημαντικής διαδικασίας με στόχο να συμπεριλάβουμε τα διάφορα ευρωπαϊκά κράτη –στην περίπτωση αυτήν, δύο κράτη της ΕΖΕΣ– και να τα βοηθήσουμε να αισθανθούν περισσότερο ενταγμένα και να έρθουν πιο κοντά το ένα στο άλλο. Αν και διαθέτουμε αυτόν τον ανεξάρτητο και κυρίαρχο χαρακτήρα, θα πρέπει από την άλλη πλευρά να νιώθουμε υπερήφανοι για το ότι αποτελούμε μέρος ενός συνόλου. Στην περίπτωση αυτήν, η είσοδος και έξοδος μέσω κοινών συνόρων –διότι τα σύνορα πρόκειται να καταστούν κοινά– αποτελούν μέρος μιας διαδικασίας όπως αυτής του ευρώ, μέρος μιας διαδικασίας, μέσω της οποίας η χώρα μου έγινε μέρος της Ευρώπης. Θα πρέπει όλοι να είμαστε υπερήφανοι για το ότι αποτελούμε μέρος μιας τόσο σοφής ηπείρου, η οποία εξάγει επίσης τις αξίες στις οποίες πιστεύει.
José Magalhães, Προεδρεύων του Συμβουλίου. − (PT) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Αντιπρόεδρε της Επιτροπής κυρίες και κύριοι, πιστεύω ότι υπάρχει απόλυτη συναίνεση σε αυτό το Σώμα σχετικά με το γεγονός ότι η επικείμενη διεύρυνση δεν είναι απλώς ιστορική αλλά και ιδιαίτερα συμβολική. Εντούτοις, η συναίνεση αυτή δεν είναι μόνο θεσμική, αλλά είναι κυρίως κοινωνική, καθώς είναι αυτό που δικαίως επιθυμούν οι πολίτες μας. Είναι ορθό να πρέπει τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να ακούν τους πολίτες της και να ανταποκρίνονται έγκαιρα στις προσδοκίες τους. Αυτό ακριβώς έχουμε επιτύχει.
Είμαι ιδιαίτερα ευγνώμων για τα θετικά σχόλια, τα οποία επαίνεσαν εξαιρετικά το έργο που επιτέλεσαν όχι μόνο η πορτογαλική Προεδρία αλλά και όσοι συνέβαλαν ακριβώς την κατάλληλη στιγμή, έτσι ώστε να μπορέσουμε να προετοιμάσουμε τα πολυάριθμα κομμάτια αυτού του πολύπλοκου παζλ και να τα ενώσουμε όπως θα έπρεπε. Μόλις πριν από έναν χρόνο αντιμετωπίζαμε μια πολύ διαφορετική κατάσταση και αυτό που πέτυχαν τα θεσμικά μας όργανα για τους πολίτες μας δεν αποτελεί απλώς ένα τεχνολογικό κατόρθωμα, το οποίο είναι από μόνο του σημαντικό, αλλά και ένα πολιτικό κατόρθωμα, το οποίο ενισχύει την αξιοπιστία αυτών των θεσμικών οργάνων.
Δεύτερον, πρέπει να τονίσω ότι τα νέα εξωτερικά σύνορα αποτελούν ένα σημαντικό χριστουγεννιάτικο δώρο για τους πολίτες μας και αυτό θα εξακολουθήσει να ισχύει και για πολλά Χριστούγεννα ακόμη. Εντούτοις, τα νέα εξωτερικά σύνορα παρέχουν επίσης και έναν νέο τρόπο για τη διαχείριση των εξωτερικών σχέσεων, καθώς δεν επιθυμούμε να δημιουργήσουμε για τους γείτονές μας ένα δεύτερης γενιάς σιδηρούν παραπέτασμα. Αυτό που έχουμε επιτύχει είναι η απαρχή ενός ηλεκτρονικού συνόρου, το οποίο είναι ισχυρό ως προς την παρακολούθηση των εγκληματιών και ευέλικτο, όπως οτιδήποτε ηλεκτρονικό, καθώς επιτρέπει στους έντιμους πολίτες να διέρχονται γρήγορα τα σύνορα, όποιοι και αν είναι και από όπου και αν προέρχονται. Αυτό ακριβώς το μοντέλο παρουσιάζει η Ευρώπη στον κόσμο και αυτή είναι η δέσμευση που έχουμε αναλάβει.
Τρίτον, αυτό το έργο και αυτό το επίτευγμα βασίζονται σε μια σχολαστική προετοιμασία, η οποία έχει εφοδιάσει πλήρως τα κράτη-εταίρους του σχεδίου SISone4all με εξοπλισμό και με μια λογική αστυνομικής προετοιμασίας, την οποία πρέπει να συνδέσουμε με νέα μέτρα, όπως είναι η ενίσχυση του Frontex, η οποία ανακοινώθηκε προσφάτως από την Επιτροπή, και το νέο μοντέλο μας για την ολοκληρωμένη διαχείριση των συνόρων. Ως εκ τούτου, αποτελεί ένα ακόμη κομμάτι μιας πολύπλοκης πολιτικής, την οποία πρέπει να επιδιώξουμε και να αναπτύξουμε.
Τέταρτον, θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι ένα από τα μυστικά της επιτυχίας για το σχέδιο αυτό είναι να μπορέσουμε να συνδυάσουμε κατάλληλα την ασφάλεια και την ελευθερία, την ελευθερία κυκλοφορίας, την ακόμη μεγαλύτερη ελευθερία κυκλοφορίας, με τη δέουσα προστασία των δεδομένων. Αυτά τα δύο είναι αδιαχώριστα και αυτή ακριβώς είναι η πορεία που πρέπει να ακολουθήσουμε για την Ευρώπη και αποτελεί, ευτυχώς, και σημαντικό σημείο συναίνεσης μεταξύ της Επιτροπής, του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Δεν μπορούμε να ακολουθήσουμε άλλον δρόμο, αυτός είναι ο μοναδικός.
Ο κανόνας αυτός ισχύει για το σχέδιο SISone4all και θα ισχύσει και για το SIS II, για το Σύστημα Πληροφοριών Σένγκεν δεύτερης γενιάς. Αυτό είναι προφανές στη νομοθεσία που ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αλλά και στις προτάσεις της έκθεσης που ετοίμασε ο κ. Coelho.
Πρέπει επίσης να πω ότι το ίδιο ισχύει και για το ζήτημα της διαχείρισης του απορρήτου και της διαφάνειας. Το απόρρητο και η διαφάνεια μπορούν να εξισορροπηθούν και πρέπει να επιτευχθεί η βέλτιστη ισορροπία, έτσι ώστε όλοι οι φορείς λήψης αποφάσεων να διαθέτουν τις απαραίτητες πληροφορίες για τη λήψη αποφάσεων εν πλήρη γνώσει των γεγονότων. Αυτό είναι κάτι που επιτύχαμε στην παρούσα διαδικασία και αποτελεί οπωσδήποτε καλό οιωνό και για μελλοντικές επιτυχίες όσον αφορά αυτό το ουσιαστικό σημείο στο πλαίσιο μιας άριστης σχέσης μεταξύ της Επιτροπής και του Συμβουλίου.
Τέλος, πρέπει να επισημάνω ακόμη μια φορά τη σημασία της μεθόδου που έχουμε επιλέξει. Δεν έχουμε αποφύγει ούτε τα άσχημα νέα ούτε τα προβλήματα. Το 2006 συνειδητοποιήσαμε ότι υπήρχε σοβαρό πρόβλημα και το λάβαμε υπόψη μας. Δεν υιοθετήσαμε μια στάση επίρριψης ευθυνών, αντίθετα προσπαθήσαμε να βρούμε θετικές λύσεις στα προβλήματα, διασφαλίζοντας την παραδειγματική συνεργασία μεταξύ των θεσμικών οργάνων. Δεν θα ασκήσω κριτική στη συμπεριφορά της Επιτροπής καθόλη τη διάρκεια της διαδικασίας και θεωρώ ότι ούτε και η Επιτροπή θα πρέπει να ασκήσει κριτική στη συμπεριφορά του Συμβουλίου, όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο χειρίστηκαν το θέμα η προηγούμενη γερμανική και η σημερινή πορτογαλική προεδρία και με τον οποίο θα το χειριστούν η σλοβενική και οι άλλες προεδρίες στο μέλλον. Πρόκειται για το είδος της συνεργασίας το οποίο θεωρώ απαραίτητο για την επίλυση των ευρωπαϊκών προβλημάτων.
Για να ολοκληρώσω, πρέπει να απολαύσουμε τη νίκη και να προετοιμαστούμε για το μέλλον. Για τον λόγο αυτόν, θα ήθελα να καλέσω τους εκπροσώπους αυτού του Σώματος να παραστούν στην επετειακή εορτή που θα πραγματοποιηθεί στις 21 και στις 22 Νοεμβρίου. Θα είναι ένα συμβολικό ταξίδι σε τόπους, οι οποίοι στο παρελθόν υπήρξαν σύμβολα εσωστρέφειας και οι οποίοι, από τις 21 Δεκεμβρίου, θα γίνουν σύμβολα της ελευθερίας, η οποία είναι ο αέρας και το οξυγόνο που δίνει ζωή και ευτυχία στην Ευρώπη.
Franco Frattini , Αντιπρόεδρος της Επιτροπής. − (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, σας ευχαριστώ πολύ. Είμαι και εγώ εξαιρετικά ικανοποιημένος με την έκβαση της παρούσας συζήτησης.
Το αποτέλεσμα που έχουμε τη δυνατότητα να επιτύχουμε σήμερα καταδεικνύει με σαφήνεια ότι οι χώρες που πρόκειται να ενταχθούν στον χώρο Σένγκεν στις 21 και 22 Δεκεμβρίου, όπως και οι πολίτες τους, αξίζουν πραγματικά αυτό το χριστουγεννιάτικο δώρο, τρόπος του λέγειν. Το αξίζουν, διότι, αν και εργαστήκαμε από κοινού τους τελευταίους 12 με 15 μήνες για να υπερβούμε ορισμένες τεχνικές δυσκολίες –και οι έπαινοι προς την πορτογαλική Προεδρία μόνο λίγοι μπορεί να είναι– διαδραμάτισαν και αυτές τον δικό τους ρόλο. Ξεπέρασαν δυσκολίες και εμπόδια –στα αεροδρόμια, στα συνοριακά φυλάκια και στην κατάρτιση του προσωπικού– οι οποίες μόλις πριν από 12, 13 ή και 14 μήνες φαίνονταν δύσκολο να ξεπεραστούν.
Για τον λόγο αυτόν, αξίζουν πραγματικά αυτό που πολύ χαριτωμένα αποκαλέστηκε χριστουγεννιάτικο δώρο, και το λέω αυτό έχοντας επισκεφτεί αυτοπροσώπως αρκετά συνοριακά φυλάκια, μαζί με πολλούς συναδέλφους –Υπουργούς Εσωτερικών–, οι οποίοι μου έδειξαν την τεράστια πρόοδο που σημειώθηκε μεταξύ των επισκέψεών μου. Πιστεύω ότι η εξέλιξη αυτή έχει τεράστια πολιτική σημασία για την Ευρώπη, καθώς και μείζονα κοινωνικό αντίκτυπο, με άλλα λόγια αντίκτυπο στους πολίτες. Έχει τεράστια πολιτική σημασία, διότι, από τις 21 Δεκεμβρίου και εξής, κάθε κράτος μέλος θα θεωρεί τα εξωτερικά σύνορα των άλλων κρατών μελών ως δικά του. Εγώ, ως Ιταλός, θα θεωρώ ότι τα απομακρυσμένα σύνορα μεταξύ της Πολωνίας και της Ουκρανίας είναι και δικά μου σύνορα. Αυτά θα είναι τα σύνορα της χώρας μου: αυτή είναι η πολιτική επίπτωση της απόφασης αυτής, την οποία η Ευρώπη κατόρθωσε να λάβει μέσα σε ένα ιδιαίτερα εύλογο χρονικό διάστημα.
Έπειτα, υπάρχει και η κοινωνική επίπτωση, με άλλα λόγια η επίπτωση στις καθημερινές ζωές των πολιτών μας, η οποία, αν μου επιτρέπετε, υπερβαίνει ακόμη και τη συμβολική επίπτωση του να μην πρέπει να περιμένουμε πλέον στην ουρά στα συνοριακά φυλάκια. Αυτό σημαίνει ότι κάθε νομοταγής ευρωπαίος πολίτης θα αισθάνεται στο σπίτι του όταν θα βρίσκεται σε μια άλλη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σημαίνει ελευθερία κυκλοφορίας και ότι δεν θα πρέπει να επιδεικνύουμε τα διαβατήριά μας· δεν σημαίνει απλώς ότι δεν θα πρέπει να περιμένουμε στην ουρά για τους συνοριακούς ελέγχους, αλλά μάλλον ότι θα αισθανόμαστε ότι η ευρωπαϊκή ιθαγένεια έχει καταστεί πραγματικότητα.
Πολλοί από εσάς θέσατε το ζήτημα της ασφάλειας και συμφωνώ απολύτως με αυτό που μόλις είπε ο κ. Magalhães. Η ασφάλεια και η ελευθερία πρέπει προφανώς να συμβαδίζουν. Όσο περισσότερο προωθούμε την επέκταση αυτού του δικαιώματος, αυτής της μεγάλης ελευθερίας, τόσα περισσότερα πρέπει να κάνουμε ώστε να εμποδίσουμε τους εγκληματίες να εκμεταλλευτούν αυτήν τη μεγάλη ελευθερία για να προωθήσουν τις δικές τους συναλλαγές και παράνομες δραστηριότητες.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο αυτή η Ευρώπη, αυτός ο μεγάλος χώρος Σένγκεν, δεν θα είναι ένα φρούριο, αλλά οπωσδήποτε θα προστατεύει τους ευρωπαίους πολίτες από τα πήγαινε-έλα των εγκληματιών. Επιπλέον, είναι προφανές για τον λόγο αυτόν ότι το σύστημα Σένγκεν –το σημερινό σύστημα Σένγκεν «one for all» και σύντομα το σύστημα Σένγκεν ΙΙ– πρέπει να είναι εξοπλισμένο με την καλύτερη τεχνολογία. Οι εγκληματίες, φυσικά, έχουν την τάση να διαφεύγουν τους ελέγχους, επομένως θα πρέπει να διαθέτουμε τα τεχνολογικά μέσα, όπως είναι η χρήση της βιομετρίας, για να αποτρέψουμε κάτι τέτοιο, σεβόμενοι πλήρως την ελευθερία όλων αλλά προκειμένου να αποτρέψουμε –τρόπος του λέγειν– τους πειρασμούς.
Μια τελευταία λέξη: μου έκανε εντύπωση αυτό που ειπώθηκε σχετικά με τους γείτονες της Ευρώπης. Προφανώς, ο διευρυμένος χώρος Σένγκεν δεν θα πρέπει να δημιουργεί τον κίνδυνο αποκλεισμού των χωρών εκείνων που συνορεύουν πλέον με τα διευρυμένα σύνορα του χώρου Σένγκεν. Όπως γνωρίζετε, πρέπει να χρησιμοποιούμε το παρόν σύστημα Σένγκεν για να παρακολουθούμε και να μπορούμε να διαχειριστούμε τα 80 000 χιλιόμετρα των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ και ο Frontex θα διαδραματίσει στο σημείο αυτό ακόμη μεγαλύτερο ρόλο. Σκεφτείτε απλώς πόσο τεράστιο είναι το έργο αυτό, θα πρέπει όμως να το επιτελέσουμε. Εντούτοις, αυτό δεν θα πρέπει να γίνει εις βάρος των γειτόνων μας, εις βάρος των σχέσεων που κάποιοι από εσάς ανέφεραν: των σχέσεων με τη Ρωσική Ομοσπονδία, την Ουκρανία, τη Μολδαβία και τα Δυτικά Βαλκάνια.
Ως εκ τούτου, έχουμε στραφεί σε μια νέα προσέγγιση, και θα ήθελα ακόμη μια φορά να ζητήσω από εσάς, από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, τώρα που δίνετε οριστικά το πράσινο φως για την ενέργεια αυτήν, να επιβεβαιώσετε την υποστήριξή σας προς την πολιτική την οποία πρότεινα στο Συμβούλιο και την οποία ενέκρινε το Συμβούλιο των Υπουργών. Πρόκειται για μια νέου τύπου πολιτική θεωρήσεων, η οποία έχει ως στόχο να διευκολύνει την κυκλοφορία των έντιμων ανθρώπων και η οποία συνοδεύεται από μέτρα σχετικά με την ασφάλεια των εγγράφων, την προσωπική ταυτότητα και τη χρήση της βιομετρίας, προσφέρει όμως στους πολίτες που ζουν σήμερα πολύ κοντά αλλά όχι εντός του παρόντος ευρωπαϊκού χώρου μια ευκαιρία να πηγαίνουν περιστασιακά στη Βιέννη για να παρακολουθήσουν θέατρο ή στη Ρώμη για να δουν το Κολοσσαίο ή να επισκεφτούν τη Λισαβόνα, χωρίς τις τεράστιες δυσκολίες και τα έξοδα που συνεπάγεται σήμερα η απόκτηση θεώρησης.
Η νέα προσέγγιση έχει ως εξής. Επιτρέψτε μας να καταστήσουμε την πολιτική θεωρήσεων ένα μέσο της πολιτικής γειτονίας και επιτρέψτε μας να το κάνουμε ταυτόχρονα με τη διεύρυνση του χώρου Σένγκεν. Κατά την άποψή μου, αυτό θα ήταν, ας ελπίσουμε, άλλο ένα πολιτικό, καθαρά πολιτικό, βήμα· δεν πρόκειται για ένα γραφειοκρατικό ούτε για ένα στενά νομικό ζήτημα. Πρόκειται για ένα πολιτικό μήνυμα που μπορούμε να στείλουμε σε άλλα κράτη και στους πολίτες τους, οι οποίοι μας παρακολουθούν από τη γειτονιά της Ευρώπης, αλλά δεν χρειάζεται να κοιτάζουν με φθόνο, επειδή εμείς μπορούμε να κυκλοφορούμε ελεύθερα ενώ εκείνοι δεν μπορούν καν να παρακολουθήσουν κάποιο πανεπιστημιακό πρόγραμμα σπουδών σε κάποια ευρωπαϊκή πόλη.
Προκειμένου να διασφαλίσουμε ότι δεν θα προκαλείται τέτοιου είδους φθόνος και ότι οι γείτονες της Ευρώπης την αγαπούν, επιτρέψτε μας να συνοδεύσουμε τη διεύρυνση του χώρου Σένγκεν με μια πολιτική φιλίας, χρησιμοποιώντας τις θεωρήσεις και τη μεγαλύτερη ελευθερία κυκλοφορίας ως μέσο στρατηγικής.
Πρόεδρος. - Για να ολοκληρώσουμε τη συζήτηση, έλαβα προτάσεις ψηφίσματος(1)από πέντε πολιτικές ομάδες σύμφωνα με το άρθρο 103, παράγραφος 2, του Κανονισμού.
Η συζήτηση έληξε.
Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί την Πέμπτη, στις 12.00.
Γραπτές δηλώσεις (άρθρο 142 του Κανονισμού)
Gyula Hegyi (PSE), γραπτώς. – (HU) Θυμόμαστε ακόμη τον φόβο που αισθανόμασταν όταν διασχίζαμε το σιδηρούν παραπέτασμα εκείνης της εποχής με έγκυρα διαβατήρια στις τσέπες μας. Μάταια ήταν έγκυρα τα διαβατήρια, και μάταια μας έβαζαν όλες αυτές τις σφραγίδες, διότι κάτι μπορούσε πάντοτε να συμβεί στα σύνορα. Ή, αν δεν συνέβαινε κάτι, φοβόμασταν, διότι το να διασχίσουμε τα σύνορα ήταν κάτι ασυνήθιστο στην Ευρώπη.
Από τότε που έπεσε το σιδηρούν παραπέτασμα, η κυκλοφορία στα σύνορα έχει γίνει απλούστερη, όμως οι έλεγχοι παραμένουν και μπορεί κανείς να διασχίσει τα σύνορα μόνο σε ορισμένες καθορισμένες τοποθεσίες, οι οποίες παλαιότερα έκαναν τη ζωή όσων ζούσαν εκεί δυσκολότερη. Τώρα έχει σταματήσει και αυτό, και τα σύνορα «έχουν γίνει καπνός» – κάτι που ήθελαν για πολλές δεκαετίες οι ούγγροι δημοκράτες. Στο εξής θα μας φαίνεται φυσιολογικό να μπορούν οι άνθρωποι που ζουν κοντά στα σύνορα να τα διασχίζουν για να πάνε σε μια άλλη χώρα, τόσο φυσιολογικό όσο το να πηγαίνει κάποιος, ας πούμε, από τη Βουδαπέστη στο Budakeszi με το αυτοκίνητο, με το λεωφορείο 22 ή με τα πόδια χρησιμοποιώντας τα μονοπάτια.
Η απόλυτη ελευθερία κυκλοφορίας χωρίς ελέγχους είναι ιδιαίτερα σημαντική για τους ανθρώπους που ανήκουν στο ίδιο έθνος και ζουν και στις δύο πλευρές των συνόρων. Δεν έχουμε εγκρίνει τελευταία κάποια νομοθεσία που να είναι σημαντικότερη από αυτήν και είμαι υπερήφανος για το ότι μπορώ να αποτελώ μέρος αυτής της υπέροχης διαδικασίας!