Πληρη πρακτικα των συζητησεων

Τετάρτη 28 Νοεμβρίου 2007 - Βρυξέλλες

15. Κοινές αρχές για την ευελιξία - ασφάλεια (συζήτηση)

  Πρόεδρος. − Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση της έκθεσης (A6-0446/2007) του κ. Christensen, εξ ονόματος της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, σχετικά με τις κοινές αρχές όσον αφορά την ευελιξία με ασφάλεια (2007/2209(INI)).

  Manuel Lobo Antunes, Προεδρεύων του Συμβουλίου. − (PT) Κύριε Πρόεδρε, νόμισα ότι μου ζητούσατε να βγάλω έναν τελικό λόγο σχετικά με τη συζήτηση για τον Χάρτη, λόγο που δεν έχω προετοιμάσει· για αυτό και μπερδεύτηκα.

Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, το ζήτημα της ευελιξίας με ασφάλεια αποτελεί σήμερα ένα πολύ σημαντικό ζήτημα της ευρωπαϊκής ατζέντας και είναι καίριας σημασίας για το μέλλον των ευρωπαϊκών οικονομικών και κοινωνικών μοντέλων. Πρόκειται για ένα περίπλοκο ζήτημα που αφορά την ικανότητα διαχείρισης των αλλαγών και προώθησης της απασχόλησης και της μεταρρύθμισης της κοινωνικής ασφάλισης σε ένα ταχύτατα μεταβαλλόμενο παγκόσμιο πλαίσιο που απαιτεί απαντήσεις στις προκλήσεις του παγκόσμιου ανταγωνισμού, στην τεχνολογική καινοτομία και στη γήρανση του πληθυσμού. Έχουμε ανάγκη από περισσότερο ευέλικτες αγορές, αλλά αυτό σημαίνει επίσης ότι πρέπει να διασφαλίσουμε ευνοϊκότερους όρους, καλύτερα μέσα και περισσότερη ασφάλεια για τους πολίτες μας, ούτως ώστε αυτοί να μπορούν να χειριστούν θετικά μια τέτοια αλλαγή. Αυτή ακριβώς είναι και η πρόκληση με την οποία είμαστε αντιμέτωποι.

Από την πλευρά μας, η πορτογαλική Προεδρία προσπάθησε να συμβάλει θετικά στην εξεύρεση ολοκληρωμένων και ισορροπημένων λύσεων στον συγκεκριμένο τομέα. Ύστερα από την ανακοίνωση της Επιτροπής που δημοσιεύτηκε τον Ιούνιο, είχαμε την ευθύνη της διεκπεραίωσης μιας διαδικασίας που είχε ως στόχο την εκπλήρωση της εντολής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και την επίτευξη συναίνεσης για τις κοινές αρχές της ευελιξίας με ασφάλεια. Η ανακοίνωση της Επιτροπής αποτέλεσε, φυσικά, την ιδανική βάση εκκίνησης για το συγκεκριμένο εγχείρημα αφού μας βοήθησε να αναπτύξουμε τη γενική ιδέα και να επεκτείνουμε τη συζήτηση για τις λύσεις που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως κοινή πλατφόρμα, σχετικά με τις διάφορες γραμμές που θα πρέπει να ακολουθήσει κάθε κράτος μέλος.

Λαμβάνοντας υπόψη ότι οι βάσεις εκκίνησης και οι καταστάσεις είναι διαφορετικές, τότε και οι λύσεις θα πρέπει να διαφέρουν. Προκειμένου να δημιουργηθούν οι συνθήκες προόδου στο συγκεκριμένο θέμα, αναλάβαμε διάφορες πρωτοβουλίες με τους βασικούς φορείς σε ευρωπαϊκό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένης και μιας διάσκεψης για τις προκλήσεις της ευελιξίας με ασφάλεια. Στη συγκεκριμένη διάσκεψη συμμετείχαν πολλοί πολιτικοί και συζητήθηκαν οι εξελίξεις σε αυτό το πεδίο, καθώς και οι μελλοντικές προοπτικές. Επιδιώξαμε επίσης να αναλύσουμε την εμπειρία των χωρών που εφαρμόζουν ανάλογα μοντέλα με καλά αποτελέσματα και να προσδιορίσουμε ποια στοιχεία από τα εν λόγω μοντέλα μπορούν να αξιοποιηθούν σε άλλα πλαίσια. Ζητήσαμε επίσης γνωμοδοτήσεις από επιτροπές εμπειρογνωμόνων για την απασχόληση και το κοινωνικό κράτος πρόνοιας, καθώς και από την Επιτροπή των Περιφερειών. Επιπλέον, προσπαθήσαμε να ενθαρρύνουμε τη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων στον συγκεκριμένο τομέα, αφού γνωρίζαμε ότι το νέο αυτό μοντέλο προϋποθέτει, αφενός μεν, τη σταθερή προσήλωση όλων των ενδιαφερόμενων, αφετέρου δε, ότι τα συμφέροντα όλων θα λαμβάνονται υπόψη.

Σε αυτό το πλαίσιο, η συμφωνία που επιτεύχθηκε με τους κοινωνικούς εταίρους στην τριμερή κοινωνική σύνοδο κορυφής της 18ης Οκτωβρίου στη Λισαβόνα, έδωσε σημαντική ώθηση σε αυτήν τη συζήτηση. Ο κοινωνικός διάλογος σε διάφορα επίπεδα και η συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων είναι καθοριστικά για την επιτυχία οποιασδήποτε στρατηγικής που αφορά τη μεταρρύθμιση των αγορών εργασίας. Η συμμετοχή όλων στη συγκεκριμένη διαδικασία είναι καίρια για την εξεύρεση επιτυχών λύσεων και χρειαζόμαστε κλίμα εμπιστοσύνης μεταξύ των κοινωνικών εταίρων αλλά και με τα θεσμικά όργανα. Πρέπει όλοι μας να είμαστε προετοιμασμένοι να αποδεχθούμε και να αναλάβουμε τις ευθύνες μας για την αλλαγή. Θέλω να επισημάνω την ποιότητα της συζήτησης και των παρεμβάσεων σε κάθε στάδιο, τόσο από τεχνική και ακαδημαϊκή άποψη, όσο και από την άποψη συζήτησης σε ό,τι αφορά το πολιτικό περιεχόμενο και τη διαδικασία.

Ως αποτέλεσμα όλου του συγκεκριμένου εγχειρήματος που ανέφερα, κατά τη διάρκεια του οποίου μπορούσαμε συνεχώς να βασιζόμαστε στη βοήθεια της Επιτροπής, το Συμβούλιο έχει τώρα τη δυνατότητα να εγκρίνει μια σειρά από κοινές αρχές για την ευελιξία με ασφάλεια, τις οποίες ελπίζουμε να εγκρίνουμε και τυπικά στη συνεδρίαση της 5ης και 6ης Δεκεμβρίου. Οι κοινές αυτές αρχές που έτυχαν καθολικής συμφωνίας, περιλαμβάνουν, συγκεκριμένα, τον συνυπολογισμό της ποικιλομορφίας των εθνικών καταστάσεων που θα απαιτήσουν διαφορετικές προσεγγίσεις και λύσεις, την ανάγκη υπέρβασης του κατακερματισμού της αγοράς εργασίας, τις διάφορες διαστάσεις της ευελιξίας με ασφάλεια – εργασιακή νομοθεσία, εκπαίδευση, κατάρτιση, κοινωνική πρόνοια – αναγνωρίζοντας τη σκοπιμότητα του κοινωνικού διαλόγου στο συγκεκριμένο πλαίσιο, προάγοντας την κοινωνική ενσωμάτωση, τη μη διάκριση, την ισότητα και τον συνδυασμό εργασιακού και οικογενειακής βίου, και προασπίζοντας παράλληλα την ανάγκη να διασφαλιστεί η συμβατότητα των πολιτικών με τη σταθερότητα και τη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών. Θέλω να τονίσω ότι, ουσιαστικά, υπάρχει ευρεία συμφωνία στο Σώμα. Οφείλω να υπογραμμίσω την εξαιρετική δουλειά που έχουμε κάνει και έχει κάνει το Σώμα σχετικά με αυτό το ζήτημα.

Οι κοινές αρχές, εφόσον εγκριθούν, θα αποτελέσουν ένα σημαντικό μέσο για την εφαρμογή του επόμενου κύκλου της στρατηγικής της Λισαβόνας. Τα κράτη μέλη θα κληθούν να λάβουν υπόψη τις συγκεκριμένες αρχές κατά τη χάραξη και την εφαρμογή των εθνικών τους πολιτικών, αναπτύσσοντας τους δικούς τους μηχανισμούς και τις δικές τους προσεγγίσεις ανάλογα με τις ιδιαίτερες καταστάσεις που θα παρατηρηθούν στο πλαίσιο των εθνικών μεταρρυθμιστικών προγραμμάτων. Οι κοινωνικοί εταίροι σε όλα τα επίπεδα θα ενθαρρύνονται επίσης να συμβάλλουν στη χάραξη και στην εφαρμογή των μέτρων της ευελιξίας με ασφάλεια, καθώς και στη χρησιμοποίηση των κοινών αρχών ως σημεία αναφοράς. Θωρούμε ότι είναι πολύ σημαντικό να επενδύσουμε στην κοινωνική κινητοποίηση των πολιτών μας στα πλαίσια της συγκεκριμένης στρατηγικής και, σε αυτό το πλαίσιο, οφείλω να αναφέρω τη ζωτική σημασία της συμμετοχής του Σώματος. Το Σώμα, λαμβάνοντας υπόψη ποιον εκπροσωπεί πολιτικά, αλλά και την εγγύτητά του με τον λαό, μπορεί να συμβάλει σημαντικά στη διασφάλιση της καλύτερης κατανόησης της έννοιας της ευελιξίας με ασφάλεια. Η πιο σημαντική αρχή είναι ότι η ευελιξία και η ασφάλεια πρέπει να θεωρούνται περισσότερο ως αλληλοστηριζόμενα και αλληλοενισχυόμενα στοιχεία και λιγότερο ως αλληλοαντικρουόμενα στοιχεία, και αυτό πρέπει να γίνει πλήρως αντιληπτό από τους πολίτες μας.

  Vladimír Špidla, Μέλος της Επιτροπής. − (CS) Κύριε Πρόεδρε, η ανακοίνωση της Επιτροπής για την ευελιξία με ασφάλεια αποτέλεσε την αφορμή για μια σημαντική και χρήσιμη συζήτηση σε όλη την Ένωση. Ευχαριστώ τον εισηγητή, κ. Christensen, και τους υπόλοιπους βουλευτές που συμμετείχαν ενεργά στη συζήτηση για την ευελιξία με ασφάλεια.

Χάρη στις προσπάθειές σας και τη συνεργασία σας με τις άλλες κοινοβουλευτικές επιτροπές, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα μπορέσει να εγκρίνει ένα ψήφισμα που θα στηρίζει σημαντικά την προσέγγιση που έχει προτείνει η Επιτροπή. Στην κοινωνία μας, η ασφάλεια εξαρτάται από την αλλαγή. Πρέπει τώρα να συντονίσουμε τους τρόπους για την εξεύρεση νέων μορφών ασφάλειας: καλύτερες δεξιότητες, ικανότητα εύρεσης νέων θέσεων εργασίας, σύγχρονα προστατευτικά μέτρα προσαρμοσμένα στη νέα αγορά εργασίας.

Τα τελευταία χρόνια, για κάθε θέση εργασίας που απωλέσθηκε στον βιομηχανικό κλάδο της Ευρώπης, δημιουργήθηκαν τέσσερις νέες θέσεις σε άλλους κλάδους. Το σημαντικότερο ζήτημα είναι πώς θα ελέγξουμε τις συγκεκριμένες μεταβολές και πώς θα διαχειριστούμε με επιτυχία τη συγκεκριμένη αλλαγή. Οφείλουμε επίσης να θέσουμε το ερώτημα για τους λόγους του διαχωρισμού της αγοράς εργασίας σε πολλά κράτη μέλη.

Επικροτώ ασφαλώς την έκθεση που εξετάζετε σήμερα. Η εν λόγω έκθεση αναγνωρίζει ότι η ευελιξία με ασφάλεια μπορεί να αποτελέσει μια στρατηγική για τη μεταρρύθμιση της αγοράς εργασίας. Το κείμενο υποστηρίζει επίσης τη διάρθρωση της πολιτικής που έχει εκπονηθεί από την Επιτροπή για την ευελιξία με ασφάλεια σε τέσσερα μέρη. Μπορώ επίσης να υποστηρίξω πλήρως την πρόταση σχετικά με τις κοινές αρχές που αναφέρονται στην παράγραφο 15 της συγκεκριμένης έκθεσης. Οι προτάσεις σας έχουν περίπου την ίδια κατεύθυνση με τις προτάσεις της Επιτροπής στην ανακοίνωση που η ίδια εξέδωσε. Κατανοώ την επιθυμία σας να αναλυθούν πιο διεξοδικά κάποια θέματα, όπως π.χ. τα μέτρα για την καταπολέμηση της ανασφάλειας. Θεωρώ, ωστόσο, ότι οι αρχές πρέπει να είναι συνοπτικές και ότι πρέπει να εξετάζονται υπό το πρίσμα του συνόλου της ανακοίνωσης.

Θα ήθελα επίσης να χαιρετήσω την ευρωπαϊκή συμφωνία των κοινωνικών εταίρων με την ανάλυση των προβλημάτων της αγοράς εργασίας· η ανάλυσή τους παρουσιάστηκε στην πρόσφατη τριμερή κοινωνική σύνοδο κορυφής της Λισαβόνας της 18ης Οκτωβρίου 2007, όπου, μεταξύ άλλων θεμάτων, εξετάστηκε και το θέμα της ευελιξίας με ασφάλεια. Η συγκεκριμένη συμφωνία δείχνει ότι ο κοινωνικός διάλογος μπορεί να αποφέρει απτά αποτελέσματα. Και όντως, έχετε αναφερθεί στη συγκεκριμένη κοινή ανάλυση στην πρόταση ψηφίσματός σας.

Θα ήθελα τώρα να απαντήσω σε κάποιες από τις επικριτικές σας απόψεις που διατυπώνονται στην έκθεσή σας. Γνωρίζω ότι εξακολουθείτε να ισχυρίζεστε ότι η συζήτηση για την ευελιξία με ασφάλεια θα πρέπει να είναι περισσότερο ισορροπημένη. Πρώτα από όλα, θα ήθελα να σας υπενθυμίσω ότι η ανακοίνωση της Επιτροπής είναι αποτέλεσμα εκτεταμένου διαλόγου μεταξύ όλων των ενδιαφερομένων μερών και προσεχτικής διαβούλευσης με κορυφαίους εμπειρογνώμονες του κλάδου. Είμαι πεπεισμένος ότι η προσέγγιση της Επιτροπής είναι ισορροπημένη, αφού στόχος είναι η ταυτόχρονη υποστήριξη τόσο της ευελιξίας όσο και της ασφάλειας και, όπως έχει ήδη ειπωθεί, ως δυο στοιχεία που συνεργούν και που δεν είναι σε καμία περίπτωση ασύμβατα.

Είναι προφανές ότι η συζήτηση για την ευελιξία με ασφάλεια δεν πρέπει να χρησιμοποιηθεί με λανθασμένο τρόπο και να κατευθυνθεί προς την απορύθμιση της αγοράς εργασίας. Αντίθετα, η ευελιξία και η κινητικότητα πρέπει να στοχεύουν ψηλότερα: σε καλύτερες δηλαδή θέσεις απασχόλησης, σε μια καλύτερη ισορροπία μεταξύ του εργασιακού και του οικογενειακού και ιδιωτικού βίου, σε μια αποτελεσματικότερη συνολικά οικονομία. Όπως γνωρίζετε, μέσα στις επόμενες εβδομάδες, το Συμβούλιο θα εκδώσει απόφαση για τις κοινές αρχές της ευελιξίας με ασφάλεια. Στη συνέχεια, θα συνεχιστούν οι εθνικές συζητήσεις που έχουν προγραμματίσει όλοι οι ενδιαφερόμενοι και οι οποίες θα επιτρέψουν την εφαρμογή στρατηγικών για την ευελιξία με ασφάλεια σε εθνικό επίπεδο, ανάλογα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε κράτους. Είμαι πεπεισμένος πως κάθε ενδιαφερόμενος θα διασφαλίσει ότι στο πεδίο της ευελιξίας με ασφάλεια μπορεί να επιτευχθεί μια ισορροπημένη προσέγγιση.

Όσον αφορά το κόστος, θα πρέπει να εκτιμηθεί ότι το κόστος που συνδέεται με μια πολιτική ευελιξίας με ασφάλεια είναι πολύ χαμηλότερο σε σχέση με τα απτά οφέλη που θα προκύψουν από μια πιο δυναμική αγορά εργασίας και από τη μείωση της ανεργίας. Επιπλέον, σε αρκετές περιπτώσεις, μπορεί να μην υπάρξει αύξηση του χρηματοοικονομικού κόστους, αλλά, αντ’ αυτού, μια πιο αποτελεσματική χρήση των διαθέσιμων πόρων.

Θα ήθελα επίσης να εκφράσω την αντίρρησή μου για την παράγραφο της έκθεσης στην οποία αναφέρεται ότι η σύμβαση αορίστου χρόνου μπορεί να αποτελέσει τη βάση του συστήματος κοινωνικής προστασίας. Πρόθεση της Επιτροπής δεν είναι σε καμία περίπτωση να μειώσει τη σημασία της σύμβασης αορίστου χρόνου. Ωστόσο, πιστεύω ότι πρέπει να υιοθετήσουμε πιο γενικά συστήματα κοινωνικής ασφάλισης, που θα ισχύουν τόσο για τις συμβάσεις αορίστου χρόνου όσο και για τη μερική απασχόληση: συνοπτικά, πρόθεσή της δεν είναι να αποδυναμώσει τις συμβάσεις αορίστου χρόνου αλλά να παρέχεται επαρκής κάλυψη κοινωνικής ασφάλισης και στις παραπάνω μορφές απασχόλησης.

Κύριε Πρόεδρε, θεωρώ ότι, με την εξαίρεση αυτών των λίγων επιφυλάξεων, η έκθεση αποτελεί μια χρήσιμη, καθοριστική συμβολή στη συζήτηση για την ευελιξία με ασφάλεια, και για μία ακόμα φορά θα ήθελα να ευχαριστήσω το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για αυτό.

  Ole Christensen, εισηγητής. − (DA) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, είναι μεγάλη μου χαρά που παρίσταμαι εδώ σήμερα ως εισηγητής. Οι διαπραγματεύσεις στο Κοινοβούλιο έχουν ολοκληρωθεί και είμαστε σε θέση να παρουσιάσουμε μια ισορροπημένη έκθεση που αντικατοπτρίζει στάσεις από όλο το πολιτικό φάσμα. Η γενική ιδέα που κρύβεται πίσω από αυτές τις κατευθυντήριες γραμμές για την ευελιξία με ασφάλεια είναι η διαχείριση των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι αγορές εργασίας της Ευρώπης. Όπως βλέπετε, χρησιμοποιώ τον πληθυντικό «αγορές εργασίας», γιατί η έκθεση αναγνωρίζει ότι δεν υπάρχει μια ενιαία προσέγγιση όσον αφορά την ευελιξία με ασφάλεια. Αν και δεν υπάρχει ένα κοινό μοντέλο για την ευελιξία με ασφάλεια, πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι η Ευρώπη αντιμετωπίζει πολλές κοινές προκλήσεις στις αγορές εργασίας της που απαιτούν κοινή απάντηση. Οι δημογραφικές προκλήσεις συνεπάγονται ότι το 2050 θα υπάρχουν 1,5 εργαζόμενοι για κάθε συνταξιούχο. Σήμερα, ο αριθμός αυτός είναι 3 εργαζόμενοι ανά συνταξιούχο. Περί τα 100 εκατομμύρια Ευρωπαίων διαβιούν κάτω από το όριο ή στο όριο της φτώχειας. Οι επιπτώσεις της ανισότητας γίνονται ιδιαίτερα αισθητές όταν συγκρίνουμε χώρες με πολύ σημαντικές διαφορές, όπως π.χ. τις χώρες της Ανατολικής με τις αντίστοιχες της Δυτικής Ευρώπης. Μπορούν, ωστόσο, να γίνουν αισθητές και στο εσωτερικό των χωρών, όπου παρατηρείται αύξηση της ανισότητας. Το έξι τοις εκατό των εργαζομένων στην Ευρώπη μπορούν να χαρακτηριστούν «φτωχοί εργαζόμενοι», ενώ ένας ολοένα και μεγαλύτερος αριθμός βιώνει συνθήκες φτωχού εργαζόμενου με αβέβαιες προοπτικές απασχόλησης και πολύ κακές συνθήκες εργασίας. Οι συμβάσεις ορισμένου χρόνου και η προσωρινή εργασία εμφανίζουν ανοδική τάση, ενώ η τυπική σύμβαση απασχόλησης αορίστου χρόνου απειλείται. Αυτού του είδους η επισφαλής απασχόληση ανέρχεται στο 12% στην Ευρώπη. Επιπλέον, η αδήλωτη και παράνομη απασχόληση αυξάνεται συνεχώς. Σε ορισμένες χώρες, η παράνομη απασχόληση αντιστοιχεί περίπου στο 15% του συνόλου της απασχόλησης. Η συγκεκριμένη εξέλιξη πρέπει να αντιστραφεί, αφενός μεν επειδή είναι ακριβή για την Ευρώπη, αφετέρου δε επειδή οι συγκεκριμένες αβέβαιες και ασταθείς συνθήκες απασχόλησης επηρεάζουν κυρίως τις ασθενέστερες κοινωνικές ομάδες.

Η εκπαίδευση είναι η σημαντικότερη πρώτη ύλη της Ευρώπης στην ανταγωνιστική παγκόσμια αγορά, αλλά δεν της δίνεται αρκετή προσοχή. Στην πραγματικότητα, το 15% των νέων μας εγκαταλείπει το εκπαιδευτικό σύστημα πάρα πολύ νωρίς, σε μια περίοδο όπου η αγορά εργασίας θέτει πολύ σημαντικές απαιτήσεις όσον αφορά τη γνώση. Όσοι δεν επιβιβάζονται στο τρένο της γνώσης θα αντιμετωπίσουν δυσκολίες μακροπρόθεσμα, και έτσι είμαστε υποχρεωμένοι να βοηθήσουμε αυτούς τους ανθρώπους.

Οι προκλήσεις, λοιπόν, είναι σαφείς για την Ευρώπη. Ευθύνη μας είναι να εκπέμψουμε ένα μήνυμα και ένα όραμα για το πώς θα αντιμετωπίσουμε τις συγκεκριμένες προκλήσεις. Σε αυτό το πλαίσιο, θα ήθελα να ευχαριστήσω την Επιτροπή για την εξαιρετική συμβολή της. Είχαμε καλή συνεργασία γύρω από την έκθεση, στο πλαίσιο της οποίας ο φυσικός μου ρόλος ήταν η σύνθεση των διαφορετικών απόψεων του Σώματος. Η αντίληψή μου ως εισηγητή είναι ότι χρειάζεται να επικεντρωθούμε περισσότερο στην κοινωνική Ευρώπη, να διασφαλίσουμε ότι τα δικαιώματα των εργαζομένων γίνονται σεβαστά σε όλη την ΕΕ και να διασφαλίσουμε για τους εαυτούς μας περισσότερες και καλύτερες θέσεις απασχόλησης. Η μεγαλύτερη ευελιξία στο εσωτερικό των οργανισμών δεν πρέπει να αποβεί σε βάρος των συνθηκών εργασίας των εργαζομένων. Πώς μπορούμε να το διασφαλίσουμε αυτό; Η έκθεση δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην ανάγκη να γίνει η σύμβαση απασχόλησης αορίστου χρόνου το τυπικό είδος σύμβασης στην Ευρώπη. Δεύτερον, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι οι κοινωνικοί εταίροι θα συμμετέχουν σε μεγαλύτερο βαθμό. Το γεγονός ότι οι αποφάσεις δεν μπορούν να λαμβάνονται ερήμην των εργαζομένων αποτελεί τη θεμέλιο λίθο μιας ευέλικτης και ασφαλούς αγοράς εργασίας. Η συμμετοχή των εργαζομένων είναι απόλυτα σημαντική, και σε αυτό δεν μπορεί να δοθεί αρκετή έμφαση κατά την εφαρμογή των στρατηγικών της ευελιξίας με ασφάλεια.

Τέλος, στην έκθεση εκφράζεται ο προβληματισμός για το τι μπορούμε να ονομάζουμε πλαίσιο για την ευελιξία με ασφάλεια. Με άλλα λόγια, οι εθνικοί όροι και οι συνθήκες για την εφαρμογή της ευελιξίας και της ασφάλειας. Η ευελιξία και η ευελιξία με ασφάλεια κοστίζουν. Δεν πρόκειται, ωστόσο, για σπατάλη· πρόκειται, αντίθετα, για χρήματα που επενδύονται και παράγουν αποτέλεσμα. Για παράδειγμα, αν κάποιος επενδύσει στο εργατικό του δυναμικό, μπορεί η επένδυσή του βραχυπρόθεσμα να συνιστά δαπάνη, μακροπρόθεσμα όμως η εμπειρία μας δείχνει ότι θα αποδώσει. Έτσι, η ευελιξία με ασφάλεια, όπως η έννοιά της γίνεται αντιληπτή στη Βόρεια Ευρώπη, προϋποθέτει κοινωνικό κράτος πρόνοιας ορισμένου διαμετρήματος και Σε αυτό το πλαίσιο, θα πρέπει,, να είμαστε ειλικρινείς και να πούμε ότι οι εξελίξεις που παρατηρούνται σε ορισμένες χώρες, όπου υπάρχει ανταγωνισμός για ολοένα και χαμηλότερη φορολογία, θα καταστήσει πολύ δύσκολη τη χρηματοδότηση της πτυχής της ασφάλειας στην ευελιξία με ασφάλεια. Έτσι, θα επιχειρήσω για πρώτη και τελευταία φορά να αναγκάσω σε σιγή όλες τις φωνές που ισχυρίζονται ότι η ευελιξία με ασφάλεια είναι μια νεοφιλελεύθερη έννοια που στοχεύει στην υπονόμευση των δικαιωμάτων των εργαζομένων. Κάτι τέτοιο δεν ισχύει· κάθε άλλο.

Εύχομαι, εν κατακλείδι, μέσα από αυτήν τη συζήτηση, εδώ στο Σώμα και σε όλη την Ευρώπη, να μπορέσουμε να διαλύσουμε κάποιους από τους μύθους που υπάρχουν γύρω από την ευελιξία με ασφάλεια. Ως εισηγητής, μπόρεσα, με τη σημαντική συνδρομή των συναδέλφων μου, να καταρτίσω κάποιες ισορροπημένες κατευθυντήριες γραμμές για την ευελιξία με ασφάλεια, κατευθυντήριες γραμμές που δείχνουν πώς η Ευρώπη θα πρέπει να αναπτύξει τη δική της αγορά εργασίας στο μέλλον, καθιστώντας την έτσι τόσο ανταγωνιστική όσο και κοινωνική. Με μια τέτοια στρατηγική, θα ανακαλύψουμε επίσης πώς θα αντιμετωπίσουμε την αβεβαιότητα που επικρατεί μεταξύ των εργαζομένων στην Ευρώπη. Πολλοί είναι εκείνοι που φοβούνται σήμερα ότι οι δουλειές τους θα μετεγκατασταθούν και ότι η θέση τους στην αγορά εργασίας θα είναι περιττή.

Θα ήθελα, τέλος, να ευχαριστήσω τον σκιώδη εισηγητή, τους εισηγητές από τις άλλες επιτροπές και όποιον συνέβαλε με οποιονδήποτε τρόπο στη συγκεκριμένη έκθεση. Θα τελειώσω εκφράζοντας την ευχή οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων, όταν συνέλθουν στην Πορτογαλία τον Δεκέμβριο, να ενσωματώσουν τις συστάσεις του Κοινοβουλίου στο περαιτέρω έργο τους για την επίτευξη κοινών κατευθυντήριων γραμμών για την ευελιξία με ασφάλεια.

  Olle Schmidt, συντάκτης γνωμοδότησης της Επιτροπής Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων. − (SV) Κύριε Πρόεδρε, ευχαριστώ τον εισηγητή για την πολύ καλή δουλειά. Οι αλλαγές που επιφέρει η παγκοσμιοποίηση προσφέρουν καινούριες και καλύτερες ευκαιρίες για όλες τις χώρες του κόσμου εγείροντας, όμως, φυσικά, επιφέρουν και προκλήσεις. Η Ευρώπη βρίσκεται σε σταυροδρόμι. Μπορούμε να επιλέξουμε είτε την υποστήριξη μιας καινούριας και ευέλικτης οικονομίας και τις δυνατότητές της, είτε την υπαναχώρηση στις διάφορες μορφές του προστατευτισμού.

Η ευελιξία με ασφάλεια είναι από τα σημαντικότερα εργαλεία για τη δημιουργία μιας αγοράς εργασίας η οποία, σύμφωνα με τον εισηγητή, αξιοποιεί πλήρως τη δυναμική του εργατικού δυναμικού. Η κατάρτιση, η κινητικότητα και η δυνατότητα απασχόλησης είναι οι λέξεις κλειδιά. Είναι σαφές ότι κανένα μοντέλο δεν είναι παγκοσμίως εφαρμόσιμο, αλλά μπορούμε και πρέπει να μάθουμε ο ένας από τον άλλον. Επισημαίνουμε στη γνωμοδότηση της Επιτροπής Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων ότι τα συστήματα προστασίας που είναι πολύ δύσκαμπτα μπορούν πράγματι να προστατεύουν όσους βρίσκονται στο εσωτερικό αυτών, αλλά μπορούν όμως και να δυσχεραίνουν την ένταξη των υπολοίπων στην αγορά εργασίας.

Η αύξηση του πληθυσμού στην Ευρώπη είναι επίσης ένα πρόβλημα, το οποίο έχει επίσης επισημάνει ο εισηγητής. Περισσότεροι άνθρωποι θα χρειάζονται δουλειές. Η ευελιξία με ασφάλεια, όταν χρησιμοποιείται σωστά, είναι ένα καλό μοντέλο προκειμένου η Ευρώπη να συνεχίσει να αναπτύσσεται θετικά σε μια παγκόσμια οικονομία. Αυτό νομίζω δείχνει το παράδειγμα της Δανίας, το οποίο δεν ανέφερε ο εισηγητής.

Κύριε Πρόεδρε, υπάρχει τουλάχιστον ένα πράγμα στο οποίο οφείλουμε να συμφωνήσουμε στο Σώμα, ότι δηλαδή πάρα πολλοί άνθρωποι είναι σήμερα χωρίς δουλειά. Η Ευρώπη πρέπει να συνεχίσει να αναπτύσσεται, έτσι ώστε να μπορέσουν να δημιουργηθούν καινούριες θέσεις εργασίας.

  Giovanni Berlinguer, συντάκτης γνωμοδότησης της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας. − (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, η έκθεση του κ. Christensen είναι πολύ σημαντική για την προώθηση του αρχικού εγγράφου.

Οι συγκεκριμένες αρχές έχουν ενδεχομένως μεγάλη αξία, αλλά μόνο αν την ίδια στιγμή υπάρχουν ασφαλιστικές δικλείδες για όλες τις ομάδες που κινδυνεύουν–μετανάστες, γυναίκες, ηλικιωμένοι και άτομα με αναπηρία– καθώς και για τους ενήλικες που έχουν χαμηλό εκπαιδευτικό επίπεδο και είναι περισσότερο ευάλωτοι και λιγότερο προστατευμένοι.

Επιπλέον, οι ανισότητες στην κοινωνία μας είναι περισσότερες από ποτέ, όπως π.χ. η έλλειψη κατώτατου μισθού –που πρέπει να υιοθετηθεί σε όλες τις χώρες– και η ανάγκη αναγνώρισης των δικαιωμάτων των εργαζομένων. Η γνωστική βάση των εργαζομένων πρέπει ομοίως να αυξηθεί. Η οικονομική χρηματοδότηση για την εφαρμογή των εν λόγω αρχών και ο προσδιορισμός των πραγματικών πόρων είναι επίσης επιτακτικής σημασίας.

Τέλος, μου φαίνεται ότι τα τελευταία χρόνια έχουν δημιουργηθεί πολλές καινούριες πηγές ανισορροπίας στις σχέσεις μεταξύ του κεφαλαίου και της εργασίας: τα κέρδη και η κερδοσκοπία κερδίζουν έδαφος, ενώ οι μισθοί πέφτουν. Η αντιμετώπιση της συγκεκριμένης ανισορροπίας είναι μία από τις υποχρεώσεις που πρέπει να επωμισθούμε από κοινού, προκειμένου να προωθήσουμε αυτά τα θέματα.

  Tadeusz Zwiefka, συντάκτης γνωμοδότησης της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων. – (PL) Κύριε Πρόεδρε, το λεγόμενο μοντέλο της ευελιξίας με ασφάλεια δεν έχει και πολλές πιθανότητες να είναι αποτελεσματικό στην ευρωπαϊκή αγορά εργασίας, αν δεν συνοδευτεί από άλλες ενέργειες και προτάσεις που θα έχουν ως στόχο την προώθηση της επιχειρηματικότητας και θα διευκολύνουν την ίδρυση επιχειρήσεων. Έχω, για παράδειγμα, κατά νου, την προσπάθεια κατάρτισης ενός καταστατικού για τις ευρωπαϊκές ιδιωτικές εταιρείες.

Όσον αφορά τις κοινές αρχές για την εφαρμογή της ευελιξίας με ασφάλεια, θα ήθελα να τονίσω ότι η θέσπιση σύνθετων νομοθετικών λύσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο στον συγκεκριμένο τομέα αντιβαίνει στις αρχές της επικουρικότητας και της αναλογικότητας. Η κοινωνική πολιτική και η πολιτική απασχόλησης εμπίπτουν στις αρμοδιότητες των κρατών μελών, και κάθε ενέργεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα της ευελιξίας με ασφάλεια πρέπει να είναι σύμμορφη με την αρχή της επικουρικότητας, όπως αυτή κατοχυρώνεται από το άρθρο 5 της Συνθήκης ΕΕ.

Επιπλέον, η εσωτερική πολυπλοκότητα του μοντέλου δεν ευνοεί τη θέσπιση κοινοτικών νομοθετικών προτύπων, αλλά ούτε και μια ενιαία προσέγγιση για το θέμα. Τα αποτελέσματα από την εκτίμηση επιπτώσεων δείχνουν ότι ο ανοιχτός συντονισμός μπορεί να είναι η καταλληλότερη δυνατή μέθοδος. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τα νέα κράτη μέλη που μπορούν να βρεθούν αντιμέτωπα με διάφορα διαρθρωτικά προβλήματα στον τομέα της απασχόλησης, αν λάβουμε υπόψη και όλα εκείνα που τους κληροδότησε το παρελθόν. Πρέπει επίσης να συνυπολογιστεί τόσο το υψηλό βραχυπρόθεσμο κόστος που συνδέεται με τη θέσπιση μέσων για την εφαρμογή του μοντέλου της ευελιξίας με ασφάλεια, όσο και η σημαντική επιβάρυνση των προϋπολογισμών.

  José Albino Silva Peneda, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE. – (PT) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κύριε Προεδρεύων του Συμβουλίου, κυρίες και κύριοι, οι μεταρρυθμίσεις που πρέπει να πραγματοποιήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση για να διασφαλίσει μια ανταγωνιστική θέση στην παγκόσμια οικονομία δεν μπορούν να θεωρούνται αποκλειστικά ότι είναι πρωτοβουλίες του στενού δημόσιου τομέα, αλλά ότι προϋποθέτουν επίσης και την αλλαγή συμπεριφορών και στάσεων τόσο από την πλευρά των εργαζομένων όσο και από την πλευρά των εταιρειών.

Οι αλλαγές αυτές μπορούν να στεφθούν με επιτυχία μόνο αν υπάρξει κλίμα εμπιστοσύνης ανάμεσα στους κοινωνικούς εταίρους, το οποίο μπορεί να εμπεδωθεί μόνο με την προώθηση του κοινωνικού διαλόγου. Όσον αφορά τη διαχείριση της αγοράς εργασίας, πρέπει να απομακρυνθούμε από τη λογική της συγκρουσιακής νοοτροπίας και να στραφούμε σε μια προσέγγιση που θα βασίζεται στη νοοτροπία της συνεργασίας. Προσωπικά, δεν μου αρέσει ο όρος «ευελιξία με ασφάλεια». Θα προτιμούσα να μιλάω για «αλλαγή με ασφάλεια» γιατί οποιαδήποτε αλλαγή ενέχει και κινδύνους. Το σημαντικότερο είναι η ελαχιστοποίηση αυτών των κινδύνων. Δεν μπορούμε να ζητάμε από τους ανθρώπους να είναι ευέλικτοι, τη στιγμή που οι ίδιοι δεν έχουν εμπιστοσύνη ούτε στους εαυτούς τους αλλά ούτε και στον κόσμο που τους περιβάλλει. Τονίζουμε, επομένως, συνεχώς στη συγκεκριμένη έκθεση την ανάγκη για ενεργείς πολιτικές απασχόλησης και για συστήματα διά βίου μάθησης.

Η Ομάδα ΕΛΚ-ΕΔ κατέθεσε 120 τροπολογίες στην αρχική έκθεση και, ύστερα από μια διαπραγματευτική διαδικασία, καταλήξαμε στην οριστική εκδοχή η οποία θεωρώ ότι είναι ισορροπημένη και ολοκληρωμένη. Επιτεύχθηκε μια καλή ισορροπία τόσο μεταξύ των εννοιών της ευελιξίας και της ασφάλειας όσο και μεταξύ των συμφερόντων όλων των ενδιαφερομένων της διαδικασίας, ειδικά μεταξύ των κοινωνικών εταίρων και των δημόσιων αρχών. Η έκθεση αναφέρεται ρητά στην ανάγκη εφαρμογής των αρχών της επικουρικότητας και της αναλογικότητας κατά την εφαρμογή και τη διαχείριση της ευελιξίας με ασφάλεια. Συνιστώ, επομένως, η συγκεκριμένη έκθεση να εγκριθεί από το Σώμα.

  Stephen Hughes, εξ ονόματος της Ομάδας PSE. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, δίνω πολλά συγχαρητήριά στον εισηγητή.

Τέσσερα είναι τα σημεία στα οποία θα επικεντρωθώ, και το πρώτο είναι για την Επιτροπή. Πρώτον, στην Πράσινη Βίβλο της για το εργατικό δίκαιο και τώρα στην ανακοίνωσή της για την ευελιξία με ασφάλεια, δίνει μεγαλύτερη έμφαση στην ασφάλεια της απασχόλησης παρά στην ασφάλεια της εργασίας. Εμείς δίνουμε έμφαση και στα δύο, διότι αναγνωρίζουμε τις ανάγκες των ευέλικτων επιχειρήσεων. Μια ευέλικτη επιχείρηση οφείλει να αλλάζει μια γραμμή παραγωγής κάθε έξι μήνες ή τη διαχείριση της τεχνολογίας των πληροφοριών κάθε τέσσερις μήνες και όλα τα παραπάνω προϋποθέτουν ένα ευπροσάρμοστο, άρτια ειδικευμένο και αφοσιωμένο εργατικό δυναμικό – και είναι προφανές ότι όλα αυτά δεν μπορούν να προκύψουν από ένα κατακερματισμένο, καταμερισμένο και ασταθές εργατικό δυναμικό.

Δεύτερον, η ευελιξία με ασφάλεια χρειάζεται έναν ολόκληρο συνδυασμό από παράγοντες προκειμένου να είναι αποτελεσματική: καλό, σταθερό μακροοικονομικό περιβάλλον, επενδύσεις σε καλές, ενεργείς πολιτικές εργασιακής αγοράς, κοινωνικός διάλογος που να διεξάγεται σωστά και πολιτικές υψηλής ποιότητας για κοινωνική πρόνοια. Όλα αυτά τα στοιχεία είναι σημαντικά, και ένα πράγμα είναι σίγουρο: ότι έχουν υπολογίσιμο κόστος. Η Επιτροπή, λοιπόν, πρέπει να αναγνωρίσει ότι η ευελιξία με ασφάλεια σε κάποια κράτη μέλη δεν μπορεί να εφαρμοστεί παρά μόνο μετά από σημαντικό χρονικό διάστημα.

Τρίτον, μια ισορροπημένη μορφή της ευελιξίας με ασφάλεια πρέπει να δομηθεί γύρω από τις αρχές που περιλαμβάνονται στην παράγραφο 15 της εν λόγω έκθεσης, και αυτές οι αρχές πρέπει να ενσωματωθούν σε μια τροποποιημένη δέσμη κατευθυντήριων γραμμών. Πρέπει να γίνουν γνωστές και πρέπει να ισχύσουν. Διαφορετικά, όλη αυτή η εξαιρετική προσπάθεια που αποτελεί μέρος αυτής της άριστης έκθεσης θα είναι άχρηστη.

Τέλος, τόσο το Συμβούλιο όσο και η Επιτροπή μιλούν συνεχώς για τη σημασία της ευελιξίας με ασφάλεια, αλλά πώς μπορεί κανείς να λάβει στα σοβαρά το Συμβούλιο όταν η οδηγία για την εταιρεία προσωρινής απασχόλησης εξακολουθεί να εκκρεμεί; Πώς μπορεί κανείς να λάβει στα σοβαρά τα άλλα θεσμικά όργανα, όταν οι μορφές εκμετάλλευσης της άτυπης εργασίας εξακολουθούν να πολλαπλασιάζονται σε όλα τα κράτη μέλη μας; Για πάρα πολλά εκατομμύρια εργαζομένων μας, η ευελιξία με ασφάλεια έχει να κάνει μόνο με την ευελιξία και καθόλου με την ασφάλεια. Η εν λόγω έκθεση περιγράφει τους τρόπους με τους οποίους αυτό μπορεί να αλλάξει.

  Bernard Lehideux, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, θα θέλαμε να υποστηρίξουμε την Επιτροπή στην πρότασή της να ενθαρρύνει τον συλλογικό προβληματισμό για την ευελιξία με ασφάλεια. Η ΕΕ πρέπει να είναι πίσω από τον διάλογο μεταξύ όλων των φορέων του συγκεκριμένου τομέα. Η Ομάδα μας εκφράζει επίσης την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι, για πρώτη φορά στην Ευρώπη, οι κοινωνικοί εταίροι κατόρθωσαν να συμφωνήσουν σε ένα κοινό έγγραφο που ζητά από τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν πολιτικές ευελιξίας με ασφάλεια. Αυτό είναι και το σημαντικότερο, αφού η ευελιξία με ασφάλεια έχει σημασία μόνο αν αποτελέσει την έναρξη μιας ατμόσφαιρας εμπιστοσύνης μεταξύ των εργαζομένων και των εργοδοτών.

Ως εκλεγμένοι αντιπρόσωποι των πολιτών της ΕΕ, έχουμε ιδιαίτερη ευθύνη να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις για μια τέτοια εμπιστοσύνη. Όλοι έχουν συμφέρον να δραστηριοποιηθούν, ενώ δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να επιτρέψουμε στους εαυτούς μας να μπούμε στον πειρασμό και να αντιταχθούμε στην ευελιξία, το οποίο θα απέβαινε προς όφελος των εργοδοτών, ή στην ασφάλεια, το οποίο θα αποτελούσε ανταμοιβή για τους εργαζομένους.

Η εφαρμογή της ευελιξίας με ασφάλεια σημαίνει την ταυτόχρονη διασφάλιση της ευελιξίας και της ασφάλειας τόσο για τους εργοδότες όσο και για τους εργαζομένους. Οι εργαζόμενοι χρειάζονται ευελιξία για να συνδυάζουν την επαγγελματική και την προσωπική τους ζωή ή για να ανοίγουν νέους ορίζοντες στην επαγγελματική τους ζωή. Οι εργοδότες χρειάζονται τόση ασφάλεια όση και οι εργαζόμενοι, και ιδιαίτερα νομική ασφάλεια στις συμβατικές τους σχέσεις με το προσωπικό.

Η έκθεση αποτελεί βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Είναι ισορροπημένη και εισηγείται ένα πλαίσιο θέσπισης κοινών αρχών για τα κράτη μέλη. Θα ήθελα να ευχαριστήσω και να συγχαρώ τον εισηγητή για το έργο του. Τα κράτη μέλη δεν θα πρέπει να υποχρεωθούν να επιβάλουν ένα συγκεκριμένο όραμα για την ευελιξία με ασφάλεια. Οι αγορές εργασίας σε κάθε κράτος μέλος προφανώς και έχουν ορισμένα εντελώς διαφορετικά χαρακτηριστικά. Επιδιώκουμε τον συντονισμό των πολιτικών απασχόλησης και όχι την πρόωρη εναρμόνιση.

Οι συμπολίτες μας, ωστόσο, επιθυμούν να δουν μια Ευρώπη που να προσφέρει λύσεις στις προκλήσεις της παγκοσμιοποίησης. Προστατεύοντας τις επαγγελματικές επιλογές, διευκολύνοντας την προσαρμογή των εργαζομένων, επιτρέποντας και συνοδεύοντας τις ξαφνικές αλλαγές της ζωής, η ευελιξία με ασφάλεια μπορεί να αποτελέσει έναν μοναδικό τρόπο εκσυγχρονισμού των κοινωνικών μοντέλων μας. Ας μην χάσουμε την ευκαιρία να συμφωνήσουμε όλοι μας, έτσι ώστε να εργαστούμε για έναν κοινό σκοπό.

  Ewa Tomaszewska, εξ ονόματος της Ομάδας UEN. – (PL) Κύριε Πρόεδρε, η στροφή προς πιο ευέλικτες μορφές απασχόλησης εκδηλώθηκε σε μια χρονική συγκυρία πολύ υψηλής ανεργίας, τη στιγμή που ήταν σχετικά εύκολο να υποχρεώσεις έναν εργαζόμενο να αποδεχθεί χειρότερους όρους απασχόλησης, προκειμένου να μην χάσει εντελώς τη δουλειά του. Όταν οι εργαζόμενοι στερούνταν τα μέσα για να καλύψουν τις ατομικές και οικογενειακές βασικές τους ανάγκες, ήταν προετοιμασμένοι να ανεχθούν ακόμα και την ταπείνωσή τους στον χώρο απασχόλησής τους. Ήταν επίσης προετοιμασμένοι να συναινέσουν στη μη ασφάλισή τους από ατυχήματα και να εργαστούν παράνομα για μισθούς πείνας.

Ευτυχώς, η κατάσταση στην αγορά εργασίας τώρα αλλάζει. Οι περισσότεροι πολωνοί εργοδότες υποτίμησαν τη σημασία της σταθερής απασχόλησης. Κατά συνέπεια, δεν υπάρχουν σήμερα αρκετοί εργαζόμενοι, και η Πολωνία γνώρισε την έξοδο από τη χώρα δύο περίπου εκατομμυρίων νέων ανθρώπων, οι περισσότεροι από τους οποίους έχουν υψηλό εκπαιδευτικό επίπεδο. Η ευέλικτη απασχόληση που δεν αναγνωρίζει τη σημασία της ασφάλειας της εργασίας αποφέρει βραχυπρόθεσμα οφέλη στους εργοδότες σε βάρος των εργαζομένων. Είμαι χαρούμενη που η πρόταση ψηφίσματος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αποδίδει μεγαλύτερη σημασία στην ανάγκη για ασφαλή εργασία από ό,τι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Θα ήθελα να επισημάνω ότι η έρευνα που διεξήγαγε το Διεθνές Γραφείο Εργασίας επιβεβαιώνει ότι οι μόνιμοι εργαζόμενοι είναι πιο αποτελεσματικοί.

Συγχαίρω τον εισηγητή για το έργο του.

  Elisabeth Schroedter, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κύριε Προεδρεύων του Συμβουλίου, κυρίες και κύριοι, η συζήτηση για την ευελιξία με ασφάλεια δείχνει ότι δεν γίνεται να μεταφερθεί ακέραιο ένα δεδομένο κοινωνικό μοντέλο από ένα κράτος μέλος απευθείας στην ΕΕ. Ούτε φαίνεται να θέλει κάτι τέτοιο η Επιτροπή. Το έγγραφό της δεν αφορά τη βελτίωση της κοινωνικής ασφάλισης των εργαζομένων υπό το πρίσμα των ριζικά μεταβαλλόμενων συνθηκών της αγοράς εργασίας· όχι, η Επιτροπή θέλει να προωθήσει την ευελιξία των σχέσεων απασχόλησης, χωρίς όμως να είναι πραγματικά σε θέση να βελτιώσει την κοινωνική ασφάλιση για τους εργαζομένους: το τελευταίο εμπίπτει στην αρμοδιότητα των κρατών μελών όπου και υπάρχουν πολλές διαφορετικές ερμηνείες για τον βαθμό της σημασίας του.

Επιπλέον, ο κομβικός ρόλος και ο λειτουργικός έλεγχος που έχουν αναλάβει οι συνδικαλιστικές οργανώσεις –οι οποίες στη Δανία είναι ένα πολύ σημαντικό στοιχείο του μοντέλου της ευελιξίας με ασφάλεια– δεν μπορούν να θεωρούνται δεδομένοι σε άλλα κράτη μέλη επί του παρόντος, ή ακόμα και οποτεδήποτε στο προσεχές μέλλον. Σε ορισμένες κυβερνήσεις, επίσης, όπου η ευελιξία με ασφάλεια ερμηνεύεται και γίνεται αντικείμενο υπεράσπισης αποκλειστικά και μόνο ως ευελιξία, τα δικαιώματα των συνδικαλιστικών οργανώσεων περιστέλλονται την ίδια στιγμή ακόμα περισσότερο. Εμείς οι Πράσινοι επικρίνουμε τις προσπάθειες που καταβάλλονται για να χρησιμοποιηθεί η ευελιξία με ασφάλεια ως μέσο με το οποίο θα εδραιωθεί η απορρύθμιση του εργατικού δικαίου σε όλη την ΕΕ, επιτυγχάνοντας έτσι την παγκόσμια ανταγωνιστικότητα της ΕΕ σε βάρος των δικαιωμάτων των εργαζομένων. Δυστυχώς, ο συνασπισμός στο Σώμα ακολουθεί το παράδειγμα της Επιτροπής και χάνει την ευκαιρία να εισαγάγει ένα στοιχείο καίριας σημασίας –δηλαδή την κοινωνική ασφάλιση– ως ένα εξίσου σημαντικό συστατικό στο μοντέλο της ευελιξίας με ασφάλεια.

Απορώ πώς οι Σοσιαλιστές πρόκειται να εξηγήσουν τα παραπάνω στους εργαζομένους. Προβληματίζομαι επίσης επειδή δεν θα έχουμε την ευκαιρία να συζητήσουμε μελλοντικά για τα οφέλη που ενυπάρχουν αναμφισβήτητα στο μοντέλο της ευελιξίας με ασφάλεια. Πρέπει, λοιπόν, να τροποποιήσουμε την έκθεση, γιατί διαφορετικά δεν θα μπορέσουμε να την στηρίξουμε.

  Roberto Musacchio, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL. – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, η ευελιξία με ασφάλεια δεν αποτελεί κάτι καινούριο. Πρόκειται για ένα παλιό δανέζικο μοντέλο, το οποίο χρονολογείται από τα τέλη του 19ου αιώνα, σύμφωνα με το οποίο η ασφάλεια που δεν κατοχυρώνεται στις συμβάσεις εργασίας διασφαλίζεται από την κυβέρνηση, με μεγάλο κόστος.

Το καινούριο στην Ευρώπη μας είναι η φοβερή ανασφάλεια που πλήττει τους νέους ανθρώπους στην εργασία, αλλά ζημιώνει και την κοινωνία στο σύνολό της. Για να καταπολεμήσουμε αυτήν την ανασφάλεια, πρέπει να αλλάξουμε κατεύθυνση και να απαλλαγούμε από τις μεθόδους και τις ιδεολογίες του laissez-faire, οι οποίες και την προκάλεσαν. Δεν είναι αλήθεια ότι η ανασφάλεια δημιουργεί θέσεις εργασίας και οικονομική ανάπτυξη· το αντίθετο είναι αλήθεια. Τώρα, με την ευελιξία με ασφάλεια, πειραματιζόμαστε με μια νέα ιδεολογία, η οποία όμως διατηρεί άθικτο το παλαιό μοντέλο της ανασφάλειας.

Για τον λόγο αυτόν, η Ομάδα μου έχει αγωνισθεί για κάποιες πολύ πρακτικές ιδέες: ενάντια στην ιδέα ενός δείκτη ακαμψίας της αγοράς εργασίας και υπέρ ενός δείκτη καλής απασχόλησης, υπογραμμίζοντας έτσι ότι η σταθερή, ασφαλής απασχόληση αποτελεί τον κανόνα· ενάντια στις αδικαιολόγητες απολύσεις που συνιστούν διάκριση· ενάντια στην αδιάκοπη συσσώρευση άτυπων συμβάσεων ή στη διά βίου ανασφάλεια που αποτελεί τη σύγχρονη μορφή σκλαβιάς· υπέρ του δικαιώματος για εισόδημα όσων δεν έχουν εργασία, καθώς δεν είναι δυνατό να ζουν μόνοι τους χωρίς να κερδίζουν τα προς το ζην· υπέρ μιας σύνθεσης των διαφορετικών μορφών κοινωνικής πρόνοιας· και ενάντια στις διακρίσεις σε βάρος των γυναικών στην εργασία.

Λόγω του γεγονότος ότι δεν έχουν εξασφαλισθεί καθόλου πόροι για την εγγύηση της ευελιξίας με ασφάλεια –υπήρξε περικοπή κατά 2%– και, ως εκ τούτου, καμία αξιόπιστη επένδυση δεν είναι δυνατή, ελλοχεύει ο κίνδυνος να αποδειχθεί τελικά ότι το συγκεκριμένο εγχείρημα δεν ήταν τίποτα άλλο παρά μια πομφόλυγα.

Οι εργαζόμενοι και οι νέοι ζητούν κάτι χειροπιαστό και όχι παρωχημένες ιδεολογίες. Υπάρχουν σημεία για τα οποία αγωνιστήκαμε στο Σώμα και τα οποία θα θέλαμε να υπερψηφιστούν.

  Kartika Tamara Liotard, συντάκτρια γνωμοδότησης της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων. − (NL) Κύριε Πρόεδρε, η Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων παρά λίγο να παρακαμφθεί στη συγκεκριμένη συζήτηση· ευτυχώς, όμως, που την τελευταία στιγμή μπόρεσε και αυτή να συμμετάσχει.

Ο μισός και πλέον πληθυσμός της Ευρώπης είναι γένους θηλυκού, με τις γυναίκες σήμερα να υπερεκπροσωπούνται συνήθως στην αγορά εργασίας όσον αφορά τις συμβάσεις ορισμένου χρόνου και τις συμβάσεις μερικής απασχόλησης. Οι γυναίκες, λοιπόν, βρίσκονται ήδη αντιμέτωπες με περισσότερη ανασφάλεια, με γλίσχρες συντάξεις και ανεπαρκείς ιατρικές δαπάνες. Αν Επιτροπή ή η ολλανδική κυβέρνηση θέλουν να κάνουν το δικαίωμα απόλυσης ακόμα πιο ευέλικτο, τότε η εν λόγω ομάδα θα διολισθήσει ακόμα περισσότερο στην καταπίεση και στην έλλειψη δικαιωμάτων. Έτσι, χάρηκα ιδιαίτερα όταν η Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών εισηγήθηκε ομόφωνα σειρά προτάσεων για τη βελτίωση της πρότασης της Επιτροπής για το συγκεκριμένο ζήτημα. Δυστυχώς, ο εισηγητής επέλεξε να υιοθετήσει μερικές μόνο από αυτές τις σύνθετες και υψηλού επιπέδου προτάσεις. Έτσι, απαξίωσε την Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και αγνόησε τις ανισότητες που όντως υφίστανται. Καλώ, λοιπόν, όλα τα κράτη μέλη να υποστηρίξουν, στην αυριανή ψηφοφορία, τις τροπολογίες που έχουν κατατεθεί, έτσι ώστε να αποτραπεί αυτή η ανισότητα.

  Thomas Mann (PPE-DE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, ολοένα και λιγότεροι άνθρωποι περνούν ολόκληρη την εργασιακή τους ζωή με τον ίδιο εργοδότη· πρέπει, λοιπόν, να μπορούν να προσαρμόζονται χωρίς κανένα πρόβλημα στις μεταβαλλόμενες συνθήκες ζωής και εργασίας. Την ίδια στιγμή, οι άνθρωποι πρέπει να έχουν επαρκή ασφάλιση απασχόλησης. Επίτροπε Spidla, μόνο αν επέλθει ισορροπία ανάμεσα στην ευελιξία και την ασφάλεια, θα γίνει ευρέως αποδεκτή η νέα έννοια της ευελιξίας με ασφάλεια. Αφενός μεν, πρέπει να υπάρχει περισσότερη ευελιξία για τις εταιρείες, έτσι ώστε αυτές να μπορούν να εντοπίζουν τα κενά της αγοράς, να γίνονται περισσότερο καινοτόμες και να σχεδιάζουν την ανάπτυξή τους προλαβαίνοντας τις εξελίξεις και όχι τρέχοντας πίσω από αυτές. Αφετέρου δε, οι εργαζόμενοι στα κράτη μέλη έχουν ανάγκη από μια ασφάλεια που θα παρέχεται από σύγχρονα συστήματα κοινωνικής προστασίας και αξιόπιστες συμφωνίες μεταξύ υπεύθυνων κοινωνικών εταίρων. Πρέπει επίσης να υφίσταται ένα κατάλληλο πλαίσιο συνθηκών για περισσότερες μόνιμες δουλειές και ευκολότερη μετάβαση σε καινούριες δουλειές. Πρέπει επίσης να προληφθεί η κατάχρηση νέων μορφών απασχόλησης καθώς και η ψευδοαυτοαπασχόληση και η αδήλωτη εργασία.

Μια ακόμα προτεραιότητα είναι η διά βίου μάθηση που είναι πολύ σημαντική για να προετοιμάσει τους εργαζόμενούς μας για την παγκοσμιοποίηση. Η συμφωνία για ένα δεσμευτικό όριο του 2% του ΑΕγχΠ είναι απαράδεκτη, κατά τη γνώμη μου, αφού στο σημείο αυτό χρειάζεται να αφήσουμε στα κράτη μέλη κάποιο χρηματοπιστωτικό περιθώριο. Οι κυβερνήσεις, ωστόσο, και οι επιχειρήσεις πρέπει να διασφαλίσουν ότι θα επενδυθούν ακόμα περισσότερα στον σημαντικότερό μας πόρο, που δεν είναι άλλος από τους ανθρώπους υψηλού εκπαιδευτικού επιπέδου με υψηλές δεξιότητες, κίνητρα για εργασία και προσαρμοστικότητα.

Η Ομάδα ΕΛΚ-ΕΔ κατέθεσε και πάλι διάφορες τροπολογίες στην πρωτοβουλία μου. Σε μία από αυτές τις τροπολογίες, αναφέρουμε ότι οι εταιρείες πρέπει να μπορούν οι ίδιες να αποφασίζουν για το πώς θα προσεγγίζουν το ζήτημα της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης. Η εταιρική κοινωνική ευθύνη πρέπει να συνεχίσει να είναι προαιρετική, και όχι ένα υποχρεωτικό σύστημα.

Τέλος, θα ήθελα να αναφέρω ότι η επίσπευση της ημερομηνίας από το 2013 στο 2009 για την άρση των μεταβατικών μέτρων που παρεμποδίζουν την ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων, στέλνει λάθος μήνυμα. Σε περιοχές όπου καταβάλλονται ιδιαίτερα υψηλά ωρομίσθια με υψηλό επίπεδο κοινωνικής ασφάλισης, η πίεση από τη μετανάστευση είναι έντονη και δύσκολα ελέγχεται. Και σε αυτό το σημείο, η ασφάλεια δεν πρέπει να αμεληθεί, μολονότι η ευελιξία είναι αναμφισβήτητα απαραίτητη.

  Jan Andersson (PSE). – (SV) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Προεδρεύων, κύριε Επίτροπε, θα ήθελα να ξεκινήσω εκφράζοντας τις ευχαριστίες μου προς τον εισηγητή για την πολύ καλή προσπάθεια και την εξαιρετική έκθεση. Όπως ο José Albino Silva Peneda, προτιμώ και εγώ να μιλήσω για «αλλαγή με ασφάλεια», αλλαγή που αντιμετωπίζουμε με τη μορφή της παγκοσμιοποίησης και με τη μορφή της δημογραφικής μεγέθυνσης. Νομίζω ότι τίθεται έτσι με καλύτερο τρόπο το συγκεκριμένο ζήτημα.

Υπάρχει διαφορά ανάμεσα στην πρόταση της Επιτροπής και στην πρόταση του Κοινοβουλίου, όσον αφορά δηλαδή το σημείο των αλλαγών στο οποίο εστιάζουμε. Το Κοινοβούλιο εστιάζει στην πρότασή του σε διαφορετικό σημείο. Η Επιτροπή εστιάζει περισσότερο στην ασφάλεια της απασχόλησης παρά στην ασφάλεια της εργασίας. Δεν θα έπρεπε να υπάρχει μια τέτοια διάκριση. Χρειάζεται κυρίως να συνδυάζεται η ασφάλεια της δυνατότητας εύρεσης νέας εργασίας με ένα υψηλό επίπεδο ασφάλειας στην απασχόληση. Στο Κοινοβούλιο, προσπαθούμε να εστιάσουμε στη συμμετοχή στη διαδικασία, στις ισχυρές συνδικαλιστικές οργανώσεις και σε έναν ισχυρό κοινωνικό διάλογο. Εστιάζουμε σε μια ενεργό πολιτική απασχόλησης, εστιάζουμε σε περισσότερες επενδύσεις στην κατάρτιση και εστιάζουμε σε ισχυρά συστήματα κοινωνικής ασφάλισης.

Πολλοί είπαν ότι δεν υπάρχει κάποιο ενιαίο μοντέλο, αλλά ότι ο καθένας πρέπει να προχωρήσει με βάση τις δικές του αντιλήψεις. Η διαδικασία της Λισαβόνας μπορεί να εφαρμοστεί. Στο σημείο αυτό, εφόσον καθιερωθούν οι αρχές, θα επικροτούσα τα λόγια του Stephen Hughes: δείτε στην παράγραφο 15 ποιες αρχές θα πρέπει να αποτελέσουν τις κατευθυντήριες γραμμές.

Τέλος, θα έλεγα στην Elisabeth Schroedter ότι δεν ισχύει το γεγονός ότι ο εισηγητής δεν είχε καμία επαφή με το ευρωπαϊκό κίνημα των συνδικαλιστικών οργανώσεων. Όλη αυτή τη χρονική περίοδο υπήρξαν στενές επαφές και οι συνδικαλιστικές οργανώσεις προσφέρουν την πλήρη στήριξή τους στην προσπάθειά μας να αλλάξουμε το σημείο εστίασης. Αν δεν διαμορφώσουμε άποψη πριν από τους υπουργούς Απασχόλησης, θα είναι σαν να παραχωρούμε αποκλειστικά σε αυτούς το δικαίωμα να αποφασίσουν. Το Κοινοβούλιο πρέπει να έχει μια γραμμή…

(Ο Πρόεδρος διακόπτει τον ομιλητή.)

  Siiri Oviir (ALDE). – (ET) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν χρειάζεται μόνο να μεταρρυθμίσει γρήγορα τους θεσμούς της, αλλά και να παράσχει στους πολίτες της και στις επιχειρήσεις της μια πολιτική που να μετριάζει τις παρενέργειες του έντονου ανταγωνισμού και του ανοίγματος της αγοράς.

Θεωρώ πολύ σημαντικό να ενθαρρύνουμε σχέσεις σταθερής απασχόλησης στις οποίες υπάρχει υψηλό επίπεδο εμπιστοσύνης. Οποιαδήποτε επιτυχής αλλαγή της εργασιακής νομοθεσίας θα γινόταν ακόμα πιο επιτυχής, αν οι εργαζόμενοι ένιωθαν περισσότερο ασφαλείς. Πρέπει επίσης να λάβουμε υπόψη το γεγονός ότι το αίσθημα της ασφάλειας εξαρτάται συχνά από το πόσο εύκολη είναι η εύρεση καινούριας εργασίας.

Πιστεύω ότι τα μεγαλύτερα προβλήματα στην Ευρωπαϊκή Ένωση σχετίζονται με τη δημιουργία ενός ευέλικτου, ειδικευμένου εργατικού δυναμικού, και για αυτόν ακριβώς τον λόγο, το συγκεκριμένο θέμα θα πρέπει να είναι στο επίκεντρο της ευρωπαϊκής στρατηγικής για την ευελιξία με ασφάλεια.

Το σημαντικότερο είναι να δημιουργηθεί μια ευέλικτη αγορά εργασίας, βελτιώνοντας το επίπεδο της εκπαίδευσης μέσω προγραμμάτων κατάρτισης και επιμόρφωσης.

  Roberta Angelilli (UEN). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, η ευελιξία με ασφάλεια δεν είναι πανάκεια ούτε θέμα ταμπού. Πρέπει απλά να συμφωνήσουμε στους κανόνες του παιχνιδιού. Είναι αυτονόητο ότι η Ευρώπη πρέπει να ανταποκριθεί στις προκλήσεις της παγκοσμιοποίησης και του –όχι πάντα δίκαιου– ανταγωνισμού που επιβάλλονται από την παγκόσμια οικονομία.

Απαιτείται, λοιπόν, ευελιξία για όλα τα παραπάνω, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι αποστρεφόμαστε το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο, τις αξίες του, τις προδιαγραφές ασφάλειάς του και κυρίως την αλληλεγγύη του. Η ευελιξία είναι επομένως αποδεκτή, με τον όρο ότι θα υπάρχουν και θα ισχύουν σταθεροί κανόνες, εγγυήσεις και αντισταθμιστικοί μηχανισμοί.

Το σημαντικότερο είναι ότι η Ευρώπη πρέπει να καθοδηγήσει τα κράτη μέλη σε μια στρατηγική που θα περιλαμβάνει ορισμένα πολύ σημαντικά συστατικά: ένα αξιοπρεπές επίπεδο συνεχούς κατάρτισης, επαρκή μέτρα κοινωνικής πρόνοιας, ποιοτικές υπηρεσίες, ξεκινώντας από τις υπηρεσίες φύλαξης παιδιών, και συστήματα κοινωνικής ασφάλισης που θα στηρίζουν τους εργαζόμενους στις περιόδους κατά τις οποίες αυτοί δεν απασχολούνται. Μια τέτοια στήριξη, παρεμπιπτόντως, δεν είναι υποχρεωτικό να πάρει τη μορφή καταβολής χρημάτων· θα μπορούσε επίσης να αποτελέσει την ευκαιρία απόκτησης των απαιτούμενων δεξιοτήτων για τις καινούριες προσφερόμενες θέσεις εργασίας.

Τέλος, θα πρέπει να υπάρξουν μέτρα για τον συνδυασμό της επαγγελματικού και της οικογενειακού βίου, έτσι ώστε να μπορούν οι γυναίκες να απολαμβάνουν πραγματικά ίσες ευκαιρίες στον κόσμο της εργασίας.

Φυσικά, οι συγκεκριμένοι στόχοι προϋποθέτουν ένα συγκεκριμένο ποσό χρηματοδότησης, αλλά μόνο έτσι μπορεί η ευελιξία με ασφάλεια να αποτελέσει περισσότερο μια ευκαιρία και λιγότερο ένα μέσο ταχύτερης απορρύθμισης του κόσμου της εργασίας.

  Donata Gottardi (PSE). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, είμαι και εγώ ευγνώμων στον εισηγητή για το έργο του, πόσο μάλλον που αυτό ολοκληρώθηκε σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα.

Και εγώ πιστεύω ότι μια λέξη δεν είναι απλά μια λέξη. Η ευελιξία με ασφάλεια από μόνη της δεν είναι ούτε καλή αλλά ούτε και κακή πολιτική. Ούτε είναι απλά και μόνο μια πολιτική: είναι ένα σύνολο από συνδυασμένες και καλά ισορροπημένες δράσεις. Τα πάντα εξαρτώνται από το πώς οι συγκεκριμένες δράσεις θα σχεδιαστούν και θα τεθούν σε εφαρμογή.

Η ευελιξία με ασφάλεια θεωρείται συνήθως ότι είναι μια στρατηγική στόχος της οποίας είναι να κάνει την αγορά εργασίας περισσότερο ευέλικτη και να ανταμείβει τη μετακίνηση από τη μία δουλειά στην άλλη μέσω της οικονομικής στήριξης και της κατάρτισης. Κάτι τέτοιο θα ισοδυναμούσε με αμυντική συμπεριφορά και περιορισμό των βλαβών, ενώ αυτό που χρειαζόμαστε είναι μια ολοκαίνουρια προσέγγιση, καινοτομία και ποιότητα.

Αν επιχειρήσουμε να κοιτάξουμε την ευελιξία με ασφάλεια από τη γυναικεία οπτική γωνία, διαμορφώνουμε μια χρήσιμη άποψη για το θέμα. Εξάλλου, με τον τρόπο αυτόν, μπορούμε να δούμε ότι η πλειονότητα των πιο ανασφαλών και ασταθών θέσεων εργασίας απευθύνεται στις γυναίκες. Την ίδια στιγμή, μπορούμε επίσης να διακρίνουμε και την άκρως θετική δυναμική μιας τέτοιας στρατηγικής, αν εκλάβουμε την ευελιξία όχι ως ανασφάλεια αλλά ως μια ευέλικτη οργάνωση της απασχόλησης και των ωραρίων εργασίας για να καλύπτονται οι ανάγκες των εργαζομένων.

Αν αντιληφθούμε την ασφάλεια όχι απλά ως επιδόματα κατάρτισης, αλλά ως συνδρομή στις διάφορες δραστηριότητες και αποφάσεις που προκύπτουν κατά τη διάρκεια της ζωής ενός ανθρώπου, τότε θα χαράξουμε νέα πορεία και θα κάνουμε προτάσεις με το βλέμμα στο μέλλον, χωρίς να μένουμε προσκολλημένοι στους τρόπους του παρελθόντος.

  Manuel Lobo Antunes, Προεδρεύων του Συμβουλίου. − (PT) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, θα είμαι πολύ σύντομος. Το έργο του Σώματος θα συνεχιστεί μετά από αυτήν τη συζήτηση, και έτσι πρέπει να σας πω ότι πεποίθηση της παρούσας Προεδρίας, ή καλύτερα της Προεδρίας μας, είναι ότι πρόκειται φυσικά για μια σημαντική και απαραίτητη συζήτηση. Αυτό μπορεί να γίνει αντιληπτό από το επίπεδο της συμμετοχής και από τον υψηλό αριθμό των βουλευτών που θέλησαν να συμμετάσχουν και να συνεργαστούν σε αυτήν τη συζήτηση.

Η ευελιξία, φυσικά, σημαίνει κινητικότητα και, σε έναν παγκοσμιοποιημένο κόσμο, η λέξη «κινητικότητα» είναι απαραίτητη και σημαίνει προσαρμογή στην αλλαγή. Ωστόσο, δεν μιλάμε μόνο για κινητικότητα· μιλάμε ακόμα και για ασφάλεια. Ασφάλεια σημαίνει δέσμευση για τους ανθρώπους, για τους εργαζομένους, για τα προσόντα τους και για την κατάρτισή τους, καθώς και για την οικογενειακή τους προστασία και την προστασία της ποιότητας εργασίας.

Είμαστε, φυσικά, πεπεισμένοι ότι οι κύριες κατευθυντήριες γραμμές στις οποίες κατορθώσαμε να καταλήξουμε με τους κοινωνικούς μας εταίρους θα επιτρέψουν στην πράξη τον σχεδιασμό και τη θέσπιση των αναγκαίων μέτρων, ούτως ώστε να μπορεί να διασφαλιστεί η αλλαγή και η ασφάλεια, και η Ευρώπη να είναι περισσότερο ικανή να αντιμετωπίσει επιτυχώς τις προκλήσεις με τις οποίες ερχόμαστε αντιμέτωποι λόγω της παγκοσμιοποίησης.

Το Συμβούλιο, στη συνεδρίαση του στις 5 και 6 Δεκεμβρίου, θα ήταν καλό να εγκρίνει τις συγκεκριμένες κατευθυντήριες γραμμές. Είμαι βέβαιος ότι στο μέλλον θα αποδειχθεί ότι αυτές είναι οι σωστές κατευθυντήριες γραμμές και οι σωστές βάσεις για μια πολιτική που θα καταστήσει την Ευρώπη πιο ισχυρή και πιο ανταγωνιστική.

  Vladimír Špidla, Μέλος της Επιτροπής. − (CS) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, όταν κοιτάζω την οθόνη, βλέπω πόσο γρήγορα κυλά ο χρόνος. Θα ήθελα, λοιπόν, να αναφέρω μόνο δύο πράγματα: πρώτον, είναι σαφές από τη συζήτηση, και θα ήθελα και εγώ να το τονίσω, ότι ο σκοπός της ευελιξίας με ασφάλεια δεν είναι σε καμία περίπτωση να επιβάλει ένα ενιαίο εθνικό μοντέλο σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αναγνωρίζεται η χαρακτηριστική φύση των διαφορετικών μοντέλων. Ωστόσο, θα ήθελα να αναφέρω ότι η αγορά εργασίας των κρατών που εφαρμόζουν τις ανωτέρω αρχές βρίσκονται σε καλύτερη κατάσταση, και δεν αναφέρομαι μόνο στις σκανδιναβικές χώρες.

Το άλλο θέμα στο οποίο θα ήθελα να αναφερθώ είναι το ζήτημα του κόστους. Μπορείτε πάλι να δείτε ότι ένα τυπικό παράδειγμα, το οποίο αναφέρεται συχνά, είναι η Δανία, της οποίας οι δαπάνες κοινωνικής πρόνοιας και υγειονομικής περίθαλψης δεν υπερβαίνουν τον μέσο όρο στο ευρωπαϊκό πλαίσιο. Αυτό θα πρέπει πάντα να επισημαίνεται.

Κυρίες και κύριοι, σας ευχαριστώ για την πολύ ζωηρή συζήτηση η οποία, αν και σύντομη, βοήθησε στο να εμπλουτίσουμε την έννοια της ευελιξίας με ασφάλεια. Θα ήθελα να ευχαριστήσω ιδιαίτερα τον εισηγητή.

  Πρόεδρος. − Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί αύριο.

Γραπτές δηλώσεις (άρθρο 142 του Κανονισμού)

  Christian Ehler (PPE-DE), γραπτώς. – (DE) Σε μία από τις τροπολογίες που κατατέθηκαν επί της παρούσας έκθεσης, επιχειρήθηκε να εξασφαλισθεί η υποστήριξη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τον ευρωπαϊκό κατώτατο μισθό. Κατά την άποψή μου, η συγκεκριμένη προσέγγιση είναι θεμελιωδώς λανθασμένη. Οι συνθήκες και οι παράμετροι που επικρατούν στις εκάστοτε περιφερειακές αγορές εργασίας είναι τόσο ανομοιογενείς ώστε μια ευρωπαϊκή προσέγγιση δεν θα μας επιτρέψει να αυξήσουμε την ευημερία για τους πολίτες· αντίθετα, θα εδραιώσουμε τη φτώχεια, την ανεργία και τη μαύρη εργασία.

Υπάρχει επίσης και το αίτημα για κατώτατο μισθό, ο οποίος δεν θα πρέπει να είναι κατώτερος του 50-60% του μέσου εθνικού μισθού. Ποια χώρα στην Ευρώπη έχει τόσο υψηλό κατώτατο μισθό; Εκείνοι που ανέλαβαν την πρωτοβουλία, πριν καταθέσουν αυτό το είδος της τροπολογίας προς συζήτηση, θα έπρεπε τουλάχιστον να προσπαθήσουν να δουν την πραγματικότητα στην Ευρώπη. Επιχειρήθηκε στο σημείο αυτό να υποστηριχθεί μια ευρωπαϊκή πολιτική καθορισμού των μισθών που θα αυξήσει τους υφιστάμενους εθνικούς κατώτατους μισθούς κατά περίπου 20%. Αυτό είναι σκέτος λαϊκισμός!

Εύχομαι να υπάρξει καθαρή πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο, η οποία θα απορρίψει τις επικίνδυνες αυτές ουτοπικές ιδέες που πολύ απλά θα αύξαναν την ανεργία και τη φτώχεια και θα έθεταν σε κίνδυνο την οικονομική ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης.

  Ilda Figueiredo (GUE/NGL), γραπτώς. – (PT) Είναι κρίμα που η έκθεση δεν αντιτάσσεται αναφανδόν στη στρατηγική της ευελιξίας με ασφάλεια, η οποία υποστηρίζεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Περιορίζεται στο να προσφέρει κάποια καταπραϋντική μέριμνα για τις αρχές που προσδιορίζονται στην ανακοίνωση της Επιτροπής.

Κατά συνέπεια, όχι μόνο καταψηφίσαμε την εν λόγω έκθεση στην Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, αλλά επιμείναμε και στην κατάθεση προτάσεων που απέρριπταν την προσέγγιση της ευελιξίας με ασφάλεια την οποία υιοθετούσε η συγκεκριμένη ανακοίνωση. Αυτό το κάναμε επειδή ο σκοπός της συγκεκριμένης προσέγγισης είναι η απορύθμιση των αγορών εργασίας και της εργασιακής νομοθεσίας, που θα επιφέρει στην πράξη την καταστροφή των σημερινών συμβατικών διακανονισμών, την απελευθέρωση των αδικαιολόγητων απολύσεων και την αύξηση της ανασφάλειας για τους εργαζομένους γενικότερα.

Καμία καταπραϋντική μέριμνα δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τη συνεχή αποδυνάμωση των συλλογικών διαπραγματεύσεων, την υποτίμηση των συνδικαλιστικών οργανώσεων και τη μετατροπή των μόνιμων συμβάσεων σε προσωρινές συμβάσεις με πρόφαση την καπιταλιστική παγκοσμιοποίηση.

Στην ογκώδη διαδήλωση που πραγματοποιήθηκε στις 18 Οκτωβρίου στη Λισαβόνα και που είχε διοργανώσει η CGTP (γενική συνομοσπονδία των πορτογάλων εργαζομένων), οι πορτογάλοι εργαζόμενοι είπαν όχι σε αυτές τις προτάσεις. Αυτό το οποίο θέλουν είναι περισσότερη απασχόληση με δικαιώματα, κάτι το οποίο προϋποθέτει δέσμευση για παραγωγή, περισσότερες επενδύσεις σε υψηλής ποιότητας δημόσιες υπηρεσίες και σεβασμό στην αξιοπρέπεια των εργαζομένων.

Επιμένουμε, λοιπόν, στις προτάσεις που καταθέσαμε. Αν απορριφθούν και πάλι, θα καταψηφίσουμε τη συγκεκριμένη έκθεση, δεδομένου ότι απορρίπτουμε την ευελιξία με ασφάλεια.

  Monica Maria Iacob-Ridzi (PPE-DE), γραπτώς. – (RO) Η έκθεση θέτει προς συζήτηση ένα πολύ σημαντικό ευρωπαϊκό θέμα: οι δράσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ολοκλήρωση της αγοράς εργασίας δεν μπορούν να μην λαμβάνουν υπόψη τον αυθαίρετο περιορισμό της ελεύθερης κυκλοφορίας των εργαζομένων. Οχτώ από τις χώρες που εντάχθηκαν στην ΕΕ το 2004 –μαζί με τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία– έχουν μεταβατικές περιόδους τουλάχιστον δύο ετών, οι οποίες μπορούν να φτάσουν και μέχρι τα επτά έτη.

Ξεκινώντας από το δεύτερο μεταβατικό έτος, τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα συμμετέχουν ενεργά στη διαδικασία έγκρισης των μεταβατικών περιόδων που επιβάλλονται από τα κράτη μέλη. Για αυτόν τον λόγο, ζητώ από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να εξετάσει πολύ προσεκτικά, τον Δεκέμβριο, το θέμα του περιορισμού της ελεύθερης κυκλοφορίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση για τα νέα κράτη μέλη και να εγκρίνει μια υποχρεωτική κοινή θέση για την ελαχιστοποίηση των εμποδίων στην ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων.

Το θέμα της περιορισμένης πρόσβασης στην αγορά εργασίας συνδέεται άμεσα με την πρώτη αρχή που αναφέρει ο εισηγητής, δηλαδή την «Ευρωπαϊκή δράση κατά των καταχρηστικών πρακτικών στα διάφορα είδη των άτυπων συμβάσεων». Ως μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, έχω δεχθεί πολλές καταγγελίες από ρουμάνους πολίτες, οι οποίοι στερούνται καταχρηστικά τόσο την πληρωμή τους για την εργασία τους, όσο και τις πιο στοιχειώδεις συνθήκες κοινωνικής και υγειονομικής ασφάλισης στις χώρες δραστηριοποιούνται. Οι κανονισμοί που θα εγκρίνουμε και που θα βασίζονται στην έννοια της ευελιξίας με ασφάλεια θα πρέπει καταρχάς να εξαλείψουν αυτές τις καταστάσεις.

(Η συνεδρίαση διακόπτεται στις 17.05 και συνεχίζεται στις 17.10)

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. PÖTTERING
Προέδρου