Pełne sprawozdanie z obrad

Wtorek, 11 grudnia 2007 r. - Strasburg

20. Działania informacyjnye i promocyjne dotyczące produktów rolnych (debata)

  Przewodnicząca . – Następnym punktem jest sprawozdanie pana Bogdana Golika, z ramienia Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, dotyczące projektu rozporządzenia Rady w sprawie dostarczania informacji i promowania produktów rolniczych na rynkach wewnętrznych i krajach trzecich. COM(2007)0268 - C6-0203/2007 - 2007/0095(CNS)) (A6-0461/2007).

  Mariann Fischer Boel, komisarz. − Pani przewodnicząca! Chciałbym rozpocząć od wyrażenia moich podziękowań dla sprawozdawcy, pana Golika, za doskonałe sprawozdanie na temat propozycji Komisji jednolitego rozporządzenia Rady w sprawie promocji produktów rolniczych na rynkach wewnętrznych i zewnętrznych.

Celem obecnego projektu jest połączenie w jedno rozporządzenie dwóch istniejących rozporządzeń Rady w sprawie promocji na rynkach wewnętrznych i zewnętrznych. Główny cel tego projektu jest zbieżny z naszymi działami upraszczającymi prawo i zmierza do zwiększenia przejrzystości programów Unii Europejskiej związanych z promocją produktów rolniczych. Naszym celem nie jest całkowita zmiana zasad informacji i promocji.

Poprawki zgłoszone przez pana Golika i jego zespół dotyczyły kilku istotnych zagadnień związanych z programami promocji UE, takich jak po pierwsze, zwiększenia znaczenia i budżetu programów promocji w krajach trzecich; po drugie, większego udziału Wspólnoty w środkach promocji; oraz, po trzecie, mniejszego udziału finansowego ze strony organizacji składających wniosek.

Jeśli chodzi o udział finansowy ze strony różnych partnerów, wiadomo że standardowy udział Wspólnoty wynosi 50%, a pozostałe 50% jest dzielone przez państwa członkowskie i organizacje składające wniosek, gdzie udział ostatnich wynosi przynajmniej 20%.

Koncepcja podziału finansowania pomiędzy partnerami jest opracowana w oparciu o bardzo długie doświadczenie związane z programami promocji. Jeśli wszyscy partnerzy zapewniają swój wkład finansowy, zwiększa to szanse na efektywny program skierowany do właściwych odbiorców. W wyjątkowych przypadkach, na przykład ostatniej inicjatywy związanej z owocami i warzywami dla uczniów, możliwe jest zwiększenie udziału Wspólnoty do 60%.

Jeśli chodzi o pomysł zwiększenia nacisku na większą ilości programów promocji w krajach trzecich, jestem generalnie przychylny temu pomysłowi, lecz musi on być umiejscowiony we właściwym kontekście. Projekt zasadniczo dotyczy połączenia dwóch istniejących rozporządzeń. Nie dotyczy on kwestii programowych lub zwiększenia nakładów finansowych, dlatego też właściwy moment przeprowadzenia tej dyskusji nastąpi kiedy rozważymy przyszłość naszej wspólnej polityki rolnej, gdzie nasze priorytety powinny być właściwie odzwierciedlone w alokacji budżetu.

Nie oznacza to jednak że odsuwam promocję na dalszy plan. Jak zapewne państwo wiedzą, w naszych dwóch ostatnich reformach – pierwszej związanej z żywnością i warzywami i drugiej, którą miejmy nadzieję sfinalizujemy w tym tygodniu, a konkretnie reformie wina, koncentrujemy się na podkreślaniu wagi programów promocji. Biorąc za przykład reformę wina, przydzieliliśmy 120 milionów euro rocznie specjalnie na promocję naszego doskonałego europejskiego wina w krajach trzecich.

Myślę, że jesteśmy na właściwej drodze, lecz powinniśmy powrócić do tego tematu ponownie na późniejszym etapie – to jest po prostu połączenie dwóch rozporządzeń.

  Bogdan Golik, sprawozdawca. − Pani Przewodnicząca! Rzeczywiście, celem projektu rozporządzenia Rady w sprawie połączenia działań informacyjnych i promocyjnych dotyczących produktów rolnych na rynku wewnętrznym i w krajach trzecich jest harmonizacja i konsolidacja techniczna dwóch obecnie obowiązujących rozporządzeń. Wpisuje się to w szerszy kontekst procesu uproszczenia prawodawstwa Wspólnoty i uczynienia go bardziej przejrzystym.

Chciałbym jednak podkreślić, iż uproszczenie rozumiane jest tu wyłącznie jako zabieg techniczny, a projekt przedmiotowego rozporządzenia nie odnosi się niestety do istotnych zasad promocji i informacji, które opisane są w przepisach wykonawczych Komisji Europejskiej.

Mimo tych ograniczeń w moim sprawozdaniu przyjąłem zdecydowanie szersze, bardziej strategiczne podejście do promocji produktów rolnych w Unii Europejskiej. Parlament Europejski musi mieć możliwość odniesienia się do kluczowych kwestii związanych z tak ważnym mechanizmem. W szczególności, gdy weźmiemy pod uwagę rozwój negocjacji wielostronnych na forum WTO, a także zmiany w uwarunkowaniach funkcjonowania Wspólnej Polityki Rolnej.

Do 2013 roku zostaną zniesione wszystkie formy subsydiowania eksportu, w tym również wspólnotowe refundacje eksportowe. Zakłada się redukcję taryf celnych. W tej sytuacji jedynie zwiększone działania informacyjne i promocyjne są w stanie utrzymać konkurencyjność eksportową unijnych produktów rolnych, służyć pozyskiwaniu nowych rynków zbytu w krajach trzecich, zwiększyć świadomość konsumentów o walorach europejskiej żywności, a przez to pobudzać popyt.

Jednocześnie nie powoduje to żadnych zaburzeń w warunkach konkurencji na rynkach i nie wpływa negatywnie na światową wymianę handlową. Dlatego nie możemy dopuścić do marginalizacji znaczenia działań promocyjnych i informacyjnych, a wręcz odwrotnie - przyjąć je za priorytet Unii Europejskiej.

W obecnym systemie Komisja Europejska przygotowuje wykaz konkretnych produktów i krajów trzecich, na które skierowane mogą być kampanie. Wykaz może być poddany rewizji co dwa lata, natomiast same programy mogą być zgłaszane jedynie raz do roku i to w gestii Komisji Europejskiej leży ostateczna decyzja, czy dany program zostanie zatwierdzony i jakie otrzyma dofinansowanie.

W 2007 roku budżet na cele promocyjne wynosi tylko 45 milionów euro, przy czym co roku obserwowana jest jego redukcja. Tendencja ta jest tym bardziej zaskakująca, gdy uwzględnimy, że zarówno zwiększyła się ilość krajów Unii Europejskiej, jak i zdecydowanie wzrosło ogólne zainteresowanie omawianymi działaniami. Taka polityka nie może efektywnie wzmocnić pozycji Wspólnoty i rozpoznawalności europejskich standardów jakości, w szczególności na rynkach krajów trzecich.

Realizacja tak ambitnych celów musi być wsparta odpowiednimi środkami finansowymi. Dlatego uważam, że udział finansowy Wspólnoty powinien zostać zwiększony z progu 50 do 60% rzeczywistych kosztów programów. Proponuję obniżenie również do 10% minimalnego wkładu organizacji branżowych w finansowaniu programów, by stworzyć właśnie mniejszym organizacjom szansę uczestniczenia w nim. Dodatkowo, w przypadku rolnictwa ekologicznego i programów związanych z działaniami podejmowanymi w wyniku sytuacji kryzysowych jak chociażby ptasia grypa czy BSE, udział Wspólnoty mógłby sięgnąć 70%.

Programy powinny być powszechnie dostępne i bardziej elastyczne. Włączenie wszystkich produktów oraz wszystkich krajów, a także umożliwienie organizacjom składania programów co najmniej dwa razy do roku pozwoli na szybkie reagowanie na pojawiające się szanse rynkowe oraz możliwość ekspansji producentów w krajach trzecich.

Powracając do aspektów uproszczeniowych rozporządzenia, uzasadnione było włączenie działań promocyjnych do rozporządzenia w sprawie jednolitej Wspólnej Organizacji Rynków Rolnych, co zwiększyłoby przejrzystość legislacyjną. Warto podkreślić, iż w rozporządzeniu reformującym rynek owoców i warzyw oraz projekcie reformy wina, o którym pani wspominała, występuje odesłanie do wspólnotowego instrumentu promocji. Należy dążyć do unikania sytuacji, by przepisy dotyczące środków promocji były zbyt rozproszone.

Kończąc, korzystając z okazji chciałbym serdecznie podziękować posłom z Komisji Rolnictwa, którzy przyjęli jednogłośnie to sprawozdanie, przedstawicielom Komisji Europejskiej, z którymi wielokrotnie się spotykałem, 24 ministrom rolnictwa, od których otrzymałem listy w tej sprawie, jak i europejskim oraz krajowym organizacjom branżowym za aktywną współpracę i rzeczowe uwagi. Dzięki tym konsultacjom udało mi ocenić obowiązujący system, a także poznać postulaty tych krajów i organizacji i wprowadzić je.

Podsumowując, uważam, że działania promocyjne i informacyjne przy odpowiednio zwielokrotnionym budżecie będą służyć europejskim producentom i rolnikom w zdobywaniu nowych rynków, a marce „Made in Europe” w jej właściwej identyfikacji na świecie.

PRZEWODNICZY: LUISA MORGANTINI
Wiceprzewodnicząca

  Pilar Ayuso, w imieniu grupy PPE-DE. – (ES) Pani przewodnicząca, panie komisarzu! Po pierwsze, chciałbym pogratulować sprawozdawcy, panu Golikowi, za jego doskonałą pracę, jak również za jego wyjątkową współpracę z nami – sprawozdawcami pomocniczymi.

Dzisiaj, jak pan komisarz słusznie zwrócił uwagę, Komisja proponuje połączyć w jednolity akt prawny dwa istniejące rozporządzenia Rady dotyczące promocji produktów rolniczych. Celem jest zredukowanie i uproszczenie procedur, by umożliwić wdrożenie tych regulacji przy jednoczesnym zachowaniu wybranych aspektów związanych z tym działań, w zależności od lokalizacji, w jakiej ma to być wprowadzone.

To jest niezwykle ważny projekt, jak to potwierdzono w dwóch projektach przyjętych i mających zostać przyjętymi we wspólnej organizacji rynku wina. Projekt kładzie nacisk na promocję produktów rolniczych. Dodatkowo, dotyczy on nie tylko promocji wewnątrz i na zewnątrz UE, lecz osiąga dodatkowy efekt poprzez działania na poziomie krajowym i prywatne działania w ramach sektorów.

Od roku 2000 różne działania zostały podjęte by promować wysoką jakość europejskiej żywności wśród konsumentów, wysokie wartości odżywcze, bezpieczeństwo żywności, proces przetwarzania, warunki hodowli zwierząt, itd. Jednak obecne przepisy regulujące promocję żywności – i poruszam ten temat gdyż byłem odpowiedzialny za oba projekty w hiszpańskim ministerstwie rolnictwa – mogą zagrozić systemowi i muszą zostać zmienione oraz uproszczone by umożliwić efektywne wykorzystanie funduszy.

Polityka promocji musi być nowoczesnym, elastycznym i ambitnym narzędziem jeśli chcemy podołać aspiracjom operatorów. Uważam, że to jest celem projektu Komisji, a także właściwym celem poprawek jednogłośnie przyjętych przez Komisję Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Chciałbym zwrócić szczególną uwagę na poprawki dotyczące celu i zakresu, gdyż warto jest przeprowadzać promocję w nawiązaniu do znaków handlowych, a nie koncentrować się tylko na ogólnej promocji.

Mam nadzieję, że Rada i Komisja rozważą to sprawozdanie i dziękuję im za poświęcona uwagę.

  Silvia-Adriana Ţicău, w imieniu grupy PSE. – (RO)

Pani przewodnicząca! Uproszczenie przepisów Wspólnoty dotyczących informowania i promocji produktów rolniczych na rynkach wewnętrznych i krajach trzecich jest zgodne z celem uproszczenia ustawodawstwa przez Parlament Europejski.

Ten dokument jest również niezwykle istotny gdyż obecnie rozważamy reformę wspólnej polityki rolnej. W tym kontekście wspólnotowe mechanizmy promocji produktów rolniczych powinny również grać istotną rolę.

Reformy na polu owoców i warzyw, jak również na polu wina odniosą sukces tylko jeśli Europa zdoła odpowiednio promować swoje produkty rolnicze. 5% ludzi zdolnych do pracy w Unii Europejskiej jest zatrudnionych bezpośrednio w sektorze rolniczym, wytwarzając 1,6% PKB Unii Europejskiej.

Kiedy nowy Traktat wejdzie w życie procedura współdecyzji powinna znaleźć również zastosowanie we wspólnej polityce rolnej.

Jako socjaliści, popieramy globalne i stopniowe otwieranie rynków, lecz w oparciu o odpowiednie, a w szczególności wzajemne zasady. Nasz model rolnictwa wymaga wysokich standardów w zakresie środowiska i społeczeństwa oraz jakości produktów żywnościowych. Oznacza to także określone koszty dla rolników, lecz powinniśmy brać pod uwagę ochronę środowiska.

Jakość naszych produktów powinna być głównym aspektem handlu międzynarodowego. Jako socjaliści, wierzymy, że znak handlowy „made in Europe” powinien zostać wprowadzony, rozpoznany oraz powiązany z jakością produktów zgodną ze standardami Europejskimi; promocja produktów rolniczych Unii Europejskiej jest także niezwykle istotna.

Gratuluję sprawozdawcy.

  Nils Lundgren, w imieniu grupy IND/DEM – (SV) Pani przewodnicząca! Sprawozdanie to przypomina mi Alicję w Krainie Czarów i, pani przewodnicząca, nie można się oprzeć, by nie rzucić wyzwania naszym tłumaczom krzycząc „Ach jak zdumiewająco! Coraz zdumiewającej! - krzyknęła Alicja”. Co się dzieję? Czy naprawdę ma sens dla UE wykorzystywać pieniądze podatników na kampanie reklamowe starające się przekonać tych samych podatników, że powinni kupować produkty, które do tej pory finansowali przez subsydia? Oczywiście nie. Jednym z celów UE we wspólnej polityce rolnej jest zagwarantowanie konsumentom rozsądnych cen. Lecz kiedy to jest czynione przez finansowanie z podatków zamiast wzrostu produktywności, konsumenci płacą za swoją żywność tyle ile płaciliby normalnie, tylko za pomocą innych środków. Dodatkowo obniżana jest zachęta do poprawy produktywności. Tak więc żywność staje się droższa w długim terminie z powodu tej strategii dla rolnictwa.

Komisja broni restrykcji dla konkurencji. Gdy taryfy zostaną zniesione, produkcja w państwach członkowskich zagrożona będzie ze strony tańszych produktów z krajów trzecich, a sprawozdanie proponuje zwiększone wydatki na kampanie nakierowane na wzmocnienie marki Unii i powiększenie konsumpcji w Unii. Projekt śmierdzi ukrytym protekcjonizmem! Widzieliśmy już wiele przykładów kampanii reklamowych UE.

W 1997 roku kampanie reklamowe zostały uruchomione by promować cięte kwiaty produkowane w UE, gdy import stał się tańszy dzięki zniesieniu taryf. Wybitny szwedzki felietonista, Johan Hakelius, napisał w wiodącej szwedzkiej gazecie co następuje: „Gdy obywatele UE kupują ten sam rodzaj kwiatów w całej Europie, oczywiście wzrasta spójność i europejska harmonia. Tulipany są sprawą najwyższej wagi dla pokoju”. W tej Izbie konieczne jest być może podkreślenie, że była to zamierzona ironia...

W 2000 roku UE miała 450 000 ton oleju z oliwek w magazynach i UE zdecydowała się na uruchomienie kampanii reklamowych w krajach północnych, by poinformować nas jak smaczna i dobroczynna jest oliwa z oliwek.

W 2007 roku Parlament Europejski przegłosował pieniądze na reklamowanie sektora mlecznego, aby ochraniać go od zwiększonej liberalizacji rynku.

Reforma wspólnej polityki rolnej ma właściwie miejsce. Czyni wolny postęp, ale jest to postęp. Jednakże propozycja sprawozdawcy to kilka kroków wstecz. Próbują oni zamienić reformy, które w końcu są przeprowadzane, zwiększonymi środkami na promowanie sprzedaży i kampanie informacyjne. Sprawozdawca wini WTO i chce zwiększenia liczby produktów, które powinny otrzymać to wsparcie. Nie jest to niczym innym niż nieuczciwą konkurencją z rolnikami z krajów spoza UE. Należy w końcu skończyć ze wspólną polityką rolną, a ceny i produkcja określane przez popyt i podaż, tak jak to ma miejsce we wszystkich innych sektorach.

Utknęliśmy w nieracjonalnym systemie z powodu nieszczęsnych decyzji w przeszłości. Dlatego tym ważniejsze jest abyśmy obrali właściwy azymut. Rekomendacja teraz jest, niestety, taka, że powinniśmy udać się w złym kierunku. Pieniądze, które mogą zostać uwolnione dla dobra obywateli Europy poprzez redukcję taryf, usunięcie zwrotów za eksport i zredukowane wsparcie na szczeblu krajowym nie mogą zostać roztrwonione w ramach dalszego przeznaczania na środki promocji sprzedaży i kampanie informacyjne. Kampanie informacyjne i reklamowanie produktów i usług musi być opłacane przez producentów, nie przez przyciśniętych do muru podatników.

Europa jest na złym torze w tym obszarze, tak jak i w wielu innych. UE musi Europą wolności, w której ludzie i przedsiębiorstwa konkurują dla dobra konsumentów, a nie dla dobra protekcjonistów. Dla dobra Europy chciałbym być optymistą, ale niestety nie mogę.

  Mariann Fischer Boel, komisarz. – Pani przewodnicząca! Chciałbym podziękować posłom za ich wkład w tę bardzo ważną debatę. Mam nadzieję, że wszyscy możemy się zgodzić z faktem, że jest ważnym, żebyśmy mieli dostępny budżet na tłumaczenie konsumentom wysokiej jakości produktów europejskich, tak w Unii Europejskiej, jak i na rynkach zagranicznych.

Muszę powiedzieć, że jestem trochę zaskoczony, że jest to uważane za podejście protekcjonistyczne, ponieważ jesteśmy w sytuacji, gdy wiele państw członkowskich w Unii Europejskiej i wszyscy inni gracze na rynku artykułów spożywczych promuje swoje produkty konsumentom.

W tym temacie mamy w Unii Europejskiej całkowicie jasne stanowiska, ponieważ posiadamy wiele produktów dobrej jakości, jeśli chodzi o ochronę środowiska, dobrostan zwierząt i wysoki poziom standardów weterynaryjnych.

Jeśli chodzi o niewykorzystywanie budżetu lub faktu, że budżet się zmniejsza, nie było możliwości wydania pieniędzy, ponieważ nie było zainteresowania rynkami zagranicznymi ze strony organizacji producenckich. Mam nadzieje, że ten problem zostanie rozwiązany, gdy połączy się te dwie różne regulacje, tak że będą o wiele łatwiejsze, o wiele bardziej elastyczne do zarządzania.

Chętnie podjąłbym dyskusję, może w ramach sprawdzenia jak są ustawione słupki w bramce na przyszłość naszych kampanii promocyjnych naszych produktów rolniczych. Myślę w końcu, że właściwym czasem na dyskusje byłby czas, gdy mamy dyskusję dotyczącą przyszłego budżetu, to znaczy po roku 2013.

Myślę jednak, że wysłaliśmy dość jasne sygnały, zarówno w sprawie reformy owoców oraz warzyw i w sprawie reformy wina, co do wagi promocji dla naszej produkcji.

  Przewodnicząca. - Debata została zamknięta.

Głosowanie odbędzie się w środę. 12 grudnia 2007 r.

Oświadczenia pisemne (art. 142 Regulaminu)

  Gábor Harangozó (PSE), na piśmie. – Wraz z ostatnimi reformami wspólnej polityki rolnej i możliwych przyszłych rozwiązań w ramach negocjacji w Światowej Organizacji Handlu, pojawia się oczywista naturalna potrzeba zwiększenia mechanizmów promocji Wspólnoty, dotyczących produkcji rolnej. Co więcej, wdrożenie planu działania dotyczącego uproszenia domaga się rzeczywiście stworzenia jednolitego schematu prawnego dla promocji produktów rolniczych na rynkach wewnętrznych i zewnętrznych. Instrumenty promocyjne i kampanie powinny otrzymać odpowiednią wagę mając na uwadze przewidywane ograniczenie taryf, eliminację zwrotów za eksport i ograniczenie wspólnotowej pomocy krajowej. W tym kontekście jest oczywistym, że powinniśmy zwiększyć zakres i budżet promocji naszej produkcji rolniczej, aby zapewnić opłacalną konkurencyjność naszych produktów zarówno na rynkach wewnętrznych i zewnętrznych. Jest niezwykle ważne, w rzeczy samej, aby zwiększyć środki budżetowe, aby zapewnić wysokiej jakości instrumenty promocyjne i przejrzyste środki w ramach jednolitych i uproszczonych przepisów prawa. Dokładniej, dzisiejsza poranna debata na temat reformy organizacyjnej wspólnego rynku wina jest bardzo dobrym przykładem pilnej konieczności zainwestowania odpowiednich środków w skuteczne środki promocji i marketingu wewnątrz i poza Unią.

  Zdzisław Zbigniew Podkański (UEN), na piśmie. – Panie Przewodniczący! Jesteśmy zgodni, że działania informacyjne i promocja produktów rolnych, zarówno na rynku wewnętrznym, jak i w krajach trzecich, są niezbędne. Zgodni także jesteśmy, że należy uprościć i zharmonizować przepisy oraz ograniczyć procedury administracyjne związane z wdrażaniem polityki informacyjnej. Wiemy także, że właściwa informacja i promocja są dźwignią handlu i pozyskiwania nowych rynków dla produktów, oraz że kwota 45 840 000 euro wyrażona w wielkości przewidzianych płatności na rok 2007 jest zdecydowanie za niska.

Co powinniśmy w tej sytuacji robić i na co położyć szczególny nacisk? W moim przekonaniu powinniśmy postawić na promocję zdrowych ekologicznie artykułów rolnych, wolnych od GMO, rozpoczynając od młodzieży i placówek oświatowych. W ramach promocji, młodzież w szkole powinna otrzymać nie tylko owoce, ale także inne zdrowe ekologiczne produkty.

By uzyskać powodzenie, konieczne jest też wprowadzenie w życie systemu etykietowania zawierającego ważne dla konsumenta informacje m.in. pochodzenia produktu, jego jakości, metod produkcji, bezpieczeństwa, wartości odżywczych, itd. Informacje te powinny być zamieszczane na opakowaniach w językach ojczystych konsumentów. Konieczne jest więc uporządkowanie handlu i etykietowania w supermarketach, zwłaszcza w nowych państwach członkowskich.

By osiągnąć zamierzone efekty, niezbędne są: badania nowych rynków, udoskonalanie całego systemu kontroli oraz dobra współpraca wszystkich państw członkowskich.

  Andrzej Tomasz Zapałowski (UEN), na piśmie. – Pani Przewodnicząca! Dyskutowane dziś sprawozdanie dotyczące promocji produktów rolnych powinno w tytule zawierać słowo ekologicznej. Społeczeństwo spożywa określoną ilość pożywienia, nie chodzi nam przecież, aby spożywano jej więcej, ale aby jadło się zdrowo i żywność dobrej jakości.

W wielu miejscach zbiorowego żywienia na terenie UE podaje się żywność tak ubogaconą chemią i nawozami, że trudno się dziwić, iż mamy coraz grubsze kolejne pokolenia Europejczyków. Takiej żywności nie chciałbym promować. Europejskie społeczeństwo jest przez to bardziej chore i podatne na otyłość. Jeżeli naszym obywatelom zaczniemy dostarczać żywność dobrą, to ona sama stanie się reklamą w świecie. Ludzie na świecie powinni uzyskać przeświadczenie, że Europa produkuje i sprzedaje dobrą żywność.

W pełni popieram zapisy sprawozdania promujące samowystarczalność regionalną w produkcji żywności tradycyjnej dla danego obszaru. Na koniec gratuluję panu Golikowi dobrego sprawozdania.