Πληρη πρακτικα των συζητησεων

Τετάρτη 12 Δεκεμβρίου 2007 - Στρασβούργο

17. Συστήματα εγγύησης των καταθέσεων (συζήτηση)

  Πρόεδρος. - Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση της έκθεσης του Christian Ehler, εξ ονόματος της Επιτροπής Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων, σχετικά με τα συστήματα εγγύησης των καταθέσεων (2007/2199(INI)) (A6-0448/2007).

  Christian Ehler, εισηγητής. − (DE) Κυρία Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, είναι χαρά μου να έχω τη δυνατότητα να σας παρουσιάσω σήμερα μία έκθεση, η οποία εγκρίθηκε ομόφωνα από την Επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων. Πριν από την ψηφοφορία στην επιτροπή, το μέλλον των συστημάτων εγγυήσεως των καταθέσεων υπήρξε αντικείμενο έντονων συζητήσεων, ιδίως ενόψει συγκεκριμένων περιφερειακών προβλημάτων τα οποία έχουν ανακύψει επί του παρόντος και της πρόσφατης κρίσης στην αμερικανική αγορά ακινήτων.

Στα τέλη του 2006, η Επιτροπή παρουσίασε μία ανακοίνωση για την επανεξέταση της οδηγίας του 1994 περί των συστημάτων εγγυήσεως των καταθέσεων. Πριν από την εκπόνηση της ανακοίνωσης, η Επιτροπή πραγματοποίησε διαβουλεύσεις. Βάσει των εμπειρικών πορισμάτων τα οποία προέκυψαν, είμαστε σε θέση να συμπεράνουμε ότι οι στόχοι της οδηγίας έχουν ουσιαστικά επιτευχθεί και ότι επί του παρόντος δεν υφίσταται ανάγκη νομοθετικής παρέμβασης.

Η αύξηση του διασυνοριακού χαρακτήρα των δομών της χρηματοπιστωτικής αγοράς στην Ευρώπη, ωστόσο, απαιτεί να εστιάσουμε με μεγάλη ακρίβεια στο ζήτημα της συνεργασίας μεταξύ των ποικίλων συστημάτων εγγυήσεων των καταθέσεων, τα οποία λειτουργούν στην Ευρώπη. Στην ανακοίνωσή της, η Επιτροπή προσδιορίζει τους τομείς στους οποίους η εφαρμογή αυτορυθμιστικών μέτρων ή ο διαφορετικός χειρισμός των νομικών βάσεων θα μπορούσαν να βελτιώσουν περαιτέρω τα συμφέροντα των καταναλωτών.

Θα πρέπει, κατά την άποψή μου, να επιδιώξουμε περαιτέρω αυτή την προσέγγιση. Πιστεύουμε ότι η δυναμική διαδικασία συζήτησης, στην οποία συμμετέχουν η Επιτροπή, τα κράτη μέλη και το EFDI, το Ευρωπαϊκό Φόρουμ των Φορέων Ασφάλισης Καταθέσεων, θα διαδραματίσει έναν ιδιαίτερα ωφέλιμο ρόλο, δίδοντας μας τη δυνατότητα να προσαρμοσθούμε όσο το δυνατόν γρηγορότερα στις μεταβαλλόμενες συνθήκες.

Το πρόβλημα της Nordea δεν δικαιολογεί την υποβολή αιτήματος για μια δαπανηρή νέα τροποποίηση της οδηγίας στην παρούσα φάση. Ως εκ τούτου, ευγνωμονώ την Επιτροπή για το γεγονός ότι κατέστησε απόλυτα σαφές ότι το πρόβλημα της Nordea, το οποίο αφορά ουσιαστικά την αποζημίωση εισφορών, πρέπει να επιλυθεί από τα κράτη μέλη.

Οι φορείς εκμετάλλευσης των συστημάτων εγγύησης των καταθέσεων στις σκανδιναβικές χώρες και οι εποπτικές αρχές στις χώρες αυτές πρέπει να αποφασίσουν κατά πόσον θα πρέπει να καταβληθούν αποζημιώσεις για τις εισφορές ή αν οι εγγυήσεις καταθέσεων στις εν λόγω χώρες θα πρέπει να αντιμετωπίζονται όπως οι πολιτικές ασφάλισης, και να μην εγείρουν δικαιώματα αποζημίωσης. Πρόκειται για ένα θεμελιώδες πρόβλημα, θεμελιώδες πρόβλημα όμως για τα κράτη μέλη.

Η έκθεση μπορεί βασικά να χωρισθεί σε τρία μέρη. Το πρώτο μέρος αφορά μία ανάλυση της μελέτης, την οποία πραγματοποίησε η Επιτροπή, και της τοποθέτησής της επί των ευρημάτων της, όπως για το ποσό της ελάχιστης εγγύησης. Το δεύτερο μέρος αφορά το ερώτημα σχετικά με το αν τα ποικίλα συστήματα εγγύησης των καταθέσεων στην Ευρώπη προκαλούν ή όχι απαράδεκτες στρεβλώσεις στον ανταγωνισμό. Το τρίτο μέρος αναφέρεται στη μελλοντική κρίση και τη διαχείριση του κινδύνου.

Όσον αφορά το πρώτο μέρος της έκθεσής μου σκοπεύω να είμαι πολύ σύντομος, καθώς αποδείχθηκε σε μεγάλο βαθμό αποδεκτό και αντανακλά τα πορίσματα της διαδικασίας διαβούλευσης σχετικά με τα συστήματα εγγύησης των καταθέσεων. Πιστεύω ότι η δήλωσή μας για το ελάχιστο επίπεδο κάλυψης, το οποίο θα πρέπει να προσαρμοσθεί λαμβάνοντας υπόψη τον πληθωρισμό την επόμενη φορά που θα αναθεωρηθεί η οδηγία, επιτυγχάνει μία ισορροπία ανάμεσα στα συμφέροντα των νέων κρατών μελών και στα συμφέροντα των παλαιότερων. Θα ήθελα να τονίσω ότι κάθε κράτος μέλος και κάθε φορέας εγγύησης καταθέσεων διαθέτει ήδη τη δυνατότητα να υπερβεί το ευρωπαϊκό ελάχιστο όταν εγγυάται καταθέσεις.

Ένα άλλο σημαντικό σημείο το οποίο αντανακλάται στην έκθεση είναι η εξέταση του ερωτήματος σχετικά με το κατά πόσον τα ποικίλα συστήματα εγγύησης καταθέσεων και οι διάφορες μέθοδοι, οι οποίες χρησιμοποιούνται για τη χρηματοδότησή τους, στρεβλώνουν τον ανταγωνισμό. Η Επιτροπή έχει εκθέσει τις απόψεις της και παρουσίασε μία μελέτη, η οποία, εάν υλοποιούνταν οι συστάσεις της, θα είχε ως αποτέλεσμα την εναρμόνιση της χρηματοδότησης για επιμέρους κράτη μέλη.

Εάν εζητείτο τώρα σε κράτη μέλη με συστήματα, τα οποία έχουν δημιουργηθεί εκ των υστέρων, να φέρουν εις πέρας με ιδιαίτερα μεγάλο κόστος μία πλήρη αναδιάρθρωση των συστημάτων εγγύησης καταθέσεων που διαθέτουν, θα έπρεπε να αναλύσουν κατά πόσον η πολυμορφία των συστημάτων και οι συνακόλουθες απαράδεκτες και δαπανηρές στρεβλώσεις της αγοράς δικαιολογούνται καθόλου στην εσωτερική αγορά. Αυτό δεν έχει αναλυθεί ακόμη, και μία τέτοια ανάλυση θα αποτελέσει ένα σημαντικό έργο μελλοντικά.

Το τρίτο μέρος της έκθεσης εξετάζει τη διαχείριση κινδύνων και κρίσεων. Η εσωτερική αγορά και ο αυξανόμενος βαθμός διασυνοριακής αλληλεξάρτησης απαιτούν να εξετάσουμε κατά πόσον διεξάγεται ομαλά η διασυνοριακή διαχείριση του κινδύνου και των κρίσεων. Υπάρχει επιτακτική ανάγκη ενδελεχών συζητήσεων με όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς. Μακροχρόνια ζητήματα, όπως το πρόβλημα των «τζαμπατζήδων» (free riders) και το πρόβλημα του ηθικού κινδύνου πρέπει να αντιμετωπισθούν σε αυτό το πλαίσιο.

Πιστεύω ότι επιβάλλεται η εκπόνηση εμπειρικών μελετών, οι οποίες αναλύουν τη διαχείριση των κρίσεων και του κινδύνου, προκειμένου να εξεύρουμε βιώσιμες λύσεις για τον επιμερισμό των βαρών σε περίπτωση διασυνοριακών κρίσεων, και η εφαρμογή κοινών μεθόδων έγκαιρης αναγνώρισης κινδύνων ή η ανάπτυξη ενός συστήματος για τον καθορισμό εισφορών βάσει του κινδύνου. Οι μελέτες αυτές θα πρέπει στη συνέχεια να καθορίζουν το περιεχόμενο των επακόλουθων συζητήσεων.

Σε αυτό το πλαίσιο, απορρίπτω απερίφραστα την τροπολογία της Ομάδας ΕΣΚ, η οποία συνεπάγεται ότι υφίστανται στρεβλώσεις στην αγορά, παρότι δεν υπάρχουν στοιχεία για αυτό επί του παρόντος. Πιστεύουμε ότι η παρούσα διαδικασία αποτελεί την ορθή προσέγγιση.

  Charlie McCreevy, Μέλος της Επιτροπής. − (EN) Κυρία Πρόεδρε, θα ήθελα καταρχάς να ευχαριστήσω θερμά την Επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων και, συγκεκριμένα, τον εισηγητή, κ. Christian Ehler, για την υποστήριξη την οποία παρείχε στην πολιτική την οποία ορίζει η ανακοίνωσή μας.

Στηρίζω απόλυτα την άποψή σας ότι οι νομοθετικές προτάσεις δεν κρίνονται σκόπιμες στο παρόν στάδιο. Ορισμένα ζητήματα μπορούν να βελτιωθούν μέσω καθορισμένων κανόνων χωρίς σημαντικές επιπτώσεις από άποψη κόστους και μέσω της συνεργασίας με το Ευρωπαϊκό Φόρουμ των Φορέων Ασφάλισης Καταθέσεων (EFDI). Η πρόσφατη χρηματοπιστωτική αναταραχή αποδεικνύει ότι η διατήρηση των καταθέσεων ή της εμπιστοσύνης είναι κρίσιμη κατά τη διάρκεια μιας χρηματοπιστωτικής κρίσης. Όσον αφορά συστήματα εγγύησης καταθέσεων, δύο στοιχεία φαίνεται να είναι καθοριστικά – η εξασφάλιση κατάλληλου επιπέδου κάλυψης και η μικρή καθυστέρηση αποπληρωμής. Εάν οι καταθέτες γνωρίζουν ότι οι καταθέσεις τους θα καλυφθούν, και αν νιώθουν σίγουροι ότι θα δοθούν γρήγορα αποζημιώσεις για τις ασφαλισμένες καταθέσεις, δεν υπάρχει λόγος να συνωστίζονται έξω από μία τράπεζα.

Η ισχύουσα οδηγία έχει αποδειχθεί ευέλικτη και επιτρέπει στα κράτη μέλη να αυξάνουν την κάλυψη σύμφωνα με τη δική τους οικονομική κατάσταση. Τα κράτη μέλη μπορούν να αναλάβουν άμεση δράση, εάν το επίπεδο της κάλυψής τους αποδειχθεί ακατάλληλο. Η έγκαιρη εκταμίευση των καταθέσεων των φορέων ασφάλισης μπορεί πράγματι να βελτιωθεί. Σύμφωνα με την οδηγία, οι αποζημιώσεις δεν θα πρέπει κανονικά να ξεπερνούν τους τρεις μήνες, όμως αυτό αντιπροσωπεύει την τεχνολογία η οποία ήταν διαθέσιμη το 1994. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ζητήσαμε από το EFDI να προσδιορίσει τα εμπόδια τα οποία τίθενται στη γρήγορη αποπληρωμή.

Οι καταθέτες πρέπει επίσης να ενημερωθούν για την προστασία, την οποία έχουν στη διάθεσή τους. Οι ισχύουσες υποχρεώσεις πληροφόρησης στην οδηγία εφαρμόζονται κατά διαφορετικό τρόπο σε ολόκληρη την Ευρώπη. Επομένως, ζητήσαμε από το EFDI να προσδιορίσει τις βέλτιστες πρακτικές για τη βελτίωση της διάδοσης αυτών των πληροφοριών στους καταθέτες. Όσον αφορά τη διασυνοριακή κρίση, συμμερίζομαι την άποψη του Κοινοβουλίου για την ανάγκη εξασφάλισης διαφάνειας σχετικά με τον επιμερισμό των βαρών και τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων μερών πριν από την εμφάνιση της εν λόγω κρίσης. Τα συμπεράσματα του ECOFIN της 9ης Οκτωβρίου είναι σαφή ως προς αυτό το σημείο. Έχω σημειώσει την εισήγηση για τη συμμετοχή του EFDI στις γενικές συζητήσεις περί του επιμερισμού βαρών. Επιτρέψτε μου να υπογραμμίσω ότι μόνο πολύ λίγα συστήματα διαθέτουν αρμοδιότητες οι οποίες ξεπερνούν την απλή αποζημίωση των καταθετών. Τα ταμεία τους καλύπτουν επίσης μόνο ένα μικρό μέρος των ποσών, τα οποία εμπλέκονται σε μία μεγαλύτερη διασυνοριακή κρίση. Επομένως, δεν είμαι σε θέση να υποστηρίξω την πρόταση για τη συμμετοχή του EFDI στις γενικές συζητήσεις περί επιμερισμού των βαρών.

Η έκθεση τονίζει επίσης τη σπουδαιότητα της εξάλειψης πιθανών στρεβλώσεων της αγοράς. Θα εξετάσουμε το εν λόγω ζήτημα, όπως έχει ζητηθεί. Ωστόσο, επί του παρόντος δεν θεωρούμε ότι το υψηλό κόστος της πλήρους εναρμόνισης του ισχύοντος κανονιστικού πλαισίου, το οποίο εκτιμάται μεταξύ 2,5 και 4,5 δισεκατομμυρίων ευρώ, θα ήταν δικαιολογημένο. Ορισμένα ζητήματα δημιουργίας ίσων όρων ανταγωνισμού αντιμετωπίζονται ήδη. Για παράδειγμα, πρέπει να δημιουργήσουμε διατάξεις συμπληρωματικής κάλυψης («topping-up»), όπου ένα υποκατάστημα θα πρέπει να είναι σε θέση να προσφέρει ένα βαθμό προστασίας σε μία χώρα υποδοχής, υψηλότερο από τον βαθμό προστασίας στη χώρα προέλευσης. Ωστόσο, ορισμένες φορές, οι διευθετήσεις μεταξύ συστημάτων σε διαφορετικά κράτη μέλη δεν έχουν λειτουργήσει στην πράξη, και υποστηρίζουμε τις προσπάθειες του EFDI για την επίτευξη μίας προαιρετικής υποδειγματικής συμφωνίας. Ορισμένα κράτη μέλη διακανονίζουν ήδη τις εισφορές μέσω των συστημάτων τους σύμφωνα με τους επιμέρους κινδύνους των τραπεζών. Θα θέλαμε να ενισχύσουμε τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη, καθώς κατ’ αυτόν τον τρόπο θα συμβάλαμε στη δημιουργία ίσων όρων ανταγωνισμού για τράπεζες με παρόμοια προφίλ κινδύνου.

Εν κατακλείδι, η Ευρώπη χρήζει συστημάτων εγγύησης καταθέσεων τα οποία διασφαλίζουν την εμπιστοσύνη των καταθετών σε περίπτωση χρηματοπιστωτικής κρίσης. Με τις προβλεπόμενες βελτιώσεις, είμαι βέβαιος ότι θα προσεγγίσουμε περισσότερο αυτό τον στόχο.

  Piia-Noora Kauppi, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE. – (EN) Κυρία Πρόεδρε, θα ήθελα καταρχάς να σας ευχαριστήσω όλους επειδή πρόκειται για ένα ιδιαίτερα επίκαιρο ζήτημα.

Όλοι γνωρίζουμε ότι η συνεχής χρηματοπιστωτική αναταραχή έχει καταδείξει τη σπουδαιότητα της διαχείρισης διασυνοριακών κρίσεων, και η απόφαση του ECOFIN τον Οκτώβριο για περισσότερο εκ των προτέρων συντονισμό μεταξύ των κρατών μελών και, ιδίως, των εποπτικών καθεστώτων είναι ιδιαίτερα ευπρόσδεκτη.

Οι τράπεζες βρίσκονται στην καρδιά του συστήματος πληρωμών και ασχολούνται με τις αποταμιεύσεις απλών καταναλωτών, οι οποίοι δεν είναι οικονομολόγοι. Επομένως, η κατάλληλη λειτουργία των συστημάτων πληρωμών και του συστήματος εκκαθάρισης και διακανονισμού είναι ένα ιδιαίτερα λεπτό ζήτημα. Πολλές τράπεζες σήμερα λειτουργούν διασυνοριακά. Ένα κατακερματισμένο εθνικό κανονιστικό πλαίσιο δεν αρκεί. Αυτή τη στιγμή, ούτε καν οι τύποι λογαριασμού οι οποίοι περιλαμβάνονται στις απαιτήσεις του συστήματος για την εγγύηση του ελλείμματος δεν είναι ίδιοι σε κάθε κράτος μέλος.

Δεν θα πρέπει να αφήσουμε το πρόβλημα αυτό να εξελιχθεί σε πρόβλημα για τους καταθέτες. Ο εισηγητής, κ. Ehler, εργάστηκε αποτελεσματικά όσον αφορά τη σύνταξη της έκθεσης και επέδειξε μεγάλη προθυμία συμβιβασμού. Συγκεκριμένα, η έκθεση ορθώς τονίζει τη σπουδαιότητα της εξάλειψης των στρεβλώσεων του ανταγωνισμού. Όπως ανέφερε ο κ. Επίτροπος, είναι πολύ σημαντικό να εξασφαλισθούν ίσοι όροι ανταγωνισμού.

Εντούτοις, λυπούμαι που τελικά η έκθεση δεν θίγει το θέμα των ex-ante συστημάτων εγγύησης των καταθέσεων. Ενώ κράτη μέλη, τα οποία διαθέτουν συστήματα ex-post εγγύησης καταθέσεων, υποστηρίζουν ότι πρόκειται για ένα πρόβλημα το οποίο αφορά ειδικά τις σκανδιναβικές αγορές και τις αγορές των βορείων χωρών, αυτό δεν ισχύει. Στην πραγματικότητα λειτουργεί ενάντια στον ανταγωνισμό για ολόκληρη την ενιαία αγορά σε ευρύτερη κλίμακα. Μάλιστα, τα περισσότερα συστήματα στην Ευρώπη είναι ex-ante. Εάν οι κανόνες της δυνατότητας αποζημίωσης και μεταφοράς των πόρων που έχουν καταβληθεί στα εν λόγω συστήματα δεν εναρμονιστούν, δημιουργείται στρέβλωση της επιλογής μεταξύ των μοντέλων των υποκαταστημάτων και των θυγατρικών στη χώρα υποδοχής, και αυτό οδηγεί σε στρέβλωση του ανταγωνισμού. Επομένως είναι ιδιαίτερα ευχάριστο το ότι η Επιτροπή εξετάζει αυτό το ζήτημα, αναλύοντας κατά πόσον παρατηρούνται στρεβλώσεις του ανταγωνισμού, και καθιστώντας δυνατές πιθανές μελλοντικές εισηγήσεις στον τομέα αυτό, ιδίως σχετικά με τη δυνατότητα αποζημίωσης και μεταφοράς ex ante εγγύησης των καταθέσεων, οι οποίες έχουν ήδη καταβληθεί σε χρήματα.

Επομένως, επικροτώ την πρωτοβουλία της Επιτροπής και την έκθεση του κ. Ehler, αλλά απαιτείται ακόμη σημαντικό έργο.

  Pervenche Berès, εξ ονόματος της Ομάδας PSE. – (FR) Κυρία Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, ευγνωμονώ τον εισηγητή για το κείμενό του. Για μία έστω φορά, θα συμφωνήσω με πολλές από τις παρατηρήσεις της κ. Kauppi. Ξεκινήσαμε να εργαζόμαστε σε αυτό το κείμενο από την άνοιξη και πιστεύω ότι όσοι θεωρούσαμε ότι ήταν πολύ επίκαιρο, αποδείχθηκε από τα γεγονότα του καλοκαιριού ότι είχαμε δίκιο.

Όσα συνέβησαν αυτό το καλοκαίρι εγείρουν ερωτήματα σχετικά με τα συστήματα εγγύησης των καταθέσεων. Απλώς δεν είναι δυνατόν να ζούμε με ένα σύστημα, όπου πολλοί από τους παράγοντες της αγοράς δραστηριοποιούνται σε πολλές χώρες χωρίς να υπάρχουν ρυθμίσεις για την εγγύηση των καταθέσεων, που να είναι τουλάχιστον εναρμονισμένες ή να βασίζονται σε κοινές αρχές, προς όφελος όχι μόνο του ανταγωνισμού, αλλά και της εμπιστοσύνης του κοινού στους μηχανισμούς της αγοράς.

Μου έκανε εντύπωση καθώς ταξίδευα στη διάρκεια του καλοκαιριού –και όχι μόνο στις σκανδιναβικές χώρες– ότι το ζήτημα αυτό των συστημάτων εγγύησης των καταθέσεων αναφερόταν συχνά και θεωρούταν κρίσιμης σημασίας. Γνωρίζω, φυσικά, τι θα πει ο Επίτροπος: «Εάν συγκεντρώνατε μαζί όλα τα συστήματα εγγύησης τα οποία λειτουργούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο, και πάλι το σύνολο τους δεν θα ήταν παρά μία σταγόνα στον ωκεανό σε σύγκριση με τα ποσά τα οποία απαιτούνται για την αντιμετώπιση των κρίσεων». Πρόκειται για ένα κακό επιχείρημα από τη στιγμή που πρέπει να περιορίσουμε τα μειονεκτήματά μας, όσον αφορά τόσο την ανταγωνιστικότητα, όσο και την εμπιστοσύνη στους μηχανισμούς της αγοράς, ιδίως επειδή έχουν ως αποτέλεσμα τη στρέβλωση των επιχειρηματικών στρατηγικών, καθώς οι εταιρείες βρίσκονται ξαφνικά αναγκασμένες να διαιτητεύουν, για λάθος λόγους, μεταξύ των διάφορων θυγατρικών και των υποκαταστημάτων.

Βάσει όλων αυτών των επιχειρημάτων ζήτησα από την Ομάδα μου να με υποστηρίξει. Η Ομάδα κατέθεσε μία τροπολογία, ζητώντας από την Επιτροπή να επισπεύσει τις εργασίες της και να παραδεχθεί τις προσδοκίες που έχουν από αυτήν οι πολίτες: ενώ μπορεί να μην εκφράζουν την απαίτησή τους ξεκάθαρα και συγκεκριμένα, από την άποψη της προτεραιότητας, δεν χρειάζονται διαβεβαίωση για το πώς λειτουργούν οι ευρωπαϊκές χρηματοπιστωτικές αγορές και με πόση ακρίβεια ανταποκρίνονται στα γεγονότα. Ένα ισχυρό σύστημα εγγύησης καταθέσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο θα πρέπει να συμβάλει σε αυτό.

Κύριε Επίτροπε, θεωρώ ότι είναι μέρος των καθηκόντων σας να εκτιμάτε το επίπεδο της εμπιστοσύνης ή της έλλειψης εμπιστοσύνης στη λειτουργία των χρηματοπιστωτικών αγορών σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Δεν αρκεί, πιστεύω, να επαναπαυόμαστε και να αναμένουμε νέα ερευνητικά αποτελέσματα. Πρέπει να αναλάβετε δράση για να επιταχύνετε την ανταπόκριση και να μας δώσετε τη δυνατότητα να προχωρήσουμε σε μία πιο εναρμονισμένη βάση, κατανοώντας καλύτερα και με μεγαλύτερη διαφάνεια τα συστήματα εγγύησης των καταθέσεων και τον τρόπο λειτουργίας τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

  Wolf Klinz, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (DE) Κυρία Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, όπως έχει ειπωθεί ήδη, τα συστήματα εγγύησης των καταθέσεων τις τελευταίες εβδομάδες έχουν τεθεί στο επίκεντρο της δημόσιας προσοχής. Η υπόθεση της Northern Rock, τα υποκαταστήματα της οποίας κατακλύστηκαν από εκατοντάδες καταθέτες που έσπευσαν να εκταμιεύσουν τις καταθέσεις τους, και το ζήτημα της επενδυτικής αποζημίωσης σε περίπτωση κατάρρευσης της τράπεζας, είναι ακόμη φρέσκα στη μνήμη μας.

Αυτό δείχνει εμφανέστατα ότι η παγκόσμια ολοκλήρωση των χρηματοπιστωτικών αγορών φέρνει και την Ευρώπη αντιμέτωπη με προκλήσεις. Η αύξηση της διασυνοριακής ενοποίησης στον τραπεζικό τομέα εγείρει ερωτήματα σχετικά με την εποπτική δικαιοδοσία, το κατάλληλο επίπεδο κάλυψης των συστημάτων εγγύησης των καταθέσεων και τη διασυνοριακή συνεργασία μεταξύ των συστημάτων αυτών. Όπως γνωρίζουμε, το ευρωπαϊκό ελάχιστο επίπεδο κάλυψης έχει οριστεί στα 20 000 ευρώ, αλλά φυσικά είναι πολύ υψηλότερο σε πολλά κράτη μέλη. Η χρηματοδότηση των συστημάτων εγγύησης, ωστόσο, αποτελεί πρόβλημα για τα κράτη μέλη, και οι δομές των συστημάτων ποικίλουν σημαντικά.

Για τον λόγο αυτό, πρέπει να διευκρινιστούν τα ακόλουθα σημεία, και μάλιστα εν τάχει: ο βαθμός στον οποίο τα συστήματα εγγύησης των καταθέσεων πρέπει να εναρμονιστούν, η χρηματοδότησή τους και η προληπτική ex-ante χρησιμοποίηση πόρων για την πρόληψη ζημίας.

Στην περίπτωση των διασυνοριακών ιδρυμάτων, η προσοχή εστιάζεται στο ενδεχόμενο κρίσης στην εποπτική δομή, ιδίως στην περίπτωση της ομαδικής εποπτείας, και στον επιμερισμό των βαρών. Εάν μία θυγατρική εταιρεία λειτουργεί σε ένα κράτος μέλος υποδοχής και εντάσσεται στο σύστημα εγγύησης των καταθέσεων που διαθέτει η εν λόγω χώρα, αλλά υπόκειται στην εποπτική αρχή του κράτους μέλους, στο οποίο έχει την έδρα της η εταιρεία, βάσει της αρχής της ομαδικής εποπτείας, δημιουργείται χάσμα μεταξύ του εποπτικού συστήματος και του συστήματος εγγύησης των καταθέσεων, και αυτό σίγουρα είναι απαράδεκτο και αντίθετο προς τα συμφέροντα των επενδυτών.

Ωστόσο, υποστηρίζω τη θέση την οποία πρεσβεύει ο εισηγητής. Προτού καταφύγουμε σε νομοθετικά μέτρα, τα κράτη μέλη θα πρέπει πρώτα να εξαλείψουν τις υπολειπόμενες αδυναμίες που παρουσιάζουν τα συστήματα εγγύησης των καταθέσεων που διαθέτουν. Ταυτόχρονα, η Επιτροπή, ενεργώντας όσο το δυνατόν γρηγορότερα, θα πρέπει να εκπονήσει στοχοθετημένες μελέτες διασυνοριακής διαχείρισης κινδύνων και μία λεπτομερή ανάλυση των τρόπων χρηματοδότησης των διαφόρων συστημάτων. Βάσει των πορισμάτων της, μπορεί να εξεταστεί σοβαρά το ενδεχόμενο λήψης νομοθετικών μέτρων σε μετέπειτα χρονική στιγμή, εφόσον αποδειχθούν σκόπιμα και αναγκαία.

  Gunnar Hökmark (PPE-DE). - (EN) Κυρία Πρόεδρε, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον εισηγητή, επειδή επεσήμανε την αναγκαιότητα εκπόνησης μελετών και αναλύσεων, αλλά και επειδή συμπέρανε ότι, εάν παρατηρούνται στρεβλώσεις στην αγορά, κάτι πρέπει να γίνει, προκειμένου να επιτευχθούν ίσοι όροι ανταγωνισμού. Πιστεύω ότι είναι σημαντικό να εξαγάγουμε αυτό το συμπέρασμα από αυτή τη συζήτηση.

Εάν παρατηρούνται στρεβλώσεις, μπορούμε να έχουμε διαφορετικές απόψεις – εάν και εφόσον υπάρχουν. Εάν όμως υπάρχουν, τότε κάτι πρέπει να γίνει. Πρέπει να το αντιμετωπίσουμε αυτό, επειδή πιστεύω πως όλοι συμφωνούμε ότι επιθυμούμε την ανάπτυξη περισσότερου διασυνοριακού ανταγωνισμού, και επίσης επιθυμούμε να διασφαλίσουμε τα συμφέροντα των καταναλωτών.

Είναι σκόπιμο να συζητήσουμε τις διαφορές μεταξύ διαφόρων συστημάτων, επειδή εάν σε ορισμένα κράτη μέλη υπάρχουν ex ante συστήματα και σε ορισμένα κράτη μέλη διάφορα ex post συστήματα, το οποίο στην πραγματικότητα οδηγεί στην υπόθεση ότι το κράτος μπορεί να ενισχύσει οικονομικά τράπεζες, οι οποίες δεν μπορούν να πληρώσουν τους πελάτες τους, τότε έχουμε στρέβλωση.

Κατά την άποψή μου, λόγω της διαφοράς των απόψεων τις οποίες υποστηρίζουμε, υπάρχει ήδη στρέβλωση. Η στρέβλωση είναι ακόμη πιο σοβαρή, εάν επίσης βασίζεται στην υπόθεση ότι το κράτος θα πρέπει να βοηθάει τράπεζες οι οποίες δεν είναι σε θέση να πληρώσουν τους πελάτες τους.

Πιστεύω ότι κάτι καλό το οποίο επιτύχαμε με την έκθεση του κ. Ehler, είναι ότι καταλήξαμε σε αυτό το συμπέρασμα. Πιστεύω ότι είναι σημαντικό η Επιτροπή να ανταποκριθεί στο ζήτημα αυτό σε μελλοντικές δράσεις.

Ίσως οι απόψεις να διίστανται σχετικά με τη σημερινή κατάσταση των πραγμάτων. Συμφωνούμε όμως ότι είναι αναγκαία η ανάληψη δράσης, εάν οι μελέτες, οι οποίες πρόκειται να εκπονηθούν, δείξουν ότι υπάρχουν στρεβλώσεις.

Θα ήθελα να ευχαριστήσω τον εισηγητή για αυτό και επίσης να ζητήσω από τον Επίτροπο να ανταποκριθεί στο ζήτημα αυτό, αναλαμβάνοντας δράση.

  Antolín Sánchez Presedo (PSE). – (ES) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον κ. Ehler για το έργο του, το οποίο ακολουθεί δέκα έτη μετά τη μεταφορά της οδηγίας του 1994 για τα συστήματα εγγύησης των καταθέσεων, σε μία περίοδο οικονομικών ανακατατάξεων, κατά την οποία συζητείται το ενδεχόμενο βελτιώσεων στην ευρωπαϊκή αγορά χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών.

Αυτή τη στιγμή υπάρχει μεγάλη ανομοιότητα μεταξύ των θέσεων τις οποίες έχουν υιοθετήσει τα κράτη μέλη και υπάρχουν σημαντικά ζητήματα που πρέπει να λυθούν. Παρότι η πλειοψηφία των κρατών μελών εφαρμόζει το σύστημα το οποίο βασίζεται σε ένα ex ante ταμείο, εξακολουθούν να υφίστανται σημαντικές ανομοιότητες στο επίπεδο των εγγυήσεων, το μέγεθος των ταμείων και τη μέθοδο χρηματοδότησης, την οποία εφαρμόζουν.

Για να σας δώσω δύο παραδείγματα: το εγγυημένο ποσό είναι οκτώ φορές μεγαλύτερο στο πιο προστατευτικό κράτος από ό,τι είναι στο λιγότερο προστατευτικό κράτος, και το ταμείο εγγύησης σε ένα μόνο κράτος ισοδυναμεί με το 40% του ευρωπαϊκού συνόλου. Η κατάσταση αυτή δημιουργεί στρέβλωση του ανταγωνισμού. Το ex post σύστημα απειλεί την εθνική και την ευρωπαϊκή οικονομική σταθερότητα σε καιρούς κρίσης.

Και οι διασυνοριακοί τραπεζικοί όμιλοι αντιμετωπίζουν προβλήματα. Η ενοποίηση των ταμείων από διαφορετικά συστήματα δημιουργεί πρακτικές δυσκολίες. Η συγκέντρωση εγγυήσεων σε ένα ενιαίο σύστημα μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω πολλαπλασιασμού των κανονισμών και των συμφωνιών μεταξύ κρατών, κάτι το οποίο κατακερματίζει το σύστημα και το καθιστά πιο ευάλωτο σε μία απαράδεκτη συσσώρευση κινδύνου. Υπάρχουν ουσιώδη ερωτήματα γύρω από τους στόχους του συστήματος εγγύησης των καταθέσεων: εναρμόνιση των επιπέδων κάλυψης, εισφορές βάσει κινδύνων, αξιοποίηση των ταμείων για την εξασφάλιση ρευστότητας, επιμερισμός βαρών, αντιμετώπιση διασυνοριακών κρίσεων, εκκαθάριση ιδρυμάτων και συνεργασία μεταξύ των αρχών.

Τα συστήματα εγγύησης των καταθέσεων θα πρέπει να παρέχουν ένα δίχτυ ασφαλείας βάσει κινδύνου, ικανό να προστατεύει τους καταθέτες, εξασφαλίζονται δίκαιο και αποτελεσματικό ανταγωνισμό, παρέχοντας σταθερότητα για τις χρηματαγορές και συμβάλλοντας στον δίκαιο επιμερισμό των βαρών σε καταστάσεις κρίσης.

Επομένως, ο αποκλεισμός όλων των πιθανοτήτων από το ισχύον πλαίσιο δεν θα πρέπει να σταθεί εμπόδιο σε μια διεξοδική και φιλόδοξη μεταρρύθμιση, μόλις ολοκληρωθούν οι απαιτούμενες μελέτες.

  Mariela Velichkova Baeva (ALDE). - (BG) Κύριοι συνάδελφοι, επισημαίνω το γεγονός ότι οι οικονομικές κρίσεις δεν είναι νέα φαινόμενα· αποτελούν ενδείξεις ασυμμετρίας μεταξύ του χρηματοπιστωτικού τομέα και της πραγματικής οικονομίας. Η κρίση των ενυπόθηκων δανείων στις ΗΠΑ ώθησε πρόσφατα τους χρηματοοικονομικούς εμπειρογνώμονες στη δήλωση ότι οι χρηματοπιστωτικές αγορές συνδέονται μεταξύ τους και ότι απαιτείται μία μεγάλης κλίμακας συζήτηση για τη βελτίωση της διαχείρισης του κινδύνου.

Η ιδέα την οποία εκφράζει το σχέδιο ψηφίσματος Ehler για την εκτίμηση και βελτίωση των προληπτικών μέτρων και των μέτρων έγκαιρης προειδοποίησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης με στόχο τη διασφάλιση της σταθερότητας των χρηματοπιστωτικών αγορών, και το ζήτημα της ασφάλισης των εγγυήσεων ως παραδοσιακή μορφή αποταμιεύσεων, είναι πράγματι πολύ επίκαιρα στη χώρα μου, τη Βουλγαρία. Στο πλαίσιο αυτό, επιθυμώ να τονίσω ότι η ευθύνη των τραπεζών για την προσεκτική οργάνωση του χαρτοφυλακίου τους και την αποτελεσματική διαχείριση των πόρων των καταθετών τους είναι υψίστης σημασίας. Φυσικά, εάν οι πολίτες έχουν μεγαλύτερη επίγνωση των τρόπων χρησιμοποίησης ευέλικτων συστημάτων, η διαφοροποίηση των μορφών καταθέσεων και οι μηχανισμοί όπως τα ταμεία εγγύησης των καταθέσεων ενισχύουν περαιτέρω την εμπιστοσύνη και προάγουν την οικονομική σταθερότητα.

  Charlie McCreevy, Μέλος της Επιτροπής. − (EN) Κυρία Πρόεδρε, θα ήθελα να ευχαριστήσω τους βουλευτές για τη συμβολή τους. Περατώνοντας τη συζήτηση, θα ήθελα να κάνω δύο σημαντικές παρατηρήσεις.

Δεν θεωρούμε ότι απαιτείται τροποποίηση του κανονιστικού πλαισίου επί του παρόντος. Η οδηγία άντεξε στη δοκιμή του χρόνου. Μπορεί να προσαρμοστεί σε μεταβαλλόμενες συνθήκες. Μακροπρόθεσμα θα έχει κρίσιμη σημασία από την άποψη της χρηματοοικονομικής σταθερότητας για τη συμβολή των θετικών συστημάτων εγγύησης στην ομαλή διαχείριση κρίσεων σε ένα αυξανόμενα πανευρωπαϊκό τραπεζικό περιβάλλον.

Οποιαδήποτε περαιτέρω μέτρα προσανατολιζόμενα σε πιο εναρμονισμένα συστήματα στην Ευρωπαϊκή Ένωση εξαρτώνται τώρα, επομένως, από το αποτέλεσμα των ευρύτερων εργασιών, οι οποίες διεξάγονται επί του παρόντος στο πλαίσιο της διαχείρισης κρίσεων.

Όσον αφορά τα προβλήματα τα οποία ανέφεραν η κ. Kauppi και ο κ. Hökmark, η αποζημίωση των εισφορών σε μία τράπεζα η οποία εγκαταλείπει το σύστημα, για οιονδήποτε λόγο, δεν καλύπτεται από την ισχύουσα οδηγία και επομένως αποτελεί ζήτημα το οποίο υπάγεται στη νομοθεσία των κρατών μελών. Η εναρμόνιση σε ευρωπαϊκό επίπεδο θα απαιτούσε πλήρη εναρμόνιση της μεθόδου χρηματοδότησης.

Θα ήθελα να ευχαριστήσω τον εισηγητή, κ. Ehler, και την Επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων για την εποικοδομητική τους προσέγγιση.

  Πρόεδρος. - Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί την 13.12.2007.