Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση της έκθεσης (A6-0052/2008) της κ. Gomes, εξ ονόματος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων, σχετικά με πρόταση σύστασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο για τον ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Ιράκ (2007/2181(INI)).
Ana Maria Gomes, εισηγήτρια. − (PT) Κυρία Πρόεδρε, καθώς το παρόν Κοινοβούλιο πρόκειται να ψηφίσει για την έκθεση σχετικά με τον ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Ιράκ, είναι σημαντικό να εξετάσουμε ορισμένα από τα διδάγματα που αντλήσαμε από την ιστορία της εν λόγω χώρας. Στις 16 Μαρτίου θα συμπληρωθούν 20 χρόνια από τη χημική επίθεση στην κουρδική πόλη Halabja, μία από τις πλέον θανατηφόρες επιχειρήσεις στο πλαίσιο της εκστρατείας γενοκτονίας Anfal που διεξήχθη από τις δυνάμεις του Σαντάμ Χουσεΐν κατά του ίδιου του του λαού. Η Halabja δεν ήταν μεμονωμένη περίπτωση· υπήρξαν πολλές ανάλογες περιπτώσεις σε ολόκληρο το Ιράκ. Επί δεκαετίες, δεδομένης της παθητικότητας και της περιστασιακής ανοχής των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων, το καθεστώς του Σαντάμ Χουσεΐν υπέβαλε τον ιρακινό λαό σε μία στρατηγική συστηματικής κτηνωδίας με καταστροφικές επιπτώσεις οι οποίες εξακολουθούν να είναι αισθητές και σήμερα. Για αυτόν τον λόγο, ως εισηγήτρια, ήθελα το θεμελιώδες αξίωμα αυτής της έκθεσης να είναι η ηθική και νομική ευθύνη της Ευρώπης έναντι του ιρακινού λαού. Κανένας λαός δεν έχει υποφέρει περισσότερο τις τελευταίες δεκαετίες και ελάχιστες χώρες είναι σημαντικότερες από στρατηγικής άποψης για την ασφάλεια της Ευρώπης.
Εκτός από ζήτημα καθήκοντος, η Ευρώπη πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι έχει συμφέρον να εδραιώσει ένα ομοσπονδιακό και δημοκρατικό Ιράκ όπου θα επικρατεί το κράτος δικαίου και θα τηρούνται τα ανθρώπινα δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων των γυναικών. Το 2003 το κόμμα μου, το πορτογαλικό σοσιαλιστικό κόμμα, και η ίδια προσωπικά αντιτεθήκαμε στην απόφαση εισβολής στο Ιράκ την οποία στήριξε ο τότε πρωθυπουργός της χώρας μου, ο κ. Durão Barroso. Εξακολουθώ να υποστηρίζω αυτή τη θέση. Ωστόσο, η παρούσα έκθεση δεν πρέπει να χρησιμοποιηθεί προκειμένου να επαναλάβει τις πασίγνωστες θέσεις μας για ένα θέμα το οποίο έχει διχάσει την Ευρώπη στο παρελθόν. Το παρόν Κοινοβούλιο καλείται να εκφράσει τη γνώμη του για την παρούσα και τη μελλοντική συνεισφορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης για ένα ασφαλές, ευημερεύον και δημοκρατικό Ιράκ το οποίο έχει ειρηνικές σχέσεις με τους γείτονές του.
Έχοντας αυτό κατά νου πραγματοποίησα δύο ταξίδια στο Ιράκ τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο, κατά την προετοιμασία της παρούσας έκθεσης. Το ένα ταξίδι ήταν στη Βαγδάτη, τη Νασίρια και τις Ελώδεις Περιοχές, και το άλλο στο Κουρδιστάν στο βόρειο τμήμα της χώρας. Με έναν προϋπολογισμό 48 δισεκατομμυρίων δολαρίων για το 2008, το Ιράκ σίγουρα δεν στερείται χρημάτων. Δεν χρειάζεται περαιτέρω δημοσιονομική στήριξη ή δάνεια με ευνοϊκούς όρους. Αυτό το οποίο χρειάζεται το Ιράκ και που ζητούν οι Ιρακινοί είναι τεχνική βοήθεια και θεσμική ενδυνάμωση ούτως ώστε το κράτος και η κοινωνία των πολιτών να μπορούν να λειτουργήσουν κανονικά και να αξιοποιηθούν οι τεράστιοι πόροι της χώρας προς όφελος του πληθυσμού, συμπεριλαμβανομένων των εκατομμυρίων εκτοπισθέντων στο εσωτερικό και των προσφύγων στις γειτονικές χώρες.
Η παρούσα έκθεση δεν ενθαρρύνει απλώς τη μεγαλύτερη εμπλοκή της ΕΕ στο Ιράκ. Ζητούμε επίσης η παρουσία της ΕΕ στο Ιράκ να διέπεται από διαφάνεια, προβολή και αποτελεσματικότητα. Το Κοινοβούλιο με χαρά διαπιστώνει το αυξανόμενο ενδιαφέρον της Επιτροπής για την τελειοποίηση της χρήσης των ευρωπαϊκών κονδυλίων στο Ιράκ σε ένα εξαιρετικά δύσκολο πλαίσιο. Από αυτήν την άποψη, πιστεύουμε ότι η Επιτροπή και τα κράτη μέλη μπορούν και πρέπει να έχουν μεγαλύτερη επιτόπια παρουσία, με προσωπικό και προγράμματα, ιδίως στις περιοχές της χώρας όπου το επιτρέπει η κατάσταση ασφαλείας, όπως είναι η περίπτωση της κουρδικής περιοχής. Από την άλλη πλευρά, ζητούμε ρύθμιση των συμβάσεων για τις ιδιωτικές στρατιωτικές εταιρείες και εταιρείες ασφάλειας. Θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι στην παρούσα έκθεση το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητεί για πρώτη φορά τη θέσπιση σαφών κατευθυντήριων γραμμών σχετικά με τη χρήση αυτών των εταιρειών από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ.
Το κύριο μήνυμα της παρούσας έκθεσης, το οποίο πρέπει να μεταφερθεί στην Επιτροπή, το Συμβούλιο, τις ευρωπαϊκές εταιρείες, τις μη κυβερνητικές οργανώσεις και την κοινή γνώμη, είναι το εξής: η Ευρώπη σήμερα έχει μία μοναδική ευκαιρία να συνεισφέρει θετικά στο μέλλον του Ιράκ και, κατά συνέπεια, της περιοχής. Η αλληλεπίδραση με την Επιτροπή κατά την εκπόνηση της παρούσας έκθεσης και η επιτευχθείσα συναίνεση σχετικά με την έκθεση στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων με έχουν πείσει ότι η Ευρώπη είναι διατεθειμένη να ανταποκριθεί σε αυτήν την πρόκληση. Πρέπει να κλείσω ευχαριστώντας προσωπικά όλους τους συναδέλφους μου βουλευτές που πρότειναν τροπολογίες και υποδείξεις και ιδίως τους σκιώδεις εισηγητές, την κ. Hybášková, τη Βαρώνη Nicholson of Winterbourne, τον κ. Brie και τον κ. Özdemir για τις συνεισφορές τους, που έχουν εμπλουτίσει σημαντικά την παρούσα έκθεση.
Janez Lenarčič, Προεδρεύων του Συμβουλίου. − (SL) Πρώτον, θα ήθελα να ευχαριστήσω την εισηγήτρια, την κ. Gomes, για την έκθεσή της σχετικά με τον ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Ιράκ. Θα δώσουμε ιδιαίτερη προσοχή στη σημερινή συζήτηση και θα μελετήσουμε προσεκτικά τις προτάσεις της εισηγήτριας και ολόκληρης της συνέλευσης.
Επιτρέψτε μου να επωφεληθώ αυτής της ευκαιρίας προκειμένου να χαιρετίσω ιδιαίτερα την πρόσφατη απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να θεσπίσει μία ειδική αντιπροσωπεία για το Ιράκ. Θα συμβάλει ασφαλώς στην ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ιράκ σε όλους τους τομείς.
Σε στενή συνεργασία με την ιρακινή κυβέρνηση και άλλους παράγοντες, ιδίως τα Ηνωμένα Έθνη, η Ευρωπαϊκή Ένωση ενισχύει τις σχέσεις με το Ιράκ και στηρίζει τον κεντρικό ρόλο των Ηνωμένων Εθνών στο Ιράκ, και θα συνεχίσει τη στενή της συνεργασία με την UNAMI, την αποστολή βοήθειας των Ηνωμένων Εθνών για το Ιράκ. Θα εγγυηθεί επίσης τη στήριξη για την εκπλήρωση του ρόλου που της ανατέθηκε βάσει του ψηφίσματος 1770 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.
Η υπηρεσία ανθρωπιστικής βοήθειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η ECHO, συνεργάζεται όσον αφορά το έργο για τη βελτίωση της ανθρωπιστικής κατάστασης σε ολόκληρη την περιοχή και όχι μόνο στο Ιράκ. Οι διαπραγματεύσεις σχετικά με τη συμφωνία για το εμπόριο και τη συνεργασία με το Ιράκ αποτελούν επίσης σημαντικό παράγοντα για την ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ Ιράκ και Ευρωπαϊκής Ένωσης. Με χαρά πληροφορηθήκαμε ότι οι διαπραγματεύσεις προχωρούν πολύ καλά.
Η ΕΕ στηρίζει σθεναρά τη διαδικασία, στη οποία συνεργάζονται επίσης και οι γειτονικές χώρες. Θα συνεχίσουμε να υπογραμμίζουμε τη σημασία του διαλόγου μεταξύ του Ιράκ και των γειτόνων του. Εδώ πρέπει να υπογραμμίσω ότι η εδαφική ακεραιότητα του Ιράκ πρέπει να διατηρηθεί. Όπως γνωρίζουμε, η Προεδρία έχει εκφράσει μεγάλο ενδιαφέρον σχετικά με τις πρόσφατες επιχειρήσεις του τουρκικού στρατού επί του ιρακινού εδάφους. Θα θέλαμε να υπογραμμίσουμε τη μεγάλη σημασία του αδιάλειπτου διαλόγου και της συνεργασίας μεταξύ του Ιράκ και της Τουρκίας και να ενθαρρύνουμε σθεναρά και τις δύο κυβερνήσεις, καθώς και την κουρδική περιφερειακή κυβέρνηση να εξεύρουν μία ειρηνική λύση στην κατάσταση και να αποφύγουν τη σύγκρουση.
Η επιτυχία των προσπαθειών εθνικής συμφιλίωσης είναι ζωτικής σημασίας για μακρόβια και διαρκή πρόοδο όσον αφορά τη βελτίωση της κατάστασης ασφαλείας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση προτίθεται να στηρίξει το Ιράκ στις δεσμεύσεις του να συνεχίσει αυτή τη διαδικασία.
Θα ήθελα να κλείσω δηλώνοντας ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ήδη διαθέσει πολλούς πόρους ως βοήθεια στο Ιράκ. Εξακολουθεί να συνεισφέρει στην ανανέωση του ιρακινού τομέα ασφαλείας, ιδίως μέσω της ενοποιημένης αποστολής για την επιβολή του κράτους δικαίου στο Ιράκ, η οποία έχει παραταθεί έως το καλοκαίρι του επόμενου έτους. Όπως γνωρίζουμε, οι ιρακινές αρχές εκτιμούν σημαντικά αυτή την αποστολή.
Benita Ferrero-Waldner, Μέλος της Επιτροπής. − (EN) Κυρία Πρόεδρε, πρώτα από όλα, επιτρέψτε μου σας παρακαλώ να πάρω λίγο περισσότερο χρόνο, επειδή αυτό αποτελεί ένα πολύ σημαντικό θέμα για μένα.
Πρώτον, επιτρέψτε μου να εξάρω την κ. Gomes και όλους τους βουλευτές του Κοινοβουλίου που συμμετέχουν στην εκπόνηση αυτής της σημαντικής έκθεσης. Η κ. Gomes επισκέφτηκε το Ιράκ δύο φορές μετά τον Δεκέμβριο προκειμένου να αποκτήσει τη σαφέστερη δυνατή εικόνα του τι συμβαίνει και του τι πρόκειται να συμβεί στη χώρα. Έχω στείλει τους δύο διευθυντές μου που είναι αρμόδιοι για την περιοχή στο Ιράκ, ένας εκ των οποίων, ο κ. Tomás Duplá del Moral, βρίσκεται εδώ μαζί μου σήμερα. Θα σας πω περισσότερα για αυτό αργότερα.
Η ανάλυση της κ. Gomes είναι σαφής, ολοκληρωμένη και προπάντων έχει τη σωστή αφετηρία. Δεν μπορούμε παρά να επιληφθούμε των προκλήσεων που αντιμετωπίζει το Ιράκ τώρα και στο μέλλον.
Πέντε χρόνια μετά από την πτώση του Σαντάμ Χουσεΐν εισερχόμαστε ενδεχομένως σε μία νέα φάση σταδιακής διαδικασίας. Ωστόσο, η διαδικασία εξακολουθεί να είναι εύθραυστη, περιορισμένη και ασταθής.
Η κατάσταση της ασφάλειας φαίνεται να είναι ελαφρώς καλύτερη, εν μέρει ως αποτέλεσμα της αμερικανικής ανόδου, αλλά επίσης λόγω δύο ακόμη σημαντικών παραγόντων: των δραστηριοτήτων των Συμβουλίων Αφύπνισης των Σουνιτών, που εξοπλίζονται και χρηματοδοτούνται από τις ΗΠΑ, και κυριότερον της εκεχειρίας του Moqtada al-Sadr, η οποία παρατάθηκε για ακόμη έξι μήνες. Ο αριθμός των θανάτων μεταξύ των ιρακινών αμάχων εξακολουθεί να παραμένει πολύ υψηλός και επικρατεί μεγάλη αβεβαιότητα σχετικά με τη βιωσιμότητα αυτών των προσπαθειών και των βελτιώσεων. Οι τουρκικές εισβολές στο βόρειο τμήμα συντελούν στην περιπλοκή της κατάστασης, ανεξαρτήτως των ήρεμων και μετρημένων αντιδράσεων της κεντρικής και της κουρδικής περιφερειακής κυβέρνησης – τουλάχιστον επί του παρόντος.
Όσον αφορά το πολιτικό μέτωπο, το Νομοθετικό Συμβούλιο ενέκρινε μια σημαντική δέσμη νόμων: τον προϋπολογισμό του 2008, τον νόμο περί περιφερειακών εξουσιών και μια περιορισμένη αμνηστία σχετικά με τη διαδικασία απαλλαγής από το Μπάαθ, δίνοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο ικανοποίηση στους Σουνίτες, τους Σιίτες και τους Κούρδους. Ωστόσο, με την απόρριψη του νόμου περί περιφερειακών εξουσιών του προεδρικού συμβουλίου, εξακολουθεί να υπάρχει αβεβαιότητα ως προς το κατά πόσον μπορεί να εδραιωθεί αυτή η περιορισμένη πρόοδος.
Το οικονομικό μέτωπο παρουσιάζει απόλυτη εξάρτηση από τον πετρελαϊκό τομέα, δυσκολία στην προσέλκυση ξένων ακόμη και εγχώριων επενδύσεων, και έλλειψη ευκαιριών δημιουργίας θέσεων απασχόλησης. Η είσπραξη των φόρων και των δασμών βρίσκεται σε πολύ αρχικό στάδιο και το ποσό παραμένει οριακό. Η ικανότητα δαπάνης των προβλεπόμενων από τον προϋπολογισμό επενδύσεων, αν και αυξανόμενη, εξακολουθεί να είναι περιορισμένη. Ωστόσο, η οικονομική δραστηριότητα, συμπεριλαμβανομένων των επενδύσεων, φαίνεται σε αυτό το στάδιο να έχει περισσότερες δυνατότητες στην ασφαλέστερη κουρδική περιοχή.
Η εθνική συμφιλίωση παραμένει κεντρικής σημασίας στην πολιτική ατζέντα και υπάρχουν πολλές πρωτοβουλίες και διεθνείς εκδηλώσεις. Ωστόσο, ενώ συνεχίζονται οι εγχώριες προσπάθειες οικοδόμησης μιας πραγματικής ιρακινής αυτοδυναμίας και προοπτικών για το μέλλον της χώρας, εξακολουθεί να λείπει ένα κοινό και σαφές όραμα, και οι προσπάθειες καθοδηγούνται από φατριακά, θρησκευτικά και εθνοτικά συμφέροντα, σκοπιμότητες ή παράπονα. Και αυτό επίσης μου το ανέφερε ο διευθυντής μου.
Επιτρέψτε μου να επωφεληθώ αυτής της ευκαιρίας προκειμένου να σας υπενθυμίσω το τι κάνουμε ήδη στο Ιράκ και με το Ιράκ και τι μπορούμε να επιχειρήσουμε να κάνουμε υπό ακόμη δύσκολες συνθήκες στο μέλλον. Η παρέμβασή μας εκτείνεται σε ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων που καλύπτει τις πολιτικές, οικονομικές και ανθρωπιστικές πτυχές καθώς και τις πτυχές βοήθειας.
Πρώτον, η συμφωνία εμπορίου και συνεργασίας: αποτελεί ένα πολιτικό εγχείρημα, το οποίο θέτει τη βάση για τις συμβατικές σχέσεις μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ιράκ για πρώτη φορά. Η ελπίδα μας είναι ότι αυτό θα βοηθήσει το Ιράκ να επιληφθεί της ίδιας του της μεταρρυθμιστικής ατζέντας και θα διευκολύνει την επανένταξή του στη διεθνή κοινότητα μετά από χρόνια απομόνωσης. Μόλις ολοκληρώσαμε τον τέταρτο γύρο συνομιλιών. Η ταχεία πρόοδος συνεχίζεται σε τομείς από τα ανθρώπινα δικαιώματα έως την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, από την ενεργειακή συνεργασία έως το περιβάλλον.
Δεύτερον, οι συναντήσεις των γειτόνων, τις οποίες ανέφερε ο Προεδρεύων του Συμβουλίου, θα μπορούσαν να συνεισφέρουν πολύ ουσιαστικά στη μείωση της παρέμβασης, στη βελτίωση της ασφάλειας και τη δυνατότητα πολιτικού διαλόγου και συνδιαλλαγής μεταξύ των διαφόρων φατριών. Έχω προσωπικά επενδύσει σε πολλές προσπάθειες προκειμένου να βοηθήσω να συμβεί αυτό, έχοντας συμμετάσχει σε δύο διασκέψεις, στο Sharm el Sheikh και στην Κωνσταντινούπολη. Θα συνεχίσω να το πράττω αυτό και στο μέλλον εάν μπορώ, να καθιστώ σαφή την ανάγκη οι γείτονες του Ιράκ να αναλάβουν τις ευθύνες τους. Οι επισκέψεις στη Βαγδάτη του Γενικού Γραμματέα του Αραβικού Συνδέσμου, Amr Moussa, και πλέον προσφάτως ακόμη και του ιρανού προέδρου πρέπει να εκληφθούν ως θετικές ενδείξεις προς αυτή την κατεύθυνση.
Όπως επισημαίνει η κ. Gomes στην έκθεσή της, το καθήκον της παροχής βοήθειας στο Ιράκ προκειμένου να σταθεί στα δικά του πόδια δεν μπορεί να το επωμιστεί αποκλειστικά η κοινότητα των χορηγών βοήθειας ή οι Ιρακινοί.
Όσον αφορά το ζήτημα της ενίσχυσης, δεν χρειάζεται να υπενθυμίσω στο παρόν Κοινοβούλιο ότι τα 829 εκατομμύρια ευρώ των κοινοτικών κονδυλίων που διατέθηκαν στο Ιράκ από τότε που άρχισε η χρηματοδότηση υπό τον προκάτοχό μου το 2003 δεσμεύθηκαν με την πλήρη στήριξη του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Δεν υπήρξαμε ποτέ αφελείς σχετικά με τη δυσκολία υλοποίησης ενός αποτελεσματικού προγράμματος στο Ιράκ. Ενεργήσαμε όπως συνέστησε το παρόν Κοινοβούλιο και το σύνολο των κρατών μελών μας, σε συνεργασία με τα Ηνωμένα Έθνη και τις υπηρεσίες τους, με την Παγκόσμια Τράπεζα και το πολυμερές Ταμείο δωρητών υπέρ των αναπτυσσόμενων χωρών. Η συνεργασία μαζί τους ήταν η μόνη διαθέσιμη βιώσιμη επιλογή. Τα Ηνωμένα Έθνη αντιμετώπισαν εξαιρετικές δυσκολίες μετά τη δολοφονία του Sergio Vieira de Mello και ενός σημαντικού τμήματος του προσωπικού του όταν ανατινάχθηκε το γραφείο του στη Βαγδάτη. Ο νέος ειδικός εντεταλμένος, Staffan de Mistura, ανέλαβε τη θέση του με αξιοσημείωτη αφοσίωση και χαίρει υψηλής εκτίμησης. Συναντήσατε πρόσφατα τον Αναπληρωτή Ειδικό Αντιπρόσωπο των Ηνωμένων Εθνών, David Shearer, και πιστεύω ότι είχατε μία ικανοποιητική ανταλλαγή απόψεων σχετικά με την αποστολή τους και τους κινδύνους που εξακολουθούν να υπάρχουν.
Θα μπορούσα να αναφέρω πολλά προγράμματα, αλλά θα το κάνω αυτό όταν απαντήσω τις ερωτήσεις σας αργότερα. Επί του παρόντος θα ήθελα απλώς να πω ότι πρόκειται για σημαντικό ουσιαστικό έργο, όσο πιο σημαντικό γίνεται δεδομένης της πολύ περιορισμένης ικανότητας –και συμφωνώ με την κ. Gomes επ’ αυτού– της ιρακινής κυβέρνησης να παράγει αποτελέσματα. Από τις βασικές ανάγκες στην υγεία και την εκπαίδευση, μέσω της βοήθειας με τον εκδημοκρατισμό, τις εκλογές και την προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ως την ανθρωπιστική στήριξη και τη στήριξη των προσφύγων, έχουμε επιμείνει σε ένα εξαιρετικά ολοκληρωμένο πρόγραμμα, χρησιμοποιώντας τα καλύτερα διαθέσιμα μέσα υπό τις πλέον απαιτητικές περιστάσεις.
Προσπαθήσαμε να διασφαλίσουμε την απόδοση ιδιαίτερης προσοχής στις ανάγκες των ευπαθών ομάδων, αν μη τι άλλο των εκτοπισθέντων Ιρακινών, είτε στο εσωτερικό του Ιράκ ή στα γειτονικά κράτη. Τον προηγούμενο χρόνο παρασχέθηκε για τη στήριξη των προσφύγων ένα σημαντικό πακέτο 50 εκατομμυρίων ευρώ. Η Επιτροπή προτίθεται επίσης να διαθέσει 20 εκατομμύρια ευρώ από τη γραμμή του προϋπολογισμού του 2008 για την ανθρωπιστική βοήθεια ως στήριξη των εσωτερικά εκτοπισθέντων/προσφύγων και των πιο ευπαθών ομάδων στο Ιράκ. Ξεκινήσαμε επίσης ορισμένα διμερή προγράμματα, αλλά δεν υπάρχει ιδανική λύση. Στην πραγματικότητα, κάθε επιλογή έχει εγγενή και τρομακτικά μειονεκτήματα.
Όπως ήδη ανέφερα –και ολοκληρώνω– την προηγούμενη εβδομάδα κατ’ εντολή μου, οι δύο διευθυντές μου που είναι αρμόδιοι για το Ιράκ από τη ΓΔ Εξωτερικών Σχέσεων και το EuroAid επισκέφθηκαν τη Βαγδάτη με τις ομάδες τους. Διεξήγαγαν εποικοδομητικές και πολύ ειλικρινείς συζητήσεις με τις ιρακινές αρχές και άλλους παράγοντες. Η αποστολή επιβεβαίωσε την ασταθή ασφάλεια του Ιράκ, την πολιτική και οικονομική κατάσταση που περιέγραψα νωρίτερα, τη εξαιρετική αδυναμία των ιρακινών θεσμών μετά την εποχή του Σαντάμ Χουσεΐν και τον επακόλουθο πόλεμο, καθώς και τον βασικό ρόλο της μικρής μας αντιπροσωπείας στη Βαγδάτη.
Η ιρακινή κυβέρνηση εξέφρασε την προθυμία της να συνεργαστεί με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σε αυτή τη βάση, θα προσπαθήσουμε να χρηματοδοτήσουμε, μαζί με άλλους διμερείς και διεθνείς δωρητές, και θα προσπαθήσουμε να ενισχύσουμε τους θεσμούς και την ικανότητα της διοίκησης ενός κράτους που παραμένει ασθενές. Θα διερευνήσουμε τρόπους ανάληψης αμεσότερης δράσης όπως έχει ζητήσει το Κοινοβούλιο –έχοντας κατά νου το περιβάλλον ασφάλειας– και θα θέλαμε να διασφαλίσουμε τη μέγιστη αποτελεσματικότητα, προβολή και λογοδοσία της βοήθειάς μας.
(Χειροκροτήματα)
Ignasi Guardans Cambó, συντάκτης γνωμοδότησης της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου. − (ES) Κυρία Πρόεδρε, η παρούσα έκθεση πρέπει να τύχει θερμής υποδοχής. Η Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου την εξέτασε και τη συζήτησε σε βάθος, από τη σκοπιά της αρμοδιότητάς της φυσικά, και θα σας μιλήσω γι’ αυτό πολύ συνοπτικά.
Θα ήθελα να υπογραμμίσω ορισμένα θέματα που περιλαμβάνονται στο κείμενο της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου, το οποίο ανέλαβε μόνο εν μέρει, η εισηγήτρια, παρόλο που ένα σημαντικό μέρος του πνεύματος αυτών που έλεγε η Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου ενσωματώθηκε. Πρώτον, το Ιράκ πρέπει να επανενταχθεί σε αυτό που θα μπορούσαμε να αποκαλέσουμε διεθνές οικονομικό σύστημα και σε αυτό το πλαίσιο πρέπει να χαιρετήσουμε το καθεστώς του ως παρατηρητή στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου· αυτό αποτελεί σαφώς ένα θετικό βήμα προς την ορθή κατεύθυνση.
Δεύτερον, η συμφωνία εμπορίου και συνεργασίας πρέπει να χρησιμοποιηθεί ως πολύ χρήσιμο μέσο για την ενθάρρυνση των εσωτερικών μεταρρυθμίσεων που θα φέρουν το Ιράκ πλησιέστερα στους κανόνες του πολυμερούς συστήματος.
Τρίτον, θα ήθελα να υπογραμμίσω την ανάγκη διασφάλισης πραγματικής διαφάνειας και μη διάκρισης σε σχέση με τις δημόσιες συμβάσεις στο Ιράκ. Αυτό είναι ένα θέμα το οποίο υπογράμμισε η επιτροπή και θα υποβληθεί ως τροπολογία στην ολομέλεια κατά τη διάρκεια της αυριανής ψηφοφορίας. Θεωρώ ότι είναι σημαντικό να το υπογραμμίσω: διαφάνεια και ισορροπία σε όλες τις δημόσιες συμβάσεις.
Τέλος, ζητούμε την επανεπένδυση των εσόδων από την πώληση του πετρελαίου κατά τέτοιον τρόπο ώστε να διασφαλιστεί ότι θα τα διαχειρίζεται η ίδια η ιρακινή κυβέρνηση μέσω αρμόδιων φορέων.
Θα μπορούσαν να υπάρξουν πολύ περισσότερα, αλλά πιστεύω ότι η έκθεση ως σύνολο αξίζει τα συγχαρητήρια αυτού του Κοινοβουλίου.
Jana Hybášková, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE. – (CS) Κυρία Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, θα ήθελα να εκφράσω τις βαθιές μου ευχαριστίες στη Βαρώνη Nicholson, την κ. Ana Gomes και την Επιτροπή. Αυτό που κάποτε φαινόταν αδύνατο τώρα αποτελεί πραγματικότητα. Το παρόν Κοινοβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ενωμένο στη σύστασή του προς το Συμβούλιο και την Επιτροπή σχετικά με τον ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Ιράκ.
Ας θάψουμε το παρελθόν. Η κατάσταση δεν επιδεινώνεται πλέον και η σταθερότητα εδραιώνεται. Οι νέοι άνθρωποι στρέφουν τα νώτα τους στον φατριασμό και τη βία, η εθνοφυλακή χάνει τη στήριξη και ο στρατός του Mahdi συνεργάζεται. Είναι, συνεπώς, ζωτικής σημασίας η Ευρώπη να είναι παρούσα στο Ιράκ. Το κύριο καθήκον της Ευρώπης είναι να ενισχύσει τη δημόσια τάξη και να παράσχει τεχνική βοήθεια στην αστυνομία, το υπουργείο Εσωτερικών, το δικαστικό και το σωφρονιστικό σύστημα. Είναι επίσης σημαντικό να βοηθηθούν οι Ιρακινοί ούτως ώστε να αξιοποιήσουν τα τεράστια αποθέματα πετρελαίου τους, μέσω δημοσιονομικών μέσων. Η τρίτη απαίτηση είναι η ενίσχυση της δημοκρατίας μέσω της παροχής τεχνικής στήριξης για τις εκλογές.
Ενθαρρύνουμε επίσης τις ευρωπαϊκές εταιρείες να ανανεώσουν τη δέσμευσή τους προς το Ιράκ. Για αυτό, ωστόσο, χρειαζόμαστε μια κοινή ευρωπαϊκή θέση. Ασχολούμαστε με πρόσφυγες, αιτούντες άσυλο και εκτοπισθέντες. Πρέπει να έχουμε εταίρους. Χρειαζόμαστε ιρακινούς εταίρους που σέβονται τη διαφάνεια, καταπολεμούν τη διαφθορά και τον νεποτισμό και σέβονται το κράτος δικαίου, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία. Προτιθέμεθα να προσφέρουμε βοήθεια στο Ιρακινό Συμβούλιο Αντιπροσώπων σε εταιρική βάση, να διδάξουμε το προσωπικό τους, να μεταβούμε εκεί και να εργαστούμε μέσω της ειδικής μόνιμης αντιπροσωπείας.
Υπάρχει ένα σημαντικό θέμα, και το λέω αυτό ως ένα πρόσωπο που επισκέφτηκε πρώτο τη Μπάσρα στις 7 Απριλίου 2003: η ευρωπαϊκή παρουσία δεν πρέπει να περιπλέξει το πρόβλημα. Όλοι οι Ευρωπαίοι πρέπει να συνεργαστούν προκειμένου να απαλύνουν την ανθρώπινη τραγωδία που υπέστησαν γενιές Ιρακινών.
Véronique De Keyser, εξ ονόματος της Ομάδας PSE. – (FR) Κυρία Πρόεδρε, η έκθεση της Ana Gomes είναι εξαιρετική, και αποτελεί σημαντικό επίτευγμα. Σχετικά με ένα θέμα τόσο ευαίσθητο όσο το Ιράκ το οποίο μας δίχαζε για τόσο καιρό, η έκθεση μας δίνει μία νέα και εποικοδομητική προοπτική χωρίς τη συνήθη πολιτικολογία, και αυτό δεν αποτελεί έκπληξη προερχόμενο από την Ana Gomes. Εγκρίθηκε επίσης με σημαντική πλειοψηφία στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων, και θα ήθελα να αναφέρω δύο θέματα μεταξύ των πολλών που επισημάνθηκαν.
Πρώτον, η Ana Gomes ζητεί όλα τα μέσα στη διάθεση της Επιτροπής να χρησιμοποιηθούν δημιουργικά με στόχο την αποκατάσταση των κατάλληλων ικανοτήτων στο Ιράκ στους τομείς του κράτους δικαίου, της δικαιοσύνης, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της χρηστής διακυβέρνησης, των γυναικών, της υγείας και της εκπαίδευσης. Η Ana Gomes το δηλώνει και το γράφει αυτό με αρκετό δυναμισμό. Το Ιράκ δεν στερείται χρημάτων: είναι μία εν δυνάμει πλούσια χώρα αλλά έχει αποδυναμωθεί από διοικητική και ανθρωπιστική άποψη. Ζητεί, συνεπώς, διμερή σχέδια προς στήριξη της ανάπτυξης ικανοτήτων και της κοινωνίας των πολιτών, και επισημαίνει το θάρρος της Επιτροπής, η οποία εγκατέστησε ακόμη και μία αντιπροσωπεία στη Βαγδάτη προκειμένου να παρακολουθεί αυτά τα σχέδια από πιο κοντά και να παράσχει μεγαλύτερη προβολή στην προσπάθεια της ΕΕ.
Δεύτερον, εκτός από το Ιράκ αυτό καθαυτό η Ana Gomes εκφράζει την ανησυχία της για την κατάσταση των ιρακινών προσφύγων. Πρόσφατη έκθεση του Ύπατου Αρμοστή για τους Πρόσφυγες ισχυρίζεται ότι υπάρχουν περισσότεροι από δύο εκατομμύρια πρόσφυγες στις γειτονικές χώρες, ενώ στη Συρία, με 1 400 000 πρόσφυγες, και την Ιορδανία με περίπου μισό εκατομμύριο η κατάσταση έχει φθάσει σε σημείο ανάφλεξης. Καταγγέλλονται επίσης περιπτώσεις παιδικής εργασίας και πορνείας παρά τις καλύτερες προσπάθειες αυτών των χωρών. Η Ana Gomes καλεί την Ευρώπη να επιδείξει μεγαλύτερη γενναιοδωρία αποδεχόμενη πρόσφυγες, και την Επιτροπή να παράσχει περισσότερη στήριξη στα προγράμματα βοήθειάς της.
Εν ολίγοις, πρέπει να δοθεί πολύ σοβαρή προσοχή στην παρούσα έκθεση βραχυπρόθεσμα, και ίσως επίσης μεσοπρόθεσμα, όσον αφορά τυχόν μελλοντικές πολιτικές σχετικά με το Ιράκ, ιδίως δημοσιονομικές πολιτικές. Θα ήθελα να υπενθυμίσω στο Κοινοβούλιο για μία ακόμη φορά ότι η εισηγήτρια επισκέφτηκε τη χώρα δύο φορές μόλις πριν υποβάλει την ανάλυσή της σχετικά με την κατάσταση. Με πλήρη επίγνωση των δυσκολιών επί τόπου, δεν μπορεί κανείς παρά να θαυμάσει το θάρρος της.
Nicholson of Winterbourne, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (EN) Κυρία Πρόεδρε, εκφράζω και εγώ τα θερμότερα συγχαρητήριά μου στην εισηγήτριά μας. Η κ. Gomes εκπόνησε μία πραγματικά εξαιρετική έκθεση, τα πορίσματα της οποίας απορρέουν άμεσα από την προσωπική εμπειρία της όταν επισκέφτηκε τον τόπο. Συγχαίρω την Επίτροπο για τη σταθερή και επιμελή προσοχή της στα σημαντικότερα στοιχεία του ιρακινού προβλήματος και τον επικεφαλής της αντιπροσωπείας, κ. Uusitalo, του οποίου το έργο παρακολούθησα επανειλημμένως επί τόπου. Πρώτης τάξης δουλειά από την Επιτροπή – σας συγχαίρω θερμά εσάς και τον κ. Uusitalo. Το Συμβούλιο Υπουργών έδωσε επίσης πολλή προσοχή στο ζήτημα του Ιράκ. Σήμερα εμείς στο Κοινοβούλιο του δίνουμε τώρα επίσης την προσοχή μας, συνεπώς τα βασικά θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενώθηκαν επιτέλους. Φυσικά, μαζί μπορούμε να επιτύχουμε πολλά περισσότερα.
Το Ιράκ σήμερα έχει ένα πραγματικό κοινοβούλιο και ένα αμιγώς λαϊκό σύνταγμα. Το Ιράκ είναι ένα από τα ελάχιστα κράτη στην περιοχή που έχει δημοκρατία –μία κοσμική δημοκρατία– παρά τις ελλείψεις της. Πρέπει συνεπώς να κάνουμε ό,τι μπορούμε προκειμένου να βοηθήσουμε τους Ιρακινούς να ενισχύσουν τη δημοκρατική διαδικασία. Πιστεύω ότι η ενίσχυση των δεσμών μεταξύ των αντίστοιχων κοινοβουλίων μας είναι ένας από τους βασικούς τρόπους με τους οποίους μπορούμε να βοηθήσουμε. Με τιμά αφάνταστα να είμαι η νέα πρόεδρος της αντιπροσωπείας που δημιούργησε πρόσφατα η Διάσκεψη των Προέδρων.
Τον Οκτώβριο του προηγούμενου έτους –και πάλι τον Ιανουάριο με την κ. Gomes– είχα την ευκαιρία να απευθυνθώ στην ολομέλεια του ιρακινού κοινοβουλίου. Ήταν μεγάλη τιμή και πληροφορηθήκαμε άμεσα πόση βοήθεια χρειάζονταν. Προκειμένου να βοηθήσουμε το Ιράκ να ανατρέψει τη θλιβερή διοικητική κατάσταση την οποία κληρονόμησε, πρέπει επίσης να συνάψουμε στενές εταιρικές σχέσεις με τις δημόσιες υπηρεσίες και να αξιοποιήσουμε όλη την εμπειρία μας στη διαδικασία διεύρυνσης προκειμένου να βοηθήσουμε την ανάπτυξη ικανοτήτων και τη δημιουργία θεσμών.
Επειδή, όπως και εμείς, ο λαός του Ιράκ ζητά δημοκρατία και έχει δικαίωμα σε χρηστή διακυβέρνηση. Ζητούν επίσης και χρειάζονται την παροχή βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, βασικών δημόσιων υπηρεσιών και την πλήρη ολοκλήρωση αυτών των προνομίων που έχουμε στις δημοκρατίες μας στη Δυτική Ευρώπη. Θα έλεγα ότι το αντίτιμο ενός σταθερού Ιράκ το οποίο θα ασκεί θετική επιρροή περιφερειακά και εθνικά αξίζει κάθε προσπάθεια. Μόλις η Τουρκία προσχωρήσει στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως ελπίζω ότι θα κάνει, το Ιράκ καθίσταται γείτονάς μας και συνεπώς το βλέπουμε ως τμήμα της ευρύτερης γειτονιάς.
Adam Bielan, εξ ονόματος της Ομάδας UEN. – (PL) Κυρία Πρόεδρε, θα ήθελα επίσης να συγχαρώ την εισηγήτρια για την έκθεση που έχουμε ενώπιόν μας.
Κυρίες και κύριοι, σε λίγες μέρες, στις 20 Μαρτίου, θα έχουν περάσει πέντε χρόνια από τότε που οι δυνάμεις της διεθνούς συμμαχίας ξεκίνησαν τον δεύτερο πόλεμο στον Περσικό Κόλπο. Δυστυχώς, δεν είχαν λάβει όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης την πολιτική απόφαση να στηρίξουν τότε της Ηνωμένες Πολιτείες. Η έλλειψη ενότητας που ήταν προφανής το 2003 εξακολουθεί να επηρεάζει αρνητικά τον ρόλο που θα μπορούσε να διαδραματίσει η Ευρωπαϊκή Ένωση στην ανοικοδόμηση του Ιράκ. Σε τελική ανάλυση, έχουμε όντως ένα φάσμα διαθέσιμων δημοσιονομικών και πολιτικών πόρων. Εάν χρησιμοποιηθούν ορθά, οι τελευταίοι θα μπορούσαν να βοηθήσουν στη στήριξη ενός ασφαλούς και δημοκρατικού Ιράκ, συνεισφέροντας κατ’ αυτόν τον τρόπο σε μία άμεση βελτίωση της σταθερότητας ολόκληρης της περιοχής.
Σαφώς, και σε αυτό συμφωνώ με την εισηγήτρια, το Ιράκ χρειάζεται περισσότερα από οικονομική βοήθεια. Χρειάζεται επίσης στήριξη προκειμένου να βοηθηθεί η ανοικοδόμηση των εθνικών θεσμών του και της κοινωνίας των πολιτών. Θα πρέπει να έχουμε κατά νου ότι επί δεκαετίες δικτατορικής διακυβέρνησης, η δημόσια διοίκηση του Ιράκ κατευθύνθηκε προς τον έλεγχο του πληθυσμού αντί προς τις δημόσιες υπηρεσίες.
Καθώς εκπονούμε μία νέα στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη μελλοντική της δέσμευση στο Ιράκ, δεν πρέπει να παραβλέψουμε την ανάγκη για διάλογο με τις Ηνωμένες Πολιτείες, κυρίως στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας. Είμαι πεπεισμένος ότι η καλή συνεργασία με τις Ηνωμένες Πολιτείες αποτελεί βασικό παράγοντα για την οικοδόμηση ενός ασφαλούς και σταθερού Ιράκ.
Caroline Lucas, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (EN) Κυρία Πρόεδρε, θα ήθελα επίσης να ευχαριστήσω την κ. Gomes για την εξαιρετική της έκθεση. Θα ήθελα να αρχίσω υπογραμμίζοντας ότι οποιαδήποτε σκέψη σχετικά με την ανάμειξη της ΕΕ στο Ιράκ θα πρέπει να διδαχθεί από τα λάθη του παρελθόντος, δεδομένου ότι η εισβολή αποτέλεσε μια τεράστια πολιτική και ανθρωπιστική καταστροφή. Η αφετηρία μας θα πρέπει να είναι η αναγνώριση ότι τα προβλήματα του Ιράκ μπορούν να επιλυθούν μόνο επιστρέφοντας την πραγματική και ολοκληρωμένη κυριαρχία, και επί του πετρελαίου και επί των άλλων πόρων, στους Ιρακινούς και θα ήθελα συνεπώς να ζητήσω την απόσυρση όλων των ξένων στρατευμάτων κατοχής.
Παρακολούθησα τη γνωμοδότηση για την έκθεση στην Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου και από αυτή την άποψη παρατήρησα ότι η στρατιωτική κατοχή του Ιράκ ακολουθήθηκε από μία οικονομική κατοχή, μέσω της οποίας οι ΗΠΑ ιδιωτικοποίησαν δημόσια ιδιοκτησία, ελευθέρωσαν το εμπόριο και θέσπισαν κανόνες σχετικά με τις ξένες άμεσες επενδύσεις σε πλήρη αντίθεση με το διεθνές δίκαιο. Για αυτόν τον λόγο πρέπει να είμαστε λίγο προσεκτικοί στους τομείς του εμπορίου και των επενδύσεων.
Η έκθεση που βρίσκεται ενώπιόν μας χαιρετίζει το καθεστώς παρατηρητή του Ιράκ στον ΠΟΕ ως βασικό βήμα προς την ένταξη του Ιράκ στη διεθνή οικονομία και προσβλέπει στη συμφωνία εμπορίου και συνεργασίας μεταξύ ΕΕ-Ιράκ. Θέλω μόνο να διασφαλίσω ότι το Ιράκ έχει αναπτύξει επαρκώς τις ικανότητές του για διαπραγματεύσεις και εκτίμηση. Διαφορετικά διατρέχουμε τον κίνδυνο αυτή η χώρα να καταστεί εκ νέου λεία εξωτερικών συμφερόντων.
Ομοίως, η έκθεση ζητεί βοήθεια και ενθάρρυνση προκειμένου ευρωπαϊκές εταιρείες να υποβάλουν προσφορές για συμβάσεις για την ανοικοδόμηση του Ιράκ. Ωστόσο, ας είμαστε σίγουροι πως κάνουμε ό,τι μπορούμε προκειμένου να αναπτύξουμε την ικανότητα των ιρακινών εταιρειών, καθώς και τις διαπραγματευτικές ικανότητες της κυβέρνησης, ούτως ώστε να μπορέσουμε να προχωρήσουμε με θετικότερο τρόπο για όλους.
Vittorio Agnoletto, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL. – (IT) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, είμαστε θετικά διακείμενοι στην έκθεση Gomes, η οποία περιέχει ορισμένα διακριτά σημεία όπως η προστασία της εδαφικής ακεραιότητας και η ανάγκη διαδικασίας συνδιαλλαγής στο εσωτερικό του Ιράκ. Ταυτόχρονα, ωστόσο, πιστεύουμε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να καλέσει την Τουρκία να θέσει άμεσα τέρμα στην εισβολή της στο βόρειο Ιράκ.
Προσυπογράφουμε επίσης το αίτημα τα έσοδα από τις πωλήσεις πετρελαίου να επενδύονται για το καλό του Ιράκ, αλλά δεν μπορούμε να αγνοήσουμε τους νόμους που θεσπίστηκαν από τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες παρέδωσαν τους ενεργειακούς πόρους του Ιράκ σε μεγάλες αμερικανικές πολυεθνικές, επιτρέποντάς τους να εξάγουν όλα τα έσοδα και να αποκομίζουν τεράστια κέρδη. Μία τέτοια εταιρεία είναι η εταιρεία Halliburton του αντιπροέδρου Cheney.
Μπορούμε ασφαλώς να προσυπογράψουμε το αίτημα για διαφάνεια σχετικά με τους κανόνες και το νομικό καθεστώς των οργανισμών αναδόχων, δεν μπορούμε όμως να αγνοήσουμε το γεγονός ότι υπάρχουν ιδιωτικοί στρατοί που απασχολούν δεκάδες χιλιάδες άτομα στο Ιράκ και επιχειρούν εντελώς εκτός οποιωνδήποτε κανόνων.
Η έκθεση ζητεί ο Κώδικας Συμπεριφοράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την εξαγωγή όπλων να καταστεί νομικά δεσμευτικός, δεν μπορούμε όμως να ξεχάσουμε ότι αυτός ο πόλεμος κόστισε 6 000 δισεκατομμύρια δολάρια, τα οποία θα είχαν διαφορετικά επενδυθεί για την επίτευξη των στόχων της χιλιετίας. Αυτός ο πόλεμος και η κατοχή προκάλεσαν εκατοντάδες χιλιάδες θανάτους· αυτός ο πόλεμος και η κατοχή ήταν, και εξακολουθούν να είναι, παράνομοι, σε πλήρη παράβαση του διεθνούς δικαίου, μονομερώς και αντίθετα με τις επιθυμίες της πλειονότητας των κρατών μελών, των Ηνωμένων Εθνών και της διεθνούς κοινής γνώμης.
Θα πρέπει να απευθύνουμε έκκληση για την άμεση απόσυρση των κατοχικών στρατευμάτων. Πρέπει να αντικατασταθούν από μία αποστολή τω Ηνωμένων Εθνών που θα αποσκοπεί αποκλειστικά στην εγγύηση της ασφάλειας· πρέπει να σταματήσουν όλες οι εμπόλεμες δραστηριότητες.
Bastiaan Belder, εξ ονόματος της Ομάδας IND/DEM. – (NL) Η κ. Gomes κατέβαλε σημαντικές προσπάθειες προκειμένου να γράψει για τον ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Ιράκ. Η σύνθετη κατάσταση στο Ιράκ απαιτεί σαφή και αφοσιωμένη πολιτική. Η προτεινόμενη πολιτική της ΕΕ στο Ιράκ, ωστόσο, εγείρει ορισμένα σοβαρά ζητήματα. Αυτά τα ερωτήματα συνδέονται άρρηκτα με την επίσκεψη εργασίας μου στο Κουρδιστάν.
Η εισηγήτρια ανέφερε το Κουρδιστάν ως μία περιοχή όπου η σταθερότητα και η ασφάλεια μόλις διασφαλίζονται και όπου η διεθνής συνεργασία για την ανάπτυξη πρέπει να επεκταθεί περαιτέρω. Ασφαλώς, η παρουσία της ΕΕ στην περιοχή είναι πολύ σημαντική, και επιθυμώ επίσης να το υπογραμμίσω αυτό. Υπάρχει δριμεία εσωτερική και εξωτερική κριτική της κουρδικής κυβέρνησης σχετικά με τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ωστόσο, και η θέση της μειονότητας των Ασσύριων Χριστιανών στο Κουρδιστάν είναι ιδιαίτερα ανησυχητική. «Υπάρχει κάποια πιθανότητα για ένα μέλλον για αυτές τις ομάδες στο Ιράκ;» Αυτό αποτελεί ένα πολύ σοβαρό ερώτημα.
Εν ολίγοις, μέλη του Συμβουλίου και της Επιτροπής, πώς μπορείτε να συνεισφέρετε αποτελεσματικά στη διαρκή ειρήνη και σταθερότητα στην περιοχή του Κουρδιστάν και στη θέσπιση μίας δημοκρατικής δομής νομικής διακυβέρνησης;
Εν κατακλείδι, κυρία Πρόεδρε, θα ήθελα να αναφέρω ένα τελευταίο σημείο. Τα εκατομμύρια εκτοπισθέντων Ιρακινών αξίζουν της πλήρους προσοχής και στήριξής μας. Η εισηγήτρια συνιστά στο Συμβούλιο τα κράτη μέλη της ΕΕ να υποδεχτούν τους ιρακινούς πρόσφυγες. Μέλη του Συμβουλίου και της Επιτροπής, πόσο εφικτή είναι αυτή η εξαιρετική πρόταση; Σας ευχαριστώ.
Slavi Binev (NI). – (BG) Κύριε Πρόεδρε, αγαπητοί συνάδελφοι, στηρίζω τη έκθεση της κ. Gomes επειδή δίνει σαφέστατη εικόνα όλων των προβλημάτων που συνοδεύουν την εδραίωση της νέας δημοκρατικής κυβέρνησης στο Ιράκ, καθώς και τρόπους αντιμετώπισής τους.
Πρώτα από όλα, ζητώ από τις δυνάμεις κατοχής να αποσυρθούν άμεσα από το Ιράκ επειδή ο πόλεμος και η κατοχή του εν λόγω κυρίαρχου κράτους ήταν παράνομοι και η σχετική απόφαση ελήφθη κατά πλήρη παράβαση του διεθνούς δικαίου, δηλαδή μονομερώς και αντίθετα με τις απόψεις της πλειονότητας των κρατών μελών των Ηνωμένων Εθνών και της διεθνούς κοινότητας.
Ελπίζω ότι η κατάσταση που προέκυψε δεν θα θέσει σε κίνδυνο τον ειρηνικό πληθυσμό των 3 500 μελών της οργάνωσης Μουτζαχεντίν του λαού του Ιράν (PMOI) στην Ashraf που βρίσκονται υπό αδιάκοπη πίεση. Είμαι βέβαιος ότι η δημοκρατία δεν μπορεί να οικοδομηθεί με μη δημοκρατικές και βίαιες μεθόδους σε οποιαδήποτε χώρα του κόσμου.
Πρόκειται να υπερψηφίσω την έκθεση της Аnа Мaria Gomes επειδή τα προβλήματα του Ιράκ μπορούν να επιλυθούν μόνο με την εκχώρηση πραγματικής και ολοκληρωμένης κυριαρχίας στα ιρακινά χέρια.
Nickolay Mladenov (PPE-DE). – (EN) Κυρία Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, κύριε Προεδρεύων του Συμβουλίου και κυρία Gomes, θέλω να σας ευχαριστήσω για όσα είπατε και για το έργο το οποίο έχετε επιτελέσει έως τώρα.
Πιστεύω ότι η παρούσα έκθεση στέλνει ένα πολύ σημαντικό μήνυμα στην υπόλοιπη Ευρωπαϊκή Ένωση: ότι το παρόν Κοινοβούλιο επιθυμεί να κοιτάξει προς τα εμπρός· δεν επιθυμεί να κοιτάξει προς τα πίσω· θέλει να εμπλακεί στο μέλλον ενός δημοκρατικού και ομοσπονδιακού Ιράκ προς στήριξη αυτού του μέλλοντος.
Θα πω τρία πράγματα σχετικά με την έκθεση, και είμαι ιδιαίτερα περήφανος που η παρούσα έκθεση έρχεται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο την ημέρα που εορτάζουμε τα 50 χρόνια των επιτευγμάτων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Σήμερα εορτάζουμε ό,τι επιτύχαμε σε συμφιλίωση στην Ευρώπη. Και τα διδάγματα τα οποία αντλήσαμε τα προηγούμενα 50 χρόνια είναι διδάγματα τα οποία πρέπει να μεταβιβάσουμε ως εμπειρία και γνώση στους φίλους μας στο Ιράκ ούτως ώστε να μπορέσουν να τα χρησιμοποιήσουν και να ανοικοδομήσουν τη χώρα τους επιτυχώς.
Η έκθεση περιγράφει, ασφαλώς, τα επιτεύγματα, αλλά δεν δειλιάζει μπροστά στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία του Ιράκ και η Επίτροπος τις περιέγραψε με μεγάλη ικανότητα.
Θα ήθελα να υπογραμμίσω ένα πράγμα ως υποσημείωση στη δήλωσή της. Αυτό είναι ότι το επίτευγμα όσον αφορά την ασφάλεια αποτελεί πρωταρχική αρμοδιότητα των Ιρακινών, με διεθνή στήριξη ασφαλώς, είναι όμως αρμοδιότητα των Ιρακινών. Κανένας δεν μπορεί να εγγυηθεί την ασφάλεια του Ιράκ εκτός από τους Ιρακινούς· κανένας δεν μπορεί να εγγυηθεί την επίλυση των πολιτικών προβλημάτων εκτός από τους ιρακινούς πολιτικούς και την πολιτική διαδικασία τους.
Ζητούμε μία νέα στρατηγική, μία ευρωπαϊκή στρατηγική για το Ιράκ. Ανάλωσα ένα μεγάλο μέρος του 2006 εργαζόμενος στην αντιπροσωπεία του Συμβουλίου στη Βαγδάτη βοηθώντας τους. Το μήνυμα το οποίο ελάμβανα από όλους ήταν: «Πού είναι η Ευρώπη; Επιθυμούμε να μιλήσουμε στην Ευρώπη επειδή η εμπειρία σας είναι ζωτικής σημασίας για μας». Αυτό, σήμερα, αποτελεί μία απάντηση σε αυτή την έκκληση.
Τέλος, το παρόν Κοινοβούλιο στην έκθεσή του επιβεβαιώνει τη δέσμευση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να στηρίξει την αποκατάσταση και την οικοδόμηση του ιρακινού κοινοβουλίου, έναν εξαιρετικά σημαντικό ρόλο, και ευχαριστώ το Συμβούλιο που αναγνώρισε τη συνεισφορά του παρόντος Κοινοβουλίου επιλέγοντας και εγκρίνοντας μία αντιπροσωπεία για τις σχέσεις με το Ιράκ.
Θεωρώ ότι σήμερα αντιμετωπίζουμε μία ζωτική πρόκληση: να χρησιμοποιήσουμε ουσιαστικά ό,τι γνωρίζουμε και ό,τι έχουμε προς στήριξη της πολιτικής διαδικασίας, όχι μέσω όπλων, αλλά μέσω λόγων, όχι μέσω οπλισμών, αλλά μέσω πράξεων στο Ιράκ και να βοηθήσουμε τους ανθρώπους εκεί.
Béatrice Patrie (PSE). − (FR) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, θέλω επίσης να συγχαρώ την κ. Gomes για την ποιότητα του έργου της σχετικά με ένα εξαιρετικά ευαίσθητο και σύνθετο θέμα. Όλοι γνωρίζουμε τον βαθμό στον οποίο η σύγκρουση στο Ιράκ αποτέλεσε πηγή έντονου διχασμού μεταξύ των κρατών μελών. Όλοι γνωρίζουμε ότι το καθήκον μας τώρα είναι να βοηθήσουμε να οικοδομηθεί ένα ασφαλές, ενωμένο, ευημερεύον και δημοκρατικό Ιράκ.
Προσωπικά θέλω να υπογραμμίσω ένα μεγαλύτερο δράμα, το οποίο συγκαλύπτεται σε μεγάλο βαθμό από τις κυβερνήσεις μας: μιλώ για την ιρακινή σύγκρουση η οποία έχει πετάξει στον δρόμο περίπου 4,5 εκατομμύρια άτομα, η μεγαλύτερη εκτόπιση πληθυσμού στη Μέση Ανατολή μετά το 1948. Απαιτείται επειγόντως συντονισμένη δράση σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Κύριο μέλημά μου είναι η άμεση και η μακροπρόθεσμη μοίρα των Ιρακινών που εξαναγκάζονται να εγκαταλείψουν την ίδια τους τη χώρα. Σχεδόν 2,3 εκατομμύρια άτομα έχουν βρει καταφύγιο σε γειτονικές χώρες, κυρίως τη Συρία και την Ιορδανία, αλλά επίσης την Αίγυπτο, τον Λίβανο, την Τουρκία και τα κράτη του Κόλπου. Αποδεχόμενες τουλάχιστον 2 εκατομμύρια προσφύγων, η Συρία και η Ιορδανία έχουν καταβάλει μία εξαιρετικά αξιέπαινη προσπάθεια.
Ο ρόλος της ΕΕ και της διεθνούς κοινότητας είναι, ασφαλώς, να διασφαλιστεί η επιστροφή όλων αυτών των προσφύγων μακροπρόθεσμα, αλλά αυτή τη χρονική στιγμή η επιστροφή δεν αποτελεί επιλογή για πολλούς από αυτούς. Ορισμένοι ιδιαίτερα ευπαθείς πρόσφυγες πρέπει να μεταφερθούν σε δυτικές χώρες. Σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες, το 6,6% των Ιρακινών που κατοικούν στη Συρία, περίπου 100 000, πρέπει να μετεγκατασταθούν. Ζητώ, συνεπώς, από τους συναδέλφους μου να στηρίξουν την τροπολογία υπέρ των προγραμμάτων μετεγκατάστασης το 2008 προκειμένου η ΕΕ να δεχτεί ορισμένους από τους πιο ευπαθείς πρόσφυγες που βρίσκονται τώρα στα χέρια της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τους πρόσφυγες.
Εν κατακλείδι, προτρέπω το Κοινοβούλιο να μην στρέψει τα νώτα του στις αξίες μας. Πρέπει να σεβόμαστε πλήρως τη Σύμβαση της Γενεύης του 1951 και να αρνηθούμε τυχόν καταναγκαστικές επιστροφές στο Ιράκ.
Patrick Louis (IND/DEM). − (FR) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, ο Fernand Braudel ισχυριζόταν ότι η ιστορία ξεκίνησε στη Σουμερία, σήμερα όμως η μακρά ιστορία των χριστιανικών μειονοτήτων στο Ιράκ φαίνεται να πλησιάζει στο τέλος της. Εμείς, τα κράτη της Ευρώπης, δεν μπορούμε να προσυπογράψουμε αυτή την τεράστια αδικία παραμένοντας αδρανείς. Αυτοί οι άνθρωποι δέχτηκαν το Ισλάμ και μαζί οικοδόμησαν μία χώρα η οποία ευημερούσε πριν καταστραφεί από τους φανατισμούς και τους πολέμους.
Τώρα αυτές οι μειονότητες θα πρέπει να αποδεχτούν τη φυγή τους. Το Ιράκ δεν μπορεί να οικοδομήσει ένα μέλλον χωρίς την παρουσία και τις δεξιότητές τους. Ένα μέλλον δεν οικοδομείται με τον διαμελισμό μίας χώρας: οικοδομείται με την ανασυγκρότηση της οικονομίας της, την αμοιβαία αναγνώριση των διαφόρων κοινοτήτων και πολιτισμών και την εφαρμογή του κράτους δικαίου.
Εάν η ΕΕ λάβει τη σθεναρή απόφαση να παρέμβει στο Ιράκ, θα πρέπει να θυμάται σταθερά στα σχέδιά της τη δραματική πραγματικότητα όλων αυτών των μειονοτικών κοινοτήτων. Το μέλλον τους πρέπει να είναι το μέτρο σύγκρισης της κοινοτικής δράσης, και η πραγματικότητα του αμοιβαίου σεβασμού μεταξύ των κοινοτήτων το κριτήριο για την κατανομή της βοήθειάς της. Αυτή η δράση θα αποτελέσει, συνεπώς, τιμή για τα κράτη μας.
Sorin Frunzăverde (PPE-DE). – (RO) Αποδεχόμενη την πρόοδο που επιτεύχθηκε τελευταία από το Ιράκ εσωτερικά και σε επίπεδο εξωτερικών θεμάτων, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να ενθαρρύνει τις ιρακινές αρχές να συνεχίσουν τις προσπάθειές τους για την ανάπτυξη δημοκρατικών, σταθερών, νόμιμων κρατικών θεσμών, ομοσπονδιακού τύπου.
Λαμβάνοντας υπόψη τις εθνικές και θρησκευτικές πραγματικότητες, πιστεύω ότι σήμερα ένα ομοσπονδιακό Ιράκ μπορεί να είναι βιώσιμο. Αναφέρομαι σε ένα ομοσπονδιακό Ιράκ και όχι σε ένα διαιρεμένο. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει επίσης να ενθαρρύνει την ύπαρξη ενός σταθερού Ιράκ, με θεσμούς ικανούς να παράσχουν εθνική κυριαρχία, κρατική ενότητα, εδαφική ακεραιότητα, βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη και ευημερία για τον ιρακινό λαό. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να στηρίξει ενεργά τη θεσμική ανάπτυξη του Ιράκ, βαθιά ριζωμένη στις πραγματικότητές του, με τον δέοντα σεβασμό των ιστορικών, θρησκευτικών, πολιτιστικών παραδόσεων και παραδόσεων ταυτότητας του ιρακινού λαού και όλων των εθνικών και θρησκευτικών κοινοτήτων στο εσωτερικό του εδάφους του.
Σε αυτό το πλαίσιο, είναι σκόπιμο να δημιουργηθούν ορισμένα γνωμοδοτικά όργανα, αποτελούμενα από τους ηγέτες όλων των εθνοτικών και θρησκευτικών κοινοτήτων του Ιράκ, με στόχο την εκχώρηση περισσότερης νομιμότητας στις κεντρικές αρχές. Η ιρακινή θεσμική ανάπτυξη πρέπει να στηριχθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση μέσω της αποστολής της Eujust Lex, καθώς και μέσω επαρκών ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών μέσων.
Υπογραμμίζω την αναγκαιότητα η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση να διατίθεται απευθείας στους δικαιούχους ιρακινούς φορείς. Η διαχείριση αυτών των κονδυλίων πρέπει να γίνεται από τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης με διαφανή και ορατό τρόπο για τους ευρωπαίους πολίτες.
Συνιστώ τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης να χρησιμοποιήσουν την εμπειρία και την εμπειρογνωμοσύνη των κρατών μελών που έχουν ήδη πολιτική και στρατιωτική παρουσία στο ιρακινό έδαφος στο πλαίσιο της διαδικασίας σταθεροποίησης και ανοικοδόμησης της εν λόγω χώρας. Ταυτόχρονα, πιστεύω ότι οι ευρωπαϊκές εταιρείες θα πρέπει να ενθαρρυνθούν και να στηριχθούν προκειμένου να εμπλακούν στη διαδικασία της ανοικοδόμησης του Ιράκ και στην καλύτερη ανάπτυξη των επιχειρήσεών τους στην περιοχή.
Erika Mann (PSE). – (DE) Κυρία Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, κυρία Gomes, κυρίες και κύριοι, στην Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου ασφαλώς επικεντρωθήκαμε πρωτίστως σε πτυχές που σχετίζονται με το εμπόριο και τις οικονομικές σχέσεις, αλλά σε ορισμένους τομείς προχωρήσαμε πέραν αυτού του πεδίου. Θα ήθελα συνεπώς να σχολιάσω δύο θέματα.
Πρώτα από όλα, είμαστε πολύ ευτυχείς που έχουμε αυτήν την έκθεση, η οποία καθιστά σαφές ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει έναν ορατό ρόλο και μία δέσμευση στο Ιράκ. Θεωρούμε ότι είναι απολύτως ζωτικής σημασίας να ενταχθεί το Ιράκ στο εμπορικό σύστημα και αναμφισβήτητα ο ΠΟΕ είναι η σωστή αρένα για αυτό. Θα πρέπει να παράσχουμε πολύ περισσότερη τεχνική συνδρομή από ό,τι έχουμε κάνει έως τώρα. Αυτή η τεχνική συνδρομή πρέπει να επικεντρωθεί στη μετατόπιση του Ιράκ προς το ευρωπαϊκό οικονομικό σύστημα και, σε ορισμένο βαθμό, προς τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις.
Όσον αφορά τη χρηματοδότηση, είμαστε μάλλον επιφυλακτικοί για την προοπτική του να οργανωθούν όλα αποκλειστικά μέσω των Ηνωμένων Εθνών, της Παγκόσμιας Τράπεζας ή του πολυμερούς ταμείου δωρητών υπέρ αναπτυσσομένων χωρών. Θα θέλαμε πάρα πολύ να δούμε να οικοδομείται ιδία ικανότητα, τουλάχιστον σε ορισμένο βαθμό, και ιδία διαχείριση σχεδίου, οι οποίες θα μας δώσουν εν συνεχεία τη δυνατότητα να δημιουργήσουμε μία μονάδα δεδομένων και εμπειρογνωμοσύνης που θα βοηθήσει αυτή την προσπάθεια. Θα θέλαμε πάρα πολύ να δούμε αυτή τη φιλοδοξία να αντικατοπτρίζεται στις αποφάσεις σας.
Γεώργιος Γεωργίου (IND/DEM). – Κυρία Πρόεδρε, κατ’ αρχήν συγχαρητήρια στην κ. Gomes, αλλά συγχαρητήρια και στην κ. Επίτροπο, στην οποία διακρίναμε ένα άρωμα ανθρώπινης ευαισθησίας για ό,τι συμβαίνει σήμερα στο Ιράκ.
Εντούτοις, δεν ξέρω γιατί, κυρία Πρόεδρε, διατηρώ την εντύπωση ότι είμαστε ένας μηχανισμός, ο οποίος τρέχει πίσω από άλλους, οι οποίοι γκρεμίζουν, για να χτίσουμε. Αυτό δεν είναι κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά. 820 εκατομμύρια δίνουμε σήμερα για να βοηθήσουμε τους Ιρακινούς. Δεν μπορούμε να βοηθήσουμε τους νεκρούς. Οι σημερινοί νεκροί είναι πολλαπλάσιοι των νεκρών για τους οποίους πλήρωσε ο Σαντάμ Χουσεΐν. Αυτοί οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για τους σημερινούς νεκρούς άραγε θα πληρώσουν κάποια μέρα;
Τα λέω αυτά γιατί μας συνέβησαν και στη Γιουγκοσλαβία. Εάν, κυρία Πρόεδρε, δεν μας αρέσουν οι δικτάτορες και οι μέθοδοί τους -που δεν πρέπει να μας αρέσουν-, ας βρούμε έναν τρόπο να απαλλασσόμαστε κάθε φορά από τους δικτάτορες. Δεν έχουμε κανένα λόγο να καταστρέφουμε τις χώρες, επειδή δεν αγαπάμε τους δικτάτορες. Γιατί αυτά συνέβησαν στη Γιουγκοσλαβία, αυτά συμβαίνουν σήμερα στο Ιράκ και δεν ξέρουμε και πότε θα τελειώσει το δράμα αυτής της χώρας.
Anna Záborská (PPE-DE). − (FR) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, ο Αρχιεπίσκοπος της Μοσούλης, Μονσινιόρ Rahho, απήχθηκε σχεδόν πριν από δύο εβδομάδες. Τα τρία άτομα της συνοδείας του δολοφονήθηκαν βιαίως. Αυτό αποτελεί ένα σοβαρό γεγονός. Η τέταρτη Σύμβαση της Γενεύης προστατεύει σαφώς το πολιτικό, υγειονομικό, θρησκευτικό και ανθρωπιστικό προσωπικό. Υπάρχουν πολλοί μη βίαιοι υπέρμαχοι της ειρήνης στο Ιράκ, τα παλαιστινιακά εδάφη και το Ισραήλ. Είναι χριστιανοί, μουσουλμάνοι, Εβραίοι ή κοσμικοί ακτιβιστές.
Μετά την απαγωγή του επικεφαλής της θρησκευτικής μειονότητας, το Κοινοβούλιο έχει τώρα δύο επιλογές για άμεση δράση. Στην αυριανή ψηφοφορία για την έκθεση της συναδέλφου μας Ana Gomes μπορούμε να εγκρίνουμε μία προφορική τροπολογία η οποία θα καταδικάζει την απαγωγή του Μονσινιόρ Rahho προκειμένου να επηρεάσουμε τον πόλεμο. Την Πέμπτη έχουμε επίσης την ευκαιρία να προσθέσουμε ένα πολύ σύντομο κείμενο στην ατζέντα επειγόντων θεμάτων προκειμένου να εγκρίνουμε μία θέση στο πλαίσιο της αρμοδιότητάς μας ως ευρωπαϊκό θεσμικό όργανο.
Paulo Casaca (PSE). – (PT) Παρακαλώ επιτρέψτε μου να πω, κυρία Επίτροπε, ότι, κατόπιν της συζήτησής μας για αυτό το θέμα, τα Ηνωμένα Έθνη σαφώς αξίζουν απόλυτο σεβασμό. Ο Sérgio Vieira de Melo και όλοι όσοι πέθαναν και διακινδυνεύουν τις ζωές τους έχουν τον απόλυτο σεβασμό μας. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα πρέπει να γνωρίζουμε τι συμβαίνει και ποιος λαμβάνει τα κονδύλια που πρόκειται να χρησιμοποιηθούν στο Ιράκ. Παρακαλώ επιτρέψτε μου να πω ότι τα 20 εκατομμύρια ευρώ για τα οποία μίλησε η Επίτροπος σήμερα –και παρακαλώ συγχωρέστε με καθώς όντως διάβασα για αυτό πριν από δύο ή τρεις μήνες– μου φαίνεται ότι είναι οικτρά ανεπαρκή για την αντιμετώπιση των δραματικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι πρόσφυγες και οι εκτοπισθέντες. Κυρία Επίτροπε, αυτά τα προβλήματα είναι κολοσσιαίων διαστάσεων και το πετρέλαιο στο Ιράκ θα βοηθήσει λίγο καθώς υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι δεν έχουν πρόσβαση σε αυτό το πετρέλαιο. Θα ήμουν ευγνώμων, κυρία Επίτροπε, εάν μπορούσε να καταβληθεί μεγαλύτερη προσπάθεια σε αυτό το θέμα, επειδή, όπως είπε η κ. Patrie, το πρόβλημα αυτό πρέπει να εξεταστεί.
Ioan Mircea Paşcu (PSE). – (EN) Κυρία Πρόεδρε, η Ευρώπη ήταν κατά του πολέμου στο Ιράκ. Ωστόσο, ανεξαρτήτως του ποιος είχε δίκιο και ποιος άδικο, το μετά τον Σαντάμ Ιράκ είναι μία πραγματικότητα την οποία κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει.
Λαμβάνοντας υπόψη τις επιπτώσεις της κατάστασης του Ιράκ σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή και επέκεινα, η ΕΕ δεν μπορεί να συνεχίσει να παραμένει ως επί το πλείστον στο περιθώριο. Μέσω των τεράστιων πόρων της και της εμπειρογνωμοσύνης της, η ΕΕ πρέπει να συμμετάσχει σημαντικά στη στήριξη της εδραίωσης του νέου ιρακινού κράτους. Η Επίτροπος περιέγραψε τα συμπτώματα. Τώρα πρέπει να δούμε πώς θα τα θεραπεύσουμε, και όχι μόνο σε συνεργασία με τους άλλους διεθνείς οργανισμούς –η ΕΕ μπορεί να τα καταφέρει ακόμη καλύτερα– αλλά κυρίως μόνοι μας. Ο στρατηγικός στόχος είναι να βοηθήσουμε τις νέες, δημοκρατικά εκλεγμένες αρχές σε αυτή την χώρα να δώσουν αξιοπιστία, και συνεπώς εξουσία, στα θεσμικά όργανα του νέου κράτους. Ένα νέο, δημοκρατικό, αυτάρκες, πλούσιο σε πετρέλαιο Ιράκ στο μέσον της Μέσης Ανατολής είναι προς όφελος όλων.
Renate Weber (ALDE). – (RO) Επί του παρόντος, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαπραγματεύεται μία εμπορική συμφωνία και συμφωνία συνεργασίας με τις ιρακινές αρχές, επ’ ευκαιρία της οποίας αντιμετωπίζονται επίσης τα θέματα που σχετίζονται με την εφαρμογή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Ζητώ από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να απαιτήσει σθεναρά από τις ιρακινές αρχές να εξεύρουν λύσεις για την επανένταξη των εξωτερικών και εσωτερικών προσφύγων. Απευθύνω επίσης έκκληση στα κράτη μέλη της Ένωσης να αξιολογήσουν τα αιτήματα ασύλου των ιρακινών προσφύγων κατά προτεραιότητα. Οι διάφορες πληροφορίες από τα κράτη σχετικά με αυτό το θέμα αποδεικνύουν εκ νέου την αναγκαιότητα εναρμόνισης των διαδικασιών σχετικά με το καθεστώς των προσφύγων σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Είναι απαραίτητο η εμπορική συμφωνία και συμφωνία συνεργασίας να αναφέρεται επίσης στο θέμα της διακοινοβουλευτικής συνεργασίας.
Πιστεύω ότι η αντιπροσωπεία για τις σχέσεις με το Ιράκ από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μπορεί να στηρίξει την ενίσχυση της θεσμικής ικανότητας του ιρακινού νομοθετικού οργάνου. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να βοηθήσει το Ιράκ να καταστεί βιώσιμος εταίρος σε μια ευαίσθητη περιοχή. Συγχαρητήρια και ευχαριστίες στην κ. Ana Maria Gomes για την έκθεση.
Zbigniew Zaleski (PPE-DE). – (PL) Κυρία Πρόεδρε, εάν θέλουμε να είμαστε σε θέση να βασιζόμαστε στους ιρακινούς εταίρους οι οποίοι θα βοηθήσουν στη δημιουργία δημοκρατίας ως τη βάση της ειρηνικής συνύπαρξης, θα χρειαστούν επενδύσεις. Υπενθυμίζω ότι όταν ήμουν μαθητής, συνηθίζαμε απλώς να φιλοξενούμε νέους από το Ιράκ στα δευτεροβάθμια σχολεία μας. Ίσως θα ήταν δυνατό η Ευρωπαϊκή Ένωση να παράσχει ανάλογες ευκαιρίες στους νέους Ιρακινούς επί του παρόντος. Έχω κατά νου την πρόσκληση νέων κάτω των 24 ετών, και την προσφορά της δυνατότητας να ζήσουν μαζί μας και να μάθουν από την εμπειρία. Θα προβούν ασφαλώς σε κριτική αξιολόγηση αυτών που είδαν, θα διατηρήσουν ό,τι είναι θετικό και θα το αναπαράγουν στην πατρίδα τους, βελτιώνοντας ενδεχομένως ό,τι θεωρούν αρνητικό. Συνιστώ, συνεπώς, στο Κοινοβούλιο αυτή την πρόταση όσον αφορά το σχολείο. Επισκέψεις αυτού του τύπου δεν είναι απαραίτητο να διεξάγονται αποκλειστικά σε πανεπιστημιακό επίπεδο. Σαφώς, οι πολιτικές εξαρτώνται από τους ανθρώπους, και εκεί θα μπορούσε να υπάρξει περιθώριο για ένα τέτοιο εγχείρημα στον τομέα αρμοδιότητάς σας, κυρία μου.
Tunne Kelam (PPE-DE). – (EN) Κυρία Πρόεδρε, αυτό αποτελεί ένα μήνυμα από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προς το Συμβούλιο σχετικά με την ανάγκη απόκτησης μίας ευρωπαϊκής στρατηγικής για το Ιράκ. Είναι καιρός να σταματήσουμε να συζητούμε για πρόσφατες διαφορές και να επικεντρωθούμε στην προορατική δέσμευση της ΕΕ εκεί. Θα ήθελα να ευχαριστήσω την Επίτροπο για τον ενδελεχή απολογισμό της κατάστασης στο Ιράκ, και υπάρχει συγκρατημένη αισιοδοξία στην ατμόσφαιρα. Νομίζω ότι υπάρχει η αντίληψη ότι τα πράγματα θα πάνε καλύτερα. Αυτό περιέγραψε τόσο εύγλωττα η κ. Gomes ως χρυσή ευκαιρία για τη θετική συνεισφορά που θα μπορούσε να έχει η ΕΕ.
Κατά τη γνώμη μου, δύο θέματα είναι απαραίτητα. Για το Κοινοβούλιο είναι σημαντικό να διοχετεύσει την κοινοτική στήριξη για την οικοδόμηση της δημοκρατικής διακυβέρνησης, και αυτό έγινε δεκτό με μεγάλο ενδιαφέρον εκ μέρους των ιρακινών πολιτικών. Δεύτερον, η ΕΕ είναι σε εξαιρετική θέση να στηρίξει τη διαδικασία συμφιλίωσης, χωρίς την οποία θα μπορούσε να υπάρξει μόνο διάσπαση και περαιτέρω εγχώρια διαμάχη, συνεπώς πρέπει να αξιοποιήσουμε αυτή την ευκαιρία.
Janez Lenarčič, Προεδρεύων του Συμβουλίου. − (SL) Θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους όσοι εξέφρασαν τις θέσεις και τις απόψεις τους σχετικά με αυτό το θέμα, οι οποίες θα αποβούν ασφαλώς χρήσιμες στις περαιτέρω δραστηριότητές μας. Θα ήθελα να προσθέσω μία παρατήρηση και μία απάντηση.
Η ερώτηση της κ. Záborská αφορά την απαγωγή του Χαλδαίου καθολικού επισκόπου. Θα ήθελα να επιστήσω την προσοχή σας στη δήλωση που εξέδωσε η Προεδρία σας την 1η Μαρτίου, στην οποία καταδίκαζε σθεναρά την απαγωγή και ζητούσε την άνευ όρων και άμεση απελευθέρωση του Χαλδαίου αρχιεπισκόπου.
Τώρα όσον αφορά το άλλο θέμα. Ο κ. Mladenov και άλλοι επισήμαναν ότι η ευθύνη για την ασφάλεια, δηλαδή για την εδραίωση μίας ασφαλούς κατάστασης στο Ιράκ, εναπόκειται πρωτίστως στις ιρακινές αρχές. Αληθεύει επίσης ότι πρέπει να τις βοηθήσουμε σε αυτό το θέμα, και θα ήθελα να αναφέρω και πάλι την αποστολή της EUJUST LEX. Δραστηριοποιείται στο Ιράκ από το 2005 και συμμετέχουν τα περισσότερα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Περίπου 1 500 ανώτεροι ιρακινοί αξιωματούχοι έχουν εκπαιδευθεί στο πλαίσιο αυτής της αποστολής. Προσλήφθηκαν στην αστυνομία, το δικαστικό σώμα και τις φυλακές. Όπως είπα, αυτή η αποστολή θα συνεχίσει έως το καλοκαίρι του 2009 και θεωρούμε ότι αποτελεί σημαντική πρόοδο όσον αφορά την εδραίωση ασφαλούς κατάστασης στο Ιράκ.
Θα ήθελα να ευχαριστήσω την κ. Gomes μία ακόμη φορά για την έκθεσή της, η οποία θα χρησιμεύσει ως πολύ σημαντική βάση για τις περαιτέρω δραστηριότητές μας. Θα πρέπει να αναφέρω ότι αυτές περιλαμβάνουν ένα σχέδιο για τον Πρόεδρο του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων και Εξωτερικών Σχέσεων, τον υπουργό Rupel, να συμμετάσχει στη συνάντηση του Απριλίου μεταξύ των γειτονικών χωρών του Ιράκ, η οποία πρόκειται να διεξαχθεί στο Κουβέιτ.
Benita Ferrero-Waldner, Μέλος της Επιτροπής. − (EN) Κυρία Πρόεδρε, ήταν μία καλή συζήτηση και έδειξε ότι θέλουμε να επωφεληθούμε της χρυσής ευκαιρίας να ανοικοδομήσουμε τελικά το Ιράκ και να το καταστήσουμε μία σταθερή χώρα στη Μέση Ανατολή, επειδή συμφωνώ πλήρως ότι αυτός θα είναι ένας πολύ σημαντικός στόχος για όλους μας.
Θα ήθελα καταρχάς να δηλώσω σαφώς ότι μπορείτε να μείνετε ήσυχοι πως θα συνεχίσουμε την πορεία δράσης μας. Σας ευχαριστώ για τα θετικά λόγια σχετικά με τον επικεφαλής της αντιπροσωπείας ο οποίος εργάζεται εκεί με ένα ολιγομελές προσωπικό υπό πολύ δύσκολες συνθήκες – φιλοξενούμενος από τη βρετανική πρεσβεία παρεμπιπτόντως. Αυτός και οι άνθρωποί του κάνουν πολύ καλή δουλειά.
Συνεργαστήκαμε με το Ταμείο των Ηνωμένων Εθνών υπέρ των αναπτυσσόμενων χωρών, τότε, επειδή δεν ήταν δυνατό κάτι άλλο. Μετά από την επίσκεψη των διευθυντών μου και την αξιολόγησή τους, θα εξετάσουμε προσεκτικά τι μπορούμε να κάνουμε σχετικά με τη δημιουργία υποδομών και θεσμών. Αντιλαμβανόμαστε πλήρως ότι αυτό είναι πολύ προσφιλές σε πολλούς από εσάς, σας παρακαλώ όμως να καταλάβετε ότι το κόστος της ασφάλειας θα είναι πολύ υψηλό. Ό,τι και να κάνουμε εκεί άμεσα θα είναι πολύ δαπανηρό, διαφορετικά δεν θα ήταν δυνατό.
Εκτός της πράσινης ζώνης, οι συνθήκες είναι πολύ δύσκολες, εκτός ίσως από ελάχιστες περιοχές όπου υπάρχουν λιγότερα προβλήματα ασφαλείας· μία από αυτές είναι το βόρειο τμήμα. Δεν αποκλείω σταδιακά να εργαστούμε περισσότερο άμεσα, επί παραδείγματι στο βόρειο τμήμα, πρέπει όμως να υπογραμμίσω ότι πάντα πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι δεν κάνουμε διακρίσεις μεταξύ των διαφόρων ομάδων. Αυτό είναι κάτι το οποίο θα ήθελα επίσης να πω στον κ. Belder. Με αυτόν τον τρόπο εργαζόμαστε με τα σχέδια μας. Πάντα προσπαθούσαμε να έχουμε σχέδια που περιλαμβάνουν όλες τις ομάδες, συμπεριλαμβανομένων των ομάδων χριστιανών που αντιμετωπίζουν επί του παρόντος πολλές δυσκολίες στο Ιράκ με την παρούσα κυβέρνηση.
Τούτου λεχθέντος, θα ήθελα απλώς να θέσω υπόψη πολλών από εσάς που δεν βλέπετε πάντα τι κάνουμε ότι, επί παραδείγματι, προετοιμάσαμε επιτυχώς τις γενικές εκλογές που διεξήχθησαν το 2005. Αποκαταστήσαμε εκατοντάδες πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια σχολεία, γεγονός το οποίο δεν είναι μόνο προς όφελος των σχολείων αλλά επίσης των μαθητών. Τα προγράμματα Erasmus είναι επίσης ανοικτά για ορισμένους Ιρακινούς, συνεπώς το συνεχίζουμε αυτό. Παράγουμε επίσης και διανέμουμε εκατομμύρια σχολικά εγχειρίδια για έξι εκατομμύρια μαθητές της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Αυτό είναι πολύ βασικό αλλά απαραίτητο.
Ταυτόχρονα αποκαταστήσαμε σχεδόν 200 κέντρα πρωτοβάθμιας ιατρικής περίθαλψης και 10 νοσοκομεία. Παρείχαμε στήριξη στην ολοκλήρωση οκτώ γύρων εμβολιασμού, που αφορούσαν έκαστος 4,7 εκατομμύρια παιδιά κάτω των πέντε ετών. Αποκαταστήσαμε πλήρως το εθνικό εργαστήριο ελέγχου της ποιότητας των φαρμάκων. Θα μπορούσα να συνεχίσω για πολύ.
Νομίζω ότι η Επιτροπή έχει κάνει πάρα πολλά, εξ ονόματος της Ένωσης, υπό δύσκολες συνθήκες. Τώρα, γνωρίζουμε ότι το βασικό ζήτημα θα είναι πόσα μπορούμε να κάνουμε τώρα όσον αφορά την ανάπτυξη ικανοτήτων. Μπορείτε να είστε βέβαιοι ότι θα αφιερώσουμε ένα σημαντικό μέρος των πόρων μας προκειμένου να το κάνουμε, πάντα αναλόγως, όπως είπα, της κατάστασης ασφαλείας. Σύμφωνα με την τελευταία αξιολόγησή μας, αυτό δυστυχώς δεν είναι ακόμη βιώσιμο.
Θα ήθελα να πω λίγα λόγια για τους πρόσφυγες. Ανέφερα ότι εμείς, η Επιτροπή, εργαζόμαστε φυσικά προκειμένου να παράσχουμε βοήθεια στους πρόσφυγες. Ολόκληρο το κονδύλι για τον προηγούμενο χρόνο ήταν 50 εκατομμύρια ευρώ από διάφορα μέσα της Επιτροπής. Αυτά τα κονδύλια προορίζονται όχι μόνο για τη στήριξη των εκτοπισθέντων ατόμων στο εσωτερικό του Ιράκ αλλά επίσης για να βοηθήσουμε τις κυβερνήσεις της Συρίας και της Ιορδανίας στις χώρες τους. Είμαστε ασφαλώς σε στενή επαφή με αυτές τις χώρες. Δώσαμε 80 εκατομμύρια ευρώ στη Συρία και 32 εκατομμύρια ευρώ στην Ιορδανία επειδή σε αυτή τη μικρή χώρα η μεγάλη εισροή προσφύγων έχει δημιουργήσει μεγάλο πρόβλημα.
Τέλος, θα ήθελα να πω ότι είμαι εξίσου πεπεισμένη με το Συμβούλιο ότι ο διάλογος που θα έχει τώρα το Κοινοβούλιο με την ειδική αντιπροσωπεία για το Ιράκ αποτελεί μια εξαιρετική βελτίωση και πρόοδο. Μπορούμε μόνο να συνεργαστούμε σχετικά με αυτό. Επιτρέψτε μου να σας διαβεβαιώσω ότι προσπαθούμε από την αρχή να έχουμε μία διαφανή ροή των χρημάτων μας που διοχετεύονται μέσω των Ηνωμένων Εθνών. Στο μέλλον αυτά θα διοχετεύονται ολοένα και περισσότερο άμεσα.
Ana Maria Gomes, εισηγήτρια. − (PT) Θα ήθελα να τους ευχαριστήσω όλους για τα καλά τους λόγια. Πρέπει να ευχαριστήσω ιδιαίτερα τον φίλο μου, υπουργό Lenarčič, με τον οποίο συνεργάστηκα στο Συμβούλιο Ασφαλείας πριν από ορισμένα χρόνια, ασχολούμενη ακριβώς με το Ιράκ και τα προβλήματα που προκλήθηκαν στο Ιράκ από τον Σαντάμ Χουσεΐν.
Όπως είπα, η παρούσα έκθεση αποσκοπεί να υπογραμμίσει την ποικιλομορφία των καταστάσεων που υφίστανται στο Ιράκ, σε αντίθεση με το απλοϊκό μήνυμα για ένα Ιράκ «πυρός και ρομφαίας» που μας προβάλλουν καθημερινά τα τηλεοπτικά προγράμματα. Πρέπει να θεωρηθεί ως σχέδιο δράσης ή οδικός χάρτης για την εμπλοκή της ΕΕ στο Ιράκ. Πιστεύω ότι μιλώ εξ ονόματος του Κοινοβουλίου όταν λέω ότι επιθυμούμε η Επιτροπή, το Συμβούλιο και τα κράτη μέλη να χρησιμοποιήσουν τις λειτουργικές προτάσεις μας ως βάση κατά την κατάρτιση μελλοντικών προγραμμάτων και σχεδίων προς στήριξη της κυβέρνησης και του λαού του Ιράκ, φυσικά λαμβάνοντας υπόψη τους όρους ασφαλείας.
Επέστρεψα από το Ιράκ εντυπωσιασμένη από τον ενθουσιασμό των Ιρακινών για «περισσότερη Ευρώπη». Από τον πρόεδρο Talabani έως τον δάσκαλο του πρωτοβάθμιου σχολείου σε μία από τις πιο απομονωμένες αγροτικές περιοχές στη χώρα, όλοι διακατέχονται από μία δίψα για πολιτική αναγνώριση και θεσμική στήριξη από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Βομβαρδιστήκαμε με προτάσεις για σχέδια στους πιο διαφορετικούς τομείς: εκπαίδευση υπαλλήλων στο υπουργείο Εσωτερικών, στήριξη για τις τοπικές ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται στους τομείς της άρσης ναρκοπεδίου, του αλφαβητισμού των ενηλίκων, και της εκπαίδευσης για τη σεξουαλική και την αναπαραγωγική υγεία, της τεχνικής και θεσμικής στήριξης του ιρακινού κοινοβουλίου, και αυτά είναι μόνο ορισμένα από τα παραδείγματα.
Πιστεύω ότι πρέπει να μετρήσουμε την επιτυχία αυτής της έκθεσης, όχι τόσο πολύ από την άποψη του αριθμού των ψήφων στην αυριανή ψηφοφορία, αλλά πρωτίστως από τη διαφορά που θα έχει στις επιτόπιες δράσεις μας στο Ιράκ από τώρα και στο εξής. Η κοινοβουλευτική μας αντιπροσωπεία στο Ιράκ θα διαδραματίσει ασφαλώς τον ρόλο της σε αυτή τη διαδικασία και είμαι βέβαιη ότι μπορούμε να βασιζόμαστε στην Επιτροπή, στην Επίτροπο Ferrero-Waldner, την οποία συγχαίρω, και στην θαρραλέα της ομάδα στη Βαγδάτη, της οποίας ηγείται επάξια ο πρεσβευτής Uusitalo, ως θεμελιώδεις συμμάχους στην εφαρμογή αυτού του οδικού χάρτη.
ΠΡΟΕΔΡΙΑ TOY κ. BIELAN Αντιπρόεδρου
Πρόεδρος. − Η συζήτηση έληξε.
Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί την Πέμπτη.
Γραπτές δηλώσεις (άρθρο 142 του Κανονισμού)
Paulo Casaca (PSE), γραπτώς. – (PT) Η παρούσα έκθεση δεν αναφέρει την ευθύνη και τη συνενοχή όσον αφορά τη διάδοση ψευδών πληροφοριών οι οποίες χρησίμευσαν ως δικαιολογία για τη στρατιωτική παρέμβαση στο Ιράκ, όπως η ύπαρξη και η εγκατάσταση «όπλων μαζικής καταστροφής» και σχέσεων μεταξύ του πρώην καθεστώτος και της διεθνούς τρομοκρατίας. Παραβλέπει επίσης την ευθύνη για την παρείσφρηση στη χώρα της ιρανικής επαναστατικής φρουράς και των ιρακινών παρακλαδιών της, που έχει ως αποτέλεσμα την εξάπλωση των τρομοκρατικών ομάδων και των ομάδων θανάτου και γενοκτονίας κύριοι στόχοι των οποίων ήταν και συνεχίζουν να είναι εθνοτικές και θρησκευτικές μειονότητες και η ελίτ της χώρας.
Η έκθεση δεν εξαρτά τις σχέσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση ή ακόμη την κοινοτική οικονομική στήριξη των ιρακινών αρχών από τη δέσμευσή τους όσον αφορά την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και της γενοκτονίας ή τη δίωξη των υπευθύνων εντός και εκτός των δυνάμεων ασφαλείας. Ως αποτέλεσμα παραβλέπει τα δραματικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν εκατομμύρια ιρακινοί πρόσφυγες και εκτοπισθέντες και τις παραβιάσεις των πλέων βασικών δικαιωμάτων, ελευθεριών και εγγυήσεων των Ιρακινών, ιδίως των γυναικών.
Η αναφορά που γίνεται στα εγκλήματα του καθεστώτος του Σαντάμ Χουσεΐν θα ήταν αποδεκτή εάν ήταν ειλικρινής και εάν αυτή δεν γινόταν ενώ ταυτόχρονα παραβλέπονται τα τρέχοντα εγκλήματα και οι δράστες τους που έχουν ως αποτέλεσμα εκατοντάδες χιλιάδες θανάτους και εκατομμύρια εκτοπισθέντες.
Eija-Riitta Korhola (PPE-DE), γραπτώς. – (FI) Κυρία Πρόεδρε, θέλω να ευχαριστήσω την κ. Gomes για την πολύτιμη έκθεσή της. Η πρακτική της προσέγγιση έχει ως αποτέλεσμα ένα ασυνήθιστα σαφές μήνυμα προς το Συμβούλιο και την Επιτροπή καθώς και τον ιρακινό λαό.
Ο πυρήνας του προβλήματος είναι προφανής. Το Ιράκ δεν στερείται χρημάτων. Στερείται σταθερότητας, πολιτικής βούλησης, σταθερών θεσμών και της διοικητικής ικανότητας για τη συνετή δαπάνη των χρημάτων. Σε αυτούς τους τομείς η Ένωση έχει κάτι να προσφέρει.
Πρώτον, το Ιράκ δεν είναι ένα παραδοσιακό μέρος για αναπτυξιακό έργο: αποτελεί μία εξαιρετική περιοχή δραστηριότητας. Για αυτόν τον λόγο, δεν θα επιτευχθούν διαρκή αποτελέσματα χρησιμοποιώντας χωριστά μέσα. Εισάγοντας τα μέσα του αναπτυξιακού έργου και της ασφάλειας υπό μία ομπρέλα η ΕΕ θα μπορούσε να αναβαθμίσει τον διάλογο με την ιρακινή κοινωνία. Ας αποτελέσει η διαφάνεια το απόφθεγμα: η Επιτροπή πρέπει να επιτρέψει τη δημοκρατική εποπτεία των χρηματοπιστωτικών μέσων.
Δεύτερον, η Ένωση θα πρέπει να δεσμευτεί ειδικά να στηρίξει την κοινοβουλευτική διάσταση. Πρέπει να στηρίξουμε την εγκατάσταση χρηστής διακυβέρνησης και πρακτικών εργασίας στο Συμβούλιο Αντιπροσώπων, να παράσχουμε εκπαίδευση και πόρους για το κοινοβουλευτικό έργο και, εάν χρειαστεί, να παράσχουμε βοήθεια εμπειρογνωμόνων στην ανάπτυξη της νομοθεσίας – η δομή του ομοσπονδιακού κράτους αποτελεί νομοθετική πρόκληση.
Τρίτον, πρέπει να επιμείνουμε ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα βρίσκονται στο επίκεντρο του αγώνα για την ανάπτυξη του Ιράκ. Το καθεστώς των εθνοτικών και θρησκευτικών μειονοτήτων εξαρτάται από τη συμβολή της Ένωσης. Οι Ασσύριοι Χριστιανοί, οι Χαλδαίοι, οι Σύριοι και άλλες μειονότητες, όπως οι Τουρκμένιοι, αντιμετωπίζουν συνεχείς διακρίσεις και απειλές κατά της ζωής τους. Πρέπει να καταβάλουμε μία περισσότερο αποφασιστική προσπάθεια προκειμένου να το σταματήσουμε αυτό.
Ελπίζω ότι όλοι εδώ κατανοούν ότι η παρούσα έκθεση δεν αφορά πλέον παρελθόντα λάθη. Αυτά τα λάθη έχουν αναγνωριστεί, και το να διαμαρτύρεται κανείς για αυτά δεν πρόκειται να βοηθήσει τους Ιρακινούς. Πρέπει να προσπαθήσουμε σκληρά προκειμένου να συνειδητοποιήσουμε όχι μόνο ότι το παρελθόν μας επιφορτίζει με μία υποχρέωση αλλά και ότι δεν θα υπάρχει διαφορετικά μέλλον για το Ιράκ.
Tobias Pflüger (GUE/NGL), γραπτώς. – (DE) Η έκθεση της κ. Gomes σχετικά με τον ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Ιράκ δυστυχώς απέφυγε τα δύο βασικά θέματα σχετικά με την κατάσταση στο Ιράκ.
Υπάρχουν επί του παρόντος στρατεύματα κατοχής από τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, άλλα κράτη μέλη και πολλές άλλες χώρες που έχουν στρατοπεδεύσει στο Ιράκ. Αυτά τα στρατεύματα είναι εκεί από την παράνομη εισβολή στο Ιράκ το 2003. Όπως γνωρίζουμε τώρα, οι λόγοι που αναφέρονται ως δικαιολογία αυτής της στρατιωτικής ενέργειας ήταν εντελώς ψευδείς (όπως τα ψέματα που διατύπωσε ο Colin Powell ενώπιον του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με τα εικαζόμενα όπλα μαζικής καταστροφής του Ιράκ).
Όλες οι προτεινόμενες τροπολογίες, συμπεριλαμβανομένων των τροπολογιών που κατέθεσε η Ομάδα μου, η GUE/NGL, οι οποίες κάνουν σαφή αναφορά στις πολλές απώλειες αυτού του πολέμου και τη συνεχιζόμενη κατοχή και επικρίνουν την εντελώς ανάρμοστη στρατιωτική δράση κατά του Ιράκ απορρίφθηκαν. Ως αποτέλεσμα, αυτή η βασική πτυχή της κατάστασης παραμένει ως επί το πλείστον ασχολίαστη στην έκθεση της κ. Gomes.
Καταψήφισα συνεπώς την έκθεση επειδή ως έχει, αρνείται την πραγματική κατάσταση στο Ιράκ. Δεδομένου ότι ισχύει αυτό, θα ήταν καταστροφικό να ζητήσουμε έναν περισσότερο ολοκληρωμένο ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς αυτό θα την καθιστούσε μέρος του στρατιωτικού καθεστώτος και του καθεστώτος κατοχής. Εντούτοις, αρκετές από τις δηλώσεις που έγιναν στην έκθεση αξίζουν τη στήριξή μας, αλλά οποιοσδήποτε δεν μιλά ανοικτά κατά του πολέμου και της κατοχής καθίσταται συνένοχος.
Toomas Savi (ALDE), γραπτώς. – (EN) Αρκετά κράτη μέλη της ΕΕ έχουν στείλει τα στρατεύματά τους στο Ιράκ να συμμετάσχουν στην πολυεθνική δύναμη, στην αποστολή βοήθειας των Ηνωμένων Εθνών και στην χρηματοδοτούμενη από το NATO εκπαίδευση της ιρακινής αστυνομικής δύναμης, με την Εσθονία να είναι μία από αυτές τις χώρες.
Η ανθρωπιστική κατάσταση δεν μπορεί να βελτιωθεί στο Ιράκ αν δεν εδραιωθεί στη χώρα ειρήνη και σταθερότητα. Δυστυχώς, τόσο οι ρεπουμπλικάνοι όσο και οι δημοκράτες υποψήφιοι για το προεδρικό χρίσμα στις ΗΠΑ υποστηρίζουν την απόσυρση από το Ιράκ, η οποία θα αφήσει ανεύθυνα τη χώρα σε καταστροφική κατάσταση.
Είμαι βέβαιος ότι, εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση αύξανε τη συμμετοχή της στο Ιράκ συνεισφέροντας κονδύλια, ανθρώπινους πόρους και τεχνογνωσία στην οικοδόμηση του κράτους, θα μπορούσε να αποφευχθεί η επιδείνωση της χώρας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να διαδραματίσει ζωτικό ρόλο στο Ιράκ ως μεσολαβητής μεταξύ διαφορετικών πολιτικών και θρησκευτικών φατριών για την εδραίωση μία καλά λειτουργούσας κοινωνίας.
Konrad Szymański (UEN), γραπτώς. – (PL) Έχω την εντύπωση ότι η κ. Gomes δεν έχει υποβάλει μία έκθεση αλλά δύο.
Η μία από αυτές είναι μία εμπεριστατωμένη αποτίμηση, η οποία θέτει τις αρχές της εμπλοκής μας στο Ιράκ. Είναι σε πλήρη αντίθεση με τον υποβλητικό και προπαγανδιστικό χαρακτήρα της αιτιολόγησης.
Μία επιτυχία επιτεύχθηκε ασφαλώς το 2003, ήτοι η άρση του αυταρχικού καθεστώτος που αποσταθεροποιούσε ολόκληρη την περιοχή. Εάν δεν είχαν διαδραματιστεί τα γεγονότα του 2003 δεν θα ήμασταν τώρα σε θέση να εκπονήσουμε 25 σελίδες συστάσεις για ένα δημοκρατικό Ιράκ σχετικά με τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, τον εκλογικό νόμο και τα δικαιώματα των μειονοτήτων.
Ευτυχώς, η ψηφοφορία θα αφορά την πρόταση σύστασης. Για αυτόν τον λόγο θα στηρίξω ευχαρίστως αυτό το έγγραφο. Είναι ορθό και κατάλληλο να αναλάβουμε την ευθύνη μας για την επιτυχία ενός σταθερού και δημοκρατικού Ιράκ. Χαίρομαι επίσης που οι χώρες που διχάστηκαν από την παρέμβαση το 2003 θα έχουν την ευκαιρία σήμερα να επωφεληθούν από κοινού των ευκαιριών που άνοιξε αυτός ο πόλεμος.