Πληρη πρακτικα των συζητησεων

Δευτέρα 21 Απριλίου 2008 - Στρασβούργο

19. Η συμβολή του εθελοντισμού στην οικονομική και κοινωνική συνοχή (συζήτηση)

  Πρόεδρος. − Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση της έκθεσης (A6-0070/2008) της κ.Marian Harkin, εξ ονόματος της Επιτροπής Περιφερειακής Πολιτικής σχετικά με τη συμβολή του εθελοντισμού στην οικονομική και κοινωνική συνοχή (2007/2149(INI)).

  Marian Harkin, εισηγήτρια. − Κύριε Πρόεδρε, ευχαριστώ για την ευκαιρία να αναφερθώ εν συντομία στην έκθεσή μου σχετικά με τον εθελοντισμό και τη συμβολή του στην οικονομική και κοινωνική συνοχή.

Καταρχάς, θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους τους συναδέλφους μου στην Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης για την εξαιρετική συνεργασία τους όσον αφορά την παρούσα έκθεση και ιδιαίτερα τους σκιώδεις εισηγητές. Θέλω επίσης να εκφράσω τις ευχαριστίες μου στους υπαλλήλους της Επιτροπής, στο προσωπικό της Ομάδας της Συμμαχίας Φιλελευθέρων και Δημοκρατών για την Ευρώπη και στο προσωπικό του Κοινοβουλίου στην Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης για το ενδιαφέρον και τη βοήθειά τους.

Περισσότεροι από 100 εκατομμύρια ευρωπαίοι εθελοντές – απίστευτος αριθμός! Σύμφωνα με την Επιτροπή, ποσοστό ανάμεσα στο ένα τρίτο και το ένα δεύτερο του πληθυσμού της ΕΕ συμμετέχει σε κάποιου είδους εθελοντική δραστηριότητα. Κατά τη γνώμη μου, εμείς ως θεσμικό όργανο έχουμε ευθύνη να αναγνωρίσουμε, να αξιολογήσουμε και να υποστηρίξουμε την εθελοντική δραστηριότητα σε κάθε δυνατή ευκαιρία.

Ο εθελοντισμός αποτελεί μοναδική δραστηριότητα από πολλές απόψεις: είναι ανοικτός σε όλους και παρέχεται δωρεάν· συμβάλλει στην κοινωνική και την οικονομική συνοχή· θέτει σε δράση μια από τις σημαντικότερες ευρωπαϊκές αξίες – την αλληλεγγύη. Είτε πρόκειται για μεμονωμένη μηχανοκίνητη παράδοση γευμάτων σε ηλικιωμένο γείτονα είτε για τις χιλιάδες που κινητοποιούνται σε περίπτωση φυσικής καταστροφής, όπως πλημμύρες ή δασικές πυρκαγιές, οι εθελοντές μπορούν να βοηθήσουν στην οικοδόμηση κοινοτήτων και στη μείωση της αποξένωσης.

Ο εθελοντισμός ως δραστηριότητα καλύπτει γενεές. Είναι ένας πόρος, ορισμένες φορές λανθάνων, που βρίσκεται μέσα στις κοινότητες, τις οργανώσεις και τα δίκτυα. Είναι μια ενέργεια που βρίσκεται μέσα σε καθέναν μας, αλλά ενεργοποιείται μόνο όταν συμμετέχουμε με άλλους. Είναι, κατά τη γνώμη μου, μια υπερπολύτιμη μορφή ανανεώσιμης ενέργειας.

Υπάρχει ένας ισχυρός δεσμός μεταξύ του εθελοντισμού και της ενεργού άσκησης της ιδιότητας του πολίτη: η συμμετοχή σε εθελοντικές δραστηριότητες είναι μια απτή έκφραση συμμετοχικής δημοκρατίας. Σε αυτό το Κοινοβούλιο εκπροσωπούμε τους συμπολίτες μας και εμείς ως πολιτικοί συμμετέχουμε σε μια αντιπροσωπευτική δημοκρατία, αλλά ορισμένες φορές δεν δίδουμε αρκετή προσοχή στην άλλη πλευρά της εξίσωσης: τη συμμετοχική δημοκρατία. Σε αυτήν, οι πολίτες, με τις δραστηριότητές τους, συμμετέχουν στη δημοκρατική διαδικασία και ο εθελοντισμός διευκολύνει αυτήν τη σημαντική διαδικασία.

Όσον αφορά την έκθεσή μου, θα αναφέρω ότι περιέχει αριθμό πρακτικών προτάσεων για τον τρόπο με τον οποίο μπορούμε να προσθέσουμε αξία σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η Επιτροπή επίσης διαδραματίζει ρόλο όσον αφορά τη διασφάλιση ότι τα κράτη μέλη προσχωρούν στην αρχή της εταιρικής σχέσης που περιέχεται στις κοινοτικές κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τη συνοχή και να διασφαλίσει ότι δεν συνεχίζουμε με την ψευδαίσθηση της συμμετοχής ΜΚΟ, εθελοντικών ομάδων κ.λπ., όπως συμβαίνει σήμερα σε πολλά κράτη μέλη.

Πιστεύω επίσης ότι πρέπει να εφαρμοστεί σύστημα σε όλα τα ευρωπαϊκά ταμεία, με το οποίο η εθελοντική δραστηριότητα θα αναγνωρίζεται ως συμβολή σε συγχρηματοδοτούμενα σχέδια. Αν το πράξουμε αυτό, τότε με τις πράξεις μας θα δείχνουμε ότι στηρίζουμε τους εθελοντές.

Πρέπει να επεκτείνουμε τις ευκαιρίες και τα προγράμματα που λειτουργούν ήδη για να διευκολύνουμε τον εθελοντισμό μεταξύ των νέων και να θεσπίσουμε παρόμοιες ευκαιρίες και προγράμματα για άτομα μεγαλύτερης ηλικίας. Και οφείλουμε σε κάθε δυνατή ευκαιρία, να προάγουμε τον εθελοντισμό μεταξύ των γενεών.

Ένας άλλος τομέας όπου η Επιτροπή μπορεί να δράσει είναι στη διευκόλυνση ενός πιο φιλελεύθερου καθεστώτος θεωρήσεων, όπου εθελοντές από γειτονικές χώρες συμμετέχουν σε χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ προγράμματα.

Τα κράτη μέλη μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο με την έκδοση τακτικών δορυφορικών λογαριασμών, έτσι ώστε η αξία του εθελοντισμού και τα των μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων (ΜΚΙ) να μπορούν να υπολογιστούν. Τα στοιχεία από πολλές χώρες, περιλαμβανομένων των ΗΠΑ, του Βελγίου, της Τσεχικής Δημοκρατίας και του Καναδά, δείχνουν ότι η συμβολή των ΜΚΙ στο ΑΕγχΠ κυμαίνεται μεταξύ 5% και 7%. Οι φορείς χάραξης πολιτικής δεν μπορούν να αγνοήσουν τα στοιχεία αυτά και πρέπει να τα λαμβάνουν υπόψη όταν διαμορφώνουν πολιτική. Επιπλέον, για κάθε ευρώ που οι οργανώσεις δαπανούν στην υποστήριξη εθελοντών, λαμβάνουν μια μέση απόδοση που κυμαίνεται μεταξύ 3% και 8%. Ούτε καν η ΕΚΤ δεν μπορεί να πετύχει αυτό το ποσοστό απόδοσης.

Τα κράτη μέλη μπορούν επίσης να υποστηρίζουν την εθελοντική δραστηριότητα δημιουργώντας βιώσιμη εθελοντική υποδομή για την αντιμετώπιση θεμάτων όπως η βασική χρηματοδότηση, η ασφαλιστική κάλυψη και οι απαλλαγές από τον ΦΠΑ όπου κρίνεται απαραίτητο.

Τέλος, ένα από τα καθήκοντά μας στην ΕΕ είναι να δημιουργήσουμε θετικό αντίκτυπο στη ζωή των πολιτών και να προσθέτουμε αξία σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Αυτό μπορούμε να το κάνουμε υποστηρίζοντας τους εθελοντές και την εθελοντική δραστηριότητα με συγκεκριμένο/απτό τρόπο.

(Χειροκροτήματα)

  Danuta Hübner, Μέλος της Επιτροπής. − (EN) Κύριε Πρόεδρε, επιθυμώ να συγχαρώ πραγματικά ιδιαίτερα την κ. Harkin για την έκθεσή της. Η έκθεση αφορά πολλές πολιτικές και πολλές πρωτοβουλίες της ΕΕ, ενώ υπογραμμίζει τον ισχυρό δεσμό μεταξύ του εθελοντισμού και της ενεργού άσκησης της ιδιότητας του πολίτη.

Εκτιμώ ιδιαίτερα τα σχόλιά σας σχετικά με το πρόγραμμα PEACE, όπου η συμμετοχή του εθελοντισμού ήταν πράγματι ισχυρή. Θα συναντηθούμε εδώ εκ νέου τον Μάιο για να συζητήσουμε την έκθεση της κ. Brún, στην οποία, είμαι πεπεισμένη, θα υπάρχουν πολλά παραδείγματα απόκτησης αρμοδιοτήτων σε τοπικό επίπεδο, ιδιαίτερα μέσω του τομέα του εθελοντισμού και των μη κυβερνητικών οργανώσεων.

Όσον αφορά τη σύστασή σας σχετικά με τη συμβολή σε είδος, επιτρέψτε μου να πω ότι, μολονότι το άρθρο 56 του γενικού Κανονισμού σχετικά με την Ευρωπαϊκή Περιφερειακή Ανάπτυξη, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και το Ταμείο Συνοχής επιτρέπουν ήδη τη συμβολή σε είδος σε συγχρηματοδοτούμενα από την ΕΕ σχέδια, ωστόσο η πραγματική πρόκληση είναι η χρήση αυτής της διάταξης. Όμως επιτρέψτε μου να πω ότι, ιδιαίτερα σε τοπικές πρωτοβουλίες που συγχρηματοδοτούνται από το Κοινωνικό Ταμείο, είναι πολύ σύνηθες οι εθελοντές να παρέχουν αξιόλογη συμβολή, ενώ υπήρξαν επίσης πολλές δραστηριότητες, ειδικά εντός της πρωτοβουλίας URBAN σε Γερμανία, Ιταλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ελλάδα, οι οποίες υποστήριζαν ένα ευρύ φάσμα εθελοντικών οργανώσεων.

Ο εθελοντισμός μπορεί να ιδωθεί ως ισχυρή συνιστώσα της αρχής της εταιρικής σχέσης. Πολλές φορές σε αυτό το Σώμα έχω επαναλάβει την πλήρη δέσμευση της Επιτροπής όσον αφορά την αποτελεσματική εφαρμογή της αρχής της εταιρικής σχέσης, ιδιαίτερα στη νέα γενιά πολιτικής συνοχής. Επιμείναμε στην εταιρική σχέση κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων των νέων προγραμμάτων και έχουμε τώρα πολλά θετικά παραδείγματα ισχυρής δέσμευσης για την εταιρική σχέση. Όμως, φυσικά, όπως γνωρίζετε, μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ υπάρχει μεγάλη ποικιλία προσεγγίσεων όσον αφορά την εταιρική σχέση και τον εθελοντισμό.

Βλέπω επίσης τον ρόλο της έκθεσής σας στην προετοιμασία του εδάφους για την επόμενη ιδίας πρωτοβουλίας έκθεση σχετικά με τη διακυβέρνηση και την εταιρική σχέση σε εθνικό και τοπικό επίπεδο, που θα παρουσιάσει ο κ. Beaupuy.

Επιτρέψτε μου μερικά λόγια σχετικά με συγκεκριμένες πολιτικές και πρωτοβουλίες στον τομέα του εθελοντισμού στον οποίο η Επιτροπή υπήρξε ιδιαίτερα ενεργός. Άξια μνείας είναι η Ευρωπαϊκή Εθελοντική Υπηρεσία και η ενεργός άσκηση της ιδιότητας του ευρωπαίου πολίτη στο νέο πρόγραμμα της διά βίου μάθησης της ΕΕ.

Ο συνάδελφός μου Ján Figeľ ετοιμάζει επί του παρόντος νέα πρωτοβουλία σχετικά με τις εθελοντικές δραστηριότητες των νέων, η οποία θα ενσωματώνει πολλές από τις φιλοδοξίες που εκφράζονται στην έκθεσή σας. Η ενίσχυση και η προαγωγή διευρωπαϊκών εθελοντικών δραστηριοτήτων θα ενισχύσει περαιτέρω την κινητικότητα των νεαρών πολιτών μας. Στην πρωτοβουλία της η Επιτροπή θα επιδιώξει να διασφαλίσει μεγαλύτερη διαλειτουργικότητα των υφιστάμενων εθνικών εθελοντικών προγραμμάτων.

Η Λευκή Βίβλος για τον αθλητισμό επισημαίνει ότι οι εθελοντικές δραστηριότητες στον τομέα του αθλητισμού ενισχύουν την κοινωνική συνοχή και προάγουν την τοπική δημοκρατία και την ενεργό άσκηση της ιδιότητας του πολίτη. Αναφορά στον αθλητισμό υπάρχει επίσης και στη Συνθήκη της Λισαβόνας, η οποία προβλέπει την «προώθηση των ευρωπαϊκών επιδιώξεων στον χώρο του αθλητισμού, λαμβάνοντας υπόψη παράλληλα τις ιδιαιτερότητές του, τις δομές του που βασίζονται στον εθελοντισμό».

Εδώ συμμεριζόμαστε την άποψη ότι χρειαζόμαστε μια πιο συνολική προσέγγιση για τη συμβολή του εθελοντισμού στην οικονομική και κοινωνική συνοχή της Ευρώπης. Αυτό πρέπει βεβαίως να λαμβάνει υπόψη την πρόκληση της γήρανσης του ευρωπαϊκού πληθυσμού. Επ’ αυτού, η πρότασή σας για «εθελοντισμό μεταξύ των γενεών» αξίζει περαιτέρω διερεύνησης.

Σε αυτό το πλαίσιο, με χαρά σας ανακοινώνω ότι η Γενική Διεύθυνση Εκπαίδευσης, Κατάρτισης, Πολιτισμού και Νεολαίας της Επιτροπής πρόκειται να ξεκινήσει την αξιολόγηση της κατάστασης του εθελοντισμού στην Ευρώπη. Αυτή η αξιολόγηση θα χρησιμεύσει ως πηγή καλύτερων πληροφοριών και ως ισχυρή βάση για περαιτέρω πρωτοβουλίες στον τομέα αυτόν, καθώς δεν έχει μέχρι στιγμής αναπτυχθεί σε επίπεδο ΕΕ μια συστηματική και ολοκληρωμένη προσέγγιση όσον αφορά τον εθελοντισμό.

Είμαι πεπεισμένη ότι όλοι αυτοί στους οποίους απευθύνεστε στο ψήφισμά σας θα ανταποκριθούν στην πρόσκλησή σας. Μπορείτε βεβαίως να βασίζεστε στην υποστήριξη της Επιτροπής.

Επιτρέψτε μου επίσης να σας διαβεβαιώσω ότι όλα τα λοιπά αιτήματα που απευθύνονται ειδικότερα στην Επιτροπή θα εξεταστούν, συγκεκριμένα από τους Επιτρόπους Figel και Špidla.

  Tunne Kelam, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE, θα ήθελα καταρχάς να συγχαρώ την κ. Harkin για την εξαιρετική και επίκαιρη έκθεση. Το θέμα είναι να κατανοούμε καλύτερα τις δυνατότητες και τον ρόλο του εθελοντισμού, τον οποίο θα μπορούσαμε να αποκαλέσουμε μια από τις ραχοκοκαλιές της κοινωνίας των πολιτών. Πράγματι, ο εθελοντισμός είναι η πρωτοβουλία των πολιτών και έτσι συνδέεται άμεσα με την αλληλεγγύη, τη βασική αξία μιας ενωμένης Ευρώπης. Όπως μόλις τώρα ανέφερε η εισηγήτρια, είναι μία από τις αποδοτικότερες μορφές ανανεώσιμης ενέργειας.

Πιστεύω ότι ο σκοπός της παρούσας έκθεσης είναι να ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να αναγνωρίσουν την αξία του εθελοντισμού στην προαγωγή της κοινωνικής και οικονομικής συνοχής. Το κράτος, φυσικά, δεν αναμένεται να χρηματοδοτήσει τον εθελοντισμό, διαφορετικά αυτός θα έχανε τη σημασία του, όμως το κράτος καλείται να παράσχει κίνητρα για τον ιδιωτικό τομέα προκειμένου αυτός να στηρίξει τον τομέα του εθελοντισμού.

Το Κοινοβούλιο απευθύνθηκε επίσης στην Επιτροπή σχετικά με τις καθυστερήσεις στον προτεινόμενο Ευρωπαϊκό Χάρτη για τον Εθελοντισμό, ο οποίος αναμένεται να ορίζει καλύτερα τον ρόλο του εθελοντισμού. Ένα σημαντικό μέρος της παρούσας έκθεσης αφορά το αίτημα για την προαγωγή του εθελοντισμού μέσω της εκπαίδευσης σε όλα τα επίπεδα, αρχίζοντας με τη δημιουργία ευκαιριών για εθελοντικές δραστηριότητες σε πρώιμο στάδιο του εκπαιδευτικού συστήματος, καθώς και την προαγωγή του εθελοντισμού ως μέρος της διά βίου μάθησης.

Θα ήθελα να εκφράσω ακόμη μια φορά τις ευχαριστίες μου γι’ αυτήν την εξαιρετική συνεργασία. Είχαμε τη δυνατότητα να συζητήσουμε σχεδόν όλες τις τροπολογίες με θετικό και εποικοδομητικό πνεύμα και να κάνουμε χρήση των περισσοτέρων από τις πρωτοβουλίες.

  Catherine Stihler, εξ ονόματος της Ομάδας PSE. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, επικροτώ την έκθεση της Marian Harkin σχετικά με τον εθελοντισμό και τη συγχαίρω για τη συνεργασία της με τους συναδέλφους κατά τη σύνταξή της. Υπάρχουν περισσότεροι από εκατό εκατομμύρια ευρωπαίοι πολίτες εθελοντές, και κάθε ευρώ που δαπανάται για τη στήριξή τους δημιουργεί απόδοση μεταξύ τριών και οκτώ ευρώ. Με 1,2 εκατομμύρια εθελοντές στη Σκωτία –με πληθυσμό 5 εκατομμυρίων– και τον τομέα του εθελοντισμού να αντιπροσωπεύει το 5% του εργατικού δυναμικού της Σκωτίας, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε δημόσια τις προσπάθειες των εθελοντών σε ολόκληρη τη Σκωτία και την ΕΕ.

Η έκθεση αναγνωρίζει τους εθελοντές και εστιάζεται στα οφέλη του εθελοντισμού για την οικονομία και την κοινωνική συνοχή. Ορθώς ζητεί αυτή η συμβολή να εμφανίζεται στους εθνικούς λογαριασμούς. Αναφέρεται ότι σε πολλές χώρες ο εθελοντισμός συμβάλει περίπου στο ακαθάριστο εγχώριο προϊόν όσο και ο κλάδος των κατασκευών ή ο κλάδος των υπηρεσιών κοινής ωφέλειας. Αυτό σημαίνει ότι σε ορισμένες χώρες της ΕΕ αυτός ο μη κερδοσκοπικός τομέας αντιπροσωπεύει το 5% έως 7% του ΑΕγχΠ.

Ο εθελοντισμός είναι καλός για εσάς τους ίδιους, για την κοινότητά σας, για την οικονομική ανάπτυξη της περιοχής σας και για την εθνική οικονομία σας. Βοηθά επίσης να αναπτυχθεί το κοινωνικό κεφάλαιο που οι δημόσιες πολιτικές πρέπει να επιτύχουν. Παροτρύνω την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εφαρμόσει ένα σχέδιο «B» το οποίο θα διασφαλίζει την εκτίμηση, το κύρος και την προβολή για τους εθελοντές σε ολόκληρη τη Σκωτία και την υπόλοιπη ΕΕ, και παροτρύνω τους συναδέλφους μου να στηρίξουν την έκθεση Harkin.

  Jean Marie Beaupuy, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (FR) Κυρία Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, και εγώ επίσης θα ήθελα να συμπαραταχθώ με τους συναδέλφους μου και να ευχαριστήσω την κ. Harkin για τη σύνταξη αυτής της έκθεσης. Η επιλογή της εισηγήτριας δε είναι τυχαία, καθώς η κ. Harkin έχει ευρεία εμπειρία στον τομέα του εθελοντισμού, και κατά συνέπεια είναι πολύ φυσικό το ό,τι υπέβαλε αυτήν την έκθεση. Είχαμε φυσικά, εγκρίνει ολόψυχα την ανάθεση της σύνταξης της έκθεσης σε αυτήν, την οποία συνέταξε με αληθινό νεύμα συναίνεσης, διότι, όπως θα έχετε σημειώσει, έχουμε καταθέσει μία μόνο τροπολογία, με την οποία η εισηγήτρια συμφωνεί. Το γεγονός αυτό αποδεικνύει την ποιότητα της έκθεσής της, και αισθάνομαι ότι αυτό αξίζει να υπογραμμιστεί σθεναρά.

Κυρία Danuta Hübner, μας έχετε, σε κάποιο βαθμό, προκαταλάβει και έχετε δώσει απαντήσεις, ήδη από την αρχή της ομιλίας σας, σε ερωτήματα που εγείρονται στην έκθεση αυτή. Θα ήθελα να σας ευχαριστήσω εκ των προτέρων, και είναι πολύ πιθανό αρκετές από τις υπόλοιπες ομιλίες που εκφώνησαν οι βουλευτές να σας δώσουν τη δυνατότητα, αργότερα και κατά τις αμέσως επόμενες ημέρες, να παράσχετε περισσότερες απαντήσεις εξ ονόματος της Επιτροπής.

Θα ήθελα να υπογραμμίσω, επιπλέον αυτών που ήδη έχουν ειπωθεί και επιπλέον αυτών που περιέχονται στην έκθεση, ότι αν υπάρχουν 100 εκατομμύρια ευρωπαίοι που αφιερώνονται στο να βοηθούν περίπου 500 εκατομμύρια ευρωπαίους σε καθημερινή βάση, δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι αυτά τα 100 εκατομμύρια εθελοντών εισπράττουν με αυτήν τη δραστηριότητά τους προσωπικό κέρδος όχι με την οικονομική έννοια, αλλά με την έννοια της προσωπικής ολοκλήρωσης. Γνωρίζετε όλοι εσείς, όπως γνωρίζουμε και όλοι εμείς, είμαι βέβαιος, αθλητικές ομάδες και πολιτιστικούς και κοινωνικούς ηγέτες χωρίς τους οποίους οι μη κυβερνητικές ενώσεις και οργανώσεις μας δεν θα λειτουργούσαν. Πρέπει να πούμε ότι οι άνθρωποι αυτοί έχουν ανάγκη αυτήν τη δέσμευση για την προσωπική τους εξέλιξη.

Σε μια γηράσκουσα κοινωνία, σε μια κοινωνία όπου υπάρχει αυξανόμενος αριθμός νέων συνταξιοδοτούμενων, χρειαζόμαστε επίσης αυτήν την ατομική ισορροπία εργασίας-ζωής που επιτυγχάνεται με τον εθελοντισμό. Κατά συνέπεια, για οικονομικούς λόγους, αλλά και με σκοπό την εκπλήρωση των ανθρώπινων αξιών που είναι κοινές για τους πολίτες της Ευρώπης –περισσότερα από 100 εκατομμύρια εξ αυτών– ας προσπαθήσουμε να προάγουμε την εθελοντική εργασία στις κοινωνίες μας και ελπίζω ότι, τα επόμενα χρόνια, θα υπάρχουν περισσότερα από 100 εκατομμύρια ευρωπαίοι πολίτες που θα συμμετέχουν σε εθελοντική δραστηριότητα. Τις ευχαριστίες μου στη Marian Harkin, στην Επιτροπή, τις ευχαριστίες μου επίσης στην κυβέρνηση και τις περιφερειακές και τοπικές αρχές που είναι έτοιμες, αύριο, να δείξουν την υποστήριξή τους, με τις ενέργειές τους, στις επιθυμίες που εξέφρασε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

  Mieczysław Edmund Janowski, εξ ονόματος της Ομάδας UEN. – (PL) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, εξ ονόματος της Ομάδας UEN επιθυμώ να εκφράσω την ιδιαίτερα υψηλή εκτίμησή μας στη Marian Harkin για το ό,τι ασχολήθηκε με το θέμα αυτό. Η εθελοντική δραστηριότητα είναι εθελοντική, μη αμειβόμενη και σκόπιμη εργασία για άλλους. Υπερβαίνει τις οικογενειακές ή φιλικές σχέσεις. Παρότι είναι εργασία χωρίς υλική αμοιβή, ο εθελοντής εισπράττει ικανοποίηση διαφορετικού είδους: εκπληρώνει τα κίνητρά του (της), πραγματώνει τον εαυτό του (της), και δείχνει αλληλεγγύη με τους άλλους. Η εθελοντική δραστηριότητα είναι ιδιαίτερα διδακτική για τους νέους και πολύ αναζωογονητική για τους ηλικιωμένους.

Σε αυτό το πλαίσιο θα πρέπει να δούμε ως πολύ θετική την επίδραση των εθελοντικών οργανώσεων στην ενίσχυση των τοπικών και των περιφερειακών κοινοτήτων. Πιστεύω ότι βοηθά να οικοδομηθεί μια κοινωνία των πολιτών στην οποία ένα άτομο βοηθά άλλους ανιδιοτελώς και είναι συμπονετικός προς τους άλλους χωρίς να αποτελεί απειλή. Το ιρλανδικό παράδειγμα, για το οποίο είχα την ευχαρίστηση να ενημερωθώ γι’ αυτό, είναι ένα καλό παράδειγμα.

Μια τέτοια αντίληψη της εθελοντικής δραστηριότητας σημαίνει επίσης ότι ο εθελοντής, ο οποίος συχνά είναι ευεργέτης, δεν πρέπει να υφίσταται καμία υλική τιμωρία όταν βοηθά άλλους και τους προσφέρει δώρα. Αναφέρομαι σε μια περίπτωση που είναι γνωστή στην Πολωνία, στην περίπτωση ενός φούρναρη του οποίου η επιχείρηση έκλεισε επειδή του ζητήθηκε να καταβάλει φόρο για ψωμί που έδινε σε φτωχούς.

Επιθυμώ επίσης να επισημάνω την εξαιρετική ιδέα να κηρυχθεί το 2011 έτος εθελοντισμού.

  Gisela Kallenbach, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ευχαριστήσω πραγματικά ιδιαίτερα τη Marian Harkin για την ισορροπημένη και περιεκτική έκθεσή της.

Η έκθεση αυτή είναι το προϊόν μιας κοινής προσπάθειας να δοθεί μεγαλύτερη αναγνώριση σε ευρωπαϊκό επίπεδο στους στόχους, την ουσία και την κοινωνική σημασία της εθελοντικής εργασίας. Υπάρχουν αναρίθμητες εθελοντικές πρωτοβουλίες που πραγματοποιούνται τώρα στα κράτη μέλη οι οποίες συμβάλλουν σημαντικά, όχι μόνο στον οικονομικό τομέα, αλλά και στον κοινωνικό τομέα και στον τομέα της ενσωμάτωσης. Ωστόσο, η ευρωπαϊκή διάσταση, που είναι τόσο απαραίτητη για τη δημιουργία δικτύων, συχνά λείπει.

Είμαστε ήδη εξοικειωμένοι με την Ευρωπαϊκή Εθελοντική Υπηρεσία για Νέους, και χρειαζόμαστε παρόμοια προγράμματα για όλες τις ηλικιακές ομάδες, ιδιαίτερα δε για τον αυξανόμενο αριθμό συνταξιούχων οι οποίοι είναι ενεργοί, υγιείς και έμπειροι. Θα μπορούσαν και αυτοί να συμβάλουν σημαντικά προκειμένου η Ευρωπαϊκή Κοινότητα να αποκτήσει περισσότερο νόημα, και τα υφιστάμενα μέτρα βάσει της περιφερειακής πολιτικής και της πολιτικής συνοχής μας θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να το καταστήσουν δυνατό.

Χρειαζόμαστε κατάλληλες συνθήκες και ορισμούς πλαίσιο που να είναι όσο το δυνατόν σαφέστεροι, προς το συμφέρον μιας μακροπρόθεσμης και βραχυπρόθεσμης ανάπτυξης για όλους τους εταίρους του τομέα του εθελοντισμού. Αρχικές ενέργειες έχουν πραγματοποιηθεί από την Επιτροπή καθώς και από το Συμβούλιο. Η ελπίδα μου είναι αμφότερα τα θεσμικά όργανα να αποδεχθούν τις προτάσεις και υποδείξεις του Κοινοβουλίου έτσι ώστε να μπορέσουμε να κάνουμε το Ευρωπαϊκό Έτος Εθελοντισμού –από κοινού προτεινόμενο για το 2011– πραγματική επιτυχία.

  Lambert van Nistelrooij (PPE-DE). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, οι εθελοντές κάνουν πολλά, τόσο σε τοπικό όσο και σε περιφερειακό επίπεδο. Οι προσπάθειές τους προσδίδουν στην κοινωνική συνοχή μια πολύ προσωπική διάσταση. Υπάρχει διαφορά μεταξύ πόλεων σε ορισμένα μέρη της Ευρώπης. Στα «νέα» κράτη μέλη το επίπεδο του εθελοντισμού είναι ακόμη πολύ χαμηλό. Γίνονται πολλά σε αυτό το πλαίσιο, και η έκθεση της κ. Harkin υπογραμμίζει τις θετικές ιδέες για την υποστήριξη των εθελοντών και την ενθάρρυνση της δράσης σε όλα τα επίπεδα. Η Ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (Χριστιανοδημοκράτες) και των Ευρωπαίων Δημοκρατών έχει την άποψη ότι αφενός είναι οι εθελοντές και αφετέρου οι επαγγελματίες. Δεν υφίσταται αμοιβαίος αποκλεισμός των δύο: καμιά ομάδα δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς τη βοήθεια του άλλου. Και οι δύο ομάδες, επαγγελματίες και εθελοντές, είναι μέρος του κοινωνικού μοντέλου που αναδεικνύει η Ευρώπη, της κοινωνίας των πολιτών, στην οποία και οι πολίτες έχουν σημαντική φωνή. Αυτή είναι η περίφημη αρχή της εταιρικής σχέσης.

Υπάρχει ένα σημείο που θα ήθελα να θίξω μετά τη συζήτηση στην επιτροπή. Η νέα παράγραφος 17 ασχολείται με το αν η εθελοντική εργασία πρέπει να ανταμείβεται ή όχι με φορολογικά κίνητρα. Η απάντηση είναι ναι, όμως η μορφή που αυτά μπορούν να λάβουν μπορεί να ποικίλλει σημαντικά. Αυτό είναι θέμα για το οποίο θα αποφασίζει κάθε κράτος μέλος ξεχωριστά, όταν ομιλούμε για τον ΦΠΑ. Η χώρα μου, οι Κάτω Χώρες, έχουν το δικό τους ειδικό σύστημα: επί παραδείγματι, οι δραστηριότητες αθλητικών ενώσεων απαλλάσσονται και άλλες δραστηριότητες, όπως η διαχείριση καντίνας, απαλλάσσονται εν μέρει, όπως και η χορηγία τρίτων. Έτσι, το 2010, όταν θα έλθει η αναθεώρηση του συστήματος ΦΠΑ, θα ήταν καλό να λάβουμε υπόψη αυτήν την έκθεση και να έχουμε τη δυνατότητα να επισημάνουμε παραδείγματα καλής πρακτικής στα κράτη μέλη τα οποία άλλοι θα μπορούσαν να ακολουθήσουν επωφελώς.

Τέλος, για να το επισημάνω ξανά, ο εθελοντισμός αξίζει της ευρείας υποστήριξής μας στο έργο των εκκλησιών, στην πολιτική και στην υπόλοιπη κοινωνία.

  Andrzej Jan Szejna (PSE). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, η προαγωγή ενός ενεργού και συνειδητού ρόλου για τους πολίτες στην κοινωνία είναι μία από τις βασικές αρχές που πρεσβεύει η ευρωπαϊκή σοσιαλιστική οικογένεια. Υποστηρίζουμε τη συμμετοχή σε εθελοντικές δραστηριότητες όταν αυτή αποτελεί συγκεκριμένη έκφραση συμμετοχικής δημοκρατίας.

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η εθελοντική δραστηριότητα είναι μια πρακτική έκφραση ευρωπαϊκών αξιών όπως η αλληλεγγύη, η συνοχή και η κοινωνική ενσωμάτωση. Για πολλούς, εκτός από το να συμμετέχουν σε εκλογές σε διάφορα επίπεδα, η συμμετοχή τους σε οργανώσεις αυτής της φύσης είναι η μοναδική εμπειρία τους που συνδέεται με τη δημοκρατική διαδικασία. Κατά συνέπεια, είναι ικανοποιητικό το γεγονός ότι άνω του 20% των κατοίκων της ΕΕ συμμετέχουν σε διάφορες εθελοντικές δραστηριότητες. Τέτοιες δραστηριότητες βοηθούν στη μείωση των κοινωνικών διαφορών και αποτελούν καταλύτη στις δραστηριότητες διαφόρων ενώσεων και, κατά συνέπεια, δημιουργούν κοινωνικό κεφάλαιο.

Η έννοια του κοινωνικού κεφαλαίου χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο από οργανισμούς όπως ο ΟΟΣΑ ή η Παγκόσμια Τράπεζα στο πλαίσιο της τοπικής κοινωνικοοικονομικής ανάπτυξης. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να αυξήσει την υποστήριξή της στις διάφορες μορφές συμμετοχής, ιδιαίτερα δε σε σχέση με τον περιφερειακό σχεδιασμό και την τοπική ανάπτυξη, χρησιμοποιώντας τις πολιτικές στρατηγικές και τα ευρωπαϊκά ταμεία της ΕΕ.

  Maria Petre (PPE-DE). – (RO) Καταρχάς θα ήθελα να συγχαρώ την κ. εισηγήτρια για την εργασία της και την ειδική ενασχόληση με το θέμα αυτό.

Έχω παρακολουθήσει από κοντά την έκθεση αυτή, δεδομένου ότι ο εθελοντισμός έχει μεγάλη σημασία στη σημερινή κοινωνία.

Οι θετικές συνέπειες είναι δυνατό να υπολογισθούν με όρους κοινωνικής συνοχής, προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιατρικής και υγειονομικής βοήθειας, προαγωγής και οργάνωσης πολιτιστικών, καλλιτεχνικών και εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων.

Τα αποτελέσματα είναι ουσιαστικά για τον πληθυσμό και την οικονομία. Παρά ταύτα, κατά τη γνώμη μου, η δραστηριότητα αυτή υποτιμάται, ενώ δεν είναι καθόλου οικεία στο ευρύ κοινό.

Οι συνέπειες είναι αρνητικές για την εθελοντική εργασία δεδομένου ότι υπάρχουν ανεπαρκή μέτρα στήριξης από το κράτος, παρότι αυτή η εργασία μπορεί να αντιπροσωπεύει σημαντικό τμήμα της οικονομίας μιας χώρας.

Ως μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, προερχόμενη από πρώην κομμουνιστική χώρα, μπορώ να σας μιλήσω για την πολύ χαμηλή συμμετοχή εθελοντών στη χώρα μου.

Δεδομένου ότι το κομμουνιστικό καθεστώς θέσπισε την υποχρεωτική δωρεάν εργασία προκειμένου να προσφέρεται υπηρεσία στο κράτος, αυτή η πρακτική συνδέεται τώρα στο υποσυνείδητο των ανθρώπων με εκείνη την περίοδο.

Σήμερα, το ποσοστό εθελοντών στη Ρουμανία είναι πολύ χαμηλότερο από ό,τι στα περισσότερα κράτη μέλη. Η δραστηριότητα είναι συχνά άγνωστη στους πολίτες, η κρατική πολιτική δεν την ενθαρρύνει και η νοοτροπία των ανθρώπων δεν ευνοϊκή προς αυτήν.

Οι πολίτες πρέπει να ενημερώνονται σχετικά με τις θετικές συνέπειες του εθελοντισμού. Από την άλλη πλευρά, πρέπει να αποφεύγουμε τις καταχρηστικές καταστάσεις που έχουν προκύψει, επί παραδείγματι οργανώσεις που έχουν ενταχθεί σε αυτό το νομικό καθεστώς προκειμένου να αποκομίζουν κέρδη.

Υποστηρίζω πλήρως τον εθελοντισμό ως σημαντική δραστηριότητα και θα ήθελα αυτή να προαχθεί και να υποστηρίζεται σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, ειδικά δε στις πρώην κομμουνιστικές χώρες όπου οι προσπάθειες πρέπει να ενισχυθούν.

  Σταύρος Αρναουτάκης (PSE). – (EL) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, ήθελα και εγώ, με τη σειρά μου, να συγχαρώ την εισηγήτρια για την εξαίρετη εργασία της και να τονίσω ότι η συμβολή και ο εθελοντισμός στην κοινωνία είναι ανεκτίμητοι. Σε εθνικό και τοπικό επίπεδο αποτελεί έκφραση της συμμετοχικής δημοκρατίας και διευκολύνει την ενεργό συμμετοχή του πολίτη στα κοινά. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ο εθελοντισμός μπορεί να συμβάλει στη δημιουργία ισχυρότερων δεσμών ανάμεσα στους πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Επίσης, ο εθελοντισμός, μέσω των πρόσθετων ανθρώπινων πόρων που προσφέρει στην κοινωνική και οικονομική ζωή, αλλά και μέσω της συμβολής του στη δημιουργία κοινωνικού κεφαλαίου, διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην επίτευξη των στόχων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για οικονομική και κοινωνική συνοχή.

Η προστιθέμενη αξία του εθελοντισμού δεν πρέπει να υποεκτιμάται. Ιδιαίτερα σήμερα, που η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται αντιμέτωπη με σημαντικές κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις, ο εθελοντισμός όχι μόνο πρέπει να ενθαρρύνεται, αλλά και να υποστηρίζεται από τις ευρωπαϊκές πολιτικές και, ιδιαίτερα, την πολιτική συνοχής. Τα κράτη μέλη και οι περιφερειακές αρχές θα πρέπει να καταβάλουν προσπάθειες για να μπορούν οι εθελοντικές ομάδες και δράσεις, με διαφάνεια και ευελιξία, να έχουν πρόσβαση σε επαρκή και βιώσιμη χρηματοδότηση από τα διαρθρωτικά ταμεία.

  James Nicholson (PPE-DE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, καταρχάς επιτρέψτε μου να ευχαριστήσω την κ. Harkin για όλη την σκληρή εργασία που κατέβαλε και γι’ αυτήν την εμπεριστατωμένη και επίκαιρη έκθεση, που έτυχε τόσο καλής υποδοχής από την Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης.

Υποστηρίζω πλήρως το κεντρικό θέμα της έκθεσης – ότι δηλαδή ο εθελοντισμός, με την έμφαση που δίδει στη συμμετοχή και την αλληλεγγύη, ενισχύει την κοινωνία των πολιτών και τους δεσμούς μεταξύ των κοινοτήτων. Επιδοκιμάζω τη θέση της έκθεσης για τον ρόλο που θα πρέπει να διαδραματίζουν τα κράτη μέλη όσον αφορά τους εθελοντές. Συμφωνώ πλήρως με τη θέση ότι ο εθελοντισμός πρέπει να είναι συμπληρωματικός –και να μην προορίζεται να αντικαθιστά– τις δημόσιες υπηρεσίες.

Σε σχέση με αυτό, έρχεται στον νου ο ρόλος που διαδραματίζουν οι υπεύθυνοι παροχής φροντίδας σε άτομα ή οικογένειες σε χώρες σε ολόκληρη την Ευρώπη. Συχνά αυτούς τους αφοσιωμένους ανθρώπους τους ξεχνούμε, παρότι η φροντίδα που παρέχουν στους ηλικιωμένους και στα άτομα με αναπηρίες απαλλάσσει από ένα μεγάλο βάρος τους κρατικούς πόρους.

Η έκθεση σωστά επισημαίνει ότι ο εθελοντισμός μπορεί να είναι ιδιαίτερα επωφελής για τους νέους, προάγοντας την αίσθηση της κοινότητας και επιτρέποντάς τους να αναπτύξουν πρακτικές δεξιότητες που συμπληρώνουν την επίσημη εκπαίδευσή τους.

Ένα άλλο σημείο που υποστηρίζεται από την έκθεση είναι ότι πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες για την προαγωγή του εθελοντισμού μεταξύ των ηλικιωμένων. Η συμμετοχή αυτής της ηλικιακής ομάδας προσφέρει στις κοινότητες την ευκαιρία να επωφελούνται από τον πλούτο της εμπειρίας τους και ενισχύει την ουσιαστική θέση τους στην κοινωνία.

Για εμένα, ωστόσο, η παρούσα έκθεση έχει πρόσθετη σημασία: στην εκλογική μου περιφέρεια στη Βόρεια Ιρλανδία είμαστε σε διαδικασία ανοικοδόμησης μιας κοινωνίας η οποία είχε πληγεί βαθιά από τη βία και τις συγκρούσεις. Παρότι τώρα έχουμε εισέλθει σε μια περίοδο που χαρακτηρίζεται από ειρήνη και μεγαλύτερη ευημερία, σε ορισμένες περιοχές της επαρχίας οι συνέπειες του κοινωνικού αποκλεισμού, της υπανάπτυξης και του διχασμού είναι ακόμη πολύ εμφανείς.

Η έκθεση της κ. Harkin αναγνωρίζει ειδικά τον θετικό ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει ο εθελοντισμός σε διχασμένες κοινωνίες, και, αν λάβουμε υπόψη την περίπτωση της Βόρειας Ιρλανδίας, ολόκληρη η ιδέα που στηρίζει τις δέσμες της ειρηνευτικής διαδικασίας είναι ότι οι άνθρωποι συνεργάζονται σε διακοινοτική βάση προκειμένου να προαγάγουν την κατανόηση και τη συμφιλίωση. Σε μεγάλο βαθμό αυτές οι πρωτοβουλίες είχαν θετικό αποτέλεσμα.

Κατά συνέπεια, ελπίζω ότι η έγκριση της παρούσας έκθεσης από το Κοινοβούλιο θα διασφαλίσει ότι η σπουδαιότητα του εθελοντισμού αναγνωρίζεται και ότι η Επιτροπή και τα κράτη μέλη θα πράξουν ό,τι μπορούν για να διευκολύνουν και να ενισχύσουν αυτήν την πρακτική.

  Εμμανουήλ Αγγελάκας (PPE-DE). – (EL) Mr Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, αγαπητοί συνάδελφοι, η έκθεση της συναδέλφου Marian Harkin για τον εθελοντισμό αποτελεί έναν τρόπο έκφρασης του κοινωνικού προσώπου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου προς τους ευρωπαίους πολίτες. Ενισχύει το πνεύμα προσφοράς και αντιμετωπίζει το ζήτημα σφαιρικά και αντικειμενικά, τόσο σε θεωρητικό, όσο και σε πρακτικό επίπεδο. Το έργο της συναδέλφου είναι σημαντικό, το καλωσορίζω και τη συγχαίρω θερμά.

Στη δραστηριότητά της, προσπαθήσαμε και εμείς, από την πλευρά μας, να συνεισφέρουμε, υπογραμμίζοντας -μεταξύ άλλων- τη σημασία του εταιρικού εθελοντισμού, του συγχρονισμού και συμβιβασμού των εθελοντικών πρωτοβουλιών με την οικογενειακή και επαγγελματική ζωή, καθώς και τη δημιουργία εθελοντικών τμημάτων άμεσης δράσης, σε κάθε περιφέρεια για την έγκαιρη αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών και ατυχημάτων.

Σε γενικές γραμμές, ο εθελοντισμός συμβάλλει -μεταξύ άλλων- στην αύξηση του ΑΕΠ, όπως ειπώθηκε, στην απόκτηση δεξιοτήτων και στη βελτίωση της απασχολησιμότητας του εθελοντή, στην προσφορά πραγματικών ευκαιριών σε κοινωνικά και εκπαιδευτικά αποκλεισμένους και ανέργους και στην ενίσχυση της συμμετοχής των μεταναστών ακόμα, στην τοπική κοινότητα.

Οι πράξεις και η δραστηριότητα των εθελοντών μιλούν από μόνες τους. Και για τη χώρα μου -την Ελλάδα- για παράδειγμα το 2004 οι ολυμπιακοί εθελοντές αποτέλεσαν το πιο σημαντικό μετάλλιο μας. Ο εθελοντισμός, ατομικός και ομαδικός, είναι ζωτικό στοιχείο, τόσο σε κοινωνικό όσο και σε οικονομικό, περιβαλλοντικό και πολιτιστικό επίπεδο. Ενώνει δε όλες τις διαφορετικότητες και ιδιαιτερότητες, ενώ παράλληλα τις προωθεί και τις αναδεικνύει μέσα σε ένα πνεύμα σύμπνοιας και κοινών στόχων.

Στα πλαίσια αυτά -και αφού συγχαρώ ξανά την εισηγήτρια- σας καλώ να υποστηρίξετε την έκθεση της κυρίας Harkin και να προσυπογράψετε μαζί μας την κοινή γραπτή δήλωση που έχουμε κάνει με άλλους συναδέλφους, ώστε να καταστεί το 2011 Ευρωπαϊκό Έτος Εθελοντισμού.

  Zbigniew Zaleski (PPE-DE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, η εθελοντική εργασία, πέραν της οικονομικής πτυχής της, έχει μεγάλη εκπαιδευτική αξία, ιδιαίτερα δε για τους εθελοντές νεαρής ηλικίας, είτε αυτή γίνεται στη χώρα τους είτε στο εξωτερικό, σε διάφορους τομείς της κοινωνικής, οικονομικής και εκπαιδευτικής ζωής. Εθελοντική σημαίνει «χωρίς αμοιβή», όμως εμείς ως ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα μπορούμε να βοηθήσουμε στην εντατικοποίησή της με διάφορα μέσα.

Όσον αφορά την έκθεση, την οποία θεωρώ σημαντική στην ενίσχυση του επιπέδου ευαισθητοποίησης, υπάρχει κάτι που λείπει. Μια ομάδα εθελοντών που δεν αναφέρεται εδώ είναι οι άνδρες και οι γυναίκες μοναχοί και ιεραπόστολοι οι οποίοι είτε κάνουν εθελοντική εργασία σε διάφορα μέρη του κόσμου είτε διοργανώνουν και προάγουν ένα τέτοιο έργο. Θα επιδοκίμαζα μια νομισματική εκτίμηση της συμβολής τους στην ευεξία των ανθρώπων.

Η εθελοντική εργασία είναι προϊόν εγγενών κινήτρων και αγνού αλτρουισμού, που είναι αξίες που δεν μπορούν να υποτιμηθούν. Αυτή είναι μια έκθεση καίριας σημασίας όσον αφορά τον τρόπο που σκεπτόμαστε.

  Ewa Tomaszewska (UEN). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, το έργο των εθελοντών δεν εκτιμάται πάντοτε τόσο όσο θα έπρεπε. Δεν δίδεται πάντοτε η δέουσα προσοχή στο γεγονός ότι μέσω της εθελοντικής εργασίας διαμορφώνονται συμπεριφορές δημόσιου βίου.

Οι τοπικές αρχές είναι υπεύθυνες για τη διοργάνωση και παροχή κοινωνικής αρωγής, περιλαμβανομένης της παροχής τροφής στους φτωχούς. Ορισμένες φορές μια φιλανθρωπική ΜΚΟ που εκτελεί εθελοντική δραστηριότητα είναι υποχρεωμένη να καταβάλει υψηλό ενοίκιο στην τοπική αυτοδιοίκηση για κτιριακές εγκαταστάσεις όπως κουζίνες και καντίνες που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή και διανομή φαγητού σε φτωχούς και άστεγους. Επιπλέον, ορισμένες φορές δεν λαμβάνει κανένα πόρο για φαγητό ή για την ασφάλιση των εθελοντών. Δεδομένου ότι οι εθελοντές δεν εισπράττουν αμοιβή, δεν έχουν τη δυνατότητα να στηρίξουν τις δραστηριότητες της ΜΚΟ. Σε αυτό το πλαίσιο, θα ήθελα να επιστήσω την προσοχή σας στην παράγραφο 15 της έκθεσης. Η δημογραφική κατάσταση στην Ευρώπη υπογραμμίζει τον αυξανόμενο ρόλο του τομέα του εθελοντισμού, κυρίως με τη βοήθεια παροχής φροντίδας στους ηλικιωμένους. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το έγγραφο που έχουμε μπροστά μας είναι τόσο σημαντικό. Επιθυμώ να συγχαρώ την εισηγήτρια, κ. Harkin.

  Czesław Adam Siekierski (PPE-DE). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, επιθυμώ να επιστήσω την προσοχή σας σε δύο συγκεκριμένες μορφές εθελοντικής δραστηριότητας.

Η πρώτη είναι η μεταφορά τεχνογνωσίας από τομείς υψηλής εξειδίκευσης. Πεπειραμένα και μορφωμένα άτομα μεταδίδουν τις γνώσεις τους, τις επιδεξιότητές τους ή ίσως τα επιτεύγματα της επαγγελματικής τους ομάδας, σε άλλους. Αυτοί που επωφελούνται από μια τέτοια τεχνογνωσία βρίσκονται συχνά στα πρώτα στάδια της εκπαίδευσής τους, της αφομοίωσης γνώσεων και επιδεξιοτήτων, της αντιμετώπισης νέων προκλήσεων, της δικής τους μεταμόρφωσης.

Ο άλλος τομέας εθελοντισμού αφορά τους νέους. Διδάσκει επιδεξιότητες της ζωής και προάγει τη συμμετοχή τους στη δημόσια ζωή. Από την άλλη, τα ταξίδια σε άλλες χώρες ως μέρος του εθελοντισμού, προάγουν τον διαπολιτισμικό διάλογο και διδάσκουν ανοχή και σεβασμό. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι τοπικές και οι εθνικές αρχές και οι διεθνείς οργανισμοί πρέπει να κάνουν περισσότερα για να στηρίξουν και να προαγάγουν τον εθελοντισμό.

  Rumiana Jeleva (PPE-DE). – (BG) Όλοι εμείς συμφωνούμε με το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξε η εξαιρετική έκθεση της κ. Harkin ότι ο εθελοντισμός μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη των τοπικών κοινοτήτων, της κοινωνίας των πολιτών και της δημοκρατίας. Αυτό είναι ο λόγος για τον οποίο ο εθελοντισμός και οι εθελοντικές οργανώσεις χρειάζονται ενθάρρυνση και υποστήριξη. Θα ήθελα επ’ αυτού να σημειώσω ότι η δημιουργία μιας ευρωπαϊκής τράπεζας δεδομένων για την παροχή βασικών πληροφοριών σχετικά με τις διάφορες εθελοντικές οργανώσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στοιχεία για τις καλύτερες πρακτικές θα εξασφάλιζε την απαραίτητη καθοδήγηση για τον τρόπο βελτίωσης του συστήματος εθελοντικής εργασίας. Η δημιουργία μιας ενιαίας ευρωπαϊκής βάσης δεδομένων θα δώσει τη δυνατότητα για μια αποτελεσματικότερη εταιρική σχέση και συνεργασία μεταξύ των εθελοντικών οργανώσεων και θα ενισχύσει τις συμφωνίες διεθνών ανταλλαγών εθελοντών. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τους νέους και τους μαθητές. Με την απόκτηση εμπειρίας σε εθελοντικές οργανώσεις σε μικρή ηλικία, θα αντιλαμβάνονται τη συμμετοχή σε εθελοντική εργασία ως τη συνήθη συμβολή στη ζωή των τοπικών κοινωνιών τους και στην ευρωπαϊκή κοινωνία.

  Zdzisław Zbigniew Podkański (UEN). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, σήμερα συζητούμε την έκθεση της κ. Harkin σχετικά με τον εθελοντισμό στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η σημασία του ρόλου του εθελοντισμού στην Ευρώπη στο μέλλον εξαρτάται εν μέρει από εμάς. Επιθυμώ μόνο να υπενθυμίσω σε όλους ότι ετησίως εκατομμύρια πολίτες της ΕΕ προσφέρουν εθελοντική εργασία, είτε άμεσα είτε έμμεσα. Οι εθελοντικές δραστηριότητες λαμβάνουν χώρα σε τοπικό, περιφερειακό κα διεθνές επίπεδο. Οπουδήποτε και αν λαμβάνουν χώρα, αποδίδουν κέρδη αρκετές φορές υψηλότερα από τις δαπάνες. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο πιστεύω ότι υπάρχει ανάγκη για στενότερη και ισχυρότερη συνεργασία μεταξύ κρατών μελών και μη κερδοσκοπικών οργανώσεων και για τη δημιουργία αποτελεσματικών συστημάτων για τη διευκόλυνση της συνεργασίας μεταξύ όλων των εθελοντικών οργανώσεων εντός των μεμονωμένων κρατών καθώς και διασυνοριακά.

Οι φόροι που επιβάλλονται στους χορηγούς για τις δωρεές τους και το γεγονός ότι καταβάλλεται ΦΠΑ από εθελοντικές οργανώσεις για αγορές που πραγματοποιούν για να πετύχουν τους σκοπούς τους, είναι τα κυριότερα προβλήματα που στέκονται εμπόδιο και περιορίζουν την εθελοντική δραστηριότητα. Πιστεύω ότι αυτά τα προβλήματα πρέπει να επιλυθούν το συντομότερο δυνατόν.

  Petru Filip (PPE-DE). – (RO) Επιτρέψτε μου να εκφράσω την πλήρη εκτίμησή μου για τη συνάφεια της έκθεσης της κ. Harkin, με τις συζητήσεις για το νέο οικονομικό, κοινωνικό, ευρωπαϊκό μοντέλο και τις σταθερές προσπάθειες για τη βελτίωση της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Λαμβάνοντας υπόψη τις λύσεις που εντοπίζει, θεωρώ ότι η έκθεση είναι ένα κείμενο που παρέχει σειρά γενναιόδωρων και εξαιρετικά χρήσιμων αρχών, ικανών να οδηγήσουν σε βελτίωση της ποιότητας ζωής των ευρωπαίων πολιτών.

Πιστεύω, όπως έκανα και με την ευκαιρία της κατάθεσης των τροπολογιών, ότι θα ήταν προφανώς καλύτερα να υπογραμμιστεί σθεναρότερα στην έκθεση η σύγχρονη ιδέα του εθελοντισμού, ορίζοντας ρητά τις προϋποθέσεις χωρίς τις οποίες κάθε εθελοντική δράση θα μπορούσε να ερμηνευτεί ως μονομερής πράξη.

Θα ήθελα επίσης να υπογραμμίσω τον ρόλο των θρησκειών στην επίτευξη των χριστιανικών αρχών που συνδέονται με τον εθελοντισμό.

  Danuta Hübner, Μέλος της Επιτροπής. − (EN) Κύριε Πρόεδρε, μόνο δύο σύντομες επισημάνσεις. Επιτρέψτε μου να πω ότι ακόμη και οι καλύτερα εξοπλισμένες πολιτικές δεν μπορούν να έχουν αποτελέσματα χωρίς την ισχυρή συμμετοχή όλων αυτών που αισθάνονται συνυπευθυνότητα, καθώς και ανάγκη για δέσμευση και συμβολή. Ο εθελοντισμός και η εταιρική σχέση είναι οι καλύτεροι τρόποι για τη διασφάλιση αυτής της συμμετοχής.

Επιτρέψτε μου να σας διαβεβαιώσω ότι θα μοιραστώ τα συμπεράσματά σας με τους συναδέλφους μου στην Επιτροπή. Είμαι πεπεισμένη ότι η μελλοντική εκτίμηση της κατάστασης πραγμάτων του εθελοντισμού στην Ευρώπη, καθώς και η παρακολούθησή του, θα αντλήσουν έμπνευση από το ψήφισμα που θα εγκρίνετε, καθώς και από τη συζήτηση στην οποία είχα το προνόμιο να συμμετάσχω μαζί σας απόψε.

  Marian Harkin, εισηγήτρια. − (EN) Κύριε Πρόεδρε, καταρχάς θέλω να σας ευχαριστήσω όλους για τα ευγενικά σχόλιά σας και για την υποστήριξή σας στη σύνταξη αυτής της έκθεσης. Θα ήθελα μόνο να κάνω ένα ή δύο σχόλια.

Εκτιμώ την αναφορά της Επιτρόπου σε συμβολές σε είδος από ομάδες εθελοντών, και ενώ αναγνωρίζω ότι οι συμβολές σε είδος ισχύουν σε ορισμένα χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ σχέδια, πιστεύω ότι χρειάζεται να διασφαλίσουμε ότι αυτή η κατάσταση θα καταστεί το status quo.

Προσβλέπω επίσης στην ανακοίνωση του Επιτρόπου Figel για τον εθελοντισμό των νέων και στη δέσμευση της Επιτρόπου Hübner για την έρευνα και, ελπίζω, στην προαγωγή του εθελοντισμού μεταξύ των γενεών.

Ζητώ εκ νέου από την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι η αρχή της εταιρικής σχέσης εφαρμόζεται σε όλες τις διαπραγματεύσεις κα διαβουλεύσεις στη σύνταξη προγραμμάτων της ΕΕ σε εθνικό επίπεδο. Αυτό είναι κρίσιμης σημασίας, διότι είναι μια πραγματική αναγνώριση από την ΕΕ ότι οι εθελοντές, οι ΜΚΟ κ.λπ., είναι μέρος της διαδικασίας, όχι απλώς μια προσθήκη, όχι μόνο για τα μάτια, αλλά αναπόσπαστο τμήμα της διαδικασίας.

Όσον αφορά τη μία τροπολογία που προτάθηκε σχετικά με πιθανές απαλλαγές ΦΠΑ, είναι ένας καλός συμβιβασμός και με ιδιαίτερη χαρά θα την υποστηρίξω.

Θέλω επίσης να επωφεληθώ της ευκαιρίας για να ζητήσω το 2011 να οριστεί Ευρωπαϊκό Έτος Εθελοντισμού και ζητώ τη στήριξη του Κοινοβουλίου στην υπογραφή της γραπτής δήλωσης που έχει προταθεί από βουλευτές που προέρχονται από τις πέντε μεγαλύτερες πολιτικές ομάδες.

Σε αυτό το αίτημα έχω την υποστήριξη της Επιτροπής των Περιφερειών και του Κοινωνικού Φόρουμ, των συμπερασμάτων της πορτογαλικής Προεδρίας και των πολλών ομάδων εθελοντών σε ολόκληρη την ΕΕ.

Αν η Επιτροπή όριζε το 2011 Ευρωπαϊκό Έτος Εθελοντισμού, αυτό θα επέτρεπε στα θεσμικά όργανα της ΕΕ, σε συνεργασία με εθελοντικές οργανώσεις, να εργαστούν προς την κατεύθυνση κοινών στόχων, όπως προανέφερα, προκειμένου να προστεθεί αξία σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Τέλος, σε αυτό το πλαίσιο, πρέπει να ενθαρρύνουμε την ανάπτυξη της κοινωνίας των πολιτών και της συμμετοχικής δημοκρατίας, δίνοντας έτσι πραγματικό νόημα στον στόχο, ο οποίος είναι να πλησιάσει η Ευρώπη περισσότερο στους πολίτες της.

Η προαγωγή, η στήριξη και η διευκόλυνση του εθελοντισμού και της εθελοντικής δράσης, συνοδευόμενες από την ανάπτυξη του κοινωνικού κεφαλαίου, θα αποδειχθούν πολύτιμο εργαλείο στην επίτευξη των στόχων αυτών.

  Πρόεδρος. − Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί την Τρίτη, 22 Απριλίου 2008.

Γραπτές δηλώσεις (Άρθρο 142)

  Zita Gurmai (PSE) , γραπτώς. – (HU) Στην Ευρώπη περισσότεροι από εκατό εκατομμύρια άνθρωποι εργάζονται ως εθελοντές πολίτες για το κοινό καλό και για άλλους. Στο Ηνωμένο Βασίλειο το 38% του συνόλου του πληθυσμού συμμετέχει σε εθελοντική δραστηριότητα ενώ στην Πολωνία το ποσοστό είναι 18%.

Η εθελοντική δραστηριότητα δεν μπορεί να διαχωριστεί από την ευρωπαϊκή εργάσιμη ζωή και θεωρείται βασική αρχή της δημοκρατίας τόσο σε τοπικό όσο και σε δημόσιο επίπεδο. Η εθελοντική εργασία που εκτελούν οι συμπολίτες μας βοηθά στην επίλυση κοινωνικών προβλημάτων και προάγει την απόκτηση δεξιοτήτων και κοινωνικής ευαισθητοποίησης. Ο εθελοντισμός προσφέρει στους ανθρώπους από διαφορετικές ομάδες του πληθυσμού την ευκαιρία για ενσωμάτωση και ένταξη, οι ηλικιωμένοι μπορούν να συμμετέχουν στη ζωή της κοινωνίας, να επενδύουν σε μια ζωή εμπειρίας και να αισθάνονται ότι έχουν χρήσιμο ρόλο για περισσότερα χρόνια.

Τα κίνητρα για εθελοντική εργασία είναι τα ίδια με τις βασικές ευρωπαϊκές αξίες: αλληλεγγύη και αίσθηση ευθύνης. Υπάρχει αυξανόμενη αναγνώριση εντός της ΕΕ για τη χρησιμότητα της εθελοντικής δραστηριότητας και οι εθελοντικές οργανώσεις συμμετέχουν στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων σε πιο στενό επίπεδο.

Τα τελευταία χρόνια ο τομέας του εθελοντισμού έχει αποκτήσει περισσότερα παρακλάδια. Το ενδιαφέρον για τον εθελοντισμό αυξάνεται, αλλά χρειάζεται η δέουσα αναγνώριση, οι υλικές ανταμοιβές είναι περιορισμένες και οι υποδομές λείπουν. Αυτό πρέπει να αλλάξει. Να δοθεί υποστήριξη στην εθελοντική εργασία και να ενισχυθεί η κοινωνική αναγνώριση, είναι σημαντικό να δημιουργηθεί μια κοινότητα σκοπού, με μεταφορά της βέλτιστης πρακτικής και εμπειρίας από τους ενεργούς παράγοντες –κυβέρνηση, επιχειρηματικό κόσμο, συνδικαλιστικές οργανώσεις και εθελοντικές οργανώσεις– συνεργαζόμενοι μαζί με διάλογο και την εταιρική σχέση.

  Anna Záborská (PPE-DE), γραπτώς. – (SK) Θα ήθελα να μιλήσω σε πολύ προσωπικό τόνο. Παρότι είμαι μέλος του ΔΣ μιας μεγάλης σλοβακικής εθνικής ένωσης, του Forum for Life, γνωρίζω ότι οι εθελοντές που ενεργούν ανεξάρτητα και όχι μέσω εξειδικευμένων ενώσεων, επίσης αποτελούν μια αχτίδα ελπίδας που διαπερνά το σκοτάδι της μοναξιάς και στηρίζει τη μάχη κατά των πειρασμών της βίας και του εγωτισμού.

Τι ωθεί έναν εθελοντή να νοιάζεται για τους άλλους; Το πρώτο στοιχείο είναι ο φυσικός ειλικρινής ενθουσιασμός των ανθρώπων να βοηθούν αυτούς που είναι γύρω τους. Αυτή είναι σχεδόν μια υπαρξιακή αρχή της δημιουργίας του ανθρώπινο κεφαλαίου που είναι απαραίτητο για το μέλλον της κοινωνικής συνοχής στις περιφέρειες. Οι εθελοντές αισθάνονται ευτυχία που υπερβαίνει την εργασία τους επειδή είναι διατεθειμένοι να κάνουν ό,τι καλύτερο μπορούν για άλλους, χωρίς να περιμένουν οιαδήποτε ανταμοιβή. Δεν αρκεί μόνο να συναντούμε ανθρώπους που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες: είναι επίσης ουσιαστικό να ανταποκρινόμαστε στην επιθυμία τους για αξίες και στις βαθύτερες επιθυμίες τους.

Παρότι το είδος βοήθειας που προσφέρουμε είναι σημαντικό, αυτό που είναι ακόμη σημαντικότερο είναι η καρδιά που προσφέρει αυτήν τη βοήθεια. Ανεξάρτητα από το αν μιλούμε για μικρό έργο ή για τεράστιο έργο, ο εθελοντισμός πρέπει πάντοτε να είναι ένα πρακτικό μάθημα, ειδικά για τους νέους, δεδομένου ότι είναι μια εκπαιδευτική συμβολή στον πολιτισμό της αλληλεγγύης και της συντροφικότητας, της προσφοράς χρόνου και ενέργειας από κάποιον συνάνθρωπο. Για εμένα, αυτή είναι η σημαντικότερη συμβολή τόσο για τη σημερινή όσο και για τις μελλοντικές γενιές και τη συνύπαρξή τους.