Ευρετήριο 
 Προηγούμενο 
 Επόμενο 
 Πλήρες κείμενο 
Πληρη πρακτικα των συζητησεων
Τρίτη 22 Απριλίου 2008 - Στρασβούργο Έκδοση ΕΕ

11. Aύξηση των τιμών των τροφίμων στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στις αναπτυσσόμενες χώρες (συζήτηση)
Συνοπτικά πρακτικά
MPphoto
 
 

  Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τις δηλώσεις του Συμβουλίου και της Επιτροπής για την αύξηση των τιμών των τροφίμων στην ΕΕ και στις αναπτυσσόμενες χώρες.

 
  
MPphoto
 
 

  Louis Michel, Μέλος της Επιτροπής. − (FR) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, η δραματική αύξηση των τιμών των τροφίμων από την αρχή του χρόνου ενίσχυσε σε παγκόσμιο επίπεδο την ευαισθητοποίηση για την παγκόσμια επισιτιστική κρίση.

Σε λίγες ώρες θα αρχίσει μια συνάντηση στο Λονδίνο, στην οποία θα λάβουν μέρος οι κύριοι εταίροι που εμπλέκονται στην επισιτιστική βοήθεια. Στις αρχές Μαΐου θα διεξαχθεί διεθνής διάσκεψη με θέμα «Προς μια πράσινη επανάσταση στην Αφρική». Όλοι οι πολιτικοί φορείς, παράγοντες και εμπειρογνώμονες του τομέα αυτού έχουν πλέον κινητοποιηθεί. Εδώ και αρκετά χρόνια διαπιστώνεται σταθερή αύξηση των τιμών των τροφίμων στον κόσμο.

Από το 2000 έχει τριπλασιαστεί η τιμή του σίτου σε δολάρια, ενώ οι τιμές του ρυζιού και του καλαμποκιού έχουν διπλασιαστεί. Στις αρχές του 2008 σημειώθηκε περαιτέρω αύξηση κατά 20% που προξένησε στις βιομηχανοποιημένες χώρες μας ανησυχίες για την αγοραστική δύναμη και στις αναπτυσσόμενες χώρες τον κίνδυνο της πείνας για ολόκληρους πληθυσμούς. Όταν κάποιος ζει με λιγότερο από ένα δολάριο την ημέρα και δαπανά το μεγαλύτερο μέρος του εισοδήματός του για τρόφιμα, οι αυξήσεις αυτές είναι απλά αβάσταχτες.

Αυτή είναι η βαθύτερη αιτία των διαδηλώσεων που έγιναν τις τελευταίες εβδομάδες για τα τρόφιμα σε ολόκληρο τον κόσμο: στην Αϊτή, το Μεξικό, την Αίγυπτο, το Μαρόκο, το Καμερούν, τη Σενεγάλη, την Ακτή του Ελεφαντοστού, τη Γουινέα, τη Μαυριτανία, την Αιθιοπία, το Ουζμπεκιστάν, την Υεμένη, τις Φιλιππίνες, την Ταϊλάνδη και την Ινδονησία. Μελέτες δείχνουν ότι έληξε η εποχή των φθηνών τροφίμων στη διεθνή αγορά. Δεν πρόκειται να δούμε τις τιμές των τροφίμων να επανέρχονται στα προηγούμενα επίπεδα και η αστάθεια θα μπορούσε να αυξηθεί αν δεν ληφθούν γρήγορα μέτρα.

Το σημερινό κλίμα της εκτόξευσης των τιμών των τροφίμων στα ύψη συνιστά σοβαρή απειλή ως προς την πολιτική, οικονομική και κοινωνική αποσταθεροποίηση σε πολλές χώρες του κόσμου, και γι’ αυτό πρέπει να αντιδράσουμε γρήγορα. Το θέμα ξεπερνά κατά πολύ την αρμοδιότητα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ακόμα και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πρέπει να δράσει ολόκληρη η διεθνής κοινότητα.

Εξετάζοντας τις πιθανές λύσεις επισημάναμε δύο κύριες επιλογές. Πρώτον, πρέπει να σώσουμε ζωές και να αντιδράσουμε στις κοινωνικές κρίσεις που προκαλούνται από την άνοδο των τιμών, οι οποίες ορισμένες φορές εντείνονται εξαιτίας της εθνικής πολιτικής κατάστασης. Δεύτερον, προφανώς χρειαζόμαστε μία μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη στρατηγική. Εγώ θεωρώ ότι πρέπει να ενεργήσουμε και στα δύο αυτά επίπεδα. Οπωσδήποτε, το μεγαλύτερο λάθος θα ήταν μια ανθρωπιστική αντίδραση σε ένα διαρθρωτικό πρόβλημα όπως η ασφάλεια των τροφίμων με τη μορφή επισιτιστικής βοήθειας. Αναμφισβήτητα, αυτό θα καθησύχαζε βραχυπρόθεσμα τις συνειδήσεις ορισμένων, όμως η επείγουσα επισιτιστική βοήθεια δεν αρκεί για την αντιμετώπιση ενός διαρθρωτικού προβλήματος.

Ως εκ τούτου, σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα είναι προφανώς αναγκαίο, παράλληλα με τις εθνικές αντιδράσεις με σκοπό την εξασφάλιση καλύτερου ελέγχου των τιμών των τροφίμων, να αντιμετωπίσουμε τις ανάγκες των πιο ευαίσθητων πληθυσμών που βιώνουν μια πραγματική ανθρωπιστική κατάσταση ανάγκης. Γι’ αυτό πρέπει να κινητοποιήσουμε επιπλέον ανθρωπιστική βοήθεια έκτακτης ανάγκης και να αυξήσουμε τη δυνατότητα της ECHO να προσφέρει επείγουσα επισιτιστική βοήθεια.

Ωστόσο δεν πρόκειται για μια συνηθισμένη επισιτιστική κρίση. Είναι μια κρίση της αγοραστικής δύναμης, που βάλλει τους πιο φτωχούς οι οποίοι δεν μπορούν πλέον να αγοράσουν τρόφιμα. Ως εκ τούτου, η αντίδρασή μας πρέπει να βασιστεί και σε άλλες μορφές επισιτιστικής βοήθειας, για παράδειγμα με σκοπό την αντιστάθμιση των αρνητικών επιπτώσεων όσον αφορά την κακή διατροφή των παιδιών και την ενίσχυση της αγοραστικής δύναμης των πιο ευάλωτων νοικοκυριών. Πρέπει επίσης να προωθήσουμε την ταχεία ανάπτυξη της τοπικής γεωργικής προσφοράς δίνοντας έτσι στους αγρότες πρόσβαση σε μέσα γεωργικής παραγωγής, σπόρους και λιπάσματα.

Ενόψει των διαστάσεων της κρίσης και της πιθανής της διάρκειας είναι απολύτως απαραίτητη και μία μεσοπρόθεσμη προσέγγιση εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης που θα ενισχύσει πολιτικές κοινωνικής προστασίας στις χώρες που κινδυνεύουν περισσότερο, ιδίως στην Αφρική.

Μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, η μόνη αποτελεσματική αντίδραση είναι να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να εξασφαλίσουμε τον εφοδιασμό με γεωργικά προϊόντα. Η παραγωγή πρέπει να αυξηθεί σε παγκόσμιο επίπεδο για να συμβαδίσει με τη διεθνή ζήτηση, μολονότι αυτό δεν πρέπει να το αφήσουμε στις μεγάλες εξαγωγικές χώρες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ήδη λάβει συγκεκριμένα μέτρα ως προς αυτό. Ανεστάλη η αγρανάπαυση, οι ποσοστώσεις γάλακτος αυξήθηκαν και καταργήθηκαν οι τελωνειακοί δασμοί των δημητριακών.

Η Αφρική πρέπει να συμβάλει επίσης με τη δική μας στήριξη και να πυροδοτήσει μια πράσινη επανάσταση, έτσι ώστε να μπορέσει να μειώσει τη γενική της εξάρτηση από τη διεθνή αγορά. Σήμερα η αφρικανική γεωργία είναι η λιγότερο παραγωγική σε ολόκληρο τον κόσμο, διαθέτει όμως τεράστιο αναπτυξιακό δυναμικό εάν υποστηρίξει πολιτικές υπέρ των εγχώριων μικρών γεωργικών εκμεταλλεύσεων και δώσει προτεραιότητα στις επενδύσεις, στην αύξηση της παραγωγικότητας και τη διευκόλυνση της πρόσβασης των αγροτών σε εθνικές και περιφερειακές αγορές.

Η Επιτροπή έχει ήδη δώσει ύψιστη προτεραιότητα στην προσέγγιση αυτή. Ήμασταν οι πρώτοι που υπογραμμίσαμε τη σημασία της γεωργίας στις αναπτυξιακές πολιτικές, πολύ πριν από άλλους διεθνείς παράγοντες. Αναθεωρήσαμε τα προγράμματά μας βάσει των προγραμμάτων της Αφρικανικής Ένωσης προτείνοντας να ευθυγραμμίσουμε την ευρωπαϊκή βοήθεια για τη γεωργία και την ανάπτυξη της υπαίθρου με το πρόγραμμα γεωργικής ανάπτυξης που παρουσίασε η Αφρικανική Ένωση τον Ιούνιο του 2007.

Κατά τη διάρκεια του προγραμματισμού του 10ου Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάπτυξης εξασφαλίσαμε ότι θα διπλασιαστεί η βοήθεια για το σύνολο του τομέα της ανάπτυξης της υπαίθρου – 650 εκατομμύρια ευρώ για το 9ο ΕΤΑ, 1 250 δισεκατομμύρια ευρώ για το 10ο ΕΤΑ. Αυτό δεν ήταν εύκολο αφού, όπως γνωρίζετε, οι αναπτυξιακοί εταίροι επιλέγουν τους τομείς όπου θα επικεντρωθεί η βοήθεια. Πρόκειται για σημαντική αύξηση, κατά 100% σε απόλυτους αριθμούς, μολονότι δεν ισοδυναμεί με ποσοστιαία αύξηση του ποσού που προορίζεται για τη γεωργία και την ανάπτυξη της υπαίθρου. Το διαθέσιμο χρηματικό ποσό διπλασιάστηκε, αλλά το ποσοστό του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάπτυξης παραμένει από λίγο ως πολύ το ίδιο.

Σε αυτό το πλαίσιο επισημαίνουμε με ικανοποίηση την αναθέρμανση του ενδιαφέροντος της κοινότητας των δωρητών για τον τομέα της γεωργίας που αγνοήθηκε τα περασμένα 25 χρόνια. Ολόκληρη η Επιτροπή και ειδικότερα εγώ ως Επίτροπος υπεύθυνος για την Ανάπτυξη και την Ανθρωπιστική Βοήθεια καταλαβαίνουμε πολύ καλά την πολιτική σημασία της σημερινής κρίσης. Είχα την ευκαιρία να μιλήσω γι’ αυτό με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ κατά την τελευταία συνάντηση της Africa MDG Steering Group τον περασμένο μήνα στη Νέα Υόρκη. Το συζήτησα και με τον πρόεδρο της Επιτροπής της Αφρικανικής Ένωσης κ. Ping. Στη συνάντηση αυτή χρησιμοποίησα την έκφραση «ανθρωπιστικό τσουνάμι» επειδή ένοιωθα την ανάγκη να παρακινήσω τους πολιτικούς ηγέτες να δράσουν αντί να συζητούν και να δίνουν απλά υποσχέσεις.

Οι αιτίες της κρίσης είναι πολλές και σύνθετες, μολονότι πρέπει να προσέξουμε να μην χαθούμε στις λεπτομέρειες. Υπάρχει αυξημένη ζήτηση, ιδίως στην Ασία, εξαιτίας της βελτίωσης του βιοτικού επιπέδου πολλών ανθρώπων που τώρα έχουν την οικονομική δυνατότητα να τρώνε περισσότερο και καλύτερα. Επίσης, υπάρχει η αύξηση της τιμής του πετρελαίου που έχει άμεση επίπτωση στο κόστος των μεταφορών και των λιπασμάτων. Εάν προσθέσουμε σε αυτά και τα προβλήματα από την πλευρά της προσφοράς που οφείλονται στην αλλαγή του κλίματος, έχουμε μερικούς από τους παράγοντες της σημερινής κρίσης.

Τι κάνει η Επιτροπή; Εργάζεται για μια μακροπρόθεσμη στρατηγική η οποία, όπως είπα προηγουμένως, είναι αποφασιστικής σημασίας. Ωστόσο, θα περάσουν δύο χρόνια για να δούμε αποτελέσματα σε τοπικό επίπεδο. Η αύξηση της γεωργικής παραγωγής δεν είναι απλά σαν το άνοιγμα μιας βρύσης, κι έτσι εξετάζουμε και τη βραχυπρόθεσμη και την έκτακτη βοήθεια. Τον περασμένο Μάρτιο εγκρίναμε άλλα 160 εκατομμύρια ευρώ για επισιτιστική βοήθεια και μόλις αποφασίσαμε να απελευθερώσουμε ακόμη 57 εκατομμύρια ευρώ που ήταν εγγεγραμμένα για το 2008, αλλά θα τα διαθέσουμε πολύ νωρίτερα εντός του έτους. Θα κινητοποιήσουμε 60 εκατομμύρια ευρώ νέου χρήματος που θα τα πάρουμε είτε από την αναδιάταξη της κατηγορίας 4 είτε ζητώντας από το Σώμα να κινητοποιήσει το αποθεματικό επείγουσας βοήθειας.

Τέλος, θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι η Επιτροπή θα συνεχίσει να παρακολουθεί με μεγάλη προσοχή αυτήν την κατάσταση και είναι έτοιμη να εξετάσει, εάν χρειαστεί, επιπλέον χρηματοδότηση ανάλογα με την εξέλιξη των αναγκών.

 
  
MPphoto
 
 

  Janez Lenarčič, Προεδρεύων του Συμβουλίου. – (SL) Καταρχάς θα ήθελα να ζητήσω συγγνώμη από το Σώμα για την καθυστερημένη άφιξή μου. Ήμουν σε σύσκεψη με τη διάσκεψη των προέδρων των επιτροπών και σας ευχαριστώ που ρυθμίσατε τη συζήτηση έτσι ώστε να μου δώσετε τη δυνατότητα να μιλήσω τώρα.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση ανησυχεί πολύ για την αύξηση των τιμών των γεωργικών προϊόντων που καθίσταται προβληματική όχι μόνο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και σε άλλα μέρη του κόσμου. Κατανοούμε τη σοβαρότητα και τις διαστάσεις των πιθανών συνεπειών, ιδίως για τις φτωχότερες χώρες του κόσμου.

Ποιοι είναι οι λόγοι γι’ αυτό; Από την πλευρά της προσφοράς η αύξηση των τιμών οφείλεται κυρίως σε μείωση της εσοδείας εν μέρει συνεπεία των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, ιδίως όσον αφορά τα δημητριακά, και στην αύξηση του κόστους παραγωγής. Από την άλλη, ο παγκόσμιος πληθυσμός αυξάνεται και η γρήγορη ανάπτυξη ορισμένων μεγάλων χωρών όπως η Κίνα, η Ινδία και η Βραζιλία αυξάνει τη ζήτηση. Η αύξηση της αγοραστικής δύναμης και η βελτίωση του βιοτικού επιπέδου στις χώρες αυτές επιφέρουν αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες. Η αύξηση της ζήτησης κρέατος και γαλακτοκομικών προϊόντων επηρεάζει έμμεσα τις τιμές των κτηνοτροφικών σιτηρών.

Ορισμένοι, ή μάλλον πολλοί άνθρωποι αναφέρουν επίσης ως αιτία την επέκταση της αγοράς βιοκαυσίμων και τη συνακόλουθη ζήτηση γεωργικών προϊόντων για άλλη χρήση εκτός από τα τρόφιμα. Ακριβώς γι’ αυτόν τον λόγο, εμείς στην Ευρωπαϊκή Ένωση καταβάλλουμε προσπάθειες, μέσω των ομάδων εργασίας που συστάθηκαν για τον σκοπό αυτόν, να διατυπώσουμε σαφή κριτήρια αειφορίας που θα διευκολύνουν την αειφόρο παραγωγή βιοκαυσίμων με ελάχιστο αντίκτυπο σε παράγοντες όπως οι τιμές των τροφίμων.

Εφόσον, τόσο από την πλευρά της προσφοράς όσο και από την πλευρά της ζήτησης, οι λόγοι αύξησης των τιμών που αναφέρθηκαν είναι διαρθρωτικής φύσεως, μπορούμε να περιμένουμε ότι και μακροπρόθεσμα οι τιμές και οι αυξήσεις των τιμών θα διατηρηθούν σε υψηλότερο επίπεδο από αυτό που είχαμε συνηθίσει την προηγούμενη δεκαετία. Σε παγκόσμιο επίπεδο η αύξηση των τιμών των τροφίμων έχει ιδιαίτερα επιζήμιες επιπτώσεις σε χώρες όπου τα γεωργικά προϊόντα και τα τρόφιμα αποτελούν σημαντικό μέρος των εισαγωγών. Το θέμα αυτό είναι ιδιαίτερα οξύ σε χώρες με χαμηλό ή μέσο ακαθάριστο εγχώριο προϊόν και λιγότερο ανταγωνιστικές δομές όσον αφορά την παραγωγή και εμπορία τροφίμων.

Για να εξασφαλιστεί ο εφοδιασμός με βασικά τρόφιμα είναι αναγκαίο μεταξύ άλλων να ενθαρρυνθεί η γεωργική παραγωγή στις φτωχότερες χώρες. Ταυτόχρονα πρέπει να ενθαρρυνθούν οι πλουσιότερες χώρες να διαθέσουν πόρους για αναπτυξιακή βοήθεια προς τις φτωχότερες χώρες και να δραστηριοποιηθούν περισσότερο σε ανθρωπιστικές οργανώσεις.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση επιδιώκει να αναχαιτίσει την αύξηση των τιμών των τροφίμων με διάφορους τρόπους. Στόχος των πρόσφατων μεταρρυθμίσεων της κοινής γεωργικής πολιτικής ήταν να κάνει πιο βιώσιμη και προσανατολισμένη στην αγορά την ευρωπαϊκή γεωργία. Η Ευρωπαϊκή Ένωση ενέκρινε ήδη το αίτημα για την αγρανάπαυση το 2008 και έτσι αύξησε την έκταση της καλλιεργήσιμης γης που θα χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή τροφίμων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η οριστική κατάργηση αυτής της υποχρέωσης και των πριμοδοτήσεων των ενεργειακών καλλιεργειών προτάθηκε επίσης στο πλαίσιο της αναθεώρησης της κοινής γεωργικής πολιτικής.

Σημαντικές είναι επίσης οι προσπάθειες προαγωγής της έρευνας που θα ανοίξει τον δρόμο για την παραγωγή βιοκαυσίμων δεύτερης γενιάς. Για την παραγωγή τους θα χρησιμοποιηθούν υποπροϊόντα όπως άχυρα, φλούδες και γενικά απόβλητα.

Επιπροσθέτως, η ΕΕ είναι πρόθυμη να καταργήσει στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων του Παγκοσμίου Οργανισμού Εμπορίου τις εξαγωγικές επιδοτήσεις μέχρι το 2013. Σε κάθε περίπτωση, το θέμα της αστάθειας των γεωργικών αγορών γίνεται μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για τη γεωργία και τη γεωργική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ενόψει της κλίμακας των πιθανών συνεπειών, το Συμβούλιο Γεωργίας και Αλιείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης συζήτησε στη συνεδρίασή του τον Απρίλιο το θέμα των υψηλών τιμών. Κατά πάσα πιθανότητα θα το συζητήσει ξανά σε μελλοντικές συναντήσεις και οι υπουργοί θα θίξουν επίσης το πρόβλημα αυτό σε άλλες συνθέσεις του Συμβουλίου.

Διεθνείς οργανισμοί όπως ο Οργανισμός Επισιτισμού και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO), το Διεθνές Ταμείο Γεωργικής Ανάπτυξης, το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα και άλλοι οργανισμοί καταβάλλουν επίσης εντατικές προσπάθειες για να αναχαιτίσουν την αύξηση των τιμών των τροφίμων. Η σλοβενική Προεδρία θα συμμετάσχει στη διεθνή διάσκεψη για την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια και τις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής και της βιοενέργειας που θα πραγματοποιηθεί στις αρχές Ιουνίου στη Ρώμη υπό την αιγίδα του FAO.

Συμπερασματικά, η αύξηση των τιμών των τροφίμων αποτελεί παγκόσμιο πρόβλημα και, ως εκ τούτου, πρέπει να αντιμετωπιστεί με τη δέουσα προσοχή και με εντατικές προσπάθειες σε όλους τους σχετικούς τομείς. Στόχος μας είναι η αποκατάσταση της σταθερότητας των τιμών στην αγορά.

(Χειροκροτήματα)

 
  
MPphoto
 
 

  Joseph Daul, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE. − (FR) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Προεδρεύων του Συμβουλίου, κύριε Επίτροπε, χαιρετίζω την έκθεσή σας. Έχετε απόλυτο δίκιο, ειδικά σε σχέση με την Αφρική. Η Ομάδα του ΕΛΚ-ΕΔ ανησυχεί ιδιαίτερα για την έλλειψη τροφίμων που πλήττει πολλές φτωχές χώρες του πλανήτη, αλλά και για τη σημαντική αύξηση του κόστους των προμηθειών του καταναλωτή στην Ευρώπη. Δεν ακούμε αρκετά γι’ αυτό.

Πρώτα απ’ όλα, η επισιτιστική κρίση απαιτεί μέτρα έκτακτης ανάγκης για να βοηθήσουμε τους πληθυσμούς που λιμοκτονούν. Από αυτήν την άποψη επιδοκιμάζω την απελευθέρωση πόρων για το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα. Ωστόσο, τα μέτρα αυτά, όσο θετικά κι αν είναι, δεν θα φέρουν παρά μόνο μια προσωρινή λύση του προβλήματος. Στην πραγματικότητα, η παγκόσμια γεωργία πρέπει να υποστεί ριζική διαρθρωτική μεταρρύθμιση. Η επισιτιστική κρίση είναι μια ευκαιρία για να συζητηθεί σε βάθος η θέση που θέλουμε να έχουν η γεωργία και τα τρόφιμα στην παγκόσμια και την ευρωπαϊκή οικονομία.

Σήμερα, η Ευρώπη συνειδητοποιεί ότι χρειάζεται περισσότερο παρά ποτέ τη γεωργία για να επιτύχει επισιτιστική ασφάλεια. Για την αντιμετώπιση της αυξημένης ζήτησης των αναδυόμενων οικονομιών πρέπει να ενθαρρύνουμε την ανάπτυξη της γεωργίας των χωρών αυτών. Η μεγάλη πρόκληση για τις φτωχές χώρες είναι η αυτάρκεια τροφίμων και έτσι πρέπει να τις βοηθήσουμε να δημιουργήσουν μια οικονομικά βιώσιμη γεωργία.

Όπως επισημάνατε, το πάγωμα της παραγωγής στην Ευρώπη δεν είναι πλέον ενδεδειγμένο. Από τη σκοπιά του αριθμού ημερών κατανάλωσης, το αποθεματικό δημητριακών της ΕΕ έχει μειωθεί στο μισό από το 2005 και σε περίπτωση κρίσης θα αρκούσε για μόλις ένα μήνα. Οι εισαγωγές δεν θα αρκούσαν, αφού πολλές τρίτες χώρες έχουν την τάση να κρατούν την παραγωγή τους για την εγχώρια αγορά. Έχουν δίκιο. Τα είδη πρώτης ανάγκης έχουν γίνει αντικείμενο κερδοσκοπίας. Ένας τόνος σίτου μπορεί να μεταπωληθεί πολλές φορές μέχρι να φθάσει στους μύλους.

Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι τα αγροκαύσιμα είναι υπεύθυνα για τη σημερινή επισιτιστική κρίση. Αυτό δεν είναι σωστό, αφού αποτελούν μόλις το 2% της σημερινής γεωργικής παραγωγής στην Ευρώπη. Θα ήθελα να πω ότι δεν θέλω να υπερασπιστώ το λόμπι υπέρ των αγροχημικών, δεν πρέπει όμως να παραιτηθούμε άμεσα. Πρέπει να διατηρήσουμε αυτό το 2% προκειμένου η Ευρώπη να συμμετάσχει και αυτή στην ανάπτυξη αγροχημικών για το μέλλον.

Πρέπει να στραφούμε σε ποικιλίες φυτών που είναι ανθεκτικές στις νέες προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής και της αυξανόμενης λειψυδρίας. Για να γίνει αυτό, πρέπει να επενδύσουμε στη γεωργική έρευνα και να σκεφτούμε ρεαλιστικά και υπεύθυνα, δηλαδή σωστά, για το θέμα των γενετικά τροποποιημένων καλλιεργειών. Ας ανοίξουμε τα μάτια μας. Ο έλεγχος υγείας της κοινής γεωργικής πολιτικής είναι το ιδανικό διάστημα για να δρομολογήσουμε μια πραγματική συζήτηση για τη γεωργική πολιτική και την πολιτική για τα τρόφιμα της Ευρώπης.

Θυμάστε την παλιά πολιτική των ΗΠΑ; Δύο ιερές και απαραβίαστες πολιτικές που κανείς δεν μπορούσε να θίξει: η άμυνα και η ασφάλεια των τροφίμων· αυτό μας είπε το Κογκρέσο. Πρέπει να σταματήσουμε να προωθούμε απλοϊκές και καθαρά οικονομικές λύσεις που δεν προσφέρουν μακροπρόθεσμες λύσεις στην παρούσα κρίση. Ας παραδεχτούμε επίσης ότι η απάντηση στο πρόβλημα των τροφίμων μπορεί να είναι μόνο παγκόσμια. Η Ευρώπη πρέπει να βρει λύσεις σε συνεργασία με διεθνείς οργανισμούς όπως η Παγκόσμια Τράπεζα, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και, φυσικά, ο ΠΟΕ. Πρέπει να βρούμε έναν τρόπο να περιορίσουμε τις βλαβερές συνέπειες της κερδοσκοπίας την ώρα που οι πληθυσμοί πλήττονται από λιμό. Ορισμένες χώρες έχουν σημαντικά αποθέματα, των οποίων εξακολουθούν να περιορίζουν τις εξαγωγές. Οι κερδοσκόποι παίζουν με τις ζωές ολόκληρων πληθυσμών. Πρέπει να κάνουμε τα πάντα για να πατάξουμε αυτά τα φαινόμενα και να διευκολύνουμε το εμπόριο.

Τέλος, πρέπει να διερευνηθεί γιατί είναι τόσο μεγάλη η αύξηση των τιμών εφόσον τα βασικά γεωργικά προϊόντα εκπροσωπούν μόνο ένα πολύ μικρό ποσοστό της συνολικής τιμής των μεταποιημένων τροφών. Δεν έχουν ακόμα διαπιστωθεί σαφώς οι ευθύνες και φαίνεται ότι η επισιτιστική κρίση δεν είναι δυσμενής για όλους.

Κύριε Επίτροπε, πρέπει να πάρουμε την κατάσταση στα χέρια μας, να εκπονήσουμε τις διάφορες μελέτες που απαιτούνται, έτσι ώστε κανένας να μην μπορεί να κερδίζει σε βάρος των φτωχότερων λαών του κόσμου ή των λιγότερο προνομιούχων πολιτών της Ευρώπης.

 
  
MPphoto
 
 

  Martin Schulz, εξ ονόματος της Ομάδας PSE. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, η Ομάδα μου ζήτησε αυτή τη συζήτηση διότι πιστεύουμε ότι απαιτείται επειγόντως δράση. Ο Επίτροπος Michel έκανε μερικές ουσιαστικές και καλές παρατηρήσεις για το τι μπορεί να κάνει άμεσα η Επιτροπή. Ωστόσο, τη συζήτηση αυτή τη ζητήσαμε και επειδή θέλουμε να συζητήσουμε τις βασικές αρχές που αφορούν την εξέλιξη των τιμών των τροφίμων και τις συνέπειές της.

Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που αιτιολογούν αυτή την κρίση. Ο παγκόσμιος πληθυσμός αυξάνεται, οι διαθέσιμες καλλιεργήσιμες εκτάσεις είναι περιορισμένες, το βιοτικό επίπεδο βελτιώνεται σε πολλά μέρη του κόσμου – και μαζί του αυξάνεται και η ικανότητα αγοράς και κατανάλωσης τροφίμων. Αυτό καθαυτό αποτελεί μια θετική εξέλιξη. Η κατανάλωση κρέατος στην Κίνα, για παράδειγμα, αυξάνεται γρήγορα. Ωστόσο έτσι μειώνεται η συνολική διαθέσιμη ποσότητα σε παγκόσμιο επίπεδο. Η αύξηση των τιμών της ενέργειας και οι πολιτικοί στόχοι –συμπεριλαμβανομένων των δικών μας πολιτικών στόχων για το κλίμα, όπως π.χ. το γεγονός ότι η παραγωγή βιοκαυσίμων γίνεται πιο ελκυστική– επιφέρουν τα αποτελέσματα που μόλις περιέγραψε ο κ. Daul.

Όλα αυτά είναι ερμηνευτικά σχήματα οικεία σε όλους μας. Ωστόσο, θέλω να θίξω ένα σημείο που νομίζω ότι δεν αναφέρεται αρκετά συχνά. Οι συνάδελφοί μου θα αναφερθούν αναλυτικότερα στις αγορεύσεις τους στα διάφορα σημεία που μόλις έθιξα, εγώ όμως θέλω να προσθέσω ένα σημείο στους προβληματισμούς μας που δεν το συζητάμε καθόλου και που το θεωρώ ουσιαστικό για την κρίση αυτή, συγκεκριμένα ότι τα μεγάλα αμοιβαία κεφάλαια που έχουν κυριεύσει όλα τα επίπεδα της οικονομικής ζωής και διακινούν καθημερινά εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια σε ολόκληρο τον κόσμο – αυτά τα αμοιβαία κεφάλαια υψηλού κινδύνου έχουν αποκτήσει τον έλεγχο του τομέα των τροφίμων.

Δεν προτίθεμαι να επικρίνω τους ανθρώπους που κάνουν προθεσμιακές συναλλαγές σε διεθνές επίπεδο τα τελευταία 140 χρόνια. Αυτό είναι απόλυτα φυσιολογικό, αυτό όμως που συμβαίνει τώρα, δεν είναι πλέον φυσιολογικό: στοιχηματίζουν τεράστια ποσά για τις αυξήσεις των τιμών των τροφίμων και γίνεται μεγάλη κερδοσκοπία. Αυτό σημαίνει πως οι τράπεζες της Ευρώπης συνιστούν στους πελάτες τους: «εκμεταλλευτείτε όσο μπορείτε την αύξηση των τιμών των τροφίμων για να μπορέσετε να κερδίσετε από τις επενδύσεις σας». Αυτό κατά συνέπεια σημαίνει: «δημιουργήστε έλλειψη τροφίμων για να αυξηθούν οι τιμές και να μπορέσετε να κερδίσετε». Κυρίες και κύριοι, αυτό που βλέπουμε δεν είναι τίποτα λιγότερο από έναν «καπιταλισμό του καζίνο» που μας απασχολεί σε όλα τα επίπεδα και έχει λάβει θέση στο τραπέζι των φτωχότερων του κόσμου. Αυτό είναι το πραγματικό ηθικό σκάνδαλο που κρύβεται πίσω από την παρούσα κρίση και γι’ αυτό θέλουμε να το συζητήσουμε σε αυτό το βήμα.

Η κρίση αυτή καθιστά περισσότερο αναγκαίο παρά ποτέ τον διεθνή έλεγχο των χρηματοοικονομικών αγορών. Μπορώ να δεχτώ τα τεράστια κέρδη που σημειώνονται μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα σε όλους τους τομείς, για παράδειγμα στο εμπόριο χρυσού, δεν μπορώ όμως να το δεχτώ αυτό όταν αφορά τη διατροφή μεγάλου μέρους του παγκόσμιου πληθυσμού. Αυτό είναι το άκρον άωτον της ανηθικότητας και δεν πρέπει να το υποτιμάμε στο πλαίσιο αυτής της συζήτησης.

Στο σημείο αυτό πρέπει να συζητήσουμε τις άμεσες επιπτώσεις για εμάς. Ποιος είναι ο αντίκτυπος στη μεταρρύθμιση της πολιτικής για την αγορά γεωργικών προϊόντων εδώ στην Ευρώπη; Ποιος είναι ο ρόλος της δικής μας πολιτικής για τις επιδοτήσεις κατά την εξαγωγή; Συνεισφέρουμε με τους εξαγωγείς μας στην έλλειψη τροφίμων επειδή η γεωργία δεν μπορεί να αναπτυχθεί επαρκώς μόνη της στις πληττόμενες περιοχές του πλανήτη; Ποια είναι η απάντησή μας στο ζήτημα της μεγαλύτερης διαθεσιμότητας βιοενέργειας; Πρέπει αυτό να συμβαδίζει οπωσδήποτε με έλλειψη και περιορισμένη παραγωγή τροφίμων; Ή μήπως θα υπάρχουν στην επόμενη γενιά τεχνολογικές εξελίξεις στον τομέα της βιοχημείας –εδώ έχει δίκιο ο κ. Daul– που θα μπορούσαν να μας οδηγήσουν στο σημείο όπου δεν θα χρειαζόταν πια να χρησιμοποιούμε αποκλειστικά εκτάσεις που μέχρι τώρα προορίζονταν για την παραγωγή τροφίμων;

Πρέπει να εξετάσουμε όλα αυτά τα θέματα, όμως αυτά δεν πρέπει να μας αποσπάσουν την προσοχή από ένα σημείο, ότι δηλαδή δεν μπορούμε να επιτρέψουμε σε ένα οικονομικό σύστημα που καταρρέει να εντείνει την πείνα στον κόσμο προκειμένου να μπορέσουν λίγοι καπιταλιστές να σημειώσουν ακόμα μεγαλύτερα κέρδη.

(Χειροκροτήματα)

 
  
MPphoto
 
 

  Graham Watson, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. (FR) Κύριε Πρόεδρε, ο κ. Michel μίλησε εξ ονόματος της Επιτροπής, αλλά στη θέση του Συμβουλίου. Ευτυχώς έχει μεγάλη πείρα και των δύο αυτών θεσμικών οργάνων, πράγμα που είναι προς όφελός μας.

(EN) Κύριε Πρόεδρε, τον περασμένο χρόνο σημειώθηκαν ραγδαίες αυξήσεις στις τιμές των βασικών τροφίμων και αυτό ώθησε στη φτώχεια 100 εκατομμύρια ανθρώπους, ενώ εκατοντάδες χιλιάδες κινδυνεύουν από ασιτία. Η απειλή είναι τόσο σοβαρή ώστε θα εκμηδενίσει κάθε πρόοδο προς τον στόχο της μείωσης της παγκόσμιας φτώχειας στο ήμισυ μέχρι το 2015.

Το βιοτικό επίπεδο βελτιώθηκε γρήγορα στην Ευρώπη, τόσο γρήγορα ώστε ακόμα και η δική μου γενιά θυμάται κήπους στην ήπειρό μας όπου μεγάλωναν λίγα πράγματα εκτός από την όρεξη των μικρών παιδιών. Δεν πρέπει να παραμείνουμε άπραγοι στην προνομιούχα θέση μας την ώρα που εκτυλίσσεται η καταστροφή. Πρέπει να δώσουμε τώρα περισσότερα χρήματα στο Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα προκειμένου να μπορέσει να προσφέρει τροφή στους απόρους, και η Ομάδα μας χαιρετίζει τις σχετικές δεσμεύσεις του Επιτρόπου.

Πολλοί κατηγορούν για όλα αυτά τα βιοκαύσιμα. Πράγματι, ο ειδικός εισηγητής του ΟΗΕ αποκάλεσε τα αγροκαύσιμα «έγκλημα κατά της ανθρωπότητας». Όμως οι λόγοι της πρόσφατης αύξησης των τιμών των τροφίμων είναι πολλοί και ποικίλοι, και ανάλογη πρέπει να είναι και η αντίδραση της διεθνούς κοινότητας.

Ο παγκόσμιος πληθυσμός αυξάνεται, ενώ οι κακές συνθήκες ανάπτυξης εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, η απώλεια γεωργικής γης εξαιτίας της βιομηχανικής χρήσης, η ανήθικη κερδοσκοπία ως προς τα αγαθά και η μεταβολή των διατροφικών συνηθειών συνεισέφεραν όλα στη δημιουργία της σημερινής κρίσης. Η κατανάλωση κρέατος στην Κίνα, για παράδειγμα, αυξήθηκε από 20 κιλά κατά κεφαλήν το 1980 σε 50 κιλά κατά κεφαλήν το 2007, και αν κάθε κιλό βοδινού κρέατος απαιτεί 2 000 τετραγωνικά πόδια γης και 13 000 λίτρα νερού, ενώ την ίδια διατροφική αξία τη βρίσκουμε στη σόγια με 1% αυτής της χρήσης γης και νερού, αρχίζουμε να καταλαβαίνουμε πόσο πολύπλοκο είναι το πρόβλημα.

Ο χειρότερος εχθρός είναι, μακράν, η στρέβλωση της αγοράς που εγκλωβίζει τους φτωχούς αγρότες σε έναν κύκλο φτώχειας και δεν τους προσφέρει πολλά κίνητρα για να αυξήσουν την παραγωγή τροφίμων. Οι υψηλές προδιαγραφές αειφορίας για την προμήθεια και την παρασκευή, που θεσπίζονται στις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα βιοκαύσιμα, στην ουσία εξασφαλίζουν την Ευρώπη από τη μη αειφόρο χρήση. Έτσι, αντί να χρησιμοποιούμε τα βιοκαύσιμα ως αποδιοπομπαίο τράγο πρέπει να θέσουμε τέλος στον γεωργικό προστατευτισμό και στους περιορισμούς των εξαγωγών. Πρέπει να βελτιώσουμε τη γεωργική ανάπτυξη των φτωχότερων χωρών και να εξασφαλίσουμε την επιτυχία του αναπτυξιακού γύρου της Ντόχα ως προς την ενθάρρυνση ελεύθερου, δίκαιου και βιώσιμου εμπορίου γεωργικών προϊόντων σε παγκόσμιο επίπεδο.

Η ρίζα του κακού δεν είναι τα ευρωπαϊκά βιοκαύσιμα, αλλά η κοινή γεωργική πολιτική, και η λύση είναι η μεταρρύθμισή της, όχι η εγκατάλειψη των στόχων για τα βιοκαύσιμα.

Πρέπει να χρησιμοποιήσουμε επίσης τη συλλογική μας επιρροή για να εξασφαλίσουμε ότι στην εμπορική πολιτική θα ενσωματωθούν κλιματικά κριτήρια και κριτήρια αειφορίας. Η αλήθεια είναι πως μπορούμε να καλύψουμε τη διατροφή του πλανήτη και, όπως είπε ο Dominique Strauss-Kahn, «η παγκόσμια συνεργασία μπορεί να προσφέρει το μακροοικονομικό πλαίσιο και τα απαιτούμενα κίνητρα για την αντιμετώπιση του προβλήματος».

Η Ομάδα μου θεωρεί ότι με τη σωστή πολιτική βούληση και τη σωστή διεθνή συνεργασία, η παγκοσμιοποίηση μπορεί να γίνει η λύση κι όχι το πρόβλημα. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση εναπόκειται να προηγηθεί σε αυτό.

 
  
MPphoto
 
 

  Eoin Ryan, εξ ονόματος της Ομάδας UEN. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να πω ότι δεν πρόκειται να αναφερθώ στους λόγους για τους οποίους φθάσαμε σε αυτήν την κατάσταση. Οι λόγοι για τους οποίους ο πλανήτης υποφέρει ή θα υποφέρει από σοβαρή έλλειψη τροφίμων έχουν τεκμηριωθεί καλά εδώ από πολλούς. Όμως θα συναντήσουμε πολλές και ποικίλες προκλήσεις στην προσπάθειά μας να εξαλείψουμε την πείνα στον πλανήτη μέχρι το 2015. Θεωρώ ότι αυτή τη στιγμή αντιμετωπίζουμε μια τεράστια πρόκληση.

Πρόκειται για παγκόσμιο πρόβλημα που θα απαιτήσει μια παγκόσμια αντίδραση. Έχουμε αντιμετωπίσει και έχουμε επιχειρήσει να αντιμετωπίσουμε σε αυτό το επίπεδο άλλα προβλήματα όπως την αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη. Πιστεύω ότι ο μόνος τρόπος για να αντιμετωπίσουμε αυτό το πρόβλημα είναι μια παγκόσμια αντίδραση.

Όπως ειπώθηκε ήδη, υπάρχουν πολλές αιτίες –η αύξηση του πληθυσμού– και ναι, εγώ πιστεύω ότι είναι σημαντικό να αυξήσουμε άμεσα τη βοήθεια. Όμως πρέπει να στοχεύσουμε σε μία πιο μακροπρόθεσμη λύση, να προσπαθήσουμε να βρούμε για ποιον ακριβώς λόγο κατέληξε σε αυτήν την κατάσταση η αγορά τροφίμων. Όπως είπα, έχουν ήδη αναλυθεί πολλοί λόγοι, νομίζω όμως ότι πρέπει να αναζητήσουμε μια μακροπρόθεσμη λύση και πιστεύω ότι εμείς εδώ στο Σώμα έχουμε την πολιτική βούληση γι’ αυτό.

Η ομάδα που πρέπει να ενθαρρύνουμε να κάνει περισσότερα γι’ αυτό είναι ο ΟΗΕ. Πρέπει να συγκαλέσει διάσκεψη για την παρούσα κατάσταση κι εμείς πρέπει να τον υποστηρίξουμε με κάθε δυνατό τρόπο. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να το επιτύχουμε αυτό, γιατί μπορεί οι άνθρωποι να λένε πως ίσως η αιτία είναι τα αμοιβαία κεφάλαια υψηλού κινδύνου ή οι κερδοσκόποι ή η ξηρασία ή οτιδήποτε άλλο, εγώ όμως πιστεύω ότι θα πρέπει να συνενώσουμε σε παγκόσμιο επίπεδο όλους μας τους πόρους και όλη μας την πολιτική βούληση και να επιχειρήσουμε να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα αυτό τα επόμενα χρόνια, γιατί είναι πολύ σοβαρό, ιδίως για τους φτωχούς που ζουν σε ολόκληρο τον πλανήτη.

 
  
MPphoto
 
 

  Friedrich-Wilhelm Graefe zu Baringdorf, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, στα χρόνια και τις δεκαετίες που πέρασαν, είχαμε καταστροφικά χαμηλές τιμές για τα γεωργικά προϊόντα και ήταν ουσιαστικό και επείγον να αυξηθούν σε παγκόσμιο επίπεδο. Αυτή είναι μια πολύ καλή εξέλιξη γιατί το επίπεδο των τιμών ήταν κάτω από το κόστος παραγωγής για τη βιολογική/αγροτική γεωργία και έτσι καταστρέφονταν οι βιοτικοί πόροι εκατοντάδων εκατομμυρίων αγροτών όχι μόνο στον τρίτο κόσμο, αλλά και εδώ στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Εάν, όπως λέει ο κ. Schulz, αυτό πυροδοτείται από την κερδοσκοπία, τότε έχει κάποια σχέση με το γεγονός ότι τώρα που η Ευρωπαϊκή Ένωση κατάργησε τις επιδοτήσεις κατά την εξαγωγή και επέτρεψε την κατάργηση των πριμοδοτήσεων, έχουμε κάτι που μοιάζει περισσότερο με μηχανισμό παρέμβασης όπου τα τρόφιμα και οι ζωοτροφές συνδέονται με την τιμή του πετρελαίου επειδή αρχίζουμε να παράγουμε βενζίνη από τρόφιμα και ζωοτροφές. Αυτό προάγει την κερδοσκοπία γιατί τώρα αυξάνεται παγκοσμίως η δυνατότητα και η ανάγκη μεταφορών ζωοτροφών.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ο μεγαλύτερος παγκοσμίως εισαγωγέας τροφών και ζωοτροφών, και αυτό σημαίνει πως δεν έχουμε πλεονάσματα και πως ο μηχανισμός μετατροπής των εισαγωγών –που ανέρχονται σε 50 εκατομμύρια τόνους μονάδων σιτηρών, οι οποίοι αγοράστηκαν σχεδόν κάτω από το όριο της φτώχειας από χώρες του τρίτου κόσμου– σε τρόφιμα, τα οποία μετά υπέστησαν ντάμπιγκ με ποσά δισεκατομμυρίων, εξήχθησαν και πωλήθηκαν σε χαμηλότερες τιμές στις περιφερειακές αγορές χωρών του τρίτου κόσμου, κατέστρεψε τελικά την αγροτική γεωργία και την περιφερειακή γεωργία συντήρησης.

Ως εκ τούτου, πρέπει να το δούμε αυτό σαν ευκαιρία. Αυτό δεν σημαίνει πως πιστεύω ότι τα αγροκαύσιμα είναι πανάκεια, επειδή το ενεργειακό ισοζύγιο είναι αρνητικό και αυτό προξενεί κερδοσκοπία, πρέπει όμως να προσπαθήσουμε να μετατρέψουμε υλικά που είναι διαθέσιμα σήμερα, όπως τα απόβλητα, σε ενέργεια. Για να το πω πιο ωμά, πρέπει να κάνουμε χρυσάφι από σκατά και όχι να νομίζουμε ότι ανταγωνιζόμαστε τα τρόφιμα για ανθρώπινη χρήση. Δεν είναι δυνατό να υπάρχουν οπουδήποτε στον κόσμο γεμάτα ρεζερβουάρ και γεμάτα πιάτα με βάση μόνο την καλλιέργεια φυτών. Μπορεί αυτό να είναι δυνατό στην Ευρώπη επειδή είμαστε αρκετά πλούσιοι για να αγοράζουμε αυτά τα προϊόντα και αυτές τις σοδειές για τον εαυτό μας, όμως ο υπόλοιπος κόσμος θα λιμοκτονούσε.

Τελειώνοντας θα ήθελα να προσθέσω μία ακόμα σκέψη: έχουμε 850 εκατομμύρια ανθρώπους που λιμοκτονούν, και αυτά τα 850 εκατομμύρια λιμοκτονούσαν ήδη όταν το επίπεδο των τιμών ήταν τραγικά χαμηλό. Αυτό που συνέβη τώρα είναι πως η αγοραστική δύναμη των μεσαίων τάξεων στις χώρες του τρίτου κόσμου μειώθηκε και έτσι οι άνθρωποι αυτοί βρίσκουν δύσκολο να αγοράσουν άλλα καταναλωτικά αγαθά. Αυτό αντίκειται στη στρατηγική της Παγκόσμιας Τράπεζας και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Τώρα οι άνθρωποι ζητούν περισσότερα χρήματα, όμως τα 850 εκατομμύρια των ανθρώπων που λιμοκτονούν, χρειάζονταν ήδη παλιότερα τα χρήματα αυτά.

 
  
MPphoto
 
 

  Luisa Morgantini, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL. (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, η τροφή είναι δικαίωμα και δεν θα πρέπει, ως εκ τούτου, να υπόκειται μόνο σε κανόνες της αγοράς ή σε κερδοσκοπία. Παρακολουθούμε μια κρίση και διαμαρτυρίες που θυμίζουν τις εξεγέρσεις μας για το ψωμί, ενώ άνθρωποι σκοτώνονται γιατί πεινάνε.

Τα αίτια είναι πολλά και έχουν ήδη αναφερθεί: η αύξηση της τιμής του πετρελαίου, η επιδότηση της παραγωγής βιοκαυσίμων, η κακοκαιρία, η αύξηση κατανάλωσης κρέατος, η κερδοσκοπία των προθεσμιακών συναλλαγών για τα τρόφιμα. Ποιες είναι οι ευθύνες μας; Ο κ. Ziegler συνόψισε το πρόβλημα λέγοντας πως η παγκοσμιοποίηση μονοπωλεί τον πλούτο της Γης. Οι πολυεθνικές είναι υπεύθυνες για τη διαρθρωτική βία, καθώς κατασκεύασαν έναν κόσμο ανισότητας και τρόμου. Λέει πως πρέπει να τα σταματήσουμε όλα αυτά. Θα τον ακούσουμε;

Επιπλέον των κανόνων του ΠΟΕ η Ευρωπαϊκή Ένωση επέλεξε μια κοινή γεωργική πολιτική επιδοτήσεων που μολονότι κάποτε φαινόταν ακατάλληλη, τώρα φαίνεται μάλλον καταστροφική για τη διεθνή ισορροπία. Η εφαρμογή ποσοστώσεων στην παραγωγή δημητριακών μας μαζί με μέτρα αγρανάπαυσης ευθύνεται επίσης για την κατάσταση που αντιμετωπίζουμε σήμερα.

Ας δώσουμε προσοχή στην εύκολη γοητεία ενός λόμπι υπέρ των ΓΤΟ που υπόσχεται να απαλλάξει τον κόσμο από την πείνα, αλλά είναι μια εφήμερη λύση που θα προξενούσε, αντίθετα, τεράστια ζημιά. Η βρετανική νομοθεσία χαρακτηρίστηκε τρέλα διότι παρ’ όλο που προξενεί λιγότερη ρύπανση, ασφαλώς περιλαμβάνει ποσοστώσεις βιοκαυσίμων που δεν αποτρέπουν την καταστροφή φυσικών οικοτόπων.

Μεταξύ των δυνατών δράσεων θα υποστήριζα την πρόταση του κ. Ziegler για πενταετές μορατόριουμ στην παραγωγή βιοκαυσίμων. Πρέπει να τηρήσουμε την υπόσχεση που δώσαμε να μειώσουμε στο μισό τους ανθρώπους που λιμοκτονούν μέχρι το 2015 και ο κ. Michel έχει δίκιο: η αύξηση της χρηματοδότησης του διεθνούς επισιτιστικού προγράμματος, ακόμα κι αν είναι καθήκον μας, δεν είναι η λύση, και χαιρετίζουμε τη δέσμη έκτακτης ανάγκης και τα 10 εκατομμύρια δολάρια για την Αϊτή.

Σχετικά με τη χρηματοδότηση που εξαγγέλθηκε ήδη για την αφρικανική γεωργία, χαίρομαι ακούγοντας τον κ. Michel να λέει, αν τον κατάλαβα καλά, πως θα δοθεί στους μικρούς παραγωγούς και, ως εκ τούτου, θα ενισχύσει τη γεωργία συντήρησης, η οποία συμβάλει στην υπέρβαση της κρίσης ιδίως για τους πιο φτωχούς, κι όχι στις πολυεθνικές που είναι αφιερωμένες στις εξαγωγές, πράγμα που θα έκανε τις χώρες ακόμα φτωχότερες και ακόμα πιο εξαρτημένες από τις εισαγωγές.

 
  
MPphoto
 
 

  Graham Booth, εξ ονόματος της Ομάδας IND/DEM. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, η ΕΕ αποφάσισε ότι τώρα μπορούμε να καλλιεργούμε καύσιμα και λέει στις χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου πως αντί να καλλιεργούν τρόφιμα, πρέπει να καλλιεργούν καύσιμα έτσι ώστε η ΕΕ να μπορεί να συνεχίσει να χρησιμοποιεί τα πολυτελή της αυτοκίνητα. Από τότε που έγινα μέλος του Σώματος, δύσκολα θυμάμαι άλλο θέμα που να προκάλεσε τέτοιον καταιγισμό επιστολών όπως το θέμα των βιοκαυσίμων. Έχω λάβει παραπάνω από εκατό αιτήματα να ψηφίσω κατά του στόχου της Επιτροπής για τις ανανεώσιμες ενέργειες.

Δεν χρειαζόταν και πολύ για να πειστώ γιατί ως μέλος του Βρετανικού Κόμματος Ανεξαρτησίας έχω καταψηφίσει κάθε επιβολή κοινοτικών στόχων στη χώρα μου γενικότερα. Ωστόσο, με αυτήν την ευκαιρία το καταψηφίζω με χαρά μου διότι η στροφή προς τα βιοκαύσιμα, που αποτελεί ουσιαστικό μέρος της στρατηγικής της Επιτροπής, είναι καίριος παράγοντας για την άνοδο των τιμών των τροφίμων ανά τον κόσμο.

Ο σύμβουλος της βρετανικής κυβέρνησης καθηγητής John Beddington είπε ότι υπάρχουν πραγματικά προβλήματα με την έλλειψη βιωσιμότητας των βιοκαυσίμων. Έχει δίκιο. Έχουμε τέτοια εμμονή με τη θέρμανση του πλανήτη που παραβλέψαμε το πραγματικό πρόβλημα – την παγκόσμια επισιτιστική κρίση. Για τους αγρότες σε μέρη όπως η Αφρική, τώρα είναι διαθέσιμη λιγότερη γη για την καλλιέργεια τροφίμων διότι πολλοί καλλιεργούν αντί γι’ αυτά βιοκαύσιμα. Αυτό οδηγεί και στην καταστροφή των τροπικών δασών, με καταστροφικά αποτελέσματα. Έτσι, λιγότερη γη για τρόφιμα σημαίνει λιγότερα τρόφιμα, αλλά αύξηση της ζήτησης, πράγμα που αναπόφευκτα σημαίνει αύξηση της τιμής των τροφίμων. Παντού στον κόσμο, και στην Ευρώπη ειδικότερα, οι τιμές των τροφίμων αυξήθηκαν πολύ πιο γρήγορα από τον πληθωρισμό.

Η ΕΕ καυχιέται ότι ηγείται σε περιβαλλοντικά ζητήματα. Θα ηγηθεί λοιπόν και στην παραδοχή ότι τα βιοκαύσιμα δεν είναι η απάντηση; Τα βιοκαύσιμα ωθούν τις τιμές προς τα επάνω για όλα τα νοικοκυριά του κόσμου. Εμείς στη Δύση θα αναστενάξουμε, αλλά θα το αντέξουμε. Στις αναπτυσσόμενες χώρες, είναι ζήτημα ζωής ή θανάτου. Η ΕΕ ποτέ δεν ήταν φίλος του αναπτυσσόμενου κόσμου. Τεράστια πλοία-εργοστάσια άδειασαν από ψάρια τις θάλασσες της δυτικής Αφρικής. Το ντάμπιγκ των επιδοτούμενων αγροτικών πλεονασμάτων κατέστρεψε τα περιθώρια κέρδους πολλών από τους αγρότες τους και τώρα που οι πληθυσμοί τους αυξάνονται, η γη τους χρησιμοποιείται για να παραμείνουν τα αυτοκίνητά μας στους δρόμους αντί για την παραγωγή τροφής για τους πληθυσμούς τους.

Σημειώθηκαν ήδη βίαιες αντιδράσεις σε ολόκληρο τον κόσμο, καθώς απελπισμένοι και πεινασμένοι άνθρωποι επιτίθενται σε σιρούς δημητριακών και σούπερ μάρκετ. Σε ορισμένες χώρες, στρατεύματα βρίσκονται στους δρόμους για να προστατεύσουν όσα τρόφιμα απέμειναν. Ο κίνδυνος ενόπλων συρράξεων μεταξύ και εντός κρατών εντείνεται σημαντικά από τις κοινοτικές πολιτικές – αυτά ως προς την ΕΕ ως ειρηνευτική δύναμη. Τι είναι πιο χρήσιμο σε έναν χωρικό της Αφρικής; Μια δεξαμενή γεμάτη πετρέλαιο ή ένα γεμάτο στομάχι; Σας παρακαλώ να ακούσετε τη φωνή της λογικής και να αλλάξετε άμεσα την κατεύθυνση της πολιτικής σας για τα βιοκαύσιμα.

 
  
MPphoto
 
 

  Peter Baco (NI). – (SK) Η αύξηση των τιμών των τροφίμων προκαλείται από τη σημερινή αστάθεια των γεωργικών αγορών, οι οποίες είναι ούτως ή άλλως από τη φύση τους ασταθείς. Το κύριο καθήκον των γεωργικών πολιτικών ήταν συνεπώς ανέκαθεν, και είναι ακόμα, να εξαλείψει αυτήν την αστάθεια.

Πρέπει να θυμηθούμε τη βιβλική ιστορία με τις επτά παχιές και τις επτά ισχνές αγελάδες: πριν από χιλιάδες χρόνια, η κοινωνία ήταν ήδη σε θέση να οργανώνει γεωργικές αγορές και να προλαμβάνει έτσι διακυμάνσεις των αγορών αυτών προσφέροντας στην Αίγυπτο συνθήκες ευημερίας ενώ άλλες κοινωνίες υπέφεραν από την πείνα και τους πολέμους εξαιτίας της έλλειψης τροφίμων.

Στη διάρκεια της ιστορίας της, η ανθρωπότητα εξελίχθηκε σε μεγάλο βαθμό ανάλογα με την ικανότητα της εκάστοτε κοινωνίας να δεχτεί την προτεραιότητα των γεωργικών πολιτικών. Ωστόσο, οι σημερινοί αγώνες που παρακολουθούμε στον ΠΟΕ εστιάζονται σε στρατιωτικές πολιτικές και πολιτικές ελέγχου ή σε εθνικά εμπορικά και οικονομικά συμφέροντα και, δυστυχώς, επιβεβαιώνουν ότι οι σημερινές γεωργικές πολιτικές έχουν εντελώς διαφορετικές προτεραιότητες.

Η εξασφάλιση της σταθερότητας των γεωργικών αγορών πρέπει επομένως να καταστεί προτεραιότητα για τον ΠΟΕ για να έχουν νόημα οι εθνικές πολιτικές, συμπεριλαμβανομένης και της δικής μας κοινής γεωργικής πολιτικής. Διαφορετικά, κυρίες και κύριοι, οι προσπάθειές μας είναι και θα παραμείνουν μάταιες μέχρι που να μας αναγκάσει μια παγκόσμια επισιτιστική κρίση να υιοθετήσουμε ριζικά μέτρα, πράγμα που φυσικά θα είναι καταστροφικό για τους αγρότες και το κοινό, αλλά θα ευνοήσει τους κερδοσκόπους. Ως εκ τούτου, το σημαντικότερο είναι να βρούμε αρκετό θάρρος για να πιάσουμε τον ταύρο από τα κέρατα.

 
  
MPphoto
 
 

  Mairead McGuinness (PPE-DE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θεωρώ ότι αυτή είναι μια από τις σημαντικότερες συζητήσεις που έχουμε κάνει στο Σώμα όσο διάστημα βρίσκομαι εδώ. Θα ήθελα όμως να απευθύνω παράκληση σε όλους να αφήσουν κατά μέρος τις πικρίες, τις παρανοήσεις, ίσως και τις απόψεις τους γιατί με το να τα βάζουμε με την ΚΓΠ –να κατηγορούμε τον εαυτό μας για το σημείο που βρισκόμαστε– δεν πρόκειται να λύσουμε αυτό το πρόβλημα.

Κανένας δεν πίστευε ότι θα φθάναμε εδώ –κανένας από τους εμπειρογνώμονες της Επιτροπής δεν είχε προβλέψει ότι η ασφάλεια των τροφίμων θα αποτελούσε πρόβλημα, κανένας από τους μεγάλους πολιτικούς ηγέτες δεν μίλησε ποτέ γι’ αυτό– ξαφνικά όμως οι Ευρωπαίοι πληρώνουν παραπάνω για τα τρόφιμα και έχουν τρομοκρατηθεί. Ίσως βέβαια να είναι καλό που βρισκόμαστε σε αυτή τη φάση γιατί ίσως έχοντας γνώση όλων αυτών να λάβουμε πραγματικά υπόψη τις ανάγκες των πιο φτωχών του πλανήτη που αγοράζουν σήμερα τρόφιμα σε υπερβολικές τιμές.

Θα ήθελα να κάνω μερικές προτάσεις, ξεκινώντας από το ευρωπαϊκό επίπεδο, κι αυτό μπορεί να φοβίσει ορισμένους από τους προηγούμενους ομιλητές. Ενώ οι τιμές των αγαθών αυξάνονται, μπορώ να σας ζητήσω να σκεφτείτε ότι το ίδιο ισχύει για το κόστος παραγωγής. Οι αγρότες χρησιμοποιούν καύσιμα και ενέργεια για να παραγάγουν τρόφιμα και οι δαπάνες τους αυξάνονται. Οι αγρότες θα αυξήσουν την παραγωγή μόνο εάν έχουν κέρδη, και εδώ αντιμετωπίζουμε ένα πραγματικό πρόβλημα. Κοιτάξτε τις τιμές των λιπασμάτων και τις τάσεις που παρουσιάζουν. Η αλλαγή του κλίματος – εξαιτίας της υπαναχωρήσαμε τώρα ως προς την παραγωγή τροφίμων στην Ευρώπη. Δεν μπορούμε να τα έχουμε όλα.

Επιτρέψτε μου όμως να περάσω στον αναπτυσσόμενο κόσμο. Είπα σε άλλες περιπτώσεις –όχι από αυτό εδώ το βήμα, παρά αλλού– ότι η Αφρική χρειάζεται μια κοινή γεωργική πολιτική. Έτσι ανέπτυξε η Ευρώπη τη βάση της για την παραγωγή τροφίμων –έτσι τρεφόμασταν– και πρέπει να αναγνωρίσουμε, όπως έγινε σήμερα εδώ στο Σώμα, ότι δεν επενδύσαμε αρκετά στη γεωργική έρευνα, στην ανάπτυξη και στις συμβουλευτικές υπηρεσίες.

Επαναλαμβάνω πως σήμερα είναι μια καλή ημέρα αν οι υψηλές τιμές των τροφίμων στην Ευρώπη μας κάνουν να καταλάβουμε πως πρέπει να επενδύσουμε σε αυτό που αποτελεί τη βάση για τον πολιτισμό, ήτοι στην παραγωγή τροφίμων, και πρέπει να φροντίσουμε πρώτα για τον αναπτυσσόμενο κόσμο. Έτσι, ενώ ανησυχώ για την κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε, ταυτόχρονα ελπίζω ότι μπορεί τελικά να κάνουμε κάτι και να πάρουμε σοβαρά το θέμα της παγκόσμιας επισιτιστικής ασφάλειας. Όμως μην επιτίθεστε στην ΚΓΠ!

 
  
MPphoto
 
 

  Hannes Swoboda (PSE).(DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, υπάρχει ένας αριθμός αντικειμενικών παραγόντων που συμβάλλουν στην αύξηση των τιμών ή την προκαλούν. Υπάρχει και κερδοσκοπία, όπως εξήγησε αναλυτικά ο κ. Schulz. Σημαίνουν όλα αυτά ότι είμαστε αβοήθητοι, ότι το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να παραμένουμε θεατές; Δεν το πιστεύω. Ο Επίτροπος και οι εκπρόσωποι της Προεδρίας του Συμβουλίου ανέφεραν ορισμένα σημεία. Θα ήθελα τώρα να σας ζητήσω, κύριε Επίτροπε, να εκπονήσετε τις επόμενες εβδομάδες μαζί με τους συναδέλφους σας στην Επιτροπή ένα εκτενές σχέδιο σχετικά με τις απαντήσεις που μπορούμε να προσφέρουμε, γιατί οι πολίτες –τόσο σε παγκόσμιο επίπεδο όσο και στην Ευρώπη– θέλουν μια απάντηση στο ερώτημα τι μπορούμε και τι δεν μπορούμε να κάνουμε.

Ένα σημείο είναι η ανάπτυξη μιας ακμάζουσας, βιώσιμης γεωργίας. Αυτή η πτυχή είναι ζωτικής σημασίας. Δεν θέλω να επαναλάβω όσα ειπώθηκαν ήδη, αλλά απλά να κάνω ένα σύντομο επιπλέον σχόλιο: πρόσφατα ήμασταν στο Κοσσυφοπέδιο, όπου υπάρχουν πολλές εκτάσεις γης, εμείς όμως ως Ευρωπαϊκή Ένωση δεν κάνουμε τίποτα για να δώσουμε στους απλούς ανθρώπους της περιοχής τη δυνατότητα να αναπτύξουν την ανάλογη γεωργία. Επομένως, πρέπει να κάνουμε περισσότερα στη δική μας περιοχή –στα Βαλκάνια, στην Ουκρανία και σε άλλες χώρες– για να προαγάγουμε την ανάπτυξη μιας βιώσιμης γεωργίας.

Δεύτερον, δεν μπορούμε απλά να λέμε «ωραία, οι τιμές ανεβαίνουν, τι να κάνουμε», γιατί γνωρίζουμε ποιοι πλήττονται περισσότερο. Γνωρίζουμε ότι όσο πιο φτωχοί είναι οι άνθρωποι, τόσο μεγαλύτερο ποσοστό του εισοδήματός τους πρέπει να δαπανούν για τρόφιμα, και ότι αυτοί είναι που πλήττονται σοβαρότερα. Ως εκ τούτου, πρέπει να δώσουμε σαφή μηνύματα όσον αφορά την κατανομή και την κοινωνική πρόνοια, έτσι ώστε ότι όταν γίνονται αυξήσεις αμοιβών, και ιδίως αυξήσεις συντάξεων, αυτές να στηρίζουν ειδικά τις ομάδες με χαμηλό εισόδημα εδώ στην Ευρώπη. Φυσικά, πρέπει να υποστηρίξουμε τα χαμηλά εισοδήματα και σε ολόκληρο τον κόσμο.

Πρέπει επίσης να υπογραμμίσουμε πως μολονότι υπάρχει κοινωνική αναταραχή, η αντίδραση στους λιμούς και τις ελλείψεις είναι, φυσικά, πολύ καλύτερη σε δημοκρατικές χώρες. Η ανάπτυξη της δημοκρατίας αποτελεί σε όλες τις χώρες, ιδίως όμως στον τρίτο κόσμο, σημαντική πτυχή για την αντιμετώπιση αυτών των στερήσεων.

Τέταρτον –όπως αναφέρθηκε ήδη– τα αποτελέσματα της κερδοσκοπίας. Σημαίνει αυτό πως δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα; Δεν θα μπορούσε η Ευρώπη να δραστηριοποιηθεί, ίσως στο πλαίσιο του Αναπτυξιακού Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών, της Παγκόσμιας Τράπεζας κλπ. έτσι ώστε με την κατάλληλη αποθήκευση και αποδέσμευση αποθεμάτων να μπορέσουμε να περιορίσουμε έστω εν μέρει τα αποτελέσματα της κερδοσκοπίας; Δεν μπορούμε να λέμε «ε, καλά, έτσι λειτουργεί η κερδοσκοπία», αλλά πρέπει να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε στον τομέα αυτόν. Πιθανόν να ισχύει το ίδιο για το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο. Εδώ πρέπει να γίνουν επίσης αρκετά πράγματα.

Όσον αφορά τους στόχους της ενεργειακής μας πολιτικής, δεν πρέπει να καίμε τα χλωρά μαζί με τα ξερά. Είναι απόλυτα σωστό ότι εδώ υπάρχουν υπερβολικές προσδοκίες, ειδικά όσον αφορά τις πρώτες τεχνολογίες που αναπτύχθηκαν. Όμως εδώ ακριβώς πρέπει να κάνουμε περισσότερες έρευνες στον τομέα της ενέργειας, που θα μας οδηγήσουν σε μια δεύτερη ή τρίτη τεχνολογία –συμφωνώ απόλυτα σ’ αυτό– και ειδικά στη χρησιμοποίηση της βιομάζας ή άλλων πρώτων υλών που δεν έχουν το βλαβερό αποτέλεσμα της εκτόπισης το οποίο παρουσιάζεται σήμερα. Η Επιτροπή πρέπει και εδώ να εξετάσει μαζί με εμάς το θέμα και να μην εγκαταλείψει τους στόχους, παρά να τους προσαρμόσει.

Τέλος, επαναλαμβάνω το σαφές και σταθερό μου μήνυμα: ας βοηθήσουμε τους φτωχότερους των φτωχών –παγκοσμίως, αλλά και στην Ευρώπη– να αποκτήσουν πρόσβαση σε πιο υγιεινά τρόφιμα παρά τη δυσκολία της κατάστασης. Αυτός είναι ο σημαντικός σοσιαλδημοκρατικός μας στόχος.

 
  
MPphoto
 
 

  Thierry Cornillet (ALDE). (FR) Κύριε Πρόεδρε, το θέμα συζητήθηκε σήμερα εδώ σε βάθος από άλλους ομιλητές, αλλά είναι καλύτερα να επαναλαμβανόμαστε παρά να διαφωνούμε.

Όταν έχει κανείς ένα δολάριο την ημέρα για να ζήσει και χρειάζεται 75 σεντς για φαγητό, και μετά αυτό αυξάνεται κατά 40%, δεν μπορεί πλέον να κάνει τίποτα. Δεν μπορεί να κάνει ανακατανομή των δαπανών, κι έτσι μειώνει την ποσότητα της τροφής, σταματά να στέλνει τα παιδιά του στο σχολείο γιατί κοστίζει και η πρώτη του προτεραιότητα είναι να τους προσφέρει τροφή, και μετά έρχονται μαζί με αυτό όλα τα συνακόλουθα κοινωνικά προβλήματα.

Αυτό που βλέπουμε, είναι το ανθρώπινο πρόβλημα σε ατομική κλίμακα. Τα αίτια έχουν αναλυθεί σε μεγάλο βαθμό. Θεωρώ ότι πρέπει να αποφύγουμε μια ιδεολογική ερμηνεία αυτών των αιτίων, γιατί δεν υπάρχει μόνο μία ερμηνεία. Προφανώς, τα βιοκαύσιμα μπορεί να είναι ένα από τα αίτια, όπως όμως είπε ο κ. Daul, εκπροσωπούν μόνο το 2% της παραγωγής και το 1% των εκτάσεων, και ως εκ τούτου θα πρέπει να σταματήσουμε να υπερβάλλουμε ως προς αυτό.

Η κλιματική αλλαγή δεν είναι αναγκαστικά παντού βλαβερή, ακόμα κι αν οι συνέπειες είναι καταστροφικές σε ορισμένες χώρες. Όσον αφορά τις αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες, πιστεύω πως το γεγονός ότι μερικοί από τους πληθυσμούς του πλανήτη τρώνε καλύτερα είναι μάλλον θετικό νέο. Ως προς την κερδοσκοπία, φυσικά θα πρέπει να βρούμε έναν τρόπο να εμποδίσουμε τους δυτικούς καπιταλιστές να κερδίζουν χρήματα που θα έπρεπε να πηγαίνουν στους καλλιεργητές ρυζιού στο Βιετνάμ.

Το θέμα των χρημάτων θα λυθεί. Ασφαλώς θα βρούμε τα 315 εκατομμύρια ευρώ που πρέπει να προστεθούν στα 2,9 δισεκατομμύρια ευρώ του παγκόσμιου επισιτιστικού προγράμματος. Ωστόσο, όπως είπε ο Επίτροπος στη δήλωσή του, η πραγματική λύση αφορά τα ζητήματα παραγωγής. Πρέπει να βελτιώσουμε τη γεωργία και την παραγωγικότητα, ιδίως στην Αφρική, και αυτό φυσικά απαιτεί επενδύσεις στην υβριδική έρευνα, και πρέπει να σταματήσουμε να δαιμονοποιούμε τους ΓΤΟ που θα μπορούσαν να αποτελέσουν μέρος της λύσης.

Πρέπει να επενδύσουμε στην κατάρτιση. Ο κ. Dumont είπε: «αν δώσεις σε κάποιον ένα ψάρι, του προσφέρεις τροφή για μία ημέρα. Αν του μάθεις να ψαρεύει, του προσφέρεις τροφή για ολόκληρη τη ζωή του». Πιστεύω ότι αυτό ισχύει και εδώ. Προέχει να επενδύσουμε σε υποδομές, διότι η βελτίωση της γεωργίας σημαίνει βελτίωση της άρδευσης, βελτίωση των μεταφορών, τη δυνατότητα να αποστέλλονται τα γεωργικά προϊόντα από το σημείο Α στο σημείο Β για πώληση, και αν θέλουμε να εξαγάγουμε το προϊόν αυτό, πρέπει να βελτιώσουμε την αποθήκευση και την αλυσίδα ψύξης.

Πρέπει λοιπόν να κινητοποιηθούν όλοι, όχι μόνο οι ανθρωπιστικοί πόροι. Όλα τα μέσα βοήθειας –το ΔΝΤ, η Παγκόσμια Τράπεζα, η Αφρικανική Τράπεζα Ανάπτυξης, κλπ.– πρέπει να κινητοποιηθούν προκειμένου να επαναφέρουμε τη γεωργία στο επίκεντρο της αναπτυξιακής στρατηγικής. Αυτό συνιστά επίσης μια ευκαιρία για να επανεξετάσουμε την επισιτιστική ασφάλεια στο πλαίσιο της ανθρωπιστικής βοήθειας. Ας είμαστε αρκετά σεμνοί για να παραδεχτούμε πως τα χρόνια της ανθρωπιστικής βοήθειας δεν μείωσαν την εξάρτηση. Πρέπει να θέσουμε ερωτήματα για την ανθρωπιστική βοήθεια για να ελαφρύνουμε τη συνείδησή μας. Δεν είναι ώρα για ιδεολογικές ερμηνείες. Ας εξετάσουμε τα εξωτερικά αίτια, τη συγκέντρωση του πληθυσμού, τις φυσικές καταστροφές, την απώλεια ανθρώπινων ζωών εξαιτίας του HIV και του AIDS και, πράγμα σημαντικότερο, τη σχέση μεταξύ κακής διακυβέρνησης και ανθρωπιστικών συνεπειών.

 
  
MPphoto
 
 

  Janusz Wojciechowski (UEN). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, δεν έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που η κύρια ανησυχία της Ευρωπαϊκής Ένωσης ήταν η υπερπαραγωγή τροφίμων και οι συζητήσεις μας επικεντρώνονταν κυρίως στο πώς θα μειωθεί η παραγωγή. Η αποσύνδεση των επιδοτήσεων από την παραγωγή, η κατάργηση των πριμοδοτήσεων των εξαγωγών και η διατήρηση των ποσοστώσεων στην παραγωγή συνέβαλαν στον περιορισμό του δυναμικού της ευρωπαϊκής γεωργίας.

Η πραγματικότητα επαλήθευσε την πολιτική αυτή. Το πρώτο σημάδι μιας επισιτιστικής κρίσης εμφανίστηκε πολύ πιο γρήγορα από όσο θα περίμενε κανείς. Τα τρόφιμα γίνονται ακριβότερα, έχουμε όλο και πιο λίγα δικά μας τρόφιμα και οι εισαγωγές καθίστανται ολοένα και πιο δαπανηρές και ολοένα και λιγότερο ασφαλείς. Αυτές είναι σε γενικές γραμμές οι συνέπειες της πολιτικής αυτής, που βασίζεται στην προσπάθεια να πείσουμε τη γεωργία να μειώσει την παραγωγή.

Πρέπει να αλλάξουμε ριζικά προσέγγιση στη γεωργική πολιτική. Πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι η γεωργία είναι ένας από τους πυλώνες της ευρωπαϊκής ασφάλειας. Εκτός από την υλική και ενεργειακή ασφάλεια, η επισιτιστική ασφάλεια είναι ένας θεμελιώδης πυλώνας ασφάλειας που είναι σημαντικός για τους λαούς, για τα κράτη και για τον κάθε άνθρωπο. Ας σταματήσουμε να παίζουμε με τη γεωργία. Ας παραδεχτούμε πως είναι ένας πυλώνας της ασφάλειάς μας κι ας τον υποστηρίξουμε προκειμένου να εξασφαλιστεί η επισιτιστική ασφάλεια για την Ευρώπη και η πρόσβαση όλων στα τρόφιμα.

 
  
MPphoto
 
 

  Claude Turmes (Verts/ALE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, τα αγροκαύσιμα δεν είναι η κύρια πηγή αυτής της κρίσης, όμως η ενίσχυση της παραγωγής αναποτελεσματικών αγροκαυσίμων πρώτης γενιάς σε μια τέτοια ώρα δεν είναι καλή πολιτική επιλογή, συνεπώς τα υποχρεωτικά αγροκαύσιμα σε ποσοστό 10% αποτελούν μια κακή πολιτική επιλογή.

Πρέπει να θυμόμαστε από πού προήλθε αυτό: από τον συμβιβασμό μεταξύ της πίεσης της αυτοκινητοβιομηχανίας για να κάνει την Επιτροπή να φανεί λιγότερο φιλόδοξη ως προς την απόδοση των αυτοκινήτων, και να δεχτεί ή να αντισταθμίσει αυτήν την λιγότερο φιλόδοξη πολιτική με τον υψηλότερο στόχο ως προς τα αγροκαύσιμα. Είναι η διαιώνιση ενός μύθου, ότι δηλαδή σε έναν κόσμο όπου εκατομμύρια νέων Κινέζων και Ινδών ονειρεύονται να αποκτήσουν κι αυτοί ένα αυτοκίνητο, εμείς ισχυριζόμαστε ότι μπορεί να συνεχιστεί η κατασκευή μεγάλων πολυτελών αυτοκινήτων που θα κινούνται με αγροκαύσιμα.

Αυτό εκ των πραγμάτων είναι αδύνατο σε έναν πλανήτη με περιορισμένους πόρους και, ως εκ τούτου, συνιστώ στην Επιτροπή να το επανεξετάσει. Φανείτε πιο φιλόδοξοι ως προς την απόδοση των αυτοκινήτων. Πρέπει να περάσουμε από μια μονοδιάστατη πολιτική για τα αγροκαύσιμα σε μία ολιστική πολιτική για την ενέργεια από βιομάζα και να συγκεντρώσουμε τη βιομάζα εκεί όπου έχει τη μεγαλύτερη απόδοση: στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας. Παρεμπιπτόντως, αυτό είναι πιο φθηνό από τη χρήση αγροκαυσίμων που δεν είναι αποδοτικά.

 
  
MPphoto
 
 

  Δημήτριος Παπαδημούλης (GUE/NGL). – Κύριε Πρόεδρε, ένα «τσουνάμι» ακρίβειας, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, απειλεί πάνω από 40 χώρες, απειλεί με λιμό πάνω από εκατό εκατομμύρια ανθρώπους αλλά, κύριοι της Επιτροπής και του Συμβουλίου, κάνει και τον πληθωρισμό των φτωχών μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση να καλπάζει πολύ ταχύτερα από το συνολικό πληθωρισμό. Γι' αυτό πρέπει να προχωρήσετε, εσείς, από τις διαπιστώσεις στη συντονισμένη δημόσια παρέμβαση. Δεν είμαστε εδώ θεωρητικό ινστιτούτο να αναλύουμε απλώς τα αίτια. Χρειάζεται συντονισμένη δράση και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Πρέπει να συγκληθεί επειγόντως και το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Να σταματήσετε να υποβαθμίζετε διαρκώς την Κοινή Αγροτική Πολιτική. Να τροποποιήσετε την πολιτική σας για τα βιοκαύσιμα και, επιπλέον να σταματήσει, και με δική σας συμβολή, το θέμα της τιμής των τροφίμων να είναι αντικείμενο της ανεξέλεγκτης αγοράς και της κερδοσκοπίας.

 
  
MPphoto
 
 

  Koenraad Dillen (NI). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, ο σημερινός τίτλος της γαλλικής εφημερίδας Le Monde ήταν: «Δεν μπορείτε να αγοράσετε πολύ περισσότερα με ένα ευρώ». Η αύξηση των τιμών των τροφίμων και του πετρελαίου ροκανίζουν τον οικογενειακό προϋπολογισμό. Οι κοινωνικές συνέπειες της ύφεσης γίνονται ολοένα πιο αισθητές. Η ανάλυση της Le Monde αναμφισβήτητα ισχύει και για άλλα κράτη μέλη. Στη σημερινή συζήτηση ορισμένοι ομιλητές υπογράμμισαν ήδη ότι ξεχνάμε πολύ συχνά πως το πρόβλημα της αγοραστικής δύναμης είναι και πρόβλημα της Ευρώπης. Επιδοκιμάζω κι εγώ όπως όλοι την αλληλεγγύη με τον τρίτο κόσμο. Όπως λέει η παλιά παροιμία, όμως, η αγαθοεργία αρχίζει από το δικό μας σπίτι. Αν το ξεχάσουμε αυτό, θα υπάρξει και πάλι ο κίνδυνος να γυρίσουν οι Ευρωπαίοι την πλάτη σε μια πολιτική που δεν καταλαβαίνουν, ειδικά αν δεν είναι στα μέτρα τους.

Ακούσαμε όλοι πως η Επιτροπή παρακολουθεί την κατάσταση. Η Επιτροπή διέθεσε εκατοντάδες εκατομμυρίων σε επείγουσα βοήθεια για τους ανθρώπους που πλήττονται περισσότερο. Δεν θα μπορούσαμε παρά να επιδοκιμάσουμε όλες αυτές τις πράξεις καλής θέλησης αν δεν ήταν γεγονός ότι δείχνουν γι’ άλλη μια φορά την χαρακτηριστική ευρωπαϊκή ασθένεια Kurieren am Symptom (θεραπεύουμε το σύμπτωμα). Θα ήθελα αυτή την ώρα να επισημάνω απλά δύο παραδοξότητες. Η Επιτροπή λέει πως κάνει ό,τι μπορεί για να σταματήσει την πτώση της αγοραστικής δύναμης. Πώς θα εξηγήσετε στους Ευρωπαίους ότι θέλετε να διατηρήσετε την αγοραστική δύναμη, όταν αυτοί είναι οι μόνοι που θα πρέπει να καταβάλουν 200 ευρώ ετησίως ανά οικογένεια για ένα φιλόδοξο σχέδιο για το κλίμα; Πώς σκοπεύετε να αναπτύξετε βιοκαύσιμα για τις ενεργειακές μας ανάγκες καταπολεμώντας ταυτόχρονα την έλλειψη τροφίμων; Αυτά είναι μόνο δύο στοιχεία μιας σοβαρής συζήτησης, στα οποία δεν δίδεται αρκετή σημασία.

 
  
MPphoto
 
 

  Andreas Schwab (PPE-DE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, η συζήτηση έχει πραγματικά προχωρήσει και, ως εκ τούτου, θα ήθελα να επικεντρωθώ σε δύο σημεία. Πιστεύω ότι ο κ. Schulz έχει απόλυτο δίκιο υπογραμμίζοντας ότι οι αγορές –ιδίως η κεφαλαιαγορά και η επενδυτική αγορά– αντέδρασαν πολύ έντονα στην αυξανόμενη έλλειψη ασφάλειας, όχι μόνο μετά από την κρίση των ενυπόθηκων δανείων υψηλού κινδύνου και όχι μόνο κατά τους τελευταίους μήνες στην Ευρώπη, καθώς και ότι πολλοί επενδυτές πέρασαν για τον λόγο αυτόν σε πιο μακροπρόθεσμες και αξιόπιστες επενδύσεις. Τελικά αυτό έχει πραγματικά δραματικές συνέπειες για τους καταναλωτές σε ολόκληρο τον κόσμο, επειδή ως αποτέλεσμα αυξήθηκαν μεταξύ άλλων και οι τιμές των τροφίμων.

Εάν ρίξουμε μια ματιά π.χ. στα κεφάλαια πρώτων υλών, θα διαπιστώσουμε ότι ορισμένα από αυτά σημείωσαν τα περασμένα χρόνια κέρδη έως και 30%. Ωστόσο, η άποψή μας για έναν δίκαιο κόσμο, για μια βιώσιμη πολιτική, δεν μπορεί φυσικά να είναι να ανεβάζουμε πρώτα τις τιμές μας στα ύψη, να ανεβάζει η κεφαλαιαγορά τις τιμές των πρώτων υλών και των τροφίμων και στη συνέχεια να προσπαθούμε να δείξουμε αλληλεγγύη στα έθνη της νότιας Αφρικής και της Νότιας Αμερικής προκειμένου να αποστείλουμε εκεί ανάλογα ακριβά προϊόντα.

Είναι σωστό ότι πρέπει να προσπαθήσουμε να απευθύνουμε έκκληση προς την ΕΚΤ και τις διεθνείς κεφαλαιαγορές να κάνουν ό,τι μπορούν για να βελτιωθεί η εμπιστοσύνη στις υπάρχουσες παραδοσιακές δυνατότητες επενδύσεων προκειμένου να επανέλθουν οι επενδυτές σε αυτές τις στρατηγικές, σε αυτές τις δυνατότητες επενδύσεων. Δυστυχώς, όμως, ο κ. Schulz δεν είπε τίποτα για το πώς είναι δυνατό να γίνει αυτό. Πιστεύω ότι δεν είμαστε ανίκανοι, και συνεπώς έχουμε κάποιες δυνατότητες, αλλά πρέπει πρώτα απ’ όλα να δημιουργήσουμε την εντύπωση ότι εδώ διαδραματίζει κεντρικό ρόλο η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Το δεύτερο σημείο είναι πως πιστεύω ότι πρέπει να προειδοποιήσουμε ότι δεν χρειάζεται υπερβολικός πανικός. Η αύξηση των τιμών των τροφίμων είναι φυσικά αυτή τη στιγμή ουσιαστική –αυτό το επεσήμανε και ο συνάδελφος– και είναι πολύ σημαντική για τους καταναλωτές στην Ευρώπη, ενώ επιφέρει δραστικές περικοπές στους προϋπολογισμούς. Παρ’ όλ’ αυτά πιστεύω ότι καθήκον μας πρέπει να είναι να ταχθούμε υπέρ του να αντιμετωπίσουμε ρεαλιστικά σε μόνιμη βάση και εδώ στο Σώμα –μερικοί συνάδελφοι αναφέρθηκαν επίσης σε αυτό– τις διάφορες πηγές ενέργειας αν θέλουμε πραγματικά να υιοθετήσουμε αυτούς τους στόχους.

 
  
MPphoto
 
 

  Josep Borrell Fontelles (PSE). – (ES) Κύριε Πρόεδρε, ξαφνικά, μία οικονομική κρίση και μια κρίση στον τομέα των ακινήτων στον Βορρά και μία επισιτιστική κρίση στον Νότο κατέστησαν εμφανείς όλες τις αντιφάσεις της απορρυθμισμένης παγκοσμιοποίησης.

Ξαφνικά οι αγορές άρχισαν την κερδοσκοπία με τα τρόφιμα διότι υπάρχουν τεράστια περιθώρια κέρδους. Όταν η τιμή του ρυζιού αυξάνεται από τα 400 στα 1 000 δολάρια μέσα σε επτά εβδομάδες, δεν υπάρχει ποσότητα βιοκαυσίμων που να μπορεί να δικαιολογήσει αυτήν την τεράστια αύξηση. Απλά, η αγορά, η ιερή και απαραβίαστη αγορά, μετά από την κερδοσκοπία όσον αφορά τη στέγη και την καταστροφή εκατομμυρίων δανειοληπτών τώρα κερδοσκοπεί αναφορικά με τα τρόφιμα γιατί από αυτό μπορεί να βγάλει χρήματα: 1 000 δολάρια για έναν τόνο ρύζι!

Αυτό δεν έχει καμία σχέση με κάποιο λογικό διαρθρωτικό πρόβλημα που μπορεί να δικαιολογηθεί βάσει της αύξησης της ζήτησης στην Κίνα ή της μείωσης της προσφοράς εξαιτίας της ξηρασίας.

Ο κόσμος χρειάζεται λίγο λιγότερη αγορά και λίγο περισσότερη ρύθμιση. Η παγκοσμιοποίηση δεν μπορεί να συνεχίσει να προοδεύει με χτυπήματα που προκαλούν καταστροφές σαν αυτές. Πρέπει να ρυθμίζεται, και τώρα η ρύθμιση της παγκοσμιοποίησης σημαίνει μεταξύ άλλων την ενίσχυση της δυνατότητας της Αφρικής για γεωργική παραγωγή.

Όπως πολύ σωστά είπε ο Επίτροπος, μια ήπειρος όπως η Αφρική δεν μπορεί να εισάγει τρόφιμα. Η Αφρική πρέπει να διαθέτει αυτάρκεια και για να το επιτύχει, πρέπει να αλλάξουμε πολλές πολιτικές προκειμένου να της δώσουμε τη δυνατότητα να αναπτύξει την παραγωγικότητά της και να βοηθήσουμε τους ανθρώπους να κάνουν αυτά που ξέρουν και μπορούν να κάνουν, και αυτά που θα έκαναν εάν δεν ήταν έτσι οι συνθήκες στις αγορές –πάλι οι αγορές– που προξένησαν τεράστιο αριθμό ανθρώπινων τραγωδιών στο πλαίσιο της επιδίωξης της ανταγωνιστικότητας με κάθε τίμημα.

Η Αϊτή εισάγει το 80% του ρυζιού που καταναλώνει. Πριν από λίγα χρόνια είχε απόλυτη αυτάρκεια. Γιατί ξαφνικά εισάγει ρύζι που παράγεται στις Ηνωμένες Πολιτείες με υψηλές επιδοτήσεις; Γιατί την ωθήσαμε σε μια κατάσταση άκρας εξάρτησης; Είναι αλήθεια πως τα βιοκαύσιμα προκάλεσαν αύξηση της τιμής του αμερικάνικου καλαμποκιού. Προφανώς, όταν διαφοροποιείται το 30% της παραγωγής, οι τιμές θα παρουσιάσουν διακύμανση.

Η τιμή του σιταριού όμως δεν άλλαξε εξαιτίας των βιοκαυσίμων: το 1% δεν μπορεί να προκαλέσει τέτοιου είδους αλλαγές. Δεν μπορούμε να σταματήσουμε την τεχνολογική ανάπτυξη αυτού που αποτελεί τώρα εναλλακτική για τα υγρά καύσιμα, ίσως μάλιστα τη μοναδική. Ας αποφύγουμε την ακραία διαφοροποίηση, δεν πρέπει όμως να κάψουμε τα χλωρά μαζί με τα ξερά ή να αναζητούμε αποδιοπομπαίους τράγους για προβλήματα που δεν προξενούνται από τεχνολογικές μεταβολές ή διακυμάνσεις της ζήτησης, αλλά από κερδοσκοπικές κινήσεις που δεν θα έπρεπε να επιτρέπονται και που θα πρέπει να καταπολεμήσουμε μαζί με όλες τις πολιτικές δυνάμεις.

 
  
  

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. BIELAN
Αντιπροέδρου

 
  
MPphoto
 
 

  Niels Busk (ALDE). – (DA) Κύριε Πρόεδρε, από τη θέσπισή της το 1957, η κοινή γεωργική πολιτική προσέφερε άφθονες ποσότητες τροφίμων σε λογικές τιμές. Ωστόσο, τώρα οι καταναλωτές αντιμετωπίζουν πολύ μεγάλες αυξήσεις τιμών όσον αφορά το ψωμί και το γάλα εξαιτίας της αύξησης της ζήτησης, και ειδικότερα επειδή για αρκετά χρόνια οι σοδειές ήταν πολύ μικρές σε διάφορα μέρη του κόσμου. Οι Ευρωπαίοι αρχίζουν τώρα να το αισθάνονται αυτό οικονομικά και η κατάσταση είναι ήδη δύσκολη για τους λιγότερο προνομιούχους. Για τις φτωχότερες αναπτυσσόμενες χώρες και για τις αναπτυσσόμενες χώρες που εξαρτώνται από εισαγωγές τροφίμων, η κατάσταση είναι εντελώς αφόρητη. Ωστόσο, οι υψηλές τιμές είναι ευνοϊκές για τις αναπτυσσόμενες χώρες που εξάγουν τρόφιμα, γιατί αυξάνονται τα έσοδά τους.

Θα ήθελα να υπογραμμίσω το γεγονός ότι πρέπει να κάνουμε διάκριση μεταξύ έλλειψης τροφίμων και υψηλών τιμών. Πρέπει να πάρουμε σοβαρά υπόψη μας τις ελλείψεις και να αντιδράσουμε. Όμως όσο ένα λίτρο κόκα κόλα κοστίζει περισσότερο από ένα λίτρο γάλα, δεν νομίζω ότι η τιμή του γάλακτος είναι εξωπραγματικά υψηλή. Η Παγκόσμια Τράπεζα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η ζήτηση τροφίμων θα αυξηθεί κατά 60% μέχρι το 2030, κυρίως εξαιτίας της αυξημένης ζήτησης από χώρες όπως η Κίνα και η Ινδία, όπου η ζήτηση τροφίμων αυξάνεται παράλληλα με την αύξηση της ευημερίας. Πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι τα αποθέματά μας σε δημητριακά είναι τα χαμηλότερα των τελευταίων 60 ετών και τώρα βρίσκονται σε κρίσιμο επίπεδο. Ωστόσο, άλλη μια κακή εσοδεία το 2008 θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια έλλειψη τροφίμων που κανένας δεν θα είχε ποτέ θεωρήσει δυνατή.

Πρέπει να παραδεχτούμε τη σοβαρότητα της κατάστασης. Πρέπει να κάνουμε συναλλαγές και να εκμεταλλευτούμε τις διαθέσιμες ευκαιρίες. Πρέπει να βρούμε τη σωστή ισορροπία μεταξύ των περιβαλλοντικών αναγκών και της ανάγκης παραγωγής επαρκούς ποσότητας τροφίμων προκειμένου να καλυφθεί η ζήτηση. Δεν θα μπορέσουμε να προχωρήσουμε ως προς αυτό εάν δεν συζητήσουμε το θέμα της βιοτεχνολογίας και δεν αντιμετωπίσουμε με αντικειμενική ενημέρωση την προβολή του φόβου για τα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα. Κατά τη γνώμη μου, η βιοτεχνολογία προσφέρει ορισμένες πιθανές για τη σημερινή κατάσταση. Ο φόβος των ΓΤΟ, που επικρατεί σε τόσο μεγάλο βαθμό στην Ευρώπη, έχει εντελώς παράλογες συνέπειες. Αντί να εισάγουμε ζωοτροφές με τη μορφή σπόρων σόγιας ή καλαμποκιού για τα ζώα μας, τα ταΐζουμε με δημητριακά που θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως τροφή για τους ανθρώπους. Το ότι κατηγορούνται τα βιοκαύσιμα για την αύξηση των τιμών των τροφίμων πρέπει να είναι και αποτέλεσμα ελλιπούς γνώσης των δεδομένων, γιατί οι καλλιέργειες φυτών για τρόφιμα δεν χρησιμοποιούνται γενικά στην Ευρώπη ως βιοκαύσιμα.

Διαθέτουμε αρκετά καλά εργαλεία. Πρώτο και κυριότερο: θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε τη γεωργική βιομηχανία, που είναι έτοιμη να ανταποκριθεί στην πρόκληση. Πρέπει να αναπτύξουμε τη γεωργική βιομηχανία κι όχι να τείνουμε να την περιορίσουμε, όπως έκανε η πολιτική τα τελευταία χρόνια. Πρέπει να διατηρήσουμε τα περιβαλλοντικά οφέλη που επιτύχαμε, έχουμε όμως πολλές δυνατότητες να τα διατηρήσουμε αυξάνοντας ταυτόχρονα την παραγωγή. Για παράδειγμα, η ποσότητα λιπασμάτων που πρέπει να προσθέτουμε σε έναν αγρό με σιτάρι καθορίζεται με πολιτικές αποφάσεις. Φυσικά, πρέπει να επικρατήσουν οι αντικειμενικές και ρεαλιστικές θεωρήσεις.

 
  
MPphoto
 
 

  Zdzisław Zbigniew Podkański (UEN). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, στα μισά αυτού του αιώνα ο αριθμός των ανθρώπων που θα ζουν στον πλανήτη μας θα ξεπεράσει τα 9 δισεκατομμύρια. Εκτός από την αύξηση του πληθυσμού, θα σημειωθεί και αύξηση της ζήτησης τροφίμων, που υπάρχει ήδη σήμερα – και αυτό όχι μόνο σε τρίτες χώρες, αλλά και σε ευρωπαϊκές χώρες. Η Ευρώπη και ο κόσμος μπορούν να περιμένουν μια σοβαρή επισιτιστική κρίση.

Η κοινή γεωργική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης που βασίζεται σε κανόνες, απαγορεύσεις, ποσοστώσεις και ποσοστά είχε ως αποτέλεσμα ορισμένα κράτη να κερδίσουν από την επισιτιστική κρίση, ενώ άλλα χάνουν εξαιτίας της. Μόνο λίγες χώρες της ΕΕ θα βγουν αλώβητες από αυτό. Δυστυχώς, οι περισσότερες χώρες θα σημειώσουν απώλειες, μεταξύ των οποίων και η Πολωνία – που μέχρι πρόσφατα ήταν τρίτη στην παραγωγή τροφίμων στην ΕΕ, ενώ τα τρόφιμα που παρήγαγε θα μπορούσαν στο παρελθόν να θρέψουν πάνω από δύο φορές τον πληθυσμό της.

Οι ελλείψεις τροφίμων συμβαδίζουν με τις αυξημένες δαπάνες. Σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, τα τελευταία τρία χρόνια οι τιμές των τροφίμων αυξήθηκαν συνολικά κατά 83%. Η αύξησή τους εξακολουθεί και θα συνεχιστεί.

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, η Παγκόσμια Τράπεζα και οι κυβερνήσεις πολλών χωρών γνωρίζουν ότι η έλλειψη τροφίμων συνιστά απειλή για τη βιοασφάλεια των ανθρώπων. Σύμφωνα με παρεμβάσεις αρκετών εκπροσώπων, και της Πολωνίας, η Ευρωπαϊκή Ένωση αποδέσμευσε 2 900 000 εκτάρια γης σε αγρανάπαυση για την παραγωγή δημητριακών και αύξησε κατά 2% την ποσόστωση γάλακτος. Αυτό όμως δεν έλυσε το πρόβλημα. Η κοντόφθαλμη γεωργική πολιτική της ΕΕ ισχύει ακόμα. Μονάδες επεξεργασίας κλείνουν, οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις περιορίζονται, δέντρα μεγαλώνουν σε καλλιεργήσιμη γη και γίνονται πολλές άλλες ενέργειες που περιορίζουν την παραγωγή τροφίμων.

Ποιος θα μας προμηθεύει μελλοντικά υγιεινά και φθηνά τρόφιμα; Ασφαλώς θα το κάνουν οι αμερικανοί παραγωγοί, μολονότι δεν θα είναι υγιεινά γιατί θα είναι γενετικά τροποποιημένα. Τότε, γιατί περιμένουμε; Ασφαλώς γνωρίζουμε ήδη ότι η γεωργική πολιτική της ΕΕ, όπως εφαρμόζεται για να ικανοποιεί τις προσδοκίες ορισμένων ομάδων συμφερόντων, δεν οδηγεί πουθενά ή καλύτερα, οδηγεί στην απώλεια της βιοασφάλειας στην ΕΕ και στην επιδείνωση της κατάστασης σε ολόκληρο τον κόσμο. Ως εκ τούτου, δεν χρειαζόμαστε μόνο αναθεώρηση της κοινής γεωργικής πολιτικής, αλλά και αναδιαπραγμάτευση των συνθηκών που περιλαμβάνει, καθώς και μια νέα λύση για το μέλλον.

 
  
MPphoto
 
 

  Marie-Hélène Aubert (Verts/ALE). (FR) Κύριε Πρόεδρε, η Ευρωπαϊκή Ένωση, η διεθνής κοινότητα, το ΔΝΤ και η Παγκόσμια Τράπεζα σημαίνουν συναγερμό και ενώνουν τις δυνάμεις τους, πράγμα που είναι καλό ενόψει της σημερινής επισιτιστικής κρίσης. Ωστόσο, ενεργούν σαν πυρομανείς πυροσβέστες.

Θεωρώ ότι εξακολουθούμε να χρειαζόμαστε αναθεώρηση των πολιτικών που υιοθετήθηκαν στον Βορρά και στον Νότο τα τελευταία 20 χρόνια: σχέδια διαρθρωτικής προσαρμογής που εφαρμόστηκαν από κορυφαίους διεθνείς οικονομικούς οργανισμούς και υπονόμευσαν την ικανότητα των κρατών να οργανώσουν και να ρυθμίσουν τις οικονομίες τους, εγκατάλειψη της γεωργίας και έλλειψη ενδιαφέροντος γι’ αυτήν στο πλαίσιο της δημόσιας αναπτυξιακής βοήθειας, απορρύθμιση, απότομη ελευθέρωση του παγκοσμίου εμπορίου και χρηματοοικονομικές ροές που οδήγησαν σε μια μορφή οικολογικού και κοινωνικού ντάμπιγκ και στην κερδοσκοπία. Αυτό που με κάνει να μην αισθάνομαι άνετα είναι πως προσφέρουμε συμβουλές και συνιστούμε λύσεις, αλλά δεν έχουμε ασκήσει πραγματική κριτική σε αυτά που έγιναν τις προηγούμενες δεκαετίες.

Ως εκ τούτου, θα έπρεπε, αντί να μιλάμε για επισιτιστική ασφάλεια, να δώσουμε στις εν λόγω χώρες, ιδίως στην Αφρική, τη δυνατότητα να αναπτύξουν τη γεωργία τους, να οργανώσουν τις περιφερειακές τους αγορές και να τις προστατεύσουν – ναι, να τις προστατεύσουν κατά κάποιον τρόπο, ακριβώς όπως έκανε η Ευρωπαϊκή Ένωση όταν ανέπτυσσε την κοινή γεωργική πολιτική της. Για να γίνει αυτό, πρέπει επίσης να ακούμε περισσότερο τις γεωργικές ενώσεις των χωρών αυτών, που αναλαμβάνουν δράση, έχουν ιδέες, έχουν απλά αιτήματα που θα μπορούσαν να υποστηριχθούν με πόρους που δεν είναι αναγκαστικά υπέρογκοι. Ας αρχίσουμε λοιπόν ακούγοντας τους ανθρώπους των περιοχών αυτών, οι οποίοι προτείνουν μια ολόκληρη σειρά πρωτοβουλιών που αξίζουν ενθάρρυνση και υποστήριξη, ιδίως από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

 
  
MPphoto
 
 

  Διαμάντω Μανωλάκου (GUE/NGL). – Κύριε Πρόεδρε, όσο η εκμετάλλευση των εργαζομένων γίνεται πιο άγρια, τόσο μεγαλύτερος πλούτος θα συγκεντρώνεται στους λίγους. Αυτός είναι ο καπιταλισμός. Οι εξεγέρσεις των πεινασμένων, από την Αφρική ως τη Μέση Ανατολή, και από τη Νοτιοανατολική Ασία ως τη Λατινική Αμερική, έχουν ουσιαστικά ένα κυρίαρχο σύνθημα: πεινάμε!

Οι διαδηλώσεις πνίγονται στο αίμα σε Αίγυπτο, Σομαλία, Μπαγκλαντές, Ινδία και αλλού. Υπάρχουν νεκροί, τραυματίες και εκατοντάδες συλληφθέντες. Στην Αϊτή, που είναι ήδη υπό κατοχή ιμπεριαλιστικών δυνάμεων, το κατασταλτικό έργο το ανέλαβαν οι ειρηνευτικές δυνάμεις του ΟΗΕ: πυροβολήθηκαν ακόμα και παιδιά! Έτσι είναι ο ιμπεριαλισμός. Κατοχή, υφαρπαγή, υποταγή. Η οργή που εκδηλώνεται δεν αφορά μόνο τις τιμές των τροφίμων, του πετρελαίου ή τα βιοκαύσιμα. Είναι λαϊκή διαμαρτυρία για τη φτώχεια και εξαθλίωση που μεγαλώνει από την καπιταλιστική βαρβαρότητα.

Ανησυχούν οι ιμπεριαλιστικοί οργανισμοί και ενώσεις από τον ξεσηκωμό των πεινασμένων και καλούν σε μέτρα που δεν διαφέρουν πολύ από αυτά που έχουν οδηγήσει σε πείνα και θάνατο εκατομμύρια ανθρώπους. Τα μέτρα σας είναι αποσπασματικά. Δεν θέλετε και δεν καλύπτουν τις βασικές λαϊκές ανάγκες, γιατί, τότε, πρέπει να αφαιρεθεί ο πλούτος σας. Λύση υπάρχει. Είναι η έμπρακτη ανυπακοή και αντίσταση που θα οδηγήσει στην ανατροπή της ίδιας της εκμεταλλευτικής καπιταλιστικής βαρβαρότητας.

 
  
MPphoto
 
 

  Luca Romagnoli (NI). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, δεν συμφωνώ με όσα ειπώθηκαν για την απότομη άνοδο των τιμών των τροφίμων. Μου φαίνεται παράλογο να σκέφτεται κανείς να προσφέρει τροφή στις αναπτυσσόμενες χώρες κάνοντάς τις να καλλιεργούν φυτά για καύσιμα αντί για τρόφιμα. Δεν μπορώ να υποστηρίξω σε καμία περίπτωση το λόμπι υπέρ των ΓΤΟ, γιατί άλλο είναι τα βιοκαύσιμα και άλλο τα τρόφιμα, και αυτό που με ανησυχεί ιδιαίτερα είναι το μονοπώλιο εκτός Ευρώπης στα διπλώματα ευρεσιτεχνίας και τους σπόρους που προξενεί σε πολλούς μεγάλη εξάρτηση από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους ευρωπαίους αγρότες.

Κατά τη γνώμη μου, η αύξηση των τιμών δεν οφείλεται ούτε στην κλιματική αλλαγή ούτε στο κόστος των καυσίμων, που έχει βέβαια κάποια επίδραση, όχι όμως τόσο μεγάλη όσο λέει ο κόσμος. Πρέπει να υπογραμμιστεί μεταξύ άλλων ότι έχουμε επίσης μια καλή ισοτιμία ευρώ/δολαρίου. Αντίθετα, πιστεύω ότι το πρόβλημα το προκαλεί η κερδοσκοπία του τομέα της διανομής, ειδικά οι μεγάλοι φορείς λιανικής διάθεσης. Διαφορετικά πώς εξηγείτε το γεγονός ότι στην Ιταλία οι τιμές των γεωργικών προϊόντων παρουσίασαν μόνο μικρή μεταβολή τα τελευταία επτά χρόνια και ασφαλώς δεν μεταβλήθηκαν στο ίδιο μέτρο που αυξήθηκαν οι τιμές καταναλωτή;

Στην Ιταλία, είτε οι μεγάλοι πολυεθνικοί φορές λιανικής διάθεσης είτε οι συνεταιρισμοί χρησιμοποιούν με εξαιρετικά κερδοσκοπικό τρόπο μια στρατηγική καρτέλ που βλάπτει τους καταναλωτές. Εγώ πιστεύω πως η αγοραστική δύναμη θα αποκατασταθεί μόνο με ένα μορατόριουμ στις τιμές καταναλωτή. Συμφωνώ: λιγότερη αγορά, λιγότερος ανταγωνισμός και λιγότερη παγκοσμιοποίηση για να υποστηριχθεί η παραγωγικότητα και η κατανάλωση. Ως εκ τούτου, θα καταψηφίσω τη δήλωση του Συμβουλίου και της Επιτροπής.

 
  
MPphoto
 
 

  John Bowis (PPE-DE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, για 30 χρόνια υπήρχε στον κόσμο σε έναν βαθμό σταθερότητα ως προς τα τρόφιμα και τώρα αυτό σταμάτησε. Πρόκειται για ένα δραματικό τέλος, ένα αιφνίδιο τέλος, ένα τέλος που σοκάρει. Βλέπουμε τις εξεγέρσεις για τα τρόφιμα, ακούσαμε γι’ αυτές που έγιναν στην Αϊτή – 20 νεκροί, και αύξηση της τιμής του ρυζιού, των φασολιών και των φρούτων κατά 50% μέσα σε έναν χρόνο.

Ασφαλώς, το πρόβλημα οφείλεται εν μέρει στην αύξηση του πληθυσμού: στη διάρκεια της ζωής μου ο πληθυσμός αυξήθηκε από δυόμισι σε εξήμισι δισεκατομμύρια. Δεν μπορούμε να κάνουμε πολλά γι’ αυτό. Εν μέρει οφείλεται στον νέο πλούτο σε χώρες όπως η Κίνα, όπου η ζήτηση π.χ. της σοκολάτας αυξάνεται κατά 15% ετησίως, και αυτό δεν είναι βιώσιμο από τη σκοπιά της προσφοράς. Δεν μπορούμε να κάνουμε πολλά γι’ αυτό.

Οφείλεται εν μέρει στην κλιματική αλλαγή, στην απερήμωση, σε αλλαγές στα πρότυπα των βροχοπτώσεων, στην αύξηση των πλημμύρων κ.ο.κ., και προσπαθούμε να κάνουμε κάτι γι’ αυτό. Έχουμε μια δέσμη μέτρων για να το αντιμετωπίσουμε και ασφαλώς έχουμε τα μέτρα για τα οποία μας μίλησε σήμερα ο Επίτροπος: επισιτιστική βοήθεια και ενίσχυση της γεωργίας των πιο φτωχών χωρών.

Όμως εν μέρει οφείλεται και στην ώθηση στα βιοκαύσιμα όπως η πρόταση της ΕΕ για αύξηση κατά 10% στα καύσιμα των μεταφορών. Στην Αμερική, το 30% των καλλιεργειών καλαμποκιού γίνεται τώρα αιθανόλη, μειώνοντας την έκταση γης για παραγωγή τροφίμων και αυξάνοντας την τιμή του αλεύρου αραβοσίτου.

Είδαμε τις συνέπειες, στις οποίες έδωσαν έμφαση οι δηλώσεις του Jean Ziegler για το έγκλημα κατά της ανθρωπότητας. Μπορεί να πρόκειται για υπερβολή, έχει όμως ένα στοιχείο αλήθειας και είναι ασφαλώς σωστό ότι πρέπει να εξετάσουμε τα βιοκαύσιμα δεύτερης γενιάς. Πρέπει να εξετάσουμε περισσότερο τα βιοκαύσιμα από υπόλοιπα ξύλου παρά τα υγρά βιοκαύσιμα για τις μεταφορές. Πρέπει να καλλιεργούμε βιοκαύσιμα με βιώσιμο τρόπο. Εάν το κάνουμε –όχι με μονοκαλλιέργεια– τότε τα βιοκαύσιμα μπορεί να αποτελέσουν μέρος της λύσης. Αυτή τη στιγμή όμως υπάρχει μεγάλος κίνδυνος να αποτελέσουν μέρος του προβλήματος.

 
  
MPphoto
 
 

  Luis Manuel Capoulas Santos (PSE).(PT) Όλοι γνωρίζουμε ότι η Ευρώπη και ολόκληρος ο κόσμος αιφνιδιάστηκαν από ένα πρόβλημα που εξαιτίας του μεγέθους του και των οικονομικών και ανθρωπιστικών του συνεπειών απαιτεί πολύπλευρη προσέγγιση και αντίδραση σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. Είναι προφανές πως δεν πρόκειται για γεωργικό ζήτημα, είναι όμως ένα πρόβλημα που δεν μπορεί να λυθεί χωρίς τη γεωργία.

Γνωρίζουμε τα διάφορα αίτια, απέχουμε όμως πολύ από το να γνωρίζουμε κατά πόσο συμβάλλει το καθένα στη σημερινή κατάσταση: μια κάθετη αύξηση της ζήτησης, τα βιοκαύσιμα, η απλή συγκυρία κακών εσοδειών σε διάφορα μέρη του κόσμου, οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, καθαρή κερδοσκοπία εξαιτίας των παραπάνω αιτίων; Η Επιτροπή πρέπει να αναλάβει δράση για να μας δώσει γρήγορα και διεξοδικά απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα. Επίσης, είναι πια πιο σημαντικό να εμβαθύνουμε και να επισπεύσουμε τη συζήτηση για τον έλεγχο υγείας που αναβλήθηκε και τις διαπραγματεύσεις του ΠΟΕ.

Η κρίση αυτή μας αναγκάζει ως φορείς λήψης πολιτικών αποφάσεων να απαντήσουμε σε ορισμένα ερωτήματα, από τα οποία δίνω έμφαση στα εξής: είναι το φιλελεύθερο πρότυπο που εφαρμόσθηκε προοδευτικά στην κοινή γεωργική πολιτική αρκετά αποτελεσματικό για να αντιμετωπίσει αυτό το είδος προβλήματος; Πώς μπορούμε να αυξήσουμε την παραγωγή χωρίς να θέσουμε σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα των πόρων και ποιες εναλλακτικές μπορούν να βρεθούν, ειδικά για τις ζωοτροφές; Ποιους νέους μηχανισμούς παρέμβασης πρέπει να υιοθετήσουμε για να εμποδίσουμε την αντικατάσταση των δημόσιων στρατηγικών αποθεμάτων με τη δημιουργία ιδιωτικών κερδοσκοπικών αποθεμάτων; Είναι σωστές οι προτεραιότητες της πολιτικής συνεργασίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των διεθνών οργανισμών;

Πρέπει να δράσουμε γρήγορα για να αποφύγουμε να αιφνιδιαστούμε ακόμα πιο απότομα ή από ακόμα χειρότερες καταστάσεις. Οι σοσιαλιστές και ειδικά εκείνοι που εμπλέκονται σε γεωργικές υποθέσεις γνωρίζουν τις ευθύνες τους και είναι έτοιμοι να συμμετάσχουν σε αυτή τη συζήτηση και να συνεισφέρουν στην ανεύρεση αποτελεσματικών λύσεων για το θέμα αυτό, που μπορεί να γίνει πολύ γρήγορα το σημαντικότερο ζήτημα στον πλανήτη.

 
  
MPphoto
 
 

  Andrzej Tomasz Zapałowski (UEN). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, η αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού και η ποιοτική αύξηση της κατανάλωσης στις ανεπτυγμένες χώρες οδήγησε σε σοβαρή αύξηση των τιμών των τροφίμων. Αυτό θα μπορούσαμε να το προβλέψουμε. Δεν θα πρέπει να μας εκπλήσσει. Το πρόβλημα δεν μπορεί παρά να διογκωθεί, καθώς ο πληθυσμός θα συνεχίσει να αυξάνεται και οι άνθρωποι στις ανεπτυγμένες χώρες θα αναζητούν καλά τρόφιμα χωρίς γενετική μόλυνση, που είναι σαφές ότι θα κοστίζουν πολύ περισσότερο.

Στο μεταξύ, αντί να αναρωτηθούμε πώς μπορούμε να μειώσουμε τις τιμές των τροφίμων στην ΕΕ, επιδοτούμε μια δαπανηρή γεωργία στα παλιά κράτη μέλη, ενώ στα νέα υποστηρίζουμε μόνο περιορισμένα τη φθηνότερη παραγωγή υγιεινών τροφίμων, και αυτό είναι προφανές πως θα περιορίσει κάθε ανάπτυξη της παραγωγής στις χώρες αυτές. Η Ευρώπη έχει μπροστά της μια μεγάλη ευκαιρία να αποκαταστήσει την αρνητική ισορροπία στο εξωτερικό εμπόριο με χώρες όπως η Κίνα και η Ινδία, αφού στις χώρες αυτές ανεβαίνει σταθερά το βιοτικό επίπεδο και ο πληθυσμός αυξάνεται ραγδαία, οπότε θα χρειαστούν πολύ περισσότερα τρόφιμα.

 
  
MPphoto
 
 

  Horst Schnellhardt (PPE-DE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, δυο αναφορές για τη σημερινή συζήτηση: πρώτον, σημειώθηκαν βίαιες διαμαρτυρίες για τις υψηλές τιμές των τροφίμων στην Αϊτή, το Μπαγκλαντές, την Αίγυπτο και άλλες χώρες. Δεύτερον, οι ευρωπαίοι αγρότες διαδηλώνουν κατά της πτώσης των τιμών στον τομέα των γαλακτοκομικών. Κατά τα φαινόμενα αυτές οι ειδήσεις είναι αντικρουόμενες, όμως έχουν σχέση και δείχνουν ότι η κρίση έχει πολλές πλευρές. Χρειαζόμαστε μια δέσμη μέτρων επειδή ο πειρασμός του προστατευτισμού των παραγωγών τροφίμων και των εμπορικών αλυσίδων είναι μια πτυχή που πρέπει να την πάρουμε σοβαρά και από εδώ πρέπει να αρχίσει η πολιτική.

Εγώ δεν πιστεύω όπως ο κ. Borrell ότι χρειαζόμαστε ρύθμιση, αλλά ότι πρέπει να φροντίσουμε για περισσότερο ανταγωνισμό. Αυτό είναι το κλειδί! Επομένως, δεν βλέπω τη σχέση μεταξύ των τιμών των τροφίμων και της καλλιέργειας ανανεώσιμων πρώτων υλών, που αναφέρθηκε πολλές φορές. Αυτό είναι υπερβολικό και δεν οδηγεί στον στόχο. Το θέμα είναι πως η ζήτηση τροφίμων αυξήθηκε, ιδίως στην Κίνα και την Ινδία. Αυτό δεν μπορούμε να το αποφύγουμε, είμαστε όμως παρ’ όλ’ αυτά υποχρεωμένοι να διαπιστώσουμε ότι δεν υπάρχει ακόμα τέτοια έλλειψη τροφίμων που να δικαιολογεί αυτήν την αύξηση των τιμών.

Πιστεύω, ωστόσο, ότι πρέπει να θεσπίσουμε μέτρα για την αύξηση της παραγωγής τροφίμων. Επομένως, πρέπει να αυξηθούν ανάλογα οι ενισχύσεις προς τους αγρότες. Πιστεύω ότι η μεταρρύθμιση της γεωργικής μας πολιτικής είναι λάθος· πρέπει να την αναπτύξουμε περαιτέρω –αυτή είναι μια σημαντική αρχή.

Πρέπει, ωστόσο, να εξετάσουμε και τη νομοθεσία μας για να δούμε αν είναι γενικά κατάλληλη για την αύξηση της παραγωγής. Έχουμε πολλές διατάξεις που περιορίζουν τη χρησιμοποίηση λιπασμάτων και παρασιτοκτόνων, που προκαλούν επιβάρυνση και πίεση στην οδηγία πλαίσιο για τα ύδατα. Αυτές δεν προκαλούν τώρα αύξηση των τιμών. Εδώ πρέπει να εξετάσουμε και πάλι αν χρειάζονται σημαντικές εξελίξεις.

Ασφαλώς πρέπει επίσης να υπάρξει περαιτέρω εξέλιξη στο θέμα της αγρανάπαυσης. Η αγρανάπαυση πρέπει να καταργηθεί. Σε αυτές τις εκτάσεις πρέπει να παράγουμε τρόφιμα.

 
  
MPphoto
 
 

  Alain Hutchinson (PSE). (FR) Κύριε Πρόεδρε, ενόψει της σημερινής επισιτιστικής κρίσης η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε προ ολίγου ότι θα αυξήσει σημαντικά την επείγουσα επισιτιστική βοήθεια. Αυτή είναι μια εξαίρετη είδηση, όμως εστιάζεται κυρίως στα διαρθρωτικά αίτια. ωστόσο η Επιτροπή θα δείξει ότι συνέλαβε τις διαστάσεις της κρίσης και ότι αναγνωρίζει πως και η ίδια και η ΕΕ είναι απόλυτα υπεύθυνες για όσα συμβαίνουν σήμερα κυρίως εάν εστιαστεί σε αυτά τα διαρθρωτικά αίτια.

Για εμάς τους ευρωπαίους σοσιαλιστές, η σημερινή κρίση δεν είναι κάτι το μοιραίο. Είναι απλά αποτέλεσμα πολύ σαφών πολιτικών αποφάσεων που έλαβαν γενικότερα βόρειες χώρες σε μια ολόκληρη σειρά θεμάτων. Πρέπει να καταλάβουμε ότι ενώ οι άνθρωποι εξεγείρονται και γίνονται διαδηλώσεις κατά της πείνας –ποιος θα μπορούσε να τους κατηγορήσει γι’ αυτό– η Επιτροπή, που μιλά με διάφορες φωνές, εξακολουθεί να επιδοτεί τις εξαγωγές γεωργικών προϊόντων της σε βάρος εκατομμυρίων μικρών παραγωγών του Νότου που δεν μπορούν να τα ανταγωνιστούν.

Να θυμάστε ότι ορισμένοι στην Ευρωπαϊκή Ένωση μειώνουν το ποσόν της δημόσιας αναπτυξιακής βοήθειας ενώ συνεχίζουν να δίνουν υποσχέσεις και να ισχυρίζονται ακριβώς το αντίθετο. Πρέπει επίσης να θυμόμαστε πως η Επιτροπή εξακολουθεί να επιβάλλει τις επονομαζόμενες συμφωνίες οικονομικής εταιρικής σχέσης σε χώρες ΑΚΕ, τις φτωχότερες χώρες του κόσμου, συμφωνίες που δεν τις θέλουν επειδή καταλαβαίνουν ότι οι συμφωνίες αυτές εμπεριέχουν τα σπέρματα άλλων μελλοντικών κρίσεων.

Υπάρχει ένας μακρύς κατάλογος αποφάσεων που συνεχίζουν να λαμβάνουν η Ένωση και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και που είναι κατάφωρα αντίθετες προς τους στόχους που έχουν εξαγγελθεί σχετικά με την αναπτυξιακή συνεργασία. Τι άλλο μπορεί κανείς να πει για ένα σύστημα –το δικό μας σύστημα- στο οποίο το ρύζι ή το σιτάρι έχουν γίνει ασφαλείς επενδύσεις; Είναι πραγματικά δίκαιο να βλέπει κανείς ευρωπαϊκές τράπεζες να προσφέρουν στους πελάτες τους επενδυτικά προϊόντα κερδοσκοπίας με αντικείμενο την αύξηση των τιμών των αγαθών και των τροφίμων;

Δεχόμαστε χωρίς αντίδραση το γεγονός ότι εξαναγκάζουμε εκατομμύρια ανθρώπων να λιμοκτονήσουν απλά και μόνο για να μπορούμε να κυκλοφορούμε με αυτοκίνητα φιλικά για το περιβάλλον θαυμάζοντας τους πράσινους χώρους μας; Όχι, δεν το δεχόμαστε. Γι’ αυτό απευθύνουμε έκκληση για μεγαλύτερη συνοχή μεταξύ των διαφόρων πολιτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και πιέζουμε έντονα την Επιτροπή και τον κ. Barroso προκειμένου να σταματήσουμε αυτήν την εφόρμηση στα βιοκαύσιμα καταβάλλοντας προσπάθειες θέσπισης ενός μορατόριουμ και για τη χρήση και για την παραγωγή τους, σαν αυτό που πρότεινε στα Ηνωμένα Έθνη ο κ. Ziegler, εφόσον ανταγωνίζονται τα τρόφιμα.

Τελειώνοντας θα ήθελα να ενημερώσω τον συνάδελφο κ. Cornillet ότι αυτό που παρέθεσε για τα ψάρια δεν είναι του René Dumont, αλλά του Mao Tse-tung.

 
  
MPphoto
 
 

  Maria Martens (PPE-DE). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, ειπώθηκε ότι περίπου 850 εκατομμύρια άνθρωποι υποφέρουν από την πείνα ή υποσιτίζονται καθημερινά. Το παράξενο είναι πως η πλειονότητα των ανθρώπων αυτών ζει στην ύπαιθρο και είτε το πιστεύετε είτε όχι, παράγει η ίδια τρόφιμα. Αυτό είναι παράλογο. Εδώ κάτι δεν πάει καθόλου καλά. Τώρα αντιμετωπίζουμε επίσης μία τεράστια αύξηση των τιμών των τροφίμων που οφείλεται σε διάφορες εξελίξεις που επισημάνθηκαν ήδη. Η αύξηση της ευημερίας στην Κίνα και στην Ινδία και η αυξημένη ζήτηση προϊόντων κρέατος, οι στόχοι της Ευρώπης και των ΗΠΑ σχετικά με τα βιοκαύσιμα, η αύξηση της τιμής της ενέργειας … και ο κατάλογος συνεχίζεται. Το παγκόσμιο επισιτιστικό πρόγραμμα χρειάζεται εφέτος άλλα 7 εκατομμύρια δολάρια για να βοηθήσει τον ίδιο αριθμό ανθρώπων με πέρυσι. Οι συνέπειες για τους φτωχότερους λαούς είναι τεράστιες.

Θα χρειαστούν, κυρίως βραχυπρόθεσμα, νέες στρατηγικές. Στο εγγύς μέλλον θα πρέπει να συμπληρώσουμε τα ελλείμματα που υπάρχουν στο παγκόσμιο επισιτιστικό πρόγραμμα. Χαίρομαι επίσης για τις υποσχέσεις του Επιτρόπου να εκμεταλλευθεί πρόσθετους πόρους για να το επιτύχει αυτό, για παράδειγμα χορηγώντας ενωρίτερα τα ποσά για επισιτιστική βοήθεια που προβλέπονται για αργότερα αυτόν τον χρόνο και αντλώντας από τα αποθεματικά για την ανθρωπιστική βοήθεια.

Ωστόσο, σύμφωνα με μια εξαίρετη παροιμία, η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία. Για τον λόγο αυτόν πρέπει όλοι να εστιαστούμε ιδίως στα πιο μακροπρόθεσμα πολιτικά μέτρα. Πώς μπορούμε να εξασφαλίσουμε ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες θα έχουν εξασφαλισμένες προμήθειες τροφίμων; Τι μπορούμε να ενθαρρύνουμε και πώς μπορούμε να τους διευκολύνουμε; Γνωρίζουμε ποιες από τις πολιτικές μας ή τις πολιτικές του ΔΝΤ ή της Παγκόσμιας Τράπεζας υποστηρίζουν την επισιτιστική ασφάλεια ή συνιστούν κίνδυνο γι’ αυτήν; Δεν μπορούμε να κάνουμε περισσότερα ως προς τη γεωργική μας πολιτική; Θα ήθελα να ερωτήσω την Επιτροπή σε ποιο μέτρο συμπεριέλαβε τα τελευταία χρόνια και μέχρι σήμερα την επισιτιστική ασφάλεια στο πρόγραμμα εργασίας της, γιατί τελικά η παγκοσμιοποίηση δεν εμφανίστηκε από το πουθενά.

Όσον αφορά το ότι η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία, θα ήθελα να αναφερθώ στη συνταγή επιτυχίας της Hunger Project, μίας διεθνούς οργάνωσης που έχει ήδη σημειώσει εξαίρετα και διαρκή αποτελέσματα σε διάφορες χώρες μέσω μίας ολοκληρωμένης προσέγγισης. Θα ήθελα επίσης να επιστήσω την προσοχή στην εφαρμογή της κοινής στρατηγικής για την Αφρική, τη στρατηγική ΕΕ-Αφρικής. Η στρατηγική αυτή ασχολείται ειδικά με μια εταιρική σχέση για την ανάπτυξη του τομέα της γεωργίας στην Αφρική. Η ερώτησή μου είναι με ποιον τρόπο δραστηριοποιείται και η Επιτροπή από αυτήν την άποψη.

 
  
MPphoto
 
 

  Reino Paasilinna (PSE). – (FI) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, σήμερα ο ενεργειακός τομέας αντιμετωπίζει μια μεγάλη ηθική πρόκληση. Τώρα έρχονται σε αντίθεση η ενέργεια και το ψωμί. Αυτό ουσιαστικά δεν είναι τίποτα άλλο από τη διαφορά μεταξύ ευημερίας και φτώχειας.

Οι συνέπειες της κερδοσκοπίας είναι πως το κόστος των δημητριακών στην πράξη συνδέεται με την τιμή του πετρελαίου. Όσο μεγαλύτερη είναι η τελευταία, τόσο περισσότερα δημητριακά θα χρησιμοποιούνται για καύσιμα, εκτός κι αν παρέμβουμε. Τώρα χρησιμοποιείται μόνο περίπου 2% των δημητριακών για την παραγωγή βιοκαυσίμων, όμως ο αριθμός αυτός μεγαλώνει. Ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης και τα Ηνωμένα Έθνη είχαν εκτιμήσει ότι εάν η τιμή του πετρελαίου έφθανε τα 56 δολάρια, η παραγωγή δημητριακών για τρόφιμα θα μειωνόταν κατά δύο ποσοστιαίες μονάδες και η τιμή των δημητριακών, δηλαδή των τροφίμων, θα αυξανόταν κατά περίπου 10%. Τι γίνεται όταν η τιμή του πετρελαίου συνεχίζει να ανεβαίνει και φθάνει το ορόσημο των 100 δολαρίων, που έχει φθάσει σήμερα; Χρειαζόμαστε επειγόντως διεθνή πρότυπα και συμφωνίες προκειμένου να καταστεί δυνατή η αναχαίτιση της αύξησης των τιμών των τροφίμων, καθώς και της μετάβασης από τη χρησιμοποίηση δημητριακών για ψωμί στη χρησιμοποίησή τους για καύσιμα για τα 4x4 που κυκλοφορούν στους δρόμους μας.

Μπορούμε να φανταστούμε κάθε είδους απειλητικά σενάρια, ωστόσο υπάρχουν και καλά νέα. Η Ρωσία επεξεργάζεται έναν τρόπο παραγωγής ανταγωνιστικής ανανεώσιμης ενέργειας για την ευρωπαϊκή αγορά. Αυτό αναφέρεται στην υδροηλεκτρική ενέργεια, στη χρησιμοποίηση αποθεμάτων νερού και δασών σε μεγαλύτερη κλίμακα –ουσιαστικά τη μεγαλύτερη σε παγκόσμιο επίπεδο.

 
  
MPphoto
 
 

  Karl-Heinz Florenz (PPE-DE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, ασφαλώς θεωρώ ότι εδώ αντιμετωπίζουμε ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα. Ωστόσο θα συνιστούσα θερμά να μην κάψουμε τα χλωρά μαζί με τα ξερά, αλλά να προσδιορίσουμε τα πραγματικά αίτια που κρύβονται πίσω από όλα αυτά.

Παραξενεύομαι διότι η συζήτηση αυτή για τα τρόφιμα αποτελεί έκπληξη για τόσο πολλούς συναδέλφους. Ο παγκόσμιος πληθυσμός αυξάνεται διαρκώς τα τελευταία 20 χρόνια. Κάθε χρόνο προστίθενται 80 εκατομμύρια άνθρωποι. Επομένως, όλοι όσοι εκπλήσσονται τώρα, θα πρέπει να αναρωτηθούν πού ήταν όλο αυτό το διάστημα.

Πρέπει να εξετάσουμε σε ποια σημεία μπορούμε να κάνουμε κάτι και σε ποια προφανώς δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα. Πιστεύω ότι ένα αμφισβητήσιμο θέμα είναι το θέμα της παγκόσμιας κερδοσκοπίας στα χρηματιστήρια για τα δημητριακά και τα προϊόντα κακάο. Το ενεργητικό στα χρηματιστήρια είναι μεγάλο και οι κερδοσκόποι τώρα ασχολούνται με τις πρώτες ύλες αντί για τις μετοχές. Αυτό φυσικά οδηγεί σε αύξηση των τιμών και δυστυχία για τους ανθρώπους, που παρενθετικά πλήττει και τους κτηνοτρόφους της Ευρώπης. Εδώ πρέπει να λάβουμε δραστικά μέτρα.

Οι επιστροφές κατά την εξαγωγή μας είναι προσφιλείς και όλοι λένε πως τώρα πρέπει να καταργηθούν. Αυτό το κάναμε ήδη, θα λήξουν το 2013. Δεν πρέπει όμως να ξεχάσουμε να πούμε στις ΗΠΑ ότι πρέπει να μειώσουν κι αυτές την επισιτιστική βοήθεια γιατί μόνο τότε, αν το κάνουμε αυτό μαζί, θα μπορέσει να λειτουργήσει αυτό το μέσον. Για να λειτουργήσει, πρέπει να κατευθύνουμε τη γεωργική πολιτική και την παραγωγή στις δύσκολες χώρες του κόσμου και γι’ αυτό χρειαζόμαστε σταθερές πολιτικές σχέσεις σε αυτές τις χώρες. Η κακοδιαχείριση απογοητεύει πολλούς αγρότες, το καθεστώς ιδιοκτησίας δεν είναι σαφές, τεράστιοι βασικοί φόροι πρέπει να καταβάλλονται σε διεφθαρμένες κυβερνήσεις. Δυστυχώς υπάρχουν φυλετικές συγκρούσεις και δεν υπάρχουν ίδια κεφάλαια για σπόρους και τρακτέρ. Πώς να παραγάγει ένας αγρότης –είμαι κι εγώ ένας από αυτούς- όταν δεν έχει σπόρους; Πρέπει να στρέψουμε την προσοχή μας σε αυτό.

Μπορώ να σκεφτώ ότι χρειαζόμαστε μία ευρωπαϊκή εξωτερική γεωργική πολιτική. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να ρίξει όλο της το βάρος στη ζυγαριά για να διορθωθούν αυτά τα ελλείμματα.

 
  
MPphoto
 
 

  Bernadette Bourzai (PSE). (FR) Κύριε Πρόεδρε, κύριε εκπρόσωπε του Συμβουλίου, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, θα ήθελα πρώτα απ’ όλα να δώσω έμφαση στη σοβαρότητα της επισιτιστικής κρίσης και των δραματικών συνεπειών της όσον αφορά την όξυνση της φτώχειας και της πείνας των λαών στις αναπτυσσόμενες χώρες.

Από την αύξηση των τιμών πλήττονται και οι λιγότερο προνομιούχοι στις δυτικές μας χώρες, που αγωνίζονται εδώ και μήνες ενάντια στις καθημερινές αυξήσεις των τιμών. Η κατάσταση αυτή απαιτεί επειγόντως μια αντίδραση, καθώς και, πιο μακροπρόθεσμα, εξατομικευμένες λύσεις μέσω της μετατροπής της κοινής γεωργικής πολιτικής σε πολιτική αναπτυξιακής βοήθειας και μίας εμπορικής πολιτικής τύπου ΠΟΕ που θα εμποδίζει την κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης των σούπερ μάρκετ της Ευρώπης και την κερδοσκοπία στα τρόφιμα, αφού η γεωργία δεν είναι ένας συνηθισμένος οικονομικός κλάδος. Ο κίνδυνος λιμού και κοινωνικής και πολιτικής αποσταθεροποίησης είναι πάρα πολύ μεγάλος, θα ήθελα δε να σας υπενθυμίσω ότι το δικαίωμα στην τροφή είναι θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα. Δεν μπορούμε να αφήσουμε τη γεωργία μόνο στην οικονομία της αγοράς ή στους κερδοσκόπους που αναζητούν σήμερα ασφαλείς επενδύσεις μετά από την κρίση των ακινήτων και την κρίση των ενεργειακών και ορυκτών πρώτων υλών.

Πρέπει να εξοπλιστούμε με εργαλεία ρύθμισης της αγοράς και με σταθερές και λογικές πολιτικές για τη γεωργία και τα τρόφιμα, και να αποκαταστήσουμε το συντομότερο δυνατό τα αποθέματα ασφαλείας προκειμένου να μπορούμε να αντιδράσουμε σε τέτοιου είδους καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Στις αναπτυσσόμενες χώρες, πρέπει επίσης να δώσουμε προτεραιότητα στην παραγωγή και τις καλλιέργειες τροφίμων κι όχι στην παραγωγή που δεν προορίζεται για τρόφιμα, και ειδικότερα στα αγροκαύσιμα.

 
  
MPphoto
 
 

  Gunnar Hökmark (PPE-DE). – (SV) Κύριε Πρόεδρε, η επισιτιστική κρίση που αντιμετωπίζουμε σήμερα ενέχει τον κίνδυνο να πάει την ανθρωπότητα μια δεκαετία πίσω όσον αφορά τη φτώχεια και να δημιουργήσει αστάθεια και ανθρώπινη δυστυχία σε μεγάλο μέρος του κόσμου.

Θεωρώ σημαντικό να το υπογραμμίσω αυτό και να δηλώσω ότι δεν είχαμε στον γεωργικό κλάδο την ταχεία ανάπτυξη που αναμενόταν στους τομείς της παγκόσμιας οικονομίας όπου έγινε παγκοσμιοποίηση. Αυτό που βλέπουμε, είναι η αποτυχία των ρυθμισμένων γεωργικών αγορών, η απουσία ανοιχτού εμπορίου και η ρύθμιση που εμποδίζει τους αγρότες να χρησιμοποιήσουν τη γη τους. Είναι σαφές πως αν θέλουμε, μπορούμε να αποφασίσουμε να αντιμετωπίσουμε πολλά από τα δύσκολα προβλήματα ενάντια στα οποία μαχόμαστε σήμερα. Η μεγαλύτερη χρησιμοποίηση των διαθέσιμων εκτάσεων γης στον πλανήτη είναι θετική στο πλαίσιο του αγώνα για ένα καλύτερο κλίμα.

Η αύξηση των γεωργικών προϊόντων είναι θετική τόσο για τα βιοκαύσιμα όσο και για τα τρόφιμα. Ταυτόχρονα ωστόσο υπάρχει και μια ευκαιρία για να ανοίξουμε την πόρτα στην οικονομική ανάπτυξη του αναπτυσσόμενου κόσμου. Αυτό μας δίνει εδώ στην Ευρώπη παράλληλα την ευκαιρία να ανοίξουμε τον δρόμο προς μια πιο δυναμική και ανοιχτή γεωργία.

Ωστόσο, η απάντηση στα προβλήματα αυτά δεν είναι η αύξηση της ρύθμισης και των επιδοτήσεων. Αντίθετα, είναι το άνοιγμα για τους αγρότες της Ευρώπης και ολόκληρου του κόσμου για να παράγουν τα τρόφιμα και τα βιοκαύσιμα που χρειάζεται ο πλανήτης. Αυτό σημαίνει πιο ελεύθερη γεωργία, πιο ελεύθερους αγρότες και ελεύθερο εμπόριο.

Εάν καταφέρουμε να το επιτύχουμε, θα μπορέσουμε επίσης να προοδεύσουμε περισσότερο στις διεθνείς διαπραγματεύσεις της Ντόχα, τις διαπραγματεύσεις του ελεύθερου εμπορίου, ενώ ταυτόχρονα θα κάνουμε κάτι για ένα καλύτερο κλίμα και για έναν καλύτερο κόσμο.

 
  
MPphoto
 
 

  Csaba Sándor Tabajdi (PSE). – (HU) Κύριε Πρόεδρε, κοινωνικές εντάσεις στην Ευρώπη και ανθρωπιστική καταστροφή σε άλλες ηπείρους – και οι επιπτώσεις της αύξησης των τιμών των τροφίμων στην Ευρώπη, ιδίως στις φτωχές αστικές περιοχές, τώρα έχουν φθάσει και στις μεσαίες τάξεις. Στην ευρωπαϊκή ήπειρο υπάρχουν περίπου εκατό εκατομμύρια φτωχοί άνθρωποι στην Ένωση και στην Ουγγαρία περίπου τρία εκατομμύρια ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, ενώ η δύσκολη κατάστασή τους γίνεται ακόμα χειρότερη εξαιτίας τόσο της αύξησης των τιμών των τροφίμων, συμπεριλαμβανομένων των φρούτων, όσο και της έλλειψης κρέατος. Τα υφιστάμενα κοινοτικά προγράμματα όπως το πρόγραμμα για το γάλα και τα φρούτα στα σχολεία έχουν ως εκ τούτου εξαιρετική σημασία. Η σημερινή κρίση δείχνει ότι χρειαζόμαστε μια νέα γεωργική πολιτική για το 2013. Η ΕΕ πρέπει να παράγει τα περισσότερα από τα τρόφιμα που χρειάζεται, και μάλιστα σε καλή ποιότητα, και πρέπει επίσης να υποστηρίζει τις χώρες εκτός ΕΕ με τεχνογνωσία, μεταφορά γνώσης και ανάπτυξη της γεωργικής παραγωγής προκειμένου να μπορέσει να λυθεί αυτό το παγκόσμιο πρόβλημα που η σοβαρότητά του μεγαλώνει διαρκώς. Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας.

 
  
MPphoto
 
 

  José Albino Silva Peneda (PPE-DE).(PT) Κύριε Πρόεδρε, η αύξηση της ζήτησης στις αναδυόμενες οικονομίες, η αύξηση των τιμών του πετρελαίου και η κλιματική αλλαγή είναι παράγοντες που συνέβαλαν στην αύξηση των τιμών των τροφίμων σε ολόκληρο τον κόσμο, όμως δεν εξηγούν τα πάντα. Η θυελλώδης άνοδος των χρηματοοικονομικών αγορών συνέβαλε στην αύξηση της κερδοσκοπίας με κίνητρο την απόδοση των κεφαλαίων πρώτων υλών. Η απόδειξη είναι η αύξηση των τιμών όχι μόνο των τροφίμων, αλλά και του νικελίου, του αργύρου και του χρυσού.

Οι τιμές των τροφίμων αυξήθηκαν κατά 83% από το 2005 και αυτό, σε συνδυασμό με το μεγάλο ποσοστό εισοδήματος που δαπανούν οι φτωχότεροι για τρόφιμα, σημαίνει ότι τώρα αντιμετωπίζουμε τον σημαντικότερο παράγοντα για την αύξηση της φτώχειας και της ανισότητας. Ωστόσο ακόμα πιο σοβαρό είναι το ενδεχόμενο να βρισκόμαστε στα όρια μιας παγκόσμιας τραγωδίας με ανυπολόγιστες διαστάσεις, που μπορεί να οδηγήσει εκατομμύρια ανθρώπους στην πείνα και στον θάνατο.

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προειδοποίησε για την κατάσταση αυτή δηλώνοντας ότι αν οι τιμές των τροφίμων παραμείνουν στα σημερινά επίπεδα, μπορεί να χάσουν τη ζωή τους παραπάνω από 100 εκατομμύρια άνθρωποι, οι περισσότεροι στην Αφρική. Επομένως απαιτείται συντονισμένη διεθνής παρέμβαση για να αυξηθεί η ενίσχυση εκείνων που την έχουν περισσότερο ανάγκη, γιατί εδώ έχουμε να κάνουμε με εκατομμύρια περιπτώσεων ζωής ή θανάτου. Ωστόσο δεν αρκεί αυτό. Πρέπει να δημιουργηθούν μηχανισμοί ρύθμισης του διεθνούς εμπορίου και αποτελεσματικής εποπτείας των χρηματοοικονομικών αγορών για να προληφθούν κερδοσκοπικές ενέργειες που ωφελούν μόνο μια μικρή μειονότητα σε βάρος εκατοντάδων εκατομμυρίων φτωχών και ανυπεράσπιστων ανθρώπων. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει υποχρέωση να ηγηθεί σε αυτή τη διαδικασία σε παγκόσμιο επίπεδο, γιατί μόνο έτσι θα σταματήσει να αποτελεί ουτοπία ο στόχος της εξάλειψης της φτώχειας και της προαγωγής της ειρήνης στον κόσμο.

 
  
MPphoto
 
 

  Riitta Myller (PSE). – (FI) Κύριε Πρόεδρε, δεν πιστεύω ότι οι φτωχοί στις αναπτυσσόμενες χώρες θα τρέφονταν καλύτερα αν αφήναμε στις δυνάμεις της αγοράς μεγαλύτερα περιθώρια λειτουργίας στις αγορές τροφίμων χωρίς ρύθμιση, όπως προτάθηκε εδώ. Ο παγκόσμιος καπιταλισμός βαδίζει σε ηθική κρίση εάν διαπιστωθεί ότι η αιτία της επισιτιστικής κρίσης είναι οι κερδοσκόποι των χρηματιστηρίων.

Εδώ έγινε λόγος για τα βιοκαύσιμα και το πώς ανταγωνίζονται την παραγωγή τροφίμων. Εδώ ειπώθηκε ότι αυτός ο ανταγωνισμός δεν ήταν, μέχρι πρόσφατα τουλάχιστον, πολύ μεγάλος. Ωστόσο το πρόβλημα πρέπει να αναλυθεί διεξοδικά, μολονότι δεν θα πρέπει να βγάζουμε βιαστικά συμπεράσματα.

Χρειαζόμαστε καύσιμα από ανανεώσιμες πηγές, ασφαλώς όμως όχι με τρόπο που περιορίζει την παραγωγή τροφίμων. Διάφορες χώρες και ερευνητικοί οργανισμοί δαπανούν τώρα μεγάλα χρηματικά ποσά στην έρευνα της δεύτερης και τρίτης γενιάς βιοκαυσίμων. Τα καύσιμα αυτά δεν είναι ανταγωνιστικά για την παραγωγή τροφίμων. Εκτιμάται ότι η νέα γενιά καυσίμων θα βρίσκεται στην αγορά λίγα μόλις χρόνια αργότερα. Δεν υπάρχει λόγος να εμποδίσουμε την έρευνα στον τομέα αυτόν και γι’ αυτό πρέπει να θεσπίσουμε σαφή κριτήρια αειφορίας για τα βιοκαύσιμα και να παράγουμε βιοκαύσιμα δεύτερης και τρίτης γενιάς με βιώσιμο τρόπο.

 
  
MPphoto
 
 

  Anna Záborská (PPE-DE). – (SK) Κατά την επίλυση προβλημάτων όπως αυτό με το οποίο ασχολούμαστε σήμερα, πρέπει να σταματάμε να σκεφτόμαστε κυρίως τι τα προκαλεί. Η δημογραφική κρίση, το εμπόριο ανθρώπων, η θέρμανση του πλανήτη, ο καρκίνος ή η τρομοκρατία δεν εμφανίστηκαν τυχαία, ούτε μέσα σε μια νύχτα, και το ίδιο ισχύει για το πρόβλημα της αύξηση των τιμών των τροφίμων.

Από την άλλη, όταν ασχολούμαστε με την αύξηση των τιμών των τροφίμων και τις συνέπειές της για τον πληθυσμό, τείνουμε πιο συχνά να αναζητούμε λύσεις για τα επακόλουθα χωρίς να εξετάζουμε τα αίτια. Η αλήθεια όμως είναι ότι μπορούμε να προλάβουμε την επιδείνωση της κρίσης μόνο εάν φθάσουμε στις ρίζες του προβλήματος. Όταν ασχολούμαστε με την αύξηση των τιμών των τροφίμων και τις επισιτιστικές κρίσεις σε κάποια μέρη του κόσμου, πρέπει να ασχοληθούμε και με τα θέματα της ποιότητας και της ποσότητας της τροφής, που είναι μια από τις θεμελιώδεις πτυχές της ζωής κάθε άντρα, κάθε γυναίκας, κάθε οικογένειας ή έθνους στον πλανήτη μας.

Πώς μπορεί ένας νέος άνθρωπος να αναπτυχθεί σωματικά, διανοητικά και πνευματικά χωρίς την απαραίτητη τροφή; Πώς μπορούν οι γονείς να φροντίσουν την οικογένειά τους αν δεν έχουν τα απαραίτητα γι’ αυτό τρόφιμα; Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως οι πλουσιότερες χώρες είναι εκείνες που εκμεταλλεύτηκαν, συχνά χωρίς ενδοιασμούς, τον πλούτο των φτωχών χωρών χωρίς να τους προσφέρουν καμία αντιστάθμιση. Δεν σεβάστηκαν καμία περιβαλλοντική ισορροπία και τώρα μπορούμε να δούμε τις συνέπειες των ενεργειών τους για τους πιο φτωχούς πληθυσμούς.

Ίσως να μη χρειάζεται να κοιτάξουμε τόσο μακριά. Πρέπει να εξετάσουμε τους δικούς μας οργανισμούς που πετάνε καθημερινά πολλά τρόφιμα εξαιτίας εσωτερικών κανονισμών ενώ κάπου κοντά ζουν άνθρωποι μέσα στην πείνα. Συνήθως οι πεινασμένοι λαοί είναι παντού στον κόσμο κακοί εταίροι.

 
  
MPphoto
 
 

  James Nicholson (PPE-DE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, τώρα έχουμε άλλη μια πρόκληση να αντιμετωπίσουμε: να εξασφαλίσουμε τις προμήθειες τροφίμων μας. Είδαμε μια τεράστια αύξηση των τιμών των τροφίμων και έτσι θα μείνει η κατάσταση για αρκετόν καιρό ακόμα. Δεν υπάρχει πια προμήθεια φθηνών τροφίμων. Ανήκα ανέκαθεν σε εκείνους που πίστευαν πως δεν υπήρχαν ποτέ φθηνά τρόφιμα, όμως αν δοθεί ώθηση στην παραγωγή ενέργειας αντί για τρόφιμα από τα δημητριακά, αυτή η ισορροπία αλλάζει. Τώρα βλέπουμε τα διαδοχικά επακόλουθα.

Όλοι γνωρίζουμε τους λόγους, αλλά οι χώρες που θα πληγούν περισσότερο, είναι εκείνες που μπορούν να το αντέξουν λιγότερο. Δεν υπάρχει πλέον ανάγκη αγρανάπαυσης και τώρα έχουμε ηθικό καθήκον να ενθαρρύνουμε τους αγρότες μας σε μεγαλύτερη παραγωγή για να εξασφαλιστεί ότι οι τιμές δεν θα ξεφύγουν εντελώς από τον έλεγχό μας και ότι δεν θα λιμοκτονήσουν πολλές περιφέρειες στον κόσμο.

Πρέπει να επανεξετάσουμε τον έλεγχο υγείας για να εξασφαλίσουμε πως μπορούμε να αντιδράσουμε στην αλλαγμένη αυτή κατάσταση. Αυτό θα έχει για τους αγρότες και τις οικογένειές τους μια γλυκόπικρη γεύση. Για πολλά χρόνια τους ειρωνεύονταν για τις λίμνες γάλακτος και τα βουνά από βούτυρο. Και πού είναι όλα αυτά τώρα; Χάθηκαν. Στην Ευρώπη έχουμε τώρα αποθέματα τροφίμων για μόνο 27 ημέρες, όπως μας είπε ενωρίτερα σήμερα το απόγευμα ο κ. Daul.

Εγώ πιστεύω πραγματικά ότι πρέπει να εξετάσουμε την κατάσταση όσον αφορά τις προδιαγραφές για τους ΓΤΟ. Δεν μπορούμε να το αγνοούμε άλλο αυτό. Με την πληθώρα κανονιστικών ρυθμίσεων αποκλείουμε τους εαυτούς μας από την αγορά. Επιβάλαμε τέτοιους περιορισμούς στους αγρότες μας ώστε πολλοί απλά εγκατέλειψαν κι έφυγαν. Χρειαζόμαστε μεγαλύτερη παραγωγή, αλλιώς έρχεται καταστροφή. Πρέπει να ενθαρρύνουμε τους αγρότες να παραγάγουν αυτά τα επιπλέον τρόφιμα. Αυτό δεν το είχε προβλέψει κανένας, όσο σκληρά κι αν προσπαθούν τώρα να κοιτάξουν προς τα πίσω και να πουν πως το είχαν κάνει. Η αλήθεια είναι πως μας προέκυψε και τώρα πρέπει να αντιδράσουμε σε αυτό.

 
  
MPphoto
 
 

  Albert Deß (PPE-DE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, συνήθως τα παραμύθια αρχίζουν με το «μια φορά κι έναν καιρό». Θα ήθελα να αρχίσω κι εγώ έτσι την αγόρευσή μου. Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ένας παγκόσμιος οργανισμός εμπορίου που τον έλεγαν ΠΟΕ και ήθελε να δημιουργήσει μια παγκόσμια ισορροπία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης μέσω ενός απόλυτα ελεύθερου εμπορίου. Υποσχέθηκε στους ανθρώπους των πιο φτωχών χωρών ουσιαστική αύξηση της ευημερίας τους και στους ανθρώπους των πλούσιων χωρών φθηνά τρόφιμα χάρη στην ελευθέρωση του εμπορίου. Αυτό ήταν το παραμύθι –η πραγματικότητα είναι κάπως διαφορετική.

Το παγκόσμιο ελεύθερο εμπόριο στον τομέα της γεωργίας δεν είναι κατάλληλο για την αντιμετώπιση της παγκόσμιας πείνας και φτώχειας σε μόνιμη βάση. Η Παγκόσμια Τράπεζα και ο ΠΟΕ πρέπει να το γνωρίζουν αυτό. Το παγκόσμιο ελεύθερο εμπόριο στον τομέα της γεωργίας εξυπηρετεί μόνο ελάχιστους γεωργικούς ομίλους που εξάγουν τρόφιμα από τις φτωχότερες χώρες χωρίς να ενδιαφέρονται για την κατάσταση ως προς τα τρόφιμα. Η φτώχεια δεν μπορεί να καταπολεμηθεί αποτελεσματικά με το παγκόσμιο εμπόριο γεωργικών προϊόντων. Οι άνθρωποι στις φτωχές περιφέρειες δεν είναι πια σε θέση να αγοράζουν τρόφιμα σε χαμηλές τιμές παραγωγού και οι αγρότες των εξαιρετικά ανεπτυγμένων περιφερειών δεν μπορούν πια να παράγουν τρόφιμα σε χαμηλές τιμές παραγωγού γιατί δεν είναι αποδοτικό σε αυτό το επίπεδο. Αυτά συγκρούονται. Έχω μεγάλες αμφιβολίες για το αν ο κ. Zoellick της Παγκόσμιας Τράπεζας, ο κ. Lamy του ΠΟΕ και –αυτό το λέω με λύπη μου– ο συνάδελφος κ. Hökmark της Ομάδας μου κατανοούν αυτές τις συσχετίσεις. Ως εκ τούτου, δεν θα αλλάξουν πολλά στην κατάσταση αυτή στο εγγύς μέλλον.

Όσον αφορά τις τιμές παραγωγού γεωργικών προϊόντων στην Ευρώπη, το 1961 έπαιρνα 26 λεπτά για ένα κιλό δημητριακών. Δύο χρόνια αργότερα πήρα 8 λεπτά. Ως εκ τούτου, δεν μπορεί οι τιμές αυτές να είναι η αιτία των υψηλών τιμών των τροφίμων!

 
  
MPphoto
 
 

  Mihael Brejc (PPE-DE). – (SL) Θεωρώ ότι απαιτείται ουσιαστική αναδιάρθρωση της γεωργικής πολιτικής όσον αφορά τις διάφορες ποσοστώσεις, κατανομές ποσοτήτων, περιορισμούς και διάφορα κίνητρα με σκοπό να μην παράγονται τρόφιμα. Επίσης, με ενδιαφέρει να μάθω πόση ακαλλιέργητη καλλιεργήσιμη γη υπάρχει ακόμα στην Ευρώπη. Υποστηρίζω απόλυτα τη δήλωση του κ. Nicholson ότι πρέπει να αναθερμανθεί η γεωργική παραγωγή στην Ευρώπη και πρέπει να εξεταστούν κίνητρα για να σταματήσει η αποδυνάμωση του γεωργικού τομέα. Οι νέοι φεύγουν –ποιος θα μείνει για να καλλιεργήσει τη γη;

Το γεγονός ότι υπάρχει έλλειψη τροφίμων δεν σημαίνει ότι πρέπει να ανοίξουμε διάπλατα τις πόρτες στα γενετικά τροποποιημένα γεωργικά προϊόντα. Επίσης, θεωρώ ότι πρέπει να αναθεωρήσουμε τις προσδοκίες μας για τα βιοκαύσιμα και ότι πρέπει να εξετάσουμε γιατί στις εγχώριες αγορές οι υψηλές τιμές φέρνουν πάντα τα μεγαλύτερα κέρδη στα υπερκαταστήματα. Με δυο λόγια, περιμένω ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα παρουσιάσει άμεσα μέτρα και μια στρατηγική γι’ αυτήν την νέα κατάσταση.

 
  
MPphoto
 
 

  Neil Parish (PPE-DE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, αντιμετωπίζουμε τώρα μια κατάσταση στην οποία μπήκαμε χωρίς να το καταλάβουμε, γιατί τα τρόφιμα ήταν υπερβολικά φθηνά για πάρα πολύ καιρό: κάτω από το κόστος παραγωγής. Πριν από τρία χρόνια, το σιτάρι κόστιζε 90 λεπτά ανά τόνο, τιμή που είναι μικρότερη από το κόστος παραγωγής. Τώρα είναι περίπου 270 λεπτά ανά τόνο και η παραγωγή του είναι επικερδής.

Δεν είμαι τόσο απαισιόδοξος όσο πολλοί σημερινοί ομιλητές, γιατί αν η αγορά πληρώνει τη σωστή τιμή για τα τρόφιμα, θα υπάρχει παραγωγή. Ως εκ τούτου, πρέπει να απελευθερώσουμε την αγορά. Η Ευρώπη μπορεί να παράγει τρόφιμα: οι αγρότες της Ευρώπης ήθελαν πολύ να έχουν τη δυνατότητα παραγωγής τροφίμων, αλλά για 20 χρόνια τους έλεγαν πως υπάρχουν πάρα πολλά τρόφιμα στον κόσμο και ως εκ τούτου πρέπει να μειωθεί η παραγωγή τους. Επομένως πρέπει να χρησιμοποιήσουμε τη βιοτεχνολογία που θα μας βοηθήσει στην αύξηση της παραγωγής τροφίμων, να περιορίσουμε τη γραφειοκρατία και στο μεταξύ να βοηθήσουμε τους φτωχότερους αυτού του κόσμου να ξεπεράσουν αυτή τη βραχυπρόθεσμη κρίση – γιατί τέτοια είναι. Σε μια χώρα όπως η Ζιμπάμπουε της Αφρικής, το θέμα είναι και η χρηστή διακυβέρνηση: αν κυβερνά τη χώρα ένας τρελός, ποτέ δεν θα υπάρχουν τρόφιμα.

 
  
MPphoto
 
 

  Bogdan Golik (PSE). – (PL) Κύριε Πρόεδρε, αυτή είναι μία από τις πιο σημαντικές συζητήσεις –τόσο από πολιτική όσο και από οικονομική άποψη– εδώ στο Σώμα, όπως επιβεβαιώνει η σύνθεση όσων μίλησαν σήμερα. Η συζήτηση αυτή δεν αφορά μόνο την αύξηση των τιμών των τροφίμων, αλλά και θανάτους από την πείνα. Οι σημερινές φωνές που ακούστηκαν σε αυτήν την αίθουσα και οι ανησυχητικές αναλύσεις είναι σαφείς. Μόνο τον περασμένο χρόνο, η τιμή του σιταριού αυξήθηκε κατά 130%, της σόγιας κατά 87% και του ρυζιού κατά 74% – αυτά είναι γεγονότα. Κατά τα τελευταία 30 χρόνια ρίξαμε τις τιμές, αυτό όμως που συνέβη τον περασμένο χρόνο ξεπέρασε κάθε προειδοποίηση.

Τα δεδομένα είναι τα εξής: υπάρχει παγκόσμια έλλειψη τροφίμων. Υπάρχει πείνα – 850 εκατομμύρια άνθρωποι υποφέρουν από την πείνα. Σε δώδεκα ή περισσότερες χώρες σημειώθηκαν εξεγέρσεις, που θα γίνουν ακόμα χειρότερες. Σημειώθηκε μαζική αποψίλωση τροπικών δασών, και του βροχοδάσους του Αμαζονίου –με άλλα λόγια, η επιθυμία για βιοκαύσιμα ξεπερνά την επιθυμία για περιορισμό της πείνας στον πλανήτη. Μέσα στα επόμενα χρόνια θα υπάρξει παγκοσμίως έλλειψη 200 εκατομμυρίων τόνων δημητριακών. Ο παγκόσμιος πληθωρισμός θα αυξηθεί, θα υπάρχει διαρκής έλλειψη νερού και οι καταναλωτές στην Ευρώπη θα δαπανούν 30%-40% παραπάνω από ό,τι πριν από ένα χρόνο.

Τι πρέπει να κάνουμε; Επείγει η μεταρρύθμιση της κοινής γεωργικής πολιτικής, γιατί υπάρχουν και στην Ευρώπη εκατομμύρια αγροτών που πλήττονται από τη φτώχεια, και η σύγκληση παγκόσμιας διάσκεψης με την πρώτη ευκαιρία, που θα λάβει ορισμένες αποφάσεις και θα καταλήξει σε ορισμένα συμπεράσματα από αυτή τη συζήτηση και αυτό το πρόβλημα.

 
  
MPphoto
 
 

  Robert Sturdy (PPE-DE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, βρίσκομαι εδώ στο Σώμα από το 1994 και πρέπει να πω ότι δεν νομίζω πως άκουσα ποτέ άλλοτε ανθρώπους να μιλούν με τόση υποκρισία.

Πριν από χρόνια μας επέκριναν, όπως είπε ο Jim Nicholson, για την υπερπαραγωγή τροφίμων. Τώρα μας επικρίνουν επειδή τα τρόφιμα έφθασαν σε τιμές που προφανώς είναι αυθεντικές και ρεαλιστικές.

Τι μπορούμε ωστόσο να κάνουμε γι’ αυτό; Λοιπόν, κύριε Επίτροπε, υπάρχει κάτι που μπορείτε να κάνετε, και μάλιστα θα μπορούσατε να το κάνετε και αύριο, αν είχατε τη βούληση να το κάνετε: πρώτα απ’ όλα, να σταματήσετε, ειδικότερα, τη νομοθεσία αντιντάμπιγκ για τα φωσφορικά άλατα και την ποτάσα, καθώς και για το άζωτο που φθάνουν στην Ένωση και πηγαίνουν στον υπόλοιπο κόσμο.

Αυτή τη νομοθεσία τη θέσπισε ο κ. Mandelson, και προξενεί μεγάλο πρόβλημα, γιατί για την παραγωγή τροφίμων χρειάζονται τρία πράγματα: ήλιος, νερό και άζωτο, φωσφορικά άλατα και ποτάσα. Οι χώρες του τρίτου κόσμου δεν μπορούν να παράγουν τρόφιμα αν δεν μπορούν να τα αποκτήσουν αυτά σε προσιτές τιμές, και αυτή τη στιγμή η τιμή ανέβηκε από περίπου 80 βρετανικές λίρες ανά τόνο σε περίπου 500 βρετανικές λίρες ανά τόνο. Αν κάνετε κάτι γι’ αυτό, θα βοηθήσετε τον υπόλοιπο κόσμο.

 
  
MPphoto
 
 

  Czesław Adam Siekierski (PPE-DE).(PL) Κύριε Πρόεδρε, εδώ και αρκετά χρόνια συζητάμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στον ΠΟΕ για την ελευθέρωση του εμπορίου, που έπρεπε να σημαίνει τη διευκόλυνση του εμπορίου, στην πραγματικότητα όμως επιβάλλουμε περιορισμό στη γεωργική παραγωγή. Στην Ευρώπη, και όχι μόνο, περιορίσαμε συστηματικά την παραγωγή για αρκετό καιρό.

Η παγκόσμια αύξηση των τιμών των τροφίμων είναι αποτέλεσμα της αύξησης του κόστους παραγωγής, του κόστους της ενέργειας, των καυσίμων, των λιπασμάτων και της εργασίας. Ας μην ξεχνάμε ωστόσο ότι πριν από λίγο παραπάνω από έναν χρόνο, η τιμή ενός βαρελιού πετρελαίου ήταν 70 δολάρια, η αποδοτικότητα της γεωργικής παραγωγής ήταν διαφορετική, το ίδιο και η αποδοτικότητα των βιοκαυσίμων, σήμερα όμως η τιμή του βαρελιού πετρελαίου είναι 115 δολάρια. Ωστόσο, τα βιοκαύσιμα δεν είναι το αίτιο της κρίσης. Τα βιοκαύσιμα αφορούν μόνο το 2% της γεωργικής παραγωγής, επομένως ευθύνονται μόνο εν μέρει.

Σήμερα διαπιστώνω μεγάλη ανησυχία, για να μην πω «φόβο», ακόμα και εδώ στο Σώμα, όμως η βιαστική και απερίσκεπτη δράση δεν θα βοηθήσει. Χρειαζόμαστε μια σταθερή γεωργική πολιτική, δεν πρέπει όμως να επιδιώκουμε σταθεροποίηση μόνο στη γεωργία, αλλά και στις χρηματοοικονομικές αγορές. Η έλλειψη επιτήρησης των χρηματοοικονομικών αγορών προκαλεί την κερδοσκοπία και την εμφάνιση επικίνδυνων καταστάσεων, πρώτα στην αγορά ενυπόθηκων δανείων και μετά στην αγορά τροφίμων. Σταθεροποίηση των χρηματοοικονομικών αγορών.

 
  
MPphoto
 
 

  Janez Lenarčič, Προεδρεύων του Συμβουλίου. − (SL) Ένα μέλος του Σώματος, ο κ. Dillen, είπε ότι όσον αφορά την κατάσταση της αγοράς τροφίμων δεν πρέπει να θεραπεύσουμε μόνο τα συμπτώματα, αλλά τη νόσο. Για να το κάνουμε αυτό, πρέπει να βγάλουμε τη σωστή διάγνωση. Κατά τη γνώμη μου, αυτή ήταν μια πολύ χρήσιμη συζήτηση και θα βοηθήσει και το Συμβούλιο να διατυπώσει τη διάγνωση και να βρει τις σωστές απαντήσεις και θεραπείες.

Ποια είναι όμως τα αίτια που προκάλεσαν την κατάσταση αυτή στην παγκόσμια αγορά τροφίμων και τη δραματική αύξηση των τιμών των τροφίμων; Ο κύριος λόγος είναι η αυξημένη ζήτηση. Όπως αναφέρθηκε ήδη, ο παγκόσμιος πληθυσμός αυξήθηκε, και τώρα μεγάλο μέρος από αυτά οφείλεται σε βελτίωση του βιοτικού επιπέδου. Και κανείς δεν έχει το δικαίωμα να περιμένει να επιστρέψουν οι άνθρωποι αυτοί στα προηγούμενα φτωχά διατροφικά τους πρότυπα.

Ποια είναι η απάντηση σε αυτή τη μεγάλη ζήτηση; Η αύξηση της προσφοράς. Θα ήθελα να αναφέρω εδώ ότι το Συμβούλιο υιοθέτησε ήδη ορισμένα μέτρα. Όπως είπα ήδη στην εισαγωγική μου ομιλία, καταργώντας προσωρινά την υποχρέωση αγρανάπαυσης εξασφαλίζουμε ότι οι ευρωπαίοι αγρότες μπορούν να χρησιμοποιήσουν 10% επιπλέον γεωργική έκταση για την παραγωγή. Η σημασία που έχει αυτό φαίνεται επίσης καθαρά από τη δήλωση του Joseph Daul για την έκταση γης που χρησιμοποιείται σήμερα στην Ευρώπη για τα βιοκαύσιμα. Αργότερα θα πω περισσότερα γι’ αυτό.

Επίσης, αυξήσαμε κατά 2% την ποσόστωση γάλακτος. Αυτά είναι μόνο λίγα μέτρα που υιοθέτησε το Συμβούλιο για την αύξηση της προσφοράς. Φυσικά, πέρα από την αύξηση της προσφοράς στην ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι επίσης απαραίτητο να ενεργήσουμε για την αύξηση της παραγωγής τροφίμων σε άλλα μέρη του κόσμου και ιδίως στις αναπτυσσόμενες χώρες.

Ένα άλλο αίτιο είναι η αύξηση του κόστους παραγωγής εξαιτίας, μεταξύ άλλων, της αύξησης της τιμής της ενέργειας. Για να βρούμε απαντήσεις, πρέπει να επιδιώξουμε πιο εντατική έρευνα, εξορθολογισμό, νέες τεχνολογίες και καινοτόμο παραγωγή στη γεωργία.

Ασφαλώς, ένα άλλο αίτιο είναι η αλλαγή του κλίματος. Μακροχρόνιες ξηρασίες σε μια από τις μεγαλύτερες χώρες παραγωγής δημητριακών και ρυζιού μείωσαν τις σοδειές της και τη συνεισφορά της στην προσφορά στην παγκόσμια αγορά. Εδώ αναζητεί λύσεις η Ευρωπαϊκή Ένωση ακολουθώντας τη γραμμή που διατυπώθηκε στη δέσμη της ενεργειακής νομοθεσίας που είναι τώρα υπό συζήτηση και για την οποία η προεδρία έθεσε τον σταθερό στόχο επιδίωξης συμφωνίας μέχρι το τέλος του χρόνου.

Τώρα θα πω δυο λόγια για τα βιοκαύσιμα. Αναμφισβήτητα υπάρχει εδώ κάποια σχέση, δεν είναι όμως δυνατό να ισχυρίζεται κανείς πως πρόκειται για ένα από τα κύρια αίτια της σημερινής κατάστασης στην αγορά τροφίμων. Παρ’ όλ’ αυτά, αυτή η πτυχή εξετάζεται επίσης πολύ σοβαρά σε παγκόσμιο επίπεδο. Για τον λόγο αυτόν, με πρωτοβουλία της σλοβένικης προεδρίας συστάθηκε πρόσφατα μια ad hoc ομάδα εργασίας με κύριο καθήκον να διατυπώσει μόνιμα κριτήρια για την παραγωγή βιοκαυσίμων. Ο σκοπός των κριτηρίων θα είναι να μην υποκαταστήσει η παραγωγή βιοκαυσίμων την παραγωγή τροφίμων, να ληφθούν υπόψη οι κοινωνικές πτυχές και ο κοινωνικός αντίκτυπος της παραγωγής βιοκαυσίμων και να διατηρηθεί η βιοποικιλότητα. Αυτά όμως είναι λίγα μόνο λόγια για τις δραστηριότητες του Συμβουλίου και την προσέγγισή του ως προς το σοβαρό αυτό πρόβλημα.

Θα ήθελα να προσθέσω κάτι άλλο. Ο συνδυασμός υψηλών τιμών τροφίμων και φτώχειας είναι ο χειρότερος δυνατός συνδυασμός. Είναι ένας θανάσιμος συνδυασμός που οδηγεί σε αναταραχή σε ορισμένες αναπτυσσόμενες χώρες. Είναι ένας συνδυασμός που οδηγεί στη λιμοκτονία. Δεδομένου ότι είναι πιθανό να αντιμετωπίσουμε υψηλές τιμές τροφίμων για αρκετόν καιρό στο μέλλον, πρέπει να κάνουμε περισσότερα για να εξαλείψουμε τη φτώχεια, και η σλοβενική Προεδρία θα καταβάλει προσπάθειες γι’ αυτό. Κατά την άποψή μας, ένα από τα σημαντικά θέματα της επόμενης συνεδρίασης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου είναι αυτός ο αναπτυξιακός στόχος της χιλιετίας. Η πρόοδος της Ευρώπης προς την πραγματοποίηση αυτών των στόχων έχει σχεδόν σταματήσει. Θα θέλαμε να δώσουμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση νέα ώθηση για την επίτευξη αυτών των στόχων και όπως είπα προηγουμένως, κατά την άποψή μας αυτό είναι ένα από τα σημαντικά θέματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Ιουνίου.

Σας ευχαριστώ και πάλι γι’ αυτήν τη συζήτηση. Επαναλαμβάνω ότι είμαι πεπεισμένος πως θα δώσει τη δυνατότητα στο Συμβούλιο να διατυπώσει τη σωστή διάγνωση και να βρει τη σωστή θεραπεία.

 
  
MPphoto
 
 

  Louis Michel, Μέλος της Επιτροπής. − (FR) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, δεδομένου ότι έχω λίγο χρόνο στη διάθεσή μου, θα ήθελα να απαντήσω πολύ σύντομα. Πρώτα όμως θέλω να διατυπώσω κριτική σε ορισμένα σημεία.

Είναι προφανές ότι συμφωνώ με ορισμένους από τους προβληματισμούς και τις απόψεις που διατυπώθηκαν, αν και όχι με όλους, και έτσι θα προσπαθήσω να εστιαστώ στους παράγοντες που χρειάζονται διευκρίνιση.

Πρώτον, σαφώς συμφωνώ ότι οι λύσεις δεν μπορούν να εφαρμοστούν με επιτυχία μόνο από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό είναι ασφαλώς προφανές, αλλά και μάλλον αποκαλυπτικό. Είναι σαφές ότι αυτές οι λύσεις πρέπει να εφαρμοστούν από όλους τους μείζονες φορείς και πιστεύω ότι αυτή η διαδικασία έχει αρχίσει.

Θα ήθελα, ωστόσο, να υπογραμμίσω ότι αυτά που άκουσα σήμερα εδώ είναι εξαίρετα για τη δημοκρατία και για μια συζήτηση με αντιθέσεις. Όμως διαπίστωσα επίσης ότι υιοθετήθηκαν μάλλον επιπόλαιες ιδεολογικές τοποθετήσεις – και σε μία περίπτωση μια εξαιρετικά ακραία. Αυτό το σέβομαι, δεν έχω καμία προκατάληψη για το θέμα αυτό, όμως αν υπάρχει ένα πράγμα που κατά τη γνώμη μου δεν αποτελεί λύση για την επισιτιστική κρίση, αυτό είναι μία κοντόφθαλμη και στενόμυαλη ιδεολογική ρητορεία. Δεν πιστεύω ότι αυτό θα μας προσφέρει μια λύση, γιατί το πρόβλημα είναι πολύπλευρο και πολυσχιδές. Υπάρχει μια ολόκληρη σειρά αντιδράσεων για μια ολόκληρη σειρά αιτίων, όπως είπε ο κ. υπουργός. Δεν υπάρχει ένα μόνο αίτιο.

Ας πάρουμε για παράδειγμα τα βιοκαύσιμα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανέκαθεν υπογράμμιζε ότι είναι ζωτικής σημασίας να εξασφαλίσουμε πως οι επενδύσεις στην ανάπτυξη βιοκαυσίμων θα μετατραπούν σε απτά αποτελέσματα όσον αφορά τη φτώχεια, ιδίως στις αγροτικές περιοχές. Ποτέ δε συστήσαμε, ούτε είπαμε, ότι τα βιοκαύσιμα πρέπει να παράγονται οπουδήποτε. Μπορούμε να παράγουμε βιοκαύσιμα μόνο όπου φαίνεται πιθανή η υπερπαραγωγή. Σε χώρες που δεν έχουν επάρκεια, είναι ασφαλώς εξαιρετικά επικίνδυνο και δεν συνιστάται σε καμία περίπτωση να παράγονται βιοκαύσιμα. Ως εκ τούτου, οι λύσεις δεν είναι τόσο απλές.

Θα ήθελα να πω και κάτι άλλο, που βασικά δεν το καταλαβαίνω. Ακούω μέλη του Σώματος που κατά τη γνώμη μου εξακολουθούν να πιστεύουν στην αποτελεσματικότητα, την τιμή και τις αξίες της Ευρώπης, και αισθάνονται κάποια περηφάνια που είναι Ευρωπαίοι. Τους ακούω να παραπονούνται και να απολογούνται διαρκώς. Βασικά υποτίθεται πως όλα αυτά είναι σφάλμα της Ευρώπης. Εγώ δεν το δέχομαι αυτό. Κάποιος είπε πως η Ευρώπη δεν συμπαθεί ή δεν βοηθάει τις αναπτυσσόμενες χώρες.

Η Ευρώπη προσφέρει σήμερα το 56% της παγκόσμιας βοήθειας. Αναφορικά με την επισιτιστική βοήθεια, σήμερα η Ευρώπη χρηματοδοτεί γεωργικά προϊόντα σε τοπικές αγορές και δεν στέλνει το γεωργικό της πλεόνασμα σε αναπτυσσόμενες χώρες. Πρέπει επίσης να σταματήσουμε να λέμε ανοησίες για την πολιτική ευθύνη της Ευρώπης. Εγώ προσωπικά είμαι μάλλον περήφανος για όσα έκανε η Ευρώπη τα προηγούμενα 50 χρόνια, ειδικά για τις αναπτυσσόμενες χώρες, ακόμα κι αν αυτό δεν πρόκειται να το πει κανένας άλλος.

Το ερώτημα για τα βιοκαύσιμα το έχω ήδη απαντήσει. Είναι σαφές ότι ο ΠΟΕ πρέπει να περάσει από μεταρρύθμιση, ότι πρέπει να προχωρήσουμε περισσότερο με τον ΠΟΕ. Τι θα γινόταν όμως αν δεν υπήρχε ΠΟΕ; Τι θα γινόταν με την παγκόσμια φτώχεια; Ο ΠΟΕ είναι ο πρώτος διεθνής οργανισμός που προσπαθεί να αποκαταστήσει ορισμένες ηθικές αρχές στο παγκόσμιο εμπόριο. Σας το υπενθυμίζω αυτό γιατί είναι πολύ εύκολο να καίει κανείς τα χλωρά μαζί με τα ξερά. Αυτή είναι μία ιδεολογική προκατάληψη που θέλω να απαλείψω. Πρέπει να είμαστε λογικοί.

Για το θέμα των ΓΤΟ μιλώ φυσικά προσωπικά, γιατί η μονόπλευρη αντιμετώπιση του θέματος αυτού αποδοκιμάζεται. Προσωπικά, δεν ανήκω σε αυτούς που θεωρούν ότι το θέμα αυτό έχει ήδη διευθετηθεί. Το να λέει κανείς ότι οι ΓΤΟ είναι κάτι κακό, έτσι απλά, είναι ιδεολογική προκατάληψη. Είναι μια μορφή επιστημονισμού, μια μορφή αυτοσχέδιου επιστημονισμού. Εγώ πιστεύω ότι δεν είναι κακό να συνεχιστεί η έρευνα στο πλαίσιο της προσπάθειας εξασφάλισης αυτάρκειας τροφίμων, ιδίως στις φτωχές χώρες. Είναι λογικό διανοητικά, ενώ το αντίθετο δεν θα ήταν διανοητικά λογικό, δεν θα έδειχνε ανοιχτό πνεύμα. Νομίζω ότι αυτό είναι κάτι που πρέπει να λεχθεί.

Δεν θα επανέλθω τώρα σε εσάς, κύριε Hutchinson, στη διαρκή σας επωδό για τις συμφωνίες οικονομικής εταιρικής σχέσης, γιατί πραγματικά σας θαυμάζω και σας εκτιμώ πάρα πολύ. Θα θέλατε να σας πω ότι αν είμαι υπέρ των συμφωνιών οικονομικής εταιρικής σχέσης για τη δημιουργία περιφερειακών αγορών, αυτό συμβαίνει επειδή πιστεύω ότι οι συμφωνίες οικονομικής εταιρικής σχέσης είναι προφανώς μέρος της λύσης για να αντιμετωπίσουμε το θέμα της επισιτιστικής ασφάλειας, διότι οι αναπτυσσόμενες χώρες δεν θα μπορέσουν να ωφεληθούν από την παγκοσμιοποίηση όσο δεν έχουμε περιφερειακές αγορές με οικονομική ολοκλήρωση; Αυτή είναι η απάντησή μου. Δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε, ουσιαστικά πιστεύω ότι δεν θα μπορέσουμε να συμφωνήσουμε ποτέ στο θέμα αυτό, εγώ ωστόσο θεωρώ παρ’ όλ’ αυτά σημαντικό να σας υπενθυμίσω τη θέση μου.

Σήμερα άκουσα κάποιους να μιλούν για καπιταλιστική βαρβαρότητα. Δεν καταλαβαίνω πολύ καλά τι είναι αυτό. Για μένα, ο καπιταλισμός είναι ένας οικονομικός μηχανισμός, μια οικονομική μηχανή που μέχρις αποδείξεως του αντιθέτου έχει παρουσιάσει μεγαλύτερα οφέλη από κάθε άλλο σύστημα. Φυσικά, έχω πει πολλές φορές στο παρελθόν ότι δεν είμαι εραστής του καπιταλισμού. Ο καπιταλισμός δεν είναι κάτι που αγαπώ, είναι απλά ένα μέσον για την επίτευξη ενός σκοπού.

Οπωσδήποτε, συχνά μου αρέσει να κάνω διάκριση μεταξύ καπιταλισμού και φιλελευθερισμού. Είναι σαφές ότι οι σοσιαλιστές φίλοι μου αρέσκονται στο να τα συνδυάζουν αυτά τα δυο, που ωστόσο δεν είναι ίδια. Αυτό πρέπει να το παραδεχτώ ακόμα κι εγώ. Ωραία, άρα ο καπιταλισμός είναι ένα μέσο για κάποιο σκοπό και τίποτα παραπάνω. Συμφωνώ ότι η οικονομία της αγοράς και ο καπιταλισμός δεν μπορούν να είναι ηθικοί χωρίς μια κυβέρνηση που θεσπίζει κανόνες, τους επιβάλλει και ανακατανέμει τον πλούτο που παρήχθη με σωστό και δίκαιο τρόπο, σας παρακαλώ όμως να μην κολλήσουμε σε ιδεολογικές απλουστεύσεις γιατί αν το κάνουμε, η κρίση αυτή δεν πρόκειται να τελειώσει. Νομίζω ότι πρέπει να το πούμε αυτό.

Αυτά ήθελα να πω για το ζήτημα αυτό. Το θέμα δεν έχει κλείσει. Άκουσα σωστά και σημαντικά επιχειρήματα και από τις δύο πτέρυγες του Σώματος. Όπως είπε ο κ. υπουργός, πρέπει να συνεχίσουμε αυτή τη συζήτηση, τώρα όμως αντιμετωπίζω μια επείγουσα κατάσταση. Πρέπει να βοηθήσουμε το παγκόσμιο επισιτιστικό πρόγραμμα να βρει τρόπους πρόληψης μιας τεράστιας επισιτιστικής καταστροφής. Η δεύτερη προτεραιότητα, μεσοπρόθεσμα, είναι να δοθεί μεγάλη υποστήριξη στις αναπτυσσόμενες χώρες που δεν έχουν αυτάρκεια προκειμένου να μπορέσουν να αυξήσουν την παραγωγή τους. Ωστόσο, ακούγοντας όλους αυτούς τους ανθρώπους να λένε πως θέλουν να θεσπίσουν νόμους και κανονισμούς, αναρωτιέμαι αν είναι ανάγκη να χαλιναγωγήσουμε την οικονομία της αγοράς.

Παρ’ όλ’ αυτά θα ήθελα να σας υπενθυμίσω ότι η γεωργία μας είναι ένας από τους λίγους οικονομικούς κλάδους που έχει υποστεί τεράστιας έκτασης ρύθμιση, θα έλεγα μάλιστα, αυτοσχέδιο παρεμβατισμό. Ο παρεμβατισμός μπορεί, όταν δεν είναι αυτοσχέδιος, να έχει αποτελέσματα, όμως ένας αυτοσχέδιος παρεμβατισμός με εναλλαγή επεκτατικών και περιοριστικών οικονομικών μέτρων είναι μάλλον επικίνδυνος. Αν τα αποτελέσματα αυτής της πολιτικής στον τομέα της γεωργίας δεν ήταν απόλυτα πειστικά, θα πρέπει ίσως να αναρωτηθούμε, όπως ειπώθηκε προηγουμένως, μήπως αυτό συμβαίνει ακριβώς επειδή υπήρξε υπερβολικός αυτοσχέδιος παρεμβατισμός αντί για μια φυσική παγκοσμιοποίηση.

Δεν είμαι οπαδός της παγκοσμιοποίησης, απλά λέω πως υπάρχει και δεν μπορούμε να την περιορίσουμε. Ναι, μπορούμε να θεσπίσουμε κανόνες, μέσω του ΠΟΕ, μέσω των Ηνωμένων Εθνών, μέσω μιας ολόκληρης σειράς διεθνών οργανισμών, όμως όταν λέμε πως μπορούμε να τα θεσπίσουμε όλα αυτά από τη μια μέρα στην άλλη και να απαλλαγούμε από όλες τις συστημικές καταχρήσεις μέσω κανονισμών που δεν είμαστε αρμόδιοι να εκδώσουμε, εγώ δεν βλέπω πραγματικά πώς μπορεί να γίνει αυτό.

Κι εγώ θέλω να είμαι ρεαλιστής. Θα καταβάλουμε κάθε προσπάθεια, και το κάναμε ήδη, προκειμένου να αυξηθεί η παραγωγή στις αναπτυσσόμενες χώρες. Αυτό μου φαίνεται πως είναι η μόνη πραγματική λύση για να αντιμετωπίσουμε το φαινόμενο αυτό, την οποία παραδέχομαι ότι στην αρχή έβλεπα με κριτικό πνεύμα. Ήθελα πραγματικά να προκαλέσω ευαισθητοποίηση γιατί αν δεν γίνει τίποτα, θα συμβεί μια ανθρωπιστική καταστροφή, ένα διατροφικό τσουνάμι, με κρίσεις, με καταστάσεις που είναι πραγματικά αδύνατο να τις διαχειριστεί κανείς.

Σας ευχαριστώ γι’ αυτή τη συζήτηση. Πιστεύω ότι θα επανέλθουμε στο ζήτημα αυτό. Η συζήτηση ήταν εξαιρετικά παραγωγική και ενδιαφέρουσα. Θα κρατήσω τα καλύτερα επιχειρήματα που άκουσα και από τις δύο πλευρές, τα οποία θα προσπαθήσω να χρησιμοποιήσω για να προασπίσω μια υπόθεση που σε τελευταία ανάλυση είναι υπόθεση όλων μας.

(Χειροκροτήματα)

 
  
MPphoto
 
 

  Πρόεδρος. − Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί στη σύνοδο του Μαΐου 2008 στο Στρασβούργο.

Γραπτές δηλώσεις (άρθρο 142 του Κανονισμού)

γραπτώς. – (PL) Η πατρίδα μου, η Πολωνία, την οποία εκπροσωπώ εδώ στο βήμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, θα μπορούσε να είναι ένας από τους μεγάλους παραγωγούς γεωργικών προϊόντων, και μάλιστα πιο υγιεινών προϊόντων από τα τρόφιμα που παράγονται σήμερα στη Δύση. Συνεπεία σφαλμάτων που διέπραξαν οι διαπραγματευτές μας όταν προσχωρήσαμε στην ΕΕ, υποχρεωθήκαμε εξαιτίας των ορίων που μας επιβλήθηκαν να επιβάλουμε σημαντικούς περιορισμούς στη γεωργική παραγωγή της Πολωνίας. Αυτή η πολιτική τεχνητού περιορισμού της παραγωγής τροφίμων έχει τώρα δραματικές συνέπειες για ολόκληρη την Ευρώπη. Τη μεγαλύτερη ταλαιπωρία εξαιτίας της αύξησης των τιμών των τροφίμων και του καλπάζοντος πληθωρισμού στις τιμές της ενέργειας την υφίστανται οι συνταξιούχοι. Η ζώνη της φτώχειας στην Ευρώπη μεγαλώνει ανησυχητικά και περιλαμβάνει ολοένα περισσότερους ανθρώπους, ιδίως πολύτεκνες οικογένειες που σήμερα δυσκολεύονται να επιβιώσουν από μήνα σε μήνα.

Στα νέα κράτη μέλη της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Πολωνίας, υπάρχουν πολλές εκτάσεις γης, των οποίων δεν γίνεται ως τώρα διαχείριση. Με τη χρησιμοποίησή τους η βιομηχανία θα μπορούσε για παράδειγμα να αρχίσει την παραγωγή βιοκαυσίμων που έχουν σημαντική επίδραση στη σημερινή κρίση των τιμών των τροφίμων. Αυτό όμως απαιτεί ριζική αλλαγή της προσέγγισης του προβλήματος εκ μέρους των αξιωματούχων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθώς και τη λήψη άμεσων μέτρων για την αξιοποίηση του δυναμικού παραγωγής των νέων κρατών μελών.

 
  
MPphoto
 
 

  Ilda Figueiredo (GUE/NGL), γραπτώς. – (PT) Τα αίτια της αύξησης των τιμών των τροφίμων στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις αναπτυσσόμενες χώρες ποικίλλουν, δεν μπορούμε όμως να αγνοήσουμε τη συμβολή της ΚΓΠ και της κατεύθυνσης της γεωργίας προς την παραγωγή βιοκαυσίμων.

Αυτό το υπογραμμίζουν διάφοροι φορείς. Για παράδειγμα, η επιστημονική επιτροπή του ΕΟΠ είπε ότι θεωρεί πως η ΕΕ πρέπει να αναβάλει τον στόχο του 10% για τη χρήση βιοκαυσίμων μέχρι το 2020. Ακόμα και ο πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας αναφέρθηκε σε χώρες που αντιμετωπίζουν έλλειψη τροφίμων και απηύθυνε έκκληση τους παραγωγούς πρώτων υλών για βιοκαύσιμα να σταματήσουν προσωρινά την καλλιέργειά τους. Ο ίδιος ο FAO εξέδωσε ήδη προειδοποίηση για εξεγέρσεις για τα τρόφιμα. Εξαιτίας της έλλειψης τροφίμων έγιναν ήδη διαδηλώσεις και σημειώθηκε σοβαρή κοινωνική ένταση σε διάφορες χώρες της Αφρικής και της Ασίας. Ο ειδικός εισηγητής του ΟΗΕ για το δικαίωμα στα τρόφιμα Jean Ziegler είπε ότι η μαζική παραγωγή βιοκαυσίμων ήταν έγκλημα κατά της ανθρωπότητας εξαιτίας των συνεπειών της στις τιμές των τροφίμων σε ολόκληρο τον κόσμο.

Επομένως προξενεί ακόμα μεγαλύτερη κατάπληξη το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιβεβαίωσε ότι θα εμμείνει στον στόχο της αναλογίας 10% βιοκαυσίμων ή φυτικών ελαίων στα καύσιμα των οδικών μεταφορών.

 
  
MPphoto
 
 

  Silvia-Adriana Ţicău (PSE), γραπτώς. – (RO) Σύμφωνα με την Eurostat, το 2007, οι πραγματικές τιμές των γεωργικών προϊόντων αυξήθηκαν στην Ένωση κατά 5% συγκριτικά με το 2006, και η μεγαλύτερη αύξηση, της τάξεως του 15,8%, σημειώθηκε στη Ρουμανία.

Στην Ευρώπη η αύξηση της τιμής του γάλακτος και του κοτόπουλου ήταν 7,8% και η μεγαλύτερη αύξηση στις τιμές των γεωργικών προϊόντων ήταν εκείνη των δημητριακών (45,4%) και της χορτονομής (11,5%). Και σε αυτήν την περίπτωση, η Ρουμανία σημείωσε τη μεγαλύτερη αύξηση (29,2%).

Πέρυσι η τιμή παραγωγού των γεωργικών προϊόντων αυξήθηκε στην Ευρώπη κατά 4,6%, ενώ το κόστος παραγωγού αυξήθηκε κατά 5,3%, και το επίπεδο των επιδοτήσεων μειώθηκε κατά 3,1%. Στα νέα κράτη μέλη, οι δαπάνες των παραγωγών γεωργικών προϊόντων αυξήθηκε δραματικά και οι επιδοτήσεις είναι πολύ χαμηλές. Οι μεγαλύτερες μειώσεις εισοδήματος ανά αγρότη σημειώθηκαν στη Βουλγαρία (-18,6%) και τη Ρουμανία (-16,1%). Οι χαμηλές τιμές, η μη καταβολή γεωργικών επιδοτήσεων και η δύσκολη πρόσβαση σε γεωργικά δάνεια καθιστούν αδύνατη την εφαρμογή των γεωργικών τεχνολογιών και έτσι η παραγωγή ανά εκτάριο ήταν πολύ μικρή.

Στην αύξηση των τιμών των τροφίμων συνέβαλε και ο ανταγωνισμός για τη χρήση γεωργικής γης και το 2007 η έκταση που προορίζεται για καλλιέργειες για βιοκαύσιμα αυξήθηκε κατά 13,6% συγκριτικά με το 2006 και κατά 31,5% συγκριτικά με το διάστημα 2002-2006.

 
  
MPphoto
 
 

  Iuliu Winkler (PPE-DE), γραπτώς. – (RO) Οι πρόσφατες εξελίξεις στις παγκόσμιες αγορές γεωργικών προϊόντων δημιούργησαν μια κατάσταση που λίγες κυβερνήσεις είναι προετοιμασμένες να αντιμετωπίσουν. Η θεαματική αύξηση των τιμών, ειδικά των βασικών δημητριακών, δημιουργούν κίνδυνο λιμοκτονίας για εκατομμύρια ανθρώπων.

Οι κυβερνήσεις και τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα πρέπει να δώσουν μια απάντηση σε αυτή τη νέα πραγματικότητα.

Τα νέα επίπεδα των τιμών των γεωργικών προϊόντων προσφέρουν νέες ευκαιρίες στους παραγωγούς, και των κρατών μελών της ΕΕ. Στη Ρουμανία, το 40% του πληθυσμού ζει σε αγροτικές περιοχές και πολλοί παράγουν γεωργικά προϊόντα.

Οι νέες πραγματικότητες στις αγορές γεωργικών προϊόντων συνιστούν μια ευκαιρία για να βελτιώσουν τα οικονομικά τους και συνακόλουθα το βιοτικό τους επίπεδο.

Δυστυχώς ο γεωργικός τομέας αντιδρά πολύ αργά στις αλλαγές των τιμών στις παγκόσμιες αγορές. Οι μικροί παραγωγοί αντιμετωπίζουν μεγάλη γραφειοκρατία και μειονεκτούν κατά τη διαπραγμάτευση συμβολαίων αγοράς έναντι των μεγάλων αλυσίδων διανομέων με δεσπόζουσα θέση στην αγορά.

Η ΕΕ πρέπει να υποστηρίξει τους μικρούς παραγωγούς γεωργικών προϊόντων για να μπορέσουν να επωφεληθούν από τα μεγαλύτερα έσοδα από την εργασία τους. Η πρόσβαση των μικρών παραγωγών γεωργικών προϊόντων στις αγορές πρέπει να διευκολυνθεί και οι παγκόσμιοι διανομείς πρέπει να υπόκεινται σε διαφανείς κανόνες που θα εμποδίζουν πολιτικές που είναι αρνητικές για τον ανταγωνισμό.

 
Ανακοίνωση νομικού περιεχομένου - Πολιτική απορρήτου