Pełne sprawozdanie z obrad

Poniedziałek, 19 maja 2008 r. - Strasburg

26. Strategia w sprawie regionów najbardziej oddalonych: osiągnięcia i plany na przyszłość (debata)

  Przewodniczący. − Kolejnym punktem porządku dziennego jest sprawozdanie sporządzone przez Margie Sudre w imieniu Komisji Rozwoju Regionalnego w sprawie strategii regionów najbardziej oddalonych: osiągnięcia i plany na przyszłość (2008/2010(INI)) (A6-0158/2008).

  Margie Sudre, sprawozdawczyni. − (FR) Panie przewodniczący, pani komisarz, panie i panowie! Przeprowadzona przez Komisję ocena wzmocnienia partnerstwa z regionami najbardziej oddalonymi jest, łagodnie rzecz ujmując, jednostronna. Mało tego, nie odzwierciedla wszystkich trudności, z jakimi można spotkać się na tych terenach. Niemniej jednak zmniejszenie problemów z dostępnością w tych regionach, zwiększenie ich konkurencyjności i stymulowanie integracji regionalnej stanowią odpowiednie cele i priorytetowe działania dla tych terenów.

Znana wszystkim wizja Azorów, Wysp Kanaryjskich, Gwadelupy, Gujany, Madery, Martyniki czy wyspy Reunion jako regionów dofinansowywanych ze środków wspólnotowych czy państwowych bez rozważenia pozytywnych skutków takiego finansowania nie jest wystarczająco równoważona wartością dodaną tych terenów w postaci korzyści naturalnych, kulturowych i geostrategicznych.

Fundusze Strukturalne nadal są przeznaczane na rozwój regionów najbardziej oddalonych. Mam jednak nadzieję, że Komisja systematycznie dostosowuje swoją obecną i planowaną politykę do zmieniających się realiów panujących na tych terenach, zwracając uwagę na ograniczenia i problemy, z którymi się one zmagają. Zbyt uproszczona, systemowa metoda wyliczania dodatkowych kosztów może się okazać nieproporcjonalna do rzeczywistości i nie brać pod uwagę indywidualnych cech charakterystycznych dla każdego z najbardziej oddalonych regionów. Coraz większe znaczenie przypisywane ocenie polityki Wspólnoty nie może wywołać stworzenia zbędnych narzędzi statystycznych.

Szkoda, że na początku mieliśmy do czynienia z brakiem zainteresowania – nawet jeśli był on jedynie początkowy – ze strony Dyrekcji Generalnej ds. Handlu podczas negocjowania umów o partnerstwie gospodarczym. Muszę prosić Komisję, by podczas zawierania ostatecznych umów z państwami AKP nadal szukała kompromisu, który byłby zgodny z interesami regionów najbardziej oddalonych oraz usilnie proszę, w imię interesów szerszego sąsiedztwa, o ukonkretnienie planu działania na rzecz szerszego sąsiedztwa.

Jeżeli chodzi o transport, moje sprawozdanie mówi o obawach związanych z włączeniem lotnictwa cywilnego do europejskiego systemu handlu uprawnieniami do emisji CO2. Ważne by nie narażać na szwank wysiłków poczynionych w celu zwiększenia dostępności regionów najbardziej oddalonych.

Działania wspólnotowe powinny pełnić rolę katalizatora ducha przedsiębiorczości, który umożliwi utworzenie ośrodków doskonałości w poszczególnych sektorach (zarządzanie odpadami, anergia odnawialna, samowystarczalność energii i bioróżnorodność), które w pełni wykorzystają wiedzę i korzyści płynące z regionów najbardziej oddalonych.

Liczę na konsultacje społeczne w sprawie przyszłej strategii UE na temat regionów najbardziej oddalonych, myślę jednak, że choć wybrane plany działania – zarządzanie zmianami klimatycznymi, zmianami demograficznymi i migracjami, polityka rolna i gospodarka morska – nie mogą być lekceważone, nie pokrywają się one z podstawowymi problemami regionów. Żałuję na przykład, że zakres artykułu 299(2) traktatu WE, który jest podstawą funkcjonowania polityki UE w sprawie regionów najbardziej oddalonych, nie został włączony do listy działań, aby dostarczyć debatom konkretnych podstaw prawnych, instytucjonalnych i politycznych, które im się należą.

Znaczenie usług publicznych dla spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej regionów najbardziej oddalonych, kwestia pomocy od rządu, utrzymanie zróżnicowanych reżimów podatkowych, utrzymywanie się bezrobocia i nierówności, sposoby na walkę o rozszerzenie rynków lokalnych, włączenie regionów w europejskie środowisko badawcze, skuteczny udział regionów najbardziej oddalonych w polityce europejskiej w celu promowania innowacji i walki z przepaścią cyfrową, umowy dotyczące finansowania projektów współpracy z krajami sąsiednimi – wszystko to moim zdaniem kwestie, które zasługują obecnie na uwagę.

Podsumowując, chciałabym ponownie podkreślić cele mojego sprawozdania, do których należą: zagwarantowanie odpowiednich warunków dla rozwoju gospodarczego regionów najbardziej oddalonych, a więc zagwarantowanie sukcesów gospodarczych ich mieszkańcom; zwiększenie konkurencyjności tych regionów i przekonanie ich o tym, że przyszłość Europy obejmuje także ich tereny.

Z góry dziękuję za poparcie w jutrzejszym głosowaniu.

  Danuta Hübner, komisarz. −Panie przewodniczący! Na początek chciałam powiedzieć, że wszyscy doceniamy przedłożone sprawozdanie. Charakteryzuje się ono dużym profesjonalizmem, za co serdecznie dziękuję posłance Margie Sudre. Dziękuję również za jej obecność i silne zaangażowanie w przebieg Konferencji Regionów Najbardziej Oddalonych zorganizowanej w ubiegłym tygodniu w Brukseli.

Chciałabym również wyrazić swoją wdzięczność Komisji Rozwoju Regionalnego i Komisji Rybołówstwa, szczególnie redaktorowi Guerreiro, za wkład w nakreślenie przyszłej strategii dla regionów najbardziej oddalonych, a także panom Fernandesowi, Marques i Casaca. Dziękuję również za wkład w konsultacje społeczne, które rozpoczęliśmy we wrześniu. Pierwszy etap konsultacji zakończył się zeszłotygodniową konferencją.

Jednym z najważniejszych wniosków wyniesionych z tej konferencji jest wyzwanie związane z podwójną integracją regionów najbardziej oddalonych, a także ich wykorzystani jako obszarów testowych projektów pilotażowych, szczególnie w takich dziedzinach, jak energia odnawialna. Na konferencji jasne były dla wszystkich bogactwo i wyjątkowe możliwości związane z regionami najbardziej oddalonymi, a także fakt, że stanowią one siłę witalną całej Unii Europejskiej.

Jeżeli chodzi o samo sprawozdanie, chciałabym podkreślić, że w pełni podzielam zdanie Parlamentu na temat ogromnego znaczenia działań na rzecz utrzymania strategii dostosowanych do konkretnych potrzeb i charakterów poszczególnych regionów. Komisja jest gotowa poszerzyć zakres strategii o nowe wyzwania. Oczywiście sprawy wskazane przez Komisję, takie jak zmiany klimatyczne, problemy demograficzne, polityka migracyjna, polityka rolna i gospodarka morska, nie są jedynymi problemami. Jesteśmy otwarci na nowe propozycje.

Zgadzam się również z posłanką Sudre w jej nawoływaniach do zwiększenia koordynacji działań Funduszu Regionalnego z Europejskim Funduszem Rozwoju. Uważam również za istotną dalszą integrację regionów najbardziej oddalonych w działania w ramach europejskiej przestrzeni badawczej oraz promowanie współpracy z regionami sąsiednimi. W związku z tym wierzę, że zreformowana polityka spójności jak najbardziej pomogła w umocnieniu pozycji regionów najbardziej oddalonych zgodnie z zasadami współpracy.

Sprawa regionów najbardziej oddalonych, jeśli mogę tak powiedzieć, została odpowiednio zaadresowana i zabezpieczona w ramach reform wielu działań wspólnotowych, nie tylko w ramach polityki spójności, lecz również w sprawach związanych z rozwojem wsi i rolnictwa, zasadami udzielania pomocy państwowej w regionach, programami POSEI czy polityką morską.

Jestem pewna, że wszystkie te zmiany w polityce Unii Europejskiej odpowiadają na bieżące potrzeby regionów najbardziej oddalonych. W komunikacie z września 2007 r. podkreślaliśmy potrzebę wykorzystania wszystkich możliwości związanych z reformą polityki UE na lata 2007-2013. Po licznych wizytach w regionach najbardziej oddalonych mogę powiedzieć, że wiele inicjatyw zostało podjętych z myślą tym, choć powinno się je dalej rozwijać i wspierać.

Jeżeli chodzi o sposób przeprowadzenia negocjacji w sprawie umów partnerstwa gospodarczego przez Komisję, a także rozmów związanych z systemem handlu uprawnieniami do emisji, chciałabym zaznaczyć, że regiony najbardziej oddalone stanowiły nieodłączną część rozmów na ten temat już od samego początku, a Komisja systematycznie informowała przedstawicieli o przebiegu tych rozmów i włączała ich w negocjacje.

Pragnę państwa zapewnić, że Komisja nadal będzie brała pod uwagę interesy regionów najbardziej oddalonych nie tylko podczas obecnych, lecz również w przypadku przyszłych rozmów tego rodzaju.

  Pedro Guerreiro, sprawozdawca komisji opiniodawczej Komisji Rybołówstwa. − (PT) Komisja opiniodawcza Komisji Rybołówstwa, jedyna komisja parlamentarna upoważniona do wydania opinii, przedstawiła serię wniosków na korzyść regionów najbardziej oddalonych. Obejmują one takie tematy, jak: określenie terenów będących ich wyłącznymi strefami ekonomicznymi mianem wyłącznej strefy dostępu; zapewnienie wsparcia wspólnotowego na wznowienie i modernizację floty rybackiej; stworzenie programu wspólnotowego na rzecz rybołówstwa przybrzeżnego na małą skalę; zapewnienie środków wspólnotowych na badania naukowe związane z rybołówstwem, a także ochronę i odzyskiwanie zasobów rybnych; rozpoczęcie inicjatyw społeczno-ekonomicznych na rzecz wynagradzania rybakom strat wynikłych z inicjatyw na rzecz zachowania zasobów rybnych; wzmacnianie i kontynuowanie wsparcia wspólnotowego w ramach programów takich jak POSEI - Rybołówstwo.

Ponieważ uważamy, że te niezwykle ważne propozycje Komisji Rybołówstwa powinny znaleźć odzwierciedlenie w rezolucji, która ma zostać uchwalona jutro podczas posiedzenia plenarnego, ponownie składamy osiem poprawek, które mamy nadzieję spotkają się z państwa poparciem.

PRZEWODNICZY: ADAM BIELAN
Wiceprzewodniczący

  Oldřich Vlasák, w imieniu grupyPPE-DE. – (CS) Panie przewodniczący, pani komisarz, panie i panowie! Szczególna sytuacja, w jakiej znajdują się regiony najbardziej oddalone jak najbardziej zasługuje na uwagę Unii Europejskiej. Nie ma wątpliwości co do tego, że strategia europejska związana z regionami najbardziej oddalonymi przyniosła do tej pory kilka pozytywnych rezultatów. W rzeczywistości jednak niektóre z problemów strukturalnych pozostają, dlatego musimy na nie zwrócić uwagę w przyszłości. Musimy wziąć pod uwagę fakt, że nie wszystkie problemy regionów najbardziej oddalonych są możliwe do rozwiązania, niektóre z nich to problemy sui generis wynikające z tego, że z wyjątkiem Gujany Francuskiej mamy do czynienia głównie z terenami oddalonymi od lądów, składającymi się z wysp, przez co nie można zmienić ich naturalnej charakterystyki geograficznej i strukturalnej.

Chciałbym dodać, że musimy działać w tej kwestii z pewną dozą ostrożności, aby nie doprowadzić do zbyt centralnej polityki społecznej. W związku ze sprawami, o których rozmawialiśmy w kontekście regionów najbardziej oddalonych, jeszcze ważniejsze jest rozważenie wprowadzenia zasady pomocniczości. Nie ma wątpliwości co do tego, że regiony najbardziej oddalone wymagają stosowania innych zasad związanych z przydzielaniem pomocy od państwa oraz z rynkiem wewnętrznym. Należy wziąć to pod uwagę w przepisach unijnych, które powinny pomóc zachować tym regionom ich naturalnych walorów i złagodzić czynniki ograniczające ich zachowanie. Efektywność skomplikowanych europejskich programów finansowych w tym kontekście powinna być jednak rozważona. Według mnie odpowiednie zastosowanie środków krajowych i regionalnych w warunkach lokalnych jest dużo skuteczniejszą formą finansowania regionów najbardziej oddalonych. Myślę, że polityka strukturalna UE powinna być raczej oparta na zasadzie mówiącej, że pomoc finansowa ma być kierowana w pierwszej kolejności do najbiedniejszych regionów, gdzie jest potrzebna najbardziej, bez względu na to czy jest to wyspa, teren górzysty, czy teren zamieszkały przez niewielką ilość osób.

  Emanuel Jardim Fernandes, w imieniu grupy PSE. – (PT) Panie przewodniczący! Na początek chciałbym złożyć gratulacje pani komisarz i Komisji w związku z wystosowaniem tej inicjatywy, która z pewnością stanowi nową możliwość odpowiedzi na problemy regionów najbardziej oddalonych i ich mieszkańców.

Rozpoczęcie konsultacji społecznych zwiększyło grono osób zaangażowanych. Myślę, że udało się już zrobić bardzo dużo w tej sprawie, w tym zorganizować owocne spotkanie, o którym wspomniała przed chwilą pani komisarz. Chciałbym skupić uwagę na opinii wystosowanej przez komisję opiniodawczą, która jest opinią dość wyważoną, pozwalającą na osiągnięcie konsensusu w tej sprawie. Jest to opinia, która jest swego rodzaju uzupełnieniem spraw podkreślanych przez Komisję w rozmowach na temat zmian klimatycznych itp.

Chciałbym się odnieść do kwestii strategii lizbońskiej, która jest moim zdaniem kluczowa dla zapewnienia odpowiedniej reakcji na problemy regionów najbardziej oddalonych na tym nowym etapie, a także do potrzeby związanej z przyjęciem nowych strategii w związku z obecną sytuacją oraz do kwestii gwarantowanej pomocy finansowej.

Podsumowując moją wypowiedź, chciałbym powiedzieć, że choć komisja opiniodawcza Komisji Rybołówstwa skupia się na najważniejszych aspektach sprawy, istnieje kilka pomniejszych spraw, które również zasługują na uwagę. Problemem było zebranie do pracy całego sektora w przypadku działań, które mają na celu wypracowanie dla regionów najbardziej oddalonych takiej strategii, która będzie obejmować możliwie jak najwięcej obszarów rozwoju.

  Jean Marie Beaupuy, w imieniu grupy ALDE. – (FR) Panie przewodniczący, pani komisarz, panie i panowie! W momencie kiedy nasza planeta stała się małą wioską – biorąc pod uwagę jak łatwo jest nam przemieszczać się z jednego krańca świata na drugi – musimy skorzystać z możliwości, jakie dają Unii Europejskiej regiony najbardziej oddalone. Jak podkreślała sprawozdawczyni, posłanka Sudre, w wielu punktach swojego sprawozdania, mamy do dyspozycji wspaniałe bogactwa regionów najbardziej oddalonych, leżące w rolnictwie, rybołówstwie, badaniach naukowych, technologii i turystyce. Z całkowitą powierzchnią 25 mln km2dysponujemy największą przestrzenią morską na świecie. Jak mówi sprawozdanie, musimy więc korzystać z tych bogactw i mnożyć je tak, aby regiony najbardziej oddalone mogły odgrywać ważną rolę w naszej wspólnej przyszłości.

Druga sprawa, którą chciałbym poruszyć, dotyczy szczególnej sytuacji terenów miejskich – wypowiadam się tu jako przewodniczący intergrupy ds. miast, widzę również kilku członków mojej intergrupy tu, na tej sali – z uwagi na to, że to właśnie na terenach miejskich mamy do czynienia z największym bezrobociem, i to bezrobociem trzykrotnie większym niż na kontynencie europejskim. Migracja koncentruje się również głównie na terenach miejskich i to tutaj zmiany związane z liczbą ludności są najbardziej dotkliwe.

Pani komisarz! Jest to doskonała okazja do przyjęcia zintegrowanej polityki obejmującej nie tylko różnorodne fundusze europejskie, lecz również różne strategie oraz projekty regionalne, lokalne i rządowe. Jeżeli nie wypracujemy takiej zintegrowanej polityki, nie będziemy w stanie w pełni wykorzystać bogactwa i potencjału regionów najbardziej oddalonych.

Z góry dziękuję pani komisarz za wykorzystanie przepisów UE do zagwarantowania takiego zintegrowanego podejścia, które przyczyni się do powodzenia wszystkich podejmowanych przez nas inicjatyw.

  Mieczysław Edmund Janowski, w imieniu grupy UEN. – Panie Przewodniczący! Pani Komisarz! W imieniu grupy UEN wyrażam uznanie dla pani poseł Sudre za podjęcie tego tematu. Solidarność europejska wymaga uwzględnienia specyficznej sytuacji, w jakiej znajdują się obszary najbardziej odległe. Naszym obowiązkiem, również moralnym, jest troska o spójność ekonomiczną i społeczną tych regionów. Zapisana w traktacie z Lizbony spójność terytorialna, choć nie w dosłownym, geograficznym rozumieniu, także winna mieć swój wymiar obejmujący najbardziej oddalone rejony Unii.

Należy podkreślić potrzebę wzmocnienia partnerstwa, rozumianego jako polepszenie dostępności, wzmocnienie konkurencyjności i poprawienie integracji regionalnej. Oczywiście nie wolno zapominać, że podmiotem tych wszystkich działań są mieszkańcy terytoriów zamorskich. Ważne są dla nich kwestie transportu morskiego i lotniczego, bezrobocia, turystyki, rybołówstwa, zapewnienia właściwego poziomu edukacji oraz opieki zdrowotnej, powszechny dostęp do Internetu szerokopasmowego. Pamiętajmy także o zdarzających się, niestety, w tych obszarach klęskach żywiołowych. Obszary te mają one swoje atuty, ale także swoje problemy. Sprawozdanie pani poseł Sudre bardzo je nam przybliża.

  Pedro Guerreiro, w imieniu grupy GUE/NGL. – (PT) Odbieramy przedstawione sprawozdanie pozytywnie, choć zawiera ono kilka punktów, z którymi się nie zgadzamy.

Opowiadamy się za przyjęciem wniosków na rzecz regionów najbardziej oddalonych przedstawionych przez nas w Komisji Rozwoju Regionalnego, czego przykładem może być fakt, że specyficzna charakterystyka tych regionów wymaga strategii opartej na polityce i środkach, które nie będą zależne od kryteriów przejściowych czy przypadkowych tendencji związanych z bogaceniem się. Należy opracować strategię dostosowaną do potrzeb każdego z tych regionów z osobna, oferującą rozwiązania problemów związanych ze stałymi ograniczeniami, jakich te regiony doświadczają.

Sprawozdanie podkreśla znaczenie usług publicznych dla większej spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej w regionach najbardziej oddalonych w zakresie takich dziedzin, jak transport morski i powietrzny, usługi pocztowe, energetyka, komunikacja, nie zapominając o szerokopasmowym Internecie i jak najszybszym podjęciu działań na rzecz walki z powszechnym bezrobociem, ubóstwem i nierównym rozłożeniu dochodów w tych regionach – są to dziedziny, których notowania są na tych obszarach najniższe w całej Unii Europejskiej.

Uważamy jednak, że pewne aspekty można i powinno się objaśnić i wzmocnić. Środki finansowania regionów najbardziej oddalonych z budżetu Wspólnoty powinny napływać nieprzerwanie i w być w odpowiedni sposób koordynowane, biorąc pod uwagę ograniczenia tych regionów, które również nie znikną w krótkim czasie. Oprócz tego, aby zapewnić większą spójność i skuteczność środków podejmowanych na rzecz rozwoju tych regionów i poprawy ich statusu, należy nie tylko wziąć pod uwagę ich specyfikę i ich duże oddalenie od kontynentu europejskiego we wszystkich inicjatywach wspólnotowych, lecz również opracować odpowiednio dofinansowany program wspólnotowy wspierający te regiony i obejmujący wszystkie dostępne nam środki pomocowe.

Stąd nasze poprawki.

  Rolf Berend (PPE-DE). – (DE) Panie przewodniczący, pani komisarz, panie i panowie! Sprawozdanie z własnej inicjatywy sporządzone przez posłankę Sudre ma dwa nadrzędne cele: ocenić wnioski i zalecenia komunikatu Komisji oraz stworzyć podstawę – i myślę, że udało się w nim stworzyć doskonałą podstawę – do dyskusji na temat przyszłości regionów najbardziej oddalonych. Nawet jeśli sprawozdawczyni uważa, że Komisja przedstawiła sprawę w zbyt różowych barwach, lub też przedstawiła jedynie część problemów, powinniśmy być dumni z tego, że pomoc europejska umożliwiła poczynienie postępów w zakresie rozwoju tych regionów.

Z jednej strony nie oznacza to w żadnym wypadku, że w obliczu postępów dalsza pomoc zostanie ograniczona – jej napływ do tych regionów jest bowiem oczywistym obowiązkiem z prawnego punktu widzenia, zgodnie z postanowieniami traktatu. Z drugiej strony wiemy, że pielęgnowanie walorów regionów najbardziej oddalonych jest jedynym sposobem na to, by zapewnić zrównoważony rozwój na tych terenach.

Jak słusznie podsumowała sprawozdawczyni, nie chodzi jedynie o ochronę, zabezpieczenie i utrzymanie obecnego bogactwa tych regionów, ale raczej o przyciąganie, uatrakcyjnianie ich i kontynuowanie ścisłej współpracy. Sprawozdanie słusznie nawołuje na przykład do tego, by rozmowy na temat przyszłej strategii wsparcia dla regionów najbardziej oddalonych skupiały się nie tylko na takich wyzwaniach, jak zmiany klimatyczne, zmiany demograficzne, polityka migracyjna, rolnictwo czy gospodarka morska, lecz brały pod uwagę również potrzebę przyjęcia stanowiska w związku z pozostałymi elementami polityki Wspólnoty. Nowe pokolenie programów europejskich powinno również zapoczątkować ważny dla nas proces dywersyfikacji gospodarek regionów najbardziej oddalonych i nie powinno się ograniczać do utrzymania obecnego stanu rzeczy, który jest zasługą głównie finansowania z UE.

W świetle tych faktów przedstawione sprawozdanie powinno się cieszyć naszym całkowitym poparciem.

  Iratxe García Pérez (PSE). − (ES) Panie przewodniczący, pani komisarz! Ja również chciałabym podziękować posłance Sudre za prace nad sprawozdaniem i osiągnięcie porozumienia na drodze większości głosów w Komisji Rozwoju Regionalnego w związku z polityką przyjętą dla regionów najbardziej oddalonych.

Polityka ta musi się składać z trzech najważniejszych rzeczy: musi zwiększyć dostępność regionów, zwiększyć ich konkurencyjność i wzmocnić integrację regionalną.

Wkład Funduszy Strukturalnych w rozwój tych regionów jest ważnym elementem polityki i pozostanie ważnym narzędziem utrzymania obecnego poziomu spójności i ograniczenia nierówności regionalnych w przyszłości. Dlatego Komisja musi wykazać się większą elastycznością. Powinna umożliwić napływ środków z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego do regionów najbardziej oddalonych poprzez zapewnienie wystarczająco szerokiego zakresu Funduszu, tak by mógł zostać w pełni wykorzystany.

Kolejnym ważnym wyzwaniem jest zwiększenie dostępności i, w związku z tym, zapewnienie indywidualnego traktowania każdego z tych regionów w sprawie transportu.

Czwarte sprawozdanie Funduszu Spójności odpowiada na nowe wyzwania, a my mamy nadzieję, że Komisja weźmie pod uwagę fakt, że z wyzwaniami tymi mamy do czynienia również w regionach najbardziej oddalonych.

  Kyriacos Triantaphyllides (GUE/NGL). – (EL) Panie przewodniczący, pani komisarz! Dość ważna sprawa umknęła uwagi Komisji w związku z regionami najbardziej oddalonymi. Chodzi o wsparcie dla tych wysp należących do Unii Europejskiej, do których traktat się nie odnosi, lecz które mają dużo wspólnego z tymi regionami, o których jest mowa w traktacie.

Państwa członkowskie UE znajdujące się na wyspach powinny być traktowane w ten sam sposób, co regiony najbardziej oddalone. Jest to konieczne w oparciu o zasadę równego traktowania, ponieważ państwa członkowskie znajdujące się na wyspach i regiony państw członkowskich znajdujące się na wyspach zmagają się do pewnego stopnia z tymi samymi problemami terytorialnymi i geograficznymi. Niewielkie państwa członkowskie położone na wyspach oraz zajmujące wyspy regiony państw członkowskich powinny więc być traktowane w ten sam sposób, co regiony najbardziej oddalone; powinny podlegać tej samej strategii i tym samym przywilejom, co regiony oddalone. Przykładowo, powinny otrzymywać oddzielny pakiet środków państwowych w ramach regionalnej inicjatywy pomostowej UE z takimi regionami jak wschodnia część Morza Śródziemnego.

  Emmanouil Angelakas (PPE-DE). – (EL) Panie przewodniczący, pani komisarz! Choć sprawozdanie posłanki Sudre może się wydawać niezwiązane z większością krajów europejskich z uwagi na to, że tylko niewielka część z nich posiada terytoria tak oddalone od Europy, jak Azory czy Madera, podejście sprawozdawczyni do tego tematu wzbudziło moje zainteresowanie. Okazało się, że sprawozdanie to może stać się inspiracją dla przyjęcia podobnej polityki w krajach, które położone są częściowo na wyspach, szczególnie w krajach posiadających archipelagi czy tereny górskie, takich jak mój – Grecja. Charakterystyka geokulturowa tych regionów jest równocześnie doskonałym zasobem i przeszkodą.

Dlatego chciałbym wyrazić uznanie dla posłanki Sudre za doskonałą pracę oraz inspirację, dzięki której postanowiłem sam zaproponować kilka działań w związku z tymi regionami. Uważam, że należy podjąć działania, które pozwolą na pozytywne wykorzystanie specyfiki geokulturowej wysp i terenów górskich. Niezbędna jest strategia rozwoju, która pozwoli utrzymać i wzmocnić spójność terytorialną. Należy opracować system wskaźników statystycznych, które pozwolą na lepszą ocenę różnic między wyspami a stałym lądem. Ważna jest również większa elastyczność w zakresie stosowania polityki pomocy rządowej i europejskiej, co zwiększy produktywność inicjatyw podejmowanych na wyspach. Należy również zająć się następującymi sprawami: równym dostępem do rynku wewnętrznego i opracowaniem praktycznego planu wsparcia dla wysp; wpływem zmian klimatycznych na sytuację na wyspach, szczególnie kwestią pogłębiania się problemów już istniejących, takich jak susze; uproszczeniem sieci transportowej łączącej wyspy i tereny górskie z kontynentem. Ostatnią rzeczą jest zwrócenie szczególnej uwagi na zabezpieczenie zapotrzebowania na energię na wyspach poprzez opracowywanie i realizację projektów związanych z wytwarzaniem energii w oparciu o nowe technologie i odnawialne źródła energii. Ważny jest także szerokopasmowy dostęp do Internetu oraz zwiększanie opłacalności inicjatyw turystycznych na wyspach i terenach górskich.

Ze wszystkich tych powodów chciałbym jeszcze raz pogratulować posłance Sudre. Jej sprawozdanie cieszy się pełnym i szczerym poparciem z mojej strony. Wierzę, że Komisja przygotuje w swoim czasie podobne sprawozdanie na temat regionów, o których wspomniałem.

  Manuel Medina Ortega (PSE). − (ES) Panie przewodniczący! Niektóre z osób, które przemawiały dziś na tej sali zdają się nie brać pod uwagę tego, że realia panujące w regionach najbardziej oddalonych są zupełnie inne. Nie chodzi o to, że są to regiony ubogie. Mówimy tutaj o bardzo małych, odizolowanych od świata terenach wyspiarskich położonych tysiące kilometrów od Unii Europejskiej i zamieszkałych łącznie przez 4,5 miliona ludzi.

Unia Europejska mogłaby zostawić te tereny samym sobie, skazać ich mieszkańców na biedę i zmusić ich do emigracji do krajów UE, co oznaczałoby zwiększenie liczby imigrantów o kolejne 4,5 miliona.

Na szczęście Komisja Europejska rozumie sytuację panującą na tych terenach i stworzyła specjalny program pomocowy już dawno temu. Teraz Komisja prosi o naszą opinię w tej sprawie. Posłanka Sudre sporządziła cenne sprawozdanie w odpowiedzi na tę konsultację. Podkreśla ona w nim znaczenie takich działań, jak utrzymanie odrębności regionów najbardziej oddalonych i przedstawia konkretne propozycje działań na rzecz rozwijania usług publicznych, promowania innowacyjności i przezwyciężenia przepaści cyfrowej. Myślę, że Parlament powinien poprzeć sprawozdanie posłanki Sudre z powodów, które sama przedstawiła.

  Catherine Neris (PSE) . – (FR) Panie przewodniczący, pani komisarz, panie i panowie! Sprawozdanie, które będzie przedmiotem jutrzejszego głosowania słusznie przypomina nam o tym, że specyfika regionów najbardziej oddalonych jest jedną z ich silnych stron. Obok niekorzystnych warunków, które wstrzymują ich rozwój, regiony te dysponują również szeregiem bezsprzecznych korzyści, a naszym zadaniem jest w odpowiedni sposób je pomnażać, pomagając regionom oddalonym w wypracowaniu zrównoważonej strategii przyszłego rozwoju. Wyposażając nasze wyspy w nowe bodźce, przyczynimy się do ich rozwoju: wystarczy wprowadzić wysokiej jakości produkcję rolną – która przyczyni się do różnorodności produkcji rolnej na poziomie UE – na ścieżkę zrównoważonego rozwoju. Trzeba też promować szybki rozwój prawdziwych atrakcji turystycznych w oparciu o walory naturalne tych terenów i ich dziedzictwo kulturowe. Należy również wykorzystać położenie geograficzne regionów najbardziej oddalonych, szczególnie wysp Morza Karaibskiego i Oceanu Indyjskiego, zachęcając do ściślejszej współpracy z sąsiednimi krajami trzecimi i promując rozwój naszych wysp – właśnie dlatego, że są wyspami – jako ośrodków doskonałości w zakresie badań naukowych, szczególnie badań związanych z gospodarką morską, klimatem i środowiskiem naturalnym.

Jedynym sposobem na osiągnięcie tych celów jest jednak zastosowanie konkretnych ram prawnych zgodnie z postanowieniami artykułu 299(2) traktatu, a w duchu tego artykułu musi leżeć stosowanie polityki publicznej Unii Europejskiej związanej szczególnie z energetyką i transportem, lecz również z handlem międzynarodowym, w związku z którym jest niezwykle istotne by interesy regionów najbardziej oddalonych były brane pod uwagę podczas negocjowania umów o partnerstwie gospodarczym. Regiony najbardziej oddalone charakteryzują się prawdziwą i niewyczerpaną siłą działania, jednak zasługują na sprawiedliwe traktowanie. Dlatego należy brać pod uwagę każdy z tych terenów z osobna.

Nie wątpię, że Komisja weźmie wszystkie te kwestie pod uwagę podczas przygotowywania swojego stanowiska w tej sprawie.

  Lambert van Nistelrooij (PPE-DE). – (NL) Regiony najbardziej oddalone znajdują się w szczególnej sytuacji. Wiele z nich to oddalone od świata małe wysepki. Myślę, że posłanka Sudre dobrze wyważyła swoją pracę, zwracając uwagę na szczególny charakter tych terenów i dostosowując proponowane narzędzia pomocowe do ich specyficznych potrzeb.

Jako poseł z Holandii chciałbym powiedzieć kilka słów o postępach w rozwoju Królestwa Niderlandów. Do tego królestwa należą trzy małe wyspy: Saba, Sint Maarten i Bonaire, które mają wkrótce zmienić swój status, a więc będą należeć do omawianych dziś regionów najbardziej oddalonych. Jednak myślę, że nie stanie się to tak szybko, żeby ich mieszkańcy mogli głosować w tej sprawie przed wyborami w 2009 r. Zgodnie z nowym traktatem lizbońskim możemy podjąć tę decyzję dużo szybciej. Nie musimy zmieniać postanowień traktatu by to zrobić. Być może pani komisarz Hübner będzie w stanie odpowiedzieć na pytanie, czy Komisja jest gotowa przyjąć te trzy wyspy o łącznej liczbie 19 000 mieszkańców.

  Sérgio Marques (PPE-DE). – (PT) Panie przewodniczący, pani komisarz, panie i panowie! Oprócz złożenia gratulacji w stronę sprawozdawczyni Sudre w związku z doskonałym sprawozdaniem chciałbym poruszyć trzy kwestie związane z przyszłą strategią Unii Europejskiej w sprawie regionów najbardziej oddalonych.

Po pierwsze Komisji Europejskiej należą się gratulacje za zachęcanie do udziału w debacie związanej z polityką Unii Europejskiej dotyczącą regionów najbardziej oddalonych i strategią, jaką należy przyjąć w przyszłości. Pochwalam również przeprowadzone konsultacje internetowe i konferencję zorganizowaną w zeszłym tygodniu przez Komisję Europejską.

Oprócz tego chciałbym zaznaczyć, że strategia europejska dla regionów najbardziej oddalonych będzie równie potrzebna w przyszłości, jak była do tej pory. Istnieje ryzyko, że stwierdzimy iż rozwój społeczno-gospodarczy, którego w międzyczasie udało się dokonać w regionach najbardziej oddalonych świadczy o tym, że interwencja Unii przestaje być już konieczna. Musimy jednak zawsze zdawać sobie sprawę z tego, że szczególna sytuacja tych regionów nie przeminie, jest sprawą stałą i zawsze będzie wymagać odpowiedniego podejścia ze strony Europy dostosowanego do konkretnej sytuacji każdego z tych regionów.

Trzecią ważną sprawą, którą pragnę poruszyć jest ukierunkowanie naszych działań na rzecz realizacji strategii lizbońskiej również na tych obszarach, co może się okazać dużo trudniejszym zadaniem z uwagi na specyfikę tych regionów.

Dlatego proponuję pani Hübner, by Komisja Europejska przeprowadziła badania, których celem będzie określenie trudności, z jakimi zmagają się regiony najbardziej oddalone w związku z realizacją strategii lizbońskiej, a także konkretnych sposobów na ich przezwyciężenie.

  Madeleine Jouye de Grandmaison (GUE/NGL) . – (FR) Panie przewodniczący, pani komisarz, panie i panowie! Cieszy mnie doskonała jakość sprawozdania sporządzonego przez posłankę Sudre.

Musimy przyznać, że w 10 lat po wejściu w życie traktatu amsterdamskiego polityka UE pod kierunkiem artykułu 299(2) poczyniła prawdziwe postępy. Dziś jednak nadszedł czas, by przejść do kolejnego etapu opartego na zmianie podejścia do stosunków UE z regionami najbardziej oddalonymi. Wymaga to od UE docenienia wielkiego potencjału, jaki drzemie w tych regionach, zgodnie z ustaleniami powziętymi podczas zeszłotygodniowego seminarium. Nowa strategia powinna moim zdaniem, oprócz nadrobienia strat w niektórych dziedzinach, skupić się na rozwoju opartym o ten właśnie ogromny potencjał. Odnosi się to w równej mierze do badań naukowych, zasobów morskich, bioróżnorodności, europejskiej polityki społecznej, zmian klimatycznych oraz do niezwykłego wkładu regionów najbardziej oddalonych w różnorodność kulturową. W związku z tymi celami przedstawiłam kilka poprawek i mam nadzieję, że spełnią one swój cel.

Ukonkretnienie działań związanych z nową strategią oznacza umożliwienie regionom najbardziej oddalonym funkcjonowania w charakterze prawdziwych partnerów dla Europy i właśnie tutaj powinniśmy szukać świeżego podejścia: powinniśmy dążyć do obustronnej współpracy, w wyniku której obie strony odniosą korzyści.

  Danuta Hübner, komisarz. −Panie przewodniczący! Chciałam bardzo krótko odpowiedzieć na pytanie zadane przez posła van Nistelrooija. Tak, prowadzimy rozmowy z władzami holenderskimi na ten temat od półtora roku. Na szczęście udało się wprowadzić zmiany, na które pozwala traktat, dlatego mamy nadzieję na trzy nowe terytoria w przyszłości.

Jeżeli chodzi o przedstawione komentarze, pozwólcie państwo, że na początek powiem, iż zgodnie z prośbą wystosowaną w grudniu przez Radę Europejską Komisja planuje wydanie komunikatu jesienią tego roku. Liczymy na to, że uda się posunąć sprawę regionów najbardziej oddalonych do przodu z większą stanowczością i pragmatyzmem. Takie jest nasze podejście do tych nowych wyzwań, jednak przede wszystkim chcemy ułatwić korzystanie ze wszystkich dostępnych nam możliwości.

Posłanko Sudre, myślę że pani sprawozdanie pomoże połączyć obecną strategię z nową, co będzie bardzo ważnym zadaniem do wykonania w sprawie regionów najbardziej oddalonych. Wierzę również, że najlepszym sposobem na zmiany jest rozpoczęcie od odpowiedniego wykorzystania walorów regionów najbardziej oddalonych, co było podkreślane przez wielu posłów.

Chciałabym również przy tej okazji odnieść się do planowanego opracowania zielonej księgi na temat spójności terytorialnej, które ma być ważnym elementem działań prezydencji francuskiej. Regiony najbardziej oddalone mają przed sobą ważną rolę do odegrania w procesie przygotowywania części terytorialnej polityki spójności, ponieważ są one odzwierciedleniem naszych wysiłków na rzecz pokonywania przeszkód terytorialnych w Europie. Dlatego liczę na duże zaangażowanie tych regionów w konsultacjach społecznych związanych z zieloną księgą na temat spójności terytorialnej.

I ostatnia sprawa. Chciałabym państwa zapewnić, że Komisja będzie nadal promować skoordynowane i zintegrowane działania oraz będzie się starała doprowadzić do synergii między poszczególnymi elementami polityki Wspólnoty, które mają wpływ na sytuację w regionach najbardziej oddalonych.

  Margie Sudre, sprawozdawczyni. − (FR) Panie przewodniczący! Oczywiście chciałabym podziękować wszystkim mówcom oraz jeszcze raz złożyć podziękowania na ręce Komisji za podjęcie inicjatywy na rzecz nowej strategii dla regionów najbardziej oddalonych w ubiegłym tygodniu.

Chciałabym odnieść się do kilku spraw poruszonych przez posłów, cieszę się również, że moje sprawozdanie spotkało się z tak dużym poparciem. W odpowiedzi na słowa posła Guerreiro powiem, że wsparcie, jakie chciałby on widzieć w kwestii wznowienia połowu ryb oraz badań w tym zakresie, a także zwiększenia pomocy jest objęte programem Europejskiego Funduszu Rybołówstwa. Działania te już teraz stanowią część polityki, którą UE, a szczególnie Komisja i Komisja Rybołówstwa, podjęły. Przedstawione przeze mnie sprawozdanie zajmuje się zaś sprawą polityki rozwoju regionalnego. Dlatego nie poświęciłam w nim aż tak dużo miejsca na sprawy związane z rybołówstwem, jak by sobie tego poseł Guerreiro życzył, choć wspomniałam o ogromnym znaczeniu tej gałęzi gospodarki dla naszego rozwoju. Chciałabym przypomnieć, że tematem dzisiejszej debaty jest rozwój regionalny.

Poseł Medina Ortega już odpowiedział na komentarze posłów greckich, którzy prosili o zastosowanie podobnej polityki do wszystkich wysp, wyjaśniając różnicę, jaką robią tysiące kilometrów odległości od kontynentu europejskiego. Jakikolwiek by nie był nasz postęp, nie zmieni do naszego oddalenia od kontynentu. I bez względu na nasze zrozumienie problemów, z którymi zmagają się mieszkańcy wysp, jest oczywiste, że nie możemy stosować tych samych zasad czy ustępstw w przypadku wysp, które znajdują się zaledwie kilka godzin podróży łodzią czy kilka minut samolotem od stałego lądu. Nie jest to kwestia braku chęci rozważenia sytuacji na wyspach, lecz – pozwólcie państwo, że powtórzę – tego, że różnica między państwa wyspami, położonymi blisko Europy, a naszymi jest ogromna.

Panie pośle Guerreiro, zabrał pan głos po raz drugi, by prosić o niepodejmowanie decyzji na podstawie przejściowych kryteriów. Jasne jest, że nasza sytuacja nie ma w sobie nic przejściowego: jest to sytuacja stała, niezmienna, a my nie prosimy o wieczną gwarancję pomocy na tym samym poziomie, ponieważ mamy nadzieję, że uda nam się nadgonić i osiągnąć średnie wyniki reszty Wspólnoty.

  Przewodniczący. − Zamykam debatę.

Głosowanie odbędzie się we wtorek 20 maja 2008 r.

Oświadczenia pisemne (art. 142)

  Toomas Savi (ALDE) , na piśmie. – Przedłożone sprawozdanie stanowi dobre podsumowanie problemów, jakim stawiają czoła Azory, Wyspy Kanaryjskie, Gwadelupa, Gujana Francuska, Martynika, Réunion, Saint-Martin i Saint-Barthélemy jako tereny Unii Europejskie oddalone pod względem geograficznym. Zwraca ono również uwagę na różnice w traktowaniu poszczególnych terytoriów zamorskich należących do państw członkowskich.

Nadal istnieją regiony podlegające suwerenności państw członkowskich, które nie mają tego samego statusu, co regiony najbardziej oddalone. Przykładowo mieszkańcy Brytyjskich Wysp Dziewiczych czy Grenlandii są obywatelami Unii Europejskiej, jednak nie przeprowadza się na ich terenach europejskich wyborów parlamentarnych, podczas gdy obywatele Aruby to obywatele Unii Europejskiej, którzy mają prawo głosu w tychże wyborach. Jeszcze bardziej mylący jest fakt, że żadne z wymienionych wyżej terytoriów nie jest w rzeczywistości częścią Unii Europejskiej.

Uważam, że stosunki Unii Europejskiej z terytoriami zamorskimi państw członkowskich i ich mieszkańcami powinny zostać ujednolicone, biorąc pod uwagę zasadę równego traktowania wszystkich obywateli Unii Europejskiej.