De Voorzitter. − Het volgende onderwerp is het verslag (A6-0155/2008) van Lasse Lehtinen, namens de Commissie interne markt en consumentenbescherming, over de strategie voor het consumentenbeleid van de EU 2007-2013 (2007/2189(INI)).
Lasse Lehtinen , rapporteur. − (FI) Mijnheer de Voorzitter, het verslag dat voor ons ligt is grondig gelezen in de commissie, waarvoor ik mijn collega’s en vooral de schaduwrapporteurs van de andere politieke fracties wil bedanken. Met instemming hebben we kennis genomen van de lofwaardige pogingen van de Commissie om consumentenkwesties op alle beleidsterreinen te belichten.
Dit continent kan slechts concurreren op de wereldmarkten als het ook kan concurreren op zijn eigen interne markt. De 27 nationale minimarkten dienen te worden gecombineerd om de grootste retailmarkt ter wereld te vormen.
Een levensvatbare interne markt vergt actie om het consumentenvertrouwen een impuls te geven. Sterke en onafhankelijke consumentenorganisaties spelen hierbij een belangrijke rol.
Bij de opties die er zijn om dat vertrouwen te vergroten is er één die meer dan de andere in onze besprekingen naar voren kwam en die zorgde voor de enige noemenswaardige onenigheden. Het gaat dan om de mogelijkheid voor consumenten om te kunnen beschikken over de middelen om compensatie te vragen als er iets mis is. In dit verslag wordt gesteld dat het essentieel is dat consumenten beschikken over een grensoverschrijdend collectief systeem voor vergoedingen in geval van meningsverschillen.
Commissaris Kuneva heeft al beloofd te bekijken welk soort systeem voor collectieve vergoedingen in Europa geschikt zou zijn. Bij ons in Europa schijnt er tenminste een brede consensus te bestaan over het soort systeem dat het niet zou moeten zijn. Het dient fundamenteel anders te zijn dan het collectieve vergoedingensysteem van de Amerikanen, waar vooral advocaten van profiteren, niet de consumenten. In Europa moeten we streven naar een systeem waarbij claims direct gekoppeld worden aan de feitelijk geleden schade. Op die manier zou de manier van rechtspleging niet zozeer focussen op de straf maar op het verkrijgen van recht voor de consument. Collectieve vergoedingssystemen zouden daarom de consument geen nieuwe rechten geven, maar zouden ervoor zorgen dat ze ten volle van hun huidige rechten gebruik kunnen maken.
De fracties van de conservatieven hebben het idee van collectieve vergoedingen niet willen steunen. De aangevoerde reden is dat de Commissie al heeft beloofd te beginnen met het indienen van voorstellen dienaangaande. Het Parlement is echter de politieke besluitvormer dat gekozen werd door het volk van Europa, en we dienen de wil van de meerderheid duidelijk uit te laten komen. We hebben zowel de bevoegdheid als een verplichting na te denken over nieuwe en gedetailleerde oplossingen voor kwesties die het publiek als problematisch ervaart en deze voor te stellen aan de Commissie.
Ik heb voorgesteld dat de Commissie bekijkt of het misschien nuttig is een functie als consumentenombudsman in het leven te roepen die rapporteert aan de Commissie en die speciaal gaat over grensoverschrijdende gevallen. Deze hoge ambtenaar zou kunnen fungeren als een poortwachter, een soort selectieve autoriteit, zoals dat ook gebeurt in nationale gevallen als er middelen voor legale vergoedingen worden geïmplementeerd. Hopelijk zullen het verslag en de compromissen die het bevat de breedst mogelijke steun krijgen.
Meglena Kuneva , lid van de Commissie. − (EN) Mijnheer de Voorzitter, ik zou graag het Parlement willen bedanken voor de steun die het gaf aan de doelstellingen en acties van onze strategie voor het consumentenbeleid in de jaren 2007-2013 en natuurlijk voor de enorme steun en het werk van de rapporteur.
Ik ben ingenomen met het standpunt van het Parlement ten aanzien van de noodzaak de 27 nationale minimarkten te veranderen in een pan-Europese retailmarkt, de grootste ter wereld. Om dat te bereiken, moeten we ervoor zorgen dat de consumenten met meer vertrouwen over de grens gaan winkelen. We zeggen vaak dat vertrouwen de valuta van de moderne economie zijn. Ik ben van mening dat we, met al onze pogingen en geweldige inspanningen, geholpen door de invulling die we aan onze strategie geven, stap voor stap dit doel kunnen realiseren.
In deze context waardeer ik ook ten zeerste de steun die we krijgen voor de voorgestelde kaderrichtlijn aangaande de contractuele rechten van de consument, die het middel vormt om het doel te bereiken. Ik ben vooral blij met de instemming van het Parlement wat betreft de behoefte voor de beoogde volledige harmonisatie, waar knelpunten voor het functioneren van de interne markt worden vastgesteld.
Wat betreft het scorebord voor de consumentenmarkten ben ik blij met het welkom dat het Europees Parlement dit initiatief heeft bereid en zie ik uit naar uw volledige steun later dit jaar. Het scorebord staat centraal als het gaat om wat de strategie beoogt, nl. te komen tot een begrip van de manier waarop de interne markt werkt voor onze consumenten – om de uitkomst te meten van de interne markt voor consumenten. Als het scorebord volledig is ontwikkeld, zullen we echt in staat zijn betere regelgeving en empirisch gestaafd bewijs te maken. En wat net zo belangrijk is, we zullen onze burgers laten zien dat we hun alledaagse zorgen begrijpen en daar een antwoord op hebben.
U vroeg naar vergoedingen. Ik wil u graag bedanken voor de steun die u geeft aan de strategie voor het consumentenbeleid, gericht op vergoeding en handhaving ervan. Vergoeding is, samen met handhaving ervan, een belangrijk onderdeel van deze strategie. Net als u geloof ook ik sterk dat, willen we de interne markt laten functioneren, de Europese consumenten het vertrouwen moeten hebben dat ze hun rechten kunnen afdwingen en een vergoeding kunnen krijgen, waar ook binnen de Europese Unie. Ik vind verder dat een aanvulling van middelen voor vergoeding – juridisch of niet-juridisch, zowel individueel of collectief – de efficiëntste en adequaatste afhandeling van consumentengeschillen mogelijk zou maken. Hiervan zouden zowel de consumenten als de fatsoenlijke bedrijven in gelijke mate profiteren. Persoonlijk denk ik dat collectieve vergoedingen, zowel juridisch als niet-juridisch, een effectieve manier kunnen vormen om het kader voor vergoedingen dat we reeds hebben opgezet voor de Europese consument, meer gestalte te geven. We hebben dat gedaan door aanmoediging van ADR-mechanismen, (alternative dispute resolution, alternatieve geschilbeslechting), door de instelling van een grensoverschrijdende procedure voor kleine claims en door de pas aangenomen Mediation Richtlijn.
Natuurlijk dient zorgvuldig te worden vastgesteld welke acties er dienaangaande in de toekomst worden genomen. Zoals u weet heb ik twee onderzoeken opgestart, gericht op verder onderzoek naar de kwestie van collectieve vergoedingen. De eerste zal de effectiviteit en de efficiency van bestaande collectieve vergoedingsmechanismen onderzoeken; het zal vaststellen of consumenten nadeel ondervinden in die lidstaten waar collectieve vergoedingen niet beschikbaar zijn en het bestaan onderzoeken van negatieve effecten voor de binnenmarkt.
Het tweede onderzoek zal informatie leveren over de problemen waarmee consumenten worden geconfronteerd als ze vergoedingen pogen te krijgen op grond van massale claims en het zal de economische gevolgen van zulke problemen voor de consument, de concurrentie en de desbetreffende markt analyseren.
Ik ben van plan de resultaten van deze onderzoeken en de informatie die van stakeholders en lidstaten wordt verkregen te gebruiken voor de voorbereiding van een mededeling die dan moet worden aangenomen door de Commissie tegen het eind van 2008. Het doel van deze mededeling zal zijn het inwinnen van publiek en breed advies omtrent de opties die er zijn op het gebied van collectieve vergoedingen aan de consument.
Tegelijkertijd evalueer ik hoe de richtlijn over injuncties werd geïmplementeerd door de lidstaten en welke invloed deze heeft gehad op de handhaving van rechten van de consument in de EU. Mijn conclusies zullen uiteen worden gezet in een verslag dat eveneens tegen het eind van het jaar door de Commissie zou moeten worden aangenomen.
Nogmaals mijn dank aan het Parlement, dat ze mijn visie op het nieuwe, marktgebaseerde consumentenbeleid delen, een beleid waarbij geïnformeerde en mondige consumenten vol vertrouwen zoeken naar, en profiteren van de beste aanbiedingen qua prijs en kwaliteit in de grootste markt ter wereld.
Piia-Noora Kauppi , rapporteur voor advies van de Commissie economische en monetaire zaken. − (EN) Mijnheer de Voorzitter, ik zou de mededeling van de Commissie toejuichen, alsmede het verslag van de heer Lehtinen, omdat beide over het algemeen zeer evenwichtige werkstukken zijn.
Bovendien geven ze terecht blijk van een heel belangrijke opvatting, die op EU-niveau dient te worden besproken, nl. dat consumentenbeleid een onderdeel moet zijn van de interne markt.
Dat brengt me bij hetgeen de Commissie economische zaken terecht heeft gesteld in het verslag: het voltooien van de interne markt is in zichzelf al geweldig consumentenbeleid. EU-brede concurrentie doet de prijzen dalen en de kwaliteit en consumentenkeuze toenemen. De EU-brede toegang van consumenten tot deze keuzes dient te worden vastgelegd.
In een interne markt zijn consumenten de motoren achter de markteconomie en kunnen ze via hun keuzes hun eigen belangen beschermen. Daarom is de consistente implementatie van bestaande richtlijnen met betrekking tot de interne markt van het grootste belang.
De mening van de Commissie voor economische zaken benadrukt terecht twee terreinen die in dat opzicht vooral van belang zijn. Ten eerste, de financiële dienstverlening: er is een echte interne markt nodig voor wat betreft banking, leningen, verzekeringen etc. om de Europese consument macht te geven. Dat klemt eens te meer omdat democratische ontwikkelingen ervoor zorgen dat de best mogelijke investeringsdiensten steeds belangrijker voor iedereen worden. Hier moeten grote hindernissen worden overwonnen.
Ten tweede, e-commerce. Dit is gekoppeld aan functionerende financiële markten en hangt af van de ontwikkeling van betaalsystemen, maar is ook belangrijk voor bijna alle aspecten van de interne markt omdat het internet een echte Europese marktplaats biedt. Dus moeten we ervoor zorgen dat de Europese e-commerce echt functioneert en de consument hier de juiste keuzes kan maken.
Diana Wallis , rapporteur voor advies van de Commissie juridische zaken. − (EN) Mijnheer de Voorzitter, in de Commissie juridische zaken zijn we het met u eens, commissaris: Laten we deze 27 minimarkten afschaffen; maar om dat te realiseren, dien je een veel algemener juridisch kader te hebben. Als we zouden zien dat alle elementen van de Commissie die bij de interne markt betrokken zijn, ook logisch samenwerken, zou dat volgens mij het begin vormen bij de verwezenlijking ervan. Het ene onderwerp dat ons al lang heeft geïnteresseerd, en waarvan we dachten dat het misschien niet vaak genoeg werd genoemd, was het project contractenrecht en het gemeenschappelijk referentiekader.
We willen niet meemaken dat dit wordt vergeten en dat iedereen met het volgende doorgaat waarin we jullie steunen, als het gaat om collectieve vergoeding, maar laten we onze inspanningen ook nog richten op het algemene referentiekader. We zouden graag wat meer nadruk op ADR-vormen van vergoeding hebben gezien, vooral in de online-wereld die wij, als een commissie, lange tijd hebben gesteund. Zeker, we zijn blij met collectieve vergoeding blij dat u ernaar kijkt en we gaan op dat pad voort, maar laten we niet daar eindigen waar we met contractenrecht zijn geëindigd, achtervolgd door vragen over rechtsgronden en andere kwesties.
Anna Hedh , rapporteur voor advies van de Commissie rechten van de vrouw en gelijke kansen. − (SV) Mijnheer de Voorzitter, laat ik de commissaris, Meglena Kuneva en rapporteur Lasse Lehtinen hartelijk bedanken.
Ik juich de strategie toe en ben zeer blij dat consumenten als een belangrijke groep worden gezien, die aandacht verdient. We weten dat we nooit een bloeiende interne markt zullen krijgen, als we geen tevreden consumenten met het nodige vertrouwen hebben. Maar ik deel het standpunt van de rapporteur dat de strategie een voortdurend vervolg vereist, wil deze zich echt in het voordeel van de consument ontwikkelen.
Als rapporteur voor de strategie in de Commissie rechten van de vrouw en gelijke kansen echter, ben ik teleurgesteld dat het belangrijkste rapporterend comité geen rekening hield met meer dan één van de 13 amendementen. Deze bevatten veel belangrijke en waardevolle voorstellen. Wij zagen graag een duidelijker perspectief qua geslacht. Consumentenbeleid is absoluut niet geslachtsneutraal. Er dient rekening te worden gehouden met de geslachten, net zoals er rekening wordt gehouden met kinderen, de ouderen en de mindervaliden. Ik hoop dat dit nogmaals aan de orde kan komen in de volgende evaluatie.
Colm Burke , namens de PPE-DE Fractie. – (EN) Mijnheer de Voorzitter, ik dank de heer Lehtinen en de schaduwrapporteurs voor de goede samenwerking gedurende de laatste paar maanden. Met dit verslag worden er enkele zeer positieve elementen aangedragen op het gebied van het komende consumentenbeleid. Consumenten kunnen hun rechten slechts uitoefenen als ze zich bewust zijn van die rechten, en het geven van macht aan consumenten in de EU is een centraal element in dit verslag, en dat wordt bereikt door onderwijs- en bewustmakingscampagnes. Speciale aandacht zal worden geschonken aan het uitrusten van consumenten met vaardigheden en middelen die nodig zijn om hen meer vertrouwen te geven in de digitale omgeving.
Het verslag prijst de inspanningen die de Commissie zich getroost om de samenwerking op het gebied van productveiligheid en op internationaal niveau te versterken, vooral met de Chinese en Amerikaanse autoriteiten. Verdere dialoog en het delen van informatie aangaande productveiligheid is in het belang van alle partijen en staat centraal bij het wekken van consumentenvertrouwen.
Wat betreft consumentenvergoeding steun ik, samen met mijn PPE-DE collega’s, van harte de stelling dat alle consumenten in de EU gemakkelijk en effectief toegang dienen te hebben tot vergoedingen. We weten dat niet-juridische vormen van vergoeding voor de meeste consumenten de voorkeursoplossing zijn, omdat ze het snelst tegen de laagst mogelijke kosten de belangen van de consument dienen.
Zoals ik sinds de aanvang van de debatten al aangaf, steun ik niet de oproepen tot juridische actie om een slecht doordacht systeem van collectieve vergoedingen in de EU door te voeren. De Commissie bereidt momenteel verschillende onderzoeken voor naar bestaande systemen van consumentenvergoeding in de lidstaten en liever dan vooruit te lopen op de resultaten van de Commissieonderzoeken verlang ik, samen met mijn PPE-DE collega’s, naar een sterke rol van het Parlement en de lidstaten als het gaat om het evalueren van de resultaten voordat er een besluit wordt genomen over verdere actie. Het is niet in het belang van de consumenten om haastig een systeem van collectieve vergoeding te introduceren dat zowel kostbaar als ineffectief is. In alle andere opzichten steun ik het verslag.
Evelyne Gebhardt , namens de PSE-Fractie. – (DE) Mijnheer de Voorzitter, commissaris, sta mijn toe de heer Lehtinen te bedanken voor het werkelijk uitstekend opgestelde verslag dat hij ons heeft doen toekomen en dat ons een zeer goede basis heeft gegeven voor onze besprekingen.
Ik zou graag drie zeer belangrijke punten uit dit verslag willen belichten. Het eerste punt is ervoor te zorgen dat er een leidende rol is weggelegd voor instrumenten die we reeds bezitten in de Europese Unie voor de promotie van veiligheid en preventie. Daarom is het zeer belangrijk dat het RAPEX-systeem verder wordt verbeterd, zodat het zelfs nog effectiever de belangen kan dienen van consumenten.
Het tweede zeer belangrijke punt is dat Solvit, dat zo’n belangrijk instrument is, wordt gekoesterd en verbeterd. Er is nog steeds sprake van een aanzienlijke informatiekloof tussen consumenten, waarvan te veel nog nooit van Solvit hebben gehoord en niet weten dat het een groot aantal problemen voor hen op kan lossen. Ook dat is zeer belangrijk.
Ook ben ik zeer dankbaar dat de Europese Commissie op het punt staat het EE-symbool weer te onderzoeken. Veel mensen denken dat het EE-symbool een veiligheidsmerk is, maar dat is het helaas niet. Samen met u en commissaris Verheugen dienen we ervoor te zorgen dat de regels die op dit symbool betrekking hebben zo worden geformuleerd dat ze ons in staat stellen het publiek in de toekomst ervan te verzekeren dat ze kunnen vertrouwen op de veiligheid van producten met het EE-merk. Dat is een zeer belangrijk doel.
Het laatste en belangrijkste punt echter is volgens mijn fractie het systeem van collectieve vergoeding dat wij in de Socialistische fractie voorstaan. Het hele staatsblad heeft geen enkel doel als de consument zijn pakket rechten niet kan doen gelden, al was het maar omdat er sprake is van een grensoverschrijdende factor, die het zeer moeilijk maakt de wet te handhaven of omdat er veel kleine claims zijn voor kleinere verliezen, hoewel die de mensen op den duur ook zeker financieel kunnen uitkleden. Het is absoluut essentieel dat we niet alleen de Europese Commissie aansporen zo’n systeem te onderzoeken en te ontwikkelen, maar haar feitelijk smeken dat te doen en ons zo snel mogelijk te voorzien van een adequaat stuk wetsvoorstel, zodat we consumenten ook echt de verschuldigde veiligheid en bescherming kunnen bieden.
Het spijt mij heel erg dat de PPE-DE Fractie niet in staat is gebleken dit systeem met de kracht en het commitment te verdedigen die nodig zijn om de consumenten en het publiek in het algemeen echt vertrouwen in de Europese Unie en de internationale markt te geven, want zulk vertrouwen komt voort uit de wetenschap dat ze goed worden beschermd als ze gaan winkelen in Europa.
Alexander Graf Lambsdorff , namens de ALDE-Fractie. – (DE) Mijnheer de Voorzitter, mag ik beginnen Lasse Lehtinen te feliciteren met dit goede en evenwichtig opgestelde verslag. We zijn het er op veel punten mee eens. Een van de redenen hiervoor is het zeer goede voorbereidende werk geweest dat de Commissie in deze heeft gedaan. Er zijn een paar twistpunten.
De consumentenstrategie zal een van de belangrijkste discussiepunten zijn in de volgende fase van de ontwikkeling van de interne markt. Centraal bij de drie belangrijke uitdagingen waartegenover de Europese Unie zich ziet geplaatst, namelijk groei, werkgelegenheid en de erkenning van en het voldoen aan de behoeften van de mensen, staan 490 miljoen mensen. De interne markt heeft het in zich de grootste retailmarkt ter wereld te worden. Daarom steunt de ALDE-Fractie de gerichte pogingen van de Commissie één grote retailmarkt te maken van de 27 minimarkten.
Ook verwelkomen we de manier waarop het ontwerp het horizontale element van het consumentenbeleid versterkt, alsmede het daarin vervatte voorstel voor de benoeming van wat verbindingsofficieren voor de consument heet. In deze context moet ik speciaal gewag maken van de voorgestelde versterking van de Europese consumentencentra en de bijzondere aandacht die wordt gegeven aan kinderen en oudere mensen.
Graag wil ik ook nog wat zeggen over het onderwerp collectieve vergoeding, waar we een probleem mee hebben. We hebben weinig informatie gekregen en veel stellige opvattingen. Ik denk, Meglena, dat het wat voorbarig zou zijn als we zouden zeggen dat u in deze op massale steun van het Parlement kunt rekenen. We hebben net gehoord van de PPE-DE Fractie dat deze u niet zal steunen. Ik denk dat de PPE-DE de echte problemen niet onder ogen ziet. Er is een wijd verspreid soort schade dat veel consumenten in meer dan één land raakt. Het is legitiem dat de Commissie de tijd neemt voor deze hele kwestie en er een onderzoek naar in stelt. Van de andere kant hebben we de stellige overtuiging van de PSE die dit instrument koste wat het kost als politiek instrument wil, ongeacht de echte problemen – en die zijn niet gering in tal.
Zo is er het probleem van de legitieme grond. Waar in het Verdrag staat dat wij hier in de Commissie en het Parlement het recht hebben ons te bemoeien met het Burgerlijk Wetboek en het Wetboek van Strafrecht van de lidstaten. Wat zei Diana Wallis ons zojuist namens de Commissie juridische zaken? Het probleem van het contractrecht is nog steeds niet opgelost. De vraag mee te doen of zich terug te trekken, de rol van de Ombudsman – er zijn veel problemen die om een oplossing vragen. Het is gewoon niet genoeg te zeggen dat we het Amerikaanse systeem niet willen. Ook de Amerikanen hadden de beste bedoelingen toen ze hun systeem introduceerden. Vanzelfsprekend maakten ze niet met opzet meteen een slecht systeem.
Daarom moeten we een agnostische, kritische positie blijven innemen. We moeten wachten op het onderzoek, de resultaten ervan serieus nemen en vervolgens deelnemen aan een goedgeïnformeerde, niet-dogmatische en verantwoordelijke discussie, zoals het dit Parlement betaamt.
Leopold Józef Rutowicz , namens de UEN-Fractie. – (PL) Mijnheer de Voorzitter, het verslag van de heer Lehtinen gaat over de belangrijke onderwerpen van een prokwaliteitsstrategie voor de komende jaren. Die strategie is belangrijk voor de burgers van de Unie en ik wil even ingaan op enkele problemen die ermee samenhangen. Bij het creëren van nationale en Europese wetgeving dient er meer input te zijn van de consumentenorganisaties, die moeilijkheden ondervinden bij het uitvoeren van hun activiteiten en het verwerven van fondsen in bepaalde landen. De Unie zou die organisaties meer substantiële en financiële hulp moeten bieden. De collectieve vergoedingssystemen die in bepaalde landen gelden, dienen te worden ingezet tegen oneerlijke marktspelers, en er dient een collectief vergoedingssysteem op Europees niveau te worden geïntroduceerd.
Europese consumentencentra in de afzonderlijke landen alsmede de woordvoerders van consumentenorganisaties en rechten van de consument dienen hun informatie- en scholingsactiviteiten, gericht op speciale bescherming van de meest kwetsbare consumenten, op te voeren. Bescherming kan effectiever worden gemaakt door de consumentencentra van Solvit en RAPEX erbij te betrekken. Wij steunen dit verslag.
Eva-Britt Svensson , namens de GUE/NGL-Fractie. – (SV) Dank u, mijnheer de Voorzitter. De steun voor rechten van de consument is vaak zwak en dient dus te worden versterkt. Daarom dank ik de rapporteur en de leden van de Commissie interne markt en consumentenbescherming, die erin zijn geslaagd de steun te versterken voor die consumentengroepen die het meest bescherming nodig hebben: kinderen en ouderen.
Krachtige consumentenondersteuning vraagt om actieve consumentenorganisaties. Individuen zijn niet sterk als ze alleen staan. Het is door deze organisaties dat consumenten kracht winnen en meer kennis en informatie krijgen. Deze organisaties hebben daarom betrouwbare en gegarandeerde financiering nodig. Maar de onzekerheid die momenteel de boventoon voert bij aankopen die de nationale grenzen overschrijden, dient te worden weggenomen door de mogelijkheid te creëren dat er tegen bedrijven die de wet overtreden groepsacties worden ondernomen. Het grootste probleem voor consumenten tegenwoordig is dat het moeilijk is een geschil tussen verschillende landen te beluisteren, omdat er geen instanties zijn die over zulke grensoverschrijdende geschillen uitspraak doen. De EU dient op de eerste plaats instanties in het leven te roepen om uitspraak te doen over geschillen, niet nog meer EU-wetgeving te creëren. Ik denk dat het voorstel om een EU-ombudsman voor consumenten aan te stellen nogal dubieus is. Waarom nog meer diensten introduceren die op EU-niveau moeten worden gefinancierd en daarbij het risico lopen dat toewijzingen voor consumentenorganisaties worden beknot? Consumenten winnen daar niets bij.
Tot slot betreur ik het dat de amendementen van de Commissie rechten van de vrouw en gelijke kansen – ik moet zeggen zoals gebruikelijk – werden weggestemd in de Commissie interne markt en consumentenbescherming. Ze hadden een beter lot verdiend.
Hanne Dahl, namens de IND/DEM-Fractie. – (DA) Mijnheer de Voorzitter, met genoegen neem ik voor de eerste keer het woord en wel op een terrein van verantwoordelijkheid waarin ik werkzaam hoop te zijn. Natuurlijk is het positief dat door dit verslag het Europees Parlement het initiatief neemt om de rechten van de consument veilig te stellen. Maar ik ben bang dat deze wetgeving beetje bij beetje gewoon zal uitmonden in een lappendeken van dingen. Er zullen cosmetische wijzigingen worden doorgevoerd die het feit verhullen dat de EU op een zodanige manier is gestructureerd dat aandacht voor het vrije verkeer van goederen, kapitaal en diensten altijd voorrang zal krijgen op de aandacht voor de consument en andere “softe” terreinen. Ik denk dat we dat nu ook in dit debat terugzien.
Ik zou graag aan de hand van twee heel specifieke voorbeelden willen aangeven hoe we de rechten van de consument dienen veilig te stellen. Het is van vitaal belang dat we de rechten van de consument om in hun eigen land en in hun eigen taal een klacht in te dienen veiligstellen en het is van vitaal belang dat voedselproducten en andere goederen die een gezondheidsrisico kunnen vormen aan controles kunnen worden onderworpen wanneer ze worden geïmporteerd in de afzonderlijke landen. Elk land afzonderlijk zou uit milieuoverwegingen en overwegingen ten aanzien van de gezondheid van consumenten het recht moeten hebben controles uit te voeren en een hogere norm te eisen dan de norm die is vastgelegd in EU-regels. De strategie van de EU ten aanzien van de gezondheid van consumenten dient gebaseerd te zijn op het principe van behoedzaamheid en niet op een ideologische gedachteschool die louter dient om toe te staan dat alle goederen geheel vrij de grens over kunnen. Dat kan worden gedaan door het recht om lokaal klachten in te dienen en contact op te nemen met juridische instanties veilig te stellen, almede door toe te staan dat het importeren van goederen wordt stopgezet als er gezondheidsredenen zijn om dat te doen.
Sergej Kozlík (NI) . – (SK) Mijnheer de Voorzitter, dames en heren, het verslag stelt terecht vast dat de euro een positief effect heeft als het gaat om de kosten van financiële operaties te drukken. Consumenten vonden het makkelijker prijzen van grensoverschrijdende contracten te vergelijken en juichten ook het toegenomen retailpotentieel in de interne markt toe. Ik ben het er mee eens dat de nieuwe lidstaten moeten worden aangemoedigd door te gaan met hun hervormingen en dat ze in staat dienen te zijn de euro in te voeren zodra ze aan de criteria van Maastricht voldoen, zodat ze alle voordelen van een gemeenschappelijke munt in de interne markt kunnen genieten.
Het Europees Parlement zal spoedig de gelegenheid hebben dit voorstel in de praktijk te testen, als het de uitbreiding van de eurozone met de Republiek Slowakije bespreekt. Slowakije heeft met zeer veel inspanning en ruim voor de streefdatum voldaan aan de convergentiecriteria. Ik verwerp de houding van sommige collega’s die ons nu bekritiseren met een vaag en duister tegenargument over de houdbaarheid van deze criteria. Dat kan tot in het oneindige doorgaan.
Charlotte Cederschiöld (PPE-DE) . – (EN) Mijnheer de Voorzitter, in de interne markt dienen consumenten en leveranciers zich, net als goederen en diensten, vrij te kunnen bewegen.
Consumenten dienen in andere lidstaten niet minder bescherming te genieten dan thuis als we grensoverschrijdende activiteiten veilig willen stellen en versterken. Daarom juich ik de horizontale benadering toe in het consumentenbeleid alsmede de betere bescherming waar die toe zal leiden.
Het betekent mondigere consumenten en krachtige consumentenbescherming, alsmede een bedrijfsvriendelijke wetgeving in de interne markt. Maar we maken ons zorgen over de gehaaste benadering als het gaat om collectieve vergoeding.
Het is te vroeg voor het Parlement om al een standpunt te bepalen. We hebben grondige onderzoeken nodig naar de bestaande systemen in de lidstaten en een evaluatie van de behoefte aan een Europees collectief vergoedingssysteem. We hebben in dit stadium niet genoeg kennis over de gevolgen als het gaat om de kans op misbruik, hogere kosten voor de consumenten en bedrijven en meer regelgeving.
Ik denk niet dat er iemand is die de introductie van een Europees systeem in de EU steunt, als hij op de hoogte is van alle bezwaren en disproportionele gevolgen die het met zich meebrengt. Nu moedigen we andere middelen van vergoeding aan, die sneller en goedkoper zijn en laten de wetgeving over aan de nationale besluitvorming van de lidstaten. Bestaande instrumenten en niet-juridische middelen kunnen op EU-niveau worden ingezet.
We doen een beroep op de Commissie het onderzoek uit te voeren en de resultaten ervan aan het Parlement en de lidstaten te presenteren. Waarom verder gaan dan nodig is om de doelstellingen van het Verdrag te realiseren? Waarom de keuzemogelijkheid ontnemen aan de lidstaten om er verschillende methoden voor geschiloplossing op na te houden? Er moeten nog veel vragen worden beantwoord.
Er is tot nu toe geen duidelijke aanwijzing dat een EU-systeem voor collectieve vergoedingen waarde toevoegt aan de interne markt, haar consumenten en bedrijven. De EU moet geen wetgeving creëren als het daarvoor geen goede redenen heeft.
Bernadette Vergnaud (PSE) . – (FR) Mijnheer de Voorzitter, commissaris, dames en heren, ik wil beginnen Lasse Lehtinen te feliciteren met het uitstekende werk dat hij heeft verricht en met zijn vermogen tot luisteren. Zijn verslag begint met het verbeteren van een Commissiestrategie die al is gebaseerd op de principes van het beschermen en mondig maken van consumenten.
Ik steun de horizontale benadering die wordt voorgestaan door de rapporteur als middel om de bescherming van consumenten, en vooral van de meest kwetsbare consumenten, in overeenstemming te brengen met een efficiënte interne markt. Evenzo is het van essentieel belang dat consumentenorganisaties een grotere rol spelen in de voorbereiding van wetsvoorstellen.
Wat betreft de productveiligheid dient de Commissie niet alleen door te gaan met haar inspanningen op het gebied van marktbewaking; ze dient ook snel handelend op te treden om principes voor een CE-marktsysteem in het leven te roepen die een echte garantie zullen bieden voor kwaliteit, traceerbaarheid en veiligheid.
Tot slot is het van essentieel belang de toegang tot vergoedingen te verbeteren door een Europees systeem van collectieve vergoedingen voor te stellen dat consumenten in staat stelt hun volste recht te halen als er bewezen schade is gedaan, terwijl tegelijkertijd de valkuilen van het Amerikaanse systeem worden vermeden. Hier voorstemmen kan het publieke vertrouwen in een Europees marktmodel dat zowel open als beschermend is alleen maar versterken.
Andreas Schwab (PPE-DE) . – (DE) Mijnheer de Voorzitter, commissaris, dames en heren, de consumentenstrategie van de Commissie bevat verschillende themagebieden, waarin wij op grote schaal haar positie steunen. Ook u, mevrouw Kuneva, steunen wij in uw persoonlijke betrokkenheid bij de voltooiing van de binnenmarkt en uw bijzondere gerichtheid op consumenten en hun rol in de interne markt.
Er zijn verschillende terreinen waarop we elkaar vinden. E is al gerefereerd aan het doel de Europese consumentencentra en het Solvit-systeem te versterken. Dat doel geniet de steun van alle fracties. We zien ook de noodzaak van een horizontale benadering van het consumentenbeleid, maar betreuren de geringe nadruk op de contractwet. We moeten ervoor oppassen dat de contractwet er niet de oorzaak van is dat onze voorstellen gaan rafelen aan de randjes, zodat we eindigen met een lapjesdeken van wetten. De stemming van vanavond in de commissie liet zien dat consumenten de wet vertrouwen als ze er tamelijk zeker van zijn dat ze die kennen. Als de tijdslimieten van de ene jurisdictie in de andere verschillen, zal het consumentenvertrouwen tamelijk gauw slijten. Daarom hebben we het algemene referentiekader nodig, omdat we uniforme standaards nodig hebben om consumentenvertrouwen op te bouwen.
Datzelfde geldt voor collectieve vergoeding. We hoorden dat verschillende fracties afwijkende standpunten innemen. Het standpunt van de PPE-DE-Fractie is tamelijk duidelijk: we zij het eens met de analyse dat er bepaalde zwakke punten zijn waarbij de consumentenbelangen minder goed worden beschermd, vooral als het gaat om grensoverschrijdende transacties. Vergeefs echter zoeken wij naar een analyse van de redenen waarom deze zwakke punten bestaan, en niemand in deze kamer vanavond heeft een verklaring gegeven. Ons zijn onderzoeken beloofd. We zullen ze zeer zorgvuldig lezen, pagina per pagina. Als deze onderzoeken alleen het juridische standpunt analyseren, en niet de verschillen tussen de lidstaten als het gaat om het opleggen van hun eigen wetten, zullen deze onderzoeken ons uiteindelijk niet veel verder helpen.
Mag ik u daarom zeggen, mevrouw Kuneva, dat we zeer open staan voor echte vooruitgang en een zeer constructieve houding aannemen jegens het opleggen van bestaande wetten, maar dat het opleggen van deze rechten van de consument niet effectiever zal zijn als ze niet uiteindelijk in de praktijk ook goed uitpakken. In Duitsland kennen we het Gesetz zur Einführung von Kapitalanleger-Musterverfahren, de Wet ter invoering van proefprocessen beleggers, krachtens welke talrijke aandeelhouders een groepsactie zijn opgestart tegen Deutsche Telekom; in de loop van de gerechtelijke handelingen is duidelijk geworden dat de theorie en praktijk van collectieve vergoedingen vaak twee verschillende werelden zijn.
Gabriela Creţu (PSE) . – (RO) Het is duidelijk dat consumenten die goed op de hoogte zijn van hun rechten een hoge mate van voldoening kunnen bereiken en hun belangen kunnen verdedigen. Niettemin hebben burgers, naast kennis, ook een instrument nodig om compensatie te eisen als hun rechten zijn geschonden. Daarom denken we dat groepsacties noodzakelijk zijn en gewenst zijn in een vorm die efficiënt is voor de consument en evenwichtig voor de markt. Doorgaan met en versterken van het proces van toezicht op de interne markt is net zo nodig.
Wij vinden dat de bestaande opiniebarometer zeer nuttig is en we zullen de financiering ervan in de begroting van 2009 eveneens steunen, maar vragen of de klemtoon meer kan komen te liggen op het registreren van de prijs van goederen en diensten die in de 27 lidstaten worden verhandeld. Last but not least moeten we niet vergeten dat de rechten van de consument ook dienen te functioneren op het terrein van de dienstverlening, inclusief de financiële dienstverlening en de diensten in de digitale omgeving, waar het risico veel groter is en het moeilijker is aan te tonen dat er rechten zijn geschonden.
Malcolm Harbour (PPE-DE) . – (EN) Mijnheer de Voorzitter, ik wil Lasse Lehtinen bedanken voor een zeer uitvoerig verslag, dat een enorme berg extreem belangrijke ideeën bevat. Zoals de commissaris al eerder zei, hebben we innovatieve en veilige producten en diensten nodig als we consumenten in staat willen stellen zich beter op de hoogte te stellen, meer vertrouwen te krijgen en die beslissende keuze te maken. Al die dingen vloeien voort uit het steunen van de consument en het verruimen van hun rechten.
Ik zeg dit met name tegen Lasse omdat ik het jammer vind dat hij al dit goede werk heeft laten overschaduwen door één enkel onderwerp. Het probleem met die kwestie van collectieve vergoeding is dat onze collega’s in de Socialistische fractie al overhaaste conclusies lijken te hebben getrokken en wat nieuwe Europese wetgeving willen. Ik was blij dat ik u hoorde bevestigen dat u twee onderzoeken verricht, en niet eentje, om dit onderwerp grondig uit te spitten. Wij aan deze zijde van het Huis willen het verslag afwachten voordat we conclusies trekken, maar het schijnt dat onze collega’s aan de socialistische kant van mening zijn dat dit al een geweldig item is, en dat wij, omdat we het niet steunen, een soort van anticonsument zijn. U hoeft maar enkele van de persberichten te lezen, de gekleurde berichten, de roodgekleurde berichten, die aan gene zijde van het Huis verschenen. Ik wil alleen maar definitief stelling nemen tegen de opvatting dat deze kant van het Huis tegen consumentenrechten is omdat we ons niet bij voorbaat willen verplichten tot steun aan een voorstel waarover nog niet eens de informatie hebben. Ik zeg dit hier tegen al onze collega’s: uzelf een hoop rompslomp op de hals halen en mogelijkerwijs de consument opzadelen met hoge kosten, noem ik niet consumentvriendelijk. Laten we afwachten en zien wat de conclusies zijn.
Ik zeg tegen Alexander Lambsdorff dat hij zich hierdoor heeft laten kidnappen, maar alles wat hij morgen voor ons hoeft te doen om ons het verslag van Lasse unaniem te laten steunen, is voor onze amendementen 5 en 6 stemmen, die de deur stevig openhouden. We zullen het verslag van mevrouw Kuneva afwachten en het onbevooroordeeld bekijken en bestuderen, maar in de tussentijd zullen we ons enorm blijven inzetten voor de consument in de interne markten en voor hun effectieve rechten waarin de bestaande wetgeving van dit moment voorziet.
Joel Hasse Ferreira (PSE) . – (PT) Mijnheer de Voorzitter, dames en heren, het verslag Lehtinen stelt terecht vast dat de behoeften aan consumentenbescherming alleen kan worden geledigd door wetgeving als die beter en eenvoudiger is en dat er een meer samenhangend juridisch kader voor rechten van de consument nodig is.
Ik doe daarom een beroep op de Commissie en de lidstaten om te zorgen voor adequate financiering voor krachtige en onafhankelijke consumentenorganisaties. Een dergelijke financiering is absoluut essentieel als er voortgang dient te worden geboekt bij het opbouwen van een echt interne markt voor consumenten.
Collectieve vergoeding verdient ondertussen de nodige aandacht en mijn steun, gezien de positieve ervaring die er mee werd opgedaan in verschillende lidstaten.
Ik zou ook graag willen zeggen dat, zoals de heer Lethinen benadrukt, een krachtig systeem voor consumentenbescherming ook van voordeel zal zijn voor concurrerende producenten en verkopers, omdat ze bedrijven prikkelt duurzamere goederen te verkopen, wat resulteert in een duurzamere groei.
Het verslag gaat echter verder dan dit, en ik prijs de heer Lethinen als hij zegt dat consumentenbescherming een integraal deel dient te zijn van de planning en het ontwerp van producten en diensten.
Tot slot zou ik willen zeggen dat ik zijn conclusie deel dat er effectieve en betere consumentenbescherming nodig is om een beter functionerende interne markt te creëren. Ik zou hem graag willen bedanken en willen zegen dat we nu volgens mijn mening de beste voorwaarden hebben voor een goede strategische overeenstemming met mevrouw Kuneva op dit terrein.
Małgorzata Handzlik (PPE-DE) . – (PL) Mijnheer de Voorzitter, het is niet nodig te benadrukken hoe belangrijk klanttevredenheid is voor bedrijven. Als consument weet ieder van ons dat oneerlijke zakelijke praktijken − opzettelijke misleidende informatie of onvoldoende after-salesservice − ons ertoe brengt geen goederen of diensten van het desbetreffende bedrijf meer af te nemen. Maar het is belangrijk dat consumenten altijd over de mogelijkheid beschikken tot een echte keuze, nl. van leverancier of verkoper te wisselen. Ongetwijfeld creëert een dergelijke keuze een concurrerende markt waarin het niet loont voor marktspelers om consumenten te ontmoedigen. De ondernemer kent het risico in een concurrerende markt zijn marktpositie te verliezen, en daarmee zijn winst en vooruitzichten op verdere ontwikkeling. Ik denk dat de interne markt van de Europese Unie zo’n potentieel heeft. Ik ben blij dat de mogelijkheid de interne markt te creëren bestaat, dat het bestaat dankzij de consumenten en dat dat feit niet onopgemerkt is gebleven. Het moge duidelijk zijn dat ik niet zeg dat we al in een dergelijke markt opereren. Consumenten beschikken nog steeds niet over de kennis die nodig is om de meest voordelige aanbiedingen te vinden, en sommige ondernemers houden die informatie voor hen achter. Sterker nog, dienstverleners houden zelf vaak onvoldoende rekening met de belangen van consumentenbelangen.
Daarom is het belangrijk ervoor te zorgen dat de rechten van de consumenten worden gerespecteerd, dat ze het recht hebben op volledige, begrijpelijke, eenvoudige en makkelijk vergelijkbare informatie, en dat dat recht wordt gerespecteerd door bedrijven en wettenmakers. Het is niet minder belangrijk dat consumenten worden geïnformeerd over hun rechten en bewust worden gemaakt van de middelen die er bestaan om ze te helpen beslissingen te nemen in een vrije markt. Wat dat betreft moeten consumentenorganisaties een grote rol spelen. Ook moeten we niet vergeten dat het verdedigen van de rechten van de consument en de mogelijkheid deze effectief toe te passen enorm belangrijk zijn voor het juist functioneren van de markt. Zoals de rapporteur al aangeeft dient opkomen voor de consument niet als een excuus te dienen voor marktprotectionisme. Het is aan ons het juiste evenwicht te vinden in de consumentenbescherming om geen barrière op te werpen voor de ontwikkeling van bedrijven.
Zita Pleštinská (PPE-DE) . – (SK) Ik ben blij met het verslag van de Commissie over de strategie van de EU betreffende het consumentenbeleid en ik waardeer ook uw inspanningen, commissaris Kuneva, een consumentencultuur te promoten, gebaseerd op het bewustzijn van de consument en op betere toegang tot informatie.
Ik denk dat krachtige en onafhankelijke consumentenorganisaties de ruggengraat vormen van een effectief consumentenbeleid en ik ben blij in het verslag van de heer Lehtinen de wijzigingen terug te vinden die ik heb voorgesteld in artikel 7, waar het Parlement een beroep doet op de Commissie en de lidstaten om voldoende financiële middelen voor consumentenorganisaties ter beschikking te stellen. Daarbij gaat het voornamelijk om financiële steun voor intensieve opleidingsprogramma’s, gericht op degenen die in consumentenorganisaties werkzaam zijn. Consumentenorganisaties zijn het best geïnformeerd over de behoeften van consumenten en dienen daarom te worden geraadpleegd over alle terreinen van consumentenbeleid die consumenten raken.
Ik steun de twee amendementen die door mijn politieke fractie, de PPE-DE, zijn voorgesteld op artikel 40 van het verslag, handelend over collectieve vergoeding, dan ook volledig. Alleen als uit het onderzoek naar de invloed blijkt dat dat nodig is, dient de Europese Commissie een Europees kader voor te stellen dat alle consumenten in alle lidstaten gemakkelijk toegang geeft tot verschillende vergoedingsmechanismen bij klachten met een grensoverschrijdend aspect.
Silvia-Adriana Ţicău (PSE) . – (RO) In het kader van de strategie van de Europese Unie ten aanzien van het consumentenbeleid zou ik graag willen wijzen op het belang van de kwaliteit van diensten en producten. Als consumenten al gewend zijn hun toevlucht te nemen tot organisaties voor de bescherming van consumenten als het om producten gaat, gaat dat niet op voor diensten. Vaak tekenen consumenten contracten voor het leveren van diensten zonder de bepalingen in het contract zorgvuldig te lezen, en als ze deze al zorgvuldig lezen, denken ze dat ze daar geen wijzigingen op kunnen voorstellen. In feite hebben ze niet dezelfde onderhandelingspositie als de dienstverleners, hoewel sommige opmerkingen van consumenten de inhoud van contracten kunnen verbeteren en hen meer vertrouwen kunnen geven.
Ik zou graag de aandacht willen vestigen op de noodzaak toeristen en passagiers te beschermen voor wat betreft de naleving van hun rechten die velen van hen helaas niet kennen en niet opeisen. Ook moet er speciale aandacht worden geschonken aan elektronische diensten. Het vertrouwen van de consument in digitale diensten is essentieel voor de concurrentie in de Europese Unie en, in het bijzonder voor de ontwikkeling van een kenniseconomie.
Concluderend zou ik willen wijzen op het feit dat we het ook moeten hebben over de kwaliteit van de publieke dienstverlening en in dit kader over de bescherming van de consument.
Magor Imre Csibi (ALDE) . – (RO) Op de eerste plaats zou ik de heer Lethinen graag willen feliciteren met zijn consistente verslag. Toch wil ik over paragraaf 35 van het verslag graag een opmerking maken. Deze paragraaf refereert aan de aanstelling van een ombudsman voor Europese consumenten in het kantoor van de Europese ombudsman. Dit voorstel lijkt me een zeer gecompliceerde en niet zeer efficiënte procedure.
Ten eerste vergt het creëren van een dergelijke positie financiële middelen. We zouden de financiële middelen opnieuw moeten verdelen, tussen de Europese centra voor de bescherming van de consument en de potentieel nieuwe ombudsman. Op de tweede plaats zou de bureaucratie op het niveau van de Europese Unie toenemen. Tot slot zouden we een overlap hebben tussen de taken van de pas gecreëerde functie van ombudsman en de Europese centra voor de bescherming van de consument. Ik geloof niet dat een nieuw instrument meer efficiency zou brengen bij de oplossing van de klachten die door de Europese consument worden ingebracht. Maar ik denk wel dat een efficiënte en grondige implementatie van de wetgeving het ongenoegen over de werking van de interne markt zou verminderen.
Concluderend vraag ik de afgevaardigden van de Europese Commissie paragraaf 7 in overweging te nemen, waarin we verzoeken om de allocatie van adequate fondsen aan de consumentenorganisaties in de hele Europese Unie.
Zuzana Roithová (PPE-DE) . – (CS) Mijnheer de Voorzitter, de globalisatie van onze markt vraagt om sterke, heldere en gemakkelijk afdwingbare consumentenrechten en ik ben blij te zien dat de Commissie op dat terrein succesvolle vorderingen maakt. In mijn verslag van vorig jaar wees ik erop dat het consumentenvertrouwen in e-commerce zou toenemen door consumentencontracten te keuren en door betere mechanismen voor het afhandelen van klachten, alsmede door het Europees keurmerk en het consumentenhandvest. Maar ik denk niet dat het aanstellen van een Europese ombudsman voor de consument ons veel zou helpen. In plaats daarvan moeten we de financiële steun aan de bestaande consumentenorganisaties en toezichthoudende instanties in de lidstaten vergroten, omdat zij de instanties zijn die steeds vaker de onveilige producten uit Azië signaleren, namelijk speelgoed, kinderschoenen en sportapparatuur. De burgers verwachten dat wij met een meer succesvol middel komen voor de afhandeling van grensoverschrijdende klachten, zoals hier al vaker naar voren is gebracht. Dat is een verdere rechtvaardiging voor de harmonisatie van de regelgeving in de lidstaten. Maar collectieve vergoeding is problematisch; het is misschien goed voor de advocaten, maar het is vaak zeer kostbaar voor consumenten of leveranciers. Ik juich het daarom toe dat de Commissie van plan is eerst de resultaten van het Duitse of Britse model te evalueren en pas dan vast te stellen in welke richting er voort moet worden gegaan, en dat ze zich niet een blinde steeg in laat duwen door de Socialisten. Ik zou graag mijn waardering uit willen spreken voor het werk van onze rapporteur en dat van de Commissie over de hervorming van het consumentenbeleid.
Evelyne Gebhardt (PSE) . – (DE) Mijnheer de Voorzitter, ik ben van plan mijn collega Malcolm Harbour morgen gelukkig te maken door mijn rode pak aan te trekken om hem te laten zien dat de rode hoek wel degelijk weet wat ze wil. Dat is in feite het verschil tussen wat wij ter linkerzijde zoeken en wat zij ter rechterzijde van plan zijn, namelijk een groot blauw rookgordijn creëren om het feit te verhullen dat ze eigenlijk helemaal geen consumentenbescherming willen, maar op de eerste plaats en vooral begaan zijn met het verdedigen van de industriële belangen. Het is alleen maar goed dat dit eens duidelijk wordt gezegd.
Meglena Kuneva , lid van de Commissie. − (EN) Mijnheer de Voorzitter, ik heb begrepen dat ik slechts twee minuten heb, maar ik wou dat we het hier wat langer over konden hebben. Ik hoop zeer dat ik met u allen, als u tijd en interesse heeft, kan blijven praten over consumentenkwesties. Ik zou me daarover zeer verheugen, omdat ik een hoop prikkels krijg, zelfs in deze late zitting.
Ik zou graag mijn politiek commitment uitdragen dat ik door zal gaan de onderwerpen over duurzame ontwikkeling aan te pakken, werkende aan CEE en GPSD (de Richtlijn inzake algemene productveiligheid) en hoe zij elkaar kunnen aanvullen. Natuurlijk zal ik doorgaan met de digitale gids, een van de eerste gesprekken die ik had met mevrouw Roithová. Natuurlijk werk ik samen met mijn collega commissarissen; deze portefeuille wordt steeds uitgebreider en strekt zich uit tot andere portefeuilles, maar ik denk dat dit deel uitmaakt van de schoonheid van deze portefeuille.
Er zijn dus veel zaken. Ik ben het met u allemaal eens als ik zeg dat, als we een complete interne markt willen hebben, we meer nadruk moeten leggen op de rechten van de consument. Dat is echt de enige manier om de tweede fase van de interne markt tot stand te brengen en te regelen. Ik denk dat, als we goede vooruitgang boeken met ons scorebord, dit scorebord onderdeel uit zal maken van het grotere plaatje van de interne markt, en dan hebben we al tamelijk goed in de gaten in welke richting de Europese markt zich zal ontwikkelen.
Ik werd vooral geraakt door mevrouw Dahl – ik vind het jammer dat ze niet langer in de plenaire vergadering zit – die zei dat dit de eerste keer was dat ze het woord voerde. Maar refererend aan de zogenaamde “race to the bottom”, denk ik dat, als we overal in de Europese Unie algemene regels hebben en niet alleen maar, op zijn best, de nationale consument beschermen, we niet alleen maar de winnaars eruit moeten pikken, behalve dan wanneer de winnaar de consument is.
We begonnen jaren geleden met het creëren van een goede bedrijfsomgeving, en daar deden we goed aan. Maar als je het Europese bedrijfsleven tot ontwikkeling wilt brengen, hebben bedrijven consumenten nodig, en we kunnen niet ontkennen dat consumenten een zelfde aanpak van knelpunten nodig hebben, zodat ze zich overal op hun gemak voelen, als bijvoorbeeld een Zweed die in Brussel woont – we moeten dezelfde rechten hebben, we moeten dezelfde rechten hebben als we winkelen en genieten van e-commerce en van andere “verkoop op afstand”-mogelijkheden.
Laat mij even blijven stilstaan bij collectieve vergoeding. Ik heb zorgvuldig naar u allen geluisterd. Laat ik vermelden dat van onze tien benchmarks, die we verspreidden, bespraken en waarover we meer dan 300 meningen ontvingen, de helft van deze benchmarks over collectieve vergoedingen geen betrekking had op compensatie middels hoge schadevergoedingen, noch op het feit dat het om een dure procedure ging. Dus ten minste vijf van deze benchmarks hebben betrekking op en gaan in op de kwestie dat het niks extra’s mag kosten.
Ik denk dat we het beste onbevooroordeeld kunnen zijn en geen starre opvattingen huldigen, en daarom wil ik pleiten voor steun in dit opzicht. En ik wil u dus ook zeggen dat we een mededeling voorbereiden: daarom is er geen onderzoek naar de invloed op de economie, de maatschappij en het milieu, zoals dat werd uitgevoerd bij al onze wetsvoorstellen. Maar we doen veel meer ter voorbereiding, we hebben namelijk twee echt grondige onderzoeken, vergelijkende onderzoeken.
Laat ik u uitnodigen: voor het einde van de maand worden er drie grote stakeholders-conferenties gehouden: met bedrijven, met consumenten en met wetenschappers, en onze instellingen zullen in de werkgroepen vier plaatsen reserveren voor afgevaardigden van het Europees Parlement. Alle uitkomsten van deze drie evenementen zullen absoluut openbaar zijn, op onze websites worden gezet en op de best mogelijke manier worden gecommuniceerd, en natuurlijk ben ik in de buurt en sta ik open om met u uw hoop en vrees te bespreken.
Ik zou graag willen besluiten met u te bedanken en opmerken dat, wellicht voor het eerst, bijna niemand heeft gezegd dat Europa een groepsactie onderneemt. Ik denk dat dat een positief teken is.
Lasse Lehtinen , rapporteur. − (EN) Mijnheer de Voorzitter, ik wil graag al mijn collega’s bedanken die hier vanavond hebben gesproken, en natuurlijk commissaris Kuneva voor haar constructieve houding, die we van haar kennen sinds ze is aangetreden.
Ik heb een paar opmerkingen. Mevrouw Kauppi heeft het over financiële dienstverlening. Het groeiende terrein van grensoverschrijdend bankieren, verkoop van verzekeringen en vermogensbeheer, dat enkele zeer geavanceerde instrumenten kent, is een groeiend probleem. De regels brengen mensen, zelfs op nationaal niveau, nog steeds in verwarring. Dus ik denk dat we op dit gebied ook een grensoverschrijdend systeem van collectieve vergoeding nodig hebben, omdat het financiële instellingen verantwoordelijker en voorzichtiger maakt als ze de rechten en risico’s aan de klant uitleggen.
We kennen allemaal de droevige cijfers die ons leren dat burgers in de lidstaten bang zijn om goederen en diensten te kopen over de grens, wat geheel te wijten is aan een gebrek aan vertrouwen. Maar ik vertrouw erop dat, als we in de goede stemming verdergaan waarin we dit verslag onderling en met de Commissie hebben besproken, we er alleen in kunnen slagen meer vertrouwen te wekken bij de Europese consumenten.
De Voorzitter. − Het debat is gesloten.
De stemming vindt plaats op dinsdag 20 mei 2008.
Schriftelijke verklaringen (artikel 142)
Gábor Harangozó (PSE) , schriftelijk. – (EN) We zijn blij dat men nog steeds probeert de mate van bewustzijn bij de consument als noodzakelijke uitgangspunt te nemen bij de effectieve implementatie van het bestaande wettelijke kader voor de bescherming van de consument, vooral waar het gaat om de meest kwetsbare groepen van de bevolking.
Er is niet alleen behoefte aan een meer uitgebreid wettelijk kader voor consumentenrechten maar we moeten echt rekening houden met de belangen van de consument als we de standaardisatie van de interne markt voltooien. Het is duidelijk dat een sterker, uniek systeem voor de bescherming van de consument dat overal in de Unie van kracht is, in het belang van alle burgers is. De invulling van de interne markt is een kans harmonisatiemaatregelen te implementeren om de problemen aan te pakken waarmee de consument in het dagelijks leven wordt geconfronteerd. Er dient daarom speciale aandacht te worden geschonken aan sectoren die aan de nieuwe digitale omgeving zijn gerelateerd.
Een goede consument is een consument die zich bewust is van zijn of haar rechten en weet hoe hij/zij deze wettelijk af kan dwingen. We moeten in de Gemeenschap een echte consumentencultuur ontwikkelen als onderdeel van ons onderwijssysteem en systematisch consumentenorganisaties betrekken bij de besprekingen en de dialoog met het bedrijfsleven. Daarom zijn we blij met de oproep om per land een speciale Europese ombudsman voor de consument aan te stellen ten burele van de Europese ombudsman.
Roselyne Lefrançois (PSE) , schriftelijk. – (FR) Ik ben erg ingenomen met het verslag van de heer Lehtinen, die consumentenbescherming centraal stelt bij de pogingen de interne markt te voltooien.
Het verslag geeft aan dat een hoge mate van bescherming voor alle consumenten in de Europese Unie alleen kan worden bereikt via een horizontale benadering – met andere woorden met behulp van sectorrichtlijnen, gericht op het harmoniseren van nationale wetgeving – en het onderstreept ook de noodzaak het vertrouwen onder dezelfde consumenten te versterken. Dat hangt vooral af van de mate waarin men erin slaagt de veiligheid van alle producten die in omloop zijn en de veiligheid van alle transacties te garanderen, zowel in het domein van grensoverschrijdende handel in diensten en in elektronische handel.
Ik ben ook blij dat het verslag pleit voor onderzoek naar de implementatie op Europees niveau van snelle en effectieve vergoedingsmiddelen voor de consument. De instelling van niet-juridische systemen bij de oplossing van geschillen zou één middel kunnen zijn om tegemoet te komen aan de verwachtingen in dit opzicht, evenals de aanpassing van bepaalde vergoedingssystemen zoals collectieve actie – die in bepaalde lidstaten al bestaan – aan de wettelijke context van de Gemeenschap dat zou zijn.
Tegelijkertijd denk ik dat het nuttig zou zijn de voordelen en beperkingen van zulke regelingen nader en tegen het licht van andere nationale ervaringen te onderzoeken.
Vincent Peillon (PSE) , schriftelijk. – (FR) Mijnheer de Voorzitter, dames en heren, het doet me deugd te zien dat de Europese Commissie met haar voorstel voor de strategie voor het consumentenbeleid van de EU voor 2007-2013 de bescherming van Europese consumenten tot een van haar prioriteiten heeft gemaakt.
Ook wil ik graag mijn Finse socialistische collega Lasse Lethinen bedanken voor zijn uitstekende werk en voor de geweldige bijdragen die hij in dit verslag levert.
Ik ben blij met zijn visie betreffende de horizontale benadering op Europees niveau, want het is van essentieel belang dat in alle landen van de Unie rekening moet worden gehouden met de belangen van consumenten. Tegelijkertijd steun ik zijn wens consumentenorganisaties een grotere rol te geven bij het opstellen van Europese regels, en zijn voorstel tot betere bescherming van de meest kwetsbare groepen, vooral de jongere en oudere mensen, door middel van meer informatiecampagnes die zich speciaal op hen richten.
Ook steun ik van harte de introductie van een Europees systeem van collectieve vergoedingen dat consumenten in verschillende lidstaten in staat stelt gezamenlijk hun klachten voor het gerecht te brengen en vergoeding te vragen, en tegelijkertijd de valkuilen van het Amerikaanse model te vermijden. Dus hoop ik dat ondanks oppositie van de conservatieve kant dit Huis voor een Europees systeem van “groepsactie” zal stemmen.
Katrin Saks (PSE), schriftelijk. – (FI) Ik zou de rapporteur, de heer Lehtinen, graag willen bedanken voor het werk dat hij heeft gedaan bij de samenstelling van dit verslag.
Een van belangrijkste doelstellingen van de strategie voor het consumentenbeleid, voorgesteld door de Commissie, is de bescherming van de consument tot speerpunt van de Europese interne markt te maken.
Ik wil er met klem op wijzen dat dit nou net het middel is waarmee we in staat zullen zijn de best mogelijke voorwaarden voor onze consumenten te scheppen, en een belangrijke stap voorwaarts te zetten om de doelstellingen van de Europese Unie te realiseren.
Hoe kunnen we dat bereiken? Consumenten dienen toegang te hebben tot correcte informatie om hun beslissingen op te baseren. Een geïnformeerde consument is tevens een actievere consument! Een interne markt die goed werkt, dient de burgers van de EU te voorzien van goede opties alsmede redelijke prijzen en hen in de gelegenheid te stellen hoogwaardige goederen en diensten te kopen.
Nog een belangrijk onderwerp vormen de groepsacties, waar je in Estland niet mee kunt komen aanzetten, maar dat ligt anders in enkele van de landen die onze buren zijn. Ik geloof echter niet dat dit in het voordeel van onze consumenten is geweest. Integendeel.
Het is belangrijk dat we leren van de ervaringen van anderen: een claim voor schadevergoedingen dient te zijn gerelateerd aan het feitelijke leed dat werd geleden. Net zo belangrijk is het voor consumenten dat ze op hun rechten kunnen vertrouwen; het moet niet zo zijn dat ze hiervan af moeten zien omdat ze niet de middelen hebben de leveranciers van goederen of diensten in andere landen voor het gerecht te brengen.
Duidelijke taal van onze kant beschermt de consumentenbelangen in dat opzicht en ik denk dat de behoefte aan groepsacties een belangrijk grensoverschrijdende kwestie is geworden.