Πληρη πρακτικα των συζητησεων

Τετάρτη 21 Μαΐου 2008 - Στρασβούργο

12. Παγκόσμια συνθήκη με σκοπό την απαγόρευση των όπλων ουρανίου (συζήτηση)

  Πρόεδρος. − Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση σχετικά με:

την προφορική ερώτηση (O-0029/2008/αναθ.) που κατέθεσαν οι Elly de Groen-Kouwenhoven, Angelika Beer και Carolina Lucas, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE, Luisa Morgantini, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL, Annemie Neyts-Uyttebroeck, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE, Ana Maria Gomes, εξ ονόματος της Ομάδας PSE, Ģirts Valdis Kristovskis, εξ ονόματος της Ομάδας UEN, Karl von Wogau και Stefano Zappalà, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE, προς το Συμβούλιο: Παγκόσμια συνθήκη με σκοπό την απαγόρευση των όπλων ουρανίου (B6-0153/2008),

και

την προφορική ερώτηση (O-0030/2008/αναθ.) που κατέθεσαν οι Elly de Groen-Kouwenhoven, Angelika Beer και Carolina Lucas, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE, Luisa Morgantini, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL, Annemie Neyts-Uyttebroeck, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE, Ana Maria Gomes, εξ ονόματος της Ομάδας PSE, Ģirts Valdis Kristovskis, εξ ονόματος της Ομάδας UEN, Karl von Wogau και Stefano Zappalà, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE, προς την Επιτροπή: Παγκόσμια συνθήκη με σκοπό την απαγόρευση των όπλων ουρανίου (B6-01545/2008).

  Elly de Groen-Kouwenhoven, συντάκτρια. − (EN) Κυρία Πρόεδρε, τον Δεκέμβριο του 2007 η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ ενέκρινε με συντριπτική πλειοψηφία ένα ψήφισμα που ζητούσε να διερευνηθούν οι επιπτώσεις της χρήσης όπλων ουρανίου στην υγεία των πολιτών και του στρατιωτικού προσωπικού.

Συγχαίρουμε τη Γερμανία, την Ιρλανδία και την Ιταλία, καθώς ήταν οι μόνες χώρες του ΝΑΤΟ που υποστήριξαν το ψήφισμα του ΟΗΕ. Ο λόγος γι’ αυτή την υποστήριξη μπορεί να είναι το γεγονός ότι πολλοί στρατιώτες τους επέστρεψαν με θανατηφόρες ασθένειες ή/και απέκτησαν αργότερα παιδιά με σοβαρές δυσπλασίες. Ως εκ τούτου, απευθύνουμε έκκληση στις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ να ακολουθήσουν το παράδειγμα αυτών των χωρών και να υποβάλουν τις αναφορές υγείας σύμφωνα με το αίτημα του ΟΗΕ.

Απεμπλουτισμένο ουράνιο χρησιμοποιήθηκε στα Βαλκάνια, στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν. Το απεμπλουτισμένο ουράνιο είναι απόβλητο και αποτελεί εξαιρετικά φθηνό υλικό για την κατασκευή όπλων. Εκτιμάται ότι τα παγκόσμια αποθέματα είναι 1,3 εκατομμύρια τόνοι. Μια ποσότητα πολύ μικρότερη από 1 μικρογραμμάριο μέσα στο σώμα μπορεί να είναι μοιραία. Πέρα από την ακτινοβολία, το απεμπλουτισμένο ουράνιο είναι χημική τοξική ουσία. Κανένας δεν ενημερώνει τους στρατιώτες ή τους πληθυσμούς των χωρών όπου χρησιμοποιούνται όπλα απεμπλουτισμένου ουρανίου. Τα τελευταία ευρήματα των εμπειρογνωμόνων της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας σχετικά με τις επιβλαβείς επιπτώσεις του απεμπλουτισμένου ουρανίου λογοκρίθηκαν.

Καλούμε την ΕΕ να ενημερώσει τους πολίτες της και τους πληθυσμούς των στοχοθετημένων χωρών. Ζητούμε από την Επιτροπή και το Συμβούλιο να διασφαλίσουν την υπογραφή μιας διεθνούς συνθήκης το συντομότερο δυνατόν.

Προκειμένου να υπάρχει μια λεπτομερής εικόνα γι’ αυτό το θέμα, είναι καιρός η Επιτροπή και το Συμβούλιο να παράσχουν πρόσβαση σε όλες τις υπάρχουσες εκθέσεις και να ξεκινήσουν τις περαιτέρω έρευνες που ζητά το Κοινοβούλιο από το 2001. Στο μεταξύ, επαναλαμβάνουμε την έκκλησή μας για απαγόρευση του απεμπλουτισμένου ουρανίου σύμφωνα με την αρχή της προφύλαξης.

  Annemie Neyts-Uyttebroeck, συντάκτρια. − (NL) Ο αγώνας για την παγκόσμια απαγόρευση του εμπλουτισμένου ουρανίου στα όπλα και στα πυρομαχικά αποτελεί μέρος του γενικευμένου αγώνα μας για τον έλεγχο των εξοπλισμών και των αφοπλισμό. Εστιάζουμε ιδιαίτερη προσοχή στα όπλα και τα πυρομαχικά που είναι εξαιρετικά επικίνδυνα και επιβλαβή για τους πολίτες και παραμένουν επικίνδυνα πολύ μετά το τέλος της σύγκρουσης, όπως οι νάρκες, οι βόμβες διασποράς και τα όπλα που περιέχουν εμπλουτισμένο ουράνιο. Ξέρω ότι είναι κάπως ειρωνικό να μιλάμε για όπλα που είναι πιο επικίνδυνα και επιβλαβή από άλλα, αλλά έτσι είναι τα πράγματα. Γι’ αυτό επικεντρώνουμε την προσοχή μας σε εκείνα που έχουν τις χειρότερες επιπτώσεις στους αθώους άμαχους πληθυσμούς.

Τον Νοέμβριο του 2006, αυτό το Σώμα απηύθυνε έκκληση για ένα μορατόριουμ γι’ αυτόν τον τύπο όπλων, δηλαδή για όπλα που περιέχουν εμπλουτισμένο ουράνιο. Πέρυσι η χώρα μου, το Βέλγιο, ψήφισε έναν νόμο όχι μόνο για ένα μορατόριουμ αλλά και για μια πραγματική απαγόρευση κάθε χρήσης όπλων ουρανίου και νομίζω ότι μπορώ να είμαι λίγο υπερήφανη γι’ αυτό. Τώρα θέλω να ρωτήσω την Επιτροπή και το Συμβούλιο τι μέτρα θα λάβουν για να καταστήσουν αυτό το μορατόριουμ πιο γενικό και να υποστηρίξουν μια γενική απαγόρευση.

Επίσης, όπως ήδη εξήγησε εκτενώς η προηγούμενη ομιλήτρια, τα όπλα ουρανίου φαίνεται ότι έχουν επίσης επιβλαβείς συνέπειες και στους στρατιώτες που τα χρησιμοποιούν ή εκτίθενται στη χρήση τους. Έστω και αν αυτό δεν είναι ακόμα απολύτως βέβαιο, θα ήταν ωστόσο καλό να διασφαλίσει το Συμβούλιο ότι οι στρατιώτες και άλλο προσωπικό που συμμετέχει σε επιχειρήσεις στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής πολιτικής ασφάλειας και άμυνας δεν εκτίθενται σε κινδύνους αυτού τους είδους. Θα ήθελα λοιπόν να ρωτήσω το Συμβούλιο ποια συγκεκριμένα μέτρα λαμβάνονται για να διασφαλιστεί ότι οι στρατιώτες και το προσωπικό που λαμβάνει μέρος σε αυτές τις επιχειρήσεις δεν εκτίθενται σε αυτούς τους κινδύνους και ότι ο πληθυσμός στις περιοχές όπου λαμβάνουν χώρα αυτές οι επιχειρήσεις δεν εκτίθεται επίσης. Θα σας ήμουν ευγνώμων για την απάντησή σας.

  Ana Maria Gomes, συντάκτρια. − (PT) Κυρία Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, σε μια πρόσφατη επιστολή στην εφημερίδα The Times του Λονδίνου, εννέα πρώην διοικητές του βρετανικού στρατού ζητούσαν από την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου να συμμετάσχει στην εκστρατεία για την απαγόρευση των πυρομαχικών διασποράς. Το επιχείρημά τους ήταν το ίδιο με αυτό που χρησιμοποιήθηκε στο πλαίσιο των ναρκών κατά προσωπικού: όσο χρήσιμο και αν είναι ένα όπλο βραχυπρόθεσμα, με βάση τη στρατιωτική λογική το γεγονός της μακροπρόθεσμης πρόκλησης βλαβών αδιακρίτως είναι αρκετό για να δικαιολογήσει την αναστολή της χρήσης του από τις υπεύθυνες ένοπλες δυνάμεις.

Η ίδια λογική ισχύει και για τα πυρομαχικά απεμπλουτισμένου ουρανίου. Η Ευρωπαϊκή Οργάνωση Στρατιωτικών, EUROMIL, παρακολουθεί στενά αυτό το θέμα και η θέση της, με βάση τις πληροφορίες που δέχεται από στρατιωτικό προσωπικό σε όλη την Ευρώπη, είναι κατηγορηματική: τα πυρομαχικά απεμπλουτισμένου ουρανίου πρέπει να εγκαταλειφθούν το συντομότερο δυνατόν.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει ήδη ψηφίσει υπέρ της ολικής απαγόρευσης αυτών των όπλων και το ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ που εγκρίθηκε τον περασμένο Δεκέμβριο, το οποίο περιελάμβανε το θέμα των εξοπλισμών και των πυρομαχικών που περιέχουν απεμπλουτισμένο ουράνιο στην ατζέντα για την εξηκοστή τρίτη σύνοδο της Γενικής Συνέλευσης, επιβεβαίωσε ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα πρέπει να αναλάβει πρωτοβουλία και να ζητήσει και από το Συμβούλιο να αναλάβει επίσης πρωτοβουλία σε αυτή τη συζήτηση για τον αφοπλισμό και το ανθρωπιστικό δίκαιο.

Τα αντεπιχειρήματα των σκεπτικιστών ανάμεσά μας δεν είναι πειστικά. Η πιο βασική αρχή προφύλαξης απαιτεί τον στιγματισμό αυτών των όπλων ακόμα και πριν τα εκτενή περιστασιακά στοιχεία που υποδεικνύουν τις αδιακρίτως καρκινογόνες συνέπειές τους αντικατασταθούν από αδιάσειστες επιστημονικές αποδείξεις.

Τι θα πει ο κόσμος, ή ακόμα και οι σημερινοί σκεπτικιστές, για εμάς τους πολιτικούς σε δέκα χρόνια όταν οι επιβλαβείς συνέπειες αυτών των όπλων θα έχουν καταστεί σαφείς και αδιαμφισβήτητες αν, στο μεταξύ, δεν κάνουμε τίποτα για να τα αποσύρουμε από την κυκλοφορία; Θα πουν το ίδιο που λένε τώρα για τις νάρκες κατά προσωπικού: πώς μπόρεσαν να περιμένουν τόσον καιρό!

  Ģirts Valdis Kristovskis, συντάκτης. − (LV) Κυρίες και κύριοι, καταρχάς θέλω να τονίσω ότι απευθύνω έκκληση στη χώρα μου –τη Λετονία– να υπογράψει το ψήφισμα του ΟΗΕ του Δεκεμβρίου 2007. Δεύτερον, απευθύνω έκκληση στον Ύπατο Εκπρόσωπο να υποβάλει μια αιτιολογημένη γνωμοδότηση σχετικά με την πρωτοβουλία που περιλαμβάνεται σε αυτό το ψήφισμα. Τρίτον, απευθύνω έκκληση στην Ευρωπαϊκή Ένωση να διασφαλίσει την κυκλοφορία των πληροφοριών μεταξύ των κρατών μελών σχετικά με τους τύπους πυρομαχικών που πρόκειται να χρησιμοποιούν στις επιχειρήσεις τους. Στο πλαίσιο του απεμπλουτισμένου ουρανίου, έχω προσωπική εμπειρία. Διετέλεσα Υπουργός Άμυνας της Λετονίας για πεντέμισι χρόνια. Ακριβώς κατά τη διάρκεια της θητείας μου η Λετονία εντάχθηκε στον συνασπισμό των ΗΠΑ για τον πόλεμο στο Ιράκ. Τότε, εγέρθηκαν υποψίες σε πολλές περιπτώσεις σχετικά με τη χρήση απεμπλουτισμένου ουρανίου στο Ιράκ. Η διεθνής κοινότητα αντέδρασε έντονα ως προς αυτό το θέμα. Τα λετονικά στρατεύματα δεν χρησιμοποίησαν πυρομαχικά απεμπλουτισμένου ουρανίου. Στη Λετονία, ωστόσο, για πολλούς μήνες μου ζητούσαν να αναλάβω πολιτική ευθύνη γι’ αυτά τα γεγονότα ως υπουργός του συνασπισμού. Δυστυχώς, ως υπουργός του συνασπισμού, δεν ήμουν ενήμερος για τη χρήση του απεμπλουτισμένου ουρανίου. Αυτό είναι απαράδεκτο. Όχι μόνο τα κράτη μέλη της ΕΕ πρέπει να αξιολογήσουν σοβαρά την ανάγκη για πυρομαχικά αυτού του τύπου στο οπλοστάσιό τους, αλλά και η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει επίσης να διασφαλίσει ότι θα καταστεί υποχρεωτική η ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των κρατών μελών σχετικά με την πιθανή χρήση απεμπλουτισμένου ουρανίου στις επιχειρήσεις. Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας.

  Πρόεδρος. − Κύριε Kristovskis, δεν σας διέκοψα διότι η μαρτυρία σας ως Υπουργός της Λετονίας ήταν εξαιρετικά σημαντική, αλλά σας επισημαίνω ότι ξεπεράσατε κατά πολύ το χρονικό σας όριο.

  Stefano Zappalà, συντάκτης. − (IT) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, έχουν ειπωθεί πολλά γι’ αυτό το θέμα στο παρελθόν και δυστυχώς είμαι της άποψης ότι θα πρέπει να ειπωθούν ακόμα πολλά μέχρι να βρεθεί μια οριστική λύση. Οι συνάδελφοί μου αναφέρθηκαν ήδη εκτενώς και εξήγησαν το θέμα πολύ καλά.

Έχουν τεθεί σε εφαρμογή μέτρα από ορισμένα κράτη μέλη για την απαγόρευση της παραγωγής και κάθε χρήσης αυτού του τύπου εξοπλισμών για εμπορικούς ή πολεμικούς σκοπούς. Υποβλήθηκαν πολλά αιτήματα από αυτό το Κοινοβούλιο, υπάρχουν έγγραφα υπό τη μορφή φωτογραφιών και καταθέσεων και υπάρχουν βάσιμοι λόγοι να πιστεύουμε ότι ιταλοί στρατιωτικοί πέθαναν ως αποτέλεσμα της έκθεσης σε όπλα αυτού του είδους.

Υπάρχει ένα ψήφισμα του ΟΗΕ που εκφράζει γενική ανησυχία και υπάρχουν διάφορα αιτήματα για ενδελεχείς μελέτες του θέματος. Υπάρχει η αρχή της προφύλαξης, η οποία, σύμφωνα με τη νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπαγορεύει ένα γενικό μορατόριουμ τουλάχιστον μέχρι να εξαχθούν οριστικά επιστημονικά δεδομένα.

Ωστόσο, τίποτα από όλα αυτά δεν οδήγησε μέχρι στιγμής στο ποθητό αποτέλεσμα. Το απεμπλουτισμένο ουράνιο εξακολουθεί να χρησιμοποιείται στα πεδία των μαχών, είτε αυτά είναι στην ύπαιθρο ή στις πόλεις. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η χημική ουσία εισχωρεί στο έδαφος και περνά στους υδροφόρους ορίζοντες και στις καλλιέργειες και συνεπώς δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα σωματίδια του απεμπλουτισμένου ουρανίου που έρχονται σε επαφή με το έδαφος διασκορπίζονται στο υπέδαφος, μολύνοντας τα υπόγεια ύδατα και τη γεωργική παραγωγή, προκαλώντας προφανώς την εξάπλωση ασθενειών στους εκτεθειμένους πληθυσμούς και, σε μικρότερο βαθμό, παγκοσμίως μέσω του κύκλου του νερού και του κύκλου των στοιχείων, ειδικά σε ένα διαρκώς επεκτεινόμενο σύστημα παγκόσμιας αγοράς.

Δεν υπάρχουν, ομολογουμένως, οριστικές μελέτες μέχρι στιγμής που να αποδεικνύουν τον κίνδυνο, αλλά δεν μπορεί κανείς να αρνηθεί ότι οι παράμετροι που γνωρίζουμε σήμερα δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο ύπαρξης κινδύνου. Αυτό και μόνο το ενδεχόμενο πρέπει να υποχρεώσει τις προηγμένες δημοκρατίες να μελετήσουν το θέμα βαθύτερα και να λάβουν μια απόφαση.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση ειδικά δεν μπορεί, κατά τη γνώμη μου, να εξακολουθεί να μένει άπραγη. Η Ένωση έχει σαφή καθήκοντα απέναντι στα κράτη μέλη της, σαφή καθήκοντα απέναντι στον υπόλοιπο κόσμο, σαφή καθήκοντα απέναντι στους πολίτες της. Η Ένωση έχει οικονομικούς πόρους που μπορεί να χρησιμοποιήσει και δεν έχει κανέναν περιορισμό όσον αφορά την επιστήμη και τα διαθέσιμα εργαστήρια. Η μη δραστηριοποίηση αποτελεί αναμφίβολα αποτέλεσμα επιλογής και όχι έλλειψης διαθέσιμων πόρων και μέσων.

Στο πλαίσιο όλων αυτών, είναι σαφές ότι το Συμβούλιο και η Επιτροπή δεν μπορούν να αποφύγουν την αποστολή των πολιτών τους, είτε ως άμαχοι είτε ως στρατιωτικό προσωπικό, σε περιοχές του κόσμου όπου χρησιμοποιούνται και έχουν χρησιμοποιηθεί αυτοί οι τύποι όπλων, αλλά ούτε και μπορούν να αποφύγουν τη λήψη κάθε δυνατής πρωτοβουλίας σε πρώιμο στάδιο ώστε να γίνουν προσαρμογές στην κατασκευή και στη χρήση τους και, υπό το πρίσμα επιστημονικών δεδομένων, να προετοιμαστούν για την άμεση απαγόρευση και την οριστική καταστροφή τους.

Αυτό ακριβώς ζητάμε ελπίζοντας ότι το Συμβούλιο και η Επιτροπή θα επιδείξουν στην πράξη το αίσθημα ευθύνης τους, δεδομένου ότι εδώ δεν πρόκειται για ένα ασαφές πολιτικό θέμα, αλλά για ένα θέμα δημόσιας υγείας.

  Janez Lenarčič, Προεδρεύων του Συμβουλίου. − (SL) Κυρία Πρόεδρε, σας ευχαριστώ πολύ. Εξ ονόματος του Συμβουλίου, θέλω να ευχαριστήσω τους βουλευτές που έθεσαν το ζήτημα σχετικά με την παγκόσμια απαγόρευση ή την παγκόσμια συνθήκη για την απαγόρευση των όπλων ουρανίου.

Φυσικά, οι βουλευτές γνωρίζουν ίσως το γεγονός ότι μια τέτοια συμφωνία δεν υφίσταται ακόμα. Δεν υπάρχει καμία συμφωνία που θα μπορούσε να ρυθμίσει τη χρήση όπλων ουρανίου σε πολυμερές επίπεδο. Είναι επίσης γνωστό ότι δεν υπάρχει ομοφωνία στο Συμβούλιο.

Πρόσφατα διεξήχθη στα Ηνωμένα Έθνη μια συζήτηση σχετικά με τις συνέπειες των εξοπλισμών που περιέχουν απεμπλουτισμένο ουράνιο, όπου, στο τέλος του περασμένου έτους, η Πρώτη Επιτροπή του ΟΗΕ ενέκρινε ένα ψήφισμα με τίτλο «Οι επιπτώσεις της χρήσεως εξοπλισμών και πυρομαχικών που περιέχουν απεμπλουτισμένο ουράνιο». Όπως ήδη αναφέρθηκε, όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ ψήφισαν διαφορετικά επί αυτού του ψηφίσματος. Θα έλεγα μάλιστα πολύ διαφορετικά: πέντε ψήφισαν υπέρ, τέσσερα το καταψήφισαν και όλα τα υπόλοιπα απείχαν. Θα έλεγα ότι αυτό αποτελεί ένα εύστοχο παράδειγμα της τρέχουσας κατάστασης στον κόσμο.

Με την άδειά σας, θα ήθελα τώρα να προσπαθήσω να απαντήσω εν συντομία στις συγκεκριμένες ερωτήσεις που τέθηκαν.

Όσον αφορά την πρώτη ερώτηση σε σχέση με το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τα βιολογικά όπλα και ορισμένους τύπους συμβατικών όπλων, θέλω να επισημάνω ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση υπήρξε, είναι και θα συνεχίσει να είναι ιδιαίτερα δραστήρια στις διεθνείς προσπάθειές της για την εφαρμογή της σύμβασης για τα βιολογικά και τοξικά όπλα. Μεταξύ άλλων, η ΕΕ διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στη δεύτερη διερευνητική διάσκεψη το 2006 και θα είναι επίσης ενεργή κατά τη διάρκεια του προγράμματος εμπειρογνωμόνων μέχρι την προσεχή διερευνητική διάσκεψη, η οποία έχει προγραμματιστεί για το 2011.

Όσον αφορά τη Σύμβαση για τα Συμβατικά Όπλα, η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της συμμετέχουν ενεργά στις τρέχουσες διαπραγματεύσεις, οι οποίες περιλαμβάνουν μια συζήτηση σχετικά με τις ανθρωπιστικές συνέπειες των βομβών διασποράς. Τα κράτη μέλη δεσμεύτηκαν να επιτύχουν μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους, μέσω διαπραγματεύσεων, ένα νομικά δεσμευτικό μέσο που θα λαμβάνει υπόψη όλες τις πτυχές των βομβών διασποράς.

Όσον αφορά τη δεύτερη ερώτηση, θέλω να εξηγήσω ότι μέχρι στιγμής τα όπλα που περιέχουν απεμπλουτισμένο ουράνιο δεν έχουν συμπεριληφθεί στη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα όπλα μαζικής καταστροφής. Επί του παρόντος διενεργείται μια συζήτηση σχετικά με το αν είναι δυνατόν να συμπεριληφθούν αυτά τα πυρομαχικά στα όπλα μαζικής καταστροφής. Υπάρχουν μάλιστα κάποιοι που πιστεύουν ότι το απεμπλουτισμένο ουράνιο καλύπτεται ήδη από τη Σύμβαση για τα Συμβατικά Όπλα, ενώ άλλοι πιστεύουν ότι το πρωτόκολλο αριθ. 3, το οποίο αποτελεί μέρος αυτή της Σύμβασης, πρέπει να επεκταθεί ώστε να περιλαμβάνει και το θέμα των εκρηκτικών πυρομαχικών και των κεφαλών που περιέχουν απεμπλουτισμένο ουράνιο. Εν συντομία, οι συζητήσεις είναι εν εξελίξει.

Σχετικά με την τρίτη ερώτηση, θέλω να καταστήσω σαφές ότι η επιλογή του στρατιωτικού εξοπλισμού, συμπεριλαμβανομένων των πυρομαχικών που χρησιμοποιούνται στις επιχειρήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εμπίπτει στην αρμοδιότητα των κρατών μελών και δεδομένου ότι δεν έχουμε μια πολυμερή συμφωνία σχετικά με αυτό το θέμα, δεν μπορώ να παράσχω πρόσθετες πληροφορίες σχετικά με τη χρήση απεμπλουτισμένου ουρανίου.

Όσον αφορά την τέταρτη ερώτηση, σχετικά με τις διατάξεις ασφαλείας για τους στρατιώτες και τους πολίτες που συμμετέχουν σε επιχειρήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θέλω να επισημάνω ότι ο αρχηγός της επιχείρησης, στο πλαίσιο του επιχειρησιακού σχεδίου που εγκρίνει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, είναι εκείνος που φέρει την ευθύνη για τις διατάξεις ασφαλείας και που πρέπει να λαμβάνει τα μέτρα που θεωρεί αναγκαία. Φυσικά, ταυτόχρονα πρέπει να λαμβάνει υπόψη του τους επιχειρησιακούς περιορισμούς.

Σε κάθε μη στρατιωτική αποστολή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αυτή η ευθύνη ανήκει στον επικεφαλής της αποστολής υπό την ηγεσία του αρχηγού της μη στρατιωτικής επιχείρησης.

Ως προς την τελευταία ερώτηση, σχετικά με τον διάλογο μεταξύ του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και των ΗΠΑ, των μη κυβερνητικών οργανώσεων και των πολιτών, μπορώ μόνο να πω ότι μέχρι τώρα στον διάλογο με τις Ηνωμένες Πολιτείες αυτό το θέμα δεν έχει τεθεί – ούτε έχει τεθεί ακόμα στον διάλογο με τα άλλα μέρη που αναφέρονται στην ερώτηση. Εν πάση περιπτώσει, θα παρακολουθήσω την υπόλοιπη συζήτηση επί αυτού του θέματος με ενδιαφέρον.

Σας ευχαριστώ.

  Louis Michel, Μέλος της Επιτροπής. − (FR) Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, το ψήφισμα του Κοινοβουλίου που εγκρίθηκε τον Νοέμβριο του 2006 καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη να αναλάβουν να επεκτείνουν το πεδίο εφαρμογής του Πρωτοκόλλου III της σύμβασης για ορισμένα συμβατικά όπλα σε μια προσπάθεια να περιοριστεί η χρήση των όπλων απεμπλουτισμένου ουρανίου. Θέλω να υπενθυμίσω στο Σώμα ότι το Κοινοβούλιο απευθύνει έκκληση για δράση η οποία, όπως γνωρίζετε, υπερβαίνει τις αρμοδιότητες της Επιτροπής, δεδομένου ότι η Κοινότητα δεν υπογράφει τη Σύμβαση. Επίσης, σύμφωνα με τις Συνθήκες, τα θεσμικά όργανα της Κοινότητας δεν έχουν αρμοδιότητες σε στρατιωτικές υποθέσεις. Παρά ταύτα, δεν θέλω να δώσω την εντύπωση ότι η Επιτροπή αδιαφορεί για τα προβλήματα που σχετίζονται με την παραγωγή, αποθήκευση και χρήση των όπλων που καλύπτονται από τη σύμβαση για ορισμένα συμβατικά όπλα ή για το θέμα των απάνθρωπων όπλων εν γένει. Μάλιστα, η θέση της είναι ακριβώς αντίθετη.

Η Επιτροπή είναι πλήρως αφοσιωμένη στην εφαρμογή μιας κοινής πορείας δράσης, η οποία εγκρίθηκε από το Συμβούλιο το περασμένο έτος, υπέρ της καθολικής φύσης της σύμβασης για τα συμβατικά όπλα και των πρωτοκόλλων της. Φέτος διεξήχθησαν τρία σεμινάρια, ένα για τη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική στο Σάντο Ντομίνγκο τον Μάρτιο και άλλα δύο για τις αφρικανικές χώρες στη Λομέ τον περασμένο μήνα. Μετά από αυτά τα σεμινάρια, η Δομινικανή Δημοκρατία ήδη ανακοίνωσε ότι είναι πρόθυμη να επικυρώσει τη σύμβαση σύντομα και το Σουρινάμ δήλωσε ότι είναι έτοιμο να προχωρήσει στα απαραίτητα βήματα για την επικύρωση. Η Επιτροπή υποστηρίζει επίσης την εφαρμογή της Σύμβασης για τα Βιολογικά Όπλα και επίσης παρακολουθεί τις πρωτοβουλίες για τη δημιουργία ενός νέου μέσου σε απάντηση των ανθρωπιστικών ανησυχιών που εγείρουν οι βόμβες διασποράς, στο πλαίσιο της συνθήκης για τα συμβατικά όπλα και της ειρηνευτικής διαδικασίας του Όσλο.

Η Επιτροπή ανέλαβε επίσης δράση όσον αφορά τα προβλήματα που προκαλούν οι εκρηκτικοί μηχανισμοί. Το 2006, για παράδειγμα, διανεμήθηκαν πέντε εκατομμύρια ευρώ για τον καθαρισμό των εκρηκτικών υπολειμμάτων του πολέμου στον Λίβανο.

Αναφορικά με τη δεύτερη ερώτηση, τα επιστημονικά αποτελέσματα που έχουμε στη διάθεσή μας δεν επιβεβαιώνουν ότι τα πυρομαχικά απεμπλουτισμένου ουρανίου ενέχουν σημαντικό κίνδυνο για την υγεία των άμαχων πληθυσμών στις περιοχές μάχης ή για το στρατιωτικό προσωπικό που υπηρετεί ή έχει υπηρετήσει σε αυτές τις περιοχές. Αυτή είναι η γνωμοδότηση στις έρευνες του ΟΗΕ, της ΠΟΥ και του ΔΟΑΕ (Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας), καθώς και μιας ομάδας εμπειρογνωμόνων που συγκροτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σύμφωνα με το άρθρο 31 της Συνθήκης Ευρατόμ, η οποία δηλώνει τα εξής: «βάσει των διαθέσιμων πληροφοριών, συμπεραίνεται ότι η έκθεση σε απεμπλουτισμένο ουράνιο δεν προκαλεί ανιχνεύσιμες επιπτώσεις στην υγεία σύμφωνα με ρεαλιστικές υποθέσεις για τις δόσεις έκθεσης». Η Επιτροπή προτίθεται να επανεξετάσει το θέμα. Θα συνεχίσει επίσης να διασφαλίζει την υγεία του προσωπικού της και να τηρεί τις οδηγίες της ΠΟΥ σε περίπτωση ανάπτυξης υπό συνθήκες που ενέχουν πιθανή έκθεση σε απεμπλουτισμένο ουράνιο.

Σχετικά με τον διάλογο με την EUROMIL, η Επιτροπή είναι πρόθυμη φυσικά να μιλήσει με τους εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών.

Σχετικά με τις τρεις τελευταίες ερωτήσεις, η Επιτροπή δεν προτίθεται επί του παρόντος να αναλάβει χρηματοδοτικές δεσμεύσεις σε αυτούς τους τομείς.

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. BIELAN
Αντιπροέδρου

  Jana Hybášková, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE. – (CS) Τα όπλα που περιέχουν απεμπλουτισμένο ουράνιο αποτελούν ένα τεράστιο βάρος για το περιβάλλον. Το επιχείρημα ότι οι επιβλαβείς επιπτώσεις τους δεν έχουν αποδειχθεί ακούγεται εντελώς παράλογο σε όποιον έχει δει τις συνέπειες της χρήσης τους. Οι βρώμικες βόμβες διαλύουν στη στιγμή την πάχους πολλών εκατοστών θωράκιση των πιο σύγχρονων αρμάτων μάχης. Η καταστροφική τους δύναμη είναι τεράστια. Έχουν επιπτώσεις στην υγεία των ανθρώπων. Σκοτώνουν ανελέητα. Δεν υπάρχει αμφιβολία για την ανάγκη απαγόρευσης της εμπορίας τους και διακοπής της παραγωγής, χρήσης και αποθήκευσής τους. Το Κοινοβούλιο και η Ένωση αναπτύσσουν τις ευρωπαϊκές ένοπλες δυνάμεις και την ευρωπαϊκή άμυνα βήμα-βήμα. Θα είμαστε οι μελλοντικοί εταίροι τόσο του ΝΑΤΟ όσο και των ΗΠΑ. Πρέπει λοιπόν να γίνουμε αξιόπιστος εταίρος. Το να σηκωθεί κανείς και να φωνάξει «Θέλω ένα μορατόριουμ για το απεμπλουτισμένο ουράνιο» είναι κωμικό. Εξίσου κωμικό είναι να ζητάμε από το Συμβούλιο να εκπονήσει μια μελέτη επιπτώσεων. Το πρώτο βήμα που απαιτείται είναι να επιτευχθεί πολιτική συναίνεση μεταξύ των κρατών μελών, όπως η Γαλλία, η Βρετανία και ίσως η Τσεχική Δημοκρατία. Κατόπιν, πρέπει να αρχίσουμε να συνεργαζόμαστε με τον ΟΗΕ, να θέσουμε τα θεμέλια για την παγκόσμια συνθήκη απαγόρευσης του απεμπλουτισμένου ουρανίου. Αυτό συνεπάγεται την εκπόνηση ενός σχεδίου για τη βαθμιαία απαγόρευση της κατασκευής, την οποία πρέπει να αποδεχθούν όλα τα κράτη μέλη, και της αποθήκευσης και εμπορίας ουρανίου και τον καθορισμό της ημερομηνίας απαγόρευσης της χρήσης. Στη συνέχεια, πρέπει να διεξαγάγουμε μια διάσκεψη που θα εγκρίνει αυτό το σχέδιο και θα ξεκινήσει τη διαδικασία που θα οδηγήσει στην τελική απαγόρευση αυτών των όπλων.

Χρειαζόμαστε μια αναλυτική μελέτη ακριβείας για την εκτίμηση των παρενεργειών. Ωστόσο, αυτό που χρειαζόμαστε αρχικά είναι η πολιτική συνεργασία που θα ξεκινήσει τη σταδιακή διαδικασία της εξεύρεσης της πολιτικής βούλησης και της επίτευξης διεθνούς αναγνώρισης, συναίνεσης και απόφασης. Αυτή η διαδικασία θα διαρκέσει πολλά χρόνια. Θα ήταν υπέροχο αν η Ευρωπαϊκή Ένωση συμμετείχε στη νέα συνθήκη για την απαγόρευση κάθε στρατιωτικής χρήσης του απεμπλουτισμένου ουρανίου. Συνεπώς, πρέπει να συμπεριφερθούμε υπεύθυνα. Ας μην επιτρέψουμε τις ανόητες φωνές, την επαγγελματική άγνοια και το ατελές έργο να βλάψουν την αξιοπιστία της ΕΕ. Πρέπει να συνεχίσουμε να είμαστε εταίροι σε αυτό το σημαντικό παιχνίδι.

  Elizabeth Lynne, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (EN) Στο ΗΒ, εκατοντάδες βετεράνοι πιστεύουν ότι η έκθεση σε απεμπλουτισμένο ουράνιο στον πρώτο Πόλεμο του Κόλπου τους άφησε με χρόνιες παθήσεις και αναπηρίες και στο Ιράκ υπάρχουν στοιχεία ότι η χρήση απεμπλουτισμένου ουρανίου προκάλεσε αύξησης της γέννησης βρεφών με έναν μόνο οφθαλμό ή με απώλεια και των δύο οφθαλμών. Επτά από τα οκτώ βρέφη με απώλεια και των δύο οφθαλμών είχαν πατέρες που εκτέθηκαν σε απεμπλουτισμένο ουράνιο κατά τη διάρκεια του πολέμου στο Ιράκ το 1991.

Τουλάχιστον 17 χώρες έχουν ακόμα στα στρατιωτικά τους οπλοστάσια όπλα εμπλουτισμένου ουρανίου, συμπεριλαμβανομένων και τριών μελών της ΕΕ: της Γαλλίας, της Ελλάδας και του Ηνωμένου Βασιλείου. Τώρα χρειαζόμαστε επειγόντως μια διεθνή συνθήκη για άμεσο μορατόριουμ για τη χρήση, την ανάπτυξη, την παραγωγή, τη δημιουργία αποθεμάτων, τη μεταφορά και τη δοκιμή όπλων απεμπλουτισμένου ουρανίου καθώς και για την ανακύκλωση ή την καταστροφή των υφισταμένων αποθεμάτων. Ελπίζω να υποστηρίξουν όλοι αυτό το ψήφισμα.

  Konrad Szymański, εξ ονόματος της Ομάδας UEN. – (PL) Κύριε Πρόεδρε, και μόνο η πρόληψη αποτελεί επαρκή λόγο για να εργαστούμε με σκοπό την αποτελεσματική κατάργηση των όπλων που χρησιμοποιούν απεμπλουτισμένο ουράνιο. Το έργο για τις μελέτες εμπειρογνωμόνων σχετικά με τις συνέπειες της χρήσης αυτών των όπλων στους ανθρώπους και στο φυσικό περιβάλλον πρέπει σίγουρα να επιταχυνθεί. Ωστόσο, ένα μορατόριουμ για τη χρήση των όπλων αυτού του τύπου θα μπορούσε να εφαρμοστεί άμεσα και το θέμα να αντιμετωπιστεί στο πλαίσιο της νέας ευρωπαϊκής στρατηγικής ασφάλειας. Η πρόκληση που έχουμε τώρα μπροστά μας είναι να αρχίσουμε να δουλεύουμε για μια διεθνή συνθήκη βασισμένη στο σύστημα του ΟΗΕ. Μια τέτοια συνθήκη θα μπορούσε να ρυθμίσει τη χρήση, την παραγωγή, την αποθήκευση και τη δοκιμή όπλων αυτού του τύπου.

  Tobias Pflüger, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, αυτή η συζήτηση γίνεται με μεγάλη καθυστέρηση. Χαίρομαι που την κάνουμε σήμερα. Το απεμπλουτισμένο ουράνιο χρησιμοποιείται από πολλές χώρες, και ειδικά δυτικές χώρες, ως εξοπλισμός για τους πολέμους τους λόγω της μεγάλης διατρητικής της ικανότητας, ειδικά έναντι τεθωρακισμένων οχημάτων. Τα πυρομαχικά εμπλουτισμένου ουρανίου, ωστόσο, περιέχουν άκρως δηλητηριώδεις χημικές ουσίες –με άλλα λόγια είναι τοξικά– ενώ είναι και ραδιενεργά. Το απεμπλουτισμένο ουράνιο είναι υποπροϊόν της πυρηνικής βιομηχανίας, το οποίο προκύπτει από τον εμπλουτισμό ουρανίου ή την παραγωγή πυρηνικών όπλων. Η χρήση πυρηνικής ενέργειας, λοιπόν, αποτελεί επίσης μέρος του προβλήματος.

Τα πυρομαχικά απεμπλουτισμένου ουρανίου έχουν μακροπρόθεσμες επιπτώσεις. Όταν πλήττεται ένα σκληρός στόχος, εκλύεται απεμπλουτισμένο ουράνιο σε υψηλές θερμοκρασίες και καίγεται απελευθερώνοντας οξείδια απεμπλουτισμένου ουρανίου, τα οποία παίρνουν τη μορφή λεπτής τοξικής σκόνης άλφα σωματιδίων που εισπνέεται εύκολα και μπορεί να μεταφερθεί με τον αέρα και το νερό. Αυτή η σκόνη είναι δύσκολο να απομακρυνθεί από το περιβάλλον και παγιδεύεται στους πνεύμονες κατά την εισπνοή. Γνωρίζουμε το σύνδρομο του Πολέμου του Κόλπου και το σύνδρομο των Βαλκανίων. Για άλλη μια φορά παρατηρήθηκε το ίδιο φαινόμενο, με στρατιώτες να εκδηλώνουν καρκίνους, όπως καρκίνο των πνευμόνων, λόγω της έκθεσής τους στο οξείδιο του εμπλουτισμένου ουρανίου. Παρατηρήθηκε επίσης αύξηση της εμφάνισης αυτών των καρκίνων στους πληθυσμούς των περιοχών όπου χρησιμοποιήθηκαν αυτά τα πυρομαχικά.

Το ενδιαφέρον είναι ότι η στρατιωτική αποτελεσματικότητα των πυρομαχικών απεμπλουτισμένου ουρανίου είναι στην πραγματικότητα πολύ περιορισμένη, ενώ η χρήση τους ενέχει πολλούς ανυπολόγιστους κινδύνους. Το ΝΑΤΟ χρησιμοποίησε πυρομαχικά απεμπλουτισμένου ουρανίου στους πολέμους του κατά της Γιουγκοσλαβίας. Στο Ιράκ οι δυνάμεις των ΗΠΑ χρησιμοποίησαν συνολικά 300 τόνους πυρομαχικών απεμπλουτισμένου ουρανίου. Υπάρχει αυξημένο ποσοστό παιδιών με δυσμορφίες σε αυτή τη χώρα, ειδικά στη Βαγδάτη. Η κυβέρνηση του Αφγανιστάν ζήτησε τώρα τη διενέργεια έρευνας για τη χρήση των πυρομαχικών απεμπλουτισμένου ουρανίου στο Αφγανιστάν και υποστηρίζει ότι ο στρατός των ΗΠΑ δεν την ενημέρωσε για τη χρήση πυρομαχικών απεμπλουτισμένου ουρανίου, ειδικά στο ανατολικό τμήμα της χώρας. Τα πυρομαχικά απεμπλουτισμένου ουρανίου χρησιμοποιήθηκαν στον πόλεμο στον Λίβανο, κυρίως από το Ισραήλ, και χρησιμοποιήθηκαν επίσης πολύ εκτεταμένα στον πρώτο Πόλεμο του Κόλπου. Ο αριθμός των μολυσμένων στρατιωτών εκτιμάται στους 66 000.

Το πρόβλημα είναι ξεκάθαρο. Οι πρώτες συντάξεις πολέμου για τις επιπτώσεις του απεμπλουτισμένου ουρανίου έχουν ήδη δοθεί σε βετεράνους όπως ο Kenny Duncan από το ΗΒ. Αν η σκόνη απεμπλουτισμένου ουρανίου ήταν καλλυντικό προϊόν ή ουσία που χρησιμοποιείται στην παραγωγή τροφίμων, για παράδειγμα, θα είχε απαγορευθεί εδώ και χρόνια. Οι στρατιώτες έχουν εντολή να φορούν προστατευτικό ρουχισμό όταν χειρίζονται πυρομαχικά απεμπλουτισμένου ουρανίου. Η Ευρωπαϊκή Οργάνωση Στρατιωτικών, EUROMIL, ζητά την απαγόρευση των όπλων που χρησιμοποιούν αυτά τα πυρομαχικά. Το Βέλγιο απαγόρευσε τα πυρομαχικά απεμπλουτισμένου ουρανίου και το συγχαίρουμε γι’ αυτό. Η Επιτροπή Αφοπλισμού και Διεθνούς Ασφάλειας του ΟΗΕ ψήφισε με 122 ψήφους έναντι 6, με 35 αποχές, υπέρ της έκκλησης για μια έκθεση για τις επιβλαβείς επιπτώσεις της χρήσης εξοπλισμών και πυρομαχικών που περιέχουν απεμπλουτισμένο ουράνιο. Οι έξι ψήφοι κατά συμπεριλάμβαναν τις ψήφους της Τσεχικής Δημοκρατίας, της Γαλλίας, των Κάτω Χωρών και του Ηνωμένου Βασιλείου. Αυτό που χρειαζόμαστε είναι μια απαγόρευση της παραγωγής και της χρήσης πυρομαχικών απεμπλουτισμένου ουρανίου.

  Luca Romagnoli (NI). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, η χρήση απεμπλουτισμένου ουρανίου για πολεμικούς σκοπούς αντίκειται στο διεθνές δίκαιο. Υπάρχουν αδιαμφισβήτητα στοιχεία για την πραγματική τοξικότητά του τόσο για τον άνθρωπο όσο και για το περιβάλλον. Συμφωνώ ότι, ως μέρος της ευρωπαϊκής στρατηγικής ασφάλειας, το θέμα πρέπει να μελετηθεί πλήρως και είμαι της άποψης ότι η απαγόρευση αυτών των όπλων στα κράτη μέλη της Ένωσης πρέπει να είναι καθολική και απόλυτη.

Και οι δύο ερωτήσεις προτείνουν εκτιμήσεις και εγείρουν εύλογα κοινά θέματα που έχουν τεκμηριωθεί ευρέως. Εδώ, δράττομαι της ευκαιρίας για να επισημάνω το παράδειγμα των ιταλών στρατιωτών που υπηρέτησαν στα Βαλκάνια και ακόμα περιμένουν δίκαιη αποζημίωση, την οποία πολύ φοβάμαι ότι δεν θα λάβουν ποτέ. Καθώς η Ένωση δεν είναι ικανή να διορθώσει βλάβες που προκλήθηκαν στο παρελθόν, θα πρέπει να στείλει ένα αποφασιστικό, ισχυρό μήνυμα τουλάχιστον για το μέλλον απαγορεύοντας την κατασκευή, αποθήκευση και εμπορία αυτού του τύπου όπλων στα κράτη μέλη της Ένωσης

  Luisa Morgantini, συντάκτρια. − (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, θεωρώ την έκκληση της Jana Hybášková για realpolitik άτοπη και εντελώς κυνική. Η νωθρότητα ή η αμέλεια, όπως και τα κρατικά μυστικά, δεν είναι αποδεκτά όταν πρόκειται για την υγεία των ανθρώπων.

Η χρήση όπλων ουρανίου έχει σαρωτικές και ανεπανόρθωτες συνέπειες. Όταν εκρήγνυνται, τα εκρηκτικά ουρανίου εκπέμπουν λεπτή, μολυσματική σκόνη. Μολύνουν τον αέρα, το έδαφος και το νερό, διεισδύουν στο αναπνευστικό σύστημα και αυξάνουν την πιθανότητα όγκων, λευχαιμιών και δυσπλασιών. Όποιος τα χρησιμοποιεί ενεργεί κατά παράβαση των διεθνών ανθρωπιστικών νόμων. Από τον Πόλεμο του Κόλπου το 1991, η ένωση συγγενών στρατιωτών-θυμάτων υπολόγισε ότι σημειώθηκαν 50 θάνατοι μόνο στην Ιταλία. Πρόσφατα, ο Υπουργός Άμυνας δήλωσε ότι οι θάνατοι ήταν 77 και ότι ο αριθμός των ανθρώπων που πάσχουν από ασθένειες ήταν μεταξύ πολλών εκατοντάδων έως περίπου δύο χιλιάδων.

Πάνω από 2 000 τόνοι απεμπλουτισμένου ουρανίου χρησιμοποιήθηκαν από το 1991 έως το 2003. Περίπου το 70% των εδαφών του Ιράκ έχει μολυνθεί και ακόμα και σήμερα δεν είμαστε βέβαιοι για την έκταση του τρομερού ανθρώπινου κόστους του απεμπλουτισμένου ουρανίου. Στο νοσοκομείο της Μπάσρα στο Ιράκ είδα τα σώματα παιδιών με δυσμορφία, είδα την τρομερή βλάβη που υπέστησαν τα κορμάκια τους. Υπάρχουν χιλιάδες πολίτες χωρίς πρόσωπο που εξακολουθούν να ζουν και να πεθαίνουν σε εδάφη μολυσμένα από ακτινοβολία: στο Ιράκ, στο Αφγανιστάν, στο Κοσσυποφέδιο, στη Βοσνία, στη Σομαλία, χωρίς να γνωρίζουν τη μοίρα τους.

Από το 2001 εμείς, ως Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, προσπαθούμε να επιτύχουμε την καθιέρωση ενός μορατόριουμ. Το επιβεβαιώσαμε αυτό το 2006 με την έγκριση ενός ψηφίσματος για τα χημικά όπλα και τα απάνθρωπα συμβατικά όπλα. Το ψήφισμα που εγκρίθηκε από μια συντριπτική πλειοψηφία στον ΟΗΕ το 2007 καλεί τα κράτη μέλη των Ηνωμένων Εθνών να εξετάσουν τις επιβλαβείς συνέπειες στην υγεία. Έξι χώρες ψήφισαν κατά: οι ΗΠΑ και το Ισραήλ και, δυστυχώς, πολλά κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δηλαδή η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Τσεχική Δημοκρατία και οι Κάτω Χώρες. Αντ’ αυτού έπρεπε να ακολουθήσουν το παράδειγμα που έδωσε το Βέλγιο, το οποίο, τον Μάρτιο του 2007, ήταν η πρώτη χώρα στον κόσμο που αποφάσισε να απαγορεύσει πλήρως το απεμπλουτισμένο ουράνιο λόγω της τοξικότητάς του.

Μαζί με άλλους συναδέλφους, με χαρά μπορώ να πω, όλων των πολιτικών πεποιθήσεων, υποστήριξα σθεναρά αυτή τη συζήτηση διότι είναι σημαντικό να δράσουμε κατά των παραβιάσεων του διεθνούς, ανθρωπιστικού και περιβαλλοντικού δικαίου και να ενεργήσουμε ώστε να διασφαλίσουμε ότι οι στρατιωτικές ιεραρχίες, τα κράτη και η πολεμική βιομηχανία θα αναλάβουν πλήρως τις ευθύνες τους. Οι παραλείψεις και τα στρατιωτικά μυστικά, η μη εφαρμογή κανόνων σχετικά με την προστασία και την αρχή προφύλαξης θα μπορούσαν να κρύψουν τον κίνδυνο του ουρανίου κάτω από το χαλί, μαζί με την ευκαιρία να αποτραπεί μεγάλος αριθμός θανάτων.

Γι’ αυτόν τον λόγο, επαναλαμβάνω τις εκκλήσεις του ψηφίσματός μας, ειδικά για τη διασφάλιση μέγιστης διαφάνειας με τη σήμανση των μολυσμένων περιοχών και πάνω απ’ όλα με την προσπάθεια θέσπισης άμεσου μορατόριουμ ώστε να επιτευχθεί σύντομα πλήρης απαγόρευση των όπλων απεμπλουτισμένου ουρανίου και των βομβών διασποράς που εξακολουθούν να προκαλούν θύματα. Στον Λίβανο, για παράδειγμα, ο ισραηλινός στρατός εξαπέλυσε πάνω από ένα εκατομμύριο βόμβες διασποράς εναντίον χωριών και σπιτιών τις τελευταίες ώρες πριν την αποχώρησή του.

Αναλάβετε δράση. Ευχαριστώ το Συμβούλιο και την Επιτροπή για τις απαντήσεις τους, αλλά και γι’ αυτά που θα κάνουν, παρά τους περιορισμούς που ανέφερε ο Επίτροπος Michel, για να απαλλαγούμε από τα όπλα ουρανίου και τις βόμβες διασποράς.

  Janusz Onyszkiewicz (ALDE). – (PL) Το απεμπλουτισμένο ουράνιο είναι κατά 70% βαρύτερο από τον μόλυβδο. Λόγω της κινητικής του ενέργειας, ακόμα και ένας πύραυλος πολύ μικρού διαμετρήματος μπορεί να διαπεράσει τη θωράκιση ενός άρματος μάχης. Γι’ αυτό χρησιμοποιείται το απεμπλουτισμένο ουράνιο από τον στρατό. Υπάρχουν περίπου ενάμιση εκατομμύριο τόνοι απεμπλουτισμένου ουρανίου στον κόσμο. Μπορεί κανείς να κατανοήσει τον πειρασμό ως προς τη χρήση του. Ωστόσο, όπως φαίνεται, τα όπλα αυτού του τύπου αποδείχτηκε ότι δεν ήταν τόσο αποτελεσματικά όσο αναμενόταν. Το 70% των ιρακινών αρμάτων μάχης υπέστησαν ζημιές από όπλα άλλων τύπων.

Προφανώς, το ζήτημα των συνεπειών της χρήσης αυτών των όπλων είναι σε εκκρεμότητα. Πρέπει να αναφερθεί ρητά ότι δεν έχει δοθεί ακόμα μια οριστική απάντηση. Εξάλλου, χιλιάδες άτομα εργάζονται σε ορυχεία ουρανίου εδώ και πολλά χρόνια, χωρίς εμφανείς παρενέργειες. Εντούτοις, υπάρχει ακόμα αμφιβολία γύρω από το θέμα και γι’ αυτό θα έπρεπε να εκδοθεί ένα μορατόριουμ ώστε να επιλυθεί τελικά αυτό το ζήτημα.

  Roberto Fiore (NI). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, η φύση και ο βαθμός της ζημιάς που προκύπτει από τη χρήση απεμπλουτισμένου ουρανίου είναι τέτοιος που φαίνεται απρεπές να χαρακτηριστεί «παράπλευρη». Η ζημιά προκαλείται σε διαδοχικά κύματα στο προσωπικό του εχθρού και στο προσωπικό που χρησιμοποιεί αυτά τα όπλα, με τρανταχτά παραδείγματα το σύνδρομο του Πολέμου του Κόλπου, το σύνδρομο των Βαλκανίων.

Εκείνοι που επωμίζονται στη συνέχεια το κόστος για δεκαετίες μετά είναι οι άμαχοι πληθυσμοί που κατοικούν στα πεδία των μαχών, οι οποίοι εισπνέουν και απορροφούν το απεμπλουτισμένο ουράνιο καθώς αυτό μολύνει τους υδροφόρους ορίζοντες και την τροφική αλυσίδα και οι οποίοι υφίστανται τις επιπτώσεις της ακτινοβολίας. Το υψηλότερο κόστος όσον αφορά τη συνήθη βλάβη που προκαλείται από την έκθεση σε έντονη ακτινοβολία, για την οποία όλοι γνωρίζουμε, το πληρώνουν τα παιδιά, τα σώματα που βρίσκονται σε ανάπτυξη, ειδικά τα αγέννητα παιδιά. Η εκθετική αύξηση των γενετικών δυσπλασιών και των παιδικών όγκων σε περιοχές όπου χρησιμοποιήθηκε ουράνιο το αποδεικνύει αυτό.

Μια πρόσφατη μελέτη του BBC στη Βρετανία έδειξε ότι 24 ώρες μετά τον μαζικό βομβαρδισμό των Βαλκανίων, οι μετρήσεις ατμοσφαιρικής ραδιενέργειας στη βόρεια Αγγλία σημείωσαν το υψηλότερο ρεκόρ. Συνεπώς, προτείνουμε όχι μόνο μια απαγόρευση του απεμπλουτισμένου ουρανίου, αλλά και τη δίωξη για εγκλήματα πολέμου εκείνων που το χρησιμοποιούν εν πλήρη γνώσει των συνεπειών του και εκείνων που το κάνουν ενώ ισχύει απαγόρευση της χρήσης του.

  Gerard Batten (IND/DEM). - (EN) Κύριε Πρόεδρε, μιας και είμαστε στο θέμα των ραδιενεργών όπλων, αυτό το Σώμα τήρησε αξιοσημείωτη σιωπή σχετικά με έναν βρετανό πολίτη –δυστυχώς κατά συνέπεια και πολίτη της ΕΕ– ο οποίος σκοτώθηκε από ραδιενεργό όπλο στο Λονδίνο τον Δεκέμβριο του 2006. Αναφέρομαι φυσικά στον κ. Alexander Litvinenko, ο οποίος δολοφονήθηκε σε μια πράξη κρατικής τρομοκρατίας με πολώνιο-210.

Ο βασικός ύποπτος για το έγκλημα είναι ο κ. Andrei Lugovoi, ο οποίος είναι τώρα βουλευτής του ρωσικού κοινοβουλίου και δεν μπορεί να εκδοθεί από τη χώρα σύμφωνα με το ρωσικό σύνταγμα. Στο μεταξύ, δεν επιτρέπεται στη χήρα του κ. Litvinenko να ζητήσει δικαστική έρευνα για τον θάνατο του συζύγου της στα βρετανικά δικαστήρια, ώστε να εξεταστούν τα στοιχεία της δολοφονίας του χωρίς δίκη των υπόπτων του εγκλήματος.

Αυτή η δολοφονία ήταν μια πράξη πολέμου από τη Ρωσία εναντίον του Ηνωμένου Βασιλείου. Η βρετανική κυβέρνηση δεν θέλει να έρθει αντιμέτωπη με αυτό το γεγονός. Αλλά αν θέλετε να συζητήσετε σχετικά με τα ραδιενεργά όπλα, γιατί δεν διεξαγάγουμε μια συζήτηση σχετικά με τη δολοφονία του κ. Litvinenko και τις μακροπρόθεσμες συνέπειές της;

  Janez Lenarčič, Προεδρεύων του Συμβουλίου. − (SL) Εν συντομία, θα ήθελα να εκφράσω τις ευχαριστίες μου γι’ αυτή τη συζήτηση. Θέλω να επαναλάβω ότι το Συμβούλιο παραμένει ιδιαίτερα ενεργό σχετικά με τα θέματα εξωτερικής ασφάλειας σύμφωνα με τη στρατηγική της ΕΕ κατά της διάδοσης των όπλων μαζικής καταστροφής. Στο πλαίσιο αυτών των στρατηγικών, οι στόχοι προτεραιότητας του Συμβουλίου επικαιροποιούνται συνεχώς και λαμβάνονται διαρκώς υπόψη οι νέες εξελίξεις σε αυτόν τον τομέα, οι οποίες στη συνέχεια περιλαμβάνονται στα επικαιροποιημένα έγγραφα.

Παράδειγμα αυτού είναι το μέτρο που εγκρίθηκε από το Συμβούλιο για να υποστηριχθεί η παγκόσμια έγκριση της σύμβασης για την απαγόρευση και τον περιορισμό ορισμένων τύπων συμβατικών όπλων.

Είναι ενδιαφέρον το γεγονός ότι ο σκοπός του πρωτοκόλλου πέντε σε αυτή τη σύμβαση είναι να μειωθεί όσο το δυνατόν περισσότερο η δημιουργία εκρηκτικών στρατιωτικών αποβλήτων, μετά το τέλος των στρατιωτικών συγκρούσεων. Είναι επίσης ενδιαφέρον ότι οι μεγαλύτεροι παραγωγοί και χρήστες όπλων που περιέχουν απεμπλουτισμένο ουράνιο έχουν ήδη υπογράψει την προαναφερόμενη σύμβαση.

Είναι πολύ νωρίς ακόμα για να κάνουμε προβλέψεις. Ανέφερα την κατάσταση στο Συμβούλιο, κάτι που είναι εμφανές από τα αποτελέσματα της ψηφοφορίας σχετικά με το ψήφισμα για την πρώτη επιτροπή της Γενικής Συνέλευσης, το οποίο αναφέρθηκε πολλές φορές σήμερα. Ας ελπίσουμε ότι συζητήσεις όπως η σημερινή στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα συμβάλουν στην επίτευξη συναίνεσης στο Συμβούλιο. Ωστόσο, θα έχουμε περισσότερες εξελίξεις επ’ αυτού στο εγγύς μέλλον.

Σας ευχαριστώ.

  Louis Michel, Μέλος της Επιτροπής. − (FR) Εν συντομία, κύριε Πρόεδρε, λαμβάνω υπόψη τις θαυμάσιες παρατηρήσεις και τις συγκεκριμένες προτάσεις που έγιναν εδώ και έχω κάθε πρόθεση να τις διαβιβάσω στη συνάδελφό μου Benita Ferrero-Waldner και στην Επιτροπή.

Πρέπει, ωστόσο, να υπενθυμίσω στο Σώμα ότι το πεδίο δράσης της Επιτροπής είναι εξαιρετικά περιορισμένο. Προφανώς έχει ρητορικές ή επωδικές αρμοδιότητες, μπορεί να υποβάλλει προτάσεις, αλλά δεν έχει άλλη αρμοδιότητα πέρα απ’ αυτό. Θέλω να το καταστήσω αυτό σαφές.

Τούτου λεχθέντος, λαμβάνω δεόντως υπόψη το πολύ σαφές μήνυμα ότι πρέπει να υπάρχει μια εγγύηση διαφάνειας, όπως είπε η κ. Morgantini Είμαι υπέρ αυτού. Προτείνει ένα μορατόριουμ και θα διαβιβάσω αυτή την πρόταση. Επίσης αντιλήφθηκα την ανάγκη εκ νέου επικαιροποίησης των ερευνών που έχουν γίνει μέχρι σήμερα ή της δυνατότητας αυτού. Δεν υπάρχει λόγος να μην επικαιροποιηθούν ξανά αυτές οι έρευνες.

Πρέπει να γνωρίζετε πάντως ότι θα δώσω αναφορά στην Επιτροπή σχετικά με όλες τις ενδιαφέρουσες παρεμβάσεις και τα επιχειρήματα που άκουσα εδώ και δεν έχω αμφιβολία ότι σύντομα θα αναληφθούν πρωτοβουλίες. Εν πάση περιπτώσει, ωστόσο, οι ιδέες θα διαβιβαστούν και το πνεύμα εθελοντισμού θα αποτελέσει μέρος της διαδικασίας, πιστέψτε με, διότι είναι προφανές ότι πρέπει να ελπίζουμε πως όλες οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες θα καταφέρουν να κάνουν αυτό που έκανε το Βέλγιο. Δεν το λέω αυτό μόνο επειδή πρόκειται για το Βέλγιο, αλλά φυσικά είμαι ικανοποιημένος που το έκανε η χώρα μου. Ίσως αυτό να αναζητούσατε. Υπήρξαν ασφαλώς ορισμένες χρήσιμες και ενδιαφέρουσες πηγές έμπνευσης, αλλά θέλω να σας ενημερώσω ότι θα διαβιβάσω όλες τις προτάσεις, τα σχόλια και τις παρατηρήσεις που έγιναν εδώ με κάθε ειλικρίνεια.

  Πρόεδρος. − Έλαβα έξι προτάσεις ψηφίσματος⁽¹⁾ που κατατέθηκαν σύμφωνα με το άρθρο 108, παράγραφος 5, του Κανονισμού.

Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί την Πέμπτη.

(Η συνεδρίαση διακόπτεται στις 17.35 και επαναλαμβάνεται στις 18.00)

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. DOS SANTOS
Αντιπροέδρου

(1) Βλ. συνοπτικά πρακτικά.