Przewodniczący. − Kolejnym punktem porządku obrad jest sprawozdanie (A6-0175/2008) pana posła Alaina Hutchinsona, w imieniu Komisji Rozwoju, w sprawie pracy Wspólnego Zgromadzenia Parlamentarnego AKP–UE w roku 2007 (2007/2180(INI)).
Alain Hutchinson, sprawozdawca. – (FR) Panie przewodniczący, panie komisarzu, panie i panowie! Sprawozdanie, które przygotowałem dla Komisji Rozwoju przedstawia wyniki pracy Wspólnego Zgromadzenia Parlamentarnego AKP–UE (JPA) w roku 2007. Ci z państwa, którzy są zaangażowani w tę pracę lub są po prostu nią zainteresowani, wiedzą, że nie jest to czysto formalna lub symboliczna struktura, ale wręcz przeciwnie, ponieważ Zgromadzenie w coraz większym stopniu funkcjonuje jak prawdziwe zgromadzenie parlamentarne. Jego członkowie angażują się w nią coraz bardziej, wpływowe postacie zasięgają jego opinii, w wyniku czego nabiera ono coraz większego znaczenia politycznego. To pierwsza rzecz, którą chciałem podkreślić.
Rosnące znaczenie polityczne tego Zgromadzenia również wynika z tego, że - oprócz podstawowych kwestii odnoszących się do współpracy pomiędzy państwami AKP oraz UE - zajmuje się ono sprawami, które są istotne zarówno dla Europejczyków, jak i państw AKP. Tak się dzieje na przykład w przypadku umów o partnerstwie gospodarczym negocjowanych przez Unię i państwa AKP. Odnośnie do tej kwestii JPA potwierdziło, wraz z deklaracją z Kigali, że zainteresowani przywódcy zdecydowanie chcą, aby Komisja Europejska dała państwom AKP czas potrzebny do wynegocjowania umów na rzecz rozwoju regionalnego. Deklaracja z Kigali to okazja do pokazania nie tylko tego, że istnieje prawdziwy opór względem tych umów, taki jak obecnie, ale również tego, że opór ten opiera się na obawach całkiem uzasadnionych, które powinny zostać teraz uwzględnione.
Podobnie tylko poprzez branie udziału w pracach Zgromadzenia wielu posłów do PE w państwach AKP dowiedziało się o istnieniu krajowych dokumentów strategicznych, które określają dziedziny współpracy pomiędzy państwami UE i państwami AKP. To służy przypomnieniu, że dla wielu posłów do PE w państwach AKP Zgromadzenie jest czasem jedynym forum wyrażania przekonań demokratycznych.
Chciałbym również zaznaczyć, że w roku 2007 byliśmy świadkami rosnącego zaangażowania społeczności cywilnej w państwach AKP, co się przejawiało doskonałymi spotkaniami oraz inicjatywami organizowanymi dodatkowo podczas każdej sesji JPA. Zgromadzenie stanowi również niezwykłą okazję do wymiany poglądów i spotkań na rzecz walki o rozwój prowadzonej przez społeczeństwo obywatelskie państw AKP. W tym zakresie Unia musi być zdolna do udzielania wsparcia finansowego i technicznego działaniom stowarzyszeń oraz organizacji pozarządowych zaangażowanych w ramach JPA.
Wreszcie chciałbym podkreślić, że w naszym sprawozdaniu zachęcamy JPA do wzmocnienia roli Komisji Spraw Politycznych. Myśl stojąca za tym jest taka, aby stworzyć prawdziwe forum pozwalające zapobiegać konfliktom, osiągać porozumienia oraz wspierać intensywną współpracę pomiędzy działaniami parlamentarzystów AKP i UE, jako wyborczym obserwatorom w ramach obserwacji dotyczących wyborów w UE.
Powinni państwo wiedzieć także o tym, że w roku 2007 Zgromadzenie to zorganizowało spotkanie w Wiesbaden, a następnie w Kigali. Przyjętych zostało dziewięć rezolucji. Stałe komitety spotkały się cztery razy; dwa razy w trakcie sesji w Brukseli i dwa razy pomiędzy nimi. Komitety te, upoważnione do uzupełniania rezolucji, organizowały od 2007 r. naradę członków komitetu odpowiedzialnych za różne dziedziny.
Poza kilkoma sprawozdaniami podczas sesji w Wiesbaden przyjęto rezolucję w sprawie sytuacji w Darfurze. Miała miejsce bardzo konstruktywna i ożywiona dyskusja na temat sytuacji w Zimbabwe. Warsztaty dotyczące imigracji, zmian klimatycznych oraz środków leczniczych na choroby zaniedbane przyciągnęły rzesze uczestników, wzbudzając duże zainteresowanie. Sesja w Kigali pozwoliła na przyjęcie trzech rezolucji zawartych w sprawozdaniu opracowanym przez stałe komitety, komitety oraz dwie pilne rezolucje w sprawie klęsk żywiołowych w krajach AKP oraz w sprawie sytuacji w Demokratycznej Republice Konga.
Panie przewodniczący, pani komisarz! Proszę bardzo. Pokrótce streściłem oficjalne sprawozdanie, któremu chciałem nadać polityczny charakter, tak aby pomóc wyjaśnić i bardziej skutecznie wesprzeć pracę Wspólnego Zgromadzenia Parlamentarnego AKP-EU.
Neelie Kroes, komisarz. −Panie przewodniczący! Dziękuję bardzo, ale mogę pana zapewnić, że bardzo dobrze się tutaj czuję i wiem, że mój szanowny kolega bardzo żałuje, że nie może uczestniczyć w tej dyskusji. Ta wymiana zdań jest mu bardzo bliska, ale mogę państwa zapewnić, że nie marnuje on czasu; jest właśnie w podróży poza Brukselą i zdąża na ważne spotkanie.
Wspólne Zgromadzenie Parlamentarne jest unikalną instytucją. Pan poseł Michel siedzi obok mnie na spotkaniach kolegium, a dzisiaj rano wytłumaczył mi wszystko na temat funkcjonowania Zgromadzenia, dlatego mogę twierdzić, że trochę już o tym wiem.
Wspomniał, że JPA jest tam, gdzie można bezpośrednio doświadczyć ducha partnerstwa mieszczącego się u podstaw Umowy z Kotonu, ponieważ 156 przedstawicieli z państw Unii Europejskiej, Afryki, Karaibów i Pacyfiku omawia wspólnie główne tematy podlegające ich współpracy. Jest to prawdziwy dialog północy z południem, dialog opartych na zasadach równości i wzajemnego szacunku, wykraczający poza tradycyjną relację dawca-odbiorca. Jest to parlamentarnego uosobienie prawa własności oraz kontroli.
Przez ostatnie lata Wspólne Zgromadzenie Parlamentarne stawało się coraz bardziej parlamentarne w swoim statucie i postępowaniu, odzwierciedlając dojrzałość współpracy pomiędzy Unią Europejską a państwami Afryki, Karaibów i Pacyfiku. Debaty między nimi są bardziej otwarte, a konflikty regionalne rzadziej występują. Jest to rzeczywiście godne uwagi osiągnięcie.
Zgromadzenie rzeczywiście stało się miejscem na otwarty dialog polityczny, pokazując, że jest w stanie dyskutować nad problemami wielce delikatnymi oraz mającymi duże znaczenie polityczne, takimi jak dobre zarządzanie, dostęp do służby zdrowia oraz wpływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych, jak również migracja wykwalifikowanej siły roboczej oraz umowy o partnerstwie gospodarczym.
Doskonałe sprawozdanie pana posła Hutchinsona oraz Komisji Rozwoju przedstawia proces tej ewolucji w sposób elokwentny, dlatego w imieniu pana komisarza Michela oraz moim chciałabym pogratulować sprawozdawcy efektów jego pracy. Pokazuje ono osiągnięcia i wyzwania, jak również naświetla możliwości przyszłego rozwoju.
Jednym z osiągnięć była rola przywódcza Wspólnego Zgromadzenia Parlamentarnego w zakresie monitorowania negocjacji EPA, która umożliwiła dwukierunkowy przepływ informacji za sprawą dyskusji z głównymi stronami w negocjacjach oraz z moim szanownym kolegą, panem komisarzem Michelem, na ten temat w ciągu roku.
Innym ważnym krokiem naprzód było przekazywanie z Komisji do Zgromadzenia krajowych i regionalnych dokumentów strategicznych. To pokazuje ufność w zdolność Zgromadzenia do odegrania bardziej politycznej roli i stanowi okazję do wskazania dalszych oznak jego dojrzałości.
Aby usprawnić kontrolę parlamentarną, pan komisarz Michel poprosił przedstawicielstwa Komisji, aby te przekazały wspomniane dokumenty strategiczne również posłom do parlamentów krajowych za pośrednictwem krajowego urzędnika zatwierdzającego EFR w państwach będących beneficjentami. Jak państwu wiadomo, Komisja nie może przekazywać ich bezpośrednio, ponieważ zgodnie z umową z Kotonu, krajowy urzędnik zatwierdzający jest oficjalnie osobą pośredniczącą w wymianie wszystkich pytań odnoszących się do opracowywania programów i wdrażania EFR.
Sekretariat JPA również przekazywał te dokumenty do przedstawicieli odnośnych państw w JPA. Mamy więc powód wierzyć, że parlamenty krajowe są informowane i mogą brać udział w monitorowaniu i kontroli programów rozwoju.
To prawda, że zdolność parlamentów krajowych do pełnego uczestniczenia w przygotowaniu i realizowaniu EFR jest często ograniczona. To dlatego EFR finansuje wsparcie ze strony instytucji w wielu krajach AKP.
Oprócz sprawowania kontroli nad krajowymi dokumentami strategicznymi najlepszym sposobem na zapewnienie parlamentarnego nadzoru nad funduszami EFR jest wprowadzenie programów ogólnego lub sektorowego wsparcia budżetowego. W ten sposób osiąga się całkowitą integrację funduszy zewnętrznych z krajową procedurą budżetową tam, gdzie parlamenty krajowe odgrywają kluczową rolę. To jeden z powodów wydania przez Komisję decyzji o przydzieleniu około 45% programowego wsparcia budżetowego w ramach 10 EFR w 44 krajach, w porównaniu z 25 państwami na początku realizacji 9 EFR, co świadczy o tendencji wzrostowej.
Na koniec chciałabym skorzystać z tej okazji, aby dołączyć się do gratulacji kierowanych do rządu i parlamentu Ruandy oraz do niemieckiej prezydencji za doskonałą organizację ubiegłorocznych sesji Zgromadzenia.
PRZEWODNICZY: MANUEL ANTÓNIO DOS SANTOS Wiceprzewodniczący
Filip Kaczmarek, w imieniu grupy PPE-DE. – Panie Przewodniczący! Chciałbym podziękować i pogratulować panu Hutchinsonowi sprawozdania, które jest bardzo dobre. Podzielam opinie, spostrzeżenia i zadowolenie sprawozdawcy w takich kwestiach jak głębsze zaangażowanie członków Zgromadzenia w jego pracę, jakość debat, bardziej aktualny charakter tych debat. Zgadzam się, że bardzo pozytywnym zjawiskiem jest większy udział podmiotów pozarządowych w pracach Zgromadzenia.
Nie mogę jednocześnie nie powiedzieć o paru smutniejszych aspektach płynących z obserwacji prac Wspólnego Zgromadzenia. Uważam, że wielka szkoda, że podczas dyskusji, debat i negocjacji wspólnych projektów między stroną AKP a przedstawicielami Parlamentu Europejskiego nie wszystkie obszary tematyczne są objęte równie głębokim dialogiem i chęcią znalezienia wspólnego stanowiska. Mam wrażenie, że strona AKP bardziej koncentruje się na sprawach gospodarczych, mniej uwagi i zaangażowania poświęca kwestiom politycznym.
W roku 2007 wykazywano niezwykły zapał i determinację w dyskusjach o charakterze ekonomicznym, przede wszystkim o negocjacjach dotyczących umów o partnerstwie gospodarczym EPAS i nie ma w tym oczywiście nic złego. Trudno jednak dostrzec równie silną motywację do rozwiązywania trudnych, ale ważnych problemów politycznych. Pan Hutchinson wspomniał, że mieliśmy debatę na temat sytuacji w Zimbabwe, ale nie było rezolucji. Ten trend nieprzyjmowania rezolucji jednak się utrzymuje. W tym roku mieliśmy debatę o Czadzie, był przyjęty kompromisowy tekst rezolucji, ale sama rezolucja została odrzucona przez partnerów z AKP.
Wydaje mi się, że naszym celem powinno być osiągnięcie większej równowagi między celami ekonomicznymi i celami politycznymi. Rozumiem, że czasami jest łatwiej koncentrować się na sprawach ekonomicznych, bo wydają się one bardziej istotne i łatwiejsze do przeprowadzenia politycznego. Natomiast nasza europejska strona powinna się koncentrować na tym, żeby pokazać, że nie ma trwałego rozwoju bez pokoju, stabilizacji, praw człowieka, rządów prawa i lepszego zarządzania.
Marie-Arlette Carlotti, w imieniu grupy PSE. – (FR) Panie przewodniczący! Przede wszystkim chciałabym pogratulować panu posłowi Hutchinsonowi doskonałego sprawozdania.
W roku 2007 otrzymaliśmy potwierdzenie powiększenia się i zasadności roli JPA w stawianiu czoła głównym wyzwaniom dialogu pomiędzy Północą a Południem. W odniesieniu do kryzysów politycznych nasze pilne debaty pozwoliły na stworzenie dogłębnego, konstruktywnego dialogu bez ograniczeń przedmiotowych w kwestiach takich, jak Haiti, Zimbabwe czy Etiopia. Wprowadzenie regionalnych posiedzeń JPA, z których pierwsze odbyło się być może w Namibii, powinno moim zdaniem pomóc pogłębiać ten dialog polityczny.
Wraz z wdrożeniem EFR krajowe i regionalne dokumenty strategiczne były przedkładane rządom AKP, począwszy od końca 2007 r. JPA musi teraz przyjąć strategię i opracować metodykę pracy, które zagwarantują najkorzystniejsze działania uzupełniające dla funduszy oraz nadzór nad ich wykorzystaniem.
Jeśli chodzi o umowy o partnerstwie gospodarczym, to dzięki swoim dyskusjom i spotkaniom z przywódcami gospodarczymi oraz członkami społeczeństwa obywatelskiego, jak również dzięki otwartemu dialogowi politycznemu z naszymi parlamentarnymi kolegami na Południu JPA ustanowiła te umowy politycznym priorytetem w roku 2007. Deklaracja z Kigali, o której pan poseł Hutchinson wspomniał wcześniej, jest tego przykładem.
Jest mi przykro, że Parlament Europejski odrzucił tę deklarację, pomimo że była ona negocjowana, a przedstawiciele różnych grup politycznych głosowali za nią jednogłośnie. Może się czasem wydawać, że stanowisko przyjęte w Afryce jest czasem trudniejsze do wybronienia w praktyce, gdy rozmowy toczą się ponownie w Europie.
Przykro mi również, że Komisja Europejska lekceważy opinie posłów państw AKP zasiadających w JPA oraz że preferuje bezwzględne podejście, powodujące odrzucenie jakichkolwiek negocjacji lub zmiany orientacji dla umów o partnerstwie gospodarczym. Wniosek o stworzenie nowego organu parlamentarnego w ramach umowy dotyczącej Karaibów wprowadza tylko więcej zamieszania.
Wreszcie, nie mogę zaakceptować tego, że w roku 2007 oficjalna pomoc na rzecz rozwoju pochodząca z całej UE zmniejszyła się po raz pierwszy od 2000 roku. Żywię takie przekonanie, że pod względem solidarności międzynarodowej, tym co jest najważniejsze, jest dotrzymywanie słowa, a kilka państw członkowskich - wliczając moje państwo - tego nie czyni. W roku 2008 JPA powinna zdecydowanie i przy pełnym nadzorze kontynuować walkę o umowy o partnerstwie gospodarczym, lobbując za właściwą renegocjacją umów pośrednich - dla tych, którzy tego chcą - w zgodzie z obietnicą pana komisarza Barroso, oraz walkę o 10 EFR, który wchodzi teraz w fazę wdrożenia, ale którego środki mogą zostać przekierowane na finansowanie umów o partnerstwie gospodarczym.
JPA stanowi unikalne forum i unikalne narzędzie dialogu pomiędzy Północą i Południem. Jest to okazja dla sprawiedliwego, zrównoważonego i wspólnie organizowanego rozwoju. Mój kolega, pan poseł Hutchinson powiedział już o tym wszystkim, a ja chciałabym pogratulować mu raz jeszcze.
Juan Fraile Cantón (PSE). – (ES) Panie przewodniczący! Zacznę od pogratulowania panu posłowi Hutchinsonowi, który jasno przedstawił w swoim sprawozdaniu, jaką pracę wykonało Wspólne Zgromadzenie Parlamentarne (JPA) w roku 2007.
Zgromadzenie staje się najsilniejszym elementem wspierającym współpracę pomiędzy Unią Europejską oraz państwami AKP. Chciałbym zaznaczyć, że jest to jedyne zgromadzenie międzynarodowe, które regularnie organizuje spotkania wybranych w wyborach przedstawicieli różnych krajów w celu promowania współzależności pomiędzy Północą i Południem.
JPA przewodziła w pracach nad umowami o partnerstwie gospodarczym, które stanowią narzędzia dla rozwoju regionalnego i polityki integracji dla państw AKP oraz środek pozwalający włączać stopniowo te państwa do gospodarki globalnej w sposób zrównoważony.
Jednak umowy o partnerstwie gospodarczym (EPA) nie mogą być negocjowane tak jak umowy o wolnym handlu. Moja grupa nalega, aby zapewniono możliwość renegocjowania kwestii zawartych w tych umowach, takich jak usługi, własność intelektualna oraz „sprawy Singapuru”: inwestycje, podmioty i rynki publiczne, jak również zatrudnienie i przepisy dotyczące bezpieczeństwa socjalnego oraz inne zagadnienia związane ze zrównoważonym rozwojem.
Alessandro Battilocchio (PSE). – (IT) Panie przewodniczący, panie i panowie! Moje wyrazy uznania dla pana posła Hutchinsona za jego pracę oraz polityczną postawę, którą przedstawia sprawozdanie, a którą mogę poprzeć. Z zadowoleniem przyjmuję wiadomość o ukierunkowaniu się na dialog i współpracę.
Chciałbym podkreślić jedną rzecz. Aby odpowiedzieć na potrzeby ludności państw AKP i osiągnąć ambitne cele milenijne dla rozwoju konieczne jest, aby negocjacje prowadzone w sprawie umów o partnerstwie gospodarczym, tak regionalnych, jak i krajowych, stawały się coraz bardziej otwarte na demokratyczną postawę ich uczestników i monitoring. Potwierdzam zatem, że zobowiązania, które podjęliśmy w Kigali podczas 14 sesji Wspólnego Zgromadzenia Parlamentarnego stanowią wytyczne dla naszych działań.
Przyjmuję również z zadowoleniem odniesienie się, podczas negocjacji oraz stosowania nowych umów, do potrzeby uwzględnienia ochrony i obrony organów demokratycznych oraz praw człowieka. Nasze wysiłki nie mogą i nie powinny sprowadzać się do zwyczajnej pomocy gospodarczej.
Wydaje mi się, że ważne jest, byśmy zwrócili uwagę na to, jak istotne w dialogu światowym są tego rodzaju kontakty pomiędzy parlamentami, pomiędzy grupami parlamentów, tak między Parlamentem Europejskim i krajami AKP, jak i Eurolat. Wydaje mi się, że jest to ta forma, która powinna przeważać w naszych kontaktach. To, co się ustala między rządami ma już trochę inny charakter. Dialog, który ma miejsce pomiędzy parlamentami, jest dialogiem znacznie szerszym, zawiera szersze debaty i wydaje mi się, że lepiej odzwierciedla interesy i zainteresowania krajów, które biorą w tym dialogu udział, a więc ten rodzaj dialogu wydaje mi się szczególnie cenny. Ważne są także aspekty polityczne, które chcielibyśmy utrzymać, a więc sprawa utrzymania pokoju, przestrzegania praw człowieka, funkcjonowanie społeczeństwa obywatelskiego.
Neelie Kroes, komisarz. −Panie przewodniczący! Z wielkim zainteresowaniem słuchałam przemów, które wygłaszali szanowni posłowie. Nie wydaje mi się właściwe, aby Komisja miała reagować lub zakłócać państwa porządek obrad i państwa priorytety, dlatego nie przedstawię na razie naszej opinii. Od państwa to jednak zależy.
Odnośnie do kwestii ponownego otwierania negocjacji: musi to być całkiem jasne, że umowy pośrednie są jedynym sposobem na zachowanie przepływu towarów po terminie wyznaczonym na dzień 1 stycznia 2008 i dlatego nie mogą być ponownie otwarte. Jednak dyskusja na ten temat, a więc także negocjacje ukierunkowane na pełne umowy o partnerstwie gospodarczym (EPA) - regionalne i z pełnym pokryciem - będzie kontynuowana.
Alain Hutchinson, sprawozdawca. – (FR) Panie przewodniczący, panie komisarzu! Dziękuję za państwa odpowiedzi i komentarze. Chciałbym tylko zaznaczyć, że w praktyce JPA jest sprawą posłów do PE, ale Komisja odgrywa oczywiście ważną rolę w tworzeniu polityki rozwoju na szczeblu europejskim. Uwzględniając powyższe, życzyłbym sobie, aby Komisja nie traktowała - a myślę, że należy tu wspomnieć także o panu komisarzu Michelu - pracy tego Zgromadzenia jako tematu do anegdot, ani uważała tego Zgromadzenia za pewnego rodzaju wentyla bezpieczeństwa, miejsca w którym omawiane są napięcia pomiędzy nami, ale aby wzięła pod uwagę wyrażane tutaj opinie, ponieważ dla wielu z naszych kolegów z państw AKP jest to niestety jedyne forum, na którym mogą się swobodnie wypowiedzieć.
Mając to na uwadze, chciałbym podkreślić, że jak dotąd widzieli państwo, że nie było debaty na temat EPA ani krajowych dokumentów strategicznych w żadnym z parlamentów państw AKP. Pomimo że wspieramy przedstawicieli konkretnej społeczności - finansującej stronnictwa lewicowe, prawicowe i centrum w celu zaszczepienia u siebie naszego modelu demokratycznego - nie mamy czasu, aby skonsultować się z tymi przedstawicielami, a niektórzy z państwa kolegów, jak powiedziała pani poseł Carlotti, przyjmują bezwzględną postawę wobec wszystkich pomysłów. Dlatego też mam nadzieję, że Komisja będzie mogła wziąć pod uwagę te starania i docenić ich wielką wartość.
Otrzymałem już gratulację za swoje sprawozdanie. Chciałbym podziękować moim kolegom, jak również pogratulować pani przewodniczącej Kinnock, której tutaj nie ma, ponieważ z racji współprzewodniczenia Zgromadzeniu przebywa gdzieś na Karaibach. Chciałbym jej pogratulować wyjątkowej pracy, którą wykonuje jako współprzewodnicząca tego Wspólnego Zgromadzenia.
Przewodniczący. − Debata została zamknięta.
Głosowanie odbędzie się jutro.
Oświadczenia pisemne (art. 142 Regulaminu)
Richard Seeber (PPE-DE), na piśmie. – (DE) Dobre stosunki pomiędzy Unią Europejską a państwami AKP są bliskie mojemu sercu i cieszę się z tego powodu, że Wspólne Zgromadzenie Parlamentarne AKP-UE nabiera bardziej politycznego kształtu i jakości.
W negocjacjach dotyczących umowy o partnerstwie gospodarczym oraz we współpracy UE z państwami AKP, w porządku obrad zdecydowanie muszą być podjęte takie tematy, jak zrównoważony rozwój, prawa człowieka, demokracja oraz tworzenie funkcjonalnych systemów konstytucyjnych.
W żadnym wypadku nie powinniśmy lekceważyć tematu ochrony środowiska, a w szczególności walki przeciw zmianie klimatu. Nawet w obszarze państw AKP efekt zmiany klimatu może okazać się katastrofalny.
UE musi dać tutaj dobry przykład i musi sprostać celom oraz zobowiązaniom z roku 2007. Tylko wtedy możemy oczekiwać tego samego od państw AKP.
Kolejną sprawą, z którą z pewnością musimy się uporać, jest woda. Niedobór wody oraz susza są głównym problem państw AKP, problemem dla którego rozwiązania muszą się znaleźć, jeśli chcemy uniknąć środowiskowo wywołanych migracji.