Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση της έκθεσης (A6-0173/2008) της κ. Μαρίας Παναγιωτοπούλου-Κασσιώτου, εξ ονόματος της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, σχετικά με την πρόταση απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για το ευρωπαϊκό έτος καταπολέμησης της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού (2010) (COM(2007)0797 – C6-0469/2007 – 2007/0278(COD)).
Vladimír Špidla, μέλος της Επιτροπής. – (CS) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, θέλω να ευχαριστήσω την εισηγήτρια, κ. Παναγιωτοπούλου-Κασσιώτου, και την Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, καθώς και τη συντάκτρια της γνωμοδότησης της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων, κ. Geringer, για το εξαίρετο έργο τους.
Το ευρωπαϊκό έτος 2010 θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της κοινωνικής Ευρώπης. Η προσέγγιση που έχει επιλεγεί, δηλαδή ο συνδυασμός της συγκεντρωτικής και της αποκεντρωτικής μεθόδου για ένα έτος, είναι μια προσέγγιση που αναμένεται να εξασφαλίσει την καλύτερη δυνατή στήριξη της πολιτικής συνοχής μεταξύ θεμάτων και διαφόρων επιπέδων διακυβέρνησης, και να προσφέρει έναν βαθμό ευελιξίας κατά τον συνυπολογισμό των ιδιαίτερων συνθηκών που επικρατούν σε επιμέρους κράτη μέλη.
Το ευρωπαϊκό έτος 2010 θα προσφέρει στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη την ευκαιρία να ανανεώσουν την πολιτική τους δέσμευση, και θα αναδείξει το γεγονός ότι η φτώχεια και ο κοινωνικός αποκλεισμός έχουν αντίκτυπο στην κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη της Ένωσης και στην αξιοπρέπεια των πολιτών μας. Σκοπός του ευρωπαϊκού έτους 2010 θα είναι να δειχθεί ότι είναι δυνατό να καταπολεμήσουμε τη φτώχεια και ότι ο αγώνας αυτός μπορεί να έχει αίσια έκβαση.
Το ευρωπαϊκό έτος 2010 θα προσφέρει επίσης μια πλατφόρμα διαλόγου σχετικά με τις ευρωπαϊκές αξίες και τον σεβασμό αυτών των αξιών ως κεντρικό παράγοντα διαμόρφωσης των δημοσίων πολιτικών τόσο σε κοινοτικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο κρατών μελών. Θα συμβάλει στην αντιμετώπιση υπό διαφορετικό πρίσμα των ατόμων που πλήττονται από τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό.
Η Επιτροπή επέμεινε εξαρχής ότι αυτή η έννοια, αυτή η προσέγγιση πρέπει να διατηρηθεί στο κείμενο. Φρονώ ότι οι περισσότερες από τις τροπολογίες που κατέθεσε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κινούνται προς αυτή την κατεύθυνση.
Μαρία Παναγιωτοπούλου-Κασσιώτου, Εισηγήτρια. – Κύριε Πρόεδρε, αγαπητέ κύριε Επίτροπε, αγαπητοί συνάδελφοι, σύμφωνα με την κοινή έκθεση για την κοινωνική προστασία και ενσωμάτωση για το 2008, 16% του πληθυσμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης εξακολουθεί να ζει κάτω από τα όρια της φτώχειας και 19% των παιδιών απειλούνται από την ένδεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό, παρ’ όλες τις δεσμεύσεις που έλαβαν το 2000 τα κράτη μέλη για δραστική μείωση της φτώχειας έως το 2010.
Δεν πρόκειται μόνο για τις γυναίκες, τα παιδιά και ορισμένες κοινωνικές ομάδες που είναι πάντα ιδιαίτερα ευάλωτες. Οι διεθνείς εξελίξεις στον ενεργειακό τομέα και σε εκείνον της παραγωγής τροφίμων και οι ενδογενείς ανισότητες στις λιγότερο εύπορες περιφέρειες της ίδιας της Ένωσης με μόνιμα διαρθρωτικά μειονεκτήματα, τις απόκεντρες, νησιωτικές, αποβιομηχανοποιημένες και άλλες περιοχές, δημιουργούν προϋποθέσεις όχι για εκρίζωση, αλλά για ευδοκίμηση του ανησυχητικού αυτού φαινομένου.
Η φτώχεια και ο κοινωνικός αποκλεισμός αποτελούν απειλή για την ανάπτυξη, την ανταγωνιστικότητα και το κοινωνικό μοντέλο, αλλά και παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε μια Ευρώπη που θέλει να γίνει παράδειγμα σεβασμού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και της προώθησης των ίσων ευκαιριών για όλους.
Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για θέσπιση Ευρωπαϊκού Έτους ενάντια στη Φτώχεια και τον Κοινωνικό Αποκλεισμό το 2010 που απολαμβάνει προϋπολογισμό σαφώς μεγαλύτερο από προηγούμενα Ευρωπαϊκά Έτη αποτελεί σημαντικό βήμα για την προώθηση της αλληλεγγύης και της κοινωνικής δικαιοσύνης, αλλά και μεγαλύτερης οικονομικής και κοινωνικής συνοχής.
Το 2010 φιλοδοξούμε να είναι έτος-σταθμός για την αναγνώριση του πολυδιάστατου χαρακτήρα της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, ο οποίος δεν περιορίζεται μόνο στην υλική φτώχεια, αλλά περιλαμβάνει και την πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας, στέγασης, κοινωνικής προστασίας, εκπαίδευσης, κατάρτισης, απασχόλησης και την ποιότητα ζωής, για την αναγνώριση του δικαιώματος των ατόμων που υποφέρουν από τη φτώχεια να ζουν με αξιοπρέπεια και να συμμετέχουν στην κοινωνική και οικονομική ζωή, για την επιβεβαίωση της κοινής ευθύνης των ευρωπαϊκών οργάνων των κρατών μελών, αλλά και των κοινωνικών εταίρων και όλων των πολιτών για την αύξηση της κοινωνικής συνοχής. Το 2010 θα θέσει τις βάσεις για αποτελεσματικές δομές συλλογικής ευθύνης και για δίκαιη αναδιανομή των αγαθών.
Το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα προηγήθηκε στις προτάσεις και δέχθηκε τροπολογίες και τη συνεργασία όλων των παρατάξεων του Ευρωκοινοβουλίου. Έτσι ενισχύσαμε την πρόταση της Επιτροπής μέσω της διεύρυνσης του ορισμού των ευάλωτων κατηγοριών και της προσθήκης θεμάτων, όπως η αντιμετώπιση των αναγκών των οικογενειών με ιδιαίτερα προβλήματα, μονογονεϊκών, πολυτέκνων, η αντιμετώπιση των ιδιαίτερων προβλημάτων των ατόμων με αναπηρία, των αστέγων, η προώθηση της ενεργού ένταξης, της πρόσβασης στον πολιτισμό και στη διασκέδαση.
Δεν αφαιρείται βέβαια το κέντρο βάρους από την πρωταρχική σημασία της αύξησης των οικονομικών δυνατοτήτων μεμονωμένων ατόμων και οικογενειών μέσω ευκαιριών αξιοπρεπούς μόνιμης απασχόλησης που δίνει την ικανοποίηση της συμμετοχής και την απαραίτητη αυτάρκεια για ικανοποίηση των αναγκών και των ασθενέστερων μελών, όπως των παιδιών και των γερόντων.
Εμείς οι Ευρωβουλευτές δώσαμε ιδιαίτερη προσοχή στην ορθή εφαρμογή της κοινοτικής νομοθεσίας για τις ίσες ευκαιρίες και στη διαμόρφωση και εφαρμογή ολοκληρωμένων και συντονισμένων πολιτικών σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, που σχεδιάζονται από δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς με τη συμμετοχή των ίδιων των πληττομένων, για να τηρούνται οι αρχές της χρηστής διακυβέρνησης, της επικουρικότητας, της αναλογικότητας.
Για την επιτυχία του Έτους θα συντελέσουν η ενίσχυση της ανοικτής μεθόδου συντονισμού, ο συντονισμός των δράσεων με τα υπάρχοντα ευρωπαϊκά προγράμματα και τα αποτελέσματα των προηγουμένων Ευρωπαϊκών Ετών, η ενεργός συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών και η ορθή αξιολόγηση των προτάσεων και των αποτελεσμάτων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Το θέμα της συμμετοχής των μη κυβερνητικών οργανώσεων και το ύψος της χρηματοδότησης των δράσεών τους απετέλεσε αντικείμενο συμβιβασμού μεταξύ του Κοινοβουλίου, της Επιτροπής και του Συμβουλίου. Είμαστε ευχαριστημένοι που το Συμβούλιο αποδέχθηκε πρόταση επισύναψης στην απόφαση συμπληρωματικής δήλωσης από την Επιτροπή για ενθάρρυνση της συμμετοχής των μικρομεσαίων μη κυβερνητικών οργανώσεων και τη δυνατότητα πλήρους χρηματοδότησης των δράσεών τους από τους εθνικούς φορείς.
Θα ήθελα να ευχαριστήσω τους αρμόδιους υπαλλήλους, συναδέλφους, συνεργάτες για τη συμβολή στην επεξεργασία της απόφασης.
ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. ALEJO VIDAL-QUADRAS Αντιπροέδρου
Lidia Joanna Geringer de Oedenberg, συντάκτρια του σχεδίου γνωμοδότησης της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων. – (PL) Κύριε Πρόεδρε, η βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών των κρατών μελών της ΕΕ βρίσκεται στο επίκεντρο της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Παρ’ όλα αυτά, οι στατιστικές καταδεικνύουν ότι 78 εκατ. άτομα στην ΕΕ ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, ενώ στην πλειονότητά τους είναι παιδιά, γυναίκες και ηλικιωμένοι. Τούτο σημαίνει ότι, εκτός από τη λήψη μέτρων οικονομικού χαρακτήρα, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να αναλάβει επίσης κοινωνικές πρωτοβουλίες, κάτι που έχει επισημάνει επανειλημμένως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Στο ψήφισμά του τής 15ης Νοεμβρίου 2007, το Κοινοβούλιο υπογράμμισε ότι η ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και η εξάλειψη της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού πρέπει να καταστούν πολιτικές προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η πρωτοβουλία της Επιτροπής να καταστήσει το 2010 ευρωπαϊκό έτος καταπολέμησης της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού εναρμονίζεται θαυμάσια με αυτό το πλαίσιο και μπορεί να συμβάλει σε μεγάλο βαθμό στην προσέλκυση της πολιτικής προσοχής και την ενθάρρυνση εκτεταμένων δραστηριοτήτων με σκοπό την περαιτέρω ενίσχυση της κοινωνικής προστασίας και της κοινωνικής ένταξης.
Ο προϋπολογισμός που έχει διατεθεί γι’ αυτή την πρωτοβουλία –17 εκατ. ευρώ– είναι ποσό ρεκόρ, όμως το αποφασιστικό στοιχείο για την επιτυχία αυτής της πρωτοβουλίας θα είναι η εφαρμογή των προγραμμάτων σε εθνικό επίπεδο. Συνεπώς, πρέπει να καλέσουμε τα κράτη μέλη να συμμετάσχουν σε αυτή την πρωτοβουλία και να διαθέσουν ικανοποιητικούς ανθρώπινους και οικονομικούς πόρους για την υλοποίησή της.