Przewodniczący. − Kolejnym punktem porządku dziennego jest sprawozdanie sporządzone przez Marię Panayotopoulos-Cassiotou w imieniu Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Europejskiego Roku Walki z Ubóstwem i Wykluczeniem Społecznym (2010) (COM(2007)0797) - C6-0469/2007 - 2007/0278(COD)) (A6-0173/2008).
Vladimír Špidla, komisarz. − (CS) Panie przewodniczący, panie i panowie! Chciałbym podziękować sprawozdawczyni, pani Panayotopoulos-Cassiotou, oraz Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych, a także sprawozdawczyni komisji opiniodawczej Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia, pani Geringer, za doskonałą pracę.
Europejski Rok 2010 będzie odgrywał ważną rolę w budowaniu społecznej Europy. Przyjęte podejście, czyli rok działań łączących metody zcentralizowane ze zdecentralizowanymi, powinno się przyczynić do zwiększenia spójności działań politycznych poszczególnych jednostek zarządzania i zapewnić elastyczność podejścia do konkretnej sytuacji spotykanej w każdym z państw członkowskich.
Europejski Rok 2010 będzie okazją do odnowienia zobowiązań politycznych Unii Europejskiej i państw członkowskich oraz podkreślenia, że ubóstwo i wykluczenie społeczne mają duży wpływ na rozwój społeczno-gospodarczy Unii Europejskiej, a także na poczucie godności naszych obywateli. Celem Europejskiego Roku 2010 będzie pokazać, że walka z ubóstwem jest możliwa i może być skuteczna.
Europejski Rok 2010 zapewni również możliwość przeprowadzenia debaty na temat wartości europejskich oraz poszanowania tych wartości jako głównego czynnika rozwoju polityki publicznej na szczeblu UE i na szczeblu państwa członkowskich. Pomoże on upewnić się, że osoby dotknięte problemem ubóstwa i wykluczenia społecznego będą postrzegane w inny sposób.
Komisja zawsze nalegała na to, by treść dokumentu podkreślała tego typu podejście. Myślę, że większość poprawek proponowanych przez Parlament Europejski podąża w tym właśnie kierunku.
Marie Panayotopoulos-Cassiotou, sprawozdawczyni. − (EL) Panie przewodniczący, panie komisarzu, panie i panowie! Zgodnie ze Wspólnym Sprawozdaniem na temat Ochrony Socjalnej i Wykluczenia Społecznego na rok 2008 16% mieszkańców UE nadal żyje poniżej poziomu ubóstwa, a 19% dzieci grozi nędza i wykluczenie społeczne pomimo zobowiązań poczynionych w 2000 r. przez państwa członkowskie, mówiących o zdecydowanym obniżeniu liczby osób ubogich do 2010 r.
Z ubóstwem mają do czynienia nie tylko kobiety, dzieci i określone, szczególnie narażone grupy społeczne. Daleko nam od rozwiązania problemu ubóstwa, które tak naprawdę zwiększa się w wyniku zmian związanych z energią i produkcją żywności na świecie, a także wewnętrznych rozbieżności między regionami bardziej i mniej rozwiniętymi w samej Unii. W regionach uboższych panują chronicznie niesprzyjające warunki rozwoju, takie jak duże oddalenie, brak stałego lądu czy brak uprzemysłowienia.
Bieda i wykluczenie społeczne to poważne zagrożenia rozwoju, konkurencyjności i propagowanego przez nas modelu społeczeństwa. Świadczą również o łamaniu praw człowieka w Europie, która chciałaby stać się wzorem do naśladowania jeżeli chodzi o poszanowanie godności ludzkiej i propagowanie zasady równych szans dla wszystkich.
Propozycja Komisji dotycząca ustanowienia Europejskiego Roku Walki z Ubóstwem i Wykluczeniem Społecznym 2010, którego budżet ma być znacznie większy niż w przypadku poprzednich tego typu inicjatyw, to ważny krok naprzód jeżeli chodzi o szerzenie solidarności, sprawiedliwości społecznej i większej spójności gospodarczej i społecznej.
Chcemy, by rok 2010 stał się punktem zwrotnym w dla zrozumienia wielowymiarowego charakteru problemu ubóstwa i wykluczenia społecznego. Ma to dotyczyć nie tylko aspektów materialnych związanych z ubóstwem, lecz również braku dostępu do usług zdrowotnych, problemów mieszkaniowych, ochrony socjalnej, edukacji, szkoleń, zatrudnienia i jakości życia. Musimy zdać sobie sprawę z tego, że osoby zmagające się z problemem ubóstwa mają prawo do godnego życia i uczestnictwa w życiu społecznym i gospodarczym. Musimy potwierdzić wspólną odpowiedzialność instytucji państw członkowskich oraz partnerów społecznych i wszystkich obywateli za zwiększanie spójności społecznej. Rok 2010 ma za zadanie zbudować podstawy skutecznych działań w ramach zbiorowej odpowiedzialności wszystkich stron zaangażowanych i sprawiedliwej redystrybucji bogactwa.
Grupa Europejskiej Partii Ludowej (Chrześcijańscy Demokraci) i Europejskich Demokratów objęła przewodnictwo w zakresie proponowanych działań i poprawek, tak aby umożliwić współpracę wszystkich grup politycznych Parlamentu Europejskiego. W ten sposób udało nam się wzmocnić propozycję Komisji, rozszerzając definicję grup szczególnie narażonych i dodając takie sprawy, jak odpowiedź na potrzeby rodzin o specyficznych problemach, samotnych rodziców i rodzin wielodzietnych, osób niepełnosprawnych i bezdomnych, a także czynna integracja tych osób i zapewnienie im równego dostępu do kultury i rekreacji.
Nie odbiega to oczywiście od nadrzędnego celu, jakim jest poprawa sytuacji finansowej pojedynczych osób i rodzin poprzez zapewnienie im dostępu do przyzwoitych, stałych miejsc pracy. Dobre zatrudnienie daje satysfakcję płynącą z uczestnictwa i samowystarczalność niezbędną do spełnienia potrzeb najbardziej zagrożonych członków społeczeństwa, takich jak dzieci czy osoby starsze.
Jako posłowie do PE zwróciliśmy szczególną uwagę na odpowiednie egzekwowanie prawa wspólnotowego dotyczącego zapewnienia wszystkim równych szans. Czuwaliśmy nad tworzeniem i stosowaniem zintegrowanych, skoordynowanych zasad działania na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym. Zostały one stworzone przez organy publiczne i organizacje prywatne, przy udziale osób zaangażowanych w duchu zasad dobrego zarządzania, pomocniczości i proporcjonalności.
Czynniki, które wpłyną na sukces Europejskiego Roku Walki z Ubóstwem wzmocnią otwartą metodę koordynacji, koordynację działań w ramach istniejących programów europejskich oraz wyniki poprzednich edycji Roku Europejskiego, czynny udział społeczeństwa obywatelskiego i prawidłową ocenę proponowanych działań i ich wyników ze strony Komisji Europejskiej.
Kwestia udziału organizacji pozarządowych i poziomu finansowania ich działań stały się przedmiotem postępowania pojednawczego Parlamentu, Komisji i Rady. Cieszy nas, że Rada zaakceptowała wniosek w sprawie dołączenia do decyzji dodatkowego oświadczenia Komisji na temat zachęcania do udziału w inicjatywie małych i średnich organizacji pozarządowych, a także możliwości pełnego finansowania ich inicjatyw z budżetów krajowych.
Chciałabym podziękować urzędnikom zaangażowanym w te działania, kolegom i posłom za wkład w przygotowanie tej decyzji.
Lidia Joanna Geringer de Oedenberg, autorka projektu opinii Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia. − Panie Przewodniczący! Podniesienie poziomu życia mieszkańców państw członkowskich Unii leży u podstaw integracji europejskiej. Mimo to, ze statystyk wynika, że obecnie w Unii 78 milionów osób jest nadal zagrożonych ubóstwem, a wśród nich przeważają dzieci, kobiety i osoby starsze. Oznacza to, że oprócz działań ekonomicznych Unia Europejska musi również podejmować inicjatywy o charakterze socjalnym, na co wielokrotnie zwracał uwagę Parlament Europejski. W rezolucji z 15 listopada 2007 roku Parlament podkreślił, że wzmocnienie spójności społecznej oraz wyeliminowanie problemu ubóstwa i wykluczenia społecznego musi stać się politycznym priorytetem Unii Europejskiej. Inicjatywa Komisji w sprawie ustanowienia roku 2010 rokiem walki z ubóstwem i wykluczeniem społecznym wpisuje się idealnie w ten kontekst i może znacząco przyczynić się do skierowania uwagi politycznej i szerokiej mobilizacji do dalszego wzmacniania ochrony socjalnej i integracji społecznej.
Budżet jaki został przeznaczony na tę inicjatywę – 17 milionów euro – jest rekordowo wysoki, ale w powodzeniu tego przedsięwzięcia kluczowe znaczenie ma realizacja projektów na szczeblu krajowym. Dlatego należy apelować do państw członkowskich, aby aktywnie włączyły się w tę inicjatywę przeznaczając na ten cel odpowiednie zasoby ludzkie i finansowe.