Πληρη πρακτικα των συζητησεων

Τετάρτη 18 Ιουνίου 2008 - Στρασβούργο

11. Mέτρα κατά της αύξησης της τιμής του πετρελαίου (συζήτηση)

  Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση σχετικά με τις δηλώσεις του Συμβουλίου και της Επιτροπής για τα μέτρα κατά της αύξησης της τιμής του πετρελαίου.

  Janez Lenarčič, Προεδρεύων του Συμβουλίου. − (SL) Το Συμβούλιο γνωρίζει τις επιπτώσεις της αύξησης της τιμής του πετρελαίου στους ευρωπαίους πολίτες καθώς και την αρνητική της επίδραση σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή οικονομία. Γι’ αυτόν τον λόγο, το Συμβούλιο εξέτασε το ζήτημα αυτό στις πρόσφατες συνεδριάσεις του. Στο πλαίσιο των υψηλών τιμών των τροφίμων, το ζήτημα πρέπει να συζητηθεί επίσης από τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης τους, η οποία αρχίζει αύριο. Οι αναλύσεις των αιτιών για την αύξηση των τιμών του πετρελαίου υποδεικνύουν σύνθετες διαρθρωτικές μεταβολές στην προμήθεια και τη ζήτηση του πετρελαίου στην παγκόσμια οικονομία. Η παραγωγή του πετρελαίου βραχυπρόθεσμα είναι απίθανο να συμβαδίσει με τη συνεχή έντονη ζήτηση των αναπτυσσόμενων οικονομιών. Καθώς οι αιτίες αύξησης της τιμής του πετρελαίου παρουσιάστηκαν εκτενώς από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην έκθεσή της την περασμένη εβδομάδα, εγώ δεν θα υπεισέλθω σε λεπτομέρειες.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση βιώνει τις επιπτώσεις της μεταβολής της τιμής του πετρελαίου μέσω του υψηλότερου πληθωρισμού, των μεγαλύτερων λογαριασμών των νοικοκυριών, των προβλημάτων στους τομείς της γεωργίας, της αλιείας, των μεταφορών και σε διάφορους κλάδους της βιομηχανίας. Με βάση την υπόθεση ότι τα αίτια για την αύξηση της τιμής του πετρελαίου είναι διαρθρωτικής φύσης και ότι αυτή η τάση είναι πιθανόν να συνεχιστεί στο μέλλον, η Ένωση πρέπει να βρει μακροπρόθεσμες λύσεις. Tαυτόχρονα με την ενθάρρυνση της ανταγωνιστικότητας στις αγορές ενέργειας και με τη βελτίωση της διαφάνειας των αγορών πετρελαίου, τα μέτρα θα πρέπει να επικεντρωθούν ιδιαίτερα στην περαιτέρω στήριξη της ενεργειακής απόδοσης και της διαφοροποίησης του ενεργειακού εφοδιασμού.

Όσον αφορά την ενεργειακή απόδοση, επιτρέψτε μου να σας υπενθυμίσω ότι τον Μάρτιο του 2007 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζήτησε αύξηση της ενεργειακής απόδοσης προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος της εξοικονόμησης ενέργειας κατά 20% μέχρι το 2020. Η οδηγία για την ενεργειακή απόδοση κατά την τελική χρήση και τις ενεργειακές υπηρεσίες που εγκρίθηκε το 2006 συνέβαλε στην επίτευξη αυτού του σκοπού. Αλλά δεν μπορούμε να τα επιτύχουμε όλα μέσω της νομοθεσίας. Τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις θα μπορούσαν να συνεισφέρουν σημαντικά αν υιοθετούσαν μια πιο λογική στάση την οποία θα ενθάρρυνε το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο με συνεχή ευαισθητοποίηση του κοινού.

Το άλλο κρίσιμο μέτρο αφορά τις προσπάθειες διαφοροποίησης του ενεργειακού εφοδιασμού. Θα ήθελα να σας υπενθυμίσω εν προκειμένω την έγκριση του σχεδίου δράσης Ενεργειακής Πολιτικής για την Ευρώπη από το εαρινό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του περασμένου έτους. Το σχέδιο αυτό θέτει τον δεσμευτικό στόχο της συμμετοχής των ανανεώσιμων ενεργειών στη συνολική ενεργειακή κατανάλωση της ΕΕ κατά 20% μέχρι το 2020. Όλα αυτά τα αναφέρω διότι θα ήθελα να τονίσω ότι η Ένωση έχει ήδη εγκρίνει κάποια μέτρα τα οποία θα μπορούσαν να μειώσουν την ευαισθησία της ευρωπαϊκής οικονομίας στις διακυμάνσεις των τιμών του πετρελαίου. Οι τωρινές πολιτικές θα πρέπει να βελτιωθούν στο μέλλον.

Όταν το Συμβούλιο Οικονομικών και Δημοσιονομικών Θεμάτων (ECOFIN) συζήτησε στην τελευταία του συνεδρίαση την άνοδο της τιμής του πετρελαίου επανέλαβε, μεταξύ άλλων, τη συμφωνία του Μάντσεστερ η οποία εγκρίθηκε τον Σεπτέμβριο του 2005. Σύμφωνα με αυτήν τη συμφωνία, θα πρέπει να αποφεύγονται οι δημοσιονομικές και άλλες πολιτικές παρεμβάσεις ως αντίδραση στην υψηλή τιμή του πετρελαίου καθώς στρεβλώνουν τον ανταγωνισμό και αποτρέπουν τις απαραίτητες προσαρμογές από τους οικονομικούς παράγοντες. Τα μέτρα τα οποία θεωρούνται ότι μπορούν να μετριάσουν τις επιπτώσεις της υψηλής τιμής του πετρελαίου στα φτωχότερα τμήματα του πληθυσμού πρέπει να παραμείνουν βραχυπρόθεσμα και στοχευμένα και δεν θα πρέπει να στρεβλώνουν τον ανταγωνισμό. Η άνοδος της τιμής του πετρελαίου συζητήθηκε επίσης την περασμένη εβδομάδα από τους υπουργούς οικονομικών των G8 οι οποίοι αντιπροσωπεύουν τις πλέον ανεπτυγμένες χώρες. Τόνισαν, μεταξύ άλλων, ότι η άνοδος της τιμής του πετρελαίου και των τροφίμων είναι ένα παγκόσμιο πρόβλημα και ότι θα πρέπει, συνεπώς, να επιδιώξουμε λύσεις σε διεθνές επίπεδο.

Θα ήθελα επίσης να αναφέρω ότι στη συνεδρίαση του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων και Εξωτερικών Σχέσεων που διεξήχθη αυτήν την εβδομάδα, αυτήν τη Δευτέρα, εγκρίναμε το 18μηνο πρόγραμμα των τριών επόμενων Προεδριών. Το έργο τους στο Συμβούλιο θα περιλαμβάνει πολλά καθήκοντα επικεντρωμένα στην αποτελεσματική αντιμετώπιση του ζητήματος των υψηλών τιμών των τροφίμων και του πετρελαίου.

Επιτρέψτε μου να ολοκληρώσω λέγοντας ότι για να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις που αναφέρθηκαν παραπάνω χρειαζόμαστε συντονισμένες πολιτικές τόσο σε κοινοτικό όσο και σε διεθνές επίπεδο. Πρέπει να είμαστε προσεκτικοί ώστε να μην δημιουργήσουμε νέες ανισορροπίες και προβλήματα με αυτές τις πολιτικές. Για την περαιτέρω αντιμετώπιση αυτών των καίριων ζητημάτων προσβλέπουμε στην εποικοδομητική συνεργασία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ειδικότερα όταν θα συζητηθούν οι απαραίτητες νομοθετικές προτάσεις.

  Andris Piebalgs, Μέλος της Επιτροπής. − (EN) Κυρία Πρόεδρε, για μένα η μέρα ξεκινά με τον έλεγχο ρουτίνας της τιμής του πετρελαίου και τον τελευταίο καιρό τα νέα λίγο-πολύ οδεύουν προς μία κατεύθυνση: η τιμή του πετρελαίου ανεβαίνει όλο και περισσότερο. Τα τελευταία τρία χρόνια η τιμή του πετρελαίου σε δολάρια ΗΠΑ υπερτριπλασιάστηκε. Για την ΕΕ, που το 37% της ενεργειακής της κατανάλωσης προέρχεται από το πετρέλαιο, είναι εύκολο να καταλάβουμε τις πραγματικές και ενδεχόμενες επιπτώσεις της υψηλής τιμής του πετρελαίου στις οικονομίες και στους πολίτες μας.

Έχουμε μια συνεχή πτώση στην παραγωγή μας –και είναι ακόμα ουσιώδης– αλλά η πτώση αυτή συντελείται από τα τέλη της δεκαετίας του 1990. Η συνεχής αύξηση των εισαγωγών μεγαλώνει, κατά συνέπεια, την εξάρτησή μας από το πετρέλαιο και το ποσό το οποίο πληρώνουμε για την αγορά ενεργειακών πόρων αυξάνεται συνέχεια.

Αυτό έχει άμεση επίπτωση στους πολίτες και στις επιχειρήσεις μας. Η αύξηση της τιμής του πετρελαίου δημιουργεί πληθωρισμό και αυτή η επίπτωση γίνεται ήδη αντιληπτή. Η συμβολή της ενέργειας στην αύξηση του δείκτη τιμών στο τελευταίο τρίμηνο του 2007 υπολογίζεται κατά μέσο όρο στο 0,8% στη ζώνη του ευρώ. Αυτό σημαίνει άμεσες, αισθητές επιπτώσεις στα νοικοκυριά και σε πολλούς οικονομικούς τομείς, ιδιαίτερα δε σε αυτούς που δεν μπορούν να μετακυλίσουν την τιμή της ενέργειας στον τελικό καταναλωτή.

Η αύξηση των τιμών των καυσίμων κίνησης και θέρμανσης για τα νοικοκυριά στο χρονικό διάστημα Απριλίου 2007-Απριλίου 2008 υπερέβη κατά πολύ τη συνολική αύξηση των τιμών καταναλωτή. Για παράδειγμα, οι τιμές των καυσίμων μεταφορών αυξήθηκαν κατά μέσο όρο 12,7% σε αντίθεση με την αύξηση του πληθωρισμού 3,6% κατά μέσο όρο. Για άλλη μια φορά αυτοί που επηρεάζονται περισσότερο είναι οι πιο ευάλωτοι πολίτες μας.

Τον Σεπτέμβριο του 2005 σας μιλούσα ήδη για την άνοδο της τιμής του πετρελαίου και σας παρουσίασα ένα σχέδιο πέντε σημείων. Έκτοτε επεξεργαζόμαστε μια ολόκληρη σειρά νέων προτάσεων με τις οποίες θα αρχίσουμε να αντιμετωπίζουμε την πρόκληση της υψηλής και συνεχώς αυξανόμενης τιμής του πετρελαίου: προτάσεις σχετικά με την ενεργειακή απόδοση, τα αυτοκίνητα, την ποιότητα των καυσίμων, τις ανανεώσιμες ενέργειες. Το αποτέλεσμα αυτών των πολιτικών αναμένουμε να είναι η σταδιακή πτώση της κατανάλωσης πετρελαίου στην ΕΕ τα επόμενα χρόνια. Τώρα τα τελευταία τρία χρόνια έχουμε σχεδόν σταθερή κατανάλωση και έχουμε αρχίσει να στρεφόμαστε σε καθαρότερους, πιο αποδοτικούς τρόπους μεταφοράς οι οποίοι χρησιμοποιούν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Μολονότι θα πρέπει να γίνουν περισσότερα, και σαφώς δεν θα πρέπει να υποτιμάμε τα προβλήματα που προκύπτουν για τους πολίτες μας από τις υψηλές τιμές ενέργειας, ειδικά για τα πιο ευάλωτα νοικοκυριά καθώς και για πολλές επιχειρήσεις, κάτι τέτοιο παρέχει ήδη μια σωστή βάση πάνω στην οποία μπορούμε να αναπτύξουμε περαιτέρω μια όσο το δυνατόν καλύτερη πολιτική απάντηση για την αντιμετώπιση της πρόκλησης. Πράγματι, το γεγονός ότι η τιμή του πετρελαίου συνέχισε να παρουσιάζει άνοδο δεν σημαίνει ότι οι πολιτικές μας απέτυχαν. Είμαι πεπεισμένος ότι χωρίς τους φιλόδοξους στόχους μας για το κλίμα και την ενέργεια η κατάσταση θα ήταν ακόμα πιο δύσκολη. Αλλά είναι σαφές από τις τελευταίες τάσεις ότι πρέπει να εντείνουμε περισσότερο τις προσπάθειές μας.

Επιτρέψτε μου λοιπόν να εξετάσω τώρα τους μακροπρόθεσμους παράγοντες που επηρεάζουν την αγορά πετρελαίου. Για να το θέσω απλά, εγκαταλείπουμε την εποχή του φθηνού πετρελαίου και της φθηνής ενέργειας γενικά. Η ζήτηση της ενέργειας σε παγκόσμιο επίπεδο αυξάνεται και ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας εκτιμά ότι θα μπορούσε να αυξηθεί πάνω από 50% μέχρι το 2030. Συγκεκριμένα, οι αναδυόμενες οικονομίες καταναλώνουν όλο και περισσότερη ενέργεια.

Από την άλλη πλευρά, δεν έχει αποσαφηνιστεί κατά πόσο θα υπάρχει επαρκής παραγωγή πετρελαίου για την ικανοποίηση της παγκόσμιας ζήτησης. Οι ειδικοί ισχυρίζονται ότι από γεωλογικής απόψεως υπάρχουν ακόμα αρκετοί ενεργειακοί πόροι κάτω από το έδαφος για τα επόμενα 40-50 χρόνια. Σύμφωνα με τις δηλώσεις του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας, δεν είναι βέβαιο αν οι χώρες παραγωγής πετρελαίου έχουν τη δυνατότητα ή την προθυμία να αυξήσουν την παραγωγή ώστε να ανταποκριθούν στις φαινομενικά αναπόφευκτες και μακροπρόθεσμα συνεχιζόμενες αυξήσεις ζήτησης του πετρελαίου σε παγκόσμιο επίπεδο.

Η εποχή της φθηνής ενέργειας έχει τελειώσει σε μια στιγμή όπου σε κάθε περίπτωση έχουμε απόλυτο καθήκον προς τις μελλοντικές γενιές να στραφούμε λόγω της κλιματικής αλλαγής σε καθαρές, χωρίς άνθρακα ενεργειακές πηγές για θέρμανση, ηλεκτρισμό και μετακίνηση. Αυτή είναι η πρόκληση που αντιμετωπίζουμε. Γι’ αυτήν απαιτείται μια σαφής απάντηση. Αλλά, πριν φτάσουμε στα μακροπρόθεσμα και στα βραχυπρόθεσμα μέτρα, θα ήθελα να αναφέρω μερικά βραχυπρόθεσμα βήματα τα οποία μετριάζουν τις επιπτώσεις στους καταναλωτές.

Οι επιπτώσεις στις πιο ευάλωτες ομάδες πρέπει να αμβλυνθούν βραχυπρόθεσμα, όπου είναι απαραίτητο μέσω κοινωνικών μέτρων. Η στήριξη των φτωχότερων νοικοκυριών μπορεί να αιτιολογηθεί και είναι απαραίτητη, αλλά πρέπει να είναι στοχευμένη. Ταυτόχρονα, πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί όσον αφορά τις αλλαγές του καθεστώτος φορολογίας. Η εμπειρία έχει αποδείξει ότι τέτοια μέτρα, ενώ από πολιτική σκοπιά είναι ελκυστικά από πολλές απόψεις, στην πραγματικότητα δυσχεραίνουν περισσότερο την μακροπρόθεσμη αλλαγή προκειμένου να αντιμετωπίσουμε τις υψηλές τιμές ενέργειας και την εξοικονόμηση άνθρακα. Είναι πολύ καλύτερα να εστιάσουμε την παροχή βοήθειας εκεί όπου πραγματικά υπάρχει ανάγκη.

Στο πλαίσιο της περαιτέρω ανάπτυξης της μακροπρόθεσμης προσέγγισης της ΕΕ ώστε να ανταποκριθεί στις προκλήσεις, οι υπάρχουσες ενεργειακές μας πολιτικές θεωρούνται από πολλούς ως «παγκόσμιοι ηγέτες». Η Επιτροπή πάντα επέμενε ότι η πρόσφατη δέσμη μέτρων της για το κλίμα και την ενέργεια περιελάμβανε τους συνδυασμένους στόχους της βιωσιμότητας, της ασφάλειας του εφοδιασμού και της ανταγωνιστικότητας, γεγονός που γίνεται ολοένα και πιο σαφές καθημερινά.

Επιτρέψτε μου να υπενθυμίσω με περισσότερες λεπτομέρειες τα σημαντικότερα στοιχεία αυτών των πολιτικών, οι οποίες εφαρμόζονται ήδη ή τελούν υπό εξέταση από αυτό το Σώμα: το σχέδιο οδηγίας που εγγυάται μερίδιο 20% των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην τελική μας κατανάλωση ενέργειας μέχρι το 2020· οι νέοι κανόνες που επεκτείνουν και ενισχύουν το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών της ΕΕ διασφαλίζοντας ότι θα επιτύχουμε τον στόχο της μείωσης των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου κατά 20% μέχρι το 2020 και καθιερώνοντας το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών της ΕΕ ως οδηγό για την αλλαγή· η πρόταση για μείωση των εκπομπών CO2 από τα αυτοκίνητα και η οδηγία για την ποιότητα των καυσίμων η οποία θα υποχρεώσει τους προμηθευτές πετρελαίου να μειώσουν σταδιακά το CO2 και την κατανάλωση ενέργειας στα προϊόντα που πουλάνε· και το πιο σημαντικό, το Σχέδιο Δράσης για την Ενεργειακή Απόδοση που καλύπτει όλους τους τομείς, σε όλα τα επίπεδα, από τη διεθνή εταιρική σχέση για τη συνεργασία για ενεργειακή απόδοση μέχρι το Σύμφωνο των Δημάρχων σε τοπικό επίπεδο και τα ειδικά μέτρα όπως η σήμανση των καταναλωτικών αγαθών ή οι απαιτήσεις για ενεργειακή απόδοση των κτιρίων.

Σχεδόν όλα τα μέτρα που αναφέρονται στο Σχέδιο Δράσης για την Ενεργειακή Απόδοση είναι αποδοτικά από πλευράς κόστους αφού κάθε βαρέλι πετρελαίου κοστίζει 60 δολάρια ΗΠΑ.

Όλα αυτά είναι μια αρχή αλλά θα πρέπει να κάνουμε περισσότερα. Συνεπώς, η Επιτροπή θα συνεχίσει το έργο της σε διεθνές επίπεδο, δηλαδή τον εποικοδομητικό διάλογο μεταξύ των βασικών πετρελαιοπαραγωγών χωρών και των χωρών που καταναλώνουν πετρέλαιο, όπως η σύνοδος της Τζέντα η οποία θα πραγματοποιηθεί αυτήν την εβδομάδα στη Σαουδική Αραβία, ή ο διάλογος EE-OΠΕΚ που θα διεξαχθεί την επόμενη εβδομάδα. Θα εξετάσει διεξοδικά τη λειτουργία των αγορών πετρελαίου και πετρελαιοειδών στην Ευρωπαϊκή Ένωση και θα υποβάλει προτάσεις για πιθανή περαιτέρω πολιτική δράση κατά τη δεύτερη στρατηγική ανασκόπηση στον τομέα της ενέργειας η οποία θα πραγματοποιηθεί αργότερα αυτή τη χρονιά. Θα βοηθήσει τις αναπτυσσόμενες χώρες που εισάγουν πετρέλαιο να μετριάσουν τις βραχυπρόθεσμες επιπτώσεις των υψηλών τιμών των καυσίμων και των τροφίμων και να επιφέρουν διαρθρωτικές βελτιώσεις στην ενεργειακή τους απόδοση και στη χρήση εναλλακτικών καυσίμων. Θα προωθήσει τις προσπάθειες για αύξηση της ενεργειακής απόδοσης.

Αυτή θα παραμείνει η πρωταρχική μου προτεραιότητα. Aυτό σημαίνει βελτίωση της νομοθεσίας στο εσωτερικό της ΕΕ. Σημαίνει επίσης προώθηση μιας ακόμα αποτελεσματικότερης διεθνούς εταιρικής σχέσης για την ενεργειακή απόδοση, η οποία εγκρίθηκε την περασμένη εβδομάδα στο Υπουργικό Συμβούλιο των G8 για την ενέργεια στην Ιαπωνία με πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η υπάρχουσα νομοθεσία για την ενεργειακή απόδοση και οι βελτιώσεις τις οποίες θα καταθέσω τους επόμενους μήνες σχετικά με τα κτίρια, τη σήμανση και τα ελάχιστα πρότυπα για τα προϊόντα είναι πραγματικά πολύ σημαντικά, αλλά πρέπει να θεωρηθούν μόνο ως ένα από τα πολλά απαραίτητα μέτρα. Η πραγματική πρόκληση είναι η αποτελεσματική εφαρμογή των πολιτικών ενεργειακής απόδοσης σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Επιτροπή θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο όσον αφορά την παροχή βοήθειας στα κράτη μέλη προκειμένου να ανταποκριθούν σε αυτήν την πρόκληση.

Θα αναφέρω τα βιοκαύσιμα διότι αυτό το ζήτημα συζητιέται συχνά. Στο σχέδιο της οδηγίας για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αλλάζουμε τη δέσμευση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για να διασφαλίσουμε ότι μέχρι το 2020 το 10% των μεταφορών της ΕΕ πρακτικά θα κινείται με ανανεώσιμα καύσιμα. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι αυτό το 10% μπορεί να καλυφθεί από τα βιοκαύσιμα ή τον ηλεκτρισμό που προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές ή αυξάνοντας την ενεργειακή απόδοση των μέσων μετακίνησης.

Είμαι πεπεισμένος ότι η ΕΕ μπορεί και πρέπει να δημιουργήσει βιοκαύσιμα τα οποία θα χρησιμοποιήσει με βιώσιμο και υπεύθυνο τρόπο χωρίς να επηρεαστούν τα παγκόσμια επίπεδα παραγωγής τροφίμων. Αυτό μπορεί να γίνει με βιώσιμο τρόπο χρησιμοποιώντας εκτάσεις γης της ΕΕ οι οποίες προηγουμένως είχαν πάψει να καλλιεργούνται, βελτιώνοντας με βιώσιμο τρόπο την απόδοση της γης, επενδύοντας στην τεχνολογία για παραγωγή βιοκαυσίμων δεύτερης γενιάς και εδραιώνοντας συνεργασία με τις αναπτυσσόμενες χώρες για να διασφαλίσουμε ότι τα βιοκαύσιμα συμπληρώνουν την παραγωγή των τροφίμων και δεν την αντικαθιστούν. Με μια τέτοια προσέγγιση, η ανάπτυξη εναλλακτικών καθαρών καυσίμων μεταφοράς πρέπει να αποτελεί μέρος της αντίδρασης της ΕΕ στις προκλήσεις της τιμής του πετρελαίου και της κλιματικής αλλαγής.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να συνεχίσει τις προσπάθειες σε διεθνές επίπεδο και τον διάλογο με τους κύριους εταίρους της. Η συνεδρίαση των G8 την περασμένη εβδομάδα και η σύνοδος στη Τζέντα αυτό το σαββατοκύριακο δείχνουν ότι το ζήτημα κατέχει την πρώτη θέση στην πολιτική ατζέντα. Θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε την αξιοπιστία την οποία δημιουργούμε και να ηγηθούμε της διεθνούς δράσης ώστε να εκμεταλλευτούμε το δυναμικό της ενεργειακής απόδοσης και την παραγωγή καθαρής ενέργειας σε όλο τον κόσμο, και να κάνουμε δυνατή τη λειτουργία αποδοτικών και αξιόπιστων αγορών βασικών προϊόντων σε παγκόσμιο επίπεδο.

Εντούτοις, η δράση ξεκινά από το σπίτι και μια νέα ώθηση της ανανεώσιμης ενέργειας και της ενεργειακής απόδοσης είναι ωφέλιμη όχι μόνο για το κλίμα αλλά και για την οικονομία μας.

Υπάρχει ενεργειακό μέλλον για όλους μας. Το μέλλον αυτό θα οργανωθεί πιθανότατα γύρω από διαφορετικά πρότυπα παραγωγής, κατανάλωσης και συμπεριφοράς. Όσον αφορά την κλιματική αλλαγή, απαιτείται δράση τώρα και η Επιτροπή συμμετέχει πλήρως σε αυτό.

  Jean-Pierre Audy, εξ ονόματος της Ομάδας PPE-DE. – (FR) Kυρία Πρόεδρε, κύριε Προεδρεύων του Συμβουλίου, Επίτροπε Piebalgs, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ας αφήσουμε λίγο ελεύθερη τη φαντασία μας. Όλες οι ιδέες που επιδιώκουν να περιορίσουν το μέγιστο συντελεστή ΦΠΑ, συμπεριλαμβανομένων αυτών που πρότεινε ο Πρόεδρος Σαρκοζί της Γαλλίας, είναι αρκετά αξιόλογες και θα πρέπει να τις εξετάσουμε. Θα ήθελα επίσης να σας παρουσιάσω μία δική μου πρόταση.

Το πετρέλαιο είναι ένα ορυκτό καύσιμο με περιορισμένη διάρκεια ζωής και η υψηλή τιμή του είναι μια αμετάκλητη και μακροπρόθεσμη τάση. Εντούτοις, η πηγή όλων των προβλημάτων, εκτός από την ίδια την τιμή, είναι ο ξαφνικός και δραματικός τρόπος με τον οποίο οι τεράστιες διακυμάνσεις της τιμής ανά βαρέλι αργού πετρελαίου σε παγκόσμιο επίπεδο επηρεάζουν τις οικονομίες μας. Συνεπώς αναρωτιέμαι κατά πόσο η Ευρωπαϊκή Ένωση, χωρίς να αποκρύπτει την πραγματικότητα που σχετίζεται με την τρέχουσα άνοδο της τιμής, είναι σε θέση να διασφαλίσει τη σταθερότητα της τιμής σύμφωνα με έναν ετήσιο κύκλο, έτσι ώστε οι δημόσιες υπηρεσίες για τον προϋπολογισμό, και ειδικά αυτές που διατηρούν τα κράτη μέλη για τα φορολογικά τους συστήματα και αυτές που έχουν δημιουργηθεί στο επίπεδο της τοπικής αυτοδιοίκησης, καθώς και οι εταιρείες και οι επιχειρήσεις που έχουν συνάψει συμβατικές σχέσεις συνδεόμενες με την τιμή του πετρελαίου, και γενικότερα, οι απλοί πολίτες οι οποίοι πρέπει να καταρτίσουν τον οικογενειακό τους προϋπολογισμό, θα μπορούσαν όλοι να είναι καλύτερα προετοιμασμένοι για τις μεγάλες αλλαγές που λαμβάνουν χώρα στον τομέα της ενέργειας χωρίς να υφίστανται την καθημερινή πίεση λόγω των ξαφνικών διακυμάνσεων της τιμής του πετρελαίου οι οποίες σχετίζονται με τις παγκόσμιες τιμές συναλλάγματος, την κερδοσκοπία και την ισοτιμία ευρώ/δολαρίου.

Σε αυτό το πλαίσιο, κύριε Επίτροπε, εγώ έχω προτείνει την εξέταση της πιθανότητας δημιουργίας ενός κοινοτικού μέσου το οποίο θα έχει σαν σκοπό την εγγύηση της τιμής του αργού πετρελαίου ανά βαρέλι σύμφωνα με τον γενικά αποδεκτό ετήσιο κύκλο του προϋπολογισμού. Ένα τέτοιο μέσο θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει την χρηματοοικονομική τεχνική της αγοράς και της πώλησης δικαιωμάτων προαίρεσης στην παγκόσμια αγορά και θα αποδεικνύονταν χρήσιμο για την καταπολέμησης της κερδοσκοπίας.

Το 2005, όταν η τιμή ήταν 50 δολάρια το βαρέλι, ζήτησα τη γνώμη σας για το ζήτημα, Επίτροπε Piebalgs, και απαντήσατε πως αυτή η ιδέα ήταν ενδιαφέρουσα, δεδομένου ότι η Επιτροπή δεν είχε τη δύναμη να ελέγξει την τιμή του αργού πετρελαίου, ειδικά εφόσον η αγορά του πετρελαίου είναι παγκόσμια. Ωστόσο, θα πρέπει να επιμείνω σε αυτό το σημείο, διότι ένα τέτοιο κοινοτικό μέσο, το οποίο μακροπρόθεσμα θα λειτουργεί σαν παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος και πρακτικά δεν θα απαιτεί καμία χρηματοδότηση, θα άξιζε τουλάχιστον να διερευνηθεί όχι –επαναλαμβάνω– ως μέσο εναντίωσης στους νόμους της ελεύθερης αγοράς στους οποίου υποκείμεθα αλλά ως ένας τρόπος για να ελέγξουμε τον αναπάντεχο τρόπο με τον οποίο μας επιβάλλονται αυτοί οι νόμοι και για να μειώσουμε τις επιπτώσεις που έχει η άνοδος της τιμής του πετρελαίου στην αλυσίδα των τιμών στους ενεχόμενους τομείς. Η κατάσταση στη βιομηχανία αλιείας, την οποία θα συζητήσουμε σε λίγα λεπτά, αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα.

  Hannes Swoboda, εξ ονόματος της Ομάδας PSE. – (DE) Κυρία Πρόεδρε, τρέφω μεγάλο σεβασμό σε προσωπικό επίπεδο για τους δύο ομιλητές του Συμβουλίου και της Επιτροπής. Εντούτοις, θεωρώ ότι οι προτάσεις τις οποίες ακούσαμε σήμερα και τις τελευταίες ημέρες είναι ανεπαρκείς και έχουν καθυστερήσει πολύ. Για παράδειγμα, το έγγραφο της Επιτροπής δεν κάνει καμία αναφορά στη λέξη «κερδοσκοπία». Δεν είναι ότι αυτή είναι η κύρια αιτία της ανόδου της τιμής αλλά δεν είναι δυνατόν να δημοσιεύεται σήμερα ένα έγγραφο το οποίο δεν κάνει καμία αναφορά στην κερδοσκοπία: ακόμα και οι G8 είναι πιο προοδευτικοί από την Επιτροπή σε αυτό το σημείο!

Όσον αφορά τα ουσιαστικά κέρδη, τα οποία φυσικά επίσης δεν αναφέρονται, έχω απευθυνθεί στον Επίτροπο πολλές φορές και, δεδομένου ότι προφανώς δεν υπάρχει τρόπος να θεσπιστούν μηχανισμοί ελέγχου, του ζήτησα να διασφαλίσει τουλάχιστον μέσω εκούσιων συμφωνιών, ότι ορισμένα από αυτά τα κέρδη επενδύονται σε μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας, στην ανάπτυξη εναλλακτικών ενεργειών και στην έρευνα. Για παράδειγμα, αυτό συζητιέται τώρα στη Γαλλία. Ωστόσο, ο Επίτροπος δεν έκανε κανένα σχόλιο γι’ αυτό σήμερα και έτσι δεν γίνεται τίποτα.

Γενικά στηρίζουμε το ζήτημα της εξοικονόμησης ενέργειας και της προστασίας των καταναλωτών αλλά οι προτάσεις του Επιτρόπου στερούνταν φιλοδοξίας. Το Κοινοβούλιο αυτό και η σημερινή απόφαση ήταν απαραίτητα, στο πλαίσιο της έκθεσης Morgan, για να δημιουργηθεί μια ουσιαστική διεύρυνση των δικαιωμάτων του καταναλωτή εδώ, ειδικά σε σχέση με την εξοικονόμηση ενέργειας με ευφυή μέτρα, κλπ. Όσον αφορά τα κοινωνικά μέτρα τα οποία πρότεινε ο Επίτροπος: το μόνο που έχω να πω είναι ότι ήταν προφανές εδώ και κάποιο καιρό πως ήταν απαραίτητα.

Σήμερα συζητούσαμε για την Ιρλανδία. Επιτρέψτε μου να είμαι ειλικρινής: αυτό που αναστατώνει ιδιαίτερα τους πολίτες είναι όταν δεν έχουν ανταπόκριση από τις Βρυξέλλες σχετικά με τις ειδικές και πραγματικές τους ανησυχίες. Ανεξάρτητα από το αν οι θιγόμενοι πολίτες είναι αλιείς στον τομέα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων ή κοινωνικά μη προνομιούχοι καταναλωτές, θέλουν να λάβουν ένα μήνυμα από τις Βρυξέλλες το οποίο θα τους βοηθήσει να ανταπεξέλθουν στη δύσκολη κατάσταση που αντιμετωπίζουν. Περιμένουμε κάποιες σαφείς ενδείξεις από την Επιτροπή και το Συμβούλιο σε αυτό το σημείο, ειδικά εντός των επόμενων ημερών.

  Marco Cappato, εξ ονόματος της Ομάδας ALDE. – (IT) Kυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, δεν πιστεύω ότι θα πρέπει να ακολουθήσουμε τον δρόμο που προτείνει ο κ. Audy. Δεν θεωρώ πως είναι δουλειά μας να θεσπίσουμε μέτρα ελέγχου των τιμών. Ο Επίτροπος περιέγραψε μια προσέγγιση στην οποία θα πρέπει να αφοσιωθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση, δηλαδή το μοντέλο ανάπτυξής μας, το οποίο αποτελείται από ανανεώσιμη ενέργεια, και περισσότερο την επείγουσα ανάγκη να επανεξετάσουμε τους στόχους που έχουν τεθεί –20% στην ενέργεια, 10% στις μεταφορές– για να τους καταστήσουμε ακόμα πιο φιλόδοξους και για να ασχοληθούμε με αυτούς σε μικρότερο χρονικό διάστημα.

Δυστυχώς, είναι προφανές, για παράδειγμα από τις πολιτικές για το αέριο τις οποίες ψηφίσαμε σήμερα, ότι οι εθνικές κυβερνήσεις είναι αυτές οι οποίες αντιτίθενται σε μια πραγματική ευρωπαϊκή πολιτική ανταγωνισμού και σε έναν συνδυασμό ενεργειακών πηγών. Αυτό είναι το πρόβλημα. Το ζήτημα της κερδοσκοπίας προφανώς πρέπει να αντιμετωπιστεί. Στην πραγματικότητα, εδώ όπως και οπουδήποτε αλλού, οι κυβερνήσεις των κρατών μελών αρνούνται να παραχωρήσουν οποιαδήποτε αληθινή ρυθμιστική αρμοδιότητα στην Ευρωπαϊκή Ένωση στον τομέα των χρηματοπιστωτικών αγορών, αλλά σε αυτό το στάδιο επιτρέψτε μας να μην ζητήσουμε από την Ευρώπη να βρει συντομότερο τρόπο για να επιλύσουμε την ζημιά που έχει προκληθεί από τις εθνικές πολιτικές. Ανανεώσιμη ενέργεια και μακροπρόθεσμος στρατηγικός σχεδιασμός: αυτό ζητάμε και ζητάμε να πραγματοποιηθεί ταχύτερα απ’ ό,τι σχεδιάζονταν αρχικά.

  Claude Turmes, εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE. – (FR) Kυρία Πρόεδρε, θα ήθελα να προτείνω τρία μέτρα.

Πρώτα απ’ όλα να φορολογήσουμε την κερδοσκοπία. Είναι απίστευτο. Το κόστος μας έχει γονατίσει ενώ τα κέρδη των Total, Eon, Exxon και των κερδοσκόπων ποτέ δεν ήταν μεγαλύτερα. Προσωπικά θα ήθελα να δω τον κ. Juncker, πρόεδρος της Ecofin Eurogroup, να μετατρέπει τα λόγια σε πράξεις. Μπορούμε πολύ εύκολα να φορολογήσουμε αυτά τα κέρδη σε εθνικό επίπεδο και έπειτα να συντονίσουμε ως προς αυτό ολόκληρη την Ευρώπη, και αυτά τα έσοδα, που θα ανέλθουν σε εκατομμύρια ευρώ, αποτελούν το επίκεντρο του δεύτερου ζητήματος που θα θίξω.

Δεύτερον, κάθε χώρα θα χρησιμοποιήσει αυτά τα έσοδα για τη δημιουργία ενός ταμείου το οποίο θα παρέχει αποζημίωση σε αυτούς που βρίσκονται σε τρομερή οικονομική δυσχέρεια, όπως οι αλιείς, οι οδηγοί φορτηγών και ένας μεγάλος αριθμός νοικοκυριών που τώρα δυσκολεύονται να πληρώσουν τους λογαριασμούς· το ταμείο αυτό δεν θα επιδοτεί άμεσα την ενέργεια αλλά θα βοηθά τους ενδιαφερομένους να βρουν χρήματα για να την πληρώσουν, και πιο συγκεκριμένα το ταμείο αυτό θα συνδέεται με την ενεργειακή αποδοτικότητα. Οι λιγότερο εύποροι της κοινωνίας μας είναι αυτοί οι οποίοι δεν έχουν τα χρήματα να αγοράσουν ψυγεία με μεγαλύτερη ενεργειακή απόδοση. Σε αυτό το σημείο πρέπει να παρέμβουμε.

Τρίτον, ως άτομα με σημαντική πολιτική επιρροή και εξουσία θα πρέπει να είμαστε ειλικρινείς με τους ανθρώπους που αντιπροσωπεύουμε. Η τρέχουσα έκτακτη κατάσταση δεν είναι μια μικρή πολιτική δυσκολία που αφορά το πετρέλαιο. Είναι μια διαρθρωτική κρίση. Έχουμε ένα οικονομικό μοντέλο το οποίο αναπτύχθηκε για ένα δισεκατομμύριο ανθρώπους των μεσαίων τάξεων των Ηνωμένων Πολιτειών, της Ιαπωνίας και της Ευρώπης. Το οικονομικό αυτό μοντέλο επεκτείνεται τώρα σε εκατομμύρια ανθρώπους των μεσαίων τάξεων της Κίνας, της Ινδίας, της Νιγηρίας, της Νότιας Αφρικής, του Μεξικού και της Βραζιλίας. To εγγενές πρόβλημα σε αυτό το μοντέλο είναι ότι δεν ενσωματώνει τους πόρους και την ρύπανση του περιβάλλοντος. Ως εκ τούτου, σας λέω, κύριε Επίτροπε, ότι θα πρέπει να είμαστε περισσότερο φιλόδοξοι όσον αφορά την ενεργειακή απόδοση και το ερώτημα που θέλω να σας θέσω είναι το εξής: δεν θα πρέπει το Συμβούλιο να ζητήσει από την Επιτροπή να προτείνει μια συνολική δέσμη μέτρων τον Σεπτέμβριο τα οποία θα στοχεύουν σε μια μεγάλη ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για επενδύσεις στην ενεργειακή απόδοση;

  Gintaras Didžiokas, εξ ονόματος της Ομάδας UEN. – (LT) H πολιτική της ΕΕ όσον αφορά την φορολογία των προϊόντων ενέργειας θεσπίστηκε το 1993. Εκείνη την εποχή η τιμή ενός βαρελιού πετρελαίου ήταν 16 δολάρια ΗΠΑ. Σήμερα που η τιμή του πετρελαίου έχει φτάσει τα 140 δολάρια ΗΠΑ, προκύπτει το ζήτημα κατά πόσο μπορεί να αιτιολογηθεί η σημερινή πολιτική της ΕΕ σχετικά με τη φορολογία των προϊόντων ενέργειας. Οι πολίτες και οι επιχειρήσεις της ΕΕ πληρώνουν πολλά περισσότερα για καύσιμα σε σχέση με αυτούς που βρίσκονται σε άλλα μέρη του κόσμου.

Αυτό συμβαίνει διότι, επιπροσθέτως του ΦΠΑ, πληρώνουν ειδικούς φόρους κατανάλωσης τους οποίους η ΕΕ θέλει στην πραγματικότητα να αυξήσει· αντιμετωπίζουμε μια πραγματικά παράδοξη κατάσταση – όσο περισσότερο ακριβαίνουν τα καύσιμα, τόσα περισσότερα χρήματα παίρνουν οι κυβερνήσεις από τους πολίτες τους. Το κύμα των απεργιών το οποίο σάρωσε ολόκληρη την Ευρώπη είναι μια καθαρή ένδειξη της αυξανόμενης δυσαρέσκειας των Ευρωπαίων με την κατάσταση για την οποία δεν λαμβάνονται μέτρα σε κοινοτικό επίπεδο. Πρόκειται πράγματι για ένα πολύ καθαρό σημάδι. Πώς είναι δυνατόν να μην το δούμε ή να το αγνοήσουμε;

Δεν θεωρούν η Επιτροπή και το Συμβούλιο πως έχει έρθει η ώρα να επανεξεταστεί η πολιτική της ΕΕ σχετικά με την φορολογία των προϊόντων ενέργειας ειδικά όσον αφορά τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης, τον ΦΠΑ και τους εισαγωγικούς δασμούς; Πώς μπορεί η Επιτροπή να αιτιολογήσει το ρητό μήνυμα που στέλνει στους ανθρώπους, σε σημείο ώστε να πρέπει να μάθουν να ζουν με τις συνεχώς αυξανόμενες τιμές των καυσίμων; Έχει εξετάσει η Επιτροπή την πιθανότητα ότι οι συνεχώς αυξανόμενες τιμές των καυσίμων θα μπορούσαν να υπονομεύσουν την εμπιστοσύνη των πολιτών προς την ΕΕ, καθώς η τελευταία φαίνεται να παρεμποδίζει τις προσπάθειες των κυβερνήσεων των χωρών να λάβουν δραστικά μέτρα; Τα γεγονότα που υποκρύπτονται πίσω από τις δικαιολογίες για αποτυχία ή απροθυμία να γίνει οτιδήποτε όσον αφορά τη φορολογία αξίζουν οποιαδήποτε κριτική.

Η άποψη ότι με τη μείωση των φόρων η κατάσταση δεν θα βελτιωθεί ή και θα επιδεινωθεί δεν αποτελεί βάσιμο επιχείρημα. Σε παγκόσμιο επίπεδο το πετρέλαιο και τα πετρελαιοειδή προϊόντα δεν αγοράζονται μόνο από ευρωπαϊκές χώρες. Δεν υπάρχει πετρέλαιο που προορίζεται ή δεν προορίζεται για την Ευρώπη. Υπάρχουν παγκόσμιες τιμές του πετρελαίου· απλά η Ευρώπη είναι αυτή που επιβάλλει υψηλότερους φόρους στα προϊόντα πετρελαίου, γεγονός που επιβαρύνει πάρα πολύ τους ώμους των πολιτών. Οι εισαγωγικοί δασμοί περιορίζουν τον ανταγωνισμό.

Ίσως οι αλλαγές στην φορολογική πολιτική να μην έλυναν όλα τα προβλήματα, αλλά θα μας έδιναν τη δυνατότητα να αντιδράσουμε ταχύτερα στις εξελίξεις της αγοράς και θα διευκόλυναν την επιβίωση σε δύσκολους καιρούς. Αυτό δεν είναι αρκετά σημαντικό; Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι χρειαζόμαστε άλλα μακροπρόθεσμα μέτρα·χαιρετίζω τη θέσπιση αυτών των μέτρων, το μόνο που χρειαζόμαστε είναι αποφασιστική δράση. Οι πολίτες της ΕΕ δεν χρειάζονται όμορφα λόγια. Αυτό που χρειάζονται είναι οι σωστές αποφάσεις που θα επιτρέψουν την ταχεία αντίδραση στα προβλήματα που ενδέχεται να προκύψουν. Η φορολογική πολιτική, ειδικά η πολιτική του ΦΠΑ, δεν ήταν δώρο Θεού· πρέπει να αλλάξει αφού πλέον δεν συνάδει με την παρούσα κατάσταση.

  Δημήτριος Παπαδημούλης, εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL. – Κυρία Πρόεδρε, λυπάμαι, αλλά οι τοποθετήσεις και εκ μέρους του Συμβουλίου και εκ μέρους της Επιτροπής ήταν απογοητευτικές. Λόγια, λόγια, λόγια. Μέτρα συγκεκριμένα, καθόλου. Μην απορείτε, λοιπόν, που βγαίνει «όχι» από τα δημοψηφίσματα στην Ιρλανδία, στη Γαλλία, στην Ολλανδία. Μην απορείτε που σε χώρες όπως το Βέλγιο, όπου σπάνια γίνονται διαδηλώσεις, χιλιάδες άνθρωποι διαδηλώνουν.

Η λέξη «κερδοσκοπία» δεν ακούστηκε ούτε από τον Προεδρεύοντα του Συμβουλίου ούτε από τον Επίτροπο. Τι θα κάνουμε για την κερδοσκοπία; Γιατί δεν φορολογείτε; Γιατί δεν εισηγείστε με ευρωπαϊκό συντονισμό την εθνική φορολόγηση και ένα μέρος από αυτά τα έσοδα να δοθεί για την ενίσχυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, της καθαρής ενέργειας και για προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας;

Και κάτι ακόμη, κύριοι του Συμβουλίου και της Επιτροπής. Από την αύξηση της τιμής του πετρελαίου κερδίζουν και τα κρατικά ταμεία, διότι αυξάνεται αναλογικά και ο φόρος που εισπράττουν τα κράτη μέλη. Και ο πληθωρισμός, η ακρίβεια χτυπάει ιδιαίτερα τα φτωχότερα κοινωνικά στρώματα. Ο πληθωρισμός του φτωχού είναι 40-50% ψηλότερος από το γενικό δείκτη πληθωρισμού. Ένα μέρος, λοιπόν, από αυτά τα αυξημένα έσοδα των κρατών μελών πρέπει να δοθεί για να στηριχθούν άμεσα τα ασθενέστερα κοινωνικά στρώματα. Με συγκεκριμένα μέτρα και όχι με ευχές.

Περιμένω στις τελικές σας ομιλίες να μας εξηγήσετε γιατί σπεύσατε να απορρίψετε προτάσεις που κατατέθηκαν από κυβερνήσεις οι οποίες ανήκουν στην οικογένεια της Δεξιάς, όπως του κ. Σαρκοζί, και όχι στην οικογένεια της Αριστεράς. Θεωρείτε και τον κ. Σαρκοζί υπερβολικά κομμουνιστή; Αν κάτι προκύπτει από την κρίση αυτή με την κερδοσκοπία στις τιμές των τροφίμων και του πετρελαίου είναι ότι τελειώνει ο νεοφιλελεύθερος δογματισμός. Περιμένουμε να το καταλάβετε και εσείς.

  Pervenche Berès (PSE). – (FR) Κυρία Πρόεδρε, κύριε Προεδρεύων του Συμβουλίου, κύριε Επίτροπε, ανοίγουμε τη σημερινή συζήτηση με βάση μια ανακοίνωση η οποία στην πραγματικότητα είναι ένα σημείωμα έκτακτης ανάγκης από την Επιτροπή το οποίο μετατράπηκε σε ανακοίνωση, ως επακόλουθο του σάλου που δημιουργήθηκε στην κοινή γνώμη εξαιτίας της κατάστασης που πρέπει να βιώσουν οι Ευρωπαίοι μέρα με τη μέρα.

Οι G8 έθεσαν το ζήτημα της κερδοσκοπίας που υπάρχει στις αγορές πετρελαίου. Γνωρίζουμε πολύ καλά την πραγματική κατάσταση την οποία τώρα αντιμετωπίζουμε, αν θέλουμε να την ερευνήσουμε σε βάθος, και ο Claude Turmes αναφέρθηκε σε αυτό. Η πετρελαϊκή κρίση την οποία συζητάμε και η οποία προκαλεί τόσα δεινά στους πολίτες μας είναι ένα από τα στοιχεία, ένα από τα σημάδια της δεύτερης περιόδου της παγκοσμιοποίησης στην οποία τώρα μπήκαμε, μια περίοδος κατά την οποία οι παγκόσμιες ανισορροπίες οι οποίες έχουν πέσει τώρα επάνω μας, και μας έχουν κάνει ανίσχυρους, έχουν αναστατώσει το σύστημα. Η πρώτη εκδήλωση αυτής της κατάστασης ήταν η οικονομική κρίση στις Ηνωμένες Πολιτείες, η οποία εξαπλώθηκε με αξιοσημείωτη ταχύτητα στις αγορές μας και συνέχισε να διαταράσσει την έκρηξη της κερδοσκοπίας, καταστρέφοντας έτσι τις αγορές ακινήτων και προχωρώντας έπειτα στις αγορές βασικών προϊόντων, επηρεάζοντας ιδιαίτερα τις τιμές του πετρελαίου καθώς και τις τιμές των τροφίμων. Η υπάρχουσα ισορροπία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης σε αυτήν την συγκεκριμένη αγορά έκανε έπειτα όλα τα υπόλοιπα.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, αντιμέτωπη με αυτήν την κατάσταση, προέβλεψε πολύ σωστά τα γεγονότα πέρυσι καταρτίζοντας μια στρατηγική την οποία θα περιέγραφα ως την στρατηγική των τεσσάρων 20 για το 2020: 20% λιγότερη κατανάλωση ενέργειας, 20% μεγαλύτερη ενεργειακή αποδοτικότητα και 20% περισσότερες ανανεώσιμες ενέργειες.

Ωστόσο, όπως πάντα, κάτω από την επιφάνεια συναντάμε τα ίδια μειονεκτήματα. Κατά τη δημιουργία της ενιαίας αγοράς ξεχάσαμε ότι μια τέτοια εσωτερική αγορά για να γίνει αποδεκτή θα πρέπει να έχει και κοινωνική διάσταση. Θέλοντας να δημιουργήσουμε μια μοναδική ευρωπαϊκή αγορά αγαθών και υπηρεσιών ξεχάσαμε πως ίσως θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας την κοινωνική πραγματικότητα των κρατών μελών και όταν επιδιώκουμε να προσφέρουμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση μια κατάλληλη μακροπρόθεσμη στρατηγική για την ενέργεια ξεχνάμε επίσης ότι αυτό θα οδηγήσει σε κόστος μετάβασης, για να χρησιμοποιήσουμε τη γλώσσα των οικονομολόγων, και ότι όταν μας ερωτούν ποια κατηγορία καταναλωτών θα επηρεαστεί περισσότερο μπορούμε να απαντήσουμε ότι θα είναι αυτοί οι οποίοι ανήκουν στα λιγότερα εύπορα στρώματα της κοινότητας, αυτοί που έχουν πληγεί περισσότερο από την άνοδο της τιμής του πετρελαίου.

Υπάρχουν διάφορες κατηγορίες οι οποίες αναφέρθηκαν σήμερα συχνά, τα επαγγέλματα αυτά τα οποία εκτίθενται περισσότερο στο πλαίσιο της καθημερινής τους εργασίας, όπως οι αλιείς και οι οδικοί μεταφορείς, αλλά πίσω από αυτούς υπάρχουν επίσης όλα εκείνα τα νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα τα οποία είναι τα πρώτα που υποφέρουν όσον αφορά τον καθημερινό τους προϋπολογισμό διότι γι’ αυτές τις οικογένειες οι δαπάνες της στέγης και της μετακίνησης επηρεάζονται άμεσα από την άνοδο των τιμών των καυσίμων και όταν το δει κανείς αυτό αναλογικά αυτό επηρεάζει περισσότερο αυτούς παρά τις τσέπες των κερδοσκόπων οι οποίοι μαζεύουν τα εισοδήματα από την άνοδο της τιμής του πετρελαίου.

  Jelko Kacin (ALDE). – (SL) Η ραγδαία αύξηση του κόστους των καυσίμων έχει ακινητοποιήσει τις μεταφορές σε ολόκληρη την Ευρώπη και τον κόσμο. Οι μεταφορείς διαδηλώνουν με επιθετικότητα, οι αλιείς ζητούν αποζημιώσεις και οι μεταφορές γίνονται ολοένα και πιο ακριβές. Το κόστος κυριολεκτικά ακινητοποιεί τη μεταφορά των αγαθών. Το πιο τρομακτικό είναι ότι δίπλα σε αυτές τις τιμές το κόστος της παραγωγής πετρελαίου είναι πραγματικά ελάχιστο. Το κόστος παραγωγής είναι κυριολεκτικά αμελητέο.

Η προσωπική μετακίνηση είναι η πεμπτουσία της ελεύθερης μετακίνησης των ανθρώπων και είναι προϋπόθεση για την ελεύθερη μετακίνηση των αγαθών. Το κόστος των καυσίμων ενέχει έναν δραστικό κίνδυνο πρωταρχικά για τις αερομεταφορές οι οποίες είναι πιο ευάλωτες στο κόστος. Αυτό ισχύει ειδικά για τους αερομεταφορείς χαμηλού κόστους, οι οποίοι έδωσαν τη δυνατότητα σε νέες ομάδες πολιτών να ανακαλύψουν την Ευρώπη και τον κόσμο. Η κρίση των αερομεταφορέων χαμηλού κόστους, η οποία θα μας χτυπήσει το φθινόπωρο, δεν θα επηρεάσει μόνο τον τουρισμό αλλά θα επηρεάσει και τον κλάδο της αεροπορίας, τον χρηματοοικονομικό κλάδο και κατά συνέπεια ολόκληρη την οικονομία.

Σε τέτοιες περιστάσεις, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να δείξει ότι κατανοεί τις προκλήσεις και ότι ανταποκρίνεται σε αυτές σε επιχειρησιακό επίπεδο. Σε αυτές τις περιστάσεις, μέσω επαρκώς συντονισμένης δράσης μπορούμε να ενισχύσουμε την κατάσταση των θεσμικών οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να εξομαλύνουμε την κατάσταση σε αυτές τις αγορές. Σε μια εποχή δημοσιονομικής και οικονομικής κρίσης είναι ευκαιρία για την Ευρωπαϊκή Ένωση να αποδείξει ότι αποτελεί ένα χρήσιμο, απαραίτητο και αποτελεσματικό πλαίσιο για τις οικονομίες μας και ειδικά ότι τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα είναι το σωστό και αποτελεσματικό εργαλείο για τις οικονομίες μας.

  Charles Tannock (PPE-DE). – (EN) Κυρία Πρόεδρε, οι υψηλές τιμές του πετρελαίου και του φυσικού αερίου ήρθαν και θα μείνουν και αμφιβάλλω πολύ αν θα δούμε ξανά την τιμή του πετρελαίου να είναι πολύ χαμηλότερη από 80 δολάρια ανά βαρέλι. Η Δύση πιάστηκε εξαπίνης και υποτίμησε την αύξηση της κατανάλωσης στην Κίνα και την Ινδία, τις μειωμένες επενδύσεις στις τεχνολογίες έρευνας και εξόρυξης, την ανικανότητα –ή την απροθυμία, ίσως– της Σαουδικής Αραβίας να αυξήσει την παραγωγή της ως συμπληρωματική εξισορροπητική παραγωγός (swing producer), καθώς και τους γεωπολιτικούς κινδύνους για τις χώρες όπως η Βενεζουέλα, η Νιγηρία ή το Ιράκ.

Ποια είναι η απάντηση κατά την άποψή μου; Πρέπει φυσικά να καταναλώνουμε λιγότερο, να επενδύουμε στις ανανεώσιμες ενέργειες και στις νέες τεχνολογίες, όπως τα αυτοκίνητα με κυψέλες καυσίμου υδρογόνου, και να εξετάσουμε κατά πόσο τα βιοκαύσιμα, στο πλαίσιο των συνολικών τους αποτελεσμάτων, είναι ωφέλιμα ή επιβλαβή όσον αφορά τις παγκόσμιες εκπομπές και τον πληθωρισμό στα τρόφιμα για τον αναπτυσσόμενο κόσμο.

Αυτοί που βρίσκονται σε αυτό το Σώμα, ειδικά στα αριστερά, οι οποίοι θεωρούν ότι για όλα ευθύνεται η κερδοσκοπία κάνουν λάθος, καθώς δεν μπορεί κάποιος να συσσωρεύσει φυσικό πετρέλαιο σε μεγάλες ποσότητες όπως ένας κερδοσκόπος και να το διανέμει. Μόνο οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής μπορούν να κάνουν κάτι τέτοιο.

Εν τέλει χαιρετίζω την απόφαση της Ιταλίας να δημιουργήσει έναν πυρηνικό αντιδραστήρα, και ελπίζω να ακολουθήσουν το παράδειγμά της και τα υπόλοιπα κράτη μέλη της ΕΕ.

  Csaba Sándor Tabajdi (PSE). – (HU) Θα πρέπει να συμβιβαστούμε με το γεγονός ότι η τιμή του πετρελαίου θα παραμείνει μακροπρόθεσμα υψηλή. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη θα πρέπει να προετοιμαστούν για κάθε ενδεχόμενο. Όπως είπε ο Επίτροπος Piebalgs, πρέπει να επενδύσουμε πολλά περισσότερα στην ανάπτυξη τεχνολογιών χαμηλής κατανάλωσης ενέργειας και φιλικών προς το περιβάλλον, στις ανανεώσιμες ενέργειες και στη δημιουργία μονάδων παραγωγής βιοαερίου, όπως δήλωσα στην έκθεση που εκπόνησα ως εισηγητής. Είναι επίσης σημαντικό να επικεντρώσουμε τις προσπάθειές μας στην εξοικονόμηση ενέργειας συμπεριλαμβανομένης της βελτίωσης της μόνωσης των κτιρίων, για παράδειγμα. Δεν έχουμε μαγικές λύσεις και δεν μπορούμε να κρατήσουμε την ενέργεια πίσω από τα σύνορά μας. Εντούτοις, την ίδια στιγμή, πρέπει να αναζητήσουμε βραχυπρόθεσμες λύσεις. Θα ήθελα να ζητήσω από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να επιτρέψει στα κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένης της Ουγγαρίας, να μειώσουν προσωρινά τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης για το ντίζελ, διότι οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ένα τεράστιο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα εν προκειμένω. Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας.

  Danutė Budreikaitė (ALDE). – (LT) H πραγματική λύση του προβλήματος μπορεί αναμφίβολα να επιτευχθεί μόνο με μακροπρόθεσμα μέτρα. Ωστόσο, ορισμένοι μπορεί να μην ζήσουν αρκετά ώστε να δουν τα αποτελέσματα αυτών των μέτρων. Όσον αφορά τα βραχυπρόθεσμα μέτρα, η μόνη πρόταση ήταν η χορήγηση ενίσχυσης στις φτωχές οικογένειες. Εντούτοις, αν το εμπόριο, το σύστημα μεταφορών, η αλιεία, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις και η γεωργία οδηγηθούν σε πτώχευση τότε τα βραχυπρόθεσμα μέτρα θα είναι απαραίτητα για πολλούς ανθρώπους.

Οι ειδικοί φόροι κατανάλωσης καθιερώθηκαν για τα καύσιμα και τα ορυκτέλαια το 1992. Το 2004 ο φόρος εφαρμόστηκε σε ολόκληρο το σύστημα ενέργειας. Αυτό σημαίνει ότι η φορολογία δεν έχει καμία επιρροή; Η φορολογία έχει τεράστιες επιπτώσεις και, κατά τη γνώμη μου, είναι πολύ σημαντικό να επιτρέψουμε τη μείωση των ειδικών φόρων κατανάλωσης μέχρι να εφαρμοστούν τα μακροπρόθεσμα μέτρα.

Και κάτι ακόμα – δεν έγινε καμία αναφορά στο υδρογόνο σαν έναν νέος (ή ανανεώσιμος) πόρος. Η Κίνα και ο Καναδάς είναι γνωστό ότι το χρησιμοποιούν για τη μετακίνηση των αυτοκινήτων και η Ιαπωνία χρησιμοποιεί το υδρογόνο για τη θέρμανση των κτιρίων.

  Pedro Guerreiro (GUE/NGL). – (PT) Δεδομένου ότι οι τιμές των καυσίμων εκτινάχτηκαν και λαμβάνοντας υπόψη τις καταστρεπτικές επιπτώσεις τους στους ανθρώπους και στις επιχειρήσεις, στις μεταφορές, στην αλιεία, στη γεωργία και στη βιομηχανία, δεν πρέπει να λησμονούμε ότι οι μεγάλες εταιρείες πετρελαίου είδαν μια τεράστια αύξηση των κερδών τους, βασικά ως αποτέλεσμα της πρακτικής της κερδοσκοπίας των τιμών η οποία βασίζεται στην κερδοσκοπική αποτίμηση των αποθεμάτων πετρελαίων που αποκτήθηκαν σε χαμηλή τιμή.

Δεδομένων αυτών των γεγονότων, απαιτούνται μέτρα για την καταπολέμηση αυτής της σκανδαλώδους κερδοσκοπίας, ειδικά η πρόταση που καταθέσαμε για τη θέσπιση φορολογίας σε κάθε κράτος μέλος η οποία θα εφαρμοστεί αποκλειστικά στα κερδοσκοπικά κέρδη που δημιουργήθηκαν από τις επιπτώσεις στα αποθέματα και η οποία θα μετατρέψει αυτά τα κέρδη σε κρατικά έσοδα. Τα έσοδα αυτά θα πρέπει τότε να διανεμηθούν μεταξύ των τομέων της οικονομίας των κρατών μελών οι οποίοι έχουν πληγεί περισσότερο.

  Czesław Adam Siekierski (PPE-DE). – (PL) Κυρία Πρόεδρε, η Ευρώπη και ολόκληρος ο κόσμος βρίσκονται τώρα σε μια κατάσταση όπου η τιμή του πετρελαίου μπορεί να καθορίσει όχι μόνο την οικονομική μεγέθυνση αλλά επίσης το βάθος της κρίσης η οποία αρχίζει να γίνεται αισθητή στην αγορά των τροφίμων και στον τομέα της αλιείας. Είναι πιθανό ότι σύντομα θα προκύψουν προβλήματα στον τομέα των μεταφορών.

Τι είδους δράση απαιτείται; Μακροπρόθεσμα θα πρέπει να αναπτυχθεί μια σταθερή, ευρέως κατανοητή ενεργειακή πολιτική. Πραγματοποιήθηκε μεγάλη συζήτηση σχετικά με αυτό το θέμα στην Ένωση και σε αυτό το Σώμα. Βραχυπρόθεσμα θα πρέπει να δοθεί βοήθεια σε συγκεκριμένους τομείς. Ως παράδειγμα θα μπορούσα να σας αναφέρω τη στοχευμένη βοήθεια για τους γεωργούς, τους αλιείς και τους μεταφορείς. Η βοήθεια θα πρέπει να είναι διαθέσιμη όσο το δυνατόν νωρίτερα το δεύτερο εξάμηνο του τρέχοντος έτους. Πρέπει να τονίσω ότι αναφέρομαι στη στοχευμένη ειδική βοήθεια σε μια συγκεκριμένη περίοδο του χρόνου. Θα πρέπει να αναλάβουμε επίσης δράση για τον περιορισμό της κερδοσκοπίας και των πρακτικών των μονοπωλίων.

Εν τέλει, θα πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι απαιτείται επανεξέταση της φορολογικής πολιτικής τόσο σε κοινοτικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο μεμονωμένων κρατών μελών.

  José Ribeiro e Castro (PPE-DE). – (PT) Θέλω να συγχαρώ τον Επίτροπο για τις δηλώσεις του οι οποίες τονίζουν τη σημασία της πυρηνικής ενέργειας και την απόλυτη διαφάνειά της.

Οι αριθμοί δεν μας ξεγελούν: οι τιμές του πετρελαίου και του αερίου θα συνεχίσουν να αυξάνονται· η πίεση που έχει δημιουργηθεί από την παγκόσμια κατανάλωση ενέργειας θα συνεχίσει να εντείνεται· οι δικές μας ενεργειακές ανάγκες θα συνεχίσουν να αυξάνονται και όμως ταυτόχρονα θα πρέπει να ανταποκριθούμε οπωσδήποτε στις υποχρεώσεις μας, ειδικά στην επείγουσα ανάγκη καταπολέμησης των εκπομπών CO2.

Κατά συνέπεια, η πυρηνική ενέργεια θα πρέπει να περιληφθεί στην ατζέντα μας και αυτό δεν μπορούμε να το αποφύγουμε. Δεν μπορούμε να αποκλείσουμε καμία σημαντική πηγή ενέργειας από τον ενεργειακό συνδυασμό, ειδικά όπου κάτι τέτοιο είναι καθαρό και ασφαλές. Προφανώς χρειαζόμαστε ανανεώσιμες πηγές, αλλά αυτό δεν αρκεί. Πράγματι χρειαζόμαστε ενεργειακή απόδοση, αλλά αυτό δεν αρκεί. Πράγματι χρειαζόμαστε καλά βιοκαύσιμα, αλλά αυτό δεν αρκεί.

Συνεπώς, θα πρέπει να επιλέξουμε: είτε η πυρηνική ενέργεια είναι βλαβερή και πρέπει να απαγορευθεί, ή αν δεν απαγορευθεί διότι είναι ασφαλής και διότι η τεχνολογία και η επιστήμη έχουν προοδεύσει, τότε όλοι θα πρέπει να επωφεληθούν από την παραγωγή της.

Θα πρέπει να έχουμε όραμα για το μέλλον ή θα καταλήξουμε να πηγαίνουμε από το κακό στο χειρότερο και από το χειρότερο στην απόλυτη καταστροφή.

  Theodor Dumitru Stolojan (PPE-DE). – (RO) Οι επιπτώσεις της αύξησης της τιμής του πετρελαίου και του φυσικού αερίου γίνονται ήδη αισθητές στις οικονομικές δραστηριότητες καθώς επίσης και στα κοινωνικά προγράμματα και θα φτάσουν στο ανώτατο επίπεδό τους τον επόμενο χειμώνα. Σκεπτόμενη λογικά, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συζητά για τις διαρθρωτικές λύσεις οι οποίες στοχεύουν στην εξοικονόμηση και την διαφοροποίηση της ενέργειας. Μολαταύτα χρειαζόμαστε θεμελιώδεις αλλαγές στην ευρωπαϊκή οικονομία· στην πραγματικότητα, συζητάμε σχετικά με μια νέα τεχνολογική διάρθρωση της ευρωπαϊκής δομής η οποία πρέπει να επιτευχθεί μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα. Για τον λόγο αυτό, νομίζω πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να αναθεωρήσει και να επανεξετάσει τις οικονομικές προβλέψεις για την περίοδο 2007-2013 έτσι ώστε να επιτείνει τις προσπάθειες για νέες τεχνολογίες και επενδύσεις στον τομέα της ενέργειας.

  Janez Lenarčič, Προεδρεύων του Συμβουλίου. − (SL) Ανέφερα στην εναρκτήρια ομιλία μου τα πορίσματα των αρμόδιων οργάνων σχετικά με το ότι τα αίτια της αύξησης της τιμής του πετρελαίου είναι διαρθρωτικής φύσης. Αυτό είναι ένα σημαντικό εύρημα.

Στη συζήτηση αυτή η επιρροή της κερδοσκοπίας αναφέρθηκε πολλές φορές. Δεν θα ήθελα ούτε να την αρνηθώ ούτε και να την υποβαθμίσω, αλλά θα ήθελα να τονίσω ότι η κερδοσκοπία από μόνη της δεν οδηγεί σε αύξηση των τιμών της ενέργειας εκτός εάν συντρέχουν διαρθρωτικοί λόγοι γι’ αυτό. Και συντρέχουν. Εδώ απαιτούνται μακροπρόθεσμα μέτρα.

H εποχή της φθηνής ενέργειας, τουλάχιστον αυτής που προέρχεται από ορυκτές πηγές, πιθανώς έχει τελειώσει εδώ και κάποιο καιρό, πιθανώς εδώ και πολύ καιρό. Αυτό με τη σειρά του απαιτεί μακροπρόθεσμη δράση από την Ευρωπαϊκή Ένωση την οποία έχω ήδη αναφέρει και η οποία θα ακολουθήσει δύο κατευθύνσεις. Πρώτον, αύξηση της ενεργειακής απόδοσης και με τον τρόπο αυτό, μεταξύ άλλων, μείωση της κατανάλωσής μας. Αυτό με τη σειρά του θα μειώσει την εξάρτηση της Ευρώπης και της ευρωπαϊκής οικονομίας από τις ορυκτές πηγές. Δεύτερον, διαφοροποίηση και ειδικά μετακίνηση προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Εδώ συμφωνώ με τον κ. Παπαδημούλη, ότι δηλαδή θα πρέπει να επενδυθούν περισσότερα στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αλλά οι μεγαλύτερες επενδύσεις ενθαρρύνονται συγκεκριμένα από τις υψηλές τιμές των ορυκτών καυσίμων. Αν αυτές οι τιμές πέσουν ξανά, αν τις κάνουμε να πέσουν με ταχυδακτυλουργικά, θα μειώσουμε με τον τρόπο αυτό το κίνητρο χρηματοδότησης και επενδύσεων σε ανανεώσιμες πηγές.

Ανεξάρτητα από το γεγονός ότι υπάρχει ευρεία συμφωνία σχετικά με την αναγκαιότητα μακροπρόθεσμων μέτρων, δεν μπορούμε φυσικά να ξεχάσουμε τα βραχυπρόθεσμα προβλήματα τα οποία αντιμετωπίζουμε. Τα έχουμε αναφέρει αλλά θα ήθελα να τα επαναλάβω για ακόμα μια φορά. Οι υψηλές τιμές της ενέργειας είναι ένα συγκεκριμένο πρόβλημα για τα φτωχότερα στρώματα στην Ένωσή μας, είναι ένα συγκεκριμένο πρόβλημα για τους αλιείς –στο επόμενο σημείο της ημερήσιας διάταξης θα διεξαχθεί συζήτηση γι’ αυτό– και αποτελούν συγκεκριμένο πρόβλημα για τους μεταφορείς. Εδώ φυσικά έχει νόημα να μελετήσουμε, να εξετάσουμε και να εγκρίνουμε κατάλληλα μέτρα.

Από τα μέτρα αυτά δεν θα αποκλείσουμε βεβαίως την επανεξέταση της φορολογίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Μπορώ να πω ότι το Συμβούλιο θα εκφράσει την προσδοκία εδώ ότι θα λάβει επί του παρόντος προτάσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετικά με αυτό το ζήτημα, δηλαδή τη φορολογία των προϊόντων ενέργειας.

Επιτρέψτε μου να ολοκληρώσω με την ακόλουθη σκέψη. Νομίζω πως αυτή η συζήτηση διεξάγεται σε μια εξαιρετικά κατάλληλη στιγμή, την ημέρα πριν την έναρξη της συνεδρίασης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στην οποία ένα από τα κύρια θέματα συζήτησης θα είναι η υψηλή τιμή του πετρελαίου.

  Andris Piebalgs, Μέλος της Επιτροπής. − (EN) Κυρία Πρόεδρε, ήταν μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα συζήτηση και λυπάμαι πολύ που ο χρόνος κύλησε τόσο γρήγορα.

Λόγω της δουλειάς μου έχω επισκεφτεί τα μέρη όπου παράγεται το πετρέλαιο: την Κασπία Θάλασσα, τη Θάλασσα του Μπάρεντς και τη Σαουδική Αραβία. Νομίζω πως ένα από τα λάθη που κάνουμε είναι να σκεφτόμαστε ότι η παραγωγή είναι εύκολη. Κοστίζει δισεκατομμύρια και γίνεται σε πολύ δύσκολες συνθήκες. Τα έξοδα είναι πάρα πολλά, συντελείται τοπική καταστροφή του περιβάλλοντος και οι άνθρωποι είναι δυσαρεστημένοι με πολλά από τα σχέδια. Έτσι είναι αρκετά σαφές ότι, όταν μιλάμε για ζητήματα που αφορούν το πετρέλαιο, δεν θα πρέπει να αναζητούμε τους υπεύθυνους αλλά θα πρέπει να προσπαθούμε να βρούμε κατάλληλες απαντήσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αν πιστεύουμε ότι αυτή η ίδια προσέγγιση θα μας βοηθήσει όλους, τότε πρέπει να την ακολουθήσουμε.

Δεν υπάρχουν μαγικά μέτρα. Η ενεργειακή απόδοση είναι το νούμερο ένα μέτρο. Χωρίς αυτήν ο κόσμος θα έχει πολύ υψηλότερες τιμές. Αυτό είναι πολύ σαφές.

(Eπιφωνήματα από τα έδρανα)

Λοιπόν κάνουμε αρκετά πράγματα. Η ανανεώσιμη ενέργεια και επίσης οι εναλλακτικές πηγές ενέργειας, όπως η πυρηνική, είναι επίσης σημαντικές για τον μετριασμό του προβλήματος. Χρειάζονται επενδύσεις σε νέες τεχνολογίες και για τους τομείς είναι σημαντική η εφαρμογή διαρθρωτικών μέτρων, όχι μόνο επιδοτήσεων: η επιδότηση βγαίνει από μια τσέπη για να μπει σε μια άλλη. Για παράδειγμα, όσον αφορά την αποψινή συζήτηση για την αλιεία, θα ήθελα να ρωτήσω γιατί οι αλιείς δεν μπορούν να περάσουν την άνοδο των τιμών των καυσίμων στην τιμή των ψαριών, διότι αυτό είναι το βασικό ερώτημα: τι συμβαίνει, τι το εμποδίζει αυτό; Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να εξετάσουμε τομεακά μέτρα.

Σε παγκόσμιο επίπεδο πιστεύω πως είναι πολύ σαφές αυτό το οποίο προσπαθούμε να κάνουμε, προσπαθούμε να καταργήσουμε την πολιτική του ΟΠΕΚ που συνίσταται στον καθορισμό ανώτατων ορίων στις προμήθειες στην αγορά και στο να μην επιτρέπει σε πολλές περιπτώσεις σε εταιρείες της δύσης να αποκτούν τεχνολογία και γνώση για την παραγωγή πετρελαίου και, συνεπώς, για τη δημιουργία καλύτερης προμήθειας. Για τις ανεπτυγμένες χώρες πρέπει να ηγηθούμε στον δρόμο της ενεργειακής απόδοσης και η πρόταση μου για διεθνή συνεργασία εγκρίθηκε από τους G8. Αλλά, ενώ όλοι περίμεναν η τιμή του πετρελαίου να κατέβει στα 9 δολάρια ΗΠΑ ανά βαρέλι, ο κόσμος καθυστέρησε και τώρα γνωρίζουμε πως πρέπει να ακολουθήσουμε αυτήν την πολιτική.

Όσον αφορά την προστασία του καταναλωτή, πιστεύω πως η Επιτροπή υπήρξε πάντα πολύ συνεπής σε αυτό το θέμα. Έχω πολλές υποθέσεις παραβίασης όπου οι χώρες δεν πληροφόρησαν καν την Επιτροπή, ως όφειλαν, σχετικά με τις υποχρεώσεις δημόσιας υπηρεσίας, που σημαίνει ότι τα νόμιμα έγγραφα που εγκρίθηκαν μετά από την πρόταση της Επιτροπής έχουν όλα τα απαραίτητα στοιχεία και θα πρέπει να εφαρμοστούν.

Πιστεύω πως η απάντηση της Επιτροπής και του Συμβουλίου είναι προσεκτική και σωστή. Κάθε μέρος στην αγορά παίζει το ρόλο του. Ξέρω ότι σε κανέναν δεν αρέσει να υπερασπίζεται τους κερδοσκόπους αλλά ποιος είναι ο μελλοντικός ρόλος της αγοράς; Υποδεικνύει το πού θα μπορούσαν να φτάσουν οι τιμές και επιτρέπει να γίνουν επενδύσεις. Λοιπόν, θα έλεγα, «Ας τους φορολογήσουμε όλους περισσότερο» – μπορούμε να αυξήσουμε τον φόρο κατά 100% για όλους, αλλά αυτό θα σημαίνει ότι θα χάσουμε το κίνητρο για επενδύσεις. Αντίθετα, αφήστε μας να δημιουργήσουμε κίνητρα για επενδύσεις, αφήστε μας να επιτρέψουμε θετικούς τρόπους για να γίνουν επενδύσεις. Αυτό χρειαζόμαστε.

(Επιφωνήματα από τα έδρανα)

Αν πρέπει να φορολογήσουμε τις εταιρείες της Σαουδικής Αραβίας, την Saudi Aramco ή την Gazprom, δεν μπορούμε να τις φορολογήσουμε διότι διέπονται από εθνική νομοθεσία για τη φορολογία. Όσον αφορά τις ευρωπαϊκές εταιρείες, δεν υπάρχει καμία εταιρεία σήμερα η οποία να έχει τεράστια απροσδόκητα κέρδη από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο.

(Eπιφωνήματα από τα έδρανα)

Χρειάζονταν επίσης να επενδύσουν και σε άλλα σχέδια, και αν γνωρίζετε αυτές τις εταιρείες θα πρέπει να τις καταδείξετε. Αν γνωρίζετε αυτές τις εταιρείες οι οποίες έχουν τόσο ωραία εξέλιξη…

(Επιφωνήματα από τα έδρανα)

Η Ε.ΟΝ δεν δραστηριοποιείται στο πετρέλαιο. Η Eni δραστηριοποιείται στο πετρέλαιο αλλά επενδύει δισεκατομμύρια σε έργα, για παράδειγμα στον αγωγό South Stream, για τα έργα στο Kashagan –επενδύουν δισεκατομμύρια– και στη Λιβύη. Κάθε εταιρεία έχει τον ρόλο της στην αγορά.

Κυρία Πρόεδρε, αυτή είναι μια έξοχη συζήτηση. Eίμαι χαρούμενος που θα έχουμε τη δυνατότητα να επανέλθουμε σε αυτήν τη συζήτηση διότι δεν υπάρχουν απλές απαντήσεις. Πιστεύω όμως πως η πρότασή μας είναι προσεκτική και σωστή.

  Πρόεδρος. – H συζήτηση έληξε.

Γραπτές δηλώσεις (Άρθρο 142 του Κανονισμού)

  Ivo Belet (PPE-DE), γραπτώς. – (NL) H υψηλή τιμή του πετρελαίου μας κάνει όλους να υποφέρουμε, αλλά οι πιο ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού οι οποίες έχουν χαμηλά εισοδήματα σίγουρα πλήττονται σοβαρά. Η ευρωπαϊκή σύνοδος κορυφής πρέπει να στείλει αύριο το ηχηρό μήνυμα ότι τα μέτρα υπέρ των αδυνάτων της κοινωνίας είναι δικαιολογημένα και απαραίτητα.

Η μείωση του ΦΠΑ ή των ειδικών φόρων κατανάλωσης δεν είναι μια άμεσα προφανής λύση, κάτι το οποίο είναι κατανοητό, καθώς μπορεί να ενθαρρύνει τους πετρελαιοπαραγωγούς να ανεβάσουν κι άλλο τις τιμές.

Ωστόσο, ίσως θα πρέπει να ενεργήσουμε διαφορετικά. Ίσως θα πρέπει να προχωρήσουμε σε μεταβολή των δασμών, έτσι ώστε τα αεροπορικά εισιτήρια συγκεκριμένα να γίνουν λίγο ακριβότερα (ξεκινώντας από το φθινόπωρο) μέσω μιας εισφοράς· τα έσοδα από αυτήν θα χρησιμοποιηθούν για να μειώσουν τους λογαριασμούς θέρμανσης των ανθρώπων με χαμηλά και μεσαία εισοδήματα.

Οποιοδήποτε πρόσθετο έσοδο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για παροχή επιδομάτων για τη μόνωση των κατοικιών. Αυτή είναι η φθηνότερη και αποτελεσματικότερη λύση, αν ληφθούν υπόψη όλα τα δεδομένα.

Θα πρέπει να επενδύσουμε σε ανανεώσιμες ενέργειες και στην εξοικονόμηση ενέργειας, αυτό θα πρέπει να κάνουμε ασφαλώς μεσοπρόθεσμα. Ωστόσο, στο μεταξύ, πρέπει να βρούμε λύσεις για αυτούς οι οποίοι αγωνίζονται. Η Ευρώπη δεν μπορεί να κλείσει τα αυτιά της σε αυτούς.

  James Nicholson (PPE-DE), γραπτώς. – (EN) Η τελευταία ραγδαία αύξηση της τιμής του πετρελαίου και οι ακόλουθες καταστρεπτικές τιμές των καυσίμων έχουν τεράστια αρνητική επίπτωση στις επιχειρήσεις και τις βιομηχανίες σε ολόκληρη την ΕΕ. Φυσικά αυτή η κατάσταση έχει επίσης σοβαρές συνέπειες στον μέσο καταναλωτή. Οι πολίτες έχουν στριμωχτεί με την άνοδο των τιμών των τροφίμων και των καυσίμων και έχουν μειώσει την αγορά ενέργειας.

Συμφωνώ με την Επιτροπή ότι θα πρέπει να επιδιώξουμε τη μείωση της κατανάλωσης και της εξάρτησής μας από το πετρέλαιο και να επικεντρώσουμε τις προσπάθειες μας στην προώθηση της ενεργειακής απόδοσης και την ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

Ωστόσο, αυτή είναι μια μακροπρόθεσμη λύση. Για την ώρα, πρέπει να γίνουν πρακτικά και χειροπιαστά βήματα για την ανακούφιση από την πίεση που ασκείται σε ομάδες όπως οι γεωργοί, οι αλιείς και τα μέλη της κοινωνίας τα οποία είναι ευαίσθητα σε αυτές τις αυξήσεις των τιμών. Aκόμα και αν τα βραχυπρόθεσμα μέτρα όπως η μείωση των φόρων δεν εμπίπτουν στη σφαίρα αρμοδιοτήτων της ΕΕ, η ΕΕ πρέπει να πάρει τα ηνία και να ενθαρρύνει τις εθνικές κυβερνήσεις να εφαρμόσουν λύσεις. Η τρέχουσα κατάσταση δεν είναι βιώσιμη και πρέπει να γίνουν προσπάθειες να αντιμετωπιστεί.